¶fiÏÂÌÔ˜ ∫·Ù¿ Ù˘ ∆ÚÔÌÔÎÚ·Ù›·˜
Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΣΤΟ ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ
2001 Του ∆ηµήτρη Λακαφώση Αντιστρατήγου ε.α.
1
2
¶fiÏÂÌÔ˜ ∫·Ù¿ Ù˘ ∆ÚÔÌÔÎÚ·Ù›·˜
Η Προ του πολέµου Παγκόσµια Κατάσταση Στις 11 Σεπτεµβρίου 2001, κτυπήθηκε η καρδιά των ΗΠΑ µε αεροπλάνα οµηρίας από διεθνείς τροµοκράτες στους διδύµους πύργους της Ν. Υόρκης µε µερικές χιλιάδες απώλειες αθώων πολιτών. Ο Μπούς θεώρησε τούτο ως αιτία πολέµου. Οι πρώτες ενδείξεις καταδεικνύουν το Bin Laden. Στο Bin Laden αποδίδονται και οι πρώτες – προηγούµενες τροµοκρατικές ενέργειες ε ναντίον του παγκόσµιου εµπορικού κέντρου, η προσβολή του αµερικανικών στρατοπέδων στη Σαουδική Αραβία και το κτύπηµα του πολεµικού πλοίου Coll στο Άντεν της Υεµένης. Το Αφγανιστάν θεωρείται το καταφύγιο του Bin Laden. Τελεί υπό τον έλεγχο των Ταλιµπάν – Ισλαµιστές φανατικοί – που υποστηριζότανε από το Πακιστάν και τη Σαουδική Αραβία. Με την ευλογία των Ταλιµπάν ο Bin Laden λειτούργησε τροµοκρατικές βάσεις στο Ν. Αφγανιστάν κοντά στα σύνορα µε το Πακιστάν. Το Αφγανιστάν είναι ένα (1) πολύ φτωχό και οπισθοδροµικό κράτος που κατά καιρούς έχει γίνει το πεδίο µάχης και το νεκροταφείο των συµφερόντων των µεγάλων. Το ΝΑΤΟ ενεργοποιεί για πρώτη φορά το άρθρο 5 του καταστατικού χάρτη για συλλογική άµυνα. Ο Μπους στρατολογεί περίπου 50.000 εφέδρους και του παρέχεται το δικαίωµα για τις απαραίτητες ενέργειες προς αντιµετώπιση της κατάστασης. Οι ΗΠΑ έστειλαν τηλεσίγραφο στο Αφγανιστάν για την εντός τριών (3) ηµερών παράδοση του Bin Laden, διαφορετικά θα δεχθούν επίθεση. Παράλληλα, οι ΗΠΑ πρέπει να καταγράψουν τα ενδιαφέροντα και την υποστήριξη που µπορεί να έχουν από τα γειτονικά κράτη. Το Πακιστάν έδειξε σηµεία συνεργασίας µε τις ΗΠΑ. Η Σαουδική Αραβία τηρεί διπλωµατικές σχέσεις µε το Πακιστάν και έχει βοηθηθεί πολλές φορές από τις ΗΠΑ για θέµατα ασφαλείας και οφείλει τώρα να ανταποδώσει. Η Κίνα φοβάται από την εξάπλωση των ισλαµιστών στην επαρχία Ξιν-
γιάνκ (Xinjiag) όπου οι µουσουλµάνοι αποτελούν πλειοψηφία και γιαυτό βλέπει θετικά την επέµβαση στο Αφγανιστάν. Η Ινδία φανερώνει διαθέσεις καλής θέλησης και η Ρωσία βλέπει το Bin Laden να έχει βοηθήσει τους αντάρτες στην Τσετσενία. Το Ιράν και η Κίνα κλείνουν τα σύνορα µε το Αφγανιστάν. Ο 7ος αµερικανικός στόλος πλέει προς την Αραβική θάλασσα. Στην αµερικανική βάση της Σούδας αυξάνονται τα µέτρα ασφαλείας και παρατηρείται παρουσία αµερικανών πεζοναυτών.
Τα προ του Πολέµου, στο Αφγανιστάν
Το 20% του Β. Αφγανιστάν ελέγχεται από τη Βόρεια Συµµαχία που αντιτίθεται στους Ταλιµπάν. ∆ύο (2) µέρες προ της 11ης Σεπτεµβρίου 2001 δολοφονήθηκε ο αρχηγός της Β. Συµµαχίας, Μασούτ. Όλα τα βλέµµατα είναι στραµµένα στο Αφγανιστάν. Οι ΗΠΑ, επίσηµα πλέον καταδεικνύουν το Bin Laden ως εγκέφαλο της τροµοκρατικής επίθεσης στους διδύµους πύργους. Οι Αµερικανοί και οι Βρετανοί θέλουν ανταποδοτική στρατιωτική δράση. Άρχισαν πλέον εµφανείς πολεµικές προετοιµασίες. Πλέουν ανοικτά του Οµάν στην Αραβική θάλασσα είκοσι αντιτορπιλικά και ένα καταδροµικό των ΗΠΑ, έξη Βρετανικά και δύο Γαλλικά πολεµικά πλοία. Στις 19-21 Σεπτεµβρίου 2001, το Σ.Α. των Η.Ε. απαιτεί την άµεση παράδοση του Bin Laden από το Αφγανιστάν. Συνέρχονται οι αρχηγοί των κρατών – µελών της Ε.Ε. για συµπαράσταση προς τις ΗΠΑ και για µέτρα αντιµετώπισης της κρίσης. Στις 26-30 Σεπτεµβρίου 2001, µαίνονται µάχες στο Β. Αφγανιστάν µεταξύ Ταλιµπάν και Β. Συµµαχίας παράλληλα, δύο χιλιάδες ειδικές αµερικανικές δυνάµεις αναπτύχθηκαν σε βάσεις του Πακιστάν κοντά στα σύνορα µε το Αφγανιστάν – ως και σε βάσεις του Ουζµπεκιστάν και του Ταζικιστάν. Στο Ουζµπεκιστάν (Β∆) παραχωρούνται αεροπορικές βάσεις για ανθρωπιστική βοήθεια και ενέργειες έρευνας και διάσωσης. Στο Ταζικιστάν (Β) παραχωρούνται βάσεις στις ΗΠΑ, ενώ στο Πακιστάν δύο (2) βάσεις για ∆ιοικητική Μέριµνα και εκκένωση απωλειών. Στις 1-4 Οκτωρβρίου 2001, η επίθεση κατά του Αφγανιστάν είναι επικείµενη. Ο κλοιός γύρω από το Αφγανιστάν κλείνει. Η Β. Συµµαχία πλησιάζει προς την Καµπούλ µετά από συνεχείς νίκες κατά των Ταλιµπάν. Οι Ταλιµπάν επιστρατεύονται και πρωοθούν δυνάµεις προς τα ∆. και Β. του Αφγανιστάν.
Η ∆ιεξαγωγή των Επιχειρήσεων στο Αφγανιστάν
Στις 07 19:30 Οκτωβρίου 2001, εκδηλώνεται η επίθεση των Αµερικανικών δυνάµεων στο Αφγανιστάν. Παρατηρούνται λάµψεις και εκρήξεις γύρω από την Καµπούλ. Στην 1η Φάση – 1η εβδοµάδα , 7-15/10 Εκδηλώνονται αεροπορικές επιχειρήσεις και επιτυγχάνεται αεροπορική υπεροχή και η υποστήριξη της Β. Συµµαχίας, στο Β. Αφγανιστάν, η οποία
Συνέχεια στη σελίδα 4
¶fiÏÂÌÔ˜ ∫·Ù¿ Ù˘ ∆ÚÔÌÔÎÚ·Ù›·˜
3
Σχεδιάγραμμα Επιχειρήσεων στο Αφγανιστάν “Αμερικανικές δυνάμεις και Β. Συμμαχία εναντίον Taliban και Al Qaeda” ΑΝΣΚ:ΣΥΛΛΗΨΗ BIN LADEN ΚΑΙ ΕΞΩΣΗ ΤΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ TALIBAN ΗΠΑ: 35.000 – UK: 15.000 ειδικές δυνάµεις - Βόρεια Συµµαχία: 15.000 •Ειδικές δυνάµεις (Rangers, Green Berets, SEAL, Delta & SAS) •B-52, B-1, B-2 • 4 αεροπλανοφόρα • 3 καταδροµικά • F-18, F-14 • 26 Με Πεζοναύτες • GBU-28, GPS, Gsow (αέρος – εδάφους).
Taliban: 25.000 • T54, 55 • A/Α stingers • 20 Scud Frog Al Qaeda: 700-800 πολεµιστές
• Προ της επίθεσης: σύγκρουση Β. Συµµαχίας µε Taliban – εισχώρηση Rangers • Επίθεση στο Αφγανιστάν • Προώθηση Β. Συµµαχίας προς Καµπούλ • Ρίψη αλεξιπτωτιστών στο Ν. Αφγανιστάν • Κατάληψη Μαζαρί – Σαρίφ • Κατάληψη της Καµπούλ • Παράδοση Καταχούρ • Σχηµατισµός Κυβέρνησης
υπεροχή, προσβολή αεραµύνης στόχων. 2η φάση: Είσοδος ειδικών δυνάµεων, Συνεργασία αεροπορίας µε ειδικές δυνάµεις. 3η φάση: Περιορισµένες χερσαίες επιχειρήσεις.
Κύρια γεγονότα
Έδαφος ελεγχόµενο από Β. Συµµαχία.
Φάσεις: 1η φάση: Αεροπορική
UZBEKISTAN Προωθηµένη βάση για 1000 αµερικανούς στρατιώτες του στρατού. Συµφωνήθηκε να χρησιµοποιηθεί αεροπορική βάση για αεροπορικά µεταφορικά αεροσκάφη. Ελικόπτερα και χερσαίες δυνάµεις, όχι όµως για επιθέσεις.
TAJIKISTAN Ιδανικός χώρος συγκεντρώσεις για ειδικές επιχειρήσεις. Εκτεταµένα σύνορα µε το Αφγανιστάν. Αεροπορική βάση στη Kuloh περίπου 100 µίλια από τα σύνορα µε το Αφγανιστάν. KABUL
Έδαφος ελεγχόµενο από Β. Συµµαχία. Ύποπτος Bin Laden χώρος εκπαίδευσης.
KANDAHAR
SAUDI ARABIA : Σηµαντική βάση στα µετόπισθεν. Το Αµερικανικό στρατηγείο σε Σαουδικό έδαφος. EGYPT: Εναέριο χώρο και βάσεις για επιχειρήσεις από Νότο. OMAN: Αεροπορική βάση στα Νότια. Θα επιτραπεί η χρησιµοποίηση του νησιού Masirah για αποστολές πάνω από τον κόλπο του Oman προς τις ακτές του Πακιστάν και µέσα στο Αφγανιστάν.
DIEGO GARCIA: Νησί 2800 µίλια από το νότιο Αφγανιστάν. Βάση Αµερικανικών βοµβαρδιστικών Β-52 και αεροπλάνων ανεφοδιασµού καυσίµων στον αέρα.
PAKISTAN: Βασική χώρα για από Νότο επίθεση. Σηµαντικές δύο (2) βάσεις κοντά στο Αφγανιστάν: Kazampur & Kohar. Ανοικτός ο εναέριος χώρος του Πακιστάν αλλά όχι για χρησιµοποίηση αεροπορικών βάσεων, λόγω πολιτικών ανησυχιών
U.S. CARRIERS: Σταθµεύου στη Βόρεια Αραβική θάλασσα, 500 περίπου µίλια από το Αφγανιστάν. Αποτελούν πλωτές βάσεις για ελικόπτερα ειδικών δυνάµεων. ∆εν είναι αποτελεσµατικές για επιχειρήσεις πολλών ηµερών. Τα αεροσκάφη που ενεργούν από εδώ, απαιτούν ενδιάµεσο ανεφοδιασµό καυσίµων.
4
¶fiÏÂÌÔ˜ ∫·Ù¿ Ù˘ ∆ÚÔÌÔÎÚ·Ù›·˜
Συνέχεια από τη σελίδα 2 καταλαµβάνει δύο (2) πόλεις στα βόρεια της Καµπούλ και συνεχίζει την προώθηση προς Νότο. Αµερικανικές ειδικές δυνάµεις είναι έτοιµες να εισβάλουν από το Ουζµπεκιστάν, από το Ταζικιστάν – από Βορρά – και από το Οµάν, από αεροπλανοφόρα και από το νησί Diego Garsia από την Αραβική θάλασσα – από Νότο. Στη 2α Φάση – 2η εβδοµάδα, 15/10-25/11 Εισέρχονται στον αγώνα οι ειδικές δυνάµεις ενώ συνεχίζεται σφοδρός αεροπορικός βοµβαρδισµός µε στενή συνεργασία αεροπορίας και ειδικών δυνάµεων. Στο Νοτίο Αφγανιστάν, ενεργούν αµερικανικές και βρετανικές ειδικές δυνάµεις από τη θάλασσα που µεταφέρονται µε µεταφορικά ελικόπτερα και αεροσκάφη και προστατεύονται από µαχητικά ελικόπτερα και αεροσκάφη. Στόχος: η σύλληψη του Bin Laden και η κατάληψη του οχυρού των Ταλιµπάν στο Κανταχάρ. Ρίπτονται αλεξιπτωτιστές στο Ν. Αφγανιστάν για συλλογή πληροφοριών και για καταγραφή στόχων. Οι ειδικές δυνάµεις συνεργάζοντα απόλυτα µε τις αεροπορικές δυνάµεις και κατευθύνουν τις έξυπνες βόµβες και τα βλήµατα ακριβείας µε συστήµατα Laser και GPS κατευθείαν στους στόχους. Ενεργούν επίσης επιχειρήσεις «κτύπα και φύγε» και επιστρέφουν µε µεταφορικά ελικόπτερα σε βάση στο Πακιστάν. Στο Βόρειο Αφγανιστάν, µέχρι 16 Νοεµβρίου 2001, η Β. Συµµαχία έχει καταλάβει όλο το Β. Αφγανιστάν, πλην της πόλης της Κουντούζ, η οποία τελικά καταλήφθηκε στις 24 Νοεµβρίου 2001, και προωθείτε προς το Νότιο Αφγανιστάν, προς το Κανταχάρ. Έχουν καταληφθεί οι πόλεις: Μαζαρί Σαρίφ (12/11), Καµπούλ (14/11) και η Τζαλαλαµπάτ (14/11). Στην 3η φάση, 8η – 11η εβδοµάδα, 26/1122/12. Επικρατούν περιορισµένες χερσαίες επιχειρήσεις. Πεζοναύτες προωθούνται στην περιοχή του Κανταχάρ και δηµιουργούν προωθηµένη αεροπορική βάση και βάση ειδικών δυνάµεων (26/11). Τελικά προωθούνται στην Καµπούλ πεζοναύτες, τεθωρακισµένα, πυροβολικό, αεροσκάφη και ελικόπτερα. Το καθεστώς των Ταλιµπάν καταρρέει και το Κανταχάρ παραδίδεται στη Β. Συµµαχία (7/12). Ο Bin Laden παραµένει άφαντος και πιστεύεται ότι έχει καταφύγει στους ορεινούς όγκους «Tora Bora», στα σύνορα µε το Πακιστάν και ακόµη σήµερα (10 Απριλίου 2008) παραµένει ασύλληπτος. Οι Αµερικανικές ειδικές δυνάµεις προωθούνται προς αυτούς τους ορεινούς
Αµερικανικές ειδικές δυνάµεις συνεργάζονται µε ιππείς-πολεµιστές της Β. Συµµαχίας στο Αφγανιστάν.
Άρµα της Β. Συµµαχίας εισέρχεται στην Καµπούλ µε Ελληνικό τραγούδι (14-11)
όγκους «ψάχνοντας» για τον Bin Laden σε οχυρό, για την κατασκευή του οποίου είχαν συνεισφέρει και οι ΗΠΑ στην εποχή της Σοβιετικής κατοχής στο Αφγανιστάν. Επιπλέον, έφθασαν και Γάλλοι πεζοναύτες στο Β. Αφγανιστάν για την εξασφάλιση του αεροδροµίου του Μαζαρί – Σαρίφ (9/12). Στο Κανταχάρ, οι Αµερικανικές
δυνάµεις καταδιώκουν τους υποχωρούντας πολεµιστές των Ταλιµπάν (10/12). Ακολούθως, προσωρινή κυβέρνηση αναλαµβάνει την εξουσία στο Αφγανιστάν (22/12) και συγκροτείται αρχική ειρηνευτική δύναµη (3000-3500) που επωµίζεται να εξασφαλίσει και να διατηρήσει την ειρήνη στο Αφγανιστάν.
Πρόσφυγες
Οι γείτονες του Αφγανιστάν έκλεισαν τα σύνορα τους και εµποδίζουν τα ΗΕ να δηµιουργήσουν περισσότερα στρατόπεδα προσφύγων. TURKMENISTAN: Τωρινά: 1500 Επιπρόσθετα:50.000 UZBEKISTAN: Τωρινά: 8.000 TAJIKISTAN: Τωρινά: 15.400 Επιπρόσθετα:50.000 PAKISTAN:Τωρινά: 2 million Επιπρόσθετα:1 million IRAN: Τωρινά: 1.5 million Επιπρόσθετα 400.000
¶fiÏÂÌÔ˜ ∫·Ù¿ Ù˘ ∆ÚÔÌÔÎÚ·Ù›·˜
5
Διατιθέντα Αεροπορικά και Ναυτικά Μέσα στον πόλεμο στο Αφγανιστάν, από τις Αμερικανικές δυνάμεις Χρησιµοποιηθέντα αεροσκάφη της αεροπορίας
B-52 Stratofortess:
B-1 B Lancer
B-2 Stealth
Μήκος: 48.5 µ. Αυτονοµία: 14.000 Km. Ταχύτητα: 1 Mach. Βάση πτήσης: Diego Garsia. Όπλα: 910 Kgr JDAMS και 227 Kgr MK-820 dumb bombs
Μήκος: 50.8 µ. Αυτονοµία: διηπειρωτικό. Ταχύτητα: 1,2 Mach. Βάση πτήσης: Diego Garcia. Όπλα: JDAMS και dumb bombs
Μήκος: 21 µ. Αυτονοµία: διηπειρωτικό. Ταχύτητα: υπερχητικό Βάση πτήσης: Missouri και επιστροφή µέσω Diego Garcia
F/A-18 Hornet
F-14 Tomcat
Tomahawk missile
Μήκος: 17.4 µ. Αυτονοµία: 1900 Km. Ταχύτητα: 1.7 Mach. Βάση πτήσης: αεροπλανοφόρα στην Αραβική θάλασσα.
Μήκος: 18.9 µ. Ταχύτητα: 2 Mach Βάση πτήσης: αεροπλανοφόρα στην Αραβική θάλασσα
Μήκος: 5.5 µ Ταχύτητα: 900 Km/h Βάση πτήσης: Υποβρύχια και πλοία
U.S. Naval Forces Involved
Τα αεροπλανοφόρα, Carl Vinson αριστερά, και το Enterprise στην Αραβική θάλασα.
Carl Vinson Battle Group
Enterprise Battle Group
Πυρηνοκίνητο αεροπλανοφόρο µε USS Enterprise: Πυρηνοκίνητο αεροπλανοπολεµικά αεροσκάφη F-14 Tomcat & φόρο µε πολεµικά αεροσκάφη F-14 Tomcat F-18 Hornet & F-18 Hornet πολεµικά αεροσκάφη Μήκος 342.3 µ. Υποβρύχια:
Πύραυλοι Cruise εκτοξευόµενοι από υποβρύχια
USS Philippine Sea: Καταδροµικό, κατευθυνόµενοι πύραυλοι Cruiser µε Tomahawk USS McFaul: Καταδροµικό, κατευθυνόµενοι πύραυλοι Cruiser µε Tomahawk βλήµατα USS John Paul Jones: Καταδροµικό, κατευθυνόµενοι πύραυλοι Cruiser µε Tomahawk βλήµατα USS O’ Brien: Καταδροµικό, µε πύραυλους Tomahawk
6
¶fiÏÂÌÔ˜ ∫·Ù¿ Ù˘ ∆ÚÔÌÔÎÚ·Ù›·˜
Αεροσκάφη της αεροπορίας
Μακράς εµβελείας βοµβαρδιστικά B-1, B-2 και B-52, πετώντας σε ύψος 50.000 – 60.000 πόδια, έρριψαν µε δορυφορική κατεύθυνση βόµβες JDAMS, µη κατευθυνόµενες Mark-82 βόµβες, cluster βόµβες και 5.000 λιβρών «Bunker busters»
Αεροσκάφη του Ναυτικού
Κτυπήµατα από αεροσκάφη Ναυτικού: F-18, σε αποστολή «ψάξε – κτύπα», έρριψαν JDAM, ISOW, (Joint standorf weapons) & SLAM-ER (Standoff land attack missles) F-14 Tomcats ελέγχουν τους ουρανούς, προστατεύουν τα carries & bombers από επίθεση. Βάση εξόρµησης: Αραβική θάλασσα.
Αεροπορι
Την 1η εβδοµάδα οι Αµερικανοί µε την υπ και από τη 2η εβδοµάδα στρέφοντα
UZBEKISTAN Επ στους αµερικανο χρησιµοποιήσει π σοβιετικές βάσεις συγκέντρωσης, α σηµα µόνο για απ βοηθείας και διάσ Περισσότεροι απ Αµερικανικά στρ αναπτύχθηκαν.
Πύραυλοι
Μακράς εµβελείας πύραυλοι Tomahawk & Cruise, εκτοξεύονται από Αµερικανικά και Βρετανικά πλοία και υποβρύχια από την Αραβική θάλασσα.
Ηλεκτρονικός πόλεµος
ΕΑ-6Β ηλεκτρονικού πολέµου και E2-C έγκαιρης προειδοποίησης αεροσκάφη προστατεύουν από αεροπορικά κτυπήµατα µε φίµωση των χερσαίων radars.
Ανθρωπιστική βοήθεια
Αµερικάνικα C-17 πετώντας από την Γερµανία πετούσαν τρόφιµα περίπου 35000 πακέτα την ηµέρα.
Herat
Καταστροφές στο αεροδρόµιο H
¶fiÏÂÌÔ˜ ∫·Ù¿ Ù˘ ∆ÚÔÌÔÎÚ·Ù›·˜
πορικές Επιχειρήσεις
την υποτήριξη των Βρετανών, απέκτησαν αεροπορική υπεροχή, έφονται κατά στρατευµάτων και αρµάτων των Ταλιµπάν.
KISTAN Επέτρεψε αµερικανούς να µοποιήσει πρώην τικές βάσεις ως χώρο ντρωσης, αν και επίµόνο για αποστολές ίας και διάσωσης. σότεροι από 2000 κανικά στρατεύµατα ύχθηκαν.
MAZAR – I- SHARIF Αµερικανοί κτύπησαν άρµατα, αεροσκάφη και α/α βλήµατα προς υποστήριξη της Β. Συµµαχίας
TAJIKISTAN Αργά την εβδοµάδα, λέγεται ότι προετοιµάζεται να επιτρέψει στις αµερικανικές δυνάµεις να χρησιµοποιήσουν τον εναέριο χώρο και εάν είναι απαραίτητο, αεροπορικές βάσεις για στρατιωτικές ενέργειες στο Αφγανιστάν
KABUL Αεροσκάφη σφυροκόπησαν την πρωτεύουσα όλη την εβδοµάδα, ισοπέδωση του υπουργείου άµυνας, το αεροδρόµιο, θέσεις α/α βληµάτων, αποθήκες πυροµαχικών και στρατόπεδα εκπαίδευσης του Bin
εροδρόµιο Herat
KANDAHAR Πρώτα κτυπήθηκαν σταθµοί ηλεκτρισµού, αεροδρόµια, πύργοι ελέγχου και ραντάρ. Αργότερα, κτυπήθηκαν στρατηγεία των Ταλιµπάν και το περίγυρο του Omar
THE FRONT LINES Μέχρι τώρα, οι Αµερικανοί συγκράτησαν τους βοµβαρδισµούς θέσεων άµυνας των Ταλιµπάν Βόρεια της Καµπούλ. ∆εν ήθελαν η Β. Συµµαχία να καταλάβει την πρωτεύουσα πριν το σχηµατισµό κυβέρνησης.
PAKISTAN Παρά τη δοθείσα για περιορισµένη χρήση έγκριση των αεροδροµίων, το Πακιστάν δεν επέτρεψε τις αµερικανικές αεροπορικές επιθέσεις από το έδαφος του.
7
8
¶fiÏÂÌÔ˜ ∫·Ù¿ Ù˘ ∆ÚÔÌÔÎÚ·Ù›·˜ Αµερικανικές Ειδικές ∆υνάµεις
- Rangers του στρατού: Σκληρά εκπαιδευµένο ελαφρό πεζικό και µε ικανότητες ρίψης από αλεξίπτωτο. Ειδικευµένοι στην κατάληψη αεροδροµίων, αναγνωρίσεις, εφόδους και νυκτερινές ενέργειες. - Green Berets: Ειδικές δυνάµεις του στρατού για παρατεταµένη δράση και σε βάθος εντός του εχθρικού εδάφους για συλλογή πληροφοριών και αντιτροµοκρατικές ενέργειες. - SEALS του Ναυτικού: εκπαιδευµένοι για αγώνα στη θάλασσα, αέρα και ξηρά. - Ειδικές αεροπορικές δυνάµεις: ενεργούν σε υποστηριζόµενες µε πυρά αποστολές έρευνας και διάσωσης και παροχής επείγουσας βοηθείας.
Επιχειρήσει
“Κ
Αµερικανικές Ειδικές ∆υνάµεις ρίφθηκαν στο ε
AC-130 Το χαµηλής πτήσης αεροσκάφος AC-130 παρέχει χειρουργικά κτυπήµατα. Βαρέως εξοπλισµένο: 25mm Gatling. Πολυβόλο (1800 βλήµατα ανά λεπτό) και το µεγαλύτερο πυροβόλο στους ουρανούς 105mm.
Εξοπλισµός
- GPS και Radio: για ακριβή προσδιορισµό της θέσης και κάλεσµα για προσβολή. - Laptops – radio: µεταφορά τελευταίων πληροφοριών και τήρηση επαφής µε άλλους. - Μέσα νυκτερινής όρασης:
MC-130 Το συγγενές µε αεροπλάνο, χρη ποιήθηκε για µε ειδικών δυνάµε στο Αφγανιστά
φέρονται από το µαχητή ή επί των όπλων του.
- Μ4 καραµπίνα µε εκτοξευτήρα χειροβοµβίδων, Μ60 πολυβόλο και Μ9 – 9mm πιστόλι.
Τακτική
- Rangers: µάχονται 100-150 άνδρες, µεταφέρονται µε MC – 130 αεροπλάνα και προστατεύονται µε πυρά από AC – 130. - SEALS: κολυµβούν ή µε πλαστικές βάρκες. - Green Berets: κρυφίως στα µετόπισθεν, συλλογή πληροφοριών και προσέγγιση του πληθυσµού. - Άλλες ειδικές δυνάµεις: µεταφέρονται µε µεταφορικά και συνοδεύονται µε µαχητικά Ε/Π.
MC-130: Ρίψη αλεξιπτωτιστών στο Αφγανιστάν
KANDAHAR Στη επί µια εβδοµάδα σφυροκόπηση από αέρα του Αφγανιστάν µε 100 αεροσκάφη ανά ηµέρα το Κανταχάρ υπέστη το βαρύτερο κτύπηµα. Τότε, µια οµάδα αλεξιπτωτιστών των Rangers του στρατού έπεσε σε λωρίδα 100 ml Ν∆ του Κανταχάρ ενώ µια άλλη µεταφέρθηκε µε ελικόπτερα στα προάστεια της πόλης για να συλλάβουν τον ηγέτη των Taliban, Omar.
¶fiÏÂÌÔ˜ ∫·Ù¿ Ù˘ ∆ÚÔÌÔÎÚ·Ù›·˜
ήσεις Ειδικών Δυνάμεων “Κτύπα και Φύγε”
αν στο εχθρικό έδαφος για να ενεργήσουν “Κτύπα και Φύγε” επιχειρήσεις
RQ-1 PREDATOR
Το χαµηλής πτήσης RQ1 Predator, εξοπλισµένο µε αντιαρµατικούς πυραύλους, χρησιµοποιήθηκε για πρώτη φορά στο Αφγανιστάν.
MAZAR-I-SHARIF
Η Β. Συµµαχία κατέλαβε νότια προάστεια. Οι αµερικανοί βοµβαρδίζουν το αεροδρόµιο, πιθανή βάση αναµενόντων αµερικανικών στρατευµάτων στο Ουζµπεκιστάν. Ρίψεις ειδικών δυνάµεων κοντά στο Mazar-i-Sharif. Οι Ταλιµπάν στέλνουν ενισχύσεις στην περιοχή.
130 υγγενές µε το AC-130 οπλάνο, χρησιµοθηκε για µεταφορά κών δυνάµεων µέσα Αφγανιστάν.
KABUL
55 Km Βόρεια, η Β. Συµµαχία και οι Ταλιµπάν µάχονται µεταξύ τους. Ενώ αµερικανικά αεροσκάφη βοµβαρδίζουν την Καµπούλ. Στόχος: στρατιωτικές εγκαταστάσεις των Ταλιµπάν. Ειδικές δυνάµεις υποστηρίζουν τη Β. Συµµαχία στην α’ γραµµή.
ξιπτωτιτάν
δα αέρα 100 έρα η το . Τότε, ωτιτου ωρίδα ταχάρ φέρα στα ης για ηγέτη .
Που είναι ο BIN LADEN;
Πιστεύεται ότι βρίσκεται σε βραχώδη περιοχή Bορείως του Κανταχάρ.
Αεροπορικά κτυπήµατα
MH-53J PAVE LOW Συχνά για τις ειδικές επιχειρήσεις. Pave Low και Black Hawk ελικόπτερα προσγειώνουν Rangers στο Καταχάρ και µετά τους επιστρέφουν στη βάση τους.
9
10 ¶fiÏÂÌÔ˜ ∫·Ù¿ Ù˘ ∆ÚÔÌÔÎÚ·Ù›·˜
∏ ¡¤· ∂ȯÂÈÚËÛȷ΋ ∆·ÎÙÈ΋ ÛÙËÓ ¶ÚÒÙË ¡›ÎË Î·Ù¿ Ù˘ ∆ÚÔÌÔÎÚ·Ù›·˜ ÛÙÔ ∞ÊÁ·ÓÈÛÙ¿Ó Το πεδίο µάχης στο Αφγανιστάν δε διαφέρει πολύ από αυτό του 13ου αιώνα. Ξερές πεδιάδες, χωριά µε πλινθόκτιστα σπίτια και απότοµα βραχώδη όρη. Αλλά και οι Αφγανοί πολεµιστές δεν παρουσιάζονται διαφορετικοί. Ρακένδυτοι, γενειοφόροι, σκιάχτρα του πολέµου, καβαλάρηδες στο πέρασµα των ποταµών και επιτιθέµενοι κατά αγέλες. Οι Αφγανοί πολεµιστές φαντάζονταν να αντιµετωπίζουν εύκολα τους Αµερικανούς στρατιώτες στη µάχη όπως έγινε στη Σοµαλία το 1992, και ενθυµούνται το σοβιετικό στρατό, που απεχώρησε από το Αφγανιστάν υπό τη συνεχή πίεση των Αφγανών Μουζαχετίν, τη δεκαετία του 1980. Αλλά αυτός ο πόλεµος, Οκτ. 01, είναι διαφορετικός. Οι Αφγανοί πολεµιστές είδαν του Αµερικανούς σαν φαντάσµατα από άλλον πλανήτη. Οι Αφγανοί αιφνιδιάστηκαν. Υπήρξαν θύµατα µιας επαναστατικής τακτικής που ευρέως συζητούσαν οι Η.Π.Α., πριν από την 11η Σεπτεµβρίου 2001 και την οποία εφάρµοσαν τώρα. Αντιλήφθηκαν την αξία της τεχνολογίας και των πληροφοριών. Η τεχνολογική επανάσταση επήλθε και στις χερσαίες επιχειρήσεις. Ιστορικά, η αποστολή του στρατιώτη πεζικού ήταν να λαµβάνει στενή επαφή µε τον εχθρό και να το εξουδετερώσει µε οποιαδήποτε µέσα διαθέτει, όπως δόρυ, πολυβόλα, χειροµβοβίδες κ.λπ. Αυτό ακολουθήθηκε από την εποχή των Θερµοπυλών µέχρι τις ζούγκλες του Βιετνάµ, οπότε η εµπλοκή διεξάγεται από απόσταση µικρότερη των 25 µέτρων. Αλλά ο στρατιώτης τώρα στο Αφγανιστάν δεν έχει αυτή την αποστολή. Προσπαθεί να έχει επαφή µε τον εχθρό µε δορυφόρους και να ζητά πυρά από µεγάλες αποστάσεις, από αεροσκάφη, για να τον κτυπήσει. Τα βαριά άρµατα είναι το καµάρι των Η.Π.Α., αλλά δε χρησιµοποιήθηκαν στο Αφγανιστάν. Χρησιµοποιήθηκαν µικρές οµάδες Πεζικού και ειδικές οµάδες «Delta force», από 6-12 στρατιώτες Commandos, που κυνηγούν τους ηγέτες της «Al Qaeda». Ενώ άλλοι οργανώνουν και εφοδιάζουν τοπικούς πολεµιστές της Β. Συµµαχίας, οι οποίοι µάχονται ιππαστί. Έχουν να τους ρίψουν εφόδια και µεταξύ αυτών και «σαµάρια», χαλινάρια και τροφές ζώων. Αλλά, µεταξύ αυτών έχουν συσκευασθεί GPS, laser designators ως και δορυφορικά επικοινωνιακά µέσα, που παρέχουν τη δυνατότητα επικοινωνίας µε τους πιλότους για να πληροφορούν τους τοπικούς διοικητές για τη θέση των Ταλιµπάν. Οι πεζοναύτες έφτασαν στο Αφγανιστάν συγκροτώντας µια βάση Ν∆ του Κανταχάρ. Πολλοί εξ αυτών έφθασαν µε έξη (6) CH-53 Super Stallion ελικόπτερα που είχαν πετάξει από πλοίο, για αµφίβια επίθεση. Η επιτυχία της αεροπορικής εκστρατείας τώρα στο Αφγανιστάν είναι 60%. Τούτο οφείλεται στις οµάδες ειδικών δυνάµεων στο έδαφος, που εντοπίζουν στόχους και τους καταδείχνουν µε ακτίνες «Laser», ως και
στις βελτιώσεις των βοµβών ακριβείας και των αεροπορικών µέσων πληροφοριών και προσβολής: Οι JDAM (Joint Direct Attach Munitionns) βόµβες που φέρουν ηλεκτρονικό εγκέφαλο και πτερύγια. Μετά τη ρίψη των βοµβών, το ∆ορυφορικό Σύστηµα Θέσεως (GPS) ενεργοποιεί τα πτερύγια των
βοµβών και τις κατευθύνει στο στόχο. Το µη επανδρωµένο αεροσκάφος (UAVS) «Predator» που φέρνει «Video» και µεταδίδει στοιχεία στη βάση. Χρησιµοποιήθηκε, δε, και στο Κόσοβο, χωρίς όµως αποτελεσµατικότητα. Τώρα το «Predator» φέρνει ένα αισθητήρα GPS (Global Position System) και οι συντεταγµένες του στόχου αναµεταδίδονται προς τα πίσω. Επίσης, φέρει έναν «Laser Designator», το οποίο µπορεί να καταδείξει το στόχο µε ακτίνες «Laser» για να κτυπήσει το στόχο το αεροπλάνο. Τα «Predators» µπορούν να πλησιάσουν εκεί που δεν µπορούν οι ειδικές δυνάµεις και χρησιµοποιήθηκαν ακόµη και για τη διαπίστωση διευθύνσεων στην πόλη Καµπούλ και Καταχάρ, όπου υπήρχαν πληροφορίες ότι κρύβονταν ηγέτες της «Al Qaeda». Στοιχεία στέλνονται απευθείας στα AC-130 (µε πυροβόλο), τα οποία πετούσαν πάνω από το Αφγανιστάν. Για την ακριβεστέρα κατάδειξη και προσβολή στόχων έχει επέλθει καλύτερος συντονισµός
∞Ó·ÁÓˆÚÈÛÙÈÎfi Î·È ÂÈıÂÙÈÎfi ·ÂÚÔÏ¿ÓÔ
τ ω ν σ υ σ τ η µ ά τ ω ν πληροφοριών µε δορυφόρους U-2, µε κατασκοπευτικά αεροσκάφη και µε JSTARS. Τα JSTARS (Joint Survedillance Target Attach Radar) είναι Boeing 707, (εφοδιασµένα µε radar), που µπορούν να ανιχνεύσουν, 19.000 µιλίων περιοχή. Ένα JSTAR από ψηλά, µπορεί να επιλέξει ένα κινούµενο όχηµα σε 200 περίπου µίλια µακριά. Τώρα, όλα τα αεροπλάνα του ναυτικού που πετούν πάνω από το Αφγανιστάν, µπορούν να ρίψουν βόµβες ακριβείας και οι αξιωµατικοί του Ναυτικού µπορούν να στείλουν στοιχεία στον πιλότο για νέους στόχους, όταν αυτός βρίσκεται σε πτήση. Το Ναυτικό είχε µερικά αεροσκάφη που µπορούσαν να ρίψουν κατευθυνόµενες βόµβες ακριβείας. Οι επιτυχίες στο Αφγανιστάν ενθαρρύνουν στο στρατό αυτούς που υποστηρίζουν γρηγορότερη αλλαγή. Η αντίληψη αυτή βρήκε εφαρµογή στις ειδικές δυνάµεις που φέρουν στις στολές τους «Lase designators» και «GPS» συστήµατα. Άλλοι βλέπουν την εξέλιξη στις στρατιωτικές υποθέσεις να υλοποιείται στο µέλλον χωρίς να βλέπουν ότι τούτο απαιτείται τώρα. Κανένας, όµως άλλος δεν γνωρίζει καλύτερα τούτο, από τους Ταλιµπάν.
Ο Υψηλής Τεχνολογίας Πόλεµος
4 Αποδοχή στοιχείων
από τη βόµβα: Άπαξ και απελευθερώθηκε η βόµβα, δέχεται τις συντεταγµένες του 2 Κατεύθυνση µε Laser: Κατευθύνοντας τη βόµβα, οι έξυπνες στόχου και τον κτυπά. βόµβες ακολουθούν τροχιά προς ∆ορυφορική κατεύθυνση τον στόχο, όπως τις οδηγούν οι Προγραµµατισµός βόµβας: Ο ακτίνες laser. πιλότος εισάγει τα στοιχεία 3 του στόχου στο computer και προγραµµατίζει την έξυπνη 1 Επικεντρώνοντας στο στόχο:Οι βόµβα για να δεχθεί το δορυειδικές χερσαίες αµερ. δυνάµεις φορικό σήµα. καλούν για την προσβολή του Μετάδοση στοιχείων: Οι συστόχου. Με την άφιξη αεροσκά2 ντεταγµένες µεταδίδονται στο φους φωτίζεται ο στόχος µε laser. πιλότο µε ράδιο ασφαλείας. Προσδιορισµός απόστα1 Επικεντρώνοντας σης στόχου µε laser. Σύστηµα laser το στόχο: Σύστηµα O προσδιοριστής προσδιορίζει την laser µετρά τις του στόχου µε laser. απόσταση του συντεταγµένες του στόχου. στόχου.
Οι Αµερικανικές δυνάµεις κτυπούν τις κρυψώνες του εχθρού µε έξυπνες βόµβες.
¶fiÏÂÌÔ˜ ∫·Ù¿ Ù˘ ∆ÚÔÌÔÎÚ·Ù›·˜ 11
2006, η κατάσταση στο Αφγανιστάν «∏ ÈÔ ÂÈΛӉ˘ÓË ·ÔÛÙÔÏ‹ ÛÙËÓ 57ÂÙ‹ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ¡∞∆√» Οι Ταλιµπάν επανεφανίζονται ανανεώµενοι και δηµιουργούν τη χειρότερη και πιο επικίνδυνη περίοδο στο Αφγανιστάν από τότε που εκδιώχθηκαν στα τέλη του 2001. Οι Ταλιµπάν προκαλούν βιαιότητες στο νότιο Αφγανιστάν και οι επιθέσεις στην Καµπούλ αυξήθηκαν. Επιτίθενται µε ενέργειες αυτοκτονίας, µε παγιδεύσεις δρόµων και µε εκρήξεις αυτοσχέδιων εκρηκτικών µηχανισµών και περισσότεροι από 2000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους το 2006. Οι βιαιότητες είναι αποτέλεσµα των αντιπαραθέσεων µε τις κυβερνητικές και ξένες δυνάµεις, των επιδιώξεων από διάφορες φυλές, του παράνοµου εµπορίου ναρκωτικών και του εγκλήµατος. Οι Ταλιµπάν επιστρέφουν στο Αφγανιστάν, όταν η αστυνοµία και ο στρατός είναι ανίσχυρος, ο ρυθµός της ανοικοδόµησης αργός και η παραγωγή του οπίου ανθεί. Προσπαθούν να αντισταθούν στην προσπάθεια της Αφγανικής κυβέρνησης και των συµµαχικών δυνάµεων να εκριζώσουν την παραγωγή του οπίου, η οποία αποτελεί το 90% της παγκόσµιας παραγωγής οπίου και ηρωίνης. Πολλάκις τούτο οδηγεί το τοπικό πληθυσµό να προσεγγίζει τους Ταλιµπάν αφού βλέπουν να χάνουν το κέρδος της παραγωγής τους και ζητούν προστάτες. Το πρόβληµα δεν εντοπίζεται αποκλειστικά και µόνο στους Ταλιµπάν, αλλά και σε ένοπλους αντάρτες ισχυρών Αφγανών πολέµαρχων και σε τροµοκράτες εγκληµατίες ακόµη και του διεθνούς δικτύου. Μερικοί επιτίθενται ακόµη και σε σχολεία, δασκάλους και µαθητές. Προσπαθούν να υποµονεύσουν το κοινωνικό σύστηµα, ώστε ο λαός να εξαρτάται περισσότερο από τους δικούς τους νόµους και κανονισµούς. Βέβαια, τώρα η διεθνής δύναµη ασφαλείας και βοηθείας στο Αφγανιστάν (ISAF) πολεµά τους Ταλιµπάν. Η ανταρσία, πέραν του νότιου Αφγανιστάν, παρατηρείται και στο ανατολικό, όπου οι Αµερικανικές βοηθούµενες και από τις Αφγανικές δυνάµεις, αντιµετωπίζουν τους Ταλιµπάν και την Al Quaeda. Πάντως, θετικό σηµείο για το Αφγανιστάν είναι ότι υπάρχει σήµερα δηµοκρατικά ψηφισθέν Σύνταγµα και εθνική κυβέρνηση, µε ανίσχυρο όµως ακόµη στρατό (27.000) και αυτονοµία και ότι η ISAF (30.000) φαίνεται διατεθειµένη και αποφασισµένη να συνεχίσει και να τελειώσει το έργο που άρχισε προ 5 ετών.
Η αποστολή του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν
Στις 31 Ιουλίου 2006, το ΝΑΤΟ άρχισε να επεκτείνεται από το βόρειο (φάση 1), από τα δυτικό (φάση 2) Αφγανιστάν και από την Καµπούλ και στο νότιο Αφγανιστάν µε προοπτική να επεκταθεί και στο ανατολικό και να αναλάβει τον έλεγχο όλης της χώρας. Τώρα το ΝΑΤΟ αναλαµβάνει δύσκολη αποστολή στο νότιο Αφγανιστάν, σε περιοχές από τις πλέον επικίνδυνες και ασταθείς σε αυτή την περιοχή. Αλλά, το ΝΑΤΟ έχει ολοκληρωµένη στρατιωτική δοµή και µπορεί να αντιµετωπίσει τους κινδύνους και την εµπλοκή σε συγκρούσεις. Μέχρι τώρα έχουν χάσει τη ζωή τους εκατοντάδες αντάρτες Ταλιµπάν και κυρίως στις Νατοϊκές επιχειρήσεις µε το όνοµα «Μέδουσα». Η ISAF, στην οποία ηγείται το ΝΑΤΟ, λειτουργεί και έχει συγκροτηθεί µε εντολή του ΣΑ των ΗΕ για να βοηθήσει την κυβέρνηση και για να διατηρήσει την ασφάλεια στο Αφγανιστάν. Οι δυνάµεις του ISAF προέρχονται από 37 Νατοϊκές και µη χώ-
ρες, πράγµα που δηλώνει τη διεθνή υπόσταση της αποστολής της. Για την 3η φάση (επέκταση προς το νότιο Αφγανιστάν), έχει εκτιµηθεί ότι απαιτείται ενίσχυση µε 2.000-2.500 στρατιώτες, µε ελικόπτερα και µε µεταφορικά αεροσκάφη. Το ΝΑΤΟ, επίσης, διοικεί και τα στρατιωτικά τµήµατα των περιφερειακών οµάδων ανασυγκρότησης. Υφίστανται 19 στο βορειοδυτικό Αφγανιστάν και 13 τέτοιες οµάδες στο νότιο Αφγανιστάν.
Οι προβληµατισµοί του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν
Το ΝΑΤΟ βρίσκεται στο Αφγανιστάν για όσο χρόνο η κυβέρνηση και οι Αφγανοί ζητούν τη βοήθεια του. Η παρουσία του ΝΑΤΟ προδιαγράφεται τουλάχιστον 5 έτη. Αν και ο πόλεµος στο Αφγανιστάν είναι διεθνώς νόµιµος, σε αντίθεση µε το Ιράκ, και επιβάλλεται υποστήριξη, τα κράτη – µέλη του ΝΑΤΟ δεν είναι διατεθειµένα, όσο θα έπρεπε, να βοηθήσουν µε περισσότερα στρατεύµατα τα οποία όµως να µην ενεργούν µε περιορισµούς και προειδοποιήσεις. Μερικές χώρες του ΝΑΤΟ δε φαίνονται διατιθεµένες να αναπτύξουν τις δυνάµεις τους στο Αφγανιστάν. Υφίστανται περιορισµοί χωρών που επιτρέπουν µεν την ανάπτυξη των δυνάµεών τους στο σχετικά ήρεµο βόρειο και δυτικό Αφγανιστάν, αλλά το ΝΑΤΟ δεν µπορεί να τις αναπτύξει στο επικίνδυνο νότιο Αφγανιστάν παρά µόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και µε προσωρινό χαρακτήρα. Υφίστανται, επίσης, περιορισµοί στην απαγόρευση πτήσεων κατά τη νύκτα και στις ενέργειες ελέγχων αναταραχών. Πολλές φορές έχει παρατηρηθεί, στο παρελθόν, διεθνή στρατεύµατα να ενεργούν µε κανόνες εµπλοκής που δεν επιτρέπουν ακόµη και την αυτονόητη αυτοάµυνα. Οι προαναφερόµενοι περιορισµοί ασφαλώς και εµποδιζουν την αποστολή του ΝΑΤΟ και πολλοί πρέπει να αρθούν ή να ελαττωθούν στο ελάχιστο δυνατό. Κανένας, βέβαια, δεν µπορεί να υποτονίσει τους υφιστάµενους για τις Νατοϊκές δυνάµεις κινδύνους στο Αφγανιστάν. Τον τελευταίο, δε χρόνο (2006) οι απώλειες της ISAF, λίγες δεκάδες, ήταν σχεδόν διπλάσιες από κάθε άλλο χρόνο από τότε που άρχισαν οι επιχειρήσεις, τον Οκτώβριο 2001. Σχετικές απώλειες παρατηρούνται στα βρετανικά και καναδικά στρατεύµατα που αντιµετωπίζουν την ανταρσία στο νότιο Αφγανιστάν, το πάλαι προπύργιο των Ταλιµπάν. Συµπερασµατικά, η σηµερινή κατάσταση στο Αφγανιστάν είναι µάλλον η πλέον επικίνδυνη από τότε που το καθεστώς των Ταλιµπάν εκδιώχθηκε από την εξουσία. Το ΝΑΤΟ τώρα αναλαµβάνει αποστολή που µπορεί να θεωρηθεί η πιο επικίνδυνη στην 57ετή ιστορία του. Ο αυξηµένος ρόλος του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν δοκιµάζει τώρα τη θέληση των κρατών – µελών του να αναπροσαρµόζονται στις νέες απαιτήσεις του στο διεθνές περιβάλλον. Το ΝΑΤΟ υπερηφανεύεται και δίκαια, ότι κέρδισε τον ψυχρό πόλεµο αλλά τώρα δε δικαιούται να χάσει στο Αφγανιστάν. Το µέλλον θα δείξει. Βιβλιογραφία: - Προσωπικές σηµειώσεις - Περιοδικά News Week, Time - Ελληνικός και ∆ιεθνής Τύπος
12 ¶fiÏÂÌÔ˜ ∫·Ù¿ Ù˘ ∆ÚÔÌÔÎÚ·Ù›·˜
Οι Ταλιµπάν επιστρέφουν στο Αφγανιστάν, όταν η αστυνοµία και ο στρατός είναι ανίσχυρος, ο ρυθµός της ανοικοδόµησης αργός και η παραγωγή του οπίου ανθεί.