ΤΡΙΜΗNΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΑΠΟΣΤΡΑΤΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΙΠΠΙΚΟΥ - ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΩΝ • ΤΕΥΧΟΣ 99 • ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2018 • ΒΕΡΑΝΖΕΡΟΥ 30, Τ.Κ. 104 32
Η Ελλάδα στρατηγικός παίκτης σε Βαλκάνια και Ε.Ε. Η ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΘΟΡΙΖΕΙ ΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ
Οι γεωπολιτικές και γεωοικονομικες προκλήσεις της Ελλάδας
Ο γεωπολιτικός ρόλος Ελλάδας και Σκοπίων στο μεταλλαγμένο ΝΑΤΟ
Εκβιασμοί και απειλές της Άγκυρας
19η Μαΐου
Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου
Είναι η καταραμένη ημέρα που ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάζεται στη Σαμψούντα και με σύνθημα «η Τουρκία στους Τούρκους» θέτει σε εφαρμογή το σχέδιο των Νεότουρκων για την τελειωτική εξόντωση του ελληνικού πληθυσμού σε όλο τον Πόντο.
χάρτες που όρισαν τη Το Δ.Σ.Οιεύχεται στους φίλους και τα"γεωγραφική μέλη του Μακεδονία" Συνδέσμου Καλό Καλοκαίρι! Η προσκυνηματική εκδήλωση στο Μνημείο Ιππικού στο Μέτσοβο θα γίνει την 21 Οκτωβρίου 2018 ημέρα Κυριακή
ΙΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Γραφείο: Βερανζέρου 30 ΤΚ 104 32 Αθήνα Τηλέφωνο και Fax: 210 5226351 Δικτυακή τοποθεσία: http://www.saith.gr e-mail: info@saith.gr Tεύχος Νο 99 Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018 Ιδιοκτήτης: Σύνδεσμος Αποστράτων Αξιωματικών Ιππικού Τεθωρακισμένων
Περιεχόμενα τεύχους 99 Προκλήσεις ασφαλείας στην Ανατολική Μεσόγειου 2ο Μέρος Σελ. 4-5
Γεωπολιτικές και γεωοικονομικές προκλήσεις της Ελλάδας
Σελ. 6-7
Ο γεωπολιτικός ρόλος της Ελλάδας και Σκοπίων στο μεταλλαγμένο ΝΑΤΟ Σελ.8-9 Ο "γόρδιος δεσμός" της ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο και πως πρέπει να τον λύσουμε...
Σελ. 10-11
Εκβιασμοί και απειλές της Άγκυρας
Σελ. 12-13
Κίνδυνοι από την αποδυνάμωση της Εθνικής Φρουράς στην Κύπρο
Σελ.16-17
19η Μαΐου: Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου Σελ. 18-19 Η αποδοχή της μακεδονικότητας απομειώνει την ελληνικότητα
Σελ. 20-21
Τα νέα του Συνδέσμου
Σελ. 24-29
Τα Νέα του Όπλου
Σελ. 30-31
Εκδότης - Διευθυντής: Υποστράτηγος ε.α. Χρ. Παπαδογεωργόπουλος Συντακτική Επιτροπή: Πρόεδρος Αντιστράτηγος ε. α. Σεραφείμ Παπαποστόλου Μέλη: Αντιστράτηγος ε.α. Κυριάκος Δημήτριος
Ο τραπεζικός λογαριασμός του Συνδέσμου είναι: ΙΒΑΝ GR310171832000 και 6832-130556-296 ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Με την ευκαιρία απευθύνομε έκκληση στα μέλη μας και τους αποδέκτες του περιοδικού μας να αποστέλλουν την ετήσια συνδρομή τους των 20 ΕΥΡΩ, διότι η συνέχιση εκδόσεως του περιοδικού μας κινδυνεύει. Ευχαριστούμε Το Διοικητικό Συμβούλιο
Αντιστράτηγος ε.α. Μπαλτζώης Ιωάννης Επιμέλεια Έκδοσης: Έφεδρος Ίλαρχος Λιβέριος Πετρίδης
Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας στο διαδίκτυο για να είστε πάντα ενημερωμένοι για τα τεκταινόμενα στο Όπλο μας, στην διεύθυνση: http://www.saith.gr
Στους Αναγνώστες μας Με αφορμή τα όσα διαδραματίζονται πολιτικά στον γεωγραφικό χώρο της Ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου φαίνεται πως η γεωπολιτική καθορίζει τα εθνικά συμφέροντα, τα οποία σε αρκετές περιπτώσεις είναι συνυφασμένα με οικονομικούς όρους.
επομένως, χρησιμοποιεί την ενέργεια ως σημαντικό
Για να γίνει κατανοητό τι εστί «γεωπολιτική» και «γεωοικονομία» αρκεί να διαβάσουμε τον ορισμό που έδωσε ο κ. Πλατιάς, ο οποίος προσδιορίζει τη γεωοικονομία ως «εκείνο το κομμάτι της επιστήμης, το οποίο μελετά τα γεωοικονομικά δεδομένα μιας γεωγραφικής περιοχής, τα οποία σχετίζονται με τις οικονομικές δραστηριότητες ως προς το γεωγραφικό περιβάλλον με σκοπό την αξιοποίησή τους».
Πρωτίστως έρχεται αντιμέτωπη με την Τουρκία, η
Όσον αφορά την Ελλάδα, η γεωγραφική της θέση κάθε άλλο παρά γεωπολιτικά ασήμαντη είναι. Η Ελλάδα βρίσκεται στο πιο κρίσιμο σημείο της ανατολικής Μεσογείου, μιας και η στρατηγική της θέση αποτελεί κόμβο ανάμεσα στη νοτιοανατολική Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική. Χάρη σε αυτή τη θέση, η Ελλάδα αποτελούσε ανέκαθεν πόλο έλξης και ενδιαφέροντος από της ισχυρές δυνάμεις της ιστορίας. Το ενδιαφέρον αυτό ενισχύεται και από τα σημαντικά ενεργειακά ευρήματα της ευρύτερης περιοχής, για τα οποία δημιουργούνται ερωτήματα σχετικά με το ποιος θα τα ελέγχει και τι μέρος από αυτά θα λάβει. Από την πλευρά των ΗΠΑ, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ρωσίας το ενδιαφέρον είναι έκδηλο. Οι ΗΠΑ, έχοντας πάντα την Αθήνα στην ατζέντα των γεωπολιτικών τους επιδιώξεων και της άσκησης επιρροής, επιθυμούν να αναχαιτίσουν τις επεκτατικές βλέψεις της Ρωσίας. Μία μέθοδος είναι η διεύρυνση του ΝΑΤΟ και ειδικά τα τελευταία χρόνια, καθώς η αύξηση του μουσουλμανικού στοιχείου στα Δυτικά Βαλκάνια ενισχύει τις ανησυχίες των ΗΠΑ σχηματισμού επιρροής από τη Συρία και το Ιράκ μέχρι τη Βουλγαρία μέσω της Τουρκίας. Κατ’ αντιστοιχία η Ρωσία επιθυμεί να αυξήσει την επιρροή της στην Ελλάδα, μέσω των φιλικών σχέσεων, για να ανακόψει την αύξηση επιρροής της Washington στην περιοχή των Βαλκανίων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο αγωγός Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολης, βάσει του οποίου η Μόσχα ενισχύει την προώθηση ρωσικών πηγών ενέργειας. Με αυτόν τον τρόπο η Ρωσία εξαπλώνεται ενεργειακά όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σχεδόν σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ρωσία,
μέσο πίεσης, προκειμένου να αποκτήσει ξανά την ισχύ που είχε προ της πτώσης της Σοβιετικής Ένωσης. Στην παρούσα χρονική περίοδο η Ελλάδα έρχεται αντιμέτωπη με τις εξής προκλήσεις: οποία είναι όλο και πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί, καθώς αλλάζει ο συσχετισμός των δυνάμεων μέσω της αύξησης της διπλωματικής και στρατιωτικής ισχύς έναντι της Ελλάδας. Η Τουρκία, στον απόηχο των πρόσφατων
γεγονότων,
φαίνεται
πως χρησιμοποιεί πλειάδα μέσων προκειμένου να αποκτήσει εντονότερη παρουσία στην περιοχή της Μεσογείου, με κυρίαρχο μέσο απειλής τόσο για την Ελλάδα όσο και για την υπόλοιπη Ευρώπη τις προσφυγικές ροές. Στη συνέχεια η Ελλάδα πρέπει να αξιοποιήσει τη θέση της στους ευρωατλαντικούς θεσμούς και να ενισχύσει τον περιφερειακό της ρόλο ώστε να θεωρηθεί ως φορέας σταθερότητας στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό θα το καταφέρει μέσω σωστών στρατηγικών κινήσεων όσον αφορά τα ενεργειακά κοιτάσματα αλλά και τις πολιτικές εξελίξεις στον ευρύτερο χώρο των Βαλκανίων. Το «ξαναμοίρασμα» στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου δημιουργεί ευκαιρίες για εντονότερη παρουσία σε οικονομικό, διπλωματικό και στρατιωτικό επίπεδο σε Ελλάδα και Κύπρο, αφού αποτελούν ιδιαιτέρως σημαντικά κομμάτια του ενεργειακού παζλ στην περιοχή. Η γεωγραφική θέση της Ελλάδας είναι αυτή που μπορεί να δώσει νέα ώθηση και ευκαιρίες στην ελληνική οικονομία μέσα από την προσέλκυση νέων επενδύσεων και στρατηγικών κεφαλαίων και επενδυτών σε κομβικούς τομείς ανάπτυξης, όπως είναι τα λιμάνια, τα αεροδρόμια της χώρας και κυρίως επενδύσεις που αφορούν τον τομέα της ενέργειας, όπως για παράδειγμα είναι ο αγωγός φυσικού αερίου TAP. Κατόπιν όλων αυτών, η Ελλάδα οφείλει να συνεχίσει τις πρωτοβουλίες που θα την καταστήσουν σημαντική δύναμη στην περιοχή. Το Διοικητικό Συμβούλιο
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Προκλήσεις ασφαλείας στην ανατολική Μεσόγειο: Απειλές και ευκαιρίες για την Ελλάδα Γράφει ο Δρ. Γεώργιος Χρυσοχού* 2ο Μέρος Συμπεράσματα και προτάσεις Ως προκύπτει συμπερασματικά, από πλευράς εθνικού ενδιαφέροντος οι κυριότερες προκλήσεις ασφαλείας του γεωγραφικού περιβάλλοντος της Αν. Μεσογείου για τη χώρα μας στην παρούσα συγκυρία, χωρίς φυσικά να υποβαθμίζουμε τις υπόλοιπες, ακούνε στις εξής: Πρώτον στην Τουρκική προκλητικότητα και αναθεωρητική πολιτική, δεύτερον στο μεταναστευτικό και προσφυγικό ζήτημα και τη σύνδεσή του με το οργανωμένο έγκλημα, την τρομοκρατία, καθώς με απειλές κατά της οικονομίας και κοινωνικής συνοχής, ιδίως κατά την παρούσα δημοσιονομική συγκυρία της χώρας μας και, τρίτον στους ενεργειακούς ανταγωνισμούς και συνεργασίες στην ευρύτερη περιοχή. Αναφορικά με την τουρκική προκλητικότητα και αναθεωρητική πολιτική, από ελληνικής πλευράς, θα πρέπει να υπάρξει τόνωση των αμυντικών δαπανών με ενδελεχή στρατηγικό σχεδιασμό, βασιζόμενο στην ενίσχυση και εξωστρέφεια της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, στην προσφορά στην κοινωνία (όπως πχ τη μείωση της ανεργίας και την επένδυση σε υψηλή τεχνολογία). Στο ίδιο πλαίσιο, η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών μηχανισμών για «έξυπνη άμυνα» προς χρηματοδότηση αμυντικών αναγκών αλλά και των ευρωπαϊκών και διεθνών προγραμμάτων για έρευνα και ανάπτυξη δύνανται αποτελέσουν το βασικό συντελεστή οικονομικής αναπτύξεως του κοινωνικού συνόλου αλλά και πολλαπλασιαστή ισχύος των Ενόπλων Δυνάμεών μας, όπως συμβαίνει σε κάθε σύγχρονο κράτος, όπου οι Ένοπλες Δυνάμεις υποστηρίζουν το ασφαλές περιβάλλον για επενδύσεις σε όλους τους τομείς της κρατικής και ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Επιπλέον, στην παρούσα συγκυρία που η Τουρκία εμφανίζεται να απομακρύνεται περισσότερο από τη Δύση, σε μια εποχή που η δεύτερη αναζη4
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
τεί σταθερό σύμμαχο και γεωπολιτικό «συμπαίκτη» στην περιοχή, υφίσταται η ευκαιρία για την επιτυχία της ενεργειακής μας διπλωματίας καθώς και την ενίσχυση των αμυντικών συμμαχιών μας με ΝΑΤΟ και Ε.Ε. με παράπλευρα οφέλη για την οικονομία και την τοπική κοινωνία. Υφίσταται επίσης η ευκαιρία για την εν γένει προβολή της χώρας μας ως σταθερός πόλος για πολυποίκιλες επενδύσεις και εξυπηρέτηση των ευρωπαϊκών αμυντικών και στρατηγικών συμφερόντων μέσω της επικρατείας μας, προβάλλοντας και εξασφαλίζοντας ότι τα ανατολικά εθνικά μας σύνορα είναι και σύνορα της Ε.Ε. Αναφορικά με το μεταναστευτικό και προσφυγικό ζήτημα, οι όποιες πολιτικές αποφάσεις της χώρας μας δεν θα πρέπει να αποκλείουν οριστικά το γεγονός της δυνητικής επιρροής ή και καθοδηγήσεως μουσουλμάνων μεταναστών από γειτονικές μουσουλμανικές χώρες που επιβουλεύονται την πατρίδα μας, ενώ θα πρέπει να κυριαρχούνται από τη θέση ότι η ανεξιθρησκία είναι σεβαστή, στο βαθμό που δεν απειλείται η Δημοκρατία, το κοσμικό κράτος και το Ευρωπαϊκό κεκτημένο. Η πολιτική αυξήσεως γεννήσεων από ελληνικές οικογένειες, με σειρά κινήτρων και διευκολύνσεων και η ορθή αντιμετώπιση του μεταναστευτικού προβλήματος θα πρέπει να αποτελέσουν σκοπούς πρώτης προτεραιότητας. Επιπλέον, σε επίπεδο πολιτικής διαπραγμάτευσης με τους ευρωπαίους ετέρους, αλλά και σε επιχειρησιακό επίπεδο, οι δράσεις της Ελληνικής Πολιτείας οφείλουν να επικεντρωθούν στα παρακάτω θέματα: - Υιοθέτηση μέτρων για την ενίσχυση των επιβαρυνόμενων κρατών-μελών από το μεταναστευτικό κύμα, με περισσοτέρους πόρους και μέσα για την αντιμετώπιση του διογκούμενου προβλήματος. - Επανεξέταση των προβλέψεων της Συνθήκης του Δουβλίνου, ώστε να παρέχονται δικλείδες εκτόνωσης πίεσης στα κράτη-μέλη που δέχονται την πλειοψηφία των αιτήσεων ασύλου κατά τα πρότυπα των αποφάσε-
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018
ων ορισμένων χωρών για την Ελλάδα, αλλά και αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σχετικά με συγκεκριμένες προβλέψεις της Συνθήκης. - Προώθηση νέων Συμφωνιών επανεισδοχής μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ και των χωρών προέλευσης. - Δικαιότερος καταμερισμός του ποσοστού προσφύγων και μεταναστών ανά χώρα υποδοχής ανάλογα με τον πληθυσμό αυτής και την οικονομική της κατάσταση. - Ενίσχυση της FRONTEX μέσω της θεσμοθέτησης και υλοποίησης της συμμετοχής του συνόλου των κρατών-μελών στις κοινές επιχειρήσεις της FRONTEX για την επιτήρηση των θαλασσίων και χερσαίων συνόρων. - Αύξηση των κοινών πτήσεων επιστροφών από τις χώρες ΕΕ προς τις χώρες προέλευσης των παράνομων μεταναστών με χρηματοδότηση της Ε.Ε. - Κινητοποίηση της Ε.Ε. προς την κατεύθυνση υλοποίησης των συμφωνηθέντων από το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο το 2008 για το Άσυλο, που αφορούν τόσο στην ίδρυση Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Συνοριοφυλάκων, όσο και στην υιοθέτηση της ελληνικής άποψης για Ευρωπαϊκή Ακτοφυλακή. - Ενίσχυση τόσο του Λιμενικού Σώματος και Ελληνικής Ακτοφυλακής της Ελλάδος με πλωτά και εναέρια μέσα, όσο και του Πολεμικού Ναυτικού με σύγχρονες μονάδες επιτήρησης (περιπολικά πλοία και σταθερά συστήματα επιτήρησης), απαιτώντας προς τούτο ευρωπαϊκή συγχρηματοδότηση. - Αύξηση δράσεων κοινωνικής πρόνοιας και εθνικής κοινωνικό-οικονομικής αφομοίωσης για τα άτομα που παραμένουν τελικά στη χώρα μας, εφαρμόζοντας ωστόσο ορθό σχεδιασμό λόγω του δημογραφικού μας προβλήματος. - Και τέλος, πολύ προσεκτική εξέταση των παραμέτρων εσωτερικής ασφάλειας μέσω της ενδελεχούς εξέτασης
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
των εισερχόμενων μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών ως προς τις πιθανές διασυνδέσεις με οργανωμένο έγκλημα και τρομοκρατία και την έγκαιρη πρόληψη ενδεχομένων απειλητικών καταστάσεων ασφαλείας. Σε αυτό το πλαίσιο, ίσως θα ήταν θεμιτό να επανεκκινούσε η συζήτηση για σύσταση Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας με ευέλικτη δομή και τρόπο λειτουργίας ως ισχύει και σε ανεπτυγμένα στον τομέα της Ασφάλειας κράτη της Δύσης. Αναφορικά με τους ενεργειακούς ανταγωνισμούς στην Αν. Μεσόγειο, η χώρα μας οφείλει να χαράξει την ενεργειακή της πολιτική στην ανάληψη συντονισμένων δράσεων για την έρευνα και εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, υποθαλάσσιων και μη, που σχετίζονται με τα παράγωγα του πετρελαίου και το φυσικό αέριο. Συναφώς, θα πρέπει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες των διαγωνισμών που εκκίνησαν το 2012, οι οποίες σχετίζονται με τη διεξαγωγή ερευνών και την εκμετάλλευση των ανωτέρω φυσικών πόρων στις περιοχές Ιονίου-Δυτικής Πελοποννήσου και Νοτίου Κρήτης, πάντα με γνώμονα το εθνικό οικονομικό και μακρόχρονο στρατηγικό συμφέρον σε όποια διαπραγμάτευση γίνεται. Την ίδια κατεύθυνση πρέπει να έχει και η επιδίωξη μετατροπής της χώρας μας
σε ενεργειακό κόμβο, καθόσον επιβάλλεται η εξασφάλιση κομβικού ρόλου για την Ελλάδα στη μεταφορά τόσο του φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου (περιοχές Κύπρου-Ισραήλ-Αιγύπτου) προς την Ευρώπη όσο και αυτού που προέρχεται από την περιοχή της Κασπίας, χωρίς ωστόσο να αποκλείουμε εν τη γενέσει τους αντίστοιχες ρωσικές προτάσεις, έχοντας κατά νου βέβαια το δυτικό και ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας μας. Άμεσα συνδεδεμένο με την ενεργειακή ασφάλεια και εκείνο που θα πρέπει κατ' ελάχιστον να επιδιώκει η ελληνική πλευρά, είναι η διασφάλιση των δικαιωμάτων της Ελλάδας στον ενεργειακό πλούτο που διαπιστωμένα την περιβάλλει. Καθίσταται δηλαδή επιτακτική η ανάγκη περαιτέρω ενδελεχούς εξέτασης του ενδεχόμενου μελλοντικής ανακήρυξης και οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης με προσεκτικά βήματα αν και αναγνωρίζεται η πολυπλοκότητά της σε ορισμένες περιοχές (και σε αρμονία με τις έως τώρα προσεγγίσεις της εξωτερικής μας πολιτικής για το ζήτημα της Υφαλοκρηπίδας). Αυτό προφανώς κατόπιν σύναψης των απαραίτητων συμμαχιών, δεδομένου ότι, εκτός της οικονομικής, υπάρχει και η γεωστρατηγική συνιστώσα αυτής, που μπορεί να αναβαθμίσει τη χώρα και να θέσει τον απαραίτητο μο-
χλό πίεσης στην Τουρκία, ενισχύοντας ταυτόχρονα και τις αμυντικές μας αποτρεπτικές δυνατότητες και υποδομές. Κατά συνέπεια, η πλήρης αξιοποίηση του ενεργειακού μας πλούτου δύναται να αποτελέσει τη σημαντικότερη οικονομική παρακαταθήκη για το μέλλον του Ελληνισμού στην Aν. Μεσόγειο. Εν κατακλείδι, μας επιβάλλεται να γνωρίζουμε ότι αυτό στο οποίο θα πρέπει να αποβλέπει η Εθνική μας Στρατηγική και πάντοτε να επιδιώκουμε ως έθνος και σύγχρονο κράτος, είναι η απόκτηση διεθνούς φήμης ως προς τον ρόλο της Ελλάδος στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Αν. Μεσογείου, περιέχουσα κατ’ ελάχιστον τους χαρακτηρισμούς «αξιόπιστος», «σταθεροποιητής», «πολιτικά συνεκτικός», «οικονομικά εύρωστος», γεφυροποιός, «κράτος θαλάσσιας ισχύος», «απαραίτητος παίκτης για την Αν. Μεσόγειο», «ουσιαστικός σύμμαχος», «ελεγκτής του Αιγαίου», και τέλος «ενεργειακός, οικονομικός, εμπορικός, τουριστικός, ναυτιλιακός, αμυντικός και πολιτισμικός κόμβος μεταξύ Δύσης και Ανατολής» *Ο Δρ. Γεώργιος Χρυσοχού είναι Διεθνολόγος - Καθηγητής Ακαδημιών Ενόπλων Δυνάμεων.
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
5
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Οι γεωπολιτικές και γεωοικονομικές προκλήσεις της Ελλάδας και οι επιπτώσεις των οικονομικών δράσεων των άλλων εθνών στους γεωπολιτικούς στόχους μιας χώρας».
Γράφει η Παναγιώτα Βασιλοπούλου* Η Ανατολική Μεσόγειος βρίσκεται τον τελευταίο καιρό στο επίκεντρο των περιφερειακών αναταραχών. Η Ελλάδα, βρίσκεται (γεωγραφικά) στο κέντρο του χώρου, γεγονός που της προσδίδει ιδιαίτερη γεωπολιτική και γεωοικονομική σημασία. Με την έλευση του 21ου αιώνα, οι εξελίξεις στην περιοχή εκδηλώνονται με τον πιο απρόβλεπτο τρόπο, γεγονός που εγείρει ανησυχίες για τα επόμενα χρόνια. Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις, θα πρέπει να αναγνωριστούν, καταγραφούν οι πιθανές προκλήσεις και οι πιθανές επιπτώσεις τους και να αναπτυχθούν οι αντίστοιχες πολιτικές αντιμετώπισης (όχι μόνο σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα αλλά με μεσοπρόθεσμα). To πλαίσιο Το τέλος του Ψυχρού Πολέμου σηματοδότησε την έναρξη μιας νέας εποχής όπου η οικονομική ισχύς απέκτησε βαρύνουσα σημασία έναντι της στρατιωτικής ισχύος, καθώς η δεύτερη δεν αποτελούσε επιλογή ή έστω ήταν η τελευταία επιλογή δράσης ανάμεσα σε κύρια κράτη μέσα στο άναρχο διεθνές περιβάλλον. Το ως τότε ισχύον διπολικό σύστημα, (ΗΠΑ – ΕΣΣΔ) είχε διαταραχθεί δίνοντας με αυτό τον τρόπο τη δυνατότητα σε άλλες –περιφερειακές – δυνάμεις , όπως π.χ. η Κίνα, να διαμορφώσουν νέες ισορροπίες. Η οικονομία έγινε το νέο «όπλο» στα χέρια των κύριων κρατών για τη διαμόρφωση των μεταξύ τους σχέσεων. Σύμφωνα με τους Blackwill και Harris (σελ. 20), γεωοικονομία είναι «η χρήση οικονομικών μέσων για την προαγωγή και την προάσπιση των εθνικών συμφερόντων και την επίτευξη ευνοϊκών γεωπολιτικών αποτελεσμάτων καθώς 6
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
Η οικονομική ευρωστία ενός κράτους, είναι απαραίτητη τόσο για τη διατήρηση (και την αύξηση) της στρατιωτικής του ισχύος αλλά και για την άσκηση γεωοικονομικών πολιτικών έναντι των άλλων κρατών. Τρόποι άσκησης γεωπολιτικής: (ενδεικτικά). -Αρνητικές κυρώσεις: μπουκοτάζ, δασμοί, γία, ποσοστώσεις,
εμπάργκο, φορολοdumping
-Θετικές κυρώσεις: επιδοτούμενες εισαγωγές, ρήτρα ευνοούμενου κράτους, δασμοί, κλπ. Η χώρα μας και το γεγονός ότι βρίσκεται σε κατάσταση βαθιάς οικονομικής κρίσης τα τελευταία εννέα χρόνια, εμφανίζεται αποδυναμωμένη σε σχέση με την γεωπολιτική αλλά και τη γεωοικονομική της δυναμική των προηγούμενων ετών. Το πρόβλημα Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα θα μπορούσαν να συνοψιστούν στους εξής άξονες: Προκλήσεις στο εσωτερικό: Πέρα από τη συνεχιζόμενη οικονομική κρίση η οποία ταλανίζει τον ελληνικό λαό, άλλο μείζον πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει η χώρες είναι οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές. Μεγάλος αριθμός προσφύγων πέρασε στη χώρα κυρίως στη έξαρση των συγκρούσεων στη Συρία. Η συνεχής ροή και ο μεγάλος όγκος του πληθυσμού, επηρέασε ιδιαίτερα τα σημεία υποδοχής. Το μεγάλο κύμα μεταναστών και προσφύγων από την περιοχή τη Συρίας οι οποίοι φτάνουν στη χώρα κυρίως μέσω του Αιγαίου, δεν θέλουν να παραμείνουν στην Ελλάδα, επειδή η χώρα δεν έχει πολλά να προσφέρει
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018
τόσο από πλευράς απασχόλησης όσο και κοινωνικών παροχών. Πολλοί από αυτούς μπορεί προσωρινά να παραμείνουν σε κέντρα κράτησης, αλλά ανυπόμονοι να φτάσουν στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, οι περιφράξεις στα σύνορα δεν θα τους εμποδίσουν να προσπαθήσουν (και τελικά να πετύχουν) να διασχίσουν. Η περίφραξη στα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και πΓΔΜ καλύπτει μόνο ένα μέρος της συνοριακή γραμμής. Και οι διακινητές θα έχουν μεγαλύτερο κίνητρο, καθώς η τιμή σίγουρα θα αυξηθεί. Οι αρχές των Βαλκανικών χωρών καλούνται να αντιμετωπίσουν αυξανόμενους αριθμούς προσφύγων - είτε μεμονωμένους είτε σε μικρές ομάδες - που διασχίζουν τις χώρες τους. Είναι σχετικά εύκολο να προβλέψει κανείς τη διάνοιξη μιας διαδρομής από τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας προς την Αυστρία, κατά μήκος της «βαλκανικής οδού». Νέες διαδρομές οι οποίες μπορεί να ανοίξουν είναι για παράδειγμα μέσω της Αλβανίας ή της Βουλγαρίας. (Dokos, 2016) Α. Ανατολή. Η Τουρκία τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται ενισχυμένη όσων αφορά στο συσχετισμό δυνάμεων, αλλάζει το ισοζύγιο ισχύος υπέρ της και αυξάνει την ανάγκη εξισορρόπησης ισχύος (η αδυναμία αύξησης των αμυντικών δαπανών, προβληματίζει την ελληνική πλευρά). Ζητήματα τα οποία αντιμετωπίζει και η Τουρκία: η απόπειρα πραξικοπήματος, το πρόσφατο δημοψήφισμα, τα ανοιχτά «μέτωπα» με Συρία, Κούρδους, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ ,οι πρόσφατες εκλογές, μπορούν να επηρεάσουν και τις ελληνοτουρκικές ισορροπίες. Η Τουρκία σήμερα, δεν είναι πολύ πιο κοντά στην ένταξή της στην ΕΕ, από ότι ήταν πριν μια δεκαετία. Στην πρόσφατη (05/01/2018), από κοινού συνέντευξη του Τούρκου προέδρου με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμ. Μακρόν, έγινε ξεκάθαρο από την πλευρά του Γάλλου προέ-
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ μοψηφίσματος σχετικά με το όνομα.
δρου πώς όσο η Τουρκία δεν σέβεται τις αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δεν αποκαθιστά το κράτος δικαίου, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις δεν πρόκειται να ξεκινήσουν, οδηγώντας τον Τούρκο ηγέτη σε αιχμές για αποχώρηση της Τουρκίας από την ενταξιακή διαδικασία. Μια τέτοια προοπτική, μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγή της ισορροπίας ισχύος και αποσταθεροποίηση της περιοχής. Β. Δύση. Αν και τυπικά μέλος της ΕΕ, ουσιαστικά ως το νοτιότερο γεωγραφικό σύνορο της ΕΕ εν μέσω το μεταναστευτικού προβλήματος, η Ελλάδα καλείται να διαχειριστεί μια ανθρωπιστική κρίση η οποία φαίνεται να ξεπερνά τις δυνάμεις της. Στο οικονομικό μέρος της κρίσης που μαστίζει τη χώρα, η ΕΕ και οι λοιποί θεσμοί συνδράμουν (;) στην έξοδο της χώρας από την κρίση με οδυνηρά αποτελέσματα στον ελληνικό λαό, εφαρμόζοντας πολιτικές οι οποίες δεν έχουν καταφέρει ως τώρα να αποδώσουν τα επιθυμητά αποτελέσματα οικονομικής μεγέθυνσης. Υπό αυτό το πρίσμα, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος περιθωριοποίησης της χώρας (αν όχι και τη αποπομπή της από την ΕΕ, σε περίπτωση μη επίτευξης των στόχων του προγράμματος). Για την αποφυγή ενός τέτοιου σεναρίου, η Ελλάδα θα μπορούσε να αναλάβει τα ηνία ως περιφερειακός εταίρος στην
ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων. Γ. Βορράς. Μετά τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου, η προοπτική της ανάδειξης της χώρας σε pivot state της περιοχής των Βαλκανίων (θα μπορούσε να) αποτελεί επιδίωξη της Ελλάδας. Ένας τέτοιος ρόλος θα αναβάθμιζε την χώρα τόσο μέσα στα όρια τη ΕΕ όσο και στο ΝΑΤΟ. Σήμερα, ο κίνδυνος αποσταθεροποίησης είναι ορατός, κυρίως στην περιοχή των Σκοπίων ενώ πιθανή θεωρείται και η εμπλοκή Μαυροβουνίου, Σερβίας και Αλβανίας (έμμεσα ή άμεσα). Η μεγάλη πρόκληση στην περιοχή, στην οποία εμπλέκεται άμεσα και η χώρα, βρίσκεται σε εξέλιξη και δεν είναι άλλο από το ζήτημα της ονομασίας της πΓΔΜ. Το ζήτημα της ονομασίας δημιουργεί συγκρούσεις τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στις διμερείς σχέσεις αλλά και στη διεθνή κοινότητα μέχρι να βρεθεί λύση το πρόβλημα της ονομασίας. Στο εσωτερικό, ο ένας εκ των δύο κυβερνητικών εταίρων έχει δηλώσει ρητά ότι δεν πρόκειται να συμφωνήσει με οποιοδήποτε όνομα το οποίο θα περιλαμβάνει το γεωγραφικό προσδιορισμό «Μακεδονία», ο οποίος είναι αμιγώς ελληνικός, ενώ σε άρθρο του στον τύπο αναφέρθηκε και στην πιθανότητα διεξαγωγής δη-
Το πρόβλημα της ονομασίας της πΓΔΜ προέκυψε ήδη από την δημιουργία του κράτους, το 1991. Η Ελλάδα εξ αρχής διαφώνησε με τη χρήση του όρου στο όνομα, φτάνοντας σε ενδιάμεση συμφωνία το 1995, μέχρι να δοθεί οριστική λύση στο πρόβλημα. Σήμερα έχουν ενεργοποιηθεί οι διαδικασίες με στόχο την επίτευξη συμφωνίας ως τον Ιούλιο του 2018 , οπότε και πρόκειται να πραγματοποιηθεί η σύνοδος των Ηνωμένων Εθνών. Το αποτέλεσμα είναι ακόμη αμφίβολο, καθώς ο πρώτος κύκλος συναντήσεων έγινε στα τέλη Ιανουαρίου 2018. Το Κόσοβο είναι κράτος το οποίο δεν έχει αναγνωριστεί από την Ελλάδα, Κύπρο, Ρουμανία, Σλοβακία και Ισπανία. Τα υπόλοιπα μέλη της ΕΕ και συνολικά 110 κράτη, μέλη του ΟΗΕ έχουν προχωρήσει σε αναγνώρισή του. Ο αριθμός αυτός όμως δεν επαρκεί για την ένταξη του Κοσόβου στον ΟΗΕ. Το Κόσοβο έχει το υψηλότερο ποσοστό πολιτών στην Ευρώπη που αγωνίζονται στο πλευρό των τζιχαντιστών στη Συρία και το Ιράκ, γεγονός που προκαλεί ανησυχία τόσο στα γειτονικά κράτη όσο και σε φορείς όπως η Interpol για τα πιθανά ζητήματα ασφαλείας τα οποία πιθανόν να προκύψουν με την επιστροφή τους. Σε διεθνές επίπεδο, η Ρωσία και η Κίνα δεν έχουν προχωρήσει σε αναγνώριση. ΗΠΑ και ΝΑΤΟ δεν επιθυμούν το μετασχηματισμό του σώματος ασφαλείας του Κοσόβου σε στρατό, απειλώντας έμμεσα με κυρώσεις. Το Κόσοβο προσπαθεί σκληρά να γίνει μέλος του ΟΗΕ αλλά αντιμετωπίζει προβλήματα. Οι χώρες που αρνούνται να το αναγνωρίσουν, φοβούνται ένα ενδεχόμενο spill over effect, καθώς έχουν είτε τα δικά τους εσωτερικά Συνέχεια στην επόμενη σελίδα
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
7
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ζητήματα με μειονότητες, είτε ιστορικούς δεσμούς με την πρώην Γιουγκοσλαβία.
Ελλάδα και εξασφάλιση της ορθής λειτουργίας των μηχανισμών διανομής.
Γράφει ο Κωνσταντίνος Γρίβας
Δ. Νότος. Τα συμφέροντα της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο (Κύπρος) και Μέση Ανατολή, περιοχές που αντιμετωπίζουν έντονες γεωπολιτικές και γεωοικονομικές προκλήσεις μπορούν να δημιουργήσουν ευκαιρίες και για τη χώρα μας, κυρίως στον τομέα της ενέργειας. Η πιθανή ύπαρξη κοιτασμάτων υδρογονανθράκων τόσο μέσα στα χωρικά μας ύδατα όσο και οι συμφωνίες για τη δημιουργία αγωγών μεταφοράς αερίου ή πετρελαίου διαμέσου της χώρας μας μπορούν να επιδράσουν θετικά στην γεωοικονομική θέση της χώρας.
- Ανακατανομή των προσφύγων σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και πολιτικές ένταξης στις ευρωπαϊκές χώρες.
Η λέξη κλειδί για την ερμηνεία του σημερινού κόσμου είναι η λέξη «πολυπολικότητα» (multipolarity). Το διεθνές σύστημα είναι εδώ και καιρό πολυπολικό και η πραγματικότητα αυτή γίνεται με ταχύτατους ρυθμούς αποδεκτή ακόμη και από τους τελευταίους λατρευτές της α-πολιτικότητας (non polarity), που υποτίθεται ότι είχε επιβάλλει η περιβόητη (και απροσδιόριστη) παγκοσμιοποίηση. Η παγκοσμιοποίηση αποτελούσε ένα ενιαίο διαλεκτικό μέγεθος με μια ανορθολογική ανάγνωση της ισχύος των ΗΠΑ και τη φαντασιακή μονοπολικότητα (unipolarity) του διεθνούς συστήματος που προέκυπτε από αυτήν. Έτσι λοιπόν, σε έναν πολυπολικό κόσμο οι ΗΠΑ δεν χρειάζονται κατ’ ανάγκην συμπαγείς γεωπολιτικές δομές, οι οποίες θα στρέφονται εναντίον ενός κύριου αντιπάλου, όπως φιλοδοξούσε να λειτουργήσει το ΝΑΤΟ στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου. Τώρα, ο πρωταρχικός ρόλος του ΝΑΤΟ είναι να αποτελέσει τον ζωτικό χώρο των ΗΠΑ στην Ευρασία. Άλλωστε, η ανάπτυξη ιδιόρρυθμων πολεμικών μεθοδολογιών, όπως είναι ο υβριδικός πόλεμος (hybrid warfare), που κινούνται στη γκρίζα ζώνη μεταξύ ειρήνης και πολέμου, καθιστούν, εν μέρει, αναχρονιστικές τις διαδικασίες συλλογικής Άμυνας της Συμμαχίας. Έτσι, οι ΗΠΑ φαίνεται πως αναπτύσσουν μια αυτονομημένη από το ΝΑΤΟ δομή αποτροπής και προβολής ισχύος έναντι της Ρωσίας, με τη συνεργασία επιλεγμένων χωρών, όπως είναι η Πολωνία, χωρίς να πολυβασίζονται πλέον στη συλλογική λειτουργία της Συμμαχίας. Στο πλαίσιο, λοιπόν, αυτού του νέου ρόλου του ΝΑΤΟ για την αμερικανική στρατηγική, οι αντιπαλότητες μεταξύ των μελών του, οι φόβοι του
Ε. ΗΠΑ. Η σχετικά πρόσφατη αλλαγή ηγεσίας στις ΗΠΑ και η πολιτική που πρόκειται να εφαρμοστεί (κυρίως μέσω ΝΑΤΟ) στην περιοχή μπορεί να προσφέρει τη δυνατότητα ενίσχυσης της θέσης της Ελλάδας. Προτάσεις Πολιτικής και Στρατηγικής Σε σχέση με την Τουρκία, η χώρα θα πρέπει να παραμείνει στις θέσεις που κρατά ως και σήμερα τόσο σε θέματα εθνικής κυριαρχίας, όσο και σε ζητήματα όπως το Κυπριακό. Καθώς οι σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ αλλά και τις ΗΠΑ επιδεινώνονται, το ζήτημα με τους Κούρδους και την δημιουργία κράτους προχωρά, το ενεργειακό τοπίο αλλάζει με την εναρξη των γεωτρήσσων στην ΑΟΖ της Κύπρου, τόσο πιο πιθανό φαίνεται το ενδεχόμενο κρίσης των σχέσεων Ελλάδας- Τουρκίας (π.χ. για το Αιγαίο). Σχετικά με τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, μια πολιτική διαχείρισης, η οποία θα μπορούσε να χσρακτηριστεί ως αποτελεσματική, θα πρέπει να περιλαμβάνει: των
Αποτελεσματική προστασία εξωτερικών συνόρων της ΕΕ
- Συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς για την πρόληψη και αντιμετώπιση της τρομοκρατίας - Παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στην 8
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις πέρα από τη συμμαχική σχέση εντός του ΝΑΤΟ, έρχονται να ενισχυθούν με την πρόσφατη επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στις ΗΠΑ και τη συμφωνία συνεργασίας (αναβάθμιση F-16, δημιουργία θέσεων εργασίας κ.λπ.), με την επιδίωξη των ΗΠΑ για διαφοροποίηση της ενεργειακής τροφοδοσίας της Ευρώπης και με την επιδιώξη της Αθήνας για ελάφρυνση του χρέους. Με την αποκατάσταση της ειρήνης στην περιοχή, πίεση στις χώρες καταγωγής για επαναπατρισμό των προσφύγων/μεταναστών αλλά και οικονομικών μεταναστών που το επιθυμούν. Όσον αφορά στο Κόσοβο, η περιφερειακή συνεργασία είναι απαραίτητη τόσο σε επίπεδο κρατών όσο και σε επίπεδο διεθνών φορεών και οργανισμών. Το ζήτημα του ονόματος της ΠΓΔΜ χρειάζεται προσεκτικό σχεδιασμό, κοινή γραμμή και πολιτική ενότητας πρωτίστως στο εσωτερικό του κράτους και κατόπιν σε διεθνές επίπεδο. Οι κόκκινες γραμμές που έχουν τεθεί πάνω στο ζήτημα δεν θα πρέπει να παραβιαστούν καθώς αποτελούν εφαλτήριο για εδαφικές διεκδικήσεις και τάσεις αλυτρωτισμού. Οι σχέσεις ΗΠΑ – Ελλάδας σε αυτή τη χρονική συγκυρία που οι ΗΠΑ επιθυμούν να αυξήσουν τη σφαίρα επιρροής τους στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Συμπερασματικά, στόχος της χώρας μας θα μπορούσε να είναι αφενός η διατήρηση των έως τώρα κεκτημένων γεωοικονομικών προνομιών και η ανάξειξή της σε περιφερειακό παράγοντα σταθερότητας ανάμεσα σε Δύση (ΕΕ) και Ανατολή. *ΜΑ in Global Risks and Analytics
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Ο γεωπολιτικός ρόλος Ελλάδας και Σκοπίων στο μεταλλαγμένο ΝΑΤΟ ενός για τον άλλον, τα διαφιλονικούμενα σύνορα και οι ανταγωνισμοί των εθνικών ταυτοτήτων είναι κάτι το θετικό και όχι αρνητικό. Και αυτό γιατί επιτρέπουν στις ΗΠΑ να λειτουργήσουν ρυθμιστικά με τον ίδιο τρόπο που λειτουργούσε η Μεγάλη Βρετανία στο λεγόμενο βεστφαλιανό ευρωπαϊκό σύστημα, που προέκυψε μετά τη Συνθήκη της Βεστφαλίας το 1648 μέχρι τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Πυρήνας της αγγλικής στρατηγικής ήταν η εκμετάλλευση προς όφελός της των ανταγωνισμών μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών που συμπυκνώνεται στη φράση «διαίρει και βασίλευε» (divide and rule). Η διαχρονική αξία του “διαίρει και βασίλευε” Έτσι λοιπόν και το νέο ΝΑΤΟ, περιχαρακώνει τα μέλη του σε ένα πλαίσιο, το οποίο αφενός μεν τα «προστατεύει» από την επίδραση εξωτερικών δυνάμεων, με προεξάρχουσα τη Ρωσία, αφετέρου δε μεγιστοποιεί τον ρυθμιστικό ρόλο των ΗΠΑ εντός αυτού. Ο αμερικανικός ρόλος βασίζεται στο ότι τα μέλη της Συμμαχίας έχουν ανταγωνισμούς, φοβίες, ανασφάλειες και εχθρότητες. Έτσι αποκτά νόημα. Επιπροσθέτως, σε ένα πολυπολικό σύστημα, η «παλαιά φρουρά», δηλαδή οι υπάρχουσες μεγάλες και μεσαίες δυνάμεις, έχουν κάθε συμφέρον να διατηρούν διαιρεμένες τις μικρότερες χώρες. Έτσι ελαχιστοποιούν τις πιθανότητες να προκύψουν μεταξύ των μεταξύ των μικρότερων χωρών γεωπολιτικές συσσωματώσεις μέσω στιβαρών και μακρόπνοων συμμαχιών και συνεργασιών, που θα περιόριζαν αναπόφευκτα το ρόλο των μεγαλύτερων δυνάμεων. Ας σκεφτούμε για παράδειγμα, το ζήτημα της διαχείρισης από πλευράς της Δύσης μιας από τις μεγαλύτερες γεωπολιτικές προκλήσεις των επόμενων ετών, αυτό της One Belt One Road, δηλαδή του «Νέου Δρόμου του Μεταξιού» που προωθεί η Κίνα. Ένα αποδομημένο βαλκανικό σύστημα, με αδύναμες, ανασφαλείς και εχθρικές μεταξύ τους χώρες δύσκολα θα μπορέσει να επιτύχει τον απαιτούμενο βαθμό συνεργιών, ώστε να επιτρέψει τη δημιουργία των υποδομών που απαιτεί ο Νέος Δρόμος του Μεταξιού, αν η Δύση κρίνει σκόπιμο να φρενάρει τη διείσδυση της Κίνας στην Ευρώπη. Από την άλλη, αν η Δύ-
ση θεωρήσει ότι πρέπει να προχωρήσει αυτός ο Δρόμος, αυτό θα γίνει με τους όρους των ισχυρών δυτικών χωρών που θα επιβάλλουν την πολιτική τους στα αποδυναμωμένα βαλκανικά κράτη. Άρα, είναι καλύτερο για τις ηγεμονικέςρυθμιστικές δυνάμεις, μεγάλες και μεσαίες, η γεωπολιτική τους βάση, δηλαδή οι μικρότερες χώρες να διατηρούν εχθρικές σχέσεις μεταξύ τους. Είναι καλύτερο για τις ηγεμονικές δυνάμεις οι μικρότερες χώρες να έχουν όσο το δυνατόν λιγότερη συνοχή και συνακόλουθη αίσθηση εθνικής ασφάλειας και αυτοπεποίθησης, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάπτυξη πολιτικών που πιθανώς θα έθιγαν τα συμφέροντα και τις στοχεύσεις των μεγαλύτερων δυνάμεων. Βάση έδρασης της εθνικής ασφάλειας και αυτοπεποίθησης είναι η εθνική ταυτότητα. Στο πλαίσιο αυτό, όπως πληρέστατα τεκμηριώνει στα άρθρο του στο SLpress «Γερμανική υπονόμευση με ‘ανακάλυψη’ εθνοτήτων στα Βαλκάνια» ο καθηγητής Ιωάννης Μάζης, διαχρονική στρατηγική της Γερμανίας είναι να «ανακαλύπτει» κατά καιρούς και να προβάλει μια αυθαίρετη πολυεθνοτική ανθρωπογεωγραφία στα Βαλκάνια, η οποία αμφισβητεί τόσο τα σύνορα όσο και την εθνική ταυτότητα της Ελλάδας. Κλειστές αυλές Εν κατακλείδι, φαίνεται πως βρισκόμαστε σε μια νέα φάση του διεθνούς συστήματος, όπου κυριαρχεί η πολυπολικότητα. Μέσα σε αυτό το νέο σύστημα οι ΗΠΑ, αλλά και χώρες όπως η Γερμανία, επιδιώκουν να δημιουργήσουν «κλειστές αυλές», όπου θα κυριαρχούν εκμεταλ-
λευόμενοι τους ανταγωνισμούς μεταξύ των μικρότερων χωρών και τις ανασφάλειές τους. Άρα, πρέπει να ενισχύσουν όσο το δυνατόν περισσότερο τόσο τους ανταγωνισμούς όσο και τις ανασφάλειες. Εν προκειμένω, δια της υπονόμευσης της εθνικής ταυτότητας της Ελλάδας ενισχύουν της ανασφάλειά της και ενισχύουν τον ενδοβαλκανικό ανταγωνισμό, σιγοντάροντας μια παρανοϊκή ανάγνωση της ελληνικής ιστορίας από πλευράς των Σκοπίων, που αναπόφευκτα θα τα φέρει σε σύγκρουση με την Ελλάδα. Και οι ελλαδικές ελίτ χαρούμενες συμμετέχουν σε αυτό το παιχνίδι, γιατί έτσι εκπαιδεύτηκαν. Η υπακοή στις διαταγές του Δυτικού Παράγοντα είναι ο διαχρονικός και μη αμφισβητήσιμος ρόλος τους. Ωστόσο, μέσα σε έναν πολυπολικό κόσμο αυτές οι επιλογές άρνησης, απόρριψης και μίσους για την εθνική ταυτότητα και την ιστορική της τεκμηρίωση δεν είναι βιώσιμη στρατηγική επιβίωσης για τη χώρα. Οι αντιφάσεις της αργά ή γρήγορα θα φθάσουν σε επικίνδυνα αδιέξοδα. Και τότε θα απαιτηθεί η ιστορική υπέρβαση. Η ανάπτυξη μιας εθνοκεντρικής στρατηγικής και η τοποθέτηση από τον λαό στο πολιτικό περιθώριο των αρνητών της ελληνικότητας. Εάν κάτι τέτοιο δεν συμβεί τότε η Ελλάδα πιθανώς θα έχει φθάσει στα όριά της ως γεωπολιτική οντότητα και το μέλλον της θα είναι άκρως επισφαλές.
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
9
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Ο “γόρδιος δεσμός” της ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο και πως πρέπει να τον λύσουμε… Γράφει ο Βασίλης Κοψαχείλης* Το μήνυμα που ήθελε να στείλει ο Μεγαλέξανδρος με τον τρόπο που αντιμετώπισε τον «γόρδιο δεσμό», δυστυχώς, δεν έγινε αντιληπτό στους απογόνους του. Δώσαμε υπερβολική έμφαση στον τρόπο που το έκανε, ότι τράβηξε, δηλαδή, και έκοψε με το σπαθί του τον άλυτο κόμπο και όχι στο μήνυμα που ήθελε να στείλει, το οποίο κωδικοποιείται στη φράση «Εναλλακτικός Τρόπος Σκέψης» μπροστά σε φαινομενικά άλυτες και αδιέξοδες καταστάσεις. Η πρόσφατη κρίση στην Κυπριακή ΑΟΖ και στα Ίμια, μας έδειξε ότι η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο συνιστά ένα σύγχρονο “γόρδιο δεσμό”. Πρέπει να λυθεί; Ναι, και από Ελληνικά χέρια, γιατί αν λυθεί από άλλους θα έχουμε δυστυχώς την τύχη του Δαρείου! Επειδή, ωστόσο, οι Μεγαλέξανδροι δεν είναι πρόχειροι στην εποχής μας, και όποτε εμφανίζονται δεν φροντίζουν για τη διαδοχή και τη συνέχεια, οι σύγχρονοι γόρδιοι δεσμοί απαιτούν Σύστημα Εξουσίας και Στρατηγική. Διότι μόνο έτσι δημιουργούνται η αναγκαία κουλτούρα και η «σχολή σκέψης» που εξασφαλίζουν συνέχεια και συνέπεια στο χειρισμό δύσκολων καταστάσεων επ’ ωφελεία των εθνικών συμφερόντων. Ο Μεγαλέξανδρος είχε σαφώς την ευστροφία να δει το πρόβλημα, να το αξιολογήσει και να πάρει τη σωστή απόφαση. Διέθετε, ωστόσο, δύο πολύ κρίσιμα στοιχεία που τον βοήθησαν: το κοφτερό ξίφος και την βούληση να το τραβήξει από τη θήκη και με αυτό να κόψει τον γόρδιο δεσμό! Παράλληλα, πλαισιωνόταν από τις Μακεδονικές Φάλαγγες που με τις σάρισες εγγυούνταν ότι – παριστάμενοι και Ιστορία – δεν θα αμφισβητήσουν ποτέ το αποτέλεσμα! Το μήνυμα όμως που ήθελε να στείλει ο Έλληνας στρατηλάτης ήταν διαφορετικό. Η διεθνής πολιτική είναι γεμάτη από «γόρδιους δεσμούς» και ότι δεν θα υπάρχει πάντα η πολυτέλεια του κοφτερού ξίφους και της Μακεδονικής 10
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
Δώσαμε υπερβολική έμφαση στον τρόπο που το έκανε, ότι τράβηξε, δηλαδή, και έκοψε με το σπαθί του τον άλυτο κόμπο και όχι στο μήνυμα που ήθελε να στείλει, το οποίο κωδικοποιείται στη φράση «Εναλλακτικός Τρόπος Σκέψης» μπροστά σε φαινομενικά άλυτες και αδιέξοδες καταστάσεις. Φάλαγγας να εξασφαλίζουν το αποτέλεσμα. Άρα, απέναντι στους εκάστοτε «γόρδιους δεσμούς» η λύση θα είναι ο Εναλλακτικός Τρόπος Σκέψης. Ο γόρδιος δεσμός της Ανατολικής Μεσογείου Τα κυριότερα προβλήματα της Ανατολικής Μεσογείου είναι ότι έχουμε χρονίζοντα προβλήματα. Του Παλαιστινιακού, του Λιβάνου, του Κυπριακού και των Ελληνοτουρκικών. Επίσης, λόγω του ότι η περιοχή έχει ιδιαίτερη στρατηγική σημασία, συνωστίζονται στο χώρο αυτό τα συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων μαζί με αυτά των οπορτουνιστικών περιφερειακών δρώντων. Παράλληλα, από το 2000 γνωρίζουμε – και περισσότερο εκτιμούμε – ότι η περιοχή είναι πλούσια σε αποθέματα υδρογονανθράκων, κυρίως φυσικού αερίου που έχει μέλλον στις παγκόσμιες αγορές. Οι μεγάλες δυνάμεις είδαν το τελευταίο αυτό γεγονός ως χρυσή ευκαιρία για να προχωρήσουν όλα τα σχέδια επίλυσης των διαφορών της περιοχής – με «λύσεις» ala carte – προκειμένου να γίνει ομαλή εκμετάλλευση του ενεργειακού πλούτου. Και ενώ Ελλάδα, Κύπρος, Αίγυπτος και Ισραήλ έχουν κάθε συμφέρον να τα
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018
βρουν μεταξύ τους – και έτσι προχώρησαν στις θετικές αλλά εξόχως ατελείς «Τριμερείς Συνεννοήσεις» – σε πολύ λιγότερο βαθμό ο Λίβανος και σε μέγιστο βαθμό η Τουρκία, δημιουργούν συνεχώς προβλήματα, με την διεθνή κοινότητα να σφυρίζει αδιάφορα. Ήταν μάλιστα γνωστό από την αρχή αυτής της νεότερης περιπέτειας, ότι η Τουρκία, λόγω του ότι είναι φτωχή σε αποθέματα Υ/Α στην περιοχή, θα δημιουργούσε προβλήματα προκειμένου να επιβάλλει την παρουσία της στα ενεργειακά δρώμενα. Και επειδή οι διεθνείς δρώντες – κράτη και εταιρείες – ενδιαφέρονται για βολικές «τακτοποιήσεις» των εκκρεμοτήτων, ήταν επίσης γνωστό ότι κανείς δεν θα σταματούσε την Τουρκία στους σχεδιασμούς της. Όταν δεν διακυβεύονται δικά του ζωτικά συμφέροντα, κανείς δεν κοντράρεται με μια αγορά 80 εκατ. κατοίκων. Όπως και έγινε… Σήμερα, με το γεωτρύπανο της ΕΝΙ να κάθετε στα ανοιχτά του γεωτεμαχίου 3 της Κυπριακής ΑΟΖ περιμένοντας…, την διεθνή κοινότητα να είναι αδιάφορη, και την Τουρκία να εκδίδει τη μία NAVTEX μετά την άλλη (και δεν έχουμε δει τίποτε ακόμα…), νομίζω πως έφτασε η ώρα της ενηλικίωσης για Λευκωσία και Αθήνα. Το ζήτημα της κυριαρχίας είναι εξαιρετικά σύνθετο και πολύπλοκο στην Ανατολική Μεσόγειο. Η δυνατότητα της λύσης του μέσα από παραδεκτές διπλωματικές πρακτικές θα ήταν δυνατή, αν στο ζήτημα δεν παρεμβαλλόταν, κυρίως, η Τουρκία. Παράλληλα, το φυσικό αέριο πρέπει να βγει. Άρα, θα αναγκαστούμε – εκούσια ή ακούσια – να αποδεχθούμε κάποια στιγμή μια «λύση». Αντί να περιμένουμε στωικά το μοιραίο, καλό θα ήταν να ξαναδούμε τον γόρδιο δεσμό της Ανατολικής Μεσογείου υπό το πρίσμα του μηνύματος του Μεγαλέξανδρου. Με Εναλλακτικό Τρόπο Σκέψης! Διότι αν δεν το κάνουμε εμείς και δεν πάρουμε εμείς τις αναγκαίες πρωτοβουλίες, οι «λύσεις» που θα μας έρθουν θα είναι τελειωτικές… Πως θα λύσουμε τον γόρδιο δεσμό… Τι θέλουν οι μεγάλες δυνάμεις και οι εταιρείες; Να
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Σήμερα, με το γεωτρύπανο της ΕΝΙ να κάθετε στα ανοιχτά του γεωτεμαχίου 3 της Κυπριακής ΑΟΖ περιμένοντας…, την διεθνή κοινότητα να είναι αδιάφορη, και την Τουρκία να εκδίδει τη μία NAVTEX μετά την άλλη νομίζω πως έφτασε η ώρα της ενηλικίωσης για Λευκωσία και Αθήνα. βγει επ’ ωφελεία τους ο ενεργειακός πλούτος της περιοχής με τρόπο ομαλό που θα φέρει κέρδη σε κρατικά και εταιρικά ταμεία και ενδεχομένως θα θέσουν υπό τον γεωστρατηγικό τους έλεγχο μια πολύ σημαντική περιοχή του πλανήτη. Θα υπάρξει ανταγωνισμός μεταξύ τους για να το πετύχουν; Ναι, και αναμένεται σφοδρός. Ποιοι συνήθως χάνουν από τέτοιους ανταγωνισμούς; Οι αδύναμοι κρίκοι που στην προκειμένη περίπτωση / περίσταση είναι η Ελλάδα και η Κύπρος, χωρίς να αποκλείω ακόμη και το Ισραήλ (καλά θα κάνουν να ακούνε σε Τελ Αβίβ/Ιερουσαλήμ…)! Τι θα κάνει η Τουρκία; Δεν υπάρχει περίπτωση να μην επιβάλλει την παρουσία της στα ζητήματα κυριαρχίας και εκμετάλλευσης, και επειδή είναι ο πλέον ισχυρός περιφερειακός δρών, θα στηριχθεί με προκλητικά ουδέτερο τρόπο από τη διεθνή κοινότητα. Τι κάνουμε εμείς σε αυτό το πλαίσιο; Δύο είναι οι επιλογές: Λύση win-win ή πόλεμος! Το να πας σε πόλεμο, πρέπει πρώτα να δεις αν αξίζει να το κάνεις. Για τα θέματα κυριαρχίας, η απάντηση είναι ένα μεγάλο “ναι”! Για τους Υ/Α μόνο, η απάντηση είναι “φυσικά, όχι”.
Επιπλέον, τούτη την ώρα, Ελλάδα και Κύπρος δεν έχουν ούτε τα κοφτερά ξίφη, ούτε Μακεδονικές Φάλαγγες, ούτε καν την πολυτέλεια να προβούν μονομερώς σε διεθνείς νομικές ρυθμίσεις, διότι απλά δεν έχουν ούτε τις συμμαχίες ούτε τα μέσα για να τις υποστηρίξουν! Άρα, το «πάμε πόλεμο», είναι αυτοκτονικό σενάριο. Μπορεί να υπάρξει λύση win-win; Η απάντηση είναι, “βεβαίως και μπορεί να υπάρξει”! Με τη σύσταση Εταιρείας Ανατολικής Μεσογείου από τα κράτη (προνομιακοί μέτοχοι) που τα έχουν βρει μεταξύ τους στα κυριαρχικά δικαιώματα και ενδιαφέρονται να προχωρήσουν σε εκμετάλλευση. Το εν λόγο σχέδιο είναι τεράστιο για να αναλυθεί από ένα δημοσιογραφικό άρθρο και δεν υπάρχει λόγος να γίνει διότι ένα τέτοιο εγχείρημα ενέχει πολλές παραμέτρους και απόρρητους σχεδιασμούς. Το ζήτημα είναι ότι διαχωρίζει το θέμα της κυριαρχίας από το θέμα της εκμετάλλευσης. Και στο θέμα της εκμετάλλευσης μπορεί να έχει μακροχρόνιο ρόλο και συμφέροντα η Τουρκία, χωρίς να θίγει τα κυριαρχικά συμφέροντα των άλλων και μάλιστα θα σημείωνα, χωρίς να μπορεί να θίξει ή να αμφισβητήσει τα κυριαρχικά δικαιώματα των υπο-
λοίπων. Η πρόταση αποτελεί πραγματική λύση για τον γόρδιο δεσμό της Ανατολικής Μεσογείου, μπλοκάρει την Τουρκία στο επίπεδο της κυριαρχίας αλλά της δίνει διέξοδο στο επίπεδο της εκμετάλλευσης, και «καθαρίζει» κυριολεκτικά τις μεγάλες δυνάμεις και τις εταιρείες από το φορτίο επιβολής σε τρίτους «λύσεων», που θα έχουν δραματική επίπτωση σε όσους τις δεχθούν και πολιτική επίπτωση στους ίδιους στο εσωτερικό τους και στην έξωθεν καλή μαρτυρία που θέλουν να καλλιεργούν για λόγους νομιμοφάνειας των πράξεών τους. Με μία τέτοια “δική μας” πρωτοβουλία θα είναι εξαιρετικά δύσκολο στους διεθνείς δρώντες να μην στρέψουν τα κλείστρα τους προς την πλευρά της Τουρκίας και να μην την αναγκάσουν να συμμορφωθεί… Επιτέλους, ας δικαιώσουμε με τις πράξεις μας τον Μεγαλέξανδρο, τόσα χρόνια μετά την κορυφαία πράξη του στο Γόρδιο της Φρυγίας το Φλεβάρη του 333 π.Χ. * Ο Βασίλης Κοψαχείλης είναι Διεθνολόγος, Γεωστρατηγικός Αναλυτής
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
11
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Εκβιασμοί και απειλές της Άγκυρας!!!
Γράφει ο Χρήστος Μηνάγιας*
" ...το «πεδίο των επιχειρήσεων» παραπέμπει σε μια επιθετική στρατηγική στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, η οποία άρχισε με μια επιθετική ρητορική και απειλές, συνεχίζει να υλοποιείται με κρίσεις χαμηλής έντασης και υψηλού συμβολισμού, καθώς επίσης εκτιμάται ότι θα ακολουθήσουν σοβαρότερες εξελίξεις όταν το πλοίο-πλατφόρμα γεωτρήσεων που απέκτησε η Τουρκία κινηθεί στην Ανατολική Μεσόγειο." 12
Στις 19-05-2018, ο αρχηγός των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στρατηγός Hulusi Akar, συνοδευόμενος από τους αρχηγούς των χερσαίων, ναυτικών και αεροπορικών δυνάμεων προέβη στις ακόλουθες δηλώσεις από τη φρεγάτα TCG Gaziantep κατά τη διάρκεια της αεροναυτικής άσκησης Beyaz Fırtına-2018 που διεξάγεται στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο από 14 έως 25 Μαΐου 2018: «Ομιλούμε με ειλικρίνεια. Θέλουμε να διεξάγουμε τις δραστηριότητες μας στο πλαίσιο της καλής γειτονίας με σεβασμό στους κανόνες διεθνούς δικαίου, τις διμερείς συμφωνίες και τους κανόνες ναυσιπλοΐας. Εμείς πραγματοποιούμε δραστηριότητες στο Afrin, καθώς επίσης στην ανατολική και νοτιοανατολική Τουρκία. Εάν απαιτηθεί θα εκτελέσουμε αδίστακτα το καθήκον που μας αναλογεί για την πατρίδα μας και για το έθνος μας και σε άλλα πεδία (επιχειρήσεων) στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο. Συνεπώς, κανένας να μην κάνει λάθος υπολογισμούς για το θέμα αυτό. Οι σχέσεις καλής γειτονίας, η φιλία, ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα και η συμμόρφωση στο διεθνές δίκαιο αποτελούν τη βάση. Επίσης, τα επιχειρήματα μας για το θέμα αυτό τα εκφράζουμε στους κατάλληλους τόπους και χρόνους. Συνεχώς δηλώνουμε ότι, εάν δεν λειτουργήσει ο διάλογος και η συνεργασία θα χρησιμοποιήσουμε χωρίς ενδοιασμό την πυγμή μας (τις αρμοδιότητες μας)». Τι σημαίνει όμως, σύμφωνα με την τουρκική αντίληψη, η λέξη «συνεργασία» στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο και πως αντιλαμβάνονται οι Τούρκοι το μέλλον της ελληνοτουρκικής φιλίας; Η απάντηση στα ερωτήματα αυτά εδόθη από τον αρχιπλοίαρχο ε.α. Ergun Mengi των τουρκικών ναυτικών δυνάμεων (σ.σ. είναι διδάκτωρ διεθνών σχέσεων, σύμβουλος του Κέντρου Στρατηγικών Ερευνών Ευρασίας, καθώς επίσης του Κέντρου Ερευνών Εθνικής Ασφάλειας και Εξωτερικής Πολιτικής) στις 15-05-2018, τέσσερεις ημέρες πριν τις προαναφερθείσες
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018
δηλώσεις του στρατηγού Akar. Ειδικότερα, ο Ergun Mengi εν είδει τελεσιγράφου παρέθεσε τα εξής, τα οποία πιθανόν να περιλαμβάνονται στην ατζέντα της Άγκυρας που έχει ως βασικό στόχο, αφενός τη συνεκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων του Αιγαίου, αφετέρου την επικαιροποίηση της Συνθήκης της Λωζάννης διμερώς και με πολιτικά επιχειρήματα: 1. Δεν πρέπει να δοθεί χώρος σε πολιτικούς που συντηρούνται πολιτικά από την ένταση. 2. Η τουρκική και η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να καθορίσουν τους εθνικούς τους στόχους σε ρεαλιστική βάση. 3. Οι Έλληνες και οι Τούρκοι πολιτικοί, αντί να διαπληκτίζονται για τα ελληνοτουρκικά προβλήματα, πρέπει να συζητήσουν τις πραγματικότητες που υπάρχουν πίσω από αυτά και πρέπει να αναζητήσουν τη διέξοδο επίλυσης τους. 4. Το πρώτο καθήκον των πολιτικών είναι να παγώσουν τα ελληνοτουρκικά προβλήματα, καθώς επίσης να μη ρίχνουν βενζίνη και στη συνέχεια να βάζουν φωτιά σε αυτά. 5. Η Ελλάδα πρέπει να αποστασιοποιηθεί από την αντίληψη ότι, οι Τούρκοι ήταν επισκέπτες τα 500 χρόνια που η χερσόνησος του Μοριά, η Θεσσαλία, η Μακεδονία, η Δυτική Θράκη, τα νησιά του Αιγαίου και η Κύπρος τελούσαν υπό την τουρκική ηγεμονία. 6. Η Τουρκία δεν πρέπει να διατηρεί στην ατζέντα της την επέκταση των εδαφών της, αφού μετά το 1829 η Θεσσαλία, η Μακεδονία, η Δυτική Θράκη, η Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου περιλαμβάνονται στην κυριαρχία της Ελλάδος. Επίσης, η Τουρκία δεν πρέπει να θεωρεί τους Έλληνες ως επισκέπτες στα εν λόγω εδάφη. 7. Πρέπει να επικαιροποιηθεί το Εγγυητικό Σύμφωνο της 14ης Σεπτεμβρίου 1933 που υπογράφηκε μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, είχε ισχύ για 10 έτη και αφορούσε στην αμοιβαία εγγύηση για την ασφάλεια και το απαραβίαστο των ελληνοτουρκικών συνόρων. Ειδικότερα, τα ελληνοτουρκικά σύνο-
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Ο Ergun Mengi εν είδει τελεσιγράφου παρέθεσε τα εξής, τα οποία πιθανόν να περιλαμβάνονται στην ατζέντα της Άγκυρας που έχει ως βασικό στόχο, αφενός τη συνεκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων του Αιγαίου, αφετέρου την επικαιροποίηση της Συνθήκης της Λωζάννης διμερώς και με πολιτικά επιχειρήματα:
ρα πρέπει να τεθούν υπό αμοιβαία ασφάλεια, καθώς επίσης θα πρέπει να αφαιρεθεί από το λεξικό η λέξη «απειλή». 8. Πρέπει να διεξάγονται πολυεθνικές τουρκο-ελληνικές στρατιωτικές ασκήσεις. Οι ασκήσεις αυτές να μη γίνονται μόνο κάτω από την ομπρέλα του ΝΑΤΟ και μόνο στο Αιγαίο, αλλά να διεξάγονται και στη Μαύρη Θάλασσα και στην Ανατολική Μεσόγειο, ακόμη και στον Ινδικό Ωκεανό και στις ακτές της Αφρικής. 9. Πρέπει να πραγματοποιηθεί η αμοιβαία τοποθέτηση αξιωματικού στο τουρκικό και ελληνικό Γενικό Επιτελείο Ενόπλων Δυνάμεων αντίστοιχα. Ο αξιωματικός αυτός να μην έχει την ιδιότητα του συνδέσμου αλλά να ενταχθεί σε συγκεκριμένη Διεύθυνση του επιτελείου. (π.χ. ο Έλληνας αξιωματικός να το-
ποθετηθεί στο Γραφείο Θεμάτων Αιγαίου του τουρκικού γενικού επιτελείου). 10. Οι δύο χώρες θα πρέπει να μειώσουν τις αμυντικές τους δαπάνες. 11. Πρέπει να συγκροτηθούν πολυεθνικές τουρκο-ελληνικές ναυτικές, αεροπορικές και χερσαίες μονάδες. 12. Πρέπει να συγκροτηθούν πολυεθνικές τουρκο-ελληνικές εταιρίες, οι οποίες θα εκμεταλλευθούν τον υποθαλάσσιο πλούτο του Αιγαίου. 13. Οι Τούρκοι και οι Έλληνες πολιτικοί θα πρέπει να παραμερίσουν τους διεθνείς παράγοντες και να οικοδομήσουν μεταξύ τους την ισορροπία της Λωζάννης. Συμπερασματικά, όλα τα παραπάνω αποτελούν μέρος του νέου τουρκικού δόγματος «και στο πεδίο των επιχειρήσεων και στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων», σύμφωνα με
το οποίο οι σχέσεις της Άγκυρας με τις γειτονικές χώρες και τη διεθνή κοινότητα θα διαμορφωθούν στη βάση μιας αναθεωρημένης αντίληψης περί εθνικής ασφάλειας. Ειδικότερα, το «πεδίο των επιχειρήσεων» παραπέμπει σε μια επιθετική στρατηγική στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, η οποία άρχισε με μια επιθετική ρητορική και απειλές, συνεχίζει να υλοποιείται με κρίσεις χαμηλής έντασης και υψηλού συμβολισμού, καθώς επίσης εκτιμάται ότι θα ακολουθήσουν σοβαρότερες εξελίξεις όταν το πλοίο-πλατφόρμα γεωτρήσεων που απέκτησε η Τουρκία κινηθεί στην Ανατολική Μεσόγειο. *Ο κ. Χρήστος Μηνάγιας είναι Ταξίαρχος ε.α., γεωστρατηγικός αναλυτής και συγγραφέας πέντε βιβλίων. Πηγή:liberal.gr
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
13
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Γκρίζες ζώνες στη νέα συμφωνία με Αλβανία Σε πέπλο μυστικότητας οι συζητήσεις για τις θαλάσσιες ζώνες. Οι διεκδικήσεις των Τιράνων, τα 12 μίλια και τα Διαπόντια Νησιά
Γράφει ο Άγγελος Αθανασόπουλος
Προσαρμογές στη Συμφωνία για τις Θαλάσσιες Ζώνες του 2009, οι οποίες θα ικανοποιούν ορισμένες από τις αλβανικές απαιτήσεις, φαίνεται ότι προσανατολίζεται να αποδεχθεί η Αθήνα στο πλαίσιο του διαλόγου που ξεκίνησε τον περασμένο Νοέμβριο στην Κρήτη μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά και Ντίτμιρ Μπουσάτι. Το σημείο αυτό, σε συνδυασμό με την άρση της εμπολέμου καταστάσεως, βρίσκεται, σύμφωνα με τις υπάρχουσες ενδείξεις, στον πυρήνα της συμφωνίας-πακέτου που προωθούν οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Αλβανίας με ορίζοντα την άνοιξη. Οι συζητήσεις για τις θαλάσσιες ζώνες καλύπτονται από πέπλο άκρας μυστικότητας, αλλά από τις πληροφορίες που μέχρι στιγμής έχουν συλλεχθεί φαίνεται ότι κινούνται σε δύο γραμμές. Η πρώτη γραμμή είναι ότι η Αθήνα συμφώνησε να δεχθεί αναθεώρηση της Συμφωνίας του 2009 και να προβεί σε νέες διαπραγματεύσεις, με σκοπό να αλλάξει η οριοθέτηση που είχε συμφωνηθεί. Το σκεπτικό πίσω από αυτή την κίνηση της Αθήνας είναι ότι τα Τίρανα είχαν μάλλον αδικηθεί από την προηγούμενη συμφωνία. Η δεύτερη γραμμή είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση σχεδιάζει να προχωρήσει στην επέκταση των χωρικών υδάτων της στα 12 ναυτικά μίλια. Κινητήριος δύναμη πίσω από την επαναδιαπραγμάτευση είναι ότι μια «νέα» συμφωνία είναι καλύτερη από μια ανενεργή συμφωνία. Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής ενδείξεις, μέρος των οποίων είδε το φως της δημοσιότητας σε αλβανικά μέσα ενημέρωσης αλλά επιβεβαιώνονται από ελληνικές πηγές, η Αθήνα σκέφτεται «να αποζημιώσει» τα Τίρανα με μια θαλάσσια έκταση (πέριξ της Κέρκυρας). Αυτό θα μπορούσε να γίνει με μια μετατόπιση της γραμμής οριοθέτησης και ενδεχομένως με την επιλογή διαφορετικών γραμμών βάσης από την αλβανική πλευρά. Ωστόσο, τίποτε δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο ώσπου να δημοσιοποιηθούν χάρτες και συντεταγμένες. Πρέπει να επισημανθεί ότι η Συμφωνία του 2009 παρέχει ήδη τη δυνατότητα για την Αθήνα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ν.μ., χωρίς να την παραβιάζει. Το δι-
14
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018
καίωμα της επέκτασης είχε ενσωματωθεί στη Συμφωνία από τη στιγμή που οι δύο χώρες είχαν διαφορετική αιγιαλίτιδα ζώνη κατά τις συνομιλίες: 6 ν.μ. η Ελλάδα και 12 ν.μ. η Αλβανία. Αντίθετα, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι η πιθανή αποδοχή από την Αθήνα ορισμένων αλβανικών επιχειρημάτων που μοιάζουν επικίνδυνα με αντίστοιχα τουρκικά, αναφορικά με την επήρεια των νησιών, ίσως εκληφθούν ως αρνητικό προηγούμενο από τρίτα μέρη, όπως η Αγκυρα. Ο λόγος είναι ότι αν η σύγκλιση Αθήνας - Τιράνων βασιστεί στην αποδοχή της αλβανικής άποψης ότι τα Διαπόντια Νησιά (βορειοδυτικά της Κέρκυρας) χάνουν σε επήρεια σε σχέση με τη Συμφωνία του 2009, τότε αποδυναμώνεται πολιτικά η ελληνική θέση αρχής σε ό,τι αφορά το Καστελλόριζο (ότι δηλαδή το νησιωτικό σύμπλεγμα έχει πλήρεις θαλάσσιες ζώνες). Ακόμα και η επέκταση των χωρικών υδάτων μόνο έναντι της Αλβανίας θα ενίσχυε την πάγια θέση της Τουρκίας περί «ειδικών περιστάσεων» στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, τροφοδοτώντας τα τουρκικά επιχειρήματα σε μια μάλλον ευαίσθητη στιγμή. Κρίσιμο σημείο είναι αν η επέκταση στα 12 ν.μ. θα περιοριστεί έναντι της Αλβανίας ή θα αφορά όλο το Ιόνιο Πέλαγος, άρα και έναντι της Ιταλίας. Αν περιοριστεί προς Αλβανία, το επιχείρημα περί «ειδικών περιστάσεων» ενισχύεται. Αν συμπεριληφθεί η περιοχή προς Ιταλία, αυτό ίσως δημιουργήσει πρόβλημα με τη Ρώμη σε πιθανή επικαιροποίηση της ελληνοϊταλικής συμφωνίας οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας του 1977. Οι αλβανικές αμφισβητήσεις έχουν εκφραστεί με σειρά ρηματικών διακοινώσεων, ιδιαίτερα από το 2015 και μετά, με αφορμή τη δημοσιοποίηση από την ελληνική πλευρά του χάρτη με τα οικόπεδα προς έρευνα και εξερεύνηση υδρογονανθράκων στο Ιόνιο. Ο αλβανικός σκοπός ήταν σαφής: να αποδεχθεί η Ελλάδα την ακυρότητα της Συμφωνίας του 2009. Η αρχική επιδίωξη ήταν, μέσω της προσέγγισης διεθνών νομικών γραφείων, να προσφύγουν σε διεθνή δικαιοδοτικά όργανα (όπως το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης - ΔΔΧ). Οταν η σχετική πληροφορία διέρρευσε στην Αθήνα μέσω συγκεκριμένου προσώπου, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Οι αλβανικές αμφισβητήσεις έχουν εκφραστεί με σειρά ρηματικών διακοινώσεων, ιδιαίτερα από το 2015 και μετά, με αφορμή τη δημοσιοποίηση από την ελληνική πλευρά του χάρτη με τα οικόπεδα προς έρευνα και εξερεύνηση υδρογονανθράκων στο Ιόνιο προχώρησε, τον Ιανουάριο του 2015, σε επικαιροποίηση της Δήλωσης επιφυλάξεων προς τα Ηνωμένα Εθνη σε σχέση με τη δικαιοδοσία του ΔΔΧ. Η Συμφωνία του 2009 και οι αλβανικές αντιρρήσεις Η «Συμφωνία για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και των άλλων θαλασσίων ζωνών», που υπεγράφη στις 27 Απριλίου 2009, είναι μια συμφωνία χάραξης ενός «θαλάσσιου ορίου πολλαπλών χρήσεων». Αυτό είναι το μυστικό της, το γεγονός δηλαδή ότι οριοθετεί όχι μόνο υφιστάμενες αλλά και μελλοντικές ζώνες δικαιοδοσίας. Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας έκρινε αντισυνταγματική τη Συμφωνία αυτή στις 8 Δεκεμβρίου 2009. Το Δικαστήριο επικαλέστηκε τέσσερις βασικούς λόγους: α) την έλλειψη πληρεξουσιότητας με το αιτιολογικό ότι ο τότε πρωθυπουργός Σαλί Μπερίσα είχε εντολή για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και όχι των άλλων θαλασσίων ζωνών, β) τις ελλείψεις και ασάφειες σε θέματα όπως
π.χ. οι γραμμές βάσης, κάτι όμως που μάλλον ισχύει για την αλβανική πλευρά και είχε απασχολήσει ακόμη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, γ) τη μη εφαρμογή βασικών αρχών του Διεθνούς Δικαίου, όπως αυτή της ευθιδικίας (που συνιστά και πάγια τουρκική θέση) και δ) την αναγνώριση πλήρους επήρειας στα ελληνικά νησιά στην υπό οριοθέτηση περιοχή, δηλαδή στα Διαπόντια Νησιά (Οθωνοί, Ερεικούσσα, Μαθράκι), που θα έπρεπε να λάβουν μειωμένη επήρεια λόγω «ειδικών περιστάσεων» (άλλο ένα επιχείρημα που μοιάζει να προέρχεται από το τουρκικό «νομικό οπλοστάσιο»). Της δικαστικής αποφάσεως είχαν προηγηθεί σφοδρές αντιδράσεις του Σοσιαλιστικού Κόμματος και του τότε υποψήφιου πρωθυπουργού Ράμα. Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, ο κ. Ράμα, τότε δήμαρχος Τιράνων, είχε ενημερωθεί από έλληνες ανώτερους αξιωματούχους περί της Συμφωνίας και δεν είχε αρχικά εκφράσει αντιρρήσεις. Οι διαπραγματεύσεις για τη Συμφωνία του 2009 ξεκίνησαν τον Απρίλιο του 2007 και ολοκληρώθηκαν έπειτα
από τέσσερις συναντήσεις. Το «θαλάσσιο όριο πολλαπλών χρήσεων», συνολικού μήκους 64,4 ναυτικών μιλίων, που επελέγη είχε ως βασικό σκοπό να ξεπεραστεί η διαφορά στα χωρικά ύδατα των δύο πλευρών. Με τη μέθοδο αυτή, η ελληνική πλευρά είχε το απόλυτο μονομερές δικαίωμα να επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη όποτε το έκρινε σκόπιμο. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, η Ελλάδα θα κέρδιζε με την επέκταση στα 12 ν.μ., περίπου 306 τετραγωνικά χιλιόμετρα, όσα θα κερδίσει και σήμερα εφόσον επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες που φέρουν την κυβέρνηση να προχωρά στην κίνηση αυτή. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να ακολουθηθεί στον υπολογισμό της μέσης γραμμής η φυσική ακτογραμμή. Παράλληλα, έκλεισαν εκατέρωθεν όλοι οι «νόμιμοι κόλποι», συμπεριλαμβανομένου του κόλπου της Κέρκυρας, όχι όμως και του Κόλπου των Αγίων Σαράντα που δεν πληροί τα προβλεπόμενα κριτήρια της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982.
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
15
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Κίνδυνοι από την Αποδυνάμωση της Εθνικής Φρουράς στην Κύπρο
Γράφει ο Φοίβος Κλόκκαρης Αντιστράτηγος ε.α.
Σήμερα στην ημικατεχόμενη Κύπρο, επικρατεί το εξαιρετικά επικίνδυνο φαινόμενο της αποδυνάμωσης της Εθνικής Φρουράς (ΕΦ), που αποτελεί την κύρια ασπίδα προστασίας της Κυπριακής Δημοκρατίας (ΚΔ). Μεγάλο μέρος του πολιτικού κόσμου θεωρεί ότι η μικρή Κύπρος είναι μάταιο να δαπανά μεγάλα ποσά για την άμυνα της, όταν έχει να αντιμετωπίσει την συγκριτικά πανίσχυρη Τουρκία. Γενεσιουργός αιτία, για τη στάση αυτή, είναι η υποτίμηση της Τουρκικής στρατηγικής και της σημασίας της στρατιωτικής ισχύος για ένα κράτος. Η Τουρκία δεν έχει ως τελικό στόχο την διχοτόμηση ή τα δύο ανεξάρτητα κράτη, αλλά τον έλεγχο ολόκληρης της Κύπρου μέσω της κατάλυσης της ΚΔ και αντικατάστασης της, με καθεστώς υποτελές στην Τουρκία. Η στρατιωτική ισχύς, είναι ο βασικός πυλώνας της εθνικής ασφάλειας ενός κράτους και για την ΚΔ είναι η ΕΦ. Έστω και αργά, θα πρέπει να αναθεωρηθεί αυτή η στάση των Ελλήνων της Κύπρου, έναντι των θεμάτων ασφαλείας και άμυνας, αφού ληφθούν υπόψιν και τα πρόσφατα γεγονότα των επιθετικών δράσεων της Τουρκίας στις γειτονικές της χώρες. Κατά της Ελλάδας, με δυναμικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο, κατά της Συρίας με εισβολή στη χώρα αυτή και επιθέσεις εναντίον των Κούρδων και κατά της ΚΔ, με παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων της στη θάλασσα και τον αέρα, την σημαντική ενίσχυση των Τουρκικών δυνάμεων Κατοχής (ΤΔΚ) και την παρεμπόδιση του ενεργειακού της προγράμματος, με εισβολή του Τουρκικού πολεμικού ναυτικού στην ΑΟΖ της ΚΔ. Η σθεναρά αντίσταση των Κούρδων πολιτοφυλάκων κατά των επιθέσεων του Τουρκικού στρατού, στο Αφρίν της Συρίας κατέδειξε ότι όσο μικρό και να είναι ένα κράτος, μπορεί να προκαλέσει κόστος σε αίμα και διεθνή κατακραυγή, σε ένα ισχυρό αντίπαλο, αν είναι αποφασισμένο να αγωνισθεί για τα δίκαια του και έχει αποτρεπτική / αμυντική ικανότητα. Η επιθετικότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο και οι διεκδικήσεις Ελληνικών νησιών και μεγάλου μέρους της ΑΟΖ της Ελλάδας, τονίζει τη σημασία της αεροναυτικής ισχύος
16
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018
που πρέπει να έχει μια νησιωτική χώρα, για την προστασία των κυριαρχικών δικαιωμάτων της. Η συνεχιζόμενη επιθετικότητα της Τουρκίας για μακρό χρονικό διάστημα κατά της ΑΟΖ της ΚΔ, με αποκορύφωμα την εισβολή του πολεμικού ναυτικού της και την απαγόρευση πραγματοποίησης γεώτρησης στο θαλάσσιο οικόπεδο 3 της ΚΔ τον Φεβρουάριο του 2018, ανέδειξε την κρίσιμη ανεπάρκεια της ΚΔ σε αεροναυτικές δυνάμεις και επηρέασε αρνητικά το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών. Οι σοβαρές χώρες, πριν την υλοποίηση στρατηγικής φύσεως προγραμμάτων, όπως το ενεργειακό, δημιουργούν συνθήκες ασφάλειας (ισχύς) όπως έπραξε το Ισραήλ. Η σημαντική ενίσχυση των ΤΔΚ, μεταξύ της πρώτης και δεύτερης διάσκεψης της Γενεύης για το Κυπριακό το 2017 επιβεβαίωσε την εκτίμηση, ότι η μεγαλύτερη στρατιωτική απειλή κατά της ασφάλειας της ΚΔ, προέρχεται από την ξηρά. Από το τεράστιο προγεφύρωμα / ορμητήριο, που εγκατέστησε η Τουρκία στο Βόρειο τμήμα της Κύπρου με ισχυρές ΤΔΚ, που παραμένουν στο νησί επί 44 χρόνια και έχουν δυνατότητα χωρίς επιστράτευση, αιφνιδιαστικών επιθετικών ενεργειών κατά των ελευθέρων εδαφών. Η πρόσφατη ενίσχυση, είναι εξαιρετικά επικίνδυνη ενέργεια, που πρέπει να αξιοποιηθεί σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο για την σκοπιμότητα της. Μεγέθυνε δραματικά το υφιστάμενο ανισοζύγιο δυνάμεων σε βάρος της ΕΦ. Η κυβέρνηση της ΚΔ, θα έπρεπε να ενημερώσει τον λαό για την ενίσχυση, προκειμένου να έχει γνώση της απειλής και να κατανοήσει την απαίτηση για ενδυνάμωση της ΕΦ, με την διάθεση όλων των εισπράξεων του Ταμείου Αμυντικής Θωράκισης (ΤΑΘ) για τους εξοπλισμούς της. Να αναθεωρηθεί η πολιτική των Κυπριακών Κυβερνήσεων, από εμφανίσεως του σχεδίου Ανάν, να διαθέτουν μόνο μικρό μέρος των εισπράξεων του ΤΑΘ, για τους εξοπλισμούς της ΕΦ, που είναι και η βασική αιτία της αδυναμίας εκσυγχρονισμού των πεπαλαιωμένων μέσων και οπλικών συστημάτων της και συμπλήρωσης των ελλείψεων της. Αν διετίθεντο όλες οι εισπράξεις του ΤΑΘ, από ιδρύσεως του ταμείου τη δεκαετία του 1980, σήμερα η ΚΔ, θα είχε ένα σύγχρονο
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Οι πρόσφατες επιθετικές δράσεις της Τουρκίας κατά της ΚΔ, αναδεικνύουν για άλλη μια φορά, ότι ο θεμέλιος λίθος της ασφάλειας ενός κράτους είναι οι Ένοπλες Δυνάμεις του (ΕΔ). και αποτελεσματικό στρατό, με δυνάμεις ξηράς, πολεμικό ναυτικό και πολεμική αεροπορία, ικανών αποτρεπτικών και αμυντικών δυνατοτήτων. Πέραν της παρατεταμένης συμπίεσης των προϋπολογισμών για την άμυνα, υπήρξαν και άλλες λανθασμένες ενέργειες που επηρέασαν το αξιόμαχο της ΕΦ. Η αδικαιολόγητη μείωση της στρατιωτικής θητείας, χωρίς να έχει μεταβληθεί η Τουρκική απειλή και η βεβιασμένη αναδιοργάνωση, χωρίς να έχει προηγηθεί η υλοποίηση εξοπλιστικών προγραμμάτων, επηρέασαν αρνητικά την έγκαιρη προειδοποίηση, την αμυντική ικανότητα της προωθημένης γραμμής άμυνας και τις δυνάμεις ταχείας αντίδρασης. Οι πρόσφατες επιθετικές δράσεις της Τουρκίας κατά της ΚΔ, αναδεικνύουν για άλλη μια φορά, ότι ο θεμέλιος λίθος της ασφάλειας ενός κράτους είναι οι Ένοπλες Δυνάμεις του (ΕΔ). Αυτές υλοποιούν το δικαίωμα της αυτοάμυ-
νας (άρθρο 51 του καταστατικού χάρτη των ΗΕ) και σε αυτές κτίζονται οι συμμαχίες, οι στρατηγικές συνεργασίες και τα συστήματα ασφάλειας. Οι γειτονικές χώρες της ΚΔ, με τις οποίες έκτισε στρατηγικές συνεργασίες (όχι συμμαχίες), θα επέμβουν δυναμικά προς υποστήριξη της, εφόσον πληρούνται δυο προϋποθέσεις: 1) Η ΚΔ να ασκήσει το δικαίωμα της αυτοάμυνας, που αδυνατεί να πράξει στο θαλάσσιο χώρο της και 2) οι χώρες να έχουν όφελος από την επέμβαση τους, με βάση την αξιολόγηση του κριτηρίου κόστος - όφελος, για τα δικά τους συμφέροντα. Η άσκηση του δικαιώματος αυτοάμυνας, είναι και προϋπόθεση για την συνδρομή της ΕΕ σε κράτος μέλος της, που υφίσταται επίθεση (άρθρο 42 Συνθήκης Λισαβόνας). Πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι δεν θα έρθει κανένας ξένος, να υπερασπιστεί το κράτος μας, αν δεν το πράξουμε πρώτα εμείς. Για την εθνική ασφάλεια της Κύπρου, υπάρχει αδήριτη ανάγκη ταχείας ενίσχυσης της ΕΦ, αναζωογόνησης του
δόγματος του ενιαίου αμυντικού χώρου με την Ελλάδα και επανατοποθέτησης του Κυπριακού στην ορθή βάση του ως θέματος εισβολής, κατοχής, εποικισμού και όχι ως δικοινοτικής διαφοράς. Τέλος πρέπει να τονισθεί, ότι είναι ασυγχώρητο λάθος και μωρία, να υποτιμάται ο κίνδυνος από τις ΤΔΚ. Έχουν την δυνατότητα, ανα πάσα στιγμή, να προκαλέσουν εκτεταμένης κλίμακας θερμό επεισόδιο, για να προωθήσουν τον πολιτικό στόχο της Τουρκίας (λύση Τουρκικών όρων) και μάλιστα να ενοχοποιήσουν την ΚΔ για το επεισόδιο, με την δοκιμασμένη μέθοδο της προβοκάτσιας, που ακολουθεί συστηματικά η Τουρκία. Και ένα εύλογο ερώτημα. Γιατί κατά την προεκλογική περίοδο, το μείζον πρόβλημα της αμυντικής επάρκειας της ΚΔ, έλειπε από τα θέματα των τηλεοπτικών συζητήσεων, ωσάν να μην κατοικούμε σε ημικατεχόμενη χώρα;
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
17
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
19η Μαΐου
Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου Καταραμένος να παραμείνω στην αδιάστατη αιωνιότητα Αν ξεχάσω τις κραυγές των νηπίων Τους ρόγχους των απαγχονισθέντων τις πατημασιές των πεταλωμένων τον ανίκητο πόνο των βιασθέντων την οργή των μαρτύρων και μαρτυρησάντων Το περήφανο βλέμμα του αδούλωτου Πόντιου Την λαλιά που φιμώθηκε και ξαναζωντάνεψε στην εξορία Τις ρίζες που αρνούνται να πεθάνουν. (από ομιλία του Βάσσου Λυσαρίδη) H 19η Μαΐου ορίσθηκε το 1994, από την Βουλή των Ελλήνων, ως ημέρα μνήμης, τιμής και χρέους για τους 353 000 των επίσημα καταγεγραμμένων νεκρών Ελλήνων του Πόντου, αθώα θύματα μιας απάνθρωπης γενοκτονίας. Είναι η καταραμένη ημέρα που ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάζεται στη Σαμψούντα και με σύνθημα «η Τουρκία στους Τούρκους» θέτει σε εφαρμογή το σχέδιο των Νεότουρκων για την τελειωτική εξόντωση του ελληνικού πληθυσμού σε όλο τον Πόντο. Για 28 σχεδόν αιώνες σ όλα τα παράλια αλλά και στην ενδοχώρα οι Έλληνες από την Ιωνία ρίζωσαν στη γη Πόντου, μεγαλούργησαν ως άποικοι μακριά από τον τόπο τους και ίδρυσαν πόλεις όπως η Σινώπη , η Αμισός, η Αμάσεια , η Τραπεζούντα, η Κερασούντα η Κοτυώρα , κ.α. μετατρέποντας τον αρχικά Άξενο Πόντο (αφιλόξενο) σε Εύξεινο (φιλόξενο) Πόντο. Παρ ότι βρέθηκαν απομονωμένοι γεωγραφικά από τον κυρίως κορμό της Ελλάδος διατήρησαν τη γλώσσα τους, την εθνική τους συνείδηση. Και μεγαλούργησαν στα γράμματα, στην επιχειρηματικότητα, στο εμπόριο, στις τέχνες, στα πάντα. Στις πόλεις και τα χωριά έκτισαν σχολειά, ύψωσαν εκκλησιές και ανέδειξαν πνευματικές μορφές όπως ο Διογένης ο Κυνικός από την Σινώπη, ο Διονυσόδωρος από την Αμισό, ο Στράβων από την Αμάσεια, ο Βησσαρίων ο Τραπεζούντιος, κ.α. και μάρτυρες της Ορθοδοξίας με τους δεκάδες Αγίους και οσιομάρτυρες όπως ο Μέγας Βασίλειος, ο Άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης , ο Μεγαλομάρτυς Θεόδωρος ο Στρατηλάτης και ο Μεγαλομάρτυς Θεόδωρος ο Τήρων, ο Μεγαλομάτρυς Θεόδωρος Γαβράς, η Μεγαλομάρτυς Κυριακή κ.π.α Κάποτε ήρθε ο μεγάλος πόλεμος και σάρωσε τις πατρίδες μας κουβαλώντας μαζί με τους ανέμους το μαρτύριο και την καυτή ανάσα του θανάτου. Όλα άρχισαν με την επανάσταση των Νεοτούρκων το 1908 που έδωσε πολλές ελπίδες για περισσότερες ελευθερίες. Ωστόσο γρήγορα αποδείχθηκε ότι 18
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
ήταν τελείως απατηλές. Τον Ιανουάριο του 1913, ύστερα από πραξικόπημα, μια αιμοσταγής τριανδρία των Ταllat bey, Enver pacha, και Djemal pacha αναλαμβάνει την εξουσία. Κάτω από την καθοδήγηση Γερμανών συμβούλων εφαρμόζουν ένα καλά σχεδιασμένο σχέδιο γενοκτονίας. Σε περιοδεία του στρατηγού Φον Λίμαν ο Δήμαρχος Αδραμυτίου Χακή Βέης προσφωνώντας τον μεταξύ άλλων είπε : « Εφαρμόσσαντες κατά γράμμα το γερμανικόν σχέδιο περί εξοντώσεως του Ελληνικού στοιχείου απολαύομεν νυν των εκ τούτου απορρεουσών πολλαπλών ωφελειών.» Ένα σχέδιο αφανισμού των Χριστιανικών πληθυσμών που εφαρμόσθηκε πρώτα στους Αρμένιους με 1 500 000 θύματα. «Αμποτε και ς’ σού Ρωμανίων! Ατουνούς πα’ αέτς’ θα ‘φτάμε!» (Σύντομα και στων Ελλήνων! Και αυτούς έτσι θα κάνουμε) ακούει, το 1915 ο Στάθης Χριστοφορίδης να λένε οι σφαγείς των Αρμενίων. Γέροι, νέοι, παιδιά, ασθενείς και ανήμποροι, γυναίκες και κορίτσια, εγκαταλείποντας τα πάντα, οδηγούνται βίαια και υποχρεωτικά σε ατέλειωτες πορείες στην ενδοχώρα, κάτω από τον καυτό ήλιο αλλά και την παγωνιά, σε όρη και δύσβατα βουνά, πεινασμένοι, χωρίς καμία φροντίδα, χωρίς κατάλληλο ρουχισμό σε μια ατέλειωτη πορεία θανάτου. Δικαστήρια παρωδίες στήνονται για να δικαστούν και να καταλήξουν στην κρεμάλα, με συνοπτικές διαδικασίες, η θρησκευτική, πολιτική και πνευματική ηγεσία της Αμισού και της Πάφρας. Ιδιαίτερα μετά την αποχώρηση των Ρώσων από την Τραπεζούντα η κατάσταση στον Πόντο και ιδιαίτερα στην ύπαιθρο ήταν τραγική. Γνωστά ανυπότακτα στοιχεία συνέχιζαν να οργιάζουν κάθε νύχτα στα ελληνικά χωριά , πυροβολώντας, λεηλατώντας και βιάζοντας ανυπεράσπιστους χωρικούς. Η ζωή των Ελλήνων είχε καταντήσει ένα απέραντο μαρτυρολόγιο. Ο Μοργκενταου, ο Αμερικανός πρέσβης, μάταια προσπαθεί να συνεγείρει συνειδήσεις και δηλώνει ότι τα δεινά των Ελλήνων ήσαν εξ ίσου μεγάλα με των Αρμενίων και ξένους μάρτυρες, όπως ο Sortiaux, να ομολογούν ότι όσοι δολοφονούνταν ήσαν οι τυχερότεροι Οι κραυγές των αθώων θυμάτων φτάνου παντού. Στην Ελλάδα, στην Ευρώπη αλλά και στην μακρινή Αμερική. Στους Έλληνες της διασποράς. Ακόμα και μέσα στην ίδια την Τουρκία. Μάταιες οι φωνές διαμαρτυρίας και οι διεθνείς αντιδράσεις. Οι ελληνικοί πληθυσμοί δε φονεύονται απλά με μαχαίρια και όπλα. Πεθαίνουν ύστερα από φρικτά μαρτύρια πρωτοφανή στην ανθρώπινη ιστορία. Και όχι μόνο άνδρες αλλά γυναικόπαιδα χωρίς διάκριση ηλικίας. Ελληνικά αλλά και πλήθος από δημόσια αρχεία ξένων χωρών βρίθουν από πληροφορίες και αποδεικτικά στοιχεία για τις θηριωδίες και την βαρβαρότητα των Νεότουρκων, σε βάρος των Ελλήνων του Πόντου αλλά και της δυτικής Μικράς Ασίας, που έρχονται στο φως ύστερα από κοπιαστική εργασία ιστορικών και μελετητών. Ακόμα και σήμερα μπορεί κανείς να ακούσει ανατριχιαστι-
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Εμείς οι Πόντιοι στην καταγωγή δεν ζητιανεύουμε, δεν εκλιπαρούμε, αλλά απαιτούμε αυτό που δικαιούμαστε, τη “διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ποντίων». κές περιγραφές για τα βάσανα και τις δραματικές μέρες που έζησαν οι Έλληνες του Πόντου από τα εγγόνια των προσφύγων. Τότε που κυνηγημένοι από τους Τούρκους έπνιγαν τα παιδιά τους στα ποτάμια δένοντας μια πέτρα στο λαιμό τους με ένα «τσεμπέρι» (κεφαλοδέσιμο), η κρύβοντας στα ορμάνια μικρά παιδιά 3 και 4 χρόνων γιατί η μάνα δεν ήθελε να τα σκοτώσουν και τα έβρισκε την άλλη μέρα καταφαγωμένα από τα άγρια ζώα. Η επιστράτευση των Χριστιανών, η αποστολή τους σε τάγματα εργασίας, η βάναυση μεταχείριση τους, δημιούργησαν ένα πλήθος φυγόστρατων και λιποτακτών οι οποίοι άρχισαν να κρύβονται στα βουνά. Η τρομοκρατία, οι εξορίες, οι κρεμάλες, οι πυρπολήσεις των χωριών, οι βιασμοί, οι δολοφονίες αύξησε το κύμα των φυγάδων. Έτσι άρχισε η οργάνωση αντάρτικών ομάδων. « [...] οι σχηματισμοί ανταρτικών σωμάτων, χρησιμεύουν ως προσχήματα διά τούς Τούρκους διά μίαν εκτεταμένην γενικήν καταδίωξιν τού ελληνικού στοιχείου μέ τήν έκδηλον τάσιν νά εξοντώσουν ολοσχερώς τούς Έλληνας, ως εχθρούς τού κράτους, όπως προγενεστέρως καί τούς Αρμενίους. [...]Αναφορά του Υπουργού Εξωτερικών της Αυστρίας προς το Βερολίνο. Άνθρωποι απλοί, κυρίως αγρότες και κτηνοτρόφοι, αντιστάθηκαν στην τουρκική βία, ενέπνευσαν χιλιάδες αφοσιωμένους μαχητές και έσωσαν χιλιάδες άμαχο πληθυσμό. Δεκάδες οι γενναίες μορφές των ανταρτών. Ο Αντών πασάς (Χατζηελευθερίου Αντώνης), ό Ιστίλ Αγάς (Στυλιανός Κοσμίδης), ο Κισά Μπατσάκ (Κυριάκος Παπαδόπουλος), ο Πίτς Βασίλ (Βασίλειος Τσαουσίδης),ο Βασίλ Ουστά (Βασίλειος Ανθόπουλος), η Πελαγία Εξούζογλου, ο Καπετάν Ευκλείδης (Κουρτίδης Ευκλείδης), ο Κοτζά Αναστάς (Παπαδόπουλος Αναστάσιος)και άλλοι πολλοί. Άγνωστο στους περισσότερους Έλληνες το ηρωικό αντάρτικο του Πόντου. Γυναίκες και άνδρες αγωνίστηκαν σκληρά αβοήθητοι από την μητέρα πατρίδα για να περισώσουν ότι μπόρεσαν. Κι όταν ήλθε το τέλος οι ελληνικοί πληθυσμοί πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς κραδαίνοντας την ψυχή που τους είχε απομείνει και το όνειρο που είχε σκαλώσει στην σκέψη τους. Αποδεκατισμένες οικογένειες φορτώθηκαν τους μπόγους της θυσίας και μετέτρεψαν τον πόνο τους σε μια καινούργια δημιουργία στην αγκαλιά της μάνας Ελλάδας. Σκόρπισαν σε χωριά και πόλεις της Μακεδονίας και της Θράκης, στους συνοικισμούς της πρωτεύουσας και σε άλλες περιοχές. Ανέστησαν τα χωριά. Και κάθε Κυριακή, ξεχνώντας το μόχθο και τα δάκρυα της εβδομάδας, έβαζαν τις φορεσιές της
Πατρίδας και πιάνονταν στο χορό. Η λύρα άναβε φωτιές και τα τραγούδια έδιναν και έπαιρναν. Τραγούδια για τον ξεριζωμό, για την αγάπη, το θάνατο, τη ζωή. Νοσταλγικά τραγούδια για την πατρίδα. Αυτήν την πατρίδα που κάνει και σήμερα τους χιλιάδες Πόντιους να την αναζητούν αν και δεν την γνώρισαν ποτέ παρά μόνο από τα ακούσματα των πατεράδων και των παππούδων τους. Γιατί, η πατρίδα είναι αυτή όπου υπάρχουν οι ρίζες σου, αυτή που έχεις από τα ακούσματα, τις διηγήσεις των προγόνων σου. «Σας χαιρετούμε από τον τόπο όπου ευρίσκονται οι ρίζες σας…» αναφώνησε το μήνυμα του ο Οικουμενικός Πατριάρχης κατά την θεία λειτουργία του 15 Αύγουστου στην Παναγία Σουμελά του Πόντου, απευθυνόμενος στον Ποντιακό Ελληνισμό ανά τον κόσμο. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την αυταπόδεικτη ιστορική αλήθεια. Κανείς δεν μπορεί να διαγράψει ή να ξαναγράψει την ιστορία. Κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει τις φωνές των νεκρών. Κανείς δεν μπορεί να μας στερήσει το δικαίωμα στη μνήμη. Η 19 Μαΐου μας δίνει ακόμα μια αφορμή να ανασύρουμε μνήμες,, να αναβιώσουμε θύμησες, να αναλογιστούμε και να υμνήσουμε, να υποσχεθούμε, πως θα συνεχίσουμε να δίνουμε μαζί, μια γροθιά, τον κοινό αγώνα για την επιβίωση της ιστορικής μνήμης, Να ξεκαθαρίσουμε το χθες και ότι αυτό αντιπροσωπεύει. Όχι για να εκδικηθούμε. Μόνον ανάγκη απονομής Δικαιοσύνης στα θύματα, μα και στην ανθρωπότητα ολόκληρη. Εμείς οι Πόντιοι στην καταγωγή δεν ζητιανεύουμε, δεν εκλιπαρούμε, αλλά απαιτούμε αυτό που δικαιούμαστε, τη “διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ποντίων». Ένας αιώνας σχεδόν από τον μεγάλο ξεριζωμό. Ένας αιώνας σιωπής. Γιατί ; Αυτή η ιστορία έχει μόνο ένα τέλος Την αληθινή δικαίωση. Γιατί «…οι γενιές που είναι θαμμένες εκεί στα πολυχιλιόχρονα χώματα παραμένουν φρουροί της μνήμης και απαιτούν δικαίωση». Ρωμανίδης Νεοφ. Θεόδωρος, Εφ. Ανθυπίλαρχος, Υπαρχηγός ΙΛΗ ΥΕΑ 105 σειρά. Πρόεδρος ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΟΝΤΙΩΝ Ν. ΞΑΝΘΗΣ
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
19
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Η αποδοχή της μακεδονικότητας απομειώνει την ελληνικότητα
Γράφει ο Κώστας Γρίβας Με το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων να βρίσκεται ενώπιον της «λύσης» του, κατόπιν και έντονων πιέσεων από τις ΗΠΑ αλλά και από τη Γερμανία, η οποία συνεχίζει τη διαχρονική πολιτική της διάσπασης των Βαλκανίων σε μικρά ανταγωνιστικά κρατίδια, θα επιχειρήσουμε μια υπενθύμιση μερικών ανελέητων δεδομένων, λίγο πριν από το πικρό τέλος. Η πραγματικότητα, λοιπόν, είναι ότι το πρόβλημα με τα Σκόπια δεν είναι ότι διεκδικούν απλώς το όνομα μιας ελληνικής περιοχής. Δεν θέλουν να ονομαστούν Ευρυτανία, για παράδειγμα, και εμείς αντιδρούμε γιατί έχουμε μια δική μας Ευρυτανία και μπορεί να προκύψουν συγχύσεις! Ούτε το μείζον πρόβλημά μας είναι πως αξιοποιώντας το όνομα μιας ελληνικής περιοχής τα Σκόπια θα μπορέσουν στο μέλλον να εγείρουν αξιώσεις κυριαρχίας σε αυτήν. Αυτό είναι ένα θέμα Άμυνας και Ασφάλειας και δεδομένης της διαφοράς ισχύος των δύο χωρών δεν είναι κάτι που θα μας προκαλούσε ιδιαίτερη ανησυχία, τουλάχιστον στο ορατό μέλλον. Το μεγάλο πρόβλημα με τη διεκδίκηση του ονόματος της Μακεδονίας από τα Σκόπια είναι ότι αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου. Και το παγόβουνο είναι η καπήλευση από πλευράς των Σκοπίων της αρχαίας μακεδονικής ταυτότητας και ιστορίας, δηλαδή ενός μεγάλου μέρους της ελληνικής ιστορίας και συνακόλουθα της ελληνικής εθνικής ταυτότητας. Εθνομηδενιστικές σοφιστείες Όμως, έθνος είναι μια αίσθηση κοινής ταυτότητας η οποία εδράζεται σε μια αντίληψη κοινού παρελθόντος και προωθεί μια στόχευση κοινού μέλλοντος. Θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε το 20
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
έθνος ως μια «κοινότητα πεπρωμένου», η οποία αν προσβληθεί στον θεμελιακό της πυρήνα, δηλαδή στην αίσθηση κοινής ιστορικής ταυτότητας, τότε ενδέχεται να αποδομηθεί εν συνόλω. Και αυτό ακριβώς κινδυνεύουμε να πάθουμε σήμερα.
δενιστικές σοφιστείες του τύπου «δεν υπάρχει αντικειμενική ιστορία παρά μόνον ιστορικές αναγνώσεις, που είναι το ίδιο έγκυρες» και συνακόλουθα τα Σκόπια έχουν ακριβώς το ίδιο δικαίωμα να διεκδικούν την μακεδονική ιστορία όσο και η Ελλάδα. Όπως .8
Δηλαδή, η έμμεση αποδοχή της «μακεδονικότητας» των Σκοπίων, που θα προκύψει από την αποδοχή οποιασδήποτε ονομασίας που θα περιλαμβάνει τον όρο Μακεδονία ή παράγωγό του, θα σημαίνει και έμμεση αποδοχή της απομείωσης της ελληνικότητας της Ελλάδας και των Ελλήνων από το ίδιο το ελλαδικό κράτος. Οι δυνητικές συνέπειες αυτής της επιλογής θα απειλούσαν τον ίδιο τον υπαρξιακό πυρήνα του ελληνικού έθνους.
ο γράφων έχει υποστηρίξει και σε προηγούμενο άρθρο του στο Slpress, αυτή η αντίληψη εντάσσεται στο ιδεολογικό οπλοστάσιο των ιστορικών αναθεωρητών, οι οποίοι προσπαθούν να επιβάλλουν αυθαίρετες και μισαλλόδοξες ιστορικές αναγνώσεις, όπως είναι οι αρνητές του Ολοκαυτώματος.
Και αυτή η καταστροφή θα επέλθει εάν η ίδια η Ελλάδα αποδεχθεί τον ακρωτηριασμό της εθνικής της ταυτότητας. Δεν μπορεί να προκύψει μόνον από τις διεκδικήσεις των Σκοπιανών ή την αναγνώριση των Σκοπίων ως Μακεδονία από άλλα κράτη. Άρα, το επιχείρημα ότι θα πρέπει να «αποδεχθούμε το αναπόφευκτο» και να «επιλύσουμε» το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων με μια «συμβιβαστική» ονομασία, που θα περιλαμβάνει παράγωγο του όρου Μακεδονία, είναι απλά εκτός πραγματικότητας. Ούτε μπορούμε να δεχθούμε εθνομη-
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018
Επίλυση ή επιδείνωση του ανταγωνισμού; Η πραγματικότητα όμως είναι ότι υπάρχει μια αντικειμενική ιστορία, πάνω στην οποία εδράζονται οι όποιες ιστορικές αναγνώσεις και δεν είναι όλες οι αναγνώσεις το ίδιο έγκυρες. Άρα, οι αρνητές της ελληνικότητας της Μακεδονίας (γιατί ακριβώς αυτό είναι οι οπαδοί των «αντιεθνικιστικών» λύσεων στο ζήτημα του ονόματος των Σκοπίων), αποτελούν πνευματικούς συμμάχους των αρνητών του Ολοκαυτώματος. Τόσο απλά. Ούτε φυσικά με την «επίλυση» του ονοματολογικού θα προκύψει κάποια «εξομάλυνση» των ελληνοσκοπιανών σχέσεων, η οποία, παρεμπιπτόντως, απλά δεν
ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ χρειάζεται σήμερα μιας και οι δύο χώρες μια χαρά συμβιούν, συνυπάρχουν και συνεργάζονται υπό την υπάρχουσα κατάσταση. Αντιθέτως, μόλις «επιλυθεί», δια της «συμβιβαστικής» ονομασίας, το ζήτημα του ονόματος, υπάρχει ο κίνδυνος οι διαφορετικές «ιστορικές αναγνώσεις» των δύο χωρών να ενταχθούν σε έναν συνολικότερο ανταγωνισμό για το ποιος είναι ο γνήσιος κληρονόμος της μακεδονικής κληρονομιάς. Δηλαδή για το ποιος θα έχει δικαίωμα να έχει εθνική ταυτότητα και ποιος δεν θα έχει και τότε ενδέχεται να οδηγηθούμε σε έναν ακραίο ανταγωνισμό μηδενικού αθροίσματος, ο οποίος δύσκολα θα μπορεί να τιθασευτεί. Με άλλα λόγια, ο ανταγωνισμός των δύο χωρών, ο οποίος βασίζεται πάνω σε δύο εθνικές ταυτότητες όπου η μία αμφισβητεί την ύπαρξη της άλλης, βρίσκεται αυτήν τη στιγμή εγκλωβισμένος μέσα σε μια σαρκοφάγο, που είναι το θέμα της ονομασίας, με αποτέλεσμα να μην είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος. Ελληνικές ελίτ Από τη στιγμή όμως που το ζήτημα αυτό θα «επιλυθεί» με μια ονομασία που θα περιλαμβάνει παράγωγο του όρου Μακεδονία τότε η σαρκοφάγος θα σπάσει και οι συνέπειες θα είναι απρόβλεπτες. Αυτό βέβαια δεν δείχνει να εντυπωσιάζει τις ελληνικές ηγετικές ελίτ, οι οποίες συνεχίζουν να προωθούν μια καρικατούρα υψηλής στρατηγικής, μέρος της οποίας είναι η περιφρόνηση της εθνικής ταυτότητας. Το γιατί συμβαίνει κάτι τέτοιο είναι μια μεγάλη κουβέντα. Ωστόσο, η άποψη του γράφοντος είναι ότι η εθνική ταυτότητα οδηγεί σε εθνοκεντρικές αναγνώσεις του διεθνούς γίγνεσθαι και οι εθνοκεντρικές αναγνώσεις απειλούν να οδηγήσουν σε εθνικά ανεξάρτητες στρατηγικές επιλογές. Αυτό όμως θα έθετε εν κινδύνω τη γεωπολιτική αποστολή την οποία κλήθηκε να φέρει εις πέρας το σύγχρονο ελλαδικό κράτος από την αρχή της δημιουργίας του μέχρι σήμερα, όπως ο γράφων έχει υποστηρίξει και σε προηγούμενο άρθρο του στο Slpress. Και για να κλείσουμε, θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι αν ο ακρωτηριασμός της εθνικής ταυτότητας μιας χώρας είναι, έτσι και αλλιώς, μια παρανοϊκή ενέργεια, σήμερα καθίσταται ακόμη πιο παρανοϊκή. Δεδομένου ότι το διεθνές σύστημα μετατρέπεται με ταχύτατους ρυθμούς σε πολυπολικό σε όλο του το εύρος και βάθος και μόνον χώρες που θα επενδύσουν σε εθνοκεντρικές στρατηγικές, βασισμένες στη συμπαγή εθνική ταυτότητα, έχουν προοπτικές να διεκδικήσουν μια θέση στον παγκόσμιο χάρτη του δεύτερου μισού του 21ου αιώνα.
Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος Στις 14 Μαϊου 2018, ημέρα Δευτέρα και ώρα 18.30 πραγματοποιήθηκε στη Λέσχη Αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων, η παρουσίαση του επίτομου πονήματος του Αντιστρατήγου ε.α. Χρήστου Μπίκα "Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος σε όλα τα μέτωπα-επικοί αγώνες Ελλήνων-Αποτρόπαια εγκλήματα-Δίκη ΝυρεμβέργηςΒιογραφικά προσωπικοτήτων" Το βιβλίο παρουσιάσαν ο Στράτηγος ε.α Σκαρβέλης Δημήτριος Επίτιμος Α/ ΓΕΕΘΑ και ο Αντιστράτηγος ε.α Τσίρκας Ευάγγελος Επίτιμος Διοικητής Γ’ ΣΣ. ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ {Β΄Π.Π.} Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, ένας αιφνιδιαστικός και πολύχρονος πόλεμος, αποδείχθηκε ο πλέον ανθρωποβόρος και καταστροφικός πόλεμος της ιστορίας, που σκόρπισε τα δεινά του στα 4 Μέτωπα : Ευρώπης– Β. Αφρικής – Ατλαντικού και Ειρηνικού. Οι τρομακτικές ανθρώπινες απώλειες, που ξεπέρασαν τα 60 εκατομμύρια, με σοβαρό τίμημα στον ανθό της Νεολαίας, συνοδεύτηκαν από τον ευτελι σμό της ανθρώπινης ύπαρξη στα Στρατόπεδα Συγκέντρωσης {Άουσβιτς -Μπέλσεν -Νταχάου κλπ.}, όπου βρήκαν τον θάνατο με εξοντωτικές πρακτικές όπως καταναγκαστικά έργα, πείνα, ασθένειες, βασανιστήρια και με τον πλέον ειδεχθή τρόπο στους θαλάμους αερίων στα κρεματόρια, και όλα αυτά στο βωμό της εκδίκησης με αντίποινα και της ε ξ ό ν τ ω σ η ς μιας ολόκληρης φυλής, αλλά και της κυριαρχίας των Ναζί σε ολόκληρη τη γη. Οι ανυπολόγιστες καταστροφές σε πολεμικό υλικό και σε ζωτικούς χώρους (Λιμάνια- Βιομηχανικές Εγκαταστάσεις-Οδικά και Σιδηροδρομικά δίκτυα}, κόστισαν πάνω από 1,3τρισεκατομμύρια δολάρια. Τα ανωτέρω εξιστορούνται στο έναντι επίτομο πόνημα των 800 σελίδων και 120 έγχρωμων σχεδιαγραμμάτων και εικόνων,στο εξώφυλλο του οποίου απεικονίζεται το εύρος του περιεχομένου του. Ιδιαίτερη περιγραφή γίνεται για τους επικούς αγώνες των Ελλήνων 1940-41, εναντίον του Φασισμού και του Ναζισμού, με δυσμενείς συνέπειες στην εξέλιξη των σχεδίων του Άξονα και την ευνοϊκή κατάληξη αυτού του πολέμου υπέρ των Συμμάχων των Ελλήνων. Εκδότης:“ΒΙΒΛΙΟΕΠΙΛΟΓΗ ΑΕ ” (Γεώργιος Αναστασάκης), Χ.Τρικούπη 26, τηλ.210-3302167, 6932952140 Αποστολή του βιβλίου και οίκοι, με αντικαταβολή, μέσω του εκδότη.
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
21
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ
Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση Συνδέσμου
Την 14 Μαρτίου 2018 ημέρα Τετάρτη και ώρα 18:00 πραγματοποιήθηκε στη ΛΑΕΔ, όπως ήταν προγραμματισμένο και είχε κοινοποιηθεί στην ιστοσελίδα και στο περιοδικό, η Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου. Τις εργασίες της συνελεύσεως τίμησαν με την παρουσία τους ο Πρέσβης ε.τ. πρώην ΑΝΥΕΘΑ και Εφ.Επχος κ. Γεωργίου Γεώργιος, ο Επίτημος Α/ΓΕΣ Στρτγος ε.α. κ. Ζιαζιάς Κωνσταντίνος , ο Δήμαρχος Πεντέλης κ. Στεργίου-Καψάλης Δημήτριος, ο Πρόεδρος του ΜΤΣ και Μέλος του Συνδέσμου μας Ταξχος ε.α. κ. Κουτσογιαννόπουλος Χρήστος και ο Πρόεδρος της ΠΟΣ Ταξχος ε.α. κ. Νικολόπουλος Βασίλειος. Με την έναρξη της συνεδριάσεως ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Υπτγος ε.α. κ. Παπαδογεωργόπουλος Χρήστος καλωσόρισε τους συνέδρους και ευχήθηκε Καλή Χρονιά σε όλους και πρότεινε για το προεδρείο της Γενικής Συνελεύσεως τα παρακάτω μέλη: α) Αντγο ε.α. κ. Καγκιούζη Στυλιανό ως πρόεδρο, β) Επχο κ.Κοσκέρη Γρηγόριο ως γραμματέα και γ) Εφ. Ανθλχο κ.Γερομήτσο Στάμο ως μέλος. Η Γεν. Συνέλευση τους ενέκρινε και άρχισε η συνεδρίαση. Ο Πρόεδρος της Γεν. Συνελεύσεως, αφού διεπίστωσε ότι υπάρχει απαρτία κήρυξε την έναρξη των εργασιών της συνελεύσεως και κάλεσε στο βήμα τον Πρόεδρο του ΔΣ για τον απο22
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
λογισμό των πεπραγμένων του έτους 2017 και των προγραμματισμό των δραστηριοτήτων του 2018. Στην ομιλία του για τον απολογισμό του έτους 2017, ο Πρόεδρος του ΔΣ, εστίασε σε τρία βασικά σημεία: α) Στην ολοκλήρωση του έργου του Μνημείου Ιππικού στο Μέτσοβο, β) στην απρόσκοπτη έκδοση – κυκλοφορία του περιοδικού και γ) στην εγγραφή αρκετών νέων Μελών Μονίμων και κυρίως Εφέδρων. Μετά ο Πρόεδρος της Γ.Σ. κάλεσε στο βήμα τον Ταμία του Συνδέσμου Ταξχο ε.α. κ. Μιχαηλίδη Γεώργιο προκειμένου να προβεί στον οικονομικό απολογισμό και τελευταίο κάλεσε τον Πρόεδρο της Εξελεκτικής Επιτροπής του Συνδέσμου Εφ. Επχο κ. Μαρκουλή Δημήτριο, ο οποίος όπως ανέφερε,μετά από έλεγχο που πραγματοποίησε στα οικονομικά του Συνδέσμου διεπίστωσε ότι όλα έχουν καλώς και ζήτησε την απαλλαγή του ΔΣ από κάθε οικομική ευθύνητην οποία και ενέκρινε η Γ.Σ. Αφού δεν υπήρχαν ερωτήσεις ο Πρόεδρος της Γ.Σ. κάλεσε στο βήμα τον Πρόεδρο του ΜΤΣ Ταξχο ε.α. κ. Κουτσογιαννόπουλο Χρήστο και μέλος του Συνδέσμου μας, προκειμένου να ενημερώσει τους συνέδρους για τα θέματα του ΜΤΣ. Ακολούθως κάλεσε στο βήμα τον Πρόεδρο της ΠΟΣ Ταξχο ε.α. κ. Νικολόπουλο Βασίλειο για να ενημερώσει για τα θέματα της ΠΟΣ. Ακολούθως και σύμφωνα με το πρόγραμμα άρχισε η διαδικασία των αρχαι-
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018
ρεσιών. Ο Πρόεδρος της Γ.Σ. ανέγνωσε τα ονόματα των υποψηφίων, κατά αλφαβητική σειρά και ένας –ένας υποψήφιος παρουσιαζόταν στους συνέδρους, ξεχωριστά για το Δ.Σ. και την Ε.Ε. Ψήψησαν 85 Μέλη του Συνδέσμου και από την καταμέτρηση των ψήψων αναδείχθηκαν: Για το ΔΣ 1. Αντγος ε.α. Παπαδογεωργόπουλος Χρήστος 2. Αντγος ε.α. Κυριάκος Δημήτριος 3. Αντγος ε.α. Μεντεσίδης Χαράλαμπος 4. Αντγος ε.α. Παπαποστόλου Σεραφείμ 5. Ταξχος ε.α. Μιχαηλίδης Γεώργιος 6. Σχης (ΤΘ) ε.α. Σταματογιαννάκης Μιχαήλ 7. Αντγος ε.α. Μπαλτζώης Ιωάννης Για την Ε.Ε. 1. Εφ.Υπλχος Θεοδοσίου Θεόδωρος 2. Εφ. Ανθλχος Σιάνης Σταμάτιος 3. Αντγος ε.α. Σπυρίδων Δημήτριος Με το τέλος της ψηφοφορίας, ο Πρόεδρος της Γ.Σ., αφού ευχαρίστησε όλους τους συνέδρους για τη συμμετοχή τους, κήρυξε την λήξη των εργασιών της συνελεύσεως και ευχήθηκε κάθε επιτυχία στο νέο ΔΣ και την νέα ΕΕ του Συνδέσμου.
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ
Εκδήλωση προς Τιμήν των Βετεράνων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου (Β΄ ΠΠ).
Την Τετάρτη 23 Μαΐου 2018, στο πλαίσιο των δράσεων υπερηφάνειας και εξωστρέφειας των Σχηματισμών του Στρατού Ξηράς, πραγματοποιήθηκε στην έδρα της Διοίκησης Κέντρων (ΔΙΚΕ - IV ΜΠ «ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ»), στην Τρίπολη, εκδήλωση προς τιμήν των Βετεράνων του Β΄ ΠΠ, σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Αποστράτων Αξιωματικών Ιππικού - Τεθωρακισμένων (ΣΑΑΙΤΘ). Στην εκδήλωση, βραβεύθηκαν για την προσφορά τους στους Αγώνες του Έθνους, οι κάτωθι Βετεράνοι που πολέμησαν στο Αλβανικό μέτωπο, κατά τις Επιχειρήσεις των ετών 19401941: - Έφεδρος Λοχίας (Ι-ΤΘ) Αγγελόπουλος Ηλίας, ετών 104. - Έφεδρος Δεκανέας (Ι-ΤΘ) Κολλιόπουλος Γεώργιος, ετών 103. Επίσης, στο πλαίσιο της δράσης, έλαβαν χώρα: - Προβολή οπτικοακουστικού υλικού. - Μετάβαση στο Μνημείο Πεσόντων Αρκάδων, κατά τις Επιχειρήσεις του 1940-1941.
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
23
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ
ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΤΟΥ Δ.Σ. ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ Στον κ. Α/ΓΕΣ Την Παρασκευή 4 Μαΐου 2018 και ώρα 16:00 το νέο ΔΣ του Συνδέσμου επισκέφθηκε, εθυμοτυπικά στο γραφείο του, κατόπιν προσκλήσεως , τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Στρατού Αντιστράτηγο κ. Στεφανή Αλκιβιάδη. Η υποδοχή ήταν πολύ εγκάρδια και φιλική. Μετά τις δέουσες φιλοφρονήσεις ο Πρόεδρος του Συνδέσμου αφού ευχαρίστησε τον κ. Α/ΓΕΣ για την αποδοχή του αιτήματός μας , τον ενημέρωσε για τις δραστηριότης του Συνδέσμου. Ο κ. Α/ΓΕΣ συνεχάρη τον Πρόεδρο και τα νέα Μέλη του ΔΣ για την εκλογή τους και στη συνέχεια μας ενημέρωσε για τις εξελίξεις στο Στρατό και κυρίως για τα Τεθωρακισμένα, για την συμμετοχή των Εφέδρων και Εθνοφυλάκων στις ασκήσεις και στην εκπαίδευση καθώς επίσης και στην άριστη κατάσταση του πάσης φύσεως υλικού του Στρατού από πλευράς συντηρήσεως και κινητικότητος. Τέλος μας διαβεβαίωσε ότι το ηθικό του προσωπικού και η επιχειρησιακή ετοιμότητα των Μονάδων ευρίσκονται σε πολύ υψηλό επίπεδο. Επακολούθησε συζήτηση , υποβολή ερωτήσεων και επίδοση αναμνηστικών.
Στο Μετοχικό Ταμείο Στρατού Την Παρασκευή 27 Απριλίου 2018 και ώρα 11:00 το ΔΣ του Συνδέσμου μας, επισκέφθηκε τον Πρόεδρο του ΜΤΣ και μέλος του Συνδέσμου, Ταξίαρχο ε.α. κ. Κουτσογιαννόπουλο Χρήστο, ο οποίος μας υποδέχθηκε στο γραφείο του. Η υποδοχή ήταν εγκάρδια και φιλική , όπως αρμόζει εξάλλου σε Τεθωρακισμένους. Μετά τις δέουσες φιλοφρονήσεις και μιά ολιγόλεπτη συζήτηση στο γραφείο , πήγαμε στην αίθουσα ενημερώσεων όπου μας έκανε μία εμπεριστατωμένη και πλήρη ενημέρωση για το ΜΤΣ και το ΝΙΜΙΤΣ. Μετά την ενημέρωση , η οποία διήρκεσε περίπου 45λεπτά, ακολούθησαν ερωτήσεις από τα μέλη του ΔΣ , στις οποίες και απάντησε ο Πρόεδρος του ΜΤΣ. Στη συνέχεια επιστρέψαμε στο γραφείο όπου ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Υπτγος ε.α. κ. Παπαδογεωργόπουλος Χρήστος , αφού ευχαρίστησε τον κ. Κουτσογιαννόπουλο για την φιλοξενία και την ενημέρωση που μας έκανε και του ευχήθηκε κάθε επιτυχία στο έργο του, του επέδωσε το αναμνηστικό 24
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
των 20 χρόνων του Συνδέσμου.Στην επίσκεψη από πλευράς ΔΣ συμμετείχαν: α. Υπτγος ε.α. Παπαδογεωργόπουλος Χρήστος Πρόεδρος β. Αντγος ε.α. Παπαποστόλου Σεραφείμ Αντιπρόεδρος γ. Αντγος ε.α. Μεντεσίδης Χαράλαμπος Γεν. Γραμματέας δ. Αντγος ε.α. Μπαλτζώης Ιωάννης Μέλος ε. Σχης ε.α. Σταματογιαννάκης Μιχαήλ Μέλος
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ Σε ΔΙΤ/ΓΕΣ - ΚΕΤΘ - ΣΧΟΛΗ ΤΘ Την Παρασκευή 11Μαΐου 2018 και ώρα 10:00 σύσωμο το νέο ΔΣ του Συνδέσμου παρέστη στην τελετή απονομής των πτυχίων σε 15 νέους ΔΕΑ (ΤΘ) στη Σχολή Τεθωρακισμένων , παρουσία του Διευθυντού ΓΕΣ/ΔΙΤ Ταξιάρχου κ. Χατζηγεωργίου Αντωνίου και του Διοικητητού της Σχολής Συνταγματάρχου (ΤΘ) κ. Ντρούγκα Ιωάννη. Μετά την τελετή που πραγματοποιήθηκε στη ΛΑΦΑ, επισκεφθήκαμε τον Διοικητή της Σχολής ΤΘ στο γραφείο του , ο οποίος μας ενημέρωσε για το έργο της Σχολής και την υψηλού επιπέδου εκπαίδευση που παρέχει στα στελέχη του όπλου μας αλλά και των άλλων Όπλων. Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου επανέλαβε το πάγιο αίτημά μας για συνεργασία του γραφείου μελετών της σχολής με το σύνδεσμό μας, για άρθρα του περιοδικού μας, σχετικά με τις νέες εξελίξεις στα Τεθωρακισμένα. Ακολούθως επισκεφθήκαμε εθιμοτυπικά τον Υποδιοικητή του ΚΕΤΘ Συνταγματάρχη (ΤΘ) κ. Κατσαγιάννη Παναγιώτη, (ο Διοικητής απουσίαζε λόγω υπηρεσιακής υποχρέωσης). Τέλος μεταβήκαμε στη Διεύθυνση όπου μας υποδέχθηκε ο Διευθυντής του Όπλου στο γραφείο του και συζητήσαμε θέματα που αφορούν στη συνεργασία της Διευθύνσεως με τον Συνδέσμο. Η επίσκεψή μας αυτή στην καρδιά του Όπλου μας ΔΙΤ-ΚΕΤΘ-Σχ.ΤΘ ,αν και εθιμοτυπική , μας ικανοποίησε και μας έκανε να αισθανθούμε ότι είμασταν στο σπίτι μας. Για άλλη μία φορά αισθανθήκαμε υπερήφανοι για το Όπλο μας.
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
25
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ
Αποκαλυπτήρια της προτομής του ΗΡΩΑ Αντιστρατήγου ΤΖΑΝΙΔΑΚΗ Σε κλίμα συγκίνησης στην Ελεύθερνα Ρεθύμνου εκπρόσωποι της Εκκλησίας, Πολιτικών-Στρατιωτικών Αρχών, Περιφέρειας, Δήμων, φορέων και πλήθους κόσμου τίμησαν την μνήμη του ήρωα Γιάννη Τζανιδάκη όπου τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση από τον Μητροπολίτη Ρεθύμνου και Αυλοποτάμου κκ Ευγένιο και έγιναν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του στην πλατεία του χωριού. Τον Σύνδεσμο Αποστράτων Αξιωματικών Ιππικού-Τεθωρακισμένων εκπροσώπησε το μέλος του Αντιστράτηγος ε.α. κ. Συγκελάκης Γεώργιος, ο οποίος και κατέθεσε στέφανο στη μνήμη του Αξιωματικού του Όπλου μας. Στέφανο στην μνήμη του Κρητικού ήρωα που έχασε την ζωή του στην εκτέλεση του καθήκοντος κατέθεσαν επίσης ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ
Ευάγγελος Αποστολάκης, ο Δήμαρχος Ρεθύμνου Γιώργος Μαρινάκης, εκπρόσωποι αποστράτων-εφέδρων Αξιωματικών, ενώ με συγκίνηση μίλησαν εκπρόσωπος της οικογένειας Τζανιδάκη, και ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ ο οποίος και παρέδωσε την Ελληνική σημαία στην οικογένεια του πεσόντα ήρωα για την Πατρίδα. «Τιμούμε την μνήμη του ήρωα Γιάννη
Τζανιδάκη που έχασε την ζωή του πριν ένα χρόνο στην εκτέλεση του καθήκοντος για την Πατρίδα. Αιώνια η μνήμη του, όπως αιώνια να είναι η μνήμη όλων που θυσιάστηκαν για την Πατρίδα με τελευταίο θύμα τον σμηναγό Γιώργο Μπαλταδώρο» δήλωσε πριν λίγο στα ΜΜΕ στην Ελεύθερνα, ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης.
Το ύστατο χαίρε στον Στρατηγό Φρατζέσκαρο έτρεψε τους εισβολείς σε φυγή εντός της Βορείου Ηπείρου μέχρι την Πρεμετή.
Σεβαστέ μας Στρατηγέ Είμαστε όλοι εδώ αυτή την ώρα η οικογένειά σου, οι συγγενείς, οι φίλοι σου, το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου Αποστράτων Αξιωματικών Ιππικού Τεθωρακισμένων, καθώς και οι συνάδελφοί σου του Όπλου μας (ε.ε. και ε.α.) για να σε αποχαιρετίσουμε και να σου πούμε το τελευταίο αντίο στο μακρινό σου ταξίδι προς την αιωνιότητα. Εγώ προσωπικά, ως Πρόεδρος του ΔΣ του Συνδέσμου, θεώρησα καθήκον μου να σου απευθύνω το ύστατο χαίρε όχι μόνο γιατί υπήρξες ιδρυτικό μέλος του Συνδέσμου, του οποίου το καταστατικό ιδρύσεώς του φέρει και την υπογραφή σου, αλλά και γιατί ως νεαρός Αξιωματικός είχα την τύχη να υπηρετήσω υπό τας διαταγάς σου το 1963 στην τότε 3η Διοίκηση Μάχης, της οποίας ήσουνα ο Συνταγματάρχης Διοικητής και είχα έτσι το πλεονέκτημα να γνωρίσω όχι μόνο το στρατιωτικό, αλλά και τον άνθρωπο διοικητή μου, από τον οποίο κέρδισα πολλά, που με βοήθησαν στην περαιτέρω στρατιωτική μου σταδιοδρομία. Ο Θεός σε αξίωσε να ζήσεις πολλά χρόνια και έτσι να χαρείς την ωραία σου οικογένεια, να νοιώσεις υπερηφάνεια για την εξέλιξη του Όπλου Ιππικό Τεθωρακισμένα και τέλος να δεις τελειωμένο το Μνημείο Ιππικού στο Μέτσοβο, αφού η ιδέα για την ανέγερσή του ήταν δική σου και διότι συμμετείχες και συ στον επικό εκείνο αγώνα του 1940 ως νεαρός Υπίλαρχος, κατά τον οποίο η Μεραρχία Ιππικού με Διοικητή το Στρατηγό Στανωτά Γεώργιο αντιμετώπισε επιτυχώς την Ιταλική Μεραρχία Αλπινιστών ΤΖΟΥΛΙΑ και 26
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
Ήσουν ένας καταξιωμένος Αξιωματικός με πολλά επαγγελματικά και διοικητικά προσόντα, στιβαρός στη διοίκησή σου, αυστηρός, αλλά και δίκαιος. Μετά την αποστρατεία σου συνέχισες να προσφέρεις στο αγαπημένο σου Όπλο Ιππικό-Τεθωρακισμένα, αλλά και γενικότερα στις Ένοπλες Δυνάμεις, αφού διετέλεσες και Πρόεδρος του Συνδέσμου Επιτελών Εθνικής Αμύνης. Μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων του Συνδέσμου μας σε επισκέπτονταν κατά καιρούς στην οικία σου για να ακούσουν τις χρήσιμες συμβουλές σου για τη λειτουργία του Συνδέσμου και να ακούσουν επίσης τις εξιστορήσεις σου από τις πολεμικές επιχειρήσεις του Ιππικού μας το 1940, στις οποίες συμμετείχες με επιτυχία. Δημιούργησες μια εξαίρετη οικογένεια, με την πιστή σου σύζυγο Βασιλική και τις διακεκριμένες κόρες σου Ελπίδα και Αγάπη, που τους έδωσες αρχές, ειδική μόρφωση και επαγγελματική αποκατάσταση. Οι νεότερες γενιές του Όπλου μας, το οποίο με τόσο ζήλο και αγάπη υπηρέτησες, θα σε θυμούνται για πάντα και θα σε έχουν παράδειγμα προς μίμηση. Με αυτά τα λόγια, Σεβαστέ μας Στρατηγέ, σε αποχαιρετούμε με μεγάλη θλίψη, αλλά και υπηρηφάνεια και σου ευχόμαστε ΚΑΛΟ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ. Αιωνία σου η Μνήμη.
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018
Χρήστος Παπαδογεωργόπουλος Υποστράτηγος ε.α.-Πρόεδρος ΣΑΙΤΘ
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ
Το Δ.Σ. του ΣΑΑΙΤΘ στους Τεθωρακισμένους Σχηματισμούς
Στα πλαίσια των δραστηριοτήτων του Συνδέσμου , που αφορούν σε επισκέψεις Σχηματισμών – Μονάδων του Όπλου μας σε ακριτικές περιοχές, το ΔΣ πραγματοποίησε, από 31 Μαΐου έως 4 Ιουνίου 2018 ,επισκέψεις στους ΤΘ Σχηματισμούς και στη XVI M/K ΜΠ κατόπιν προσκλήσεως του Στρατηγού Διοικητού της Υποστρατήγου (ΤΘ) Παπαδοπούλου Βασιλείου. Γράφει ο Μεντεσίδης Χαράλαμπος Αντιστράτηγος ε.α Γ.Γ. ΣΑΙΤΘ Αναχωρήσαμε από την Αθήνα το πρωΐ τις 31 Μαΐου και φθάσαμε στην ΛΑΦ Καβάλας το μεσημέρι όπου μας υποδέχθηκε ο Διοικητής της ΧΧΤΘΜ Υποστράτηγος Ρώσσης Σπυρίδων με Επιτελείς του. Μετά το γεύμα αναχωρήσαμε για την Αλεξανδρούπολη και τακτοποιηθήκαμε στους ξενώνες της ΧΧΙΙΙΤΘΤ. Το πρωΐ της επομένης 1 Ιουνίου στις 08:00 μας περίμενε ο Στρατηγός Διοικητής της ΧΙΙ Μ/Κ ΜΠ Υποστράτηγος Κούκος Δημήτριος στο στρατηγείο της Μεραρχίας και παρευρεθήκαμε στον καθιερωμένο Αγιασμό και μετά στο γραφείο του όπου είχαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα και επικοδομητική συζήτηση. Στις 10:00 μεταβήκαμε στην έδρα της ΧΧΙΙΙ ΤΘΤ, μας υποδέχθηκε ο Διοικητής της Ταξίαρχος Μπούφης
Χρήστος και μας οδήγησε στην αίθουσα όπου ο Επιτελάρχης της μας ενημέρωσε για το έργο και τις δραστηριότητες της Ταξιαρχίας. Μετά πήγαμε στο Κέντρο Εξομοιωτών στο οποίο μας έγεινε ξενάγηση και πραγματικά εντυπωσιαστήκαμε από τον τρόπο λειτουργίας του την υψηλή τεχνολογία που διαθέτει, αλλά και την υψηλού επιπέδου εκπαίδευση που παρέχει στα πληρώματα των αρμάτων. Εν συνεχεία είδαμε από κοντά και απολαύσαμε τα άρματα LEO2 HEL σε έναν όρχο αρμάτων. Στις 13:00 επισκεφθήκαμε το ΕΦ Κήπων στο οποίο μας υποδέχθηκε ο Διοικητής της 31Μ/Κ ΤΑΞ ΠΖ Ταξίαρχος Παπαθανασίου Αθανάσιος και μας έγινε ενημέρωση. Μετά το ΕΦ των Κήπων επισκεφθήκαμε στην κωμόπολη των Φερών τον ιστορικό Ι.Ν. ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΚΟΣΜΟΣΩΤΕΙΡΑΣ, όπου μας ενημέρωσε – ξενάγησε ο εφημέριος του Ι.Ν. Το Σάββατο 2 Ιουνίου στις 10:00 φθάσαμε στο Διδυμότειχο στην έδρα της
XVI Μ/Κ ΜΠ όπου μας υποδέχθηκε ο Στρατηγός Διοικητής της Μεραρχίας Υποστράτηγος Παπαδόπουλος Βασίλειος και το Επιτελείο του. Μετά την ενημέρωση που μας έγινε στην αίθουσα ενημερώσεων για το έργο και τις δραστηριότητες της Μεραρχίας, επισκεφθήκαμε το κάστρο του Διδυμοτείχου και τον Ι.Ν. Αγ. Αθανασίου. Στις 12:00 φθάσαμε στο Φυλάκιο των Μαρασίων και ο Διοικητής της Μονάδος μας ενημέρωσε για το έργο και την αποστολή του φυλακίου. Ακολούθως, μετά από ένα διάλειμμα για καφέ στην κητόστρωση των Καστανεών, στις 14:30 φθάσαμε στο Φυλάκιο του Πυθίου όπου μας υποδέχθηκε ο Διοικητής της 30Μ/Κ ΤΑΞ ΠΖ Ταξίαρχος Αγγελίδης και με το Διοικητή της Μονάδος μας ενημέρωσε για την αποστολή του φυλακίου. Τέλος αργά το μεσημέρι καταλήξαμε στη ΛΑΦ Διδυμοτείχου για γεύμα και μετά επιστρέψαμε στην Αλεξανδρού-
Συνέχεια στην επόμενη σελίδα
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
27
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ
πολη. Την Κυριακή 3 Ιουνίου αναχωρήσαμε από την Αλεξανρούπολη και φθάσαμε στις 10:00 στην Κομοτηνή στην έδρα της ΧΧΙ ΤΘΤ. Εκεί μας υποδέχθηκε ο Διοικητής της Ταξιαρχίας , Ταξίαρχος Καμπουρίδης Λάζαρος με το Επιτελείο του και μας οδήγησε στο γραφείο του όπου είχαμε μία άκρως ενδιαφέρουσα και κατατοπιστική συζήτηση. Στη συνέχεια, ο Επιτελάρχης της, στην αίθουσα ενημερώσεων μας ενημέρωσε για το έργο και τις δραστηριότητες της Ταξιαρχίας και πρίν αναχωρήσουμε επισκεφθήκαμε το Μουσείο της Ταξι28
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
αρχίας με τα πολύ ενδιφέροντα εκθέματα. Στις 12:30 φθάσαμε στο Πετροχώρι Ξάνθης όπου και η νέα έδρα της XXV ΤΘΤ. Εκεί μας υποδέχθηκε ο Διοικητής της Ταξιαρχίας, Ταξίαρχος Σαμαράς Αστέριος με το Επιτελείο του και αφού ξαναγηθήκαμε στο στρατόπεδο και στο νέο Ηρώο Πεσόντων που κατασκευάσθηκε πρόσφατα, αναχωρήσαμε για το ΚΑΑΥ Κεραμωτής για φααγητό. Το βράδυ ο Διοικητής του Δ΄ΣΣ Αντιστράτηγος Καμπάς Γεώργιος μας δέχθηκε στην ΛΑΦ Ξάνθης. Την Δευτέρα 4 Ιουνίου αναχωρήσαμε από την Ξάνθη και αφού περάσαμε
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018
από την XXIV ΤΘΤ όπου μας υποδέχθηκε ο Διοικητής της Ταξιαρχίας Ταξίαρχος Ζαχαρόπουλος Ζαχαρίας καταλήξαμε στο ΚΑΑΥ Πλαταμώνα όπου γευματήσαμε με τον Διοικητή της 1ης Στρατιάς Αντιστράτηγο Ζερβάκη Δημόκριτο. Αργά το απόγευμα επιστρέψαμε στην Αθήνα, γεμάτοι με νέες εμπειρίες, διαπιστώνοντας για άλλη μία φορά το υψηλό ηθικό των στελεχών και των κληρωτών οπλιτών καθώς και τους άρρηκτους δεσμούς μεταξύ των ε.ε. και ε.α. συναδέλφων του Όλου μας. Η επίσκεψή μας αυτή πέτυχε απόλυ-
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ
τα τον σκοπό για τον οποίο πραγματοποιήθηκε, αναπτέρωσε το ηθικό μας , μας έκανε εθνικά υπερήφανους, διαπιστώσαμε από κοντά τον επαγγελματισμό την πειθαρχία και υψηλό αίσθημα ευθύνης και πατριωτισμού που διακα-
τέχει τα στελέχη μας καθώς επίσης ότι οι Σχηματισμοί και οι Μονάδες μας ευρίσκονται σε υψηλό επίπεδο εκπαιδεύσεως και επιχειρισιακής ετοιμότητος και θα πράξουν στο ακέραιο το καθήκον τους όποτε χρειαστεί. Είχαμε
δε την χαρά να δούμε από κοντά εκλεκτούς ε.α. συναδέλφους και Εφέδρους του Όπλου μας και όχι μόνον , οι οποίοι ήρθαν να μας επισκεφθούν.
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
29
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΟΠΛΟΥ
Η ΧΧ Τ.Θ. Μεραρχία τιμά τους Στρατηγούς της!
Γράφει ο Μακρυνίτσας Γεώργιος Αντιστράτηγος ε.α. Η Τεθωρακισμένη Μεραρχία είχε την πρωτοποριακή και άξια συγχαρητηρίων πρωτοβουλία, με την ευκαιρία του εορτασμού των 61ων γενεθλίων της,να τιμήσει και τους παλαιότερους εν ζωή Στρατηγούς Διοικητές της. Έτσι στις 14 Δεκεμβρίου 2017 πέρασα την πύλη του Στρατοπέδου της Μεραρχίας στη Καβάλα, με περιέργεια, ανυπομονησία και συγκίνηση, για το τι θα βλέπαμε και τι θα ακούγαμε σε αυτή μας την επίσκεψη. Η υποδοχή εκ μέρους των στελεχών αλλά και των οπλιτών,ήταν πολύ εγκάρδια από τη είσοδο μας στην πύλη του Στρατοπέδου και η συμπεριφορά τους γεμάτη ευγένεια και σεβασμό, που με εντυπωσίασε . Εισερχόμενος στο γραφείο του Στρατηγού Διοικητού κ. Ρώση Σπυρίδωνος-Γερασίμου αντίκρισα με χαρά παλαιούς συναδέλφους και οι ασπασμοί και τα χαμόγελα κυριάρχησαν για πολλή ώρα. Το τελετουργικό άρχισε με επιθεώρηση των παρατεταγμένων τμημάτων στο χώρο προ του Ηρώου ,επακολούθησε Αγιασμός, αναγνώσθηκε η ημερήσια διαταγή του Διοικητού της Μεραρχίας και κατατέθηκε δάφνινο στεφάνι στο Ηρώον. Οι στιγμές αυτές είχαν μια ξεχωριστή κατάνυξη και μας συγκίνησαν ιδιαίτερα. Στη συνέχεια μεταβήκαμε στην αίθουσα ενημερώσεων ,όπου μας έγινε μια πολύ ενδιαφέρουσα και εμπεριστατωμένη ενημέρωση επι της αποστολής, των δραστηριοτήτων και των προβλημάτων τους στις σημερινές συνθήκες της χώρας μας. Κοινή πεποίθηση όλων μας ήταν ότι η Μεραρχία βρίσκεται σε αξιόλογο επίπεδο επιχειρησιακής ετοιμότητας Αίσθηση προκάλεσε σε όλους μας ο χαιρετισμός που μας απήυθηνε, μέσω video , ο γηραιότερος εν ζωή Διοικητής της Μεραρχίας ,ο Στρατηγός Λαμπρίδης Δημήτριος 94 ετών σήμερα. 30
• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
Προσωπικά η μορφή του και τα λόγια του με συγκίνησαν ιδιαίτερα καθόσον υπηρέτησα υπό τις διαταγές του και διατηρώ τις καλύτερες αναμνήσεις. Μετά την ωραία συζήτηση που έγινε μας διένειμαν αναμνηστικά δώρα, που σχετίζονταν με το περασμά μας από την Μεραρχία, στιγμές γεμάτες αναμνήσεις και συγκίνηση. Στη συνέχεια περιηγηθήκαμε στους χώρους του Στρατηγείου, όπου διαπιστώσαμε την άρτια οργάνωσή του, τις πολύ ωραίες εγκαταστάσεις, την τάξη και την ευπρέπεια των χώρων. Ιδιαίτερη εντύπωση και συγκίνηση μου προκάλεσε το φωτογραφικό μουσείο, όπου φαίνεται όλη η ιστορία της Μεραρχίας, στην οποίαν είχαμε το μερίδιό μας άπαντες οι παρευρισκόμενοι. Φωτογραφίες που μας πήγαν πίσω πολλά χρόνια και μας έφεραν αναμνήσεις δημιουργικών και όμορφων στιγμών της ζωής μας. Η όλη εκδήλωση τελείωσε με ένα ωραίο αλλά λιτό γεύμα στη Λέσχη της πόλης , όπου κυριάρχησαν οι αφηγήσεις όλων μας ιστοριών του παρελθόντος , με πολύ νοσταλγία , αλλά και πάρα πολύ γέλιο. Όταν ήλθε η στιγμή του αποχωρισμού κυριάρχησαν πάλι οι εναγκαλισμοί, οι ευχές και η συγκίνηση. Ανακεφαλαιώνοντας όλα αυτά που έζησα τις λίγες ώρες στη Μεραρχία, θέλω να επισημάνω τα παρακάτω: α. Διαπίστωσα ότι το υπερήφανο πνεύμα που χαρακτήριζε το Όπλο μας συνεχίζεται σε άριστο βαθμό από τα υπηρετούντα και σήμερα στελέχη του. β. Η επαγγελματική αρτιότητα των στελεχών βρίσκεται επίσης σε υψηλό βαθμό και αυτό μου δίνει την ελπίδα για την επιτυχημένη πορεία του Όπλου μας, αλλά και της πατρίδας μας, παρά τα προβλήματα των σημερινών καιρών. γ. Η ευγένεια και ο σεβασμός προς όλους εμάς τους παλαιούς με εντυπωσίασε. δ. Η πρωτοβουλία αυτής της εκδήλωσης με εντυπωσίασε επίσης και δείχνει ένα
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018
άλλο τρόπο σκέψης των σημερινών Αξιωματικών, που πρέπει να παραδεχτούμε ότι στα χρόνια τα δικά μας δεν υπήρχε. ε. Η αγάπη μου που είχα γι’ αυτό το Όπλο επιβεβαιώθηκε ακόμη μία φορά και ένιωσα υπερήφανος και ευλογημένος που είχα την τιμή και την τύχη να υπηρετήσω στις Τεθωρακισμένες Μονάδες και Σχηματισμούς του Όπλου μας, με αποκορύφωμα την Διοίκηση δύο Σχηματισμών (ΧΧΙΙ ΤΘ. Ταξιαρχία και ΧΧ ΤΘ. Μεραρχία). Για όλα τα προαναφερθέντα, θέλω από βάθος καρδιάς, να ευχαριστήσω και να συγχαρώ τον Στρατηγό Διοικητή της αγαπημένης μας Μεραρχίας, αλλά και όλο το προσωπικό του Επιτελείου της, για αυτές τις όμορφες στιγμές που μας προσέφερα.
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΟΠΛΟΥ
Αλλαγή Διοικήσεως στο ΚΕΤΘ Την Πέμπτη 15 Μαρτίου 2018 και ώρα 09:00 πραγματοποιήθηκε στο ΚΕΤΘ η παράδοση -παραλαβή της Διοικήσεως. Παραδίδων ο Ταξίαρχος κ. Συγουλάκης Δημήτριος , ο οποίος μετατίθεται στο Γ΄ΣΣ/NRDCGR και παραλαμβάνων ο νεοπροαχθής Ταξίαρχος κ. Μαυροειδής Γεώργιος. Η παράδοση έγινε παρουσία του νέου Διευθυντού του Όπλου μας Ταξιάρχου κ. Χατζηγεωργίου Αντωνίου, του Σεβασιωτάτου Μητροπολίτου Ιλίου Αχαρνών και Πετρουπόλεως κ. Αθηναγόρου, πολλών Αξιωματικών και άλλων επισήμων. Από τον Σύνδεσμό μας παρέστησαν ο Πρόεδρος Υπτγος ε.α. κ. Παπαδογεωργόπουλος Χρήστος, ο Γεν. Γραμματέας Αντγος ε.α. κ. Μεντεσίδης Χαράλαμπος, ο Αντγος ε.α. κ. Παπαποστόλου Σεραφείμ, νέο μέλος του ΔΣ, ο Ταμίας Ταξχος ε.α. κ. Μιχαηλίδης Γεώργιος καθώς και τα Μέλη μας Αντγος ε.α. κ. Αναγνωστόπουλος Θεμιστοκλής , Ταξχοι ε.α. κ.κ. Γερακίνης Ιωάννης ,Μεγαρίτης Γεώργιος , Αρχοντίκης Βασίλειος ,Θεοδώρου Επαμεινώντας και Ανχης ε.α. κ. Παπαδήμας Σπυρίδων. Μετά την τελετή παράδοσης – παραλαβής και την δεξίωση που δόθηκε στη Λέσχη Αξκών του Στρατοπέδου, το ΔΣ του Συνδέσμου, επισκεύθηκε εθυμοτυπικά το νέο Διευθυντή ΓΕΣ/ΔΙΤ στο γαφείο του και τον συνεχάρη για την τοποθέτησή του στην νευραλγική αυτή θέση του Όπλου μας.
ΝΕΑ ΜΕΛΗ
6. Κυρία Σκαλτσά Ελένη (Αρωγό)
1. Αντιστράτηγος ε.α. Τσολακίδης Παναγιώτης 2. Αντιστράτηγος ε.α. Νένος Γεώργιος 3. Αντιστράτηγος (Ι) ε.α. Χαραλαμπάκης Αριστογείτων (Αρωγό) 4. Πλοίαρχος Π.Ν. ε.α. Δημητρίου ΜατΘαίος (Αρωγό) 5. Κυρία Φρατζέσκαρου Βασιλική (Αρωγό)
ΠΕΝΘΗ Απεβίωσαν τα κάτωθι μέλη του Συνδέσμου 1. Αντιστράτηγος ε.α. Φρατζέσκαρος Αντώνιος 2. Υποστράτηγος ε.α. Σκαλτσάς Παναγιώτης 3. Υποστράτηγος ε.α. Πιερράκος Δημήτριος 4. Έφ. Ανθυπίλαρχος Αναγνωστόπουλος Νικόλαος
• Απρίλιος - Μάϊος - Ιούνιος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
31
Το νέο Δ.Σ. του Συνδέσμου
ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΕΩΣ ΔΣ / ΣΑΑΙΤΘ Σήμερα την 28 Μαρτίου 2018 , ημέρα Τετάρτη και ώρα 11.00 στην Αθήνα, μετά τη διεξαγωγή των προβλεπομένων αρχαιρεσιών του Συνδέσμου για την ανά-δειξη νέου ΔΣ , σύμφωνα με το Πρακτικό Διενεργείας Αρχαιρεσιών , τα εκλεγέντα μέλη ΔΣ συνήλθαν σε συνεδρίαση στο γραφείο του ΣΑΑΙΤΘ και κατόπιν σχετικής ψηφοφορίας συγκροτήθηκε το νέο ΔΣ σε σώμα , όπως παρακάτω :
ζ. Αντγος ε.α Κυριάκος Δημήτριος ως Μέλος η. Σχης ε.α. Σταματογιαννάκης Μιχαήλ ως Μέλος ΕΞΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΉ α. Αντιστράτηγος ε.α Σπυρίδων Δημήτριος ως Πρόεδρος β. Έφεδρος Υπίλαρχος Θεοδοσίου Θεόδωρος
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
ως Γραμματέας
α Υπτγος ε.α. Παπαδογεωργόπουλος Χρήστος ως Πρόεδρος
γ. Έφεδρος Ανθυπίλαρχος Σκιάνης Σταμάτιος
β. Αντγος ε.α. Παπαποστόλου Σεραφείμ ως Αντιπρόεδρος
δ. Αντιστράτηγος ε.α. Βούλγαρης Γεώργιος ως
ως μέλος
γ. Αντγος ε.α. Μεντεσίδης Χαράλαμπος ως Γ.Γραμματέας
αναπληρωματικό μέλος
δ. Ταξχος ε.α. Μιχαηλίδης Γεώργιος ως Ταμίας
(3) αντίτυπα και αναγνώσθηκε παρουσία των
ε. Αντγος ε.α. Μπαλτζώης Ιωάννης ως Μέλος
παρόντων μελών ΔΣ , υπογράφεται .
Το παρόν Πρακτικό αφού συντάχθηκε σε τρία
Τοποθετήσεις Ανωτάτων Αξιωματικών Ιππικού - Τεθωρακισμένων έτους 2018 Μετά από τις προβλεπόμενες κατά μήνα Μάρτιο 2018 κρίσεις των Αξιωματικών, οι τοποθετήσεις των ανώτατων Αξιωματικών του Όπλου έχουν ως ακολούθως: 1. Αντιστράτηγος Αλκιβιάδης Α/ΓΕΣ
Στεφανής
2. Αντιστράτηγος Βασιλειάδης Κωνσταντίνος Διοικητής ΑΣΔΥΣ 3. Υποστράτηγος Τσερπές Σταύρος Διοικητής 98 ΑΔΤΕ 4. Υποστράτηγος Λαλούσης Χαράλαμπος Διοικητής ΣΣΕ 5. Υποστράτηγος Μπονώρας Δημήτριος Διευθυντή Δ’ Κλάδου/ΓΕΣ 6. Υποστράτηγος Παπαδόπουλος Βασίλειος Διοικητής XVI Μ/Κ Μ.Π. 7.
Υποστράτηγος
Ρώσσης
Σπυρίδων Διοικητής ΧΧ ΤΘΜ 8. Ταξίαρχος Χατζηγεωργίου Αντώνιος Διευθυντή ΔΙΤ/ΓΕΣ
17. Ταξίαρχος Ιωαννίδης Αριστείδης Υποδιοικητής 95 ΑΔΤΕ
9. Ταξίαρχος Κατσαϊτης Παντελής ACOS-FGQ-NAPLES
18. Ταξίαρχος Τριάντης Γεώργιος Υποδιοικητής ΙΙ Μ/Κ Μ.Π.
10. Ταξίαρχος Πατσιάς Ιωάννης HQ NRDC –ITA(COMJLSG) ΜΙΛΑΝΟ 11. Ταξίαρχος Σιγουλάκης Δημήτριος Γ’ ΣΣ/NRDC-GR/Επιτελής
19. Ταξίαρχος Γιαννόπουλος Αναστάσιος Διευθυντής Δ3(ΔΕΝΔΥΣ)/ΓΕΣ 20. Ταξίαρχος Ζαχαρόπουλος Ζαχαρίας Διοικητής XXIV ΤΘΤ
12. Ταξίαρχος Σαμαράς Αστέριος Διοικητής XXV ΤΘΤ
21. Ταξίαρχος Μαυροειδής Γεώργιος Διοικητή ΚΕΤΘ
13. Ταξίαρχος Κωστίδης Γεώργιος ΕΛΔΥΚ/3/1
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου συγχαίρει τους νεοπροαχθέντες συνάδελφους και εύχεται σε όλους τους Ανώτατους Αξιωματικούς του Όπλου μας ,καλή επιτυχία στα υψηλά τους καθήκοντα και εις ανώτερα.
14. Ταξίαρχος Βασιλάκης Ιωάννης Διοικητής ΣΔΙΕΠ 15. Ταξίαρχος Μπούφης Χρήστος Διοικητής ΧΧΙΙΙ ΤΘΤ 16. Ταξίαρχος Καμπουρίδης Λάζαρος Διοικητής ΧΧΙ ΤΘΤ