LHUMP Quarterly
Quarter Life Crisis Identiteit, verandert dat?
HĂŠt studentenblad voor duurzame ontwikkeling Een uitgave van het Landelijk Hogeschool & Universitair Milieu Platform Nr 1 - 2008 Jaargang 15
2
LHUMP QUARTERly QL
Nr 2 - 2008 Jaargang 15
inhoudsopgave
3 Colofon 3 Redactioneel 4 Bestuursnieuws & activiteiten: afscheid bestuur 4 Lokaal Milieu Platform: OSIRIS 6 Thema - interview: Zwanger zijn doet nadenken 9 Thema - boekrecensie De Utopisten 10 Thema - filmrecensie Into The Wild 11 Thema - Politiek klimaat vroeger en nu: wat is het verschil? 13 Het nieuwe bestuur stelt zich voor 20 Milieu en Onderwijs: Verslag Groen CafĂŠ 18 Verslag van YouPEC 20 De quarterlife-crisis van het LHUMP 21 Column - de persoonlijke Quarter Life Crisis 23 Het laatste woord 24 Netwerkadressen
Licia Jasperse Licia Jasperse Niek Stukje Amber van der Lans Femke Batterink Michiel van der Velden Xuezhi Hu Licia Jasperse Deirdre den Hartog Anna Harnmeijer Michiel van der Velden D. den Hartog & A. Harnmeijer Christopher Baan
3
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
colofon
Redactioneel
Jaargang 15, nummer 2, Oktober 2008
Quarter Life Crisis –
LHUMP Quarterly is het studentenblad over duurzame
identiteit, verandert dat?
ontwikkeling in het hoger onderwijs. Het is een uitgave van het Landelijk Hogeschool en Universitair Milieu Platform (LHUMP) en verschijnt vier keer per jaar. Redactie: Anna Harnmeijer (hoofdredactie) Licia Jasperse Femke Batterink Deirdre den Hartog Xuezhi Hu Amber van der Lans Michiel van der Velden Vormgeving: Christopher Baan Drukwerk: Copyshop de Kopijwinkel, Utrecht Oplage: 350 exemplaren
Licia Jasperse Toen ik in september j.l. begon als secretaris bij het LHUMP, wist ik niet precies wat me te wachten stond, en wist ik ook niet goed wat het LHUMP nu exact deed. Nu, bijna een jaar later, is dit veranderd. Ik heb veel voldoening kunnen halen uit mijn secretaristaken, waar het “hoofdredacteurschap” van de LQ onder valt. Brainstormen over de thema’s, het schrijven van stukken, zorgen dat de stukjes verzameld werden en als einddoel een LQ bij de geïnteresseerden op de mat. Of mijn identiteit hierbij veranderd is? Tja, mijn identiteit an sich denk ik niet, maar wat wel veranderd is, zijn bepaalde waarden die bij mijn identiteit passen. Zo ligt milieu mij nu nóg meer aan het hart en probeer ik dit ook bij anderen zo te verkrijgen. Ik denk en hoop dat Anna Harnmeijer, de nieuwe secretaris van het LHUMP en daarmee ook de nieuwe ‘hoofdredacteur’ van de LQ , op een enthousiaste en doortastende manier deze waarde zal ‘bezitten’ en doorgeven. Ik wens haar hiermee veel succes!
LHUMP Quarterly Oudegracht 229, 3511 NJ Utrecht Telefoon: 030 - 223 15 05
Met dank aan alle mensen die een bijdrage hebben willen
E-mail: redactie@lhump.nl
schrijven of anderszins aan het blad hebben bijge dragen.
Website: www.lhump.nl
Bijdragen zijn altijd welkom en kunnen gestuurd worden naar het bovenstaande adres. De redactie behoudt zich het
LHUMP-bestuur:
recht voor om bijdragen niet te plaatsen of aan te passen.
Christopher Baan - voorzitter
Wil je een gratis abonnement op LHUMP Quarterly? Of wil
Anna Harnmeijer - secretaris
je het blad niet meer ontvangen of op een ander adres?
Heeltsje Graansma - penningmeester
Stuur dan een mailtje met je naam en (nieuw) adres naar
Tjerk Destombes - PR
redactie@lhump.nl. LHUMP Quarterly is gedrukt op 100% gerecycled papier.
4
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
bestuursnieuws ‘Afscheid nemen bestaat niet’ Licia Jasperse Nu het einde van het collegejaar bereikt is, en eenieder genoten heeft van zijn of haar welverdiende vakantie, is ook het einde genaderd voor het huidige LHUMP-bestuur, bestaande uit Chris Roorda (voorzitter), Licia Jasperse (secretaris), WingF Kwok (penningmeester) en Daphne van den Berg (algemeen bestuurslid). Dit bestuur, door velen ‘een rechts bestuur’ genoemd, had als doel “het bevorderen van duurzame ontwikkeling onder alle studenten”. Hiermee wilden we proberen een grotere doelgroep aan te boren en meer bekendheid te krijgen. Dit zou dan leiden tot een groter bewustzijn onder alle studenten, en massalere groene stroom in Nederland. Terugkijkend naar het afgelopen jaar, met dit doel in ons achterhoofd, is er een begin gezet. Door het actief werven van vrijwilligers, door het concretiseren van onze projecten en het grootschaliger promoten van het LHUMP en zijn LMP’s hebben we gemerkt dat een bredere doelgroep en achterban zijn bereikt. Een goed voorbeeld is de vrijwilligersborrel die het LHUMP in juni heeft gehouden. Op deze borrel kwamen niet alleen vier keer zoveel potentiële vrijwilligers, in vergelijking met andere jaren, maar ook de diversiteit was veel groter: studenten van verschillende richtingen (van de WUR tot en met de modeacademie) en met verschillende idealen. Deze borrel en de interesse van deze vrijwilligers zet een toon die wij
als het LHUMP in de toekomst voort willen zetten. Natuurlijk hadden we onze resultaten niet kunnen bereiken zonder de grote steun van LHUMP-medewerkers Sanne Reijenga en Virginia Sandjojo en de tomeloze inzet van vele vrijwilligers bij de landelijke organisatie en de lokale milieuplatforms in verschillende studentensteden. Bedankt! Wij, als toekomstig oud-bestuur, hopen dan ook dat het nieuwe bestuur, bestaande uit Christopher Baan (voorzitter), Anna Harnmeijer (secretaris), Heeltsje Graansma (penningmeester) en Tjerk Destombes (algemeen bestuurslid / PR) deze trend wil blijven doorzetten om in de toekomst een groot, bekend LHUMP met een bewuste achterban te bereiken. Wij wensen het nieuwe bestuur veel succes! Namens het LHUMP-bestuur ’07-’08, Licia Jasperse (secretaris)
Osiris Een duurzaam Delfts studentenplatform Niek Stukje Osiris is een interactief platform dat ernaar streeft duurzame ontwikkeling concreet en aantrekkelijk te maken. Wij brengen studenten, docenten, de overheid, NGO’s en bedrijfsleven bij elkaar om ideeën en informatie uit te wisselen. Hiermee faciliteren we bovendien de discussie
5
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
over duurzaamheid. Daarnaast organiseren we activiteiten en projecten die concrete duurzame resultaten opleveren in de praktijk. Kortom wij zijn hét platform voor duurzame ontwikkeling in Delft. Interdisciplinariteit en duurzaamheid Osiris als afkorting staat voor Organisation of Students for Information and Reflection on Interdisciplinarity and Sustainability. Een hele mond vol, maar het geeft wel precies aan wat Osiris wil en doet. Het doel van Osiris is om in duurzaamheid geïnteresseerden bij elkaar te brengen, het begrip duurzame ontwikkeling tastbaarder te maken en het draagvlak hiervoor te vergroten. Niet alleen voor studenten, maar wel met de student aan de basis. Duurzame ontwikkeling is een erg breed begrip, dat onbereikbaar is wanneer je je beperkt tot één discipline. Daarom focussen we ons op zowel interdisciplinariteit als duurzaamheid. Op zichzelf zijn deze slechts begrippen, maar samen bieden ze (ongekende) mogelijkheden. Uit naam van Osiris willen wij een netwerk bieden voor mensen binnen en buiten de TU, student of geen student, om te laten zien dat duurzame ontwikkeling belangrijk en interessant is. Wij vormen de vruchtbare grond voor de discussies die duurzame ontwikkeling met zich meebrengt. Activiteiten Osiris wil een handvat zijn voor studenten die concreet en interdisciplinair iets willen doen met duurzaamheid. Zo organiseert Osiris activiteiten om de studenten bij elkaar te brengen en discussie en kennis uitwisseling te stimuleren. Hierbij kan gedacht worden aan lezingen, debatten en excursies. Duurzaamheid is een veel besproken onderwerp. Veel mensen hebben er een eigen kijk op en veel bedrijven hebben een eigen manier van toepassen. Met lezingen wil Osiris de verschillende manieren van interpretatie en toepassingen van duurzaamheid laten zien. Afgelopen academisch jaar hebben we onder
andere in samenwerking met Studium Generale een geslaagde lezing van Theo Wolters “Kyoto en andere sprookjes - De harde feiten achter een groot misverstand” gefaciliteerd. Daarnaast heeft Osiris in maart een Cradle to Cradle-avond georganiseerd waar enkele documentaires zijn getoond, gevolgd door een lezing van Louise Vet, professor Evolutionary Ecology op de Universiteit Wageningen. Aansluitend vond een discussie plaats over het nut van en de problemen met Cradle to Cradle in het ontwerpen van nieuwe producten. Osiris wil met excursies laten zien hoe duurzame technologie in de praktijk wordt toegepast. Een excursie naar de Warmtekracht Centrale van de TU Delft staat jaarlijks op de agenda. Middels deze informatieve excursie kunnen de studenten met eigen ogen zien op welke manier de TU Delft duurzaamheid op een praktische manier inzet. De maandelijkse Green Drinks borrel van Delft wordt mede georganiseerd door Osiris. De borrel die elke tweede dinsdag van de maand plaatsvindt in café de V in Delft is een informele gelegenheid tot het leggen van contacten met studenten, docenten en bedrijven die zich bezig houden met duurzaamheid en het bespreken en bediscussiëren van duurzame onderwerpen. Naast alle activiteiten heeft Osiris ook een eigen magazine die drie maal in het academisch jaar verschijnt. Het Osiris-magazine, dat vol staat met informatie over duurzame onderwerpen op de TU Delft, in Nederland en op de hele wereld. Het magazine wordt verspreid onder studenten, medewerkers en overige geïnteresseerden. Het is ons doel een magazine te maken dat mensen weet te inspireren, een magazine, dat kan activeren en mensen uitnodigt zelf na te denken. In mei is het eerste editie tijdens een debatavond getiteld “Een andere kijk op duurzaamheid”, feestelijk gepresenteerd. Jouw inbreng
6
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
Heb je ideeĂŤn of suggesties voor een activiteit met duurzame ontwikkeling, laat het ons weten! Osiris is er niet alleen voor jou, maar ook door jou! Als je een leuke activiteit weet, kunnen wij je namelijk helpen met de organisatie ervan. Dit kan een lezing zijn met als onderwerp je stage of afstudeer project, een workshop om je afstudeer onderzoek een duwtje in de rug te geven of een bezoek aan het bedrijf waar je stage loopt! Osiris kan je met de juiste mensen in contact brengen, de faciliteiten regelen en aankondigingen doen! Laat ons even weten van je idee en we nemen zo snel mogelijk contact met je op. Ben je geĂŻnteresseerd in een regelmatige bijdrage aan onze activiteiten, ons magazine, het verduurzamen van de TU Delft of de grafische presentatie van Osiris? Mail ons dan ook, dan kunnen we je een idee geven van de mogelijkheden en je uitnodigen om een keer kennis te maken met de mensen achter Osiris; vers bloed kunnen we altijd gebruiken! www.osiris.tudelft.nl bestuur@osiris.tudelft.nl
Interview Zwanger zijn doet nadenken Amber van der Lans Een van de grootste veranderingen in je leven is toch wel als je een kind krijgt. Dan richten al je prioriteiten zich op het nieuwe leven. Zelf kan ik mij er nog moeilijk een voorstelling van maken aangezien
ik nooit zwanger ben geweest. Dus ging ik op bezoek bij een echte zwangere studente. De studente Ayinda studeert internationale communicatie in Den Haag. Zij en haar vriend zijn erg blij met hun eerste zwangerschap. Ayinda vertelt dan ook graag hoe de baby haar leven heeft veranderd. Voel je jezelf veranderd nu je zwanger bent? De verandering is bijna niet te overzien, je kunt je er alles bij voorstellen maar ook niets. Er gaat zoveel veranderen als je zwanger bent. Je weet ongeveer wat je allemaal kunt verwachten maar het is toch allemaal voor de eerste keer. Daarom is het aan de ene kant heel normaal maar aan de andere kant is het zo vreemd. Ben je meer over duurzaamheid gaan nadenken? Je gaat zeker meer nadenken over duurzaamheid. Ik gooi bijvoorbeeld geen papiertjes meer op de grond, want ik wil dat mijn kindje ook in een leuke wereld kan leven. Ik denk bijvoorbeeld ook na over de duurzaamheid van de spullen die ik koop. Ik denk er bijvoorbeeld aan hoe lang iets meegaat. Ik wil bijvoorbeeld geen goedkope kinderwagen kopen die zo uit elkaar valt. Ook omdat ik zelf meer kinderen wil en dezelfde wagen dan kan gebruiken. Als ik hem zelf niet nodig heb kan ik er altijd iemand anders een plezier mee doen. Verder kijk ik bijvoorbeeld naar waar de spullen vandaan komen, het liefst zou ik alleen maar fairtrade spullen kopen. Want het is zo dubbel om spullen voor je kind te kopen die gemaakt zijn door andere kinderen in slechte omstandigheden. Daarom wil ik ook zo weinig mogelijk plastic speelgoed aanschaffen, maar mooi houten speelgoed wat ook lang
7
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
meekan gaan en er tenminste leuk uitziet. Ook produceer je zo veel minder afval terwijl je er meer plezier aan beleeft. Hoe denk je dan bijvoorbeeld nu over Klimaatsverandering? Ik weet niet zeker of ik daar helemaal in geloof. Maar sowieso vind ik dat het weer wel verandert en dat ze in Nederland eigenlijk de maanden zouden moeten opschuiven. Nu is het ongeveer een maand officieel lente terwijl het dan al als zomer voelt. Verder denk ik bijvoorbeeld na over een auto, die heb ik eigenlijk helemaal niet nodig in de stad. Met de fiets is alles veel makkelijker en als ik toch een auto nodig heb kan ik bijvoorbeeld zoiets als “Greenwheels” (zie box1) nemen. Alleen de treinen zijn niet normaal duur, als je met een groep in een auto gaat ben je meestal veel goedkoper uit.
Waarom denk je dat je er zo over bent gaan denken? Ik denk dat mijn moeders idealen steeds meer naar boven komen. Mijn moeder heeft mij redelijk antroposofisch opgevoed en ik begin steeds meer te begrijpen waarom. Ik koop nu bijvoorbeeld liever Weleda dan Zwitsal ofzo. Het voelt gewoon beter en natuurlijker aan om zo een product te kopen. Ook al vind ik het wel een beetje decadent. Als ik om mij heen kijk zie ik dat er veel minder plek is voor kinderen om te spelen. Er is bijna geen groen en als het er is vertrouw je het niet want er lopen zoveel enge mensen rond. Ik denk dat het belangrijk is om tijdens het opgroeien de vrije ruimte te hebben om jezelf te ontwikkelen. Maar op het moment mist dat hier heel erg Is de manier waarop je naar voeding kijkt ook veranderd?
Greenwheels Als je in de randstad woont heb je ze vast wel eens gezien: de groen/ rode Peugeot met Greenwheels er op. Steeds meer mensen maken gebruik van deze auto`s die je in verschillende delen van een stad kan zien staan. Het idee van Greenwheels is dat je geen eigen auto hoeft aan te schaffen maar toch gebruik kan maken van een auto als je het echt een keer nodig hebt. Een abonnee kan een auto in de buurt reserveren voor een paar uur en daarmee bijvoorbeeld boodschappen doen. Het idee is dat mensen minder vaak voor kleine dingen de auto pakken en dat een auto intensiever gebruikt wordt. Op het moment staan de auto`s in Nederland namelijk gemiddeld 23 uur per dag stil. Bron: greenwheels.nl
Vooral tijdens mijn zwangerschap heb ik gelet op wat ik eet, omdat een baby zo snel groeit tijdens de zwangerschap is dat heel belangrijk. Ik kan bijvoorbeeld geen gerookte vis eten en geen rauw vlees. Ook kan ik de kattenbak niet meer verschonen, dat vind ik niet zo erg. Wat ik wel erg vond is dat ik dacht dat ik ook geen Franse kaasjes meer kon eten. Maar ik kwam er achter dat dit kwam doordat je moest oppassen met ongepasteuriseerde melk, maar in “Franse” kaasjes uit Nederland zit dat meestal niet! Ben je van plan borstvoeding te gaan geven? Ja dat ben ik zeker van plan! Het is een bijzonder proces en het blijft het meest natuurlijk. Op deze manier geef je je baby ook antistoffen mee tegen ziektes. Ik ben van plan tussen de 6 tot 8 maanden
8
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
borstvoeding te geven. Het is wel meer gedoe en sommige vrouwen kunnen niet goed melk geven. Je moet bijvoorbeeld goed blijven letten op wat je eet. En als ik weer moet werken, moet ik kolven zodat de baby kan blijven eten. Ik vind dat het belangrijk is om zoveel mogelijk voor je kind over te hebben en dit hoort erbij. Alleen als het echt niet gaat zou ik aan de fles gaan, gelukkig zijn er borstvoedingsdeskundigen die je goed van advies kunnen voorzien. Het blijft zo dat de meeste baby `s gezonder zijn met borstvoeding, ze zijn beter beschermd tegen sommige allergieën.
aantal moeders dat voor langere tijd borstvoeding geeft erg laag. Zelfs de minister van volksgezondheid vindt het belangrijk dat meer vrouwen in Nederland aan de natuurlijke borstvoeding gaan. Er zijn ook nadelen verbonden aan het geven van borstvoeding. Het kan bijvoorbeeld pijnlijk zijn. Er zijn ook onderzoeken gedaan waaruit minder positieve uitslagen zijn gekomen. Bijvoorbeeld het minder voorkomen van allergische reactie wordt in een onderzoek van wetenschappers uit Canada en Wit- Rusland tegen gesproken.
Heb je gehoord van de schadelijke stoffen die zich ophopen in vet en daarom terecht kunnen komen in moedermelk?
Ook is er in Massachusetts een onderzoek gedaan over een groep stoffen onder de naam polymeren welke bijvoorbeeld in verpakkingsmateriaal zitten.
Ja, daar heb ik wel van gehoord maar voor mij weegt het niet op tegen de andere argumenten. Ik heb gehoord dat deze stoffen (zie box 2) in melk en vlees zitten, dus daar moet je dan gewoon een beetje mee oppassen. Verder let ik bijvoorbeeld ook op de hoeveelheid cafeïne die ik binnen krijg. Een stof als cafeïne wat je normaal gewoon drinkt kan tijdens de zwangerschap en het geven van borstvoeding slecht zijn voor je baby. Iets anders over vlees, wat vind je van die verhalen over hormonen?
Deze stoffen worden opgeslagen in vet en kunnen
Ik heb wel eens iets gehoord over te vroege borstontwikkeling bij jonge kinderen. Er wordt vooral gezegd dat dit komt door veel kip te eten. Ik hou sowieso niet zo van kip en ik zou mijn kind daarom ook niet te veel kip te eten geven.
Bron: nrc.nl, trouw.nl, kennislink.nl
Wel of geen borstvoeding Volgens verschillende onderzoeken heeftborstvoeding geven in plaats van de fles een positieve invloed op zowel de gezondheid van het kind als de gezondheid van de moeder. In Nederland is het
daardoor in het moedermelk aan het kind gegeven worden. In onderzoek is uitgewezen dat hoge concentraties van de stoffen een negatief effect hebben op o.a. de groei van babymuisjes. Omdat de stoffen niet in grote hoeveelheden voor mogen komen in ons eten zijn de concentraties in de mens minimaal. Het onderzoek heeft dan ook niet kunnen aantonen dat deze stoffen een negatief effect hebben op de baby.
Boekrecensie De Utopisten - Louise Fresco Femke Batterink Een identiteitscrisis, het treft óók de milieuactivisten die zeker weten dat ze het bij het rechte eind hebben.
9
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
Of misschien treft het wel júist deze mensen. Zo ook in de nieuwe roman van Louise O. Fresco. De Utopisten beschrijft de identiteitscrisis die Michiel van Straaten doormaakt. Hij is voormalig milieuactivist, maar inmiddels opgeklommen tot staatssecretaris van Technologie en Milieu. Vroeger maakte hij actief deel uit van de milieubeweging en woonde in een kraakpand. Maar nu vertoeft hij hoog in de bestuurlijke kringetjes en is omgeven door belangrijke mensen, wat zijn ego streelt. Michiel meent dat nu hij deel uit maakt van het establishment, hij wérkelijk het verschil kan maken. Zijn torenhoge idealen heeft hij omgeruild voor torenhoge ambities. En hij snapt natuurlijk ook wel dat daarbij de nodige politieke compromissen horen. De omslag die hij heeft gemaakt als milieuactivist tot staatssecretaris, vertaalt zich ook in zijn persoonlijke leven. Zijn wilde eerste vrouw, met wie hij in het kraakpand woonde, heeft hij inmiddels ingeruild voor een beschaafd juffie, dat geilt op mannen met macht. Elke dag draagt zij een nieuwe kostbare creatie van een bekende modeontwerper, en voor hun ruime huis staat een grote auto in de tuin. Uiteraard moet ze niets hebben van spaarlampen en dergelijke, die geven zulk lelijk licht. Het maakt toch ook niet uit, Michiel doet als staatssecretaris toch al genoeg voor het milieu? Je voelt hem al aankomen: dit gaat knagen. Naarmate Michiel langer staatssecretaris is, voelt hij zich machtelozer. Hij houdt mooie wollige speeches, maar in werkelijkheid verandert er niets. En het is júist de milieubeweging die kritiek op hem heeft. Belangrijke personen uit zijn verleden dringen zich aan hem op. Een identiteitscrisis kan niet uitblijven.... De Utopisten is een roman die lekker wegleest. De verhaallijn is vooral leuk voor eenieder die zich interesseert voor politiek en milieu. Helaas missen de
personages een zekere psychologische diepgang. Ieder van hen lijkt te zijn gecreëerd met als doel de ideeën van de auteur over politiek en samenleving te onderstrepen. En daar worden ze een beetje karikaturaal van. Wat het boek voor mij desondanks erg boeiend maakte, is het grote aantal treffende overeenkomsten met actuele situaties uit de Nederlandse politiek. Fresco haast zich om in het nawoord te zeggen dat elke overeenkomst met de werkelijkheid slechts in het hoofd van de lezer bestaat. Maar daar kan je misschien beter zelf over oordelen. Louise O. Fresco De Utopisten 2007, Uitgeverij Prometheus Amsterdam
10
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
filmrecensie Into the Wild: de ultieme quarterlife-crisis Michiel van der Velden ‘Into the Wild’ van regisseur Sean Penn (2007) is gebaseerd op het gelijknamige boek van Jon Krakauer (1996), dat op zijn beurt is gebaseerd op een waargebeurd verhaal. Het is het verhaal van Christopher McCandless (gespeeld door Emile Hirsch). Je zou kunnen zeggen dat hij de ultieme quarterlife-crisis heeft. Na zijn afstuderen trekt hij er zonder bankpasjes of identiteitspapieren op uit om het materialisme van de Amerikaanse samenleving te ontvluchten. Het slechte huwelijk van zijn ouders heeft ongetwijfeld ook een belangrijke rol gespeeld bij die beslissing. Christopher maakt, onder zijn nieuwe naam Alexander Supertramp, een boeiende reis door verschillende omgevingen vol met bijzondere ontmoetingen. Uiteindelijk laat hij de bewoonde wereld zelfs geheel achter zich en trekt alleen de wildernis van Alaska in, om te leven van het voedsel dat hij zelf vangt en verzamelt. Dan heeft hij echt alleen nog zichzelf om op terug te vallen. Dat geeft een voortdurende spanning aan de film. Uiteindelijk komt er een moment waarop hij toch hulp nodig heeft, maar niet meer terugkan. Het boeiende verhaal wordt ondersteund door goed film- en acteerwerk. Een minpuntje is dat niet alle personages even goed uitgediept worden, maar dat is misschien onvermijdelijk door de beperkte tijdsduur die films nu eenmaal hebben. Hoewel Mads wel iets grappigs en Sonja zeker wel iets moois aan de film toevoegt, voegt de vluchtige ontmoeting van Christopher
met dit Deense koppel weinig inhoudelijks toe aan de film. Ook belangrijkere personages, zoals de ouders van de hoofdpersoon, krijgen misschien niet de diepgang die ze verdienen. Dat neemt niet weg, dat er nog genoeg personages overblijven waarbij je wel sterk kunt meeleven. Zo merk je duidelijk hoeveel verdriet de afzonderingsdrang van Christopher veroorzaakt bij zijn zus en verschillende mensen die hij onderweg ontmoet, zoals de oude leerbewerker die zijn vrouw en kind verloor door een auto-ongeluk (een prachtige rol van Hal Holbrook). De moraal is duidelijk: vluchten is niet de oplossing, hoe diep je crisis ook is. En: je kunt pas echt gelukkig worden, als je je ervaringen deelt met anderen.
11
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
Politiek klimaat vroeger en nu: wat is het verschil? Xuezhi Hu
Normaal gesproken hoeven we maar eens in de vier jaar naar de stembus te gaan. Tenminste als het kabinet niet weer eens vroegtijdig valt. Na het einde van een kabinetsperiode moeten we weer in Den Haag kenbaar maken welke partij het volgens ons voor het zeggen zou moeten hebben. Onze stemmen bepalen
de uiteindelijke zetelverdeling van de Tweede Kamer en zodoende ook wel de ‘gekleurdheid’ van het kabinet. Het is zoals de Amerikaanse mensenrechtenactivist Malcolm X ook al zei: “Power to the people!”. Het volk heeft inderdaad de macht in handen. Maar is het politiek klimaat nu anders dan voorheen? Of veranderen we juist parallel aan het politieke klimaat dat onze stemmen volgt? Het kan in ieder geval uitsluitsel bieden aan de oorzaken van succes of falen van politici. Kan de evolutietheorie van Charles Darwin hiervoor wellicht ook een verklaring geven?
Politiek klimaat Het politiek klimaat bepaalt eigenlijk gewoon wie in een specifieke tijdsperiode het voor het zeggen heeft en wie uit de gratie van het volk is gevallen. Het is altijd een spel van macht en intriges waarbij de sterkste overleeft. Vroeger in de jaren ’70 waren het juist de Provobeweging, linkse activisten en mensen die zich vooral wilden afzetten tegen de maatschappij. In de jaren ’70 was links heel hip en iedereen die niet links en opstandig was, werd als suf en ouderwets bestempeld. Nu we in de 21ste eeuw zijn aanbeland, is rechts weer sterk in opkomst. The personalities are back!: politici met spraakmakende one-liners die met kop en schouders boven het veld uitsteken prijken nu de krantenko-
12
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
ppen. Na de hype rondom Pim Fortuyn is politiek weer in en trekt het de aandacht aan van veel, en met name jonge mensen. Het nieuws halen is niet meer voorbestemd aan de gevestigde orde van regeringspartijen. In de economische wetenschappen bestaat er een gezegde die dit fenomeen heel goed beschrijft: ‘The trend is your best friend’. Terug vertaald naar de politiek wil ik aanduiden dat als politici willen ‘scoren’, ze goed moeten aanvoelen wat het volk wil horen. Of zoals Johan Cruijf wel eens zegt: “Je moet eerst schieten, anders kun je niet scoren.” De populariteit van van Wilders en Verdonk hebben inmiddels al aangegeven dat ze met hun persoonlijkheid in de peilingen al hun oude partij, de VVD, kunnen doen verbleken. Het lijkt wel alsof populisme het antwoord is geworden op al onze vragen. Het politieke klimaat geeft wel degelijk goed aan wat er zich onder het volk afspeelt.
Politieke identiteitscrisis? Zijn het de politici die door een identiteitscrisis gaan? Of zijn wij het? Door de jaren heen waren het steeds de mensen die aanvoelden wat het volk wilde die populariteit wonnen. Je kunt wel kort door de bocht gaan en zeggen dat politici om de zoveel jaar een identiteitscrisis ondergaan. Maar is dat ook wel zo? Eigenlijk gaan ze meer mee met hun tijd en veranderen mee met de mode. Kleding die in de jaren ’60 als mode werd beschouwd, wordt nu meer als iets ouderwets aangezien. Met mijn studie economie is nu hetzelfde aan de hand. Waar vroeger mijn vrienden dachten hun scriptie te willen schrijven over miljardendeals van grote bedrijven, zijn velen nu bezig met hun scriptie over microfinance. Het is gewoon een totale omschakeling, van ‘hebzucht’
naar het verbeteren van de wereld. Waarom ze dit doen? Omdat het nu min of meer hip is, zou ik zeggen; het is immers in de mode. En zo is het ook met de politiek. Mensen veranderen namelijk net zo snel als de politieke kleur waarop men stemt. De boodschap is duidelijk dat de politiek veranderd omdat de mensen veranderen van mening, en niet andersom.
Evolutietheorie een juiste manier om politiek klimaat te begrijpen? Volgens de evolutietheorie van Charles Darwin is de natuur een continu proces van ontwikkeling waarin we steeds weer onszelf ‘verbeteren’ met nieuwe eigenschappen. En de evolutietheorie is eigenlijk ook wel toepasbaar in de ontwikkeling van politieke stromingen. De politiek is in de afgelopen jaren sterk geëvolueerd. We hebben de afgelopen eeuwen verscheidene staatsvormen gekend die ieder weer op andere principes waren gebaseerd. Van de autoritaire monarchieën van voor de bestorming van de Bastille naar de totalitaire staten als de Sovjet-Unie. Waarna we steeds meer naar echte democratieën toe hebben gewerkt zoals we ze nu in de Westerse wereld kennen. We hebben de afgelopen eeuwen van alles en nog wat opgezocht op zoek naar de meest perfecte politieke staatsvorm. Het is een proces van natuurlijke selectie waarbij politieke stromingen die goed functioneren meer volgelingen zullen krijgen, en die dus een grotere kans op overleven hebben. We nemen dus als het ware steeds goede erfelijke eigenschappen mee uit eerdere generaties ten gunste van de toekomstige generaties.
13
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
Is het politieke klimaat nu wel echt veranderd? Alhoewel de politieke kleur waar mensen op stemmen door de tijd heen is veranderd, moeten niet alleen kijken naar politieke veranderingen. Het politieke klimaat verandert wel degelijk en beweegt zich mee met de trend. Het is veel belangrijker om de achterliggende redenen waardoor het politieke klimaat verandert juist te benadrukken. Het zijn juist de menselijk cognitieve veranderingen waarop politici inspelen. Dus de vraag die bij politici vaak luidt is: “Wat wil het volk graag horen?” Politiek is en blijft een machtsspel waarbij slechts de sterkste zullen overleven en de zwakkeren afvallen. Om het goed te kunnen bespelen moet je als politicus zowel goede kennis van zaken als een charismatisch karakter hebben waar mensen zich mee kunnen identificeren. Dit is waar het uiteindelijk om draait: het hebben van een ‘Fingerspitzengefühl’
waarmee ze weten wat de mensen in hun hart voelen en dat hardop zeggen.
De nieuwe programmacoördinator stelt zich voor... Rosa Draaisma
Hoi, ik ben Rosa Draaisma, 25 jaar, en sinds 15 september de nieuwe programmacoördinator bij LHUMP. Ik ben net afgestudeerd in ontwikkelingsstudies aan de UvA, waarbij ik onderzoek heb gedaan naar samenwerking binnen civil society in Kenia en Uganda. De afgelopen jaren ben ik als vrijwilliger actief geweest voor de Afrika-groep van SIW Internationale Vrijwilligersprojecten.
het nieuwe bestuur stelt zich voor Christopher Baan Hoi! Ik ben Christopher (22), enthousiast en bevlogen, en volgens sommigen ‘wereldburger’. Ik mag komend jaar het gezicht van het LHUMP zijn en samen met de andere bestuursleden en medewerkers de organisatie verder op de kaart zetten als hét studentennetwerk voor duurzame ontwikkeling! Momenteel heb ik net het tweede jaar van mijn bachelor International Development Studies in Wageningen afgerond. Afgelopen jaren ben ik onder andere actief geweest binnen het bestuur van ISOW, een organisatie voor internationale studenten in Wageningen, de VN werkgroep bij de Nationale Jeugdraad,
Studium Generale en andere organisaties. Zowel binnen als naast mijn studie hebben thema’s als internationale samenwerking, conflicten, klimaat en
14
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
natuurlijke hulpbronnen vooral mijn interesse. Het LHUMP als organisatie is relatief nieuw voor mij, zo niet het werken binnen de thema’s van duurzame ontwikkeling. Hoe kun je dat bijvoorbeeld vorm en betekenis geven, hoe laat je de ‘gemiddelde’ student zien dat duurzame ontwikkeling juist kansen biedt in plaats van beperkingen? Hoe kun je laten zien dat duurzame ontwikkeling een kwestie is van op een andere, misschien puurdere manier van het leven genieten en een andere kijk op het ontwerp van onze gebruiksvoorwerpen en onze economie? Voor mij staat duurzame ontwikkeling vooral voor bewuste keuzes maken voor je levensstijl en -visie, je studie, stage en baan, maar ook voor alles wat je gebruikt en consumeert. We leven in een gigantisch welvarende maatschappij, die echter zijn welvaart deels heeft te danken aan
een gigantisch inefficiënt gebruik van natuurlijke hulpbronnen. Ik zie het als een mooie uitdaging om studenten bewust te maken van hun keuzevrijheid alsmede van de keuzes die ze maken, om zo toe te werken naar een duurzamer samenleving die kansen biedt voor zowel people, planet als profit. Dit zal in de komende jaren verder verschuiven richting people planet prosperity, de opvatting dat échte welvaart er meer toe doet dan pure winst. Binnen het LHUMP zullen mijn prioriteiten vooral liggen bij het ontwikkelen van een sterke, nieuwe identiteit en naam voor het LHUMP, het brengen van duurzame ontwikkeling als een positieve boodschap, het mainstreamen van duurzame ontwikkeling (zonder zijn waarde te verliezen) naar de ‘gemiddelde’ student, het concretiseren van abstracte begrippen naar concrete
15
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
handvaten, en het onderhouden en uitbreiden van het LHUMP netwerk. Zo kunnen wij naar een sterke, dynamische en transparante organisatie toegroeien die met zich met recht hét studentennetwerk voor duurzame ontwikkeling in Nederland kan noemen.
Anna Harnmeijer ... Anna zoekt thuis
tot stand als mensen van elkaar afhankelijk worden, als ze elkaars akties kunnen overzien en elkaar kunnen ‘straffen’ voor wangedrag. Regels gaan ten koste van vrijheid of individualiteit, maar toch gaat een hechte maatschappij volgends McGibbens gepaard met geluk, omdat geluk en levensbetekenis berusten op het gevoel ergends bij te horen en deelnemer te zijn. Plots zie ik overal waar ik kijk tijdelijke collectieven met eigen sub-cultuurtjes en begrijp ik het succes van bewegingen als ‘SlowFood’. Mischien is de taak voor het LHUMP om collectieven met dezelfde duurzaamheids doelen en daarbijhorende sub-cultuurtjes te binden, te informeren en sterk te maken. Dit lijkt mij nou typisch een uitdaging waar ik graag tijd in stop. Graag tot de volgende LHUMP aktiviteit! Anna Harnmeijer
Heeltsje Graansma
Beste lezers, ik ben Anna Harnmeijer, kersverse secretaris van het LHUMP, milieukunde student in Wageningen, outdoor fanaat, wereld burger, en jawel, consument. Met een thema als Identity crisis moet ik in deze eerste LQ al meteen met het hart op de tong. Toch is dit een toepasselijk thema want zoals steeds meer mensen tegenwoordig ben ik na tientallen verhuizingen in geen land meer of minder ‘thuis’, en begin daar de nadelen van te zien. McGibben’s Deep Ecology beschrijft hoe een afname van maatschappelijk weefsel en collectief bewustzijn in de westerse maatschappij de voornaamste oorzaak is van onverantwoordelijk consumeren. Om aan gemeenschappelijke gedrags codes met betrekking tot gebruik van natuurlijke hulpbronnen te voldoen kan je niet steeds de hort op, want die regels komen pas
Komend jaar zal ik, Heeltsje Graansma (27) de Penningmeester van het LHUMP zijn. Ik ben erg blij en opgewonden dat ik dat mag gaan doen. Naast mijn
16
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
studie Milieuwetenschappen aan de UU heb ik twee kindjes van 1 en 4 jaar. In de afgelopen jaren heb ik een biowinkeltje (voko) en weggeefwinkel aan huis gehad, een stage gedaan bij Fairfood en ben ik betrokken geweest bij Kritische Studenten Utrecht (tegen de commercialisering van het Onderwijs). Ik ga beginnen met een cursus boekhouden, want daar heb ik weinig ervaring in. Toch vind ik het een leuke uitdaging om de zaken financieel op orde te houden voor het LHUMP. Daarnaast ben ik erg benieuwd welke Lokale MP’s ik ‘krijg’ want het lijkt me erg leuk om deze groepen te ondersteunen en samen projectjes op te zetten. Ik hoop op erg veel activiteit in het land. Het is hard nodig! Het lijkt me interessant om praktisch bezig te gaan met duurzaamheid. Want ik heb tijdens mijn studie heel veel geleerd over de theorie en ik heb veel ideeën en idealen, maar hoe dat in de praktijk uitpakt is weer een ander verhaal. Mijn scriptie gaat over MVO in de cacaosector. Ketenbeheer is daar een belangrijk aspect bij. Wellicht dat ik me dit jaar met Verantwoord Inkopen ga bezighouden. Vooralsnog zijn we nog veel aan het brainstormen. Je hoort er snel meer van. Ik hoop dat we landelijk studenten en onderwijs een stuk duurzamer kunnen maken dit jaar! Groene groet, Heeltsje
Tjerk Destombes Ik ben: Tjerk Destombes, 24 jaar, afstuderend sociaal geograaf: master International Development Studies; muziekliefhebber (actief en passief), voetballer, en parttime levensgenieter. Maar belangrijker: uw PR-verantwoordelijke ’08-‘09.
Komend jaar zal ik mij op verschillende projecten gaan richten met als voornaamste het opstarten en lanceren van de website duurzamestudent.nl. Het LHUMP is mijns inziens een interessante, relevante en enthousiaste organisatie met een interessante doelgroep (zie hier: ik hou me bij mijn leest). Ondanks de mooie organisatie die er nu al staat kan er uiteraard weldegelijk een likje verf over het imago. Om het ambitieus te stellen: ik ben mij er terdege van bewust dat hetgeen het LHUMP vertegenwoordigd van steeds grotere importantie wordt. De ruimte is er daarom om veel voor elkaar te krijgen, laten we die ruimte ook gaan gebruiken. Vanuit PR-oogpunt valt dan als eerste de naam van het LHUMP op. Hij springt in het oog, dat zeker, maar is het de naam waarmee een eventuele bredere doelgroep onder de studentenpopulatie aangesproken wordt? Ik heb zo mijn twijfels. Het bestuur voor komend jaar bestaat uit vier enthousiaste en ook toekomstgerichte studenten, die bereid zijn, een eindje buiten de gebaande paden te denken. Vandaar dat we met -en voor-jullie een verassend en toekomstgericht bestuursjaar willen gaan vormgeven en, uiteraard, uitvoeren. Tot snel bij het LHUMP, liefst morgen! Tjerk Destombes, uw PR-bestuurslid
17
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
verslag groen café Moet het onderwijs ook Cradle to Cradle?
Deirdre den hartog Dat en meer kwam aan bod tijdens het afgelopen Groen Café in café de Vinger in Den Haag. Het was een speciaal Groen Café, omdat deze niet zomaar op een avond in een café werd georganiseerd, maar bestond uit een dag, met in de middag een workhop, later een aantal sprekers en uiteindelijk een discussie. Uiteraard werd ook bier en koffie gedronken. De avond werd uiteindelijk afgesloten door een DJ. De middagworkshop ging onder meer over het cradle to cradle maken van een (deel van) een school of bedrijf aan de hand van een stappenplan, ook kon er gekozen worden voor een probleemgerichte benadering zoals het verminderen van de afvalproductie en afvalwater. De workshop zat goed in elkaar en verschillende groepjes gingen enthousiast met elkaar aan de slag. Een groepje kwam met een educatieve, energieopwekkende binnenplaats. Een ander idee was om iedereen biologisch afbreekbare pennen te laten gebruiken, een speciale composthoop zou hierbij handig zijn. Na nog veel meer interessante ideeën te hebben besproken werd het na het eten tijd voor sprekers. Na een inleiding van de werkgroep die nu bezig is met een advies aan minister Cramer over natuur en milieueducatie ging het woord naar Judith van Hiteq. Zij heeft onderzoek gedaan naar jongeren, hoe zitten zij in elkaar en wat vinden zij belangrijk. Verschillende toekomstvisies kwamen op tafel. Een
aantal ideeën over onderwijs die tijdens de discussie naar voren kwamen waren onder meer dat ‘groene’ jongeren in de klas zouden kunnen komen om een gastles te geven. Jong zijn alleen is daarbij niet genoeg, iemand moet ook echt iets te vertellen hebben. Sommige lessen, vakken of thema’s zouden terug moeten komen in plaats van een eenmalige actie en op meerdere manieren moeten worden aangeboden. Ook is het goed om leerlingen af en toe even uit de stadservaringen te halen om ze een natuurervaring te bieden. Dit kan ook door het niet zo te noemen, maar bijvoorbeeld wel een aantal dagen op schoolreis te gaan naar een natuurlijke omgeving. Een gewaagdere stelling was om heel het onderwijs maar af te schaffen, waar gek genoeg (?) ook voorstanders voor waren.
Heb je zin om het groen café kernteam te komen versterken? Je leert veel mensen kennen en je kunt groene cafés organiseren over thema’s die jij interessant vindt! Het kost je ongeveer een dag werk in de maand, ervan uitgaande dat de café’s ieder kwartaal worden georganiseerd. Voor meer informatie, of als je er al meteen zin in hebt kun je mailen naar deirdre@groencafe. nl en/of amber@groencafe.nl
18
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
Verslag van YouPEC De Declaratie van Bakkum Anna Harnmeijer
De ‘European Youth Perspective on Sustainable consumption’ werdt in bijzonder komisch en democratische wijze opgesteld. Het leek nog het meest op een bokswedstrijd met wat al snel bleek een stuk of 20 van de meest eigenzinnige YouPEC deelnemers te zijn. Een Fransman was ervan overtuigd dat belastingsparadijzen de hoofdoorzaak zijn van milieuproblemen, een felle Engelse meid had niet altijd genoeg kleren aan, er waren dromers en politiek correkte realisten. Maar iedereen had wel een eigen agenda. Het is elke keer weer mooi om te zien hoe het eerste paar uur dynamiek in de groep bepaald of samenwerken danwel bekritizeren de manier van doen wordt, wie van zijn leiderschap beroofd wordt en wie gezag verkrijgt. Het meest amusant zijn nog de schijnbaar onschuldige toeschouwers die subtiel als een jachtluipaard enorme agenda’s nastreven zonder dat menigeen dit lijkt op te merken. De YouPEC declaratie groep was op zijn zachtst gezegd geen liefdadigheidsclubje en het ging er al snel hard aan toe. Het werdt zorgelijk toen vooral competente mensen zich naar de zijlijn bewogen; dit hadden ze er niet voor over. Toen ik dinsdag 21:00 na zeker vijf uur vruchteloos debat over aanpak en inhoud maar gewoon een introduktie begon te typen (juh mot wat hé?), was ik me ervan bewust dat dit een UN- style create and destroy process zou worden, waarbij je de
verdienste van elk onderwerp, zin en woord met hand en tand zou moeten verdedigen om zijn plekje in de declaratie te behouden. Lette je even niet op, dan werdt je werk zonder pardon met één stemronde of één klik van de Wiki geschrapt. Helaas bleek inhoud niet het voornaamste criterium. Dat is jammer, want UN declaraties neigen door dit process altijd naar het gemiddelde; het fletse broertje van oorspronkelijk hele nieuwe ideeen, terwijl wij als jongeren nou juist die ambitie van hoog gegrepen verandering op ons zouden nemen. Het gevaar dreigde dat dit de zoveelste inhoudelijk povere jongeren declaratie zou worden. Maar in de 48 uur die volgde hebben een heleboel mensen tot diep in de nacht hun ideeen bewaakt. Een outline document werd opgesplitst in de Wiki, en ook al kon je dus overal aan bijdragen, je kon niet overal tegelijkertijd zijn om al je bijdragen te beschermen. Inhoudelijke discussies in kleine groepjes en veel heen-en-weer-ge-ren maakten dit tot de leukste uren van de week. Toch kwamen de echte emoties pas daarna los, toen de hele groep woord voor woord het resulterende document afbeulde. Een paar uur later werd Draft nummer 3 geboren. We waren moe en totaal niet objectief meer bezig, en hebben er goed aan gedaan twee verse en onafhankelijke editors op te zetten. Het merendeel van het declaratie team zat donderdag 18:00 dus opgelucht buiten aan het bier. Diezelfde avond werdt de declaratie geprint en uitgezonden ter voorbereiding van de overhandiging aan Staatssecretaris Frans Timmermans van Europese Zaken en vertegenwoordigers van de Europese Commissie en het Nederlandse Ministerie van Milieu in Den Haag. Of het wat geworden is? Dit laat ik aan je eigen oordeel over: http://www.youpec.eu/youpec-2008/. De les is natuurlijk iets wat we al wel wisten: onderschat meningsverschil tussen een groep individuen
19
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
met verschillende achtergronden niet, ook al delen zij als groter doel duurzame consumptie. Wat zullen ze het verschrikkelijk moeilijk hebben daar in Brussel, geen wonder dat dit soort processen niet een-tweedrie via video- conferencing kunnen en dat de politieke machine zo log is als bagger. Maar ja, mensen: efficientie is ook niet alles.
The law of two green feet
Two Feet. If you feel like you are not learning anything, nor contributing anything you should go to find another place to bring inspiration, whether you find it in a cup of tea or another meeting of minds. But my curiosity was making my feet trod from tent to tent. I started out with some intense thought sharing on the relation between spirituality & sustainability. Then followed a gathering about the underlying motivations and values for sustainable lifestyles and my third session was a brainstorm on ways in which to engage different social groups in this topic. The common ground in all of these sessions was the question who to engage and how.
Bette Harms The question I posed to my fellow YouPECistanis Today we took off to OpenSpace. OpenSpace is a self-organizing brain storming technique in which complex and controversial issues can be tackled by participants themselves designing the agenda. As I walk into the room, an eco coffee in hand, this is the message greeting me: “Be prepared to be surprised”. As a typical cynical Dutch, I think to myself: “we’ll see about that”. This actually brings you in the expectancy of not being surprised, a mind state in which I have found out it is actually unbelievably easy to be surprised. At first I was surprised that, when the floor was given to the YouPECistanis, one after the other came to the floor and presented their thoughts. The ideas ranged from taking a walk and filling our lungs with salty sea air to getting a million people on the streets in Copenhagen in 2009. Soon the entire wall was filled with proposed projects. My second surprise came when I felt the vibes radiation from these groups, whether it was a hot debate or fiery drum beats and dancing at eleven in the morning. In the hallways there was a constant murmur of wonderful plans in the making. The whole building was zooming like a beehive. In open space there is only one law, the Law of the
was: “ In which contexts do you address sustainability issues to others and in which you don’t?” Many told me that when it comes to their families, which always give them the sweet nick name of the “do- gooder” of the family, they restrain from addressing sustainability issues within their homes. I started wondering why, because in principle, your family gives you unconditional attention and appreciates the fulfillment that you receive from living responsibly. We came to the conclusion that as a ‘do – gooder’ you also need a safe heaven. And as contradictory as it may seem, as a good environmentalist you need to understand the motives for not behaving “green” really well in order to create effective campaigns. Ironically this means that we benefit from leaving our families in peace. I sit here now under a large tree listening to the sea gulls, after talking for hours straight, enjoying the silence. Each of these sessions today greened my thoughts, making these new insights part of me. When we march to The Hague tomorrow I will proudly tread on green painted feet, to show that these ideas will inspire me to behave responsibly to have a green footprint. I am confident that these two green feet can take me anywhere.
20
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
De quarterlife-crisis van het LHUMP De veranderende identiteit van de studentenmilieubeweging Michiel van der Velden Zijn er parallellen te ontdekken tussen de quarterlife-crisissen van individuele twintigers en de ontwikkeling van het LHUMP? En welke lessen kunnen we daaruit leren? Die vragen staan centraal in dit opiniestuk.
Van subcultuur naar mainstream Op een kwart van zijn/haar leven gaat de (hoger
opgeleide) jongere over het algemeen werken of op zijn minst stagelopen. Waar de jongere tot die tijd ‘veilig’ binnen de eigen subcultuur kon blijven (met één ‘soort’ mensen), zal de student of afgestudeerde een plek moeten vinden in de ‘echte’ samenleving (met allerlei soorten mensen). Dat kan de nodige aanpassingen vragen. Voor sommige banen zul je toch echt naar de kapper moeten gaan en een pak aan moeten trekken.
Moeten we meer marktgericht gaan werken? (WijDe Wereldmarkt 2006. Foto: Marijke Langeveld.)
21
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
De studentmilieubeweging heeft een soortgelijke ontwikkeling doorgemaakt. De moderne studentenmilieuorganisaties voeren geen actie meer, maar organiseren activiteiten. Bijeenkomsten zijn niet langer in kraakpanden, maar in keurige zalen. Tradities van de eigen subcultuur worden minder leidend. Effectiviteit en laagdrempeligheid worden belangrijker. We zijn volwassen aan het worden.
Van plastic bekertjes naar world affairs Studenten gaan steeds vaker voor studie of stage naar het buitenland. De idealisten onder hen vaak naar een ontwikkelingsland. Die ‘quarterlife experience’ geeft veel studenten een ruimere blik. De internationale dimensie van duurzame ontwikkeling wordt zo een unieke persoonlijke ervaring en vaak een blijvende interesse. Het gaat bovendien steeds minder om milieu-aspecten op zichzelf. De sociale, culturele en economische dimensies van duurzame ontwikkeling worden steeds belangrijker. Natuurlijk was de ‘oude’ studentenmilieubeweging zich al bewust van de internationale dimensie van de ‘foute’ koffie uit de automaten op de eigen universiteit of hogeschool (de arme boeren in ontwikkelingslanden). Toch was de blik toen wel meer gericht op de eigen universiteit of hogeschool, en nu meer op de wijde wereld. Met de WijDe Wereldmarkt heeft het LHUMP al vroeg succesvol ingespeeld op deze trend. Toch blijft er nog wel een grote uitdaging om meer activiteiten te ontwikkelen om de meer ‘wereldse’ student aan te spreken en abstracte ‘world affairs’ concreet te maken.
Van levensstijl naar lifestyle LHUMP’ers wonen al lang niet meer in kraak-
panden, en lang niet iedere LHUMP’er is meer vegetarisch. De studie en het sociale leven zijn niet langer ondergeschikt aan, of noodzakelijkerwijs onderdeel van, een complete ‘eko’-levenstijl. Duurzaamheid geeft kansen voor betekenisvolle studie- en nevenactiviteiten, maar studenten binden zich er niet langer volledig aan. Het kan interessante elementen leveren voor een eigen lifestyle, maar is niet langer onderdeel van één specifieke levenstijl. Dat betekent ook dat duurzaamheid objectiever wordt benaderd. Informatie uit activistische media wordt niet langer kritiekloos overgenomen. De ‘waarheid’ wordt niet langer bepaald door de leiders, organisaties en media van de subcultuur, maar wordt veel pragmatischer bepaald door het individu, dat informatie uit een veelheid van (sub)culturen tot zich neemt. Duurzaamheid lijkt door deze ontwikkeling oppervlakkiger te worden, maar schijn bedriegt. Juist doordat het in eerste instantie veel minder diep ingrijpt in de persoonlijke levenstijl, kan het een veel bredere doelgroep aanspreken. Daarmee kunnen we uiteindelijk veel meer bereiken. We moeten duurzame ontwikkeling dan wel hip en aansprekend maken.
Column Een metronoom tegen ¼ life crisis Anna Harnmeijer Wie vanuit het centrum van Praag een blik werpt in de richting van de noord oostelijke horizon ziet een fel rode metronoom. Haar rode punt steekt merkwaardig de helderblauwe lucht in, een irritatie op het oogvlies, een herinnering aan iets? Dan verteld iemand dat ze
22
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
een 17000 ton stenen hommage aan Stalin heeft vervangen, opgeblazen door communisten partij van Tschechoslowakije in 1962. Opeens is haar betekenis duidelijk: een symbool van veranderlijkheid van het collectief bewustzijn, een pleidooi voor nuchterheid en nederigheid. De continuïteit van haar reusachtige links-rechts halen dient als garantie voor onzekerheid. Opeens wordt dit een slim kunstwerk en vindt ik overal metronomen wel een goed idee. Volgends Wikipedia is een quarter life crisis ‘een “isdit- alles- gevoel” met betrekking tot het werkzame en persoonlijke leven’. Het is in de eerste instantie misschien moeilijk om te begrijpen hoe je gevoelens van futiliteit kan wekken op deze aardbol, die met al haar complexiteiten en rariteiten goed blijkt uitgerust om ons allen nog duizenden jaren te amuseren. Het idee dat je vast zit aan een gedragscode en routine zit natuurlijk grotendeels tussen de oren. Wat ik eigenlijk bedoel is, ik denk dat een quarter life crisis je alleen kan overkomen als je die metronoom vergeet: als je jezelf hebt neergelegd bij een opgelegde maat van permanentie en continuïteit in het leven. Maslow’s piramide schept misschien duidelijkheid: wie fysieke behoeftes, veiligheid, en sociaal contact als gegeven beschouwt is voornamelijk bezig met het vervullen van hogere behoeftes zoals zelfwaardering en zelf actualisatie. Misschien is dit waarom ik altijd het gevoel heb dat leven in Afrika en Zuid Amerika veel meer spannings- geladen is; er bestaat daar nog geen illusie van controle. Dames en heren, onze huidige 20’ers en 30’ers zijn verwend en raken zichzelf kwijt in een labyrint van keuzes, informatie en verwachtingen, op zoek naar zin? Misschien zijn we gestuit op het (enige) nut van oorlog: oorlog maakt ons bewust van de impermanentie die elk moment torenhoog boven onze leventjes heerst, ze dwingt ons
om geluk en dankbaarheid te halen uit het vervullen van fundamentele behoeftes, en om levensdoelen uit eigen authenticiteit te bepalen in plaats van uit tijdelijke extern opgelegde richtlijnen. Doe mij maar een metronoom.
deirdre den hartog Toen we de ‘quarterlife crisis’ kozen als onderwerp voor deze Quartly wist ik niet dat er een hele markt voor was en zelfs een website (www.quarterlifequest. nl), waarbij de volgende definitie wordt gegeven: ‘De quarterlife crisis is in essentie een identiteitscrisis die wordt gekenmerkt door een complexe zoektocht naar de doelen in het leven.’ Ik wist ook niet dat ik een quarterlife crisis had, tot ik mij erin ging verdiepen. Al heel mijn leven vraag ik me af of ik het beter had kunnen doen, of op een andere manier. Toch is dit anders, op grotere schaal, serieuzer. Mijn ego is me voorbijgeraasd over het asfalt van de burgerlijkheid. Een kantoorbaan, in een tweeëntwintig verdieping tellend monster in Rotterdam, waaruit ik altijd wilde ontsnappen, heeft me in zijn macht. Tot overmaat van ramp ben ik verliefd geworden. Een leven delen is zowel droom als nachtmerrie. Met alles worstel ik, terwijl mijn nieuw verworven omgeving zich soepel door kantoor, leven, liefde en koophuizen beweegt. Ogenschijnlijk zonder vraagtekens of periodes van onzekerheid, onstabiliteit en onrust, waar de quarterlife crisis door gekenmerkt wordt. Zelf heb ik het gevoel alsof ik met één been nog maar in de wereld sta die ik graag anders zou zien. Mijn idealen die roepen vanaf het beklaagdenbankje omarm ik en wijs ik af.
23
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
Het laatste woord Naar een nieuwe identiteit voor het LHUMP Christopher Baan
Wanneer ik denk aan een virtuele quarterlife crisis, zie ik een ambitieuze twintiger die net zijn studie succesvol heeft afgerond, vol verwachting de wereld instapt en uiteindelijk ziet dat niets is wat het lijkt, dat al zijn mooie verwachtingen over zijn loopbaan als sneeuw voor de zon verdwijnen en dat hij aan de voeten van de wereld ligt, en niet vice versa. Hij raakt gedesillusioneerd en vertwijfeld, gaat reizen en – anders dan het rampzalige einde van Christopher McCandless in het koude Alaska – vind zijn idealen terug en wil zich de rest van zijn leven voor zijn medemens inzetten. Als we kijken naar ontwikkelingen die het LHUMP de afgelopen jaren heeft doorgemaakt, is de notie van een quarterlife ‘crisis’ wel erg voorbarig: een aantal jaren hard werken aan meer draagvlak en een professionelere organisatie begint inmiddels zijn vruchten af te werpen. Maar hoe zouden de komende jaren eruit moeten zien? Welke rol is er weggelegd voor de student en net-afgestudeerde twintiger, die (nog) niet vertwijfeld is en op zoek is naar manieren om zich in te zetten voor de wereld van morgen? Die student zal het beste aan de slag kunnen op de momenten waarop belangrijke keuzes worden gemaakt met betrekking tot zijn lifestyle, zijn studie, stage en carrière. Dat zijn de momenten waarop het LHUMP een zichtbare en actieve rol krijgt.
Een nieuwe generatie jonge en potentiële leiders staat te trappelen om in deze wereld aan de slag te gaan en om waarden van duurzame ontwikkeling ‘gewoon’ in hun leven te integreren zonder dat het meer moet kosten, en zonder er een issue van te maken. De ‘milieu’-problemen van de jaren ’80 en ’90 hebben inmiddels plaatsgemaakt voor een meer integrale aanpak van duurzame ontwikkeling, waarbij sociale, economische en ecologische principes niet los van elkaar gezien kunnen worden, maar juist gezocht zal moeten worden naar de balans tussen people, planet en prosperity. Laten we gezamenlijk deze enorme kans aangrijpen door het LHUMP , nog vóórdat haar quarterlife crisis echt uitbreekt, een nieuwe, sterke identiteit mee te geven die kan rekenen op erkenning en herkenbaarheid door een brede doelgroep en achterban. Zodat wij over enkele jaren met recht kunnen spreken van een professionele organisatie mét inhoud, een transparante en laagdrempelige organisatie die midden in de maatschappij staat. Zodat we over enkele jaren met recht kunnen spreken van hèt studentennetwerk voor duurzame ontwikkeling. Op de toekomst!
24
LHUMP Quarterly, Nr 2 2008 Jaargang 15
netwerk adressen Blijf op de hoogte en schrijf je in op onze netwerkmail via www.lhump.nl
LEEUWARDEN: FLES (FEDERATIE LEEUWARDER STUDENTEN) ACTIEF OP: NOORDELIJKE HOGESCHOOL LEEUWARDEN, CHRISTELIJKE HOGESCHOOL NEDERLAND EN VAN HALL INSTITUUT WEBSITE: WWW.FLESNET.NL
GRONINGEN: SMOG (STUDENTEN MILIEU OVERLEG GRONINGEN) ACTIEF OP: RIJKSUNIVERSITEIT GRONINGEN EN HANZEHOGESCHOOL WEBSITE: WWW.GRONINGERSTUDENTENBOND.NL/SMOG
AMSTERDAM: UMPA (UNIVERSITAIR MILIEU PLATFORM AMSTERDAM) ACTIEF OP UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM WEBSITE: WWW.UMPA.NL DELFT: OGH (ONS GROENE HART) ACTIEF OP: HOGESCHOOL INHOLLAND DELFT TELEFOON: 015 - 251 93 33 OSIRIS ACTIEF OP: TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT WEBSITE: WWW.OSIRIS.TUDELFT.NL / WWW.OSIRIS.NU DUURZAAMHEIDSGROEP AAG: ACTIEF OP: TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT WEBSITE: WWW.AAG.TUDELFT.NL TELEFOON: 015 – 278 31 21
ROTTERDAM: GREENING THE CAMPUS / RSM ACTIEF OP: ERASMUS UNIVERSITEIT TELEFOON: 010 - 408 18 60
SRVU PLATFORM DUURZAAMHEID (D.A.S.) ACTIEF OP: VU TELEFOON: 020 - 598 94 22
UTRECHT: LANDELIJKE HOGESCHOOL EN UNIVERSITAIR MILIEU PLATFORM (LHUMP) WEBSITE: WWW.LHUMP.NL UTRECHT: GROENTETAS / MUS (UNIVERSITAIR MILIEU PLATFORM UTRECHT) ACTIEF OP: UNIVERSITEIT UTRECHT WEBSITE: WWW.GROENTETAS.NL
WAGENINGEN: WEP (WAGENINGEN ENVIRONMENTAL PLATFORM) ACTIEF OP: WAGENINGEN UNIVERSITY & RESEARCHCENTRE WEPSITE: WWW.WU.NL/PSF/WEP TELEFOON: 0317 - 41 10 12 NIJMEGEN: UMPN (UNIVERSITAIR MILIEU PLATFORM NIJMEGEN) ACTIEF OP: RADBOUD UNIVERSITEIT WEBSITE: WWW.RU.NL/UMP TELEFOON: 024 - 361 11 28
TILBURG: AWAKE INTERNATIONAL (ASSOCIATION FOR WORLD AFFAIRS) ACTIEF OP: UNIVERSITEIT VAN TILBURG WEBSITE: WWW.AWAKEINTERNATIONAL.NL EINDHOVEN: PF (PROGRESSIEVE FRACTIE) ACTIEF OP TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN WEBSITE: WWW.STEMPF.NL/ TELEFOONNUMMER: 040 - 247 42 21
MAASTRICHT: UMPM (UNIVERSITAIR MILIEU PLATFORM MAASTRICHT) / SISUM ACTIEF OP: UNIVERSITEIT MAASTRICHT WEBSITE: WWW.UMPM.NL TELEFOON: 043 - 325 15 22