Libelle Mama! - juli 2011 by Karen Walgraeve

Lekker veel lezen!

! a mama! m a m de rol van je leven

• Alles opgegeven voor hem en zijn drie kids • Spannend voorleesverhaal • Sabine over haar bijzonder kind

libelle special JULI 2011 d3.50

75 supertips voor een zomer vol actie Vlieg-erin vakantiegids bomvol doe-ideeën!

MAMA-TABOE

’Ik hou meer van mijn ene kind’ Vlotjes verhuizen in 7 tips

+ EXTRA! Foto-plak-boom voor al je favoriete kiekjes

100% vakantie

Rilatine

veelbesproken wonderpil

zelfgemaakte strandbloemen, hippe badpakken, slimme opvangtips

m a am

Voor mama’s van grote

Mama openhartig 11 Column Halsoverkopmama 34 Onverwacht mama... van zíjn drie kinderen 54 Mamataboe: Als je je ene kind liever ziet 64 Sabine over haar bijzonder kind 76 Dubbelgesprek: Kristl Strubbe & Estée 86 Minder papa dan gehoopt 113 Column Jongens toch!

Welkom

in Libelle Mama!

De magie van papieren bloemen (blz. 26), het is een van m’n eerste vakantieherinneringen aan zee. De eerste lading bloemen werd door mama gemaakt. Vol ongeduld zat ik te wachten, om daarna met veel vertrouwen mijn eerste bijdrage aan de economie te doen: de grootste en mooiste bloem werd voor een aardige zak schelpen geruild. En dan begon de zoektocht op het strand naar een mooiere bloem, die ik eigenlijk niet wilde doorverkopen. In m’n eigen kraam zitten en wachten op kopers vond ik het allerleukste. Was ik maar opnieuw zeven en zat ik maar weer met watersandalen aan en te veel zonnecrème op m’n neus op het strand. Ik zou vast en zeker dubbel genieten! Ditte Van de Velde Hoofdredacteur Libelle Mama! d.vandevelde@libelle.be

4 libelle mama!

gratis

12 Vlieg-erin-vakantiegids: 75 zomertips! 90 Vraag aan de kinderrechtencommissaris 98 Kids & wetenschap 103 ’Meergeheimen’: spannend voorleesverhaal 108 Lastminute gezinsvakanties

Je eigen foto-plak-boom blz. 66

Groeikriebels 68 Verdwaalfobie? Kinderen aan de leiband! 100 Help, ze willen de hele tijd aandacht!

Zo doen mama’s dat 46 opvangstress 92 Vlotjes verhuizen in 7 tips 94 Doe de humortest

Vlieg-erin

vakantie

Gezond & blij

gids

40 Rilatine, het wonderpilletje? 52 Eerste hulp bij reiskwaaltjes

Samen doen = dubbel plezier!

Mode & shoppen 58 Zwempakkenspecial 81 Shopping logeren

Mama's met een ’favoriet’

En ook nog...

Achter de schermen bij Libelle Mama!

Coverbeeld: Benno de Wilde.

Extra

Samen doen & ontdekken

54 Arno, de knapperd op onze Libelle Mama!cover had naar de fotoshoot ook zijn zusje Lou meegebracht. Onze fotograaf vond haar zo schattig dat ze prompt óók tot fotomodel werd gebombardeerd! (zie blz. 114)

peuters tot prille pubers

3 Welkom! 6 Prikbord 38 Plakboek deel 1: jóúw foto’s 66 Libelle Mama! extra: foto-plak-boom 74 Plakboek deel 2 80 Actie: met korting naar de Efteling 97 Colofon en lezersservice 114 Meer van dat!

Zwempakkenshow!

Coole kartonknutsels

Mmm, zelfgemaakte ijsjes!

Samen strandbloemen maken libelle mama! 5

Zó doen mama’s dat

Tina (37)

”Altijd een gepuzzel, maar wel 2 maanden plezier... with a little help from the family!”

Goed opgevangen!

Tina (37)

Twee maanden vakantie: super voor de kinderen! Maar jij moet wel opvang geregeld krijgen, want zó veel vrije dagen heb je nu ook weer niet... Zo doen deze mama’s dat!

opa Yvan (60)

Renske (2)

oma Ria (59) Seppe (5) oma Nicole (61)

De vakantie-hulplijn van... mama Tina Van schoonzus naar oma naar sportkamp naar crèche Kobe (8)

Jarne (5)

Inge (36)

46 libelle mama!

Tina (37): ”Als de zomer in aantocht is, komt de eeuwige vraag: wat met Jarne (5) en Renske (2)? Ook deze vakantie wordt het weer kunst- en vliegwerk, met medewerking van de hele familie, en in het bijzonder mijn schoonzus. Eén ding staat bij mij voorop: ik wil zo weinig mogelijk gebruik maken van voor- en naschoolse opvang. Ze moeten tijdens het schooljaar al elke dag zo vroeg opstaan. Mijn schoonzus denkt er net hetzelfde over. We trokken al vaak samen op toen de kinderen er nog niet waren, en ons contact is er alleen maar intenser op geworden. Het leek ons dan ook logisch dat we de zomeropvang samen zouden regelen. Drie of vier kinderen samen entertainen, is vaak veel makkelijker dan eentje alleen! Ons systeem werkt nu al een paar jaar prima: we stemmen onze vakanties op elkaar af en de kinderen komen afwisselend alle vier bij mij thuis en bij mijn schoonzus. Ook de papa’s en oma’s worden ingeschakeld. En ter afwisseling gaat mijn zoon Jarne twee weken

op sportkamp. De eerste week van juli gaat hij zwemmen, de eerste week van augustus volgt hij een circuskamp. Renske is nog te klein voor sport, zij gaat het grootste deel van de zomer naar de crèche, behalve tijdens de drie weken dat die gesloten is. Ik hoop dat we de vakanties zo lang mogelijk op deze manier kunnen overbruggen. Het is telkens een hele bende, maar we maken veel plezier. De kinderen kijken altijd enorm uit naar de zomer, en zitten al weken vooraf plannen te smeden. Zo hebben ze nu al samen beslist dat we met z’n allen naar de nieuwe Cars-film gaan kijken. Wat er nog op het programma staat? Zwempartijtjes, uitstapjes naar de speeltuin, samen koken, knutselen... Wees gerust, we zullen ons niet vervelen. En misschien neemt oma ze in augustus ook nog een weekje mee naar zee. Het is zoeken en puzzelen, maar uiteindelijk slagen we er altijd weer in om van die twee maanden het beste te maken. With a little help from the family!” →

libelle mama! 47

zó doen mama’s dat

Op kamp, bij oma: vakantie volgeboekt Tijs (10)

Lize (14)

Britt (8)

Jobbe (8)

De vakantie-hulplijn van... mama Veerle

Leve het sportkamp! Pieter (7)

GRETEL (39)

”Als de hele bende present is, past oma op 10 kleinkinderen. Na de vakantie moet ze toch even op adem komen!”

Bernd (4)

Juliette (8)

Lotte (12) Gretel (39)

Amélie (6)

Bas (3) oma Rita (65)

De vakantie-hulplijn van... mama Gretel

Gezellige boel in Hotel Oma! → Gretel (39): ”Mijn kinderen Juliette (8) en Amélie (6) zijn echte familiebeesten. Ze doen niets liever dan met hun acht neefjes en nichtjes spelen. En dat kan op geen enkel moment beter dan in de zomervakantie, want dan worden ze twee à drie dagen per week door mijn moeder opgevangen. De kleinste neefjes en nichtjes gaan meestal naar de crèche, maar soms komen ook zij mee de boel opvrolijken. Als de hele bende present is, heeft oma tien kleinkinderen van 15 maanden tot 14 jaar onder haar hoede. Ik begrijp wel dat ze na zo’n vakantie even op adem moet komen. Toch is ze iedere zomer

48 libelle mama!

zelf vragende partij, ze geniet er enorm van om haar kleinkinderen samen te zien spelen. Omdat wij wat verder wonen, blijven mijn twee dochters telkens ook slapen, zodat we ze niet voor dag en dauw uit hun bed moeten halen. Mijn schoonzus en schoonbroer zijn allebei leerkracht, zij hebben dus niet veel nood aan opvang. Maar ook hun kinderen komen graag een keertje naar oma in de zomer, want daar zijn altijd neefjes en nichtjes om mee te spelen! Ook bij de andere oma, mijn schoonmoeder, kunnen ze tijdens de vakantie terecht. Daar komen de buurmeisjes vaak mee spelen. De

beide oma’s vullen elkaar prima aan: bij mijn moeder is het knutselen, in de tuin een indianentent opzetten, koekjes en taarten bakken en versieren, terwijl mijn schoonmoeder vaak uitstapjes maakt met de kinderen. Een keer in de zomervakantie maken we een daguitstap met de hele familie. Zo zijn we al naar Plopsaland en Paradisio geweest, en deze zomer wordt het een dagje zee. Een leuke gelegenheid om iedereen terug te zien, en voor oma is het dan ook eens volop relaxen. En opa? Die blijft die dag thuis om op de baby’s te passen!”

Veerle (38): ”Eerst nemen we met het hele gezin een weekje vakantie, en daarna volgen Tim (10) en Britt (8) drie weken na elkaar sportkampen. Ze zien dat allebei heel goed zitten, ze mogen trouwens mee het kamp kiezen. De organisatie is in handen van de gemeente, wat betekent dat er veel schoolvriendjes meedoen die ze anders acht weken lang moeten missen. Dat die gemeentekampen niet overdreven veel kosten, is ook mooi meegenomen. Je moet wel vroeg reserveren, want er zijn altijd meer kandidaten dan beschikbare plaatsen! Voor ons is dit een prima oplossing, vooral nu er ook in voor- en naopvang wordt voorzien. Vroeger liepen die kampen van 9 tot 17 uur, wat erg moeilijk te combineren was met mijn job. Ik had er niets beters op gevonden dan de kinderen eerst een uurtje mee te nemen naar kantoor en ze daar in een lokaaltje naast het mijne te installeren met kleurpotloden. Dat ging zolang ik dicht bij huis werkte, maar toen mijn werk naar een andere deelgemeente verhuisde, zat ik met een probleem. Ik ben dat gaan aankaarten bij het gemeentebestuur. Gelukkig hadden zij er oren naar, ook omdat wij niet de enige ouders waren met dat probleem. Nu is er al vooropvang vanaf 7 uur, wat ideaal is voor ons. Ik ben persoonlijk meer te vinden voor die sportkampen dan voor het speelplein, waar er meer kinderen zijn en minder monitoren. Op een sportkamp krijgen ze een betere begeleiding, de meeste monitoren zijn zelf een kei in hun sport. Mijn kinderen steken er in elk geval veel van op. In augustus ben ik er dan weer helemaal voor mijn gezin. We gaan eerst een weekje naar zee, en de rest van de vakantie maken we daguitstappen en genieten we van onze tuin. Laat de zomer maar komen!”

Veerle (38)

”Voetballen, omnisporten, paardrijden... Tim en Britt zien het al helemaal zitten!”

Tim (10)

libelle mama! 49

zó doen mama’s dat

Bye bye opvangstress! De vakantie-hulplijn van... mama Niki

Niki (38)

”In onze straat helpt iedereen elkaar. En niet alleen in de zomer!”

Chez Jean & Jeanneke: bovenste beste buren Niki (38): ”Tien jaar geleden zijn we in deze gezellige straat komen wonen. Op een buurtfeest leerden we die eerste zomer meteen veel mensen kennen, ook onze buren Jean en Jeanneke, een bejaard koppel dat gek is op kinderen. Ze hebben wel een dochter, maar geen kleinkinderen. Mijn eigen ouders zijn gestorven en de moeder van mijn man heeft zelf een drukke agenda. Het is eigenlijk vanzelf gegaan: Jean en Jeanneke zijn voor onze kinderen een beetje grootouders geworden. Het is begonnen toen ik op een dag vroeg of ze even op de kinderen wilden passen terwijl ik boodschappen ging doen. Ondertussen kunnen Linde (9) en Florin (3) er in totaal toch zo’n drie à vier weken terecht in de zomervakantie, verspreid over verschillende periodes. En ze worden er met open armen ontvangen. Jean en Jeanneke nemen voor alles de tijd, het is er altijd erg rustig. Het gaat er ook allemaal wat trager aan toe, en ik vind het mooi dat mijn kinderen ook dat ritme leren te respecteren. Ze amuseren er zich eigenlijk met niets: ze bladeren in boekjes, helpen Jean in de tuin, geven de planten water, versieren de tuinkabouter en bakken samen met Jeanneke brood. Daarnaast is er ook nog de speelstraat die elke zomer wordt georganiseerd. Ideaal voor mijn dochter van negen. Ik kan haar met een gerust hart buiten laten spelen, want er is altijd een mama of papa die een oogje in het zeil houdt. En omdat ik van thuis uit werk, kan ik ook geregeld zelf een kijkje gaan nemen. Als het stortregent of als het té warm is, gaan alle kinderen binnen spelen, beurtelings bij het ene en het andere gezin. Alles gaat zo spontaan hier. Soms beslissen we bijvoorbeeld ’s avonds om de volgende ochtend samen te ontbijten op straat. Ik heb het getroffen met deze buurt. Is je haardroger stuk, dan kun je ervan op aan dat je er wel eentje kunt lenen bij de buren. Hier helpen de mensen elkaar, en niet alleen in de zomer!”

50 libelle mama!

Niki (38)

Jeanneke (77)

Jean (84) Florin (3)

Linde (9)

Tekst: Anne Adé m.m.v. Lisa Gabriëls. Foto’s: Anja Blévi.

vignet vignet

medisch

Voor kinderen met ADHD of ADD, tot zelfs studenten in de blok...

Rilatine, het wonderpilletje?

De cijfers liegen er niet om: in sommige Vlaamse klassen neemt 1 op 5 kinderen Rilatine. Het veelbesproken medicijn tegen aandachts stoornissen wordt steeds vaker voorgeschreven. Terecht of niet? We vragen het de experts.

ictor zit in het zesde leerjaar en slikt al sinds het tweede Rilatine, alleen op schooldagen. Mama Hilde: ”Victor heeft erge concentratieproblemen, zonder Rilatine zou hij niet in het gewone onderwijs kunnen blijven. De beslissing om hem Rilatine te geven, was niet makkelijk. Als je de keuze hebt, geef je je kind liever geen pillen, toch? Maar de problemen werden te groot, we konden er niet omheen. We zouden het drie maanden op proef proberen, maar dat is dus nu al bijna vier jaar geworden. Het verschil is enorm, thuis en op school. Voor Victor was de druk van de ketel: omdat hij op school beter kon volgen, ging zijn huiswerk ook vlotter. In plaats van altijd achter z’n veren te moeten zitten, konden we hem complimentjes geven. Daardoor kreeg hij meer zelfvertrouwen, hij leerde zich beter te organiseren en de sfeer in huis klaarde helemaal op. Ik weet, er zijn voor- én tegenstanders van Rilatine, maar voor mijn zoon werkt het. Meer nog: ik heb het gevoel dat we hem te kort doen als we het hem niet geven. Nu kan hij leren zijn eigen leven te leiden, zelfstandig te worden, en dat is toch de bedoeling? Zonder lukt het hem niet: dan is hij altijd te laat, krijgt hij niks voor mekaar, maakt hij ruzie met zijn vriendjes... Toen hij ging skiën met school heeft hij één voormiddag zijn pilletje vergeten. Toen heeft hij zijn twee polsen gebroken omdat hij de risico’s niet meer kon inschatten en veel te onvoorzichtig werd. Dat zegt genoeg...”

Victor is niet de enige die Rilatine slikt, het wordt steeds vaker voorgeschreven. Wat doet Rilatine eigenlijk, en vooral: wie is geholpen met dit medicijn? Dokter Lieven Lagae, professor en dienst hoofd kinderneurologie aan UZ Gasthuis berg: ”Rilatine bestaat al meer dan 20 jaar en is een van de meest gebruikte medicaties bij kinderen; we hebben er dus veel ervaring mee én kunnen ook zeggen dat het erg veilig is. Het is het beste product om kinderen met een aanwijsbare aandachtsstoornis te helpen. Hoe het werkt? Bij personen die effectief een aandachtsstoornis hebben, is er een tekort aan dopamine in de frontale kwabben in de →

40 libelle mama!

libelle mama! 41

medisch

Rilatine, rage of redmiddel? → voorhersenen. We weten dat Rilatine die do-

pamine weer op een normaal niveau brengt.”

Aandacht weg? Luchtje happen! Eén ding is zeker: het resultaat is merkbaar. Lopen we dan niet het risico dat bijvoorbeeld leerkrachten in de verleiding komen om nogal snel Rilatine te adviseren, als ze merken dat sommige leerlingen er moeilijk de aandacht kunnen bijhouden? Juf Veerle staat al 17 jaar voor de klas en kan vergelijken: ”In die jaren dat ik lesgeef, is er inderdaad wat veranderd. Er is meer aandacht voor kinderen die zich niet kunnen concentreren, die moeite hebben met stilzitten en dat vind ik alleen maar positief. Maar toch

Een medicijn, dus ook neveneffecten

gen inzetten als het echt even niet meer gaat... Die dingen kunnen een groot verschil maken. Pas als je dat allemaal geprobeerd hebt, kun je aan medicatie beginnen te denken. En ja, ik had ook al kinderen in mijn klas die terecht Rilatine namen. Maar ik heb evengoed al gesprekken gehad met ouders die het nodig vonden, en ik niet... Ik geef toe, in de praktijk is het niet gemakkelijk. Maar toch vind ik dat je niet te vlug mag concluderen dat een kind ADHD of ADD heeft en dus aan de pilletjes moet. Het mag geen gemakkelijkheidsoplossing worden.”

En soms is het echt nódig Daar wringt het schoentje: wanneer is

deren in de lagere school met aandachtsstoornissen, dus. Vanaf de middelbare school daarentegen, is het voor een heel grote groep al niet meer nodig.”

60-uren-werkweek Sowieso kun je je afvragen: wanneer is een kind écht te druk, waar ligt de grens tussen ’moeilijk’ en ’té moeilijk’? Verwachten we soms gewoon niet te veel van kinderen die niet perfect in dat plaatje passen van ’actief, maar ook niet té’? Dokter Lieven Lagae: ”Het probleem is dat mensen via via horen over ’dat pilletje dat wonderen doet’ en dat schept verwachtingen. De cijfers liegen er niet om: in Zuidwest-Vlaanderen zijn er klassen waar één

Hilde merkt dat Rilatine haar zoon echt helpt

Mieke vond het geen verbetering

”Op skivakantie had Victor één pilletje vergeten. Hij kon de risico’s niet meer inschatten en brak zijn polsen”

”Kobe werd stilaan een robotje. Zonder Rilatine is het soms lastig, maar hij zingt en fluit tenminste weer”

mag je niet te snel denken dat het een probleem is dat alleen met medicatie opgelost kan worden. Het is minstens even belangrijk om kinderen te leren omgaan met hun concentratieprobleem. Hoe? Dat verschilt van kind tot kind en daar is een goede samenwerking nodig tussen ouders, de school en ook specialisten. Maar het begint allemaal in de klas. Als je van deze kinderen verwacht dat ze een hele dag op hun schoolbank blijven zitten om alleen maar te zwijgen en te luisteren, dan ben je verkeerd bezig. Er is veel dat je als juf zelf kunt doen: maak je lessen leuker, zorg voor meer actie, probeer kinderen er actiever bij te betrekken. Merk je dat de concentratie voor sommige kinderen op is na vier, zes of acht oefeningen, differentieer dan. Ik las in mijn lessen geregeld een wandelingetje ’lucht happen’ in. Af en toe een extra pauze, een ’joker’ die de kinderen mo-

42 libelle mama!

R ilatine echt nódig en wanneer niet? Dokter Lieven Lagae: ”Om de diagnose van ’aandachtsstoornis’ te stellen, is er geen objectieve parameter, je kunt het niet meten zoals te veel cholesterol in het bloed. Er zijn een aantal gespecialiseerde centra waar gewerkt wordt met gedragsschalen door kinderartsen, kinderneurologen en psychologen, maar het blijft voor een stuk s ubjectief. Een deel van het probleem is dat Rilatine ook in de eerstelijnszorg door huisartsen mag worden voorgeschreven, en zij staan vaak onder druk om het ook voor te schrijven bij een ’vermoeden’ van ADHD of ADD. Of voor studenten die het ’even’ nodig hebben... Dat zou beter geregeld moeten w orden. Persoonlijk denk ik dat de doelgroep voor Rilatine vooral kinderen moeten zijn die aan het begin staan van hun leerproces, die voldoende aandacht nodig hebben om de basis te leren. Voor kin-

op vijf kinderen Rilatine neemt. Da’s veel te veel. Je kunt je natuurlijk vragen stellen bij het voorschrijfgedrag van de artsen daar, maar zij staan ook vaak onder druk van de omgeving. De vraag is er, duidelijk. Er zijn zeker kinderen die Rilatine nodig hebben om te kunnen functioneren, maar het zomaar aan iedereen voorschrijven tot op de volwassen leeftijd, dat is overdreven. Hoezeer weegt die aandachtsstoornis door in je dagelijkse leven, dát is de vraag. Hoe ouder die kinderen worden, hoe minder medicatie er nodig zou moeten zijn. Het is de bedoeling dat ze zelf leren om te gaan met hun ADD of ADHD, de medicatie is er alleen als ondersteuning. Er is iets veranderd in de maatschappij. Er zullen vandaag de dag niet méér mensen zijn met dat biologisch profiel van ADHD, maar de eisen liggen wel veel hoger. Iemand die een tekort heeft aan dopamine zal daar nú meer

Zoals elk geneesmiddel, heeft Rilatine mogelijke bijwerkingen, en voor sommige ouders is dat een reden om hun kinderen er geen meer te geven. Zoals Mieke, de mama van Kobe (10): ”Kobe heeft het ruim een jaar genomen. Waarom we ermee gestopt zijn? Door de Rilatine werd Kobe stil aan een robotje, vond ik: hij werd heel stil, zijn gevoelens werden afgevlakt, ik herkende mijn mannetje niet meer. Zonder Rilatine kregen we onze echte Kobe terug: een vrolijke jongen, die continu loopt te fluiten of te zingen. Kobe zónder z’n pilletje vraagt veel meer van zijn omgeving, maar hij kan tenminste wel zichzelf zijn.” Dokter Lieven Lagae: ”Bij nevenwerkin gen als slapeloosheid, het emotioneel afvlakken of verlies van eetlust neem je best contact op met de behandelende arts. Je kunt samen de dosis herbekij ken, of evalueren of Rilatine de juiste oplossing is. Er zitten geen risico’s in het gebruik, wel in het misbruik.”

4,5 miljoen

Dat is het aantal Rilatine pilletjes dat in ons land per jaar wordt voorgeschreven. Volgens cijfers van het kabinet van Volksgezondheid steeg het aantal kinderen tussen 6 en 17 jaar dat Rilatine gebruikt van 15.117 tot 30.099, bijna een verdubbeling. Het aantal dage lijkse doses steeg van 1.727.617 in 2005 naar 4.552.304 in 2009, dat is 2,5 keer zoveel.

Studenten aan de ’blokpil’ Rilatine wordt steeds populairder bij studenten in de blok- en examenperiode – vooral in het hoger onderwijs. Bij een recent onderzoek van de Gentse en Antwerpse associatie in samenwerking met de VAD (Vereniging voor Alcohol- en andere Drugsproblemen) gaf 4,3% van de ondervraagde studenten toe het voorbije jaar stimulerende middelen te hebben gebruikt, en Ritaline was de grote stijger. Dokter Lieven Lagae: ”Het probleem daarbij is dat Rilatine ook werkt bij iemand die normale n iveaus van dopamine in de hersenen heeft. Eigenlijk is het een vorm van doping; Rilatine behoort tot de groep van de amfetamines, met alle mogelijke bijwerkingen van dien als je die verkeerd g ebruikt. En waar veel studenten niet aan denken: Rilatine verbetert

misschien wel je aandacht, maar studeert niet in jouw plaats.” Ook Tom Evenepoel van de Druglijn weet alles over Rilatine-misbruik bij studenten. Hij krijgt wel vaker verontruste ouders aan de lijn. Tom Evenepoel: ”Rilatine is geen ’leerpil’, er verandert niks aan je capaciteiten. Je wordt er niet slimmer van, je kunt je alleen wat beter concentreren. En blijven slikken om te blijven presteren tijdens de examens is zeker geen goed idee. Door die te hoge doses kun je immers een hele reeks neveneffecten krijgen: hoofdpijn, slapeloosheid, onrust, maag- en darmklachten, niet meer kunnen eten, versnelde hartslag, huidreacties en in extreme gevallen ook psychoses of depressies.”

→

→ libelle mama! 43

medisch

Rilatine, veelbesproken ’leerpil’ → last van hebben dan vroeger... Ik zie kinderen

en pubers die stress hebben omdat ze al hun extra activiteiten niet georganiseerd krijgen. We moeten ons misschien ook de vraag durven te stellen: hoeveel moet je aanbieden? Hoeveel mag je verwachten van kinderen?” Dat verwachtingspatroon dat we tegenwoordig bij onze kinderen hebben, manifesteert zich trouwens op wel meer vlakken. Natuurlijk is het fijn als je kind ASO aankan, en voor veel ouders is het vaak even slikken als blijkt dat hun zoon of dochter toch beter zou passen in het TSO of BSO. De druk om dan met de hulp van een pilletje toch maar te mikken op ASO, is dan misschien wel groot. En dan zijn er nog al die buitenschoolse activiteiten: muziek, dans, sport, jeugdbeweging, tekenles... het lijkt soms wel of kinderen een 60-uren-werkweek hebben. Maar als ouder is het natuurlijk niet altijd evident om tegen die maatschappelijke stroom in te roeien.

handeld werden – een grotere kans op verslavingen hebben; door hun impulsieve g edrag zijn ze daar gevoeliger voor. Als R ilatine goed gebruikt wordt, heeft het dus zeker zijn nut, dat is bewezen.” Verslavingen, daar weet Tom Evenepoel van De Druglijn alles over, en ook hij wordt vaak geconfronteerd met vragen over Rilatine. Hij vindt de behandeling met het medicijn dan ook een goede zaak: ”Ik denk vaak aan het verhaal van de Witte van Zichem: dat drukke jongetje dat zich keer op keer in de problemen werkte en gestraft werd, met ezelsoren op straat moest gaan staan... Dat voorbeeld wordt nogal eens aangehaald om de ADHD- problematiek te minimaliseren. Maar al bij al is dat verhaal van de Witte er een met een erg trieste ondertoon. Gelukkig is het leven voor zulke kinderen nu anders. Er is niet alleen medicatie, maar vooral meer aandacht voor het probleem. Zolang dat binnen gezonde

”Huisartsen schrijven het te vaak voor, veelal onder druk van ouders die bij hun kind een ’vermoeden’ van ADHD of ADD hebben”

Het is een feit dat we in een maatschappij leven die veel drukker is dan een of twee generaties terug. Er zijn veel meer prikkels, er is veel meer druk en ja, misschien is er ook minder ’ruimte’ voor kinderen om zich in te leven. Toch mag men daarom de problematiek van ADHD en ADD niet van tafel vegen als een ’hype’ van de voorbije tien jaar. Dergelijke concentratiestoornissen zijn er altijd geweest, al werden ze vroeger niet zo herkend of erkend. Terwijl ze wel voor problemen kunnen zorgen op volwassen leeftijd, als ze onbehandeld blijven. Dat zegt ook dokter Lagae: ”Er is een klassieke studie die bewijst dat volwassenen met ADHD – die als kind niet goed be-

44 libelle mama!

Dokter Lieven Lagae: ”Je raakt niet verslaafd aan Rilatine. Na zes uur is het uitgewerkt en uit je systeem verdwenen. Daarom kunnen we het ook aan kinderen geven: met één pilletje ’s morgens hebben ze net die 6 uur om op school gefocust te blijven, daarna is het uitgewerkt. Dat is het mooie ervan, en daardoor kunnen we kinderen die het nodig hebben ook adequaat behandelen. Maar dat werkt helaas ook het misbruik in de hand.”

Meer over ADHD, ADD of Rilatine...

Professor Lieven Lagae

Niet zomaar een ’hype’

Verslavingsgevaar?

proporties blijft en er geen sprake is van misbruik van medicatie is dat vooral positief.” Goed dat er aandacht is voor ADD en ADHD, en helemaal goed dat er iets aan gedaan kan worden. Alleen zit het risico erin dat het nu naar de andere kant doorslaat: dat er voor elk kind dat er soms moeilijk z’n aandacht kan bijhouden, Rilatine wordt voorgeschreven. En precies daarom moet je er toch wat omzichtig mee omspringen: het zou gemakzuchtig zijn om te denken dat je met een pilletje alles oplost. Pas na een duidelijke diagnose mag Rilatine voorgeschreven worden; het blijft een medicijn dat je net zoals slaapmiddelen of kalmeermiddelen juist moet gebruiken en waarbij je altijd voorzichtig moet blijven.

• Centrum ZitStil VZW is een zelfhulpgroep voor (ouders van) kinderen, jongeren en volwasse nen met ADHD. Voor meer info: www.zitstil.be of 03-830 30 25 • Bij vragen over misbruik van Rilatine kun je terecht bij De DrugLijn: 078-15 10 20 of www.druglijn.be • De (betalende) ADHD-consultatielijn staat elke donderdag van 9.15 tot 12.25 u open voor psy chologisch advies, hulpverlening of vragen rond doorverwijzing. Info: 070-22 21 35

Tekst: Anne Peeters. Met dank aan: dokter Lieven Lagae van UZ Gasthuisberg Leuven en Tom Evenepoel van De Druglijn. Beeld: Benno de Wilde. Opm! Het meisje op de foto’s heeft niets te maken met de inhoud van dit artikel

ZWEMPAKKENspecial

RADHIKA (9)

MARIEKE (11)

MADELINA (12)

Lekker weinig om het lijf en altijd klaar voor waterpret. Als het van de kinderen afhangt, blijft dat zwempak gewoon de hele zomer aan!

ABEL (3)

JASMIEN (4)

TRISTAN (11)

ANDREAS (6)

FRANKA (6)

! e e e e e e e e i t n a k a V

58 libelle mama!

Tristan: zwarte zwemshort met bloemen (Hema, € 14,50). Marieke: rode bikini (A.S. Adventure, € 44,-). Jasmien: badpak met bloemen en vogel van ’Wild Cherry’ (Prinses op de erwt, € 34,95). Franka: rode bikini met witte stippen ’Kids Case’ (Prinses op de erwt, € 36,95). Radhika: bikini met bloemen (A.S. Adventure, € 29,-), zonnebril (Hema, € 4,99). Madelina: felgekleurde bikini (Speedo, € 30,-). Abel: gestreepte zwemshort (Speedo, € 16,-), blauwe zonnebril (Hema, € 4,99). Andreas: grijze zwemshort (Prinses op de erwt, € 47,95). →

libelle mama! 59

ZWEMPAKKEN VIGNETspecial vignet

s y o b h c a e b & s l r Sun gi 1 Franka: bikini ’Kids Case’ (Prinses op de erwt, € 36,95), rieten hoed (Kids on the docks, € 41,-). 2 Short met autootjes (Kids on the docks, € 78,-), waterproof armbandje om de naam van je kind en je telefoonnummer op te noteren (Hema, € 1,95). 3 Jasmien: badpak met bloemen en vogel ’Wild Cherry’ (Prinses op de erwt, € 34,95). 4 Andreas: geruite zwembroek (O’Neill, € 35,95). 5 Radhika: roze bikini (Banana Moon, € 47,-), roze katoenen zonnehoed (Gant, € 40,-), zonnebril (Hema, € 8,95).

6 Radhika: paars badbak (Arena, € 27,-), paarse waterschoentjes (A.S. Adventure, € 10,-), roze strandlaken (Arena, € 38,-). 7 Jasmien: paars-oranje badpakje (Speedo, € 25,-). Franka gewikkeld in gestreept standlaken (Habitat, € 15,-). 8 Oranje strandlaken (Sissy Boy, € 29,-), blauw strandlaken (Habitat, € 19,-), strandlaken met bolmotieven (Sissy Boy, € 29,-), windmolentje van kunststof (Casa, € 1,95). 9 Andreas: zwemshort met autootjes (Kids on the docks, € 78,-). Abel: zwembroekje met bijpassend T-shirt (Speedo, € 35,-). →

Linde Rode jurk met witte stippen (Pipo Mandarine, € 75,-), halsketting met glazen kralen (Prinses op de erwt, € 9,95). Faust Hemd met print van rode en blauwe blokjes (Fred & Ginger, € 53,95), jeans (Benetton, € 24,95). Arthur Blauw t-shirt met print (Hema, € 7,95), jean (Benetton, € 24,95). Otto Hemd met rood-witte print (Fred & Ginger, € 46,95), jeans (Hema, € 10,). Flavio Katoenen hemd met ruitjes (Hema, € 18,-), jeans (Hema, € 10,-). August Oranje sweater (Hema, € 11,50), jeans (Hema, € 10,-).

60 60 libelle libelle mama! mama!

libelle mama! 61

ZWEMPAKKEN VIGNETspecial vignet

6 Abel: zwemshortje met bloemenprint (Hema, € 8,95), blauwe olifant gieter (Habitat, € 4,50). 7 Radhika: katoenen zonnehoedje van Strass (A.S. Adventure, € 34,80). 8 Marieke: badpak met bloemetjes van Esprit (A.S. Adventure, € 25,95), zwembanden in snoepjeskleuren (Fun, € 4,50/stuk). 9 Strandlaken (Prinses op de erwt, € 29,29), zwemband met stippen (Hema, € 3,95).

Spetterpret

4 1 Radhika: bikini met ruitjes (Hema, € 13,-), megagrote opblaasbare strandbal met kleurige strepen (Fun, € 6,-). 2 Franka: roze badpakje (Hema, € 13,50), slippers met bolletjes (A.S. Adventure, € 13,95). 3 Zwemshort met Hawai-bloemen van Esprit (A.S. Adventure, € 19,95). 4 Oranje bikini met flosjes (JBC, € 14,90), armbandje met parels van Christophe Coppens (JBC, € 3,90). 5 Tristan en Andreas: duikbrilletjes met waterdieren (Hema, € 2,25 per stuk).

De verkoopadressen vind je op blz. 97

Styling: Siska Loraine. Beeld: Anja Blévi. Met dank aan Jasmien, Abel, Franka, R adhika, Andreas, Tristan, Marieke en Madelina.

Politica Kristl Strubbe

& dochter Estée

DUBBELgesprek

”Estée vindt het goed dat ik streng ben? Kunnen we

dat even opschrijven?” De agenda van Estée Otten zit bijna even vol als die van haar drukbezette mama, politica Kristl Strubbe. En ze hebben nog veel meer gemeen!

et vier jonge kinderen in huis en een combinatie van drukke jobs is het voor Kristl Strubbe (37) een hele onderneming om een aanwezige mama te zijn. Dochter Estée (10) merkt dat mama vaak fysiek wel aanwezig is in huis, maar met haar hoofd soms helemaal ergens anders zit. ”Dan vraag ik haar iets en zegt ze dat ze het niet weet. Maar ik zie dat ze er niet eens over nadenkt. Ik zou evengoed kunnen vragen hoeveel 1 + 1 is, en ze zou nog zeggen dat ze het niet weet.” Maar al bij al heeft Estée een toffe mama, zegt ze zelf. ”En ze heeft een goeie man gekozen”, voegt ze er aan toe. Enkele jaren geleden scheidde Kristl van televisiepresentator Hans Otten en vond ze de liefde bij Vincent. ”Dat zal Vin graag horen!”, lacht Kristl.

zeven bij ons, dus ik vind het ook belangrijk dat ze zich goed voelen.” Estée: ”Wij noemen hem ook nooit stiefpapa, maar altijd Vinnie. In het begin hebben we een betere naam gezocht voor stiefpapa, omdat dat te hard klonk. Liefpapa werd dat dan.” Kristl: ”Ondertussen zijn er nog twee zusjes bijgekomen, Matilda (die door Estée en Kristl Bassie genoemd wordt, red.) die 4 is, en Cécile die 1 is. Ik denk dat we allemaal het gevoel hebben dat we één gezin zijn met vier kinderen. Estée heeft natuurlijk nog haar eigen papa, maar als mensen aan Vincent vragen hoeveel kinderen hij heeft, zegt hij altijd vier.” Estée: ”En als mensen vragen of Bassie en Cécile mijn halfzussen zijn, dan zeg ik dat ze mijn zussen zijn. Halfzus klinkt zo raar, ik heb gewoon een broer en twee zussen.”

Geen stiefpapa, maar een liefpapa

En wat vind jij zo leuk aan Vincent, Estée? Estée: ”Hij is lief, leuk en speelt vaak met ons. En hij kan nog mee als we aan het lopen zijn.” Kristl: ”En hij maakt veel grapjes, hè?” Estée: ”Jíj vindt hem vooral grappig!” Kristl: (lacht luid) Estée: ”Soms vind ik zijn grapjes flauw, maar dan moet jij zo hard lachen. Vinnie kan ook goed koken. In het begin vond ik het verwarrend als mama riep: ’Papa is hier!’. Ik dacht dat mijn echte papa er was.” Kristl: ”Dat kan ik begrijpen. Voor Bassie

Estée is duidelijk tevreden met haar stief papa. Dat moet een opluchting zijn... Kristl: ”Absoluut. Ik ben van Hans gescheiden toen Estée vier was en Merlijn een jaar, en ik ben heel snel tot over mijn oren verliefd geworden op Vin. Ondertussen zijn we al zes jaar samen en vorig jaar zijn we getrouwd. Toen hij mij de vraag stelde, heb ik eerst aan de kinderen gevraagd wat ze ervan zouden vinden. Estée en Merlijn zijn vijf dagen op de

76 libelle mama!

en Cécile is hij wel papa, en voor Estée en Merlijn is hij Vinnie.” Je was vier toen je ouders gescheiden zijn. Vond je dat heel erg? Estée: ”In het begin vond ik het moeilijk, en nu soms ook nog. Dan wil ik dat ik elke dag dezelfde weg kan fietsen in plaats van de ene keer naar papa en de andere naar mama. En als vrienden vragen waarom mijn ouders gescheiden zijn, vind ik dat ook moeilijk.” Kristl: ”Wat antwoord je daar dan op?” Estée: ”Omdat ze ruzie hadden, maar ik leg dat niet uit, omdat ik het privé vind.” Kristl: ”Daar heb je gelijk in. Net na de scheiding was het een moeilijke periode omdat ik zelf alles emotioneel aan het verwerken was en je aan een kind van vier niet alle details kunt uitleggen. Maar ik heb het gevoel dat iedereen zijn draai nu wel gevonden heeft.” Estée: ”Soms zijn er wel problemen. Ik heb lang gezeurd voor een gsm en uiteindelijk heeft papa mij er een gegeven en dan was mama erg boos op mij.” Kristl: ”Niet op jou, hé schat, op papa. De afspraak was om vanaf 12 jaar een gsm te geven. Maar uiteindelijk praten papa en ik alles uit, we hebben al veel geleerd.” Is het moeilijk, vier kinderen in huis? Kristl: ”Het vergt wat organisatie, omdat ik

libelle mama! 77

→

DUBBELgesprek

→ ook een heel drukke job heb. Dus ze moeten

Politica Kristl Strubbe

wel een beetje overeenkomen. Cécile is nog een baby die veel aandacht nodig heeft, dus ik kan écht niet de hele tijd scheidsrechter spelen. Ik probeer Estée erop te wijzen dat zij de grootste is en dus ook de slimste moet zijn. Als haar broer haar uitdaagt, mag ze niet direct het kot op stelten zetten. Aan de andere kant is ze ook nog maar 10, en mag ik ook niet té veel van haar verwachten.”

& dochter Estée

En als je gaat shoppen met je mama, wil je dan kleren die je niet krijgt van haar? Kristl: ”Omgekeerd! Vanaf het moment dat ze één jaar was, wilde Estée niks met knoopjes aandoen en ook geen jurkjes of rokjes.” Estée: ”Ik draag gewoon liever T-shirts en broeken! En van mama krijg ik geen roze kleren, want dat vindt ze lelijk. Ik zou dat wel willen dragen, maar enkel als het cool staat.”

Kun je het goed vinden met je broer en je zussen, Estée? Estée: ”Soms.” Kristl: ”Voor Estée is het heel moeilijk om sorry te zeggen, vooral tegen haar broer.” Estée: ”Ja, want als ik sorry zeg tegen mijn broer, vind ik meestal dat hij ongelijk heeft. Soms maken we ruzie voor een computerspelletje, en dan moet ik naar mijn kamer.” Vind je het lastig dat je mama moet delen? Estée: ”Soms vind ik het irritant dat ik zoveel zussen heb en wil ik liever enig kind zijn, zoals veel kindjes in mijn klas. Maar het heeft ook zijn voordelen. Als we naar het park gaan, kan ik met Merlijn alles ontdekken en dat is toch toffer dan alleen.” Kristl: ”Estée zorgt heel goed voor haar zusjes. Gisteren was het gemeenteraad tot 1 uur ’s nachts en dan vragen mensen mij wel eens hoe ik het allemaal bolwerk met vier kleine kinderen. Net omdat mijn kinderen groter worden, wordt het steeds makkelijker. Ze krijgen ook kleine taakjes.” Estée: ”Ik dek ’s avonds de tafel en ’s morgens ruim ik ze af, Merlijn doet het omgekeerde. En ik moet mijn kamer proper houden, maar die is altijd wat rommelig.” Kristl: ”Blij dat je het zelf zegt, schatteke!” Is het moeilijk om ze aan het werk te zetten? Kristl: ”Ik heb een systeem dat op zonnetjes is gebaseerd. Ze kunnen zonnetjes verdienen als ze flink zijn, en bij 10 zonnetjes kunnen ze die inwisselen voor iets leuks.” Estée: ”Ik heb er al 9!” Kristl: ”Het is dubbel want eigenlijk komt het neer op omkoping. Maar aan de andere kant is het wel goed voor de sfeer, ik moet niet continu zitten vitten. Ze kiezen er soms ook voor om geen zonnetje te krijgen. Dan ruimen ze de tafel niet af en gaan in plaats daarvan naar hun kamer.”

78 libelle mama!

dan gaan we samen shoppen...” Estée: ”Ik weet nog dat we op mijn verjaardag gingen eten en dat je aan de dienster had gezegd dat ik jarig was. Toen kreeg ik een taartje met kaarsjes! Dat wil ik meer doen!”

Supermama snelt te hulp Wat vind je het tofste aan je mama? Estée: ”Mijn mama is heel mondig en heeft veel zelfvertrouwen. Dat is tof, want als ik in de penarie zit, komt ze mij altijd redden.” Heeft ze je al eens moeten redden? Estée: ”Ja, ik werd al eens gepest...” Kristl: ”Ik had nooit verwacht dat het haar zou overkomen.” Estée: ”Het was een tweeling, en ik had per ongeluk iemand geduwd. Toen haalden ze er grotere kinderen bij en is alles begonnen.”

Museum, ballet en taartjes eten Je werkt ook vaak thuis, komen je kinderen je dan niet te veel storen? Kristl: ”Ik heb hen duidelijk gemaakt dat ze me met rust moeten laten als ik bezig ben. Als ik mijn column voor De Standaard schrijf, mogen ze niet altijd aan mijn mouw komen trekken. Ook mijn dossiers als schepen van Mechelen lees ik vaak thuis, wat als voordeel heeft dat ik soms om 16 uur al thuis kan zijn voor de kinderen.” Estée: ”In het begin kon ik daar niet goed mee om en was ik kwaad, maar nu weet ik dat ze het druk heeft. En als er iets ergs is gebeurd, zal ik haar wel roepen.” Kristl: ”Als Cécile in haar broek gedaan heeft. ’Maaaaaaaaamaaaaa, ze heeft kaka gedaan!’” Estée: (lacht) ”Ja, dan durf ik wel te roepen.” Kristl: ”In de politiek is het ook niet gemakkelijk om tijd voor je kinderen te maken. Ik

sta erop om er tussen 17 en 19 uur voor hen te zijn, en het is echt niet gemakkelijk om dat af te dwingen. Vincent is nooit thuis voor 20 uur, dus de avondspits is voor mij. Dat moet wel, anders moeten we een au pair nemen en dat wil ik niet. Ik wil er zelf zijn voor mijn kinderen.” Doen jullie soms iets met jullie tweetjes? Kristl: ”We gaan vaak naar een museum met alle kinderen, omdat Vin en ik het belangrijk vinden hen cultuur mee te geven. En onlangs ben ik met Bassie en Estée naar het ballet van Vlaanderen gegaan, alleen met de meisjes.” Estée: ”Ja, dat was supermooi. Alleen in de pauzes verveelde ik me. Ik zocht altijd een verhaal achter de dans, maar mama zei dat ik er niks achter moest zoeken.” Kristl: ”Met Estée alleen doe ik te weinig. Soms haal ik haar op woensdagmiddag op en

dat meisje waarin stond ’Sorry, wil je mijn vriendin zijn?’” Estée: ”Ze was gewoon bang van jou!” Kristl: ”En terecht.” Estée: ”Ze hebben het nog één keer geprobeerd en ik heb dan gezegd: ’Pas op, want ik mag je slaan van mijn mama!’” Kristl: ”Oei, ik wist niet dat je dat had gezegd! Maar ik heb haar wel gezegd dat ze een mep terug moest geven als ze haar pijn zouden doen. Ik schaam mij daar niet voor, als je toont dat je weerbaar bent, dan kiezen ze een ander slachtoffer. Het is heel moeilijk om als ouder goed te reageren op pesten, want de grootste pestkoppen trekken zich niks aan van een moeder die klaagt. Ik kon alleen maar hopen dat het effect had.”

snel naar huis moest. En toen heb ik serieus onder mijn voeten gekregen!”

Goed voor de opvoeding!

Wat heeft Estée van jou geërfd? Kristl: ”Ze leest heel graag en heeft ook al enkele boeken geschreven.” (lacht) Estée: ”Ik heb enkele prentenboeken die ik zou willen uitgeven: ’Tamtam de speciale duif’ en ook ’Zebra de giraf’.” Kristl: ”Als kind las ik enorm graag, en ik ben blij dat zij zich daar ook zo in kan verdiepen. Estée heeft een groot rechtvaardigheidsgevoel. Als ze iets ziet waar ze niet mee akkoord is, zorgt ze ervoor dat het rechtgezet wordt.” Estée: ”Ik zit ook in de kindergemeenteraad, zoals mama in de echte. En ik moest net als zij verkozen worden.”

Estée is 10 en fietst alleen naar school. Vind je het belangrijk haar die vrijheid te geven? Kristl: ”Ik wil geen bange mama zijn. Mijn eigen moeder was vaak wat overbezorgd en daarom wil ik het graag losser aanpakken. Ze fietst alleen naar school en ik vertrouw haar daar dan ook in, ze kan dat. Het enige waar ik wel wat bang van ben, is als ze alleen in het park spelen. De Dutrouxs van deze wereld jagen me toch wat angst aan.”

”Als ik in de penarie zit, komt mama me redden. Zoals die keer dat ze op die pestkoppen is afgestapt”

Kristl: ”Het heeft een week geduurd voor ik het ontdekt heb en ik was razend. Toen ze die meisjes zag, trok ze gewoon bleek weg. Ik ben naar die kinderen gestapt en heb gezegd dat ze met mij te maken zouden krijgen als ze haar nog één haar durfden te krenken. Ook de leidster heb ik verwittigd. Ik heb ze heel duidelijk gemaakt: niet met mijn kind.” En, heeft het geholpen? Kristl: ”Ja. Je kreeg dan toch een briefje van

Estée: ”Eén keer kreeg ik een flinke uitbrander toen ik alleen naar huis was gereden.” Kristl: ”Dat was vreselijk. We waren met z’n allen in het park en ze vroeg of ze al naar huis mocht gaan, wat goed was. Maar toen we thuiskwamen, was ze er nog niet. Een uur lang heb ik doodsangsten uitgestaan.” Estée: ”Ik was aangekomen, maar de deur was op slot. Ik ben zonder na te denken naar een vriendin gegaan die een straat verder woont. Een uur later zei haar mama dat ik

Zijn er dingen aan je mama die beter zouden kunnen, Estée? Estée: ”Ze heeft graag dat ik goede punten heb, en dat snap ik. Ze is streng, ook voor andere dingen. Maar dat vind ik goed.” Kristl: (lacht) ”Kunnen we dat opschrijven?” Estée: ”Eerst vind ik het altijd stom, maar later besef ik dat ze gelijk heeft.” Kristl: ”Estée begint een beetje te puberen. Toen haar juf zei dat de helft van haar klas er al last van had, schrok ik wel even: ze zit nog maar in het vijfde! Aan de andere kant was het een opluchting: ik wist eindelijk waar haar ongehoorzaamheid vandaan kwam.”

Heb je haar geholpen met haar campagne? Kristl: ”Ik vind dat dubbel. Natuurlijk heb ik haar tips gegeven, maar ik probeer haar haar eigen weg te laten zoeken. Ze moet niet in mijn voetsporen treden. Als ze verkozen wordt, wil ik dat het is om wat ze zelf gedaan heeft, niet omdat mama geholpen heeft.” Estée, wil je later zo worden als mama? Estée: ”Ja, ik wil een combinatie zijn van mijn ouders. Want papa is de vrijgevige en die doet wat meer; mama is degene met wie ik kan praten, en zij is goed voor de opvoeding.” Kristl: (lacht) ”Tien jaar, en dat zegt dat ik goed ben voor de opvoeding.” Estée: ”Ja, en papa voor de ontspanning. En als je die twee samenvoegt, dan krijg je de perfecte combinatie.”

Tekst: Lisa Gabriëls. Beeld: Stephan Peleman.

libelle mama! 79

Vraag aan de kinderrechtencommissaris

”Mag ik zelf kiezen of ik bij mama of papa ga wonen?” Iemke (9)

”Beste Iemke,

je hebt er een populaire vraag uitgepikt. Echtscheidin gen, daar krijgen we bij het commissa riaat dagelijks mee te maken. Als ouders uit elkaar gaan, blijven de kinderen met heel wat vragen achter. ’Mag ik kiezen bij wie ik ga wonen?’ is een van de meest gestelde. Het antwoord is: nee. Zolang je geen achttien jaar bent, mag je niet zelf kiezen. Maar je kunt natuurlijk wel afspreken met je ouders waar je gaat wonen. Met allebei, bedoel ik. Want ook al zijn je mama en papa gescheiden, toch blijven ze alle twee evenveel verant woordelijk voor alle belangrijke beslissin gen over jou. Ze kunnen zelf kiezen of ze hiervoor naar de rechter stappen of niet; het moet niet, maar het mag. Maar als ze het niet eens raken, is het altijd de rechter die beslist. Hij praat er eerst over met je twee ouders en liefst ook met jou. Want jij hebt wel spreekrecht: dat wil zeggen dat jij als kind altijd een gesprek kunt vragen om je verhaal te doen bij de rechter. Je kunt hem of haar hier voor bijvoorbeeld een brief schrijven.

Maar dat betekent jammer genoeg niet dat de rechter je ook moet zien of uit nodigen voor een persoonlijk gesprek. Alleen de jeugdrechter is verplicht om je uit te nodigen vanaf je 12 jaar. Ben je jonger, dan mag de jeugdrechter zelf kiezen of hij je uitnodigt; hij moet dan zelf bepalen of en wanneer je oud ge noeg bent om te begrijpen wat er ge beurt. Andere rechters kunnen altijd zelf kiezen of ze je oproepen of ingaan op jouw vraag om hen te spreken. Maar zelfs als jij je kant van het verhaal mag vertellen, wil dat nog niet zeggen dat de rechter je redenering ook moet volgen. Je mening geven, is niet hetzelfde als mogen kiezen. Hier bij het Kinderrechtencommissa riaat vinden wij dat rechters kinderen nog veel te weinig om hun mening vra gen. De politici zijn momenteel dan ook hard aan het werken om daar verande ring in te brengen. Want je moet als kind ten minste de kans krijgen om jouw kijk op de zaak te geven: tenslotte gaat het toch ook om jouw leven.”

Kinderen voor kinderen

Wil je nog meer weten over wat er allemaal verandert als je ouders gaan scheiden? Surf dan even naar www.tweehuizen.be. Daar geven andere kinderen je meer uitleg, ook over wat er niet verandert. Want ook al wonen je ouders niet meer in hetzelfde huis, ze blijven altijd je ouders!

✱ Wie, wat, waar? Kinderrechtencommissaris Bruno Vanobbergen kun je bereiken op het Kinderrechtencommissariaat, Leuvenseweg 86, 1000 Brussel, tel. 02-552 98 00 (elke werkdag tussen 9 en 17u), of via mail kinderrechten@vlaamsparlement.be, www.kinderrechten.be

90 libelle mama!

Je eigen advocaat? Er bestaan ook jeugdadvocaten, die kinderen verdedigen in rechtszaken. Ze krijgen een aparte opleiding en diploma. Het is zeker niet altijd nodig dat er jeugdadvocaten worden ingeschakeld bij echtscheidingen, en bovendien kan het hier bij ons nog niet. Alleen als ouders zo boos op elkaar zijn dat er geen gesprek meer mogelijk is en ze het over jouw opvoeding niet eens raken, kan het wel nuttig zijn om advies te vragen aan een jeugdadvocaat.

je horen!  Laat Zit je met iets in je maag, iets wat je is overkomen op school, in de sportclub, tijdens een vakantiejob...? Stuur je prangende vraag naar mama@libelle.be! Tekst: Anne Adé. Illustratie: Mariet Daemen.

eerste keer logeren

Gaat je kind voor het eerst uit slapen? Of krijg je zelf gasten over de vloer? Een lading leuke spulletjes én anekdotes voor een te gek pyjamapartijtje!

Sierkussen ’Dotty’ (De Kleine Zebra, € 39,-). Knuffelkussen ’Owl’ (De Kleine Zebra, € 39,-).

Hoezee, we

hebben een logé! libelle mama! 81

eerste keer logeren Pyjama met bloemen (Hema, € 8,95 top en € 12,95 broek). Stoffen slippers met bloemen (C&A, € 5,-).

”Ik moest zó dringend naar het toilet...” Timo (9): ”Ik was vijf jaar toen ik voor de eerste keer bij een vriendje ging logeren. Het was zomer, en ik weet nog dat ik dringend pipi moest doen. Van mijn mama en papa mocht ik tijdens uitstapjes tegen een boom plassen, of in de struiken. En toen ik bij dat vriendje plots dringend moest, heb ik dan maar op de eerste, de beste buxus gemikt. Zijn papa zag dat en toonde me snel het échte toilet. Zo grappig vond hij het niet, denk ik.”

Slaapkleed met kapstok (Akotee, € 36,-). Sokpantoffels met nopjes (Akotee, € 19,50).

Doosje voor pilletjes of snoepjes (Akotee, € 6,-) en leren beursje met borduursels (Akotee, € 25,-).

Onderbroekjes in etui voor meisjes (C&A, € 7,50 voor 7).

XL octopusknuffel (De Kleine Zebra, € 39,-).

Jongenspyjama (C&A, € 10,-).

”Ze wilde toch écht naar huis” Evy (29): ”Toen Kaats (5) vriendinnetje kwam logeren, had ze last van heimwee. En dus maakte ik hun kamer extra gezellig: de bedden bij elkaar, een dubbel donsdeken, twee gelijke pyjamaatjes, alle knuffels mooi op een rij... Maar het bleek allemaal verloren moeite, toen ik een dikke traan over de wang van het meisje zag rollen. ’Ik wil toch écht naar huis’, klonk het ontdaan. Ik heb haar diezelfde avond nog teruggebracht naar haar mama. Logeren, dat moet je leren...”

”Welkom bij de heks” Setje hemdje en 2 broekjes voor meisjes (Hema, € 4,95 en € 4,50).

Setje: toilettasje met dierenkop (In den Olifant, € 14,95). Tandenborstel met kapje (Di, € 3,95). Tandpasta (Hema, € 1,10).

Boeken Jip en Janneke (Hema, € 6,95 per boek).

Handdoekenset met 2 washandjes (In den Olifant, € 3,95 per washandje en € 16,95 handdoek).

Setje hemd en broekje voor jongens (Hema, € 4,95 en € 3,95 ).

”Nooit meer bang van de bliksem” Kelly (31): ”Toen mijn zoontjes Senne (7) en Tibe (5) gingen logeren bij hun nichtjes, begon het ’s avonds te onweren. Omdat Tibe daar zo bang van is, verzon mijn schoonzus dat het gedonder hun overleden opa was die een boekenkast omstootte, waardoor alle boeken eruit vielen. En die bliksemschichten? Dat was opa die foto’s nam. De jongens vergaten het onweer en lagen dubbel om opa’s gekke fratsen.”

Rugzakje met vlinders (Hema, € 14,-).

Karolien (36): ”Toen het vriendinnetje van Fien (9) voor het eerst kwam logeren, zorgde ik ’s avonds voor frietjes en zou ik ’s morgens pistolets halen voor het ontbijt. Als de perfecte mama, weet je wel. Die ochtend was ik vroeger wakker dan de meisjes, en wilde ik al ontbijten. Maar toen ik mijn tanden in een iets te hard gebakken broodje zette, brak de hoek van mijn voorste tand af. Ik moest onze logee dus even later verwelkomen met een heksengrimas. Een beetje gênant, maar de meisjes moesten er vooral heel erg om lachen.”

Rode reistas met extra geldbeugel (Akotee, € 95,-).

Set met toilettasje groot en klein (Hema, € 4,95 en € 3,95). Tandenborstel met keverrug (Hema, € 1,10). Tandenborstelkokers (Hema,€ 2,25). Borstel en kam (Hema, € 2,75 en € 2,50).

Beautycase met aardbeien (Akotee, € 19,95). Hemdje (Hema, €4,95).

→ 82 libelle mama!

libelle mama! 83

eerste keer logeren

Slaap lekker

Sierkussen ’Tiny Train’ (De Kleine Zebra, € 39,-).

en snaveltjes dicht!

Trolley (Akotee, € 159,-). Sokpantoffels (Akotee, € 19,50). Pyjamaknuffel (In den Olifant, € 69,95).

Opwarmbaar knuffelschaap met vulling van tarwegranen en lavendelbloemetjes (Bliss4you, € 21,95).

De verkoopadressen vind je op blz. 97 Tekst: Els De Ridder. Shopping: Catherine Mys. Beeld: Yves De Lobelle.

84 libelle mama!

plakboek

JÓÚW foto’s Rune (8) en Lothar (6) spelen altijd onder één petje. Zonnebrilzoentje! Kaat (1) en Niels (5)

Big love, met Frauke (4) en Huub (5)

Broertjes & zusjes: de állerdikste vrienden... of toch meestal! Ridder Sieben (3) & jonkvrouw Merel (4)

Sari (6), Laïs (9) & Eva-Luna (4) samen naar de top...

Siënna (1) + Noah (5) = 4 kaakjes om in te bijten Louis (11) en Stan (3) in de bloemetjes

Andreas (6), Clara (8) en Adriaan (4) doen de sandwich!

De ijsjesbrigade! Joppe (6), Thomas (2) en Hasse (9)

Grote man en wildeman Mathijs (5) & Felix (2)

Arthur (5) en Stan (2 mnd): liefde op het eerste gezicht!

Sander (10), supertrots op Sterre (5 mnd)

Zomersnoetjes Louis (4), Emile (1) en Marlies (2)

Fenne (5) en Tieme (1) hebben véél plukwerk voor de boeg!

Musketiers Manon (7), Lucas (3) en Beau (10)

Liefde door dik en dun... Mona (9 mnd) en Lomme (3)

Onderonsje tussen Arno (5) en Laura (3)



Nóg meer broertjes & zusjesliefde... vind je op blz. 74!

38 libelle mama!

libelle mama! 39

vignet vignet

KIDS & WETENSCHAP

Curieuzeneuze kindervragen over beestjes, planten, techniek en co!

Waarom blijven boten J

ef Vrelust, curator van Antwerpen Wereldhaven in het MAS, het Museum aan de Stroom in Antwerpen, legt het even voor ons uit! ”Heb je ooit al van Archimedes gehoord? Naar hem is een natuurwet genoemd die het antwoord op deze vraag is. Archimedes was een wijze man die lang geleden in Griekenland leefde. Terwijl hij op een dag lekker in bad lag te dobberen, vroeg hij zich opeens af hoe het kwam dat hij zich lichter voelde als hij in het water lag. Toen de oplossing hem te binnen schoot, riep hij: ’Eureka! Eureka!’ – wat in het Grieks ’ik heb het gevonden!’ betekent – en rende hij in zijn blootje de straat op, om het iedereen te vertellen. Rare jongens, die Grieken! Wat Archimedes ontdekt had, was dat een lichaam of een voorwerp dat in een vloeistof wordt ondergedompeld, zijn eigen volume aan vloeistof wegduwt. Dat lichaam of voorwerp neemt dus de plaats in van de vloeistof. Weegt het minder of net evenveel

als het water, dan blijft het drijven, anders zinkt het. Mensen zijn in totaal lichter dan water, alleen ons hoofd en ledematen zijn zwaarder. Het water duwt ons dus een beetje naar boven en daarom voel je je in bad een beetje lichter. Hoe zit het dan met boten? Boten zijn meestal gemaakt van staal of beton, wat op zich veel zwaarder weegt dan water. Hoe ze toch kunnen blijven drijven? Simpel: boten zijn hol vanbinnen! In de holle ruimtes zit alleen maar lucht, die niets weegt. Dus als je alles optelt, weegt de hele boot niet meer dan de hoeveelheid water die hij wegduwt. Die holle lege ruimtes spelen dus een erg belangrijke rol, en dat merk je meteen als er een gat in de romp van een boot komt. Het water dat naar binnen stroomt, vult zo’n holle ruimte op, waardoor de boot ineens te veel weegt en toch gaat zinken. Bij het ontwerpen van een boot moeten er dus altijd genoeg holle ruimtes voorzien worden.

Waarom een boot niet kantelt, is weer een andere vraag. Op de oplossing kom je misschien zelf als je mama of papa helpt bij de afwas. Een beker zonder oor blijft meestal mooi rechtop drijven in de afwasbak, maar een kopje met een oor kantelt naar de kant van het oor. Om te blijven drijven, moet een voorwerp dus mooi in balans zijn en langs alle kanten evenveel wegen. Bij schepen regelen ze dat door de kiel, het onderste stuk van het schip, te verzwaren. Zo ligt het zwaarste punt van het schip onderaan en precies in het midden, en blijft het schip mooi rechtop in het water liggen. Ook heel belangrijk voor dit evenwicht is de manier waarop het schip geladen wordt. Zware dingen moeten onderaan gestapeld worden, langs beide kanten van het schip moet evenveel lading geplaatst, en alles moet goed vastgemaakt worden, zodat de lading niet begint te schuiven als de zee wat woelig wordt. Wat er dan gebeurt, hebben we

drijven op het water? jammer genoeg kunnen zien bij het ongeluk met de Herald of Free Enterprise. Dat was een overzetboot die naar Engeland voer, en niet alleen mensen maar ook veel auto’s en vrachtwagens aan boord had. Doordat de boegdeur bleef openstaan, kwam er water binnen en begon het schip te schommelen. Toen de vrachtwagens daarna losschoten en allemaal naar één kant van het ruim schoven, kantelde het schip en liep het helemaal onder, waarbij helaas heel wat mensen verdronken. Sindsdien wordt er extra goed opgelet bij het laden van zo’n schip. Bij grote olietankers of andere schepen die vloeistof vervoeren, wordt het nog anders aangepakt. Vloeistof kun je nooit helemaal stilhouden, die klotst vanzelf heen en weer. Om zo’n tanker recht te houden, verdelen ze het ruim in kleine kamertjes, zodat de vloeistof maar een klein beetje kan bewegen, en het schip niet doet kantelen. Je ziet, daar wordt allemaal goed over nagedacht!”

je horen!  Laat Nog méér prangende kindervragen? Vuur ze af, via mama@libelle.be

Is het nu een schip of een boot?

Het MAS, de max voor zeemannen!

• Een schip is groter dan een boot. Ooit al van een ’roeischip’ gehoord? Nee: een schip is veel te groot om te roeien, we zeggen dus ’roeiboot’. Als je twijfelt of je boot of schip moet zeggen, kun je dit regeltje gebruiken: een schip kan wel een boot vervoeren, maar een boot kan geen schip vervoeren. • Geen twijfel mogelijk over de Allure of the Seas: dit is wel degelijk het allergrootste cruiseschip ter wereld! Maar liefst 6300 passagiers kunnen er een super-de-luxe vakantie doorbrengen. Er zijn vier zwembaden, een groot park en tientallen restaurants aan boord. In het grootste restaurant kunnen wel 3000 mensen tegelijk hun buik vol eten.

Het MAS, het nieuwe Museum aan de Stroom in Antwerpen opende op 17 mei zijn deuren. Je vindt er op de zesde verdieping een grote tentoonstelling over de haven van Antwerpen, ’Antwerpen Wereldhaven’. Daar kun je maar liefst 100 scheepsmodellen gaan bekijken. Er is ook een speciaal gedeelte voor kinderen, met stripverhalen, films, boeken en computerspelletjes over boten en scheepvaart. Het MAS is van dinsdag tot zondag open van 10 tot 17u. Kinderen tot 12 jaar mogen gratis binnen. Alle info: Museum Aan de Stroom, Hanzestedenplaats 1, 2000 Antwerpen, 03-338 44 34 en www.mas.be

Tekst: Anne Adé. Illustratie: Natascha Stenvert.

98 libelle mama!

libelle mama! 99

75 zomerse

doe-ideeën

Vlieg-erin-

vakantiegids te gekke familie-dagtrips

boeken waarmee je van alles dóét anti-verveel-spelletjes de allerlekkerste selfmade ijsjes knutsels voor minder zonnige dagen 12 libelle mama!

→

libelle mama! 13

Vlieg-erin

vakantie

1, 2, OF 3? 6. Weet jij met welk van de drie voertuigen

gids

een astronaut naar de maan vliegt?

WATERRATTEN HIERHEEN! 1. De Moervaart

2. Fluistervaren op

op z’n mooist

het Donkmeer

4. Nóg meer

Het is wel wat wiebelen en spetteren in het begin, en je belandt gegarandeerd ook eens in het oeverriet. Maar eens je de techniek van het kanovaren in de vingers hebt, is het heerlijk genieten. Volg bijvoorbeeld de kanoroute over de schilderachtige Moervaart, met de ongerepte natuur overal om je heen en de pittoreske ophaalbruggen. Terrastip! Een ideale halte op je kanotocht is het provinciaal domein Puyenbroeck in Wachtebeke, waar kinderen zich kunnen uitleven, terwijl ouders even op adem komen op een gezellig terrasje. Info www.kanocenter.be, 09-345 88 76. Huur € 6,-/p.p. voor 2 uur, € 8,-/p.p. voor een halve dag en € 13,- voor een hele dag, voor een kano van 2 tot 3 personen.

Wie gaat er mee bootjevaren? Geen kind zegt nee! Op het Donkmeer in Berlare, met zijn 860.000 m² een van de grootste meren in het land, lijkt het wel of je op zee zit. De geluidloze elektrische bootjes zijn makkelijk te besturen; wie het sportiever wil, kiest een roeiboot of een waterfiets. Info VVV Donkmeer, Donklaan 180, Berlare, 09-367 77 76, www.donkmeer.be, € 10,-/30 min. of € 13,-/uur voor een kleine motorboot; € 8,-/30 min. of € 10,-/uur voor een waterfiets of roeiboot.

• Dóén: een kort tochtje met de raderboot Lamme Goedzak, tussen Brugge en Damme. 09-233 84 69, www.bootdamme-brugge.be, www.toerismedamme.be • Het is heerlijk kanovaren over de Nete - www.kempenkayaks.be en de Dommel - www.nwc.be • Fluisterbootjes varen over de Maas, vanuit het Maascentrum De Wissen - www.dewissen.be • In het Maria Hendrikapark in Oostende kun je waterfietsen en bootjes huren - 059-80 04 54, www.koninginnehof.be • Info over de provinciale domeinen met zwemvijvers: www. provant.be, www.oost-vlaanderen.be, www.toerismelimburg.be, www.west-vlaanderen.be en www.toerismevlaamsbrabant.be

3. Pootjebaden in alle rust In Recreatiedomein de Mosten bij Hoogstraten moet je zijn! Niet zo bekend, niet zo groot, maar wel met een heerlijke zwemvijver die elk jaar een Blauwe Vlag verdient. En ook nog: twee speeltuinen, een minigolf en avonturenparcours. Terrastip! Taverne Demo serveert lekkere snacks met uitzicht op het water. Info: De Mosten, Hoogeind 74 b1, Meer, 03-315 98 68, www.aandemosten.be, toegang € 2,50, tot 14 jaar € 1,25

waterfun

zin in spannende wandelzoektochten & co? Die vind je op blz. 17!

ACHTERBANK-TIP 5. Geleerd van Geronimo Herhaal samen met Geronimo Stilton de leerstof van het afgelopen jaar, maar dan wel op een keileuke manier! ’Vakantie voor iedereen, Geronimo Stilton 5’ (voor de overgang van het 5de naar het 6de leerjaar). Uitg. Bakermat, bij Toys4stars, € 9,95. Info: 03-290 87 81

14 libelle mama!

SCHIET-IN-ACTIE-BOEK 7. Aan de rol Wat? Recycleren, zo kun je het noemen. In plaats van lege wc-rolletjes weg te gooien, geef je ze een tweede leven als kikker, leeuw of fiere giraf. Een boekje boordevol ideeën, met duidelijke instructies en afbeeldingen. Eerst knutselen, daarna spelen. Leve de fantasie! Voor wie? Knutselliefhebbers vanaf vijf jaar. ’Dat loopt op rolletjes’, door Godeleine de Rosamel. Uitg. Casterman, € 7,95

KARTONKNUTSEL

8. En vroem, we zijn weg! Dit heb je nodig 1 grote kartonnen doos en 1 kleinere • bruine tape (om te bevestigen) en gekleurde decoratietape (voor de afwerking) • cutter • stickers of afbeeldingen uit tijdschriften • plakkaatverf en penselen

Zo maak je het 1 Snij de bovenste flappen van de grootste kartonnen doos. Plooi één van de korte flappen in de lengte en bevestig langs binnen tegen de voorkant als ’dashboard’. 2 Snij uit het resterende karton een grote cirkel voor het stuur (download de werktekening op www.libelle.be/ libellemama) en 2 x 4 kleinere cirkels voor de wielen en wieldoppen (gebruik bv. een bord of kopje als mal). Bevestig alles met de tape aan de auto. 3 Kleef een kleinere kartonnen doos tegen de voorkant van de auto en schilder er koplampen, een nummerplaat… op. Snij de deur uit een van de zijkanten en werk de auto af met gekleurde tape, stickers,...

libelle mama! 15

Vlieg-erin

18. Holderdebolder door Maaseik

vakantie

PAPIERKUNST

Met een bolderkar trek je door Maaseik op zoek naar een schat. Gelukkig krijg je hulp: op de kar staat namelijk een schatkist vol attributen. En misschien word je onderweg wel verliefd op Maaseik, het pittoreske stadje aan de Maas. Info Toerisme Maaseik, Markt 1, 089-81 92 90, www.maaseik.be, € 3,- per bolderkar (min. 1 volwassen begeleider per kar) en € 2,-/kind (tot 12 jaar). Waarborg € 20,-/kar.

gids

9. Liefste dagboek 8+

Dit heb je nodig

SCHIET-IN-ACTIE-BOEK

schriftje • gekleurd inpakpapier • schaar • plakband • hobbylijm • stickers of gekleurd papier

16. De camera draait!

Zo maak je het

Wat? Wilde je altijd al op een filmset staan? Of droom je van een carrière als regisseur? Dan is deze doebox een supertip! Naast een handboek voor regisseurs vind je onder meer een klapbord, een cd met geluidseffecten en hulpmiddelen voor special effects. Superplan voor logeerpartijtjes! Voor wie? De jongsten zullen nog wat hulp nodig hebben, maar tieners kunnen helemaal zelf aan de slag. ’Filmen maar!’, door Tim Grabham. Uitg. De Vier Windstreken, € 19,95

1 Kaft het schriftje met het inpakpapier en bevestig dit met de lijm of plakband. Knip bandjes uit gekleurd papier of tijdschriften, en kleef die aan de onder- en bovenkant van het schrift. 2 Knip een recht stukje wit papier, kleef dit op de voorflap en maak er een kadertje rond met stukjes gekleurd papier.

ACHTERBANK-TIP

MAAK ZE MOOI

Dé klassiekers 11 • ”Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet en het is…” Iemand kiest iets uit wat zichtbaar is voor iedereen en geeft vervolgens een tip (bv. ”… en het is rood” of ”… het is in de lucht”). De anderen proberen te raden.

12 • ”Ik ga op reis en ik neem mee…” Iedereen zegt dit zinnetje om beurt en voegt iets toe aan het lijstje van zijn voorganger. Wie iets vergeet, valt af.

13 • Woordenslang

10. Nog een keer! Met een uitwisbare pen kunnen de kinderen eindeloos spelletjes spelen, puzzelen en tekenen op de kaarten uit het doosje. ’100 dingen om onderweg te doen voor jonge kinderen’, Usborne Activiteitenkaarten, € 8,-, verkrijgbaar in de betere boekhandel.

16 libelle mama!

S! AANDACHT, STOERE STAPPER

De eerste zegt een woord, de volgende zoekt een ander woord dat begint met de laatste letter van de eerste, en zo verder... Leuk en leerrijk om bijvoorbeeld met plaatsnamen te spelen.

14 • Onzichtbaar tekenen of schrijven op iemands rug of in de handpalm.

17.

Maak je eigen paradijsvogel! Kijk naar de voorbeeldjes, en ga dan zelf aan de slag met stiften en potloden.

19. Op klompen door

20. Te voet langs

de Merodebossen

een stóm bospad

Onder het motto ’zo was het vroeger’: ontdek het gloednieuwe Klompen belevingspad in Laakdal. Klauter over boomstammen, wandel door het malse gras, trippel over kiezels en bezoek het Klompenmuseum, op je klompen! Info Klompenmuseum, Hoeve Den Eik 3, Laakdal, www.klompenmuseum.be, 013-66 26 55. Toegang € 3,-; 3 tot 12 jaar: € 2,5. Opgelet: breng een extra paar dikke sokken mee; informeer vooraf naar de openingstijden, www.deneik.be. Extra tip! Al even leuk als het Klompenpad is het Blotevoetenpad van Lieteberg bij Genk. Je wandelt 2 kilometer zonder schoenen aan, over een zandweg, door modder, over kiezels, door verkoelende plassen. Zuurbroekstraat 16, Zutendaal, 089-62 94 53, www.lieteberg.be, toegang € 3,-

Echt een stóm bospad. En toch moet je je kinderen meenemen naar het provinciedomein Het Leen in Eeklo. Op het einde van deze doewandeling (4 km) zullen ze het bos niet meer zo stom vinden. Ze proeven van lekkers uit de natuur, en schatten hoe hoog de bomen zijn. In totaal voeren ze zestien leuke opdrachten uit, met het materiaal uit het rugzakje, geleend bij het Bosinfocentrum. En achteraf kunnen ze ravotten op de speeltuin. Terrastip! Het Leen heeft een gezellige cafetaria, waar je mag picknicken als je er een drankje bij bestelt. Info Het Leen, Gentsesteenweg 80, Eeklo, 09-376 74 74, www.hetleen.be

15 • Wie telt de meeste rode auto’s... (of dubbeldekkers of gele vrachtwagens of…) binnen de 10 minuten?

in de stemming voor een cool museum? Kijk op blz. 18

libelle mama! 17

Vlieg-erin

vakantie gids

ANTI-GEEUW- MUSEUM 22. Zoek de Ketnetters!

Je verveelt je geen minuut in Folk Experience. Op het interactieve parcours in dit Muziekcentrum in Dranouter mag je zelf vrolijke muziekjes maken, dansen op deuntjes van toen en zitten op accordeonstoelen. Met op de achtergrond gezellige folk! Info Dikkebusstraat 234 , Dranouter, 057-44 69 33 , www.folkdranouter.be/ folkexperience, toegang € 6,-; 6 tot 18 jaar: € 4,-; gezinsticket: € 15,-.

Een magisch boek, een zilverschat, een duistere natuurkracht en 5 jongeren die de wereld moeten redden... Dat is in een notendop het verhaal van de Vijfde Boog. Deze spannende Ketnetserie werd opgenomen in Bokrijk, geen wonder dus dat het Openluchtmuseum deze zomer helemaal in de ban is van dit thema. Kinderen mogen er twee zoektochten volgen met leuke opdrachten, én elke zondag in juli en augustus lopen ze twee acteurs op het lijf. Terrastip! Het Dennenhof-terras biedt zicht op de Bokrijk-speeltuin met gratis toegang. Vlakbij is de binnenspeeltuin Bokland. Info Bokrijklaan 1, Genk, 011-265 300, www.bokrijk. be (gesloten op maandag). Toegang Openlucht museum € 10,-, 3 tot 26 jaar: € 1,-. Dennenhof, 011-26 54 07, www.dennenhof.be

25. Nóg meer museumpret • In het Sportimonium in Hofstade draait alles rond sport - www.sportimonium.be • Technopolis in Mechelen telt 280 interactieve opstellingen over wetenschap en techniek www.technopolis.be • In Voetbal Experience in Middelburg, Nederland, kunnen voetbalfans hun balvaardigheid tonen en kennis testen - www.voetbalexperience.nl • De nieuwe OO-zone is de Ontdek & Onderzoekszone voor natuur van het Natuurmuseum Brabant, net over de grens in Tilburg - www.oo-zone.nl en www.natuurmuseumbrabant.nl • In het Museum voor Oudere Technieken in Grimbergen mag je zelf brood bakken, was sorteren en ijzersmeden - www.mot.be

23. Van reuzenzeepbellen tot fopfonteinen

PAPIERKUNST

21. Wauw, een echte

prinsessenwaaier Zo maak je het

24. Muziekjes & deuntjes

In het water-doecentrum Hidrodoe in Herentals ontdek je honderd-en-een grappige dingen die je kunt doen met water: met waterpistolen spuiten, reuzenzeepbellen maken, al fietsend water aan de kook brengen en springen op fopfonteinen. Je ziet er een filmpje over de diepzee en luistert er in een bedoeïenentent naar woestijnverhalen. Terrastip! Het Watercafé heeft een zonnig terras buiten, met zicht op de waterspeeltuin en de Kempense bossen. Info Haanheuvel 7, Herentals, www.hidrodoe.be (gesloten op woensdag en zaterdag). Toegang: € 7,50 of € 5,50 (3 tot 13 jaar).

ACHTERBANK-TIP 26. Klets maar raak Leuk voor het hele gezin: een boekje met uitscheurbare opdrachtkaarten om te spelen, te lachen en te kletsen. ’Vakantieklets!’, van Gezinnig en Michal Janssen, € 12,95. Bestellen via www.gezinnig.nl

IK ZIE, IK ZIE... 29.

Bekijk het plaatje 10 seconden. Leg dan je hand erop en noem zoveel mogelijk dingen die je gezien hebt.

graag een portie actie en avontuur? onze tips voor durvers vind je op blz. 22

• een strook stevig papier (bv. handgeschept) van 20 x 140 cm (plak eventueel verschillende vellen aan elkaar) • fijne stiften en/of kleurpotloden • hobbylijm • 1 lat van 2,5 x 40 cm en 1 lat van 2,5 x 60 cm • kleurige linten en parels

Dit heb je nodig 1 Plooi de strook papier vanaf de smalle zijkant als een harmonica op. Maak de plooien ongeveer 2,5 cm breed. Druk elke vouw stevig aan zodat ze mooi plat is. Vouw het papier weer wat open, versier met kleine bloemetjes en een randje en leg alles weer in de plooi. 2 Kleef het kortste latje tegen een van de randen van het geplooide papier. Leg de langere lat naast de eerste lat zodat de onderkanten gelijk komen. Plooi de rest van de waaier tot een cirkel en kleef de rand vast aan de lat. 3 Kleef ook de bovenkant van de lat vast tussen de plooien van de waaier om te voorkomen dat de waaier omvalt door zijn eigen gewicht. Knoop enkele parels aan de linten en bevestig die aan de latjes.

18 libelle mama!

SCHIET-IN-ACTIE-BOEK

27. Iedereen kan

28. Komen eten voor kids

Wat? Dé inspiratiebron voor knutselaars, vol originele en kunstzinnige tips. Met behulp van rubber, garen en zelfs brood maak je de mooiste kunstwerken. Eenvoudig, maar goed gevonden! Voor wie? Allround knutselaars. ’Kunst’ (Ketnet), door Fiona Watt. Uitg. Standaard Uitgeverij, € 16,95

Wat? Een superpicknick met klasgenootjes? Een pyjamaparty met vriendinnen? Of een verrassingsetentje voor mams en paps? Met deze makkelijke, originele recepten scoor je voor eten en gezelligheid makkelijk een 10! Voor wie? Echte keukenprinsessen. Een helpende hand van mama kan handig zijn. In ruil mag ze proeven! ’Het hippe meisjes kookboek’, door Christelle Chatel en Sway (ill). Uitg. Deltas, € 14,95

knutselen

libelle mama! 19

ZANDRAVOTTERS

Vlieg-erin

vakantie gids

Wie wordt de strandkampioen? Als het zandkastelen bouwen, golven temmen of krabben vangen toch gaat vervelen:

4x spelletjesplezier!

32. Kegels klaar? Gooien maar! Lege PET-flessen vormen een uitstekende basis voor een instant kegelspel. Gewoon een aantal flessen verzamelen (min. 6, max. 9), de etiketten eraf weken, versieren met stickers (kant-en-klaar of zelfgeknipt uit een vel kleeffolie) en je spel is klaar. Vul de flessen met water en zand om ze te verzwaren en sluit ze af met een schroefdop of leuke sierdop. Probeer ze omver te gooien met een tennisbal.

30. Bootjesrace Dappere bootjes die de golven trotseren? Dat betekent uren speelplezier. Zeker als je kinderen de zeeschuiten eerst zelf in elkaar knutselen met schatten die ze op het strand vinden, zoals stukjes kurk, touw of netten. Creatief zijn, is de leuze: een satéprikker als mast, plastic zakjes als zeilen... Extra tip: een magere oogst op het strand? Ga dan aan de slag met kurk, in verschillende formaten te koop bij de hobbywinkel (zoals De Banier). Met touw of tandenstokers kun je kleinere stukken kurk aan elkaar vastmaken om een grotere boot te bouwen.

20 libelle mama!

33. Golfbreker, of nee: breinbreker 31. Blijft het drijven? Zo’n sleutelketting van aan elkaar geregen stukken kurk is niet alleen leuk om te maken, maar ook mooi én handig. Als je genoeg kurk gebruikt, blijft de ketting immers drijven! Ook leuk: kurk geef je met plakkaatverf snel een vrolijk kleurtje.

Dit spelletje bereid je het best thuis een beetje voor. Neem een klein handdoekje (bv. gastendoekje) en stik er een raster van telkens 3 lijnen op. Gebruik een dichte zigzagsteek en garen in een contrasterende kleur. Dan hoef je alleen nog schelpen of keitjes (5 per speler) te zoeken op het strand en het spelletje strand-OXO kan beginnen!

libelle mama! 21

ideeën

vakantie

.li

gids

op .b e

1 0 1 zomerse

Vlieg-erin

E KOOP o UT

b ellesh

OP NAAR DE LIBELLE-SHOP! 39. Já, het mag!

ACTIEHELDEN, KLAAR? 34. Jongleren op een eenwieler

In De Sierk in De Haan mogen kinderen vooral zelf veel dóén: jongleren, muziek maken, goochelen, op een eenwieler fietsen, een circustent bouwen... Er zijn in totaal 35 circusspeelhoeken in het groen, voor kinderen van 2,5 tot 10. Terrastip! In het park van De Sierk zijn gezellige terrassen waar jong én oud even op adem kan komen. Info Vosseslag 42, De Haan, 0497-57 70 68, www.desierk. be; open op woensdag, zaterdag en zondag, van 13-19 u, tickets € 7,-

35. Springen van 8 meter hoog

36. Over steile hellingen

Een hoogteparcours van 10 meter boven de grond, een razendsnelle death-ride, een sprong van 8 meter hoog op een reuzengroot opblaaskussen... Het Aventure Parc in Waver belooft dolle pret voor durfals! En wees gerust: de avonturen worden begeleid door professionals. Met verschillende avonturenparcours, waaronder een voor kinderen vanaf 8 jaar, en een Mini-kids parcours vanaf 4. Info Rue Sainte Anne 52, Waver, 010-22 33 87, www. aventureparc.be, tickets: € 25,-; kinderen: € 21,- of € 9,-.

Een van de jongste en meest avontuurlijke Groene Halteroutes van de Ardennen ligt in het Bronnenland van het stadje Spa, waar je vertrekt aan het station. Je wandelt door het bos- en waterrijke gebied rond Spa, over steile hellingen en smalle onverharde paadjes, langs riviertjes en door de bossen. Heerlijk voor sportieve kinderen, als ze tenminste niet te jong zijn, want kinderwagens kunnen niet mee. Trek alvast stevige stappers aan! Terrastip! Op de Place du Perron in Theux staan verschillende terrasjes met uitzicht op het mooie stadhuis en andere historische gebouwen. Info www.groenehalte.be. Brochure: € 1,5. Tocht van 9,5 km, 15,5 km of 21,5 km.

37. Nóg meer avontuur-tips • Klim- en klauteravonturen beleef je ook bij Dinant Aventure (www.dinantaventure.be), Durbuy Adventure (www.durbuyadventure.be) en Ecopark Adventures in Doornik (www.ecopark-adventures.com). • De nieuwste Fit-o-meters van Bloso zijn ontwikkeld volgens de nieuwste sporttrends, maar ze bieden nog altijd ouderwetse sportpret. Je vindt ze o.a. in Lommel (in de bossen achter De Souverein), in Sint-Niklaas (recreatiedomein De Ster), in Deinze (de Brielmeersen) en in het Velaartbos in Meise. Informeer ernaar bij je gemeente.

Hé, ga je mee naar zee? Ontdek onze supertips aan de kust op blz. 29

SCHIET-IN-ACTIE-BOEK 38. Is dat een echte sjablonosaurus? 5+

22 libelle mama!

Wat? Lees alles over het leven van dinosaurussen en ga daarna zelf aan de slag. Met behulp van 13 stevige sjablonen schud je moeiteloos een Tyrannosaurus uit je mouw. (Voor)leesvoer voor in de auto. Tekenplezier bij aankomst. Voor wie? Tijdreizigers vanaf vijf jaar. ’Dinosauriërs sjabloonboek’, Uitg. Usborne, € 10,95

Leuk T-shirt om zelf in te kleuren met watervaste textielstift. Voor kids tussen 4 en 12 jaar. € 17,95 voor 1 T-shirt en 6 textielstiften (artikelcode 28342 voor de print met de kat, artikelcode 28345 voor de print met de muis) of € 34,95 voor een verjaardagsfeestjespakket met 5 T-shirts en 9 textielstiften (artikelcode 28350). Via www.libelleshop.be

41. Doe de dino!

ACHTERBANK-TIP 40. Was het de butler? Het bekende detective spel Cluedo in handige reisversie. ’Cluedo’ reisspel. Voor 3 tot 6 spelers, vanaf 8 jaar. Parker, bij Fun, € 11,99. Info: 03-647 27 20 en www.fun.be

KARTONKNUTSEL Dit heb je nodig stevig groen karton • schaar • potlood • plakkaatverf en penseel • fijne zwarte stift • de werktekening die je kunt downloaden op www.libelle.be/libellemama

Zo maak je het 1 Kopieer of print de drie delen van de werktekening op de gewenste maat (bv. 22 x 16 cm voor het grootste lijfdeel) en knip ze uit. Leg de vormen op het gekleurde karton (het grote lijf 1 keer, de poten en het middendeel telkens 2 x) en teken de omtrek zorgvuldig met een potlood. Duid hierbij goed de plaatsen voor de inkepingen aan. 2 Knip alles uit en knip de inkepingen in. Als het karton te dik is, kun je ook een cutter gebruiken om alles uit te snijden. Let er op dat de inkepingen even breed zijn als de dikte van het karton, anders passen de dinostukken straks niet in elkaar. 3 Schilder stippen op alle onderdelen van de dino en laat drogen (vergeet ook de achterkant niet). Zet de dino in elkaar door eerst de twee middendelen met de middelste inkeping op het grote lijf te schuiven en daarna ook de poten langs beide kanten in de inkepingen te schuiven.

libelle mama! 23

AAN DE SLAG, IJSCOMAN!

47. BLOOPER-BEWAARBOEKJE

Mmmmmmmm

Blijven lachen! Al die hilarische, gênante, straffe vakantiestoten met je kids, die wil je toch nooit vergeten? Schrijf ze op, en blijf ze naar hartenlust oprakelen!

42. Watermeloen-ijs Schil 600 g watermeloen (of andere meloen naar smaak) en verwijder de zaadjes. Snij het vruchtvlees in stukjes en mix het fijn. Doe er 250 ml vanilleroomijs bij en mix nog een keertje goed fijn. Verdeel over ijslollyvormpjes en bevries.

Vlieg-erin

vakantie gids

”Een warme ontvangst...” ”Welkom in Bonjoer”

”Oeps, vuile handjes!”

Sandra (38): ”Toen we op weg naar onze vakantiebestemming stopten aan een tankstation met u ithangbord ’Bonjour’, zei onze d ochter Caitlin (7) – die aandachtig de wegwijzers volgde: ’En nu zijn we in Bonjoer!’ ”

Vanessa (39): ”Lennert was 9 toen hij op kamp de handen uit de m ouwen wilde steken. Maar tijdens het opbreken van de ’hudo’ (het kamptoilet, red.) greep hij de constructie onderaan vast. Resultaat: zijn handjes onder de smurrie! Hij is nu 13, maar er wordt nog elk kamp mee gelachen.”

43. Bananen-ijs Prak 250 g banaan fijn en roer er een scheutje citroensap door. Meng met 200 ml suikersiroop (kant-en-klaar, of zelf maken door 100 ml water en 100 g suiker te verwarmen tot de suiker volledig opgelost is) en verdeel over ijslollyvormpjes. Bevries.

Stukjes zacht fruit zijn ook lekker in een ijslolly. Zet dunne plakjes banaan, kiwi of aardbei rechtop langs de randen van het ijslollyvormpje, en vul het dan met het ijsmengsel van jouw keuze. Laat bevriezen.

”Waar, o waar is Manus Muis?” 45. Special effect-ijs Laagjes maak je door je ijsje in verschillende etappes te maken. Giet bijvoorbeeld eerst een laagje sinaasappelsap in de vormpjes en laat 1 uur bevriezen. Dan een dun laagje grenadine, en laat dat 30 minuten bevriezen. Vul dan verder aan met ananassap.

46. Flashy frisco 44. Chocolade-ijs Verwarm ½ l volle melk en laat er 150 g chocolade en 75 g suiker in smelten. Roer goed om. Laat afkoelen. Verdeel over ijslollyvormpjes en bevries.

24 libelle mama!

Maak je eigen raket- of waterijsje, met deze coole vormpjes. € 11,95 voor 6 raketvormpjes, van Cuisipro, www.cuisipro.be; € 18,49 voor 4 roze siliconevormpjes, Kinderville bij www.greenjump.nl

’Travel Memoires’ boekje, voor al je vakantiebloopers, met kleurpotloodjes en liniaal. Ook verkrijgbaar in bloemetjes motief, € 16,50 via www.beau-bonne.be

Carine (37): ”Ooit vergaten we de lievelingsknuffel van mijn z oontje in een restaurant op een uur rijden van onze logeerplek. Na een woelige nacht - zoonlief was ontroostbaar - zijn we teruggereden, en gelukkig lag ’ie er nog. De glunderende blik toen hij Manus Muis weerzag, was al die extra moeite meer dan waard!”

”Tapas in de badkamer”

”De boom in met dat konijn!”

Lies (32): ”Mijn vriend, mijn dochter Lena en ik logeerden in een tof hotel op Lanzarote. Alleen was Lena nog maar net drie, en de babyfoon werkte niet in het restaurant. Mijn vriend en ik vonden het wat eng om haar alleen te laten in de hotelkamer, dus aten we onze Spaanse tapas in... de badkamer. Ik zie ons daar nog zitten naast de douche met een fles wijn, Spaanse ham en wat brood. We hebben goed gelachen, dat wel.”

Anneleen (34): ”Toen we na een lange rit door de poort van ons vakantiedomein reden, werden onze zoontjes op de achterbank enthousiast begroet door een groot pluchen konijn, de mascotte van het park. Vanuit mijn ooghoek zag ik Casper (10) zijn middelvinger opsteken. Allicht was hij lastig van de lange reis, én ik heb hem natuurlijk op de vingers getikt. Maar ik moest me inhouden om het niet uit te proesten...”

Veerle (39): ”Saartje (6) wordt makkelijk wagenziek. Dus voor onze rit naar het zuiden had ik haar aangeraden om niet te veel te lezen. En ja, deze keer zag het ernaar uit dat we onze gîte zouden bereiken zonder geklungel met plastic zakjes. Toen we enthousiast het domein opreden, stonden de mensen van de gastenkamers ons al op te wachten om ons te verwelkomen. En toen gebeurde het: net voor we wilden uitstappen, kwam Saartjes lunch naar boven, ze strompelde de auto uit en spuwde alles eruit. Het hoopje belandde – echt! – net voor de voeten van de gîte-eigenaars.”

”Even tv-kijken bij de buren”

Ilse (35): ”Vorige zomer stond mijn hart even stil. We verbleven al enkele dagen op een camping, toen we ons zoontje Kamiel (4) op een dag niet terugvonden. Ik vreesde dat hij in het zwembad getuimeld was... Toen we de hele camping hadden uitgekamd zonder resultaat, raakte ik pas echt in paniek. Tot we Kamiel aantroffen in de caravan van een ouder koppel, vlakbij, waar hij rustig in de zetel naar tv zat te kijken. Ik was zó opgelucht, maar toch: mijn kleine kerel wil ik nooit meer uit het oog verliezen!”

libelle mama! 25

Jij deed het vroeger en je kinderen vinden het vast ook geweldig: crêpepapier knippen, vouwen, plakken... en klaar zijn jullie strandbloemen!

Bloemenshow PAPIERKUNST

Dit heb je nodig verschillende kleuren crêpepapier • lange houten stokjes • ijzerdraad • scherpe papierschaar • meetlat • potlood of dun stiftje • transparante tape of hobbylijm 3

48. Net een harmonica! 1 Knip voor het bloemenhart een strook fuchsia en een strook geel crêpepapier van 24 x 50 cm. Plooi ze allebei dubbel in de lengte en leg ze op elkaar. Let erop dat de gele strook iets lager ligt dan de roze. 2 Vouw de twee stroken samen als een harmonica. De breedte van de vouwen is niet belangrijk. 3 Vouw de stroken weer open, maar strijk ze niet glad. Wikkel de twee kleuren samen rond een stokje en zet vast met ijzerdraad. 4 Knip voor de buitenste blaadjes een strook blauw papier van 60 x 15 cm en plooi dit op een breedte van 12 cm. Knip langs de open kant drie boogjes en geef kleine knipjes op en tussen de boogjes. 5 Wikkel deze strook ten slotte ook rond de steel met het hartje. 6 Zet alles stevig vast met ijzerdraad en werk de onderkant van de bloem en de steel af met een strook groen crêpepapier.

Vlieg-erin

vakantie gids

49. In je lievelingskleuren 1 Knip een strook fuchsia crêpepapier van 50 x 10 cm. Plooi ze tot een pakje van 15 cm breed (op 10 cm hoog). Knip langs de open kant dunne reepjes van ongeveer 0,5 cm breed en 7 cm lang en rol elk reepje voorzichtig op. Wikkel de strook rond een stokje en zet het uiteinde stevig vast met een stukje ijzerdraad. 2 Knip een strook oranje crêpepapier van 50 x 15 cm en plooi die op tot een breedte van 10 cm (op 15 cm hoog). Teken er langs de open kant vier langwerpige bloemblaadjes op van ± 8 cm lang en knip die uit. 3 Knip een strook fuchsia crêpepapier van 90 x 20 cm en plooi die tot een breedte van 10 cm (op 20 cm hoog). Teken hierop één groot bloemblad van ± 14 cm hoog en knip uit. 4 Wikkel eerst de strook met de oranje blaadjes en dan de fuchsia blaadjes rond het stokje en zet vast met ijzerdraad. 5 Knip een stuk van 2,5 cm van een heel pak groen crêpepapier en wikkel dit stevig rond de onderkant van de bloem om ze mooi af te werken. 6 Werk verder naar beneden tot het hele stokje bedekt is. Zet vast met een stukje tape (of lijm). 1

libelle mama! 27

Vlieg-erin

PAPIERKUNST

vakantie

50. Laat de draken dansen

gids

Dit heb je nodig 1 vel stevig geel papier van 20 x 75 cm • stevig papier (A4) in oranje, rood, geel en wit • plakkaatverf en penseel • hobbylijm • scherpe schaar of cutter • 2 houten latten • tape • kleurige linten • de werktekening die je kunt downloaden op www.libelle.be/libellemama

Zo maak je het 1 Kopieer of print de werktekening van de kop en staart van de draak op de gewenste grootte (± 30 x 20 cm voor de kop en 36 x 20 cm voor de staart) en knip uit. Snij het oog en de andere vormen zorgvuldig uit en kleef telkens een stuk rood, geel of wit papier achter de openingen. Extra tip: is uitsnijden te moeilijk, dan kun je de tekeningen ook op de kop en staart schilderen. 2 Maak een vijftal plooien in het

grote gele stuk papier zodat je een grof harmonica-effect krijgt. Schilder rode stippen op het lijf, en versier de draak met stickers of andere stukjes papier. 3 Kleef de kop aan het ene uiteinde van de gele strook en de staart aan de andere kant. Bevestig de houten latjes met tape aan het lijf (vlak achter de kop en voor de staart) en versier de draak met linten.

SCHIET-IN-ACTIE-BOEK 51. Knip- en plakwerk De leuke draak, dino en waaier uit deze vakantiegids vind je samen met nog meer knutsel-ideetjes in ’Papier & schaar & lijm’, door Catherine Woram, uitg. Becht, € 16,50

MUST AAN DE KUST 55. Ruimtereizen in

56. Grasduinen door De Nachtegaal

• Echt iets voor... gekke professors • Topper, want... hier ontdek je alle geheimen van onze planeet en beleef je een vulkaanuitbarsting alsof je er middenin zit! • Kinderfavoriet, want... kinderen kunnen er experimenteren met meer dan vijftig doe-het-zelfproeven. • Extra troef: je vliegt met de Apollo 3000 door de ruimte! INFO Oostende, ticket € 15,-; kind € 11, www.earthexplorer.be

Echt iets voor... natuurlovers • Topper, want... De Nachtegaal leert je alles over de natuur aan zee op een leuke, boeiende manier, en van daaruit kun je verder op pad in en om De Panne. • Kinderfavoriet, want... het verveelgehalte is hier onbestaand, en ’Hugo de kindervis’ houdt er de sfeer in. • Extra troef: huur een rugzakje (Duinpieper of Grenspadrugzak) en trek al spelend en lerend de natuur in. Info De Panne, gratis toegang, www.vbncdenachtegaal.be

de Earth Explorer

57. Knopen leggen in het

Nationaal Visserijmuseum • Echt iets voor... zeebonken en vissersmeisjes • Topper, want... in dit gerenoveerde, interactieve museum leer je op een superspeelse manier over het echte vissersleven. • Kinderfavoriet, want... kids mogen er zelf morseberichten seinen en vissersknopen maken! Extra troef: je kunt ’echte’ paardenvissers aan het werk zien (check de agenda op de website). INFO Oostduinkerke, ticket € 5,-; kind € 1,-; www.visserijmuseum.be, 058-51 24 68

DE DRAAD KWIJT? 58. Onderduiken

53.

Welk bolletje wol is van welke poes? Volg de zwarte draad!

ACHTERBANK-TIP

52. Vouwen, vliegen & gooien

54. Allemaal op een rijtje

Wat? De juiste vouwhoek en een knap bedacht ontwerp; meer hebben papieren vliegtuigjes niet nodig om een mooie snelheid te halen. Dit boekje bevat de nodige instructies om acht verschillende vliegtuigmodellen te vouwen. Handige gooitips en 32 kleurrijke vouwblaadjes inbegrepen. Voor wie? Iedereen: the sky is the limit! ’Papieren vliegtuigjes stap voor stap’, Deltas, € 7,95

Hou de schijfjes van je tegenspeler goed in het oog: horizontaal, verticaal, diagonaal... Deze praktische onderweg-versie past makkelijk in je handbagage. ‘Vier op een rij’ reisspel. Voor 2 spelers, vanaf 6 jaar. MB Spellen, bij Fun, € 11,99. Info: 03-647 27 20 en www.fun.be

in Seafront

• Echt iets voor... nieuwsgierige piraten • Topper, want... deze oude vismijn in Zeebrugge is omgetoverd tot een boeiend maritiem themapark. En dit is je kans om een echte onderzeeër te bezoeken! • Kinderfavoriet, want... je vindt er een piratenspeelparadijs, een ballenbad en leuke computerspelletjes. • Extra troeven: combineer je bezoek met een rondvaart door de haven van Zeebrugge. INFO Zeebrugge, ticket € 10,50; kind € 8,50, www.seafront.be

liever hossen in de bossen? Sla om, voor onze ardennen-toppers

28 libelle mama!

libelle mama! 29

Vlieg-erin

ARDENNEN- KANJER

SCHIET-IN-ACTIE-BOEK

62. Trotten in de Grotten van Han

59. Tekenen met humor

• Echt iets voor... actiehelden • Topper, want... het zijn de mooiste grotten van ons land, bekroond met 3 Michelin-sterren én genomineerd als een van de nieuwe wereldwonderen! • Kinderfavoriet, want... na een bezoekje aan de grotten kun je de kinderen loslaten in de reuzenspeeltuin met vier klim- en glijtorens en trampolines. • Extra troeven: groot wildpark, verbluffend klank- en lichtspel en een rit op een 100 jaar oud trammetje. Info ticket € 22,50; kind € 14,-, www.grotte-de-han.be

Wat? Quentin Blake, de illustrator van Roald Dahls boeken, geeft zijn geheimen prijs. Op een speelse manier krijg je de technieken van een goede tekenaar onder de knie. Dit doeboek is leerrijk, ontspannend én hilarisch tegelijk! Voor wie? Tekenliefhebbers die houden van een uitdaging. ’Tekenboek voor veelbelovende kunstenaars’, door Quentin Blake en John Cassidy. Uitg. De Fontein, € 14,95

64. Tiny achterna in het Domein van Chevetogne

vakantie gids

• Echt iets voor... natuurravotters • Topper, want... een groter speelparadijs vinden dan dit megapark in Ciney, wordt moeilijk; er zijn meer dan 10 speelpleinen, voor elk wat wils! • Kinderfavoriet, want... wandelen is éxtra leuk op een Tiny-wandelpad, en klimmen extra spannend op een Ros Beiaard in het bos. • Extra troef: een knuffeldierenpark. Info ticket € 10,-; www.domainedechevetogne.be

ACHTERBANK-TIP 67. Train die grijze massa

10+

’IQ-Splash’ is een logisch denkspel dat kinderen uitdaagt hun ruimtelijk inzicht, geheugen en concentratievermogen te gebruiken. Voor1 speler, met verschillende niveaus. Smart Games, bij Toys4stars, € 12,95. Info: 03-290 87 81

60. Schaaf je skateskills bij Wat? Een praktisch handboek vol skateboardtechnieken. Van absolute basics tot uitdagende tricks: de bewegingen worden stap voor stap uitgelegd, in tekst én beeld. Voor wie? Beginnende skaters of fervente waaghalzen die hun vaardigheden willen bijschaven. Een flinke portie lef is een plus! ’Skateboarden. Basics, tips & tricks’, door Titus Dittmann en Christian Ambach. Uitg. Deltas, € 12,95

TELLEN ALS DE BESTE

63. Plonzen in de

meren van Eau d’Heure

61. Code gekraakt! Wat? Kraak 50 geheime codes op de verschillende activiteitenkaarten, en gebruik ze achteraf om je eigen boodschappen mee te versturen. Leuk voor op de achterbank! Mét uitwisbare stift. Voor wie? Stevige doordenkers. ’50 Geheime codes’, Uitg. Usborne, € 8,-

Echt iets voor... waternimfen en spetterboys • Topper, want... er zijn niet minder dan vijf grote meren, waarop je kunt zeilen, windsurfen, zwemmen en waterfietsen dat het een lust is. • Kinderfavoriet, want... naast de massa’s waterpret, zijn er ook veilige strandjes voor urenlang zandplezier. En aan de rand ligt een Aquacentre met binnen- en buitenzwembaden. • Extra troef: maak een tochtje met de Crocodile Rouge, een knalrode amfibieboot die rijdt én vaart. Info toegang Aquacenter € 7,50; 8 tot 16 jaar: € 6,- of 3 tot 7 jaar: € 3,20. Ticket Crocodile Rouge: € 12,- of € 10,(4 tot 12 jaar), www.lacsdeleaudheure.be, 071-50 92 92

65. Proefjes doen

66. Vogels spotten

in Pass

in Pairi Daiza

• Echt iets voor... curieuzeneuze mosterdpotten • Topper, want... je leert er van alles over wetenschap en techniek, maar dan op een allesbehalve saaie manier. Zowel binnen als buiten is er leuks te ontdekken. • Kinderfavoriet, want... je kunt er zelfs je eigen tekenfilm maken, of een robot ineenknutselen, of een tv-programma opnemen. • Extra troef: het Road Book dat je krijgt bij de ingang, en dat je helpt om je bezoek te plannen, want elke dag valt er iets anders te beleven. Info ticket € 12,5; kind € 7,5; Frameries, www.pass.be

• Echt iets voor... dierenvrienden • Topper, want... dit prachtige dierenpark in Brugelette heeft een van de grootste volières ter wereld, op de oude abdijsite van Cambron. Hier maak je een reis rond de wereld in één dag! • Kinderfavoriet, want... kinderen vinden niets leuker dan hangbruggen, grote speeltuinen en ’n kinderboerderij. • Extra troeven: de meer dan 1000 jaar oude olijfbomen en de gigantische serre Oasis, die ook voor volwassenen tot de verbeelding spreken. Info ticket € 22,-; kind € 17,-, www.pairidaiza.eu

68.

Hoeveel rode appels lust het meisje en hoeveel groene lust het jongetje? Tel ze.

zijn jullie echte fietsfanaten? snel op de trappers, naar blz. 32! 30 libelle mama!

libelle mama! 31

vignet vignet

VOOR WIELERTOERISTEN

Vlieg-erin

69. Hippe huifkar

70. Schattenjacht mét iPhone

Honderd jaar geleden was een tochtje met een paardenkoets heel normaal, nu is het voor jong én oud een echt avontuur. Meestal worden huifkarren voor groepen verhuurd, maar de Menstal Ohaj in Kortenaken maakt ook tochtjes met kleinere koetsen. Zo kun je met een huifkar (max. 10 personen) of een open marathonwagen (3 personen) een mooi tochtje van twee uur maken door de holle wegen en langs idyllische plekjes in het Hageland. Info Menstal Ohaj, Kortenaken, http://menstalohaj.be, 0495-33 94 53. € 80,- voor een rit van 2 uur.

Je fietst over het Waaslandse fietsnetwerk in opdracht van koning Nobel, want je moet zijn schat zoeken die de vos Reynaert heeft gestolen. Alle info om het Reynaertmysterie op te lossen, vind je op een iPhone, die je bij het begin van je interactieve spel meekrijgt. Route van 24 km met vertrek in Bazel (www.denduiventoren.be) of 26 km met vertrek aan VVV Hulst (Nl) (www.vvvzeeland.nl); € 12,- voor huur iPhone, folder én schat, € 20,- voor 2 toestellen (waarborg € 25,-/toestel). Info www.toerismewaasland.be Terrastip! Taverne ’t Pachtgoedhof heeft een speeltuin, zandbak en speelhoek. Molenstraat 85, Kruibeke, 03-774 22 85, www.pachtgoedhof.be; op 4 km van Den Duiventoren.

71. Mountainbiken

gids

75. Hoofd leeg, niets moet,

alles mag, supertips op zak, armen wijd open en... laat dat vakantiegevoel maar komen!

72. Nóg meer

langs het water

wielerplezier

1175 vijvers telt De Wijers, een uniek natuurgebied vlakbij Hasselt en Genk. Samen zijn ze goed voor zo’n 700 ha water en riet, waar heel wat zeldzame dier- en plantsoorten wonen, zoals de roerdomp en de boomkikker. Je kunt er wandelen, fietsen, maar ook mountainbiken. Terrastip Aan de rand van De Wijers ligt Domein Kiewit, met speeltuin en kinderboerderij. In het Natuurcafé Puur Puur zijn kinderen van harte welkom. Kiewitdreef 9, Hasselt, 011-21 02 60, www.puurpuur.be Info Mountainbikenetwerk MiddenLimburg, € 2,-, www.dewijers.be

• Spoorfietsen over oude spoorwegrails, met een speciale ’gocart’, kan in Tessenderlo (www.vvvtessenderlo.be), in de pittoreske vallei van de Molignée (www.molignee.be) of over de oude Venbahn in de Hoge Venen (www.railbike.be). • Tien nieuwe skeelerroutes worden deze zomer uitgestippeld in WestVlaanderen - www.westtoer.be • In het Stoomcentrum van Maldegem rijden deze zomer echte stoomtreinen. Goed voor een ritje pure nostalgie! www.stoomcentrum.be

ACHTERBANK-TIP

vakantie

SCHIET-IN-ACTIE-BOEK

73. Deugnieterij

74. Later word ik... fotograaf!

Wat? Zoekplaten, raadsels, bingo en autoganzenbord, maar dan in de ’niet-al-te-brave’ versie. Plus gekke digitale spelletjes voor hippe vogels met een iPhone. Voor wie? Belhamels die ouders hebben met gevoel voor humor. ’Op de achterbank’, door Gerard Janssen, Uitg. Snor, € 12,95

Wat? Fotograferen is in! Maar wie zegt dat alleen grote mensen mooie vakantiekiekjes kunnen maken? In dit praktische werkboek lees je alles over compositie, belichting en toffe foto-onderwerpen. Met tips, opmerkingen, tekeningen en – jawel – een heleboel foto’s! Voor wie? Fotografen in spe. ’Fotograferen... voor kids’, door Albert Kiefer en Linda Lee. Uitg. Van Duuren Media, € 16,95

Tekst: Kathleen Geenen, Els De Ridder, Sofie Doms, Karolien Joniaux, Tine Verdickt. Beeld: Stefan Jacobs, Yves De Lobelle, Dimitri Lowette, Hilde Vander Linden, Corbis, Getty. Styling: Siska Loraine. Met dank aan Prinses op de Erwt, A.S. Adventure, Robine, Amber, Rio en Mila.

9+ 32 libelle mama!

libelle mama! 33