bouwen aan
de zorg jaarboek
Jaarboek over de bouw en ontwikkeling in de zorg
bouwen aan
de zorg jaarboek
Jaarboek over de bouw en ontwikkeling in de zorg
foto: Fabio Bruna
‘Bent u zich bewust van de toekomst?’
Jorissen Simonetti architecten
Simonetti architecten
Doetinchem Leiden Maarssen Rijssen Steenwijk
Jorissen Simonetti architecten steunt Care4Future, kijk eens op www.care4future.nl.
Doetinchem Leide
Voorwoord Ondernemerschap in de zorg: drang naar innovatie 2012 is het jaar van de grote vraagtekens. De liberalisering van zorginstellingen is enkele jaren overduidelijk ingezet. Organisaties oriënteren zich op een andere wijze van besturen en vooral ook hoe men de eigen producten en diensten kan positioneren. Grote veranderingen zijn actueel. Tegelijkertijd kan niet aan elke uitdaging een passend antwoord worden gehangen. Natuurlijk is er economische tegenwind maar ook de politieke debatten over de zorg zijn aan de orde van de dag. De uitkomsten van die debatten laten helaas nog iets te lang op zich wachten. Van Raden van Bestuur worden hoe dan ook nieuwe competenties verwacht; op een volstrekt andere wijze zal elke strategie in de toekomst vorm moeten krijgen. Voor welke activiteit dan ook, dient bewust de keuze te worden gemaakt of deze al dan niet gaat behoren tot een kernactiviteit. Daarbij kan onderscheid gemaakt worden tussen de kantoorfuncties, het facilitair bedrijf en de woonfunctie. En… niet te vergeten, de zorgfunctie uiteraard. Want bouwen aan de zorg blijft hoe dan ook wel… bouwen aan de zorg. In dit jaarboek Bouwen aan de Zorg 2012 ziet u een overzicht van de meest relevante ontwikkelingen van dit jaar. Antwoorden worden wel degelijk gegeven, want ondanks economisch andere tijden, die we niet al te vaak gewend waren, en het richtingenvraagstuk binnen de politiek, zijn er nog wel degelijk prachtige resultaten te noteren van partijen die strikt vasthouden aan een eigen visie en daarmee er vaak al in slagen om zelfs vóór te blijven lopen op de politieke en economische realiteit. En daarmee die realiteit gewoon beïnvloeden. Dat is knap. Het tekent het ondernemerschap in de zorg en de voortdurende drang naar innovatie. Bouwen aan de zorg is meer dan ooit ‘bouwen aan de toekomst’ geworden. Daar is dit jaarboek 2012 een mooi voorbeeld van. Vraagtekens zijn vertaald in antwoorden! Wij wensen u al lezend veel inspiratie.
Jerry Helmers Eindredactie
Bouwen aan de zorg Jaarboek
5
bouwen aan
de zorg
Jaarboek over de bouw en ontwikkeling in de zorg www.bouwenaandezorg.eu
Redactie
Bouwen aan de Zorg jaarboek is een jaarlijkse bijlage van het vaktijdschrift Bouwen aan de Zorg Uitgever
Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland
10
Helende omgeving verdient zich terug
14
Zorgtotaal beurs 2013
16
Integrale planning vanaf begin project cruciaal
20
Twee Hedy d'Ancona-prijs winnaars
25
NVTG
26
VDTV
27
VBOI
T +31 (0)495 450095 E info@louwersuitgevers.nl W www.louwersuitgevers.nl
10
EINDRedactie Jerry Helmers Redactie Rieke Brekelmans, Martijn van den Bouwhuijsen, Jan-Kees Verschuure Bladmanagement Patty Ros E p.ros@louwersuitgevers.nl Secretariaat
16
Manuela Depenbrock Sandra Reijders Advertenties Online aanleveren: http://ftp2.louwersuitgevers.nl Username: bagz Wachtwoord: gast Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland T +31 (0)495 450095 Postbus 85, B-3900 Overpelt, BelgiĂŤ T +32 (0)11 605540
20
DOELGROEP Als abonnement en in controlled circulation, persoonsgericht naar beslissers in ziekenhuizen, verpleeghuizen, woonzorgcentra, zorggroepen, GGZ, woningcorporaties, architecten, technische/facilitaire managers toeleverancier aan de gezondheidszorg, aannemers, overheidsinstellingen en abonnementen. Vormgeving
bouwen aan
DE ZORG jaarboek
Logo Reclame- Ontwerpbureau BV T +31 (0)495 450065 E info@logobv.nl Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen
COVER
enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/ of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.
Jaarboek over de bouw en ontwikkeling in de zorg
Moderne, kleurrijke inrichting in nieuwbouw (2012) Medisch Microbiologisch Laboratorium bij het Franciscus Ziekenhuis Roosendaal.
Inhoud Rubrieken
28
46
58
28 30 33
Aangepast sanitair ArjoHuntleigh Nederland BV Lopital Nederland BV Ideal Standard
36
Antibacterieel beslag Häfele Nederland BV
40 42 44 46
57
Automatische deuren Geze Beveiliging - Brandbeveiliging Saval
60
Bouw Sprangers Bouwbedrijf
64 66 70 72
Cleanrooms - Operatiekamers Bussmam CCG Holding Interflow Octanorm
76
Constructieadvies Bartels
80
Huisvesting De Meeuw
50
84
102
114
Architectuur 2.0 architecten Haykens Jansma Kremer Architecten Jorissen Simonetti architecten VK
84 86 88 90 92
Inrichting Blom Interieurs Distrac NV Lensen Projectinrichters BV Piaval Vervoort Meubelen
96
Installaties Kuijpers
100 102
Interieurbouw Abet Laminati Hardeman
106
Medische koelkasten Dometic Benelux BV
110
Plafonds Rockwool BV / Rockfon
114
Stoffen Artimo Textiles Verlichting Fagerhult
116 118
Vloeren Nora Tarkett
122
Zonwering en ventilatie RensonÂŽ
112
Kapteynlaan 9, 9351 VG Leek
Tel.: +31(0)50 3095133
www.octanorm.nl
Jorissen Simonetti architecten
Simonetti architecten
Doetinchem Leiden Maarssen Rijssen Steenwijk www.jorissensimonettiarchitecten.nl
Doetinchem Leid
Tekst Rieke Brekelmans, adviseur HEVO
Helende omgeving verdient zich terug
Er is te weinig oog voor de invloed van de ruimte in zorggebouwen op patiënten met een psychische aandoening. Het lijkt soft en zelfs ongepast om in een tijd van krimpende budgetten geld te steken in schilderijen aan de muur, zachte stoelen, grote ramen of een sfeervol aangelegde tuin. Ten onrechte. Aandacht voor de omgeving is een voorwaarde voor iedere zorginstelling die serieus naar efficiency streeft. Een mooi gebouw waar mensen zich prettig voelen, maakt de zorg beter betaalbaar. Uit onderzoek van de Stichting Architectenonderzoek Gebouwen Gezondheidszorg (STAGG) en TNO Centrum Zorg en Bouw blijkt dat investeringen in een ‘helende omgeving’ zich terugverdienen in lagere exploitatie- en energiekosten, hogere productiviteit van medewerkers en een lager ziekteverzuim. Daarmee levert het een belangrijke bijdrage aan het terugdringen van de zorgkosten. In een gezonde
10
Bouwen aan de zorg jaarboek
omgeving gebruiken patiënten minder medicijnen. Het aantal dagen dat ze in het ziekenhuis moeten doorbrengen, is geringer dan dat van de groep die in minder optimale omstandigheden verblijft. Dat blijkt bijvoorbeeld ook uit wetenschappelijk onderzoek van de Texas A&M University. Dit onderzoek toonde aan dat bij bedlegerige patiënten genezing sneller verliep als ze uitzicht hadden op een mooi landschap in plaats van een blinde muur.
Nog pregnanter wordt de invloed van de ruimtelijke omgeving in het geval van patiënten met psychische aandoeningen. Privé badkamers in een kliniek voor mensen met een eetstoornis vergroten de spanning bij patiënten. Een eigen badkamer maakt angstig omdat dit het braken na het eten makkelijker maakt. In een verpleeghuis zorgt een afgesloten deur bij de entree voor stress. Dementerende bewoners lopen onrustig heen en weer als een afgesloten deur zich in hun loopgebied bevindt. Terwijl de oplossingen vaak heel eenvoudig zijn. Een gedeelde badkamer kan bijvoorbeeld in combinatie met therapie rust geven voor anorexiapatiënten omdat ze zo controle op elkaar uitoefenen. De verwarring in het verpleeghuis verdwijnt nadat op de deur een afbeelding van een boekenkast is aangebracht. Je zou verwachten dat ieder inzicht dat leidt tot een sneller herstel van patiënten, en dus een efficiëntere zorg, een hoge prioriteit krijgt. De praktijk is anders. Bij de bouw van een zorggebouw ligt de focus vooral op zaken als exploitatie, onderhoud, kosten en hygiëne. Opdrachtgevers kiezen een architect die bekend is met de materie en verwachten dat ze daarmee een gebouw krijgen dat aan al hun eisen voldoet. Maar een architect kijkt vooral esthetisch en verdiept zich vaak onvoldoende in de psyche van de gebruiker. En er is nog een ander obstakel. Over de inrichting van een zorginstelling worden meestal pas in de eindfase knopen doorgehakt. Als de budgetten al zijn verdeeld en de tijd begint te dringen. Vaak geeft dan de persoonlijke smaak van de opdrachtgever de doorslag. Een kant en klaar overzicht van alle elementen die samen dé perfecte fysieke zorgomgeving vormen, is er niet. Daarvoor is de diversiteit in zorgomgevingen te groot, het scala aan voorzieningen te breed. Maar dat wil niet zeggen dat er geen winst te behalen valt. Stel bijvoorbeeld, voordat de architect aan het werk gaat, een belevingsgericht programma van eisen op waarin de emoties van de patiënt leidend zijn. Laat een behandelaar uitleggen aan de architect wat de beperkingen en stressfactoren in de fysieke omgeving van die patiënt zijn. En betrek een omgevingspsychoog bij de plannen zodat een oplossing van meerdere kanten bekeken kan worden. Ook binnen bestaande zorggebouwen valt winst te boeken. Vaak zonder dat er grote aanpassingen voor nodig zijn. De uitstraling van een lobby kan al veranderen door eenvoudig de verlichting aan te passen. Soms is het een kwestie van aandacht voor de communicatie in een gebouw. De afgemeten toon van mededelingen op briefjes als ‘niet deze deur gebruiken’, ‘gelieve om te lopen’ en ‘koffie alleen voor personeel’ maken een gebouw niet gastvrij. Integendeel. De invloed er van valt pas op als de mededeling is aangepast. Bijvoorbeeld in ‘we schenken u graag een kopje koffie in de andere hal’. Het zijn dit soort details die barrières in de communicatie tussen medewerkers en patiënten wegnemen en daarmee n een directe bijdrage leveren aan de kwaliteit van de zorg.
Bouwen aan de zorg jaarboek
11
Hét platform voor de zorg
Zorgtotaal is de grootste vakbeurs in de Benelux voor professionals werkzaam in de zorg. Het is met een compleet aanbod van de nieuwste producten en diensten voor de intramurale- en de thuiszorg hét platform voor de totale zorgsector.
De hele zorgsector onder één dak Naast een uitgebreid exposantenaanbod, biedt de beurs een inspirerend inhoudelijk programma met seminars, demonstraties en workshops. Zorgtotaal is bovendien dé plek om te netwerken en te leren hoe andere bedrijven en instellingen probleemoplossend te werk gaan. Van revalidatie tot verpleging en van voeding tot facilitair: op Zorgtotaal vindt u alles over de Nederlandse zorgsector onder één dak. Nergens anders doet u in korte tijd zoveel kennis en contacten op.
Zorgtotaal: het aanbod Zorg & Verpleging De zorgsector is volop ontwikkeling, ook op het gebied van verpleging. In dit segment komen de verschuivingen in de sector aan de orde zoals de marktwerking in de zorg en de privacy van de patiënt. Zorg & Revalidatie De laatste trends en producten op het gebied van revalidatie treft u in het segment Zorg & Revalidatie, zoals mogelijkheden om vanuit te revalideren en activerende behandelingen. Zorg & Voeding Het gebruik van verse ingrediënten en speciale menu’s dragen bij aan een sneller herstel van de patiënt. Zorgtotaal krijgt u actuele informatie over de kwaliteit van voeding en dranken, cateringmogelijkheden en kostenbesparingen. Zorg & Facilitair De inrichting en omgeving van zorginstellingen speelt een belangrijke rol in het herstel van de patiënt. Op Zorgtotaal krijgt u informatie over onder andere Healing Environment, clustering van inkoop, logistiek & warehousing en nieuwbouw van zorginstellingen. Zorg & Technologie In het segment Zorg & Technologie presenteren producenten de meeste recente ontwikkelingen in de zorgtechnologie. Welke rol kan medische technologie spelen in kostenbesparing, personeelstekort en het herstel van de patiënt?
14
Bouwen aan de zorg jaarboek
13 - 15 maart 2013 Jaarbeurs Utrecht www.zorgtotaal.nl
DATA EN TIJDEN Beursdagen Woensdag 13 maart: 10.00 - 17.00 uur Donderdag 14 maart: 10.00 - 17.00 uur Vrijdag 15 maart:
10.00 - 16.00 uur
Waar Hal 7, 8 en 9 Jaarbeurs Utrecht Meer informatie Ga naar www.zorgtotaal.nl Zorg & ICT 2013 Zorgtotaal 2013 vindt gelijktijdig plaats met de vakbeurs Zorg & ICT 2013, hĂŠt platform voor ICT-toepassingen en -diensten in de zorgsector. De beurs toont de belangrijkste spelers en recente ontwikkelingen op het gebied van automatisering voor de gehele zorgmarkt. Bezoekers van Zorgtotaal hebben ook toegang tot Zorg & ICT en andersom. Dit maakt een bezoek nog completer en dus nog meer de moeite waard!
Bouwen aan de zorg jaarboek
15
Tekst Martijn van den Bouwhuijsen
Sneller, goedkoper en prettiger bouwen met lean
Integrale planning vanaf begin project cruciaal Conventioneel bouwen kenmerkt zich door een sterke scheiding tussen plannen en uitvoeren: De oorspronkelijke top-down planning vervalt tijdens de bouw vaak door onvoorziene zaken. Dit resulteert dikwijls tot uitloop, faalkosten en onderlinge conflicten. Bij lean bouwen zijn alle partijen vanaf het begin betrokken bij de planning (bottom-up). Mogelijke problemen worden in een vroeg stadium gesignaleerd en creatief opgelost. Tijdens de uitvoering vindt regelmatig evaluatie en eventueel bijsturing plaats. Dit resulteert in een veel kortere doorlooptijd, minder faalkosten en een betere beheersing van kwaliteit. Diverse ontwerpers, managers en bouwers deden ervaring op met de methodiek. Arpa lean instituut in Veldhoven begeleidt deze partijen. Het Franciscus Ziekenhuis in Roosendaal ging na een training met lean aan de slag en wist de bouwtijd van een nieuw bouwdeel te halveren. Faalkosten bleven helemaal uit. Lean komt uit de auto-industrie. Toyota ging hiermee aan de slag na de Tweede Wereldoorlog. De bewezen methodiek richt zich op het voorkomen van verspilling en overbelasting en het beperken van onregelmatigheden in een proces. In een ideaalsituatie voegt elke processtap alleen waarde voor de klant toe. Arend van Randen werkt als trainer en consultant bij het Arpa lean instituut in Veldhoven. Hij zegt: “Lean bouwen draait in de eerste plaats om het bieden van meerwaarde aan de klant, door bijvoorbeeld overlast te beperken,” zegt Van Randen. “Andere voordelen zijn het beperken van de doorlooptijd en het voorkomen van ontwerp- en bouwclashes, bijvoorbeeld tussen de constructeur en de installateur. Hierdoor hoeft een aannemer minder faalkosten te betalen en kan een opdrachtgever eerder van zijn gebouw gebruik maken.” “Het is essentieel om in een vroeg stadium de ontwerpende en uitvoerende partijen bij het proces van idee tot uitvoering te betrekken”, vervolgt Van Randen. “Er wordt bij lean bouwen gelijktijdig aan het ontwerp gewerkt door de architect, de adviseurs, de onderaannemers en de leveranciers, bij voorkeur in dezelfde ruimte. Er vindt veel integraal overleg plaats, ook tijdens de bouw. Juist doordat de denkkracht van verschillende specialisten wordt benut en geïntegreerd, ontstaat een meer realistische planning dan bij conventioneel bouwen. Ook komt het geregeld voor dat partijen met creatieve ideeën afwijken van de gebaande paden.”
16
Bouwen aan de zorg jaarboek
Lean training bij Arpa.
Niet harder maar slimmer werken Van Randen licht toe: “Afhankelijk van de projectgrootte en de complexiteit kunnen bij lean tot wel 50 verschillende partijen integraal overleg voeren over het bouwproces. Een grote bespreekruimte met grote vellen papier met de planningen per werkdag vervult een cruciale rol. De verschillende partijen stemmen hun werkzaamheden onderling af, begeleid door een regisseur. Dit kan bijvoorbeeld door verschillend gekleurde Post-it's op de planningsvellen te plakken. Zo wordt het proces visueel gemaakt. Is er consensus dan wordt de planning vastgelegd. Tijdens de ontwerpfase neemt dikwijls een architect of bouwmanager de regie over dit planningsproces; een uitvoerder neemt de regie tijdens de bouw over.” De rol van de trainers en consultants van Arpa behelst het bewust maken van de mogelijkheden en begeleiden bij de implementatie van lean bouwen. “We willen de ontwerpers en de bouwers overtuigen van de voordelen,” zegt Van Randen. “Lean is een andere manier van bouwen. Niet harder werken, maar door een betere organisatie efficiënter en prettiger werken. De bouwplaats wordt doelmatiger ingericht en de bijbehorende logistiek verloopt soepeler, doordat ook leveranciers meedenken over de planning. Ik merk dat bedrijven, die het principe in de vingers krijgen, er veel energie uit halen. Ook mensen uit de zorgsector. Voor die groep vindt overigens op 10 oktober 2012 een open informatie avond plaats bij het Arpa instituut in Veldhoven.”
Trainer en consultant Arend van Randen
Arpa lean instituur in Veldhoven
Halvering bouwtijd
Samen de lean planning maken
“Wij hebben het bouwteam van het Erasmus Medisch Centrum begeleid bij de nieuwbouw. Zij wilden de hoogbouw versneld uitvoeren op basis van de lean methodiek,” verklaart Van Randen. “Andere voorbeelden in de zorg zijn de nieuwbouw van een hospitaal in Den Helder (Helder Oranje) en de renovatie van het Elisabeth ziekenhuis in Tilburg. Bij dit laatstgenoemde project vindt de verbouwing per verdieping plaats. Het opleveren per gebouwdeel resulteert in een versnelling van de bouwtijd met een half jaar.” Ook het Franciscus Ziekenhuis in Roosendaal ging, na een training van Arpa, aan de slag met de lean methodiek. Peter Moelands, hoofd Vastgoed en Techniek, zegt: “Lean ken ik uit de industrie. Bouw- en bedrijfsprocessen worden efficiënter met deze methodiek. In de bouw zie ik nog veel ruimte voor verbetering. Bij het traditionele bouwproces, waarbij de aannemer pas in beeld komt na aanbesteding, is vaak sprake van versnippering en verspilling omdat betrokken partijen veelal langs elkaar heen werken. De belangen zijn verdeeld en het conflictmodel ligt op de loer. Geïntegreerde contracten en lean bouwen creëren een platform voor multidisciplinaire afstemming, tijdige uitwisseling van benodigde informatie en inzicht in elkaars belangen. Door in één keer een goed afgestemd ontwerp te maken, verloopt het bouwproces efficiënter. Ik ben erg positief over lean. De methodiek resulteerde in een halvering van de bouwtijd van een uitbreiding van het Franciscus Ziekenhuis. Bovendien bleven de faalkosten volledig uit. Mijn team is erover uit. Wij willen alleen n nog maar lean projecten.”
Bouwen aan de zorg jaarboek
17
Kuijpers: 100% zorg Voorelkaar Kuijpers is een professionele technisch dienstverlener met 800 medewerkers en een omzet van 160 miljoen euro. Kuijpers verzorgt alle technische installaties in gebouwen en industrie Ên zorgt voor het onderhoud daarvan. Hierdoor voldoen zij jarenlang aan de gestelde eisen. Het bedrijf profileert zich met oplossingen op het gebied van milieuvriendelijkheid, energiezuinigheid en veiligheid. Kuijpers combineert zijn sterke klantgerichtheid met de aandacht voor de ontwikkeling en belangen van zijn medewerkers. Het 4e generatie familiebedrijf heeft vestigingen in Arnhem, Den Haag, Helmond, ’s-Hertogenbosch, Roosendaal, Tilburg en Utrecht.
Meer informatie: www.kuijpers.nl.
Jaarboek bouwen aan de zorg 2012 197 x 130 mm.indd 1
18-9-2012 14:48:06
Windvast in elke positie Fixscreen® 150EVO • Connect & Go®: gemakkelijke en snelle (de)montage van doekrol en motor • Kast in 2 designs: Softline & Square • Onderlat verdwijnt in de kast • Afmeting: tot 22 m²
ec
tion
- S creen
s
• jaa
NSON® Sun
ot
7
pr
• Koppelbaar tot 7 m
RE
r g a ra nt i e 7
•
•
an
s d e g a ra nt
ie
Fixscreen® 100EVO MS 7 • Perfecte oplossing voor passief- en laagenergiewoningen • Montagesituatie 7: gemonteerd in de spouw (boven het raam in voorbouw) • Doekrol en motor zijn van buitenaf naar onder uitneembaar • Voorzien van Connect & Go® • Afmeting: tot 10,8 m²
RENSON ® Headquarters • Maalbeekstraat 10 • 8790 Waregem • België Tel. +32 (0)56 62 71 11 • Fax +32 (0)56 60 28 51 • nederland@renson.be • www.renson.nl
Twee Hedy d'Ancona-prijs winnaars Nieuwbouw ACTA De Hedy d'Ancona-prijs, de tweejaarlijkse onderscheiding voor 'excellente zorgarchitectuur', kent in 2012 een duo-winnaar, waaronder de opdrachtgever en ontwerper van het nieuwe Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA). Zij kregen op 1 juni een prijs van €10.000 uitgereikt uit handen van de naamgeefster, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Cultuur van 1989 tot 1994. Naast de nieuwbouwprojecten van de twee winnaars, waren nog vier gebouwen genomineerd uit een honderdtal inzendingen. ACTA is met negenhonderd studenten en vijfhonderd medewerkers één van de grootste tandheelkundige faculteiten in Europa. De grootschalige nieuwbouw (25.000 m² bvo) bij het VUMc aan de Amsterdamse Zuidas betreft een faculteitsgebouw met onderwijs-, onderzoek- en zorgfuncties. Het dertien verdiepingen en 248 behandelkamers tellende gebouw werd in 2010 opgeleverd door J.P. Van Eesteren. Het bestaat uit een laagbouwdeel met een transparante plint en een blok laboratoria erboven.
20
Bouwen aan de zorg jaarboek
De glaspanelen in de gevel zijn voorzien van een zeefdruk en zorgen afhankelijk van de weersomstandigheden voor een wisselende aanblik. De jury onder leiding van architect Koen van Velsen spreekt van 'exceptioneel goed uitgewerkte architectuur; een gebouw van internationale allure. Tot in de kleinste details is het thema, een gestroomlijnde omgeving voor zorg, onderwijs en onderzoek, doorgevoerd.'
Winnaar ACTA
Van links naar rechts: Hedy d’Ancona, Mels Crouwel (Benthem Crouwel Architekten), Ben Kruijs (Hoofd facilitaire dienst ACTA), Koen van Velsen (juryvoorzitter / architect).
Ronald McDonald Centre 'innovatief en toegankelijk' Het sportcomplex Ronald McDonald Centre in Amsterdam-Noord is de andere winnaar van de Hedy d'Ancona-prijs 2012 en mag zich daarmee 'excellent zorggebouw' noemen. Toch is er in het innovatieve sportcentrum bij de ringweg A10 alles aan gedaan om juist die zorggerelateerde uitstraling te vermijden. Van het 'eerste sportcentrum voor kinderen met een handicap en/of chronische ziekte in Europa' – gaat volgens de jury van de voor de tweede maal toegekende Hedy d'Ancona-prijs een sterke voorbeeldfunctie uit. 'Het gebouw is een plek waar kinderen met veel plezier komen om recreatief en competitief te sporten, zonder dat het een zorgfunctie uitstraalt.' Het complex op Sportpark de Weeren werd in 2010 opgeleverd door Wessels Zeist, telt 7.750 m² en bestaat onder meer uit een sporthal met innovatieve led-lijnen op de sportvloer, zwembaden met beweegbare bodems,
twee sportvelden, een atletiekbaan, een Cruyff Court, een fietsparcours en diverse fitness- en speelvoorzieningen. Hart van het complex is het 'clubhuis', dat met zijn vlinderstrikvorm is ingeklemd tussen de twee ovalen outdoorarena's. Het Ronald McDonald Centre – tevens leerwerkbedrijf voor het ROC - kwam tot stand dankzij een initiatief van Dennis Gebbink, voorzitter van Only Friends – een Amsterdamse sportclub voor kinderen met een beperking. De opdrachtgevende Stichting Ronald McDonald en n ontwerper Fact Architects delen een prijs van € 10.000.-
Winnaar Ronald McDonald Centre
Van links naar rechts: Hedy d’Ancona, Dennis Gebbink (initiatiefnemer Ronald McDonald Centre), Peer Glandorff (Fact Architects), (half ) Mels Crouwel (Benthem Crouwel Architekten), Sonja Robben (directeur Ronald McDonald Centre), Ben Kruijs (Hoofd facilitaire dienst ACTA).
Bouwen aan de zorg jaarboek
21
g n i v e g m o e k El g n i v e l e b n zijn eige
Lensen Projectinrichters biedt u verrassende aan de praktijk getoetste oplossingen, waarin de mens altijd centraal staat. De mens moet zich thuis voelen en volledig opgaan in zijn of haar omgeving. Laat u omringen door de jarenlange expertise van Lensen Projectinrichters en ervaar onze resultaatgerichte werkwijze. Wij beginnen met goed luisteren en stemmen daarna uw project volledig af op de wensen, met smaak uitgevoerd en volledig aangepast aan de eisen van de gezondheidszorg. Onze ďŹ losoďŹ e is niet voor niets Lensen Surrounds You!
T +31(0)88 599 05 99
WWW.LENSEN.NL
Nieuwe domotica toepassingen op het Elvido Vervo bed
Stiegelmeyer en domotica
Domotica vindt zijn opmars op talrijke gebieden. Ook Europees marktleider Stiegelmeyer heeft die stap gezet door de implementatie op haar zorgbedden. Na het nodige denkwerk, welke toegevoegde waarde domotica kan betekenen voor de verschillende partijen, worden interessante toepassingen aangereikt voor de gebruiker, de resident, de directie, de technische dienst, … De Linak Open Bus technologie opent een digitaal platform om heel flexibel intelligente bewegingen draadloos aan te sturen. Die flexibiliteit laat toe talrijke externe huplmiddelen aan te sluiten.
DISTRAC Wellcare Products ® Bleyveld 14 - B-3320 Hoegaarden - Belgium Tel. + 32 (0)16/76 82 82 - info@distrac.com - www.distrac.com
Providing medical care, ergonomics and aesthetics™
van thuis Zorg wordt kritisch bekeken in de huidige maatschappij. Niet alleen de letterlijke verzorging, maar ook de omgeving dragen bij aan het welzijn van uw cliĂŤnten. Wij begeleiden u graag in de complete styling van uw zorglocatie, waarbij gastvrijheid, inspiratie, beleving en maatwerk centraal staan. Vraag ons nieuwe zorgboek aan en kijk met welke elementen u een behaaglijke en gezonde sfeer in huis haalt.
De Nederlandse Vereniging voor technische falicitair management in de Gezondheidszorg
NVTG
Uit de naamgeving van de NVTG: De Nederlandse Vereniging voor Technisch facilitair management in de Gezondheidszorg, is een aantal kenmerken van de vereniging te herleiden. De NVTG verenigt managers, werkzaam in (of toeleverend aan) de gezondheidszorg, gericht op het vakgebied van facility management, waarbij technologische disciplines tot hun aandachtsgebied behoren. NVTG-leden bekleden functies die te maken hebben met het tot stand brengen, dan wel het in stand houden, van de gezondheidszorgvoorzieningen in Nederland. Dit betreft alle categoriën zorginstellingen, zoals ziekenhuizen, de geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg, ouderenzorg en ook de thuiszorg. Wat NVTG-leden gemeen hebben is hun ‘zorg voor zorgfaciliteiten’. De producten en diensten die de NVTG haar leden wil bieden zijn terug te voeren tot 2 hoofdkenmerken: t.w. kennisoverdracht en netwerking. Op verschillende wijze levert de NVTG haar leden mogelijkheden hun kennis te verrijken en ervaringen met collega’s te delen. Verschillende bijeenkomsten, studiedagen en congressen leveren hiertoe het platform, waarbij de communicatie naar de leden op dit moment strek wordt ondersteund met electronische berichtgeving via de NVTG website en e-mail.
Doelstellingen en beleid
overzicht van partijen waarop de NVTG zich richt, via de rechtsstaande buttons is meer informatie op te roepen van de verschillende partijen.
Communicatie Door tal van communicatie-activiteiten staat de NVTG in bredere kring bekend als professionele beroepsorganisatie voor technisch facilitair management in de gezondheidszorg. Met de inzet van verschillende media communiceert de NVTG naar haar achterban en daar buiten. Daar wordt gebruik gemaakt van de volgende communicatieboodschap en signatuur.
Lidmaatschap Aanvragen voor het lidmaatschap van de vereniging kunen worden ingediend bij de ledenadminstratie. Het aantal instellingsleden is niet gelimiteerd, statutair gelden er regels voor het maximaal aantal bedrijfsleden. Voor de toelating van bedrijfsleden geldt daarbij een adviesaanvraag aan het betreffende kringbestuur.
De NVTG heeft haar doelstellingen vastgelegd in de verenigingsstatuten en werkt deze uit in beleidsnota’s die doorgaans een looptijd van 4 jaar hebben. Naast deze beleidsnota heeft de NVTG een uitgebreide brochure waarin veel informatie over de vereniging is te vinden. Dit hoofdstuk, waar doelstellingen en beleid centraal staan, is onderverdeeld in een aantal paragrafen, zoals deze rechts staan weergegeven. Deze items zijn veelal gebaseerd op de statuten, de beleidsnota en de brochure, waarbij tevens de mogelijkheid wordt geboden de genoemde stukken te downloaden.
Samenwerking De NVTG werkt nauw samen met verenigingen met vergelijkbare doelstellingen, instanties die beleidsbepalend in de zorgsector actief zijn en universiteiten en hogescholen. Op deze pagina vindt u een algemeen
NVTG
Baars 12 1261PE Blaricum info@nvtg.nl www.nvtg.nl
Bouwen aan de zorg jaarboek
25
Vereniging voor Technische Diensthoofden in de Verzorgingsinstellingen
VTDV In Vlaanderen zijn er tal van instellingen voor algemene gezondheidszorg en deze zijn in hoofdzaak als volgt in te delen :
• Universitaire ziekenhuizen • Algemene ziekenhuizen • Woon- en Zorgcentra • Psychiatrische instellingen • Instellingen voor minder validen • Instellingen voor bijzondere jeugdzorg • Diensten voor geestelijke gezondheidszorg Voor het optimaal functioneren van al deze instellingen zijn de ‘Technische Diensten’ in belangrijke mate mee verantwoordelijk. Deze zijn belast met het beheer en het onderhoud van o.a. de gebouwen, terreinen, technische en medische installaties, energie, uitrusting en logistiek. Door de snelle uitbreiding, verfijning en toenemende complexiteit van de diverse taken binnen een technische dienst , is er steeds meer behoefte aan gespecialiseerd personeel met begeleiding door ingenieurs, om een goede gang van zaken te kunnen waarborgen. Een voortdurende uitwisseling van informatie is noodzakelijk om een duidelijk inzicht en een volledig overzicht te kunnen blijven behouden. De functie van het Hoofd van de Technische Dienst evolueert inhoudelijk steeds verder mee met deze ontwikkelingen. Het permanent onderhouden van contacten met collega’s van andere instellingen, met gespecialiseerde firma’s, met architecten en studiebureau’s, met de bevoegde overheidsdiensten en met onze aanverwante beroepsverenigingen is hierbij onontbeerlijk. De VTDV kan aan dit totale pakket de juiste vorm geven door middel van verschillende activiteiten zoals o.a. het organiseren van congressen, vakbeurzen, studiedagen, bedrijfsbezoeken enz.
VTDV VZW
Herestraat 49 3000 Leuven België T +32 (0)16 344104 F +32 (0)16 344101 VTDV@uz.kuleuven.ac.be www.vtdv.be
26
Bouwen aan de zorg jaarboek
Verder zijn er nog twee belangrijke activiteiten te vermelden : • Sinds 2004 steunen we jaarlijks een ‘Sociaal Project’ in de provincie waar het congres plaats heeft. • Sinds 2005 bekronen we tweejaarlijks een duurzaam en innoverend bouwproject in de zorgsector met een ‘Bouw Award’. Voor beide projecten wordt er een aanzienlijke financiële tussenkomst voorzien. Voor verdere informatie : zie www.vtdv.be
Geschiedenis De Vereniging voor Technische Diensthoofden in de Verzorgingsinstellingen is ontstaan binnen de schoot van de Nationale Vereniging voor Kaderleden van Ziekenhuizen. Deze laatste bestond uit volgende groepen : algemeen directeurs, verpleegkundige directeurs, administratieve directeurs, boekhouders, economen en apothekers waaraan men toen de nieuwe groep van Technische Diensthoofden heeft toegevoegd. In 1973 werd reeds met 10 personen, waarvan 7 Vlamingen en 3 Walen, de VTDV opgericht welke vanaf dat ogenblik op zelfstandige basis zou verder werken en groeien. In 1975 telde men al bijna 100 leden en werd er besloten om de vereniging enkel nog in Vlaanderen verder uit te bouwen. In 1976 is de VTDV reeds lid geworden van de International Federation of Hospital Engineering IFHE en nemen we actief deel aan de internationale congressen. In 2005 werd de afdeling IFHE-EUROPE opgericht waarvan de VTDV ook actief deel uit maakt. Eind 2008 telt de VTDV nu 213 effectieve leden.
Doelstellingen • Bevorderen van contacten, op menselijk en technisch vlak, tussen de verantwoordelijken van de Technische Diensten van de diverse verzorgingsinstellingen. • Onderhouden en verbeteren van de kennis van technische en medische installaties. • Toevoegen van vorming inzake actuele onderhouds- en managements technieken. • Onderhouden van contacten met vak-specialisten zoals : Ontwerpers : architecten, studiebureau’s Uitvoerders : bedrijven en leveranciers-adviseurs, keuringsorganismen, brandweer enz. Toezicht en begeleiding : overheidsdiensten n Verdediging van de algemene belangen van de VTDV-leden.
Vereniging voor Beheer en Onderhoud in Instellingen
VBOI Doelstellingen van de VBOI zijn
• Bevorderen van een goede beroepsuitoefening • Vergroten van de kennis en bekwaamheid van de leden • Organiseren van regio-bijeenkomsten voor informatie-uitwisseling • Informeren van de leden doormiddel van een eigen informatieblad • Bevorderen van de (bij) scholing van de leden • Uitwisselen van werkervaring onderling • Onderhouden van contacten met overheden, bedrijfsleven en organisaties • De service aan en het comfort van de bewoners-patiënten te handhaven en te verhogen
Verder: Opleidingen, trainingen, actuele probleemoplossingen, bedrijfstraining, kennisdeling, website, magazine, onderlinge uitwisseling, nieuwsbrief, netwerken, congres, regiobijeenkomsten, bedrijfsbezoeken
Wat biedt de VBOI haar bedrijfsleden: • Een aantal maal per jaar een nieuwsbrief • De ledenlijst van de VBOI • Deelname aan de algemene leden-vergaderingen en de jaarvergadering/themadag • Organiseren van bedrijfsbezoeken voor de leden.
• Kennis en kunde staan bovenaan
VBOI
Verrijn Stuartlaan 17k, 2288 EK Rijswijk info@vboi.nl www.vboi.nl
• Beheer en onderhoud met een hoge
Contactgegevens Voorzitter Naam: Kees Kors E-mailadres: voorzitter@vboi.nl Secretaris Naam: Hans Versteegen E-mailadres: secretaris@vboi.nl Penningmeester Naam: Cees van de Braak E-mailadres: penningmeester@vboi.nl Ledenadministratie Naam: Luut Vlastra E-mailadres: ledenadministratie@vboi.nl
Vereniging voor Beheer & Onderhoud in instellingen
graad van veiligheid
Ledenbelang Naam: Jan Willem Ruyg E-mailadres: ledenbelang@ vboi.nl
• Goed overleg op meerdere niveaus
Communicatie Naam: Jan-Martien Touw E-mailadres: magazine@vboi.nl
• Wederzijdse ondersteuning en
Activiteiten Naam: Luut Vlastra E-mailadres: congres@vboi.nl
vinden wij een noodzaak netwerken is voor ons belangrijk
WWW.VBOI.NL
Bouwen aan de zorg jaarboek
27
Vroegtijdige integratie van zorg- en bouwprocessen geeft een hoger rendement ArjoHuntleigh is al meer dan 50 jaar uw partner in de zorg. Wij werken al tientallen jaren samen met architecten, zorgverleners en managers van zorginstellingen. Nieuwbouw is een uitstekende gelegenheid om zorgprocessen binnen de zorginstelling te herzien en zo mogelijk aan te passen. Sluit het huidige zorgproces wel goed aan bij het nieuwe gebouw of belemmert het huidige gebouw het gewenste zorgproces?
Expert op het gebied van zorg
verbetering de zorg ArjoHuntleigh Nederland BV Biezenwei 21 4004 MB Tiel T +31 (0)344 64 08 00 F +31 (0)344 64 08 86 Info.NL@ArjoHuntleigh.com www.ArjoHuntleigh.com/nl
28
Bouwen aan de zorg jaarboek
Intermediair voor Zorg & Bouwen Ervaring met Bouwen in de zorg
ArjoHuntleigh adviseert in (ver)bouwtrajecten in de gezondheidszorg op het gebied van zorginhoudelijke vraagstukken in relatie tot het bouwontwerp en treedt op als intermediair tussen zorg- en bouwmanagement. De wensen en uitgangspunten van de opdrachtgever zijn leidend. Een bouwproject start altijd bij uw visie op zorg. ArjoHuntleigh ontwikkelde een methode waarbij het huidige zorgproces in combinatie met het
wenselijke zorgproces in kaart wordt gebracht. De visie op zorg van de klant is hierbij het uitgangspunt Dit vertalen wij vervolgens naar een gedegen (bouw)advies, waarbij efficiĂŤntie en rendement sleutelwoorden zijn. Het advies bevat uiteraard ook praktische aspecten van de (ver)bouw: van hulpmiddelen en de benodigde ruimte die nodig is in verschillende werkomgevingen tot tips over het ontwerp van verschillende werkruimtes.
Aangepast sanitair
De Hartekamp Groep De Hartekamp Groep (DHG) biedt zorg en ondersteuning aan mensen met een (verstandelijke) beperking in de regio Kennemerland, Duin- en Bollenstreek en Amstelland en Meerlanden. Tijdens de nieuwbouw heeft het bouwteam van ArjoHuntleigh vanaf de eerste fase van dit project input gegeven. Een inventarisatie met behulp van de Bouwscan resulteerde in een klantspecifiek advies op het gebied van werkmethoden, hulpmiddelen, implementatie en beheer. Door gebruik te maken van plafondliften is het comfort van de cliënt gewaarborgd, kan de zorgverlener eenvou-
dig de juiste zorg verlenen en zijn de handelingen efficiënt uit te voeren. Het project Duinwijklaan is in april 2012 geopend.
ZZG Herstelhotel Groesbeek Vanaf eind 2012 kunnen 185 cliënten hun intrek nemen in ruime één- en tweekamersuites van het ZZG Herstelhotel in Groesbeek. Alle badkamers zijn ruim van opzet zodat cliënt en zorgverlener voldoende ruimte hebben om indien nodig met hulpmiddelen te werken. Om de badkamers eenvoudig aan te passen aan de mobiliteit van de gebruiker heeft ArjoHuntleigh geadviseerd het
Care-O-Line concept toe te passen. Dit systeem is flexibel; hulpmiddelen en accessoires zijn eenvoudig te installeren, verplaatsen of verwijderen en bovendien in de juiste hoogte instelbaar. Dit past tevens uitstekend bij de wens van het ZZG Herstelhotel om de zelfredzaamheid van de cliënten te stimuleren. De toiletten zijn met het oog hierop voorzien van in hoogte instelbare toiletsteunen. De douches zijn ingericht met in hoogte verstelbare douchestoelen, waardoor ook het douchen weer zo snel mogelijk en op een veilige verantwoorde manier kan plaatsvinden n door de cliënt zelf.
Bouwen aan de zorg Jaarboek
29
Baden met beleving als essentieel doel Het creëren van een perfecte balans in de gezondheidszorg met beleving als essentieel onderdeel. Die doelstelling weerspiegelt in de bijzondere baden van Lopital. Directeur Cees van Dam geeft inzicht in het aanbod baden en belicht de productrange van het bedrijf in Oisterwijk. “We hebben twee soorten baden: functionele en wellnessbaden. Eerstgenoemde zijn ergonomisch en kunnen omhoog en omlaag zodat het personeel dat er mee werkt, mensen met een beperking optimaal van dienst kan zijn. Met de wellnessuitvoeringen geven we ‘in bad gaan’ een geheel nieuwe betekenis. Het verblijf in het water is secondair, beleving is het primaire doel met ons Elysee-concept.”
Snoezelen Van Dam staat op, loopt naar de showroomopstelling van het Elysee Bateia-bad en vervolgt: “Uiteraard is ook deze categorie baden uiterst ergonomisch maar we gaan hiermee nog een stapje verder. De toevoeging van licht, kleur, aroma’s en geluid/trillingen verheffen het verblijf in het bad tot therapie. Denk aan Balneo- en Chromotherapie. Bovendien zijn onze baden ideaal voor snoezelprojecten.” Niet alleen de Bateia ook de
Lopital Nederland bv
Laarakkerweg 9 5061 JR Oisterwijk T +31 (0)13 5239300 info@lopital.nl www.lopital.nl
Lopital België bvba
Antwerpsesteenweg 124 2630 Aartselaar T +32 (0)3 8705160 info@lopital.be www.lopital.be
30
Bouwen aan de zorg jaarboek
typen Harmonia en Lanira omvatten die aspecten. De Aromatherapie vraagt, volgens Van Dam, nog enige uitleg. “Kiezen voor een bepaalde geur betekent dat de luchtbellen in het bad langs een speciaal oliereservoir gaan. De geur blijft zich aangenaam aandienen en doordat er geen olie in het water komt, blijft er in het bad geen vettigheid achter. Aangezien er geen gebruik wordt gemaakt van een mix is de geur met het water verdwenen zodat de volgende bader vol kan genieten van zijn eigen voorkeuren als het gaat over geur en alle andere voordelen van het badconcept.”
Gebruiksgemak Dat gebruiksgemak en maatwerk centraal staan, wordt onderstreept met de uitleg over de afmetingen, bediening, veiligheid en de vele plaatsingsmogelijkheden. “De afmetingen maken de weg vrij voor zowat iedereen die wil genieten en de bedieningsknoppen zitten binnen handbereik van zowel de bader als de verzorgende(n). Het bad kan traploos in elke gewenste hoogte worden ingesteld.” De thermostaatkraan maakt een uiterst nauwkeurige instelling van de watertemperatuur mogelijk en de handdouche zorgt voor een extra
Cees van Dam, directeur Lopital, demonstreert hoe met behulp van een lift een patiënt in een van de wellnessbaden kan worden getild.
Aangepast sanitair
dimensie door hydromassage met zijn diverse instelmogelijkheden. Ook draagt de handdouche bij aan het praktisch gemak bij het afspoelen van de bader en bij het reinigen van het bad. Wat betreft de kleuren van het licht is de instelling van een tint mogelijk maar ook kan een cyclus van tinten worden doorlopen. Ook is het bad voorzien van een automatisch desinfectiesysteem.
Elektrische deur Opmerkelijk is het bad met de beweegbare deur. Met een simpele druk op een knop gaat ‘de zijkant’ op in de onderzijde van het bad. Vooral mensen met een kleine beperking kunnen zo gemakkelijk instappen. Anderen moeten misschien met een lift in het bad worden getild. Van Dam geeft aan dat er veiligheidssensoren zijn ingebouwd. “Het water dient zich pas aan als de deur is gesloten.”
Lopital Lopital bestaat 35 jaar. Het bedrijf heeft zich gespecialiseerd in productontwikkeling, fabricage en distributie van sanitaire, medische en revalidatiehulpmiddelen. De showroom in het mooie bedrijfspand in Oisterwijk geeft daarvan een goed beeld met tilliften, plafondliften, douche- en toiletstoelen, aankleedtafels en een reeks prachtige baden. Ook is Lopital exclusief importeur van een keur aan aanverwante artikelen. Het mag duidelijk zijn dat (gebruiks)comfort en veiligheid op een hoog peil staan binnen het aanbod maar het ethisch aspect wordt daarbij niet uit het oog verloren. Lopital heeft ook een speciale thuiszorglijn ontwikkeld die landelijk via thuiszorgwinkels verkrijgbaar is. Het personeelsbestand omvat 48 mensen waarvan acht monteurs borg staan voor de service op locatie.
Genieten Van Dam: “Uiteraard hebben we oog voor het praktisch gemak maar elk mens wil toch genieten. Wij maken dat mogelijk in huis waar we onze systemen implementeren of in zorginstellingen. Doordat we zelf ontwikkelen, kunnen we inspelen op de behoefte van de klant. Ook al is er een beperking of dient er zich een aan, mensen willen doorgaan met genieten van het leven en wij dran gen daar een belangrijk facet aan bij.”
Bouwen aan de zorg Jaarboek
31
Gebouwen die alom waardering oogsten‌ SPRANGERS Bouwbedrijf is gespecialiseerd in nieuwbouw, verbouw en renovatie. Realiseert zowel reguliere als innovatieve, utilitaire projecten en woningbouwprojecten. Onze ambitie luidt: het realiseren van een duurzaam en kwalitatief hoogwaardig eindresultaat met een goede prijskwaliteit-verhouding. In de overtuiging dat een goed proces een waarborg is voor een bijzonder eindresultaat, laten we in het proces van totstandkoming niets aan het toeval over. Onze gekwalificeerde medewerkers vervullen hierin een sleutelrol. Zij zijn bekend met the state of the art op het gebied van bouwkunde en techniek. Beschikken over de jongste inzichten in duurzaam bouwen. En leveren topprestaties, op veel plaatsen in Nederland. Resulterend in kwalitatief hoogwaardige gebouwen die alom waardering oogsten. Zelf blijven we nuchter, met beide benen op de steiger, gestaag doorbouwen aan onze reputatie.
Breda
Delft
Terneuzen
www.sprangers.nl
Aangepast sanitair
Complete sanitaire oplossingen voor de zorgsector
Onze producten, ontworpen door gerenommeerde designstudio’s, garanderen een gemakkelijke inpassing wat betreft vormgeving en toepassing. Dankzij een jarenlange en intensieve samenwerking met architecten en adviesbureaus, heeft Ideal Standard sanitaire oplossingen uitgewerkt voor de meest veeleisende projecten in de zorgsector.
De keuze van het juiste sanitair voor uw project is van cruciaal belang. Wij streven naar duurzame ontwikkeling en houden rekening met gezondheidsreglementeringen en normen die eigen zijn aan de sector. Onze producten zoals het keramische sanitair, de wandgrepen en kranen beantwoorden aan de strenge eisen van voorschrijvers. Wij hebben specifieke producten ontwikkeld voor zorginstellingen die tegemoet komen aan de
wensen van de gebruiker. Enkele voorbeelden zijn de diverse thermostaten met gebruiksvriendelijke legionella spoelfunctie of wandclosets zonder spoelrand voor extra hygiĂŤne en het besparen van schoonmaakkosten. Dankzij de hoogstaande kwaliteit van onze producten is Ideal Standard International met de merken Ideal Standard en Venlo uw ideale n partner voor uw project in de zorgsector.
Draai Multi-tool 90 o naar beneden voor spoeling met max. temperatuur.
De spoeltechniek.
Ideal Standard Nederland BV Postbus 7 5900 AA Venlo T +31 (0)77 3550808 idealstandard.nl@idealstandard.com www.idealstandardnederland.nl
Ideal Standard Belgium Petrus Bayensstraat 70 1702 Groot-Bijgaarden T +32 (0)2 48109 30 issalesbelux@idealstandard.com www.idealstandard.be
Bouwen aan de zorg Jaarboek
33
De kracht van Lopital Als expert in de bouw streeft u naar de optimale mix van functionaliteit, veiligheid en uitstraling. Wij van Lopital begrijpen dit. Dankzij onze ruime expertise op het gebied van bouwkunde, elektra en brandveiligheid zijn wij in staat om altijd met u mee te denken over de meest praktische, betrouwbare en niet te vergeten mooiste implementatie van onze hulpmiddelen. Dat is onze kracht! Door constant met u mee te denken, kunnen onze producten perfect worden geĂŻntegreerd in uw werkwijze en uw zorgvoorziening.
Bent u op zoek naar een betrokken leverancier die meer doet dan alleen het verkopen van producten? Neem dan contact met ons op of bezoek onze website: www.lopital.nl.
Lopital Nederland B.V. Laarakkerweg 9, 5061 JR Oisterwijk, Postbus 56, 5060 AB Oisterwijk Tel 013 5239300, Fax 013 5239301, E-mail info@lopital.nl, www.lopital.nl Lopital BelgiĂŤ Bvba, Antwerpsesteenweg 124, 2630 Aartselaar Tel (0032) 03/870.51.60, Fax (0032) 03/877.79.44, E-mail info@lopital.be, www.lopital.be
Aangepast sanitair ArjoHuntleigh Nederland BV Biezenwei 21 4004 MB Tiel T +31 (0)344 64 08 00 F +31 (0)344 64 08 86 Info.NL@ArjoHuntleigh.com www.ArjoHuntleigh.com/nl
ArjoHuntleigh draagt bij aan verbetering van kwaliteit en efficiency van de zorg
ERGOCARE VENNIK BV Kopersteden 24-1, 7547 TK ENSCHEDE T +31 (0)53 428 30 90 F +31 (0)53 428 30 55 info@ergocare.nl www.ergocare.nl
Ideal Standard Nederland BV Postbus 7 5900 AA Venlo T +31 (0)77 3550808 idealstandard.nl@idealstandard.com www.idealstandardnederland.nl
Ideal Standard Belgium Petrus Bayensstraat 70 1702 Groot-Bijgaarden T +32 (0)2 48109 30 issalesbelux@idealstandard.com www.idealstandard.be
Een bouwproject start altijd bij uw visie op zorg. Samen met u brengt ArjoHuntleigh uw zorgproces in kaart en vertaalt dit naar een gedegen advies. De uitkomsten hiervan vormen de basis voor het uiteindelijk te realiseren bouwproject. Een speciaal bouwteam fungeert als intermediair tussen zorg en bouwen in uw organisatie en vertaalt uw visie op zorg naar praktische bouwoplossingen. Hierdoor profiteert u van alle benodigdeLopital kennis die wij in huis hebben Lopital Nederland BV BelgiĂŤ bvba om projecten van ideefase tot en met beheerfase op professionele wijze uit te 124 voeren. Laarakkerweg 9 Antwerpsesteenweg
5061 JR Oisterwijk T +31 (0)13 523 93 00 F +31 (0)13 523 93 01 info@lopital.nl www.lopital.nl
2630 Aartselaar T +32 (0)3 8705160 info@lopital.be www.lopital.be
Expert op het gebied van zorg
Intermediair voor Zorg & Bouwen
Zorg voor Bouwen Ervaring met Bouwen in de zorg
Neem voor meer informatie contact op met onze specialisten via Bouwen.NL@ArjoHuntleigh.com
...with people in mind
SANI-ASSIST
Dortmundstraat 28, 7418 BH DEVENTER T +31 (0)570 634535 F +31 (0)570 634368 info@sani-assist.com 30PC53_ArjoHuntleigh_adv.indd www.sani-assist.com
www.ArjoHuntleigh.com/nl
1
26-03-10 10:10
Bouwen aan de zorg jaarboek
35