Ιππικό - Τεθωρακισμένα Νο 80

Page 1

ΤΡΙΜΗNΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΑΠΟΣΤΡΑΤΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΙΠΠΙΚΟΥ - ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΩΝ • ΤΕΥΧΟΣ 80 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013 • ΒΕΡΑΝΖΕΡΟΥ 30, Τ.Κ. 104 32

Πόλη - Σεπτεβριανά 1955 Ένα ψέμα ξυπνά τη τουρκική αγριότητα Νύχτα 6ης προς 7η Σεπτεμβρίου. Ένας εξαγριωμένος όχλος ξεχύνεται στους ρωμαίϊκους μαχαλάδες της Κωνσταντινούπολης και ρημάζει. Σπίτια, καταστήματα, εκκλησιές, σχολειά, περιουσίες, ζωές. Χτυπούν καταστηματάρχες και νοικοκυραίους, κατεβάζουν προθήκες, πετούν και τσαλαπατούν εμπορεύματα, πυρπολούν… Γιορτάστηκε η γενέθλια ημέρα του ΚΕΤΘ

Η ιστορία του Κέντρου ξεκινά πριν από 69 χρόνια

Η Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου

Το πολιτικοστρατιωτικό κίνημα, που εκδηλώθηκε στην Αθήνα στις 3 Σεπτεμβρίου 1843, με σκοπό την παραχώρηση Συντάγματος από τον Όθωνα.


ΙΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Γραφείο: Βερανζέρου 30 ΤΚ 104 32 Αθήνα Τηλέφωνο και Fax: 210 5226351 Δικτυακή τοποθεσία: http://www.saith.gr e-mail: info@saith.gr Tεύχος Νο 80

Περιεχόμενα τεύχους 80 Σελ. 4-5

Θάλασσα Κρήτης - Κύπρου και Ελληνική έκλειψη

Οι σχέσεις της Κύπρου με την Ευρωπαϊκή Ένωση Σελ. 6-7 Για μια ρεαλιστική και Εθνική Αμυντική Πολιτική Σελ. 8-9 Η Αλβανική πολιτική απέναντι στην Ελλαδα και την Βόρειο Ήπειρο

Στρατός και Μεταρρυθμίσεις

Σελ. 10-11 Σελ. 12

Ο γεωστρατηγικός άξονας Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδος Σελ. 13-17 Αν "τρελαθεί" ο Ερντογάν εμείς τι κάνουμε;

Σελ. 18-19

Η τιμή της Ρωσίας στους Έλληνες Ιω. Καποδίστρια

Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος

και Αλ. Υψηλάντη

Σελ. 20

2013

Εξελιχθείτε ή εξαφανιστείτε

Σελ. 22-23

Ιδιοκτήτης:

Ο κόσμος που αλλάζει

Σελ. 24-26

Πόλη - Σεπτεμβριανά 1955

Σελ 27-28

Σύνδεσμος Αποστράτων Αξιωματικών Ιππικού Τεθωρακισμένων Εκδότης - Διευθυντής: Υποστράτηγος ε.α. Χρ. Παπαδογεωργόπουλος Συντακτική Επιτροπή: Πρόεδρος Αντιστράτηγος ε. α. Ευστάθιος Κολιοκώτσης Μέλη: Αντιστράτηγος ε.α. Ε. Γεωργαντάς

Η επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου

Δημοσιογραφική Επιμέλεια: Λιβέριος Πετρίδης

Τα νέα του Όπλου και του Συνδέσμου

Σελ. 29 Σελ. 34-39

Για να μπορέσει ο Σύνδεσμος να αποπληρώσει το υπόλοιπο οφειλόμενο ποσό της κατασκευής του Μνημείου Ιππικού, παρακαλούμε τα μέλη και τους φίλους μας να τακτοποιήσουν την ετήσια συνδρομή τους και κατά την κρίση τους την ενίσχυση του Συνδέσμου. Επίσης, οι αποδέκτες του περιοδικού μας, ας αποστείλουν τη συνδρομή τους των 20 ευρώ. Είναι επιτακτική ανάγκη για τη συνέχιση της εκδόσεως του. Το Διοικητικό Συμβούλιο Η προαιρετική σας συνδρομή προς το περιοδικό μας μέσω του λογαριασμού: 003 9800111543-0 Γενικής Τραπέζης ή μέσω ταχυδρομικής επιταγής ή δι' απευθείας εγχειρίσεως ποσού σε μέλος του Δ.Σ./ΣΑΙΤΘ, τυγχάνει εκτιμήσεως εκ μέρους του Συνδέσμου μας, ο οποίος σας θεωρεί παράγοντες βελτιώσεώς του.

Αντιστράτηγος ε.α. Μεντεσίδης Χαράλαμπος

Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας στο διαδίκτυο για να είστε πάντα ενημερωμένοι για τα τεκταινόμενα στο Όπλο μας, στην διεύθυνση: http://www.saith.gr


Στους Αναγνώστες μας Ενώ στην Τουρκία παρατηρείται μία εξοπλιστική φρενίτιδα, στη χώρα μας μειώνουμε συνεχώς τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης, στα πλαίσια υλοποιήσεως του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής. Εμείς ως Σύνδεσμος Αποστράτων Αξιωματικών που υπηρετήσαμε πάνω από 35 χρόνια στο στράτευμα και γνωρίζουμε τι σημαίνει αμυντική θωράκιση της χώρας, επιμένουμε να κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου, επιμένουμε να λέμε πως γινόμαστε όλο και πιό ελκυστικός στόχος για τον τουρκικό επεκτατισμό. Τι πρέπει να συμβεί; Να ζήσουμε τον εφιάλτη ενός εδαφικού ακρωτηριασμού για να σταματήσει ο κατήφορος; Μόνο στα τελευταία πέντε χρόνια, η Τουρκία επένδυσε ποσό μεγαλύτερο από αυτό της "χρυσής" ελληνικής περιόδου των αμυντικών επενδύσεων (1996 – 2003), ενώ συνολικά μέχρι σήμερα έχει δαπανήσει περίπου 3,5 φορές περισσότερα κεφάλαια, θέτοντας τα θεμέλια για τις ισχυρότερες ένοπλες δυνάμεις στο ΝΑΤΟ, πλην ΗΠΑ, μέχρι το 2020. Το ύψος των αμυντικών προγραμμάτων που έχει υπογράψει μόνο το τουρκικό υφυπουργείο αμυντικής βιομηχανίας (SSM) την τελευταία πενταετία ανέρχεται στο εντυπωσιακό νούμερο των 45,4 δισ. τουρκικών λιρών (19.127.560.000 ευρώ) σημειώνοντας αύξηση 85% σε σχέση με το 2008 που ανέρχονταν σε 24.5 δισ. τουρκικές λίρες. Στο ποσό αυτό δεν περιλαμβάνονται οι αγορές που έχουν κάνει άλλες υπηρεσίες του τουρκικού υπουργείου Άμυνας που ανέρχονται περίπου σε 7 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο και αποτελούν νέες παραγγελίες, οption κλπ. Συγκεκριμένα το 2012 από τα 310 ενεργά προγράμματα για τα 180 έχουν υπογραφεί ανάλογες συμβάσεις. Από αυτά ένα μικρό μέρος μόνο, το 11% αποτελούν άμεσες εισαγωγές συστημάτων από το εξωτερικό, 27% παράγονται εγχώρια με την προοπτική το 2020 να φτάσουν το 60% και 52% από κοινοπρακτικά σχήματα ξένων και τουρκικών εταιριών. Κατά σειρά οικονομικού μεγέθους τα σημαντικότερα προγράμματα που θα υλοποιήσει τα επόμενα χρόνια το SSM, είναι το προϋπολογισμού 12,4 δισ. ευρώ πρόγραμμα προμήθειας των F-35A Lightning II, το προϋπολογισμού 2,6 δισ ευρώ πρόγραμμα των 50 επιθετικών ελικοπτέρων Τ-129 ATAK, το ύψους 2 δισ. ευρώ πρόγραμμα των 6 νέων υποβρυχίων Type 214, το πρόγραμμα 1,8 δισ. δολ. του άρματος μάχης Altay, το πρόγραμμα

ύψος 1 δισ. δολ. του αυτοκινούμενου πυροβόλου Firtina κλπ. Πάντως, όλα αυτά δεν αφορούν μόνο αγορές, αλλά και επενδύσεις: Το 2016 υπολογίζεται ότι ο κύκλος εργασιών της τουρκικής αμυντικής και αεροδιαστημικής βιομηχανίας θα ανέλθει σε 6,2 δισ ευρώ ενώ οι εξαγωγές σε 1,55 δισ. ευρώ. Δεν θέλουμε να μπούμε στον πειρασμό να κάνουμε συγκρίσεις με την ελληνική πραγματικότητα, γιατί απλά δεν μπορεί να συγκρίνεις κάτι που υπάρχει την αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας με την αμυντική βιομηχανία της Ελλάδος την οποία οι δανειστές μας απαιτούν να κλείσει(!) πλην ελάχιστων φωτεινών εξαιρέσεων. Απλά να σημειώσουμε ότι το διάγραμμα του ισοζυγίου ισχύος των δύο χωρών, πλέον θυμίζει ψαλίδα που ανοίγει και οι ευθύνες είναι κάτι παραπάνω από βαριές για τις πολιτικές ηγεσίες. Τι πρέπει όμως να γίνει; Το πρώτο και κύριο μέλημα της Πολιτείας θα πρέπει να είναι η ισχυρή αμυντική θωράκιση της χώρας με κάθε τρόπο και μέσο, παρά την προσπάθεια απαξιώσεως και μειώσεως της αμυντικής αποτροπής της , που τελευταία αποπειράται ύπουλα για τις Ένοπλες Δυνάμεις της Ελλάδος, με το πρόσχημα της οικονομικής καταστάσεως της χώρας. Θα πρέπει να καταστήσουμε σαφές ότι η αμυντική ικανότητα και ασφάλεια της χώρας δεν μπαίνουν σε Μνημόνια, οικονομικές «τακτοποιήσεις» και οικονομικούς επιτρόπους που να ελέγχουν τα κονδύλια και τους διαφόρους κωδικούς του ΥΕΘΑ. Τουλάχιστον η στρατιωτική μας ηγεσία είμαστε βέβαιοι ότι το έχει κατά νουν και πως προσέχει τις σκοπέλους και τις παγίδες των μνημονιακών άρθρων και εντολών, που δεν είναι τόσο αθώα όσο φαίνονται και δεν αποσκοπούν μόνο στα επιδιωκόμενα οικονομικά αποτελέσματα, αλλά ίσως σε κάτι πολύ περισσότερο και εθνικά επικίνδυνο. Εμείς ως παλαιότεροι συνάδελφοι έχουμε εμπιστοσύνη στις τάξεις των Ελλήνων Αξιωματικών και εκτιμούμε ότι όταν χρειαστεί και το καθήκον τους θα κάνουν όπως πρέπει και το μεγάλο ΟΧΙ θα πουν αν απαιτηθεί. Δημοκρατικά και μαζί με τον απλό Ελληνικό λαό, που ακόμη αγαπάει, εμπιστεύεται και στηρίζει τις Ένοπλες Δυνάμεις. Το Διοικητικό Συμβούλιο


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Θάλασσα Κρήτης - Κύπρου και Ελληνική έκλειψη

Γράφει ο Σταύρος Καρκαλέτσης Ιστορικός, συγγραφέας, πρόεδρος ΕΛ.Κ.Ε.Δ.Α.

"Ο θαλάσσιος αυτός χώρος, ευρισκόμενος στο σημείο επαφής τριών Ηπείρων (Ευρώπης, Ασίας, Αφρικής), δύο θαλασσών (Μαύρης Θάλασσας και ανατολικής Μεσογείου) και δύο ωκεανών (Ατλαντικού-Ινδικού) μια στρατηγική περιοχή παγκόσμιας αξίας." 4

Σήμερα, όλη η ευρύτερη περιοχή μας, έχει εισέλθει σε αστάθεια (Συρία, Λιβύη, Αίγυπτος, πιθανή κρίση Ισραήλ-Ιράν, «πάγωμα» στις σχέσεις Ισραήλ-Τουρκίας, πιθανή ελληνοτουρκική κρίση κτλ, σκληρά συγκρουόμενα ενεργειακά συμφέροντα κτλ). Οι στρατηγικοί στόχοι ΗΠΑ και ΝΑΤΟ, κατευθύνονται προς τις περιοχές του Καυκάσου, του Περσικού Κόλπου και του Μαγκρέμπ, σπρώχνοντας ανατολικότερα τα όρια των ζωτικών συμφερόντων της Δύσης. Όποιος λοιπόν ελέγχει τη θάλασσα ανάμεσα σε Κρήτη και Κύπρο και βεβαίως τα δύο νησιά, κυριαρχεί - δεσπόζει της ανατολικής Μεσογείου, εποπτεύοντας τον ευρύτερο στρατηγικό χώρο που συνδέει τρεις ηπείρους. Και ελέγχει πιο δυνατά Μέση Ανατολή αλλά και την «ευρασιατική ενδοχώρα», μέχρι τον Καύκασο και την Κασπία. Είναι λοιπόν ο θαλάσσιος αυτός χώρος, ευρισκόμενος στο σημείο επαφής τριών Ηπείρων (Ευρώπης, Ασίας, Αφρικής), δύο θαλασσών (Μαύρης Θάλασσας και ανατολικής Μεσογείου) και δύο ωκεανών (Ατλαντικού-Ινδικού) μια στρατηγική περιοχή παγκόσμιας αξίας. Κατά την άποψή μας η σπουδαιότερη αυτήν την περίοδο. Ασφαλώς ο αναγνώστης θυμάται την ερασιτεχνική προσπάθεια της Αθήνας, όταν προσπάθησε στο διάστημα 1993-2003 να αποκτή-

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013

σει μερίδιο από τον έλεγχο στη θάλασσα αυτή, αναβαθμίζοντας την άμυνα της Κύπρου μέσα από το δόγμα του ενιαίου αμυντικού χώρου. Η ελληνική προσπάθεια, τόσο στην αρχή της (προσπάθεια αναβάθμισης κυπριακής αποτροπής, κατασκευή αεροπορικής βάσης Πάφου, αεροναυτικές ασκήσεις στο τρίγωνο Κρήτη-Ρόδος-Κύπρος), όσο και στην παταγωδώς αποτυχημένη κατάληξή της (S 300, Κρήτη) κατέδειξε πάντως για μια ακόμη φορά την αξία των δύο νησιών και της μεταξύ τους θάλασσας. Σήμερα, η γεωπολιτική αξία της περιοχής αυξάνεται ακόμα περισσότερο, αφού φαίνεται να επαληθεύονται υποθαλάσσια αποθέματα φυσικού αερίου και πετρελαίου, που ενδεχομένως ξεπερνούν το ένα τρισεκατομμύριο δολάρια, με το οποίο, σημειωτέον, δυνητικά μηδενίζεται το δυσβάστακτο ελληνικό χρέος και Ελλάδα και Κύπρος αναβαθμίζονται από κάθε άποψη. Με άλλα λόγια, έρχεται η πιθανή αξιοποίηση των κοιτασμάτων της ανατολικής Μεσογείου (Κρήτης Λυβικού πελάγους, κυπριακά θαλάσσια οικόπεδα) και αναβαθμίζει στο maximum την ανατολική Μεσόγειο. Από άποψη ελληνικής εθνικής ασφαλείας, αυτός ο χώρος οφείλει να είναι ενιαίος διότι συνδέει τις δύο κρατικές υποστάσεις του Ελληνισμού, Ελλάδα και Κύπρο. Και αυτό θα αναδείξουμε αναλυτικά στα κεφάλαια που ακολουθούν, γιατί εδώ συνίσταται και


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ το όραμα, μέσα από ένα Πανεθνικό Στρατηγικό Δόγμα: Ένας ενιαίος αμυντικός, οικονομικός και ενεργειακός χώρος, από την Αδριατική και τα στενά του Οτράντο, μέχρι το Παραλίμνι και τη Λάρνακα, με θαλάσσια σύνορα από την Ιταλία μέχρι το Ισραήλ. Μόνο έτσι, με ένα θαλάσσιο «αντίβαρο», μπορεί να ισορροπήσει το Έθνος (Ελλάδα και Κύπρος) την τεράστια τουρκική ενδοχώρα. Τα νέα δεδομένα στην ανατολική Μεσόγειο, σφραγισμένα από τον ενεργειακό πλούτο που τώρα ανακαλύπτεται εκεί, δεν πρέπει να αφήσουν αδιάφορη την Ελλάδα και την εξωτερική της πολιτική. Ίσως είναι η πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια, που η Αθήνα (και η συνεπέστερη Λευκωσία) καλούνται σε γεωστρατηγικό «ραντεβού» από την Ιστορία. Και η Ιστορία δεν συνηθίζει να περιμένει. Αντίθετα επικαλύπτει τα κενά. Στην Ελλάδα του 2013, με το οικονομικό αδιέξοδο να ξηλώνει την κοινωνική συνοχή και την όποια εθνική ισχύ της έχει απομείνει, παρουσιάζεται σήμερα μια ευκαιρία από αυτές που δεν προσφέρονται συχνά: Με μια κίνηση, να αυξήσει τόσο το γεωπολιτικό της βάρος, όσο και το οικονομικό. Κοντολογής: Να σταματήσει η πτώση και να αρχίσει, δειλά έστω, αλλά με προοπτικές, πορεία ανόδου. Πως; Με αυτό που, με μια λέξη θα ονομάζαμε, «επιστροφή της Ελλάδος» στην ανατολική Μεσόγειο. Διότι σήμερα μόνο για ελληνική έκλειψη μπορούμε να κάνουμε λόγο. Μπορεί η έκλειψη να γίνει επιστροφή; Πρέπει να σώσουν Ελλάδα και Κύπρος κατ΄αρχήν τον ενεργειακό τους πλούτο, για να πιαστούν από αυτό και να σωθούν οι ίδιες. Για αυτό εξελίσσεται μια αγωνιώδης προσπάθεια, ένας αγώνας δρόμου, ώστε να υποθηκευτεί το μέλλον Ελλάδος και Κύπρου μέσα από την υποθήκευση του φυσικού αερίου και του πετρελαίου τους. Προτάθηκαν όμως λύσεις ανάγκης (πχ τιτλοποίηση-προπώληση φυσικού αερίου).

Τα νέα δεδομένα στην ανατολική Μεσόγειο, σφραγισμένα από τον ενεργειακό πλούτο που τώρα ανακαλύπτεται εκεί, δεν πρέπει να αφήσουν αδιάφορη την Ελλάδα και την εξωτερική της πολιτική. Ίσως είναι η πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια, που η Αθήνα (και η συνεπέστερη Λευκωσία) καλούνται σε γεωστρατηγικό «ραντεβού» από την Ιστορία. Και η Ιστορία δεν συνηθίζει να περιμένει. Αντίθετα επικαλύπτει τα κενά. Μόνο ξεφεύγοντας από τα άγκιστρα των μνημονίων και –ας επιτραπεί η έκφραση- της «διεθνούς των τοκογλύφων», μπορούμε να ελπίσουμε σε ανόρθωση και επιστροφή. Στην ανατ. Μεσόγειο και στην Ιστορία. Είναι σαφές πως δεν μας αξίζει αυτό που σήμερα εισπράττουμε και βιώνουμε. Και όπως τα «θαλάσσια τείχη» απέκρουσαν τον περσικό κίνδυνο, είναι και σήμερα η επιστροφή στις θάλασσες του Κίμωνος που μπορεί, παράλληλα με πολλά άλλα που πρέπει να γίνουν, να είναι η ελληνική απάντηση στις εθνικές εκπτώσεις, στην υποτέλεια, στη συρρίκνωση.

Μια «ελληνική επιστροφή» στην ανατολική Μεσόγειο είναι κεντρικό ζητούμενο του δόγματος υψηλής στρατηγικής που μας απασχολεί. Αν οι πολιτικοί μας αισθάνονται λίγοι και αδύναμοι για να την πραγματώσουν, θα είναι έντιμο να το δηλώσουν ανοιχτά. Μόνιμη έξωση και έκλειψη της Ελλάδος όμως από τη θάλασσα αυτή, σημαίνει απώλεια της Κύπρου σύντομα, σημαίνει συρρίκνωση δυτικά του Αιγαίου. Σε όρους γεωπολιτικής, ο Ελληνισμός θα μεταπέσει σε ελλαδισμό και αυτός σε μικροελλαδισμό/αθηναισμό. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται…

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

5


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Οι σχέσεις της Κύπρου με την Ευρωπαϊκή Ένωση Το παρελθόν, οι κυβερνητικές ευθύνες, το Eurogroup και το μέλλον

Γράφει ο Ο Μιχάλης Ατταλιδης*

Τα αίτια πρέπει να αναζητηθούν στο κυπριακό οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης και στην ευκολία παροχής δανείων, τα οποία, σύμφωνα με δηλώσεις του πρώην υπουργού Οικονομικών κ. Χ. Σταυράκη, δίδονταν ενίοτε και σε συνθήκες διαπλοκής. 6

Η οικονομική κρίση στην Κύπρο δημιούργησε μεν ένα αντιευρωπαϊκό κλίμα στην κοινή γνώμη καθώς και μια πεποίθηση ότι η Κύπρος ταλαιπωρείται πάλι από εκείνους που θα έπρεπε να συμπεριφέρονται ως σύμμαχοί της, όμως οι αντιλήψεις αυτές είναι παραπλανητικές. Τα πραγματικά προβλήματα της Κύπρου είναι βαθιά και για να λυθούν πρέπει η ίδια η χώρα να προχωρήσει με μια ψύχραιμη στρατηγική. Σε μερίδα της κοινής γνώμης της Κύπρου έχει δημιουργηθεί η εντύπωση ότι υπήρξε μια συνωμοσία σε βάρος της Κύπρου από κάποιες χώρες, με έκφρασή της τα γεγονότα και τις αποφάσεις στο Eurogroup, με στόχο να καταστραφεί η οικονομία της Κύπρου, να ελεγχθούν τα ενεργειακά αποθέματα στην αποκλειστική οικονομική της ζώνη, και ακόμη, να της επιβληθεί κάποια ανεπιθύμητη λύση στο κυπριακό πρόβλημα. Στη δημιουργία του κλίματος αυτού συνέτεινε και μέρος του πολιτικού κόσμου, με τις απόψεις που εξέφρασε, ιδιαίτερα αμέσως μετά την πρώτη απόφαση του Eurogroup, αλλά και με τη σχεδόν ομόφωνη απόρριψη της πρώτης απόφασης της 16ης Μαρτίου, δημιουργώντας ένα κλίμα πατριωτικής έξαρσης γύρω από την απόρριψη. Συνεπακόλουθο αυτού του συμπλέγματος ερμηνειών και δηλώσεων υπήρξε η κλιμάκωση του αντι-ευρωπαϊκού κλίματος, με κατηγορίες για έλλειψη αλληλεγγύης της Ευρώπης προς την Κύπρο, προτάσεις για την αναγκαιότητα εξόδου από το Μνημόνιο, το συντομότερο, για εθνικούς όσο και οικονομικούς λόγους, αλλά και προτάσεις για έξοδο από το ευρώ και επιστροφή στην κυπριακή λίρα. Σύμφωνα με μια δημοσκόπηση, το 89% των Κυπρίων πολιτών δεν εμπιστεύονται την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εντούτοις, μια πιο ψύχραιμη και προσεκτική εξέταση δεν δικαιολογεί αυτές τις στάσεις για τους εξής λόγους: Πρώτον, τα αίτια της οικονομικής κρίσης στην Κύπρο είναι πολύ πιο βαθιά και

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013

προηγούνται χρονικά των αποφάσεων του Eurogroup και των συμφωνιών των κυβερνήσεων Χριστόφια και Αναστασιάδη με την τρόικα. Δεύτερον, αν και πράγματι, η συμπεριφορά του Eurogroup προς την Κύπρο ήταν σκληρή, δεν έχουν προταθεί πραγματικές εναλλακτικές επιλογές, οι επιπτώσεις των οποίων να μην ήταν πολύ πιο ζημιογόνες για την Κύπρο. Τρίτον, η απόρριψη του Μνημονίου και της Δανειακής Σύμβασης και η αποχώρηση από το ευρώ θα είχαν επιπτώσεις που θα ήταν αρνητικές για τις προοπτικές της Κύπρου σε πολλούς τομείς, από τα ενεργειακά ζητήματα ως την ασφάλεια και το κυπριακό ζήτημα. Τέλος, η μοναδική πραγματική επιλογή της Κύπρου είναι η εκπλήρωση των μνημονιακών υποχρεώσεων που ανέλαβαν δύο διαδοχικές κυβερνήσεις, και συγχρόνως να ενισχύσει τη συμμετοχή της στην αντιμετώπιση της κρίσης που ταλανίζει τόσο την Κύπρο όσο και την Ευρωπαϊκή Ένωση, και της οποίας η ίδια υπήρξε θύμα. Τα πιο πάνω τέσσερα συμπλέγματα δεδομένων είναι αλληλένδετα αλλά χωριστά. ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ Τα αίτια της κρίσης δεν είναι οι αποφάσεις της Τρόικα ή του Eurogroup ή το περιεχόμενο του Μνημονίου, αν και ο τρόπος που λήφθηκαν οι αποφάσεις του Eurogroup επιδείνωσαν ορισμένες πτυχές της κυπριακή κρίσης. Τα αίτια πρέπει να αναζητηθούν στο κυπριακό οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης και στην ευκολία παροχής δανείων, τα οποία, σύμφωνα με δηλώσεις του πρώην υπουργού Οικονομικών κ. Χ. Σταυράκη, δίδονταν ενίοτε και σε συνθήκες διαπλοκής. Η Κύπρος έχει κάποια συγκριτικά πλεονεκτήματα που της επέτρεψαν την ανάπτυξη του τομέα παροχής κάποιων υπηρεσιών διεθνώς. Έχει δημιουργήσει καλή υποδομή συγκοινωνιών και επικοινωνιών. Διαθέτει ένα άριστα εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυνα-


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ από τον κατασκευαστικό τομέα κυπριακή οικονομία σε πορεία οξείας ύφεσης. Συγχρόνως, ή και ενδεχομένως σε μια προσπάθεια να καλυφθούν αυτές οι επισφάλειες με κερδοσκοπικές προσεγγίσεις, οι τραπεζίτες αγόρασαν ελληνικά ομόλογα σε υπερβολικά ποσά από την δευτερογενή αγορά, όταν τα πουλούσαν οι γερμανικές τράπεζες. H απομείωση των ελληνικών ομολόγων, τον Οκτώβρη του 2011, στοίχισε στις τράπεζες το ποσό των 4,5 δισ. ευρώ, ποσό που ισοδυναμεί περίπου με το 25% του κυπριακού ΑΕΠ. Είναι ορθό να λεχθεί εδώ ότι όλα αυτά, όπως επανειλημμένα αντέταξε ο πρώην πρόεδρος της Κύπρου κ. Χριστόφιας, δεν δημιουργήθηκαν άμεσα από το κυπριακό κράτος. Αλλά το κράτος με την ευρεία έννοια ευθύ-

Η οικοδομική φούσκα έσκασε με την παγκόσμια κρίση αφήνοντας τις τράπεζες με μη εξυπηρετούμενα δάνεια και την εξαρτημένη σε μεγάλο βαθμό από τον κατασκευαστικό τομέα κυπριακή οικονομία σε πορεία οξείας ύφεσης. μικό διαφόρων επιπέδων, συμπεριλαμβανομένων νομικών και λογιστών με βρετανικά προσόντα και καλή γνώση της αγγλικής γλώσσας. Μεγάλος αριθμός αυτών των Κυπρίων επέδειξαν επιχειρηματικό πνεύμα αναπτύσσοντας δραστηριότητες στον τομέα των υπηρεσιών, συνεπικουρούμενοι από ένα τραπεζικό σύστημα που εθεωρείτο προβλέψιμο και ασφαλές. Τέλος, η γεωγραφική της θέση, αν και δεν είναι στο κέντρο της Ευρώπης, εντούτοις βρίσκεται στο κέντρο τριών σημαντικών κόσμων, της Ευρώπης, της Ρωσίας και της Μέσης Ανατολής. Με βάση αυτά τα πλεονεκτήματα, και στην περίπτωση των Ρώσων, ενδεχομένως και την κοινή Ορθόδοξη παράδοση, η Κύπρος μπόρεσε να προσελκύσει μεγάλο αριθμό ξένων εταιριών και καταθετών. Το γεγονός ότι η Κύ-

προς διατήρησε ένα χαμηλό εταιρικό φόρο (10%) και μετά την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και η σύναψη συμφωνιών αποφυγής διπλής φορολογίας με μεγάλο αριθμό χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, ασφαλώς είχαν πρωτεύουσα σημασία. Η ύπαρξη των καταθέσεων αυτών, όμως, δημιούργησε μεγάλη διαθέσιμη ρευστότητα στις κυπριακές τράπεζες. Η παροχή δανείων έγινε εύκολη και υπερβολική για σημαντικό αριθμό επιχειρηματιών γης και οικιστικών αναπτύξεων, προκαλώντας ταυτόχρονα φούσκα στις τιμές της γης και στον κατασκευαστικό τομέα. Η οικοδομική φούσκα έσκασε με την παγκόσμια κρίση αφήνοντας τις τράπεζες με μη εξυπηρετούμενα δάνεια και την εξαρτημένη σε μεγάλο βαθμό

νεται για την ελλειπή επίβλεψη των τραπεζών, για την απουσία μακροχρόνιας στρατηγικής ως προς την κερδοφόρα μετατροπή αγροτικής γης σε οικιστική, αλλά και για την οικοδομική βιομηχανία, και επιπρόσθετα για την κατακόρυφη αύξηση ανελαστικών εξόδων όπως αυτό του κρατικού μισθολογίου , στην περίοδο που τα έσοδα του κράτους αυξάνονταν σημαντικά με την εισροή φορολογιών επί των κεφαλαιουχικών κερδών από την αύξηση της τιμής της γης καθώς και από τη μεταβίβασης γης από τον έναν ιδιοκτήτη στον άλλο. Αυτό το ανελαστικό κρατικό μισθολόγιο καλείται η σημερινή κυβέρνηση να αντιμετωπίσει υπό την πιεστική αναγκαιότητα για λιτότητα στα κρατικά έξοδα. *Ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΤΑΛΙΔΗΣ είναι πρύτανης του Πανεπιστημίου της Λευκωσίας, κάτοχος της έδρας Jean Monnet

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

7


ΘΕΜΑΤΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ

Για μια ρεαλιστική και Εθνική Αμυντική Πολιτική Γράφει Ειδικός Συνεργάτης Πολιτική Εθνικής Άμυνας και ρεαλιστική εθνική αμυντική στρατηγική είναι οι βάσεις πάνω στις οποίες οφείλει να πατά το εθνικό αμυντικό δόγμα του κάθε κράτους. Στη διεθνή σκηνή, μια χώρα χωρίς σοβαρή στρατηγική εθνικής άμυνας είναι καταδικασμένη να υποκύπτει στις ορέξεις των εχθρών της και στις υποδείξεις των φίλων της. Θα ήταν ευχής έργον να μην είχαμε εξωτερικές απειλές, όπως η Ελβετία. Αλλά έχουμε. Θα ήταν ευτυχία να ζούσαμε σε μια φιλική γειτονιά, όπως η Πορτογαλία ή η Σουηδία. Αλλά ζούμε δίπλα στο μουσουλμανικό τόξο σε μια από τις πιο σεισμογενείς πολιτικά περιοχές του κόσμου. Οφείλουμε να υπερασπίσουμε τη χώρα μας. Αυτό γίνεται με τις διεθνείς σχέσεις, τη διπλωματία, την οικονομική ισχύ. Αλλά χωρίς ισχυρές ΕΔ, καμία άλλη δύναμη δεν έχει αντίκρισμα. Το εθνικό στρατηγικό δόγμα μας πρέπει να είναι αποτρεπτικό και συγχρόνως αμυντικό αντιμετωπίζοντας την διαρκή και εκπεφρασμένη απειλή από την Τουρκία και τους κινδύνους από τις εξελίξεις στη Μ. Ανατολή και τη Β. Αφρική. Δεν προσδίδουμε όμως στα γεγονότα διαστάσεις μεγαλύτερες των πραγματικών, όπως κάποιοι πολιτικοί κύκλοι και ΜΜΕ συνήθως πράττουν. Η αξιόπιστη αποτροπή σε συνδυασμό με μία αποτελεσματική Διαχείριση Κρίσεων οδηγεί σε έλεγχο και αποκλιμάκωση μιας κρίσης καθώς και σε σταθεροποίηση της κατάστασης χωρίς να θίγεται η εθνική μας κυριαρχία. Ελλάδα και Κύπρος, ως «χώρες των συνόρων», της Ε.Ε. και όχι μόνο, έχουν να αντιμετωπίσουν μια ενισχυμένη απειλή που καμμία άλλη ευρωπαική χώρα δεν βιώνει. Η απειλή αυτή, ήδη ακρωτηρίασε εδαφικά την Κύπρο (την οποία και εκτουρκίζει) και απειλεί με «ανάλογη συνέχεια» και στο Αιγαίο. Το ιλαροτραγικότερο: Η απειλή προέρχεται από «συμμαχική» και 8

Το εθνικό στρατηγικό δόγμα μας πρέπει να είναι αποτρεπτικό και συγχρόνως αμυντικό αντιμετωπίζοντας την διαρκή και εκπεφρασμένη απειλή από την Τουρκία και τους κινδύνους από τις εξελίξεις στη Μ. Ανατολή και τη Β. Αφρική. εντός του ΝΑΤΟ χώρα (Τουρκία), με την Συμμαχία διαχρονικά απρόθυμη να την θεραπεύσει. Διότι η κυρίαρχη εντός του ΝΑΤΟ δύναμη, οι ΗΠΑ, χωρίζουν τις συμμάχους τους σε άκρως σημαντικές και σε λιγότερο σημαντικές, υποθάπτοντας έτσι έκνομες και καθαρά αναθεωρητικές πολιτικές, όπως της Άγκυρας. Δεν είναι μόνο η τουρκική απειλή όμως, που απαιτεί από Ελλάδα και Κύπρο αμυντική εγρήγορση και επάρκεια ισχύος. Η κομβική γεωγραφική θέση των δύο κρατών στο χώρο των Βαλκανίων και της ανατολικής Μεσογείου, το ότι είναι πλήρη μέλη της Ε.Ε., η ιδιότητα της Ελλάδος ως μέλους του ΝΑΤΟ, διευρύνουν την γεωπολιτική τους αξία. Η εγγύτητα προς τις νέες πλουτοπαραγωγικές ενεργειακές πηγές της θαλάσσιας λεκάνης της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και η μεταφορά των γεωστρατηγικών κέντρων από την κεντρική Ευρώπη στην νοτιοανατολική της περίμετρο, φέρουν νέες προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες για την Ελλάδα και την Κύπρο. Είναι δεδομένο ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας επί σειρά ετών είχαν μείνει προσκολλημένες σε δομές παρωχημένες, δαπανηρές και εν τέλει αναποτελεσματικές. Για πολλά χρόνια οι Ειδικές Δυνάμεις ήταν παραμελημέ-

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013

νες, η έννοια της κινητικότητας και της μη στατικής άμυνας αντιμετωπιζόταν με άγνοια στην αρχή και διστακτικότητα στη συνέχεια. Η ανάγκη για αναδιοργάνωση, λοιπόν, άρχισε να υπάρχει από πολύ νωρίς και ξοδεύτηκαν πολλά κιλά μελάνι στον ειδικό τύπο μεπροτάσεις, παρατηρήσεις και πιέσεις. Είναι γεγονός ότι από τα κυριότερα χαρακτηριστικά αυτών των προτάσεων ήταν η πολύ ορθή επιχειρηματολογία υπέρ του κλεισίματος πολλών στρατοπέδων και η συγκέντρωση των μονάδων τους. Στο πλαίσιο της Αμυντικής Στρατηγικής Αναθεώρησης 2001 (ΑΣΑ 2001), πραγματοποιήθηκαν ουσιαστικές τομές που αφορούσαν την οργάνωση και τις αρμοδιότητες των διαφόρων επιπέδων διοίκησης των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, με τροποποιήσεις του ισχύοντος θεσμικού και οργανωτικού πλαισίου, ώστε να θεραπευτούν υφιστάμενες αδυναμίες και να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις και η βάση προκειμένου οι ένοπλες δυνάμεις να είναι διακλαδικές, να ανταποκρίνονται στις σημερινές και μελλοντικές απαιτήσεις-προκλήσεις ασφαλείας, καθώς και στο τρέχον και μελλοντικό επιχειρησιακό περιβάλλον. Η διακλαδικότητα επέβαλλε αλλαγές στο ισχύον τότε Δόγμα του Αρχιστρατήγου, ώστε να


ΘΕΜΑΤΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ μην υπάρχουν μεταβολές στη διοικητική δομή σε καιρό ειρήνης και πολέμου. Το 2001 επιχειρήθηκε να εφαρμοστεί ένα σχέδιο εκσυγχρονισμού και μετασχηματισμού των ΕΔ που ξεκίνησε με την «Αμυντική Στρατηγική Αναθεώρηση». Η εξέλιξη ήταν γνησίως ελληνική: έχασε σταδιακά την δυναμική του και εκφυλίσθηκε μέσα στον λαβύρινθο της εκλογοθηρικής πολιτικής του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ αλλά και των παρεμβάσεων ορισμένων αρχηγών Επιτελείων λόγω συντεχνιακών αντιλήψεων και γραφειοκρατικών αγκυλώσεων. Στον σχεδιασμό της νέας Πολιτική Εθνικής Άμυνας (ΠΕΑ) του 2011 και με τη νέα ∆ομή ∆υνάμεων, είχαμε ως αποτέλεσμα τη δραστική περικοπή των οροφών των κλάδων (ΣΞ, ΠΝ, ΠΑ) σε προσωπικό, υλικό και μέσα. Αυτό φοβούμαστε πως ήδη οδηγεί τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις σε στρατό χαμηλής ισχύος, ικανό να διεξάγει επιχειρήσεις περιορισμένης έντασης και διάρκειας. ∆ηλαδή, οι Ελληνικές Ένοπλες ∆υνάμεις, δυστυχώς και αυτές της Κυπριακής Δημοκρατίας, υπό το φάσμα της παρούσης δεινής οικονομικής κρίσης και των μνημονιακών περικοπών, κινδυνέυουν σε βάθος χρόνου να υποβαθμιστούν σε κάτι σαν Εθνοφυλακή, ή Στρατοχωροφυλακή, για να δανειστούμε έναν όρο από την γείτονα Τουρκία. Οι παγκόσμιες αλλαγές που συμβαίνουν σήμερα και οι νέες προκλήσεις ασφαλείας ασφαλώς και καθιστούν παραγωγικό το αίτημα για σύγχρονες και ευέλικτες ένοπλες δυνάμεις, ικανές να ανταποκριθούν με επιτυχία στις τωρινές και μελλοντικές. Ευέλικτες δυνάμεις όμως, δεν σημαίνει απαραίτητα και συρρικνωμένες. Το διευκρινίζουμε αυτό, διότι τα περί «ευελιξίας» έχουν καταστεί το επιχείρημα – καραμέλα όσων περιφέρουν ακατανόητες προτάσεις περί «μικρών και ευέλικτων» δυνάμεων, χωρίς να τεκμηριώνουν γιατί οι ευέλικτες πρέπει απαραίτητα να είναι και μικρού μεγέθους. Από το 2010 και την μετάπτωση της Ελλάδος σε χώρα μειωμένης εθνικής κυριαρχίας, μέσω τρόικας-δανειστώνμνημονίων, παρατηρείται μια συνειδητή πορεία προς σταδιακή συρρίκνωση του αμυντικού μηχανισμού της Ελλάδος και της Κύπρου. Βέβαια, οι συνεχείς και χωρίς κανένα προγραμματισμό περικοπές του αμυντικού προϋπολογισμού και ο περίφημος «εξορ-

Ευέλικτες δυνάμεις όμως, δεν σημαίνει απαραίτητα και συρρικνωμένες. Το διευκρινίζουμε αυτό, διότι τα περί «ευελιξίας» έχουν καταστεί το επιχείρημα – καραμέλα όσων περιφέρουν ακατανόητες προτάσει περί «μικρών και ευέλικτων» δυνάμεων, χωρίς να τεκμηριώνουν γιατί οι ευέλικτες πρέπει απαραίτητα να είναι και μικρού μεγέθους. θολογισμός των αμυντικών δαπανών» από το δίδυμο Βενιζέλου - Μπεγλίτη οδηγούν ταχύτατα τις Ελληνικές Ε∆ στη μετάπτωσή τους προς μια απλή «Εθνοφρουρά», με ανάλογη φυσικά προσαρμογή της ελληνικής Εξωτερικής. Αυτό, την ώρα που η Τουρκία βρίσκεται υπό «εξοπλιστικό αμόκ» και οι ισσοροπίες, ιδίως στο Αιγαίο, γέρνουν όλο και πιο πολύ σε βάρος μας. Εκφράζουμε την τεκμηριωμένη ανησυχία πως αν συνεχιστεί η απραξία αυτή στην ελληνική άμυνα και αποτροπή, μετά το 2015 οι Ένοπλες ∆υνάμεις θα είναι πλέον επικίνδυνα αδύναμες να υπερασπιστούν την ελλαδική εδαφική επικράτεια (πόσω μάλλον την Κυπριακή Δημοκρατία ή τις ΑΟΖ των δύο κρατών). Στα πλαίσια του δικού μας Πανεθνικού Στρατηγικού Δόγματος, εργαλεία εκ των ων ουκ άνευ είναι ισχυρές Ένοπλες Δυνάμεις και ορθολογική Πολιτική Εθνικής Άμυνας, η οποία θα συνιστά το μέσο έκφρασης μιας παραγωγικής κυβερνητικής πολιτικής για την εθνική άμυνα και ασφάλεια της χώρας. Αντίθετα προς τα σημερινά ισχύοντα, όπου η κυβερνητική εμπλοκή εξαντλείται στα «σημειώματα» εν όψει προαγωγών, ή στο «καπέλωμα» θέσεων των επιτελείων και της στρατιωτικής ηγεσίας, όπως στα εξοπλιστικά. Δεν είναι δυνατόν ο κάθε άσχετος με το

αντικείμενο υπουργός (διότι έως σήμερα άσχετοι με την άμυνα ανελάμβαναν το υπουργείο) να γνωρίζει καλύτερα από τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ ή ΓΕΣ την καταλληλότητα οπλικών συστημάτων. Κατατίθενται κάποιες προτάσεις που εκτιμούμε βάσιμα πως θα αναβάθμιζαν την ισχύ της ελληνικής άμυνας και αποτροπής, έστω και υπό τυις παρούσες συνθήκες. Προτείνουμε, μετά από προγραμματική συμφωνία των κοινοβουλευτικών κομμάτων, τη θέση του εκάστοτε υπουργού άμυνας να αναλαμβάνει σε μόνιμη βάση ανώτατος αξιωματικός, που έχει εξαντλήσει όλη την ιεραρχία και δεν έχει αποστρατευτεί (για να μην έχουμε το σύνηθες της ανάσυρσης από τη ναφθαλίνη αποστράτων, την ώρα που οι τεχνολογίες στην άμυνα εξελίσσονται ταχύτατα). Τα οφέλη, νομίζουμε καθίστανται εύληπτα και στον πλέον αδαή. Δεύτερο: Το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας (ΚΥΣΕΑ) να συνέρχεται σε τακτική βάση, προς επισκόπηση και τυχόν αναθεώρηση καταστάσεων. Καθοριστικός να είναι ο ρόλος σε αυτό της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων. Παραφαινόμενα όπως επί π.χ. της κρίσης στα Ίμια, με την στρατιωτική ηγεσία να μην προσκαλείται (ή άλλες φορές αν είναι διακοσμητική στο ΚΥΣΕΑ) πρέπει να τελειώσουν. Στο ΚΥΣΕΑ πρέπει να είναι μόνιμη και θεσμικά κατοχυρωμένη η παρουσία και ο λόγος της στρατιωτικής ηγεσίας. Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ να είναι τακτικό μέλος του ΚΥΣΕΑ, με δικαίωμα ψήφου, όπως ήταν και μέχρι το 2004. Φτάνει πιά με τα αντιμιλιταριστικά πρότυπα των ιδεολογικών εκτροφείων τύπου «Γενιά Πολυτεχνείου». Τρίτον: Ενίσχυση με κάθε τρόπο και μέσο της παραπαίουσας (και κάποτε κραταιής) ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας. Η γειτονική Τουρκία αυτό ακριβώς πράττει τα τελευταία 15 χρόνια, με στόχο το 2023 την αύξηση της εγχώριας συμμετοχής σε ποσοστά της τάξης του 70 και 80%. Αντιλαμβανόμαστε τι σημαίνει αυτό; Στον επόμενο «Αττίλα», οποιοδήποτε εμπάργκο θα αφήνει ασυγκίνητη την Άγκυρα, αφού θα έχει επιτύχει αμυντική αυτονόμηση σε μεγάλο βαθμό, άρα και πολιτική. Για να Συνέχεια στην επόμενη σελίδα

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

9


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Συνέχεια από την προηγούμενη σελίδα

μην σταθούμε και στα καθαρά οικονομικά οφέλη από μια ισχυρή αμυντική βιομηχανία (παράδειγμα και εδώ προς μίμηση, πάλι –δυστυχώς- η Τουρκία, της οποίας οι εξαγωγές οπλικών συστημάτων εγχώριας σχεδίασης και κατασκευής αυξάνουν αλματωδώς). Η εγχώρια αμυντική βιομηχανία κατήντησε ένα αντιπαραγωγικό κρατικοδίαιτο σύστημα τακτοποίησης κομματικών στελεχών. Γραφειοκρατία, αναξιοκρατία και κομματοκρατία δεν επέτρεψαν σε ικανά στελέχη - τεχνοκράτες να δημιουργήσουν συνθήκες αναβάθμισης και ανταγωνισμού. Για μία εξορθολογισμένη ανάπτυξη της αμυντικής μας βιομηχανίας, στη βάση του επιτυχημένου τουρκικού μοντέλου, προτείνουμε τη δημιουργία θεσμικού συντονιστικού οργάνου αμυντικής βιομηχανίας, άμεση κατάρτιση ρεαλιστικού σχεδίου οικοδόμησης από την αρχή βιώσιμων αμυντικών βιομηχανιών, και σύνδεση των πανεπιστημίων με την εφαρμοσμένη έρευνα στον τομέα της άμυνας, επαναπατρίζοντας τα εκατοντάδες λαμπρά μυαλά, Έλληνες επιστήμονες καταξιωμένους στο εξωτερικό Τέταρτον: Το διαγεγραμμένο από την ΠΕΑ του 2011 Δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδος – Κύπρου (ΔΕΑΧ) να αποκατασταθεί επανερχόμενο, και με αναβαθμισμένη ρητορική διατύπωση. Ο αντικαταστάτης όρος της Μόνιμης ∆ιαρθρωμένης Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδος και Κύπρου, είναι σαφώς ανεπαρκής και συνιστά ένα εύσχημο (αλλά όχι πειστικό) λεκτικό σχήμα απεγκλωβισμού της Αθήνας από τις συμβατικές και ηθικές της υποχρεώσεις, προς προστασία του κυπριακού Ελληνισμού. Πέμπτον: Ενώ στα θεσμικά κείμενα δεν προβλέπεται πλέον ο από βορρά κίνδυνος, στην υπαρκτή εξ’ ανατολών απειλή γίνεται λόγος αντιμετώπισής της σε σημειακό περισσότερο επίπεδο. Ποιος όμως εγγυάται το περιορισμένο (χρονικά και τοπικά) μιας ελληνοτουρκικής σύρραξης; Ιδίως σε ένα τόσο ρευστό περιβάλλον, όπου δεν αποκλείονται ευρύτερες συγκρούσεις; Σήμερα μάλιστα που η τουρκική εξωτερική πολιτική τείνει να αυτονομηθεί περισσότερο από την επιρροή της ∆ύσης και που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη το νέο – οθωμανικό όραμα της Άγκυρας, το οποίο εποφθαλμιά ως σφαίρα επιρροής, τις κτήσεις της πάλαι ποτέ Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Έκτον: Βασικό ζητούμενο και προτεραιότητα, μία αποτελεσματική και οικονομική δομή διοικήσεως και δυνάμεων. Που να ενισχύει την διακλαδικότητα, έννοια – κλειδί για μια χώρα όπως η Ελλάδα. Η εξασφάλιση της διακλαδικότητας σε όλα τα επίπεδα πρέπει να ενισχυθεί. Θα διακινδυνεύσουμε -το γνωρίζουμε- να χαρακτηριστούμε από το «ειρηνόφιλο» μπλοκ των αεθνικών ιδεοληψιών ως πολεμοκάπηλοι και υπερπατριώτες, όμως θα πούμε τέλος πως το στρατιωτικό δόγμα της Ελλάδος, εκτός από αμυντικό αμυντικό – αποτρεπτικό, πρέπει να προσλάβει και μια επιθετική διάσταση υπό την έννοια του προληπτικού χτυπήματος. Αυτό σε εσχάτη ανάγκη, και με δεδομένο πως κάτι τέτοιο θα αποσοβούσε ευρύτερη σύγκρουση που θα ήταν πλέον αναπόφευκτη. 10

Η Αλβανική πολιτική α Γράφει ο Δημήτρης Περδίκης* H αλβανική πολιτική απέναντι στην Ελληνική Εθνική Μειονότητα, αλλά και γενικότερα ως προς τις ελληνοαλβανικές σχέσεις, από την ίδρυση του αλβανικού κράτους μέχρι σήμερα, υπήρξε πάντα η ίδια, ενιαία και συνεχής. Ασχέτως καθεστώτος ή πολιτικού κόμματος στην εξουσία, η προσπάθεια των Τιράνων ήταν πάντα ο εξαλβανισμός της Βορείου Ηπείρου, ο αφελληνισμός, τόσο γλωσσικός όσο και συνειδησιακός. Ως προς τις σχέσεις με την Ελλάδα είχαμε πάντα μία προσπάθεια απόσπασης των μέγιστων δυνατών ευεργετημάτων χωρίς την απόδοση έστω και των ελάχιστων ανταλλαγμάτων. Ακόμα ο εφησυχασμός και η χειραγώγηση της ελληνικής πλευράς ως προς τις προθέσεις της και την συμπεριφορά της απέναντι στον Βορειοηπειρωτικό Ελληνισμό. Στην πράξη έχουμε δύο οδούς υλοποίησης της πολιτικής. Την επίσημη των κυβερνητικών και διπλωματικών επαφών, όπου σε επαφές επιφανειακά πολύ θερμές και φιλικές προσπαθούν πάντα να κερδίσουν ότι περισσότερο μπορούν χωρίς να αποδώσουν ούτε το ελάχιστο από όσα ζητά η ελληνική πλευρά. Παράδειγμα, ενώ η ελληνική πλευρά έχει συμβάλλει τα μέγιστα στην ανόρθωση της Αλβανίας, τα οστά των Ελλήνων στρατιωτών του έπους του 1940-41 παραμένουν ακόμα εν πολλοίς άταφα, παρά το ότι το σχετικό αίτημα εκκρεμεί πάρα πολλά χρόνια. H Αλβανία έχει ήδη κατορθώσει να επιβάλλει να μην χρησιμοποιείται ο όρος Βόρειος Ήπειρος, ενώ η ίδια χρησιμοποιεί όρους όπως πχ Cameria. Ζητά από ελληνικούς φορείς το άνοιγμα αλβανικών σχολείων και τα αιτήματά της υλοποιούνται άμεσα. Σχέδιο της είναι να θέσει θέμα αλβανικής μειονότητας στην Ελλάδα, στην οποία θα περιλαμβάνονται οι Αλβανοί μετανάστες, οι Βορειοηπειρώτες εκτός αυτών των μειονοτικών ζωνών και οι Αρβανίτες. Φυσικά δεν διστάζει να περιλαμβάνει στα αλυτρωτικά της όνειρα της μεγάλης Αλβανίας την ελληνική Ήπειρο και τμήμα της Μακεδονίας. Στους μύθους που κατασκευάζει για να χρησιμοποιήσει σαν εργαλεία στην άσκηση της πολιτικής των απαιτήσεών της ξεχωρίζει αυτό που ονομάζει «Γενοκτονία των Τσάμηδων» όπου προσπαθεί να αντιστρέψει την ιστορική αλήθεια και να παρουσιάσει τους θύτες ως θύματα. Εδώ έχει την ιδιαίτερη συμπαράσταση της Τουρκίας η οποία έχοντας διαπράξει τις περισσότερες γενοκτονίες στην υφήλιο θέλει να δείξει στην διεθνή πολιτική σκηνή: Να και η Ελλάδα τα ίδια έκανε. !! Μακροχρόνια η Αλβανία έχει πάντα την υποστήριξη της Τουρκίας σε κάθε θέμα που στρέφεται κατά της Ελλάδας. Κλείνω το θέμα «Τσαμουριάς» με μία σημαντική επισήμανση: Σε όλη την Ευρώπη πληθυσμιακές ομάδες που συνεργάστηκαν με της δυνάμεις των κατακτητών, στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, υπέστησαν μεταξύ των άλλων και κατάσχεση των περιουσιών τους. Η δεύτερη οδός υλοποίησης της πολιτικής των Τιράνων είναι μέσα από τις μυστικές της υπηρεσίες. Ο Σπύρος Κατσαρός, ένας Κερκυραίος, γιος ενός εμπόρου εγκατεστημένου στην Σκόδρα της βόρειας Αλβανίας υπήρξε ο πρώτος οργανωτής των μυστικών υπηρεσιών της χώρας αυτής. Σίγουρα, ιδιαίτερα ικανός, παρέμεινε στην θέση του επικεφαλής επί δεκαετίας

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

πέναντι στην Ελλάδα και την Βόρειο Ήπειρο παρά την αλλαγή καθεστώτων και κατοχών. Η διαβόητη λοιπόν sigurimi που μετά το 1991 μετονομάζεται σε SHIK και λίγο αργότερα σε SHISH έγινε ο τρόμος του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού, όπου μπορούσε να ελέγχει τους πάντες και τα πάντα. Επί κομμουνιστικού καθεστώτος, όταν τα αλβανικά σύνορα είχαν ενισχυθεί με ηλεκτροφόρα σύρματα, με πολυβολεία και συνοριακούς φρουρούς, για να μπορέσουν να κρατήσουν τον πληθυσμό μέσα στην κόλαση, κάποιοι Βορειοηπειρώτες κατόρθωναν να περάσουν. Μερικοί από αυτούς όμως δεν κινδύνευαν ιδιαίτερα. Αλβανοί πράκτορες τους συνόδευαν στα σύνορα, τους βοηθούσαν να περάσουν και τους αποχαιρετούσαν. Οι «φυγάδες» έφθαναν στην Ελλάδα και άρχιζαν στους πιο υψηλούς τόνους να φωνάζουν για απελευθέρωση της Βορείου Ηπείρου. Φώναζαν λόγο πατριωτικό, έφθαναν στις βορειοηπειρωτικές οργανώσεις και συνέχιζαν, στοχοποιούσαν με ψεύτικες καταγγελίες πραγματικούς αγωνιστές κατηγορώντας τους ως προδότες και πράκτορες των Αλβανών. Οι φωνές τους συγκινούσαν κάποιους, τους παρουσίαζαν σε δημοσιογράφους, σε βουλευτές, σε υπουργούς. Στοχοποιούσαν, κατέγραφαν, δίχαζαν, χειραγωγούσαν. Όσο πιο δυνατά φώναζαν τόσο αποκτούσαν ένα σημαντικό ακροατήριο, πατριωτικό μεν, ανόητο δε, το οποίο σαν παπαγαλάκια στην συνέχεια αναμετέδιδαν προς πάσα κατεύθυνση. Ποιοι ήσαν αυτοί οι Βορειοηπειρώτες που έφθαναν να γίνουν όργανα των Αλβανών; Μερικοί είχαν παρανομήσει και στο δίλημμα διάλεγαν την «αποστολή» από την φυλακή. Άλλοι δεν χρειαζόταν να παρανομήσουν. Η κατηγορία ότι είναι κάποιος εχθρός του λαού ήταν ότι το πιο εύκολο, το ίδιο και η καταδίκη. Μετά η απόφαση στο δίλημμα «Φυλακή στο Μπουρέλι ή διακοπές στην Ελλάδα» ήταν κάτι σχετικά εύκολο. Άλλοι όμως συνεργάστηκαν για διάφορους άλλους λόγους όπως η γοητεία της εξουσίας, η συνειδησιακή αλβανοποίησή τους, τα οικονομικά οφέλη κ.ά. Η κατάσταση αυτή συνεχίστηκε και μετά την καθεστωτική αλλαγή στην Αλβανία. Τώρα όμως δεν περνούσαν τα σύνορα όπως παλιά, έφθαναν με τα λεωφορεία της γραμμής. Έχουν φθάσει σε κέντρα λήψης αποφάσεων και έχουν προτείνει αποφάσεις που δήθεν θα ωφελήσουν την Βόρειο Ήπειρο. Έχουν εκδοθεί φυλλάδες και έχουν γραφτεί άρθρα που ουσιαστικά περνούσαν και περνάνε τα μηνύματα των Τιράνων. Μηνύματα όπως: «Οι Χιμαριώτες, Οι Κορυτσαίοι, Οι Βλάχοι δεν είναι Έλληνες» «Έλληνες είναι μόνο όσοι είναι στις μειονοτικές ζώνες, ήξερε ο Χότζας τι έκανε» «Το τάδε χωριό δεν θέλει ελληνικό σχολείο, αλβανικό θέλει»

«Αλβανοί παίρνουν χαρτιά ομογενούς για οικονομικούς λόγους» «Οι ΒΗπειρωτικοί ηγέτες είναι προδότες, κλέφτες, απατεώνες κλπ» και πολλά ακόμα. Ο απλός κόσμος που άκουγε πολλές φορές διάφορα αντικρουόμενα μεταξύ τους άρχισε να έχει επιφυλάξεις για το τι είναι τέλος πάντων Βόρειος Ήπειρος και ποιοι Βορειοηπειρώτες. Οι δε Βορειοηπειρώτες κουρασμένοι από αυτά που άκουγαν όλο και λιγότερο θέλανε να συμμετέχουν στα κοινά. Καταλαβαίνει κάποιος εύκολα, φαντάζομαι, πως ο διαιρεμένος Βορειοηπειρωτικός Ελληνισμός δεν είναι κάτι αυθύπαρκτο ίδιο του Έλληνα αλλά κάτι που έντεχνα καλλιεργήθηκε. Στον χώρο της Βορείου Ηπείρου στα πλαίσια της χειραγώγησης και στην συνέχεια της αλβανοποίησης του πληθυσμού δημιουργήθηκαν «κανάλια» που περνούσαν διάφορες θέσεις και παραπληροφορούσαν. Ξεκινούσαν από απλά καθημερινά όπως «η Ελλάδα δεν κάνει τίποτα, τα χρήματα όλα η Ευρώπη τα δίνει» Συνεχίζονται σε άδικες και ψευδείς κατηγορίες κατά της ηγεσίας της «Ομόνοιας» και του Κ.Ε.Α.Δ. και κατέληγαν σε «Πρέπει όλοι να ψηφίσουμε Μπερίσα γιατί αυτός μας έφτιαξε τον δρόμο». Στην προσπάθειά τους τα Τίρανα να αλβανοποιήσουν τον Βορειοηπειρωτικό Ελληνισμό, σε επίπεδο διαχείρισης εκλογικού σώματος λειτουργούν σε διάφορα επίπεδα. Το πρώτο είναι οι Βορειοηπειρώτες άμεσοι ψηφοφόροι αλβανικών κομμάτων. Είναι μία πραγματικότητα πως σημαντικό ποσοστό των Βορειοηπειρωτών ψηφίζουν χωρίς ενδοιασμούς αλβανικά κόμματα, οι λόγοι πολλοί: Ραγιαδισμός, ρουσφέτια, η γοητεία του ισχυρού κόμματος, προπαγάνδα κ.ά. Το δεύτερο είναι η αποστασία στελεχών της «Ομόνοιας» προς τα μεγάλα αλβανικά κόμματα. Η αποστασία δημάρχων, επάρχων, πολιτευτών κλπ φέρνει μαζί του και ένα κομμάτι του εκλογικού σώματος. Οι αποστάτες σε περίπτωση μη εκλογής τους ως βουλευτές ή δήμαρχοι διορίζονται άμεσα σε ανώτερη κυβερνητική θέση. Το τρίτο επίπεδο που φιλοδοξεί να ολοκληρώσει την χειραγώγηση είναι η δημιουργία πολιτικών φορέων δήθεν πατριωτικών, δήθεν ελληνοφρόνων που στην πραγματικότητα λειτουργούν ως δορυφόροι αλβανικών κομμάτων από τα οποία χειραγωγούνται. Γι’αυτό πρέπει άμεσα τώρα να υπάρξει από τις ελληνικές κυβερνήσεις, από την Ελληνική Πολιτεία το ανάλογο ενδιαφέρον και κινητοποίηση, να βάλει ψηλά στην ατζέντα τις λέξεις Βόρειος Ήπειρος και την λέξη διεκδικούμε. Να θεωρήσει ότι ο βορειοηπειρωτικός χώρος είναι μια εκτός συνόρων προέκταση του εθνικού κορμού και ως τέτοιο να τον διαχειρίζεται, με ότι αυτό συνεπάγεται.

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

11


ΑΡΘΡΟ

Στρατός και Μεταρρυθμίσεις Γράφει ο Ιωάννης Δημητρόπουλος* Από το 1995 μέχρι σήμερα έγιναν πάμπολλες εξαγγελίες, σχετικά, με την αναδιοργάνωση των Ενόπλων Δυνάμεων (Ε.Δ). Όλες εγκαταλείφθηκαν. Ο λόγος απλός, δεν υπήρχε πολιτική βούληση και όλα γίνονταν για τη δημιουργία εντυπώσεων. Πριν τρεις μήνες το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας (ΚΥΣΕΑ) ενέκρινε τη νέα δομή δυνάμεων, η οποία παρά τα μειονεκτήματά της κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, καθόσον, έστω και άτολμα, αποβλέπει στον εξορθολογισμό των Ε.Δ. Όμως, με την έναρξη της υλοποίησής της άρχισαν οι «εκπτώσεις» εξ αιτίας των παρεμβάσεων μερικών τοπικών αρχόντων / παραγόντων (Βουλευτών, Δημάρχων,κ. λπ), οι οποίοι χρησιμοποιούν πάσα τέχνη και μηχανή για να την ακυρώσουν. Το ΥΕΘΑ με τη σειρά του και κατά περίπτωση αλλού ενδίδει ,αλλού προβληματίζεται και αλλού μελετά το θέμα. Δυστυχώς, οι ενέργειες αυτές καταδεικνύουν κατά τον πλέον σαφή και κατηγορηματικό τρόπο ότι το πολιτικό προσωπικό της χώρας μας δεν έχει καταλάβει τίποτε από τη σημερινή κατάντια της και γιαυτό συνεχίζει να σκέφτεται, να ενεργεί και να συμπεριφέρεται με παλαιοκομματικές τακτικές και νοοτροπίες. Ο κόμπος έφτασε στο χτένι και αυτοί πέρα βρέχει. Σε μια χώρα που έχει πάρει την κάτω βόλτα στον οικονομικό τομέα και όχι μόνο, εξ αιτίας της πολιτικής των τελευταίων 30 ετών, για να είναι σε θέση ο στρατός της να εκπληρώνει στο ακέραιο την αποστολή του, μετά τις μειώσεις οι οποίες αναμφισβήτητα έχουν σοβαρές επιπτώσεις στο αξιόμαχό του, θα πρέπει χωρίς χρονοτριβή να προσαρμοσθεί στις νέες συνθήκες, να μεταρρυθμισθεί, να γίνει, δηλαδή, μικρότερος και αποτελεσματικότερος. Η κοινή λογική λέει, ότι εφόσον ο προϋπολογισμός του ΥΕΘΑ μειώθηκε (σε απόλυτους αριθμούς από 6,5 δις το 2009 σε 3,3 δις το 2013), αναπόδραστα, θα ακολουθήσει η μείωση των λειτουργικών εξόδων και των μισθών και εφόσον αυτά δεν επαρκούν σειρά θα έχει η μείωση του προσωπικού, ο μη γένοιτο . Για το λόγο αυτό επιβάλλεται το άμεσο «συμμάζεμά» του. Όμως, αυτό πρέπει να γίνει οργανωμένα, με τάξη και σχέδιο με στόχο να μη μειωθεί ούτε κατ’ελάχιστον η αποτρεπτική ικανότητα των Ε.Δ . Διαφορετικά, αν η πολιτεία αδρανήσει, τότε η αναπροσαρμογή θα επιβληθεί από τα πράγματα και μάλιστα υπό συνθήκες μεγάλης πίεσης και αφού πρώτα η κατάσταση θα έχει χειροτερεύσει σε όλους τους τομείς και τα στελέχη των Ε.Δ θα έχουν εκτεθεί στην κοινή γνώμη για δήθεν προνομιακή μεταχείρισή τους, όπως έγινε με την πρόσφατη επιμήκυνση της εισφοράς αλληλεγγύης. Κατά την άποψή μας , μια μεταρρύθμιση των Ε.Δ με τα σημερινά δεδομένα για να είναι αποτελεσματική πρέπει, σε γενικές γραμμές, να βασισθεί στα ακόλουθα: Πρώτον, στη μείωση της οροφής των χερσαίων δυνάμεων από τις 93.500 στις 70.000 με την κατάργηση ή συγχώνευση των «άχρηστων/ περιττών» μονάδων, οι οποίες ανέρχονται περίπου στο 25% . Η δύναμη των 70.000 ατόμων με βάση τα δημογραφικά στοιχεία για μια 20ετία μπορεί να επιτευχθεί καθόσον κάθε κλάση με θητεία 12 μήνες θα αποδίδει τουλάχιστον 50.000 κληρωτούς, ώστε οι μονάδες εκστρατείας που τελικά θα παραμείνουν να είναι 100% επανδρωμένες. Στόχος η αναλογία μονίμων και κληρωτών να είναι σε βάθος πενταετίας 1 προς 2, ώστε να υπάρχει ευχέρεια μείωσης του μόνι12

μου προσωπικού εφόσον απαιτηθεί, χωρίς να διαταραχθεί το αξιόμαχο του στρατού. Για να προληφθούν τυχόν επικρίσεις για την προτεινόμενη μείωση της οροφής του στρατού διευκρινίζεται ότι ο αριθμός των 93.500 ατόμων είναι πλασματικός και ότι η πραγματική δύναμη του στρατού ξηράς σήμερα είναι περίπου στο προτεινόμενο επίπεδο, ενδεχομένως και μικρότερη, η οποία είναι διεσπαρμένη λόγω της ύπαρξης (για κομματική πελατεία) πολλών μονάδων με αποτέλεσμα η επάνδρωσή τους να έχει το μαύρο της το χάλι. Παρόμοιες κινήσεις πρέπει να γίνουν και στους άλλους δύο κλάδους, ώστε όλοι να συνεισφέρουν αναλογικά. Η λογική του μπεκρή δεν έχει θέση στο χώρο των Ε.Δ. Δεύτερον, στη διάταξη και γεωγραφική ανάπτυξη των μονάδων με αμιγώς επιχειρησιακά και εκπαιδευτικά κριτήρια( πραγματικές απειλές και διαμερισμάτωση χώρας) και όχι με κριτήρια πολιτικές δηλώσεις του τύπου «το ΚΕΝ Τριπόλεως χρειάζεται για την ασφάλεια της περιοχής ή η παρουσία της Ιης Μεραρχίας στις Βαρβάρες κρίνεται απαραίτητη». Τρίτον, στην αύξηση της θητείας κατά τρεις μήνες. Πανθομολογείται σήμερα ότι ο καθορισμός της εννεάμηνης θητείας ήταν λανθασμένη ενέργεια, καθόσον ανεξαρτήτως των άλλων αρνητικών επιπτώσεων που έχει στο σύνολο των δραστηριοτήτων του στρατού (συντήρηση, ετοιμότητα, εφεδρεία κ.λπ) δεν επαρκεί για την εκπαίδευση των στρατιωτών. Με τη δωδεκάμηνη θητεία θα υπάρξει διπλό όφελος, πρώτον θα βελτιωθεί η εκπαίδευση του στρατεύματος και δεύτερον θα αυξηθεί η επάνδρωση των μονάδων. Οι στόχοι αυτοί θα αντισταθμίσουν και τις όποιες ποσοτικές απώλειες από τη μείωση του αριθμού των μονάδων. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι το ποσοστό επάνδρωσης μιας μονάδας αποτελεί την αναγκαία συνθήκη ( όχι όμως και την ικανή) για τη διεξαγωγή εκπαίδευσης του προσωπικού και συντήρησης του υλικού της καθώς και για την αύξηση του βαθμού ετοιμότητας και μαχητικής ικανότητάς της Τέταρτον, στην προώθηση της διακλαδικότητας τόσο στο διοικητικό και επιχειρησιακό τομέα όσο και στον τομέα της διοικητικής μέριμνας και των εξοπλισμών. Είναι γνωστόν ότι σε κάθε αλλαγή ανθίστανται οι δυνάμεις εκείνες που για κομματικούς, συντεχνιακούς και προσωπικούς λόγους θέλουν να μείνουν τα πράγματα ως έχουν, προβάλλοντας κάθε φορά επιχειρήματα περί αναλγησίας, φόρτωσης δεινών στη νεολαία, ξεπουλήματος της εθνικής κυριαρχίας, αποκατάστασης μισθών και διάφορων άλλα τέτοιων τσιτάτων. Όμως, όλα αυτά θα πρέπει η πολιτική ηγεσία του ΥΕΘΑ να τα αγνοήσει, διότι είναι φωνές από το παρελθόν και ασκήσεις λαϊκισμού και δημαγωγίας που οδήγησαν την Ελλάδα στη χρεοκοπία και τους Έλληνες στα πρόθυρα της νευρικής κρίσης. Τελειώνοντας και χρησιμοποιώντας αλγεβρική γλώσσα επισημαίνουμε τούτο, ότι η μεταρρύθμιση στις Ε.Δ πρέπει να γίνει με τέτοιο τρόπο, ώστε ΠΑΝΤΟΤΕ να υπάρχει εξίσωση/ισορροπία μεταξύ των στρατιωτικών δυνατοτήτων τής χώρας και των απειλών που ενδεχομένως να κληθεί να αντιμετωπίσει. *Αντιστράτηγος ε.α- Μαθηματικός Σχετικό άρθρο « ΑΤΟΛΜΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Η ΝΕΑ ΔΟΜΗ ΔΥΝΑΜΕΩΝ» στο Kranos.gr της 9/6/2013.

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013


ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ

Ο γεωστρατηγικός άξονας Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδος ΟΙ ΤΟΥΡΚΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ Γράφει ο Ιωάννης Θ. Μάζης* Η ενεργειακή «πείνα» της Ευρώπης τα επόμενα χρόνια θα είναι τέτοια που θα την αναγκάσει να αναζητήσει εναλλακτικές πηγές καυσίμων πέρα από τις σημερινές. Η λύση που πλέον φαίνεται ιδανική είναι η τροφοδοσία με φυσικό αέριο από τα νέα κοιτάσματα της ανατολικής Μεσογείου. Η Τουρκία, που δεν είναι μέσα στο παιχνίδι αυτό, αντιδρά. Ωστόσο, φαίνεται πως η εποχή είναι εναντίον της. Από την εικόνα της παγκόσμιας καταναλώσεως ενεργειακών πόρων προκύπτει ότι το 2005 «το φυσικό αέριο κάλυπτε το 23% της συνολικής διεθνούς ενεργειακής καταναλώσεως και κατετάγη αμέσως μετά το πετρέλαιο (37% της συνολικής καταναλωθείσης διεθνώς ενέργειας) και τον άνθρακα [1] (24%)» . Ειδικότερα στα 27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενώσεως η κατανάλωση φυσικού αερίου το 2007 «έφθασε τα 471Gm3, ποσότητα πού αντιστοιχεί στο 17% της παγκόσμιας αγοράς» [2]. Κύριοι προμηθευτές της τον ίδιο χρόνο και μάλιστα με ρυθμούς αυξητικούς 3% ετησίως ποσότητες πού καλύπτουν άνω του ημίσεως της καταναλώσεως παγκοσμίως είναι η Ρωσική ομοσπονδία που την προμηθεύει με το 1/4 των συνολικών αναγκών της μέσω της ρωσικής Gazprom, και ακόμη η Νορβηγία, και η Αλγερία. Υπενθυμίζουμε ότι η Ρωσία (23%), ο Καναδάς (11%), η Νορβηγία (9%) και η Αλγερία (7%) εξάγουν το 50% του φυσικού αερίου τους στις διεθνείς αγορές. Κατόπιν έρχονται ως προμηθευτές της ΕΕ η Νιγηρία, το Κατάρ και η Αίγυπτος. Επίσης πρέπει να σημειώσουμε ότι η Γερμανία (9%), η Ιταλία (9%), και η Γαλλία (6%) καταναλώνουν το 24% των ευρωπαϊκών εισαγωγών φυσικού αερίου. Αυτό το γεγονός εξηγεί και την… ακατανόητη για πολλούς επίσημη επίσκεψη της Γερμανίδας Καγκελαρίου στην Κύπρο

(11/01/2011) όπου και προέβη σε οξύτατες δηλώσεις εναντίον της Τουρκίας για την αδιαλλαξία της στην επίλυση του Κυπριακού. Υπό ανάλογο πνεύμα εκείνου του μερκελιανού ενδιαφέροντος, δύναται να εξηγηθεί και η ενεργός ανάμειξη σε «θερμό επίπεδο» των στρατιωτικών δυνάμεων της Γαλλίας και της Ιταλίας στην Λιβύη για την ανατροπή του καθεστώτος Καντάφι. Είναι, όμως, σημαντικό και εντείνει την ισχύ αυτής της αναγνώσεως των «δυτικών αναμείξεων» στα αραβικά εξεγερσιακά τεκταινόμενα, το γεγονός ότι κατά το έτος 2020 η ΕΕ δεν θα παράγει ενεργειακούς πόρους περισσότερο από το 1/3 των αναγκών της ενώ από το έτος 2030 και μετά θα εξαρτάται από τις εισαγωγές κατά 80% περίπου. Στο σημείο αυτό πρέπει να παρατηρήσουμε τα εξής σημαντικά ζητήματα: Η Ολλανδία θα διατηρήσει την ενεργειακή της αυτονομία για αρκετά χρόνια ακόμη ενώ η Μεγάλη Βρετανία, η οποία υπήρξε ο μεγαλύτερος παραγωγός υδρογονανθράκων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έχει μετατραπεί σε εισαγω-

γέα. Αλλά και άλλες μεγάλες καταναλώτριες σε φυσικό αέριο ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία, η Ιταλία, η Γαλλία και η Ισπανία αρχίζουν πλέον να επιδεικνύουν υψηλούς ρυθμούς αυξήσεως ενεργειακής εξαρτήσεως [3]. Επίσης, λαμβάνοντας υπόψη ότι η διεθνής κατανάλωση φυσικού αερίου κατά το έτος 2009 ανήρχετο στο ύψος των 2,94 τρισ. κυβικών μέτρων (Τm3)[4] αλλά και ότι τα πιθανά και τεχνικώς απολήψιμα με τις σημερινές τεχνολογίες αποθέματα φυσικού αερίου που υπάρχουν στην Κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), ανέρχονται σύμφωνα με την BEICIP/ FRANLAB και το IFP (Institut Francais du Petrole) σε περίπου 3 τρισ. κυβικά μέτρα, όπως επίσης ότι μία ισοδύναμη ποσότητα της τάξης των 2-3 τρισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου είναι πολύ πιθανή στην ελληνική δικαιοδοσία της Λεκάνης του Ηροδότου, (χωρίς τα 800 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου των ισραηλινών κοιτασμάτων), εγγίζουμε σε διαθέσιμα αποθέματα σχεδόν το διπλάσιο, της ετήσιας διεθνούς καταναλώσεως φυσικού αερίου μόνο και αποκλειστικά με τα ελληνοκυπρι-

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

13


ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ακά αποθέματα. Μαζί με τα ισραηλινά αποθέματα, ένας ενεργειακός στρατηγικός άξονας Ισραήλ-Ελλάδος-Κύπρου υπερβαίνει το διπλάσιο της διεθνούς ενεργειακής καταναλώσεως σε φυσικό αέριο, μετρούμενο σε τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Ας μη λησμονούμε ότι η ΕΕ εισάγει σήμερα το 83% περίπου των αναγκών της σε πετρέλαιο και το 57% του αερίου της, θεωρουμένη ως ο παγκοσμίως σημαντικότερος εισαγωγέας υδρογονανθράκων. Συνεπώς, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενώσεως προκύπτει ότι τα τρία αυτά αποθέματα, αρκούν για την-κατ' αποκλειστικότητα-τροφοδοσία της Ε.Ε. των 27 για 20 περίπου χρόνια, και για 200 περίπου χρόνια αν συμμετέχουν σε αυτήν μέρος μόνον των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της Λιβύης. Η κατάσταση αυτή, της ενεργειακής εξαρτήσεως της ΕΕ από κράτη του αραβομουσουλμανικού κόσμου, τα οποία ευρίσκονται σε άκρως ευαίσθητη πολιτική αλλά και γεωστρατηγική μετάβαση (Αίγυπτος, Αλγερία, Λιβύη, Τυνησία) αλλά και κράτη όπως η Ρωσία, με υψηλό επίπεδο γεωστρατηγικού ανταγωνισμού με το δίπολο Λονδίνο-Ουάσιγκτον, αναγκάζει τον δυτικό κόσμο και τις αγγλοσαξωνικές χώρες να στρέψουν το βλέμμα προς τα πολλά υποσχόμενα κοιτάσματα της Κύπρου, της Ελλάδος και του Ισραήλ. ΗΠΑ ΚΑΙ ΡΩΣΙΑ ΣΤΟ ΝΕΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΣΥΜΠΛΟΚΟ ΤΗΣ Ν/Α ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ Η Ζώνη του Αρκτικού κύκλου, λόγω της γεωκλιματικής αλλαγής και της ολοένα και περισσότερο επιταχυνόμενης τήξεως των πάγων, αρχίζει πλέον να δημιουργεί έναν νέο δίαυλο διεξόδου για την εμπορευματική κυκλοφορία των ρωσικών αγαθών και μάλιστα δια των συντομοτέρων, γεωγραφικώς και χρονικώς, δρομολογίων. Το γεγονός αυτό απελευθερώνει την Ρωσία από την «δουλείαν του Rimland», δηλαδή του Αναχωματικού Δακτυλίου του Ν. J. Spykman[5], ο οποίος την εμπόδιζε να εξέλθει δια την διεξαγωγή του εμπορίου της, στα «θερμά ύδατα» της Μεσογείου. Τώρα η Ρωσία είναι ελευθέρα από πλευράς εμπορευματικών διαύλων και θα είναι όλο και περισσότερο προϊόντος του χρόνου. Με αυτό ως δεδομένο, αντιλαμβανόμεθα ότι η Τουρκία δεν διαθέτει πλέον την ιδίαν στρατηγική σημασία δια την «Ει14

δικήν Σχέσιν/special relationship» Λονδίνου-Ουάσιγκτον και φυσικά, δια το ΝΑΤΟ, ως αποτελούσα μέρος του αναχωματικού αυτού δακτυλίου εναντίον των καθοδικών τάσεων και επιδιώξεων της Ρωσίας. Αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία οφείλει να εφεύρει, να δημιουργήσει και να διεκδικήσει μία νέα «γεωπολιτική μοναδικότητα» η οποία να της προσφέρει και την αντίστοιχη «γεωστρατηγική μοναδικότητα». Και προς τούτο η Τουρκία ανακάλυψε τον Νεοοθωμανισμό προσπαθώντας να ποδηγετήσει τον αραβομουσουλμανικό κόσμο αλλά και τον περσομουσουλμανικό σιϊτικό κόσμο. Είναι , όπως πιστεύει, ο μόνος τρόπος να αναδειχθεί ως η απολύτως «απαραίτητος» σύμμαχος της Ειδικής Σχέσεως εις το μέλλον, ελπίζοντας ότι θα καταστεί η νέα ηγεμονική δύναμις της περιοχής των πετρελαίων και του φυσικού αερίου της Μέσης Ανατολής. Συνεπώς, αν αυτό μπορούσε να πραγματοποιηθεί, η Τουρκία θα ήτο η ηγεμών του ελέγχου των υδρογονανθράκων, στην ευρύτερη περιοχή και άρα διεθνής ηγεμονική δύναμη. Η Ρωσία, όμως, δεν φαίνεται διατεθειμένη να επιτρέψει να εξαφανιστούν κάποια αντίβαρα, όπως είναι η κατάρρευση του καθεστώτος του Μπάαθ από το πολιτικό σκηνικό της Νέας Συρίας, έστω και εάν συναινέσει τελικώς στην απομάκρυνση του Μπασίρ αλ Άσαντ και αυτό δεν μπορεί παρά να θεωρείται θετικό ενδεχόμενο από ισραηλινής πλευράς. Διότι ένα πλουραλιστικό πολιτικό φάσμα στη Συρία είναι επ' ωφελεία των δημοκρατικών διαδικασιών αλλά και εμποδίζει την μονοκρατορία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στην Δαμασκό. Αυτή η κατάσταση επιτρέπει στην Ιερουσαλήμ να έχει κοσμικούς συνομι-

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013

λητές στη Συρία, έστω και αν αυτοί δεν συμφωνούν κατ' αρχήν με την ισραηλινή εξωτερική πολιτική. Διότι, ένα πλουραλιστικό πολιτικό σκηνικό στην Συρία, ως αντίβαρο της ισχύος της ανερχομένης Μουσουλμανικής Αδελφότητας δεν είναι αρνητικό ούτε για την ισορροπία στην περιοχή. Με δεδομένες, επομένως, τις διαρραγείσες σχέσεις Δαμασκού-Αγκύρας και τον ρόλο, ανοικτά πλέον, της τουρκικής ΜΙΤ υπέρ της ανατροπής του προέδρου Άσαντ, η Κύπρος οφείλει να τηρήσει τις ισορροπίες και να διατηρήσει καλές σχέσεις με την κοσμική πολιτική σε αυτή την πτέρυγα του συριακού πολιτικού φάσματος. Διότι το συριακό έδαφος μετατρέπεται με την σύμπραξη της Τουρκίας και την εκπεφρασμένη δυσφορία του Άσαντ, σε πεδίο ανταγωνισμού μεταξύ των Ιρανικών και Τουρκικών Μυστικών Υπηρεσιών και υπό το βλοσυρό βλέμμα της Μόσχας η οποία δεν είναι διατεθειμένη να δει τις ισορροπίες στην περιοχή να ανατρέπονται εις βάρος της με την επακόλουθη ενίσχυση του ισλαμιστικού κινήματος στο υπογάστριό της. Συνεπώς η Κυπριακή Δημοκρατία οφείλει να αποδειχθεί ιδιαιτέρως προσεκτική ως προς τον χειρισμό των υπαρξιακών συμφερόντων της Ρωσικής πλευράς, μιας δυνάμεως με ολοένα και αυξανόμενη προβολή ισχύος στην περιοχή της Ν/Α Μεσογείου. Διότι με τις ρωσικές ανησυχίες, ευθυγραμμίζεται και ο εντεινόμενος φόβος των συριακών κουρδικών πληθυσμών έναντι του ενδεχομένου επικρατήσεως της Μουσουλμανικής Αδελφότητος στην Νέα Συρία. Φόβος έκδηλος τον οποίον συμμερίζεται απολύτως η Μόσχα, και ακόμη η Κίνα αλλά και η Ουάσιγκτον και η Ιερουσαλήμ. Ση-


ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ μειωτέον (βλ. Χάρτη 1) ότι οι πληθυσμοί αυτοί (περίπου 2, 5 εκατομμύρια) ζουν σε περιοχές πού εφάπτονται γεωγραφικώς με το ιρακινό Κουρδιστάν, το οποίο είναι de facto ολοκληρωμένο κράτος, με Βουλή 111 βουλευτών, σημαία, εθνικό στρατό, αστυνομία και εθνικό δικαστικό σύστημα, υπό αμερικανική προστασία. Το ρητορικό, επομένως, ερώτημα που τίθεται είναι ο τρόπος με τον οποίο θα αντιδράσει η κυβέρνηση του Ιρακινού Κουρδιστάν, μετά το κύμα μεταναστών που θα προκύψει προς τα εδάφη του από την συριακή πλευρά, στο ενδεχόμενο επικρατήσεως ισλαμιστικής κυβερνήσεως των Αδελφών Μουσουλμάνων, στη Δαμασκό: Μήπως με ανακοίνωση ενσωμάτωσης των εδαφών τους (συριακά) στα εδάφη του ιρακινού Κουρδιστάν; Μήπως με πολιτική ανοικτών συνόρων προς τη συριακή κουρδική περιοχή; Αυτό, όμως, δεν θα καταλήξει, μοιραίως σε συνένωση των δύο κουρδικών περιοχών σε ένα κράτος: Kαι βεβαίως εάν αυτό συμβεί υπό αμερικανικό έλεγχο και εγγυήσεις ασφαλείας, δεν είναι δυνατόν να εκφραστούν άλλου είδους αντιρρήσεις και αντιστάσεις από την ισλαμιστική κυβέρνηση της Αγκύρας η οποία, σε καμία περίπτωση δεν είναι σε θέση να ισχυρισθεί ότι θα αποτελέσει αυτή τον εγγυητή των δικαιωμάτων και πολιτικών ελευθεριών των κουρδικών αυτών πληθυσμών. Διότι, έχει άκρως βεβαρυμμένο «ποινικό μητρώο» επί του θέματος αυτού. Και επίσης, δεν νοείται από πλευράς Ουάσιγκτον να θυσιάσει ένα πιστό σύμμαχο και την μοναδική νησίδα σταθερότητος την οποία θα διαθέτει στην εύφλεκτη αυτή περιοχή, για να ικανοποιήσει τους ιρανόφιλους ισλαμιστές της Αγκύρας. Η επανάληψη επομένως του ιδίου λάθους από πλευράς ΗΠΑ, θα αποτελεί για την πολιτική της, έγκλημα καθοσιώσεως. Επίσης, η πρόσφατη αναίμακτη αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Ιράκ, υποδηλώνει συνδιαλλαγή μεταξύ Ουάσιγκτον και σιϊτών του ιρακινού νότου, ώστε να μην ενοχληθούν οι αμερικανικές δυνάμεις κατά την αποχώρησή τους από τα ιρακινά εδάφη έναντι «παραχωρήσεως επιρροής» στο αραβοσιϊτικό στοιχείο του Νοτίου Ιράκ όπου ηγείται ο Αγιατολλάχ Σιστάνι, Ιρανός υπήκοος, και δραστηριοποιείται ο «Στρατός του Μάχντι»

(Jaish al Mahdi), δηλαδή η ισχυρή ένοπλη σιϊτική πολιτοφυλακή. Με δεδομένο, μάλιστα, ότι το 62% του ιρακινού πληθυσμού είναι σιϊτες, αντιλαμβανόμεθα ότι οι ιρανικές επιρροές στο νέο Ιράκ θα δύναντο να είναι σημαντικές έως απόλυτες, πλην του ήδη συγκροτηθέντος ιρακινού Κουρδιστάν. Αυτό το “οιονεί κράτος”, δύναται να αποτελέσει το μελλοντικό τείχος προστασίας μεταξύ της προσπάθειας προβολής ισχύος του Ιράν επί των αράβων σιϊτών του Ιράκ. Άρα, θα διαδραματίζει πολύτιμο ρόλο ασφαλείας και σταθερότητας στην περιοχή για τον στρατηγικό σχεδιασμό της Ουάσιγκτον. Διαδοχικώς, αυτό σημαίνει ότι αφενός μεν οι τουρκικές βλέψεις για προβολή ισχύος στα ιρακινά εδάφη περιορίζονται σημαντικά ισχυροποιουμένης της θέσεως των κουρδικών πληθυσμιακών συγκεντρώσεων στην περιοχή. Η Άγκυρα, επομένως ευρίσκεται και πάλι εγκλωβισμένη σε στρατηγικό δίλημμα, εφόσον συνεχίζει να πραγματοποιεί διπλωματικές «πιρουέτες» στις σχέσεις της μεταξύ Δαμασκού και Τεχεράνης. Η δυναμική της στρατηγικής απολήξεως προβολής ισχύος των ΗΠΑ στην περιοχή, υπό αυτά τα δεδομένα, κρυσταλλούται στον άξονα Ισραήλ-Κύπρος-Κρήτη-Μάλτα-Γιβραλτάρ. ΤΟΥΡΚΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Η Τουρκία, όμως, δυσφορεί και με την επικείμενη ανάληψη της ευρωπα-

ϊκής προεδρίας από την Κύπρο γι αυτό και προσπαθεί να εμπλέξει στην υπόθεση αυτή και την προεδρία των Η.Ε. μέσω του, άκρως αμφιλεγομένου ως προς την ευθυκρισία του, αυστραλού μεσολαβητή κ. Αλεξάντερ Ντάουνερ. Ο γράφων δεν ανήκει εις την χορεία των «οψίμων» και πολλών, εσχάτως, υποστηρικτών της ελληνο-κυπρο-ισραηλινής συνεργασίας, και συνεχίζει να γράφει, εδώ και είκοσι περίπου χρόνια, ότι η στρατηγική συνεργασία ΕλλάδοςΚύπρου-Ισραήλ πρέπει να ολοκληρωθεί στο ενεργειακό και αμυντικό επίπεδο, όπως και σε αυτό της διασφάλισης της σταθερότητας και ασφαλείας στην ευρύτερη λεκάνη της Μεσογείου. Διότι η Ευρωπαϊκή και Νατοϊκή συνάμα διάσταση της Ελλάδος, η Ευρωπαϊκή διάσταση της Κύπρου και η διεθνούς διπλωματικής επιρροής διάσταση του Ισραήλ, αποτελούν τις καλύτερες εγγυήσεις ασφαλείας και αξιοπιστίας σε μια περιοχή που συγκλονίζεται από την αστάθεια της πρόσφατα εκραγείσης «Αραβικής Ανοίξεως» η οποία μετεξελίσσεται σε «Ισλαμικό Φθινόπωρο» και φοβούμαι ότι βαίνει ολοταχώς για ένα «Ισλαμιστικό Χειμώνα». Ο «ισλαμιστικός χειμώνας» αυτός μπορεί να αποβεί άκρως αρνητικός στην πρόοδο του Κυπριακού όπως φαίνεται από τις δηλώσεις του Τούρκου αναλυτή Erol Kaymak, στον οποίον παραπέμπει η αγγλόφωνη κυπριακή εφημερίδα «Cyprus mail». Ο τούρκος αναλυτής ισχυρίζεται ότι οι τουκο-

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

15


ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ κύπριοι ηγέτες, φοβούμενοι (δήθεν) «ναυάγιο των διαπραγματεύσεων» ελπίζουν και προωθούν την εξής συμφωνία: την αναγνώριση της αυτοδιακηρυχθείσας και μη αναγνωρισμένης ανυπάρκτου «Δημοκρατίας της Βορείου Κύπρου» από τις αραβικές χώρες της περιοχής έναντι της τουρκικής υποστηρίξεως στην Παλαιστιακή υπόθεση» [6]. Οι χώρες αυτές, ως γνωστόν, αποτελούν μέλη και του Οργανισμού Ισλαμικής Διασκέψεως (Ο.Ι.Δ.) και του Αραβικού Συνδέσμου και το έχουν ήδη πράξει στο εσωτερικό του Οργανισμού τους, υπό την επωνυμία «Τurkish Cypriot State». Μια «αναγνώριση» η οποία ελήφθη και με την θετική ψήφο των Παλαιστινίων των οποίων η Παλαιστινιακή Ανεξάρτητη Αρχή έχει ήδη αναγνωρισθεί στο πλαίσιο του Ο.Ι.Δ. ως κράτος υπό την επωνυμία «Palaistinian State» [7]. Την εκμετάλλευση των παλαιστινιακών ελπίδων και πόθων για την απόκτηση κράτους, για ιδιοτελείς και επιθετικούς προς την Ελλάδα και την Κύπρο λόγους, είχαμε εντοπίσει και αναδείξει από την επιχείρηση της ισλαμιστικής Ι.Η.Η. στην πρώτη «Flottila» με επικεφαλής το «Μαβί Μαρμαρά» προς τη Γάζα. Τις θέσεις μας του Μαϊου του 2011, ήρθε να δικαιώσει, ένα περίπου έτος μετά, η συντριπτική για την Τουρκία έκθεση Palmer [8] η οποία προκάλεσε έκρηξη αγανακτήσεως της Αγκύρας, όπως κάθε φορά που το Ισραήλ αποδεικνύει τις, άνευ περιεχομένου, απειλές ή τους ισχυρισμούς της. Η έκθεση αυτή, ακυρώνει εμφατικώς τις επιδιώξεις της ισλαμιστικής Τουρκίας να δράσει υπό «καθεστώς υπερασπιστή της διεθνούς νομιμότητας και του ανθρωπισμού» στη Μέση Ανατολή -και στα πλήρη κοιτασμάτων φυσικού αερίου και υδριτών μεθανίου ύδατα της Ν/Α Μεσογείου- ώστε να καρπωθεί ανέξοδα -υπό τον μανδύα της δικαιοσύνης, της ηθικής και της νομιμότητας, την επιδοκιμασία του αραβοισλαμικού κόσμου αλλά και της Δύσεως- την μερίδα του λέοντος εξ αυτών. Η νεο-χαλιφατική Άγκυρα αντιλαμβάνεται, ότι εάν λειτουργήσει ο άξονας μεταφοράς υδρογονανθράκων ΙσραήλΚύπρου-Κρήτης-Ιονίου-Ευρώπης [9], (Βλ. Χάρτες 2 και 3 και τον συνδυασμό των δρομολογίων τους τα οποία προβλέπουν τον άξονα: Ισραήλ, Κύπρος, Κρήτη, Ιόνιο, ΕΕ) ακυρώνεται κάθε φιλοδοξία της: 16

- Να εκβιάζει την δυτική Οικονομία και Πολιτική μέσω του αγωγού φυσικού αερίου Ι.T.G.I αλλά και μέσω του πιθανού να κατασκευασθεί, σε διαφορετική περίπτωση, σωληναγωγού Νabucco και - Να συνεργασθεί με τη Ρωσία στον τομέα της μεταφοράς φυσικού αερίου από την Σαμψούντα στον Κόλπο της Κιλικίας ώστε να επηρεάζει με ανάλογο τρόπο τον Λίβανο και την Συρία, αλλά κυρίως το Ισραήλ. Ο άξονας, όμως, Ισραήλ-ΚύπρουΚρήτης-Ιονίου-ΕΕ, εντός του 2014, θα έχει δυναμικότητα μεταφοράς περί το ένα τρισεκατομμύριο κυβικά μέτρα φυσικού αερίου στην ενεργοβόρο ευρωπαϊκή οικονομία και, μάλιστα, εν καιρώ οικονομικής κρίσεως. Εντός δε της προσεχούς οκταετίας η δυναμικότητά του θα εξαπλασιαστεί. Αυτό σημαίνει πλήρη απεξάρτηση της Δύσεως από τους αραβομουσουλμανικούς, αλλά και από τους ρωσικούς, υδρογονάνθρακες δηλαδή πλήρη αχρήστευση των δρομολογίων τα οποία φιλοδοξεί να ελέγξει η Τουρκία. Ο έλεγχος, όμως, από την ισλαμιστική πλέον Τουρκία, αυτών των δρομολογίων, είναι κάτι που δεν εξυπηρετεί τις ΗΠΑ και το Ισραήλ διότι τις εκθέτει στους εκβιασμούς μιας νεο-οθωμανικής Άγκυρας με εξαιρετικά επικίνδυνες «φιλίες και συνεργασίες» στην περιοχή. Επίσης, η Άγκυρα θεωρεί ότι μόνον με αυξημένο κύρος στον ισλαμικό κόσμο, θα μπορεί πειστικά να διεκδικήσει τη λεία της από τα πετρέλαια και τα φυσικά αέρια της Νέας Λιβύης αλλά και στη σύναψη συμφωνιών με την Αίγυπτο για κοινά όρια των ΑΟΖ των δύο χωρών, χωρίς την αναφορά στην ΑΟΖ του Καστελλόριζου. Εδώ, βεβαίως, η ολιγωρία της ελληνικής πλευράς, την διευκολύνει. H Τουρκία, όπως, είναι γνωστό, δεν αναγνωρίζει δικαίωμα ΑΟΖ ούτε υφαλοκρηπίδας στο Καστελόριζο γι’ αυτό και προβαίνει σε παραχωρήσεις προς την Τ.P.A.O. (Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίων) κατά το προσφιλές της σύστημα του «Γιάννης κερνάει και Γιάννης πίνει». Επίσης, είναι προφανές ότι είναι γνωστά στην ΄Αγκυρα τα αποθέματα υδριτών μεθανίου στην περιοχή των υποθαλασσίων οροσειρών του Αναξιμάνδρου, Αναξιμένους και Αναξαγόρα. Είναι δε εμφανές ότι με την παράνομη κατά το Δίκαιο της Θαλάσσης (του 1982) «διαγραφή» από τον χάρτη της

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013

ΑΟΖ των Νήσων Μεγίστης (Καστελόριζο), Στρογγύλης και Ρω, η τουρκική ΑΟΖ φθάνει μέχρι την Αιγυπτιακή ΑΟΖ και εφάπτεται αυτής σε ένα εύρος περίπου 140 χιλιομέτρων (βλ. Χάρτη 4). Η πρώτη γεωπολιτική παρατήρηση που γίνεται στον Χάρτη 4, είναι το ότι τα υποθαλάσσια όρη Αναξιμάνδρου, Αναξιμένους και Αναξαγόρα, τα οποία διαθέτουν και πλούσια κοιτάσματα Υδριτών Μεθανίου [10] υπάγονται , κατά την τουρκική άποψη, καθ' ολοκληρίαν υπό «τουρκική δικαιοδοσία». Η γεωμετρική αυτή χάραξη βάσει των τουρκικών αυθαιρέτων σχεδιασμών, λαμβανομένων υπόψη και των σχετικών δηλώσεων της τουρκικής πλευράς ότι δεν θα επιτρέψει στο Ισραήλ να χρησιμοποιήσει την τουρκική ΑΟΖ για να μεταφέρει τους υδρογονάνθρακές του (είτε με αγωγό είτε υπό μορφήν LNG) οδηγεί το Ισραήλ σε μεταφορική ασφυξία και το εκβιάζει αφόρητα, εφόσον νοτιότερα ευρίσκεται η αιγυπτιακή ΑΟΖ και οι σχέσεις με την Αίγυπτο έχουν άδηλο μέλλον για την Ιερουσαλήμ. Είναι λοιπόν σαφές ότι ο μόνος γεωπολιτικός δρών στην περιοχή ο οποίος δύναται να αναιρέσει τον μεταφορικό στραγγαλισμό του ισραηλινού κράτους είναι το δίπολο Ελλάδος-Κύπρου με κοινό όριο στις Αποκλειστικές Οικονομικές τους Ζώνες. Η περίπτωση αυτή είναι και η μόνη υπαγορευόμενη από τη Νέα Συμβάση για το Δίκαιο της Θάλασσας του Montego Bay του 1982 [11], όπως ορίζουν και τα σχετικά του άρθρα: 55 και 56. Αναφορικά, πάντως, με την υφαλοκρηπίδα οι διατυπώσεις είναι απολύτως σαφείς και ενισχύονται μάλιστα από τη Συνθήκη του Montego Bay του 1982. Όλα αυτά η Τουρκία επιμένει να τα αγνοεί ώστε να επιτύχει το σκοπό της: εκβιάζοντας μέχρις στραγγαλισμού το Ισραήλ, να κερδίσει την εμπιστοσύνη του αραβο- και περσο- μουσουλμανικού κόσμου, να επιτύχει την αναγνώριση του ψευδοκράτους στην κατεχόμενη βόρεια Κύπρο, να προχωρήσει στην τουρκοποίηση του ελεύθερου νότιου τμήματος και κατέχοντας την Κύπρο να κυριαρχήσει επί του μεγαλύτερου μέρους των κοιτασμάτων της Λεκάνης της Λεβαντίνης και του Ηροδότου. Αυτό σημαίνει να κυριαρχήσει σε 5 Τm3 φυσικού αερίου. Κατόπιν τούτου, το «ζήτημα Ελλάς» αποτελεί εξαιρετικά


ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ απλή υπόθεση για την Τουρκία. Υπολογίζει, όμως, «χωρίς τον ξενοδόχο» η Τουρκία... Και αυτός έχει πολλά πρόσωπα και πολλά ονοματεπώνυμα: αμερικανικά, κουρδικά, ιρανικά, συριακά αλλά και ισραηλινά... ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΙΣΧΥΟΣ Επίσης, η επιδίωξη των Τούρκων εμπεριέχει σημαντικά θεωρητικά και πρακτικά σφάλματα στη σύλληψη της: Συγκεκριμένα, - Γιατί άραγε, η Σαουδική Αραβία, η κάτοχος των Ιερών Τόπων του Ισλάμ, της Μέκκας και της Μεδίνας, αλλά και που στο υπέδαφός της βρίσκονται τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα διεθνώς πετρελαϊκά αποθέματα, δηλαδή περί το 40% του αργού πετρελαίου παγκοσμίως [12], να παραχωρήσει την ηγεμονία του αραβομουσουλμανικού κόσμου σε ένα κράτος μη αραβικό, το οποίο δεν έχει μάλιστα και κανένα θεολογικό ή οικονομικό προβάδισμα; - Γιατί άραγε, ο Αραβομουσουλμανικός σουνιτικός κόσμος να δεχθεί να γίνει υποχείριο των «Τούρκων καταστροφέων του ιστορικού Χαλιφάτου»; - Γιατί άραγε το Ιράν, το σιιτικό, θρησκευτικο και πολιτικό κέντρο της Ευρύτερης Μέσης Ανατολής, να παραχωρήσει μια τέτοιου είδους ηγεμονία στους «σουνίτες της Άγκυρας»; Και μάλιστα όταν τα αποθέματά του σε υδρογονάνθρακες ανέρχονται στο ύψος των 137.6 Gbbl, δηλαδή στη παγκόσμια κατάταξη τέταρτο σε αποδεδειγμένα αποθέματα αργού πετρελαίου. Και επίσης όταν διαθέτει αποθέματα φυσικού αερίου της τάξεως των 1,045.7 τρισ. κυβικών ποδών ή 29.61 τρισ. κυβικών μέτρων (δηλ. περίπου το 15.8% των διεθνών αποθεμάτων φυσικού αερίου). Συνεπώς, είναι ο δεύτερος διεθνώς μεγαλύτερος κάτοχος αποθεμάτων φυσικού αερίου μετά την Ρωσία. - Γιατί άραγε να δεχθεί να «καπελωθεί» το Κάιρο από την Τουρκία, η λαμπρή αυτή έδρα του Αραβικού Χαλιφάτου με τους Άραβες Φατιμίδες Χαλίφες από το 909 έως το 1171 και τους Αβασίδες Χαλίφες από το 1261 έως το 1517, δηλαδή εν συνόλω πεντακόσια δέκα οκτώ έτη, όταν η Οθωμανική δυναστεία κράτησε τη έδρα αυτή εκατό χρόνια λιγότερα και όλοι οι Άραβες ιστορικοί θρηνούν μέχρι σήμερα για το έτος 1517 οπότε θεωρούν ότι κατελύθη το Χαλιφάτο, όταν ο τελευταίος

Αβασίδης Χαλίφης εν Καΐρω, αναγκαστικά παρέδωσε την εξουσία του στον Οθωμανό Τούρκο Σελήμ τον Α'; - Και εάν η Άγκυρα θυμήθηκε όψιμα την Ισλαμική διακυβέρνηση και το Χαλιφάτο [13], τι να πουν δηλαδή τότε, οι Αιγύπτιοι Αδελφοί Μουσουλμάνοι, κατεξοχήν υποστηρικτές και πρώτοι θεωρητικοί στην νεότερη ιστορία του θεσμού αυτού όπως και γεννήτορες του διεθνούς ισλαμιστικού κινήματος από το 1928, στην Ισμαηλία της Αιγύπτου, υπό τον Χάσαν αλ-Μπάνα; Και μάλιστα σήμερα, όπου η δύναμη της Αδελφότητός των εκφράζεται ιδιαιτέρως αυξημένη στην, μετά Μουμπάρακ, Αίγυπτο; Βεβαίως, οι σχέσεις Ισραήλ - Κυπριακής Δημοκρατίας ενισχύθηκαν και από την επίσκεψη του ισραηλινού πρωθυπουργού κ. Βενιαμίν Νετανιάχου στις 16 Φεβρουαρίου 2011 που ήταν η πρώτη επίσκεψη ισραηλινού πρωθυπουργού στην Κύπρο και μάλιστα στέφτηκε με απόλυτη επιτυχία [14]. Τούτων δεδομένων, όμως, σημειώνουμε ότι ο δυτικός κόσμος αλλά και οι ΗΠΑ ειδικότερα, θα έβλεπαν πολύ θετικά την απεξάρτηση της ενεργειοβόρου ευρωπαϊκής βιομηχανίας από τους αραβομουσουλμανικούς και ιρανικούς υδρογονάνθρακες. Λαμπρό παράδειγμα αποτελεί η πρόσφατη απόφαση (4 Ιανουαρίου 2012) ΕΕ και ΗΠΑ για εμπάργκο στις εισαγωγές της δύσης προϊόντων ιρανικών υδρογονανθράκων. Η στρατηγική σημασία ενός λειτουργούντος ήδη διαδρόμου μεταφοράς φυσικού αερίου προς την Ευρώπη υπ' αυτήν την συγκυρία, είναι περισσότερο από προφανής. Και ακριβώς επ' αυτού έρχεται να συμβάλει η δημιουργία ενός μεταφορικού άξονα φυσικού αερίου προς την Ευρώπη πού ξεκινά από το Ισραήλ και μεσολαβούσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Κρήτης και του Ιονίου Πελάγους θα έχει κατάληξη τους ιταλικούς λιμένες. Ο άξονας αυτός αποφεύγει κάθε ανάμειξη αραβομουσουλμανικού στοιχείου, όπως επίσης και κάθε ανάμειξη της Τουρκίας η οποία θα ενοχλούσε τα μέγιστα το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, ιδιαιτέρως την περίοδο αυτήν, λόγω και των άκρως τεταμένων Τουρκοισραηλινών σχέσεων και της αμφιλεγόμενης στάσης της Άγκυρας ως προς τις σχέσεις της με την Τεχεράνη μετά το εμπάργκο της Δύσης για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc. All rights reserved. ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ [1] Βλέπε: http://www.selectra.info/index.php/ Consommation-mondiale-de-gaz-naturel.... [απόληψη: 9 Φεβρ. 2012]. [2] BP Statistical Review of World Energy, June 2010, [Source: Includes data from Cedigaz]. [3] Βλέπε http://www.science.gouv.fr/fr/ dossiers/bdd/res/2619/quel-avenir-pour-le-... [απόληψη: 9 Φεβρ. 2012]. [4] BP Statistical Review of World Energy, June 2010 , [Source: Includes data from Cedigaz]. [5] Ι. Θ. Μάζης, (Επιστημονική Επιμ.-Πρόλογος), Nicholas J. Spykman, Η Γεωγραφία της Ειρήνης (The Geography of the Peace, 1943), GEOLAB - Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 2004 [6] Βλέπε: http://actualite.portail.free.fr/ france/06-02-2012/chypre-turquie-gare-a... [απόληψη: 9 Φεβ. 2012] [7] Ι. Θ. Μάζης, «Ο Οργανισμός Ισλαμικής Διάσκεψης, η Τουρκία και τα “απαράγραπτα δίκαια” του Ελληνισμού», ΕΠΙΚΑΙΡΑ - Λιβάνης, Αθήνα, τεύχος 35, 16/06/2010, σσ. 80-83. [8] Βλ. «Report of the Secretary-General’s Panel of Inquiry on the 31 May 2010 Flotilla Incident, July 2011, [Strictly Confidential ], (Sir Geoffrey Palmer, Chair : President Alvaro Uribe, Vice-Chair :Mr. Joseph Ciechanover Itzhar , Mr. Süleyman Özdem Sanberk). [9] Όπως είχε ήδη υποδείξει ο γράφων στο έργο του: Ι. Θ. Μάζης, Γεωπολιτική προσέγγιση για ένα Νέο Εθνικό Αμυντικό Δόγμα, Παπαζήσης, 2006, σ. 47. [10] Mazis, Ioannis Th., -Sgouros, George., “Geographical Distribution of Methane Hydrates and International Geopolitics of Energy: The Ressources in Eatern Mediterranean”, Civitas Gentium 1:1 (2011) p. 33-40 [11] Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θαλάσσης (UNLOSC) του 1982, μεταξύ άλλων, δίνει σαφείς ορισμούς για την Αιγιαλίτιδα Ζώνη (ΑΖ) ή τα Χωρικά Ύδατα, τη Συνορεύουσα ή Παρακείμενη Ζώνη, την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ). Η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θαλάσσης, η οποία συμφωνήθηκε το 1982 στο Montego Bay της Τζαμάικας και τέθηκε σε εφαρμογή στις 16 Νοεμβρίου 1994, αντικατέστησε τέσσερις παλαιότερες διεθνείς συνθήκες. Σε ψηφοφορία που έγινε στις 30 Απριλίου 1982 στη Νέα Υόρκη για τη νέα Σύμβαση 130 κράτη ψήφισαν υπέρ, 4 κατά και 17 τήρησαν αποχή. Μεταξύ των κρατών που ψήφισαν κατά της Σύμβασης ήταν και η Τουρκία. Μέχρι το τέλος του 2008 επικύρωσαν τη Σύμβαση 157 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Κύπρος (12 Δεκεμβρίου 1988) και η Ελλάδα (21 Ιουλίου 1995). [12] Σ.Σ.: Δηλαδή της τάξεως των 267 Gbbl [:δισ βαρελιών], συμπεριλαμβανομένων και των 2.5 Gbbl στο υπέδαφος της Σαουδο-κουβεϊτιανής Ουδετέρας Ζώνης. [13] Βλ. Κυριακός Νικολάου-Πατραγάς, Χαλιφεία και Ισλαμική Διακυβέρνησις, Ηρόδοτος, Αθήνα 2011 [14] http://actualite.portail.free.fr/ france/06-02-2012/chypre-turquie-gare-a... [απόληψη: 9 Φεβ. 2012].

*Ο Ιωάννης Θ. Μάζης είναι καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας στο τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και διδάσκει τα μαθήματα της Οικονομικής Γεωγραφίας και Γεωπολιτικής των Χωρών της Μέσης Ανατολής και της Τουρκίας.

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

17


ΑΡΘΡΟ

Αν "τρελαθεί" ο Ερντογάν εμείς τι κάνουμε;

Γράφει ο Νίκος Χειλαδάκης Δημοσιογράφος Συγγραφέας Τουρκολόγος

18

Όλες οι τελευταίες εξελίξεις, ενδείξεις και αναλύσεις που έρχονται από την ίδια την Τουρκία, δείχνουν πως ο Τούρκος πρωθυπουργός, Ταΐπ Ερντογάν, ο οποίος μάλιστα έχει και πολλούς θαυμαστές εδώ στο «τουρκολάγνο Γιουνανιστάν», (το πρωτοφανές είναι ότι έχει κυκλοφορήσει και βιβλίο στα ελληνικά που εξυμνεί τον Ερντογάν και παρουσιάστηκε με πολλές τιμές στην Τουρκιά), έχει καβαλήσει κυριολεκτικά το καλάμι και φαντάζεται ότι είναι ο νέος πορθητής, ο μεγαλόπρεπης σουλτάνος και χαλίφης όλου του ισλαμικού κόσμου. Γεγονός όμως είναι πως η Τουρκία με αυτή την φαντασμένη πολιτική που έχει ασκήσει το περίφημο δίδυμο Ερντογάν-Νταβούτογλου, έχει «καταφέρει» να φέρει τα πάνω κάτω στο εσωτερικό που βράζει σαν ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί με ανυπολόγιστες συνέπειες, ενώ έχει προκαλέσει εχθρότητες σε όλο της τον περίγυρο, (Βουλγαρία, Ρωσία, Αρμενία, Γεωργία μετά την κυβερνητική αλλαγή, Ιράν, Ιράκ, Συρία, Αιγύπτιος και Ισραήλ). Δεν θα είναι άστοχο να ισχυριστούμε πως αυτή την στιγμή η Τουρκία μοιάζει με ένα πληγωμένο θηρίο που μουγκρίζει απελπισμένα προσπαθώντας να δείξει απειλητικά τα δόντια του προς όλες τις κατευθύνσεις από όπου βλέπει παντού εχθρούς. Για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι και επειδή ακούγονται και διάφορα άσχετα στην χώρα μας για τα εξελίξεις στην Τουρκία καθώς υπάρχει τεράστια και επικίνδυνη άγνοια, θα αναφέραμε δειγματικά τα εξής : Την αυστηρή προειδοποίηση προς την τουρκική κυβέρνηση ότι η ενδεχόμενη ανάμειξη της Τουρκίας σε μια στρατιωτική επέμβαση στην Συρία θα αποτελέσει την «θρυαλλίδα» για να ανάψει η φωτιά στο εσωτερικό της Τουρκίας με ανεξέλικτες συνέπειες για την ίδια την συνοχή της χώρας, απεύθυνε στις 29/8 ο παλαίμαχος Τούρκος διπλωμάτης, Nüzhet Kandemir, και πρώην σύμβουλος του τουρκικού υπουργείου εξωτερικών. Ο Τούρκος διπλωμάτης επεσήμανε τον κίνδυνο να δημιουργηθεί άλλη μια μόνιμη πολεμική εστία στην Μέση Ανατολή που θα εμπλέξει αυτή την φορά άμεσα τη Τουρκία. Ήδη έχουν σημειωθεί τα πρώτα επεισόδια

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013

με εμπρησμούς οίκους προσευχής Τούρκων Αλεβητών και επιθέσεις Αλεβiτών ενάντια σε Σουνίτες Σύριους πρόσφυγες, σε περιοχές όπου πλειοψηφεί το τουρκικό αλεβητικό στοιχείο. Οι Αλεβήτες μισούν τον Ερντογάν και μια σπίθα είναι ικανή να ανάψει μεγάλη φωτιά και να προκαλέσει αιματηρές συγκαύσεις. Άλλωστε αυτόν τον κίνδυνο επεσήμανε και ο ίδιος ο Ερντογάν στο αεροδρόμιο όταν ετοιμάζονταν να αναχωρήσει για την σύνοδο G-20 στην Πετρούπολη. Πέραν όμως του Nüzhet Kandemir που χαίρει μεγάλης εκτίμησης στο τουρκικό διπλωματικό σώμα, έχουν αρχίσει να ακούγονται στο εσωτερικό πολλές φωνές που επισημαίνουν την απομόνωση της Τουρκίας και επικρίνουν έντονα την τουρκική εξωτερική πολιτική όπως του γνωστού ισλαμιστή, Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος σε άρθρο του στην ελεγχομένη από τον ίδιο τουρκική εφημερίδα, Zaman, με τον χαρακτηριστικό τίτλο, «Fethullah Gülen dış politika eleştirisi», δηλαδή «Κριτική του Φετουλάχ Γκιουλέν στην εξωτερική πολιτική», επιτίθεται άμεσα στον Ερντογάν τον παλιό του «πνευματικό παιδί» για σοβαρά λάθη στην εξωτερική πολιτική αλλά και για την τουρκική αλαζονεία που απομονώνει την Τουρκία. Η εξέλιξη αυτή είναι πολύ σημαντική γιατί μεγαλώνει ακόμα περισσότερο την αντίθεση των οπαδών του Γκιουλέν που είναι μια μεγάλη δύναμη στον ισλαμικό χώρο, με τον Ερντογάν, αποσταθεροποιώντας πιο πολύ την τουρκική κυβέρνηση. Παράλληλα σε δημοσίευα της τουρκικής εφημερίδας Milliyet, στις 23/8, προβάλλονται οι δηλώσεις τριών άλλων έμπειρων παλαίμαχων Τούρκων διπλωματών, του Onur Öymen, πρώην διπλωματικού πρέσβη της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, του γνωστού πρώην υπουργού Εξωτερικών, İlter Türkmen και του πρώην πρέσβη της Τουρκίας στην Γαλλία, Akın Özçer. Και οι τρεις εξαπολύουν έντονη επίθεση κατά της εξωτερικής πολιτικής του Ερντογάν τον οποίο κατηγορούν για επικίνδυνη πολιτική που έχει φέρει σε πολύ δύσκολη θέση την Τουρκία. Αλλά και οι εξελίξεις στο κουρδικό προκαλούν άλλο ένα μεγάλο πονοκέφαλο καθώς η πορεία του λεγόμενου «ειρηνικού ανοίγματος» προς τους Κούρδους έχει περιέλθει σε


ΑΡΘΡΟ

αδιέξοδο. Πέραν τούτου οι Κούρδοι φέρονται εξοργισμένοι με την Άγκυρα εξ αιτίας της συνεχιζόμενης τουρκικής βοήθειας στους ισλαμιστές που πολεμούν τους Κούρδους στην βορειοανατολική Συρία. Όπως αποκάλυψε και η ίδια η τουρκική εφημερίδα, Taraf, από τις 30/8, ένας από τους σημαντικότερους Κούρδους ηγέτες, ο Murat Karayılan, κατήγγελλε με έμφαση την τουρκική κυβέρνηση ότι βοηθά τους ισλαμιστές της Al Kaida και το παρακλάδι της, Al Nusra, που πολεμά ενάντια του PYD, κουρδικού σκέλους του ΡΚΚ στην Συρία. Η συνεχιζόμενη αυτή υποστήριξη της Τουρκίας προς τους ισλαμιστές, όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο Murat Karayılan, αποτελεί εχθρική πράξη εναντίον των Κούρδων του ΡΚΚ, οι οποίοι, σύμφωνα με τελευταία δημοσιεύματα έχουν σταματήσει την αποχώρηση τους από την Τουρκία και ξανά συσπειρώνονται σε τουρκικό έδαφος έτοιμοι για νέες πολεμικές επιχειρήσεις. Ο συμπρόεδρος του Εκτελεστικού Συμβουλίου του KCK, Cemil Bayık, δήλωσε στις 7/9 ότι το ΡΚΚ σταμάτησε την αποχώρηση. «Θα σταματήσουμε τους αντάρτες. Αν δούμε ότι διεξάγονται επιχειρήσεις, θα καταφύγουμε σε νόμιμη άμυνα. Θα στείλουμε πίσω τις (ένοπλες) ομάδες που αποχώρησαν αν θελήσουν να κλιμακώσουν τον πόλεμο». Αλλά για την συνεχιζόμενη συνεργασία Τουρκίας και Al Kaida για την Συρία, υπάρχουν πολλές αναφορές στον τουρκικό τύπο όπως η πιο χαρακτηριστική στην τουρκική

εφημερίδα Aydınlık, στις 25/8, όπου αποκαλύπτεται πως το κύριο αρχηγείο της Al Kaida που οργανώνει τις επιθέσεις κατά του καθεστώτος Άσαντ βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη και συγκεκριμένα στη περιοχή του Maltepe. Αντιλαμβάνεται κανείς με όλα αυτά καθώς παρακολουθούμε καθημερινά την αλματώδη αύξηση των τουρκικών προκλήσεων προς την ελληνική πλευρά, το τι μπορεί να επακολουθήσει αν οι Ερντογάν-Νταβούτοβλου βλέποντας από τις εξελίξεις να καταρρέει με καταστροφικό τρόπο όλη η πολιτική τους πορεία, θελήσουν να εκτονώσουν όλη αυτή την κατάσταση προς τα δυτικά. Χαρακτηριστικό είναι το πως παρουσίασε ο τουρκικός τύπος την είδηση από την Ελλάδα για τα ληγμένα τρόφιμα σαν η χώρα μας να είναι μια «ληγμένη χώρα» και φυσικά ανίκανη για οποιαδήποτε αντίδραση. Το τουρκικό στρατοκρατικό μόρφωμα ανεξέλικτο είναι μεγάλη απειλή και δυστυχώς η μνημονιακή Αθήνα το μόνο που δείχνει ότι ξέρει να κάνει είναι να χαριεντίζεται με τον πιο ηλίθιο τρόπο απέναντι σε μια Τουρκία που παραπατά εν μέσω εκρηκτικών αναφλέξεων. Το πληγωμένο θηρίο είναι πάντα πιο επικίνδυνο και εμείς είμαστε έτοιμοι ακόμα και για μια διάλυση, (σύμφωνα με το γνωστό αμερικανικό σχέδιο, «Μεγάλη Μέση Ανατολή»), της Τουρκίας ; Το ερώτημα μου είναι όχι προς την πολιτική, (που ενεργεί με άλλο τρόπο), αλλά προς τη στρατιωτική ηγεσία που ξέρει κάτι παραπάνω.

Δεν θα είναι άστοχο να ισχυριστούμε πως αυτή την στιγμή η Τουρκία μοιάζει με ένα πληγωμένο θηρίο που μουγκρίζει απελπισμένα προσπαθώντας να δείξει απειλητικά τα δόντια του προς όλες τις κατευθύνσεις από όπου βλέπει παντού εχθρούς.

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

19


ΑΡΘΡΟ

Η τιμή της Ρωσίας εις τους Έλληνας Ιωάννην Καποδίστριαν και Αλ. Υψηλάντην Γράφει ο Ιωάννης Αλμπάνης Ιλαρχος ε.α (Τάξεως 1966)- πτυχ.Χημ. Μηχ.Ε.Μ.Π και Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών

Αφορμήν λαβών αφ ενός εκ της δημοσιεύσεως εξαιρετικού αρθρου «Περί Καποδιστρίου» τού συναδέλφου Αντιστρατήγου Ιωάννου Δημητροπούλου εις το υπ αρ 78 τεύχος τού ανά χείρας περιοδικού τού Συνδέσμου μας και αφ’ ετέρου εκ προσφάτου επισκέψεώς μου εις την Ρωσίαν έκρινον σκόπιμον να παραθέσω ολίγα τινά διά την μεγίστην τιμήν την οποίαν η Τσαρική Ρωσία απέδωκεν αλλά και η σημερινή Ρωσία συνεχίζει ν’ αποδίδη εις τάς δύο αυτάς Ελληνικάς προσωπικότητας. Ουτω πως καταγράφω: Εις την Αγίαν Πετρούπολιν (Πέτερσμπουργκ, Λένινγκράντ): 1.Υπάρχει προς τιμήν εν γένει ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ μία εξαιρετικώς μεγάλη εις μήκος και πλάτος οδός μεγαλυτέρα εισέτι και τών ημετέρων οδών ΣΤΑΔΙΟΥ εις Αθήνας καί ΤΣΙΜΙΣΚΗ εις Θεσσαλονίκην αλλά και εις κεντρικώτατον σημείον κειμένη αρχίζουσα μάλιστα εκ τής μεγαλυτέρας οδού τής Αγ.Πετρουπόλεως αυτής τής Λεωφόρου ΝΕΦΣΚΥ, φέρουσα τήν ονομασίαν «ΓΚΡΕΣΙΣΚΥ ΠΡΟΣΠΕΚΤ» δηλ.ΟΔΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ.(Βλ. Φωτογραφίας). 2.Περί το μέσον τής οδού ΓΚΡΕΣΙΣΚΥ και εν επαφή μ’ αυτήν εις παρακείμενον αλσύλιον εχει ανεγερθή προς τιμήν τού Ιωάννου Καποδιστρίου περικαλές βάθρον επί του οποίου ισταται γιγαντιαίος και μεγαλοπρεπής χαλκούς ‘ανδριάς τούτου μετ’ επιγραφής εις την Ρωσικήν: «ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ ΠΑΤΡΙΩΤΗΣ ΕΛΛΗΝ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ». (Βλ.Φωτογραφίας).Τό υψος του ολου συμπλέγματος ανέρχεται τά 10 μ.περίπου 3.Εις το μεγαλοπρεπές και γιγαντιαίον εις ογκον και εκθέματα Μουσείον τού ΕΡΜΙΤΑΖ, αλλοτε χειμερινά ανάκτορα ενθα επισυνέβη τώ μέν 1905 η «ματωμένη» Κυριακή τω δέ 1917 η υπό τών Μπολσεβίκων κατάληψις 20

3

4

2

τής

1 εξουσίας, υφίσταται η αιθουσα τών προσωπογραφιών τών προσωπικοτήτων αι οποίαι προσέφερον εξαιρετικάς υπηρεσίας εις την Τσαρικήν Ρωσίαν.Εις την αιθουσαν αυτήν είναι ανηρτημένη και η προσωπογραφία του Αλεξάνδρου Υψηλάντου με την υπόμνησιν εις την Ρωσικήν. «ΑΠΩΛΕΣΕΝ ΤΗΝ ΧΕΙΡΑΝ ΤΟΥ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΟΣ ΜΑΧΗΝ ΤΗΣ ΔΡΕΣΔΗΣ 26.8.1813». Σημείωσις: Εις το Ναύπλιον πρώτης πρωτευούσης τής Ελλάδος ενθα εδολοφονήθη ο Μεγάλος Εθνικός Κυβερνήτης με ιδιωτικήν πρωτοβουλίαν τών απανταχού απλών Ναυπλιέων και ιδίοις δαπάναις εστήθη μαρμάρινος ανδριάς εις μέγεθος ισος με το 1/4 τού εν Πετροπόλει στηθέντος Καποδιστρίου.Τό ημέτερον Ελληνικόν Κράτος υπήρξεν παντελώς απόν διά μίαν γιγαντιαίαν Ελληνικήν προσωπικότητα. Τό Ρωσικόν Κράτος παρόν διά μίαν ξένην προσωπικότητα η οποία προ-

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013

σέφερεν υπηρεσίας εις αυτό.!! Αλλ’ ομως θα ηδυνατο ο οιασδήποτε εθνικώς σκεπτόμενος Ελλην να σημειώση:Τι το περίεργον οράται αφού εις μέν τάς Αθήνας δεν υφίσταται ουτε ενας ανδριάς ή προτομή τού μεγίστου τών Στρατηλατών και επιμορφωτού του Κόσμου τού Μεγάλου Αλεξάνδρου εις δε τήν Θεσσαλονίκην μέχρι το ετος 1970 ουδείς ανδριάς ή προτομή τού Αλεξάνδρου υπήρχεν και ισως μέχρι σήμερον να συνεχίζετο αυτό εάν το Στρατιωτικόν Καθεστώς και δή ο τότε Διοικητής του Γ’ Σ.Σ Αντιστράτηγος Βασίλειος Τσούμπας δεν εισηγείτο και ανεγείρετο επί της παραλίας εγγύς τού Λευκού Πύργου μεγαλοπρεπές και περικαλές βάθρον επί του οποίου επικάθηται περίλαμπρος χαλκούς ανδριάς επ αλόγου τού Μεγ. Αλεξάνδρου. Αξιον τής Μοίρας του το νεοελληνικόν Κράτος!. Φωτογραφίαι.Νο1.Η επί του περικαλούς βάθρου χαλκίνη επιγραφή περί Καποδιστρίου. Νο2.Ο γράφων φωτογραφισθείς εγγύς τού βάθρου τού ανδριάντος.Εκ του αναστήματός μου (1,72μ) δύναται να συγκρίνη τις το υψος τού ολου μνημείου. Νο3. Η λίαν μακρά και πλατεία οδός ΕΛΛΗΝΩΝ ή ΓΚΡΕΣΙΣΚΥ και Νο4 Η επί τοίχου ανηρτημένη πινακίς τής οδου ΓΚΡΕΣΙΣΚΥ.=ΕΛΛΗΝΩΝ.


ΑΡΘΡΟ

Το "στρατηγικό βάθος" καταρρέει στην Αίγυπτο Γράφει ο Χρήστος Ιακώβου Διευθυντής του Κυπριακού Κέντρου Μελετών Όταν η τουρκική εξωτερική πολιτική άρχισε να εφαρμόζει το δόγμα του «στρατηγικού βάθους», οραματιζόμενη το ρόλο του «νεοοθωμανού ηγεμόνα», θεωρούσε ότι στο δρόμο θα είχε «μηδενικές τριβές». Αυτή η αντίληψη, στηριζόταν εν πολλοίς στην απουσία αραβικής ενότητος και στρατηγικής και στην απομόνωση του Ιράν. Η ακύρωση του άξονα με το Ισραήλ ήταν μία μανούβρα τακτικής που εξυπηρετούσε επικοινωνιακώς την προσπάθεια της Τουρκίας να κερδίσει αξιοπιστία και να καλύψει το ηγετικό κενό στη Μέση Ανατολή. Η Συρία ήταν το πρώτο κράτος της περιοχής που ανταποκρίθηκε θετικά στο νέο άνοιγμα της Τουρκίας, διαμορφώνοντας, μέχρι την Άνοιξη το 2011, μία στρατηγική εταιρική σχέση. Ο Άσαντ πίστευε ότι μία τέτοια σχέση, με ένα κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ, θα έδιδε την ευκαιρία στη Δαμασκό να ξεφύγει από την απομόνωση που βίωνε μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Η Τουρκία, όμως, παρουσιάστηκε ανειλικρινής στη σχέση αυτή πλην όμως πιστή στο στρατηγικό στόχο του «νεοοθωμανού ηγεμόνα». Μόλις ξέσπασε η κρίση στη Συρία, ανέλαβε το ρόλο του συντονιστή των στρατιωτικών επιθέσεων εναντίον του καθεστώτος Άσαντ, ωσάν η Συρία να ήταν επαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Αναλαμβάνοντας αυτό το ρόλο, η κυβέρνηση Ερντογάν υπελόγισε, εσφαλμένα τελικώς, ότι η κρίση θα είχε βραχύ χρονικά χαρακτήρα. Η παρατεταμένη χρονική διάρκεια του εμφυλίου πολέμου καθώς επίσης και οι αντοχές του καθεστώτος Άσαντ, δημιούργησαν μόνο αδιέξοδα και προβλήματα για την Άγκυρα. Τώρα έρχεται αντιμέτωπη με ένα νέο, εξίσου σκληρό πρόβλημα, αυτό της Αιγύπτου. Η προσπάθεια αύξησης της επιρροής της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή δέχεται ισχυρό ράπισμα μετά το πραξικόπημα του στρατού και την ανατροπή του Μωχάμμεντ Μόρσι.

Οι ελπίδες της κυβέρνησης Ερντογάν εκτροχιάζονται αφού επένδυσαν πάνω στην άνοδο των ισλαμιστών στην πολιτική εξουσία. Η ενίσχυση των ισλαμιστών ήταν άλλωστε μόνιμη τακτική της Τουρκίας αφ' ότου άρχισαν οι Αραβικές εξεγέρσεις από τις αρχές του 2011 και εντεύθεν. Η κυβέρνηση Ερντογάν ήταν από τις πρώτες που υποστήριξαν την εξέγερση του 2011 και την ανατροπή του Χόσνι Μουμπάρακ. Ακολούθως προέβαλε τη σουννιτική ισλαμική ταυτότητα ως συστατικό στοιχείο της εξωτερικής προκειμένου να ενισχύσει τους δεσμούς με την Μουσουλμανική Αδελφότητα και την κυβέρνηση Μόρσι. Η Τουρκία είχε δύο στρατηγικά πλεονεκτήματα τα οποία απώλεσε λόγω μη ορθολογικών επιλογών. Το πρώτο ήταν η επιθυμία του ΝΑΤΟ να αναπροσαρμόσει τη στρατηγική του στη Μέση Ανατολή μετά τις αραβικές εξεγέρσεις και συνεπώς η Άγκυρα θα μπορούσε να παίξει τον πιο καθοριστικό ρόλο ως βραχίονας της Βορειοτλαντικής Συμμαχίας στην περιοχή. Το δεύτερο ήταν η ύπαρξη κενού ισχύος στη Μέση Ανατολή λόγω της αποδυνάμωσης που προκάλεσαν στα αραβικά κράτη οι διάφορες κρίσεις στην περιοχή από το 2003 και εντεύθεν και της συνεχιζόμενης απομόνωσης του Ιράν, με συνέπεια η Τουρκία να προέβαλλε ως το μόνο μουσουλμανικό κράτος με ισχυρούς συντελεστές ισχύος και ικανότητα διαπραγμάτευσης, τόσο με τους δυτικούς συνασπισμούς όσο και με μεγάλο μέρος του μουσουλμανικού κόσμου. Επενδύοντας πολιτικά και οικονομικά στην πιο ισχυρή και πολυπληθέστερη αραβική χώρα, η Τουρκία ευελπιστούσε ότι θα απεκόμιζε δύο βασικά πλεονεκτήματα: πρώτον, το στρατηγικό βάθος θα εδραιώνετο καθοριστικώς και θα αποκτούσε μία ισχυρή δυναμική πλέον, και δεύτερον, θα προέβαλλε διεθνώς ότι το τουρκικό μοντέλο συνύ-

παρξης «Ισλάμ και Δημοκρατίας» αποτελούσε πρότυπο για όλο το μουσουλμανικό κόσμο. Με την ανατροπή Μόρσι, ο Ερντογάν βλέπει τα γεωπολιτικά του οράματα να συνθλίβονται μπροστά τις επιλογές του αιγυπτιακού στρατού. Το χειρότερο δε για την Τουρκία ότι υπό την πίεση της γεωστρατηγικής πλέον ανασφάλειας, η κυβέρνηση Ερντογάν αρχίζει, όπως και στην περίπτωση της Συρίας, να γίνεται μέρος του αιγυπτιακού προβλήματος χωρίς άμεση προοπτική για πολιτικά οφέλη και μακροπρόθεσμα δημιουργεί τις συνθήκες περαιτέρω απομόνωσής της στη Μέση Ανατολή με απώλεια των όποιων θετικών μέχρι σήμερα κεκτημένων. Από τη στιγμή που ο Ερντογάν καταδίκασε την ανατροπή Μόρσι με εμπρηστικές δηλώσεις αναχαίτισε την όποια δυνατότητα της Άγκυρας να επηρεάσει τα γεγονότα στην Αίγυπτο. Με άλλα λόγια στην προσπάθειά της να καταστεί ιδιοτελώς σταθεροποιητικός παράγοντας στην περιοχή μετατρέπεται σταδιακώς σε ταραξία. Από τη στιγμή που ο Ερντογάν παρασύρθηκε ανταποκρινόμενος σε ένα παιγνίδι ηθικής και ιδεολογίας απομονώθηκε πολιτικώς. Τέτοιου είδους παιγνίδια έχουν αξία μόνο όταν συμπαρατάσσεται ο δρών με το νικητή μίας σύγκρουσης. Η εξέλιξη των γεγονότων στην Αίγυπτο, μετά την ανατροπή του Μουμπάρακ ένωσαν αρχικώς το σουννιτικό τρίο, Τουρκία - Κατάρ - Σαουδική Αραβία. Μετά τα σαρωτικά γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων, η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ επέδειξαν ευπροσάρμοστη πολιτική διατηρώντας την ικανότητά τους να επηρεάζουν εν μέρει τις εξελίξεις. Αντιθέτως, η μονομερής στάση της Τουρκίας έχει απολέσει τις όποιες πιθανότητες συνέχισης του ρόλου που έπαιζε πριν από τον Ιούλιο. Η διάσπαση βεβαίως αυτού του σουννιτικού συνασπισμού θα έχει περιφερειακές επιπτώσεις. Ο συνασπισμός αυτός δημιουργούσε προοπτική ισχυροποίησης της Τουρκίας στην περιοχή. Μετά την ανατροπή Μόρσι, η Άγκυρα έχει χάσει τις ηγεμονικές πιθανότητες στην περιοχή. Το νέο πλέον σκηνικό, με την απομόνωση της Τουρκίας, θα επηρεάσει άλλες κρίσιμες εξελίξεις στην περιοχή, όπως το συριακό ζήτημα.

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

21


ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ

Εξελιχθείτε ή εξαφανιστείτε Η ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ Γράφει ο Tarek Osman * Ανεξάρτητα από το πόσο πολύ αίμα χύνεται στους δρόμους τής Αιγύπτου, η Μουσουλμανική Αδελφότητα ούτε θα εξαλειφθεί ούτε θα επιλέξει την εξορία. Αργά ή γρήγορα, οι πυλώνες τού αιγυπτιακού κράτους, υπό την ηγεσία τού στρατού και της Αδελφότητας, και μαζί με αυτούς μεγάλα τμήματα του ισλαμικού κινήματος της χώρας, θα φτάσουν σε κάποιο modus operandi. Θα αποδειχθεί επισφαλές. Θα υπάρξουν περίοδοι αναταραχής, και η τάξη είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα καταρρέει κατά καιρούς στην διαδρομή προς τη σταθερότητα. Και στην πορεία, η μόνη πραγματικά υπαρξιακή απειλή για τη Μουσουλμανική Αδελφότητα θα έρθει από το εσωτερικό της. Η ιστορία ξεκινά στα τέλη της δεκαετίας του 1990, όταν μια νέα γενιά ισλαμιστών ηγετών, οι περισσότεροι από αυτούς με επιχειρήσεις και επιχειρηματικό υπόβαθρο, άρχισαν να αντικαθιστούν σταδιακά την παλιότερη, θεολογικά εκπαιδευμένη ηγετική ομάδα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, η οποία είχε κυριαρχήσει στην οργάνωση τον προηγούμενο μισό αιώνα. Η νέα ηγεσία έφερε σημαντικές αλλαγές στην Αδελφότητα, αν μη τι άλλο με τη ρητορική της. Εξαφανίστηκαν οι θεολογικά πλούσιες εκδόσεις και τα κηρύγματα που τοποθετούσαν την οργάνωση ως την επιλογή των ευσεβών. Αντί αυτών, τα κοινωνικοοικονομικά προγράμματα και η ανάπτυξη έγιναν θέματα της καθημερινότητας. Το επιχείρημα των ηγετών ήταν ότι η Αδελφότητα, η οποία έχει μεγάλη εμπειρία στη δημιουργία και τη διαχείριση μιας ευρύτατης υποδομής υπηρεσιών, ήταν η καλύτερα τοποθετημένη πολιτική δύναμη για να οδηγήσει την οικονομία τής Αιγύπτου και της κοινωνίας έξω από την έρημο. Η πολιτική στρατηγική τής Αδελφότητας επίσης έγινε μάρτυρας μιας σημαντικής αλλαγής. Η νέα ηγεσία έδωσε έμφαση στην υποταγή της στο αιγυπτιακό κράτος, και όχι στο ισλαμικό 22

ummah (έθνος). Όποτε ήταν δυνατόν, η ρητορική της υπογράμμιζε τη δέσμευσή της στη δημοκρατία - όχι μόνο μέσα από τη συμμετοχή και το σεβασμό των αποτελεσμάτων των εκλογών, αλλά και από το γεγονός ότι υιοθετεί τις κρίσιμες δημοκρατικές αρχές τού σεβασμού των δικαιωμάτων των μειονοτήτων και των ατομικών και πολιτικών ελευθεριών. Η τοποθέτηση αυτή της Αδελφότητας απέδωσε καρπούς, όταν εξασφάλισε πάνω από το 40% των εδρών στις αιγυπτιακές βουλευτικές εκλογές τον Δεκέμβριο του 2011 και τον Ιανουάριο του 2012 και έξι μήνες αργότερα, κέρδισε τις πρώτες ελεύθερες προεδρικές εκλογές της Αιγύπτου. Για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, φάνηκε ότι η αποτελεσματικότητα θα συνδέεται με την νομιμότητα στην αιγυπτιακή πολιτική. Αλλά εκείνη η στιγμή ήταν φευγαλέα, και οι οικονομικές προκλήσεις που αποδείχθηκαν πιο δύσκολες από όσο περίμενε η Αδελφότητα. Με την πάροδο του χρόνου, κατέστη απολύτως σαφές ότι η οργάνωση δεν είχε την εμπειρία να διαχειριστεί μια λεπτή πολιτική και οικονομική μεταμόρφωση. Παρ’ όλα αυτά, η οργή κατά της Αδελφότητας ήταν πιο έντονη και επίμονη από όσο θα δικαιολογούσε η οικονομική κακοδιαχείριση. Εκατομμύρια Αιγύπτιοι, ιδιαίτερα στην διανόηση, τα μέσα ενημέρωσης και τη μεσαία τάξη της χώρας, πιστεύουν ότι η Αδελφότητα εργάζεται συστηματικά για να εξισλαμίσει το κράτος και την κοινωνία. Οι δηλώσεις τού προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι επιδείνωσαν αυτούς τους φόβους - η διακήρυξη τον Νοέμβρη του 2012 με την οποία έδωσε στον εαυτό του πλήρη ασυλία από οποιαδήποτε εποπτεία και η εσπευσμένη και κλειστή διαδικασία μέσω της οποίας συντάχθηκε και επικυρώθηκε το σύνταγμα τον Δεκέμβρη του 2012, σίγουρα δεν βοήθησαν - όπως έκανε και η ταυτόχρονη άνοδος του πολιτικού Ισλάμ σε άλλες αραβικές χώρες. Σε άλλες γωνιές της περιοχής, όπου το Ισλάμ είναι σχεδόν το μοναδικό καθοριστικό χαρακτηριστικό της κοινωνί-

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013

ας, ο εξισλαμισμός μπορεί να μην ήταν τόσο προβληματικός. Τα ισλαμικά κόμματα θα μπορούσαν να έχουν γίνει απλώς μια δύναμη μεταξύ πολλών σε ένα πλουραλιστικό πολιτικό περιβάλλον. Αλλά στην Αίγυπτο, η ιδέα αυτή συγκρούστηκε με την πολύ παλιά, πλούσια και βαθιά ριζωμένη αιγυπτιακή εθνική ταυτότητα: ένα μείγμα αραβισμού, μεσογειακότητας, λεβαντισμού, Χριστιανισμού, φαραωνισμού και ένα μοναδικό είδος ισλαμισμού, που έχει προσαρμοστεί, με την πάροδο των αιώνων, στην ήσυχη και νωχελική ζωή τής αγροτικής κοινωνίας τής χώρας. Για πολλούς Αιγυπτίους, συμπεριλαμβανομένων των επικεφαλής διαφόρων κρατικών θεσμών με επιρροή, η καταπολέμηση της Αδελφότητας έχει γίνει έτσι ένας αγώνας για την υπεράσπιση του αιγυπτιακού χαρακτήρα. Για άλλους, η μάχη κατά της Αδελφότητας αφορούσε περισσότερο την διατήρηση των προνομίων τους. Και εδώ, τα οικονομικά παίζουν όντως έναν ρόλο. Η Αδελφότητα ερχόμενη στην εξουσία προανήγγειλε μια εμφανή προσπάθεια να μεταρρυθμιστεί η πολιτική οικονομία τής Αιγύπτου. Νέοι οικονομικοί παράγοντες, με διασυνδέσεις σε ισλαμικά κινήματα στην Αίγυπτο και τον Κόλπο, φάνηκε να αυξάνουν γρήγορα τα μερίδια αγοράς που κατείχαν στους τομείς των τραπεζών, των κατασκευών, των ακινήτων, των μεταφορών, του λιανικού εμπορίου και αλλού. Αυτό απείλησε οικονομικά κέντρα εξουσίας που έχουν, εδώ και δεκαετίες (και ειδικά στα τελευταία δέκα χρόνια τής εξουσίας τού προέδρου Μουμπάρακ) διασφαλίσει μια κυρίαρχη και ιδιαίτερα προσοδοφόρα θέση στην αιγυπτιακή οικονομία. Ένας άλλος παράγοντας που τροφοδότησε τον θυμό κατά της Αδελφότητας ήταν η οργανωτική δομή της. Η αυστηρή και πειθαρχημένη ιεραρχία τής οργάνωσης κατά τον τελευταίο μισό αιώνα, της είχε επιτρέψει να αντέχει διαδοχικές (και μερικές φορές βίαιες) επιθέσεις από διαδοχικά αιγυπτιακά καθεστώτα. Αλλά η ιεραρχία έγινε μειονέκτημα, όταν η οργάνωση ήρθε στην


ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ

εξουσία. Με απλά λόγια, δεν υπήρχε χώρος και για τον εκτεταμένο και με επιρροή διοικητικό βραχίονα του αιγυπτιακού κράτους και για τον εκτεταμένο και με επιρροή διοικητικό βραχίονα της Αδελφότητας, που συνέχισαν να συμπεριφέρονται αυτόνομα. Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι γνωστό. Τώρα, ο οργανισμός πρέπει να επιλέξει μια μεταξύ τριών κατευθύνσεων. Πρώτον, μπορεί να αποφασίσει να εμμείνει στην κυρίαρχη σκέψη των τελευταίων 10 ή 15 ετών - ότι η Μουσουλμανική Αδελφότητα είναι σε καλύτερη θέση να καθορίζει το κοινωνικοοικονομικό μέλλον της Αιγύπτου. Αυτό δεν συνεπάγεται κατ’ ανάγκη συνέχιση ή κλιμάκωση της τρέχουσας αντιπαράθεσης. Η σκόνη θα κατακαθίσει τελικά, και η Αδελφότητα είναι πιθανόν να καταλήξει σε κάποιο είδος modus vivendi με το κράτος. Όμως, αρνούμενη να εξελίξει το σκεπτικό της, η οργάνωση θα χτίζει πάνω στα προβλήματα που τροφοδότησαν την οργή των μαζών εναντίον τής εξουσίας της και που οδήγησαν στην αποπομπή τού Μόρσι. Σε αυτό το σενάριο, ακόμη και αν η ομάδα καταφέρει να ελιχθεί στην τρέχουσα κρίση, θα έχει ως προορισμό το περιθώριο. Η δεύτερη επιλογή είναι να κάνει ακριβώς το αντίθετο. Η υπάρχουσα ηγεσία της ομάδας, ή μια νέα ομάδα νεαρότερων ηγετών, μπορεί να σταματήσει και να κάνει έναν απολογισμό. Ίσως να συνειδητοποιήσουν ότι η πραγματική απειλή για την ύπαρξή της οργάνωσης δεν έγκειται στην τρέχουσα αντιπαράθεση, αλλά στον τρόπο που το δικό τους στυλ λειτουργίας ανταγωνίστηκε μεγάλα τμήματα του

πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένων των ευσεβών ανθρώπων που θεωρούνταν ως φυσικοί εκλογείς τής οργάνωσης. Με την πάροδο του χρόνου, η ηγεσία θα μπορούσε να προωθήσει επαναστατικές αλλαγές τόσο στην σκέψη τής οργάνωσης όσο και στην οργανωτική δομή της. Μια επιλογή θα μπορούσε να είναι να αποδυναμώσουν την ανεξάρτητη γραφειοκρατική δομή και να εστιάσουν την ισχύ της οργάνωσης, τις προσπάθειες και την χρηματοδότηση στο Κόμμα της Ελευθερίας και Δικαιοσύνης (ή σε ένα καινούργιο κόμμα). Αυτό θα αναμορφώσει αποτελεσματικά τις πολιτικές δραστηριότητες της οργάνωσης με ένα τρόπο που τα μεγαλύτερα τμήματα της κοινωνίας και τα πιο ισχυρά θεσμικά όργανα του κράτους θα μπορούσαν να δεχθούν. Σε αυτό το σενάριο, η Μουσουλμανική Αδελφότητα θα πρέπει να εξελιχθεί μέχρι του σημείου που σχεδόν δεν θα αναγνωρίζεται. Το τουρκικό Κόμμα τής Ελευθερίας και Δικαιοσύνης (AKP) πέρασε κάτι παρόμοιο στα τέλη τού 1990 και στις αρχές τής δεκαετίας τού 2000. Δεδομένων του ιστορικού τής Αδελφότητας και της τρέχουσας κρίσης στην Αίγυπτο, ένας τέτοιος μετασχηματισμός ενδέχεται να είναι πιο δύσκολος - αλλά θα έχει μια πολύ ευρύτερη επίδραση από όση το ΑΚΡ πριν από μια δεκαετία. Ο τρίτος δρόμος είναι ένας συνδυασμός τής πρώτης και της δεύτερης επιλογής. Σε αυτό το σενάριο, η οργάνωση θα υποστεί μια οδυνηρή εσωτερική πάλη ανάμεσα σε εκείνους που θέλουν να αντισταθούν στον κατατρεγμό και να απαντήσουν με βία και σε εκείνους που συνειδητοποιούν ότι είναι καιρός να προχωρήσουν μπρο-

στά. Το αποτέλεσμα, σχεδόν με βεβαιότητα, θα είναι ο κατακερματισμός της Αδελφότητας σε δύο (ή περισσότερες) διαφορετικές ομάδες. Αυτή δεν θα είναι η πρώτη φορά που η οργάνωση διχάστηκε. Μετά το αποφασιστικό πλήγμα που έδωσε στην Αδελφότητα τη δεκαετία του 1950 ο πρόεδρος Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ, με το οποίο ανάγκασε την οργάνωση να κρυφτεί ή να οδηγηθεί στην εξορία, η οργάνωση διασπάστηκε μεταξύ τού επιχειρησιακού βραχίονα που διατήρησε την εστίασή του στην Αίγυπτο και των άλλων ομάδων που ανέπτυξαν σταδιακά μια πολύ διαφορετική σκέψη και έθεσαν ως στόχο να δημιουργήσουν ένα αποτύπωμα στο εξωτερικό. Αυτή τη φορά, μια τέτοια διάσπαση θα μπορούσε να επιτρέψει σε τμήματα τής Αδελφότητας να εξελίξουν το σκεπτικό της και την επιχειρησιακή δομή της, κάτι που θα τους βοηθήσει να ξαναχτίσουν σταδιακά τις εκλογικές τους βάσεις, ιδίως στην κολοσσιαίου μεγέθους μικρομεσαία τάξη της Αιγύπτου. Άλλα τμήματα, αυτά που αρνήθηκαν να μετακινηθούν από τις θέσεις τους ή που επέλεξαν τη βία, τελικά θα μείνουν στα κρύα του λουτρού. Όλα αυτά, με τη σειρά τους, θα μπορούσαν να επαναπροσδιορίσουν το αραβικό πολιτικό Ισλάμ. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι το σύνολο των κύκλων της Αδελφότητας - και οι αναδυόμενες δυνάμεις μεταξύ των νεαρών μελών της - θα παραμείνουν ενωμένοι πίσω από μια ενιαία στρατηγική. Οι υπαρξιακές απειλές αποδυναμώνουν τις παραδοσιακές δομές διοίκησης και ανακινούν την δημιουργικότητα. Είναι πιθανό ότι οι διάφορες φατρίες μέσα στη Μουσουλμανική Αδελφότητα θα αποφασίσουν να υιοθετήσουν διαφορετικές πορείες δράσης. Το πραγματικό ερώτημα είναι με ποια στρατηγική θα ευθυγραμμιστεί η πλειοψηφία των νεότερων μελών της. Στους επόμενους μήνες θα δούμε βία και αμφιταλάντευση, αλλά η τρίτη επιλογή είναι η πιο πιθανή μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. * O TAREK OSMAN είναι συγγραφέας του βιβλίου με τίτλο Egypt on the Brink (Η Αίγυπτος στο χείλος του γκρεμού). Η πρώτη έκδοση κυκλοφόρησε μερικές εβδομάδες πριν την εξέγερση του Ιανουαρίου 2011. Μία νέα έκδοση κυκλοφόρησε στις αρχές Αυγούστου του 2013.

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

23


ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ

Ο κόσμος που αλλάζει ΑΛΛΑΓΗ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝ. ΜΕΣΟΓΕΙΟ. ΘΑ ΑΡΠΑΞΕΙ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ Η ΕΛΛΑΔΑ;

Γράφει ο Ιωάννης Αθ. Μπαλτζώης Αντιστράτηγος ε.α.

Η πολιτική του Ερντογάν, με ιδεολόγο τον καθηγητή Νταβούτογλου ως ΥΠΕΞ, επιδιώκει να αποκαταστήσει την ηγεμονία που απολάμβαναν οι Οθωμανοί προκάτοχοί του. 24

Αυτή την κρίσιμη περίοδο, όπου αναμένεται η στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ και της Γαλλίας, κατά της Συρίας, όπου όπως φαίνεται, πολλά θα κριθούν και μια νέα τάξη πραγμάτων θα αναπηδήσει, με αλλαγές συμμαχιών, συνόρων κρατών και οικονομικών διαφοροποιήσεων σε ολόκληρη την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Και ας μην εφησυχάζουμε ότι είμαστε μακριά και μάλλον δεν μας επηρεάζουν οι εξελίξεις στην Μέση Ανατολή, γιατί είμαστε πολύ πιο κοντά από ότι νομίζουμε και σίγουρα οι εξελίξεις θα μας αφορούν άμεσα. Έτσι λοιπόν οι διάφοροι αναλυτές σε πολλά «ThinkTanks» παγκοσμίως, ως συνήθως προτρέχουν των γεγονότων, με σκοπό να «αποκαλύψουν» τις μελλοντικές εξελίξεις και το πώς θα διαμορφωθεί η κατάσταση στο εγγύς μέλλον. Ιδιαίτερη σημασία για μας έχουν οι αναλύσεις που αφορούν τις στρατηγικές συμμαχίες και ιδιαίτερα τις σχέσεις ΗΠΑ και Τουρκίας. Δεν θα ασχοληθούμε με το καυτό θέμα της Συρίας, αλλά με το εξαιρετικά ενδιαφέρον θέμα των σχέσεων ΗΠΑ – Τουρκίας, που όχι μόνο μας επηρεάζει άμεσα, αλλά είναι καθοριστικής σημασίας για την εξωτερική μας πολιτική. Όπως είναι γνωστό, τελευταία υπάρχει σοβαρός προβληματισμός και ανησυχία, με την αλλοπρόσαλλη, παράξενη, απείθαρχη, προβληματική, μεγαλοιδεατική εξωτερική πολιτική της Τουρκίας, που πολλές φορές έχει ενοχλήσει σε αβάσταχτο βαθμό το Αμερικανικό Administration, παρά την ανεξήγητη για πολλούς «κατανόηση» του Μπαράκ Ομπάμα για την «φίλη και σύμμαχο» Τουρκία. Θεωρείται δεδομένο και αποδεκτό από όλους, ότι ο κύριος παράγων και μοχλός των εξελίξεων στην ανατολική Μεσόγειο και την Μέση Ανατολή είναι το ενεργειακό και ιδιαίτερα τα τεράστια κοιτάσματα των υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή . Πολλοί αναλυτές και ιδιαίτερα Αμερικανοί, με αφορμή τον πόλεμο της Συρίας και ιδιαίτερα τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων σημειώνουν με νόημα, ότι «Το φυσικό αέριο της Μέσης Ανατολής αποτελεί ευκαιρία για τις ΗΠΑ να διαρρήξουν τις σχέσεις με την Τουρκία».

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013

Έτσι τόσο ο αναλυτής Seth Cropsey, όσο και ο αρθρογράφος αναλυτής Elad Benari, με πρόσφατα δημοσιεύματα επισημαίνουν και προτείνουν κατά κάποιο τρόπο στις ΗΠΑ, ότι «Τα πεδία φυσικού αερίου στην Μεσόγειο παρέχουν στις ΗΠΑ μία ευκαιρία να διακόψουν τις σχέσεις με την Τουρκία». Μάλιστα οι αναλύσεις των βασίζονται και σε ανάλυση Αμερικανού αξιωματούχου, ο οποίος προτείνει στην Αμερικανική κυβέρνηση, τη ρήξη των σχέσεων των ΗΠΑ με την Τουρκία και την παράλληλη ενίσχυση της συνεργασίας της Ουάσιγκτον με την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ. Διαπιστώνεται λοιπόν ότι η πολιτική και οι συμμαχίες στην ανατολική Μεσόγειο αλλάζουν και το υφιστάμενο πλαίσιο ασφάλειας της περιοχής τελεί υπό διάσπαση. Η περιοχή είναι διηρημένη πλέον, τόσο εντός του μουσουλμανικού κόσμου, με τις υφιστάμενες συγκρούσεις, όπως Σουνιτών κατά Σιιτών, Αδελφών Μουσουλμάνων κατά Σουνιτών κλπ., όσο και μεταξύ αυτού (του μουσουλμανικό κόσμου) και των μη-μουσουλμανικών κρατών. Βλέπουμε σήμερα, ότι μια νέα τάξη πραγμάτων αναδύεται, ως αποτέλεσμα τριών σημαντικών γεγονότων που εξελίσσονται ραγδαία σήμερα: α) Της επαναχάραξης του χάρτη των υδρογονανθράκων της περιοχής, με την ανακάλυψη σημαντικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Κυπριακή και την Ισραηλινή ΑΟΖ και φυσικά των εν εξελίξει αποκαλύψεων των κοιτασμάτων μεγάλων ποσοτήτων υδρογονανθράκων και στην Ελληνική ΑΟΖ. β) Της υιοθέτησης από την Τουρκία μιας εχθρικής νεο-οθωμανικής ιδεολογίας, για κυριαρχία σε ολόκληρο τον μουσουλμανικό κόσμο, (που είναι δεδομένο ότι δεν θα της επιτραπεί από τις ισχυρές μουσουλμανικές ηγέτιδες χώρες της περιοχής) που την καθοδηγεί στον 21ο αιώνα, και γ) Της λεγόμενης «Αραβικής Άνοιξης» (επιμένοντας προσωπικά στον όρο εντός εισαγωγικών, για ευνόητους λόγους) Εν μέσω αυτής της πολιτικής αλλαγής, η Ελλάδα και η Κύπρος – σε συντονισμό με το Ισραήλ - παρέμειναν τα κύρια κράτη της περιοχής που είναι φιλικά προς τη Δύση, παρά


ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ

τα οξύτατα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα δύο Ελληνικά κράτη, που και εδώ τίθεται ο προβληματισμός, αν η οικονομική κατάρρευση ήταν σχεδιαζόμενη, αλλά δεν εξετάζεται στο παρόν. Όταν όμως η αστάθεια και ο φόβος αυξάνονται, τότε η προβλεπτικότητα καθίσταται ιδιαίτερα πολύτιμη. Ο ρόλος της Ελλάδας και της Κύπρου σε θέματα πολιτικής και ασφάλειας της Δύσης προσφέρουν στους διαμορφωτές της πολιτικής των ΗΠΑ μία αψίδα και ασπίδα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ φέρνουν την ΕΕ σε απόσταση 45 λεπτών από τα σύνορα του Ισραήλ. Η δυνατότητα χρήσης λιμένων, ναυτικών εγκαταστάσεων, καθώς και στρατηγικών αεροπορικών βάσεων που παρέχουν επί μακρόν η Κύπρος (αβύθιστο αεροπλανοφόρο) και η Ελλάδα (ιδίως με την νήσο Κρήτη και την βάση της Σούδας) στις Ηνωμένες Πολιτείες, επιτρέπουν στον Έκτο Στόλο των ΗΠΑ - εάν οι ΗΠΑ αποφασίσουν να αναβιώσουν αυτήν την παλαιά κραταιά ναυτική δύναμη, έστω και σε ένα ποσοστό της παλαιάς της ισχύος - να διαφυλάξει τις θαλάσσιες γραμμές επικοινωνίας της περιοχής. «Η αυξανόμενη αστάθεια της περιοχής έχει αναβαθμίσει το στρατηγικό ρόλο της Ελλάδας και της Κύπρου και προσφέρει ένα κίνητρο στην αμερικανική ηγεσία να προωθήσει μια νέα τάξη που καθιερώνει στενότερες σχέσεις με τις δύο χώρες και ενισχύει την περιφερειακή τους θέση», αναφέρουν χαρακτηριστικά οι αναλυτές. Δεν είναι τυχαίο ότι τελευταία τόσο η Ελλάδα, όσο και η Κύπρος, από απαξιωμένα και ασήμαντα κράτη σε ολόκληρη την περιοχή, αναδεικνύονται σε

κράτη στρατηγικής σημασίας για τις μελλοντικές εξελίξεις που αναμένονται στην περιοχή, με όλα τα συνεπαγόμενα. Ένα άλλος παράγων, που εξετάζεται από τους σκεπτικιστές Αμερικανούς αναλυτές είναι η άνοδος του ριζοσπαστικού Ισλάμ ως της πλέον ακμάζουσας πολιτικής δύναμης στην περιοχή και η εμβάθυνση της σύνδεσης των ριζοσπαστικών στοιχείων με την ‘Αραβική Άνοιξη’, που πλέον συνιστούν μια μεγάλη απειλή για τα συμφέροντα των ΗΠΑ, παρά τον αρχικό σχεδιασμό των ΗΠΑ για άνοδο του μετριοπαθούς Ισλάμ, τύπου Τουρκίας προ των τελευταίων επικίνδυνων πρωτοβουλιών Ερντογάν, όπως αποδεικνύει το πρόσφατο κλείσιμο 19 πρεσβειών των ΗΠΑ από τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή έως τη Μαδαγασκάρη. Ριζοσπαστικά Ισλαμικά και αυταρχικά καθεστώτα έχουν αναδυθεί μετά την κατάρρευση των παλαιών καθεστώτων της περιοχής, με αποτέλεσμα η κατάσταση να χειροτερεύει σε σχέση με το πριν. Η περιφερειακή μετατόπιση προς τον αυταρχικό ισλαμισμό υπενθυμίζει την προειδοποίηση του καθηγητή του πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, του μακαρίτη Samuel Huntington, όπου με το περίφημο βιβλίο του σχετικά με την σύγκρουση των πολιτισμών, προβλέπει μια πάλη αντίστοιχης διάρκειας και επικινδυνότητας με αυτή που διεξήγαγε προ μερικών αιώνων η Ευρώπη, καθ’ όλη τη μακραίωνη κυριαρχία της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η σύγχρονη Τουρκία, που αποτελεί τη διάδοχο των Οθωμανών, έχει εγκαταλείψει το κεμαλικό εγχείρημα, που εγκαθίδρυσε ο Μουσταφά Κεμάλ την δεκαετία του 1920 και κυβερνάται από

ένα όλο και πιο καταπιεστικό, εχθρικό και ισλαμικό καθεστώς, παρά την αρχική εντύπωση του δυτικού κόσμου και ιδιαίτερα των ΗΠΑ. Η οικονομική ανάπτυξη της Τουρκίας έχει ενθαρρύνει τον Πρωθυπουργό Ταγίπ Ερντογάν να εμείνει στην ιδεολογία του, κατακρημνίζοντας τον ‘δυτικόστροφο’ και κοσμικό χαρακτήρα της σύγχρονης Τουρκίας που διαδέχθηκε την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στις αρχές του 20ου αιώνα. Αντί αυτού, ο Ερντογάν έχει μεταστρέψει την πορεία της Τουρκίας προς την Ανατολή, δίνοντας έμφαση στη Σουνιτική μουσουλμανική αλληλεγγύη και στην εχθρότητα έναντι των μη μουσουλμανικών συμμάχων των ΗΠΑ στην περιοχή. Η πολιτική του Ερντογάν, με ιδεολόγο τον καθηγητή Νταβούτογλου ως ΥΠΕΞ, επιδιώκει να αποκαταστήσει την ηγεμονία που απολάμβαναν οι Οθωμανοί προκάτοχοί του. Ο συνδυασμός της ισλαμικής διακυβέρνησης, της νεο-οθωμανικής ιδεολογίας και της απόπειρας της Τουρκίας να επανέλθει ως ηγεμόνας της περιοχής αντιτίθεται στο στόχο των ΗΠΑ για μια δημοκρατική και ειρηνική περιοχή. Απειλεί τους συμμάχους της Αμερικής - την Ελλάδα, την Κύπρο, το Ισραήλ και τη Βουλγαρία, η οποία διαμαρτυρήθηκε για τον έλεγχο που ασκεί η Τουρκία τόσο στην παροχή όσο και στην τιμολόγηση του φυσικού αερίου που διέρχεται προς την ΕΕ. Η Ελλάδα και η Κύπρος, σύμφωνα με εξέχοντες αμερικανούς αναλυτές έχουν καταστεί πολύ πιο σημαντικές για την αμερικανική εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας. Αμφότερα τα Ελληνικά κράτη έχουν ένα ισχυρό συμφέρον για την περιφερειακή ενεργειακή ασφάλεια, όπως και το Ισραήλ, όπου η ηγεσία του Πολεμικού Ναυτικού ζήτησε τον Απρίλιο, την αύξηση των διαθέσιμων κονδυλίων τουλάχιστον κατά 760 εκατ. δολ., για την προάσπιση των προσφάτως ανακαλυφθέντων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων (κοίτασμα Λεβιάθαν) , στην ΑΟΖ του Ισραήλ. Η ισχύς του Π/Ν του Ισραήλ συμπληρώνει την ανωτερότητα (από όλα τα κράτη της ανατολικής Μεσογείου) της Πολεμικής του Αεροπορίας, έχοντας έτσι ισχυρό αντίκτυπο σε περιφερειακό επίπεδο. Η Κύπρος υπέγραψε πρόσφατα ένα Μνημόνιο Συναντίληψης με την αμερικανική εταιρεία Noble Energy με σκο-

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

25


ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ πό την ανέγερση μίας μονάδας υγροποίησης φυσικού αερίου στο Βασιλικό. Τα πρωτοφανή έργα κοινής ανάπτυξης ανάμεσα στο Ισραήλ και στην Κύπρο για την ανάπτυξη και την εδραίωση των πόρων τους θα μεταμορφώσουν τα δύο κράτη σε μείζονες εξαγωγείς ενέργειας και θα βελτιώσουν περαιτέρω τις ήδη στενές σχέσεις τους. Ο πρέσβης του Ισραήλ στην Αθήνα, Arie Mekel, με πρόσφατες δηλώσεις του έδωσε έμφαση στην περιφερειακή συνεργασία στον τομέα της ενέργειας, καθώς δήλωσε πως «Πιστεύουμε ότι αυτές οι τρεις χώρες, το Ισραήλ, η Ελλάδα και η Κύπρος, εάν εργαστούμε από κοινού και χρησιμοποιήσουμε τις δυνάμεις μας, όπως στον τομέα του φυσικού αερίου, θα μπορούσαμε να καταστούμε από κοινού μια περιφερειακή δύναμη που θα είναι σε θέση να αντιπαρατεθεί [standupto] με άλλες περιφερειακές δυνάμεις». Οι Αμερικανοί αναλυτές καταλήγοντας είναι βέβαιοι: «Οι ΗΠΑ εκτιμάται ότι θα προωθήσουν το επιτακτικό συμφέρον τους για την ενίσχυση της ενεργειακής ανεξαρτησίας της Ευρώπης, τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή και την αποτελεσματικότητα του ΝΑΤΟ μέσω της επανεξέτασης της προσέγγισης προς την Τουρκία και της ενίσχυσης των συμμαχιών της με την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ. Η εναλλακτική λύση - η παθητικότητα του «ηγείσθαι από τα μετόπισθεν» - προβάλλει την αδυναμία μας και παρέχει πρόσθετες ενδείξεις περί της σταδιακής απόσυρσής μας από τα διεθνή τεκταινόμενα». Βέβαια όλα τα παραπάνω ενθαρρυντικά για μας, σε ότι αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις στην περιοχή αναμένονται μετά την λύση του θέματος της Συρίας, όχι με τις πολεμικές επιχειρήσεις μακράς διάρκειας, που ονειρεύεται ο μεγαλομανής Ερντογάν, αλλά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, που στο προσεχές χρονικό διάστημα, υπό την αιγίδα διεθνών οργανισμών και όχι με πρωτοβουλίες μεμονωμένων κρατών, ή συνασπισμούς κρατών, που για δικούς των λόγους επιθυμούν την λύση που τους συμφέρει. Το άλλοθι των ΗΠΑ για χρήση χημικών και η «κόκκινη γραμμή» που παραβιάστηκε από τον Συριακό στρατό, δυστυχώς δεν πείθει και μάλλον αποτελεί πρόσχημα για το προαναγγελλόμενο κτύπημα, ώστε να καταβληθεί το καθεστώς Άσσαντ και 26

Η Κύπρος υπέγραψε πρόσφατα ένα Μνημόνιο Συναντίληψης με την αμερικανική εταιρεία Noble Energy με σκοπό την ανέγερση μίας μονάδας υγροποίησης φυσικού αερίου στο Βασιλικό. να «συρθεί» σε διαπραγματεύσεις, καθόσον στο πεδίο των επιχειρήσεων ο Συριακός στρατός θα ήταν ο σίγουρος και τελικός νικητής του τρομερού αυτού εμφυλίου με πάνω από 120.000 νεκρούς μέχρι τώρα. Η λύση που διαφαίνεται σχεδόν σαν δεδομένη από πολλούς αναλυτές είναι οδυνηρή: Τριχοτόμηση ή και σε περισσότερα κρατίδια- προτεκτοράτα, άρα ευκόλως ελεγχόμενα, με κυρίαρχη δομή, την θρησκευτική και εθνολογική προσέγγιση και ομοιογένεια (Σουνίτες, Σιίτες-Αλουίτες, Κούρδοι, Δρούζοι). Οι εξελίξεις αυτές, αν τελικά υιοθετηθούν από την επίσημη Αμερικανική πολιτική και όπως διαφαίνεται τελευταία ευτυχώς ο πρόεδρος Ομπάμα αρχίσει να αντιλαμβάνεται τα λάθη του και να αποδέχεται την αλλαγή πλεύσης. Σε αυτό συνέβαλλε ουσιαστικά το πανίσχυρο Εβραϊκό λόμπυ, που αποφάσισε την πλήρη υποστήριξη της Ελλάδος και την πλήρη εγκατάλειψη της Τουρκίας, θεωρώντας την ως εχθρό του Εβραϊσμού!!! Και βεβαίως η αλλοπρόσαλλη, προκλητική και μεγαλομανής πολιτική του Ερντογάν. Ευχόμαστε ο Αλλάχ να του δίνει μακροημέρευση, για το καλό της πατρίδος μας. Την στροφή της Αμερικανικής πολιτικής θα την διαπιστώσουμε λίαν συντόμως. Φυσικά εδώ θα πρέπει να επισημάνουμε δύο πράγματα: Το πρώτο αφορά την νοοτροπία και αντίληψη που έχουν ορισμένοι (ευτυχώς πολλοί λίγοι)σχετικά με το Ισραήλ, που εκδηλώνεται από καχυποψία

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013

και άρνηση συνεργασίας, μέχρι και την πλήρη απέχθεια. Η άποψή μας είναι ότι τα εθνικά μας συμφέροντα υπερισχύουν αντιλήψεων, δεισιδαιμονιών, προκαταλήψεων, συμπαθειών κλπ. Το δεύτερο είναι ότι Ελλάδα και Κύπρος θα πρέπει να είναι ισχυρές αμυντικά με κάθε τρόπο και μέσο, παρά την προσπάθεια απαξίωσης και μείωσης της αμυντικής αποτροπής της χώρας, που τελευταία αποπειράται ύποπτα για τις Ένοπλες Δυνάμεις της Ελλάδος, με το πρόσχημα της οικονομικής κατάστασης της χώρας. Θα πρέπει να καταστήσουμε σαφές ότι η αμυντική ικανότητα και η ασφάλεια της χώρας δεν μπαίνουν σε Μνημόνια, οικονομικές «τακτοποιήσεις» και οικονομικούς επιτρόπους που να ελέγχουν τα κονδύλια και τους διαφόρους κωδικούς του ΥΕΘΑ. Τουλάχιστον η στρατιωτική μας ηγεσία ας το έχει κατά νουν και ας προσέχει τις σκοπέλους και τις παγίδες των μνημονιακών άρθρων και εντολών, που δεν είναι τόσο αθώα όσο φαίνονται και δεν αποσκοπούν μόνο στα επιδιωκόμενα οικονομικά αποτελέσματα, αλλά ίσως σε κάτι πολύ περισσότερο και εθνικά επικίνδυνο. Προσωπικά έχω εμπιστοσύνη μόνο στις τάξεις των Ελλήνων Αξιωματικών και εκτιμώ ότι όταν χρειαστεί και το καθήκον τους θα κάνουν όπως πρέπει και το μεγάλο εθνικό ΟΧΙ θα πουν αν απαιτηθεί. Δημοκρατικά και μαζί με τον απλό Ελληνικό λαό, που ακόμη αγαπάει, εμπιστεύεται και στηρίζει τις Ένοπλες Δυνάμεις. Έτσι οι εξελίξεις σύντομα φαίνονται να είναι ευνοϊκές. Θα πρέπει να αρπάξουμε την ευκαιρία αυτή την φορά και να μην παρασυρθούμε από σύνδρομα αυτοκαταστροφικά. Η άποψή μας είναι ότι ο ενεργειακός, αλλά στρατηγικής σημασίας άξονας Ισραήλ-Κύπρος- Ελλάδα και κατ’ επέκταση Ευρώπη, υπό την αιγίδα των ΗΠΑ, αλλά και με καλές και ειλικρινείς σχέσεις με άλλες χώρες, όπως Ρωσία, Κίνα, Αραβικός κόσμος είναι εφικτός και η μοναδική μας ευκαιρία να ξεφύγουμε από το φοβερό οικονομικό σπιράλ καταστροφής του Έθνους μας, που άφρονες, ανίκανες και υποτελείς ηγεσίες μας οδήγησαν εδώ που είμαστε σήμερα. Πηγές:Israel National News PJ Media Ελληνικά και διεθνή ΜΜΕ


ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Πόλη - Σεπτεβριανά 1955 Ένα ψέμα ξυπνά τη τουρκική αγριότητα Νύχτα 6ης προς 7η Σεπτεμβρίου. Ένας εξαγριωμένος όχλος ξεχύνεται στους ρωμαίικους μαχαλάδες της Κωνσταντινούπολης και ρημάζει. Σπίτια, καταστήματα, εκκλησιές, σχολειά, περιουσίες, ζωές. Χτυπούν καταστηματάρχες και νοικοκυραίους, κατεβάζουν προθήκες, πετούν και τσαλαπατούν εμπορεύματα, πυρπολούν… Η καταστροφή του σπιτιού του Κεμάλ! Την προηγούμενη, 5 Σεπτεμβρίου του 1955, ένα μασούρι δυναμίτιδας έχει εκραγεί στον κήπο του τουρκικού προξενείου στην Θεσσαλονίκη, το οίκημα που συνδέεται με τον Κεμάλ Ατατούρκ, σπάζοντας μερικά τζάμια και πυροδοτώντας ένα πογκρόμ διώξεων κατά των Ρωμιών, 650 χιλιόμετρα μακριά, καθώς ο τουρκικός Τύπος παρουσιάζει την "καταστροφή στο σπίτι του Κεμάλ" ως ολοκληρωτική. Η έκρηξη είναι προσχεδιασμένη να λειτουργήσει ως η φωτιά στο φυτίλι, που περιμένει από καιρό την πυροδότησή του. Άλλωστε, η κατοπινή αστυνομική έρευνα αποκαλύπτει ότι ο άνθρωπος, που τοποθέτησε τη δυναμίτιδα στον κήπο του προξενείου είναι ο κλητήρας του, ο Χασάν Μεχμέτογλου και έδρασε κατόπιν εντολής του Τούρκου φοιτητή, Οκτάι Εγκίν, του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Αποδεικνύεται, δε, ότι το σχέδιο γνωρίζουν πολύ καλά οι προξενικές αρχές της Τουρκίας στη Θεσσαλονίκη. Οι ελληνορθόδοξοι της Πόλης, το "μέσο" της Άγκυρας! Είναι, βλέπεις, η εποχή, που το Κυπριακό κλυδωνίζει επικίνδυνα τις σχέσεις Ελλάδας - Τουρκίας και η Άγκυρα στη διπλωματική της αναμέτρηση με την Αθήνα, αποφασίζει να χρησιμοποιήσει ως διαπραγματευτικό μέσο τούς ελληνορθόδοξους της Πόλης, έχοντας φροντίσει προηγουμένως να παθιάσει τον τουρκικό λαό ενάντια στην "αυτοδιάθεση" της Κύπρου και

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

27


ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ως εκ τούτου στην ένωση του πληθυσμού της -στην πλειονότητα ελληνοκυπριακού- με την Ελλάδα. Στην Τουρκία ένα καζάνι μπαίνει στη φωτιά... Η Άγκυρα έχει εμπλακεί για τα καλά στην υπόθεση "αυτοδιάθεση" και παρακρατικοί μαζί με ανθρώπους του πρωθυπουργού Μεντερές υποδαυλίζουν την οργή του λαού. Πολιτικές συγκεντρώσεις με κεντρικά συνθήματα "εδώ είναι Τουρκία και μιλάμε τουρκικά" και "ένωση της Κύπρου με την Τουρκία", συζητήσεις σε υψηλούς τόνους και διενέξεις Τούρκων και Ρωμιών σε χώρους συγκεντρώσεως, καφενεία, μαγέρικα, ακόμη και πανεπιστήμια, κάνουν το καζάνι να βράζει… Ώσπου, το απόγευμα της 6ης Σεπτεμβρίου, με πρόσχημα την "αυθόρμητη λαϊκή έκρηξη" και με αφορμή τη βόμβα στο τουρκικό προξενείο της Θεσσαλονίκης, περί τους 50.000 Τούρκοι πολίτες, εφοδιασμένοι με καδρόνια, αξίνες, λοστούς και πέτρες, ξεκινούν από την πλατεία Ταξίμ, τρέχουν με πάθος και χυμούν με μένος σε βάρος κάθε τι ρωμαίικου στην Πόλη. Κοντά δέκα ώρες αφανίζουν βιος και ζωές σε Πέρα, Φανάρι, Ταταύλα και από την οργή τους δεν γλυτώνουν Αρμένιοι και Εβραίοι. Η αρχή του τέλους! Ο απολογισμός της ανθρώπινης λαίλαπας είναι τραγικός: Τριάντα νεκροί, εκατοντάδες τραυματίες, 200 επισήμως βιασθείσες και βιασθέντες και επιπλέον κατεστραμμένα 4.384 καταστήματα και εργαστήρια, 1.004 σπίτια, 110 εστιατόρια και ζαχαροπλαστεία, 21 εργοστάσια, 11 κλινικές, 12 ξενοδοχεία, 27 φαρμακεία, 71 εκκλησιές, 26 σχολεία, δύο νεκροταφεία, οι πατριαρχικοί τάφοι στη Μονή Βαλουκλή, διάφορα κοινοτικά κέντρα, ρωμαίικες λέσχες και άλλα. Η νύχτα των Σεπτεμβριανών του ΄55 στην Κωνσταντινούπολη, χαρακτηρίσθηκε ως "η αρχή του τέλους" για τον ελληνισμό της πόλης και κατέλαβε τη δική της σελίδα στην ιστορία της επί δεκαετίες διωκόμενης Ρωμιοσύνης από τα χώματα της απέναντι όχθης του Αιγαίου.

28

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013


ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Η Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου Επιμέλεια της Συντακτικής Επιτροπής Πολιτικοστρατιωτικό κίνημα, που εκδηλώθηκε στην Αθήνα στις 3 Σεπτεμβρίου 1843, με σκοπό την παραχώρηση Συντάγματος από τον Όθωνα. Μέχρι τότε, ο βασιλιάς κυβερνούσε ως απόλυτος μονάρχης, χωρίς να λογοδοτεί στους υπηκόους του («ελέω θεού μοναρχία»). Στις αρχές του 1843 είχαν ωριμάσει οι συνθήκες για την εισαγωγή του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος στη χώρα μας, το οποίο προϋπέθετε την ύπαρξη Συντάγματος. Ήταν ένα αίτημα που είχε τεθεί από τα φιλελεύθερα στοιχεία του Αγγλικού και Γαλλικού Κόμματος ήδη από την εποχή του Καποδίστρια. Σύνταγμα ζητούσαν και οι παραγκωνισμένοι από τον Όθωνα πρόκριτοι και αγωνιστές του '21, που ανήκαν κυρίως στο Ρωσικό Κόμμα και ήθελαν μέσω των κοινοβουλευτικών διαδικασιών να ακουστεί και πάλι η φωνή τους. Η ιδέα του Συντάγματος έθελγε και τις λαϊκές μάζες, που είχαν μεν μια θολή εικόνα για το τι αυτό αντιπροσώπευε, αλλά πίστευαν ότι ήταν το αναγκαίο μέσο για να λυθούν τα οξυμένα προβλήματά τους. Την ίδια εποχή, η Ελλάδα βρισκόταν υπό τη δαμόκλειο σπάθη των πιστωτών της. Από την αρχή του χρόνου αδυνατούσε να εκπληρώσει τις δανειακές της υποχρεώσεις και οι πιστωτές τής επέβαλαν μια δυσβάστακτη οικονομική συμφωνία («μνημόνιο» θα λέγαμε σήμερα), που περιλάμβανε μείωση των κρατικών δαπανών, περικοπές μισθών και απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, αθρόες αποστρατεύσεις αξιωματικών (όχι όμως και των Βαυαρών) και κλείσιμο πρεσβειών. Έτσι, διευρύνθηκε σημαντικά ο κύκλος των δυσαρεστημένων με το καθεστώς. Ο Όθωνας φαινόταν να μην ελέγχει την κατάσταση. Το κίνημα της 3ης Σεπτεμβρίου ήταν προϊόν συνωμοσίας τριών ανθρώπων: του κεφαλλονίτη αγωνιστή και διπλωμάτη Ανδρέα Μεταξά (Ρωσικό Κόμμα), που έφερε τον τίτλο του Κόμη, του αιγιώτη αγωνιστή Ανδρέα Λόντου (Αγγλικό Κόμμα) και του στρατηγού Ιωάννη Μακρυγιάννη (Γαλλικό Κόμμα). Αργότερα, μυήθηκαν και στρατιωτικοί, όπως ο συνταγματάρχης του Ιππικού Δημήτριος Καλλέργης, τον οποίο οι συνωμότες πέτυχαν να μεταθέσουν από το Ναύπλιο στην Αθήνα. Οι αρχές είχαν πληροφορίες για επικείμενο στασιαστικό κίνημα, πήραν κάποια μέτρα, τα οποία όμως αποδείχθηκαν αναποτελεσματικά. Εξ αυτού του λόγου το κίνημα επισπεύσθηκε και εκδηλώθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 (αντί της 25ης Μαρτίου 1844, όπως ήταν αρχικά προγραμματισμένο). Η Φρουρά των Αθηνών, που στρατοπέδευε στο Μοναστηράκι, στασίασε και με αρχηγό τον Δημήτριο Καλλέργη παρατάχθηκε στην πλατεία έμπροσθεν των Ανακτόρων (κτίριο της σημερινής Βουλής), η οποία θα μετονομασθεί εξ αφορμής του γεγονότος αυτού σε Πλατεία Συντάγματος. Την ίδια ώρα, πλήθος κόσμου με επικεφαλής τον Ιωάννη Μακρυγιάννη κατέφθασε μπροστά από τα ανάκτορα, αλαλάζοντας «Ζήτω το Σύνταγμα». Ο Όθων εκείνο το βράδυ δεν είχε κοιμηθεί, παρά τη συνήθειά του, και εργαζόταν στο γραφείο του. Ένας αξιωματικός των κινηματιών εισήλθε στα ανάκτορα και του ανακοίνωσε την επανάσταση του στρατού. Ο βασιλιάς απέστειλε προς τους επαναστάτες τον Υπουργό των Στρατιωτικών για να πληροφορηθεί και επισήμως τα αιτήματά τους, αλλά αυτοί τον συνέλαβαν και τον έθεσαν υπό περιορισμό. Πάντως, η βασίλισσα Αμαλία είχε φροντίσει προηγουμένως να ανακοινώσει στον σύζυγό της ότι οι επαναστάτες ζητούσαν Σύνταγμα και πολιτικές ελευθερίες. Τον συμβούλευσε, μάλιστα, να κάνει δεκτά τα αιτήματά τους.

Ο έφιππος Δ. Καλλέργης ενώπιον των ανακτόρων (Συλλογή Λ. Ευταξία)

Τότε, ο βασιλιάς αναγκάσθηκε να εμφανισθεί από ένα παράθυρο των Ανακτόρων (το τέταρτο δεξιά των Προπυλαίων της Βουλής, πάνω από το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη) και να ανοίξει διάλογο με τον έφιππο Καλλέργη, ο οποίος του εξήγησε ότι λαός και στρατός απαιτούν την άμεση σύγκληση Εθνοσυνέλευσης για την κατάρτιση Συντάγματος. Ο βασιλιάς προσπάθησε να κερδίσει χρόνο και υποσχέθηκε την εκπλήρωση του αιτήματος την επομένη. Ο Καλλέργης ήταν ανένδοτος και ζήτησε την άμεση αποδοχή του αιτήματος, ενώ αξίωσε ακόμη την παραίτηση της κυβέρνησης και τον σχηματισμό κυβέρνησης που θα απολάμβανε την εμπιστοσύνης του λαού και την αποπομπή των Βαυαρών από τη δημόσια διοίκηση, εκτός των αποδεδειγμένα φιλελλήνων. Ο Όθωνας αποσύρθηκε στο γραφείο του και ζήτησε να συναντηθεί με τους ξένους πρεσβευτές για διαβουλεύσεις. Όμως, αυτοί εμποδίστηκαν να εισέλθουν στο παλάτι από τον Καλλέργη, μία τολμηρή κίνηση που έκρινε την κατάσταση. Ο Όθωνας αντιλήφθηκε ότι ήταν πλήρως απομονωμένος και προς στιγμήν σκέφθηκε να παραιτηθεί. Τελικά, αναγκάστηκε να αποδεχθεί τα αιτήματα των επαναστατών και τα ξημερώματα της ίδιας ημέρας υπέγραψε τα αναγκαία διατάγματα για τη σύγκληση Εθνοσυνελεύσεως. Στη συνέχεια διόρισε πρωθυπουργό τον αρχηγό του Ρωσικού Κόμματος, Ανδρέα Μεταξά, ενώ επίλεκτα μέλη του κινήματος τον πλαισίωσαν στα βασικά υπουργεία (Ανδρέας Λόντος στο Στρατιωτικών, Κωνσταντίνος Κανάρης στο Ναυτικών, Ρήγας Παλαμήδης στο Εσωτερικών και Δρόσος Μανσόλας στο Οικονομικών). Το κίνημα, που ήταν αναίμακτο, έληξε και τυπικά γύρω στις 3 το μεσημέρι, όταν το συγκεντρωμένο πλήθος διαλύθηκε και οι στρατιώτες επέστρεψαν στη βάση τους στο Μοναστηράκι. Σύμφωνα με τα συμφωνηθέντα, στα τέλη Οκτωβρίου του 1843 θα διεξαχθούν οι πρώτες εκλογές στην Ελλάδα. Η Βουλή που θα προκύψει, συνέρχεται στις 8 Νοεμβρίου με πρόεδρο τον υπέργηρο Πανούτσο Νοταρά και αποφασίζει να λάβει το όνομα «Η της Γ' Σεπτεμβρίου εν Αθήναις Εθνική των Ελλήνων Συνέλευσις». Κύριο έργο είναι η σύνταξη του Συντάγματος, το οποίο ψηφίστηκε στις 18 Μαρτίου 1844 και αποτέλεσε τη βάση για όλα τα επόμενα.

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

29


ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Η δράση του Ελληνικού Ιππικού στην Εποποιΐα 1940-41 Η Δράση της XIX Μηχανοκίνητης Μεραρχίας Γράφει ο Νοταρίδης Χρήστος Ταξίαρχος ε.α. ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΜΕΡΟΣ (συνέχεια από το προηγούμενο) Η XIX Μηχανοκίνητη Μεραρχία20 υπήρξε η πρώτη μεγάλη Μηχανοκίνητη Μονάδα του Ελληνικού Στρατού και απετέλεσε, πρόδρομο της μετεξέλιξης του όπλου του Ιππικού σε Μηχανοκίνητο και εξαιτίας αυτής της ιδιότητας της, θα αναφερθούμε συνοπτικά στη δράση της, η οποία παρουσιάσθηκε με λεπτομέρεια στο περιοδικό του Συνδέσμου Αποστράτων Αξκων Ιππικού-Τεθωρακισμένων22. Στις 15 Ιανουαρίου 1941 συγκροτήθηκε η XIX Μηχανοκίνητη Μεραρχία με προσωρινή έδρα την Αθήνα και διοικητή τον Υποστράτηγο Ιππικού Λιούμπα. Επιτελάρχης της Μεραρχίας ορίσθηκε ο Συνταγματάρχης Πυροβολικού Ασημάκης, ο οποίος επίσης θα ασκούσε και τα καθήκοντα του Διοικητή Πυροβολικού της Μεραρχίας. Οι Μονάδες της Μεραρχίας άρχισαν να λειτουργούν από τις 12 Φεβρουαρίου, δηλαδή 25 μέρες μετά από την έκδοση της διαταγής συγκρότησης της επειδή οι Αξιωματικοί που διετέθησαν καθυστέρησαν να προσέλθουν. Για τη συγκρότηση της διατέθηκαν από τη Μεραρχία Ιππικού 40 Αξκοί και 1000 οπλίτες, καθώς και το Μηχανοκίνητο Σύνταγμα Ιππικού. Αυτό το Σύνταγμα ήταν η πλέον αξιόμαχη και ευκίνητη Μονάδα, αφού διέθετε 88 οχήματα Μερσεντές, 75 ελα20

30

φρά φορτηγά Φίατ, 40 ιταλικά ελαφρά άρματα Carro Velocce (λάφυρα απο το Καλπάκι), 100 βρετανικά κάρριερ και 4 άρματα Βίκερς του Μεσοπολέμου. Παρ' όλες τις σημαντικές δυσκολίες, η Μεραρχία κατάφερε να κινηθεί στις 16 Φεβρουαρίου με κατεύθυνση τον πρώτο χώρο συγκέντρωσης της (Λάρισα-Τύρναβος-Τρίκαλα). Η κίνηση της Μεραρχίας πραγματοποιήθηκε οδικώς και σιδηροδρομικώς. Έτσι, το βράδυ της 26ης Φεβρουαρίου η Μεραρχία βρισκόταν στο νέο χώρο στάθμευσης της . Στις 5 Μαρτίου με άλλη διαταγή υπήχθη στο Τμήμα Στρατιάς Κεντρικής Μακεδονίας και μεταστάθμευσε στην περιοχή Κατερίνης-Κίτρους, όπου και έφθασε στις 10 Μαρτίου. Στις 6 Απριλίου τέθηκε υπό διοίκηση της Μεραρχίας το 2ο Σύνταγμα Ιππικού. Η αποστολή της Μεραρχίας σ' αυτό το διάστημα ήταν η αμυντική οργάνωση και εγκατάσταση της στην περιοχή Ελαφίνα-Προφήτης Ηλίας-ΠαλιοκαταχάςΝέο Ελευθεροχώρι. Στις 27 Μαρτίου η Μεραρχία τέθηκε υπό τις διαταγές του Τμήματος Στρατιάς Ανατολικής Μακεδονίας (ΤΣΑΜ) και έπρεπε να μετακινηθεί προς την περιοχή Κιλκίς-Λαχανά, όπου και έφθασε και εγκαταστάθηκε στις 29 Μαρτίου. Η σύνθεση των Μονάδων της Μεραρχίας ήταν : Στρατηγείο (Κιλκίς-Κρηστώνη), 191 Μηχανοκίνητο Σύνταγμα (Καλόκαστρο-Στρυμωνικό), 192 Μηχανοκίνητο Σύνταγμα (Ευκαρπία-Πλαγιές-Χειμαδιό), 193 Μηχανοκίνητο Σύνταγμα (Καλινδρία-Χέρσο), 19η Ομάδα Αναγνωρίσεως (Βαμβά-

κια), 19η Μοίρα Πυροβολικού (Ζαχαράτο-Ξηροβρύση). Στις 29 Μαρτίου τέθηκαν στη διάθεση του ΤΣΑΜ οι Ίλες Κλειστών Αρμάτων (που ήταν Ιταλικά λάφυρα) των 192 και 193 Μηχανοκινήτων Συνταγμάτων. Το 191 Μηχανοκίνητο Σύνταγμα τέθηκε στη διάθεση Ομάδας Μεραρχιών στην περιοχή Σερρών-Σιδηροκάστρου και με αποστολή να εξασφαλίσει τις γέφυρες του Στρυμώνα και να ενεργήσει εναντίον αλεξιπτωτιστών στην πεδιάδα Σερρών- Σιδηροκάστρου. Η 19η Ομάδα Αναγνωρίσεως τέθηκε στη διάθεση της VII Μεραρχίας στην περιοχή Δοξάτου-Δράμας για χρησιμοποίηση, και αυτή, εναντίον αλεξιπτωτιστών. Η νέα αποστολή που είχε ανατεθεί στη Μεραρχία ήταν η εξής: - Δυνατότητα επέμβασης στην περιοχή των Κρουσιών για να ενισχυθεί το απόσπασμα που βρισκόταν εκεί. - Μελέτη για την κατάληψη και εξασφάλιση της περιοχής Δοϊράνης Πολυκάστρου, σε συνεργασία με τον XI Συνοριακό Τομέα που τέθηκε υπό τις διαταγές της Μεραρχίας. - Σε περίπτωση σύμπτυξης των Τμημάτων της Ομάδας Μεραρχιών από την τοποθεσία Μπέλες, η Μεραρχία θα έπρεπε να καλύψει τη σύμπτυξη στην περιοχή δυτικά του Αξιού, μέσω των γεφυρών της Αξιουπόλεως και Γέφυρας. Η ΧΙΧ Μηχανοκίνητη Μεραρχία, αφού ανέλαβε την άμυνα του αριστερού τμήματος του ΤΣΑΜ, χώρισε τον αμυντικό τομέα ευθύνης της σε τέσσερις υποτομείς με γενική διάταξη από τα ανατολικά προς τα δυτικά: 2ο Σύ-

«Ιστορία του Ιππικού-Τεθωρακισμένων», σελ. 57 - 21Τεύχος Ιαν-Φεβ-Μαρ 2012 άρθρο Τχη Χριστοδούλου

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013


ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ νταγμα Ιππικού, 192 Σύνταγμα, 193 Σύνταγμα, Απόσπασμα Κρουσίων. Το μέτωπο της Μεραρχίας είχε ανάπτυξη πάνω από 30 χλμ. και ήταν δυσανάλογο με τις δυνάμεις που διέθετε. Το μεσημέρι της 6ης Απριλίου, η Μεραρχία διέταξε τα 192 και 193 Συντάγματα να στείλουν απόσπασμα κατοπτεύσεως από ένα Λόχο Κάρριερ και μία Διμοιρία μοτοσικλετιστών στους άξονες Ροδόπολη-Ανω Πορόια και Μουριές-Αγία Παρασκευή. To 192 Μηχανοκίνητο Σύνταγμα που στάθμευε στην περιοχή βόρεια του Κιλκίς τέθηκε σε κίνηση στις 14. 00, αφού πρώτα έστειλε 241 οπλίτες, οι οποίοι δεν ήταν δυνατό να μεταφερθούν με τα οχήματα, στο έμπεδο του Κιλκίς. Ο τομέας ευθύνης του Συντάγματος ήταν από το Δοβά Τοπέ μέχρι τον Παραπόταμο. Το Σύνταγμα έφθασε στον προορισμό του τις πρώτες νυκτερινές ώρες και αντιμετώπισε με επιτυχία, εξαιτίας και των οργανώσεων εδάφους και των σκυρόδετων πολυβολείων, εχθρικές απόπειρες προσέγγισης της τοποθεσίας στη διάρκεια της νύχτας. Το 193 Σύνταγμα, που στάθμευε στην περιοχή Καλίνδρια-Χέρσο, βορειοδυτικά του Κιλκίς, τέθηκε σε κίνηση γύρω στις 13.00, και μέχρι το βράδυ είχε εγκατασταθεί στις θέσεις που έπρεπε δυτικά του Δοβά Τοπέ και μέχρι τη Δοϊράνη. Τις πρωινές ώρες της επόμενης μέρας 7 Απριλίου ο εχθρός επιχείρησε να παραβιάσει την άμυνα του πεδινού διαδρόμου της λίμνης Δοϊράνης, αλλά απέτυχε και απωθήθηκε βόρεια από τις Μουριές. Μετά από τη διάσπαση του Σερβικού Μετώπου το ΤΣΑΜ έδωσε νέα διαταγή που αφορούσε στην αποστολή της Μεραρχίας. Μ' αυτήν διεύρυνε το μέτωπο της Μεραρχίας προς τα δυτικά μέχρι τον Αξιό ποταμό και μεταφερόταν το

κέντρο βάρους των δυνάμεων μεταξύ της λίμνης Δοϊράνης και του Αξιού ποταμού. Με την ίδια διαταγή έμπαινε κάτω από τις διαταγές της Μεραρχίας ο XI Συνοριακός Τομέας, καθώς και η Διλοχία Πεζικού (Τάγμα Ασφαλείας) που θα μεταφερόταν με τραίνο από τη Θεσσαλονίκη στην Καλίνδρια. Μετά την ανάληψη της νέας αποστολής της, η Μεραρχία χώρισε τη ζώνη ευθύνης της που τώρα είχε ανάπτυγμα 50 χλμ, σε τρεις Υποτομείς: Ανατολικός Υποτομέας, από Ακρίτα έως Ταβουλάρι. Την ευθύνη του τομέα αυτού είχε το 192 Μηχανοκίνητο Σύνταγμα, ενισχυμένο με ένα Λόχο Πεζικού και μία Διμοιρία Πολυβόλων. Κεντρικός Υποτομέας (υψώματα περιοχής Μεταμορφώσεως), που θα αναλάμβανε η Διλοχία του Πεζικού, μόλις θα έφθανε από Θεσσαλονίκη. Δυτικός Υποτομέας (υψώματα Μπάτσοβας), που ανέλαβε ο Συνοριακός Τομέας (Λόχος Διοικήσεως και δύο Λόχοι Πεζικού). Τα μεσάνυχτα έφθασε από τη Δράμα στο Μεταλλικό η XIX Ομάδα Αναγνω-

ρίσεως, η οποία και τέθηκε με διαταγή του ΤΣΑΜ στη διάθεση της Μεραρχίας ως εφεδρεία της. Στις 3.00 της 8ης Απριλίου, εξαιτίας διείσδυσης της 2ης Τεθωρακισμένης Γερμανικής Μεραρχίας προς τη Δοϊράνη, η XIX Ομάδα Αναγνωρίσεως διατάχθηκε να καταλάβει τα υψώματα Ταβουλάρι -Ακρίτας και να τα εξασφαλίσει μέχρι την άφιξη του 192ου Μηχανοκίνητου Συντάγματος. Να εμποδίσει την προχώρηση του εχθρού όσο το δυνατόν περισσότερο. Σε αδυναμία συγκρατήσεως εξαιτίας υπερτέρων Γερμανικών δυνάμεων, να συμπτυχθεί στον άξονα Δοιράνης-Χέρσου. Η κίνηση για την εκπλήρωση αυτής της αποστολής πραγματοποιήθηκε στις 5.00. Στις 6.00 εμφανίσθηκε η πρώτη Γερμανική φάλαγγα αρμάτων από την κατεύθυνση της Δοϊράνης προς τα υψώματα Ακρίτας- Οβελίσκος. Την ακολουθούσαν δύο ισχυρές μηχανοκίνητες φάλαγγες που υποστηρίζονταν από αεροσκάφη. Τα Τμήματα του 193ου Συντάγματος που βρίσκονταν στο ύψωμα Οβελίσκος δέχθηκαν ισχυρή πίεση και αναγκάσθηκαν να υποχωρήσουν προς Νότο και να συμπτυχτούν στο χωριό Ακρίτας μαζί με τα πρώτα Τμήματα της XIX Ομάδας Αναγνωρίσεως που έφθαναν εκείνη την ώρα. Οι εχθρικές δυνάμεις, οι οποίες αποτελούνταν από άρματα και μηχανοκίνητο Πεζικό, αφού ενισχύθηκαν από το Πυροβολικό και την Αεροπορία, ανέτρεψαν τελικά τα Ελληνικά Τμήματα που βρίσκονταν βόρεια και βορειοανατολικά του χωριού Ακρίτας, που συμπτύχθηκαν τελικά σε νοτιώτερα υψώματα. Οι Γερμανοί άφησαν μερικά άρματα στον Ακρίτα και κινήθηκαν προς τη Μεγάλη Στέρνα, ενώ ταυτόχρονα άλλη φάλαγγα εξουδετέ-

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

31


ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ρωσε ένα μικρό Τμήμα που βρισκόταν στην Καλινδρία. Η Ομάδα Αναγνωρίσεως και το Τμήμα του 193ου Συντάγματος βρέθηκαν ανάμεσα σε δύο εχθρικές τεθωρακισμένες φάλαγγες που κινούνταν γρήγορα προς τα νότια και δεν μπορούσαν να αντιδράσουν, καθώς στερούνταν εντελώς υποστήριξης Πυροβολικού και αντιαρματικών όπλων. Έτσι τα Τμήματα αυτά αναγκάσθηκαν να παραμείνουν στις θέσεις τους και αναδιοργανώθηκαν περιμένοντας επέμβαση από το 192ο Σύνταγμα που θα ερχόταν από τα Κρούσια, το οποίο όμως μέχρι την 19.30 δεν εμφανίσθηκε. Στο ίδιο χρονικό διάστημα η εμπροσθοφυλακή του 192ου Συντάγματος κινούνταν από το Μυριόφυτο προς τον Ακρίτα. Φτάνοντας όμως στα Αμάραντα αντιμετώπισε την πλαγιοφυλακή Γερμανικής Φάλαγγας και αναγκάσθηκε έτσι να συμπτυχτεί εσπευσμένα γύρω στις 10.30 προς τα Κρούσια. Έτσι, τα υπόλοιπα Τμήματα του Συντάγματος καθηλώθηκαν στο Μυριόφυτο. Από το πρωί της 8ης Απριλίου οι Γερμανοί βομβαρδίζουν την τοποθεσία των Κρουσίων με το πυροβολικό και την αεροπορία τους. Ισχυρή επίσης φάλαγγα του εχθρού είχε καταλάβει το Χέρσο, ενώ άλλη φάλαγγα κινούνταν από την περιοχή της Μεγάλης Στέρνας προς το Πολύκαστρο, εκκαθαρίζοντας την περιοχή και περικυκλώνοντας τις Ελληνικές δυνάμεις που βρίσκονταν αριστερά αυτής της τοποθεσίας. Στις 10. 30 της 8ης Απριλίου διασπάσθηκε το αριστερό της τοποθεσίας Κρουσίων. Μετά την ημιδιάλυση της XIX Μηχανοκίνητης Μεραρχίας, ο Διοικητής της μετέφερε εσπευσμένα το Στρατηγείο του στο χωριό Κεντρικό, όπου έφθασε στις 2.00 της 9ης Απριλίου, μετά την κατάληψη του Κιλκίς από τους Γερμανούς. Όταν έφθασε στο Κεντρικό, ο Διοικητής της Μεραρχίας ήρθε σε προσωπική επαφή με μερικούς από τους Διοικητές των Μονάδων του. Διαβλέποντας αδυναμία συνέχισης του αγώνα στην περιοχή των Κρουσίων 32

Εχοντας την ικανότητα ταχείας προσαρμογής, τα στελέχη του Ιππικού κατά τη μετάπτωση του Όπλου σε Τεθωρακισμένα, μεταβίβασαν τα χαρακτηριστικά προσόντα και ιδιότητες του Εφίππου όπλου στο Μηχανοκίνητο και εμφύσησαν το έφιππο δόγμα που συνίσταται στην τριλογία: "Ταχύτητα, τόλμη, αιφνιδιασμός". και μην έχοντας καμιά επαφή με το ΤΣΑΜ, αποφάσισε να διατάξει τη σύμπτυξη των Τμημάτων της Μεραρχίας στις περιοχές Ελληνικό και Κλείστρο. Το 192 Σύνταγμα άφησε στην τοποθεσία των Κρουσίων το Τάγμα των Πεζομάχων του και κινήθηκε χωρίς διαταγή της Μεραρχίας προς το Κιλκίς, όπου και συναντήθηκε με το Στρατηγείο στο χωριό Ευκαρπία. Μετά από διαταγή που πήρε, ακολούθησε το Στρατηγείο και έφθασε και αυτό στις 2.00 στο Κεντρικό. Στις 4.00 διατάχθηκε να κινηθεί προς το Ελληνικό, όπου έφθασε στις 7.00 και παρέμεινε αναμένοντας νέες διαταγές. Το Πεζομάχο Τάγμα του 192ου Συντάγματος εγκαταστάθηκε στα υψώματα βόρεια του Πανοράματος. Εκεί δέχθηκε στα πλευρά του δραστικά πυρά από τον εχθρό, που είχε προωθηθεί στα αριστερά του. Μετά από αγώνα μικρής διάρκειας, ο Διοικητής του τάγματος, διαπιστώνοντας ότι ήταν αδύνατο να διατηρήσει την κατεχόμενη γραμμή τη στιγμή που βάλλονταν πλευρικά από πυροβόλα, διέταξε τη σύμπτυξη των Τμημάτων του, τα οποία, αφού απαγκιστρώθηκαν με

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013

δυσκολία, κινήθηκαν με σχετική αταξία προς το Κεντρικό, όπου έφθασαν στις 4.30. Η σύγχυση που επικρατούσε στο Κεντρικό και η ανάμιξη των Τμημάτων της Μεραρχίας δυσκόλευε την παραπέρα κίνηση του Τάγματος, το οποίο κατόρθωσε να φθάσει το απόγευμα στο Ελληνικό και να ενωθεί με το Σύνταγμα του. Το 193 Σύνταγμα δέχθηκε στις 2.30 εχθρική επίθεση από τα νώτα και το δεξιό του, που είχε μείνει ακάλυπτο. Ο Διοικητής του Συντάγματος παραδόθηκε μετά από αγώνα μικρής διάρκειας, μαζί με όλα τα Τμήματα που βρίσκονταν υπό τις διαταγές του, αν και αρκετά δεν είχαν δεχθεί επίθεση. Έτσι, ολόκληρο το Σύνταγμα, εκτός από μικρό αριθμό διαφυγόντων, αιχμαλωτίστηκε μαζί με το Διοικητή του. Τα Τμήματα του Αποσπάσματος Κρουσίων που είχαν συμπτυχτεί από την προηγουμένη, είχαν εγκατασταθεί στον αυχένα βορειοανατολικά του Πανοράματος, εκτός από το II Τάγμα Ασφαλείας, το οποίο είχε κινηθεί άτακτα προς το Ελληνικό, και το 2ο Σύνταγμα Ιππικού, που είχε φύγει για το Ελληνικό από την προηγούμενη μέρα


ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ νον απο τας επιθετικάς παραδόσεις του όπλου της...». Εγραψε σχετικά σε άρθρο της εφημερίδας ΒΡΑΔΥΝΗ στις 3 Νοεμβρίου 1961 ο Στρατηγός Στανωτάς : «Το γενικόν συμπέρασμα εκ των αγώνων της Μεραρχίας είναι οτι τα οργανικά τμήματα αυτής, ως και τα διατεθέντα τοιαύτα προς ενίσχυσιν, ευτυχήσαντα να μετάσχουν αρχικώς εις την μάχην της Πίνδου, εν τη κατευθύνσει Μέτσοβον-βωβούσα-Ελεύθερον-Κόνιτσα, εδημιούργησαν δια της αφθάστου αυτοθυσίας των και των ηρωικών των πράξεων, μετά των άλλων Μονάδων, την βάσιν του Αλβανικού επους που κατέπληξεν όλον τον κόσμον... Το θαύμα τούτον, διότι περι θαύματος πρόκειται, οφείλεται εις τον πατριωτισμόν των Ελλήνων, διοικούντων και διοικουμένων, διότι οι μέν διοικούντες προπαρασκεύασαν και κατήυθηναν τον ελληνικόν λαόν εις τας Απόσπασμα απο το βιβλίο «Το Ιππικόν στη Μάχη της Πίνδου» του Φ. Κόκκινου πρωτοφανείς και μεγαλειώδεις νίκας, οι δε διοικούμενοι διότι δια της αυτοστις 22. 00. Τα Τμήματα του Αποσπά- αυτού προσπαθείας, αφ ετέρου δε η θυσίας, της υπερανθρώπου αντοχής, σματος Κρουσίων μετά από διαταγή αναγνώρισις του ομαδικού έργου το του πατριωτισμού των, των ηρωικών κινήθηκαν και αυτά προς το Ελληνικό οποίον απέδωσε το όπλον του Ιππι- πράξεων των, της αμέσου προσελεύστις 4.00, όπου έφθασαν στις 15.30 κού, το οποίον ως είδομεν απετέλεσε σεως υπο τας σημαίας, και της εν συκαι ακολούθησαν την τύχη των υπο- τον κύριο παράγοντα θριάμβου της νεχεία πρωτοφανούς προελάσεως Πίνδου. Ολαι λοιπόν αι υποβληθείσαι των απο νίκης εις νίκην, συνέτριψαν λοίπων ελληνικών μονάδων. Η ΧΙΧ Μηχανοκίνητη Μεραρχία δεν Εκθέσεις των Μεγάλων Μονάδων εί- τον εχθρόν. επέτυχε τα αναμενόμενα λόγω της ναι ομόφωνοι εις το να εξάρουν την Ούτω οι ιππείς της μεραρχίας μου βιαστικής συγκρότησης της με προ- συμβολήν των Μονάδων του Ιππικού, εφάνησαν αντάξιοι των προγόνων ιπσωπικό χωρίς συνοχή που κλήθη- παραδεχόμεναι οτι η χρησιμοποίη- πέων του Μεγάλου Αλεξάνδρου». κε να χρησιμοποιήσει υλικό κυριευ- σις αυτού ως ταχέως μεταφερομένου Στην παρούσα περιληπτική εξιστόθέν, στο οποίο δεν είχε εξοικειωθεί Πεζικού επέτυχεν τα μέγιστα, αντικα- ρηση καταβλήθηκε προσπάθεια να και λόγω της συντριπτικής υπεροχής ταστήσασα εν πολλοίς τας εις άλλα καταγραφεί η προσφορά και ο ηρωτου αντιπάλου, αλλά έδειξε οτι παρά στρατεύματα εισαχθείσας ταχείας μηισμός των Ιππέων, οι οποίοι συνέτις δυσκολίες οι ιππείς μάχονται και χανοκινήτους Μονάδας. Η εκ του εγβαλαν στις επιτυχίες των Ελληνικών κάνουν τα πάντα για την εκπλήρωση γύτερον όμως εξέτασις του ζητήμαΌπλων. Εχοντας την ικανότητα ταχείτος και η τακτική έρευνα όλων των εκτης αποστολής τους. ας προσαρμογής, τα στελέχη του Ιπδοθεισών διαταγών, μας πείθει οτι η μεγαλυτέρα συμβολή του όπλου του πικού κατά τη μετάπτωση του Όπλου Επίλογος Το «Ιστορικόν Πολεμικών Επιχειρή- Ιππικού προήλθεν απο την γενικήν σε Τεθωρακισμένα, μεταβίβασαν τα σεων 1940-1941»3 που συντάχθηκε αναζωπύρωσιν του επιθετικού πνεύ- χαρακτηριστικά προσόντα και ιδιότηματος. Η ηρωική νεολαία του Ιππικού, τες του Εφίππου όπλου στο Μηχανομετά τον πόλεμο, αναφέρει : «...είναι όλως επιβεβλημένη η ώρμησεν ακάθεκτος προς τα εμπρός κίνητο και εμφύσησαν το έφιππο δόγέξαρσις αφ ενος μεν του Επιτελεί- ανατρέπουσα τους ορμητικούς χιονο- μα που συνίσταται στην τριλογία: "Ταου του Β’ ΣΣ δια τας επιτυχεστάτας δρόμους της Τζούλια, εμπεομένη μό- χύτητα, τόλμη, αιφνιδιασμός".

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

33


ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΟΠΛΟΥ

Αποφοίτηση Ανθλγων - Ανθλχων 2012

1. Την 12 Ιουλίου 2013 πραγματοποιήθηκε στην έδρα της ΣΤΘ στον Αυλώνα Αττικής η αποφοίτηση του Ενοποιημένου Βασικού Τμήματος ΑνθλγώνΑνθλχων 2012 που λειτούργησε για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 2012. 2. Την απονομή των πτυχίων πραγματοποίησε ο Α’ Υπαρχηγός ΓΕΣ και οι Δντές των Όπλων ΠΖ – ΑΣ – ΤΘ. Στην τελετή παρέστη και ο Δκτής της ΣΠΖ. 3. Το πρόγραμμα εκπσης των Ανθλγών-Ανθλχων αποσκοπούσε στη ανάπτυξη ικανότητας τους στην από κοινού διεξαγωγή Μ/Κ επχσεων, στη τεχνική και ψυχική ικανότητα έτσι ώστε να ελέγχουν, να προσεγγίζουν και να καταστρέφουν τον εχθρό, στη συναντίληψη, στον τρόπο διεξαγωγής αγώνα αλλά και στην επισήμανση και διατήρηση ειδικών χαρακτηριστικών κάθε όπλου. 4. Η εκπση, από την ημερομηνία παρουσιάσεως τους στη Σχολή(13 Αυγ 2012) περιλάμβανε ποικίλα αντικείμενα Τεχνικού και Τακτικού περιεχομένου. 5. Ο συνολικός χρόνος εκπσης τους ήταν 48 εβδομάδες συμπεριλαμβανομένου τις άδειες Χριστουγέννων – Πά34

σχα. 6. Τα αντικείμενα αυτά ανά κατηγορία έκπνων Όπλου έχουν ως εξής: α) Ανθλγοί ΠΖ - ΑΣ (44 Εβδομάδες) (1) Α/Τ και Αξιολόγηση: 4 εβδομάδες (2) Εκπση όλμων: 5 Εβδομάδες (3) Εκτέλεση βολών στο ΠΒ Θήβας: 1 εβδομάδα (4) Οπλισμός ΠΖ και Σταθμούς Ασυρμάτων: 2 εβδομάδες (Ενιαία) (5) Ενημέρωση επι Αρμάτων: 1 εβδομάδα (6) Μηχανοδήγηση και Εκση στα Τροχοφόρα – Ερπυστριοφόρα: 6 εβδομάδες (Ενιαία) (7) Εκτέλεση βολών από πολυβόλα ΤΟΜΠ: 1 εβδομάδα (8) Εκπση ΔΜ,ΕΠ,ΓΣΜ,Τακτική: 12 εβδομάδες (Ενιαία) (9) Εκτέλεση ΤΑΜΣ: 2 εβδομάδες (Ενιαία) (10) Εκπση στο Πολεμικό Πέγνιο ΄΄ΙΑΝΟΣ΄΄: 2 εβδομάδες (Ενιαία) (11) Εκπση ΣΕΟΕΔ: 2 εβδομάδες (Ενιαία) (12) Εκπση στον Εξομοιωτή Α/Τ στη ΣΠΖ: 2 εβδομάδες (13) Εκτέλεση βολών και ΤΑΜΣ Πεδίο Βολής Αξκών Ξάνθης: 2 εβδομάδες (Ενιαία)

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013

(14) Εκπση Υπομονάδος: 2 εβδομάδες (Ενιαία) (β) Ανθλχοι (44 Εβδομάδες) (1) Εκπση επι Αρμάτων: 9 εβδομάδες (2) Εκπση επί Α/Τ: 2 εβδομάδες (3) Εκπση επί οπλισμού και Σταθμούς Ασυρμάτων: 2 εβδομάδες (Ενιαία) (4) Μηχανοδήγηση και Εκπση επί Τροχοφόρων- Ερπυστριοφόρων: 6 εβδομάδες (Ενιαία) (5) Βολές από Αρματα: 1 εβδομάδα (Ενιαία) (6) Εκπση ΕΠ,ΓΣΜ,Τακτική: 12 εβδομάδες (Ενιαία) (7) Εκπση στο Πολεμικό Πέγνιο ΄΄ΙΑΝΟΣ΄΄: 2 εβδομάδες (Ενιαία) (8) Εκπση ΣΕΟΕΔ: 2 εβδομάδες (Ενιαία) (9) Εκπση στο Κέντρο Εκπσης Ξάνθης: 2 εβδομάδες (10) Εκπση στο Πεδίο Βολής Αξκών Ξάνθης: 2 εβδομάδες (Ενιαία) (11) Εκπση Υπομονάδος: 2 εβδομάδες (Ενιαία) 7. Η εκπση όπου ήταν ενιαία, λόγω φύσης των αντικειμένων,φαίνεται στα παραπάνω αντικείμενα με την ένδειξη ΄΄Ενιαία΄΄


ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΟΠΛΟΥ

Ορκωμοσία οπλιτών της Δ' ΕΣΣΟ 2013 Γράφει ο Λιβέριος Πετρίδης Ίλαρχος ε.α. Την Παρασκευή 2 Αυγούστου, στο Στρατόπεδο Επιλάρχου Μελίδη, στον Αυλώνα, δόθηκε ο νενομισμένος όρκος προς την Πατρίδα από τους νεοσύλλεκτους οπλίτες της Δ' ΕΣΣΟ 2013. Η τελετή της ορκωμοσίας τελέστηκε προεξάρχοντος του Μητροπολίτου Ιλίου και Πετρουπόλεως κ.κ. Αθηναγόρα, παρουσία και του εκπροσώπου του ΓΕΣ/ΔΒΒ Υποστρατήγου κ. Χατζηδήμα Ιωάννη, του Δκτού του Κέντρου Εκπαιδεύσεως Τεθωρακισμένων Ταξίαρχου κ. Βασιλείου Παπαδόπουλου, εν ενεργεία και αποστρατεία αξιωματικών, καθώς και συγγενών και φίλων των νέων οπλιτών. Θερμό χειροκρότημα και εθνική έπαρση ακολούθησε από τους παριστάμενους γονείς και φίλους κατά την είσοδο της σημαίας στο χώρο της εκδηλώσεως, αλλά και στο τέλος του Εθνικού μας Ύμνου που τραγούδησαν με εθνική υπερηφάνεια οι νεοσύλλεκτοι. Στην τελετή μεταξύ άλλων παρέστησαν και ο Ταξίαρχος ε.α. κ. Επ. Θεο-

Επάνω από αριστερά: Ο εφ. Ανθλχος κ. Χρ. Καραβίας, ο Ταξίαρχος ε.α. κ. Επ. Θεοδώρου, ο ΓΕΣ/ΔΒΒ Υποστράτηγος κ. Χατζηδήμας Ιωάννης, ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ιλίου και Πετρουπόλεως κ. Αθηναγόρας, ο Πρόεδρος του ΣΑΑΙΤΘ Υποστράτηγος ε.α. κ. Χρ. Παπαδογεωργόπουλος και ο Δκτης του ΚΕΤΘ Ταξίαρχος κ. Βασ. Παπαδόπουλος. Κάτω: Στιγμιότυπα από την επιθεώρηση και την ορκωμοσία των νέων οπλιτών.

δώρου. Σημειώνεται ότι καθήκοντα Υποδιοικητού του ΚΕΤΘ ανέλαβε ο Συνταγματάρχης (ΤΘ) κ. Σιγουλάκης

Δημ. Το Σύνδεσμο εκπροσώπησε ο Πρόεδρος του ΣΑΑΙΤΘ Υποστράτηγος ε.α. κ. Χρ. Παπαδογεωργόπουλος και τα μέλη κ.κ. εφ. ΄Ιλαρχος κ. Λιβέριος Πετρίδης, και εφ. Ανθυπίλαρχος κ. Χρ. Καραβίας.

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

35


ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΟΠΛΟΥ

Γενέθλια ημέρα του ΚΕΤΘ Γράφει ο Λιβέριος Πετρίδης Ίλαρχος ε.α. Ήταν εκεί, στον Αυλώνα την Πέμπτη 19 Σεπτεμβρίου 2013 οι παλιοί διοικητές του ΚΕΤΘ, αλλά και οι εν ενεργεία και απόστρατοι Αξιωματικοί του Όπλου των Τεθωρακισμένων, που ήλθαν να γιορτάσουν όλοι μαζί στην κοιτίδα του Όπλου, την γενέθλια ημέρα συγκροτήσεως του Κέντρου Εκπαιδεύσεως Τεθωρακισμένων στο Στρατόπεδο “Επιλάρχου Γεωργίου Μελίδη”. Παρουσία του Γενικού Επιθεωρητή Στρατού Αντιστρατήγου κ. Βασ. Τελλίδη, του Β' Υπαρχηγού ΓΕΣ Αντιστρατήγου κ. Αθ. Στυλιανόπουλου και του Επίτιμου Αρχηγού ΓΕΣ Στρατηγού ε.α. κ. Τζιατζιά Κωνσταντίνου, έγινε η Δοξολογία προεξάρχοντος του Μητροπολίτου Ιλίου και Πετρουπόλεως κ. Αθηναγόρα και του Ιερέως π. Αθ. Χρυσούλα. “Με φάρο το λογότυπο “ΟΠΟΥ Η ΔΟΞΑ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΘΗΚΟΝ” το προσωπικό του ΚΕΤΘ επιδίδεται καθημερινά σε αξιέπαινη και επίμονη προσπάθεια και με πίστη στην αποστολή του, με κύριο μέλημα την εκπαίδευση του νεοσύλλεκτου οπλίτη και την ομαλή ένταξη του στην στρατιωτική ζωή” τόνισε στην Ημερήσια Διαταγή του ο Διοικητής του ΚΕΤΘ Ταξίαρχος κ. Βασ. Παπαδόπουλος, συμπληρώνοντας ότι πέραν από τις στρατιωτικές δραστηριότητες το προσωπικό του Κέντρου συνδράμει στην τοπική κοινωνία με πολλούς τρόπους. Με το πέρας της εκδήλωσης έγινε λεπτομερής ενημέρωση των παρισταμένων για τα άρματα που διαθέτει σήμερα ο Ελληνικός Στρατός, καθώς και τις δυνατότητές τους στο πεδίο της μάχης. Ακολούθησε δεξίωση στην Λέσχη Αξιωματικών. Στην εκδήλωση το παρόν έδωσαν πολλά μέλη του Συνδέσμου Απο36

1

2

3 στράτων Αξιωματικών Ιππικού Τεθω-

της Συντακτικής Επιτροπής του περι-

ρακισμένων, με επικεφαλής τα μέλη

οδικού μας Αντιστράτηγο ε.α. κ. Ευστ.

του Δ.Σ., τον Πρόεδρο, Υποστράτηγο ε.α. κ. Χρ. Παπαδογεωργόπου-

Κολιωκότση, και τα μέλη Αντιστρά-

λο, τον Γεν Γραμματέα Αντιστράτηγο

τηγο ε.α. κ. Χαρ. Μεντεσίδη. και Ταξί-

ε.α. κ. Θεοδ. Κατσάρη, τον Πρόεδρο

αρχο ε.α.Γεώργιο Μιχαηλίδη..

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013


ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΟΠΛΟΥ Η ιστορία του ΚΕΤΘ

Η ιστορία του Κέντρου ξεκινά πριν από 69 χρόνια. Το Κέντρο συγκροτήθηκε για πρώτη φορά ως Μονάδα το 1944 με την επωνυμία Σχολή Τεθωρακισμένων, υπαγόμενη στο Γενικό Κέντρο Εκπαιδεύσεως στο Γουδί, στο οποίο παρέμεινε ως τον Ιούλιο του 1946. Στη συνέχεια μεταστάθμευσε στις Αχαρνές όπου λειτούργησε ως Κέντρο Εκπαιδεύσεως Ιππικού – Τεθωρακισμένων, έως τον Οκτώβριο του 1954, οπότε και μεταστάθμευσε και πάλι στο Γουδί το οποίο λειτούργησε ως Συγκρότημα Τεθωρακισμένων έως το 1971, οπότε και μετονομάστηκε σε Κέντρο Εκπαιδεύσεως Τεθωρακισμένων. Τον Ιούνιο του 1975 μεταστάθμευσε από το Γουδί στον Αυλώνα στο Στρατόπεδο “Επχου Γεωργίου Μελίδη” όπου λειτουργεί μέχρι σήμερα.

7

4 8 1,2,3,7 Στιγμιότυπα από τη Δοξολογία και την κατάθεση στεφάνων από τον Γενικό Επιθεωρητή Στρατού και τον Πρόεδρο του ΣΑΑΙΤΘ. 4. Από αριστερά, ο Επίτιμος Αρχηγός ΓΕΣ Στρατηγός ε.α. κ. Κων. Τζιατζιάς, ο Γενικός Επιθεωρητής Στρατού Αντιστράτηγος κ. Βασ. Τελλίδης, ο Πρόεδρος του

5

ΣΑΑΙΤΘ Υποστράτηγος ε.α. κ. Χρ. Παπαδογεωργόπουλος και ο Δκτης του ΚΕΤΘ Ταξίαρχος κ. Βασ. Παπαδόπουλος. 5. Ο Δντης/ΠΑ/ΓΕΣ Ταξίαρχος κ. Βασ. Δοκμετζόγλου, ο ΔΙΤ/ΓΕΣ Υποστράτηγος κ. Δημ. Θωμαΐδης, με τον Πρόεδρο του ΣΑΑΙΤΘ και τον Μητροπολίτης Ιλίου και Πετρουπόλεως Σεβασμιώτατο κ. Αθηναγόρα.

6

6,8. Από την ενημέρωση των εν ενεργεία και ε.α. Αξιωματικών

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

37


ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ

Επίσκεψη στο Μνημείο Ιππικού Γράφει ο Μιχ. Σταματογιαννάκης, μέλος του ΔΣ Οπως είναι γνωστό την 30 Οκτωβρίου 2012 έγιναν τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Ιππικού στο Μέτσοβο με την παρουσία πλήθους μελών και φίλων του Συνδέσμου. Η τελετή των αποκαλυπτηρίων είναι το αποτέλεσμα της μεγάλης προσπάθειας του Συνδέσμου να στηθεί το Μνημείο και να αποδοθεί η τιμή και ο σεβασμός στους αγωνιστές της Μεραρχίας Ιππικού που διέκοψαν την προχώρηση των Ιταλών αποτρέποντας χειρότερες επιπτώσεις στην Πατρίδα μας. Το Μνημείο ευρίσκεται στη θέση του αλλά επειδή ο περιβάλλον χώρος έχει ανάγκη να διαμορφωθεί στο επίπεδο που χρειάζεται για να αποκτήσει μεγαλύτερη αξία η οπτική εικόνα του Μνημείου ο Σύνδεσμος καταβάλλει κάθε προσπάθεια για να προωθηθεί η αποπεράτωση του. Τον Αύγουστο υπήρξε συνάντηση για υπόθεση άλλου φορέα των αποστράτων του μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου Σταματογιαννάκη Μιχαήλ με δύο άτομα μεταξύ των οποίων και ο Σμηναγός Μηχανικός ε.α κ.Τσολακίδης Στέφανος. Κατά τις συζητήσεις που έγιναν αναφέρθηκε η ύπαρξη του Μνημείου και ο κ. Τσολακίδης, εκφράζοντας τα πατριωτικά του αισθήματα, εξέφρασε με έντονο συναίσθημα την επιθυμία του να βοηθήσει στην αποπεράτωση του περιβάλλοντος χώρου. Αμεσα επικοινώνησε με την εκπρόσωπο του στα Ιωάννινα κ. Παπάζογλου Αναστασία την ενημέρωσε και ζήτησε να υπάρξουν επαφές μαζί της για να προχωρήσει το θέμα. Ακολούθησαν συνεχείς επαφές με την κ. Παπάζογλου η οποία επισκέφθηκε τον χώρο του Μνημείου στο Μέτσοβο και εξέφρασε την πλήρη ικανοποίηση της για το έργο. 38

Επάνω από αριστερά: Το μέλος του Δ.Σ. Σχης (ΤΘ) ε.α. κ. Σταματογιαννάκης Μ. η κα Αν. Παπάζογλου, ο Πρόεδρος του ΣΑΑΙΤΘ Υπγος ε.α. κ. Παπαδογεωργόπουλος Χρ. Κάτω: Με τον Αντιστράτηγος ε.α. και Δήμαρχο Μώλου - Αγ. Κων/νου - Καμένων Βούρλων κ. Ευαγ. Τετριμίδα στα Καμένα Βούρλα

Μετά από τις επαφές ο Σύνδεσμος απέστειλε τα στοιχεία με τις εναπομένουσες εργασίες του περιβάλλοντος χώρου μαζί με το περιοδικό που περιγράφει το ιστορικό των προσπαθειών τοποθέτησης του Μνημείου, τα αποκαλυπτήρια που έγιναν κλπ στον κ. Τσολακίδη Στέφανο και στην κ. Παπάζογλου Αναστασία και η πρόθεση τους για βοήθεια συνεχίζεται δείχνοντας σε μεγάλο βαθμό τα πατριωτικά τους αισθήματα και τον σεβασμό με την ιστορία μας. Με τη συνέχιση των επαφών υπήρξε συννενόηση με την κα Παπάζογλου να πραγματοποιηθεί συνάντηση στον χώρο του Μνημείου στο Μέτσοβο για να συζητηθούν με λεπτομέρειες οι εναπομένουσες εργασίες και η διαδικασία υλοποίησης της

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013

πρόθεσης τους. Την 10 Σεπτεμβρίου ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Υπτγος ε.α Παπαδογεωργόπουλος Χρήστος το μέλος του ΔΣ Σχης ε.α Σταματογιαννάκης Μιχαήλ επισκέφθηκαν το Μέτσοβο και αμέσως μετά την άφιξη έγινε συνάντηση στον χώρο του Μνημείου με την κ. Παπάζογλου όπου συζητήθηκαν με λεπτομέρεια οι εναπομένουσες εργασίες αποπεράτωσης του περιβάλλοντος χώρου. Η κ. Παπάζογλου εξέφρασε με ειλικρίνεια τις προθέσεις της εταιρίας του κ. Τσολακίδη να βοηθήσει ή να αναλάβει την εκτέλεση των εργασιών. Το βράδυ της ίδιας ημέρας έγινε συνάντηση στα Ιωάννινα με τον Διοικητή της VIII ΜΠ Ταξίαρχο κ. Γκί-


ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ζα Σπυρίδωνα και συζητήθηκαν οι δυνατότητες παροχής βοήθειας στην εκτέλεση των εργασιών. Ακολούθησε νέα συνάντηση με την κ. Παπάζογλου και το μέλος του Συνδέσμου εφ. Ίλαρχο κ. Καλλή Νικόλαο και συζητήθηκαν λεπτομέρειες για την εξεύρεση του εργολάβου κατασκευής των εργασιών και του απαιτούμενου προσωπικού. Το πρωϊ της Τετάρτης 11 Σεπτεμβρίου έγινε συνάντηση στον χώρο του Μνημείου με τον Λοχαγό Μηχανικού κ. Παππά Κων/νο και τον Αντιδήμαρχου Μετσόβου κ. Ταλάρη Στέργιο καθώς και με μηχανικό του Δήμου. Συζητήθηκαν λεπτομέρειες για τις εργασίες και ζητήθηκε να μας δοθεί το κόστος των εργασιών που είχαμε ζητήσει μετά την επίσκεψη του Απριλίου 2013. Εγινε ενημέρωση του Αντιδήμαρχου για τις προθέσεις της εταιρίας και ζητήθηκε να επιταχυνθεί ο υπολογισμός του κόστους των εργασιών για να παραδοθούν τα στοιχεία στην εταιρία που προτίθεται να αναλάβει την εκτέλεση τους. Ο Δήμος Μετσόβου έχει τοποθετήσει δύο προβολείς στο δάπεδο του Μνημείου οι οποίοι λειτουργούν τη νύκτα και όπως φάνηκε κατά την επιστροφή από τα Ιωάννινα η θέα του Μνημείου είναι άψογη και επί πλέον εξασφαλίζεται μεγαλύτερη ασφάλεια. Την ίδια ημέρα, Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου έγινε η επιστροφή του Προέδρου και του μέλους του ΔΣ στην Αθήνα και συνεχίζονται οι επαφές για να αρχίσει το δυνατό γρηγορότερα η έναρξη των εργασιών. Πριν την αναχώρηση τοποθετήθηκε μαρμάρινη πλάκα σε αντικατάσταση της κλαπείσης με τον τίτλο του Μνημείου, του Συνδέσμου και το όνομα της γλύπτριας. Το Μνημείο Μετσόβου αποτελεί τιμή στους ήρωες του Οπλου μας αλλά τιμή στην Ελλάδα μας και στους εν ενεργεία και αποστράτους συναδέλφους. Οι προσπάθειες το Συνδέσμου συνεχίζονται για την αποπεράτωση του περιβάλλοντος χώρου

3ημερη εκδρομή στο Μέτσοβο ΕΠΙΜΝΗΜΟΣΥΝΗ ΔΕΗΣΗ ΣΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ΙΠΠΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΗΡΩΪΚΩΣ ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΣΤΟ ΕΠΟΣ 1940

Σας γνωρίζουμε ότι με την συμπλήρωση ενός έτους από τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Ιππικού στο Μέτσοβο και με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου στις 19-10-2013 ημέρα Σάββατο, θα πραγματοποιηθεί τριήμερη εκδρομή στο Μέτσοβο όπου θα οργανωθεί εκδήλωση στο Μνημείο Ιππικού. Το πρόγραμμα σε γενικές γραμμές έχει ως εξής: 1η ημέρα: -Αναχώρηση από Αθήνα -Άφιξη στο Μέτσοβο. 2η ημέρα: -Εκδήλωση στο Μνημείο Ιππικού (επιμνημόσυνη δέηση, κατάθεση στεφάνου, ομιλίες, προσκλητήριο νεκρών, Εθνικός Ύμνος) για απόδοση τιμής στους ηρωικώς πεσόντες της Μεραρχίας Ιππικού στο έπος του 1940. -Επίσκεψη στα Ιωάννινα Μουσείο κέρινων ομοιωμάτων -Γεύμα στη Λ.Α.Φ. Ιωαννίνων -Επίσκεψη στο σπήλαιο Ιωαννίνων -Επιστροφή στο Μέτσοβο (βράδυ) 3η ημέρα: -Αναχώρηση από Μέτσοβο μέσω Ιωαννίνων -Άφιξη στο Μπιζάνι (επίσκεψη στο μουσείο) -Αναχώρηση για Μεσολόγγι -Γεύμα στην Λ.Α.Φ. Μεσολογγίου -Επίσκεψη μουσείου Μεσολογγίου -Επιστροφή στην Αθήνα Αναχώρηση του λεωφορείου από

τη Λέσχη Αξιωματικών Παπάγου το πρωί του Σαββάτου 19-10-2013 και ώρα 08:00. Το κόστος της εκδρομής ανά άτομο είναι περίπου 65 ευρώ και περιλαμβάνει: α) Ξενοδοχείο 35 ευρώ το δίκλινο με πρωινό (2 διανυκτερεύσεις) 30 ευρώ το μονόκλινο β) Λεωφορείο 30 ευρώ περίπου κατά άτομο (η τελική τιμή θα εξαρτηθεί από τον αριθμό των συμμετασχόντων). γ) Στο παραπάνω κόστος δεν συμπεριλαμβάνονται φαγητά και καφέδες. Το δρομολόγιο μετάβασης που θα ακολουθήσει το λεωφορείο είναι: Λέσχη Παπάγου-Κηφισίας-Εθνική Οδός-Λαμία-Καρδίτσα-Τρίκαλα-Καλαμπάκα-Μέτσοβο. Το δρομολόγιο επιστροφής θα γίνει μέσω Ιωαννίνων-Μεσολογγίου. Οι στάσεις για καφέ, φαγητό κτλ. καθώς και ο χρόνος παραμονής σε κάθε επίσκεψη θα καθορίζονται ανάλογα με την διευκόλυνση των μελών και την πορεία του χρόνου. Όσοι επιθυμούν να συμμετάσχουν να το δηλώσουν μέχρι την 5-102013 στο γραφείο του Συνδέσμου (τηλ. 2105226351, 6942482481, 6946379306). Στην εκδήλωση μπορούν να συμμετάσχουν φιλικά πρόσωπα των μελών μας.

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

39


3ημερη εκδρομή στο Μέτσοβο ΕΠΙΜΝΗΜΟΣΥΝΗ ΔΕΗΣΗ ΣΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ΙΠΠΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΗΡΩΪΚΩΣ ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΣΤΟ ΕΠΟΣ 1940 ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΕΡΙΝΩΝ ΟΜΟΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΣΠΗΛΑΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΤΟ ΜΠΙΖΑΝΙ - ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ

Με την συμπλήρωση ενός έτους από τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Ιππικού στο Μέτσοβο στις 19-10-2013 ημέρα Σάββατο, θα πραγματοποιηθεί τριήμερη εκδρομή στο Μέτσοβο όπου θα οργανωθεί εκδήλωση στο Μνημείο Ιππικού. Όσοι επιθυμούν να συμμετάσχουν να το δηλώσουν μέχρι την 5-10-2013 στο γραφείο του Συνδέσμου (τηλ. 2105226351, 6942482481, 6946379306). Στην εκδήλωση μπορούν να συμμετάσχουν φιλικά πρόσωπα των μελών μας.

Το μεγάλο ΟΧΙ των Ελλήνων

28η Οκτωβρίου 1940

Η στιγμή επέστη που θα αγωνισθώμεν δια την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος, την ακεραιότητα και την τιμήν της. Μολονότι ετηρήσαμεν την πλέον αυστηρά ουδετερότητα και ίσην προς όλους, η Ιταλία μη αναγνωρίζουσα εις ημάς το δικαίωμα να ζώμεν ως ελεύθεροι Ελληνες, μου εξήτησε σήμερον την 3ης πρωινήν την παράδοσιν τμημάτων του εθνικού εδάφους, κατά την ίδιαν αυτής βούλησιν, και μου ανεκοίνωσεν ότι προς κατάληψιν αυτών, η κίνησις των στρατευμάτων της θα ήρχιζεν την 6η πρωινήν. Απήντησα εις τον Ιταλόν Πρέσβυν ότι θεωρώ και το αίτημα αυτό καθ' εαυτό και τον τρόπον με τον οποίον γίνεται τούτο, ως κήρυξιν πολέμου της Ιταλίας εναντίον της Ελλάδος. Τώρα θα αποδείξωμεν εαν πράγματι έιμεθα άξιοι των προγόνων μας και της ελευθερίας την οποίαν μας εξησφάλισαν οι προπάτορές μας. Ολον το Εθνος ας εγερθή σύσσωμον. Αγωνισθήτε δια την Πατρίδα, τας γυναίκας, τα παιδιά σας και τας ιεράς παραδόσεις μας. Νυν υπέρ πάντων ο αγών. Ιωάννης Μεταξάς Εκτύπωση – βιβλιοδεσία Τυπογραφείο Ελληνικού Στρατού


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.