Beton & Staalbouw 03-04 2015 by Louwers Mediagroep

EDITIE

3-4

VAK TIJDSCHRIFT OVER BETON EN STA AL IN DE BOUW JA ARGANG 3 I 2015 I WWW.BETONENSTA ALBOUW.NL

Behouden vaart! | De Pen: Frank Lenarduzzi | Dubbelgekromde bekisting Verlengde Waalbrug | Loopvlak structuur biedt veel voordelen | Familiebedrijf viert jubileum

HOLCON BV is de juiste partner voor de realisatie van uw project in Utiliteitsbouw, GWW en Woningbouw. We leveren niet alleen duurzame producten met een uitstekende kwaliteit, ook de engineering en montage van uw ruwbouwproject is bij HOLCON in vertrouwde handen.

www.holcon.com - 0547-357315

ASK Romein is een partner voor opdrachtgevers bij het ontwikkelen en realiseren van eenvoudige bedrijfsruimten in BelgiĂŤ en Nederland, maar ook bij het uitvoeren van zeer grote en uiterst complexe bouwwerken in deze landen en over de hele wereld. Vanuit de vestigingen in Malle (B), Roosendaal (NL) en Vlissingen (NL) berekent, ontwerpt, optimaliseert en realiseert ASK Romein projecten voor haar klanten uit onder meer Transport en Logistiek, Sport en Recreatie, Utiliteitsbouw, Industrie, Parkings en Offshore markten.

Ambachtsstraat 33 2390 Malle West Tel: +32 (0)3 320 24 00 Fax: +32 (0)3 320 24 99 info.be@ask-romein.com

www.ask-romein.com

Je hebt het zelf in de hand! Scia biedt softwareoplossingen voor o.a. ingenieurs en aannemers Neem contact met ons op voor meer informatie! Nemetschek Scia B.V. - Wassenaarweg 40 - 6843 NW Arnhem - Tel.: 026 320 12 30 - info@scia.nl

www.nemetschek-scia.com

BIM?

EDITIE

3-4

Voorwoord

WAT DOEN WE MET ONZE OUDE BOOREILANDEN? Gas- en olievelden op de Noordzee raken steeds verder uitgeput. Omdat het veel geld kost om ook de laatste restjes gas en olie winnen, kiezen steeds meer gas- en oliebedrijven ervoor om de stekker uit hun booreilanden te trekken. Zeker nu de olieprijs relatief laag staat. Zo ook Shell, die de stekker uit het legendarische Brent-olieveld trekt. Hier staan op dit moment vier olieplatforms van de Brits-Nederlandse multinational, die ‘met zo min mogelijk milieuschade’ ontmanteld moeten worden. Maar wat gebeurt er dan met de honderden tonnen aan staal en beton? Afzinken naar de diepzee, zoals bijvoorbeeld gebeurt in de Golf van Mexico, is sinds 1998 in de Noordzee verboden. En daar zal Shell zich – na de milieublamage halverwege de jaren negentig – ook zeker niet aan wagen. Volledig ontmantelen is echter ook een klus die jaren in beslag zal nemen en die Shell honderden miljoenen aan euro’s zal kosten… kan dat niet anders? Misschien moeten we een voorbeeld nemen aan Maleisië, waar op dit moment een oud olieplatform wordt omgebouwd tot duikhotel, met 28 kamers en twee suites. Of kunnen de platforms worden omgebouwd tot viskwekerijen, een optie waar onder meer Dr. Ulugbek Azimov van de Northumbria University onderzoek naar doet. Of heeft u misschien een ander idee, waarmee we de booreilanden en alle beton en staal een tweede leven kunnen geven? In deze editie van Beton en Staalbouw beperken we ons tot projecten die zéker een toekomst hebben, zoals de gerenoveerde Cruise terminal in Rotterdam, die onlangs haar deuren heeft geopend. De renovatie en modernisatie van dit vooraanstaande Rijksmonument omvatte naast esthetische verbeteringen onder andere de vernieuwing van de stalen gevelkozijnen, het aanbrengen van dakisolatie, de uitbreiding van de inpandige bagageruimte, de installatie van een nieuwe passagiersbrug, het aanbrengen van gietvloeren en de realisatie van een extra bagageruimte op de kade, met daarboven een terras. Kortom: een volledige metamorfose. Verder besteden we aandacht aan Windpark Westermeerwind, het grootste nearshore windpark van Nederland, dat is gebouwd in het water van het IJsselmeer en aan de realisatie van de Verlengde Waalbrug in Lent. En natuurlijk aan tal van andere projecten. Ik wens u weer veel leesplezier.

Lieke van Zuilekom-Bousema

BETON- & STAALBOUW | 5

BETON&STAALBOUW

3-4 Vaktijdschrift over beton en staal in de bouw Jaargang 3 | 2015 Verschijnt 6 x per jaar ISSN 2352-3867

UITGEVER

Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland T +31 (0)495 450095 F +31 (0)495 521335 E info@louwersuitgevers.nl W www.louwersuitgevers.nl

H.B.J.M. Louwers Domein De Herten Hertsbergsestraat 4 B-8020 Oostkamp Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 (0)50 368170 E info@louwersmediagroep.be W www.louwersmediagroep.be

REDACTIEADRES

Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 (0)495 450095 F +31 (0)495 521335 E traffic@louwersuitgevers.nl W www.louwersuitgevers.nl

REDACTIECÖORDINATIE EN EINDREDACTIE Lieke van Zuilekom

REDACTIEMEDEWERKERS

Martijn van den Bouwhuijsen, Lieke van Zuilekom, Roel van Gils, Sander Lemmens

BLADMANAGER

Mark de Lau E m.delau@louwersuitgevers.nl Rob Smeets E r.smeets@louwersuitgevers.nl

Inhoud

SECRETARIAAT

Manuela Depenbrock Sandra Reijnders

Robuuste staalconstructie ondersteunt 16 silo’s Tiense Suikerraffinaderij

ADVERTENTIES

Behouden vaart!

Beton Bewust keurmerkhouder levert hoge kwaliteit dekvloer in schoolgebouw

Nieuwbouw design museum en earth theater opgeleverd

Staalbouwer uit Katwijk werkt mee aan grootste nearshore windpark van Nederland

Nieuwbouw CineMec bioscoop Nijmegen

De Pen: Frank Lenarduzzi, Risk Innovation

Dubbelgekromde bekisting van 12.000 m² voor Verlengde Waalbrug

Betondag 2015 in het teken van ‘beton voor morgen’

Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.

Duurzame keramische industrievloeren uit Brabant

Nieuw gemechaniseerd distributiecentrum Deutsche Post DHL

DOELGROEP

Romeinse Rijk komt tot leven in Castellum Hoge Woerd

Journaal

630 m³ beton gestort in aquaduct bij Burgum

Schiphol heeft 200 meter lange loopbrug gekregen

Familiebedrijf uit Nieuwkoop viert 50-jarig jubileum

Online aanleveren: https://www.wetransfer.com o.v.v. naam en project

ABONNEMENTSPRIJS

€ 63,- per jaar excl. BTW ING Bank IBAN NL46INGB0000417165 BIC INGBNL2A t.n.v. Louwers Uitgeversorganisatie BV o.v.v. Beton- en Staalbouw magazine Informatie over abonnementen: T +31 (0)495 450095

ADRESWIJZIGINGEN

Schriftelijk tenminste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland

OPZEGGINGEN

Directies en management van bouwbedrijven, projectontwikkelaars, opdrachtgevers, betrokken ministeries en rijksdiensten, gemeenten, provincies en andere betrokken overheden, landelijke, regionale en lokale organisaties, aannemers, ingenieurs, constructeurs, technologen en leveranciers actief in de Beton- en Staalindustrie

VORMGEVING/ART DIRECTION E studio@louwersuitgevers.nl

DRUKWERK

Drukkerij Hendrix, Peer Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samen gesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.

Inhoud

54 61

x 59 70

Inhoud Duurzaam beton voor nieuwbouw VU

Floris Alkemade nieuwe Rijksbouwmeester

Wie doet wat

Software special

EDITIE

3-4

BETON- & STAALBOUW

VAK TIJDSCHRIFT OVER BETON EN STA AL IN DE BOUW

NUMMER 3-4 JA ARGANG 2 2015

JA ARGANG 3 I 2015 I WWW.BETONENSTA ALBOUW.NL

Gebruikersvriendelijke software voor tekenen staalconstructies

Efficiënter dimensioneren van prefab betonnen systeemvloeren

Introductie DIANA 10 constructiesoftware

Prefab beton special

Behouden vaart! | De Pen: Frank Lenarduzzi | Dubbelgekromde bekisting Verlengde Waalbrug | Loopvlak structuur biedt veel voordelen | Familiebedrijf viert jubileum

Coverbeeld | Tiense Suikerraffinaderij, ASK Romein

Nieuw en patiëntgericht ziekenhuis CHIREC te Oudergem (Brussel)

Loopvlakstructuur biedt veel voordelen

Klein team, groot assortiment en bereik

Prefab viaducten bepalen beeld N261

TIENEN | Tiense Suikerraffinaderij

Het fabrieksgebouw bestaat uit drie delen: een hoogbouw, een middenbouw en een laagbouw. De hoogbouw geeft ruimte aan vijf silo’s van 750 ton, drie silo’s van 250 ton en acht silo’s van 80 ton.

Robuuste staalconstructie ondersteunt 16 silo’s Tiense Suikerraffinaderij Midden 2014 besloot de Tiense Suikerraffinaderij te investeren in een nieuw procesgebouw voor de verwerking en opslag van suiker. De professionele en ervaren engineeringsafdeling van ASK Romein bekeek tot in detail alle mogelijke variaties en optimalisaties en gaf aan deze opdracht een functionele, efficiënte en kostenbesparende uitwerking. ASK Romein werd vervolgens geselecteerd als hoofdaannemer en werd verantwoordelijk gesteld voor het ontwerp, de engineering en de realisatie on site.

8 | BETON- & STAALBOUW

TIENEN | Tiense Suikerraffinaderij

Het bedrijf heeft de naam betrouwbaar, dynamisch, innovatief en proactief te zijn. Het onderscheidend karakter ligt in transparante offertes en afspraken, goede projectuitvoering, geavanceerde technologieën en een punctuele administratie. Ivan Vinck, gedelegeerd bestuurder bij staal- en totaalbouwer ASK Romein, verduidelijkt de efficiënte werkwijze van het bedrijf binnen het project te Tienen: “Het gewicht van de indrukwekkende silo’s en de onderliggende vloeren veroorzaakt grote drukkrachten in de kolommen. Om de dragende constructie uiterst stabiel te houden, hebben we bij de middenkolommen gekozen voor kruiskolommen van HEB700 in S355. Deze zorgen voor stabiliteit in twee richtingen. Voor de buitenkolommen bleek het voordeliger en interessanter om te werken met een hogere staalkwaliteit (S460).” Mede dankzij een geïntegreerde samenwerking over de vestiging heen zal het project medio oktober 2015 opgeleverd worden.

Het fabrieksgebouw bestaat uit drie delen: een hoogbouw, een middenbouw en een laagbouw. De hoogbouw geeft ruimte aan vijf silo’s van 750 ton, drie silo’s van 250 ton en acht silo’s van 80 ton. Hierin zal de kristalsuiker van Tienen bewaard worden alvorens het verwerkingsproces start. In het middengedeelte komen zes silo’s van 80 ton, acht silo’s van 45 ton en één silo van 85 ton. Deze zullen zorgen voor de verwerking van de Tiense suiker, die uiteindelijk als afgewerkt product – de parelsuiker – in het laagbouwgedeelte gestockeerd zal worden. Een indrukwekkend plaatje, de Tiense Suikerfabriek beschikt namelijk over de modernste silo’s ter wereld.

GROTE DRUKKRACHTEN IN KOLOMMEN ASK Romein ontwerpt, engineert en bouwt vanuit drie vestigingen, in Malle, Roosendaal en Vlissingen. Samen maken ze zo’n omzet van 100 miljoen euro.

BRUGGEN “De drie procesdelen – hoog-, midden- en laagbouw – worden met bestaande structuren verbonden door middel van bruggen, waarin transportbanden komen voor de suiker. Brug 1 wordt gemonteerd op niveau 36 meter en geeft aansluiting op een bestaande ronde toren. De brug wordt in zijn geheel samengesteld en vanuit de vestiging van ASK Romein in Malle naar de werf in Tienen getransporteerd. Brug 2 en 3 fungeren als verbindingspunt tussen het bestaande gebouw en de middenbouw, met een overspanning van veertig meter. Brug 4 komt als verbinding tussen de hoogbouw en de bestaande horizontale silo's.” De hoofdconstructie die geleverd en gemonteerd wordt door ASK Romein bestaat uit ca. 1.500 ton staal. Ook de fundering, de vloeren, de laadkades, de dak- en gevelbekleding worden gerealiseerd door het bedrijf. Mede dankzij een geïntegreerde samenwerking over de vestiging heen zal het project medio oktober 2015 door ASK Romein opgeleverd worden. ❚

De Tiense Suikerraffinaderij investeerde in een nieuw procesgebouw voor de verwerking en opslag van suiker.

BETON- & STAALBOUW | 9

ROTTERDAM | Cruise Terminal Tekst: Lieke van Zuilekom Beeld: Maikel Samuels, Heijmans

GERENOVEERDE CRUISE TERMINAL ROTTERDAM IS OPEN

Behouden vaart! Aan de Wilhelminakade op de Kop van Zuid ligt de Cruise Terminal Rotterdam. Jaarlijks meren hier zo’n 35 cruiseschepen aan, maar de stad streeft naar een verdubbeling. In 2016 worden al bijna zestig schepen verwacht, een aantal dat in de toekomst alleen maar zal toenemen. Om het grotere volume – zowel in aantal als in omvang van de schepen – goed te kunnen ontvangen, is de Cruise Terminal onlangs flink gerenoveerd en gemoderniseerd. Daarnaast is het rijksmonument op de Wilhelminapier uitgebreid met een unieke ‘Pop Up Luggage Space’ (P.U.L.S.) met opgetild terras. Cruise Terminal Rotterdam is gevestigd in de voormalige passagiersterminal van de Holland Amerika Lijn, die tussen 1946 en 1947 gebouwd werd (ontwerp: Brinkman, Van den Broek en Bakema). Het historische pand, een Rijksmonument, is eigendom van de gemeente Rotterdam. Cruise Port Rotterdam gebruikt de terminal bij aankomst en vertrek van cruiseschepen maar de terminal en kade worden ook gebruikt voor de doop van andere schepen. Op andere dagen huurt de Dudok Groep de terminal voor feesten, congressen en beurzen. Ook het vermaarde Café Rotterdam is in het gebouw gevestigd.

PRAKTISCHE EN ESTHETISCHE AANPASSINGEN Sinds de opening van de Cruise Terminal Rotterdam in 1997 herleeft de Wilhelminakade haar hoogtijdagen en bevestigt Rotterdam haar imago als havenstad. Omdat er ieder jaar meer cruiseschepen aanmeren op de Wilhelminapier, was de Cruise Terminal Rotterdam, één van de boegbeelden van de Havenstad.

10 | BETON- & STAALBOUW

ROTTERDAM | Cruise Terminal

Café Rotterdam, gevestigd in de eerste boog van de Cruise Terminal.

terminal aan aanpassing toe. De gemeente Rotterdam en Havenbedrijf Rotterdam investeerden gezamenlijk zeven miljoen euro in de verbetering van het gebouw en de kade. De gemeente nam hierbij het casco voor haar rekening, het Havenbedrijf de cruisegerelateerde zaken en het interieur. Het

De terrazzo trap, opgebouwd uit marmer- en granietkorrels in verschillende kleuren.

projectmanagement werd bij één partij ondergebracht: het Havenbedrijf. Begin 2014 werkten de gemeente en het Havenbedrijf de scope uit in een investeringsvisie met verschillende scenario’s en een taakstellend budget. Naast esthetische verbeteringen bestonden de belangrijkste ingrepen uit

de vernieuwing van de stalen gevelkozijnen, het aanbrengen van dakisolatie, de uitbreiding van de inpandige bagageruimte, de installatie van een nieuwe passagiersbrug, het aanbrengen van gietvloeren en de realisatie van een extra bagageruimte op de kade, met daarboven een terras. ›

De Cruise Terminal is een veel gebruikte locatie voor congressen en bijeenkomsten.

BETON- & STAALBOUW | 11

FRIJNS INDUSTRIAL GROUP WE CONSTRUCT YOUR STEEL De FRIJNS INDUSTRIAL GROUP is met meer dan 80 jaar ervaring een internationale staalbouwer en specialist op het gebied van engineering, productie,conservering, montage, onderhoud, dak-en wandbeplating en project management van staalconstructies en turn-key projecten voor de industrie. Heeft u interesse in een vrijblijvende afspraak? Bel ons voor informatie of kijk op www.frijnsgroup.com

FRIJNS INDUSTRIAL GROUP De Valkenberg 14 6300 AD Valkenburg aan de Geul T F

+ 31(0) 43 601 0101 + 31(0) 43 601 0102

E W

info@frijnsgroup.com www.frijnsgroup.com

Vakspecialisten met een hart voor staal.

FIG_B&S_ad_1-2_dec2014.indd 1

20-11-14 10:54

DIANA finite element analysis DIANA (DIsplacement ANAlyser) is het krachtige en alom geroemde Finite Element Analysis (FEA) softwarepakket van TNO DIANA BV. De eindige elementen software kent een uitgebreide lijst van materiaalmodellen, elementenfamilies en geavanceerde analyseprocedures. “Het is op dit moment een spannende en drukke tijd hier bij TNO DIANA. In het najaar zullen we een mijlpaal bereiken met een belangrijke nieuwe release. In oktober vindt wederom onze zeer populaire cursus “Finite Element Analysis of (Reinforced) Concrete Structures” plaats, en verder is ons consultancyteam druk bezig, vooral met seismische analyses van gebouwen in Groningen”. Stephen Owen, commercieel directeur U kunt zich nu inschrijven voor één van onze cursussen of gratis webinars om te zien wat DIANA voor u kan betekenen. August for September 2015.indd 1

www.tnodiana.com bron : Visualisaties door F12 visuals

04/08/2015 10:52:28

ROTTERDAM | Cruise Terminal

De Cruise Terminal in volle glorie.

PARAPLUCONSTRUCTIE Voorheen werd de bagage van cruisepassagiers afgehandeld in een tent op de kade, die gedurende zes maanden het zicht op het gebouw ontnam. Ter vervanging is er een 350 meter grote ruimte gecreëerd, die zich alleen ontvouwt wanneer het nodig is. Als er geen cruiseschip aan de kade ligt, wordt de P.U.L.S. nagenoeg onzichtbaar en komt de ruimte op de kade weer vrij. Daartoe is een ‘parapluconstructie’ toegepast, met membraanwanden die binnen vier minuten kunnen zakken en zo een tijdelijke bagageruimte creëren. Zodra het schip vertrokken is, worden de wanden weer teruggevouwen en ontstaat een verhoogd terras voor Café Rotterdam. ’s Avonds wordt het in elkaar gevouwen doek verlicht, wat het terras volgens architect TomDavid Architecten doet ‘zweven in licht’. ❚ De Cruise Terminal staat bekend om zijn twaalf bijzondere bogen.

Bouwinfo OPDRACHTGEVER Gemeente Rotterdam, Havenbedrijf Rotterdam N.V.

ONTWERP TomDavidArchitecten, Rotterdam

UITVOERING bouwdeel : 1 Era Contour, Rotterdam Bouwdeel 2 en 3: Heijmans, Rotterdam

CONSTRUCTEUR/ BOUWKUNDIG ADVIES ABT bv, Delft en Velp

INSTALLATIEADVIES ABT bv, Velp

BRANDADVIES ABT bv, Delft

BOUWFYSISCH ADVIES ABT bv, Delft

DIRECTIEVOERING/TOEZICHT bbn adviseurs, Rotterdam

BOUWPERIODE bouwdeel 1: begin 2014 – medio 2014 bouwdeel 2: september 2014 – mei 2015 De monumentale gevel werd, met behoud van het historische karakter, geheel vernieuwd.

BETON- & STAALBOUW | 13

VOBN | Beton Bewust Tekst: R.Kerkhoven (VOBN) en Jan Rijfers (Van Nieuwpoort Betonmortel B.V.) Foto’s: R. Kerkhoven

3.000 M2 VEZELVERSTERKT EN CEMENTGEBONDEN ZWEVENDE DEKVLOER

Beton Bewust keurmerkhouder levert hoge kwaliteit dekvloer in duurzaam schoolgebouw De Brede School in Amstelveen wordt een duurzaam gebouw, dat door architect Ruud UtenHuyk wordt gezien als een compact paviljoen in het park aan de Hortensialaan. Uniek in deze school zijn de vezelversterkt en cementgebonden zwevende dekvloeren, die door Beton Bewust keurmerkhouder Van Nieuwpoort Betonmortel worden geleverd. Eenmaal gereed, biedt het gebouw onderdak aan de tweede Montessorischool, de vrije school Parcival, twee BSO’s, een kinderdagopvang en een gymzaal. De school wordt een duurzaam gebouw en gaat voor de gebruikers een veilige omgeving creëren. Het spel van ruimte en licht in de klaslokalen en de kwaliteit van de bouwmaterialen vormen daarvoor de basis. Voor de dekvloer is gekozen voor een vezelversterkt, cementgebonden product.

DEKVLOER De dekvloer is het meest intensief gebruikte onderdeel van een gebouw. De

Controleren van de vloerdikte met een laser.

14 | BETON- & STAALBOUW

gebruikskwaliteit wordt niet alleen bepaald door de vloerbedekking, maar zeker ook door de kwaliteit van wat daaronder zit. Aannemer Blanksma heeft gekozen voor een kwalitatieve, duurzame en herbruikbare oplossing: de PLUS cementgebonden gietvloermortel van Van Nieuwpoort. Jan Rijfers, accountmanager bij het Goudse bedrijf, licht de keuze van de aannemer toe: “Onze vloer kan na 24 uur uitharding tegen vocht en water. Dit komt omdat wij als hoofdbestanddeel cement toepassen. Na het gieten van de vloer kan de aannemer vrijwel direct beginnen met de afbouw. Daar gaat hij ook veel cementgebonden materialen gebruiken. Onze vloermortel sluit hier goed bij aan.”

VOBN | Beton Bewust

Beton Bewust keurmerk

Het keurmerk Beton Bewust van de Vereniging van Ondernemingen van Betonmortelfabrikanten in Nederland (VOBN) garandeert de duurzame productie van beton. Keurmerkhouders mogen Beton Bewust alleen voeren, als zij voldoen aan strenge eisen ten aanzien van betrouwbaarheid, deskundigheid, duurzaamheid en arbeidsveiligheid. Afnemers van beton kunnen erop rekenen dat de keurmerkhouder meedenkt, adviseert en een hoogwaardige bijdrage levert aan de duurzaamheid van de te realiseren projecten.

Samenwerken met een keurmerkhouder? Kijk op www.betonbewust.nl

GIETDEKVLOER Een gietdekvloer is de Arbo-technische oplossing voor de traditioneel gesmeerde dekvloer. Omdat de Arbo-regels ten aanzien van het smeren van vloeren per 1 januari 2015 zijn aangescherpt, wordt er steeds meer gegoten. “De vraag naar gietmortel neemt hierdoor toe”, constateert Jan Rijfers. “Door het hoge vloeigedrag kunnen medewerkers in een staande werkhouding honderden vierkante meters per dag realiseren en kan er meteen een hoge vlakheid worden bereikt.” Naast Arbo-technische redenen heeft de gietdekvloer nog een voordeel. De vloer wordt, vanwege de buigsterkte, dunner aangebracht dan een gesmeerde vloer. Voor de zwevende dekvloeren moet de minimale laagdikte worden bepaald op basis van NEN 2742 (zie kader). “De ontwerper moet een gesmeerde dekvloer dikker maken om te blijven voldoen aan de NEN 2742. Het alternatief is een anhydrietvloer of een cementgebonden vloer”, aldus Rijfers.

KUNSTSTOFVEZEL De gietmortel voor dit project is voorzien van een flexibele kunststof constructievezel. Deze wordt toegepast omdat het om een zwevende dekvloer gaat, in combinatie met vloerverwarming. De leidingen liggen in de dekvloer. “Daarom adviseren wij ook om wapening toe te passen. Samen met de vezels blijft de krimp maximaal onder controle. De vezels zijn ongeveer 7 cm lang en 0,5 cm breed en worden op de betoncentrale in de juiste verhouding aan

NEN 2742 norm voor zwevende dekvloeren Bepalend is de buigtreksterkte (F-waarde) van de toe te passen mortel. Afhankelijk van de kwaliteit zijn er gegarandeerde buigtreksterkten van 3, 4, 5, 6 of zelfs 7 N/mm² mogelijk (zie CUR-110). Dit in vergelijking tot de traditionele smeervloer, waarvoor in de praktijk in het algemeen 1 N/mm² wordt aangehouden. De minimale dikte van de vloer kan worden afgelezen in de tabel. Dekvloerdikte (mm) Buigtreksterkte Klasse volgens Puntbelasting 1,5 kN Puntbelasting 3,0 kN (N/mm²) NEN-EN 13813 (woongebouw) (kantoorgebouw) of lijnlast 5 kN/m of lijnlast 10 kN/m 1 F1 70 95 2 F2 50 70 3 F3 40 55 4 F4 35 50 5 F5 30 45 6 F6 30 40 ≥ 7,0 ≥ F7 25 35

de gietmortel toegevoegd”, vertelt Rijfers. “Om de kwaliteit op de bouwplaats te controleren, worden er ter plaatse proeven genomen. Met een kleine kegel wordt een monster genomen. Deze wordt op een kleine stalen plaat gestort en vervolgens wordt de vloeimaat bepaald. Deze kwaliteitscontrole voert de chauffeur samen met vloerverwerker uit. De vloeimaat ligt tussen de 23 en 28 cm. Eenmaal goedgekeurd, verpompen wij het mengsel over een afstand van 20 meter het gebouw in. De snelheid bij dit project is 15 m³ per uur, maar wij kunnen ook tot 60 m³ per uur aanleveren. In dat geval zijn er wel meerdere ploegen nodig om de mortel te verwerken.”

VERWERKING De dekvloer wordt afgewerkt (verdicht en vlak gemaakt) door een aluminium drijfrei licht op en neer te bewegen. De verwerkers controleren de vloerdikte met een laser. Dit gebeurt frequent tijdens het aanbrengen van de gietvloer en vaak om de paar meter. De mortel is verwerkbaar tot anderhalf uur na aankomst op de bouwplaats. De PLUS cementgebonden gietvloermortel voldoet aan NEN-EN 13813 en CUR-Aanbeveling 110, is voorzien van een CE-Markering en wordt geleverd onder KOMO certificaat. “De cementgebonden dekvloer is een prachtig product en een prima alternatief voor de traditioneel gesmeerde vloeren. Een dekvloer met een hoogwaardige afwerking, nog niet bij iedereen bekend, maar daar zal snel verandering in komen”, laat Rijfers tot slot weten. ❚

Afwerken van de dekvloer met aluminium drijfrei.

BETON- & STAALBOUW | 15

staalplaatbetonvloeren bv cladding dak en wand

Postbus 57 6916 ZG Tolkamer tel: 0316 542717 mobiel: 06 10929153 info@jg-cladding.nl www.jg-cladding.nl

KERKRADE | C-City Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen

Foto: JG Staalplaat betonvoeren

SNELLE BOUW MET STEMPELVRIJE STAALPLAAT BETONVLOEREN

Nieuwbouw design museum en earth theater opgeleverd Het museumkwartier in Kerkrade is uitgebreid met twee nieuwe gebouwen: Cube en Columbus. Deze blokvormige en bolvormige nieuwbouw is voorzien van staalplaat betonvloeren. Een gedeelte van deze vloeren werd schuin opgelegd. Stempels waren niet nodig, waardoor snel gebouwd kon worden. JG Staalplaat betonvloeren klaarde deze klus. Het natuurwetenschappelijk museum Discovery Center Continium in Kerkrade groeide, sinds de oprichting, van zo’n 30.000 naar 120.000 jaarlijkse bezoekers. Vanwege dit succes werd gekozen voor uitbreiding met design museum Cube en earth theater Columbus. De drie gebouwen vormen C-City, dat in oktober opengaat voor publiek. De gebouwen zijn verbonden door een ondergronds landschap.

ren overspannen tot 4 meter over 2 velden en de 100 mm dikke Comfor 46 vloeren overspannen tot 2,75 meter over 2 velden. De staalplaatbetonvloeren in de Columbus zijn schuin opgelegd en op maat gemaakt op locatie. In dit bolvormige gebouw kunnen bezoekers vanaf twee ringvormige balkons kijken op een megaprojectie. Bezoekers wanen zich astronauten, die vanuit het heelal terugkijken naar de aarde.”

ASTRONAUTEN

NIEUWBOUW EN RENOVATIE

JG Staalplaatbeton vloeren bouwde de staalplaat betonvloeren geheel volgens planning en specificaties. Directeur-eigenaar Wim Snelders zegt: “De Cube voorzagen we van Comfor 75 vloeren en Columbus kreeg Comfor 46 vloeren; lichtgewicht bouwdelen die geen onderstempeling behoeven. Hiermee bespaarde de aannemer tijd en geld. De 130 mm dikke Comfor 75 vloe-

“Onze staalplaatbetonvloeren worden voor diverse bouwprojecten gebruikt, waaronder bijvoorbeeld parkeergarages”, vervolgt Snelders. “De vloeren zijn behalve voor nieuwbouw ook uitermate geschikt voor renovatie, vanwege het lichte gewicht en stempelvrij bouwen.” Update bouw: https://www.youtube.com/watch?v=QXXnoWsqVmU ❚

Bouwinfo OPDRACHTGEVER ARCHITECTUUR & STEDEBOUW ADVISEUR CONSTRUCTIE UITWERKING CONSTRUCTIE AANNEMER STAALPLAATBETONVLOEREN

Continium, Kerkrade Shift architecture urbanism, Rotterdam ABT, Delft Van de Laar, Eindhoven Mertens Bouwbedrijf, Weert JG Staalplaatbetonvloeren, Tolkamer

De staalplaat betonvloeren in de Columbus zijn schuin opgelegd en op maat gemaakt op locatie.

BETON- & STAALBOUW | 17

NOORDOOSTPOLDER | Windpark Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen Beeld: Oostingh Staalbouw

Staalbouwer uit Katwijk werkt mee aan grootste nearshore windpark van Nederland Windpark Westermeerwind wordt gebouwd in het water van het IJsselmeer, langs de dijken van de Noordoostpolder. Oostingh Staalbouw produceert stalen elementen voor de platforms van de 48 funderingspalen. Dit is het eerste project voor de staalbouwer uit Katwijk met offshore eisen. Vanwege deze hoge kwaliteitseisen heeft het bedrijf veel uren en energie gestoken in certificering via DNV en projectdocumentatie.

18 | BETON- & STAALBOUW

NOORDOOSTPOLDER | Windpark

Het windpark Westermeerwind zal bestaan uit 48 Siemens windturbines van 3 MW alsmede een transformatorstation op het land. Het windpark is het buitendijkse deel van Windpark Noordoostpolder, het grootste nearshore windpark van Nederland en zal genoeg windstroom produceren voor 160.000 huishoudens.

HOGE KWALITEITSEISEN Oostingh Staalbouw raakte medio 2014 betrokken bij het nearshore project, na het indienen van een offerte. De kwaliteitseisen van opdrachtgever Van Oord zijn erg hoog. Projectleider Wouter Beuzenberg namens Oostingh Staalbouw: “Vooraf aan het grote project is een mock-up gebouwd in Amsterdam. Uit de gemaakte fouten werden lessen getrokken, zodat het ‘bouwtreintje’ later helemaal op stoom kwam. Het bouwproject moest van A tot Z gedocumenteerd worden, zodat de producten en processen herleidbaar

zijn (traceability). Elk stalen onderdeel heeft een uniek nummer en alle bewerkingen daaraan zijn gedocumenteerd. Daarnaast zijn al onze lassers gecertificeerd volgens de strenge DNV-normen. Lassers hebben hiervoor uiteenlopende proeven van bekwaamheid afgelegd die werden gecontroleerd door een onafhankelijke partij. Dat niet alle lassers slaagden, zelfs na een aanvankelijke voorselectie, geeft aan hoe hoog de eisen zijn bij het nearshore project.”

VERTROUWEN Eind 2014 is Oostingh Staalbouw begonnen met de productie van de stalen elementen, die vanaf maart tot juni 2015 door Van Oord op het water zijn geïnstalleerd. Beuzenberg zegt: “De metalen producten zijn in en aan de funderingspalen verankerd. Hiertoe behoren 336 leuningen, 48 Davit kranen en 292 klaphekken op de betonnen externe platforms en vervolgens nog 96

hekken, 48 klaphekken en 1.000 m² roosters op de twee interne stalen platforms. Onder de betonnen platforms zijn in totaal 192 supports en 348 zware catchers verwerkt ten behoeve van de installatie op het water. Dit staalwerk is vooraf in een fabriek in Bergen op Zoom gemonteerd.” Vanaf medio augustus worden de torensecties, de gondels en rotoren geïnstalleerd en komt naar verwachting de eerste elektriciteit aan land. Vervolgens vindt het testen en de ingebruikname van de turbines plaats. Het gehele park is waarschijnlijk in februari 2016 gereed. “Het is een bijzonder project”, zegt Beuzenberg. “We hebben van Siemens en Van Oord veel support gekregen. Daar ben ik hen dankbaar voor. Daarnaast waardeer ik de inzet van ons personeel. We hebben veel geleerd en ons bedrijf op het niveau gebracht voor offshore-projecten. Dit heeft ons veel inspanning gekost, maar het resultaat mag er zijn. Ik kijk daarom met vertrouwen naar de toekomstige offshore werken.” ❚

Bouwinfo OPDRACHT Van Oord Offshore Wind Projects bv, Gorinchem

STALEN ELEMENTEN Oostingh Staalbouw Katwijk bv, Katwijk

TOTAALGEWICHT 700 ton

CONSERVERING STALEN ELEMENTEN twee lagen coating voor interne platforms, drie lagen coating voor de buitenkant

MONTAGE STAALWERK maart 2015 – juni 2015 Windpark Westermeerwind wordt gebouwd in het water van het IJsselmeer, langs de dijken van de Noordoostpolder.

Onder de betonnen platforms zijn in de fabriek in totaal 192 supports en 348 zware catchers verwerkt ten behoeve van de installatie op het water.

BETON- & STAALBOUW | 19

NIJMEGEN | CineMec Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen

IN HOOG TEMPO NAAR OPLEVERING

Nieuwbouw CineMec bioscoop Nijmegen De staalconstructie van CineMec Nijmegen-Noord wordt geëngineerd, geprefabriceerd en gemonteerd door Nelissen van Gerwen B.V.. Het opvallende bioscoopcomplex moet vóór 7 december worden opgeleverd. Dan is namelijk de première van de nieuwe James Bond-film. De bouwlocatie in Nijmegen ligt op een goed zichtbare plek aan de Mauritssingel. Het gebouw heeft een aantal losse zaalvolumes met ruimten tussen de zalen die verschillende functies opnemen, waaronder daglichttoetreding. “Het nieuwe bioscoopcomplex van CineMec in Nijmegen-Noord wordt duurzaam en klimaatneutraal”, zegt directeur Henk van Nistelrooij van Nelissen van Gerwen B.V.. “Primair gaat het gebouw fungeren als bioscoop. Daarnaast is er net als bij de CineMec-voorloper in Ede plaats voor symposia, e-learning-activiteiten en multimediale events, zoals concerten en theaterproducties die via de satelliet worden doorgestraald. Het infotainment centre krijgt acht zalen met in totaal 2.200 stoelen. De grootste zaal zal 780 stoelen tellen en biedt ruimte voor congressen. Ook komt er een aparte ruimte voor een beursvloer.”

KORTE DOORLOOPTIJD EN RUIMTE VOOR INSTALLATIELEIDINGEN De nieuwbouw van CineMec staat op een palenfundering om de bodem met een archeologisch monument te sparen. De 750 ton zware bovenbouwconstructie is van staal. Iedere zaaldoos is op zichzelf stabiel gemaakt en brandwerend bekleed. Het staalskelet met kolommen, liggers en windverbanden is gedeeltelijk voorzien van een brandwerende coating van 300 tot 5.200 micrometer dikte, afhankelijk van de locatie in het gebouw. Nelissen van Gerwen Staalbouw engineert, prefabriceert en monteert de staalconstructie. Bij de engineering wordt rekening gehouden met de bevestiging van de gevelelementen. ›

Het staalskelet met kolommen, liggers en windverbanden is gedeeltelijk voorzien van een brandwerende coating.

20 | BETON- & STAALBOUW

NIJMEGEN | CineMec

Het infotainment centre krijgt 8 zalen met in totaal 2.200 stoelen.

Na de vakantie wordt een hijsbare tribuneconstructie ingebouwd in één van de zalen. In totaal werken zestig mensen van Nelissen van Gerwen Staalbouw mee aan dit project.

VOLGENS PLANNING Van Nistelrooij: “CineMec Nijmegen moet vóór 7 december opgeleverd worden. Na een korte werkvoorbereiding van slechts enkele weken begonnen we in april 2015 met produceren en kort daarna met monteren. Het project verloopt volgens plan, ondanks dat de engineering nog wordt aangepast tijdens het bouwproject. In augustus hebben we de staalbouw opgeleverd. De kanaalplaatvloeren worden gedragen door SFB-liggers. Dat zijn samengestelde liggers met brede onderflenzen waarop de kanaalplaatvloeren rusten. Omdat de liggers in de vloeren zijn geïntegreerd, is er direct onder de slanke constructievloer ruimte voor leidingen van installaties. Hierdoor wordt gebouwhoogte bespaard.”

ALLROUND STAALBOUWBEDRIJF Nelissen van Gerwen Bv Staalbouw is in ruim honderd jaar uitgegroeid van lokale smederij tot allround staalbouwbedrijf. Het bedrijf is gevestigd op industrieterrein Elzenburg in Oss; goed bereikbaar via weg en water. “Wij zijn de partner voor de realisatie van alle werken in de staalbouw”, zegt Van Nistelrooij. “Het hele traject van vergunning, ontwerp, berekening, tekening, productie, coating en montage kunnen wij voor onze rekening nemen. Middels verregaande automatisering, doorlopen de projecten het gehele proces. Met onze enthousiaste en vakbekwame medewerkers voeren we projecten uit in binnen- en buitenland. Enkele aansprekende voorbeelden zijn het IKEA hotel in Delft, het Thialf Stadion in Heerenveen, Winkelcentrum De Herven in ’s-Hertogenbosch en CineMec in Ede.” ❚

De kanaalplaatvloeren worden gedragen door SFB-liggers.

Bouwinfo ONTWERP DP6 arcitectuurstudio b.v., Delft CONSTRUCTIE-ADVIES ABT, Velp UITVOERING Dura Vermeer Hengelo STAALBOUW Nelissen van Gerwen B.V., Oss BOUWPERIODE maart 2015 – december 2015

BETON- & STAALBOUW | 21

Volg ons!

Oostinghstaal

Plannen - Controleren - Innovatief meedenken Verwachtingen overtreﬀen - Vakmanschap Oostingh Staalbouw is gespecialiseerd in het ontwerpen, fabriceren, conserveren en monteren van staalconstructies. Binnen een professionele en efﬁciënte planning realiseren wĳ projecten in uiteenlopende segmenten. Met een scherpe focus op kwaliteit en veiligheid gaan wĳ voor het beste eindresultaat. Hierbĳ staan de relatie en het project centraal in onze aanpak. Onze projectgestuurde organisatie streeft naar het overtreffen van verwachtingen waarbĳ een nauwe samenwerking de sleutel vormt tot verwachtingen, succes. Zo ook bĳ het Nearshore windpark Westermeerwind. Een project waar we trots op mogen zĳn.

www.oostinghstaalbouw.nl

Nelissen van Gerwen

Staalbouw Oss

Maaskade 35 5347 KD Oss T 0412 - 66 76 00

nelissenvangerwen.nl

Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen Beeld: CAD Systems en Brock Constructie

Automatisch genereren van stuklijsten, werkplaatstekeningen en CNC-bestanden

Gebruikersvriendelijke software voor tekenen staalconstructies Een totaaloplossing voor het efficiënt tekenen van staalconstructies. Dat is Parabuild. Gebruikers kunnen met de CAD-applicatie snel een 3D-model maken, dankzij de uitgebreide elementenbibliotheken en macro’s. Vanaf Parabuild versie 2.0 is er een Artificiële Intelligentie technologie geïntroduceerd, om automatisch werkplaatstekeningen van hoge kwaliteit te genereren. Parabuild is gebaseerd op parametrisch ontwerpen. Dit maakt het tekenprogramma uniek voor de staalbouw. Parametrisch ontwerpen is het definiëren van variabelen van objecten en het leggen van relaties tussen die objecten. De dimensies van het 3D-model worden met geometrische regels bepaald. Een eenvoudig voorbeeld is een cirkel op het kruispunt van twee lijnen. Als het

ene object – kruispunt – verplaatst, verplaatst het andere object – cirkel – mee, omdat er een relatie is gelegd hiertussen. De verbindingenbibliotheek die meegeleverd wordt met Parabuild is op deze manier volledig opgebouwd. Het gevolg hiervan is dat deze verbindingen aanpasbaar en uitbreidbaar zijn voor de eindgebruiker via deze geometrische regels. Dat wil zeggen dat het programma

kan worden uitgebreid zonder één regel te programmeren.

SNEL TEKENEN “Parabuild werkt intuïtief en snel”, zegt Jef Joris namens Parabuild. “Een tekenaar begint met een grondplan, waarop het draadmodel komt. Op het draadmodel worden de hoofdprofielen gezet. ›

Het hekwerk van de Brede Zorgschool in Tiel is uitgetekend in Parabuild.

BETON- & STAALBOUW | 23

Brock Constructie uit Goirle gebruikte Parabuild voor een project in Eindhoven.

trappen en leuningen en macro’s voor windverbanden, kooiladders, vakwerk en gordingen.

STUKLIJSTEN, WERKPLAATSTEKENINGEN EN MONTAGEPLAN

Schermafbeelding Parabuild.

Na het kiezen van een type verbinding, zoals een nok of een hoek en de aan te sluiten profielen, biedt het programma de keuze uit geschikte verbindingen. Indien gewenst maakt de tekenaar aanpassingen met de basisroutines ‘rij bouten plaatsen’, ‘zagen’ en ‘lassen’. Profielen, platen en bouten kunnen probleemloos gerekt, opgeschaald of gespiegeld worden. Bij het tekenen of aanpas-

sen van een verbinding ziet men het effect van elke wijziging onmiddellijk op het scherm. Bovendien worden de botsende elementen meteen op het scherm getoond. Parabuild kan ook controleren of er genoeg sleutelruimte is rond een bout of dat er niet te dicht tegen de rand van de plaat of het profiel geboord wordt.” Parabuild heeft routines die het tekenen versnellen, zoals macro’s voor

“Parabuild 2.1 is geschikt voor zowel AutoCAD als BricsCAD”, zegt Joris. “Het programma is gemaakt voor alle soorten staalconstructies. Er is een terugkoppeling van de 2D-tekening naar het 3D-model, waardoor de 2D-tekeningen automatisch aangepast worden na een wijziging van het 3D-model. Door de artificiële intelligentie is het mogelijk om met een muisklik de werkplaatstekeningen voor zagen, boren en lassen volledig automatisch aan te maken, met een efficiënte plaatsing van dimensies en zichten voor de leesbaarheid van de tekeningen. Parabuild kan leren van de wijzigingen die een gebruiker heeft toegepast aan de bemating van werkplaatstekeningen. Parabuild kan deze geleerde dimensies echter ook combineren met dimensies die via geprogrammeerde functies getekend worden. Het genereren van NC-bestanden voor NC-machines is inbegrepen. 2D-aanzichten van het 3D-model kunnen eveneens gemakkelijk aangemaakt worden. Daarnaast heeft Parabuild een volledige BIM-implementatie, met zowel import als export van BIM-bestanden. Eén van de vele bijzondere features van dit programma.” ❚

BETON- & STAALBOUW | 25

EfficiĂŤnter dimensioneren van prefab betonnen systeemvloeren

26 | BETON- & STAALBOUW

Voor het technisch ontwerp van prefab systeemvloeren heeft Matrix Software een nieuw concept ontwikkeld. Het automatiseert vaak voorkomende berekeningen en is naadloos te integreren met de CAD-software van de tekenkamer.

Leveranciers van prefab betonnen systeemvloeren produceren jaarlijks heel wat vierkante meters vloer. Daar gaan de nodige uren tekenen rekenwerk aan vooraf. “Een groot deel van de vloeren is niet bijzonder complex en vaak repeterend”, aldus directeur Heico Heuver. “Toch moet elke vloerplaat getekend en elke vloerplaat berekend worden. In onze ogen is hier nog het nodige voordeel te behalen door middel van automatisering.” Matrix heeft afgelopen jaar de rekensoftware MatrixFrame uitgebreid met opties voor onder andere willekeurige meerlaagse wapening, voorspanning, ontwerpen op doorbuiging en toetsing op brand. In samenwerking met IT-Concreet, leverancier van IC-Prefab, en met Construsoft, leverancier van Tekla Structures, is een naadloze interface

in ontwikkeling. Tekenaars kunnen dan met één druk op de knop één of meerdere vloervelden tegelijk berekenen. Als een berekening voldoet, kan de tekenaar direct verder met het detailleren van de wapening. Als een vloerveld niet voldoet, kan de berekening direct aan een constructeur worden voorgelegd. “Hiermee wordt het merendeel van de technische berekeningen geautomatiseerd verwerkt. De constructeur hoeft zich dan alleen nog maar bezig te houden met de zaken waarvoor zijn kennis echt nodig is.” Het nieuwe concept van geïntegreerd tekenen en rekenen wordt momenteel geïmplementeerd en verder ontwikkeld bij De Hoop Pekso en Dycore. Heuver is enthousiast over de eerste behaalde

resultaten: “We merken dat de tijd die nodig is voor het invoeren van een berekening en het vertalen van de uitvoer naar de tekening fors is teruggelopen. Dat is een groot voordeel. En ook dat de kans op fouten afneemt. We hebben hier nog geen metingen naar gedaan, maar het lijkt meer dan evident.”

OPEN BIM “BIM brengt zich mee dat bouwpartners digitaal informatie met elkaar uitwisselen, maar ook dat bouwpartners goede werkafspraken maken en nauw samenwerken”, stelt Heuver. “Voor softwareleveranciers geldt in feite hetzelfde. Om informatie digitaal tussen teken-, rekenen andere soorten software uit te kunnen wisselen, moet je goed met collega-softwareleveranciers samenwerken en openstaan voor elkaars oplossingen en ideeën.” De digitale informatie-uitwisseling van MatrixFrame is gebaseerd op open standaarden zoals XML en IFC. Op basis van deze open standaarden ontwikkelt Matrix de aansluiting met onder andere IC-Prefab en Tekla Structures. Heuver: “Maar met hetzelfde gemak kunnen we ook aansluiten op andere softwaretoepassingen. Ook kunnen gebruikers er voor kiezen om zelf de aansluiting met eigen software te ontwikkelen. Zo hebben ingenieursbureau Vericon en adviesbureau Wijcon zelf een koppeling met MatrixFrame tot stand gebracht op basis van deze open standaard.”

VLOERSYSTEMEN Het nieuwe MatrixFrame concept is ontwikkeld voor de kanaalplaatvloeren en de breedplaatvloeren. Het plan is om aansluitend andere vloersystemen zoals ribbenvloeren, massieve plaatvloeren en balkbodems te gaan ondersteunen. Daarnaast leent het concept zich ook voor andere constructieonderdelen, zoals kolommen en wanden. “En dat hoeft zich niet te beperken tot beton. Ook constructies uitgevoerd in staal of hout of een combinatie van alle materialen lenen zich voor deze aanpak”, stelt Heuver. “Maar eerst richten we ons op een succesvolle implementatie bij De Hoop Pekso, Dycore, Wijcon en Vericon.” ❚

BETON- & STAALBOUW | 27

Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen Beelden: TNO DIANA BV

Volledig vernieuwd grafisch user-interface

INTRODUCTIE DIANA 10 CONSTRUCTIESOFTWARE Dit najaar introduceert TNO DIANA BV versie 10 van het eindige elementenprogramma DIANA. Deze versie heeft een volledig vernieuwde grafische user-interface. Met DIANA 10 is het makkelijker om eenvoudige constructiemodellen op te zetten. De leercurve voor nieuwe gebruikers is kort. Daarnaast blijft het mogelijk om ontwerpcontroles uit te voeren op plaatachtige constructies. De software is daarom bijvoorbeeld zeer geschikt voor het construeren van complexe betonconstructies. DIANA is ontwikkeld door TNO en wordt al ruim dertig jaar toegepast in de bouwwereld. Sinds 2002 zorgt het zelfstandige bedrijf TNO DIANA BV voor de ontwikkeling, distributie, training en gebruikersondersteuning en engineering services. TNO DIANA BV is gevestigd in Delft en heeft op dit moment dertig medewerkers. In totaal gebruiken meer dan vijfduizend constructeurs in meer dan zeventig verschillende landen de software.

KORTERE LEERCURVE “Dit najaar introduceren we DIANA versie 10”, zegt Gerd-Jan Schreppers, directeur van TNO DIANA BV. “De nieuwe versie heeft een volledig vernieuwde grafische user-interface, waarmee alle rekenfuncties kunnen worden aangestuurd en gecombineerd met geometrisch modelleren, op een CAD-achtige manier, met automatische meshgeneratie en snelle visualisatie van modellen en

DIANA 10 heeft een volledig vernieuwd grafisch user-interface.

28 | BETON- & STAALBOUW

resultaten. De nieuwe versie maakt het makkelijker om eenvoudige modellen snel op te zetten. De leercurve voor nieuwe gebruikers zal korter zijn, terwijl de geavanceerde niet-lineaire berekeningen vanuit dezelfde gebuikersinterface kunnen worden uitgevoerd.” De DIANA software biedt de mogelijkheid om ontwerpcontroles uit te voeren op constructies

De DIANA-software is zeer geschikt voor het construeren van complexe betonconstructies.

TNO DIANA BV is gevestigd in Delft en heeft op dit moment 30 medewerkers.

die met volume- of schaalelementen zijn gemodelleerd. Schreppers: “Constructeurs werken in DIANA met echte geometriën, zonder vertaling naar gereduceerde plaat- en liggerelementen Met hetzelfde model kunnen eenvoudig ontwerpchecks worden uitgevoerd zoals scheurwijdtecontroles in gewapend beton.”

GEOMETRISCH NIET-LINEAIR REKENEN DIANA kan ook worden gebruikt voor geometrisch niet-lineair rekenen. Schreppers zegt: “Geometrisch niet-linear rekenen is bijvoorbeeld van belang wanneer grote vervormingen optreden en daardoor de doorsnede van een constructiedeel verandert, of wanneer delen van het model roteren en de krachten op het buitenvlak moeten

worden aangepast. Deze aspecten kunnen in DIANA worden meegenomen.”

COMPLEXE CONSTRUCTIES EN BIJZONDERE BELASTINGEN DIANA wordt al lange tijd gebruikt om de response van bijzondere constructies bij aardbevingen te bepalen in traditionele aardbevingsgebieden zoals Japan, Zuid-Amerika en Californië. Schreppers zegt hierover: “Nu aardbevingen in Groningen de aandacht hebben, wordt DIANA ook gebruikt om de response en belastbaarheid van woningen en gebouwen in Groningen te voorspellen. Daarvoor worden niet-lineaire berekeningen uitgevoerd, omdat een scheur nog niet hoeft te betekenen dat de woning zal instorten. Wanneer scheuren optreden, zal de belastingdoorleiding in de constructie

'DIANA wordt al lange tijd gebruikt om de response van constructies bij aardbevingen te bepalen' worden aangepast. Met niet-lineaire berekeningen kun je dus ook goed vaststellen wat de effectiviteit is van verstevigingsmaatregelen.” De DIANAsoftware is zeer geschikt voor het construeren van complexe betonconstructies. Het programma wordt bijvoorbeeld intensief gebruikt bij het ontwerpen van LNG opslagtanks of betonnen boogdammen. Dit zijn grote betonnen schaalconstructies. Schreppers: “LNG tanks worden ontworpen op thermische belastingen, bijvoorbeeld bij een lek van de binnentank, waardoor het koude LNG de betonnen buitenwand sterk afkoelt. Hoge betonnen boogdammen kom je in bergachtige omgevingen tegen. Hier wordt DIANA gebruikt om de diverse spanningen en vervormingen te berekenen tijdens de constructie en bij bijzondere belastingen zoals aardbevingen.” ❚

BETON- & STAALBOUW | 29

De Pen

30 | BETON- & STAALBOUW

De Pen

Frank Lenarduzzi, Risk Innovation

Het nieuwe bouwen versus het oude verzekeren Wat heeft proces- en risicomanagement hiermee te maken? Op het moment dat ik dit schrijf, is de aansprakelijkheidstelling door de gemeente Alphen aan de bouwcombinatie Mourik/BSB net verstuurd. Een afschuwelijk bouwongeluk, waarbij wonder boven wonder geen doden zijn gevallen. Nog voordat we echt weten hoe het is gebeurd, is het zwartepieten al begonnen… met helaas als zo vaak: de gemeente voorop. Als kind van een Italiaanse terrazzowerker kwam ik al op jonge leeftijd op de bouwplaats, zakgeld verdienen door met pa klusjes te doen. Het zwartepieten bestond toen al, maar ik had gehoopt dat de bouwbranche dermate zou professionaliseren dat dit heden ten dage over zou zijn. Niets is echter minder waar, het zwartepieten is heviger dan ooit en het gaat om substantieel grotere bedragen. Waar wij vroeger bij een glas bier de zaken alsnog met elkaar regelden, is dat tegenwoordig uitgesloten. Als klein jongetje werd ik al gegrepen door dit fenomeen en ik heb tijdens mijn studie bewust eerst bouwkunde en toen bedrijfskunde gedaan. De laatste tien jaar heb ik me gefocust op het fenomeen zwartepieten en dan met name vanuit een

risico- en procesoptiek, met als doel om tot betere procesbeheersing te komen. Iets wat overigens beter gedaan wordt door de toeleverancier aan de industrie, zoals de betonen staalbouw, dan door de aannemers zelf. Laten we de case Alphen eens hypothetisch bekijken, ervan uitgaande dat ik niet over de juiste feiten beschik. Wat mij als eerste opvalt, is het verschijnsel van ‘doorbesteden’. Mourik is de contractpartij, maar besteedt de uitvoering van het werk direct uit, in dit geval aan BSB die op haar beurt het werk ook weer door een ander liet uitvoeren. Dit euvel zie je vaak in de praktijk en feitelijk is dit de oorzaak van het falen, waarbij zowel de aanbestedende partij, gemeente Alphen in dit geval, als de hoofdaannemer Mourik via contracten alle aansprakelijkheden doorleggen. Hier is de kiem voor het zwartepietenproces geboren, blijkt nu ook in Alphen. Verder lijkt het er in dit geval sterk op dat de aanbestedende partij en de hoofdaannemer veel tijd en energie in de contracten hebben gestoken en, dat staat wel vast, te weinig tijd aan de uitvoering. Sterker nog, het lijkt erop dat dat geheel aan de uitvoerende partijen is overgelaten. Hierdoor

zijn eigenlijk twee parallelle trajecten ontstaan, contractvorming en uitvoering. Dit is op te vangen door van meet af aan de belangrijkste partijen, ook de aanbestedende partij, actief te laten participeren in het uitvoeringproces. Daarna pas de contracten en aansluitend de verzekering vorm te geven. Dat laatste gaat in de casus Alphen nog een lang en slepend proces worden. Beter gezegd, een variant op het ‘forms follow structure’ proces waarbij contractvorming en risicobeheersing aansluiten op de uitvoering. Dit is één van de belangrijkste redenen dat wij de BouwProcesPolis hebben ontwikkeld. Een ander punt, dat ik als laatste, maar zeker niet als minste naar voren wil brengen, is: zorg van meet af aan voor een actief en actueel communicatieproces met alle betrokkenen. In het geval Alphen is met name de communicatie met de omwonenden volstrekt ontoereikend geweest, met alle gevolgen van dien.

Frank Lenarduzzi Risk Innovation

BETON- & STAALBOUW | 31

LENT | Verlengde Waalbrug

Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen

Foto's: Verhoeven Timmerfabriek

ONTZORGEN VAN CIVIELE AANNEMER: VAN ONTWERP TOT UITVOERING

Dubbelgekromde bekisting van 12.000 m² voor Verlengde Waalbrug De Verlengde Waalbrug is gemaakt met een dubbelgekromde bekisting van 12.000 m². Verhoeven Timmerfabriek ontzorgde de aannemer van ontwerp tot uitvoering. Met een slim koppelingsysteem konden de prefab houtelementen snel en vrijwel naadloos gekoppeld worden. Onder de Verlengde Waalbrug wordt een kade gecreëerd met Portugees graniet, betonnen zitelementen en diverse hellingbanen.

32 | BETON- & STAALBOUW

LENT | Verlengde Waalbrug

De Verlengde Waalbrug is onderdeel van Ruimte voor de Waal; een landschappelijke ingreep waarbij de dijk aan de noordzijde 350 meter landinwaarts opschuift en ruimte voor een rivierbypass ontstaat. Zwarts & Jansma architecten maakte het ontwerp van het betonnen kunstwerk van 290 meter lengte en 34 meter breedte. Deze kortgeleden in gebruik genomen brug heeft een eigenzinnige vorm van pijlers met een ‘oksel’ die vloeiend overgaan in hamerstukken en brugdek. De bovenkant is neutraal gehouden, om het aanzicht van de iconische Waalbrug uit 1936 intact te houden. Onder de Verlengde Waalbrug wordt een kade gecreëerd met Portugees graniet, betonnen zitelementen en diverse hellingbanen. Een prachtige locatie om in de toekomst te recreëren en de bijzondere vormgeving van de brug te aanschouwen

GROOTSTE BEKISTING Verhoeven Timmerfabriek werd in de aanbestedingsfase bij het bouwproject betrokken. Vijf van de zes bouwcombinaties vroegen de timmerfabriek om mee te denken over het ontwerp en de uitwerking van de bekisting. Bouwcombinatie i-Lent won de aanbesteding en werd opdrachtgever. “Verschillende alternatieven werden overwogen, waaronder textiel, EPS en teelaarde”, zegt directeur Peter Verhoeven. “Een bekisting in hout bleek het meest geschikt, om de enorme druk en trekkrachten te weerstaan en de dubbelgekromde vorm te behouden.”

GROOTSTE MAL UIT HISTORIE “Het 3D-ontwerp van de architect, dat gemaakt is met Rhino, moesten we bewerken met AutoCAD Inventor, zodat er een model ontstond met een gesloten coördinatenstelsel dat gebruikt kon worden voor de aansturing van de CAM-freesmachine”, vervolgt Verhoeven. “Alle bekistingselementen zijn gekromd in twee richtingen. De totale mal bestaat uit ongeveer 250 houten delen, die in Venray zijn geprefabriceerd. Elk element heeft een afmeting van ongeveer 3 x 3 x 18,5 meter en weegt zo’n 3.500 kilo. Het is voor Verhoeven Timmerfabriek de grootste mal uit de historie van het bedrijf en met achttien maanden ook het langste project in tijdsduur. Hiervan nam de prefabricage ongeveer vijftien maanden in beslag.” ›

De totale bekisting bestond uit ongeveer 250 houten delen, die in Venray zijn geprefabriceerd.

BETON- & STAALBOUW | 33

Verhoeven Timmerfabriek Nederland BV

Goed in vorm! Verhoeven Timmerfabriek Nederland heeft meer dan 30 jaar ervaring in het bouwen van houten mallen voor prefab beton producten en voor het produceren op de bouwplaats. Onze mallen zijn duurzaam, volledig en breed inzetbaar. Indien nodig kunnen wij u adviseren over malindeling, productievolgorde en constructie- opbouw. Ook met rondingen, structuurmatten en grote of afwijkende vormen hebben wij ruime ervaring. Bij Verhoeven Timmerfabriek gaan we ervan uit dat je kennis kunt vermenigvuldigen door kennis te delen. U bent daarom van harte welkom in onze moderne fabriek. Wij laten u graag zien hoe wij onze kennis voor u kunnen inzetten. Macroweg 18, 5804 CL Venray Postbus 45, 5800 AA Venray

Tel: +31 (0 ) 478 51 75 90 Fax: +31 (0 ) 478 51 75 99

info@verhoeven.nl www.verhoeven.nl

BOUW PROCES POLIS Uw totale bouwproces verzekerd op ĂŠĂŠn polis! www.bouwprocespolis.nl

RISK INNOVATION T +31 (0)36 711 34 52 W www.riskinnovation.nl E info@riskinnovation.nl

LENT | Verlengde Waalbrug

RUIMTE VOOR DE WAAL Het uitdagende project ‘Ruimte voor de Waal’ wordt gerealiseerd door bouwcombinatie i-Lent, bestaande uit Dura Vermeer Divisie Infra BV en Ploegam BV. De letter ‘i’ in ‘i-Lent’ verwijst naar het Engelse woord ‘eye’ en geeft aan dat de ogen niet alleen op Nijmegen zijn gericht, maar zeker ook op Lent. ‘Ruimte voor de Waal’ verbindt Lent en Nijmegen op een natuurlijke wijze met elkaar. Het creëren van een rivierpark in de vorm van een eiland speelt daarin een essentiële rol. Vandaar de associatie met het woord ‘island’.

‘Alle bekistingselementen waren in twee richtingen gekromd’ SLIM KOPPELINGSSYSTEEM EN NIEUWE FREESMACHINE Vierhonderd transporten waren nodig om de bekistingselementen op de bouwplaats te krijgen. Daarvoor werden verlengde diepladers gebruikt. Enkele bekistingen waren zo breed dat er speciaal transport (convoi exceptionnel) nodig was. Vanwege het relatief lichte gewicht van hout, konden de maldelen met een traditionele torenkraan gepositioneerd worden. Verhoeven Timmerfabriek gebruikte een slim systeem voor de koppeling van de bekistingselementen op de bouwplaats. Hierdoor konden de elementen snel constructief gekoppeld worden. “De naden werden op de bouwplaats afgewerkt, zodat er een continu glad oppervlak ontstond”, zegt Verhoeven. “Door de grote helling rondom de pijlers kon een gedeelte van de bekisting alleen glad gemaakt worden door onze timmerlieden aan een tuigje te laten afzakken in de bekisting. Alsof het bergbeklimmers waren.” Verhoeven Timmerfabriek ontzorgde de bouwcombintatie i-Lent van A tot Z.“We waren verantwoordelijk voor zowel het ontwerp, de engineering en de productie. We assisteerden bij het bekisten en ontkisten. We leverden de onderdelen op tijd op, zodat de aannemer zijn deadlines kon halen”, zegt Verhoeven. “Mede naar aanleiding van het succes besloten we om te investeren in een nieuwe en grotere freesmachine, die vanaf november 2015 gaat draaien.” ❚

Bouwinfo OPDRACHT ONTWERP UITVOERING BEKISTING

gemeente Nijmegen Zwarts & Jansma architecten, Amsterdam i-Lent, Lent Verhoeven Timmerfabriek, Venray

De bovenkant van de Verlengde Waalbrug is neutraal gehouden, om het aanzicht van de iconische Waalbrug uit 1936 intact te houden.

BETON- & STAALBOUW | 35

Vooruitblik Betondag 2015

Betondag 2015 in het teken van ‘beton voor morgen’ De Betondag is naast een netwerkdag, ook dé dag voor kennisoverdracht in de (beton) bouwwereld. De Betondag van vorig jaar is nog maar net achter de rug, maar de voorbereidingen voor de Betondag van dit jaar zijn alweer in volle gang. Deze Betondag wordt gehouden op 19 november 2015 in de Doelen te Rotterdam en krijgt als thema ‘Beton voor morgen’.

Belangrijk tijdens deze Betondag zijn de carrières van jonge mensen. Wat zijn eigenlijk de carrièreperspectieven in de wereld van de betonbouw, wat moeten jonge mensen kennen en kunnen, wat zijn eigenlijk de wensen van young professionals? Er wordt zorggedragen voor een gedegen onderzoek over carrières en tijdens de Betondag zullen ook standhouders ruimschoots gelegenheid krijgen in aanraking te komen met jong talent.

PROGRAMMA Verder mag u rekenen op een hoogwaardig kennisoverdrachtprogramma,

36 | BETON- & STAALBOUW

waarin ‘het leren van elkaar’ centraal staat. Natuurlijk zijn er ook dit jaar weer de projectplaces, met daarin een aantal actuele topprojecten. Naast nieuwbouw is er toenemend plek voor het beheer en renovatie van bestaande infrastructuur en vastgoed. Uiteraard is er aandacht voor het onderwijs en de Studieprijs, en ook internationale projecten krijgen een prominente plek op de Betondag.

TOPDAG De Betondag 2015 wordt dus zeker weer een topdag. Natuurlijk omdat u in één dag meer relaties spreekt dan wanneer u drie maanden door Nederland rijdt, maar ook omdat het een dag is waarin we als betonsector verdieping zoeken en laten zien dat bouwen echt een feest van techniek kan zijn.

Vooruitblik Betondag 2015

Laatste nieuws Het laatste nieuws over de Betondag vindt u op de website: www.betondag.nl of via LinkedIn: Ons Beton Netwerk, Facebook: Betonvereniging en Betondag of Twitter: @Betonvereniging of #Betondag.

EXPOSITIE De exposanten leveren een grote bijdrage aan het succes van de Betondag. Op de Betondag 2014 stonden ruim 160 stands van meer dan 130 exposanten, hiermee waren alle beschikbare stands uitverkocht.

Op de website www.betondag.nl vindt u de folder voor exposanten, met hierin alle informatie over de stands op de Betondag 2015. Heeft u nog vragen, neem dan contact op met Marjolein Humme, via betondag@betonvereniging.nl of 0182-539 233. â?&#x161;

BETON- & STAALBOUW | 37

BEDRIJFSPRESENTATIE | Van Geffen Keramische Industrievloeren Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen

Kwaliteit door ervaring en expertise

DUURZAME KERAMISCHE INDUSTRIEVLOEREN UIT BRABANT Of het nou gaat om vijftien of vijftienduizend vierkante meter, kwaliteit staat voorop bij Van Geffen Keramische Industrievloeren uit Erp, specialist op het gebied van keramische industrievloeren. Al ruim dertig jaar verwerkt het bedrijf het vloersysteem PROTHEXA-KER. De tegelzetters hebben jarenlange ervaring of worden intern opgeleid, en alleen duurzame producten en systemen worden verwerkt. De PROTHEXA-KER tegelvloer is uitermate geschikt voor de voedingsmiddelenindustrie.

De PROTHEXA-KER tegelvloer is uitermate geschikt voor de voedingsmiddelenindustrie.

38 | BETON- & STAALBOUW

Van Geffen realiseerde veel tegelwerken voor zwembaden, waaronder een groot aantal Center Parcs, enkele Sunparks en diverse sportzwembaden.

BEDRIJFSPRESENTATIE | Van Geffen Keramische Industrievloeren

“Onze vakmensen maken met de zelfontwikkelde PROTHEXA-KER tegels hoogwaardige vloeren voor de industrie”, zegt projectmanager Theo Peerenboom namens Van Geffen Keramische Industrievloeren. “De tegels, waarvan er 115 in een vierkante meter passen, worden vers in de mortel getrild en gevoegd met een 3-componenten epoxy. Vrachtwagens, pompwagens en machines kunnen er probleemloos overheen rijden. De vloer is resistent tegen hoge thermische belastingen, chemische zuren, logen en oplosmiddelen. Het onderhoud is eenvoudig. Door de gunstige materiaaleigenschappen van de zeskantige tegel is een PROTHEXA-KER tegelvloer uitermate geschikt voor de voedingsmiddelenindustrie, zoals brouwerijen, slagerijen, producenten van zuivelproducten en frisdranken, maar ook farmaceutische bedrijven of de textielindustrie.”

VASTE PLOEG Van kleine bakkerijen tot enorme fabrieken en van onderhoud tot nieuwbouwprojecten kunt u bij Van Geffen terecht. Tot de opdrachtgevers behoren bekende bedrijven als FrieslandCampina, Heineken en Coca-Cola. In 2014 bijvoorbeeld realiseerde Van Geffen een keramische vloer van ruim 11.000 vierkante meter voor zuivelfabriek A-ware/Fonterra in Heerenveen. Van Geffen levert en bouwt veel in Nederland en België, maar bijvoorbeeld ook in Saudi-Arabië, Indonesië, IJsland, Thailand en Roemenië. De vloerspecialisten reizen de wereld over om de PROTHEXA-KER vloer aan te brengen of projecten te begeleiden. “We werken al jaren met een vaste ploeg met ervaren vloerspecialisten”, vervolgt projectmanager Peerenboom. “Een tienjarig tot dertigjarig dienstverband is eerder regel dan uitzondering. We zijn daarnaast al lang een erkend leerbedrijf. We leiden onze mensen zelf op. We nemen graag het gehele traject uit handen van de opdrachtgever. Van advies tot inmeten en van levering tot montage. We letten op de kleinste details. We houden rekening met onderconstructie en uitvoeringstijd én besteden zorg aan afwerkelementen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan plintoplossingen, RVS afwateringsystemen zoals putten, goten en aanrijdbeveiligingen.”

TEGELS & NATUURSTEEN Naast het vervaardigen van keramische industrievloeren heeft Van Geffen ruim vijftig jaar ervaring in het leveren en plaatsen van keramiek in uiteenlopende toepassingen. Vooral wanneer het gaat om expertiseklussen komt Van Geffen Tegels & Natuursteen in beeld. Het bedrijf realiseerde veel tegelwerken voor zwembaden, waaronder een groot aantal Center Parcs, enkele Sunparks en diverse sportzwembaden. “Onlangs hebben we het zwemparadijs Plopsaqua in België opgeleverd, met ruim 5.000 m² aan tegelwerk”, zegt Peerenboom. “Het zwembad in De Panne hebben we voorzien van waterdichte membranen. Het aanbrengen van deze membranen was weliswaar een tijdrovende klus, maar zorgde voor een duurzame 100% waterdichting voor perrons, baden en goten. Het tegelwerk is divers met witte breukstenen, natuursteen mozaïek, 15/15 tegels in allerlei kleurstellingen, glasmozaïek en klassieke zwembadtegels.” Met een team van enthousiaste en ervaren medewerkers staat Van Geffen voor kwaliteit. Met tevreden opdrachtgevers over de hele wereld staat het familiebedrijf hoog aangeschreven in de markt. ❚

BETON- & STAALBOUW | 39

SCHWELM | Distributiecentrum Deutsche Post DHL Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen

KOLOMVRIJE RUIMTE DANKZIJ VAKWERKLIGGERS VAN 42 METER

Nieuw gemechaniseerd distributiecentrum Deutsche Post DHL In het Duitse Schwelm is in november 2014 een gemechaniseerd distributiecentrum in gebruik genomen. In slechts zeven maanden realiseerde Kadans Vastgoed een logistiek gebouw met ca. 6.000 m2 vloeroppervlak voor Deutsche Post DHL. Kolomvrije ruimte was vereist voor de geautomatiseerde sortering en logistieke afhandeling. Stalen vakwerken in het dak overspannen daarom tot 42 meter. Om te beantwoorden aan de toenemende vraag naar pakketpost door online bestellingen, investeert Deutsche Post DHL in nieuwe distributiecentra met efficiënte sortering en logistieke afhandeling. Kadans Vastgoed realiseerde, na projecten in Bonn en Wuppertal, een groot distributiecentrum voor Deutsche Post DHL in Schwelm, in de deelstaat Noordrijn-Westfalen. Bouwbedrijf Goldbeck – een preferred supplier van Kadans Vastgoed – trad hierbij op als uitvoerende partij. “Op 1 april 2014 ging in Schwelm de eerste spade in de grond”, zegt Ernest Meertens, directeur van Kadans Real Estate GmbH. Kadans Real Estate GmbH is een dochterbedrijf van het Nederlandse bedrijf Kadans Vastgoed bv, dat is gevestigd in Haaren. “Het distributiecentrum is na zeven maanden, precies volgens de planning, opgeleverd. Huurder Deutsche Post DHL is heel positief over het gebouw. Het distributiecentrum is voorzien van een bulk chute, die door Vanderlande en Deutsche Post DHL is ontwikkeld. Dit systeem verbetert de productiviteit, doordat tot tweehonderd pakketten gebufferd kunnen worden, zonder dat hiervoor operatorshandelingen nodig zijn. Bestelauto’s worden rechtstreeks vanuit de bulk chute geladen. Voorheen moesten pakketten bij de uitvoer eerst handmatig in rolcontainers geladen en daarvandaan weer handmatig in de bestelauto’s geladen worden. De sortering en afhandeling is geautoma-

De toegangspoorten voor bestelauto’s bevinden zich aan de langszijde.

40 | BETON- & STAALBOUW

De sorteer- en transportsystemen van Deutsche Post DHL vereisen een kolomvrije ruimte.

SCHWELM | Distributiecentrum Deutsche Post DHL

Het logistieke centrum heeft 6.000 m² vloeroppervlak, waarvaan 600 m² kantoor en sanitaire ruimtes.

tiseerd vanaf de infeed tot en met de uitgang. Het systeem verhoogt niet alleen de effectiviteit en de efficiëntie, maar het verbetert ook de arbeidsomstandigheden voor de bezorgers van DHL. Het beperkt hiernaast de kans op fouten in sortering en afhandeling.”

KOLOMVRIJE RUIMTE

IN CADANS Kadans staat voor ritme; gelijk lopen, voor passende antwoorden op nieuwe huisvestingsvraagstukken. Kadans vormt daarbij primair een drie-eenheid met haar huurders én beleggers.

Het 10 meter hoge distributiecentrum in Schwelm staat op een 22.000 m² grote kavel op een locatie waar vroeger een spooremplacement was. De grond is vooraf aan de nieuwbouw gesaneerd en gerevitaliseerd. De toegangspoorten voor bestelauto’s bevinden zich aan de langszijde.

Ons idee over waardecreatie is simpel. Alles begint bij de eind-

“Het distributiecentrum heeft een constructie met betonkolommen en vakwerkliggers, bovenop een betonvloer”, zegt Meertens. “De sorteer- en transportsystemen van Deutsche Post DHL vereisen een kolomvrije ruimte. Stalen vakwerken van 42 meter lengte en 2,5 meter hoogte overspannen van kolom naar kolom. De enorme liggers zijn samengesteld uit twee gelijke delen van 21 meter, die over de weg zijn vervoerd. Op de bouwplaats zijn de geprefabriceerde vakwerkliggers met behulp van kranen gehesen en vanaf een hefsteiger aan elkaar verankerd.” ❚

deze huisvesting in vastgoedbeleggingen. Altijd met de eind-

gebruiker van een gebouw. We richten ons in Nederland en Duitsland op het ontwerpen, ontwikkelen, realiseren, aankopen en onderhouden van huisvesting en het structureren van gebruiker in gedachten. In dit proces is sprake van een zekere mate van spanning, en daar is waar Kadans echt waarde toevoegt. Het beheerd en belegd vermogen van Kadans Vastgoed is ca. €500 mln.

Bouwinfo OPDRACHT Deutsche Post DHL PROJECTMANAGEMENT Kadans Vastgoed UITVOERING Goldbeck BVO 6.000 m²

Het distributiecentrum is na zeven maanden, precies volgens de planning, opgeleverd.

BETON- & STAALBOUW | 41

LEIDSCHE RIJN | Castellum Hoge Woerd Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen Foto: Krimpex Coating Systems

1.850 M² HOTSPRAY COATING OP OMLOOP EN LOOPBRUG

Romeinse Rijk komt tot leven in Castellum Hoge Woerd De gemeente Utrecht laat een tweeduizend jaar oude Romeinse vestiging herleven in Leidsche Rijn. Bezoekers kunnen in Castellum Hoge Woerd archeologische vondsten bekijken zoals een schip dat in 2003 is opgegraven. Zowel de ommuring als de loopbrug naar de expositieruimte kregen een polyurea hotspray coating. Krimpex Coating Systems realiseerde deze tot 300% rekbare beschermlaag, die functioneert als waterdichte bedekking én loopvlak. Deze toplaag werd met een spuitpistool aangebracht en hechtte in slechts enkele seconden op de onderlaag. Castellum Hoge Woerd bestaat uit een beloopbare omwalling, een binnenterrein en een hoofdgebouw met theater, museum en horeca. De nieuwbouw is uitgevoerd door WBC Aannemingsbedrijf BV. Dit bouwbedrijf gaf Krimpex Coating Systems de opdracht voor het aanbrengen van de polyurea hotspray coating op de omloop en de loopbrug naar de expeditieruimte. Prokol.nl leverde de grondstoffen van de oersterke coating. De applicatie van de hotspray verliep in fasen, omdat de bouw van het Castellum in fasen is uitgevoerd.

Bij elkaar is 1.850 m² vloeroppervlak voorzien van de polyurea coating, die enorm flexibel (400% rek) en waterdicht is.

42 | BETON- & STAALBOUW

De polyurea hotspray coating is aangebracht op de omloop en de loopbrug naar de expeditieruimte.

LEIDSCHE RIJN | Castellum Hoge Woerd

APPLICATIE IN SECONDEN

RUIM TOEPASSINGSGEBIED

“Polyurea is een hoogreactieve 2-componenten coating met een razendsnelle uitharding, die wordt verspoten met speciale hoge druk spuitapparatuur”, zegt bedrijfsleider Kees Kwakernaak namens Krimpex Coating Systems. “De componenten worden op locatie verwarmd tot ongeveer 70˚ Celsius en vervolgens net buiten de spuitkop gemengd. De neerslaande nevel hecht zich binnen enkele seconden aan de oppervlakten van de omloop en de luchtbrug. Door dit proces vier keer te herhalen, maakten we een laag met een dikte van circa drie millimeter op de omloop en loopbrug van het Castellum. Bij elkaar hebben we 1.850 m² vloeroppervlak voorzien van de polyurea coating, die enorm flexibel (300% rek) en waterdicht is. Deze coating is bovendien goed beloopbaar door de grove textuur.”

Krimpex Coating Systems bestaat bijna tien jaar. Het bedrijf uit Krimpen aan den IJssel deed veel ervaring op met uiteenlopende projecten in binnen- en buitenland en beschikt over een mobiele unit om de polyurea coating op locatie aan te brengen. Kwakernaak: “De chemische en mechanische eigenschappen van polyurea coatings liggen, in vergelijking met de meeste andere coatings, op een hoog niveau en laten een ruim toepassingsgebied toe. Polyurea hotspray is harder dan epoxy, taaier dan polyester en duurzamer dan Inox. De coating kan op nagenoeg alle materialen worden gespoten, waaronder aluminium, beton, staal, hout, polyester, abs en polyurethaan. De hotspray coating verwerken we bijvoorbeeld in auto’s, schepen, zwembaden, rioolbuizen, platforms, decorbouw en interieurbouw. De meest complexe vormen kunnen overlaagd worden en toepassingen zijn haast oneindig. Hierbij kun je bijvoorbeeld ook denken aan speciale projecten, zoals huisjes van gecoat karton die als bouwpakket richting ontwikkelingslanden worden gestuurd.” ❚

TIEN JAAR GARANTIE “Polyurea hotspray is nog niet zo bekend in de Nederlandse bouw”, vervolgt bedrijfsleider Kwakernaak. “Op verzoek van de gemeente Utrecht, hebben we een verzekerde garantie van tien jaar gegeven op de werking van de coating van het Castellum. Een toezichthouder liep daarom tijdens de uitvoering mee en controleerde telkens de laagdikte. Daarna volgde nog een eindinspectie.”

Bouwinfo OPDRACHT DIRECTIE ONTWERP UITVOERING POLYUREA COATING

Gemeente Utrecht, Projectbureau Leidse Rijn Utrecht Gemeente Utrecht, Utrechtse Vastgoed Organisatie Vastgoedrealisatie Skets architectuurstudio, Groningen WBC Aannemingsbedrijf BV, Winterswijk Krimpex Coating Systems, Krimpen aan den IJssel

Op verzoek van de gemeente Utrecht is een verzekerde garantie van tien jaar gegeven op de werking van de coating van het Castellum.

BETON- & STAALBOUW | 43

Journaal Zelfhelend beton voor 12.000 m2 vloeren Het Rijksvastgoedbedrijf en BAM hebben zelfhelend beton gebruikt voor het scheurherstel in de betonvloeren van de parkeergarage van het belastingkantoor in Apeldoorn. De vloervelden zijn behandeld met een impregneermiddel dat micro-bacteriën, calciumlactaat en water bevat. De bacteriën verteren het calciumlactaat en het water en scheiden kalksteen af, waarmee scheuren in beton worden gedicht. Het eerste vloerveld van de parkeergarage in Apeldoorn, van 6.000 m2 groot, is in oktober 2014 behandeld en in maart 2015 is het tweede vloerveld van gelijke grootte behandeld. De behandeling is uitgevoerd in één weekend. De micro-organismen dichten de scheuren, terwijl de parkeergarage normaal toegankelijk blijft voor auto’s. Scheurherstel met betoninjectie zou weken in beslag nemen.

Bouw Compleet op 15, 16 en 17 september Vakbeurs Bouw Compleet brengt de bouwwereld op 15, 16 en 17 september samen in Gorinchem. De kracht van het vakbeursconcept schuilt in het diverse aanbod aan exposanten uit alle lagen van de bouwbranche. Zij presenteren de nieuwste producten, trends en uitdagingen. Een kans om bij te praten, de nieuwste marktinnovaties te verkennen en een fundament te leggen voor zakenrelaties. Dit jaar wordt Bouw Compleet gecombineerd met Interieurbouw & Hout Vakbeurs, Regioplein-ZHZ en Verticaaldagen Benelux. Bouwgerichte vakbeurzen die elkaar versterken. Zo presenteren stakeholders in de hout-, jacht- en interieurbouw zich op IHV, komen ruim veertig bouwbedrijven uit Zuid-Holland Zuid bijeen op Regioplein-ZHZ en demonstreren Nederlandse en Belgische importeurs en verhuurbedrijven van hoogwerkers, verreikers en minikranen hun materiaal en diensten op Verticaaldagen Benelux. Bovenstaande beurzen vinden gelijktijdig plaats bij Evenementenhal Gorinchem en zijn voor alle beursbezoekers met Bouw Compleet-ticket toegankelijk. Meer informatie: www.evenementenhal.nl/gorinchem

vierkante meter. Na het storten van de betonvloer zijn de bouwvakkers aan de slag gegaan met de voorbereidingen voor het plaatsen van de roltrappen. Zowel de eerste verdieping als de kelder onder de nieuwe vloer zijn straks met een roltrap bereikbaar. Eind juli 2015 moet de verbouwing voltooid zijn. Als laatste worden de winkelpuien rond het Forum aangepakt. De winkels rondom het Forum blijven tijdens de verbouwing open.

Groeiende orderportefeuilles architecten De werkvoorraad van architectenbureaus is voor het eerst sinds 2008 toegenomen, maar het is nog geen jubelverhaal volgens de Bond van Nederlandse Architecten (BNA). Uit de BNA-conjunctuurmeting voorjaar 2015 blijkt een verbetering van de werkvoorraad van 3,5 naar 4,3 maanden ten opzichte van najaar 2014. Het herstel is grotendeels te danken aan het verduurzamen en transformeren van bestaande gebouwen. Mede dankzij subsidies, maar ook door initiatieven van onderop, laten vastgoedeigenaren oude panden energiezuiniger en comfortabeler maken. Architecten hebben hierbij dikwijls een regierol. De toename van opdrachten door particulieren is een andere belangrijke oorzaak voor de toename van de werkvoorraad. Geholpen door de lage rente kunnen huizenbezitters meer lenen. Veel nieuwe kopers laten hun huis verbouwen. Van een duidelijke groei van de werkgelegenheid bij architectenbureaus is geen sprake. De stijging in de werkvoorraad en omzet worden opgevangen met de huidige bezetting, waar nodig aangevuld met een flexibele schil.

Meer inzicht in brandwerende maatregelen voor staalconstructies

500 ton beton voor vloer winkelcentrum Eindhoven

Voor meer inzicht in brandwerende maatregelen voor staalconstructies is het rapport ‘Veilige waarden voor de kritieke staaltemperatuur bij ontwerp en aanbesteding’ beschikbaar op de website brandveiligmetstaal.nl. Het rapport geeft veilige ontwerpwaarden voor de kritieke staaltemperatuur die in het aanbestedingsstadium kunnen worden aangehouden. Zulke ontwerpwaarden zorgen voor een eerlijke basis voor vergelijking van offertes.

Medio mei 2015 heeft winkelcentrum Heuvel in Eindhoven een nieuwe vloer gekregen in de grote hal. Vijfhonderd ton beton, dertigduizend kilo staal en drieduizend kilo wapening geven het winkelcentrum een nieuwe uitstraling. Het Forum, het centrale plein, heeft een oppervlakte van zo’n vijfhonderd

Zonder veel constructieve kennis kan een staalconstructie worden ontworpen die voldoende brandwerend en relatief efficiënt is. Op basis van de gespecificeerde kritieke staaltemperatuur kan elke aanbieder op een gelijkwaardig niveau een prijsaanbieding maken. Dit rapport geeft de Nederlandse

44 | BETON- & STAALBOUW

Journaal ontwerppraktijk inzicht in welke parameters een rol spelen en hoe door profielkeuze en constructief ontwerp flink bespaard kan worden op de brandwerende voorzieningen. Immers een hogere kritieke staaltemperatuur leidt tot minder bekledingskosten, met daarmee integraal een betere oplossing.

Robuust beton van vulkaanas Onderzoekers van de Cracow University of Technology hebben een sterk en isolerend geopolymeer gemaakt van vulkanische as. Het materiaal is opgebouwd uit vergruisd vulkanisch tufgesteente, gemengd met een alkalische oplossing en natriumsilicaat. Het resultaat is een materiaal dat bij nog geen 70 graden Celsius uithardt. Het synthetische gesteente is veel sterker dan beton uit Portland-cement en volgens onderzoeksleider Janusz Mikula nagenoeg zo hard als graniet. De wetenschappers zien toepassingen in de bouw voor constructie of isolatie en zelfs in de ruimtevaart, als isolerende coating. Vulkanische as en vliegas gelden als milieuvriendelijke alternatieven voor Portland-cement in beton. De productietemperaturen liggen lager, waardoor ook de CO2-uitstoot afneemt. Nadeel is dat de assen niet geschikt zijn voor snelhardend beton.

3D-bril op de bouwplaats Met de HoloLens, een 3D-bril van Microsoft en Trimble, is het mogelijk om ontwerpen als hologram in de echte wereld te bekijken. De bril projecteert informatie bovenop de werkelijkheid. Deze techniek biedt volgens de makers diverse mogelijkheden voor ontwerpers en bouwers. Architecten kunnen hun SketchUp ontwerpen met de HoloLens in de echte wereld bekijken. Hierdoor zijn zij volgens Trimble en Microsoft in staat om snel diverse scenario’s te doorlopen. De 3D bril kan ook bij wapeningscontrole gebruikt worden, waarbij de wapening van het model op de gevlochten wapening in de bekisting wordt geprojecteerd.

Nationale Staalbouwdag in teken van aardbevingen Het thema van de Nationale Staalbouwdag op 1 oktober 2015 is ‘Op de schaal van staal’. Naast een seperaat seminar dat ingaat op de aspecten die voor constructief ontwerpers van belang zijn, zal er op de beursvloer ook een Aardbevingsbestendig Plein tot stand worden gebracht waarin participanten diverse oplossingen aanreiken voor de aardebevingsproblematiek: een interessant seminar en plein voor raadgevende ingenieurs, constructief ontwerpers, constructeurs en toezichthouders.

Staal- en ijzerertsprijzen onder druk De prijzen van staal en ijzererts blijven door een wereldwijde overcapaciteit onder druk, volgens het Economisch Bureau van de ABN Amro. Dit jaar heeft de ijzerertsprijs ruim 32% prijsgegeven, de mondiale staalprijs daalde met 16% en de prijs voor cokeskolen daalde met 6%. De prijzen in de basismetaalsector lagen vooral onder vuur door de sterkere dollar, de daling van de olieprijs en het zwakke economische sentiment in China. Goede macrocijfers uit de Verenigde Staten en Europa bieden hiertegen niet voldoende soelaas. De relatief zwakke economische prestaties van China – de grootste metaalproducent en metaalconsument ter wereld – zijn volgens de bank zorgwekkend voor de vraag. Hier zal de vraag naar basismetalen per hoofd van de bevolking de komende jaren afnemen, parallel aan de afkoeling van de Chinese economie. Dit geldt volgens de analisten van ABN Amro tevens voor de groei van de staalproductie in China.

Een Hololens opzetten is anders dan een normale bril. Het apparaat heeft twee ringen die in elkaar zijn geschoven. Eén ring dient als band om de bril op het hoofd te laten leunen. De tweede ring kan ten opzichte van de eerste gekanteld worden. Aan de tweede ring zitten de glazen bevestigd. Die ring kan naar voren worden geschoven zodat er een normale bril achter de Hololens past.

Langste roltrappen van Nederland in Noord/Zuidlijn Amsterdam heeft sinds kort de langste roltrappen van Nederland en neemt de leidende positie over van Rotterdam met de roltrappen in de Maastunnel. In mei 2015 werden in het nieuwe Noord/Zuidlijnstation Vijzelgracht zes roltrappen geplaatst van 47 meter lang. Deze bestaan elk uit vier segmenten. In het metrostation werden de segmenten door onderaannemer ThyssenKrupp gekoppeld, op de juiste plek gelegd en afgemonteerd. De roltrappen overbruggen een hoogte van 19,57 meter. Station Vijzelgracht krijgt vijftien roltrappen en twee liften in totaal. De opening van de nieuwe metroverbinding staat gepland voor het najaar van 2017. Visser & Smit Bouw en Imtech Building Services nemen samen de afbouw van de Noord/Zuidlijn op zich, onder de naam VIA NoordZuidlijn. De werkzaamheden van VIA, in opdracht van de gemeente Amsterdam, bestaan uit het afbouwen van alle metrostations en het realiseren van het spoorsysteem en daarbij behorende voorzieningen zoals roltrappen, liften en verlichting.

BETON- & STAALBOUW | 45

Journaal Grote vraag naar distributiecentra Er is in Nederland grote vraag naar distributiecentra. De beschikbaarheid van logistiek vastgoed is sinds 2008 met ongeveer 3 miljoen vierkante meter toegenomen tot ruim 26 miljoen vierkante meter. Rond de eeuwwisseling was de beschikbare oppervlakte 15 miljoen, blijkt uit een onderzoek van vastgoedadviseur Jones Lang LaSalle. In 2015 komt er naar verwachting een half miljoen vierkante meter bij. De sterke toename komt mede door de opkomst van megahallen; distributiecentra met een oppervlakte van 40.000 vierkante meter of meer. Zo bouwde Action vorig jaar een distributiecentrum met een oppervlakte van 58.000 m² in Echt. Een andere flinke logistieke hub is vorig jaar gebouwd door Brand Loyalty in Venlo met 45.000 m² vloeroppervlak. Vos Logistics bouwde de opslagcapaciteit in Oss uit met 24.000 m² tot een totaal oppervlakte van 170.000 m². Wehkamp realiseert in Zwolle het grootste geautomatiseerde distributiecentrum voor webwinkelen ter wereld met een oppervlakte van 47.000 m².

hele eer om de hoofdprijs in de wacht te slepen. De prijs beloont ‘design dat verandering promoot, toegankelijk is en de geest van dit jaar vat’. Het juryrapport legt uit dat het universiteitsgebouw in Chili een nieuwe perceptie biedt van dit soort kantoorgebouwen. Het gebouw heeft door zijn uitgesneden openingen een boeiende vorm, die aanzet tot sociale interactie, aldus de jury.

Kolossaal logistiek centrum Holtum-Noord Op multimodaal bedrijventerrein Holtum-Noord verrijst binnenkort een kolossaal distributiecentrum. Leeyen Vastgoed realiseert op een achttien hectare groot perceel in Limburg dit logistieke centrum met een totaaloppervlakte van ruim 145.000 vierkante meter. Volledig verhuurd biedt het complex straks werk aan zo’n duizend mensen. De bouw vindt plaats op een triple A-locatie langs de A2, tussen de oprit naar de snelweg in zuidelijke richting en de brug Gebroek, nabij een containerhaven en een railterminal. Het distributiecentrum wordt gekenmerkt door groen. Bijvoorbeeld aan de buitenkant, waar groene elementen zorgen voor een landschappelijke inpassing. Ook op het gebied van energiezuinigheid wordt het een groen gebouw. Op het dak zullen bijvoorbeeld zonnepanelen worden geplaatst en het extra geïsoleerde gebouw krijgt overal LED-verlichting.

Tekla Structures BIM versie 21 beschikbaar

419 studentenwoningen met duurzaam beton De constructie van een studentencomplex aan de Jacques Veltmanstraat in Amsterdam wordt gemaakt volgens de principes van Beton Bewust. De samenstelling heeft minimaal twintig procent ecogranulaat, maar kan vanwege de weersomstandigheden soms wat in mengverhouding verschillen. Betonmortel Nederland levert het duurzame beton en bewaakt de kwaliteit van het beton tijdens de bouw. Het resultaat van de koude gietbouw met ecogranulaten en aangepaste mortel is mooi en glad. Bouwbedrijf VastbouwOost uit Rijssen bouwt de betoncasco’s met tunnels in koude gietbouw. De twee gebouwen van zeven en vier verdiepingen in Amsterdam komen in een U-vorm rond een binnenterrein te staan. De oplevering wordt in het tweede kwartaal van 2016 verwacht. Het ontwerp komt van Butzelaar CS Architecten uit Amsterdam. NewCon Vastgoed B.V is de opdrachtgever.

Betonnen universiteitsgebouw Design of the Year In de categorie architectuur van de prestigieuze Design of the Year Award 2015 ging de hoofdprijs dit jaar naar een betonnen universiteitsgebouw in Chili, naar een ontwerp van architect Alejandro Aravena. De prijsvraag is bedacht door het gerenommeerde Design Museum in Londen. Met genomineerden als Jean Nouvel, Frank Gehry, Baorzzi Veiga en MVRDV is het een

46 | BETON- & STAALBOUW

Construsoft introduceert versie 21 van de Tekla Structures BIM-software. Deze versie bevat verbeterde functies om in de bouw, infrastructuur en industrie efficiënter integraal te ontwerpen. Zoals de clouddiensten Tekla Model Sharing, Tekla Warehouse en het directer kunnen modelleren en wijzigen van objecten. Daarmee is de projectdoorlooptijd te verkorten en neemt de kans op bouwfouten af. Met de nieuwe Tekla Model Sharing Service kunnen projectbetrokkenen efficiënter samenwerken, locatie- en tijdonafhankelijk. Nieuw in versie 21 is ook het Tekla Warehouse. Daarin kunnen gebruikers en leveranciers BIMcontent en tools delen. Voor werkvoorbereiders bevat de nieuwe software uitgebreidere functionaliteiten voor modelmanagement en het uittrekken van calculatiehoeveelheden. Tekla Structures wordt veel gebruikt in de beton-, staal- en houtbouw, vanwege de vergaande mogelijkheden voor productieautomatisering.

Duurzame betonprojecten Sinds 1 mei kunnen opdrachtgevers op de website van het Netwerk Betonketen projecten aanmelden waar duurzaam beton wordt voorgeschreven. Het netwerk ontwikkelde voor de invoering van duurzaam beton twee bouwstenen die de Beoordelingsrichtlijn ‘Bouwprojecten met duurzaam beton’ vormen. Deze richtlijn is een handleiding voor opdrachtgevers die met CO2-arm beton en circulair beton aan de slag willen gaan. Opdrachtgevers kunnen in de vraagspecificaties duurzame maatregelen voor de toepassing van beton in het project vastleggen. Om de duurzame kwaliteit van het project te borgen, is een BRL-controleprotocol opgezet waarin staat hoe, waar en wanneer gecontroleerd wordt. Dit protocol geeft de opdrachtgever het gereedschap om duurzaam beton aan te besteden. Projecten aanmelden kan op betonketen.nl. Ook opdrachtgevers met vragen over het voorschrijven van duurzaam beton kunnen op de website terecht.

Journaal Nieuw Europees hoofdkantoor Hikvision in prefab beton Het nieuwe Europese hoofdkantoor van Hikvision, dat verschijnt op het Hoofddorpse bedrijvenpark De President, wordt uitgevoerd in prefab beton naar een concept van Hercuton. Hikvision is één van ’s werelds grootste leveranciers van kwalitatief hoogwaardige digitale videosurveillanceproducten en -oplossingen. Begin juni 2015 gaat de eerste heipaal de grond in, eind januari 2016 levert Hercuton het pand sleutelklaar op. De nieuwbouw bestaat uit twee bouwlagen en komt op een locatie van 9.526 m2. Het distributiecentrum heeft een vloeroppervlakte van 3.500 m2, het kantoor beschikt over 2.000 m2. Vanuit het Europese hoofdkantoor in Hoofddorp wordt de Europese sales & marketing, distributie en technische ondersteuning gerealiseerd.

Stalen brug printen Het Amsterdamse bedrijf MX3D gaat een stalen brug printen. Het wordt de eerste geprinte brug ter wereld. De staalconstructie komt op een nog onbekende plaats in het hart van Amsterdam. Met de gemeente Amsterdam wordt naar een geschikte locatie gezocht, waar de bouw live gevolgd kan worden. MX3D is gespecialiseerd in het ontwerpen en maken van producten van metaal en plastic met 3D printers. Het bedrijf ontwikkelde een robot die vrij in de ruimte kan bewegen, waardoor grotere bouwwerken te maken zijn. Er werken diverse makers van software en robots aan het initiatief mee. Heijmans maakt het project financieel mede mogelijk en levert bouwkundige en technische kennis.

Sterke start B&U-bouw in eerste kwartaal De bouw is dit jaar goed uit de startblokken gekomen. In maart lag de omzet 14,9 procent boven het niveau van 2014. De totale orderportefeuille in de burgerlijke en utiliteitsbouw nam met twee tiende maand toe tot 7,5 maanden. ABN Amro verwacht dat de bouw in de loop van het jaar verder zal aantrekken. De groei in de aannemerij moet vooral komen uit de woningbouw, aldus de analisten van de bank. De orderboeken van bouwers zijn goed gevuld en op veel plaatsen wordt gewerkt aan personele uitbreiding. In de infra gaat het minder. De orderportefeuille in de grond-, water- en wegenbouw daalde in maart met een tiende maand naar 5,3 maanden. Ruim de helft van de wegenbouwers kampt met stagnatie door een gebrek aan orders. In een vijfde van de infrabedrijven verdwijnen banen.

BETON- & STAALBOUW | 47

Journaal Bouw tweede ring Heracles-stadion begonnen

Slimme materiaalbesparing staalknoop

In maart 2015 begonnen de werkzaamheden voor de bouw van een tweede ring van het voetbalstadion van Heracles Almelo. De eerste serie nieuwe tribune-elementen werd toen geplaatst. De capaciteit van het Polman Stadion wordt opgevoerd van 8.500 naar zo’n 13.000 toeschouwers. Onderdeel van de werkzaamheden is ook de plaatsing van een nieuwe overkapping, zodat de supporters droog zitten bij regenweer. Driekwart van de stadionuitbreiding is klaar voor het nieuwe voetbalseizoen 2015-2016 begint. De laatste fase, de uitbreiding van de ring aan de zijde van het hoofdgebouw, is pas later gepland. Dan moeten ook de skyboxen verkassen naar een hogere verdieping.

Een Arup-ontwerpteam heeft met 3D-printing een enorme gewichtsreductie gerealiseerd van een complexe staalverbinding. Het ingenieursbureau maakte een herontwerp van een traditioneel gefabriceerde staalknoop voor een lichtgewicht draagconstructie. De complexe geometrie van dit soort knooppunten is de ideale showcase van de mogelijkheden van additive manufacturing. Arup werkte na de eerste presentatie van een geprinte staalverbinding verder aan de optimalisatie van het 3D-fabricageproces. De tweede staalverbinding wijkt nog meer af van de traditionele bouwknoop en is lichter van gewicht, terwijl dezelfde belasting kan worden opgenomen. Arup werkte bij de ontwikkeling onder meer samen met productiebedrijf CRDM/3D Systems. Naast de ontwerpoptimalisatie is een serie materiaaltests uitgevoerd voor een certificeringsproces van deze nieuwe ontwerpen productiemethode. Foto: ©Davidfotografie/Arup

Drones voor de bouw Onderzoekers van de Universiteit Twente testen eind 2015 drones met infraroodcamera’s voor toepassing in de bouwsector. Binnen de accuduur van twintig minuten moet een drone met de infraroodcamera isolatiegebreken in de gevel van een gemiddeld kantoor in kaart kunnen brengen. De drones kunnen ook worden ingezet voor het detecteren van defecte zonnepanelen en het monitoren van asfalttemperatuur. Er wordt daartoe een protocol ontwikkeld door de wetenschappers, waarin onder andere vliegroutes en afstanden tot gebouwen worden opgenomen.

Enorme staalconstructie voor Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen Het nieuwe Havenhuis in Antwerpen heeft een bijzondere vormgeving. Bovenop de voormalige brandweerkazerne, die wordt gerestaureerd, is een grote langwerpige staalconstructie gemonteerd. Het architectonisch ontwerp van de vernieuwbouw is van Zaha Hadid Architects. De staalconstructie steunt op pijlers waarvan enkele de overdekte binnenplaats van de oudbouw doorboren. De langwerpige staalconstructie is geprefabriceerd in zes modules van ongeveer 50 bij 20 bij 6 meter in Eeklo, per ponton vervoerd en op locatie ingehesen. Victor Buyck Steel Construction bouwt de staalconstructie in opdracht van aannemer Interbuild. De glazen gevel van de futuristische nieuwbouw is opgebouwd uit driehoekige segmenten die een diamantstructuur volgen over een verstelbare staalconstructie. Het gebouw gaat voor het behalen van het BREEAM certificaat ‘Very Good’. Oplevering van het bouwproject is gepland voor juli 2016.

Snel prefab beton bouwen met stapelsysteem Met het DoorStapelSysteem, een innovatie van VBI, is het mogelijk om casco’s van appartementencomplexen prefab te bouwen zonder randbekisting. Dit versnelt het bouwproces en maakt kwaliteit beter beheersbaar. Het systeem wordt door Stabiel Management toegepast bij de bouw van een woontoren boven De Hoven Passage in Delft. Het DoorStapelSysteem is een optie bij de Appartementenvloer van VBI. Deze optie zorgt ervoor dat de belasting uit de gevel zonder randbalk en randkist direct kan worden opgevangen. Met het DoorStapelSysteem kunnen de bouwers om en om de gevel en vloer stapelen tot op de gewenste hoogte. In het geval van de woontoren boven het winkelcentrum zijn dat dertien woonverdiepingen. In slechts dertien weken wordt de ruwbouw van het prefab casco opgebouwd. Snel bouwen betekent minder overlast voor de omgeving, minder bouwplaatsgebonden kosten voor de aannemer en een eerder renderend bouwproject voor de opdrachtgever.

48 | BETON- & STAALBOUW

Gratis nieuwsbrief van Beton Bewust In juni is het eerste nummer verschenen van Beton Bewust, een nieuwsbrief over duurzaam bouwen met beton en de ontwikkelingen rondom het keurmerk Beton Bewust. Met de lancering van de nieuwsbrief voorziet VOBN in een behoefte en deelt het keurmerk kennis met mensen die duurzaam willen bouwen met beton. De nieuwsbrief behandelt duurzame innovaties, gaat in op de CO2-reductie van de sector en zet de voorlopers van aansprekende projecten in het zonnetje. Betontechnologische onderwerpen en arbeidsveiligheid komen ook aan de orde. De nieuwsbrief zal vier tot zes keer per jaar verschijnen en wordt gratis verspreid. Aanmelden voor de nieuwsbrief kan via de website van VOBN.

24 energiezuinige plug-and-play woningen met prefab betonconstructie VolkerWessels is in mei 2015 begonnen met de bouw van 24 plug-and-play woningen met prefab betonconstructie. De huizen langs de Laan van Indië in Almelo zijn binnen tien dagen woonklaar. Er komt geen metselaar aan te pas. De woningen worden opgeleverd met stoffering, trapbekleding en geschilderde muren. Verder beschikken de huizen over een compleet ingerichte badkamer en keuken. Als de bewoners een beetje energiezuinig leven, bedraagt de energierekening al snel nul euro. Onder meer zonnepanelen en warmtepompen wekken energie op. Onder de conceptnaam MorgenWonen bouwt VolkerWessels deze woningen, die bestaan uit gestandaardiseerde bouwelementen. Elk element wordt vooraf in de fabriek geprefabriceerd. Na

Journaal vervoer naar de locatie worden de elementen gemonteerd. Dit bouwconcept garandeert een hoge kwaliteit, snelle levering en beperkt hinder en bouwafval. De woningen gaan na de zomervakantie in de verhuur. De maandelijkse huurprijs zal ongeveer 900 euro bedragen.

Bouw 75 meter hoge woontoren begonnen Rotterdam Centraal beste gebouw volgens BNA Rotterdam Centraal is geprezen tot Beste Gebouw van het Jaar door een jury van de Bond van Nederlandse Architecten. Team CS maakte het winnende ontwerp. De ontwerpers zijn erin geslaagd om een moderne en iconische overstapmachine te maken, aldus de BNA-jury. Team CS is een samenwerkingsverband tussen Benthem Crouwel, MVSA Meyer en van Schooten Architecten en West 8. De Publieksprijs ging naar het High Tech System Park voor Thales in Hengelo. Een gedateerd fabriekscomplex wordt volgens een masterplan van Leijh Kappelhoff Seckel van den Dobbelsteen, Reitsema & partners en MTD landschapsarchitecten tot groene campus getransformeerd. Ook waren er prijzen te verdelen per deelcategorie, zoals voor het project Kaasmakerij de Tijd in de categorie Identiteit & Icoonwaarde, Brouwhuis in de categorie Particuliere Woonbeleving en Montessorischool Waalsdorp in de categorie Stimulerende Omgevingen.

Zhbc Betonbouw failliet, mogelijk doorstart Eind april is Zhbc Betonbouw B.V. te Pijnacker door de rechtbank in Den Haag failliet verklaard. Als curator is aangesteld mr. J.A.M. Reuser. Zhbc is al sinds 1966 een belangrijke speler in de betonindustrie. Het bedrijf is gespecialiseerd in de verhuur van betonpompen en het verwerken en afwerken van beton. Er werken ruim veertig mensen bij de onderneming uit Zuid-Holland. Er wordt gekeken naar de mogelijkheden van een doorstart.

ID-pas voor de bouw Om schijnconstructies en misstanden in de bouw te voorkomen, komt er een ID-pas voor werknemers op de bouwplaats. Die moet illegale arbeid voorkomen. Door het passensysteem wordt van iedere aanwezige straks geregistreerd wie hij is en door wie hij is ingehuurd. Dat hebben vakbonden en werkgevers afgesproken in een nieuwe bouw-cao. De partijen moeten het akkoord nog voorleggen aan hun achterban. De bouw-cao heeft de laatste jaren sterk aan omvang ingeboet. Op dit moment werken er nog geen 100.000 werknemers onder de cao. De afgelopen zes jaar zijn er ruwweg 70.000 krachten weggevallen.

BAM Bouw en Techniek regio Zuid zijn in mei 2015 begonnen met de bouw van The Student Hotel aan het Stationsplein in Eindhoven. De oplevering van het 75 meter hoge gebouw met betonconstructie staat gepland voor december 2016. In de hoogbouw kunnen studenten voor korte of lange tijd volledig gemeubileerde appartementen huren. Het gebouw krijgt 26 bouwlagen inclusief een kelder voor opslag, techniek en het stallen van fietsen. De begane grond tot en met de tweede verdieping herbergen een receptie, café, fitness, studie-, lounge, auditorium, game- en laundry ruimten. Op de derde tot en met de 23e verdieping komen vierhonderd hotelkamers. Als laatste is er op de 24e verdieping een techniekruimte. Het gebouw is ontworpen door Sarafopoulos Architects in samenwerking met de Architecten Cie. Geelen Beton levert de prefab beton kolommen, wanden, trappen, fietstrappen, trapbordessen, raamdorpels, gevelbanden en keerwanden.

162 meter hoge stalen uitkijktoren voor badplaats Brighton Aan het strand van de Engelse badplaats Brighton wordt een 162 meter hoge uitzichttoren gebouwd. De Brighton i360-toren krijgt een grote capsule, waarin maximaal tweehonderd bezoekers tot een hoogte van 138 meter gaan. Hollandia Infra is de hoofdaannemer voor de bouw van de toren. De Engelse aannemer Mackley Civil Engineering zorgt voor de fundering en de bijbehorende gebouwen. De Franse skiliftproducent Poma levert de capsule en het aandrijfmechanisme. De stalen uitkijktoren wordt opgebouwd uit zeventien torendelen (‘cans’). Deze stalen cilinders zijn bij Hollandia Infra gemaakt en variëren in lengte van zes tot twaalf meter. Ze hebben een diameter van 3,9 meter. De torendelen zijn aan de uiteinden voorzien van een flens, een speciale ring die even groot is als het corresponderende torendeel. De stalen cilinders worden middels die flensen met elk 68 stalen bouten aan elkaar vastgemaakt.

Nieuwe cao bouw Werkgevers en werknemers in de bouw hebben een akkoord bereikt over een nieuwe cao. De partijen onderhandelden ruim anderhalf jaar hierover. De seniorendagen zullen op termijn verdwijnen. In plaats daarvan bouwt iedere werknemer een budget op, dat hij of zij kan gebruiken voor bijvoorbeeld scholing. Ook is er een loonsverhoging van 5,5 procent met een looptijd van 25 maanden afgesproken.

BETON- & STAALBOUW | 49

Journaal Grote staalconstructie bij nieuwe achtbaan Phantasialand

'De komende jaren zijn minimaal 750.000 nieuwe woningen nodig'

De bouw van een nieuwe achtbaan in Phantasialand is gehuld in stilzwijgen. Alle details over het project worden tot het laatste moment geheim gehouden. Hierdoor is het nog altijd gissen wat het Duitse pretpark precies van plan is.

In de periode tot 2040 moeten er in Nederland zeker 750.000 tot 1,4 miljoen woningen bijkomen, om te voorzien in de woningbehoefte. Dat blijkt uit een onlangs gepubliceerde studie van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB).

Ook nu er op de bouwplaats een grote staalconstructie is verrezen, blijft nadere toelichting uit. We kunnen slechts raden waar de steunpilaren en stukken rails die op het terrein zijn neergezet, voor dienen. Phantasialand wil helemaal niets kwijt over de nieuwe rollercoaster. Zelfs niet wanneer er meer informatie bekendgemaakt zal worden. Officieel is nog niet eens bevestigd dat de attractie een achtbaan wordt.

Spectaculair werk aan de Noordzeebrug Ruim 110 vrachtwagens voerden in augustus zo’n 1.800 kubieke meter beton aan dat met enorme precisie is gestort. Het werk was nodig om het gedeelte van het nieuwe (verhoogde) brugdek aan de stadskant van de Noordzeebrug vol te storten met beton. De brug verbindt de Eemshavenweg met onder meer de Bedumerweg en de ringwegen.

Hillebrand beste in staalbouw in Nederland Constructiebedrijf Hillebrand BV in Middelburg is uitgeroepen tot beste bedrijf in de staalbranche. Het Nationale Business Succes Award Instituut ziet in het bedrijf een voorbeeld van oerdegelijk ondernemerschap met oog voor haar omgeving. Volgens de nominatiecommissie heeft het Middelburgse bedrijf zich met een ijzersterke positionering en met onderscheidende diensten ontwikkeld tot een in de markt toonaangevende onderneming. Hillebrand BV biedt totaaloplossingen in complexe staalbouw. Het bedrijf staat vooral bekend om spraakmakende infraprojecten en offshore gerelateerde constructies.

Verkopen stuwen winst Tata Steel India Het Indiase Tata Steel is zijn nieuwe gebroken boekjaar met een verdubbeling van zijn winst begonnen. Dat maakt het moederbedrijf van het voormalige Hoogovens in IJmuiden in augustus bekend. De winst was vrijwel volledig toe te schrijven aan eenmalige inkomsten uit de verkoop van bezittingen, terwijl de omzet verder daalde. In het eerste kwartaal steeg de winst van de staalproducent naar 7,6 miljard roepie (107 miljoen euro), ten opzichte van 3,4 miljard roepie het jaar daarvoor. De totale omzet van Tata daalde met 17 procent naar bijna 300 miljard roepie. Tata verkocht het afgelopen kwartaal verschillende bezittingen en belangen, waaronder zijn belang in twee Europese joint ventures en Tata Projects. Daarmee haalde het bedrijf ruim 9 miljard roepie op. Buiten de eenmalige opbrengsten gaat het niet goed met Tata, getuige de dalende omzet. Het bedrijf geeft aan last te hebben van slechte marktcondities en negatieve wisselkoerseffecten. Vooral de snel groeiende Europese import van staal uit China speelt de producent parten. Volgens Tata wordt er in Europa ruim drie keer meer staal uit China geïmporteerd dan twee jaar geleden. Bron: ANP

50 | BETON- & STAALBOUW

De uitbreiding van het woningbestand zal vooral moeten gebeuren door het bouwen van nieuwe woningen. Het verbouwen van leegstaande kantoren, winkels en verzorgingshuizen levert hooguit 50.000 woningen op. In alle drie scenario’s die het EIB opstelde, zal de koopsector de komende decennia in absolute zin de grootste groei kennen. De behoefte aan sociale huurwoningen neemt af. Dat heeft vooral te maken met de stijging van het opleidings- en welvaartspeil, waardoor de doelgroep van de sociale huursector stagneert. Het marktaandeel van de vrije huursector zal wel toenemen, aldus EIB.

Flats met lichtgewicht balkons in Lisse Onlangs is in Lisse een project gestart waarin lichtgewicht balkons van microbeton worden toegepast. Het project betreft een grootschalig onderhoudsproject aan drie flats van Etro Vastgoedzorg. In totaal gaat het om 258 woningen. Met de ingrijpende veranderingen wil opdrachtgever woningcorporatie Stek de flats zodanig verbeteren dat ze nog minstens veertig jaar kunnen worden verhuurd. Elke woning krijgt een nieuw balkon met een breed zitgedeelte voor de balkondeur en een smaller deel voor het woonkamerraam, een zogenoemd zeembalkon. Deze speciale balkonelementen zijn specifiek ontwikkeld en geproduceerd door Microbeton uit Bergen op Zoom. De zogenaamde lichtgewicht ferrocement elementen zijn gesteld uit cement en één of meerdere lagen relatief fijnmazige wapening. Doordat de elementen licht in gewicht zijn, konden ze een stuk groter worden gemaakt ten opzichte van de oude balkons.

Studenten nemen hun intrek in oudbouw Hollandsche Beton Groep Half augustus hebben 168 internationale studenten hun intrek genomen in het oude pand van de voormalige Hollandsche Beton Groep (HBG) van de TU Delft aan de Prinses Irenelaan in Rijswijk. De studenten mogen drie jaar in het oude pand wonen. De TU Delft ziet steeds meer internationale studenten naar de stad komen om te studeren. Daarom heeft Delft ook nabijgelegen gemeenten gevraagd om mee te denken over tijdelijke huisvesting.

Duurzaam dierenpark in Emmen Dierenpark Wildlands in Emmen bouwt aan een duurzaam dierenpark. Er wordt zoveel mogenlijk gewerkt in lokale kringlopen en met secundaire en biobased bouwmaterialen. In dat plaatje past ook het initiatief om met een zo hoog mogelijk percentage betongranulaat te werken. Bij de realisatie zijn onder andere Noorden Duurzaam, VolkerWessels, Wildlands, Netwerkbetonketen Drenthe en keurmerkhouder Cementbouw betrokken. Het duurzame dierenpark opent in 2016.

Journaal Rotterdam is multifunctioneel gebouw rijker In Rotterdam is onlangs het multifunctionele gebouw Musa Katendrecht opgeleverd. Het door diederendirrix architecten ontworpen complex bestaat uit twee woontorens en een plint met maatschappelijke functies. Musa is het eerste voltooide project binnen de revitalisatie van een verwaarloosd binnenstedelijk gebied in de ‘pols’ van Katendrecht. In het 27.000 vierkante meter grote complex zijn twee scholen voor voortgezet onderwijs voorzien, evenals een grote deelbare sporthal, wijkvoorzieningen, 135 sociale huurappartementen en een parkeergarage. Het complex bestaat uit grote bouwvolumes. Donkere baksteen en beton refereren aan de oude pakhuizen en de oorspronkelijke havenarchitectuur. Dichterbij zijn de verfijnde details, materialen en ritmes zichtbaar, die de gevels de uitstraling van een woongebouw geven. Op de begane grond bieden de grote ramen zicht op de publieke functies, met rondom het gebouw de ingangen van de diverse functies. Fotografie: Arthur Bagen ©

Intern staaltransport 30 procent zuiniger door elektronica De Britse staalproducent Celsa heeft met automatiseringstechnologie van de Zwitserse automatiseringsexpert ABB en zijn Engelse partner APDS de energie-efficiëntie en bedrijfszekerheid van haar interne staaltransport verbeterd. Celsa produceert in het Britse Cardiff grote, lange blokken staal. Via tachtig rollers, aangedreven door elektromotoren, worden de afgewerkte blokken verplaatst door de productiehal. “Hoewel de operatie niet gericht was op energiebesparing, denk ik dat Celsa dertig procent energie bespaart met de nieuwe aansturing”, zegt Doug Pitt van APDS op www.processindustryinformer.com. “Sommige automatiseringssystemen hebben moeite met het aansturen van zoveel motoren. Met de oplossing van ABB hadden we echter aan vier systemen genoeg.” De vier regelkasten, zogeheten AC drives van ABB sturen per stuk twintig motoren aan. Die begeleiden het staal door de fabriek. De regelkasten zetten de wisselstroom, zoals die de fabriek binnenkomt, eerst om in een gelijkstroom. Vervolgens wordt de gelijkstroom opnieuw omgezet in een variabele wisselspanning. Daarmee draaien de motoren precies met de snelheid als op dat moment in het proces gewenst is. APDS heeft de systemen voorzien van een softwarepakket, dat Celsa onder andere inzicht geeft in het energieverbruik van de rollerbanken en de status van de motoren.

Zwaar beton met MagnaDense vervangt bodemverankering De garagevloer van de ondergrondse parkeergarage van het gemeentehuis van Täby (Zweden) ligt onder het grondwaterniveau, waardoor de druk van het grondwater de constructie optilt als deze niet zwaar genoeg is. Normaal gesproken wordt de vloer verankerd in de rotsbodem. Echter in dit geval kozen de constructeur en aannemer voor een innovatieve en niet eerder toegepaste oplossing met zwaar beton. Deze keuze leidde voor hen tot een kortere bouwtijd en lagere kosten. Om aan de vereiste betondichtheid van 3,57 ton/m³ te voldoen, is aan het beton een toeslagmateriaal toegevoegd met een zeer hoge dichtheid. LKAB Minerals levert het product MagnaDense met een dichtheid tot 5,1 ton/m³, dat bij uitstek geschikt is voor het produceren van zwaar beton. Het beton dat uiteindelijk werd gestort had een dichtheid van 3,7 ton/m³. De constructeur van het project had nooit eerder met zwaar beton gewerkt en voorzag dat het zwaar beton weinig plastisch zou zijn en dat het moeilijk werd om de zetmaat te bepalen, waardoor ze veel beton zelf zouden moeten verplaatsen. Tot grote tevredenheid van de constructeur, gedroeg het zwaar beton zich echter als standaard beton.

Pallethaken in zelf-balancerende uitvoeringen of als beugelmodel. Evenaars, uithouders en traversen in verzinkte of gepoedercoate uitvoering. Levering inclusief • certificaat • EG-verklaring • gebruiksaanwijzing Kijk voor meer voorbeelden op www.vanderblij.nl/hijsen

info@vanderblij.nl

+31(0)412 - 64 61 68

BETON- & STAALBOUW | 51

BURGUM | Aquaduct

630 m³ beton gestort in aquaduct bij Burgum In het kader van het project De Centrale As wordt er aan de westelijke zijde van Burgum een aquaduct gebouwd in het Prinses Margrietkanaal. De werkzaamheden hiertoe lopen voorspoedig. Het diepste punt van het aquaduct is inmiddels bereikt en half juli is maar liefst 630 m³ beton gestort ten behoeve van de vloer in het aquaduct. Begin juli is aannemerscombinatie Nije Daam gestart met het aanbrengen van de heipalen voor het middelste punt van de nieuwe brug en de basculekelder; de ruimte waarin het staartstuk met het contragewicht bij het openen van de brug rond de horizontale as kan draaien. De werkzaamheden zijn onderdeel van De Centrale As, een groot infraproject van de provincie Fryslân en verschillende Friese gemeenten. De Centrale As is een dubbelbaans autoweg die Van Dokkum in het noorden tot Nijegea in het zuiden van Friesland wordt aangelegd. Op dit moment rijdt het verkeer nog dwars door de dorpen Damwoude, Veenwouden, Hardegarijp, Burgum en Garyp, wat tot overlast en verkeersonveilige situaties leidt. De nieuwe weg met veel betonnen kunstwerken moet de dorpen ontlasten en zo de leefbaarheid verbeteren en tevens de bereikbaarheid van noordoost Friesland vergroten.

Brug over aquaduct.

Ten westen van Burgum gaat De Centrale As als verdiept aquaduct onder het Prinses Margrietkanaal door. Aan de zuidzijde van het aquaduct komt een moerasoever zodat de natuurlijk oeverlijn blijft bestaan. Het Prinses Margrietkanaal wordt na de bouw van het aquaduct naar het zuiden verlegd. Hierdoor kan de gesloten bak van het aquaduct in droge omstandigheden naast het bestaande kanaal worden gebouwd. Begin maart is de aannemerscombinatie begonnen met de bodemafsluiting van de bouwkuipen. De onderwaterbetonvloer, bestaande uit in totaal ca. 2800 m³ beton, werd half maart in slechts 31 uur gestort. Het beton werd in betonmixers aangevoerd en per uur reden circa tien betonmixers af en aan, een mooie logistieke klus voor BetonMortelNederland. De verwachting is dat de nieuwe vaarweg eind september/begin oktober in gebruik zal worden genomen. ❚ Opbouwelementen op de bodem van het aquaduct.

52 | BETON- & STAALBOUW

SCHIPHOL | Tijdelijke loopbrug

SCHIPHOL HEEFT 200 METER LANGE LOOPBRUG GEKREGEN De uitbreiding van luchthaven Schiphol vordert gestaag. Onlangs is de luchthaven uitgebreid met een immense tijdelijke loopbrug, die in opdracht van Ballast Nedam door Voortman Staalbouw en Voortman Dak en Wand is gerealiseerd. De tijdelijke brug heeft een totale lengte van 200 meter en is geplaatst tussen de E- en F-pier, waar Voortman werkt aan de overlaging van beide pieren. Door het plaatsen van de tijdelijke brug ondervinden passagiers geen hinder van de verbouwingen en zijn beide pieren op een veilige manier toegankelijk.

PREFAB ELEMENTEN De tijdelijke loopbrug is volledig 3D geëngineerd en bestaat uit 12 elementen, waarvan de langste ruim 41 meter lang en 4,5 meter breed is. De elementen zijn op één van de opslaglocaties van Voortman prefab voorgemonteerd. Zusterbedrijf Voortman Dak en Wand heeft de elementen vervolgens rondom voorzien van ca. 3.000 m² brandwerende dak- en gevelpanelen en diverse ramen. De elementen zijn vanaf een opslaglocatie in Rijssen en onder professionele begeleiding van Transport & Lifting Twenthe B.V. door transportbedrijf Pultrum Rijssen B.V. met Convoi Exceptional naar de terminal op Schiphol getransporteerd. Het grootste onderdeel is hierbij via de landingsbaan naar de terminal vervoerd. Op de bouwlocatie zijn de elementen aan elkaar gekoppeld met behulp van verschillende kranen, waaronder een 400 tons kraan van Koninklijke Saan B.V.. ❚ Gescreende reizigers mogen niet in contact komen met reizigers die nog een security-controle moeten ondergaan. Beide groepen reizigers hebben daarom hun eigen, gescheiden, routes op Schiphol. Op plekken waar ze elkaar toch moeten kruisen, bouwt de luchthaven overlagingen, met voor iedere stroom een eigen verdieping. In 2014 kreeg Voortman Staalbouw de opdracht van Ballast Nedam Bouw & Ontwikkeling Speciale Projecten om de overlaging op de E- en F-pier te verzorgen, evenals de uitbouw van de terminal in het gebied tussen deze pieren. Enkele maanden later volgde de opdracht voor de tijdelijke loopbrug, die voorkomt dat één van de pieren volledig afgesloten moet worden vanwege de bouwwerkzaamheden.

BETON- & STAALBOUW | 53

Tekst, foto’s en tekeningen: CRH Structural Concrete Belgium nv.

Nieuw en patiëntgericht ziekenhuis CHIREC te Oudergem (Brussel) Langs de Triomflaan in Oudergem, op de terreinen die eigendom zijn van het Gewest, wordt druk gebouwd aan een nieuw ziekenhuis voor ziekenhuisgroep CHIREC. De opening van dit nieuwe ziekenhuis staat gepland voor 2017. CHIREC (= Centre Hospitalier Inter Régional Edith Cavell) ziekenhuisgroep beheert momenteel 1.092 bedden verspreid over vijf Brusselse sites en een site in Waals-Brabant (Braine-l’Alleud). In totaal telt CHIREC 2.300 medewerkers en 1.100 dokters. Per jaar worden er 41.000 mensen behandeld. In 2006 werd besloten om de activiteiten van de ziekenhuizen Edith Cavell te Ukkel en Park Leopold te Etterbeek onder te brengen op één locatie en dus een gloednieuw ziekenhuis te bouwen op de Delta site in Oudergem. Dit moderne ziekenhuis ligt op een gunstig gelegen locatie en is makkelijk bereikbaar met

54 | BETON- & STAALBOUW

openbaar vervoer (metro, bus en binnenkort tram) of fiets en bevindt zich aan het begin van de E411 autosnelweg. Het ziekenhuis met zeven bouwlagen, zal ongeveer 500 bedden tellen en wordt in het centrale gedeelte van het terrein ingepland, goed voor een oppervlakte van 19.000 m². In eerste instantie zal het ziekenhuis toegankelijk zijn via de Triomflaan, maar op termijn voorziet het Brussels Gewest de bouw van een afrit vanaf de Brusselse Ring.

PATIËNTGERICHT Door de bouw van dit centrum kan de ziekenhuisgroep voldoen aan de hoge verwachtingen inzake kwaliteit van de verzorging, maar ook van de omgeving. Alle ruimtes zijn ontworpen om gemakkelijk toegang tot het gebouw te verschaffen. De toegang voor patiënten gaat hand in hand met de toegang voor het verzorgend personeel. Alle ruimtes zijn met die achterliggende gedachte ontworpen. De acht zorgeenheden nemen de drie bovenste verdiepingen in beslag. Daaronder liggen de 11.000 m² grote consultatieruimtes. De kelderverdieping wordt ingenomen door de technische diensten en ambulances, waardoor er een minimum aan risico genomen wordt bij het vervoer van binnenkomende patiënten. Vanuit de lucht bekeken zal het gebouw met een totale vloeroppervlakte van 103.000 m² een ‘dubbele H’ voorstellen, wat de creatie van meerdere zones tussen de vleugels mogelijk maakt. Naast het ziekenhuis zelf worden er nadien winkels, huisvesting, een hotel en een rusten verzorgingstehuis voorzien. Deze activiteiten zullen de regio een nieuwe dynamiek geven. Een parking van 1.000 plaatsen voorziet het complex van voldoende parkeergelegendheid. ›

BETON- & STAALBOUW | 55

Plaatsen van breedplaten met polystyreen blokken.

56 | BETON- & STAALBOUW

Voor de overkapping van de nabijgelegen spoorweg werden zelfdragende breedplaten voorzien.

ENKELE CIJFERS • 5,1 ha totale oppervlakte terrein • vloeroppervlakte gebouw 103.000 m² • bodemoppervlakte 19.000 m² • 8 verdiepingen • 544 bedden

Bouwinfo PROJECT CHIREC, Auderghem

ARCHITECTUUR Assar architects

ALGEMENE AANNEMER Valens et CFE

SAMENWERKING De werf die onder leiding staat van de algemene aannemers Valens en CFE kon vanaf de prijsaanvraag rekenen op een vlotte samenwerking met Prefaco. Zo werd uitvoerig meegedacht om de beste oplossingen te leveren voor de verschillende uitdagingen waarmee de aannemer werd geconfronteerd. De onderste ondergrondse bouwlaag werd met Echo welfsels afgewerkt (goed voor zo’n 8.000 m²) en 2.500 m² breedplaten van Prefaco. De overige bouwlagen worden opgebouwd met breedplaten uitgerust met een polystyreenlaag. Veelal gebruikt in hospitalen aangezien ze toelaten om nadien nog doorboord te worden, voor bijvoorbeeld de plaatsing van technische leidingen. Bij Prefaco werden voor de productie van deze breedplaten twee speciale banen uitgerust met markeringen om de tracés van de polystyreen aan te duiden; één baan van 2,60 m breed en 53 m lang en een andere baan van 1,30 m breed.

LOGISTIEKE ORGANISATIE De levering van breedplaten loopt nog tot augustus, zo worden – gedurende de laatste zes maanden – dagelijks twee vrachten (wat neerkomt op 250 à 280 m²) geleverd op de werf. De werf is in vier zones opgedeeld (vier kranen) om te voorkomen dat de werf zou stilvallen, zeker gezien de moeilijke ligging ervan (belangrijke files tijdens de spitsuren in de omgeving van Delta). De opening staat gepland voor 2017. ❚

LA S.M. DELTA2017

SPECIALE TECHNIEKEN Ingenium

STABILITEIT AM BEG - GI (studiebureau: GREISCH GREISCH Ingénierie)

PREFACO • breedplaten met polystyreen: 41.000 m² • breedplaten: 6.200 m² • dubbele wanden: 2.000 m² • trappen: 215 st • kolommen: 20 st

ECHO • welfsels: 14.700 m²

BETON- & STAALBOUW | 57

LOOPVLAKSTRUCTUUR VOOR PREFAB - BETON

Groot in kleine Prefab betonpoeren

PYRAMIDE

WIEBER

ZANDSTRAAL

GEWEVEN (MAND)

www.betondingen.nl 1

21-08-15 -10:16 0344 607391

GOLF

Ook kunnen we de Marfix lijm voor houten mallen leveren

Betondingen.nl is een hoogwaardig en groeiende webshop met een groot assortiment sierbeton en prefab betonproducten. 15180324 kersten 1-2 HR.pdf info@betondingen

Zeer dunne mat Licht in gewicht Grote oppervlakte mogelijk Makkelijk en goed verlijmbaar Vele structuren leverbaar Uit voorraad leverbaar

KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP

WWW.LOOPVLAKSTRUCTUUR.NL

Achieving more with bending technology adv_dgrubber_95x130.indd 1

The Opus Dubai Gebogen en 3D-gesneden buisconstructie (Photo credits: Zaha Hadid Architects)

www.bending.com

Wanssum â&#x20AC;˘ Nederland

04-12-14 09:56

LOOPVLAKSTRUCTUUR BIEDT VEEL VOORDELEN Het in 1993 gestarte DG Rubber Holland BV geldt al jaren als een specialist in PVC en rubberproducten. Service, kwaliteit en de wil om te innoveren zorgen ervoor dat het bedrijf een goede naam heeft opgebouwd en die weet te behouden. Naast de genoemde specialisatie is er nog een tak van sport waarin het bedrijf zich onderscheidt: loopvlakstructuren voor mallenbouwers in de prefab betonindustrie. In nauwe samenwerking met Vebo beton, een zeer gerespecteerde partner van DG Rubber, maakt het bedrijf al sinds 1995 de dunne loopvlakstructuurmat. Gelet op de veranderende markt maakt DG Rubber thans ook structuurmatten voor de prefab betonfabrieken en mallenbouwers, waarbij de aanwezige kennis en kunde, maar zeker ook de goede contacten in deze branche het vertrouwen gaf om deze stap te zetten. Gevraagd naar de mogelijkheden en voordelen van deze matten – die ook dienen als antislip voor de prefab betonindustrie, kan directeur Jaap de Graaf duidelijk zijn. “In tegenstelling tot de dikke matten van vroeger, zijn deze matten een stuk dunner en daarmee lichter en een stuk makkelijker om mee te werken. Daarnaast kunnen we grote oppervlakten in één keer bedekken, leveren we uit voorraad en zijn verschillende structuren mogelijk. Een ander voordeel is dat we sinds 2014 zelf producent zijn geworden van Rubber TPEprofielen en stootranden. Op maat gemaakt en perfect sluitend, waardoor je bij de bevestiging en afwerking van de matten veel minder kit nodig hebt.” Voor meer informatie, kijk op www.loopvlakstructuur.nl of bezoek de stand van DG Rubber op de Betondag in De Doelen Rotterdam op 19 november 2015. ❚

BETON- & STAALBOUW | 59

prefabbeton & cellenbeton producten

Postbus 712, 2920 CAÂ Krimpen aan den IJssel T 0180 - 514946 info@concrete-international.nl www.concrete-international.nl

prefabbeton & cellenbeton producten

Tekst: Sander Lemmens Beeld: Betondingen.nl

KLEIN TEAM, GROOT ASSORTIMENT EN BEREIK Bedrijfsnamen. Ze zijn er in verschillende vormen en maten. Afkortingen, verwijzingen naar de familie- of plaatsnaam of samenvoegingen van woorden; al dan niet bedacht door een reclamebureau. Maar het kan ook anders dacht Dirk Jan Hoogenboom zo’n vijf jaar geleden. Samen met zijn compagnon Margreet Hoogenboom startte hij een webshop met een groot assortiment sierbeton en prefab betonproducten. Betondingen.nl was geboren. Helder, duidelijk en zonder poespas. “Dat past goed bij de manier waarop wij zakendoen.” Een blik in de webshop leert dat het relatief jonge bedrijf een groot assortiment aanbiedt aan zijn klanten. De aangeboden prefab artikelen bestaan onder andere uit betonpoeren, betonelementen, trottoirbanden, maar ook diverse meubels en sierbeton. “Ons grote standaardassortiment is een grote kracht van ons bedrijf. Mede hierdoor kunnen wij veel sneller leveren dan andere bedrij-

ven. Hoe snel wij leveren? Wij hanteren tussen de twee à vier werkdagen”, aldus de enthousiaste Dirk Jan Hoogenboom. Hij vervolgt: “De grootte van de bestelling maakt overigens niet uit. Ook de particuliere klant is van harte welkom. Net als de Belgische klanten, die ons, gezien de toenemende vraag naar producten van onze Zuiderburen, nu al veelvuldig weten te vinden.” ›

Het grote standaardassortiment is een grote kracht van het bedrijf.

De aangeboden prefab artikelen bestaan onder andere uit betonpoeren, betonelementen, trottoirbanden, maar ook diverse meubels zoals deze bankjes en krukjes.

BETON- & STAALBOUW | 61

KORTE LIJNEN Het welkom heten van klanten gebeurt niet in een fysieke winkel, maar op de homepage van de webshop. “Wij hebben inderdaad geen showroom of winkel en ook geen afhaalmogelijkheden. Hebben klanten of geïnteresseerden een vraag, dan kunnen ze uiteraard wel contact opnemen via mail of telefoon. Mijn compagnon of ik zullen ze dan te woord staan. We beschikken over een klein team. Het grote voordeel hiervan is dat wij precies weten wat er speelt en dat we snel snel kunnen schakelen en uiteindelijk handelen.Liever op deze manier, dan de klant eerst door een keuzemenu of langs drie afdelingen te laten gaan. Onze ervaring leert dat de klant deze korte lijnen als prettig

ervaart”, aldus Hoogenboom, die nog aanstipt dat het bedrijf beschikt over het voor webwinkels belangrijke keurmerk Thuiswinkel Waarborg. Veel bestelde producten bij het bedrijf zijn L-elementen en de zogenaamde betonpoeren. Hoogenboom: “L-elementen zijn betonnen sierblokken die worden gegoten in een L-vorm. Het L-element bestaat uit een lange zijde (de stok van de L) en een korte zijde. Dankzij deze vorm kunnen verschillende stevige ophogingen gemaakt worden. De korte zijde kan namelijk ingemetseld worden of onder een rand terrastegels worden gelegd, waardoor de lange zijde een laag muurtje kan vormen. Ideaal als basis voor een plantenbak, maar ook voor een vijver of opgehoogd terras.”

De prefab betonnen poeren zijn verkrijgbaar in verschillende maten en uitvoeringen.

62 | BETON- & STAALBOUW

POERENBOER Maar gezien de geuzennaam Poerenboer zijn de betonpoeren het meest populaire artikel. “Onze prefab betonnen poeren zijn verkrijgbaar in verschillende maten en uitvoeringen. De prefab betonpoeren worden veel gebruikt bij de bouw van schuren, veranda’s, terrasoverkappingen, carports maar ook voor speeltoestellen, buitenmeubilair of hekwerken. Een betonpoer is in de bouw een ondersteunende fundering en is bedoeld om de krachten uit een bouwwerk over te dragen op de ondergrond. Tevens dienen deze betonpoeren als opwaai- of stormanker. En eerlijk gezegd zijn we stiekem best trots dat we Poerenboer genoemd worden”, sluit hij met een knipoog af. ❚

Tekst: Jean van Pol Beelden: Ineke Key Fotografie

PREFAB VIADUCTEN BEPALEN BEELD N261 De N261 tussen Waalwijk en Tilburg, ook wel de Efteling-weg genoemd, kon de hoeveelheid verkeer niet meer goed aan, met alle verkeersongemakken van dien. Daarom besloot de provincie Noord-Brabant de weg grondig om te bouwen. Ongelijkvloerse kruisingen moeten de verkeersveiligheid vergroten en de doorstroming verbeteren. Beeldbepalend op het circa 11 kilometer lange traject zijn vooral de vele viaducten. Spanbeton leverde hiervoor alle voorgespannen liggers waarmee de overspanningen van de viaducten zijn opgebouwd. Spanbeton in Koudekerk Aan Den Rijn is gespecialiseerd in de engineering, productie en montage van voorgespannen liggers voor prefab viaducten. Voor de N261 leverde het bedrijf in opdracht van bouwer BAM voorgespannen liggers voor in totaal dertien verschillende viaducten. “Naast de bouw van nieuwe viaducten is ook een aantal bestaande viaducten verbreed”, zegt Frank de Gilde, verkoopleider bij Spanbeton. “Het bijzondere van dit project is de grote diversiteit aan typen liggers die wij hebben geleverd, uiteenlopend van ZIP (railliggers), SJP/SJP Flex (volstortliggers) tot PIQ en SKK (beide kokerbalkconstructies). Voor één van de grotere viaducten van dit project hebben wij bijvoorbeeld een PIQ-liggersysteem geleverd; bij uitstek geschikt voor grotere brugdekken met een beperkte constructiehoogte.”

ging. Daarna is het oude viaduct verder gesloopt en is op die plaats het tweede deel van het nieuwe, bredere viaduct gebouwd. Tot slot zijn beide viaducten aan elkaar bevestigd zodat er nu een breed viaduct ligt met twee veel grotere overspanningen. Al met al was de gefaseerde uitvoering van dit viaduct een behoorlijke logistieke operatie, maar dat is inherent aan dergelijke infrastructurele werkzaamheden.”

NATUURBRUG

GEFASEERDE UITVOERING

De ombouw van de N261, die in het voorjaar van 2014 van start ging en in augustus dit jaar wordt opgeleverd, moet niet alleen leiden tot meer veiligheid voor gebruikers, maar ook voor een beter leefmilieu. Een mooi voorbeeld daarvan is de natuurbrug ter hoogte van de Loonse en Drunense Duinen die moet gaan dienen als oversteekplaats voor wilde dieren zoals reeën, dassen en wezels.

“Dat viaduct is gebouwd over de A59”, vervolgt De Gilde. “Aangezien de A59 werd verbreed, moest ook het bestaande korte viaduct over deze snelweg worden vervangen. Dit betekende dat er zogeheten nieuwe landhoofden moesten worden aangebracht. Maar je kunt natuurlijk niet zomaar een viaduct gedurende meerdere maanden afsluiten voor het verkeer. Daarom is er in dit geval voor gekozen om pal naast het bestaande viaduct het eerste deel van het nieuwe viaduct te bouwen waar al het verkeer tijdelijk overheen

“Ook voor deze natuurbrug, met twee verticale landhoofden en twee pijlers, hebben wij de overspanningen ontworpen”, zegt De Gilde. “De overspanningen zijn opgebouwd uit een aantal achter en naast elkaar geplaatste ZIPliggers. Vervolgens brengt de bouwer achtereenvolgens een houten bekisting, druklaag en afwerklaag op de overspanningen aan, zodat een compleet brugdek ontstaat.” ›

BETON- & STAALBOUW | 63

JOGGERSEIS Spanbeton staat erom bekend dat het al in een vroegtijdige ontwerpfase meedenkt met alle bij een project betrokken bouwpartners. Met name bij de N261 was dat intensief onderling onderleg geen overbodige luxe. De Gilde: “Een van de fietsviaducten moest bijvoorbeeld voldoen aan de zogeheten 'joggerseis' uit de Eurocode, een Europese richtlijn voor ontwerp en berekening van betonconstructies. Deze comforteis komt erop neer dat het fietsviaduct constructief bestand moet zijn tegen trillingen die joggers veroorzaken. Maar de technische interpretatie van de betreffende eisen uit de Eurocode leidt nogal eens tot discussie met opdrachtgevers. Uiteindelijk hebben we dat in onderling goed overleg opgelost door aan de liggers van dit fietsviaduct niet-constructieve gewichten toe te voegen, zodanig dat wordt voldaan aan de joggerseis.”

RANDCONSTRUCTIE IN V-VORM De viaducten van de N261 moesten niet alleen technisch maar ook esthetisch aan hoge eisen voldoen. Dat laatste heeft de Provincie Noord-Brabant vastgelegd in het beeldkwaliteitsplan. “Daarin staat onder meer dat bij alle viaducten over de A59 en over de N261 een randconstructie met een V-vorm moet worden toegepast die het kunstwerk visueel ranker maakt,” zegt De Gilde. “Om die V-constructie deugdelijk aan het viaduct te bevestigen, waren speciale ingestorte voorzieningen in onze liggers nodig waar de bouwer zijn randelementen tegenaan kan bevestigen. Bij alle viaducten met de V-vorm hebben we er daarom voor gekozen om ankerrails in de liggers te storten waaraan de bouwer, middels een vleugelkopbout, de randconstructie kan bevestigen. Dergelijke detailleringen vergen goed overleg met de bouwer. Door daar al in een vroegtijdig stadium samen over na te denken, realiseren wij de technisch én economisch beste prefab oplossing.” ❚ Bron: Arc2 architecten, Almere. Dit architectenbureau tekende voor het volledige ontwerp van de N261, inclusief alle kunstwerken.

BETON- & STAALBOUW | 65

BEDRIJFSPRESENTATIE | Balvert Betonstaal

FAMILIEBEDRIJF UIT NIEUWKOOP VIERT 50-JARIG JUBILEUM Balvert Betonstaal viert dit jaar haar 50-jarig jubileum. De volledig geautomatiseerde wapeningscentrale heeft de afgelopen decennia een bijdrage geleverd aan de meest uiteenlopende projecten. Jac, Leo, Conny en Marry-Louise Balvert, de vier eigenaren van Balvert Betonstaal BV, gunnen ons een kijkje in de keuken van het familiebedrijf uit Nieuwkoop.

66 | BETON- & STAALBOUW

BEDRIJFSPRESENTATIE | Balvert Betonstaal

Hyatt Regency Spinoza hotel in opdracht van Aannemer Hurks.

Balvert vertelt: “In 1965 startte onze vader Jan Balvert met het verwerken van wapening op de bouwplaats voor de hoofdaannemer. Begin jaren ‘80 werd de stap gewaagd om vanuit een nieuw gebouwde wapeningscentrale zelf de wapening in te kopen, te leveren en te verwerken. Niet alleen meer door middel van vlechten op de bouwplaats, maar ook door middel van prefab vanuit de centrale.”

Midden/eind jaren ‘80 kwamen de kinderen in de zaak werken. Ook zij hebben de liefde voor het mooie, specialistische vak meegekregen. De kleine centrale groeide gestaag door naar een geautomatiseerde centrale verdeeld over meerdere locaties. Omdat Balvert op haar oude locatie qua ruimte niet verder kon groeien, is eind jaren ‘90 het bouwplan ontstaan van een moderne wapeningcentrale met ‘alles onder één dak’. ›

BETON- & STAALBOUW | 67

BEDRIJFSPRESENTATIE | Balvert Betonstaal

Hyatt Regency Spinoza hotel in opdracht van Aannemer Hurks.

Twee kilometer Beton Barrier met geluidscherm ten behoeve van de Noord-Zuidlijn in opdracht van Holland Scherm (onderdeel van Volker Wessels).

Inmiddels is Balvert alweer vijftien jaar gevestigd aan de huidige locatie aan de Energieweg 36 te Nieuwkoop. “Hier kon de gevraagde hoeveelheid werk groeien.” Eind 2003 droeg vader Jan officieel het stokje over aan de huidige generatie. “Een ieder heeft zijn eigen capaciteiten, werkzaamheden en verantwoordelijkheden. Met elkaar hebben we de dagelijkse leiding over het bedrijf.” Trots is Balvert dat er inmiddels ook een derde generatie familieleden werkt en zich verder ontwikkelt. Wie weet voor de toekomst….

68 | BETON- & STAALBOUW

EXPERTISE “We zijn door de jaren heen steeds meer gegroeid en hebben een brede expertise in zowel woningbouw-, utiliteitsbouw- als infra- en industriële projecten”, vertelt Balvert. “We zijn sterk in het maken van hele kleine tot zeer omvangrijke projecten.” Dagelijks zijn er circa 130 gespecialiseerde medewerkers werkzaam in de centrale en op verschillende bouwlocaties. Balvert Betonstaal levert en verwerkt vanuit de centrale wapeningsstaal in verschillende vormen, zowel los geknipt als gebogen prefab elementen en

BEDRIJFSPRESENTATIE | Balvert Betonstaal

bouwstaalnetten. “We maken in feite alles wat gevraagd wordt. Heden ten dage verwerkt Balvert circa 620 ton staal per week. We zijn gesprekspartner voor menig aannemer en denken mee met het proces om voortdurend een zo hoog mogelijke kwaliteit te garanderen en tegelijk zo economisch mogelijk te produceren. Dat resulteert in een win-winsituatie voor alle partijen. We zijn een complete partner in wapeningsstaal; we engineeren, produceren, transporteren en verwerken onze producten op locatie. Groot voordeel is dat we korte lijnen hanteren. Een wijziging in het plan kan snel worden aangepast en hoeft geen weken te duren.”

RECENTE PROJECTEN Gezien de lange staat van dienst, heeft Balvert Betonstaal een bijdrage geleverd aan de meest uiteenlopende projecten. In opdracht van aannemer Hurks wordt op de plek van het voormalige en inmiddels afgebroken Emma Kinderziekenhuis, aan de Sarphatistraat in de binnenstad van Amsterdam een internationaal 5-sterren hotel met 211 kamers gebouwd: het Hyatt Regency Spinoza, van circa 550 ton. Een bijzonder en uitdagend project, vertelt Balvert. Zowel qua bouwruimte als qua bouwplanning. “Er wordt gebouwd op de spreekwoordelijke postzegel en de planning is zeer kort. Alles wordt justin-time geleverd, onder andere vanwege ruimtegebrek. Dit vergt goed overleg met de juiste medewerkers.”

NOORD-ZUIDLIJN Een tweede opdracht betreft de Noord-Zuidlijn te Amsterdam. “In opdracht van Holland Scherm (onderdeel van Volker Wessels) leveren wij ca. twee kilometer Beton Barrier voor geluidschermen ten behoeve van de Noord-Zuidlijn”, vertelt Balvert. “Ook dit project kent de nodige uitdagingen. Om direct in prefab de goede ronding in de balkwapening te krijgen, is bijvoorbeeld geen sinecure. Het geluidscherm loopt niet helemaal recht en de balken zijn in de goede ronding gemaakt, om de contouren te kunnen volgen.” Geluidscherm ten behoeve van de Noord-Zuidlijn.

Balvert Betonstaal is een KOMO-gecertificeerde wapeningscentrale en hecht veel waarde aan kwaliteitsborging. “We werken uitsluitend met gemotiveerde mensen die steevast een gedegen opleidingstraject (zowel intern als extern) doorlopen om hun vakkennis op peil te brengen en houden. We zijn ISOen VCA-gecertificeerd en zijn een erkend leerbedrijf, met eigen leermeesters en een gedegen vakopleiding. We bieden jongeren doorgroeimogelijkheden binnen ons eigen bedrijf. Zo proberen we de kwaliteit ook voor de toekomst te waarborgen. Tevens hebben wij het maatschappelijk verantwoord ondernemen hoog in het vaandel staan. We zijn voortdurend bezig met het bekijken en reduceren van de CO2-emissie, onder meer door het streven naar een goede logistieke planning, door te investeren in energiezuinige bedrijfsmiddelen en door meer en meer te digitaliseren.” Voor meer informatie, www.balvert.nl

❚

Balvert is een gecertificeerde wapeningscentrale.

BETON- & STAALBOUW | 69

AMSTERDAM | Het Nieuw Universiteitsgebouw VU

DUURZAAM BETON VOOR NIEUWBOUW VU Het Nieuw Universiteitsgebouw, de nieuwbouw van de Vrije Universiteit in Amsterdam, krijgt een vloer van innovatief beton. Het onderwaterbetonmengsel van betonproducent Mebin bestaat voor 30 procent uit gerecycled granulaat. Een primeur in Nederland.

‘Ontmoeting’ is het sleutelbegrip in de campusontwikkeling. Het Nieuw Universiteitsgebouw, dat in 2017 wordt opgeleverd, krijgt hiertoe flexibele ruimtes waarin onderwijs, onderzoek en het programma van cultuurcentrum De Griffioen elkaar afwisselen. Dagelijks zullen ongeveer 5.600 mensen gebruik gaan maken van het gebouw, dat centraal verrijst aan de De Boelelaan en het campusplein, tussen het Opleidingsinstituut Zorg en Welzijn (OZW), het Transitorium en het Energiecentrum.

BREAAM ‘EXCELLENT’ CRITERIA Het universiteitsgebouw beslaat een drielaagse ondergrondse parkeergarage van 24.000 vierkante meter en een bovengronds deel van 31.000 vierkante meter over dertien lagen. Als eerste onderdeel van het project wordt de ondergrondse parkeergarage gebouwd, die eind 2015 gereed moet zijn. Dan kan de eerste steen voor de nieuwbouw worden gelegd. De BREEAM ‘Excellent’ certificeringscriteria zijn uitgangspunt bij de bouw. Hier wordt onder andere aan voldaan met het onderwaterbeton van Mebin, dat in opdracht van Bouwcombinatie Campusplein (Boele & van Eesteren en Visser & Smit Bouw) en in samenwerking met ABT is ontwikkeld. Eind juli werd in slechts 72 uur tijd ruim 6.800 m³ van het beton geleverd.

70 | BETON- & STAALBOUW

BIJZONDERE EISEN Voor het onderwaterbeton verwerkte Mebin betonpuin uit sloopafval tot granulaat en verwerkte dit vervolgens tot nieuw beton. Peter van den Brink, Commercieel manager, meldt op de site van Mebin dat er sprake is van uniek materiaalgebruik. “Onderwaterbeton met 30 procent granulaat is nog niet eerder gemaakt. De toepassing stelt dan ook bijzondere eisen aan het materiaal. Het granulaat moest gegarandeerd schoon zijn.” Verschillende betonsamenstellingen werden doorberekend, maar de gekozen samenstelling bleek het best te verwerken. “Geen extra water of cement was nodig. Met het bijmengen van 30 procent granulaat als grindvervanger (ruim 2.100 ton betonpuin) is ruim 25.000 kilo minder CO2 in de lucht gekomen.” In elke kubieke meter beton zit ruim 270 kilo betongranulaat. ❚

Nieuwe Rijksbouwmeester

Tekst: Rijksvastgoedbedrijf

Beeld: Joost Bataille

Floris Alkemade nieuwe Rijksbouwmeester Ir. F.L.H. (Floris) Alkemade wordt met ingang van 1 september 2015 Rijksbouwmeester. De ministerraad heeft op voordracht van minister Blok voor Wonen en Rijksdienst ingestemd met de benoeming. Alkemade volgt Frits van Dongen op, die in november 2014 terugtrad als Rijksbouwmeester. Alkemade blijft verbonden aan zijn bedrijf FAA (Floris Alkemade Architect) en vervult de functie van Rijksbouwmeester parttime. Floris Alkemade (Sint-Oedenrode, 1961) studeerde in 1989 met eervolle vermelding af in de Bouwkunde, aan de Technische Universiteit Delft. Na zijn afstuderen werkte hij bij O.M.A. (Office for Metropolitan Architecture), een internationaal opererend architectenbureau met vestigingen wereldwijd. In 2001 werd hij hier partner. Alkemade richtte in 2008 zijn eigen bureau FAA op met een standplaats in Sint-Oedenrode en vestigingen in Brussel en Parijs. Hij combineert zijn werk als architect en stedenbouwkundige met het geven van onderwijs en lezingen en hij maakt deel uit van diverse vakjury’s. De architectuur en stedenbouw van Alkemade is stevig verankerd in de landschappelijke en stedelijke structuur. Hij werkt daarbij zowel op nationaal als internationaal niveau aan complexe projecten. Hij valt daarbij op door aandacht voor infrastructuur en logistiek, zoals blijkt uit de gebiedsontwikkeling en inpassing van het TGV station in het centrum van het Franse Lille, studies voor de A12 en andere Nederlandse snelwegen. Ook thema’s als herbestemming en stedelijke ontwikkeling zijn een belangrijk onderdeel van zijn werk. Zo heeft hij gewerkt aan het nieuwe stadshart van Almere, de herontwikkeling van Zollverein in het Duitse Essen en momenteel is hij als ‘architect coördinateur’ werkzaam aan de herontwikkeling van het enorme entrepotgebouw Macdonald in Parijs. Met de benoeming van Floris Alkemade beëindigt Koen van Velsen zijn werkzaamheden als Rijksadviseur Architectuur. ❚

BETON- & STAALBOUW | 71

WWW. .NL DE MEEST COMPLETE WEBSITE OVER BETON EN STAAL IN DE BOUW Laat u dagelijks informeren over het laatste vaknieuws op Beton & Staalbouw; Het nieuwe platform over alle aspecten van beton en staal in de bouw

Beton & Staalbouw heeft naast dit veelzijdige vaktijdschrift een nieuwe en up-to-date website; BETONENSTAALBOUW.NL. Een platform volgens de allerlaatste technologieĂŤn, voor de professional die 365 dagen per jaar op de hoogte wil blijven van actuele projecten en ontwikkelingen in de betonen staalbouw.

Homepage Top Banner: 175 x 110 pix, 72 dpi

- 12 x per jaar recht op een persbericht op de nieuwspagina (zelf aan te leveren) - Bedrijfspresentatie in bedrijvenindex - Automatische koppelingen naar eerder gepubliceerde artikelen - Looptijd 12 maanden

Het platform biedt het meest actuele projecten productnieuws. Wanneer professionals bij bouwbedrijven, bedrijven uit de infraketen, grondwerk, riolering, wegenbouw, ingenieursbureaus gemeenten, provincies en andere overheden en toeleveranciers, partners zoeken en zich oriĂŤnteren, dan beginnen ze veelal bij Betonenstaalbouw.nl voor referentieprojecten, producten en oplossingen. Aanbieders die op de website vermeld staan, genereren hiermee waardevolle leads. Betonenstaalbouw.nl is de kern, de plek waar alles samenkomt. Iedere serieuze ondernemer en marketeer zet tegenwoordig internet in om zijn doelgroepen optimaal te bereiken. Wij adviseren en helpen u graag op weg, om het platform dat Betonenstaalbouw.nl u biedt op de meest effectieve wijze in te zetten.

Neem voor meer informatie contact op met Mark de Lau: tel. +31 (0)495 450095.

aalbouw Beton & St dit veelt s a a n t f e he chrif t s d ij t k a v e zijdig en een nieuwe site!! b e w e t a -d up-to

Wat krijgt u terug voor een goede online positionering? U verhoogt de vindbaarheid op Google voor uw website U stuurt mensen direct door naar uw website Homepage Sidebar Banner: 300 x 250 pix, 72 dpi

U vergroot uw naamsbekendheid U wordt verbonden met uw directe doelgroep

Homepage Leaderbord Banner: 728 x 90 pix, 72 dpi

12 x per jaar recht op een persbericht op de nieuwspagina (zelf aan te leveren) Bedrijfspresentatie in bedrijvenindex Automatische koppelingen naar eerder gepubliceerde artikelen Animerend Maximaal 3 deelnemers Looptijd 12 maanden

Construeren in een

BIM wordt kinderspel

MatrixFrame beschikt over slimme tools om 1D, 2D of 3D constructieve BIM modellen te dimensioneren volgens de Eurocode. Het ontwerpen van beton-, staal- en houtconstructies binnen een BIM wordt kinderspel.

www.matrix-software.nl/bim De snelst groeiende aanbieder van constructieve rekensoftware voor beton, staal en hout â&#x20AC;˘ www.matrix-software.nl

BETROUWBAAR BOUWEN

Postbus 84, 2420 AB Nieuwkoop Energieweg 36, 2421 LM Nieuwkoop T 0172 573635 E info@balvert.nl

WWW.BALVERT.NL

EEN STERKE PARTNER IN DE BOUW

WWW.BETONENSTAALBOUW.NL Het meest complete overzicht van leveranciers online Staat u nog niet op www.betonenstaalbouw.nl? Neem dan contact op met Mark de Lau of Rob Smeets: T +31 (0)495 450095 E m.delau@louwersuitgevers.nl E r.smeets@louwersuitgevers.nl

‘Wie doet wat’ zijn servicepagina’s met een overzicht van de meest gerenommeerde bedrijven per rubriek. U kunt deelnemen met een naamsvermelding. Indien gewenst kunt u uw bedrijfslogo toevoegen.

BETON&STAALBOUW

Hier vindt u gerenommeerde toeleveranciers van betonen staal branche Vanaf € 495,- per jaar weet uw doelgroep wat u doet! Bel of mail Mark de Lau of Rob Smeets voor alle informatie over een vermelding in Beton- & Staalbouw: T +31 (0)495 450095 - E m.delau@louwersuitgevers.nl - E r.smeets@louwersuitgevers.nl

Wie doet wat ADVIESBUREAU

BOUWONDERNEMING .

COMPANERO Postbus 43030

ROYAL HASKONING DHV Barbarossastraat 35 6522 DK NIJMEGEN T +31 (0)24 3284190 F +31 (0)24 3239346 E info@rhdhv.nl W www.royalhaskoningdhv.com

PERI NEDERLAND BV Bekistingen, steigers en Engineering

3540 AA UTRECHT T +31 (0)30 2333119 M +31 (0)6 24700996 E info@companero.nl W www.companero.nl

Construx BVBA Slingerweg 1 B-3600 GENK T +32 (0)89 328855

N.V. PERI S.A.

T +31 (0)78 6255100

Lindtsedijk 22 3336 LE ZWIJNDRECHT Postbus 55 3330 AB ZWIJNDRECHT F +31 (0)78 6194232 E info.nl@cordeel.eu W www.cordeel.eu

BETONSTAAL

F +32 (0)89 328866 Mendelssohnplein 16a 1921 XA AKERSLOOT T +31 (0)251 317148 E info@akerveld.nl W www.akerveld.nl

CORDEEL NEDERLAND BV

Industriepark Nijverheidsstraat 6 B-1840 LONDERZEEL T +32 (0)52 319931 F +32 (0)52 300830 E info@peri.be W www.peri.be

ADVIES CONSTRUCTIEBUREAU

AKERVELD ENGINEERING

Postbus 304 5480 AH SCHIJNDEL T +31 (0)73 5479100 F +31 (0)73 5493651 E info@peri.nl W www.peri.nl

E info@construx.be W www.construx.be

AUGUSTINUS BV Bonegraafseweg 4b 4051 CH Ochten T +31 (0)344 647080 F +31 (0)344 647085 E info@augustinusbv.nl W www.augustinusbv.nl

DG RUBBER HOLLAND BV Melkrijder 14

HERCUTON BV Postbus 67 5250 AB VLIJMEN T +31 (0)73 5112660 F +31 (0)73 5116397 E info@hercuton.jajo.com W www.hercuton.nl

3861 SG NIJKERK

ADVIESBUREAU BONGERS-JANSEN Hoofdstraat 61 7011 AC GAANDEREN T +31 (0)315 325847 F +31 (0)315 326315 E adviesbureau@bongers-jansen.nl W www.bongers-jansen.nl

T +31 (0)33 2457886 E info@dgrubberholland.nl W www.loopvlakstructuur.nl

BALVERT BETONSTAAL BV Postbus 84 2420 AB NIEUWKOOP T +31 (0)172 573635 F +31 (0)172 574950 E info@balvert.nl W www.balvert.nl

HENDRIKS STALEN BEKISTINGTECHNIEK INGENIEURSBUREAU VROBA

Inductorstraat 41

Kerkweg 6 4235 VV TIENHOVEN ZH T +31 (0)183 601 451 F +31 (0)183 601 635 E info@vroba.nl W www.vroba.nl

3903 KA VEENENDAAL

BEKISTING

BETONSTRUCTUUR

Interbuild NV Heistraat 129 B-2610 WILRIJK T +32 (0)3 8206464 F +32 (0)3 8304750 E interbuild@interbuild.be W www.interbuild.be

Postbus 708 3900 AS VEENENDAAL T +31 (0)318 566466 F +31 (0)318 566477 E info@hendriks-groep.nl W www.hendriks-groep.nl 速

COMPANERO

NV STADSBADER SA

Postbus 43030 3540 AA UTRECHT T +31 (0)30 2333119 M +31 (0)6 24 700996 E info@companero.nl W www.companero.nl

Kanaalstraat 1, 8530 HARELBEKE T +32 (0)56 260666 F +32 (0)56 201398 E info@stadsbader.com W www.stadsbader.com

BOOR-BEVESTIGINGSTECHNIEK

DE BETONBEKISTING

COMETAL NV Industrieweg Noord 1129 B-3660, OPGLABBEEK T +32 (0)89 819900 F +32 (0)89 819933 E info@cometal.be W www.cometal.be

76 | BETON- & STAALBOUW

NOE BETONVORMGEVING BV Vlietskade 1009 4241 WD ARKEL T +31 (0)183 569899 F +31 (0)183 563317 E info@noe.nl W www.noe.nl

B+BTEC Munterij 8 4762 AH ZEVENBERGEN Postbus 17 4760 AA ZEVENBERGEN T +31 (0)168 331240 F +31 (0)168 331250 E info@bbtec.nl W www.bbtec.nl

WILLY NAESSENS GROUP Kouter 3, B-9790 WORTEGEM-PETEGEM T +32 (0)56 694111 F +32 (0)56 669466 E info@willynaessens.be W www.willynaessens.be

Wie doet wat PREFAB BETON

FUNDERINGEN

P. VAN 'T WOUT FUNDERINGSTECHNIEKEN BV

BOUWBEDRIJF WESSELS ZEIST

Exportweg 50 2742 RC WADDINXVEEN Postbus 431 2740 AK WADDINXVEEN T +31 (0)182 617767 F +31 (0)182 611376 E info@pvantwout.nl W www.heiwerken-pvantwout.nl

Karpervijver 27 3703 CJ ZEIST Postbus 541 3700 AM ZEIST T +31 (0)30 6918020 F +31 (0)30 6918050 E wessels_zeist@volkerwessels.com W www.wessels-zeist.nl

ON BESTC

BESTCON BV Kanaaldijk 19 5683 CR BEST Postbus 189 5680 AD BEST T +31 (0)499 366366 F +31 (0)499 366399 E info@bestcon.nl W www.bestcon.nl

RUWBOUW CONCEPT BV Inductorstraat 41 3903 KA VEENENDAAL Postbus 41 3900 AS VEENENDAAL T +31 (0)318 566300 F +31 (0)318 566325 E info@ruwbouwconcept.nl W www.ruwbouwconcept.nl

SOFTWARE

FUNDERINGSTECHNIEK

BUIGWERK

BuildSoft

CONCRETE INTERNATIONAL . .

KERSTEN EUROPE BV Piet van Elsstraat 7 5860 AA WANSSUM T +31 (0)478 537111 F +31 (0)478 537110 E nl@kersteneurope.com W www.kersteneurope.com

FRANKI GRONDTECHNIEKEN BV Gebouw Vaandrecht Trondheim 8 2993 LE BARENDRECHT T +31 (0)180 641998 F +31 (0)180 641999 E info@franki-grondtechnieken.nl W www.franki-grondtechnieken.nl

VROOM FUNDERINGSTECHNIEKEN BV .

VAN RIJSOORT BUIGWERK Parallelweg 28 3286 LR KLAASWAAL T +31 (0)186 572822 F +31 (0)186 572301 E sales@rijsoort.nl W www.rijsoort.nl

Sluisweg 1 1474 HL OOSTHUIZEN Postbus 7 1474 ZG OOSTHUIZEN T +31 (0)299 409500 E info@vroom.nl W www.vroom.nl

HULPSTOFFEN BETON

CIVIELE BOUWAANNEMER

Postbus 712 2920 CA KRIMPEN A/D IJSSEL T +31 (0)180 514946 E info@concrete-international.nl W www.concrete-international.nl

HERCUTON BV Postbus 67 5250 AB VLIJMEN T +31 (0)73 5112660 E info@hercuton.jajo.com W www.hercuton.nl

HOLCIM NEDERLAND BV Ijsseldijk 351 2922 BK KRIMPEN AAN DEN IJSSEL T +31 (0)180 545500 F +31 (0)180 545599 E info@holcim.nl W www.holcim.nl

www.BuildSoft.eu

Hundelgemsesteenweg 244/1 9820 MERELBEKE telefoon +32 (0)9 252 66 28 info@buildsoft.eu

BuildSoft

www.BuildSoft.eu

CONSTRUSOFT Hengelder 16 6902 PA ZEVENAAR T +31 (0)6 200000 F +31 (0)316 342454 E rob.roef@construsoft.com

BASF NEDERLAND BV Karolusstraat 2 4903 RJ OOSTERHOUT Postbus 132 4900 AC OOSTERHOUT T +31 (0)162 476660 F +31 (0)162 429694 E basf-cc-nl@basf.com W www.basf.nl

N.V. JAN DE NUL Tragel 60 B-9308 HOFSTADE T +32 (0)53 781760 F +32 (0)53 772855 E info@jandenul.com W www.jandenul.com

LOOPVLAKSTRUCTUUR

FEDERATIES

FEREB VZW Grootveldlaan 148 1050 BRUSSEL T +32 (0)15 413124 F +32 (0)15 413124 E info@fereb.be W www.fereb.be

MULTIBOUWSYSTEMEN BV Energieweg 2 3762 ET SOEST Postbus 115 3760 AC SOEST T +31 (0)35 5881888 F +31 (0)35 7440026 E info@multibouwsystemen.nl W www.multibouwsystemen.nl

MATRIX SOFTWARE Wijchenseweg 116 6538 SX NIJMEGEN T +31 (0)24 3434380 F +31 (0)24 3434389 E info@matrix-software.nl W www.matrix-software.nl

DG RUBBER HOLLAND BV Melkrijder 14 3861 SG NIJKERK T +31 (0)33 2457886 E info@dgrubberholland.nl W www.loopvlakstructuur.nl W www.dgrubberholland.nl W www.rubberstootrand.nl

VAN MAERCKE PREFAB Scheldekaai 9, 9690 KLUISBERGEN T +32 (0)55 390250 F +32 (0)55 390256 E info@vanmaercke.com W www.vanmaercke.com

NEMETSCHEK SCIA BV Wassenaarweg 40 6843 NW ARNHEM T +31 (0)26 3201230 E info@scia.nl W www.nemetschek-scia.com

BETON- & STAALBOUW | 77

Wie doet wat THERMISCH VERZINKEN .

VIC OBDAM STAALBOUW BV

TNO DIANA BV Delftechpark 19a 2628 XJ DELFT T +31 (0)88 3426200 F +31 (0) 883426299 E info@tnodiana.com W www.tnodiana.com

Braken 14 1713 GC OBDAM T +31 (0)226 453044 F +31 (0)226 453183 E info@vicobdam.nl W www.vicobdam.nl

BUITING MACHINEBOUW EN STAALCONSTRUCTIE BV Van Dongenstraat 42 8107 AG BROEKLAND Postbus 129 8100 AC BROEKLAND

STAAL-BETONVLOEREN

GALVA POWER Centrum Zuid 2037 B-3530 HOUTHALEN T +32 (0)11 510234 F +32 (0)11 510230 E info@galvapower.com W www.galvapower.com

STAALLEVERANCIER

T +31 (0)570 531010 F +31 (0)570 531012

VERANKERINGSSYSTEMEN

E d.frankot@buitingstaalbouw.nl .

FRIJNS INDUSTRIAL GROUP

JG STAALPLAATBETONVLOEREN BV Burg. Daalderopstraat 3 6916 CC TOLKAMER Postbus 57 6916 ZG TOLKAMER T +31 (0)31 6542717 F +31 (0) 31 6373114 E info@jg-cladding.nl W www.jg-cladding.nl

BREEDVELD STAAL Parallelweg 4 2921 LE KRIMPEN AAN DEN IJSSEL T +31 (0)180 512933 F +31 (0)180 514206 E info@breedveldstaal.nl W www.breedveldstaal.nl

WE CONSTRUCT YOUR STEEL

FRIJNS INDUSTRIAL GROUP De Valkenberg 14, 6301 PM VALKENBURG AAN DE GEUL T +31 (0)43 6010101

PEIKKO Leemansweg 51 6827 BX ARNHEM T +31 (0)26 3843866 E info@peikko.nl W www.peikko.nl

F +31 (0)43 6010162 E info@frijnsgroup.com W www.frijnsgroup.com

. HEUVELMAN STAALHANDEL BV SLIMLINE BUILDINGS

Westplein 6 3016 BM ROTTERDAM T +31 (0)10 7420888 F +31 (0)10 7420885 E info@slimlinebuildings.com W www.slimlinebuildings.com

HOLLANDIA STRUCTURES Postbus 12 2920 AA KRIMPEN A/D IJSSEL T +31 (0)180 540540

Dynamostraat 31 3903 LK VEENENDAAL Postbus 135 3900 AC VEENENDAAL T +31 (0)318 509300 F +31 (0)318 528075 W www.heuvelman.com

SCHROEDER-ANKERS BV Helmkamp 40 7091 HR DINXPERLO T +31 (0)315 651706 F +31 (0)315 652931 E info@schroeder-ankers.nl W www.schroeder-ankers.nl

F +31 (0)180 519956 E info@hollandia.biz

STAALCONSTRUCTIE PREFAB

VLOERSYSTEMEN

W www.hollandia.biz

. TATA STEEL . NV BEKAERT SA

IEMANTS NV

Bekaertstraat 2 BE-8550 ZWEVEGEM T +32 (0)56 766111 E veerle.tack@bekaert.com

Industrieterrein Hoge Mauw 200 B-2370 ARENDONK T +32 (0)14 672281 F +32 (0)14 672092

STAALCONSTRUCTIES

E info@iemco.be W www.iemants.com

Wenckebachstraat 1 1951 JZ VELSEN Noord Postbus 10.000 1970 CA IJMUIDEN T +31 (0)251 499111 F +31 (0)251 470000 E info@tatasteel.com W www.tatasteel.nl

STAALPLAAT-BETON

. BUBBLEDECK NEDERLAND BV Admiraal Banckertweg 22 2315 SR LEIDEN Postbus 150 2300 AD LEIDEN T +31 (0)71 5210356 F +31 (0)71 3624951 E mailbox@bubbledeck.nl W www.bubbledeck.nl

. BSB STAALBOUW BV Solcamastraat 22 9262 ND SUAMEER Postbus 4 9250 AA BERGUM T +31 (0)511 462525 F +31 (0)511 462290 E bsb@bsbstaalbouw.nl W www.bsbstaalbouw.nl

78 | BETON- & STAALBOUW

MOUW HOEDLIGGERS BV Boylestraat 22 6718 XM EDE T +31 (0)318 633226 F +31 (0)318 300721 E info@mouwhoedliggers.nl W www.mouwhoedliggers.nl

DUTCH ENGINEERING Energieweg 46 2382 NL ZOETERWOUDE Postbus 3, 2380 AA ZOETERWOUDE T +31 (0)71 5418923 F +31(0)71 5419670 E info@dutchengineering.nl W www.dutchengineering.nl

DG RUBBER HOLLAND BV Melkrijder 14 3861 SG NIJKERK T +31 (0)33 2457886 E info@dgrubberholland.nl W www.loopvlakstructuur.nl W www.dgrubberholland.nl W www.rubberstootrand.nl

HOEDLIGGERS B.V.

Wij zijn specialist in het maken van hoed-, plaat- en raatliggers Met onze CNC boor- en zaagstraat, CNC snijbank, toogbank en een gecertificeerde volautomatische lasstraat zijn we in staat een goed product af te leveren. De stalen platen hebben we op voorraad en kunnen we op maat snijden. Met onze CAD/CAM software kunnen we onze machines aansturen. Zo hebben we een zeer korte levertijd. De productie van onze hoedligger, raatliggers, PET liggers, IFB- en SFB liggers vind plaats in onze productie hallen in Ede. (4200 m2 ) Wij kunnen elke gewenste afmeting volgens klantspecificatie op korte termijn produceren.

voor meer informatie bekijk www.mouwhoedliggers.nl

Hoedliggers

Snelle levertijd

Raatliggers

Scherpe prijs

IFB liggers

NEN1090

SFB liggers

Exc. - 3 - CE + DOP

PET liggers

Certificaat ISO 3834-2

Mouw Hoedliggers B.V. Boylestraat 22 6718 XM Ede 0318 - 633 226 06 - 53 521 324 info@mouwhoedliggers.nl

Eén aanspreekpunt voor al uw prefab producten

Als enige speler in België zijn we in staat een totaalpakket in producten en structuren voor elke ruwbouw aan te bieden: Breedplaten en voorgespannen welfsels Dubbele wanden, volle wanden en Zeromur Betonelementen, kolommen, balken, rechte en verdreven trappen Kalkzandsteen

PREFACO NV Hoeksken 5a 9280 Lebbeke T +32 53 76 73 73 F +32 53 79 00 12 info@prefaco.be www.prefaco.be

BREEDPLATEN . DuBBELE wANDEN . PREFABELEmENTEN . KALKZANDsTEEN . VOORgEsPANNEN wELFsELs