journaal
magazine van Light for the World Jaargang 34
nr.
1
Apr. 2016
Op de bres voor jongeren met een handicap Eindelijk goede zorg voor Anik Visuele handicap niet opgemerkt
voor bestrijding van vermijdbare blindheid voor inclusie van mensen met een handicap 1
Op de bres voor jongeren met een handicap Jongeren met een handicap hebben recht op gelijke kansen op onderwijs en werk. Toch is dat ideaal nog heel ver weg in landen zoals Ethiopië, Kenia en Rwanda.
Jongeren aan het werk
Overheden hebben wel intenties uitgesproken, maar slagen er onvoldoende in om dat waar te maken. Light for the World werkt nu samen met zeven vakscholen en het lokale bedrijfsleven om te laten zien dat het anders kan.
Vanwege stigma en vooroordelen worden jongeren met een handicap vaak uitgesloten van onderwijs en werk, waardoor de vicieuze cirkel van handicap en armoede in stand blijft. Werkloosheid onder gehandicapte jongeren is vaak 40-60% hoger in vergelijking met andere jongeren. In sommige landen is 80% van de jongeren met een handicap werkloos. Als ze al werk
2
vinden, ervaren ze veel onzekerheid over hun tijdelijke baan en worden vaak gevraagd werk te doen waar weinig vooropleiding voor nodig is.
Project Light for the World wil 400 gehandicapte jongeren in Ethiopië, Kenia en Rwanda helpen aan een beroepsopleiding en betaald werk. Dat kan in loondienst zijn of (in veel gevallen) een eigen bedrijf. Per land krijgen twee à drie opleidingsinstituten begeleiding om hun gebouw en lesprogramma toegankelijk te maken voor jongeren met een handicap. Denk aan de aanleg van rolstoelhellingen, trainen van docenten in gebarentaal, lesmateriaal in braille en de aanschaf van hulpmiddelen.
Bedrijven Bij bedrijven onderzoeken we welke kansen en belemmeringen zij zien voor het aannemen van jongeren met een handicap. De uitkomsten helpen mee om de beroepsopleidingen beter te laten aansluiten op de vraag vanuit
Doel is dat 70% van de deelnemende jongeren betaald werk heeft gevonden na afloop van het project. het bedrijfsleven. Deelnemende bedrijven bieden gegarandeerde
stages, zodat de jongeren écht de kans krijgen om te laten zien wat ze kunnen. Doel is dat 70% van de deelnemende jongeren betaald werk heeft gevonden na afloop van het project. De geleerde lessen worden gedocumenteerd om het programma op te schalen of elders te herhalen.
raken ontmoedigd. Het is geweldig om te zien dat zes van de zeven vakscholen nu actief werven voor jongeren met een handicap. Omdat zij ervaring hebben opgedaan met gehandicapte studenten realiseren zij zich dat deze jongeren vaak heel gemotiveerd zijn.
Resultaten
Big-M
Het driejarige programma is nu op de helft en heeft al een schat aan ervaringen opgeleverd. We zijn gestuit op een complexe problematiek. Sommige vakscholen willen hun lesomgeving wel aanpassen, maar hebben moeite om daar financiële middelen voor vrij te maken. 83% van de
Een van de successen is de Big-M kledingfabriek in Ethiopië. Zij voeren nu een positief beleid ten aanzien van jongeren met een handicap, bijvoorbeeld op het gebied van vervoer, werktijden en aanpassingen op de werkvloer. De manager is enthousiast over de inzet en productiviteit van medewerkers met een handicap.
“Jongeren met een handicap zijn loyaal en leveren hoge prestaties.” Manager Big-M kledingfabriek
deelnemende jongeren zegt dat het gezinsinkomen onvoldoende is voor een studie plus de bijkomende reiskosten. Zij kunnen pas een studie volgen wanneer zij een studiebeurs weten te bemachtigen en dat is voor iemand met een handicap extra moeilijk. Sommige jongeren kunnen niet de training volgen die ze het liefste willen doen, omdat het lesmateriaal (nog) niet is aangepast aan hun handicap. De aansluiting op het bedrijfsleven blijft een punt van aandacht. Jongeren die wél een opleiding volgen, maar geen werk vinden
“Ik voel me trots als ik ‘s ochtends vroeg naar mijn werk ga. Woorden schieten tekort om te omschrijven hoe ik me voel. Ik kijk naar mensen en zij kijken naar mij. We praten... Het is anders... Geld is niet eens het belangrijkste van het werk, maar dat ik contact heb met andere mensen.” Medewerker Big-M kledingfabriek
BEATRICE UIT RWANDA “Mijn jeugd was verschrikkelijk. Tijdens de genocide zijn mijn ouders vermoord. Zelf ben ik toen gedeeltelijk verlamd geraakt. Ik ben opgevoed door een tante, maar ze behandelt me als een hond. Er zijn dagen dat ik niets te eten krijg, en als ik daar iets van zeg wordt ze boos. Ik heb geprobeerd om zelfmoord te plegen, dan ben ik niemand meer tot last. Ik zou wel ergens anders willen wonen, maar ik heb geen keus. Ik kan met niemand over mijn problemen praten. Dankzij Light for the World volg ik sinds kort een beroepsopleiding. Ik droom ervan om straks als kledingmaakster een eigen bedrijfje te hebben. Een eigen stukje grond en een huis, dat zou geweldig zijn. Tot die tijd blijft het overleven, want ik heb geen geld om schoenen, kleding, maandverband en dergelijke te kopen. Dat is erg frustrerend.”
3
Een greep uit de lopende projecten Helpt u mee?
1
Revalidatie per bus en boot in Bangladesh (project 0302)
In de afgelegen gebieden van Bangladesh zijn de medische voorzieningen minimaal. Per bus en boot worden deze plaatsen bezocht om mensen met een handicap goede medische zorg te bieden en hulpmiddelen te verstrekken.
Fysiotherapie
15,Rolstoel
65,Training revalidatiewerker
Belangrijke doelen 2016 • 6.180 mensen revalideren met o.a. fysiotherapie; • 160 rolstoelen produceren; • 40 revalidatiewerkers trainen.
2
Onderwijs voor slechtziende kinderen in Cambodja (project 0292)
Kinderen in de leeftijd van 5 tot 14 jaar krijgen extra begeleiding zodat ze lessen kunnen volgen op een gewone school. De scholen krijgen een aangepaste lesomgeving.
Belangrijke doelen 2016 • 72 brillen aanmeten bij kinderen; • 40 klassen toegankelijk maken voor kinderen met een visuele handicap; • 120 onderwijzers trainen in het lesgeven aan kinderen met een visuele beperking.
4
85,Totaal nodig:
54.203,-
Bril
10,Schoolboek in braille
25,Trainen onderwijzer
40,Totaal nodig:
104.871,-
Wilt u één van deze projecten steunen? Doneer eenvoudig met de acceptgirokaart of met iDeal via www.lightfortheworld.nl/doneren Tip: op de website vindt u het overzicht van alle projecten!
3
Beroepsonderwijs en werk voor jongeren met een handicap (project 0316)
Het toegankelijk maken van beroepsonderwijs voor jongeren met een handicap in Ethiopië, Kenia en Rwanda, zodat zij een vak kunnen leren en betaald werk vinden.
Coaching en begeleiding leerling
15,Trainen onderwijzer
40,Tegemoetkoming schoolgeld leerling
Belangrijke doelen 2016 • 200 jongeren krijgen begeleiding door een maatschappelijk werker; • 7 vakscholen zijn toegankelijk voor jongeren met een handicap; • 200 jongeren volgen een beroepsopleiding.
60,Totaal nodig:
204.246,-
4
Basisoogzorg in Zuid-Soedan (project 0270)
Het bieden van basisoogzorg voor de bevolking in en rond Yei via de Martha kliniek. Mobiele teams bezoeken afgelegen gebieden voor het opsporen, behandelen en doorverwijzen van oogaandoeningen. Tevens wordt voorlichting gegeven over het voorkomen en herkennen van oogproblemen.
Behandeling ooginfectie
2,Vitamine-A capsules
10,Ooglidoperatie
Belangrijke doelen 2016 • 3.600 mensen medisch behandelen voor oogproblemen; • 4.000 kinderen krijgen vitamine-A supplementen; • 20 ooglidoperaties.
25,Totaal nodig:
32.802,-
5
Eindelijk goede zorg voor Anik
Bangladesh is zeer dichtbevolkt. Het land is 3,5 keer zo groot en er wonen 10 keer zoveel mensen als in Nederland. Volgens schattingen hebben 16 miljoen mensen een handicap, vooral in landelijke gebieden. Belangrijkste oorzaken: extreme armoede, analfabetisme, gebrek aan voorlichting en gebrek aan medische zorg.
Met een bus en een boot bezoekt Light for the World de meest afgelegen gebieden in Bangladesh. Daar gaan we op zoek naar mensen met een handicap die dringend medische behandeling nodig hebben. Zo kwamen we in contact met de vierjarige Anik. Futloos Toen moeder Monika vier maanden zwanger was, maakte ze een onfortuinlijke val. Een flinke wond aan haar buik was het gevolg. Om te herstellen zocht ze hulp bij een traditionele dokter. De rest van haar zwangerschap verliep pijnlijk. Bij de eveneens pijnlijke bevalling werd ze begeleid door een ongeschoolde vroedvrouw. In de eerste maanden maakte baby Anik een zwakke en futloze indruk. Anik was traag in zijn ontwikkeling. Hij kon niet praten, niet staan, kwijlde en had geen
controle over zijn hoofd. Hulp van een lokale dokter had geen effect.
Revalidatie Tijdens een campagne in het dorp kwamen we gelukkig in contact met dit gezin. Nadat Anik zorgvuldig medisch was onderzocht, heeft de revalidatiewerker een behandelplan opgesteld. Meerdere huisbezoeken volgden, waarbij Monika heeft geleerd welke oefeningen goed zijn voor Anik. Die doet ze nu drie keer per dag en Anik’s situatie gaat zienderogen vooruit. Het kwijlen is
minder geworden, hij heeft meer controle over zijn hoofd en kan nu met hulp staan en lopen. Bij Anik is ook een orthese aangemeten, wat zijn mobiliteit verder zal verbeteren. De ouders zijn dankbaar voor de goede zorg die ze hebben gekregen. Ze zijn ervan overtuigd dat Anik zal leren praten en lopen en straks naar school kan gaan, net als alle andere kinderen uit het dorp. Dit project wordt mede mogelijk gemaakt met steun van de Europese Unie.
Colofon Het Light for the World Journaal verschijnt drie keer per jaar.
Prof. dr. A. de Reuver Mw. mr. A.W.D. Saers-Molenaar
Light for the World
Dhr. G.J. Schutte
T
+31 (0) 318 - 58 63 58
E
info@lightfortheworld.nl
I
www.lightfortheworld.nl
Samenstelling, redactie en fotografie: Light for the World, Veenendaal
Uw gegevens:
Postbus 672, 3900 AR Veenendaal
Uw adresgegevens worden gebruikt om u Vormgeving: Redmatters ComitĂŠ van Aanbeveling: Drs. A.A. Anbeek van der Meijden Dhr. J. Atsma Jhr. Drs. P.A.C. Beelaerts van Blokland Dhr. F. Brink Dr. Mr. Th.G.J.M. van de Burgt
6
op de hoogte te houden van de projecten en
GIRO 131
activiteiten van Light for the World
IBAN
en worden niet aan derden verstrekt.
BIC
INGBNL2A
KvK
41180500
NL10 INGB 0000 0001 31
Post op maat: Postvoorkeuren kunt u via
@LFTWNL
www.lightfortheworld/postopmaat of
www.facebook.com/lightfortheworld
telefonisch doorgeven.
Visuele handicap niet opgemerkt “Ik merkte pas dat mijn zoontje een probleem heeft met zijn ogen toen hij voor het eerst naar school ging. Hij zit nu vier jaar op de basisschool en heeft nog maar twee klassen voltooid. Als hij een boek moet lezen zit hij er met zijn neus bovenop.
Zorgen Toen ik me zorgen begon te maken, ben ik naar een kliniek gegaan. Sophon is daar medisch onderzocht, maar ze hebben geen oogtest gedaan. Hij werd aan zijn lot overgelaten op school en kreeg geen extra begeleiding. Het enige dat de onderwijzer deed is Sophon een plekje geven vooraan in de klas, maar hij kon nog steeds niet lezen wat er op het bord stond.
Verdrietig Sophon’s situatie werd ook buiten schooltijd een probleem. Vriendjes vroegen hem bijvoorbeeld niet meer om een potje te voetballen. Daar werd hij heel verdrietig van. Ik wil dat mijn zoon een goede toekomst heeft. Dat hij beter presteert op school en later werk kan vinden. Toen ik vernam dat Light for the World oogtesten ging doen op school ben ik daar
uiteraard met Sophon naartoe gegaan.
Diagnose Het was een hele opluchting dat de diagnose slechtziendheid is vastgesteld. Sophon heeft een bril en andere hulpmiddelen gekregen voor in de klas. De onderwijzer heeft een training gevolgd om slechtziende kinderen zoals Sophon les te geven. Ik ben heel dankbaar dat Sophon nu een betere toekomst heeft en ik hoop dat hij de achterstand snel zal inhalen.” Moeder van Sophon, Cambodja
Cambodja is 4,5 keer groter dan Nederland en er wonen 15,7 miljoen mensen. Betrouwbare cijfers over het aantal mensen met een handicap zijn er niet. Tot voor kort werden slechtziende kinderen vaak als ‘blind’ beschouwd. Zij leerden bijvoorbeeld braille, terwijl dat helemaal niet nodig is. Met de juiste begeleiding, hulpmiddelen en lesmaterialen kan een slechtziend kind prima meedoen op een reguliere school.
SLECHTZIENDHEID ONDERSCHAT “Dit jaar heb ik voor het eerst een slechtziend meisje in mijn klas. Het is even wennen dat zij extra tijd en aandacht nodig heeft. Dankzij de training kan ik haar goede ondersteuning bieden bij de lessen. Ik ben echt trots op haar prestaties. Ze heeft allemaal voldoendes! Slechtziendheid bij kinderen wordt ernstig onderschat in Cambodja. Daarom pleit ik voor meer oogtesten op scholen en trainingen voor onderwijzers hoe zij slechtziende kinderen beter kunnen helpen.” Sokhun Chem, onderwijzer
7
Tweede Kamer voor Gehandicaptenverdrag
Lieke Sch eewe van Light for the Wor ld (rechts) op bezoe k bij minister Ploumen
De Tweede Kamer heeft ingestemd met het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap. En dat is goed nieuws! Na jaren van uitstel, wachten en spanning is hiermee een grote stap gezet richting de ratificatie en uitvoering van het verdrag. Het woord is nu aan de Eerste Kamer. Als het verdrag wordt geratificeerd zal dat een grote stimulans zijn om Nederland toegankelijker en inclusiever te maken voor mensen met een beperking. Uitsluiting Wereldwijd is meermalen vastgesteld dat mensen met een beperking vaak buitengesloten en gediscrimineerd worden, vaker in armoede leven, vaker slachtoffer zijn van misbruik, mishandeling of uitbuiting, niet serieus worden genomen en minder kans hebben op een goede opleiding of werk dat bij hen past.
Verdrag De Verenigde Naties hebben besloten om de rechten van mensen met een handicap vast te leggen in een verdrag. In dit verdrag hebben de landen niet alleen de mensenrechten van mensen met een beperking erkend, maar ook
afgesproken wat er op allerlei vlak gedaan moet worden om te zorgen dat kinderen en volwassenen met een beperking net als iedereen een goed en actief leven kunnen hebben midden in de samenleving en eigen keuzes kunnen maken.
Dat is wel een erg magere interpretatie van het verdrag. De Tweede Kamer gaat verder en heeft besloten dat toegankelijkheid de norm wordt. Daarbij wordt rekening gehouden met geleidelijkheid en redelijkheid van de aanpassingen.
Consequenties
Ontwikkelingshulp
Ratificatie van het verdrag heeft vergaande consequenties voor de inrichting van de samenleving. Dat zal ook de reden zijn waarom het kabinet de besluitvorming jarenlang heeft vertraagd. Staatssecretaris Van Rijn zegt bijvoorbeeld dat mensen met een handicap zĂŠlf moeten vragen om een toegankelijke supermarkt of busvervoerder.
Light for the World maakt zich vooral sterk voor artikel 32 van het verdrag. Daarin staat dat ontwikkelingsprogramma’s toegankelijk moeten zijn voor mensen met een handicap. Minister Ploumen heeft toegezegd om hier concrete actie op te ondernemen.
Bekijk ook onze website www.lightfortheworld.nl