Bouwen aan Vlaanderen 04 2015 by Louwers Mediagroep

UITGAVE

4 VAKTIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW I WWW.BOUWENAANVLAANDEREN.BE I JAARGANG 16 I NUMMER 4 2015 I SEP - OKT

Moorsele lichtgemeente Bilzense bib Velzeke heeft toekomst voor verleden Zichem weer maagdelijk Geesteszieken in Antwerpen

Ervaringen delen met andere financieel verantwoordelijken brengt u op andere ideeën.

Ontmoet andere financieel verantwoordelijken en inspireer elkaar. Het ondersteunen van uw bewoners zit in uw genen. U ondersteunen en u helpen uw missie waar te maken, zit dan weer in onze genen. Onze bankiers staan dan ook altijd klaar om ideeën uit te wisselen over uw huidige en toekomstige projecten. Want van gedachten wisselen met andere financieel verantwoordelijken, krijgt u frissere ideeën en een andere kijk op uw organisatie. Maak een afspraak met uw ING Relationship Manager op ing.be/business

Aanbod van bankdiensten onder voorbehoud van aanvaarding door ING België en wederzijds akkoord. De voorwaarden en modaliteiten (reglementen, tarieven en andere aanvullende informatie) zijn beschikbaar bij uw ING Relationship Manager of op www.ing.be/business.ING België nv – Bank/Kredietverlener – Vennootschapszetel: Marnixlaan 24, B-1000 Brussel – RPR Brussel – Btw: BE 0403.200.393 – BIC: BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789. Verantwoordelijke uitgever: Inge Ampe – Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel.

BOUWAFDICHTING ♦ BOUWONDERHOUD ♦ BINNENWANDAFWERKINGEN ♦ BETONREPARATIE BETONCONSERVERING ♦ INDUSTRIELE HOUTCOATINGS ♦ DAKBESCHERMINGSPRODUCTEN GEVELREINIGING ♦ GEVELBESCHERMING ♦ VLOERSYSTEMEN Bouwelven 19

♦

2280 Grobbendonk

♦

tel +32 (0) 14 84 80 80

www.remmers.be

♦

fax +32 (0) 14 84 80 81

DucoSlide Wood Hout en aluminium in een boeiend samenspel

De DucoSlide Wood is een architecturaal zonweringsysteem met mobiele, houten lamellen in een aluminium kader. Ze combineren een speciale touch. De lamellen, vervaardigd uit de duurzame en lichte houtsoort Western Red Cedar, worden onzichtbaar bevestigd binnen het DucoSlide LuxFrame kader. Toepasbaar in een enkelvoudig, symmetrisch of telescopisch schuifsysteem.

We inspire at www.duco.eu info@duco.eu - Bedrijvenlaan 2 - 8630 Veurne - Belgium - tel 058 33 00 66 - fax 058 33 00 67

HOME OF OXYGEN

optimale zonwering met behoud van daglicht en geven elke gevel

UITGAVE

Voorwoord

4 Mentaliteits- en verkavelingswijziging nodig

Hoe dikwijls hebt U het voorbije jaar deelgenomen aan allerlei 'bekijk de bouw'-manifestaties, als gastheer dan wel als bezoeker? Het aanbod wordt stilaan onoverzichtelijk. Soms gaat het initiatief uit van de aannemers –zoals bij Open Wervendag– soms van een architectenvereniging, een professionele evenementenorganisator of zelfs een overheid. De recentste dergelijke actie vond einde september plaats, toen Mijn Huis Mijn Architect volgens cijfers van de Orde van Architecten 27.000 bezoekers op de been bracht. Opmerkelijker was de rode draad doorheen de enquête die de orde in de aanloop van deze kijkdag voerde bij tweehonderd kandidaat-bouwers. Daaruit bleek dat een vrijstaande woning voor zo’n drie vierden van de bevraagden nog altijd de ultieme woondroom is. Voldoende reden voor de Orde van Architecten om een oproep te doen naar de overheid. De architecten zien een rol weggelegd voor de overheid om een mentaliteitswijziging te bewerkstelligen. En ook zelf kan de overheid de situatie keren, onder meer door de verandering van de regelgeving voor verkavelingen en bouwpercelen. Sommige kavels stammen nog uit de jaren zeventig, met percelen van 10 are en meer, waarop amper één huis mag gebouwd worden. Een verouderde situatie die stilaan onhoudbaar wordt, onderstrepen de architecten. Ze dringen aan op een aanpassing van de verkavelings- en stedenbouwkundige voorschriften, zodat op dergelijke percelen voortaan de bouw van meerdere woongelegenheden mogelijk wordt. "Herverkaveling zou meer gestimuleerd moeten worden om een optimalisatie van het ruimtegebruik mogelijk te maken," geven ze verder mee. In onze vaste rubriek De Pen gaat FAB-voorzitter Leo Van Broeck dieper in op dit thema. In deze Bouwen aan Vlaanderen leest U in deze context ook over het Beukenhuis in Gent, amper een golfcupslag verwijderd van het zogenaamde miljoenenkwartier. Daar maakte een oude villa plaats, zonder afbreuk te doen aan het groene kader of aan de allure van de omgeving, plaats voor een nieuwbouw met twintig appartementen, een ontwerp van het Gentse kantoor Bontinck. Een andere opvallende tendens is die van de toenemende tijdsdruk. In de interviews met aannemers vernemen onze redacteuren keer op keer dat de voor hen zwaarste uitdaging niet van technische of zelfs financiële aard is, maar wel om binnen de opgelegde termijn een opdracht tot een goed einde te brengen. En die termijn ervaren ze altijd als erg krap.

Veel leesplezier,

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 5

Inhoud

Vaktijdschrift voor de bouw

COLOFON Bouwen aan Vlaanderen Vaktijdschrift & website voor de bouw Jaargang 16 • nummer 4 • 2015 Sinds 1999 • Verschijnt 5 x per jaar

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

H.B.J.M. Louwers Domein De Herten Hertsbergsestraat 4 B-8020 Oostkamp Postbus 85 B-3900 Overpelt T +32 50 36 81 70 E info@louwersmediagroep.be W www.louwersmediagroep.be

HOOFDREDACTEUR

Koen Mortelmans E koen@mortelmans.com

REDACTIE

Henri Gielen, Jan Hoffman, Tim Janssens, Koen Mortelmans, Johan Debaere, Desiree Pennings, Jeroen Schreurs, Simon Schreurs, Bram Souffreau, Bert Verbeke, Wouter Vandenbossche en Nick Vanderheyden

BLADMANAGEMENT

Philippe Bourda T +32 50 36 81 70 M +32 478 43 75 43 E p.bourda@louwersmediagroep.be

WOON- EN WERKGEBOUWEN Moorsele: Delta Light nieuw baken langs E403

Geel: Extra winkelplezier dankzij Yellow Park

Bilzen: Multimediaal kennis vergaren in belevingsbibliotheek

De Pen: Leo Van Broeck

Kortrijk: Utility2Build combineert beste van twee werelden

Anderlecht: Passiefkantoor Eebic

Bedrijfspresentatie: RG Tegel

Hasselt: Luxe-apppartementen Zuidzicht

Brussel: Builty, hét innovatieplatform voor bouwprofessionals

Evere: Genève Park

Bedrijfspresentatie: Levanto

Gent: Beukenhof heeft naam niet gestolen

Schriftelijk ten minste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 85, 3900 Overpelt, België

Genk: Opvallende nieuwe sporthal

OPZEGGINGEN

Veldegem: A-typisch kantoorgebouw voor Comma

Anderlecht: Hoogrendementsglas voor sociale appartementen

Hasselt: Acaciapark: nieuw leven achter spoorwegstation

Mechelen: KBC zet in op lage energie en op 'nieuwe werken'

Oostrozebeke: Sporters krijgen meer ruimte in De Mandelmeersen

Heusden-Zolder: Centrum Duurzaam Gebouwbeheer: nieuwe opleidingen

Pascal Op de Beeck T +32 50 36 81 70 M +32 475 28 14 64 E p.opdebeeck@louwersmediagroep.be

ADVERTENTIES

www.wetransfer.com Onder vermelding van naam en project E traffic@louwersmediagroep.be Adresgegevens: Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 50 36 81 70

SECRETARIAAT

Manuela Depenbrock, Sandra Reijnders

ABONNNEMENTPRIJS

€ 54,00 per jaar excl. BTW KBC Bank IBAN BE80 7310 2514 2977 BIC KREDBEBB t.n.v. Louwers Mediagroep BVBA o.v.v. Bouwen aan Vlaanderen. Informatie over abonnementen: T +32 50 36 81 70

ADRESWIJZIGINGEN

Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.

DOELGROEP

Bouwen aan Vlaanderen is een communicatieplatform dat architecten, projectontwikkelaars, aannemers, installateurs, woningbouwers, gemeenten, overheidsinstellingen en opdrachtgevers uit Vlaanderen en Brussel informeert.

VORMGEVING/ART DIRECTION E studio@louwersmediagroep.be

DRUKWERK

Drukkerij Hendrix, Peer Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aan-vaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.

6 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

DAK & GEVELTECHNIEKEN Brussel: Architecturale zonwering brengt gevel Livingstone tot leven

Antwerpen: Glaspanelen voor bovenbouw Havenhuis

Inhoud

113

126

133

ONDERWIJSPROJECTEN Elsene: Nieuw studentenhuis ULB Mechelen: Herschapen dak voor Scheppers Instituut Brugge: Muziekschool dempt cursisten Tervuren: Sportcomplex Britse school baadt in daglicht Sint-Niklaas: Zonneken schijnt weer Laken: Kinderdagverblijf en takkenbos op dak school Wetteren: Sint-Gertrudis efficiënter verwarmd Anderlecht: Kleurrijke 'Magnolia' vervangt grauwe containerklassen

94 99 100 102 104 106 111 113

ZORGPROJECTEN Edegem: ZorgHotel Drie Eiken ontzorgt ziekenhuis en thuisfront Bedrijfspresentatie: Deschacht Herentals: Sint-Anna krijgt meer woonruimte en groener uitzicht Antwerpen: Warme opvang voor psychiatrisch geïnterneerden Malle: Geboorte écht kleurrijke belevenis in AZ Sint-Jozef Edegem: Patiënt centraal in Koningin Mathilde Moeder- en Kind centrum

115 118 119 123 125 126

BOUWEN AAN MONUMENTEN Zichem: Gerestaureerde Maagdentoren panoramisch uitkijkplatform Halle: Interieur basiliek Halle straalt na geïntegreerde restauratie

UITGAVE

4 VAKTIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW I WWW.BOUWENAANVLAANDEREN.BE I JAARGANG 16 I NUMMER 4 2015 I SEP - OKT

Velzeke: Archeologisch museum klaar voor verdere groei Oostende: Glazen straat gerestaureerd

Moorsele lichtgemeente Bilzense bib

128 133 135 139

Velzeke heeft toekomst voor verleden Zichem weer maagdelijk Geesteszieken in Antwerpen VAKTIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW I WWW.BOUWENAANVLAANDEREN.BE

PARTNERS EN RUBRIEKEN Journaal De Vijfde gevel CIB Nieuws De Derde Long BVA Nieuws

4 2015083 BAVL 04.indd 1

Coverbeeld: Delta Light

29-09-15 10:46

Juridisch advies van Hans Herbrant Wie Doet Wat

44 91 142 143 144 145 146 BOUWEN AAN VLAANDEREN | 7

MOORSELE | nieuwbouw Deltalight

Tekst | Johan Debaere Beeld | Delta Light

NIEUW LOGISTIEK CENTRUM, KANTOREN EN TOONZAAL TONEN STEILE AMBITIES

Nieuw lichtbaken langs autosnelweg E403 De bestaande gebouwen van Delta Light volstonden niet langer om de dagelijkse operationele en creatieve activiteiten te huisvesten. De specialist in architecturale verlichting investeerde daarom in de bouw van een nieuw logistiek centrum, een showroom en een uitbreiding van het kantoorgedeelte. Architectenbureau Govaert & Vanhoutte en hoofdaannemer Bolckmans realiseerden een opvallende nieuwbouw, die een massieve zwarte blok met een hoogte van 26 m combineert met een uitkragend glazen volume, waardoor een voor de op autosnelweg E403 in Moorsele voorbijrijdende chauffeurs opvallend lichtbaken ontstaat. Paul Ameloot startte in 1989 Delta Light als een lokale producent van armaturen voor voornamelijk residentiële toepassingen. Vandaag is het familiebedrijf uitgegroeid tot een wereldspeler, die samenwerkt met verschillende topmerken, lighting

8 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

designers en architecten voor projecten in de meest uiteenlopende toepassingsgebieden. De firma, intussen onder leiding van mijn twee zonen Jan en Peter, telt meer dan vijfhonderdvijftig medewerkers, waarvan tweehonderdvijfendertig in Moorsele.

“Door de groei volstonden de bestaande gebouwen, goed voor een totale oppervlakte van 32.000 m², niet langer om de dagelijkse operationele en creatieve activiteiten te huisvesten,” vertelt stichter Paul Ameloot, die vandaag nog steeds bij de product-

MOORSELE | nieuwbouw Deltalight

ontwikkeling betrokken blijft. “We wilden echter blijven investeren in deze site in Moorsele. Door de overname van buur Wallecan in mei 2012 konden we een aanpalend bedrijventerrein van 9.000 m² inpalmen.”

UITBREIDING Architectenbureau Govaert & Vanhoutte kreeg de opdracht om de bestaande faciliteiten op dit nieuwe deel uit te breiden. Deze architecten tekenden in 2002 ook de hoofdzetel van de firma met grote glaspartijen als opvallend element. “Ons originele concept van met een zuivere black box in combinatie met grote glaspartijen en een wit interieur bleek een trendsetter met internationale uitstraling,” zegt architect Damiaan Vanhoutte. “Het nieuwe volume bestaat eveneens uit een massieve zwarte blok met een hoogte van 26 m, die dienst doet als sterk geautomatiseerd logistiek centrum. Om de overgang het bestaande gebouw met een hoogte van slechts 10 m te maken, integreerden we een schakelvolume. Deze uitkragende glazen module, een lichtbaken voor voorbijrijdende chauffeurs, geeft een contrapunt ten opzichte van de zwarte blok.” Deze module doet dienst als polyvalente ruimte voor kleine evenementen, zoals meetings, workshops en opleidingen. ›

'BESTAANDE GEBOUWEN VOLSTONDEN NIET LANGER OM ALLE ACTIVITEITEN TE HUISVESTEN' (fotograaf Joost Deprez)

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 9

EEG NV, Divisie Electro Entreprise is actief in het ontwerp, de realisatie, installatie en het onderhoud van elektrische totaalprojecten in diverse sectoren. EEG NV is de kern van de EEG Group, een goed gestructureerde bedrijvengroep met gezamenlijke waarden om de uitdagingen van morgen aan te gaan. De 6 ondernemingen binnen de technologiegroep spelen een toonaangevende rol op het vlak van technische installaties, vernieuwende technologieën, energiebeheer en operationeel beheer op lange termijn.

De EEG GROUP beschikt over een team van meer dan 450 gespecialiseerde technici en ingenieurs.

EEG NV, Divisie Electro Entreprise Oostlaan 5 • 8560 Gullegem T +32 (0)56 42 53 43 • electro-entreprise@eeg.be • www.eeg.be

EEG Adv 197x130.indd 1

22/09/15 10:17

Schilderen van gebouwen (binnen, buiten) | Industriële straal- en schilderwerken Brandwerende en akoestische spuitmortels | Spuitwerk in atelier

MOORSELE | nieuwbouw Deltalight

Bezoekers komen er door een wandeling op hoogte doorheen de loodsen, waar ze een zicht krijgen op de activiteiten.

BETON, STAAL EN GLAS Hoofdaannemer Bolckmans was verantwoordelijk voor de ruwbouw van het nieuwbouwvolume en de afwerking van kantoren. “Het magazijn bestaat uit een staalstructuur, die we bekleed hebben met sandwichbetonpanelen met een plankenmotief. Het dak is opgebouwd uit steeldeck in combinatie met dakisolatie en een PVC-dakdichting,” vertelt projectmanager Leo Potters. “Voor het kantoorgedeelte startten we met een volledig ter plaatse gestorte betonkern van 26 m hoog, waartegen we een volledige staalstructuur voor de uitkraging bouwden. Aan

deze uitbouw monteerden we dan sandwichpanelen en aan de zijkant integreerden we volledige glazen gordijngevels. Binnen gebruikten we Gyprocwanden voor de verdeling van de kantoren en Gyprocplafonds. De vloerafwerking gebeurde deels in epoxy gietvloer en deels in parket.” Bolckmans voerde in samenwerking met BM Engineering de stabiliteitsstudie uit en door onder meer wekelijkse vergaderingen met de bouwheer, de

architecten en het coördinatiebureau slaagden ze erin de ontwerpplannen vrij vlot naar de bouwkundige uitvoeringsplannen om te zetten en de bouwwerf snel op te starten. “We startten de voorbereidingen voor de werf in januari 2014 en de grondwerken in februari en konden de werf opleveren eind september 2015, zoals opgelegd door de bouwheer,” sluit projectleider Potters af. “Ook tijdens de uitvoering waren er wekelijkse werfvergaderingen om de planning te kunnen aanhouden en waar nodig bij te sturen.” ❚

'UITKRAGENDE GLAZEN MODULE LICHTBAKEN VOOR VOORBIJRIJDENDE CHAUFFEURS'

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 11

Grensverleggende technologie voor uw lift

Betrouwbaar Veilig

Duurzaam Innovatief OTIS NV Kortrijksestraat 69A 8020 Oostkamp Telefoon: 050/50.23.80 Fax: 050/50.23.81

ONTDEK EEN NIEUWE STANDAARD IN LUXE CRUISES

Waardering voor uw werk uit zich op het eerste gezicht. Van professioneel uitgeruste vergaderzalen tot een vlekkeloos seminarie, achter elk audiovisueel totaalconcept schuilt een team van gepassioneerde ingenieurs. Vertrouwd met state-of-the-artaudiovisuele technieken hechten we veel belang aan opvolging en service. Zoals flexibele leasing- of huurformules. PLAY dimensioneert licht, geluid projectie tot verwondering van u ĂŠn uw klanten.

www.otis.com

en Seven Seas Explorer, het nieuwste vlaggenschip van luxerederij Regent Seven Seas, wordt het meest luxueuze cruiseschip dat ooit gemaakt werd (verwachte oplevering juli 2016). Zeer ruim en toch intiem, uitermate elegant en perfect ingericht om Regentâ&#x20AC;&#x2122;s topniveau naar ongekende hoogtes te brengen en een nieuwe standaard te worden voor ultra-deluxe niveau en all-inclusive service. Reis mee naar de mooiste plekken op aarde in uitzonderlijk ruime designer-suites, onderga een rijkelijk relaxerende spa-behandeling in de gerenommeerde Canyon Ranch SpaClub, geniet van het muzikale entertainment in een luxueuze lounge en proef de verrukkelijke culinaire topgerechten, dag of nacht. Zoals steeds bij Regent is ALLES INBEGREPEN, van een onberispelijke en persoonlijke service tot het comfort en de privacy van een ongelimiteerde vrijheid en ruimte. Voor alle verdere informatie en boekingen kan u terecht bij Cruise Travel in Antwerpen. Info en reservatie

www.playbiz.be

03/236.89.39

reservations@cruisetravel.be of bij uw reisagent

bouwen_feb14_halve_staand.indd 1

11/02/14 16:21

MOORSELE | nieuwbouw Deltalight

Participanten aan het woord OTIS –LEVERING EN PLAATSING LIFT

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Architect Aannemer

Delta Light, Moorsele Architectenbureau Govaert-Vanhoutte, Brugge Bolckmans, Hoogstraten

Participanten aan het woord EEG, DIVISIE ELECTRO ENTREPRISE – ELEKTRISCHE INSTALLATIE De EEG Group is een goed gestructureerde bedrijvengroep die een toonaangevende rol speelt op het vlak van technische installaties, vernieuwende technologieën, energiebeheer en operationeel beheer op lange termijn. De kern van deze groep is de NV EEG, die de divisies Electro Entreprise (Gullegem) en Van Braeckel (Sint-Martens-Latem) omvat. “Electro Entreprise werd opgericht in 1936 als een gespecialiseerd installatiebedrijf in elektrotechnieken,” zegt gedelegeerd bestuurder Karl Neyrinck. “Na verschillende overnames en de integratie van de firma Van Braeckel, een gevestigde waarde op het gebied van HVAC en sanitair, zijn we uitgegroeid tot een partner voor de integratie van alle gebouwentechnieken. De EEG Group telt vandaag vierhonderdvijftig gespecialiseerde technici en ingenieurs.” EEG, divisie Electro Entreprise, is actief in het ontwerp, de realisatie, installatie en het onderhoud van elektrische totaalprojecten voor kantoorgebouwen, utiliteitsbouw en industriële sites met focus op de zorgsector. Dankzij het klantgericht maatwerk, de erkenning in klasse 8, de ruime ervaring en de professionele en creatieve inzet van de tweehonderdtwintig medewerkers is deze divisie uitgegroeid tot een vooraanstaande speler op het vlak van elektrische installaties in West- en Oost-Vlaanderen. “We zijn verantwoordelijk voor het ontwerp en de implementatie van de volledige elektrische installatie in het nieuwbouwvolume van Delta Light,” vertelt de gedelegeerd bestuurder. “Onze projectleiding en studiedienst werkten nauw samen met de klant om een oplossing op maat voor dit prestigieuze project uit te werken. Zo moesten we onder meer zeer flexibel zijn voor de aansturing van de specifieke systemen voor verlichting in de toonzaal.” De EEG Group was ook betrokken bij de REO Veiling (Roeselare), SkylinE40 (Aalst) en het Berlaymontgebouw (Brussel) en bij verschillende zorgprojecten, zoals AZ Groeninge (Kortrijk), AZ Alma (Eeklo), het Jan Yperman Ziekenhuis (Ieper) en het ziekenhuis Maria Middelares (Gent).

Otis (Dilbeek/Oostkamp) is een Amerikaanse onderneming, in 1853 gesticht door de uitvinder van de veilige lift, Elisha Graves Otis. Otis België, met tweehonderdzeventig werknemers, produceert, installeert, moderniseert en onderhoudt liften, roltrappen en rolpaden. “Het zoeken naar een gepaste oplossing voor elk specifiek project is voor ons de grootste uitdaging,” stelt new equipment director Vicky De Moor. “We bespreken elk project met de klant en bieden een veilige en betrouwbare oplossing aan, of het nu gaat om een geavanceerd liftsysteem voor het hoogste gebouw ter wereld of een eenvoudige lift voor een bouwvolume met twee verdiepingen.” Otis leverde en plaatste een energiezuinige lift type GeN2 Comfort in de nieuwe kantoorruimte met showroom van Delta Light. “We hebben een tweetal weken aan deze opdracht gewerkt,” geeft De Moor aan. “We produceerden de lift in onze fabriek in het Franse Gien en monteerden die nadien op de werf. De lift heeft een inox-afwerking en eindklant Delta Light wil het plafond personaliseren met een eigen verlichting. Dit is een mooie referentie, die we dankzij onze effectieve en efficiënte benadering en de goede relatie met aannemer Bolckmans mochten uitvoeren.”

PATTYN ALBERT & CIE – SCHILDERWERKEN

Schildersbedrijf Pattyn uit Wevelgem stond in voor alle schilderwerken in de nieuwe gebouwen van Delta Light. “Onze opdracht omvatte het schilderen van de metaalstructuur in de bedrijfshallen en de schilderwerken in de kantoren, polyvalente ruimte en traphal,” vertelt bedrijfsleider Pedro Pattyn. “Het meest opvallende deel was, gezien de hoogte van 26 m, het verven van de buitengevels in architectonisch beton. Gelukkig hebben we veel ervaring met dergelijke werken en beschikken we over eigen hoogtewerkers.” Het schildersbedrijf was van maart tot augustus 2015 in verschillende fases met een ploeg van drie tot zes personen op de bouwplaats actief. Ze reinigden eerst de gevelelementen –goed voor 5.000 m²– met water onder hoge druk. Daarna brachten ze een kleurloze fixatie- en impregnatielaag aan, gevolgd door een tussenlaag en bovenlaag in matte, zwarte gevelverf. wOnder leiding van Pedro Pattyn, de kleinzoon van stichter Albert, richt dit familiebedrijf zich op particuliere en industriële projecten, maar evenzeer op opdrachten uit de openbare sector. “We voeren alle schilderwerken uit, maar ook de voorbereiding, zoals zand- of waterstralen, betonherstellingen,... Daarnaast zijn we ook actief in de nichemarkt van brandwerende en akoestische spuitpleister,” zegt de bedrijfsleider. “Recente referenties zijn het interieur van de Sint-Amanduskerk van Gullegem, de schilderwerken in de nieuwe gebouwen van Marie Méro in Aalter en het aanbrengen van brandwerende spuitmortel in de tunnel van de R11 in Borsbeek en Mortsel.”

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 13

Een duurzame werkomgeving is een gezonde werkomgeving

Gezondheid + Comfort + Energiebesparing = Colt Caloris • • • •

energiezuinig koelen én verwarmen in een systeem hoog rendement met warmtepomptechniek volledig individuele klimaatregeling per ruimte water als energiedrager

• • • •

onderlinge energie-uitwisseling gebruik thermische buffers laag geluidniveau geen technische ruimte nodig

Colt International nv Zandvoortstraat 1 B-2800 Mechelen Tel. (015) 28 60 80 www.coltinfo.be

MOORSELE | nieuwbouw Deltalight

Participanten aan het woord PLAY AV –VIDEOWALL Play AV, met hoofdzetel in Nazareth en filiaal in Brussel, is specialist in de verkoop, verhuur en installatie van audiovisuele producten en diensten voor kleine en grote ondernemingen. De firma van Dirk Verhellen is opgericht in 1998 onder de naam CD Acoustics en kreeg in 2003 haar huidige naam. Play telt vandaag vijfenveertig medewerkers. “We bieden op maat gemaakte audiovisuele oplossingen voor het inrichten van vergaderzalen, boardrooms, auditoria, showrooms, sportstadia en andere ruimtes aan,” zegt key account manager Mathijs Moortgat. “Naast de verkoop hebben we ook een grote rental afdeling voor audiovisuele toepassingen op onder meer beursstanden, bedrijfsevents en congressen.” Play AV leverde en plaatste een videowall met negen 55” Samsung monitoren in de nieuwe gebouwen van Delta Light. “De integratie van een videowall met uitstekende beeldkwaliteit en een strak design in een zeer architecturale ruimte zorgt voor een unieke beleving,” vervolgt Moortgat. “Bij deze toepassing waren verschillende diensten betrokken. Na de verkoop werkte onze eigen studiedienst het project technisch uit. We leverden immers niet alleen de schermen maar ook de volledige sturing met touchscreen. Naast het plaatsen van de schermen zorgde de programmeur ervoor, dat het systeem met een druk op de knop werkt.”

COLT INTERNATIONAL –ROOK- EN WARMTEAFVOER

Colt International (Mechelen), opgericht in 1931, is een familiale onderneming met vestigingen in vijfenzeventig landen wereldwijd. De Belgische vestiging telt tweeëndertig medewerkers en is gespecialiseerd in de ontwikkeling, productie en installatie van duurzame systemen voor een comfortabel en gezond binnenklimaat en een veilige omgeving. “We bieden oplossingen voor natuurlijke ventilatie, klimatisatie, buitenzonwering en brandveiligheid voor industrie- en utiliteitsgebouwen aan,” zegt product manager Patrick Janssens. “We zijn van oudsher actief in ventilatie. We focussen ons echter ook op de ontwikkeling van nieuwe systemen en technologieën voor andere toepassingen. Het aanbod omvat onder meer klimaatsystemen op basis van warmtepompen of adiabatische koeling voor industriehallen, technieken voor energieopslag, systemen voor het gebruik van de zon voor de productie van elektriciteit en ook rook- en warmteafvoer.” Colt International was verantwoordelijk voor de levering en plaatsing van een systeem voor rook- en warmteafvoer in de nieuwbouwvolumes van Delta Light in Moorsele. De specialist installeerde daarvoor twaalf geïsoleerde, persluchtbediende rookluiken type Apollo. “Brand kan nooit volledig voorkomen worden, maar het is van groot belang de risico’s zoveel mogelijk te beperken. Een rook- en warmteafvoersysteem (RWA-systeem) zorgt dat de brand niet onbeheerst uitbreidt, garandeert de mensen veilige vluchtwegen en zorgt tegelijk voor voldoende zicht voor de brandweer om de brandhaard te lokaliseren,” legt de product manager uit. “De Apollo is geschikt voor dagelijkse ventilatie en automatische rookafvoer bij brand en zorgt voor daglichtinval. Dit systeem bestaat uit een corrosievaste aluminium constructie. De ventilatieluiken met geïsoleerde aluminium sandwichpanelen of transparante polycarbonaatplaten zijn opgehangen in een frame van geëxtrudeerde aluminium profielen. De afdichting bestaat uit EPDM-profielen.” Andere referenties van Colt International zijn Efico in Zeebrugge, BMW Grégoire in Puurs en BMW Ginion in Waver, Copagro in Temse, AFT in Oelegem, Albi in Estaimpuis, Dieteren in Erps-Kwerps, CIAC in Gent en L’écluse in Evergem.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 15

Funderingen • • • • • •

Funderingsputten elke Ø tot 270cm Grondverdringende Schroefpaal Verbuisde Boorpaal Micropaal - Soilmix Boorpaal grote Ø Vibropaal

Beschoeiingtechnieken • • • •

Secans- en Tangenspalenwanden Berlinerwanden Damwanden Soilmixwand (CSM)

Diversen • • • • • •

Uitgraven boor-/buispalen Bovenleidingsmassieven voor trein & tram Gasontspanningsputten Onderschoeiingstechnieken Grondankers Verliesputten

Lameire Funderingstechnieken NV Industrielaan 4 - BE-9900 Eeklo

T +32(0)9 379 72 77 F +32(0)9 379 72 78

www.lameireft.be info@lameireft.be

GEEL | Yellow Park

Tekst | Tim Janssens Beeld | LTF

Extra winkelplezier in Geel dankzij Yellow Park Langs de druk bereden Antwerpseweg in Geel verrijst met Yellow Park een nieuw retailpark, liefst 13.200 m² groot. Uiteindelijk zullen tien handelszaken er hun intrek nemen in commerciële units met een neutrale, maar zelfbewuste architectuur en een functionele inrichting. Onlangs openden de eerste winkels hun deuren. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 17

ALGEMENE BOUW- EN BETONWERKEN

BETONKELDERS

ALLE SCHRIJN- EN TIMMERWERKEN

RAMEN EN DEUREN IN PVC, ALUMINIUM OF HOUT RENOVATIE EN NIEUWBOUW

H. Heymanstraat 18 - 3920 Lommel Tel. 011/54 42 95 - Fax 011/ 55 16 25

1590486_Mertens.indd 1

15-09-15 16:29

Gerard Mercatorstraat 24 I 3920 Lommel I info@derdaele.be

Tel. 011 805 500 I www.derdaele.be

Derdaele-adv-190x137mm.indd 1

14/09/15 08:44

GEEL | Yellow Park

Door haar interessante ligging langs de E313 tussen Hasselt en Antwerpen en het Albertkanaal profileert de stad Geel zich als een aantrekkelijke woon-, werken winkelomgeving. Met de bouw van Yellow Park bestendigt ze deze sterke reputatie. Het nieuwe retailpark bestaat uit tien geschakelde winkelruimtes, verdeeld over drie vlot bereikbare gebouwen met een strategische inplanting. Samen met de aanpalende winkels van Toychamp, Vio, Abitare en Maxi Zoo vormt Yellow Park een retailcluster van meer dan 18.000 m². Parkeren kan er in de ondergrondse parking onder units 8, 9 en 10, voor de deur (279 plaatsen) of in de nabije omgeving (348 plaatsen). “Gemak, beleving en plezier primeren. Yellow Park is gefundeerd op vier pijlers: kwaliteit, aantrekkelijkheid (mix van retail- en toonzaalconcepten en een verscheidenheid aan oppervlaktes en indeling), uitstraling (uniek landmark tussen de bestaande gebouwen) en zichtbaarheid en toegankelijkheid (hotspot voor shoppers dankzij hoge gevels en aantrekkelijke architectuur),” vertelt Leo Ooms van LTF, een van de grootste onafhankelijke verdelers van Porsche- en Mercedes-wagens die er fors in investeerde en er zelf ook een nieuwe showroom liet bouwen. “Ons gebouw bevat eveneens kantoorruimte en een werkplaats met de nieuwste testapparatuur. We kunnen er 150 wagens tentoonstellen, maar werken net zo goed op bestelling, met erg korte levertijden.”

NIET SCHREEUWERIG Eenvoud als verfijning en stijlvolle soberheid, dat zijn de principes die de gebouwen en de units van Yellow Park huldigen. Ze worden casco afgeleverd en kunnen dus volledig naar eigen smaak ingericht worden door de huurders. Het ontwerp is van de hand van Sofie Ooms architects. “De gebouwen bestaan uit een staalstructuur en een invulling met strakke, witte betonpanelen,” vertelt Patric Derdaele van hoofdaannemer Derdaele+. “Ze komen dus allerminst schreeuwerig over, en dat is uiteraard ook de bedoeling. Aangezien we voorgespannen welfsels met overspanningen tot 16,5 meter gebruikt hebben, is het aantal kolommen beperkt gebleven.”

'YELLOW PARK BESTAAT UIT TIEN GESCHAKELDE WINKELRUIMTES, VERDEELD OVER DRIE VLOT BEREIKBARE GEBOUWEN MET EEN STRATEGISCHE INPLANTING'

KORTE UITVOERINGSPERIODE Derdaele+ kreeg een strakke planning opgelegd. Minder dan drie maanden na de ondertekening van het contract moest de nieuwe showroom van LTF al klaar zijn. “We hebben dan ook niet blok per blok gewerkt, maar eerder simultaan. De afwerking van blok A ging gepaard met de bouw van blok B en C. Terwijl we blok A bereikbaar moesten maken voor klanten, moesten we dus eveneens werfverkeer naar blok B en C zien te organiseren,” legt Derdaele uit. “Gezien de hoge grondwaterstand was de bouw van de ondergrondse parking ook geen lachertje. We hebben er 127 trekpalen met zware wapening geplaatst. Hoe dan ook is Yellow Park de grootste opdracht in de geschiedenis van ons

bedrijf. De uitstekende ligging van het complex gaf ons de gelegenheid om al ons kunnen te tonen: een snelle manier van werken met eigen mensen, waarbij we alles in eigen beheer doen (inclusief rioleringswerken en grondwerken). Elk jaar proberen we enkele grootschalige projecten tot een goed einde te brengen, maar dit was dus toch wat bijzonders.” ❚

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever LTF, Geel Architect Sofie Ooms architects, Retie Aannemer Derdaele+, Lommel

Participanten aan het woord MERTENS –BETON- EN METSELWERKEN "Wij voerden in Yellow Park alle metselwerken uit en stonden er ook in voor verschillende betonwerken," blikt Georges Mertens, medezaakvoerder van familiebedrijf NV Mertens (Lommel) terug. "Die metselwerken omvatten vooral twee liftkokers en diverse interne scheidingsmuurtjes. Voor de derde liftkoker, in de winkelruimte, hebben we ter plaatse gestort glad beton gebruikt. Dat was zo gevraagd, om het strakke uitzicht te bekomen." Mertens plaatste ook de grote parkeerkelder. "Betonnen kelders zijn één van onze drie specialiteiten, naast algemene bouwwerken en schrijnwerk. We maken in eigen huis ramen in zowel pvc als in aluminium. Daarmee bedienen we vooral de renovatiemarkt, waar we veel werken uitvoeren in opdracht van de Vlaamse huisvestingsmaatschappij." Kenmerkend voor Yellow Park was de fasering, waarbij Mertens naar Geel oprukte telkens hoofdaannemer Derdaele+ een eind verder was gevorderd in één van de drie gebouwen. "Die flexibiliteit is één van onze troeven," merkt Mertens op. Zijn vader Jacobus stichtte de onderneming halverwege de jaren vijftig. Nu leiden hij en zijn broers Jacky en Johan er een team van 42 medewerkers. "We mikken vooral op opdrachten in eigen regio," zegt hij. Dat blijkt ook uit het palmares, met daarop namen zoals dokterspraktijk Zorgpoort tegenover de kerk van Lommel en de Kattenbosschool en de Sportacademie in dezelfde stad.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 19

BILZEN | Stedelijke openbare bibliotheek

Tekst | Tim Janssens Beeld | ADEMarchitecten

Multimediaal kennis vergaren in Bilzense belevingsbibliotheek In een ver verleden waren gemeentelijke openbare bibliotheken stoffige, ongezellige gebouwen of donkere kamers vol anonieme boekenrekken. De integratie van lees- en kinderhoeken betekende op veel plekken al een enorme verbetering, maar Bilzen zette een aantal stappen verder. Sinds kort kunnen alle belangstellende er terecht in een piekfijn ingerichte, multimediale belevingsbibliotheek met een mix van thematische paviljoenen en open ruimtes. Iets oudere muziekliefhebbers die het lokale rockfestival (Jazz Bilzen) nog persoonlijk gekend hebben, zullen het beamen: Bilzen is een plek waar je cultuur kan opsnuiven. Om dit ook in de toekomst mogelijk te maken, besloot de stad om vrijetijdscentrum De Kimpel grondig te renoveren en uit te breiden. De eerste fase van dit ambitieuze plan omvatte de bouw van een nieuwe bibliotheek. “De bestaande was verouderd, zowel qua concept als qua gebouw,” vertelt Maarten Van Eyck van ADEMarchitecten. “De lichtende woorden van de bibliothecaris zullen me altijd bijblijven: ‘Een bibliotheek is niet zomaar een opslagplaats voor boeken, maar moet vooral beleving creëren.’ Het was aan ons om deze vooruitstrevende visie om te zetten in de praktijk en een heuse belevingsbibliotheek te ontwerpen.”

THEMATISCH INGEDEELD De bibliotheek is opgevat als een open ruimte die plaats biedt aan vijf paviljoenen met een eigen thematisch-conceptuele inrichting. Een eerste paviljoen aan

de inkom is logischerwijs gewijd aan muziek, terwijl het aanpalende ‘cyberpaviljoen’ veel futuristischer is ingekleed. Een andere zone heeft ‘lifestyle, sport en beweging’ als thema en is uitgerust met een aan het plafond hangende kast die bijdraagt aan de creatie van een zenruimte. Het gedeelte dat gewijd is aan ‘kunst’ bevat dan weer een kast met de vormgeving van een Mondriaanschilderij, inclusief een tablet waarmee je werk van lokale kunstenaars kan bekijken en eventueel zelfs kan uitlenen. “Je vindt er met andere woorden een aantal zaken die je in andere bibliotheken niet tegenkomt, zoals de grote tablet in de afdeling ‘toerisme’ waarop je onder meer leuke tweets van reizende Bilzenaars kan lezen,” vervolgt Van Eyck. “De kinderhoek is opgevat als een abstract bos: de treurwilg die je er door het raam ziet, is doorgetrokken in het interieur –het plafond fungeert als kruin, het meubilair als takken en de schuin geplaatste kasten als desoriënterende entiteiten die het boeiend maken om op ontdekking te gaan. Zelfs de toiletten zijn terdege onder handen genomen: in plaats van te opteren voor koele betegeling

De nieuwe bibliotheek van Bilzen is opgevat als een open ruimte die plaats biedt aan vijf paviljoenen met een eigen thematisch-conceptuele inrichting.

20 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

BILZEN | Stedelijke openbare bibliotheek

'DE NIEUWE BIBLIOTHEEK IS ZOWAT EEN PUBLIEKE HUISKAMER VOOR DE BEWONERS VAN BILZEN'

Bij het binnenkomen geeft de bibliotheek haar geheimen nog niet meteen prijs. Door de veelheid aan verschillende ruimtes daagt ze de bezoekers uit om op ontdekking te gaan. is de muur van de mannenwc’s bekleed met een grote foto van een bos, waardoor ze het gevoel hebben dat ze plassen in de vrije natuur. De vrouwenwc’s hebben rozenblaadjes als thema, en in het mindervalidentoilet hebben we op het plafond een fotoprint van een hemel met wolkjes aangebracht. Kortom: de beleving wordt overal doorgetrokken, en de uitwerking ervan kostte zeker niet meer dan een traditionele afwerking.”

PRIKKELENDE ONTDEKKINGSTOCHT Bij het binnenkomen geeft de bibliotheek haar geheimen niet meteen prijs. Door de veelheid aan verschillende ruimtes daagt ze de bezoekers uit om op ontdekking te gaan. “Dat is uiteraard de bedoeling: een bezoek aan de bibliotheek moet prikkelen, en dat bij mensen van alle leeftijden. De nieuwe bibliotheek is zowat een publieke huiskamer voor de bewoners van Bilzen, een huiselijke plek met een zeer hoge afwerkingsgraad,” geeft Van Eyck aan. “Hoe dan ook was dit voor ons een uitermate boeiende opdracht. Enerzijds moesten we de paviljoenen een eigen identiteit verlenen (karakteristieke sfeer en materiaalgebruik), anderzijds kwam het er toch ook op aan om qua materiaalgebruik en vormgeving een rode draad vinden en de bibliotheek als geheel de nodige samenhang te geven (parketvloer met zwart-witcombinaties). Ze is immers veel meer dan een verzameling paviljoenen. Net als elke andere bibliotheek biedt ze ook plaats aan ontmoetingsplekken of stilteruimtes waar jongeren bijvoorbeeld kunnen komen studeren.”

EÉN GROTE RUIMTE Hoewel de bibliotheek dus heel wat bijzondere hoekjes en kantjes heeft, vormt ze structureel gezien één grote ruimte (betonconstructie met paddenstoelvloer en twee trappartijen). “De architecten wilden geen onderhangende balken omdat die vaak voor ruimtelijke versnippering zorgen, waardoor we toch te maken hadden met serieuze overspanningen,” vertelt Paul Driesen, gedelegeerd bestuurder van hoofdaannemer Driesen. “Aangezien de bibliotheek verwarmd wordt door de bestaande, overgedimensioneerde cv-installatie van het cultureel centrum, was het ook erg belangrijk om de constructie zo luchtdicht mogelijk af te werken. ›

Beleving is het sleutelwoord in de nieuwe bibliotheek van Bilzen.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 21

B.V.B.A VLOERWERKEN Bèrke Eerlings Janssen

Oude Kerkstraat 46 3950 Bocholt Tel. 0479 / 46 59 53 Fax 089 / 46 28 49

− Interieurbouw − Parket en laminaat − Wandenbouw − Dressings − Plafondwerken − Gyproc werken − Gevelbekleding

COOMS

COOMS INTERIOR PROJECTS - INTERIEURSCHRIJNWERK PA R K E T V L O E R E N

Vanvinckenroye Patrick www.quercus-pr.be info@quercus-pr.be

COOMS bvba Vaartstraat 30 3600 Genk www.cooms.be

T: 0477 511 715 F: 089 76 08 93 jc@cooms.be

Toonzaal te bezichtigen op afspraak Hayenhoek 124 te Neerpelt

0032/496.94.49.61

BILZEN | Stedelijke openbare bibliotheek

De wanden zijn deels opgebouwd uit geïsoleerde houtskeletstructuren (FJI-liggers). De gevel is dankzij de integratie van grote raampartijen behoorlijk transparant. De gesloten gedeeltes zijn bekleed met vezelcementplaten. We stonden overigens niet enkel in voor de ruwbouw, maar ook voor de afwerking. Al bij al is de bouw goed verlopen, al heeft de lemige ondergrond in het begin voor enig oponthoud gezorgd. We hebben dit opgelost door een paalfundering te plaatsen en de bodem te stabiliseren met kalk. Conclusie: een mooi project met de nodige complexiteit, precies zoals we het graag hebben.” ❚

Participanten aan het woord COOMS INTERIOR PROJECTS – INTERIEURSCHRIJNWERK Het prachtige, op maat gemaakte interieurschrijnwerk in de nieuwe bibliotheek van Bilzen is van de hand van Cooms Interior Projects (Genk). “Cooms Interior Projects is gespecialiseerd in decoratief maatschrijnwerk. Wij leveren en plaatsen de volledige inrichting van kantoorinterieurs, binnendeuren, dressings, gordijnkasten, keukens en badkamers. Daarnaast kan Cooms ook instaan voor de plaatsing van plafonds, wanden en specifieke afwerkingsloten. Tot slot leggen we ons toe op winkelinrichtingen voor ketens met meerdere verkooppunten. Dit kunnen zowel nieuwe uitvoeringen als alle mogelijke herstellingen en/of vervangingen zijn,” vertelt Johan Coenen. “We helpen architecten en projectontwikkelaars bij de uitvoering van hun interieurconcepten. Cooms is een uitvoerder die meedenkt en die zijn algemene kennis inzake houten glasproducten graag ter beschikking stelt. Wij gebruiken voor de inrichtingen zowel hout (fineer, massief, gelakt) als metaal, inox, aluminium, MDF en glas. Voor sommige projecten komt alleen hoogwaardig materiaal in aanmerking, voor andere projecten ligt de focus dan weer op functionaliteit en kostprijs.”

BÈRKE EERLINGS-JANSSEN –VLOER- EN TEGELWERKEN Bvba Berke Eerlings-Janssen Vloerwerken (Bocholt) bracht de vloerbetegeling als de wandtegels aan in de bibliotheek van Bilzen. "We gebruikten er keramische vloertegels van 60 x 60 cm, in twee verschillende kleuren," blikt Albert Eerlings terug.

Zelfs een toiletbezoek maakt indruk. Mannen hebben er het gevoel dat ze plassen in de vrije natuur.

Participanten aan het woord QUERCUS-PR –PARKETVLOER Het interieur van de nieuwe bibliotheek van Bilzen is tot in de puntjes afgewerkt. De vloerafwerking in lamel op kant (hoogkantparket) speelt hierbij een belangrijke rol. “Het gaat om een volume van ongeveer 1.000 m²,” vertelt Patrick Vanvinckenroye van Quercus-pr (Neerpelt), dat de parket leverde en plaatste. “De vloer heeft een strakke en lineaire, maar toch ook warme uitstraling, doordat hij is bekleed met 25 centimeter lange en één centimeter brede latjes, gelegd in verticale banen. Door de aanwezigheid van twee trappen en enkele rampen voor rolstoelgebruikers, die we eveneens gemaakt hebben, werd het soms echt precisiewerk om het parket overal naadloos te laten doorlopen. We hadden eerder al met aannemer Driesen samengewerkt voor de vloerbekleding van een aantal woonzorgcentra (eveneens in lamel op kant), vandaar dat hij ook voor deze bibliotheek bij ons aanklopte.”

Dit familiebedrijf is met startdatum in januari 2001 nog vrij jong, maar kan toch al bogen op vele jaren ervaring. Een groot deel van die ervaring, 47 jaar om precies te zijn, zit gebundeld in de persoon van Albert Eerlings, die de zaak leidt, met zijn zoon Dieter en zijn schoonbroer Valere Janssen als medezaakvoerders. Daarnaast hebben ze vier medewerkers in loondienst. Albert neemt de hele administratie ter harte, van offertes over planning, opvolging en facturatie tot voor- en nacalculatie. Dieter en Valere geven leiding op de bouwplaatsen en staan samen met de medewerkers in voor de nauwkeurige uitvoering van de werken. Naast wanden vloertegels is het bedrijf gespecialiseerd in het plaatsen van trappen in zowel natuursteen als in keramiek. Recente referenties zijn de Mariaschool in Neerpelt, hulpverleningsorganisatie Daidalos in Houthalen, de BMW-toonzalen Van Osch in Hasselt en Belien in Neerpelt, centrum voor begeleid wonen De Meander in Dilsen-Stokkem, de renovatie van het sanitair van het domein van Bokrijk, de rusthuizen Sint-Jozef in Neerpelt en Sint-Barbara in Herselt, dienstencentrum Ter Engelen in As en grootkeuken Trabajo bij Arbeidskansen Ter Engelen in Bilzen.

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever stad Bilzen Architect ADEMarchitecten, Hasselt Hoofdaannemer Driesen, Overpelt

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 23

DE PEN PLAATSNAAM | Projectnaam

24 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

DE PEN

Leo Van Broeck, zaakvoerder Bogdan & Van Broeck, voorzitter FAB en professor KU Leuven

Woonomgevingen verdichten Eerst dank ik Olivier Carrette voor het doorgeven van De Pen. Enkele jaren geleden kruisten we nog de degens in debatten over de toestand van bebouwd en verkaveld Vlaanderen. Intussen zijn onze destijds nogal tegengestelde opinies door de geschiedenis achterhaald. Vlaanderen staat stil. We zijn Europees recordhouder in uren file per werknemer en in kilometer wegenis en infrastructuur per woning. Bouwvakkers zijn twee keer zo lang onderweg naar de bouwplaats dan tien jaar geleden. Vlaanderen rijdt per jaar 4 miljoen dieren dood. Een migrerend landdier kruist om de 300 meter een weg. Goed openbaar vervoer is in ons versnipperd woonmodel onmogelijk. Wereldwijd woont meer dan 55% van de bevolking in steden, in Vlaanderen is dat minder dan 30%. Ons land heeft de op twee na hoogste bevolkingsdichtheid in Europa. Omdat Vlaanderen meer dan 32% van zijn oppervlakte heeft bebouwd, heeft het, gemeten binnen die bebouwde fractie de op twee na laagste dichtheid van Europa! Geen enkele regio heeft zoveel grond op een dergelijke versnipperde manier vermorst. Economisch kost dit fortuinen. Het geld ontbreekt om 6.500 kilometer kapotte Vlaamse rioleringen te repareren. Ons energieverbruik per eenheid van BNP is bij de hoogste in Europa. Nochtans zijn de meeste componenten van dat energieverbruik normaal, op twee na: mobiliteit en de verwarming van vrijstaande bebouwing. Dat meerverbruik kost Vlaanderen

5 miljard euro per jaar. Tegelijk verbeteren energiebesparing of groene technologie slechts in zeer beperkte mate onze duurzaamheid. Een passieve 'ecologische' vrijstaande woning op een auto-locatie in het buitengebied heeft een carbon footprint 2,5 keer groter dan een niet-geïsoleerde negentiende-eeuwse woning in de stad. Onze toekomst zal dus stedelijk zijn of niet zijn. Het goede nieuws is dat de verdichting en krimp van onze bebouwde oppervlakte de meest rendabele vastgoedoperatie is die we voor de volgende decennia kunnen bedenken. Als we nog woonuitbreidingsgebieden aansnijden, dan mag dit enkel in of nabij bestaande, verdichte kernen en nabij openbaar vervoer, met dichtheden van 50 à 100 woningen per hectare, en alleen indien we in de periferie evenveel bebouwde oppervlakte terug omzetten in natuur. Door de transfer van ontwikkelingsrechten te combineren met nieuwe regelgeving met hogere dichtheid kan de overheid zorgen voor hogere grondwaardes, deels om goed betaald te kunnen onteigenen waar men moet ontsnipperen en deels om de vastgoedsector rendabel te laten verdichten. De neuzen staan eindelijk in dezelfde richting: verdichten èn natuur bijmaken is goed voor onze mobiliteit, voor ons milieu, voor de staatskas en voor onze bouwen vastgoedsector.

Ik geef de pen door aan Peter Swinnen, Vlaams Bouwmeester 2010-2015 ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 25

KORTRIJK | Utility2Build

Tekst | Nick Vanderheyden Beeld | Utility2Build

NIEUW TOTAALEVENT UTILITEITS- EN PROJECTBOUW COMBINEERT BESTE VAN TWEE WERELDEN Nog maar net rondde de organisatie van Architect@Work, de beurs die onlangs plaatsvond in Kortrijk en Luik, haar fel gesmaakte vakexhibitie af. Toch komt Kortrijk Xpo nu al op de proppen met een nieuw totaalevent. Het eventteam doopte zijn nieuwe initiatief Utility2Build en richt zich op bouwheren binnen de utiliteits- en projectbouw. Het idee ontstond vanuit de vraag in de markt naar een professioneel contactplatform dat concrete antwoorden biedt op de specifieke noden in de sector. De eerste editie vindt op woensdag 23 en donderdag 24 maart, telkens van 13u tot 20u, door in hal 4 van Kortrijk Xpo.

26 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

KORTRIJK | Utility2Build

Het probleem met bestaande initiatieven die focussen op het contact tussen bouwheren en mogelijke (ver)bouwpartners is dat ze zich te weinig richten op de specifieke noden in de utiliteits- en projectbouw, hoewel ze voldoende aandacht hebben wat betreft netwerken, nieuwe materialen en nieuwe technieken. "Vaak komt in dit type expo's het (ver)bouwaspect te weinig aan bod,", vertelt exhibition manager Peter Vanbrackel. "Daarnaast ligt de klemtoon of op networking, of op producten en diensten zonder voldoende evenwicht tussen beide facetten van het beursgebeuren. Bovendien stelt de organisatie vaak een particuliere inslag voorop, wat geen soelaas brengt voor bouwheren van grotere bouwen renovatietrajecten."

OVERKOEPELEND PLATFORM Het doel van het nieuwe evenement is zodoende als ontmoetingsplaats binnen deze markt te fungeren. Het overkoepelend podium reikt een geschikte gelegenheid aan waarin bezoekers en standhouders elkaar kunnen vinden in toekomstige projecten via networking en kennisoverdracht. Daarnaast beantwoordt het de specifieke noden in de sector en focust het onder de baseline 'Utility Building Tomorrow' exclusief op innovatieve producten, materialen en technieken en op toepassingen en diensten op de markt. "Zo is deelname voorbehouden aan fabrikanten, exclusieve invoerders en verdelers van materialen voor ruwbouw,

buitenafwerking, binnenafwerking en technieken, naast architectenbureaus, ingenieurs- en studiebureaus en aannemers klasse 5 tot 8. Voor deze bouwpartners nodigen we zeer gericht bouwheren uit zes kernsectoren binnen de utiliteits- en projectbouw uit: overheid, gezondheidszorg, onderwijs, retail, kantoren en hospitality."

KADER Om het contact tussen bouwheren en bouwpartners extra te optimaliseren, wordt de bouwheer doorheen compacte en uniforme modules geleid. "Via de keuze tussen deze modules ontstaat een innovatieve lay-out van dit nieuwbakken verzamelpunt voor know-how en aanbieders. De uniformiteit in constructie, belettering en verlichting van de standen laat de genodigden makkelijker toe om alle standhouders te ontdekken. Exposanten krijgen zo de kans om op slechts twee dagen hun producten en diensten voor te stellen aan de voor hen gewenste bouwheren. Tevens zijn er ontmoetingsmogelijkheden buiten de standen om in de vorm van seminaries en workshops."

PRAKTISCH Utility2Build vindt op 23 en 24 maart 2016 telkens van 13 tot 20 uur plaats in hal 4, een locatie die makkelijk toegankelijk is via Xpo Noord en Xpo Zuid. Toegang is gratis mits voorregistratie via de website. â?&#x161;

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 27

MODERN DESIGN OP EEN HOUTEN DRAAGCONSTRUCTIE.

EEN ZUIVERE HOEK MET ALUCOBOND ® 3A Composites GmbH Alusingenplatz 1 78224 Singen, Duitsland Tel +32 471 42 23 22 luc.ameys@3AComposites.com www.alucobond-op-hout.be

STRUCTURES FOR LIFE

Democo staat synoniem met ‘Partner in Design & Build’. Van bij de start van een project denken we mee met klant en ontwerper. Via die synergie optimaliseren we het gebouwconcept met als doel binnen timing en budget een kwalitatief gebouw op te leveren. Daartoe reiken we in de ontwerpfase creatieve en innovatieve oplossingen aan. De duurzaamheidslat mag daarbij hoog liggen: de passiefstandaard of nulenergie-gebouwen zijn ons niet vreemd. Tijdens de uitvoering staat ons team garant voor snelheid en kwaliteit, zonder daarbij de focus op kostenbeheersing uit het oog te verliezen.

bouwprojecten renovatie DBFM & PPS projecten duurzame gebouwen totaaloplossingen Foto: nieuwe kantoren EEBIC Realisatie bouw: Democo nv

DEMOCO NV Tour & Taxis Havenlaan 86C 1000 BRUSSEL democo@democo.be www.democo.be

ANDERLECHT | Eebic-bedrijvencentrum

Tekst | Simon Schreurs Beeld | Eebic

PASSIEFKANTOOR EEBIC IN SNELTREINVAART GEBOUWD In oktober wordt het Eebic bedrijvencentrum in Anderlecht opgeleverd. Het gebouw is het resultaat van een intensieve design & build-samenwerking tussen architectenbureau Styfhals & Partners en hoofdaannemer Democo. De beperkingen in tijd en ruimte bepaalden het uitdagend karakter van deze opdracht.

Het cortenstaal geeft het gebouw een industrieel uitzicht. Eebic organiseerde een wedstrijd om uit te maken welke onderneming gestalte mocht geven aan zijn nieuwe bedrijvencentrum. Het stelde daarbij een zo laag mogelijke energetische voetafdruk voorop. Democo Brussel en Styfhals & Partners dienden in samenwerking met Ade als enige partij een ontwerp volgens de passiefstandaard in. Dat kwam als winnaar uit de bus. Het bouwteam kreeg de moeilijke opdracht om in amper één jaar tijd een volledig

afgewerkt kantorencomplex te bouwen. Joke ibens ontwierp het project en verzorgt de werfopvolging, in opdracht van Styfhals & Partners. Studiebureau Crea-Tec stond in voor de studie speciale technieken.

VERDEEL EN HEERS De korte bouwtermijn was geen sinecure. “Gezien de tijdsdruk hebben we in de eerste plaats getracht zoveel mogelijk te prefabriceren,” stelt Kevin De

Neve, projectleider bij Democo. “Voor dit project zijn we ook gefaseerd te werk gegaan. In drie fasen trokken we het gebouw op. In plaats van traditioneel eerst de volledige ruwbouw op te trekken en daarna de afwerking te verzorgen, werd hier elke fase afzonderlijk klaargemaakt. We startten meteen met het buitenschrijnwerk en andere technieken, waarmee normaal pas veel later in het bouwproces wordt begonnen. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 29

Liften en roltrappen

Verleent service volledig naar uw wens Van elke 10 nieuwe liften die in Europa worden geïnstalleerd, is er één van Orona. Wereldwijd zijn er 250.000 liften met Orona-technologie.

Ventilatie Ventilation

Eerste liftfabrikant ter wereld met certificaat voor milieuvriendelijk ontwerpen (ISO 14006).

Dezelfde professionals, nieuwe naam. www.coopman.orona.be

Coopman Orona Hoofdzetel : Mannebeekstraat 3, 8790 Waregem Tel +32 56 358 580 Brussel : Tel +32 2 569 62 49 Antwerpen : Tel +32 3 501 35 54 info@coopman.orona.be

ALLE TOEPASSING VAN VENTILATIE, VERWARMING EN AIRCONDITIONING

De Fierlantstraat 68, 1190 Brussel project@isbventilation.be www.isbventilation.be Tel. 02 533 26 11

ANDERLECHT | Eebic-bedrijvencentrum

Architectenbureau Styfhals & Partners deelde het gebouw op in twee volumes die het zo positioneerde dat beide volumes een ideale oost-westoriëntatie verkregen.

'DE RUWE AANBLIK VAN HET CORTENSTAAL PAST GOED IN DE INDUSTRIËLE OMGEVING' Dat leidde ertoe dat fase 1 nagenoeg klaar was, terwijl we voor fase 3 amper aan de kelder waren begonnen. "Deze manier van werken vormde een grote uitdaging voor onze studiebureaus Establis en Stubeco, die de stabiliteit voor hun rekening namen," gaat De Neve verder. “In elk geval was deze fasering cruciaal om het hele project binnen de opgelegde termijn rond te krijgen”. Naast de tijdsdruk vormde ook de werfruimte een uitdaging. De Neve: “Ons werkterrein was behoorlijk krap, aangezien we rondom het gebouw slechts vijf meter stockageruimte hadden. Verder stond er op het terrein ook een hoogspanningsmast, waarvan de kabels over de bouwzone liepen. Dat bemoeilijkte de bouwwerken. Door de fasering konden we de bouwput deels gebruiken als stockageruimte en als opstelplaats van de mobiele montagekraan.

CORTENSTAAL VOOR EEN INDUSTRIËLE AANBLIK Architectenbureau Styfhals & Partners deelde het gebouw op in twee volumes waarvan de breedte voortkomt uit een optimale bouwdiepte voor burelen. Het positioneerde deze volumes zo dat ze een ideale oost-west oriëntatie verkregen. De noorden zuidgevel zijn uitgewerkt als blinde gevels om zowel het warmteverlies in de winter als de oververhitting in de zomer te beperken. Ook het hoogteverschil van het terrein boog het architectenbureau tot een voordeel om. Het bracht het gebouw een half niveau hoger waardoor het is verheven ten opzichte van het straatniveau. Daardoor kon ook de diepte van de parking beperkt worden. Door het koppelen van de publieke ruimtes kan het bedrijvencentrum multifunctioneel gebruikt worden –bijvoorbeeld voor feesten– zonder

de werking van het gebouw te verstoren. De keuze van het gevelmateriaal is een essentieel element van het project. De ruwe aanblik van cortenstaal past perfect in de industriële omgeving.

TOPISOLATIE VAN BELGISCHE MAKELIJ De Neve: “Democo is een vaste waarde in de kantorenbouw. Dankzij onze doorgedreven ervaring in passiefbouw konden wij als enige deelnemer Eebic een passiefbouw aanbieden. De samenwerking met het Waalse bedrijf Her-Win heeft ons ook geen windeieren gelegd want deze fabrikant van buitenschrijnwerk weet passieframen te realiseren waarvan de raamkaders een van amper 0,5 W/m²K halen. De ramen van Her-Win zijn immers volledig gelijmd waardoor van puntkoudebruggen nauwelijks sprake is. ❚

Het gebouw telt in totaal 230 raamkaders.

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever Eebic, Anderlecht Ontwerp Styfhals & Partners, Machelen Hoofdaannemer Democo, Brussel

Participanten aan het woord ISB VENTILATIE –HVAC EN SANITAIR ISB Ventilatie (Vorst) is met zijn zestig jaar ervaring geen nieuwkomer op de HVAC-markt, maar nieuwe bouwmethodes zoals het passiefbouwprincipe blijven het bedrijf uitdagen. "Een passiefbouw heeft niet alleen invloed op het ontwerp, maar uiteraard ook op de aard van de technische installaties," vertelt algemeen directeur Carl De Vos. “De installatie omvat twee kleine ketels van 60kW, wat zeer weinig is gezien de grootte van het gebouw. Waar vroeger ketels met een vermogen van vijf keer zo groot nodig waren om een gebouw van dergelijke omvang te verwarmen, is het nu mogelijk dit met twee kleine exemplaren te doen, in dit geval door ze te combineren met een luchtgroep van 12.000 m³/u, met indirecte adiabatische koeling van GEA Happel.” Projectleider Kris Swaelens: "ISB Ventilatie voorzag ook in parkingventilatie en een warmtepomp voor het datalokaal. Voor het gebouwbeheersysteem is geopteerd voor het open systeem van Trend, een merk van systemen dat ISB zelf programmeert, installeert en op de markt verdeelt. Het sanitaire gedeelte omvatte de installatie van de nodige douches, toiletten, haspels en regenwaterafvoer voor het 3.700 m³ grote gebouw."

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 31

Getting you there

Veel meer dan een leasingwagen alleen. Met Athlon kiest u voor een betrouwbare adviseur, partner en innovator voor al uw leasing- en mobiliteitsbehoeften. We zijn een internationale speler met met kantoren in 10 Europese landen en partnerships in nog eens 10 andere landen.Athlon is 100% dochter van DLL (Rabobank Groep). Onze formules bieden u vernieuwende, voordelige en duurzame oplossingen. Flexibel en milieubewust omgaan met vervoer? Kom alles te weten over Flexdrive, Bikelease, de Athlon Mobility Card en zoveel meer. Klaar om een glimlach te toveren op uw gezicht ĂŠn dat van uw leaserijders? U betaalt er geen euro meer voor.

www.athlon.com

ANDERLECHT | Eebic-bedrijvencentrum

Tekst | Simon Schreurs Beeld | VTP Versteeg

Gevelbekleding in cortenstaal Styfhals & Partners koos voor een gevel in cortenstaal omwille van het industriële uitzicht. Het Nederlandse bedrijf VPT Versteeg (Heusden) stond in voor de aanlevering en plaatsing van deze gevelbekleding.

“VPT Versteeg is een producent van metalen gevelsystemen en paneelvormen, actief in Nederland en in Vlaanderen,” vertelt directeur Peter Moser. “Wij bieden een aantal standaardgevelsystemen aan in metaal, hoofdzakelijk dan in aluminium of staal, maar ook in RVS en cortenstaal. Het voordeel van deze materialen is dat hun grote vormvrijheid het mogelijk maakt om aan unieke eisen van architecten en opdrachtgevers tegemoet te komen. Zo vonden we de gepaste oplossing voor 230 raamkaders in cortenstaal voor het Eebicbedrijvencentrum.” cortenstaal staat bekend om zijn verweerde en industriële uitzicht. Het is een metaalvariant die onder invloed van externe factoren een oxidehuid vormt. Door regen ontstaat er een roestkleur. De oxidehuid zorgt ervoor dat het materiaal in een min

of meer stabiele situatie komt, waarbij het materiaal minimaal verder roest. Het belangrijkste waarmee bij cortenstaal rekening gehouden moet worden, is dat het materiaal afwisselend nat en droog moet kunnen worden en het derhalve geventileerd en contactarm gemonteerd moet worden. Het zal onder natuurlijke omstandigheden circa zes maanden duren om een egaal geroest resultaat te bereiken. Dat roestproces

doorloopt dan meerdere stappen en kleurnuances, van helder oranje over lichtbruin tot donkerbruin of grijsbruin. Moser: “Bij Eebic bekleedden we ongeveer 1.900 m2 aan gevel en plafonds met zeer grote panelen. De omvang die wij maximaal verwerken is 4 bij 2 meter, wat overeenstemt met een gewicht dat, afhankelijk van de dikte van de plaat en het benodigde ophangprofiel, varieert tussen 30 en 40 kg/m2.” ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 33

BEDRIJFSPRESENTATIE | RG Tegel

RG TEGEL:

Tekst | RG Tegel Beeld | Tim Van de Velde

NIEUWE STIJL, NIEUWE WEBSITE, NIEUWE HIGH TECH TOONZAAL Een nieuwe huisstijl. Een gloednieuwe website waar de klant kan wegdromen tussen een ongezien tegelaanbod én een nieuwe high tech toonzaal waar je de meest bijzondere innovaties uit de keramische designwereld vindt. RG Tegel uit Massenhoven mag dan al meer dan zestig jaar een vaste waarde zijn in de tegelmarkt in België, het huidige management zet voluit in op de toekomst.

34 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

BEDRIJFSPRESENTATIE | RG Tegel

spelen en dat we als 'floor en wall-designers' met de klant meedenken. Die voortdurende zorg voor kwaliteit en klasse vind je terug in onze nieuwe huisstijl.

NIEUWE STIJL, GEWORTELD IN EEN TRADITIE VAN KWALITEIT EN SERVICE. Voor zijn nieuwe logo en huisstijl ging RG Tegel in zee met het bekende Antwerpse web- en designbedrijf Flink, dat ook al werkte voor onder meer Obumex, Vincotte, Delvaux en Flament. CEO Caroline Vergauwen: "Het nieuwe logo staat voor onze passie voor stijl en design, maar straalt tegelijkertijd de kwaliteit en degelijkheid uit die onze klanten van ons gewend zijn. De keramische tegelmarkt is de laatste jaren ontzettend geëvolueerd, zowel qua design als qua materiaal. Wij willen met RG Tegel duidelijk maken dat we in het topsegment

Bij die nieuwe stijl hoort ook een nieuwe website. Caroline Vergauwen: "De nieuwe website is de nieuwe hoeksteen van het bedrijf. Websites geven vandaag vaak de allereerste indruk die een klant krijgt en zijn meer en meer een belangrijke –virtuele– showroom waar je je producten en de kwaliteit waarvoor je staat kan tonen. Op de nieuwe site kunnen onze klanten via verschillende zoekcriteria door ons aanbod surfen en daarnaast allerlei interessante informatie over keramisch materiaal vinden."

uit de projectmarkt, RG Technica. Projectmanager Jonathan Daniels: "Bij RG Technica zetten we specifiek in op innovatieve materialen, nieuwe mogelijkheden, en technische toepassingen hieraan gekoppeld. Grote keramische platen, speciale reeksen, bijzondere tegeldragers, … De toepassing van keramische materialen is vandaag immers vrijwel onbeperkt. Bij RG Technica krijg je een duidelijk beeld hoe deze toepassingen kunnen worden geïmplementeerd in jouw projecten." ❚

RG TECHNICA: HIGH TECH TOONZAAL VOOR DE PROJECTMARKT Eerder deze zomer opende RG een gloednieuwe technische showroom specifiek voor professionele klanten

Meer info: www.rgtegel.be tel. 03 485 50 35

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 35

P|R|O|J|E|C|T|S

“

Een ervaren technisch team geeft persoonlijk advies, al van bij de ontwerpfase. Doel is om een passende oplossing te ontwikkelen, volledig op maat van de klant.

“

Screens - buitenjaloezieën - architecturale zonwering binnenzonwering - garagepoorten - rolhekken - rolpoorten

P|R|O|J|E|C|T|S

F ULL ICE S E RV

Advies

•

Interne studiedienst

•

Werfcoördinatie

•

C | T | S www.harolprojects.be

Plaatsing en montage

•

Service en onderhoud

GEÏNTEGREERDE ZONNEWERING

GAB Maison Ternat: aluminium cassettegevelbekleding, Ontwerp: Joep Debie, Antwerpen & Filip Tack Designoffice, Roosdaal

Limeparts is vandaag toonaangevend in het aanleveren van totaaloplossingen voor geventileerde gevelprojecten. In het kader van haar filosofie van totale kwaliteitszorg en het streven naar een duurzame samenwerking met elk type partner, beheerst zij het hele proces om van ieder project een succes te maken. Onder het motto ‘alles onder één dak’ (inclusief afwerking en finishing), werkt zij mee vanaf de voorstudie en de engineering, over de productie en de montage en speelt zij systematisch flexibel in op elke samenwerking en de strakke planning die de realisatie van een hedendaags bouwproject vraagt. Limeparts biedt nu ook een technische oplossing op het gebied van zonnewering.

Limeparts nv, GZ-Zone 8, Oosterring 21 B-3600 Genk T +32(0)89 62 09 11 info@limeparts.be www.limeparts.be

adv limeparts BNA 2.indd 1

12/08/15 11:46

HASSELT | Zuidzicht

Tekst | Simon Schreurs Beeld | Danica Kus

WA A N J E O P E E N LU X E S C H I P A A N

DE HASSELTSE BLAUWE BOULEVARD “De mooiste plaats in Hasselt,” omschrijft Kolmont Woonprojecten het luxeappartementencomplex Zuidzicht dat het in Hasselt langs het kanaal ontwikkelt. Zuidzicht bestaat uit 212 appartementen met commerciële ruimtes en een ondergrondse parkeergarage over twee niveaus. Het biedt een grote diversiteit aan woningen, van kleinere eenslaapkamerappartementen tot grotere duplex villa-appartementen met dubbelhoge ruimtes. Het ontwerp is van het Brusselse architectenbureau Buro II & Archi+I, dat werd bijgestaan door studiebureau Stubeco uit Overpelt voor de stabiliteit en het Hasseltse studiebureau Grontmij voor de technieken. Aan het bouwproces werkten vier aannemers mee, waarbij algemeen aannemer Cordeel, aannemer HVAC/sanitair Kerremans en aannemer elektriciteit EL-systems.

Projectleider Bart Driesen van Cordeel legt uit: “De luxeappartementen worden in drie fasen opgeleverd. De bouwwerken zijn gestart in mei 2012 en het initiële plan was dat tegen december 2013 de eerste fase zou zijn opgeleverd, maar dat is uitgelopen omdat persoonlijke keuzes van klanten omtrent de afwerking vaak op zich lieten wachten. Daardoor is de eerste fase pas in juni 2014 opgeleverd. Als alles

verder volgens plan verloopt, wordt fase 2 eind dit jaar en fase 3 in principe eind 2017 opgeleverd.”

ROL VAN HET WATER Naar verluidt heeft 90% van de appartementen een uitstekend zicht op het water. Driesen: “De grootste uitdaging lag erin dat het gebouw op amper zeven meter van het kanaal kwam te staan, ›

'NAAR VERLUIDT HEEFT 90% VAN DE APPARTEMENTEN EEN UITSTEKEND ZICHT OP HET WATER' Het luxeappartementencomplex ligt vlak aan het water.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 37

HASSELT | Zuidzicht

Participanten aan het woord HAROL –KNIKARMSCHERMEN, WINDSCHERMEN EN SECTIONALE POORTEN

De afgeronde hoeken en witte kleur verwijzen naar de boten van de jachthaven.

De gevel bestaat uit architectonisch beton dat de gevel een glanzend uitzicht geeft. waardoor het zeker niet evident was om alles waterdicht te krijgen.” Het Albertkanaal en de Demer lopen als blauwe aders door de stad en met de komst van de Blauwe Boulevard breidt het centrum zich nu uit naar de kanaalkom. Zuidzicht bevindt zich op de slagader van het nieuwe Hasselt op enkele minuten van de Grote Markt. Wonen langs de Blauwe Boulevard is daardoor erg exclusief. Dit dat toont zich sterk in het ontwerp van Zuidzicht.

LOVELD –ARCHITECTONISCH BETON

'ER ZIT GEEN ENKELE RECHTE HOEK IN DE GEVEL' GEVEL ALS HET SILHOUET VAN SCHIP Buro II & Archi+I koos ervoor om geen ‘muur’ te bouwen. De gemeenschappelijke binnentuinen, die trapsgewijs overvloeien naar het kanaal toe, doorbreken het volume. Driesen: “Er zit geen enkele rechte hoek in de gevel. Gelukkig heeft Cordeel genoeg ervaring in de appartementsbouw. Vanaf de start was ook duidelijk dat de ‘relatie met het water’ cruciaal was in dit project. De afgeronde hoeken en witte kleur verwijzen naar de boten van de jachthaven. De gevel bestaat uit architectonisch beton, aluminium gevelpanelen en veel glas. Architectonisch beton geeft de gevel een glanzend uitzicht geeft, net zoals een scheepsboeg glanst.” ❚

Harol Projects is een dochteronderneming van de Harolgroep, een Belgisch familiebedrijf dat internationaal actief is op het gebied van rolluiken, zonweringen en poorten. Harol Projects richt zich op de utiliteitsbouw en levert adviezen aan architectenbureaus en studiebureaus en laat die adviezen niet weinig zelf uitvoeren door een van haar zes montageploegen. “Bij project Zuidzicht voorzagen we in knikarmschermen van het type BX-270,” vertelt Joris Draelants, leidinggevende bij Harol Projects. “BX-270 is qua design een zeer strak scherm dat perfect aansluit bij de architectuur van Zuidzicht. Daarnaast installeerden onze montageploegen bij elk appartement vaste windschermen die getest zijn op windsnelheden tot 140 km/u. Ze hebben een dubbele functie. Ze moeten thermisch comfort en een laag E-peil garanderen en daarnaast ook visueel comfort zorgen en storend zonlicht neutraliseren. Zowel de knikarmschermen als de windschermen zijn uitgerust met huisautomatisering. Wanneer de bewoners niet thuis zijn, zorgen wind- en zonnesensoren dat de weringen hun werk doen.” Elk appartement heeft ook zijn bijhorende ondergrondse garage. “Die zijn allemaal uitgerust met sectionaalpoorten. Qua veiligheid scoren sectionaalpoorten nu eenmaal het hoogst. Bovendien nemen ze veel minder oppervlakte in beslag dan klappoorten.”

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever Kolmont Woonprojecten, Bree Ontwerp Buro II & Archi+I, Brussel Aannemer Cordeel, Hoeselt

Bij het ontwerp van Zuidzicht beoogde Buro II & Archi+I het lichte effect van Carrara-marmer, een materiaal dat slecht bestand bleek tegen het Belgische klimaat. Daarom opteerde het Brusselse architectenbureau voor een gepolijste witte beton en deed het een beroep op Loveld (Aalter), een bedrijf actief in de sector van architectonisch beton en de verwerking van natuursteen in prefabelementen. “Architectonisch beton is een materiaal dat perfect past in een toplocatie als Zuidzicht,” zegt Vincent Termote, verkoopsverantwoordelijke bij Loveld. “De eigenschappen van het materiaal beantwoorden perfect aan de eisen die Buro II & Archi+I stelde. De eerste gevel bij Zuidzicht bestaat uit wit architectonisch beton met een hoogglans gepolijste afwerking. De basis van witte granulaten, wit zand en witte cement zorgt voor een heldere betonsamenstelling. De toevoeging van titaandioxide accentueert nog meer het witte aspect en garandeert bovendien ook op lange termijn de kwaliteit en de uitstraling van de gevel. Veder brengt de gepolijste afwerking de elementen op een nog hoger niveau. De hoogglans afwerkingsgraad zorgt voor een onberispelijk egaal oppervlak en maakt ook dat de elementen makkelijk te onderhouden zijn.”

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 39

Campus Spoor Noord, Antwerp Architect: M&J.M Jaspers - J.Eyers & Partners, POLO Architects VK services: building services

VK delivers fully integrated engineering services for demanding clients worldwide who want to invest in buildings in a constantly evolving society where our quality of life is under stress. www.vkgroup.be Want to help build tomorrowâ&#x20AC;&#x2122;s world? Check out how you can realize your possibilities on www.vkgroup.be/career.

ARCHITECTS & ENGINEERS

BRUSSEL | Builty 2015

Tekst | Builty Beeld | Johan Stock, Builty

BUILTY, HÉT INNOVATIEPLATFORM VOOR BOUWPROFESSIONALS 18-19 NOVEMBER 2015

De bouwsector evolueert voortdurend en het is niet altijd even gemakkelijk om de innovaties op de voet te kunnen volgen. Uit deze noodzaak is Builty vorig jaar ontstaan. Na een eerste geslaagd event vindt op 18 en 19 november 2015 de tweede uitgave plaats van Builty. Opdrachtgevers, projectarchitecten, studiebureaus en projectontwikkelaars van grote multisectoriële projecten krijgen er antwoorden op hun technische vragen. Builty brengt gedurende twee dagen 1.500 bouwprofessionals in contact met vijftig fabrikanten van innovatieve ruwbouwmaterialen. Gesteund door vooraanstaande organisaties zoals de Confederatie Bouw, het WTCB, NAVB, Adeb en Ode Vlaanderen, is Builty een ontmoetingsplaats bij uitstek om in een minimum van tijd alle innovaties op één plaats te ontdekken.

Naast het aanbod van dé recentste innovaties en sterkste producten in de ruwbouw én het netwerken met fabrikanten en andere bouwprofessionals, is ook het ‘learn’ aspect heel belangrijk op Builty. Aan de hand van technische lezingen, demonstraties, workshops en projectleidersvergaderingen, wordt een antwoord gegeven op actuele problematieken. Het inhoudelijke contentprogramma van dit event is opgebouwd in samenwerking de partnerorganisaties, tijdens de verschillende stuurgroepvergaderingen. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 41

y t i v i t a makes e r C

the diďŹ&#x20AC;erence

Smooth Objects

Greenstones

Megasmooth

Megategels

Aviena Square

BRUSSEL | Builty 2015

WAT BIEDT BUILTY U ALS BEZOEKER? • Demozone per stand waar fabrikanten een presentatie of technische sessie kunnen geven over hun innovatie(s) • Short & Sharp sessies georganiseerd door het WTCB van 16 tot 18 uur. Dagelijks komen vier actuele thema's/problematieken uit de bouw aan bod. Na deze sessies worden de deelnemers uitgenodigd in de themabars op de eventvloer, waar ze kunnen netwerken/napraten met sprekers en fabrikanten • Technisch contentprogramma gebracht door de Confederatie Bouw, het WTCB, NAVB, Ode Vlaanderen en Adeb • High-level networking met fabrikanten, collega’s en bouwprofessionals • Online productinformatie in samenwerking met Bativox • Gratis hapjes en drankjes op de standen, met afsluitend walking diner

REGISTREER U ALS BEZOEKER U kunt uw bezoek aan Builty plannen door online een aanvraag te doen. Opgelet: Builty hanteert een streng toegangsbeleid dat u kunt consulteren op de website www.builty.be.

BOEK EEN GRATIS VERGADERZAAL VOOR UW PROJECTLEIDERSVERGADERING Als bouwbedrijf kunt u uw projectleidersvergadering met uw team van projectleiders, werfleiders, technisch directeurs, calculators en aankoopmanagers organiseren op Builty, in combinatie met een bezoek aan het event. Van tijdwinst gesproken! De vergaderfaciliteiten worden bovendien gratis aangeboden. ❚

PRAKTISCH

18 en19 november 2015,14-21 uur Tour & Taxis, Havenlaan 86c, 1000 Brussel info@builty.be www.builty.be Interesse in deelname als fabrikant? Neem vrijblijvend contact op met Helen Mortier: helen.mortier@easyfairs.com 0032 (0)9 241 94 21

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 43

Journaal Open Monumentendag 2015 Volgens organisator Herita "werkt" de nieuwe aanpak van Open Monumentendag. Herita liet weten dat dit jaar 400.000 mensen eraan deelnemen. Dat is wel een opvallend rond getal en nog opvallender exact hetzelfde getal als vorig jaar. Terwijl er dit jaar toch 590 sites en 200 gemeenten deelnamen, tegenover 451 en 165 vorig jaar. Dit betekent dat er veel minder bezoekers per site waren, wellicht voor een deel te wijten aan het regenweer in Oost- en West-Vlaanderen.

"Bij vergelijking van de provincies, blijkt dat er in Limburg sterk ingezet wordt op woningrenovatie", aldus de minister. "In deze provincie zijn de afgelopen jaren het meest spouwmuren na-ge誰soleerd. Van de 48.688 spouwmuurisolatiewerken die uitgevoerd werden binnen het kwaliteitssysteem, zijn er 14.323 dossiers, of bijna drie op tien, in Limburg uitgevoerd. Antwerpen, Oost-Vlaanderen en WestVlaanderen zijn elk goed voor ongeveer 20% van het aantal dossiers." Meer info: www.energiesparen.be

Meer info: www.herita.be

Aannemersgraf in de kijker Tijdens Open Monumentdag vonden er ook rondleidingen plaats op het kerkhof van het Antwerpse district Berchem. Daar liggen onder meer art nouveau-architect Jos Bascourt (1863-1927)(Zurenborg), bankgebouwen-architect Max Winders (1882-1982) en voetballer Ludo Coeck begraven. Kerkhofspecialist Jacques Buermans leidde de bezoekers ook langs het graf van vasqtgoedontwikkelaaraannemer Jacques Van Riel (1880-1944), pionier van hoge woongebouwen in Antwerpen. Dat is bekroond met het bronzen beeld 'Allerzielen', een man en vrouw met kaarsen, een werk van Albert Poels. Meer info: www.grafzerkje.be, www.schoonselhof.be

Energieleningen populair Vlaams energieminister Annemie Turtelboom (VLD) lanceerde begin dit jaar de Energielening. Half september waren er al dik meer dan drieduizend aanvragen hiervoor goedgekeurd. Dit vertegenwoordigt voor ruim 22 miljoen euro aan investeringen in op de energiefactuur besparende maatregelen. Volgens Turtelboom zijn de bijna 3.800 bouwkundige ingrepen waarvoor de leningen zijn aangevraagd samen goed voor een vermindering van het energieverbruik met bijna 35 miljoen kWh. "Deze cijfers tonen aan dat de energielening haar doel bereikt", zegt Turtelboom. "Gemiddeld leent men 7.536 euro. Het grootste aantal energieleningen werd gebruikt voor het plaatsen van hoogrendementglas en ramen (36,1%), gevolgd door dakisolatie (23,2%), en de plaatsing van een condensatieketel (15,6%)." Een huishouden kan maximum 10.000 euro lenen, terug te betalen in vijf jaar, met een intrest van 0 of 2%. Voor de meerderheid van de bevolking geldt een intrest van 2%, terwijl bepaalde kwetsbare groepen kunnen lenen aan 0% procent. Meer info: www.energiesparen.be

Graf van aannemer Jacques Van Riel in de kijker tijdens Open Monumentendag. (beeld: Grafzerkje)

Na-isolatie van spouwmuren blijft toenemen Half augustus waren er in 2015 in Vlaanderen al 12.423 spouwmuren nage誰soleerd, een stijging van 14,6% in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Over het volledige jaar 2014 zijn bovendien 13 procent meer spouwmuren ge誰soleerd ten opzichte van 2013. Vlaams minister van energie Annemie Turtelboom (VLD) rekent op een recordaantal na-isolaties tegen het einde van het jaar. Ze verwacht dit jaar de kaap van 20.000 woningen te halen. In heel 2014 werden er 17.539 spouwmuren nage誰soleerd, 13% meer dan in 2013. Toch beschikt volgens het Vlaams Energie Agentschap nog altijd slechts 47% van de Vlaamse woningen over muurisolatie. Voor deze vorm van isolatie bestaat er nog altijd een Vlaamse subsidie en wie de ingreep wil laten uitvoeren kan voor de financiering altijd een beroep doen op de Vlaams energielening.

44 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Vlaams minister Annemie Turtelboom (VLD). (beeld: Vlaamse regering)

Journaal De bezoeken zijn ingedeeld per wijk en worden aangeboden in het Frans, Nederlands en Engels. Aan de hand van rondleidingen te voet, met de fiets of met een bus worden de verschillende facetten van art nouveau en art deco in het Brusselse gewest voorgesteld. Op 3 en 4 oktober staan de gemeentes Schaarbeek en Woluwe en de plantsoenenwijk in de kijker, op 10 en11 oktober Elsene en zijn vijvers, het Leopoldpark en het Jubelpark aan de beurt, op 17 en 18 oktober het stadscentrum en de westelijke gemeenten Anderlecht, Koekelberg, Sint-Jans-Molenbeek en Laken. Op 24 en 25 oktober komt de hoogstad aan de beurt: Ukkel, Elsene, Sint-Gillis en de Louizawijk. Meer info: www.biennale-art-nouveau.be

Dirk Cordeel. (beeld: Cordeel)

Cordeel neemt Imtech België over Bouwbedrijf Cordeel neemt Imtech België over. Imtech, met hoofdzetel in Nederland, ging over de kop na aanslepende financiële problemen. De Belgische dochter, met zowat 800 werknemers was wel gezond. De overname was vooral voor hen goed nieuws. "Het behoud van 800 arbeidsplaatsen is steeds onze eerste prioriteit geweest," zegt Bjorn Borghs, CEO van Imtech België. "Bovendien zijn we verheugd dat een sterk bedrijf als Cordeel ons de mogelijkheid biedt onze langetermijnstrategie te realiseren." Volgens Dirk Cordeel, CEO van Cordeel past de overname "in onze strategie naar geïntegreerde oplossingen, zodat wij onze klanten het volledige pakket kunnen aanbieden." Zodra de overname helemaal rond is zal de groep Cordeel in totaal meer dan 1.800 werknemers tellen. Meer info: www.cordeel.be

Brussel zet art nouveau en deco in de kijker In oktober vindt de achtste Biënnale Art nouveau en Art Deco plaats. Een twintigtal gebouwen in Brussel zet hierbij de deuren open. Deze biënnale biedt de kans om binnen te treden in bewoonde huizen of om typische plaatsen in een ander daglicht te ontdekken. Maar het plaatst eerst en vooral de rijkdom en de diversiteit van de architectuur van 1893 tot het einde van het interbellum op een ludieke manier in de kijker: privéwoningen, feesten ontmoetingsplaatsen, winkels, culturele ruimtes of cafés, brasseries…

Herenhuis Hallet langs de Brusselse Louisalaan. (architect Victor Horta, beeld: Sophie Voituron)

Robert de Mûelenaere. (beeld: Confederatie Bouw)

Grondwettelijk Hof verwerpt uitzonderingsregime bouw Het Grondwettelijk Hof heeft het uitzonderingsregime voor de opzegtermijnen voor arbeiders op bouwplaatsen verworpen. Vanaf 1 januari 2018 vallen alle arbeiders vallen onder de algemene opzegtermijnen, ongeacht of ze op een bouwplaats werken of in een atelier. Sectororganisatie Confederatie Bouw betreurt die beslissing. "Ze is erg nadelig voor de bouwsector in de context van de sociale dumping, de buitenlandse concurrentie en het massale jobverlies,' zegt gedelegeerd bestuurder Robert de Mûelenaere. "Bouwwerven zijn per definitie activiteiten van bepaalde duur. Door de korte opzegtermijnen in de sector heeft de werkgever geen schrik om zich op de lange termijn te engageren. Maar dit systeem staat zwaar onder druk, door alternatieve arbeidsvormen van bepaalde duur: interimarbeid, onderaanneming, detachering van buitenlandse arbeidskrachten, … Vooral de toestroom van goedkope buitenlandse arbeiders heeft ervoor gezorgd dat er in de bouw de afgelopen drie jaar al meer dan 17.000 jobs van Belgische werknemers met een vast contract verloren gingen. De beslissing van het Hof is een zware domper voor onze sector.” Meer info: www.confederatiebouw.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 45

Journaal 27.000 bezoekers voor Mijn Huis Mijn Architect De zestiende uitgave van Mijn Huis Mijn Architect bracht 27.000 bezoekers op de been. Het openhuizenweekend van de Orde van Architecten richtte deze keer de schijnwerpers op creatief ruimtegebruik. Met 170 leverde het event weer een staalkaart van de hedendaagse architectuur in Vlaanderen. Meer info: www.mijnhuismijnarchitect.com

focus ligt niet exclusief op archieven van architecten, maar ook op materiaal van verwante actoren, zoals aannemers en interieurarchitecten, of sociale huisvestingsmaatschappijen en bouwpromotoren. Levensecht. De performantie van de moderne stad & Maison Guiette. Een woonmachine van Le Corbusier in Antwerpen. 26 september 2015 t.e.m. 10 januari 2016, woensdag t.e.m. zondag, van 14 tot 18 uur en bij voorstellingen. Gesloten op feestdagen. Meer info: www.desingel.be

(beeld: Fotografie Polak)

Renson cosponsor van Team Giant-Alpecin De Duitse wielerploeg Duitse Team Giant-Alpecin en Renson (Waregem) hebben een langdurige samenwerking in de wielerwereld ondertekend. Die overeenkomst onderstreept de internationale ontplooiing van het Vlaamse binnenklimaatbedrijf, dat eerder dit jaar het Italiaanse Corradi met productiefaciliteiten in Bologna (Italië) en Dallas (VS) overnam. Renson is ervan overtuigd dat het partnership met Giant-Alpecin zal helpen om zijn internationale groei en naambekendheid te versterken. Zo telt het team renners van negen verschillende nationaliteiten en neemt deel aan internationale wedstrijden. Renson was al enkele jaren al aanwezig in het wielrennen als partner van het Etixx-Quick-step, maar dit contract wordt aan het einde van het jaar in onderling overleg stopgezet. De bekendste renners van Giant-Alpecin-Renson zijn Warren Barguil, Tom Dumoulin en vooral John Degenkolb en de Nederlandse veldrijder Lars Van Der Haar.

Huis Guiette. (beeld: agentschap Onroerend Erfgoed)

Meer info: www.renson.be

DeSingel exposeert over Antwerpse Le Corbusier-woning Maison Guiette Een nieuwe tentoonstelling van het Architectuurarchief van de provincie Antwerpen toont in deSingel het (beeld)verhaal van de atelierwoning van schilder René Guiette. Dit huis is het eerste afgewerkte ontwerp buiten Frankrijk van de invloedrijke architect Charles-Édouard Jeanneret-Gris (1887-1965), beter bekend als Le Corbusier. Jarenlang dreigde het gebouw te verloederen en zelfs te verdwijnen. Intussen is ze gelukkig grondig gerestaureerd. Ze is sinds 1978 beschermd als monument en is nu in beraad voor een erkenning op de Unesco-lijst met werelderfgoed. Het Architectuurarchief Provincie Antwerpen is een provinciale archief- en bewaarinstelling gespecialiseerd in het verzamelen, bewaren, ontsluiten en bestuderen van zeer divers archiefmateriaal over de Antwerpse bouwgeschiedenis van 1800 tot nu. Het begrip architectuur krijgt daarbij een ruime invulling. De

(beeld: agentschap Onroerend Erfgoed)

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 47

w form n u e t e Ni pla itsuw ilite w o r)b e ut tbou e (v r d jec o o vo pr

ut i l i t y b ui l d i n g t o m o r ro w

23-24 MAART 2016

K O R T R I J K X PO

DE COENE PRODUCTS

Meer info:

WWW.UTILITY2BUILD.BE GEA Happel Belgium

Reserveer vandaag nog uw standplaats: utility2build@kortrijkxpo.com

Journaal Alternatieve pistes voor energierenovatie sociale huurwoningen Vlaams minister van wonen Liesbeth Homans (N-VA) versoepelt de voorwaarden voor het aanvragen van een energiepremie bij woningrenovaties door sociale huisvestingsmaatschappijen. "In het verleden maakten te weinig maatschappijen gebruik van deze subsidies uit het Vlaams Klimaatfonds", zegt Homans. "Door de versoepelingen staan we een stap dichter bij de Vlaamse ambitie om alle sociale woningen tegen 2020 energiezuinig te maken."

Eerst wil Homans de vereiste schrappen dat een energetische renovatie gepaard moet gaan met collectieve verwarming. "Hierdoor komen veel meer gebouwen in aanmerking voor een subsidie. Dit zal de sensibilisering van de sociale huurders ook ten goede komen. Hoe individueler een energieafrekening kan gebeuren, hoe beter. Op deze manier wordt zuinig energiegebruik ook beloond." Verder moet er geen installatiestudie meer worden uitgevoerd zodra vijftien of meer wooneenheden in een aaneengesloten gebouw betrokken zijn bij de grondige renovatie. Daarnaast wordt het moment van de subsidieaanvraag vervroegd van de voltooiing van de werken naar de bestelling of de start van de werken. Hiermee wordt tegemoetgekomen aan een van de grootste knelpunten. 80% van de subsidie zal ook al dan worden uitbetaald. Daarbovenop wil de N-VA nieuwe pistes verkennen om nog meer en sneller sociale woningen energiezuinig te maken. Zo stelt Vlaams volksvertegenwoordiger Björn Anseeuw de "vaste woonkostbenadering" voor. Hij wil de energiebesparende renovatie ten dele bekostigen door een hogere huur. "De huurder betaalt weliswaar iets meer huur, maar door de lagere energiekost daalt zijn totale woonkost." Meer info: www.liesbethhomans.be

Duco neemt nieuwe verbindingsweg in gebruik

Vlaams minister Liesbeth Homans. (foto Maarten De Bouw, N-VA). Tijdens de vorige regeerperiode dienden weinig sociale huisvestingsmaatschappijen een subsidieaanvraag in. "Te complex, luidde het. Zo kon de aanvraag pas ingediend worden na de volledige voltooiing van de werken en kon men enkel voor collectieve verwarmingssystemen een premie aanvragen waardoor heel wat gebouwen uit de boot vielen."

(beeld: Duco) De toekomstplannen van Duco om zijn bestaande gebouwen in Veurne met het voormalige Noordermetaal te verbinden, krijgen steeds meer vorm nu de werkzaamheden aan de nieuwe weg tussen de Albert I-laan en de Handelsstraat afgerond zijn. Peter Roose (sp.a), burgemeester van Veurne, kwam de 200 meter lange verbindingsweg officieel inhuldigen. Dit was het resultaat van jaren van plannen en praten. “Door de aanhoudende groei van het bedrijf en de vele investeringen in onder meer een labo en testcentrum kampte Duco met een acuut plaatsgebrek," legt Hendrik Dejonghe, marketing manager bij Duco, uit. "Een forse uitbreiding van onze vestiging in de Handelsstraat leek ons dan ook de meest aangewezen oplossing. Dit kan alleen door de bestaande weg tussen Duco en het voormalige Noordermetaal te schrappen. Nu er een nieuwe weg ligt, kunnen we de oude opbreken." De nieuwe weg ligt nu op privéterrein van Duco, maar zal weldra aan de gemeente Veurne worden overdragen om daarna als openbare weg te functioneren. Duco gaat op de Noordermetaal-terreinen een nieuw logistiek centrum optrekken. Vlaams volksvertegenwoordiger Björn Anseeuw. (foto Kurt Desplenter, N-VA)

Meer info: www.duco.eu

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 49

Graven doe je met zorg !

â&#x20AC;˘ Vermijd schade aan kabels en leidingen â&#x20AC;˘

Denk aan je veiligheid en die van anderen

â&#x20AC;˘

Beperk hinder tot een minimum

Lees onze brochure op www.eandis.be > Partner > aannemers

Journaal Bouw en onderwijs vernieuwen samenwerking Vlaams minister van onderwijs Hilde Crevits (CD&V) en de houten bouwsector hebben tijdens vakbeurs Matexpo (Kortrijk) een nieuw samenwerkingsakkoord ondertekend. Dit moet ertoe leiden dat jongeren uit het BSO, TSO en BuSO onderwijs kwalitatief nog beter worden opgeleid en makkelijker de weg naar een job in de bouw- of houtsector vinden. Jongeren zullen al op de schoolbanken noodzakelijke veiligheids- en welzijnsvaardigheden aangeleerd krijgen, zodat ze jongeren gemakkelijker de stap van de schoolbanken naar de bouwplaats kunnen maken.

Koninkrijk, de Verenigde Arabische Emiraten, Zweden en Zwitserland). Via Artexis beheert hij acht eventlocaties in de Benelux en Scandinavië (Gent, Antwerpen, twee locaties in Namen, Mechelen, Bergen, Stockholm en Malmö). Meer info: www.artexiseasyfairs.com

Sophie Dutordoir. (beeld: Bart Dewaele, Engie)

Onderwijsminister Hilde Crevits en, namens de bouwsector, Rik Hinnens, ondertekenen het vernieuwde samenwerkingsakkoord. Tegelijk kwam er zowel een verdieping als een verbreding in het partnerschap: voor de bouwsector ondertekende naast opleidingsfonds FVB ook veiligheidsfonds NAVB de overeenkomst. En met het Opleidingscentrum Hout (OCH) neemt ook de houtsector deel aan de samenwerking. Scholen krijgen door de steun van de sector niet alleen gratis bijscholingen voor leerlingen en leerkrachten, maar ook kortingen bij de aankoop van sectorale handboeken, een gunstig aanbod van materialen en grondstoffen en lesondersteunend materiaal via het digitale leerplatform Building Your Learning. Meer info: www.constructiv.be

Artexis Easyfairs versterkt adviesraad Eén jaar na de samensmelting van de beursorganisatoren Artexis en Easyfairs tot één onderneming heeft de groep vier nieuwe leden opgenomen in zijn adviesraad. Artexis Easyfairs maakte ook verschillende strategische overnames bekend. De Adviesraad identificeert nieuwe opportuniteiten en bepaalt mee welke koers Artexis Easyfairs zal varen, terwijl hij ook toezicht houdt op het dagelijkse bestuur van de onderneming. Een van de vier nieuwe leden is Sophie Dutordoir, ex-topvrouw bij Electrabel. Verder gaat het om Nick Forster, adviseur binnen de tentoonstellingsindustrie en voormalig commercieel directeur bij Reed Exhibitions, Thierry Geerts, managing director bij Google België en Denzil Rankine, stichter en bestuursvoorzitter van AMR International, een adviesbureau voor de eventindustrie. Via Easyfairs organiseert de groep momenteel 125 evenementen in zestien landen (België, Canada, Denemarken, Duitsland, Finland, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Portugal, Rusland, Singapore, Spanje, het Verenigd

Jan De Nul neemt Soetaert over Jan De Nul heeft Algemene Ondernemingen Soetaert (AOS) overgenomen, onder voorbehoud van goedkeuring van de Belgische Mededingingsautoriteit. AOS specialiseert zich in de waterbouwkunde, de burgerlijke bouwkunde en complexe funderingstechnieken. De overname vergroot de expertise van Jan De Nul in voornamelijk waterbouwkundige- en funderingsactiviteiten. Beide bedrijven kenmerken zich door een sterke Vlaamse achtergrond en een innovatieve attitude met behoud van het familiaal karakter. Jan De Nul is wereldwijd toonaangevend in bagger- en maritieme werken en in gespecialiseerde diensten voor de offshore markt van olie, gas en hernieuwbare energie. De groep is bovendien een speler in de civiele bouwsector en de milieusector. AOS biedt technisch vooruitstrevende en kosten-efficiënte oplossingen op maat aan voor complexe water-, funderings- en beschoeiingswerken. Meer info: www.jandenul.com

Peter Caset, CEO bij AOS en Dirk De Nul, bestuurder bij Jan De nul. (beeld: Jan De Nul)

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 51

BOUWPATHOLOGIE.BE bvba

De Bouwpatholoog maakt uw vastgoed droog

For classic and not so classic

SURF NAAR DE MEEST COMPLETE STARTPAGINA VOOR PROFESSIONALS IN DE BOUW Staat u nog niet op www.bouwenaanvlaanderen.be? Neem dan contact op met: Pascal Op de Beeck p.opdebeeck@louwersmediagroep.be Philippe Bourda p.bourda@louwersmediagroep.be Of bel: +32 50 36 81 70

ANTWERPEN • BRUGGE • GENT • GROOT-BIJGAARDEN SINT-STEVENS-WOLUWE • WAVRE

Intercarro-95x267-VM-goud.indd 1

www.intercarro.be

05/06/14 16:06

EVERE | Gevevepark

Tekst | Tim Janssens Beeld | ©Bart Gosselin

‘Stedelijk wonen’ in Evere:

dynamiek versus rust De Brusselse gemeente Evere huisvest een internationaal publiek in een aangename, groene en goed bereikbare leefomgeving. De bouw van de nieuwe hoofdzetel van de Navo en een golf van revitalisatieprojecten zorgen voor een extra impuls. Met Genève Park –een vierledig wooncomplex dat plaats biedt aan 357 appartementen, omringd door een semipublieke tuin– krijgt ‘stedelijk wonen’ er alvast een nieuwe dimensie. Genève Park ligt aan de Genèvestraat, die de kantoorzone langs de Léopold III-laan en de woonwijk Astrid met elkaar verbindt. Het project gaat uit van Skyline City, dat DDS & Partners Architects aanstelde voor het ontwerp en de opvolging van

het geheel. “In Genève Park zijn stedenbouw en architectuur nauw met elkaar verbonden,” vertelt zaakvoerder-architect Dirk Bigaré. “Het vormt een harmonieus geheel dat zich inpast in een breder stedelijk weefsel. De architectuur integreert zich in

de bestaande bebouwing, de groene ruimte en de rest van de omgeving. Een gezellige wijksfeer en rustig wonen worden gekoppeld aan de voordelen die de stad biedt op het vlak van nabijheid en bereikbaarheid.” › De architectuur van blok 3 en 4 is uitgepuurd en in hoofdzaak gerealiseerd in een heldere witte steen, ondersteund door metalen elementen.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 53

Genévestraat Fase 1/2 – Arch.: DDS & Partners Genévestraat Fase 1/2 – Arch.: DDS & Partners

METALPROJECTS O

ijzersterk in staalwerk! Metalprojects Overpelt NV Europalaan 39 - 3900 Overpelt - 011/64 75 68 - 011/64 26 93 info@metalprojects.be www.metalprojects.be Genévestraat Fase 3/4 – Arch.: DDS & Partners

Genévestraat Fase 3/4 – Arch.: DDS & Partners

EVERE | Gevevepark

DIVERSITEIT EN VERBONDENHEID De vier woonblokken vormen de overgang tussen de contrasterende typologieën van de aangrenzende woon- en kantoorwijken. De gevels van blok 1 en 2 kregen door de integratie van opvallende, verticale metalen verbindingselementen tussen de terrassen een vrij industrieel karakter en zijn uitgevoerd in meerdere kleurtinten. De architectuur van blok 3 en 4 is dan weer uitgepuurd en in hoofdzaak gerealiseerd in een heldere witte steen, ondersteund door metalen elementen. “De gebouwen tonen zich als een vormenspel van inspringende en uitkragende volumes, geanimeerd met vele terrassen, bow-windows en houten ramen met wisselende afmetingen,", licht Bigaré toe. “Ze bieden plaats aan wooneenheden met verschillende configuraties en afmetingen –van studio’s tot één-, twee- en driekamerappartementen. We hebben heel wat aandacht besteed aan de detaillering, wat leidde tot een doordachte esthetische vormgeving die zich doorzet tot in de binnenomgeving. De bouwvolumes kregen elk een eigen identiteit door een specifieke kleuren motiefkeuze. ›

Participanten aan het woord Door een nauwkeurige inplanting van verlichting en meubilair vormt de tuin niet alleen een aangename ruimte om te vertoeven, maar suggereert hij tevens een wandeling door het groen.

Participanten aan het woord OPRINS TUIN –OMGEVINGSAANLEG EN BEPLANTING Genève Park is veel meer dan een kwartet appartementsblokken. Ook de groene omgeving speelt immers een belangrijke rol bij de specifieke beleving in en rond het complex. Voor de inrichting ervan ging DDS & Partners te rade bij Oprins Tuin (Rijkevorsel). “De architect had al een plan van de omgevingsaanleg getekend, maar nog niet in detail bepaald welke beplanting er moest worden aangebracht,” vertelt zaakvoerder Paul Oprins. “Het is erg belangrijk om je planten doordacht en met de nodige kennis van zaken te kiezen: groeien ze goed? Hoe hoog komen ze? Zijn ze geschikt voor de lokale bodem? Uiteraard moesten we rekening houden met een aantal richtlijnen streekeigen beplanting gebruiken, in brandwegen in grastegels uit gerecycleerd kunststof voorzien... Samen met de architect hebben we dan bepaald welke planten we zouden gebruiken en welke kleuren en hoogtes het meest aangewezen waren. Het resultaat is een kleurrijke, semipublieke parktuin, inclusief ontmoetingsplekken en straatmeubilair. Pittig detail: bovenop de parkeergarage hebben we een daktuin aangelegd, één van onze specialiteiten). Deze gaat naadloos over in de gewone tuin, de parkeergarage is volledig weggewerkt.” Oprins Tuin is een bekende naam in de sector. Het bedrijf kan bogen op 35 jaar ervaring en was in het verleden al bij heel wat mooie bouwprojecten betrokken. “We bezitten een VCA-certificaat, wat zeer zeldzaam is in onze sector en maakt dat we een grote diversiteit aan activiteiten kunnen uitvoeren –van het aanleggen van daktuinen over het inrichten van delen van Planckendael en de Antwerpse Zoo tot toepassingen in de farmacie en petrochemie. Recent hebben we ons nieuw gebouw in gebruik genomen, een nieuwe mijlpaal voor onze firma. Eerder betrokken we samen met de werknemers van zusterbedrijf Oprins Plant (de plantenkwekerij) één gebouw. Gezien de verdere groei van ons personeelsbestand en machinepark werd dat toch wat krap. Op een boogscheut van de bestaande locatie hebben we dan ook een gloednieuw volume met kantoorruimte, een vergaderzaal en een magazijn laten optrekken.”

ILWA KEUKENS – KEUKENS Stijlvolle woningen zoals die in Genève Park vragen om strakke, moderne en functionele keukens. Deze werden geleverd en geïnstalleerd door ilwa keukens uit Ruisbroek. “Aangezien het bewonerspubliek zeer divers is, kan je in feite spreken van ‘investeringskeukens’. Van franjes is geen sprake, maar alles is aanwezig om de moderne man of vrouw er zijn of haar potje te laten koken,” vertelt zaakvoerder Johan Illegems. “In totaal gaat het om ongeveer 350 stuks. De uitdaging bestond er vooral in om, op een relatief beperkte ruimte, toch in alles te voorzien wat je in een hedendaagse keuken mag verwachten. We kijken daarbij kritisch naar de basisplannen, denken mee en adviseren de klanten inzake mogelijke optimalisatie van de ruimte of besparingen. De langdurige samenwerking met Skyline City en hoofdaannemer Interbuild helpt daar natuurlijk bij. Voorts hebben we samen een aantal opties uitgewerkt waaruit de kopers kunnen/konden kiezen om hun keuken op te waarderen zonder dat ze zich daarvoor moeten/moesten verplaatsen. Genève Park is weer een klinkende naam die we kunnen bijschrijven op onze lange referentielijst. De rode draad in onze activiteiten is dat we geen toegevingen doen op het vlak van kwaliteit en materiaalkeuze. We maken alles in onze eigen werkplaatsen en zijn groot genoeg om klanten maximaal te kunnen laten genieten van de schaalvoordelen, maar tegelijk ook weer niet zo groot dat we een logge organisatie zijn die onwrikbaar vasthoudt aan een aantal regels. Flexibiliteit is een belangrijke troef.”

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 55

TheuFria inbraakwerende deurgehelen • • • •

Weerstandsklasse 3 30 minuten brandwerend Vanaf 30 dB geluidwerend Complete combinatie van deur, kozijn en hangen sluitwerk • Snelle, eenvoudige montage • In 2016 verkrijgbaar in IIIb uitvoering

WK3

geluidwerend

WK3

geluidwerend

30 min

geluidwerend

30 min

altijd een sluitende oplossing WK3

www.theuma.be | info@theuma.com

Flexibel, snel en professioneel ILWA keukens maakt bijna 80 jaar hoogwaardige kwaliteitskeukens, badkamers en maatkasten. Met de eigen productie is ILWA flexibel en hanteert ze korte leveringstermijnen. In de projectwereld heeft ILWA een lange ervaring en geniet ze van een trouw cliënteel van aannemers en bouwpromotors.

Schoolstraat 9 2870 Ruisbroek (Antw.) tel.: 03-886 88 35 info@ilwa.be

www.ilwa.be

Belgische keuken met 15 jaar waarborg

EVERE | Gevevepark

Participanten aan het woord BOUWPATHOLOGIE.BE – AFDICHTING BETONCONSTRUCTIE ONDERGRONDSE PARKINGS De bewoners van Genève Park kunnen hun wagens kwijt in twee ondergrondse parkings, opgebouwd uit geprefabriceerde betonwandelementen. Aangezien de buitenafdichting van de naden van de kelderwandconstructies een specifieke benadering vereist, deed aannemer Interbuild voor deze klus een beroep op een specialist, Bouwpathologie (Aalst). “Vermits het om een opbouw van prefabstructuren gaat, zijn die naden de meest watergevoelige plekken in de constructie,” vertelt zaakvoerder Michel Van Herreweghe. “Voorts hebben we ook de waterreservoirs langs de binnenzijde afgedicht. Het afdichten gebeurt met twee-componenten kunststofgemodificeerde bitumen met kationische werking, omdat deze zich goed hecht aan het beton. We hebben in het verleden al een heel aantal vergelijkbare projecten uitgevoerd –onder meer voor Interbuild–, maar onze echte kernactiviteiten zijn in feite betonrenovatie, betonherstel en scheurinjecties. Kortom: alles wat met preventieve/curatieve vochtwering en betonconsolidatie te maken heeft.”

VLIEGEN – SANITAIR EN BRANDVEILIGHEID

De gevels van blok 1 en 2 kregen door de integratie van opvallende, verticale metalen verbindingselementen tussen de terrassen een vrij industrieel karakter en zijn uitgevoerd in meerdere kleuren. De vele terrassen, uitgevoerd in architectonisch beton, fungeren dankzij hun ruime afmetingen en mooi uitzicht als aangename buitenruimtes. Het terrein van Genève Park is uitgebouwd als een semipublieke tuin, die zich inschrijft in de doelstellingen van de gemeente Evere om de bestaande groenstructuur te versterken door de verbinding van de verschillende wijken met groene linten. Door een nauwkeurige inplanting van verlichting en meubilair vormt de tuin niet alleen een aangename ruimte om in te vertoeven, maar suggereert hij tevens een wandeling door het groen.”

GEFASEERDE UITVOERING De bouw van Genève Park nam vijf jaar in beslag. Hoofdaannemer Interbuild realiseerde het project

in vier fases en nam zowel de ruwbouw als de afwerking op zich, inclusief de technieken. “Die gefaseerde uitvoering maakte dat we onze werkwijze doorheen het project konden optimaliseren,” vertelt projectleider Christoph Van Dijck. “Waar we in de eerste fase tijd besteedden aan een grondige analyse van de detaillering, konden we in de daaropvolgende fases onze best practices toepassen. Een regelmaat in de maatvoering van bepaalde bouwelementen leidde tot een snelle plaatsing. Het zadeldak en een aantal woonvolumes zijn uitgewerkt in hout en voorzien van een zinken afwerking. De bouwvolumes zijn stevig verankerd en staan in verbinding met de massieve centrale circulatiekernen. Het was wel een uitdaging om de variabele dakvormen en gevelvlakken tijdig waterdicht te krijgen.” ❚

De vierde en laatste fase van Genève Park is net afgerond. In de 86 appartementen van blok 4 plaatste Vliegen NV (Bree) net als in de appartementen van blok 3 alle afvoeren, aanvoeren, sanitaire toestellen en brandleidingen met brandbestrijdingsmiddelen. “Het was een standaardproject, maar dat maakt het uiteraard niet minder mooi”, vindt zaakvoerder Raf Vliegen. “Genève Park is toch een complex dat indruk maakt, zowel qua uitstraling als qua kwaliteit van de afwerking. We zijn blij dat we daar ons steentje aan hebben kunnen bijdragen. We werken vaak samen met aannemer Interbuild en zijn momenteel ook betrokken bij een aantal andere spraakmakende realisaties zoals het nieuwe Havenhuis in Antwerpen, de nieuwe Ikea-vestiging in Hasselt, AZ Sint-Maarten in Mechelen en een nieuwe scholencampus in Beringen (het grootste Scholen van Morgen-project met ongeveer 27.000 m² nieuwbouw). In Elsene hebben we recent 295 studentenkamers van campus Irena (n.v.d.r. zie elders in dit blad) onder handen genomen, en in Sint-Agatha Berchem de gloednieuwe campus van Buso-school Kasterlinden.” Vliegen NV, in 1960 opgericht door Pierre Vliegen, legt zich vooral toe op grotere bouwprojecten (kantoren, zorggebouwen, residentiële complexen, bedrijfshallen…) en bezit voldoende kennis en expertise om eigen studies voor sanitaire of regenwaterafvoerinstallaties uit te werken, een troef die menig bouwheer op prijs stelt.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 57

UW TUIN ONZE ZORG !

♣ Groenaanleg en veel meer: Oprins Tuin kan uw project realiseren van A tot Z : aanplantingen, gazons, bijgebouwen en tuinmeubilair, verhardingen in alle materialen, vijvers of waterpartijen en daktuinen. ♣ Groenonderhoud: U kiest samen met ons de formule die bij uw tuin past. ♣ Projectmatig: Uw project is onze zorg, betrek ons tijdig in uw plannen en wij denken mee in de ontwerpfase. ♣ VCA-gecertificeerd: Oprins Tuin is VCA- gecertificeerd. Dit garandeert dat uw tuinaannemer veilig werkt met aandacht voor gezondheid en milieu. ♣ 35 jaar ervaring: Een jarenlange ervaring, en een gezonde honger naar nieuwigheden, maken Oprins Tuin tot een modern en vooruitstrevend bedrijf. Een ultramodern machinepark bediend door gemotiveerde en goed opgeleide mensen maakt ons sterk. ♣ Een nieuwe uitvalsbasis: Om u nog efficiënter en gerichter te kunnen helpen, investeerde Oprins Tuin in een gloednieuw en modern bedrijfspand. Maak een afspraak en kom eens langs, wij staan voor u klaar. ♣ Advies bij tuinvragen: Hebt u een moeilijke tuinvraag of een tuinuitdaging ….. Contacteer ons voor advies op maat. ♣ Projecten of privétuinen: Een project, groot of klein, u kan bij ons terecht. Contacteer ons of kijk naar onze realisaties op www.oprinstuin.com

Berkenrijs 5A 2310 RIJKEVORSEL Tel. : 03/501.50.60 Tuin@oprinstuin.com www.oprinstuin.com

EVERE | Gevevepark

Participanten aan het woord INTERCARRO –KERAMISCHE VLOER- EN MUURBEKLEDING Het interieur van de appartementen van Genève Park getuigt van zin voor stijlvolle vormgeving. De vloeren en muren zijn bekleed met keramische tegels, geleverd door Intercarro (Groot-Bijgaarden). “De order betrof ongeveer 4.000 m² op maat verzaagd volkeramisch materiaal,” vertelt projectcoördinator Debbie De Sutter. “Dankzij de nieuwste productietechnieken heeft volkeramisch materiaal een hoge slijtklasse en is het gezien zijn lage porositeit makkelijk te onderhouden. Bovendien zijn de tegels verkrijgbaar in een ruime variatie aan hedendaagse kleuren en motieven. Voor de vloeren gaat het voornamelijk om tegels in formaat 60 x 60 cm. Op de wanden in de badkamers en deels in de keukens zijn er tegels van 25 x 40 cm geplaatst. Soms is het type tegel van de vloerbekleding doorgetrokken op de wanden, maar dan in formaat 30 x 60 cm.” Intercarro verkoopt en levert voornamelijk keramische tegels, maar heeft daarnaast ook een gamma parket, laminaat, natuursteen, vinyl en terrastegels ter beschikking. “Met onze zes toonzalen en een afzonderlijke dienst voor projecten zijn we een geschikte partner voor promotoren die residentiële gebouwen ontwikkelen. Zowel DDS & Partners Architects als Skyline City en Interbuild doen al jaren een beroep op onze expertise.”

THEUMA –THEUFRIA- EN WOODFLEX-DEURGEHELEN

TECHNISCHE FICHE In Genève Park zijn stedenbouw en architectuur nauw met elkaar verbonden.

Opdrachtgever Skyline City, Oudergem Architect DDS & Partners Architects, Brussel Hoofdaannemer Interbuild, Wilrijk

Naast alle binnendeuren werden de inbraakwerende inkomdeurgehelen voor de vierhonderd appartementen in de gebouwen van Genève Park geleverd en geplaatst door Theuma DoorSystems (Bekkevoort). “Het gaat om TheuFriadeurgehelen (WK 3 en Rf30) en WoodFlex-verfdeurgehelen met driepuntsluiting (Rf30)”, vertelt director projects Christ Vandevyvere. “Door de grootte en de uitstekende ligging is dit voor TDS uiteraard een zeer interessant project. De geplaatste deurgehelen zijn perfect voor dit soort grote projecten omdat ze aanpasbaar zijn aan de muurdikte. Dit maakt de organisatie en coördinatie van het project voor alle stakeholders een stuk eenvoudiger.” Theuma is een familiebedrijf dat al meer dan vijftig jaar bestaat en dat is uitgegroeid tot een van de grootste leveranciers van binnendeursystemen in Europa. Voor grote aannemers als Interbuild hanteert Theuma het Total Service Concept. Dit houdt in dat het niet enkel deuren, kozijnen en ijzerwaren levert, maar ook de werkvoorbereiding en de montage verzorgt. “Door onze korte productietijd en grote productiecapaciteit kunnen we veel flexibiliteit aan de dag leggen,” legt marketing- en communicatiemanager Anouk Walinga uit. “We dragen duurzaamheid hoog in het vaandel en maken gebruik van niet milieubelastende laken productieprocessen –getuige daarvan onze EBC-lakdeur. Naast standaard deuren en kozijnen hebben we ook een uitgebreid assortiment akoestische, brandwerende en inbraakwerende deurgehelen. Einde dit jaar zijn wij naar verwachting de eerste Europese deurenproducent met een CE-markering op deurgehelen.”

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 59

BEDRIJFSPRESENTATIE | Levanto

Tekst | Levanto Beeld | Beth Karnas

DANKZIJ WERFWACHTERS KUNNEN BOUWSPECIALISTEN ZICH OP KERNTAKEN TOELEGGEN Het aanbrengen en verwijderen van steigerdoeken, het plaatsen en wegnemen van werfafsluitingen, het opruimen van bouwplaatsenâ&#x20AC;Ś Dergelijke algemene bouwplaatstaken kunnen aannemers overlaten aan zogenaamde werfwachters. Zo kunnen hun eigen, meer gespecialiseerde en ook duurdere medewerkers zich toespitsen op hun echte bouwtaken. "Werfwachters heeft niets te maken met bewaking," zegt Dirk Lauwers, bedrijfsleider bouw en renovatie bij Levanto. "Je kunt de functie het best vergelijken met de vroegere 'handlanger.' Als sociaal maatwerkbedrijf bezorgen we langdurig

werkzoekenden opleiding en werkervaring. Die kan voor hen ook een aanzet vormen om door te groeien naar een vaste baan elders, al kunnen ze ook heel hun loopbaan voor ons blijven werken."

De werfassistenten van Levanto maakten de stellingen in de Hanswijkbasiliek in Mechelen stof vrij. â&#x20AC;&#x153;Als we dergelijke taken met eigen mensen zouden uitvoeren, zou het voor ons duurder uitvallen."

60 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

BEDRIJFSPRESENTATIE | Levanto

DIVERSE TAKEN Het aantal taken op een bouwwerf neemt almaar toe, onder meer door de wettelijke en vrijwillig aanvaarde eisen inzake beveiliging en recuperatie van bouwafval. "Laat de vakmannen van de aannemers het specialistische werk op zich nemen, voor de arbeidsintensieve en kleinere karweien kan Levanto instaan." Lauwers denkt daarbij aan onder meer het bouwklaar maken van terreinen, manuele graafwerken, de bescherming van kwetsbare delen, de schoonmaak voor oplevering en zelfs de logistiek. Samenwerken met Levanto gaat sociale dumping tegen, stelt hij. "Daarmee bieden we een alternatief voor buitenlandse bouwbedrijven die onder de conforme marktprijzen werken. We kunnen wel scherpe prijzen hanteren."

'ALTERNATIEF VOOR BUITENLANDSE BEDRIJVEN' CONCURRENTIEEL MET PRIVÉMARKT MOTIVATIE Levanto rekruteert zijn medewerkers bij laaggeschoolde en langdurig werklozen, via de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling. "Maar we nemen alleen gemotiveerde mensen aan. Ze worden niet zomaar doorgestuurd, ze moeten effectief solliciteren. Ervaren instructeurs geven hen de nodige opleiding en sociale omkadering." Levanto is ook in andere sectoren actief en stuurt zijn nieuwe medewerkers een gepaste richting in. "Niet iedereen is geschikt voor werk op een bouwplaats. Kennis van de Nederlandse taal is een absolute vereiste, vooral om de veiligheidsinformatie te begrijpen. Uiteraard blijft in de bouw ook fysieke paraatheid een noodzaak." Levanto is al een vertrouwde partner bij grote aannemers zoals Renotec, Willemen, Brebuild, MBG en Cordeel. "Nu proberen we ook meer bekendheid te verwerven bij kleinere bouwbedrijven. We zijn voldoende flexibel om ons aan te passen aan de noden van kleinere bouwplaatsen. Zo nemen we ook opdrachten aan voor bijvoorbeeld één dag per week." ❚

Renotec, waarvan de eigen medewerkers –wegens de restauratie-activiteiten– vrij intensief zijn gespecialiseerd, werkte al dikwijls samen met Levanto. "Wij hebben het charter voor maatschappelijk verantwoord ondernemen ondertekend, Levanto paste prima in dit kader," vertelt Guy Dockx, aankoopmanager bij Renotec (Geel). "Maar vooral de kwaliteit van het werk gaf de doorslag. We hebben de werfassistenten een eerste keer ingezet in een soort proefproject, het plaatsen en verwijderen van steigerdoeken bij een groot appartementsgebouw in Antwerpen. Dat viel goed mee, wanneer onze eigen mensen zoiets doen verloopt het wat nonchalanter, omdat het voor hen slechts om nevenaspecten gaat. Daarna hebben we Levanto ook opgeroepen voor andere opdrachten, soms voor taken die vooral in de restauratiesector voorkomen. Ik denk aan het bouwen van stofwanden en het inpakken met beschermende folie van delicate voorwerpen, zoals oude meubelen." Het sociale karakter is belangrijk, maar niet doorslaggevend. "Er zijn ook gewone bedrijven op de markt. We beschouwen Levanto als een volwaardige onderaannemer. Bij gelijkaardige kwaliteit weegt het economische verschil door. Als we deze taken met eigen mensen zouden uitvoeren, zou het voor ons duurder uitvallen."

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 61

KOSTEN BESPAREN OP DE WERF? DAT DOE JE MET WERFWACHTERS! Laat je vakmannen zich focussen op hun specialisatie. De arbeidsintensieve taken zĳn voor de werfwachters van Levanto. Levanto biedt een budgetvriendelĳke ontzorging op maat.

Wat doet een werfassistent? • terreinen bouwklaar maken • steigerdoeken hangen • werfafsluitingen plaatsen • afvalbeheer • opruimen van plaatsen

• bescherming van kwetsbare delen • bekistingen wegnemen • manuele graafwerken • schoonmaak voor oplevering • facility en logistiek • ... andere taken zĳn bespreekbaar

Hoe kosten besparen met afvalbeheer? • Werfwachters zĳn economisch rendabeler voor taken die geen specialisatie vereisen. • Werfwachters houden de werf proper en veilig. • Werfwachters sorteren en recycleren afval. Duurzaam afvalbeheer is goed voor je budget!

Krĳg een gratis offerte Wĳ komen graag langs om de mogelĳkheden te bekĳken en te berekenen. 03 360 38 99 - bouw@levanto.be - levanto.be/werfwachters

GENT | Beukenhof

Tekst | Koen Mortelmans Beeld | Koen van Damme

Beukenhof heeft naam niet gestolen Hartje Gent kan je het Beukenhof niet noemen, maar de Kortrijksesteenweg ter hoogte van de Sterre is wel een prima ligging. Op fiets- of tramafstand van het oude centrum, op stapafstand van spoorwegstation Gent-Sint-Pieters en met de wagen bereik je vanaf dit nieuwe appartementengebouw in geen tel de E17 en de E40.

De keuze voor reigergrijze gevelbaksteen, dunbedmortel met schaduwvoegen en een wildverband voor het metselwerk verzekert de visuele harmonie met de gebouwen in de omgeving. Op stapafstand ligt ook het zogenaamde Miljoenenenkwartier, waar welgestelde Gentenaren hun villa optrokken toen Sint-Martens-Latem nog een schildersdorp was. "Oorspronkelijk stond op het terrein van het Beukenhof een riante villa, net als die van het Miljoenenkwartier opgetrokken tijdens het interbellum," vertelt architect Koen Van Laere van Bontinck Architecture and Engineering. Die villa is gesloopt om de bouw van de appartementen mogelijk te maken. "Maar de meeste hoge beuken bleven staan.

We moesten wel een boomchirurg inschakelen en onder meer schorsbescherming aanbrengen om ze te behouden. Gegroepeerde beuken zijn erg gevoelig voor verstoring van de omgeving."

WISSELWERKING Het nieuwe Beukenhof telt twintig appartementen, verdeeld over vier bouwlagen. Daaronder bevinden zich een kantoorlaag –op de begane grond– en twee ondergrondse parkeerverdiepingen, met bergingen,

boxen en open parkeerruimte. De inrit naar deze parking snijdt in het gebouw langsheen de achterliggende kantoorruimten. "Hierdoor ontstaat een dynamische wisselwerking tussen de woon- en de werkfunctie." De bouwmaterialen zijn zorgvuldig gekozen om visueel zo goed mogelijk aan te sluiten bij de bebouwing in de omgeving. De reigergrijze gevelbaksteen verbergt een betonstructuur en benadrukt door het toegepaste wildverband de horizontaliteit. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 63

��

26900102_bontinck.indd 1 ��

13-03-2006 14:06:59 ��

SG - E3 bvba STUDIEBUREAU

TECHNIEKEN

Molenbosstraat 30 9960 Assenede

09 330 73 58 www.sge3.be

Residente Parkview

Filteint Sint Niklaas

GENT | Beukenhof

"Met dunbedmortel bereikten we een nauw aansluitend geheel, dat nog verder wordt geaccentueerd door de schaduwvoegen." Voor perspectief in de voorgevel zorgen drie volledig beglaasde erkers en enkele inpandige terrassen. "Het aluminium kader van die ramen is minder dan 7 cm breed. Dit zorgt voor een extra fijne belijning."

GERUISLOZE VENTILATIE Het dak en de terrassen zijn bekleed met EPDM. Het afgevoerde regenwater wordt gebufferd in een ondergrondse tank naast het gebouw. Op het dak staat een krachtige ventilatiegroep, voor ventilatie met natuurlijke toevoer en mechanische afvoer van lucht. "Het heeft ons veel moeite gekost om ervoor te zorgen dat de ventilatie zo goed als geruisloos verloopt," stelt de architect. Beide inkompartijen beschikken over een lift. De leefruimten zijn uitgerust met grote schuifraampartijen,

De drie beglaasde erkers vallen op door hun fijne belijning.

TECHNISCHE FICHE 'BOOMCHIRURG INGESCHAKELD OM BOMEN TE BEHOUDEN'

Opdrachtgever Fenixco, Melle Ontwerp Bontinck, Gent Hoofdaannemer Juri, Zele

Participanten aan het woord de slaapkamers met verticale draaikipramen. "Op één na alle appartementen zijn op plan verkocht, zodat de kopers zelf de binnenindeling en afwerking konden kiezen," aldus Van Laere. Drie verdiepingen tellen elk zes appartementen, op de topverdieping zijn twee penthouses opgetrokken. Een van de appartementen

is een duplex, zodat het ook mee kan genieten van een optimaal uitzicht op de vier traditionele torens van Gent en de koepel van de Sint-Pieterskerk. "De penthouses hebben een terras rondom. Het verschil tussen de duplex en de eigenlijke penthouses is dat hij op de onderliggende verdieping drie slaapkamers heeft." ❚

Ondanks de diepe graafwerken en bemaling overleefden de meeste beuken in de gemeenschappelijke tuin de werken.

SGE3 –STUDIES TECHNIEKEN EN HVAC SGE3, een jong (2007) bedrijf uit Assenede, voerde de technische en HVAC-studies uit voor zowel de appartementen als de kantoren en de ondergrondse parking van het Beukenhof. "Onze leidraad waren het opgelegde E-peil en K-waarde," zegt zaakvoerder Stephan Ghesquiere. "Die moesten we met puur technische ingrepen behalen, zodat het niet nodig zou zijn de esthetische aspecten van de architectuur –zoals de omvang van de ramen– aan te passen. Vooral voor de kantoren was dit een interessante uitdaging." Voor de parking berekende SGE3 ook de volgens de wettelijke normen nodige capaciteit van de rook- en warmteafvoer. "In de gemeenschappelijke delen en de kantoren kozen we voor led-verlichting, in de appartementen bleef de keuze van armaturen en lampen bij de kopers. Voor de verwarming staan lucht-lucht-warmtepompen en een gewone condensatieketel in. De kantoren ontvangen hun warmte via luchtkanalen en roosters boven de verlaagde plafonds, maar in de appartementen staan traditionele radiatoren. Een andere keuze zou de verkoopprijs opdrijven." SGE3 verdiende eerder zijn sporen –en misschien ook zijn hemel– met de elektriciteit en branddetectie in de Sint-Baafskathedraal, de assistentiewoningen en kapel van de Cisterciënzerzusters in Gent en in de brandbeveiliging (brandende kaarsen!) van de Lourdesgrot in Oostakker.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 65

domotica Bezoek ons rtement model appa 1 – Hasselt e s fa t h ic z e Zuid -zuidzicht.b m o o r w o h www.s

• Electro technische installaties in industriële, openbare en tertiaire gebouwen • HS installatie • Erkend bordenbouwer Schneider • Glasvezel- en databekabeling • Brand-, inbraak- en camerabeveiliging

El Systems nv • Senator A. Jeurissenlaan 1032 • B-3520 Zonhoven t. +32 (0)11 81 92 92 • f. +32 (0)11 81 92 93 • info@elsystems.be • www.elsystems.be

GENK | Stedelijk Sportcentrum

Tekst | Wouter Vandenbossche Beeld | Cordeel

Genk krijgt opvallende nieuwe sporthal Het gemeentelijk Sportcentrum van Genk verklaart binnenkort zijn gloednieuwe sporthal voor geopend. In 2013 begon aannemer Cordeel met de ruwbouw van de 18 meter hoge hal en momenteel voert het personeel de laatste afwerkingen uit. Het gebouw valt op door zijn dak in paraboolvorm en de technieken die volledig weggewerkt zijn in de centrale kolommen.

Het gebouw wordt zowel via luchtbehandeling als via vloerverwarming verwarmd. In 2012 haalden Bel architecten en studiebureau Ney & Partners de opdracht voor het ontwerpen van een 4.800 m2 grote sporthal aan het gemeentelijk Sportcomplex van Genk binnen. Voor de uitvoering van hun plannen deden ze een beroep op bouwbedrijf Cordeel, dat zo goed als alle werken voor zijn rekening nam, van ruwbouw tot afwerking. Het totale kostenplaatje bedraagt ongeveer 11,4 miljoen euro.

INTERESSANT GEBOUW De specifieke vorm van het gebouw, met daarbovenop een gewelfde dakstructuur in de vorm van drie parabolen, maakte de opdracht voor projectleider Rudi Bloemen extra interessant: “De uitdaging begon al bij de funderingen. De dubbele betonnen predalwanden, die elk zo’n zeven meter hoog zijn, staan namelijk niet loodrecht, maar onder een hoek van 80°. Op die wanden hebben we vervolgens een stalen structuur gemonteerd waarop ten slotte het dak kwam.”

Cordeel werkte alle technieken weg in de wanden, het plafond en de centrale kolommen.

Ook de technieken zijn volgens Bloemen het vermelden waard: “Die lopen van de technische ruimte onderaan volledig ongemerkt naar het plafond. Dat komt omdat ze volledig ingewerkt zijn in de vier stalen kolommen.” Wat de verwarming betreft, plaatste Cordeel een combinatie van twee systemen: een luchtbehandeling gevoed door de warmtekrachtkoppeling van het zwembad op dezelfde site en een systeem van vloerverwarming op lage temperaturen onder de parketvloer, gevoed door twee ketels in de nieuwe technische ruimte.

BIJZONDERE DAKVORM De aannemer koos als dakbedekking voor het sterk reflecterende TPO (thermoplastische poly-olefine). Bloemen toont zich in ieder geval erg tevreden met het resultaat: “De bijzondere vorm van het dak –een sterk golvend geheel– maakte deze opdracht een boeiende uitdaging, maar samen met Bel architecten en Neys en Partners zijn we er volgens mij in geslaagd een uniek gebouw neer te zetten.” ❚

De wanden van het paraboolvormige complex bestaan uit breedvloerplaten of predallen die onder een hoek van 80° staan.

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever Architect Aannemer

stad Genk Bel architecten, Antwerpen Cordeel, Hoeselt

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 67

GENK | Stedelijk Sportcentrum

Tekst | Wouter Vandenbossche Beeld | Marc Scheepers

Ledverlichting toont detaillering sporthal Genk Om het ongewone ontwerp van de nieuwe sporthal in Genk nog meer in de verf te zetten, besloot BEL architecten om aan de binnenkant alle technieken aan het zicht te onttrekken. EL Systems nam het elektriciteitsgedeelte voor zijn rekening en werkte de volledige bekabeling weg in de wanden en het plafond. Daarnaast verzorgde het bedrijf ook de branden inbraakbeveiliging, de databekabeling en de zuinige ledverlichting. Bij het betreden van de grote sporthal in Genk valt het meteen op hoe uitgepuurd het ontwerp ook aan de binnenkant is. Dat zo’n oog voor detail enkel bereikt kan worden via een totaalaanpak, bevestigt Danny Werckx van EL Systems: “Naast algemene elektriciteitswerken installeerden we ook de databekabeling, de branddetectie, de toegangscontrole en de camerabewaking. Bovendien beschikken we over een eigen ontwerpen studiebureau. Op die manier hoeven we niets uit te besteden en kunnen we geïntegreerde oplossingen op maat aanbieden.”

KABELS WEGGEWERKT Een ander opvallend aspect is de afwezigheid van elke vorm van elektrische bekabeling. Alle elektrische leidingen zijn namelijk weggewerkt, zowel in de wanden en de centrale kolommen als in het plafond. “Daarvoor was het wel nodig dat we al van in de beginfase

betrokken werden bij het bouwproces. Maar aangezien we in het verleden al meermaals met Cordeel hebben samengewerkt, vormde dit geen enkel probleem,” aldus Werckx.

VOLLEDIGE LEDVERLICHTING Ook de verlichting van de sporthal is het vermelden waard. De nieuwbouw op het domein van het sportcentrum is één van de eerste sporthallen in België die volledig verlicht wordt door leds. Het ontwerp en vooral de installatie van de lampen in het plafond was allesbehalve eenvoudig. “Enkel de nieuwste generatie ledverlichting is sterk genoeg om vanop zo’n hoogte voldoende licht te geven. Daarbij komt nog eens dat het gaat om een gebogen plafond, waardoor we op zoek moesten naar asymmetrische toestellen,” legt Werckx uit. Het resultaat is in ieder geval indrukwekkend, het energieverbruik zal dat ongetwijfeld ook zijn. ❚

Alle elektrische leidingen zijn weggewerkt, zowel in de wanden en de centrale kolommen als in het plafond.

De nieuwe sporthal in Genk is een van de eerste sporthallen in België die volledig verlicht wordt door ledtechnologie.

68 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Aangezien de sporthal een gebogen plafond heeft, moest EL Systems op zoek naar asymmetrische ledverlichtingstoestellen.

VELDEGEM | Kantoorgebouw Comma

Tekst | Johan Debaere Beeld | Comma

‘TOER VAN ZEDELGEM’

EINDIGT IN A-TYPISCH KANTOORGEBOUW

Comma, merkenmarketeers viert zijn tiende verjaardag in stijl met een nieuwbouw aan de Torhoutsesteenweg in Veldegem. ‘411’ is het huisnummer en meteen ook de naam van de nieuwe ‘thuis’ van het marketing- en communicatiebureau van Wouter Casteleyn en Greetje Demuelenaere. Ontwerper Renaud De Poorter tekende een a-typisch gebouw met werkruimtes in de kelder, ontvangst- en vergaderzones op het gelijkvloers en directiekantoren op de bovenste verdieping. Een betonnen structuur, een modulaire inrichting en een energiezuinig concept zijn de voornaamste kenmerken van een nieuwbouw die nog zeker honderd jaar kan meegaan. Comma, merkenmarketeers, gespecialiseerd in 'brand strategy', 'brand design' en 'digital branding', bouwt al tien jaar sterke merken. Gepassioneerd door de koers, rijden de zaakvoerders en hun dertien medewerkers dagelijks een nieuwe etappe van hun ‘Tour de Force’. Daarbij helpen zij kleine zelfstandigen, middelgrote firma’s, maar ook grote multinationals om hun merk sterker in de markt te zetten.

‘TOER VAN ZEDELGEM’ Eigenlijk heeft Comma er zelf ook een heuse toer rond Zedelgem op zitten. Die begon in 2004 in Veldegem, toen de zaakvoerders hun ‘kindje’ bij hen thuis boven de doopvont hielden. De tweede rit bracht het groeiende team in 2007 naar ‘villa comma’ in

Zedelgem. De derde etappe eindigde midden 2014 in Loppem, waar de marketeers een tijdelijk onderkomen vonden bij Buro Belgium. Vandaag is de cirkel rond, want de koninginnenrit bracht het Comma-peloton terug naar Veldegem, waar de zaakvoerders net naast hun privéwoning een nieuwe ‘thuis’ voor hun team optrokken.

GEBOUW VERTELT EEN VERHAAL ‘411’ weerspiegelt de eigen, speciale levens- en bedrijfsfilosofie van de eigenaars. “Na gesprekken met een aantal architecten zijn we uiteindelijk met de vooral in het buitenland bekende binnenhuisarchitect Renaud De Poorter in zee gegaan,” vertelt Wouter Casteleyn. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 69

VELDEGEM | Kantoorgebouw Comma

“Hij tekende een opvallend kantoorgebouw met bureauruimte voor onze medewerkers in de kelder en directiekantoren op de bovenste verdieping. Tussenin bevindt zich de gelijkvloerse verdieping met een oppervlakte van 350 m² voor de ontvangst van klanten.” Overal staan boeken over architectuur, vormgeving en design. Een 15 meter lange bar met een uitgelezen drankenselectie en een keuken met alle noodzakelijke elementen voor de professionele chef openen mogelijkheden voor de organisatie van netwerkmomenten en recepties. Een piano legt de link met het muzikale en de kunstwerken zijn meer dan enkel decoratie. “Het aspect ‘sport’ is heel belangrijk voor ons bureau,” vult Greetje Demuelenaere aan. “Het kleine fietsmuseum en een levensgrote foto van Eddy Merckx zijn een visualisatie van onze ‘Tour de Force’.”

EEN THUIS MET EEN TOEKOMST De multifunctionele Comma-tempel bestaat hoofdzakelijk uit beton, met hier en daar een element uit hout, zoals de speciale ramen. De architect maakte gebruik van architecturale elementen, die men vooral in de industriebouw terugvindt. Zo koos hij voor binnenwanden in glad beton, integreerde een poutrelle en werkte met niveauverschillen in het plafond. “In heel het gebouw vind je slechts weinig rechte hoeken terug,” licht Wouter Casteleyn het ontwerp verder toe. “Alle meubilair is op maat gemaakt en kan vrij in de ruimte verplaatst worden. De ruimtes kijken achteraan uit op een diepe tuin en een tuinterras nodigt uit om te werken of te ontspannen.” De zaakvoerders dachten ook aan het milieu en het energieverbruik en kozen samen met de architect voor superisolerende beglazing en wanden, een lucht/water-warmtepomp en vloerverwarming voor basisverwarming, een ventilatiesysteem met warmterecuperatie en led-verlichting. “We hadden graag dichter bij de straat gebouwd, maar kregen geen toestemming,” sluiten de zaakvoerders af. “Vandaag zijn we echter uiterst tevreden met onze nieuwe ‘thuis’.” ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Ontwerper Architect

70 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Wouter Casteleyn en Greetje Demuelenaere, Veldegem Renaud De Poorter, Bellem Kristof De Ketelaere, Beernem

VELDEGEM | Kantoorgebouw Comma

Tekst | Johan Debaere Beeld | Comma

HOLLE BETONWANDEN Prefaxis (Zonnebeke), opgericht in 2009, is gespecialiseerd in de productie van holle betonwanden. “We produceren en leveren ze met of zonder isolatie, glad of voorzien van een bepaalde structuur,” legt technisch commercieel manager Ann-Katrien Meuleman uit. “We beschikken over een productiecapaciteit van 250.000 m² enkele schil per jaar. Ons team bestaat uit vierendertig medewerkers, waaronder negen personen in het tekenbureau, de verkoop en de administratie en vijfentwintig productiemedewerkers in een tweeploegenstelsel.” Prefaxis leverde ongeveer 235 m² holle wanden zonder isolatie voor de kelderverdieping en 400 m² geïsoleerde holle wanden met structuur voor de bovengrondse verdiepingen van het nieuwe kantoorgebouw van marketing- en communicatiebureau Comma. “De productie van deze wanden liep van midden juni tot eind september 2014,” geeft Meuleman aan. “De complexiteit van het project en de gevraagde afwerking in een ruw plankenmotief tonen onze kennis en expertise. Samen met de aannemer en het stabiliteitsbureau hebben wij gezocht naar de meest efficiënte manier om dit project uit te voeren. Een uitvoering met holle wanden maakt kolommen als achterliggende structuur overbodig. We leverden alle wanden ook met ingebouwde elektrische buizen en dozen, waardoor inslijpen ter plaatse niet nodig was. Bovendien vereist de gladde binnenzijde van de wanden geen pleisterwerk, waardoor de bijhorende droogtijd wegvalt. Holle wanden zorgen dus voor een eenvoudige en snelle manier van werken en dis alles in een hoogwaardige industriële kwaliteit.” ❚

PREFAXIS produceert holle wanden: geïsoleerd of niet-geïsoleerd,

glad afgewerkt of voorzien van structuur. Prefaxis kan elementen aanleveren van 3m40 op 10m30, met een maximale dikte van 50 cm.

De PREFAXIS prefab elementen worden voor heel wat toepassingen aangewend: utiliteitsbouw, kelders, industrie, appartementen, zwembaden, bassins en keermuren.

www.prefaxis.com Kasteelstraat 9 – 8980 Geluveld +32 (0) 57 40 14 14 – info@prefaxis.com

15900457_Prefaxis.indd 1

| 71 BOUWEN AAN VLAANDEREN 15-09-15 14:09

EEN DAG OM ONZE NIEUWIGHEDEN EN HANDIGE TIPS & TRICKS TE ONTDEKKEN Neem deel aan onze praktijk opleidingen

VELUX opleidingen, een ideale tool, voor de uitbreiding van uw activiteit Schrijf u in voor één van onze modules: Basiskennis Uitgebreide kennis INTEGRA® oplossingen (elektrisch & op zonne-energie) Vervanging van vensters en beglazingen Oplossingen voor platte daken Gratis – Exclusief voor professionelen - Geeft recht op opleidingspremies

VELUX opleidingscentrum

PROGRAMMA EN INSCHRIJVINGEN OP pro.velux.be

ANDERLECHT | appartementsgebouw Craps

Tekst | Bram Souffreau Beeld | PIT Antwerpen

HOOGRENDEMENTSGLAS VOOR SOCIALE FLATS LANGS SNELWEG De bewoners van het sociale appartementsgebouw Craps in Anderlecht ervaren sinds deze zomer aanzienlijk minder geluidshinder van de nabijgelegen Brusselse ring. PIT Antwerpen renoveerde en isoleerde de gevels en stak onder andere sterk isolerende ramen.

De felgroene kleuren van de achtergevel van het sociaal appartementsgebouw vallen op. Het gebouw kreeg een nieuwe gevelaankleding, terwijl de bewoners in de flats bleven wonen. "Het gebouw met 111 appartementen ligt op enkele meters van de Brusselse buitenring," legt projectleider Dirk Meeusen uit. "De architect koos daarom voor een doorgedreven isolatie van de gevel langs de snelweg. De ramen hebben er een U-waarde van 0,3. Indrukwekkend, zeker voor een sociale woning. Hoe lager de U-waarde, hoe beter de isolerende werking van het glas. Ter vergelijking: traditioneel tweevoudig hoogrendementglas dat in privﾃｩwoningen ingang heeft gevonden, heeft een U-waarde van 1,1," geeft Meeusen als referentiepunt mee. Sociale woningmaatschappij Anderlechtse Haard gaf PIT Antwerpen de opdracht de gevels van het

gebouw te renoveren en te isoleren. Daarnaast moest het bouwbedrijf uit Kapellen ook het ventilatiesysteem onder handen nemen. Tijdens een eerdere renovatie, in 2012, had Anderlechtse Haard het dak van het gebouw langs de Ferdinand Crapsstraat al vernieuwd en geﾃｯsoleerd.

ENERGIE-EFFICIﾃ起T Het tien verdiepingen tellend appartement uit 1970 neigt vandaag naar een laag energiegebouw. "Dankzij de zwaardere isolatie komen de appartementen in de buurt van de lage energiestandaard," schat Meeusen in. "In een appartementsgebouw moet je sowieso minder stoken, maar dankzij het

hoogrendementsglas, de gevelisolatie en de isolatie in de tussenverdiepingen zal de verwarming in heel wat huishoudens zelden op maximum staan." PIT Antwerpen heeft het gebouw uitgerust met een ventilatiesysteem type C. De aanvoer en afvoer van lucht gebeurt mechanisch langs roosters aan de achterkant van het gebouw, de van de snelweg afgekeerde zijde. Alle ramen hebben ook buitenscreens als zonwering. PIT Antwerpen heeft de gevels grondig aangepakt. "We hebben het buitenschrijnwerk vervangen met aluminium schrijnwerk en gezorgd voor nieuwe beglazing. 窶ｺ

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 73

Restauratie daken kerk Sint- Jan-in-dâ&#x20AC;&#x2122;Olie te Vremde

PIT ANTWERPEN NV Starrenhoflaan 27- 2950 Kapellen Telefoon (03)605 14 33 Fax (03)605 14 76 E-mail: info@pit.eiffage.be www.pitantwerpen.be

ANDERLECHT | appartementsgebouw Craps

'BEWONERS ZULLEN DANKZIJ NIEUWE ISOLATIE MINDER MOETEN STOKEN' De glaspartijen zijn overigens groter dan voorheen. Een deel reikt zelfs tot op de vloerhoogte van de appartementen. Op vraag van de architect hebben we per verdieping ook drie horizontale leuningen geplaatst. Dat brengt beweging in het ontwerp," weet Meeusen. Het schrijnwerk en de gevelelementen aan de oost- en westgevel kregen pastelkleuren. De gevel die uitkijkt op de sociale woonwijk 'Goede Lucht' is groen, terwijl de snelwegkant diverse rode en blauwe pasteltinten kreeg. De zijkanten zijn met donkerbruine tegels bezet. Het uitzicht van het gerenoveerde gebouw verschilt grondig met de oorspronkelijke architectuur, een mengeling van bruine en zwarte stalen raamkozijnen en inspiratieloze beige golfplaten. Er verdwenen ook enkele terrassen. PIT Antwerpen startte de renovatie in september 2013 en leverde het gebouw in juli 2015 op. Tijdens de renovatie bleven de appartementen bewoond. "Dat bemoeilijkt de werken en vergt heel wat coör-

Sociaal appartementsgebouw Craps kreeg een achtergevel met felle groene accenten en een donkerbruine zijgevel. dinatie-inspanningen, maar dat zijn we gewend," zegt Meeusen. "We weten intussen ook hoe we moeten reageren op klachten over overlast. Als je gaten boort van 300 à 400 millimeter, dan weet je dat er lawaaihinder zal zijn. We moesten ook snel werken, want je kan de appartementen niet zonder gevel achterlaten. Maar alles is vlot verlopen." ❚

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever Architect Aannemer

Anderlechtse Haard, Anderlecht Roose en Partners, Elsene PIT Antwerpen, Kapellen

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 75

Wie dit magazine leest, verdient ook onze award. Liever de echte in handen? FEBE bekroont voor de vierde maal op rij de meest prestigieuze prefab betonprojecten. En wie weet ook dat van u? Stuur ons snel uw prefab project.

Inschrijven kan tot 16 oktober 2015 via www.febe.be

HASSELT | Acaciapark:

Tekst | Simon Schreurs Beeld | B2B-Photography, Kumpen

ACACIAPARK NIEUW LEVEN ACHTER

SPOORWEGSTATION HASSELT In 2020 zal in Hasselt de bouw van het nieuwe treinstation starten, maar de stationsomgeving is momenteel al volop aan het veranderen. Het stadsbestuur besloot enkele jaren geleden de eerder onaantrekkelijke woonomgeving van de Spoorwegstraat op te waarderen. Het resultaat daarvan is onder meer het gloednieuwe Acaciapark, een residentieel complex met 22 luxeappartementen. “Dit woonproject is vrij klassiek en traditioneel opgevat. De architectuur is eenvoudig en rechtlijnig en de gevels ogen sober,” vat Bart Jans, werfdirecteur bij aannemer Kumpen, samen. “De drie bouwlagen zijn opgetrokken in een eenvoudige structuur met vloeren in betonnen welfsels en muren in silicaatsteen. Aangezien de bouwkuip in een waterhoudend terrein stond, hebben we ook telkens ter plaatste waterdichte kelders gestort. Daarnaast beschikken alle wooneenheden over een eigen, uitpandig zonneterras en is er een ondergrondse parking voorzien.”

COMPROMIS Een eenvoudig en functioneel uitzicht betekent nog niet dat het bouwproces geen professionele leiding en goede organisatie behoeft. Jans: “Promotor en aannemer hebben ingenieursbureau Concreet, dat instond voor de stabiliteitsstudies, op één lijn moeten krijgen met DBV architecten om zo veel mogelijk tegemoet te komen aan de verzuchtingen van zowel bouwheer, architect als aannemer. Het gebouw is het resultaat van een compromis tussen deze partijen. We moesten sterk afwijken van het originele concept,

zowel qua stabiliteit als architectuur. Kumpen heeft hier als algemeen bouwteamaannemer een belangrijke coördinatierol gespeeld, wat meteen ook de grootste uitdaging van dit project was.” Ook op de aard van de afwijkingen van het originele concept gaat Jans dieper in: “Concreet is vooral het structurele, dragende gedeelte van de bouw drastisch herbekeken. De technische schachten dienden binnen vooropgestelde grenslijnen te blijven aangezien de promotor een welbepaalde netto-oppervlakte wenste waaraan niet geraakt mocht worden. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 77

Werken bij Kumpen, gewoon doen!

alle vacaturesds

werkenbijkumpen.be

kumpenbe

NIEUW!

NU OOK VERWARMD BETON

EEN ONDERNEMING MET FUNDAMENTEN IN DE BOUWWERELD! STORTKLAAR BETON | VERWARMD BETON CHAPE EN GESTABILISEERD ZAND ZELFVERDICHTENDE BETON ISOLATIEBETON (OOK GEPLAATST) SCHUIMBETON | ARGEXBETON ISO-MIX (MET POLYSTYREEN KORRELS) BETONBLOKKEN | DUMPER | KIPWAGENS DOSEERKIPPER | WORMPOMP | KRAANMIXERS (TOT 18 M) POMPMIXERS (MET BETONPOMP) LEVERINGEN MET EIGEN BETONPOMPEN (GIEK TOT 52M)

PAESEN Betonfabriek nv

WWW.PAESENBETON.BE

15900490_Paesen.indd 1

Centrum Zuid 2007 | 3530 Houthalen T. 011 523 654 | F. 011 525 667 info@paesenbeton.be | www.paesenbeton.be

24-09-15 09:47

HASSELT | Acaciapark:

De beperkte oppervlakte en dito volume van de schachten dwongen ons tot heel wat puzzelwerk om de technische voorzieningen in de schachten geïntegreerd te krijgen.”

WONEN IN HET GROEN Het Acaciapark wordt op zijn beurt geïntegreerd in het ‘Central Park’. Dat wordt één groot ingesloten park met paadjes, hegjes en bomen waaraan ook het recent geopende Hostel H aan de Spoorwegstraat, enkele winkels en kantoren en een scoutslokaal zullen grenzen. De appartementen van het Acaciapark worden begin 2016 opgeleverd. De aanleg van Central Park zal pas in november van start gaan. De verwachting is dat het tegen maart 2016 afgewerkt zal zijn. ❚

TCV SA NV

Rue de France 1 - 4280 Hannuit Tel. 019 65 92 70 - FAX 019 65 92 79

Chauffage central - ventilation airco - sanitaire - entretien installation et dépannage Centrale verwarming - ventilatie airco - sanitair - onderhoud plaatsing en herstellingen info@tcv-hvac.be - service@tcv-hvac.be

www.tcv-hvac.be

Participanten aan het woord PAESEN BETONFABRIEK –STORTKLAAR BETON De in 1979 opgerichte firma Paesen Betonfabriek uit Houthalen is leverancier van stortklaar beton. Uitgerust met een eigen betonlabo en wagenpark wil ze garant staan voor zowel goede kwaliteit als service. “Voor het Acaciapark in Hasselt zijn we meermaals uitgerukt om in totaal zo’n 800 m3 beton te storten,” vertelt gedelegeerd bestuurder Luc Paesen. “Bijna al het beton is qua sterkte van dezelfde kwaliteit, namelijk C25/30. Dat is overigens de meest gangbare sterkte van stortklaar beton. Het beton is samengesteld met zand als fijne toeslagstof en grind als grove toeslagstof. De toeslagstof is de stof die samen met cement en water het eigenlijke beton vormt. Een fijne toeslagstof wil dan zeggen dat de korrelgrootte kleiner is dan 4 mm. De nominale maximale korrelgrootte (Dmax) bedraagt 8,16,20 of 32 mm.” Niet alleen de sterkte, maar ook de kleur van het beton was belangrijk. Paesen: “De kleur moest uniform zijn en was bij de eerste mix die we leverden te licht uitgevallen aangezien het zand te zeer zichtbaar was. Omdat er bij ons een uitgebreid gamma van cementsoorten ter beschikking is, hebben wij dit ook onmiddellijk kunnen aanpassen en konden we al het beton met hetzelfde type cement leveren.”

TCV –HVAC EN SANITAIR TCV uit Hannuit is sinds 1984 actief op de HVAC-markt. Eerder al verzorgde het bedrijf de HVAC-installatie en het sanitair van de jeugdherberg Hostel H, die op een steenworp van het Acaciapark ligt en grenst aan het Central Park. Ook de 22 luxeappartementen van het Acaciapark voorzag TCV van de nodige installaties. “We hebben relatief eenvoudige ingrepen gedaan en weinig moeilijkheden ondervonden,” zegt afgevaardigd bestuurder Vincent Dupont. “Elk appartement afzonderlijk beschikt over een condensatieketel, een ventilatiesysteem, verwarming en sanitair. Die afzonderlijke manier van installeren is veel eenvoudiger dan bijvoorbeeld bij een hotel. Dezelfde voorzieningen zijn in een hotel of hostel namelijk veel complexer omdat daar alles centraal ligt en er aan veel strengere geluidsnormen moet voldaan worden. Het is amper te vergelijken. Bij Hostel H had je bijvoorbeeld twee condenserende gasketels voor veertig kamers, terwijl hier elk appartement een eigen ketel heeft en dus volledig onafhankelijk is van de rest van het gebouw.”

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 79

MECHELEN | KBC Kantoorgebouw

Tekst | Koen Mortelmans Beeld | KBC, Goedefro + Goedefro en Cordeel

KBC ZET IN OP LAGE ENERGIE EN OP 'NIEUWE WERKEN' Bij de renovatie van haar datacenter in Mechelen-Zuid heeft KBC bouwkundig voluit gekozen voor lage energie en inhoudelijk voor het 'nieuwe werken.' Bouwbedrijf Cordeel bracht hier de ideeën van architectenkantoor Goedefroo + Goedefroo en de zogenaamde trias energetica in de praktijk. Een van de uitgangspunten was de minimalisatie van het energieverbruik, door de doorgedreven isolatie van daken en gevels, beweegbare buitenzonwering, een ruime inval van natuurlijk licht en led-verlichting. PV-panelen met een gezamenlijk piekvermogen van 167 kWp op het dak en de recuperatie van warmte uit de datalokalen moeten de lokale energieproductie maximaliseren. De bestaande betonstructuur slaat –na de verwijdering van alle afwerkingsmaterialen– overdag de overtollige warmte op. Er zijn geen verlaagde plafonds voorzien. De gebruikte materialen zijn gekozen op basis van hun ecologisch profiel van productie tot sloop en recyclage, op basis van op hun onderhoudsgemak en om hun langdurige aanwezigheid op de markt, met het oog op latere herstellingen of vervangingen. "Daarnaast presteert het gebouw veel beter dan wat de huidige

'K-WAARDE EN E-PEIL VEEL BETER DAN DE WET OPLEGT'

80 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

normen opleggen, zowel wat betreft K-peil (K-28) als E-waarde (E-40)," zegt Jonas De Maeyer, projectleider bij Cordeel. Na afloop van de renovatiewerken moet het gebouw voldoen aan de 2020 NZEB-wetgeving (nearly zero energy building), de verwachte norm voor nieuwbouw vanaf 2020.

CENTRALE INSNIJDING Een centrale insnijding geeft het gebouw een hedendaags karakter, met veel natuurlijke lichtinval. "Het wegnemen van een deel van het bestaande gebouw om die insnijding tot stand te brengen was zonder meer het meest delicate onderdeel van de werken," vertelt De Maeyer. "Zowel de testruimte voor informatica op de begane grond als de datalokalen op de verdiepingen moesten tijdens de werken in gebruik blijven. Dit hield niet alleen een degelijke afscherming in,

MECHELEN | KBC Kantoorgebouw

Na afloop van de werken moet het gebouw voldoen aan de 2020 NZEB-wetgeving (nearly zero energy building), de verwachte norm voor nieuwbouw vanaf 2020.

Een centrale insnijding verhoogt de inval van daglicht. maar vereiste ook dat we geen enkele bestaande kabel zouden doorknippen zonder te testen of die nog een praktische functie had voor het deel van het gebouw dat bleef staan." Ter hoogte van de verticale insnijding trok Cordeel het gebouw met een staalstructuur voor de helft terug op, om tot een U-vormig gebouw te komen.

GROENGEVEL Het gebouw staat niet alleen in een groene omgeving, ook binnen is er groen, dankzij de integratie van een verticale tuin. Via de kiepramen is er natuurlijke nachtventilatie. "De afvoer van de lucht verloopt via een centraal ingeplante schacht. De verticale tuin hangt aan de wanden van die schacht. De hele groengevel heeft een breedte van 10 meter en een hoogte van 16 meter."

AANGENAME WERKOMGEVING

metselwerken schrijn-en timmerwerken Oudestraat 118, 2610 Wilrĳk Tel 03 248 58 50

www.apmconstruct.be info@apmconstruct.be

KBC wilde een aangename werkomgeving creëren. Daarom laat ze, naast enkele klassieke vergaderzalen, werkeilanden en bureaus ook ‘cosy corners’ en 'cockpits' inrichten, voor eerder informele vergaderingen. Variatie in werkplekomgevingen zorgt ervoor dat medewerkers de meest efficiënte werkplek kunnen kiezen volgens het soort werk dat ze verrichten. ❚

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever KBC Bank, Brussel Architect Goedefroo + Goedefroo, Wielsbeke Hoofdaannemer Cordeel, Temse

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 81

OOSTROZEBEKE | Sportcentrum De Mandelmeersen

Tekst | Johan Debaere Beeld | Gemeentebestuur Oostrozebeke / Beeuwsaert-Consruct

Sportcentrum De Mandelmeersen in Oostrozebeke breidt uit

SPORTERS KRIJGEN MEER RUIMTE Oostrozebeke leeft, niet in het minst op sportief vlak. Door de groei binnen de verschillende sportverenigingen en de vraag naar een ruimer aanbod boden de bestaande faciliteiten in Sportcentrum De Mandelmeersen echter te weinig ruimte. Het gemeentebestuur besloot het sportcomplex uit te breiden. Dankzij deze uitbreiding krijgen de sportverenigingen nu voldoende ruimte voor hun activiteiten en ontstaan mogelijkheden voor nieuwe initiatieven. “Het was steeds weer puzzelen om de verschillende clubs op een vlotte manier te laten trainen of wedstrijden spelen. Bovendien konden we ook geen nieuwe sporten introduceren,” vertelt sportfunctionaris Sabine Velghe. “Door het toenemende aantal ploegen bij de lokale voetbalclub besloot het gemeentebestuur om twee nieuwe velden aan te leggen. Er was echter ook nood aan meer kleedkamers.”

82 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

UITBREIDING Een uitbreiding van de accommodatie bleek de enige mogelijke oplossing voor alle problemen. Aannemer Beeuwsaert-Construct kreeg de opdracht om de oude danszaal achter de bestaande sporthal te slopen en op de ruimte een nieuw complex te bouwen met een sportzaal, een danszaal, een vergaderruimte en bijkomende kleedkamers. “Tijdens de afbraakwerken

ontdekten we dat de sporthal op een fundering met brede palen rustte. Daarom moesten we de originele plannen voor de fundering van het nieuwe gedeelte wat bijsturen, waardoor het project een kleine vertraging opliep,” vertelt projectleider Mathias Despriet. “Uiteindelijk brachten we het hele terrein op niveau, stortten steenslag om gemakkelijker te werken en startten met een nieuwbouw, die hoofdzakelijk uit

OOSTROZEBEKE | Sportcentrum De Mandelmeersen

beton bestaat. Dit nieuwe volume omvat een sportzaal met een hoogte van 9,5 meter, een danszaal en technische ruimte van 6 meter hoog en een deel met nieuwe kleedkamers en een vergaderruimte. Dit laag volume is afgewerkt met een uitkragende luifel.”

SPORTZAAL, DANSRUIMTE EN KLEEDKAMERS Beeuwsaert-Construct verdeelde de opdracht van meer dan 1.500 m² in verschillende zones, waar wel tegelijkertijd werd gebouwd, wat een goede coördinatie van de verschillende aannemers cruciaal maakte. In de eerste zone staan nieuwe kleedkamers en een vergaderruimte die zowel aansluiten bij de voetbalvelden als bij de interne sportruimtes. “We besteedden daarbij niet alleen aandacht aan de logische ligging van de verschillende ruimtes in het gebouw, maar ook aan de afwerking en de integratie van de technieken, zoals grote inloopdouches,” geeft de projectleider aan. “Tegelijk creëerden we een dansruimte in parket met grote akoestische wanden, een sportberging met bovenop een verdieping voor de technische installaties en de nieuwe sportzaal.” ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 83

BEEUWSAERT-CONSTRUCT.BE

DAK EN ZOLDERVLOER

AGTech, een dynamisch en snelgroeiend bedrijf uit de Oost-Vlaamse gemeente Zulte. Bij ons kan u terecht voor onder meer bronbemalingen en de installatie van boorputten.

SPOUW, GEVEL EN BINNENMUUR

VLOER, KELDER EN PLAFOND

Warm aanbevolen Makeveldstraat 5-B 8610 Kortemark 051 79 79 00

Staatsbaan 279 | 9870 Zulte 0498 52 49 84 | jan.vermeersch@agtech.be

Smallandlaan 4 bus 4 2660 Hoboken 03 304 45 00 info@isolteam.be

www.agtech.be

www.isolteam.be

ADV ISOLTEAM BOUWEN AAN VLAANDEREN_9,5x13.indd 1

25/08/15 07:52

OOSTROZEBEKE | Sportcentrum De Mandelmeersen

BETONCONSCTRUCTIE Dit nieuwbouwvolume is opgebouwd uit betonpanelen. Die combineren een buitenschil in silex van 6 cm dik en een binnenblad in beton met een dikte van 11 cm, met tussenin een laag isolatie van 8 cm. Het dak bestaat uit geperforeerde steeldeck profielplaten met akoestische vulling. De vloer van de sportzaal is opgebouwd uit verschillende lagen –concassé, isolatie, beton, chape, rubbermatten en een gietvloer– ideaal voor binnensportactiviteiten.

METEEN VOLGEBOEKT Dankzij deze uitbreiding krijgen de sportverenigingen van Oostrozebeke nu wel voldoende ruimte voor hun trainingen en wedstrijden. “We kunnen nu ook nieuwe

sporten aanbieden. Zo startten we onlangs met een minivoetbalcompetitie en ook in de danszaal ontstaan nieuwe projecten,” sluit Velghe af. “De boekingen lopen vlot binnen en binnenkort nemen we ook de polyvalente vergaderruimte in het gebouw in gebruik.” ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Aannemer

gemeente Oostrozebeke Beeuwsaert-Construct, Ledegem

Participanten aan het woord AGTECH –BRONBEMALING

Participanten aan het woord ISOLTEAM –LEVERING EN PLAATSING VLOERISOLATIE Isolteam, met vestigingen in Kortemark en Hoboken, was verantwoordelijk voor de levering en plaatsing van de vloerisolatie in sportcentrum De Mandelmeersen. “In maart 2015 plaatsten we met twee isolatieteams panelen uit PIR (polyisocyanuraat) hardschuim in het nieuwe deel van de sporthal,” zegt managing director Hendrik Snauwaert. “Deze panelen combineren een zeer hoge isolatiewaarde tot 0,022 W/mK met een optimale druksterkte. We installeerden de panelen met aaneensluitende voegen en dekten ze boven- en onderaan af met een PE-folie.” Isolteam is een zelfstandige spin-off van groothandel WaeyaertVermeersch Isolatie, opgericht in 2011 om te kunnen voldoen aan de stijgende vraag naar vakkundige plaatsing van isolatiematerialen. De firma, die vandaag tot de Ipcom Groep behoort, telt vijfenvijftig eigen medewerkers en kan bovendien een beroep doen op twintig gespecialiseerde krachten via vaste onderaannemers. “We zijn gespecialiseerd in thermische en akoestische isolatiewerken voor allerlei gebouwen,” licht Snauwaert toe. “We staan in voor de isolatie en na-isolatie van daken, gevels, spouwmuren, plafonds en vloeren, goed voor meer dan drieduizend bouwprojecten per jaar.” De beschikbaarheid van alle courante isolatiematerialen uit voorraad in combinatie met vijfentwintig vakkundige isolatieteams en een centrale projectleiding maakt Isolteam een perfecte partner voor sleutel-op-de-deur-bedrijven en algemene aannemingsbedrijven, maar ook voor specialisten in industriebouw.

AGTech (Zulte) is een nieuwe vennootschap met zes medewerkers, opgericht in 2005, uit één van de activiteiten van Lippens Geotechniek. “We zijn gespecialiseerd in bronbemalingen en boorputten (manueel of machinaal),” vertelt zaakvoerder Jan Vermeersch. “Dankzij lokale grondwaterverlaging kunnen aannemers grondwerken, zoals het realiseren van bouwputten of de aanleg van rioleringen en nutsleidingen in ‘den droge’ uitvoeren.” Er bestaan drie methodes, die afhankelijk van de grondsoort en de aard van de werken in te zetten zijn. Open bemaling is aangewezen voor kleigronden. Verticale bronbemaling is ideaal voor doorlatende, korrelachtige grondsoorten. De horizontale methode is alleen rendabel bij grotere projecten of grote breedtes. AGtech was verantwoordelijk voor de plaatsing van bemaling bij het project De Mandelmeersen in Oostrozebeke. De bemaling zorgde ervoor, dat de aannemers zonder problemen met wateroverlast de regenwaterputten op de site konden installeren. “We plaatsten niet alleen de pompinstallaties, maar controleerden ook of het grondwater voldoende gezakt was om de werken te laten uitvoeren,” licht Vermeersch toe. “De pomp was hier ook voorzien van stroombewaking om een continue werking te garanderen. Als een pomp immers één dag stil ligt, gaat twee dagen verloren, aangezien grondwater zeer snel terug naar het oude niveau terugkeert. Op het einde gebruikten we het opgepompte water om de regenputten te vullen, waardoor we opdrijven vermeden.” Na vrijgave breekt AGtech de installatie af om die in de werkplaats een onderhoud te geven, alvorens ze op een volgende bouwplaats in te zetten. Op die manier garandeert het een maximale bedrijfszekerheid.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 85

Van Bosan mag u meer verwachten! BOSAN IS IN 40 JAAR TIJD UITGEGROEID TOT ÉÉN VAN DE MEEST ONDERSCHEIDENDE PRODUCENTEN VAN SPORTINSTALLATIES EN –MATERIALEN. ZOWEL OP HET VLAK VAN INNOVATIE, KWALITEIT ALS MULTIFUNCTIONALITEIT. Wij realiseren de totaalinrichting van indoor sportaccommodaties, met eigen producten en de daarbij horende bouwkundige voorzieningen. Als fabrikant hebben wij het gehele proces in eigen beheer. Van ontwerp tot productie, van onderhoud tot herstelling en van levering tot plaatsing. Kortom, van Bosan mag u meer verwachten! Heeft u een nieuw project? Groot of klein? Overweegt u een aankoop? Neem dan contact met ons op voor meer informatie en een advies wat afgestemd is op uw wensen.

Tel: 0470/588.599 info@bosan.be

www.bosan.be

EPI SPORTS Als onderdeel van de EPI Group in Houten in Nederland is EPI Sports een vooraanstaande producent van Polyurethaan naadloze gietvloersystemen voor gebruik in Multifunctionele gymzalen. Seamless FL OORING

SPORTS

ATHLETIC TRACKS POLYURETHANE SPORTS FLOORING ACRYLIC SPORTS FLOORING RUBBER SPORTS FLOORING RECREATIONAL RUBBER FLOORING

De EPI Group heeft meer dan twee decennia ervaring in het ontwikkelen van kunststofvloeren voor sport toepassingen maar ook voor commerciele en industriele vloertoepassingen. Met een zeer geavanceerde R&D afdeling en een moderne, duurzame productiefaciliteit wordt er door EPI op grote schaal polyurethaan en epoxy gietlagen en coatings geproduceerd in duizenden mogelijke kleuren. Door flexibele en efficiënte productielijnen zijn de levertijden kort en de producten van de hoogste kwaliteit. EPI is volledig ISO 9001:2008 & ISO 14001: 2004 gecertificeerd en voldoet aan de relevante Europese richtlijnen voor sportvloeren zoals EN14904. De vloer als geinstalleerd voor de uitbreiding van de Sporthal Mandelmeersen is een naadloze multifunctionele gietvloer. Dit systeem bestaat uit een geprefabriceerde elastische onderlaag (dikte 9 mm) met een zelfnivellerende elastische polyurethaan gietlaag van ca. 2 mm bedekt met een zeer slijtvaste, matte top coat. Voor de installatie van multifunctionele polyurethaan sportvloeren in Vlaanderen heeft EPI Sports & Rubber Surfaces recentelijk een exclusieve samenwerking gesloten met Bosan.

www.episportsrubber.com

BEDRIJFSPRESENTATIE | Bosan

Tekst | Margriet Langman Beeld | Bosan

Complete inrichting voor Sporthal De Mandelmeersen Sporthal De Mandelmeersen in Oostrozebeke was toe aan een uitbreiding van het bestaande sportcomplex. De extra sportzaal, kleedkamers en de nieuwe partketzaal moeten het plaatsgebrek gaan oplossen. Na het publiceren van de aanbesteding en de selectie van de inschrijvingsdossiers heeft de gemeente Oostrozebeke de opdracht gegund aan Bosan BVBA.

Direct na de gunning heeft Bosan, dé producent van sportinstallaties en dé totaalpartner op het gebied sportzaalinrichting, direct een projectteam toegewezen aan dit project. Onder leiding van projectleider Jeroen Oldenhof, moesten in kort tijdsbestek de indelingstekeningen, grondpotten- en belijningsplan worden uitgewerkt. Deze informatie was dringend nodig om de aannemer ruwbouw te voorzien van alle details ten aanzien van krachten, maatvoeringen, sparingen, (elektro-)technische specificaties en de nodige hulpconstructies. Om de plafondbasketbalstellingen vakkundig te plaatsen aan de betonnen dakconstructie heeft Bosan, op basis van de verkregen plannen en de inmetingen ter plaatse, het hulpstaal op maat geproduceerd in de eigen fabriek. Ondertussen werden in de fabriek ook alle materialen voor het project klaargemaakt zodat Bosan met eigen transport het materiaal in Oostroze-

beke kon aanleveren. Ter plaatsen hebben de ervaren Bosan monteurs de basketbalplafondinstallaties op esthetische wijze gemonteerd tussen de armaturen.

aan kwaliteit en maatwerk begrijpt, en vakkundige installateurs kunnen wij ook hier onze hoge kwaliteitseisen waarborgen.”

Dat Bosan sterk is in maatwerk blijkt ook uit de projectspecifieke transportwagens die zij gemaakt hebben. Zo hebben ze specifieke transportwagens ontworpen en geproduceerd zodat de beschikbare ruimte in de toestelberging optimaal kan benut worden. Naast de sportmaterialen heeft Bosan ook de naadloze polyurethaan sportvloer in de sporthal en de vloer in de parketzaal verzorgd. “Het resultaat is zo goed dat wij in de toekomst voor meer projecten in Vlaanderen de sportvloeren volledig zullen verzorgen” vertelt Joris De Bisschop, de verkoopleider bij Bosan België. “Mede dankzij de samenwerking met EPI Sports & Rubber Surfaces (onderdeel van de EPI Group), een vooraanstaand producent en ontwikkelaar van synthetische vloersystemen die de behoefte

Bosan begeleidt projecten vanaf de bouwplannen en staat er om bekend dat zij haar eigen planning aanpast aan de planning van de aannemer en de overige partijen. Mocht er tijdens het bouwproces iets wijzigen in de planning dan past Bosan haar planning hierop aan. Gedurende het bouwproces was er door Bosan een constante bewaking van de uitgewerkte gegevens en de in het werk gerealiseerde constructie. Door regelmatig op het werk te controleren, het bijwonen van de werfvergaderingen en de uit te voeren werkzaamheden te bespreken heeft Bosan controle en grip gehouden op het gehele bouwproces. “Ondanks de krappe timing is Bosan er ook nu weer in geslaagd om het project tijdig af te ronden”, vertelt Joris De Bisschop met gepaste trots. ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 87

HEUSDEN-ZOLDER

| Centrum Duurzaam Gebouwbeheer

CENTRUM DUURZAAM GEBOUWBEHEER

NIEUWE OPLEIDINGEN IN HET NAJAAR! Centrum Duurzaam Gebouwbeheer (CDG) startte zijn werking in het voorjaar van 2015, met een reeks opleidingen op maat van gebouwbeheerders. Momenteel werkt CDG daarvoor vanuit twee locaties, Heusden-Zolder en in Zwijnaarde, om op die manier heel Vlaanderen te kunnen bedienen.

Er was heel wat interesse voor de opleiding 'verantwoordelijkheden van de gebouwbeheerder.' Danny De Baere van de federale overheidsdienst Waso startte met een schets van 'de gebouwbeheerder' en het ontbreken van een specifiek statuut, wat ook bleek uit de diverse achtergronden en functies van de deelnemers. Vervolgens gaf hij een praktijkgericht overzicht van de technische keuringen waaraan gebouwen en installaties moeten voldoen. Henk Van Hove van NBN vertelde over het nut van Belgische normen en hoe gebouwbeheerders er optimaal gebruik van kunnen maken. Het is typisch voor een opleidingsdag dat de aandacht na verloop van tijd wat afneemt, maar jurist Koen Geelen van MonardD’Hulst hield de deelnemers op het puntje van hun stoel. Zijn uiteenzetting over verantwoordelijkheden en aansprakelijkheid van de gebouwbeheerder, mét praktijkvoorbeelden, maakte veel indruk. De opleidingscyclus rond 'conditiemeting van gebouwen volgens NEN 2767' werd met succes hernomen. Het begin ervan is altijd een dag over de theorie. Wat is conditiemeting en hoe gaat de Nederlandse norm daar mee om? Wat is de opbouw van de methode en hoe werkt het systeem? Daarna zijn er twee praktijkdagen voorzien. De eerste begint met een korte

88 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

herneming van de theorie, waarna er ruimte is voor een hele reeks praktijkoefeningen, met het gebouw als lesmateriaal. De tweede leert de deelnemers de staat van de installaties (onder meer HVAC) in te schatten. Docenten Marc Heijmans en Dick Ausems van PVM namen alle aspecten van de opleiding voor hun rekening. Elke opleidingsdag van deze opleiding kan ook afzonderlijk gevolgd worden. CDG sloot het voorjaar af met een opleiding rond 'inspectie en onderhoud van platte daken.' Het curriculum ervan was samengesteld door docenten van een hogeschool, aannemers, materiaalproducten en onderzoeksbureaus. Tijdens de opleidingsdag werden alle mogelijke relevante topics aangesneden: veiligheid bij het inspecteren van en werken aan platte daken, afvoer van regen en sneeuw, aandachtspunten bij inspectie, werken met aannemers, … Er was ook aandacht voor zaken als groendaken en zonnepanelen. Freya Michiels Van Bureau Bouwtechniek en André Govaerts van Soprema verzorgden deze opleidingsdagen. Dit najaar komt Centrum Duurzaam Gebouwbeheer met nieuwe opleidingen. Ook deze keer vinden alle opleidingen door in Heusden-Zolder en in Zwijnaarde.

Op 27 en 28 oktober 2015 organiseert CDG opleidingsdagen voor gebouwbeheerders met als thema 'inspectie en onderhoud van installaties.' Daarbij is er aandacht voor de wettelijke verplichtingen en de onderhoudsplicht bij installaties, en wordt afzonderlijk ingegaan op verwarmingsinstallaties, ventilatie en koeling, en elektrische installaties en verlichting. Om de opleidingsdag in de praktijk bruikbaar te maken, wordt er onder meer gewerkt rond het lezen en interpreteren van onderhoudsattesten en metingen, vaak voorkomende problemen, inregeling van installaties en comfortklachten als tocht of luchtkwaliteit. In november volgt een opleiding 'Inspectie en onderhoud van gevels.' Expert-architect Joost Beke trapt af met de juridische aspecten, zoals goed huisvaderschap, aansprakelijkheid en voorlopige oplevering. Specialisten van onderzoekscentrum WTCB gaan vervolgens op een heldere manier in op het onderhoud van een gebouwschil. Jan Moens van Bureau Bouwtechniek behandelt niet-destructieve onderzoekstechnieken en als afsluiter is er uitgebreid aandacht voor verschillende hersteltechieken. Inschrijven kan voor beide opleidingen op www. gebouwbeheerder.be. ❚

Health Care Concept® Efficiënte buitenzonwering voorkomt oververhitting Het Jan Palfijn Ziekenhuis in Gent maakte een ware metamorfose door. Luifels met doorlopende aluminium lamellen van RENSON®, gemonteerd boven de ramen, laten patiënten, bezoekers en personeel genieten van de aangename zonnewarmte op koudere wintermaanden, terwijl tijdens de warmere dagen de zonnestralen tegengehouden worden om oververhitting te vermijden.

Wenst u meer informatie ? www.renson.be

Luifel met Icarus® lamellen

BRUSSEL | Livingstone

Tekst | Koen Mortelmans Beeld | Duco

ARCHITECTURALE ZONWERING BRENGT GEVEL LIVINGSTONE TOT LEVEN Om de renovatie en herbestemming van het voormalige DVV-hoofdkantoor in Brussel naar een hoger niveau te tillen koos architectenbureau Archi 2000 voor duurzame en architecturale opties. Daarom ook stapte het in augustus 2013 in zee met Duco als partner voor het project, dat ‘Livingstone’ werd gedoopt. "In het hoogste woonblok is er in plaats van cementvezelplaten geopteerd voor de implementatie van Duco’s architecturale zonwering tussen de witte stroken. Daarmee besteden we niet alleen aandacht aan een comfortabel binnenklimaat, maar krijgt het ook een unieke toets ten opzichte van de rest van het gebouw," klinkt het bij het architectenbureau. De keuze viel al snel op de DucoSlide Wood met mobiele houten lamellen in een aluminium kader. "Deze keuze is onder meer ingegeven door de esthetische meerwaarde die het aan de gevel geeft dankzij de onzichtbare bevestiging van de lamellen binnen het kader. Hierdoor heeft het hout ruimte voor speling en is de kans op vervorming nihil,” verduidelijkt Archi 2000. "Dit in combinatie met de duurzame houtsoort Western Red Cedar, het lage gewicht en de beperkte paneeldikte van de DucoSlide Wood. De beperkte dikte van de schuifpanelen was noodzakelijk om twee panelen achter elkaar te kunnen plaatsen. Dit zorgt voor een zekere dynamiek in de gevel waardoor het gebouw tot leven komt."

Mobiele houten lamellen in een aluminium kader.

Ellipsvormige lamellen als terrasoverkapping verweven in de constructie.

90 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Ook de ellipsvormige lamellen van de DucoSun Ellips 150, die als terrasoverkapping verweven werden in de constructie, vervullen zowel een functionele als een esthetische rol. "Dit type zonweringsysteem met zijn elegante vorm van de lamellen, minimalistische bevestigingsmessen, eenvoudig bevestigingssysteem en manier waarop de luifel aan zijn uiteinde verdunt met de inclinatiehoek van de lamellen past naadloos in het architecturale concept van Livingstone. Daarnaast brengt de lichtgrijze kleur van de DucoSun Ellips 150 een prachtige lichtweerkaatsing teweeg waardoor de lamellen mooi met de lucht integreren." ❚

gevel

DE VIJFDE GEVEL

Tekst: Mark Delreux

Vijfde gevels van over de hele wereld De opdracht luidde: maak een foto van de mooiste, leukste en origineelste gebruiksdaken die u onderweg tijdens de vakantie tegenkomt. Groendaken, recreatiedaken, zonnedaken, parkeerdaken of terrasdaken: alle toepassingen van opbrengstdaken die inmiddels ruim worden toegepast. Niet alleen bij ons, maar ook in het (verre) buitenland. We ontvingen meer dan veertig foto’s waarvan we hier ter inspiratie een eigenzinnige selectie tonen. De winnaars van de ballonvaarten en van de GoPro camera worden bekendgemaakt tijdens onze workshop 'Het lastenboek: een lastig boek?' in de Brabanthal in Leuven op 20 oktober 2015.

School of Art, Singapore

Wildernis in de stad, Copenhagen, Denmark

Groene achtergevel ACROS-gebouw, Fukuoka, Japan

Panyaden School, Chiang Mai, Thailand

gevel

De Vijfde gevel is het communicatieen kennisdelingsplatform dat bouwheren, architecten, studiebureaus, aannemers en eigenaars van gebouwen creatieve ideeën aanreikt om méérwaarde uit hun dak te halen.

www.devijfdegevel.be

Roof top hiking - toeristische stadswandeltocht op daken doorheen heel de stad - Stockholm, Zweden - © de Vijfde gevel

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 91

Gespecialiseerd in de bouw aluminium en glas gevels.

van

TECHNOLOGIE EN STIJL IN UW GEVEL

Gespecialiseerd in de Five-S producten (gebaseerd op de verlijming van het glas op inox kaders)

Solaris – Clamart (Frankrijk)

Parlement Bruxellois - Brussel

VOOR NA Raiffeisen – Leudelange (Luxemburg) KPMG – Kirchberg (Luxemburg)

Gespecialiseerd in de bouw van staal en aluminium koepels.

Gespecialiseerd in het onderhouden van gebouwen.

Industriezone Pullaar - Schoonmansveld 50 - B-2870 Puurs - Tél. : +32 (0)3 877 00 44 – Fax : +32 (0)3 877.24.05 E-mail : home@grovenplus.be - Website : www.grovenplus.be

ANTWERPEN | Havenhuis

Tekst | Koen Mortelmans Beeld | Groven + / Havenbedrijf Antwerpen

GLASPANELEN VOOR BOVENBOUW NIEUW HAVENHUIS ANTWERPEN Begin september is gestart met het aanbrengen van de glasgevels op de bovenbouw van het nieuwe Antwerpse Havenhuis. Deze complexe glasgevel bestaat uit zowat 450 glaskaders, die stuk voor stuk door een bouwkraan worden opgehesen en daarna aan de staalstructuur bevestigd. De kaders zijn 3 tot 8 meter hoog, 1,6 meter breed en wegen gemiddeld 850 kg. De montagewerken zullen tot begin 2016. Groven+ (Puurs), dat deze werken uitvoert, was ruim twee jaar bezig geweest met de ontwikkeling van de glasgevel. De productie van de kaders begon in september 2014, de eerste geassembleerde glas- en aluminiumkaders waren klaar in december 2014. Bij de start van de montagewerken stonden al meer dan 270 kader klaar voor levering op de bouwplaats. De staalstructuur bestaat uit zes 50 meter lange, 20 meter brede en 6 meter hoge modules, met een gewicht van die 170 tot 265 ton. Volgens gedelegeerd bestuurder Etienne Clinquart is dit de moeilijkste opdracht die Groven+, dat nochtans heeft heel wat ervaring met dergelijke challenges, ooit uitvoerde. "De opvallende geometrie met prisma’s in alle richtingen vereist een geveltype dat hieraan kan beantwoorden. Geen enkel bestaand

De glasgevels zijn opgebouwd uit glazen driehoeken, die lichtjes roteren ten opzichte van elkaar zodat de lichtinval steeds veranderende reflecties oplevert. gevel- of ramensysteem laat dergelijke toepassing toe. We hebben alles in eigen huis ontwikkeld. We waren overigens de enige onderneming die het waagde op de aanbesteding in te schrijven. Eigenlijk ligt het ontwerp van Zaha Hadid Architects ergens tussen een gevel- en een koepelsysteem in. Een geveltype ontwikkelen dat dergelijke geometrie kan verwerken en beantwoordt aan alle technische en performante eisen –zoals de thermische en akoestische prestaties en de stabiliteitseisen– is een grote uitdaging. Niet te onderschatten zijn ook de gevolgen van de ligging van het gebouw –maritiem klimaat, hoge winddrukken– en de aard van de ruwbouw, een stalen draagconstructie, gevoelig voor vervorming. De montage bovenop een ouder, bestaand gebouw maakt haar een vrij unieke aangelegenheid." ❚

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever Gemeentelijk Havenbedrijf, Antwerpen

Architect

Zaha Hadid Architects, Londen (VK)

Hoofdaannemer

Interbuild, Antwerpen

Groven+ is opgericht in 1965 en vestigde zich in 2000 op de huidige locatie in Puurs. Het heeft ook een vestiging in het Noord-Franse Lille. Als gevelspecialist spitst het zich toe op de kantoor- en utiliteitsbouw. Aanvankelijk was het een pure specialist in aluminium en glas, maar via diverse overnames breidde het zijn aanbod sterk uit naar onder meer inox kaders, stalen koepels en het plaatsen van PV-panelen.

Foto: Peter Knoop

Belangrijke referenties zijn de gerechtsgebouwen in Gent en Antwerpen, spoorwegstation Luik-Guillemins, Belgocontrol in Zaventem, het Palais des Congres in Brussel en de kantoren van netbedrijf Infrax in Torhout.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 93

PLAATSNAAM ELSENE | Campus | Projectnaam Irena V Extension ONDERWIJS

Tekst | Bram Souffreau Beeld | Aannemingen Janssen

Nieuw studentenhuis ULB verbindt stad met campus

Aannemingen Janssen heeft eind augustus –mooi op tijd voor het nieuwe academiejaar– de studentencampus Campus Irena V Extension opgeleverd. Een krachttoer, want op amper anderhalf jaar heeft de aannemer de campus van de ULB met 294 studentenkamers verrijkt. "In 2008 en 2009 stelde Agence Eckelmans een dringende nood aan extra studentenverblijven vast," schetst architect Tom Eckelmans van D E Architecten uit Tervuren de historiek van het bouwproject. Hij werkte aan de bouw samen met bouwheer Eckelmans Projects van zijn vader Johan Eckelmans. "De wachtlijsten voor een kamer in het bestaande campusgebouw, Irena V, liepen

'HET EVENWICHT TUSSEN EFFICIËNTIE EN ARCHITECTURALE KWALITEIT' toen op. Samen met de Franstalige Brusselse universiteit ULB hebben Agence Eckelmans, Eckelmans Projects en de architect het plan opgevat om 400 extra studentenverblijven te creëren. Voorwaarde was wel dat de studentenverblijven op het ULB-terrein moesten komen. Het ontwerp heeft zich geplooid

94 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

naar de diverse inspraak- en drukkingsmechanismen eigen aan Brussel en resulteerde uiteindelijk in een gebouw met 294 studentenverblijven en een appartement voor de conciërge. Het gebouw, Campus Irena V Extension, staat langs de gekromde Triomflaan en tegenover het Irena-gebouw uit de jaren negentig. "De groene buffer, een dicht begroeide talud tussen de universiteitssite en de laan, moest maximaal behouden blijven. In ons ontwerp hebben we daarom de groenbuffer met het gebouw geïntegreerd," legt Tom Eckelmans uit. "Het groen schermt de campus van de stad af, een bewuste keuze gebaseerd op het Amerikaanse campusmodel. De nieuwbouw bestendigt dit, maar doordat de nieuwbouw doorloopt tot in de de buffer vormt hij tegelijk een link tussen de stedelijke omgeving en de campus."

DOORBREKEN Het gebouw bestaat uit drie aaneensluitende segmenten die de gebogen rooilijn van de Triomflaan volgen. Deze segmentering breekt het monotone. De voor-

ELSENE | Campus Irena V Extension ONDERWIJS

gevel kijkt uit op de laan en is deels in de talud ingebouwd. De gevel bestaat voornamelijk uit wit plaatmateriaal met hier en daar een groene accentkleur. De ramen zijn her en der horizontaal visueel met elkaar verbonden, waardoor het gebouw dynamiek krijgt en de massiviteit doorbroken wordt. ›

De binnenzijde van een studentenstudio. Ze hebben allemaal een volledig uitgeruste badkamer, een kitchenette, kast en bureau.

Participanten aan het woord SCHINDLER –LIFTEN Op studentencampus Irena, heeft Schindler twee liften type 3300 geplaatst. "De Schindler 3300 is een innovatieve lift die tot vijftien personen kan vervoeren," legt sales engineer Jurgen Debecker uit. "Hij werkt fluisterstil en is trillingsvrij opgesteld, wat belangrijk is voor de bewoners. Voorts mag je de Schindler 3300 best als groen omschrijven, wegens de optimale stand-by werking –goed voor 20% minder energieverbruik–, de led-verlichting en een aandrijftechnologie. Die levert een energiebesparing van 30% op." "De uitdaging bestond hier voornamelijk uit het inwerken van de liften in de schachten. Dat de liften op sommige verdiepingen tegenliggende toegangen hebben, vormde een bijkomende moeilijkheid. Op de plannen van de architect kregen de liften onvoldoende bewegingsruimte. Dit had een impact had op de stabiliteit van de liftschacht, maar met het nodige overleg hebben we het probleem opgelost. Goede afspraken in de voorbereidende fase zijn onontbeerlijk," weet Debecker uit ervaring. Voor de installatie van zijn liften doet Schindler een beroep op onderaannemers, maar het studiewerk en de kwaliteitscontrole voert de liften- en roltrappenexpert zelf uit. De geschiedenis van de Zwitserse groep in België reikt tot 1927. Intussen werken 55.000 mensen voor Schindler wereldwijd. Het bedrijf bouwt, plaatst en onderhoudt in België personenliften, vrachtliften en speciale liften en roltrappen en –paden. Zo installeert Schindler onder andere een panoramische lift op Tour & Taxis, vrachtliften voor winkelketen Aldi in Dilbeek, Molenbeek en Jette en een 1,6 meter per seconde snelle lift in nieuwbouwproject Val d'Or in Sint-Lambrechts-Woluwe.

VLIEGEN –SANITAIR EN BRANDLEIDINGEN "In het nieuwe campusgebouw van de ULB van Eckelmans Projects hebben we het volledige sanitair geïnstalleerd, de brandleidingen geplaatst en ook een pluvia regenafvoersysteem in het gebouw verwerkt," legt zaakvoerder Raf Vliegen van Vliegen nv uit Bree uit. "Ook het studiewerk hebben we op ons genomen. Samen met de bouwheer hebben we dit project van A tot Z uitgevoerd." Vliegen nv heeft zich de voorbije vijftig jaar gespecialiseerd in de levering en plaatsing van sanitaire installaties. Ook opdrachten inzake regenafvoer en piping kunnen de arbeiders van het bedrijf aan. Vliegen telt zo'n 24 arbeiders en is actief in de regio's Limburg, Luik, Leuven, Antwerpen, Mechelen en Brussel. Het bedrijf werkt vooral voor grotere projecten waarbij de medewerkers het volledige bouwtraject –van ontwerp tot uitvoering– op zich nemen. De projecten van Immo Eckelmans vormen overigens geen onbekende voor Vliegen. "We werken vaak met Immo Eckelmans samen. De campus in Brussel vormt een mooie referentie. We hebben er 295 kamers ingericht. Zo'n opdrachten kunnen we met onze kennis en ervaring zonder problemen aan." < Langs de Triomflaan is een deel van het studentencomplex in de groene talud gebouwd. De gevel bestaat deels uit wit plaatmateriaal met horizontale stroken in een donkere kleur. Openingen doorbreken de massiviteit van de voorgevel. BOUWEN AAN VLAANDEREN | 95

Neither shaken nor stirred De zorgvuldige keuze van materialen, design en kleuren dragen bij voor een jarenlang plezier inzake verticaal transport van personen met deze Schindler 3300. Aangevuld met een fluisterstille werking, trillingsvrije opstelling zullen bewoners ongestoord kunnen verblijven. Ook de groene milieu-aspecten werden niet vergeten waarbij het geoptimaliseerde stand-by verbruik zorgt voor 20 % minder energieverbruik, de aandrijftechnologie 30 % besparing op het energieverbruik levert en de LED lampen een lange levensduur garanderen.

Le choix judicieux des matériaux, du design et des couleurs assure depuis des années le plaisir du transport vertical de personnes avec le Schindler 3300. Complété par un fonctionnement ultrasilencieux, exempt de vibrations, les résidents peuvent dormir tranquilles. Les aspects environnementaux verts ne sont pas oubliés avec la consommation en veille optimisée qui consomme 20% d’énergie en moins, la technologie performante de l’entraînement offrant 30% d’économies d’énergie et les lampes à LED garantissant une longue durée de vie.

www.schindler.be

www.vliegennv.be Meeuwerkiezel 37 - 3960 Bree - Tel +32 89 46 18 94 - Fax +32 89 47 19 89

15900495_Vliegen.indd 1

16-09-15 17:14

ELSENE | Campus Irena V Extension ONDERWIJS

Een kelderverdieping heeft het gebouw niet, maar op het gelijkvloers bevindt zich een half open parkeergarage voor wagens en fietsen. De achtergevel is opgetrokken in rode baksteen, net als Campus Irena V en de andere campusgebouwen. De raamgehelen van de achtergevel staan ongenschijnlijk willekeurig in de gevel ingeplant en zijn verbonden en omkaderd tot één geheel waar ze in elkaars nebijheid komen. "Het gebouw vormt een evenwicht tussen economisch efficiëntie en architecturale kwaliteit," vat Eckelmans de visie achter zijn ontwerp samen. Aannemingen Janssen uit Geel bouwde Campus Irena V Extension in minder dan anderhalf jaar. "De strakke timing vormde de voornaamste uitdaging voor dit project", legt Gert Verheyen van Aannemingen Janssen uit. "We hebben de volledige bouw op ons genomen inclusief afwerkingen en omgeving van de studentenverblijven, met uitzondering van de technische uitrusting en het meubilair. Hoewel we het gebouw in één keer hebben gebouwd, zagen we de drie segmenten wel apart. We hebben bijvoorbeeld drie torenkranen ingezet. Elk segment volgde elkaar met een kort interval op. De bouw zelf liep zeer vlot. Het gaat immers om een zeer systematisch, repetitief gebouw," zegt Verheyen. Qua opvallende technieken duidt Carl Ceusters, projectleider van Aannemingen Janssen de akoestische en thermische vloerisolatie aan, de toegangscontrolesystemen, de groendaken die zorgen voor waterbuffering en het gecentraliseerd verwarmingssysteem met een warmtewisselaar voor elk studentenkot. Aannemingen Janssen startte de bouw in april 2014 en leverde het gebouw al begin september 2015 op, twee weken voor de intrek van de eerste studenten. ❚

De gevels aan de kant van de universiteit –de achterkant– zijn opgetrokken in rode baksteen wat aansluit bij de andere universiteitsgebouwen op de campus.

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever Architect Aannemer

Eckelmans Lovania Projects, Leuven D E Architecten, Tervuren Aannemingen Janssen, Geel

Aannemingen Janssen nv heeft zich gespecialiseerd in residentiële bouw, de zorgsector, utiliteits- en industriebouw en waterkundige werken. Onze missie is u op alle fronten te begeleiden met kwaliteit en duurzaamheid als fundament.

AANNEMINGEN JANSSEN NV • Van Doornelaan 2 • 2440 Geel • tel 014/59.09.99 • www.janssen.be • info@janssen.be

INDUSTRIE

KANTOREN

RESIDENTIEEL

COMMERCIEEL BOUWEN AAN VLAANDEREN | 97

DAKWERKEN

WHEN A ROOF BECOMES ART

15900120_Platteau.indd 1

02-03-15 14:42

15900102_CVR.indd 1

18-02-15 14:47

MECHELEN | Scheppers Instituut ONDERWIJS

Tekst | Koen Mortelmans Beeld | Platteau en Partners / A2D architects

Herschapen dak voor Scheppers Instituut Het grootste deel van de gebouwen van het Scheppers Instituut in Mechelen heeft een flinke leeftijd. Vooral het dak was aan restauratie toe. Die werken moesten met de nodige omzichtigheid worden uitgevoerd, vanwege het historische en beschermde karakter van de schoolgebouwen. Dakspecialist Platteau en Partners aanvaardde de uitdaging en haalde Renotec er als onderaannemer bij voor de gemetselde ornamenten. In de negentiende eeuw vond het Scheppers Instituut onderdak in twee bestaande kloostergebouwen, die voor de nieuwe bestemming van 1844 grondig werden aangepast. De meeste gebouwen dateren dan ook uit de negentiende en twintigste eeuw. Alleen de kapel (circa 1513) is veel ouder. De huidige restauratie beperkte zich tot de speelplaatskant van blok D. Dit als monument beschermde gebouw dateert uit 19202-1905. "Het voorbije voorjaar hebben wij de dakhelling langs de kant van de speelplaats gerestaureerd, over een oppervlakte van zowat 400 mÂ˛," vertelt zaakvoerder Danny Platteau. "Het nieuwe dak is een sarkingdak, wat de isolatie gevoelig verbetert. Het isolatiemateriaal is onzichtbaar, zodat het beschermde karakter van het dak niet in het gedrag kwam. Het was wel een delicaat werk, want de bestaande dakstructuur bleef behouden. Daarom hebben we Isotec-Linea gebruikt, isolatieplaten met de metalen latten voor de bevestiging van het zink er al in verwerkt. Isotec heeft dit product op basis van onze input ontwikkeld. Verder moesten we vooral voorkomen dat er ergens koudebruggen zouden ontstaan. Ook het demonteren en in speciale containers opbergen van de asbestleien moesten we met de nodige omzichtigheid uitvoeren, gezien de gezondheidsrisico's van asbest." Renotec demonteerde, hermetselde en hervoegde gedeeltelijk de bakstenen dakkapellen. Ook het houten schrijnwerk van de dakornamenten werd nagekeken, gerestaureerd, herschilderd en waar nodig vervangen. "De dienst Onroerend Erfgoed stond ook het gebruik van dakvlakramen met zinken afwerking toe, om meer natuurlijk licht binnen te brengen op de zolders," vult de architecte aan.

Dakspecialist Platteau was hier hoofdaannemer, Renotec onderaannemer. "Meestal is het andersom," zegt Danny Platteau. Hoofdaannemer Platteau deed ook een deel van het denkwerk. "De aanvankelijke bedoeling was om de asbestleien te vervangen door vezelcementleien. Bij het bestuderen van oude foto's hadden we echter gemerkt dat er oorspronkelijk zinken ruitleien lagen. Daarom hebben we voorgesteld de bedekking van het minder steile deel van het mansardedak te vervangen volgens het roevensysteem en op de steilere helling eronder opnieuw ruitvormige zinken leien aan te brengen." Die aanpak is heel wat arbeidsintensiever en daarmee ook tijdrovender dan het nu meest gebruikte systeem, met zinkrollen en staande naad. Maar er bestond eensgezindheid dat het herstellen van de oorspronkelijke situatie de voorkeur genoot." â?&#x161;

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever Ontwerp Platteau verving de asbestleien door ruitvormige zinken exemplaren, de oorspronkelijke dakbedekking.

Hoofdaannemer

Scheppers Mechelen vzw, Mechelen A2D architects, architect-bestuurder Stefan De Lausnay en projectarchitect Sarah Staessen, Tervuren Platteau en Partners, Deurne

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 99

BRUGGE | Muziekschool Metronoom ONDERWIJS

Tekst | Nick Vanderheyden Beeld | Hans Klop, DigiPhot

In de ontvangstruimte werd een kakofonie aan geluiden vermeden.

BRUGSE MUZIEKSCHOOL DEMPT CURSISTEN MET AKOESTISCH AFGESTEMDE LOKALEN Liefst zeshonderd aspirant- en meer ervaren muzikanten volgen dit schooljaar les aan de ongedwongen Brugse muziekschool Metronoom. Dat doen ze op de hoek van Fort Lapin met de Koolkerkse Steenweg, waar architectenbureau Dertien12 en aannemer Schaubroeck onlangs de combo muziekschool met muziekwinkel (Keymusic) inplantten. Het gebouw valt buiten op door de bewuste afscheiding tussen beide delen. Binnen spreekt naast de stijlvolle eenvoud in vormgeving vooral de akoestische afscheiding tussen de ruimtes tot de verbeelding. Muziekcentrum de Metronoom is het geesteskind van Arid, ex-Hooverphonic en ex-Gorki drummer Steven Van Havere en zijn partner Erika Meuleman. Beiden zochten

100 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

een drietal jaren geleden naar andere mogelijkheden om muziek te instrueren dan het Brugse conservatorium dit tot dan bood. Deze gedachtengang resulteerde in een opleidingscentrum waarbij cursisten via een moeiteloze en speelse wisselwerking tussen akkoorden en notenleer de knepen van het melodieuze vak onder de knie krijgen.

VOORWAARDEN VAN MUZIKAAL ONDERWIJS Door de populariteit van de school met winkel werden de beperkingen van het bestaande huurpand snel duidelijk. “Het idee kwam eind vorig jaar in uitvoering en vandaag opereren we vanuit deze sterk esthetische en technisch bovenmaatse nieuwbouw," vertelt mede-zaakvoerder Erika Meuleman, die de werken nauwgezet opvolgde en opmerkt dat de bouw geen evidentie bleek. “Enerzijds waren we gebonden aan de akoestische vereisten van een muziekschool, anderzijds legde de stad Brugge ons enkele voorwaarden op. Daarbovenop moesten we voldoen aan de veiligheidsregelgeving vanuit het onderwijs.”

BRUGGE | Muziekschool Metronoom ONDERWIJS

Budgetintensieve ingrepen beïnvloedden de focus op esthetiek niet.

VERMIJDEN VAN KAKOFONIE Het bouwteam koos voor 20 centimeter dikke betonmuren, akoestische Gyproc en deuren, dempend parket en integreerde in elk lokaal een bijkomende absorptiewand met een akoestisch doek. “We wilden vermijden dat op enig moment in de 6 meter hoge ontvangstruimte met loopbrug een kakofonie aan instrumentengeluiden zou ontstaan. Bovendien was een overdracht van geluiden tussen de ruimte uit den boze. Om geluidslekken te voorkomen voorzagen we eveneens in een apart ventilatiesysteem in elk lokaal.” Ondanks deze budgetintensieve ingrepen lag een ander deel van

de focus op esthetiek. “Deels op vraag van de stad Brugge verwezenlijkten we een variërend bouwwerk dat perfect aansluit op het straatbeeld. Zo voegde de architect enkele knikken toe om de 12 meter lange voorgevel te breken en brengt een patio een duidelijke afscheiding tussen school en gebouw tot stand.” Op deze manier zullen docenten en gastdocenten als Mario Goossens (Triggerfinger) en Alex Callier (Hooverphonic) na het betreden van de ontvangstruimte links afslaan richting schoolgebouw. Al zullen deze ronkende namen uit de Belgische muziekscène het ongetwijfeld niet nalaten om ook even de rechtse afslag te nemen. ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Metronoom BVBA, Brugge Ontwerp architectenbureau Dertien12, Brugge Hoofdaannemer Schaubroeck, Tielt

Participanten aan het woord HINT –ELEKTRICITEIT In 2000 richtte Michaël De Soete in Dudzele Home Intelligent Networking Technologies –kortweg Hint– op. Eerder had hij in dienstverband al massa's ervaring opgebouwd in het technische installatiewerken. Hint legt zich vooral toe op domotica-installaties voor villa's en kantoorgebouwen. "Ook voor de traditionele elektrische installaties, databekabeling, alarminstallaties en verlichtingsadvies kan je bij ons aankloppen. Bij Metronoom stonden we alleen in voor de klassieke elektriciteitsinfrastructuur, zonder domotica. Maar het is wel een mooi voorbeeld van doordachte led-verlichting. Licht en Vorm uit Jabbeke bedacht het concept. Leds op rail zijn economisch een erg praktische oplossing. Een lamp vervangen kan in een oogwenk gebeuren en wegens het intensieve gebruik is het ook een veel praktischer oplossing dan kunststof armaturen. Het resultaat is geen wow-lichtspel, maar het volstaat wel om de allerlei accenten te leggen," blikt De Soete terug.

> Domotica > Algemene elektriciteit > Videofonie > Databekabeling > Poortautomatisaties

Villa's en sommige bedrijfsgebouwen zijn dan ook vrij besloten referenties. Maar een in het straatbeeld goed zichtbaar voorbeeld van wat we kunnen is het Brugse kantoor van Dewaele Vastgoed & Advies, tegenover het stadstheater."

> www.hintbvba.be BOUWEN AAN VLAANDEREN | 101

PLAATSNAAM TERVUREN | Sportzaal | Projectnaam Britisch School ONDERWIJS

Tekst | Bram Souffreau Beeld | Licence To Build

SPORTCOMPLEX BRITSE SCHOOL BAADT IN DAGLICHT

In het ontwerp van Licence To Build speelt het architectenteam met glas, Eternit en Kalwall

Een voorgenomen dakrenovatie mondde bij de British School of Brussels in Tervuren uit in een nieuw schoolgebouw met heel veel aandacht voor sport en recreatie. De Engelstalige privéschool pakt uit met een totaalpakket aan sportfaciliteiten en een schoolgebouw dat het Breeam 'excellent'-certificaat ambieert.

bestaat volledig uit leds en wordt door een intelligente lichtsturing op basis van beweging en daglichtinval beheerd. De school heeft ook een PV-installatie. Voor het sanitair gebruikt de instelling gefilterd regenwater. De ondergrondse garage heeft een fietsenstalling en alle verkeersstromen werden nauwkeurig onder de loep genomen en bijgestuurd. En voor de uitwerking van de zitbanken en de groenpartijen hebben we de hulp van de leerlingen ingeroepen."

Oorspronkelijk had de school voor Engelstalige expats alleen een dakrenovatie nodig, maar na grondig studiewerk en een afweging van de behoeften van de school breidde het project danig uit. Het Lenniks architectenbureau Licence To Build gaf vorm aan een nieuwbouw met een uitgebreid sportcomplex en een renovatie van de bestaande schoolgebouwen. De school ontvangt zo'n 1.300 leerlingen uit meer dan zeventig landen en heeft prachtige faciliteiten met onder andere labo's, ICT-suites, een dramastudio, drie bibliotheken en een theaterzaal met 240 plaatsen.

De school, volledig gefinancierd door de privésector, zal zich wellicht de eerste school in Vlaanderen met een Breeam 'Excellent'-certificaat mogen noemen.

Boven de bestaande klaslokalen bouwde de Britse school een extra verdieping met klassen, vergaderzalen en directieruimtes. De school paste ook de lay-out van de klaslokalen aan de hedendaagse schoolwensen aan. Verder kreeg het 'Brel'-theatergebouw een facelift en een orkestbak. De nieuwe hoofdingang met veel natuurlijk licht vormt de overgang tussen de oude gebouwen en de nieuwbouw. Het nieuwe sportcomplex herbergt een grote sporthal, een gymzaal, een fitness, een danszaal, een competitiezwembad met beweegbare bodem en drenkelingendetectiesysteem en een cafetaria.

BREEAM-CERTIFICAAT Licence To Build en de British School of Brussels zetten ook in op een Breeam-certificaat. De inspanningen inzake duurzaamheid raken alle aspecten van de bouw. "De school heeft een koude-warmteopslagsysteem (KWO). De verwarming, ook van het zwembadwater, haalt via een warmtepomp energie uit de KWO-installatie; aangevuld met een condensatieketel", geeft architect Jeroen Nys een eerste voorbeeld. "De verlichting

102 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

DAGLICHT IN SPORTZAAL "Vaak brengen architecten sporthallen in een donkere doos onder. Sporters houden immers niet van invallend zonlicht. Dat kan hen verblinden", weet Joël Hermans, bestuurder van gevelspecialist J. Hermans & Co. "Maar daglicht geeft ruimten een extra cachet en bevordert ook de sfeer. Kalwall-panelen reiken dan een oplossing aan. De panelen laten daglicht binnen, maar houden de sterke zonnestralen tegen. Ideaal voor een sportcomplex. Bovendien ogen ze mooi en scoren de panelen goed qua isolatie. De slijtvastheid zorgt ervoor dat we een garantie van 25 jaar geven. Ook het onderhoud is beperkt," overloopt Hermans de voordelen van de Amerikaanse kunststofpanelen. "Dankzij de afwasbare laag haalt de regen het stof en het vuil weg." Hermans heeft de gevels van het zwembad, de danszaal, de turnzaal en de sporthal van de Britse School in Tervuren deels met Kalwall-panelen bezet. "De directie hebben we met enkele studiereizen naar Kalwall-gevels in Groot-Brittannië overtuigd. We bezochten een aantal referenties waar de producten al ruim tien jaar hun diensten bewijzen." Het architectenbureau combineerde Kalwall met een Eternitbekleding. Hermans plaatste in Tervuren ook de glazen gevels aan de inkom en verzorgde ook het schrijnwerk en de plaatsing van elektrische screens. ❚

TERVUREN | Sportzaal Britisch School ONDERWIJS

'BRITSE SCHOOL AMBIEERT OM DE EERSTE SCHOOL IN VLAANDEREN MET EEN BREEAM 'EXCELLENT'-CERTIFICAAT' TE ZIJN'

TECHNISCHE FICHE De Kalwall-gevels laten daglicht in de sportzalen binnen, maar houden het zonlicht buiten zodat de sporters niet verblind worden.

Opdrachtgever Architect Aannemerw

The British School of Brussels vzw, Tervuren Licence To Build, Lennik THV Sportcentrum Tervuren (Vanhout, Geel en Groep Van Roey, Rijkevorsel)

Waarom u kiest voor Kalwall® Kalwall® is een diffuus lichtdoorlatend bouwsysteem voor gevels en daken met extreem goede isolatie-eigenschappen (U-waarde tot 0,28 W/m2K). Kalwall® is UV-bestendig en verkleurt niet, is zelfreinigend, zeer licht (15 kg/m2) en snel in montage. Dit systeem is uitermate geschikt voor oa.: • Zwembadcomplexen • Showrooms en industrie • Sporthallen • Scholenbouw • Musea • Bureelgebouwen • Atriums

J. HERMANS & C° is exclusief verdeler van Kalwall® voor de Benelux en Frankrijk. Voor meer info en technische ondersteuning: I.Z. West-Grijpen Z2 Grijpenveldstraat 20, B - 3300 TIENEN Tel. (32) 16 82 03 00 info@hermansco.be www.hermansco.be

Kalwall® is een geregistreerd handelsmerk van Kalwall Corporation

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 103

SINT-NIKLAAS | Schoolcampus Zonneken ONDERWIJS

Tekst | Koen Mortelmans Beeld | ©Bart Gosselin

ZONNEKEN SCHIJNT WEER OVER SINT-NIKLAAS Diverse uitbreidingen in de loop der jaren bemoeilijkte het praktisch functioneren binnen scholencampus Zonneken in SintNiklaas. Die uitbreidingen waren noodzakelijk wegens de evolutie van de noden in het bijzonder onderwijs. De recentste uitbreiding maakt komaf met die problemen en verleent de campus een heldere en efficiënte structuur. Op de campus is naast MPI Zonneken en het gelijknamige internaat ook SBSO Bakengevestigd. "Voor de duurzame verdere ontwikkeling van de campus, in het bijzonder als pilootschool voor kinderen met autisme, waar termen als ‘visualisatie’ en ‘verduidelijking’ kernbegrippen vormen, was een overzichtelijke en herkenbare structuur een absolute noodzaak,"

104 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

zegt Bert Van Breugel van Abscis Architecten, dat deel uitmaakte van het ontwerpteam. "Daarom hebben we een nieuwe centrale as uitgewerkt, als duidelijke ruggengraat op de campus waarlangs de verschillende schoolgebouwen georganiseerd liggen, afgewisseld met een verscheidenheid aan actieve en passieve speelruimtes."

OVERGANG "Het achterliggende idee is een synergie tussen de voorzieningen op de campus. Toch hebben we de scholen duidelijk afgescheiden van het internaat gedeelte, door insnijding van het volume met deels overdekte buitenruimtes, die als speelplaatsen fungeren. Ze vormen voor de kinderen een overgang tussen

SINT-NIKLAAS | Schoolcampus Zonneken ONDERWIJS

de schoolse omgeving en de meer huiselijke sfeer van het internaat. Al heeft de school ook iets huiselijks: zo beschikt elke klas over een eigen keukentje, omdat de leerlingen ook huishoudelijke klussen moeten leren uitvoeren."

'OVERZICHTELIJKE EN HERKENBARE STRUCTUUR EEN ABSOLUTE NOODZAAK' Agio, intussen opgevolgd door Scholen voor Morgen, koos het ontwerp na een architectuurwedstrijd. "Waaraan wij een stukje masterplan voor de hele site hadden toegevoegd," aldus Van Breugel. "In de bestaande toestand ontbrak bijna elk ruimtelijk overzicht. De enige landschappelijke structuur was een rij grote, rode beuken. Om het terrein gemakkelijk te ontsluiten hebben we een nieuwe weg getekend, dwars over het terrein en loodrecht op de bomenrij, uitsluitend voor fietsers, voetgangers en rolstoelgebruikers. Zwaardere verkeer mag is niet toegelaten op de campus."

GROENDAK De nieuwbouw bestaat over het grootste deel van zijn grondoppervlak over slechts één bouwlaag. Op de beperkte verdieping zijn een lerarenlokaal, een wasserij en enkele klassen en technische ruimten ondergebracht. Een overdekte overbrugging naar een bestaand schoolgebouw maakte de plaatsing van een lift overbodig. "We hebben de grote voetafdruk gecompenseerd door een extensief groendak. Het

Groendak met dakopstanden met invallend daglicht langs het noorden en zonneboilerpanelen langs het zuiden. meest regenwater wordt eerst daarin gebufferd en loopt dan naar een ruime wadi, met overloop naar een gracht. Een kleiner volume bufferen we in een tank, om er de toiletten mee te spoelen. Op het dak bevinden zich ook zonneboilerpanelen. "De combinatie van groendak en zonneboiler is mogelijk door de

shedvorm van het dak. Langs de noordkant van de opstaande dakdelen brengen we natuurlijk daglicht naar binnen, tegen de hellende zuidkant hebben we de zonneboilerpanelen aangebracht.

INTERNE ORGANISATIE Voor de interne organisatie van het internaat werkte het team rond Abscis een combinatie van een clusteren een kloostermodel uit. De zes leefgroepen met elk acht leerlingen zijn per twee gekoppeld, met alleen een mobiele schuifwand als scheiding. Ook naar interventie biedt deze organisatie voordelen: elke begeleider kan zeer snel hulp bieden aan een collega in de parallelgroep. ❚

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever Scholen Van Morgen, Brussel

Designteam

thv Abscis – Provoost – Ingenium, Sint-Niklaas

Hoofdaannemer

thv Idib Denys, Wondelgem – Ibo, Mechelen

< De gevels zijn bekleed met vergrijzend padoek en uitgerust met grijs alu schrijnwerk. Alleen de inspringende delen zijn afgewerkt met panelen in wit vezelcement en wit alu schrijnwerk.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 105

LAKEN | Sint-Goedele ONDERWIJS

Tekst | Bram Souffreau

Foto Peremans.

KINDERDAGVERBLIJF EN TAKKENBOS OP DAK LAKENSE SCHOOL De scholengroep vzw Sint-Goedele Brussel heeft haar schoolgebouw aan de Lakense Molenbeeksestraat grondig vernieuwd en met een opvallend kinderdagverblijf op het dak uitgebreid. De school nam de verbouwing te baat om ook de schoolindeling zelf aan te passen. De Molenbeeksestraat in de Brusselse Maritieme Wijk herbergt verschillende scholen. In het gebouw achter nummer 173 huisde tot net voor de renovatie Spes, een basisschool voor buitengewoon onderwijs met een negentigtal leerlingen. Zij verhuisden in 2013 naar Anderlecht, waarop de scholengemeenschap vzw Sint-Goedele Brussel het schoolgebouw een opknapbeurt gaf. "We kozen voor een renovatie," legt architect Peter Wyndaele van bureau L3M Architecten uit Dilbeek uit. "Hoewel het gebouw helemaal afgeleefd was,

106 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

verkeerde de structuur in goede staat en oogden de sobere bakstenen gevels van de school nog mooi. Bovendien zat de verhouding van het gebouw goed om er nieuwe, aangepaste functionele ruimten in onder te brengen." "We hebben het gebouw tijdens de renovatie volledig gestript. Enkel de dragende structuur en de gevels bleven over," herinnert Jeroen Nevelsteen van aannemer Peremans zich het project. De verbouwing vond tussen augustus 2013 en mei 2014 plaats. "Nadat het gebouw tot de naakte structuur was teruggebracht,

LAKEN | Sint-Goedele ONDERWIJS

hebben we enkele verstevigingen geplaatst. Daardoor kon de structuur de extra verdieping met het kinderdagverblijf en een lift dragen. De raamindeling en de inkom hebben we op aangeven van de architect eveneens aangepast."

'KINDEREN VAN HET ZESDE LEERJAAR KUNNEN IN DE NISSEN AAN EERSTEJAARS VERHALEN VOORLEZEN' "In het nieuwe ontwerp verbinden grote ruimten en brede gangen de klassen. De klassieke klassenlogica hebben we doorbroken door de gangen plaatselijk te verbreden waardoor er nissen ontstonden," zegt Wyndaele. "Kinderen van het zesde leerjaar kunnen er nu bijvoorbeeld voorlezen aan kinderen van het eerste leerjaar. Ze kunnen er ook hun huiswerk maken," maakt de architect het idee concreet. Ook het ouderonthaal kreeg een frisse aanpak: "De school heeft een apart ouderlokaal waar ouders tijdens de schooluren met begeleiders of met elkaar in gesprek kunnen gaan. Die aanpak verschilt grondig van een doorsnee halfjaarlijks oudercontact, maar werkt wel degelijk. Ook ouders en derden kunnen de extra vergaderruimte gebruiken."

KINDERDAGVERBLIJF Peremans heeft op het dak van het gebouw een extra verdieping gebouwd. "We wilden eerst het kinderdagverblijf in de nabijgelegen kapel van buurschool Collège La Fraternité onderbrengen, maar zij hadden plots een interessantere invulling voor de ruimte gevonden. Uiteindelijk kozen we voor een extra bouwlaag", schetst Wyndaele de historiek van het kinderdagverblijf. "De extra verdieping lag niet voor de hand", weet projectleider Nevelsteen. "Hoewel de structuur van het gebouw verstevigd werd, moesten we de lokalen in een staalstructuur met een licht houtskelet optrekken. Die structuur hebben we daarna met Trespapanelen aangekleed. Het kinderdagverblijf heeft ook twee grote terrassen met een zonnescherm." Voor de bovenste verdieping hangt ook een felgroene siergevel van kunstenaar Gert Bogaerts. "De takkenstructuur vormt een link met de natuur. De kleur en de structuur duiken ook op de binnenwanden van de school op", legt de architect uit. Hier en daar werd in het schrijnwerk de kleur eveneens ingewerkt. ›

Participanten aan het woord NOVA –SANITAIR, CENTRALE VERWARMING EN VENTILATIE "We hebben het schoolgebouw in Laken uitgerust met sanitair, centrale verwarming en ventilatie," legt zaakvoerder Eric De Mesmaeker van Nova (Liedekerke) uit. "Zo plaatsten onze medewerkers vloerverwarming in het kinderdagverblijf en de sportzaal, installeerden ze een regenwaterrecuperatiesysteem en plaatsten ze een aparte cv-ketel met zonneboiler en pv-panelen in het kinderdagverblijf. We hebben het gebouw ook uitgerust met circulatoren, luchtgroepen, radiatoren, verdeelleidingen en de nodige regelingen." Nova heeft zich in sanitair, HVAC en elektriciteit gespecialiseerd. "Dankzij onze brede kennis hoeven klanten zich geen zorgen te maken over de coördinatie en plaatsing van deze technieken," zegt De Mesmaeker. "Voor werken die we zelf niet aankunnen doen we een beroep op vertrouwde partners. In Laken hebben we het sanitair en de centrale verwarming zelf geplaatst, maar voor de ventilatie hebben we er LTI uit Ninove aangesproken. Met Nova tekenen we dan de plannen uit en zorgen we dat LTI het werk degelijk uitvoert."

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 107

Alle elektriciteitswerken | verlichting algemeen | installatie benzinestations

www.gevitec.be info@gevitec.be

Wijtschotbaan 3 units 9/11 | B - 2900 Schoten Tel.: +32 (0)3 633 96 70 Fax: +32 (0)03 633 04 23

LAKEN | Sint-Goedele ONDERWIJS

Participanten aan het woord GEVITEC –ELEKTRISCHE INSTALLATIE "In het gerenoveerde schoolgebouw Sint-Goedele in Laken hebben we in opdracht van Peremans de elektrische installatie geplaatst," legt Tim Sprangers, technisch directeur van Gevitec, uit. "We installeerden in overleg met het studiebureau onder andere de stopcontacten, de elektrische leidingen, de elektriciteitskasten, de verlichting en de gestructureerde bekabeling. We werken daarvoor altijd samen met vertrouwde leveranciers, zoals GE Powercontrols en Legrand." Sprangers stipt ook de energiebesparende maatregelen aan die de architect en het studiebureau voor het schoolgebouw kozen: "In alle lokalen hangen ledtegels. Een daglichtregeling bepaalt de lichtsterkte. Ook hangen overal bewegingsdetectoren zodat de verlichting automatisch dooft als er na tien minuten geen beweging meer in het lokaal is."

Gevitec is geen onbekende voor aannemer Peremans. "We hebben elkaar zo'n vijf jaar geleden leren kennen in de benzinestationsector. Benzinestations bouwen is een kernactiviteit van Peremans en ook onze hoofdactiviteit. Daarnaast plaatsen we ook elektrische installaties in kantoren, in retailgebouwen, in kleine en middelgrote ondernemingen en in scholen." Het bedrijf uit Schoten verricht werken in heel België en af en toe ook in Nederland en Luxemburg. Zo plaatst Gevitec momenteel elektriciteit in het Texaco-station in Gierle, langs de E34, en de beveiligingscamera's voor de steden Antwerpen en Gent.

MINCKE –HOUTSKELETBOUW EN TRESPA-AFWERKING © OSK-AR architecten. "Het 'bos op het dak' zorgt ook voor een schaduwspel in de leefruimtes van het kinderdagverblijf," vult Nevelsteen aan. "De takken verwijzen ook naar het park dat op de site tegenover de school aangelegd zal worden. Intussen interpreteren ouders en medewerkers de elementen ook als masten van boten in een haven. De gebruikers van het gebouw hebben immers allemaal een naam dat met water te maken heeft: Brede School De Haven, Kinderdagverblijf De Zinnekes, Initiatief voor Buitenschoolse Opvang Stroomopwaarts en Vrije Basisschool De Zenne." Qua technieken heeft de school een aantal klassiekers zoals vloerverwarming in de lokalen voor de allerkleinsten, een parlofoon- en camerasysteem voor het kinderdagverblijf, buitenscreens voor de ramen, een verlichtingssysteem met lichtdetectors en een ventilatiesysteem D. Per verdieping heeft Peremans luchtgroepen geïnstalleerd. Het sanitair is over het gebouw verspreid. "Dat geeft een meer huiselijke sfeer en zou een betere netheid met zich moeten meebrengen", geeft de architect aan. In de souterrain bevinden zich de refter en de turnzaal, van elkaar gescheiden door een mobiele wand die bij schoolfeesten kan worden weggeschoven. ❚

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever Architect Aannemer

Scholengemeenschap vzw Sint-Goedele Brussel, Brussel L3M architecten, Dilbeek Peremans, Halle

"Het gerenoveerde schoolgebouw in Laken kreeg een extra verdieping. Het kinderdagverblijf vond een onderkomen in deze nieuwe verdieping. Die hebben we met een houtskelet vorm gegeven. Daarnaast stonden we ook in voor de afwerking van het gebouw met felgroene volkernplaten van Trespa," legt Joris Mincke van de Brakelse schrijnwerkerij Mincke uit. "We berekenen, tekenen en plaatsen houtskeletten al sinds 2011 en hebben intussen hierin een ruime ervaring opgebouwd." De schrijnwerkerij kan terugblikken op een geschiedenis van ruim 250 jaar. Het familiebedrijf –in handen van de zevende generatie– heeft zich gespecialiseerd in een breed palet aan schrijnwerkerij, houtbewerking en aanverwante diensten, verdeeld over negen specialisaties: daktimmerwerken en houtskeletbouw, de bedekking van hellende daken, zinken koperwerken en platte daken, schrijnwerk voor zowel binnen als voor buiten, gevelbekleding, atelierwerk en de restauratie van houten structuren. "Dankzij de uitgebreide waaier aan activiteiten kunnen we snel bouwwerven opstarten, volledig afwerken en wind- en waterdicht krijgen," legt Mincke uit. "Dat is vandaag een heel groot pluspunt, want we kunnen voor de bouwheer alles mooi inplannen en nadien met onze eigen gespecialiseerde ploegen uitvoeren. Voor de bedekking van hellende daken hebben we twee ploegen in dienst. Voor de andere opgesomde activiteiten hebben we telkens één ploeg," besluit de zaakvoerder.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 109

Remeha Gas 310/610 Eco PRO ›

Gas condensatietechniek groot vermogen

Voldoet ruimschoots aan de eisen van gasrichtlijn 2009/142/EC en rendementsrichtlijn 92/42/EEG

›

Leverbaar in duo-uitvoering: Remeha Gas 610 Eco PRO, met onder andere een gecombineerde rookgasafvoeraansluiting

›

Warmtewisselaar uit corrosiebestendige gietaluminium leden

›

Premix verbrandingstechniek met gas-/luchtkoppeling

›

Compleet gemonteerd en vooringesteld geleverd

›

Voorzien van transportwielen en verstelbare ketelpoten

De grote ketel

Die nergens te groot voor is

Remeha Gas 310 Eco PRO

Beproefde techniek Nieuwe hoogwaardige elektronica 100% maatwerk De staande condenserende gasketels van Remeha zijn toonaangevend in het segment van de hogere vermogens. De gietaluminium warmtewisselaar, de premix verbrandingstechniek, de handige transportwielen: het zijn succesfactoren die er voor hebben gezorgd dat deze Remeha ketels het warm kloppend hart vormen van talloze hotels, zorginstellingen, scholen, kantoren en andere grote gebouwen.

+32 (0)3 230.71.06 +32 (0)3 354 54 30 info@remeha.be Remeha nv • Koralenhoeve 10 • 2160 Wommelgem

WETTEREN | St Gertrudiscollege ONDERWIJS

Tekst | Nick Vanderheyden Beeld | Chelsa

SINT-GERTRUDIS EFFICIËNTER VERWARMD DANKZIJ TWEE KLEINERE KETELS Onlangs had het Sint-Gertrudiscollege in Wetteren dringend nood aan de installatie van een nieuwe centrale verwarmingsketel. Een panne maakte namelijk dat de bestaande ketel niet in meer in staat was om de gebouwen te verwarmen. Aangezien het Schellebelse installatiebedrijf Chelsa eerdere werkzaamheden aan het college uitvoerde, werd het ook nu weer aangesproken. De interventie leidde tot de vervanging van de oude ketel door twee nieuwe, kleinere exemplaren van Remeha. vervingen door twee kleinere condenserende ketels met een vermogen van elk 120 kW. Het is wel zo dat installateurs vroeger de systemen erg overdimensioneerden. Een kleiner vermogen resulteert in een daling van de verbruikskosten.

'VROEGER WERDEN KETELS OVERGEDIMENSIONEERD' Is er toch een groter vermogen nodig, bijvoorbeeld in een strenge winterperiode, dan kan de school de tweede ketel makkelijk mee inschakelen.” De keuze voor twee ketels biedt nog bijkomende voordelen. “Twee ketels wil zeggen dat er vaak één als back-up kan fungeren wat zorgt voor een hoge bedrijfszekerheid. Zeker in een schoolomgeving is het aangewezen dat de ruimtes altijd voldoende kunnen worden verwarmd,” besluit Baele. ❚

Tijdens een interventie in het college ruimde een oude verwarmingsketel plaats voor twee nieuwe. In een periode van tien jaar was het de vijfde en zesde verwarmingsketel die het Oost-Vlaamse installatiebedrijf in de stookplaatsen van het college plaatste. Telkens weer genoten condenserende ketels van fabrikant Remeha de voorkeur. “Eerder al werden de gebouwen van de school verwarmd met dit merk dus was het voor ons de meest logische keuze om weer dergelijke ketels te installeren,” vertelt zaakvoerder Peter Baele. “Bovendien zijn de toestellen erg betrouwbaar en hebben ze een uitstekende prijs/kwaliteit verhouding.” Specifiek bij deze opdracht, gaf de snelle service van de fabrikant een extra meerwaarde. “Aangezien de werken tijdens een week schoolvakantie moesten worden uitgevoerd, was het cruciaal dat we meteen aan de slag konden. Gelukkig werden de ketels vlot en snel aangeleverd.” Tevens stond Chelsa in voor de aanbouw van een schoorsteen in inox.

TWEE EFFICIËNTER DAN ÉÉN Voor de installateur van centrale verwarming en sanitair was het niet meteen de grootste opdracht. Samen met zijn kompaan Johan Vandorpe, installeert hij al achttien jaar lang ketels voor kleine en grote bedrijven. “Opmerkelijk aan deze opdracht is dat we één oude, grote stookketel met een vermogen van 370 kW

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever

Sint-Gertrudiscollege, Wetteren

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 111

Met Pellikaan Pellikaan heeft heeft uu een een ervaren ervaren partner partnervoor voorde detotale totalerealisatie realisatievan vanuw uwnieuwbouw, nieuwbouw,renovatie. renovatie. Met Meer dan 65 65 jaar internationale internationale ervaring inalgemene algemene bouw en 45nieuwbouw, jaarinin Met Pellikaan heeft u dan een ervaren partner voor de totale realisatie vanen uw renovatie. Meer jaar ervaring in bouw 45 jaar Leisure centers, wellness en sport. Meer dan 65 jaar internationale ervaring bouw en 45 jaar in Leisure centers, wellnessinenalgemene sport. Exploitatie van 7 eigen fitness-leisure centra. Exploitatie 7 eigenwellness fitness-leisure centra. Leisure van centers, en sport. Eigen studie en uitvoering of in bouwteam met architecten en studiediensten Eigen studie en uitvoering of in bouwteam met architecten en studiediensten Exploitatie van 7toteigen fitness-leisure centra. Van ontwerp realisatie, alles in één hand. Van ontwerp tot realisatie, alles in één hand.

Eigen studie en uitvoering of in bouwteam met architecten en studiediensten Van ontwerp tot realisatie, alles in één hand.

Excelsiorlaan 1 - 1930 Zaventem Excelsiorlaan 1 -- 1930 Zaventem Tel: 02/720.58.45 Fax: 02/721.34.70 Tel: 02/720.58.45 - -Fax: 02/721.34.70 info@pellikaan.be www.pellikaan.be info@pellikaan.be - www.pellikaan.be

Excelsiorlaan 1 - 1930 Zaventem

ANDERLECHT | BLO school De Ladder ONDERWIJS

Tekst | Bram Souffreau Beeld | ÂŠBart Gosselin

KLEURRIJKE SCHOOL 'MAGNOLIA' VERVANGT GRAUWE CONTAINERKLASSEN De tachtig leerlingen van de Anderlechtse gemeentelijke basisschool De Ladder, intussen omgedoopt tot Magnolia, hebben eindelijk een volwaardig onderkomen gevonden. Aannemer Pellikaan bouwde samen met Architecten- en Studiebureau Rimanque voor hen een nieuwe school in Anderlecht. De gemeentelijke Nederlandstalige school voor buitengewoon lager onderwijs De Ladder was jarenlang in containerklassen langs de Itterbeekselaan ondergebracht. Nadien volgde een tijdelijk onderkomen aan de J. Wybranlaan. Nu heeft de school een eigen gebouw met negen volwaardige klaslokalen, vijf kleinere lokalen, een refter, een turnzaal, een polyvalente ruimte en een deels overdekte speelplaats. De school zet het nieuwe hoofdstuk ook in met een nieuwe naam: BLO Magnolia. Het gebouw staat op het terrein langs de Itterbeekselaan waar vroeger de containerklassen stonden.

Architecten- en Studiebureau Rimanque uit Tienen ontwierp het tweedelig gebouw met twee bouwlagen. "In de ene helft van het gebouw bevindt zich de turnzaal," legt Johan Tousseyn, algemeen directeur bij Pellikaan, uit. De turnzaal staat apart van de school omdat sportverenigingen uit de buurt er kunnen sporten. "In het andere deel bouwden we de school rond een hoge polyvalente ruimte. Op de begane grond komen de klaslokalen uit op de ruimte. De lokalen baden in het licht dankzij de grote ramen. Ook de refter, de keuken en het sanitair bevinden zich op het gelijkvloers. â&#x20AC;ş

De architecten speelden met ruimten en gevelelementen in het nieuwe schoolgebouw.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 113

ANDERLECHT | BLO school De Ladder ONDERWIJS

De sporthal rechts staat apart van het schoolgebouw. Kleurrijke Tespra-platen geven de school een eigenzinnig cachet.

De sporthal van BLO Magnolia. Op de eerste verdieping, rondom de polyvalente ruimte heeft de school haar pedagogische en administratieve diensten ondergebracht." Magnolia oogt speels dankzij de kleurrijke Trespa-platen op de gevel van de tweede verdieping. "De kleuren brengen licht en frisheid aan een hoofdgevel die vooral noordwaarts is gericht," weet Tousseyn. "Daarnaast bestaat de gevel uit een samenspel van prefab sierbeton en rode baksteen. De baksteen komt ook binnen terug." Pellikaan legde de speelplaats aan met waterdoorlatende klinkers. De speelvelden worden later aangelegd. De school heeft ook een fietsenstalling.

WATERLEK Dankzij groendaken en isolatielagen bedraagt het E-peil minder dan 70. "Het E-peil werd in 2011 bepaald," geeft Tousseyn als context mee. Vloerisolatie in gespoten polyurethaan, spouwmuur- en dakisolatie in polyisocyanuraat hardschuim en dubbele beglazing –vaak in gelaagd veiligheidsglas– zorgen voor het behalen van het E-peil. Pellikaan installeerde op het dak van het gebouw ook een mechanisch ventilatiesys-

'KLEURRIJKE TRESPA-PLATEN ZORGEN VOOR LICHT EN FRISHEID' teem met warmterecuperatie. De polyvalente zaal kreeg vloerverwarming aangemeten. Een condensatieketel op gas zorgt voor de verwarming. De warmwaterproductie gebeurt overigens afzonderlijk, ook op aardgas. Alle lokalen zijn uitgerust met een verlichtingssysteem met licht- en bewegingsdetectoren. In december 2013 werd de eerste steen plechtig gelegd. Toen waren de werken al vijf maanden gevorderd. Eind augustus 2015 leverde Pellikaan het gebouw op zodat met één september de leerlingen hun nieuwe school, een project van 3 miljoen euro, konden ontdekken. "We hebben in 2013 de oude lespaviljoenen afgebroken en de grond- en funderingswerken uitgevoerd," herinnert Tousseyn zich. Tijdens de werkzaamheden ontdekten we waterlekken onder een gedeelde muur. De stabiliteit van die gemeenschappelijke muur moest eerst in orde komen, waardoor onverwacht de buren op zoek moesten naar het waterlek en we instandhoudingswerken moesten uitvoeren. Daardoor liep de werf wat vertraging op, maar uiteindelijk hebben we de school mooi op tijd voor het nieuwe schooljaar afgewerkt," zegt Tousseyn. ❚

114 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

De klassen baden dankzij de grote glaspartijen in het daglicht.

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever Architect Aannemer

gemeente Anderlecht Architecten- en Studiebureau Rimanque, Tienen Pellikaan, Zaventem

EDEGEM | ZorgHotel Drie Eiken

De kubusvorm van het gebouw is niet alleen esthetisch, maar verbetert door zijn compacte karakter ook het energieplaatje (foto Llox Architecten).

Tekst | Koen Mortelmans

ZORGHOTEL DRIE EIKEN ONTZORGT ZIEKENHUIS EN THUISFRONT ZorgHotel Drie Eiken in Edegem, dat begin dit jaar de deuren opende, is in Vlaanderen uniek door de integratie van hotelaccommodatie en -dienstverlening binnen een herstelverblijf. Het is een gezamenlijk initiatief van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (Uza) en AZ Monica. Drie Eiken biedt voltijds verpleegkundige basishandelingen en medicatiebegeleiding aan, maar de dienstverlening zoals in een hotel is hier nadrukkelijk aanwezig: patiënten worden gasten, die zelf de regie van hun verblijf en herstel in handen houden. De uitstraling van het ZorgHotel is niet die van een ziekenhuis: zorg is wel aanwezig, maar niet zichtbaar. Wel zichtbaar zijn het comfort en de gastvrijheid van een hotel.

HERSTEL BUITEN HET ZIEKENHUIS De gasten zijn niet meer acuut ziek en hebben niet constant gespecialiseerde zorg nodig. Daarmee spreekt het concept mensen aan die wel het ziekenhuis kunnen verlaten, maar zich nog niet voldoende sterk voelen om weer zelfstandig thuis te kunnen functioneren of daar onvoldoende steun of hulp krijgen "Er zit zeker toekomst in het concept," zegt Herman Bernaerts. Hij staat aan het hoofd van bouwbedrijf Ibens, dat van bouwen voor de zorgsector een specialiteit heeft gemaakt. "De overheid voert al jaren een politiek om het aantal ligdagen in de ziekenhuizen te verminderen. De kostprijs van het verblijf in een hersteloord zoals Drie Eiken ligt veel lager dan in een ziekenhuis."

FLEXIBEL De buitengevels en de twee dragende binnengevels zijn grotendeels opgetrokken met prefab-betonelementen. Naast de doorgedreven isolatie (K25) houden ook de lichte kleur van de gevel, het zonwerend glas en automatische buitenzonwering overtollige

warmte zo veel mogelijk buiten. Massieve betonnen wanden voor het binnenspouwblad en draagmuren met daarop zware betonnen kanaalplaten/welfsels met massief betonnen druklaag zorgen voor een grote thermische inertie. Binnen is voor de indelingswanden zoveel mogelijk gipskarton gebruikt. Dit maakt het mogelijk het gebouw in de toekomst aan te passen aan conceptveranderingen of het zelfs een totaal andere functie te geven. Opmerkelijk element in de centrale nutskern zijn de twee helixvormige trappen.

GROENE OMGEVING De ontwerpers maakten volop gebruik van de 'natuurlijke' toestand van het terrein. Bij de bouwwerken voor het Uza en de universitaire campus in de jaren zeventig was het terrein waar nu ZorgHotel Drie Eiken staat gebruikt als opslagplaats voor uitgegraven grond. "De randen van die heuvel liggen er nog, maar de binnenkant ervan hebben we weggegraven," zegt Bernaerts. In het midden van de heuvel zit nu de begane grond met de lobby, de wellness, kine en lokalen voor de medewerkers. Keuken en restaurant bevinden zich op de eerste verdieping. Het zuidgeoriënteerde, ruime buitenterras van het restaurant is aangelegd op het bovenplateau van de heuvel. Ondanks de nabijheid van het Uza en snelweg E19 is het uitzicht er erg groen. De heuvel en de beplanting onttrekken de parkeerplaatsen aan het directe zicht. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 115

Riolering & Afvoer

Dak, Gevel & Isolatie

Folies

Tel.: +32(0)3/669 52 91 â&#x20AC;˘ E-mail: info@vandelocht.be www.vandelocht.be

Deschacht DAKSYSTEMEN, met ATG keuring

ASLV SCHILDERSBEDRIJF VEELZIJDIG DE STERKSTE

Deschacht biedt 3 ATG gekeurde daksystemen aan: Pir isolatie SuperAir SuperGum+

Ruime ervaring, gedegen advies, klantvriendelijke omvang, vakbekwaam personeel, professionele aanpak, moderne technieken, Zorgvuldige afwerking.

Pir isolatie Superair SA SuperGum+

Minerale wol SuperPrime Supergum+

BROOF T1

Wenst U advies, een verantwoorde prijsofferte volgens uw budget? Aarzel dan niet om ons vrijblijvend te contacteren.

151687

Duurzame kwaliteit & optimale service.

ATG beschikbaar ter inzage op aanvraag

089/65.00.20

www.aslv.be

Ontdek ze nu. Meer info: 0499 513 344 of carl.jansen@deschacht.eu

Wij staan klaar om samen te werken.

www.deschacht.eu

EDEGEM | ZorgHotel Drie Eiken

Hoewel de accenten van het ZorgHotel duidelijk liggen op het integreren van hotelcomfort in de zorg, blijft het een zorgbedrijf. "Het Vlaamse decreet terzake is uitgeschreven om herstelverblijven te laten groeien in de schoot van bestaande zorginstellingen," weet Bernaerts. "De wetgever wou voorkomen dat bestaande hotels zich massaal zouden omschakelen tot 'zorg'-hotels, zonder over veel zorgachtergrond te beschikken." In Nederland had co-architect EGM op dit vlak al een uitgebreid parcours afgelegd. Ibens bestudeerde ook Duitse voorbeelden. Maar ze hebben niet zomaar de buitenlandse voorbeelden overgenomen, wel de concepten aangepast aan de Vlaamse smaken en normen inzake toeristische accommodatie. "Wat niet wegneemt dat Drie Eiken nog altijd en zonder enige twijfel deel uitmaakt van de zorgsector." ❚

Buffetbar zoals in een vergelijkbaar viersterrenhotel. (foto Llox Architecten)

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever Architecten Aannemer Het bouwteam: v.l.n.r. Wim Schamp (Bureau Partners), Marijke Veryser (EGM), Luk Brughmans en Herman Bernaerts (Ibens), Geert Bekaert en Lailla Elmessaoudi (Llox), Tomas Van Ginderen (Ibens), Stefaan Desmyttere (Drie Eiken) en Dirk De Man (Uza). (foto Frank Bahnmüller)

Participanten aan het woord ASLV SCHILDERSBEDRIJF –SCHILDER- EN BEHANGWERKEN

ASLV Schildersbedrijf (As) voerde in het ZorgHotel de schilderen behangwerken uit. "We hebben er 5.000 m² wanden beschilderd met Sikkens Alphacryl Morpha, een acrylaatverf met schrobklasse 1. Dat is ideaal voor zo'n gebouw. Daarnaast behingen we 340 m² accentwanden in de gastenkamers met Arte-behang, type Verde Sapphire en 1.000 m² in de gangen met verschillenden kleuren Vescom, type Sagara," verklaart bestuurder Dirk Vanloffelt. "ASLV wordt regelmatig ingeschakeld om dit soort werken uit te voeren. Onze troef zijn onze gespecialiseerde medewerkers, die jaren ervaring hebben met opdrachten in de zorgsector. In Edegem hebben we vier maanden lang gemiddeld vier mensen ingezet. Het is een belangrijke referentie voor ons, omdat het het eerste 'zorghotel' in Vlaanderen is." Recent werkte ASLV ook in het AZ van Diest, in verschillende vestigingen van transportbedrijf H. Essers en in wzc Sporenpark in Beringen. ASLV bestaat iets meer dan drie decennia en groeide in die tijd uit van de eenmanszaak van Ludo Lambrechts tot Groep ASLV met meer dan 300 werknemers, waarvan circa dertig bij het schildersbedrijf.

vzw Uza-Monica (Antwerpen) EGM (Dordrecht, Ned.) – Llox Architecten (Antwerpen) Ibens (Antwerpen)

Participanten aan het woord VAN DE LOCHT –GROND- EN FUNDERINGSWERKEN De bvba Van De Locht voerde een deel van de graafwerken uit en stond ook in voor de aanleg van de riolering, het plaatsen van de keerwanden aanleggen van de funderingen en het gieten van de betonplaten. "Voor de rioleringen gebruikten we PE- en pvc-buizen, voor de betonwerken zoals altijd Benor-gekeurd beton," vertelt Bieke Van De Locht. "De C-waarde kan verschillen naargelang de bestemming van het beton. Voor bijvoorbeeld de algemene funderingsplaat gebruiken we een C20/25 EE1-beton en voor de kelderwanden C30/37 EE3." Dit soort werken is een specialiteit van het familiebedrijf uit Wuustwezel. " Maar we doen ook andere dingen, zoals het bouwen van betonnen kelders: mestkelders voor rundvee, kalveren en varkens, funderingen, laadkades, keermuren en sleufsilo’s. We plaatsen agrarische gebouwen voor rundvee, kalveren, varkens, pluimvee, manèges en bewaarhallen." Van De Locht staat in voor zowel uitbreidingen en aanpassingen als voor volledige nieuwbouw. "Verder hebben we ons in de loop der jaren ook toegelegd op kelders en ondergrondse garages van (bedrijfs) woningen, sleutel op de deur." Het bedrijf, in 200 opgericht door Guy Van De Locht, telt nu 22 medewerkers. Op het palmares staan onder meer de assistentiewoningen Zilverduin –en wzc Golf by– in De Haan en Ter Beke in Brugge, de wzc Sauvegarde in Ruisbroek-Puurs en Solleveld in Berlaar en het sociaal huis en wzc Amandina –eveneens met Ibens– in Wuustwezel.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 117

BEDRIJFSPRESENTATIE | Deschacht

Tekst | Deschacht Beeld | Dries Van den Brande

HERTOG JAN NIET MEER TE PAARD, WEL DROOG ONDER DAK Langs de Leuvensesteenweg in Kortenberg prijkt sinds kort een nieuw woon- en zorgcentrum. Hertog Jan biedt ruimte aan 120 bedden en 36 serviceflats. Hoofdaannemer Juri (Zele) liet zich door Deschacht overtuigen om de dakbedekkingsproducten uit het private label gamma Super te gebruiken. Gentse Roofingbouw stond in voor de plaatsing ervan. Manege Hertog Jan en restaurant Hof te Linderghem gingen vorig jaar tegen de vlakte en maakten zo plaats voor een nieuw woon- en zorgcentrum. Naast de kamers en assistentiewoningen omvat het een fitnessruimte, wellnesszone, kapsalon, multimediaruimte, kleine bioscoop, petanquebaan, brasserie en bar. Het hedendaagse rusthuis aan de rand van dorpskern sluit aan op het achterliggende park met de Oude Abdij. Een topresidentie op een toplocatie.

PRIVATE LABEL VERSUS MERKPRODUCTEN Juri stond in voor de realisatie van het nieuwe complex. In samenwerking met onderaannemer Gentse Roofingbouw maakte hij voor het eerst gebruik van de dakbedekkingsproducten uit het Supergamma van Deschacht. Isabel Vanhecke, hoofdaankoper bij Juri: "De vertegenwoordiger van Deschacht adviseerde ons om met deze producten te werken. Aangezien de prijs-kwaliteitsverhouding ongezien competitief is, was de keuze snel gemaakt. Alle producten zijn intussen gebruikt en blijkbaar is Gentse Roofingbouw er volmondig enthousiast over."

KWALITATIEF EN EFFICIËNT Ook voor Murat Kayim van Gentse Roofingbouw was het de eerste kennismaking met het Supergamma. "Ik ben gespecialiseerd in het plaatsen van platte daken en

heb dus een ruime ervaring met gelijkaardige dakbedekkingsproducten. Door de omvang van platte dak –liefst 3.000 m²– kan ik een onderbouwd oordeel vellen over de gebruikte producten. Met zekerheid durf ik zeggen dat SuperAir als onderlaag en Supergum Plus als toplaag kwalitatief hoogstaande materialen zijn. Ze kunnen perfect naast hun merkvarianten worden geplaatst." Meer info over het Supergamma Roofing van Deschacht: Divisie Dak, Gevel & Isolatie: carl.jansen@deschacht.eu of 0499 513 344

❚

SUPERAIR, DE DAMPDRUKVERDELENDE ONDERLAAG Superair SA en Superair zijn dampdrukverdelende onderlagen verkrijgbaar in respectievelijk een zelfklevende versie en een variant om te branden. Superair SA en Superair met SBS-bitumenstrepen zijn specifiek ontworpen zijn voor combinaties met PUR/PIR-isolatie. - SBS-strepen voor optimale dampdrukverdeling - verkrijgbaar in zelfklevende versie of om te branden - uitstekende prijs/kwaliteitverhouding

SUPERGUM PLUS, ROOFING MET ATG-KEURING Supergum Plus doet dienst als bovenlaag en wordt gebruikt voor het waterdicht maken van platte daken. Het grote verschil met de gewone Supergum, is dat Supergum Plus een ATG-keuring (12/2906) heeft. Dat maakt het geschikt voor grote werven waar de producten aan bepaalde normen en wetgevingen moet voldoen. Voor de folder met daksystemen voor plat dak: marketing@deschacht.eu

118 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

HERENTALS | Wzc Sint-Anna

Tekst | Koen Mortelmans Beeld | De Vloed architects

BEWONERS SINT-ANNA KRIJGEN MEER WOONRUIMTE EN GROENER UITZICHT Door een gevoelige uitbreiding kreeg woonzorgcentrum Sint-Anna in Herentals een totaal ander karakter. Naast het bestaande rusthuis met zijn recht-op-recht-volumes en vrij krappe kamers trok bouwbedrijf Van Roey naar plannen van De Vloed architects een nieuwbouw op met meer dynamische lijnen, groen en waterpartijen. Het grondplan lijkt met zijn vliegtuigvorm wat op dat van de stad Brasilia. Het bestaande gebouw was met negentig woongelegenheden goed voor een oppervlakte van 4.667 m². De nieuwbouw omvat alleen al bovengronds 11.840 m². De 120 nieuwe woongelegenheden, waarvan negen voorbehouden voor kortverblijf, zijn allemaal minstens 28 m² groot. Dat is bijna een verdubbeling in oppervlakte per kamer. Naast het woonzorgcentrum zijn in het complex ook veertig assistentiewoningen geïntegreerd, bereikbaar via een afzonderlijke toegang. Sint-Anna nam de nieuwbouw begin juni in gebruik. Aansluitend startte Van Roey met het strippen van het oude gebouw, voor de realisatie van de logistieke dienst. Stelselmatig pakt de aannemer volgende vleugels aan. Begin oktober start

de omvorming tot dagverzorgingscentrum met vijftien plaatsen en een afdeling personenzorg met onder meer kine en kapsalon. Daarna volgt de ombouw tot sociaal restaurant en vernieuwing van de grootkeuken. Zo kan het grootste deel van het oude gebouw structureel behouden blijven en gaat slechts een klein deel onder de sloophamer.

VLIEGTUIG Het centrale deel van de nieuwbouw, zeg maar de romp van het vliegtuig, omvat vooral het onthaal en een grote polyvalente ruimte, rondom twee tuinpatio's. De woongelegenheden, verdeeld over acht afdelingen voor telkens vijftien bewoners, ›

Het grondplan van de nieuwbouw lijkt op dat van een vliegtuig met drie paar vleugels.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 119

”WIJ

ONTWERPEN NIET HET GEBOUW DAT GEVRAAGD IS WIJ ONTWERPEN HET GEBOUW DAT NODIG IS”

www.detoo.com

Torhoutsesteenweg 52, BE-8400 Oostende T +32 59 808 804 info@boeckx.be, www.boeckx.be

Laarnebaan 106a, BE-9070 Heusden-Destelbergen T +32 92 521 122 info@devloed.be, www.devloed.be

dwerend n a Br

tot 60 en! minut

Vloeiend schuivende deur Kwalitatief hoogwaardig systeem Prijstechnisch zéér concurrerend

www.zorgplus-deursystemen.be

Heeft u een project of onderwerp dat interessant is voor Bouwen aan Monumenten? Bel of mail ons! T +32 50 36 81 70 Pascal Op de Beeck p.opdebeeck@louwersmediagroep.be

HERENTALS | Wzc Sint-Anna

zijn ondergebracht in de vleugels. Zes ervan bevinden zich op de begane grond, de twee andere op de verdieping. Daar liggen ook de assistentiewoningen. Elke afdeling beschikt over een gezamenlijke leefruimte met dienkeuken, badkamer en verpleegpost. Inspringende nissen accentueren de toegangen tot de individuele verblijven. "Het bestaande rusthuis heeft een traditionele opbouw, grotendeels over één bouwlaag.," legt architecte Viviane Van Braeckel (De Vloed architects) uit. "In dit vrij gesloten gebouw hadden de bewoners weinig visueel contact met de verdere omgeving. Vanuit die ervaring had het OCMW van Herentals ons gevraagd om een uitnodigende campus met een open karakter te ontwerpen en daarbij in te spelen op bosrijke omgeving."

GEVELAFWERKING De gevel is deels afgewerkt met eikenhout, deels met een bepleistering op EPS. Op de verdieping vormen deze vlakken een ritme met de kamerhoge ramen van de assistentieflats, waarvan de leefruimten een wisselende uitspringende box hebben, die een soort uitkijkpost vormt. Deze boxen verlenen de architectuur dynamiek en vormen een kleinschalig gegeven binnen het grootschalige gebouwvolume. Op het gelijkvloers zijn de ramen kleiner, waardoor ze de woonzorgkamers een intiemer karakter bezorgen.

VIJVER Het centrale deel en de zuidelijke vleugels zijn deels onderkelderd. Ondergronds bevinden zich kleedkamers voor de personeelsleden van Sint-Anna, bergingen voor de bewoners van de assistentiewoningen en technische ruimten. De drie zuidelijke vleugels lopen door tot over een ruime wadi, die het uitzicht van de omgeving sterk bepaalt. "Die wadi heeft zoveel buffercapaciteit dat er in principe nooit regenwater zal afvloeien naar de riolering," zegt de architecte. "De waterbouwkundige ingrepen zorgen ervoor dat hij nooit droog zal staan, wat de permanente weerspiegeling van het gebouw in de vijver garandeert. Er zit ook altijd beweging in het water. Dit voorkomt algengeurtjes en muggenoverlast." ❚

De vijver loopt onder de drie zuidelijke lobben door.

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever OCMW, Herentals Ontwerp De Vloed architects, Heusden-Destelbergen Hoofdaannemer Van Roey, Rijkevorsel

Participanten aan het woord ZORGPLUS DEURSYSTEMEN – SCHUIFSYSTEMEN

Kamerhoge ramen bieden vanuit de assistentieflats zicht op het omliggende groen en verhogen het ruimtegevoel.

Tussen juni 2014 en maart 2015 installeerde een team van zes personen van ZorgPlus Deursystemen uit Overpelt 120 schuifwanden en 200 in de wand schuivende deursystemen. Dit systeem genoot de voorkeur van de opdrachtgever wegens het hoge bedieningsgemak voor de bewoners en het verplegend personeel. “Het bedieningsgemak is een gevolg van de lichtgewicht deurbladen op basis van EPS-vulling resulteert en de ontwikkeling van de schuifdeursystemen speciaal voor de zorg ontwikkelde," vertelt sales manager en voormalig zaakvoerder Dirk Jan den Boggende. Hij beschouwt de werken aan Sint-Anna als een uitzonderlijke opdracht. "Dit gezien de levering van deurwanden met een magnetische HPL aan één zijde, waar op de bewoners foto's en tekeningen van hun kleinkinderen kunnen hangen. Ook de onderbroken schuifdeursystemen vallen op. Verder is het een prachtig gebouw, dat erg aanspreekt." Het Kempisch bedrijf van huidig zaakvoerder Petra Voogt, werd in juni 2010 opgericht als montagebedrijf voor zweefdeuren, maar plaatst sinds oktober 2011 uitsluitend traditionele schuifdeursystemen. De onderneming, sinds december 2011 gevestigd langs de Industrielaan (nr. 10, bus 1) in Overpelt, is sinds januari 2014 exclusief Belgisch verdeler voor de schuifdeursystemen die ze bij SintAnna plaatste.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 121

HERENTALS | Wzc Sint-Anna

Bepalend voor het uitzicht zijn de oversteken, die gelijkvloers als zonnewering fungeren en op de verdieping als terras.

Participanten aan het woord RENSON –WINDVASTE SCREENS Renson, opgericht in 1909, is een trendsetter in ventilatie, zonwering en terrasoverkappingen. Dit familiebedrijf uit Waregem ontwikkelt systemen, die streven naar gezonde en comfortabele leef- en werkomgevingen. Het werkt nauw samen met architecten en bouwheren om een gepaste oplossing te ontwikkelen voor elk project. “Innovatie en communicatie staan centraal,” vertelt communication officer Johan Debaere. “Een uitgebreid team van R&D medewerkers is dagelijks bezig met de ontwikkeling van nieuwe oplossingen en de optimalisatie van bestaande systemen.” Zo was de Fixscreen de eerste verticale doekzonwering, die windvast was in elke positie en ook de insecten buiten hield. “We ontwikkelden een nieuwe generatie van deze Fixscreen,” geeft Debaere aan. “Een nieuwe symmetrische rits en een optimalisatie van het geleidingssysteem garanderen een windvastheid tot 130 km/uur, ook voor grote oppervlaktes tot 22 m². Bovendien loopt de screen soepel en geruisloos door de geleiders. Enkele nieuwe elementen zoals een gepatenteerde waterdichte elektrische connectie (Connect & Go), het ‘Click & Safe’ principe en de U-Safe-schakelaar zorgen voor de eenvoudige en vooral ook veilige montage en service van de screens. Fixscreen vind je in de meest uiteenlopende toepassingen. Ook de architect van woonzorgcentrum Sint-Anna koos na een grondige evaluatie van de verschillende mogelijkheden op de markt voor de windvaste Fixscreen." Als specialist in buitenzonwering heeft Renson ook een nieuwe oplossing op de markt. De Panovista is een doekzonwering voor hoekramen met een maximale breedte van 4.000 mm aan elke zijde en een maximale hoogte van 2.700 mm, waarbij geen hinderlijke aluminium profielen of kabels permanent in de hoek zichtbaar blijven. De beiden zijden van het systeem worden tegelijk af- op opgerold. Deze oplossing laat zich onzichtbaar in de architectuur van het gebouw integreren. De kast en zijgeleiders zijn esthetisch weggewerkt en zelfs de onderlat verdwijnt in de kast als de screen volledig opgerold is.

122 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

ANTWERPEN | FPC

Tekst | Nick Vanderheyden Beeld | Regie der Gebouwen

WARME OPVANG VOOR PSYCHIATRISCH GEÏNTERNEERDEN Einde 2016 staat de inhuldiging van het nieuwe federaal forensisch psychiatrisch centrum (FPC) aan de Beatrijslaan op de Antwerpse 'Linkeroever' gepland. Op het terrein van circa 4 ha zal het sterk beveiligde psychiatrisch centrum 180 geïnterneerden opvangen. Een immens project, niet in het minst voor Naessens HVAC uit Deerlijk, dat instond voor de installatie van HVAC en het sanitair. Voor de verwarming van de gebouwen koos het installatiebedrijf voor condenserende ketels van Remeha. Geïnterneerden zijn geesteszieken die veroordeeld zijn voor criminele feiten. Vaak verblijven deze personen in gevangenissen, maar daar horen ze niet thuis. Naast het openen van gevangenissen hecht de Regie der Gebouwen daarom eveneens veel belang aan dergelijke centra. Eerder was er al de inhuldiging van het FPC in Gent.

MONSTERPROJECT Het Antwerpse centrum omvat drie gebouwen met verschillende gradaties van gesloten naar open regime. Naast het centrale gebouw in U-vorm omvat het een gesloten en een open afdeling. Voor elk van deze gebouwen staat Naessens HVAC in voor zowel de HVAC als de faciliteiten voor het sanitair. “In totaal gaat om het zes condenserende ketels van 260 kW, vijftien luchtgroepen en alle distributie en sanitaire voorzieningen,” vertelt hoofdprojectleider Dominiek Andries. Wat betreft de verwarmingsketels opteerde het, gezien de grote vermogens, voor de toestellen van Remeha. "Als installatiebedrijf zijn we niet merkgebonden, maar voor opdrachten waar nood is aan grote vermogens

vallen we altijd terug op dit merk. De modellen van deze fabrikant springen er in deze situaties uit omwille van de goede verhouding tussen prijs en kwaliteit."

UITVOERINGSTERMIJN GROOTSE UITDAGING Mee dankzij de uitstekende service van de fabrikant en de goede verstandhouding tussen hoofd- en onderaannemers kon Naessens de opdracht in veertien maanden opleveren. “Een bijzonder korte uitvoeringstermijn voor een dergelijk monsterproject. Bekijken we gelijkaardige projecten, dan realiseren we de werken binnen een periode van twee tot drie jaar,” aldus Andries. ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Regie der Gebouwen, Brussel Ontwerp VK Architects, Planners & Designers (Roeselare Hoofdaannemer Denys, Wondelgem

'HET FPC IS UITGERUST MET ZES KETELS EN VIJFTIEN LUCHTGROEPEN'

Nood aan verwarmingsketels met grote vermogens.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 123

T R E N D S E T T I N G I N TOTA A L A F W E R K I N G

W W W. P H E N I X I N T E R I O R . B E

Phenix Total Interior is sinds 30 jaar specialist in trendy totaalafwerking. Particulieren en professionals kunnen bij ons terecht voor alle schilderen gyprocwerken, behangen tot gietvloeren en gevelrenovatie. RENOVATIE AZ SINT-JOZEF MALLE In het AZ Sint-Jozef Malle hebben wij verschillende vleugels

De noodtraphallen hebben we in een mooi kleurtje gezet met

in het ziekenhuis gerenoveerd. Zo hebben we de Materniteit,

een hoogwaardige acrylaat verf.

Dienst Oncologie, Intensieve zorgen, de inkom en de administratieve afdeling behangen met behangpapier en fotoprintbehang

De sanitaire ruimtes hebben we gevloerd met een epoxy

van Vescom. Vescom is perfect afwasbaar en heeft een goede

quartzmortel van 6mm dik. Voordelen? Makkelijk te reinigen,

stootvastheid. Daarom was dit behang ook uitermate geschikt

vloeistofdicht en antislip. Uitvoerig getest op voorhand door

om enkele lokalen in de operatiekwartieren mee te behangen.

het ziekenhuispersoneel en top bevonden!

Phenix Total Interior | Metropoolstraat 1 | 2900 Schoten T +32 3 311 86 43 F +32 3 311 86 44 E info@phenixinterior.be W www.phenixinterior.be BTW BE 0508.801.424 Erkenning D13, D21, D25, D29, F3 / klasse 2

MALLE | AZ Sint-Jozef

Tekst | Koen Mortelmans Beeld | Steven Diels, Phenix Total Interior

GEBOORTE ÉCHT KLEURRIJKE BELEVENIS IN AZ SINT-JOZEF MALLE De voorbije twee jaar heeft AZ Sint-Jozef in Malle niet alleen zijn inkom- en onthaalruimte grondig verbouwd, maar ook twee nieuwe vleugels geopend. Phenix Total Interior (Schoten) voerde er de schilderwerken uit, die binnen sterk het zicht bepalen. De volledig vernieuwde inkom- en onthaalruimte is niet alleen beduidend groter dan vroeger, maar ook beter toegankelijk –ook voor minder mobiele bezoekers. Ze onderging ook een volledige facelift. "Hij moest immers het visitekaartje van het ziekenhuis worden en een verwelkomende, toegankelijke plek zijn voor patiënten en bezoekers," zegt communicatieverantwoordelijke Mieke Spoormans. "Een bezoek aan het ziekenhuis verloopt voor hen nu een pak aangenamer, eenvoudiger, sneller en efficiënter. De ruimte toont moderner, frisser, luchtiger en lichter, dankzij de aangepaste verlichting, frisse materialen, het comfortabel meubilair en de hedendaagse beschildering en wandbekleding. Elsen Architectuur, dat mee de inkom- en onthaalruimte ontwikkelde, bouwde al veel ervaring op in de zorgsector. De ontwerpers stemde sfeer en functionaliteit perfect op elkaar af. Ze gebruikten 'licht' niet alleen om sfeer te scheppen, maar ook om bezoekersstromen te geleiden en functionaliteiten te verduidelijken. Ook van 'kleur' hebben zij en Phenix op deze manier gebruik gemaakt.

'ECHTE UITDAGING WAS TEGELIJK WERKEN MET ANDERE ONDERAANNEMERS' STEVIG BEHANG De bouw van de twee nieuwe vleugels kadert net als de vernieuwde inkom in een masterplan voor de volledige herinrichting en verdere uitbreiding van het ziekenhuis. Het gaat om een nieuw onderkomen voor de materniteit en de dienst neonatologie. "We hebben het interieur gedeeltelijk beschilderd, maar vooral behangen," zegt Patrick Tjoens, bedrijfsleider van Phenix Total Interior. "Voor het kleurrijke behang viel de keuze op Vescom, omdat dit sterk en stootvast is. Een beschilderd glasvlies zou wel iets goedkoper zijn uitgevallen, maar het is minder sterk en ook niet zo goed afwasbaar. In een ziekenhuis, met veel verkeer van rolstoelen en rijdende bedden, rendeert extra stootvastheid op termijn altijd." Schilderwerken voerde Phenix overwegend uit in enkele kleine lokalen en in de trappenruimte, waar nauwelijks patiënten of bezoekers komen.

AANNEMERS SAMEN UIT, SAMEN THUIS Op de meeste plaatsen bestaat het behang uit effen kleuren. "Zij het met een grote diversiteit aan kleuren. Alleen achter de balies hebben we behang met geprinte patronen aangebracht." Phenix zette voor deze werken een team van acht medewerkers in. "Met een oppervlakte van 10.000m² behang was het een omvangrijke opdracht," vertelt Tjoens. "De echte uitdaging was niet de omvang van de werken, wel het feit dat we voortschrijdend moeste werken, samen met de andere aannemers, zoals de mensen die de rolluiken en de te behangen rolluikkasten plaatsen. Vanuit de continue werking van het ziekenhuis was dit een logische vraag: doordat alle aannemers tegelijk op één niveau van de te renoveren vleugel werkten in één enkele ruimte werkten was er ook telkens slechts op één niveau stof-, geur- of geluidshinder en kon die plaats ook goed afgeschermd worden." ❚

AZ SINT-JOZEF AZ Sint-Jozef Malle is een ziekenhuis in volle expansie, met jaar na jaar meer opnames en consultaties. Het beschikt over 250 erkende bedden. Ruim 700 werknemers en een 110-tal artsen bieden er basisdiensten –zoals heelkunde, inwendige geneeskunde, materniteit, pediatrie, geriatrie– en een waaier van sub-specialismen aan. Sint-Jozef Malle beschikt tevens over een afzonderlijk dagziekenhuis, voor ambulante zorg. Ruim 53 % van alle opnames gebeurt in het dagziekenhuis.

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever vzw Emmaüs, Mechelen Ontwerp Elsen Architectuur, Arendonk Hoofdaannemer E.Dillen Bouwbedrijf , Olen

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 125

EDEGEM | Koningin Mathilde Moeder- en Kind centrum

Tekst | Koen Mortelmans Beeld | Steven Massart/SVR-ARCHITECTS (SM/SVR) en Frank Bahnmüller/SVR-ARCHITECTS (FB/SVR)

Patiënt centraal in Koningin Mathilde Moeder- en Kind centrum Koningin Mathilde heeft in Edegem het nieuwe Moeder- en Kind centrum van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) geopend, een ontwerp van SVR-ARCHITECTS. De allesbehalve medisch klinkende naam –in plaats van kinderziekenhuis– verwijst naar een vernieuwend concept, waarin de nabijheid van zorgende familieleden centraal staat. Maar ook architecturaal is het vernieuwend. Binnen het UZA-geheel valt het Moeder- en Kind centrum visueel meteen op, door zijn kleurenpalet en door de gevelbrede, plafondhoge raampartijen, afgewisseld met horizontale stroken wit pleisterwerk. De oudere gebouwen, voor zover niet verborgen achter klimop, tonen vooral grijs beton, vanuit de jaren zeventig-visie die bouwmaterialen "eerlijk" wou tonen. De ramen van het Moeder- en Kind centrum beslaan driekwart van de totale geveloppervlakte. De kleurgevende elementen zijn de lamellen van de zonwering, die een eindje voor de gevel zijn gemonteerd, zodat ze met de zon mee kunnen draaien.

DRIEHOEK Het gebouw heeft een driehoekige vorm. "De panoramische mogelijkheden van de omgeving waren bepalend voor deze keuze," aldus Dirk De Man, hoofd van de technische dienst. "Zo hebben we de patiëntenkamers langs de buitenkant van het gebouw ingeplant, zodat we ze allemaal een uitzicht konden meegeven op brede, rustgevende groenpartijen." "De driehoekige vorm beperkt ook de loopafstanden, omdat de circulatieruimten in het midden liggen," legt architect Philippe Van Goethem uit. Het Moederen Kind centrum bundelt de vroeger afzonderlijke diensten pediatrie, materniteit en neonatologie, in een "helende omgeving.” De specialisten organiseren zich zo rondom hun patiënten. Op veel plaatsen is het nog omgekeerd. De nieuwbouw is uitgevoerd als twee over elkaar heen schuivende volumes. Onderaan steunen ze op hoge pijlers, zodat ze een beschermende luifel vormen voor het patiëntenvervoer. Op het dak van het lagere, uitzwaaiende volume is een speeltuin ingericht, met een zacht vloermateriaal voor valbeveiliging en een strook groendak. Zo kunnen de kinderen bij mooi weer vlakbij de wachtzaal buiten spelen.

AANPASBAAR Door op talrijke plaatsen hoeken af te ronden, volumes te onderbreken en gangen te laten samenkomen creëerden de architecten rust- en ontmoetingsplekken. Samen met doorkijken en perspectieven zorgen ze voor een gevoel van openheid en ruimte. Daarachter

126 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

< Kleurrijke, met de zon mee bewegende zonwering, afgewisseld met witte, horizontale stroken pleisterwerk, zorgen voor een speels effect. (SM/SVR)

EDEGEM | Koningin Mathilde Moeder- en Kind centrum

Ruime, lichte kamers met parketimitatie zorgen voor een “thuisgevoel”. (FB/SVR)

Een glazen passerelle op de niveaus twee en drie vormt de "navelstreng" met de medische diensten en het operatiekwartier van het UZA. (SM/SVR) zit wel een modulaire opbouw verborgen, met kolommen om de 8,10 meter," onthult De Man. "Bovendien zijn de betonnen vloerplaten zo gegoten dat we er op verschillende plaatsen vlakken uit kunnen wegnemen, zonder gevolgen voor de draagkracht of stabiliteit. Wanneer het ooit nodig zou zijn om het gebouw opnieuw in te delen wegens de evolutie van het ziekenhuis of om het een totaal andere functie te geven, kunnen we het zowel horizontaal als verticaal uitkleden en op maat aanpassen."

ENERGIE-EFFICIËNTIE Het elektriciteitsverbruik voor verlichting is erg beperkt, deels door het doorgedreven gebruik van led's, deels door de diepe penetratie van het daglicht.

Die vindt niet alleen langs de ramen plaats, maar ook langs de glazen binnendeuren en via gesofisticeerde dakkokers, die op het speeldak vermomd zijn als vuurtorens. "Zelfs in de sanitaire cellen dringt daglicht door. Verder lieten we 15 cm gevelisolatie aanbrengen en 20 cm dakisolatie," zegt De Man. "Voor verwarming en koeling zorgt een BEO-veld met 47 boorputten van 109 meter diep en een warmtepomp."

Brede gangen met prachtige, nu ingetogen, dan uitbundige illustraties van Kaatje Vermeire. (FB/SVR)

HUISELIJK KARAKTER Voor de ouders die bij hun kinderen willen overnachten zijn er bedden –tevens geschikt als zetel– op wieltjes, zodat ze zich op elke gewenste manier kunnen positioneren ten opzichte van het bed

Een olifantenmoeder met kalf houdt een oogje in het zeil op de dak speeltuin, die aansluit bij de afdeling pediatrie. (FB/SVR) van hun kind. "De kamers zijn 15% tot 20% ruimer dan wat de Vlaamse Vipa-normen voorschrijven," onderstreept Van Goethem. Lichte gordijnen met rode streepjes, kipramen, keramische vloeren met parketuitzicht en lichtbeige volkernpanelen met houtpatroon scheppen een huiselijke atmosfeer in de verblijfskamers. "De principiële keuzes die we hier maakten en de oplossingen die we hier toepasten zijn niet uniek," besluit Van Goethem. "Ze zijn allemaal al eerder gebruikt, maar nooit eerder allemaal samen in hetzelfde project." ❚

TECHNISCHE FICHE Al even onverwacht zijn de brede, glazen schuifdeuren van de kamers naar de gang. (SM/SVR)

Opdrachtgever Universitair Ziekenhuis Antwerpen, Edegem Architect SVR-ARCHITECTS, Antwerpen

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 127

ZICHEM | Maagdentoren

Tekst | Tim Janssens Beeld | Kris Vandevorst / Onroerend Erfgoed

Gerestaureerde Maagdentoren ingehuldigd als panoramisch uitkijkplatform De 25 meter hoge Maagdentoren is al enkele honderden jaren de trots van het Vlaams-Brabantse Zichem. Deze donjon dateert uit de veertiende eeuw, maar raakte de voorbije eeuwen danig in verval. Dankzij een structurele restauratie fungeert hij sinds kort als historisch uitkijkplatform. Het maximale behoud van de verweerde ijzerzandsteen en de subtiele integratie van hedendaags beton- en metselwerk zorgden ervoor dat dit charmante bouwwerk nog steeds zijn typische, ru誰neuze uitstraling bezit.

128 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

ZICHEM | Maagdentoren

'WE KOZEN ERVOOR HET RUÏNEUZE UITZICHT VAN DE TOREN TE BEHOUDEN' sterk verweert. De slechte elementen vervangen was niet meteen een optie, want dan zouden we in feite een nieuwe toren bouwen en zou de historische waarde van de constructie verloren gaan. Vandaar dat we ervoor gekozen hebben om het ruïneuze uitzicht van de toren ook langs de buitenkant te behouden. De slechte stenen zijn vervangen, de holtes in de stenen zijn gedicht en het voegwerk is volledig gecontroleerd en aangevuld. De muren en de gewelven zijn geïnjecteerd met grout. Ter hoogte van de gewelfgeboorten is er telkens een ring van verankeringsstaven aangebracht”, verduidelijkt Thibaut. “We hebben het evenwicht verder hersteld met een aanvullende betonconstructie en een nieuwe buitenwand. De betonnen wanden nemen de functie van de verdwenen gewelfribben over. Voor de nieuwe buitenwand kozen we een andere invulling dan ijzerzandsteen, omdat er haast geen groeves meer in ontginning zijn. We hebben geopteerd voor langwerpige, grijsbruine stenen die qua tint aansluiten bij de ijzerzandsteen van het bewaarde gedeelte en die tegelijk zorgen voor een leuk stapeleffect. Horizontale perforaties in het metselwerk creëren een extra visuele dynamiek.” ›

De gerestaureerde Maagdentoren doet voortaan dienst als een uniek uitkijkplatform over de mooie omgeving. De Maagdentoren werd op het einde van de veertiende eeuw gebouwd in opdracht van Reinier II van Schoonvorst, de toenmalige heer van Zichem. Zijn wapenschild is verwerkt in de gewelfsleutel op het eerste niveau. De toren was allicht nooit bewoond. Na eeuwen leegstand en verval werd hij in de negentiende eeuw verkocht aan de Belgische staat, die hem in 1999 overdroeg aan de Vlaamse overheid. Op 1 juni 2006, vlak voor de stabiliteit van de constructie onderzocht zou worden, stortte een deel van de toren in. Enkele urgente architecturale ingrepen zorgden er gelukkig voor dat het resterende gedeelte overeind bleef. “Nadien konden we grondig overdenken hoe we de restauratie zouden aanpakken,” vertelt erfgoedconsulent Hilde Thibaut. “We hebben de Maagdentoren altijd beschouwd als een ruïne, wat uiteraard een andere aanpak vraagt dan historische gebouwen die nog altijd in gebruik zijn. We hebben ervoor gekozen om de ruïne volledig te consolideren én veilig toegankelijk te maken voor het publiek, met een maximaal behoud van het authentieke materiaal.”

OUD EN NIEUW VERENIGD Ruïne of niet, de Maagdentoren is klaar voor een nieuw leven. 141 treden leiden naar een dakplatform dat een schitterend uitzicht biedt over de Demervallei. Een metalen overkapping beschermt de onderliggende muren tegen eventuele neerslag. Dit alles is het resultaat van vier jaar werk, waarbij het er vooral op aankwam om de constructie opnieuw te stabiliseren. “Ijzerzandsteen is een poreuze steen die

Een aanvullende betonconstructie en een > nieuwe buitenwand vervangen het gedeelte van de toren dat in 2006 ingestort was.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 129

NV DAS NATUURSTEEN

15900476_Das Natuur.indd 1

17-09-15 10:16

www.denys.com www.building.be

RestorationWorks

Erfgoed Ruben Willaert bvba afdeling Restauratie werkt met een gediplomeerde groep restaurateurs uit verschillende disciplines. Hierdoor wordt het restauratie- of conservatieproject op een deontologische en budgetvriendelijke wijze aangevat en beĂŤindigd. We staan in voor monumentenzorg, adviesverlening, proefrestauraties, restauratie/conservatie met het oog op deontologie, duurzaamheid en budgetvriendelijkheid. Ruben Willaert bvba afdeling Archeologie kan dankzij de inzet van gediplomeerde archeologen met een jarenlange terreinervaring archeologisch onderzoek snel en efficiĂŤnt uitvoeren. Onze afdeling archeologie heeft de voorbije jaren een ruime expertise uitgebouwd in desktoponderzoek, prospectie met ingreep in de bodem en vlakdekkend onderzoek in zowel landelijke als stedelijke contexten.

www.rubenwillaert.be

ZICHEM | Maagdentoren

DELICATE INGREPEN Technisch gezien was het geen lachertje om de gehavende torenconstructie te consolideren. Het injecteren van de bestaande wanden moest zeer omzichtig gebeuren. “We hebben twee technieken gebruikt om na te gaan hoeveel injectiemortel nodig was: kernboringen en elektrische resistiviteitsmetingen (het meten van de geleidbaarheid van elektriciteit doorheen de muur),” legt Thibaut uit. “Zo ontdekten we dat de muren inwendig zeer veel holtes bevatten en dat de samenhang in het metselwerk sterk verminderd was. Ook het injecteren zelf

moest dus uiterst doordacht gebeuren, kwestie van de constructie geen verdere schade te berokkenen. Tijdens de werken hebben we voortdurend metingen met optische koorden uitgevoerd om eventuele scheurvorming op te sporen. De nieuwe betontrappen zijn bovendien ter plaatse bekist. Het valt niet meteen op, maar het was echt maatwerk om ze in te passen. Al bij al is de restauratie goed verlopen en mogen we fier zijn op het resultaat." De vernieuwde toren is plechtig ingehuldigd op zondag 13 september 2015, de Vlaamse Open Monumentendag. ❚

Participanten aan het woord DAS NATUURSTEEN –GEKLIEFDE IJZERZANDSTEEN Een toren in poreuze ijzerzandsteen restaureren, het is geen sinecure. Op veel plaatsen was de oorspronkelijke ijzerzandsteen zo fel verweerd dat hij vervangen moest worden om de stabiliteit van de constructie niet in het gedrang te brengen. Das Natuursteen uit Diest putte hiervoor uit zijn ruime voorraad. “We hadden de maten doorgekregen van de aannemer en hebben de vereiste stukken nauwkeurig in de juiste groottes gezaagd,” vertelt zaakvoerder Donald Das.

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever Agentschap Onroerend Erfgoed, Brussel Architecten Studio Roma, Leuven en De Smet Vermeulen architecten, Gent

Aannemers Monument Vandekerckhove, Ingelmunster en

“Een extra aandachtspunt was dat de nieuwe stenen het verweerde uiterlijk van de originele stenen zo sterk mogelijk moesten benaderen, zodat het contrast tussen oud en nieuw amper zou opvallen. We hebben er dan ook voor geopteerd om ze ruw af te klieven, wat vrij lastig was omdat ijzerzandsteen door zijn heterogene samenstelling (soms hard, soms poreus) moeilijk te bewerken is. Door ze onder handen te nemen met een kliefmachine hebben we de nieuwe stenen op een natuurlijke manier kunnen splijten en hebben we ze de gewenste uitstraling kunnen geven. We zijn vaak betrokken bij restauratieprojecten met ijzerzandsteen (abdijmuur van Tongerlo, de kerk van Halen…) en leveren daarnaast ook vaak materiaal voor beeldhouw- en sculptuurwerken in witte Franse steen en blauwe hardsteen.”

Denys, Wondelgem

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 131

RESTAURATIE ONZE PASSIE

Een gekwaliﬁceerd team gespecialiseerd in een geïntegreerde aanpak van conservatie en restauratie Pauwelslei 186 te 2930 Brasschaat 03/680 08 63 - info@altritempi.be

HALLE | Baseliek

Tekst | Bram Souffreau Beeld | Altritempi

'ALTITREMPI BESCHIKT IN EIGEN HUIS OVER ALLE DISCIPLINES VOOR INTERIEURRESTAURATIE.'

Interieur basiliek Halle straalt na geĂŻntegreerde restauratie De Sint-Martinusbasiliek in Halle pronkt opnieuw in al haar glorie. In mei werd een punt gezet achter zeventien jaar restauratiewerken aan het hooggotisch monument. De buitenzijde schittert al sinds 2013. De afgelopen twee jaar nam Altritempi, een onderdeel van Group Monument, het interieur onder handen. De volledige restauratie van de indrukwekkende basiliek telde tien fases en begon in 1998. Het laatste hoofdstuk omvatte de conservatie en restauratie van het interieur en het plaatsen van de vloerverwarming, het moderniseren van de elektriciteit en de installatie van een nieuw geluidssysteem.

Altritempi reinigde en herstelde het parement, de gewelven, het meubilair en de kunstvoorwerpen. Hoewel de geschiedenis van de basiliek tot de veertiende eeuw teruggaat, namen de architect en Altritempi de situatie uit de negentiende eeuw als uitgangspunt voor de behandeling van het interieur. â&#x20AC;ş

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 133

HALLE | Baseliek

"Behalve de barokke toren, domineert gotiek het uitzicht van de basiliek, maar in het interieur vind je ook renaissance, barokke, classicistische en neogotische elementen terug," legt Altritempi-projectleidster Freya Joukes uit. "We hebben de neogotische stijlaanpassing van het interieur als referentie genomen, want deze laatste historisch waardevolle fase is nog dominant aanwezig. Uiteraard met respect voor de elementen uit de andere stijlperiodes." Het conserveren en restaureren van de afwerking van bouwkundig erfgoed en de ertoe behorende kunstvoorwerpen is de specialiteit van Altritempi. "We bieden een totaalaanpak aan," geeft Joukes aan. "We beschikken in eigen huis over de verschillende disciplines nodig voor een interieurrestauratie. We kunnen onder andere met hout, muurschilderingen, polychromie en kalkbezettingen overweg; allemaal activiteiten die in dit project aan bod kwamen." De projectleidster benadrukt ook dat Altritempi altijd op maat werkt. "We hebben geen standaardformules. We zoeken voor elk project en voor elke restauratie de juiste combinatie aan technieken." Altritempi voert ook zo goed als alles op de werf zelf uit. "Je ziet dan de context van bijvoorbeeld de basiliek; en dat is toch wel belangrijk bij van restauratiewerken. Onze troef is het aanbieden van een geĂŻntegreerde aanpak," besluit Joukes.

DROGE REINIGING In Halle vormde de reiniging van de parementen een uitdaging. "Dat was toch het lastigste werk dat we tot nu toe deden," weet Joukes. "De reiniging van de natuurstenen wanden, pijlers en ribben moest droog gebeuren. In het interieur waren immers te veel watergevoelige elementen uit hout, albast en metaal. We hebben daarom een eerste interieurreiniging uitgevoerd met een sponsmachine. Bovendien moesten we zeer minutieus te werk gaan om de middeleeuwse polychromie niet aan te tasten. Sommige zones kregen een tweede reiniging met ammoniakbicarbonaatkompressen. Het vuil en het roet op de monelen van de glasramen hebben we met een latexpasta weggehaald." Na de reiniging stelde Altritempi vast dat de vele negentiende-eeuwse reparaties met cement in vergelijking met de gereinigde natuursteen te donker uitvielen. Een retouche met kalklazuur zorgde uiteindelijk voor een homogeen resultaat. De restaurateurs werkten ook aan de bepleisterde gewelven. De aanwezigheid van zouten en soms een cementlaag vergde aangepaste oplossingen. Sommige onderdelen, zoals de monumentale apostelbeelden, het gotische triomfkruis en het albasten altaar in renaissancestijl werden vijftien jaar geleden al eens gerestaureerd. Altritempi heeft deze topstukken nagekeken en opnieuw gereinigd.

134 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

De neogotische muurschilderingen in de kooromgang en de ontdekte gotische muurschilderingen in de askapel kregen een conserverende behandeling. "We kozen ook voor het behoud van de ontpleisterde muren, wat het gevolg was van de negentiende-eeuwse aanpak," stipt Joukes aan. "Dat is een voorbeeld van de evolutie die de basiliek meemaakte. In de andere periodes was er immers wel pleisterwerk op de muren aanwezig." De basiliek bevat ook heel wat houtwerk. "De lambriseringen en biechtstoelen waren door vochtinsijpeling aangetast, net zoals de drie renaissance portalen. Onder de vloer bevond zich geen chapelaag, waardoor opstijgend vocht jarenlang vrij spel had en het hout aantastte," schetst Joukes de situatie. "Heel wat houten elementen zijn daarom met nieuw eikenhout hersteld." Al het houtwerk onderging ook een reinigingsbeurt met een microsableuse en granulaat. De vele vernis- en boenlagen die de voorbije decennia werden aangebracht en het uitzicht verdonkerde, werden weggewerkt tot op quasi het blanke hout. Joukes is fier op het eindresultaat. "We hebben de taak met de eigen kennis volbracht. De basiliek, een waardevol gotisch monument met prachtige en unieke sculpturen, schittert opnieuw." â?&#x161;

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever Architect Aannemer

stad Halle Karel Breda, Ruisbroek Monument Vandekerckhove, Ingelmunster

VELZEKE | Provinciaal Archeologisch Museum

Tekst | Johan Debaere Beeld | Vandenbussche NV

NIEUWE MUSEUMVLEUGEL ZIT DEELS ‘VERSCHOLEN’ IN HET LANDSCHAP

Archeologisch museum klaar voor verdere groei Het aanbod van het Provinciaal Archeologisch Museum in Velzeke groeit continu: tentoonstellingen, educatieve projecten, evenementen,… Daarom besliste de eigenaar, de provincie Oost-Vlaanderen, om tegenaan het bestaande museum een derde vleugel te bouwen. Architectenbureau Baro Consulting en hoofdaannemer Algemene Bouwonderneming Vandenbussche trokken een nieuwbouwvolume met drie bouwlagen op, visueel verscholen in het landschap. Het gebouw zit immers gedeeltelijk onder de grond, zodat de bovenste verdieping niet boven het bestaande gebouw uit reikt.. De nieuwe museumvleugel past dan ook perfect in de omgeving.

De oude vierkantshoeve van het Provinciaal Archeologisch Museum in Velzeke was oorspronkelijk de woonst van een Gentse kunstschilder. Na gebruik als respectievelijk gemeenteschool, gemeentehuis, uitleenpost van de bibliotheek en stempellokaal kreeg het gebouw in 1972 voor het eerst een museumfunctie, voor een verzameling Romeinse en Merovingische vondsten uit Velzeke. In 1986 integreerde de stad Zottegem er het Archeologisch Museum voor Zuid-Oost-Vlaanderen. Na de overname door de provincie Oost-Vlaanderen opende al snel een tweede vleugel met twee ruimtes voor tijdelijke tentoonstellingen en een archeologisch depot. Later volgde ook de aanleg van een Romeinse siertuin.

VERSCHOLEN IN HET LANDSCHAP De impact en het aanbod van het museum bleven groeien met meer tentoonstellingen, educatieve projecten en evenementen. Daarom besliste de provincie om het museum opnieuw uit te breiden. Architectenbureau Baro Consulting ontwierp een nieuw volume met drie bouwlagen, tegen het bestaande museum aan. Algemene Bouwonderneming Vandenbussche startte de werken in het voorjaar van 2012 en rondde die af in het najaar van 2013. “Om deze nieuwe vleugel feilloos te integreren in de omgeving, steekt alleen de bovenste verdieping boven de grond uit. De twee andere verdiepingen zitten ‘verscholen’ onder de grond,” ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 135

lichtkoepels lichtstraten rookafvoer polycarbonaat

Neyt Christophe Coppenslaan 32, 1570 Vollezele Tel.: 0498 03 84 64 email: nc@nccreations.be

Schilder- en decoratiewerken Algemene pleisterwerken en gyprocwerken Singelken 1 9980 Sint-Laureins T F E W

09 259 20 25 09 259 00 64 info@dluxdaylight.be www.dluxdaylight.be

Voor een vlekkeloze afwerking van uw woning, zowel nieuwbouw als bestaande woningen, ĂŠĂŠn adres. Zowel voor particuliere woningen als grote aanbestedingen.

www.nccreations.be

VELZEKE | Provinciaal Archeologisch Museum

legt Kenny Fruyt, projectleider bij Vandenbussche uit. “Elke verdieping kreeg een eigen indeling. Op het gelijkvloers creëerde de architect een ruim onthaal en vier extra zalen voor permanente tentoonstellingen. Niveauverschillen, vides en mezzanines resulteerden in een speels geheel.” Verdieping -1 omvat drie ruimtes voor educatieve projecten en een zaal voor tijdelijke tentoonstellongen, terwijl de kelderverdieping plaats biedt aan een gloednieuwe depotruimte, een conserverings- en restauratie-atelier en een werkruimte. De nieuwe vleugel valt op door de combinatie van een donkere gevelsteen met grote glaspartijen met profielen uit aluminium. Binnen kozen architect en bouwheer voor witgepleisterde muren, schrijnwerk in beuk en een vloer in gepolierd beton met vloerverwarming. In het midden van het gebouw zorgt een lichtstraat voor voldoende lichtinval voor zowel het gelijkvloers als voor verdieping -1.

OPENING IN VOORJAAR 2016 Het Provinciaal Archeologisch Museum is klaar voor een verdere uitbreiding van het aanbod. “Sinds het begin van het vorige schooljaar 2014-2015 kunnen scholen al gebruik maken van de educatieve lokalen in het gebouw. In het voorjaar van 2016 zullen ook de museumzalen hun deuren voor het grote publiek openen,” geeft Fruyt aan. “In dit museum kunnen bezoekers op een eigentijdse en dynamische manier kennis maken met de verschillende collecties, van de prehistorie tot vandaag.” ❚

Participanten aan het woord D-LUX DAYLIGHT –GEVELAFWERKING EN ROOKAFVOERKOEPELS D-Lux Daylight (Sint-Laureins) leveren en plaatste de transparante polycarbonaat gevel en de rookafvoerkoepels boven de verschillende trapzalen. "Al wat te maken heeft met natuurlijke lichtinval op platte daken behoort tot onze specialiteiten," zegt zaakvoerder Tom Dhooge. "In hoofdzaak gaat het om lichtkoepels, lichtstraten en polycarbonaat gevelpanelen. Ook het integreren van opengaande delen voor rookafvoer en ventilatie behoort tot ons vakgebied." "De werken aan de met polycarbonaat gevelpanelen beklede lichtkoker hebben we op één werkdag afgerond. De integratie rookafvoerkoepels verloopt gespreid van ruwbouwfase tot afwerking. Dit was geen uitzonderlijke opdracht voor ons, maar wel een heel mooi voorbeeld van een optimale integratie van polycarbonaat panelen." D-Lux kwam tot stand in april 2012 en kende sindsdien een zeer sterke groei, zodat het in 2014 moest verhuizen naar nieuwe gebouwen, met ruim 4.500 m² opslag- en productieruimte. Op het palmares van het elfkoppige team staan onder meer de dakrenovatie van Daf in Westerlo met ruim 4.000 m² lichtstraten, Nike in Laakdal en Brussels Trade Markt.

NC CREATIONS –SCHILDERWERKEN NC Creations (Vollezele) is gespecialiseerd in binnen- en buitenschilderwerken, maar ook in herstellingen en onderhoud van gebouwen. “We staan garant voor de volledige realisatie van particuliere en andere projecten tot en met de laatste afwerking,” zegt zaakvoerder Christophe Neyt. “We hanteren daarbij niet alleen de standaard, maar ook speciale verftechnieken, zoals ice, maroc, puntifino, calime.” Daarnaast voert NC Creations behangwerken uit, plaatst sierlijsten, raamdecoratie, vloerbekleding en laminaat. Klanten kunnen er ook terecht voor kleuren interieuradvies. Verder staat het in voor totaalrenovaties onder toezicht van de binnenhuisarchitect, de herstelling van beschermde plafonds en wanden én herstellingen met een speciale mortel aan stallen en schuren, die veel zouten en zuren bevatten.” NC Creations was verantwoordelijk voor de binnenschilderwerken in het Provinciaal Archeologisch Museum. “Dit is een mooie referentie, waar we naast het schilderen van onder meer wanden en deuren ook heel wat verniswerk uitvoerden,” vertelt de zaakvoerder. “We waren gedurende een maand met gemiddeld vier mensen op de bouwplaats actief.” NC Creations was ook verantwoordelijk voor schilderwerken in het woonzorgcentrum van Avelgem, in sportcomplex de Gavers in Sint-Niklaas en in heel wat residentiële gebouwen. Het bedrijf is ook altijd op zoek naar de uitbreiding van het aanbod, zoals recent met de nieuwe waterdichte oplossing Mortex.

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Architect Aannemer

provincie Oost-Vlaanderen, Gent Architectenbureau Baro Consulting, Gent Algemene Bouwonderneming Vandenbussche, Aalter

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 137

VELZEKE | Archeologisch museum

Participanten aan het woord SCHOCKAERT RIOLERINGSWERKEN – AFWATERING Schockaert Rioleringswerken (Zele) focust zich sinds 2008 op riolerings- en verhardingswerken, funderingswerken, grond- en nivelleringswerken en het plaatsen van regenwater- en septiektanks en allerhande afscheiders. “We onderscheiden ons vooral door onze flexibiliteit, goede voorbereiding en verdere opvolging van de werken en een doorgedreven kennis bij het plaatsen en verlassen van HDPE-leidingen,” stelt zaakvoerder Patrik Schockaert. “We voeren met dertien vaste medewerkers werken uit voor bouwfirma’s, privé-ontwikkelaars en particuliere opdrachtgevers.” Schockaert Rioleringswerken was verantwoordelijk voor de binnen- en buitenriolering in het Provinciaal Archeologisch Museum in Velzeke. Onder de vloerplaat van de kelder en rond het gebouw legde de onderneming een tracé met PVC SN 4-leidingen en hulpstukken aan. De opdracht omvat ook een regenwater tank met inlinefilter, die zorgt voor de zuivering van het regenwater bij gebruik in de toiletten. “Tijdens de planstudie voor het deel van de rioleringswerken integreerden we in samenspraak met de studiedienst van onze leverancier Wavin ook een bufferbekken,” zegt Patrik Schockaert. “Het Azura bufferbekken, dat bestaat uit gestapelde kunstofkratten, waarrond eerst een beschermdoek en vervolgens een dikke waterdicht PVC-folie gelast is, buffert overtollig regen- en oppervlaktewater en voert het met beperkt debiet af naar de openbare riolering.” Voor alle rioleringswerken, inclusief de drainagebuis rond het gebouw, was Schockaert Rioleringswerken van april 2012 tot oktober 2013 in verschillende fases met gemiddeld drie personen op de bouwplaats actief.

Bank Van Breda, Sint-Katelijne-Waver by Set-office architects, Antwerpen Gelijkvloers: glad beton, gedeeltelijk op structuurmat Eerste verdieping: gepolijst wit beton met grijze accenten

GIGANT

ARCHITECTONISCH BETON

Groots tot in de kleinste details Een ongekende waaier aan onvergankelijke kleuren Ook prefab gevelelementen met ingewerkte gevelsteenstrips of natuursteen Onbeperkte creatieve vormgeving Een uitgebreid gamma van oppervlaktereliëfs

SVK nv / Aerschotstraat 114, Sint-Niklaas / T +32 3 760 49 00 gigant@svk.be / www.svk.be ACTIE VAN 01/09/2015 T.E.M. 24/12/2015

138 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

OOSTENDE | James Ensorgalerij

Tekst | Johan Debaere Beeld | ArQ Architectenbureau

BETONROT EN ANDERE BESCHADIGINGEN TREFFEN NEOCLASSICISTISCHE WINKELGALERIJ

Glazen straat Oostende gerestaureerd De James Ensorgalerij, de bekendste overdekte winkelstraat in Oostende, was dringend aan een grondige renovatie toe. Door jarenlange waterinsijpeling was betonrot ontstaan en vertoonden de glasdalpanelen op meerdere plaatsen barsten en andere beschadigingen.

De Vereniging van Mede-eigenaars gaf architect Johan Verborgh en restauratiespecialist IBT Bouwtechnieken de moeilijke opdracht om de in 1945 opgetrokken overwelving in haar authentieke staat te restaureren en mogelijke waterinsijpeling in de toekomst te vermijden, zonder de architecturale kenmerken aan te tasten. Dankzij de herstellingswerken aan beton, glasdallen en smeedwerk, én de uitgevoerde schilderwerken is de ‘beschermde’ glazen straat opnieuw de echte trekpleister van weleer voor de Koningin der Badsteden. Wie gaat winkelen in Oostende, komt vroeg of laat in de galerij aan de Vlaanderenstraat terecht. Deze overdekte winkelstraat ontstond in 1892, samen met het toenmalige Leopold II-hotel (nu Hotel Albert II) en werd in 1928 doorgetrokken tot aan de Christinastraat. Deze straat, die sinds 1954 de naam draagt van de bekende Oostendse kunstschilder James Ensor, is gekenmerkt door haar tonvormige overwelving uit glasbeton. Enkele jaren geleden besliste de Vereniging van Mede-eigenaars om de neoclassicistische James Ensorgalerij, inmiddels een beschermd monument, grondig te

laten restaureren. De betonnen structuur vertoonde door jarenlange waterinsijpeling betonrot en de glasdalpanelen waren op meerdere plaatsen gebarsten of sterk beschadigd. Internationaal gerenommeerde specialisten adviseerden dan ook een complete betonrenovatie. “Samen met het team van IBT Bouwtechnieken kregen we de moeilijke taak om de beschadigde overwelving volledig te restaureren en zo in haar oorspronkelijke staat te herstellen,” legt architect Johan Verborgh uit. “Aangezien de galerij een beschermd monument is, mochten ook de architecturale kenmerken niet gewijzigd worden.”

COMPLETE RESTAURATIE Aan de restauratiewerken ging een grondige studie in samenwerking met ABG Betonconsultants vooraf. Dat onderzoek legde de voorziene herstelmethodes vast. Alleen als de stabiliteit, met andere woorden de samenhang van de structuur, een probleem vormde, werd een klassieke herstelmethode voorgeschreven. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 139

OOSTENDE | James Ensorgalerij

De overige betonelementen ondergingen een conserverende behandeling door diepte-impregnatie en passieve katodisatie. Een belangrijk onderdeel van de werken was de restauratie van de koepel uit glasbeton. De aannemer kreeg de opdracht de boog op zijn volle segment terug vrij te maken. De glasdalpanelen waren immers in het verleden deels met roofing beplakt. Het grootste deel van de koepel kreeg hierbij nieuwe glasdalpanelen. Die zijn identiek naar voorbeeld van de oude gemaakt en in 'vrije opleg' in de herstelde structuur aangebracht. De oude exemplaren waren onder spanning ingemorteld gemonteerd, waardoor op veel plaatsen barsten ontstaan waren.” Daarnaast moest IBT de structuur beschermen tegen waterinsijpeling. Daarom beslisten de IBT-specialisten samen met de architect om de afwatering van de koepel via de ingesloten geveldelen te laten gebeuren. Dit vermijdt nieuwe waterinfiltratie in de gevelconstructie, wat in het verleden wel gebeurde. “Ook de opgaande verdiepingsgevels zijn mee gerestaureerd,” geeft architect Verborgh nog aan. “Het smeedwerk werd aangepakt en de gevel kreeg na grondige sanering een nieuwe verflaag in de originele kleuren, die tijdens de studie geïdentificeerd waren.”

OPNIEUW EEN TREKPLEISTER Dankzij deze restauratie is de James Ensorgalerij vandaag weer de trekpleister van weleer. Inwoners van Oostende, maar vooral de vele toeristen in de Koningin der Badsteden, kunnen er weer de opvallende architectuur met de prachtige koepel uit glasbeton bewonderen. ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Vereniging der Mede-eigenaars, Oostende Architect Johan Verborgh, Oostende Hoofdaannemer IBT Gespecialiseerde Algemene Aanneming, Wetteren

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 141

CIB NIEUWS

BEN JIJ KLAAR VOOR DE DIGITALE TOEKOMST? Het digitale tijdperk zorgt voor verandering, ook in de vastgoedsector. De digitale evolutie brengt uitdagingen en opportuniteiten met zich mee. Tijdens het zestiende CIB Vastgoedcongres gaat CIB Vlaanderen dieper in op de impact van de digitale evolutie op het vastgoedberoep.

De sharing economy of deeleconomie waarbij particulieren onderling goederen en diensten uitwisselen plaatst vraagtekens bij heel wat onaantastbaar geachte zekerheden. Denken we maar aan Uber of Airbnb. Op dit laatste internetplatform worden allerlei soorten logies door particulieren aangeboden aan toeristen en zakenlui. Door de toeristische sector wordt Airbnb alvast als een bedreiging ervaren. In sommige steden zou de website zelfs de private huurmarkt bedreigen. In België is het nog niet zo ver. Maar hoe kunnen we ons wapenen tegen dergelijke evoluties? En moeten we er ons eigenlijk wel tegen wapenen? Springen we niet beter mee op de digitale sneltrein en omarmen we niet beter deze nieuwe evoluties?

OPEN DATA VERSUS PRIVACY De sharing economy is slechts één aspect van de digitale evolutie. De digitale generatie brengt continue innovatie die bestaande zekerheden stelselmatig in vraag stelt. Ook voor de vastgoedsector is het een tijd van verandering en vernieuwing. Denken we bijvoorbeeld aan de opkomst van open data, waardoor steeds meer kenmerken van een onroerend goed kunnen worden belicht. En aan de nieuwe spelers die daar gretig op inspelen om het vastgoedaanbod in al haar aspecten in beeld te brengen. Wat kan wel en wat kan niet? Welke regels gelden er voor digitale spelers binnen een vastgoedsector waarin strenge deontologische regels de consument moeten beschermen? Hoe zit het met de privacy van kopers en verkopers?

VERDWIJNT HET VASTGOEDBEROEP? De digitale evolutie zorgt voor uitdagingen en opportuniteiten. Dit alles staat natuurlijk niet los van de meer fundamentele vragen die binnen de sector leven. Zal de digitale evolutie leiden tot meer of minder werk voor de vastgoedmakelaar? En vooral: overleeft de vastgoedmakelaar het internet of verdwijnt het beroep zoals hier en daar wel eens iemand durft te beweren? De vastgoedsector mag deze vragen niet uit de weg gaan. Net daarom krijgt het thema de volle aandacht op het volgende CIB Vastgoedcongres. Samen met keynote speaker Jo Caudron gaat CIB Vlaanderen dieper in op de impact van de digitale (r)evolutie op het vastgoedberoep. Jo Caudron is een van de internetpioniers in België en een van de drijvende krachten achter Duval Union Consulting, een adviesbureau voor digitale innovatie. Hij zet uiteen wat de hoogtepunten en de valkuilen van de digitale communicatie, innovatie en transformatie waren en zijn, en geeft een zicht op wat ons nog te wachten staat. “De vastgoedprofessional hoeft niet bang te zijn voor de digitalisering”, aldus Caudron. “Maar hij moet zich wel voorbereiden om de digitale kracht op een positieve manier te gebruiken en zo meerwaarde te creëren.” ❚

142 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Save the date! CIB Vastgoedcongres. The digital generation - Vrijdag 20 november 2015, Kursaal Oostende - Keuze uit twaalf inspirerende en informatieve workshops - Centrale sessie met keynote speaker Jo Caudron - Grootste netwerkevent van de vastgoedsector - Meer dan 1.200 vastgoedprofessionals - Meer info en inschrijven: www.vastgoedcongres.be

DE DERDE LONG

TWEEDE WORKSHOP DE DERDE LONG

VOOR HET VOLTALLIGE BOUWTEAM! Op 24 november staat de tweede workshop van De Derde Long op het programma. De Derde Long staat voor duurzame kennisdeling en netwerking rond wat leef- en werkcomfort met een gezond binnenklimaat betekent, hoe men het kan verbeteren en wie actie kan ondernemen. Een benadering waarin zowel de architect als andere belanghebbenden uit het voltallige bouwteam (architecten, ingenieurs, studiebureaus, professionele bouwheren, binnenhuisarchitecten, aannemers, bedrijfsleiders en eigenaars van gebouwen) nadenken over welke rol ze vervullen.

Samen met de partners Boss Paints, Daikin, Knauf, Interalu/LCC, Somfy, Tarkett, Vitra, Miele, Multiline, Grohe, Lumac Signs en Vinci Facilities koos De Derde Long voor boeiende sprekers en cases. Met Herman Konings, Koen De Koster en Filip Willocx (Bio Org) en Erik Hendrix (Proximus) belooft deze tweede workshop een boeiende dag te worden. Herman Konings schetst de toekomstverwachtingen rond de functies van kantoorgebouwen en bijhorend werkcomfort. Erik Hendrix stelt de implementatie van het programma ‘Het Nieuwe Werken’ voor, een programma op maat van de totaal vernieuwde werkomgeving van Proximus en de duidelijke impact op het gebied van faciliteit, HR en IT. BioOrg tenslotte, verkoopt een onzichtbare oplossing voor een onzichtbaar probleem. Haar oplossing is het verspreiden van positieve organismen, die de strijd aangaan met ongezonde bacteriën: stof, allergenen en vervuiling in een gebouw. Met een speciaal vernevelingsysteem worden de

gezonde bacteriën in een ruimte gespoten. Als ze sporen van vervuiling aantreffen, gaan ze aan het werk, vermenigvuldigen zich en vormen een nieuw ecosysteem. Met Bio Org heeft De Derde Long een ‘game changer’ op het programma! Meer info: www.dederdelong.be ❚

‘’

Niemand kijkt om naar het kantoor waar we dagelijks vertoeven. De hygiëne in een varkensstal is beter geregeld. (Koen De Koster, Bio Org)

Nieuw auditorium KantooR4 - CommunicatieCampus.

De inzichten van De Derde Long worden toegepast in de nieuwe kantoren op de CommunicatieCampus Gent die begin 2016 de deuren opent en waar een bruisend ecosysteem zal ontwikkeld worden om ondernemers een veelzijdig spectrum aan netwerking, kennisdeling en inspiratie te bieden. De nieuwe campus omvat onder meer een technologisch gesofisticeerd auditorium, verschillende seminarie- en vergaderzalen, een eigen restaurant en een ruime parking. Kennisdelingsnetwerken krijgen hier via themaprogramma's, minibeurzen, congressen en events een fysieke aanwezigheid. Daarnaast zal kunst en cultuur de actuele touch en het bruisende aspect van deze nieuwe CommunicatieCampus site versterken. Meer info: www.communicatiecampus.be Herman Konings, keynotespreker tweede workshop De Derde Long.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 143

BVA NIEUWS

Tekst | Sylvie Bruyninckx en Gert Colliers

Voor het bepalen van de ruimtelijke ordening is in Vlaanderen een belangrijke rol weggelegd voor de steden en gemeenten. BVA vindt dat een goede zaak. Lokale besturen zijn het nauwst betrokken met wat er plaatselijk leeft en zijn het best geplaatst om een aangepast beleid uit te werken. BVA betreurt echter de manier waarop dit vandaag de dag gebeurt. Een belangrijk instrument voor de verwezenlijking van dit beleid zijn immers de gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen. Verordeningen die jammer genoeg nergens kunnen op terugvallen en daarom steevast beginnen met ettelijke bladzijdes definities van begrippen en omschrijvingen van berekeningsmethoden, om vervolgens, volledig los van wat in andere gemeenten bestaat, regels en richtlijnen te formuleren. Alsof men het gemeentelijk verkeersbeleid zou moeten bepalen zonder te beschikken over een wegcode, zonder gekende verkeersborden, zonder algemene voorrangsregels… Architecten zijn dan ook als chauffeurs die, als ze een gemeentegrens overschrijden, geconfronteerd worden met verkeersborden die er plots helemaal anders uitzien, of erger nog, die er hetzelfde uitzien, maar plots een andere betekenis krijgen. De website 'Ruimte Vlaanderen' maakt melding van vier gewestelijke stedenbouwkundige verordeningen, zeven provinciale stedenbouwkundige verordening en 673 (!) 'bij de administratie bekende' gemeentelijke verordeningen. De webpagina besluit laconiek met 'Ontbreken er data of verordeningen of zijn sommige verordeningen inmiddels opgeheven? Laat het ons dan weten!' Reken daarbij nog de regels van de Vlaamse Codex, de RUP’s (Ruimtelijke Uitvoeringsplannen), de BPA’s (Bijzondere Plannen van Aanleg), de niet vervallen verkave-

144 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

lingen, de masterplannen, de andere verordeningen die geen stedenbouwkundige verordeningen zijn, maar die toch van invloed kunnen zijn op het bouwen… en het zal u niet verbazen dat de architect door de bomen het bos niet meer ziet. We hebben het er dan nog niet over gehad hoe moeilijk het soms is om vast te stellen welke regels van toepassing zijn en om deze dan ook nog daadwerkelijk te pakken te krijgen. BVA heeft het probleem bij Vlaams minister Joke Schauvliege (CD&V) aangekaart. BVA zag het liefst een algemene Vlaamse stedenbouwkundige verordening die de begrippen vastlegt en het kader bepaalt, zodat de gemeentelijke verordeningen er naar kunnen verwijzen, keuzes maken en niveaus vastleggen. De minister gaf ons niet veel hoop omdat het 'te laat' zou zijn om de toestand terug te schroeven. BVA blijft pleiten voor deze Gewestelijke verordening, maar in afwachting vragen wij de minister met aandrang om een register te laten samenstellen. Dit register moet door iedereen kunnen geraadpleegd worden op een website die voor elke ingegeven locatie moet kunnen aangeven welke regels voor die plek, met betrekking tot de ruimtelijke ordening van kracht zijn. Enkel op die manier immers kunnen architecten er in elk stadium van het ontwerp en de realisatie rekening mee houden, maar ook voor alle andere betrokkenen: beleidsvoerders, ambtenaren, ontwikkelaars, eigenaars, bewoners,… is deze informatie van wezenlijk belang. ❚

JURIDISCH ADVIES

ADVOCATEN

Aalter | Eeklo | Oostkamp | Deinze

Tekst | Hans Herbrant

OPLEVERING NOG VAAK HEIKEL PUNT Zowat elke aannemer kent het begrip oplevering. Toch is het opvallend dat het vaak weinig aandacht krijgt, zeker in de voorafgaandelijke fase, het is te zeggen bij het afsluiten van een aannemingsovereenkomst. De oplevering is een verplichting voor de bouwheer en is de handeling waarbij en waardoor hij de werken aanvaardt en de goede uitvoering ervan erkent of de onvolkomenheden en fouten aanklaagt. Belangrijk dus, gelet op de gevolgen ervan of indien er geen oplevering plaats vond. Probleem is misschien dat de procedure volgens dewelke de oplevering moet gebeuren niet bij wet of KB is bepaald. Uitgezonderd dan in het kader van de wet Breyne en voor overheidsopdrachten. Twee aspecten waarop we in deze bijdrage echter niet ingaan. De eindoplevering betekent dat de bouwheer erkent dat de werken en herstellingen volgens overeenkomst en volgens de regels van de kunst zijn uitgevoerd. De aannemer is daardoor van zijn verplichtingen ontslagen, behoudens voor wat de tienjarige aansprakelijkheid en deze inzake verborgen gebreken betreft. Wanneer de overeenkomst of het lastenboek niets bepaalt met betrekking tot de oplevering zijn er geen vormvereisten. Er wordt dan gekeken naar de omstandigheden om te bepalen of er een aanvaarding is van de werken. Voer voor discussies en processen, vaak met een onzekere uitslag, want zoals wel vaker hebben de verschillende rechtbanken hierover vaak een andere mening. Logisch, aangezien het om een interpretatie van feitelijkheden gaat. Voor de aannemer is het van groot belang dat er een oplevering is, zodat zijn aansprakelijkheid zich beperkt tot de tienjarige en tot deze voor verborgen gebreken, maar ook dat de wijze waarop ze zal gebeuren duidelijk in de overeenkomst staat zodat ook daarover geen procedure moet worden gevoerd. Ten slotte kan ik nog meegeven dat ook in de verhouding van hoofdaannemer en onderaannemer de oplevering dient te gebeuren, waarbij dan de hoofdaannemer als bouwheer moet aanzien worden. ❚ Aangezien de wet niets voorziet moeten de betrokken partijen nagaan of er iets voorzien is in het aannemingscontract of in het lastenboek, en ook wat er precies is voorzien met betrekking tot de wijze waarop een en ander moet gebeuren. Hebben de partijen daarover vooraf regels vastgelegd, dan moeten deze gevolgd worden. Werd er geen overeenkomst over getroffen, dan gebeurt de oplevering in één keer. Wanneer partijen iets voorzagen is er meestal bepaald dat er een voorlopige en een definitieve oplevering is. Let op, anders dan in de wet Breyne is de dubbele oplevering geen verplichting! Er kan perfect worden overeengekomen dat er alleen een eindoplevering zal plaats vinden. Zijn er wel twee opleveringen dan is het gevolg dat door de voorlopige oplevering de beëindiging van de werken wordt vastgesteld, in een proces verbaal waarin ook de eventuele gebreken en opmerkingen worden opgenomen. Meestal wordt dan voorzien in een termijn om de vastgestelde gebreken te verhelpen.

Hans Herbrant Advocaat HERBRANT PARTNERS ADVOCATEN Aalter – Eeklo – Deinze

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 145

www.bouwenaanvlaanderen.be www.bouwenaanmonumenten.be

Staat u als leverancier nog niet op www.bouwenaanvlaanderen.be of www.bouwenaanmonumenten.be?

Bel dan +32 50 36 81 70

De meest complete overzichten van leveranciers online Wie doet wat zijn servicepaginaâ&#x20AC;&#x2122;s met een overzicht van de meest gerenommeerde bedrijven per rubriek. U kunt deelnemen met een naamsvermelding. Indien gewenst kunt u uw bedrijfslogo toevoegen.

Hier vindt u gerenommeerde toeleveranciers voor opdrachtgever en professional in de (monumenten)bouw

Vanaf â&#x201A;Ź 99,- per uitgave weet uw doelgroep wat u doet! Bel voor meer informatie over een vermelding in Bouwen aan Vlaanderen en Bouwen aan Monumenten met nummer +32 50 36 81 70

WIE DOET WAT

AANNEMERS

ARCHEOLOGISCH ONDERZOEK

ARCHITECTONISCH BETON

www.monument.be/companies/2-altritempi

VERSTRAETE | VANHECKE NV ASK-ROMEIN NV Ambachtstraat 33 2390 MALLE T +32 (0)3 3202400 F +32 (0)3 3202499 E info.be@ask-romein.com W www.ask-romein.com

Fotografielaan 24 2610 WILRIJK T +32 (0)3 8290400 F +32 (0)3 8290806 E info@v-v.be W www.v-v.be

ADVOCATEN

RUBEN WILLAERT Bloemisterijstraat 6 8340 SIJSELE T +32 (0)50 362820 F +32 (0)50 500019 E ruben@rubenwillaert.be W www.rubenwillaert.be

ARCHITECTEN

ADVOCATEN

DECOMO NV Industrielaan 96 7700 MOESKROEN T +32 (0)56 850711 F +32 (0)56 344891 E info@decomo.be W www.decomo.be

AUDIOVISUEEL MATERIAAL

Aalter | Eeklo | Oostkamp | Deinze

NV MONUMENT VANDEKERCKHOVE Oostrozebeekstraat 54 8770 INGELMUNSTER T +32 (0)51 316080 F +32 (0)51 302237 E info@monument.be W www.monument.be

HERBRANT & PARTNERS ADVOCATEN Steenweg op Deinze 43b 9880 AALTER T +32 (0)9 3746204 F +32 (0)9 3746473 E info@herbrantpartners.be W www.herbrantpartners.be

AFWERKING

PELLIKAAN BOUW NV Excelsiorlaan 1 B-1930 Zaventem T +32 (0)2 7205845 F +32 (0)2 7213470 W www.pellikaan.be

PROMAT INTERNATIONAL NV Bormstraat 24 2830 TISSELT T +32 (0)15 718100

PIT ANTWERPEN NV

F +32 (0)15 718109

Starrenhoflaan 27 2950 KAPELLEN T +32 (0)3 6051433 F +32 (0)3 6051476 E info@pit.eiffage.be W www.pitantwerpen.be

E info@promat-international.be W www.promat-international.com

nv PLAY AV ARCHITEKTENBURO DE VLOED BVBA Laarnebaan 106 a 9070 HEUSDEN - DESTELBERGEN T +32 (0)9 2521122 F +32 (0)9 2521125 E info@devloed.be W www.devloed.be

Venecoweg 2 9810 NAZARETH T +32 (0)9 3818640 F +32 (0)9 3818649 E info@playbiz.be W www.playbiz.be

AUTOMATISCHE DEUREN

BOECKX ARCHITECTURE & ENGINEERING Torhoutsesteenweg 52

TORMAX BELGIUM

8400 OOSTENDE

Gontronde Heirweg 186,

T +32 (0)59 808804

9090 MELLE

F +32 (0)59 709818

T +32 (0)9 2727272

E info@boeckx.be

F +32 (0)9 2524224

W www.boeckx.be

E com@tormax.be W www.tormax.be

ALUMINIUM SCHRIJNWERKEN

BEDRIJFSWAGENINRICHTING BONTINCK ARCHITECTURE AND ENGINEERING CV

J. HERMANS & C° N RENOTEC NV Acaciastraat 14e 2440 GEEL T +32 (0)14 866021 F +32 (0)14 866016 E info@renotec.be W www.renotec.be

IZ West-Grijpen Zone 2 Grijpenveldstraat 20 3300 TIENEN T +32 (0)16 820300 F +32 (0)16 821461 E info@hermansco.be W www.hermansco.be

Ottergemsesteenweg Zuid 808-A31 9000 GENT T +32 (0)9 2250174 F +32 (0)9 2256414 E studiegroep@bontinck.biz

SORTIMO BVBA

W www.bontinck.biz

Schaarbeeklei 491 1800 VILVOORDE T +32 (0)2 3550370 F +32 (0)2 3550371

A LBRIMA

E info@sortimo.be

N.V.

NV VANDENBUSSCHE Groendreef 21 9880 AALTER T +32 (0)9 3257575 F +32 (0)9 3257580 E info@nvvandenbussche.be W www.nvvandenbussche.be

ALBRIMA NV Pulse Steenweg 17 2280 GROBBENDONK T +32 (0)14 710500 E albrima@telenet.be W www.albrima.be

W www.sortimo.be

SORTIMO WEST

Brugsesteenweg 210

Gentseweg 749 8793 SINT-ELOOIS-VYVE

8800 ROESELARE

SORTIMO CENTRUM

T +32 (0)51 262020

Schaarbeeklei 491 1800 VILVOORDE

F +32 (0)51 262021

SORTIMO OOST Industrieweg 49/7 3980 TESSENDERLO

W www.vkgroup.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 147

WIE DOET WAT

BETON NWWerfzeilValcke600x200.pdf

16-12-14

BRANDBEVEILIGING

HOUTEN PREFABCONSTRUCTIES

GIETVLOEREN

11:07

VALCKE PREFAB BETON Rodenbachtstraat 72 8908 VLAMERTINGE T +32 (0)57 202501 F +32 (0)57 203814 E info@valcke-prefab.be W www.valcke-prefab.be

BETONWERKEN

KRUISBETON DE SLOOVERE NV Stokstraat 14 9770 KRUISHOUTEM T +32 (0)9 3883315 F +32 (0)9 3883277 E info@kruisbeton.be W www.kruisbeton.be

PXP PROJECTS BVBA

S.AIR NV Industriezone Noord 1 - Nijverheidslaan 4 9308 GIJZEGEM (AALST) T +32 (0)53 216371 F +32 (0)53 781311 E info@sair.be W www.sair.be

LIQUIDFLOORS

Boskouter 12 9620 ZOTTEGEM T +32 (0)9 335 0280 F +32 (0)9 361 0228 E info@pxp.be W www.pxp.be

Gentsesteenweg 204 8500 KORTRIJK T+32 (0)56 241 390 W www.liquidfloors.be

GLASRESTAURATIE

HVAC

BRANDWERING

AALBERS | WICO Molenstraat 18 NL-3927 AC Renswoude T +31 (0)318 571411 F +31 (0)318 573907 E info@aalberswico.nl W www.aalberswico.nl

RENOTEC NV

FEYS-PATTYN AKF BVBA ONGELOOFLIJK Oostkaai 82 8900 IEPER STRAKKE T +32 (0)57 42 94 94 F +32 (0)57 42 94 95 GIETVLOEREN E info@feys-pattyn.be

Acaciastraat 14e, 2440 GEEL T +32 (0)14 866021 F +32 (0)14 866016 E info@renotec.be W www.renotec.be

W www.feys-pattyn.be

INBRAAKWERING BINNENZONNEWERING

BRANDBLUSAPPARATEN EN HASPELS VERSTRAETE | VANHECKE NV Boombekelaan 7 B-2660 Hoboken Tel.: 03 227 36 30 Fax: 03 227 36 31 Email : info@emmerynv.be Website: www.emmerynv.be Website: www.deluge.com.sg

EMMERY NV

JURRY PROJECTS TERNEUZEN Mr. F.J. Haarmanweg 46 4538 AS TERNEUZEN T +31 (0)115 695951 F +31 (0)115 695953 E info@jurryprojects.nl W www.jurryprojects.nl

Boombekelaan 7 2660 HOBOKEN T +31 (0)3 2273630 F +31 (0)3 2273631 E info@emmerynv.be W www.emmerynv.be W www.deluge.com.sg

100% elaan naadloos 24 Fotografi 2610 WILRIJK T +32 (0)3 8290400 F +32 (0)3 8290806 E info@v-v.be W www.v-v.be

Overal toepasbaar

www.liquidfloors.be

GRONDSTOFFEN

CHAPE & VLOERISOLATIE

• algemene buisleidingen • industriële buisleidingen • staal en inoxconstructies

Onderhoudsvriendelijk

Duurzaam

AALBERS | WICO Molenstraat 18 NL-3927 AC Renswoude • algemene elektriciteit • elektrische installaties in T +31 (0)318 571411 de industrie F +31 (0)318 573907 • privé-installaties E info@aalberswico.nl W www.aalberswico.nl

INDUSTRIËLE TECHNISCHE DIENSTEN

BOUWMATERIALEN

Abutriek Jagershoek 8 8570 Vichte T 056 77 21 65 F 056 77 21 66 www.abutriek.be

ORCEM DEFRAEYE BOB BVBA BOUWMATERIALEN DE LEYN BVBA Weststraat 8 8340 MOERKERKE T +32 (0)50 20902 E contact@bouwmaterialendeleyn.be W www.bouwmaterialendeleyn.be

BOUWKUNDIGE BEVEILIGING

Bergstraat 2b 8680 KOEKELARE T +32 (0)51 589862 F +32 (0)51 583361 E bob@bobdefraeye.be W www.bobdefraeye.be

Postbus 6067 4780 LX MOERDIJK T +31 (0)168 745040 F +31 (0)168 382331 E info@orcem.nl W www.orcem.nl

HANG- EN SLUITWERK

114

Jagershoek 8 8570 VICHTE T +32 (0)56 772165 E info@abutriek.be W www.abutriek.be

INGENIEURSBUREAU

EXPLOSIEWERING

AALBERS | WICO

DORMA FOQUIN N.V.

Molenstraat 18 NL-3927 AC Renswoude T +31 (0)318 571411 F +31 (0)318 573907 E info@aalberswico.nl W www.aalberswico.nl

Lieven Bauwensstraat 21a 8200 Brugge T +32 (0)50 451570 F +32 (0)50 319505 E info@dorma.be W www.dorma.be

148 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

ABUTRIEK

VK Brugsesteenweg 210 8800 ROESELARE T +32 (0)51 262020 F +32 (0)51 262021 W www.vkgroup.be

• CV-ketels, stoomket en thermische olieke • warmeluchtgenerato en stralingspanelen • airconditioning en ve

WIE DOET WAT

PROJECTONTWIKKELING

LIFTEN MUREX-STONE BVBA STUDIEBUREAU R. BOYDENS

Jozef Huysmanslaan 60

Autobaan 13 8210 LOPPEM - ZEDELGEM T +32 (0)50 831320 F +32 (0)50 831329 E boydens@boydens.be W www.boydens.be

1651 LOT

INNOVATIE

COOPMAN ORONA

E info@murex-stone.be

EXTENSA DYNAMIC REAL ESTATE

W www.murex-stone.be

Havenlaan 86c b 316

Heirweg 123 8520 Kuurne T +32 (0)56 358580 F +32 (0)56 355865 E sales@coopman.orona.be W www.coopman.orona.be

OMGEVINGSWERKEN

1000 BRUSSEL T +32 (0)2 2370820 F +32 (0)2 2370821 W www.extensa.be

RESTAURATEURS

HERTSENS WEGENWERKEN NV Oeverkant 38

PATRIMOON

2070 BURCHT

SOBEMO Chaussée de Dinant 13 B-5537 Anhée T +32 (0)82 647868 F +32 (0)82 647867 E info@sobemo.be W www.sobemo.be

INTERIEURAFWERKING

RDL ENGINEERING Ambachtenstraat 46 8870 IZEGEM T +32 (0)51 313524 E info@rdl-engineering.com W www.autolift.be W www.goederenlift.net

T +32 (0)3 2534040 F +32 (0)3 2534040 E helena@hertsens.be W www.hertsens.be

PAALFUNDERING

Winkelomseheide 223a 2440 GEEL T +32 (0)474 691537 E info@patrimoon.be W www.patrimoon.be

de waal

MATERIAAL VOOR AANNEMERS

PERFECT AAN DE BASIS

RUBEN WILLAERT DE WAAL PALEN NV Voshol 6a

DMV AFWERKING BVBA Lindenstraat 304c 2070 ZWIJNDRECHT T +32 (0)3 5692798 F +32 (0)3 2949107 E kurt@dmvafwerking.be W www.dmvafwerking.be

KANTOORINRICHTING

Bloemisterijstraat 6 8340 SIJSELE

9100 LOKEREN

T +32 (0)50 362820

EURORENT N.V.

T +32 (0)9 3405500

F +32 (0)50 500019

Bisschoppenhoflaan 631 2100 DEURNE T +32 (0)3 3254300 F +32 (0)3 3259903 W www.eurorent.be

F +32 (0)9 3405518

E ruben@rubenwillaert.be

E info@dewaalpalen.be

W www.rubenwillaert.be

RIOLERINGEN

W www.dewaalpalen.be

PLATTE DAKEN

METAALMAATWERK DESCHACHT Antwerpsesteenweg 1068 9041 GENT-OOSTAKKER

www.roofworkx.be

SECLA NV

JOYE NV Ter Donkt 30, 8540 DEERLIJK T +32 (0)56 707000 F +32 (0)56 7010010 E info@joyekantoor.be W www.joyekantoor.be

KOGELWERING

Nijverheidslaan 1596 3660 OPGLABBEEK T +32 (0)89 855411 F +32 (0)89 858637 E info@secla.be W www.secla.be

Molenstraat 18 NL-3927 AC Renswoude T +31 (0)318 571411 F +31 (0)318 573907 E info@aalberswico.nl W www.aalberswico.nl

T +32 (0)9 3557454

Noordlaan 29-8

F +32 (0)9 3557679

8520 KUURNE

E oostakker@deschacht.eu

T +32 (0)56 372937

W www.deschacht.eu

E info@roofworkx.be

SCHILDERWERKEN

W www.roofworkx.be

POORTEN

NATUURSTEEN

NV DAS NATUURSTEEN

AALBERS | WICO

ROOFWORKX

DAS NATUURSTEEN Reppelsebaan 85 3294 MOLENSTEDE-DIEST T +32 (0)13 780540 F +32 (0)13 778073 E info@dasnatuursteen.be W www.dasnatuursteen.be

INDEKO HOLLAND Everdenberg 11B

ASIB BVBA Bredastraat 112

4902 TT OOSTERHOUT

B - 2060 ANTWERPEN

T +31 (0)162 455240

T +32 (0)3 3368264

F +31 (0)162 429160

F +32 (0)3 3368231

E info@indeko.nl

E info@asibbvba.be

W www.indeko.nl

W www.asib.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 149

WIE DOET WAT

STAALCONSTRUCTIES

PRORENO BVBA Lindenstraat 304c 2070 ZWIJNDRECHT T +32 (0)3 2983073 F +32 (0)3 2949107 E info@proreno.be W www.proreno.be

SCHRIJNWERKEN RAMEN, DEUREN EN TRAPPEN

ZONWERING & VENTILATIE

RENSON WAREGEM

NV STAALBETON SA Oostmalsesteenweg 269 2310 Rijkevorsel T +32 (0)3 3128540 F +32 (0)3 3128549 E info@staalbeton.be W www.vanroey.pro

STAALSCHRIJNWERK

Maalbeekstraat 10

COLT INTERNATIONAL NV Zandvoortstraat 1 2800 MECHELEN

B - 8790 WAREGEM T +32 (0)56 627111 F +32 (0)56 602851 E info@ renson.be W www.renson.be

T +32 (0)15 286080

ZUIGEN EN BLAZEN VAN DROGE STOFFEN

F +32 (0)15 270828

DEJOND NV Terbekehofdreef 55 - 59 B-2610 WILRIJK (ANTWERPEN)

SCHRIJNWERKERIJ BORRA NV Nijverheidstraat 24 8650 HOUTHULST T +32 (0)51 703370 F +32 (0)51 703830 E info@borra.be W www.borra.be

T +32 (0)3 8203411 F +32 (0)3 8203511 E info@be.dejond.com W www.dejond.com

VERWARMINGSOPLOSSINGEN

DUCO “VENTILATION & SUN CONTROL” Handelsstraat 19

FIHUMA

8630 VEURNE

Turnhoutsebaan 129 2970 SCHILDE T +32 (0)3 3142903 F +32 (0)3 3151903 E info@fihuma.be W www.fihuma.be

T +32 (0)58 330033 F +32 (0)58 330044 E info@duco.eu W www.duco.eu

SILICAATSTENEN

REMEHA NV

ZUIDLAND LIJMWERKEN BV Noordhoeksestraat 7 4751 TM OUD GASTEL E info@zuidlandlijmwerken.nl W www.zuidlandlijmwerken.nl

Koralenhoeve 10, 2160 WOMMELGEM T +32 (0)3 2307106 F +32 (0)3 3545430 E info@remeha.be W www.remeha.be

VLOEREN (FLEXIBEL)

VAKTIJDSCHRIFT OVER INFRASTRUCTUUR, RUIMTELIJKE IJKE INRICHTING, CIVIELE- EN OPENBARE WERKEN WERK

VAKTIJDSCHRIFT VERSCHIJNING THEMA’S

Nr 1 februari Nr 2 april

SPRINKLERS Nr 3 juni

JURRY PROJECTS TERNEUZEN Boombekelaan 7 B-2660 Hoboken Tel.: 03 227 36 30 Fax: 03 227 36 31 Email : info@emmerynv.be Website: www.emmerynv.be Website: www.deluge.com.sg

EMMERY NV Boombekelaan 7 2660 HOBOKEN T +31 (0)3 2273630 F +31 (0)3 2273631 E info@emmerynv.be W www.emmerynv.be W www.deluge.com.sg

Mr. F.J. Haarmanweg 46 4538 AS TERNEUZEN T +31 (0)115 695951 F +31 (0)115 695953 E info@jurryprojects.nl W www.jurryprojects.nl

VOEGWERKEN

Nr 4 september Nr 5 oktober

Nr 6 december

VASTE ITEMS

GWW: SPECIAL BETON - Funderingen - Financiering - Bestrating BOUWMAT: BAUMA 2016 - Wegenbouwmaterieel - Uitrustingsstukken GWW: SPECIAL RIOLERING en ONDERGRONDSE INFRA - Software Opleiding - Offshore BOUWMAT: Verreikers - Banden en rijwerken - Motortechniek GWW: SPECIAL RAIL - Tunnelbouw - Markeringen - Veiligheid BOUWMAT: Compacte Machines - Stroomgroepen - Heien en Funderen GWW: SPECIAL STAAL - Signalisatie - Milieu - Afwatering BOUWMAT: Graafmachines - Bouwtransport - Electrisch en Hybride Compact Machinery - Track en Trace GWW: SPECIAL RIOLERING en ONDERGRONDSE INFRA - Cement Waterbouw - Hout in infra BOUWMAT: Rupsgravers - Machinebesturing en GPS - Straat en Wegenwerk GWW: SPECIAL DUURZAAMHEID - Bruggenbouw - Openbare Ruimte Asfalt BOUWMAT: Vrachtwagens en kippers - Betoncentrales - pneumatische gereedschappen

Journaal, Projecten, Voor- en nabeschouwing beurzen, Interviews, katern Bouwmaterieel.

Voor informatie:

SOFTWARE

VAKTIJDSCHRIFT JAARGANG 3

E INRICHTING, CIVIELE- EN OPENBARE WERKEN I WWW.GWW -BOUW.BE

150 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Pascal Op de Beeck E p.opdebeeck@louwersmediagroep.be T +32 50 36 81 70 M +32 475 28 14 64

B O U W. B E

CTUUR, RUIMTELIJK

Ambachtstraat 58 3530 HELCHTEREN T +32 (0)495 254155 F +32 (0)11 964963 E kitvoegwerkendaens@telenet.be W kitvoegwerkendaens@telenet.be

INRICHTING, CIVIELEEN OPENBARE WERKEN

OVER INFRASTRU

DAENS KITVOEGWERKEN

Beneluxpark 7 8500 KORTRIJK T +32 (0)56 740740 F +32 (0)56 740700 E info@adultima.be W www.adultima.be

R, RUIMTELIJKE

JUNI - JULI

VAKTIJDSCHRIFT

AD ULTIMA GROUP NV

OVER INFRAST RUCTUU

I NUMMER 3 2014 I

W W W. G W W -

BLADMANAGEMENT Wim Fierens E w.fierens@louwersmediagroep.be T +32 50 36 81 70 M +32 476 67 65 55

SCAN WITH

2014095_GWW

v3.indd 1

08-07-14 11:16

BETONBOUWERS

AANNEMERS

PRODUCEREN

PLANNEN

PREFAB...

IN SITU... STABILITEITSINGENIEURS

WAPENEN

BETON... ... MET TEKLA

BIM SOFTWARE

TEKLA BIM SOFTWARE VOOR: STABILITEITSINGENIEURS & (ONDER)AANNEMERS IN SITU & PREFAB BETON STAAL- EN HOUTBOUW

Ontwerp en detailleer in 3D, plan in 4D, elke constructie van in situ, prefab beton en staal, inclusief wapening en verbindingen en lever toegevoegde waarde aan het BIM proces.

Voor meer informatie kijk op construsoft.com

AUTHORIZED RESELLER

40.000 bedrijfszekere machines VEXTR ESTIG A ING te huur voor bouw en industrie SINT -NIK

LAAS

SINT -NIK

03 7LAAS@EUROR 76 7 ENT.BE 0 70

GRATIS ADVIES

eurorent.be Openingsuren weekdagen: zaterdag:

07u30 - 12u15 08u30 - 12u15

• 13u00 - 17u00 • 13u00 - 17u00 E19 BERGEN OP ZOOM HAVEN A12 BREDA

Vraag nu uw GRATIS catalogus op eurorent.be! A11

E34

Noorderlaan

DEURNE

‘EXPRESSWEG’

AFRIT 2 DEURNE

N70

SINT-NIKLAAS

EXTRA

N451

03 776 70 70

E34

N70

HAASDONK

Tassijnslaan

De Ster

Moerputstraat Zijstraat Heidebaan tov nr 70.

SINT-NIKLAAS

AFRIT 15 SINT-NIKLAAS

N16

N485

A12

BRUSSEL

E19

Bisschoppenhoflaan

E34 E313

E17

SINT-NIKLAAS@EURORENT.BE

E19

Turnhoutsebaan

ANTWERPEN

VESTIGING

HASSELT

AFRIT 18 WOMMELGEM

CATALOGUS 2014/2015

Meer dan 30.000 mac hines onmiddellijk beschikb aar!

• Euro Rent Antwerp NV

op de werf

SINT-NIKLAA

‘DE’

A TRING EXTIG VES

T.BE

S@EUROREN

CATALOGUS 03 776 70

SINT-NIKLAA

2014 / 2015

Met meer dan 30.000 machines!

AFRIT 15A HAASDONK

E17

GENT

Navigeer naar

DEURNE Bisschoppenhoflaan 633 Tel 03 325 43 00 • Fax 03• 2100 Deurne 325 99 03 deurne@eurorent.be SINT-NIKLAAS Moerputstraat 1 (GPS: Heidebaan) 9100 Sint-Niklaas Tel 03 776 70 70 • Fax 03 sint-niklaas@eurorent.be 776 42 64

EUR080_2014 Cover

Machineverhuur voor Bouw & Industrie

A4_LE05.indd 1

2/12/14 16:42

eurorent.be