Trainers magazine 13.08

DECEMBER | 2013 |JAARGANG 12 | NUMMER 8

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:48 PM Page 1

JORD ROOS JULIANA ‘31

NELSON DE KOK TECHNIEKTRAINER WILLEM II/RKC

SEBASTIAAN BORGARDIJN TRAINER PEC ZWOLLE VROUWEN

FOEKE BOOY GO AHEAD EAGLES www.trainerssite.nl

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:48 PM Page 2

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:48 PM Page 3

INHOUD 4

Foeke Booy, trainer Go Ahead Eagles Pieken en dalen Jarenlange ervaring als oefenmeester heeft hij. Zijn succesvolste periode kende Foeke Booy bij FC Utrecht waar hij in twee jaar tijd drie prijzen pakte. Inmiddels is Booy neergestreken bij promovendus Go Ahead Eagles. Voor de ‘pot’ hangen en bidden voor lijfsbehoud, daar wil men in Deventer niets van weten.

“Dat spelletje op basis van toeval ligt het team niet en wil ik niet.”

10

Trainersreis Londen

18

Jord Roos, assistent-trainer Juliana '31

24

Nelson de Kok, techniektrainer Willem II/RKC

30

Justin Vos, Justin Vos, jeugdtrainer A1 IJsselmeervogels

34

Marco Kramer, trainer/coach FC Horst C1

38

45

Kijkje in de Engelse keuken TrainersMagazine organiseerde in samenwerking met Training Trips een coaching education trip naar Londen. Een twintigtal enthousiaste trainers keek drie dagen zijn ogen uit bij Crystal Palace, Fulham en Tottenham Hotspur.

Een ruimschootse terugblik op deze driedaagse trainersreis.

"In de gevangenis leer je managen"

De onderschatting van techniektraining

PIEKEN EN DALEN De meeste coaches maken ze mee. Pieken en dalen. Kampioenschappen en degradaties.

Een trainer/coach die flinke hoogte- en dieptepunten in zijn loopbaan meemaakte is Foeke Booy, de huidige trainer van Go Ahead Eagles. De geboren Fries praat in de laatste editie van 2013 openhartig over zijn ‘roller coaster’ bij FC Utrecht; van de bekerzeges tot het drama rond het overlijden van David Di Tommaso. Ook verliepen zijn buitenlandse avonturen niet zoals hij dat voor ogen had.

Met name zijn ontslag bij Cercle Brugge, anderhalve week voorafgaand aan de bekerfinale, stak hem. Volgens Booy regeert de waan van de dag bij onze zuiderburen een stuk meer dan in Nederland. “We behaalden voor de winterstop vrij snel wel resultaat en haalden zelfs de bekerfinale. Die heb ik niet meegemaakt, want ik werd er tien dagen voor die finale uitgebonjourd. Dat sloeg helemaal nergens op, maar heb dat te accepteren.”

Geen eerlijke trainer Zijn carrière begon al op zijn zeventiende. Bijna tien jaar later is JustinVos trainer van de A1 van de succesvolste amateurclub van Nederland: IJsselmeervogels uit Spakenburg. Kampioen worden is voor hem ondergeschikt aan het optimaal fijn slijpen van de toppers. “Mijn opstelling is niet de beste opstelling, maar die waarin de grootste talenten het best uit de verf komen.”

Verder in deze editie ruimschoots aandacht voor de trainersreis naar Londen. In deze veertien pagina lange special besteden we aandacht aan de toer langs de Londense Premier Leagueclubs Crystal Palace, Fulham en Tottenham Hotspur.

Omschakelen als wapen

Sebastiaan Borgardijn, trainer/coach PEC ZwolleVrouwen Samen presteren Een trainer moet veel meer kunnen dan een training verzorgen en spelers coachen tijdens wedstrijden. De moderne coach is ook gids , mentor en inspirator van sporters. Om tot een goede prestatie te komen, moeten de neuzen van iedereen dezelfde kant op staan. “Het gaat er om dat een trainer en zijn spelersgroep samen tot een teamprestatie komen en om dat voor elkaar te krijgen is het enorm belangrijk om goed met spelers om te gaan.”

Mike van Houten, keeperstrainer basisplan/profplan Voetbalacademie De Graafschap Kwaliteit boven kwantiteit

Ook laten we één van de deelnemers aan de reis met een bijzonder verhaal aan het woord.

Jord Roos, onder andere assistent-trainer bij Topklasser Juliana ’31, vertelt hoe zijn drang naar succesbeleving van hem een jonge, succesvolle trainer maakt.

Rest mij nog u een alvast prettige feestdagen te wensen!

Met sportieve groeten, Rogier Cuypers Redactiecoördinator TrainersMagazine

Coverfoto: Gerrit van Keulen DECEMBER | 2013

3

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:48 PM Page 4

EREDIVISIE | GO AHEAD EAGLES: INTERVIEW | TEKST: ROGIER CUYPERS | BEELD: GERRIT VAN KEULEN

FOEKE BOOY, GO AHEAD EAGLES

PIEKEN EN DALEN 4

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:48 PM Page 5

Pieken en dalen. Het hoort wel een beetje bij de tr ainersloopbaan van Foeke Booy. Bij FC Utr echt maakte hij de hoogtepunten (twee bekerzeges en een J ohan Cruijff Schaal) en de dieptepunten (het overlijden van David Di Tommaso in 2005) mee. Maar ook in zijn verdere loopbaan kr eeg hij –soms buiten zijn eigen schuld- tikk en te verwerken. Met name zijn buitenlandse avonturen liepen beiden op een teleurstelling uit. Inmiddels is Booy neer gestreken bij pr omovendus Go Ahead Eagles. Voor de ‘pot’ hangen en bidden voor lijfsbehoud, daar wil men in Deventer niets van weten.“Dat spelletje op basis van toeval ligt het team niet en wil ik niet.”

We treffen F oeke Booy in Houten, vlak na het

ken. “De doelstelling w as om zo lang mogelijk

was in de eigen ArenA de tegenstander. De Am-

verregende weekend van zijn ploeg. De wedstrijd

mee te doen om Europees voetbal. Dat kon via

sterdammers leken met 2-1 te gaan winnen, tot-

met Heracles Almelo werd vanwege het nood-

de beker of de competitie. Het was werken onder

dat Foeke Booy in de persoon v an Hans Somers

weer gestaakt. Enkele dagen later is mooi net

zware omstandigheden.”

een gouden wissel uit de hoge hoed toverde. “De wedstrijd leek dood te bloeden in het voordeel

opgedroogd van de stortvloed die in Deventer neerviel. Met de oefenmeester lopen we de ver-

Focus

van Ajax. Hans wilden we diep op het midden-

schillende periodes in zijn trainersloopbaan door;

En met die zware omstandigheden doelde Booy

veld inbrengen, was een echte karakterjongen

van FC Utrecht tot Go Ahead Eagles.

ook op de financiële problemen van de club, met

die wat los kon maken. We gingen wat opportu-

de sportieve tik aan het einde v an het seizoen

nistischer spelen en de wedstrijd kantelde finaal

FC Utrecht: club doorlopen

ervoor nog vers in het geheugen. “De verloren

en we wonnen met 2-4. We brachten hem be-

Booy, die in 1996 gedwongen moest stoppen

bekerfinale voelde als onrecht. Alleen uit zo’n

wust in die rol, maar het is dan het geluk van een

vanwege een zw are knieblessure , ging bij

grote teleurstelling kun je ook winst halen. Op

trainer dat het ook werkt. Soms lees je wedstrij-

FC Utrecht aan de slag als jeugdtrainer . Na de

de wedstrijddag v an de finale heb ik dat nog

den en lukt het. Soms pakt het niet goed uit. We

B-junioren stroomde hij door naar de beloften.

even kort aangehaald, het gevoel van een finale

waren op dat moment de eerste ploeg buiten de

“Ronald Spelbos vroeg me voor de beloften”,

te verliezen. De druk w as er v anaf en maakte

traditionele top-drie die de Johan Cruijff Schaal

blikt de geboren Leeuwarder terug. “Vervolgens

plaats voor een enorme wil om te winnen. Maar

had gewonnen. Voor mij w as dit ook wel een

ben ik gaan assisteren bij het eerste en uiteinde-

er waren meer bepalende factoren. We zaten in

prijs met een gouden randje.”

lijk in 2002 hoofdtrainer geworden. Uiteindelijk

een saneringsjaar en veel spelers kregen kort na

ben ik FC Utrecht ook bijzonder dankbaar dat ze

de winterstop te horen dat ze mochten vertrek-

me die kans hebben gegeven om me als trainer

ken, omdat ze te duur waren. Ook nam Dirk Kuijt

te ontwikkelen.”

afscheid van ons in de finale tegen zijn nieuwe club. Fysiek waren we goed voorbereid, mentaal

Het w as geen ideaal moment w aarop Foeke

ijzersterk en tactisch stond het goed. We wisten

Booy de kar als hoofdtrainer moest trekk en bij

dat deze herkansing ook de laatste kans kon zijn

de Domstedelingen. Een jaar geleden kreeg de

tegen een kwalitatief zeer sterk Feyenoord onder

club een sportieve knauw door de bek erneder-

leiding van Bert van Marwijk.”

laag tegen Ajax. In de blessuretijd zag de ploeg een zeker lijkende bekerwinst vanwege een bui-

Johan Cruijff Schaal

tenspelgoal vervliegen. Zlatan Ibrahimovic sloeg

Na de bekerzege op Feyenoord (4-1) en een jaar

in de verlenging toe. Het zou vermoedelijk weer

later op FC Twente (1-0) speelde de ploeg in

jaren duren voordat FC Utrecht een prijs zou pak-

2004 opnieuw voor de Johan Cruijff Schaal.Ajax

DECEMBER | 2013

“IK HAD ALS TRAINER NIET BIJ FC UTRECHT MOETEN VERTREKKEN” 5

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:48 PM Page 6

Di Tommaso Met stip de hét dieptepunt in het trainersleven van Foeke Booy is het overlijden van één van zijn spelers, David Di Tommaso. De 26-jarige F ransman overleed op 29 november 2005 aan een hartstilstand. Het gezicht v an de trainer betrekt onmiddellijk wanneer hij terugdenkt aan die periode. “Er veranderde zoveel in die groep. Ik moest veel met de jongens praten, hoe manage je dit als coach?

Speler waren bang om naar bed te gaan, om niet meer wakker te worden, om maar een voorbeeld te noemen. Ze waren allemaal gezond, maar dat was David ook. ‘DiTo’ was een bindende factor binnen jong en oud in de groep en het is met geen pen te beschrijven hoe groot die klap was. Ik deze periode ben ik puur op mijn gevoel afgegaan. In de week van de crematie hebben we niet getraind en we zijn daarna weer rustig begonnen. Ik heb gewoon een bal in het midden gegooid en gezegd: ‘ga maar voetballen’. Tijdens die partij kon je een speld horen vallen. Iedereen was stil.” Mede dankzij ontzettend veel steun van buitenaf, saamhorigheid en professionele hulp konden we draad weer oppakken, hoe moeilijk ook.”

Het sportieve doel, het behalen v an Europees voetbal, werd door een thuisnederlaag in de slotwedstrijd tegen Willem II niet gered. “Voor David hadden wij graag het seizoen hiermee willen afsluiten, alleen door teveel blessures in de eindfase leek het alsof er een ballon finaal leeg liep.

De fut was eruit, het elftal knakte en ik knakte mee. Ik heb een tijd niet over de dood van David kunnen spreken, heb er lang last van gehad.”

Al Nassr: verkeerde keuze Na zijn tijd bij FC Utrecht waar Booy werd geconfronteerd met de successen en de dieptepunten, wilde hij wat nieuws. Het avontuur in Saoedi-Arabië lonkte. Booy hapte toe toen Al Nassr kwam, maar kijkt met gemengde gevoelens terug op die keuze en zijn tijd in de woestijn. “Ik ging voor zowel het geld als de sportieve uitdaging”, reageert Booy op zijn keuze voor de club. “Maar uiteindelijk heb ik er geen cent aan verdiend”, onderstreept hij. “Ik heb een zwak moment gehad en heb de k euze gemaakt. Bij FC Utrecht had ik sportieve successen beleefd en met het overlijden van David Di Tommaso de bodem gezien. Ik werd een beetje een speelbal van mezelf en liep met het

6

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:48 PM Page 7

“BIJ AL NASSR ROOKTEN ZE GEWOON IN DE KLEEDKAMER”

gevoel dat ik wilde luisteren als er w at anders

spelers. Ik was gehaald omjong talent te integre-

Discipline

voorbij kwam. Ik zag het als avontuur . Een totaal

ren. Dat is iets dat ik graag doe en heb ik daar

Bij een aantal zaken die de oefenmeester bij Al

andere cultuur en dat prikkelde me. Daarnaast was

ook gedaan, samen met mijn staf (Gerrie Schou-

Nassr aantrof, viel zijn mond open. “Eén van de

het contract gewoon erg goed, maar achteraf heb

wenaar, J an v an Dijk en Pierre Regnault) We

targets was de discipline aanhalen, want het

ik een verkeerde keuze gemaakt. Het was beter ge-

speelden niet onverdienstelijk en stonden in de

was een rommeltje . Spelers rookten daar ge-

weest om bij FC Utrecht te blijven.”

middenmoot. Bij verlies is het daar minder leuk.”

woon in de kleedkamer. Soms moesten ze zo-

Rumoerig half jaar

Ook de invloed van de prinsen daar viel Booy op.

te gaan, maar stonden ze snel een sjekkie te

Toch heeft de Fries daar wel wat levenservaring

“De avond voor een wedstrijd zit je altijd in een

roken. Het eerste wat ik gedaan heb is borden

aan overgehouden en k eerde hij met verhalen

hotel. Je wordt dan uitgenodigd in de suite waar

met ‘verboden te rok en’ opgehangen. Daar -

terug die je in maar weinig landen kunt ophalen.

een aantal prinsen zitten. Iedere prins heeft weer

naast gingen spelers ook onder begeleiding

“Het was een erg gesloten cultuur . Met de Ne-

een voorkeur voor een bepaalde speler. Ik legde

naar binnen om een oog in het zeil te houden.”

derlandse trainers hebben we daar best plezier

altijd heel rustig uit waarom we op een bepaalde

gehad, maar ik kreeg steeds meer problemen

manier speelden. Als ze het daar niet mee eens

Maar ook toen Booy zijn eerste stappen op het

met de mensen die me zak en beloofd hadden.

waren, hoorde je dat nooit direct. Ze praten in-

trainingsveld zette, fronste hij zijn wenkbrau-

Onder andere de financiële problemen werden

direct met je, zo is die cultuur. Dat was ook geen

wen. “Ik had ineens 48 spelers voor mijn neus

niet opgelost. Het management w as slecht, dat

probleem, je moet je ook aanpassen.”

staan. Vervolgens hebben wij als staf een bord

genaamd even van het veld om naar het toilet

had ik beter in moeten schatten” “Je hebt daar altijd me druk te mak en. Je hoeft daar niet te denken dat je rustig aan een ploeg kunt bouwen, want iedere wedstrijd moet gewonnen worden”, kijkt Booy terug. “We hadden niet het beste team, maar wel een aantal goede

DECEMBER | 2013

gemaakt met de speelwijze , de namen en de

“IK PAS IN DE CLUBCULTUUR VAN GO AHEAD EAGLES”

foto’s erbij. Zo wisten wij wie wie was. Ook zijn we snel gaan schiften naar een Al Nassr 1 en een Al Nassr 2. Jan van Dijk bemoeide zich met de tweede ploeg om hen klaar te stomen voor het eerste elftal. Uiteindelijk telt echter maar één ding: winnen en een prijs pakken.”

7

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:48 PM Page 8

Booy denkt niet dat er ooit clubs in het Midden-

collega’s, zij zagen het ook aankomen. We wil-

Al met al w as het een rumoerige periode voor

Oosten mondiaal hoge ogen gaan gooien. Het

den samen dit avontuur aangaan, maar vind

Booy in België. “In januari ontstond er al wrevel,

klimaat werkt niet in hun voordeel. “Ik wilde

het jammer dat het zo is afgelopen.”

omdat onze sterspeler Eidur Gudjohnsen aan Club Brugge werd verkocht. Na de winter bleven

twee keer per dag trainen om de spelers te ontwikkelen, maar dat is niet haalbaar . In de och-

Cercle Brugge

de resultaten uit en dan weet je dat een bal bin-

tend is het al een graadje of 34,overdag liep dat

Zijn voorlopig laatste buitenlandse avontuur ging

nenkant paal doorslaggevend kan zijn. Dat is in

op tot vijftig graden.”

Booy vorig seizoen aan in België.

België een stuk anders dan in Nederland. Daar

Bij Cercle

Brugge, stadgenoot van het grote Club w aar hij

heerst toch iets meer de waan van de dag. Ik heb

Breuk

als speler hoogtij vierde . “Ik had na mijn tijd als

er overigens prima gewerkt met onder andere

Alle zaken opgestapeld waren voor de trainer

technisch directeur bij FC Utrecht langer zonder

technisch manager Sven Jacques. Hij werkt ver-

reden om zijn contract in te leveren. Een half

club kunnen blijven om te wachten op een nieuwe

frissend en vernieuwend w at echt wel nodig is

jaar na zijn aantreden als trainer/coach vertrok

club. Ik ben echter niet iemand v an de rustperio-

binnen Cercle Brugge. Ik hoop dat hij de tijd, de

hij weer naar Nederland.“In het derde gesprek

des. Ik wilde het ritme houden en ben het gesprek

ruimte en de kansen krijgt om zijn visie door te

met de clubleiding heb ik verteld mijn overeen-

aangegaan. De werk omstandigheden w aren

voeren. Ik wens hem daarbij alle geluk.”

komst te beëindigen. Dat werd schoorvoetend

goed, maar ik wist dat het moment om in te stap-

geaccepteerd, maar dat betek ende wel dat ik

pen niet het beste w as. Toch zag ik perspectief ,

Go Ahead Eagles

mijn verdiende geld kon inleveren. Dat vond ik

zoals ik dat bij Sparta Rotterdam ook zag.We be-

Had je Foeke Booy aan het eind van vorig sei-

niet belangrijk en ben naar huis gegaan. Ik was

haalden voor de winterstop vrij snel wel resultaat

zoen gevraagd w aar hij in het seizoen

daar niet gelukkig en k on als leidinggevende

en haalden zelfs de bek erfinale. Die heb ik niet

2013/2014 aan het roer zou staan, dan was de

niet werken zoals ik wilde. Op dat moment zit

meegemaakt, want ik werd er tien dagen voor die

kans klein geweest dat hij de naam v an Go

je jezelf in de weg als je blijft. Uiteraard had ik

finale uitgebonjourd. Dat sloeg helemaal nergens

Ahead Eagles had genoemd. Zijn voormalige

dit in eerste instantie goed afgestemd met mijn

op, maar heb dat te accepteren.”

aanvoerder bij FC Utrecht, Jean-Paul de Jong,

“MIJN ONTSLAG BIJ CERCLE BRUGGE SLOEG NERGENS OP”

8

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:49 PM Page 9

bracht hem op het idee. “Jean-Paul heeft daar stage gelopen en vroeg w at ik v an die club vond, want hij wist dat ze een trainer zochten.

Bij Go Ahead dachten ze dat ik niet haalbaar zou zijn en ik had eigenlijk gedacht dat ik naar het buitenland zou gaan. Ik vond het een leuke club, met veel passie in het stadion w aar de supporters dicht op het veld zitten. Echt een Engelse sfeer. Ik heb gezegd dat, gezien mijn eerdere ervaringen, ik juist op zoek w as naar goede omstandigheden zoals het werk en met een jonge, talentvolle en ambitieuze groep. Ik vind het een uitdaging om te proberen voor lijfsbehoud te gaan. Daarnaast pas ik ook wel in deze cultuur waar verzorgd voetbal, strijd en beleving de ingrediënten op het veld zijn.”

Zijn erv aringen uit het verleden weerhouden Booy er tegenwoordig wel van om ergens direct in te stappen. “Ik was direct enthousiast door de mensen en de identiteit van de club. Mijn manier van werken en speelwijze passen bij Go Ahead.

Net als in mijn tijd bij Sparta speel ik in een 1:4:4:3-formatie, omdat de veldbezetting dan op-

“HET WERKEN BIJ EEN TOPCLUB BORRELT NOG STEEDS”

timaal is. Ik speel graag aanv allend, maar wel met het nodige realisme. Je speelt echter wel om

keer verliezen, wordt men onrustig. Dat verbaast

trainersloopbaan wil houden. En misschien is

het publiek te vermaken en dan is met 4-3 win-

me wel, want dat is niet realistisch. De goede

dat wel een topclub. “Die droom is nog steeds

nen mooier dan een krappe 1-0. Voetbal is ge-

start brengt een bepaalde druk met zich mee. Ik

niet weg. Die drive en die ambitie heb ik nog

maakt om goals te scoren, dus daarna ga je pas

blijf erop hameren dat de spelers initiatief moe-

wel. Ik weet niet of het gaat gebeuren,maar ik

nadenken over het voork omen ervan. Uiteraard

ten nemen. Ons doel is uiteindelijk om rond de

zou het graag eens willen. Net als speler wil je

is het ook belangrijk een wedstrijd te kunnen

31 punten te halen. Als dat lukt, is dat een ge-

als trainer er ook het maximale uithalen. Op de

controleren. Puur verdedigend spelen is een keus,

weldige prestatie. Bij het team moet dan wel ie-

manier van werken van Go Ahead voel ik me

maar ik zie het anders . Misschien ook omdat ik

dere schakel kloppen. Soms zijn we het in een

dusdanig goed, dat het voor mij heel lang mag

zelf aanvaller ben geweest. De mensen moeten

kort tijdbestek ineens helemaal kwijt, zoals uit

duren. Dat is voor mij ook veel waard. De top-

tevreden naar huis gaan. Dus of je nu naar een

bij NAC of thuis tegen N.E.C.. Er hoeft dan maar

club is nog een wens, maar geen blinde ambi-

voetbalstadion of theater gaat, de spelers zijn de

iets te gebeuren en de wedstrijd draait volledig

tie. Het plezier in het werk en staat voorop .

acteurs die het publiek mogen vermaken.”

om. Daar werken we aan en ondersteunen dit

Waarom ik een topclub aan kan? Naast dat ik

met hulp van beelden. De jongens moeten k ei-

er in heb gespeeld, weet wat erbij komt kijken,

Druk

hard werken, maar ook genieten. We zijn geen

heb ik een eigen visie op het voetbal en heb

Nu Go Ahead Eagles indruk maakt dankzij ruime

ploeg die voor de pot hangt en kijkt w at er ge-

verschillende managementfuncties bekleed.

zeges op bezoek bij RKC Waalwijk en Roda JC (1-4)

beurt. Dat spelletje op basis v an toeval ligt het

Daarnaast heb ik inmiddels een rugzak aan er-

en een gelijkspel (2-2) tegen F eyenoord. Daar-

team niet en wil ik niet.”

varingen, zowel goede als minder goede , en juist dat moet je ook tegenk omen om weer

mee zijn de ogen wat meer gericht op de ploeg uit Deventer. “De manier waarop we de punten

Topclub

beter te worden. Of ik die kans krijg, weet ik

pakken is overtuigend. Daardoor is het verwach-

In Deventer is Booy een gelukkig mens. Toch is

niet. Dat borrelt bij mij nog steeds en hoop dat

tingspatroon wel bijgedraaid en als we een paar

de trainer iemand die het maximale uit zijn

het ooit eens gaat gebeuren.”

DECEMBER | 2013

9

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:49 PM Page 10

TEKST: ROGIER CUYPERS | BEELD: LEONARDO MOUWEN

COACHING COACHING EDUCATION EDUCATION TRIP TRIP LONDON LONDEN

Afgelopen oktober vond een, nieuw, uniek evenement plaats . In een samenwerking tussen Training Trips en TrainersMagazine werd er de eerste ‘Coaching Education Trip’ georganiseerd. Met deze reis konden trainers een kijkje in de k euken nemen van de opleiding van de Engelse topclubs Fulham, Crystal Palace en Tottenham Hotspur. Deze kans werd door twintig trainers aangegrepen en stonden maandag 14 oktober j.l. op Schiphol wat na afloop een fanatische ervaring bleek.

10

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:50 PM Page 11

CRYSTAL PALACE: DE MANAGER BEPAALT Het eer ste station van de Coaching Education Trip was Crystal Palace. Crystal Palace is een ‘League-hopper’. Dan weer op het hoogste niveau actief en dan weer in de Championship (eerste divisie). Het wer d daar duidelijk dat de hoofdtr ainer van het eer ste team een flink e vinger in de pap heeft als het gaat om de speelstijl van de jeugdteams.

Het complex van Crystal Palace zou in Nederland

bij clubs uit lagere divisies. Daarnaast organiseren

eerste elftal. Waar in Nederland een club v aak

niet opvallen. Het is een gezellige, familiaire club.

we ook festivals voor jonge kinderen om ze daar

een visie op het spel heeft en soms zelf door de

Maar veel geïnvesteerd in de accommodatie is

te scouten. Ook krijgen we spelers die zijn afge-

gehele opleiding in één systeem speelt, daar zit

er niet. Een ouderwetse Engelse sfeer hangt er ,

vallen bij de topclubs en die spelersmakelaars bij

er bij Crystal Palace niet één lijn in. De manager

de schoenen hangen in de zogenaamde ‘boot

ons aanbieden. De afgelopen jaren hebben spe-

bepaalt hoe er op dat moment door de club ge-

room’. En de jeugdspelers v an de club hebben

lers van vijftien jaar vaak al hun eigen makelaar.”

speeld wordt. Head of Coaching David Muir daarover. “Elke manager speelt anders en dus moeten

om beurten dienst om alle schoenen van de eerste elftalspelers schoon te mak en. De kicksen

Mentale aspect

spelers zich kunnen aanpassen. We leiden ze

hangen er dan ook geweldig bij.

In de jeugdopleiding wordt ook voorzichtig aan-

daarom breed op. De voorzitter heeft gezegd dat

dacht besteed aan het mentale aspect v an het

de manager bepaald hoe we in de jeugdopleiding

Scouten

voetballen. Het niveau van die mentale training

spelen. Sommige manager zijn enorm betrokken

Academy Director Gary Issott vertelde over de or-

is daar erg ‘basic’. Er wordt met de oudere jeugd

bij jeugdploegen. Door ze op deze manier op te

ganisatie van de jeugdopleiding. De club heeft

vooral gesproken over de impact van mentaliteit

leiden, leren ze wel elk systeem te spelen.”

veertig coaches, video-analisten en een veertigtal

tijdens wedstrijden. De spelers w aren af en toe

scouts en daarnaast nog vrijwilligers. Het scouten

wat terughoudend als hen gevraagd werd welke

"Het zelfbewustzijn van de academies die wij

is een ‘issue’ in Londen w aar liefst 13 profclubs

zaken je juist wel en niet wil in je carrière . ‘Het

bezochten viel me het meest op . Natuurlijk

gevestigd zijn. “We mogen tot zestien jaar maar

is niet cruciaal w aar je aan denkt, maar hoe je

zijn de middelen ruimschoots aanwezig in de

op anderhalf uur van Londen scouten”, vertelt Is-

eraan denkt’, was de boodschap. Spelers kregen

Premier League, maar de clubs zijn zich ook

sott. “Vanaf zestien jaar mogen we dat overal.

de gedachtecirkel te zien (gedachten, emoties,

terdege bewust v an de tekortkomingen die

We hebben één scout in Parijs zitten, omdat dat

gedrag/prestatie, uitkomsten en weer terug naar

voortkomen uit de traditionele Engelse voet-

maar op tweeënhalf uur afstand is v an Londen.

gedachten). Het belang van het mentale aspect

balstijl en manier van opleiden. Ze investeren

Er zijn liefst 92 profclubs in Engeland en daarom

werd door de spelers wel onderschreven, maar

veel in het verbeteren v an dit facet v an de

proberen we ook buiten Engeland te scouten. In

ze maken er pas sinds kort gebruik van.

opleiding, waardoor ze de stap naar de Eu-

Parijs scouten we

Algerijnen en Afrikanen.”

ropese top snel aan het dichten zijn."

Crystal Palace heeft liefst veertig scouts in en om

Filosofie

Londen rondlopen. “Twee scouts zoeken naar ta-

Het doel van de opleiding is, zoals bij elke oplei-

lent bij profclubs uit Londen en anderen doen dat

ding, dat spelers door moeten stromen naar het

DECEMBER | 2013

JOB PEETERS, TRAINER GEMERT D1

11

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:50 PM Page 12

FULHAM F.C.: AMBITIEUZE DOELSTELLINGEN

Het opleiding van eigen jeugd staat bij Fulham er g hoog in het vaandel. Zo hoog, dat ze er zelfs doelstellingen aan durven te hangen.Vanaf het seizoen 2014/2015 moet een derde van de eerste elftalspelers uit de eigen opleiding komen (vanaf 14-15 jaar).

Doelstellingen

ploeg maar twee keer per week hebben?”, was

lopen in plaats van veel te coachen

Qua filosofie op het gebied van de speelwijze lig-

één van de vragen van de Nederlandse trainers.

- Realistische trainingen: werk met goals

gen Crystal Palace en Fulham niet ver uit elkaar.

“Zorg dat je de fysieke component functioneel

- Coaches moeten positief zijn. Geef positieve

De spelers uit de jeugdopleiding moeten zich

in de voetbalvormen verwerkt. Denk aan 1v1-,

aanwijzingen, om de kernpunten te versterken

aanpassen aan de filosofie van het eerste elftal.

2v2- of 3v3-oefeningen waarbij je jouw lichaam

Nu is dat de filosofie van hoofdtrainer Martin Jol.

goed moet gebruiken. Wij integreren het fysieke

Willen spelers van Fulham ‘top learners’ worden,

Fulham wil graag spelers voor het eerste elftal

aspect veel meer in de voetbaltrainingen in

dan wordt het volgende van ze verwacht:

opleiden, maar weet dat die stap niet voor een

plaats van ze te scheiden.”

- Risico nemen - Volhardend zijn

ieder is weggelegd. “Als we de jeugdspelers onderverdelen in A, B en C, dan wil je zo min mo-

“Filosofie is een gevaarlijk woord”

- Leren van fouten

gelijk C-spelers hebben. De B-spelers worden

Veel Nederlandse trainers zijn geïnteresseerd in de

- Vragen stellen

vaak geen A, maar ze kunnen wel de beste B-

filosofie bij een grote club als Fulham. Toch durft

- Wil dingen begrijpen/leergierig

spelers worden om de A’s te ondersteunen. En

men daar bij de Londense club niet direct een uit-

de A-spelers kunnen de B’s dan weer helpen om

spraak over te doen. “Filosofie is een gev aarlijk

“De mooiste leus die ik opving bij alle clubs

toch nog (elders) een carrière te mak en”, ver-

woord. We werken met coachings principes.”

was de slogan: ‘As a player, you have to earn your privileges’. De wijze waarop de spelers

telde Academy Director Huw Jennings.

Enkele principes die ze bij Fulham aanhouden:

mentaal worden geprikkeld om te presteren

Fysieke component

- De beste jongens uitdagen

is mij het meeste bijgebleven, hun intrinsieke

Wat bij alle bezochte clubs in Engeland opv alt

- Juiste intensiteit tijdens de trainingen

motivatie om iets in het voetbal te bereik en

is dat de spelers fysiek sterk er en verder zijn

- Slordig spel/techniek worden niet geaccep-

is hoger dan w at wij bij de Nederlandse

dan in Nederland. Fysieke training is dan ook

teerd

van groot belang in Engeland. “Maar hoe kun-

- Spelers stimuleren om beslissingen te maken

nen wij dat fysieke aspect integreren als we een

- Minder praten, meer spelen. Laat de training

jeugd aantreffen.”

CEES NUIJENS,TRAINER GEEL WIT 20

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:50 PM Page 13

DRIBBELEN EN SCHIETEN ORGANISATIE: • Twee grote doelen • 2 keepers • Minimaal 3 spelers • Voldoende ballen • Afstand tussen de doelen minimaal 25 meter • Speler dribbelt richting doel en werkt af • Direct daarna verdedigt hij de volgende speler die vanaf de overkant komt indribbelen • Die moet tot afronding komen • Die aanvaller moet vervolgens weer de volgende speler verdedigen die komt indribbelen

COACHING: • Op tempo uitvoeren • Snel dribbelen • Maak actie om verdediger te verrassen • Of schiet voordat verdediger in de buurt is • Verdediger volle druk op de bal

VOORZETTEN VERDEDIGEN/AANVALLEN ORGANISATIE: • Half speelveld • 7 aanvallers • 2 verdedigers • 1 keeper • Voldoende ballen • Trainer speelt aanvaller in, die opent op rechts of links • Flankspeler legt voor op de inkomende 2 spitsen • Verdedigers (geel) proberen de spitsen van scoren te houden

COACHING: • Strakke, harde openingspass naar de flank • Flankspeler goed aannemen, zodat hij snel kan voorgeven • Afwisselen lage, hoge voorzet • Spitsen kruisen, bewegen, vrij komen van verdedigers

DECEMBER | 2013

13

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:51 PM Page 14

TOTTENHAM HOTSPUR: TRAININGSCOMPLEX OM VAN TE DROMEN

Bij het betreden van het trainingscomplex van Tottenham Hotspur viel menig tr ainersmond open.

Een slordige 65 miljoen eur o bedraagt het nieuwe onderk omen van de Londense topclub . Echter breekt er maar weinig talent door richting het eerste team.

cijfers. In 2013 verschenen 220 spelers aan de start

voor die positie gehaald moet worden en dat die

van een Premier Leagueduel. Slechts 59 (27%)

jeugdspeler dus niet doorstroomt. Dat kan frustre-

daarvan waren van Engelse origine. Bij Tottenham

rend zijn voor een opleiding”, vertelt Dean Ras-

noemen ze het opleiden van eigen jeugd naar het

tick, Head of Academy Operations & Performance.

Liefst veertien perfecte velden –waarvan vijf voor

hoogste niveau dan ook een ‘enorme uitdaging’.

Spelers worden bij Tottenham opgeleid tussen de Het grote verschil tussen Tottenham en veel an-

8 en de 21 jaar. Waar in Nederland een speler af

dere Engelse clubs is dat de manager geen invloed

en toe verhuurd wordt, daar is dat in Engeland

heeft op de jeugdopleiding van de club. De voor-

de gewoonste zaak v an de wereld. En niet één

zitter houdt daar toezicht op . De club is de baas

keer. Het meest absurde voorbeeld is de huidige

en niet de hoofdtrainer van het eerste elftal.

Engelse international en speler van Spurs, Andros Townsend. Sinds 2009 zit hij bij de Spurs , maar

het eerste team-, 23 field managers om de velden te onderhouden en een indoor complex om

‘The coach is king’

is in de afgelopen jaren liefst negen k eer ver-

je vingers bij af te likken. Bij de Spurs kijkt men

Heeft de manager, in dit gev al André Vilas Boas,

huurd. De aanhouder wint, want de buitenspeler

niet op een pond meer of minder.

dan zo weinig in de melk te brokk elen? Integen-

scoorde onlangs zijn eerste goal voor Engeland.

deel. “Eén van de principes v an de clubs is ‘T he

Zware taak

coach is king’. Als wij als jeugdopleiding denk en

Investeren in jonge spelers

Dat het opleiden van Engelse spelers voor de Pre-

dat een speler klaar is voor het eerste elftal, dan

Hoewel Tottenham investeert in jonge spelers

mier League een zw are taak is, bewijzen recente

kan de manager alsnog bepalen dat er een speler

(Gareth Bale werd op zeventienjarige leeftijd

14

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:51 PM Page 15

voor elf miljoen euro overgenomen v an Sou-

worden. Spelers kiezen v aak voor het geld, maar

helft van de jeugdtrainers heeft een verleden bij

thampton) is het budget v an de jeugdopleiding

we hopen dat ze de voorkeur geven aan een goede

de Spurs, maar hecht hij daar veel w aarde aan?

‘slechts’ 2,6 miljoen euro . Dat is vrij gemiddeld

opleiding. Wij kunnen ze op weg helpen naar een

“Oud-spelers zijn vaak baantjeshoppers. Ze gaan

en niet te vergelijken met topclubs die het twee

mooie carrière op profniveau. Ofwel in de Premier

van jeugdteam naar jeugdteam in de hoop op een

tot drievoudige investeren in de jeugdopleiding.

League of in de Championship Division.”

sexy baan bij het eerste elftal”, is hij duidelijk.

onze jeugdspelers voor de deur . Spelers krijgen

1v1

Volgens McDermott is het beleid in Nederland

geen vette contracten. Het is onze filosofie om ze

Dat het fysieke aspect in het Engelse voetbal

beter dan in Engeland w aar veel clubs onder

een wortel voor te houden. Geef je ze een lucratief

een prominente rol speelt, is na de bezoek en

invloed zijn v an rijke eigenaars. “Bij clubs als

meerjarig contract, dan loop je de kans dat ze lui

aan Crystal Palace, Fulham en Tottenham Hots-

Ajax en Feyenoord wordt er meer aan de lange

pur wel duidelijk. De één-tegen-één (1v1, zie

termijn gedacht. Hier heb je mensen als Roman

“Interessant is het verschil in denkwijze tussen

oefenvormen) wordt dan ook v aak getraind.

Abramovich die een passant als José Mourinho

de clubs. Bij Tottenham Hotspur zijn trainingen

Toch willen ze bij Tottenham een wat meer Eu-

binnenhalen. Hij neemt vervolgens weer alle-

volledig gericht op het individu en wordt er al-

ropese stijl ontwikkelen: technisch goed, intel-

maal mensen mee naar Chelsea.”

leen gespeeld in (varianten van) het ‘Europese’

ligent en tussen de linies spelen.

Rastick: “Bij ons staan er geen dikk e auto’s van

Verder is de Academy Director kritisch over het

1:4:3:3- systeem. Bij Fulham is er daarentegen meer aandacht voor het mentale aspect in de

John McDermott

jeugdsysteem in Engeland. De U21-teams spe-

vorm van het creëren v an echte ‘winnaars’ en

Na het bezoeken van een training v an een mix

len louter oefenwedstrijden en k ennen geen

leren spelers gedurende het seizoen in verschil-

van U19 t/m U17 schoven twee jeugdspelers van

beloftencompetitie zoals in ons land. “U21-

lende systemen te spelen.”

de Spurs aan voor een vraag-en-antwoordsessie.

voetbal is tijdverspilling. Ze moeten in een

Vervolgens kwam John McDermott, de Academy

echte competitie spelen. Die jongens hebben

Manager, aan bod. Hij kreeg de vraag over de se-

op deze manier geen ervaring om ze meteen in

lectie van jeugdtrainers bij de club. Ongeveer de

te zetten in de Premier League.”

FRANK TEEUWEN, TRAINER SV DEURNE A1

SCHIETEN ORGANISATIE: • 1 aanvaller • 1 verdediger • 1 keeper • Aanvaller en verdediger kaatsen de bal naar elkaar • Wanneer hij afdrukt, mag hij de bal een keer controleren • De verdediger moet het schot blocken • Doe hetzelfde meteen daarna aan de andere kant om de vaart erin te houden • Je moet tussen de pylonen afdrukken (die op de rand van de 16 staan)

COACHING: • De aanvaller probeert de verdediger te verrassen door ineens af te drukken • Goede aanname, bal moet ineens goed liggen • Strak inspelen op juiste been

DECEMBER | 2013

15

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:51 PM Page 16

KAPPEN ORGANISATIE: • 1 aanvaller • 1 verdediger • 1 keeper • De aanvaller probeert de verdediger op de rand van de 16 uit te kappen om vervolgens op het doel af te werken • De pylonen staan drie meter uit elkaar en op een afstand van ongeveer vijftien meter van de goal. Het schot op doel moet tussen die pylonen door • Doe daarna met twee andere spelers precies hetzelfde aan de andere kant om de snelheid erin te houden

COACHING: • Verras de verdediger • Op tempo uitvoeren • Kort en snel kappen en draaien

SPRINTEN EN SCHIETEN ORGANISATIE: • 1 keeper • 1 spits • 1 verdediger • Trainer om de bal in te spelen • Speler naast de goal om de tweede bal in te spelen • De trainer speelt/gooit de bal op een meter of tien van de goal • De aanvaller moet zich van de verdediger losmaken en scoren • De speler naast de goal gooit direct een nieuwe bal aan en de aanvaller moet zonder druk van een verdediger weer afwerken

COACHING: • Ontworstel je van de verdediger • Pas aan wanneer de bal niet op maat is om af te werken • Snel tot afwerken komen

16

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:51 PM Page 17

“KIJKEN WAT WE VAN DE

ENGELSEN KUNNEN LEREN”

Na drie intensieve dagen waren de deelnemers het er wel over eens: er zat een goede opbouw in het bezoeken van de clubs en deze trip had wel degelijk meerwaarde voor de aanwezige trainers. Voor velen was het toch een kijkje in een keuken waar ze normaal niet k omen. “Er wor dt veel aandacht besteed aan hard werken en nederigheid.”

Het verschil in accommodaties en professionalisme

gen, schoten blokken, doordekken, fantastisch kop-

lers die hun opwachting maken in een eerste elf-

tussen Crystal Palace en Tottenham Hotspur was

pen.. Dat leren zij verdedigers beter dan wij. Ook

tal van een BVO-club vaak al jaren wedstrijder-

navenant. Fulham zit daar precies tussen, weten

leiden zij echt goede spitsen op die het positiespel

varing in de benen. In Engeland is dat anders .

ze zelf maar al te goed (‘We are the Fulham sand-

niet zo beheersen als wij. Maar wel doelpunten

Jeroen van der Geest, Trainer SDO C1: “Wat mij

wich’). Dat niet alles door de Nederlandse trainers

kunnen mak en, fantastisch kunnen schieten en

het meest is bijgebleven, is dat ze bij de Engelse

één-op-één overgenomen kan worden, is duidelijk.

koppen, balvast zijn en -het belangrijkste in mijn

jeugdteams geen competitie spelen, maar alleen

De mogelijkheden bij de Engelse Premier League-

ogen- beter kunnen vrijlopen dan onze aanvallers.

vriendschappelijke wedstrijden. Ook speelt de

clubs zijn uiteraard stukken groter dan bij de Ne-

Tot slot hebben ze in Engeland meer aandacht voor

jongste jeugd, U9, 5 tegen 5 of 6 tegen 6 vriend-

derlandse amateurclubs . Toch k onden de

het atletisch aspect van het voetbal.”

schappelijk tegen andere clubs uit Londen.”

Nederlandse en één Belgische trainer wel zak en meenemen die toegevoegde waarde hebben voor

Wil Kwast, al jaren actief als techniektrainer , viel

hun werkwijze.

ook op dat de kleine dingen een training soepeler

VOLGENDE REIZEN

laten verlopen. “Ze maken geen gebruik van vaste

Na het succes van deze reis, staan de volgende reizen ook alweer op het programma. Training Trips en TrainersMagazine organiseren dan de tweede en de derde Coaching Education Trip.

Van 17-19 maart staat er zowel een reis naar Duitsland (Fortuna Düsseldorf, Borussia Mönchengladbach en Bayer Leverkusen) als naar Engeland (Watford FC, Fulham FC en Tottenham Hotspur) op het programma.

‘Europees’ Tottenham

doelen, maar van doelen op wielen. Op die manier

“Wat mij opviel was dat ze bij Crystal Palace en Ful-

kunnen ze vaker en effectiever gebruikt worden en

ham FC niet de nieuwe Christian Eriksen of Nav a-

blijft het strafschopgebied beter. In Nederland wor-

rone F oor gaan opleiden. Dat kunnen wij in

den doelen vaak niet gebruikt, omdat ze moeilijk

Nederland gewoon erg goed”, is de mening v an

te vervoeren zijn. Daarnaast besteden ze hier veel

Jord Roos na het bezoek aan Londen. “Tottenham

aandacht aan nederigheid en hard werken.”

is in dat opzicht geen Engelse, maar een Europese topopleiding. Maar in mijn ogen moet je niet kijken

Jeugdopleiding

naar wat wij Nederlanders beter kunnen,maar wat

In Engeland kijken ze met veel respect naar de

wij van hen kunnen leren. Dat is het echte verdedi-

Nederlandse jeugdopleiding. Bij ons hebben spe-

DECEMBER | 2013

Het aantal plekken per reis is beperkt.

Nu al r eserveren? Stuur dan een mail naar mail@trainingtrips.info

17

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:52 PM Page 18

SENIOREN | AMATEURS: INTERVIEW | TEKST : ROGIER CUYPERS | BEELD: ROB KOPPERS

Jord Roos, N.E.C./FC Oss / Juliana ’31 / Union

“IN DE GEVANGENIS LEER JE HET BESTE EEN TEAM MANAGEN” 18

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:52 PM Page 19

Eén van de aanwezige voetbaltrainers in Londen was Jord Roos (23). De nog jonge Nijmeegse voetbaltrainer ontwikk elt zich momenteel als tr ainer en tr ainer/coach bij drie clubs: N.E.C./FC Oss, Juliana ’31 en Union. Roos is bezeten van het spelletje en gaat problemen niet uit de weg . “Ik houd van de moeilijke karakters.

Dat daagt me uit in mijn werk.”

De terugweg van het trainingscomplex van Crys-

mijn succesbeleving. Succesbeleving maakt je in

van hen. Momenteel volg ik ook een HBO-oplei-

tal Palace tot het hotel bedroeg, mede dankzij

zekere zin. En dat geldt ook voor spelers en trai-

ding Sport, Gezondheid en Management met

het drukke Londense verkeer, bijna twee uur. Een

ners. Daardoor ben ik een praktijktrainer gewor-

‘het talent’ als afstudeerrichting.Wat is talent en

uitgelezen mogelijkheid voor Jord Roos om met

den: gewoon doen, doen, doen. Nu duik ik heel

wat bepaalt dat nou? Op dat soort vragen moet

zijn collega-trainers intensief over het spelletje

diep in de sportpsychologie, het technisch/tacti-

ik antwoord geven.”

te discussiëren en zijn verhaal te vertellen.

sche aspect en de fysiologie. Ik heb namelijk wel het vermogen om goed te studeren.”

Om vervolgens zelf antwoord te geven op zijn vragen: “Volgens mij is karakter v an de speler,

De Nijmegenaar stopte op zijn zeventiende als actief voetballer met Achilles 1894 in Groesbeek,

Als trainer heeft hij geen last v an zijn dyslexie.

en zeker de gedeeltes ‘willen’ en ‘liefhebber zijn’,

maar merkte dat zijn liefde misschien nog wel

“Nee, het beperkt me totaal niet. Ik zorg v aak

de basis. Een gedeelte is bepaald door je DNA,

meer bij het trainerschap lag. “Op mijn vijftiende

dat ik strakke powerpoints heb, maar ik kan ook

maar de omgeving v an een speler is bepalend.

ging ik naar het CIOS. In het kader van de oplei-

een speler dingen laten opschrijven. En als ik zelf

Als men in bepaalde gezinnen veel vet eten eet

ding ben ik bij Union allemaal teams gaan trai-

wat schrijf en er zitten spelfouten in, dan is dat

en sport niet stimuleren, dan kom je niet ver. Het

nen. Later werd ik bij de selectieteams betrokken

maar zo. Vroeger was ik daar onzeker over, maar

wel of niet halen van de top zit hem v aak in de

en dat is toch het leukste . Frans Paymans heeft

die tijd heb ik achter me gelaten. Ik heb geac-

absolute wil. In de Topklasse hoor ik v aak van

me uiteindelijk als assistent-trainer naar de jeugd

cepteerd dat ik bepaalde zaken wel en niet kan.”

spelers dat trainers hen vroeger niet attendeer den op wat ze destijds moesten doen om de top

van FC Den Bosch gehaald en daar ben ik hem nog dankbaar voor . Bij Den Bosch heb ik een

Plezier

te halen. Dat inspireert me om jongens dat wel

goed jaar gehad en nu zit ik alweer vier jaar bij

“Mijn plezier haal ik uit de ontwikk eling en de

te laten inzien.”

N.E.C./FC Oss. Het is toevallig dat ik nu in Malden

groei van een team”, vervolgt hij. “Als ik het ge-

woon en dat de twee andere clubs die ik train,

voel krijg dat ze beter door me worden en ik het

Teamontwikkeling

Juliana en Union, daar ook zitten.”

gevoel krijg dat ze echt beter willen worden, is

De eeuwige discussie binnen het jeugdvoetbal is

dat prettig werken. Ik ben begonnen met recrea-

wat belangrijker is: het individu of het team. Geef

Dyslexie

tieve teams, maar merk dat ik het liefst met jon-

je de sterspelers meer aandacht en privileges of

‘Ieder nadeel heb z’n voordeel’. Dat geldt mis-

gens werk bij wie het echt de passie is om ver te

blijft voetbal een teamsport? “Bij N.E.C. noemen

schien ook wel voor de jonge oefenmeester. Roos

komen. Die passie deel ik namelijk. Jongens die

omschrijven we het als volgt: het individu staat

was een slimme leerling, maar dyslexie zorgde

bij een BVO voetballen, hebben dat allemaal wel.

voorop, maar binnen het team. Spelers krijgen

ervoor dat hij geen middelbare schooldiploma in

Ook bij Juliana ’31 en Union werk ik met spelers

niet apart heel veel aandacht, maar gewoon de

zijn la heeft liggen. “Aan mijn Cito-score lag het

die dat hebben. Ik heb mijn TC1 nog niet, maar

aandacht die ze verdienen binnen het team.

niet, maar uiteindelijk ben ik zonder diploma van

wel de ambitie om die op korte termijn te halen.

Wanneer een ploeg goed is, ontwikkelen spelers

de middelbare school gegaan. Door mijn dyslexie

Bij N.E.C./FC Oss heeft iedereen TC1 en omdat

zich het best. In mijn ogen is een bepaalde hië-

presteerde ik niet naar behoren en behaalde niet

we het steeds over de inhoud hebben,leer ik ook

rarchie binnen een team wel belangrijk. Iemand

DECEMBER | 2013

19

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:52 PM Page 20

met een positieve invloed op zijn medespelers staat

leden met moeilijk opvoedbare jongeren en in

te weinig oog. Mensen kunnen corrigeren, stimu-

wat hoger op de ‘ladder’. Als iemand minder goed

een gevangenis. Dat verleden helpt hem in zijn

leren. Dat spel, het managen van de groep, leer

gedrag vertoont, al is het één van de talenten, dan

huidige werkzaamheden. “Ik houd van moeilijke

je nergens zo goed als in de gevangenis.”

moet hij door de spelers gecorrigeerd worden.”

karakters. Dat daagt me uit in mijn werk.Ze voegen voetballend vaak wat toe en het triggert me

Jeugdtrainer/senioren

Spel

om met die jongens die het niet altijd makkelijk

Al eerder gaf Roos aan dat de wat oudere doel-

Roos traint verschillende teams bij N.E.C./FC Oss en

hebben, te stimuleren om hun doelen te berei-

groep hem beter ligt dan het hele jonge ‘spul’.

heeft niet één specifiek team toegewezen gekre-

ken. In mijn ogen wordt iedereen als goed mens

Bij de jeugd heb je wel met andere factoren te

gen. “De regel is nu dat je een fulltime aanstelling

geboren en is ongewenst gedrag te wijten aan

maken. “Ouders hebben altijd een mening. Het

moet hebben om een v ast team te trainen. Het is

invloeden van buitenaf. Als iemand lastig is, wil

is aan de trainer hoe belangrijk je dat maakt. De

daar gebruikelijk dat je alle teams getraind hebt.Ik

ik weten waarom. Hoe kan ik dat veranderen en

ouders horen natuurlijk bij het groeiproces v an

merk dat de C-junioren en de bovenbouw beter bij

duidelijk maken dat ander gedrag hem verder

het kind. Kijk je naar de spelers in de Topklasse,

me past, omdat ik uitga van het karakter en de mo-

brengt? Daar ligt mijn uitdaging.”

is dat natuurlijk anders . Als je als trainer goed

tivatie van een speler. In een gesprek wil ik altijd de

kunt uitleggen en ‘lesgeven’ –dat is toch de

motivatie van een speler gebruiken. Dit spel kun je

“Op mijn vijftiende werkte ik in de Ardennen al

basis-, vertelt waarom je iets doet en het levert

het best spelen met jongens die dat ook snappen.

met moeilijk opvoedbare jongeren”, vervolgt de

wat op, dan heb je die spelers.”

Als je op een zo dicht mogelijk volw assen niveau

Nijmegenaar. “Op mijn achttiende ben ik in de

kunt communiceren, kun je bepaalde dingen dui-

gevangenis gaan werken. Wiljan Vloet heeft ook

Maar is zijn jeugdige leeftijd een nadeel? Wordt

delijk maken die in de topsport belangrijk zijn.In de

geen betaald voetbal gespeeld, maar werkte ook

hij door iedereen serieus genomen? “Als je sol-

jeugd is het meer enthousiasmeren en stimuleren.

met moeilijk opvoedbare jongeren. Daar spiegel

liciteert en je bent jong, is niet iedereen meteen

De senioren zijn gebekter en dat is ook erg leuk.”

je jezelf toch aan. Ook trainers als Gertjan Ver-

enthousiast. Toen André Villas-Boas loog tijdens

beek en J an de Jonge hebben die achtergrond.

een sollicitatiegesprek dat hij tien jaar ouder

Gevangenis

Voetbaltrainer zijn is een kunstje . Je moet vor -

was. Toen hij functioneerde, meldde hij zijn ware

Met zijn 23 jaar heeft Roos op maatschappelijk

men kennen en accenten weten te leggen.Dat is

leeftijd. Behalve dat getal, was het in zijn functi-

vlak al een hoop gezien. Zo werkte hij in het ver-

goed te leren. Voor het pedagogische gedeelte is

oneren niet relevant. Als je op jonge leeftijd din-

20

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:52 PM Page 21

gen doet die leeftijdgenoten niet doen, val je ook

“In Nederland mogen we trots zijn op ons voet-

toont daar hetzelfde gedrag en hier kan iedereen

in positieve zin op. Mijn leeftijd is nooit een issue

balklimaat. De details hier zijn anders en je ziet

zichzelf zijn. Wij kunnen wat van hun discipline

geweest, ook niet als ik de jongens moet corri-

wat bepaalde details in Engeland opleveren.

leren en zij wat van ons creatieve vermogen.”

geren. Als je een jonge jongen corrigeert, hebben

Verdedigend gezien leiden ze spelers op zoals

ze soms de neiging de strijd aan te gaan. Als

wij ze niet hebben. Daar kunnen wij v an leren.

Plafond

mensen weten dat ze die confrontatie gaan ver-

We moeten individueler gaan opleiden en ze

Met nog jaren als trainer voor de boeg, kan

liezen, denken ze wel twee keer na.”

meer bieden zoals dat hier gebeurt. Denk aan

Roos nog mooie jaren tegemoet zien.Waar dan

trainingstof, maar ook zeker krachttraining. Hier

ook. “Ik wil mijn eigen plafond halen, maar je

Honderd procent

hebben ze dan weer geen hele fijnbesnaarde

moet de kansen krijgen. Als de Topklasse mijn

Minder dan honderd procent inzet accepteert

‘tien’. Ze trainen hier het eerste half uur veel op

plafond is, prima. Is dat bij wijze van Real Ma-

Roos niet. “Op het veld moet er gewerkt wor -

atletisch vermogen, onder andere met poortjes.

drid, geweldig. Je bent afhankelijk van mensen

den. Gebeurt dat niet, dan kan ik iemand zo van

En in de scouting pakken ze een grote, atletische

die het in je zien zitten. Het enige w at ik kan

de training sturen. Dat is in de Topklasse nooit

jongen die kan vechten. Bij ons is het positiespel

doen is zo goed mogelijk werk leveren. Tot nu

nodig geweest, wel in de jeugd. Ik verw acht

dan weer heilig, maar de w aarheid ligt in het

toe zijn mensen altijd tevreden over me ge-

topconcentratie en als die er niet is, kan ik heel

midden. Ik ben gek op positiespel en beheers

weest en dat is het belangrijkste.”

hard zijn en zeggen dat ik alleen met serieuze

dat als trainer beter, maar wat ik hier zie is ont-

mensen werk. Als spelers alles geven, geef ik

zettend interessant en voegt zeker wat toe.”

ook alles. Negentig procent is niet genoeg. Daar “In Japan gaat het er bijvoorbeeld heel anders

moet je een duidelijke streep trekken.”

aan toe”, refereert hij aan een eerdere reis . “Je

Buitenlandse trips

leert daar als Nederlander een hele andere cul-

Om zichzelf te ontwikk elen gaat de jeugdige

tuur kennen en een manier om met sport om te

trainer ook meer op trainersreizen als deze

.

gaan. Wij leren hun de manier v an trainen. Een

Zaken één-op-één overnemen zal niet gebeuren,

Japanner hoef je niet twee k eer iets te vragen,

maar Roos pikt er de juiste dingen uit.

zelfs de recreatieve Japanner niet. Iedereen ver-

JORD ROOS TRAINERSPASPOORT 2013 - nu: Juliana ’31 (assistent-trainer) 2008 - nu N.E.C./FC Oss (jeugd) 2007 – 2008 FC Den Bosch 2006 - nu: Union

“IN ENGELAND LEIDEN ZE VERDEDIGERS OP DIE WIJ NIET HEBBEN” DECEMBER | 2013

21

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:52 PM Page 22

PARTIJSPEL 5:5 PLUS 1 ORGANISATIE: • Veld van 30x35 meter • 2 keepers • 4:4 spelers • 1 vrije man • De vrije man is bij de ploeg in balbezit

COACHING: • Zo hard mogelijk inspelen • Met kaatsen mag het tempo er uit • Houd je enkel gespannen, voet strak • Klaar staan voor de bal • Op het goede been inspelen • Kort aan de bal • Zo snel mogelijk verwerken en afspelen

PARIJSPEL 4:4 PLUS 4 ORGANISATIE: • Veld van 30x35 meter • Minimaal 12 spelers • Drie kleuren hesjes • Maak drie teams van vier spelers • Begin met rood en geel in balbezit, blauw moet de bal afpakken • Zodra blauw de bal verovert, vormen zij een 8-tal met de 4 spelers die geen balverlies leden • Het team van de speler die balverlies leed wordt nu verdedigende partij

COACHING: • Hoog tempo • Zo hard mogelijk inspelen • Op het goede been inspelen • Ben streng op de kwaliteit van je eigen passes • Aanvallers ruimte zoeken, veld groot maken • Verdedigers veld klein maken

22

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:52 PM Page 23

PASSEN EN TRAPPEN 1 ORGANISATIE: • Half speelveld • Minimaal 6 spelers • Voldoende ballen en pylonen • De rechtsback speelt de middenvelder in • Die laat vallen op de centrale verdediger • Deze opent op de rechtsbuiten, die terugspeelt op de middenvelder • Hij speelt de spits in en de spits passt in de loop van de rechtsbuiten • Vorm ook uitoefenen over linkerflank

COACHING: • Hard inspelen • Op juiste been inspelen • Bal maximaal twee keer raken • Klaar staan voor de bal • Vooractie maken • Zo snel mogelijk verwerken/spelen

PASSEN EN TRAPPEN 2 ORGANISATIE: • Speelveld van 20x20 meter • 5 spelers • Voldoende ballen • Eerste speler passt in op tweede, die met links aanneemt en met rechts door speelt • De derde speler verwerkt met links en passt verder met links • De vierde speler neemt aan met links en speelt door met rechts • Spelers lopen achter de bal aan en nemen daar positie in • Na zeven minuten andersom, zodat beide benen worden getraind

COACHING: • Strak en laag inspelen • Vragen of welk been je aangespeeld wilt worden • Bal moet na aanname direct goed liggen om door te spelen • Op tempo uitvoeren

DECEMBER | 2013

23

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:52 PM Page 24

JEUGDOPLEIDING | TECHNIEKTRAINING: INTERVIEW | TEKST & BEELD: ROB ROBBEN

Techniektrainer Nelson de Kok

DE ONDERSCHATTING VAN TECHNIEKTRAINING

De 27-jarige Nelson de Kok is op professionele basis de hele week bezig met techniek en techniektraining. In de opleiding bijWillem II/RKC, bij het Kaatsheuvelse DESK en bij zijn eigen voetbalschool ‘2fast’ is hij actief om de functionele techniek van de voetballertjes te verbeteren. Vorig seizoen was hij binnen de Regionale J eugdopleiding van Willem II/RKC werkzaam voor zowel de midden- als de onderbouw .

Vanwege bezuinigingen is hij dit seizoen alleen betrokken bij de zogenaamde ‘talentenschool’. De Kok vindt dat bijzonder jammer. “Ik vind dit een gemiste kans en dan heb ik het niet eens over mezelf,maar over de voetballertjes. Zij missen hierdoor toch een bepaalde basis.”

24

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:52 PM Page 25

“JONG VOETBALLERTJES PIKKEN ONTZETTEND SNEL BEWEGINGEN OP” De Kok, die als jeugdspeler bijna de volledige jeugd-

‘Fifa-street’

zoen starten we met een groep van tachtig spe-

opleiding bij Willem II en later bij RKC doorlopen

Naast het voetballen in de zaal werd de K ok

lers en in de loop van het jaar wordt deze groep

heeft en ook nog even bij de Beloften v an RKC

langzamerhand ook een expert op het gebied

teruggebracht tot zestien spelers . Deze groep

Waalwijk gespeeld heeft, speelt nu vooral zaalvoet-

van freestyle en straatvoetbal. “Ik gaf met enkele

gaat dan het seizoen daarop de D3 v an Willem

bal. “In mijn tijd bij RKC Waalwijk was er nog geld

vrienden demonstraties straatvoetbal en zette re-

II/RKC vormen. Toch vind ik deze start met eer-

genoeg en daardoor was de concurrentie indertijd

gelmatig wat filmpjes op YouTube. Ik kreeg op

stejaars E-pupillen te laat. Eigenlijk zou je ge-

erg groot met duurbetaalde vedettes als bijvoor -

een gegeven moment een uitnodiging v an EA

woon met F-jes moeten beginnen, w ant hoe

beeld Petrovic en Molhoek. De jeugdspelers kregen

Sports om in Canada opnames te mak en voor

eerder je ermee begint, hoe beter de diverse be-

nauwelijks een kans in het eerste . Toen ik merkte

een aantal series v an het computerspel ‘FIF A

wegingen ingeslepen worden. Ik zeg altijd ‘talent

dat ik toch geen kans kreeg in het eerste, heb ik me

Street’. Met behulp v an sensoren werden voor

is één, maar oefening is twee’.”

meer geconcentreerd op het zaalvoetbal. Ik heb in

dat spel de diverse bewegingen v astgelegd. Ik

Nederland en België bijna altijd op het hoogste ni-

vond dat erg leuk en interessant en het leverde

Bezuinigingen

veau gespeeld bij clubs als Konica, Bunga Melatie,

me naast wat geld vooral naamsbekendheid op.

Twee seizoenen geleden startte De Kok bij Wille-

Club Futsal Eindhoven, Lier en Noorderwijk. Ook

Naast mijn werk als techniektrainer heb ik ook

mII/RKC als techniektrainer van de D2 en D3 met

heb ik nog gespeeld in het Nederlands zaalvoetbal-

een soort evenementenbureautje. Ik verzorg cli-

functionele techniektraining. “Willem II/RKC was

team van onder 21. Nu speel ik in België bij Zuten-

nics en workshops voor onder andere voetbal-

hierover erg tevreden en vorig seizoen kw amen

daal op het een na hoogste niveau.”

clubs. We geven dan een demonstratie en maken

daar de D1, C1 en C2 nog bij. Ik had gehoopt ook

daar dan een echt voetbalfeestje van. Vorig sei-

dit seizoen dat werk nog te mogen doen, maar

zoen heb ik in de rust v an PSV – FC Groningen

in juni hoorde ik v an het Hoofd Jeugd Opleidin-

voor een verzekeringsmaatschappij nog een act

gen dat ze erg tevreden over me waren, maar dat

opgevoerd w aarin ik als opa verkleed allerlei

er helaas geen budget meer w as. Dat was een

trucjes gedaan heb. Het publiek en ook de wis-

fikse tegenvaller. Omdat ik pas zo laat hoorde ,

selspelers die op het veld bleven, wisten niet wat

dat door geldgebrek mijn contract niet verlengd

ze zagen. Het was een groot succes.”

werd, geef ik nu naast de talentenschool bij Willem II/RKC elke maandagavond ook techniektrai-

DECEMBER | 2013

Talentenschool Willem II/RKC

ning aan de selectieteams van de D, E en F jeugd

Ondanks al deze nevenactiviteiten wil De K ok

bij DESK in Kaatsheuvel. Ondanks dat ik natuur-

zich vooral verder blijven ontwikk elen als tech-

lijk het liefst bij een BVO wil werken, omdat daar

niektrainer. “Ik zie en ik merk dat jonge voetbal-

toch de meest talentvolle spelertjes rondlopen,

lertjes ontzettend snel bewegingen oppikk en.

train ik met veel plezier en voldoening de voet-

Eigenlijk zouden deze talentvolle jongetjes vanaf

ballertjes bij DESK. Ook daar zie ik de spelers

een jaar of zes deze trainingen al moeten krijgen.

enorme progressie mak en. Bij andere BV O’s

Dat ik met de talenschool aan de slag ga, is na-

waren in juni de trainersposities natuurlijk al in-

tuurlijk een hele goede zaak. Ik werk daar met

gevuld. Ik zou bijvoorbeeld graag bij een topclub

eerstejaars E-pupillen. In het begin v an het sei-

willen werken, niet om de naam, maar omdat

25

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:52 PM Page 26

daar de spelertjes al als F-pupil in de opleiding

ner op termijn ook meer eisen aan het hele team

spelers baas worden over de bal. Daarom moe-

komen. Dat is echt investeren in de toekomst. Ik

stellen als het gaat over attractief en verzorgd

ten ze tijdens een training erg veel balcontacten

ben er van overtuigd dat de extra techniektrai-

voetbal. Als bijvoorbeeld de helft techniektraining

hebben. Verder wil ik de creativiteit van de spe-

ningen zich vroeg of laat altijd uitbetalen!”

volgt, zal de andere helft echt achterblijven op dat

lers stimuleren en ze moeten de vrije ruimtes

gebied. Ik w as bij Willem II/RKC zeker nog niet

leren zien. Als spelers vermoeid raken, laat ik ze

Kopieergedrag

klaar. Het belangrijke laatste stapje, namelijk het

niet zomaar uitrusten, maar krijgen ze v an mij

De basis met betrekking tot techniektraining is

toepassen in wedstrijdsituaties, duurt enkele sei-

een rustmoment met bal. Ze moeten dan bij-

bij Willem II/RKC dus wel in orde , volgens De

zoenen. Ze beheersen de bewegingen wel, maar

voorbeeld de bal stil op de voet laten liggen.Dit

Kok. “Dat wel, maar het is doodzonde dat deze

ze kunnen ze nog niet toepassen met tegenstan-

is dan ook meteen een goede oefening voor de

techniektraining stopt als ze naar de D3 gaan.

ders. Dat komt omdat de handelingssnelheid nog

balans en stabiliteit. Ik heb een aantal huis-

Natuurlijk kunnen de teamtrainers dit ook wel,

niet hoog genoeg is . Door eindeloos te oefenen

werkfilmpjes gemaakt die ook op YouTube te

maar nooit op de manier zoals een specialisti-

wordt die zo hoog dat je daardoor een grote voor-

vinden zijn en ik sluit dan ook altijd af met huis-

sche techniektrainer dat doet. Behalve dat ik

sprong hebt op anderen.”

werk. Ik stimuleer en prikkel ze om de geleerde bewegingen thuis te automatiseren.”

er veel over nadenk om goed doordachte oefenvormen in de juiste opbouw te bedenk en,

Vier stappen

kan ik deze oefening perfect en op hoge snel-

De Kok hanteert in zijn techniektrainingen een

Tweebenigheid

heid voordoen. Dat is een enorm voordeel. Kin-

aantal stappen. “Ja, ik heb daar veel over na-

“In de tweede stap oefenen de spelers de ge-

deren kopiëren de oefeningen die ze zien. Ik

gedacht en ik vind de opbouw van de techniek-

leerde bewegingen met denkbeeldige tegenstan-

kan ze op details wijzen en daardoor hun be-

trainingen erg belangrijk.

ders in de vorm v an pylonen. Ook hier blijft het

weging perfectioneren.”

trainingen dan ook in vier stappen. De eerste

uiteraard van het grootste belang, dat de spelers

Ik verdeel mijn

stap is het zogenaamd ‘droog’ oefenen van de

veel balaanrakingen hebben. In alle vier de stap-

Belang techniektraining

diverse kap- en draaibewegingen en de ver-

pen blijf ik op de tweebenigheid hameren. De

De Kok heeft een duidelijke visie over het belang

schillende passeerbewegingen. Ik noem dat ‘de

spelers moeten de bewegingen zowel naar links

van techniektraining. “Ik vind coördinatie en mo-

bal en ik en ik en de bal’.Ik begin natuurlijk met

als naar rechts uitvoeren, zodat zo met links en

toriek ontzettend belangrijk. Dit zijn misschien niet

de wat gemakkelijke oefeningen en naarmate

rechts moeten werken. Net als in de eerste stap

de aspecten waar je als eerste aan denkt als je het

het seizoen vordert worden deze vormen moei-

beginnen we hier weer met de vrij eenvoudige

hebt over techniektraining, maar ze worden er

lijker en complexer. Om spelers steeds nieuwe

bewegingen zoals de enkele en dubbele schaar,

veel lichtvoetiger door, waardoor je veel gemak-

prikkels te blijven geven, ga ik dan de verschil-

de overstap, de V en de Zidane. Later komen daar

kelijker gaat voetballen. Als je techniektraining

lende bewegingen achter elkaar laten uitvoe-

bijvoorbeeld de Akka, de C. Ronaldokap , de

aan de hele groep kunt aanbieden,kun je als trai-

ren. In deze fase is het erg belangrijk, dat de

Cruyffkap en de Okochabeweging bij.”

26

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:52 PM Page 27

Wedstrijdeigen druk

een één tegen één naar uiteindelijk een vier tegen

Warming-up

In stap drie worden de denkbeeldige tegenstan-

vier partijspel. In deze fase is de druk v an de te-

De Kok heeft ook een duidelijk e visie op de

ders echte spelers. De spelers geef ik dan wel de

genstander niet meer beperkt, maar wordt er wed-

warming-up. “Ik zie nog veel te veel warming-

opdracht om zeker geen honderd procent weer -

strijdeigen druk gegeven. Dit is dus de moeilijkste

ups zonder bal met alleen maar oefenvormen

stand te bieden. Ik werk dan veel in drietallen om

stap, die de echte wedstrijd benadert. Ik maak

uit de loopscholing. Ik zou wel heel eigenwijs

steeds wisselende tegenstanders te krijgen. Ik laat

nooit grotere teams dan vier, omdat ik ook hier de

zijn als ik zeg dat looptraining niet belangrijk

ze passen, verdedigen en passeer- en kapbewegin-

spelers veel aan de bal wil hebben.Ik wil veel her-

is, maar waarom zou je in de warming up niet

gen maken. Ook hier geef ik steeds aan welke be-

halingen en creativiteit in deze vormen in de kleine

een aantal oefenvormen doen uit de eerste drie

weging ze moeten uitvoeren en werk ik v

an

ruimte. De kleine ruimtes stimuleren de spelers om

stappen van mijn techniektrainingen? Zelfs bij

makkelijk naar complex. In stap vier komen dan de

de geleerde bewegingen te gaan toepassen en om

de senioren is dit nog erg nuttig. Je moet de

verschillende partijvormen aan bod. Dat gaat van

een voetballende oplossing te vinden.”

beperkte trainingstijd goed gebruiken. Je kunt zelfs coördinatietraining prima combineren met techniektraining. Je moet er voor zorgen dat er veel variatie zit in je trainingen. De spelers moet je steeds nieuwe prikkels geven. Dat houdt ze alert en nieuwsgierig.”

Ambitie De Kok heeft naast zijn werkzaamheden als techniektrainer en zijn activiteiten op het gebied van straatvoetbal en freestyle ook nog een voetbalschool ‘2fast’ bij TSV Gudok in Tilburg, die hij runt samen met Sifedien Assouiki. “Ik wil ook graag zo snel mogelijk mijn trainersdiploma’s halen. In de toek omst ambieer ik ’s avonds trainer/coach v an een club te zijn en overdag zou ik graag als techniektrainer bij een BVO werkzaam willen zijn. Ik kan dat dan ook goed combineren met mijn voetbalschool en mijn activiteitenbureautje!”

DECEMBER | 2013

27

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:52 PM Page 28

DE BAL EN IK, IK EN DE BAL ORGANISATIE: • Vierkant van 20 bij 20 meter • Alle spelers een bal • Kriskras door elkaar en op teken van de trainer allerlei kap-, draai- en passeerbewegingen uitvoeren • Bij vermoeidheid relatieve rust door bijvoorbeeld de bal stil op de voet te laten liggen (balans/stabiliteit) • Bewegingen worden in een steeds hoger tempo uitgevoerd COACHING: • Let op goede uitvoering en geef steeds tips om de beweging te optimaliseren • Constant zoeken van de vrije ruimte • Baas worden over de bal • Creativiteit stimuleren • Veel balaanrakingen

MET DENKBEELDIGE TEGENSTANDERS ORGANISATIE: • 8 spelers met bal • Steeds dribbelen 2 spelers tegelijk naar de middelste pylon • Daar maken ze tegelijk een passeerbeweging naar rechts en later allebei naar links: enkele schaar, dubbele schaar, overstap, de V, Zidane • Ze gaan om de pylon heen en sluiten in de andere rij achteraan • De trainer geeft aan welke beweging geoefend wordt • Bewegingen worden in een steeds hoger tempo uitgevoerd • Bewegingen worden steeds moeilijker en complexer COACHING: • Tweebenigheid • Handelingssnelheid

28

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:53 PM Page 29

MET PASSIEVE TEGENSTANDERS ORGANISATIE: • 3 spelers met onderlinge afstand van ongeveer 8 meter • Speler A speelt de bal naar B, deze dribbelt op en maakt een passeerbeweging onder passieve weerstand van A • B speelt de bal naar C, die dan weer een passeeractie maakt onder passieve weerstand van B • De passeerbewegingen worden zowel rechts- als linksom gemaakt • Hier worden dezelfde passeerbewegingen geoefend als in stap 2 • De trainer geeft aan welke beweging geoefend wordt • Bewegingen worden in een steeds hoger tempo uitgevoerd COACHING: • Tweebenigheid • Handelingssnelheid

MET WEDSTRIJDEIGEN DRUK ORGANISATIE: • 1 tegen 1 in een kleine ruimte met twee kleine doeltjes • Speler A speelt de bal naar B • Deze dribbelt het veld in en probeert A met een eerder geleerde passeerbeweging uit te spelen en te scoren op het doeltje • Daarna wisselen van rol • Uitbreiden naar 2 tegen 2, 3 tegen 3 en 4 tegen 4 COACHING: • Wedstrijdeigen druk • Juiste uitvoering • Tweebenigheid • Handelingssnelheid

DECEMBER | 2013

29

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:53 PM Page 30

JEUGDTRAINER | A1 3E DIVISIE A | V.V. IJSSELMEERVOGELS: INTERVIEW | TEKST: MENNO VAN DEN BOS | BEELD: PAUL SIJM

Zijn carrière begon al op zijn zeventiende. Bijna tien jaar later is J ustin Vos tr ainer van de A1 van de succesvolste amateurclub van Nederland: IJsselmeervogels uit Spakenburg. Kampioen worden is voor hem onder geschikt aan het optimaal fijn slijpen van de topper s.

“Mijn opstelling is niet de beste opstelling , maar die waarin de grootste talenten het best uit de verf komen.”

Justin Vos, jeugdtrainer A1 IJsselmeervogels

GEEN EERLIJKE TRAINER 30

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:53 PM Page 31

In de historische haven v an Spakenburg klimt

Voetbal is in Spak enburg dan ook een serieuze

werkte hij nog zes seizoenen bij de derde club

Justin Vos (26) een ruim een eeuw oude eik en-

zaak. Het dorp aan de Zuiderzee is sinds jaar en

van Spakenburg, eersteklasser v.v. Eemdijk. In die

houten botter op. Met een voetbal in de hand

dag grofweg verdeeld onder de roden van IJssel-

periode haalde hij ook zijn diploma’s UEF A B

kijkt hij vanaf de antieke vissersboot uit over de

meervogels en de blauwen v an SV Spakenburg

(TC2) en UEFA C (TC3). Vos zweert bij een aan-

kade, waar de plaatselijke specialiteit kibbeling

– en beide kampen even gepassioneerd. Als de

vallende en creatieve speelstijl, net als zijn werk-

aan de man wordt gebracht. Het vissersdorp Spa-

dorpsderby wordt gespeeld, loopt een man of

gever. “Alle teams van IJsselmeervogels moeten

kenburg is letterlijk de thuishaven van de A1-trai-

achtduizend uit. Het fanatisme begint vroeg: zo

spelen in een aanv allende 4:3:3-opstelling met

ner van IJsselmeervogels. “Ik ben hier geboren

weigeren de F’jes van ‘rood’ met een blauwe bal

vleugelspelers en een dynamisch middenveld.

en getogen. Toch word ik door de oude generatie

te spelen. Zelf zit Vos een beetje tussen twee we-

Met name de vleugels zijn belangrijk. Tijdens de

soms niet gezien als echte Spak enburger. Mijn

relden, vertelt hij in de kantine aan de ‘rode kant’

wedstrijd wil ik dat er altijd minstens één buiten-

moeder is hier wel geboren, maar mijn v ader

van het gedeelde Sportpark De Westmaat. Hij is

speler op de flank blijven, zodat je geen ‘trechter’

komt uit Laren. Ik ben dus een ‘halfbloedje’. Het

namelijk aan de andere kant opgegroeid. “Bij

krijgt als je aanvalt. Verder laat ik de spelers te-

mooiste aan Spakenburg? Toch de voetbalclubs.”

Spakenburg heb ik zelf gevoetbald en trainde ik

gengesteld van elkaar bewegen. Als iemand naar

van mijn zeventiende tot mijn twintigste achter-

binnen duikt, moet een medespeler naar buiten

eenvolgens de F- en E-pupillen. Nog altijd k om

bewegen. Gaat er eentje diep, dan moet een ander

ik er wek elijks over de vloer , omdat ik veel

uitzakken, enzovoorts. Daarbij draait het om in-

blauwe vrienden heb. Als ik mijn rode jas dan

zicht en overzicht, zaken die bij A-junioren vaak

nog aan heb, wordt er soms w at gedreigd. Dat

voor verbetering vatbaar zijn. Zij spelen op gevoel

vind ik overdreven, net als emotioneel ge-

en dus te onnadenk end. Ik leer mijn spelers na-

schreeuw langs de lijn van trainers. Ik wijs fana-

denkend en volwassen spelen. Aan het eind v an

tiekelingen er graag op dat blauw en rood juist

het seizoen moeten ze negentig minuten lang zelf

veel aan elkaar te danken hebben. Ze hebben el-

georganiseerd kunnen spelen. Daarvoor moeten

kaar altijd willen aftroeven: als de één een

spelers kritiek durven geven en incasseren, bij-

nieuwe tribune bouwt, moet de ander een nét

voorbeeld als afspraken niet nageleefd worden.

iets mooiere hebben. Zo maak je elkaar sterker.”

Leren luisteren is belangrijk. Ik heb als trainer wel eens iets van een vierjarige geleerd.”

Vleugels

DECEMBER | 2013

Vos is bezig aan zijn tweede jaar bij IJsselmeer-

Dezelfde vormen

vogels, waar hij ook nauw betrokk en is bij de

Vos is naar eigen zeggen een typische A-junio-

techniekschool. Tussen zijn blauwe en rode tijd

rentrainer. “Ik vind het fijn als ik inhoudelijk met

31

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:53 PM Page 32

mijn spelers kan praten. Dat ik gewoon op iemand

cent van mijn energie gaat naar de drie of vier

afdwingen. Mijn rol in dat proces is begelei-

af kan stappen en vragen: ‘Waarom doe je dit, en

beste spelers. Het klinkt misschien gek, maar de

dend. Ik wil ze een spiegel voorhouden. Doe je

niet dit?’. Dan kun je samen bediscussiëren wat er

teamprestatie is daaraan ondergeschikt. Als je

genoeg om je doel te bereiken? Motivatie is be-

tactisch beter kan en w at daar technisch voor

kampioen wil worden, moet je alle spelers v an

langrijker dan talent.”

nodig is. Dat is een wereld van verschil met pupil-

het niveau-zes naar een 6,5 brengen. Ik kies

len, die je vooral handelingen met de bal aanleert.”

voor iets anders: de drie zevens naar een acht te

Ambitie

brengen. Dan wordt de rest misschien hooguit

Vos is blij dat er steeds meer dorpsgenoten bij de

De Vogels-A1 traint drie keer per week. “Maan-

een 6,3 waardoor je geen kampioen wordt, maar

club voetballen. “Een paar jaar terug w aren er

dag beginnen we met een hersteltraining: sim-

dat zij zo. Veel andere A1-teams gaan wel primair

veel spelers van buiten, terwijl er genoeg talent in

pele basisvormen gericht op kracht en stabiliteit,

voor de punten. Als die tegen ons spelen, graven

Spakenburg rondloopt. Dat kwam door ‘cowboys’

veel balcontacten, eindigend met een partij-po-

ze zich in. Dat remt de ontwikkeling van spelers.”

die spelers haalden om kampioen te worden.Mijn mening is dat je je als trainer moet voegen naar

sitiecombinatiespel. Dinsdag is de voetbalconditionele training, bestaande uit veel sprintjes en

“Ik geef toe dat ik geen eerlijke trainer ben. Als

het beleid van de club. Inmiddels is er een omme-

partijvormen. Als we een kleine partijvorm spe-

een topspeler een fout maakt, ben ik bozer dan

keer bezig. De B1 ging onlangs binnen een jaar

len, kies ik voor een groot positiespel, en an-

wanneer de nummer 13 dat doet. Hoe hoger je

van vier naar tien Spak enburgse spelers. Dat zijn

dersom hetzelfde . Op donderdag ten slotte

plafond, hoe kritischer ik ben.Als een speler een

uiteindelijk toch je toekomstige vrijwilligers, trai-

trainen we teamtactisch. Dan doen we onder

acht wil worden, beoordeel ik hem op dat ni-

ners en spelers van tweede en derde elftal.”

meer een positiespel v anuit een sjabloon, ofte-

veau. Alles eronder is dan onvoldoende. Wanneer

wel uit positie trappen, passen en afronden.”

je een acht bent? Als je een wedstrijd kunt lezen

Vos spreekt met het zelfvertrouwen v an een ge-

“Vroeger wilde ik laten zien w at ik allemaal in

en daar vervolgens naar kunt handelen. Je moet

routineerde trainer die vierkant achter zijn voet-

huis had en gebruikte ik allerlei verschillende oe-

op elk moment precies weten wanneer je welke

balvisie staat. Uit de doordachtheid v an zijn

fenvormen. Nu gebruik ik meestal dezelfde oe-

actie moet maken en waarom. Als een speler zó

woorden spreekt een grote drive. Zou hij een eer-

fenvormen, w aarbinnen ik steeds andere

kan denken, én hij is technisch onderlegd om het

ste elftal aankunnen? “Misschien, maar voorlopig

accenten leg. Dan zet ik spelers net iets anders

uit te voeren, is hij een goede voetballer.”

vind ik mezelf te jong om senioren te trainen.Een 35-jarige die de hele amateurwereld heeft gezien,

neer, of we zetten anders druk. Zo kun je altijd direct aan de slag, maar train je wel steeds nét

De stap van derde divisie A1 naar het eerste van

neemt van mij niets aan. Ik hoop ooit bij een

iets anders. Er is geen ‘goede’ of ‘slechte’ oefen-

IJsselmeervogels – de top v an de Topklasse –

grote profclub te werken, maar daar reken ik niet

stof, de coaching bepaalt hoe leerzaam het is. De

blijft enorm, zegt Vos. “Om die reden heeft de

op omdat ik geen groot verleden als speler heb .

makkelijkste vormen kunnen met de juiste

club een paar jaar geleden een zogenoemd ta-

Wel wil ik blijven groeien in dit vak. Ik ben al snel

coaching hartstikke leerzaam zijn. Daarbij is es-

lentenblok ingevoerd. Dat is een subgroepje in

ergens op uitgekeken. Steeds als ik een stapje ho-

sentieel dat je snapt hoe je met jouw specifieke

het eerste elftal v

gerop kom in het trainersv ak, denk ik: is dit het

spelers moet communiceren.”

staande uit een handvol talenten. Eerst stromen

nou? In de komende jaren wil ik TC1 halen en de

an IJsselmeervogels be-

de beste acht A1-spelers door naar het belof-

stap maken naar een A1-team in de tweede of

Toppers perfectioneren

tenelftal. Daarvan mogen er vijf een stage af-

eerste divisie A. Dat hoeft echt niet bij een betaald

Vos ziet het als zijn missie als A1-trainer om zijn

werken bij het eerste . Uiteindelijk stromen er

voetbalclub te zijn. Ik word niet vrolijk van clubs

beste spelers klaar te stomen voor het eerste elf-

twee of drie per jaar door naar het talenten-

als Almere City. Doe mij dan maar een goede

tal. “Ik heb een verborgen agenda. Tachtig pro-

blok, waar ze in twee jaar een contract kunnen

amateurvereniging zoals IJsselmeervogels.”

32

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:53 PM Page 33

PASS/TRAPPEN ORGANISATIE: • Afstand van A-D is 20 meter • Voldoende ballen • Speler A passt speler B in en zakt zelf uit • Speler B kaatst en beweegt weg van de bal • Speler A speelt naar speler D • Speler C loopt intussen uit de passlijn • Speler C ontvangt de bal van D en zoekt speler E • Speler E dribbelt op snelheid en passt terug naar speler A

COACHING: • Inspelen op juiste been • In de bal bewegen • Bal over de grond met juiste snelheid • Met elkaar praten

POSITIESPEL 5:3 ORGANISATIE: • Veld van 16x24 meter • 5 tegen 3 • Drie hesjes, vier pylonen en voldoende ballen • Scoren kan door de bal x-aantal keer over te spelen (5-tal) en het 3-tal door de bal uit te dribbelen

COACHING: • Inspelen op juiste been • Goed vrij lopen • Diepte- en breedtebewaking • Uit elkaars lijn blijven • Bij balverlies direct druk op de bal

DECEMBER | 2013

33

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:53 PM Page 34

JUNIOREN | AMATEURS: INTERVIEW | TEKST & BEELD: TWAN EPE

Wedstrijdgericht trainen heeft als voordeel dat de speler s wor den geconfronteerd met wedstrijdsituaties en deze situaties kunnen herkennen in de wedstrijd. Beter leren voetballen is een team verbeteren in aanvallen, ver dedigen en de omschakelmomenten. “V ooral met omschakelen is veel winst te boeken en daarom is dat een belangrijk aspect van mijn training.”

Marco Kramer, trainer/coach FC Horst C1

OMSCHAKELEN ALS WAPEN 34

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:53 PM Page 35

Marco Kramer heeft dit seizoen de C1 v an FC

wij nog niet zo ver zijn dat we de spelers hele-

wat logische oplossingen zijn: wanneer kan een

Horst onder zijn hoede en zijn elftal k omt uit in

maal kunnen volstoppen met taken. De formatie

middenvelder worden ingespeeld en wanneer is

de tweede klasse. De vereniging uit Ermelo is in

is met 1:4:3:3 herk enbaar en door wedstrijdge-

balbezit houden beter door een back in te spe-

opmars en plukt de vruchten v an een nieuwe

richt te trainen, breng ik de spelers continu in

len? Op de helft v an de tegenpartij vind ik het

woonwijk in de buurt van de club. “Vooral in de

wedstrijdsituaties. Ik heb tijdens de cursus TC III

samenwerken tussen de middenvelders en de

onderbouw maken we echt enorme sprongen. In

geleerd hoe ik een team neer kan zetten en vind

aanvallers belangrijk. Een mooi voorbeeld is het

de F- en E-pupillen hebben we veel aanmeldin-

het ook belangrijk dat de spelers altijd kunnen

zo snel mogelijk inspelen v an de spits , de bal

gen gehad en de F1 en E1 gaan steeds hoger

winnen tijdens oefeningen, zoals partijvormen en

laten vallen op de mid-mid en het spel vervolgens

spelen. De F1 speelde vorig seizoen hoofdklasse

positiespelen. Ik breng er altijd een competitie-

naar de buitenspelers te verleggen. Dat zijn pa-

en dit seizoen slaat de E1 geen slecht figuur in

element in en vraag optimale inzet, want tijdens

tronen, maar omschakelen is ook erg belangrijk.”

de hoogste afdeling voor E-pupillen.” Kramer

een wedstrijd mag je ook niet verzaken. Daarom

begon zijn trainersloopbaan acht jaar geleden bij

zit ik, op een positieve manier, bovenop de groep

Omschakelmomenten

de E-pupillen en is FC Horst daarna altijd trouw

en benader ik mijn spelers vragenderwijs.”

“In de omschakelmomenten kan je als team het verschil maken. Ik zie mijn ploeg graag compact

gebleven. “Een voetballer begint zijn ontwikkeling als voetballer bij de pupillen, maar ik vind

“In de C1 is een niveauverschil aanwezig tussen

staan door bij balbezit tegenpartij het veld klein te

dat de ontwikkeling van een trainer ook bij de

de spelers en daarom spelen wij ook erg veel po-

maken. Meestal zetten wij de tegenstander vast en

onderbouw begint. Dan kun je in alle rust k en-

sitiespelen, want daarin komen niet alleen het

houden we de linies kort op elkaar, zodat we snel

nismaken met het voetbal en het begeleiden van

positioneel goed staan en het reageren op de bal

een poging kunnen doen om de bal te veroveren.

spelers. Ik begon bij de E1 als stagiair voor de

in terug, maar ook het aannemen en verwerken

Na balverovering levert direct diepte zoeken door

opleiding sport & bewegen, maar werd direct ge-

van de bal, één-op- één-duels en het vrijlopen.

een buitenspelers aan te spelen erg veel gevaar op.

grepen door het vak.”

Tijdens de wedstrijdgerichte vormen, bieden wij

De tegenstander heeft het veld dan vaak nog groot

de spelers aan hoe ze moeten staan, zoals bij-

gemaakt, omdat ze in de opbouw waren en dan is

Wedstrijdgericht trainen

voorbeeld in de opbouw. De keeper speelt tel-

er ruimte tussen de backs en de centrale verdedi-

Promotie naar het assistent-trainerschap van de

kens van achteruit een centrale verdediger in en

gers ontstaan. Maar ook het omschakelen van bal-

E1 volgde, terwijl Kramer in de jaren daarna als

dan geven wij de spelers mee hoe bijvoorbeeld

bezit naar balverlies is belangrijk en dat is erg goed

zelfstandig hoofdtrainer voor de groep stond bij

de verdedigers in de opbouw moeten staan en

trainbaar te maken in meerdere positiespelen.”

de E2, E1, D3 en D1. “Op een gegeven moment gaat het grote veld trekken en ik ben blij dat ik drie jaar geleden die stap heb gemaakt.Dit is het eerste jaar dat ik C-junioren train en ik merk dat

DECEMBER | 2013

“OMSCHAKELEN IS BELANGRIJK” 35

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:53 PM Page 36

“Een trainingsvorm die daar erg geschikt voor is ,

digende partij. Dan schakel je om v an aanvallen

laten wij de tegenpartij komen en wachten ze rond

is bijvoorbeeld zes tegen drie, waarbij je drie teams

naar verdedigen en tijdens die momenten leg ik

de middenlijn of halverwege het veld van de tegen-

van drie spelers maakt (zie oefenvorm één voor

het spel vaak stil om spelers bewust te maken van

partij op. Door gericht een aanval op de bal te doen

deze oefening). Twee teams van drie spelers spelen

hoe en waar druk zetten nuttig is. Als de bal in de

als ze in onze zone k omen en de bal te veroveren,

samen de bal rond en één drietal is de verdedi-

hoek is, kan met zijn drieën gericht druk op de bal

kunnen we direct weer vanuit de omschakeling rea-

gende partij, maar op het moment dat het verde-

uitoefenen balbezit opleveren, omdat de tegenpar-

geren. Doordat wij de omschak elmomenten heel

digende drietal de bal onderschept, wordt het

tij nergens heen kan. Maar als je verder van de bal

goed in het team brengen, is het voor de spelers niet

team waarvan de bal werd onderschept de verde-

af bent, is groeperen beter omdat je de tegenpartij

moeilijk om tussen 1:4:3:3 en 1:4:4:2 te schakelen.

eerst in een moeilijke situatie moet brengen door

Het accentverschil is voornamelijk dat we dan niet

ze in de hoek te duwen. In de wedstrijd zet je ook

druk vooruit zetten, maar de tegenpartij laten

liever druk op de backs dan op de centrale verde-

komen. Voor de rest is het verstoren van de opbouw

digers, omdat de bal veroveren aan de zijkant van

hetzelfde. Dat is voor de spelers herkenbaar, omdat

het veld makkelijker is: spelers kunnen dan niet

we de boel dan niet volledig omgooien. Door snel

naar rechts én naar links draaien en hebben dus

goed te staan na balverlies en bij balbezit snel de

een afspeelmogelijkheid minder dan in de as het

vrije man te zoeken zijn wij succesvol.”

geval is. Van dit soort keuzes maak ik spelers bewust door de oefening stil te leggen.”

“Welke accenten we op aanvallen, verdedigen of omschakelen aanbieden tijdens de training, bepaal

36

Accentverschillen

ik altijd op basis van de wedstrijd. De vraag die ik

“Wij spelen eigenlijk altijd 1:4:3:3, maar als een te-

mezelf na een wedstrijd stel is: wat gaat goed en

genstander echt veel beter is , wordt er soms nog

wat kan beter? Wat beter kan, zet ik in een schema

wel eens afgeweken naar 1:4:4:2 om compact te

en dat bied ik tijdens de trainingen aan. Wij heb-

spelen en dan laten we het team inzakk en, zodat

ben momenteel een selectie v an veertien spelers,

de tegenpartij de opbouw begint door v anuit de

maar een selectie van zestien spelers lijkt mij ook

keeper een centrale verdediger in te spelen. Dan

wel wat. Ik vind wel dat we met veertien spelers

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:53 PM Page 37

naar de wedstrijden moeten gaan, maar door

Positief kritisch

helpen beter te worden en daar hoort opbouwende

een selectie van zestien spelers te hebben, zijn

“Het werken met spelers blijft gewoon erg leuk om

kritiek bij, maar uitkafferen past daar niet bij.”

er voor een trainer meer mogelijkheden om uit

te doen. Waar ik vooral voldoening uit haal, is ont-

spelers te kiezen en de beste elf op te stellen.Een

wikkeling bij spelers zien. Niet alleen individueel,

“Per individu kan het in een team ook verschillen

nadeel kan zijn dat er dan wekelijks twee spelers

maar ook als team.Als je aan het einde van het sei-

hoe ver een speler is. In de onderbouw is dat ver-

met de C2 mee moeten doen en dat kan niet zo

zoen tegen je medetrainer kan zeggen dat je een

schil een stuk kleiner dan in de C1, omdat de

leuk zijn voor de spelers en ouders . Zelf vind ik

team beter hebt gemaakt door spelers met elkaar

teams door de toestroom v an nieuwe leden uit

dat een speler beter een hele wedstrijd kan spe-

te laten samenwerken en ze individueel beter zijn

veel spelers kunnen selecteren. In de E- en F-se-

len in de C2 dan bij de C1 lang op de bank te zit-

geworden, is dat altijd leuk. Daarnaast vind ik ple-

lecties zijn spelers veel gelijkw aardiger aan el-

ten en weinig te spelen. Spelers worden beter

zier bij de kinderen ook belangrijk. Het is en blijft

kaar. Die ontwikkeling moet zich nog doorzetten

door te voetballen en dus kan de wisselwerking

hun hobby. Daarom zal ik spelers ook nooit afbran-

naar de D en de C, maar als dat gaat komen, gaat

met de C2 ook positief werk en. Bij FC Horst is

den en dat zeker niet langs de lijn doen.Ik heb heel

het niveau van de hele vereniging omhoog, maar

dat niet aan de orde, want dat is het beleid niet

betrokken en zit bovenop de groep, maar ik ga lie-

dat kost tijd. Het actief kantelen in balbezit is

en daar sta ik ook achter, want ik werk goed met

ver met een speler in gesprek als hij verkeerde keu-

voor deze C1 nu nog even moeilijk,alleen dat wil

veertien spelers. Alleen denk ik wel eens na over

zes maakt door hem te vragen w aarom hij die

niet zeggen dat wij daar dit seizoen niet aan toe

zulke dingen en wat ik daarmee kan.”

keuzes maakt. Ik wil zijn gedachte erachter weten,

gaan komen. Wat wij nu op de agenda hebben

want misschien heeft hij een goede bedoeling,

staan, is vooral het omschakelen, omdat wij hier

maar kan ik hem helpen door een betere keuze aan

snel winst in kunnen boek en. Maar kantelen is

te reiken. Ik ben wel eerlijk als iets beter moet,want

ook een facet van het voetbal en dat moeten de

in de selectie mag je best w at van spelers vragen.

spelers ook leren. Daarom gaan wij daar in de

Alleen door dat op een positief kritische manier te

toekomst wel mee aan de slag, alleen is het be-

brengen, is de benadering anders en het effect ook.

langrijk om als trainer aan te voelen wanneer de

Spelers maken fouten nooit expres en daar moet

ploeg klaar is om een stap te zetten.Dat houd ik

een trainer zich bewust van zijn. Met een individu-

altijd in mijn achterhoofd, zodat de spelers zich-

eel gesprek bereik je meer. Een trainer moet spelers

zelf stap voor stap kunnen verbeteren.”

“POSITIEF KRITISCH ZIJN WERKT” DECEMBER | 2013

37

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:53 PM Page 38

POSITIESPEL 6 TEGEN 3 ORGANISATIE: • Zet een veldje uit van 30x20 meter • Maak drie teams van 3 spelers • Eén 3-tal begint in het midden • De andere 3-tallen spelen samen • 3-tal dat bal verliest in het midden • Tien keer rondspelen is een punt

COACHING: • Techniek: aanname en verwerking • Vooractie: actief vragen om de bal • Inspelen op het juiste been • Aannemen met het juiste been • Durf met passing over te slaan • Veld groot maken bij balbezit

POSITIESPEL 7 TEGEN 5 ORGANISATIE: • Zet een veldje uit van 40x30 meter • Drie partijtjes van vier minuten • Tien keer rondspelen is een punt

COACHING: • Veld groot maken bij balbezit • Posities innemen bij aanvallen • Bal verplaatsen via middenvelder • Pass recht vooruit vermijden • Bal van kant naar kant verplaatsen • Vrijlopen: bewegen zonder bal

38

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:54 PM Page 39

VROUWENVOETBAL | PROFS: INTERVIEW | TEKST & BEELD: TWAN EPE

Sebastiaan Borgardijn, trainer/coach PEC Zwolle Vrouwen

SAMEN PRESTEREN Een trainer moet veel meer kunnen dan een tr aining verzorgen en spelers coachen tijdens wedstrijden. De moderne coach is ook gids, mentor en inspir ator van sporter s. Om tot een goede pr estatie te komen, moeten de neuzen van iedereen dezelfde kant op staan. “Het gaat er om dat een trainer en zijn spelersgroep samen tot een teamprestatie komen en om dat voor elkaar te krijgen is het enorm belangrijk om goed met spelers om te gaan.”

DECEMBER | 2013

39

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:54 PM Page 40

“Ik denk dat iedereen een pass- en trapvorm kan wegzetten en een partijspel kan leiden of dat kan leren op een trainerscursus. Het omgaan met een spelersgroep en begeleiden van sporters is veel moeilijker”, vertelt Sebastiaan Borgardijn, hoofdtrainer van de PEC Zwolle Vrouwen. “De vraag die een trainer positief moet beantwoorden is de vraag ‘hoe kom je met elkaar tot een teamprestatie?’ en om daar een passend antwoord op te geven,is een goede visie op voetballen en een goede training wegzetten niet genoeg.Het inleven in sporters en omgaan met teleurstellingen hoort daar ook bij. Wij hebben met het eerste vrouwenteam een uitstekende voorbereiding gehad, waarin de ontwikkeling van het team en de speelwijze naar tevredenheid verliep .

De competitiestart was echter loodzwaar, met goede teams als tegenstanders. De nederlagen waren vaak ongelukkig, maar ik zag het zelfvertrouwen afnemen, waardoor ik voelde dat we iets moesten doen.”

Accentverschillen “We zijn het seizoen in de voorbereiding begonnen met de formatie 1:4:3:3 met de punt naar achteren op het middenveld.Aan de bal willen wij van achteruit tot een verzorgde opbouw k omen en verdedigend vrij snel pressing geven op de bal om de bal in ons bezit te krijgen, maar door het wedstrijdverloop tijdens de afgelopen wedstrijden hebben we een omslag gemaakt met de speelwijze. We willen niet meer ten koste van alles opbouwen, maar spelen iets opportunistischer. In de opbouw spelen we nu iets sneller de lange bal om vervolgens bij te sluiten en ook geven we niet meer overal pressing, maar zakken we iets verder terug en loeren op de fouten van de tegenpartij.

Dit is niet de speelwijze die we voor de langere termijn voor ogen hebben, want wij hebben een ploeg die graag de bal wil hebben. De situatie van nu dwingt ons om iets anders te spelen en het vertrouwen terug te winnen,zodat we dan weer ons eigen spel kunnen spelen.De omzettingen zijn ook niet zomaar genomen, maar op basis v an een aantal wek en. Ik voelde dat er behoefte was aan veranderingen en de groep gaf dat ook aan.” de kampioen van Nederland en in het begin speelden wij van achteruit ver“Ten opzichte v an vorig seizoen zijn we negen vrouwen kwijtgeraakt en

zorgd voetbal. FC Twente wilde onze opbouw in eerste instantie in een

hebben we ook veel ervaring moeten inleveren. De negen nieuwe speelsters

vroeg stadium verstoren, maar daar wisten wij goed onderuit te voetballen.

zijn veel jonger en omdat we vorig seizoen niet in de top vijf zijn geëindigd,

Twente heeft een goed team en kan op meerdere manieren de opbouw ver-

wisten we dat de eerste wedstrijden zwaar zouden zijn. Omdat de ontwik-

storen. Ondanks dat kreeg Twente het niet voor elkaar. De aanvoerder van

keling van het team en de speelwijze goed waren in de voorbereiding zijn

FC Twente gaf aan te moeten inzakken. Zij scoorden vanuit de omschakeling

we de competitie realistisch, maar ook hoopvol gestart.Tegen Lierse SK, de

en na dit doelpunt zakte het bij ons als een kaarthuis in elkaar . Voor rust

nummer twee van vorig jaar in België, haalden we tijdens de eerste wed-

maakte FC Twente zelfs nog 2-0 en 3-0, waardoor we in de rust realistisch

strijd een knap punt. Daarna kregen we Telstar thuis en stonden we tot net

moesten zijn. Tegen de kampioen van vorig jaar maak je niet vier goals in

voor tijd gelijk. PEC Zwolle w as erg gretig en wilde graag een doelpunt

een helft en dan moet je de schade na rust vooral beperkt zien te houden.

maken. In de slotfase kregen we de deksel op de neus , doordat de tegen-

De volgende tegenstander was met Ajax weer een goed team.”

partij in de omschakeling de winnende treffer maakte. Dit was een gelijkwaardige tegenstander en we hadden eigenlijk recht op een punt, maar

Vertrouwensmoment

niet gekregen. Een week na deze teleurstelling moesten we aantreden

“Tegen Ajax, dat met zeven internationals aan de aftrap stond, begonnen

tegen Standaard Luik, de kampioen van België, en die wedstrijd w as niet

we ook als de betere ploeg en hadden we , gezien het spelbeeld, op voor-

zo goed en we verloren met 5-1. Vervolgens ontvingen we met FC Twente

sprong moeten komen. Dat gebeurde niet en de situatie van een week eer-

40

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:54 PM Page 41

der tegen Twente herhaalde zich. Ajax maakte 1-0 en we gingen met een 3-0

ook, waardoor we voorlopig op deze voet doorgaan.Ik zag het vertrouwen

achterstand rusten. Omdat de resultaten niet goed w aren, daalde het ver-

toenemen en dat is ook het doel v an de aanpassingen. Het zw are pro-

trouwen en dat was in de wedstrijd tegen FC Utrecht zichtbaar. Dat is normaal

gramma in de eerste wedstrijden zorgde ervoor dat we een aantal teleur-

gesproken een gelijkwaardige tegenstander, maar ik zag mijn team spelen

stellingen moesten slikk en en we tegen gelijkw aardige ploegen zoals

zonder vertrouwen. De gemaakte afspraken werden erg twijfelend uitgevoerd

FC Utrecht na een tegendoelpunt niet meer bij machte waren om iets terug

en dat was voor mij het moment dat we het mentale moesten doorbrek en.

te doen. Als we straks tegen een ploeg in de rust weer voorstaan en het

We hebben deze wedstrijd met elkaar geëv alueerd en er was behoefte aan

vertrouwen is toegenomen, is dat een mooi moment om weer terug te grij-

verandering. De ploeg had duidelijk een vertrouwensmoment nodig,dus zijn

pen naar onze vertrouwde formatie en de gemaakte afsprak en aan het

we met de voorhoedespelers gaan inzakken om de tegenpartij te laten komen

begin van het seizoen. Wat vrouwen kenmerkt is dat ze erg goed in de

en aan de bal spelen we iets sneller de lange bal om vervolgens bij te sluiten.

teamtactische discipline kunnen spelen. Misschien zelfs wel beter dan man-

Wij hebben niet de ploeg om dit een heel seizoen te doen,maar snakten naar

nen, alleen is de sterkte ook gelijk een v alkuil. Vrouwen voeren de ge-

vertrouwen en de situatie van nu dwong ons om iets anders te doen, waar-

maakte afspraken fantastisch uit, alleen als een tegenpartij om een iets

door het geloof weer terug zou keren in een goed resultaat en dat lukte ook.”

andere aanpak vraagt, vinden vrouwen het nog wel eens lastig om te schakelen naar accentverschillen. Dus als team besluiten om iets verder in te

“De eerstvolgende wedstrijd na de aanpassingen in het systeem kwamen

zakken dan de trainer van te voren aangaf. Daarom vond ik het belangrijk

we goed voor de dag tegen ADO Den Haag en we wonnen deze wedstrijd

om naar de groep te luisteren en aanpassingen vooraf al te doen.”

DECEMBER | 2013

41

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:54 PM Page 42

Action Type: inzicht in persoonlijke voorkeuren Action Type is een methode die hulp biedt bij het in kaart brengen van de persoonlijke voorkeuren van sporters en de coach. “Aan de hand van gedragsobservaties, interviews en een persoonlijkheidsindicator worden de natuurlijk e voorkeuren van personen bepaald en met de uitkomsten kan de trainer zijn manier van trainen en coachen op de voorkeuren van de spelersgroep aanpassen”, zegt Gerrie Benes v an het ESDAL College over het coachingmodel.

“Door spelers inzicht te geven in de voorkeuren van medespelers krijgen zij begrip voor het gedrag dat spelers in de groep vertonen. Spelers begrijpen elkaar daardoor niet alleen beter , maar ook de communicatie onderling is vervolgens beter. Spelers moeten leren om zich in het gedrag van elkaar te verplaatsen.”

Temperamenten Het model Action Type gaat uit van vier temperamenten, waardoor de spelersgroep wordt verdeeld in vier groepen die uitgaan van dezelfde typische eigenschappen. “Met temperament wordt ‘het aard v an het beestje’ aangeduid en daardoor wordt uitgegaan van persoonlijkheidskenmerken en het voorkeursgedrag dat genetisch is bepaald. Een trainer heeft ook een eigen temperament en daarom heeft een coach altijd een voorkeur voor een bepaalde groep spelers in zijn selectie. Maar hij zal ook een band op moeten bouwen met de spelers waar hij van nature een mindere klik mee heeft. Action Type helpt trainers om deze spelers dichter te naderen en dus een betere band op te bouwen.”

Andere behoeftes Door de groep te verdelen in deze vier temperamenten is het mogelijk om de spelers inzicht te verschaffen in de voork euren, sterkten en valkuilen van elkaar. “Nadat de spelers zijn ingedeeld in de verschillende temperamenten is het goed om de groep bij elkaar te zetten en samen naar de verdeling te kijken. Dat kan bijvoorbeeld heel goed in de voorbereiding of in de winterstop”, legt Benes uit. “Het belangrijkste doel van Action Type is dat het onderlinge strubbelingen kan voorkomen en dat helpt de spelers om hun hobby op een prettigere manier uit te voeren.

Iedereen zit anders in elkaar en heeft andere behoeftes, maar ze zullen toch moeten samenwerken. Door naar elkaars gedrag te kijken, zien spelers op welke manier ze rekening kunnen houden met medespelers.”

42

Methode Action Type “Mijn groep heeft namelijk structuur nodig, terwijl ik zelf van variatie hou. Na drie keer dezelfde passen trapvorm gedaan te hebben, vind ik een andere vorm wel lekker. Maar iedereen heeft andere voorkeuren en daarom is het als trainer belangrijk om naar elkaar te luisteren. Het model Action Type gaat uit van vier verschillende voorkeuren en op basis van deze methode kan je als trainer een groep in kaart brengen. Door het team bewust te mak en van elkaars persoonlijke voorkeuren krijgen spelers meer begrip voor elkaars gedrag. Waar het om gaat is hoe we het beste in elkaar naar boven kunnen halen, hoe we elkaar aanspreken en op welke manier minder verstandig is. Er zijn twee kanten aan gedrag: er moet geaccepteerd worden wat er gezegd wordt, maar aan de andere kant staat het besef dat de manier waarop iets gezegd wordt effect moet hebben en dat iedereen anders kan reageren. Door meer inzicht in elkaar te krijgen, is er meer besef voor het gedrag dat het individu in een groep vertoont. Het aanpassen van een systeem en bewustmaking van gedrag kunnen helpen om met elkaar te komen tot een goede teamprestatie. Het is aan een trainer om dat teamproces zo goed mogelijk te managen.”

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:54 PM Page 43

PASS- EN TRAPVORM 1 ORGANISATIE: • Speler 2 maakt zich vrij voor de pass • Speler 1 speelt de bal naar speler 2 • Speler 2 speelt de bal naar speler 3 • Speler 3 speelt de bal naar het begin • Speler 3 gaat door de loopladder • Speler 3 sluit weer aan bij het begin • Iedere speler loopt eigen bal achterna

COACHING: • Techniek: aanname en verwerking • Vooractie: actief vragen om de bal • Inspelen op het juiste been • Aannemen met het juiste been • Voetenwerk bij de loopladder

PASS- EN TRAPVORM 2 ORGANISATIE: • Speler 2 maakt zich vrij voor de pass • Speler 1 speelt de bal naar speler 2 • Speler 3 maakt een vooractie • Speler 2 stuurt speler 3 diep • Speler 3 werkt af en sluit weer aan • Iedere speler loopt eigen bal achterna

COACHING: • Techniek: aanname en verwerking • Vooractie: actief vragen om de bal • Inspelen op het juiste been • Aannemen met het juiste been • Het aanbieden voor de steekpass

DECEMBER | 2013

43

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:54 PM Page 44

PASS- EN TRAPVORM 3 ORGANISATIE: • Speler 2 maakt zich vrij voor de pass • Speler 1 speelt de bal naar speler 2 • Speler 2 speelt de bal naar speler 3 • Speler 2 vraagt actief om de bal • Speler 3 kaatst de bal naar speler 2 • Speler 2 stuurt speler 4 weg • Speler 4 werkt af en sluit weer aan • Iedere speler loopt eigen bal achterna

COACHING: • Techniek: aanname en verwerking • Vooractie: actief vragen om de bal • Inspelen op het juiste been • Aannemen met het juiste been • Het aanbieden voor de steekpass

PARTIJVORM 9 TEGEN 9 ORGANISATIE: • Zet een speelveld uit van 80x60 meter • De tegenpartij speelt 1:4:3:1 • De coachpartij speelt 1:2:3:3 • Beide teams kunnen scoren op een doel • De tegenpartij bouwt op vanaf de keeper • Coachpartij start rondom de middenlijn • Bal uit: tegenpartij bouwt opnieuw op

COACHING: • Veld klein maken rondom de middenlijn • Na de doeltrap geen druk vooruit zetten • Gegroepeerd mee schuiven met de pass • Pressing door aanvallers: rond kopcirkel • Lange bal tegenpartij: bal snel veroveren • Na balverovering aanvallers diep sturen • Na balverlies het veld snel klein maken

44

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:54 PM Page 45

KEEPERS | PROFVOETBAL: INTERVIEW | TEKST: BAS VAN BAAR | BEELD: BAS VAN BAAR & MIKE VAN HOUTEN

Mike van Houten, keeperstrainer basisplan/profplan Voetbalacademie De Graafschap

KWALITEIT BOVEN KWANTITEIT Mike van Houten is nog jong, maar heeft al vele jaren ervaring als keeper en keeperstrainer. De Graafschap is zijn club. Hij was er zelf als keeper actief in de jeugdopleiding en inmiddels stopt hij zijn energie in het beter maken van de jeugdkeepers vanaf de D1 tot en met de A1. Daarnaast traint hij bij de Gelderse Keepersschool, waar meer dan 150 keepers actief zijn. In dit artikel deelt hij zijn doordachte visie met TrainersMagazine.“Ik zeg niet dat dit de waarheid is. Maar er zit wel een gedachte achter en onze keuzes zijn onderbouwd, wat leidt tot een structuur in het opleiden.”

DECEMBER | 2013

45

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:54 PM Page 46

Bij De Graafschap is de VoetbalAcademie opgedeeld

Samenwerking

in drie plannen: het talentenplan (E2, E1 en D2), het

“Uiteraard werk en we met de k

Kwaliteit boven kwantiteit

basisplan (D1, C2 en C1) en het profplan (B1 en A1).

(Edwin Susebeek, Jordy Rondeel en ikzelf) intensief

Graafschap sowieso een sleutelwoord. In Doe-

Waar Mike van Houten vorig seizoen nog verantwoor-

samen. Dit moet ook wel, want bij De Graafschap

tinchem is meer niet altijd beter: kwaliteit gaat

delijk was voor alle drie de plannen, is hij inmiddels

vinden we het zeer belangrijk dat er v anuit de-

voor kwantiteit. Van Houten: “wij zien liever dat

gespecialiseerd in de oudste twee. “Het afgelopen sei-

zelfde visie wordt gewerkt. De basis onder de ver-

een keeper 3 keer per week top traint, dan 4 keer

zoen was ik de enige keeperstrainer bij de jeugd van

schillende stijlen is ons opleidingsplan.

We

op 80%. Hierin is de verhouding tussen de be-

De Graafschap. We hadden wel een vrij intensieve sa-

overleggen veel met elkaar, zodat we de spelers

lastbaarheid (wat een k eeper op een bepaald

menwerking met de Gelderse K eepersschool (GKS)

een duidelijke lijn in hun opleiding bieden. Daar-

moment aankan) en de belasting (de arbeid die

van Edwin Susebeek, maar toch vonden we het te be-

naast werk en we veel met individuele pro-

een keeper moet leveren) heel belangrijk. De

perkt dat al onze keepers maar 1 trainer hadden. Het

gramma’s. Zo kw am er bij een k eeper uit zijn

groei is hierin een bepalende factor. Wanneer een

is logisch dat ik mijn eigen stijl en speerpunten (zie

Persoonlijk OntwikkelingsPlan dat hij kracht miste.

jeugdkeeper in een maand meer dan 1 centime-

kader) heb als trainer, dit geldt voor iedereen. Soms

Om zowel zijn krachtprogramma en trainingspro-

ter groeit, vinden wij het noodzak elijk dat hij 1

kan het echter zo zijn dat een k eeper behoefte heeft

gramma te optimaliseren zou dit beiden op don-

keer per week minimaal 48 uur rust achter elkaar

aan een iets andere aanpak, of dat de werkwijze van

derdag moeten gebeuren. Dit betekent dat ik niet

krijgt. Dit doen we om het lichaam de kans te

een andere trainer verfrissend kan werken.We hebben

in het springen moet gaan zitten als hij die morgen

geven om de aanwezige energie te gebruik en

daarom dit seizoen Jordy Rondeel als k eeperstrainer

zijn bovenbenen heeft getraind, of met hem kan

voor het groeien. Wij willen graag lange keepers,

voor het talentenplan aangetrokken. Hij studeert aan

gaan werpen als hij ’s ochtends aan zijn bovenli-

want dit vergroot de kans op het halen van prof-

de CALO en past perfect bij deze groep jonge keepers.

chaam heeft gewerkt. Dit moeten we dus afstem-

voetbal sterk. Als we een k eeperslichaam dus

Daarnaast past hij binnen de manier waarop wij kee-

men met alle betrokken partijen, zodat wij weten

niet de tijd en rust geven om te groeien, maken

pers op willen leiden. Na drie seizoenen k omen kee-

welke belasting de keeper krijgt. Daarnaast overleg

we onze eigen talenten kapot. Concreet betekent

pers dus bij mij in de training. Zo krijgen ze allemaal

ik met Edwin over eventuele extra trainingen die

dit dat we v aak de maandagtraining laten ver-

met verschillende personen en dus verschillende werk-

de jongere keepers bij de GKS zouden kunnen vol-

vallen in overleg met de teamtrainers.”

wijzes te maken. Op dezelfde wijze stromen onze oud-

gen op vrijdag of zondag. Zo moet er dus veel ge-

ste keepers eenmaal per week door naar de selectie.”

schakeld worden, maar leveren we wel kwaliteit.”

eepertrainers

Kwaliteit is bij de

VoetbalAcademie v an De

“Andersom is het ook mogelijk: soms is de belastbaarheid van een keeper groter dan de be-

“WIJ WILLEN MEEVOETBALLENDE KEEPERS OPLEIDEN” 46

lasting die hij krijgt. Wij hebben op de meeste teams namelijk 2 k eepers, maar we willen hen tot de C1 wel allemaal evenveel minuten laten spelen (blessures daargelaten). Het komt dus re-

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:54 PM Page 47

gelmatig voor dat zij niet een hele wedstrijd kee-

Mike van Houten: “Deze 4 thema’s hebben we on-

zo’n 30 tot 45 minuten bij de keepertrainer voor

pen. We hebben dan de mogelijkheid om hen op

derverdeeld in subthema’s. Voor het schot op doel

een warming-up en het trainen van de basistech-

zondag aan te laten sluiten bij de training van de

zijn dit ‘schot op doel frontaal’, ‘schot op doel

nieken die passen bij het betreffende thema.

GKS, zodat ze toch aan de belasting k omen die

schuin’, ‘schot op doel dichtbij de goal (reflex)’,

Daarna sluit de k eeper aan bij het team voor de

ze op dat moment nodig hebben. Op die manier

‘vanuit alle posities ’ en ‘schot ver v an het doel’

toepassingsfase van zijn training. Ook van Houten

benutten we het aanwezige talent maximaal.

waarbij in alle subthema’s hoge en lage schoten

sluit dan bij de teamtraining aan,om de keeper te

Met De Graafschap zitten we in een minder be-

voorkomen. Voor de flankbal zijn dit ‘flankbal hoog

coachen. Daarnaast let hij op de samenwerking

volkte regio dan bijvoorbeeld in de randstad.Wij

vanaf achterlijn’, ‘terugtrekbal laag’, ‘de vroege

tussen keeper en spelers. Op die manier blijven

hebben dus simpelweg minder keepers, maar er

voorzet’, ‘flankbal vanaf punt-16 met de verdedi-

zowel de teamtrainer als de keeperstrainer in hun

is wel degelijk talent aanwezig! De taak is aan

ging ver van de goal’, flankbal vanaf punt-16 met

eigen accenten, sluiten beide trainingen op elkaar

ons om zo min mogelijk talent verloren te laten

de verdediging dichtbij de goal’ en ‘voorzet recht

aan en kan de teamtrainer altijd beschikken over

gaan. Op de hoeveelheid talent hebben we geen

voor de goal’. Deze thema’s hebben we gekoppeld

keepers in vormen waarin dat het meest nuttig is:

invloed, wel op de manier waarop we dat talent

aan de thema’s van de teams, zodat dit zoveel mo-

de wedstrijdechte partijvormen.

beïnvloeden en ontwikkelen. Daarom werken we

gelijk op elkaar aansluit. Wanneer de teams bij-

dus ook zoveel met individuele programma’s: om

voorbeeld werken vanuit het thema koppen (hierin

Van Houten maakt hierbij de aantekening dat deze

elke individuele k eeper afzonderlijk te laten

zitten alle situaties met een hoge bal verwerkt) zit-

werkwijze met name wordt toegepast in het ba-

groeien tot zijn topniveau.”

ten we met de keepers in het thema flankbal. In de

sisplan en profplan. “In het talentenplan vinden

teamtrainingen zullen namelijk veel voorzetten

we de basistechnieken het meest belangrijk. Daar

Leerlijn

voorkomen en voor de keepers is dit een perfecte

trainen we dus ook met name op. Je hebt het dan

Bij De Graafschap hecht men veel belang aan

mogelijkheid om de flankbal te trainen. En als wij

over zaken als uitgangshouding, het verwerken van

een duidelijke en inhoudelijk goede structuur

de spelersvaardigheden trainen, zijn de teams in

het schot op doel, manier van springen, tippen of

binnen de opleiding. In het vorige TrainersMaga-

de tactische planning bezig met ‘aanvallen opbou-

stompen, etc. In het basisplan en met name het

zine kon u al lezen over de methodisch-didacti-

wen’, wat neerkomt op de opbouw van achteruit.”

profplan hebben de keepers deze vaardigheden al aangeleerd. Dan is het belangrijk dat zij vanuit die

sche leerlijn die er in Doetinchem de laatste jaren is ontwikkeld. Hierin is voor de hele VoetbalAca-

Teamtraining en keeperstraining

set vaardigheden de juiste techniek en kiezen om

demie het seizoen onderverdeeld in thema’s ,

De koppeling tussen teamtraining en keeperstrai-

in een bepaalde wedstrijdsituatie toe te passen.

zowel technisch als tactisch. Ook de keepers wer-

ning wordt heel bewust gemaakt. Keepers sluiten

Wij geven als trainers dan niet meer aan wát ze

ken vanuit een structuur. Voor de 3 plannen is

in de hiervoor genoemde weken bijvoorbeeld snel-

precies zouden kunnen doen: daar moeten ze zelf

een jaarplanning opgesteld, waarin alle techni-

ler bij de teamtraining aan, zodat er heel wed-

een keuze in leren mak en. Dit kan het beste in

sche, tactische en fysieke aspecten zijn verwerkt.

strijdecht getraind kan worden. Een keeper is dan

wedstrijdechte situaties getraind worden.”

Alle teams werken vanuit dezelfde thema’s en subthema’s, maar de accenten die worden gelegd worden steeds uitgebreider en uitdagender.

Er zit dus een opbouw in de opleiding.We kijken precies naar datgene wat we per leeftijd aan willen leren in de techniek, tactiek maar ook de lichamelijke ontwikkeling. Bij de k eepers werken we vanuit 4 technische en tactische thema’s: • Schot op doel • Flankbal • Spelersvaardigheden: werptechnieken/standaardsituaties/mee voetballen • 1:1

DECEMBER | 2013

47

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:55 PM Page 48

Beter willen worden Alle jeugdkeepers van De Graafschap mak en afhankelijk van de leeftijd een beknopte of wat meer uitge-

“SPEEL IN JE KRACHT!”

breide wedstrijdanalyse nadat ze in het week end

Hierbij geloven erin dat een keeper het profvoet-

denveld. Dit vraagt nogal wat van het meevoet-

gespeeld hebben. De keepers zijn daardoor bewust

bal uiteindelijk gaat halen op het hebben van uit-

ballen van een keeper. Je wilt de kans op balbe-

bezig met de manier waarop zij in de wedstrijd hebben

zonderlijke kwaliteiten, niet op het hebben v an

zit namelijk zo groot mogelijk houden en onze

gekeept. Vanuit deze analyse komen enkele accenten

zo min mogelijk minpunten. We willen keepers

mening is dat je de bal daarvoor het beste laag

naar voren, waar de keeper zelf graag nog beter in zou

in het profplan dan ook met name verbeteren in

kunt houden. Maar achterop heb je in dit sys-

willen worden. Mike van Houten: “het is mooi om te

hun sterke punten. Hun minpunten proberen we

teem maar 3 spelers. De keeper heeft dus minder

zien dat onze keepers absoluut niet bang zijn om aan

dan zoveel mogelijk te ‘schaduwen’.Als een kee-

keuzes in de lage passing dan bij een systeem

te geven wat ze verkeerd hebben gedaan. Sterker nog,

per moeite heeft met zijn techniek bij een flank-

met 4 man achterop. De oplossing dichtbij is dus

ze willen hier dan heel graag op trainen! De tweede

bal, dan zal hij daarin slimme k euzes moeten

een stuk moeilijker te vinden. De passes die een

training van de week geef ik hen die kans.We bekijken

maken. Hij kan er bijvoorbeeld voor kiezen om

keeper geeft hebben dus v aak meer risico in

dan individueel per keeper wat hij graag zou willen

een extra man terug te halen,of bij zonedekking

zich. Het middenveld zal v aker moeten worden

oefenen. Dit verwerk in dan in de training op die dag.

de verdedigers niet op 6 meter van het doel maar

ingespeeld, maar zij staan v aak al onder druk

Het eerste trainingsmoment v an de week wordt be-

op 4 meter te laten dekk en. Ben je wel goed in

van een tegenstander. Voor de keeper betekent

paald door onze thematische planning.”

flankballen, dan zet je de verdedigers wel op 6

dit dat hij zal moeten leren om veel schuine pas-

of misschien wel op 8 meter. Dit sluit aan bij de

ses te geven en gedekte medespelers zal moe-

Bouwstenen

bouwsteen ‘coachen en leidinggeven.’ Dus: weet

ten durven inspelen. De details worden in dit

“Wij kijken naar k eepers op basis v an de vol-

waar je goed in bent en zorg dat je uitblinkt in

systeem zeer belangrijk. Een keeper speelt niet

gende bouwstenen:

je sterke punten. Leg niet teveel de focus op dat-

meer zomaar een medespeler in, hij moet letten

gene waar je minder in bent. Speel in je kracht!

op de snelheid en richting van zijn pass, de situatie op het gehele veld, de samenwerking met

• Techniek met bal • Techniek zonder bal • Atletische en persoonseigenschappen • Positie en opstelling • Coachen en leiding geven

Meevoetballen

de verdedigers en de onderste middenvelders en

“Wij willen meevoetballende keepers opleiden,

hij moet een pass in de ruimte durven geven.Wij

omdat het hedendaagse voetbal daarom vraagt.

maken het onze keepers dus zeker niet gemak-

In het basisplan spelen onze teams in een

kelijk door te kiezen voor dit systeem. Maar ze

1:3:4:3-formatie met een vierkant op het mid-

leren er wel heel veel van!

Paspoort Naam: Mike van Houten Geboren 12-11-1986, Arnheml

ALS KEEPER:: De Graafschap (jeugd en beloften), OBW, SC Bemmel, Babberich, DOVO; LZV Kuyper Haarmode en jong Oranje (zaal).

ALS TRAINER: 2004-heden: Gelderse Keepersschool (keeperstrainer) 2010-2011: SV Babberich A1 (teamtrainer) 2011-heden: De Graafschap VoetbalAcademie (keeperstrainer)

48

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:55 PM Page 49

HET HERKENNEN VAN DE VRIJE RUIMTE EN PASSING VAN SCHUINE BALLEN ORGANISATIE: • Speler 2 maakt zich vrij voor de pass • Speler 1 speelt de bal naar speler 2 • Speler 2 speelt de bal naar speler 3 • Speler 3 speelt de bal naar het begin • Speler 3 gaat door de loopladder • Speler 3 sluit weer aan bij het begin • Iedere speler loopt eigen bal achterna

COACHING: • Techniek: aanname en verwerking • Vooractie: actief vragen om de bal • Inspelen op het juiste been • Aannemen met het juiste been • Voetenwerk bij de loopladder

HET VERBETEREN VAN HET SPELEN VAN DUELS EN HET MAKEN VAN DE JUISTE KEUZES IN DE 1:1 ORGANISATIE: • Speler 2 maakt zich vrij voor de pass • Speler 1 speelt de bal naar speler 2 • Speler 3 maakt een vooractie • Speler 2 stuurt speler 3 diep • Speler 3 werkt af en sluit weer aan • Iedere speler loopt eigen bal achterna

COACHING: • Techniek: aanname en verwerking • Vooractie: actief vragen om de bal • Inspelen op het juiste been • Aannemen met het juiste been • Het aanbieden voor de steekpass

DECEMBER | 2013

49

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:55 PM Page 50

Colofon December 2013

TrainersMagazine is een onafhank elijk v akblad voor de moderne voetbaltrainer en verschijnt acht keer per jaar.

Hoofdredacteur

Paul van Veen Beatrixlaan 21, 2811 LZ REEUWIJK e-mail: paulvanveen@trainerssite.nl

Uitgeverij

Sportfacilities & Media BV Rozenstraat 20A, 3702 VP Zeist Postbus 952, 3700 AZ Zeist E-mail: redactie@sportfacilities.com Tel.: 030 - 69 777 10, Fax: 030 - 69 777 20

Projectmanager

Floris Schmitz e-mail: f.schmitz@sportfacilities.com

Algemene redactie

e-mail: redactie@sportfacilities.com

De redactie streeft steeds naar betrouwbaarheid van de gepubliceerde artikelen in TrainersMagazine en op de website www .trainerssite.nl. Toch is zij noch uitgever niet aansprak elijk voor eventueel hierin voorkomende onjuistheden.

50

Ingezonden berichten

Ongevraagd toezenden van materiaal door derden is altijd mogelijk. De redactie behoudt zich het recht voor berichten in te korten of aan te passen. Door inzending van berichten verleent afzender automatisch toestemming tot publicatie zonder aanspraak te maken op vergoedingen in welke vorm dan ook. Dat houdt tevens in dat de auteur de uitgever machtigt de bij de auteurswet door derden verschuldigde vergoeding voor k opieren te innen of daartoe in en buiten rechte op te treden. De redactie is niet aansprakelijk voor het zoekraken van ingezonden berichten of materialen.

Aan dit nummer werkten mee: Bas van Baar, Foeke Booy, Sebastiaan Borgardijn, Menno van den Bos, Rogier Cuypers (redactiecoördinator), Twan Epe, Mike van Houten, Gerrit v an Keulen, Nelson de K ok, Rob Koppers, Marco Kramer, Leonardo Mouwen, Rob Robben, Jord Roos, Paul Sijm en Justin Vos

Abonnement Aanmelden kan via www.trainerssite.nl of via e-mail (info@sportfacilities .com). Per jaar € 58,75 excl. 6% BTW (met machtiging € 52,90 excl. 6% BTW). Hiervoor ontvangt u acht keer per jaar TrainersMagazine en heeft u onbeperkt toegang tot de gehele website www.trainerssite.nl. Een abonnement kan op ieder gewenst moment ingaan.

Er is vanaf december 2012 een nieuwe abonnementenwet van kracht in verband met het opzeggen van uw abonnement. Deze kunt u teruglezen op: sportfacilities.com/voorwaarden

Clubabonnement Ook kunt u met de hele vereniging abonnee worden v an TrainersMagazine. Een clubabonnement k ost € 375,excl. 6% BTW. Dit is het abonnement op Voetbalclub2000. Een 3 uur durende instructie over Voetbalclub2000 krijgt u voor € 150,- excl. reiskosten vanuit Zeist.

Copyright Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk fotokopie, microfilm, digitaal of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

ISSN 1569 - 4623

DECEMBER | 2013

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:55 PM Page 51

Vraag de catalogus aan bij Frans Hoek Sports

EEN GREEP UIT ONZE UITGEBREIDE COLLECTIE VOETBALARTIKELEN VOOR TRAINERS EN COACHES

Coordinatie ladder Tanner

Magneethoudend speelveld (oprolbaar)

Top product!

De beste ladders op de markt. Wordt o.a. gebruikt bij diverse topclubs in binnen en buitenland, waaronder: Real Madrid, FC Barcelona, Werder Bremen, Bayern Munchen, Liverpool, Juventus en AFC Ajax.

•inclusief 11 magneten in 2 kleuren en 3 losse magneten •met krijt te beschrijven •met natte doek schoon te maken •oprolbaar en ophangbaar •kleur: groen /wit •formaat: 105 x 95 cm •wordt in kartonnen transportrol verzonden •tevens in zaalvoetbal te verkrijgen

Eigenschappen: - In verschillende variaties neer te leggen - Zeer flexibel materiaal - Absoluut duurzaam materiaal - Geen kans op blessures bij misstap - eenvoudig mee te nemen - lichtgewicht

Artikelnummer: BF401602

€ 118,65

T2 2 x 9 velden Artikelnummer: TA0002

Van: €143,60

Setprijs magneethoudendspeelveld + telescoopkoker:

voor:

€134,95

Ook als set verkrijgbaar DVD, ladder + tas

Telescoop vervoerskoker met draagriem T3 3 x 11 velden Artikelnummer: TA0003 •ideale koker voor Top Coach speelveldfolie Pro Plus en het magneethoudend speelveld of flipover blokken •variabele lengte (schuifsysteem 60 cm tot 100 cm) doorsnede: 8 cm

€ 100,00

€ 140,00

Coachfacilities Flipovers Meest gebruikt in voetbalwereldGrote flipovers formaat: 70 x 100 cm. 20 vel per blok.

Voorzijde groen met 1 speelveld.

Achterzijde wit met 3 strafschopgebieden om spelhervattingen te trainen.

Artikelnummer: 878341

€ 24,95

Voor verbetering techniek, ontspanning en afwisseling !!!!

Voetvolleyset. Nu ook op kunstgras.

- Breedte 6 meter - In hoogte verstelbaar - Stabiel door telescoop constructie - Metalen frame - Handig op te bergen in bijgeleverde tas

Prijs € 199,00

Ideaal voor wedstrijdbesprekingen en analyses. Prijs € 13,85

Startersmagneet sets: Bestaande uit: - 30 mm of 20 mm (7 mm dik) - 2x 22 magneten in kleurd roodgeel-groen-blauw-oranje - 4x zwarte magneten - 2x stickersets met nummers (wit of zwart) - 4x 11 viltjes voor de magneten - Reiningingsdoekje - Etui Magneten en stickersets zijn ook los verkrijgbaar

Set 30 mm: Artikelnummer BF450321 nu voor € 56,50

Set 20 mm: Artikelnummer BF450322 nu voor € 46,25

OFFICIAL SPONSORS FRANS HOEK SPORTS ACTIVITEITEN

Voor coaches en keeperprodukten ga naar:

www.footbally.com • Frans Hoek Sports tel. 0229 - 240034 • info@footbally.nl

TM 13_08beta_Layout 1 11/15/13 3:55 PM Page 52