Bouwen aan Vlaanderen 02 2016 by Louwers Mediagroep

UITGAVE

2 VAKTIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW I WWW.BOUWENAANVLAANDEREN.BE I JAARGANG 17 I NUMMER 2 2016 I APRIL -MEI

CIRKELVORMIG HOOGSTANDJE VOOR BARCO HOOGBOUW LANGS DE SCHELDE GROEN IN HARTJE GEEL ITALIAANSE FRANJE OP BELGISCHE BODEM INDOORATLETIEKHAL KU LEUVEN

U ondersteunt uw bewoners. Wie is er om u te ondersteunen? Maak samen met uw ING-bankier uw missie waar. Om het welzijn van uw bewoners te garanderen, is efficiëntie voor u een topprioriteit. Bij ING beseffen we dat. Daarom kunt u rekenen op een ING-bankier die uw behoeften begrijpt en financiële oplossingen aanreikt die u perfect ondersteunen in uw taak. Diensten die uw geldstromen optimaliseren en uw liquiditeitsbeheer en betalingen nog vlotter laten verlopen, bijvoorbeeld. Of elektronisch bankieren, speciaal afgestemd op uw situatie en organisatie. Zo maken we u het leven gemakkelijker. Maak gerust een afspraak met uw ING-bankier. ing.be/business

ING België nv – Bank/Kredietgever – Vennootschapszetel: Marnixlaan 24, B-1000 Brussel – RPR Brussel – Btw: BE 0403.200.393 – BIC: BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789. Verantwoordelijke uitgever: Inge Ampe – Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel.

eeds meer dan 10 jaar actief in de productie van industriële brandorten. Brandwerendheid is echter niet de enige eigenschap, immers elke t Ei1 30, Ei1 60 en Ei1 120 kan moeiteloos gecombineerd worden met solerende uitvoering tot 50 Db, een inbraakwerende uitvoering WK4, hte uitvoering, Ex-uitvoering en vloeistofbarrière-toepassingen en Winlock is reeds meer dan 10 jaar ij ook dienst als functionele poort.

lijk, van een specifiek materialengebruik (staal, hout, inox...) tot en m grafische aankleding. We werken dagelijks oplossingen op maat uit voor uiteenlopende, veeleisende bedrijfssectoren. Grote petrochemische concerns, v logistieke bedrijven, maar ook internationale luchthavens vertrouw actief in de productie van industriële brandwerende poorten op Winlock.

brandwerende poorten. Brandwerendheid is echter niet de enige eigenschap, immers 30, worden Ei1 60 enDoor Ei1 onze 120 klantkan moeiteloos gecombineerd ector andere vereisten stelt en elkeelke klantWinlock-poort specifieke nodenEi1 heeft, en oplossingsgerichte benadering zijn we in onze nich op maat gemaakt. Een verregaande is daarbij mogemarktleider in België. worden metpersonalisatie een geluidsisolerende uitvoering tot 50 Db, een inbraakwerende uitvoering WK4, een rookdichte uitvoering, Ex-uitvoering en vloeistofbarrièretoepassingen en tevens doet zij ook dienst als functionele poort.

K | WEVERSLAAN 32 | 9160 LOKEREN | T 09 340 50 20en | Felke 09 klant 340 50 22 | INFO@WINLOCK.BE | WWW.WIN Omdat elke sector andere vereisten stelt specifieke noden heeft, worden alle poorten op maat gemaakt. Een verregaande personalisatie is daarbij mogelijk, van een specifiek materialengebruik (staal, hout, inox...) tot en met een unieke grafische aankleding.

We werken dagelijks oplossingen op maat uit voor uiteenlopende, steeds zeer veeleisende bedrijfssectoren. Grote petrochemische concerns, voedingsen logistieke bedrijven, maar ook internationale luchthavens vertrouwen voor hun brandwerende poorten op Winlock. Door onze klanten oplossingsgerichte benadering zijn we in onze niche reeds jaren marktleider in België. Winlock is reeds meer dan 10 jaar actief in de productie van industriële brand- lijk, van een specifiek materialengebruik (staal, hout, inox...) werende poorten. Brandwerendheid is echter niet de enige eigenschap, immers elke Winlock-poort Ei1 30, Ei1 60 en Ei1 120 kan moeiteloos gecombineerd worden met een geluidsisolerende uitvoering tot 50 Db, een inbraakwerende uitvoering WK4, een rookdichte uitvoering, Ex-uitvoering en vloeistofbarrière-toepassingen en tevens doet zij ook dienst als functionele poort.

tot en met een unieke grafische aankleding. We werken dagelijks oplossingen op maat uit voor uiteenlopende, steeds zeer veeleisende bedrijfssectoren. Grote petrochemische concerns, voedingsen logistieke bedrijven, maar ook internationale luchthavens vertrouwen voor hun brandwerende poorten op Winlock.

Omdat elke sector andere vereisten stelt en elke klant specifieke noden heeft, worden alle poorten op maat gemaakt. Een verregaande personalisatie is daarbij moge-

Door onze klanten oplossingsgerichte benadering zijn we in onze niche reeds jaren marktleider in België.

DucoSun Ellips DucoSlide Wood

Architecturale zonwering Hout en aluminium in een boeiend samenspel

De ellipsvormige lamellen van de DucoSun Ellips zorgen voor een maximum aan diffuus daglicht. De lamellen zijn vast of elektronisch verstelbaar. Dankzij het groot aantal hellingshoeken kan het systeem een ruimte optimaal beschaduwen, ongeacht de glasoppervlakte of de stand van de zon.

We inspire at www.duco.eu

UITGAVE

Voorwoord

2 Voorzichtig optimisme

De Belgische bouwsector lijkt stilaan aan de beterhand. Veel aannemers hebben het de voorbije jaren behoorlijk moeilijk gehad of zijn – tot spijt van wie het benijdt – zelfs overkop gegaan, maar de afgelopen maanden is de druk op de ketel geleidelijk aan afgenomen en is het zowaar gerechtvaardigd om met voorzichtig optimisme vooruit te blikken naar de toekomst. Hoewel het aantal vergunningen voor nieuwe woningen in het vierde kwartaal van 2015 daalde (-5,8%), zaten woningrenovaties in de lift (+9,1%) en steeg ook het volume aan nieuwbouw- en renovatievergunningen voor niet-woongebouwen met respectievelijk 2,8% en 10,3%. De bouwactiviteiten zelf stegen namen toe met 1,3%. Hoopvol is vooral het grote volume vergunde nieuwe niet-woningen (+21,6%). Tot slot bleek het aantal faillissementen met 10,8 % gedaald te zijn. Van december 2015 tot en met februari 2016 legden 368 bouwbedrijven de boeken neer. In de maanden december 2015 en januari 2016 werd het laagste aantal faillissementen sinds lang opgetekend (minder dan 120 per maand). Toch waren de Belgische aannemers eind maart 2016 (nog) niet gerust in de toekomst, meldde de Confederatie Bouw. De orderboekjes waren minder gevuld dan eind 2015. Daartegenover staat echter dat er sprake is van 2,8 % extra werkvolume ten opzichte van een jaar geleden. En ondanks het verlies aan jobs voor bouwarbeiders stelt de Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) op basis van cijfers van de VDAB al maandenlang een forse stijging van het aantal vacatures voor de bouw vast. De VCB wijt deze stijging vooral aan het continu stijgend aantal bouwbedienden. Voorts is er vooral vraag naar mensen die bouwprojecten kunnen coördineren, zoals bouwplaatsleiders, calculators en inkopers. Kortom: het is allemaal zo slecht ook niet. Dat blijkt ook uit de mooie projecten die we u in dit nieuwe nummer van Bouwen aan Vlaanderen alweer kunnen voorschotelen: een cirkelvormig hoogstandje op de Barco-site in Kortrijk, knappe hoogbouw in Antwerpen, een multifunctioneel inbreidingsproject in Leopoldsburg, de nieuwe indooratletiekhal van de KU Leuven, de IncubaThor in Waterschei, aantrekkelijke woonprojecten in Boom, Harelbeke Gentbrugge, Tervuren en Tienen diverse scholen en (woon)zorgvoorzieningen met een bijzondere architecturale identiteit … Wie stelt dat het al kommer en kwel is in het Vlaamse bouwwezen, gaat dus iets te kort door de bocht.

Veel leesplezier Tim Janssens

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 5

Inhoud

Vaktijdschrift voor de bouw

COLOFON Bouwen aan Vlaanderen Vaktijdschrift & website voor de bouw Jaargang 17 • nummer 2 • 2016 Sinds 1999 • Verschijnt 6 x per jaar

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

H.B.J.M. Louwers Domein De Herten Hertsbergsestraat 4 B-8020 Oostkamp Postbus 85 B-3900 Overpelt T +32 50 36 81 70 E info@louwersmediagroep.be W www.louwersmediagroep.be

EINDREDACTIE

Tim Janssens

REDACTIE

Tim Janssens, Aaron Eerdekens (Redactiebureau Palindroom), Koen Mortelmans, Els Jonckheere, Johan Debaere, Henri Gielen, Hans Herbrant, Wouter Polspoel, Niels Willaert en Arne Vansteenkiste

BLADMANAGEMENT

Philippe Bourda T +32 50 36 81 70 M +32 478 43 75 43 E p.bourda@louwersmediagroep.be Pieter Maeyaert T +32 50 36 81 70 E p.maeyaert@louwersmediagroep.be Pascal Op de Beeck T +32 50 36 81 70 M +32 475 28 14 64 E p.opdebeeck@louwersmediagroep.be

ADVERTENTIES

www.wetransfer.com Onder vermelding van naam en project E traffic@louwersmediagroep.be Adresgegevens: Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 50 36 81 70

SECRETARIAAT

Manuela Depenbrock, Sandra Reijnders

ABONNNEMENTPRIJS

België: € 54,00 per jaar excl. BTW Buiten België: € 90,00 per jaar excl. BTW KBC Bank IBAN BE80 7310 2514 2977 BIC KREDBEBB t.n.v. Louwers Mediagroep BVBA o.v.v. Bouwen aan Vlaanderen. Informatie over abonnementen: T +32 50 36 81 70

ADRESWIJZIGINGEN

Schriftelijk ten minste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 85, 3900 Overpelt, België

OPZEGGINGEN

Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.

DOELGROEP

Bouwen aan Vlaanderen is een communicatieplatform dat architecten, projectontwikkelaars, aannemers, installateurs, woningbouwers, gemeenten, overheidsinstellingen en opdrachtgevers uit Vlaanderen en Brussel informeert.

VORMGEVING/ART DIRECTION

WOON- EN WERKGEBOUWEN Kortrijk: Cirkelvormig hoogstandje wijst Barco de weg naar de toekomst Brussel: Tour & Taxis trekt aandacht met toegangspaviljoen Maldegem: Hoogtechnologisch gebouw voor toptechnologisch bedrijf Antwerpen: Antwerpen krijgt weer smaak in hoogbouw voor woningen De Pen: Reginald Schellen, Zaakvoerder Schellen architecten Leopoldsburg: Inbreidingsproject verenigt het beste van wonen, retail en ouderenzorg Beurs: Eerste editie Utility2Build geslaagd ondanks precair tijdstip Bedrijfspresentatie: RG Tegel Izegem: Nieuw ‘kasteel’ voor Brouwerij Van Honsebrouck Deinze: Administratieve trekpleister langs de Leie Boom: Centraal en toekomstgericht wonen Heusden-Zolder: Bouwproces2016: nieuwe studiedag rond bouwtechnische aspecten Bedrijfspresentatie: Sweco Brugge: Unieke raambekleding in cortenstaal voor De Snuffel Duffel: De Groene Lis biedt betaalbare woningen aan Leuven: Indooratletiekhal van KU Leuven mooi geïntegreerd in groene omgeving Waterschei: Eenvoud en rust typeren IncubaThor Harelbeke: Wonen aan de Leieboorden Gent: Draadloos vergaderen in HD Turnhout: Staalstructuur uitgebreide Soudal-productiehal ingrijpend geïsoleerd Dilbeek: Een buitenbeentje op het vlak welzijn Geel: Ecodroom brengt groen in hartje Geel Kruishoutem: Comfortabele stop voor vrachtwagenchauffeurs Tervuren: Wonen in de Voervallei Izegem: Gezond binnenklimaat in Televic-kantoren Wilrijk: Sociaal wooncomplex uit de seventies in een hedendaagse jas Poperinge: De Bres slaat link met natuur Leuven: imec opent meest geavanceerde chiponderzoekslab ter wereld (RECHTZETTING) Bedrijfspresentatie: Sub Terra Consult Gentbrugge: Comfortabel wonen met zicht op het park Grobbendonk: Antwerp East Port mikt op binnenvaart Tienen: Nieuwbouwflats naast historische gevel

E studio@louwersmediagroep.be

Zaventem: Alles met glas en aluminium

DRUKWERK

Sint-Katelijne-Waver: BelOrta vergroot geconditioneerde opslagcapaciteit

Drukkerij Hendrix, Peer Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aan-vaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.

8 25 27 33 38 40 45 47 48 54 56 58 59 62 65 67 70 76 82 85 87 89 92 96 100 101 104 107 109 111 113 116 119 121

Inhoud

123

135

140

157

THEMA GEVELTECHNIEK 123 127 129

Secchi-ViganĂ˛: Italiaanse franje op Belgische bodem Waterdoorlatende systemen kunnen ook esthetisch zijn Het belang van een goede uitvoering bij de plaatsing van groendaken

OVER DE GRENS 131

Luik: Grootste skydivehal in Europa

ONDERWIJSPROJECTEN 133 135 137

Oostende: School van Morgen opent deuren Hasselt: Knappe uitbreiding geeft Provinciale Kunsthumaniora opnieuw ademruimte Roeselare: Zwevende facelift voor basisschool De Verrekijker

ZORGPROJECTEN Aarschot: Nieuwe assistentiewoningen onder oude toren Antwerpen: Bejaardenresidentie brengt extra leven in studentenbuurt Zottegem: AZ Sint-Elisabeth opent uniek dagziekenhuis Machelen: Voorverwarming en intelligente afvoer van vervuilde binnenlucht in WZC Parkhof Gent: AZ Jan Palfijn kreeg grondige facelift Beveren: Revalidatiecentrum gerevalideerd

140 144 146 148 152 155

BOUWEN AAN MONUMENTEN Leuven: Voorbouw Premonstreitcollege gerestaureerd voor nieuwe gebruiker

157

UITGAVE

2 VAKTIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW I WWW.BOUWENAANVLAANDEREN.BE I JAARGANG 17 I NUMMER 2 2016 I APRIL -MEI

PARTNERS EN RUBRIEKEN

CIRKELVORMIG HOOGSTANDJE VOOR BARCO HOOGBOUW LANGS DE SCHELDE

Journaal

GROEN IN HARTJE GEEL ITALIAANSE FRANJE OP BELGISCHE BODEM

De Vijfde gevel

INDOORATLETIEKHAL KU LEUVEN VAKTIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW I WWW.BOUWENAANVLAANDEREN.BE

VCB Nieuws BVA Nieuws De Derde Long CIB Nieuws ORI Nieuws Juridisch advies van Hans Herbrant

2 2016083 BAVL 02 Jeroen.indd 1

26-04-16 11:28

Wie Doet Wat

52 159 160 161 162 163 164 165 166

Coverbeeld: Barco, foto: F.Bogaert

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 7

PLAATSNAAM KORTRIJK | The| Circle Projectnaam

Ronde vormen en oog voor detail. De technische uitwerking zorgde voor heel wat innovaties bij de aannemer. 8 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

KORTRIJK | The Circle

CIRKELVORMIG HOOGSTANDJE WIJST BARCO DE WEG NAAR DE TOEKOMST Het nieuwe Barco-complex is een streling voor het oog.

Tekst | Niels Willaert, Arne Vansteenkiste

Beeld | F. Bogaert, Cordeel, Jaspers-Eyers Architects, VK Engineering

Een cirkelvormig staaltje moderne bouwkunst. Het centrale gebouw op de nieuwe Barco-site, The Circle, is een architecturaal meesterwerk. Een leger bouwspecialisten onder aanvoering van aannemer Cordeel combineerden hun kennis en ervaring om dit imposante, complexe bouwproject te realiseren. “Het nieuwe hoofdkwartier is een dynamische campus met internationale uitstraling”, vertelt Barco’s facilitair directeur Ronny Smismans. De businesstentakels van Barco reiken tot ver in het buitenland. Toch pootte het elektronicabedrijf zijn hoofdkwartier neer in Kortrijk. “We zien de nieuwe campus als organisch verlengstuk van de oude gebouwen”, aldus Ronny Smismans van Barco. “Er was nood aan een centrale infrastructuur omdat de gebouwen in Kuurne einde levensduur waren en er veel tijd verloren werd door het heen en weer rijden tussen beide vestigingen.” Voor de nieuwe site investeert Barco 50 miljoen euro. Het bouwkundig juweeltje zet de technologiegigant en zijn medewerkers op koers richting een verdere internationale toekomst en geeft de omgeving allure.

OPVALLENDE VORMEN Barco koos de architect via een ontwerpwedstrijd. De aannemer werd dan weer geselecteerd aan de hand van zijn kennis over het dossier en uiteraard op de prijs. Geen lastenboek, maar een kwaliteitshandboek was de rode draad bij de selectieprocedure. Dat, en een uitgebreide projectsite. Jaspers-Eyers Architects tekende het ultieme ontwerp. Architect Bruno Poelman: “We hebben gespeeld met niet-alledaagse, ronde vormen. We focusten op dynamiek in het project en in de samenwerking met partners zoals Cordeel.” Cordeel nam zowel de bouw van interieur als exterieur voor zijn rekening. Projectleider Kevin de Hainaut: “Dit is een project met een grootse uitstraling. We zijn erg trots op de werken en het resultaat.” De bouw startte in de winter van 2013. Begin

dit jaar werd het volledige complex opgeleverd. Voor een project van deze omvang en met heel wat complexe samenwerkingen is dat op zich al een indrukwekkend resultaat. “De architecturale vorm zorgde voor heel wat uitdagingen. Het ontwerp vroeg om speciale bouwtechnieken, nieuwe technologie en interessante coöperaties. Het eindresultaat is een hele mooie referentie.”

EEN BIJENKORF VOL BEZIGHEID De gevelbekleding van The Circle is uniek. Architect Bruno Poelman: “Een glazen skelet toomt een open ruimte vol bedrijvigheid in. De glaspartijen bezorgen de open ruimte enorm veel daglicht. Binnenin is er geen storende wirwar van trappen: lange wandelbruggen en een liftennetwerk verbinden de diverse componenten met elkaar.” Wie binnentreedt, komt in een gezellige flow die je meeneemt langs de verschillende afdelingen in het nieuwe hoofdkantoor. Ze vormen als het ware organische nesten. “We kozen het onorthodoxe pad en stapelden ronde vormen die verschillen qua grootte: de werknemers krijgen opleidingen in een driehoek, doen research in een halve cirkel, vergaderen in ovalen en geven demonstraties hoog in de lucht. Deze invulling zorgt ervoor dat werknemers elkaar meer zien en ontmoeten”, vertelt Bruno. Dezelfde levendigheid wordt langs corridors doorgetrokken naar de drie gebouwen die The Circle omringen. The Lab (een onderzoekslaboratorium), The Pulse (een extra kantoorgebouw) en The Engine (de bestaande productie-units) zijn onstuimige ontmoetingsplaatsen die in verbinding staan met hun grote broer en de omgeving. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 9

1 . Spectrum - Brussels 2 . KPMG & Deloitte HQ - Brussels Airport 3 . Eurostadium - Brussels 4 . The Condâ&#x20AC;&#x2122;Or - Brussels 5. Barco HQ - Kortrijk Deloitte HQ - coop. with A2RC

KORTRIJK | The Circle

MULTIFUNCTIONELE CAMPUS Het hoofdgebouw is een cirkelvormige mastodont met een diameter van 75 meter en een hoogte van 25 meter. Maar The Circle is meer dan deze opvallende ronde. Het is een onderdeel van een grotere campuspuzzel. Samen zorgen ze voor sfeer en beleving. Bezoekers en werknemers worden ondergedompeld: na een maaltijd in het restaurant drink je een cappuccino in de koffiebar ernaast. In het auditorium, waar 170 personen plaatsnemen, beleef je de ultieme Barco experience. Het vormt het schouwtoneel voor Barco’s nieuwste technologie. In de leslokalen van de Barco University ben je onmiddellijk mee met de nieuwste ontwikkelingen. De neuzen van de bouwpartners stonden in dezelfde richting: de verschillende ruimtes vullen elkaar perfect aan. De moderne campusuitstraling moet niet alleen medewerkers, klanten en bezoekers verbazen, maar ook pas afgestudeerd talent.

RESPECT VOOR DE OMGEVING Het landelijke karakter van de omgeving rond The Circle blijft bewaard. “Het hoogtechnologische van het gebouw vloeit over in het organische van de omliggende natuur en omgekeerd. De grote vijver springt onmiddellijk in het oog. Bezoekers en werknemers halen een frisse neus tussen de inheemse bomenrijen en grasvlaktes errond. We geven de lokale fauna en flora alle kansen om te gedijen”, verduidelijk architect Bruno Poelman. Naast 716 nieuwe parkeerplaatsen bieden een fietspad en fietsstaanplaatsen de medewerkers een groen transportalternatief.

“DE WERKNEMERS KRIJGEN OPLEIDINGEN IN EEN DRIEHOEK, DOEN RESEARCH IN EEN HALVE CIRKEL, VERGADEREN IN OVALEN EN GEVEN DEMONSTRATIES HOOG IN DE LUCHT.” INNOVATIE OP HET VLAK VAN TECHNIEKEN Een apart design vraagt een ongewone manier van handelen. Cordeel begon samen met Jaspers-Eyers aan de operatie met een kwaliteitshandboek vol eisen in de hand. “Kant-en-klare plannen waren er nog niet. De verschillende onderdelen ontwikkelden we stap voor stap door out-of-the-box te denken en dankzij inspanningen van velen”, weet Kevin de Hainaut. “De rondingen duwden ons samen met het bouwteam in de richting van innovatieve oplossingen. Een aangename ontwikkelingstocht die, voor België, unieke uitvoeringsmethodes met zich meebracht.”

ENGINEERING OP HOOG NIVEAU Voor het technische aspect tekende VK Engineering present. Het team van multidisciplinaire ingenieurs boog zich onder andere over de koudeproductie, gevel en veiligheid van het hoofdgebouw. VK’s projectleider Bart Callens: “We berekenden en voorspelden de mogelijke thermische uitzetting, de invloed van de zon, comfortproblemen, verlichting, enzovoort. Het ging om geavanceerde engineering met complexe software." VK Engineering tekende meteen de rooken warmteafvoerinstallatie voor het atrium, het kloppend hart van The Circle. "Een passende rooken warmteafvoerinstallatie heeft enkele belangrijke doelen. Het systeem zorgt er allereerst voor dat er geen hoge temperaturen ontstaan. Mocht er toch brand uitbreken, garandeert het rookvrije evacuatieroutes voor medewerkers en bezoekers. Hierbij voorkomt de installatie dat de beglazing in de lokalen naast het atrium breekt en dat het vuur zich verder zou verspreiden. Tot slot moet de installatie de brandweer toelaten om veilig te interveniëren", aldus Callens. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 11

De luxe van topkwaliteit VANHULLE, UW partner in tegels en vloerbedekking Karreweg 54 - 9870 Zulte (E17 - afrit 6) tel +32 (0)9 242 91 70 2000m2 showroom Open: ma-vrij 9â&#x20AC;&#x201C;12u & 13â&#x20AC;&#x201C;18u, Zat 9-17u www.tegelcenter-vanhulle.be info@tegelcenter-vanhulle.be

008150_Vanhulle_ad_liggend_197x130mm.indd 2

2000 m2 showroom

24/03/16 16:38

KORTRIJK | The Circle

Participanten aan het woord BELACOUSTICS – AKOESTISCHE WANDBEKLEDING EN BASSTRAPS In het indrukwekkende auditorium van het nieuwe Barco-gebouw speelt geluid de hoofdrol. Er is plaats voor 170 toeschouwers die de nieuwste beelden geluidstechnologie vakkundig inspecteren en aandachtig lezingen bijwonen. Alles in een Barco Escape set-up die bezoekers volledig onderdompelt in het Barco-universum. Om het meeste uit de geluidsgolven te halen, contacteerde het bouwteam BELacoustics. De Roeselaarse firma leverde een akoestische beleving op maat in het nieuwe auditorium. “Ons Soft 4000_R-wandsysteem en de Basstraps boven het plafond leveren het ideale geluid”, vertelt Bert Stevens. Goede akoestiek is aangepast aan het soort ruimte. “We hebben al jaren ervaring met cinemazalen in binnen- en buitenland, dus het Barco-auditorium past in ons straatje. We plaatsten akoestische wandbespanning en basstraps. Onze producten zorgen niet alleen voor een optimale akoestische beleving, maar zien er bovendien ook goed uit. BELacoustics streeft elke dag naar het leveren en plaatsen van de perfecte combinatie van akoestiek en esthetiek”, legt Bert uit.

TEGELCENTER VANHULLE – LEVERANCIER VLOERBEKLEDING

Een glazen skelet toomt een open ruimte vol bedrijvigheid in. De glaspartijen bieden een overvloed aan daglicht.

SIMULEREN EN BEWONDEREN Van speciale afwerkingen op maat en zwevende vergaderzalen tot het inperken van geluid: het imposante gebouw en de opvallende architectuur zorgden voor heel wat uitdagingen. Timing en coördinatie van de verschillende werken, om maar iets te zeggen. Maar ook praktische zaken zoals akoestiek. Zo moest een oppervlakte van 2.500 vierkante meter akoestisch uitgewerkt worden om lawaai uit het restaurant te beperken en nabije vergaderzalen niet te storen. "We stelden een specifiek eisenpakket op voor akoestisch comfort in het auditorium, de demonstratieruimtes en de meeting decks. Tussen alle speciale, ronde vormen door is het cruciaal om lawaaihinder te vermijden. We ontwierpen niet enkel met potlood. We berekenden alle zaalakoestische parameters met speciale simulatiesoftware", verklaart Bart Callens van VK Engineering. In functie van koudeproductie beschikt het architecturale hoogstandje over een uitgebreid netwerk van koelplafonds, luchtgroepen en vloerkoeling. Wie in de buurt is, weet meteen wat hem of haar te wachten staat: even halthouden en de realisatie bewonderen. Of hopen op een uitnodiging van Barco, uiteraard. ❚

De keuze van de vloerbekleding voor The Circle bleek voor Jasper-Eyers Architects en Barco geen evidente noot om te kraken. Tegelcenter Vanhulle uit Zulte kon uiteindelijk de gepaste esthetische oplossing voorstellen. Jan Vandenbroecke: “Finaal kozen het architectenbureau en de bouwheer voor een volkeramische tegel van het merk Marca Corona, met name de serie Matrix, kleur dark, afwerking spazzolato. De serie is gemaakt met een digitale printtechnologie en levert een grote variatie qua tekening, waarbij er verschillende subtiele kleurnuances merkbaar zijn.” Deze afwerking heeft een antislipwaarde van R9 en creëert hiermee een zachte textuur. In het vloerpatroon werd gespeeld met de formaten 22.5/90 en 45/90. Niet enkel de binnenvijver werd in de serie Matrix uitgevoerd, maar de wastafeltabletten werden ook in deze tegel op maat gemaakt. Vandenbroecke: “Zelf vinden we dat de geleverde vloer esthetisch gezien uitstekend tot zijn recht komt binnen het architecturale totaalplaatje. Aangezien Barco internationaal een aanzienlijke reputatie heeft en het architectenbureau een prestigieus gebouw heeft ontworpen, was dit ook voor ons een prestigeproject. Wij zijn fier dat we letterlijk ons steentje konden bijdragen aan dit ganse, reusachtige avontuur. Dankzij de samenwerking met hoofdaannemer Cordeel en onze Italiaanse leverancier Marca Corona kunnen we met tevredenheid terugblikken op het resultaat.”

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Architect Hoofdaannemer

Barco (Kortrijk) Jaspers-Eyers & Partners (Brussel) Cordeel (Temse)

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 13

BEKIJK MEER REFERENTIES OP ONZE WEBSITE

Klaar voor de gevels van morgen Architecturale gevelbouw om u tegen te zeggen? Belgo Metal CW is uw specialist ter zake. Wij realiseren middelgrote tot grote nieuwbouwprojecten en renoveren bestaande, vaak verouderde gevels. Belgo Metal CW beschikt over de meeste knowhow op de Belgische markt. Onze nationale en internationale referenties getuigen van een onnavolgbare kwaliteit en exclusiviteit.

Vantegemstraat 39 - 9230 Wetteren T +32 9 365 65 65 - info@belgometalcw.com www.belgometalcw.com

KORTRIJK | The Circle

Participanten aan het woord BELGO METAL CW – GEVELBEKLEDING De architectuur van het Barco-kantoor is indrukwekkend. Onder andere dankzij de opvallende vormen en specifieke gevelbekleding. Voor ‘The Circle’ deed hoofdaannemer Cordeel een beroep op Belgo Metal CW. De Belgische firma, gespecialiseerd in architecturale energie-efficiënte gevelsystemen, ontwierp, produceerde en plaatste alle glas- en aluminiumgevelelementen. “Een huzarenstukje, zeker gezien de hoge eisen qua afwerking en performantie”, vertelt Ruben Haegeman van Belgo Metal CW. Voor de unieke constructie paste de firma standaard Reynaers-systemen aan, voor een optimaal resultaat. Projectleider Piet Desloovere volgde de werf op de voet van start tot finish. “Een rond gebouw is heel wat complexer dan een vierkant. Bovendien is het ontwerp atypisch omdat er gewerkt wordt met een omgekeerde gordijnwand. De stalen buizen bevinden zich aan de buitenkant van de gevel. De klassieke systemen moesten worden omgedraaid en toch ook het water buitenhouden. Dat vergde een serieuze denkoefening.” Belgo Metal CW ontwierp, produceerde en plaatste zowat 7.900 vierkante meter façade. Voor de opvallende spiraalvormige banden koos Belgo Metal CW voor Alucobond-panelen. Goed voor zowat 4.000 vierkante meter. Alle decoratieve cassettes zijn naadloos in de gevel ingewerkt, net als de lamellen voor de zonwering. Om het technische aspect van de gevelbekleding helemaal juist te krijgen, zat Belgo Metal CW van bij de start samen met alle nodige partners: Jaspers-Eyers Architects, Cordeel en Barco. “Door onze kennis en ervaring te combineren, ontwierpen we een specifieke oplossing voor deze complexe opdracht. Dat is onze sterkte. We denken niet enkel in uitvoeringstermen, maar zetten onze kennis in van bij de start van het bouwproces. We denken mee met de ontwerpers en onze klanten van bij de start van het gevelontwerp”.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 15

tuinontwerp tuinaanleg tuinonderhoud groenaanleg zwembaden

opritten parkings bedrijfsterreinen wegeniswerken asfaltwerken

grondwerken rioleringswerken funderingswerken betonwerken

De Jonghe bvba Nieuwendorpe 49 9900 Eeklo

tel 09/344 45 45 www.dejonghe.info mail@dejonghe.info

ENGINEERING INVISIBLE STRENGTH

Technocon Technoconisiseen eeningenieursbureau, ingenieursbureau,gespecialiseerd gespecialiseerdininde de engineering engineeringvan vanstaalbouwprojecten. staalbouwprojecten.Vacatures: Vacatures:

Merford Special Doors levert totaaloplossingen in deursystemen met de eigenschappen: ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪

Geluidsisolerend Brandveiligheid Inbraakwerendheid Explosiewerendheid Kogelwerendheid Ventilatie

´t Bau-huis Sint-Niklaas

PROJECTINGENIEUR PROJECTINGENIEURSTAALBOUW STAALBOUW STABILITEITSINGENIEUR STABILITEITSINGENIEURSTAALBOUW STAALBOUW OPLEIDING: OPLEIDING: Ingenieur Ingenieurbouwkunde bouwkunde FUNCTIE: Ontwerpen, berekenen, FUNCTIE: Ontwerpen, berekenen,tekenenen tekenenenvan van staalstructuren. staalstructuren. Dit Dithoudt houdto.a. o.a.in: in:opmaken opmakenvan van3D-modelling, 3D-modelling, stabiliteitsberekeningen, stabiliteitsberekeningen,knooppuntsberekeningen, knooppuntsberekeningen, ontwerpplannen, ontwerpplannen,productietekeningen productietekeningen…… PROFIEL: PROFIEL: � � Kennis Kennisvan vanScia SciaEngineer, Engineer,Tekla TeklaStructures Structures � � Passie Passievoor voorstaalstructuren staalstructuren � � Werkt Werktnauwkeurig, nauwkeurig,zelfstandig zelfstandigen enresultaatgericht resultaatgericht WIJ BIEDEN : WIJ BIEDEN : �� Boeiende Boeiendeen enafwisselende afwisselendeprojecten projecten �� Interessante Interessanteverloning verloningen enextralegale extralegalevoordelen voordelen CONTACT: CONTACT:jobs@technocon.be jobs@technocon.be

Barco Kortrijk

Merford Belgium Tel +32 (0)3 / 321 03 41 | www.merford.com

TECHNOCON TECHNOCON-Groendreef -Groendreef91 919880 9880AALTER AALTER- -BELGIUM BELGIUM www.technocon.be www.technocon.be

KORTRIJK | The Circle

Participanten aan het woord SCHINDLER – LIFTEN

DE JONGHE – OMGEVINGSWERKEN

Een groot kantoorgebouw vraagt om snelle verbindingen tussen de verschillende verdiepingen. Bij Barco zorgen de liften van Schindler voor die voortdurende flow. Een continue cadans van open neerbewegingen brengt medewerkers en bezoekers richting bestemming. Cedric Veldeman van Schindler: “We installeerden een uitgebreid liftenstelsel met onze 5500- en 3300-liftmodellen. Om de beschikbare ruimte van de liftschachten optimaal te benutten en het geluid en de trillingen te beperken, maken ze gebruik van verstevigde rubberen riemen in plaats van de traditionele stalen liftkabels. De afwerking in inox is clean en toch robuust.”

De Jonghe uit Eeklo nam voor het Barco-project de omgevingswerken voor zijn rekening. Het bedrijf specialiseert zich in drie pijlers: aannemingen, industrie en tuin. Alle drie kwamen aan bod. Op vraag van aannemer Cordeel werd het design-to-buildprincipe gehanteerd: een resultaatsverbintenis waarbij de plannen en meetstaat niet gespecifieerd zijn bij de start van het project. Alles werd duidelijk naarmate de werken vorderden. Projectleider Koen Vermeire: “Zo concretiseerden we de waterbuffering en waterafvoer pas tijdens de uitvoering.” Het feit dat een partner de volledige omgevingsaanleg realiseerde, bood heel wat voordelen: één aanspreekpunt, geen verschuiving van verantwoordelijkheden, enzovoort.

Een stipte timing en een onorthodoxe bouwmethode daagden Schindler uit. Cedric Veldeman: “Door de strikte tijdsplanning viel de installatie van de liften nog voor en tijdens de afwerkingfase. In normale omstandigheden vormen de liftdeuren de laatste afwerkingsfase. Om andere bouwfases vlot te laten verlopen werden bij Barco eerst de deuren geïnstalleerd en daarna pas de lift an sich. We draaiden het installatieproces op zijn kop. Dit vergde een nog perfectere uitlijning en opmeting – tot op de millimeter nauwkeurig.” Maar deze opmerkelijke bouwwijze had ook voordelen. “Onze personenliften functioneerden een tijd als werflift. Nog voor de oplevering van het gebouw deden de liften al heel wat ritten. Aannemer Cordeel ging hier goed mee om en de liften bewezen meteen hun waarde.”

Koen Vermeire: “Voor de parkeer-, kelder-, en rioleringswerken werd er letterlijk bergen werk verzet: ruwweg 30.000 kubieke meter grond werd op het terrein zelf verplaatst. We doken ondergronds: zeven kilometer riolering, met een diameter tot 60 centimeter, loopt door en onder de campus.” Vier grote types verharding maken de One Campus vlot bereikbaar. “25.000 vierkante meter asfalt vormt de parking en grote toegangsweg. Dichter bij het hoofdgebouw plaatsten we 1200 vierkante meter Eurodal-betonplaten. De brandwegen in dolomiet leiden je naar het juiste gebouw. Tot slot goten we 3000 vierkante meter beton aan de laadkades”, vertelt Koen Vermeire. De centrale vijver ontgaat niemand. Koen Vermeire: “Deze waterpartij van ongeveer 4000 vierkante meter fungeert als buffer voor het hemelwater. We bekleedden de binnenwanden met een folie.” Uitgebreide groenzones omarmen de watermassa. “We integreerden de grasvelden, hagen en bomenrijen in het organisch geheel. We bewaarden hierbij het bestaande landschap, op vraag van Stad Kortrijk”, weet Koen Vermeire. Tijdens deze totaalaanleg botste De Jonghe op de Zuid-West-Vlaamse kleigrond. “Kalkstabilisaties boden een oplossing. Deze weinig doorlaatbare bodem en een drukke werf gooiden het tijdschema soms een beetje overhoop. Flexibiliteit kreeg finaal de bovenhand: we haalden succesvol alle deadlines”, besluit Koen Vermeire.

TECHNOCON – ENGINEERING STAALSTRUCTUUR Studiebureau Technocon uit Aalter nam het volledige ontwerp, de berekeningen en de detailengineering van de staalstructuur voor zijn rekening, zowel voor de gevel en dakstructuur als het meeting deck. Een flinke uitdaging als je het gebouw bekijkt. Het glazen dak heeft een imposante oppervlakte van 1500m² die ondersteuning nodig heeft. In totaal werd zo'n 900 ton aan draagstructuren van Cordeels eigen staalafdeling naar de werf getransporteerd. Het architecturale ontwerp staat of valt met de opvallende gebogen staalcontouren. De knappe ruitvormen zorgen voor een verbinding van het indrukwekkende complex. “De vorm was uiteraard de grote uitdaging. Door de schuine kolommen onder het meeting deck, de gebogen ruitstructuur waarin glas bevestigd wordt, is de aandacht voor stabiliteit van het grootste belang”, vertelt Peter Van Nevel, hoofdingenieur en projectleider voor de Barco-kantoren binnen Technocon. Het ontwerp van de staalstructuur, de stabiliteitsberekeningen en het uitvoeringsdossier – inclusief 3D-tekeningen voor de hoofdaannemer – moesten rekening houden met alle nodige vereisten, zoals temperatuurfluctuaties en vormvastheid. “De profielkeuze van de ruitvorm staat volledig in het teken van de lasbaarheid. Daarom kozen we voor warmgewalste genormaliseerde kokers”, aldus lasingenieur Van Nevel. Voor Technocon is het Barco-hoofdkantoor een mooi visitekaartje. “De positieve samenwerking tussen bouwheer, architect, aannemer en Technocon resulteerde in deze parel van een staalconstructie.”

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 17

Remeha Gas HP 35a HT ›

Significante vermindering van CO2-emissies.

›

Eenvoudig te installeren of integreren in een bestaande installatie.

›

Verlaging van het energieverbruik.

›

Toestel dient buiten geplaatst te worden, daar de buitenlucht als energiebron funtioneert.

›

Uitermate geschikt als tapwater voorverwarmer.

›

Hoog rendement en probleemloze werking bij extreme buitentemperaturen.

›

Toe te passen in nieuwbouw of op de renovatiemarkt.

›

Seizoensgebonden energie-efficiëntieklasse voor ruimteverwarming: 35°C A - 55°C A+

Groot vermogen - gasabsorptiewarmtepomp

De Gas HP 35a HT De ecologische totaaloplossing

Remeha Gas HP 35a HT

De duurzame energiecentrale met een grote toekomst De Remeha Gasabsorptiewarmtepomp is een verwarmingsoplossing die tevens bij uitstek geschikt is om de CO2-uitstoot fors te verlagen bij nieuwbouw of renovatie. De Gas HP 35a HT maakt gebruik van de duurzame warmte uit de omgevingslucht. Deze warmte wordt samen met de warmte van de gasbrander afgestaan aan de installatie. De Remeha lucht-water warmtepompen zijn geschikt voor gebruik in een hoog temperatuur systeem HT. Dankzij de unieke OpenTherm aansluiting laat de gasabsorptiewarmtepomp zich eenvoudig aansturen. Het is eveneens een ideaal product om in cascade te combineren met bestaande Remeha toestelen zoals Quinta Pro, Gas 210 Eco Pro of de Gas 310-610 Eco Pro. Als leidende generator maakt de Gas HP veel draaiuren en verbruikt hij, dankzij het hoge rendement, veel minder gas dan normale condenserende ketels.

KORTRIJK | The Circle

Participanten aan het woord REMEHA – VERWARMINGS- EN KOELINGTECHNIEKEN Producent Remeha trok samen met Imtech ten strijde tegen de koude op de nieuwe Barco One Campus. De firma leverde de centrale verwarmingsketels: twee Gas 310 ECO Pro 1340/4-condensatieketels met een totaal vermogen van twee keer 461 kW. Carlos Meire: “Kwaliteitsproducten van eigen makelij. Deze compacte lichtgewichten zijn echte krachtpatsers.” Het eindresultaat van 100 procent fijn maatwerk. Carlos: “We fabriceren en testen deze ketels in onze fabrieken in Apeldoorn. Bij deze cv-units spelen vrijheid en installatiegemak een grote rol. Met een breedte van slechts 72 centimeter nemen ze praktisch geen ruimte in beslag. Dit vereenvoudigt het transport en de installatie: je rolt deze bescheiden ketels, standaard op wielen, makkelijk door alle deuren richting het ketelhuis.” Het ultramodern bedieningspaneel geeft de bouwheer vrij spel. Het laat hem toe om een of meerdere ketels aan te sturen met een 0 – 10 V-signaal. “Dit paneel zit standaard ingebouwd. Zo beheert de bouwheer alle ketels makkelijk vanuit een centraal systeem”, weet Meire. De aluminium warmtewisselaar maakt van de GAS 310 ECO Pro een duurzame verwarmingskeuze. “Dankzij het aluminium levert de ketel op een beperkte oppervlakte toch een groot vermogen. Aluminium heeft namelijk een heel hoog geleidingscoëfficiënt. Wanneer je warmte vraagt, reageert de ketel stante pede. Met als aangename uitkomst een lager energieverbruik”, besluit hij. Onderaannemer Imtech installeerde de twee kleine verwarmingsketels en een passend distributienetwerk voor de warme lucht. Tom Van den Hoff: “Voor de verspreiding van de warme lucht plaatsten we efficiëntie centraal. Vanuit de verwarmingskern verspreiden grote luchtgroepen met Alkaline-recupbatterijen de warme lucht. De interne TurboCores verschaffen een beter energierendement. Speciale warmtewielen voeren gratis warmte aan: koudere lucht van buiten doet het wiel draaien, waardoor het verhit en warmere lucht laat ontsnappen.” Maar de koude bleek niet het grootste euvel. De Circle en haar bijgebouwen zweten. “De R&D-testruimtes wekken interne warmte op. We plaatsten drie speciale koelmachines die het water koelen via kartonnen pads. Ook hierbij profiteerden we van de reeds aanwezige luchtstromen”, besluit Van den Hoff.

MERFORD SPECIAL DOORS – AKOESTISCHE DEUREN

Het Nederlandse Merford levert al zestig jaar oplossingen voor een veilige, gezonde en comfortabele leefomgeving. De divisie Special Doors is sinds tien jaar actief in België en is gespecialiseerd in maatwerk voor toegangs- en vluchtdeuren met specifieke eigenschappen zoals geluid-, brand-, inbraak-, kogel- en explosiewering. Het team leverde en monteerde achttien speciale dubbele stalen deuren in de One Campus. Gerd Buelens, verantwoordelijke verkoop bij Merford België: “Deze akoestische deuren doorliepen alle productiefasen binnenshuis: design, engineering, productie en montage. Projecten zoals Barco openen de deur naar honderd procent maatwerk. De combinatie van akoestische en brandwerende eisen resulteert in unieke toegangen voor de campus.” Alleen het getraind oog neemt de subtiele verschillen waar tussen de drie soorten deuren in The Circle. “Er gaat heel wat schuil onder het stalen, gelakte uiterlijk. De gevraagde geluidsisolatie en brandwerende waardes mondden uit in aangepaste deurbladen, kozijnen, dorpels, afdichtingen en hangen sluitwerk”, weet Gerd Buelens. Voor de specifieke producteisen vertrouwde Merford op de andere bouwpartners. Een complexe opgave bij een project van deze afmetingen. Gerd Buelens: “VK Engineering leverde puik werk met zijn akoestische studie. Het contact met hoofdaannemer Cordeel verliep vlot. We balanceerden drie verschillende eisenpakketten tegelijk: brandwerende en akoestische eisen, functionaliteit en gebruikerservaring.” Het bleek een uitdaging om alles in balans te houden. “Uiteindelijk hebben we elke wens en eis vertaald naar een type deur. Het One Project draaide voor ons uit op een ambitieuze en uitdagende realisatie”, besluit Gerd Buelens.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 19

Gespecialiseerde vakkrachten Gespecialiseerde Gespecialiseerde vakkrachten vakkrachten Gespecialiseerde voor voor Nederland Nederland & & België! België! voor Nederland & België! Eén Eén van vande devoordelen voordelen van vaneen een verenigd verenigd Europa Europa isisisgrenzen dat datuuuuw uw grenzen grenzen kunt metde de Eén van deEén voordelen van een verenigd Europa is dat u uw kunt verleggen met de met van verenigd Europa dat uw grenzen kuntverleggen verleggen inzet inzetvan van vanbuitenlandse buitenlandse buitenlandse werknemers. werknemers. EMS groep groep bestaat uit uit3EMS divisies: EMS EMSuitzendgroep uitzendgroep bv, bv, inzet van buitenlandse werknemers. EMS groepEMS bestaat uitbestaat 3 divisies: uitzendgroep bv, inzet werknemers. EMS groep bestaat uit 33divisies: divisies: EMS uitzendgroep bv, EMS EMS Slowakije Slowakije bv bven en enEMS EMS construct construct bv (speciaal (speciaal voor voorzaken). Belgische Belgische zaken). zaken).zijn Uiteraard Uiteraard zijn zijnde despeciale speciale EMS Slowakije bv en EMS construct bv (speciaalbv voor Belgische Uiteraard de speciale EMS Slowakije bv EMS construct bv (speciaal voor Belgische zaken). Uiteraard zijn de speciale vergunningen (erkenning) die in bij construct vergunningen (erkenning) die België vereist zijn bijEMS EMSaanwezig. constructaanwezig. aanwezig. vergunningen (erkenning)(erkenning) die in België vereist zijnvereist bij EMSzijn construct vergunningen die ininBelgië België vereist zijn bij EMS construct aanwezig. De Demoderne moderne modernearbeidsmarkt arbeidsmarkt arbeidsmarkt vraag vraagom om flexibele inin-tewerkstelling Voor screenen wij Voorde detewerkstelling tewerkstelling screenen wijonze onzemensen mensen Voor de screenen wij onze mensen De moderneDe arbeidsmarkt vraag om flexibele in-flexibele Voor de tewerkstelling screenen wij onze mensen vraag om flexibele inzet zetvan van vanWij personeel. personeel. Wij Wij leveren leverende devakmensen vakmensen die eerst zorgvuldig en krijgen eersten zorgvuldig en krijgenzij zijbegeleiding. begeleiding. We zoreerstdie zorgvuldig krijgen zij begeleiding. We zor- We zet van personeel. leveren de vakmensen die eerst zorgvuldig en krijgen zij begeleiding. Wezorzorzet personeel. Wij leveren de vakmensen die uzoekt zoekt zoekt voor voor de de bouw-, bouw-, houthouten en metaalindustrie, metaalindustrie, gen voor goede tijdelijke huisvesting in de directe gen voor goede tijdelijke huisvesting in de directe gen voor goede tijdelijke huisvesting in de directe u zoekt vooruude bouw-, houten metaalindustrie, voor de bouw-, houten metaalindustrie, gen voor goede tijdelijke huisvesting in de directe voor voor kleine kleine ofofgrote grote grotevoor projecten, projecten, voor voor langere of of werkomgeving werkomgeving enhelpen helpende de mensen op weg werkomgeving en helpen en de mensen opmensen weg in op voor kleine voor of grote projecten, langere of langere werkomgeving en helpen de mensen opweg weginin in kleine of projecten, voor langere of kortere kortere tijd tijd en en tegen tegen marktconforme marktconforme tarieven. tarieven. Ook Ook onze samenleving. De werknemers krijgen onze samenleving. De werknemers krijgen het onzeOok samenleving. De werknemers krijgen het krijgenhet kortere tijd en tegentijd marktconforme tarieven. Ook onze samenleving. De werknemers het kortere en tegen marktconforme tarieven. bezorgen wij wiju uu op opverzoek verzoek verzoek goede goedereferenties. referenties. wettelijke cao-loon dat uw wettelijke cao-loon datinin in uwbedrijf bedrijfgebruikelijk gebruikelijkis.is. wettelijke cao-loon dat in uw bedrijf gebruikelijk is. bezorgen wijbezorgen ubezorgen op verzoek goede referenties. wettelijke cao-loon dat uw bedrijf gebruikelijk is. wij op goede referenties. Deze en behandeling Deze uitgebreide uitgebreide en zorgvuldige zorgvuldige behandeling Deze uitgebreide en zorgvuldige behandeling Deze uitgebreide en zorgvuldige behandeling Kantoor EMS Ons Onsmotto motto mottois: is: is: zijzijzich en maakt dat zichgewaardeerd gewaardeerd encomfortabel comfortabel Ons mottoOns is: maakt dat maakt zij zichdat gewaardeerd en comfortabel maakt dat zij zich gewaardeerd en comfortabel wij wij zijn zijnpas pas pasals tevreden tevreden als alsu hetbent! bent! voelen optimaal op voelenen en optimaalfunctioneren functioneren ophun hunwerkplek. werkplek. wij zijn pas tevreden u het bent! wij zijn tevreden als uuhet het bent! voelen en optimaal functioneren op hun werkplek. voelen en optimaal functioneren op hun werkplek. Bij Bijpersoneelsbehoefte personeelsbehoefte ofof vervanging vervanging neemt neemt uueeneen- Neemt Neemt uu vrijblijvend vrijblijvend contact contact met met ons ons op, op, wij wij Bij personeelsbehoefte of vervanging u eenNeemt contact met ons op, Bij personeelsbehoefte ofneemt vervanging neemt u een-u vrijblijvend Neemt u vrijblijvend contact metwijons op, wij voudig voudigcontact contactmet metons onsop. op.Wij Wijzorgen zorgenervoor ervoordat datuu komen komengraag graagbij bijuuom omde dezaken zakentetebespreken besprekenen en voudig contact met ons op. Wij zorgen ervoor dat u komen graag bij u om de zaken te bespreken en voudig contact met ons op. Wij zorgen ervoor dat u komen graag bij u om de zaken te bespreken en zozospoedig spoedigmogelijk mogelijken enzonder zonderzorgen zorgenbeschikt beschiktover over eventueel eventueeleen eenplanning planningtetemaken. maken. zo spoedig mogelijk en zonder zorgen beschikt overbeschikt eventueel planning te planning maken. te maken. zo spoedig mogelijk en zonder zorgen over een eventueel een de debenodigde benodigdevakmensen. vakmensen. Veel Veeltevreden tevredenklanten klanten de benodigde Veel tevreden klanten de vakmensen. benodigde vakmensen. Veel tevreden klanten gingen gingenuuvoor. voor. gingen u voor. gingen u voor.

Mike MikeMurdoch Murdoch Mike Murdoch Mike Murdoch

EMS EMSconstruct constructb.v b.v(erkenningen: (erkenningen:VG1668/BC VG1668/BCen enBUC) BUC) EMS construct b.vconstruct (erkenningen: VG1668/BC en BUC) EMS b.v (erkenningen: VG1668/BC en BUC) Industriepark Industriepark2525 6603 6603BE BEWijchen, Wijchen,Nederland Nederland IndustrieparkIndustriepark 25 6603 BE 25 Wijchen, Nederland 6603 BE Wijchen, Nederland Tel. Tel.+31 +3124246453138 6453138 www.ems-construct.nl www.ems-construct.nl e.vandam@ems-construct.be e.vandam@ems-construct.be Tel. +31 24 6453138 e.vandam@ems-construct.be Tel. +31 www.ems-construct.nl 24 6453138 www.ems-construct.nl e.vandam@ems-construct.be

EESM M M SSS E ME construct construct construct construct

Maes_ad.pdf

5/04/16

20:35

16900291_ems 1-2.indd 1

29-03-16 15:02

EPB verslaggeving blowerdoor infrarood Kantoorgebouwen, ziekenhuizen, woningbouw, industriebouw

Wij nemen alle zorgen weg uit het beheer van uw persluchtinstallatie.

CMY

Wij helpen u het persluchtverbruik te beperken door lekdetectie, uw installatie optimaal te dimensioneren en de werking ervan tijdens zijn volledige levensduur te optimaliseren. Enkel zo houdt u immers naast de productiekost ook uw marges onder controle.

energy solutions Compress your costs.

www.epblipa.be

Industriezone 1 / E3-laan 25, 9800 Deinze T +32 9 386 61 96 / F +32 9 386 93 07 www.maescompressoren.be

KORTRIJK | The Circle

Participanten aan het woord EPB LIPA – INFRAROOD- EN BLOWERDOORTEST Het Barco-hoofdkantoor is een architecturale, maar ook energiezuinige tempel. De bouwheer en architecten stelden een score van v50 max 4m³h/m² als doel voor de blowerdoortest. EPB Lipa nam niet enkel de proef op de som. Het bedrijf dacht ook consequent mee in het toepassen van maatregelen om die score te behalen. Patrick Brants: “We doen steeds meer blowerdoortesten, ook voor grote projecten, zeker nu de E-peileisen steeds strengen worden. De blowerdoortest is een luchtdichtheidstest die luchtlekken of warmteverliezen opspoort. Een bijkomende infraroodtest is een extra controle.” Een bouwproject zonder extra inspanningen krijgt een ontstentenisscore van 12. De meest optimale score is +/- 1. “Om de standaarden van de bouwheren te halen, zaten we al vroeg in het bouwproject samen”, vertelt Patrick Brants. Na de laatste bouwfase volgde het gevreesde eindexamen: een infraroodtest en blowerdoortest door EPB Lipa. The Circle slaagde met grootste onderscheiding. EPB Lipa analyseerde de tests en kon met trots een score van v50 = 3,5 m³h/ m² toekennen aan het bouwproject. "Rekening houdend met de manier van bouwen en een aantal bewuste openingen zoals in de stookruimte, de permanente verluchting voor de liften en raamkleppen, is dit een erg goed resultaat. Het succes van de tests is niet alleen te danken aan de oplossingen, maar vooral ook aan de uitvoering door de aannemer en de onderaannemers. Elke firma die meedacht en -bouwde aan het project deelt mee in deze triomf”, besluit Patrick Brants.

MAES COMPRESSOREN – PERSLUCHTLEIDINGEN Tijdens de bouw van The Circle op de nieuwe site plaatste Barco een aanvraag voor nazicht van het leidingwerk. Maes Compressoren uit Deinze nam een kijkje met zijn veertig jaar ervaring in industriële perslucht. Projectengineer Brecht De Zutter: “Onze Maes Energy Solutions-afdeling voerde een doorgedreven lekdetectie uit met een ultrasone lekdetector. Na onze herstellingswerken daalde de operationele kost op jaarbasis.” Deze efficiënte persluchtoplossing beviel firma Cordeel. Niet veel later liet de aannemer alle persluchtleidingen voor The Circle door Maes Compressoren aanleveren en plaatsen. Brecht De Zutter: “Onze kwalitatieve installatie betekent minder drukval. De trajectkeuze van de persluchtleiding gebeurt overwogen: het aantal koppelstukken blijft beperkt.” De levering en installatie vond plaats tijdens de verschillende bouwfasen. “Uiteindelijk plaatsten we ongeveer 1.200 meter leidingwerk,

met diameters DN 20 tot DN 63. De perslucht doorkruist nu de nieuwe campus richting de labo’s en R&D-werkstations, waar ze tools en machines aandrijft”, weet Brecht De Zutter. De Barco-site is een uniek project. “Een uitdaging die we gesmeerd afrondden. Van in de pijplijn tot levering en installatie op de werf. Dankzij de nauwe samenwerking met Cordeel liep alles op wieltjes”, besluit Brecht De Zutter.

EMS CONSTRUCT – ASSISTENTIE BIJ RUWBOUW

Het nieuwe Barco-hoofdkwartier is een prestigieus bouwproject. Bouwheer Cordeel verlangde voor de constructie van de enorme ruwbouw enkel de beste vakmannen. Een uitbreiding van de werkcapaciteit bleek nodig. Cordeel riep hiervoor de hulp in van EMS construct. Het Nederlands interimbureau beantwoordde de vraag met een volwaardig bouwteam. Projectleider Stijn van Gemert: “We zorgden voor schrijnwerkers, betonspecialisten, bekisters, enzovoort. Onze corebusiness is ruwbouw. Complexe gebouwen vormen geen uitzondering. Een project zoals dat van Barco klinkt als muziek in onze oren.” De firma voorziet alleen rasechte bouwexperts. Stijn Van Gemert: “We werken te allen tijde samen met gespecialiseerd bouwpersoneel. Deze vakmannen beheersen de nodige kennis en vaardigheden om kwaliteitsvol werk af te leveren. We kennen bepaald personeel al jaren. Dat schept vertrouwen, ook naar de klant toe.” EMS construct werkt met binnen- en buitenlandse werkkrachten. “Een van de voordelen binnen Europa is dat je de grenzen kan verleggen met de inzet van bekwame buitenlandse werknemers”, vertelt Stijn van Gemert. Dit zijn niet de eerste de besten. “Nog voor de start van elk project screenen we onze mensen zorgvuldig en krijgen ze goede begeleiding. We zorgen voor deftige, tijdelijke huisvesting in België. In de nabije omgeving van het werk. We helpen de mensen op weg in onze samenleving. Deze uitgebreide en zorgvuldige behandeling maakt dat zij zich gewaardeerd en comfortabel voelen. Ze gaan dan ook met een gerust hart optimaal aan de slag op de werf. Want we zijn pas tevreden als de klant dit ook is”, besluit Stijn van Gemert.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 21

Brandventilatie

Klimaattechniek Industrie

Klimaattechniek Utiliteit

Zonwering

Buitenluchtroosters

Service en onderhoud

KORTRIJK | The Circle

Participanten aan het woord COLT GROUP – ROOK- EN WARMTEAFVOER Een standaardoplossing is er niet voor het afvoeren van rook en warmte. Daarom werkt Colt International Group, met een Belgisch kantoor in Mechelen, altijd projectmatig. Ook voor de Barco-kantoren. Colt installeerde de rooken warmteafvoer in het atrium van het kantoorgebouw, net als boven de meetingdecks en het auditorium. “Om dat mogelijk te maken, werden bovenaan vier extractieventilatoren geplaatst met elk een afvoerdebiet van 140.000 m³/u. Eveneens in het atrium werden rond alle passerelles beweegbare rookschermen geplaatst. Deze houden de vluchtwegen rookvrij”, aldus Patrick Janssens van Colt Group. Ook op het eerste niveau zijn twee extractieventilatoren aanwezig – telkens goed voor een afvoerdebiet van 50.000 m³/u – om de rook en warmte af te voeren onder de kantoorzones. Om de veiligheid te garanderen zonder de esthetiek van het gebouw te compromitteren, werd er extra aandacht besteed aan het visuele aspect. “Het is een kantoorgebouw, een uithangbord voor Barco. Daarom is de afwerkingsgraad navenant erg hoog”, weet Patrick Janssens. Zo zijn de kleppen voor de luchttoevoer geïntegreerd in de glazen vliesgevels en werden de technieken gecombineerd in de valse plafonds. Studiebureau VK Engineering dokterde alle technieken uit. Samen met Colt Group werden de theoretische ontwerpen gefinetuned en geoptimaliseerd aan de werkelijkheid. Een efficiëntere werking van de rooken warmteafvoer is het resultaat. “Bovendien moesten alle componenten gesynchroniseerd

worden met toepassingen van andere externe aannemers. Bijvoorbeeld de branddetectie en het gebouwbeheerssysteem. Alles werd uitvoerig getest en op elkaar afgestemd. Op die manier worden meldingen meteen gedelegeerd naar de juiste systemen.”

DE LAERE DECOR – INTERIEUR De Laere Decor verzorgde de interieurafwerking van het atrium in de Circle. “We werkten vooral met fineerhout en Solid Surface”, vertelt zaakvoerder Lieven Ostyn. Dat is onder andere zichtbaar in de onthaalbalie, koffiecorner en restaurantruimte. Ook in de vergaderzaal zorgde De Laere Decor naast de wanden en het plafond voor maatwerk zoals een inbouwkast en glazen wand. De eyecatcher daar is de vergadertafel. “Voor de burelen maakten we de koffie- en vestiairemeubels, kitchenettes en een kleine tweeduizend lockers”, aldus Lieven Ostyn. Om de timing en budgetten aan te houden, besteedde de Wevelgemse firma het seriemaatwerk uit. Lieven Ostyn: “Zo focusten onze eigen vakmannen zich op de unieke meubels en het fijnere schrijnwerk”. Terwijl de Rigitone-plafonds de akoestiek ten goede komen, accentueren de gebogen wanden de speelse lijnen van het ontwerp. “Goede communicatie met de bouwheer, architecten en andere aannemers bleek cruciaal. We besproken samen de materiaalkeuze en -verwerking. De vermaarde partners gaven een extra dimensie aan dit prestigieus project. Dat merken we aan de positieve reacties”, besluit Lieven Ostyn.

STUER CONTAINERDIENST – CONTAINERS EN AFVALVERWERKING Een immens bouwproject zoals de One Campus levert heel wat bouwafval op. De hoofdaannemer en bouwheer lieten een leger containers van Stuer containerdienst aanrukken om alle overtollige materialen snel en efficiënt van de bouwplaats te verwijderen. Joeri Stuer: “Wij leveren service voor alle soorten projecten. Ook voor een groter project zoals de nieuwe Barco One Campus voorzien we regelingen op maat: voldoende containers met aangepaste oppervlaktes en duurzame afvalverwerking.”

www.delaeredecor.be

De containers zijn aangepast aan het afvaltype. Voor de Barco-werf leverde Stuer een totaaloplossing op de site zelf. “Het afval wordt ter plaatse al grof gesorteerd. Maar we halen alles op: een mix van gesorteerd en niet-gesorteerd afval. In totaal verzamelden en verwerkten we al zo’n 900 ton afval. Vervolgens vervoeren we, met veilig en aangepast transport, het afval richting verwerking”, legt Stuer uit. Dankzij state-of-the-art verwerkings -en recyclagetechnologie krijgt het bouwafval een tweede leven. “We respecteren hierbij een strikte wetgeving. Samen met Barco en de Vlaamse Regering gaan we voor een duurzaam materialenbeleid en betere toekomst”, besluit hij.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 23

METALPROJECTS O

www.metalprojects.be info@metalprojects.be

P E L T ijzersterk in staalwerk!

Werf: TOUR & TAXIS Brussel Architect: Jaspers â&#x20AC;&#x201C; Eyers & partners.

BRUSSEL | Tour & Taxis

Tekst | Els Jonckheere

Beeld | Jaspers-Eyers Architects – Photography Philippe van Gelooven

TOUR & TAXIS TREKT AANDACHT MET TOEGANGSPAVILJOEN Sinds kort prijkt op de esplanade van Tour & Taxis een glazen paviljoen dat precies doet waarvoor het werd ontworpen: de aandacht trekken. Want deze constructie is de ingang van de ondergrondse parking, de evenementenzaal en op termijn ook van andere, nog te bouwen panden. Bedoeling is de bezoekers een herkenningspunt te geven. Dankzij de unieke vorm én hoogte van het paviljoen is dat vast en zeker gelukt. Het paviljoen werd opgevat als een afgeknotte kegel die op zijn hoogste punt zomaar eventjes dertien meter boven het evenementenplein uitsteekt. De opstaande zijden van deze structuur zijn volledig beglaasd en rusten op een staalstructuur die bestaat uit slanke kokerprofielen. Marc Ceuppens van Jaspers-Eyers Architects: “Het was een serieuze uitdaging om onze ideeën in de praktijk om te zetten. Het driedimensionale rekenwerk dat aan de uitvoering voorafging was ingewikkeld, maar werd door Metal Projects uit Overpelt tot een goed einde gebracht. Om prijstechnische redenen is het een gefacetteerde kegel geworden. Dankzij het Five-S-systeem van Groven+ was het mogelijk om de glasplaten onder een hoek te bevestigen, waardoor de cirkelvorm het best kon worden benaderd.”

OVERVLOED AAN BEGLAZING De constructie is afgesloten met een steeldeck waarin verluchting- en ontrokingskoepels zijn geïntegreerd. De binnenkant is afgewerkt met een ledplafond dat als groot informatiescherm fungeert. “De afknotting bedraagt maar liefst vijf meter, waardoor alles duidelijk leesbaar is”, legt de architect uit. “En door de volledige beglazing kunnen de bezoekers die buiten staan eveneens op deze manier worden geïnformeerd. De circulatie tussen de verdiepingen gebeurt door middel van een beglaasde lift waarrond een grote metalen spiraaltrap wentelt. Deze trap, deels opgehangen aan de staalstructuur van de lift en deels aan de betonstructuur van de kegelsokkel, geeft de bezoekers de tijd om het spectaculaire resultaat in zich op te nemen.” ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 25

BRUSSEL | Tour & Taxis

Deze ‘eyecatcher’ op de site van Tour & Taxis heeft een diameter van dertien meter.

OOK NIEUWE PARKING Deze ‘eyecatcher’ op de site van Tour & Taxis heeft een diameter van dertien meter en bevindt zich op het niveau van het plein, net naast de ‘sheds’, de oude perrons van het terrein die ongeveer één meter hoger zijn gelegen en toegang tot de evenementenzalen geven. Het hoogteverschil werd handig opgevangen met hellende vlakken, waardoor ook minder mobiele mensen de andere gebouwen probleemloos kunnen bereiken. Tevens geeft ze via de lift en de trap toegang tot de ondergrondse parking, die intussen verdubbelde in oppervlakte. Project Manager Stefan Van Thienen van bouwheer Extensa Groep: “Onder de kopse

‘Het paviljoen werd opgevat als een afgeknotte kegel die op zijn hoogste punt zomaar eventjes dertien meter boven het evenementenplein uitsteekt’ gevel van het Koninklijk Pakhuis hebben we immers een volledig nieuwe parking van twee verdiepingen gebouwd, die in totaal 340 wagens kan opvangen. De in- en uitgang is dezelfde als deze voor de bestaande ondergrondse parking die zich onder het langse voorplein – ‘mer des pavées’ – situeert. In de toekomst zullen we de capaciteit nog optrekken, want het is de bedoeling dat op termijn quasi alle parkeerfaciliteiten ondergronds zijn. Op die manier kunnen we de site dan verder ontwikkelen en het park uitbouwen. Met het paviljoen hebben we alvast een eerste knooppunt rondom de gebouwen aan de zijde van de Havenlaan. Het is de bedoeling om ook voor de fietsers een centraal herkenningspunt te voorzien dat de dialoog kan aangaan met het toegangspaviljoen voor de parkings. ❚

TECHNISCHE FICHE Door de veelheid aan beglazing is het informatieve ledplafond ook zichtbaar voor bezoekers die buiten staan.

26 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Bouwheer Architect Aannemer

Extensa Group (Brussel) Jaspers-Eyers Architects (Brussel) Van Laere (Zwijndrecht)

MALDEGEM | Drukkerij Verstraete IML

Tekst | Koen Mortelmans

Beeld | Steven Massart

Architectuur | SVR-ARCHITECTS

HOOGTECHNOLOGISCH GEBOUW VOOR TOPTECHNOLOGISCH BEDRIJF Vorig jaar breidde drukkerij Verstraete IML haar vestiging in Maldegem uit met een ruim 4.000 m² grote, nieuwe vleugel voor productie, administratie, een labo en een innovatiecentrum. Een echte blikvanger die de belevingskwaliteit en de interne flow danig optimaliseerde. In eigen land is Verstraete IML geen BV, maar wereldwijd staat het helemaal vooraan qua in-mould labeling, het offsetdrukken van labels op polypropyleen voor spuitgieten, blaasgieten en thermoformeren. In beide Oost-Vlaamse vestigingen samen werken meer dan 430 mensen. Dagelijks drukken ze 45 miljoen labels voor verpakkingen voor onder meer zuivelproducten en de gezondheidszorg. Die labels op onder

meer botervlootjes, dozen met roomijs en cosmetica vinden hun weg naar vijftig landen. Verstraete IML heeft een rechtstreekse vertegenwoordiging in de Verenigde Staten, Brazilië, Libanon, Rusland en Thaïland." In 2002 werkten wij voor het eerst samen met Verstraete, voor de bouw van een nieuwe drukkerij in Maldegem", blikt architect-partner Jean-Pierre Van Liefferinge (SVR-ARCHITECTS) terug ." ›

Mooie vergezichten op het Meetjesland reflecteren in de gevelbrede raampartij.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 27

de waal sa les pieux

palen nv

de waal Voshol 6a • 9160 Lokeren Tel. +32 (0)9 340 55 00 • Fax +32 (0)9 340 55 18 www.dewaalpalen.be

MALDEGEM | Drukkerij Verstraete IML

“We zorgden voor een riante inval van daglicht en interessante vergezichten, allesbehalve een traditie in hoogtechnologische productiehallen” "Dat was het begin van een vruchtbare samenwerking, die intussen resulteerde in diverse bouwprojecten, van een gedeeltelijke renovatie van de oorspronkelijke drukkerij in Ursel tot diverse uitbreidingen van de vestiging in Maldegem."

PRODUCTIEHAL MET RIANT DAGLICHT Op de site is de nieuwe vleugel een echte blikvanger. De aluminium gevels met verticale cannelure en de gevelbrede raampartij op de kopgevel geven hem een individueel karakter. De nieuwbouw biedt niet alleen een ruimtelijke uitbreiding van de productie-infrastructuur, maar betekent vooral een optimalisatie van de interne flow. "Die was na een aantal jaren van stevige groei aan optimalisatie toe." ›

De aluminium gevels met verticale cannelure geven de nieuwe vleugel een individueel karakter.

Sfeerbeleving was een van de prioriteiten.

Landschapskantoor op de verdieping.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 29

BOUWEN

VERTROUWEN

KORTRIJKSESTEENWEG 1097 bus D - 9051 GENT T 09 216 06 70 www.ipes.be

VERSTRAETE IML Maldegem

BOUWEN

Labogebouw Bio-Accelerator Zwijnaarde

VAN

IDEE

TOT

REALISATIE

Kantoren Wilink Zwijnaarde

K A N T O R E N - L A B O R A T O R I A - U T I L I T E I T S B O U W C O M M E R C I E E L - A P P A R T E M E N T E N

MALDEGEM | Drukkerij Verstraete IML

"Binnen hebben we veel aandacht besteed aan de belevingskwaliteit. Zo zorgden we voor een riante daglichtinval, allesbehalve een traditie in hoogtechnologische productiehallen. Op diverse plaatsen creëerden we interessante vergezichten", legt Van Liefferinge uit. "Beglaasde binnenwanden en dito navelstrengen met het bestaande gebouw bevestigen de samenhang van en samenwerking tussen de diverse ruimtes."

SFEER EN TECHNIEK De begane grond is voorbehouden voor de industriële activiteiten. Op de verdieping heeft Verstraete IML kantoren en vergaderruimtes met een uitnodigende sfeer ingericht. SVR voorzag het landschapskantoor met dit doel van diverse gesloten en open, kleine en grote vergaderfaciliteiten. De architect vernoemt vooral een ruimte die hij en zijn team, in nauw overleg met de opdrachtgever, speciaal ontwierpen voor netwerking en ‘design thinking’. "Deze informele, flexibele en inspirerende ruimte biedt de gebruikers een waaier aan mogelijkheden voor het organiseren van brainstormsessies, informele gesprekken, het ontvangen van bezoekers en personeelsactiviteiten. De nieuwe kantoren bieden ruimte voor focus, meet & play." Maar er is niet alleen de sfeer. "Dergelijke gebouwen zijn zeer technologisch. De strenge eisen van de drukprocedés van Verstraete IML inzake temperatuur en luchtvochtigheid vergen een gebouw met een goede thermische inertie en een luchtdichte schil zonder koudebruggen. Het gebouw is binnenin volledig opgetrokken in beton en bijzonder goed geïsoleerd. Het is uitgerust met sprinklers, bliksemafleiding en een papierafzuiginstallatie."

UITGEBREIDE TECHNISCHE INFRASTRUCTUUR "Het was allesbehalve een routineopdracht", getuigt Wim Goethals, technisch directeur bij hoofdaannemer Ipes. "De gedetailleerde en nauwkeurige afwerking eiste de volle aandacht, maar vooral het plaatsen van de uitgebreide technische infrastructuur was erg delicaat. De positie van het sprinklernet bepaalt het gabarit van alle andere technieken – HVAC, elektriciteit, sanitair, perslucht … Elke leiding of kanaal moet op een welbepaalde afstand van de sprinklerkoppen blijven. We moesten ook erg kort op de bal spelen omdat er

Informele, flexibele en inspirerende ruimte voor netwerking & design thinking.

allerlei aanpassingen plaatsvonden – in kantoorindeling, beglaasde wanden, verhoogde vloeren met parketafwerking – terwijl de werken al volop in uitvoering waren. Gelukkig konden we terugvallen op onze jarenlange ervaring in het optrekken van technisch gespecialiseerde gebouwen om binnen de vooropgestelde termijn op te leveren." ❚

Participanten aan het woord DE WAAL PALEN - PAALFUNDERINGEN De Waal Palen (Lokeren) bracht de paalfunderingen voor het nieuwe gebouw van Drukkerij Verstraete aan. "Deze werken vormden door hun zeer strikte planning een mooie uitdaging voor ons", vertelt gedelegeerd bestuurder Olivier Rens. "We hebben op acht dagen tijd 330 palen geplaatst. We realiseren wel meer dergelijke projecten, die binnen een heel korte tijd moeten worden uitgevoerd. De Waal is gespecialiseerd in het uitvoeren van dubbel grondverdringende schroefpalen. Door ons groot en up-to-date machinepark kunnen we snel inspelen op alle soorten bouwplaatsen (klein en groot) en zorgen voor een snelle tussenkomst en korte uitvoeringstermijn." Bij De Waal werken 130 mensen. In Maldegem zette het een team van drie personen in. "Aannemer Ipes is een zeer trouwe klant die jaarlijks verschillende keren een beroep doet op ons. We werken altijd goed samen." Recent werkte De Waal ook op de MPET-terminal in de linkeroeverhaven van Antwerpen, voor Delhaize in Ninove en voor De Lijn, dat nieuwe stelplaatsen optrok in Hasselt, Leuven en Grimbergen.

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Verstraete IML (Maldegem) Architect SVR-ARCHITECTS (Antwerpen) Hoofdaannemer Ipes (Gent)

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 31

MBG staat voor een gedegen, correcte en kwalitatieve realisatie van al uw bouwprojecten. Daarbij bieden wij u op maat gemaakte samenwerkingsformules. Onze ervaring en knowhow geven u de garantie voor het respecteren van budgetten, termijnen, kwaliteit, veiligheid en duurzaamheid. www.mbg.be

ANTWERPEN | Woontorens Westkaai Kattendijkdok

De zes woontorens op een rij, met toren 1 uiterst links en toren 6 uiterst rechts.

Tekst | Koen Mortelmans

ANTWERPEN KRIJGT WEER SMAAK IN HOOGBOUW VOOR WONINGEN Met de bouw van de woontorens op de Westkaai van het Kattendijkdok heeft hoogbouw opnieuw zijn intrede gedaan in de Scheldestad. In de horizontale en verticale geleding, de expressie en het kleurgebruik van de constructies ontvouwen zich drie types architectuur. Ook de specifieke inplanting van de torens is niet toevallig gekozen. Na de bouw van de 'Boerentoren,' de eerste wolkenkrabber op het Europese vasteland, heeft de stad Antwerpen het tientallen jaren moeilijk gehad met hoogbouw. Enkele omstreden gebouwen in de jaren zestig en begin zeventig – ook de politietoren van Renaat Braem wordt niet door iedereen geapprecieerd – maakten het oude stadscentrum no passzone voor hoogbouwers. Hoogbouw kon er daarna alleen nog komen langs de Ring en op Linkeroever. De herontwikkeling van het oude havengebied en nabijgelegen oude spoorwegbundels op het

Eilandje brachten daarin verandering. Mede dankzij een hernieuwde belangstelling voor zuinig gebruik van de beschikbare bouwgrond en wonen in de stad kwamen er weer mogelijkheden voor hoogbouw, meer bepaald voor hoge woongebouwen.

DRIE TWEELINGEN De woontorens hebben elk een hoogte van 55 meter. De laatste drie zijn gerealiseerd op basis van het globale ontwerp van De Architecten NV uit Lier. "Deze drie torens omvatten samen 225 appar-

tementen met één tot drie slaapkamers, samen goed voor een vloeroppervlakte van 22.400 m²", legt Koen Van Orshaegen (De Architecten NV) uit. Het hele concept omvat ook commerciële ruimtes op de begane grond, een park naar een plan van Michel Desvigne en 12.000 m² aan ondergrondse parkeergelegenheid. De recente en de eerdere torens vormen ondanks de verschillende architecten een samenhangend geheel. "Het zijn drie tweelingverhalen", schetst Van Orshaegen. "Torens 1 en 2 kregen een glasgevel, torens 3 en 4 zijn opgetrokken in wit gezandstraalde prefab betonelementen. De gevels van de torens 5 en 6 zijn dan weer uitgevoerd in metselwerk. Conform het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan wisselt de inplanting van de torens om doorzichten en verdere perspectieven te garanderen." ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 33

bulthaup ligna recta antwerp charly doise

Sinds 1980

Binnen- en buiten betonvloeren, granito, terrazzo, harsvloeren, hellende inritten, trapbekleding, dekvloer, chapewerken, vloerisolatie, injecties, alternatieve ecolo vloerbekleding.

van schoonbekestraat 1 (hoek mechelsesteenweg 184) 2018 antwerpen tel +32 3 290 33 44 fax +32 3 290 36 16 www.lignarecta.bulthaup.be bulthaupantwerpen@lignarecta.be

16900299_Ligna Recta.indd 1

EMB sprl rue Arthur Maes 65 - 1130 Bruxelles T: 02 215 19 49 - F: 02 216 66 42

EMB_adv.indd 1 12-04-16 17:14

info@emb.be www.emb.be

12/02/14 15:35

ANTWERPEN | Woontorens Westkaai Kattendijkdok

HARMONIE MET OMGEVING

INVENTIVITEIT VEREIST

De verspringende ramen en alternerende gevelritmiek van torens 1 en 2 volgens ontwerp van Diener en Diener (Basel) verwijzen naar de historische

Voor de architecten kwam het erop aan om de schaalgrootte van de gebouwen te verzoenen met een leefomgeving op mensenmaat. "Dat betreft

"HEDENDAAGSE HOOGBOUW BLIJFT TE ZELDZAAM IN BELGIË. MET DEZE WOONTORENS KUNNEN WE DE VOORDELEN ERVAN IN REALITEIT AANTONEN” bebouwing op het Eilandje. "Bij torens 5 en 6 legt het karakteristiek verwerkt gevelmetselwerk de link naar de omgeving. De buitenste tweelingen zorgen op deze manier voor het kader waarbinnen de witte, gladde torens 3 en 4 staan, als stijliconen op zichzelf, maar wel volledig ondersteund door de buitenste torens." De onderlinge band tussen de tweelingen is zichtbaar in onder meer de horizontale en verticale geleding, de expressie (introvert of extravert) en het kleurgebruik (zilver of goud).

onder meer de benadering van privacy en individuele herkenbaarheid. En natuurlijk bracht de grootschaligheid ook enorme technische uitdagingen met zich mee." De voordelen reiken volgens Van Orshaegen verder dan Antwerpen. "Hedendaagse hoogbouw blijft te zeldzaam in België. Met deze woontorens kunnen we de voordelen ervan in realiteit aantonen. Voor ons kantoor zijn deze woontorens eveneens een 'landmark': de samenwerking met David Chipperfield – toren 4 – en Tony Fretton – torens 5 en 6 – was

zeer leerrijk en vormt een voorzet voor toekomstige internationale samenwerkingen op nieuwe dossiers." De beperkte voetafdruk van de torens verplichtte de architecten om erg inventief met constructie en technieken om te springen. "We hebben de draagstructuur zo geoptimaliseerd dat de bewoonbare oppervlakte maximaal is en hebben de technieken voor de nutsvoorzieningen zo bestudeerd dat een minimale schachtbreedte volstond voor alle kabels en leidingen."

BOUWTEAM Filip Suy en Joris Wouters, projectleiders bij MBG, onderstrepen het belang van het werken in bouwteam met MBG zelf, de diverse architectenkantoren en studiebureaus. "Dankzij de uitgebreide ervaring die we opdeden tijdens de ruwbouw en natte afwerking van de torens 1 en 2 en de sleutel-op-de-deurafwerking van toren 3 konden we – met onze intensief werkende interne studiedienst – sterk bijdragen aan de optimalisatie van het uitvoeringsontwerp, zonder afbreuk te doen aan het oorspronkelijke ontwerp van de buitenschil of algemene delen." ›

Torens 3 en 4 zijn opgetrokken in wit gezandstraalde prefab betonelementen.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 35

ANTWERPEN | Woontorens Westkaai Kattendijkdok

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Architect toren 4

Architect torens 5 en 6

Hoofdaannemer

Kattendijkdok nv (Antwerpen) De Architecten NV (Lier) i.s.m. David Chipperfield Architects (Berlijn, Duitsland) De Architecten NV (Lier) i.s.m. Tony Fretton Architects (Londen, Verenigd Koninkrijk) MBG (Antwerpen)

Participanten aan het woord BULTHAUP LIGNA RECTA – KEUKENS Bulthaup ligna recta (Antwerpen) leverde en plaatste in toren 4, 5 en 6 de ingewerkte bulthaup-keukens, met AEG-apparatuur. Het tekende ook de keukens uit. "We gebruikten hier het bulthaup b1-systeem", leggen zaakvoerder Charly Doise en interieurarchitecte Sofie Winters uit. "Modulariteit gaat daarin samen met een pure vormgeving. Samen met de klant gingen we op zoek warme leefkeukens, in functie van het budget en de gekozen materialen. In grote projecten valt de keuze dikwijls op het budgetvriendelijke b1. Particulieren kiezen vaak voor een keuken die hun persoonlijkheid uit. Bulthaup biedt interieurarchitecten alle vrijheid om hun ideeën te verwezenlijken. De productie gebeurt volledig in het Duitse Aich, waar hoogtechnologische machines samenvloeien met passioneel handwerk." Bulthaup ligna recta werkt al een jaar of zes in de projectmarkt. "Dikwijls in samenwerking met Optima Global Estate, die dit in eigen beheer doet, of met gereputeerde partners. Daarnaast hebben we uiteraard ook onze eigen particuliere partners." Bulthaup-keukens vind je onder meer in de residenties Cond’Or (Brussel), Leie Gardens (Drongen), Fenix (Evere) en Fluvium Legia en Van Eyck (Gent).

EMB – BETONWERKEN

Foto: Kris Vandamme Zo konden we bij torens 3 en 4 de sandwichpanelen met draagstructuur, isolatie en buitenschil grotendeels prefabriceren en op de bouwplaats monteren. In dezelfde montagebeweging brachten we de wind- en waterdichtingen aan. Daarmee was de gevel, op de ramen na, onmiddellijk afgewerkt en waren gevelstellingen of andere complexe voorlopige structuren niet meer nodig."

KOPPEN BIJ ELKAAR Voor de torens 5 en 6 zocht MBG in samenspraak met diverse baksteenfabrikanten intensief naar bakstenen die voldeden aan de strenge eisen – onder meer qua vorstbestendigheid. "Uiteindelijk maakte Desta twee baksteentypes op maat." Het metselwerkverband met uitstekende koppen werkten MBG en de architecten samen uit. "Hiervoor bouwden onze metselaars op de bouwplaats modellen op ware grootte, zodat we zo snel en accuraat mogelijk specifieke moeilijkheden in het metselwerkverband konden ontdekken en oplossen. De belangrijkste moeilijkheden waren de – normale en onvermijdelijke – productietoleranties op de afmetingen van de bakstenen in combinatie met het gewenste ontwerp in dunbedmortel. De normale hoogtetolerantie van een baksteen bedraagt circa 2 mm. Zouden we hiermee geen rekening houden, dan loopt ze over een hele toren op tot 2,20 m." ❚

36 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Beton speelde een belangrijke rol bij de bouw van de Kattendijkdoktorens. Hoofdaannemer MBG optimaliseerde de dragende betonstructuur al in het voorontwerp, onder meer door alle niveauverschillen binnen verdiepingen weg te werken en de structuur maximaal te prefabriceren. EMB uit Brussel realiseerde heel wat benodigde betonelementen of -structuren zoals de funderingsplaat in beton, betonplaten op welfsels, gepolierd beton en een geborstelde helling. Het werkte gedurende twee jaar op het project. Alweer een mooie referentie na onder meer AZ Groeninge in Kortrijk, het Heilig-Hartcollege in Heist-op-den-Berg (Scholen van Morgen), de Koningin Elisabethzaal in Antwerpen, het distributiecentrum van Nike in Ham, het nieuwe kantoorgebouw op de site van The Loop in Sint-Denijs-Westrem (Veld 5 Oost) en het CHIREC-ziekenhuis op de Delta-site in Oudergem (Brussel). EMB werd opgericht in 1980 en telt inmiddels goed honderd medewerkers.

“WE KOZEN VOOR HET SYSTEEM VAN TRIFLEX OMWILLE VAN DE DUURZAAMHEID EN DEGELIJKHEID.” © Stadsbader

PARKING MEERSPOORT UITGEBREID

Stad Oudenaarde creëert extra parking met behoud van groen “De uitbreiding van de bestaande parking Meerspoort in Oudenaarde kadert in een ruimere visie op het parkeerbeleid van de stad. Bij de heraanleg van de Markt verdwijnen er immers parkeerplaatsen en dat verlies wordt zo gecompenseerd”, licht Heinz Rigole van Abscis Architecten toe. Bij de werken is de bestaande structuur grotendeels behouden, waaronder de ontsluiting. Wel nieuw is de tweede parkeerlaag op het noordelijke deel van het terrein waardoor de capaciteit quasi verdubbelt. Cruciale inplanting De site wordt afgebakend door een parkgebied in het noorden en de spoorlijn Gent-Ronse in het oosten. Heinz Rigole benadrukt: “Het achterliggende parkgebied is een biologisch zeer waardevol natuurgebied dat toegankelijk is voor voetgangers. De inplanting moest dan ook zeer nauwgezet gebeuren met bijzondere aandacht voor het esthetische karakter”. Groene toegangspoort In de oorspronkelijke toestand was er geen link tussen het park, de parking en de toegangspoort tot de stad. “Daar bracht de heraanleg van de parkeersite met een nieuw groenconcept verandering in. Door de aanwezigheid en zichtbaarheid van het parkgebied uit te breiden, versterken we de onderlinge relatie. Voortaan is de bestaande parking een groene toegangspoort naar het centrum van Oudenaarde.” Maximale integratie De nieuw gebouwde parkeerlaag bestaat uit een betonnen constructie, omzoomd door een zwarte stalen borstwering. “We creëerden een open constructie die het zicht op de omgeving niet verstoort en die met klimop begroeid kan worden. Ook de 5 bestaande bomen zijn behouden. Een vide

met uitsparingen in het dak zorgt voor een maximale integratie en behoud van de groenstructuur.” 1 partner voor dakbedekking en signalisatie Op dit dak van circa 2.500 m² voorzag Meekelenkamp Kunststof Techniek met een gewapend systeem van Triflex uit Herentals een hoogwaardige dakdichting met voldoende antislip in alle weersomstandigheden. Op de hellingsbaan is een ruwere structuur aangebracht voor een nog beter antislipeffect. Meekelenkamp Kunststof Techniek stond niet enkel in voor het aanbrengen van het Triflex systeem, maar ook voor de duurzame markering van verkeerscirculatie en parkeervakken op het dakoppervlak. Kwaliteitsgarantie en ervaring troef “We kozen voor het systeem van Triflex omwille van de duurzaamheid en degelijkheid.”, zegt Heinz Rigole. “Ook op het vlak van waterdichting bood men de nodige totaalgaranties. Niet alleen door heel wat testen uit te voeren, maar ook door de kwaliteitsvolle afwerking van de aansluitingen met de afvoerroosters en de uitzettingsvoegen. De uitgebreide ervaring die Meekelenkamp Kunststof Techniek al opbouwde in soortgelijke projecten zorgde voor extra zekerheid op langere termijn.” Triflex, met voorsprong de beste Bouwheer Stadsbader legde voor de dakbedekking zeer specifieke technische eisen op. “Die stonden uitgebreid beschreven in het lastenboek”, zegt Mieke Cocquyt van Stadsbader. “Triflex bood als enige een product aan dat aan al onze eisen voldeed. Het is niet het goedkoopste, maar met voorsprong wel het beste. We hebben in het verleden ook al met de systemen van Triflex gewerkt en dat verliep altijd heel goed. Ook nu konden we rekenen op een zeer uitgebreide toelichting en dat boezemde meteen vertrouwen in voor een succesvolle samenwerking.”

Triflex, Diamantstraat 6c, B-2200 Herentals | T +32 (0)14 75 25 50 | F +32 (0)14 75 26 14 | info@triflex.be | www.triflex.be

DE PEN

38 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

DE PEN

Reginald Schellen, Zaakvoerder Schellen architecten en Master architectuur en stedenbouw

Radicaal kiezen voor energiezuinig bouwen en leven De pen voor dit nummer kreeg ik door van de heer Eddy Cox, gedelegeerd bestuurder van Groep Van Roey. Ik wil hem hiervoor uitdrukkelijk danken. Meer nog dan in elk ander beroep dient een architect duurzaamheid als motto in het vaandel te dragen – gebouwen hebben immers een blijvende impact op de omgeving en het milieu. In mijn recente samenwerking met de Groep Van Roey stond dit principe dan ook voorop. Samen realiseerden we voor hen een nieuw kantoorgebouw, dat in sommige periodes meer energie opwekt dan het verbruikt en toonaangevend is voor wat vandaag al kan op het vlak van energiezuinig bouwen. Voor een architectenbureau is energiezuinig bouwen de laatste jaren steeds belangrijker geworden. Het is niet zomaar iets dat nadien kan worden geïmplementeerd. Vanaf de eerste schetsen dient het in al zijn aspecten te worden ingecalculeerd. Door rekening te houden met de principes van de trias energetica en de laatste nieuwe milieuvriendelijke technieken toe te passen, kunnen we tegenwoordig gebouwen met een bijzonder laag energieverbruik realiseren. De Vlaamse Regering legde op 29 november 2013 vast aan welk E-peil en eisenpakket gebouwen in 2021 moeten voldoen om te beantwoorden aan het BEN-niveau (Bijna-Energie Neutraal). Het doel is het verminderen van het energieverbruik in gebouwen en de uitstoot van broeikasgasemissies. Dit zijn mooie doelstellingen, al zal er echter meer nodig zijn in de strijd tegen de klimaatopwarming. De problematiek dient veel ruimer en radicaler te worden benaderd dan vanuit elk individueel gebouw afzonderlijk. Van belang is bovendien dat deze doelen in de eerste plaats bereikt worden vanuit stimulerende positieve impulsen en niet zozeer vanuit normerende dwingelandij. Er wordt vanuit de overheid veel te weinig gefocust op het stedenbouwkundige aspect. Een goede stedenbouwkundige visie is natuurlijk veel moeilijker in dwingende regels vast te leggen dan normen voor losse gebouwen. Zoals de vorige schrijvers in deze rubriek ook al aanhaalden, is het de hoogste tijd om de uitdijende stad met verkavelingen en lintbebouwing te stoppen. We moeten radicaal opteren voor dichter, compacter en – waarom niet – hoger bouwen. We moeten durven kiezen

voor creatieve oplossingen met stapelingen en koppelingen van wonen, werken, winkelen, enzovoort Maar dit vraagt lef en visie. De toekomst ligt in de stad, maar dan in een totaal andere stad dan degene die we vandaag kennen. We moeten streven naar zelfvoorzienende steden met hoogbouw in combinatie met groene buitenruimtes. Mooie voorbeelden hiervan zijn de schetsen van WOHA architecten voor hun ‘verticale stad’ in Azië en de beelden van Dragonfly van architect Vincent Callebaut. Die zelfvoorziening gaat overigens verder dan alleen energie. We moeten komen tot ecogebouwen met ruimte om te werken, te wonen en voedsel te telen. En als we in die compacte groene steden wonen, verplaatsen we ons met zelfrijdende elektrische robottaxi’s, gekoppeld aan een efficiënt openbaar vervoer. We moeten ook hier radicaal voor elektrisch vervoer durven kiezen in plaats van voor de huidige hybride oplossingen. We moeten ook radicaal durven gaan voor volledig hernieuwbare energie. Er is op onze planeet immers ruim voldoende water, wind en zon aanwezig. Men is volop aan het experimenteren met een nieuwe generatie dunne, plooibare en transparante zonnecellen met perovskieten. De kunst zal zijn om de energie tijdelijk op te slaan en zo efficiënt mogelijk te verdelen. Waarom geen home batteries in combinatie met slimme stedelijke energienetwerken die inzetten op een optimale balans tussen energiebehoeften en -overschotten? Dit alles vraagt om een radicale mentaliteitswijziging op alle vlakken en geen halve en hybride oplossingen. De politiek moet nog veel meer doordrongen zijn van het belang van duurzaamheid en ecologie. Vage beloftes zoals onlangs in Parijs zijn helaas onvoldoende en achterhaald. Op naar een nieuwe, duurzame wereld met grenzeloze kansen, positivisme en een integrale inzet op hernieuwbare energie!

De pen wordt doorgegeven aan Piet Van Cauwenberghe, architect-stedenbouwkundige-vennoot bij Abscis Architecten. ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 39

LEOPOLDSBURG | Leopoldspark

Tekst | Tim Janssens

Beeld | Ulvenhout Vastgoed

INBREIDINGSPROJECT VERENIGT HET BESTE VAN WONEN, RETAIL EN OUDERENZORG Een hedendaags woon-, zorgen handelsproject, volledig ingebed tussen de vier belangrijkste winkelstraten van de gemeente. Goed voor 127 woonzorgkamers, 25 assistentiewoningen, een ondergrondse parking met 203 plaatsen, 31 appartementen en tien handelsruimtes. Met een publiek toegankelijk binnenplein als nieuwe katalysator voor sociale bedrijvigheid en beleving. Het mag duidelijk zijn: het recent opgeleverde Leopoldspark zet Leopoldsburg opnieuw op de kaart.

Uit het verleden is al meermaals gebleken dat knappe bouwprojecten een gemeente een nieuw elan kunnen geven. Via de realisatie van het Leopoldspark hoopt ook Leopoldsburg eindelijk komaf te maken met een mindere periode. De omvangrijke site tussen de Nicolaylaan, de Stationsstraat, de Koningsstraat en de Maarschalk Fochstraat lag jarenlang braak en kreeg maar geen nieuwe bestemming, waardoor het centrum geleidelijk aan leegliep en plaatselijke handelaars andere oorden opzochten. Gelukkig bood Vulpia

Het woonzorggegeven staat centraal in het Leopoldspark, maar wordt geflankeerd door woonentiteiten en gelijkvloerse retailvoorzieningen.

VOOR IEDER WAT WILS Vulpia liet het geheel ontwerpen door Avonts & Partners, dat een sobere en tijdloze architectuur nastreefde. Niet veel later ging het bureau echter failliet, waardoor de begeleiding van het uitvoerings-

“Het perceel bood een unieke kans om het woonzorgcentrum in te bedden in een levendig gemeentelijk centrum” Real Estate soelaas en werkte het een strategisch inbreidingsproject met een goed gedoseerde mix van functies uit. Het woonzorggegeven staat net als in de andere Vulpia-projecten centraal, maar wordt geflankeerd door woonentiteiten en gelijkvloerse retailvoorzieningen.

40 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

proces in handen kwam van CONIX RDBM Architects. “Het geheel ademt de sfeer uit van een aantrekkelijke woon- en werkgebied waar het prettig vertoeven is”, vertelt Frederik Jacobs, CEO-vennoot van CONIX RDBM Architects. “De ontwikkeling biedt voor ieder wat wils. Er is plaats voor hulpbehoevende en zelf-

standige ouderen, maar ook voor gezinnen van elk formaat. Er zijn flats en eenslaapkamerappartementen, maar net zo goed grotere wooneenheden met twee, drie of vier slaapkamers. De appartementen beschikken stuk voor stuk over zonnige terrassen. De 3500 m² aan beschikbare handelsruimte maakt het plaatje compleet.”

SPONTANE AMBIANCE Zowel het woonzorgcentrum en de assistentiewoningen als de handelsruimtes en de appartementen zijn gegroepeerd rond een ruim bemeten binnenplein, dat fungeert als het kloppend hart van het Leopoldspark. Een concept waar een duidelijke filosofie achter schuilgaat. “Het perceel bood een unieke kans om het woonzorgcentrum in te bedden in een levendig gemeentelijk centrum. De combinatie met de andere functies biedt een enorme meerwaarde en bevordert de maatschappelijke integratie van het woonzorgcentrum. Dit alles leidt tot een unieke sociale mix van jong

LEOPOLDSBURG | Leopoldspark

Participanten aan het woord en oud”, zegt Tom De Koninck van copromotor Ulvenhout Vastgoed, dat zowel het commerciële luik als de opstart van het projectmanagement en de klantenbegeleiding op zich nam. “Het centrale plein, dat op termijn zal worden overgedragen aan

de gemeente, zal daar uiteraard een belangrijke rol in spelen. Het is echt de bedoeling dat de inwoners van Leopoldsburg het gaan gebruiken als ontmoetings- en verpozingsplaats en dat er een spontane ambiance ontstaat.” ›

DEAPLUS – KEUKENS De eerste appartementen van het Leopoldspark in Leopoldsburg werden begin 2016 opgeleverd. De gloednieuwe keukens komen van Deaplus, een Belgische producent die al dertig jaar ervaring heeft op het vlak van maatkeukens, kasten en meubels. Vera Nijs, toonzaalverantwoordelijke van Deaplus Hasselt, begeleidt de kopers in hun zoektocht naar een functionele, moderne keuken. Iedere klant krijgt een begeleiding op maat en kan verschillende aanpassingen doorvoeren. Vera Nijs licht toe: “De klanten kiezen zorgvuldig hun nieuwe keuken uit, maar blijven doorgaans binnen het door ons vooropgestelde model. Een strakke hedendaagse stijl voert de boventoon, al kan Deaplus diverse stijlen aan. Vaak passen klanten de opstelling, het tablet of de frontkleur van de modelkeuken aan. Samen stellen we dan de offerte op. Een klant besloot zelfs zijn volledige appartement te laten inrichten door Deaplus.” De interne werking van Deaplus voorziet in een nauwgezette terugkoppeling tussen klant, werf en toonzaal. De eigen productielijn verwerkt wel vaker grote projecten, geeft Vera Nijs aan: “We hebben een twintigtal simultane projecten lopen. Per groot project stellen we een werfleider aan die het leidingplan nauwgezet controleert en de opmeting terugkoppelt. Na een productietijd van zes weken plaatsen onze vakmensen de keukens. Het was een fijn en gemoedelijk project, de voorbespreking met de projectontwikkelaar verliep erg vlot en correct. De kernwaarden van Deaplus – passie, persoonlijk ontwerp en service – waren zeker van toepassing.”

CAROPLAST – ROOK- EN LICHTKOEPELS

De eerste verdieping fungeert als het ware als sokkel en is bekleed met blauwe steen, terwijl de bovenliggende niveaus afgewerkt zijn met witte gevelpleister, gevelmetselwerk of zink (kopvolumes).

Het Leopoldspark in Leopoldsburg verenigt een divers programma, bestaande uit winkels, woongelegenheid, assistentiewoningen en een woonzorgcentrum. Dat brengt uiteraard heel wat normen en eisen met zich mee. Conform de huidige wetgeving kreeg ook het Leopoldspark rookkoepels. Deze werden geplaatst door de firma Caroplast uit Halle-Booienhoven (nabij Sint-Truiden). Op elke trappenhal kwam een rookkoepel, die doet dienst als rookafvoerluik. De brandweer zet deze open in geval van brand, zodat de vrijgekomen rook en toxische stoffen naar buiten kunnen. Caroplast voorzag het Leopoldspark eveneens van lichtdoorlatende koepels, zodat de trappenhallen baden in het daglicht. De koepels kunnen worden geopend door middel van een schaarsysteem met elektrische motorspindel. Kathleen Uittebroek van Caroplast licht toe: “Onze firma is gespecialiseerd in (lichtdoorlatende) dakelementen. Rookkoepels vormen een groot onderdeel van ons gamma. Daarnaast leveren en plaatsen we ook lichtkoepels, lichtstraten en dakvlakramen. Democo is al jaren klant bij ons, samen voltooiden we al heel wat projecten. Dankzij onze eigen plaatsingsdienst en elektriciens verlenen we al sinds 1971 een goede service.”

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 41

Goorden de experts in realisaties met gevelbekleding

BE 0479 230 280

uw.be gbsbo www.

GBS bvba Kerkeveld 1 2160 Wommelgem T: 0475/47 65 20 M: info@gbsbouw.be

LICHTKOEPELS • LICHTSTRATEN • ROOKKOEPELS POLYCARBONAAT WANDEN • VELUX VERDEELCENTER

LICHTKOEPELS • LICHTSTRATEN • ROO POLYCARBONAAT WANDEN • VELUX VER Vĳfwilgenstraat 23 • 3440 Halle-Booienhoven • tel. +32 (11)78 15 65 caroplast_paneel_ok.indd 1

www.caroplast.be Vĳfwilgenstraat 23 • 3440 Halle-Booienhoven • t LICHTKOEPELS • LICHTSTRATEN • ROOKKOEPELS POLYCARBONAAT WANDEN • VELUX VERDEELCENTER

1/09/11 12:12

Vĳfwilgenstraat 23 • 3440 Halle-Booienhoven • tel. +32 (11)78 15 65

LICHTKOEPELS • LICHTSTRATEN • ROOKKOEPELS

LEOPOLDSBURG | Leopoldspark

Participanten aan het woord GBS BOUW – GEVELBEKLEDING IN NATUURSTEEN

NIEUWE IMPULS Op dit moment is de aanleg van het binnenplein nog volop aan de gang. De omringende gebouwen zijn wel al opgeleverd. “Op zich was het een standaardbouw zonder al te veel bijzonderheden

– betonstructuur met opvulmetselwerk in kalkzandsteen. De gelijkvloerse verdieping fungeert als het ware als sokkel en is bekleed met blauwe steen, terwijl de bovenliggende niveaus afgewerkt zijn met witte gevelpleister, ›

In opdracht van Democo leverde GBS Bouw uit Wommelgem de gevelbekleding in natuursteen, die geplaatst werd ter hoogte van het gelijkvloerse niveau en visueel fungeert als een sokkel voor het bovenliggende metsel- en pleisterwerk. “Het gaat meer bepaald om 900 vierkante meter Belgische blauwe hardsteen”, vertelt zaakvoerder Philippe Goorden. “Bijzonder aan dit project is dat de gevelelementen op speciale ankers geplaatst zijn en dat ze een twintigtal centimeter voor de achterliggende betonstructuur uitsteken. Tussenin bevindt zich nog een pakket isolatie en een verluchtingsspouw. De samenwerking met hoofdaannemer Democo is uitermate vlot verlopen. Recent hebben we overigens nog een aantal andere gelijkaardige realisaties aan onze referentielijst mogen toevoegen, zoals Novarode in Sint-GenesiusRode en het VDAB-gebouw in Antwerpen. Momenteel zijn we ook bezig met de Janseniustoren in Leuven, en binnenkort starten we met het grootschalige Alverberg-project in Hasselt. Een andere specialisatie zijn volkernplaten, zoals we onlangs hebben getoond in een Albert Heijn-vestiging in Antwerpen.”

DELTABEAM Unieke brandwerende hoedliggers

Slanke draagstructuur ook bij hoge vloerbelastingen 180 minuten brandwerend zonder bekleding Onderscheidend constructief ontwerpen Inclusief engineering en detaillering

ONTWERPTABEL

Peikko Benelux B.V. Leemansweg 51 6827 BX Arnhem Telefoon: +31 (0)26 384 38 66 Email: info@peikko.nl

Deltabeam halve A4 advertentie 4.indd 1

www.peikko.be 4-2-2016 11:13:41

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 43

LEOPOLDSBURG | Leopoldspark

gevelmetselwerk of zink (kopvolumes). Het resultaat ziet er prima uit”, vertelt René Swillen, projectleider bij hoofdaannemer Democo. Ook bij Ulvenhout Vastgoed is men zeer te spreken over het project: “We zijn ervan overtuigd dat het Leopoldspark voor Leopoldsburg een nieuwe impuls kan zijn. Er is nog veel werk aan de winkel, maar dat we er sterk in geloven, staat vast. We hebben er onlangs namelijk zelf een nieuw kantoor geopend en hebben de intentie om er lang te blijven en ons lokaal te verankeren”, aldus een opgetogen Tom De Koninck. ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Vulpia Real Estate (Kalmthout)

Architect

CONIX RDBM Architects (Antwerpen)

Hoofdaannemer Democo (Hasselt)

Het centrale binnenplein is onder meer bereikbaar via onderdoorgangen onder de nieuwe gebouwen.

DEAPLUS

UW PROJECTPARTNER KEUKENS BADKAMERS MAATKASTEN

1504024

Deaplus biedt 30 jaar ervaring in het op maat ontwerpen én fabriceren van kwalitatieve keukens, badkamers en maatkasten. Vanuit onze eigen productie in Heusden-Zolder staan we garant voor Belgisch vakmanschap! Onze expertise en flexibiliteit maken van Deaplus de ideale en betrouwbare projectpartner voor aannemers en bouwpromotors. Appartementen, rustoorden, vakantiecentra, scholen, sociale woningen, projectontwikkeling in de ruime zin: het Deaplus team begeleidt u van A tot Z!

.com

Interesse? Bel of mail ons voor een prijsaanvraag: 011 53 01 11 - info@deaplus.be Deaplus nv, Vlinderstraat 20, 3550 Heusden-Zolder

30 JAAR BELGISCH VAKMANSCHAP Toonzalen in Boortmeerbeek, Hasselt, Roeselare, Schoten en Sint Pauwels. Ontdek ons ook op www.deaplus.be

44 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

KORTRIJK | Utility2Build

Beeld | Joost Demuynck, Utility2Build

Eerste editie Utility2Build geslaagd ondanks precair tijdstip Een dag na de verschrikkelijke aanslagen in Brussel van start gaan met de eerste editie van een nieuwe beurs; er zijn makkelijkere omstandigheden om te debuteren. Toch wist Utility2Build op 23 en 24 maart 2016 in Kortrijk Xpo een kleine duizend bezoekers te lokken. Gezien de onverwachte situatie spreekt de organisatie van bemoedigende cijfers.

De tweede editie van Utility2Build is gepland in het voorjaar van 2018.

De intenties van dit fonkelnieuwe evenement waren duidelijk: focussen op de utiliteits- en projectbouw en tegelijkertijd een antwoord bieden op de vraag van de markt naar een professioneel contactplatform. Een gerichte klemtoon lag op materialen en technieken in combinatie met ruime mogelijkheden tot netwerken en kennisoverdracht. Accenten die de organisatie in staat stelden gelijke bezoekersaantallen te realiseren in vergelijking met andere starters in de Kortrijkse beurshallen. “We verwelkomden 437 kwalitatieve bezoekers op woensdag en 516 op donderdag”, geeft exhibition manager Peter Vanbrackel mee. “Toegegeven, dit is redelijk bescheiden, maar het is totaal onrealistisch te verwachten dat je er bij een eerste editie pakweg zesduizend over de vloer krijgt. En uiter-

aard hadden de aanslagen van nauwelijks één dag eerder allerminst een positief effect.”

opportuniteiten in zien. Dit stimuleert ons om dit initiatief verder uit te bouwen in de toekomst.”

BELOFTEVOLLE TOEKOMST

TWEEDE EDITIE 2018

Globaal genomen beschouwt de organisatie haar beurs met vlag en wimpel geslaagd in de opzet. Zowel exposanten als de bezoekers stelden de netwerken contactmogelijkheden op prijs, waren over het algemeen lovend over het concept, apprecieerden de gratis catering … “Iets totaal nieuws in elkaar steken, is nooit een gemakkelijke oefening. Hetzelfde geldt uiteraard voor ons. Wij stellen met plezier vast dat er heel veel lovende woorden kwamen over zowel het concept als het opzet van de beurs. Daarnaast meldden flink wat exposanten dat ze duidelijke leads kregen waar ze

In de nabije toekomst al nemen de leden van de stuurgroep wederom plaats rond de tafel. Enerzijds om de voorbije editie te evalueren, maar anderzijds evengoed om na te gaan hoe en waar er moet worden gefinetuned. “Daarbij gaan we uiteraard nauwkeurig na hoe we niet enkel op het vlak van het aantal exposanten, maar vooral ook bij het aantal bezoekers een gestage groei kunnen realiseren.” De tweede editie is gepland in het voorjaar van 2018. De exacte datum wordt na evaluatie van deze eerste editie zo spoedig mogelijk bekend gemaakt. ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 45

T E G E L

ANNONCIADEN (Wijnegem) COSTERMANS PROJECTEN Architect: Veelaert Architecten

H A R D S U R F A C E S 2240 Massenhoven

Liersebaan 206

www.rgtegel.be

BEDRIJFSPRESENTATIE | RG Tegel

RG TEGEL:RGINSPIRATIE VOOR Tegel: RG TEGEL

INTERIEUR ENinterieur EXTERIEUR Inspiratie voor en exterieur

RG Tegel ademt vakmanschap, esthetiek en ervaring uit. Het tegelbedrijf uit Massenhoven dat in 1952 is uitgegroeid tot dédat referentie in de sector. RG Tegel ademt vakmanschap, esthetiek en ervaring uit. Hetstartte, tegelbedrijf uit Massenhoven in 1952 startte, is uitgegroeid Vanuit zijn activiteit als distributeur vinden de keramische tegels van RG Tegel hun tot dé referentie in de sector. Vanuit zijn activiteit als distributeur vinden de keramische tegels van RG weg Tegelnaar hun weg naar 140 toonzalen in Vlaanderen. is RG Tegel een gewaardeerde partner 140 toonzalen in Vlaanderen. Daarnaast is RG TegelDaarnaast een gewaardeerde partner voor ambitieuze bouwen renovatieprojecten. voor ambitieuze bouwen renovatieprojecten.

G Tegel wordt graag betrokken vanaf de prille start van materialen. De meest veeleisende klanten, architecten, aannemers een bouw- of renovatieproject, neemtaangereikt daarbij de regie in of projectontwikkelaarsterecht kunnen in deze showroom terecht voor voor de nieuwste innovatieve surface voor elk project. Samen met zijn partners RG Tegel wordt graag betrokken vanaf de prille handen en reikt oplossingen op maat aan. RG Tegel adviseert de nieuwste innovatieve surface designsystemen en advies op designsystemen en advies op maat. kan RG Tegel ook de levering en plaatsing voorstelstart van een bouw- of renovatieproject, neemt zijn klanten omtrent de juiste keuze wat betreft vloeren wandbe- maat. len en werken ze hiervoor samen met de beste tegeldaarbij de regie in handen en reikt oplossingen op kleding. Daarbij gaat het niet alleen om het aangewezen materiaal, RG Tegel heeft een neus voor kwaliteit. Met oog voor zetters op de markt. Ook over het onderhoud van de maat aan. RG Tegel adviseert zijn klanten omtrent maar ook om kennis en advies. Elk detail wordt besproken. RG Tegel RG Tegel heeft een neus voor kwaliteit. Met oog voor smaak en smaak en comfort werd een inspirerend assortiment van vloeren of wanden krijgt u steeds alle informatie. de juiste keuze wat betreft vloeren wandbekleding. gaat heel ver op het vlak van service, de interieuradviseurs zoeken comfort werd een inspirerend assortiment van de mooiste kerade mooiste keramische vloeren wandtegels samengeDaarbij gaat het niet alleen om het aangewezen in de showrooms naar uw gewenste tegel en staan u bij met raad mische vloeren wandtegels samengesteld. Een groot deel van grootSpanje deel van en het assortiment uit Italië, RG Technica in Massenhoven het nieuwe visienmateriaal, daad. maar ook om kennis en advies. Elk detail het isassortiment komtsteld. uit Een Italië, Portugal.komt Daarnaast Spanje en Portugal. Daarnaast het aankoopteam tekaartje van RG Tegel. Inspeurt de gloednieuwe techwordt besproken. RG Tegel gaat heel ver op het het aankoopteam voortdurend de helespeurt wereld af om het voortdurend de helemateriaal wereld af om allermooiste en nische ligt de focus op de technische vlak van de interieuradviseurs zoekenisinRG de Tegel Naast deservice, residentiële projectmarkt ookshowroom een actieve allermooiste en allerbeste keramisch te het kunnen bieden. allerbeste keramisch materiaal kunnen bieden. aspecten van dossier tegels in functie van een alle mogelijke showrooms naaralgemene uw gewenste tegel en staan uOp bij basis speler op de projectmarkt. van het Vanuit stevige organisatie met een 50-talte medewerkers en wordt een gepast voorstel aangereikt voor elk project. vloerSamen korte communicatielijnen staat RG Tegel klaar om u snel en vaktoepassingen: en wandbekleding, keramische met raad en daad. met zijn partners kan RG Tegel ook de leveringtegelplaten en plaatsing voorkundig te begeleiden uw droomproject. Vanuit een stevige organisatie met een 50-taln (XL en XXL), gevelbekleding, specifieke bij stellen enresidentiële werken ze hiervooris RG samen beste tegelzetters medewerkers en korte communicatielijnen staat en bijzondere materialen. De meest Naast de projectmarkt Tegel met ook de systemen op markt. Ookopover het onderhoud van de veeleisende vloeren of klanten, wandenarchitecten, aannemers of RG Tegel klaar om u snel en vakkundig te begeleieendeactieve speler de algemene projectmarkt. krijgt u steeds informatie. den bij uw droomproject. ❚ projectontwikkelaars kunnen in deze showroom Op basis van het alle dossier wordt een gepast voorstel RG Technica in Massenhoven is het nieuwe visitekaartje van RG Tegel. In de gloednieuwe technische showroom ligt de focus op de technische aspecten van tegels in functie van alle mogelijke toepassingen: vloeren wandbekleding, keramische tegelplaten (XL en XXL), gevelbekleding, specifieke systemen en bijzondere

RG Tegel Liersebaan 206 - B-2240 Massenhoven Tel.: +32 (0)3 485 50 36 BOUWEN AAN VLAANDEREN | 47 Email: info@rgtegel.be www.rgtegel.be

IZEGEM | Brouwerij Van Honsebrouck

Tekst | Els Jonckheere

Beeld | Architectenburo Dirk Moerman

NIEUW ‘KASTEEL’ VOOR BROUWERIJ VAN HONSEBROUCK Het is een zeldzaamheid dat een Belgische brouwerij naar een compleet nieuwe vestiging trekt. Maar Brouwerij Van Honsebrouck deed het. Ze verhuisde onlangs van Ingelmunster naar Izegem, waar ze op de voormalige site van Meubelen Lefevere een gloednieuwe brouwerij en bottelarij bouwde. Als uithangbord van haar belangrijkste bier, het Kasteelbier, koos de brouwerij voor een uitvalsbasis in de vorm van een modern kasteel.

48 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Net zoals de meeste Belgische brouwerijen heeft ook Brouwerij Van Honsebrouck er een lange traditie opzitten. Het begon allemaal met landbouwer Amandus Van Honsebrouck, die al begin jaren 1800 begon te brouwen. Maar het was zijn zoon Emile die alles echt in gang zette en de brouwerij naar het centrum van Ingelmunster verhuisde. Naast het gereputeerde ‘Kasteelbier’ produceert de onderneming vandaag nog zes andere merken, die allemaal zowel in binnen- als buitenland erg gegeerd zijn. Verkoopsdirecteur Frédéric Boulez: “De laatste twee decennia kennen we een enorme groei. Om deze te bestendigen, hadden we geen andere optie dan naar een nieuwe locatie te verhuizen. Onze originele brouwerij was niet alleen verouderd, maar kon ook niet verder worden uitgebreid. Vandaar dat we op zoek zijn gegaan naar een nieuwe locatie. Uiteindelijk vonden we anderhalve kilometer verder de perfecte oplossing met de oude site van Meubelen Lefevere in Emelgem (Izegem). Twee loodsen werden behouden als opslagplaats voor ons leeg- en volgoed. De rest hebben we laten afbreken om er een nieuwe productiefaciliteit en kantoorruimte te bouwen.”

HOE ZIET HET ERUIT? Op de eerste verdieping, rondom de buitenpatio, bevindt zich ‘Het Bierkasteel’. Dit omvat het bezoekerscentrum, uitgerust met een ontvangstruimte, feestzalen, seminarieruimtes én de brasserie die dagelijks voor het brede publiek toegankelijk is, steeds met zicht op de brouw-en foederzaal. Het gebouw met drie bouwlagen heeft, net zoals een kasteel, ook drie ‘torens’ waarin respectievelijk de conciërgewoning, een privaat vertrek voor de CEO en een ‘koelschip’ (een open metalen vat om de gueuze te laten rijpen) zijn ondergebracht. Dirk Moerman van Architectenburo Dirk Moerman: “Om de link tussen het heden en het verleden te leggen, werd een roodbruine kleur gekozen voor de sandwichgevelpanelen in sierbeton. Vanop afstand ziet het er dus als baksteen uit, terwijl het van dichterbij een ietwat futuristische aanblik geeft.” Aan de achterzijde van het ‘kasteel’ werd de bottelarij gebouwd, die de verbinding maakt met de behouden loodsen. Dirk Moerman: “In de bottelarij hangt de hoofd-pipebridge, die de navelstreng van heel het brouwproductieproces vormt en waarop

IZEGEM | Brouwerij Van Honsebrouck

Een ruime blik op de nieuwe vestiging van Brouwerij Van Honsebrouck in Izegem.

“OM DE LINK TUSSEN HET HEDEN EN HET VERLEDEN TE LEGGEN, WERD EEN ROODBRUINE KLEUR GEKOZEN VOOR DE SANDWICHGEVELPANELEN IN SIERBETON” kleinere strengen zich vertakken naar de nevengebouwen die opgebouwd zijn uit een metalen structuur met stalen sandwichpanelen als gevelbekleding. Op en naast deze gebouwen werden de verschillende silo’s en tanks geënt.”

GEEN EVIDENT PROJECT Voor hoofdaannemer Alheembouw was Brouwerij Van Honsebrouck een prestigeproject. Projectleider Vincent De Wulf: “We werden aangesteld voor de ruwbouw, dus de funderingen, beton- en staalstructuur, gevels, rioleringen en beton(tussen)vloeren. Tevens stonden we in voor alle waterdichting

en het afwerken van de gietvloeren. Niet alleen was dit een grote werf, ook de tijdsdruk was enorm. We hadden immers slechts negen maanden om het project volledig te realiseren. Bovendien moest de brouwzaal al na vijf maanden klaar zijn om alle inox tanks binnen te brengen. Daarnaast was het geen eenvoudig ontwerp. Vooral de constructie van de torens en de vele niveauverschillen vroegen heel wat kennis en kunde om de prefabstructuur in zo’n korte tijd op punt te stellen. De zware belastingen op de vloer van de brouwzaal en de grote opening in de daktuin zorgden ervoor dat enkel een bekisting ter plekke mogelijk was. Ook de

Het project werd op amper negen maanden tijd gerealiseerd.

metaalstructuur van de tentakels was geen evidentie gezien de enorme belasting van de cuves die ze moesten aankunnen. Vandaar dat er een speciaal soort metaal (S355) moest worden gebruikt. Maar we gaan met plezier zo’n uitdaging aan, want dan zijn we eens zo trots als het resultaat er prachtig uitziet, zoals dat met Brouwerij Van Honsebrouck zeker het geval is. ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Brouwerij Van Honsebrouck (Izegem)

Architect

Architectenburo Dirk Moerman (Izegem)

Hoofdaannemer

Alheembouw (Oostnieuwkerke)

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 49

Nijverheidsstraat 8 8740 Pittem Tel. +32 51 46 61 58 Fax +32 51 46 73 08 info@metaalbouwdevoldere.be www.metaalbouwdevoldere.be

together we’ll make it work

S A L ES • R EN TA L • S ERVI CE

Tel: 051/690565 Fax: 051/690889

TVH EQUIPMENT NV

waregem@tvh.com www.tvh.com

Mandesweg 1 8870 Ingelmunster

www.bmvgrondwerken.be

BouwenAanVlaanderen_ADVE_03-2016.indd 1

08/04/16 14:45

IZEGEM | Brouwerij Van Honsebrouck

Participanten aan het woord TVH GROUP – MATERIAL HANDLING Ook in de nieuwe vestiging van Brouwerij Van Honsebrouck is TVH de huisleverancier van de material handling-uitrustingen. De brouwerij maakt hierbij gebruik van TVH’s langetermijnhuurformule, die periodiek wordt aangevuld met toestellen uit de ruime, jonge korte termijnhuurvloot van meer dan 3.500 units. TVH Group is een internationale groep met klanten in meer dan 170 landen. Hij is onderverdeeld in twee business units. TVH Parts & Accessories is de wereldwijde one-stop-shop van onderdelen en toebehoren voor material handling, industrial en agricultural equipment. TVH Equipment bestaat uit een Trade-unit die handelt in gebruikte heftrucks en hoogwerkers en een Domestic-unit die alle nationale eindgebruikers binnen de bouw, handel, productie, logistiek en industrie een compleet gamma van Material Handling en Access Equipment aanbiedt via een brede waaier aan zowel koop- als huurformules. TVH Equipment heeft vandaag drie operationele branches, gevestigd in Waregem, Antwerpen en Nijvel. Deze beschikken elk over een eigen binnendienstatelier en een team buitendiensttechniekers voor alle preventief en curatief onderhoud en herstellingen. De firma biedt zijn klanten tevens de mogelijkheid om bestuurderstrainingen en technische opleidingen te volgen in het ‘TVH Training Centre’.

ééngezinswoning - Passendale

meergezinswoning - Izegem

multifunctionele sporthal - Nevele

B.M.V. GRONDWERKEN – GROND- EN WEGENISWERKEN De bouw van Brouwerij Van Honsebrouck bracht ook heel wat grond- en wegeniswerken met zich mee. Die werden allemaal gerealiseerd door B.M.V. Grondwerken uit Ingelmunster. Dit bedrijf, dat in 2004 werd opgericht om kleinere grondwerken uit te voeren, is doorheen de jaren immers uitgegroeid tot een duizendpoot die met vijftien medewerkers intussen ook afbraakwerken, opritten, parkings, vijvers, rioleringen, kelders, funderingen en regenputten realiseert. Zaakvoerder Kristof Van Landegehem: “Brouwerij Van Honsebrouck was een vrij groot project waarin we heel wat van ons kunnen konden demonstreren. We hebben er niet enkel de funderingswerken uitgevoerd, maar hebben ook een buffervijver van 2.000 m³ aangelegd, inclusief 500 lopende meter betonbuizen. We zorgden tevens voor ongeveer een kilometer persleiding die wordt gebruikt om het vuile water naar het waterzuiveringsstation te transporteren. Daarnaast hebben we 18.000 m² betonverharding aangebracht en hebben we 1.500 m² betonklinkers, 500 lopende meter boordstenen, 500 lopende meter betongreppels en 500 lopende meter taluds en grondbermen geplaatst.”

METAALBOUW DEVOLDERE – PREFAB STAALCONSTRUCTIES Omdat op het moment van de aanbesteding van Brouwerij Van Honsebrouck nog niet alle details bekend waren, zocht aannemer Alheembouw een partner voor de staalstructuur die creatief kon meedenken. De keuze viel op Metaalbouw Devoldere uit Pittem, de divisie van Group Mahieu die intussen voor vijftig jaar ervaring inzake gespecialiseerd bouwen met staal staat. Laurent Devoldere: “Bij Brouwerij Van Honsebrouck waren we voornamelijk verantwoordelijk voor de zone met silo’s: vijf gebouwen die haaks op het productiegedeelte staan en de zware silo’s ondersteunen. We stonden in voor de studie van de zwaar belaste verbindingen en produceerden alles volgens een ‘mecanosysteem’ dat onze mensen op de werf toelaat om de constructie erg snel te monteren. Daarnaast hebben we ook de bezoekerspasserelle gemaakt in het productiegedeelte van het gebouw. Deze is opgehangen aan de betonnen dakstructuur en fungeert tevens als draagstructuur voor heel wat leidingen doorheen het gebouw. De succesvolle samenwerking resulteerde trouwens in een opdracht voor een andere brouwerij met hetzelfde bouwteam.”

tel +32 51 30 76 64 info@archmoerman.be www.archmoerman.be

brouwerij Van Honsebrouck - Izegem

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 51

Journaal Technum is voortaan Tractebel Ontwerp- en adviesbureau Technum heeft zijn naam veranderd in Tractebel. Technum kwam in 1995 tot stand door de fusie van Swartenbroekx en Somers uit Hasselt, BTC uit Antwerpen, Varendoncken Gyselynck uit Gent, Citec uit HouthalenHelchteren en de dochterondernemingen Resource Analysis (RA), Tellum en Tritel. Later sloeg het de handen in elkaar met Tracetebel, de engineeringpoot uit de groep Suez (intussen Engie), dat nu zijn naam geeft aan het geheel.

heel Duitsland. Verrassingen brengen ook bekende gebouwen, zoals het Strijkijzer van Daniel Burnham (1902) in New York. De staalconstructie ervan is slechts op de drie laagste niveaus bekleed met natuursteen. Hogerop zijn de gevels bekleed met een gebakken steen. James Campbell, Baksteen, Thoth, 320 blz., ISBN 978 90 6868 694 4, 34,95 euro Meer info: www.thoth.nl

Minder nieuwe woningen vergund, maar ook minder aannemers failliet Het aantal vergunningen voor nieuwe woningen is in het vierde kwartaal van 2015 gedaald (-5,8%), maar woningrenovaties zaten in de lift (+9,1%). Ook het volume aan nieuwbouw- en renovatievergunningen voor niet-woongebouwen steeg, met respectievelijk 2,8% en 10,3%. De bouwactiviteiten zelf stegen met 1,3%. Hoopvol is vooral het grote volume vergunde nieuwe niet-woningen (+21,6%).Toch waren de Belgische aannemers einde maart 2016 niet gerust in de toekomst, meldt de Confederatie Bouw. Hun orderboekje was immers minder gevuld dan einde 2015. Het verschil was wel erg klein (-0,2%) en met werk voor 5,48 maanden voor de boeg waren er 2,8% meer opdrachten dan een jaar eerder. Van december 2015 tot en met februari 2016 legden 368 bouwbedrijven de boeken neer. Het aantal faillissementen daalde met 10,8%. In de maanden december 2015 en januari 2016 werden de laagste aantallen faillissementen sinds lang opgetekend, minder dan 120 per maand. Meer info: www.confederatiebouw.be Hoofdzetel van Tractebel in Brussel. Vandaag telt Tractebel 4.400 medewerkers in meer dan 140 landen. Meer dan vierhonderd ingenieurs, verkeersdeskundigen, mariene biologen, landschapsarchitecten en andere experts werken in België aan grote strategische infrastructuurprojecten zoals ecosteden, overstromingsbescherming, intelligente transportsystemen (water-, rail- en wegvervoer) en energie-efficiënte gebouwen. Meer info: www.tractebel-engie.com

Baksteen te boek De Chinese Muur, de kathedraal van Albi, de Chrysler Building ... Heel wat toparchitectuur is opgetrokken in of met baksteen, zowel in Europa en Amerika als in bijvoorbeeld CentraalAzië. In Baksteen brengt James Campbell hiervan een historisch-geografisch overzicht en heel wat toelichting over bijvoorbeeld metselverbanden en andere baksteentechnische termen en methoden. Maar vooral de ruim zeshonderd foto's van Will Pryce zijn bijzonder. Ze openen een verrassend kleurrijke wereld en tonen heel wat mooie, soms voor Vlamingen vrij onbekende gebouwen in nabije landen zoals Nederland, Frankrijk en Groot-Brittannië. In België vonden de auteurs helaas geen inspiratie, maar dat geldt ook voor bijna

52 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Europa Nostra Prijs 2016 voor De Hoorn Brouwerij De Hoorn in Leuven heeft als enige Belgische gebouw een Europa Nostra 2016-prijs voor cultureel erfgoed gewonnen. In totaal bekroonden de Europese Commissie en Europa Nostra dit jaar 28 laureaten uit zestien landen. De categorie gebouwen telt dit jaar twaalf laureaten. Einde mei vindt in Madrid een plechtige ceremonie plaats. Dan worden ook de zeven topwinnaars bekendgemaakt, die elk 10.000 euro mogen ontvangen. Brouwerij De Hoorn (1923) is een beschermd gebouw. Het dankt zijn bijzondere karakter aan de monumentale brouwzaal en zijn indertijd ongewone bouwconstructie: Het is één van de eerste industriële gebouwen met zogenaamde Vierendeelliggers. Daardoor overleefde het gebouw Wereldoorlog 2, in tegenstelling tot een groot deel van de omgeving. In 1926 werd hier de eerste Stella Artois gebrouwen.

Brouwerij De Hoorn. (foto Philippe Dujardin)

Journaal Enkele jaren geleden kochten zeven enthousiaste Leuvenaren het gebouw om er een innovatieve ontmoetingsplaats van te maken. Het Gentse architectenbureau 360 linkte het historische gebouw op een doordachte manier aan een nieuwbouw. Vandaag omvat het complex historische eventzalen, 3.000 m² kantoorruimte, een 'Petit Café' en een restaurant. Meer info: www.europanostra.org/awards/182

Bouwsector zoekt steeds meer coördinerende medewerkers Ondanks het verlies aan jobs voor bouwarbeiders stelt de Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) al maandenlang een forse stijging van het aantal vacatures voor de bouw vast op basis van cijfers van de VDAB. De VCB wijt deze stijging vooral aan het continu stijgend aantal bouwbedienden De VCB betreurt in dit verband dat vooral in het TSO het aantal leerlingen in de bouwen houtrichtingen daalt, meer nog dan in het BSO. De VCB raadt jongeren aan zeker TSO- en hoger bouwonderwijs te overwegen vermits er nu en in de toekomst vooral vraag is naar mensen die bouwprojecten kunnen coördineren, zoals bouwplaatsleiders, calculators en inkopers. Van februari 2015 tot februari 2016 is het aantal bouwarbeiders in Vlaanderen met 1.712 gedaald. In vergelijking met februari 2012 zijn het er zelfs 10.907 minder. Maar tegelijk worden de Vlaamse bouwbedrijven geconfronteerd met sterk vergrijzende bouwarbeiders. Ongeveer 25% van de Vlaamse bouwarbeiders is nu vijftig jaar of ouder. Dat leidt op langere termijn tot belangrijke vervangingsbehoeften.

(foto Messe Frankfurt/Pietro Sutera)

1,1 miljoen euro voor Sint-Martinuskerk Kontich Geert Bourgeois (N-VA) trekt als minister van onroerend erfgoed 1,16 miljoen euro uit voor de tweede restauratiefase van de Sint-Martinuskerk in Kontich. In de eerste fase werden de daken aangepakt, nu komen de bakstenen gevels op een sokkel van zandsteengevels aan de beurt. Op termijn komt er ook een algemene interieurrestauratie. De bouwfysische toestand van de kerk is erg slecht en blijft achteruitgaan. Een algemene restauratie drong zich dan ook op. De Sint-Martinuskerk is sinds 2001 beschermd, nadat eerder de romaanse westertoren, het meubilair en het orgel al beschermd werden wegens hun historische en artistieke waarde. Meer info: www.onroerenderfgoed.be

Meer info: www.vcb.be

Ligth+Building vestigt nieuwe records De vakbeurs Light+Building in Frankfurt was dit jaar internationaler dan ooit: bijna de helft van de bezoekers kwam van buiten Duitsland. Er waren niet alleen meer exposanten (2.589) dan ooit tevoren, maar ook meer bezoekers dan ooit (216.000). Dit jaar lag het accent op de digitalisering van bouwen en gebouwen. Een ander aandachtpunt was de manier waarop fabrikanten inspelen op de rol die licht speelt in het menselijk bioritme. Meer info: www.light-building.com

(foto Messe Frankfurt/Jens Liebchen)

Sint-Martinuskerk in Kontich. (foto Tijl Vereenooghe)

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 53

DEINZE | Administratief Centrum

Tekst | Els Jonckheere

Beeld | VK Architects & Engineers

ADMINISTRATIEVE TREKPLEISTER LANGS DE LEIE Sinds eind maart prijkt aan de oevers van de Leie in Deinze het gloednieuwe Administratief Centrum van de stad. Dankzij het originele ontwerp en de gebruikte materialen slaat het een brug naar zowel de oude stadskern als het achterliggende natuurgebied. Ingeplant in een nieuw openbaar plein is het niet alleen een functioneel gebouw, maar moet het ook fungeren als trekpleister voor wandelaars.

Het nieuwe Administratief Centrum definieert de grenzen tussen het natuurlijke landschap van de Brielmeersen én het stadslandschap met de O.L.V.-kerk, de Markt en de Tolpoortbrug. Twee klassieke rechthoekige blokken van verschillende proporties vormen het bouwvolume. Enerzijds is er het Administratief Centrum zelf, met een bouwoppervlakte van meer dan 1.000 m² en vijf niveaus. Anderzijds is er de Raadzaal, een kleiner paviljoen van 300 m² dat zich in het verlengde van de kerk bevindt. Beide panden zijn bekleed met natuursteen en geanodiseerde aluminium gevelpanelen, die gecombineerd zijn met grote glaspartijen. Bart Callens van VK Engineering (studiebureau technieken): “Speciaal zijn de loggia’s die een tweede huid vormen en zowel een functionele als conceptuele functie uitoefenen. Ze zijn uitgevoerd in wit architecturaal prefab betonnen vloerelementen die aan de hoofdvloerplaat zijn opgehangen. De plaatrand vooraan wordt door prefab betonnen steunpilaren ondersteund. Deze zijn bekleed met een decoratieve grijze natuursteen. Over de hele lengte werden tussen de kolommen glazen balustrades voorzien.”

VOORBEELDROL INZAKE PASSIEVE ENERGIE Het Administratief Centrum beschikt over een plat dak met hellingsisolatie onder een hoogwaardig waterdicht membraan, terwijl de Raadzaal een groen-

54 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

dak meekreeg om het zicht vanuit de hoger gelegen niveaus aangenamer te maken. Bart Callens: “Beide panden spelen een voorbeeldfunctie op het vlak van passieve energie. De ruimtes binnen het gebouw kunnen op een natuurlijke wijze worden geventileerd door ramen te openen. Daarnaast hebben we de bouwschil natuurlijk stevig geïsoleerd en ervoor gezorgd dat de daglichtinval optimaal is. De verwarming en koeling gebeurt door middel van een combinatie van een grondwaterwarmtepomp en een buitenluchtwarmtepomp.”

RUIMSCHOOTS BINNEN VOOROPGESTELDE TERMIJN Het volledige project werd door STRABAG gerealiseerd als pilootaannemer. Projectleider Filip Vertongen: “Dat betekent dat we dus niet alleen de ruwbouw en afwerking voor eigen rekening hebben genomen, maar ook de coördinatie van alle technieken. Mede door de optimale samenwerking tussen STRABAG en de ontwerpers is dit project een succesverhaal geworden dat ruimschoots binnen de vooropgestelde termijn is gerealiseerd. Zo werden de liftkernen op ons aanraden opgebouwd met holle prefabwanden, wat de planning ten goede kwam. Tijdens de uitvoering werden ook nog andere optimalisaties doorgevoerd, waaronder een alternatieve bevestigingswijze van de 1.300 m² natuursteen.

DEINZE | Administratief Centrum

Het nieuwe Administratief Centrum definieert de grenzen tussen het natuurlijke landschap van de Brielmeersen en het stadslandschap met de O.L.V.-kerk, de Markt en de Tolpoortbrug.

Hierdoor kon de montage van de prefabkolommen in een vroegtijdig stadium geplaatst worden, gebeurde de montage van de natuursteen in eindfase en waren beschadigingen uitgesloten.”

HEEL WAT UITDAGINGEN De effectieve realisatie bleek met nogal wat uitdagingen gepaard te gaan. Zo was er een bouwput van 10.000 m³ op amper vijf meter van De Leie, wat de nodige aandacht vroeg op het vlak van grondwaterpeilverlaging en beschoeiing. Filip Vertongen: “De voorbereidingswerken van de ruwbouw waren de grootste uitdaging. Het concept was in die mate ontworpen dat er in uitvoering sprake was van een nultolerantie. Hierdoor dienden alle prefabelementen, waarvan enkele de 10 ton overschrijden, met de grootste precisie te worden gerealiseerd en geplaatst. Ook de interne afwerking was niet altijd evident, onder meer omdat alle verluchtingskanalen, verwarming en elektriciteitvoe dingen in de vloer zijn geïntegreerd. Dit zijn maar enkele van de uitdagingen die we op ons bord kregen. Maar dankzij een gemotiveerd en ervaren team zijn we erin geslaagd om het project binnen de vooropgestelde tijdspanne én het afgesproken budget te verwezenlijken.” ❚

Twee klassieke rechthoekige blokken van verschillende proporties vormen het bouwvolume: enerzijds het Administratief Centrum, anderzijds de Raadzaal.

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Ontwerpend architect Uitvoerend architect Hoofdaannemer

Stad Deinze Tony Fretton Architects (Londen) Bureau Bouwtechniek (Antwerpen) STRABAG Belgium (Regio Gent)

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 55

BOOM | De Heypleck

Tekst | Koen Mortelmans

Beeld | Anjoka

CENTRAAL EN TOEKOMSTGERICHT WONEN IN BOOM De tijd dat Boom een trieste steenbakkersgemeente was, is al jaren achter de rug. Door haar ligging langs de A12 en niet ver van de E19, tussen Antwerpen, Mechelen en Brussel, evolueerde ze tot een aantrekkelijke woonlocatie. Met de bouw van appartementsgebouw De Heypleck speelt Anjoka hier ten volle op in. De Heypleck wordt opgetrokken in de rustige woonwijk Herten Bruin, met gevels in rode en witte baksteen. Een kant van het gebouw sluit aan op de wachtgevel van een bestaande woning, langs de andere kant loopt een groene promenade, die naar natuurgebied De Schorre leidt. Het complex telt elf appartementen, waarvan de meeste al verkocht waren voor het gebouw af was. "We voorzagen in een mix van woongelegenheden, van studio's tot drieslaapkamerappartementen", vertelt Jan Peeters, zaakvoerder van opdrachtgever en bouwcoördinator Anjoka. "Er zijn appartementen met en zonder terras, met en zonder tuin."

"Mochten de bewoners zelf nog PV-panelen op het dak plaatsen, dan zouden deze appartementen energieneutraal zijn”

PRIORITEIT Peeters en architect Luc Verbeeck maakten er een prioriteit van om de beste beschikbare duurzame technieken te gebruiken. "We wilden een voorsprong nemen op de evolutie van de wettelijke normen, zodat deze appartementen ook na verloop van jaren hun financiële waarde behouden. Alle appartementen hebben vloerverwarming, aangestuurd door een individuele warmtepomp. Het gebruik van een warmtepomp minimaliseert niet alleen de energiefactuur, de vloerverwarming leidt ook tot een optimale benutting van de ruimte omdat er gaat geen plaats verloren gaat aan radiatoren. Vloerverwarming sluit bepaalde vloertypes, zoals parket, uit. De kopers kregen de keuze tussen een tegelvloer of een vloer afgewerkt met laminaat." Isolatie en ventilatie zijn gekozen vanuit hetzelfde denkpatroon. Op het dak, onder de roofing, ligt bijvoorbeeld een isolatiepakket van 12 cm. "Het ventilatiesysteem is een C+ van Duco, met natuurlijke aanvoer van verse lucht en mechanische afvoer van vervuilde lucht." Ook de nutsinfrastructuur is toekomstgericht. "Per appartement zijn er wel vijftig stopcontacten. Elke kamer beschikt over een aansluitingspunt voor kabeltelevisie en dataverkeer, inclusief de nodige kabelgoten."

De Heypleck wordt opgetrokken in de rustige woonwijk Herten Bruin, met gevels in rode en witte baksteen. 56 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

BOOM | De Heypleck

"Mochten de bewoners zelf nog PV-panelen op het dak plaatsen, dan zouden deze appartementen energieneutraal zijn. We vangen het regenwater op in een tank van 10.000 liter onder het gebouw. De bewoners met een tuin kunnen water aftappen via buitenkraantjes." Het installeren van zonneboilerpanelen was en is geen optie. "De afstanden die het warme water door de leidingen moet afleggen, zouden dit niet verantwoorden."

KEUKEN EN BADKAMER Peeters drong er bij de aannemers op aan om kwaliteitsmaterialen te gebruiken voor de afwerking. "Dat is niet meer dan normaal, gezien de keuzes die we maakten voor de keuken- en badkameruitrusting. We bestelden de Siematic-keukens bij Keukenbouwers, tegen een aankoopprijs van 9.000 euro. De bakkamers hebben een ligbad of een inloopdouche. Wie in een vroeg stadium een appartement kocht, kon dit zelf kiezen. Voor de appartementen die nog te koop staan hebben we zelf de beslissing genomen." ❚

Jan Peeters ging ruim vijf jaar geleden met Anjoka (woningbouw) en Skimmo (industrie) van start als projectontwikkelaar, na een lange loopbaan als bedrijfsleider in de wegenbouw. In de jaren negentig had hij de wegenwerken uitgevoerd aan de groene verkaveling achter De Heypleck. Daardoor wist hij goed welke mogelijkheden de locatie bood. "Boom is nog altijd in opmars", stelt hij vast. "Kijk ook naar het nabije Tomorrowland."

TECHNISCHE FICHE Bouwheer-bouwcoördinator Architect

Anjoka (Malle) Luc Verbeeck, Archidee (Boom)

Participanten aan het woord MNM SMART ENERGY SOLUTIONS – WARMTEPOMP, VLOERVERWARMING, ELEKTRICITEIT EN SANITAIR MnM Smart Energy Solutions (Ranst) plaatste de energie-efficiënte warmtepomp en vloerverwarming. "In de vloer, ingegoten in het beton, brachten we de kanalen voor het ventilatiesysteem C+ aan", legt zaakvoerder Maarten Meurs uit. Zijn bedrijf stond ook in voor de elektriciteitswerken én de plaatsing van de sanitaire installaties. "We specialiseren ons in totaaloplossingen om het energieverbruik van een woning zo laag mogelijk te maken. Daarvoor gebruiken we de meest aangewezen en recente technieken, zoals warmtepompen en zonnepanelen. Die betreffen zowel de verwarming als de elektriciteit, de ventilatie en het sanitair."

De Heypleck telt elf appartementen.

tion

rt En

MnM

Sma

Energie analyse Zonne-energie Warmtepompen Ventilatie

"Heypleck is uitzonderlijk omdat het niet veel gebeurt dat een appartement wordt uitgerust met een combinatie van nieuwe technieken. Meestal kiest de opdrachtgever voor één enkele techniek, zoals vloerverwarming of een warmtepomp, maar niet voor beide. Het was niet eenvoudig om in elk appartement alle technieken zo goed mogelijk te integreren omdat er niet veel ruimte beschikbaar was, in vloeropbouw noch in vloeroppervlakte. In de toekomst verwachten we steeds meer van deze totaalkeuzes."

ergy

Energie

Solu

Lichtstudie & verlichting Domotica, immotica & automatisatie Algemene elektriciteitswerken Beveiliging

Elektriciteit

Maarten Meurs info@mnm-ses.be www.mnm-ses.be +32 472 31 80 45

MnM combineerde in Boom de warmtepomp met vloerwarming.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 57

BEDRIJFSPRESENTATIE | CEDUBO Bouwproces 2016

Bouwproces2016

STUDIEDAG VAN CEDUBO ROND TECHNISCHE BOUWASPECTEN Op 26 mei organiseert Centrum Duurzaam Bouwen in Heusden-Zolder voor de eerste maal het evenement Bouwproces2016, in samenwerking met WTCB, FABA, Fireforum, Bopro, de Vlaamse Overheid, Confederatie Bouw Limburg, NAV, VCB, Assiver, BENOR en nog tal van andere partners. Op Bouwproces2016 komen alle technische aspecten van het hedendaagse bouwproces aan bod. Aannemers en architecten kunnen dus zeker niet ontbreken.

Aannemers, architecten, maar ook gebouwbeheerders komen binnen het bouwproces steeds meer in elkaars vaarwater terecht. Alle schakels in de bouwen beheerketen krijgen immers te maken met steeds hogere eisen en meer verantwoordelijkheid. Op bijna alle vlakken en onderdelen is dan ook een gesmeerde samenwerking nodig om tot een tijdige oplevering en een probleemloze gebruiksfase te komen. Daarbij moeten de vooropgestelde kwaliteitsnormen en kosten te allen tijde gehandhaafd worden. Om die reden wordt er op Bouwproces2016 een lezing gegeven vanuit de praktijk over samenwerking in het bouwproces.

58 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Op het programma van Bouwproces2016 staan onder meer lezingen rond brandveilig ontwerpen en de aanpak van brandveiligheid tijdens het bouwproces, de wetgeving rond hemelwater en de keuring van de privéwaterafvoer en kostprijsberekening in de bouw. Daarnaast worden twee cases voorgesteld rond Building Information Modeling, een methode die in Vlaanderen steeds meer ingang vindt. Andere belangrijke actuele onderwerpen zijn onderhoudsvriendelijk ontwerpen, ontwerpwedstrijden en BREEAM als aanzet tot meer kwaliteit. Al deze topics worden op een heldere manier gebracht door ervaren sprekers van organisaties als Bopro, Brandweer

Leuven, Bureau Bouwtechniek, Fireforum, Kumpen, Vanhout, Vlaanderen Bouwt, VLARIO en WTCB. ❚ Het hele programma en alle praktische informatie staan op www. bouwproces2016.be, waar geïnteresseerden zich ook kunnen inschrijven. Deelnemen is gratis mits voorinschrijving via www.cedubo.be/go/inschrijven.

BEDRIJFSPRESENTATIE | Sweco

De divisie Buildings van Sweco Belgium biedt zowel ontwerpende expertise als een brede waaier van operationele diensten. (Foto: Tom D'haenens, Administratief Centrum Tervuren – Architectuur: Architectuur.be)

Tekst | Tim Janssens

Naamswijziging onderstreept verregaande ambities van Sweco Belgium Belangrijk nieuws uit het ingenieurswezen: sinds 29 februari gaat Grontmij Belgium definitief door het leven als Sweco Belgium, de Belgische poot van de Zweedse multinational Sweco AB, dat eerder al alle Grontmij-entiteiten overnam. “Het is de bedoeling om op korte termijn uit te groeien tot het meest toonaangevende ingenieurs-, advies- en ontwerpbureau op de Europese markt”, aldus Erwin Malcorps, Managing Director van Sweco Belgium. Op 1 oktober 2015 werd Grontmij officieel overgenomen door Sweco. Gezien de geografische, culturele en operationele complementariteit van beide bedrijven een sterke zet, wat zich eind vorig jaar dan ook meteen vertaalde in uitstekende kwartaalcijfers. De toekomstige realiteit vormgeven en steeds een stapje

voorblijven, dat is de taak die Sweco Belgium zich stelt. “Onze gebouwinstallatieadviseurs ontwikkelen momenteel een concept voor het binnenklimaat van een nieuw ziekenhuis dat binnen vijf jaar patiënten zal opnemen. Onze verkeersingenieurs zijn een nieuwe ondergrondse metrolijn aan het analyseren

die binnen tien jaar in gebruik zal worden genomen. En onze ruimtelijke planners ontwerpen nu een project dat binnen vijftien jaar zal uitgroeien tot een levendige, dynamische stadswijk. Kortom: hoewel de toekomst voor velen nog ver weg lijkt, is ze voor Sweco al zeer nabij”, vertelt Erwin Malcorps. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 59

WIJ GEVEN VORM AAN DE SAMENLEVING VAN MORGEN.

Bezo e stand k onze de RE tijdens ALTY 24beur s www 26 me i .realt 2 016 y-bru sse ls.co

Justitiepaleis Brussel Herbestemmingsonderzoek via PPS-formule.

Administratief Centrum Tervuren © Architectuur.be Toegankelijk en functioneel overheidsgebouw.

AZ Sint-Maarten © VK Studio Groepering van drie bestaande ziekenhuizen op één nieuwe site in Mechelen.

Busstelplaatsen De Lijn © Arteum Architects Duurzame verbetering van het openbaar vervoer.

Sweco is Europa’s toonaangevend ingenieurs-, advies- en ontwerpbureau. Binnen de Division Buildings van Sweco Belgium, voorheen Grontmij Belgium, bieden onze ingenieurs, architecten en consultants een unieke en uitgebreide zienswijze in het ontwerp van de gebouwen voor onze klanten. Hiervoor combineren we onze erkende expertise met een brede waaier van operationele diensten, zoals ontwerp en studie van structuren en technieken, projectmanagement en diverse consultancy diensten. Wij verenigen pragmatische oplossingen met creativiteit vanaf de start van elk project en focussen op de creatie van ideale omgevingen om in te leven, te werken en te vertoeven. Wij zetten hierbij de noden van onze klanten om naar geïntegreerde oplossingen en garanderen de juiste expertise voor iedere situatie. Welke uitdaging u ook heeft, Sweco Belgium staat voor u klaar!

www.swecobelgium.be

BEDRIJFSPRESENTATIE | Sweco

‘DE TOEKOMSTIGE REALITEIT VORMGEVEN EN STEEDS EEN STAPJE VOORBLIJVEN, DAT IS DE TAAK DIE SWECO BELGIUM ZICH STELT’ Sweco Belgium legt zich steevast toe op de realisatie van duurzame gebouwen, efficiënte infrastructuur en kwaliteitsvolle industrie- en energievoorzieningen. (Foto: Tom D'haenens, AZ ZENO Knokke – Architectuur: AAPROG-BOECKX-BURO II & ARCHI+I)

MULTIDISCIPLINAIR

STERKE BETROKKENHEID

Sweco Belgium verenigt verschillende disciplines onder één dak. Deze zijn intern onderverdeeld in vier divisies. De afdeling Infrastructure ontwerpt (snel)wegen, spoor- en waterwegen, tram- en metrolijnen, bruggen en verkeersknooppunten en bouwt zo mee aan een betere mobiliteit (Ring Antwerpen, A11 Brugge, Métro Nord Brussel, Spartacus-sneltram Hasselt, ...). De divisie Buildings biedt zowel ontwerpende expertise als een brede waaier van operationele diensten zoals stabiliteits- en energieberekening, projectmanagement en bouwtechnisch advies (Avenue Building & London Tower Antwerpen, IKEA Hasselt, AZ Sint-Maarten Mechelen, Administratief Centrum Tervuren, ...). De divisie Industry legt zich toe op een a-tot-z-benadering op het vlak van Plant Life Cycle Services, multidisciplinaire EPCm-projecten en Asset Information Management (ArcelorMittal, Total, Umicore, Eval Europe, ...). En tot slot is er nog de afdeling Energy, met een focus op de ontwikkeling van efficiënte energieproductie-, verdelings- en verbruikssystemen (windparken, geothermie, warmtenetten, smart grids …).

Sweco telt circa 14.500 professionals over heel Europa, waarvan achthonderd in België. Het bedrijf voert wereldwijd tienduizenden projecten uit in ongeveer zeventig landen, waarbij het zich steevast toelegt op de realisatie van duurzame gebouwen, efficiënte infrastructuur en kwaliteitsvolle industrie- en energievoorzieningen. “Sweco Belgium biedt het breedste gamma van gespecialiseerde expertise in de studie- en ingenieurssector. Onze verenigde omvang, stabiliteit en complementaire kennisdomeinen zullen ons aanbod verder versterken en nieuwe opportuniteiten voor de toekomst creëren. We zullen voortaan nog beter kunnen inspelen op specifieke expertisevragen, en dat zonder externe specialisten in te huren. Bovendien zijn we met onze negen regionale kantoren sterk vertegenwoordigd op de Belgische markt in het algemeen en de lokale niveaus in het bijzonder. Die betrokkenheid staat samen met interne kennisuitwisseling centraal in onze filosofie”, besluit Erwin Malcorps. ❚

Erwin Malcorps: “Onze verenigde omvang, stabiliteit en complementaire kennisdomeinen zullen ons aanbod verder versterken en nieuwe opportuniteiten voor de toekomst creëren”, aldus Erwin Malcorps.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 61

BRUGGE | De Snuffel

Beeld | DM Construct

UNIEKE RAAMBEKLEDING IN CORTENSTAAL VOOR DE SNUFFEL De grote eyecatcher van Jeugdherberg de Snuffel in Brugge is zonder twijfel de bekeding van de raamopeningen. Er werd immers cortenstaal gebruikt, een materiaal dat er als geen ander in slaagt om een futuristische look met het historische karakter van de omgeving te verenigen. Uniek aan de Snuffel is dat er in het cortenstaal ook spreuken in verschillende talen staan gegraveerd.

Jeugdherberg De Snuffel valt op zonder de historische omgeving teniet te doen. Dat de ideëen van de architect op zo’n mooie manier in de praktijk werden omgezet, is te danken aan DM Construct, specialist in complexe realisaties met staal. Sinds zijn ontstaan in 2010 spitst DM Construct uit Nieuwpoort zich toe op complexe constructies uit metaal en inox, en dit zowel voor woningen als industriële gebouwen. Zaakvoerder David Moncarey: “Zelfs artiesten komen bij ons aankloppen, want we staan ervoor gekend dat we het onmogelijke toch realiseren. Simpelweg door ons gezond boerenverstand te gebruiken en niet op te geven waar de meeste concullega’s zouden

62 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

stoppen. Vaak is het een proces van trial-and-error, waarbij we verschillende technieken en materialen uitproberen. Maar toch slagen we er quasi altijd in om iets te ontwikkelen dat erg dicht in de buurt komt van wat de architect of artiest in zijn hoofd heeft.”

SPECIALIST IN CORTENSTAAL Intussen heeft DM Construct al een hele resem verschillende soorten producten ontwikkeld, waaronder trappen, balkons, balustrades, ramen, deuren, hekken ... Maar de firma maakt ook prefab

constructies zoals tuinhuizen, carports, loodsen en zelfs staalbouwwoningen. David Moncarey: “Daarnaast zijn we sterk in speciale gevelbekleding, en meer specifiek in de afwerking met cortenstaal. Toen we dit materiaal enkele jaren geleden ontdekten, dachten we meteen dat er toekomst in zat. En we hadden gelijk: de interesse in cortenstaal groeit met de dag. Vandaar dat we ons zo’n beetje zijn gaan profileren als specialist ter zake.”

BESCHERMENDE PATINALAAG Cortenstaal is staal waaraan koper en andere

BRUGGE | De Snuffel

In het cortenstaal zijn spreuken in verschillende talen gegraveerd.

legeringen zijn toegevoegd, waardoor het begint te roesten. David Moncarey: “Na enkele weken begint het roest zich te kristalliseren en hecht het zich als een beschermende laag op het staal vast. De zogenaamde patinalaag zorgt ervoor dat er geen zuurstof meer aankan en dat de oxidatie stopt. Versneld roesten en oxidatie wordt hierdoor dus uitgesloten. Het is een continu proces van twaalf tot achttien maanden, waarbij de kleur van het cortenstaal verandert van warm oranje naar roodbruin, afhankelijk van de weersomstandigheden. Het resultaat is een staalplaat met een

roestig uitzicht en een ietwat groffe structuur die heel erg mooi oogt in zowel moderne (als contrastmaker) als rustieke gebouwen. Het voordeel van cortenstaal is dat het zich perfect beschermt tegen agressieve weersomstandigheden. Tevens is het een milieuvriendelijke gevelbekleding aangezien schilderen, galvaniseren en poederlakken overbodig zijn.”

UITDAGING OM U TEGEN TE ZEGGEN

En sinds kort dus ook de raambekleding van Jeugdherberg De Snuffel in Brugge. David Moncarey: “Dit project was een uitdaging, aangezien er in het cortenstaal spreuken in verschillende talen moesten worden gegraveerd. We deden dit met een CNC-machine die de letters in het materiaal laserde. Ook de installatie zelf was geen sinecure: er kwam heel wat meet- en paswerk bij te kijken. We zijn dan ook bijzonder trots op deze realisatie. Want het is een mooi voorbeeld van hoe DM Construct erin slaagt om ideëen die soms op dromen lijken toch in de praktijk om te zetten!”

DM Construct realiseerde al verschillende projecten met cortenstaal, zoals de gedeeltelijke gevelbekeding van het Notariaat aan de sluis Brugge en de aanbouw van een B&B in Assenbroek.

In de zomer van 2016 verhuist DM Construct naar een gloednieuwe uitvalsbasis van 2.200 m² (Leerlooierijstraat 14 8600 Diksmuide). ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 63

TO TA A LPR O JECTEN

NIEUWBOUW RENOVATIE INTERIEUR

JEROEN VERREYDT B O U W P R O J E C T E N

BROEKMANSSTRAAT 118 A 2220 HEIST OP DEN BERG WWW.JEROENVERREYDT.BE INFO@JEROENVERREYDT.BE T. 01 5 24 51 01

2015

STERK IN PRIJS ARCHITECTENASSOCIATIE VAN GAENS architectuur interieur expertises 1985

D&G Security Kleine Broekstraat 23 9030 Mariakerke F 09 228 05 66 M 0475 63 86 18 E info@dg-security.be W www.dg-security.be

Kerkstraat 24 2570 Duffel T 015 316144 info@vangaens.be

DUFFEL | De Groene Lis

Elk appartement kijkt via slaapkamerzijden uit op deze gemeenschapstuin.

Tekst | Aaron Eerdekens

Beeld | CORES Development

DE GROENE LIS IN DUFFEL BIEDT BETAALBARE WONINGEN AAN Het appartementsgebouw De Groene Lis in Duffel is een woonproject dat maatschappelijke dynamiek garandeert door zijn locatie in een rustige centrumstraat van DuffelWest. In dit economisch strategisch drukke landsdeel is De Groene Lis gebouwd met het oog op geborgenheid en het tot rust komen voor alle leeftijdsgroepen.

De Groene Lis komt vooruit uit een samenwerking tussen Architectenassociatie Van Gaens uit Duffel, verkoopsnotariaat Jan De Lang, bouwheer CORES Development en hoofdaannemer Jeroen Verreydt. De uitvoering van de werken heeft ongeveer een jaar geduurd. Het project is eind september 2015 voltooid.

EÉN WOONGEBOUW MET GEMEENSCHAPSTUIN De site waar het gebouw ligt, was oorspronkelijk verkaveld in functie van het bouwen van per groep gekoppelde eengezinswoningen. Drie percelen lagen achterliggend gesitueerd tussen de tuinen van de

belendende eigendommen. Achter de belendende perceelsgrenzen situeerden zich de typische bijgebouwen en één garagebatterij. Om deze verkaveling te realiseren, was er bijkomende openbare weginfrastructuur nodig. Na overleg met de projectontwikkelaar en de administratie ruimtelijke ordening van de gemeente heeft de Architectenassociatie Van Gaens er echter voor geijverd dat het gebouw één woongebouw werd met twintig wooneenheden. "Op deze manier konden we de woonvolumes met een gemeenschapstuin met een meerwaarde in de omgeving incorporeren, wat een veel rustgevender geheel ontwikkelde ten opzichte van de ruimtelijke omgeving", zegt architect Jan Van Gaens.

“We hebben daarom geopteerd voor een appartementsgebouw met daarachter een gemeenschapstuin. Het hoofdgebouw en de bijgebouwen, meer bepaald individuele bergingen, garages en carports, vormen een omsluiting rond deze gemeenschappelijke gemeenschapstuin. De belendende tuinen behouden hierdoor ook meer privacy. Deze groenbuffer met infiltratiebekken past beter in de omgeving. De gevels van de bijgebouwen die gericht zijn naar deze gemeenschapstuin zijn bekleed met hout, wat deze ruimte een warm karakter geeft. Elk appartement kijkt via slaapkamerzijden uit op deze gemeenschapstuin, een alternatief op een concept met een onmiddellijk aansluitende garagebatterij. Het hoofdgebouw is opgetrokken in een heldere baksteenarchitectuur. Het is geen tendentieus woonproject, past perfect in het ruimtelijk kader van de omgeving en heeft een gearticuleerde vormgeving. De volume- en terrasuitbouwen in geprefabriceerd beton en/of metselwerk realiseren een omgevingsvriendelijke dynamiek.” ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 65

DUFFEL | De Groene Lis

“DOOR TE OPTEREN VOOR ÉÉN WOONGEHEEL KONDEN WE DE WOONVOLUMES MET GEMEENSCHAPSTUIN MET EEN MEERWAARDE IN DE OMGEVING INCORPOREREN” Zicht vanop het terras.

FLEXIBEL GEBOUW De wooneenheden zijn gedifferentieerd, met ééntot drie slaapkamerappartementen. De leefruimtes en de ruime terrassen zijn aan de zuidelijk gelegen straatzijde georiënteerd, terwijl de slaapvertrekken zich aan de noordzijde bevinden. De raampartijen zijn georganiseerd met oog op doorzichten in de appartementen en in relatie tot de oriëntatie. “De gevraagde flexibiliteit tot samenvoeging van wooneenheden heeft het er voor ons niet gemakkelijker op gemaakt, maar dat maakte het project boeiender”, aldus Van Gaens.

een lage waterabsorptiecoëfficient in functie van kleurbestendigheid. “Voor ons was het een klein, maar daarom niet minder belangrijk project”, zegt Jurgen Van Bogaert van CORES Development. “Het was vooral belangrijk om een gebouw te creëren waar mensen betaalbaar en dicht bij de kern van de gemeente kunnen wonen binnen een groen kader. Daarbij hebben we tevens belang gehecht aan het gebruik van duurzame materialen. In dit alles zijn we volgens mij goed geslaagd.

Ook de bouw van het geheel verliep uitermate vlot. “We hebben ons zonder problemen kunnen houden aan de opgelegde tijdslimiet en het budget dat voorhanden was, op een goed georganiseerde werf”, zegt hoofdaannemer Jeroen Verreydt. “Wat er voor mij vooral uitspringt aan dit gebouw, is de gevel. Die is opgebouwd met uiterst lichte gevelstenen met een breedte van ± 5 cm, wat een antwoord was op de opgelegde dikte van de isolatieschil. Dit is niet uniek, maar toch ongebruikelijk. Het geeft dit gebouw ook een specifiek karakter.” ❚

Het gebouw heeft vier inkomgehelen met aandacht voor maximale toegankelijkheid. De wooneenheden op het gelijkvloers hebben individuele tuinzones aan de straatzijde en sluiten aan op de gemeenschapstuin. Een andere belangrijke troef van het gebouw is de betaalbaarheid van de verschillende wooneenheden.

MATERIALEN Bouwtechnisch is er door CORES Development bijzondere aandacht besteed aan de recentste bouwontwikkelingen inzake het realistisch implementeren van het akoestisch, isolatie- en ventilatiecomfort. Er is ook belang gehecht aan het gebruik van degelijke bouwsystemen en materialen. Het regenwaterafvoersyteem (type Pluvia) garandeert een materiaalbeperkende en ingebouwde stille waterafvoer. Ook de gevelmaterialen zorgen met hun overheersende witte kleuren voor een verruimd straatbeeld. Op vraag van de opdrachtgever is witte gevelsteen geplaatst. De architect vroeg

66 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Het hoofdgebouw van De Groene Lis is opgetrokken in een heldere baksteenarchitectuur.

TECHNISCHE FICHE Bouwheer CORES Development (Antwerpen) Architect Architectenassociatie Van Gaens (Duffel) Hoofdaannemer Jeroen Verreydt (Heist-op-den-Berg)

LEUVEN | Indooratletiekhal

Tekst | Henri Gielen

Beeld | Jacowbski

Indooratletiekhal van KU Leuven mooi geïntegreerd in groene omgeving De KU Leuven heeft in haar Sportcentrum een nieuwe indooratletiekhal opgetrokken op een nog weinig gebruikte verharde zone die grenst aan de outdooratletiekpiste. Het 80 meter lange en 12 tot 18 meter brede gebouw is met zijn groen dak en houten gevelbekleding mooi geïntegreerd in de omgeving van het beschermde Arenbergpark.

De hal biedt voornamelijk trainingsfaciliteiten voor topsporters, maar wordt ook gebruikt door de Vlaamse Atletiekliga en de studenten van het Sportcentrum. De nuttige oppervlakte wordt maximaal benut: de sportzaal beslaat 1.255 m² van de 1.390 m², of 90%. De resterende 10% wordt ingenomen door de inkomhal, een bureau, bergruimte en sanitair. Er waren geen kleedkamers nodig omdat die voor de atleten al voorhanden zijn in een aanpalende gebouw (De Nayer).

VARIABELE HOOGTE EN BREEDTE “De afmetingen van de oost-westgeoriënteerde hal zijn minimaal gehouden voor een zo efficiënt mogelijk gebruik”, legt projectverantwoordelijke Marie Verlinden van de Technische diensten van de KU Leuven uit. “De vorm van de hal volgt de activiteiten in het gebouw: van het hoogste punt (12,80 meter, noodzakelijk voor polsstokspringen) zakt de hoogte tot 6,50 meter en loopt ze aan de andere kant weer op tot 9,50 meter voor het hoogspringen. Doordat de breedte ongeveer halfweg verspringt van 12 meter (kant park) naar 22 meter (kant buitenpiste), lijkt het gebouw minder hoog dan het is. Dat het groene dak gekanteld is naar de sportvelden aan de zuidkant, draagt daar ook toe bij.”

BETON, HOUT EN STAAL De draagstructuur van deze prefabconstructie bestaat uit betonnen prefabkolommen en gelamelleerde houten liggers voor het dak. Qua dakplaten is er

Het interieur van de sportzaal is bewust sober gehouden. geopteerd voor akoestisch absorberende geprofileerde staalplaten om de galm te beperken. De gevels zijn opgebouwd uit geïsoleerde stalen sandwichpanelen op een betonnen plint. Ze zijn aan de buitenzijde bekleed met een houten structuur uit Thermowood, die door de verschillende diktes en hoogtes doet denken aan bomen in een bos. Ramen zijn er alleen aan de noordzijde, want aan de zuidkant zou het zonlicht de atleten verblinden. De deuren en vluchtdeuren bestaan uit standaard aluminiumprofielen en hebben dezelfde houten bekleding. Horizontale stroken van doorschijnende polycarbonaatpanelen in de gevel laten een diffuus natuurlijk licht binnendringen. ›

Doordat het groene dak gekanteld is naar de sportvelden aan de zuidkant lijkt het gebouw minder hoog dan het is.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 67

Bouwbedrijf Schoofs is een gevestigde waarde voor het (ver-) bouwen van winkelpanden, appartementsgebouwen, industrie- en utiliteitsgebouwen en openbare aanbestedingen. Als flink uit de kluiten gewassen familiebedrijf slaagt Schoofs erin om trouw te blijven aan het familiale karakter, een persoonlijke aanpak te garanderen en een doorgedreven professionalisering door te voeren. Door te werken met multidisciplinaire teams die meedenken met de klant rondt Schoofs elke opdracht tot ieders tevredenheid succesvol af.

LEUVEN | Indooratletiekhal

Participanten aan het woord

SOBER INTERIEUR “Het interieur van de zaal is bewust sober gehouden”, voegt Marie Verlinden eraan toe. “De tartanvloer is zacht, verend en dus schokabsorberend, ideaal voor trainingen. Er kan getraind worden op 60 meter sprint en horden, hoog-, ver-, polsstok- en hinkstapspringen, speer- en discuswerpen. Er zijn permanent vier sprintbanen beschikbaar. Dat aantal kan opgevoerd worden tot negen door de faciliteiten voor de andere disciplines weg te nemen. De ledverlichting is zo gepositioneerd dat ze niet verblindt. Verwarming en ventilatie worden gecombineerd door warme lucht in te blazen via de textielkanalen, wat een optimale verdeling van de verse lucht garandeert.” Aan de noordkant zijn naast het gebouw extra tennisvelden en een basketterrein aangelegd op een oppervlak dat al verhard was. Het bosgebied aan de noordzijde is volledig gevrijwaard en aan de zuidkant wordt een groene buffer gecreëerd. Zodra deze werken uitgevoerd zijn, zal het gebouw bijna volledig omringd zijn door groen en daardoor nog beter geïntegreerd zijn in zijn omgeving. ❚

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever Architect Aannemer ruwbouw

KU Leuven Technische Diensten KU Leuven Schoofs Algemene Bouwwerken (Borgloon-Hoepertingen)

BOUWWERKEN DE RUYCK - GEVELSLUITING De gevelsluiting van de indooratletiekhal werd uitgevoerd door Bouwwerken De Ruyck uit Ninove. Meer bepaald door de afdeling Healthy Homes, die instaat voor daken gevelwerken en het oplossen van vochtproblemen. Tussen de sandwichpanelen heeft ze horizontale stroken van doorschijnende polycarbonaatpanelen geplaatst om diffuus natuurlijk licht binnen te brengen in de hal. Ook het plaatsen van het aluminium buitenschrijnwerk behoorde tot haar takenpakket. Healthy Homes heeft het geheel bekleed met een houten structuur uit Thermowood. Deze gevelbekleding is verkrijgbaar in diverse kleurentinten en profileringen, waardoor het gebouw een warme en natuurlijke uitstraling krijgt. Dit past perfect in de groene omgeving van de atletiekhal. Voor Bouwwerken De Ruyck was het een redelijk groot, maar vooral uitdagend werk. Zaakvoerder Gaetan De Ruyck: “Het was de eerste keer dat wij met de Thermowoodgevelbekleding werkten, en dat meteen voor zo’n opmerkelijk bouwwerk. We hebben daarom heel wat tijd gestoken in studiewerk, zowel naar de technische kenmerken van dit materiaal als naar de esthetische aspecten ervan. Maar het resultaat mag gezien worden, menen we. De indooratletiekhal van de KU Leuven is beslist een visitekaartje voor Bouwwerken De Ruyck en onze afdeling Healthy Homes.”

Maakt deel uit van

BOUWBEDRIJF SCHOOFS – RUWBOUW, BINNENSCHRIJNWERK EN DRAAGVLOER

GEVEL - DAK - VOCHT

Crepi - Kalei - Restauratie - Reiniging - Isolatie Dakbedekking - Vochtbehandeling - Kelderdichting

WARMTE BINNEN, VOCHT BUITEN !

Bel GRATIS

info@healthy-homes.be www.healthy-homes.be

0800 62 501

Bouwbedrijf Schoofs uit Borgloon verzorgde de ruwbouw, het binnenschrijnwerk en de draagvloer voor de nieuwe indooratletiekhal van de KU Leuven. De onderneming heeft ondertussen een zekere expertise opgebouwd in sportprojecten. Eerder bouwde ze ook al de sporthal op het militaire terrein in Safraanberg, de gemeentelijk sporthal in As en de gloednieuwe stedelijke sporthal in Sint-Truiden. Technisch directeur Lawrence Lesire kijkt tevreden terug op het geslaagde project: “Deze atletiekhal was een uitdaging. De bouwgrond is immers gelegen in drassig gebied waardoor paalfunderingen nodig waren. De constructie van de atletiekhal is opgebouwd uit prefabbetonnen kolommen met gelamelleerde houten balken. De buitenschil bestaat uit stalen sandwichpanelen en het steeldeck kreeg een bitumineuze dakbedekking met groendak. Door de dakhelling is het groendak vanop afstand zichtbaar. Dat zorgt voor een optimale integratie in de omgeving. Voorts verzorgden we ook de draagvloer voor de sportvloer.” Een van de sterktes van dit project was voor bouwbedrijf Schoofs het rechtstreekse contract met het studiebureau. De verschillende knooppunten in het project werden uitvoerig besproken en opgelost. Zo voorzag Schoofs uitsparingen in de betonnen kolommen die de luifel rondom de atletiekhal ondersteunen. Lawrence Lesire: “De toegankelijkheid van de bouwgrond vormde een hindernis. Het terrein ligt immers middenin een waardevol natuurgebied. We hebben dan ook een tijdelijke toegangsweg aangelegd om met de prefabmaterialen en houten gelamelleerde spanten ter plaatse te geraken. De locatie van het project op de terreinen van de KU Leuven wekte veel belangstelling van studenten. Daarom namen we extra maatregelen met betrekking tot werfafsluiting en veiligheid.”

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 69

WATERSCHEI | IncubaThor

Tekst | Wouter Polspoel

Beeld | Yannick Milpas

Spin-offs en starters kunnen voortaan terecht op voormalige mijnsite

EENVOUD EN RUST TYPEREN INCUBATHOR Op de voormalige mijnsite van Waterschei in Genk kunnen starters en spin-offs die zich bezighouden met innovatie en onderzoek sinds kort kantoorruimte huren in de IncubaThor. Dat gebouw is de eerste realisatie binnen de zone Wetenschapspark op Thor, een globaal ontwikkelingsproject voor de herbestemming van de site tot hotspot voor technologie, energie en innovatie. Eenvoud en rust kenmerken het complex. Als het aankomt op economische tegenslagen, heeft Genk haar deel al wel gehad. De opeenvolgende sluitingen van de steenkoolmijnen van Zwartberg (1966), Waterschei (1987) en Winterslag (1988) betekenden niet alleen werkloosheid voor duizenden mensen, maar waren ook sociaal een zware klap. Stad en regio stonden voor de uitdaging duizenden nieuwe banen

te scheppen en het stedelijk weefsel opnieuw vorm te geven. Ook vandaag, met de sluiting van de Fordfabriek, moet de stad op zoek naar duurzame alternatieven voor de verouderde, grootschalige industriĂŤle economie. Het Thor-project kadert binnen dit streven. Het is een globaal ontwikkelingsproject voor de herbestemming van de mijnsite van Waterschei.

Aan de zuidzijde voorzagen de architecten vaste betonnen lamellen als zonwering.

70 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Waar bij C-Mine in Winterslag eerder creativiteit en cultuur centraal stonden, wil Thor op een oppervlakte van 93 hectare onderdak bieden aan denkers en doeners en verbindingen leggen tussen onderzoek, innovatie en ontwikkeling. Omdat het project de stad ook internationaal moet profileren, werd het ontwikkeld volgens een hoogwaardig kwaliteitsconcept op

WATERSCHEI | IncubaThor

het vlak van omgevingsaanleg en architectuur, met veel aandacht voor duurzaamheid en parkbeheer.

VEEL VRIJHEID IN ONTWERP De ontwikkeling van Thor is volop aan de gang en moet de komende jaren resulteren in een bedrijvenpark, hoofdgebouw, stedelijk park, T2 Campus (waar opleidingen en vorming centraal staan) en een wetenschapspark. Het masterplan van HUB bakent in dat wetenschapspark elf bouwclusters af, gegroepeerd rond het hoofdgebouw, een vroegtwintigsteeeuws mijngebouw dat fungeert als toegangspoort tot de site. Het plan stelt eisen qua bouwhoogten en volumes, maar laat veel vrijheid toe in het ontwerp van de afzonderlijke gebouwen. POLO Architects won de wedstrijd voor de bouw van een dienstencentrum voor starters en spin-offs op Cluster 1. Het eerste deel van dat gebouw, dat de hele bouwcluster van 75 op 75 meter zal beslaan, is voltooid. Het tweede deel moet er in 2018 staan. POLO Architects bouwt de IncubaThor in opdracht van de stad Genk, de KULeuven en de Limburgse Reconversiemaatschappij (LRM), dat het gebouw ook zal exploiteren.

VOOR DE HELFT KLAAR “Het eerste deel van de IncubaThor, dat er nu staat, beslaat 45% van de totale cluster”, steekt Jascha Rondou, director bij POLO Architects, van wal. “Met het tweede gebouw, dat perfect aansluit op het eerste, zullen we uiteindelijk 3900 m² kantoorruimte realiseren. Die zal zich spreiden over vier bouwlagen. Er zullen ook twee halfondergrondse parkinglagen zijn, goed voor 120 plaatsen.” Het ontwerp is het resultaat van een zoektocht naar de juiste positionering en oriëntatie van de IncubaThor tegenover het oude mijngebouw. Het creëert bijzondere perspectieven op het erfgoed door uitsnijdingen uit het basisvolume. Een eerste uitsnijding in de zuidwestelijke hoek van het gebouw creëert een overdekt voorplein. Daar ligt ook de hoofdingang van het gebouw. De tweede uitsparing vormt een gemeenschappelijke en informele ontmoetingsruimte in openlucht met gecontroleerde doorzichten naar het mijngebouw. “Doordat dat plein tussen twee gebouwen ligt, konden we ons ontwerp vrij makkelijk in twee delen, in functie van de bouwfasen”, aldus Rondou.

UITDAGINGEN “Gedurende de ontwerpfase stonden we voor enkele belangrijke uitdagingen”, gaat architect Rondou verder. “In het masterplan van HUB was voorzien om de grond van uitgravingen – voornamelijk steenkoolpuin op deze historische mijnsite – elders op het terrein te herbruiken in de aanleg. De deels ondergrondse parkeergarage resulteerde in een forse beperking van dit grondverzet. Dat de IncubaThor erg dicht bij het oude mijngebouw kwam te liggen, was een tweede uitdaging. Dit pand wordt op termijn omgevormd tot een dienstengebouw voor de nieuwe ontwikkeling, voorzien van horeca, wassalon, kribbe, etc. ›

De IncubaThor is de eerste realisatie binnen de zone Wetenschapspark op de Thor-site.

‘Het ontwerp is het resultaat van een zoektocht naar de juiste positionering en oriëntatie van de IncubaThor tegenover het oude mijngebouw’ BOUWEN AAN VLAANDEREN | 71

www.vliegennv.be Meeuwerkiezel 37 - 3960 Bree - Tel +32 89 46 18 94 - Fax +32 89 47 19 89

15900495_Vliegen.indd 1

16-09-15 17:14

Imtech Belgium

Multi-technisch ontwerp, realisatie en onderhoud van technische installaties voor gebouwen en industrie HVAC Sanitair Elektriciteit Automatisering www.imtech.be

Belgium

SURF NAAR DE MEEST COMPLETE STARTPAGINA VOOR PROFESSIONALS IN DE BOUW Staat u nog niet op www.bouwenaanvlaanderen.be? Neem dan contact op met: Pascal Op de Beeck p.opdebeeck@louwersmediagroep.be Philippe Bourda p.bourda@louwersmediagroep.be Of bel: +32 50 36 81 70

WATERSCHEI | IncubaThor

dek en zandkleurige gevelpanelen in beton – nagenoeg identiek van toon aan de natuursteen van het mijngebouw – zijn de tools. Overigens probeerden we ook op een andere manier de link naar het historisch karakter van de site te leggen: de zwarte betonnen platen bezitten een grove korrel, als verwijzing naar de ondergrond. Hier en daar lieten we trouwens een betonnen plaat weg om er duinengras te planten.”

FLEXIBELE INDELING

Antracietkleurige ramen, zwarte betonpanelen op het dek en zandkleurige gevelpanelen in beton zijn de tools", aldus Jascha Rondou. Maar tegenover zijn uitgesproken en karakteristieke architectuur wensten we ons schroomvol op te stellen. Om niet in concurrentie te treden met het nabije erfgoed heeft de IncubaThor een strak en rustig voorkomen met een helder, beperkt materiaalgebruik. Antracietkleurige ramen, zwarte betonpanelen op het

Aangezien de gebruikers van de IncubaThor tijdens het ontwerpproces nog niet bekend waren, zijn de kantoren en onderzoeksruimten zo flexibel mogelijk ingedeeld. “De werkunits liggen aan de zuidzijde van het gebouw. We verkozen met vaste betonnen lamellen te werken als zonwering. Ze verlenen een aangenaam, haast doorlopend zicht op de naastliggende bomendreef. In de zomer verhinderen ze dan weer oververhitting van de achterliggende ruimtes.” Aan de noordzijde groepeert het ‘slim generisch plan’ de ruimtes voor sanitair, berging en technieken in een lange strook in de kern van het gebouw. De circulatie is perifeer gelegen langs de noordgevel en kijkt uit op de ontmoetingsruimte (die na fase 2 centraal zal liggen). “Die gevel hebben we dan ook fel beglaasd”, aldus Rondou. De oosten westgevels hebben een meer gesloten karakter, met ritmisch geschrankte raamopeningen. Ondertussen vonden enkele starters en spin-offs al onderdak in het gebouw. POLO Architects wacht nu op groen licht om fase 2 op te starten. ❚

Participanten aan het woord VLIEGEN NV – SANITAIR, REGENWATERBEHEER EN BRANDVEILIGHEID De sanitaire installaties in de IncubaThor werden geplaatst door het bedrijf Vliegen NV uit Bree. “Wij werkten voor alle inbouwmodules, aan- en afvoerleidingen en urinoirspoelingen met het merk Geberit. Dat merk is gekend voor zijn kwaliteit, en daarom een bewuste keuze van onzentwege”, zegt zaakvoerder Raf Vliegen. “Het regenwaterafvoersysteem is bijvoorbeeld het onderdrukssyteem van Geberit. De afvoersnelheid en -capaciteit daarvan is duidelijk groter dan bij conventionele afvoeren ondanks de kleinere buisdiameters. De hoge stroomsnelheid van het water verbetert de zelfreinigende krachten en verkleint het gevaar op verstoppingen in de buizen. Het systeem geeft architecten meer vrijheid bij het ontwerp. Bij de toevoerleidingen naar de valleidingen hoeft wegens de onderdruk geen afschot meer ingepland te worden, zodat de installatie eenvoudiger en ruimtebesparender kan worden uitgevoerd.” Ook in de brandveiligheid had Vliegen NV haar aandeel. “Alle brandbestrijdingsmiddelen zoals brandleidingen, poederblussers en brandhaspels komen van bij ons”, zegt Vliegen. “De regenwaterrecuperatieinstallatie, drukverhogingsgroep en dompelpompen zijn dan weer van het merk Duivelaar Pompen.” Hij besluit: “Dit was voor ons een mooi project. De site komt regelmatig in het nieuws en bevindt zich bovendien dicht bij huis. Momenteel zijn we trouwens soortgelijke installaties aan het plaatsen in het aanpalende oude mijngebouw.”

IMTECH – HVAC Omdat duurzaamheid centraal staat in het Thor-project is de HVAC-klimatisatie in de gebouwen uiteraard van enorm groot belang. “We hebben in de IncubaThor gewerkt met zichtbare klimaatbalken. De strakke architectuur vroeg immers om een dergelijke toepassing”, zegt Dirk Van Straelen, directeur van de Imtech-vestiging in Alken. “Doorgaans werken we die balken weg in het plafond, maar hier niet. Ze maken een wezenlijk deel uit van de architectuur. We zijn al meer dan twintig jaar vertrouwd met deze technologie, maar het is nog maar de tweede keer dat we de balken niet aan het zicht onttrekken. Momenteel zijn we trouwens ook klimaatinstallaties in het oude mijngebouw en een industrieel labogebouw op dezelfde site en op Energyville (een ander gebouw in het wetenschapspark, red.) aan het plaatsen.”

TECHNISCHE FICHE De IncubaThor kwam pal aan het oude mijngebouw te liggen. “Uit respect voor dat gebouw en zijn connotatie wilden we een rustig en strak voorkomen”, geeft Jascha Rondou aan.

Bouwheer Stad Genk, KULeuven, LRM Architect POLO Architects (Antwerpen en Brussel) Hoofdaannemer STRABAG Belgium (Genk)

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 73

WATERSCHEI | IncubaThor

Tekst | Wouter Polspoel

Beeld | Herwey

LAT HOOG INZAKE GRONDWERKEN EN BUITENAANLEG Voor de grondwerken en de buitenaanleg was bij de bouw van de IncubaThor een niet geringe rol weggelegd. Het masterplan van HUB stelt immers duidelijk dat Thor wordt ontwikkeld volgens een hoogwaardig kwaliteitsconcept op gebied van omgevingsaanleg en architectuur, met veel aandacht voor duurzaamheid en parkbeheer.

De inrichting en het beheer van de openbare ruimte van Thor is gericht op een hoge beelden belevingskwaliteit. De eisen liggen duidelijk hoger dan die van vele andere bedrijvenparken. Die eisen worden niet enkel gesteld aan de architecten en partners, ook aangepaste beheersinspanningen zijn vereist. Naast het kwalitatief beheer van de openbare ruimte wordt er ook een intensieve vorm van parkmanagement geïntroduceerd, waarbij raamcontracten en groepsaankopen een belangrijke rol spelen. Voor de grondwerken en buitenaanleg stond het bedrijf Herwey uit Lanaken in. Raf Weytjens, medezaakvoerder: “Dit was voor ons een mooie uitdaging, in onderaanneming van hoofdaannemer STRABAG. Zeker gezien de hoge eisen in het masterplan, bijvoorbeeld omtrent materiaalkeuze of herbestemming van de afgegraven grond.”

ENERGIENEUTRAAL WERKEN “Gezien de vereiste dat de werkzaamheden zo energie-

neutraal mogelijk gebeurden, hebben we een deel van de uitgegraven grond en oude betonnen mijnrestanten gerecycleerd tot gecertificeerde funderingsmaterialen, specifiek in functie van hergebruik in dit project”, gaat hij voort. “Zo werden de oude betonnen funderingsresten van de mijngebouwen uitgegraven en gerecupereerd als betongranulaat voor de fundering van de infrastructuurwerken. Een deel van de uitgegraven bodem werd na afzeving en de nodige kwaliteitscontrole verwerkt tot aggregaat voor het zandcement. Dat werd op zijn beurt weer gebruikt voor de aanvullingswerken. Kortom, closing the circle in een energieneutrale omgeving.” De grondwerken bestonden enerzijds uit het grondverzet voor de parkeergarage en kruipruimtes (4914.4 m³) en de funderingszolen (424 m³), anderzijds uit het verwijderen van oude ondergrondse betonnen massieven van de vroegere mijngebouwen. “We plaatsten ook heel wat waterdoorlatende infrastructuur, zoals 300 m² siergrind,

200 m² kleiklinkers en 225 m² kunstof grasdallen. Het moeilijkste werk was het plaatsen van 800 m² op maat gemaakte betonnen vloerplaten op het overdekt plein aan de ingang van het gebouw en op het terras langs de grote raampartijen. Die dienden met een zuignap en het nodige vakmanschap te worden geplaatst op de daarvoor voorziene waterdoorlatende fundering.” ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 75

HARELBEKE | Woonproject Westoever

Tekst | Johan Debaere

Beeld | Annick Vernimmen

WONEN AAN DE LEIEBOORDEN Residentie Westoever ligt op een steenworp van het centrum van Harelbeke, langs de boorden van de Leie. Dit hedendaags ontworpen appartementsgebouw bestaat uit ĂŠĂŠn grote wooneenheid met in totaal zevenenveertig appartementen, waar de bewoners aan de voorgevel kunnen genieten van het zicht op de Leie en binnenkort aan de achterzijde een eigen park zullen krijgen. Rond het aan te leggen park zullen in de toekomst nog meerdere residenties uit de grond rijzen.

76 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

HARELBEKE | Woonproject Westoever

De architecten van EL Architects ontwierpen Residentie Westoever als een samenstelling van kleinere deelvolumes. Daardoor past dit gebouw perfect in de omgeving, waar ook heel veel kleinere rijwoningen te vinden zijn. De deelvolumes zijn onderling verschoven, waardoor bijkomende open ruimtes zoals dakterrassen en daktuinen ontstaan. “Deze buitenruimtes bieden innemende zichten op de omgeving”, stelt Olivier De Beule, projectarchitect bij EL Architects. “De geschrankte, speelse gevels zorgen voor een driedimensionale compositie met veel privacy voor elk appartement.”

NIVEAUVERSCHIL OPVANGEN “Elk project vergt een unieke aanpak, afhankelijk van de ligging, de wensen van de bouwheer en de integratie in de omgeving”, vertelt projectleider Herman Doornaert van hoofdaannemer Stadsbader, dat instond voor de volledige ruwbouw van het appartementsgebouw. “Residentie Westoever is opgebouwd uit een betonkern bekleed met bakstenen en telt heel wat opvallende en ruime terrassen in architectonisch beton.” Het gebouw omvat zevenenveertig apparte-

menten met een oppervlakte die varieert tussen 85 en 175 m², goed voor in totaal meer dan 5000 m² bewoonbare oppervlakte. De werken zijn gestart in september 2013 en de eerste appartementen zijn vandaag al bewoond. De bewoners kunnen genieten van een ruim terras, sommige tot 50 m² groot. Eén van de grootste uitdagingen bestond erin het niveauverschil in het terrein op te vangen. De gelijkvloerse verdieping achteraan vormt uiteindelijk de eerste verdieping aan de voorzijde.

“Westoever is ontworpen als een samenstelling van deelvolumes”

GEZONDHEID EN COMFORT Architect, aannemer en bouwheer besteedden veel aandacht aan de energiezuinigheid van de appartementen, maar ook aan de gezondheid en het comfort van de bewoners. “Zo zorgt zonwerende beglazing voor een beperking van de oververhitting op warmere dagen en kozen we onder meer voor groendaken”, licht Doornaert toe. “Verder opteerden we voor het ventilatiesysteem C+ van Renson. Zelfregelende raamventilatieroosters van het type Invisivent, die bijna onzichtbaar bovenop het raamprofiel gemonteerd zijn, zorgen voor de continue toevoer van verse lucht. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 77

STADSBADER, uw specialist in bouwprojecten! Groep Stadsbader heeft ruim anderhalf jaar geleden het bedrijf Van Maercke overgenomen. Deze uitbreiding betekende een toegevoegde waarde voor onze realisaties inzake kantoor-, industriebouw en residentiĂŤle retail-, bouwprojecten. Met de overname creĂŤerde Stadsbader een verticale integratie in de bouwafdeling met een inhouse engineering en eigen productie van geprefabriceerde bouwelementen uit beton. Stadsbader biedt door de gebundelde expertise in bouw en infrastructuur een grote meerwaarde aan haar klanten, door wie dit bijzonder gewaardeerd wordt. Het vertrouwen in het bedrijf wordt opnieuw bevestigd. De productie van betonnen prefab elementen loopt volop en opdrachtgevers en medewerkers zijn enthousiast over de resultaten.

HARELBEKE | Woonproject Westoever

De deelvolumes zijn onderling verschoven, waardoor bijkomende open ruimtes zoals dakterrassen en daktuinen ontstaan.

Voor de gecontroleerde afvoer van vervuilde lucht is elk appartement uitgerust met één individuele Healthbox-afvoerventilator. Dankzij dynamische sensoren analyseert de unit 24 uur per dag de afvoerlucht en past het ventilatieniveau zich automatisch aan de behoeften van de bewoner aan.”

OMGEVING IN VOLLE ONTWIKKELING Residentie Westoever ligt in een gebied in volle ontwikkeling. Zo zal binnenkort aan de achterzijde van het appartementsgebouw een park aangelegd worden en zullen er later nog andere residenties rond het park geïntegreerd worden. De grond is immers al geruime tijd eigendom van bouwheer Bistierland, maar de vroegere BPA, die een enorm dichte bebouwing voorschreef, was niet haalbaar. Daarom liet de eigenaar het stuk lange tijd braak liggen. De aanpassing van

het BPA, die een luchtigere en groenere ontwikkeling van het gebied mogelijk maakte, was het sein voor Bistierland om in actie te schieten. Westoever is een eerste fase, maar voor de toekomst staan zeker nog andere bouwprojecten op stapel. Bijkomende troef is dat Waterwegen en Zeekanaal NV de Leiboorden naast het project zal verfraaien, waardoor de bewoners een nog mooier uitzicht krijgen. ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Bistierland (Harelbeke)

Architect

EL Architects (Kortrijk)

Hoofdaannemer

Stadsbader (Harelbeke)

Het complex ligt in een gebied in volle ontwikkeling, met onder meer een achterliggend park dat binnenkort aangelegd wordt.

Participanten aan het woord MEIRE – DAGLICHTSYSTEMEN Meire N.V. (Eeklo), opgericht in 1965, is uitgegroeid tot een succesvolle kmo, gespecialiseerd in het leveren, plaatsen en onderhouden van lichtkoepels, lichtstraten en rookafvoerinstallaties. “We begeleiden projecten op het vlak van daglichtsystemen en rookafvoersystemen”, vertelt zaakvoerster Isabelle Meire. “Zo installeren we lichtkoepels, lichtstraten, luifels, verticale wanden, brandkoepels, rookluiken en rooken warmteafvoersystemen, maar zijn we ook aanspreekpartner voor speciale maatconstructies in kunststof en glas.” Voor residentie Westoever in Harelbeke leverde en plaatste de firma meerdere brandkoepels, waardoor rook en warmte bij brand via het dak afgevoerd wordt. “De huidige wetgeving verplicht de bouwheer RWA-systemen in bepaalde types gebouwen te voorzien”, legt Isabelle Meire uit. “Dankzij de plaatsing van rookafvoersystemen worden rook en warmte bij brand afgevoerd via opengaande dakelementen zoals brandkoepels, lamellenroosters, opengaande delen in lichtstraten en/of eventuele ramen. Ze openen al dan niet automatisch en dragen bij tot een snelle en veilige evaluatie.” De daglicht- en rookafvoersystemen van Meire vind je terug in appartementsgebouwen, bankinstellingen, scholen, woonzorgcentra, rusten verzorgingstehuizen en andere publieke gebouwen, maar ook in particuliere woningen. “We leveren en plaatsen niet alleen oplossingen, maar garanderen dankzij regelmatige controles en preventief onderhoud ook een betrouwbare werking”, sluit de zaakvoerster af.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 79

Architectonisch Beton De kracht van maatwerk

AGREF nv - Tragelweg 4 - 9230 WETTEREN www.agref.be - info@agref.be - tel. 09/369 19 11

Onmiskenbaar vakmanschap!

exclusief buitenschrijnwerk in hout ĂŠn alu ramen - deuren - poorten - houten bijgebouwen

Kom inspiratie opdoen in onze unieke belevings-showroom en laat u overtuigen! Open elke weekdag van 9 tot 18u en op zaterdag van 9 tot 12u.

welkom op afspraak POULEYN - Nijverheidslaan 9 - B-8570 Vichte - T. +32 (0) 56 78 24 91 - F. +32 (0) 56 77 10 22 - info@pouleyn.be - www.pouleyn.be

Bouwen aan Vlaanderen 1-2 pagina.indd 6

25/03/2016 11:15:50

HARELBEKE | Woonproject Westoever

Participanten aan het woord POULEYN – ALUMINIUM BUITENSCHRIJNWERK

AGREF – BALKONS EN DEKSTENEN IN ARCHITECTONISCH BETON

Pouleyn (Vichte) produceerde en plaatste het aluminium buitenschrijnwerk in de appartementen van Westoever in Harelbeke. “We werkten met de CP130- en CS77-HI-profielsystemen van Reynaers. Het CP130-schuif- en hefsysteem staat onder meer bekend om de hoge graad van inbraakwerendheid. Het Concept System® CS77-HI voldoet perfect aan de strenge eisen op het vlak van thermische isolatie. Alle appartementen zijn uitgevoerd met hoogrendementsbeglazing”, vertelt projectleider Tom Vanwynsberghe. “Op twee gevels integreerden we zonwerende beglazing en enkele appartementen zijn ook uitgerust met windvaste screens van Renson (type Fixscreen). Zelfregelende ventilatieroosters (type Renson Invisivent) zorgen dan weer voor de continue toevoer van verse lucht en een goede luchtkwaliteit in de appartementen.”

“Al drie generaties lang, meer dan 70 jaar intussen, specialiseren we ons in architectonisch beton”, vertelt bestuurder Bernard De Witte van familiebedrijf Agref (Wetteren). “Wat in 1945 als een droom van vijf broers begon, is intussen uitgegroeid tot een toonaangevende speler op het vlak van de ontwikkeling en productie van ingenieuze sierelementen en duurzaam stadsmeubilair in architectonisch beton.” Vandaag steunt Agref op een ploeg van veertig ervaren experts, die elk bouwplan op technisch vlak analyseren en oplossingen op maat ontwikkelen en produceren met aandacht voor het esthetische en het functionele aspect. Architectonisch beton ziet eruit als een natuurlijke steen met een witte, blauwe of eender welke andere kleur, maar heeft een langere levensduur omdat het optimaal bestand is tegen weer en wind. Bovendien kan de gebruiker de elementen ook gemakkelijk reinigen.

Pouleyn is gespecialiseerd in de stijlvolle afwerking van woningen, appartementen en andere gebouwen met geïntegreerde uitbreidingen, alsook exclusieve deuren, poorten en ramen. “We stellen vandaag negentig mensen tewerk. Op een totale bedrijfsoppervlakte van 15.000 m² beschikken we over een geavanceerde productielijn. Zodra de klant het ontwerp goedkeurt, digitaliseren we de technische tekeningen en voeren we ze in het computergestuurd productiesysteem in”, zegt de projectleider. “Elk project is uniek voor ons. Westoever was voor ons een aangenaam project: niet uitzonderlijk van uitvoering, maar wel een mooie referentie in eigen streek.”

Agref produceerde en leverde achtenvijftig balkons en tweehonderdzevenenveertig dekstenen in architectonisch beton voor het Westoeverproject. Alle elementen hebben een lichtgrijze kleur en een licht uitgewassen afwerking. “Toch was het project complex omdat in totaal vierendertig verschillende modellen balkons en heel wat verschillende types dekstenen geïntegreerd zijn”, licht De Witte toe. “We waren verantwoordelijk voor het studiewerk, maakten de detailtekeningen en produceerden alle elementen, die dan door de plaatser op de werf in het gebouw geïntegreerd zijn.”

Residentie Westoever is goed voor meer dan 5000 m² bewoonbare oppervlakte.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 81

GENT | Deloitte

Tekst | Niels Willaert

Beeld | Playbiz

Draadloos vergaderen in HD Videoconferenties en het virtueel delen van bestanden zijn meer dan ooit de toekomst. Dat weet ook Deloitte. In zijn nieuwe Gentse kantoor ging het consultancybedrijf resoluut voor een toekomstgerichte totaaloplossing. Draadloos en in hoge definitie. Consultancybedrijf Deloitte heeft dagelijks meetings en videocalls met klanten van hier tot ver over de horizon. Een geïntegreerd, draadloos systeem zou het zakenleven dan ook heel wat aangenamer maken.

signalisatie stap je een futuristische omgeving binnen. Project manager John Roose: “We installeerden kwalitatieve, hoogstaande technologieën.” Een elektronische sprong richting toekomst. Waar

“EENMAAL VERBONDEN MET DE CENTRALE AIRMEDIA INTERFACE DELEN MEDEWERKERS ALLES VIA ÉÉN WIFI-NETWERK” Playbiz demonstreerde als partner zijn audiovisueel talent: Full HD-schermen in verschillende formaten, LCD HD-beamers, Audio-Video-matrix en noem maar op. Al van bij de ontvangstruimte met digitale

82 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

gebruiksgemak het landschap kleurt. “De apparatuur bedienen is kinderspel. Alles kan van op één Extrontouchpanel: je swipet het geluid stiller of tapt een presentatie tevoorschijn op de beeldschermen.”

MINIMALISTISCH EN DRAADLOOS DESIGN Playbiz speelt in op de toenemende vraag naar draadloze systemen en gaat zelfs nog een stap verder. Roose: “Al onze integratiesystemen verdoezelen niet alleen een wirwar van bedrading, maar zijn ook geïntegreerd in het design van het interieur. Bij Deloitte zit alle elektronica verstopt in een lange vergadertafel.” Medewerkers vergaderen nu op één lijn en honderd percent geconnecteerd. “Eenmaal verbonden met de centrale AirMedia Interface delen medewerkers alles via één wifi-netwerk. Met hun smartphone, tablet of laptop”, legt hij uit.

EÉN PLATFORM MET BACK-UPS In nauw overleg koppelden ingenieurs en IT-specialisten het draadloze systeem aan hun eigen

GENT | Deloitte

Deloitte-platform. Alle nationale en internationale Deloitte-vestigingen staan in verbinding met het Gentse filiaal. “Dankzij flexibiliteit en een goede verstandhouding met Deloitte geniet het nieuwe kantoor nu voor lange tijd van een wireless totaalsysteem”, aldus John Roose. “Om rampscenario’s te voorkomen, installeerden we voldoende back-ups. In geval van problemen kan er overgeschakeld worden naar een ouderwets bekabeld systeem.”

VAN INSTALLATIE TOT TRAINING Van keuze en design van het audiovisueel systeem tot het opleiden van gebruikers: Playbiz staat in voor een compleet stappenplan. “Ook voor Deloitte kozen wij

het perfecte ontwerp uit en verzorgden we de algemene coördinatie van de installatiewerken. Eenmaal het systeem geïntegreerd was, leidden we de gebruikers op. Een optimale integratie”, besluit Roose. ❚

één indruk. Echte waardering voor uw werk uit zich in één moment. De eerste indruk. Verwondering en respect van uw klant voor het eindresultaat. Een professioneel uitgeruste vergaderzaal, een glashelder seminarie of een spektakelrijk personeelsevent. Details maken het af. Zoals een perfect gedimensioneerd evenwicht van licht, geluid en projectie. Bij PLAY zoeken gepassioneerde ingenieurs naar een intelligente integratie van een audiovisueel concept. Inclusief flexibel in leasing- en rentalformules. Niet om verschillend te zijn, wel om het verschil te maken.

Gent Brussel Antwerpen

09 381 86 40 02 767 31 05 03 771 10 01

info@playbiz.be www.playbiz.be

16900243_Play nv.indd 1 play_annie_ad_aug14.indd 1

| 83 BOUWEN AAN13-04-16 VLAANDEREN 16:26 5/08/14 17:05

“Deschacht Bouwteam, partner voor uw bouwprojecten”

Het Deschacht Bouwteam begeleidt u van A tot Z:

Deschacht Bouwteam · Team van riolerings- en dakspecialisten uitsluitend gericht op bouwbedrijven klasse 7-8 · Ervaringsdeskundigen zorgen voor grondige studie en voorbereiding van uw project · Oog voor kwaliteit, veiligheid & milieu · Zekerheid door attesteringen en keuringen · Daksystemen ATG gekeurd door BCCA

· Werfopstart · Werfopvolging · Lastenboeken ontleden · Van lastenboek tot oplevering

Contacteer het Bouwteam via bouwteam@deschacht.eu www.deschacht.eu 160625_ADV_BAV_197x130.indd 1

3/03/16 15:09

Raadgevend Ingenieurs

Jules Cockxstraat 8-10 B-1160 Brussel www.mrengineering.be

Technische uitrustingen gebouwen

+32 2 421 79 10

Ballaarstraat 69-71

B-2018 Antwerpen +32 3 259 05 80 info@mrengineering.be

TURNHOUT | Nieuwe Soudal-productiehal

De isolatie werd in binnendozen aan de staalconstructie gemonteerd, met om de 1,5 meter Z-profielen en daartussen opnieuw een isolatiedeken.

Beeld | Paul Delaet

Staalstructuur uitgebreide Soudalproductiehal ingrijpend geïsoleerd Voor de uitbreiding van een productiehal van Soudal stonden in het lastenboek erg strenge isolatienormen beschreven. De staalconstructie is grondig ingepakt met een stevig pakket isolatie, die ervoor zorgt dat de vooropgestelde waarden probleemloos gehaald werden. Als specialist inzake daken wandbekleding van industriële gebouwen leidde De Keyser Construct de isolatie van de productiehal in goede banen. Het portfolio van het Kempense bedrijf bestaat uit tal van projecten die immers niet alleen een eigentijdse uitstraling hebben, maar ook voldoen aan uiterst strenge isolatienormen. Ook in het geval van de productiehal van Soudal was dit aan de orde.

NUTTIG ADVIES In overleg met Deschacht opteerde De Keyser Construct voor isolatie van het type Cladisol ZS-4 130 x 0505 x 1500. Ze werd in binnendozen aan de staalconstructie gemonteerd, met om de 1,5 meter Z-profielen en daartussen opnieuw een isolatiedeken van het type Isover Isocomfort 32 met een dikte van 60 mm. Volgens zaakvoerder Jef De Keyser verliep de samenwerking over de ganse lijn optimaal. “Voor grote projecten als deze kunnen we rekenen op de expertise van Deschacht. Deze types isolatie worden vaak gebruikt in dit soort constructies. Het was de eerste keer dat we ze via Deschacht bestelden, en ook daar zijn we uiterst tevreden mee. Het zijn de strakke prijs, de vlotte service en de snelle levering die onze samenwerking met Deschacht zeer aangenaam maken.” ❚

Voor de uitbreiding van de nieuwe Soudal-productiehal golden strenge isolatienormen.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 85

VAK TIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW I WWW.BOUWENA ANVLA ANDEREN.BE

NIEUW IN BOUWEN AAN VLAANDEREN 2016: 1 THEMA PER NUMMER

Nummer 3

Juni

Duurzame bouwtechnieken

Nummer 4

Augustus

Interieurafwerking

Nummer 5

Oktober

Toegangscontrole, beveiliging en automatisatie

Nummer 6

December

Brandbeveiliging

VO O R M E E R INF ORMATIE MAIL I NF O@LOUWERSMEDIAGROEP. BE OF BEL T +31 50 36 81 70 adv BAVl 2016.indd 1

25-04-16 09:10

Van Overstraeten ontwerp en realisatie van uw interieur

Gespecialiseerd in kleine en grote sloop-en afbraakwerken. Voor particulieren en industriĂŤle klanten, aannemers en architecten.

Bijzonder gespecialiseerd in manuele afbraak

Postweg 297, 1602 Vlezenbeek, Tel: 02 532 43 56 info@van-overstraeten.be, www.van-overstraeten.be

Meersstraat 79B BE-9070 Heusden T +32(0)9/278 21 59 F +32(0)9/278 21 62 E contact@bvbacetin.be W www.bvbacetin.be

DILBEEK | Welzijnscampus

EEN BUITENBEENTJE OP HET VLAK WELZIJN In maart werd de ‘Welzijnscampus’ in Dilbeek geopend. Het gaat om een dienstencentrum dat meerdere partners uit het welzijnsveld een goed uitgeruste en toegankelijke locatie zal bieden. Vandaar dat multifunctionaliteit en energiezuinigheid bij het ontwerp centraal stonden. Architecturaal is de Welzijncampus vast en zeker een buitenbeentje. Niet alleen is de vorm niet alledaags, ook het gebruik van klinkers voor de gedeeltelijke daken gevelbekleding is behoorlijk uniek in de Belgische bouwwereld.

De ‘Welzijnscampus’ werd gebouwd op een braakliggend terrein aan het kruispunt van de Elzenstraat en de Bossstraat in Groot-Bijgaarden, net naast het gemeentelijke kerkhof. Het pand omvat zes appartementen en diverse kantoren waarin onder meer Kind & Gezin, Solidariteit voor het Gezin, CAW, Agentschap Integratie en Inburgering, VDAB, 3Wplus en De Poel hun intrek zullen nemen. Tevens zullen er ook talrijke informatieve, recreatieve en vormende

activiteiten worden georganiseerd. Korneel Germonpré, projectleider van hoofdaannemer Bouwbedrijf Dethier: “Multifunctionaliteit, sociale interactie en ‘delen’ staan centraal. Vandaar dat er ook een gemeenschappelijk onthaal, grootkeuken en cafetaria zijn, alsook diverse vergaderzalen en opleidingsruimtes die door alle partijen kunnen worden gebruikt.”

MOOIE OVERGANG Het ontwerp van de hand van architectenkantoor Osk-Ar vormt als een moderne

De gordijngevels werden met padoek bekleed, terwijl de andere wanden werden uitgerust met verlijmde klinkers.

vierkantshoeve met hellend dak een mooie overgang tussen woonwijk Nieuwenbos en het meer verstedelijkte centrum van Groot-Bijgaarden. Een aangepaste groenbuffer en de gebouwafstand zorgen voor een afscherming van de buren. Korneel Germonpré: “De Welzijnscampus heeft een oppervlakte van 3.200 m² en werd in drie bouwlagen uitgevoerd. De appartementen bevinden zich aan de straatkant, terwijl aan het centrale binnenplein het onthaal, de nieuwe consultatieruimte van Kind & Gezin en een lokaal dienstencentrum met grote refter gelegen zijn. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 87

DILBEEK | Welzijnscampus

De verdiepingen werden aan de hand van verplaatsbare wanden ingericht als kantoor- en vergaderruimtes.”

COMBINATIE PADOEK-KLINKERS

Participanten aan het woord VAN OVERSTRAETEN – INTERIEURS OP MAAT Een groot deel van de binnenafwerking van de Welzijnscampus in Dilbeek werd toevertrouwd aan Van Overstraeten uit Vlezenbeek. Dit familiebedrijf spitst zich sinds zijn ontstaan in 1888 toe op interieur. Zaakvoerders Wilfried en Corry Van Overstraeten: “Het begon met ramen en deuren, maar vandaag specialiseren we ons in alle aspecten van binneninrichting: vloeren, wanden, deuren, ramen, keukens, dressings, badkamers ... We beperken ons dus al lang niet meer tot houtafwerking, maar werken met allerlei soorten materialen. Intussen hebben we zeventig werknemers, die projecten over heel België realiseren.” Hoewel Van Overstraeten zich voornamelijk op privéwoningen richt, doet het ook geregeld grotere projecten zoals Brouwerij Lindemans, bejaardentehuis Dilhome, houthandel Bomako, talrijke apotheken ... In de Welzijnscampus stond de firma in voor de bekleding van de ramen aan de binnenkant in padoek (een honderdtal in totaal) én zo’n 60 m² decoratieve wandbekleding in de inkomhal (een combinatie van padoek en glas) en de traphal (een brandwerende opbouw van vezelplaten, schuimvormend product, Eternit-platen, laminaatplaten, rotswol en padoek). Wilfried Van Overstraeten: “Voorts hebben we de balie gemaakt uit een combinatie van witte en traceless laminaat. Tot slot leverden en installeerden we ook vier koffiehoeken: kleine kitchenettes uit wit laminaat waarin een koffiemachine, microgolf, vaatwas en spoelbak geïntegreerd zijn.”

DEAPLUS – KEUKENS De Welzijnscampus in Dilbeek omvat zes volledig uitgeruste keukens. Deze werden geleverd en geplaatst door Deaplus uit Heusden-Zolder, dat al dertig jaar ‘Belgische vakmanschapkeukens’, badkamers, dressings en totaalinterieurs maakt. Jorge Cools: “Intussen telt de firma een tachtigtal werknemers die dagelijks het beste van zichzelf geven, dit zowel voor projecten in België als buiten de landsgrenzen.” De keukens die in de Welzijnscampus geplaatst werden, bestaan uit een hoogwaardig, tijdloos wit laminaatoppervlak. Voor het werkblad koos de bouwheer voor zwarte HPL. Jorge Cools: “Het betreft L-leukens met een afmeting van 3 op 2,5 meter. Per team van twee personen kunnen we ongeveer één keuken per dag plaatsen. In de Welzijnscampus hebben we de klus met twee medewerkers in zeven werkdagen geklaard. Elk project is voor ons belangrijk, van klein tot groot. Maar op de Welzijnscampus zijn we bijzonder trots vanwege de hoge kwaliteit die we er mochten leveren.”

88 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

De constructiemethode leunt deels aan bij de industriebouw, wat voordelig was voor het budget én een snellere uitvoering mogelijk maakte. In concreto gaat het om een prefabbetonnen constructie met binnenmuren die uit snelbouwstenen werden opgetrokken. De buitenkant kreeg een erg innovatieve en futuristische look. De gordijngevels werden met padoek bekleed, terwijl de andere wanden met verlijmde klinkers werden bedekt. Dit principe werd trouwens ook doorgetrokken naar het dak, want ook dat is gedeeltelijk met klinkers bedekt. De rest bestaat uit groendak of EPDM waarop de fotovoltaïsche cellen werden geplaatst. Korneel Germonpré: “De klinkers zullen ook voor de afwerking van het terrein gebruikt worden. Samen met de padoek zorgen ze er dus voor dat het gebouw volledig één wordt met zijn omgeving.”

MOOIE E-SCORE De Welzijnscampus mag zich met zijn E-peil van 22 een ‘laagenergiegebouw’ noemen. Deze excellente score werd gerealiseerd dankzij driedubbele beglazing, een erg goed geïsoleerde gebouwschil (inclusief een gedeeltelijk groendak), verwarming en koeling door middel van een warmtepomp, een zonneboiler voor de aanmaak van sanitair warm water, doorzichtige zonneluifels met 21 geïntegreerde zonnepanelen op het zuidelijk dakvlak en de 138 fotovoltaïsche zonnepanelen op het dak.

GEEN EVIDENT PROJECT Voor Bouwbedrijf Dethier, dat als hoofdaannemer fungeerde, was Welzijnscampus geen evident project. “Vooral de afwerking van het dak, met de combinatie groendak en klinkers, vormde een uitdaging”, vertelt Korneel Germonpré. “Sowieso is het gebruik van klinkers op een dak al redelijk speciaal, maar daar kwam nog eens bij dat het dak in verschillende hellingen ligt, die van 15 tot 50% variëren. Toch zijn we glansrijk in de missie geslaagd. Dit project is dankzij zijn speciale vormgeving en afwerking toch wel een van onze paradepaardjes!” ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Gemeente Dilbeek Architect Osk-Ar (Dilbeek) Hoofdaannemer Bouwbedrijf Dethier (Alken)

GEEL | Ecodroom

Tekst | Koen Mortelmans

ECODROOM BRENGT GROEN IN HARTJE GEEL In het kader van een stadsvernieuwingsproject moest de ontwikkeling van Ecodroom structuur brengen in het centrum van de Kempische stad Geel, zonder afbreuk te doen aan haar eigenzinnige karakter. Het omvat diverse appartementsgebouwen rondom een binnengebied met daarin ietwat verrassend het lokale vredegerecht. Kenmerkend voor het centrum van Geel is de mengvorm van gebouwschalen en woningtypes, doorkruist met een fijnmazig weefsel van passages en informele doorsteekjes, de 'postpaadjes.' Dat de tuin van Ecodroom, die overigens deel uitmaakt van het publieke domein, binnen het bouwblok van de appartementen ligt, past daar wel bij. De aanwezigheid van het vredegerecht ondersteunt het publieke karakter van de tuin. De combinatie ervan met de toegang tot de woongebouwen en de trap naar de ondergrondse publieke centrumparking geeft het gerechtsgebouw de nodige allure.

KRACHTENBUNDELING Ecodroom is een behoorlijk groot en ambitieus bouwproject. Naast het vredegerecht telt het 24 assistentiewoningen, 31 sociale en 71 gewone appartementen, 1.700 m²

Foto: Ilse Liekens. commerciële ruimte op de gelijkvloerse verdieping – samen goed voor een vloeroppervlakte van 17.500 m² – en een gedeeltelijk openbare ondergrondse parking van 11.000 m². Voor de architectuurwedstrijd, die de aanzet vormde tot een PPS-project met de stad Geel, sloegen twee architectenkantoren, het Antwerpse Hub en het lokale Archiles architecten en twee behoorlijk grote bouwbedrijven – het lokale Vanhout en Van Roey – de handen in elkaar. Na de wedstrijd kwam daar nog Democo bij.

Toch vertonen de gebouwen een grote architecturale samenhang. "We hebben het werk verdeeld, maar bleven in nauw overleg met elkaar", zegt Luk Segers (Archiles architecten). "We hebben ons hoofdzakelijk gericht op de sociale woningen en het vredegerecht, Hub op de assistentiewoningen. Voor de gewone appartementen is ons werk zelfs niet uit elkaar te halen." Langs de kant van de Werft – de belangrijkste weg naar het stadscentrum – delen de gebouwen een stoere sokkel die de lengte van de Werft benadrukt. "De sokkel vormt ook een duidelijk kader voor de tuinen en gebouwen van de aanliggende cultuurcluster", merkt Bart Biermans (Hub) op. "Op deze sokkel passen de gebouwen zich aan de schaal en maat van de directe omgeving aan." Achteraan delen de Ecodroom-gebouwen een erf met bestaande sociale woningbouw. Hier staan de gebouwen gewoon op de grond en ogen ze kleinschaliger."

FORMEEL EN ROBUUST KARAKTER De buitenkant van het gebouwengeheel is opgetrokken met uniforme materialen en detailleringen. "Baksteen en diepe textuur geven het een formeel en robuust karakter. Dit zijn verwijzingen naar de grote stadsblokken van weleer. Langs de binnentuin daarentegen hebben Vanhout, Van Roey en DMI de gevels gematerialiseerd als een licht en glad interieur. Terwijl de volumetrie speels omgaat met wat publiek en privaat is, doen de materialen dit met wat binnen en buiten is.” ›

Het vredegerecht in de binnentuin. Foto: Stefan Vleugels.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 89

16900268_architon.indd 1

21-04-16 11:39

Belcotec, voor kwalitatief hoogstaande HVAC installaties Verwarming, klimatisatie, luchtbehandeling, airco en sanitaire installaties voor alle projecten Belcotec NV is een HVAC-installatiebedrijf gespecialiseerd in het realiseren van kwalitatief hoogstaande installaties. Wij bieden â&#x20AC;&#x153;op-maat-oplossingen" aan in verwarming, klimatisatie, luchtbehandeling, airconditioning, piping en sanitaire installaties. Onze ervaren ingenieurs en bekwame vaklui zorgen voor duurzame oplossingen zoals de installatie van warmtepompen, warmtekrachtkoppelingen, zonneboilers en hybride ventilatieconcepten.

www.belcotec.be

GEEL | Ecodroom

Participanten aan het woord ARCHITON – PREFABBETON OP MAAT

Variaties in wanden en plafonds van het vredegerecht. Foto: Stefan Vleugels. Het vredegerecht is lager dan de woongebouwen. Het bestaat uit een gelijkvloers met een hellend dak. Onder dit dak zitten geen zolders. De zoldering is afgewerkt met gyproc. Die vorm geeft de zaal eronder cachet en bevordert de akoestiek. "De complexe vormelijke afwerking en het plaatsen van een houten dak op een stalen draagstructuur maakte de bouwwerken behoorlijk ingewikkeld", getuigt Ruth Willekens, projectdirecteur bij Vanhout.

De talrijke terrassen uit architectonisch beton van de Ecodroom werden gerealiseerd door Architon. Deze firma begon met de productie van dergelijk maatwerk in 2007 en is doorheen de jaren uitgegroeid tot een referentie in zijn domein. In zijn eigen fabriek in Dessel maakt Architon kwalitatief hoogstaand prefab bouwelementen uit architectonisch beton, zoals draaien gewone trappen, bordessen, terrassen, dorpels, gevelelementen, gevelplinten ... En dit in de vereiste vorm, kleur en afmetingen. Deze worden kant-en-klaar op de werf geleverd, zodat ze meteen door de klant kunnen worden gemonteerd. Het grootste deel van de realisaties is bestemd voor grotere gebouwen zoals kantoor- en appartementscomplexen, ziekenhuizen, rusthuizen, ... Maar ook in particuliere woningen kent de toepassing van architectonisch beton een toenemend succes. Intussen telt de onderneming 35 personeelsleden en zijn er over het hele land realisaties van hun hand terug te vinden. Dit jaar nog is de uitbreiding van de productiehal voorzien (met 4000 m²). Voor Ecodroom maakte Architon een veertigtal terrassen, bijna allemaal met andere afmetingen. Deze werden volledig afgewerkt op de werf geleverd (dus inclusief opkanten, waterafvoer, goten en thermische onderbrekingen voor de verankering). Projectverantwoordelijke Tim Hooyberghs: “Daarnaast hebben we ook een vijftigtal rechte trappen en bordessen gemaakt. Het ging om rechte uitvoeringen met een antislip in de vorm van een ingegoten rubberen strip. Voorts zijn in dit gebouw eveneens dorpels, verschillende dekstenen en gevelplinten van ons terug te vinden. Dit project was dus heel erg divers qua type producten, wat het voor ons interessant maakte. We kregen de mogelijkheid om quasi een volledig beeld van ons kunnen te laten zien.”

HONINGRAATSTRUCTUUR Het dak van het vredegerecht is aangelegd als extensief groendak. Dat is vrij zeldzaam voor hellende daken omdat het resultaat op lange termijn niet altijd even goed standhield. "Hier is dat wel het geval", onderstreept Segers. "Na ruim twee jaar zit al het groen nog stevig op zijn plaats. We hebben dan ook een speciale honingraatstructuur gebruikt om het te verankeren." Het groendak vloeit naadloos over in de kunstmatige heuveltjes van de tuin. Het regenwater van het groendak is niet bruikbaar, maar het water dat op de daken van de woningen valt wordt gebruikt in de wasmachines en toiletten. Ook de ruwbouwwerken aan de woonvolumes waren geen routineklus. "Door de grote omvang van de beide kelderverdiepingen – 120 op 55 m – moesten we niet alleen erg veel beton storten, maar ook veel grondwater wegpompen om de bouwput droog te houden, tot 180 m³ per uur", aldus Willekens. Met een E-peil van 55 stelde Ecodroom zich vier jaar geleden erg vooruitstrevend op. Intussen is dat geen spectaculair scherp cijfer meer, maar er zijn veel meer aspecten – zoals de centrale stookplaats met WKK op aardgas – die het groene karakter van Ecodroom bepalen. ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Ecodroom nv (Vanhout Projects-Van Roey Vastgoed, DMI)

Architect

HUB Architecten (Antwerpen) en Archiles architecten (Geel)

BELCOTEC - HVAC VOOR ECODROOM "Voor de verwarming had Ecodroom gekozen voor een centrale stookplaats met een Viessmann-warmtekrachtkoppeling (WKK), optimaal afgestemd op de gebruikersprofielen van de bewoners", licht Jan Vangeel toe, CEO van HVAC-bedrijf Belcotec (Dessel). De firma stond niet alleen in voor de verwarmingsinstallatie van de 95 Ecodroom-appartementen, 31 sociale woningen en het vredegerecht, maar plaatste er ook het ventilatiesysteem en de sanitaire installaties. Belcotec (Dessel) is een HVAC-bedrijf met veel expertise in gebouwtechnieken voor onder meer appartementen, scholen, zorgcentra en kantoren met een HVAC-scope tot 3 miljoen euro. "De centrale stookplaats met WKK is een energie-efficiënte oplossing”, aldus Vangeel. “Op zulke realisaties spitsen we ons toe. Woningstations zorgen in de appartementen voor de verwarming en voor het sanitair warm water. Individuele ventilatie-units zorgen voor frisse lucht. De verrekening van het energieverbruik per appartement vindt plaats op basis van centraal uitgelezen calorimeters op de woningstations. De combinatie van WKK en woningstations maakte deze opdracht technische uitdagend." "We hebben deze opdracht in verschillende fasen uitgevoerd", verklaart project manager Jan Verachtert. "De werken vonden plaats van 2009 tot 2015. We hebben de woningstations al in ons eigen atelier uitgerust met de nodige kranen en andere toebehoren. Die verkortte de installatietijd op de bouwplaats aanzienlijk." "Het ontwerp voor Ecodroom was het resultaat van een samenwerking tussen studiebureau Cenergie en de Karel de Grote Hogeschool, die hiervoor een studie uitvoerde. Momenteel voeren specialisten van de hogeschool metingen uit om gebruikersprofielen voor het sanitair te definiëren. In dergelijke samenwerkingsverbanden en uitdagende projecten voelt Belcotec zich het best", voegt Vangeel eraan toe. Belcotec omvat een team van 25 bedienden en 24 installatieploegen. De onderneming verwacht dit jaar een omzet van 15 miljoen euro te realiseren. Voorjaar 2017 verhuist Belcotec naar een nieuwbouw op het Innovatiepark in Geel, naast de Thomas More Hogeschool. "We zullen in talrijke innovatieprojecten nauw samenwerken met Thomas More, de KU Leuven en andere kenniscentra. Een concreet voorbeeld is Ecoren in Limburg. Ecoren beoogt de ontwikkeling en demonstratie van marktgerichte en sociaal aanvaarde energetische renovatieconcepten voor huizen en appartementen, representatief voor het Vlaamse woningbestand. De uitdaging van Ecoren is het uitvoeren van een BEN-renovatie zonder dat de bewoners tijdelijk moeten verhuizen."

Hoofdaannemer

THV Van Roey, Democo, Vanhout (Geel)

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 91

KRUISHOUTEM | Truckstop Total

Comfortabele stop voor vrachtwagenchauffeurs

Binnenin is voor een robuuste look gekozen door de constructie in te vullen met stalen sandwichpanelen.

Tekst | Els Jonckheere

Sinds maart 2016 kunnen vrachtwagenchauffeurs even stoppen in Kruishoutem om er in alle comfort een pauze te nemen. Total liet er immers aan weerszijden van de E17 een nieuwe truckstop bouwen. Met hun volautomatisch refter, state-of-the-art sanitaire voorzieningen en beveiligde parking behoren deze tot de meest moderne van Europa. Dit stralen de gebouwen ook echt uit dankzij hun façades uit strekmetaal die ’s avonds mooi worden verlicht.

De bestaande truckstops werden met de grond gelijk gemaakt en ook alle wegenis werd volledig uitgebroken. Tim Roggeman, projectleider van Stadsbader, de hoofdaannemer in dit project: “Per site ging het om 2.750 m² asfaltweg en 2.600 m² parking in beton.” Beide truckstops kregen dus een nieuw gebouw. Het gaat om een vierkant van 13 x 13 meter met twee bouwlagen. Op de eerste verdieping werden alle technische installaties ondergebracht. Het gelijkvloers beschikt over een

92 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

KRUISHOUTEM | Truckstop Total

refter met automaten voor frisdrank, koffie én warme maaltijden, alsook sanitaire voorzieningen (toiletten en douches) voor mannen en vrouwen. Tim Roggeman: “Total koos voor een metaalstructuur die aan de buitenkant bekleed werd met strekmetaal. In concreto gaat het dus om grote geperforeerde platen waarachter verlichting wordt geplaatst, wat ’s avonds een erg mooi visueel effect creëert. Binnenin is voor een robuuste look gekozen door de constructie in te vullen met stalen sandwichpanelen. De scheidingswanden werden dan weer in rode baksteen uitgevoerd, waardoor het geheel toch niet té industrieel oogt.” Speciaal is dat de site uitsluitend voor vrachtwagenchauffeurs bestemd is. Wie de site wil betreden, moet doorheen een twee meter hoge toegangspoort en een ticket nemen. Dan kan de vrachtwagenchauffeur een uur lang gratis parkeren. Het mag ook langer, maar dan moet er worden betaald.

ANDERS DAN DE ANDERE Om de realisatie van het project vlot te laten verlopen, werd een volledig driedimensionaal rekenmodel uitgewerkt. De structuur ervan is geoptimaliseerd door Alpha-Studieburo, dat een ruime ervaring heeft op het vlak van staalbouw. Herman Peiffer: “Stabiliteittechnisch onderscheidt dit gebouw zich op verschillende punten van andere panden met eenzelfde gebruiksbestemming. ›

DUURZAAM SANITAIR Het is evident dat de sanitaire voorzieningen in een truckstop heel erg belangrijk zijn. Omwille van het veelvuldig gebruik kan echter niet eender wat worden geïnstalleerd. Vandaar dat Studiebureau Istema er bewust voor koos om de nieuwe truckstops van Total uit te rusten met DELABIE-sanitair. Het uitgebreide gamma van deze Franse producent met Benelux-zetel in Brussel kenmerkt zich immers door haar hoge kwaliteit. Bovendien omvat het assortiment een complete set oplossingen die specifiek geschikt zijn voor de utiliteitsbouw. Marketing & Communications Manager Roos Ysebaert: “Bij de ontwikkeling van alle producten hanteert DELABIE een aantal vaste waarden. Naast veiligheid voor de gebruiker, hygiëne, duurzaamheid, waterbesparing, installatie- en onderhoudsgemak staan vandaalbestendigheid en een lange levensduur voorop. Alle producten moeten met gemak 500.000 handelingen kunnen doorstaan, zonder in te boeten aan kwaliteit. Vandaar ook dat we een garantie van tien jaar bieden.”

ROBUUST, VANDALISMEBESTENDIG ÉN ZUINIG DELABIE leverde per stopplaatst acht douches die met elektronische TC-detectie zijn uitgerust. Roos Ysebaert: “Dit betekent dat ze met technische ruimte worden geïnstalleerd, zodat het mechanisme niet toegankelijk is voor de gebruiker. Enkel de infrarooddetectie is zichtbaar. Daarnaast beschikken de douches over een vandaalbestendige en kalkwerende TONIC JET-douchekop.” Daarnaast werden in elke truckstop zes DELABIE-toiletten geïnstalleerd. Het gaat om hangtoiletten type S21 S in bacteriostatisch gesatineerd RVS 304 die, net als de douches, met elektronische TC-detectie uitgerust zijn. Roos Ysebaert: “Voorts leverden we twee keer zes wandurinoirs van het type DELTA die in bacteriostatisch gesatineerd RVS 304 zijn uitgevoerd en eveneens over een elektronische TC-detectie beschikken. Trouwens: voor de douches, toiletten en urinoirs wordt gebruikgemaakt van de TEMPOMATIC MULTIFUNCTIE-sturing, die toelaat tot acht posten aan te sturen. Deze sturing wordt in een technische ruimte of het plafond geïnstalleerd, waardoor de gebruiker geen toegang heeft tot de sturingselementen.” Tot slot kreeg elke stopplaats vier DELABIE-wastafels van het type DUPLO (in bacteriostatisch gesatineerd RVS 304) met een elektronische TEMPOMATIC 2-wastafelkraan. Tevens leverde de specialist in sanitaire oplossingen twee voormengthermostaten van het type PREMIX CONFORT, die de douches en wastafels van voorgemengd water voorzien.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 93

STUDIEBURO BVBA · Burgerlijke bouwkunde - stabiliteit Funderings- en geotechniek

· CAD-design en engineering · Weg- en rioleringswerken · Veiligheidscoördinatie · Milieuvergunningen - Milieucoördinator · Erkend milieudeskundige VLAREM Bodemsanering - Geluid/Trilling

· Topografie - Landmeterswerken

Oude Bosuilbaan 15A - B-2100 DEURNE

Tel. : 03/658 87 14 - Fax : 03/680 14 27 en 03/685 02 95 E-mail: alpha@alpha-engineering.be

TEMPOFLUX

ZELFSLUITENDE URINOIRSPOELER VOOR OPBOUW

Soepele bediening. Zorgeloos design Zelfsluiting ingesteld op 3 sec, regelbaar tussen 3 en 7 sec. (patent). Debiet ingesteld op 0,15 l/sec aanpasbaar tot 0,3 l/sec. Innoverend systeem met stopkraan en debietregeling geïntegreerd in de rozet (patent). Conform de norm NF EN 12541.

Meer informatie op delabiebenelux.com

KRUISHOUTEM | Truckstop Total

Zo worden de uitwendige klimatologische invloeden opgenomen door een sterk verstijfde buitenschil en afgeleid naar een asymmetrische onderstructuur. Door deze 'box-werking' konden in het gebouw grote open ruimtes worden gerealiseerd. De mogelijkheden voor de opname van de driedimensionale torsie waaraan het gebouw wordt onderworpen, werden bijna onzichtbaar naar de punten lijnondersteuningen vertaald. Bovendien diende met tweedeorde-effecten

“Achter de grote geperforeerde gevelplaten werd verlichting geplaatst, wat ’s avonds een erg mooi visueel effect creëert” rekening te worden gehouden, waarbij de bewegingen van de structuur aanleiding geven tot secundaire krachtswerkingen in de knopen van de structuur. De optimalisatie van de structuur had tot doel een constructie te maken die duurzaam

is, getuigt van een optimaal materiaalverbruik en de esthetische waarde van de architectuur volledig ondersteunt. We zijn er uitermate trots op dat deze doelstellingen werden gerealiseerd, mede dankzij onze kennis en expertise.” ❚

Total koos voor een metaalstructuur die aan de buitenkant bekleed werd met strekmetaal.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 95

TERVUREN | Lindepark

Tekst | Els Jonckheere

Beeld | Marc Detiffe

WONEN IN DE VOERVALLEI Het Lindepark in Tervuren, een realisatie die naadloos aansluit bij zowel het historische als het natuurlijke karakter van de locatie.

In het centrum van Tervuren wordt de site van het Cultureel Centrum omgetoverd tot een aangenaam wooncomplex met in totaal zestig appartementen. Dankzij een open bebouwing, veel groenvoorziening en een veelheid aan terrassen slaat het project een perfecte link met enerzijds het historische karakter van de omgeving en anderzijds het natuurdomein waarop de site uitloopt. Het ‘Lindepark’ situeert zich naast de beschermde pastorie en tegenover het Robianokasteel, op de kruising van de Pastoor Vandesandestraat en de Wandelaarstraat in hartje Tervuren. Het terrein van 5.571 m² dat voordien quasi volledig verhard was, krijgt een totale make-over. Want in een eerste fase worden er vier losstaande appartementsgebouwen van respectievelijk 1.482 m², twee keer 1.831 m² en 1.918 m² gebouwd (drie keer vier bouwlagen en één keer drie bouwlagen). Deze vier units worden ondergronds verbonden met een parkeergarage die 91 plaatsen telt. Bovenop wordt de garage volledig overdekt met een daktuin die de parkomgeving van de vallei laat doorlopen tot in het achtergelegen bouwblok.

VERBOUWING CULTUREEL CENTRUM In een tweede fase wordt ook het vroegere cultureel centrum onder handen genomen. Architect Stefaan

96 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Van Acker (Jaspers-Eyers Architects): “Dit cultureel centrum met bibliotheek is recent verhuisd naar het gloednieuwe VTC tegenover het nieuw administratief centrum. Het volume van de vroegere locatie wordt grondig verbouwd tot woningen en vormt een vierde lob in het geheel.” Eenmaal deze fase achter de rug is, zullen er zestig nieuwe woongelegenhe-

partementen. Belangrijk is dat 1.193 m² als park zal worden ingericht. Samen met het groendak van de garage zal dit ervoor zorgen dat de troosteloosheid van de vroegere verharding verdwijnt om plaats te maken voor een aangename leefomgeving die perfect overgaat in het achtergelegen natuurgebied met de vijvers van de Voervallei.”

‘HET IS EVIDENT DAT HET VOLLEDIGE ONTWERP IN FUNCTIE STOND VAN DE INTEGRATIE IN DE OMGEVING’ den gecreëerd zijn, en dit met een grote variëteit qua type. Naast zes sociale appartementen zijn er ook zes lofts en diverse woningen met een verbeterde toegankelijkheid. Tevens is er sprake van een mooie verdeling tussen een-, twee- en driekamerap-

INTEGRATIE MET OMGEVING Het is evident dat het volledige ontwerp in functie stond van de integratie in de omgeving. Architect Jenny Scherrer (Jaspers-Eyers Architects): “Dit was geen eenvoudige opdracht omdat we een concept

TERVUREN | Lindepark

Alle woningen zijn rondom hoeken gevormd, met een grote ruimtelijkheid tot gevolg.

TECHNISCHE FICHE De architecten kozen voor vier losstaande rechthoekige blokken die een doorkijk naar de Vallei van de Voer mogelijk maken.

Bouwheer Architect

Hoofdaannemer

moesten bedenken dat naadloos aansloot bij zowel het historische als het natuurlijke karakter van de locatie. Uiteindelijk kozen we voor vier losstaande rechthoekige blokken die een doorkijk naar de Vallei van de Voer mogelijk maken. Elk van de gebouwen werd eenvoudig opgebouwd. Het gaat om constructies uit beton en silicaatsteen, die met grijze ‘Azul Bateig’-natuursteen, grote terrassen uit architectonisch beton en glaspartijen met aluminium schrijnwerk worden afgewerkt. De complexen krijgen platte daken uit bitumen die als extensief groendak worden afgewerkt. Belangrijk is wel dat we alle woningen rondom hoeken hebben gevormd, met een grote ruimtelijkheid. Hierbij worden de appartementen volledig opengewerkt met grote opengaande delen die het terrasgevoel naar binnen brengen. Op die manier kunnen de bewoners optimaal genieten van een

natuurlijke lichtinval en het mooie uitzicht op de stad en het natuurdomein.”

MINIMALE ECOLOGISCHE VOETAFDRUK Bouwheer Immobel wilde met dit project de ecologische voetafdruk minimaliseren door middel van een performante gevel- en dakisolatie, sterk geïsoleerde raamprofielen, mechanische ventilatie en buitenzonwering op zuiden westgevels. Architect Koen Vanden Plas (A.-concept): “Op die manier hebben we een K-waarde van 30 en E-peil van 60 bekomen. Daarnaast wordt het hemelwater via de groendaken en de daken van het gebouw afgevoerd naar een regenwaterput van 10.000 liter om als sproeiwater voor de tuin te worden gebruikt. Tot slot kozen we voor een intensieve beplanting van inheemse plantensoorten die de biodiversiteit zullen verhogen.” ❚

Een daktuin bovenop de ondergrondse parkeergarage laat de parkomgeving van de vallei doorlopen tot in het achtergelegen bouwblok.

Immobel (Brussel) Jaspers-Eyers Architects (Brussel) i.s.m. A.-concept Architecten (Tervuren) Willemen General Contractor (Mechelen)

Participanten aan het woord STIJLBETON – ARCHITECTONISCH BETON De vele balkons van het Lindepark werden geleverd door Stijlbeton uit Lier. Dit bedrijf, dat in 1997 werd opgericht, is een van de belangrijkste producenten van architectonisch beton van ons land. Intussen telt het 35 werknemers en realiseert het jaarlijks zo’n 250 projecten. Bestuurder Yves Maes: “In onze fabriek in Lier maken we zowel terrassen als kroonlijsten, gevelelementen en kolommen. Stijlbeton werkt steevast op maat: elk project wordt in eigen beheer uitgewerkt, van basisplan tot de uiteindelijke uitvoering. Hiertoe hebben we personeelsleden met specifieke kennis in dienst: bekisters die de kisten voor het beton maken, lassers voor de wapening, betonneurs die de verschillende soorten beton maken en afwerkers die de elementen ontkisten en verder afwerken. Daarnaast is er nog onze interne studiedienst die een belangrijke rol speelt door alle projecten in goede banen te leiden.” Voor het Lindepark leverde Stijlbeton 79 terrassen in variërende maten. Het zwaarste terras woog bijna zeven ton! Deze zijn allen uit één stuk gegoten, uitgezonderd dan de allergrootste die in delen zijn opgesplitst. Yves Maes: “De afwerking bestond uit een beton met blauw-grijze marmer en granietgranulaten, uitgezonderd de bovenkant. Deze bleef onbehandeld omdat de architect een loopvlak met betegeling voorzien had. Het afstemmen van de kleur op de gevelbekleding in natuursteen was een hele uitdaging. We moesten experimenteren met verschillende dosissen kleurstof. Maar uiteindelijk zijn we erin geslaagd om de kleur te genereren die precies aan de voorwaarden van de architect voldeed. Vandaar dat zowel wij als de bouwheer uitermate tevreden zijn met het resultaat!”

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 97

ARCHITECTONISCH BETON

terrassen | kroonlijsten | gevel-elementen | kolommen | inkomzuilen en luifels

Schollebeekstraat 74/1 - 2500 Lier T. 03 480 01 52 - info@stijlbeton.be

www.stijlbeton.be

TERVUREN | Lindepark

Participanten aan het woord NORDEX – BINNENDEUREN MET STIJL

BECONA – BEKISTINGEN

Voor een project als het Lindepark zijn uiteraard heel wat binnendeuren nodig. De bouwheer opteerde ervoor om de fabricatie en installatie ervan in handen van Nordex uit Arendonk te geven. Deze familiale onderneming is een van de grootste Belgische producenten van binnendeuren en staat vooral gekend voor haar mooie afwerking. Nagenoeg alle nieuwe eigenaars van de appartementen kozen dan ook voor de meerwaarde van volledig afgewerkte Nordex-deuren. Verrassend genoeg gingen weinigen voor ‘Classics’modellen. Bijna iedereen wilde moderne of designbinnendeuren uit het ‘GProgram’, vlak en strak gelakt, wellicht omdat dit gamma mooi past bij de uitstraling van het Lindepark. Nog enkele bijzondere aspecten uit dit topgamma: ‘XL’ of hoge tot plafondhoge deuren, strakke onzichtbare of gelijkliggende kaders (‘ClipK’) en bijzondere kleuren uit de ‘NordexColourX’-collectie. De tienkoppige projectploeg van Nordex Kampenhout zorgde voor een vlotte coördinatie van dit project – van ontvangst, offertes en begeleiding bij materiaalkeuze tot opvolging van de levering en plaatsing van de deuren.

Het gladde, mooie uitzicht van de betonnen rotonde aan de inrit en de volledige ondergrondse garage van het Lindepark is mede te danken aan de toegepaste bekisting. Deze werd geleverd door Becona uit Diest, dat zich sinds 2006 specialiseert in de productie, verkoop en verhuur van bekistingen. Daarnaast is het ook verdeler van de Alkus-bekistingsplaten (0% vochtopname) en staat het in voor de herstelling en het onderhoud van diverse bekistingen. “Onze bekistingen worden gemaakt uit aluminium met kunststofplaten, waardoor ze niet te zwaar worden en niet door het weer worden beïnvloed. Indien nodig houden we bij de technische tekening rekening met het uitzicht na ontkisting. We zorgen dus dat de naden quasi onzichtbaar zijn en dat ze verticaal en horizontaal uitgelijnd zijn. Dit heeft zonder twijfel een rol gespeeld in de toekenning van het Lindepark-project aan Becona, aangezien de bouwheer een zichtbeton als eindresultaat wenste. Daarnaast was het een vereiste om een perfect ronde vorm te maken, wat met de Alkusbekistingsplaten perfect mogelijk is.”

MAAK KENNIS MET VAKMANSCHAP, DESIGN EN TECHNOLOGIE Nordex bedenkt, suggereert, ontwerpt en produceert hoog kwalitatieve binnendeuren voor de meest uiteenlopende situaties. Klassiek, design, vlak ... de knowhow van Nordex zorgt voor een professionele uitvoering die voldoet aan de typische technische vereisten voor projecten en dit binnen de gestelde termijnen.

NORDEX, uw flexibele partner voor projectrenovatie en nieuwbouw. INFO: NORDEX Projects jan.borloo@nordex.be Productie: Hoge Mauw 300 2370 Arendonk

BECONA, MEER DAN ALLEEN BEKISTING Becona biedt een brede waaier van producten om zowel grote als kleine projecten te kunnen bedienen, die allen gebaseerd zijn op hun zelf ontwikkelde bekistingstechnologie. Als aannemer kan u steeds bij Becona terecht voor de huur en/of aankoop van uw systeembekisting en verbruiksgoederen.

WWW.BECONA.BE Foto’s Nordex in project Lindepark Tervuren

CENTRAAL NUMMER: 014 / 689.366 l WWW.NORDEX.BE l INFO@NORDEX.BE

Industrieterrein 2/6 - I.Z. Webbekom 2022 - 3290 Diest T 013-460 160 - F 013-460 169 - E info@becona.be BOUWEN AAN VLAANDEREN | 99

IZEGEM | Televic-kantoren

Tekst en beeld | Duco

Gezond binnenklimaat in Televic-kantoren Een combinatie van basisventilatie, buitenzonwering en ventilatieve koeling onder de vorm van intensieve ventilatie houdt het binnenklimaat in het kantoorgebouw van Televic op een natuurlijke manier beheersbaar. Een weldoordachte keuze. Televic is een bedrijf dat onder meer hoogtechnologische communicatiesystemen ontwikkelt voor nichemarkten zoals de gezondheidszorg, het onderwijs of de audiovisuele sector. De laatste jaren kende het bedrijf een spectaculaire groei. Het hoofdkantoor in het West-Vlaamse Izegem biedt plaats aan ongeveer 150 medewerkers. Een uitbreiding van de headquarters, nu goed voor 4.500 m² aan totale oppervlakte én een ondergrondse parking van ongeveer 2.000 m², drong zich dan ook op.

UITGEWERKT KLIMAATCONCEPT Bij de uitbreiding ging veel aandacht naar het binnenklimaat. “Ik geloof niet in een volledig gesloten en luchtdicht gebouw, in combinatie met een mechanisch

ventilatiesysteem. Wie hier werkt, moet altijd de vrijheid hebben om een raam te kunnen openen”, klinkt het bij CEO Thomas Verstraeten, die zelf mee aan de wieg stond van het toegepaste klimaatconcept. Duco Ventilation & Sun Control dacht mee na over de invulling ervan. Het uitgangspunt: zoveel mogelijk op natuurlijke wijze laten verlopen. Een combinatie van natuurlijke basisventilatie, buitenzonwering en ventilatieve koeling vormt hiervoor een solide basis. “De basisventilatie gebeurt op basis van manueel te bedienen geluiddempende ventilatieroosters, type DucoMax ZR. Een bewuste keuze aangezien ons kantoorgebouw op een industrieterrein staat. Het CO2-gehalte in de kantoren en aanwezigheidsdetectie zijn de parameters voor een efficiënte afvoer”, legt Verstraeten uit.

BUITENZONWERING EN VENTILATIEVE KOELING Het gebouw telt veel grote glaspartijen. Een combinatie van windvaste screens en architecturale zonwering met aluminium lamellen, type DucoSun Cubic, voorkomt oververhitting. “De architecturale zonwering geeft een esthetische meerwaarde en houdt rechtstreeks invallend zonlicht buiten”, aldus Verstraeten. Ventilatieve koeling (intensieve ventilatie)

‘BIJ DE UITBREIDING VAN DE TELEVIC-HEADQUARTERS GING VEEL AANDACHT NAAR HET BINNENKLIMAAT’ vervolledigt het klimaatconcept. Het esthetisch ventilatieluik DucoGrille NightVent wordt van buitenaf afgeschermd door een vandalismeveilig muurrooster (DucoGrille Solid) waarachter zich een openvallend luik met actuatorsturing bevindt. Zowel het luik als de verwarming werden in één en dezelfde omkasting weggewerkt. “De aansturing gebeurt via het gebouwbeheersysteem, op basis van temperatuur en manuele bediening. Zodra het luik geopend wordt, zorgen grote debieten buitenlucht voor een sterkere luchtstroom doorheen het gebouw.” ❚

Natuurlijke ventilatie ligt aan de basis van het klimaatconcept.

Een combinatie van windvaste screens en architecturale zonwering met aluminium lamellen voorkomt oververhitting.

100 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

WILRIJK

| Renovatie appartementsgebouw

Tekst en beeld | Koen Mortelmans

SOCIAAL WOONCOMPLEX UIT DE SEVENTIES IN EEN HEDENDAAGSE JAS In de Antwerpse deelgemeente Wilrijk wordt langs de Gebroeders De Wachterstraat een groot appartementsgebouw uit de jaren zeventig gerenoveerd. Het staat niet op een lijst van beschermd of merkwaardig erfgoed, maar is wel een typisch voorbeeld van sociale woningbouw uit die tijd.

Het was nog altijd een degelijk en solide gebouw, maar beantwoordde qua energieprestaties en brandbeveiliging niet meer aan de huidige eisen. Daarom gaf de eigenaar, sociale woonmaatschappij De Ideale Woning, de opdracht tot het vervangen van de ramen, het isoleren en vernieuwen van dak en gevels en het installeren van een ventilatiesysteem. Ze maakte ook van de gelegenheid gebruik om enkele andere ingrepen te laten uitvoeren, die vooral in de esthetische en de comfortsfeer zitten. "De renovatie omvat ook het aanbrengen van nieuwe plafonds in gipskarton, het

schilderen van deze plafonds en van de wanden, het leggen van rubbervloeren in de gangen, het vervangen van de bestaande verlichting door leds en het compartimenteren van de gangen met branddeuren met een brandweerstand van een uur", legt Bart Frijters, divisiedirecteur bij aannemer Renotec, uit. Zijn medewerkers en onderaannemers zorgden voor een verdere verhoging van de veiligheid via het aanleggen van een vluchtroute langs het dak, het aanbrengen van een overdrukregeling in de trappenhallen en het plaatsen van schuifdeuren voor de liften.

BUITENISOLATIE ALS ALTERNATIEF Het gebouw telt 92 appartementen, verdeeld over de begane grond en acht verdiepingen. Op de negende verdieping zijn de individuele bergingen en de verwarmingsinstallatie ondergebracht. "Om de gevels te isoleren waren we aanvankelijk van plan om de spouw op te vullen met spuitbaar isolatiemateriaal. Maar thermografisch onderzoek wees uit dat dit geen bruikbare oplossing zou zijn vanwege de talrijke aanwezige bouwknopen, zoals de tot tegen de buitengevel gestorte vloerplaten. â&#x20AC;ş

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 101

Als hoofdaannemer focust Renotec bewust op gespecialiseerde renovatie- en restauratiewerken in en rond gebouwen, bouwconstructies en monumenten. Uitdagende projecten die ambachtelijke kennis vragen zijn een kolfje naar onze hand. Met know-how, innovatieve technieken en logistieke kracht lost Renotec elk complex en buitengewoon renovatieproject op.

Waar een alledaagse aannemer stopt, daar begint RENOTEC. Renotec houdt vakmanschap bewust onder eigen vleugels. Met 600 medewerkers maken we van kwaliteit dagelijks ons handelsmerk.

RENOTEC NV • Acaciastraat 14c - 2440 Geel • T 014 86 60 21 - F 014 86 60 16 • www.renotec.be • info@renotec.be

WILRIJK

Renotec werkt de boorden van de terrassen af met een PU-waterdichting en een laag kwarts. De terrassenvloeren zelf bestaan uit een laag foamglas, een bitumineuze dichting en tegels op een tegeldrager.

| Renovatie appartementsgebouw

Tussen de bestaande gevel en de nieuwe gevelbekleding zitten een 10 cm dikke laag rotswol en een luchtspouw van 2 cm.

Keramische geveltegels in plaats van de oorspronkelijke gele bakstenen.

GEBOUW BLIJFT BEWOOND De ventilatie in de appartementen verloopt centraal via een buizensysteem. Uitlaten zijn voorzien in de nissen van de zijgevels, op elke verdieping.

‘Scherpe planning voor de vervanging van het buitenschrijnwerk vermeed comfortverlies voor de bewoners’ Daarom pakken we de gevels volledig in met isolatiemateriaal, inclusief de eerste meter van de terrassen en de keldermuren tot op een meter onder het maaiveld." "De Ideale Woning hield er ook aan om het oorspronkelijke uitzicht zo veel mogelijk te behouden", vertelt projectleider Jef De Busser (Renotec). "We dragen daarvoor zorg, maar niet met identiek dezelfde materialen. Zo was de gevel van de begane grond

bekleed met leistenen. Die waren echter hun houvast aan het verliezen. We vervangen ze door gegradeerd afgewerkte Henegouwse blauwe hardsteen." De oorspronkelijke gevelafwerking bestond uit gelige en zwarte baksteen. "We werken de zones ter hoogte van de terrassen af met vezelcement na het aanbrengen van de buitenisolatie. Maar op de vlakke zones met baksteen doen we dit met keramische tegels in dezelfde kleur als de gelige baksteen."

Elk appartement kreeg of krijgt nog een ventilatie-unit, aangestuurd door intelligente sensoren. Die zorgen ervoor dat er alle warme lucht wordt afgezogen wanneer de vochtigheid in de natte cellen of het CO2-gehalte in het toilet te hoog oplopen. "Dit is een zuiniger systeem dan constante afzuiging van de binnenlucht en ook een comfortabeler systeem omdat er zich niet constant luchtstromen voordoen", legt De Busser uit. Tijdens de werken blijft het gebouw bewoond, zodat alle binnenwerken gebeuren volgens een planning die afgesproken is met de bewoners. Het kwam er onder meer op aan dat het vervangen van het éénkameraluminiumschrijnwerk uit de jaren zestig door driekamerprofielen met pvc- en mdf-afwerking per appartement slechts enkele uren vergde. ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer De Ideale Woning (Antwerpen) Architect Peter Van de Sompele (Berchem) en Jopro (Boechout)

Hoofdaannemer Renotec (Geel)

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 103

POPERINGE | De Bres

Tekst | Els Jonckheere

Beeld | OCMW poperinge

DE BRES SLAAT LINK MET NATUUR Sinds kort heeft Dienstencentrum De Bres in Poperinge een onderkomen gevonden in een gloednieuw gebouw in de Veurnestraat. Bij het ontwerp speelden de architecten met de elementen licht, geluid en water. Het resultaat is een transparant gebouw dat zich naadloos integreert in het achterliggende stadspark en voor de bezoekers een oase van rust vormt.

De witte gevelelementen uit sierbeton fungeren als zonwering, maar benadrukken ook de gemeenschappelijke ruimtes. De Bres bevindt zich op een terrein van 350 m² waar voordien twee huizen stonden die in functie van dit project werden gesloopt. Het nieuwe gebouw werd opgetrokken tegen de aanpalende woningen en telt drie bouwlagen. Op de totale benutbare oppervlakte van zo’n 1.000 m² zijn een cafetaria annex leskeuken, leslokalen, polyvalente ruimtes, een gymzaal, verschillende kantoren én vier assistentiewoningen ondergebracht.

MOOI TERRAS De eerste en tweede verdiepingen zijn rechthoekig, maar het gelijkvloers is als een L-vorm geconcipieerd. Architect Luc Vandewynckel (Architecten Vandewynckel): “Dit was een van de manieren waarop we met de elementen licht, geluid en water konden spelen. Want het liet ons toe om aan de achterzijde een mooi terras te creëren, enerzijds afgesloten door de cafetaria met doorlopende leskeuken en

104 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

anderzijds door de twee beken die onder en achter het terrein stromen. In combinatie met een volledige beglazing van het gelijkvloers zorgt het concept voor een doorkijk van de straat naar het achterliggende stadspark en de beken. Het terras nodigt de voorbijgangers uit om even te komen genieten van de natuur. Dankzij een speciale dakconstructie met twee naar elkaar toe hellende vlakken wordt al het hemelwater op één punt verzameld en stroomt het als een klaterende waterval naar beneden. Ook dit versterkt het ‘natuurlijke’ gevoel en maakt van het terras een oase van rust.”

ENERGIEZUINIG GEBOUW De Bres is een betonstructuur die met witte gevelelementen uit sierbeton werd afgewerkt. Deze lamellen fungeren als zonwering, maar benadrukken ook de gemeenschappelijke ruimtes, terwijl de individuele ruimtes van buitenaf

POPERINGE | De Bres

herkenbaar zijn door de afwerking in kwartszink. Luc Vandewynckel: “De keuze voor zink als afwerkingsmateriaal betekent ook dat er relatief dikke wanden zijn. De toevoeging van een isolatielaag in cellulose resulteerde in isolatiediktes van 30 à 35 cm. Voorts zijn er lucht-waterwarmtepompen geïnstalleerd en is er in het hele gebouw vloerverwarming gelegd. Hierdoor is De Bres een erg energiezuinig gebouw geworden.”

Het terras nodigt de voorbijgangers uit om even te komen genieten van de natuur.

GEEN EVIDENTIE

Op de totale benutbare oppervlakte van zo’n 1.000 m² zijn een cafetaria annex leskeuken, leslokalen, polyvalente ruimtes, een gymzaal, verschillende kantoren én vier assistentiewoningen ondergebracht.

Voor hoofdaannemer Frans Verhelst vormde dit project een grote uitdaging. Astrid Rosson: “Vooral de onderlopende beek was geen evidentie. We moesten ze opschoren omdat er een palenmachine van vijf ton over moest rijden om de funderingspalen in de beek te boren. Daarnaast hebben we in de beek een volledige nieuwe betonnen wand en extra kolommen moeten gieten. Deze werken konden alleen bij laag water gebeuren. Ook de afwerking met betonelementen was geen evidentie gezien de verschillende vormen. En natuurlijk was de speciale dakconstructie eveneens een uitdaging. Maar we zijn in de opdracht geslaagd en zijn bijzonder fier op De Bres, dat ongetwijfeld tot één van onze mooiste referentieprojecten behoort.” ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Stad Poperinge Architect Architecten Vandewynckel (Poperinge) Hoofdaannemer Frans Verhelst (Koekelare)

Participanten aan het woord

PREFABULOUS

BOUWEN MET BETON

ENJOY CONCRETE – WITTE BETONNEN LAMELLEN De witte betonnen lamellen van Enjoy Concrete uit Veurne vormen zonder twijfel dé ‘eyecatcher’ van De Bres. Ze dragen niet alleen bij tot het esthetische uitzicht, ook functioneel spelen ze een belangrijke rol. Want als zonwering op de voorgevel bieden ze bescherming aan de achterliggende vergaderzalen. Bernard Joye: “Door hun afgeronde voorzijde beperken ze de lichtinval van boven, terwijl de aanwezigen toch voldoende zicht naar buiten hebben. De architect wilde met de materiaalkeuze eenvoud en eenvormigheid creëren. En onder meer dankzij onze producten is hij in zijn opzet geslaagd. Door de klassieke aluminium elementen door betonnen lamellen te vervangen, kreeg het gebouw een frisse toets en is de zonwering een wezenlijk deel van het pand in plaats van een ‘opzetstuk’.” Enjoy Concrete is een maatbedrijf dat zich toelegt op de productie van elementen in supergladde prefabbeton voor woningen appartementsbouw, publieke gebouwen, tuinen landschapsprojecten, kantoren en industriebouw. Voor De Bres maakte het 72 lamellen van 230 x 33 x 15 cm.

ENJOY CONCRETE • info@enjoyconcrete.be • T 058 28.00.76 Vaartstraat 50A - 8630 Veurne • www.enjoyconcrete.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 105

Aannemingen Janssen nv heeft zich gespecialiseerd in residentiële bouw, de zorgsector, utiliteits- en industriebouw en waterkundige werken. Onze missie is u op alle fronten te begeleiden met kwaliteit en duurzaamheid als fundament.

AANNEMINGEN JANSSEN NV • Van Doornelaan 2 • 2440 Geel • tel 014/59.09.99 • www.janssen.be • info@janssen.be

INDUSTRIE 16900249_Janssen 2.pdf

KANTOREN 1

14-04-16

RESIDENTIEEL

COMMERCIEEL

09:44

WIJ BOUWEN UW VOORSPRONG Gebouwen, Utiliteitsbouw, Turn-key projecten, Industriële projecten, Studie, Ontwerp en Uitvoering van alle Burgerlijke Bouwkunde, Renovatie- en restauratiewerken, Parkings, Scholen,... Antwerpsesteenweg 320 - 2070 Zwijndrecht - Tel: 03/ 252 20 20 - Fax: 03/ 252 20 40 - mailbox@vanlaere.be - www.vanlaere.be

LEUVEN | imec

Beeld | imec en Aannemingen Janssen

IMEC OPENT MEEST GEAVANCEERDE CHIPONDERZOEKSLAB TER WERELD Op 11 maart 2016 opende imec zijn nieuwe cleanroom, een gloednieuw hightechlab van meer dan 4000 m² voor onderzoek naar de toekomstige generaties chiptechnologieën. Dankzij dit ultramodern laboratorium kan imec samen met zijn wereldwijde partners verder onderzoek verrichten naar nieuwe technologieën om microchips nog krachtiger, performanter, kleiner en energiezuiniger te maken.

Om performant onderzoek naar toekomstige generaties chiptechnologieën mogelijk te maken, liet imec naast zijn hoofdzetel een nieuwe cleanroom bouwen. In zijn 32-jarig bestaan is imec uitgegroeid tot het belangrijkste onafhankelijke nano-electronicaonderzoekscentrum ter wereld. Het zette Vlaanderen op de wereldkaart in dit domein en heeft behalve een hoofdzetel in Leuven ook kantoren in Nederland, Taiwan, Verenigde Staten, China, India en Japan. “Ons succes is het resultaat van de unieke combinatie van ons breed internationaal partnernetwerk met de belangrijkste wereldspelers uit de chipindustrie, de aanwezigheid van toptalent en onze unieke hightechinfrastructuur”, aldus Luc Van den hove, algemeen directeur en CEO van imec. “Om performant onderzoek naar toekomstige generaties chiptechnologieën moge-

lijk te maken, lieten we naast onze hoofdzetel een nieuwe cleanroom bouwen.” De nieuwe cleanroom, die de bestaande 300mm-cleanroom met 4000 m² uitbreidt tot 7200m², werd ontworpen en gebouwd door M+W Group UK, een internationaal gereputeerd aannemer van grote hightechinfrastructuur. M+W realiseerde eerder al de bestaande 300mm-cleanroom met Aannemingen Janssen uit Geel als bouwkundige partner. Het basisontwerp van de nieuwe gebouwen werd architecturaal en structureel op punt gezet door ABETEC architecten en ingenieurs uit Dendermonde. De reflecterende gevel is het ontwerp van Stéphane Beel Architects.

TRILLINGSVRIJ Door de nanometerafmetingen van de onderdelen van een chip – een nanometer is het miljoenste van een millimeter – moeten chips geproduceerd worden in een stofvrije en trillingsvrije ruimte. Een stofdeeltje dat op een chip valt, is immers te vergelijken met een meteorietinslag op een stad als Leuven. Vandaar dat het hart van het gebouw, de cleanroom, ontworpen is volgens twee parameters: massa en stijfheid. De funderingen van de cleanroom bestaan uit een raster van 4 meter hoge gewapende betonnen balken, steunend op paalgroepen met een lengte van 18 meter. De vloerplaat van de cleanroom, het ‘wafelplateau’, ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 107

LEUVEN | imec

‘Het hart van het gebouw, de cleanroom, is ontworpen volgens twee parameters: massa en stijfheid’ veel warmte wordt ontwikkeld. “Ontluchtingsgaten in de uitsparingen zorgen er echter voor dat de deksels van de uitsparingen niet ‘ploffen’, een klein detail dat grote problemen vermijdt”, voegt Yves Ganne, projectleider van Aannemingen Janssen, toe.

DAKSTRUCTUUR

De stalen dakspanten moeten niet alleen de dakbedekking dragen, maar eveneens de bovendakse luchtinstallaties, het beloopbare plafond van de cleanroom en verscheidene rolbruggen en takelliggers.

Omwille van flexibiliteit van de inrichting van de cleanroom werd deze 4000 m² grote ruimte uitgerust met een dakstructuur zonder tussensteunen. De stalen dakspanten moeten niet alleen de dakbedekking dragen, maar eveneens de bovendakse luchtinstallaties, het beloopbare plafond van de cleanroom en verscheidene rolbruggen en takelliggers. De overspanning van 55 meter werd mogelijk gemaakt door 8 meter hoge stalen vakwerkliggers, elk met een eigengewicht van meer dan 40.000 kilogram. “Voor de assemblage en

bestaat uit een massieve gewapend betonnen plaat van 90 cm dik met daarin meer dan 3300 ‘gaten’ met een diameter van 400 mm. Deze gatenstructuur dient voor de verdeling van de ultrazuivere ventilatielucht en voeding van de diverse apparatuur. Voor de constructie van het wafelplateau en de onderbouw werd in totaal 10 000 m³ beton aangevoerd, wat de totale massa op meer dan 25.000 ton brengt.

UTILITIES Naast het hart van het gebouw, de cleanroom en onderliggende niveaus omvat het gebouw alle ‘utilities’ ten behoeve van de cleanroom (energievoorziening, aanmaak en verdeling speciale gassen, ventilatie, waterbehandeling en –zuivering …). Deze bouwdelen bestaan deels uit ter plaatse gestorte structuren en deels uit prefab betonnen onderdelen. Het binnenspouwblad van de gevel is volledig opgebouwd uit gewapende betonnen panelen, die er onder meer voor zorgen dat storende elektromagnetische golven uit de cleanroom worden geweerd. ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer

CONSORTIUM Vanwege de uiterst scherpe uitvoeringstermijn, de omvang en de verscheidenheid van de uit te voeren werken, werd de bouw opgesplitst in verscheidene loten. Gezien de ervaring van Aannemingen Janssen uit Geel met dergelijke constructies en de capaciteiten van Algemene Aannemingen Van Laere uit Zwijndrecht, werd er een consortium opgericht waarin beide aannemers de krachten bundelden voor de realisatie van de globale werfinrichting, de omvangrijke grondwerken en de massieve gewapende betonnen onderbouw van de constructies. Voor de uitvoering van de bovengrondse werken, waaronder ook de stalen dakstructuren van de cleanroom, kreeg deze aannemerscombinatie versterking van Willemen General Contractors uit Mechelen.

montage van deze enorme spanten werden met een grote mobiele kraan (400 ton) twee kleinere mobiele kranen (40 ton) bovenop het 90 cm dikke wafelplateau geplaatst. De 55 meter lange spanten werden op het plateau geassembleerd en in twee helften opgetild en aan elkaar gekoppeld. Een precisiewerk in combinatie met zware elementen”, vertelt Edwin Kerkdijk, project manager bij Algemene Aannemingen Van Laere.

imec (Leuven)

Architect Het binnenspouwblad van de gevel is volledig opgebouwd uit gewapende betonnen panelen, die er onder meer voor zorgen dat storende elektromagnetische golven uit de cleanroom worden geweerd.

ABETEC architecten en ingenieurs (Dendermonde) Hoofdaannemer M+W Group UK (Chippenham Wiltshire, Engeland)

Grondwerken en ondergrondse structuren THV Janssen – Van Laere

Bovengrondse structuren en dakwerken THV Janssen – Van Laere – Willemen

WAFELPLATEAU “Voor de bouw van het wafelplateau waren we niet aan ons proefstuk toe en konden we terugvallen op eerdere ervaring”, merkt Gert Verheyen, directeur studiedienst van Aannemingen Janssen, op. “De drieduizend spiraalbuizen voor het realiseren van de openingen in het wafelplateau werden gemonteerd en afgesloten door zesduizend houten schijven, waarna de complexe wapening ter plaatse werd gevlochten.” De vereiste sterkteklasse van het C40/50-beton heeft natuurlijk als nadeel dat er tijdens het verhardingsproces

108 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

De vloerplaat van de cleanroom, het ‘wafelplateau’, bestaat uit een massieve gewapend betonnen plaat van 90 cm dik met daarin meer dan 3300 ‘gaten’ met een diameter van 400 mm.

BEDRIJFSPRESENTATIE | Sub Terra Consult

BODEMONDERZOEK MET KENNIS VAN ZAKEN Wanneer u een perceel grond koopt, weet u vaak niet wat er in de bodem schuilt. Archeologisch erfgoed, infrastructuur, historische vervuiling, niet-ontplofte munitie van de voorbije oorlogen ... Het zijn allemaal zaken die uw bouwproject kunnen bemoeilijken of veel duurder maken dan oorspronkelijk ingeschat. Het jonge Sub Terra Consult helpt dergelijke problemen te vermijden dankzij multidisciplinair onderzoek en kostenefficiënt advies. Sub Terra Consult werd een jaar geleden opgericht door Ruben Willaert bvba en is een joint-venture tussen Ruben Willaert bvba en Bom.Be. De firma beschikt over een team van archeologen, projectleiders, historici, GIS-specialisten, explosievendeskundigen, geologen, geofysici en detectieanalisten die samen op zoek gaan naar de geheimen die de bodem verborgen houdt.

GEDETAILLEERD RAPPORT EN ADVIES Enerzijds doen ze aan bureauonderzoek waarvoor ze in de archieven duiken, diverse data in GIS (geologische imaging-software) synthetiseren, vooronderzoeken archeologie en explosieven uitvoeren ... Anderzijds voeren ze geofysisch onderzoek uit met magnetometrie, metaaldetectie, ground penetrating radar, radiodetectie en boor-

gatdetectie. Project manager Clara Thys: “We presenteren onze bevindingen in een gedetailleerd rapport. Tevens bieden we advies bij het opstellen van programma’s van eisen, risicoanalyses, opmaak en controle van budgetten en offertes, het schrijven van draaiboeken voor complexe projecten en de selectie van uitvoerders. We zorgen eveneens voor de begeleiding, planning en supervisie in het kader van archeologie, explosievenopsporing en geologisch onderzoek. Zelfs de communicatie met doelen belangengroepen nemen we desgewenst voor onze rekening. Met andere woorden: we zorgen dat de klant een betrouwbaar zicht krijgt op de geheimen die de ondergrond van zijn perceel herbergt, reiken hem een concreet actieplan aan én zorgen dat de werken ook op de juiste en meest kostenefficiënte manier gebeuren.” ❚

Advies tijdens elke fase van het archeologietraject Archeologienota’s — beheersplannen — bureaustudies Geofysische prospecties - grondradar, magnetometrie, metaaldetectie

info@subterraconsult.be www.subterraconsult.be BOUWEN AAN VLAANDEREN | 109

��

26900102_bontinck.indd 1 ��

13-03-2006 14:06:59 ��

Woon- en leefproject Triamant Aunove © BUROII & ARCHI+I

Hestia Houtatelier Vaartstraat 6a 8552 Moen www.deurenhestia.be info@deurenhestia.be T +32 56/759260

Reepkaai Kortrijk voor CORES Developments © M2 Architecten

President Kennedypark 15 - B-8500 Kortrijk www.heijmansbouw.be

GENTBRUGGE | Park View

Tekst | Els Jonckheere

Beeld | Bontinck Architecture and Engineering

Park View 2 & 3:

COMFORTABEL WONEN MET ZICHT OP HET PARK De reconversie van de vroegere industriële site aan de Hundelgemsesteenweg in Gentbrugge begint stilaan vorm te krijgen. Parkview 1, het eerste deel van het project, werd al in 2012 opgeleverd. Intussen zijn ook Parkview 2 en 3 een realiteit. Het betreft twee appartementscomplexen die zich onderscheiden door hun eenvoud, strakke vorm, woonefficiëntie en perfecte integratie in de omgeving. Parkview is een project met een historiek van vijftien jaar. De verkaveling omvat zes grote loten die rond een nieuw aangelegd stedelijk park zijn georiënteerd. Promotor Immogra is sinds 2010 bezig met de praktische invulling ervan. Een eerste appartementsblok werd drie jaar geleden opgeleverd. Sinds oktober 2015 zijn ook Parkview 2 en 3 klaar, 4 en 5 zijn momenteel nog in opbouw. Het project eindigt met blok 6, een kleiner volume met appartementen en kantoor- of winkelruimtes. Parkview 2 & 3 beslaan een grondoppervlakte van circa 8.720 m² en bestaan uit twee losstaande

appartementsgebouwen die ondergronds met elkaar verbonden zijn door een garage met 72 parkeerplaatsen. Beide complexen hebben vier volledige en één teruggetrokken vijfde bouwlaag, en meten respectievelijk 37 x 18 en 75 x 18 meter. Parkview 2 biedt onderdak aan 24 appartementen; Parkview 3 huisvest er 48. Hierbij werd een ratio van 50% tweeslaapkamer-, 25% éénslaapkamer- en 25% drieslaapkamerappartementen aangehouden. Alle wooneenheden worden te koop aangeboden, maar sommige eigenaars zijn investeerders die de appartementen zullen verder verhuren.

SPEL VAN VERSCHALING EN KLEUREN Voor het ontwerp van de blokken werd Bontinck Architecture and Engineering aangetrokken. “Het was geen evidente opdracht omdat we binnen een zeer strikt kader moesten werken”, vertelt architecte Gina Suijs. “Om de oppervlakte maximaal te benutten, wilde de bouwheer zo veel mogelijk rechthoekige gebouwen. De verkavelingsvergunning verplichtte bovendien doorzonappartementen. Tevens moesten alle terrassen zich op één lijn boven elkaar bevinden en uiteraard naar het park gericht zijn. ›

De architecten besloten op een subtiele manier in te zetten op een spel van verschaling en kleuren.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 111

GENTBRUGGE | Park View

‘De grootste troef van Parkview 2 & 3 is zonder twijfel het groene karakter van de omgeving’ schrijnwerk en de balustrades zijn van antracietkleurig aluminium, waarmee we dus een mooi spel van drie kleuren hebben verkregen.”

PRIVACY IN GROENE OMGEVING De grootste troef van Parkview 2 & 3 is zonder twijfel het groene karakter van de omgeving. Gina Suijs: “Dankzij de zuid-westoriëntatie kunnen de bewoners vanuit beide gebouwen volop van de avondzon en het groen in het park genieten. Op het gelijkvloers heeft iedereen ook een eigen tuintje. Een tweede pluspunt is de privacy die we bieden, een gegeven waarmee andere woonprojecten van een dergelijke omvang weleens een probleem hebben. Door de originele terrasgevel is er geen inkijk van buitenaf of vanuit andere appartementen mogelijk.”

VLOT VERLOPEN PROJECT

Aan de zijde van het park zijn de inpandige terrassen afwisselend in het gevelvlak (met opgetrokken muur) en teruggetrokken uitgevoerd (met aluminium balustrade). De oppervlakte en de indeling van de units lag vast, net zoals de kroonlijsthoogte en diepte van de gebouwen. Met andere woorden: er was binnen het programma weinig speling voor creativiteit. Vandaar dat we hebben beslist om op een subtiele manier in te zetten op een spel van verschaling en kleuren. Aan de zijde van het park hebben we de inpandige terrassen afwisselend in het gevelvlak (met opgetrokken muur) en teruggetrokken uitgevoerd (met aluminium balustrade), zodat telkens twee terrassen visueel gekoppeld zijn. Daarnaast werden er grote ramen geplaatst. Aan de kant van de spoorweg hebben we een meer industrieel karakter nagestreefd door af en toe een balkon met een aluminium balustrade te laten uitspringen. Ook worden grotere en kleinere ramen met elkaar afgewisseld. De structuur van het gebouw bestaat uit beton, de gevels zijn afgewerkt met rode gevelstenen in combinatie met witte prefab betonnen terrassen. De deuren van de terrasbergingen (wit aluminium) en de buitenplafonds (witte kunststofplaten) zorgen voor witte accenten. Het overige

112 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Heijmans Bouw nam de volledige realisatie van de bouw voor zijn rekening. Projectleider Patric De Pauw: “De funderingen en de beton- en metselwerken hebben we in eigen beheer en met eigen mensen uitgevoerd. Voor de dakbedekking, aluminium schrijnwerk, HVAC, sanitair, elektriciteit en binneninrichting deden we een beroep op onderaannemers. Speciale aandacht ging naar de akoestische eisen die voor het gebouw werden gesteld. Want niet alleen bevindt de spoorweg zich kort achter het gebouw, oog de E40 ligt vlak in de buurt. Dus hebben we de gevels extra geïsoleerd en ook de ramen van speciale akoestische beglazing voorzien. Door de strakke organisatie en werfaanpak is de uitvoering van de werken vlot verlopen, waardoor we beide gebouwen binnen een termijn van twintig maanden konden opleveren. Daarnaast verzorgden we ook zelf de klantenbegeleiding: de kopers hadden binnen een ruim basisbudget een

Dankzij de zuid-westoriëntatie kunnen de bewoners volop van de avondzon en het groen in het park genieten. waaier aan keuzemogelijkheden meegekregen voor de inrichting van hun appartement. Ons werfteam beheerde met de nodige aandacht, knowhow en een efficiënte organisatie de persoonlijke keuzes van al onze klanten tot in de puntjes. Met andere woorden: een vlot verlopen project.” ❚

TECHNISCHE FICHE Promotor Immogra (Sint-Denijs-Westrem)

Architect

Bontinck Architecture and Engineering (Gent)

Bouwheer/aannemer Heijmans Bouw (Kortrijk)

Participanten aan het woord HESTIA HOUTATELIER – DEUREN MET PERSOONLIJKE TOETS Hestia Houtatelier specialiseert zich in het inkasten en plaatsen van binnendeuren. Alle inkastingen worden uitgevoerd in het eigen atelier in Moen en er is een eigen plaatsingsdienst. Zaakvoerster Nele Dierick: “We werken zowel voor particulieren als houthandelaars en schrijnwerkers. Daarnaast verkopen we ook direct aan grotere sites, waar we ook zelf voor de plaatsing instaan. Eén van die projecten is Parkview 2&3, waar we in totaal 72 akoestische inkomdeuren, 72 glazen deuren, 447 binnendeuren voor de appartementen en zestig deuren voor de gemeenschappelijke ruimtes en kelders hebben geleverd en geplaatst. Specifiek aan dit project was dat alle klanten hun basispakket konden aanpassen en uit een uitgebreid gamma konden kiezen. Er was mogelijkheid tot verregaande personalisering. Als u weet dat het om 72 partijen ging, behoeft het geen uitleg dat dit op logistiek- en beheersvlak een grote uitdaging was voor ons. Maar precies dat soort maatwerk is wat we graag doen. Hoe meer variatie in de eisen van de klant, hoe liever we het hebben!”

GROBBENDONK | Antwerp East Port

Tekst | Koen Mortelmans

Beeld | Willy Naessens

ANTWERP EAST PORT MIKT OP BINNENVAART Langs het Albertkanaal in Grobbendonk ontwikkelt Groep Heylen een multimodale logistieke site voor zowel vrachtwagens als schepen. Ondanks de naam ‘Antwerp East Port’ is de locatie een duidelijke keuze om de oververzadigde verkeerswegen rond Antwerpen te vermijden.

In 2012 liet Heylen in Grobbendonk al twee magazijnen van 12.000 m² en een kantoor optrekken. Twee jaar later kwam er een tweede hal van 12.000 m² met kantoor bij. De recentste uitbreiding is een vierde magazijn van 10.000 m². Heylen werkt met vaste principes: het trekt industrie- en kantoorgebouwen op om ze zelf in eigendom te houden en op lange termijn aan vaste klanten te verhuren. En het zijn gebouwen die qua architectuur ver boven de gemiddelde logistieke en kantoorinfrastructuur uitstijgen.

GEBOUWEN OP MAAT Heylen houdt de touwtjes stevig in handen, maar werkt wel graag samen met investeringspartners. "Zo hebben we eind vorig jaar een 50-50-joint venture gesloten met AG Real Estate. Deze beschikt over een pot van 500 miljoen euro voor nieuwe investeringen in gebouwen in België en Nederland, met Groep

Heylen als projectontwikkelaar. We laten de gebouwen uittekenen op maat van de activiteiten van onze langetermijnhuurders", verklaart Philippe Deschilder, algemeen vastgoedbeheerder van Groep Heylen. "Zo maken we onze vloeren nu al geschikt voor het later inbouwen van 'picking towers' (lichte mezzaninevloeren), voorzien we de magazijnen van extra laad- en loskades en hanteren we een vrije hoogte die het inbouwen mogelijk maakt van drie extra niveau’s van deze mezzaninevloeren. We willen onze huurders ook gebouwen bieden die met hen mee kunnen groeien. Zo staan er PV-panelen op de daken van de eerste hallen in Grobbendonk. De draagkracht van de gebouwen is voldoende groot om de latere plaatsing van PV-panelen mogelijk te maken." Hoewel Groep Heylen in heel Vlaanderen actief is, is hij het meest zichtbaar langs de E313, met

onder meer Frame 21, een blikvanger vlakbij de afrit Herentals Industrie. "Omdat we zelf volledig of met een meerderheidsbelang eigenaar blijven en dus ook de kosten voor het onderhoud dragen, hebben we er alle belang bij om zo duurzaam mogelijk en met kwaliteitsmaterialen te bouwen."

REPETITIEF Willy Naessens had in het verleden al dikwijls voor Groep Heylen gewerkt. "Vooral voor de bouw van logistieke gebouwen", zegt afdelingshoofd projectleiding Gunter De Cock. "Technisch was de tweede uitbreiding van de site in Grobbendonk gezien het repetitieve karakter een eenvoudige opdracht. Alleen de mezzanine boven de expeditieruimte sprong er wat uit. Toch verschilt deze uitbreiding sterk van de twee eerste gebouwen in Grobbendonk. Die hebben we volgens een standaard maatvoering opgetrokken. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 113

GROBBENDONK | Antwerp East Port

Dit derde gebouw is veel sterker afgestemd op de aanwezigheid van specifieke opslagrekken. Het telt slechts veertien kolommen, met overspanningen van 28,50 meter. De moerbalken lopen van kolom naar kolom en dragen spanten met een tussenafstand van 6 meter." De fundering bestaat uit palen en ter plaatse gestort beton. "Bovengronds gebruikten we bijna overal prefabbeton en cellenbeton. Voor de druklaag van de mezzanine werkten we met ter plaatse gestort beton. Het cellenbeton heeft uitstekende brandwerende en isolerende eigenschappen. Met traditioneel beton stelden we onder meer de stootplint samen." De prefab betonwanden in de laadkades bereiken een hoogte van 5 meter. "Hoger brachten we een dubbele bardage aan tussen de kolommen. Het dak bestaat uit steeldeck."

VERTICALE INTEGRATIE Naessens maakte slechts beperkt gebruik van de mogelijkheid om bouwmaterialen ter plaatse te brengen via het Albertkanaal en de binnenvaartterminal van DP World, vlak naast de site van Groep Heylen. "We zijn een sterk verticaal geïntegreerde onderneming en zorgen zelf voor het transport van onze materialen. Het prefab komt uit onze Alpreco-fabriek vlakbij het kanaal Brussel-Rupel in Willebroek. De bouwmaterialen hebben we aangevoerd met vrachtwagens, de dakspanten wegens hun ongewone lengte via uitzonderlijk nachttransport. De beperkte afstand Willebroek-Grobbendonk maakte het vervoer over het water met complexere laad- en losoperaties én over een veel langere afstand economisch weinig efficiënt."

OPVALLEN ZONDER GEK TE DOEN "Een bedrijfsgebouw hoeft geen onopvallende doos te zijn", menen architecten Marie Wastiau en Allen Zimmerman, die alle gebouwen van Heylen in Grobbendonk ontwierpen. "Dikwijls ontvangen ze er hun klanten en andere zakenrelaties en moet het gebouw een soort visitekaartje vormen. Bovendien vinden almaar meer bedrijfsleiders het belangrijk dat hun medewerkers zich goed en trots voelen in hun werkomgeving. Voor ons architecten is het een uitdaging om deze doelen zoveel mogelijk te bereiken met het gebruik van standaardmaterialen en het behoud van standaardvolumes." Ze streefden ook naar harmonie tussen de kantoor- en magazijnvolumes en links naar de activiteiten van de huurders. "Terwijl zwart de dominerende kleur is van het gebouw dat gebruikt wordt door Sumitomo, gaven we Bleckmann een 'witte doos,' meer bepaald in de kleur mica pearl, metallic afgewerkt. Maar het is geen rechthoekige doos. De plooien in de bardageplaten geven aan dat Bleckmann een kledingbedrijf is." ❚

"Een bedrijfsgebouw hoeft geen onopvallende doos te zijn”

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Groep Heylen (Herentals)

Architect

Wastiau (Westerlo)

Hoofdaannemer Willy Naessens (Wortegem-Petegem)

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 115

TIENEN | Residentie Vierde Lanciers

Beeld | Steven Massart

De gevel van de nieuwbouwvleugel is uitgerust met een lichte gevelsteen (witte gekloven betonblokken) en grijs buitenschrijnwerk.

NIEUWBOUWFLATS NAAST HISTORISCHE GEVEL IN HARTJE TIENEN In het centrum van Tienen werd eind vorig jaar de laatste hand gelegd aan Residentie Vierde Lansiers. Het betreft een nieuwbouwvolume dat is ingeplant naast een historische gevel die in volle glorie bewaard is gebleven. Het complex huisvest een commerciĂŤle ruimte en 25 luxueuze een-, twee- en drieslaapkamerappartementen met zonneterras.

116 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

TIENEN | Residentie Vierde Lanciers

‘Het traditionele straatbeeld dient in geabstraheerde vorm als basis voor een nieuwe straatgevel met schijnbaar willekeurig geplaatste balkons’ Op de kruising van de Vierde Lansierslaan en de Astridvest bevond zich tot oktober 2013 een hoekwoning. Deze is afgebroken en vervangen door een nieuwbouwvleugel die ontwerpen werd door Architecten- en Studiebureau Rimanque. Ook het interieur van het aanpalende herenhuis in de Vierde Lansierslaan onderging een volledige metamorfose. Het creëren van een aangename leefomgeving voor de toekomstige bewoners, met behoud en versterking van de harmonie en eenheid van de buurt, vormde hierbij het uitgangspunt.

NIEUWBOUW MET ORIGINELE FAÇADE Voor het ontwerp van de gevels van de nieuwbouw inspireerde senior architect Jan Van Marsenille zich op de gevels van de bestaande gebouwen in de omliggende straten. Dit traditionele straatbeeld dient in geabstraheerde vorm als basis voor de nieuwe straatgevel met schijnbaar willekeurig geplaatste balkons. “Deze ontwerpmethode is hier aangewezen aangezien de historisch waardevolle straatgevel in het project geïntegreerd wordt,

waardoor de aansluiting en overgang tussen het oude en het nieuwe bouwvolume van essentieel belang zijn”, aldus architectenbureau Rimanque. De oorspronkelijke façade van het herenhuis, opgebouwd uit natuursteen en rode en zwarte baksteen, is behouden. Het bestaande buitenschrijnwerk is vervangen door houten raamgehelen en een statige houten inkompoort. De gevel van de nieuwbouwvleugel is uitgerust met een lichte gevelsteen (witte gekloven betonblokken) en grijs buitenschrijnwerk. Een ruime voortuin zorgt voor een behaaglijk ruimtegevoel en vormt als semipublieke ruimte een vloeiende overgang tussen privé en openbaar domein.

ELEGANT GEBOUW De gevels rond het binnenplein zijn strak en modern – het zicht en het licht worden zoveel mogelijk naar het binnenplein toegetrokken. De tuinzijde is volledig naar het zuiden gericht en is dan ook voorzien van overvloedig natuurgroen. Nochtans is de binnenruimte van de residentie grotendeels onderkelderd door de ruime ondergrondse garage.

Voor het ontwerp van de gevels van de nieuwbouw inspireerde de architect zich op de gevels van de bestaande gebouwen in de omliggende straten. Het groendak op deze garage is opgedeeld in terrassen en tuintjes voor de gelijkvloerse appartementen. De intensieve beplanting van dit groendak (met grassen en heesters) zorgt voor een rustgevend en open gevoel in het binnengebied, waarop alle appartementen zonder uitzondering een mooi uitzicht hebben. “In dit project hebben we niet enkel functionaliteit en esthetiek met elkaar verenigd, ook de moderne en de historische gevel vormen een nieuwe eenheid, waarbij ze elkaar perfect aanvullen en versterken. De stadskern van Tienen is een mooi en elegant gebouw rijker, met een gevarieerd aanbod aan ruime en kwaliteitsvolle appartementen met overvloedige lichtinval waarin het bijzonder aangenaam wonen is”, besluit Architecten- en Studiebureau Rimanque. ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Promobuild (Aarschot)

Architect

Studie- en Architectenbureau Rimanque (Tienen)

Hoofdaannemer De balkons zijn schijnbaar willekeurig gepositioneerd.

Algemene bouwonderneming Vandebos (Alken)

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 117

Tel.: 089/30 83 37 info@alulim.be 路 www.alulim.be Tel.: Tel.: 089/30 089/30 83 83 37 37 info@alulim.be info@alulim.be 路路 www.alulim.be www.alulim.be

Groene Technologie voor de Blauwe Planeet Duurzaam in Energie door Solar en Ramen

Groene Technologie voor de Blauwe Planeet Groene Technologie Blauwe Planeet Duurzaam in Energievoor doorde Solar en Ramen Duurzaam in Energie door Solar en Ramen

16900253_alulim.indd 1

21-04-16 10:41

ZAVENTEM | Infiniti-vestiging

Tekst | Koen Mortelmans

Beeld | infiniti

ALLES MET GLAS EN ALUMINIUM Een van de opvallendste kenmerken van de nieuwe Infiniti-vestiging in Zaventem is het grote glas- in-aluminiumfronton boven de inkom. Om deze blikvanger tot stand te brengen, klopte Infiniti aan bij het Limburgse Alulim. Voor het ramenbedrijf uit Opglabbeek was Infiniti geen onbekende. "We hadden vier jaar geleden ook al werken uitgevoerd in de vorige Infiniti-showroom in Zaventem", zegt bedrijfsleider Jos Jeunen. "Toch vergden de nodige procedures om weer voor hen aan de slag te gaan veel tijd. Infiniti is een Japans bedrijf, dat voor het opstarten en uitvoeren van zijn wereldwijde bouwprojecten met heel wat internationale tussenpersonen werkt. De besluitvorming gaat dan ook niet over één nacht ijs." Maar intussen is het al zover dat Alulim ook werkt in de Infiniti's langs de A12 in de Antwerpse zuidrand en in Luik. "In Luik is het eigenlijk een verbouwing van de bestaande kantoren en toonzaal. Langs de A12 gaat het om een vergelijkbare vraag als die in Zaventem, alleen wat kleinschaliger." Kenmerkend voor beide frontons is het gebruik van dubbel 'ultra white'-glas, met daartussen een kleurfolie. "Het gebruik van dubbel glas heeft geen betekenis voor de isolatie, want het fronton staat voor de gevel. Het was gewoon de beste manier om de kleurfolie te fixeren", legt Jeunen uit. Alulim voert zowel kleine als grote werken uit, zolang er maar veel glas en aluminium aan te pas komt. "Momenteel werken we in de woonzorgcentra Hof ter Schelde in Antwerpen en Sint-Anna in

Lanaken. Op het palmares staan onder meer Ikea Gent, AZ Nikolaas in Sint-Niklaas, de CO2-neutrale Venningwijk in Kortrijk en Cultureel Centrum De Riet in Opoeteren. "We werken ook veel in residentiële villa's in Oost- en West-Vlaanderen. Om dagelijkse fileproblemen te vermijden, blijven onze medewerkers soms in die streek overnachten. Zo kunnen we onze opdrachtgevers naast nauwkeurigheid ook stiptheid garanderen." Alulim koopt basisprofielen aan bij Schüco en verwerkt die zelf tot ramen, deuren en veranda's. "We staan ook in voor alle bijkomende infrastruc-

tuur zoals zonweringen, rolluiken en zelfs stukjes gevelbekleding", vult Jeunen aan. Hij richtte het bedrijf in 2006 op en bouwde het sindsdien uit tot een stevige kmo met 22 medewerkers en een tiental vertrouwde zelfstandige onderaannemers. "Nieuwkomers worden op de werkvloer opgeleid door anciens, want voor aluminium schrijnwerk bestaat er geen echte schoolse opleiding. Maar ook de anciens worden regelmatig bijgeschoold in het gebruik van nieuwe CNC-gestuurde machines, met de hulp van de machinebouwers. Want de techniek blijft snel evolueren en we willen als bedrijf absoluut voorop blijven lopen." ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 119

WEGENBOUW N.V.

Berlaar Stationsplein

INFRASTRUCTUUR - RIOLERING - OPRITTEN

Villa Keerbergen

Dorpsplein Gestel

AZ Sint Maarten Mechelen

Houwelyckx Wegenbouw nv | Wilsonstraat 84 - B2860 Sint-Katelijne-Waver Tel +32(15)311 437 Fax +32(15)322 487 | www.houwelyckx.be info@houwelyckx.be

“Zo bouwen & verbouwen wij graag!” verelst.be

SINT-KATELIJNE-WAVER | BelOrta

Tekst | Els Jonckheere

Beeld | BelOrta

BELORTA VERGROOT GECONDITIONEERDE OPSLAGCAPACITEIT Om aan de huidige noden en de stijgende vraag naar nachtverlading te kunnen voldoen, besloot de coöperatieve vennootschap BelOrta in 2014 het oudste deel van haar productafdeling te vervangen door een nieuw en volledig geconditioneerd magazijn. De constructie gebeurde in twee fases, waarvan het laatste deel op 7 april 2016 werd opgeleverd. De nieuwe opslagruimte werd gebouwd op de plaats van een bestaand, kleiner koelmagazijn dat dateerde uit de jaren zeventig en niet meer aan de huidige kwaliteitseisen voldeed. Marc Cools van BelOrta: “De bedoeling was enerzijds onze capaciteit uitbreiden en anderzijds de koudeketen tussen teler en klant volledig sluiten. Vandaar dat we opteerden voor een loods die volledig en op verschillende temperaturen kan worden geconditioneerd. Op die manier kunnen de telers koel te bewaren groenten en fruit ’s nachts komen leveren en kunnen de klanten ’s nachts het gekochte product afhalen om zo files te vermijden of de tijdspanne tussen oogst en levering tot een minimum te beperken.”

OVER WAT GAAT HET? In maart 2015 werd al een eerste deel van 5.500 m² in gebruik genomen, en in april 2016 werd de tweede aanpalende ruimte van 8.000 m² opgeleverd door Verelst Industriebouw. Het betreft een stalen constructie op zoolfunderingen met zwaar geïsoleerde gevelelementen en hoogwaardige dakdichting. Michaël van Baarle van hoofdaannemer Verelst: “De constructie is opgebouwd uit sandwichpanelen en geïsoleerde betonpanelen. Aan de ene langsgevel bevinden zich 34 los-

en laadkades met sectionaalpoorten. Aan de andere langsgevel zijn zeven koel-, twaalf vries- en vier werkcellen ondergebracht. Tussen beide gevels bevindt zich een expeditieruimte die met vloerverwarming/koeling constant op een temperatuur van 12°C wordt gehouden. Een gedeelte is in metselwerk gerealiseerd. Daarin zijn het sanitair blok, bureelruimtes en een facilitair lokaal gehuisvest. Tot slot zijn er nog de luifel uit gegalvaniseerd staal en bardageplaten die de nieuwe opslagruimte met de bestaande verdeelloods verbinden.”

ENORM STRAKKE TIJDSPLANNING Verelst stond in voor alle funderingswerken, de montage van de structuur, het aanbrengen van de gevelelementen en -bekleding, de staalstructuur en betonplinten van de koelen vriescellen en de opbouw van brandmuren met bijhorende brandpoorten (aan de twee aangebouwde kanten). Michaël van Baarle: “Grote uitdaging was de strakke planning. Vermits dit niet ons eerste project voor BelOrta was, was het eens zo belangrijk om deze planning waar te maken. Op amper twee maanden tijd werden de funderingen, de structuur en de volledige gebouwschil van de tweede fase gerealiseerd.” ›

Aan de ene langsgevel bevinden zich 34 los- en laadkades met sectionaalpoorten.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 121

SINT-KATELIJNE-WAVER | BelOrta

KOELING: BELANGRIJK AANDACHTSPUNT De installatie van het dak en de rest van de afwerking werd in handen van andere aannemers gegeven, alsook de plaatsing van de koelinstallaties. Dit gebeurde door Engie Axima Refrigeration, specialist in grensverleggende koelconcepten voor tal van sectoren. Project Engineer Thomas Goedseels: “De koelinstallatie van BelOrta is ontworpen voor een koelvermogen van 2.700 kW en werkt met het natuurlijke koudemiddel ammoniak. Om dit koelvermogen te realiseren, hebben we een volledig nieuwe machinekamer uitgebouwd met onder meer zes compressoren, twee vloeistofvaten, acht ammoniakpompen en twee grote verdampingscondensoren op het dak. Met deze ruim gedimensioneerde toestellen is BelOrta in staat om de condensatietemperatuur en daarmee ook het energieverbruik op een minimum te houden. Dit was trouwens geen evidentie. Zo hebben we een systeem uitgedacht om energie die we in de vorm van warmte uit de koelcellen halen te hergebruiken om bijvoorbeeld de shipping & receiving-loods in de winter te verwarmen.” ❚

Participanten aan het woord HOUWELYCKX WEGENBOUW – AFBRAAK OUDE LOODSEN Voor de bouw van de nieuwe uitvalsbasis van BelOrta moesten eerst de oude loodsen worden afgebroken, inclusief funderingen en bekabeling, een werk dat werd uitgevoerd door Houwelyckx Wegenbouw uit SintKatelijne-Waver. Dit familiebedrijf van de derde generatie legt zich toe op afbraak-, grond-, rioleringen infrastructuurwerken op grote sites. Gedelegeerd bestuurder Wim Dom: “Natuurlijk doen we ook nog wel openbare werken en hebben we ook particulieren als klant. Onze troeven zijn onze jarenlange ervaring, uitgebreid machinepark en team van een veertigtal professionelen.” Behalve voor het afbreken van de oude loodsen stond Houwelyckx Wegenbouw ook in voor de rioleringswerken. In concreto plaatste het een olie- en benzineafscheider aan de loskades, een pompput voor regenwater van 40 m³ (inclusief pompstation), een infiltratiebekken van 150 m³ en de persleiding die beide met elkaar verbindt. Daarnaast legde het alle leidingen voor het transporteren en afvoeren van vuil- en regenwater. Tot slot stond het in voor alle infrawerken voor parkings, toegangswegen en los/laadkades (een buitenoppervlakte van zo’n 8.000 m²). Wim Dom: “Technisch gezien was dit project niet anders dan wat we normaal doen. Maar organisatorisch was BelOrta wel een uitdaging, want de oplevering diende binnen de zes maanden te gebeuren. Vandaar dat we de werf heel erg kort moesten opvolgen met studiebureau en opdrachtgever. Maar het is ons gelukt, en daar zijn we bijzonder fier op.”

In maart 2015 werd al een eerste deel van 5.500 m² in gebruik genomen, en in april 2016 werd de tweede aanpalende ruimte van 8.000 m² opgeleverd.

GEZEL II – TECHNIEKEN VOOR GROTE PROJECTEN

N.V. GEZEL II

BEUKENSTRAAT 160 9255 BUGGENHOUT TEL (052)33 20 10 EMAIL HVAC@GEZEL.BE

GESPECIALISEERD IN HERNIEUWBARE ENERGIE VERWARMING VENTILATIE SANITAIR AIRCONDITIONING REGELTECHNIEK Actief binnen industriële en openbare sector maar ook in woningen appartementsbouw.

Bij BelOrta werd een groot deel van de technieken van de geconditioneerde magazijnen in handen van Gezel II uit Buggenhout gegeven. Deze specialist in het ontwerp en de uitvoering van grote projecten op het vlak van verwarming, ventilatie, airco, sanitair en regeltechniek bestaat al sinds 1966 en telt intussen veertig werknemers. Gedelegeerd Bestuurder Hedwig Goedgezelschap: “Bij BelOrta installeerden we de inwendige Geberit Pluvia-regenafvoersystemen en een regenwaterrecuperatiesysteem met een regenwateropslag van meer dan 1.000 m³ ten behoeve van de koelsystemen van de koelen vriescellen. Voorts rustten we de sociale lokalen uit met de benodigde HVAC- en sanitaire installaties, implementeerden we overal brandleidingen met brandhaspels en renoveerden we de bestaande verwarmingsinstallatie. Dit laatste impliceerde ingrijpende hydraulische aanpassingen en de installatie van een compleet nieuwe DDC-regeling, inclusief dynamische beelden. De grootste uitdaging was de strakke planning, vooral omdat we rekening moesten houden met een groot aantal nevenaannemers. Maar dankzij een positieve instelling van het volledige bouwteam en een erg goede begeleiding van het studiebureau is alles eigenlijk vrij vlot verlopen.”

WWW.GEZEL.BE TECHNISCHE FICHE Bouwheer BelOrta (Sint-Katelijne-Waver)

Architect

Bart Rombaut (Temse)

Hoofdaannemer Verelst (Putte)

122 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Tekst | Tim Janssens

Beeld | Secchi-Viganò, Ian Coomans, Triple Living, Vlaanderen vanuit de Lucht

SECCHI-VIGANÒ: ITALIAANSE FRANJE OP BELGISCHE BODEM In hedendaagse architectuur is de inrichting en aankleding van het omliggende landschap haast even belangrijk als het gebouw of de constructie die er neergepoot wordt. Bouw en omgeving moeten elkaar aanvullen, versterken, verrijken. Een ontwerpcollectief dat dit al langer begrepen had en dat zelfs tot in ons land furore maakte met zijn fraaie ruimtelijke concepten, is het Italiaanse Secchi-Viganò. Ontsproten aan de creatieve geesten van Paolo Viganò en Bernardo Secchi zaliger staat het bureau al meer dan vijfentwintig jaar garant voor landschapsarchitectuur van absolute topkwaliteit. Wij zetten enkele knappe Belgische realisaties van Secchi-Viganò op een rijtje. PARK SPOOR NOORD Beginnen doen we met het meest geprezen project van Secchi-Viganò: Park Spoor Noord in Antwerpen, het schoolvoorbeeld van een succesvol hedendaags stadsontwikkelingsproject met een centrale rol voor landschappelijke ontwikkeling. Een groene publieke ruimte aan de rand van de wijk Antwerpen Dam die in een mum van tijd is uitgegroeid tot de hipste verpozingsplek van de Scheldestad. Op het uitgestrekte terrein – van oost naar west 1,6 kilometer lang – zijn rust en gezellige drukte synoniemen, een zeldzame kwaliteit voor een uitermate open stadspark dat zich perfect heeft weten te integreren in het omliggende stadsgebeuren. Of zoals Bernardo Secchi het zelf omschreef: “De belangrijkste eigenschap van Park Spoor Noord is zijn dimensie: een wijd en eenvoudig ontworpen grasveld, doorkruist met paden die de verschillende buurten met elkaar en met het park verbinden. Tuinen, sportvelden en doorzichtige bossen bieden plaats aan verschillende

formele en informele sociale activiteiten en definiëren meervoudige atmosferen." Antwerpenaars komen dan ook van heinde en verre naar het park om er de unieke, harmonische sfeer zelf te beleven.

BEGRAAFPLAATS HOOG KORTRIJK Een andere project waarmee Secchi-Viganò hoge ogen gooide, is begraafplaats Hoog Kortrijk. De ontwikkeling kaderde in een groots plan van de stad Kortrijk, met de bedoeling om de openbare ruimte van stad en stadsrand beter met elkaar te verbinden. De begraafplaats ligt in een glooiende vallei ten zuiden van de stad, op de grens tussen stedelijke bebouwing en open landschap. Elf horizontale vlakken met gedenkstenen dalen neer richting de einder. Een lange insnijding in het landschap, paden en keermuren scheiden deze laatste rustplaatsen van de anonieme naburige akkers. ›

Sinds de opening in 2009 vormt Park Spoor Noord een sociale trekpleister waar buurtbewoners en andere Antwerpenaren de benauwde drukte van de stad even kunnen ontlopen.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 123

BEDRIJFSPROFIEL

“De beschikbare technieken die we op de wegen gebruiken, zijn vanzelfsprekend ook van toepassing op bedrijfsterreinen of parkings”, zegt Tom Hoogmartens, commercieel directeur. “Alleen nemen bedrijven het doorgaans niet zo nauw met het onderhoud hiervan. Ze beschouwen dit in de eerste plaats als een overbodige uitgave. Dat de klanten niet meteen een positieve indruk van de winkelketen overhouden door de erbarmelijke toestand van de parking, of dat op een bepaald ogenblik een vrachtwagen een deel van zijn lading verliest door de kuil die nooit hersteld is - daar staat men niet bij stil. Toch lijdt het bedrijf hierdoor schade. Bovendien kost een regelmatig onderhoud uiteindelijk minder dan een wegdek in slechte staat helemaal te moeten vernieuwen.” CONTRACT Daarom denkt Wegenbouw Hoogmartens bijvoorbeeld aan een langetermijncontract met zijn klanten. Daarbij wordt op regelmatige tijdstippen de staat van het wegdek geïnspecteerd en waar nodig bijgewerkt. Het nieuwste wapen in de strijd tegen een verloederde deklaag is bij Wegenbouw Hoogmartens een drone.

“Dit voorjaar nog starten we een proefproject bij een transportbedrijf dat over verschillende sites beschikt”, zegt Tom Hoogmartens. “De drone zal het terrein scannen met speciale meetapparatuur die een zeer gedetailleerd beeld van de toestand van het terrein geven. Een scheur in het asfalt, een kuiltje dat aan herstelling toe is, of de lijnen van de parkeerplaatsen die bijgeschilderd moeten worden - het wordt allemaal gelokaliseerd. De drone en geavanceerde software zorgen ervoor dat dit in kaart wordt gebracht en dat Hoogmartens kan bepalen waar onderhoud noodzakelijk is.” Deze extra service is interessant voor iedereen die een parkeer of opslagplaats bezit maar ook de vastgoedsector, want zij zijn vaak eigenaar van panden en terreinen die door bedrijven worden gehuurd. Hoogmartens kan dan een staat van bevinding opstellen en indien nodig herstellingen uitvoeren aan de buitenverharding. Hoogmartens Wegenbouw staat alvast klaar met zijn vernieuwende aanpak.

Tom Hoogmartens

Hoogmartens Wegenbouw nv | Industrieweg Noord 1137 | 3660 Opglabbeek | 089 81 02 30 | info@hoogmartens.be

W W W. H O O G M A R T E N S . B E

VERANTWOORDELIJKE TEKST: HOOGMARTENS WEGENBOUW NV

Met een innovatieve aanpak zorgt Hoogmartens Wegenbouw ervoor dat uw bedrijfsterrein of parking in topvorm blijft. Hiermee verhoogt u de uitstraling van uw bedrijf en vermijdt u uiteindelijk zware kosten. Dubbele winst, dus. Hoogmartens Wegenbouw heeft voor het aanleggen van wegen alle moderne technieken onder de knie. Allicht heeft u hen onderweg al aan het werk gezien. Bij de aanleg van een parkeer/opslagplaats, een straat in je buurt of op de grootste verkeersassen van België.

GOED ONDERHOUDEN TERREIN BETEKENT DUBBELE WINST

De ceremoniële ruimtes en de dienstgebouwen zijn samen met het inkomplein ingewerkt in de helling van het terrein. Secchi-Viganò speelde gevoelig in op de natuurlijke lijnen in het landschap en op de horizon, wat resulteert in een rustig en meditatief karakter.

THEATERPLEIN Het Theaterplein in Antwerpen moest uitgroeien tot ‘een groen stedelijk plein onder een transparante luifel’. Dat dit aardig gelukt is, kunnen de Sinjoren al enkele jaren zelf ervaren. Voordien miste het strategisch gelegen plein, met onder meer de Stadsschouwburg, HETPALEIS en een handvol winkelstraten in de onmiddellijke nabijheid, helaas uitstraling en identiteit. Samen met Dirk Jaspaert, een ingenieur-architect van eigen bodem, wist Secchi-Viganò het tij definitief te keren. Het nieuwe stedelijke plein is toegankelijk voor iedereen en functioneert als een vanzelfsprekende en comfortabele ruimte. De enorme diversiteit aan stedelijke en historische eigenschappen op en rond het licht hellende Theaterplein krijgt volop de kans om zich te manifesteren, evenwel zonder dat het gemeenschappelijke idee van de publieke ruimte verandert in een chaotisch allegaartje. Een imposante stalen luifel (70 meter land, 70 meter breed en 20 meter hoog) maakt het plaatje compleet. Zijn ranke zuilen sluiten perfect aan bij de bescheiden vormgeving van de overige elementen op het plein. Hostel Wadi in de Hoge Rielen, de perfecte symbiose tussen natuur en architectuur. Justitiepaleis. Op het programma: goed tweeduizend woningen, 80.000 vierkante meter kantoren en winkels, twee scholen, crèches en meer dan twintig hectare park en groen – vijf keer meer dan in een gemiddelde Antwerpse stadswijk. Nieuw Zuid zal de grijsheid van de bestaande stad counteren op basis van een ontwerp van Secchi-Viganò. Een brede binnenstraat, parallel met de Schelde en aansluitend op de Vlaamse en Waalse kaai, bepaalt het ritme. Haaks daarop komen autoluwe woonstraten die de toegangsweg verbinden met de woongelegenheden en het park. De site is doordesemd met paadjes, doorgangen en verbindingen voor zachte weggebruikers. “Het ontwerp van Secchi-Viganò biedt zo veel mogelijk woningen een zicht op de Schelde, terwijl het aan de andere kant van de wijk dan weer het park is dat voor een mooi panorama zorgt. Dat is een van de voornaamste redenen waarom we voor dit concept kozen”, aldus Stefan Paeleman, gedelegeerd bestuurder van projectontwikkelaar Triple Living. ❚

Begraafplaats Hoog Kortrijk ligt in een glooiende vallei ten zuiden van de stad, op de grens tussen stedelijke bebouwing en open landschap. Foto: Marc Sourbron.

HOSTEL WADI Een knap staaltje ’groene architectuur’ in de Hoge Rielen (Kasterlee). SecchiViganò ontwikkelde een masterplan om het militaire en natuurlijke karakter van de site ook in de toekomst te kunnen vrijwaren. Een onderdeel van dit masterplan was de realisatie van een nieuw hostel in het hart van het bos. Het transparante, cirkelvormige gebouw is volledig geïntegreerd in het natuurlandschap en blinkt als dusdanig uit door zijn minimale footprint. De ronde houtconstructie excelleert door haar opvallende onopvallendheid. Ze is met een subtiele vanzelfsprekendheid ingeplant in de groene omgeving en springt dan ook niet meteen in het oog. Een veelvoud aan glaspartijen zorgt voor een sterk contact met de natuur, terwijl het groendak in het verlengde ligt van de beplanting op de begane grond. De verticale houten latten die de constructie ondersteunen, verwijzen naar de verticaliteit van de omstaande bomen.

NIEUW ZUID Een toekomstige groene stadswijk met zicht op de Schelde, die zich zal ontplooien in het desolate gebied tussen de Antwerpse Scheldekaaien, de ring en het nieuwe

Nieuw Zuid zal plaats bieden aan meer dan twintig hectare park en groen – vijf keer meer dan in een gemiddelde Antwerpse stadswijk.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 125

y t i v i t a makes e r C

the diďŹ&#x20AC;erence

rijs DiďŹ&#x20AC;erado Flux G

Megategels Gris Naturel 100x50

Grasslines Big Grijs

Smooth Objects

Maatwerk Ontdek onze diensten, producten en cataloog op www.ebema.be

Beeld | Marc Sourbron.

WATERDOORLATENDE SYSTEMEN KUNNEN OOK ESTHETISCH ZIJN Door de toename van extreme regenbuien hebben veel gebieden in België te kampen met wateroverlast. Vooral in steden, waar het water niet in de bodem kan infiltreren, krijgen de rioleringen het steeds moeilijker om de piekmomenten goed en wel door te komen. Vandaar dat de wetgever bij nieuwbouw of grote renovatieprojecten alsmaar vaker eist dat de omgeving rond de gebouwen ‘waterdoorlatend’ wordt gemaakt. Producenten van bestratingsmaterialen spelen op deze tendens in met de ontwikkeling van nieuwe oplossingen die heel wat esthetischer en functioneler zijn dan de traditionele grijze betontegels. Zo ook Ebema uit Zutendaal, dat gekend is vanwege zijn uitgebreide gamma tegels, straat- en boordstenen, lineaire elementen ... Projectleider Marketing Dave Willekens: “Met onze nieuwe ‘Eco Solutions’-reeks bieden we zowel particulieren als bouwheren van grote complexen een efficiënt en aangenaam ogend

infiltratie- of buffersysteem van hemelwater. Het hemelwater infiltreert door de combinatie van waterdoorlatende betonstraatstenen, en dit van de voegvulling en de straatlaag naar de fundering. Alle componenten van de opbouw hebben samen een minimale doorlatendheid van 540 liter/sec.ha, waardoor ze bij een maximale regenbui 270 liter/sec.ha kunnen opnemen. Indien de bestaande ondergrond onvoldoende doorlatend is, wordt het hemelwater tijdelijk in de fundering gebufferd en nadien vertraagd afgevoerd. Vandaar dat we in dergelijke gevallen veelal een bijkomende drainage of overloop voorzien. De Eco Solutions-reeks bestaat uit tien verschillende soorten tegels en klinkers die zowel met gras of verschillende types van split op te vullen zijn. Interessant is dat deze oplossingen een optimale stabiliteit bieden én het merendeel hiervan dus ook op brandwegen toepasbaar zijn.” ❚

De Eco Solutions-reeks bestaat uit tien verschillende soorten tegels en klinkers die zowel met gras of verschillende types van split op te vullen zijn.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 127

BVBA Vermandele doet alle aanleg en onderhoud van particuliere en bedrijfstuinen -en terreinen. We zijn gespecialiseerd in totaalconcepten en werken uw omgevingsproject uit tot in de details. Grondwerken, opritten en parkings, (zwem)vijvers, terrassen, alle mogelijke buitenconstructies, beplanting en onderhoud... bij ons bent u zeker van een perfecte en correcte service.

Totale omgevingsprojecten op maat

We realiseren alle mogelijke stijlen van tuinen, van strak en modern over klassiek of romantisch tot excentriek. Droomt u van een sfeervol stadstuintje? Een landelijke tuin in Engelse stijl? of dacht u aan een daktuin? We staan open voor elk idee.

Vinkstraat 14 8780 Oostrozebeke +32 (0)56 66 98 53 info@vermandele www.vermandele.be

BEDRIJFSWAGENINRICHTING VOOR ZWARE BELASTING!

VANAF

â&#x201A;Ź 1250* MAX. LAST PER SCHAP

120 KG

Voorbeeld van een inrichting voor de bestuurderszijde van middelgrote bestelwagens Gewicht: 60 kg, B x D x H: 1972 x 382 x 1274 mm * excl. BTW (afh. van het type voertuig)

PROSAFE

SORTIMO STATIONS . 1800 Vilvoorde . 3980 Tessenderlo . 8793 St-Eloois-Vijve

sortimo.be . GRATIS TEL. 0800 857 59 . info@sortimo.be

Beeld | Vermandele

HET BELANG VAN EEN GOEDE UITVOERING BIJ DE PLAATSING VAN GROENDAKEN Steeds meer architecten integreren groendaken in hun ontwerp. Niet alleen bovenop woon- en kantoorcomplexen, maar ook op ondergrondse garages. De reden? Groendaken zijn een ideale oplossing om een grotere meerwaarde te creëren en bovendien hemelwater op te vangen. Maar dan moeten ze wel met kennis van zaken worden aangelegd. Anders kunnen ze weleens een bron van grote kopzorgen zijn...

Vermandele uit Oostrozebeke, dat in 1971 als tuinaanlegbedrijf werd opgericht, specialiseert zich sinds enkele jaren ook in de aanleg van groendaken. Zaakvoerder Ruben Vermandele: “Natuurlijk is de aanleg en het onderhoud van particuliere- en bedrijfstuinen/terreinen nog altijd een groot onderdeel van onze business. Maar we hebben er bewust voor gekozen om ons eveneens in de materie van groendaken te verdiepen, simpelweg omdat we in het concept geloven. Intussen hebben we al flink wat referenties, zoals Residentie Lappersfort en Residentie Stuifzande in Brugge, de nieuwe Kasteelbrouwerij Van Honsebrouck in Ingelmunster … Precies door deze ervaring krijgen we steeds meer aanvragen om groendaken te realiseren. Om problemen achteraf te vermijden, eisen de bouwheren immers een zwartop-witbewijs dat je over de benodigde expertise beschikt. Dat vinden we eigenlijk maar meer dan normaal. Want hoewel de opbouw en plantenkeuze over het algemeen gedetailleerd in het lastenboek beschreven staat, moet de uitvoering echt wel volgens de regels van de kunst gebeuren om onder meer waterinsijpeling of wortelingroei te voorkomen.”

HOE MOET HET? Vermandele werkt altijd volgens een vast concept. Indien de onderliggende waterdichtende laag (roofing, EPDM ...) niet wortelbestendig is, wordt deze met een

wortelvaste folie bedekt. Daarop komt een drainerende noppenbaan en eventueel watervasthoudende platen (MSP). Ruben Vermandele: “Vervolgens blazen we het substraat op deze structuur, die afhankelijk van de opbouw een dikte van vijf tot tachtig centimeter heeft. Erna volgen de verhardingen, zoals natuursteen, klinkers, grindtegels ... Het proces eindigt met de effectieve beplanting en gazonaanleg. Indien de opdrachtgever op zijn parkeergarages struiken of bomen als groendak wil, dan zullen we die ondergronds verankeren met een speciaal systeem om de stabiliteit te waarborgen.”

KIES VOOR EEN SPECIALIST Volgens Vermandele zijn groendaken in en bovenop woon- en kantoorcomplexen een ideale oplossing om een ‘natuurlijke’ toets aan het gebouw te geven en tegelijkertijd hemelwater op te vangen. “We zien dat het concept momenteel vaak op maaiveldhoogte wordt toegepast als bedekking van ondergrondse parkings”, aldus Ruben Vermandele. “Niet verwonderlijk, want op die manier kan een aangenaam ogende ‘groene’ omgeving rond een gebouw gecreëerd worden. In wooncomplexen is het zelfs de ideale manier om de bewoners op alle verdiepingen een mooi tuintje te geven. Wij kunnen groendaken alleen maar aanraden. Maar denk eraan de uitvoering in handen te geven van specialisten zoals Vermandele!” ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 129

Tecro & Krea Architecten

WE MAKE BETTER SPACE!

LUIK | Skydivehal

Beeld | Tecnospace Bierset

GROOTSTE SKYDIVEHAL IN EUROPA OPENT DEUREN In december vorig jaar ging op de luchthaven van Bierset in Luik de grootste indoor skydivehal van Europa open. Het pand, dat volledig werd ontworpen rond de verticale windtunnel van dertig meter hoog waarin het skydiven plaatsvindt, is een hoogstandje op het vlak van ontwerp. Niet alleen door de speciale indeling die een dergelijk gebouw vereist, maar ook vanwege het grote niveauverschil op het terrein. Fly-In bevindt zich op een ongebruikt deel van het vliegveld dat voor dertig jaar in concessie werd gegeven. Op het braakliggende terrein van 2.000 m² werd een betoncontructie van 37,15 x 17,6 meter gebouwd met zeven bouwlagen (waarvan één ondergronds). Centraal in het pand staat de verticale windtunnel in de vorm van een dubbele lus met telkens drie ventilatoren. Gary Ginsburg van Fly-In: “Alle ruimtes zijn als het ware ‘ingeschoven’ in de ruimte tussen en rond de windtunnel, met als eyecatcher toch wel de cafetaria op niveau +3 die rond de in glas uitgevoerde vliegkamer is gebouwd. De verticale circulatie met lift en trappen bevindt zich in een voor- en achtergebouwde strook van drie meter breed. Ook speciaal is dat de inkom 3,87 meter lager ligt dan het maaiveld aan de achterzijde van het gebouw.”

SPECTACULAIR BINNEN EN BUITEN Het gebouw springt al van ver in het oog, en niet alleen vanwege zijn hoogte. De afwerking gebeurde immers met stalen sandwichpanelen in aluminium- en oranjekleur en zwart stalen schrijnwerk. Alexandre Stoop van Tecnospace: “Binnenin werden voornamelijk gipskartonwanden gebruikt. Wij stonden in voor deze realisatie, alsook voor de plaatsing van de glazen wanden en de vloerbekleding. Tevens hebben we alle schilderwerken uitgevoerd. Een eenvoudig project was het niet gezien de grote hoogte en natuurlijk ook de cirkelvormige windtunnel. Maar dankzij onze ruime expertise hebben we toch een hoogkwalitatief eindresultaat kunnen afleveren.” ❚

Foto: Toon Grobet

Alle ruimtes zijn als het ware ‘ingeschoven’ in de ruimte tussen en rond de windtunnel. Foto: Toon Grobet

TECHNISCHE FICHE Bouwheer 2G Projects (Schaarbeek)

Architect Het gebouw springt al van ver in het oog, en niet alleen vanwege zijn hoogte.

De afwerking gebeurde met stalen sandwichpanelen in aluminium- en oranjekleur en zwart stalen schrijnwerk.

Atelier DSH (Luik)

Projectmanagement TPF Engineering (Brussel)

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 131

ontwerp: bureau d’hondt

INGENIEURS STABILITEIT | WWW.TAKTIEL.COM

OOSTENDE | Sint-Andreas ONDERWIJS

Tekst | Els Jonckheere

Beeld | Alheembouw

SCHOOL VAN MORGEN OPENT DEUREN IN OOSTENDE Eind april wordt de Vrije Basisschool Sint-Andreas in Oostende opgeleverd. Het gaat om een ‘School van Morgen’, wat betekent dat er bij het ontwerp veel aandacht uitging naar energiezuinigheid en comfort. Maar ook eenvoud en functionaliteit stonden centraal. Niettemin is Sint-Andreas een warm ogend pand geworden, waar het voor de jonge kinderen aangenaam vertoeven wordt. De nieuwe school werd gebouwd op de site van de middelbare school op de Steense Dijk en heeft een oppervlakte van 2.267 m². Ze zal, verspreid over twee bouwlagen, onderdak bieden aan meer dan 250 leerlingen. Het betreft een rechthoekige betonconstructie van 91 x 20 meter die werd opgetrokken met prefebelementen. De buitenschil bestaat uit witte en grijsbruine vezelcementpanelen, afgewisseld met grote glaspartijen. Tom Anseele van hoofdaannemer Alheembouw: “Rondom de volledige school loopt een luifel: een betonnen randstrook in wit architectonisch beton waarvan het plafond bekleed is in cementvezelplaat. Deze heeft een breedte van één meter en dient als zonnewering en beschutting tegen de regen. Daarnaast is er ook nog een overdekte speelplaats van 14 x 20 meter, met een plafond dat aansluit op de randstroken die eveneens in wit architectonisch beton zijn uitgevoerd.”

ENERGIEZUINIG GEBOUW De school beschikt over een twintigtal klaslokalen, een inkom met een secretariaat en administratief lokaal, twee sanitaire blokken en een polyvalente zaal die doorloopt tot de tweede bouwlaag. Tom Anseele: “De binnenafwerking bestaat hoofdzakelijk uit zichtbaar metselwerk en betonelementen. Enkel de centrale gang werd in gyproc uitgevoerd. Qua vloerafwerking is er voor linoleum gekozen. De verwarming gebeurt deels via vloerverwarming, deels met radiatoren. De ventilatie wordt verzorgd door een systeem D met warmterecuperatie. In combinatie met de zware isolatie resulteert dit in een erg energiezuinig gebouw. Zelf hebben we alle ruwbouwwerken uitgevoerd; de afwerking gebeurde door onderaannemers die wij hebben gecoördineerd. Sint-Andreas is immers een sleutel-op-de-deurproject.” ›

Vrije Basisschool Sint-Andreas is een rechthoekige betonconstructie van 91 x 20 meter die bestaat uit prefebelementen.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 133

OOSTENDE | Sint-Andreas ONDERWIJS

STUDIEBUREAU DENKT MEE Studiebureau Taktiel uit Veurne stond in voor het structureel advies en de stabiliteitsstudies van dit project. Ingenieur Marijn Vanhoutte: “Sint-Andreas onderscheidde zich op verschillende vlakken van andere bouwprojecten. Eerst en vooral was er de combinatie van ver doorgedreven prefabricatie en de esthetische rol van de betonelementen. Als stabiliteitsingenieur trachten we steeds te zoeken naar structurele oplossingen die de architectuur niet enkel ondersteunen, maar ook versterken. Zo vatten we onze taak nooit op als het louter uitvoeren van berekeningen. In dit project vertaalde het verderzetten van de visie van het ontwerpteam zich voornamelijk in het afstemmen van de maatvoering en integratie van balken en kolommen in de ruimtes. Een tweede uitdaging was de

De combinatie van ver doorgedreven prefabricatie en de esthetische rol van de betonelementen maakte dat dit een bijzonder project was.

De buitenschil bestaat uit witte en grijsbruine vezelcementpanelen, afgewisseld met grote glaspartijen

uitwerking van een draagstructuur die niet beperkend was en een flexibele indeling van de lokalen mogelijk maakte. In concreto houdt dit in dat alle tussenmuren niet-dragend zijn. Vooral de polyvalente ruimte was op dat vlak vrij typerend. Om de overspanning van 22 meter op te vangen, werd aan de buitengevel op de eerste verdieping een vakwerkligger geïntegreerd. In de centrale gang werd een aangepaste structuur voorzien om techniekleidingen vrij te kunnen laten verlopen. Tot slot dienden de aangereikte structurele ingrepen in het verhaal van de EPB-aanvaarde bouwknopen te passen. Zo werd de luifelstructuur voorzien van thermisch onderbroken staal-betonverbindingen, zodat deze koudebrugvrij aan de achterliggende betonstructuur kon worden bevestigd. Uiteindelijk heeft dit alles ervoor gezorgd dat Sint-Andreas voor ons een erg interessant project was waarbij we als studiebureau een meerwaarde konden betekenen voor het doorgedreven concept van het ontwerpteam.” ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer DBFM Scholen van Morgen (Brussel) Architect Ontwerpatelier Bert Gebruers-Peter Jannes (Olen) Hoofdaannemer Alheembouw (Oostnieuwkerke)

Participanten aan het woord DRAFAB – AKOESTISCHE EN BRANDWERENDE DEUREN EN VAST MEUBILAIR

Beneluxlaan 7 | 8970 Poperinge | T +32 (0)57 34 60 34 info@drafab.be | www.drafab.be 134 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

In de Sint-Andreas-school werden een honderdtal akoestische en brandwerende deuren geplaatst. Deze hebben massieve kassementen in yellowpine die in hetzelfde vlak zijn uitgevoerd. Het was Drafab uit Poperinge die ze produceerde en plaatste. Zaakvoerder Peter Vercruysse: “Daarnaast stonden we in voor al het vaste meubilair in de klaslokalen zoals inbouwkasten, kitchenettes en garderobemeubilair. We plaatsten ook de balie aan de inkom. De erg korte deadline was in dit project een uitdaging. Vandaar dat de voorbereidingsfase belangrijk was. Enkel op die manier kunnen de effectieve productie- en plaatsingstijd worden ingeperkt. Niettegenstaande onze ruime ervaring – Drafab kan terugblikken op drie generaties vakkennis – blijft elke opdracht een nieuwe uitdaging waarbij de onberispelijke realisatie van het ontwerp onze ultieme doelstelling is. Hiervoor hebben we een up-to-date machinepark, bekwame vakmensen en een eigen tekenbureel dat de projecten technisch tot in de puntjes voorbereidt. Dankzij deze troeven zijn we erin geslaagd om ook de opdracht in Sint-Andreas tijdig en volgens de gevraagde kwaliteitsnormen af te leveren.”

HASSELT | Provinciale Kunsthumaniora ONDERWIJS

“Het uitgangspunt van het project was dat er een nieuw ‘hart’ voor de school moest worden gemaakt” Het nieuwe volume omvat onder meer vier woordkunst-dramaklassen die volledig uitgerust zijn met theatertechnieken (spots, regiekamer, uitschuifbare tribune …).

Tekst | Tim Janssens

Beeld | SBA_Luca Beel

KNAPPE UITBREIDING GEEFT PROVINCIALE KUNSTHUMANIORA OPNIEUW ADEMRUIMTE De Provinciale Kunsthumaniora in Hasselt is de laatste jaren sterk gegroeid qua leerlingenaantal en educatief aanbod. Enkel de infrastructuur evolueerde lange tijd niet mee. Gelukkig voorzag het Scholen van Morgen-programma in de realisatie van een nieuwbouwvolume van 5.000 m² met klas- en vaklokalen en gemeenschappelijke ruimtes, gegroepeerd rond een ruime patio die fungeert als stille oase. Dankzij deze broodnodige uitbreiding vormt de school meer dan ooit een gemeenschap op zich. Creatieve vrijheid en ruimte voor expressie zijn van cruciaal belang in een artistieke omgeving zoals een Provinciale Kunsthumaniora. In de eerste plaats moest de nieuwbouw dan ook antwoord bieden op het nijpend plaatsgebrek waarmee de school al verscheidene jaren te kampen had. “Vandaar dat er sprake was van een dens programma en een omvangrijk eisenpakket: veertien leslokalen voor algemene vakken, vier woordkunst-dramaklassen die volledig uitgerust zijn met theatertechnieken (spots, regiekamer, uitschuifbare tribune …), drie notenleerklassen en zanglokalen, een opsplitsbare sportzaal met bijhorende kleedkamers, een studieruimte, een bibliotheek, een refter en polyvalente ontmoetingsruimtes”, aldus Maarten Baeye, projectarchitect bij Stéphane Beel Architects. “Dit alles om het complex in zijn geheel studentgerichter te maken. Voordien bestond de school immers uit drie afzonderlijke vleugels met monofunctionele gangen en was er niet echt sprake van een centrale kern waar de leerlingen elkaar konden treffen. Het uitgangspunt van het project was dan ook dat er een nieuw ‘hart’ voor de school moest worden gemaakt.

Tegelijk is het plan open en ongedwongen, zodat men er zich vrij kan bewegen en het complex ook na de schooluren gebruikt kan worden voor andere doeleinden.”

RUIMTELIJK VRAAGSTUK Het project diende zich voor de architecten aan als een ruimtelijk vraagstuk. Enerzijds moesten ze zich baseren op genormeerde vierkante meters (goedgekeurd door AGIOn), anderzijds waren het gevraagde programma en de bijhorende netto vloeroppervlakte eigenlijk groter dan wat normatief voorzien was. “Het was aan ons om hieraan tegemoet te komen zonder de grootte van de klaslokalen bij wijze van spreken te halveren”, aldus Baeye. “Een kwestie van compact bouwen, multifunctioneel gebruik en/of combinatie van verschillende ruimtes, optimalisatie van circulatieruimtes en herorganisatie binnen de bestaande gebouwen – evenwel zonder een benepen geheel met onvoldoende afstand tussen de verschillende programmaonderdelen te creëren. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 135

HASSELT | Provinciale Kunsthumaniora ONDERWIJS

De nieuwbouw moest in de eerste plaats antwoord bieden op het nijpend plaatsgebrek waarmee de school al verscheidene jaren te kampen had.

wat kolommen en balken die bepalend zijn voor de niveaus van verlaagde plafonds en/of bepaalde aansluitingen, dus het was cruciaal om deze structuren volledig correct én esthetisch uit te voeren. Ook in de gevels is beton verwerkt, met name in de vorm van gekloven grootformaatstenen. Deze zijn op twee manieren gebruikt. De buitencontouren van het complex ogen ruw aangezien er daar geopteerd is voor de breukkant van de steen, terwijl de binnenvlakken van de gevels volledig glad zijn uitgevoerd. Een ander belangrijk aandachtspunt was de akoestiek. Er mag immers geen sprake zijn van geluidsoverdracht tussen de verschillende functies, ook al is dat door de specifieke indeling van de verschillende klaslokalen soms zeer moeilijk (bijvoorbeeld een muziekklas boven een studieruimte). Dankzij een uitgebreide voorafgaande studie hebben we dit gelukkig toch voor elkaar gekregen.” ❚

Alle functies zijn dan ook gegroepeerd rond een patio die de nodige relaties legt, maar tegelijk ook afstand creëert. Door de veelheid aan beglaasde geveloppervlakken is de relatie met buiten overal voelbaar. Net als in onze andere schoolprojecten hebben we ons gehoed voor een al te letterlijke vertaling van het eisenprogramma en hebben we een extra meerwaarde kunnen creëren door ontwerpelementen toe te voegen die initieel niet gevraagd waren. Een mooi voorbeeld is het dak dat op het eerste niveau aansluit bij de woordkunst-dramalokalen, zodat deze zone bij mooi weer kan fungeren als openluchtklas.”

ZICHTBETON EN AKOESTIEK De materialisatie van het nieuwbouwvolume is al bij al vrij bescheiden te noemen. Ruimtegevoel en visuele relaties primeren op architecturaal vertoon, al golden er wel strenge eisen wat het uitzicht van de (zicht)betonstructuren betreft. “We hebben veelvuldig gewerkt met ter plaatse gestort beton, dus dat zorgde ervoor dat het zeker geen evidente klus was”, vertelt Joris Waerniers, projectleider bij hoofdaannemer Houben. “Er zijn heel

Steengoed in Geluidsabsorptie! Soundblox: akoestische betonblokken voor binnen- en buitentoepassingen

Soundblox in de muren garanderen een optimaal akoestisch comfort.

Participanten aan het woord SOUNDLESS ACOUSTICS – SOUNDBLOX Binnen het Scholen van Morgen-programma gaat er heel wat aandacht uit naar akoestiek. Om het geluidscomfort in het nieuwbouwvolume van de Hasseltse Kunsthumaniora op punt te stellen, werden er Soundblox ingewerkt in de muren van de refter, de sporthal en de theaterklas. Eugénie van der Kleij, directeur van leverancier Soundless Acoustics (Amstelveen, Nederland), geeft meer uitleg: “Soundblox vormen een uitstekende, innovatieve oplossing voor het vraagstuk van de akoestische klimaatbeheersing. Door hun hoog absorberend vermogen reduceren ze de nagalm en bevorderen ze in hoge mate de spraakverstaanbaarheid en het geluidscomfort binnen elke ruimte. Of het nu een sporthal, zwembad of bibliotheek betreft, Soundblox passen in elk concept en design. Ze maken het mogelijk om een stabiele (scheidings)wand geluidsabsorberende kwaliteiten te verlenen, en dat in de meest uiteenlopende binnen- en buitentoepassingen. In de Kunsthumaniora van Hasselt zijn ongeveer 500 m² Soundblox geplaatst. Ook in andere Scholen van Morgen-projecten zijn eerder al Soundblox gebruikt: het Virga Jesse-college in Hasselt, het KTA in Heist-op-den-Berg, het Spectrumcollege in Beringen, Virgo+ en De Knipoog in Vilvoorde … Dit bewijst dat Soundblox wel degelijk een zeer performante oplossing zijn voor akoestische knelpunten binnen gebouwen.”

TECHNISCHE FICHE www.soundlessacoustics.com

De Warren 6 - 1187 LL Amstelveen - +31 (0) 203697050 136 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Bouwheer DBFM Scholen van Morgen (Brussel) Architect Stéphane Beel Architects (Gent) Hoofdaannemer Houben (Hasselt)

ROESELARE | De Verrekijker ONDERWIJS

Tekst | Niels Willaert

Beeld | Beeuwsaert Construct, Architectenbureau Delafontaine

ZWEVENDE FACELIFT VOOR BASISSCHOOL DE VERREKIJKER Een extra, zwevend laagje op basisschool De Verrekijker in het Roeselaarse Rumbeke: dat is de innovatieve oplossing die bedacht werd voor de plaatsing van zes nieuwe klassen. Op korte termijn kwam er een opvallend nieuwbouwvolume boven enkele bestaande klassen. Een lagere school, inclusief kleuterschool, met nijpend plaatsgebrek: De Verrekijker in het Roeselaarse Rumbeke ontving de voorbije jaren heel wat nieuwe leerlingen. En met nieuwe wijken in de buurt zal die groei de komende jaren niet afnemen. Om alle kinderen een plaats te geven, draaide het architectenbrein van Pascal Herman overuren. “We ontwierpen verschillende opties, maar kozen uiteindelijk het niet-traditionele pad: een extra, zwevende verdieping bovenop een bestaand volume”, vertelt Pascal Herman. “Om zo weinig mogelijk hinder te veroorzaken voor de lessen en zo weinig mogelijk werfruimte in te palmen, was dit de beste oplossing. Een verhuis of afbraak met een nieuwbouwproject was niet realistisch.” Het zwevende nieuwe volume bestaat uit tweemaal drie klassen. Net zoals de verdieping eronder. De micopalen (fundering) waar het volume in de gang op balanceert, waren de beste technische oplossing in een heel

beperkte ruimte. De nieuwe stalen steunkolommen van het zwevende volume zijn volledig geïntegreerd in het bestaande gelijkvloerse volume. Doordat het nieuwe blok drie meter verder naar voren werd geplaatst, kon het natuurlijk licht blijven invallen door de glazen koepels boven de gang van de kleuters. “Op de koop toe krijgt De Verrekijker een deels overdekte speelplaats”, besluit Herman.

INDUSTRIËLE SCHOOLOPLOSSING De lagereschool-update moest binnen het half jaar al in de lucht hangen. Een uitdaging voor zowel de architect als de aannemer, Beeuwsaert Construct uit Ledegem. Projectleider Ignace Vanackere: “De timing was zeker strak. Bovendien was ook de materiaalkeuze beperkt. De constructie moet licht zijn om het onderste volume niet te belasten, maar tegelijk ook stevig genoeg.” ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 137

BEEUWSAERT-CONSTRUCT.BE

Heeft u een project of onderwerp dat interessant is voor Bouwen aan Monumenten? Bel of mail ons! T +32 50 36 81 70 Pascal Op de Beeck p.opdebeeck@louwersmediagroep.be

ROESELARE | De Verrekijker ONDERWIJS

“We ontwierpen verschillende opties, maar kozen uiteindelijk het niet-traditionele pad: een extra, zwevende verdieping” voor schoolgebouwen. Het gele, geplooide aluminium kader aan de voorgevel laat de nieuwbouw er slanker uitzien. Het verdoezelt eigenlijk het belangrijke pakket isolatieopbouw. Het volume biedt een uniek zicht op de groene speelplaats”, vertelt Pascal.

ONDERDEEL VAN NIEUW MASTERPLAN De zwevende verrekijker is slechts één onderdeel in een tienjarig masterplan van de basisschool. Stap voor stap worden de leslokalen en speelplaatsen aangepakt om de kinderen in een moderne en stimulerende omgeving te ontvangen. “De school krijgt een broodnodige opwaardering. In de nabije toekomst nemen we ook de speelplaats onder handen en krijgt de school een nieuw sanitair blok”, weet Herman. ❚

Participanten aan het woord YELBA – PRODUCTIE EN INSTALLATIE VAN MEUBELS Een ruime traphal binnenin maakt de verbinding met de onderliggende klassen. Foto: Hannes Verstraete.

Kinderen ontdekken graag op een leuke, speelse en veilige manier de wereld. Zeker op school. Yelba (Poperinge) zorgde voor de invulling van het interieur met gepast meubilair. Het familiebedrijf maakte en plaatste de wandkasten, wastafels, boekenrekken en werktabletten. Naar het ontwerp van de architect werd gekozen voor een aangename werken leeromgeving met frisse, gezellige accentkleuren. Omdat het om een schoolomgeving gaat – en veiligheid vooropstaat – kozen de ontwerpers en uitvoerders voor halvemaanvormige handgrepen. De firma Yelba is niet aan haar schoolproefstuk toe. “We zijn al 37 jaar actief op de projectmarkt, maar onze ervaring in de meubelindustrie dateert van ver voordien. Op onze website – www.yelba.be – lees je alles over onze geschiedenis en opgebouwde knowhow”, vertelt zaakvoerder Anthony Baert. “Naast inrichting van kantoren en scholen zijn wij vandaag vooral gespecialiseerd in het maken van keukens voor projectontwikkelaars en aannemers.”

Het gele, geplooide aluminium kader aan de voorgevel laat de nieuwbouw er slanker uitzien. Het verdoezelt eigenlijk het belangrijke dikke pakket isolatieopbouw. Uiteindelijk trok een staalconstructie aan het langste eind. “De nieuwbouw staat volledig op zichzelf, maar maakt visueel een mooie verbinding met de onderste klassen. Een ruime traphal binnenin maakt de fysieke verbinding. De verlichting in de trappenhal is opgebouwd uit designelementen. Voor het valse tegelplafond kozen we voor de nieuwste ‘extra large’-tegels op de markt. Lichte scheidingswanden zorgen voor een optimale akoestiek in en tussen de klaslokalen”, doet architect Pascal Herman uit de doeken. Het dak bestaat uit steeldeck met bovenop een pakket PIR-isolatie en TPO-dakbedekking. Ook de zij- en achtergevels vertellen een verhaal. “Daar werkten we met binnendozen en rotswolisolatie, afgewerkt met een beplating om ook deze constructie zo licht mogelijk te houden en tegelijk te voldoen aan de strenge EPB-eisen die gelden

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 139

AARSCHOT | Orleanshof

Tekst | Koen Mortelmans

Beeld | Filip Dujardin

NIEUWE ASSISTENTIEWONINGEN ONDER OUDE TOREN

140 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

AARSCHOT | Orleanshof

In het centrum Aarschot heeft het lokale OCMW onder de naam Orleanshof een cluster met 35 assistentiewoningen voor 65-plussers en een dienstencentrum laten optrekken. Het complex bevindt zich vlakbij de hoger gelegen Orleanstoren, een veertiende-eeuws relikwie dat deel uitmaakte van de middeleeuwse stadsomwalling. Tussen het rijpen van de eerste plannen en het einde van de bouwwerken verliepen tien jaar. Dat had vooral te maken met een aanslepend subsidiëringsdossier. De nieuwbouw neemt gedeeltelijk de plaats in van een kinderdagverblijf en een hoogspanningscabine. Aannemer Heijmans, die zowel instond voor de ruwbouw als de afwerking, sloopte beide volumes. De elektrische infrastructuur vond een nieuwe stek in een nabije rijwoning.

HELLEND TERREIN Centraal in dienstencentrum Het Anker bevinden zich een open balie en een grote zaal. Die zaal is tegelijk buurtrestaurant, ontmoetingsplek en ruimte voor gemeenschappelijke activiteiten of rust en verpozing. De benedenverdieping biedt eveneens plaats aan een pedicure, een kapsalon en een wassalon. Eerder was het dienstencentrum ondergebracht in een voormalige rijkswachtkazerne. Die bestond vooral uit kleine kamertjes en was voor heel wat activiteiten te klein. De assistentiewoningen zijn ingericht op de verdiepingen. Het Orleanshof is gebouwd tegen de flank van de heuvel, waarop een toren staat die deel uitmaakte van de middeleeuwse stadsomwalling. Deze Aurelaniustoren of Orleanstoren vormde de inspiratie voor de naam van de nieuwe OCMW-gebouwen. "Het hellende terrein is de oorzaak dat sommige delen van het Orleanshof twee verdiepingen tellen en andere drie", vertelt Geert Corstjens, projectleider bij Heijmans. Het OCMW koestert de ambitie om op termijn een trap te laten aanleggen vanuit het Orleanshof naar de oorspronkelijk veertiendeeeuwse toren.

‘De verregaande detaillering is kenmerkend voor de afwerking van het Orleanshof’ WIT Heijmans kreeg de bouwopdracht toevertrouwd via een traditionele openbare aanbesteding. "Het ondergrondse deel bestaat uit een ter plaatse gestorte betonnen kuip met dubbele predalwanden. Ook de kolommen en balken hebben we ter plaatse gestort", blikt Corstjens terug. "Bovengronds beperkt de betonstructuur zich tot de vloerplaten en de liften trappenkernen. Die hebben we uitgevoerd in zichtbeton. Voorts trokken we de bovenbouw op in dragend metselwerk." Heijmans werkte de gevels af met een witte baksteen. "We hebben die stenen op verzoek van de architecten met een zo wit mogelijk mengsel opgevoegd om het witte uitzicht te versterken." Het buitenschrijnwerk vertoont een afwisseling van bronszwarte en champagnegouden kleuren. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 141

M & M Vloerengroothandel B.V. Wij ontzorgen u totaal. Top in service en vakmanschap.

Gespecialiseerd in projectvloeren:

- laminaat - samengesteld parket - diverse mozaïek soorten - sportvloeren - eigen plaatsingsdienst E. info@mmvloerengroothandel.com T. 0479 50 93 48

Pubro & co nv Schoorstraat 69 | 2275 Gierle België Tel. +32 (0) 14 555 629 E-mail: info@pubro.be | www.pubro.be

VERANDA’S ROLLUIKEN ZONNEWERING ALU- RAMEN EN DEUREN Vakmanschap op basis van kwaliteitsproducten R&M Van Den Boer is gespecialiseerd in de plaatsing van veranda’s en pergola’s, aluminium ramen en deuren, rolluiken, sectionale poorten en zonwering. En dit zowel voor nieuwbouw als voor verbouwingen, voor particulieren én bedrijven. Hiervoor gebruiken wij enkel de hoog-kwalitatieve producten van de marktleiders in hun domein.

Balendijk 231 - 3920 Lommel - T. 011 55 25 80 - info@rmvandenboer.be

RM-Vandenboer-Adv-197x130mm.indd 1

3/02/16 09:17

AARSCHOT | Orleanshof

In de woon- en slaapkamers zijn de vloeren afgewerkt met gevernist parket in eik.

KALKZANDSTEEN Kenmerkend voor dit gebouw is de hoge afwerkingsgraad. Dat blijkt onder meer uit de uitlijning van de zichtbare kalkzandsteen in de gangen – in lijn met de vloeren, plafonds en het binnenschrijnwerk – en uit de leiendaken. Het Orleanshof is gedeeltelijk bedekt met platte daken en gedeeltelijke met hellende daken. "De hellende daken liggen op de assistentiewoningen, de platte daken op de verbindingsgangen", legt Corstjens uit. Heijmans bedekte de hellende daken met natuurleien in een opvallend ruitpatroon en de platte daken met een dichting in EPDM.

MARMERMOZAÏEK In de woon- en slaapkamers zijn de vloeren afgewerkt met gevernist parket in eik. In de halletjes, de keukens, badkamers en gangen en in het dienstencentrum liggen tegels van 40 op 40 cm. Door hun samenstelling – samengeperste marmerfragmentjes – bieden ze een mozaïekachtig uitzicht. "We hebben dit marmerproduct ook voor de raamtabletten gebruikt", zegt Corstjens. "De architecten en het OCMW hechtten veel belang aan de detaillering." ❚

Participanten aan het woord M&M VLOERENGROOTHANDEL – VLOEREN M&M Vloerengroothandel uit het Nederlandse Wijnandsrade heeft de houten vloeren in het Orleanshof geleverd en geplaatst. De eigen plaatsingsdienst is gespecialiseerd in grotere projecten tot wel 8.500 m². Het grootste gerealiseerde project tot nog toe was woongebouw Les Jardins de Woluwe. M&M Vloerengroothandel plaatste ook vloeren in onder meer het gemeentehuis van Bierbeek. Ook de Koninklijke Militaire School in Brussel is een klant. M&M legde sportvloeren van Haro Duitsland in onder meer Hoogstraten, Leuven, Nevele en Zoutleeuw. Ook squashvloeren staan op het palmares.

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever OCMW Aarschot Architect Architecten De Vylder Vinck Taillieu (Gent) en DRDH Archiotects (Londen, Verenigd Koninkrijk)

Hoofdaannemer Heijmans (Bilzen)

Participanten aan het woord SCHRIJNWERKERIJ RM VAN DEN BOER – ALUMINIUM SCHRIJNWERK EN BEGLAZING De gebroeders Van den Boer uit Lommel leverden en plaatsten al het aluminium buitenschrijnwerk voor het Orleanshof en zorgden ook voor de beglazing. "In totaal 205 raam- en deurgehelen", blikt Ronny Van den Boer terug. "Samengesteld uit CS86HI-profielen van Reynaers en hoogrendementsglas. De delicaatste klas was het plaatsen van de draairamen naar de terrassen in de kamers en de schuifdeuren in de gemeenschappelijke zones. Daar kwam het erop aan de drempelhoogte minimaal te houden (2 cm)." Schrijnwerkerij RM Van den Boer legt zich toe op het maken en plaatsen van allerlei aluminiumconstructies, van glasgevels en ramen tot zonweringen. Het bedrijf is in 1991 opgericht door Ronny Van den Boer, die eerder als zelfstandig schrijnwerker actief was, en zijn jongere broer Marc, die zijn sporen al had verdiend in de aluminiumsector. Sindsdien groeide hun familiebedrijf uit tot een stevige KMO met bijna dertig medewerkers. Ze kopen de profielen voor ramen en deuren aan bij Reynaers en vinden hun andere materialen op de brede markt. Hun bedrijf fungeert in eigen regio ook als hoofddealer voor zonweringen van Harol. Recent werkte Van den Boer ook mee aan appartementsgebouw La Piazza in Lommel, het duikcentrum op de mijnsite in Beringen en de Lunch Garden en Decathlon in Kuringen (Hasselt).

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 143

ANTWERPEN | WZC Onze-Lieve-Vrouw van Antwerpen

Tekst | Koen Mortelmans

Beeld | Sepp van Dun

BEJAARDENRESIDENTIE BRENGT EXTRA LEVEN IN STUDENTENBUURT In de loop van 2016 neemt woonzorgcentrum Onze-Lieve-Vrouw van Antwerpen een nieuw gebouwencomplex in gebruik. Het bestaat grotendeels uit nieuwbouw, maar omvat ook flink wat renovatiewerken. Het eindresultaat moet een woonzorgcentrum met 180 kamers zijn, aangevuld met veertien assistentiewoningen, een centrum voor dagverzorging en ondersteunende functies. Het bestaande woonzorgcentrum is vooral gevestigd in de gebouwen van een vroegere materniteit langs de Pieter van Hobokenstraat, tussen de stadscampus van Universiteit Antwerpen en de Ossenmarkt, een erg levendig pleintje gezien de nabije campus. De nieuwbouw wordt veel groter dan het bestaande woonzorgcentrum, maar zal toch geen volledig bouwblok van straat tot straat omvatten. CONIX RDBM Architects, studiebureau stabiliteit DS Engineering en hoofdaannemer Atro moesten dan ook terdege rekening houden met de aanwezigheid van soms eeuwenoude buurpanden.

SLOPEN In een eerste fase brak Atro de bestaande gebouwen langs de Grote Kauwenberg af en legde het een nieuwe inrit naar de ondergrondse parking aan vanaf de Lange Winkelstraat. De tweede fase bestond uit de renovatie van de bestaande, te behouden residentenkamers. "Daarna volgden de afbraak van een groot deel van de bestaande bebouwing en het optrekken van een nieuwbouw", zegt manager design Gerrit-Jan Van Eck van CONIX RDBM. Structureel was het materniteitsgebouw nog bruikbaar. De belangrijkste aanleiding om het toch te slopen was de â&#x20AC;&#x2DC;relatieâ&#x20AC;&#x2122; met de straat. "Het bestaande gebouw stond op een sokkel van 1,30 meter en keerde zich daarmee af van de straat. Omdat de relatie met straat en buurt prioritair is in het nieuwe woonzorgcentrum moesten we de gelijkvloerse verdieping weer op straatniveau brengen."

"De gevel moet bijdragen aan het levendige karakter van de straat" Om het karakter van een levendige straat te behouden, krijgt de nieuwbouw verschillende afzonderlijke toegangen en gevels met veel doorkijken. "We hebben ook de lokalen voor functies met veel beweeglijke activiteiten op de begane grond ingetekend", aldus Van Eck. Die vormen de basis voor de verdere opdeling van het complex." Achter de hoofdingang zal het woonzorgcentrum een lobby inrichten, waarlangs residenten en bezoekers de pedicure, het kapsalon en een kine- en fitnessruimte kunnen bereiken. Vlak naast de hoofdingang komt er een cafetaria. "Deze zal niet alleen via de lobby, maar ook rechtstreeks vanaf de straat toegankelijk zijn." De gemeenschappelijke ruimtes zijn centraal geplaatst met zicht op de straat en het binnengebied.

GLAZEN LOOPBRUG De gang doorheen het gebouw wordt gebroken door diverse rust-, zit- en eetruimtes. "Een deel ervan krijgt de vorm van een glazen loopbrug met licht en zicht op de

144 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

< De gevels van de bovenste verdiepingen springen terug om zo veel mogelijk (zon)licht in het binnengebied toe te laten.

ANTWERPEN | WZC Onze-Lieve-Vrouw van Antwerpen

Een deel van de gang doorheen het gebouw krijgt de vorm van een glazen loopbrug met licht en zicht op de binnenplaats.

De nieuwbouw zal per verdieping twee leefgroepen met elk een vijftiental kamers tellen.

binnenplaats. De deuren tussen de gemeenschappelijke ruimtes en de gang zullen standaard geopend zijn, zodat de gang en de leefruimtes in elkaar overlopen." Langs de Grote Kauwenberg bleef één bestaand gebouw bewaard, na overleg met de stedelijke dienst voor monumentenzorg. Het centrum voor dagverzorging krijgt hier zijn vaste stek.

GEEN MONOTONIE De combinatie van deze oude gevel met de nieuwbouw leidt niet tot een storend gevelbeeld. Het gevelbeeld van de nieuwbouw is niet monotoon, zodat de integratie van de oude gevel goed slaagde. "In overleg met de stadsdiensten hebben we gestreefd naar een vorm van differentiatie en autonomie van de nieuwe gebouwdelen. Ze moeten wel functioneren als één geheel, maar in de visuele verschijning moeten verschillen zitten. Anders zou de nieuwbouw overkomen als één te groot gebouw. Nu krijgt hij het uitzicht van een reeks gebouwen die zich inpassen in de schaal van de omgeving, zonder in loos façadisme te vervallen." ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer vzw Woon- en Zorgcentrum Onze-Lieve-Vrouw van Antwerpen (Antwerpen) Architect CONIX RBDM Architects (Antwerpen) Hoofdaannemer Atro Bouw (Brasschaat)

Participanten aan het woord DS ENGINEERING – STABILITEITSBUREAU "We zijn al in dit bouwproject gestapt in de opmaakfase van de architecten", verklaart Harry De Smet, zaakvoerder van DS Engineering (Antwerpen), dat instond voor de stabiliteitsstudies. "Dat was ook noodzakelijk wegens de complexiteit ervan. De stabiliteit vergde hier veel aandacht. Het woonzorgcentrum wordt immers opgetrokken in een deel van het stadscentrum, met een eeuwenoud ondergronds bouwverleden en vrij oude aanpalende gebouwen. We moesten dan ook de stabiliteit van de buren waarborgen, boven en onder het maaiveld." De stabiliteitsstudie was ook cruciaal doordat dat de aannemer vanwege de beperkte uitvoeringstijd vooral met prefabmaterialen wilde werken. Wij hebben heel de staal- en betonstructuur berekend en uitgetekend en toezicht uitgeoefend op de correcte uitvoering van dit deel van de bouwwerken." Harry De Smet – zelf burgerlijk ingenieur – had al een stevig eigen ingenieursbureau toen hij in 1990 het (vooral in Antwerpen erg bekende) bureau Verlinden & Van Staeyen overnam. Met zijn huidige team, dat onder meer zes ingenieurs en zeven tekenaars telt, bestrijkt hij heel Vlaanderen. Af en toe werkt hij ook over de taalgrens. DS Engineering voerde de stabiliteitsstudies uit voor diverse Scholen van Morgen. "Dat zijn opvallende opdrachten gezien de grote intensiteit van het gevraagde werk. We moeten er alles tot in het kleinste detail uitwerken aangezien meerdere instanties de plannen en berekeningen nakijken."

Engineering

Bedrijven

Rusthuizen Kantoren

Scholen

Openbare gebouwen Renovaties Winkels

16900274_DS-Engineering.indd 1

www.ds-engineering.be

Woongelegenheden | 145 BOUWEN AAN VLAANDEREN 12-04-16 11:47

ZOTTEGEM | Sint Elisabeth

De nieuwe vleugel werd aan het bestaande ziekenhuis aangebouwd en heeft een benutbare oppervlakte van 5.500 m².

Tekst | Els Jonckheere

Beeld | Boeckx Architects

AZ SINT-ELISABETH OPENT UNIEK DAGZIEKENHUIS Enkele maanden geleden opende het AZ Sint-Elisabeth in Zottegem een gloednieuw chirurgisch, oncologisch en geriatrisch dagziekenhuis. Het ontwerp van dit gebouw breekt radicaal met de uitstraling van een traditioneel ziekenhuis. Een huiselijke sfeer, veel groen en korte afstanden staan er centraal. Met het dagziekenhuis wil AZ Sint-Elisabeth ‘dagpatiënten’ in de kortst mogelijke tijdspanne helpen. Hiertoe wordt het principe van ‘fast track’ gehanteerd: de patiënt meldt zich twintig minuten voor de ingreep aan en wordt meteen voorbereid. Na de recovery kan hij wat uitrusten in een bed of zetel en daarna meteen naar huis. De nieuwe vleugel is volledig afgestemd op dit principe. Ze werd aan het bestaande ziekenhuis aangebouwd en heeft een benutbare oppervlakte van

146 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

5.500 m², verdeeld over vier bouwlagen. In de kelder bevindt zich de centrale sterilisatie van het volledige operatiekwartier (dus ook van het bestaande ziekenhuis). Het gelijkvloers biedt plaats aan de receptie, de voorbereidingsruimte, twee operatiekamers die rechtstreeks in verbinding staan met de OK’s in het algemene ziekenhuis, drie behandelkamers (onder meer voor niet-steriele ingrepen) en een recoveryzaal. De eerste verdieping werd ingericht met 25 kamers en een grote

ZOTTEGEM | Sint Elisabeth

‘Speciaal is dat het gebouw zich vanaf de eerste verdieping uitsplitst in een Y-vorm’ ruimte met veertien zetels. De tweede bouwlaag omvat een internistisch en oncologisch dagziekenhuis voor chemo, aderlating en toediening van medicatie via infuus. Naast zeventien kamers en twintig zetels zijn er zes kamers voor kortstondige geriatrische behandelingen.

UNIEKE ARCHITECTUUR Het dagziekenhuis bestaat uit een betonstructuur die met een combinatie van architectonische witte beton, grijze aluminium, veel glaswerk en houtwerk in ayous werd ingevuld. Speciaal is dat het gebouw zich vanaf de eerste verdieping uitsplitst in een Y-vorm. Dankzij de grote glaspartijen zorgt dit voor een fijne lichtinval. Architecte Greet Dejaegher van Boeckx Architects: “Door deze vorm is een gedeelte van het dak van het gelijkvloers niet bebouwd. In plaats van een troosteloze zwarte roofing kozen we voor een groenbedekking. Het resultaat is een extra rustgevend cachet dat het gebouw uniek maakt in zijn sector. De zuidkant beschikt over een natuurlijke zonwering in de vorm van houten lamellen (ayous). Ook dit draagt bij tot een rustgevende, zachte en huiselijke sfeer. Tot slot bevat de tweede verdieping een groot terras: fijn voor de oncologische patiënten die op mooie dagen in de openlucht van hun behandeling kunnen bekomen.” ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer AZ Sint-Elisabeth (Zottegem) Architect Boeckx Architects (Oostende) Hoofdaannemer Wyckaert Bouwonderneming (Gent)

Participanten aan het woord BRYON ELEKTROTECHNIEK – ALLE TECHNIEKEN ONDER ÉÉN DAK Bryon Elektrotechniek uit Assenede specialiseert zich al meer dan dertig jaar in de plaatsing van elektrische installaties voor de industrie, utiliteitsbouw en zorgsector. Voor het AZ Sint-Elisabeth realiseerde de firma bijna alle technieken. Ze plaatste de verdeelborden en installeerde de bekabeling voor elektriciteit, nam de verlichting en stopcontacten voor haar rekening en installeerde de hardware van het zorgoproepsysteem van Televic, alsook de hardware en passieve bekabeling van het nieuwe datalokaal. Tevens kreeg ze de opdracht om het bestaande buizenpostsysteem door te trekken naar de nieuwe vleugel. Samen met GET breidde ze het toegangscontrolesysteem uit, en met ArdoVlam zorgde ze voor een veilige branddetectie (bekabeling en installatie van sirenes, detectoren, sprinklers en drukknoppen). Zaakvoerder Geert Lootens: “In een laatste fase hebben we glasvezelbekabeling gelegd voor de digitalisering van de operatiekwartiers en behandelingskamers. In het AZ Sint-Elisabeth konden we dus al onze kennis kwijt. Het is ook een van de grootste projecten die we ooit hebben gerealiseerd. Gedurende meer dan anderhalf jaar hebben we er gemiddeld met acht mensen aan gewerkt.” Grote glaspartijen zorgen voor een fijne lichtinval.

In het dagziekenhuis wil AZ Sint-Elisabeth ‘dagpatiënten’ in de kortst mogelijke tijdspanne helpen. Hiertoe wordt het principe van ‘fast track’ gehanteerd.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 147

MACHELEN | wzc Parkhof

Beeld | Renson, Korteknie Stuhlmacher

VOORVERWARMING EN INTELLIGENTE AFVOER VAN VERVUILDE BINNENLUCHT IN WZC PARKHOF Een onderhoudsvriendelijk ventilatiesysteem, gezond binnenklimaat en een goed thermisch comfort. Dat waren de basisvoorwaarden voor de technieken in het nieuwbouwproject WZC Parkhof in opdracht van OCMW Machelen in de Brusselse rand. Het resulteerde in de plaatsing van een C+-systeem van Renson, aangevuld met voorverwarmingselementen voor de toevoerroosters en een centrale afvoerunit met decentrale regeling per kamer.

OCMW Machelen schreef met het oog op de bouw van WZC Parkhof een ontwerpwedstrijd uit, waarbij het Nederlandse architectenbureau Korteknie-Stuhlmacher als winnaar uit de bus kwam. Voor de studie, het ontwerp en de opvolging van de technieken in dit nieuwbouwproject werd dan weer het ingenieursbureau Ingenium onder de arm genomen. Tom Bruynbroeck, Project manager bij Ingenium: “In het originele ontwerp was een D-ventilatiesysteem voorzien. Vanwege de beperkte bouwhoogte per verdieping en het beperkt aantal voorziene technische kokers bleek dit echter onmogelijk, terwijl dit ook zwaar bleek door te wegen op het budget. En dus moesten we op zoek naar een ander systeem dat meteen ook aan enkele bijkomende eisen moest voldoen. Naast het behalen van het vooropgestelde E-peil moest het ventilatiesysteem vooral ook onderhoudsvriendelijk zijn. Voorts lag de focus voor de bouwheer op een gezond binnenklimaat en

148 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

een goed thermisch comfort. Al deze voorwaarden samen lagen aan de basis voor de keuze van het Renson C+-systeem met voorverwarmingselementen.”

NATUURLIJKE TOEVOER MET VOORVERWARMING Tom Bruynbroeck: “Het C+-systeem is hier gebaseerd op de continue, natuurlijke toevoer van verse lucht via Invisivent-ventilatieroosters bovenop de ramen. Maar aangezien de binnentemperatuur in een woonzorgcentrum sowieso al hoger ligt dan in een doorsneewoning en oudere bewoners vaak veel gevoeliger zijn aan temperatuurschommelingen, bekeken we hier hoe we konden voorkomen dat bewoners hun toevoerroosters gaan dichtkleven. De oplossing lag bij de Thermotune-voorverwarmingselementen. Die verwarmen de binnenkomende lucht in koudere periodes voor tot een aanvaardbare temperatuur.” ›

RENSON速, uw innovatieve en betrouwbare partner in zonwering! Elke vakman wil zijn klant de juiste oplossing en de beste service aanbieden. Een windvaste screen, een zonwering voor een serre of lichtstraat, aluminium lamellen, schuifpanelen of andere architecturale zonweringsystemen, met RENSON hebt u altijd een geschikte oplossing bij de hand. Kiezen voor RENSON, betekent ook kiezen voor innovatie en communicatie, kwaliteit en service, ervaring en betrouwbaarheid.

www.renson.be

Elektrotechniek is vandaag de dag een waaier van technieken

Liften en roltrappen

Verleent service volledig naar uw wens Van elke 10 nieuwe liften die in Europa worden geïnstalleerd, is er één van Orona. Wereldwijd zijn er 250.000 liften met Orona-technologie. Eerste liftfabrikant ter wereld met certificaat voor milieuvriendelijk ontwerpen (ISO 14006).

Dezelfde professionals, nieuwe naam.

Elektrische installaties

www.coopman.orona.be

Data Bordenbouw Hoogspanning Speciale technieken UPS Stroomaggregaten

Coopman Orona

Airconditioning

Hoofdzetel : Mannebeekstraat 3, 8790 Waregem Tel +32 56 358 580 Brussel : Tel +32 2 569 62 49

Heideveld 11 - 9960 ASSENEDE telefoon +32(0)9 250 96 70 - info@bryonnv.be

Antwerpen : Tel +32 3 501 35 54 info@coopman.orona.be

WWW.BRYONNV.BE

MACHINES | HAARDEN IJZERWAREN | COOKWARE GEREEDSCHAPPEN | HUISHOUDELEKTRO IJzerwerk op maat? Bezoek ons ijzermagazijn! Aarschotsesteenweg 106 3012 Wilsele (Leuven)

Metaleuven NV

Metamechelen NV

Aarschotsesteenweg 22 3012 Wilsele (Leuven)

Gentsesteenweg 131 2800 Mechelen

T: 016/28 01 11 E: info@metaleuven.be

T: 015/36 35 85 E: info@metamechelen.be

T: 016/28 01 00 (IJzermagazijn)

MACHELEN | wzc Parkhof

'Ingewerkte elementen verwarmen de binnenkomende lucht in koudere periodes voor tot een aanvaardbare temperatuur' “Per kamer werd het voorverwarmingselement ingewerkt in een omkasting in mdf”, gaat Ruben Defraing, werfleider van hoofdaannemer Van Roey, verder. “Dat liet ons toe om tegelijk ook een gordijnrail te integreren. Een bijkomend voordeel is dat ook de leidingen onzichtbaar ingewerkt zijn. Via een toegangsluikje kan men naargelang de behoefte aan voorverwarming toch steeds de thermostaat bedienen.” Architect Rien Korteknie: “De voorverwarmingselementen netjes integreren kostte dan wel wat aandacht, maar nu de eerste fase van het project opgeleverd is blijkt dat een schot in de roos. Bewoners hoeven niet wakker te liggen van de toevoer van verse lucht en merken er ook helemaal niets van. En dat terwijl natuurlijke toevoer van verse lucht niet alleen psychologisch een belangrijk punt is, maar volgens mij ook een veel aangenamer binnenklimaat oplevert dan bij een gesloten ventilatiesysteem.”

Het C+-systeem in WZC Parkhof is gebaseerd op de continue, natuurlijke toevoer van verse lucht via ventilatieroosters bovenop de ramen. Als ‘decentrale klep’ regelt die het ventilatieniveau op basis van de individuele behoeften. Nick De Landsheer (Business Development Manager Renson): “De Healthconnector werkt op basis van vocht- en CO2-meting en functioneert volgens het master-slave-principe. De slimme masterklep in de centrale ventilatie-unit is uitgerust met sensoren en stuurt een tweede klep aan op basis van de metingen. Deze oplossing is zowel compatibel met een C- als een D-systeem.” ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer OCMW Machelen Architect Korteknie Stuhlmacher architecten (Rotterdam, Nederland)

Hoofdaannemer Groep Van Roey (Rijkevorsel)

Participanten aan het woord COOPMAN ORONA - LIFTEN

Per kamer werd het voorverwarmingselement ingewerkt in een omkasting in mdf

VRAAGGESTUURDE AFVOER Een vraaggestuurd C+-systeem is energetisch veel efficiënter dan een C-systeem aangezien het debiet van de toegevoerde lucht variabel is in functie van een aantal parameters (vocht, CO2, …). Het zorgt met andere woorden voor een gecontroleerde afvoer van vervuilde binnenlucht op basis van activiteit en ventileert dus enkel waar dat nodig is. Voor residentiële toepassingen heeft Renson hiervoor de Healthbox in het assortiment, waarop verschillende afvoerleidingen aangesloten worden. Met slechts één extractiepunt per kamer (in de badkamer) is dit in een WZC niet praktisch aangezien er meerdere kamers op één Healthbox zouden moeten worden aangesloten. Dit zou inhouden dat het kanaalwerk door de RF-wanden moet gaan en dat er dus meerdere brandkleppen voorzien moeten worden. Een oplossing is het gebruik van een Healthconnector per kamer.

Coopman Orona uit Waregem installeerde twee liften met telkens drie stopplaatsen en een hefvermogen van 1250 kilogram (oftewel zeventien personen). “De liften zijn van het type MRL (zonder machinekamer)”, licht commercieel directeur Cristof Van Heddegem toe. “De aandrijving gebeurt door middel van een energiezuinige motor. Een frequentieregeling zorgt voor een soepel ritverloop en houdt eveneens het elektriciteitsverbruik onder controle. De sturing van de liften is gekoppeld aan het dwaaldetectiesysteem. De kooien zijn afgewerkt met Neocompact-panelen van 8 mm, een zeer solide wandafwerking in volkernmateriaal. In een volgende fase van het project worden er nog eens twee liften geplaatst. Recent installeerden we eveneens liftsystemen in het AZ Maria Middelares in Gent, en momenteel ook in het AZ Damiaan in Oostende en de Brusselse metro.” Coopman Orona beschikt over diverse oplossingen om verdiepingen in gebouwen toegankelijk te maken, van personenliften in appartementsblokken tot trapliften in privéwoningen. Een eigen serviceafdeling kijkt er bovendien op toe dat ze te allen tijde ‘up and running’ blijven. Het bedrijf telt ongeveer tweehonderd medewerkers en heeft ook nog satellietkantoren in Wemmel en Wilrijk.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 151

GENT | AZ Jan Palfijn

Tekst | Aaron Eerdekens

Beeld | PSGstudio.be

AZ JAN PALFIJN GENT KREEG GRONDIGE FACELIFT Tussen eind 2012 en midden 2014 werd de Watersportlaan-site van het AZ Jan Palfijn in Gent grondig vernieuwd. Zowel aan de binnen- als de buitenzijde kreeg het gebouw uit het begin van de jaren 80 een grondige facelift. Het resultaat is een modern, hedendaags en performant uitgerust ziekenhuis. De vernieuwde buitengevel vormt het paradepaardje van de renovatie.

Het uitgangspunt van de renovatie was een betere zorgverlening, een hoger comfort en een moderne medische infrastructuur. Daarom zijn er verschillende dingen aangepast aan het gebouw. Zo is er aan de kant van de Watersportbaan een nieuwe hoofdingang. Die biedt onder meer een ruime fietsenstalling, voorbehouden parkeerplaatsen voor gehandicapten en laadpalen voor elektrische wagens. Ook de open inkomhal met veel natuurlijke lichtinval is nieuw. De inrichting is volledig vanuit het standpunt van de patiënt uitgevoerd.

MODERN GEHEEL De gevel is misschien wel de belangrijkste nieuwe feature van het gebouw. Hij werd deels gerenoveerd en is deels nieuwbouw. Bovenop het bestaande gebouw werd een nieuw technisch gedeelte gebouwd. Via het cassettegevelbekledingssysteem van Limeparts zijn oud en nieuw met elkaar verbonden en is er één geheel gecreëerd dat zeer modern oogt. Ook de nieuwe cafetaria, die los van het eigenlijke ziekenhuisvolume opgetrokken werd, is door Limeparts bekleed met cassettes. “We hebben nauw samengewerkt met de architect om zijn creatieve visie te kunnen vertalen in een vooruitstrevend en modern ogend gevelconcept”, luidt het bij Limeparts. “De grote uitdagingen van dit project waren de perforatiepatronen, de uitwerking van de dorpels onder de ramen en de quasi ‘parabole’ rondingen, die we hebben kunnen verwezenlijken door gebogen cassettes te gebruiken. Stuk voor stuk uitzonderlijke afwerkingen die we dankzij het Limeparts-cassettegevelsysteem hebben weten te realiseren.” Limeparts bekleedde de gevels met vlakke en gebogen cassettes, al dan niet geperforeerd en in gelakt aluminium volgens Qualicoat-normen. “Quasi alle mogelijkheden komen aan bod in dit project.”

VERSCHILLENDE FASES De façade van het ziekenhuisgebouw werd niet enkel uitgerust met een nieuwe gevelbekleding en extra isolatie, maar kreeg ook nieuwe ramen en geïntegreerde zonneluifels. “Dankzij de goede samenwerking met de plaatsers van de ramen en de zonwering zijn we erin geslaagd om het hoofd te bieden aan een andere grote uitdaging in dit project, namelijk de strakke planning. Doordat ›

152 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

< De bevestiging van de onderstructuur is na afwerking volledig onzichtbaar. De cassettes zitten met pennen geklemd in kunststof ophangruitertjes.

GENT | AZ Jan Palfijn

het ziekenhuis gedurende heel de renovatie operationeel moest blijven, dienden alle partijen een zeer strakke uitvoeringsplanning in verschillende fases te respecteren. Soms moesten er hele afdelingen van de ene naar de andere vleugel verhuizen vooraleer we de werken konden hervatten. Dit vereiste van iedereen uiteraard de nodige flexibiliteit”, benadrukt Limeparts.

technieken. Het produceert de verschillende onderdelen enkel uit enkelvoudige materialen met een hoog potentieel recyclageaandeel, gebruikt enkel poederlakken om zijn producten af te werken en zorgt voor extreme ventilatie van de gevel, waardoor de gevelbekledingen van Limeparts de strengste isolatie-eisen

weten te respecteren. Diverse certificaten – ATG, CE, Qualicoat, Qualisteelcoat, VMRG, ISO9001 … – bewijzen dat dit geen loze woorden zijn, maar een belofte dat Limeparts steevast kwalitatief hoogstaande materialen ontwikkelt en tegelijkertijd continu streeft naar een minimale ecologische voetafdruk. ❚

GEVENTILEERDE GEVEL De achteruitliggende uitvoering van de ramen laat toe dat het water via de op maat gemaakte goten achter de cassettegevel wordt afgevoerd in de omegaprofielen, wat vervuiling van de cassettegevel voorkomt. Diezelfde achteruitliggende uitvoering zorgt er tevens voor dat de voegen onder de ramen mooi doorlopen. De Limeparts-cassettegevelbekleding is extreem geventileerd, waardoor het water dat eventueel achter de gevelbekleding terechtkomt zeer snel verdampt. De onderstructuur is zo ontworpen dat het geheel drieassig regelbaar is en de bevestiging ervan na afwerking volledig onzichtbaar is. De cassettes zitten met pennen geklemd in kunststof ophangruitertjes en kunnen uit zichzelf niet zijdelings verschuiven of uitgelicht worden. De gehele constructie laat uitzetting van de materialen in alle richtingen toe. Limeparts gebruikt voor het bekleden van ieder gevel milieuvriendelijke materialen en de best beschikbare

De gevel van AZ Jan Palfijn werd onder meer uitgerust met extra isolatie, nieuwe ramen en geïntegreerde zonneluifels.

ALUMINIUM STAAL CORTEN STAAL ALUZINC ZINC INOX

ARCHITECTURALE GEVELCASSETTES Limeparts is vandaag toonaangevend in het aanleveren van totaaloplossingen voor geventileerde gevelprojecten. Meedenken met bouwheer en architect in het aanreiken van de meest efficiënte oplossing en het meest efficiënte compromis, maken van Limeparts een zeer betrouwbare en betrokken partner. Onder het motto ‘alles onder één dak’ (inclusief afwerking en finishing), werkt zij mee vanaf de voorstudie en de engineering, over de productie en de montage en speelt zij systematisch flexibel in op elke samenwerking en de strakke planning die de realisatie van een hedendaags bouwproject vraagt.

www.limeparts.be ACADEMISCH ZIEKENHUIS JAN PALFIJN, GENT COATED ALUMINIUM ARCHITECT: BOECKX ARCHITECTURE AND ENGINEERING ARCH & TECO

adv_bouwen aan vlaanderen 1/2.indd 1

| 153 BOUWEN AAN VLAANDEREN 22/03/16 15:13

SINCE 1965

ALU MI N I U M & H O U T

MORTI nv Industriepark Drongen 1 Booiebos 21 B-9031 Drongen (Gent)

DETOO DESIGN TO OPERATE

PREFAB BETON O P M AAT VAN UW B O U W P ROJE CT

T +32 (0)9 282 48 77 F +32 (0)9 282 45 09 mail@morti.be www.morti.be

Johan Cogge • Albaan Tas • Jan De Vloed • Serge Lefevere

Boeckx en De Vloed, twee architectenbureaus die zich steeds hebben gespecialiseerd in onderwijs en de zorg, engageren zich nu om samen toonaangevende projecten te realiseren die het leef- en werkcomfort van de 21ste eeuw mee bepalen. Die nieuwe entiteit heeft een naam gekregen die de gemeenschappelijke kracht en ambitie perfect onderstreept: DETOO ARCHITECTS. / www.detoo.com

Torhoutsesteenweg 52, BE-8400 Oostende T +32 59 808 804 info@boeckx.be, www.boeckx.be

Laarnebaan 106a, BE-9070 Heusden-Destelbergen T +32 92 521 122 info@devloed.be, www.devloed.be

TALLIEU & TALLIEU - WWW.TNT.BE

SCHRIJNWERK

BEVEREN | Revalidatiecentrum

Tekst | Koen Mortelmans

Beeld | Caroline Monbailliu

REVALIDATIECENTRUM GEREVALIDEERD In Beveren-Waas is een nieuw revalidatiecentrum voor kinderen opgetrokken. Het vervangt een aaneenschakeling van bestaande gebouwen die niet meer voldeden aan hedendaagse eisen.

gespreksruimten en de nodige kantoren en vergaderzalen. Het gebouw staat langs de straatkant, naast enkele oude woningen. Het bestaat uit drie bovengrondse bouwlagen en een kelder. Die doet dienst als kleedruimte, berging en archiefdepot. Ook de technische installaties kregen hier een plaats. Met het oog op veiligheid en beveiliging tekende De Vloed de toegang en de fietsenberging achteraan in. Achter het gebouw ligt ook een parkeerterrein met ruimte voor 27 wagens.

"Het vroegere revalidatiecentrum stond achterin op het terrein. Ook dit gebouw was verouderd. Bovendien ervaarden de medewerkers van het centrum de over diverse gebouwen versnipperde werking als hinderlijk. Na het optrekken van de nieuwbouw ging het oude hoofdgebouw tegen de vlakte om plaats te maken voor de tuin en de parking", vertelt Yannick Gillis, projectarchitecte bij het in zorgprojecten gespecialiseerde De Vloed Architects.

De tweede verdieping, tevens de bovenverdieping, loopt niet over de hele gevellijn door. De belangrijkste reden hiervoor is dat de aanpalende woningen visueel niet mochten worden platgedrukt. "Die aanpalende woningen speelden ons ook parten tijdens de grondwerken", blikt Kurt Ornelis, projectleider bij hoofdaannemer Wyckaert, terug. "Door hun ouderdom vertoonden ze al kleine scheurtjes. We moesten dan ook voorzichtig te werk gaan en voor de stabiliteit de nodige ondersteunende maatregelen nemen." Ook de vele niveauverschillen in de nieuwbouw maakten het werk van de aannemer complex. "De plaatsing van de betonwelfsels was een echte puzzel. Het metselwerk daarentegen verliep erg routineus, met traditionele snelbouwstenen. Dat het dak overal plat is, vereenvoudigde de werken eveneens." ›

VOORZICHTIG TE WERK GAAN De nieuwbouw heeft een grondoppervlakte van 673 m². Hij bevat vooral therapielokalen voor logopedie, ergotherapie, psychologie en kinesitherapie, naast De gevel is opgetrokken in een mix van lichte en donkergrijze en bruine bakstenen.

‘Kleurrijke, quasi speels in de ramen van deze hal ingewerkte glasmozaïeken geven de traphal een artistiek cachet’

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 155

BEVEREN | Revalidatiecentrum

Op de begane grond bevinden zich de grootste lokalen, vooral bestemd voor kleuters. "Die indeling biedt meerdere voordelen", legt Gillis uit. "Kleine kinderen kunnen erg lawaaierig zijn. Zulk lawaai verspreidt zich sterker op verdiepingen. Voorts hoeven de kleinste kinderen zo de trap niet te gebruiken. En op de topverdieping was de inplanting van grote lokalen door de inspringingen in de gevelrij niet vanzelfsprekend." Dankzij de tweede insprong bereikt extra daglicht de lokalen op de bovenverdieping. "We hebben dit effect versterkt door langs de zijkanten van deze opening een bleke pleisterlaag aan te brengen."

WATER

Ook binnen is de traphal een dominant element.

LEVENDIGE GEVEL De keuze voor kwaliteitsmaterialen is ook binnen zichtbaar: met HPL afgewerkte volle kerndeuren, pvc-vloerbekleding in de therapielokalen en kantoren, geluidsabsorberende tegelplafonds … Vooraan domineert de traphal met grote glaspartij het straatbeeld. Kleurrijke, quasi speels in de ramen van deze hal ingewerkte glasmozaïeken geven haar een artistiek cachet. Het gebruik van een mix van lichte en donkergrijze en bruine bakstenen verleent de gevel een levendig karakter. "De stenen zijn in die variëteiten besteld. De steenbakker zorgde voor de samenstelling van gemengde leveringen", aldus Ornelis. "We hebben niet de rode gevelsteen van de huizen langs de straat gebruikt om een monotoon uitzicht te voorkomen", aldus de architecte. "We streefden naar een goed herkenbaar gebouw. Die herkenbaarheid hebben we versterkt met de kleurrijke zonnescreens en de glazen luifel boven de inkom."

Morti (Drongen) plaatste het aluminium buitenschrijnwerk en stond ook in voor de beglazing en de zonwering. Bedrijfsleider Jo Mortier is vooral erg trots op de gordijngevel met artistieke motieven langs de traphal. Zijn onderneming werkte in de zorgsector ook al mee aan MPI Dageraad in Deinze. Op het palmares staan ook al huisvestingsproject Zavelpoort en de school voor buitengewoon secundair onderwijs Binnenhof in Gent en het gebouw van drinkwatermaatschappij VMW-WPC in Kluizen. Morti is nog een echt familiebedrijf, wat vrij zeldzaam wordt bij de grotere bouwbedrijven. Het werd in 1965 opgericht door Julien Mortier en telt nu meer dan tweehonderd medewerkers. Zijn vier zonen Luc, Guy, Koen en Jo staan er nu samen met hem aan de leiding.

156 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Het opgevangen regenwater wordt deels gebruikt in het revalidatiecentrum en sijpelt vanuit de opvangtanks ook deels in de bodem via een infiltratiebekken. Dat is uitgerust met een overloop naar de openbare riolering. "Omdat dit bekken op de plaats van het bestaande gebouw ingetekend was, moesten we voor een tijdelijke afwatering zorgen zolang het niet was afgebroken. Dit vergde bovendien extra veiligheidsmaatregelen, want over het terrein van het revalidatiecentrum loopt ook de toegangsweg naar de achterliggende school. De dagelijkse in- en uittocht van de scholieren maakte dat onze medewerkers heel wat bekijks hadden, maar complexeerde ook de praktische organisatie van de bouwwerf. Zo moesten we de geplande bouwperiode enkele maanden inkorten, zodat het revalidatiecentrum tijdens een kerstvakantie zou kunnen verhuizen." ❚

Vloerbekleding, binnen- en buitenschrijnwerk zijn in zachte, huiselijke kleuren geschilderd.

TECHNISCHE FICHE Bouwheer t Vlot CAR vzw (Beveren-Waas) Architect De Vloed Architects (Heusden-Destelbergen) Hoofdaannemer Wyckaert (Gent)

LEUVEN | College van Premonstreit

Tekst | Henri Gielen

Beeld | Technische Diensten KU Leuven

Voorbouw Premonstreitcollege gerestaureerd voor nieuwe gebruiker Na de monumentale voorgevel bijna twintig jaar geleden, heeft de KU Leuven recent ook de voorbouw van het Premonstreitcollege aan de Naamsestraat gerestaureerd en heringericht voor de nieuwe gebruiker, de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen. Het College van Premonstreit (1573) was een gezamenlijk bouwproject van de Premonstratenzerabdijen (Norbertijnen) om er hun kanunniken te huisvesten die in Leuven opgeleid werden tot theologieprofessoren. De ommuurde vorm en het hoofdgebouw in vroege Lodewijk XV-stijl dateren van medio achttiende eeuw, toen het oorspronkelijke gebouw werd gesloopt. Na de Franse revolutie werd het college eigendom van de Universiteit en bood het lang onderdak aan het Instituut voor Natuurkunde.

GEKALEIDE AFWERKING De majestueuze voorgevel in Gobertange-steen ontvouwt zich met zijn dertien traveeën in volle glorie als je het rechthoekige voorplein betreedt door de dubbele poort aan de Naamsestraat. De onderste

De majestueuze voorgevel ontvouwt zich in volle glorie als je door de dubbele poort het voorplein betreedt. van de vier bouwlagen was opgevat als souterrain omdat achteraan een verhoogd binnenplein lag. Een statietrap leidde naar de toegangsdeur op de eerste verdieping. Die was eind negentiende eeuw in slechte staat en werd gesloopt, maar wegens geldgebrek niet heropgebouwd. Sindsdien fungeert het souterrain als benedenverdieping, zeker nadat het binnenplein in 1930 werd afgegraven tot het niveau van de Naamsestraat en er een achterbouw werd toegevoegd.

“Voor de buitengevels in oud-witte kleur zijn we teruggegaan naar de oorspronkelijke gekaleide afwerking”, legt projectverantwoordelijke Tom Verbist van de Technische Diensten van de KU Leuven uit. “Het buitenschrijnwerk hebben we maximaal bewaard. De enkele beglazing is wel vervangen door een verdunde dubbele beglazing met een buitenblad in zogenaamd monumentenglas. De dakbedekking van natuurleien hebben we volledig vernieuwd en geïsoleerd met maximaal behoud van de onderliggende structuur. De lage dienstgebouwen aan weerszijden van het voorplein zijn op dezelfde manier gerestaureerd en kregen een fietsenstalling en doucheruimte als nieuwe bestemming.”

CENTRALISERING STUDENTGERICHTE ACTIVITEITEN

De ruimte onder de originele keldergewelven is opengewerkt tot een ontmoetingsruimte.

Het interieur was door de eeuwen heen zwaar verbouwd, maar er was onvoldoende bronnenmateriaal beschikbaar om te kunnen terugkeren naar de historische toestand. Tom Verbist: “Dat gaf ons veel vrijheid om de opdeling van kleine kantoren en laboratoria ingrijpend te verbouwen naar de noden van de Faculteit. Verschillende historisch niet waardevolle binnenwanden hebben we uitgebroken en aan de twintigste-eeuwse centrale traphal hebben we een lift geïnstalleerd. De nog aanwezige oude deuren, vooral gelijkvloers, ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 157

LEUVEN | College van Premonstreit

Participanten aan het woord GYPLA – GIPSKARTONWANDEN EN VERLAAGDE PLAFONDS Om het interieur van het Premonstreitcollege aan te passen aan de hedendaagse noden van de Faculteit, werden heel wat historisch onbelangrijke binnenwanden uitgebroken. De nieuwe indeling in kantoren en polyvalente ruimtes gebeurde met gipskartonwanden. Al die gyprocwerken werden uitgevoerd door Gypla uit Zonhoven. Daarnaast heeft deze onderneming ook de verlaagde plafonds en de brandwerende bekleding van diverse houten constructies voor haar rekening genomen. De plafonds werden uitgevoerd in witte steenwolpanelen en in een zichtbare witmetalen structuur geplaatst. De verlaagde plafonds bieden ruimte aan de technieken en zorgen voor een verbeterde akoestiek in de lokalen. “Voor een relatief klein bedrijf als Gypla was dit een mooi werk”, getuigt zaakvoerder Joris Janssen. “Het ging om een kleine 1.000 m² verlaagde plafonds en zo’n 500 m² wanden plus diverse bijkomende werken in hout en Promatect. Bij de akoestische plafonds was er een speciaal aandachtspunt: aan de muurranden moesten ze met mdf afgewerkt worden om enkel met volle tegels te kunnen werken, wat het uitzicht verfraait. Een tweede belangrijk aandachtspunt was de coördinatie met de andere afwerkingsaannemers, vermits zowel in de verlaagde plafonds als in de wanden de leidingen (elektriciteit, elektronica, water, verluchting, …) moesten worden ingewerkt.”

hebben we in situ hersteld en hergebruikt. De houten vloerstructuur en beplankingen hebben we behouden, met tapijt als nieuwe vloerbekleding op een akoestische ondervloer.” In het gerestaureerde gebouw zijn alle studentgerichte activiteiten van de Faculteit samengebracht. In het vroegere souterrain huizen de studentenverenigingen. De ruimte onder de nog originele keldergewelven is opengewerkt tot een gezellige ontmoetingsplek. Aan de kant van de voorgevel zijn op de verdiepingen kantoren ingericht met behulp van gyprocwanden, en aan de achterzijde polyvalent bruikbare ruimtes met een open karakter. De eerste en de tweede verdieping worden gebruikt voor studiebegeleiding en door de monitoraten. Op de derde verdieping bevinden zich de kantoren van de twee onderzoeksgroepen. Een

ervan is na WO II nog het kantoor geweest van prof. kanunnik Georges Lemaître (1894-1966), in 1931 de grondlegger van de oerknaltheorie. Een plaket en oude foto’s houden de herinnering levendig. ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer KU Leuven (Leuven)

Architect

Technische Diensten KU Leuven (Leuven)

Aannemers Van Loy (Herselt, gevelrenovatie), Meeusa (Tessenderlo, afbraak en ruwbouw), Tectum Constructors (Melle, dakbedekking)

Uw partner in interieurbouw Sinds 2001 engageren we ons voor het realiseren en coördineren van de meest diverse afwerkingen: gaande van het vervaardigen van gipskartonwerken en het plaatsen van systeemwanden tot het uitvoeren van kleine schrijnwerkerij. Met meer dan 15 jaar ervaring in het veld en een team van vakkundige medewerkers kan u steeds vertrouwen op een hoogstaande afwerking van al onze werken. Klaar voor een topproject, afgewerkt tot in de puntjes?

158 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

TOTAALPROJECT

WANDEN

PLAFONDS

BINNENDEUREN

Roosterkensweg 31, B-3520 Zonhoven T +32 (0)475 66 13 10 F +32 (0)11 72 74 92 E joris@gypla.be

gevel

Interview: Mark Delreux

DE VIJFDE GEVEL

Beeld: Vincent Callebaut Architectures en Studio Claerhout

BELGISCHE Xxxxxxx PARIJSE ARCHITECT ONTWERPT VIJFDE GEVELS VAN DE TOEKOMST Xxxxxx

"Onze steden omtoveren tot dynamische ecosystemen, woonwijken heraanleggen als wouden en buildings uitbouwen als bewoonde bomen: zo klinkt ons credo!" Aan het woord is archibiotect Vincent Callebaut, op 14 april net voor zijn inspiratielezing op uitnodiging van de Vijfde gevel in het gloednieuwe AuditoRium4 op de Communicatiecampus in Gent.

Xxxxxxx Xxxxxx

Paris Smart City 2050, Mountain Towers, Rue de Rivoli, Paris 1er

"Archibiotic is een neologisme afkomstig uit drie vakgebieden: de architectuur, de biotechnologie en de TIC, 'les Technologies de l'Information et de la Communication'”, stak Callebaut van wal. “Archibiotic wil de stad van morgen herbedenken op basis van enerzijds de door de mens bedachte exacte wetenschappen en anderzijds de heersende natuurwetten. Ik ben vooral begaan met de vormen, materialen en intelligente structuren die de natuur ons biedt. Het doel is een nieuw stadsmodel uit te vinden dat in staat is bouwwerken te ontwikkelen die autonoom hernieuwbare energie produceren en hun afval bewerken tot natuurlijke gerecycleerde en te recycleren grondstoffen. We moeten de overgang maken van een lineaire stadseconomie waar men produceert, consumeert en weggooit naar een circulaire stadseconomie waarin alle huis- en industrieel afval omgezet wordt in energie."

de de

gevel® gevel ®

De Vijfde gevel is het communicatieen kennisdelingsplatform dat bouwheren, De Vijfde gevel is het communicatieen architecten, studiebureaus, aannemers kennisdelingsplatform dat bouwheren, en eigenaars van gebouwen creatieve architecten, studiebureaus, aannemers ideeën aanreikt méérwaarde uit en eigenaars van om gebouwen creatieve hun dak aanreikt te halen om méérwaarde uit ideeën hun dak te halen

www.devijfdegevel.be

De droom wordt werkelijkheid Momenteel is in Taiwan de Agora Tower in opbouw, een revolutionair project van Vincent Callebaut Architects. “De groene toren zal onder meer een fruiten groententuin bevatten, waarvan de inwoners van de 42 luxeappartementen gebruik kunnen maken. Een groene muur in elk appartement zorgt voor een optimale luchtkwaliteit." Anderzijds is er het plan 'Klimaat en Energie' van de Stad Parijs, dat tegen 2050 75% minder broeikastgassen beoogt. “Ons project 'Paris Smart City 2050' is een wetenschappelijke denkstudie over de integratie van grote, hoge gebouwen die samen energie kunnen produceren voor de omliggende woonwijken." Natuur biedt inspiratie De negatieve gevolgen van de klimaatveranderingen aanwenden als opportuniteiten om intelligente steden uit te vinden: dat is de uitdaging voor de jongere generatie, meent Callebaut: “Ik haal hiervoor mijn inspiratie bij de tropische wouden. Fotosynthese is hun enige energiebron, ze produceren geen niet-recycleerbaar afval, hun levenscycli zijn gebaseerd op de coöperatie tussen soorten en bovenal passen ze steeds vorm aan functie aan. Ze besparen niet op hun voortbestaansmiddelen, maar optimaliseren ze via repetitieve circulaire processen." Vincent Callebaut Vincent Callebaut werd in 1977 geboren in La Louvière. Hij studeerde architectuur aan het Institut Victor Horta (La Cambre/ULB) in Brussel. Van 2000 tot 2004 liep hij stage bij Odile Decq, de directrice van een bekende architectenschool in Parijs, en bij Massimiliano Fuksas, waarvoor hij mee tekende aan Zenith, de nieuwe spektakelzaal in Straatsburg. Sindsdien heeft hij een eigen bureau in Parijs met vijftien medewerkers: Vincent Callebaut Architectures.

Volg de opbouw van het laboratoriumdak op www.devijfdegevel.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 159

VCB NIEUWS

VIERHONDERD LOPENDE PROJECTEN BIJ FACILITAIR BEDRIJF Na een carrière in aankoopfuncties bij private bedrijven en als facilitair directeur van een zorgcentrum is Frank Geets nu administrateur-generaal van het Facilitair Bedrijf van de Vlaamse overheid. Het Facilitair Bedrijf ontstond in 2014 uit de fusie van twee agentschappen en ondersteunt op het vlak van vastgoed, e-government en ICT-beheer niet alleen de Vlaamse overheid, maar ook de lokale en provinciale besturen. Met vierhonderd lopende projecten voor 45 miljoen euro is het Facilitair Bedrijf een belangrijke speler in de bouwen vastgoedsector in Vlaanderen en Brussel. Frank Geets gaf op de algemene vergadering van de Vlaamse Confederatie Bouw toelichting omtrent deze projecten en de eisen die het Facilitair Bedrijf hierbij hanteert. Het Facilitair Bedrijf beschikt over een globaal budget van circa 200 miljoen euro. Het is niet alleen actief op het vlak van facilitaire dienstverlening, schoonmaak, catering, centrale aankoop, technisch onderhoud en archiefbeheer, maar ook op het vlak van vastgoedbeheer en -beleid. Deze laatste taak slorpt het grootste deel van het budget op. Tot de projecten van het Facilitair Bedrijf behoort onder meer het nieuw Vlaams Administratief Centrum (VAC) op de Tour & Taxis-site in Brussel. Tegelijk beheert het Facilitair Bedrijf heel wat oudere gebouwen zoals het domein van Alden Biesen. Als dusdanig is het betrokken bij langlopende restauratie-

dossiers zoals voor het kasteel van Gaasbeek en de plantentuin in Meise. Een nieuwe bevoegdheid is het beheer van de justitiehuizen. In zijn projecten streeft het Facilitair Bedrijf naar een juiste balans tussen ontwerp en beheer. Het is dus bereid meer uit te geven aan voorafgaandelijke studies en voor de bouwfase als daardoor over de totale levenscyclus van het gebouw een grotere duurzaamheid wordt gerealiseerd. Voor de oprichting van nieuwe gebouwen is het Facilitair Bedrijf strenger dan de geldende regelgeving, voornamelijk met betrekking tot de bouwschil. Zo moet het VAC in Brussel het grootste passief kantoorgebouw van België worden. Ook voor de renovatie van het Consciencegebouw in Brussel kijkt het bedrijf uit naar de toepassing van de passiefstandaard. Voor het binnenklimaat van de gebouwen van de Vlaamse overheid hanteert het Facilitair Bedrijf prestatie-eisen. Voorts gaat het bedrijf voor 100% duurzaam hout, opteert het meer voor ‘refurbishing’ dan voor volledig nieuw meubilair, wil het uitdrukkelijk lichtvervuiling tegengaan, van bij de aanvang van het project hinder voor de omwonenden maximaal voorkomen en de mogelijkheden van het ‘internet of things’ uittesten.

Frank Geets, administrateur-generaal van het Facilitair Bedrijf van de Vlaamse overheid, riep de aannemers op de algemene vergadering van VCB op tot creativiteit.

160 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Tot slot riep Frank Geets de aannemers op tot creativiteit. De Vlaamse overheid is een belangrijke investeerder en wil een voorbeeldrol vervullen. Het Facilitair Bedrijf wil vooruitlopen op de regelgeving om bij de realisatie niet met achterhaalde gebouwen te zitten. Aannemers die daar niet in meegaan, dreigen nog moeilijk aan bod te komen. Bovendien is doorgedreven energiezuinigheid niet altijd het duurst. Het ontwerp dat voor het nieuwe VAC in Brussel werd gekozen, is niet alleen op het vlak van prijs maar ook op het vlak van E-peil het laagst gebleken. ❚

BVA NIEUWS

LEZINGEN IN MECHELEN DOOR GENOMINEERDEN BELGISCHE PRIJS VOOR ARCHITECTUUR Net als bij de vorige editie van de Belgische Prijs voor Architectuur organiseert BVA ook nu twee studieavonden. Op dubbellezingen worden telkens twee genomineerden uitgenodigd om, naar aanleiding van de genomineerde projecten, te praten over hun werk en hun visie in het algemeen. De eerste dubbellezing vond plaats op 10 maart in het ontmoetingscentrum De Kettinghe, in Heffen bij Mechelen. De avond werd ingezet met een vertoning van de film ‘A Look Inside’, gemaakt in opdracht van A+ over de genomineerde projecten van de Belgische Prijs voor Architectuur 2015. De verschillende projecten passeerden de revue in een prachtig werkstuk waarin de nominaties telkens vanuit een andere invalshoek benaderd werden: soms met poëtische beelden, dan weer in een verhelderend interview of met stemmige sfeerbeelden, altijd boeiend en met respect voor het ontwerp. Daarna volgde Alexander Dierendonck van Dierendonckblancke Architecten, die het eerst had over het genomineerde project ‘Zorgsite Het Gielsbos’ in Gierle. Hij vertelde hoe het masterplan voor de Zorgsite werd opgevat als een groepering van clusters om vervolgens te tonen hoe zij een ensemble met typehuizen uitbouwden die ze in elkaar haakten tot een woonwijk rond een plein. De woningen, ontworpen voor kleine woongroepen die samenleven als een familie, nemen het woonhuis als basis, maar hertekenen het tot een innovatief verzorgingstehuis. Vervolgens nam hij zijn publiek mee naar de ‘Leege Platse’, een ontmoetingscentrum voor de kleine dorpsgemeenschap van Beselare. Een gebouw waarmee het bureau genomineerd werd in de categorie 'niet-residentiele gebouwen voor publiek gebruik'. Na hem kwamen Kris Buyse en Jan Mannaerts van 360 architecten beurtelings aan het woord. Na een uitgebreide toelichting over het ontwerp en de realisatie van het genomineerde project ‘Lievehof’ gingen ze dieper in op de

Op vrijdag 26 februari organiseerde BVA een werfbezoek aan het Havenhuis in Antwerpen, de laatste kans om het iconische ontwerp van Zaha Hadid in werffase te bezoeken. ontwerpen voor twee andere woonprojecten in de Gentse binnenstad, met name het project ‘Leiekouter’ en het project ‘Handelsdok West’. Ze toonden stap voor stap hoe ze vanuit de studie van de historische context, via ontwerpend onderzoek, uitkwamen bij het uiteindelijk ontwerp. Drie varianten van het thema ‘wonen aan het water’. ❚

OPLEVERINGSBEZOEK HAVENHUIS

Dierendonckblancke Architecten en 360 architecten gaven in Heffen toelichting bij enkele recente projecten.

Vrijdag 26 februari organiseerde BVA een werfbezoek aan het Havenhuis in Antwerpen. Het was de laatste rondleiding die toegelaten werd en dus een exclusieve kans om het iconische ontwerp van Zaha Hadid nog in werffase te bezoeken. Stadsgids en architecte Natacha Van de Peer begeleidde het bezoek met een inleiding over de geschiedenis van de brandweerkazerne van het originele ontwerp tot de brand van 1954 en de wedstrijd voor de bouw van een nieuw havenhuis in 2007. Met een video werden de bezoekers doorheen de opbouw van het project gegidst met aandacht voor de kenmerkende detaillering van Zaha Hadid. Na toelichting door Frans van Rompaey van Schüco kon men werf opgaan. Vanuit de diamanten structuur van het gebouw genoten de deelnemers zichtbaar van de architectuur en het unieke uitzicht over de haven en Antwerpen.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 161

DE DERDE LONG

WORKSHOP DE DERDE LONG 14 JUNI

INTELLIGENT BOUWEN 2016 Intelligent bouwen begint bij een brede en evenwichtige benadering. Ontwerpen, realiseren en valideren binnen een gecontroleerd en duurzaam kader. Met deze derde workshop wil De Derde Long een aantal aspecten binnen dit ‘intelligent bouwen’ uitlichten. Het kiest daarbij voor luchtkwaliteit, akoestiek en BIM in relatie tot binnenhuisarchitectuur.

Programma Jelle Laverge

9.30 u. Onthaal met ontbijtkoekje 10.00 u. Verwelkoming 10.15 u. Leen Peeters (Th!nk E) en Jelle Laverge (Ugent Vakgroep Architectuur en Stedenbouw). Nieuwe uitdagingen en ontwikkelingen op het gebied van binnenluchtkwaliteit: facts and figures. 12.15 u. Broodjeslunch met deelnemers, sprekers en partners 13.30 u. Bart Ingelaere (WTCB).

Leen Peeters

Akoestiek en nieuwe akoestische normen

14.30 u. Jos Vandamme (C3A) & Sebastiaan Van Damme (SheCi)

Het virtuele bouwproject met Revit: opbouw en analyse, aangevuld met praktijkvoorbeelden met aandacht voor interieur.

16.00 u. Netwerkdrink met deelnemers, sprekers en partners Bart Ingelaere

Workshop De Derde Long – Intelligent Bouwen Dinsdag 14 juni 2016 09.30 tot 16.00 uur AuditoRium4 Sint-Denijslaan 485 - 9000 Gent

INFO en INSCHRIJVINGEN www.dederdelong.be T +32 9 242 82 00 info@dederdelong.be

VOOR WIE? Voor alle architecten, ingenieurs, studiebureaus, professionele bouwheren, binnenhuisarchitecten, aannemers, bedrijfsleiders en eigenaars van gebouwen.

Met dank aan Grohe, Knauf, Boss Paints, Daikin, Tarkett, Interalu/LCC, Multiline, Vinci Facilities, Vitra, Lumac Signs, Miele, Harol

Jos Vandamme

De Communicatiecampus. Een nieuw fysiek ecosysteem De workshop van De Derde Long vindt plaats op de nieuwe CommunicatieCampus Gent die in mei de deuren opent. Een bruisend ecosysteem waar ondernemers een veelzijdig spectrum aan netwerking, kennisdeling en inspiratie ter beschikking krijgen. Wie graag informatie ontvangt over het netwerkaanbod, neemt contact op via info@communicatiehuis.be

162 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Sebastiaan Van Damme

CIB NIEUWS

Tekst | Ewoud Hasenbos

NIEUW VOORJAARSAANBOD VASTGOEDACADEMIE IN EEN NOTENDOP Van de laatste nieuwigheden op het vlak van vastgoedfiscaliteit en vastgoedrecht tot een handleiding rond vastgoedpromotie: ook dit voorjaar organiseert de Vastgoedacademie exclusieve studie- en netwerkmomenten die mensen met een hart voor vastgoed samenbrengen. Een aantal toonaangevende experts leiden het geheel telkens in goede banen. VASTGOEDRECHT IN BEWEGING: UPDATE 2016 Het vastgoedrecht staat niet stil. Ben je op zoek naar een duidelijk en beknopt overzicht van alle nieuwigheden op wetgevend vlak? Dan ben je bij Vastgoedacademie aan het goede adres. Een team van juridische experts geeft je tijdens een nieuwe editie op 20 april (Gent) en 22 juni (Bierbeek) een volledige update van wat recent was en wat je in de nabije toekomst mag verwachten.

VASTGOEDPROMOTIE, EEN HANDLEIDING Wil je een vastgoedproject realiseren en tot een goed einde brengen? Dan kan het interessant

zijn om alle aspecten even van nabij te bekijken. Tijdens deze Vastgoedacademie op 27 april (Diepenbeek) overlopen we de belangrijkste zaken van a tot z. Met welke juridische aspecten moet je rekening houden? Welke factoren moeten in beschouwing worden genomen bij de rendementsberekening? Welk soort leningen komt in aanmerking voor welk type van projecten en constructies? Kortom: veel vragen waarop ons team van experts ongetwijfeld een antwoord zal bieden.

VAN VERKOOPRECHTEN TOT WOONBONUS: VASTGOEDFISCALITEIT 2016 ONDER DE LOEP Vastgoedfiscaliteit is meer dan ooit een dynamisch gegeven. Hoog tijd dus voor een laatste stand van zaken tijdens een nieuwe Vastgoedacademie op 11 mei (Antwerpen). Voor de vastgoedprofessional is het zaak z’n klanten zo goed mogelijk te informeren over hun fiscale verplichtingen en mogelijkheden. Op zoek naar duiding en heldere verdieping in deze fiscaal rumoerige tijden? Onze fiscale experts staan al te trappelen om je met raad en daad bij te staan. ❚

ERKEND ALS VERPLICHTE PERMANENTE VORMING VOOR HET BIV Deze studiedagen zijn erkend als verplichte permanente vorming voor het BIV. Na afloop van elke studiedag ontvang je automatisch een aanwezigheidsattest met daarop het aantal gevolgde uren vorming (3u).

Meer info en inschrijven: www.vastgoedacademie.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 163

ORI NIEUWS

BUILDING INFORMATION MODEL ZET BOUWSECTOR OP ZIJN KOP ‘Eindelijk!’, zouden we kunnen zeggen. Met het Building Information Model (BIM) staat de traditionele bouwsector op het punt om een omwenteling te maken naar nog meer efficiëntie, meer samenwerking en minder faalkosten. We krijgen – eindelijk – de digitale integratie van planontwerpen, technieken en berekeningen van alle bouwpartners in één omgeving. Uiterst handig voor het hele bouwteam. BIM staat voor Building Information Model (ook wel Modelling en Management). De basis van BIM is een databank waarin alle objecten specifieke parameters krijgen. Aan een simpel object koppelt men functionele en fysieke eigenschappen. Er ontstaan zo verschillende ‘intelligente’ objecten die deel uitmaken van een virtueel bouwwerk. Dat levert tijdens het bouwtraject enorme tijdswinst op en is de voorbode van een transparante samenwerking. Het finale resultaat is een virtueel prototype van een gebouw of infrastructuur. ORI, de sectororganisatie van de advies- en ingenieursbureaus, bundelt de krachten met NAV, de Vlaamse architectenorganisatie, de Vlaamse Confederatie Bouw en het WTCB om de bouwwereld maximaal te informeren en te sensibiliseren.

‘gecoördineerd’ model, samengesteld uit de aspectmodellen van de verschillende partijen: bouwkunde, constructies en installaties. In dit ‘gecoördineerd’ model is direct zichtbaar hoe de verschillende disciplines in elkaar passen en waar de (mogelijke) conflicten zich situeren. Miscommunicatie door overdracht van informatie in het proces wordt zo geminimaliseerd.”

VERSCHUIVING VAN ACTIVITEITEN IN TIJD Betekent BIM een verandering? “Jazeker”, stelt Jan Bosschem, CEO van ORI. “Maar toch moeten we de grote woorden schuwen. BIM betekent in de eerste plaats een verschuiving van de activiteiten. De bouwpartners gaan nog altijd hetzelfde doen, alleen komt hun activiteit iets vroeger in de keten. Bimmen brengt dus een verschuiving in de workload tussen de verschillende fasen met zich mee. Er zal een groter deel van het werk geleverd moeten worden in voorontwerp- en ontwerpfase. Gevolg? Prestaties en dus ook kosten schuiven naar voor in de tijd. De businessmodellen van de advies- en ingenieursbureaus zullen hieraan moeten worden aangepast. Keuzes tussen meer of juist minder ‘detailed engineering’ zullen gemaakt moeten worden. Sommigen zullen er misschien zelfs voor kiezen om meer verantwoordelijkheden richting uitvoering te willen overdragen.”

SAMENGEVAT?

Bij een integrale samenwerking kunnen alle partijen hun kennis en informatie delen in een ‘gecoördineerd’ model. Miscommunicatie door overdracht van informatie in het proces wordt zo geminimaliseerd.

MEER SAMENWERKING, EFFICIËNTER COMMUNICEREN BIM betekent niet alleen een verschuiving van de activiteiten. Het betekent vooral meer samenwerking. “Die permanente dialoog via het model tussen ontwerpers onderling en de aannemers in een vroeger stadium bevordert de uitwisseling van ideeën. Dat leidt ongetwijfeld tot creatieve en innovatieve oplossingen. Bij een integrale samenwerking kunnen alle partijen hun kennis en informatie delen in een

164 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

ORI, NAV, de Vlaamse Confederatie Bouw en het WTCB zijn overtuigd van de enorme meerwaarde van BIM. “We geloven dat BIM een grote stap voorwaarts kan betekenen om de kwaliteit en de efficiëntie in de bouwsector te verbeteren en faalkosten te verminderen. Een integrale aanpak leidt niet alleen tot een sneller en kwalitatiever product, maar komt ook tegemoet aan de strenge eisen van de opdrachtgevers. De totale waarde van het gebouw wordt verhoogd in termen van budgetcontrole, omgevingsimpact, duurzaamheid en constructieve veiligheid. Tevens kan het eindresultaat zeer snel gevisualiseerd worden, wat een inzicht geeft aan alle stakeholders. Kortom, BIM vraagt een mentaliteitswijziging bij alle bouwpartners, maar betekent een enorme stap vooruit in de ontwikkeling en professionalisering van de bouwsector. ❚

VLAIO-PROJECT BIM Het VLAIO-project BIM wil bouwprofessionals vertrouwd maken met de technologie en aanzetten tot het gebruik van BIM in de praktijk. Een initiatief van ORI, NAV, VCB en WTCB. Met de steun van het Agentschap Innoveren en Ondernemen.

JURIDISCH ADVIES

ADVOCATEN

Aalter | Eeklo | Deinze

Tekst | Hans Herbrant (Herbrant Partners ADVOCATEN)

VERHAALBAARHEID VAN BOETES OP DE WERKNEMER Als een werknemer een verkeersovertreding begaat wanneer hij aan het werk is, wordt de werkgever meestal mee gedagvaard als burgerrechtelijk aansprakelijke. Dan rijst de vraag of deze boete kan worden teruggevorderd. Artikel 18 van de wet op de arbeidsovereenkomst bepaalt dat de werkgever burgerrechtelijk aansprakelijk is voor zijn werknemer, behoudens diens bedrog, zware schuld of gewoonlijk voorkomende lichte schuld. Dit slaat op de burgerrechtelijke aansprakelijkheid, niet op de strafrechtelijke aansprakelijkheid. Op strafrechtelijk gebied blijft de werknemer aansprakelijk volgens de regels van het gewone strafrecht. daden van zijn werknemer. Beide wetsbepalingen viseren een andere hypothese.” (Pol. Gent, 21/06/2002, T.A.V.W., 2003, afl. 1, 40) Dit in acht genomen vormt artikel 18 dus geen beletsel om de betaalde boete terug te vorderen, en daarvoor wordt algemeen aanvaard dat dat kan op basis van artikel 1251, 3° B.W., dat handelt over de subrogatie. Wanneer bij een ongeval gekwetsten gevallen, dan zal de dader worden vervolgd wegens onopzettelijke slagen en verwondingen. In dit geval kan de werkgever hiertoe sowieso niet burgerrechtelijk gehouden zijn gelet op de niet-toepasbaarheid van artikel 67 Wegverkeerswet, dat enkel geldt voor de inbreuken op de verkeersreglementering. Dit heeft ook gevolgen voor de wettelijke bepalingen waarin de werkgever aansprakelijk wordt gesteld voor de geldboete waartoe een werknemer wordt veroordeeld wegens een misdrijf. Een dergelijke regeling wordt bijvoorbeeld voorzien in artikel 67 van de Wegverkeerswet: “Zij die overeenkomstig artikel 1384 B.W. burgerrechtelijk aansprakelijk zijn voor de schadevergoeding en kosten, zijn insgelijks aansprakelijk voor de geldboete.”

Een terugvordering komt hier dus zelfs niet ten sprake. Volledigheidshalve dient hieraan toegevoegd dat de boetes altijd eerst worden toegezonden aan de werknemer, en pas als hij niet betaalt zal de werkgever verontrust worden.

Algemeen wordt aanvaard dat artikel 18 van de arbeidsovereenkomstenwet en artikel 67 van de wegverkeerswet twee verschillende hypotheses viseren. Artikel 67 Wegverkeerswet stelt een bijzondere categorie van personen in die burgerlijk aansprakelijk is voor de betaling van de boete en de kosten van de publieke vordering. Daarvoor wordt verwezen naar artikel 1384 B.W.. Die bepaling creëert een onomkeerbaar vermoeden van aansprakelijkheid, zelfs bij zware fout van de werknemer. Artikel 18 Arbeidsovereenkomstenwet is in dat verband irrelevant, want het viseert de persoonlijke aansprakelijkheid van de werknemer voor zijn daden ten aanzien van derde benadeelden, terwijl artikel 1384 B.W. betrekking heeft op de aansprakelijkheid van de werkgever voor de

Hans Herbrant Advocaat HERBRANT PARTNERS ADVOCATEN

ADVOCATEN

Aalter | Eeklo | Deinze

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 165

WIE DOET WAT VANAF € 595 PER JAAR WETEN UW KLANTEN OOK WAT U DOET!

‘Wie doet wat’ zijn servicepagina’s met een overzicht van de meest gerenommeerde bedrijven per rubriek. U kunt deelnemen met uw bedrijfslogo met naamsvermelding.

Bel of mail voor alle informatie over een vermelding in Bouwen aan Vlaanderen: T +32 50 36 81 70 - E info@louwersuitgevers.be

WWW.BOUWENAANVLAANDEREN.BE HET MEEST COMPLETE OVERZICHT VOOR GERENOMMEERDE TOELEVERANCIERS VOOR DE BOUW

Staat u nog niet op www.bouwenaanvlaanderen.be of www.bouwenaanmonumenten.be? Neem dan voor meer informatie contact op met Kevin Desender: k.desender@louwersmediagroep.be

SCHRIJF U NU IN VOOR ONZE ONLINE NIEUWSBRIEF!

WIE DOET WAT

AANNEMERS

ARCHITECTEN

ARCHITECTONISCH BETON

VERSTRAETE | VANHECKE NV ASK-ROMEIN NV Ambachtstraat 33 2390 MALLE T +32 3 320 24 00 F +32 3 320 24 99 E info.be@ask-romein.com W www.ask-romein.com

Fotografielaan 24 2610 WILRIJK T +32 3 829 04 00 F +32 3 829 08 06 E info@v-v.be W www.v-v.be

ADVOCATEN

Aalter | Eeklo | Oostkamp | Deinze

NV MONUMENT VANDEKERCKHOVE Oostrozebeekstraat 54 8770 INGELMUNSTER T +32 51 31 60 80 F +32 51 30 22 37 E info@monument.be W www.monument.be

DECOMO NV Industrielaan 96

DE VLOED ARCHITECTS Laarnebaan 106 a

E info@decomo.be

T +32 9 252 11 22

W www.decomo.be

F +32 9 252 11 25

W www.devloed.be Steenweg op Deinze 43b 9880 AALTER T +32 9 374 62 04 F +32 9 374 64 73 E info@herbrantpartners.be W www.herbrantpartners.be

nv PLAY AV Venecoweg 2 9810 NAZARETH T +32 9 381 86 40 F +32 9 381 86 49 E info@playbiz.be

BOECKX ARCHITECTS Torhoutsesteenweg 52 8400 OOSTENDE

Acaciastraat 14e 2440 GEEL T +32 14 86 60 21 F +32 14 86 60 16 E info@renotec.be W www.renotec.be

AUDIOVISUEEL MATERIAAL

E info@devloed.be

Excelsiorlaan 1 B-1930 Zaventem T +32 2 720 58 45 F +32 2 721 34 70 W www.pellikaan.be

RENOTEC NV

F +32 56 34 48 91

9070 HEUSDEN - DESTELBERGEN

PELLIKAAN BOUW NV

Starrenhoflaan 27 2950 KAPELLEN T +32 3 605 14 33 F +32 3 605 14 76 E info@pit.eiffage.be W www.pitantwerpen.be

T +32 56 85 07 11

HERBRANT & PARTNERS ADVOCATEN

AFWERKING

PIT ANTWERPEN NV

7700 MOESKROEN

W www.playbiz.be

AUTOMATISCHE DEUREN

T +32 59 80 88 04

PROMAT INTERNATIONAL NV

F +32 59 70 98 18

Bormstraat 24 2830 TISSELT T +32 15 71 81 00 F +32 15 71 81 09 E info@promat-international.be W www.promat-international.com

E info@boeckx.be

ALUMINIUM SCHRIJNWERKEN

W www.boeckx.be

Gontronde Heirweg 186 9090 MELLE T +32 9 272 72 72 F +32 9 252 42 24

BONTINCK ARCHITECTURE AND ENGINEERING CV Ottergemsesteenweg Zuid 808-A31

J. HERMANS & C° N IZ West-Grijpen Zone 2 Grijpenveldstraat 20 3300 TIENEN T +32 16 82 03 00 F +32 16 82 14 61 E info@hermansco.be W www.hermansco.be

TORMAX BELGIUM

E com@tormax.be W www.tormax.be

BEDRIJFSWAGENINRICHTING

9000 GENT T +32 9 225 01 74 F +32 9 225 64 14 E studiegroep@bontinck.biz W www.bontinck.biz

SORTIMO BVBA Schaarbeeklei 491 1800 VILVOORDE

ARCHEOLOGISCH ONDERZOEK

T +32 2 355 03 70 F +32 2 355 03 71 E info@sortimo.be

www.monument.be/companies/2-altritempi

VK NV VANDENBUSSCHE

RUBEN WILLAERT

Groendreef 21 9880 AALTER T +32 9 325 75 75 F +32 9 325 75 80 E info@nvvandenbussche.be W www.nvvandenbussche.be

Bloemisterijstraat 6 8340 SIJSELE T +32 50 36 28 20 F +32 50 50 00 19 E ruben@rubenwillaert.be W www.rubenwillaert.be

W www.sortimo.be

Brugsesteenweg 210

SORTIMO WEST

8800 ROESELARE

Gentseweg 749 8793 SINT-ELOOIS-VYVE

T +32 51 26 20 20 F +32 51 26 20 21 W www.vkgroup.be

SORTIMO CENTRUM Schaarbeeklei 491 1800 VILVOORDE

SORTIMO OOST Industrieweg 49/7 3980 TESSENDERLO

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 167

WIE DOET WAT

BETONWERKEN

GIETVLOEREN

HANG- EN SLUITWERK

COLT INTERNATIONAL NV Zandvoortstraat 1 2800 MECHELEN

KRUISBETON DE SLOOVERE NV

T +32 15 28 60 80

Stokstraat 14

F +32 15 27 08 28

9770 KRUISHOUTEM T +32 9 388 33 15 F +32 9 388 32 77 E info@kruisbeton.be

E info@be-coltgroup.com W www.coltgroup.com

KUNSTSTOFVLOEREN

BOGAERT KUNSTSTOFVLOEREN DORMA FOQUIN N.V.

Bosdreef 78 9080 LOCHRISTI T +32 9 355 13 56 F +32 9 356 94 33 E info.bogaert@telenet.be W www.bkv-nv.eu

Lieven Bauwensstraat 21a 8200 Brugge T +32 50 45 15 70 F +32 50 31 95 05 E info@dorma.be

BRANDWERING

W www.dorma.be

W www.kruisbeton.be

HVAC

BINNENZONWERING

LIQUIDFLOORS AALBERS | WICO Molenstraat 18 NL-3927 AC Renswoude

JURRY PROJECTS TERNEUZEN

T +31 318 57 14 11

Mr. F.J. Haarmanweg 46

F +31 318 57 39 07

4538 AS TERNEUZEN

E info@aalberswico.nl

T +31 115 69 59 51

W www.aalberswico.nl

TCV

Gentsesteenweg 204 8500 KORTRIJK T +32 56 24 13 90 W www.liquidfloors.be

SA NV

GLASRESTAURATIE

T.C.V. Rue de France 1 4280 HANNUIT T +32 19 65 92 70 F +32 19 65 92 79

F +31 115 69 59 53 E info@jurryprojects.nl W www.jurryprojects.nl

BRANDBLUSAPPARATEN EN HASPELS

BOUWKUNDIGE BEVEILIGING EMMERY NV

RENOTEC NV Acaciastraat 14e 2440 GEEL T +32 14 86 60 21 F +32 14 86 60 16 E info@renotec.be W www.renotec.be

E info@tvc-hvac.be

W tcv-hvac.be ONGELOOFLIJK INBRAAKWERING STRAKKE GIETVLOEREN

Boombekelaan 7 • algemene buisleidingen • industriële buisleidingen • staal en inoxconstructies

2660 HOBOKEN

AALBERS | WICO Molenstraat 18 NL-3927 AC Renswoude T +31 318 57 14 11

F +32 3 227 36 31 E info@emmerynv.be

F +31 318 57 39 07

W www.emmerynv.be

E info@aalberswico.nl

W www.deluge.com.sg

W www.aalberswico.nl

BRANDBEVEILIGING

AALBERS | WICO

T +32 3 227 36 30

EXPLOSIEWERING

Molenstraat 18

Overal toepasbaar 100% naadloos VERSTRAETE | VANHECKE NV

Fotografielaan 24 2610 WILRIJK T +32 3 829 04 00 F +32 3 829 08 06 E info@v-v.be W www.v-v.be

Duurzaam

NL-3927 Onderhoudsvriendelijk AC Renswoude T +31 318 57 14 11

www.liquidfloors.be

• algemene elektriciteit F +31 installaties 318 57 in39 07 • elektrische de industrie E info@aalberswico.nl • privé-installaties

W www.aalberswico.nl

• CV-ketels, stoomket en thermische olieke

INDUSTRIËLE TECHNISCHE DIENSTEN • warmeluchtgenerato

en stralingspanelen • airconditioning en ve

GRONDSTOFFEN Abutriek Jagershoek 8 8570 Vichte T 056 77 21 65 F 056 77 21 66 www.abutriek.be

AALBERS | WICO S.AIR NV Industriezone Noord 1 - Nijverheidslaan 4 9308 GIJZEGEM (AALST)

Molenstraat 18 NL-3927 AC Renswoude

ORCEM

ABUTRIEK

Postbus 6067

Jagershoek 8

T +31 318 57 14 11

4780 LX MOERDIJK

F +32 53 78 13 11

F +31 318 57 39 07

T +31 168 74 50 40

E info@sair.be

E info@aalberswico.nl

W www.sair.be

W www.aalberswico.nl

T +32 53 21 63 71

168 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

F +31 168 38 23 31 E info@orcem.nl W www.orcem.nl

8570 VICHTE T +32 56 77 21 65 E info@abutriek.be W www.abutriek.be

114

WIE DOET WAT

INGENIEURSBUREAU

KOGELWERING

POORTEN W www.goederenlift.net

STROBBE MOBILITY SOLUTIONS BVBA VK Brugsesteenweg 210 8800 ROESELARE T +32 51 26 20 20 F +32 51 26 20 21 W www.vkgroup.be

INNOVATIE

INDEKO HOLLAND

AALBERS | WICO

Ambachtenstraat 46

Everdenberg 11B

Molenstraat 18

8870 IZEGEM

4902 TT OOSTERHOUT

NL-3927 AC Renswoude

T +31 318 57 14 11 F +31 318 57 39 07 E info@aalberswico.nl W www.aalberswico.nl

+32 51 92 09 08

E info@strobbemobility.be W www.strobbemobility.be W www.parkeersysteem.be

T +31 162 45 52 40 F +31 162 42 91 60 E info@indeko.nl W www.indeko.nl

PROJECTONTWIKKELING

MATERIAAL VOOR AANNEMERS LICHTKOEPELS

SOBEMO

EXTENSA DYNAMIC REAL ESTATE

Chaussée de Dinant 13 5537 Anhée T +32 82 64 78 68 F +32 82 64 78 67 E info@sobemo.be W www.sobemo.be

Havenlaan 86c b 316

INTERIEURAFWERKING

D-LUX DAYLIGHT

EURORENT NV

1000 BRUSSEL

Bisschoppenhoflaan 631

Singelken 1 9980 SINT-LAUREINS

2100 DEURNE

T +32 9 259 20 25

T +32 3 325 43 00

F +32 9 259 00 64

F +32 3 325 99 03

E info@dluxdaylight.be

W www.eurorent.be

T +32 2 237 08 20 F +32 2 237 08 21 W www.extensa.be

RESTAURATEURS

W www.dluxdaylight.be

LIFTEN

NATUURSTEEN

Winkelomseheide 223a

DMV AFWERKING BVBA

2440 GEEL

Lindenstraat 304c 2070 ZWIJNDRECHT T +32 3 569 27 98 F +32 3 294 91 07 E kurt@dmvafwerking.be W www.dmvafwerking.be ISOLATIETECHNIEKEN

PATRIMOON

T +32 474 69 15 37 NV DAS NATUURSTEEN

DAS NATUURSTEEN COOPMAN ORONA Mannebeekstraat 3 8790 WAREGEM T +32 56 35 85 80 F +32 56 35 58 65

GT - FOAM BVBA

E sales@coopman.orona.be

Nijverheidsstraat 8 2381 WEELDE T +32 14 88 34 45 E info@gt-foam.be W www.gt-foam.be

W www.coopman.orona.be

E info@patrimoon.be W www.patrimoon.be

Reppelsebaan 85 3294 MOLENSTEDE-DIEST T +32 13 78 05 40 F +32 13 77 80 73 E info@dasnatuursteen.be W www.dasnatuursteen.be

PAALFUNDERING

de waal

RUBEN WILLAERT Bloemisterijstraat 6 8340 SIJSELE T +32 50 36 28 20 F +32 50 50 00 19 E ruben@rubenwillaert.be W www.rubenwillaert.be

RIOLERINGEN

PERFECT AAN DE BASIS

KANTOORINRICHTING

RDL ENGINEERING Ambachtenstraat 46

JOYE NV

8870 IZEGEM

Ter Donkt 30, 8540 DEERLIJK T +32 56 70 70 00 F +32 56 70 70 10 E info@joyekantoor.be W www.joyekantoor.be

T +32 51 31 35 24

DE WAAL PALEN NV Voshol 6a 9100 LOKEREN T +32 9 340 55 00

DESCHACHT Antwerpsesteenweg 1068 9041 GENT-OOSTAKKER T +32 9 355 74 54

E info@rdl-engineering.com

F +32 9 340 55 18

W www.autolift.be

E info@dewaalpalen.be

E oostakker@deschacht.eu

W www.goederenlift.net

W www.dewaalpalen.be

W www.deschacht.eu

F +32 9 355 76 79

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 169

WIE DOET WAT

SCHILDERWERKEN

STAALBETONCONSTUCTIES

VLOEREN (FLEXIBEL)

ZONWERING & VENTILATIE

JURRY PROJECTS TERNEUZEN PEIKKO BENELUX ASIB BVBA Bredastraat 112 2060 ANTWERPEN T +32 3 336 82 64 F +32 3 336 82 31 E info@asibbvba.be W www.asib.be

Leemansweg 51 6827 BX ARNHEM T +31 (0)26 384 38 66 E info@peikko.nl W www.peikko.be

Lindenstraat 304c 2070 ZWIJNDRECHT T +32 3 298 30 73 F +32 3 294 91 07 E info@proreno.be W www.proreno.be

COLT INTERNATIONAL NV Zandvoortstraat 1 2800 MECHELEN

VOEGWERKEN

T +32 15 28 60 80 F +32 15 27 08 28

STAALCONSTRUCTIES

NV STAALBETON SA

PRORENO BVBA

Mr. F.J. Haarmanweg 46 4538 AS TERNEUZEN T +31115 69 59 51 F +31115 69 59 53 E info@jurryprojects.nl W www.jurryprojects.nl

Oostmalsesteenweg 269 2310 Rijkevorsel T +32 3 312 85 40 F +32 3 312 85 49 E info@staalbeton.be W www.vanroey.pro

STAALSCHRIJNWERK

DAENS KITVOEGWERKEN

Ambachtstraat 58 3530 HELCHTEREN T +32 495 25 41 55 F +32 11 96 49 63 E kitvoegwerkendaens@telenet.be W www.kitvoegwerkendaens.be

WEGDEKVERWARMING

DUCO “VENTILATION & SUN CONTROL” Handelsstraat 19 8630 VEURNE T +32 58 33 00 33 F +32 58 33 00 44 E info@duco.eu W www.duco.eu

SILICAATSTENEN DEJOND NV

ZUIDLAND LIJMWERKEN BV Noordhoeksestraat 7 4751 TM OUD GASTEL E info@zuidlandlijmwerken.nl W www.zuidlandlijmwerken.nl

Terbekehofdreef 55 - 59 B-2610 WILRIJK (ANTWERPEN) T +32 3 820 34 11 F +32 3 820 35 11 E info@be.dejond.com W www.dejond.com

VAST MEUBILAIR

RENSON WAREGEM Maalbeekstraat 10

HEATING SOLUTIONS INTERNATIONAL Postbus 47 5258 ZG BERLICUM T +31 88 130 02 00 E info@hsi-heating.com W www.hsi-heating.com www.youtube.com/user/HSIBV2010

B - 8790 WAREGEM T +32 (0)56 627111 F +32 (0)56 602851 E info@ renson.be W www.renson.be

SPRINKLERS

VAKTIJDSCHRIFT OVER INFRASTRUCTUUR, RUIMTELIJKE INRICHTING, CIVIELE- EN OPENBARE WERKEN

EMMERY NV

EB PROJECTS N.V.

Boombekelaan 7 2660 HOBOKEN T +31 3 227 36 30 F +31 3 227 36 31 E info@emmerynv.be W www.emmerynv.be W www.deluge.com.sg

Toekomstlaan 41A B-2200 HERENTALS T +32 14 28 55 20 F +32 14 21 11 88 E info@EBprojects.be W www.EBprojects.be

VERWARMINGSOPLOSSINGEN

VAKTIJDSCHRIFT VERSCHIJNING THEMA’S

Nr 3 juni Nr 4 september

SOFTWARE Nr 5 oktober

AD ULTIMA GROUP NV Beneluxpark 7 8500 KORTRIJK T +32 56 74 07 40 F +32 56 74 07 00 E info@adultima.be W www.adultima.be

170 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

REMEHA NV Koralenhoeve 10 2160 WOMMELGEM T +32 3 230 71 06 F +32 3 354 54 30 E info@remeha.be W www.remeha.be

Nr 6 december

GWW: SPECIAL RAIL - Tunnelbouw - Markeringen - Veiligheid BOUWMAT: Compacte Machines - Stroomgroepen - Heien en Funderen GWW: SPECIAL STAAL - Signalisatie - Milieu - Afwatering BOUWMAT: Graafmachines - Bouwtransport - Electrisch en Hybride Compact Machinery - Track en Trace GWW: SPECIAL RIOLERING en ONDERGRONDSE INFRA - Cement - Waterbouw - Hout in infra BOUWMAT: Rupsgravers - Machinebesturing en GPS - Straat en Wegenwerk GWW: SPECIAL DUURZAAMHEID - Bruggenbouw - Openbare Ruimte - Asfalt BOUWMAT: Vrachtwagens en kippers - Betoncentrales - pneumatische gereedschappen

Voor informatie:

Wim Fierens, E w.fierens@louwersmediagroep.be M +32 476 67 65 55 Pascal Op de Beeck, E p.opdebeeck@louwersmediagroep.be, M +32 475 28 14 64

Schindler 9300AE roltrappen. Always one step ahead.

www.schindler.be

LIFTEN TE HUUR VOOR BOUW EN INDUSTRIE

dan

r 00 40a.c0hines!

Mee m

uur Machineverh Industrie voor Bouw &

eurorent.be

2016 | 2017

GRA cata TIS logu 2 016/ 2017 s