LESFICHE BIJ DE KORTFILM:
NIEUW
DOELGROEP: 2e en 3e graad lager onderwijs 1e en 2e graad secundair
KINDEREN OP DE VLUCHT Ga met je klas in dialoog over dit thema. - Waarom vluchten mensen uit hun land? - Hoe worden ze opgevangen in ons land of andere Europese landen? - Welke route moeten ze afleggen? (Vanuit Afrika zijn vooral Eritreeërs, Nigerianen, Somaliërs en Soedanezen op de vlucht. De meeste Afrikaanse vluchtelingen leggen de dodelijke route af door de Sahara tot in Libië, en met veel geld betalen ze hun plaats op een boot naar Italië) - Waar liggen Oeganda en Congo in Afrika? (Door de twee landen aan te geven op de wereldkaart, kunnen de kinderen nadien ook een route van de vluchtelingen richting Europa uittekenen.) - Hoe lang zou zo’n reis duren? Laat de leerlingen schatten! - Heb je al veel over vluchtelingen gehoord? Wat bijvoorbeeld? Ken je zelf kinderen die zijn moeten vluchten? Is er iemand in de klas die het vluchten zelf heeft ervaren? Laat hem/haar zijn verhaal doen voor de klas. - Wat als je morgen zou moeten vluchten? Wat neem je dan zeker mee? Gaan je familie en vrienden mee? Waarheen zou je vluchten en hoe zou je dat doen?
Een film van Eefje Blankevoort - Nederland 19 min. - 2014 Met grote ogen kijkt de achtjarige Tanans om zich heen. Het nieuwe schooljaar is net begonnen. Dat is spannend voor alle leerlingen, maar zeker voor Tanans. Door de vrolijke drukte in de klas vangt Tanans geen enkel bekend woord op. Het geroep, de woorden en zinnen Nederlands, vormen voor hem onbekende klanken, waar hij geen wijs uit wordt. Tanans is nog maar een paar weken in Nederland. Hij spreekt de taal niet, snapt de gebruiken niet en heeft nog geen vrienden gemaakt. Tanans is Congolees, maar is opgegroeid in een vluchtelingenwijk in Oeganda. Samen met zijn familie is hij als ‘uitgenodigde vluchteling’ naar Nederland gekomen. Ze zijn in het vluchtelingenkamp door de UNHCR geselecteerd om in Nederland hervestigd te worden en hier een nieuw leven te beginnen. In Nieuw volgen we Tanans op zijn ontdekkingsreis. Voor de eerste keer woont hij in een mooi huis, balanceert hij op een fiets, spreekt hij Nederlands. Maar bovenal probeert hij wijs te worden uit die rare, nieuwe wereld. Dat is vaak grappig en leuk, maar ook heel spannend. Want hoe maak je vrienden als je niet dezelfde taal spreekt?
1
NIEUW ZIJN
Vertrek vanuit een spel om op een ontspannende manier met een nieuwe groep om te gaan. Zo kruip je even in de huid van Tanans.
Zodra ze aangekomen zijn in het nieuwe thuisland worden de vluchtelingen met heel wat nieuwe dingen geconfronteerd: een andere taal, een onbekende omgeving, een andere cultuur…
http://www.klastools.be/?tag=nieuwe-klas http://www.jufanke.nl/Groep3/drama.html
Is er iemand van de leerlingen al eens veranderd van school of verhuisd naar een andere stad? Hoe waren je eerste indrukken toen? Hoe voelt het om in een ‘nieuwe’ omgeving te komen?
VRAGEN VOOR EEN KLASGESPREK
Hoe gaat Tanans in Nederland om met zijn nieuwe omgeving? - Tanans over de kinderen in de klas die hem vreemd bekijken: “They look me, their eyes move, they go to eat me. Gggr…” - Tanans moet nog wat wennen aan de vreemde taal. De gekke “gggg” valt hem vooral op! - De fietsen zijn overduidelijk zijn grootste ontdekking! - In het begin denkt hij dat de mensen zichzelf wit geverfd hebben.
- Wat vind je van Tanans? Wat doet hij heel goed? Waar heeft hij het moeilijk mee? - Hoe leert Tanans de taal? Anders dan we Engels leren? - Wat komen we te weten over zijn achtergrond in Afrika en over zijn verleden? - Hoe zou je het zelf vinden om in een ander land in een klas te komen waar je de taal niet verstaat? - Denk je dat Tanans gelukkig is in Nederland? Of niet?
Hoe kon je als kijker zien dat Tanans iets niet (her)kende? (Hij keek verwonderd, betastte en probeerde uit, zijn ogen werden groter of hij lachte onwennig…). Welke dingen vielen Tanans op, waren bijzonder in zijn ogen? Noteer de woorden op bord. Bv. Meisjes hebben lang haar, er zijn veel hoge gebouwen, hij zag een hond met een ontzettend grote kop, hij krijgt melk en honing, er is felle wind, snoep, de roltrap…
WELK BEELD OF SCÈNE IS JE BIJGEBLEVEN? Maak een inventaris met je klas!
Het is niet altijd gemakkelijk om een onbekend persoon aan te spreken en nieuwe mensen te leren kennen. Iedereen is ergens wel eens nieuw. Bijvoorbeeld nieuw in de jeugdbeweging, op reis of na een verhuis.
2
Enkele voorbeelden op een rijtje: - Openingsbeeld in de bus (Wat viel op? Herinneringsbeelden van Afrika geven ons de context van de situatie die hij ontvluchtte.) Wanneer hij voor de klas staat en alle kindjes hem aanstaren (waarom bekijken ze hem zo vreemd?) - “Don’t cry, it’s not good”, zegt Tanans tegen zijn nieuwe vriendin. Maar dan
ANDERE FILMTIPS Onder de sterren was ik thuis
wordt hij zelf stil (waarom is deze scène zo ontroerend? We komen voor het eerst te weten dat zijn ouders dood zijn. Hij zegt het niet met zoveel woorden, maar zijn verleden is heftig geweest.) - Tanans lachend op de fiets (wat is hier zo opvallend aan? In fietsland Nederland is fietsen een evidentie, maar voor Tanans iets bijzonders)
De ontroerende reeks Onder de sterren was ik thuis bundelt drie korte documentaires over de vluchtelingencrisis vanuit het perspectief van drie bijzondere kinderen. De films zijn geschikt voor kinderen vanaf 9 jaar. Info: http://lesseninhetdonker.be/filmaanbod/397/onder-de-sterren-was-ik-thuis Bekijk de films gratis op Vimeo: https://vimeopro.com/lesseninhetdonker/onder-de-sterren-was-ik-thuis
BEELDENDE OPDRACHT
ONLINE
Hoe voelt het om ‘nieuw’ te zijn? Laat de leerlingen in groepsverband een korte beeldopdracht via film of foto uitwerken van iemand die ‘nieuw’is in zijn/haar omgeving. Zo worden ze gestimuleerd om een klasgenoot te benaderen en na te denken over geschikte vragen. Ze staan stil bij de situatie en kunnen zich makkelijker inleven.
http://witfilm.nl/projects/nieuw/ De filmtrailer: https://www.youtube.com/watch?v=stUtWhRCWEY http://lesseninhetdonker.be/filmaanbod/439/nieuw
Werk de beeldopdracht uit in kleine groepjes en breng het resultaat samen in de klas.
BRONNEN Artikel met cijfers en routebeschrijving: https://www.theguardian.com/world/2015/sep/10/refugee-crisis-apart-fromsyrians-who-else-is-travelling-to-europe
ANDERE METHODIEKEN Op onze website vind je een verzameling van basismethodieken. Suggesties bij deze kortfilm: Google Earth (oriëntatie van Congo en Oeganda), bespreken van het vertelperspectief (wat zou je als kijker zien, als het perspectief vanuit Tanans broer of tante werd genomen?), werk met de formule van ‘Vul aan…’ http://lesseninhetdonker.be/lesmateriaal
Of bekijk ons prikbord op Pinterest voor meer creatieve tips: https://www.pinterest.com/lessenihdonker/filmeducatie/
3