LESFICHE BIJ DE KORTFILM:
HET PARADIJS
DOELGROEP: secundair onderwijs
vraag en antwoord - LAURA VANDEWYNCKEL Uit “Wint Laura Vandewynckel met haar kortfilm vanavond een prijs in Cannes?”, Focus Knack, 22/05/2015
Een film van Laura Vandewynckel België, 2014, 5 min.
Je kortfilm is een kritische reflectie op toerisme en immigratie. Waar haalde je de inspiratie vandaan?
In Het paradijs wordt de westerse toerist op de korrel genomen. We zien een man op reis vertrekken naar een exotisch land waar hij zich onderdompelt in de plaatselijke cultuur, hij laat zich alle diensten welgevallen, neemt wat foto’s ter herinnering aan de mooie tijd en vertrekt opnieuw huiswaarts. De mensen die in het Westen een beter leven zoeken, gunt hij geen blik waardig.
Laura Vandewynckel: “Ik reis enorm graag, maar heb moeite om dat enkel omwille van de amusementswaarde te doen. Toen ik naar Indonesië trok en al die toeristische attracties afschuimde, knaagde er toch iets. Je dringt je als vakantieganger op, terwijl de lokale inwoners je met open armen ontvangen. Zelf willen ze ook wel eens reizen, maar voor hen is dat allemaal minder evident. Onze gastvrijheid laat vaak te wensen over.”
Het romantische ideaalbeeld versus de harde realiteit. Het Paradijs zet aan tot nadenken zonder drammerig te worden. De gemaakte keuzes, zowel vormelijk als inhoudelijk, zijn duidelijk en Laura weet haar boodschap met visie en zonder veel omwegen over te brengen.
De animatiefilm is stop-motion. Traditioneel werken filmmakers dan met plasticine, maar jij koos voor een andere aanpak.
1
Vandewynckel: “Voor dit laatste project wou ik iets nieuws uitproberen. In Indonesië raakte ik in de ban van Wayang, een poppenspel met schaduw- en lichteffecten. Dat effect wilde ik ook bereiken, dus begon ik te experimenteren met transparante materialen als bijenwas. Het was een heel overmoedige onderneming. Mijn promotoren hebben achteraf toegegeven dat ze het enorm spannend vonden.”
INPUT VOOR EEN KLASGESPREK
Laat je leerlingen trefwoorden opnoemen die bij deze film passen. Wat komt zoal in hen op? Noteer ze op het bord en gebruik ze al vertrekpunt voor de filmbespreking. Mogelijke antwoorden: Toerisme, vluchtelingen, dromen, verwachtingen, empathie, tegenstellingen, egocentrisch, de wereld… VRAGEN VOOR EEN KLASGESPREK -Wat zoekt de witte man aan de andere kant? Vindt hij wat hij zoekt? Raakt het hem? Verandert het hem? -Wat zoekt de gekleurde mens hier? Vindt hij wat hij zoekt? -Als het paradijs aan de andere kant van de oceaan ligt, waarom keert de blanke man dan terug? -Waarom vindt de gekleurde man niet wat hij zoekt in het land van de blanke man? Wat mist hij? -Herken je bepaalde scènes uit je eigen ervaring? Vertel. -Vertel over je eigen reiservaringen. Waar gaan jij graag heen? Ontdek je graag andere culturen? Hoe ga je om met andere culturen in ons eigen land? -Verwachtingen/dromen: Wat en waar is het paradijs volgens jou? Omschrijf jouw persoonlijk paradijs. INTERPRETEER DEZE ZINNEN -“Op zoek naar de beste plek op aarde steken mensen de oceaan over. Hoewel hun paden kruisen, lijken ze elkaar nooit te ontmoeten.” -“We zoeken daar wat we hier niet vinden.” Welke interpretatie geef je aan bovenstaande zinnen? Bespreek eventueel in kleine groepjes.
CONTRAST IN BEELD Deze film is zo indringend en sterk door het contrast in de beelden. Welke tegenstellingen merkte je op in de twee geschetste werelden? -Het westen is kil/leeg/wit/hoekig. Het zuiden daarentegen is warm/bruin van kleur/gezellig. De natuur tiert er welig. (detail: de sleutel in de kille wereld > alles zit op slot) -Er bestaat euforie bij de toerist versus de ellende van de “Andere” die op zoek is naar een beter leven (laatste scène is treffend, moeder en kind negeren de man) -Je ziet het contrast tussen het hypermodern vliegtuig en de gammele bootjes (eentje kapseist) -Er bestaat onverschilligheid (kilte) bij de westerlingen en eerder verbondenheid bij de zuiderlingen (warmte). -…
2
CREATIEF MET MATERIALEN Deze film is ideaal om te koppelen aan de lessen P.O. en de leerlingen zelf creatief aan de slag te laten gaan. Laat ze zelf een stop motion filmpje maken met originele materialen zoals ook Laura Vandewynckel deed in haar film. Een weergave van hun paradijs? Of een betere wereld voor iedereen? Wees inventief. De tutorial ‘Stop motion’ op www.filmlab.be zet je alvast op weg.
ONLINE -Laura over de selectie van haar film voor het filmfestival Cannes in 2015: http://www.cinevox.be/nl/?videos=laura-vandewynckel-over-haar-cannesfestival -Laura over haar schoolparcours: https://www.youtube.com/watch?v=_DbsUbCU0P4 -http://lesseninhetdonker.be/filmaanbod/441/het-paradijs
VERWERKING IN DE KLAS Zoek je een andere manier om deze film te benaderen? Download de verzameling van basismethodieken op onze website via: www.lesseninhetdonker.be/lesmateriaal
BRONNEN -Recensie ‘Het paradijs’, Carmen van Cauwenberg, kortfilm.be -Interview: Wint Laura Vandewynckel met haar kortfilm vanavond een prijs in Cannes?, Focus Knack, 22/05/2015
Of bekijk ons prikbord op Pinterest voor creatieve tips: https://www.pinterest.com/lessenihdonker/filmeducatie/ ENSOR GEWONNEN! Op het Filmfestival Oostende 2015 mocht Laura in de categorie Animatie de Ensor in ontvangst nemen voor Beste Kortfilm. Haar commentaar daarbij was: “Ik hoop op het moment waarop mijn film niet meer actueel is”, in het kader van de huidige vluchtelingenproblematiek.
3