be possible.

20230822_AE49PH Inside AW.indd 1

17/11/2566 BE 11:40

20230822_AE49PH Inside AW.indd 2

17/11/2566 BE 11:40

ARCHITECTURAL ENGINEERING 49 (PHUKET)

20230822_AE49PH Inside AW.indd 3

17/11/2566 BE 11:40

Structure is the

4 20230822_AE49PH Inside AW.indd 4

17/11/2566 BE 11:40

essence of architecture — Pablo Picassco 5 20230822_AE49PH Inside AW.indd 5

17/11/2566 BE 11:40

Structure engineers

20230822_AE49PH Inside AW.indd 6

17/11/2566 BE 11:40

are architects of the invisible — unknow 20230822_AE49PH Inside AW.indd 7

17/11/2566 BE 11:40

ARCHITECTURAL ENGINEERING

บริ​ิษั​ัท อาร์​์คิ​ิเทคเชอแรล เอ็​็นจิ​ิเนี​ียริ่​่ง� 49 (ภู​ูเก็​็ต) หรื​ือ AE49 (Phuket) เป็​็นบริ​ิษั​ัทที่​่� 14 ในจำำ�นวน 15 บริ​ิษั​ัทของ บริ​ิษั​ัทในเครื​ือ 49 โดยก่​่อตั้​้�งเมื่​่�อวั​ันที่​่� 5 กั​ันยายน พ.ศ. 2562 มี​ีคุ​ุณคมสั​ัน บุ​ุญนิ​ิติ​ิโชติ​ิ เป็​็นกรรมการผู้​้�จัด ั การ ที่​่�ภู​ูเก็​็ต มี​ีคุ​ุณสายั​ัณห์​์ ผลิ​ิตกรรม และคุ​ุณธาร บุ​ุรณศิ​ิริ ิ เป็​็นที่​่�ปรึกษ ึ าและกรรมการบริ​ิหาร AE49 (Phuket) เป็​็นส่​่วนหนึ่​่�งของบริ​ิษั​ัท AE49 กรุ​ุงเทพฯ ซึ่�ง ่ เป็​็นผู้​้�ถื​ือหุ้​้�นใหญ่​่ในบริ​ิษั​ัทที่​่�ภูเู ก็​็ต ความตั้​้�งใจที่​่�จะเปิ​ิดบริ​ิษั​ัท AE49 (Phuket) ซึ่�ง ่ เป็​็นบริ​ิษั​ัทที่​่�ให้​้บริ​ิการด้​้านการออกแบบวิ​ิศวกรรมโครงสร้​้าง จากการที่​่�บริ​ิษั​ัท สถาปนิ​ิก 49 (A49) ได้​้เปิ​ิดดำำ�เนิ​ินการที่​่�ภูเู ก็​็ตมากว่​่า 10 ปี​ี มี​ีผู้​้�ถื​ือหุ้​้�นที่​่�สำำ�คั​ัญอย่​่างบริ​ิษั​ัทอนุ​ุภาษและบุ​ุตรเป็​็นผู้​้�สนั​ับสนุ​ุนกิ​ิจการต่​่างๆ ทำำ�ให้​้ผู้​้�บริ​ิหารของ AE49 ได้​้เล็​็งเห็​็นศั​ักยภาพของการทำำ�งานให้​้บริ​ิการการออกแบบในจั​ังหวั​ัดภู​ูเก็​็ตและจั​ังหวั​ัด ข้​้างเคี​ียง ซึ่​่�งจะทำำ�ให้​้บริ​ิการออกแบบทางวิ​ิศวกรรมของโครงการต่​่างๆ มี​ีประสิ​ิทธิ​ิภาพยิ่​่�งขึ้​้�น เพราะนอกจาก ความสะดวกของสถานที่​่�ที่​่�ตั้​้ง ิ วกรและสถาปนิ​ิกได้​้ทำำ�งานร่​่วม � สำำ�นั​ักงานซึ่�่งอยู่​่�ในอาคารเดี​ียวกั​ันแล้​้ว การที่​่�วิศ กั​ันอย่​่างใกล้​้ชิ​ิด ทำำ�ให้​้สามารถสื่​่�อสารพู​ู ดคุ​ุยกั​ันได้​้อย่​่างสะดวก นโยบายของการดำำ�เนิ​ินงานคื​ือการให้​้บริ​ิการ ในโครงการที่​่�รับ ั ผิ​ิดชอบโดย AE49 (Phuket) และมุ่​่�งเน้​้นให้​้ครอบคลุ​ุมพื้​้�นที่​่�ในภู​ูมิ​ิภาคทางใต้​้ แต่​่มิ​ิได้​้จำำ�กั​ัด เฉพาะงานของบริ​ิษั​ัทในกลุ่​่�ม 49 เท่​่านั้​้�น AE49 (Phuket) ยั​ังสามารถให้​้บริ​ิการในโครงการที่​่�รับ ั ผิ​ิดชอบโดย ผู้​้�ออกแบบนอกกลุ่​่�ม และด้​้วยศั​ักยภาพของการทำำ�งานทั้​้�งในส่​่วนของบุ​ุคลากรและด้​้านเทคโนโลยี​ี ทำำ�ให้​้ AE49 (Phuket) สามารถขยายการให้​้บริ​ิการกั​ับบริ​ิษั​ัทในเครื​ือ 49 ในภู​ูมิภ ิ าคอื่​่�นๆ เช่​่น A49 (Chiangmai) และ A49 (Khon Kean) ในโครงการทั้​้�งขนาดใหญ่​่และโครงการบ้​้านพั​ักอาศั​ัย หลั​ักการทำำ�งานของ AE49 (Phuket) คื​ือ การให้​้บริ​ิการตอบสนองในการออกแบบได้​้อย่​่างรวดเร็​็ว และหากมี​ีปัญ ั หาใดๆ เกิ​ิดขึ้​้�น ทั้​้�งในเรื่​่�องการออกแบบ และการก่​่อสร้​้างก็​็สามารถจั​ัดการได้​้อย่​่างรวดเร็​็ว ถึ​ึงแม้ ้โครงการจะอยู่​่�ในต่​่างภู​ูมิภ ิ าคกั​ัน ด้​้วยการเจริ​ิญเติ​ิบโต ของจั​ังหวั​ัดภู​ูเก็​็ต มี​ีโครงการใหม่​่ๆ เกิ​ิดขึ้​้�นมากมาย AE49 (Phuket) จึ​ึงวางแนวทางการทำำ�งานและการขยายตั​ัว ไว้​้อย่​่างรั​ัดกุ​ุม การพิ​ิจารณาบุ​ุคลากรที่​่�จะเข้​้าร่​่วมงานกั​ับบริ​ิษั​ัทก็​็ใช้​้นโยบายที่​่�จะพิ​ิจารณาคั​ัดเลื​ือกบุ​ุคลากร ในพื้​้�นที่​่�เป็​็นหลั​ัก เพื่​่�อเสริ​ิมสร้​้างคุ​ุณภาพชี​ีวิต ิ ของพนั​ักงานของบริ​ิษั​ัท และเป็​็นการเปิ​ิดโอกาสให้​้บุ​ุคลากร ในพื้​้�นที่​่�ได้​้มี​ีส่​่วนในการทำำ�งานร่​่วมกั​ันกั​ับส่​่วนกลางและในภู​ูมิ​ิภาคอื่​่�นๆ เพื่​่�อเสริ​ิมสร้​้างให้​้ AE49 (Phuket) มี​ีความมั่​่�นคง และเป็​็นหนึ่​่�งในกำำ�ลัง ั สำำ�คั​ัญของบริ​ิษั​ัทในเครื​ือ 49 ประภากร วทานยกุ​ุล ประธาน / กรรมการผู้​้�จัด ั การ บริ​ิษั​ัท สถาปนิ​ิก 49 จำำ�กั​ัด ประธานกรรมการบริ​ิหาร กลุ่​่�มบริ​ิษั​ัทในเครื​ือ 49

20230822_AE49PH Inside AW.indd 8

17/11/2566 BE 11:40

จากประสบการณ์​์ในการทำำ�งานด้​้านออกแบบวิ​ิศวกรรมโครงสร้​้างตลอดระยะเวลา 20 ปี​ีที่​่�สั่​่�งสมมา จนกระทั่​่�ง เข้​้ามาทำำ�งานกั​ับบริ​ิษั​ัท อาร์​์คิ​ิเทคเชอแรล เอ็​็นจิ​ิเนี​ียริ่​่ง� 49 (ภู​ูเก็​็ต) ย่​่างเข้​้าปี​ีที่​่�ห้​้า แสดงให้​้เห็​็นถึ​ึงแนวทางการพิ​ิจารณา ระบบโครงสร้​้างและเทคนิ​ิคการออกแบบโครงสร้​้างอาคารที่​่�มี​ีความท้​้าทายในงานวิ​ิศวกรรมโครงสร้​้าง ให้​้สอดคล้​้องกั​ับรู​ูปแบบทางสถาปั​ัตยกรรมที่​่�สถาปนิ​ิกต้​้องการ ซึ่�่งจะต้​้องใช้​้ความเข้​้าใจในความคิ​ิดในการ ออกแบบของสถาปนิ​ิกเป็​็นพื้​้�นฐาน เพื่​่�อที่​่�จะให้​้งานโครงสร้​้างที่​่�ออกมามี​ีสั​ัดส่​่วนที่​่�สวยงามและใช้​้งานได้​้ดี​ี เล่​่าสู่​่�กั​ันฟั​ัง แลกเปลี่​่�ยนเพื่​่�อประโยชน์​์และเป็​็นแนวทางออกแบบให้​้กั​ับ วิ​ิศวกรโครงสร้​้าง สถาปนิ​ิก หรื​ือผู้​้�ที่​่�อยู่​่� ในสายงานที่​่�มี​ีความสนใจ คมสั​ัน บุ​ุญนิ​ิติ​ิโชติ​ิ กรรมการผู้​้�จัด ั การ บริ​ิษั​ัท อาร์​์คิ​ิเทคเชอแรล เอ็​็นจิ​ิเนี​ียริ่​่ง� 49 (ภู​ูเก็​็ต) จำำ�กั​ัด

20230822_AE49PH Inside AW.indd 9

17/11/2566 BE 11:40

BE POSSIBLE be possible ทุ​ุกสิ่​่� งเป็​็นไปได้​้ ในทุ​ุกข้​้อจำำ�กั​ัดทุ​ุกเงื่​่�อนไขด้​้วยความร่​่วมมื​ือของวิ​ิศวกร โครงสร้​้างและสถาปนิ​ิก กั​ับความท้​้าทายในแต่​่ละโครงการ การเล่​่นกั​ับ โจทย์​์ทั้​้ง � สี่​่�เรื่​่�องได้​้แก่​่ STEEP / SLIM / FORM / REVIVAL เล่​่าเรื่​่�องผ่​่าน แนวคิ​ิดในการออกแบบ พร้​้อมอธิ​ิบายที่​่�มาเหตุ​ุผลในการเลื​ือกระบบโครงสร้​้าง ไม่​่ว่า่ จะเป็​็นระบบฐานราก ระบบโครงสร้​้างเหล็​็กทั้​้ง ู � ที่​่�เป็​็นโครงถั​ักและเหล็​็กรูป พรรณเชิ​ิงเดี่​่�ยว พร้​้อมดี​ีเทลที่​่�ชัด ั เจน ทั้​้�งการติ​ิดตั้​้�ง วั​ัสดุ​ุ ขนาดและระยะสำำ�คั​ัญ STEEP การเล่​่นกั​ับโจทย์​์ความท้​้าทายของสถาปนิ​ิกที่​่�ออกแบบอาคารสู​ู ง กว่​่า 20 เมตร บนที่​่�ตั้​้ง ั ต่​่างๆ � ที่​่�มี​ีค่​่าความลาดชั​ันมาก ซึ่​่�งต้​้องคำำ�นึ​ึงถึ​ึงปั​ัจจัย มากมาย ตั้​้�งแต่​่ ข้​้อจำำ�กั​ัดการลำำ�เลี​ียงวั​ัสดุ​ุ อุ​ุปกรณ์​์ เครื่​่�องมื​ือเข้​้าพื้​้�นที่​่� ปั​ัจจัย ั ทางภู​ูมิ​ิศาสตร์​์ เสถี​ียรภาพและการรั​ับน้ำำ�หนั​ักของชั้​้�นดิ​ิน สามารถทนทานทุ​ุก สภาวะอากาศ ต้​้านทานต่​่อภั​ัยพิ​ิบั​ัติ​ิ แต่​่ยั​ังคงภาพลั​ักษณ์​์ภายนอกที่​่�สมบู​ูรณ์​์ ตามจิ​ินตนาการของสถาปนิ​ิกและจะต้​้องรบกวนธรรมชาติ​ิรอบๆ ให้​้น้​้อยที่​่�สุ​ุด SLIM การเล่​่นลั​ักษณะรู​ูปลั​ักษณ์​์สถาปั​ัตยกรรม ท้​้าทายในเรื่​่�อง ความเบา ความบาง ความโปร่​่ง ความล่​่องลอย ซึ่�่งบ่​่อยครั้​้�งขั​ัดแย้​้งกั​ับหน้​้าที่​่�ของ อาคารอยู่​่�บ้​้าง ด้​้วยปั​ัจจัย ั ในการรั​ับน้ำำ�หนั​ักมั​ักแสดงออกด้​้วยความใหญ่​่ และความทึ​ึบตั​ันของโครงสร้​้าง การออกแบบ โครงสร้​้างบางเบา แม้​้จะมี​ี ระยะยื่​่�นยาวพิ​ิเศษ แต่​่ยั​ังคงรั​ักษาเสถี​ียรภาพของอาคารให้​้มี​ีความแข็​็งแรง ความปลอดภั​ัยอย่​่างเต็​็มหน้​้าที่​่� การแสดงให้​้เห็​็นถึ​ึงศิ​ิลปะการซ่​่อนองค์​์ประกอบ ทางโครงสร้​้างที่​่�ทำำ�การรั​ับแรง รั​ับน้ำำ�หนั​ัก นั้​้�นทำำ�ได้​้อย่​่างไรบ้​้าง

20230822_AE49PH Inside AW.indd 10

17/11/2566 BE 11:40

FORM การเล่​่นกั​ับรู​ูปทรงหรื​ือหน้​้าตาอาคาร หลั​ักๆ คื​ือโครงสร้​้างต้​้องกลมกลื​ืน ไปกั​ับองค์​์ประกอบทางสถาปั​ัตยกรรมผสมผสานให้​้เป็​็นหนึ่​่� งเดี​ียว สนั​ับสนุ​ุน ให้​้รู​ูปทรงและเปลื​ือกอาคารเด่​่นชั​ัด ทั้​้�งหมดนี้​้�จะเกิ​ิดขึ้​้� นได้​้ต้​้องอาศั​ัยมุ​ุมมองที่​่� เปิ​ิดกว้​้างและเข้​้าใจในพื้​้�นฐานและรายละเอี​ียดของรู​ูปทรงที่​่�สถาปนิ​ิกต้​้องการ สื่​่�อสารอย่​่างถ่​่องแท้​้ REVIVAL การเล่​่นกั​ับอาคารเก่​่าอายุ​ุกว่​่า 50 ปี​ี ที่​่�ไม่​่มี​ีแบบรายละเอี​ียดงาน โครงสร้​้าง แต่​่ต้​้องการปรั​ับรู​ูปแบบทั้​้�งหน้​้าตาและเปลี่​่�ยนแปลงการใช้​้งาน ความ ปลอดภั​ัยเป็​็นสิ่​่�งสำำ�คั​ัญที่​่�สุ​ุด การต่​่อเติ​ิมลดทอนบางส่​่วนของอาคาร เช่​่น การตั​ัด พื้​้�น ตั​ัดคาน แม้​้เพี​ียงบางเสี้​้�ยว อาจส่​่ งผลต่​่อการเปลี่​่�ยนแปลงพฤติ​ิกรรมของ โครงสร้​้างอย่​่างคาดไม่​่ถึง ึ วิ​ิศวกรจำำ�เป็​็นที่​่�จะต้​้องสำำ�รวจข้​้อมู​ูลทางโครงสร้​้าง ตั้​้�งสมมติ​ิฐานเพื่​่�อวิ​ิเคราะห์​์ออกแบบเพื่​่�อจั​ัดการปั​ัญหาต่​่างๆ ที่​่�เกิ​ิดขึ้​้� น เพื่​่�อให้​้ งานสถาปั​ัตยกรรมกลั​ับมามี​ีชี​ีวิต ิ ขึ้​้�นมาในร่​่างกายใหม่​่อย่​่างสมดุ​ุลและสมบู​ูรณ์​์ be possible ทุ​ุกสิ่​่� งเป็​็นไปได้​้ เพี​ียงเรามี​ีความเชื่​่�อว่​่า มั​ันเป็​็นไปได้​้ be possible ทั​ัศนคติ​ิพื้​้�นฐาน ความมุ่​่�งมั่​่�นในวิ​ิชาชี​ีพวิ​ิศวกรว่​่า ทุ​ุกสิ่​่�งเป็​็นไปได้​้ be possible จึ​ึงเป็​็นอาวุ​ุธคู่​่�กาย พร้​้อมจะแผ้​้วถาง ขจั​ัดปั​ัญหา เผชิ​ิญข้​้อ จำำ�กั​ัดทั้​้�งปวง เพี​ียงว่​่าเรามี​ีมุ​ุมมองที่​่�เปิ​ิดกว้​้างว่​่ามั​ันเป็​็นไปได้​้ เก็​็บเกี่​่�ยวความ รู้​้� แบ่​่งปั​ันประสบการณ์​์ ทำำ�ความเข้​้าใจในข้​้อมู​ูลต่​่างๆ อย่​่างถ่​่องแท้​้ ทั​ักษะ และความคิ​ิด ความแหลมคม พั​ัฒนาคนและเครื่​่�องมื​ือให้​้ทั​ันยุ​ุค ทั​ันสถานการณ์​์ ทุ​ุกอย่​่างย่​่อมเป็​็นไปได้​้ สุ​ุลั​ักษณ์​์ วิ​ิศวปั​ัทมวรรณ บรรณาธิ​ิการ

20230822_AE49PH Inside AW.indd 11

17/11/2566 BE 11:40

CONTENTS

20230822_AE49PH Inside AW.indd 12

17/11/2566 BE 11:40

ARCHITECTURAL ENGINEERING

4

BE POSSIBLE

6

PLAY WITH

STEEP

DINSO RESORT & VILLAS PHUKET

PLAY WITH

12 26

KAHO

28

KKNH

40

THE PARK RESIDENCE

54

FORM

62

SP METALWORK OFFICE

64

PLAY WITH REVIVAL

74

AKSORN CHAROENTAT

76

PLAY WITH

20230822_AE49PH Inside AW.indd 13

SLIM

10

17/11/2566 BE 11:40

PLAY WITH

STEEP 20230822_AE49PH Inside AW.indd 14

17/11/2566 BE 11:40

Sir Henry Wooton, The Elements of Architecture, ตี​ีพิ​ิมพ์​์อยู่​่� ใน John Evelyn, Parallel of The Ancient Architecture with The Modern, 3rd ed., London, 1723, หน้​้า xv.

The Mathematics of the Ideal Villa and Other Essays Colin Rowe

การที่​่�คณิ​ิตศาสตร์​์และความสอดคล้​้องกั​ันทางดนตรี​ี เป็​็นพื้​้�นฐานของสั​ัดส่​่วนในอุ​ุดมคติ​ินั้​้น � เป็​็นความเชื่​่�อที่​่� ยึ​ึดถื​ือกั​ันโดยทั่​่ว � ไปในแวดวงทางสั​ังคมของพั​ัลลาดี​ีโอ เนื่​่�องจากความสอดคล้​้องต้​้องกั​ันระหว่​่างจำำ�นวน สมบู​ูรณ์​์ ที่​่�มี​ีผลบวกของตั​ัวหารแท้​้ เท่​่ากั​ับตั​ัวมั​ันเอง สั​ัดส่​่วนของร่​่างกายมนุ​ุษย์​์ และองค์​์ประกอบที่​่�สร้​้าง ความกลมกลื​ืนกั​ันของคนตรี​ี เชอร์​์ เฮนรี่​่� วู​ูทตั้​้�น (Sir Henry Wotton) ที่​่�ดำำ�รงตำำ�แหน่​่ง เอกอั​ัครราชทู​ูต สหราชอาณาจั​ักรประจำำ�นครเวนิ​ิสในช่​่วงเวลาที่​่�ถั​ัด จากนั้​้�นไม่​่นานนั​ัก ได้​้เขี​ียนข้​้อความที่​่�สะท้​้อนให้​้เห็​็น บางส่​่วนของทั​ัศนคติ​ิดัง ั กล่​่าว ดั​ังนี้​้� ตั​ัวโน้​้ตตามธรรมชาติ​ิสองตั​ัวหลั​ักที่​่�สร้​้างเสี​ียง ประสาน (consonances) อั​ันเปี่​่�ยมไปด้​้วยอารมณ์​์ ในการฟั​ังนั้​้�น ได้​้แก่​่ โน้​้ตตั​ัวที่​่�ห้​้า และโน้​้ตคู่​่�แปด ใน ขณะที่​่�การเพิ่​่�มจัง ั หวะอย่​่างทั​ันที​ีทั​ันใดของโน้​้ตตั​ัว แรกทำำ�ให้​้เกิ​ิดความกลมกลื​ืนกั​ันระหว่​่างจั​ังหวะที่​่�สอง และสาม โน้​้ตตั​ัวที่​่�สองก่​่อให้​้เกิ​ิดการหยุ​ุดชั่​่�วขณะเป็​็น สองช่​่วง ได้​้แก่​่ช่​่วงระหว่​่างจั​ังหวะที่​่�หนึ่​่� งและสอง และระหว่​่างจั​ังหวะที่​่�สองและสี่​่�เป็​็นต้​้น และถ้​้าหากเรา แปลงความกลมกลื​ืนทางเสี​ียงเหล่​่านี้​้�ให้​้เป็​็นวั​ัตถุ​ุที่​่� มองเห็​็นได้​้ และนำำ�ไปใช้​้อย่​่างเหมาะสม...ย่​่อมจะเกิ​ิด ผลที่​่�เห็​็นได้​้ด้​้วยตาที่​่�น่​่าพึ​ึงพอใจ มี​ีความสง่​่างามและ ความสอดคล้​้องต้​้องกั​ันอย่​่างไม่​่ต้​้องสงสั​ัย

20230822_AE49PH Inside AW.indd 15

17/11/2566 BE 11:40

DINSO RESORT & VILLAS PHUKET Architect Habita Architects

20230822_AE49PH Inside AW.indd 16

Structural Engineer AE49 (Phuket)

17/11/2566 BE 11:40

Location Phuket

System Engineer ME49

20230822_AE49PH Inside AW.indd 17

Area 12,000 sq.m.

Landscape Architect TK Studio

Completion 2022

Client Dinso Resort

17/11/2566 BE 11:40

^ ทางเข้​้าโครงการช่​่วงที่​่�มี​ี

การก่​่อสร้​้างเฉพาะอาคาร B1 ในเฟสแรก

20230822_AE49PH Inside AW.indd 18

17/11/2566 BE 11:40

^

อาคาร B3 เฟส 2 ที่​่�ดำำ�เนิ​ินการ ก่​่อสร้​้างตั้​้ง � บนที่​่�ลาดชั​ัน

FORWARD THINKING 20230822_AE49PH Inside AW.indd 19

โรงแรมดิ​ินสอ รี​ีสอร์​์ท แอนด์​์ วิ​ิลล่​่า ภู​ูเก็​็ต ตั้​้�งอยู่​่�บริ​ิเวณพื้​้�นที่​่�มี​ีความลาดชั​ัน ค่​่อนข้​้างมาก ประกอบด้​้วยอาคาร B1 สู​ูง 6 ชั้​้�น, B2 สู​ูง 7ชั้​้�น, B3 สู​ูง 6 ชั้​้�น และ 3 ชั้​้�นไล่​่ระดั​ับตามความลาดชั​ันของพื้​้�นที่​่� และ pool villa 2 ชั้​้�น โดย อาคาร B1 และ pool villa เป็​็นอาคารเดิ​ิมใน เฟส 1 ที่​่�สร้​้างเปิ​ิดใช้​้งานแล้​้ว สำำ�หรั​ับโครงการนี้​้�ตั​ัวอาคารทั้​้�งหมดเจ้​้าของโครงการต้​้องการจั​ัดวางตั​ัว อาคารให้​้แทรกตั​ัวอยู่​่�ร่​่วมกั​ับต้​้นไม้ ้โดยเก็​็บต้​้นไม้ ้ให้​้มากที่​่�สุ​ุด ด้​้วยข้​้อจำำ�กัด ั ที่​่�ทางโครงการมี​ีการก่​่อสร้​้างตั​ัวอาคาร สู​ูง 6 ชั้​้�น เดิ​ิม (อาคาร B1) กี​ีดขวางอาคารส่​่วนที่​่�จะก่​่อสร้​้างใหม่​่คื​ืออาคาร B3 ดั​ังนั้​้�นในการออกแบบ โครงสร้​้างอาคารที่​่�มี​ีข้​้อจำำ�กั​ัดลั​ักษณะนี้​้� วิ​ิศวกรพยายามออกแบบให้​้มี​ี การก่​่อสร้​้างที่​่�ง่า่ ยต่​่อการลำำ�เลี​ียงขนส่​่งวั​ัสดุ​ุด้​้วยแรงงานคน โดยใช้​้ระบบ โครงสร้​้างเหล็​็กเป็​็นหลั​ัก โดยพยายามเลื​ือกใช้​้เหล็​็กที่​่�มี​ีขนาดเล็​็ก ง่​่ายต่​่อ การใช้​้แรงงานคนลำำ�เลี​ียง

19

17/11/2566 BE 11:40

โครงสร้​้างฐานรากอาคาร B3 เลื​ือกใช้​้ระบบฐานรากเสาเข็​็ม steel micro pile เนื่​่�องจากพื้​้�นที่​่�มี​ีสภาพชั้​้�นดิ​ินที่​่�แปรปรวนและมี​ีอาคารเดิ​ิมกี​ีดขวาง กอปรกั​ับพื้​้�นที่​่�ลาดชั​ันค่​่อนข้​้างมาก ฐานรากเสาเข็​็มระบบนี้​้�จึง ึ เป็​็นตั​ัวเลื​ือก ที่​่�เหมาะสมที่​่�สุ​ุด เนื่​่�องจากปลายเสาเข็​็มประเภทนี้​้�จะเจาะฝั​ังในชั้​้�นหิ​ิน เพื่​่�อ ต้​้านการเลื่​่�อนไถล กรณี​ีที่​่�มี​ีมวลดิ​ินเกิ​ิดการเคลื่​่�อนตั​ัว สำำ�หรั​ับพื้​้�นที่​่�ส่​่วนที่​่�มี​ี ความชั​ันมาก ไม่​่สามารถก่​่อสร้​้างฐานรากในตำำ�แหน่​่งที่​่�ต้​้องการได้​้ ดั​ังนั้​้�น จึ​ึงจำำ�เป็​็นต้​้องออกแบบโดยใช้ ้โครงสร้​้าง truss ช่​่วงพาด 12 เมตร ลึ​ึก 1.20 เมตร เพื่​่�อถ่​่ายน้ำำ�หนั​ักรองรั​ับพื้​้�นอาคารอี​ีก 3 ชั้​้�น โดยถ่​่ายน้ำำ�หนั​ักเข้​้า ฐานรากริ​ิมนอกสุ​ุดของอาคาร

20 20230822_AE49PH Inside AW.indd 20

17/11/2566 BE 11:40

^ ผั​ังโครงสร้​้างชั้​้�น 4 อาคาร B3 ที่​่�

มี​ีการทำำ�โครงสร้​้าง truss span 12 เมตร รั​ับพื้​้� นโครงสร้​้างชั้​้�น 5, 6 และชั้​้�นหลั​ังคา

21 20230822_AE49PH Inside AW.indd 21

17/11/2566 BE 11:40

^ พื้​้�นที่​่�ใต้​้พื้​้�นชั้​้�น 4 เป็​็นที่​่�ลาดชั​ัน

ค่​่อนข้​้างมาก ยากต่​่อการทำำ�งาน ฐานราก จึ​ึงเลื​ือกที่​่�จะใช้​้ transfer truss รั​ับโครงสร้​้างชั้​้�น 5, 6 และ ชั้​้�นหลั​ังคา

22 20230822_AE49PH Inside AW.indd 22

17/11/2566 BE 11:40

^ รู​ูปแบบ truss รั​ับโครงสร้​้างชั้​้�น

5, 6 และชั้​้�นหลั​ังคา ระบบพื้​้� นใช้​้ steel deck เทคอนกรี​ีตทั​ับหน้​้า

23 20230822_AE49PH Inside AW.indd 23

17/11/2566 BE 11:40

ในการออกแบบโครงสร้​้างอาคารที่​่�ตั้​้ง � บนพื้​้�นที่​่�ลาดชั​ัน ข้​้อมู​ูลจากการสำำ�รวจ ชั้​้�นดิ​ินเป็​็นสิ่​่�งสำำ�คั​ัญอย่​่างยิ่​่�ง รู​ูปที่​่� 1 เป็​็นแนวสำำ�รวจสภาพชั้​้�นดิ​ินด้​้วยการ วั​ัดค่​่าความต้​้านทานไฟฟ้​้า (resistivity survey) ซึ่​่�งใช้​้ค่​่าความต้​้านทาน ทางไฟฟ้​้าเป็​็นตั​ัวประมวลผลว่​่าเป็​็นชั้​้�นดิ​ินประเภทใด โดนจำำ�แนกค่​่าความ ต้​้านทานไฟฟ้​้าดั​ัง รู​ูปที่​่� 2 ซึ่​่�งผลจากการสำำ�รวจสามารถประเมิ​ินได้​้ว่​่าชั้​้�นดิ​ิน ใต้​้ผิ​ิวดิ​ินตามแนวสำำ�รวจพบอะไรบ้​้าง เช่​่นอาจมี​ีหิน ิ ลอยแทรกอยู่​่�หรื​ือไม่​่ ชั้​้�นดิ​ินมี​ีความหนาประมาณเท่​่าไหร่​่ ชั้​้�นหิ​ินผุ​ุอยู่​่�ระดั​ับใด ชั้​้�นดิ​ินมี​ีความชุ่​่�มน้ำำ� หรื​ือไม่​่ การสำำ�รวจประเภทนี้​้�จะมี​ีการทำำ�ควบคู่​่�กั​ับการเจาะเก็​็บตั​ัวอย่​่างดิ​ิน และทดสอบ Standard Penetration Test (SPT) รู​ูปที่​่� 3 ซึ่​่�งทำำ�ให้​้ผู้​้�ออกแบบโครงสร้​้าง สามารถนำำ�ไปวิ​ิเคราะห์​์เพื่​่�อออกแบบระบบ ฐานรากของอาคารได้​้อย่​่างเหมาะสม

24 20230822_AE49PH Inside AW.indd 24

ทดสอบ plate bearing test เพื่​่�อหาค่​่ารั​ับน้ำำ�หนั​ักแบกทานของ ดิ​ิน ในกรณี​ีที่​่�ต้​้องการออกแบบ ฐานรากเป็​็นฐานรากแผ่​่วางบนดิ​ิน ซึ่​่�งจะช่​่วยให้​้ทราบค่​่ารั​ับน้ำำ�หนั​ัก ปลอดภั​ัยของดิ​ิน ณ ตำำ�แหน่​่งที่​่� ต้​้องการวางฐานราก

^

เมื่​่�อพิ​ิจารณาจากข้​้อมู​ูลทั้​้�งหมดจึ​ึงเลื​ือกใช้​้ระบบฐานรากแพ (raft foundation) เพราะดิ​ินรั​ับน้ำำ�หนั​ักปลอดภั​ัยได้​้มากจากการทดสอบ plat bearing test ดั​ัง รู​ูปที่​่� 4 และจากข้​้อมู​ูลเจาะสำำ�รวจดิ​ินและวั​ัดค่​่าความต้​้านทางไฟฟ้​้า ระดั​ับชั้​้�นหิ​ินลึ​ึกใกล้​้เคี​ียงกั​ันประมาณ 4-9 เมตร จากข้​้อมู​ูลนี้​้�นำำ�ไปวิ​ิเคราะห์​์หาเสถี​ียรภาพของดิ​ินต่​่อไป

^ รู​ูปที่​่� 4

รู​ูปที่​่� 4 (ต่​่อ) ผลทดสอบ plate bearing test ที่​่�ระดั​ับ +13.50 และ +17.50 รั​ับน้ำำ�หนั​ักแบกทานปลอดภั​ัยได้​้ ไม่​่น้​้อยกว่​่า 30 ตั​ัน/ตร.ม.

17/11/2566 BE 11:40

^ รู​ูปที่​่� 1

^ แนวสำำ�รวจ

^ รู​ูปที่​่� 2

^ รู​ูปที่​่� 3

20230822_AE49PH Inside AW.indd 25

25 17/11/2566 BE 11:40

^ รู​ูปที่​่� 5 ตรวจสอบเสถี​ียรภาพงานขุ​ุดตั​ัดดิ​ิน ก่​่อนทำำ�ฐานรากและกำำ�แพงกั​ันดิ​ิน ด้​้วยโปรแกรม KU.Slope V2.1 FS. = 1.742 > 1.3 (มยผ.1911-52) OK.

^ รู​ูปที่​่� 6 ตรวจสอบเสถี​ียรภาพงานขุ​ุดตั​ัดดิ​ิน หลั​ังจากทำำ�ฐานรากและกำำ�แพงกั​ัน ดิ​ิน ด้​้วยโปรแกรม KU.Slope V2.1 FS. = 2.02 > 1.5(มยผ.1911-52) OK.

26 20230822_AE49PH Inside AW.indd 26

17/11/2566 BE 11:40

ค่​่าอั​ัตราส่​่วน ความปลอดภั​ัย ที่​่�ยอมรั​ับ

ประเภท งาน

ช่​่วงเวลา การก่​่อสร้​้าง

วิ​ิธีก ี ารวิ​ิเคราะห์​์

งานขุ​ุดดิ​ิน

ขณะขุ​ุดดิ​ินหรื​ือถมดิ​ิน ที่​่�ใช้​้เวลาไม่​่เกิ​ิน 6 เดื​ือน

การวิ​ิเคราะห์​์แบบหน่​่วยแรง รวม หรื​ือแบบกำำ�ลัง ั ของดิ​ิน ไม่​่ระบายน้ำำ�

> 1.30

ขณะขุ​ุดดิ​ินหรื​ือถมดิ​ิน การวิ​ิเคราะห์​์แบบหน่​่วยแรง ที่​่�ใช้​้เวลามากกว่​่า 6 เดื​ือน รวม หรื​ือแบบกำำ�ลัง ั ของดิ​ิน ไม่​่ระบายน้ำำ�

> 1.50

ขณะใช้​้งาน

การวิ​ิเคราะห์​์แบบหน่​่วยแรง ประสิ​ิทธิ​ิผล

> 1.50

ขณะขุ​ุดดิ​ินหรื​ือถมดิ​ิน ที่​่�ใช้​้เวลาไม่​่เกิ​ิน 6 เดื​ือน

การวิ​ิเคราะห์​์แบบหน่​่วยแรง รวม หรื​ือแบบกำำ�ลัง ั ของดิ​ิน ไม่​่ระบายน้ำำ�

> 1.30

ขณะขุ​ุดดิ​ินหรื​ือถมดิ​ิน การวิ​ิเคราะห์​์แบบหน่​่วยแรง ที่​่�ใช้​้เวลามากกว่​่า 6 เดื​ือน รวม หรื​ือแบบกำำ�ลัง ั ของดิ​ิน ไม่​่ระบายน้ำำ�

> 1.50

งานถมดิ​ิน

ขณะใช้​้งาน

การวิ​ิเคราะห์​์แบบหน่​่วยแรง ประสิ​ิทธิ​ิผล

> 1.50

อั​ัตราส่​่วนความปลอดภั​ัยในงานดิ​ินขุ​ุดดิ​ินถมตาม มยผ. 1911-52

เมื่​่�อเลื​ือกระบบฐานรากเป็​็นฐานรากแพวางบนดิ​ิน และด้​้วยน้ำำ�หนั​ักของ อาคารที่​่�หนั​ักมากและตั้​้�งบนพื้​้�นที่​่�ลาดชั​ัน จึ​ึงจำำ�เป็​็นจะต้​้องตรวจสอบ เสถี​ียรภาพของลาดดิ​ิน (slope stability) โดยควรวิ​ิเคราะห์​์ตรวจสอบ ตามขั้​้�นตอน ตั้​้�งแต่​่เริ่​่มขุ � ุดตั​ัดดิ​ินก่​่อนก่​่อสร้​้างกำำ�แพงกั​ันดิ​ิน และ หลั​ังจาก ก่​่อสร้​้างแล้​้วเสร็​็จ ดั​ังรู​ูปที่​่� 5 และ 6 ซึ่​่�งตรวจสอบทั้​้�งช่​่วงที่​่�ขุ​ุดตั​ัดดิ​ิน และ หลั​ังก่​่อสร้​้างอาคารแล้​้วเสร็​็จ ค่​่าเสถี​ียรภาพลาดดิ​ิน อยู่​่�ในเกณฑ์​์ที่​่�ยอมให้​้ ตาม มยผ. 1911-52 ซึ่​่�งมากกว่​่า 1.3 และ 1.5 ตามลำำ�ดั​ับ

การจั​ัดทำำ�แบบโครงสร้​้าง 3D ด้​้วยระบบ BIM ช่​่วยให้​้เห็​็นชิ้​้�นส่​่วน โครงสร้​้างได้​้ชั​ัดเจน เป็​็นการสื่​่�อสารที่​่� ช่​่วยลดความผิ​ิดพลาดระหว่​่าง ผู้​้�ออกแบบและผู้​้�รั​ับเหมาได้​้เป็​็นอย่​่างดี​ี

27 20230822_AE49PH Inside AW.indd 27

17/11/2566 BE 11:40

20230822_AE49PH Inside AW.indd 28

17/11/2566 BE 11:40

20230822_AE49PH Inside AW.indd 29

17/11/2566 BE 11:40

PLAY WITH

SLIM 20230822_AE49PH Inside AW.indd 30

17/11/2566 BE 11:40

Le Corbusier’s Hands Andre Wogenscky

รู​ูปทรงทางสถาปั​ัตยกรรมก็​็เช่​่นเดี​ียวกั​ับมนุ​ุษย์​์; อาจจะสวยงามหรื​ือน่​่าเกลี​ียด, แข็​็งแรงหรื​ืออ่​่อนแอ, รุ​ุนแรง หรื​ือนุ่​่�มมนวล, ก้​้าวร้​้าวหรื​ือประโลมใจ. สำำ�หรั​ับ งานสถาปั​ัตยกรรมของเลอ คอร์​์บู​ูชิ​ิเยร์​์จะดู​ูแข็​็งแกร่​่ง เสมอ, แข็​็งแกร่​่งเช่​่นเดี​ียวกั​ับมื​ือของเขา. มี​ีบ้​้างที่​่�ดู​ู แรง, แต่​่ยากนั​ักที่​่�จะก้​้าวร้​้าว, และมั​ักจะสุ​ุภาพและ นุ่​่�มนวลเสมอมา. สถาปั​ัตยกรรมก็​็เหมื​ือนคนเรา: ผู้​้�ที่​่�แข็​็งแกร่​่งเท่​่านั้​้�นจึ​ึงจะสงบและสุ​ุภาพ. “การที่​่�บ้​้านมี​ีความมหั​ัศจรรย์​์นั้​้�นไม่​่ใช่​่เพราะมั​ันเป็​็นที่​่� คุ้​้�มกาย และให้​้ความอบอุ่​่�นแก่​่เธอ, และก็​็ไม่​่ใช่​่เพราะ เธอเป็​็นเจ้​้าของมั​ัน, แต่​่เป็​็นเพราะมั​ันค่​่อยๆ ปล่​่อย คลายความนุ่​่�มนวลให้​้มากั​ักเก็​็บไว้​้อย่​่างเป็​็นกอบเป็​็นกำำ� ในตั​ัวเธอต่​่างหากเล่​่า.”

20230822_AE49PH Inside AW.indd 31

17/11/2566 BE 11:40

KAHO

Architect A49 (Khon Kaen)

20230822_AE49PH Inside AW.indd 32

Structural Engineer AE49 (Phuket)

17/11/2566 BE 11:40

Location Kalasin

20230822_AE49PH Inside AW.indd 33

Area 900 sq.m.

Completion 2024

17/11/2566 BE 11:40

สำำ�หรั​ับโครงสร้​้างพื้​้�นคอนกรี​ีตเสริ​ิมเหล็​็กชั้​้น � ยาวมาก � หลั​ังคาที่​่�ยื่​่น สั​ัดส่​่วนระหว่​่างความยาวต่​่อความลึ​ึกของคานและพื้​้�นยื่​่�นทั่​่�วไป ตามข้​้อกำำ�หนดในมาตรฐาน วสท.นั้​้�นควรหนาไม่​่น้​้อยกว่​่า L/8, L/10 ตามลำำ�ดั​ับ เพื่​่�อที่​่�ไม่​่ต้​้องพิ​ิจารณาการแอ่​่นตั​ัวและ การสั่​่�นไหว จากสั​ัดส่​่วนของอาคารไม่​่สามารถใช้​้ความลึ​ึกของ คานได้​้ตามข้​้อกำำ�หนด

34 20230822_AE49PH Inside AW.indd 34

17/11/2566 BE 11:40

35 20230822_AE49PH Inside AW.indd 35

17/11/2566 BE 11:40

DESIGN WITH INTEGRATED 36 20230822_AE49PH Inside AW.indd 36

17/11/2566 BE 11:40

^

ระบบพื้​้� นไร้​้คาน

ดั​ังนั้​้�นเพื่​่�อให้ ้โครงสร้​้างดู​ูบาง ตามที่​่�สถาปนิ​ิกต้​้องการ โดยที่​่� ไม่​่กระทบต่​่องานระบบ วิ​ิศวกร โครงสร้​้างจึ​ึงเลื​ือกเป็​็นระบบพื้​้�น ไร้​้คานโดยพิ​ิจารณาตรวจสอบ กำำ�ลัง ั ของวั​ัสดุ​ุแล้​้วยั​ังต้​้อง พิ​ิจารณาการแอ่​่นตั​ัวและการ สั่​่�นไหวด้​้วย แม้​้ว่​่าชั้​้�นหลั​ังอาจไม่​่ ได้​้ขึ้​้�นไปใช้​้งานมากนั​ักก็​็ตาม

20230822_AE49PH Inside AW.indd 37

17/11/2566 BE 11:40

^ Wall Section

^ ตรวจสอบการสั่​่�นสะเทื​ือน

ของพื้​้�นคอนกรี​ีตเสริ​ิมเหล็​็กจาก การเดิ​ิน

^

คำำ�นวณค่​่าการสั่​่�นสะเทื​ือนจากการ เดิ​ินตาม design guide ของ The Concrete Centre (2006) ด้​้วยโปรแกรมวิ​ิเคราะห์ ์โครงสร้​้าง robot structural analysis Wall Section

38 20230822_AE49PH Inside AW.indd 38

17/11/2566 BE 11:40

^ ตรวจสอบค่​่าความเร่​่งแนวดิ่​่ง� ที่​่�เท้​้าตกกระทบ

ผลการคำำ�นวณค่​่าความเร่​่งแนวดิ่​่ง � สู​ูงสุ​ุดของพื้​้�นคอนกรี​ีตเสริ​ิมเหล็​็กที่​่�มี​ี ค่​่า damping ratio 5% จากการเดิ​ินก้​้าวเท้​้ามี​ีช่​่วง walking (pace) frequency 1-2.8 Hz. โดยคิ​ิดจากน้ำำ�หนั​ักของคนเดิ​ิน (walker’s weight) 1 คนเท่​่ากั​ับ 76 กก. ดั​ังนั้​้�นหากผู้​้�ใช้​้งานมี​ีน้ำำ�หนั​ัก และการก้​้าวเท้​้าเดิ​ินที่​่�แตก ต่​่างกั​ัน ค่​่าความเร่​่งแนวดิ่​่ง � ที่​่�แต่​่ละตำำ�แหน่​่งที่​่�เท้​้าตกกระทบ (excitation nodes) ก็​็จะแตกต่​่างกั​ัน

39 20230822_AE49PH Inside AW.indd 39

17/11/2566 BE 11:40

ปลายพื้​้�น ไม่​่เกิ​ิน 0.315 m/s หรื​ือ 3.15% g

^

^ ตรวจสอบค่​่าการสั่​่�นสะเทื​ือนที่​่2 �

ตารางแสดงระดั​ับการสั่​่�นสะเทื​ือน ต่​่อผลการรั​ับรู้​้�ของมนุ​ุษย์​์ตาม ISO-2631-1:1997

เมื่​่�อพิ​ิจารณาจากการเดิ​ินบริ​ิเวณ node ที่​่� 3814 (อยู่​่�ประมาณ ที่​่�ปลายพื้​้�น) ประมาณค่​่าการเดิ​ินปกติ​ิ ด้​้วยความถี่​่� 1.8-2.2 Hz. ค่​่าความเร่​่งแนวดิ่​่ง � สู​ูงสุ​ุดจะอยู่​่�ที่​่� 0.122 m/s2 หรื​ือ 1.22% g ซึ่​่�งจากกราฟระหว่​่างความเร่​่งและความถี่​่�ตาม CSA, 1989 โดย ใช้​้ค่​่า Damping ratio 5% ความเร่​่งสู​ูงสุ​ุดไม่​่เกิ​ิน 0.3 m/s2 หรื​ือ 3% g ซึ่​่�งจะไปสอดคล้​้องกั​ับตารางที่​่�แสดงระดั​ับการสั่​่�น สะเทื​ือนต่​่อผลการรั​ับรู้​้�ของมนุ​ุษย์​์ตาม ISO-2631-1:1997 โดย ความรู้​้�สึ​ึกปกติ​ิค่​่าระดั​ับการสั่​่�นสะเทื​ือนไม่​่เกิ​ิน 0.315 m/s2 หรื​ือ 3.15% g

40 20230822_AE49PH Inside AW.indd 40

17/11/2566 BE 11:40

^ กราฟแสดงความเร่​่งและความถี่​่� ตาม CSA, 1989

หากใช้​้ค่​่า damping ratio 5% ความเร่​่งสู​ูงสุ​ุดไม่​่เกิ​ิน 0.3 m/s2 หรื​ือ 3% g ผลของความรู้​้�สึ​ึกปกติ​ิค่​่าระดั​ับการสั่​่�นสะเทื​ือนไม่​่ควรเกิ​ิน 0.315 m/s2 หรื​ือ 3.15% g

41 20230822_AE49PH Inside AW.indd 41

17/11/2566 BE 11:40

20230822_AE49PH Inside AW.indd 42

17/11/2566 BE 11:40

20230822_AE49PH Inside AW.indd 43

17/11/2566 BE 11:40

KKNH

Architect A49 (Khon Kaen)

20230822_AE49PH Inside AW.indd 44

Structural Engineer AE49 (Phuket)

17/11/2566 BE 11:40

Location Khon Kaen

Area 1,000 sq.m.

Completion 2024

Client Worawut Laocharoenchai

20230822_AE49PH Inside AW.indd 45

17/11/2566 BE 11:40

พื้​้�นทางเชื่​่�อมระหว่​่างอาคารช่​่วงยาว 9 เมตร ที่​่�สถาปนิ​ิก ต้​้องการให้​้พื้​้�นดู​ูบางและยั​ังมี​ีความปลอดภั​ัยและไม่​่สั่​่�นไหวจน รู้​้�สึ​ึกได้​้เมื่​่�อใช้​้งาน

46 20230822_AE49PH Inside AW.indd 46

17/11/2566 BE 11:40

เทคนิ​ิคที่​่�ใช้ ้ในการออกแบบโครงสร้​้างพื้​้�นยื่​่�นโดยมี​ีระยะยื่​่�น 5.6 เมตร ซึ่​่�งชั้​้�น 2 ใช้​้เป็​็นห้​้องนอน ด้​้วยระยะยื่​่�นขนาดนี้​้� หากเป็​็นคาน พื้​้�น คอนกรี​ีตเสริ​ิมหล็​็กทั่​่�วไปคานจะมี​ีความลึ​ึก ประมาณ 600-700 มม.

47 20230822_AE49PH Inside AW.indd 47

17/11/2566 BE 11:40

^

ผนั​ังรั​ับน้ำำ�หนั​ักแทนเสา ด้​้วยระบบโครงสร้​้างเชิ​ิงยื่​่�นที่​่�ต้​้อง อาศั​ัย Stiffness ของพื้​้�นชั้​้�น 2 และหลั​ังคาช่​่วยกั​ันต้​้านการแอ่​่นตั​ัว ทำำ�ให้​้ต้​้องใช้​้ผนั​ังคอนกรี​ีตเสริ​ิมเหล็​็ก หนา 170 มม. แทนเสาช่​่วยรั​ับแรง เฉื​ือนและแรงดั​ัด ซึ่​่�งเป็​็นลั​ักษณะ veirendeel structure

ด้​้วยตำำ�แหน่​่งช่​่องเปิ​ิดประตู​ูหน้​้าต่​่าง ไม่​่สามารถวางเสาให้​้ต่​่อเนื่​่�องกั​ับ เสาต้​้นด้​้านล่​่างได้​้ ดั​ังนั้​้�นจึ​ึงเป็​็นโจทย์​์ที่​่�ท้​้ายทายสำำ�หรั​ับการออกแบบระบบ โครงสร้​้างพอสมควร วิ​ิศวกรได้​้เลื​ือกใช้​้ระบบโครงสร้​้างพื้​้�นท้​้องเรี​ียบโดยชั้​้�น 2 ภายในห้​้องหนา 300 มม. ภายนอกระเบี​ียงและชั้​้�นหลั​ังคาหนา 250 มม. บริ​ิเวณหั​ัวเสาที่​่�พื้​้�นชั้​้�น 2 จะเพิ่​่�ม drop cap หนา 350 มม. เพื่​่�อรั​ับแรงเฉื​ือน ทะลุ​ุ (punching shear) ที่​่�มี​ีสู​ูงมากบริ​ิเวณหั​ัวเสาและจะต้​้องตรวจสอบ ความกว้​้างรอยร้​้าว (crack width) ไม่​่เกิ​ินค่​่าที่​่�ยอมให้​้ตาม ACI224R-90 สำำ�หรั​ับโครงการนี้​้�ใช้ ้ไม่​่เกิ​ิน 0.20 มม. ทั้​้�งชั้​้�น 2 และหลั​ังคา

เทคนิ​ิคที่​่�ใช้ ้ในการออกแบบโครงสร้​้างพื้​้�นยื่​่�นโดยมี​ีระยะยื่​่�น 5.6 เมตร ซึ่​่�งชั้​้�น 2 ใช้​้เป็​็นห้​้องนอน ด้​้วยระยะยื่​่�นขนาดนี้​้�หากเป็​็นคาน พื้​้�นคอนกรี​ีตเสริ​ิมเหล็​็ก ทั่​่�วไปคานจะมี​ีความลึ​ึกประมาณ 600-700 มม. และด้​้วยฟั​ังก์​์ชั​ันการใช้​้ งานที่​่�สถาปนิ​ิกกำำ�หนดความหนาผนั​ังอิ​ิฐก่​่อ 200 มม. และไม่​่ต้​้องการให้​้ มี​ีเหลี่​่�ยมเสาปู​ูดออกนอกผนั​ัง วิ​ิศวกรจึ​ึงเลื​ือกใช้​้ผนั​ัง คอนกรี​ีตเสริ​ิมเหล็​็ก หนา 170 มม. ช่​่วยเป็​็นผนั​ังรั​ับน้ำำ�หนั​ักแทนเสา

48 20230822_AE49PH Inside AW.indd 48

17/11/2566 BE 11:40

จะต้​้องทำำ�การตรวจสอบค่​่าการโก่​่งตั​ัวไม่​่เกิ​ินค่​่าที่​่�ยอมให้​้ ซึ่​่�งในการควบคุ​ุม ค่​่าโก่​่งตั​ัวของพื้​้�น วิ​ิศวกรได้​้ออกแบบให้​้พื้​้�นชั้​้�น 2 และหลั​ังคาเชื่​่�อมต่​่อกั​ัน ด้​้วยผนั​ังคอนกรี​ีตเสริ​ิมเหล็​็กหนา 170 มม. ให้​้มี​ีลั​ักษณะเป็​็นเหมื​ือนกล่​่อง ทั้​้�งนี้​้�ก็​็เพื่​่�อให้​้ระบบโครงสร้​้างมี​ีความแข็​็งเพื่​่�อต้​้านทานการแอ่​่นตั​ัว (Stiffness) จากน้ำำ�หนั​ักตั​ัวโครงสร้​้างเองและน้ำำ�หนั​ักบรรทุ​ุกใช้​้งาน

สภาวะที่​่�คอนกรี​ีตสั​ัมผั​ัสกั​ับสิ่​่� งแวดล้​้อม

1

ความกว้​้างของรอยแตกที่​่�ยอมให้​้เกิ​ิดขึ้​้�นได้​้ (นิ้​้�ว)

(มม.)

อากาศแห้​้ง, มี​ีการหุ้​้�มป้​้องกั​ัน

0.016

0.41

อากาศชื้​้�น, ในดิ​ิน

0.012

0.30

สั​ัมผั​ัสกั​ับสารเคมี​ีสำำ�หรั​ับละลายน้ำำ�แข็​็ง

0.007

0.18

น้ำำ�ทะเล, ละอองน้ำำ�ทะเล, เปี​ียกสลั​ับแห้​้ง

0.006

0.15

โครงสร้​้างเก็​็บกั​ักน้ำำ�1

0.004

0.10

ไม่​่รวมท่​่อน้ำำ�ที่​่�ไม่​่รั​ับแรงดั​ัน

20230822_AE49PH Inside AW.indd 49

^

นอกจากนี้​้�ยั​ังต้​้องพิ​ิจารณาการสั่​่�นสะเทื​ือน หรื​ือสั่​่�นไหวในแนวดิ่​่ง � ของพื้​้�น จากการใช้​้งานประกอบด้​้วยเพื่​่�อให้​้มั่​่�นใจว่​่าโครงสร้​้างไม่​่ทำำ�ให้​้ผู้​้�ใช้​้งาน รู้​้�สึ​ึกไม่​่สบายจากการสั่​่�นสะเทื​ือนของพื้​้�นจากการเดิ​ินและการใช้​้งาน โดยการ วิ​ิเคราะห์​์ดัง ั กล่​่าวจะวิ​ิเคราะห์​์ในลั​ักษณะเดี​ียวกั​ันกั​ับอาคารของ KAHO และ ทางเชื่​่�อมดั​ังที่​่�กล่​่าวมาแล้​้วข้​้างต้​้น

ตารางแสดงขนาดความกว้​้าง ของรอยแตกที่​่�ยอมให้​้เกิ​ิดขึ้​้�นได้​้ ของโครงสร้​้างคอนกรี​ีตเสริ​ิมเหล็​็ก ที่​่�มา: ACI 224R-90

49 17/11/2566 BE 11:40

ออกแบบโดยใช้​้คานเหล็​็ก H-Beam ขนาด 150x150 มม. จำำ�นวน 2 ตั​ัว และ H-Beam ขนาด 200x100 มม. จำำ�นวน 2 ตั​ัว ช่​่วยรั​ับแรงดั​ัดเป็​็น ลั​ักษณะ composite structure ที่​่�ปลายคานเหล็​็กที่​่�จุ​ุดรองรั​ับทั้​้�ง 2 ข้​้าง กำำ�หนดให้​้เป็​็น fixed support เพื่​่�อให้​้สามารถรั​ับแรงดั​ัด ซึ่​่�งช่​่วยลดแรงดั​ัด ที่​่�กลางช่​่วงคานได้​้ ทำำ�ให้​้การแอ่​่นตั​ัวที่​่�กึ่​่�งกลางคานลดลง

^

พื้​้�นทางเชื่​่�อมระหว่​่างอาคาร ความยาวช่​่วงพาด 9 เมตร ความหนาพื้​้�นคอนกรี​ีตเสริ​ิมเหล็​็ก 150 มม.

50 20230822_AE49PH Inside AW.indd 50

17/11/2566 BE 11:40

^ แบบขยาย 3D

^ รายละเอี​ียดพื้​้�นคอนกรี​ีตทางเชื่​่�อม

^ รายละเอี​ียดจุ​ุดต่​่อคานเหล็​็ก BS1

^ รายละเอี​ียดจุ​ุดต่​่อคานเหล็​็ก BS2

วิ​ิศวกรจะต้​้องจั​ัดทำำ�ราย ละเอี​ียดจุ​ุดต่​่อให้​้สอดคล้​้องกั​ัน เพื่​่�อให้​้จุ​ุดต่อ ่ สามารถรั​ับแรงดั​ัด ได้​้ตามที่​่�ออกแบบ

51 20230822_AE49PH Inside AW.indd 51

17/11/2566 BE 11:40

^ ตรวจสอบการแอ่​่นตั​ัวจาก live load

ไม่​่เกิ​ิน L/360 = 9000/360 = 25 มม. > 1.4 มม. OK.

^

fp= 2.23 Hz. A = 0.203 m/s2

ตรวจสอบการสั่​่�นไหวจากการเดิ​ิน footfall induced vibration

พิ​ิจารณาจากความเร่​่งแนวดิ่​่ง � ที่​่�เกิ​ิดขึ้​้�น ณ จุ​ุดที่​่�เท้​้ากระทบ กั​ับความถี่​่�จากการก้​้าวเท้​้า (pace frequency) โดย กำำ�หนดน้ำำ�หนั​ักจากคน 76 กก. ตาม design guide หรื​ืออาจ ปรั​ับเปลี่​่�ยนได้​้ตามผู้​้�ใช้​้งาน ซึ่​่�ง วิ​ิศวกรต้​้องประเมิ​ินสรี​ีระจาก ผู้​้�อยู่​่�อาศั​ัยหรื​ือผู้​้�ใช้​้งานประกอบ ด้​้วย

^ ตรวจสอบการแอ่​่นตั​ัวระยะยาวจาก dead load ไม่​่เกิ​ิน L/240 = 9000/240 = 37.5 มม. > 20.1 มม. OK.

52 20230822_AE49PH Inside AW.indd 52

17/11/2566 BE 11:40

นอกจากนี้​้�ยั​ังตรวจสอบค่​่าการสั่​่�นไหวของ พื้​้� นเนื่​่�องจากโครงสร้​้างค่​่อนข้​้างบาง แม้​้ว่า่ การตรวจสอบออกแบบในด้​้านกำำ�ลั​ังวั​ัสดุ​ุ จะผ่​่าน ก็​็ควรจะต้​้องตรวจสอบการสั่​่�นไหว จากการใช้​้งานด้​้วย

^ ตรวจสอบค่​่าการสั่​่�นสะเทื​ือนที่​่�เกิ​ิดขึ้​้�น

เมื่​่�อพิ​ิจารณาจากการเดิ​ินบริ​ิเวณ node ที่​่� 238 ซึ่​่�ง อยู่​่�กลางช่​่วงพื้​้�น โดยประมาณค่​่าการเดิ​ินด้​้วยความถี่​่� ระหว่​่าง 1.8-2.2 Hz. ซึ่​่�งเป็​็นการเดิ​ินปกติ​ิค่​่าความเร่​่ง แนวดิ่​่ง ั กล่​่าว 0.203 m/s2 หรื​ือ � สู​ูงสุ​ุดในช่​่วงความถี่​่�ดัง 2.03% g ซึ่​่�งจากกราฟระหว่​่างความเร่​่งและความถี่​่�ตาม CSA, 1989 โดยใช้​้ค่​่า damping ratio 5% ความเร่​่ง สู​ูงสุ​ุดไม่​่เกิ​ิน 0.3 m/s2 หรื​ือ 3% g ซึ่​่�งจะไปสอดคล้​้องกั​ับ ตารางที่​่�แสดงระดั​ับการสั่​่�นสะเทื​ือนต่​่อผลการรั​ับรู้​้�ของ มนุ​ุษย์​์ตาม ISO-2631-1:1997 โดยความรู้​้�สึ​ึกปกติ​ิค่​่า ระดั​ับการสั่​่�นสะเทื​ือนไม่​่เกิ​ิน 0.315 m/s2 หรื​ือ 3.15% g

53 20230822_AE49PH Inside AW.indd 53

17/11/2566 BE 11:40

ออกแบบบั​ันไดเหล็​็กชานพั​ักลอย ให้​้มี​ีเฉพาะแม่​่บั​ันไดกลาง ใช้​้เป็​็นเหล็​็ก built up หนา 300x150x20 มม. ได้​้ออกแบบตรวจสอบการสั่​่�นไหวขณะ ใช้​้งาน แม้​้ว่​่ากำำ�ลัง ั ของวั​ัสดุ​ุจะผ่​่านเกณฑ์​์ แต่​่ค่​่าการสั่​่�นไหวในแนวราบยั​ัง รั​ับรู้​้�ได้​้ ผู้​้�ออกแบบจึ​ึงทำำ� detail จุ​ุดยึ​ึดบริ​ิเวณระดั​ับชานพั​ักบั​ันได เพื่​่�อยึ​ึด ไม่​่ให้​้เคลื่​่�อนตั​ัวด้​้านข้​้างตามแนวราบเมื่​่�อใช้​้งาน และสามารถขยั​ับขึ้​้�นลงแนว ดิ่​่ง � ได้​้ประมาณ 5 มม. ตามน้ำำ�หนั​ักบรรทุ​ุกจรที่​่�กำำ�หนด เพื่​่�อไม่​่ให้​้น้ำำ�หนั​ักของ บั​ันไดกดผนั​ังอิ​ิฐซึ่​่�งอาจทำำ�ให้​้ผิ​ิวปู​ูนฉาบแตกร้​้าวได้​้

54 20230822_AE49PH Inside AW.indd 54

17/11/2566 BE 11:40

^ Joint Detail

^ 3D ขยายจุ​ุดต่​่อ B (Slot) ยึ​ึดด้​้านข้​้างบั​ันได

^ 3D Section C

^ จั​ัดทำำ�รายละเอี​ียดคำำ�นวณจุ​ุดต่​่อ

ที่​่�ยึ​ึดระหว่​่างชานพั​ักบั​ันไดกั​ับ คานทั​ับหลั​ังคอนกรี​ีตเสริ​ิมเหล็​็ก สำำ�หรั​ับยึ​ึดรั้ง ้� ชานพั​ักบั​ันไดโดย ควบคุ​ุมให้​้มี​ีการเคลื่​่�อนตั​ัวได้​้ตาม กำำ�หนดซึ่​่�งช่​่วยลดการสั่​่�นสะเทื​ือน ของโครงสร้​้างได้​้

^ รู​ูปตั​ัดขยายจุ​ุดต่​่อ (Slot) ยึ​ึดด้​้านข้​้างบั​ันได

20230822_AE49PH Inside AW.indd 55

^ แบบขยาย A

55 17/11/2566 BE 11:40

20230822_AE49PH Inside AW.indd 56

17/11/2566 BE 11:40

20230822_AE49PH Inside AW.indd 57

17/11/2566 BE 11:40

THE PARK

RESIDENCE

Architect A49HD

58

20230822_AE49PH Inside AW.indd 58

Structural Engineer AE49 (Phuket)

17/11/2566 BE 11:40

Location Nonthaburi

Area 3,000 sq.m.

Completion 2024

E

System Engineer ME49

20230822_AE49PH Inside AW.indd 59

Client Suwanna Silpa-archa

59

17/11/2566 BE 11:40

โครงการบ้​้านพั​ักอาศั​ัยคอนกรี​ีตเสริ​ิมเหล็​็ก 2 ชั้​้�น ก่​่อสร้​้าง ภายในหมู่​่�บ้​้าน นิ​ิชดาธานี​ี อ.ปากเกร็​็ด จ.นนทบุ​ุรี ี โดยพื้​้�นที่​่� โครงการ มี​ีบ้​้านพั​ักอาศั​ัยอยู่​่�ติ​ิดกั​ันทั้​้�งด้​้านข้​้างและด้​้านหลั​ัง ในการก่​่อสร้​้างฐานรากเป็​็นสิ่​่�งสำำ�คั​ัญที่​่�วิศ ิ วกรผู้อ ้� อกแบบ โครงสร้​้างต้​้องเลื​ือกรู​ูปแบบวิ​ิธีก ี ารก่​่อสร้​้างเสาเข็​็มฐานราก สำำ�หรั​ับโครงการฯ นี้​้� ได้​้พิ​ิจารณาเลื​ือกใช้​้เป็​็นระบบเสาเข็​็ม คอนกรี​ีตอั​ัดแรงโดยใช้ ้ไฮดรอลิ​ิก กดเสาเข็​็ม (jack in pile) ซึ่�ง ่ มี​ีความเหมาะสมทั้​้�งราคาและการควบคุ​ุมคุณ ุ ภาพ

60 20230822_AE49PH Inside AW.indd 60

17/11/2566 BE 11:41

^ ระบบเสาเข็​็มกด ซึ่​่�งระบบนี้​้�ช่​่วยลดแรงสั่​่�นสะเทื​ือนได้​้ดี​ี และเสาเข็​็มเป็​็น precast concrete ปลายเสาเข็​็มสามารถกดลงไปถึ​ึงชั้​้�นทรายแน่​่นได้​้ทำำ�ให้​้เพิ่​่�มการรั​ับน้ำำ�หนั​ักให้​้ กั​ับเสาเข็​็มได้​้สู​ูงขึ้​้�น ซึ่​่�งเป็​็นจุ​ุดเด่​่นที่​่�ดี​ีกว่า่ เสาเข็​็มเจาะแบบแห้​้งที่​่�ไม่​่สามารถ วางปลายเสาเข็​็มที่​่�ชั้​้�นทรายได้​้ เนื่​่�องจากน้ำำ�ใต้​้ดิ​ินที่​่�จะทะลั​ักเข้​้าหลุ​ุมเจาะ ซึ่​่�งปลายเสาเข็​็มเจาะระบบแห้​้งจึ​ึงต้​้องวางบนชั้​้�นดิ​ินเหนี​ียวก่​่อนถึ​ึงชั้​้�นทราย ทำำ�ให้​้รั​ับน้ำำ�หนั​ักได้​้น้​้อยกว่​่า และยั​ังมี​ีเรื่​่�องของการทรุ​ุดตั​ัวที่​่�ต้​้องคำำ�นึ​ึงถึ​ึง หากโครงสร้​้างอาคารที่​่�มี​ีจุ​ุดศู​ูนย์​์กลางมวล (center of mass) ไม่​่คงที่​่� จะทำำ�ให้ ้โครงสร้​้างฐานรากที่​่�ใกล้​้จุ​ุดศู​ูนย์​์กลางมวลรั​ับน้ำำ�หนั​ักเพิ่​่�มขึ้​้�น การทรุ​ุดตั​ัวก็​็อาจเกิ​ิดความแตกต่​่างกั​ัน จะต้​้องตรวจสอบอย่​่างละเอี​ียด และเมื่​่�อมี​ีการเปรี​ียบเที​ียบราคาฐานรากเสาเข็​็มทั้​้ง � สองระบบพบว่​่า ระบบเสา เข็​็มกด ถู​ูกกว่า่

61 20230822_AE49PH Inside AW.indd 61

17/11/2566 BE 11:41

SLENDERNESS COLUMN

ในการออกแบบเสารั​ับโครงสร้​้างหลั​ังคาคอนกรี​ีตเสริ​ิมเหล็​็กและรั​ับแรงลม โดยโจทย์​์ที่​่�ได้​้รั​ับจากสถาปนิ​ิกคื​ือต้​้องการให้​้แบนดู​ูเหมื​ือนครี​ีบเฟรมยึ​ึด บานกระจกติ​ิดตาย แทนการใช้​้เฟรมอะลู​ูมิ​ิเนี​ียมแบบปกติ​ิทั่​่�วไป วิ​ิศวกร จึ​ึงเลื​ือกออกแบบโดยใช้​้เป็​็นเสาเหล็​็กประกอบ built up steel ขนาดหนา 200x75x10 มม. โดยวางเสาเหล็​็กเรี​ียงห่​่างกั​ันทุ​ุกๆ ระยะ 3.20 เมตร ทำำ�ให้​้ โครงสร้​้างดู​ูโปร่​่งและเคลี​ียร์​์ไม่​่มี​ีส่​่วนที่​่�กี​ีดขวาง บริ​ิเวณส่​่วนที่​่�เป็​็นพื้​้�นที่​่� ใช้​้สอย ทั้​้�งนี้​้�ในการออกแบบเสาที่​่�มี​ีความชะลู​ูด (slenderness column) จะต้​้องพิ​ิจารณาค่​่า second order effect (P-∆, P-δ) และตรวจสอบ story drift ไม่​่เกิ​ินค่​่าที่​่�ยอมให้​้คื​ือ H/500 และเนื่​่�องจากเสาเหล็​็กใช้​้เป็​็น โครงสร้​้างหลั​ักตามกฎกระทรวงฉบั​ับที่​่� 60 จะต้​้องมี​ีอัต ั ราทนไฟไม่​่น้​้อยกว่​่า 3 ชั่​่�วโมงโดยทาสี​ีกั​ันไฟประเภท intumescent fire protection

62 20230822_AE49PH Inside AW.indd 62

17/11/2566 BE 11:41

^ งานออกแบบวิ​ิศวกรรมโครงสร้​้าง

ที่​่�ทำำ�ร่ว่ มกั​ับ 49GROUP ตั​ัวโครงสร้​้างค่​่อนข้​้างมี​ีความ ซั​ับซ้​้อนและมี​ี detail ลู​ูกเล่​่นที่​่� สถาปนิ​ิกต้​้องการโชว์​์ให้​้เห็​็นความ สวยงามของวั​ัสดุ​ุและความท้​้าทาย งานวิ​ิศวกรรมโครงสร้​้างค่​่อนข้​้าง มาก ดั​ังนั้​้�นทุ​ุกๆ งาน บริ​ิษั​ัทจะ ดำำ�เนิ​ินการจั​ัดทำำ�แบบโครงสร้​้าง ด้​้วยระบบ BIM โดยจั​ัดทำำ� detail ต่​่างๆ ในส่​่วนที่​่�ซั​ับซ้​้อนเพื่​่�อช่​่วย ให้​้เห็​็นชิ้​้น � ส่​่วนโครงสร้​้างและราย ละเอี​ียดการก่​่อสร้​้างได้​้ชั​ัดเจน เพื่​่�อช่​่วยลดความผิ​ิดพลาดในการ สื่​่�อสารระหว่​่างผู้​้�ออกแบบและผู้​้�รับ ั เหมาได้​้เป็​็นอย่​่างดี​ี

63 20230822_AE49PH Inside AW.indd 63

17/11/2566 BE 11:41

20230822_AE49PH Inside AW.indd 64

17/11/2566 BE 11:41

20230822_AE49PH Inside AW.indd 65

17/11/2566 BE 11:41

PLAY WITH

FORM 20230822_AE49PH Inside AW.indd 66

17/11/2566 BE 11:41

The Architectural Review, 1956 Chicago Frame

The Mathematics of the Ideal Villa and Other Essays Colin Rowe

20230822_AE49PH Inside AW.indd 67

แน่​่นอนว่​่ากรอบโครงสร้​้าง (frame) ที่​่�ทำำ�ด้​้วยเหล็​็ก หรื​ือคอนกรี​ีตนั้​้�น เกื​ือบจะเป็​็นลั​ักษณะสำำ�คั​ัญที่​่�ใช้​้ซ้ำำ�ๆ ในสถาปั​ัตยกรรมร่​่วมสมั​ัย และเป็​็นประดิ​ิษฐกรรม ที่​่�แพร่​่หลายจนพบเห็​็นได้​้บ่​่อยที่​่�สุ​ุดในบรรดาสิ่​่� งที่​่� ซิ​ิกฟรีด ี กี​ีเดี​ียน (Siegfried Giedion) นั​ักประวั​ัติศ ิ าสตร์​์ และนั​ักวิจ ิ ารณ์​์สถาปั​ัตยกรรมชาวสวิ​ิสได้​้กำำ�หนดเอา ไว้​้ว่​่าเป็​็นองค์​์ประกอบที่​่�สำำ�คั​ัญ ซึ่​่�งบางที​ีบทบาทของ กรอบโครงสร้​้างนั้​้�นได้​้สรุ​ุปไว้​้อย่​่างดี​ีที่​่�สุ​ุดในภาพวาด ที่​่�เลอ คอร์​์บู​ูชิ​ิเอร์​์แสดงให้​้เห็​็นถึ​ึงระบบของโครงสร้​้าง แบบทดลองของบ้​้านโดมิ​ิโน (Domino House) แต่​่ ในขณะที่​่�ประโยชน์​์ใช้​้สอยหลั​ักนั้​้�นสามารถเห็​็นได้​้อย่​่าง ชั​ัดเจน แต่​่สิ่​่� งที่​่�อยู่​่�นอกเหนื​ือคุ​ุณค่​่าที่​่�ใช้​้งานได้​้จริ​ิงคื​ือ การที่​่�กรอบโครงสร้​้างกลายเป็​็นสิ่​่� งที่​่�สำำ�คั​ัญที่​่�ได้​้รั​ับ การยอมรั​ับอยู่​่�ในแวดวงที่​่�จำ�กั ำ ัด

17/11/2566 BE 11:41

SP METALWORK OFFICE Architect A49 (Chiangmai)

20230822_AE49PH Inside AW.indd 68

Structural Engineer AE49 (Phuket)

17/11/2566 BE 11:41

Location Samut Sakhon

System Engineer ME49

20230822_AE49PH Inside AW.indd 69

Area 3,300 sq.m.

Completion 2023

Client S P Metalwork

17/11/2566 BE 11:41

ความสวยงามของ facade เป็​็นงานโชว์ ์โครงสร้​้างเหล็​็ก โดย สถาปนิ​ิกไม่​่ต้​้องการให้​้ facade ที่​่�ยื่​่�นยาวเป็​็นโครงสร้​้าง truss ซึ่�ง ่ จะเห็​็นชิ้​้น ั ด ั เจนมากเกิ​ินไป � ส่​่วนแนวทแยงของโครงเหล็​็กถักชั ต้​้องการให้ ้โครงสร้​้างดู​ูโปร่​่งเบาไม่​่ใหญ่​่ ไม่​่ดู​ูเทอะทะ โปร่​่งเบา เพื่​่�อให้​้แผ่​่นโลหะอะลู​ูมิ​ิเนี​ียมมี​ีความโดดเด่​่นขึ้​้�นมา

ความโดดเด่​่นของโครงการคื​ือ facade โซนที่​่�ทำ�ำ งานของผู้​้บ � ริ​ิหาร ที่​่�ยื่​่น � ยาวออกไป 11 เมตร กรุ​ุด้​้วยแผ่​่นตะแกรงอะลู​ูมิ​ิเนี​ียม เพื่​่�อช่​่วยในเรื่​่�องของการป้​้องกั​ันแสงแดด และกรองแสงที่​่�ผ่​่านเข้​้ามาภายใน

70 20230822_AE49PH Inside AW.indd 70

17/11/2566 BE 11:41

^

Typical Detial Facade

การออกแบบ facade ที่​่�ยื่​่�นยาวด้​้วย Vierendeel Truss วิ​ิศวกรเลื​ือกใช้ ้โครงสร้​้างหลั​ักเป็​็นเหล็​็กกล่​่องขนาด 100x50x3.2 มม. เป็​็นโครงเคร่​่าแนวตั้​้�ง สำำ�หรั​ับยึ​ึดแผ่​่น ตะแกรงอะลู​ูมิเิ นี​ียมไปในตั​ัว ทำำ�การเชื่​่�อมยึ​ึดเข้​้ากั​ับคานเหล็​็ก H-Beam 250x125 มม. ซึ่​่�งเป็​็นลั​ักษณะรู​ูปแบบ truss อี​ีกอย่​่างหนึ่​่�งที่​่�เรี​ียกว่​่า Vierendeel Truss ที่​่�ไม่​่มี​ีชิ้​้�นส่​่วน แนวเอี​ียงทแยง ระบบโครงสร้​้างชนิ​ิดนี้​้�จะใช้​้กำำ�ลัง ั ของชิ้​้�นส่​่วนแนวตั้​้�งและ แนวนอนช่​่วยรั​ับน้ำำ�หนั​ัก และเสริ​ิมด้​้วย tension rod ช่​่วยดึ​ึงรั้​้�งเพื่​่�อลดการแอ่​่นตั​ัว ทำำ�ให้ ้โครงสร้​้าง facade ดู​ูโปร่​่งบางสวยงาม

DESIGN WITH ENCLOSURE 71

20230822_AE49PH Inside AW.indd 71

17/11/2566 BE 11:41

หาค่​่าการแอ่​่นตั​ัวและตรวจสอบกำำ�ลั​ัง ของวั​ัสดุ​ุโครงเหล็​็กแต่​่ละชิ้​้�น การยื่​่�นอาคารออกไปมากกว่​่าข้​้อกำำ�หนดสิ่​่�งที่​่�เกิ​ิดขึ้​้�นคื​ือ การแอ่​่นตั​ัวของ ช่​่วงปลายของพื้​้�นที่​่�ยื่​่�นออกไป จึ​ึงต้​้องหาค่​่าการแอ่​่นตั​ัวและตรวจสอบกำำ�ลัง ั ของวั​ัสดุ​ุโครงเหล็​็กแต่​่ละชิ้​้�นให้​้อยู่​่�ในเกณฑ์​์ที่​่�ยอมรั​ับได้​้

^ กรณี​ีไม่​่มี​ี tension rod

ค่​่าการแอ่​่นตั​ัว 149 มม.

ค่​่าการแอ่​่นตั​ัวของปลายพื้​้�นเกิ​ิน ค่​่าที่​่�ยอมรั​ับได้​้ จึ​ึงได้​้ปรึ​ึกษาสถาปนิ​ิกขอเพิ่​่�ม tension rod ช่​่วยยึ​ึดรั้​้�งใน บางตำำ�แหน่​่งที่​่�สามารถลดการ แอ่​่นตั​ัวที่​่�ปลายยื่​่�นได้​้มากที่​่�สุ​ุด โดยยั​ังคงความสวยงามของ โครงสร้​้างและสถาปั​ัตยกรรมไว้​้

^ กรณี​ีมี​ี tension rod

ค่​่าการแอ่​่นตั​ัว 38 มม.

หลั​ังจากเพิ่​่�ม tension rod ยึ​ึดรั้​้�งตามตำำ�แหน่​่งที่​่�สรุปร่ ุ ว่ ม กั​ันแล้​้ว สามารถลดการแอ่​่นตั​ัว ที่​่�ปลายยื่​่�นเหลื​ือเพี​ียง 38 มม. ซึ่​่�งไม่​่เกิ​ิน 60 มม. ซึ่​่�งเป็​็นค่​่า ที่​่�ยอมให้​้ และเป็​็นที่​่�พอใจของ สถาปนิ​ิก

72 20230822_AE49PH Inside AW.indd 72

17/11/2566 BE 11:41

ค่​่าการแอ่​่นตั​ัวที่​่�เหมาะสมคื​ือ L/180 ในกรณี​ีนี้​้�คื​ือ 60 มม.

^

การสื่​่�อสารด้​้วยระบบ BIM การจั​ัดทำำ�แบบโครงสร้​้าง 3D ด้​้วยระบบ BIM ช่​่วยให้​้เห็​็นชิ้​้�นส่​่วน โครงสร้​้างได้​้ชั​ัดเจน เป็​็นการสื่​่�อสาร ที่​่�ช่​่วยลดความผิ​ิดพลาดระหว่​่าง ผู้​้�ออกแบบและผู้​้�รับ ั เหมาได้​้เป็​็น อย่​่างดี​ี

73 20230822_AE49PH Inside AW.indd 73

17/11/2566 BE 11:41

^

ดี​ีเทลจุ​ุ ดต่​่อเชื่​่�อม tension rod รู​ูปแบบจุ​ุดต่​่อของ tension rod ซึ่​่ง � ยึ​ึดรั้​้�งในระนาบเดี​ียวกั​ับเหล็​็กกล่อ ่ ง แนวตั้​้�งที่​่�ทำำ�หน้​้าที่​่�ยึ​ึด cladding จุ​ุดตั​ัดของ tension rod กั​ับเหล็​็กกล่​่อง จะทำำ�การเจาะรู​ู ให้ ้ใหญ่​่ขึ้​้�นประมาณ 2-3 มม. อุ​ุดรู​ูรอยต่​่อโดยรอบด้​้วยวั​ัสดุ​ุ ประเภท PU เพื่​่�อป้​้องกั​ันน้ำำ�เข้​้าไป ภายในโครงสร้​้างเหล็​็ก

74 20230822_AE49PH Inside AW.indd 74

17/11/2566 BE 11:41

75 20230822_AE49PH Inside AW.indd 75

17/11/2566 BE 11:41

20230822_AE49PH Inside AW.indd 76

17/11/2566 BE 11:41

20230822_AE49PH Inside AW.indd 77

17/11/2566 BE 11:41

PLAY WITH

REVIVAL 20230822_AE49PH Inside AW.indd 78

17/11/2566 BE 11:41

โฮเซ่​่ ออร์​์เตก้​้า อี​ี กาสเส็​็ท (Jose Ortega y Gasset), Meditations on Quixote’

ตี​ีพิ​ิมพ์​์ครั้​้ง � แรกในวารสาร the Architectural Review, 1961, โดยใช้​้ชื่​่�อ Dominican Monastery of La Tourette, Eveux-Sur Arbresle Lyon.”

The Mathematics of the Ideal Villa and Other Essays Colin Rowe

20230822_AE49PH Inside AW.indd 79

มิ​ิติ​ิของความลึ​ึก ไม่​่ว่า่ จะเป็​็นในเรื่​่�องของที่​่�ว่า่ งหรื​ือ เวลา ที่​่�สามารถมองเห็​็นได้​้หรื​ือเพี​ียงแค่​่ได้​้ยิ​ินเสี​ียง นั้​้�น มั​ักจะปรากฏอยู่​่�บนพื้​้�นผิ​ิวในระนาบเดี​ียว ทำำ�ให้​้พื้​้�น ผิ​ิวดั​ังกล่​่าวประกอบไปด้​้วยคุ​ุณค่​่าสองประการอย่​่าง แท้​้จริ​ิง คุ​ุณค่​่าประการที่​่�หนึ่​่�งคื​ือ คุ​ุณค่​่าในทางวั​ัตถุ​ุ อย่​่างที่​่�มั่​่�นเป็​็นอยู่​่� ส่​่วนคุ​ุณค่​่าอี​ีกประการหนึ่​่�งได้​้แก่​่ คุ​ุณค่​่าที่​่�มองเห็​็นได้​้จากชี​ีวิต ิ เสมื​ือน (virtual life) ซึ่​่�งคุ​ุณค่​่าประการที่​่�สองนี้​้�เองทำำ�ให้​้พื้​้�นผิ​ิวที่​่�ยั​ังคงมี​ี ระนาบแบนอยู่​่�นั้​้�นมี​ีโอกาสเติ​ิบโตขยายตั​ัวในเชิ​ิงลึ​ึก นี่คือสิ่ งที่เราเรียกว่า foreshortening หรือการที่เรา สร้างมุมมองที่มีความลึกเพื่อให้เห็นวัตถุเข้ามาใกล้ มากขึ้นด้วยเทคนิคการกำ�ำหนดทัศนียภาพแบบสาม มิติ ด้วยวิธก ี ารดังกล่าวนี้เราจะพบกรณี สุดโต่งที่ หลอมรวมวิสัยทัศน์ที่เรียบง่ายเข้ากับกิจกรรมที่มุ่ง เน้นให้เกิดความรูแ้ ละสติปัญญา

17/11/2566 BE 11:41

AKSORN CHAROEN TAT Architect A49 (Phuket)

20230822_AE49PH Inside AW.indd 80

Structural Engineer AE49 (Phuket)

17/11/2566 BE 11:41

Location Bangkok

Area 1,100 sq.m.

Completion 2023

Client Aksorn Charoen Tat

20230822_AE49PH Inside AW.indd 81

17/11/2566 BE 11:41

แม้​้จะมองเห็​็นจากภายนอกว่​่าเป็​็นอาคารคอนกรี​ีตเสริ​ิมเหล็​็ก ก็​็ไม่​่ได้​้หมายความว่​่าทนทานสามารถลดทอนเพิ่​่�มเติ​ิมอะไรได้​้ โดยไม่​่พิ​ิจารณาความสามารถในการรั​ับแรงขององค์​์อาคาร คอนกรี​ีตเสริ​ิมเหล็​็กเดิ​ิม

^ อาคารเดิ​ิมก่​่อนดำำ�เนิ​ินการ ออกแบบปรั​ับปรุ​ุงอาคาร

ฉะนั้​้�น การออกแบบปรั​ับปรุ​ุงอาคารเก่​่า อายุ​ุมากกว่​่า 50 ปี​ี ในย่​่านเมื​ืองเก่​่า โดยที่​่�ไม่​่มี​ีทั้​้ง � แบบแปลน แบบวิ​ิศวกรรม โครงสร้​้าง จำำ�เป็​็นอย่​่างยิ่​่�งที่​่�จะต้​้องทำำ�การสำำ�รวจก่​่อนทำำ�การ ออกแบบเพื่​่�อให้ ้ได้​้ข้​้อมู​ูลที่​่�แม่​่นยำำ� และนำำ�มาใช้ ้ในการออกแบบ รองรั​ับการใช้​้งานในรู​ูปแบบใหม่​่อย่​่างมั่​่�นใจและปลอดภั​ัย

82 20230822_AE49PH Inside AW.indd 82

17/11/2566 BE 11:41

ลำำ�ดั​ับ Item

รายการ Description

จำำ�นวน Quantity

หน่​่วย Unit

หน่​่วยละ Unit Price

จำ�ำนวนเงิน Amount

1

สำำ�รวจสภาพโครงสร้​้างทางกายภาพด้​้วยวิ​ิธี​ี Visual Inspection พร้​้อมจั​ัดทำำ�แผนที่​่� ความเสี​ียหาย (damage map) ข้​้อเสนอ แนะ และแนวทางแก้ ้ไข เฉพาะในส่​่วนชั้​้�น 1 grid line 5-10 และชั้​้�น 2-4 grid line 2-10

1

LS

15,000

15,000

2

สำำ�รวจเพื่​่�อจั​ัดทำำ�แบบแปลนโครงสร้​้างใน ส่​่วนเสา คาน และพื้​้�น ชั้​้�น 1 ถึ​ึงชั้​้�น 4 ช่​่วง grid line 7-10

1

LS

5,000

5,000

3

ทดสอบกำำ�ลัง ั คอนกรี​ีตโดยวิ​ิธีไี ม่​่ทำำ�ลายด้​้วย rebound hammer

10

จุ​ุด

500

5,000

4

สแกนตรวจสอบตำำ�แหน่​่งเหล็​็กเสริ​ิมด้​้วย ground penetration radar

1

LS

15,000

15,000

5

สกั​ัดตรวจสอบขนาดเหล็​็กเสริ​ิม พร้​้อมซ่​่อม คอนกรี​ีตคื​ืนสภาพ ไม่​่รวมงานฉาบ และ งานทาสี​ี

1

LS

25,000

25,000

6

จั​ัดทำำ�รายงานการตรวจสอบ แบบแปลน โครงสร้​้างพร้​้อมลงนามรั​ับรองโดยวิ​ิศวกร โยธา

1

LS

10,000

10,000

รายการและราคาค่​่าสำำ�รวจ โครงสร้​้างอาคาร ประมาณ 75,000 บาท จะเป็​็น ปริ​ิมาณการสำำ�รวจที่​่�น้​้อยที่​่�สุ​ุด แต่​่ก็พ ็ อจะทำำ�ให้​้ประเมิ​ินได้​้เพราะ อาคารเป็​็นตึ​ึกแถวที่​่�เหมื​ือนๆ กั​ัน จึ​ึงสุ่​่�มสำำ�รวจเฉพาะบาง ตำำ�แหน่​่งเท่​่านั้​้�น หากจะสำำ�รวจ มากกว่​่านี้​้�ก็​็ยิ่​่�งทำำ�ให้​้เพิ่​่�มความ มั่​่�นใจในความถู​ูกต้​้องมากยิ่​่ง � ขึ้​้�น

* ไม่​่รวมงานสำำ�รวจโครงสร้​้างใต้​้ดิ​ิน

ยอดรวม (Sub Total)

75,000

1. จั​ัดให้​้มี​ีการวั​ัดระยะขนาดต่​่างๆ ขององค์​์ประกอบอาคาร เพื่​่�อใช้​้เป็​็นข้​้อมู​ูลในการ ออกแบบของวิ​ิศวกรและสถาปนิ​ิก โดยได้​้ทำำ�การว่​่าจ้​้างบริ​ิษั​ัทเอกชนเข้​้ามาสำำ�รวจ โดยใช้​้ระบบ 3D laser scan ไฟล์​์ที่​่�ได้​้จะเป็​็นไฟล์​์ Revit ซึ่​่�งมี​ีความสะดวก วิ​ิศวกร โครงสร้​้าง ที่​่�ใช้​้ทำำ�งานด้​้วยระบบ BIM สามารถนำำ�มาใช้​้งานต่​่อได้​้ทั​ันที​ี

4. ให้​้มี​ีการตรวจสอบการหาตำำ�แหน่​่ง เหล็​็กเสริ​ิมในโครงสร้​้างด้​้วย

สถาปนิ​ิกและวิ​ิศวกรจึ​ึงกำำ�หนดให้​้มี​ีการสำำ�รวจดั​ังนี้​้�

2. จั​ัดให้​้มี​ีการสำำ�รวจสภาพทางกายภาพ (visual inspection) พร้​้อมจั​ัดทำำ�แบบแปลนโครงสร้​้าง

(ground penetrating radar) 5. ให้​้มี​ีการตรวจสอบโดยวิ​ิธีก ี ารสกั​ัด ตรวจหาขนาดเหล็​็กเสริ​ิมและชนิ​ิดของ เหล็​็กเสริ​ิมพร้​้อมซ่​่อมคื​ืนสภาพ

3. ให้​้มี​ีการตรวจสอบกำำ�ลัง ั รั​ับแรงอั​ัดประลั​ัยคอนกรี​ีตโดยวิ​ิธีไี ม่​่ทำำ�ลาย (rebound hammer)

83 20230822_AE49PH Inside AW.indd 83

17/11/2566 BE 11:41

^ การสำำ�รวจสภาพทางกายภาพ (Visual Inspection)

^ การตรวจสอบกำำ�ลั​ังรั​ับแรงอั​ัด ประลั​ัยคอนกรี​ีตโดยวิ​ิธีก ี าร ไม่​่ทำำ�ลาย (Rebound Hammer Test)

^ ตารางผลทดสอบกำำ�ลั​ังอั​ัด คอนกรี​ีต ด้​้วย Rebound Hammer

84 20230822_AE49PH Inside AW.indd 84

17/11/2566 BE 11:41

^

กำำ�หนดตำำ�แหน่​่งตรวจสอบ ฐานราก สำำ�หรั​ับใช้​้เป็​็นตั​ัวแทน ฐานรากตำำ�แหน่​่งอื่​่�นๆ ที่​่�มี​ีลั​ักษณะ แบบเดี​ียวกั​ัน

^ การสำำ�รวจฐานรากอาคารเดิ​ิม ^ ข้​้อมู​ูลที่​่�ได้​้รั​ับจากการตรวจสอบ

เพื่​่�อประกอบการวิ​ิเคราะห์​์ โครงสร้​้างงานฐานราก

85 20230822_AE49PH Inside AW.indd 85

17/11/2566 BE 11:41

การสกั​ัดตรวจสอบหาตำำ�แหน่​่งเหล็​็กเสริ​ิมและชนิ​ิดเหล็​็กเสริ​ิมในโครงสร้​้าง สามารถที่​่�จะตรวจสอบว่​่าเป็​็นเหล็​็กกลม หรื​ือเหล็​็กข้​้ออ้​้อย และทราบถึ​ึง ตำำ�แหน่​่งระยะห่​่างเหล็​็กเสริ​ิม วิ​ิธีนี้​้ ี �เป็​็นการทดสอบแบบทำำ�ลาย โดยสามารถ ซ่​่อมแต่​่งผิ​ิวคื​ืนกลั​ับได้​้

การตรวจสอบหาตำำ�แหน่​่งเหล็​็กเสริ​ิมในโครงสร้​้างด้​้วย Ground Penetrating Radar (GPR)

86 20230822_AE49PH Inside AW.indd 86

17/11/2566 BE 11:41

^ ฐานรากอาคารเดิ​ิมเป็​็นฐานราก

คอนกรี​ีตหนาประมาณ 200-300 มม. วางบนกลุ่​่�มเสาเข็​็มไม้​้ 7-12 ต้​้น/ฐาน ขนาดเสาเข็​็มไม้​้มี​ีตั้​้ง � แต่​่ 4”, 5”, 7”

^

ภาพอาคารเดิ​ิมที่​่�ได้​้จากการทำำ� 3D laser scan ข้​้อมู​ูลที่​่�ได้​้รั​ับจากการ เก็​็บข้​้อมู​ูลนี้​้� ค่​่อนข้​้างละเอี​ียด มี​ีระยะ และขนาดใกล้​้เคี​ียงความจริ​ิง ซึ่​่�งช่​่วย ให้​้เกิ​ิดความสะดวกมากขึ้​้�นสำำ�หรั​ับ ทำำ�แบบด้​้านวิ​ิศวกรรมได้​้สะดวกขึ้​้�น

ENHANCED

COLLABORATION

87 20230822_AE49PH Inside AW.indd 87

17/11/2566 BE 11:41

^ ตรวจสอบค่​่ารั​ับน้ำำ�หนั​ักฐานราก

^ ตรวจสอบค่​่ารั​ับน้ำำ�หนั​ักฐานราก

สถาปนิ​ิกและวิ​ิศวกรจึ​ึงกำำ�หนดให้​้มี​ีการสำำ�รวจดั​ังนี้​้�

250 กก./ตร.ม. สำำ�หรั​ับสำำ�นั​ักงาน

ด้​้วย พ.ร.บ.ควบคุ​ุมอาคารเกิ​ิดขึ้​้�นเมื่​่�อปี​ี พ.ศ.2522 แต่​่ตั​ัวอาคารได้​้มี​ีการ ก่​่อสร้​้างก่​่อนที่​่�จะมี​ี พ.ร.บ.ควบคุ​ุมอาคาร จึ​ึงอนุ​ุมานว่​่าน่​่าจะใช้​้เป็​็นอาคาร ที่​่�พั​ักอาศั​ัยในสมั​ัยก่​่อนหน้​้า

150 กก./ตร.ม. สำำ�หรั​ับอาคารพั​ักอาศั​ัย

ก่​่อนปรั​ับปรุ​ุงอาคาร

ฉะนั้​้�น การออกแบบเพื่​่�อเปลี่​่�ยนแปลงการใช้​้งานจากอาคารพั​ักอาศั​ัยเป็​็น สำำ�นั​ักงาน วิ​ิศวกรกำำ�หนดให้​้เป็​็นไปตามกฎกระทรวงฉบั​ับที่​่� 6 โดย ออกแบบ ให้ ้โครงสร้​้างรั​ับน้ำำ�หนั​ักบรรทุ​ุกจรไม่​่น้​้อยกว่​่า

หลั​ังปรั​ับปรุ​ุงอาคาร

และทำำ�การวิ​ิเคราะห์ ์โครงสร้​้างเพื่​่�อหาแรงในแต่​่ละชิ้​้น � ส่​่วนขององค์​์อาคาร ทั้​้�งก่​่อนปรั​ับปรุ​ุงและหลั​ังปรั​ับปรุ​ุงอาคาร โดยตรวจสอบว่​่า ฐานราก เสา คาน พื้​้�นเดิ​ิม ยั​ังสามารถรั​ับน้ำำ�หนั​ักกรณี​ีเปลี่​่�ยนแปลงการใช้​้งานได้​้หรื​ือไม่​่ หากพบว่​่าชิ้​้�นส่​่วนใดไม่​่เพี​ียงพอต่​่อการรั​ับน้ำำ�หนั​ักก็​็จะมี​ีการเสริ​ิมกำำ�ลัง ั ให้​้กั​ับ แต่​่ละชิ้​้น ส่​่ ว นของอาคารต่​่ อ ไป �

88 20230822_AE49PH Inside AW.indd 88

17/11/2566 BE 11:41

์ างอาคารเพื่​่� อหาแรง ^ แบบจำำ�ลองวิ​ิเคราะห์โครงสร้​้

ในส่​่วนต่​่างๆ ขององค์​์อาคาร ก่​่อนปรั​ับปรุ​ุงอาคาร

์ างอาคารเพื่​่�อหาแรง ^ แบบจำำ�ลองวิ​ิเคราะห์โครงสร้​้

ในส่​่วนต่​่างๆ ขององค์​์อาคาร หลั​ังปรั​ับปรุ​ุงอาคาร

89 20230822_AE49PH Inside AW.indd 89

17/11/2566 BE 11:41

^

แบบจำำ�ลอง pile spring support

ในการจำำ�ลองโครงสร้​้างส่​่วนฐานราก จะพิ​ิจารณา stiffness ของเสาเข็​็ม โดยจำำ�ลองเป็​็น pile spring support (K) ซึ่​่�งมี​ีค่​่าเท่​่ากั​ับค่​่ารั​ับน้ำำ�หนั​ักเสา เข็​็มที่​่�ยอมให้​้หารด้​้วยค่​่าทรุ​ุดตั​ัวที่​่�ยอมให้​้ (F/∆) ดั​ังนั้​้�นเสาเข็​็มที่​่�เสริ​ิมกำำ�ลัง ั ต้​้องประมาณค่​่าการทรุ​ุดตั​ัวที่​่�ยอมให้​้ (∆) มี​ีค่​่าเท่​่ากั​ันหรื​ือใกล้​้เคี​ียงกั​ันโดยค่​่าการทรุ​ุดตั​ัวที่​่�ยอมให้​้ของเสาเข็​็มไมโคร ไพล์​์ ∆ ไม่​่เกิ​ิน β x ระยะห่​่างระหว่​่างเสาเข็​็มไมโครไฟล์​์และเสาตอม่​่อ

90 20230822_AE49PH Inside AW.indd 90

17/11/2566 BE 11:41

ความเสี​ียหาย

ขี​ีดจำำ�กั​ัดการเสี​ียรู​ูปเชิ​ิงมุ​ุม (b)

ชนิ​ิดของความเสี​ียหาย

ขี​ีดจำำ�กั​ัดการเสี​ียรู​ูปเชิ​ิงมุ​ุม (b)

Skempton & MacDonald (1956)

Mayerhof (1953)

อั​ันตรายต่​่อเครื่​่�องจั​ักรที่​่�ไวต่​่อการทรุ​ุดตั​ัว

1/750

โครงสร้​้างอาคาร

1/150

1/250

อั​ันตรายต่​่อโครงสร้​้างโครงข้​้อแข็​็งที่​่�มี​ี โครงทแยง (frames with dDiagonals)

1/650

ผนั​ังอาคารเริ่​่ม � แตกร้​้าว

1/300

1/500 ขี​ีดจำำ�กั​ัดที่​่�ไม่​่ก่​่อให้​้เกิ​ิดรอยร้​้าวในอาคาร

1/500

ขี​ีดจำำ�กั​ัดที่​่�รอยร้​้าวในอาคารเริ่​่ม � เกิ​ิดขึ้​้�นที่​่� ผนั​ังอาคาร หรื​ืออาจก่​่อให้​้เกิ​ิดปั​ัญหาใน การใช้​้งานปั้​้�นจั่​่�นเหนื​ือศี​ีรษะ (overhead crane)

1/300

เริ่​่ม � สั​ั งเกตเห็​็นการเอี​ียงของอาคารสู​ูง

1/250

รอยร้​้าวในผนั​ังก่​่ออิ​ิฐของอาคารเกิ​ิดขึ้​้�นเป็​็น จำำ�นวนมาก

1/250

อั​ันตรายต่​่อความเสี​ียหายต่​่อโครงสร้​้างอาคาร

1/150

ขี​ีดจำำ�กั​ัดปลอดภั​ัยสำำ�หรั​ับผนั​ังก่​่ออิ​ิฐซึ่​่�งมี​ี อั​ัตราส่​่วนความสู​ูงต่​่อความยาวน้​้อยกว่​่า หนึ่​่�งต่​่อสี่​่�

1/150

ตารางที่​่� 6 ขี​ีดจำำ�กั​ัดของการเสี​ียรู​ูปเชิ​ิงมุ​ุม (b) ที่​่�ยอมได้​้ สำำ�หรั​ับอาคารคอนกรี​ีตเสริ​ิมเหล็​็กชนิ​ิดเสา-คาน และชนิ​ิดผนั​ังรั​ับน้ำำ�หนั​ัก

^ มยผ. 1552-51 ได้​้ระบุ​ุขี​ีดจำำ�กั​ัดการ

เสี​ียรู​ูปเชิ​ิงมุ​ุม (β) ที่​่�ยอมให้​้ของ อาคารตามข้​้อแนะนำำ�ของ Bjerrum (1963) โดยขี​ีดจำำ�กั​ัดที่​่�ไม่​่ก่​่อให้​้เกิ​ิดรอยร้​้าว ในอาคารไม่​่เกิ​ิน β = δ/L< 1/500 โดย d คื​ือค่​่าทรุ​ุดตั​ัวของฐานราก L คื​ือระยะห่​่างระหว่​่างช่​่วงเสาหรื​ือ ฐานราก

นอกจากโครงสร้​้างที่​่�มองเห็​็นทั่​่�วไปตั้​้�งแต่​่ชั้​้�น 1 ถึ​ึงชั้​้�นหลั​ังคาแล้​้ว ยั​ังมี​ีส่​่วน ที่​่�มองไม่​่เห็​็นและไม่​่สามารถทราบได้​้เลยคื​ือฐานรากอาคารซึ่​่�งมี​ีความสำำ�คั​ัญ อย่​่างยิ่​่�ง โดยเฉพาะอาคารเป็​็นอาคารเก่​่าอายุ​ุมากกว่​่า 50 ปี​ีขึ้​้�นไปที่​่�ระบบ ฐานรากมั​ักเป็​็นเสาเข็​็มสั้​้�นจำำ�นวนหลายๆ ต้​้นในฐานรากเดี​ียวกั​ัน โดยใช้​้เสา เข็​็มไม้​้รั​ับน้ำำ�หนั​ักอาคารเป็​็นส่​่วนใหญ่​่ หากฐานรากต้​้องรั​ับน้ำำ�หนั​ักเพิ่​่�มขึ้​้�น จากเดิ​ิมหลั​ังปรั​ับปรุ​ุง วิ​ิศวกรควรออกแบบเสริ​ิมกำำ�ลัง ั ฐานรากโดยเลื​ือก ระบบฐานรากให้​้เหมาะสมโดยจะต้​้องไม่​่ทำำ�ให้ ้โครงสร้​้างฐานรากทรุ​ุดตั​ัว แตกต่​่างกั​ัน

ตารางที่​่� 7 ขี​ีดจำำ�กั​ัดของการเสี​ียรู​ูปเชิ​ิงมุ​ุม (b) ที่​่�ยอมให้​้ ของอาคาร ตามคำำ�แนะนำำ�ของ Bjerrum (1963)

ดั​ังนั้​้�นเมื่​่�อเราทราบระยะห่​่างช่​่วงเสาหรื​ือฐานราก ก็​็จะทราบระยะการทรุ​ุดตั​ัว ที่​่�ยอมให้​้และต้​้องไม่​่เกิ​ิน 25 มม. สำำ�หรั​ับโครงการนี้​้� อาคารทั้​้�งหลั​ังเป็​็นอาคาร แบ่​่งเช่​่า เจ้​้าของโครงการไม่​่ได้​้เช่​่าตึ​ึกทั้​้ง � หลั​ังพื้​้�นที่​่�ส่​่วนที่​่�เช่​่า ดั​ังนั้​้�น วิ​ิศวกร จะต้​้องตรวจสอบโครงสร้​้างส่​่วนที่​่�อยู่​่�เหนื​ือห้​้องที่​่�ไม่​่ได้​้เป็​็นของโครงการ ไม่​่ให้​้กระทบต่​่อเสาชั้​้�น 1 คานชั้​้�น 2 และฐานราก เพราะไม่​่สามารถเข้​้าไป ดำำ�เนิ​ินการได้​้ ซึ่​่�งจะต้​้องคุ​ุยประสานงานกั​ับสถาปนิ​ิกตั้​้ง � แต่​่ขั้​้�นออกแบบ สถาปั​ัตยกรรมอย่​่างใกล้​้ชิ​ิด สำำ�หรั​ับฐานรากที่​่�จะใช้ ้ในการเสริ​ิมกำำ�ลัง ั ส่​่วนที่​่�เกิ​ิน จะใช้​้เป็​็นเสาเข็​็มสั้​้�นโดยใช้​้ เข็​็มคอนกรี​ีต ไมโครไพล์​์ขนาด เส้​้นผ่​่าศู​ูนย์​์กลาง 200 มม. ดั​ังนั้​้�นเมื่​่�อทำำ�การวิ​ิเคราะห์ ์โครงสร้​้างจะต้​้องตรวจสอบแรงในชิ้​้�นส่​่วน โครงสร้​้างตั​ัวที่​่�เชื่​่�อมต่​่อกั​ับฐานรากใหม่​่อีกครั้​้ ี ง � เพื่​่�อนำำ�ไปออกแบบเหล็​็กเสริ​ิม เที​ียบกั​ับปริ​ิมาณเหล็​็กเสริ​ิมเดิ​ิม

91 20230822_AE49PH Inside AW.indd 91

17/11/2566 BE 11:41

^ การวางเหล็​็กเสริ​ิมคาน strap

beam เพื่​่�อกระจายน้ำำ�หนั​ักจาก เสาตอม่​่อลงสู่​่�ฐานรากเสาเข็​็ม ที่​่�ตอกแซม

^ การตอกเสาเข็​็ม RC.micro pile

ขนาด เส้​้นผ่​่าศู​ูนย์​์กลาง 200 มม. ยาว 9 เมตร (ท่​่อนละ 1.5 เมตร จำำ�นวน 6 ท่​่อน) แซมเพื่​่�อช่​่วยรั​ับ น้ำำ�หนั​ักโดยการกระจายแรงผ่​่าน คาน strap beam ที่​่�ยึ​ึดติ​ิดกั​ับ เสาตอม่​่อของอาคาร

92 20230822_AE49PH Inside AW.indd 92

17/11/2566 BE 11:41

แบบขยายวิ​ิธีก ี ารเสริ​ิมกำำ�ลั​ัง โครงสร้​้างฐานราก รู​ูปแบบที่​่� 1 ตรงตำำ�แหน่​่งที่​่�มี​ีน้ำำ�หนั​ักบรรทุ​ุก เพิ่​่�มขึ้​้�นจนฐานรากเดิ​ิมไม่​่สามารถ รั​ับน้ำำ�หนั​ักได้​้

93 20230822_AE49PH Inside AW.indd 93

17/11/2566 BE 11:41

^

การเสริ​ิมกำำ�ลั​ังฐานราก แบบขยายรายละเอี​ียดที่​่�ใช้ ้ในการ ก่​่อสร้​้างมี​ีความสำำ�คั​ัญอย่​่างยิ่​่�ง ที่​่�จะสื่​่�อสารกั​ับผู้​้�รับ ั เหมา โดย วิ​ิศวกรโครงสร้​้างควรคิ​ิดเสมอ ว่​่ารายละเอี​ียดที่​่�แสดงในแบบ จะต้​้องอ่​่านเข้​้าใจง่​่ายดู​ูแล้​้วจะ ต้​้องเคลี​ียร์​์ชั​ัดเจน

94 20230822_AE49PH Inside AW.indd 94

17/11/2566 BE 11:41

^ การหล่​่อคอนกรี​ีตหุ้​้�มเสาเดิ​ิม

จากน้ำำ�หนั​ักที่​่�เพิ่​่�มขึ้​้�น เนื่​่�องจาก เปลี่​่�ยนแปลงการใช้​้อาคาร จาก ที่​่�พั​ักอาศั​ัยเป็​็นอาคารสำำ�นั​ักงาน ด้​้วยการหล่​่อคอนกรี​ีตหุ้​้�มเสาเดิ​ิม

95 20230822_AE49PH Inside AW.indd 95

17/11/2566 BE 11:41

96 20230822_AE49PH Inside AW.indd 96

17/11/2566 BE 11:41

^

รายละเอี​ียดการเสริ​ิมกำำ�ลั​ังเสา การเสริ​ิมกำำ�ลัง ั เสาเดิ​ิมจาก น้ำำ�หนั​ักที่​่�เพิ่​่�มขึ้​้�น เนื่​่�องจาก เปลี่​่�ยนแปลงการใช้​้อาคาร จาก ที่​่�พั​ักอาศั​ัยเป็​็นอาคารสำำ�นั​ักงาน

97 20230822_AE49PH Inside AW.indd 97

17/11/2566 BE 11:41

98 20230822_AE49PH Inside AW.indd 98

17/11/2566 BE 11:41

^

แบบขยาย detail เสริ​ิมกำำ�ลั​ัง คานรั​ับแรงบิ​ิด

99 20230822_AE49PH Inside AW.indd 99

17/11/2566 BE 11:41

100 20230822_AE49PH Inside AW.indd 100

17/11/2566 BE 11:41

การตั​ัดพื้​้�นโครงสร้​้างบางส่​่วนเพื่​่� อเป็​็น double space สถาปนิ​ิกต้​้องการให้​้มี​ีช่​่องเปิ​ิดโล่​่งต่​่อเนื่​่�องกั​ันในทางตั้​้�งจากชั้​้�น 1 ถึ​ึง ชั้​้�น 3 เป็​็น double space เพื่​่�อเปิ​ิดมุ​ุมมองการใช้​้สอยภายในของสำำ�นั​ักงานให้​้ เกิ​ิดความต่​่อเนื่​่�องทางสายตาของกิ​ิจกรรมต่​่างๆ ในพื้​้�นที่​่� สร้​้างบรรยกาศ ที่​่�ดี​ี เชื่​่�อมโยงทั้​้�งภายในและภายนอก จึ​ึงต้​้องตั​ัดพื้​้�นโครงสร้​้างเดิ​ิมบางส่​่วน ออกไป แต่​่จะส่​่ งผลให้ ้โครงสร้​้างของกั​ันสาดคอนกรี​ีตเสริ​ิมเหล็​็กที่​่�เป็​็นพื้​้�น ยื่​่�นออกไปนั้​้�น ไม่​่ต่​่อเนื่​่�องกั​ับโครงสร้​้างในอาคารที่​่�ตั​ัดออก เกิ​ิดแรงบิ​ิดในคาน ที่​่�รองรั​ับ เพราะปริ​ิมาณเหล็​็กเสริ​ิมของคานไม่​่สามารถรั​ับแรงได้​้เพี​ียงพอ วิ​ิศวกรต้​้องทำำ�การออกแบบเสริ​ิมกำำ�ลัง ั คานเดิ​ิมเพื่​่�อให้​้ต้​้านทานแรงบิ​ิดได้​้ และในระหว่​่างการตั​ัดพื้​้�นจะต้​้องทำำ�การค้ำำ�ยั​ันพื้​้�นกั​ันสาดเดิ​ิมไว้​้จนกว่​่าจะ เสริ​ิมกำำ�ลัง ั แล้​้วเสร็​็จ

20230822_AE49PH Inside AW.indd 101

101 17/11/2566 BE 11:41

หลั​ังจากสกั​ัดพื้​้�นส่​่วนที่​่�เสี​ียหายออก วางเหล็​็กเสริ​ิมล่​่างตามแบบ

การแก้ ้ไขโครงสร้​้างพื้​้� นที่​่�เสื่​่�อมสภาพ

โครงสร้​้างพื้​้�น ส่​่วนที่​่�ได้​้รั​ับความเสี​ียหายมาก ที่​่�เกิ​ิดจากความชื้​้�นสะสมและ ความเสื่​่�อมสภาพของคอนกรี​ีตที่​่�มี​ีอายุ​ุเก่​่าแก่​่กว่า่ 50 ปี​ี การซ่​่อมแซมที่​่� ทำำ�ได้​้ง่​่ายและประหยั​ัดคื​ือการสกั​ัดพื้​้�นเดิ​ิมออกและหล่​่อคอนกรี​ีตใหม่​่โดย เสริ​ิมเหล็​็กใหม่​่ตามกำำ�ลัง ั รั​ับน้ำำ�หนั​ักที่​่�ต้​้องการ

102 20230822_AE49PH Inside AW.indd 102

17/11/2566 BE 11:41

โครงสร้​้างพื้​้�นชั้​้�นหลั​ังคาเดิ​ิมที่​่�หลุ​ุดร่​่อนจากสนิ​ิมของเหล็​็กเสริ​ิม ซึ่​่�งเกิ​ิดจาก ความชื้​้�นของพื้​้�นดาดฟ้​้า ซึ่​่�งประเมิ​ินแล้​้วว่​่าควรสกั​ัดออกแล้​้วหล่​่อใหม่​่ จะเหมาะสมกว่​่า

แบบขยายการเสริ​ิมเหล็​็กพื้​้�น บริ​ิเวณ ที่​่�ทำำ�การตั​ัดพื้​้�นโครงสร้​้างเดิ​ิมออก และหล่​่อใหม่​่

103 20230822_AE49PH Inside AW.indd 103

17/11/2566 BE 11:41

^

แบบขยายการเสริ​ิมกำำ�ลั​ังพื้​้�น โครงสร้​้างเดิ​ิมโดยเสริ​ิมเหล็​็ก รั​ับแรงดั​ัดบริ​ิเวณตามแนวคาน ส่​่วนบริ​ิเวณช่​่วงกลางพื้​้�นเสริ​ิม wire mesh กั​ันร้​้าว

^

เทคอนกรี​ีตชั้​้�นโครงสร้​้างพื้​้�นชั้​้�น หลั​ังคา เมื่​่�อวางเหล็​็กเสริ​ิมกำำ�ลั​ัง ให้​้กั​ับโครงสร้​้างแล้​้วเสร็​็จ

104 20230822_AE49PH Inside AW.indd 104

17/11/2566 BE 11:41

105 20230822_AE49PH Inside AW.indd 105

17/11/2566 BE 11:41

20230822_AE49PH Inside AW.indd 106

17/11/2566 BE 11:41

20230822_AE49PH Inside AW.indd 107

17/11/2566 BE 11:41

“A good engineer thinks in reverse and asks himself about the-

20230822_AE49PH Inside AW.indd 108

17/11/2566 BE 11:41

stylistic consequnces of the components and systems he proposes.”

— Helmut Jahn 20230822_AE49PH Inside AW.indd 109

17/11/2566 BE 11:41

Engineer – noun; A person who carries through an enterprise or brings about 110 20230822_AE49PH Inside AW.indd 110

17/11/2566 BE 11:41

a result, especially by skillful or artful contrivance TRUST ME!!, I’M AN ENGINEER 111 20230822_AE49PH Inside AW.indd 111

17/11/2566 BE 11:41

PROJECTS

DINSO RESORT & VILLAS PHUKET 2022, Phuket

AKSORN CHAROEN TAT 2023, Bangkok

KKNH 2024, Khon Kaen

SP METALWORK OFFICE 2023, Samut Sakhon

100R 2023, Bangkok

THE PARK RESIDENCE 2024, Nonthaburi

KAHO 2024, Kalasin

BLRE On going, Chon Buri

20230822_AE49PH Inside AW.indd 112

17/11/2566 BE 11:41

KIRINARA KAMALA CONDO On going, Phuket

W HOTEL PHUKET Under construction, Phuket

KIRINARA KAMALA VILLA On going, Phuket

RES7 Under construction, Bangkok

PPCH Under construction, Chon Buri

KKRH Under construction, Khon Kaen

KKRO Under construction, Khon Kaen

SUKHUM RESIDENCE Under construction, Bangkok

20230822_AE49PH Inside AW.indd 113

17/11/2566 BE 11:41

ARCHITECTURAL ENGINEERING 49 (PHUKET) 77 Deebuk Road, Taladnua, Muang District, Phuket 83000 Thailand T +66 7621 3949 / F +66 7621 3804 E ae49phuket@ae49phuket.co.th

คมสั​ัน บุ​ุญนิ​ิติ​ิโชติ​ิ กรรมการผู้​้�จัด ั การ

จบการศึ​ึกษาระดั​ับปริ​ิญญาตรี​ี คณะวิ​ิศวกรรมศาสตร์​์ มหาวิ​ิทยาลั​ัยสงขลานคริ​ินทร์​์ วิ​ิทยาเขตหาดใหญ่​่ ในปี​ี 2543 ซึ่​่�งในช่​่วงเวลา 4 ปี​ีแรก ได้​้ทำำ�งานเป็​็น วิ​ิศวกรควบคุ​ุมงานกั​ับบริ​ิษั​ัทรั​ับเหมาเอกชน เก็​็บเกี่​่�ยว ประสบการณ์​์ในงานก่​่อสร้​้าง สั่​่� งสมเทคนิ​ิคการก่​่อสร้​้าง ต่​่างๆ ซึ่​่�งเป็​็นพื้​้�นฐานช่​่วยสนั​ับสนุ​ุนในงานออกแบบ วิ​ิศวกรรมโครงสร้​้างได้​้เป็​็นอย่​่างดี​ี ต่​่อมาในปี​ี 2548 เป็​็นวิ​ิศวกรอิ​ิสระรั​ับงานออกแบบโครงสร้​้างเรื่​่�อยมา ได้​้ สั่​่� งสมประสบการณ์​์ด้​้านงานออกแบบวิ​ิศวกรรมโครงสร้​้าง ตลอดเวลากว่​่า 20 ปี​ี ทั้​้�งบ้​้านพั​ักตากอากาศ สำำ�นั​ักงาน โรงพยาบาล คอนโดมิ​ิเนี​ียม โรงแรมและรี​ีสอร์​์ต ทั้​้�งในภู​ูเก็​็ต และจั​ังหวั​ัดใกล้​้เคี​ียงรวมกว่​่าร้​้อยโครงการ ในปลายปี​ี 2562 ได้​้เข้​้ามาร่​่วมงานกั​ับ AE49 ซึ่​่�งมี​ีความ ประสงค์​์ที่​่�จะเปิ​ิดบริ​ิษั​ัทขึ้​้�นใหม่​่เพื่​่�อรองรั​ับงานในพื้​้�นที่​่� จั​ังหวั​ัดภู​ูเก็​็ตและพื้​้�นที่​่�ใกล้​้เคี​ียง ในชื่​่�อบริ​ิษั​ัท อาร์​์คิเิ ทคเชอแรล เอ็​็นจิ​ิเนี​ียริ่​่ง � 49 (ภู​ูเก็​็ต) จำำ�กั​ัด หรื​ือ AE49 (Phuket) ในตำำ�แหน่​่งรองกรรมการผู้​้�จัด ั การ ก่​่อนที่​่�จะดำำ�รงตำำ�แหน่​่ง กรรมการผู้​้�จัด ั การในปี​ี 2566 ดู​ูแลบริ​ิหารและควบคุ​ุมงาน ออกแบบวิ​ิศวกรรม

20230822_AE49PH Inside AW.indd 114

49GROUP OF COMPANIES ARCHITECTS 49 ARCHITECTS 49 HOUSE DESIGN INTERIOR ARCHITECTS 49 CONSULTING & MANAGEMENT 49 LANDSCAPE ARCHITECTS 49 ARCHITECTURAL ENGINEERING 49 M&E ENGINEERING 49 49 LIGHTING DESIGN CONSULTANTS G49 GA49 X DESIGN 49 ARCHITECTS 49 (CHIANGMAI) ARCHITECTS 49 (PHUKET) ARCHITECTS 49 (KHON KAEN) ARCHITECTURAL ENGINEERING 49 (PHUKET)

17/11/2566 BE 11:41

be possible First Published 2023 by Li-Zenn Publishing ©2023 Architectural Engineering 49 (Phuket) Li-Zenn Publishing Limited 112 Sukhumvit 26 Bangkok 10110 Thailand T: +66 (0) 2259 2096 www.li-zenn.com Facebook: Li-Zenn Publishing Line: @li-zenn ISBN 978-616-459-076-2

ผู้เขียน คมสั​ัน บุ​ุญนิ​ิติ​ิโชติ​ิ บรรณาธิการที่ปรึกษา สายัณห์ ผลิตกรรม บรรณาธิการบริหาร สุ​ุลั​ักษณ์​์ วิ​ิศวปั​ัทมวรรณ ออกแบบปกและรูปเล่ม กมลชนก ปลั่​่�งพั​ัฒนะพานิ​ิชย์​์ กองบรรณาธิการและพิ สูจน์อก ั ษร บุ​ุศรา เขมาภิ​ิรักษ์ ั ์ รุ่​่�งรวี​ี สุ​ุริน ิ ทร์​์

20230822_AE49PH Inside AW.indd 115

17/11/2566 BE 11:41

“an Engineers should design a structures that an architects would be ashamed to cover up.”

20230822_AE49PH Inside AW.indd 116

17/11/2566 BE 11:41