journaal
magazine van LIGHT FOR THE WORLD Jaargang 30
nr.
2
Okt. 2012
Stralen van geluk Tollossa: ‘‘Eindelijk, ik kan weer zien’’
Toekomst in Cambodja
Met de bijgevoegde tickets kunt u nu heel persoonlijk één of meerdere staaroperaties geven
voor bestrijding van vermijdbare blindheid voor inclusie van mensen met een handicap 8
Inhoudsopgave: 4 6 7 8
Toekomst in Cambodja Stralen van geluk Eindelijk, ik kan weer zien! Tekort oogartsen neemt toe
Colofon LIGHT FOR THE WORLD journaal Het journaal verschijnt drie keer per jaar en wordt gratis toegezonden aan donateurs en belangstellenden. Samenstelling, redactie en fotografie LIGHT FOR THE WORLD, Veenendaal Vormgeving RedMatters Comité van Aanbeveling Prof. dr. A. de Reuver Dhr. F. Brink Jhr. Drs. P.A.C. Beelaerts van Blokland Mr. O.W.A. Baron van Verschuer Dhr. G.J. Schutte Drs. A.A. Anbeek van der Meijden Dr. Mr. Th.G.J.M. van de Burgt Uw gegevens Uw adresgegevens worden gebruikt om u op de hoogte te houden van de projecten en activiteiten van LIGHT FOR THE WORLD en worden niet aan derden verstrekt.
Kort nieuws
Mijn lange loop naar het licht Henry Wanyoike groeit op in de sloppenwijken van Kikuyu. Als hij zes jaar is, overlijdt zijn vader. Henry moet al op jonge leeftijd verantwoordelijkheid nemen voor het gezin. Dat lukt hem wonderwel. Hij is leergierig, creatief en een getalenteerd atleet. Tot die fatale nacht in 1995. Van het ene op het andere moment raakt hij blind. Hij gaat door een diep dal. Het leven heeft voor hem geen zin meer. Via het Kikuyu-oogziekenhuis krijgt hij stap voor stap weer grip op zijn leven. Hij leert om zijn handicap te accepteren. Een begeleider helpt hem zelfs om het hardlopen weer op te pakken. En met succes! Henry wordt geselecteerd voor de Paralympics van 2000 en wordt vanuit het niets Olympisch kampioen! Vanaf die dag is zijn reputatie gevestigd en is hij een held in Kenia. Ondanks de grote strijd in zijn leven houdt hij een sterk vertrouwen in God.
Dit is in het kort de inhoud van het boek over Henry Wanyoike. Het boek is exclusief verkrijgbaar bij LIGHT FOR THE WORLD. Bestellen kan via de website of door € 14,95 over te maken op giro 131 onder vermelding van ‘boek Henry Wanyoike’. TIP! Henry Wanyoike is op 1, 2 en 3 oktober in Nederland! Bekijk onze website voor het laatste nieuws.
nu Uniek boek r verkrijgbaa
Post op maat Postvoorkeuren kunt u via www.lightfortheworld/postopmaat of telefonisch doorgeven. LIGHT FOR THE WORLD Vendelier 13, 3905 PB Veenendaal
Turbogift
overlijdt. Dit wordt vastgelegd in een overeenkomst.
Postbus 672, 3900 AR Veenendaal T +31 (0) 318 - 58 63 58 F +31 (0) 318 - 58 63 59 E info@lightfortheworld.nl I
www.lightfortheworld.nl
Giro: 131 KVK-nummer: 41180500 @LFTWNL www.facebook.com/lightfortheworld
Beste goede doel van Nederland * volgens Trouw onderzoek 2011, categorie: internationale hulp
2
Schenken via een notariële akte is een bekende geefmogelijkheid. Minder bekend is de turbogift: een speciale constructie die veel belastingvoordeel oplevert en niets extra kost. Als u een legaat zou willen nalaten aan een goed doel, dan kunt u dit al bij leven als schuldig gebleven schenking bestemmen. Dit betekent dat u een bedrag leent aan een goed doel, maar dit bedrag pas hoeft te betalen als u
Het voordeel is dat deze schenking valt onder de giftenaftrek en u de schenking al bij leven kan aftrekken van de inkomstenbelasting, wat u veel belastingvoordeel kan opleveren. Als u dit belastingvoordeel vervolgens schenkt aan het goede doel, dan wordt dit ook weer aangemerkt als gift en is vervolgens weer aftrekbaar van de belasting. De fiscus en het ministerie van Financiën hebben deze constructie goedgekeurd.
filmtip
Actie EO Metterdaad De afgelopen maand heeft EO Metterdaad actie gevoerd voor het oogzorgproject op de Filippijnen. Uit onderzoek blijkt dat ruim 4% van de bevolking aan één of
DOCUMENTAIRE BODY AND SOUL De documentaire ‘Body and Soul’ volgt het dagelijkse leven van drie mensen met een handicap in Mozambique; Victoria, Mariana en Vasco. Victoria helpt andere vrouwen met een handicap om zelfvertrouwen te (her-)vinden door het organiseren van een modeshow. Mariana steekt haar energie in het creëren van een vriendennetwerk om fysieke belemmeringen te overwinnen. Vasco verdient geld als schoenmaker. Hoe zien zij zichzelf? Hoe kijken ze tegen anderen aan en hoe vinden zij een plek in de maatschappij? Deze documentaire geeft niet alleen een inkijkje in hun dagelijkse fysieke, psychologische en emotionele uitdagingen, maar laat ook hun kracht en vastberadenheid zien. Het kostte regisseur Matthieu Bron drie jaar om deze film te maken. De documentaire duurt 54 minuten en is voorzien van Nederlandse ondertiteling. Wilt u met uw kerk, (gespreks-) groep of vereniging deze indrukwekkende documentaire zien? Neem dan contact op met Bart Lont (0318 - 58 63 55).
beide ogen een afwijking heeft; bij ongeveer een half procent betreft het blindheid aan beide ogen. Zij hebben onvoldoende mogelijkheden hiervoor medische hulp te krijgen. LIGHT FOR THE WORLD heeft een programma om deze doelgroep op te sporen, te trainen en medische hulp en/of hulpmiddelen te geven. Verder worden (school-) boeken in braille ontwikkeld en uitgegeven. Leraren in dienst van de overheid worden getraind om aan slechtziende of blinde kinderen les te geven binnen het reguliere onderwijs. Daarbij zetten ze in op de actieve betrokkenheid van overheidsdiensten en andere belanghebbenden om zoveel mogelijk lokaal beschikbare middelen ten goede te laten komen aan de mensen met oogproblemen. De link naar de uitzendingen vindt u op www.lightfortheworld.nl.
Micha Zondag ‘Delen in overvloed’ is het thema van de komende Micha Zondag, die dit jaar op 14 oktober wordt gehouden. In de samenkomsten van vele kerken en gemeenten staat deze zondag de strijd tegen armoede en onrecht centraal. Micha Zondag zet kerkgangers aan het denken over vragen als: Leven wij inderdaad in overvloed? En zo ja, zijn wij bereid om die te delen? Hoeveel mag het kosten? Gaat het dan alleen om geld of ook om andere zaken? Kerken die met dit thema aan de slag willen kunnen een uitgebreid actiepakket downloaden via www.michazondag.nl.
3
Toekomst in Cambodja Kiezers en verjaardagsvisite laten zich regelmatig kritisch uit over het rendement van miljarden Nederlandse belastingeuro’s die hun weg vinden naar ontwikkelingslanden. LIGHT FOR THE WORLD laat zien dat er weldegelijk resultaten worden behaald. Cambodja, een kleine kwart eeuw terug in de geschiedenis.
Dit is waar we het nulpunt meten. Letterlijk een nulpunt. Cambodja telde geen enkele voorziening voor opvang van kansarme, verstoten en gehandicapte kinderen.
Cambodjaanse vluchtelingen. Hij wilde zelf zien hoe het dagelijks leven er aan toeging. Met verbijstering constateerde hij hoe hopeloos de situatie voor met name gehandicapte kinderen was. Een uitzichtloze toekomst was hun lot.
Nieuw thuis Na tientallen jaren burgeroorlog bevolkten begin jaren negentig duizenden van zulke kinderen samen met honderdduizenden volwassenen overvolle vluchtelingenkampen in Thailand. In Bangkok had de 21-jarige Benoit Duchâteu-Arminjon in 1991 een prima baan als controller bij een multinational. Deze jonge Fransman bezocht Site II, met 215.000 inwoners het op één na grootste kamp
‘‘Straks met een bril kan ik beter zien’’
4
naar huis. KT verhuisde mee. Aan oorlog, onderdrukking en terreur was een einde gekomen. Niet aan de gruwelijke leefomstandigheden van de verstoten en gehandicapte kinderen.
Primeur
“Gehandicapte kinderen werden buitengesloten” Hij liet zijn hart spreken, nam ontslag, en stortte zich op de opvang van wezen en verstoten kinderen met allerlei handicaps. Als eerste verrijkte hij Site II met een bamboehut voor de dagopvang van 35 kinderen. Trots noemde hij zijn bouwwerk Krousar Thmey, Nieuw Thuis in Khmer. Krousar Thmey (KT) is uitgegroeid tot een gezonde hulporganisatie. Zevenduizend kinderen hebben van de KT-inspanningen, en uw hulpeuro’s, geprofiteerd. Na het tekenen van de Parijse vredesakkoorden in 1991 keerden de Cambodjaanse vluchtelingen terug
Vluchtelingenkamp Site II beleefde na de bouw van de bamboehut een tweede primeur: onderwijs voor gehandicapte kinderen. Kampkinderen bezochten scholen van de VN. Gehandicapte kinderen werden buitengesloten. Op een dag vroeg Wanna, een 10-jarige blinde jongen, door zijn ouders in de steek gelaten, aan Duchâteu-Arminjon waarom zijn vriendjes wel naar school mochten en hij niet. Het enige antwoord dat de Fransman kon bedenken was het oprichten van een school voor kinderen als Wanna (die zich heeft opgewerkt tot muziekleraar en een boek schreef over zijn leven). Neang Phalla hielp hem. Op 17-jarige leeftijd was ze in Site II terechtgekomen. Haar ouders, vier broers, zus en enkele ooms en tantes stierven zoals ongeveer twee miljoen andere
Leerlin gen van d e Kro usar Thmey Schoo l for Blind and D eaf in Phnom Penh
met oogprogramma’s, overheden en internationale hulporganisaties. KT heeft deze resultaten kunnen boeken mede dankzij financiële hulp uit Nederland. Volgens KPMG accountantsrapporten gaat minder dan 4% van het budget naar overhead. Behalve van Nederlands ontwikkelingsgeld profiteert KT van Nederlandse deskundigheid. Gezondheidswetenschapper Karin van Dijk uit Deventer werkt al 35 jaar als adviseur, consultant en trainer voor blinden en slechtzienden in ontwikkelingslanden, waaronder Cambodja. Ze helpt overheden, onderwijsinstellingen, ziekenhuizen en blindenorganisaties. Kinderen hebben haar speciale aandacht: “Ik wil slechtziende kinderen een beter bestaan bezorgen voor de volgende vijftig jaar van hun leven.”
Cambodjanen door hongersnood en terreur tijdens de Rode Khmer jaren. Momenteel is zij KT directeur blinden- en slechtziendenonderwijs.
Scholen stichten Neang Phalla stichtte in 1993 de eerste KT School for Deaf and Blind in Phnom Penh. Ze begon met acht leerlingen. Nu zijn er vijf van zulke scholen met 1.146 leerlingen. Niet alleen dove en blinde leerlingen geven daar, met hulp, vorm aan hun eigen toekomst. Slechtziende jongens en meisjes zijn er even welkom. Soms zijn die geholpen met een bril, soms is meer nodig, zoals een operatie. Zij behoren tot de 2.800.000 mensen in Cambodja die volgens het Ministerie van Gezondheid oogzorg nodig hebben, op een bevolking van 14.000.000. Jaarlijks ontvangen slechts 175.000 mensen de oogzorg die ze nodig hebben. Nog steeds vangt KT verstoten kinderen op, en slachtoffers van kindermisbruik waaronder seksueel misbruik. De derde hoofdactiviteit is kinderen bewustmaken van
hun eigen culturele achtergrond. Op tweejarige leeftijd belandde KT directeur Auray Aun in een vluchtelingenkamp. Glimlachend vertelt hij: “Voor Cambodjaanse kinderen in de vluchtelingenkampen kwam onze dagelijkse portie rijst uit manden van de Verenigde Naties. We wisten niks van de lange, uitgebreide en traditionele rijstcultuur van ons vaderland.”
Resultaat KT heeft meer bereikt dan het bouwen van vijf speciale scholen. In 44 plattelandsscholen zijn speciale klassen voor blinde, slechtziende of dove kinderen. In vijf openbare scholen zijn geïntegreerde klassen met slechtziende leerlingen tussen ‘gewone’ klasgenootjes. De eerste KT-leerlingen hebben inmiddels hun universitaire opleiding afgerond. KT heeft braille in Khmer en Khmer gebarentaal ontwikkeld, zorgt voor aanschaf en verspreiding van hulpmiddelen en regelt preventiecampagnes. Daarbij werkt KT samen met de Association of the Blind in Cambodia (ABC),
Investeren in onderwijs LIGHT FOR THE WORLD ondersteunt al meer dan 10 jaar het onderwijs voor blinde en slechtziende kinderen in Cambodja. De laatste jaren krijgen zij in toenemende mate les via zogenaamde geïntegreerde klassen. Blinde en ziende kinderen zitten samen op één school. Voordelen van deze methode: blinde kinderen blijven gewoon thuis wonen, het stigma rondom blindheid wordt doorbroken en aanzienlijk méér blinde kinderen krijgen toegang tot het onderwijs.
5
Stralen van geluk
Safiya (60) is een vrouw als vele anderen in Ethiopië. Na het overlijden van haar man is ze bij het gezin van haar dochter gaan wonen. Terwijl haar dochter werkt, zorgt zij voor de kleinkinderen. Iedere dag is ze druk in de weer met hout sprokkelen, water halen en koken voor het hele gezin. Het is een eenvoudig bestaan, maar het geeft haar veel voldoening.
Nutteloos Tot het moment, nu vier jaar geleden, dat zij geleidelijk aan slechter begint te zien. Ze raakt blind aan het linkeroog en met het rechteroog ziet ze nog maar heel weinig. Haar wereld stort in. Safiya kan nu niets meer betekenen voor het gezin en voelt zich nutteloos. Ook voor dochter Mulaje verandert er het nodige. Ze durft haar moeder,
6
vooral vanwege brandgevaar, niet meer alleen bij de kinderen te laten en neemt noodgedwongen alle huishoudelijke taken over.
Basishandelingen worden direct uitgevoerd en patiënten die een staaroperatie nodig hebben worden doorverwezen naar het ziekenhuis.
Toeval
Staaroperatie
Op een dag hoort Safiya’s schoonzoon bij toeval dat een mobiel medisch team oogtesten gaat doen in een nabijgelegen dorp. Hij aarzelt geen moment en neemt zijn schoonmoeder mee naar de kliniek. Iedere week trekt het mobiele team van dorp naar dorp en dagelijks worden 100 tot 200 mensen onderzocht op oogproblemen.
Eenmaal in de kliniek wordt al snel duidelijk wat er met Safiya aan de hand is. Ze heeft staar aan beide ogen. Voor de operatie is een steriele omgeving nodig en daarom wordt voor de volgende dag een behandeling ingepland in het ziekenhuis. De staaroperatie is een routinehandeling voor de ervaren oogarts. Na tien minuten is de klus geklaard.
TOLLOSSA:
‘‘EINDELIJK, IK KAN WEER ZIEN!’’ “Als ik gewoon gezond was geweest, zat ik nu al in de vierde klas”, zegt de 14-jarige Tollossa uit Ethiopië. Het is nu zeven jaar geleden dat zijn ouders ontdekten dat Tollossa minder goed ging zien. Ze begrepen echter niet direct wat er aan de hand was. Vader Takel reageert: “Mijn zoon had geen pijn, maar zag alleen een beetje wazig. Ik wist toen nog niet dat het probleem met een eenvoudige operatie verholpen had kunnen worden.”
Onverantwoord “Tollossa kreeg steeds meer moeite om de lessen te volgen. Het was onverantwoord om hem alleen naar school te laten gaan. Ik was bang was dat hij een ongeluk zou krijgen. En omdat niemand hem kon brengen en halen, hielden we hem thuis. Ik dacht dat mijn zoon voorgoed blind was geworden.”
Diagnose
Geluk Safiya wordt door een vrijwilliger terug naar huis gebracht. Ze straalt van geluk wanneer ze haar kleinkinderen weer ziet. Trots laat ze ons zien hoe ze koffiebonen droogt en hoe ze haar huishoudelijke werk doet. Safiya is weer helemaal de oude. Operatie geslaagd!
Ethiopië 26,6x Nederland oppervlakte 88 miljoen inwoners 1,2 oogartsen per miljoen inwoners (NL: ruim 40 oogartsen per miljoen inwoners)
Na lang beraad besloten de ouders om Tollossa naar een blindenschool te sturen. De directeur vroeg zich af of Tollossa ooit medisch was onderzocht. Dat bleek niet het geval te zijn, waarop de directeur zei dat dat eerst moest gebeuren voordat Tollossa kon worden toegelaten. Vader en zoon maken daarop een afspraak bij een oogkliniek. De oogarts komt al snel tot de conclusie dat Tollossa staar heeft aan beide ogen, wat met een oogoperatie goed te behandelen is. “Dat had ik nooit verwacht!”, reageert vader Takel opgetogen. “Ik dacht dat staar alleen bij oude mensen voorkwam.”
Weer zien In de kliniek wordt eerst zijn rechteroog geopereerd. Er gaat een wereld voor hem open. “Eindelijk, na vijf jaar kan ik weer zien!”, juicht Tollossa. Een paar weken later wordt hij geholpen aan zijn linkeroog. “Woorden schieten te kort om te zeggen hoe ik me voel.”, zegt hij nadat het verband van zijn oog af mag. “Ik voelde me verdrietig en wanhopig bij de gedachte dat ik nooit meer naar school zou kunnen. Nu ben ik het volgende schooljaar zeker weer van de partij!
nose geeft Juiste diag ht terug Tollossa zic
7
Tekort oogartsen neemt toe
Het wereldwijde tekort aan oogartsen wordt steeds groter. Dat blijkt uit onderzoek van de International Council of
op ‘t Flevo Festival
Bumpervoetbal is best lastig
Ophthalmology (ICO) dat recent is gepubliceerd. De vraag naar oogzorg groeit bijna twee keer zo hard als de toename van het aantal oogartsen. De ICO doet een dringende oproep om te investeren in het opleiden van oogheelkundig personeel om aan de huidige en toekomstige vraag te kunnen voldoen.
Onderzoek ICO heeft een vragenlijst verzonden aan 213 organisaties. Op basis daarvan is becijferd dat er 204.909 oogartsen zijn in 193 landen. In 23 landen is er minder dan één oogarts per miljoen inwoners beschikbaar. 30 landen hebben 1 tot 4 oogartsen per miljoen inwoners. Slechts 18 landen hebben meer dan 100 oogartsen per miljoen inwoners.
Explosieve stijging In 73 landen is het aantal oogartsen tussen 2009 en 2010 gegroeid met 1,2%. De populatie van 60-plussers nam echter toe met 2,9%. Juist die groep doet een relatief groot beroep op oogzorg. Chronische aandoeningen zoals leeftijdsafhankelijke macula degeneratie en diabetische retinopathie
stijgen explosief. Niet alleen in ontwikkelingslanden, maar over de hele wereld, vanwege de vergrijzende wereldbevolking en veranderende leefpatronen. ICO ziet daarin de bevestiging dat de groei van het aantal oogartsen achterblijft ten opzichte van de toenemende vraag.
Spetterend optreden
van Shoe Shine
Bubble voetbal trok veel deelnemers
Investeren is nodig In de landen waar LIGHT FOR THE WORLD actief is, werken gemiddeld 1 tot 4 oogartsen per miljoen inwoners, met als trieste uitschieter Zuid-Soedan met slechts 0,4 oogartsen per miljoen inwoners. 90% van alle blinden in de wereld woont in een ontwikkelingsland. Investeren in oogheelkundig personeel is een randvoorwaarde om onnodige blindheid verder terug te dringen. Momenteel steunt LIGHT FOR THE WORLD de opleiding van 23 oogartsen in Kenia, Tanzania en Mali. Recent zijn in Zuid-Soedan twee lokale oogartsen opgeleid en toegevoegd aan het medische team.
Poseren voor de
Facebook actie