Bouwen aan de Zorg 03 2016

BOUWEN AAN DE ZORG

2016 • jaargang 16

www.bouwenaandezorg.eu

3

VAKTIJDSCHRIFT OVER DE BOUW EN ONTWIKKELING IN DE ZORG VOOR DE BENELUX

Seniorencampus Ezeldijk wapent Diest tegen vergrijzing

OK complex OLVG West, Amsterdam

AZ Delta bouwt nieuw modulair ziekenhuis

Huize Stokhorst in Enschede

In deze ruimte bepalen specialisten het succes OK’s MITeC Radboudumc, Nijmegen

We hebben de kennis, de ideeĂŤn, de materialen...

CCG Holding bestaat uit een groep gespecialiseerde bedrijven die zich richten op de inrichting en realisatie van hoogwaardige interieurs en geclassificeerde ruimtes en algemene bouw, met een focus op de zorg, farma en biotech-markt.

Alle bedrijven werken autonoom maar zullen daar waar mogelijk hun gezamenlijke kennis en vaardigheden voor uw project inzetten.

gebe-bouw.nl

gebe-interieur.nl

cleanroomcg.com

rfc-products.nl

rooms-for-care.nl

ccg-belgium.be

TOEKOMSTGERICHT WERKEN:

HET NIEUWE ALL-IN-ONE ZIEKENHUISBED

image 3 | 2in1

image 3-w | 3in1

image 3-b | 3in1

Universeel ziekenhuisbed voorzien van extra lage stand

Wasstraatbestendig Universeel ziekenhuisbed voorzien van extra lage stand

Bariatrisch Universeel ziekenhuisbed voorzien van extra lage stand

wissner-bosserhoff Nederland B.V. | Amstelwijckweg 2 | 3316 BB Dordrecht | Tel.: +31 (0)78-652 18 50 | Fax: +31 (0)78-652 18 55 | e-mail: sales@wi-bo.eu | www.wi-bo.com

W NIE U EN NS E L BIJ

reinigbare muurverf Speciaal ontwikkeld voor de zorg.

+ Zeer goed reinigbaar, ook bij hardnekkig vuil + Top kwaliteit + Ideaal voor muren in vuilgevoelige ruimtes + Blijvend mat + Voor binnen + In elke kleur

Speciale matte muurverf voor wanden, die ook na reiniging ĂŠcht mat blijven. Met behulp van de vernieuwde bindmiddeltechnologie van Healthmat blijven mat geschilderde muren nu ook ĂŠcht mat. Dit in tegenstelling tot de meeste traditionele muurverven, waarop glansplekken ontstaan na reiniging. Deze glansplekken behoren tot het verleden wanneer een wand met Healthmat is afgewerkt. Healthmat schildert perfect, heeft een uitmuntende dekking, mooie vloeiing en is zo goed als spatvrij tijdens het aanbrengen. Dit garandeert een bijzonder strak resultaat.

Lensen Projectinrichters BV Schimminck 1, 5301 KR Zaltbommel | T +31(0)88 599 05 99 | E info@lensen.nl | www.lensen.nl Lensen Projectinrichters BV WWW.LENSEN.NL

EDITIE

3

VOORWOORD

Is uw zorginstelling ‘future proof’?

De zorg zal binnen enkele jaren revolutionair veranderen: grote ziekenhuizen zullen verdwijnen en steeds meer mensen zullen thuis via een telefoon of tablet hun gezondheid in de gaten houden.

Ook wanneer ze niet ziek zijn. Tenminste, dat denken minister Edith Schippers en staatssecretaris Martin van Rijn.

Schippers is fan van e-health en stelde onlangs in NRC handelsblad dat grote ziekenhuizen over een paar jaar achterhaald zijn. Steeds meer zorg zal thuis plaatsvinden en niet meer in het ziekenhuis, stelt ze. Staatssecretaris Martin van Rijn is het met haar eens. ‘Over vijf jaar is de vraag: wat gaan we doen met al die grote parkeerplaatsen bij de ziekenhuizen?’, stelt hij.

Alleen de academische ziekenhuiscomplexen zullen in de toekomst grootschalig blijven. Andere ziekenhuizen zullen in de komende jaren moeten flexibiliseren, inkrimpen en overtollige vierkante meters moeten afstoten, om de ‘vastgoedlasten’ per patiënt in de hand te kunnen houden.

Ziekenhuizen die nieuw gebouwd worden, houden nu al rekening met dat toekomstscenario. Deze ziekenhuizen worden steeds compacter en efficiënter gebouwd, zoals u in deze editie van Bouwen aan de Zorg zult lezen. Zoals het AZ Sint-Maarten in Mechelen, waar de diensten en medische disciplines van drie verschillende locaties onder één dak zullen worden gecentraliseerd. Of het AZ Delta in Rumbeke bij Roeselare, waar het eilanddenken van vroeger plaatsmaakt voor procesoptimalisatie en waarbij een optimale, patiëntvriendelijke benadering voorop staat. De afstanden tussen medewerkers worden in de nieuwbouw kleiner, de muren tussen departementen verdwijnen en het accent komt meer te liggen op multidisciplinaire functies.

Ook zeer de moeite waard is het artikel over het jaarlijkse VTDV-congres, dat dit jaar in het teken stond van innovatieve technologieën, met als centrale vraag ‘Zorginstellingen: Future Proof!?’. Onder andere prof. Dr. Johan Decruyenaere en prof. Dr. Ir. Filip De Turck gaven de aanwezige VTDV-leden waardevolle lessen voor die toekomst mee. Tijdens de dag werd onder andere aandacht besteed aan de economische waarde van de zorgsector, vergrijzing en ‘kwaliteitsvol leven’, waaraan op verschillende manieren invulling kan worden gegeven.

Daarnaast hebben we in deze Bouwen aan de Zorg editie weer een keur aan nieuwe en vernieuwde zorgproducten voor u verzameld, waaronder kranen met lange hendels of infrarooddetectie, verrijdbare douche- en toiletstoelen, barrièrevrije douchedeuren en antislipvloeren, waarmee u ook in uw zorginstelling het verschil kunt maken. Ik wens u weer veel leesplezier.

Lieke van Zuilekom

BOUWEN AAN DE ZORG Onafhankelijk VAKTIJDSCHRIFT & WEBSITE over de bouw en ontwikkeling in de zorg voor de Benelux

www.bouwenaandezorg.eu Jaargang 16, nummer 3, 2016 Verschijnt 6 x per jaar ISSN: 1876-0600 UITGEVER

Schatbeurderlaan 6, 6002 ED Weert Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 495 45 00 95 E info@louwersuitgevers.nl W www.louwersuitgevers.nl

Domein De Herten, Hertsbergsestraat 4, B-8020 Oostkamp Postbus 85, B-3900 Overpelt T +32 50 36 81 70 E info@louwersmediagroep.be W www.louwersmediagroep.be

9

37

EINDREDACTIE Lieke van Zuilekom REDACTIETEAM Martijn van den Bouwhuijsen, Rob Buchholz, Henk Geist, Henri Gielen, Michel Van den Heede, Lilian Heijmans , Tim Janssens, Koen Mortelmans, Jeroen Schreurs, Bram Souffreau, Irene Teunissen, Jan-Kees Verschuure, Margot Visser, Willem de Volder, Philip Willaert BLADMANAGER Patty Ros E p.ros@louwersuitgevers.nl SECRETARIAAT Manuela Depenbrock, Sandra Reijnders ADVERTENTIES Online aanleveren: www.wetransfer.com Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland T +31 495 45 00 95 Postbus 85, B-3900 Overpelt, België T +32 50 36 81 70 FOTOGRAFIE Martijn van den Bouwhuijsen, Tim Janssens, Koen Mortelmans, Marc Sourbron, Jan Kees Verschuure, Willem de Volder ABONNEMENTSPRIJS € 63,00 per jaar excl. BTW Buiten Nederland: € 99,00 per jaar excl. BTW ING Bank IBAN NL46INGB0000417165 BIC INGBNL2A t.n.v. Louwers Uitgeversorganisatie BV o.v.v. Bouwen aan de Zorg Informatie over abonnementen: T +31 495 45 00 95 E info@louwersuitgevers.nl ADRESWIJZIGINGEN Schriftelijk ten minste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 249, 6000 AE Weert

ZIEKENHUISSPECIAL Met veel plezier en trots presenteren wij u onze ziekenhuisspecial, die ook ditmaal weer een inspirerende verzameling artikelen bevat van grote Belgische en Nederlandse nieuwbouwprojecten.

Zoals het AZ Delta in Rumbeke bij Roeselare, dat een nieuw modulair ziekenhuis bouwt waar de patiënt centraal staat en waarbij zorg en architectuur hand in hand gaan

14 NIEUW OK-COMPLEX IN HALF JAAR TIJD GEREALISEERD De locatie Den Helder van de Noordwest Ziekenhuisgroep beschikt sinds juni over een geheel nieuw OK-complex met vier operatiekamers. Het OK-complex is opgebouwd uit dertig units van zes bij drie meter, die zijn geplaatst op een stalen constructie op de binnenplaats, waardoor het aansluit op de bestaande afdeling op de tweede verdieping van het voormalige Gemini Ziekenhuis.

OPZEGGINGEN Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.

DOELGROEP Als abonnement en in controlled circulation, persoonsgericht naar beslissers in ziekenhuizen, verpleeghuizen, woonzorgcentra, zorggroepen, GGZ, woningcorporaties, architecten, technische/facilitaire managers toeleverancier aan de gezondheidszorg, aannemers, overheidsinstellingen en abonnementen.

VORMGEVING E studio@louwersuitgevers.nl DRUKWERK Drukkerij Hendrix, Peer Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.

32

MÁXIMA MEDISCH CENTRUM NIEUWE SPOEDEISENDE HULP Het daglicht komt je zowat tegemoet wanneer je de entree van de Spoedeisende Hulp (SEH) van het Máxima Medisch Centrum (MMC) en de huisartsenpost SHoKo (Stichting Huisarts Organisatie Kempen en Omstreken) in Eindhoven betreedt.

Eenmaal in de wachtruimte dragen inrichting, kleurgebruik en een huiselijke sfeer bij aan een ruimtelijk beeld. Door beide diensten te verbinden in de nieuwbouw is MMC een visitekaartje rijker.

45

INHOUD EN VERDER Interview Katelijne D'Hauwers.................................................................................................................... 9 Seniorencampus Ezeldijk wapent Diest tegen vergrijzing...............................................10 Vernieuwende benadering bouw OK-complex OLVG locatie West......................16 AZ Delta bouwt nieuw modulair ziekenhuis waar patiënt centraal staat...... 26 Nieuwe universele, multifunctionele bedden

78

voor Meander Medisch Centrum......................................................................................................... 29

89

HagaZiekenhuis eerste ziekenhuis met BREEAM-NL duurzaamheidscertificaat............................................................................................ 30 Bouw AZ Sint-Maarten 2.0 perfect op schema.......................................................................37

THEMA SANITAIR

Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis Tilburg vernieuwt en innoveert........................ 48

De ontwikkelingen op het gebied van sanitair in de zorg staan niet stil. Gelukkig maar, want het verzorgen van cliënten op bijvoorbeeld traditionele douche- en toiletstoelen is zwaar werk. Het verplegend personeel staat noodgedwongen in een onnatuurlijke houding en heeft te kampen met statische rugbelasting.

AZ Alma Eeklo: Duurzaam en rationeel geconcipieerd.................................................... 53 Column André van de Gun: tijd voor onthaasten................................................................ 57 Thema leveranciers............................................................................................................................................ 58 Zorgvastgoeddag 2016................................................................................................................................. 62

66

Twan Project Solutions: ‘ik ontzorg de opdrachtgever’.................................................... 65 WZC Oase Wolvertem: Een Oase van rust.................................................................................. 78 Huize Stokhorst in Enschede:

JAARLIJKS VTDV-CONGRES IN HET TEKEN VAN INNOVATIEVE TECHNOLOGIE

72

Veilige Have baat woonzorgcentrum Zilverbos uit............................................................... 84

De leden van VTDV – de Vereniging voor Technische Diensthoofden in de Verzorgingsinstellingen – hielden eind mei hun jaarlijkse congres in Gent.

Dat stond in het teken van de toekomst, met de vraag ‘Zorginstellingen: Future Proof!?’. Onder andere prof. Dr. Johan Decruyenaere en prof. Dr. Ir. Filip De Turck gaven de aanwezigen lessen voor die toekomst mee.

Dictator Interlocking systeem gaat de strijd aan met ziektekiemen in ziekenhuizen........................................................................................... 89 Kinder Diensten Centrum Kobalt: ‘Geluk van het kind staat centraal’............. 94 Wie doet wat.......................................................................................................................................................... 97

COVER

BOUWEN AAN DE ZORG

2016 • jaargang 16

www.bouwenaandezorg.eu

3

VAKTIJDSCHRIFT OVER DE BOUW EN ONTWIKKELING IN DE ZORG VOOR DE BENELUX

VAKTIJDSCHRIFT OVER DE BOUW EN ONTWIKKELING IN DE ZORG VOOR DE BENELUX

De hoofdlocatie van zorgorganisatie Norschoten aan de Klaverweide in Barneveld, gericht op psychogeriatrie, somatische zorg, dagbehandeling en revalidatie, dateert van 1998 en is in 2003 uitgebreid met tijdelijke huisvesting.

‘Geluk van het kind staat centraal’ in Kinder Diensten Centrum Kobalt te Tilburg.

Amarant ontwikkelde een kindvriendelijk en kindveilig gebouw. (foto: Arthur Bagen) BOUWEN AAN DE ZORG

TOEKOMSTBESTENDIGE NIEUWBOUW EN RENOVATIE VOOR KLAVERWEIDE IN BARNEVELD

90

eerste huis voor Comfort Care van Compartijn...................................................................... 82

3 Seniorencampus Ezeldijk wapent Diest tegen vergrijzing

OK complex OLVG West, Amsterdam

AZ Delta bouwt nieuw modulair ziekenhuis

Huize Stokhorst in Enschede

Tekst en beeld: Koen Mortelmans

Katelijne D'Hauwers:

‘Assistentiewoningen verschillen van traditioneel verhuurvastgoed’

8 | BOUWEN AAN DE ZORG

Interview

Het aandeel van assistentiewoningen of seniorenflats binnen het aanbod aan beleggingsvastgoed neemt in België sinds enkele jaren sterk toe. Net als voor traditioneel woonvastgoed kunnen de eigenaars ervan, mits lidmaatschap, met hun vragen terecht bij de belangenvereniging Verenigde Eigenaars (VE).

“We tellen ongeveer 12.000 leden”, vertelt directeur Katelijne D'Hauwers. “Vroeger waren we een unitaire organisatie, maar door de defederalisering van België verschilt de woonpolitiek sterk van gewest tot gewest. We volgen alle wetgevingen nog, want Vlamingen en Brusselaars bezitten dikwijls ook een vakantiehuis in de Ardennen of ander vastgoed in Wallonië. Maar in tegenstelling tot Vlaanderen en Brussel doen we in Wallonië niet meer aan belangenverdediging.”

Belangenverdediging In Vlaanderen en Wallonië verzorgt VE die belangenverdediging onder meer door actief lidmaatschap van de Vlaamse en de Brusselse Woonraad. Die adviseert de gewestministers bij hun woonbeleid. “We zitten er samen met onze tegenhangers, de huurdersbonden. Samen zorgen we er voor de praktische inbreng vanuit het veld. In de woonraad zetelen verder onder meer hoogleraren, wiens insteek meer theoretisch is. Als lid van de Vlaamse Woonraad heb ik het gevoel de regelgeving wat mee te kunnen sturen, ter bescherming van de privé-eigenaars van onroerend goed. We zijn trouwens ook van de partij in diverse andere denktanks en werkgroepen.”

De meeste van de VE-leden die rechtstreeks of via een beleggingsvennootschap zorgvastgoed bezitten, zijn ook eigenaar van ander vastgoed, is D'Hauwers’ ervaring. “Wie een assistentiewoning koopt, koopt er doorgaans slechts één. Dat de gemiddelde bouwkosten veel hoger liggen dan bij een traditioneel appartement kan daaraan meespelen. We merken ook dat slechts weinigen het als een pure rendementsbelegging zien. De meeste kopers zijn van plan er op termijn zelf hun intrek te nemen, wanneer ze voelen dat ze er de leeftijd voor hebben, zonder dan in tijdnood een keuze te moeten maken.

Tot zolang genieten ze wel graag van de huuropbrengst. Wie er wel meteen zelf zijn intrek neemt, is geneigd bij aankoop voor wat meer luxe te kiezen.”

Zeggenschap Heel wat vragen die VE-leden over hun zorgvastgoed stellen gaan dezelfde richting uit. “Eigenaars van huizen die ze verhuren of van appartementen in gebouwen waarvan ze zelf volledig eigenaar zijn, zijn het gewend om zelf alle beslissingen over hun vastgoed te nemen. In gebouwen met serviceflats neemt de beheersmaatschappij heel wat beslissin-

'Als lid van de Vlaamse Woonraad heb ik het gevoel de regelgeving wat mee te kunnen sturen, ter bescherming van de privé-eigenaars van onroerend goed' gen. Hierover moeten ze het koopcontract en de bijlagen raadplegen, maar heel wat kopers lezen daaroverheen. Het komt voor dat een beheersmaatschappij laat stipuleren dat ze om de twee jaar de inkom- en trappenhal mag laten herschilderen op de gemeenschappelijke kosten van alle mede-eigenaars. De bedoeling van de beheersmaatschappij is uiteraard om ervoor te zorgen dat het gebouw steeds aantrekkelijk oogt voor eventuele nieuwe huurders. Toch geldt ook voor serviceflats de wet op mede-eigendom en vallen zulke beslissingen ook hier onder de bevoegdheid van de algemene vergadering van mede-eigenaars. Die beslist met een meerderheid van drie vierde. Het is dus belangrijk dat eigenaars zich goed informeren.”

Nieuwe eigenaars van assistentiewoningen schrikken soms ook van de permanente vaste kosten, vertelt ze.

“Omdat ze anders gewoon zijn. Beheersmaatschappijen laten het onderhoud van niet alleen de liften, maar ook van andere gemeenschappelijke delen en van de tuin over aan professionele bedrijven. Dat kost uiteraard meer dan wanneer bijvoorbeeld één van de bewoners zich hierover zou ontfermen, zoals bij kleine appartementsgebouwen wel gebeurt.”

Tante is oma niet Een ander voorbeeld is de keuze van de huurder.

“De meeste contracten zeggen dat de beheersmaatschappij daarover beslist en dat de eigenaren die bevoegdheid slechts kunnen overrulen voor verwanten tot de tweede graad – hun ouders of grootouders – maar bijvoorbeeld niet voor een tante. Dit kan mensen die zelf al ander huurvastgoed bezitten irriteren, maar is eigenlijk een logische clausule vanwege de beheerders om hun bejaarde huurders woonzekerheid te bieden en willekeur te vermijden. Dit betekent niet dat er nooit ruimte is om verdere familieleden een voorkeurrecht te geven. Maar je moet het dan

wel tijdens de verkoopbesprekingen te berde brengen.” Een delicater probleem is wanneer een beheersmaatschappij talmt om te betalen of er niet in slaagt het gewaarborgde huurrendement uit te keren. “Dan is het meestal raadzaam om een advocaat in te schakelen om betaling af te dwingen. Dergelijke problemen zijn nog erg zeldzaam, maar we verwachten er wel meer naargelang de hoeveelheid assistentiewoningen op de verhuurmarkt toeneemt.” D'Hauwers wil investeerders ook niet nodeloos afschrikken. “Tot nog toe is er nog nooit een beheersmaatschappij failliet gegaan.

En professionele projectontwikkelaars kiezen hun locaties goed uit, zodat ze lokaal overaanbod vermijden. Ik geloof dat voor assistentiewoningen in centrumsteden en op goed ontsloten locaties nooit een probleem zal bestaan om huurders te vinden.

Op als minder gunstig bekend staande plaatsen ligt dit gevoeliger. Waarom zou je een assistentiewoning huren in Vilvoorde als je dit in het nabije Brussel, Leuven of Mechelen ook kunt?”

•

Katelijne D'Hauwers Katelijne D'Hauwers studeerde rechten aan de KU Leuven, gevolgd door een bijzondere licentie fiscaal recht aan de Franstalige UL Bruxelles, met vastgoedfiscaliteit als specialisatie. Daarna werkte ze drie jaar op een groot notariskantoor in Brussel. Daar raakte ze sterk vertrouwd met de praktische aspecten van vastgoed en aspecten zoals erfopvolging. Sinds 1994 werkt ze voor het Algemeen Eigenaars en Mede-eigenaars Syndicaat (AES), dat zich intussen heeft omgevormd tot Verenigde Eigenaars (VE). Ze fungeerde er eerst als juridisch en fiscaal adviseur. In 1999 volgde ze stichter Hubert Moriau op als directeur.

Sindsdien leidt ze er een team van 25 mensen.

D'Hauwers maakt sinds de oprichting in 2007 deel uit van de Vlaamse Woonraad.

BOUWEN AAN DE ZORG | 9

Tekst en beeld: Tim Janssens

SENIORENCAMPUS EZELDIJK

WAPENT DIEST TEGEN VERGRIJZING Hoewel Diest een middelgrote en historische provinciestad is, was het qua woonzorgbedden en serviceflats lang karig bedeeld. Gelukkig kunnen hulpbehoevende senioren sinds april terecht op de Ezeldijk-campus, die plaats biedt aan een hedendaags woonzorgcentrum met 102 woongelegenheden, drie plaatsen voor kortverblijf en 34 assistentiewoningen, binnenkort aangevuld met nog eens dertien aanleunflats in de aanpalende residentie JubilĂŠ.

Het hoofdgebouw van de seniorencampus omvat het woonzorgcentrum en het centrum voor kortverblijf, met op de hoogste verdieping een achttal serviceflats.

10 | BOUWEN AAN DE ZORG

Ezeldijk-campus, Diest

Het stijlvolle Grand Café zal vanaf binnenkort aansluiten op een gezellig pleintje boven de Demer.

Seniorencampus Ezeldijk is een onderdeel van een nieuwe residentiële wijk in het centrum van Diest, vlak naast het historisch Begijnhof, dat sinds 1998 officieel te boek staat als UNESCO-werelderfgoed. De wijk wordt opgetrokken op de terreinen van de vroegere Euro Shoe-schoenfabriek, op wandelafstand van de gezellige winkelstraten, de Grote Markt boordevol terrasjes en het ziekenhuis – wat uiteraard zo zijn voordelen heeft voor een woonzorgcampus. Kenmerkend is ook dat de Demer, die recent opnieuw werd opengelegd, langs het woonzorgcentrum stroomt en dat je er een mooi zicht hebt op de Ezeldijkmolen. “De naam Ezeldijk verwijst naar het verleden, toen ezels de bootjes met te malen en gemalen graan van en naar de molen voerden, via de dijk langs de rivier”, vertelt Benny Vandewijer, directeur van het woonzorgcentrum. “Nu wordt hij dus bewandeld door bewoners en bezoekers van de stad, die te midden van ‘historisch oud’ en ‘hedendaags nieuw’ kunnen genieten van de rustige omgeving. Ook het woonzorgcentrum speelt daarbij een belangrijke rol. Ter hoogte van het Grand Café is immers een brede, autovrije ‘brug’ aangelegd over de Demer. Deze zal in zomerse tijden fungeren als een gezellig pleintje boven de meanderende rivier.”

Landmark Het hoofdgebouw van de seniorencampus omvat het woonzorgcentrum en het centrum voor kort-

verblijf, met op de hoogste verdieping een achttal serviceflats. De andere flats zijn ondergebracht in een tweede gebouw dat schijnbaar op zichzelf staat, maar dat in werkelijkheid fysisch verbonden is met het hoofdvolume via een stijlvolle ondergrondse verbinding. Tussen de twee gebouwen liggen een privaat binnenplein en een publieke wandel- en fietspassage. Onder het geheel bevindt zich een grote ondergrondse parking.

De architecturale vormgeving was in handen van ELD partnership. “Wat opvalt, is dat het woonzorgcentrum aan de buitenzijde volledig bekleed is met zwarte natuurleien, gebroken door witte raamstructuren”, zegt Benny Vandewijer. “De inpandige terrassen van de assistentiewoningen geven de gevelarchitectuur een speelse toets. Dit alles maakt het gebouw tot een landmark in de wijk, die daarnaast vooral zal worden gekleurd door residenties in baksteen met diverse tinten en vormen.”

Verzorgen en ontzorgen De 105 woongelegenheden van het woonzorgcentrum (inclusief die van het Centrum voor Kortverblijf) zijn georganiseerd in drie leefgroepen van ongelijke grootte, gespreid over drie bouwlagen. Behalve eenpersoonskamers is er ook een aantal suites voor echtparen voorzien. Op de begane grond mondt de

leefgroep uit in een gezellige eigen binnentuin. De flatbewoners genieten van een magnifiek Grand Café met zicht op de Demer en het private binnenplein.

›

Cotese – Raamdecoratie Een partij die vast en zeker haar steentje bijdroeg aan de inkleding van de zorgkamers, serviceflats en gemeenschappelijke ruimtes van WZC Ezeldijk is Cotese uit Dendermonde, een specialist op het vlak van raamdecoratie in de ruimste zin van het woord.

Cotese leverde en plaatste alle rails en gordijnen, inclusief confectie. “Het ging met name om brandvertragende Trevira CS-gordijnen, waarvan we er toch een paar honderd hebben opgehangen”, vertelt zaakvoerder Marc Leon. “De kleur en het design zijn gekozen in samenspraak met de binnenhuisarchitecte van vzw Foyer de Lork. We voeren regelmatig zulke grote opdrachten uit. Denk maar aan AZ Maria Middelares in Gent en AZ Groeninge in Kortrijk.

Naast onze realisaties in de zorgsector richten we ons op real estate projecten zoals de inrichting van de kantoren van Lidl en Aldi. Vanuit onze winkels in Dendermonde en Schepdaal bedienen we ook de particuliere markt.”

BOUWEN AAN DE ZORG | 11

Remise 17 - 2, 3930 Hamont- Achel T 0032 (0)11666900 M 0032 (0)471 34 25 56 info@zind.be www.zind.be

Brussels-airlines is Belgisch Nationale luchtvaartmaatschappij, wij van ZIND kregen de kans om in het nieuwe concept "The Loft" de ruimtes te voorzien van immitatie tegel parket en kerlite wandtegels.

Gordijnen Geef uw zorg een extra touch

Specialist in brandvertragende raamdecoratie!

INTE RAXIO Televic Healthcare optimaliseert de interAxio terminal voor uw zorgpakket.

De interAxio wandterminal is uitermate geschikt om de workflow van de verzorgers te optimaliseren. Het digitaal raadplegen en registreren van zorgtaken kan rechtstreeks vanuit de kamer, wat een grote meerwaarde biedt.

Het intelligente communicatie systeem interAxio biedt niet alleen veel mogelijkheden voor de verzorgers. Ook voor de bewoners of patiënten is het oa. een middel om vlot te communiceren met verzorgers of familie.

Ontdek de wat de meerwaarde van interAxio voor uw WZC of assistentiewoningen op de stand tijdens Expo60+, stand 1348.

healthcare

www.televic-healthcare.com Leo Bekaertlaan 1 • 8870 Izegem • Belgium

Hoogveld 98A - Dendermonde tel. 052 41 14 61

www.cotese.be

Ezeldijk-campus, Diest

Ze kunnen bovendien gebruikmaken van een brede waaier aan beschikbare diensten: het restaurant, de wasserij, de poets- en strijkdienst, de kinéfitness, medische verzorging, huishoudelijke hulp, de kapsalon ….“Het doel is de bewoners of ‘gasten’ van Ezeldijk de kans geven om alles zelf te blijven doen wat ze zelf willen doen en hen voor al het andere maximaal te ‘ontzorgen’”, aldus Patrick Syen, bestuurder van Foyer de Lork en Probis Bouw en Ontwikkeling.

Eigen plek met dienstverlening De zorgfilosofie van exploitant Foyer de Lork komt op seniorencampus Ezeldijk uitstekend tot haar recht. “Door de structuur van de campus genieten de bewoners van de flats van honderd procent autonomie, een ‘eigen plek’, met daarnaast de garantie op een 24/7-dienstverlening dankzij de fysische verbinding met de diensten van het woonzorgcentrum. Deze diensten (keuken, wasserij, etc.) worden aangeboden in eigen huis, met eigen medewer-

kers”, aldus Patrick Syen. “Gastvrijheid en ‘focus op mensen’ zijn centrale begrippen in onze visie.

Als één van de weinige zorgoperatoren beschikken we naast de dienst kwaliteitszorg over een eigen ‘hospitality manager’. Deze bekijkt alle aspecten van wonen, zorg en dienstverlening door de bril der gastvrijheid. Dit heeft niet alleen betrekking op de architectuur, de decoratie en de sfeercreatie, maar ook op muziek, akoestiek, geur (en dan vooral de afwezigheid van minder fijne geuren), kleur, vriendelijkheid van het onthaal, omgang met klachten of bemerkingen, de tafelschikking en schikking van het gerecht op het bord in het restaurant …

Kortom: ieder onderdeel van de ganse organisatie.

Niet alleen de bewoners genieten van deze focus op gastvrijheid, maar ook het personeel, de leveranciers, vrijwilligers, doorverwijzers, et cetera. Een visie die zijn vruchten afwerpt. Acht weken na de opening hebben al meer dan vijftig bewoners een kamer of flat gehuurd in Ezeldijk.”

•

Het woonzorgcentrum is ingebed in het centrum van Diest, op wandelafstand van de gezellige winkelstraten, de Grote Markt en het ziekenhuis.

FEITEN EN CIJFERS OPDRACHTGEVER WZC PROJECTONTWIKKELAAR AW ARCHITECT AANNEMER RAAMDECORATIE OPROEPSYSTEMEN VLOER BOUWTIJD TOTALE OPPERVLAKTE GEBOUW WZC TOTALE OPPERVLAKTE GEBOUW AW WZC AW

Foyer De Lork vzw THV Ezeldijk Development nv- Probis B&O bvba ELD partnership, Antwerpen Democo nv, Hasselt Cotese Projects, Dendermonde Televic, Izegem Zind, Hamont-Achel oktober 2013 - april 2016 ca. 6.700 m² ca. 4.000 m² 103 woongelegenheden 34 assistentiewoningen (in verkoopformule)

Televic Healthcare – twee generaties zorg- en oproepsystemen Performante communicatie-, registratie- en oproepsystemen zijn onontbeerlijk in een hedendaagse zorgomgeving zoals op de Ezeldijk-site in Diest.

Televic Healthcare uit Izegem integreerde er dan ook verschillende oplossingen.

“Het is een totaalproject dat bestaat uit twee belangrijke delen, waarbij twee Televicgeneraties als het ware naast elkaar leven”, vertelt Tom Van Acker. “Enerzijds zijn er de woonzorgkamers, waar we ons iTec-platform installeerden. Dit is een traditioneel bussysteem waarmee de bewoners het verplegend personeel kunnen oproepen en de zonwering en de verlichting kunnen aansturen. Bovendien kunnen ze ook draadloze oproepen genereren met behulp van een hals- of polszender. Bovenop dit systeem hebben we een dwaaldetectieoplossing geïnstalleerd. Op een aantal plekken zijn detectielussen verwerkt in de vloer.

Personen die wegloopgedrag vertonen, beschikken over een speciaal polsbandje dat interageert met de detectielussen. De verplegers krijgen zo automatisch op hun smartphone te zien waar welke personen zich bevinden. Qua zorgidentificatie is er geopteerd voor het Mifare-badgesysteem met proximity-functie.”

Voorts rustte Televic Healthcare ook de assistentiewoningen uit met communicatietechnologie, meer bepaald met het nieuwste IP-platform interAxio.

“Iedere flat beschikt over een gebruiksvriendelijk touchscreen met spraak- en videofoniefunctie. De verpleegkundigen beschikken dan weer over een smartphone waarop zowel de alarmen van de assistentiewoningen als het woonzorgcentrum terechtkomen.

In geval van nood kunnen verpleegkundigen telefonisch contact opnemen met de bewoners. Een mooi visitekaartje voor onze firma!”

BOUWEN AAN DE ZORG | 13

Ziekenhuisspecial Met veel plezier en trots presenteren wij u onze ziekenhuisspecial, die ook ditmaal weer een inspirerende verzameling artikelen bevat van grote Belgische en Nederlandse nieuwbouwprojecten. Zoals het AZ Delta in Rumbeke bij Roeselare, dat een nieuw modulair ziekenhuis bouwt waar de patiënt centraal staat en waarbij zorg en architectuur hand in hand gaan. Of wat dacht u van het HagaZiekenhuis in Den Haag, dat als eerste ziekenhuis in Nederland het BREEAM-NL Excellent oplevercertificaat heeft behaald?

Zeer interessant zijn de artikelen over het vernieuwde OK-complex OLVG locatie West in Amsterdam. Door de uitbreiding en modernisering voldoen de OK’s vanaf eind juni aan de nieuwste richtlijnen, onder meer op het gebied van luchtkwaliteit, infectiepreventie en duurzaamheid. Bijzonder zijn ook de locatie Den Helder van de Noordwest Ziekenhuisgroep, dat sinds juni beschikt over een geheel nieuw OK-complex met vier operatiekamers én het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) in Tilburg dat sinds enkele maanden beschikt over hybride operatiekamers. In Eindhoven zijn onlangs de Spoedeisende Hulp (SEH) van het Máxima Medisch Centrum

OK-COMPLEX OLVG WEST, AMSTERDAM

AZ DELTA, ROESELARE

MEANDER MEDISCH CENTRUM, AMERSFOORT PAGINA 29

HAGAZIEKENHUIS, DEN HAAG

PAGINA 16

14 | BOUWEN AAN DE ZORG

PAGINA 26

PAGINA 30

Ziekenhuisspecial

(MMC) en de huisartsenpost SHoKo (Stichting Huisarts Organisatie Kempen en Omstreken) geopend, waar inrichting, kleurgebruik en een huiselijke sfeer bijdragen aan een ruimtelijk beeld én een optimaal welbevinden voor alle bezoekers, groot en klein. Ook het nieuwe AZ Alma valt op door haar architectuur – en dan met name door haar compacte vorm. De nieuwkomer in het zorglandschap groepeert in Eeklo het vroegere Elisabeth Ziekenhuis van Sijsele en de Heilig Hartkliniek van Eeklo. Transparantie en compactheid zorgen voor een zeer functionele en duurzaam ontworpen zorgunit.

In Mechelen wordt op dit moment druk gebouwd aan de gloednieuwe campus van AZ Sint-Maarten, waar de diensten en medische disciplines van drie verschillende locaties onder één dak gecentraliseerd zullen worden, wat de efficiëntie van de zorgvoorziening ten goede zal komen.

•

NOORDWEST ZIEKENHUISGROEP, DEN HAAG PAGINA 32

AZ SINT MAARTEN, MECHELEN

SPOEDEISENDE HULP MAXIMA MEDISCH CENTRUM, EINDHOVEN PAGINA 45

ELISABETH-TWEESTEDEN ZIEKENHUIS, TILBURG PAGINA 48

AZ ALMA, EEKLO

PAGINA 37

PAGINA 53

BOUWEN AAN DE ZORG | 15

Vernieuwende benadering bouw OK-complex OLVG locatie West Eind juni 2016 wordt het vernieuwde OK-complex OLVG locatie West in Amsterdam opgeleverd. Door de uitbreiding en modernisering voldoen de OK’s aan de nieuwste richtlijnen, onder meer op het gebied van luchtkwaliteit, infectiepreventie en duurzaamheid. Ook vernieuwend is de projectaanpak van de bouwdirecteur a.i. van het OLVG, Dieric Elders. ›

16 | BOUWEN AAN DE ZORG

OK-complex OLVG West, Amsterdam

BOUWEN AAN DE ZORG | 17

Uw gebouw, onze zorg Mensinge 78, 1083 HG Amsterdam, (020)5419541 www.hillen-roosen.nl

OK-complex OLVG West, Amsterdam

Maatwerk bedieningstableau voor OLVG locatie West Voor het nieuwe operatiekamercomplex van OLVG locatie West is een maatwerk bedieningstableau gerealiseerd waarin alle gewenste bedieningen en weergaven van de moderne, schone OK zijn opgenomen. Het geheel vlakke bedieningstableau is de ultieme schakel tussen mens en installatie, als belangrijk onderdeel van het geoptimaliseerd OK-werkgebied.

Vanaf het vroege engineeringstraject zijn alle essentiële wensen en eisen door alle partijen besproken, aangevuld met suggesties welke bekend zijn vanuit de ervaringen met soortgelijke projecten. Kernpunt in dit traject was de realisatie van een bedieningstableau, wat geheel is afgestemd op zowel de huidige alsook de toekomstige wensen en eisen van het OLVG. Hiervoor is een systeem gerealiseerd waarin vrijwel alle functionaliteiten flexibel zijn opgebouwd. Daarnaast kunnen aanvullingen en toekomstige functionaliteitswensen worden geïntegreerd binnen het huidige hardwareconcept. Om de continuïteit naar het hoogste mogelijke niveau te brengen, is de bekende modulaire constructiewijze gehanteerd die Bender hanteert in de realisatie en bewakingssystemen van extreem hoog-kritische besturingen. Hiertoe behoren onder andere weergave en bediening van de klimaatwaarden, elektrische veiligheid, aansturen verlichting inclusief scenario’s, belet aansturing, verduistering, zonwering, deuraansturing, communicatiekoppelingen, faciliteren AV-bediening, et cetera.

Elders wil het vooral graag hebben over waarom er gebouwd is, het verloop van het proces en de gebruikers die daarbij als uitgangspunt dienden. Dus de patiënten en de mensen die in het OK-complex werken. We starten dan ook met de vraag waarom een nieuw OK-complex nodig was? Elders: “Het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis in Amsterdam West is een topklinisch ziekenhuis dat in 2015 met het binnenstedelijke Onze Lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG) is gefuseerd. Beide locaties hebben bij deze fusie een apart profiel gekregen, met eigen specialismen. OLVG Oost (v/h OLVG) legt zich toe op hoog complexe zorg zoals onder meer cardiologie, longgeneeskunde en oncologie, terwijl OLVG West (v/h Sint Lucas Andreas Ziekenhuis) zich naast de algemene chirurgische ingrepen concentreert op hoog volume zorg als orthopedie, neurochirurgie en trauma’s. Voor deze laatste speerpunten is gekozen vanwege de gunstige ligging vlakbij de A10. Dat maakt de locatie makkelijk en snel toegankelijk voor autoverkeer en openbaar vervoer.

Orthopedie is een volumespecialisme waarbij in de OK meer ruimte en een groter plenum, met het daarbij horende beschermd gebied waarbinnen de operaties plaatsvinden, nodig zijn. Omdat de oude operatiekamers niet aan deze eisen konden voldoen, werd besloten het OK-complex te moderniseren en uit te breiden.”

Minder overlast Omdat het ziekenhuis tijdens de verbouwing zo min mogelijk operatiecapaciteit wilde verliezen, werd aan de buitenzijde van het pand een frame gebouwd waar de prefab OK’s in delen op getakeld zijn. Vervolgens zijn de verschillende onderdelen aan elkaar gekoppeld en is het geheel aan de oudbouw bevestigd.

Daarna werden de ruimtes afgebouwd en ingericht. Voordelen daarvan waren dat nieuwe hoogtes gerealiseerd konden worden, bouwtijd werd bespaard en er minder productieverlies en overlast plaatsvond. Elders: “We hebben een deel van de werkzaamheden buiten uitgevoerd, zodat patiënten en medewerkers zo min mogelijk hinder ondervonden en de meeste operaties gewoon doorgang konden vinden. Daarvoor hebben we met roosters rekening gehouden en vaak ’s avonds en in de weekenden doorgewerkt. En heel veel gesprekken met de betrokken disciplines gevoerd.”

›

Zo min mogelijk overlast Hillen & Roosen is een Amsterdams bouwbedrijf dat al ruim honderd jaar bestaat.

Een bedrijf dat van alle markten thuis is en als één van de kernactiviteiten het bouwen en renoveren van ziekenhuizen heeft. Dankzij een passende aanbesteding kon Hillen & Roosen als bouwkundig aannemer aan de slag met de verbouwing van het OK-complex van OLVG West. Eind juni 2016 is het geheel opgeleverd.

“Hoewel we niet verantwoordelijk waren voor het realiseren van de operatiekamers zelf, hebben we wel al het bouwkundige werk gedaan”, vertelt Louis Leijdekker, projectleider bij Hillen & Roosen. Deze aannemer is buiten begonnen met het aanbrengen van de fundering en de stalen tafelconstructie, waarop de nieuwe operatiekamers rusten.

Daarvoor werd ook een twaalf meter lange stalen kolom van 400 bij 400 millimeter vanaf de tweede verdieping door het ziekenhuis heen naar het souterrain geplaatst. In het ziekenhuis zijn de drie oude OK’s en de techniekruimte gesloopt. Daarna zijn zes opdekruimtes gerealiseerd die luchtdicht moesten zijn in verband met de drukverschillen. Ook zijn er nieuwe algemene ruimtes zoals een apotheek en berging aangebracht. Onder de uitbouw voor de nieuwe operatiekamers is een etage bijgebouwd voor ondersteunende ruimtes als kantoren, koffiekamer en locker- en kleedruimtes.

Leijdekker: “Bij de (ver)bouw van een OK-complex moet je er als aannemer op letten zo min mogelijk overlast als trilling, geluid en stof te veroorzaken, zodat de operaties ongestoord kunnen plaatsvinden. Daarom hebben wij eerst stofdichte wanden rondom het steriele gebied geplaatst om dit goed af te scheiden.

Daarnaast gebruiken we tegenwoordig gereedschap dat het stof meteen afzuigt.

Dit fijnstof wordt overigens continu door het ziekenhuis gemeten met behulp van een deeltjesmeter. Verder werken we nauw samen met meerdere partijen en moeten we voortdurend afspraken maken. Soms is het nodig een stapje opzij te doen. Het is bijvoorbeeld belangrijk onze werkzaamheden altijd af te stemmen op het OK-rooster en het werk dus regelmatig ’s avonds en in de weekenden uit te voeren. Maar dat hoort er nu eenmaal bij. Mede door de goede samenwerking tussen aannemers, adviseurs en opdrachtgever hebben we het project in korte tijd gerealiseerd. Een behoorlijke prestatie.”

BOUWEN AAN DE ZORG | 19

OK-complex OLVG West, Amsterdam

Modulaire OK-units Bussman Medical & Research heeft de zes nieuwe OK-units en bijbehorende techniek geproduceerd en geïnstalleerd. Het bedrijf uit Beuningen levert volledige modulaire OK-complexen op basis van turnkey.

Het team dat de 6 nieuwe OK's van het OLVG in korte periode realiseerde.

Bussman werkt met een modulair plug-and-play systeem. De onderneming biedt tijdelijke voorzieningen in standaardmaten en permanente voorzieningen waarbij de maten geheel naar wens van de opdrachtgever kunnen worden gerealiseerd.

Het OLVG heeft gekozen voor permanente voorzieningen met hogere en grotere ruimtes van 7 bij 7 meter. “De OK’s bestaan nu uit twee halve units van 1,80 bij 7,60 meter en één unit van 3,80 bij 7,60 meter, die allemaal in de fabriek worden gemaakt. Vervolgens hebben wij ze met koppelplaten samengevoegd en op de uitbouw met het stalen portaal gemonteerd. Daaromheen hebben we een aluminium buitengevel geplaatst. De units zelf zijn opgebouwd uit een metalen frame met gips- en brandwerende beplating aan de binnen- en buitenkant. Daarin is een binnendoos gecreëerd met een HPL-afwerking, waarin tal van zaken zoals schermen en warmhoudkast flush zijn weggewerkt”, legt projectmanager Peter Breman uit.

De kern van de OK’s wordt gevormd door een dubbeldeks plenum dat aan de laatste richtlijnen voldoet. De operatiekamers zijn gevalideerd conform de laatste VCCN-RL7 richtlijn en de installaties zijn gekeurd volgens de laatste wet- en regelgeving. Voor het realiseren van alle benodigde techniek, van de luchtbehandelingskasten tot de validatie, heeft Bussman een netwerk van onderaannemers ingeschakeld.

Belangrijke voordelen van dit modulaire systeem zijn de efficiency en de korte realisatietijd op locatie. Breman: “Aangezien de bouwtijd krap was en er drie verschillende aannemers tegelijk in een beperkte ruimte aan het werk waren, was dit project een logistieke uitdaging. Een uitdaging die wij graag, én met succes zijn aangegaan.”

Bectro levert maatwerk op de vierkante centimeter Bectro Installatietechniek B.V. en zusterbedrijf ULC Installatietechniek B.V. hebben voor de zes nieuwe OK’s in OLVG locatie West het installatiewerk geleverd. De installaties moesten direct boven de betreffende operatiekamers in de technische ruimten op de derde verdieping worden aangebracht. Maar die ruimten waren krap bemeten voor alle onderdelen die er geplaatst moesten worden.

Jeep Heida, projectmanager, vertelt: “We hebben zowel het volledige elektrotechnische als werktuigbouwkundige installatiewerk voor de zes OK’s voor onze rekening genomen, vanaf de engineering tot aan de montage. Vooral de luchtafvoerinstallaties waren daarbij een uitdaging, het was maatwerk op de vierkante centimeter. Om toch te zorgen dat alles naadloos zou passen, hebben we van de installaties op voorhand BIM 3D-modellen gebouwd. Daarbij was het heel handig dat we eigen engineering in huis hebben. Vervolgens hebben we zo veel mogelijk grote componenten van de luchtkanalen geprefabriceerd, zodat we ter plaatse minder tijd nodig zouden hebben om ze aan te sluiten. Per OK ging het daarbij om zo’n 150 tot 200 kanaalstukken met kleppen en dempers met afmetingen van 20 centimeter tot aan een meter. Door onvoorziene omstandigheden waar we zelf geen invloed op hadden, was de tijd die we voor het bouwen kregen vier maanden korter dan normaal het geval is. Maar dankzij de prefabricage en het teamwork is het allemaal gelukt, tot aan de elektronische koppelingen met de ‘Bendersystemen’ in de OK’s aan toe. En daar zijn we best trots op.”

BOUWEN AAN DE ZORG | 21

Perfectie betekent verder denken dan wat noodzakelijk is. Onze beddenliften laten zien wat we bedoelen.

www.schindler.nl

OK-complex OLVG West, Amsterdam

Vernieuwende projectaanpak Vooral dat laatste past volledig in de vernieuwende projectaanpak van de bouwdirecteur, waarbij de gebruikers centraal staan. Elders vindt het belangrijk concurrerend te zijn met de vaak bijzonder klantvriendelijke zelfstandige behandelcentra. “Dus zijn we het bouwproces gestart met gesprekken met de organisatie over onder meer profilering, patiëntenproces en klantvriendelijkheid. Dit soort informatie heb je, nog voorafgaand aan het Programma van Eisen, nodig om tot een passend ontwerp te komen.” Samen met gebruikers zoals orthopeden, trauma- en neurochirurgen is van tevoren gekeken wat de ideale maat en inrichting van een goede multifunctionele OK is. Naar aanleiding daarvan zijn de nieuwe operatiekamers volledig identiek en standaard uitgevoerd. Met lichtblauwe wanden en groene verlichting conform het healing environment principe. Zelfs de Bose speakers en een aparte iPodaansluiting ontbreken niet.

Ook het proces dat een patiënt doorloopt naar en vanaf de operatiekamer is van tevoren uitgebreid bestudeerd en vervolgens zo efficiënt en klantvriendelijk mogelijk heringericht. Gebleken is dat patiënten voorafgaand aan de operatie vaak klinisch opgenomen worden, terwijl dit voor velen helemaal niet nodig is. Dagbehandeling moet dit vervangen. Volgens Elders is daarmee bij het ontwerp van het complex rekening gehouden. “Zo beschikken we binnenkort over een ontvangstruimte voor patiënten. Afhankelijk van het type operatie gaat de patiënt vervolgens naar een lounge met kleedkamers, waar hij zich kan omkleden en zijn bezittingen in een locker stopt.

Van daaruit wordt de patiënt in een rolstoel of bed naar de OK gebracht. Na de ingreep gaat de patiënt weer terug naar de lounge waar hij rustig kan bijkomen voordat hij naar huis gaat. Uiteraard zijn er eveneens een holding en verkoever voor patiënten die algehele narcose toegediend krijgen. Eén van de voordelen van de nieuwe routing is dat patiënten niet meer het hele ziekenhuis doorgereden hoeven worden.

›

'De nieuwe OK’s bevinden zich in een uitbouw op de tweede verdieping' Bijzondere beddenliften Schindler Nederland in Den Haag levert hoogwaardige, betrouwbare en gebruiksvriendelijke mobiliteitsoplossingen voor onder meer zorginstellingen. De onderneming maakt deel uit van de wereldwijde Zwitserse Schindler Group, dat veel aandacht aan research en development besteedt. Daarmee is het de meest innovatieve liftenfabrikant ter wereld. Voor het OK-complex heeft het bedrijf twee beddenliften op maat geleverd.

Schindler biedt standaardoplossingen, maar ook maatwerk conform de behoefte van de klant. Naast de liften die de onderneming al eerder aan het OLVG leverde, zijn voor het OK-complex twee beddenliften ontworpen, gefabriceerd, samengesteld en op locatie gemonteerd. “Ze zijn ruim, 1.500 bij 2.700 en 1.200 bij 2.300 millimeter, veilig, duurzaam en werken naar volle tevredenheid”, merkt directeur Nieuwbouw en Moderniseringen Rob Jue op. “De liften worden in onze fabriek in Spanje plug-and-play vervaardigd. Het mooie is echter dat we binnen dit standaardconcept toch maatwerk kunnen leveren. De keuzevrijheid in maatvoering, kooi-interieur en afwerkingsniveau is zeer ruim. Voor het OK-complex is gekozen voor de Schindler 5500 met de speciale RVS-afwerking, Dark brushed, een zwart kooitableau en een blauwe laminaatvloer. In combinatie met de LED-verlichting zorgt dit voor een fraaie uitstraling die niet aan een ziekenhuis doet denken.” De voordelen van een dergelijk concept zijn verder nog de aantrekkelijke prijsstelling, flexibiliteit, korte levertijden en de geringe realisatietijd op locatie.

BOUWEN AAN DE ZORG | 23

huisvesting met zorg pieterse terwel grevink richt zich op huisvestingsvraagstukken in de gezondheidszorg en houdt zich vooral bezig met de wisselwerking tussen huisvesting en bedrijfsvoering.

www.ptg-advies.nl

Wital is een bedrijf dat al meer dan 46 jaar bestaat en zich onderscheidt door kwaliteit en service. De naam Wital is voor vele klanten een vertrouwd begrip en wordt gekoppeld aan een goede samenwerking tussen de opdrachtgever en Wital.

Vanaf het moment van uitvoering zal er door de vaste ploeg van mensen alles aan gedaan worden om het eindresultaat optimaal te krijgen en de klant tevreden te stellen.

WITAL BV, DE SPECIALIST IN VLOER- EN RAAMAFWERKINGEN

Wital BV interieurprojecten | Westhavenweg 105e | 1042 BB Amsterdam telefoon 020 - 448 02 70 | info@wital.nl | www.wital.nl 16500352_Wital BV Interieurprojecten 1-2.indd 1

21-06-16 12:07

OK-complex OLVG West, Amsterdam

Tegelijk zijn de transportbewegingen nu transparant voor de patiënt en veel korter, waardoor ze minder tijd en menskracht kosten. Om het ziekenhuisgevoel verder te verminderen zijn zelfs de armaturen in het plafond zo geplaatst dat het licht niet in de ogen van patiënten schijnt. De fraaie natuurposters bij de entrees van de operatiekamers moeten eveneens bijdragen aan een prettigere sfeer.”

Dertien OK’s Inmiddels zijn drie operatiekamers volledig vervangen en zijn er naast zeven bestaande OK’s nog drie nieuwe gerealiseerd. Hiermee komt het totale aantal operatiekamers op dertien. Allen beschikken over een eigen opdekruimte en serverruimte. De nieuwe OK’s bevinden zich in een uitbouw op de tweede verdieping en hebben elk een oppervlak van 50 m² en een plenum van drie bij drie. Ze zijn wat hoger dan de oorspronkelijke OK’s in verband met de vele onder het plafond weggewerkte kanalen en leidingwerk. Naast operatiekamers zijn er in het OK-complex ook nieuwe ondersteunende ruimtes gekomen zoals kantoren, een koffiecorner en kleedkamers voor het personeel. De ontvangstkamer en lounge worden na de zomer opgeleverd.

Volgens de bouwdirecteur is gezamenlijk een mooi proces tot stand gebracht waarvoor iedereen zich zeer verantwoordelijk voelt. “We hebben het met elkaar en met veel enthousiasme gedaan. Mensen konden meedenken en zelf meesturen. Dit gaf enorm veel dynamiek. We kunnen het al een geslaagd project noemen!”

•

Van vloeren tot complete interieurprojecten Wital Interieurprojekten verzorgt alles op het gebied van interieur voor onder meer hotels, kantoren, scholen en zorginstellingen. Van een simpel gordijn tot complete interieurprojecten. Voor het OK-complex van OLVGWest heeft het Amsterdamse bedrijf alle vloeren, buiten de operatiekamers zelf, geleverd en gelegd.

“Dit betekent dat wij op de tweede verdieping de vloeren van de opdekruimtes, gangen, trappenhuis en berging hebben geëgaliseerd, geleverd en gelegd”, vertelt Edwin Altena, directeur van Wital. “Daar ligt drie millimeter dik rubber van nora. De opdekruimtes zijn voorzien van nora Sentic; deze vloeren zijn van hetzelfde materiaal en dezelfde blauwe kleur als in de operatiekamers. De andere ruimtes op dezelfde verdieping in het OK-complex hebben vloeren van nora Grano, met een grijs gespikkeld dessin.”

Op de eerste etage, waar de lounge, ontvangstkamer en ondersteunende ruimtes gehuisvest zijn, heeft Wital de vloeren geëgaliseerd en er groen linoleum gelegd. Bovendien heeft het bedrijf daar plintstroken in hetzelfde groen aangebracht en op kleur gekit. Het voordeel van deze vloeren is dat ze sterk en onderhoudsvriendelijk zijn. “Het was een behoorlijke klus, die we onder hoge tijdsdruk moesten uitvoeren. Maar omdat we met een team van vaste stoffeerders al vaak voor het ziekenhuis hebben gewerkt, weten we wat we aan elkaar hebben en lukt het altijd”, geeft Altena aan.

Elektrische veiligheid Nu al weten wat er morgen niet gaat gebeuren Bender Benelux is de specialist op het gebied van componenten t.b.v. elektrische veiligheid in hoog geclassificeerde medische ruimten.

Tevens zijn wij de leverancier van maatwerk bedientableaus in alle mogelijke vormen en maten. Geen enkele uitdaging in het realiseren en integreren van functionaliteitwensen gaan wij uit de weg. Een antibacterieel en geheel vlak werkoppervlak met intuïtief bedieningsgemak en flexibiliteit op maat, dat maakt het Benderpaneel tot de oplossing voor alle functionaliteit van nu, en van morgen. Zo wordt spanning ontspanning, en hebt u alles onder controle.

The Power in Electrical Safety ©

www.benderbenelux.com BOUWEN AAN DE ZORG | 25

Tekst: Michel Vanden Heede Beeld: Tine Vanblaere

AZ Delta bouwt nieuw modulair ziekenhuis waar patiënt centraal staat

ZORG EN ARCHITECTUUR GAAN HAND IN HAND 26 | BOUWEN AAN DE ZORG

AZ Delta, Roeselare

Het nieuwe ziekenhuis van AZ Delta in Rumbeke bij Roeselare is een project waar zorg en architectuur hand in hand gaan.

De voorkant, waar de polyklinische activiteit plaatsvindt, is meer urbanistisch door het gebruik van onder andere rode baksteen en kijkt uit op de drukke rijksweg. De achterkant, waar het hospitalisatiedeel zich situeert, geeft dan weer uitzicht op weidse landschappen. Het is maar één van de vele aspecten in het uitgekiende concept waarbij de patiënt centraal staat. “Onze nieuwe zorgvisie vraagt een andere bouw en organisatie.”

Al in 2000 opteerde de directie van het toenmalige H-Hartziekenhuis voor een nieuw ziekenhuis, maar er moest nog gezocht worden naar bouwgrond.

Vandaar dat pas in 2008 het voorontwerp af was.

In oktober 2012 volgde de goedkeuring, die gekoppeld werd aan de fusie met het toenmalige Stedelijk Ziekenhuis in Roeselare. “Het zorgstrategisch plan was nodig omdat de twee campussen oud waren en uit hun voegen barstten”, opent Sabien Cailliau, manager bouw en infrastructuur. “Door de aanwezigheid van een beek (die eind mei nog overstroomde) op de huidige site was een uitbreiding niet mogelijk.”

Accent op acute zorg De invulling van het gebouw gebeurt in functie van de nieuwe visie. “De missie van ons ziekenhuis is duidelijk: de patiënt moet centraal staan”, stelt bouwcoördinator Rosine Herpoel. “Onze werkprocessen dienen op de patiënten afgestemd te worden. Maar er is ook gebouwd in functie van de medewerker. Belangrijke aspecten als opleidingen en technologische vernieuwingen vertalen we in aangepaste infrastructuur. We gaan voor een geïntegreerd model, dat campusoverschrijdend werkt. De overblijvende stadscampus in Roeselare (voormalige Stedelijk Ziekenhuis) herbergt alle planbare zorg. Het is een goed bereikbaar en sterk locomotorisch centrum waar consultaties en revalidatie plaatsvinden, terwijl het nieuwe ziekenhuis in Rumbeke de acute zorg met meer hoogtechnologische onderzoeken behelst. De campus in Menen is dan weer een volledige entiteit, maar indien er specifieke technologie nodig is, richt men zich daar op het nieuwe ziekenhuis of de stadscampus." Er

blijven dus drie campussen in de toekomst. Bedoeling is wel om het concept zo modulair mogelijk te houden. Het gebouw moet met andere woorden gemakkelijk omgevormd kunnen worden.

Efficiëntere processen Dat er architecturaal een duidelijke breuklijn is met vroeger, hoeft geen betoog. “Het eilanddenken past niet meer in deze tijd. De processen en stromen worden uitgeschreven en daaromheen zet je dan het gebouw. Het is geen gemakkelijke oefening om de noden te vertalen. De processen moeten efficiënter en patiëntvriendelijker worden. Zo heb je geen grote wachtzaal nodig, het ziekenhuis moet ervoor zorgen dat er korte wachttijden zijn”, geven Sabien Cailliau en Rosine Herpoel als voorbeeld.

“Ook moeten we rekening houden met de trends in de gezondheidszorg. Zo zijn er tegenwoordig meer dagopnames en minder hospitalisaties dan voorheen. De hospitalisatietermijnen worden ook korter. Zo’n evolutie vereist een andere structuur.

In het bouwen van een ziekenhuis spelen ergonomie en hygiëne tegenwoordig een cruciale rol.

Het ziekenhuis wil eveneens het JCI-kwaliteitslabel (dat staat voor een proces dat ervoor zorgt dat het ziekenhuis continu werkt aan een veilige omgeving voor patiënten, medewerkers en bezoekers) halen.

Ook dit gegeven stelt specifieke eisen.”

Het digitale verhaal wordt eveneens belangrijker.

Zo zijn er voor de patiënten al heel wat applicaties mogelijk van thuis uit. “Mensen moeten minder naar het ziekenhuis komen. Maar op dat vlak is het wel zoeken naar een goed evenwicht. De persoon-

lijke toets blijft belangrijk. Het moet allemaal op maat van de patiënt blijven. En reken maar dat er op dit vlak een groot verschil is tussen een tachtig- en dertigjarige. Je moet steevast streven naar een optimaal spanningsveld tussen medewerker, technologie en patiënt”, benadrukt Rosine Herpoel.

Pathologische clusters Het nieuwe gebouw moet iedereen in het ziekenhuis dichter bij elkaar brengen. De afstanden tussen de medewerkers zijn kleiner, de muren tussen departementen verdwijnen.

›

Reynaers Aluminium – Maximale lichtinval Om het structurele plaatsgebrek op de huidige campussen van het Heilig Hartziekenhuis RoeselareMenen en het Stedelijk Ziekenhuis Roeselare op te vangen, staat de 32.000 m² tellende nieuwbouw van AZ Delta vandaag in de steigers. Voor het schrijnwerk werd gekozen voor Reynaers Aluminium. Marketing & Communication Manager Peter Ottevaere: “De geschrankt geplaatste vierkante en rechthoekige aluminium ramen geven het project een opvallend architecturaal accent.” Voor het gevelschrijnwerk viel de keuze op het CW50-HIsysteem; de hoogisolerende variant van Reynaers’ Curtain Wall-profielen met een aanzichtbreedte van 50 mm. “Het gevelsysteem staat dankzij de minimale aanwezigheid van profielen garant voor een maximale lichtinval en laat een onbeperkte creatieve vrijheid toe”, besluit Ottevaere.

BOUWEN AAN DE ZORG | 27

Het accent komt meer te liggen op het multidisciplinaire gebeuren. De diverse circulaties, namelijk de hospitalisatie, het ambulante zorggebeuren en het goederentransport worden dan weer wel strict gescheiden. Het ziekenhuis telt ook drie ingangen.

Naast de hoofdingang en spoedingang is er een subacute ingang, waarlangs de patiënt die op regelmatige basis in het ziekenhuis moet zijn voor zijn therapie met de eigen wagen of ziekenhuiswagen

binnenkomt. Zo hoeft hij niet het hele ziekenhuis of de spoedafdeling te doorkruisen.

Voorts zal het ziekenhuis negen pathologische clusters tellen. Eén ervan is de moeder-kind-cluster.

Naast de afdelingen pediatrie en materniteit bevinden zich op dezelfde verdieping vooraan de polikliniek en het IVF-centrum. “Het is belangrijk dat die diensten dicht bij elkaar zitten. Op die manier

FEITEN EN CIJFERS BOUWHEER ARCHITECT AANNEMER

STABILITEIT TECHNIEKEN BUITEN SCHRIJNWERK SELECTIE ARCHITECT START NIEUWBOUW START OPLEVERING TOTALE OPPERVLAKTE TERREIN TOTALE OPPERVLAKTE GEBOUW TOTALE BOUWKOSTEN

28 | BOUWEN AAN DE ZORG

AZ Delta vzw VK Studio THV Van Laere De Nul (perceel ruwbouw), Aswebo (perceel infrastructuur) VK Studio VK Studio Reynaers Aluminium, Duffel 2002 januari 2013 januari 2019 (percelen voltooiing/technieken) ongeveer 25 ha 34.000 m² (footprint 116.000m² nuttige oppervlakte) 200 miljoen euro (exclusief medische en niet-medische uitrusting)

gaat de patiënt zich meer thuis voelen op ‘zijn’ verdieping. Er zijn voorts medische straten, waaraan medisch-technische diensten geclusterd zijn, zoals bijvoorbeeld dialyse of radiotherapie, nucleaire, radiologie en operatiekwartier, cathlab. Om maar te zeggen dat de bouw volledig in functie van de patiënt staat. In het nieuwe gebouw gaat de arts naar de patiënt en niet omgekeerd”, besluiten Sabien Cailliau en Rosine Herpoel.

•

Meander Medisch Centrum, Amersfoort

Tekst: Rob Buchholz Beeld: Wissner-Bosserhoff

Nieuwe universele, multifunctionele bedden

voor Meander Medisch Centrum In juni werden meer dan vijfhonderd patiëntenbedden op de verpleegafdelingen van het Meander Medisch Centrum in Amersfoort vervangen door nieuwe hoog-laag bedden. Een beddentype dat voordelen biedt voor zowel patiënten als medewerkers.

Diverse partijen werden bij het traject betrokken en na diverse tests werd gekozen voor de multifunctionele bedden van Wissner-Bosserhoff. Volgens Sales Manager Joris van Campenhout is dit type bed door een projectteam uitvoerig beoordeeld. “In dat team zaten mensen van diverse disciplines: verpleegkundigen, mensen van de schoonmaak- en technische dienst, het facilitair bedrijf en de logistiek. Zij hebben het bed volgens eigen kennis en wensen gedurende meerdere weken getest. Uiteindelijk bleek dat iedereen dit een geschikte keuze vond voor zowel de patiënt als alle betrokken medewerkers.”

Het multifunctionele bed kent diverse voordelen. Het is eenvoudig te verrijden, makkelijk in gebruik en op alle afdelingen inzetbaar. Van Campenhout: “De bedden zijn patiëntvriendelijk door de hoog-laagstand waarbij de laagste stand bijna tot aan de grond komt. Dit biedt extra veiligheid voor patiënten met valgevaar, zoals kwetsbare ouderen.” Daarnaast beschikt het bed over een vierseizoenenmatras voor extra comfort, een reanimatiestand, zitstoelpositie, verlichting onder het bed en een mogelijkheid voor verlenging. Vijf wielen zorgen voor extra mobiliteit. Bovendien is dit type bed voorzien van een Safe Sense Bed-Uitstap alarmsysteem dat een signaal geeft op het Verpleegkundig Oproep Systeem, wanneer de patiënt het bed uitstapt. “Het verplegend personeel krijgt van ons diverse instructiemomenten over het gebruik, maar tevens leiden wij intern een aantal beddencoaches op die onze kennis verder delen.

Vaak zijn dat de ergotherapeuten binnen een ziekenhuis. Daarnaast hebben wij een all-in onderhoudscontract van tien jaar met het Meander Medisch Centrum afgesloten.”

De oude bedden worden bestemd voor hergebruik. “Speciaal daarvoor werken wij samen met een aantal partners die deze bedden een tweede leven geven; bijvoorbeeld in een derdewereldland of in Oost-Europa.”

•

BOUWEN AAN DE ZORG | 29

Tekst: Irene Teunissen Beeld: Michel Kievits, Gispen

HagaZiekenhuis eerste ziekenhuis met BREEAM-NL duurzaamheidscertificaat Als eerste ziekenhuis in Nederland heeft de nieuwbouw van het HagaZiekenhuis in Den Haag het BREEAM-NL Excellent certificaat behaald. In het 37.500 m2 grote gebouw zijn het Juliana Kinderziekenhuis, het geboortehotel, het Ronald McDonald Huis en een aantal operatiekamers en poliklinieken gehuisvest. Het certificaat werd uitgereikt tijdens het DGBC Seminar 'Gezondheid in Gebouwen in 2025', dat op 18 mei 2016 plaatsvond.

BREEAM-NL is in Nederland het keurmerk om de duurzame prestaties van gebouwen te beoordelen.

Het HagaZiekenhuis is het eerste ziekenhuis dat met s op n o k e BREEAM-NL is gecertificeerd. Piet van Hoeven, direc, ezo o60+ teur VolkerWessels Bouw & Vastgoedontwikkeling p 8 Ex nr. 137 d West, verantwoordelijk voor ontwerp, ontwikkeling en n sta bouw is er content mee: “Duurzaamheid heeft vanaf het begin van het project een belangrijke rol gespeeld.

Bij het ontwerp van het gebouw hebben de patiënt

en de medewerker centraal gestaan. In een gezonde, prettige en aangename omgeving herstellen patiënten sneller en is het voor medewerkers prettiger om te werken. Tijdens het ontwerpproces is intensief overleg geweest met alle betrokken partijen.”

gezond, comfortabel en energiezuinig gebouw ontstaan. De constructie en plaatsing van de installaties maken eventuele wijzigingen in het pand tamelijk eenvoudig. Daarmee is het ziekenhuis op de toekomst voorbereid. Voor de nieuwbouw is eveneens gebruikgemaakt van duurzame materialen. Bovendien wordt het regenwater opgevangen en gebruikt voor de bewatering van de tuin. Al deze maatregelen zorgden voor een BREEAM-NL score van 70,63 procent (Excellent).

‘Kan niet’ bestaat niet

Door constant met u mee te denken, kunnen onze producten perfect worden Maatwerk geïntegreerd in uw werkwijze en uw zorgvoorziening. u op zoek naar hulpmiddelen Duurzaam en flexibel gebouw Omdat er nog nooitBent een ziekenhuis met BREEAM-NL die uw werk echt lichter, gezonder en prettiger maken?

Kies dan voor Lopital!

Door het gebruik van onder meer een warmtepomp, beoordeeld is, was voor de certificering van het HagaZiekenhuis maatwerk vereist. Met de zogenaamde Bel of mail ons gerust voor meer info of een vrijblijvende afspraak.

een goed ventilatiesysteem en LED-verlichting is een

www.lopital.be Lopital België bvba - sprl Antwerpsesteenweg 124 | B-2630 Aartselaar Tel/tél: (+32) 03.870.51.60 | Fax: (+32) 03.877.79.44 info@lopital.be | www.lopital.be

30 | BOUWEN AAN DE ZORG

HagaZiekenhuis, Den Haag

Bespoke-procedure is dit gelukt en zijn er nu specifieke duurzaamheidseisen voor ziekenhuizen. Zoals de uitgangspunten van Planetree, dat zich vooral richt op de menselijke kant van de zorg zoals een vriendelijke bejegening, veel service en keuzevrijheid.

Een helende omgeving reflecteert volgens Planetree de waarden en cultuur van de gemeenschap. De Haga-kernwaarden zorgzaamheid, innovatie en samenwerken gelden niet alleen voor de manier waarop de zorg wordt verleend. Ze worden eveneens ondersteund door een toegankelijk, licht en comfortabel gebouw, voor patiënten, bezoekers en medewerkers. Roberto Meyer van MVSA architects vertelt daarover dat ze in de huid van de gebruiker moesten kruipen om zowel Planetree als BREEAM-NL te faciliteren. “Dit heeft geleid tot warme kleuren, ronde hoeken en vloeiende, zachte overgangen van buiten naar binnen. En prachtige, lichte, overdekte centrale binnentuinen. Alle kamers hebben zoveel mogelijk daglichttoetreding, direct aan de gevel of indirect via het glasoverkapte atrium.”

Innovatief project De nieuwbouw van het HagaZiekenhuis heeft slechts drie jaar en drie maanden geduurd. Het is in meerdere opzichten een uniek en innovatief

project. Voor de nieuwbouw werd het consortium VolkerWesselsHaga opgericht, dat zich baseerde op de uitgangspunten van design, build en maintain.

Daarbij werd een onderhoudscontract voor twintig jaar afgesloten. Dit was nog niet eerder vertoond in de ziekenhuiswereld. “Daarnaast vindt het ziekenhuis het belangrijk dat het gebouw duurzaam is”, merkt Chiel Huffmeijer, voorzitter van de raad van bestuur van de Reinier Haga Groep op. “Het BREEAM-NL keurmerk beschouwen we dan ook als de kers op de Haga-taart.”

Duurzaam, ook tijdens de bouw Ook tijdens de bouw speelde duurzaamheid een belangrijke rol. Afvalscheiding, beperking van energie en waterverbruik en omgevingsmanagement zorgden ervoor dat ook het fysieke bouwproces duurzaam verliep. Annemarie van Doorn, directeur van Dutch Green Building Council (DGBC), beheerder van het BREEAM-NL keurmerk, vindt de aandacht van het Haga voor duurzaamheid én de gezondheid van het gebouw een mooi voorbeeld. “Het ziekenhuis legt daarmee een directe koppeling met de eigen kernactiviteit: mensen beter maken en is daarmee een voorbeeld voor andere medisch centra. Hopelijk volgen er spoedig meer ziekenhuizen.”

•

HagaZiekenhuis gerealiseerd conform BREEAMcertificeringscriteria Cleanroom Combination Group tekende voor de wandafwerking van vijftien operatiekamers in het HagaZiekenhuis. Hiervan is er één uitgevoerd als hybride OK met een Siemens C-boog.

Alle OK’s zijn voorzien van nissen waarin de beeldschermen zijn geïntegreerd.

Fagerhult: optimale LED-oplossing Licht heeft invloed op ons welzijn en is een belangrijk onderdeel van de BREEAM-beoordelingsrichtlijn.

Voor dit project zijn armaturen gemodificeerd om een optimale LED-oplossing te bieden, zowel voor binnen als voor buiten. Voor de BREEAM -certificering heeft Fagerhult de benodigde documenten en de interpretatie van het lichtplan beargumenteerd.

MBS: Compleet betoncasco verzorgd door MBS Cascobouw MBS Cascobouw heeft de engineering, productie, levering en montage van het complete betoncasco van de nieuwbouw van het HagaZiekenhuis verzorgd. Dit was een veelomvattende klus, vooral omdat het hele OK-complex er deel van uitmaakte.

Door MBS Cascobouw zijn uiteenlopende prefab betonelementen toegepast, waaronder kolommen, balken, wanden, massieve vloerplaten, kanaalplaatvloeren en breedplaatvloeren.

Knauf: Stootvaste, brandvertragende, geluidsisolerende én watervaste wanden Knauf was al vroeg bij het project betrokken voor advies. De binnenwanden van het ziekenhuis moesten namelijk optimale prestaties leveren. De meeste wanden zijn hiertoe uitgevoerd met Knauf Diamond Board. Deze vezelversterkte gipskartonplaat is stootvast, brandvertragend, geluidsisolerend én watervast; een ideale combinatie voor ieder ziekenhuis.

BOUWEN AAN DE ZORG | 31

Nieuw OK-complex in half jaar tijd gerealiseerd De locatie Den Helder van de Noordwest Ziekenhuisgroep beschikt sinds juni over een geheel nieuw OK-complex met vier operatiekamers. Het OK-complex is opgebouwd uit dertig units van zes bij drie meter, die zijn geplaatst op een stalen constructie op de binnenplaats, waardoor het aansluit op de bestaande afdeling op de tweede verdieping van het voormalige Gemini Ziekenhuis.

Het ziekenhuis besloot in eerste instantie om de bestaande OK-afdeling met vijf operatiekamers geheel te renoveren. “Toen werden we echter geconfronteerd met nieuwe WIP-richtlijnen”, vertelt Freek-Jan Kossen, bouwcoördinator bij de Noordwest Ziekenhuisgroep. “De richtlijnen voor hygiëne en infectiepreventie werden behoorlijk strenger, vooral als het gaat om de luchtbehandeling in de operatiekamers. Het werd duidelijk dat we op de lange termijn met de gerenoveerde OK-afdeling niet meer aan die richtlijnen konden voldoen. Daarom hebben we uiteindelijk gekozen voor nieuwbouw; een duurzamere oplossing.”

32 | BOUWEN AAN DE ZORG

Modulaire units Bijzonder daarbij is dat de nieuwbouw is uitgevoerd in de vorm van modulaire units van Bussman Medical & Research in Beuningen. “Toen er nog sprake was van renovatie waren wij al in gesprek met de Noordwest Ziekenhuisgroep over de mogelijkheden van interim huisvesting van de operatie-afdeling – dat verzorgen we regelmatig bij verbouwingen”, zegt Vincent Alberts, sales manager bij Bussman. “Echter hadden wij in onze hal in Beuningen ook een compleet OK-complex staan, dat als tijdelijke voorziening veertien maanden was gebruikt

Noordwest Ziekenhuisgroep, Den Helder

bij een Universitair Medisch Centrum in België. Het was feitelijk nog nieuw en perfect opnieuw te gebruiken. Steeds vaker worden dergelijke units gebruikt voor tijdelijke of semi-permanente huisvesting ten behoeve van hoogstaande medische behandeling en diagnostiek.”

Tweedehands “De kans deed zich voor, daar hebben we gebruik van gemaakt”, zegt Kossen.

“Eigenlijk gaat het dus om tweedehands, maar dat heeft zo zijn voordelen. Het is goedkoper dan nieuw en met dit modulaire systeem kun je heel snel bouwen; het is bouwen met legostenen. Bovendien kun je het eenvoudig aanpassen aan de wensen van het ziekenhuis en kun je de units in de toekomst ook heel makkelijk upgraden en weer voorzien van de modernste technologie. Je kunt het zien als een plug-and-play systeem. In de ziekenhuisbouw wordt steeds meer modulair gedacht omdat je niet zo ver in de toekomst kunt kijken. De technologische ontwikkelingen gaan nu ontzettend hard en de veranderende wet- en regelgeving maakt het lastig om ver vooruit te plannen. Daarbij is de zorg ook aan verandering onderhevig, onder meer omdat er sprake is van krimp van de zorgvraag in Nederland.

›

BOUWEN AAN DE ZORG | 33

Getinge Surgical Workflows Wij maken operaties mogelijk Getinge Surgical Workflows

Getinge Surgical Workflows

Oplossingen voor infection control, operatiekamer inrichting en geavanceerde IT-systemen voor de Wij maken operaties mogelijk traceerbaarheid en het beheer van steriele apparatuur en voor optimaal gebruik van beschikbare middelen.

Wij maken operaties mogelijk Oplossingen voor infection control, operatiekamer inrichting envoor geavanceerde IT-systemen voor de Oplossingen infection control, operatiekamer traceerbaarheid en het beheer IT-systemen van steriele apparatuur inrichting en geavanceerde voor de en voor optimaalen gebruik van beschikbare traceerbaarheid het beheer van steriele middelen. apparatuur en voor optimaal gebruik van beschikbare middelen.

www.getingegroup.com

Noordwest Ziekenhuisgroep, Den Helder

Dat roept de vraag op hoe je om moet gaan met je vastgoed. Dit complex draagt bij aan de flexibiliteit van een ziekenhuis. Het gaat zeker tien tot vijftien jaar mee. Daarna kun je het oppakken, upgraden, hier weer terugplaatsen of elders neerzetten.”

De units zijn per dieplader vanuit Beuningen over de weg naar Den Helder getransporteerd, waarna ze bij aankomst direct op hun plek werden gemonteerd met behulp van een grote hijskraan. Alberts: “De dertig units, die al zijn uitgerust met voorzieningen voor water, gas, elektra en luchtbehandeling, zijn in drie dagen tijd geplaatst. Het voordeel van modulair bouwen is dat er op de bouwplaats niet zoveel hoeft te gebeuren en dat je niet afhankelijk bent van weersomstandigheden. De fundering moet gereed zijn, het inhijsen is een kritisch moment, dan kan de wind roet in het eten gooien. Hoewel het veel waait in Den Helder was daar toen gelukkig geen sprake van. Op de vierde dag was het complex al wind- en waterdicht.”

Stalen draagconstructie In de weken daarna zijn de operatiekamers verder ingericht. Elke operatiekamer bestaat uit drie units en heeft een netto vloeroppervlak van vijftig vierkante meter. Twee OK’s zijn uitgerust met video-routering en het bijbehorende hoge resolutiebeeldscherm, de andere twee zijn voorzien van lood, waardoor ook het werken met röntgenapparatuur mogelijk is.

De units zijn niet op de begane grond geplaatst maar op een stalen constructie.

Deze draagconstructie is zodanig gefundeerd dat trillingvrij opereren mogelijk is, bovendien is de constructie voorzien van een aanrijbeveiliging. Het OK-complex sluit zo aan op de tweede verdieping en de voorzieningen die daar al aanwezig zijn, zoals de recovery ruimte. De oude operatiekamers krijgen in de toekomst een andere functie ter ondersteuning van het OK-complex. Kossen: “In totaal heeft de bouw dik een half jaar in beslag genomen. Dat is bij een conventioneel bouwtraject toch moeilijk denkbaar.”

•

Ziekenhuizen zijn gebaat bij totaalleveranciers De reden van zorginstellingen om voor een totaalleverancier te kiezen, is logisch.

Zeker als het gaat om essentiële aspecten als afstemming, planning en uitvoering.

Die mening deelt ook de Noordwest Ziekenhuisgroep waar bij de locatie Den Helder een compleet nieuw OK-complex is gerealiseerd.

FEITEN EN CIJFERS OPDRACHTGEVER Noordwest Ziekenhuisgroep, Den Helder/Alkmaar

Door eerdere goede ervaringen bij de locatie Alkmaar koos men ook deze keer bewust voor Maquet als partner. “Mede gezien de tijdsdruk op de realisatie van ons nieuwe OK-complex vonden wij het belangrijk om de inrichting bij een totaalleverancier onder te brengen. Maquet bleek wederom de juiste partner. De gebruikerswensen zijn optimaal vertaald, rekening houdend met de bouwkundige situatie. Het proces van aanschaf, uitvoering en implementatie is vlekkeloos verlopen”, aldus Gerard Huijg, manager OK Noordwest Ziekenhuisgroep.

UITVOERING Bussman Medical & Research, Beuningen

INRICHTING Maquet, Hilversum

BOUWPERIODE november 2015 – juni 2016

Sales Manager Karin Dunn voegt daaraan toe. “Na de bespreking van de offerte hebben wij een 3D-presentatie gegeven zodat voor betrokkenen duidelijk was hoe alles in de praktijk functioneert.” Uiteindelijk koos de Noordwest Ziekenhuisgroep voor het Maquet Otesus operatietafelsysteem, de Modutec pendelsystemen, Volista operatielampen en Tegris multimedia/digitaal OK systeem. Het afstemmen van al deze voorzieningen, zowel bouwkundig als installatietechnisch, verliep zeer voorspoedig.

BOUWEN AAN DE ZORG | 35

Solid future, strong foundations TOTAL ‘Optara’ project

Paalfunderingen

Diepwanden Piles en geboorde palen Micropalen, ankers Piles en kerende wanden

Antwerpen

Nieuwe spoorlijn (bypass) Mechelen

‘Docks Bruxsel’ shopping center Brussel

Piles Utilities

Franki Foundations biedt een compleet gamma van geoptimaliseerde funderingsoplossingen aan, puttend uit een enorme bron aan ervaring sinds de oprichting in 1909.

Contacteer ons voor meer informatie via www.ibeve.be of bel naar 016 39 04 90.

FRANKI FOUNDATIONS BELGIUM N.V. 2, Avenue E. Frankignoul 1480 Saintes, België T. +32 2 391 46 46 F +32 2 391 46 47 mail@ffgb.be WWW.FFGB.BE

FRANKI_3527_Adv_tijdschrift__Je-3.indd 1

27/11/14 15:16

AZ Sint Maarten, Mechelen

Tekst: Tim Janssens Beeld: MBG/AZ Sint Maarten

Bouw AZ Sint-Maarten 2.0 perfect op schema

Het nieuwe AZ Sint-Maarten vanuit de lucht. De ruwbouwwerkzaamheden zijn inmiddels zo goed als klaar.

De realisatie van de gloednieuwe campus van AZ Sint-Maarten in Mechelen is in volle gang. Wij informeerden naar de stand van zaken bij de bouwheer, architect en aannemer. “De werken liggen perfect op schema, mede doordat we BIM toepassen en de uitvoeringsplannen op het vlak van stabiliteit, architectuur, afwerking en technieken geïntegreerd hebben in één allesomvattend 3D-model”, aldus technisch directeur Jan Claesen.

Drie campussen worden één, zo zou je dit prestigieuze zorgproject in één bondige zin kunnen samenvatten. Waar de diensten en medische disciplines van AZ Sint-Maarten momenteel nog verspreid zijn over drie verschillende locaties – twee in de Mechelse binnenstad en één in Duffel – zullen ze

vanaf 2018 gecentraliseerd zijn onder één dak. De nieuwe campus op Roosendaelveld in Mechelen zal de huidige gebouwen integraal vervangen en de efficiëntie van de zorgvoorziening sterk ten goede komen. “Multidisciplinaire, patiëntgerichte zorg is onze prioriteit en gold bij de aanbesteding der

werken dan ook als het belangrijkste aandachtspunt”, vertelt Jan Claesen.

“We geloven sterk in het concept van de ‘healing environment’, waarbij de omgeving in belangrijke mate bijdraagt tot het herstel van de patiënten.

›

BOUWEN AAN DE ZORG | 37

experts in sustainable buildings

Ingenium nv Brugge - Gent - Leuven

|

info@ingenium.be

|

www.ingenium.be

AZ Sint Maarten, Mechelen

Veiligheid garanderen, op de werf en daarna IBEVE, deel van de IDEWE-groep, is verantwoordelijk voor de veiligheidscoördinatie bij het ziekenhuis, zowel bij het ontwerp als tijdens de uitvoering.

Liesbeth Reekmans, verantwoordelijke discipline Bouwen en Gebouwen bij IBEVE: “We kijken dus niet alleen naar de veiligheid tijdens de werken, maar ook naar de infrastructuur van het gebouw. Die moet de veiligheid van de patiënten, het medisch personeel en zeker ook van het onderhoudsteam garanderen. Zo is er tijdens het ontwerp sterk rekening gehouden met de technieken op het dak en met levenslijnen, looppaden en leuningen. Die technieken moeten immers makkelijk bereikbaar zijn om onderhoudswerken uit te kunnen voeren.”

IBEVE is ook al jaren betrokken bij andere zorginstellingen, zoals het Heilig Hart-ziekenhuis en UZ Gasthuisberg in Leuven. Toch is elk ziekenhuisproject uniek. “In Mechelen komen we bijvoorbeeld terecht op een grote werf op een open locatie, met een hoge bouwactiviteit en veel torenkranen tot gevolg. Er is dus ook veel interferentie tussen die kranen, dat moet je als veiligheidscoördinator erg goed opvolgen.”

De structuur van het gebouw bestaat quasi volledig uit prefab sandwichpanelen met betonnen binnenschil, isolatie en een architectonische betonnen buitenschil, aangevuld met trapkernen in stortbeton en prefab kolommen, balken en welfsels.

Dit uitte zich in enkele concrete directieven: individueel sanitair, een riante lichtinval, doordacht kleurgebruik, uitzicht op natuurlijk groen, …. Voorts vonden we het cruciaal dat we ons gebouw in de toekomst zonder al te veel hinder en investeringen zouden kunnen aanpassen. We hebben dan ook resoluut geopteerd voor een flexibel inrichtingsmodel.”

Logische indeling Het nieuwe ziekenhuis zal plaats bieden aan 654 ziekenhuisbedden en 96 plaatsen in het dagziekenhuis. Patiënten kunnen er niet enkel terecht voor observatie en behandeling, maar ook voor specialistische medisch-technische diensten (radiotherapie, MRI, …). Bovendien zal het geheel ook een ruime polikliniek en een revalidatiecentrum omvatten. Al deze eenheden worden logisch gegroepeerd rond de publieke zorgboulevard en de zogeheten ‘ruggengraat’. De zorgboulevard deelt het ziekenhuis op in een oost- en

westzijde. Het ‘acuut’ gedeelte bevindt zich aan de oostzijde, terwijl de westzijde de afdelingen omvat die minder afhankelijk zijn van medisch-technische functies zoals het revalidatiecentrum en de materniteit. De ruggengraat zorgt voor een noord-zuidonderscheid op de begane grond en niveau 1, met de ambulante functies (polikliniek, dagbehandeling, …) aan de noordzijde en de medisch-technische functies (medische beeldvorming, operatiekwartier, spoedgevallendienst, …) aan de zuidzijde. De verpleegafdelingen bevinden zich op het tweede, derde en vierde niveau.

Het ontwerp van het geheel was in handen van VK Studio. De verantwoordelijke architecten kregen tips van maar liefst 46 specifieke werkgroepen binnen het personeelsbestand van het ziekenhuis, zodat het er ook voor hen uiteindelijk aangenaam toeven zal zijn (kortere loopafstanden, aangepaste technieken, …).

›

Grondverdringende Atlasschroefpalen Samen met aannemer MBG en ingenieursbureau Sweco heeft Franki Foundations in functie van de gegeven grondgesteldheid en de opgegeven paallasten een analyse gemaakt van wat het technisch economisch meest aangewezen paaltype was. Uit deze studie en in nauw overleg werd gekozen voor een uitvoering met grondverdringende Atlasschroefpalen.

De daaropvolgende uitdaging lag bij de timing van de werken. Om de opdrachtgever toe te laten om op verschillende fronten in de bouwput te kunnen starten, werd ervoor gekozen om met vier paalmachines tegelijkertijd te starten, zodat de ongeveer tweeduizend palen snel geplaatst konden worden. Deze aanpak heeft ervoor gezorgd dat Franki Foundations de funderingswerken succesvol en binnen de vooropgestelde termijn kon uitvoeren, en heeft de aannemer in staat gesteld zijn grond- en funderingswerken op te starten.

BOUWEN AAN DE ZORG | 39

Ingenieursbureau voor bouw en techniek ● sanitaire en brandbestrijdingsinstallaties ● verwarming, verluchting en klimatisatie ● elektrotechnische uitrusting ● transportsystemen ● bijzondere medische technieken

met rationeel gebruik van energie, water en grondstoffen in het kader van ecologisch en duurzaam bouwen Voor alle vacatures, contacteer: Edwin SEGERS Ing. Bouwkunde en Elektromechanica Ilse CROMHEEKE Lic.Wetenschappen

Sportstraat 42 - 44 - 2160 WOMMELGEM - e-mail: info@botec.be - www.botec.be tel: 03 354 36 18 - fax: 03 354 41 92

AZ Sint Maarten, Mechelen

Toch overheerst niet enkel het functionele aspect.

De esthetiek van het geheel kreeg eveneens de nodige aandacht, wat onder meer zal resulteren in een unieke façade. “De buitenschil van het gebouw fungeert met zijn opvallend witte kleur tegelijk als sierelement”, vertelt projectarchitect Tom De Backer. “Ook de zonwering, bestaande uit gebogen aluminium lamellen die zich quasi over de volledige breedte van het volume uitstrekken, draagt bij tot de architecturale beleving. De lamellen optimaliseren de daglichtinval gezien hun lichte inclinatie en maken een visuele golfbeweging die het gebouw een markante uitstraling geeft. Het ziekenhuis heeft met andere woorden een sterke identiteit, maar zal voor de patiënten toch als thuis aanvoelen.”

‘We hebben resoluut geopteerd voor een flexibel inrichtingsmodel’ Ruwbouw zo goed als klaar AZ Sint-Maarten stelde voor de realisatie van zijn nieuwe campus een ambitieuze timing voorop. Na de aftrap in oktober 2013 wilde het namelijk dit jaar al klaar zijn met de ruwbouwwerken, een strakke planning die voorlopig tot in de puntjes is opgevolgd. “We zitten perfect op schema”, vertelt Jan Claesen. “De betonwerkzaamheden zijn volledig achter de rug, de ramen en het aluminium buitenschrijnwerk zijn vlak voor het bouwverlof geplaatst en het geheel is inmiddels ook waterdicht gemaakt. Momenteel wordt de buitenzonwering nog gemonteerd en is men de patio’s verder aan het inrichten. Sinds september vorig jaar zijn we volop bezig met de afwerking en de installatie van de technieken. Het parkeergebouw zal klaar zijn tegen eind augustus. Eind 2018 zouden we het geheel voorlopig moeten kunnen opleveren.” Voor aannemer MBG zit een groot deel van het werk er inmiddels op.

“De focus van onze werven ligt op de werkvoorbereiding en daar is deze werf geen uitzondering op, integendeel. In een vroeg stadium van het project dienden we al heel wat studiewerk te verrichten”, zegt directeur der werken Kurt Van Den Plas. “De structuur van het gebouw bestaat quasi volledig uit prefab sandwichpanelen met betonnen binnenschil, isolatie en een architectonische betonnen buitenschil, aangevuld met trapkernen in stortbeton en prefab kolommen, balken en welfsels. De sandwichelementen vertrekken van niveau -1. Dit betekent dat alle voorafgaande studies die betrekking hadden op de buitenschil, zoals de aansluitingsdetails met het aluminium buitenschrijnwerk en de in te storten stukken voor de verankering van de zonwering, al kort na de start van het project moesten worden uitgevoerd. Een grote hoeveelheid voorbereidend werk waar we nu in uitvoeringsfase de vruchten van plukken.”

›

De esthetiek van het geheel kreeg de nodige aandacht, wat onder meer zal resulteren in een unieke façade.

BOUWEN AAN DE ZORG | 41

Reynaers Aluminium innoveert en investeert in de toekomst

Uitbreiding hoofdzetel Reynaers Aluminium in Duffel

De raam- en deurprofielen van Reynaers Aluminium zorgen voor esthetische en functionele oplossingen. Masterline 8 is de gloednieuwe reeks met focus op design en energie-efficiĂŤntie en wordt het systeem van de toekomst. Met MasterLine 8 en alle andere innovaties bevestigt Reynaers opnieuw zijn reputatie als vooruitstrevend ontwikkelaar van hoogtechnologische en innovatieve oplossingen.

Reynaers Aluminium blijft fors investeren in nationale en internationale expansie, en breidt in 2016 zijn hoofdzetel, logistieke en productiecapaciteit in Duffel uit.

www.reynaers.be

TOGETHER FOR BETTER!

AZ Sint Maarten, Mechelen

Eyecatcher in architectonisch beton Loveld is verantwoordelijk voor de structuren in het architectonisch beton van het AZ Sint-Maarten. Het gaat daarbij om ongeveer 12.000 vierkante meter voor de gevel en 4.000 witte prefabelementen in het ziekenhuis.

“Het oorspronkelijke ontwerp schreef ter plaatse gestort beton voor, maar de aannemer koos voor een prefabstructuur”, zegt Vincent Vermote, projectleider bij Loveld. “Onze gevelelementen betreffen sandwichpanelen waarvan het binnenblad bovendien vloerdragend is.

De kolom- en balkstructuur die je normaal gezien aan de buitenkant van het gebouw hebt, is dus meegeïntegreerd in onze gevelelementen. Dat is al redelijk gewoon in het buitenland, maar uniek in België.”

De eye-catcher van AZ Sint-Maarten zijn de vakwerkkolommen aan de ingang van het gebouw. Die staan allemaal in verschillende schuinstanden en dragen de drie bovenliggende verdiepingen. Ze zijn volledig in architectonisch prefabbeton gegoten en bovendien vierdelig zichtbaar.

Loveld moest voor de bouwpartners een oplossing vinden voor de duurzaamheid van het beton op vlak van vervuiling en onderhoud. “Het beton moest op een mooie, egale manier vervuilen, zonder vlekken en strepen en makkelijk te onderhouden zijn”, zegt Vermote.

“Daarom kozen we voor gezandstraald beton aangevuld met twee procent titaandioxide.”

Minder faalkosten dankzij BIM Het spreekt voor zich dat de bouw van het nieuwe AZ Sint-Maarten een groot, complex project is. Om het overzicht te bewaren en de werken optimaal te stroomlijnen, hanteren bouwheer, architect en aannemer de BIM-methodologie. Alle plannen en modellen zijn gegroepeerd op één centraal beheerplatform, waar een 3D-model van het ziekenhuis aangevuld wordt met alle informatie van de meewerkende partijen. De meerwaarde is duidelijk, al was het toch even zoeken in het begin, geeft Jan Claesen aan: “We hebben het project opgestart in 2008. Toen was er van BIM op de Vlaamse en Belgische markt nog amper sprake. Vandaar dat we geen exacte spelregels hadden afgesproken met de ontwerpers en dat er initieel dus wel nog wat hiaten in het model vervat zaten. De aannemer heeft dat in samenwerking met de architect bijgestuurd, zodat we nu als bouwheer

in functie van de latere exploitatie en het facilitair beheer een mooi overzicht hebben van de ruwbouw.

Aangezien alles goed op voorhand bekeken wordt, zitten we met minder afval, minder foute stukken en minder faalkosten. Wat BIM betreft, is dit toch wel een voorbeeldproject.”

Ook VK Studio en MBG merken dat de BIM-methodologie haar vruchten afwerpt. “De meerwaarde van BIM is tweeërlei: enerzijds kun je er zeer veel informatie uit afleiden die je op een plan niet altijd waarneemt, anderzijds kun je clashes tussen verschillende elementen van het gebouw a priori vermijden en hoef je op de werf bijgevolg veel minder problemen op te lossen. Stabiliteit, architectuur, afwerking en technieken komen samen in één allesomvattend model. Zeker in omvangrijke projecten als deze kun je zo heel wat faalkosten vermijden”, besluit Kurt Van Den Plas.

›

Reynaers Aluminium: licht heeft vrij spel Het AZ Sint-Maarten in Mechelen verenigt de huidige drie campussen Rooienberg Duffel, Leopoldstraat en Zwartzustersvest in één nieuwbouwziekenhuis dat baadt in het groen. “Ons CS77-HI-raamsysteem creëert letterlijk een venster op de natuur en geeft het licht vrij spel in het gebouw”, vertelt Peter Ottevaere, Marketing & Communication Manager bij Reynaers Aluminium.

“CS77-HI is de hoogisolerende variant van het Reynaers Concept System 77.” Daarnaast worden enkele gevels getooid met een opvallende golvende zonwering om de energiebehoeften van het gebouw te optimaliseren. “Een zonwering die opgebouwd is uit maar liefst 63.000 meter kokerprofielen”, aldus Ottevaere. “Een projectoplossing speciaal voor dit project ontwikkeld, waarvoor we ons baseerden op het bestaande BS100-systeem.”

BOUWEN AAN DE ZORG | 43

'LEAN AVANT-LA-LETTRE':

INNOVATIEVE INGENIEURSKRACHT VOOR DE REALISATIE VAN HET NIEUWBOUW ZIEKENHUIS AZ SINT-MAARTEN Het vertalen van de wensen van de bouwheer bij de realisatie van de ambitieuze nieuwbouw Sint-Maarten naar een performante, comfortabele en betrouwbare technische installatie is een huzarenstuk. Het ingenieursteam INGENIUM-BOTEC neemt met enthousiasme én met zin voor innovatie, maar ook overtuigend ondersteund door een gedegen ervaring en kennis van zaken, deze uitdaging aan.

INGENIUM staat in voor het concept en werkt dit uit in een REVIT 3D-model. BOTEC staat in voor de werf in de uitvoeringsfase.

Digitale opvolging Om de zes verschillende werfvergaderingen, de technische fiches, de uitvoeringsplannen en alle communicatie efficiënt te kunnen beheren, is er gekozen voor een volledige digitale opvolging. Via tablets worden de opmerkingen ter plaatse genoteerd op de gecoördineerde REVIT 3D-plannen van de aannemer. Deze opmerkingen worden automatisch opgelijst en doorgestuurd naar alle belanghebbenden. Sint-Maarten is één van de eerste bouwprojecten in België die de 3D-BIM-filosofie in de praktijk doortrekt naar de uitvoering. En dit met als enige doel winst in efficiëntie en performantie in ontwerp, uitvoering en exploitatie.

Uiteraard gebeurt dit in samenspraak en dialoog met de bouwheer. Tijdens de talrijke workshops met de bouwheer en de specialisten van INGENIUM is elk facet van het project belicht en uitgewerkt, zodat de juiste keuzes gemaakt kunnen worden in functie van budget, planning en functionaliteit.

Risicoanalyses, marktbevraging, ad-hoc advies en haalbaarheidsstudies ondersteunen de belangrijke beslissingen in dit boeiende ontwerptraject.

Focus op duurzaamheid De duidelijke focus op duurzaamheid resulteert in een installatie met warmtepomp, een omvangrijk BEO-veld (boorgat-energie-opslag), een cogeneratie en een doorgedreven energierecuperatie in de ventilatie. Comfort wordt gegarandeerd door een

44 | BOUWEN AAN DE ZORG

performante buitenzonwering in combinatie met topkoeling en waar medisch-technisch noodzakelijk volledige comfortkoeling. Er is binnen het wettelijke kader zorgvuldig en kritisch omgegaan met de door de gebruikers opgegeven randvoorwaarden zodat ook de vraag naar energie aan de bron gereduceerd wordt. Hiervoor kan INGENIUM rekenen op meer dan veertig jaar ervaring en een voldragen team van tachtig medewerkers verspreid over drie vestigingen: Brugge, Gent en Leuven.

De werfopvolging wordt uitgevoerd door BOTEC. Ook zij hebben een jarenlange ervaring in de ziekenhuiswereld. Naast de directe werfcontrole staat dit bedrijf ook in voor werfcommunicatie, opvolging werkvoorbereiding en controle van de opleveringsvoorwaarden.

In de technische vergaderingen zorgen de verschillende specialisten per techniek ervoor dat er snel beslissingen worden genomen. Bij de besprekingen worden in het ontwerp toegepaste technieken ook opnieuw afgetoetst en geëvalueerd. We leven immers in een wereld in beweging. Zo is in de uitvoering gekozen voor honderd procent LED-verlichting, gezien de evolutie in performantie en prijs. BOTEC, die de front-office in het werfgebeuren verzorgt, krijgt voor specifieke thema’s ook ondersteuning van de backoffice van INGENIUM, waardoor de conceptuele ziel gewaarborgd blijft.

Dat INGENIUM en BOTEC constructief en dynamisch samenwerken en elkaar aanvullen in dit mooie project mag gezegd worden. Hierdoor is de som van de één van INGENIUM en de één van BOTEC in het team INGENIUM-BOTEC drie. Dit is ook de verdienste van de bouwheer, met een duidelijke visie: het openen van een kwalitatief hoogstaand en lean ziekenhuis in 2018, binnen het vooropgestelde budget.

•

Spoedeisende Hulp Maxima Medisch Centrum, Eindhoven

Tekst: Willem de Volder Beeld: Willem de Volder en Jeanne Rous

Máxima Medisch Centrum

NIEUWE SPOEDEISENDE HULP MET INPANDIGE HUISARTSENPOST

Het daglicht komt je zowat tegemoet wanneer je de entree van de Spoedeisende Hulp (SEH) van het Máxima Medisch Centrum (MMC) en de huisartsenpost SHoKo (Stichting Huisarts Organisatie Kempen en Omstreken) in Eindhoven betreedt. Eenmaal in de wachtruimte dragen inrichting, kleurgebruik en een huiselijke sfeer bij aan een ruimtelijk beeld.

Door beide diensten te verbinden in de nieuwbouw is MMC een visitekaartje rijker.

Behandelkamer.

‘Goldey Smiley’ lonkt voor MMC SEH

Inschrijfbalie.

De verbouwing heeft geleid tot vijfhonderd vierkante meter meer vloeroppervlakte. Beide diensten spinnen daar garen bij. Het vele glas, de lichtkoepel, de energiezuinige LED-verlichting en het gebruik van lichte kleuren op vloer en wanden zorgen voor een aangename entree van de SEH en SHoKo. Michela Zanetti (Manager Acute Zorg MMC) noemt ‘verbinden’ en ‘samenwerking’ als belangrijke factoren in het ontwikkelings- en bouwproces. “Het ziekenhuis en de huisartsenorganisatie hebben samen het totale proces doorlopen met als resultaat aangename ruimten voor patiënt en personeel.” Tijdens het gesprek met Zanetti, Pierre Veenman (Manager

Vastgoed en Huisvesting MMC) en Joep Schoondermark (Projectleider Heerkens van Bavel Bouw) wordt meerdere keren duidelijk dat nauwe samenwerking heeft geleid tot de nieuwe SEH en SHoKo.

Volwaardige tussenoplossing Omdat er voor de sterk gedateerde SEH maar één oplossing was, ‘plat’, moest er een volwaardig tijdelijk onderkomen worden ingericht in het ziekenhuis. Veenman: “Die locatie beviel, ook logistiek, kennelijk zo goed dat eenmaal verhuisd naar deze interimlocatie personeelsleden vroegen: ‘Waarom blijven we niet hier?’

›

Ook aan de kinderen is gedacht. Zanetti: “Die ervaren vaak stress en angst als ze op de Spoedeisende Hulp komen. We spelen daar in de wachtkamers van de SEH en SHoKo op in. Een speciaal speelhuis verbindt op een natuurlijke wijze de beide wachtruimten. In de speciale kindvriendelijk ingerichte kinderbehandelkamer van de SEH kan met LED-verlichting de kleur van het licht worden aangepast. Om onnodige pijn en angst tijdens medische ingrepen te voorkomen, gebruiken de SEH-artsen bovendien lachgas om de kinderen te laten ontspannen. Daardoor komen angst- en pijnprikkels niet meer door. De meeste kinderen herinneren zich na de behandeling een prettig gevoel.” Met deze aanpak borduurt MMC voort op eigen speerpunt Vrouw-Moeder-Kind Centrum. Aan dat centrum is al de ‘Golden Smiley’ toegekend, het hoogste kwaliteitskeurmerk van Stichting Kind en Ziekenhuis voor ziekenhuizen die zich positief onderscheiden door hun voorzieningen voor kind en gezin. Het ziekenhuis hoopt door zijn aanpak ook voor de SEH in aanmerking te komen voor de ‘Golden Smiley’.

BOUWEN AAN DE ZORG | 45

“In de bouwperiode hebben we een hoge instroom van patiënten gehad. Die zijn zonder problemen opgevangen.” Zanetti noemt het waarborgen van de veiligheid van het personeel en de patiënten bij het ontwerpen van de tijdelijke locatie ‘spannend’.

“Door de extra inzet van beveiligers en camera’s hebben we goed zicht gehad op hoe iedereen acteerde.”

Tevredenheid

Joep Schoondermark (Projectleider Heerkens van Bavel Bouw), Michela Zanetti (Manager Acute Zorg MMC) en Pierre Veenman (Manager Vastgoed en Huisvesting MMC, rechts op de foto) bij de entree van de nieuwe Spoedeisende Hulp (SEH) van het Máxima Medisch Centrum (MMC) in Veldhoven en de huisartsenpost SHoKo (Stichting Huisarts Organisatie Kempen en Omstreken ). Foto: Willem de Volder

Ondanks dat het bouwproces zo’n twaalf weken vertraging opliep, zijn alle partijen tevreden.

“Gezien de complexiteit is het gehele proces zonder noemenswaardige problemen verlopen”, kijkt Veenman terug. Asbest en het verwerken van alle gebruikerswensen in het voortraject waren de belangrijkste oorzaken van de vertraging. Ook het werken in een ziekenhuis in bedrijf is voor een bouwer niet altijd even gemakkelijk. Schoondermark spreekt over ‘slopen in het weekend’ en ‘een boorprotocol’. “Je staat op het dak van afdelingenin-bedrijf te werken.” Op het laatste moment is de positie van de welkomstbalie gewijzigd. “Die was aanvankelijk voorzien in de wachtruimte.

Door deze nabij de entree te situeren, is er aan privacy, ruimtelijkheid en zitcomfort gewonnen.

WERKEN ONTSPANNEN LEREN ZORGEN WONEN

BOUWEN MET ZORG BEATRIX ZIEKENHUIS GORINCHEM

CATHARINA ZIEKENHUIS EINDHOVEN

ELISABETH-TWEESTEDEN ZIEKENHUIS WAALWIJK

CULTUUR INDUSTRIE

SPOEDEISENDE HULP - MAXIMA MEDISCH CENTRUM VELDHOVEN

ELISABETH-TWEESTEDEN ZIEKENHUIS TILBURG

ELISABETH-TWEESTEDEN ZIEKENHUIS TILBURG

UMC UTRECHT

PROF. COBBENHAGENLAAN 35, TILBURG | POSTBUS 35, 5000 AA TILBURG | TELEFOON 013 - 4 666 999 | EMAIL: INFO@HVBBOUW.NL | INTERNET: WWW.HEERKENSVANBAVEL.NL

46 | BOUWEN AAN DE ZORG

Spoedeisende Hulp Maxima Medisch Centrum, Eindhoven

Gebe Interieurbouw toont inventiviteit in Maxima Medisch Centrum SEH De expertise en het meedenken van Gebe Interieurbouw komen in het Maxima Medisch Centrum Spoedeisende Hulp (SEH) in Veldhoven op diverse plekken tot wasdom. Zo is het raam, dat de bezoekers scheidt van de receptioniste, voorzien van een bijzondere constructie. “We konden de motor waarmee het raam elektrisch opent niet in het plafond kwijt. Daarom hebben we gekozen voor een speciale kolom, om de motor in te verwerken”, zegt Algemeen Directeur Gerrit Bakker.

Bezoekers en personeel zijn volgens hem enorm gecharmeerd van het teakhouten ‘scheepsdekachtige’ hangende plafond in de wachtruimte. Ook noemt Bakker het huisje, dat de speelhoek afbakent. “Daarin zijn openingen gefreesd naar een schets van de afdeling Bouwzaken van het Maxima Medisch Centrum.

De uitgefreesde vormen zullen aan zorginstellingen als tafeltjes worden aangeboden.”

Het zijn slechts enkele voorbeelden die verwijzen naar de inventiviteit, die schuilt in de aanpak van Gebe Interieurbouw. Het bedrijf is al vele jaren de vaste inrichter van het Maxima Medisch Centrum. In de gloednieuwe Spoedeisende Hulp komen balies, pantry’s, zitbanken en de inrichting van wachtruimten, poli’s en onderzoekkamers van Gebe Interieurbouw.

Hetzelfde geldt voor de inrichting van het VrouwMoeder-Kind Centrum. Dat de interieurbouwer thuis is in de zorg, wordt duidelijk als Bakker enkele gerealiseerde projecten opsomt. Samen met zusterbedrijf Cleanroom Combination Group en Gebe Bouw worden de meest uiteenlopende projecten aangepakt.

Beide bedrijven maken deel uit van de CCG Holding.

We hebben de oplevering creatief aangepakt. Het afhandelen van de opleverpunten is niet in combinatie met de verhuizing gebeurd, maar wij hebben de gebruikers de gelegenheid geboden eerst hun werkplek te controleren. Daardoor hebben we twee weken tijdverlies ingelopen. Wat zeker zo belangrijk is, we hebben elkaar na oplevering niet meer voor de voeten gelopen omdat er geen enkel ‘opleverpunt’ meer was.”

Hellingbaan Een brede geasfalteerde hellingbaan vormt voor bezoekers en ambulances de weg naar de entree.

Schoondermark wijst op de deuren voor de ‘garage’ van de ambulances. “Wat voorheen een luifel was, is nu vanuit het patiëntperspectief voorzien van deuren om de wind te keren.” Parkeren voor bezoekers aan beide diensten is verruimd van

vier naar twintig plaatsen. Eenmaal binnen blijkt veiligheid ook de nieuwbouw te dicteren. Zanetti spreekt over de keuze van het glas (gemotoriseerd open en dicht) voor de entreebalie waar ook de beveiliging zit, vluchtmogelijkheden en bewaking.

Veenman wijst op realisme en het goed regelen van dat aspect: “Er zijn diverse veiligheidsschillen ingebouwd en op de behandelkamers is traceerbare persoonsalarmering aanwezig.”

Via een speciale ingang worden besmette patiënten binnengebracht en gereinigd in een CBRNruimte (chemisch, bacteriologisch, radiologische en nucleaire besmetting). Zo komen andere patiënten niet in aanraking met mogelijk besmette patiënten. Spoedpatiënten die snel een CT-scan moeten ondergaan, gaan met een eigen lift rechtstreeks naar de eronder gelegen afdeling radiologie.

•

Acute gang.

Shorttrackkamer.

BOUWEN AAN DE ZORG | 47

Tekst: Willem de Volder Foto’s : ETZ, Tilburg

ETZ vernieuwt en innoveert

(foto: Remco van Blokland)

Hybride operatiekamers sluiten naadloos aan bij traumacentrumfunctie Meerdere specialisten die een patiënt opereren, op dezelfde kamer en met accuratere beeldvorming.

Dat is het grootste voordeel van de hightech hybride operatiekamers van het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) in Tilburg.

De operatiekamers van locatie ETZ Elisabeth – het traumacentrum voor de provincie Noord-Brabant – waren dringend aan renovatie toe. Gekozen is daarom voor de aanschaf van twee hybride operatiekamers. De eerste werd een aantal maanden geleden opgeleverd en is inmiddels volop in gebruik, de tweede operatiekamer volgt deze zomer. “De hybride operatiekamers worden ingericht voor zowel trauma-, vaat- en neurochirurgie als voor orthopedische chirurgie”, vertelt Johan Stokkermans, projectleider Medische Techniek bij het ETZ. Hij oriënteerde zich met zijn projectteam op ‘hybridekamers’. “Tal van testsessies hebben geleid tot een weloverwogen keuze van inrichting en apparatuur en een goede balans tussen praktijk en theorie.”

48 | BOUWEN AAN DE ZORG

3D navigatiesysteem De hybride operatiekamers zijn onder meer voorzien van alle mogelijke röntgenfaciliteiten. Ook kan er op de kamer een CT-run worden gemaakt. Beelden kunnen op schermen roteren maar ook in elkaar worden geschoven. En ook het raadplegen van live-camerabeelden en videobeelden van andere ziekenhuizen is mogelijk. Vaatchirurg Jan Heyligers vertelt over de reis die een aantal specialisten en operatieassistenten maakten naar Cincinatti, om zich de techniek eigen te maken. “De hybride OK’s zijn voorzien van een speciaal 3D-chirurgisch navigatiesysteem. Daarmee is het mogelijk om 3D-reconstructies van botten en gewrichten te maken. Hiermee kunnen zeer complexe botbreu-

ken in gewrichten nog beter in beeld worden gebracht en adequater worden hersteld.” Neurochirurgen en orthopedisch chirurgen gebruiken de nieuwe hybride operatiekamers onder meer voor complexe ingrepen aan de wervelkolom. “Het stabiliseren van een wervelkolom gaat met schroeven en staven. Dit is precisiewerk. In de hybride OK kan sneller en accurater worden gewerkt, omdat het resultaat van de ingreep direct zichtbaar is op de schermen.”

C-boog Heyligers is één van de motoren achter de realisatie van de hybride operatiekamers. “De hybride kamers beschikken over een geavanceerde C-boog.

Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis, Tilburg

Vaatchirurg Jan Heyligers, projectleider Medische Techniek Johan Stokkermans en hoofd Operatiekamers Jan Steenbakker (vlnr) in één van de nieuwe hybride operatiekamers.

Deze is krachtiger dan een reguliere C-boog en kan ook een peroperatieve CT-scan maken. Stel: een traumaslachtoffer met een bekkenfractuur en een bloedende bekkenslagader moet worden behandeld. Het bloedvat wordt door de vaatchirurg minimaal invasief (endovasculair) hersteld, via de lies. Met behulp van de geavanceerde C-boog weten we snel waar het vat bloedt. Zonder dat de patiënt verplaatst hoeft te worden, kan de traumachirurg aansluitend het bekken herstellen. Tijdens de operatie wordt op deze tafel met de C-boog een CT-scan gemaakt, om te zien of het osteosynthesemateriaal goed gepositioneerd is. Zo nodig wordt dat direct aangepast. Voorheen moest eenzelfde patiënt eerst naar de angiokamer in verband met de bloeding, vervolgens naar de operatiekamer en werd een dag later een CT-scan gemaakt om het bekken te beoordelen. Met soms een nieuwe operatie tot gevolg. Kortom: een gerichtere en accuratere aanpak tijdens operaties in het voordeel van de patiënt. Het is reëel te veronderstellen dat dit tot een lagere kans op her-operaties, infecties en duur van opname kan leiden.”

›

(foto: Remco van Blokland)

BOUWEN AAN DE ZORG | 49

Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis, Tilburg

Innovatie De hybride operatiekamers worden innovatief ingezet, door meerdere specialisten op deze kamer te laten werken. De traumachirurg, de vaatchirurg, de neurochirurg en de orthopedisch chirurg verrichten hier zowel geplande als ongeplande operaties. Deze samenwerking is uniek in Nederland. Nieuwe technieken die als oogmerk ‘accuratesse en veiligheid voor patiënt en hulpverlener’ hebben, worden hier verder ontwikkeld. Dit vindt plaats in samenwerking met derde partijen, medisch specialisten en de ziekenhuisorganisatie.

Logistiek

(foto: Remco van Blokland)

Duurzaamheid en gebruiksgemak centraal bij inrichting Elisabeth Tweesteden Ziekenhuis De plafondpendels, monitorpendels en operatielampen voor de veertien nieuwe/vernieuwde operatiekamers in het Elisabeth Tweesteden Ziekenhuis (ETZ) in Tilburg zijn geleverd door Heijneman Medical. Twee OK’s hebben een hybride status.

Directeur Marco Heijneman en zijn team zijn vertrouwd met het inrichten van (hybride) operatiekamers, recovery, spoedeisende hulp, care-afdelingen en poliklinieken. Duurzaamheid en gebruiksgemak staan daarbij centraal.

Heijneman legt de nadruk op service en ‘total cost of ownership’ en gaat dieper in op het onderscheidend vermogen van de pendels in het ETZ. “Ze zijn voorzien van elektromagnetische remmen. Die werken op elektra, zijn daardoor honderd procent bedrijfszeker en vragen geen onderhoud.” Hij noemt die voordelen in vergelijking met pendels met pneumatische remmen, die in geval van calamiteiten stilvallen.

Een ander voordeel is de LED-indicatie in blauw en groen, vertelt hij. “Gebruikers zien in een oogopslag welk draaipunt is ontgrendeld en welke niet. De kleur van de bedieningsknop correspondeert met de kleur van het betreffende LEDje.” De pendels in de ‘gewone’ OK’s en in de twee hybride OK’s zijn van hetzelfde type. “Uniformiteit. Wel hebben de pendels in de hybride OK’s een grotere reikwijdte.”

Heijneman Medical is een honderd procent familiebedrijf. Het is sinds 1975 werkzaam in de medische wereld. Behalve pendels en verlichting levert het bedrijf operatietafels en gerelateerde accessoires, medisch-technische voorzieningen, bruggen, goten en patiëntentrolleys. KLS Martin en modul technik zijn enkele merken die hun weg vonden naar het ETZ. Heijneman Medical is in 2016 ook betrokken bij de inrichting van de (hybride) operatiekamers van onder meer het Academisch Ziekenhuis Maastricht, het Deventer Ziekenhuis en het Bronovo Ziekenhuis in Den Haag.

Jan Steenbakker, hoofd Operatiekamers, prijst zich gelukkig met de vernieuwing en de gloednieuwe ‘hybrides’. Hij belicht ook het logistieke traject.

“Binnen 25 minuten hebben we een hybride OK gebruiksklaar. Patiënten kunnen er vanuit de Spoedeisende Hulp rechtstreeks met de lift naartoe.

Snelheid van handelen is in die situaties immers geboden.” Hij toont op de plattegrond dat ook op het gebied van logistiek goed is nagedacht. “De totale renovatie van de OK bracht de mogelijkheid van de herinrichting.”

Bouw Twee jaar geleden werd in ETZ gestart met de ontwikkeling van het project hybride operatiekamers, die ook bouwtechnisch de nodige aanpassingen vroegen. Steenbakker toont foto’s van een geheel nieuwe stalen constructie. De vloer van de operatiekamers was niet berekend op de 1.800 kilo zware apparatuur. Er werd een constructie gebouwd die rechtstreeks rust op de fundering van het gebouw. Daaraan werd de apparatuur bevestigd.

“Voordeel is de flexibiliteit”, weet Steenbakker, die ook de vrije werkvloer als een voordeel bestempelt.

Ook de luchtbehandeling komt ter sprake. Die heeft in de hybride operatiekamers een ander karakter dan in ‘normale’ operatiekamers.

De totale renovatie en vernieuwing van het OK-complex van ETZ is naar verwachting eind 2016 gereed. De specialisten en 170 fte’s werken dan in een hoogwaardige omgeving met de meest geavanceerde apparatuur want ook de ‘gewone’ OK’s worden voorzien van de nieuwste technieken.

•

BOUWEN AAN DE ZORG | 51

nora®, uw partner in de gezondheidszorg.

Goed om te weten dat er een specialist is!

De aantrekkelijke rubber vloerbedekkingen van nora® zijn de eerste keuze bij de inrichting van ziekenhuizen. Niet alleen bieden ze een aantrekkelijk design, maar ook alle belangrijke technische eigenschappen die ziekenhuizen nodig hebben voor hun dagelijkse werk.

nora flooring systems B.V. T +32 26575250 T +31 416 286140 www.nora.com

AZ Alma, Eeklo

Tekst: Philip Willaert Beeld: MBG, AZ Alma, Geert Vincent

DUURZAAM EN RATIONEEL GECONCIPIEERD

Het AZ Alma is het nieuwste ziekenhuis in Eeklo. Gelegen aan de Ringlaan valt de architectuur op door haar compacte vorm. De nieuwkomer in het zorglandschap groepeert het vroegere Elisabeth Ziekenhuis van Sijsele en de Heilig Hartkliniek van Eeklo. Transparantie en compactheid zorgen voor een zeer functionele en duurzaam ontworpen zorgunit. De verhuizing is gepland voor maart 2017. ›

BOUWEN AAN DE ZORG | 53

VENTILATIE LUCHTKANALEN LUCHTBEHANDELING De Arend 18 8210 Zedelgem tel. 050 25 25 10 info@beltherm.be

www.beltherm.be

AZ Alma, Eeklo

In twee jaar tijd bouwde ruwbouwaannemer MBG de structuur en de huid van een site van ongeveer 60.000 m². In de komende twee jaar volgt de afwerking van de binnenkant. Het management AZ Alma, Sweco (Grontmij), AAPROG Architecten en SDKe zorgen ervoor dat het werk volgens een strak schema verloopt. Dit najaar wordt er volop proefgedraaid. Sommige operatoren zijn nu al in het gebouw aan de slag.

Fusieakkoord De beide oude campussen voldeden niet meer aan hedendaagse zorgbehoeften.

Het werd tijd voor een nieuw ziekenhuis met alles erop en eraan, een ziekenhuis waarin de diensten bijzonder logisch zijn georiënteerd en de loopafstanden aanzienlijk zijn ingekort. AZ Alma kwam niet zomaar uit de lucht gedwarreld.

Zijn geschiedenis houdt verband met de twee vroegere campussen van het Elisabeth Ziekenhuis in Sijsele en de Heilig Hartkliniek in Eeklo. De twee ziekenhuizen fusioneerden en er kwam in 2003 een fusieakkoord dat na drie jaar intensief samenwerken in juli 2006 werd beklonken. Zo kreeg het nieuwe ziekenhuis een naam, slagzin en logo: AZ Alma, zorg met een hart.

24 werkgroepen

MBG: krachtige bouwpartner MBG is een dochterbedrijf van de Belgische beursgenoteerde mondiale groep CFE. De actieradius van het bouwbedrijf bestrijkt Vlaanderen, met projecten van elke grootteorde. Infrastructuurwerken (wegen, bruggen, tunnels, kaaimuren, …), woon- en kantoorprojecten, utiliteitsgebouwen en industriële constructies zijn de specialiteiten van dit bouwbedrijf.

MBG is gegroeid vanuit zijn opdrachten voor de industrie en is met ambitie en knowhow geëvolueerd naar een gediversifieerde onderneming. Het bedrijf is verantwoordelijk voor de uitvoering van de volledige ruwbouw, wind- en waterdicht met inbegrip van alle toebehoren (levenslijn, gevelwasinstallaties, groendaken), de twee parkeergebouwen, de volledige infrastructuurwerken en de overdekte toegang tot het gebouw. Het AZ Alma ziekenhuis heeft zeven bouwlagen waarvan een deel ondergronds, gelijkvloers en vijf verdiepingen op een terrein van tien hectare. Het ziekenhuis heeft een capaciteit voor 513 patiënten.

Henk Vincent, directeur facilitaire diensten en masterplan van AZ Alma kent het project op zijn duim. Hij startte in 2004, op het moment dat er enkel sprake was van een bouwintentie. Het AZ Alma was nog een ongeschreven blad, een idee op papier dat verder zou worden uitgewerkt door AAPROG Architecten uit Wetteren. Henk Vincent: “Voor mij was dat het moment om met 24 werkgroepen de wensen en de noden vanuit elke dienst te omschrijven en deze kenbaar te maken aan het ontwerpteam. Het creëerde in elk geval een enorme betrokkenheid.”

Stootbestendig Een lang ontwerpproces van 2004 tot 2012 lag aan de basis van het uiteindelijke ontwerp. Henk Vincent: “Onderweg werd er continu bijgestuurd zodat we zoveel jaren later te maken hebben met een zeer actueel ziekenhuis gestoeld op functionaliteit, duurzaamheid en zorgverblijf. Bovendien is het ziekenhuis goed bereikbaar en servicegericht.”

De duurzame aspecten van AZ Alma moeten we vooral zoeken in de reductie van het energieverbruik, de toepassing van super isolerend glas, de groendaken, de isolatie op de muren alsook de toepassing van boorgat-energie-opslag (BEO) en WKK.

›

De uitdagingen voor MBG? Kurt Van den plas, directeur der Werken bij MBG: “De sleutel tot het succes van onze projecten is de werfvoorbereiding. De ter plaatse gestorte kernen zijn rondom voorzien van een betonnen prefabstructuur met gevelkaders, kolommen, balken en TT-liggers. De ramen werden op de theoretische maten geproduceerd, het hoekpunt van elk raam werd exact op de ruwbouw afgeschreven, ramen werden geplaatst en waterdicht aangesloten op de ruwbouw. Daarna werden de vezelcementplaten geplaatst met een door de architect op voorhand bepaald voegpatroon, afgestemd op de positie van het buitenschrijnwerk. Een huzarenstukje in precisie, dat mag wel duidelijk zijn.”

Het meest in het oog springende werk is ongetwijfeld het imposante atrium. Kurt Van den plas: “We hebben hier te maken met een staalstructuur met een overspanning van maar liefst 60 m. De slanke stalen balken werden boxvormig bekleed met vezelcementplaten. Het geheel werd afgedekt met glas. Hierdoor krijg je een strak lijnenspel van kriskras door elkaar lopende balken, precies hoe de architect het voor ogen had.”

Henk Vincent, directeur facilitaire diensten en masterplan van AZ Alma.

BOUWEN AAN DE ZORG | 55

Reynaers Aluminium – Overvloed aan lichtinval

Glazen atrium

Het prestigieuze nieuwbouwziekenhuis in Eeklo is met een bruto-oppervlakte van meer dan 56.000 m² het grootste ooit in de regio Meetjesland. De strakke architectuur die inzet op een compact volume dat alle functies van het gebouw optimaal integreert, verzekert een overvloed aan lichtinval. “De vliesgevels in CW50-HI geven samen met het quasi volledig transparante atrium alle zijden van het gebouw een uniek open karakter”, legt Peter Ottevaere, Marketing & Communication Manager bij Reynaers Aluminium, uit.

“De realisatie van de nieuwste ziekenhuisconcepten vereist een doorgedreven mix van technologie, duurzaamheid, esthetiek, projectmanagement en competitieve budgettering.

Onze aluminium raam-, deur- en geveloplossingen sluiten daar zeer goed bij aan.”

Het ziekenhuis bestaat organisatorisch uit twee grote T-vormige ziekenhuisvleugels, met een achterliggend medisch-technisch blok en centraal een ‘glazen’ atrium dat het ziekenhuis ‘verzamelt’ en een sterke architecturale cross-over vormt naar alle segmenten. Het licht dat hier naar beneden tuimelt, glipt door openingen waaromheen zitplekken zijn geconfigureerd. De lichtgaten zijn op die manier slim onttrokken aan het oog van de bezoeker.

“Alle lichtpunten betreffen LED-lampen waarvan we hebben uitgerekend dat na 1,5 jaar de meerkost ervan is terugverdiend”, zegt Henk Vincent. Door verfijningen van het programma en het gebruik van nieuwe materialen en technieken, evolueerde het ontwerp met zijn tijd mee. Er werden cement-vezelplaten toegepast die harder zijn dan de veelgebruikte gipsplaten. Henk Vincent: “De wanden zijn stootbestendig, iets waar we heel nauwlettend op hebben toegezien. En ook de deuren kregen een stootrand om beschadiging te voorkomen.”

Geen detail werd over het hoofd gezien. Henk Vincent: “Aangezien we vooral met veel data te maken hebben, is het van belang dat we in geval van nood blijven draaien. Zo zijn er twee toevoeren voor water voorzien en ook twee serverrooms. Dat we deze dubbel redundant uitvoeren, ligt logischerwijs voor de hand.” Om het ziekenhuis te beschermen tegen stroomuitval werden twee noodstroomcircuits gevoed door twee roterende UPS-systemen. De rUPS verzorgt de noodstroomvoeding tijdens de eerste seconden, hierna neemt het noodstroomaggregaat dit over. De rUPS is op zichzelf geen noodstroomvoeding te noemen omdat een rUPS het net niet semipermanent kan vervangen. Hiertoe dienen de drie generatoren waaraan de twee batterijen roterende vliegwielen zijn aangesloten.

•

Geen sleutels Nieuwe materialen, zoals een bekleding met cementvezelplaat, vinden we ook terug aan de buitenkant. Badges bieden soelaas in verband met beveiliging en geografische beperking. Sleutels zijn hier niet te vinden. Wie bijvoorbeeld niets in het operatiekwartier te zoeken heeft, komt daar niet binnen met zijn gepersonaliseerde badge.

En verder is er ook camerabewaking en track and trace om te weten wie zich waar bevindt. We wezen eerder op de logistieke helderheid van het ziekenhuisconcept. Op de -1 bevindt zich het logistiek platform. Daarin zijn onder meer opgenomen: keuken, apotheek, auditorium, HRM, ICT, backoffice, labo, magazijn, et cetera. Kijken we naar het grondplan van de begane grond, dan vinden we hier het onthaal, de polikliniek, de administratie, medische beeldvorming, isotopen, spoedafdeling, fysische geneeskunde, dialyse, restaurant en een paramedische afdeling. Eveneens hier gehuisvest zijn de kantoren van de directie, dicht bij alles en iedereen.

56 | BOUWEN AAN DE ZORG

FEITEN EN CIJFERS OPDRACHTGEVER ARCHITECT AANNEMER RUWBOUW EN INFRASTRUCTUUR BUITENSCHRIJNWERK START WERKEN EINDE WERKEN

Management AZ Alma, Eeklo AAPROG architecten, Wetteren MBG, Zaventem Reynaers Aluminium, Duffel maart 2012 voorzien oktober 2016

Column André van de Gun

Tijd voor onthaasten Vakantie is uitrusten, klussen en erop uit gaan. Van alles of juist helemaal niets doen. Maar vakantie is ook de tijd om in balans te komen. Tijdens de dagelijkse gang van werk, kinderen, relaties en alles wat daarbij komt kijken, is er vaak geen tijd voor reflectie. De omgeving heeft veel invloed op je reilen en zeilen… maar waar sta jij?

Hoe is het met dat eigen ikje? Tijdens vakanties kom je los van die dagelijkse werkelijkheid. Tijdens vakanties heb je weer even tijd om tot jezelf te komen.

Tijd om na te denken over je leven, werk, familie, maar tegelijkertijd ook over hoe je daar zelf in staat en wat het met je doet. Meestal willen we gewoon genieten en los komen van al die zaken thuis.

Maar het is niet vanzelfsprekend om de knop om te draaien en je af te sluiten. Meestal ben je bij aanvang van de vakantie in je hoofd nog bezig met allerlei lopende zaken en beslommeringen. Pas na een aantal dagen kom je los van die werkelijkheid en komen er andere gedachten, meer ruimte. Fijn om weer eens stil te staan bij die andere dingen, om weer eens te praten met elkaar over dingen waar het in de vaart der volkeren niet over gaat: je twijfels, dromen, verdriet en wensen.

Dit zijn de dagen om na te gaan waar je staat in het leven en of je het ermee eens bent zoals het gaat.

Het hoeft niet altijd te gaan over grote zaken. Het is ook plezierig om plannen te maken voor als je weer thuis bent, hoe je dingen anders wilt gaan aanpakken.

Je huis verbouwen of de tuin opnieuw inrichten.

Een andere baan, hobby of studie. Of om vriendschappen die wat weggezakt zijn naar de achtergrond weer nieuw leven in te blazen.

Tegelijkertijd kun je natuurlijk ook vooral vakantie vieren en de dingen op hun beloop laten. Gewoon doen wat de dag te bieden heeft en bedenken wat de invulling wordt. Aan het eind van de dag eten kopen en klaar maken of ergens op een terras belanden. De dag doorbrengen, misschien nieuwe mensen ontmoeten en lekker alles op je af laten komen. Weer in balans komen en voldoende energie opdoen om straks weer met van alles aan de slag te gaan. Misschien zelfs wel met veranderingen.

•

Het boekje Onthaasten, binnenzak formaat, ligt vanaf 25 juni in de winkels ( € 8.95) en is verkrijgbaar via bol.com

BOUWEN AAN DE ZORG | 57

Tekst: Lieke van Zuilekom Beeld: Carrier Airconditioning Benelux

Energiezuinige klimaatinstallatie

voor Medisch Centrum Kruidenwijk In Nijverdal is begin januari Medisch Centrum Kruidenwijk officieel geopend. Het nieuwe gezondheidscentrum biedt op drie verdiepingen onderdak aan diverse paramedische voorzieningen, zoals een apotheek, fysiotherapie, podotherapie, logopedie, cesartherapie en medische diagnostiek. Het ontwerp was in handen van FAME Architecten. Jansman Bouw was verantwoordelijk voor de uitvoering van het project. Willemsen Installatie verzorgde alle installatiewerkzaamheden. fancoils zijn voorzien van EC-vents, wordt een extra energiebesparing gerealiseerd.”

Warmteterugwinning Een luchtbehandelingskast van 5.800 m³/h op het dak voorziet in de ventilatie in Medisch Centrum Kruidenwijk. “Deze kast is uitgerust met een warmtewiel voor warmteterugwinning. Hiermee kan een rendement van 75% worden behaald. Frisse lucht van buiten wordt in de kast voorverwarmd of voorgekoeld, tot een temperatuur van ± 18˚C en vervolgens naar de fancoils vervoerd. Hier wordt de lucht via roosters de ruimte in geblazen.”

Om te voorkomen dat bezoekers aan het medisch centrum hierbij kou- of tochtklachten ondervinden, wordt de lucht geconditioneerd en gedoseerd de ruimte in geblazen.

Om zo flexibel mogelijk te zijn naar de toekomst, en daarmee naar de volgende generatie huurders, heeft het gebouw een stalen hoofddraagconstructie met betonnen vloeren gekregen, die overspannen van gevel tot gevel. Hierdoor is elke verdieping in basis vrij indeelbaar. Ook op installatiegebied is hier uitvoerig rekening mee gehouden, vertelt Michael Buitelaar, sales engineer bij Carrier Airconditioning Benelux. “Alle installaties zijn opgebouwd in een flexibele grid. Ook de klimaatinstallaties.”

Variabel Water Flow Willemsen Installatie benaderde Carrier in 2013, om mee te denken over de ventilatie, verwarming en koeling van het pand, vertelt hij. “De exacte invulling van het pand was toen nog niet duidelijk, maar dat er paramedische voorzieningen zouden komen, stond vast. In bouwteamverband hebben we gekeken naar de best passende oplossing voor het gebouw, uit zowel bouwkundig, installatietechnisch

58 | BOUWEN AAN DE ZORG

als kostentechnisch oogpunt. Deze oplossing werd gevonden in ons Aquasmart VWF (Variabel Water Flow) systeem.”

In totaal heeft Carrier 26 fancoilunits in vierpijpssattelietuitvoering geleverd, die door Willemsen Installatie achter de plafonds zijn gemonteerd, vertelt Buitelaar. “Alle fancoilunits beschikken hierbij over een warm- en koudwaterblok, waarmee wordt voorzien in de warmte- en koudevraag van de gebruikers. Door lucht uit de ruimte aan te zuigen, over de fancoil te halen en weer terug in de ruimte te blazen, wordt de ruimte geconditioneerd. Een Aquasmart VWF-systeem (Variabel Water Flow) regelt de temperatuur in de ruimtes en stuurt – naar gelang de vraag van de klant – de cv-ketels en koelmachine aan. In de koelmachine is een toergeregelde variabele pompmodule opgenomen, die op ΔT kan op- en aftoeren. Hierdoor wordt alleen energie verbruikt wanneer nodig. Doordat de

Bij het Aquasmart VWF-systeem wordt gebruikgemaakt van water als warmteoverdragend medium.

“Door het debiet (flow) aan te passen aan de vraag (variabel te maken) kan flink worden bespaard op het energieverbruik”, vertelt Buitelaar. “Daarbij komt dat met VWF een beperking van maar liefst 75% koudemiddel ten opzichte van het bekende koudemiddel VRF wordt gerealiseerd. Daarmee is VWF een milieuverantwoorde oplossing.”

•

FEITEN EN CIJFERS ARCHITECT FAME Architecten

AANNEMER Jansman Bouw

INSTALLATIES Willemsen Installatie, Carrier Airconditioning Benelux

Thema leveranciers

Kleurrijke vloerbedekking draagt bij aan genezingsproces Om ervoor te zorgen dat patiënten en personeel zich prettig voelen biedt nora diverse vloeroplossingen.

Kleur is een belangrijk aspect bij het inrichten van gebouwen in de gezondheidssector. Kleur draagt namelijk aanzienlijk bij tot het persoonlijk welbevinden, met als gevolg een positief genezingsproces. Kleur roept niet alleen emotionele reacties en associaties op, maar ook lichamelijke reacties. Bij kleurtherapie worden kleuren daarom gericht toegepast om bepaalde pijn te verlichten of te genezen. nora rubber vloerbedekkingen worden gekenmerkt door een breed kleurenpallet. Met het materiaal rubber zijn zowel uiterst felle kleuren als onopvallende pasteltinten mogelijk. Met noraplan signa en noraplan sentica heeft nora unieke vloerbedekkingen ontwikkeld die speciaal voor de gezondheidssector zijn ontworpen. noraplan signa is verkrijgbaar in 48 kleuren. De vloerbedekking is sinds het voorjaar van 2012 op de markt en nu al een groot succes. Het harmonisch kleurbeeld van noraplan sentica bestaat uit 32 kleuren die worden aangevuld met zes solitaire kleuren, om accenten te leggen. nora vloerbedekkingen bestaan uit hoogwaardige industriële en natuurlijke rubberkwaliteiten, mineralen uit natuurlijke bronnen en milieuvriendelijke kleurpigmenten. Geen enkele nora vloerbedekking bevat pvc, weekmakers (ftalaten) of halogenen (bv. chloor). De vloerbedekkingen beschikken ook over talrijke Green Design-certificaten zoals de Blauwe Engel en het Finse M1 ecolabel, wat bijdraagt aan een gezond binnenklimaat.

Voor meer informatie: www.nora.com

•

Schyns medische wandsystemen op afdeling Eerste Hart Hulp AZM Het Academisch Ziekenhuis Maastricht heeft voor de geheel gerenoveerde afdeling ‘Eerste Hart Hulp’ gekozen voor de Schyns Q100 Integrativ. In dit wandsysteem zijn alle aan het bed benodigde aansluitingen zoals elektra, data en medische gassen aan de zijkant gemonteerd; makkelijk toegankelijk maar uit het zicht. Tevens zijn de panelen voorzien van ruimte-, lees- en oriëntatie-verlichting. Middels het gepatenteerde clicksysteem kunnen verschillende accessoires eenvoudig bevestigd worden.

De producten van Schyns onderscheiden zich door hun design en functionaliteit.

De keuze van het motief, in dit geval een houtstructuur, is in samenspraak met de architect bepaald en is ook terug te vinden in de aanwezige kasten. Achter deze afneembare panelen is alle techniek direct toegankelijk. Schyns wordt in Nederland exclusief vertegenwoordigd door RFC Products.

Voor meer informatie: www.rfc-products.nl

•

BOUWEN AAN DE ZORG | 59

D E S I G N I N G

I N N O V A T I V E

S O L U T I O N S

Our VISION is keeping healthcare COOL Of het nu gaat om koelbehoefte of verwarmingsbehoefte, als wereldwijd marktleider in technisch hoogwaardige verwarmings-, ventilatie- en airconditioningsystemen biedt Carrier voor elke kliniek, ziekenhuis of zorginstelling de juiste klimaatoplossing.

✆ 088 567 67 00

www.carrier.nl/zorg 101car corporate Advertentie Landscape.indd 2

10-05-16 16:06

Thema leveranciers

Vanguard Healthcare breidt uit Vanguard Healthcare, toonaangevend leverancier van mobiele zorgcentra, kondigt een uitbreiding aan van haar aanbod, om aan de groeiende vraag in Groot-Brittannië en op het Europees vasteland te voldoen.

Vanguard Healthcare heeft het grootste aanbod aan mobiele voorzieningen voor verschillende typen zorg, met nog drie state-of-the-art units in de maak. De eerst unit betreft een operatiekamer met laminaire ventilatie, het vlaggeschip van Vanguard, terwijl de andere unit bestemd is voor verpleging en gecombineerd kan worden met de operatiekamer.

Op die manier kunnen de units als zelfstandige behandel-/verpleegunit fungeren.

De derde unit betreft eveneens een operatiekamer met laminaire ventilatie. Hoewel deze unit dezelfde aanpassingen en verbeteringen biedt als de andere

twee voorzieningen, is deze speciaal ontworpen om met name op het vasteland van Europa gebruikt te worden.

Oliver Law, de directeurs Operations voor Vanguard in Europa en Groot-Brittannië zei bij de bekendmaking: "Vanguard Healthcare heeft een substantiële investering gedaan in nieuwe voorzieningen, om een groeiende groep partnerziekenhuizen in GrootBritannië en Europa steeds betere on-demand klinische capaciteit te kunnen bieden.”

Voor meer informatie: www.vanguardhs.com

•

BOUWEN AAN DE ZORG | 61

Duurzame vastgoedontwikkeling in de zorg nodigt uit tot netwerken en discussiëren

Tekst en beeld: Jan-Kees Verschuure

Zorgrevolutionair heeft ‘vastgoed in beweging’ meer te bieden dan traditionele belegger Duurzame vastgoedontwikkeling in de zorg is een breed begrip. Meer nog dan energetische aspecten spelen in het huidige tijdvak issues als ‘huren of kopen’, ‘afstoten of uitbreiden’ en ‘nieuwbouw of herontwikkeling’. Beleggers tonen zich gretig, maar wat kunnen zij bijdragen aan werkelijk duurzaam zorgvastgoed? Daarover ging het 11 mei jl. op de Zorgvastgoeddag van IVVD (Instituut voor Vastgoed & Duurzaamheid) en Skipr op de campus van Nyenrode Business Universiteit in Breukelen.

62 | BOUWEN AAN DE ZORG

Zorgvastgoeddag 2016

De organisatoren van de Zorgvastgoeddag 2016, met als thema: ‘Zorgvastgoed in beweging’, brachten een breed palet aan sprekers op het podium.

Strikt genomen ontbraken alleen de verzekeraars; er werd ruim baan gegeven aan revolutionaire initiatieven, zoals de doorstart van de Sionsberg in Dokkum, crowdfunding voor het Vlissingse ADRZ en het door een belegger ontwikkelde woon-zorgcentrum De Makroon in Amsterdam.

Wie anders dan zorgondernemer Loek Winter, op alle fronten gepokt en gemazeld in de Nederlandse zorgbouw, kon het spits afbijten in Nyenrode?

Traditionele tegenstellingen tussen privaat en institutioneel vallen weg in Winters betoog. “De instituten van weleer – centralistisch en veel te groot – verdwijnen, maar honderd procent marktwerking moeten we niet willen”, aldus de CEO van de MC Groep, die onder meer het Slotervaartziekenhuis exploiteert en recentelijk het failliete streekziekenhuis in Dokkum omvormde tot ‘medical mall’ met elf voornamelijk poliklinische functies. Beide initiatieven zijn volgens Winter voorbeelden van marktwerking ‘waar het kan’. “Consumenten nemen steeds meer regie; de toename van de zorgkosten is eerder het gevolg van meer willen en kunnen, dan van marktwerking. Bovendien zijn de governance-kosten door de toename van het aantal toetsende instanties flink gestegen. Private initiatieven houden de kostendruk erop.” Het Slotervaartziekenhuis heeft volgens Winter onder zijn regie ‘een derde’ van de oorspronkelijke vierkante meters niet meer nodig; de Sionsberg Medicall Mall – de doorstartvariant van het streekziekenhuis, verenigt simpele medische handelingen onder één dak.

Hierdoor gaat de locatie volgens Winter van 33.000 patiënten naar 120.000 consumenten. “Klein is het nieuwe groot.”

‘Taalgebruik moet anders’ Hoewel Winter zich ook op kleinschalige care-initiatieven richt – zoals zorgboerderijen voor gehandicapten – gelden zijn bevindingen met name voor de cure. Anneke Nijhoff van FAME Groep – vastgoedontwikkelaar voor de zorg, focust specifiek op carevastgoed dat op de eindgebruikerswens is gericht.

‘Van verblijf naar wonen’, is haar credo. De extramuralisering is een motor; verhuurders en eigenaren zijn traditioneel uitvoerders van een efficiënte exploitatie en gaan dus ook in ombouwoperaties veelal uit van stenen en niet van mensen. Een bekend verhaal, dat door Nijhoff, die van de zorgwerkvloer komt, van zinvolle aanvullingen wordt voorzien.

“Het taalgebruik in de zorg moet anders”, zegt ze.

“Woorden als ‘opname’, ‘zorgplaatsen’ en ‘bedden’ zijn niet meer van deze tijd.” Zelfs ‘seniorenwoning’

‘Zorgondernemers met vastgoedplannen moeten werken aan de kwaliteit van hun businesscases en management’ heeft zijn langste tijd gehad. “Wie wil immers in een seniorenwoning wonen?” De Nederlandse hokjesgeest schiet tekort. “We moeten gaan van ‘systeemdenken’ naar ‘leefwereld’. Differentiatie van zorgvastgoed is broodnodig en past bij sociale huur. De vraag is er, dus kies voor verhuurbaarheid en woningen waar veiligheid en ontmoeting samengaan.”

De Makroon Het mantra ‘van aanbodgericht naar vraaggericht zorgvastgoed’ zal beleggers aanspreken, maar die zitten niet te wachten op huurprijzen binnen de sociale huurgrens. “Beleggers in Nederlands vastgoed verwachten een rendement van zes à zeven procent over dertig jaar”, zegt Mathieu Elshout van PGGM Zorg & Welzijn. Het pensioenfonds investeert onder meer via Amvest in vastgoed en presenteerde op de Zorgvastgoeddag een benchmark. Deze meet de duurzaamheid van vastgoedbeleggingen op basis van zeven aspecten. Elshout heeft een aanbeveling voor de zorgsector. Die “rapporteert niet over CO2-uitstoot, terwijl de zorg één van de meest energie-intensieve sectoren is.” Het nieuwe Reinier de Graaf Gasthuis in Delft investeerde fors in een Pharmafilter – ‘een soort hollebollegijs die biologisch afbreekbare po’s en urinalen met inhoud, specifiek ziekenhuisafval en overgebleven voedsel, vermaalt. Wat overblijft, is schoon water en biogas’. Het RDGG kwam niet in aanmerking voor een duurzaamheidscertificaat, bijvoorbeeld “omdat het Pharmafilter niet wordt meegewogen in BREEAM”, aldus Manager Facilitair Bedrijf Robbert Jan van der Ent Braat.

Wie verwachtte dat beleggerspartijen de zorgsector als geheel wilden verleiden op de Zorgvastgoeddag, mag zijn verwachtingen bijstellen.

Daan Tettero van Syntrus Achmea Real Estate & Finance vond zalvende woorden over de maandelijkse huurprijzen voor bewoners van De Makroon (€ 875 – € 1600 per appartement) niet nodig. Die prijzen zijn heel schappelijk voor de locatie (Jordaan), “en we gaan dit niet in Groningen of Zeeland doen.” Tenzij investeerders als SC&CI van collega-spreker Co Politiek er een markt in zien, grapte Tettero. SC&CI verzamelt immers locatiegebonden ‘big data’

Loek Winter hield een voordracht over de mogelijkheden van private exploitatie van zorgvastgoed

over zorgmarktbehoeften, zodat beleggers als genoemde populaties kunnen kapitaliseren.

Crowdfunding Traditionele vastgoedbeleggers zitten niet te wachten op goedkope zorgwoningen en concentreren zich op beleggingen in (middel)dure huur – liefst in de Randstad. Sebastien Berden van het Belgische Cofinnimo legde uit dat zijn interesse in de Nederlandse markt groot is, “omdat de rendementen hier beter zijn dan in de meeste Europese landen en risicospreiding van investeringen noodzakelijk is.” Wellicht biedt dit hoop voor zorgvastgoed buiten de Randstad, tenminste voor Gelderland en Noord-Brabant.

Zeeland Investments Beheer (ZIB) bewees evenwel dat een investering voor de herontwikkeling van een noodlijdend streekziekenhuis dat het aantal meters met twee derde wil inkrimpen (ADRZlocatie Vlissingen) met crowdfunding kan worden binnengehaald; op basis van voorwaarden die raken aan obligaties (looptijd 10-17 jaar, 5% rente, minimum inleg € 2.500).

›

BOUWEN AAN DE ZORG | 63

In drie maanden tijd werd de beoogde € 10 miljoen binnengehaald, met een gemiddelde inleg van € 12.000 (particulieren) en € 30.000 (zakelijk). Revoluties beginnen bij het volk en Nathalie Oosterlinck van het Middelburgse investeringsplatform is er blij mee. “Zeeuwen zijn betrokken bij het behoud van goede zorg in hun regio. Wij willen dit ook met woon-zorgcentra gaan proberen.” Het streekziekenhuis in Vlissingen wordt hiertoe omgebouwd tot ‘centrum voor planbare zorg’, met 10.000 in plaats van 30.000 m². Het ADRZ huurt dit deel terug van Zorgvastgoed Zeeland B.V., dat het leegstaande deel met andere zorgfuncties wil herontwikkelen.

‘Kopen goedkoper dan huren’

De Zorgvastgoeddag vond plaats op de campus van Nyenrode Business Universiteit.

Noodlijdende zorgobjecten hebben meer te verwachten van revolutionaire concepten dan van traditionele vastgoedbeleggers. Wat kunnen die meer inbrengen dan geld en marktanalyses?

We misten toegevoegde waarde. Misschien dat de belegger de kat uit de boom kijkt in de zorg. In het duurdere segment is De Makroon, gezegend met een verpleegverdieping tussen

de appartementen in, wel een mooi voorbeeld van beleggershuur. Wie geld heeft, hoeft in Amsterdam-Centrum niet langer naar basisvoorzieningen. Die blijven in een betaalbare variant elders wel hard nodig. Vooralsnog heeft de zorghuisvester het meest aan goed advies of een betoog als dat van Jeroen Hermus (CBRE).

Hermus verwacht dat eigen vastgoed alleen nog de ziekenhuizen past, dat corporatie-eigendom ondanks de inhoudelijke klik met zorg verder zal teruglopen en de belegger de investeringen gaat overnemen. “Zorgondernemers met vastgoedplannen moeten werken aan de kwaliteit van hun businesscases en kwaliteit van management en de voorwaarden van investeerders zijn divers. De angst om het tafelzilver te verkopen is onterecht; contractueel is veel mogelijk.” Zoals alleen de gebouwen verkopen en de grond behouden of de herontwikkeling door de nieuwe eigenaar financieren terwijl je zelf verantwoordelijk blijft voor het onderhoud. “Kopen is goedkoper dan huren, mits met eigen en voldoende liquide middelen.”

Advies vanuit het perspectief van de klant en zijn stenen. In Dokkum, in de Jordaan en in Vlissingen staat de toekomst al in de steigers.

•

VLAMVERTRAGENDE GORDIJN- EN MEUBELSTOFFEN VOOR PROJECTEN

WWW.ARTIMO.NL

64 | BOUWEN AAN DE ZORG

Bedrijfspresentatie

Tekst: Rob Buchholz

‘IK ONTZORG DE OPDRACHTGEVER’ Voor opdrachtgevers, beleggers en vastgoedeigenaren is het goed om met een professionele en ervaren projectcoördinator te werken. Een ervaren professional die contacten met de industrie onderhoudt en daar de meest aantrekkelijke orders voor het interieur weet binnen te halen.

Twan van der Linden verzorgt met zijn onafhankelijke projectbureau TWAN Project Solutions het complete interieur van gebouwen met verschillende functies, zoals hospitality & leisure, utiliteit, onderwijs en zorg. “Vanaf het moment dat ik de opdracht coördineer, adviseer ik de opdrachtgever over het complete aanbod van producten en coördineer ik de levering – met een applicateur – tot en met de complete oplevering van het project. Ik denk vanuit de opdrachtgever naar de industrie en omgekeerd. Planning, kwaliteit en garantie zijn gewaarborgd.

TWAN VAN DER LINDEN Vertrouwen en communicatie zijn daarbij van enorm belang. Ik ontzorg als het ware de opdrachtgever.”

TWAN PROJECT SOLUTIONS Oranje-Nassaulaan 89 5491 HD Sint-Oedenrode

Oranje-Nassaulaan 89 R: 147 5491 HD Sint-Oedenrode G: 149 B: 152

T +31 6 23 C: 6020 33 14 M: 11 Y: 12 K: 32

+31 (0)6 2360 3314 De focus van zijn werkzaamheden ligt voor Twan van der Linden bij vloeren, maar hij trekt het breder twan@twanprojectsolutions.nl www.twanprojectsolutions.nlzoals zonwering, gordijnen, meubelen, et cetera. Zeker nu de projectenmarkt naar andere productgroepen sterk aan het veranderen is door nieuwe visies en toenemende technologische mogelijkheden, is het voor opdrachtgevers, beleggers en vastgoedeigenaren goed om één vast en ervaren aanspreekpunt te hebben.

55 “Ik ken de R:complete vloeren- en stofferingsindustrie uit mijn eigen jarenlange ervaring. Bij diverse transities G: 94 119 ben ik een B:absolute meerwaarde. Een ander voordeel voor de opdrachtgever is dat ik orders kan bundelen en niet werk C: 94 met tussenpersonen, waardoor ik een betere onderhandelingspositie heb bij de fabrikanten.

M: 36 Hierdoor isY:het 10 mogelijk om andere prijzen te krijgen en kan ik gerichter inkopen en handelen."

K: 41

twan@twanprojectsolutions.nl grote www.twanprojectsolutions.nl PMS : COOL GREY 8U Bij diversenPMS: 302 U transformaties is TWAN Project Solutions een meerwaarde.

•

BOUWEN AAN DE ZORG | 65

Sanitaire aanpassingen stimuleren zelfstandigheid De ontwikkelingen op het gebied van sanitair in de zorg staan niet stil. Gelukkig maar, want het verzorgen van cliënten op bijvoorbeeld traditionele douche- en toiletstoelen is zwaar werk. Het verplegend personeel staat noodgedwongen in een onnatuurlijke houding en heeft te kampen met statische rugbelasting.

Veilige en comfortabele sanitaire aanpassingen maakt het leven van zowel de gebruiker als de medewerker in een zorginstelling stukken aangenamer. Dergelijke aanpassingen stimuleren tevens de zelfstandigheid van de cliënt. Bij het naar het toilet gaan, wassen en douchen wordt – waar mogelijk – een zekere mate aan privacy op prijs gesteld. Sanitaire aanpassingen kunnen ertoe bijdragen dat senioren langer zelfstandig naar het toilet kunnen gaan of zichzelf kunnen wassen/opfrissen. Denk bijvoorbeeld aan zaken als een sta-op closetpot, die borg staat voor een comfortabe-

ler toiletbezoek of een in hoogte verstelbare wastafel. Als senioren op een gegeven moment – ondanks de hulpmiddelen – niet meer in staat zijn zichzelf te wassen of zelfstandig naar het toilet te gaan, dan zijn er eveneens talloze hulpmiddelen op de markt. Een in hoogte verstelbare douche- en toiletstoel, hoog-/laagbaden en niet te vergeten de verrijdbare- en plafondtilliften leveren stuk voor stuk een belangrijke bijdrage aan het Arbo-beleid binnen de gezondheidszorg, waarbij een perfecte ergonomie voor zowel de gebruiker als de cliënt gewaarborgd is.

Wastafels en douchebakken op maat MPI, Mineral Products International, specialiseert zich in wastafels en douchebakken voor de project- en utiliteitsbouw. Zo ook voor de zorgsector, waar de Solid Surface-reeks van het bedrijf een succes is, naast de douchebakken in giethars.

MPI kan erg ver gaan in maatwerk. Het bedrijf maakt alles zelf, ook de matrijzen en de mallen. “Omdat we ze in één geheel maken, zonder naden, hoeft er ook niets te worden afgekit met siliconen. Het resultaat: veel minder schimmel- en kalkvorming”, zegt René Alard van MPI. “Dat komt omdat we al onze producten in specifieke ovens bakken om optimale weerstandseigenschappen te bereiken. Nergens hoeft er te worden gelijmd, nergens zijn er hoeken en randen. Onze materialen hebben ook geen poriën, ze zijn dus makkelijk en snel te reinigen. Dat bewijzen we onze klanten proefondervindelijk in ons bedrijf, door vlekken te maken met iso-Betadine of eosine. Ook krassen en brandvlekken kun je heel gemakkelijk verwijderen.”

Schok- en zuurbestendig Om die redenen is de Solid Surface-reeks erg populair. Enkele technische details: het product is onder andere samengesteld uit aluminiumtrihydroxide en polyesterkorrels, samengebonden met polyesterhars. De buigweerstand bedraagt minimaal 38 Mpa, de rekking bij breuk is 0,44 tot 0,57 procent en de drukweerstand is minimaal 110 Mpa. Solid Surface is niet vorstgevoelig en neemt bij water aan omgevingstemperatuur of aan 65°C minder dan 0,5 procent water op. De schokweerstand is hoog: bij een bol van een kilogram die vanop 2,2 meter valt, breekt de wastafel niet. Ook op vlak van zuurbestendigheid en brandweerstand scoort Solid Surface goed.

MPI heeft ook douchebakken die de hele oppervlakte van de natte cel in ziekenhuizen bedekken. De hele vloer is daarbij voorzien van een gelcoating uit giethars.

Gelcoating met giethars

giethars, vaak met een granieteffect. Met opstaande randen rondom de hele cel is de oplossing van MPI naadloos en mooi afgesloten. Die gelcoating bestaat trouwens ook voor de meeste wastafels van het bedrijf.

MPI heeft ook douchebakken die de hele oppervlakte van de natte cel in ziekenhuizen bedekken. De hele vloer is daarbij voorzien van een gelcoating uit

Voor meer informatie: www.mpi.be

66 | BOUWEN AAN DE ZORG

•

Thema sanitair

Oplossingen van Delabie bieden comfort en ergonomie De ‘klassieke’ wastafelkranen voor huishoudelijk gebruik bieden niet het comfort dat noodzakelijk is voor zorgbehoevenden in zorginstellingen. De kranen die zij gebruiken voor de dagelijkse hygiëne, dienen aangepast te zijn aan hun fysieke toestand. Een minimale hoogte met een vooruitstekende uitloop zijn noodzakelijk, zodat men zich gemakkelijk kan wassen.

Kraan met open greep, kraan met infrarooddetectie en kraan met lange hendel.

Vaak is de zogeheten ‘klassieke’ bediening (openen/sluiten) van een kraan niet ontworpen voor een comfortabele grip. Daarbij zijn de handelingen voor het regelen van de waterhoeveelheid en de temperatuur niet altijd soepel. Hierdoor moet de gebruiker heel wat inspanningen doen en kracht gebruiken om de kraan te kunnen bedienen. DELABIE biedt een ruime keuze aan ergonomische bedieningen, zodat aan de specifieke behoeften van de verschillende gebruikers kan worden voldaan.

Manuele bedieningen: -O ­ pen greep voor een gemakkelijke grip. ­- Volle greep voor design en ergonomie.

Bedieningen zonder manueel contact: ­- Lange hendels, specifiek ontworpen voor het verzorgend personeel en de patiënten met verminderde mobiliteit. Laten eveneens een bediening toe zonder manueel contact via de pols, voorarm of elleboog.

- Infrarooddetectie, de elektronische DELABIE-kranen vereisen geen enkele inspanning van de patiënt. Voor een ongeëvenaard comfort gebeurt het openen en sluiten van de kraan automatisch door middel van infrarooddetectie (zonder manueel contact).

Naast het comfort en de eenvoudige bediening, zorgen de oplossingen van DELABIE ook voor een optimale veiligheid en hygiëne.

Voor meer informatie: www.delabiebenelux.com

• www.delabiebenelux.com

BOUWEN AAN DE ZORG | 67

Thema sanitair

De juiste vloer voorkomt glij- en slippartijen én is waterdicht Bij de inrichting van een verpleeghuis moet met andere factoren rekening gehouden worden dan bij de inrichting van een woning. Ook wat de sanitaire omgeving betreft.

In de VS gaat het om 7 miljoen bezoekers per jaar, wat gelijkstaat aan één op de vijf bezoekers. Antislipvloeren voorkomen overigens ook geuroverlast omdat deze vloeren geen voegen kennen, waar de urine en geur graag intrekken.

In verpleeghuizen kan met name urine een probleem vormen. De bestendigheid tegen dit soort vlekken verschilt van vloer tot vloer. In ruimtes waar dit een veelvoorkomend fenomeen is, kan beter een waterdichte vloer worden toegepast.

Tegels met voeg of stroken zijn minder geschikt. Daarnaast is een pvc-vloer goed bestand tegen de chemicaliën (medicijnen) in urine bij langdurige inwerking. Urine zorgt ook voor geuroverlast. Houd hier goed rekening mee bij het ontwerp en besteed extra aandacht aan schoonmaak en onderhoud.

Voor meer informatie: www.forbo-flooring.nl

•

Uitglijgevaar is een ander risico dat zeker in de zorg, waar mensen soms minder stevig in hun schoenen staan, serieus moet worden genomen bij de inrichting van het sanitair. Een antislipvloer kan hierbij helpen. Door een zogenaamde instrooiing met ‘stroefmakende’ korrels in bijvoorbeeld het vinyl, wordt de vloer stroever en wordt het uitglijdrisico beperkt. Is het uitglijdrisico hoog, kies dan voor een officiële antislipvloer met instrooiing (R-waarde van 10 of hoger). In andere gevallen kun je volstaan met een R-waarde van 8 of 9. Houd er wel rekening mee dat de schoonmaak moeilijker wordt naarmate de slipvastheid van de vloer stijgt.

Dat het probleem serieus is, blijkt uit Amerikaanse gegevens: glij- en slippartijen blijken de belangrijkste reden te zijn voor een bezoek aan een eerste hulp kliniek.

Meer comfort en hygiëne Lopital biedt vaste en verrijdbare douche- en toiletstoelen.

Stoelen die zowel de verzorgende als de cliënt ondersteunen en die zorgen voor meer veiligheid en comfort bij het nemen van een douche. Om dit te bereiken en te behouden, is Lopital continu bezig met het verbeteren en aanpassen van haar producten.

Door ervaringen uit de praktijk en door goed te luisteren naar haar gebruikers, heeft Lopital weer diverse aanpassingen gedaan aan de Timo en Cleo doucheen toiletstoelen. Deze vernieuwde lijn biedt extra comfort en hygiëne door de pur rug en zitting. Doordat de zitting afneembaar is, zijn de stoelen beter geschikt voor reiniging in een wasstraat. Daarnaast is de zitting voorzien van geleiders die gebruikt kunnen worden in combinatie met zowel een kunststof ondersteek als een rvs emmer.

Wilt u meer informatie over de vernieuwde Timo en Cleo douche- en toiletstoelen? Neem dan vrijblijvend contact op via 013-5239300 of info@lopital.nl

•

BOUWEN AAN DE ZORG | 69

C.F. Møller architecten…

Met trigonomische greep voor een ergonomische steun en grip.

Antibacteriële bescherming voor optimale hygiëne.

NORMBAU

NORMBAU introduceert wisselplaat vario

cavere

®

NORMBAU produceert producten met een Microban antibacteriële bescherming.

Het assortiment bestaat uit aangepast sanitair, bouwbeslag en deurgrepen.

Met ‘vario’ heeft de reeks cavere® nog een basiselement toegevoegd aan de reeks productenlijn die speciaal is ontworpen voor een toegankelijke badkamer.

NORMBAU GmbH · 77871 Renchen/Germany · www.normbau.de

Voor meer info: www.normbau.de/nl

•

‘Kan niet’ bestaat niet U bent bouwexpert. Wij zijn specialist in hulpmiddelen voor de zorgsector. En we hebben precies hetzelfde doel: het beste leveren aan al onze klanten. Hoe richten we een ziekenhuis of zorginstelling zó in, dat alles optimaal functioneert voor de cliënten, de medewerkers en alle andere betrokkenen? Daar ligt onze uitdaging en uw uitdaging. Life without limits waarmaken. Daar gaan we voor.

Bel of mail ons gerust voor meer info of een vrijblijvende afspraak.

www.lopital.nl

Lopital Nederland B.V. Laarakkerweg 9, 5061 JR Oisterwijk, Tel +31 (0)13 5239300, Fax +31 (0)13 5239301, E-mail info@lopital.nl, www.lopital.nl

Thema sanitair

Unieke douchedeuren Deureka ontwikkelt en produceert unieke douchedeuren die perfect worden afgestemd op de eisen van de zorgsector.

Toegankelijkheid, hygiëne, onderhoud- en gebruiksgemak zijn de kernbegrippen. Het gamma is uiterst compleet en biedt tal van innovatieve oplossingen op maat.

De fabrikant van kunststof deurpanelen streeft naar barrièrevrije douchecellen die eenvoudig afgeschermd kunnen worden met Deureka douchedeuren. De deuren worden aan de muur gemonteerd zonder obstakels op de grond. Hierdoor blijft de douchecel voor iedereen toegankelijk en wordt bacterievorming voorkomen. Een zacht sluitende magneetstrip en deuren in kunststof zorgen voor een veilig afgesloten geheel en een warme uitstraling. Het materiaal is zeer licht in gebruik en eenvoudig te onderhouden. De Deureka-deuren worden zowel in nieuwbouwprojecten als bij verbouwingen toegepast. Samen met de architect en de verantwoordelijken zoekt Deureka hierbij steeds naar de best passende oplossing, rekening houdend met een maximaal gebruiksgemak.

Sinds kort verdeelt het bedrijf ook douchebakken op maat, specifiek afgestemd op de ronding van de Deureka-deuren. Hierdoor kunnen douches als een nog mooier geheel worden afgewerkt.

Voor meer informatie: www.deureka.be

•

Vervaardigd uit duurzaam polymethylmetacrylaat van 8 mm dik Aangenaam gevoel doordat kunststof de omgevingstemperatuur opneemt Gebruiksgemak door een beperkt gewicht De deuren kunnen geparkeerd worden in de douche zodat de sanitaire cel volledig kan benut worden Zwevende deuren zodat er geen obstakels zijn voor de gebruikers en geen risico op vuilophoping of bacterievorming De scharnieren zijn voorzien van een regelbare knikstand De profielen bestaan uit INOX 304 en zijn regelbaar Sterk in maatwerk Onderhoudsvriendelijk CE gecertificeerd NBN EN 14428 + A1:2008 Mogelijkheid tot integratie van een noodoproepknop met ledverlichting in het muurprofiel.

QUATRE-QUART

Bezoek ons op de PRoF stand en ontdek de allernieuwste innovaties in ons gamma: van 28 - 30 September 2016 op Health & Care in Expo Gent - België

ROUND-IT

SOLUTION

CLASSIC

STANDAARD

Uw project is onze uitdaging!

Wij werken uw plannen en ruimtes uit in 3D.

TWIN

STANDAARD

www.deureka.be

DEUX-QUART

QUATRE-QUART

TWIN

STANDAARD

DEUX-QUART

LITE

QUATRE-QUART

TWIN

+32 56 77 36 00 info@deureka.be BOUWEN AAN DE ZORG | 71

JAARLIJKS VTDV-CONGRES IN HET TEKEN VAN INNOVATIEVE TECHNOLOGIE

IS UW ZORGINSTELLING KLAAR VOOR DE TOEKOMST?

De leden van VTDV – de Vereniging voor Technische Diensthoofden in de Verzorgingsinstellingen – hielden eind mei hun jaarlijkse congres in Gent. Dat stond in het teken van de toekomst, met de vraag ‘Zorginstellingen: Future Proof!?’. Onder andere prof. Dr. Johan Decruyenaere en prof. Dr. Ir. Filip De Turck gaven de aanwezigen lessen voor die toekomst mee.

Filip De Turck vertelde wat het Internet Of Things voor de zorgsector kan betekenen.

De verwelkoming was echter traditiegetrouw voor Eddy De Coster, de voorzitter van VTDV. Hij wilde de leden op de 27ste editie van het congres warm maken voor nieuwe ontwikkelingen in de sector. “Enkele jaren geleden hadden we een congres rond ‘Back to the Future’”, zei De Coster.

“Vandaag is in Gent de echte ‘future’ aan de beurt, de toekomst van onze zorgsector die we onder de aandacht willen brengen. Een onzekere toekomst?

Een veranderende toekomst? De grote Vlaamse ondernemer André Leysen zei ooit: ‘Veranderingen zijn uitdagingen’, en dat is ook zo. Maar nog

72 | BOUWEN AAN DE ZORG

belangrijker is het om die veranderingen te zien aankomen – en vooral tijdig te reageren en mee te veranderen.”

Spanningsveld van de vergrijzing Om die veranderingen in kaart te brengen, nodigde de VTDV ook sprekers uit die de traditionele technische invalshoek wat opentrokken. Zoals Jan Smets, de gouverneur van de Nationale Bank. Hij had het over de economische waarde van de zorgsector.

“Sommigen zeggen dat die er niet is, dat de sector

enkel een kost is, maar dat is fout. De zorgsector levert wel degelijk een bijdrage aan het BNP. Daarbij is het een progressieve sector bij uitstek, met veel jobs voor vrouwen, bijna één op de twee deeltijdse krachten, tegenover één op vier in andere sectoren – en een mix van hoog- en laaggeschoolde jobs.”

Tegelijk is de zorgsector volgens Smets het spanningsveld van één van de grootste uitdagingen van onze tijd: de vergrijzing van de bevolking. Tegen 2060 zal zes procent van de Belgen ouder zijn dan 85 jaar. Het grootste deel van onze actieve bevolking is momenteel al tussen 45 en 55 jaar oud.

VTDV-Congres

“Daarom moeten we naar de toekomst kijken, want technologische vernieuwing moet ons helpen om mensen langer aan de slag te houden, zeker ook in de zorgsector zelf.”

‘Patient Empowerment’ Die vergrijzing liep ook als een rode draad door de presentatie van Johan Decruyenaere, gewoon hoogleraar aan het UZ Gent. “Tachtig procent van de zorgkosten komt van twintig procent van de bevolking”, vertelt hij. “We worden immer steeds ouder, en juist die oudere bevolkingsgroepen hebben de meeste pathologieën. Moderne ziektes zoals obesitas en diabetes type 2 blijven toenemen en door de globalisering stijgt ook het risico op pandemieën.”

De oplossing voor een beheersing van die kosten ligt in een shift van een hospitaal-centrische naar een patiënt-centrische aanpak. Dat kan, door ‘patient empowerment’: patiënten die de touwtjes in handen nemen. Dat wordt dan weer mogelijk gemaakt door nieuwe technologieën. “Je ziet de eerste projecten daaromheen opduiken”, zegt Decruyenaere. “Bijvoorbeeld met wearable devices. Een voorbeeld: een IVF-project waarbij patiënten zelfstandig thuisecho’s moesten nemen die via internet naar het ziekenhuis werden verstuurd.

Resultaat: hetzelfde aantal baby’s als op de gebruikelijke manier, maar tegen veel lagere kosten. Of een evolutie in Amerika waarbij intensivisten vanuit een centraal centrum op afstand hun patiënten opereren. Zo kunnen ze hun patiëntenbestand gevoelig uitbreiden.”

‘Technologische vernieuwing moet ons helpen om mensen langer aan de slag te houden, zeker ook in de zorgsector zelf.’ ( Jan Smets)

De leden van VTDV hielden eind mei hun jaarlijkse congres in Gent.

Decruyenaere is optimistisch, maar realistisch: “Technologie kan ons helpen die toekomstige uitdagingen op te lossen, maar het zal ons bloed, zweet en tranen kosten. En we mogen nooit uit het oog verliezen dat een ‘human touch’ bij al die technologie noodzakelijk blijft.”

‘Kwaliteitsvol leven’ Joachim De Vos, CEO van Living Tomorrow en Tomorrowlab, denkt beroepshalve na over de toekomst. Hij deelde zijn gedachten met de VTDVleden. “Ik denk dat veel mensen onderschatten met welke snelheid nieuwe evoluties de laatste vijftien jaar op ons zijn afgekomen”, zegt hij.

“Zeker ook op het vlak van gezondheidszorg. En die evolutie is nodig om de kosten van de ziekenzorg op te vangen. De gemiddelde leeftijd van de bevolking stijgt snel, maar de periode van dat leven dat we kwaliteitsvol doorbrengen stijgt veel minder snel. Resultaat: veel hogere gezondheidskosten.

Dat kunnen we niet snel oplossen, maar kan enkel door die levenskwaliteit doorheen het leven op te bouwen.” De Vos ziet daarbij een centrale plek

Joachim De Vos: “Ik denk dat veel mensen onderschatten met welke snelheid nieuwe dingen de laatste vijftien jaar op ons zijn afgekomen.”

voor innovatieve technologie. “Die zal mensen helpen hun gezondheid zelf in handen te nemen, bijvoorbeeld door zichzelf te screenen en op te volgen. Die technologie zal geleidelijk aan ook artsen op bepaalde vlakken vervangen. Die evolutie is nu al aan de gang.”

Het Internet Of Things Filip De Turck sloot het sprekersprogramma af. De professor aan de Gentse Universiteit is actief bij

iMinds, het knooppunt voor digitaal onderzoek en ondernemerschap in Vlaanderen. Hij vertelde wat het Internet Of Things voor de zorgsector kan betekenen. Dat IoT breekt eindelijk echt door, onder meer door scherpe dalingen in de prijs van sensoren.

De beste uitspraak stond op naam van Joachim De Vos: “Je kunt de toekomst moeilijk voorspellen, maar een bedrijf zonder visie over die toekomst, heeft zeker geen toekomst.”

•

BOUWEN AAN DE ZORG | 73

KRANEN VOOR DE GEZONDHEIDSZORG De vertegenwoordigers van Delabie, producent van kranen en sanitaire toestellen voor de utiliteitsbouw, overtuigden de VTDV-leden van hun oplossingen voor de gezondheidszorg. Het bedrijf staat bekend om zijn specifieke producten die het risico op bacteriegroei beperken, zoals de BIOSAFE hygiënische kraanuitgang.

Delabie heeft ook een ruime keuze aan ergonomische oplossingen: bedieningen zonder manueel contact, zoals hygiënische hendels voor bediening met de pols of elleboog en kranen met infrarooddetectie. Die zijn makkelijk te gebruiken door het personeel en door patiënten met een verminderde mobiliteit.

NIEUW PROGRAMMA SCHUIFDEUREN VAN DORMA Sinds kort biedt DORMA een compleet nieuw gamma aan automatische deuren om ingangen en doorgangen in gebouwen betrouwbaar, energieefficiënt en veilig uit te voeren. De smalle profielen van het uitgebreide FLEX-programma voldoen aan de hoogste isolatie- en/of veiligheidseisen.

De compacte aandrijving is niet alleen stijlvol, maar ook heel duurzaam en getest op minimaal 1 miljoen bewegingen.

De ST-FLEX Green-variant reduceert energiekosten doordat deze met sterk isolerend glas en thermisch onderbroken profielen wordt uitgevoerd. De ST-FLEX Secure zorgt, dankzij de toepassing van pantserglas en een unieke elektrische meerpuntsvergrendeling, voor meer veiligheid.

Wandbekleding en -bescherming in de kijker Vloeren moeten in de gezondheidzorg voldoen aan de behoeften van zowel personeel, patiënten als bezoekers. Gerflor heeft een uitgebreid gamma van pvc-vloerbekleding dat aan al die noden voldoet. Op de VTDV-beurs zette het bedrijf ook zijn wandbekleding en -bescherming in de kijker, zoals handgrepen

en hoekbescherming. Gerflor nam daarvoor enkele jaren geleden het bedrijf SPM over. Marijke Morissens, sales manager bij Gerflor voor België en Luxemburg: “In het gamma van de wandbescherming stellen we enkele nieuwe designs voor, zoals hout-, beton- en koperimitaties en een nieuwe kleurtint: oud-roos.”

Bij de productontwikkeling geeft DORMA niet alleen prioriteit aan kwaliteit en functionele betrouwbaarheid, maar ook aan het reduceren van energieverbruik. Zo hebben alle ST-FLEXoplossingen het milieuprestatiecertificaat, ook wel EPD-certificaat genoemd. Hiermee kunnen gevelbouwers en andere bouwbedrijven de milieubelasting en ecologische footprint voor architect en eindgebruikers aantonen.

Over DORMA DORMA foquin N.V. vertegenwoordigt alle producten van de DORMA Groep op de Belgische markt.

De oplossingen van DORMA betreffen alle oplossingen rondom de deur; van deurdranger tot slot en van carrouseldeur tot cilinder. De doelstelling van DORMA is dan ook om een totaalaanbieder rondom de deur te zijn.

74 | BOUWEN AAN DE ZORG

VTDV-Congres

‘Totaalconcept voor zorgkamers’ Haelvoet, marktleider in zorgmeubilair, stelde een volledig uitgeruste ziekenhuiskamer voor op het congres. “De meubelen zijn visueel perfect op elkaar afgestemd”, vertelt Jonathan Ampe, general manager van Haelvoet. “Op die manier proberen we ons te focussen op het huiselijke en de medische sfeer zoveel mogelijk achter ons te laten. We verliezen echter nooit de functionaliteit en veiligheid uit het

oog. Een voorbeeld hiervan is ons extra lage ziekenhuisbed met een hoogte van 25 cm. Een belangrijke troef bij valpreventie.” Haelvoet is top of mind als het aankomt op mooie en functionele meubels voor ziekenhuizen of de zorgsector, en zelfs voor bij mensen thuis. “Al onze meubelen zijn eigen creaties, ontwikkeld met oog voor design, kwaliteit en ergonomie”, besluit Ampe.

DORMA. THE ACCESS.

DORMA_BADZ.indd 1

2/10/2013 15:19:29

DEURSYSTEMEN DIE DE VEILIGHEID VERHOGEN

NORMBAU

Metaflex is al veertig jaar gericht op het verhogen van de veiligheid en hygiëne in de gezondheidszorg. Het bedrijf nam met veel plezier deel aan het VTDV-congres. “Het thema ‘Future-Proof!?’ sloot nauw aan bij de twee innovatieve deursystemen die wij presenteerden”, zegt Mariska van den Berg, manager marketing & communication. “Namelijk de Metaflex Medicare EI1, het eerste honderd procent luchtdichte deursysteem dat voldoet aan de hoogste Europese norm voor brandveiligheid (EN 1634-1) en het Metaflex Intelligence systeem, dat informatie geeft over wat er achter de deur gebeurt. Hiermee helpt het deursysteem mee aan het verbeteren van de veiligheid van patiënten en personeel op de OK-afdeling.”

BOUWEN AAN DE ZORG | 75

AFNEEMBARE STEUN Normbau was ook aanwezig op het VTDV-congres.

De producent van steungrepen, muurleuningen en deurklinken presenteerde er opklapbare steunen voor ziekenhuizen en woonzorgcentra met een trigonometrische greep voor een goede ergonomische steun.

‘GEEN OBSTAKEL’ Deureka is gespecialiseerd in douchedeuren voor de zorgsector, voornamelijk voor ziekenhuizen en assistentiewoningen. Het bedrijf biedt daarnaast modellen aan die afgestemd zijn op de noden in woonzorgcentra.

zowel voor rolstoelgebruikers als voor assistentie binnen de badkamer. Een douchedeur wordt daarbij vaak gezien als een obstakel”, zegt Mathias De Blieck, Sales Manager bij Deureka. “Dat vermijden wij doordat onze deuren volledig naar binnen en naar buiten draaien. Ze zweven ook boven de grond zodat er geen enkel obstakel is en vuilophoping uitgesloten wordt.”

Op het VTDV-congres toonde het bedrijf zijn bestaande producten én een nieuwigheid. “Deureka gaat altijd uit van een maximale toegankelijkheid,

Sinds kort biedt Deureka ook een douchebak op maat van zijn douchedeuren aan. “Zo zijn we erg flexibel, ook op vlak van renovatie”, aldus De Blieck.

Nieuw in het gamma van Normbau is de Vario, een afneembare steun voor ouderen die langer thuis willen wonen, met hulpmiddelen. Elke Van den Brouck, technisch adviseur: “De Vario bestaat uit een aluminium, krasbestendige poedercoating met antibacteriële bescherming. Ouderen kunnen hun badkamer er al mee inrichten voor gebruik in de toekomst, dankzij een metalen plaat die voorzien is van een blinde afdekplaat. Die afdekplaat kan later worden weggenomen en worden vervangen door de afneembare steun.”

INTERALU KLIMAATPLAFONDS VOOR TOEKOMSTGERICHTE ZIEKENHUIZEN Het comfort van een kamer, kantoor of andere ruimte wordt bepaald door de temperatuur, de luchtvochtigheid en de akoestiek. Om de omgeving op de gewenste temperatuur te brengen, maken Interalu klimaatplafonds gebruik van straling en absorptie. Deze manier van klimaatbeheersing heeft als voordeel: • u heeft de perfecte controle over de temperatuur en de luchtvochtigheid in uw gebouw • u heeft geen hinder van tocht of warme luchtblazers (geen allergieën, geen te droge lucht) • u behaalt een zeer hoog rendement

Egale verdeling van de temperatuur De leidingen van een Interalu-klimaatplafond liggen verdeeld over de volledige oppervlakte van het (actieve) plafond. Zo verdeelt u de temperatuur – koeling of verwarming – egaal en van muur tot muur over de gehele ruimte. De koppelingen komen uit in de gang of in de technische zone. Van eventuele onderhoudswerkzaamheden aan het plafond heeft dus niemand last.

Sterke akoestische eigenschappen De stalen plafondpanelen hebben uitstekende akoestische eigenschappen. Nagalm is er nauwelijks. En afhankelijk van de toepassing van de ruimte (kamer, consultatieruimte, vergaderzaal) kunt u ook het overslaggeluid dempen met akoestische barrières.

76 | BOUWEN AAN DE ZORG

VTDV-Congres

LCC-PLAFONDS NANOPERFO®:

HOE 0,8 MM HET VERSCHIL MAAKT LCC-Plafonds toonde op het VTDV-congres nogmaals hoe de Belgische plafondproducent meedenkt met zijn klanten. In tijden waar iedereen wil besparen op energie zonder aan kwaliteit in te boeten, ontwikkelde LCCPlafonds de NanoPerfo®.

De perforaties van deze stalen plafondpanelen hebben een doorsnede van maar 0,8 mm. Zo blijft er meer witruimte over en dit zorgt voor een lichtreflectie van meer dan tachtig procent. Meer lichtreflectie betekent minder kunstlicht en u bespaart dus energie. Naast een optimale lichtreflectie biedt de NanoPerfo® u een uitstekende akoestische absorptie. Met een αw van 0,75 levert de NanoPerfo® een belangrijke bijdrage aan de spraakverstaanbaarheid, het comfort en de sfeer binnen een ruimte. Om in het thema van het congres te blijven: de NanoPerfo® is honderd procent Future Proof en is beschikbaar in verschillende types panelen.

VANGUARD HEALTCARE ‘S WERELDS GROOTSTE VLOOT MOBIELE OPERATIEKAMERS’ Vanguard Healthcare ontwerpt en beheert ‘s wereld grootste floot mobiele operatiekamers. Als specialist en pionier in de mobiele gezondheidszorg heeft het bedrijf inmiddels een uitstekende reputatie opgebouwd als waardevol partner van Europese publieke en private ziekenhuizen.

Vanguard levert tijdelijke en flexibele dienstverlening met mobiele units, inclusief apparatuur en personeel. Het is een naadloze oplossing voor capaciteitsproblemen en andere uitdagingen.

DEUREN VOOR DE ZORGSECTOR GEZE stelde aan de VTDV-bezoekers de TS 5000 EFS voor, een nieuwe vrijloopdeursluiter. “Die is ideaal voor de zorgsector”, zegt Reynald Detandt, accountmanager bij het bedrijf. “Deze sluiters, opliggend of in het deurblad geïntegreerd, bieden een variabel instelbare sluitkracht tot grootte EN6. Tegelijk zijn ze erg licht, zodat ouderen, kinderen en invaliden de deuren erg makkelijk kunnen openen. De deurdranger blijft elektrisch voorgespannen zodat deze zonder extra krachtinspanning beweegt en is erg geschikt voor grote, zware brandwerende deuren.

Dankzij de unieke comfort-vergrendelfunctie is het trouwens mogelijk om de deuren aan het eind van het vrijloopggebied makkelijk te vergrendelen en permanent open te houden.”

BOUWEN AAN DE ZORG | 77

Tekst en beeld: Henri Gielen

Een Oase van rust in Wolvertem Op amper vijfhonderd meter van het centrum van Wolvertem (bij Brussel) ligt sinds kort de nieuwe Zorgcampus Oase aan de verkeersluwe Tramlaan. Dit particulier initiatief omvat een woonzorgcentrum (wzc) met tachtig bedden en 75 assistentiewoningen. De realisatie gebeurde in een privaat-private samenwerking tussen de beherende vzw Den Binner en projectontwikkelaar DMI Vastgoed uit Hasselt.

Het wzc Oase wordt gerund door de broers Stefan en Bart Peeters, van opleiding respectievelijk verpleger en rusthuisbeheerder. Als vew Den Binner beheerden ze sinds 1998 een rusthuis in een gehuurd pand in Meise. Omdat het gebouw verouderd was, keken ze uit naar nieuwbouw. Ze vonden een geschikt terrein van circa één hectare in Wolvertem, een deelgemeente van Meise. Gedelegeerd bestuurder Stefan Peeters: “Met onze persoonlijke en familiale aanpak hebben mijn broer en ik een goede reputatie opgebouwd in de bejaardenzorg, maar van het realiseren van een bouwproject hebben wij geen kaas gegeten. Daarom besloten we in zee te gaan met een

Het woonzorgcentrum met cafetaria en terras aan het binnenplein en polyvalente ruimten erboven.

78 | BOUWEN AAN DE ZORG

projectontwikkelaar die de hele ontwikkeling voor zijn rekening zou nemen en het woonzorgcentrum sleutel-op-de-deur moest opleveren aan vzw Den Binner. Na een marktconsultatie kozen we voor DMI Vastgoed.”

Kleinschalig uitzicht “Voor DMI Vastgoed, onderdeel van de Democo Group, was het project aantrekkelijk omdat we naast het woonzorgcentrum ook assistentiewoningen konden ontwikkelen en commercialiseren”, weet Yannick Pannier, projectontwikkelaar bij DMI Vastgoed. “De overeenkomst hield in dat wzc Oase

nadien de assistentiewoningen, die allemaal aan de wettelijke normen beantwoorden en erkend zijn, zou beheren en voor de dienstverlening zou instaan.

Mede daardoor was de belangstelling zo groot, dat ze nog voor de start van de bouwwerken quasi allemaal verkocht waren.”

Ontwerper ELD Partnership uit Antwerpen entte de woonzorgcampus op de landelijke omgeving. Dat vertaalt zich in drie gebouwen van elk drie bouwlagen. Zo oogt het project kleinschalig en doet het denken aan een woonwijk. Het basisprincipe bij de inplanting was: hoe zelfstandiger de bewoners, hoe dichter bij de straat en hoe meer zorgbehoevend,

WZC Oase, Wolvertem

Ruime assistentiewoningen Het woonzorgcentrum telt tachtig kamers, verdeeld over twee verpleegeenheden: één op de begane grond en één op de verdieping. Elke verpleegeenheid heeft een eigen restaurant en salon voor de bewoners. Op de gelijkvloerse verdieping kunnen de bewoners en bezoekers terecht in de gezellige cafetaria met een terras op het binnenplein. Op de eerste verdieping zijn er een polyvalente ruimte en een fitnessruimte. De tweede verdieping is ingenomen door 25 assistentiewoningen met één slaapkamer.

Ze hebben een afzonderlijke ingang met liften en een eigen polyvalente ruimte van 120 m². De technische voorzieningen zoals de grootkeuken, wasserij, kleedruimte voor het personeel, bergruimte, telleren stooklokalen bevinden zich in de kelder.

Stefan Peeters, gedelegeerd bestuurder van vzw Den Binner.

Yannick Pannier, projectontwikkelaar bij DMI Vastgoed.

hoe verder van de straat af. Die stelregel geldt zowel voor de assistentiewoningen als voor het woonzorgcentrum. Dat laatste ligt daarom achterin, een binnenplein scheidt het van het blok assistentiewoningen aan de straatzijde. Een tweede langwerpige

vleugel met assistentiewoningen beslaat bijna de hele lengte van het terrein. Een binnenstraat scheidt deze vleugel van de twee andere gebouwen, maar achteraan zijn de assistentiewoningen wel verbonden met het woonzorgcentrum.

De binnenstraat met het langwerpige blok assistentiewoningen. De gevel en de gaanderijen van dit blok zijn voorzien van structurele zonnewering met Thermowood lamellen op Renson Quickfix systeem.

Het blok aan de straatzijde telt zeventien assistentiewoningen met één of twee slaapkamers, waarvan de grootste eerder ruime appartementen zijn (tot 99 m²). De lange vleugel omvat 33 assistentiewoningen met twee slaapkamers. Ze zijn allemaal ongeveer 72 m² groot (drie 82 m²), wat beduidend groter is dan de wettelijke norm. Het zijn lichte en luchtige woningen die over de volledige breedte van het gebouw doorlopen.

›

De zuidelijke zijgevel met vooraan het blok assistentiewoningen aan de Tramlaan en daarachter het woonzorgcentrum.

BOUWEN AAN DE ZORG | 79

Woonzorgcentrum DE MUZE MuizenMuizen-Mechelen

Samen naar een kwaliteitsvol eindresultaat Democo heeft ruime expertise in de bouw en renovatie van zorgprojecten : van woonzorgcentrum tot assistentiewoningen. In partnerschap met de opdrachtgever en ontwerper zoeken we mee naar de best mogelijke bouwoplossingen om tot een duurzaam eindresultaat te komen. In heel dat traject houden we rekening met de bewoners en de omgeving. Een onberispelijke kwaliteit is ons einddoel !

Benieuwd naar onze aanpak ? Contacteer ons !

Tour & Taxis • Havenlaan 86C, 206 • B - 1000 Brussel • T +32-2-333.84.00 • patrick.ibens@democo.be • www.democo.be

STRUCTURES FOR LIFE

Thuis in de zorg Het ontwikkelen van zorgvastgoed is ons op het lijf geschreven. DMI Vastgoed heeft enkele mooie referenties in Vlaanderen en Brussel.

De rode draad is het zoeken naar een antwoord op de behoeften van de eindgebruikers.

Dankzij ons netwerk met investeerders en beheerders van woonzorgcentra kunnen we opportuniteiten voor een zorgproject snel concreet maken en een duurzame en professionele invulling geven.

Op zoek naar een partner voor uw zorgproject? Contacteer ons, dan kunnen we samen de mogelijkheden bekijken: bel 011 859 713 of mail naar info@dmi.be.

www.dmi.be

WZC Oase, Wolvertem

Geslaagde bouwteamsamenwerking “Voor Democo Vestiging Brussel was dit een middelgroot project en onze tweede seniorenrealisatie”, getuigt directeur Patrick ibens. “Het basisconcept is een klassieke betonconstructie met dragend metselwerk in kalkzandsteen en gevelmetselwerk in lichte en grijze baksteen. Het buitenschrijnwerk bestaat uit geïsoleerde aluminium profielen. De akoestisch isolerende beglazing heeft een lage zontoetredingsfactor, waardoor de kamers beperkt opwarmen door de zon. Het langwerpige blok heeft op de verdiepingen overdekte stalen gaanderijen die over de hele lengte doorlopen. Ze vormen een

soort straat waarop de inkomdeuren van de assistentiewoningen uitgeven. Iedere woning heeft er een terrashoekje. Op die manier kon het aantal liftkernen in deze vleugel beperkt worden. Het project kwam tot stand in een bouwteamsamenwerking tussen vzw Den Binner, DMI Vastgoed, ELD Partnership Probis B&O en Democo. Het beperken van de liftkernen is één van de concrete voorbeelden van hoe het bouwteam het maximale uit de beschikbare middelen wist te halen.”

Ondergrondse verbinding “De kamers en de assistentiewoningen hebben we uitgerust met de nieuwste, zeer gebruiksvriendelijke

versie van het oproepsysteem Televic”, benadrukt Stefan Peeters. “Het werkt met aanraakschermen en zorgt tevens voor de toegangscontrole en de geautomatiseerde zorgregistratie. Voor de 24/7 service aan de bewoners van de assistentiewoningen (verpleging, warme maaltijden, poetshulp…) hebben we een eigen thuisverplegingsdienst opgericht voor overdag. ’s Nachts staat de rusthuisverpleging paraat. Het personeel hoeft daarvoor niet buiten te komen, want de drie gebouwen staan onderling in verbinding via de ondergrondse garage met vijftig staanplaatsen (ca. 1.500 m²). De garage sluit aan op het dienstgedeelte (ca. 850 m²), maar is er wel van afgescheiden.”

•

Het blok assistentiewoningen aan de straatkant.

BOUWEN AAN DE ZORG | 81

Tekst en beeld: Johan Koning

HUIZE STOKHORST in ENSCHEDE: eerste huis voor Comfort Care van Compartijn Een luxe verpleeghuis voor ouderen. Wie het leest, zal het niet direct in Enschede plaatsen. Toch werd Huize Stokhorst onlangs opgeleverd en inmiddels zullen de eerste bewoners er hun intrek hebben genomen. Júist in Enschede, betoogt Herman de Haas, algemeen directeur van Compartijn. “Enschede stond prominent op onze witte vlekkenkaart.”

Compartijn heeft de ambitie om in een tijdsbestek van vijf jaar ongeveer vijfentwintig kleinschalige en luxe huizen voor senioren met dementie te openen in Nederland. Momenteel bouwt en verbouwt de particuliere zorgorganisatie onder meer in Rosmalen, Breda, Den Haag en Zeist.

Huize Stokhorst in de wijk Stokhorst in Enschede is het eerste huis dat is gerealiseerd. We spreken hier af met Herman de Haas en krijgen voorafgaand aan dat gesprek van directeur Operations & HR Richard te Vruchte een rondleiding door het stijlvol afgewerkte gebouw. Het is overal in het pand duidelijk dat het hier niet gaat om de reguliere zorg. “Wij richten ons op met name het middensegment van de particuliere zorg”, zal De Haas later verklaren. “Die krijgen hier een all inclusive-formule, die wij Comfort Care noemen.”

Comfort Care Ieder huis van Compartijn heeft niet alleen een eigen sfeer (zo wordt in Rosmalen bijvoorbeeld een oud klooster verbouwd), maar ook gemeenschappelijke kenmerken. Zo gaat het altijd om een huis met rond de twintig tot maximaal veertig luxe en ruime zorgappartementen, waar de bewoners voor een vast bedrag van alle faciliteiten gebruik kunnen maken. Dat vaste bedrag van (in Enschede) € 3.150,- per maand voor huur en service en daar bovenop maximaal 690 euro pgb, lijkt op het eerste gezicht fors. Maar De Haas weerlegt dat: “Ik hoorde dat ook heel vaak tijdens de rondleidingen die we hier gaven. Maar als ik uitleg wat in de prijs inbegrepen is en wat de beleidsontwikkelingen van de overheid zijn, dan begrijpt men het.”

“Comfort Care betekent bij ons namelijk, dat álles bij de prijs in zit. Het enige dat de mensen zelf nog hoeven te betalen, is de zorgpremie. Wij nemen de

82 | BOUWEN AAN DE ZORG

overige verzekeringen over, betalen de gemeentelijke belastingen en heffingen en ook elektra-, gas- en watergebruik zit bij de prijs inbegrepen. Verder zit ook al het eten en drinken, schoonmaak, was- en strijkservice en onderhoud en reparatie bij deze woonservicekosten in. Ook mogen de bewoners volop meedoen met de activiteiten en dagbesteding. En dan hebben we nog het zorggedeelte, wat onder meer bestaat uit een 24 uurs aanwezigheid van ons personeel; wat inhoudt dat we ook ’s nachts een wakkere dienst hebben. Bovendien kunnen de zorgkosten lager zijn, omdat een deel fiscaal aftrekbaar is.”

Facilicom In maart nam Facilicom een meerderheidsbelang in Compartijn. De facilitair dienstverlener zag de potentie van de kleinschalige woonvoorzieningen van ouderen met een zorgzwaartepakket van 4 of 5 voor dementie. “Dat betekent dat onze organisatie niet alleen een kapitaalkrachtige partner heeft, maar dat we ook van de kennis, ervaring en inkoopvoordelen van Facilicom kunnen profiteren”, aldus De Haas. “Dat houdt onder meer in dat de zorgmonitoring en de alarmering via hen lopen. Ook dat zit bij de prijs inbegrepen.” Tijdens de rondleiding legt Richard te Vruchte uit dat ieder appartement is uitgerust met een monitoringsysteem, dat op verzoek van de bewoner of familie kan worden geactiveerd.

Tot zover de uitleg van de zakelijke kant. Wat zeker zo belangrijk is in het concept dat Compartijn voor ogen heeft, is de persoonlijke zorg en aandacht.

Herman de Haas: “Leven verdient het om samen beleefd te worden. Altijd.

Overal. In alles. Dat is de stelregel die wij hanteren, net als de pay-off van onze organisatie: 'Thuis als thuis niet meer gaat'. In feite zit alles daarin verweven.”

Huize Stokhorst, Enschede

Kleinschalig met persoonlijke zorg “Onze huizen moeten echt een thuis zijn. Zo hebben we het hier ook ingericht.

Bij alles stelden we ons de vraag: zouden we het thuis ook zo doen of willen hebben? Daarnaast laten we het eten koken door een kok, die hier dagelijks verse maaltijden maakt. Daar kunnen niet alleen de bewoners gebruik van maken, maar ook hun gasten. Familie die overkomt en een paar dagen bij vader of moeder wil blijven, kan overnachten in de speciale hotelkamer die we voor ze hebben. En bij ons is écht ruimte voor een praatje van het personeel met de bewoners.” Personeel dat ook ruimschoots vertegenwoordigd is. “Wij hebben een bezetting van één FTE op één bewoner. En mensen staan in de rij om hier te komen werken”, besluit De Haas.

•

Joost Graat (Vervoort Meubelen): ‘Trots om hieraan mee te werken’ “Het is een prachtig project!” We spreken Joost Graat telefonisch terwijl hij in zijn auto op weg is naar weer een klant. Oplossingsgericht en toegewijd.

Daarom verloopt de samenwerking tussen Compartijn en Vervoort zo goed.

Graat mag, samen met interieurarchitecte Mischa Grijzen van Vervoort, de inrichting van enkele locaties van Compartijn verzorgen.

“Ook Huize Stokhorst hebben we ingericht. De algemene huiskamer, het kantoor, de bibliotheek en wellness-ruimte, de logeerkamer en de wasruimte: onze meubelen staan er en onze gordijnen hangen er voor de ramen. Ook de inrichting van de entree en de terrassen komt van onze hand.”

En dat gebeurt dus ook in de andere huizen van Compartijn, die de komende tijd zullen worden voltooid. “Bovendien hebben wij ook de vraag gekregen om ook nog eens drie appartementen in te richten. Die gaat Compartijn volledig gestoffeerd aanbieden”, vertelt Graat enthousiast.

Woonsituatie creëren “Compartijn gunde ons de opdracht, omdat ze onder de indruk waren na een bezoek aan onze showroom. En wij werden enthousiast, omdat we mogen laten zien dat we echt een woonsituatie kunnen creëren; het moet zeker geen traditionele verpleeghuis uitstraling hebben. Zeker weten dat dat gelukt is.”

BOUWEN AAN DE ZORG | 83

Tekst en beeld: Bram Souffreau

Veilige Have baat woonzorgcentrum Zilverbos uit Zelzate pronkt – na jarenlang geduldig wachten – met een gloednieuw woonzorgcentrum: ‘Zilverbos’. De bewoners van het vorige, intussen afgeleefde rusthuis ‘Home Bloemenbos’ trokken niet enkel in een nieuwbouw met alle hedendaags comfort, het ontwerp van de architect maakte ook de introductie van leefgroepen mogelijk. Het OCMW van Zelzate gaf de uitbating van het zorgcentrum door aan Veilige Have uit Aalter en het Gentse ziekenhuis Sint-Lucas.

Het geduld van de Oost-Vlaamse gemeente Zelzate, net aan de Nederlandse grens, werd danig op de proef gesteld. Twintig jaar geleden al smeedde het OCMW van Zelzate plannen voor een nieuwbouw voor rust- en verzorgingstehuis Home Bloemenbos.

In 2012 kwam het dossier in een stroomversnelling.

Toen gaf de Vlaamse overheid groen licht voor de bouw van een nieuw woonzorgcentrum op enkele beboste gronden naast de oude home. In 2014, net voor het vervallen van de beloofde overheidssteun door het Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden (VIPA) werd de bouw aangevat.

Het OCMW koos voor een ontwerp met drie vleugels en een centraal knooppunt. De 120 kamers en vier kortverblijfkamers bevinden zich, verspreid over drie bouwlagen, in de vleugels. Elke vleugel telt per verdieping dertien à veertien kamers en dat geheel vormt dan een leefgroep. De architecten brachten de leef-, eet- en zorgruimtes in het knooppunt van de vleugels onder. Eén van de leefgroepen richt zich op dementerende bewoners, een doelgroep die tot dan toe nog niet apart werd verzorgd. Ook de dagverzorging is nieuw voor het woonzorgcentrum en past perfect in het brede palette van het woonzorgcentrum.

84 | BOUWEN AAN DE ZORG

Wie langs de hoofdingang het gebouw betreedt, valt onmiddellijk het gebruik van uitgebreide glaspartijen en de doorkijk op. De cafetaria strekt zich in de hoogte over twee bouwlagen en baadt dankzij de hoge ramen in het daglicht. Ook in de kamers is gekozen voor grote en hoge raamopeningen. Het vele glas zorgt niet enkel voor een diepe lichtinval in het gebouw, maar benadrukt ook het aangenaam

uitzicht. Het park rond de nieuwbouw, met enkele vijvers, bloemenperken en een wandelpad, straalt rust en tijdloosheid uit.

Nieuwe uitbater Hoewel de grond- en funderingswerken door de Belgische aannemer Antwerpse Bouwwerken in september 2014 werden aangevat, gaf het OCMW

De hoge ramen zorgen voor een uitgebreide lichtinval in de gemeenschappelijke ruimten. De cafetaria neemt twee bouwlagen in. Merk ook de zonneboilers op het dak. In het woonzorgcentrum verwarmen de zonneboilers het warm water voor.

Zilverbos, Zelzate

De ruime glaspartijen kenmerken de gemeenschappelijke ruimtes van het woonzorgcentrum Zilverbos.

van Zelzate de uitbating in januari 2016 door aan het woonzorgcentrum Veilige Have en het AZ SintLucas. “De gemeente Zelzate maakte de strategische keuze om de werking van het nieuwe woonzorgcentrum te verzelfstandigen”, legt Danny Sagaert, algemeen directeur van Veilige Have, uit. “Het consultancybureau Probis begeleidde de verzelfstandiging en screende de verschillende kandidaten en koos uiteindelijk voor ons voorstel. Sinds 1 januari 2016 baten we het woonzorgcentrum uit. Eerst in het oude gebouw ‘Bloemenbos’ en sinds mei dit jaar in het gloednieuwe gebouw Zilverbos.”

Sagaert uit. “Zo kregen alle kamers een volwaardige badkamer en werd de voorziene kitchenette geschrapt. We werken voor zwaar hulpbehoevende ouderen. Zij hebben geen keuken op de kamer nodig. Andere ingrepen bestonden uit een extra lift, meer daglicht in de grootkeuken en de installatie van extra domotica.”

Bart Reyniers, projectleider bij hoofdaannemer AB, een onderdeel van Eiffage: “De aanpassingen

hadden inderdaad een impact op het project, maar toch hebben we de opdracht mooi op tijd opgeleverd. Meer nog, dankzij de constructieve samenwerking eindigden we de bouwwerken vier maanden vóór de afgesproken einddatum.”

Reyniers omschrijft het gebouw als een klassiek project voor de ervaren aannemer. AB is immers regelmatig actief in de gezondheidssector. Enkel de funderingen speelden Reyniers parten.

›

Veilige Have kan putten uit bijna honderd jaar ervaring in Aalter. Sagaert stipt onder andere de leefgroepwerking aan die nu in Zelzate wordt ingevoerd. In de nieuwe vzw die voor de uitbating instaat, bevinden zich ook het Gentse ziekenhuis AZ Sint-Lucas, het OCMW en de gemeente Zelzate zelf.

Aanpassingen tijdens de bouw De nieuwe uitbater van het woonzorgcentrum voerde trouwens tijdens de werkzaamheden nog een aantal wijzigingen aan de bouwplannen door.

“We konden ons in grote lijnen in de bouwplannen van het OCMW vinden, maar hebben toch samen met de hoofdaannemer een aantal aanpassingen aan de oorspronkelijke plannen aangebracht”, legt

De drie vleugels van het woonzorgcentrum komen samen aan de hoofdingang. Aparte kleuraccenten, een speelse blokkenstructuur en grote ramen benadrukken het hart van Zilverbos.

BOUWEN AAN DE ZORG | 85

FEITEN EN CIJFERS OPDRACHTGEVER OCMW Zelzate, Zelzate

ZORGVERLENER

De diepe teelaarde en de slechts gedeeltelijke onderkeldering vergden de plaatsing van extra steunbalken. “Met de late aanpassingen hebben we creatief omgesprongen. Het hele gebouw hebben we trouwens in één keer opgetrokken. Geen fasering dus. De verdiepingen werden samen over de drie vleugels gebouwd. In maart 2014 startten de werken en in april werd het geheel opgeleverd.” AB voorzag ook de binnenbekleding, de technieken, de wegeniswerken en de tuinafwerking.

WZC Zilverbos vzw, Zelzate

ARCHITECT AMD-Architecten, Gent en Atelier 4 Architecten, Gent

AANNEMER Antwerpse Bouwwerken, Antwerpen

ADVISEUR INSTALLATIES Evolta, Brussel

VOLLEDIGE AANNEMING Antwerpse Bouwwerken

STOELEN, TAFELS EN BANKEN

Assistentiewoningen

Alcomel / Brunner, Arendonk

Het oude gebouw staat momenteel leeg, maar Veilige Have heeft ambitieuze plannen. “Tegen oktober 2016 wordt het oude gebouw volledig afgebroken en maakt het plaats voor 68 assistentiewoningen, de realisatie is voorzien tegen oktober 2018”, zegt Sagaert. Het woonzorgcentrum uit Aalter heeft overigens nog andere bouwplannen in de regio. In Gent bouwt het binnenkort op de site van AZ Sint-Lucas 130 assistentiewoningen, een woonzorgcentrum met zestig kamers, vijftig eensgezinswoningen en een flatgebouw met twintig appartementen. “De flats en eensgezinswoningen zijn voor de verkoop bestemd”, klinkt het. In Aalter zelf rondt Veilige Have net de bouw van 120 assistentiewoningen af.

•

86 | BOUWEN AAN DE ZORG

BEDDEN EN NACHTKASTJES Haelvoet - Ingelmunster

BOUWTIJD september 2014 – mei 2016

TOTALE OPPERVLAKTE TERREIN 20.000m²

TOTALE OPPERVLAKTE GEBOUW 9.000 m²

CAPACITEIT 120 woonzorgkamers en 4 kamers voor kortverblijf

TOTALE BOUWKOSTEN De leefruimtes van de leefgroepen bevinden zich in het centrale deel van het woonzorgcomplex. De gangen van de drie vleugels, aangekleed met baksteen, komen er samen.

18 miljoen euro, waarvan 9 miljoen euro Vlaamse subsidie

Sluisbesturing in modulaire structuur Kinderlijk eenvoudig te realiseren en te onderhouden

DICTATOR interlock besturingsysteem

   

Eenvoudige installatie en ingebruikname, ook op bestaande systemen Instelbaar middels DIP-switches dus geen software of dure licenties nodig Wordt stekkerklaar geleverd met flatcables en RJ 45 stekkers, beschermklasse IP 65 Integratie tot 8 deuren in afhankelijkheid van elkaar binnen één systeem mogelijk

Leverbaar in een decentrale stekkerbare sluisbesturing; als centraal modulair systeem; of als explosie beveiligde uitvoering Bent u geïnteresseerd en wilt u meer informatie over dit systeem?

Kijk dan op onze website of vraag onze expert Marcel Reijntjens om een demonstratie bij u ter plaatse te komen verzorgen.

DICTATOR een vertrouwd adres, ook op het gebied van:

Deur(sluit)techniek

Brandveiligheid

Toegangstechniek

Deuraandrijftechniek

DICTATOR Productie B.V. Emmeloord T +31 (0)527 613456 F +31 (0)527 698420 E-mail: info@dictator.nl of bezoek onze website: www.dictator.nl

Bedrijfspresentatie

DICTATOR Interlocking systeem gaat de strijd aan met ziektekiemen in ziekenhuizen Regelmatig worden we opgeschrikt met berichten in de media over verspreiding van ziekteveroorzakers zoals bijvoorbeeld de multiresistente bacterie (MRSA) in ziekenhuizen. Dit bewijst hoe belangrijk de naleving van hygiënevoorschriften is. Aan de andere kant staat de alsmaar stijgende kostendruk in ziekenhuizen, die dure renovatie vaak onmogelijk maakt.

Een bouwsteen bij de bestrijding van bacteriën zijn sluizen, die niet alleen ruimtes met mogelijk infectiegevaar – zoals wasruimtes en desinfecteringsruimtes – afschermen, maar ook cleanrooms zoals ziekenhuisapotheken en operatiekamers beschermen.

Het DICTATOR Interlocking systeem maakt geen gebruik van complexe, alleen met speciale kennis te programmeren besturingen. De op elk moment aan te passen afhankelijkheden van alle deuren van een sluisinrichting, worden door middel van eenvoudige DIP-schakelaars vastgelegd. De componenten zijn door stekerbare kabels met elkaar verbonden. Als de sluis slechts uit enkele deuren zonder speciale functies bestaat, kan de inrichting probleemloos

zonder specialisten geïnstalleerd en in gebruik genomen worden.

Daar tegenover biedt het DICTATOR Interlockingsysteem de mogelijkheid geavanceerde speciale functies te realiseren in aanwezige systemen, waaronder de integratie op gebied van ventilatie. Maar altijd zonder softwareprogrammering! Ook is het mogelijk om deuren in vluchtwegen, conform de hiervoor geldende normen, in de installatie te integreren.

DICTATOR levert niet alleen de componenten, maar verzorgt ook de projectbegeleiding van de installatie conform de vereisten van het betreffende toepassingsgebied. Benieuwd welke oplossingen DICTATOR u kan bieden? Neem dan vrijblijvend contact op.

•

Energieweg 11 8304 AJ Emmeloord T +31 (0)527 613456 F +31 (0)527 698420 info@dictator.nl www.dictator.nl

BOUWEN AAN DE ZORG | 89

Revalidatiegedeelte met verbindende traverse.

Tekst en beeld: Jan-Kees Verschuure

Toekomstbestendige nieuwbouw en renovatie voor Klaverweide in Barneveld De hoofdlocatie van zorgorganisatie Norschoten aan de Klaverweide in Barneveld, gericht op psychogeriatrie, somatische zorg, dagbehandeling en revalidatie, dateert van 1998 en is in 2003 uitgebreid met tijdelijke huisvesting. Voor de overgang naar wonen met zorg op basis van eenpersoonskamers was een nieuwe transformatieslag nodig; die is recent vormgegeven met een renovatie- en nieuwbouwdeel, uitgevoerd door Burgland Bouw. “De zorgverlening voldoet nu aan de eisen des tijds”, vertelt directeur-bestuurder Bram Roggeveen.

Op de locatie Klaverweide/Drostendijk, aan de groene oostzijde van Barneveld, wordt door Norschoten een veelheid aan diensten verleend, zoals woonvormen in het kader van psychogeriatrie en somatiek, geriatrische revalidatie, dagbehandeling en eerstelijnszorg (fysiotherapie, diëtetiek, ergotherapie en logopedie). In 2012 zijn twee afdelingen (3x10 pg-plaatsen en 3x10 revalidatieplaatsen) verhuisd naar een tijdelijke huisvesting in Barneveld; in 2013 is één van deze twee afdelingen teruggekomen in een renovatie van 3x10 (deels een-/deels tweepersoonskamers) naar 4x8 eenpersoonskamers. Na oplevering van de nieuwbouwlocatie in het nabijgelegen Kootwijkerbroek is één van de afdelingen 3x10 pg (deels een-/deels tweepersoonskamers) verhuisd naar 4x8 (3x8 pg en 1x8 somatiek).

90 | BOUWEN AAN DE ZORG

Domotica De vleugel waarin bewoners die naar Kootwijkerbroek zijn verhuisd verbleven, is gesloopt; daarvoor zijn drie nieuwe lagen teruggekomen (32 revalidatie en 1x8 somatiek). Naast de nieuwbouw in Kootwijkerbroek is aan de Drostendijk – aan de achterzijde van de Klaverweide – de nieuwbouw gestart voor 4x8 pg. Deze bewoners verbleven in de tijdelijke huisvesting aan het entreeplein van de hoofdlocatie, die nu plaatsmaakt voor een tuin en parkeerplaatsen. “De tijdelijke units zijn verkocht aan een andere zorgpartij. Feitelijk gezien is dit project dus geen uitbreiding in aantal plaatsen, maar een vervangende operatie”, zegt Roggeveen. “De zorgverlening voldoet nu aan de eisen des tijds, waarbij de scheiding van wonen en zorg en zorg op maat

centraal staan; ondersteund door moderne domotica als spraak-/luistersystemen en aanwezigheidsdetectie. De zorgverleners ontvangen de meldingen op hun mobiele telefoon.”

Licht interieur In 2012 werd de renovatie van de oudbouw al aangevangen volgens de nieuwe opzet (4x8 i.p.v.

4x10), in een nieuwe tweelaagse vleugel aan de linkerzijde ten behoeve van de revalidatieplaatsen en een dakopbouw ten behoeve van kantoorruimte aan de rechterzijde van het complex. Met de naastgelegen, gelijktijdig uitgevoerde nieuwbouw aan de Drostendijk van vier woongroepen in een apart woongebouw, kon in de tweede helft van 2014 een begin worden gemaakt. Uitgangspunten in

Klaverweide, Barneveld

de nieuwbouw zijn efficiënt gebruik van vierkante meters, de creatie van daglicht, duurzame energievoorziening en ontmoeting, maar toch vooral de mogelijkheid woonruimte zelfstandig te kunnen aanbieden. Roggeveen: “Elk appartement heeft zelfstandig sanitair en een eigen keukentje; de installatietechnische voorzieningen zijn aanwezig voor de aanleg van een volledige keuken.” De sfeer van het complex (licht interieur/schuine daken/laagbouw) blijft ook na de nieuwbouw intact.

Uitvoering “De opzet van het gebouwencomplex vergemakkelijkte de bouwlogistiek”, vertelt projectleider Hubert van Velden van Burgland Bouw, dat de aanbesteding voor de nieuwbouw en renovatie won na een voorselectie. “Wij konden werken vanaf de achterzijde, waardoor zorgprocessen zo min mogelijk zijn

De bestaande bouw aan de Klaverweide kreeg een upgrade.

verstoord. Wij kennen het bestaande gebouw goed en de architect is al sinds 1998 betrokken bij dit complex. Het ontwerp maakt dit project uitermate geschikt voor een traditioneel bouwproces, op basis van boorpalen, breedplaatvloeren, kalkzandsteenwanden, HSB-elementen en een traditioneel gemetselde gevel. Dit project is in hechte samenwerking met de installateurs uitgevoerd, zodat bijzondere ingrepen – zoals de aanleg van WKO-installaties voor de verwarming van de gebouwen en domotica, goed konden worden vormgegeven. De WKO-voorziening wordt ondersteund door een cv-installatie voor de pieken in het verbruik; ook de warmwatervoorziening draait op ‘cv’; voor de luchtbehandeling van de nieuwbouwdelen wordt gebruikgemaakt van warmteterugwinning.”

Zelfstandig sanitair De appartementen in de beide nieuwbouwdelen verschillen qua opzet. “De badkamers van het revalidatiegedeelte zijn feitelijk cabines binnen de woon-/ slaapkamers; de badkamers van de pg-appartementen aan de Drostendijk zijn aparte cellen, gescheiden van de leefruimte door middel van kalkzandsteenen metalstudwanden.”

›

Het entreeplein aan de Klaverweide.

De daglichtrijke traverse richting nieuwbouwdeel wordt gebruikt voor revalidatie-oefeningen.

BOUWEN AAN DE ZORG | 91

INNOVATIEF DUURZAAM MET DAADKRACHT www.burglandbouw.nl

Kennis, kwaliteit, snelheid en daadkracht

Lean&Duurzaam

ek B.V. is een totaalinstallateur gericht op de nieuwbouw en renovatie van woning, - en utiliteitsgebouwen.

Kennis, kwaliteit, snelheid en daadkracht

cht op sanitaire installaties heeft het bedrijf zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot een middelgrote

Kennis, kwaliteit, snelheid en daadkracht Kennis, snelheid en daadkracht sterke focus op de realisatie van geïntegreerde klimaatinstallaties voorkwaliteit, de utiliteitsbouw.

Kennis, kwaliteit, snelheid en daadkracht Brandsen Installatietechniek B.V.woning, is een -totaalinstallateur gericht op de nieuwbouw en renovatie van woning, - en utiliteitsgebouwen. alinstallateur gericht op de nieuwbouw en renovatie van en utiliteitsgebouwen.

Brandsen Installatietechniek B.V. is een totaalinstallateur gericht op de nieuwbouw en renovatie van woning, - en utiliteitsgebouwen.

Opgericht alsdebedrijf gericht sanitaire installaties heeft het bedrijf zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot een installaties heeft het bedrijf zich afgelopen jaren op ontwikkeld tot een middelgrote n totaalinstallateur gericht Opgericht op de nieuwbouw en renovatie van woning,installaties - en utiliteitsgebouwen. als bedrijf gericht op sanitaire heeftinhet bedrijf zich onderhoud de afgelopen jaren tot een middelgrote allatietechniek B.V. een eigen servicedienst gespecialiseerd periodiek vanontwikkeld uw technische de realisatie van geïntegreerde klimaatinstallaties voor defocus utiliteitsbouw. totaalinstallateur met een sterke op de realisatie van geïntegreerde klimaatinstallaties voor de utiliteitsbouw. nitaire installaties heeft hettotaalinstallateur bedrijf zich de met afgelopen jarenfocus ontwikkeld een middelgrote een sterke op de tot realisatie van geïntegreerde klimaatinstallaties voor de utiliteitsbouw.

middelgrote

Brandsen Installatietechniek B.V

monteurs staan klaar voor hetvoor verhelpen van eventuele storingen. us op de realisatie vanbovendien geïntegreerde klimaatinstallaties de utiliteitsbouw.

.V. een eigen servicedienst gespecialiseerd in periodiek onderhoud van uw technische Brandsen Installatietechniek B.V.B.V. eeneen eigen servicedienst gespecialiseerd in periodiek onderhoud van uw technische van uw technische TevensTevens heeftheeft Brandsen Installatietechniek eigen servicedienst gespecialiseerd in periodiek onderhoud bovendien klaar voor het verhelpen van eventuele storingen.onderhoud van uw technische hniek B.V. een eigen servicedienst gespecialiseerd in periodiek installatie(s).

Onze servicemonteurs staan bovendien klaar voor het verhelpen van eventuele storingen.

installatie(s). Onze servicemonteurs staan bovendien klaar voor het verhelpen van eventuele storingen.

taan bovendien klaar voor het verhelpen van eventuele storingen.

Opgericht als bedrijf gericht o

totaalinstallateur metvandenpol.com een sterk

Nederland T 0342 - 401715 Barneveldseweg F 0342 - 40175133info@brandsen-installatietechniek.nl 6741 LJ Lunteren Nederland T 0342 - 401715 F 0342 - 401751 info@brandsen-installatietechniek.nl

eren LJ Nederland T 0342 - 401715 F 0342 - 401751 info@brandsen-installatietechniek.nl ww.brandsen-installatietechniek.nl 741 Lunteren Nederland T 0342 - 401715 Fwww.brandsen-installatietechniek.nl 0342 - 401751 info@brandsen-installatietechniek.nl www.brandsen-installatietechniek.nl

www.brandsen-installatietechniek.nl Barneveldseweg 33 6741 LJ Lunteren Nederland T 0342 - 401715

F 0342 - 401751 info@brandsen-installatietechniek.nl

www.brandsen-installatietechniek.nl

Klaverweide, Barneveld

Gericht op de nieuwbouw en renovatie Brandsen Installatietechniek B.V. is een totaalinstallateur gericht op de nieuwbouw en renovatie van woning- en utiliteitsgebouwen.

Opgericht als bedrijf gericht op sanitaire installaties heeft het bedrijf zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot een middelgrote totaalinstallateur met een sterke focus op de realisatie van geïntegreerde klimaatinstallaties voor de utiliteitsbouw. Tevens heeft Brandsen Installatietechniek B.V. een eigen servicedienst gespecialiseerd in periodiek onderhoud van uw technische installatie(s).

Onze servicemonteurs staan bovendien klaar voor het verhelpen van eventuele storingen.

Dag en nacht het juiste licht Bij zowel de nieuwbouw op locatie Drostendijk als de renovatie van Klaverweide was Van den Pol Elektrotechniek verantwoordelijk voor alle elektra-, verlichtings-, data- en brandmeldinstallaties. Ook de bekabeling voor het zorgsysteem nam de Montfoortse installateur voor zijn rekening.

“Duurzaamheid kreeg onder meer aandacht door grootschalige toepassing van LED”, meldt projectleider Roelf van Wolfswinkel. Opvallend is de DALI-dimfunctie bij de gangverlichting. “Die zorgt ervoor dat de lichtintensiteit zich automatisch aanpast aan het moment van de dag. Dit verhoogt het comfort voor de bewoners.” Bij beide projecten is halogeenvrije bekabeling gebruikt.

“Breekt onverhoopt brand uit dan wordt hierdoor minder schadelijke rook geproduceerd.” De interactie met Norschoten, Estea en de overige bouwpartners was uitstekend. “Samen hebben we een optimaal eindresultaat behaald.”

'Het ontwerp maakt dit project uitermate geschikt voor een traditioneel bouwproces' Elk van de vier kleinschalige woongroepen aan de Drostendijk heeft een ruime woonkeuken. De brede traverse van de oudbouw naar het nieuwe revalidatiegedeelte is voorzien van glazen puien en natuurstenen tegels. Roggeveen: “Deze vierkante meters worden efficiënt benut door de plaatsing van oefentoestellen; ook wordt dit gedeelte gebruikt voor vieringen.”

De nieuwbouwactiviteiten vonden plaats onder bewoning, tussen november 2014 en november 2015. De renovatie van de oudbouw aan de Klaverweide, ruim en daglichtrijk vormgegeven met vides en een healing environment gericht op moderne geriatrische verzorging, werd dit voorjaar afgerond, waardoor Norschoten nu beschikt over een toekomstbestendige hoofdlocatie. “Met behoud van identiteit en de menselijke maat in de dienstverlening”, besluit Roggeveen.

•

FEITEN EN CIJFERS OPDRACHTGEVER Zorgorganisatie Norschoten

PROJECTMANAGEMENT Estea

ARCHITECT Lengkeek architecten & ingenieurs

AANNEMER Burgland Bouw

INSTALLATIES Van den Pol Elektrotechniek (E); Brandsen Installatietechniek (W BOUWPERIODE Drostendijk: november 2014 – oktober 2015 Klaverweide: maart 2015 – februari 2016

BVO Drostendijk 2.160 m² Klaverweide 3.290 m² Nieuwbouw aan de Drostendijk.

BOUWEN AAN DE ZORG | 93

KINDER DIENSTEN CENTRUM KOBALT:

Tekst: Willem de Volder Beeld: Arthur Bagen

‘GELUK VAN HET KIND STAAT CENTRAAL’ 94 | BOUWEN AAN DE ZORG

Kinder Diensten Centrum Kobalt, Tilburg

Van links naar rechts Koen Hermens, Sandra Elings, Marjolein van Summeren, Joost van den Brand.

Kinder Diensten Centrum Kobalt in Tilburg maakt als gebouw maar ook qua techniek en sfeer indruk. De herinneringen aan ’t Zonnelicht, dat veertig jaar dienst deed en ’t Dijkje smelten bij het zien van strakke ruimten, aansprekende kleuren en vooral slimme technische toepassingen. Een rondgang door het gloednieuwe Orthopedagogisch DagCentrum (ODC) met Amarant-medewerkers en de architect wijst op een doordacht concept, dat uitmondt in enthousiasme bij alle gebruikers.

Amarant ontwikkelt samen met partners zoals architecten projecten die borg staan voor maatwerk voor uiteenlopende doelgroepen. Kobalt is daarvan een goed voorbeeld. Tijdens het gesprek met Sandra Elings, Koen Hermens en architect Joost van den Brand (Kobalt-projectgroep) en Kobalt-manager Marjolein van Summeren wordt al snel duidelijk dat nieuwbouw in Tilburg harde noodzaak was.

Projectmanager Hermens: “’t Zonnelicht was op.

Het voldeed zowel technisch als qua beleving niet meer aan de eisen, die deze vorm van dienstverlening vragen.” ’t Zonnelicht ging dan ook plat en nieuwbouw verrees. ’t Dijkje in de Reeshof in Tilburg wordt verbouwd tot kinderwoning. De dagopvang in Kobalt beantwoordt tevens aan de vraag naar meer capaciteit. Die gaat van 62 naar tachtig kinderen met een lichamelijke of geestelijke beperking in

de leeftijd van nul tot achttien jaar. Vanuit Kobalt wordt ook de ambulante begeleiding van zo’n 350 kinderen gecoördineerd en aangestuurd.

Pitch Een weloverwogen keuze uit drie ontwerpstudies bracht de opdracht bij Van den Pauwert Architecten BNA in Eindhoven. “Het beeld wat we tijdens de pitch hebben gegeven, is één-op-één gerealiseerd”, zegt Van den Brand. Voorwerk loont. “Het was voor ons een nieuwe doelgroep. We zijn op verschillende Amarant-locaties gaan kijken en hebben daardoor goed inzicht gekregen waaraan een gebouw van Kobalt moet voldoen. Een warme plek van en voor kinderen.” Confronterend maar uitdagend, schetst Van den Brand zijn ervaringen. Als voorbeeld noemt hij bedlegerige kinderen, die verticaal in plaats van

horizontaal georiënteerd zijn. Ook die moet je een leuke omgeving bieden. “Een uitdaging maar ook een grote verantwoordelijkheid met onder meer als resultaat de veelzijdig instelbare lichtornamenten in de vorm van wolken.”

Kindveilig Elings beaamt dat er in het voortraject niet alleen goed is georiënteerd maar ook goed is geanticipeerd op wat ‘onze kinderen’ nodig hebben. “Het is een kindvriendelijk en kindveilig gebouw geworden. We kunnen hen de vrijheid bieden die ze aankunnen.

Daarbij staat alles in het teken van beleving.” Zij wijst op de manier waarop de gangen worden betrokken bij de lokalen. “Het verrijkt de dynamiek.” Hermens wijst op de opvallende groene balkons en hellingbanen. “We moesten met het gebouw de lucht in.

›

BOUWEN AAN DE ZORG | 95

Door het ontwerp voelen de balkons als een tuin waarin het lekker buitenspelen is. De kunstgras hellingbanen riepen aanvankelijk vragen op. ‘Ze zijn heel steil?’, was een veelgehoorde opmerking.

Eenmaal geïntegreerd in het ontwerp blijken ze echter een meer dan toegevoegde waarde. Heerlijk er vanaf rollen. Ankerpunten maken het mogelijk om er speelobjecten op te klikken.” Zowel de kinderen als de tachtig Amarant-medewerkers zullen zich snel thuisvoelen in Kobalt. Van Summeren geeft aan dat het gehele gezin plezier aan de nieuwbouw kan beleven. “Vanuit de methodiek familiezorg zijn ook broertjes en zusjes meer dan welkom.”

Transparant Transparantie is eveneens een kenmerk waarop het doordachte plan van Kobalt is gestoeld. Het ‘vier-ogen-beleid’ komt tijdens het gesprek en de rondgang door het gebouw veelvuldig aan de orde.

“Zonder dat het benauwend is, kijken altijd één of meer collega’s mee tijdens het werken met individu of groep”, prijst Van Summeren de architect. Voorbeelden zijn er te over maar dat het een leek opvalt: nee! De architect heeft met veel ‘onopvallend’ glas gezorgd dat er vanuit elke ruimte zicht is op de kinderen/groepen. Ook vanuit de brede gangen, de keukenruimtes en het zwembad wordt die aanpak geëffectueerd. Bovendien is elke ruimte voorzien van cameratechniek zodat er altijd kan worden teruggekeken en geanalyseerd, mocht er zich onverhoopt iets voordoen. Ook logistiek steekt het gebouw ingenieus in elkaar. Korte looplijnen dragen bij aan een permanent oog op de kinderen. De chauffeurs die de kinderen ’s ochtend brengen en ’s avonds halen, kunnen hun passagiers met enkele stappen tot bij één van de twee liften brengen. Korte afstanden zijn een vereiste om de kinderen snel en veilig op hun plek in het gebouw te krijgen. Veiligheid reikt overigens ver. Een rotonde zorgt voor een geolied verloop van de taxibusjes tijdens de drukke ochtend- en avondspits van brengen en halen van kinderen. Hermens: “We verkleinen daarmee de kans op ongelukken.”

Eenmaal iedereen binnen, gaan de hekken dicht en dient het verkeersplein, inclusief zebrapad en verkeerslicht, als speelplek en als educatieve ondersteuning tijdens ‘verkeerslessen’.

Techniek De aansprekende architectuur van Kobalt omvat ook een enorme hoeveelheid techniek. Energiezuinigheid (154 zonnepanelen op het dak) en overal tilliften zijn daarvan voorbeelden, maar ook de gezondheid van de gebruikers van het gebouw speelt een rol. Van den Brand wijst op de bijzondere klimaatbeheersing (‘minder kans op hoofdpijn en bloedneuzen’), bewegingsmelders, het lichtplan (‘gedragsbeïnvloeding’), de snoezelruimte en de zintuigkasten. “Met kleuren

96 | BOUWEN AAN DE ZORG

hebben we ruimten aan elkaar gelinkt. Beeldmerken en geluiden zorgen eveneens op een uitgebalanceerde manier voor rust. In geval van calamiteiten loeien hier geen sirenes maar wijzen flitslichten op eventueel gevaar. Ook het telefoonnetwerk duidt daarop met signalen. Op alle momenten staat rust en het geluk van het kind centraal.” Volgens een vooruitziende blik van het projectteam en de manager zal het aan ‘dat geluk’ niet ontbreken in Kobalt. Het geslaagde nieuwe onderkomen is volgens hen mede

de verdienste van de architect. “Hij heeft in de praktijk meegedraaid maar durfde zich ook kwetsbaar op te stellen met als resultaat een gebouw dat beantwoordt aan de wensen van de gebruikers en in het bijzonder aan de wensen van de kinderen.”

Opening Met de realisatie van KDC Kobalt is inclusief inventaris 6,3 miljoen euro gemoeid. De officiële opening vindt plaats op 14 juli. Op 16 juli is de open dag.

•

BOUWEN AAN DE ZORG

WIE DOET WAT VANAF € 595 PER JAAR WETEN UW KLANTEN OOK WAT U DOET! ‘Wie doet wat’ zijn servicepagina’s met een overzicht van de meest gerenommeerde bedrijven per rubriek. U kunt deelnemen met uw bedrijfslogo met naamsvermelding.

Bel of mail voor alle informatie over een vermelding in Bouwen aan de Zorg met Patty Ros: T +31 495 45 00 95 - E p.ros@louwersuitgevers.nl

WWW.BOUWENAANDEZORG.EU HET MEEST COMPLETE OVERZICHT VOOR DE BOUW EN ONTWIKKELING IN DE ZORG VOOR DE BENELUX

Staat u nog niet op www.bouwenaandezorg.eu?

Neem dan voor meer informatie contact op met Patty Ros: p.ros@louwersuitgevers.nl

SCHRIJF U NU IN VOOR ONZE ONLINE NIEUWSBRIEF!

wie doet wat NEDERLAND

GROOTKEUKEN

AANGEPAST SANITAIR

DELABIE BENELUX Kommenstraat 20 1070 BRUSSEL T +32 2 520 16 76 F +32 2 520 19 78 E info@delabiebenelux.com W www.delabiebenelux.com

LOPITAL NEDERLAND BV Laarakkerweg 9, 5061 JR OISTERWIJK T +31 13 523 93 00 F +31 13 523 93 01 E info@lopital.nl W www.lopital.nl

RFC PRODUCTS BV® De Waterlaat 2, 5571 MZ BERGEIJK Postbus 87, 5570 AB BERGEIJK T +31 497 552819 F +31 497 575224 E info@rfc-products.nl W www.rfc-products.nl

MAASBOUW BV Nijverheidstraat 16, 2984 AH RIDDERKERK Postbus 107, 2980 AC RIDDERKERK T +31 180 41 22 92 F +31 180 43 20 86 E info@maasbouw.nl W www.maasbouw.nl ADVIES-BOUWMANAGEMENT

CADOLTO BENELUX BV Hoogwaardige gebouwen, modulair op maat

Banner Cadolto.indd 1

25-08-11 11:40

Koop, huur en lease E info@cadolto.nl W www.cadolto.com

BOUTER BV Postbus 674, 2700 AR ZOETERMEER T +31 79 345 15 15 F +31 79 345 15 88 E info@bouter.nl W www.bouter.nl HANG- EN SLUITWERK

AMS ADVIES EN ONTWIKKELING BV Postbus 98, 1260 AB BLARICUM T +31 35 533 65 05 M +31 6 42 25 26 99 E amshuizen@planet.nl W www.amshuizen@com ARCHITECTEN

JORISSEN SIMONETTI ARCHITECTEN LEIDEN DOETINCHEM MAARSSEN RIJSSEN STEENWIJK Hogepad 83, 7462 TB RIJSSEN Postbus 203, 7460 AE RIJSSEN T +31 548 51 88 88 E info@jsagroep.nl W www.jorissensimonettiarchitecten.nl BUISPOSTSYSTEMEN

AANNEMERS-BOUWBEDRIJVEN

BOUWBEDRIJF DE VRIES EN VERBURG BV Postbus 59, 2820 AB STOLWIJK T +31 182 34 17 41 F +31 182 34 24 75 E info@devriesverburg.nl W www.devriesverburg.nl

Hoogwaardige gebouwen - Modulair op maat

SWISSLOG-ERGOTRANS BV Vissenstraat 14, 7324 AL APELDOORN T +31 55 368 88 88 F +31 55 368 88 99 E healthcare.nl@swisslog.com W www.swisslog.com CLEANROOMS

CLEANROOM COMBINATION GROUP De Waterlaat 2, 5570 MZ BERGEIJK Postbus 87, 5570 AB BERGEIJK T +31 497 55 65 65 F +31 497 57 52 24 E info@cleanroomcg.nl W www.cleanroomcg.com

VAN BUUREN Nijverdalseweg 125, 7461 AG RIJSSEN T +31 548 53 53 53 F +31 548 53 53 57 E info@van-buuren.com W www.van-buuren.com

DECORATIEF PLAATMATERIAAL

POLYREY SAS 700 Route de Bergerac F-24150 BANEUIL T +31 20 708 31 31 (NL) T +32 2 753 09 09 (BE) E polyrey.benelux@polyrey.com W www.polyrey.com

GEZE BENELUX B.V. Steenoven 36 5626 DK EINDHOVEN T +31 40 262 90 80 F +31 40 262 90 85 E benelux.nl@geze.com W www.gezebenelux.com

GEROBOTISEERDE APOTHEEK

SWISSLOG-ERGOTRANS BV Vissenstraat 14, 7324 AL APELDOORN T +31 55 368 88 88 F +31 55 368 88 99 E healthcare.nl@swisslog.com W www.swisslog.com

DICTATOR PRODUCTIE BV Energieweg 11, 8304 AJ EMMELOORD T +31 527 61 34 56 F +31 527 69 84 20 E info@dictator.nl W www.dictator.nl HOOGWAARDIGE HUISVESTING

GORDIJNRAILS Hoogwaardige gebouwen - Modulair op maat

GEBE BOUW BV Achterdijk 18, 5705 CB HELMOND T +31 492 540590 F +31 492 547059 E info@gebebouw.nl W www.gebebouw.nl

98 | BOUWEN AAN DE ZORG

BRECON CLEANROOM SYSTEMS Kroonstraat 6, 4879 AV ETTEN-LEUR Postbus 555, 4870 AN ETTEN-LEUR T +31 (0)76 5047080 E brecon@brecon.nl W www.brecon.nl

GOELST NL BV Lorentzstraat 11, 6716 AD EDE Postbus 480, 6710 BL EDE T +31 318 648100 F +31 318 648109 E info@goelst.nl W www.goelst.nl

CADOLTO BENELUX BV Hoogwaardige gebouwen, modulair op maat

Banner Cadolto.indd 1

Koop, huur en lease E info@cadolto.nl W www.cadolto.com

25-08-11 11:40

wie doet wat KEUKENS

INRICHTING

A.S. PROJECTINRICHTERS BV Westlandseweg 6-8 2291 PG WATERINGEN T +31 174 29 69 47 F +31 174 29 54 47 E info@asprojectinrichters.com W www.asprojectinrichters.com INTERIEUR

WISSNER-BOSSERHOFF NEDERLAND BV Amstelwijckweg 2, 3316 BB DORDRECHT T +31 78 652 18 50 F +31 78 652 18 55 E sales@wi-bo.eu W www.wi-bo.com INTERIEURBOUW

VAN WARMERDAM SPECIAAL MEUBILAIR BV “Maatwerk voor elk project” Faradaystraat 1, 4004 JZ TIEL Postbus 6002, 4000 HA TIEL T +31 344 72 28 00 M +31 6 53 70 90 36 F +31 344 63 04 87 E info@wsm.nl W www.wsm.nl

MEDISCH SANITAIR

IDEAL STANDARD NEDERLAND BV Postbus 7, 5900 AA VENLO T +31 77 355 08 08 F +31 77 354 21 86 E idealstandard.nl@idealstandard.com W www.idealstandardnederland.nl MEDISCHE VERZORGINGSSYSTEMEN

KLIMAATBEHEERSING

KUSCH + CO Industrieweg 2, 4104 AR CULEMBORG T +31 345 53 28 44 F +31 345-53 28 55 E info-nl@kusch.com W www.kusch.com

COORS INTERIEURBOUW Postbus 2054, 2980 CB RIDDERKERK Nikkelstraat 17, 2984 AM RIDDERKERK T +31 180 80 21 00 E info@coors.nl W www.coors.nl

CARRIER AIRCONDITIONING BENELUX BV Papendorpseweg 83 3528 BJ Utrecht T +31 88 567 67 58 E info@carrier.nl W www.carrier.nl KOELEN - VRIEZEN - BEWAKEN

LENSEN PROJECTINRICHTERS BV Schimminck 1 5301 KR ZALTBOMMEL Postbus 2063 5300 CB ZALTBOMMEL T +31 88 599 05 99 F +31 88 599 05 00 E info@lensen.nl W www.lensen.nl

RFC PRODUCTS BV® De Waterlaat 2, 5571 MZ BERGEIJK Postbus 87, 5570 AB BERGEIJK T +31 497 55 28 19 F +31 497 57 52 24 E info@rfc-products.nl W www.rfc-products.nl OPERATIEKAMERS

GEBE INTERIEURBOUW BV Achterdijk 18, 5705 CB HELMOND T +31 492 54 05 90 F +31 492 54 70 59 E info@gebebouw.nl W www.gebebouw.nl

KOEL EN AIRCO SERVICE KAS BV Sanderboutlaan 2a, 6181 DN ELSLOO T +31 46 436 00 00 F +31 46 436 01 26 E info@koel-enaircoservice.nl W www.koel-enaircoservice.nl

BRECON INTERNATIONAL Kroonstraat 6, 4879 AV ETTEN-LEUR Postbus 555, 4870 AN ETTEN-LEUR T +31 88 287 46 46 E info@breconinternational.com W www.breconinternational.com

MEDICIJN KOELKASTEN

RIJVERS BV Princenweg 7 6002 AK WEERT Postbus 200, 6000 AE WEERT T +31 495 45 90 00 F +31 495 45 90 19 E info@rijversweert.nl W www.rijversweert.nl

VAN WARMERDAM SPECIAAL MEUBILAIR BV “Maatwerk voor elk project” Faradaystraat 1, 4004 JZ TIEL Postbus 6002, 4000 HA TIEL T +31 344 72 28 00 M +31 6 53 70 90 36 F +31 344 63 04 87 E info@wsm.nl W www.wsm.nl INTERIEURARCHITECTEN

KOEL EN AIRCO SERVICE KAS BV Sanderboutlaan 2a, 6181 DN ELSLOO T +31 46 436 00 00 F +31 46 436 01 26 E info@koel-enaircoservice.nl W www.koel-enaircoservice.nl

BUSSMAN BV IJzerwerf 1, 6641 TK BEUNINGEN GLD. T +31 24 679 01 00 F +31 24 679 01 01 E info@bussman.nl W www.bussman.nl

MEDISCHE GASSENDISTRIBUTIE SYSTEMEN Hoogwaardige gebouwen - Modulair op maat

VERVOORT MEUBELEN Edisonstraat 3, ind. Tijvoort 5051 DS GOIRLE T +31 (0)13 534 00 34 F +31 (0)13 534 00 35 E info@vervoort.nl W www.vervoort.nl

CADOLTO BENELUX BV Hoogwaardige gebouwen, modulair op maat

Banner Cadolto.indd 1

verbonden aan stichting mens & architectuur

ANDRÉ VAN DER GUN Van Hogendorpplein 58, 5051 ST GOIRLE T +31 13 534 84 82 M +31 6 22 80 67 01 E info@andrevandergun.nl W www.andrevandergun.nl

DRÄGER NEDERLAND B.V. Huygensstraat 3-5, 2721 LT ZOETERMEER Postbus 874, 2700 AW ZOETERMEER T +31 79 344 46 66 F +31 79 344 47 47 E info@draeger.com W www.draeger.com

25-08-11 11:40

Koop, huur en lease E info@cadolto.nl W www.cadolto.com

BOUWEN AAN DE ZORG | 99

wie doet wat PROJECTSOLUTIONS

TWAN VANTIJDELIJKE DER LINDENEN SEMI PERMANENTE HUISVESTING TWAN PROJECT SOLUTIONS Oranje-Nassaulaan 89 5491 HD Sint-Oedenrode

CLEANROOM COMBINATION GROUP De Waterlaat 2, 5570 MZ BERGEIJK Postbus 87, 5570 AB BERGEIJK T +31 497 55 65 65 F +31 497 57 52 24 E info@cleanroomcg.nl W www.cleanroomcg.com

+31 (0)6 2360 3314 twan@twanprojectsolutions.nl www.twanprojectsolutions.nl

MAQUET NETHERLANDS B.V. Oscar Romerolaan 3, 1216 TJ HILVERSUM Postbox 388, 1200 AJ HILVERSUM T +31 35 625 53 20 F +31 35 625 53 21 E info.NL@maquet.com W www.maquet.com

TWAN PROJECT SOLUTIONS Oranje-Nassaulaan 89 R: 147 5491 HD SINT-OEDENRODE G: 149 B: 152 T +31 6 23 60 33 14 C: 20 E twan@twanprojectsolutions.nl M: 11 Y: 12 W www.twanprojectsolutions.nl K: 32 PMS : COOL GREY 8U

PLAFOND AFONDLIFTSYSTEMEN

PROJECTSTOFFEN

BUSSMAN BV R: 55 IJzerwerf 1, 6641 TK BEUNINGEN GLD. G: 94 B: 119 T +31 24 679 01 00 C: 94 F +31 M: 36 24 679 01 01 Y: 10 E info@bussman.nl K: 41 W www.bussman.nl PMS: 302 U

VLOEREN

DRÄGER NEDERLAND B.V. Huygensstraat 3-5, 2721 LT ZOETERMEER Postbus 874, 2700 AW ZOETERMEER T +31 79 344 46 66 F +31 79 344 47 47 E info@draeger.com W www.draeger.com

ERGOCARE VENNIK BV Kopersteden 24-1, 7547 TK ENSCHEDE T +31 53 428 30 90 F +31 53 428 30 55 E info@ergocare.nl

ARTIMO TEXTILES Postbus 1150, 4700 BD ROOSENDAAL T +31 165 54 39 40 F +31 165 55 48 55 E info@artimo.nl W www.artimo.nl TOEGANGSCONTROLE

INTERFLOW De Stek 15, 1771 SP WIERINGERWERF T algemeen +31 227 60 28 44 T direct

+31 227 60 31 65

E info@interflow.nl W www.interflow.nl

LOPITAL NEDERLAND BV Laarakkerweg 9, 5061 JR OISTERWIJK T +31 13 523 93 00 F +31 13 523 93 01 E info@lopital.nl W www.lopital.nl

Tiltechniek

SALTO SYSTEMS BV Kraanspoor 48, 1033 SE AMSTERDAM T +31 20 635 31 00 E info.nl@saltosystems.com W www.saltosystems.nl TOTAAL INRICHTING

Uniek in zelfstandig wonen

LAVERO MEDICAL BVBA Nieuwlandlaan 9, 3200 AARSCHOT T +32 16 25 55 20 F +32 16 25 44 41 E info@lavero-medical.be W www.lavero-medical.be

TILTECHNIEK BV Energieweg 12a, 4145 NW WAALWIJK Postbus 334, 5140 AH WAALWIJK T + 31 416 65 08 67 F +31 416 65 09 53 E info@tiltechniek.nl W www.tiltechniek.nl PROJECTINRICHTING

VERVOORT MEUBELEN Edisonstraat 3, ind. Tijvoort, 5051 DS GOIRLE T +31 (0)13 534 00 34 F +31 (0)13 534 00 35 E info@vervoort.nl W www.vervoort.nl TRANSPORT

FORBO FLOORING BV Postbus 13, 1560 AA KROMMENIE T +31 75 647 74 77 F +31 75 647 77 26 E contact@forbo.com W www.forbo-flooring.nl

GERFLOR BENELUX BV Postbus 7102, 5605 JC EINDHOVEN T +31 40 266 17 00 F +31 40 257 46 89 E gerflornl@gerflor.com W www.gerflor.nl

MODULEO DESIGN FLOORS Nijverheidslaan 29, B-8580 AVELGEM T +32 56 65 32 11 F +32 56 65 32 29 E info@moduleo.com W www.moduleo.com

Hier uw logo?

NAAMSVERMELDING Vanaf € 45 per uitgave weten uw klanten ook wat u doet!

Bel of mail naar Patty Ros, T +31 495 45 00 95, E p.ros@louwersuitgevers.nl

100 | BOUWEN AAN DE ZORG

GEBE INTERIEURBOUW BV Achterdijk 18, 5705 CB HELMOND T +31 492 54 05 90 F +31 492 54 70 59 E info@gebebouw.nl W www.gebebouw.nl

SCAN MODUL BV Vleugelboot 32b, 3991 CL HOUTEN T +31 30 6 345 345 F +31 30 63 453 00 E info-nl@scanmodul.com W www.scanmodul.com

NORA FLOORING SYSTEMS BV Belgiëstraat 14, 5171 PN KAATSHEUVEL T +31 416 28 61 40 F +31 416 28 61 49 E info-nl@nora.com W www.nora.com/nl

wie doet wat BELGIE AANGEPAST SANITAIR

TARKETT HOLDING GMBH Taxandriaweg 15, 5142 PA WAALWIJK T +31 416 68 54 91 F +31 416 68 42 35 E info.nl@tarkett.com W www.tarkett.nl

TEN DAM PROJECTEN BV Postbus 9013, 3007 AA ROTTERDAM T +31 10 485 03 71 F +31 10 484 68 13 E info@tendam.nl W www.tendam.nl WANDBESCHERMING

DELABIE BENELUX Kommenstraat 20 1070 BRUSSEL T +32 2 520 16 76 F +32 2 520 19 78 E info@delabiebenelux.com W www.delabiebenelux.com

VK STUDIO ARCHITECTS, PLANNERS & DESIGNERS Brugsesteenweg 210, 8800 ROESELARE T +32 51 26 20 20 F +32 51 26 20 21 E vks-roe@vkgroup.be W www.vkgroup.be

CLEANROOM COMBINATION GROUP De Waterlaat 2, 5570 MZ BERGEIJK Postbus 87, 5570 AB BERGEIJK T +31 497 55 65 65 F +31 497 57 52 24 E info@cleanroomcg.nl W www.cleanroomcg.com DECORATIEF PLAATMATERIAAL

BEDDEN EN MATRASSEN

LOPITAL BELGIË BVBA Antwerpsesteenweg 124, 2630 AARTSELAAR T +32 3 870 51 60 E info@lopital.be W www.lopital.beAD ADVIESBUREAU

DISTRAC NV Bleyveld 14, 3320 HOEGAARDEN T +32 16 76 82 82 F +32 16 76 75 25 E info@distrac.com W www.distrac.com

POLYREY SAS 700 Route de Bergerac, F-24150 BANEUIL T +31 20 708 31 31(NL) T +32 2 753 09 09 (BE) E polyrey.benelux@polyrey.com W www.polyrey.com GEROBOTISEERDE APOTHEEK

BEWEGWIJZERING

RFC PRODUCTS BV® De Waterlaat 2, 5571 MZ BERGEIJK Postbus 87, 5570 AB BERGEIJK T +31 497 55 28 19 F +31 497 57 52 24 E info@rfc-products.nl W www.rfc-products.nl ZONWERING

PROBIS CORPORATE Acaciastraat 8, 2440 GEEL T +32 14 58 58 00 F +32 14 59 12 82 E info@probis.be W www.probis.be ARCHITECTEN

RENSON SUNPROTECTION SCREENS NV Kalkhoevestraat 45 I.Z. 1 Flanders Field, 8790 WAREGEM T +32 56 62 65 00 F +32 56 62 65 09 E info@rensonscreens.nl W www.renson.nl ZORGBADKAMERS

BOECKX ARCHITECTURE & ENGINEERING Torhoutsesteenweg 52 8400 OOSTENDE T +32 59 80 88 04 F +32 59 70 98 18 E info@boeckx.be W www.boeckx.be

SIGNBURO Kempische Kaai 71 bus 1, 3500 HASSELT T +32 11 42 44 84 F +32 11 42 10 84 E info@signburo.be W www.signburo.be Skype: johan.lambrechts1 BUISPOSTSYSTEMEN

SWISSLOG-ERGOTRANS BV Vissenstraat 14, 7324 AL APELDOORN T +31 55 368 88 88 F +31 55 368 88 99 E healthcare.be@swisslog.com W www.swisslog.com BUITENTERREININRICHTING

RFC PRODUCTS BV® De Waterlaat 2, 5571 MZ BERGEIJK Postbus 87, 5570 AB BERGEIJK T +31 497 55 28 19 F +31 497 57 52 24 E info@rfc-products.nl W www.rfc-products.nl

AR-TE Remylaan 2b 3018 LEUVEN T +32 16 50 80 00 F +32 16 50 80 01 E info@ar-te.be W www.ar-te.be

HERTSENS NV WEGENWERKEN Oeverkant 38, B-2070 BURCHT T +32 3 253 40 40 F +32 253 40 45 E helena@hertsens.be W www.hertsens.beS S

SWISSLOG-ERGOTRANS BV Vissenstraat 14, 7324 AL APELDOORN T +31 55 368 88 88 F +31 55 368 88 99 E healthcare.be@swisslog.com W www.swisslog.com GORDIJNRAILS

GOELST NL BV Lorentzstraat 11, 6716 AD EDE Postbus 480, 6710 BL EDE T +31 318 64 81 00 F +31 318 64 81 09 E info@goelst.nl W www.goelst.nl HANG- EN SLUITWERK

GEZE BENELUX B.V. Steenoven 36 5626 DK EINDHOVEN T +31 40 262 90 80 F +31 40 262 90 85 E benelux.nl@geze.com W www.gezebenelux.com

BOUWEN AAN DE ZORG | 101

wie doet wat INRICHTING

TOP CLASS FURNITURE TEXTILES BVBA Bruinbeekstraat 53 B-2820 BOSHEIDEN T +32 15 28 63 63 F +32 15 28 63 64 E info@topclass-mechelen.be

OPERATIEKAMERS

BUSSMAN BV IJzerwerf 1, 6641 TK BEUNINGEN T +31 24 679 01 00 F +31 24 679 01 01 E info@bussman.nl W www.bussman.nl

PROJECTINRICHTING

DISTRAC NV Bleyveld 14, 3320 HOEGAARDEN T +32 16 76 82 82 F +32 16 76 75 25 E info@distrac.com W www.distrac.com

MODULEO DESIGN FLOORS Nijverheidslaan 29, B-8580 AVELGEM T +32 56 65 32 11 F +32 56 65 32 29 E info@moduleo.com W www.moduleo.com

PROJECTSTOFFEN

W www.topclass-mechelen.be NORA FLOORING SYSTEMS BV

INTERIEUR

Hoeilaart Office Park CLEANROOM COMBINATION GROUP De Waterlaat 2, 5570 MZ BERGEIJK Postbus 87, 5570 AB BERGEIJK

HIDDEN Leon Bekaertstraat 8, 8770 INGELMUNSTER T +32 51 48 66 95 F +32 51 48 73 19 E info@hidden.be

T +31 497 55 65 65 F +31 497 57 52 24 E info@cleanroomcg.nl W www.cleanroomcg.com

ARTIMO TEXTILES Postbus 1150, 4700 BD ROOSENDAAL T +31 165 54 39 40 F +31 165 55 48 55 E info@artimo.nl W www.artimo.nl

Ildefonse Vandammestraat 1-7, Building C B-1560 HOEILAART T +32 2 657 52 50 F +32 2 657 53 30 E info-be@nora.com W www.nora.com/be-nl

SANITAIR

W www.hidden.be TARKETT BELUX BVBA Wingepark 27C, LAVERO MEDICAL BVBA KUSCH + CO BVBA

Nieuwlandlaan 9, 3200 AARSCHOT

Avenue Herbert Hoover Laan 34, 1200 BRUSSEL

T +32 16 25 55 20

T +32 2 735 20 00

F +32 16 25 44 41

F +32 2 735 0800

E info@lavero-medical.be

E info@kusch.be W www.kusch.com

W www.lavero-medical.be

DEUREKA BVBA Dragonderdreef 6, B-8570 ANZEGEM T +32 56 77 36 00 M +32 471 38 38 98 E info@deureka.be W www.deureka.be

3110 ROTSELAAR T +32 16 35 98 80 F +32 16 57 12 81 E info.be@tarkett.com W www.tarkett.be VLOER-TEGELWERKEN

VAST MEUBILAIR

PLAFONDLIFTSYSTEMEN

ZIND WISSNER-BOSSERHOFF NV BELGIUM SA Bedrijvenlaan 1, 2800 MECHELEN

LOPITAL BELGIË BVBA

T +32 15 21 08 41

Antwerpsesteenweg 124, 2630 AARTSELAAR

F +32 15 29 14 64

T +32 3 870 51 60

E info@wi-bo.be

E info@lopital.be

W www.wi-bo.be

W www.lopital.be

EB PROJECTS Toekomstlaan 41 B-2220 HERENTALS T +32 14 28 55 20 F +32 14 21 11 88 E info@EBprojects.be W www.EBprojects.be

ERGOCARE VENNIK BV

M +32 471 34 25 56 E info@zind.be W www.zind.be ZONWERING

RENSON SUNPROTECTION SCREENS NV

Kopersteden 24-1

Leon Bekaertstraat 8, 8770 INGELMUNSTER

7547 TK , ENSCHEDE

T +32 51 48 66 95

T +31 53 428 30 90

F +32 51 48 73 19

F +3153 428 30 55

E info@haelvoet.be

E info@ergocare.nl

W www.haelvoet.be

W www.ergocare.nl

102 | BOUWEN AAN DE ZORG

T +32 11 66 69 00

VLOEREN

MEUBILAIR

HAELVOET

Remise 17-2, B-3930 HAMONT-ACHEL

GERFLOR BENELUX BV Postbus 7102, 5605 JC EINDHOVEN T +32 (0)3 766 42 82 F +32 (0)3 766 29 14 E gerflor@gerflor.com W www.gerflor.be

Kalkhoevestraat 45 I.Z. 1 Flanders Field, 8790 WAREGEM T +32 56 62 65 00 F +32 56 62 65 09 E info@rensonscreens.be W www.renson.be

BOUWEN AAN DE Z ORG

VAKJAA R 2

01

BOEK

6 - 2017

U KUNT NU RESERVEREN VOOR HET BOUWEN AAN DE ZORG JAARBOEK 2016  2017 Wilt u meer weten over de verschillende mogelijkheden Bel dan +495 45 00 95 en vraag naar Patty Ros Al 16 jaar vormt het tweemaandelijkse vaktijdschrift ‘Bouwen aan de Zorg’ een gevestigde waarde voor met name facilitaire beslissers en zorgmanagers, architecten, directieleden, gebouwbeheerders en andere eindverantwoordelijken in de zorgsector in Nederland en Vlaanderen. Gericht op deze doelgroep verschijnt aan het einde van ieder jaar: Het Jaarboek Bouwen aan de Zorg.

Aan de hand van heldere en overzichtelijke redactionele presentaties vindt de lezer hierin een inspirerend en

informatief overzicht van toonaangevende bedrijven en organisaties. Kernactiviteit en doelstelling van het Jaarboek Bouwen aan de Zorg is om kwalitatief hoogwaardige informatie te leveren. Het jaarboek is dynamisch, stijlvol, helder en objectief.

Dit fraai vormgegeven naslagwerk biedt uitstekende mogelijkheden voor een uitgebreide redactionele bedrijfspresentatie, advertentie of een combinatie van beide.

BENADER DE MARKT OP STIJLVOLLE WIJZE MET HET JAARBOEK BOUWEN AAN DE ZORG

HET TEAM VOOR SFEER VAN TEKENING TOT TOTAALINRICHTING Showroom, kantoor en logistiek centrum Edisonstraat 3 | Goirle | Nederland | T +31 13 534 00 34 info@vervoort.nl | www.vervoort.nl