ΤΡΙΜΗNΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΑΠΟΣΤΡΑΤΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΙΠΠΙΚΟΥ - ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΩΝ • ΤΕΥΧΟΣ 101 • ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2018 • ΒΕΡΑΝΖΕΡΟΥ 30, Τ.Κ. 104 32
Σύσσωμη η ηγεσία του Όπλου , πολιτικοί φορείς, και εν αποστρατεία συνάδελφοι απέδωσαν την αρμόζουσα τιμή στους ηρωϊκώς πεσόντες κατά το έπος του 1940
Ο Σύνδεσμός μας, πιστός στην παράδοση, για άλλη μία χρονιά, πραγματοποίησε την προσκυνηματική εκδήλωση στο Μέτσοβο, ως ελάχιστο φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης στη μνήμη των ηρώων Ιππέων μας, οι οποίοι αγωνίστηκαν και έπεσαν μαχόμενοι, για την ελευθερία της Πατρίδος μας και τα ιδανικά της φυλής μας, κατά την εποποιΐα του 40-41. Λεπτομέρειες στις σελίδες 4-9 και φωτορεπορτάζ στο οπισθόφυλλο
Το Δ.Σ. εύχεται στους φίλους και τα μέλη του Συνδέσμου Καλά Χριστούγεννα και Ευτυχές το νέο Έτος
Την 28η Οκτωβρίου η Ελλάδα γιορτάζει την είσοδό της στον πόλεμο, ενώ οι περισσότερες άλλες χώρες γιορτάζουν την ημερομηνία λήξης του πολέμου.
ΙΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Γραφείο: Βερανζέρου 30 ΤΚ 104 32 Αθήνα Τηλέφωνο και Fax: 210 5226351 Δικτυακή τοποθεσία:
Περιεχόμενα τεύχους 101 Προσκυνηματική εκδήλωση στο Μνημείο Ιππικού
Σελ. 4-9
Δεν φταίει η Αλβανία για τη Βόρειο Ήπειρο
Σελ. 10-11
Εμπαίζει τους 'Ελληνες ο Ζάεφ με την αναθεώρηση Σελ. 12-13 Επιστρέφει δυναμικά στο προσκήνιο ο Π. Πόλεμος Σελ. 14 Η εκτέλεση του Κωνσταντίνου Κατσίφα
http://www.saith.gr
ο Έντι Ράμα και η Τουρκία
Σελ. 15-16
e-mail: info@saith.gr
Η Κύπρος εν κενώ
Σελ. 17
Tεύχος Νο 101
Τι θα κάνει η Τουρκία στην Κυπριακή ΑΟΖ;
Σελ. 18-19
Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018 Ιδιοκτήτης: Σύνδεσμος Αποστράτων Αξιωματικών Ιππικού Τεθωρακισμένων Εκδότης - Διευθυντής: Υποστράτηγος ε.α. Χρ. Παπαδογεωργόπουλος Συντακτική Επιτροπή: Πρόεδρος Αντιστράτηγος ε. α. Σεραφείμ Παπαποστόλου Μέλη: Αντιστράτηγος ε.α. Κυριάκος Δημήτριος
Τι έχει πετύχει μέχρι σήμερα η Ρωσία με την εμπλοκή της στη Συρία;
Σελ. 21-22
Το Όπλο μας θυμάται
Σελ. 26-27
Τα νέα του Συνδέσμου
Σελ. 28-29
Τα Νέα του Όπλου
Σελ. 30-31
Ο τραπεζικός λογαριασμός του Συνδέσμου είναι: ΙΒΑΝ GR310171832000 και 6832-130556-296 ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Με την ευκαιρία απευθύνομε έκκληση στα μέλη μας και τους αποδέκτες του περιοδικού μας να αποστέλλουν την ετήσια συνδρομή τους των 20 ΕΥΡΩ, διότι η συνέχιση εκδόσεως του περιοδικού μας κινδυνεύει. Ευχαριστούμε Το Διοικητικό Συμβούλιο
Αντιστράτηγος ε.α. Μπαλτζώης Ιωάννης Επιμέλεια Έκδοσης: Έφεδρος Ίλαρχος Λιβέριος Πετρίδης
Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας στο διαδίκτυο για να είστε πάντα ενημερωμένοι για τα τεκταινόμενα στο Όπλο μας, στην διεύθυνση: http://www.saith.gr
Στους Αναγνώστες μας Είναι ένα ζήτημα η συγκρότηση κρατικών θεσμών, οι οποίοι αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της δομής χάραξης εξωτερικής πολιτικής, και είναι άλλης τάξης ζήτημα η ίδρυση ινστιτούτων, κέντρων ανάλυσης ή συμβουλίων που θα είναι αυτόνομα αλλά και σε διαρκή αναγκαία διάδραση με την εκτελεστική εξουσία. Και τα δύο είναι πολύτιμα, όπως και τα δύο οφείλουν να είναι αποστειρωμένα συναισθηματισμών και απογυμνωμένα κομματισμών. Ξεκάθαρα, με σαφήνεια, και κυρίως στην πράξη και όχι απλώς σε επίπεδο καταστατικών επιδιώξεων. Θέση μας είναι ότι οι ιδεολογίες –και προφανώς οι κομματικές γραμμές– αποτελούν μορφικά πανομοιότυπες προτάσεις στράτευσης και περιορισμού του ορίζοντα σκέψης, μιας και ποια ιδεολογία προσφέρει την ιδανική συνταγή για κάθε πρόβλημα, σε κάθε εποχή και επί οποιασδήποτε εθνικής ιδιοσυγκρασίας; Ποιο ιδεολογικό πρόταγμα εγκολπώνει τις ετερότητες χωρίς να είναι ένα ουτοπικό φάρμακο «δια πάσαν νόσον»; Τα προβλήματα είναι πάντοτε πολιτικά και απαιτούν λύσεις προσαρμοσμένες σε ειδικές συνθήκες και συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Στο επίπεδο της εξωτερικής πολιτικής το παραπάνω ζητούμενο καθίσταται πιο επιτακτικό, κυρίως επειδή το κόστος έκβασης ενός εθνικού θέματος λόγω ιδεολογικής φόρτισης είναι δυσβάστακτα μεγαλύτερο. Αν δηλαδή έχει κάποιος πολιτικός το περιθώριο να «κάνει παιχνίδια» στην πλάτη του κράτους πρόνοιας ή της αγροτικής πολιτικής, στην εξωτερική πολιτική αυτά τα περιθώρια εκλείπουν γιατί τα αρνητικά αποτελέσματα είναι μακρόπνοα και δυσκόλως αναστρέψιμα. Μια ματιά στην Κύπρο ή στη Βόρειο Ήπειρο θα μας πείσει. Σε αυτό το πνεύμα, οι θεσμοί που περιβάλλουν την άσκηση της εξωτερικής πολιτικής και φιλοδοξούν να είναι προσανατολισμένοι στην εμπράγματη πολιτική (η ελληνική φράση για την αγγλική «policy oriented»), οφείλουν να διέπονται από τα υψηλά ιδανικά της «εθνικής εξωτερικής πολιτικής» και όχι τα χαμερπή ιδιοτελή συμφέροντα «πολιτευτάδων» (κατά το «πραγματευτάδων»). Η οργάνωση θεσμών και δεξαμενών σκέψης αποτελεί ένα αίτημα διάθεσης για προσφορά στο κοινό καλό και στην πατρίδα, και όχι ένα σκαλοπάτι ανόδου ή επι-
στροφής στα υψηλά κλιμάκια της εξουσίας. Ένας τέτοιου είδους φορέας θα πρέπει να συνθέτει απόψεις και όχι να αποτελεί ένα forum ενημέρωσης επιβαλλόμενων απόψεων σε χειροκροτητές, που απλά εγκρίνουν διά της σιωπής τους. Οφείλει να διαθέτει δημόσιο λόγο και να μην περιορίζεται απλώς στις δημόσιες σχέσεις. Αν οι δημόσιες σχέσεις είναι θεμιτές και λειτουργικά αναγκαίες ως έναν βαθμό στα πολιτικά κόμματα ή αλλού, δεν μπορούν να είναι αποδεκτές ως μοναδικός στόχος σε επιστημονικά θεσμικά σχήματα. Πέρα από την αναγκαιότητα ύπαρξης και κατοχύρωσης της οικονομικής διαφάνειας, για την οποία η παλαιότερη εμπειρία από την εμπλοκή ινστιτούτων στο δημοψήφισμα στην Κύπρο για το «Σχέδιο Ανάν» είναι αρνητική, ο φορέας οφείλει επίσης να παραμένει «ανοιχτός» προς κάθε εγκεκριμένο αναλυτή και μελετητή. Για παράδειγμα, ποιος θα απέκλειε έναν στρατιωτικό ή έναν απόστρατο με σπουδές και συγγραφικό έργο, επειδή τυγχάνει να μην έχει πανεπιστημιακή θέση; Τα πρόσωπα συνολικά πρέπει να είναι κοινής αποδοχής και «υπεράνω πάσης υποψίας» ιδιοτέλειας, κι αυτό δεν καθορίζεται από μία στείρα λογική της «ενός ανδρός αρχής». Σε καμία περίπτωση. Τέτοιου είδους εγχειρήματα λειτουργούν μέσω ανατροφοδοτήσεων, και κατ’ επέκταση απαραίτητη προϋπόθεση των οργανωτών τους πρέπει να είναι η ταπεινοφροσύνη, έτσι ώστε να διαθέτουν την κουλτούρα να ακούν και να συνδιαλέγονται χωρίς προκαταλήψεις οι οποίες εκπηγάζουν από ιδεοληψίες, προσωπικές συμπάθειες και αντιπάθειες. Αν κάποιος λειτουργεί με παρωπίδες στο κατά τα λοιπά συνεργατικό πλαίσιο ενός επαγγελματικού χώρου, το ίδιο θα πράξει και καθώς θα σχηματοποιεί μια πρόταση πολιτικής για λογαριασμό της χώρας του. Ουδεμία αμφιβολία, και ας μας συγχωρεθεί η ψυχαναλυτική διάθεση… Η δημιουργία θεσμών είναι προφανώς αναγκαία και χρήσιμη, αλλά οφείλει να γίνεται με προϋποθέσεις, επιστημονικά κριτήρια και –ας μας επιτραπεί να πούμε– πατριωτική διάθεση εφόσον αναφερόμαστε σε θεματολογία εμπράγματης πολιτικής και όχι σε θεωρητικές συζητήσεις. Το Διοικητικό Συμβούλιο
ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ
Προσκυνηματική εκδήλωση στο Μνημείο Ιππικού ΜΕΤΣΟΒΟ 21 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2018 Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α Μεντεσίδης Χαράλαμπος Γ. Γραμματέας ΣΑΑΙΤΘ Πραγματοποιήθηκε και φέτος η προσκυνηματική εκδήλωση του Συνδέσμου μας στο Μνημείο Ιππικού στο Μέτσοβο, σε συνεργασία με την ΓΕΣ/ΔΙΤ, την Κυριακή 21 Οκτωβρίου 2018 και ώρα 12:00. Όπως είχε προγραμματισθεί ,το πρωΐ του Σαββάτου 20 Οκτ.2018, αναχωρήσαμε με λεωφορείο, από την Αθήνα, 51 μέλη και φίλοι του συνδέσμου.Μέσω της ΙΟΝΙΑΣ ΟΔΟΥ φθάσαμε στο Μέτσοβο το απόγευμα. Το πρωΐ της Κυριακής 21 Οκτ.2018 εκκλησιασθήκαμε στον Ι.Ν. Αγ. Παρασκευής Μετσόβου όπου παρέστησαν ο Επίτιμος Α/ΓΕΕΘΑ Στρατηγός ε.α. Γράψας Δημήτριος, ο Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγος κ. Στεφανής Αλκιβιάδης, η Περιφερειακή Σύμβουλος Ηπείρου κ. Μητροκώστα Παναγιώτα , ο Δήμαρχος Μετσόβου κ. Τζαφέας Κωνσταντίνος, το ΔΣ του Συνδέσμου , Ανώτατοι και Ανώτεροι ε.ε. Αξιωματικοί ,πολλά μέλη μας καθώς και πλήθος κατοίκων του Μετσόβου. Μετά τον εκκλησιασμό ξεναγηθήκαμε στην υπέροχη πινακοθήκη η οποία έχει πολύ σπουδαία έργα του 18ου και 19ου αιώνα. Στις 12:00 άρχισε η τελετή, στο επιβλητικό μας Μνημείο με επιμνυμόσυνη δέηση υπέρ των πεσόντων Αξιωματικών και Οπλιτών των Σχηματισμών και Μονάδων του Ιππικού που έπεσαν μαχόμενοι ηρωϊκώς κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-41. Ακολούθησαν ομιλίες, από τον Πρόεδρο του ΣΑΑΙΤΘ Υποστράτηγο ε.α. κ. Παπαδογεωργόπουλο Χρήστο και από τον Διευθυντή της Διευθύνσεως Ιππικού –Τεθωρακισμένων του ΓΕΣ Ταξίαρχο κ. Χατζηγεωργίου Αντώνιο , οι οποίοι αναφέρθηκαν στο ιστορικό, στους αγώνες της Μεραρχίας και των Μονάδων Ιππικού κατά την παραπάνω περίοδο, υπενθυμίζοντας παράλληλα σε εμάς τους νεοτέρους το χρέος μας έναντι της Πατρίδος και του Έθνους μας κατά την ειρηνική περίοδο. Χαιρετισμό απηύθυνε ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού Αντιστράτηγος κ. 4
Στεφανής Αλκιβιάδης. Η δράση του Ιππικού κατά το έπος του 40 συνέβαλε αποφασιστικά στη συντριβή της επίλεκτης Μεραρχίας Αλπινιστών «ΤΖΟΥΛΙΑ» των Ιταλών. Στη συνέχεια κατατέθηκαν δάφνινα στεφάνια στη μνήμη των πεσόντων από τους: Αρχηγό ΓΕΣ Αντιστράτηγο κ. Στε-
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018
φανή Αλκιβιάδη, Εντεταλμένη Περιφερειακή Σύμβουλο Ηπείρου κ. Μητροκώστα Παναγιώτα εκπρόσωπο του Περιφερειάρχη Ηπείρου, Δήμαρχο Μετσόβου κ. Τζαφέα Κωνσταντίνο, Πρόεδρο του ΣΑΑΙΤΘ Υποστράτηγο ε.α. κ. Παπαδογεωργόπουλο Χρήστο, Πρόεδρο ΤΠ ΕΑΑΣ Ιωαννίνων Αντιστράτη-
ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ
γο ε.α. κ. Κωστούλα Δημήτριο. Τηρήθηκε σιγή ενός λεπτού στη μνήμη των ηρωϊκώς πεσόντων Ιππέων και στο τέλος όλοι μαζί ψάλλαμε τον ΕΘΝΙΚΟ ΥΜΝΟ. Την όλη τελετή τίμησαν με την παρουσία τους : Ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Σεραφείμ εκπρόσωπος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ιωαννίνων, ο Επίτιμος Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Αμύνης Στρατηγός ε.α. Γράψας Δημήτριος, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού Αντιστράτηγος κ. Στεφανής Αλκιβιάδης, η Ενεταλμένη Περιφερειακή Σύμβουλος Ηπείρου κ. Μητροκώστα Παναγιώτα, ο Δήμαρχος Μετσόβου κ. Τζαφέας Κων/νος, ο Διοικητής 1ης Στρατιάς Αντιστράτηγος κ. Ζερβάκης Δημόκριτος, ο Διοικητής ΑΣΔΥΣ Αντιστράτηγος κ. Βασιλειάδης Κων/νος, ο Δκτής ΣΣΕ Υποστράτηγος κ. Λαλούσης Χαράλαμπος, ο Διοικητής ΧΧ ΤΘΜ Υποστράτηγος κ. Ρώσσης Σπυρίδων, ο Διευθυντής της ΔΙΤ/ΓΕΣ Ταξίαρχος κ. Χατζηγεωργίου Αντώνιος, ο Διοικητής του Διακλαδικού Συγκροτήματος Υποστηρήξεως του Γ΄ΣΣ/NRDCGR Ταξίαρχος κ. Σιγουλάκης Δημήτριος, ο Διοικητής XXV ΤΘΤ Ταξίαρχος κ. Σαμαράς Αστέριος, ο Διοικητής της
ΣΔΙΕΠ Ταξίαρχος κ. Βασιλάκης Ιωάννης, ο Διοικητής του ΚΕΤΘ Ταξίαρχος κ. Μαυροειδής Γεώργιος, Υποδιοικητής της ΙΙ Μ/Κ ΜΠ Ταξίαρχος κ. Τριάντης Γεώργιος, ο Δκτης 8ης Μ/Π ΤΑΞΠΖ Ταξίαρχος κ. Μπολομύτης Δημήτριος, ο Διοικητής της XXIV ΤΘΤ Ταξίαρχος κ. Ζαχαρόπουλος Ζαχαρίας, ο Διοικητής Σχολής ΤΘ Συνταγματάρχης (ΤΘ) κ. Ντρούγκας Ιωάννης, ο Εκπρόσωπος της ΕΑΑΣ Αντιστράτηγος ε.α. κ. Σταθόπουλος Βασίλειος, ο Πρόεδρος του Τοπικού Παραρτήματος ΕΑΑΣ Ιωαννίνων Αντιστάτηγος ε.α. κ. Κωστούλας Δημήτριος, ο Εκπρόσωπος του Αστ. Διευθυντή Ιωαννίνων Αστυνομικός Υποδιευθυντής κ. Κιτσαράς Γεώργιος, από το ΑΤ Μετσόβου ο Υπαστυνόμος Α΄κ. Μαγούτης Νικόλαος, ο Διοικητής του Πυροσβεστικού Κλιμακίου Μετσόβου κ. Παναγιώτου Ντάγκας Απόστολος Επίσης, Μαθήτριες του Γυμνασίου Μετσόβου με την Καθηγήτριά τους, καθώς και η αναπληρώτρια Διευθύντρια του Λυκείου Μετσόβου., 31 Νέοι Ανθυπίλαρχοι και 17 Νέοι Μον. Λοχίες Τάξεως 2018, Το μέλος μας και Μεγάλος δωρητής του Συνδέσμου Έφεδρος Ανθυπίλαρχος κ. Αφεντάκης Κωνσταντίνος, ο οποίος για δεύτερη φορά ήλθε από το μακρινό Τορόντο του Καναδά
για να παρευρεθεί στην εκδήλωσή μας, πολλά μέλη και φίλοι του Συνδέσμου, που προσήλθαν από διάφορα μέρη , κάτοικοι του Μετσόβου, καθώς και ο Ταξίαρχος(ΤΘ) ε.α. και μέλος του συνδέσμου μας, κ. Τζαβέλλας Λάμπρος, υιός του ήρωα Ιλάρχου Τζαβέλλα Κωνσταντίνου ο οποίος έπεσε μαχόμενος με τη Μεραρχία Ιππικού κατά το έπος του 40. Μετά την τελετή ακολούθησε το καθιερωμένο γεύμα στη ΛΑΦ Ιωαννίνων και το απόγευμα επισκεφθήκαμε το Στρατιωτικό Μουσείο στο Καλπάκι όπου μας έγινε ξενάγηση και παρακολουθήσαμε σε VIDEO την ιστορική και επική ομώνυμη μάχη. Το πρωΐ της επομένης αναχωρήσαμε για την Αθήνα, με μία στάση στην Ιερά πόλη του Μεσολογγίου. Ο Σύνδεσμός μας, πιστός στην παράδοση , για άλλη μία χρονιά, πραγματοποίησε την παραπάνω τελετή , ως ελάχιστο φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης στη μνήμη των ηρώων Ιππέων μας, οποίοι αγωνίστικαν και έπεσαν μαχόμενοι, για την ελευθερία της Πατρίδος μας και τα ιδανικά της φυλής μας, κατά την εποποιΐα του 40-41. ΑΙΩΝΙΑ ΤΟΥΣ Η ΜΝΗΜΗ.
Συνέχεια στην επόμενη σελίδα
• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
5
ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟI Του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού, Αντγου Αλκιβιάδη Στεφανή - Πανοσιολογιώτατε
ελληνικού λαού για την υπεράσπιση της ελευθερίας και της δημοκρατίας.
- κ. Δήμαρχε Μετσόβου
Η σημερινή εκδήλωση, βοηθά να ξαναγυρίσουμε σε μνήμες συγκλονιστικές και ανεπανάληπτες, να αντλήσουμε πρότυπα και παραδείγματα, προσβλέποντας στην αφύπνιση των αστείρευτων δυνάμεων του Ελληνισμού, για μελλοντική πρόοδο, ευημερία και ανάπτυξη.
- κ. Αντιπεριφερειάρχα - Στρατηγέ, Πρόεδρε του Συνδέσμου Αποστράτων Αξκων ΤΘ - Αγαπητοί Συνάδελφοι Εν Ενεργεία & Εν Αποστρατεία - Κυρίες και Κύριοι, Με ιδιαίτερη συγκίνηση, αποτίουμε και φέτος φόρο τιμής στους νεκρούς, τους τραυματίες και σε όλους τους συμμετέχοντες Αξιωματικούς και οπλίτες της Μεραρχίας Ιππικού, που έδρασαν νικηφόρα για τα Ελληνικά Όπλα στη Μάχη της Πίνδου το 1940, σε έναν θεσμό, που αποτελεί οδοιπορικό στη μνήμη και την ιστορία ενός εμβληματικού τόπου και μιας περασμένης ηρωικής εποχής, σμιλευμένης με το θάρρος, τη φιλοπατρία και την αυταπάρνηση των αθάνατων πρωταγωνιστών της. Θα ήταν ωφέλιμο για όλους να προβληματιστούμε από τα πολλαπλά μηνύματα που μας διδάσκει η αυτοθυσία και η αξιοπρέπεια της αντίστασης και της θυσίας των ηρωικών νεκρών ιππέων μας, που πέρασαν τις πύλες του μύθου, δίνοντας πρόθυμα τη ζωή τους για την ελευθερία της πατρίδας στα βουνά της Ηπείρου. Εδώ, όπου άνθρωποι απλοί, καθημερινοί, απόγονοι ηρώων, έγιναν και αυτοί ήρωες! Με ιδανικά όπως, η αγάπη προς την πατρίδα, η υπερηφάνεια, το φιλότιμο και η επίγνωση της ιστορικής κλη-
Η θυσία εκείνων που τίμησαν την ελληνική σημαία επιτελώντας στο ακέραιο το εθνικό τους καθήκον, προασπίζοντας τα ιερά και τα όσια της πατρίδας μας, πρέπει να αποτελέσει φωτεινό φάρο για όλους τους Έλληνες και να λειτουργήσει ως εφαλτήριο εθνικής υπερηφάνειας. ρονομιάς, οδηγήθηκαν να πολεμήσουν σκληρά, ενάντια στη λογική και απέναντι στο υπέρτατο κακό. Και έγιναν κήρυκες και πρωτοπόροι της ανθρωπότητας στον αγώνα για ελευθερία, στον αγώνα για να επικρατήσει το φως απέναντι στο σκοτάδι.
Από τη δική τους θυσία, αντλούμε διδάγματα αρετής, θάρρους, αυτοθυσίας και αυταπάρνησης, γνωρίζοντας ότι μόνο αν διαθέτουμε ακλόνητη πίστη, αδούλωτο πνεύμα, και υψηλό φρόνημα, θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε να φυλάμε πραγματικά Θερμοπύλες.
Ενάντια στην αριθμητική και τεχνολογική υπεροχή του αντιπάλου, οι Έλληνες ιππείς, παρέταξαν τα ωραιότερα χαρακτηριστικά της φυλής μας, την ανδρεία, την αυταπάρνηση, το πάθος και το αίσθημα του νικητή, γράφοντας νέες σελίδες δόξας και ηρωισμού.
Έχουμε ιερή υποχρέωση απέναντι στην ιστορία να φανούμε αντάξιοι των προσδοκιών ενός ολόκληρου λαού και να διαβεβαιώσουμε τους αθάνατους νεκρούς μας ότι η υπέρτατη θυσία τους εξακολουθεί να ποτίζει τις ρίζες του δέντρου της εθνικής μας αξιοπρέπειας και τιμής.
Η θυσία τους αναγνωρίζεται από όλους μας, ως σύμβολο υψηλής αξίας, που υπενθυμίζει όχι μόνο τους αγώνες του Ελληνικού Έθνους στο διάβα των αιώνων, αλλά και την αέναη πίστη του
Με αυτές τις σκέψεις, καλώ τους νέους Ανθυπιλάρχους και Λοχίες (ΤΘ) τάξεως 2018, να αναλογιστούν τα έργα και τις θυσίες των ηρωικών πρόγονων τους Ιππέων και τους προτρέπω να διατηρήσουν ως κόρη οφθαλμού το απαράμιλλο επιθετικό πνεύμα τους και την πίστη τους για την νίκη. Ατενίζοντας σήμερα, το μνημείο των πεσόντων ηρώων, αισθανόμαστε μέσα μας, ότι οι μορφές τους ακτινοβολούν αθάνατες, θυμίζοντάς μας το χρέος μας προς την πατρίδα. Εύχομαι το πνεύμα της θυσίας τους, να ενισχύει συνεχώς τις ψυχές μας, να μας πλημμυρίζει με υπερηφάνεια και να χαλυβδώνει τη θέληση μας για αγώνα, οδηγώντας τις σκέψεις και τα βήματα όλων μας, προς τα υψηλά ιδεώδη, της πατρίδας και της ελευθερίας. Σας ευχαριστώ
6
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018
ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ Χαιρετισμός Δντή ΔΙΤ/ΓΕΣ Ταξίαρχου Χατζηγεωργίου Αντώνιου Κυρίες και Κύριοι,
ρελθόντος στα Ακ-Μπουνάρ, Ούτς Σεράι, στο Δίστρατο και την Βωβούσα.
Η παρουσία μας σήμερα στο Μέτσοβο πραγματοποιείται για την απότιση φόρου τιμής στους νεκρούς Ιππείς και ίππους, στους τραυματίες και σε όλους τους συμμετέχοντες, Αξιωματικούς και οπλίτες των Σχηματισμών, Συγκροτημάτων και Μονάδων Ιππικού που έλαβαν μέρος στη μάχη της Πίνδου. Θεωρώντας ότι αυτό για τα εν ενεργεία στελέχη του Όπλου είναι το ελάχιστο, δημιουργείται άμεσα το ερώτημα ποιο είναι το μέγιστο και κατά συνέπεια και επιθυμητό. Πώς τιμά λοιπόν το σύγχρονο όπλο του Ιππικού – Τεθωρακισμένων τους αγώνες των προγόνων Ιππέων; Με την πετυχημένη και ασφαλή βολή κάθε πληρώματος στα πεδία βολής μας, μετά από κοπιαστική, μεθοδική, ρεαλιστική εκπαίδευση με κατάλληλο συνδυασμό και χρήση εξελιγμένης εξομοίωσης και εκπαίδευση στο πεδίο. Έτσι τα Τεθωρακισμένα τιμούν καθημερινά τους ιππείς του 1940. Με την κάθε μικρή ή μεγάλη φάλαγγα αρμάτων ή οχημάτων που επιστρέφει σε κάθε στρατόπεδο Μονάδας Τεθωρακισμένων με ασφάλεια και στην ώρα της με πλήρη έλεγχο αυτής από τον επικεφαλής Υπίλαρχο ή Ίλαρχο. Έτσι τα Τεθωρακισμένα καταθέτουν κάθε μέρα και ένα στεφάνι στο Μνημείο πεσόντων Ιππέων του 1940. Με την χαρά και ικανοποίηση που αισθάνεται κάθε μαυροσκούφης μετά από μία καλή μέρα συντήρησης στο όρχο ή τον Ουλαμό Συντηρήσεως. Έτσι τα Τεθωρακισμένα τιμούν τους πολεμικούς ίππους που έπεσαν μαζί με τους ιππείς τους στους αγώνες του Έθνους και διαιωνίζουν το πνεύμα και το δέσιμο του εποχούμενου μαχητή με το άλογο του παρελθόντος και το άρμα μάχης του παρόντος και του μέλλοντος.
Με την πατρική αυστηρότητα αλλά και συνάμα με την αληθινή έγνοια και φροντίδα οι Διοικητές κάθε τμήματος Τεθωρακισμένων, ηγούνται χρηστά του υπερπολύτιμου προσωπικού μας. Με τέτοιο τρόπο κτίζουμε την πειθαρχία στα τμήματά μας, δοκιμάζουμε και δημιουργούμε τους μικρούς μας ηγήτορες κάνοντας αρχή από την Σχολή Τεθωρακισμένων και έπειτα στις Μονάδες και Σχηματισμούς του Όπλου, καλλιεργώντας την σύγχρονη αντίληψη του παλαιού ιππικού πνεύματος: πρωτοβουλία, επιθετικό πνεύμα, γρήγορες αποφάσεις, λειτουργία υπό πίεση, τεχνική γνώση. Έτσι τα Τεθωρακισμένα τιμούν κάθε ημέρα τον Διοικητή της Μεραρχίας Ιππικού κατά την μάχη της Πίνδου Υποστράτηγο Στανωτά, που καβάλα ακούραστα στο άλογό του, πατρική μορφή για τους ιππείς του, άξιος ηγήτορας της Μεραρχίας του, την οδήγησε σε περήφανες νίκες σε αυτά εδώ τα βουνά κρατώντας όμως γερά και σταθερά τα ηνία και στις ήττες του πικρού 1941 πολεμώντας στην Φλώρινα – Καστοριά το Γερμανικό Στρατό. Η Μεραρχία Ιππικού δεν διαλύθηκε ούτε συνθηκολόγησε ο επικεφαλής της. Πολέμησε μέχρι τέλους εκτελώντας τις διαταγές του Αρχιστρατήγου Παπάγου και αυτού προερχομένου από το Ιππικό. Εμείς δεν έχουμε τίποτε άλλο να υποσχεθούμε επιπλέον στους ηρωικούς νεκρούς μας, παρά μόνο ότι θα φροντίζουμε να είναι πάντα με το μέρος μας τα τρία Τ της επιτυχίας κατά τον Οδυσσέα Ελύτη: Ταλέντο, Τόλμη, Τύχη.
Με την αναζήτηση, την συζήτηση, την κριτική σκέψη για το τί στις υπάρχουσες πρακτικές πρέπει να αλλάξει ή πρέπει να διατηρηθεί, συνθέτοντας καινοτόμες πρακτικές, αντιμετωπίζοντας με χαμόγελο τις προκλήσεις του παρόντος διαμορφώνουμε το περιβάλλον για ένα πετυχημένο μέλλον. Με την φροντίδα για την διατήρηση του αρματικού μας δυναμικού σε τόσο υψηλό επίπεδο ώστε να ταιριάζει και να αξίζει στο άψογο προσωπικό μας στην περηφάνεια του και στο φιλότιμό του. Έτσι το σύγχρονο όπλο του Ιππικού - Τεθωρακισμένων ανεγείρει νοερά μνημεία και τρόπαια των απανταχού πεσόντων Ιππέων του Ελληνικού Στρατού στα πεδία των μαχών του πα-
• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
7
ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ Χαιρετισμός Προέδρου ΣΑΑΙΤΘ κ. Χρήστου Παπαδογεωργόπουλου Οκτώβριος 2018 Την προσεχή Κυριακή θα εορταστεί και εφέτος σε όλη την Ελληνική επικράτεια η μεγάλη μας εθνική εορτή της 28ης Οκτωβρίου 1940. Μία ακόμη μεγάλη ημέρα του Έθνους μας, μία επέτειος, ένας θρύλος, μία μνήμη, ένα χρέος! Ένα έπος που έχει γραφτεί στις ένδοξες σελίδες, όχι μόνο της ελληνικής, αλλά και της παγκόσμιας ιστορίας, αφού, όταν σχεδόν ολόκληρη η Ευρώπη είχε υποταγεί στον Χίτλερ, η Ελλάδα μόνη στην Ευρώπη, δέχτηκε επίθεση από τη φασιστική Ιταλία, την οποία και ενίκησε. Όσοι κατέχουν το βαθύτερο νόημα της Ιστορίας γνωρίζουν ότι το «ΟΧΙ» του 1940 στο φασισμό από τον κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη Μεταξά, ήταν η συνειδητή έκφραση πεποιθήσεων, ριζωμένων από μακρούς αιώνες στα σπλάχνα της φυλής μας. Δεν αναφέρεται στην ιστορία των εθνών πιο λακωνικό, πιο εύγλωτο, αλλά και πιο πειστικό παγκόσμιο κήρυγμα από τις δύο συλλαβές ΟΧΙ. Ένα «ΟΧΙ», που το στήριξε ο Ελληνικός λαός με πρωτοφανή αυταπάρνηση, απλά και αυτονόητα, σαν φυσιολογική εκδήλωση της Ελληνικής ψυχής, όπως αυτή διαπλάστηκε ανάμεσα στους αιώνες, γιατί τα μεγάλα κεφάλαια της ελληνικής Ιστορίας αρχίζουν και τελειώνουν με ένα μεγάλο ΟΧΙ. Γι’ αυτό και πρέπει να μην λησμονούμε αυτούς που ρίχτηκαν πρόθυμοι στο πανηγύρι του πολέμου, με ασυγκράτητο ενθουσιασμό, αλλά και πίστη στη νίκη. Δεν ανέκοψαν την ορμή τους, ούτε ο χειμώνας, ούτε η δύναμη του αντιπάλου, ούτε τα σύγχρονα μέσα τους, ούτε και ο θάνατος. Εμείς λοιπόν το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου Αποστράτων Αξιωματικών Ιππικού-Τεθωρακισμένων με τα μέλη μας, τους φίλους του Συνδέσμου και τους εκλεκτούς προσκεκλημένους μας, είμαστε σήμερα εδώ για να αποτίσουμε φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης στους πεσόντες Αξιωματικούς και Οπλίτες της Μεραρχίας Ιππικού, οι οποίοι, το 1940, έτρεψαν την επίλεκτη Μεραρχία Αλπινιστών «Τζούλια» σε φυγή, εντός του Αλβανικού εδάφους. Το ιστορικό της επιτυχίας αυτής έχει, σύντομα, ως εξής : Με την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου την 28η Οκτωβρίου 1940, η Με8
ραρχία Ιππικού με Διοικητή το Υποστράτηγο Στανωτά Γεώργιο προωθήθηκε από τη Θεσσαλονίκη στην Καλαμπάκα, με τελικό προορισμό τη Πίνδο. Την 1η Νοεμβρίου η Διοίκηση της Μεραρχίας Ιππικού βρισκόταν στο Μέτσοβο. Η είσοδος της Μεραρχίας Ιππικού στον αγώνα, είχε ως αποτέλεσμα να αρχίσει να συμπιέζεται αποτελεσματικά ο θύλακας που είχε δημιουργηθεί από την ιταλική διείσδυση στον τομέα της Πίνδου. Το βράδυ της 3ης Νοεμβρίου η Ταξιαρχία Ιππικού της Μεραρχίας ανακατέλαβε τη Σαμαρίνα και την επομένη η Μεραρχία Ιππικού, με τα Συντάγματά της, ανακατέλαβε τη Βωβούσα. Στις 8 Νοεμβρίου η Ταξιαρχία Ιππικού κατέλαβε το Δίστρατο. Εκεί συνέλαβε αριθμό Ιταλών και ορεινό χειρουργείο της «Τζούλια».Μόλις με μία ώρα διαφορά, έφτασαν στο Δίστρατο και τα πρώτα τμήματα της Μεραρχίας Ιππικού, που είχε διεξαγάγει σκληρούς αγώνες μεταξύ Βωβούσας και Δίστρατου.
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018
Στη συνέχεια η Μεραρχία Ιππικού στράφηκε προς Ελεύθερο - Κόνιτσα. Έπειτα από σκληρό αγώνα κατόρθωσαν να διαλύσουν τις ιταλικές δυνάμεις, συλλαμβάνοντας αιχμαλώτους 15 αξιωματικούς και 700 οπλίτες και κυριεύοντας άφθονο πολεμικό υλικό και υποζύγια. Η άλλοτε επίλεκτη Ιταλική Μεραρχία «Τζούλια» περιήλθε σε τραγική κατάσταση. Στις 11 Νοεμβρίου το Ιταλικό 9ο Σύνταγμα Αλπινιστών διατάχτηκε ώστε να καλύψει την υποχώρηση ιταλικών τμημάτων προς την Κόνιτσα. Εκεί δέχτηκε σφοδρή επίθεση τμημάτων της Μεραρχίας Ιππικού. Ύστερα από πολύωρο αγώνα οι Ιταλοί ανατράπηκαν και καταδιώχτηκαν, αφήνοντας πλήθος υλικών στο δρόμο προς τη Κόνιτσα. Στις 16 Νοεμβρίου, με την απελευθέρωση της Κόνιτσας, τελείωσε και τυπικά η Μάχη της Πίνδου. Αν η επίλεκτη Μεραρχία Αλπινιστών κατόρθωνε να καταλάβει το Μέτσοβο, οι ελληνικές δυνάμεις του μετώπου της Ηπείρου θα χωρίζονταν από εκείνες της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας. Η Μεραρχία Ιππικού, με Διοικητή το Στρατηγό Γεώργιο Στανωτά, συνέβαλε τα μέγιστα στην εξάλειψη αυτού του κινδύνου και δικαίωσε τις προσδοκίες του Γενικού Στρατηγείου. Οι αγώνες της Μεραρχίας Ιππικού δεν σταμάτησαν εκεί. Στις 21 Νοεμβρίου τμήματά της διέσχισαν την ελληνοαλβανική μεθόριο και εισήλθαν εντός της Βορείου Ηπείρου. Στις 3 Δεκεμβρίου μετά από σφοδρές συγκρούσεις, η Μεραρχία εισήλθε στην Πρεμετή. Στο σημείο αυτό θα αναφερθούμε σε δηλώσεις που έγιναν από θεσμικούς φορείς, που επισημαίνουν το μέγεθος της δράσεως και των επιτυχιών της Μεραρ-
ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ
χίας Ιππικού Συγκεκριμένα το «Ιστορικόν Πολεμικών Επιχειρήσεων 1940-1941» που συντάχθηκε μετά τον πόλεμο, αναφέρει : «...είναι όλως επιβεβλημένη η αναγνώρισις του ομαδικού έργου το οποίον απέδωσε το Όπλον του Ιππικού, το οποίον απετέλεσε τον κύριο παράγοντα θριάμβου της Πίνδου. Η χρησιμοποίησις αυτού ως ταχέως μεταφερομένου Πεζικού επέτυχεν τα μέγιστα, αντικαταστήσασα εν πολλοίς τας εις άλλα στρατεύματα εισαχθείσας ταχείας μηχανοκινήτους Μονάδας. Η μεγαλυτέρα συμβολή του όπλου του Ιππικού προήλθεν απο την γενικήν αναζωπύρωσιν του επιθετικού πνεύματος. Η ηρωική νεολαία του Ιππικού, ώρμησεν ακάθεκτος προς τα εμπρός ανατρέπουσα τους ορμητικούς χιονοδρόμους της Τζούλια, εμπνεομένη μόνον απο τας επιθετικάς παραδόσεις του όπλου της...». Ο Στρατηγος Στανωτάς, Διοικητής της Μεραρχίας Ιππικού, έγραψε σε άρθρο της εφημερίδας ΒΡΑΔΥΝΗ στις 3 Νοεμβρίου 1961: «Το γενικόν συμπέρασμα εκ των αγώνων της Μεραρχίας είναι ότι, τα τμήματά της, ευτυχήσαντα να μετάσχουν αρχικώς εις την μάχην της Πίνδου, εδημιούργησαν δια της αφθάστου αυτοθυσίας των και των ηρωικών των πράξεων, την βάσιν του Αλβανικού έπους που κατέπληξεν όλον τον κόσμον... Το θαύμα τούτον, διότι περί θαύματος πρόκειται, οφείλεται εις τον πατριωτισμόν των Ελλήνων, διοικούντων και διοικουμένων, διότι οι μεν διοικούντες προπαρασκεύασαν και κατήυθηναν τον ελληνικόν λαόν εις τας πρωτοφανείς και μεγαλειώδεις νίκας, οι δε διοικούμενοι διότι δια της αυτοθυσίας, της υπερανθρώπου αντοχής, του πατριωτισμού των, των ηρωικών πράξεών των, της αμέσου προσελεύσεως υπό τας σημαίας, και της εν συνεχεία πρωτοφανούς προελάσεώς των από νίκης εις νίκην,
συνέτριψαν τον εχθρόν. Και συνεχίζει ο Διοικητής της Μεραρχίας Ιππικού: «Ούτω οι ιππείς της Μεραρχίας μου εφάνησαν αντάξιοι των προγόνων ιππέων του Μεγάλου Αλεξάνδρου». Με την σύντομη αυτή αναφορά μας προσπαθήσαμε να καταγράψουμε την προσφορά και τον ηρωισμό των Ιππέων του 40. Μετά το πόλεμο, τα στελέχη του Ιππικού, κατά τη μετάπτωση του Όπλου σε Τεθωρακισμένα, εμφύσησαν στο νέο Όπλο, το έφιππο δόγμα που συνίσταται στην τριλογία: «Ταχύτητα, τόλμη, αιφνιδιασμός». Στις δύσκολες στιγμές που περνάει αυτή την ώρα η Πατρίδα μας, που οι αξίες και τα ιδανικά ευτελίζονται, το Μνημείο Ιππικού στέκει αγέρωχο, επιβλητικό και μεγαλοπρεπές, ακτινοβολεί αισιοδοξία και εθνική υπερηφάνεια και μας θυμίζει ότι, η ελευθερία και η ανεξαρτησία ενός έθνους - κράτους δεν χαρίζεται, αλλά κατακτάται με αγώνες και θυσίες. Εκλεκτοί Προσκεκλημένοι, Κυρίες και Κύριοι Το Μνημείο αυτό θα διατηρεί άσβεστη τη μνήμη σ’ αυτούς που έδωσαν το αίμα τους για την ελευθερία της Πατρίδος μας και για να παραδειγματίζονται και διδάσκονται οι νέες γενεές για τα ιδανικά και τις αξίες με τις οποίες πρέπει να διαπνέονται. Δόξα και τιμή στους ήρωες ιππείς που έπεσαν υπέρ πατρίδος. ΑΙΩΝΙΑ ΤΟΥΣ Η ΜΝΗΜΗ. Κλείνοντας την αναφορά μας αυτή θα θέλαμε να απευθύνουμε θερμές ευχαριστίες: - Στην παρούσα Δημοτοκή Αρχή, για την αρίστη συνεργασία και αμέριστη βοήθεια, που μας παρείχαν, σε ότι τους ζητήσαμε και για την οργάνωση της παρούσης τελετής και τον εν γένει καλλωπισμό και διαφύλαξη του Μνημείου. - Στο Διοικητή της ιστορικής VIII Μεραρχίας και κατ’ επέκταση στο Γενικό
Επιτελείο Στρατού, για τις πάσης φύσεως διευκολύνσεις και την άψογη οργάνωση της παρούσης τελετής. - Στην Περιφέρεια Ηπείρου και ειδικότερα στην Αντιπεριφερειάρχη Κυρία Μητροκώστα Παναγιώτα, η οποία με τρόπο άμεσο και αποφασιστικό μας επέλυσε θέματα που είχαν να κάνουν με τον ευπρεπισμό του χώρου του Μνημείου και όχι μόνο. - Στον Έφεδρο Ανθυπίλαρχο κ. Αφεντάκη Κωνσταντίνο επιτυχημένο Επιχειρηματία και μεγάλο δωρητή του Συνδέσμου μας, που ζει και δραστηριοποιείται στο Τορόντο του Καναδά Ο κ. Αφεντάκης για δεύτερη φορά πραγματοποιεί το ταξίδι από το μακρινό Τορόντο για να παρίσταται σήμερα εδώ και να αποδείξει για μια ακόμη φορά την αγάπη του για την Πατρίδα και το Όπλο του Ιππικού - Τεθωρακισμένων που με τόσο ζήλο και υπερηφάνεια υπηρέτησε ως Έφεδρος Αξιωματικός. - Στους μαθητές και μαθήτριες των σχολείων του Μετσόβου για τη σημερινή τους παρουσία στην εκδήλωσή μας, με τις καλύτερες ευχές μας για καλή πρόοδο και πίστη στα εθνικά ιδεώδη της πατρίδας μας. - Απευθύνουμε επίσης θερμές ευχαριστίες στους προσκεκλημένους μας, τα μέλη και τους φίλους μας και σε όλους τους παρευρισκομένους που μας τίμησαν με την παρουσία τους. Τελειώνοντας θα σας θυμίσω μια φράση ενός κορυφαίου αειμνήστου πολιτικού επίκαιρη όσο ποτέ. «Τα ιστορικά γεγονότα μας διδάσκουν ότι η αγάπη για την Πατρίδα δεν είναι αρκετό να εκδηλώνεται μόνο στα πεδία των μαχών. Πρέπει να εκδηλώνεται και στην καθημερινή μας προσφορά ως υπεύθυνων πολιτών. Για να μην χάνουμε στην Ειρήνη, ότι κερδίζουμε στον Πόλεμο». Σας Ευχαριστώ
• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
9
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Δεν φταίει η Αλβανία για τη Βόρειο Ήπειρο
Γράφει ο Σάββας Καλεντερίδης Μέλος του ΣΑΙΤΘ
Η Οθωμανική Αυτοκρατορία άρχισε να εγκαταλείπει τα εδάφη των δυτικών Βαλκανίων μετά τον Ρωσοτουρκικό Πόλεμο του 1878, που έληξε με τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, η οποία εκτός από την ίδρυση της Μεγάλης Βουλγαρίας προέβλεπε και την αποχώρηση των Οθωμανών από το πιο σημαντικό διοικητικό και θρησκευτικό κέντρο για τον σουλτάνο στην περιοχή, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, και την ανάληψη της διοίκησής της από την Αυστροουγγαρία. Μετά από 30 χρόνια, και ενώ η Οθωμανική Αυτοκρατορία, μετά την ήττα στους Βαλκανικούς Πολέμους, είχε μπει στην ημιτελική φάση της διάλυσής της (η τελική ήταν το πέρας του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου), οι Οθωμανοί άρχισαν να αποχωρούν από την Αλβανία και τα Σκόπια. Είναι κρίσιμο να σημειώσουμε ότι οι Αλβανοί δεν έκαναν ποτέ εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, όταν οι άλλοι λαοί των Βαλκανίων, κυρίως Σέρβοι και Έλληνες, διεκδικούσαν με εξεγέρσεις και ένοπλο αγώνα την ελευθερία και την ανεξαρτησία τους, γιατί ως έθνος ήταν διχασμένοι σε οθωμανολάτρες και σε εκείνους που ήθελαν την ανεξαρτησία τους, υπό την προστασία της Δύσης. Για το λόγο αυτόν δεν σφυρηλατήθηκε μέσα από εθνικούς αγώνες ενιαία εθνική συνείδηση, διαδικασία που γίνεται τις τελευταίες δεκαετίες με τον «πόλεμο» στο Κοσσυφοπέδιο και την ένοπλη εξέγερση στο Τέτοβο της πΓΔΜ. Γι’ αυτόν το λόγο τα τελευταία χρόνια σφυρηλατείται και το όραμα της Μεγάλης Αλβανίας, με στόχο την ένωση όλων των Αλβανών σε ένα ενιαίο ανεξάρτητο κράτος. Όταν λοιπόν οι Οθωμανοί άρχισαν να τα «μαζεύουν» από τα εδάφη της σημερινής Αλβανίας, εξεγέρθηκαν οι Έλληνες της Χειμάρας και απαίτησαν την ένωσή τους με την Ελλάδα. Μάλιστα, μικρή δύναμη Χειμαριωτών και Κρητών εθελοντών, με επικεφαλής τον ταγματάρχη Σπύρο Σπυρομήλιο, στις 18 Νοεμβρίου 1912 αποβιβάστηκε στην πε-
ριοχή της Χειμάρας και εκδίωξε τις οθωμανικές δυνάμεις. Το ίδιο διάστημα, και συγκεκριμένα στις 28 Νοεμβρίου 1912, έγινε η πρώτη σύνοδος της εθνοσυνέλευσης των Αλβανών με 83 αντιπροσώπους στον Αυλώνα, η οποία ανακήρυξε την Αλβανία σε ανεξάρτητο κράτος, ενώ με τη δεύτερη σύνοδο στις 4 Δεκεμβρίου 1912 η εθνοσυνέλευση σχημάτισε προσωρινή κυβέρνηση που άσκησε τα καθήκοντά της μέχρι τις 22 Ιανουαρίου 1914. Η ανεξαρτησία της Αλβανίας αναγνωρίστηκε από τη Διάσκεψη του Λονδίνου, στις 29 Ιουλίου 1913. Όλο αυτό το διάστημα η περιοχή της Χειμάρας παρέμεινε υπό τον έλεγχο του Ελληνικού Στρατού και κήρυξε την αυτονομία της τον Φεβρουάριο του 1914, αντιδρώντας στην απόφαση των Μεγάλων Δυνάμεων να την εντάξουν στο νεοσύστατο αλβανικό κράτος. Εν τω μεταξύ, στις 13 Φεβρουαρίου 1914, η Πανηπειρωτική Συνέλευση, βλέποντας την απροθυμία της Αθήνας να δεχτεί την ένωση της Βορείου Ηπείρου με την Ελλάδα και να αντιταχθεί στα σχέδια των Μεγάλων Δυνάμεων, που την συμπεριέλαβαν στα όρια του νεοϊδρυθέντος αλβανικού πριγκιπάτου, αποφάσισε να επιδιώξει την αυτονομία. Έτσι, για να προστατευτεί ο ελληνικός πληθυσμός της περιοχής από ομάδες Αλβανών ενόπλων, ο εξ Αργυροκάστρου καταγόμενος Γεώργιος Χρηστάκης-Ζωγράφος, που είχε χρηματίσει υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, στις 28 Φεβρουαρίου ανακήρυξε την «Αυτόνομη Δημοκρατία της Βορείου Ηπείρου». Για την ιστορία, παραθέτουμε την προκήρυξη – η οποία εκτός από τα μέλη της Πανηπειρωτικής Συνέλευσης υπογραφόταν και από τους μητροπολίτες Δρυϊνουπόλεως, Κορυτσάς και Βελλάς, και Κονίτσης: Ηπειρώται, η εν Αργυροκάστρω συνελθούσα Συντακτική Συνέλευσις των αντιπροσώπων, ους ομοφώνως ανέδειξεν η γνώμη του Λαού, ανεκύρηξεν την ίδρυσιν της Αυτονόμου Πολιτείας της Βορείου Ηπείρου, απο-
Είναι κρίσιμο να σημειώσουμε ότι οι Αλβανοί δεν έκαναν ποτέ εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, όταν οι άλλοι λαοί των Βαλκανίων, κυρίως Σέρβοι και Έλληνες, διεκδικούσαν με εξεγέρσεις και ένοπλο αγώνα την ελευθερία και την ανεξαρτησία τους, γιατί ως έθνος ήταν διχασμένοι σε οθωμανολάτρες και σε εκείνους που ήθελαν την ανεξαρτησία τους, υπό την προστασία της Δύσης. 10
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Η εμπειρία του Γεωργίου Ζωγράφου σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και διεθνών σχέσεων οδήγησε στη διεθνή αναγνώριση του καθεστώτος αυτονομίας της Βορείου Ηπείρου. τελεσθησομένη εκ των Επαρχιών τας οποίας εξαναγκάζεται όπως εγκαταλίπη ο Ελληνικός Στρατός... Η Βόρειος Ήπειρος κηρύσσει την ανεξαρτησίαν της και προσκαλεί τους πολίτας της όπως υποβαλλόμενοι εις πάσαν θυσίαν προασπίσωσι την ακεραιότητα του εδάφους και τας ελευθερίας της, από πάσης προσβολής. Η Προσωρινή Κυβέρνησις, ο Πρόεδρος Γεώργιος Χρηστάκης-Ζωγράφος Η εμπειρία του Γεωργίου Ζωγράφου σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και διεθνών σχέσεων οδήγησε στη διεθνή αναγνώριση του καθεστώτος αυτονομίας για της Βορείου Ηπείρου. Στο αυτόνομο κράτος, εκτός από το Αργυρόκαστρο, συμπεριλαμβάνονταν η Χειμάρα, το Δέλβινο, η Πρεμετή, οι Άγιοι Σαράντα και η Ερσέκα. Λίγες μέρες μετά την ανακήρυξη της αυτονομίας, στις 17 Μαρτίου 1914, μεταξύ του πρίγκιπα Βιντ, επικεφαλής της αλβανικής κυβέρνησης, και του Γεωργίου Χρηστάκη-Ζωγράφου, προέδρου της «Αυτόνομης Δημοκρατίας της Βορείου Ηπείρου», υπεγράφη το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας, που ίδρυε την Αυτόνομη Δημοκρατία της Βορείου Ηπείρου, ως μέρος της επικράτειας του νεοϊδρυθέντος αλβανικού κρά-
τους. Με την υπογραφή του επικράτησε ειρήνη μεταξύ Ελλήνων και Αλβανών και αναγνωρίστηκαν τα δικαιώματα των Ελλήνων της Βορείου Ηπείρου. Λίγους μήνες μετά το ξέσπασμα του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, τον Οκτώβριο του 1914, ο ελληνικός στρατός μπαίνει για δεύτερη φορά στη Βόρειο Ήπειρο, ακυρώνοντας στην ουσία την αυτόνομη κυβέρνηση. Στις εκλογές της Ελλάδας της 1ης Ιανουαρίου 1916 συμμετέχουν και οι Έλληνες της Βορείου Ηπείρου των νομών Αργυροκάστρου και Κορυτσάς, εκλέγοντας 18 βουλευτές, οι οποίοι γίνονται δεκτοί στο ελληνικό Κοινοβούλιο με χειροκροτήματα από τους υπόλοιπους βουλευτές. Τον Μάρτιο, με Βασιλικό Διάταγμα ανακηρύχθηκε η ένωση της περιοχής με την Ελλάδα, κίνηση που προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Ιταλίας και συνακόλουθα την παρέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων, που ακύρωσαν στην πράξη το διάταγμα της ένωσης με την Ελλάδα. Οι Ιταλοί, επωφελούμενοι από τον Εθνικό Διαχασμό, τον Αύγουστο του 1916 καταλαμβάνουν τη Χειμάρα και το Τεπελένι, και με την αποχώρηση των ελληνικών στρατευμάτων ολόκλη-
ρη τη Βόρειο Ήπειρο. Στις 3 Ιουνίου 1917 οι Ιταλοί εισβολείς κηρύσσουν πανηγυρικά την ενοποίηση και την ανεξαρτησία της Αλβανίας υπό ιταλική κυριαρχία, ενώ το 1921 αποφασίστηκε η οριστική επιδίκαση της Βορείου Ηπείρου στην Αλβανία, ακυρώνοντας ντε φάκτο το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας. Η οριστική επιδίκαση της Β. Ηπείρου στην Αλβανία επικυρώθηκε στις 27/11/1925 με το Δεύτερο Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας, το οποίο όμως δεν αναγνωρίζει η Ελλάδα. Σύμφωνα με τον πρέσβη επί τιμή Αλέξανδρο Μαλλιά, «τα χερσαία σύνορα της Ελλάδος με την Αλβανία δεν έχουν οριστικοποιηθεί και αναγνωρισθεί de jure από την Ελλάδα. Πράγμα που θα επέτρεπε στην Αθήνα –αν υποθέσουμε ότι το επιδιώκει και το επιθυμεί– να παραμείνει στην πάγια θέση της περί της μη αναγνώρισης του Πρωτοκόλλου της Φλωρεντίας του 1925. Η ρητή του αναγνώριση είναι διακαής πόθος της Αλβανίας. Άρα, η –έναντι ουσιαστικών ανταλλαγμάτων– αναγνώρισή του από την Αθήνα, μας παρέχει σημαντικό περιθώριο διαπραγμάτευσης». Αυτά είναι τα βασικά ιστορικά στοιχεία που αφορούν τη Βόρειο Ήπειρο.
• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
11
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Εμπαίζει τους Έλληνες ο Ζάεφ με την αναθεώρηση Γράφει ο Βενιαμίν Καρακωστάνογλου, Καθηγητής Πανεπιστημίου Με την δημοσίευση του περιεχομένου των τροπολογιών του Συντάγματος στις 2 Νοεμβρίου, που εισηγήθηκε η κυβέρνηση Ζάεφ, αποκαλύφθηκε σ’ όλο του το «μεγαλείο» (την φρίκη δηλαδή) ο κίβδηλος «Μακεδονισμός» που επιβιώνει και νομιμοποιείται στον Συνταγματικό Χάρτη της γειτονικής χώρας μετά την Συμφωνία των Πρεσπών. Θυμίζουμε ότι αυτό συνέβη με τη δοθείσα συναίνεση της σημερινής ελληνικής κυβέρνησης, ερήμην βέβαια του ελληνικού λαού και με δεδομένη την αντίθεση της συντριπτικής πλειοψηφίας του. Οι Σκοπιανοί λοιπόν, μας εισάγουν στο μέλλον, δείχνοντάς μας πως θα νιώθουμε σύντομα, όταν στον ΟΗΕ και σε άλλους Διεθνείς Οργανισμούς, θα κυκλοφορούν πλέον οι επίσημοι ως εκπρόσωποι όχι της FYROM (ΠΓΜΔ) αλλά της μόνης παγκοσμίως «Μακεδονίας» (κράτους). Το επίθετο της οποίας βέβαια, το «Βόρεια», για λόγους απλούστευσης ή κεκτημένης ταχύτητας, ελάχιστη σημασία θα έχει, και αργά ή γρήγορα θα εξαλειφθεί. Και αυτό γιατί ο λαός της, η ιθαγένεια, η εθνότητά του και η γλώσσα θα ονομάζονται «Μακεδόνες» και «Μακεδονική». Δηλαδή πλήρες πακέτο! Έτσι λοιπόν, όπως κατοχυρώνει, βεβαίως, ουσιαστικά υπέρ των Σκοπίων το Άρθρο 7 της Συμφωνίας των Πρεσπών, η κάθε πλευρά (Σκόπια-Ελλάδα) θα δίνει το δικό της νόημα στους όρους «Μακεδονία» και «Μακεδόνας» και άρα (Άρθρο 7 §3) οι Σκοπιανοί θα εννοούν έτσι την επικράτεια, τη γλώσσα, τον πληθυσμό και τα χαρακτηριστικά τους. Συνεπώς με τις ίδιες λέξεις, με τους ίδιους όρους, θα ονομάζονται δύο διαφορετικά πράγματα: δύο επικράτειες (τα Σκόπια και η ελληνική Μακεδονία), δύο ξεχωριστοί λαοί (οι Σλάβοι, Αλβανοί και άλλοι των Σκοπίων 12
και οι Μακεδόνες Έλληνες), δύο διακριτές γλώσσες (η σλαβική-βουλγαρική-σερβική και η ελληνική, δηλαδή η γλώσσα των Ελλήνων της ελληνικής Μακεδονίας). Και μάλιστα με την τεράστια διαφορά, ότι εκείνοι θα διακινούν παγκοσμίως το κρατικό τους όνομα (Βόρεια) Μακεδονία, λέγοντας ότι είναι οι μόνοι «Μακεδόνες» και μιλούν την μόνη «μακεδονική» γλώσσα. Εμείς θα χρησιμοποιούμε κυρίως εντός Ελλάδας τους αντίστοιχους δικούς μας όρους (που τους έχουμε κατοχυρώσει εδώ και 2.900 χρόνια!), προσπαθώντας μέσω του τουρισμού ή των πολιτιστικών ανταλλαγών και της αρχαιολογίας να πείσουμε τη Διεθνή Κοινότητα ότι περίπου για τρεις χιλιετίες, μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα, οι όροι αυτοί είναι δικοί μας, αυθεντικά ελληνικοί (και γλωσσικά και ετυμολογικά!). Λένε τα αυτονόητα Οι υπόλοιπες δεσμεύσεις που εμφανίζουν στις τροπολογίες του Συντάγματός τους οι Σκοπιανοί, δηλαδή για μη αλλαγή συνόρων, για αποδοχή της κυριαρχίας και της πολιτικής ανεξαρτησίας και μη ανάμειξης στα εσωτερικά ζητήματα, για μη απειλή ή χρήση βίας κατά των γειτονικών τους κρατών (δηλαδή και της Ελλάδος), είναι όλες ήδη υπαρκτές και αυτονόητες υποχρεώσεις τους: Τόσο ως κράτους-μέλους του ΟΗΕ και άλλων Διεθνών Οργανισμών (και βέβαια για να μπουν στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ), Όσο και λόγω των δεσμεύσεων που ανέλαβαν ειδικά απέναντι στην Ελλάδα με την Ενδιάμεση Συμφωνία (Ελλάδα-Σκοπίων) του 1995, την οποία βέβαια πολλαπλά παραβίασαν. Συνέχισαν την κρατική τους αλυτρωτική προπαγάνδα, συνέχισαν να την διδάσκουν στο εκπαιδευτικό τους σύστημα και να την διαδίδουν διεθνώς, ιδίως μέσω της διασποράς τους. Συνεπώς, αυτά που δήθεν αποτε-
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018
λούν την προστιθέμενη αξία της Συμφωνία των Πρεσπών υπέρ της Ελλάδος, αποδεικνύονται ήδη κεκτημένα και αυτονόητα. Το όνομα «Βόρεια Μακεδονία» δεν σημαίνει σχεδόν τίποτα ουσιαστικά θετικό για την Ελλάδα, γιατί άλλο κράτος Μακεδονία δεν υπάρχει παγκοσμίως και γιατί είναι βέβαιο ότι σε μερικά χρόνια θα ατονήσει, τουλάχιστον στις συνήθεις συναλλαγές, ελλείψει κράτους Νότιας ή άλλης Μακεδονίας! Και επιπλέον γιατί αυτοί, ως λαός και ως πολίτες, θα προβάλλονται ως οι μόνοι παγκοσμίως «Μακεδόνες». Ανάγκη συμφιλίωσης; Άλλωστε συνεχίζουν να διευκρινίζουν, σε κάθε μία από τις τροπολογίες, ότι αυτές γίνονται «για να καταστεί δυνατή η ένταξη της ‘Δημοκρατίας της Μακεδονίας’ στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ». Άρα αυτό μόνον τους καίει και το τονίζουν επαναληπτικά και κυνικά, χωρίς καν να αναφέρουν ως λόγο, την ανάγκη της συμφιλίωσης και καλής γειτονίας με την Ελλάδα. Μιλούν βέβαια για «στρατηγική σχέση» με τη χώρα μας, εννοώντας βέβαια ότι αυτοί μόνο έχουν να πάρουν: τεχνολογία, επενδύσεις, επιστήμη, πολιτισμό, ασφάλεια, και τόσα άλλα που αναίτια, κομπλεξικά, ιδεοληπτικά και απλόχερα, τους δίνει μονομερώς η Συμφωνία των Πρεσπών, στα Άρθρα 9 έως 18! Χωρίς εμείς βεβαίως να έχουμε λαμβάνειν οτιδήποτε από τους Σκοπιανούς, γιατί ό,τι έχουν, είναι σαφώς υποδεέστερο από τα δικά μας μεγέθη! Επίσης, συνεχίζουν στο προοίμιο του Συντάγματος να προβάλλουν την ιδρυτική τους πράξη (Διακήρυξη ASNOM 1944 προς τον «μακεδονικό λαό») όπου προσθέτουν και τη Συμφωνία της Αχρίδας (2001) που τους επέβαλαν με το αντάρτικό τους οι Αλβανοί και οι Αμερικανοί με την μεσολάβηση του υπουργού Εξωτερικών τους τότε Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ. Εμάς δεν μας αφορά καθόλου αυτό. Τα Άρθρα 3 και 49, όπως είπαμε, επαναλαμβάνουν υποχρεώσεις τους
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Οι Σκοπιανοί λοιπόν, μας εισάγουν στο μέλλον, δείχνοντάς μας πως θα νιώθουμε σύντομα, όταν στον ΟΗΕ και σε άλλους Διεθνείς Οργανισμούς, θα κυκλοφορούν πλέον οι επίσημοι ως εκπρόσωποι όχι της FYROM (ΠΓΜΔ) αλλά της μόνης παγκοσμίως «Μακεδονίας» (κράτους). που ήδη υπάρχουν από την Ενδιάμεση Συμφωνία 1995, που μάλιστα δεν ετήρησαν, τουλάχιστον στην προπαγάνδα τους και στις διεθνείς διμερείς αναγνωρίσεις που προώθησαν. Και βέβαια στο Άρθρο 36 για τις συντάξεις των «αγωνιστών» των εθνικοαπελευθερωτικών αγώνων τους (δηλαδή και το αντάρτικο κατά της Ελλάδας 19441949) βρίσκουν αφορμή (με πρόσχημα την «ιστορική πτυχή») να διατηρήσουν τις αναφορές τους στην ξεχωριστή ταυτότητα του «μακεδονικού λαού» και της «μακεδονικής κρατικής υπόστασής» τους (δηλαδή ως πρώην Ομόσπονδης Δημοκρατίας της πρώην Γιουγκοσλαβίας). Δηλαδή δίνουν συντάξεις και τιμούν αυτούς που ενόπλως αγωνίσθηκαν για να αποσπάσουν τα εδάφη της ελληνικής Μακεδονίας από τη χώρα μας και να τα εντάξουν στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Στο δε Άρθρο 49, συνεχίζουν τα Σκόπια, στο υποτίθεται αναθεωρημένο Σύνταγμά τους, «να μεριμνούν για την κατάσταση και τα δικαιώματα των μελών του μακεδονικού λαού στις γειτονικές χώρες» (δηλαδή Ελλάδα, Βουλγαρία). Και βέβαια δεν εννοούν τους δικούς τους υπηκόους, γιατί αυτοί αναφέρονται ως άλλη κατηγορία! Άρα, πα-
ραμένει η θεωρία περί «μακεδονικών» μειονοτήτων που ζουν στην Ελλάδα και στη Βουλγαρία. Άνθρακες ο θησαυρός Επίσης, πως άραγε θα «καλλιεργήσουν την πολιτιστική κληρονομικά του ‘μακεδονικού’ λαού» στις γειτονικές χώρες; Προφανώς με επεμβάσεις ποικίλες και μέσω διεθνούς πίεσης! Ευτυχώς που στην Ελλάδα αυτοί μετριούνται σε μερικές δεκάδες ή εκατοντάδες. Άρα συνεχίζουν να διεκδικούν τις ανύπαρκτες μειονότητες στην Ελλάδα και Βουλγαρία). Συνεπώς, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι αυτά που η Κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου με υπουργό Εξωτερικών τον Νίκο Κοτζιά πήρε ελάχιστα για να δώσει: α) ως σύνθετο το όνομα της Μακεδονίας, β) την ιθαγένεια, γ) την εθνότητα, δ) τη γλώσσα. Όλα μακεδονικά, δηλαδή ελληνικά για 2.900 χρόνια. Έτσι λοιπόν «άνθρακες ο θησαυρός» η Συμφωνία των Πρεσπών. Η συνταγματική αναθεώρηση των Σκοπίων το απέδειξε περίτρανα, αποκαλύπτοντας το ανισοζύγιο και τις ανιστόρητες και παράνομες εκχωρήσεις γνήσιων ελληνικών όρων και ελληνι-
κού-μακεδονικού πολιτισμού, δηλαδή τρισχιλιετούς κεκτημένου του έθνους και της χώρας μας. Οι ευθύνες των κυβερνώντων που διέπραξαν τα ατοπήματα αυτά είναι ιστορικές και απαράγραπτες. Και ο ελληνικός λαός, μέσω εκλογών ή και δημοψηφίσματος, πρέπει να τις αποδώσει, υπερασπιζόμενος την εθνική μας κληρονομιά, τα συμφέροντα του ελληνικού Κράτους και ανατρέποντας την επονείδιστη Συμφωνία των Πρεσπών. Ήδη, λοιπόν, και οι δύο προϋποθέσεις που είχαν τεθεί στην απαράδεκτη αυτή Συμφωνία στο Άρθρο 2 § 4.β, (δηλαδή το δημοψήφισμα στα Σκόπια και η συνταγματική αναθεώρηση) δεν έχουν εκπληρωθεί από την γειτονική χώρα. Συνεπώς, η Ελλάδα δικαιούται να καταγγείλει την Συμφωνία των Πρεσπών και να μην επιτρέψει την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Μία διαφορετική πατριωτική Κυβέρνηση να επιδιώξει, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν, την σύνοψη μίας νέας δίκαιης συμφωνίας που θα διασφαλίζει την ελληνική ιδιοκτησία στο μακεδονικό μας κεκτημένο των 2.900 ετών, που επιτεύχθηκε με πολλούς αγώνες, θυσίες και αίμα.
• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
13
ΑΡΘΡΟ
Επιστρέφει δυναμικά στο προσκήνιο ο πυρηνικός πόλεμος Γράφει ο Κώστας Γρίβας Στρατιωτικός Αναλυτής Εδώ και μερικά χρόνια βρίσκεται υπό εξέλιξη μια κοσμογονικών διαστάσεων μετάλλαξη του διεθνούς συστήματος, η οποία θα κυοφορήσει ένα νέο κόσμο. Ορισμένες από τις κρίσιμης σημασίας αλλαγές που συντελούνται παγκοσμίως είναι η οικονομική, τεχνολογική και στρατιωτική άνοδος της Κίνας, η μετατροπή του πλανητικού συστήματος σε πολυπολικό, η τήξη των αρκτικών πάγων, η δημιουργία ενός πρωτοφανούς δυναμικής σινορωσικού άξονα και μια σειρά από άλλες. Ωστόσο, μια αλλαγή που δεν έχει γίνει ιδιαίτερα αντιληπτή μέχρι σήμερα είναι η ορμητική επαναφορά του πολέμου ως παράγοντα διαμόρφωσης των διεθνών εξελίξεων. Αν και ο πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία αποτέλεσε το πρώτο αποφασιστικό πλήγμα στην αφελή αντίληψη ότι «πόλεμοι δεν γίνονται πλέον στην Ευρώπη», εντούτοις, ακόμη και σήμερα, οι πιθανότητες ξεσπάσματος πολεμικής αντιπαράθεσης στη Γηραιά Ήπειρο, πιστεύεται ότι είναι δραματικά λιγότερες σε σχέση με το παρελθόν. Ιδιαίτερα δε το εφιαλτικό ενδεχόμενο του πυρηνικού πολέμου στην Ευρώπη θεωρείται ότι έπαψε να υφίσταται με το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και έκτοτε απασχολεί μόνο τους ιστορικούς και τους σεναριογράφους ταινιών επιστημονικής φαντασίας. Όμως, δεν είναι έτσι. Ή τουλάχιστον δεν πιστεύουν ότι είναι έτσι οι ΗΠΑ και η Ρωσία, οι οποίες φαίνεται ότι προετοιμάζονται για μια νέα μορφή «περιορισμένου» και «εξορθολογισμένου» πυρηνικού πολέμου. Συγκεκριμένα, οι Αμερικανοί φοβούνται ότι η Ρωσία ενδέχεται να κάνει περιορισμένη χρήση πυρηνικών όπλων μικρής ισχύος από τα πρώτα στάδια μιας σύγκρουσης στην Ευρώπη, όπως για παράδειγμα στην Ουκρανία ή στις Δημοκρατίες της Βαλτικής. Έτσι θα θέσει εξαρχής την αντιπαράθεση μέσα σε ένα περιοριστικό «πυρηνικό πλαίσιο» (nuclear context) και να το απομονώσει από τυχόν διαθέσεις της Δύσης να αντιδράσει με στρατιωτικά μέτρα. Ευέλικτος πυρηνικός πόλεμος Αυτήν τη νέα, «περιορισμένων στοχοθετήσεων», πιθανή εφαρμογή της πυρηνικής ισχύος από πλευράς της Ρωσίας επιχειρεί να αντιμετωπίσει η νέα πυρηνική στρατηγική των ΗΠΑ, όπως εκφράζεται στο επίσημο έγγραφο της NPR (Nuclear Posture Review), που δόθηκε στη δημοσιότητα από το Πεντάγωνο τον Φεβρουάριο του 2018. Για να αντιδράσουν σε αυτήν τη νέα απειλή, λοιπόν, οι ΗΠΑ φαίνεται πως επιδιώκουν και αυτές να αναπτύξουν πυρηνικά όπλα μικρής ισχύος, που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ισοδύναμο σε παρόμοια ρωσικά όπλα, χωρίς να προκύπτει ο άμεσος κίνδυνος πυρηνικού πολέμου μεγάλης κλίμακας. Μεταξύ των άλλων, προβλέπεται ο εφοδιασμός των αμερικανικών υποβρυχίων με βαλλιστικούς πυραύλους (SLBM) Trident II D5 με νέες πυρηνικές κεφαλές μικρής ισχύος. Ωστόσο, αυτό είναι απλώς το τελευταίο επεισόδιο σε μια σειρά αλλαγών στην πολεμική πραγματικότητα στην Ευρασία που έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό. Για παράδειγμα, στις 26 Σεπτεμβρίου 2016, ο τότε υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Ashton Carter, είχε δηλώσει ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να προετοιμάζονται για ένα νέο είδος συγκρούσεων στην Ευρώπη, αλλά και την Ασία, που θα περιλαμβάνουν τόσο συμβατική όσο και πυρηνική ισχύ. Ο Αμερικανός υπουργός είχε δηλώσει ότι για να αντιμετωπίσουν αυτήν τη νέα πραγματικότητα, οι ΗΠΑ ετοιμάζουν στρατηγικές αποτροπής που θα περιλαμβάνουν μεικτή χρήση συμβατικών και πυ14
ρηνικών δυνάμεων. Επίσης, ο στρατηγός Curtis Scaparrotti, διοικητής της αμερικανικής Διοίκησης Ευρώπης (EUCOM), κατά τη διάρκεια κατάθεσής του στο Κογκρέσο στις 28 Μαρτίου 2017, είχε δηλώσει ότι η μεγαλύτερη ανησυχία του ήταν το μεγάλο «μη στρατηγικό» ρωσικό πυρηνικό οπλοστάσιο και το «ασαφές» πυρηνικό δόγμα της Ρωσίας. Το δόγμα αυτό προβλέπει την πιθανή χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων σε μια σύγκρουση, έτσι ώστε να την «κλιμακώσει», ή να την «αποκλιμακώσει» (to escalate or to de–escalate), αν δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν οι συμβατικές αμυντικές δυνάμεις της χώρας. Δηλαδή, τα πυρηνικά όπλα λειτουργούν ως συμπλήρωμα της συμβατικής ισχύος και όχι ως κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτήν. Εμπλουτισμένος πόλεμος Έχουμε λοιπόν, για πρώτη φορά εδώ και πολλές δεκαετίες, μια προσέγγιση των πυρηνικών όπλων όχι ως όπλων «τελευταίας επιλογής» (weapons of last resort), επιθυμητή χρήση των οποίων ήταν να μη χρησιμοποιηθούν ποτέ, αλλά ως υπό εξέταση ορθολογικές επιλογές για την επίτευξη «περιορισμένων στρατηγικών στόχων». Έτσι, ο πυρηνικός πόλεμος ξαναμπαίνει στο παιχνίδι των διεθνών στρατηγικών ανταγωνισμών με επιθετικό τρόπο. Όμως, όταν η πιο ακραία μορφή πολέμου εμφανίζεται ξανά στο προσκήνιο είναι αναπόφευκτο ότι θα συμπαρασύρει μαζί της και άλλες μορφές πολέμου. Με άλλα λόγια, ο πόλεμος επανέρχεται δυναμικά ως μέσον διαμόρφωσης των διεθνών εξελίξεων, ιδιαίτερα δε σήμερα που έχει μια πιο εμπλουτισμένη εργαλειοθήκη σε σχέση με το κοντινό παρελθόν. Αντιλήψεις όπως αυτής των «πολυχωρικών» (multi domain) επιχειρήσεων, που περιλαμβάνουν δράσεις στο διάστημα και τον κυβερνοχώρο, ή του υβριδικού πολέμου, όπου συνυπάρχουν και συλλειτουργούν πολλές μορφές στρατιωτικής ισχύος, ψυχολογικών επιχειρήσεων, τρομοκρατίας, παραστρατιωτικών δράσεων κλπ, διευκολύνουν την καταφυγή στα όπλα γιατί θολώνουν τα όρια μεταξύ ειρήνης και πολέμου. Τέλος, η πολυπολική μορφή του σημερινού διεθνούς συστήματος, όπου μεγάλοι, μεσαίοι και μικροί δρώντες κονταροχτυπιούνται για ένα όσο το δυνατόν καλύτερο πλασάρισμα στην ευρασιατική σκακιέρα, διευκολύνει επίσης την καταφυγή στον πόλεμο. Πολλώ δε μάλλον όταν αυτός ταιριάζει σε πολύ περισσότερες καταστάσεις από ότι στο παρελθόν, χάρη στις πιο «εμπλουτισμένες» του μορφές. Ενδέχεται, λοιπόν, να βρισκόμαστε στην αρχή μιας νέας ιστορικής εποχής, όπου η καταφυγή στην πολεμική βία θα είναι πολύ πιο εύκολη σε σχέση με το παρελθόν από κρατικούς δρώντες για την επίτευξη γεωπολιτικών στοχεύσεων. Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια γειτονιά του διεθνούς συστήματος όπου, βάσει του παρελθόντος της, η νέα αυτή μόδα ενδέχεται να βρει εφαρμογές.
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018
SLpress.gr
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Η Εκτέλεση Κωνσταντίνου Κατσίφα, ο Έντι Ράμα και η Τουρκία Γράφει ο Ιωάννης Μπαλτζώης* Άναυδος ο Ελληνικός λαός παρακολουθεί τις εξελίξεις γύρω από το τραγικό και συνάμα εγκληματικό γεγονός της δολοφονίας του Έλληνα ομογενή Κώστα Κατσίφα, από τους Βουλιαράτες της Βορείου Ηπείρου. Άναυδοι από το απίστευτο και απύθμενο θράσος, την ασέβεια και προσβολή ενός νεκρού και τον κυνισμό και βαρβαρότητα της πολιτικής ηγεσίας της Αλβανίας. Άναυδοι επίσης από την ανεξήγητη στάση, συμπεριφορά, ατολμία και μερική αφωνία της Ελλάδος, σε βαθμό που όλοι μας να διερωτώμεθα τι συμβαίνει, τι κρύβεται από πίσω και γιατί αυτή η συμπεριφορά και στάση, η οποία προφανώς δεν εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα και δίνει την εντύπωση φοβικού συνδρόμου, για μια υποδεέστερη οικονομικά και ασήμαντη στρατιωτικά ή ενδεχομένως ανικανότητας να διαχειριστούν θέματα εθνικού συμφέροντος. Η Υψηλή Στρατηγική μιας χώρας προϋποθέτει την διάθεση και χρήση όλων των μέσων μιας κρατικής οντότητας, όπως η διπλωματία, η οικονομία η στρατιωτική ισχύς, οι συμμαχίες, οι ψυχολογικές επιχειρήσεις (υβριδικός πόλεμος) κλπ. Και αυτή είναι η ευθύνη, ενώπιον της ιστορίας, των κυβερνώντων, που επιβάλλει πολιτική δράση και η οποία τελικά συνιστά την πολιτική της εθνικής ασφάλειας. Και αναφερόμαστε σε όλα τα παραπάνω για να καταδείξουμε την ανεξήγητη προς το παρόν στάση της πατρίδας, για μια εγκληματική δραστηριότητα κατά Έλληνα ομογενούς μας, που κατέχει και την Ελληνική υπηκοότητα, αλλά και την μετέπειτα ανεξήγητη, αναιδή και υπεροπτική συμπεριφορά της γειτονικής χώρας, από πού πηγάζει και γιατί συβαίνει. Η συμπεριφορά αυτή που απέχει από συμπεριφορά πολιτισμένης χώρας, εκφράζεται από τις αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες της (προφανώς με άνωθεν εντολές) με άρνηση συνερ-
Ένας νεαρός Έλληνας ομογενής (και με Ελληνική υπηκοότητα) βρήκε τραγικό θάνατο, στην ουσία εκτελέστηκε εν ψυχρώ και μεθοδευμένα από τις ειδικές Aλβανικές δυνάμεις RENEA γασίας στην διερεύνηση του τραγικού γεγονότος, με «εξαφάνιση» ενοχοποιητικών στοιχείων από τη σορό του θανόντος, με εκβιασμό της οικογένειας για μη προσφυγή της σε δικαστήρια, με μεταφορά της σορού στα Τίρανα, αρνούμενοι να την παραδώσουν στους οικείους για την ταφή και πολλά άλλα που αποκαλύπτονται από την καθημερινή ενημέρωση των ΜΜΕ. Δεν θα αναφερθούμε στην εξιστόρηση των γεγονότων, που εξελίχθηκαν στο χωριό Βουλιαράτες, που κατοικείται πλήρως από Έλληνες ομογενείς μας (6 χιλιόμετρα από τα Ελληνοαλβανικά σύνορα), ένα μαρτυρικό χωριό και συνάμα συμβολικό, αφού στην περιοχή εκεί έγιναν σφοδρότατες μάχες κατά τον Ελληνο-Ιταλικό πόλεμο του 1940, με εκατοντάδες νεκρούς εκατέρωθεν. Τα ΜΜΕ μας ενημέρωσαν πλήρως για το τραγικό γεγονός, όπου ένας νεαρός Έλληνας ομογενής (και με Ελληνική υπηκοότητα) βρήκε τραγικό θάνατο, στην ουσία εκτελέστηκε εν ψυχρώ και μεθοδευμένα από τις ειδικές Aλβανικές δυνάμεις RENEA και αυτό θα διερευνήσουμε. Το “Ένοπλο Τμήμα Εξουδετέρωσης” γνωστό με το ακρωνύμιο RENEA είναι η αντιτρομοκρατική μονάδα της Αλβανικής Αστυνομίας
και στην ουσία επιβεβαίωσε το όνομά της, καθόσον παραπέμπει στο τελικό αποτέλεσμα της επιχείρησης που ανέλαβε και η οποία έφθασε στις Βουλιαράτες σε ελάχιστο χρόνο, λες και περίμενε τα γεγονότα και προφανώς έτσι έγινε. Προκαταβολικά να πούμε ότι η Μονάδα αυτή ελέγχεται κατευθείαν από τον πρωθυπουργό της χώρας, τον Έντι Ράμα, οπότε εδώ δημιουργούνται ορισμένα κρίσιμα ερωτήματα, που θα προσπαθήσουμε να αποκρυπτογραφήσουμε, όπως γιατί εκτελέστηκε, ποιος έδωσε εντολή και τι σκοπό εξυπηρετούσε η εκτέλεσή του Κωνσταντίνου Κατσίφα. Αντιλαμβανόμαστε όλοι, ότι η εντολή εκτέλεσης, δεν δόθηκε από τον τοπικό διοικητή της Μονάδος, ούτε από τον ανώτερο διοικητής της, ούτε από τον αρχηγό της Αλβανικής Αστυνομίας, αλλά ούτε και από τον Υπουργό εσωτερικών της Αλβανίας, όπου υπάγεται η Αλβανική Αστυνομία, γιατί απλά Υπουργός δεν υπήρχε εκείνη την ημέρα, καθόσον ο νέος υπουργός δεν είχε ορκιστεί ακόμη. Άρα ο μόνος που ήταν αρμόδιος να δώσει εντολή ήταν ο Αλβανός πρωθυπουργός. Και όπως ισχυρίζονται ανώτερα ομογενειακά στελέχη, καθώς και η οικογένεια του θανόντος, η εντολή ήλθε από πολύ ψηλά, από αυτόν που είχε την αρμοδιότητα. Το επόμενο ερώτημα είναι γιατί έγινε, ενώ θα μπορούσε άνετα να συλληφθεί, αφού τελικά ο Κατσίφας είχε εξαντλήσει τα πυρομαχικά του κυνηγητικού όπλου του και όχι πολεμικό τυφέκιο τύπου Καλάσνικοφ, όπως λανθασμένα αρχικά αναφέρθηκε. Πριν απαντήσουμε στο ερώτημα θα αναφερθούμε σε κάποιο γεγονός, που φαινομενικά δεν έχει σύνδεση, στην ουσία είναι όμως η εξήγηση της εκτέλεσης Κατσίφα. Την 18η Οκτωβρίου επισκέφτηκε τα Τίρανα ο τούρκος υπουργός εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, για να τιμήσει την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους του (παραρτήματος) Πανεπιστήμιου της Νέας Υόρκης, που ήταν Eλληνικών συμφερόντων αλλά πέραΣυνέχεια στην επόμενη σελίδα
• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
15
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Συνέχεια από την προηγούμενη σελίδα
σε τελικά στον έλεγχο του τούρκικου μέσου άσκησης soft power του Ιδρύματος “Maarif Foundation”. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες ο τούρκος ΥΠΕΞ, ζήτησε από την κυβέρνηση Ράμα να μην προχωρήσει στην ολοκλήρωση της Συμφωνίας οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών με την Ελλάδα, καθόσον είναι γνωστό ότι η Τουρκία επιχειρεί με κάθε μέσο να τορπιλίσει κάθε Συμφωνία (με κάθε τρόπο) στην ευρύτερη περιοχή που θα υιοθετεί τις βασικές αρχές της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας του Μοντέγκο Μπέι (UNCLOS) στην οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Έτσι ο Αλβανός πρωθυπουργός, που έχει μέντορά του και είδωλό του τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τελικά αποδεικνύεται με την πολιτική του εχθρός της Ελληνο-Αλβανικής προσέγγισης και ο ίδιος συνειδητά μισέλληνας, έπρεπε να βρει τρόπο να τορπιλίσει την προσέγγιση των δύο χωρών και την επίλυση προβλημάτων που ταλανίζουν τις δύο χώρες επί δεκαετίες, για να εκτελέσει την εντολή του μεγάλου αδελφού, του μέντορά του, του προτύπου του. Ο τρόπος είναι γνωστός και χρησιμοποιείται αιώνες τώρα στην πολιτική. Εκμετάλλευση ενός τυχαίου γεγονότος, ή δημιουργία τέτοιου ή ακόμη καλύτερα μιας προβοκάτσιας. Και όπως φαίνεται το τραγικό γεγονός της εκτέλεσης του Κατσίφα ανάγεται στην παραπάνω εξήγηση και η εκτέλεση Κατσίφα υπαγόταν (κατόπιν εντολής της Τουρκίας) στην δημιουργία οξυμένου κλίματος Ελλάδος – Αλβανίας και την ματαίωση ή έστω καθυστέρηση των διαδικασιών εξομάλυνσης των σχέσεων των δύο χωρών και φυσικά την μη υπογραφή οιασδήποτε συμφωνίας, στο άμεσο μέλλον. Ο Κωνσταντίνος Κατσίφας, ο νεαρός Βορειοηπειρώτης, που γνώρισε σε νεαρή ηλικία τη δύσκολη ζωή της προσφυγιάς, αποφάσισε, πέντε χρόνια πριν, να επιστρέψει στα πατρογονικά εδάφη και να προσπαθήσει να αντιστρέψει, μόνος του ει δυνατόν, το κύμα του οριστικού αφελληνισμού στην Βόρεια Ήπειρο. Στους Βουλιαράτες, προσπαθούσε να εμψυχώσει τους λίγους μόνιμους συμπατριώτες του και να ενισχύσει τις εκεί παραγωγικές δραστηριότητες. Ζούσε στην Ελλάδα και επισκεπτόταν τακτικά την γενέτειρά του. 16
Ύψωσε την 28η Οκτωβρίου νόμιμα την Ελληνική σημαία και γενικότερα προσπαθούσε να αναζωογονήσει τον τόπο του που ερήμωνε. Γι’ αυτό και ήταν επικίνδυνος για το αλβανικό καθεστώς. Η τακτική των Αλβανών ήταν να τον προκαλούν διαρκώς, να τον καλούν στο αστυνομικό τμήμα, να τον απειλούν, θέλοντας να τον υποχρεώσουν είτε να σιγήσει είτε να φύγει, είτε, εν τέλει, να τον εξοντώσουν. Έτσι και την ημέρα της εκτέλεσής του, στην εθνική γιορτή των Ελλήνων, την 28η Οκτωβρίου, πρωί πρωί κατέβασαν προκλητικά από την πλατεία του χωριού την μεγάλη ελληνική σημαία και προκάλεσαν λεκτικά τον Κατσίφα. Αυτός, μόνος του, μη μετρώντας συσχετισμούς και συμβάσεις, νιώθοντας κυνηγημένος από τη μια και εγκαταλελειμμένος από την ίδια την πατρίδα του, που θα έσπευδε να τον χαρακτηρίσει «εθνικιστή», συγκρούστηκε με την αλβανική εξουσία και εκτελέστηκε. Ο Αλβανός Πρωθυπουργός, Έντι Ράμα, εξέδωσε ένα ανεπίτρεπτο για ηγέτη και συνάμα προκλητικό και ανήθικο tweet, όπου χαρακτήρισε τρελό και εξτρεμιστή τον νεκρό Κατσίφα. Και όπως γράφει σε άρθρο της η κ. Σερβιτζόγλου, «τον όρο «τρελό» αποδόμησε με εξαίρετο τρόπο ο Φουκό στην «Ιστορία της τρέλας», αποδεικνύοντας με ιστορικά ντοκουμέντα ότι ο όρος καθιερώθηκε από μονάρχες όταν ήθελαν να εξοντώσουν πολιτικούς τους αντιπάλους. Είναι δεδομένο ότι σκοπός του Κωσταντίνου Κατσίφα ήταν η διασφάλιση των δικαιωμάτων της Ελληνικής μειονότητας. Έδωσε την ευκαιρία στην αλβανική ηγεσία να παραδώσει έναν νεκρό, ήρωα για ένα μεγάλο μέρος της μειονότητας και της Ελληνικής κοινής γνώμης, και έναν «προδότη, εξτρεμιστή, τρελό» για την αλβανική κοινή γνώμη. Εξάλλου ο πρώην πρόεδρος της Αλβανίας Μπερίσα κατηγόρησε τον Έντι Ράμα, ότι σχεδίασε προβοκάτσια, για εσωτερική πολιτική αξιοποίηση. Όσο για το αν ενδεχομένως ο Κωνσταντίνος Κατσίφας κατά καιρούς κατατρυχόταν από πατριωτική ψύχωση, όπως ισχυρίζονται ορισμένοι, που αρνούνται να αντιληφθούν την ιδέα του πατριωτισμού, ο Αριστοτέλης εδώ και αιώνες, έλυσε δια παντός το πρόβλημα της «διάστασης ανάμεσα στο συμβεβηκός και την ουσία», θεσπίζοντας ως νικήτρια την ουσία και σηματοδοτώντας
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018
την εξέλιξη και την τροπή της Δυτική σκέψης μέχρι σήμερα. «Ο άνθρωπος δεν είναι, δεν εξαντλείται στις πράξεις του, σαν ολότητα και ως ουσία είναι πολλά περισσότερα από αυτές» κατέληξε ο μέγας Αριστοτέλης. Και ο Κατσίφας εμφορούνταν από υψηλά εθνικά φρονήματα. Το ερώτημα τώρα είναι, αν η Αθήνα μπορεί να στείλει στα Τίρανα, με πειστικό τρόπο τα μηνύματα που πρέπει, ώστε να αντιληφθούν ότι το μέλλον και το συμφέρον των δύο λαών δεν είναι η έχθρα και η αντιπαράθεση, αλλά οι φιλικές σχέσεις και η συνεργασία και ιδιαίτερα για την Αλβανία, δεν είναι η Τουρκία όπως θεωρεί ο Ράμα, αλλά η Ελλάδα. Σε ότι αφορά την Αθήνα, εκτός από τα κατάλληλα μηνύματα (πολλαπλών μορφών και πράξεων) που πρέπει να αποσταλούν με αποφασιστικό τρόπο στα Τίρανα και υπάρχουν πολλοί τρόποι για να γίνουν αντιληπτά από την άλλη πλευρά, θα πρέπει κατά την εκτίμησή μας, ο Έλληνας πρωθυπουργός, εκτός από το γράμμα που απέστειλε στην μητέρα του θανόντος Ζακ Κωστόπουλου, είναι χρέος του και πατριωτικό καθήκον του, να αποστείλει γράμμα και στην χαροκαμένη Βορειοηπειρώτισσα μητέρα του Κωνσταντίνου Κατσίφα, που να την διαβεβαιώνει ότι η Ελλάδα στέκεται δίπλα στους Έλληνες ομογενείς μας και ότι θα προβεί σε κάθε νόμιμη ενέργεια, αφενός για την διαλεύκανση των γεγονότων, αφετέρου και την παραδειγματική τιμωρία των υπευθύνων, με ότι αυτό συνεπάγεται. Και ως επιμύθιο, ας θυμηθούμε τα λόγια του Έλληνα ιατροδικαστή κ. Θεόδωρου Βουγιουκλάκη που του επετράπη και είδε το πτώμα για μόλις πέντε λεπτά , που συγκλονίζουν για να καταλάβουμε τι ήταν ο Έλλην ήρωας Κατσίφας: «Τόσα χρόνια στην καριέρα μου δεν έχω ξαναδεί ένα τέτοιο γαλήνιο και χαμογελαστό πρόσωπο. Πέθανε ευτυχισμένος. Η αίσθησή μου είναι ότι άνοιξε τα χέρια και είπε “Σκοτώστε με”». Αθάνατος!!! *Ο Ιωάννης Αθ. Μπαλτζώης είναι Αντγος (ε.α.), Γεωπολιτικός Αναλυτής , με Μεταπτυχιακό (M.Sc.) στην Γεωπολιτική Ανάλυση –Γεωστρατηγική Σύνθεση του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος του ΔΣ του ΕΛΙΣΜΕ.
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Η Κύπρος εν κενώ Χωρίς μια σοβαρή παρέμβαση στον γ.γ.του ΟΗΕ, στο Κυπριακό θα υπάρξουν μόνο χαμένοι Γράφει ο Ευρωβουλευτής Τάκης Χατζηγεωργίου Η Κύπρος διαβαίνει τα τελευταία της χρόνια, με την εικόνα που γνωρίζουμε. Δεν θα έλεγα τις τελευταίες στιγμές διότι θα ακουγόταν πολύ δραματικό. Ωστόσο όλοι ξέρουμε πως τα χρόνια δεν διαφέρουν και πολύ από τις στιγμές. Διατείνομαι πως πολύ σύντομα η Κύπρος θα αναδειχτεί ως ένα από τα πρώτα, τα μέγιστα προβλήματα του Ελληνισμού ή και της Ελλάδας, για να γίνω πιο σαφής. Την ίδια εικόνα πιθανόν να έχουν για το ίδιο θέμα και στην Τουρκία. Από την ανάποδη μεριά, όμως. Αφήσαμε, και η Ελλάδα και η Κύπρος, να μετατραπεί η έννοια του «μακροχρόνιου αγώνα» σε κάτι που να μοιάζει περισσότερο με το «άστο ως είναι». Πολύ περισσότερο η Τουρκία άφησε τον χρόνο να περάσει, να κάμει τις ρίζες της στον τόπο, με αποτέλεσμα η λύση να χρειάζεται πλέον πολύ πιο καθαρές ρυθμίσεις στο ζήτημα της άμεσης ή έστω της βραχυπρόθεσμης αποχώρησής της από την Κύπρο. Πρόσφατα κυκλοφόρησε η Έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ για το κυπριακό. «Μια από ίδια» θα σκεφτεί κάποιος. Δεν είναι, όμως, πια τα πράγματα ίδια με το παρελθόν. Πέραν από όσα περιέχει η Έκθεση πολλά εκ των οποίων είναι ανήκουστα, απίστευτα και πλήρως εκτός πραγματικότητας (μα ποιος τον ενημερώνει, πόθεν λαβαίνει πληροφόρηση;) υπάρχουν και μερικές πολύ σοβαρές επισημάνσεις που θα πρέπει να βάλουν όλους, κάθε πολίτη, αλλά πρωτίστως όλη την πολιτική ηγεσία, σε Κύπρο και Ελλάδα σε βαθύ προβληματισμό. Μας λέει, παραδείγματος χάριν, παιδιά τελειώσαμε, δεν υπάρχουν συνομιλίες επ’ άπειρον: «Παρατηρώ σαφώς ότι η συνεχής στήριξη για έναν ορίζοντα ατέρμονης διαδικασίας χωρίς αποτέλεσμα βρίσκεται πίσω μας, όχι μπροστά μας». Μας νοιάζει αυτό, ή μήπως θα το εκμεταλλευτούμε και αυτό με τον αιώνιο τρόπο μας, δηλαδή «αφήστε τον να λέει», και εμείς «είτε πάμε είτε δεν πάμε σε συνομιλίες, καλά είμαστε και έτσι». Δεν είμαστε, όμως, καθόλου καλά. Πού χάθηκε το δίκαιό μας, σε ποιους διαδρόμους της ιστορίας; Χάθηκε, σε πολύ, μα πάρα πολύ μεγάλο βαθμό, διότι ο χρόνος παρεμβαίνει στα γεγονότα. Ο χρόνος αλλάζει την εικόνα. Δυστυχώς. Πολλοί νομίζουν σήμερα -απ’ ότι φαίνεται και ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών- ότι οι Τουρκοκύπριοι πάντα κατοικούσαν στον βορρά και οι Ελληνοκύπριοι πάντα στο νότο, και έχουν κάποιες διαφορές οι κακομαθημένοι και δεν κάθονται να τις λύσουν. Δυστυχώς, ο χρόνος έτσι μετέτρεψε το Κυπριακό. Και όχι βέβαια μόνον ο απρόσωπος χρόνος, αλλά και το τι εμείς πράξαμε ή παραλείψαμε καθ΄ όλο αυτό το διάστημα. Αλλά και πρωτίστως επειδή αυτό συνέφερε πρώτα απ’ όλα την Τουρκία. Δεν είναι, όμως, της ώρας να ανατρέξω στο παρελθόν. Κουράσαμε, δεν αξιοποιήσαμε στιγμές και δυνατότητες, και τώρα η καμπάνα κτυπάει την πόρτα των κυβερνήσεων Ελλάδας και Κύπρου. Κάποιος να πει στον Πρόεδρο και στον Πρωθυπουργό πως η καμπάνα κτύπησε και πως είναι οι πρώτοι που θα έπρεπε να την ακούσουν. Σκληρές κουβέντες μα είναι σκληρή η εποχή. Και θα βαρύνει ακόμα περισσότερο. Το Κυπριακό τελειώνει, πιο σωστά, η εποχή που μας έδινε την
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες (κέντρο) μιλά δίπλα στον Ελληνοκύπριο πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντσί (αριστερά) σε συνέντευξη τύπου μετά την Διάσκεψη για την Κύπρο, στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών στην Γενεύη της Ελβετίας, στις 12 Ιανουαρίου 2017. εντύπωση πως θα μπορούσαμε αιωνίως να τραβούμε το σχοινί των συνομιλιών μακρά μέσα στο χρόνο, αυτή η εποχή έχει κλείσει. Και δυστυχώς κλείνει αφότου ο χρόνος (μισός αιώνας είναι αυτός) επέτρεψε στην Τουρκία να στήσει θεμέλιο στα εδάφη μας. Και έτσι της δίνεται και η δυνατότητα να εμφανίζεται ως η δύναμη που πιο πολύ απ’ όλους ενδιαφέρεται για την λύση. Αυτά παθαίνει κανείς όταν δεν αξιοποιεί ευκαιρίες. Αναφέρομαι (μόνο ένα παράδειγμα) στο 2005 όταν η Τουρκία ασμένως αναζητούσε από την κατεχόμενη Κύπρο να της δώσει ημερομηνία έναρξης διαπραγματεύσεων για ένταξη στην ΕΕ. Και η κατεχόμενη Κύπρος έδωσε στην κατέχουσα Τουρκία αυτό που επιθυμούσε χωρίς κανένα αντάλλαγμα. Το γιατί, δεν το κατανόησα ποτέ μου. Κονιορτοποιήσαμε ένα όπλο που κατασκευάσαμε με είκοσι χρόνια εργασίας. Ο κος Ερντογάν, παίρνοντας ημερομηνία, κέρδιζε χρόνο πολιτικής σταδιοδρομίας, για να μην πω πως παίρνοντας την ημερομηνία έσωζε ίσως και την ζωή του. Η ημερομηνία επέβαλλε καθήλωση των στρατιωτικών στους στρατώνες και πολύ περισσότερο τους απομάκρυνε από οποιανδήποτε εμπλοκή στα πολιτικά πράγματα της χώρας. Για τον Ερντογάν η ημερομηνία ήταν ανάσα ζωής. Επιστρέφω στον Γενικό Γραμματέα. Δεν έχουμε περιθώρια. Κυβέρνηση και αντιπολίτευση να του στείλουν κοινή επιστολή. Να λέμε καθαρά «κύριε Γενικέ, καταλαβαίνουμε πού φτάσαμε. Είμαστε έτοιμοι για λύση. Θέλουμε μόνο να αποφύγουμε το άλφα και το βήτα». Να το βρούμε το άλφα και το βήτα, να το συμφωνήσουμε, και να το στηρίξουμε. Αν δεν μπορεί να γίνει αυτό, αύριο δεν θα υπάρχουν νικητές και ηττημένοι. Θα υπάρχουν μόνο ηττημένοι. Και η Ελλάδα δεν θα βγει αλώβητη από μια τέτοια εξέλιξη. Αποπειρώμαι, όμως, ώρα τώρα να πω, πως το πιο σημαντικό δεν είναι το τι εμπεριέχει η Έκθεση αλλά κυρίως το τι δεν περιέχει. Δεν υπάρχει πουθενά η λέξη «Τουρκία». Δεν περιέχει καμία, μα καμία αναφορά στη μορφή της λύσης. Δεν αναφέρεται πουθενά η φράση «διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία». Ας μην χαρούν ιδιαίτερα όμως όσοι της εναντιώνονται, διότι, καμία αμφιβολία επί τούτου, δεν σκέφτεται για «ενιαία και ελεύθερη Κύπρο». Όπως ήταν και το όνειρο του Νίκου Κοτζιά για μια ενιαία και ελεύθερη Κύπρο, το οποίο και εξέφρασε ως τώρα πολλές φορές. Χωρίς ωστόσο κανένα απτό αποτέλεσμα. Γιατί το ερώτημα δεν είναι το όνειρό μας. Όσες φορές κι αν το εκφωνήσουμε εν μέση οδώ! Το ερώτημα είναι πάντα το πώς.
• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
17
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Τι θα κάνει η Τουρκία στην κυπριακή ΑΟΖ; Γράφει η Νάταλη Μιχαηλίδου Σε υψηλά ντεσιμπέλ ηχούν το τελευταίο διάστημα οι πολεμικές ιαχές της Άγκυρας, που εκφράζονται -κατά τρόπο προκλητικό- διά στόματος Τούρκων αξιωματούχων. «Κανένα σχέδιο στο Αιγαίο και στην Αν. Μεσόγειο δεν μπορεί να πετύχει χωρίς την Τουρκία», διαμηνύουν. Προειδοποιούν ότι «δεν μπορεί να έχει επιτυχία κανένα σχέδιο στο οποίο δεν συμμετέχει η Τουρκία και το ψευδοκράτος» και… συμβουλεύουν την Κυπριακή Δημοκρατία και την Ελλάδα «να μην επιχειρήσουν οτιδήποτε», προτάσσοντας την «ισχυρή προστασία», της οποίας χαίρει ο «Πορθητής». Πόσο πιθανό είναι, όμως, να μετατρέψουν οι Τούρκοι τις περί casus belli δηλώσεις τους σε ένα θερμό επεισόδιο στην κυπριακή ΑΟΖ; Έχει ή όχι την δυνατότητα η ΚΔ να αναχαιτίσει τους Τούρκους και να αντιδράσει αποτελεσματικά σε περίπτωση που η Άγκυρα υλοποιήσει τις απειλές της; Προσεγγίζοντας από στρατιωτική σκοπιά το ζήτημα, απαντούν στα συγκεκριμένα ερωτήματα ο Ταξίαρχος ε.α. και ειδικός σε θέματα Τουρκίας, Χρήστος Μηνάγιας και ο Αντιστράτηγος ε.α., Φοίβος Κλόκκαρης. Αμφότεροι αναλύουν στη «Σημερινή» της Κυριακής τις «κόκκινες γραμμές» του Ταγίπ Ερντογάν, αλλά και την σειρά λανθασμένων επιλογών της ΚΔ, που μειώνουν «την αποτρεπτική ικανότητά της έναντι της Τουρκίας». Υπό το πρίσμα του δικού του γνωστικού αντικειμένου, ο δόκτωρ Διεθνούς Δικαίου και Δικαίου της Θαλάσσης, Νικόλας Ιωαννίδης, εξηγεί στη «Σ» το νομικό πλαίσιο της επόμενης ημέρας μιας ενδεχόμενης σύρραξης, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι «η απρόκλητη και έκνομη χρήση βίας εναντίον ενός κράτους μέλους της ΕΕ μοιάζει με απονενοημένο διάβημα». «Δεν θα υπερβεί τις κόκκινες γραμμές» Στη φράση «και στο πεδίο των επιχειρήσεων και στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων» συνοψίζεται το νέο στρατηγικό δόγμα της Τουρκίας από το 2016 και εντεύθεν, κατά τον Ταξίαρχο ε.α. και ειδικό 18
ΜΗΝΑΓΙΑΣ, ΚΛΟΚΚΑΡΗΣ ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ: ΒΡΙΣΚΟΜΑΣΤΕ Ή ΟΧΙ ΠΡΟ ΤΩΝ ΠΥΛΩΝ ΘΕΡΜΟΥ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟΥ; ΕΤΟΙΜΗ ΓΙΑ ΑΝΑΧΑΙΤΙΣΗ Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ; σε θέματα Τουρκίας, Χρήστο Μηνάγια. Το εν λόγω δόγμα «η Τουρκία το εφάρμοσε και συνεχίζει να το εφαρμόζει πρωτίστως στη Συρία και δευτερευόντως στο βόρειο Ιράκ», δηλώνει στη «Σημερινή». Σε ό,τι αφορά την απειλή για ένα ενδεχόμενο θερμό επεισόδιο στην ΑΟΖ της Ελλάδος και της Κύπρου, ο Ταξίαρχος ε.α. κρίνει σκόπιμο να διευκρινίσει εκ προοιμίου τα εξής: «Πρώτον, εάν η Τουρκία δεν είναι σίγουρη 100% ότι θα επιτύχει τον επιδιωκόμενο σκοπό της, δεν θα προβεί σε καμία ενέργεια. Και για να επιτευχθεί αυτό θα πρέπει να έχει εξασφαλίσει, τουλάχιστον, την ανοχή των Μεγάλων Δυνάμεων. Δεύτερον, η απειλή για χρήση βίας έχει να κάνει με τον κύριο αντικειμενικό σκοπό της Άγκυρας, ο οποίος παραπέμπει στην συνεκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων της Αν. Μεσογείου και στον διαχωρισμό του Αιγαίου σύμφωνα με την τουρκική αντίληψη (χωρικά ύδατα, εναέριος χώρος κ.λπ.). Τρίτον, όσο η Άγκυρα διαπιστώνει ότι απομακρύνεται από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων, τόσο περισσότερο αυξάνει την επιθετικότητά της. Τέταρτον, πέραν των στρατιωτικών μέτρων, η Τουρκία έχει προετοιμάσει αντίστοιχες πολιτικές, οικονομικές και νομικές δράσεις. Μάλιστα, όσο παράδοξο και εάν φαίνεται, ας ληφθούν υπόψη οι συνέπειες της περίπτωσης η Τουρκία να ανακηρύξει ΑΟΖ στην Αν. Μεσόγειο. Δηλαδή, θα επιδιώξει να καθίσει στο ‘τραπέζι των διαπραγματεύσεων’ από την ‘πίσω πόρτα’ και όχι μέσω του ‘πεδίου των επιχειρήσεων’. Πέμπτον, οι επιχειρησιακές περιοχές στις ΑΟΖ της Ελλάδος και της Κύπρου διακρίνονται σε δύο κύριες κατηγορίες: στα οικόπεδα όπου γίνονται και θα γίνουν γεωτρήσεις και στις περιοχές πέραν των εν λόγω οικοπέδων. Για την πρώτη κατηγορία των περιοχών εκτιμάται ότι η Τουρκία θα αρκεσθεί σε δηλώσεις, ανακοινώσεις και προβολή της αντίδρασής της με πλοία επιστημονικών ερευνών - εν προκειμένω με το 'Μπαρμπαρός',
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018
συνοδευόμενο από πολεμικά πλοία. Ωστόσο, σε ό,τι έχει να κάνει με τις περιοχές της δεύτερης κατηγορίας, διατηρώ αμφιβολίες κατά πόσον μια Μεγάλη Δύναμη θα εμπλακεί σε μια θερμή συγκρουσιακή κατάσταση υπέρ τής μιας ή της άλλης πλευράς. Και έκτον, έχει αποδειχθεί ότι ο Ταγίπ Ερντογάν συνηθίζει να κινείται πάνω στις κόκκινες γραμμές και είναι πολύ σπάνιες οι περιπτώσεις που τις έχει υπερβεί. Για τον λόγο αυτό είναι πολύ σημαντικό να έχουμε πλήρη επίγνωση της κατάστασης, να μιλάμε λίγο και να πράττουμε πολλά, ο λαϊκισμός να εκλείψει πλήρως από τα εθνικά θέματα και να μη δημιουργούμε φοβικά σύνδρομα στους εαυτούς μας. Και να ξέρετε κάτι: ‘Ο Τούρκος σέβεται περισσότερο έναν έξυπνο εχθρό παρά έναν ανόητο φίλο, σύμμαχο ή συνομιλητή’». Ανοιχτό ενδεχόμενο για επεισόδιο επί του εδάφους Δεν πρέπει να αποκλείεται το ενδεχόμενο πρόκλησης θερμού επεισοδίου στην κυπριακή ΑΟΖ ή στο έδαφος της ΚΔ, δηλώνει στη «Σ» ο Φ. Κλόκκαρης, ο οποίος, αξιολογώντας την κλιμάκωση της επιθετικότητας της Τουρκίας, εξηγεί ότι στόχος μιας τέτοιας κρίσης θα ήταν «να ανακόψει το ενεργειακό πρόγραμμα της ΚΔ, να σφετεριστεί το φυσικό αέριο της ΑΟΖ της και να προκαλέσει προβλήματα στις στρατηγικές συνεργασίες που έχει αναπτύξει με τις γειτονικές της χώρες, όπως την Ελλάδα, το Ισραήλ και την Αίγυπτο». Σε σύγκριση με τις άλλες χώρες της Αν. Μεσογείου, σημειώνει ο εν αποστρατεία Αντιστράτηγος, «η ΚΔ παρουσιάζει μεγαλύτερη τρωτότητα λόγω του μικρού μεγέθους της, της ημικατοχής της από την Τουρκία, αλλά και λόγω αδυναμιών που οφείλονται σε λανθασμένες επιλογές της, οι οποίες μειώνουν την αποτρεπτική ικανότητά της έναντι της Τουρκίας». Παρά τα θετικά βήματα στον τομέα της ενέργειας και τις στρατηγικές συνεργασίες με γειτονικές χώρες, ο κ. Κλόκκαρης εντοπίζει «σοβαρές αδυναμίες της ΚΔ στους τομείς της αμυντικής θωράκισης και
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
της διεκδικητικής πολιτικής». Επί τούτου, εξηγεί ότι «δεν έχει συνάψει στρατηγικές συμμαχίες, δεν έχει εντείνει την προσπάθειά της για αναζωογόνηση του Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Κύπρου Ελλάδας, παραμέλησε την ενίσχυση της μαχητικής ισχύος της Εθνικής Φρουράς στην ξηρά και προ πάντων στη θάλασσα και στον αέρα. Δεν ανακήρυξε ακόμα τα ακριβή όρια της ΑΟΖ της με την Τουρκία στην βάση της αρχής της μέσης γραμμής - κενό που εκμεταλλεύεται η Τουρκία και αντιδρά υποτονικά στις συστηματικές παραβιάσεις της ΑΟΖ της από την Τουρκία», λέει και συμπληρώνει ότι «θα έπρεπε να προσφύγει στο Συμβούλιο Ασφαλείας των ΗΕ, να διακόψει τις διαβουλεύσεις για το Κυπριακό και να προβάλει βέτο στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας». Όσον αφορά τα περιθώρια αποτελεσματικής αντίδρασης σε περίπτωση θερμού επεισοδίου στην κυπριακή ΑΟΖ, παρουσιάζεται απαισιόδοξος: «Δεν έχει την δυνατότητα να αντιδράσει δυναμικά και να αναχαιτίσει την Τουρκία. Θα περιοριστεί σε ενέργειες στον πολιτικό, διπλωματικό και νομικό τομέα. Οι στρατηγικοί της εταίροι εκτιμάται ότι δεν θα επέμβουν στρατιωτικά, λόγω αδυναμίας της ΚΔ να ασκήσει αποτελεσματικά το δικαίωμα της αυτοάμυνας και επειδή δεν θα επηρεασθούν τόσο σοβαρά τα ζωτικά τους συμφέροντα, ώστε να διακινδυνεύσουν στρατιωτική σύγκρουση με την
Τουρκία». Δεν αρκεί η νομική «φαρέτρα» Μόνο διπλωματικά και πολιτικά μέτρα θα έχει στην διάθεσή της η ΚΔ αν η Τουρκία παρεμποδίσει της γεωτρήσεις, δηλώνει στην «Σ» ο δρ Ν. Ιωαννίδης. «Τυχόν παρεμπόδιση θα σημαίνει παραβίαση του αποκλειστικού κυριαρχικού δικαιώματος της ΚΔ αναφορικά με την εξερεύνηση και εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της υφαλοκρηπίδας, σύμφωνα με την Σύμβαση 1982 και το εθιμικό Διεθνές Δίκαιο. Ωστόσο, σε αυτήν την περίπτωση η Κύπρος μπορεί να λάβει μόνο διπλωματικά/ πολιτικά μέτρα», εξηγεί. Σε περίπτωση θερμού επεισοδίου, αναφέρει, «θα έχουμε καταστρατήγηση του ακρογωνιαίου λίθου του διεθνούς συστήματος ασφαλείας, που απαγορεύει την χρήση ένοπλης βίας. Μια τέτοια ενέργεια θεωρείται επιδρομή (aggression) και δίνει την δυνατότητα στο Συμβούλιο Ασφαλείας να λάβει μέτρα σε βάρος του επιτιθέμενου κράτους. Ακόμη, μια τέτοια ενέργεια ενεργοποιεί το Άρθρο 42.7 της Συνθήκης για την ΕΕ, το οποίο προνοεί ότι εφόσον ένα κράτος μέλος υφίσταται επίθεση, τα υπόλοιπα κράτη μέλη οφείλουν να παράσχουν βοήθεια με κάθε μέσο που διαθέτουν». Περαιτέρω, εξηγεί ότι «στο Διεθνές Δίκαιο δεν υπάρχει κάποιος οικουμενικός μηχανισμός επιβολής που να τιμωρεί τα
αδικοπραγούντα κράτη. Κυρώσεις μπορούν να επιβληθούν από το Συμβούλιο Ασφαλείας ΟΗΕ, την ΕΕ και μεμονωμένα κράτη». Διευκρινίζει, όμως, ότι «η Τουρκία διαχρονικά τάσσεται εναντίον της επίλυσης διαφορών ενώπιον διεθνών δικαιοδοτικών μηχανισμών. Δεν αναγνωρίζει την υποχρεωτική δικαιοδοσία του Διεθνούς Δικαστηρίου Δικαιοσύνης στη Χάγη, ούτε είναι συμβαλλόμενο μέρος στη Σύμβαση ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας 1982, άρα, δεν υπάγεται στη δικαιοδοσία του Διεθνούς Δικαστηρίου για το Δίκαιο της Θάλασσας. Συνεπώς, δεν υπάρχει, κατ' αρχήν, δυνατότητα για προσφυγή εναντίον της Τουρκίας σε κάποιο από αυτά τα δικαστήρια». Τέλος, σημειώνει ότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα στην κυπριακή ΑΟΖ, αλλά υπογραμμίζει ότι «η απρόκλητη και έκνομη χρήση βίας εναντίον ενός κράτους μέλους της ΕΕ μοιάζει με απονενοημένο διάβημα. Οι λεκτικές απειλές και οι μεγαλαυχίες της Τουρκίας θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με ψυχραιμία. Η ΚΔ οφείλει να συνεχίσει απαρέκκλιτα το ενεργειακό της πρόγραμμα, χρησιμοποιώντας με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο το διεθνές και ενωσιακό δίκαιο. Παράλληλα, είναι απαραίτητη η ενδυνάμωση της Εθνικής Φρουράς, η οποία θα αυξήσει την αποτρεπτική ισχύ του Κράτους και θα ενισχύσει την ήδη πλούσια νομική ‘φαρέτρα’». Πηγη: "Σημερινή"
• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
19
ΑΡΘΡΟ
Σε δύο ταμπλό η πολιτική των ΗΠΑ έναντι της Τουρκίας Γράφει ο Σταύρος Λυγερός Δημοσιογράφος Η Άγκυρα έχει κάνει ό,τι μπορεί για να εμποδίσει το ενεργειακό πρόγραμμα της Λευκωσίας και να “γκριζάρει” την κυπριακή ΑΟΖ. Χρησιμοποίησε όλα τα μέσα για να αποτρέψει πετρελαϊκές εταιρείες να εμπλακούν στο πρόγραμμα ερευνών. Και σε μία αρχική φάση το είχε σχεδόν καταφέρει. Όταν, όμως, ανακαλύφθηκαν κοιτάσματα στην ισραηλινή και αιγυπτιακή ΑΟΖ, το κλίμα άλλαξε. Για την κυπριακή ΑΟΖ εκδήλωσαν ενδιαφέρον κολοσσοί, όπως η ExxonMobil και η Total, που έχουν πίσω τους τις ΗΠΑ και τη Γαλλία. Από τη στιγμή εκείνη η Άγκυρα είχε χάσει το παιχνίδι. Μπορεί τον περασμένο Φεβρουάριο οι Τούρκοι να εμπόδισαν με πολεμικά σκάφη τη γεώτρηση της ιταλικής ΕΝΙ στο οικόπεδο 3, αλλά η Ουάσιγκτον και το Παρίσι δεν είναι Ρώμη. Ενώ, λοιπόν, από ταμπεραμέντο και κεκτημένη ταχύτητα ο Ερντογάν και οι δικοί του απειλούν, στην πραγματικότητα είναι ακινητοποιημένοι. Μην μπορώντας να αντιδράσει, η Άγκυρα κατέφυγε στη μέθοδο των απειλών και των προκλήσεων προς την Κυπριακή Δημοκρατία και την Ελλάδα, τις οποίες θεωρεί του χεριού της. Εάν στείλει για σεισμικές έρευνες το ειδικό σκάφος “Μπαρμπαρόσα” στην κυπριακή ΑΟΖ δεν θα έχει δημιουργήσει τετελεσμένο. Το έχει, άλλωστε, ξανακάνει, χωρίς να κερδίσει τίποτα. Θα ήταν διαφορετικά τα πράγματα εάν έστελνε το γεωτρύπανο “Πορθητής” να τρυπήσει σε οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ. Μία τέτοια κίνησή της θα την έφερνε σε αντίθεση με τη διεθνή εταιρεία που έχει αγοράσει τα δικαιώματα, αλλά θα δημιουργούσε τετελεσμένο, χωρίς, όμως, να είναι σαφές ποιες και πόσο έντονες θα ήταν οι διεθνείς αντιδράσεις. Προς το παρόν, τέτοιο ενδεχόμενο δεν υφίσταται. Ο “Πορθητής” πραγματοποιεί γεώτρηση εντός της τουρκικής υφαλοκρηπίδας ανατολικότερα της Αττάλειας και θα μείνει υποχρεωτικά εκεί για τους επόμενους μήνες. Είτε λόγω αμερικανικών προειδοποιήσεων, είτε λόγω τεχνικών δυσκολιών, ο Ερντογάν δεν έπαιξε αυτό το χαρτί. Δεν αποκλείεται καθόλου, όμως, να παίξει το χαρτί του “Μπαρμπαρόσα” στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Με εργαλείο το «Μπαρμπαρόσα» Οι Τούρκοι έχουν επανειλημμένως δε-
20
σμεύσει θαλάσσιες περιοχές, οι οποίες με βάση την αρχή της μέσης γραμμής εκτείνονται δυτικά εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας (η Ελλάδα δεν έχει ανακηρύξει ΑΟΖ) και ανατολικά εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Όπως συνηθίζεται σε τέτοιες περιπτώσεις, μονάδα του ελληνικού ναυτικού παρακολουθεί από απόσταση οπτικής επαφής το τουρκικό σκάφος, προκειμένου να διαπιστώσει εάν πραγματοποιεί σεισμικές έρευνες. Όταν προ ημερών το “Μπαρμπαρόσα” επιχείρησε να πραγματοποιήσει σεισμικές έρευνες εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας (με βάση την αρχή της μέσης γραμμής) η φρεγάτα “Νικηφόρος Φωκάς” παρεμπόδιζε με ελιγμούς τις έρευνες. Τότε, η Άγκυρα είχε αντιδράσει με απειλητικές κραυγές και με προειδοποιήσεις ότι δεν θα ανεχθεί την επανάληψη τέτοιας συμπεριφοράς. Πάγιος στόχος των Τούρκων, άλλωστε, είναι όχι μόνο να αποκόψουν την Ελλάδα από την Κύπρο, αλλά και να την εκτοπίσουν ολοσχερώς από την Ανατολική Μεσόγειο, εγκλωβίζοντάς την σε μία ψυχρή ελληνοτουρκική αεροναυτική αντιπαράθεση στο Αιγαίο. Προ ημερών, μάλιστα, δέσμευσαν την περιοχή γύρω από το Καστελόριζο για την πραγματοποίηση στρατιωτικής άσκησης. Με τον τρόπο αυτό επιχειρούν να αποκόψουν το σύμπλεγμα του Καστελόριζου από την αλυσίδα των ελληνικών νησιών του Αιγαίου. Επιβεβαιώνουν την κρίσιμη στρατηγική σημασία που έχει το μικρό αυτό νησιωτικό σύμπλεγμα σε ό,τι αφορά την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και σε αμιγώς στρατηγικό επίπεδο. Κύριο μέτωπο η Συρία Το κύριο μέτωπο, πάντως, του Ερντογάν παραμένει η Συρία κι όχι η Ανατολική Μεσόγειος. Η κατάσταση εκεί παραμένει ρευστή, ενώ όλα δείχνουν πως έχουμε ήδη αναζητείται πολιτική λύση. Η σύνοδος Ερντογάν, Πούτιν, Μέρκελ και Σαρκοζί στην Κωνσταντινούπολη στα τέλη Οκτωβρίου ήταν σημαντική όχι μόνο λόγω της απουσίας των ΗΠΑ, αλλά και λόγω του γεγονότος ότι σημειώθηκε κάποια διπλωματική σύγκλιση.
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018
Το γεγονός αυτό πρέπει να συνδεθεί με τις πρόσφατες κινήσεις που έλαβαν χώρα στο μέτωπο των αμερικανοτουρκικών σχέσεων. Η απελευθέρωση του πάστορα Μπράνσον κατέβασε τη θερμοκρασία και επέτρεψε την ανάληψη αμοιβαίων πρωτοβουλιών για εξομάλυνση, όπως η άρση των αμοιβαίων κυρώσεων. Η Ουάσιγκτον επιδιώκει να επαναφέρει την Τουρκία στο δυτικό μαντρί. Ο γεωστρατηγικός εναγκαλισμός του Ερντογάν με τον Πούτιν, όμως, την υποχρεώνει να προωθεί και μία εναλλακτική στρατηγική στην Ανατολική Μεσόγειο. Προωθεί και πλέον συμμετέχει στις τριγωνικές συνεργασίες (κοινός παρονομαστής είναι ο άξονας ΕλλάδαΚύπρος), οι οποίες διαμορφώνουν ένα νέο γεωστρατηγικό πλέγμα, που εκ των πραγμάτων απομονώνει την Τουρκία. Στην πραγματικότητα, οι Αμερικανοί παίζουν σε δύο ταμπλό όσον αφορά την Άγκυρα. Το ένα είναι ότι με τα παραπάνω την πιέζουν απομονώνοντάς την. Το άλλο είναι ότι προσπαθούν να την δελεάσουν. Στο πλαίσιο αυτό της έκαναν και δύο δώρα. Το πρώτο είναι η επικήρυξη από την αμερικανική πρεσβεία των τριών που αποτελούν τη σημερινή ηγεσία του ΡΚΚ (Μουράτ Καραγιλάν, Τζεμίλ Μπαγίκ και Ντουράν Καλκάν). Το δεύτερο είναι η έναρξη των κοινών αμερικανοτουρκικών περιπολιών στην περιοχή της Μανμπίτζ, την οποία είχαν απελευθερώσει, μετά από αιματηρή μάχη, οι Κούρδοι από το Ισλαμικό Κράτος και τώρα υποχρεώθηκαν να αποχωρήσουν ανατολικά του Ευφράτη. Η Άγκυρα δέχθηκε και τα δύο δώρα, αλλά, όπως συνηθίζει, ζητάει κι άλλα. Ο Καλίν (εκπρόσωπος του Ερντογάν) δήλωσε ότι είναι κοροϊδία η διάκριση που κάνουν οι Αμερικανοί μεταξύ του ΡΚΚ και των YPG (στρατιωτικό σκέλος των Κούρδων της Συρίας). Οι Τούρκοι, μάλιστα, βομβάρδισαν θέσεις του YPG στην περιοχή Κομπάνι, ενώ ο Ερντογάν προανήγγειλε στρατιωτική επιχείρηση για την καταστροφή του κρατικού μορφώματος που οι Κούρδοι έχουν εγκαταστήσει στη βορειοανατολική Συρία (ανατολικά του Ευφράτη) και όπου οι Αμερικανοί διατηρούν σειρά βάσεων. Μπορεί η θερμοκρασία στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις να έχει πέσει αισθητά, αλλά υπάρχουν προβλήματα που παραμένουν άλυτα και συνεχίζουν να δηλητηριάζουν το κλίμα. Το κρίσιμο ερώτημα, λοιπόν, ήταν και παραμένει: Παρένθεση ήταν η κρίση στις σχέσεις Ουάσιγκτον-Άγκυρας ή είναι η τωρινή ύφεση;
ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ
Τι έχει πετύχει μέχρι σήμερα η Ρωσία με την εμπλοκή της στη Συρία; Γράφει ο Ανδρέας Ματζάκος* Στις 30 Σεπτεμβρίου 2015, ολιγάριθμες ρωσικές δυνάμεις και μικρός αριθμός μαχητικών αεροσκαφών, ανεπτύχθησαν στην Συρία μετά από επίσημη πρόσκληση της κυβερνήσεως του Άσαντ, όταν η συριακή κυβέρνηση είδε ότι είχε χάσει τον έλεγχο σε μεγάλο τμήμα του εδάφους από τις δυνάμεις της αντιπολιτεύσεως. Η επέμβαση της Ρωσίας υπέρ των κυβερνητικών δυνάμεων άλλαξε την ροή των γεγονότων στον πόλεμο της Συρίας και σήμερα το μεγαλύτερο μέρος του εδάφους της Συρίας ελέγχεται από τις κυβερνητικές δυνάμεις. Τι πέτυχε όμως η Ρωσία με την εμπλοκή στη Συρία; Γιατί ενεπλάκη σ’ έναν πόλεμο στον οποίο πολλοί θεωρούσαν ότι θα βαλτώσει; Η θέση του άρθρου είναι ότι η εμπλοκή της Ρωσίας στην Συρία, επανέφερε την Ρωσία ως βασικό παίκτη στην περιφέρεια της Μέσης Ανατολής, αναγκάζοντας τις ΗΠΑ να λαμβάνουν υπόψιν τα ρωσικά συμφέροντα στους σχεδιασμούς που κάνουν για την περιοχή. Στην αρχή του άρθρου θα αναφερθεί ο πολιτικός σκοπός της εμπλοκής της Ρωσίας στην Συρία, στη συνέχεια θα αναλυθούν οι επιτυχίες της Ρωσίας με την συμμετοχή της στον πόλεμο, η επιρροή που έχει επιτύχει να έχει μέχρι σήμερα στους κυρίους συμμετέχοντες στην διαμάχη, τα μέσα που χρησιμοποίησε για να επιτύχει τον σκοπό της, τα οφέλη που η ίδια απεκόμισε σε στρατιωτικό επίπεδο και το άρθρο θα κλείσει με επίλογο. Πολιτικός σκοπός της εμπλοκής της Ρωσίας Η Ρωσία με την επέμβαση της στη Συρία, ήθελε σε διεθνές επίπεδο, να επανακάμψει στο διεθνές σύστημα ως μια μεγάλη δύναμη, χωρίς την παρουσία της οποίας δεν μπορεί να δίδεται λύση σε διεθνή προβλήματα. Η ανάπτυξη ρωσικών δυνάμεων στην Συρία, ήταν η πρώτη εκτός Ρωσίας μετά την ανάπτυξη των πυραύλων στην κρίση της Κούβας
το 1962, την εποχή της ΕΣΣΔ. Η αποκατάσταση του κύρους της Ρωσίας στο διεθνές περιβάλλον λοιπόν, ήταν ο πρώτος στόχος του Πούτιν από το 2000 που ανέλαβε την εξουσία, όπως διατυπώθηκε και στην Στρατηγική Εθνικής Ασφαλείας της Ρωσίας στις 10 Ιανουαρίου του 2000. Σε περιφερειακό επίπεδο, ήθελε να δείξει στα κράτη της Μέσης Ανατολής και όχι μόνον, ότι η Ρωσία δεν επεμβαίνει απρόσκλητη για την αλλαγή κυβερνήσεων όπως έγινε από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους των στο Ιράκ, στην Λιβύη και σε άλλες αραβικές χώρες με εργαλείο την αραβική άνοιξη. Άρα δεν ενεργεί μονομερώς και συνεπώς δεν αποτελεί κίνδυνο για την διεθνή ειρήνη. Τίθεται όμως το ερώτημα, πέτυχε τον σκοπό της η Ρωσία; Εάν ναι, πως αποδεικνύεται αυτό; Επιτυχίες της Ρωσίας στη Συρία Η Ρωσία πέτυχε τον πολιτικό σκοπό της αφού: - Αμέσως μετά την εμπλοκή της στην νοτιοδυτική πλευρά της Συρίας, οι ΗΠΑ αναγκάστηκαν να αποκαταστήσουν δίαυλο επικοινωνίας μαζί της, προκειμένου να αποφύγουν εμπλοκή των δυνάμεων τους κατά την διάρκεια επιχει-
ρήσεων. Σε όλη την διάρκεια του πολέμου λειτουργεί κόκκινη γραμμή μεταξύ των δυο δυνάμεων, με άκρα την αεροπορική βάση Khmeimim για την Ρωσία και την βάση Al Udeid στο Κατάρ για τις ΗΠΑ. - Με την ανάπτυξη των ρωσικών αεροπορικών δυνάμεων στο Khmeimim και την ανάπτυξη πυραύλων S-400 για την προστασία της ναυτικής βάσεως στην Ταρσό, το Ισραήλ αποκατέστησε και αυτό κόκκινη γραμμή με τις ρωσικές δυνάμεις προκειμένου να συντονίζει τις αεροπορικές του επιθέσεις στο έδαφος της Συρίας κατά δυνάμεων του Ιράν και της Χεζμπολά. - Η Τουρκία αναγκάστηκε να συνάψει γάμο συμφέροντος μαζί της προκειμένου να έχει την έγκριση για τις επιχειρήσεις της κατά των Κούρδων της Συρίας. Το γεγονός αυτό, συνέβαλε στην συμφωνία των δυο χωρών για την κατασκευή του Turkish Stream και στην πιθανή αγορά του συστήματος S-400. Οι δυο αυτές επιλογές της Τουρκίας, δημιούργησαν αναστάτωση στο εσωτερικό του ΝΑΤΟ, αλλά και στις σχέσεις ΤουρκίαςΗΠΑ. - Η Συρία χωρίστηκε σε δυο βασικές ζώνες επιρροής: στην δυτική όπου δρουν Συνέχεια στην επόμενη σελίδα
• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
21
ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ Συνέχεια από την προηγούμενη σελίδα
ρωσικές και ιρανικές δυνάμεις και στην ανατολική, όπου δρουν αμερικανικές δυνάμεις. Φυσικό όριο των δυο ζωνών, ο Ευφράτης ποταμός (Χάρτης 1). Επιρροή Ρωσίας σε Ισραήλ - Ιράν - Κούρδους Συρίας Το Ισραήλ είδε με ανησυχία το Ιράν να αυξάνει την παρουσία του στον πόλεμο της Συρίας μέσω διαφόρων Σιιτικών ομάδων και να αποκτά άμεσο σύνδεσμο με την Χεζμπολά στον Λίβανο. Το γεγονός αυτό το ανάγκασε να εκτελεί προληπτικά χτυπήματα από αέρος προκειμένου να προσβάλλει τις μεταφορές όπλων από το Ιράν στη Χεζμπολά, που θα μπορούσαν να αλλάξουν την ισορροπία στην περιοχή σε βάρος του. Για το Ισραήλ, οι προσβολές αυτές είναι μείζον ζήτημα ασφαλείας και βεβαίως δεν θα ήταν δυνατόν να γίνονται, χωρίς την άδεια αυτού που ελέγχει τον εναέριο χώρο στην περιοχή. Από το 2012 μέχρι το 2017 το Ισραήλ πραγματοποίησε 100 επιθέσεις, ενώ τους τελευταίους 18 μήνες που το Ιράν εδραίωσε την θέση του στην Συρία, οι προσβολές έφτασαν τις 200. Πλέον αυτού, η Ρωσία ήταν ο βασικός μεσολαβητής προκειμένου το Ιράν να συμφωνήσει τον περασμένο Αύγουστο να αποσύρει σε απόσταση 85 Χλμ μακριά από τα υψώματα του Γκολάν, υποστηριζόμενες από αυτό δυνάμεις με βαρέα όπλα προκειμένου να μην ανησυχεί το Ισραήλ. (Χάρτης 2). Το PYD, πολιτικό κόμμα που εκπροσωπεί ένα μεγάλο μέρος των Κούρδων της Συρίας και έχει υπό τον έλεγχο του το YPG που είναι το στρατιωτικό του σκέλος, άνοιξε γραφείο στην Μόσχα τον Φεβρουάριο του 2016. Από τότε η Ρωσία είναι σε συνεννόηση με τους Κούρδους της Συρίας εξασφαλίζοντας την παρουσία τους στους γύρους συνομιλιών που γίνονται υπό την αιγίδα της στη Αστάνα του Καζακστάν, καίτοι το YPG αποτελεί σύμμαχο των ΗΠΑ στον πόλεμο κατά του ISIS. Οι σχέσεις Ρωσίας-Κούρδων δεν διαταράχθηκαν, ακόμα και όταν η Τουρκία εξαπέλυσε την επιχείρηση «Κλάδος Ελαίας» για την κατάληψη του δυτικού τους καντονιού στο Afrin, δείγμα του ότι οι Κούρδοι αντιλαμβάνονται ότι στις τελικές συνομιλίες για το καθεστώς της Συρίας, όπου στην ουσία θα καθοριστεί η σχέση τους με την κυβέρνηση της Συρίας, η Ρωσία θα έχει βαρύνοντα λόγο. Τέλος το Ιράν, εκτός του ότι έχει αναπτύξει πάνω από 80.000 παραστρατιωτι22
κούς Σιιτες στο έδαφος της Συρίας με την έγκριση της Ρωσίας και ότι απέσυρε μέρος των δυνάμεων του από την περιοχή των υψωμάτων του Γκολάν καθ’ υπόδειξη της Ρωσίας, ελπίζει ότι στο μελλοντικό σύνταγμα της Συρίας μετά τον πόλεμο, θα εξασφαλίσει με κάποιο τρόπο, νόμιμη παρουσία στην Συρία. Η Ρωσία για να επιτύχει τους σκοπούς της χρησιμοποίησε ένα συνδυασμό των συντελεστών ισχύος της όπως θα φανεί στην επομένη παράγραφο. Μέσα που χρησιμοποίησε η Ρωσία για να πετύχει τον πολιτικό της σκοπό Η Ρωσία φρόντισε να προστατεύσει τον Άσαντ, πρώτα από όλα σε πολιτικό επίπεδο. Από το 2011 που άρχισε ο εμφύλιος στην Συρία, έχει ασκήσει βέτο 12 φορές σε ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΣΑ) του ΟΗΕ που είτε καταδίκαζαν το καθεστώς, είτε είχαν σκοπό την επιβολή κυρώσεων. Χρησιμοποιώντας αυτήν της την δυνατότητα ως μονίμου μέλους του ΣΑ, η Ρωσία κατέστησε σαφές στην διεθνή κοινότητα ότι πολιτική λύση στο πρόβλημα της Συρίας εντός του ΟΗΕ χωρίς την σύμφωνη γνώμη της, δεν μπορεί να υπάρξει. Εκτός της διπλωματικής της ισχύος, η Ρωσία χρησιμοποίησε την στρατιωτική ισχύ αναπτύσσοντας ναυτικές, αεροπορικές και μικρές χερσαίες δυνάμεις προκειμένου να παράσχει εκπαίδευση, στρατιωτικούς συμβούλους, υποστήριξη στην σχεδίαση και εκτέλεση επιχειρήσεων και εγγύς αεροπορική υποστήριξη στις κυβερνητικές δυνάμεις. Όλες οι επιτυχίες
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018
των κυβερνητικών δυνάμεων στο έδαφος, οφείλονται στην αεροπορική κυριαρχία της Ρωσίας στον αέρα. Οι ναυτικές της δυνάμεις ναυλοχούν στην ναυτική βάση της Ταρσούς (Βλέπε Χάρτη 1- Ξένες Βάσεις στην Συρία), η οποία από μια εγκαταλελειμμένη βάση διοικητικής μερίμνης μέχρι το 2009, άρχισε να εκμοντερνίζεται για την υποστήριξη συγχρόνων πολεμικών μονάδων από τον στόλο της Μαύρης Θάλασσας. Μέχρι το 2009 η βάση είχε 50 άτομα δύναμη και σήμερα έχει φτάσει τα 1.700. Η προεργασία για την επάνοδο της Ρωσίας στην Μέση Ανατολή βέβαια, είχε αρχίσει στον οικονομικό τομέα από το 2005, όταν σε επίσκεψη του Άσαντ στην Μόσχα, ο Πούτιν είχε συμφωνήσει στην διαγραφή του 73% ενός χρέους ύψους 13,4 δις δολαρίων της Συρίας, από την εποχή της ΕΣΣΔ. Οφέλη Ρωσίας σε καθαρά στρατιωτικό επίπεδο Τον Ιανουάριο του 2017, η Μόσχα επεξέτεινε την μίσθωση της ναυτικής βάσεως στην Ταρσό για 49 χρόνια, χωρίς κόστος. Έτσι η Ρωσία, έχοντας ως βάση την Συρία, έχει την δυνατότητα να προβάλει στρατιωτική ισχύ και να είναι παρούσα σε όλες τις εξελίξεις και τις συμφωνίες που θα γίνουν για την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων στην ΝΑ Μεσόγειο. Συνολικά για τις ένοπλες δυνάμεις της Ρωσίας, με την περιοδική ανάπτυξη στρατιωτικών μονάδων στο έδαφος της Συρίας ανά τρίμηνο, περισσότεροι από 63.000 Ρώσοι στρατιωτικοί απέκτησαν πολεμική εμπειρία, ενώ δοκιμάστηκαν
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ πάνω από 200 νέα οπλικά συστήματα, όπως είπε ο βουλευτής Vladimir Shamanov στην Δούμα τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους. Αυτό ενισχύει αφ’ ενός την εμπιστοσύνη των Ρώσων στα οπλικά τους συστήματα, αφ’ ετέρου δημιουργεί πελάτες για την πολεμική τους βιομηχανία. Επίλογος Μετά από τρία χρόνια παρουσίας στην Συρία, η Ρωσία έδειξε ότι αποτελεί μια αξιόπιστη λύση τόσο σε πολιτικό, όσο και στρατιωτικό επίπεδο, τουλάχιστον για τις χώρες εκείνες που δεν έχουν αγαστές σχέσεις με τις ΗΠΑ. Η επιρροή που ασκεί στο σιιτικό τόξο, Ιράν-Συρία-Χεζμπολά, την φέρνει σε θέση ισότιμου συνομιλητή με τις ΗΠΑ, τουλάχιστον για τα θέματα της Μέσης Ανατολής, αλλά και της δίνουν την δυνατότητα να διαπραγματεύεται ανταλλάγματα σε άλλες περιοχές ενδιαφέροντος της. Ο γάμος συμφέροντος με την Τουρκία λόγω ακριβώς της παρουσίας της στη Συρία, δημιούργησε προβλήματα στην συνοχή του ΝΑΤΟ, ενώ η αναγκαστική συνεργασία του Ισραήλ και του Ιράν με την Ρωσία, έδειξαν στο διεθνές περιβάλλον ότι η Αμερική έπαψε να έχει το μονοπώλιο της διπλωματικής ισχύος στην Μέση Ανατολή. Τέλος, ουδείς σώφρον δρων στο διεθνές σύστημα μπορεί να διανοηθεί λύση στο συριακό πρόβλημα, που δεν θα τυγχάνει της εγκρίσεως της Ρωσίας. * Ο Ανδρέας Ματζάκος είναι Απόστρατος Αξκος του ΣΞ και κατέχει MSc στις Διεθνείς Σχέσεις και Στρατηγικές Σπουδές. Είναι δόκιμος ερευνητής στον Τομέα Αμυντικών Θεμάτων του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου και μέλος του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών.
Τα μεγάλα διλήμματα της Ελλάδας
Η ριζική διαφωνία Κωνσταντίνου και Βενιζέλου (εδώ στο μέτωπο το 1913) για τη στάση που έπρεπε να τηρήσει η χώρα στον Μεγάλο Πόλεμο οδήγησε στον Εθνικό Διχασμό. Γράφει ο Στράτος Δορδανάς* Η έκρηξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου βρήκε τον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο στο εξωτερικό για να συναντήσει στις Βρυξέλλες τον Μεγάλο Βεζίρη, σε μια προσπάθεια διπλωματικής διευθέτησης των ελληνοτουρκικών διαφορών και κατ’ επέκταση αποφυγής ενός νέου πολέμου. Η Ελλάδα το καλοκαίρι του 1914 κινδύνευε μεν άμεσα –κατά πάσα πιθανότητα– με οδυνηρή στρατιωτική ήττα εξαιτίας της τουρκικής άρνησης αναγνώρισης του καθεστώτος των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου, αλλά σε γενικές γραμμές βρισκόταν αναντίρρητα σε θέση ισχύος σε σχέση με το παρελθόν, έχοντας επιτύχει την υλοποίηση μεγάλου μέρους του εθνικού προγράμματός της. Ως μία από τις νικήτριες χώρες των Βαλκανικών Πολέμων, είχε διπλασιάσει τα εδάφη και τον πληθυσμό της, είχε εξουδετερώσει τον έως τότε κύριο (συν) διεκδικητή των μακεδονικών εδαφών και είχε αυξήσει καταφανώς το διπλωματικό και στρατιωτικό κύρος της στην Ευρώπη, αναγκάζοντας και αυτήν ακόμη τη Γερμανική Αυτοκρατορία να μετατοπίσει (παροδικά, όπως αποδείχθηκε) το κέντρο βάρους του ενδιαφέροντός της από την Κωνσταντινούπολη στην Αθήνα. Ουδέτερη στάση ή συμμετοχή; Οταν στις αρχές Αυγούστου οι Μεγάλες Δυνάμεις διολίσθησαν στην κόλαση του πολέμου, η χώρα βρέθηκε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι γιατί είχε να προασπίσει δύο ουσιώδη κεκτημένα:
στην εσωτερική πολιτική σκηνή η αγαστή συνεργασία μεταξύ του Στέμματος και του πρωθυπουργού είχε διασφαλίσει την απαραίτητη κοινωνική ειρήνη και ως εκ τούτου είχε επιτρέψει την αναγκαία συσπείρωση για την επίτευξη των πολεμικών στόχων, ενώ στο πεδίο της διεθνούς διπλωματίας τα κέρδη της Συνδιάσκεψης του Βουκουρεστίου αναβάθμισαν την Ελλάδα σε αποφασιστικό παράγοντα στη Βαλκανική και σε υπολογίσιμη δύναμη στην Ευρώπη. Με τα όπλα να έχουν πλέον τον πρώτο λόγο, τα διπλωματικά κέρδη επωφελών πολιτικών συμφωνιών κινδύνευαν να αναθεωρηθούν λόγω της ενδεχόμενης αναδιάταξης των συμμαχιών. Εναντι των νέων ευκαιριών που θα παρείχε στον ρεβανσισμό ο πόλεμος, η Ελλάδα καλείτο να λάβει την κρισιμότερη απόφαση αναφορικά με τη συμμετοχή της στον πόλεμο ή την υιοθέτηση μιας ουδέτερης στάσης, λαμβανομένης πάντα υπόψη της μεγάλης πίεσης που ασκούσε στην εθνική στρατηγική η ελληνοσερβική συμμαχία του 1913. Ασφαλώς τα παραπάνω προϋπέθεταν τη σύμπλευση μεταξύ του Βενιζέλου και του βασιλιά Κωνσταντίνου. Η αλήθεια είναι ότι από τη στιγμή της ανάληψης των καθηκόντων εκ μέρους του τελευταίου, μετά τη δολοφονία του πατέρα του, οι σχέσεις του με τον πρωθυπουργό δεν είχαν δοκιμαστεί σκληρά, αλλά ο Κωνσταντίνος αφενός δεν διέθετε την προσωπικότητα του Γεωργίου και αφετέρου οι πολιτικές εξαρτήσεις του ήταν δεδομένες μετά τον γάμο του με την αδερφή του κάιζερ, Σοφία. Εκκινώντας οι δύο
Συνέχεια στην επόμενη σελίδα
• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
23
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Συνέχεια από την προηγούμενη σελίδα
άνδρες από τη θέση της ευμενούς ουδετερότητας τους πρώτους μήνες του πολέμου, ξανασυναντήθηκαν προς στιγμήν στο οραματικό πεδίο της ελληνικής παρουσίας στην Κωνσταντινούπολη και στη Μικρά Ασία, για να αποκλίνουν οριστικά υποστηρίζοντας διαφορετικές εκδοχές της Μεγάλης Ιδέας μέσα από την παρεχόμενη υποστήριξή τους στους δύο αντίπαλους συνασπισμούς. Ο Εθνικός Διχασμός ως κρίση εθνικής ολοκλήρωσης θα αποκτούσε εντός του 1915 χαρακτηριστικά κάθετης πολιτικοκοινωνικής όξυνσης και ρήξης με απρόβλεπτες συνέπειες. Εθνικές διεκδικήσεις και διεθνής πολιτική. Με δεδομένο ότι η Σερβία αποτελούσε την «πέτρα του σκανδάλου» για την πρόκληση του πολέμου, η συμπαράταξη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με τις Κεντρικές Δυνάμεις το φθινόπωρο του 1914 ήρθε να θέσει το πρώτο σοβαρό πρόβλημα στην ελληνική εξωτερική πολιτική και να δοκιμάσει τις σχέσεις μεταξύ του Βενιζέλου και του Κωνσταντίνου ενόψει της πρότασης των Αγγλογάλλων για συμμετοχή στη σχεδιαζόμενη εκστρατεία στην Καλλίπολη. Η πολεμική σύμπραξη μεταξύ του σουλτάνου και του κάιζερ συνιστούσε κίνδυνο για τους χιλιάδες Ελληνες των μικρασιατικών παραλίων και της Ανατολικής Θράκης, γεγονός που επιβεβαιώθηκε από τις πρώτες διώξεις και εκτοπισμούς στην ενδοχώρα με βάση συγκεκριμένο στρατηγικό σχέδιο που έφερε την υπογραφή των Γερμανών (στην ουσία) ηγητόρων του οθωμανικού στρατού. Οι (αόριστες) υποσχέσεις της Αντάντ στον Βενιζέλο για εδαφικά κέρδη στη Μικρασία και οι παράλληλες δεσμεύσεις του κάιζερ προς τον Κωνσταντίνο για συνηγορία υπέρ της προστασίας των Ελλήνων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία σε περίπτωση δέσμευσής του στη θέση της διαρκούς ουδετερότητας (η άλλη όψη της γερμανόφιλης πολιτικής) περιέγραφαν στην αποκρυστάλλωσή τους το μίνιμουμ και το μάξιμουμ των εθνικών ενδιαφερόντων και διεκδικήσεων στα απέναντι παράλια, με τους Ιταλούς και τους Ρώσους να λειτουργούν ως αντίβαρό τους. Οι όροι, όμως, της διεκδίκησης του βουλγαρικού «μήλου της Εριδος» μεταξύ των δύο εμπόλεμων συνασπισμών και κυρίως η τελική κατάληξή του στα γερμανικά χέρια κατέστησε καταφανώς δυσχερέστερη την ελληνική θέση για δύο κυρίως λόγους, αλληλένδετους μεταξύ τους: α) επισημοποίησε τον κύκλο της παγίδευσης του Κωνσταντίνου και αυτομάτως εγκαινίασε έναν πυκνό δίαυλο μυστικών διαβουλεύσεων μεταξύ Σόφιας και Κωνσταντινούπολης υπό 24
Ο αγγλογαλικός στόλος στον κόλπο του Μούδρου στη Λήμνο τη γερμανική πατρωνία για τη διευθέτηση των μεταξύ τους διαφορών και τον συντονισμό της δράσης τους εις βάρος των ελληνικών συμφερόντων και β) εξασφάλισε τη βουλγαρική συμμετοχή στον πόλεμο, αφού προηγουμένως η Γερμανία υποσχέθηκε στη νεόκοπο σύμμαχό της την Ανατολική Μακεδονία, κρατώντας ως δέλεαρ τη Θεσσαλονίκη για το τέλος του πολέμου, ώστε να εξασφαλίσει τη διαρκή βουλγαρική πολεμική κινητοποίηση. Από τις αλληλοκατηγορίες για προδοσία, στη σύγκρουση Ο τελευταίος στόχος κατέστη περισσότερο επιτακτικός για το Βερολίνο μετά τη διάνοιξη του Μακεδονικού Μετώπου, που εγκαινίασε η αποβίβαση των πρώτων Αγγλογάλλων στρατιωτών στη Θεσσαλονίκη αφού ο Βενιζέλος υποχρεώθηκε για δεύτερη φορά σε παραίτηση, ως αποτέλεσμα των μηχανορραφιών του Παλατιού με το Βερολίνο. Η παρουσία των ξένων στρατευμάτων σε μία (επισήμως) ουδέτερη χώρα και κυρίως η μεταχείρισή της με όρους προτεκτοράτου, που συνεπαγόταν την πολιτική της κανονιοφόρου, συνέστησε πλήγμα για τη δημοφιλία του Βενιζέλου και προκάλεσε μετατόπιση μεγάλου τμήματος της κοινής γνώμης υπέρ της ουδετερότητας και κατά της Αντάντ, που συστηματικά τροφοδότησαν η γερμανική προπαγάνδα και η βασιλική παράταξη. Ευρισκόμενες οι Κεντρικές Αυτοκρατορίες σε καταφανή μειονεκτική θέση και εξαρτώμενες στρατιωτικά από τη Σόφια για τη διεξαγωγή επιχειρήσεων στο περιφερειακό αυτό μέτωπο του πολέμου, απαίτησαν και έλαβαν από τον Κωνσταντίνο και την κυβέρνησή του αντισταθμίσματα: η παράδοση του Ρούπελ στους Βούλγαρους και μέσα στον Αύγουστο του 1916 η αμαχητί κατάληψη της Καβάλας, των Σερρών και της Δράμας, καθώς και η αιχμαλώτιση του Δ΄ Σώματος Στρατού ήταν το υψηλό κόστος που δέχθηκε να πληρώσει ο Κωνσταντίνος έναντι των συμμάχων του για να τον απαλλάξουν από την παρουσία της Αντάντ στη
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018
Θεσσαλονίκη. Η Εθνική Αμυνα Ο νικητής στρατηλάτης των Βαλκανικών Πολέμων και ορκισμένος εχθρός της Βουλγαρίας είχε πέσει θύμα της μυστικής διπλωματίας που ο ίδιος είχε εξαρχής εγκαινιάσει –εν αγνοία του πρωθυπουργού– με το Βερολίνο, παραδίδοντας στην ουσία τα εδάφη σε εκείνους από τους οποίους μόλις πριν από λίγα χρόνια είχε απελευθερώσει. Ηταν η σειρά των βενιζελικών να κατηγορήσουν για προδοσία τη βασιλική παράταξη και να δρομολογήσουν τις πολιτικές εξελίξεις για τη συγκρότηση μιας δεύτερης κυβέρνησης στη Θεσσαλονίκη μετά την έκρηξη του κινήματος της Εθνικής Αμυνας. Με τον κλοιό της Αντάντ να σφίγγει γύρω από την Αθήνα και τις κατηγορίες περί προδοσίας να μετατρέπονται σε σημαίες βενιζελικών και βασιλικών, οι συγκρούσεις των Νοεμβριανών υπερέβησαν τον χαρακτήρα της αντίστασης έναντι των ξένων και απέκτησαν το πρόσημο ενός εμφυλίου πολέμου. Αντιστοίχως, οι συνέπειές τους δεν στάθηκε δυνατό να αρθούν μετά την απομάκρυνση του Κωνσταντίνου και απλώς μετατέθηκαν χρονικά για να παραχωρήσουν παροδικά τη θέση τους στη βενιζελική διακυβέρνηση και στην οριστική τοποθέτηση της Ελλάδας στο πλευρό των τελικών νικητών του πολέμου. Ο αγγλογαλλικός στόλος στον κόλπο του Μούδρου στη Λήμνο. Στο τέλος του πολέμου, ο θρίαμβος και η καταστροφή Η συμβολή του ελληνικού στρατού στην κατίσχυση της Αντάντ στο Μακεδονικό Μέτωπο δεν ήταν αναίμακτη ούτε στο πεδίο των μαχών αλλά ούτε και στο εσωτερικό της χώρας. Επιτεύχθηκε χάρη στην προώθηση σκληρών μέτρων, ενίοτε κατασταλτικού χαρακτήρα, που δημιούργησαν πρόσφορο έδαφος στους ισχυρισμούς των χειμαζόμενων οπαδών του εξόριστου βασιλιά περί της επιβολής καθεστώτος «βενιζελικής τυραννίας». Στο τέλος του Μεγά-
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ λου Πολέμου το 1918, όμως, αδιαμφισβήτητος νικητής αναδείχθηκε ο Βενιζέλος, σε βαθμό που ακόμα και ο φανατικός εχθρός του Ιωάννης Μεταξάς αποδέχθηκε, έστω και μέσα από την αναγνώριση της γερμανικής και επομένως κωνσταντινικής, τη δεινή ήττα τους. Αν η Ιστορία γράφεται από τους νικητές, είχε έρθει η στιγμή για τον Βενιζέλο να γράψει τη δική του ιστορία με χρυσά γράμματα και να μετατρέψει την Ελλάδα σε κυρίαρχο κράτος των «δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών». Το όραμα της «Μεγάλης Ελλάδας», με εμπνευστή και ενσαρκωτή τον δεινό αυτόν και ενίοτε τυχοδιώκτη γητευτή της διεθνούς διπλωματίας, ετύγχανε πλέον της επίσημης έγκρισης της Συνδιάσκεψης Ειρήνης των Παρισίων. Στην περίπτωση του Ελευθερίου Βενιζέλου και συνεπακόλουθα της νικήτριας Ελλάδας, τα όρια μεταξύ του θριάμβου και της καταστροφής απείχαν πολύ λιγότερο από όσο θα υπολόγιζε και θα ευχόταν κανείς. Εχοντας στηρίξει την ευόδωση των σχεδίων του στην ασφαλή και συνεχή υποστήριξη των Συμμάχων, παραγνώρισε τη συσσωρευμένη κοινωνική αντίδραση προς το πρόσωπό του, που αποτυπώθηκε στις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920. Η επακολουθείσα Μικρασιατική Καταστροφή (και ως απόδειξη της εξουθένωσης των πεπερασμένων υλικών μέσων και των ανθρώπινων αντοχών) ενταφίασε οριστικά τη Μεγάλη Ιδέα, αλλά δεν απενεργοποίησε τον διχασμό του έθνους· αντιθέτως, τον κληροδότησε λειτουργικό στον βραδύνοντα ελληνικό Μεσοπόλεμο. Από την άποψη αυτή, η δεκαετής κινητοποίηση (19121922) είχε ξεκινήσει με έναν περίλαμπρο θρίαμβο για να καταλήξει σε μια εθνική τραγωδία και μια λοβοτομημένη μνήμη. * Ο κ. Στράτος Δορδανάς είναι επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Griffin III: Το άρμα μάχης του μέλλοντος αποκαλύφθηκε και οι Αμερικανοί τρίβουν τα χέρια τους Αποκαλυπτήρια για το τεθωρακισμένο επόμενης γενιάς που ανατρέπει τα δεδομένα με τα προηγμένα τεχνολογικά του συστήματα και που μπορεί να αποτελέσει τον κύριο κορμό τεθωρακισμένων του Αμερικανικού Στρατού. Η General Dynamics Land Systems ανακοίνωσε σήμερα την πιο πρόσφατη και αναβαθμισμένη έκδοση του τεθωρακισμένου οχήματος της, Griffin ΙΙΙ, που ανταποκρίνεται στις ανάγκες του αμερικανικού Στρατού που συνδυάζει την μεγάλη δυνατότητα ελιγμών και ενισχυμένης δύναμης πυρός, σύμφωνα με τις απαιτήσεις των “Οχημάτων Μάχης Επόμενης Γενιάς” που είναι μια κατηγορία οχημάτων, τα οποία μακροπρόθεσμα θα μπορούν να αντικαταστήσουν τον σημερινό κύριο κορμό αρμάτων μάχης των Bradley και AMPV. Το Griffin III παρουσιάστηκε στην ετήσια συνάντηση της Ένωσης Στρατού των ΗΠΑ (AUSA) στην Ουάσιγκτον. Το Griffin III της GDLS παρουσιάζει έναν νεωτερικό σχεδιασμό, κατάλληλο για μάχες σε πολύπλοκες αστικές και περιορισμένου οπτικού πεδίου, περιοχές. Το Griffin III διαθέτει επίσης αρκετά νέα στοιχεία, όπως το αυτόματο κανόνι 50 χιλιοστών κατασκευ-
ής Northrop Grumman (ATK), το ισραηλινό Iron Fist Light, ένα ενεργό σύστημα προστασίας από την ΙΜΙ, το οποίο έχει ήδη ενσωματωθεί στο Μ-2 Bradley για δοκιμές. Άλλες μοναδικά στοιχεία περιλαμβάνουν είναι τα LMAMS - Lethal Miniature Aerial Missile System, από την εταιρεία AeroVironment Switchblade, τα οποία είναι πύραυλοι μικρού μεγέθους καθώς επίσης μια θωράκιση με χαρακτηριστικά επόμενης γενιάς σε ένα σχετικά πιο ελαφρύ κύτος από άλλα τεθωρακισμένα, που του προσφέρουν μεγαλύτερη ταχύτητα και ευελιξία. Ο καινοτόμος αυτός σχεδιασμός και η αρχιτεκτονική του Griffin III δίνουν τη δυνατότητα στον χρήστη να προσαρμόσει το όχημα σε διαφορετικές παραλλαγές ανάλογα με το είδος της αποστολής, από υποστήριξη δυνάμεων ή μεταφορά στρατευμάτων, κάτι το οποίο διευκολύνει και ο πυργίσκος με τα διάφορα οπλικά συστήματα που διαθέτει ανάλογα με την επιχειρησιακή χρήση, καθιστώντας το Griffin III την βέλτιστη επιλογή για την εκτέλεση λειτουργιών σε πολυχωρικές επιχειρήσεις. Πηγή : Defence Update
• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
25
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Το Όπλο μας... Θυμάται! Οι Πρώτοι, Μεταπολεμικά, Αγώνες της Σχολής Ιππικού Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κυριάκος Δημήτριος Το νέο Όπλο «Ιππικό – Τεθωρακισμένα» συγκροτήθηκε με Βασιλικό Διάταγμα στις 6 Ιουνίου 1946. Στο πλαίσιο αυτό άρχισαν να συγκροτούνται, εξ’ αρχής, τόσο μονάδες τεθωρακισμένων όσο και μονάδες ιππικού. Στο πλαίσιο αυτό συγκροτή- Το ιπποδρόμιο «Ανθυπασπιστή Οικονόμου Κωνσταντίνου» πριν την έναρξη των αγώνων. θηκε στη Λάρισα, στις εγκαταστάσεις Στη Λάρισα συγκροτήθηκε επιστρατης «Σχολή Εφαρμογής Ιππικού» που αποφασιστικού». τευτικά, με την έναρξη του πολέμου του προϋπήρχαν του πολέμου, η νέα ΣχοΟι συγκεκριμένοι αγώνες έλαβαν χώ1940, η Β Ομάδα Αναγνωρίσεως από το λή Ιππικού. ρα το απόγευμα της Κυριακής 16 Μάιμόνιμο προσωπικό και το υλικό της Σχοου 1948 και έτυχαν μεγάλης δημοσιόΈτσι το Μάιο του 1948, οργανώθηλής Εφαρμογής Ιππικού με διοικητή τον καν, με την ευκαιρία της λήξης της πρώ- τητας. Στους αγώνες παρέστησαν ο μητότε Αντισυνταγματάρχη Κόκκινο Φιλοτροπολίτης Δωρόθεος, ο διοικητής του της εκπαιδευτικής περιόδου των Εφέποίμενα. δρων Δοκίμων Αξιωματικών, των Υπα- Β’ Σώματος Στρατού Αντιστράτηγος ΚαΠροπολεμικά, η Λάρισα υπήρξε έδρα ξιωματικών και των Οπλιτών του Ιππι- λογερόπουλος, ο νομάρχης, βουλευτές κού, ιππικοί αγώνες. Σύμφωνα με την της περιοχής, Βρετανοί και Αμερικανοί μεγάλων μονάδων Ιππικού. Μέχρι το προσφώνηση του τότε Διευθυντού του αξιωματικοί. Διεξήχθησαν τα εξής επτά 1937, εκεί στάθμευαν η 1η Ταξιαρχία ΙπΌπλου Ταξίαρχου Κόκκινου Φιλοποίμε- αγωνίσματα: αρπαγή θυσσάνου, βολή πικού, το 1ο και το 3ο Συντάγματα Ιππινα οι πρώτοι αγώνες της Σχολής μετά πιστολίου κατά την υπερπήδηση εμπο- κού. Στις συνέχεια η Ταξιαρχία διαλύθηκε τον πόλεμο, συμβόλιζαν «το ξαναζωντά- δίων εναντίον μπαλονιών ανηρτημένων και τα Συντάγματα μεταστάθμευσαν στη νεμα του παλαιού Ιππικού και της παλαι- επί ειδικών ικριωμάτων, υπερπήδηση Θεσσαλονίκη και στις Σέρρες αντίστοιάς Σχολής Ιππικού που εξόρμησαν την εμποδίων από υπαξιωματικούς, υπερ- χα. Με την αναχώρηση των Συνταγμά28η Οκτωβρίου 1940 από την ιστορική πήδηση εμποδίων από αξιωματικούς, των, στις εγκαταστάσεις τους μεταστάθπόλη της Λαρίσσης για να συναντήσουν υπερπήδηση εμποδίων κατά ζεύγη, μευσαν η Σχολή Εφαρμογής Ιππικού τον εισβολέα στη Σαμαρίνα να τον στα- υπερπήδηση εμποδίων ύψους και υπερ- και η Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών του ματήσουν, να τον ανατρέψουν και τον πήδηση εξωτερικών φυσικών εμποδίων Όπλου που είχαν ιδρυθεί στην Αθήνα το 1935. Το 1937 η δεύτερη συγχωνεύτηκε καταδιώξουν εκείθεν των Ελληνικών συ- από αξιωματικούς. νόρων». Με τους τότε αγώνες η Σχολή Ο πρώτος διοικητής της Σχολής Ιππι- με την πρώτη. Η Σχολή Ιππικού έπαυσε Ιππικού επιδίωκε «να σφυρηλατήσει και κού ήταν ο Αντισυνταγματάρχης Φαλη- να λειτουργεί το 1953. να αναπτύξει το Παλαιόν Ιππικόν Πνεύ- ρέας Ευάγγελος, βετεράνος του ΕλληΣήμερα στο παλιό στρατόπεδο του Ιπμα, τουτέστιν το επιθετικόν πνεύμα συ- νο - Ιταλικού πολέμου στον οποίο έλαβε πικού ονομάζεται «Στρατόπεδο Στρανοδευόμενον υπό του ριψοκίνδυνου, του μέρος ως διοικητής της ΙΧ Ομάδας Ανα- τηγού Πλαστήρα» και σ’ αυτό εδρεύει αιφνιδιαστικού, του παράτολμου και του γνωρίσεως. το στρατηγείο της 1η Στρατιάς αλλά και
16 Μαϊ 1948, η εξέδρα επισήμων. Διακρίνεται όρθιος ο Ταξίαρχος Κόκκινος Φιλοποίμην. 26
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Ο έφεδρος Δεκανέας Γκρίζος Αντώνιος Ο Υπίλαρχος Σουλίδης Σταύρος
Ο έφεδρος Δεκανέας Σκορδάς Γεώργιος Ο έφεδρος Λοχίας Μιχαλιάνος Βύρων
Ο έφεδρος Λοχίας Μελέτης Χαράλαμπος άλλες μονάδες. Από πλευράς Ιππικού σώζεται το λαμπρό μνημείο πεσόντων των Βαλκανικών πολέμων και τις Μικρασιατικής εκστρατείας των 1ου και 3ου Συνταγμάτων Ιππικού που κατασκευάστηκε με μέριμνα της 1ης Ταξιαρχίας, το 1933. Στο μνημείο ανεγράφησαν μεταγενέστερα και τα ονόματα των νεκρών της Σχολής Εφαρμογής Ιππικού που έπεσαν, κατά τις επιχειρήσεις των ετών 1947-1948.
Ο Ανθυπασπιστής Χατζηκρανιώτης Δημήτριος Το ιπποδρόμιο «Ανθυπασπιστή Οικονόμου Κωνσταντίνου» βρισκόταν εντός των στρατιωτικών εγκαταστάσεων και ονομάστηκε έτσι προς τιμή του ηρωικού Ανθυπασπιστή που είχε σκοτωθεί μόλις πριν λίγους μήνες, στις 20 Ιανουαρίου 1948, ως Ουλαμαγός του Β’ Έφιππου Αποσπάσματος, της Σχολής, σε επιχειρήσεις έξω από τους Σοφάδες Καρδίτσας.
• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
27
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ
Μια συγκινητική εκδήλωση στο ΚΕΤΘ προς τιμήν ενός Εφ. Ανθυπίλαρχου Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α Φωτιάδης Νικόλαος
οι παλιοί «προϊστάμενοι» του Κώστα Αφεντάκη, ο Ανθυπίλαρχος τότε Νικόλαος Φωτιάδης (21 ΕΜΑ Ξάνθη) και ο Ίλαρχος τότε Γεώργος Ρώμας (ΚΕΤΘ Γουδί) που συγκινημένοι συνάντησαν πάλι ένα παιδί είκοσι ετών τότε και ένα επιτυχημένο επιχειρηματία του εξωτερικού τώρα, αθεράπευτα όμως Έλληνα Πατριώτη.
Το πρωί της Δευτέρας 29 Οκτωβρίου 2018 Απόστρατοι Αξιωματικοί(έφεδροι και μόνιμοι) των Τεθωρακισμένων συναντηθήκαμε στο Κέντρο Εκπαιδεύσεως Τεθωρακισμένων στον Αυλώνα Αττικής, για να τιμήσουμε τον Έφεδρο Ανθυπίλαρχο Κώστα Αφεντάκη, που υπηρέτησε σε Μονάδες Αρμάτων το 1972-3. Ένα φτωχόπαιδο απο τα χωριά της Μάνης, που αφού απολύθηκε έφυγε στον Καναδά και μετά απο αγώνα χρόνων σήμερα είναι επιτυχημένος επιχειρηματίας. Δε ξέχασε τις ρίζες του ο Κώστας ο Αφεντάκης, διατήρησε την επαφή με τους εφέδρους συναδέλφους του στην Ελλάδα, με τους οποίους υπηρέτησε την Πατρίδα και προ ετών ήλθε στα εγκαίνια του Μνημείου της Μεραρχίας Ιππικού που «έστησαν» οι Μαυροσκούφηδες στο Μέτσοβο, για το οποιο συνέβαλε οικονομικά. Τώρα ξαναγύρισε για λίγες ημέρες στην Πατρίδα, συνάντησε αγαπημένα πρόσωπα (μεταξύ των οποίων και τον αδελφό του Απόστρατο Αντιπτέραρχο), ξαναεπισκέ-
φθηκε το Μέτσοβο, όπου οι Τεθωρακισμένοι οργάνωσαν τελετή (με την ευκαιρία του ιστορικού ΟΧΙ του 40) και τη Δευτέρα 29 Οκτωβρίου συγκεντρωθήκαμε οι Τεθωρακισμένοι στο ΚΕΤΘ, με επικεφαλής τον Πρόεδρο της Ενώσεώς μας Υποστράτηγο ε.α. κ. Χρήστο Παπαγεωργόπουλο. Συνοδευτόταν ο Πρόεδρός μας απο τον Αντιστράτηγο ε.α. Μεντεσίδη Χ., Μπαλτζώη Ι., Κυριάκο Δ. Και Παπαποστόλου Σ., καθώς και τον Σχη (ΤΘ) ε.α. Μιχάλη Σταματογιαννάκη, και τους Εφέδρους Ανθυπιλάρχους Σπύρο Μπρατσολιά, Σπύρο Τζιβελέκη, Αριστείδη Κολοβό και Άκη Σκιάνη. Παρόντες και
Ο Διοικητής του ΚΕΤΘ Ταξίαρχος κ. Μαυροειδής Γεώργιος καθώς και ο Διοικητής της ΣΑΤΘ Σχης (ΤΘ) Ντρούγκας Ιωάννης, με Αξιωματικούς τους μα υποδέχθηκαν, μας ξενάγησαν και τίμησαν τον Έφεδρο Ανθυπίλαρχο για την οικονομική του βοήθεια στη βελτίωση των εγκαταστάσεων του ΚΕΤΘ και την εγκατάσταση σύγχρονων ηλεκτρονικών μέσων για την εκπαίδευση. Την όμορφη εκλδήλωση χαιρέτησε στο τέλος και ο Ταξίαρχος - Διευθυντής της ΔΙΤ του ΓΕΣ, ο οποίος παρά το φόρτο υποχρεώσεων έσπευσε στο ΚΕΤΘ και μας συνάντησε. Συγχαρητήρια στους διοργανωτάς της εκδήλωσης, ευχαριστίες στη Διοίκηση του ΚΕΤΘ και πολλές ευχές στον ξενητεμένο παλιό Μαυροσκούφη Κωνσταντίνο Αφεντάκη για υγεία και επιτυχίες στη ζωή του.
Εκδήλωση κοπής της Βασιλόπιτας του Συνδέσμου μας στο ΚΕΤΘ Αγαπητά μέλη του Συνδέσμου Σας γνωρίζουμε ότι, ύστερα από σχετική πρόσκληση του Διοικητού ΚΕΤΘ Ταξιάρχου κ. Μαυροειδή Γεωργίου, την 27η Ιανουαρίου 2019 ημέρα Κυριακή θα πραγματοποιηθεί επίσκεψη των μελών του Συνδέσμου στο Κέντρο κατά την οποία θα εφαρμοσθεί σχετικό πρόγραμμα, το οποίο θα αρχίσει με μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών εκλιπόντων μελών μας, καθώς και των ηρωϊκώς πεσόντων και θανόντων Αξιωματικών, Μονίμων Υπαξιωματικών και Οπλιτών κατά τους διάφορους αγώνας του Έθνους του Όπλου Ιππικού-Τεθωρακισμένων, ενημέρωση από τον Διευθυντή του Όπλου μας και θα τελειώσει με την κοπή της βασιλόπιτας στην Λέσχη Αξιωματικών του Στρατοπέδου. 28
Οι επιθυμούντες δύνανται να συνοδεύονται και από τις συζύγους τους. Παρακαλούμε να δηλώσετε την συμμετοχή σας μέχρι 17 Ιανουαρίου 2019 στο γραφείο του Συνδέσμου ή σε οποιοδήποτε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας δηλώσεων, λόγω του περιορισμένου χώρου της Λέσχης του ΚΕΤΘ. Θα διατεθεί λεωφορείο που θα ξεκινήσει από τη Λέσχη Αποστράτων Αξιωματικών στη πλατεία Αγίου Γεωργίου Παπάγου την 09.15 Ω. Οι επιθυμούντες να επιβιβαστούν στο λεωφορείο από τη ΛΑΕΔ να βρίσκονται εκεί την 08.45 Ω. Όσοι κινηθούν με οχήματα ΙΧ να ευρίσκονται στις 10:15 ώρα και να πηγαίνουν στην εκκλησία του Στρατοπέδου.
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ
Ο Α/ΓΕΣ τίμησε τον Αντιστράτηγο ε.α. Λαμπρίδη Δημήτριο
Τη Δευτέρα το απόγευμα 29 Οκτωβρίου 2018 ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού Αντιστράτηγος κ. Αλκιβιάδης Στεφανής, παρουσία του ΔΣ του ΣΑΑΙΤΘ, και του Εφέδρου Ανθυπιλάρχου από το Τορόντο του Καναδά κ. Κων/ νου Αφεντάκη, τίμησε στο γραφείο του, τον απόμαχο Αντιστράτηγο ΤΘ κ. Λαμπρίδη Δημήτριο, επίτιμο Δκτη Δ Σώματος Στρατού, τάξεως 1948,ετων 93. Ενα όμορφο απόγευμα, με έναν ευδιάθετο Αρχηγό, και με πολλές στιγμές συγκίνησης.
Το ύστατο χαίρε στον Στρατηγό Σπυρίδων Δημήτριο Στρατηγέ Σπυρίδων, Αγαπητέ συνάδελφε Δημήτρη Είμαστε όλοι εδώ αυτή την ώρα η οικογένειά σου, οι συγγενείς, οι φίλοι σου, σύσσωμο το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου Αποστράτων Αξιωματικών Ιππικού Τεθωρακισμένων, καθώς και οι συνάδελφοί σου του Όπλου μας (ε.ε. και ε.α.) για να σε αποχαιρετίσουμε και να σου πούμε το τελευταίο αντίο στο μακρινό σου ταξίδι προς την αιωνιότητα. Εγώ προσωπικά, ως Πρόεδρος του ΔΣ του Συνδέσμου, θεώρησα καθήκον μου να σου απευθύνω το ύστατο χαίρε, όχι μόνο γιατί υπήρξες εκλεκτό μέλος του Συνδέσμου και επί πολλά χρόνια Αντιπρόεδρος αυτού, αλλά και γιατί ως νεαροί Αξιωματικοί είχαμε την τύχη να υπηρετήσουμε σε Μονάδες της ΧΧ ΤΘΜ στη Θεσσαλονίκη και έτσι να αποκτήσουμε μια ξεχωριστή σχέση φιλίας και αλληλοεκτιμήσεως. Η συμβολή και η βοήθεια σου στην εκπλήρωση των στόχων του Συνδέσμου μας ήταν καταλυτική, χάρις στην κριτική σου σκέψη, στην πραότητα της ομιλίας σου, στις στοχευμένες προτάσειες σου και στη μεγάλη εμπειρία σου περί τα στρατιωτικά θέματα και όχι μόνο Σε διέκρινε πάντοτε η ευγένεια και η αξιοπρέπεια, ακτινοβολούσες εμπιστοσύνη, και ενέπνεες το σεβασμό στα εκάστοτε μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων. Στο μεγάλο επίτευγμα του Συνδέσμου μας, της ανεγέρσεως του Μνημείου Ιππικού στο Μέτσοβο, οι παρατηρήσεις και
οι προτάσεις σου στην τελική διαμόρφωση της μακέτας που μας παρουσίαζε η Γλύπτρια ήταν καίριες και αποφασιστικές. Ήταν άλλωστε και αποτέλεσμα της εμπειρίας σου ως ιππέα, αφού υπηρέτησες στο Κέντρο Εκπαιδεύσεως Ιππασίας του Όπλου μας. Ήσουν ένας καταξιωμένος Αξιωματικός με πολλά επαγγελματικά και διοικητικά προσόντα, στιβαρός στη διοίκησή σου, αυστηρός, αλλά και δίκαιος. Κατόρθωσες με την αξία σου να διανύσεις όλη την κλίματα της στρατιωτικής ιεραρχίας όχι μόνο βαθμολογικά αλλά και διοικητικά ως Διοικητής της Ιης Στρατιάς. Στην στρατιωτική σου σταδιοδρομία δεν πέτυχες μόνο στη ξηρά, αλλά κατέκτησες και τους αιθέρες, αφού ως χειριστής ελικοπτέρων πετούσες ακόμη και ως ανώτατος Αξιωματικός Δημιούργησες μια εξαίρετη οικογένεια, με την πιστή σου σύζυγο Νανά και τα εξαίρετα παιδιά σου την Μάρσια και το Σπύρο, που τους έδωσες αρχές, ειδική μόρφωση και επαγγελματική αποκατάσταση. Οι νεότερες γενιές του Όπλου μας, το οποίο με τόσο ζήλο και αγάπη υπηρέτησες, θα σε θυμούνται για πάντα και θα σε έχουν παράδειγμα προς μίμηση. Με αυτά τα λόγια, Αγαπητέ συνάδελφε, σε αποχαιρετούμε με μεγάλη θλίψη, αλλά και υπηρηφάνεια και σου ευχόμαστε ΚΑΛΟ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ. Αιωνία σου η Μνήμη. Χρήστος Παπαδογεωργόπουλος Υποστράτηγος ε.α.-Πρόεδρος ΣΑΙΤΘ
• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
29
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΟΠΛΟΥ
Ο Δήμος Ζίτσας τίμησε το Τάγμα Εκκαθάρισης Ναρκοπεδίων Ξηράς (Τ.Ε.Ν.Ξ.) για την προσφορά του Με μεγάλη επιτυχία παρουσία της ηγεσίας του Στρατού, των τοπικών αρχών και δεκάδες κόσμου πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τετάρτης (04/07/2018), η εκδήλωση που οργάνωσε ο Δήμος Ζίτσας για να τιμήσει το Τάγμα Εκκαθάρισης Ναρκοπεδίων Ξηράς (Τ.Ε.Ν.Ξ) για τις εργασίες καθαρισμού οικοπέδων στη Δ.Κ Ελεούσας από πυρομαχικά που είχαν εγκαταλειφθεί κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο από τους Γερμανούς κατακτητές. «Η αποψινή εκδήλωση αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για μένα και το Στρατό Ξηράς. Τιμή για τους μαχητές του Τ.Ε.Ν.Ξ. που υλοποιούν το όραμα του Γ.Ε.Σ., πως ο Στρατός βρίσκεται παντού για την πατρίδα, κοντά στους πολίτες», ανέφερε στο χαιρετισμό του ο Αρχηγός του Γ.Ε.Σ. Αντιστράτηγος Αλκιβιάδης Στεφανής και ευχαρίστησε το Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο Ζίτσας γιατί είναι ο μοναδικός φορέας στη χώρα που ανέλαβε την πρωτοβουλία και οργάνωσε τη συγκεκριμένη εκδήλωση. Ακολούθως ο Αρχηγός του Γ.Ε.Σ. εξήρε το έργο του Τ.Ε.Ν.Ξ., υπογραμμίζοντας πως «είναι μια Μονάδα που δοκιμάζεται σκληρά και σε περιόδους κρίσης και αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα μετρά 32 νεκρούς και 16 τραυματίες ναρκαλιευτές.» «Αποτελούσε χρέος για μας η σημερινή εκδήλωση» ανέφερε στο καλωσόρισμά του ο Δήμαρχος Ζίτσας Μιχάλης Πλιάκος γιατί όπως εξήγησε «με την επιμελημένη εκκαθάριση από το προσωπικό του Τ.Ε.Ν.Ξ., που καθημερινά θέτει τη ζωή του σε κίνδυνο, οι συνδημότες μας μετά από 70 χρόνια, ζουν και καλλιεργούν χωρίς φόβο τα χωράφια τους. Αυτό αποδεικνύει ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις εκτός από την επιχειρησιακή τους αποστολή προσφέρουν και κοινωνικό έργο που έχει ως στόχο την προστασία των πολιτών και τη δημιουργία ασφαλούς περιβάλλοντος». Κλείνοντας ο Δήμαρχος ευχαρίστησε τον αρχηγό του Γ.Ε.Σ. που τίμησε με την παρουσία του την εκδήλωση καθώς και τις διοικήσεις τόσο της 8ης 30
Μηχανοποιημένης Ταξιαρχίας, όσο και του Τ.Ε.Ν.Ξ. που ανταποκρίθηκαν άμεσα στο αίτημα του Δήμου και έθεσαν ως πρώτη προτεραιότητα την εκκαθάριση της εν λόγω περιοχής. «Έτσι αποδεικνύεται έμπρακτα πως η συνεργασία των Ενόπλων Δυνάμεων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα για τις τοπικές κοινωνίες και τους πολίτες» υπογράμμισε. Στο έργο του Τάγματος Εκκαθάρισης τόσο συνολικά σε ολόκληρη τη χώρα, όσο και ειδικότερα στην περιοχή της Ελεούσας, αναφέρθηκε ο Διοικητής του, Αντισυνταγματάρχης Παναγιώτης Καφετζέλλης. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε από τα 200 στρεμ. στη θέση Άγιος Δημήτριος, περιοχή «Αμπέλια» περισυλλέγησαν και καταστράφηκαν 1.200 πυρομαχικά και το κόστος της επιχείρησης που διήρκεσε περίπου δύο χρόνια άγγιξε τα 700.000ευρώ. «Ήταν πρωτόγνωρη εμπειρία για μας καθώς δουλεύαμε πολύ κοντά σε κατοικημένες περιοχές» είπε παρουσιάζοντας τις προκλήσεις της συγκεκριμένης επιχείρησης εκκαθάρισης και ευχαρίστησε τους κατοίκους που «αγκάλιασαν» του προσωπικό του Τ.Ε.Ν.Ξ. και το Δήμο για τη διοργάνωση της εκδήλωσης. «Αποτελεί πρωτόγνωρη τιμή για μας και μας κάνει ιδιαίτερα υπε-
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018
ρήφανους», υπογράμμισε ο κ. Καφετζέλλης και εξήρε το υψηλό φρόνιμα των στελεχών του Τάγματος λέγοντας: «Το Τ.Ε.Ν.Ξ. ήταν και θα είναι η πιο περήφανη Μονάδα του Στρατού Ξηράς διότι το ανθρώπινο δυναμικό μας ανεξαρτήτως βαθμού διακρίνεται για τα υψηλότατα ποιοτικά χαρακτηριστικά του και αντιμετωπίζει την κάθε πρόκληση με ασφάλεια, θάρρος, υψηλό επαγγελματισμό και πάθος εκπληρώνοντας την κάθε αποστολή μας συμβάλλοντας καθοριστικά τόσο στην αποτροπή όσο και στην εξωστρέφεια των Ενόπλων Δυνάμεων». Στα γεγονότα της Γερμανικής κατοχής που άφησε πίσω της μια περιοχή που αποτελούσε «το φόβο και τον τρόμο για τους κατοίκους καθώς η Ελεούσα μετρά νεκρούς και σοβαρά τραυματίες (ακρωτηριασμένους) που λόγω άγνοιας αψηφούσαν τον κίνδυνο», αναφέρθηκε με ιδιαίτερα γλαφυρό ύφος ο Μιχαήλ Σιάπκας, κάτοικος Ελεούσας. «Σας συγχαίρω και σας ευχαριστώ από καρδιάς, γιατί με τη δουλείας σας μπορούμε μετά από 73χρόνια να πάμε στα χωράφια μας χωρίς φόβο και κίνδυνο» είπε ο 90χρονος απευθυνόμενος στα στελέχη του Τ.Ε.Ν.Ξ. Στην εκδήλωση την οποία συντόνιζε η Αντιδήμαρχος Γιαννούλα Γεωργούλη χαιρετισμό απεύθυναν επίσης, η Περιφερειακή Σύμβουλος, Γιούλα Μη-
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΟΠΛΟΥ τροκώστα και ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Γεώργιος Καψάλης που εξήραν το έργο του Τάγματος Εκκαθάρισης, αλλά και την πρωτοβουλία του Δήμου Ζίτσας για τη συγκεκριμένη διοργάνωση. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με τη βράβευση του Διοικητή και των στελεχών του Τ.Ε.Ν.Ξ. ενώ πλαισιώθηκε μουσικά από τη στρατιωτική μπάντα της 8ης Μηχανοποιημένης Ταξιαρχίας. Τα στελέχη που βραβεύθηκαν από το Δήμαρχο Ζίτσας και τον Αρχηγό του Γ.Ε.Σ. είναι οι: Υπλγος(μχ) Τσιάλτας Ιωάννης, Υπλγος(μχ) Παπανίκος Αντώνιος, Αλχιας(μχ) Βασιλείου Γεώργιος, Αλχιας(μχ) Κοντόπουλος Ιωάννης, Επχιας(μχ) Παύλου Θωμάς, Επχιας(μχ) Τζιάκης Αντώνιος, Επχιας(μχ) Αποστολόπουλος Αθανάσιος, Επχιας(μχ) Λούτσαρης Δημήτριος, Επχιας(μχ) Μπαλάφας Ιωάννης, Επχιας(μχ) Βασιλείου Παναγιώτης, Επχιας(μχ) Τσίτσης Παναγιώτης, Επχιας(μχ) Γεωργίτσης Νικόλαος, Επχιας(μχ) Κυρίτσης Ευάγγελος, Επχιας(μχ) Μούτος Αθανάσιος, Επχιας(μχ) Μητσόπουλος Γεώργιος, Επχιας(μχ) Κυριακόπουλος Νικόλαος, Επχιας(μχ) Κίρκογλου Ευστράτιος, Επχιας(μχ) Μπαλωμένος Χρήστος, Επχιας(μχ) Κατσαβός Γεώργιος, Λχιας(μχ) Καρακώστα Μαργαρίτα και πυυεθα Κυριακόπουλος Χαράλαμπος ΟΙ ΠΑΡΙΣΤΑΜΕΝΟΙ Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν οι Δήμαρχοι Κόνιτσας Ανδρέας Παπασπύρου και Φιλιατών Σπύρος Παππάς, οι Αντιδήμαρχοι Ζίτσας Φώτης Ράρρας, Περικλής Γρίβας, Νίκος Σφήκας και Γιώργος Σταλίκας, Περιφερειακοί και Δημοτικοί Σύμβουλοι, ο Δ/ντης Διεύθυνσης Μηχανικού του Γ.Ε.Σ. Υποστράτηγος Νικόλαος Λάλος, ο Διοικητής 8ης Μηχανοποιημένης Ταξιαρχίας, Ταξίαρχος Δημήτριος Μπολομύτης, ο Διοικητής της Ταξιαρχίας Μηχανικού του Γ΄ΣΣ Ταξίαρχος Νικόλαος Τριανταφύλλου, ο Υποδιοικητής της 8ης Ταξιαρχίας Συνταγματάρχης Νικόλαος Μπόχτης, και ο Επιτελάρχης, ΣυνταγματάρχηςΜιχαήλ Σοσώνης, ο Διοικητής Περιφερειακής Πυροσβεστικής Διοίκησης Ηπείρου Αρχιπύραρχος Ευθύμιος Γεωργακόπουλος, ο Διοικητής του Τμήματος Άμεσης Δράσης Κων/νος Γεωργίου, αξιωματικοί του στρατού και των Σωμάτων Ασφαλείας, δεκάδες κόσμου.
Νέα Μέλη
Εκδήλωση της Σχολής Ευελπίδων στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Πολιτισμού «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος» στο Παλαιό Φάληρο, στο πλαίσιο της σειράς εκδηλώσεως που πραγματοποιούνται φέτος με την ευκαιρία της συμπληρώσεως 190 ετών από την ίδρυση της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων (ΣΣΕ) και διοργανώθηκε από τη διοίκηση της Σχολής σε συνεργασία βεβαίως και με τη διοίκηση του Ιδρύματος. Η εκδήλωση περιλάμβανε ένα πλούσιο πρόγραμμα τραγουδιών της πατρίδας μας που απέδωσε με εξαιρετικό τρόπο η Μουσική Χορωδία και τα χορευτικά συγκροτήματα παραδοσιακών χορών της ΣΣΕ, αποτελούμενα αποκλειστικά από Ευέλπιδες, άνδρες και γυναίκες, που πλαισιώθηκαν από παραδοσιακούς οργανοπαίκτες και τραγουδιστές όπως ο εκ των κορυφαίων της πατρίδας μας, Λάκης Χαλκιάς! Στην τελετή παρέστησαν μεταξύ άλλων ο Υπουργός Εθνικής Αμύνης Πάνος Καμμένος, ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Αλκιβιάδης Στεφανής, ο Υπαρχηγός ΓΕΕΘΑ Αντιστράτηγος Κωνσταντίνος Φλώρος, πολλά μέλη του Ανώτατου Στρατιωτικού Συμβουλίου, εκ μέρους του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» ο Πρέσβης ε.τ. Βασίλης Κασκαρέλης μέλος της Εκτελεστικής Διοικήσεως και του ΔΣ αυτού, ο Διοικητής της ΣΣΕ Υποστράτηγος Χαράλαμπος Λαλούσης, ο Πρόεδρος του ΔΣ του Συνδέσμου Αποστράτων Αξιωματικών Ιππικού Τεθωρακισμένων Υποστράτηγος ε.α. κ. Παπαδογεωργόπουλος Χρήστος και το μέλος Εφ. Ανθυπίλαρχος κ. Σκιάνης Σταμάτης.
ΠΕΝΘΗ
1. Ανχης ΤΘ ε.α. Μπαιρακτάρης Λεωνίδας 2. Έφεδρος Ανθυπίλαρχος Γεωργιάδης Αθανάσιος
Απεβίωσε το μέλος του Συνδέσμου μας ο Αντιστράτηγος ε.α Σπυρίδων Δημήτριος
3. Έφεδρος Ανθυπίλαρχος Ταμπάκος Παναγιώτης 4. Έφεδρος Ανθυπίλαρχος Πούλακας Γεώργιος
• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
31