Kruidenmiddagen BTA 2016

kruiden

middagen

2016

"Let thy kitchen be thy apothecary; and, let foods be your medicine."

- Â HippocratusÂ

viooltje,

Madeliefje, daslook

brandnetel, aloe vera

paardenbloem

smalle weegbree

hondsdraf

zevenblad, vlier, goudsbloem

kamille, basilicum

munt, rozemarijn, tijm, lavendel,

smeerwortel

wilg/berk, guldenroede, hysop,

koriander

&

salie, jeneverbes, engelwortel, heksenkruiden, anijs, valeriaan, kaneel, ui, kruidnagel, gember, cannabis en

heksenkruiden.

Voor u ligt het verslag van een aantal zeer bijzondere vrijdagmiddagen, die hebben plaats gevonden op de botanische tuin Afrikaanderwijk. Wekelijks kwamen daar voor 33 keer een groep mensen bij elkaar die op onderzoek waren naar alles wat er mogelijk is met een aantal planten. 33 om precies te zijn en dat is natuurlijk nog lang niet alles. Dus we kunnen nog wel even door. Veel mensen kwamen na hun eerste keer weer voor vele keren terug en vonden het soms zelfs jammer dat ze op vakantie waren, zo graag waren ze er bij. Van iedere plant leerden we of we het konden eten, thee van zetten, een zalf van maken, koken, soep van maken, frituren of een lekkere jam van maken, sausjes, ook daarvan zijn de mogelijkheden vaak ontelbaar.

Dat veel van deze planten ook een geneeskrachtige werking hebben en dat deze kennis al heel lang bekend is, maakt het allemaal nog veel interessanter. Al in de tijd van de Grieken, Romeinen en Middeleeuwen werd er gebruik gemaakt van planten en dan hebben we het nog maar zijdelings gehad over de spirituele kracht van planten en mogelijkheden om zich beter te voelen via andere zintuigen, zoals geur, tast. Wij hebben dan ook regelmatig een wierook of een smudgestick gemaakt.

Kortom, deze 33 middagen waren fantastisch en ik hoop dat er nog vele zullen volgen.

werkwijze Alle gebruikte informatie en zoveel mogelijk recepten zijn te vinden op onze website.

De gehele voorbereiding lag voornamelijk in de handen van mijzelf, daarbij geassisteerd door Laura y Fos. Zij verstuurde de persberichten naar vele lokale kranten en zorgde voor de Facebookberichten en fb events.

Dit zorgde er voor dat we wekelijks met een vermelding in de lokale krant stonden met een aankondiging van iedere keer een andere workshop.

De bekendheid van de workshops groeide daardoor gestaag en er waren veel mensen die er vanaf wisten, maar vaak niet konden, vooral omdat ze moesten werken op vrijdagmiddag. in de toekomst willen we deze middagen ook op zaterdag en ‘savonds gaan geven.

In totaal zijn er 33 kruidenmiddagen georganiseerd , waarvan 11 vanaf 1 okt. tot 31 dec.

In totaal hebben 360 mensen de kruidenmiddagen bezocht . waarvan van 1 oktober t/m 16 december: Deze workshops zijn gegeven door de volgende mensen: Nadet Somers, Saadet van Noppen Janet nienhuis - heksenkruiden Angelique van Amen Ranghenie de Jong Jacqueline Ludlage en Lieke Fortuin

financieel De organisatie van de kruidenmiddagen van 1 april tot 1 oktober van werden gefinancierd door Couleur Lokale. Voor materialen en financiering wokrshopgevers moest dat toch uit inkomsten van de tuin komen. deelnemers betaalden met een rotterdampas 3 euro en 4 euro zonder. Natuurlijk was dit een schijntje van de werkelijke kosten. van 1 1okt tot 31 december werden de onkosten betaald door de gebiedscommissie.

Entreeprijs was nu 5 euro. ondanks dat de overige kosten door de gebiedscommissie werden gefinancierd was de gehele organisatie en trainers geheel vrijwillig en niet bekostigd. De trainers kregen wel een onkostenvergoeding.

De kruidenmiddagen Iedere middag begon met een uitleg over een bepaalde plant, waarbij er gelijkertijd meestal een aangepaste thee en lekkernij werd aangeboden en maakten we iets met de plant. o.a. een deodorant, zalven, olies, lotions, likeuren, wierook, parfum, en nog veel meer. planten die oa aan bod zijn gekomen: lavendel, salie, tijm, kamille, gember, ui, etc, sommige deelnemers kwamen vanaf het moment dat ze door hadden hoe leuk het was wekelijks terug en anderen kwamen wanneer ze tijd hadden. meestal waren we met een stuk of 14 deelnemers en DE MIDDAGEN WAREN altijd zeer informatief EN VOORAL ZEER GEZELLIG. Iedere week waren er ook weer nieuwe mensen bij, zowel mensen uit de wijk, als verder uit rotterdam.

Veel deelnemers gebruiken nu kruiden in het dagelijks leven voor persoonlijke verzorging,  verlichting van kwaaltjes en als gezonde smaakmakers in gerechten.

In Oktober zijn we met een aantal deelnemers op bezoek geweest bij de A.Vogeltuinen. Dit was zo geslaagd, dat we volgend jaar dat zeker weer gaan organiseren.

De vlier De vlier staat al jaren bekend als ‘een volledige medicijnkast’, zoveel mogelijkheden zijn er met deze struik. De bladeren zijn bruikbaar bij verstuikingen, wonden en winterhanden.De bloesems zijn dan weer uiterst waardevol in de behandeling van verkoudheden en griep. Ook bij allerhande aandoeningen van de bovenste luchtwegen, die gepaard gaan met verhoogde slijm- en vochtafscheiding (hooikoorts, sinusitis) kan vlierbloesem goed worden toegepast en ook bij gehoorvermindering, tijdens verkoudheden bewijst die zijn diensten.

Voor de Germanen was de Vlier een heilige struik gewijd aan Thor: de Vlier bood bescherming tegen boze geesten, door die naar zich toe te trekken. Je mocht daarom niet zomaar een Vlier omhakken, doch moest altijd eerst je respect betonen.

Begin 20ste eeuw werd in sommige gebieden nog gezegd: 'Voor de vlier moet je je hoed afnemen' - waarmee nog iets van dat oude respect duidelijk wordt. Ook het snoeisel werd niet verbrand, maar op de grond gelegd zodat de erin aanwezige geesten stilletjes de grond in konden kruipen

vlier

De middag over vlier was ook een frisse dag, maar gelukkig droog. gelukkig liet het weer het toe dat we deze middag weer op de tuin konden houden. met onze jassen aan en een lekker warm kopje thee was het goed toeven. na dat Saadet van Noppen er van alles over had verteld, van zowel de geneeskrachtige werking, als wat je er allemaal mee kan maken, zijn we aan de slag gegaan en hebben we eerst de bloesem gefrituurd in zonnebloemolie. Daarna lekker met wat poedersuiker of puur heerlijk opgegeten.

De recepten zijn verteld en uitgedeeld en kunnen later op de website weer gevonden worden over wat er allemaal nog meer mogelijk is met vlier. Er wordt vooral veel siroop van gemaakt en dat hebben een aantal deelnemers dan ook thuis gelijk gemaakt.

Ook de Paardenbloem heeft weer heel veel toepassingen en is ook voor heel veel aandoeningen geschikt om te gebruiken. Overal te vinden en ook zo leuk om te zien in alle weilanden en grasvelden.

PAARDEBLOEM

Waar is de Paardenbloem allemaal goed voor? Hij werkt goed bij ontgifting van het lichaam, is bloedzuiverend en urine verdrijvend. Het helpt bij de spijsvertering en urinewegen en ook mensen met diabetes hebben er baat bij. Ook heeft de Paardenbloem een positief effect bij de lever en galblaas, mensen die veel last

hebben van vochtophoping en mensen met reuma, jicht en eczeem.

Ook bij aambeien, beter gezichtsvermogen, bij bevallingen, artritis, ruwe huid, wratten wordt het veel ingezet en daarnaast het geeft structuur en soepelheid.

Alle delen van de plant zijn bruikbaar: wortels, balderen, bloemen en je kamer siroop, jam, pannenkoeken, lippenbalsems, frituren en zalfjes mee maken.

Het was een mooie zonnige dag, 6 mei 2016 We waren weer met een leuke groep geinteresseerde en vooral gezellige vrouwen en met elkaar hebben we er weer een middag om niet te vergeten van gemaakt.

De Paardebloem hebben we besproken op het terras achter in de tuin. We hebben een lippenbalsem gemaakt, Paardebloemen gefrituurd en heerlijke Paardebloementhee gedronken.

Daslook ‘eet prei in maart en daslook in mei, dan is men het hele jaar doktersvrij’ volkswijsheid

DASLOOK

De geslachtsnaam 'Allium' betekent 'look'. De soortnaam 'ursinum' betekent 'beer'. Dit verwijst naar het oude volksgeloof dat men dacht dat beren die uit hun winterslaap kwamen als eerste op zoek gingen naar wat Daslook om van te eten.

De bloeitijd is van april tot juni. De verspreiding vindt plaats via mieren. In Nederland is het kruid beschermd.

Daslook wordt veel gebruikt bij spijsverteringsstoornissen, falutelentie. Het is een zuiverend kruid, met name voor de lever en dus de huid en de gal. Het stimuleert de spijsvertering en helpt een

verstoorde darmflora herstellen. Goed bij aderverkalking, hoge bloeddruk, bij problemen met de luchtwegen werkt het ook. verder heeft het een antibiotische en antisceptische werking en schimmeldodend .

Van daslook kan je een lekkere salade maken, maar ook een pesto of in de kruidenboter.

Op deze kruidenmiddag op 15 april 2016 over Daslook was onze trainer Jacqueline Ludlage, fabriceert en verkoopt een eigen serie jams en is groot kruidenkenner. Omdat het niet zo heel erg lekker weer was, was deze middag in het Huis van de Wijk op de Hilledijk, waar we altijd terecht kunnen bij slecht weer en koude seizoenen.

Het gehele gebouw rook naar de vele Daslook, die we in de tuin hadden geplukt en we hebben er een aantal kruidenboters en kazen van gemaakt. Het was heerlijk; een ontdekking.

De plant wordt maximaal 40 centimeter hoog en krijgt lange uitlopers die over de grond kruipen en onderweg weer nieuwe wortels vormen. De stengel is vierkant en in het voorjaar verschijnen er lichtpaarse tot blauwe kleine bloemetjes aan de plant. Het woord Hondsdraf is afkomstig van gontrave, dit is een oud Germaans woord. (Gont = zweer / etter en rave = rank.) “Zweerrank” betekent dus gewoon “wondkruid”. Vanouds werd het kruid gebruikt als kruid tegen zwerende of ontstoken wonden. Men kauwde op het blad en legde het op ontstoken wonden om het te laten genezen.

De plant bevat verschillende mineralen, zoals Kalium, Calcium en Silicium, maar ook (echte!) vitamine B en C zijn rijkelijk aanwezig in dit kruid. Hondsdraf is een kruid die verwerkt kan worden in soep,

salade, in een gebakken ei of wat voor gerecht dan ook. Je kunt er ook een kopje thee van zetten door water wat net van de kook af is over het kruid te gieten. Laat even trekken voordat je het opdrinkt. De smaak is wel erg overheersend, dus begin met een kleine hoeveelheid.

Het uiterlijk van het blad maakt het makkelijk voor ons om te onthouden waar de plant voor te gebruiken is.

Het blad lijkt met een beetje fantasie op een nier én op een oor. Twee gebieden waarbij de plant uitstekend van dienst kan zijn.

De plant bloeit van maart tot juni met paars-blauwe bloemen, die in een schijnkrans staan. Het hoogtepunt van de bloei valt in Nederland rond april. De onderlip is aan het einde in tweeën gespleten en de bovenlip is vlak en niet bol.

hondsdraf

De middag over Hondsdraf werd gegeven door Saadet van Noppen. Saadet is homeopathisch arts en heeft het eten uit de natuur en zo gezond en natuurlijk helemaal eigen gemaakt. Saadet is een inspirator. Deze middag vertelde ze naast de vele informatie over Hondsdraf, maar hebben we ook van melk kaas gemaakt met Hondsdraf. Wat heerlijk smaakte op een vers stuk brood. De thee van Hondsdraf smaakte trouwens ook heerlijk.

UITSTAPJE NAAR DE A.VOGEL TUINEN

DE A.VOGELTUINEN Verscholen in de bossen van Landgoed Zwaluwenburg Tussen het Harde en Eelburg liggen de A.Vogel tuinen met talloze geneeskrachtige kruiden en planten. Deze ‘Gezondste plek van Nederland’ heeft alles in huis voor een gezond en gezellig dagje uit. De A.Vogel tuinen zijn gratis te bezoeken, dagelijks geopend tussen zonsopgang en zonsondergang. De tuinen zijn op zijn mooist tussen juni en september!

Maar wij waren er in oktober en er was nog veel te zien. Een van de medewerkers van A.Vogel gaf een rondleiding, waarbij ze bij alle planten vermeldde in welk zalfje of pil, thee of poeder dit kruid werd verwerkt. We hebben er heerlijk gelunched, lekker gewandeld en genoten van de rust en de vele verschillende kruiden en bomen.

GEBRUIKTE LITERATUUR EN WEBSITES: http://plantaardigheden.nl/plant/beschr/annvr/ vlier.htm en vele andere boeken, websites, etc.

met mooie herinneringen aan ada van mĂźnster.

met dank aan: Saadet,nadet,janet, Nel, Angelique, Jacqueline, Raghenie, Ingrid en Leonie en alle deelnemers van de kruidenmiddag, alle bezoekers en Gemeente Rotterdam voor de financiele ondersteuning.

Fotografie: FrANSJE JONCKER LIEKE FORTUIN TEKST: LIEKE FORTUIN