Bouwen aan Vlaanderen Jaarboek 2013 - 2014

JA ARBOEK voor DE BOUW

2

1

4

3

5

1 . Barco - Kortrijk 2 . Gateway - Zaventem (in coop with A2RC) 3 . Trebel - Brussels 4 . Jetair - Zaventem 5 . Wijnegem Shopping Center - Wijnegem

JAARBOEK

Voorwoord

2013-2014

Beste lezer, 2013 was en is alweer een woelig jaar voor de bouwsector. De ongemeen strenge winter, die tussen januari en begin april maar liefst voor elf tot zeventien dagen extra weerverlet zorgde, hakte er stevig in en plaatste onze bouwbedrijven voor een enorme uitdaging. Het is echter aan hun doorzettingsvermogen en flexibiliteit te danken dat de bouw- en infrastructuursector op dit moment niet aankijkt tegen een structurele achterstand. Met een ware flandrienmentaliteit werden de lopende projecten aangepakt en kwalitatief afgerond. Een echt huzarenstukje, zeker als je weet dat een enquête van de Vlaamse Confederatie Bouw uitwees dat meer dan de helft van de aannemers meer dan vier weken vertraging opliep.

Het toont eens te meer aan dat onze bouwsector tegen een stootje kan. Waar ‘de crisis’ bij onze noorderburen haast tot een stagnatie van de bouwactiviteit leidde, kunnen we in Vlaanderen met de nodige fierheid constateren dat de gevolgen hier best nog wel meevallen. Hier weet men wat intelligent ondernemen is, zoveel is duidelijk. En hoewel de prijsdruk groter en de uitvoeringstermijnen krapper lijken te worden, is het nog steeds de uitstekende kwaliteit die primeert. Het is een mentaliteit die wortelt in de eeuwenoude Vlaamse bouwtraditie, maar die – brandend actueel als ze is – ook in deze moeilijke tijden de basis vormt voor elk project dat wordt opgeleverd. Dit koppige streven naar ‘goed werk’ levert onze bouwbedrijven tot op de dag van vandaag een uitstekende reputatie op.

Dit alles wordt ook duidelijk wanneer je dit nieuwe Jaarboek Bouwen aan Vlaanderen bij de hand neemt.

Onze architecten- en studiebureaus leveren steevast mooi werk en legden de voorbije maanden de basis voor heel wat toekomstige projecten die onze steden, dorpen en openbare ruimte zullen voorbereiden op een veelbelovende, duurzame toekomst. Onze aannemers blijven zich inzetten om hun kennis en expertise inzake de uitvoering van bouw- en infrastructuurprojecten maximaal te laten gelden. En onze productontwikkelaars en technische specialisten investeren nog steeds in de ontwikkeling van nieuwe technieken die het energieverbruik van nieuwe en bestaande gebouwen optimaliseren.

Het mag dus duidelijk zijn dat de Belgische bouwsector ook in woelige tijden als deze behoorlijk goed standhoudt. In dit Jaarboek tonen we u maar al te graag aan hoe dat komt…

Veel lees- en kijkplezier

Tim Janssens

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 5

2013-2014 Jaarboek voor de bouw

COLOFON Verschijnt 1 x per jaar en is een jaarlijkse bijlage van het vaktijdschrift Bouwen aan Vlaanderen www.bouwenaanvlaanderen.be/jaarboek

verantwoordelijke Uitgever

H.B.J.M. Louwers Wildlaan 7 Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 (0)11 605540

30

F +32 (0)11 605541 E info@louwersmediagroep.be W www.louwersmediagroep.be

Redactieadres Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 (0)11 605540

48

54

redactie

E info@louwersmediagroep.be

VLAAMSE CONFEDERATIE BOUW EN NIEUWE UITDAGINGEN

9

Redactie

ORI, EEN REPRESENTATIEVE SECTORORGANISATIE

11

BVA, BEROEPSVERENIGING VAN VLAAMSE ARCHITECTEN

13

COVAST: EENVOUDIGER VERKOOP VAN OVERHEIDSVASTGOED

15

CORRECT VENTILEREN VOOR E-PEIL EN BINNENKLIMAAT

16

DE ZORGVERLENER ONTZORGD

18

VERVANGINGSNIEUWBOUW MET EEN HUISELIJKE SFEER

22

FORSE UITBREIDING WOONVOORZIENINGENEN

24

VTDV CONGRESSEERT OVER 'LOSS CONTROL'

26

Tim Janssens, Kevin Moens, Jan Daneels, Rik Neven en Koen Mortelmans

Bladmanagement Philippe Bourda T +32 (0)11 605540 M +32 (0)478 437543 E p.bourda@louwersmediagroep.be Pascal Op de Beeck T +32 (0)11 605540 M +32 (0) 475 281464 E p.opdebeeck@louwersmediagroep.be

Secretariaat Manuela Depenbrock, Sandra Reijnders

Doelgroep Bouwen aan Vlaanderen is een communicatieplatform dat architecten, projectontwikkelaars, aan-

Presentaties CVR

28

Vlaanderen en Brussel informeert.

TRIODOS

30

vormgeving/art direction

BONTINCK

34

VANDENBUSSCHE

38

COLT

42

nemers, installateurs, woningbouwers, gemeenten, overheidsinstellingen en opdrachtgevers uit

Logo Reclame- Ontwerpbureau

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aan-vaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.

6 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Inhoud

56 JA ARBOEK VOOR DE BOUW

2013-2014

Coverbeeld: Sint-Vincentius ziekenhuis, Antwerpen (foto Bart Gosselin).

68

80

86

KEYSERS

44

MBG

48

FOAMGLAS

50

PELLIKAAN

54

DDS & PARTNERS

56

INTERALU - LCC-PLAFONDS

60

INDEKO HOLLAND

64

RENSON

68

STRABAG BELGIUM

72

PLAY AV

76

ENJOY CONCRETE

80

DE WAAL PALEN

82

COOPMAN LIFTEN

86

WILLEMEN GROEP

90

JASPERS-EYERS ARCHITECTEN

94

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 7

Goed isoleren is meer dan dik isoleren Isolatie Luchtdichting Wind- en regendichting Controle Luchtdichting, wind- en regendichting en controle vormen samen met isolatie een totaalpakket waarvan de elementen optimaal op elkaar afgestemd moeten zijn.

Ons doel: goede bouwpraktijk stimuleren volgens de duurzame logica van de bouwfysica via: Merk-neutraal expertisecentrum voor: • Opleidingen • Metingen • Studie en advies • Onderzoeksprojecten.

Geselecteerde merken voor dagelijkse toepassing.

Meer info op www.INNOVISO.be en www.ISOPROC.be.

Of contacteer ons direct op T. +32 15 62 39 35.

vcb

Vlaamse Confederatie Bouw

speelt in op nieuwe uitdagingen De Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) tracht voor haar meer dan negenduizend leden continu ruimte voor innovatie en ontwikkeling te scheppen. Directeur-generaal Marc Dillen geeft ons een overzicht van de verschillende kwesties die de VCB-agenda de komende tijd zullen beheersen.

“In het licht van de forse bevolkingstoename bepleit de VCB voortdurend de bouw van extra woningen. De overheden moeten daartoe hogere dichtheden toestaan, de ontwikkeling van brown- en blackfields versnellen en de vergunningsprocedures bespoedigen. Het is dan ook positief dat de Vlaamse regering recent een ontwerp van decreet heeft goedgekeurd dat de realisatie van complexe projecten moet versnellen. De Vlaamse overheid is ook ingegaan op de vraag van de VCB om bindende adviezen af te schaffen. Tegelijk is de VCB van oordeel dat het mogelijk moet blijven om nog onbebouwde woonuitbreidingsgebieden te ontwikkelen. Op overstromingsgevoelige gebieden moeten de overheden creatieve oplossingen toelaten. Als deze gebieden samenvallen met woon- en industriegebied moeten zij maximaal voor bebouwing in aanmerking blijven komen.

Op het vlak van energiezuinigheid en hernieuwbare energie benadrukt de VCB het belang van realistische ontwikkeling. De overheden moeten erop toezien dat energiezuinig bouwen betaalbaar blijft. De voortrekkers die verder willen gaan dan de wettelijke eisen moeten ze extra ondersteunen. Met de steun van IWT werkt de VCB mee aan het Smart Geotherm-project, dat de toepassing van ondiepe geothermie in Vlaanderen wil bevorderen. In het kader van het Vlaams Nieuw Industrieel Beleid kreeg de VCB ook steun voor het Buildchem-project, dat bedrijven uit de bouw- en de chemiesector wil samenbrengen voor de ontwikkeling van nieuwe concepten.

Inzake leefmilieu pleit de VCB vooral voor een transparant juridisch kader.

De rechtszekerheid die het bodemsaneringsdecreet biedt, heeft ons in staat gesteld om via vzw Grondbank een ketenbeheersysteem voor uitgegraven bodem op te stellen. Om partijen in staat te stellen de saneringsrisico’s beter in te schatten, heeft de VCB bovendien NV Immoterrae opgericht. We hebben ons ook zwaar ingezet voor de invoering van een selectief sloopbestek en een afvalstoffeninventaris bij sloopwerken. Een brongerichte aanpak van de verschillende afvalstromen moet het hergebruik nog verder doen toenemen.

Een ander belangrijk aandachtspunt is dat overheden hun reguliere investeringen ondanks de crisis minstens op peil houden. De bouw is van cruciaal belang bij het tegengaan van de recessie. Omwille van de enorme uitdagingen en de beperkte financiële middelen van de overheden is PPS (publiek-private samenwerking) onmisbaar, met name voor grotere en complexere projecten.

De VCB bepleit in dit verband PPS-instrumenten die niet enkel ESR-neutraal en financierbaar, maar ook haalbaar zijn voor (eigen) grote en middelgrote ondernemingen.

Marc Dillen, directeur-generaal.

Om versneld duurzame en tegelijk betaalbare en gezonde gebouwen te kunnen realiseren, is het belangrijk om de efficiëntie van het bouwproces te verhogen. In belangrijke mate is dit een zaak van human resources. Ook op dit vlak heeft de VCB al heel wat initiatieven genomen: de co-organisatie van een langlopende opleiding voor Bouwmanager; de oprichting van de NV FIBS, die zich nu vooral toelegt op outplacement; de coördinatie van het project BRICS, waarbij kmo’s in kleine groepen ervaringen uitwisselen onder begeleiding van een groter peterbedrijf en nu ook het project BouwFin, waardoor bouwbedrijven advies kunnen krijgen op het vlak van financieel beleid om zo faillissementen te voorkomen.” ❚

Vlaamse Confederatie Bouw Lombardstraat 34-42, 1000 Brussel T +32 (0)2-545 57 49 • F +32 (0)2-545 59 07 • E info@vcb.be www.vcb.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 9

Advocatenvennootschap FLAMEY behoort tot de absolute top van de Belgische kantoren gespecialiseerd in publiek en administratief recht.

Jan Van Rijswijcklaan 16 2018 Antwerpen Tel: + 32 3 257 33 16 Fax: + 32 3 237 38 51

Het kantoor verleent private en overheidsbedrijven, particulieren, lokale besturen en intercommunales zowel juridisch advies als bijstand in administratieve en gerechtelijke procedures, en is in het bijzonder gespecialiseerd in volgende materies:

- Overheidsopdrachten - PPS www.flamey-advocaten.be - Ruimtelijke ordening en stedenbouw info@flamey-advocaten.be - Milieurecht - Onteigeningen - Monumenten, landschappen en natuurbescherming - Energierecht - Handelsvestigingen - Brownfields Advocatenvennootschap FLAMEY is een gerenommeerd nichekantoor met vestiging in Antwerpen. Het kantoor kan bogen op een rijke expertise en meer dan 25 jaar ervaring.

Peter Flamey

Jan Van Rijswijcklaan 16 2018 Antwerpen Tel: 03/257.33.16 Fax: 03/237.38.51 email: info@flamey-advocaten.be

Consultaties zijn steeds op afspraak

ori

ORI, een representatieve sectororganisatie Viaduct van Millau, Frankrijk, Bureau Greisch (Architect: Norman Foster).

Treinbrug Diaboloproject, Zemst, Tuc Rail.

Bernard Gilliot, Executive Vice President van TRACTEBEL ENGINEERING, is voorzitter van ORI. Het is zijn ambitie om ORI en haar leden, de Belgische advies- en ingenieursbureaus, meer zichtbaarheid te geven en deel te laten uitmaken van het maatschappelijk debat. De bouwsector staat immers voor grote uitdagingen.

Er is nood aan een efficiëntere bouwsector, meer ketengericht en met een focus op duurzaamheid in de ruime zin.

ORI legt de klemtoon op het verbeteren van de marktvoorwaarden. Het richt zich op de volgende actiedomeinen: verhogen van publieke investeringen, terugdringen van de betalingsachterstand en faire marktwerking. Als sector hebben we vastgesteld dat de gemeentelijke investeringen met 39% zijn afgenomen. De advies- en ingenieursbureaus worden het eerst getroffen door de lagere publieke investeringen en heeft dan ook als eerste aan de alarmbel getrokken. ORI heeft het probleem aangekaart bij de verschillende stakeholders in de bouwsector en heeft hen aangezet om gezamenlijk te lobbyen voor bijkomende investeringen.

Om tot een faire en transparante marktwerking te komen, engageerde ORI, samen met NAV en BVA, zich bovendien tot het uitwerken van een gestandaardiseerde taakbeschrijving. In samenwerking met softwarebedrijf PMO-pro ontwikkelde het een webapplicatie die de opdrachtgevers, de architecten, de advies- en ingenieursbureaus en de andere ontwerpers een tool aanreikt die de taken op een gestandaardiseerde en eenduidige wijze omschrijft. De Standaardtaakbeschrijving (STB) is ontwikkeld als een hulpmiddel voor het toewijzen, begroten en contracteren van onderling samenhangende ontwerp- en adviestaken in bouwprojecten.

Droogloodsen Kortrijk, Cenergie (Architect Lens°Ass).

Bernard Gilliot stelt dat het advies- en ingenieursbureau dé partner bij uitstek is voor de ontwikkeling van creatieve, innovatieve en duurzame oplossingen. Advies- en ingenieursbureaus hebben de kennis en ervaring in huis om oplossingen te vinden voor de enorme uitdagingen waarmee we geconfronteerd worden.

ORI is de sectororganisatie van advies- en ingenieursbureaus in België. Ze vertegenwoordigt een zeventigtal bureaus met ongeveer zevenduizend werknemers die jaarlijks projecten met een investeringswaarde van 10 miljard euro ondersteunen en voorbereiden, zowel in de publieke als de private sector en in een brede waaier van domeinen zoals gebouwen, infrastructuur & transport, milieu, water, ruimtelijke planning en energie.

ORI vertegenwoordigt haar leden in platforms en netwerken zoals het VBO (Verbond van Belgische Ondernemingen), Voka, Beci, de Europese organisatie EFCA (European Federation of Engineering Consultancy Associations) en wereldwijde organisatie FIDIC (International Federation of Consulting Engineers). ❚

Bernard Gilliot, voorzitter van ORI.

MG Tower Gent VK Engineering (Architect: Jaspers & Eyers)

ORI Kolonel Bourgstraat 105, 1030 Brussel T +32 (0)2 256 9522 • E info@ori.be www.ori.be Windenergiepark C-Power, Noordzee, Tractebel

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 11

klimaatplafonds met eco-perspectief

De metalen klimaatplafonds van Interalu bieden u een optimale leefomgeving met een constante temperatuur en een hoog akoestisch comfort. Onze plafonds zijn brandstabiel, zeer flexibel en hebben een hedendaags design. Ook de lange levensduur, het lage energieverbruik en het onderhoudsgemak worden erg gewaardeerd door onze klanten.

Interalu staat al meer dan veertig jaar garant voor Belgische, duurzame kwaliteit.

Meer info op interalu.be. Of neem contact met ons op: 03 830 74 00 - info@interalu.be. We helpen u graag verder!

BVA

BVA, Beroepsvereniging van Vlaamse Architecten BVA, ontstaan als koepel van de traditionele plaatselijke architectenverengingen, heeft het voorbije decennium een eigen werking uitgebouwd op Vlaams niveau, complementair aan wat andere instituten en organisaties aanbieden.

Centraal hierbij staat de aandacht voor kwaliteitsvolle, vernieuwende architectuur als veruitwendiging van wat er leeft in de maatschappij en ook de rol die architecten spelen in de totstandkoming ervan. BVA is dan ook voortdurend op zoek naar relevante realisaties en mensen die hierover hun ervaring willen delen: om er meer over te weten te komen, om er iets van op te steken, om ervaringen uit te wisselen, om in debat te gaan, …

Zo stellen we vast dat architecten vandaag heel erg bezig zijn met een duurzame toekomst van onze leefomgeving in de meest ruime zin. Respect voor de drie P's van het duurzaam ondernemen (People, Planet and Prosperity) speelt daarbij een belangrijke rol en wordt door BVA dan ook gezien als een basisvoorwaarde om te kunnen spreken van kwaliteitsvolle hedendaagse architectuur.

BVA pleit ervoor dat architecten vanuit hun talent, hun opleiding en hun specifieke plaats in het bouwproces de kansen krijgen om de rol te spelen die dit talent, deze vaardigheden en deze positie het best tot hun recht laten komen, omdat juist dit de beste garanties biedt voor kwalitatieve architectuur. Het is vanuit deze visie dat BVA als belangenverdediger deelneemt aan overlegvergaderingen met de diverse overheden.

Het is ook daarom dat BVA op regelmatige basis activiteiten organiseert.

Deze kunnen zowel technisch als cultureel maatschappelijk relevant zijn.

BVA is ervan overtuigd dat een beter inzicht in de technische ontwikkelingen en de noden en bekommernissen die aan de grondslag liggen van de huidige evoluties in de architectuur kunnen leiden tot meer aandacht voor architecturale kwaliteit en meer respect voor de taak van de architect.

De activiteiten richten zich in de eerste plaats tot architecten en aanverwante beroepen (leden en niet-leden), maar kunnen ook initiërend zijn voor een ruimer publiek.

BVA differentieert zich van andere beroepsorganisaties door te werken in een zo groot mogelijke politieke en commerciële onafhankelijkheid, door de aandacht voor kwaliteitsarchitectuur, door de nadruk op de inhoudelijke aspecten van het beroep, door de uitbouw van een professioneel en interprofessioneel netwerk en door de positieve en oplossingsgerichte benadering.

Aarzel niet om contact met ons op te nemen als u zich hier als architect of uitoefenaar van een aanverwant beroep in terugvindt. We zijn ook steeds op zoek naar gedreven jonge mensen die ons willen bijstaan in het bedenken en organiseren van activiteiten en architecten die graag schrijven als ondersteuning van ons redactioneel team. ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 13

Grondkeringen Funderingstechnieken Gefundeerd op kennis en ervaring Soilmixing: CVR C-mix速, TWINMIX速 en TRIPLE C-mix速, secanspalenwanden, berlinerwanden, vernagelde wanden, onderbouwwerken, grouting, verankeringen en micropalen.

CVR nv - Lochtemanweg 52 - 3580 Beringen - 011 45 64 00 - info@cvr.be - www.cvr.be

covast

“COVAST bewijst dat de verkoop van overheidsvastgoed eenvoudiger kan” Een klooster, een kazerne, een pastorij, … Het zijn doorgaans bijzondere panden die meestal ook moeilijker een koper vinden. Tot nu. “COVAST bewijst dat de verkoop van overheidsvastgoed ook eenvoudiger kan,” zegt Kristien Berkein, voorzitter van CIB Vlaanderen. Zij stond mee aan de wieg van dit nieuwe online verkoopplatform en is ervan overtuigd dat het voor vele gemeenten dé oplossing voor hun problemen kan vormen…

Met welke problemen krijgen verkopende overheden zoal te kampen?

Kristien Berkein: “Overheden en not-for-profitorganisaties beschikken vaak over een omvangrijk vastgoedpatrimonium; van een leegstaand postkantoor tot een oude kazerne of een schoolgebouw dat niet meer benut wordt. Vaak beslissen ze om budgettaire redenen een deel van die panden van de hand te doen. Een weg die ze kunnen kiezen is die van de openbare verkoop, maar dat blijkt soms een erg stroef systeem te zijn. CIB Vlaanderen, de Confederatie van Immobiliënberoepen, richtte daarom met COVAST een commercieel aantrekkelijk alternatief op.”

Waarin onderscheidt COVAST zich van andere verkoopplatformen?

Kristien Berkein: “Daar waar een traditionele openbare verkoop meestal regionaal gebonden is, trekt COVAST het verhaal open naar de volledige Belgische vastgoedmarkt. COVAST schakelt haar netwerk van erkende vastgoedmakelaars in om op zoek te gaan naar kopers voor de soms moeilijk te verkopen panden. De verkoper kan dus rekenen op de beroepservaring, marktkennis en de lokale netwerkcapaciteiten van de erkende vastgoedmakelaars in België.”

“COVAST biedt verkopers heel wat voordelen. Ze blijven gespaard van een administratieve rompslomp, hebben één centraal aanspreekpunt en hun pand krijgt een veel grotere ‘exposure’,” aldus Kristien Berkein.

Met een grotere publicitaire aandacht tot gevolg?

Kristien Berkein: “Dat klopt. Verkopers blijven gespaard van een administratieve rompslomp, hebben één centraal aanspreekpunt en hun pand krijgt een veel grotere ‘exposure’. Dat moet ertoe leiden dat het gebouw ook daadwerkelijk sneller verkocht geraakt dan voorheen. De bemiddelingskosten worden trouwens steevast gedragen door de koper. Dat zorgt van meet af aan voor de nodige duidelijkheid.”

Waar kunnen geïnteresseerde overheden of vastgoedmakelaars terecht voor meer informatie?

Kristien Berkein: “Wie meer wil weten, moet vast en zeker een kijkje nemen op de website www.covast.be. Op deze website gebeuren de online biedingen en staan naast de panden ook de namen van de actief meewerkende vastgoedmakelaars vermeld.” ❚

COVAST Kortrijksesteenweg 1005, 9000 Gent T +32 (0)9-24 24 995 • E info@covast.be www.covast.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 15

Correct ventileren cruciaal voor goed E-peil en gezond binnenklimaat Sinds enkele jaren geldt in ons land de Energieprestatieregelgeving (EPB), die eisen stelt op het vlak van energie, isolatie én binnenklimaat (ventilatie en oververhitting). Hoe lager het E-peil, hoe energiezuiniger het gebouw. Ventilatie is een van de cruciale parameters om het E-peil binnen de perken te houden, maar heeft daarnaast ook betrekking op de gezondheid en het leefcomfort van de bewoners. Om een gezond binnenklimaat te kunnen garanderen, is correct ventileren een absolute must.

Continu en gecontroleerd Onderzoeken tonen aan dat de binnenluchtkwaliteit in veel gebouwen te wensen overlaat. Giftige stoffen zoals pesticiden, schimmels, huismijten: het zijn maar een paar problemen die je in slecht geventileerde ruimtes tegenkomt. Zowel voor de gezondheid (van irritaties van ogen, neus en keel over hoofdpijn, vermoeidheid, misselijkheid en allergieën tot infecties of CO-vergiftiging) als voor het leefcomfort en de staat van de woning (geurhinder, ongedierte, vochtcondensatie en schimmels) kunnen ze verregaande gevolgen hebben. Het is dan ook positief dat door de invoering van de EPB-regelgeving ventileren wettelijk verplicht werd. Maar om de problemen echt te verhelpen, is continu en gecontroleerd ventileren de enige correcte manier. Dit impliceert het juiste debiet verse lucht toevoeren, de verse lucht efficiënt verspreiden doorheen je woning en de verontreinigde lucht opnieuw afvoeren. Er moet

16 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

dan ook een goede balans zijn tussen de aangevoerde en afgevoerde lucht.

Het heeft immers weinig zin om roosters te plaatsen die de warme, vochtige lucht afvoeren als je niet zorgt voor een goede toevoer van verse lucht.

Het A, B, C(+), D van ventilatie Wat het continu en gecontroleerd ventileren betreft, kunnen we vier verschillende ventilatiesystemen onderscheiden: A, B, C(+) en D. Deze gaan steeds uit van dezelfde drie basisprincipes: de aanvoer van verse lucht vindt plaats in de ‘droge’ ruimtes (woonkamer, slaapkamer, studeerkamer, …), de doorstroming van de lucht via gangen en hallen en de afvoer van de vervuilde lucht in de ‘natte ruimtes’ (toilet, keuken, wasplaats, badkamer, …). Het onderscheid tussen de verschillende systemen komt voort uit de aard van de aan- en afvoervoorzieningen.

A

B

C

A: Natuurlijke aanvoer en natuurlijke afvoer.

Dit is een eenvoudige en goedkope manier van ventileren, die wel niet in alle omstandigheden de norm respecteert. Bij systeem A gebeurt de luchtcirculatie op natuurlijke wijze aan de hand van klimatologische drukverschillen. De toegevoerde lucht komt de woning binnen via open- en sluitbare toevoeropeningen in ramen, muren of dak en gaat via kieren onder de deuren of roosters richting natte ruimtes, waar ze verdwijnt via regelbare afvoeropeningen in een verticaal kanaal dat boven het dak uitmondt. Bepaalde toevoerroosters zijn zelfregelend en bepalen aan de hand van het weer hoeveel lucht ze binnenlaten.

B: Mechanische aanvoer en natuurlijke afvoer.

Bij ventilatiesysteem B wordt verse lucht door middel van een ventilator aangezogen om dan via ingebouwde ventilatiekanalen (met een eventuele filter) gelijkmatig over de woning te worden verdeeld. Door deze mechanische aanzuiging van lucht ontstaat een zogenaamd schoorsteeneffect, waardoor vervuilde lucht automatisch op natuurlijke wijze afgevoerd wordt. Dit maakt het mogelijk om ook in lawaaierige buurten of in streken waarbij regelmatig sterke geurhinder correct te ventileren. Een B-systeem verbruikt echter voortdurend elektriciteit – je kan het immers niet zomaar uitschakelen – en wordt daarom in de praktijk nauwelijks toegepast.

C+

D

C: Natuurlijke aanvoer en mechanische afvoer.

C-systemen zijn zowel voor nieuwbouw als voor renovatie uiterst geschikt en kunnen zonder grote problemen geplaatst worden. Het vergt een minimum aan leidingen bij installatie en geen ander onderhoud dan een regelmatige reiniging van de roosters. Het is echter wel uitgerust met een ventilator die voortdurend elektriciteit verbruikt.

C+: Natuurlijke aanvoer en vraaggestuurde mechanische afvoer.

Om het voortdurende elektriciteitsverbruik tegen te gaan, werden de vraaggestuurde ventilatiesystemen ontwikkeld. De verbetering schuilt in de installatie van moduleerbare afvoeropeningen in functie van de vochtigheid of beweging in de ruimtes. Daardoor wordt het ventilatiedebiet steeds aangepast aan de eigenlijke woonsituatie. Er wordt dus ook nooit meer geventileerd dan noodzakelijk, en dat levert een grote energiebesparing op. Deze systemen combineren een centrale ventilator op zolder of in een technische ruimte met afvoermonden in de natte ruimtes, al bestaan er ook al systemen die ook vervuilde lucht in de ‘droge’ slaapkamers afvoeren. Om de temperatuur van de aangevoerde lucht enigszins op punt te stellen, installeer je best zelfregelende ventilatieroosters die zich aan de windsnelheid aanpassen. Akoestisch dempende ventilatieroosters behoren ook tot de mogelijkheden.

D: Mechanische aanvoer en mechanische afvoer.

Systeem D is een volledige mechanische manier van ventilatie waarbij de aanen afvoer van lucht voortdurend onder controle gehouden wordt. Dat houdt ook in dat er ook een dubbel kanalennet nodig is: één voor de toevoer met toevoeropeningen in de droge ruimtes en één voor de afvoer in de natte ruimtes met afvoeropeningen. Het grote voordeel is dat het systeem goed regelbaar is. Hierbij wordt meestal geïnvesteerd in een systeem voor warmterecuperatie, meer bepaald ‘balansventilatie’. De aangevoerde lucht wordt voorverwarmd met de warmte die uit de afgevoerde lucht gehaald wordt. Dit systeem is wel duurder in aankoop en gebruikt tot drie keer meer leidingen in vergelijking met een Systeem C.

Wat te kiezen?

Dé ideale keuze of een onfeilbare kieshandleiding bestaan echter niet. Er zijn heel wat punten die de keuze kunnen beïnvloeden, en bepaalde criteria zullen afhankelijk van concrete woonsituaties zwaarder doorwegen dan anderen. Spits de oplossing dan ook steeds toe op de concrete woonsituatie en het budget. Hou niet enkel rekening met de luchtcirculatie, de elektriciteitsfactuur en de invloed op het E-peil, maar ook met de kosten voor aankoop, installatie en onderhoud. Bij het energiezuinig bouwen is het bovendien erg belangrijk om rekening te houden met de gezondheid van de bewoners. ❚

Vraaggestuurde ventilatie, zoals Systeem C+ van Renson, zorgt voor een gezond binnenklimaat en een aanzienlijke daling van het E-peil.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 17

Tekst: Koen Mortelmans Foto's: Marc Sourbron

Grootenbosch, Beveren-Waas

De zorgverlener ontzorgd In het Waasland hebben de vzw's (vereniging zonder winstoogmerk) Ouderenzorg Zusters Jozefienen, Maria Middelares Ouderenzorg en Zorgcentrum De Ark de krachten gebundeld in een nieuwe organisatie, de vzw Samen Ouder. Die organisatie sprak architectenkantoor Delta X en bouw- en ontwikkelingsbedrijf ibens aan voor de realisatie van woonzorgcentrum (wzc) Grootenbosch in de gemeente Beveren-Waas.

De prefabgevel is afgewerkt met een parementgevel in klassiek metstelwerk

18 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

We schrijven 'realisatie', want de inbreng van ibens omvatte veel meer dan het optrekken van een gebouw. Maria Middelares Ouderenzorg beschikte over de nodige gronden, de andere partners over de knowhow in de uitbating van een hedendaagse wzc," vertelt afgevaardigd bestuurder Geert Vercauteren (Samen Ouder). "Grootenbosch kreeg die gronden in erfpacht toevertrouwd.

De congregaties zorgden via een lening voor een deel van het nodige geld. Er was ook een legaat van een dame uit Brasschaat, goed voor ongeveer 10% van de investeringskosten. Als voorwaarde stelde zij wel dat het geld moest worden gebruikt voor ouderenzorg."

"Sommige betrokken initiatiefnemers hadden al eerder met Delta X gewerkt.

Maar ook ibens hadden we gauw gevonden. De manier van werken verraste ons wel. Want bij een klassieke aannemingsovereenkomst dienden we bijvoorbeeld zelf in te staan voor de bouwvergunning en heel wat andere administratie. Nu moesten we ons daarom niet bekommeren. Ibens zorgde zelfs mee voor de nodige vergunningen om in Beveren het wzc te mogen uitbaten."

Strategie

Herman Bernaerts, gedelegeerd bestuurder bij bouw-en ontwikkelingsbedrijf ibens. (foto KM)

"Het is onze strategische keuze om dit alles in ons totaalaanbod op te nemen," vertelt Herman Bernaerts, gedelegeerd bestuurder bij ibens. "Wij hebben ons gespecialiseerd in bouwen voor de zorgsector en gaan daarin zover dat we de zorgverlener 'ontzorgen' voor alles wat met bouwen en huisvesting heeft te maken. We willen ons echter niet bezig houden met de uitbating van een zorginstelling. We gaan niet in concurrentie met onze klanten, al dragen we met onze knowhow wel bij aan het opstellen van de haalbaarheidsstudie." ›

Cafetaria met wanden in accentkleur.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 19

De vleugel met de assistentiewoningen.

Binnenzicht van de assistentie kamers.

Bouwkundig betekent deze aanpak dat opdrachtgever-uitbater, architect en ontwikkelende aannemer samen een design & build-team vormen. "Een nieuwe ervaring voor ons, maar zeker voor herhaling vatbaar," vindt Vercauteren.

"In deze formule behielden we de vrijheid van architectuur, waren we organisatorisch zonder zorgen en waren we gerust dat we binnen het vooropgestelde budget zouden blijven. Vanuit zijn ervaring kon de aannemer ook extra meerwaarde aanbrengen, zoals het bepalen en installeren van de koeling."

"Eerst maakten we een driedimensionaal model van het hele gebouw," licht Bernaerts toe. "Daarmee konden we onze verdere planning digitaal uitwerken. Essentieel was ook het zoveel mogelijk bouwen met prefabelementen.

Dat heeft diverse voordelen. Omdat die elementen niet op de bouwplaats zelf worden gegoten, ben je minder weersafhankelijk. We liepen dan ook geen risico op tijdverlies en zorgden ervoor dat de ruwbouw snel wind- en waterdicht was. Vanaf dan konden we tegelijk werk maken van de binnen- en buitenafwerking." Het gebouw was ook vijf maanden eerder voltooid dan aanvankelijk ingeschat. "Dergelijke procesgang en doorlooptijden kan je alleen bekomen als je als aannemer ook een goed beeld hebt van de exploitatieprocessen en in een heel vroeg stadium bij de plannen wordt betrokken.

Deze aanpak betekent ook dat je niet vertrekt met een klassiek bestek –eigenlijk een middelenverbintenis– maar met een resultaatverbintenis, met, voor de opdrachtgever, zowel termijn- als prijsgaranties."

20 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

"Omdat Grootenbosch geen vervangbouw is voor een bestaand rusthuis, kunnen de nieuwe bewoners zich er druppelsgewijs vestigen," legt directeur Wim Thierens uit. "De volledige capaciteit is nog niet bezet. Naarmate dit gebeurt, zullen we ook het medewerkersbestand optrekken, tot 85. De groep bewoners die zich er al meteen vestigde zijn vooral mensen uit de omgeving, die tot dan toe zelfstandig woonden of een tijdelijke oplossing hadden gevonden in afwachting tot de nieuwe woonst in hun vertrouwde omgeving klaar was."

Indeling Het eigenlijke wzc en de vleugel met assistentiewoningen tellen allebei drie niveaus. Op elk niveau zijn een afdeling van het wzc met leefruimten en zeven assistentiewoningen ondergebracht. De algemene diensten kregen een plaats op de begane grond, net als een cafetaria – tevens polyvalente ruimte –, de keuken en een kapsalon.

Ruime, lichte en luchtige inkom met infobalie.

Een kamer in Grootenbosch omvat een woon- en slaapgedeelte en een sanitaire cel, die maximaal toegankelijk is via twee schuifwanden, die in gesloten toestand loodrecht op elkaar aansluiten. De bewoners kunnen de praktisch rechthoekige kamers naar eigen smaak én met eigen meegebrachte meubeltjes inrichten. Grootenbosch zelf zorgt wel voor het zorgbed en een nachtkastje in dezelfde stijl. Ook de assistentiewoningen worden volledig afgewerkt. Ze bestaan uit een inkomhal, living, kitchenette, slaapruimte, badkamer, berging en terras. Ze zijn bestemd voor alleenstaanden en koppels. Het noodoproepsysteem is verbonden met het wzc. De assistentiewoningen zijn trouwens ook fysiek met het wzc verbonden, beide complexen zijn tegen elkaar aan gebouwd. De gebruikers van de assistentiewoningen gebruiken een binnendeur om zich naar de centrale diensten van het wzc te begeven. ❚

De leefruimte op de eerste verdieping.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 21

Woonzorgcentrum Het Pardoen in Wervik wil een echte thuis voor senioren zijn

Vervangingsnieuwbouw met een huiselijke sfeer, zonder besloten gevoel Het nieuwe woonzorgcentrum ‘Het Pardoen’ is een feit. Door de veroudering van het bestaande gebouw en de toenemende vergrijzing van de bevolking moest het OCMW van Wervik zijn rust- en verzorgingstehuis aanpassen. Hoewel de originele plannen van 1997 een verbouwing van het bestaande gebouw voorzagen, realiseerde de tijdelijke vereniging van de architecten- en ingenieursbureaus D’Hondt en Delie, samen met de projectverantwoordelijken van het OCMW een vervangingsnieuwbouw, waar senioren een echte thuis krijgen en in contact blijven met de maatschappij.

22 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

In maart 2013 opende het Woonzorgcentrum ‘Het Pardoen’ in Wervik zijn deuren: een vernieuwend complex in het centrum van de stad met zicht op de statige Sint-Medarduskerk en de Leie. “Dit is meteen het einde van een lang, slepend verhaal, dat zijn wortels had in 1997 met een voorafgaande vergunning voor verbouwingswerken,” zegt directeur Rik Leroy. “In 2002 dienden wij dan een nieuw dossier in voor de realisatie van een vervangingsnieuwbouw, maar het was wachten tot eind 2007 op het akkoord van de overheid om van financiering te kunnen genieten.” Via een wedstrijd werd de tijdelijke vereniging D’Hondt & Delie in 2003 al aangesteld als ontwerper, maar de bouwwerken zelf konden pas in maart 2009 van start gaan.

Vervangingsnieuwbouw De vervangingsnieuwbouw moest plaats bieden aan 105 valide, zorgbehoevende en dementerende bewoners. “Wij wilden een thuisvervangende voorziening creëren voor mensen die het thuis spijtig genoeg niet meer zelfstandig kunnen redden,” zegt directeur Leroy. Het bouwproject verliep in twee opeenvolgende fases. Eerst bouwde de aannemer naast het bestaande rusthuis een nieuwe vleugel met drie bouwlagen. Na de afbraak van het bestaande gebouw volgde de bouw van een tweede vleugel met vier bouwlagen.” Het gelijkvloers van de vleugels wordt ingenomen door de inkom, kantoren, secundaire ruimtes, een polyvalente zaal en een brasserie. Daarboven bevinden zich verschillende ‘straten’ met ‘huizen’. Elke gang kreeg immers een straatnaam, de kamers hebben een eigen nummer en elke bewoner kreeg een eigen brievenbus. De kamers (27 m²) omvatten een woon- en slaapruimte alsook een eigen sanitaire cel met toilet, wastafel en douche. Ze zijn voorzien van een zorgbed, relaxfauteuil, ingebouwde kasten met koelkast en LED-flatscreen TV. Bovendien werd veel aandacht besteed aan de veiligheid met onder meer zelfsluitende branddeuren, toegangscontrole, digitale videobewaking buiten, een oproepsysteem tussen personeel en bewoners en dwaaldetectie.

Herkenbaarheid Ondanks de keuze voor een traditioneel bakstenen gebouw ontstond geen monolitisch geheel, dankzij een differentiatie in bouwvolumes en het gebruik van kleur in het metselwerk van de gevels. “De vulpanelen tussen de ramen kregen in elke gevel een andere kleur, wat de herkenbaarheid verhoogt,” ver-

telt Leroy. “Ook binnenin kreeg elke verdieping een eigen kleur, wat te zien is in bepaalde accenten en deurbladen, maar ook in het behang, dat in de leefruimtes gecombineerd wordt met foto’s van vloer tot plafond.” In de patio van de tweede vleugel springt een fotomontage op een wand van 12 x 12 meter meteen in het oog.

Sociale integratie Woonzorgcentrum Het Pardoen wil zijn bewoners verder integreren in de maatschappij. “Onze bewoners leven in vijf zelfstandig werkende groepen, die samen zijn bij de maaltijden, maar ook voor animatie, kinesitherapie of ergotherapie,” vertelt Leroy. Bovendien behouden die bewoners door de vele glaspartijen steeds het contact met de omgeving. Alle kamers hebben een gelijke raampartij en in de leefruimtes zijn schuiframen voorzien, die uitgeven op ruime buitenterrassen. Op het einde van elke gang creëerden de ontwerpers heldere zithoeken met zicht op de Leie, de kerk of het centrum van de stad.

Ook de grote patio in de inkom en de patio in de tweede vleugel zorgen voor invallend daglicht. “En door de integratie van kinderopvang Sloeber en de extern geëxploiteerde brasserie, waar ook fietsers of andere passanten terecht kunnen, komen onze bewoners steeds in contact met de samenleving, alsof ze thuis zijn,” vult hij aan.

Energiezuinig Architecten en bouwheer kozen voor een energiezuinig concept met een gebouwenbeheersysteem voor onder meer de automatische sturing van verwarming en ventilatie. Verder is er een zeer goede isolatie van wanden en daken, superisolerend glas, condensatieketels met hoog rendement, recuperatie van het hemelwater als spoelwater, installatie van een groendak en LED-verlichting met bewegingsdetectie.

Plat tegen 2020 Na een passantenhuis in de 15e eeuw, een ‘oudmannenhuis’ in 1781 en het vorige Pardoen in 1967 is deze vervangingsnieuwbouw het vierde gebouw op de site. “Als het volgende project voor verbouwing weer zo lang aansleept, wordt het dus hoog tijd, dat wij de sloopvergunning aanvragen,” sluit Rik Leroy af. ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 23

Kanunnik Triest in Melle breidt woonvoorzieningen fors uit Begin dit jaar namen de eerste bewoners hun intrek in de nieuwe woonvoorzieningen van het woon- en zorgcentrum Kanunnik Triest in Melle. Het project onder leiding van architect Jo De Maesschalck van AAPROG architecten omvatte een uitbreiding van het WZC met dertig kamers, een nieuw dagverzorgingscentrum en de uitbreiding van de polyvalente ruimte.

Doel: meer bejaarden opvangen en het comfort van alle bewoners verbeteren.

In 1997 bouwde de vzw Kanunnik Triest in Melle een eerste woon- en zorgcentrum met negentig bedden, conform de eisen in de toenmalige wetgeving.

Die gebouwen werden echter fel geteisterd door de zware brand in 2009.

Naar aanleiding van die ramp is de wetgeving voor rust- en verzorgingstehuizen gevoelig strenger geworden. Bovendien voerden de bouwheer en AAPROG architecten ook gesprekken met de brandweer, waarin ook een aantal veiligheidsvoorzieningen werden vastgelegd. “De bouwheer engageerde zich om in het uitbreidings- en nieuwbouwproject de nodige voorzieningen, zoals

24 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

zelfsluitende deuren met een speciale vrijloopfunctie toe te passen,” zegt Jo De Maesschalck van AAPROG Architecten. “Dit is een dure investering, maar zorgt voor een vlottere evacuatie van de bejaarden bij gevaar.”

De studies voor het project, die in 2007 werden opgestart, kregen op die manier een bijkomende dimensie om te voldoen aan de nieuwe wetgeving voor rust- en verzorgingstehuizen. De originele plannen voorzagen ook slechts in een uitbreiding met tien kamers, waaronder acht voor kortverblijf, terwijl

het uiteindelijke masterplan een uitbreiding met dertig kamers omvatte, plus een nieuw dagopvangcentrum voor vijftien gebruikers en de renovatie en uitbreiding van de polyvalente ruimte.

Uitbreiding van het wzc Voor de uitbreiding van de woonvoorzieningen ontwierp en realiseerde architectenbureau AMV een nieuwbouwvolume met drie bouwlagen en een inkom op het gelijkvloers langs de Kloosterstraat. Elke verdieping van de nieuwe vleugel omvat tien kamers, een centrale leefruimte, een verpleegpost en een collectieve sanitaire ruimte.

De kamers zijn ruim en comfortabel. Ze hebben elk een ‘woonruimte’ met kitchenette, een slaapkamer en een eigen badkamer met schuifdeuren. Het interieur bestaat vooral uit witte en grijze tinten met opvallende accenten in hout, zoals de eikenhouten deurlijsten en de parketvloer. “Die huiselijke sfeer maakt de stap van de eigen woning naar het woonzorgcentrum voor de bejaarde zo iets gemakkelijker,’ vult de architect aan. “De kamers aan de voorzijde van het gebouw kijken uit op een mooi aangelegde binnentuin, terwijl de kamers achteraan een uniek zicht op het achterliggende natuurgebied met de Schelde krijgen.” Ook in de leefruimtes genieten de bewoners van de rijke natuur in de omgeving, op de eerste en de tweede verdieping vanop een balkon en op het gelijkvloers zelfs op een ruim terras. In deze leefruimtes komen de bejaarden samen om tijd door te brengen of om activiteiten bij te wonen. Er wordt samen gegeten en kookactiviteiten krijgen een belangrijke plaats. Zo is er telkens ook een keuken met een verstelbaar keukenblad, waardoor de bejaarden zelf kunnen meehelpen.

Architect en bouwheer besteedden veel tijd aan de keuze van de gebruikte materialen en de kleur, alsook aan de lichtinval in de ruimtes. De gevel in donkere bakstenen, natuursteenpanelen en verticale raampartijen staat in contrast met de lichtgekleurde bakstenen gevel met horizontale ramen van het bestaande gebouw en de horizontale lijnen in het achterliggende landschap langs de Schelde. “Dankzij de keuze van de materialen en de strakke, sobere vormgeving worden de afzonderlijke volumes op het terrein tot een harmonieus geheel verweven,” zegt de architect.

Onopvallend op het dak van dit nieuwbouwvolume integreerde de architect ook een volledig nieuwe stookplaats. Dankzij de doorgedreven isolatie, de ventilatievoorzieningen en de zonwering met markisoletten voldoet het gebouw aan de strenge eisen van de wetgeving op het vlak van binnenklimaat en energiezuinigheid.

Dagverzorgingscentrum Het woonzorgcentrum kreeg ook een nieuw dagcentrum met een opvallende glasgevel langs de Kloosterstraat, als koppelstuk tussen de donkere en de lichte gevels van de andere volumes. “Ook de bewoners van de aanpalende aanleunfalts kunnen nu gebruik maken van de diensten van het Woonzorgcentrum,” vertelt Geert Buyse, directeur van WZC Kanunnik Triest. “Dankzij deze glazen gevel lopen zij als het ware op het voetpad van hun flat naar het woonzorgcentrum.”

Polyvalente ruimte Aangezien die bewoners van de naburige aanleunflats vaker naar WZC Kanunnik Triest komen en de eigen capaciteit werd uitgebreid van tweeënnegentig naar honderdtweeëntwintig bedden was het ook noodzakelijk om de polyvalente ruimte te vergroten. De buitengevel en het interieur van deze polyvalente ruimte werden helemaal binnen het concept van het volledige woonzorgcentrum opgebouwd.

Succesvol project “Een dergelijk uitbreidingsproject neemt heel wat tijd in beslag,” sluit Geert Buyse af. “Door de vlotte samenwerking tussen de verantwoordelijken van het woonzorgcentrum, de architect en de aannemer verliep alles vlekkeloos. Waar nodig werd het project tijdens de uitvoering in onderling overleg bijgestuurd.

Het vernieuwde Woonzorgcentrum Kanunnik Triest is klaar voor de noden van vandaag en morgen. Het straalt een sfeer van helderheid, gelijkheid en rustgevendheid uit.” ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 25

Tekst: Koen Mortelmans Foto's: Digiclub Ingelmunster

VTDV congresseert over 'loss control' Het jaarlijkse congres van de Vereniging van Technische Diensthoofden van Verzorgingsinstellingen (VTDV) was gewijd aan 'loss control', het voorkomen en beperken van schade en verliezen. Het vond dit jaar plaats in Kortrijk Xpo. VTDV had er diverse zalen gehuurd, waaronder een hal van 5.000 m². Die oppervlakte was nodig, want op de 'vakbeurs' die het congres flankeerde hadden wel 158 leveranciers en dienstverleners een stand opgetrokken.

"Er waren zelfs meer gegadigden," vertelt congrescoördinator Paul Merlevede. "De andere kandidaten konden we niet meer plaatsen, maar wel vermelden als congressponsor. Met 158 hebben we echt wel de limiet bereikt."

Standhouders inbegrepen kon het VTDV-congres dit jaar rekenen op meer dan 700 belangstellenden.

Wetgeving bepalend

De eerste spreker was Rudi Claeys, jurist en professor aan Universiteit Gent.

Hij bekeek 'loss control' in het bredere kader van risicomanagement en brak ook een lans voor het herdefiniëren van de verzekeringstussenkomst. Een gestructureerde risicobeheersing moet er volgens hem voor zorgen dat het verzekeren beperkt blijft tot het overdragen van de niet beheersbare of niet financierbare 'losses.' "In dit geheel primeert de impact van preventie en protectie. De verzekering, met zo laag mogelijke premie en franchise, wordt aangevuld met retentie in eigen beheer, via eigen financiering. De rol van de verzekeraars en hun tussenpersonen moet vanuit deze visie opnieuw omschreven worden en op regelmatige basis herzien worden, zowel inzake efficiëntie als inzake inbreng. Die inbreng kan jaarlijks variëren. De VTDV

Marcel Hanssens, directeur 'property risk control and engineering' bij verzekeraar Aon Nederland, etaleerde zijn visie op 'loss control' bij zorginstellingen.

"Het ‘loss control'-beleid in ziekenhuizen wordt vrijwel uitsluitend bepaald door de wetgeving. Die wetgeving heeft als voornaamste uitgangspunt de veiligheid van patiënten, personeel en omgeving. De continuïteit van de instelling en het beperken van de (financiële) verliezen zijn meestal niet bepalend voor het beleid. Maar precies deze onderwerpen komen tijdens bezoeken van verzekeraars en verzekeringsmakelaars veelvuldig aan de orde, met als beperking dat het slechts om momentopnames gaat. Dit leidt er dan niet toe dat de beheersing van risico’s, ter voorkoming van schade en ter verhoging van de continuïteitsverwachting, een integrerend onderdeel van de bedrijfsvoering is of wordt."

zal de praktische toepassing van deze uitgangspunten linken aan de nieuwe regelgeving (ondermeer de nieuwe wetgeving overheidsopdrachten) en een aantal praktische tips op punt stellen.

Congrescoördinator Paul Merlevede verwelkomt burgemeester Vincent Van Quickenborne (VLD) van Kortrijk.

26 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

van de risico's. Daarna wordt bekeken hoe zwaar ze zijn. Kunnen ze preventief vermeden worden?

En zo niet, hoe kan de impact ervan binnen de perken worden gehouden? Verscheure legde ook uit in hoeverre Bekaert hierbij de verzekeringsmaatschappijen betrekt. Ze gebruikte daarbij praktische voorbeelden. Heel specifiek voor een groep als Bekaert is ook de aansprakelijkheid voor de (betrouwbaarheid van) de producten die het zelf ontwikkelt.

Demo's

Peter Degadt (Zorgnet Vlaanderen)(l.), VTDV-voorzitter Eddy De Coster en Peter Vierstraete (vzw Samenspel Izegem)(r.).

Volgens Hanssens kan een systeem waarin de risicofactoren nauwkeurig worden beschreven, de beoordelingscriteria duidelijk zijn vastgelegd en waarin de standaarden voor de beheersmaatregelen zijn opgenomen kan door alle betrokken partijen (instelling, verzekeraar, makelaar) worden gehanteerd bij de beoordeling van het risico. "Voordeel hiervan is dat ook de instellingen dit zelf kunnen gebruiken bij de beheersing van hun risico’s."

Tijdens de namiddag gaven negen bedrijven en organisaties in een zogenaamde 'speakers corner' toelichting over een specifiek product of techniek.

De vakgroep automatisatie van het technisch departement van AZ Sint-Jan Brugge-Oostende ontwikkelde zelf een monitoringsysteem, gebaseerd op industriële PLC-technologie. De enthousiaste jonge ontwikkelaars gaven een live demo. Oxypoint ontwikkelde een systeem dat patiënten meer comfort biedt en tot 75 % bespaart in zuurstofconsumptie. Klassieke zuurstoftherapie geeft continu zuurstof, het Oxypointsysteem dient dit gericht toe, alleen wanneer de patiënt inademt.

Doordat enkel het eerste moment van inademen gebruikt wordt om een zuurstofpuls te geven, blijft de uitdroging van mond en neus minimaal, en wordt het gebruik van zuurstofbevochtigers (tot 5 l/min) overbodig. Als gevolg daarvan verlaagt ook het infectierisico.

Samenspel bekroond

Veerle Verscheure, risico manager bij de groep Bekaert, deed de aanpak van haar bedrijf uit de doeken. De basis daarvan is dezelfde voor alle bedrijven in de groep, waar ook ter wereld. De procedures beginnen bij de identificatie

Peter Degadt, gedelegeerd bestuurder van Zorgnet Vlaanderen, overhandigde een cheque van 2.500 euro, geschonken door VTDV, aan Pieter Vierstraete, coördinator van de vzw Samenspel uit het West-Vlaamse Izegem. Met deze prijs wil VTDV kleinschalige projecten van vooral kleinere instellingen ondersteunen. Een driekoppige jury bekijkt of de ingezonden projecten voldoende onderbouwd zijn en hun nut kunnen aantonen. Het VTDV-bestuur brengt achteraf een plaatsbezoek om na te gaan hoe het project in werkelijkheid is gerealiseerd. Samenspel kreeg de prijs voor zijn Arbeidszorgcentrum Den Tatsevoet, waarmee het zinvol werk geeft aan mensen die om één of andere reden het gewone werkveld (nog) niet aankunnen. ❚

Professor Rudi Claeys (Universiteit Gent) aan het woord.

Marcel Hanssens (Aon).

Bekaert

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 27

CVR

'We willen onze pioniersrol ook de komende jaren blijven vervullen'

Funderingsspecialist CVR nadert vijfentwintigjarig bestaan In 1989 richtte Luc Smet CVR op. Goed vierentwintig jaar en tal van primeurs later geeft hij de fakkel definitief door aan zijn zoons Tom en Nicolas en naaste medewerker Marc Meersman. CVR, dat als eerste de onderschoeiingstechniek, de secanspalenwand en het soilmixen (CVR C-mix®-boortechniek) in ons land introduceerde, zal zich onder hun leiding verder toeleggen op de ontwikkeling van nieuwe funderingsmethodes en op maat gemaakte oplossingen voor allerhande projecten (publieke en particuliere bouw en renovatie, spoorinfrastructuur, enz.)

Pioniers Het verhaal van CVR gaat al een hele tijd terug. Lang voor er sprake was van een familiebedrijf met een specialisme in funderings- en grondkeringstechnieken ging pater familias Luc Smet aan de slag bij Chiaverotti, een Italiaanse eenmansonderneming die zich toespitste op het realiseren van beschoeide putten. Na er twee jaar te hebben gewerkt als projectleider, nam hij het bedrijf in 1975 over. In 1989 richtte Smet een tweede onderneming op: CVR. Het is vooral onder deze naam dat hij en zijn medewerkers furore maakten: “Een van de zaken die CVR typeert, is dat we steeds op zoek gaan naar nieuwe technieken om grond- en funderingswerken nog sneller en efficiënter te kunnen uitvoeren,” vertellen Luc, Tom en Nicolas Smet. “Door deze drang naar innovatie zijn we op bepaalde vlakken echte pioniers. Na de beschoeide putten zijn we als eerste Belgische funderingsspecialist voor de dag gekomen met onderbouwwerken. In 1992 hebben we onze eerste heiboormachine gekocht, waarmee we profielen in de grond konden trillen en damwanden konden maken. En twee jaar later zijn de secanspalenwanden gekomen, doorlopende palenwanden die fungeren als grondkerend en waterremmend scherm.

De secanspalenwand wordt nu zeer courant toegepast, maar ook daar zijn we dus als eersten in België mee begonnen. Onze expertise op dit vlak bracht ons onlangs zelfs tot in Kopenhagen, waar we ons steentje bijdroegen aan het bouwen van een nieuwe metrolijn.”

De Balk van Beel in Leuven: Triple C-mixpalenwand, lengte 320 m en verbuisde schroefboorpalen Ø630 mm, 442 stuks.

Soilmixing Een volgende stap in de ontwikkeling van CVR waren de – inmiddels welbekende – soilmixwanden. Een jaar na de oprichting van een nieuwe vestiging in Beringen (2001) ontwikkelde het een boortechniek waarmee het zeer snel en efficiënt palenwanden kan realiseren die bovendien prestaties leveren die vergelijkbaar zijn met die van een betonsysteem (CVR C-mix®). CVR boort de palen met behulp van gepatenteerde boorbeitels. Tijdens het boorproces injecteert het cementspecie, waardoor de poriën in de bodem gevuld worden met cement en de aanwezige grond in feite wordt gebruikt als bouwstof.

“Aangezien er met de CVR C-mix®-techniek geen sprake is van het uitboren van grond of betonverbruik, kunnen we de soilmixwanden veel sneller plaatsen dan conventionele palenwanden. De soilmixpalen worden trillingsvrij en niet-grondverdringend uitgevoerd, wat maakt dat we ze probleemloos langs bestaande constructies kunnen plaatsen. Deze revolutionaire methode is Herelektrificatie Lijn 162 Arlon-Sterpenich. Uitvoering van micropalen vanop een trein, terwijl het tweede spoor in dienst bleef.

28 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

CVR

De nieuwe, op maat gemaakte micropalenmachine voor het boren van micropalen met hoog draagvermogen (75 ton) in beperkte ruimte. De machine is 90 cm breed en 2,35 m hoog.

Nicolas Smet verkozen tot Jonge Aannemer van het Jaar Nicolas Smet, operationeel directeur bij CVR, werd op 9 oktober 2013 door de Vlaamse Confederatie Bouw gelauwerd als jonge Vlaamse aannemer van het jaar in de categorie ‘Infrastructuur’. ”Deze prijs is een erkenning voor de inspanning van ons hele team - van de directie tot de medewerkers op de werf - om van CVR een performante speler op de funderingsmarkt te maken“, zegt Nicolas Smet. “Ik wil dan ook alle medewerkers bedanken voor hun dagelijkse inzet om mee het verschil te maken en onze klanten de ideale oplossing aan te bieden voor hun funderingsen/of beschoeiingsprobleem. De prijs illustreert ook mooi dat we een jong en dynamisch bedrijf zijn.” Na zijn studies Accountancy - Fiscaliteit aan de KHK Geel, stapte Nicolas in 2004 mee in het familiebedrijf. Hij staat in voor de administratieve leiding, het personeel en de planning. Nicolas is ook bestuurslid van de Jongerenkamer van de Confederatie Bouw Limburg. Samen met zijn broer Tom Smet nam hij op 1 oktober 2013 de leiding van CVR over van hun vader, Luc Smet, die met pensioen ging. Samen met technisch directeur Marc Meersman en de 70 medewerkers zullen zij zich verder toeleggen op de ontwikkeling en uitvoering van funderingsmethodes voor publieke en particuliere bouw, spoorweginfrastructuur, enz.

dankzij een geslaagde proefcampagne met het WTCB uitgegroeid tot een nieuwe norm in België.” CVR bouwde zijn C-mix®-technologie de voorbije jaren verder uit via de ontwikkeling van de TWINMIX®-boortechniek (het tegelijk boren van twee in elkaar oversneden palen) en de Triple C-mix-®techniek, de laatste nieuwigheid in het soilmixgamma. Deze laat CVR toe om drie palen tegelijk onversneden te mixen, wat het rendement van de soilmixmethode nog een stuk verhoogt.

Spoorinfrastructuur en micropalen Dit alles is het resultaat van een sterke focus op onderzoek en ontwikkeling.

Een eigen studie- en ontwerpdienst legt zich permanent toe op het uitwerken van ideale, op maat gemaakte oplossingen voor elk project. “We zetten hierbij niet enkel in op kostenbesparing, maar bijvoorbeeld ook op reductie van het plaatsverlies. Met onze veelheid aan verschillende technieken kunnen we alle kanten uit. Een domein waar we de laatste jaren sterk op inzetten, zijn de spoorwegfunderingen. We hebben een machine ontwikkeld die het mogelijk maakt om vanop een treinwagon profielen te trillen, boorpalen te maken, micropalen te boren, ... We hebben ze onder meer ingezet bij de herelektrificatie van de lijn 162 Arlon-Sterpenich, waar we meer dan 1200 micropalen geboord hebben voor de fundering van de bovenleiding. Voorts hebben we op de lijn 50a meegewerkt aan de uitbreiding van twee naar vier sporen. Over een afstand van meer dan zes kilometer hebben we er onder meer 30.000 m² vernagelde wanden gerealiseerd. Daarnaast hebben we er meegewerkt aan de beschoeiing van landhoofden en de fundering van bruggen, keermuren, bovenleidingspalen, enz.”

Een andere belangrijke groeimarkt zijn de micropalen, waarmee bestaande funderingen kunnen worden verstevigd. “We hebben een nieuwe machine laten ontwikkelen die slechts 90 cm breed is, maar die in ruimtes met een vrije hoogte van 2,40 m toch palen met draagvermogen van 75 ton kan boren. Zo kunnen we probleemloos vanuit woningen of gebouwen zelf opereren en hoeven we rond de woning geen hinder te veroorzaken of afbraakwerken uit te voeren. Op deze manier spelen we al proactief in op het groeiende belang van renovaties. Het mag dus duidelijk zijn dat we niet stilzitten, integendeel!” ❚

C.V.R. nv Industriezone Beringen Zuid 2.2 Lochtemanweg 52, BE-3580 Beringen T +32 (0)11-45 64 00 • F +32 (0)11-45 64 10 • E info@cvr.be www.cvr.be Vernagelde wanden (totaal 30.000 m²) voor het GEN-project.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 29

triodos

De Balk van Beel kreeg als eerste residentiële gebouw op het Europese vasteland een BREEAM ‘outstanding’-certificaat.

Stadswijk Tweewaters

De meest duurzame wijk van Europa Aan de Leuvense Vaartkom bouwt projectontwikkelaar Ertzberg de duurzame stadswijk Tweewaters. Op termijn komen er 1.200 laagenergiewoningen, kantoren, kleinhandelszaken en culturele ruimtes. Triodos Bank is de fiere financiële partner van dit voorbeeldproject. Een gesprek met Jo Vandebergh (CEO Ertzberg) en Ronny Jongen (relatiebeheerder van Triodos Bank).

30 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

triodos

Waarom wil Ertzberg een zo duurzaam mogelijke stadswijk ontwikkelen?

Jo Vandebergh: “We willen sterk bijdragen aan de ontwikkeling van de samenleving. Ik ben ervan overtuigd dat mensen zich niet zomaar ‘duurzaam’ zullen gedragen. Ze hebben snel het gevoel dat ze moeten inboeten op hun vertrouwde manier van wonen en leven. Als we het leefcomfort in de wijk verhogen en dat op een duurzame manier organiseren, zullen de bewoners zich spontaan en misschien zelfs onbewust duurzaam gedragen.”

Hoe verenig je duurzaamheid en leefcomfort in Tweewaters?

Jo Vandebergh: “Het is een uitdaging om aan te tonen dat duurzaamheid en leefcomfort hand in hand gaan. De wijk heeft bijvoorbeeld sorteerstraten. Bewoners kunnen er dag en nacht terecht met “Wij kiezen er als bank voor om enkel projecten te financieren die een meerwaarde bieden op ecologisch, sociaal of cultureel vlak. hun courant afval. Voor de meer specifieke afvalDit project voldoet aan elk van die drie pijlers,” aldus Ronny Jongen. fracties zoals batterijen en kleding zijn de thuisleveringskasten heel handig. Deze zijn het nieuwe logistieke centrum van het appartement. In de kast kan je goederen laten leveren en ophalen, ook bij afwezigheid. Het is veel ecologischer wanneer een leverancier naar de hele wijk komt, dan wanneer de bewoners van de wijk zich moeten verplaatsen naar de leveranciers. Bovendien is het ook gewoon tijdsbesparend.”

Voor de Balk Van Beel, het gebouw dat als eerste klaar was, kregen jullie een award.

Jo Vandebergh: "Inderdaad, de Balk kreeg als eerste residentiële gebouw op het Europese vasteland een ‘outstanding’-duurzaamheidscertificaat uitgereikt, en die uitzonderlijke prestatie werd dit jaar beloond met de BREEAM International Award 2013. Net als het internationale certificaat BREEAM bekijken wij duurzaamheid niet enkel op het vlak van energie. Onze holistische visie is gebaseerd op het feit dat alle facetten van onze samenleving met elkaar vervlochten zijn. Ruimtegebruik, afval, materialen, energie, diensten en consumptie hebben allemaal een impact op onze ecologische voetafdruk. Het zijn stuk voor stuk factoren waar we beter mee moeten leren omspringen. De visie van Triodos Bank sluit daar naadloos bij aan, en dat maakt het samenwerken heel gemakkelijk. We appreciëren het ook sterk dat Triodos Bank eerst heel goed luisterde naar onze behoeften en op basis daarvan een kredietdossier op maat uitwerkte. ” ›

Ronny Jongen (relatiebeheerder van Triodos Bank) en Jo Vandebergh (CEO Ertzberg), partners bij het realiseren van de duurzame Leuvense stadswijk Tweewaters. (Foto: Lisa Develtere)

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 31

Wij investeren in sterke ideeën Bij Triodos Bank geloven we in sterke ideeën die tot duurzame projecten leiden.

Sinds 1980 is Triodos Bank een geëngageerde partner voor kleine en grote ondernemingen die maatschappelijke meerwaarde realiseren. We financieren laagenergie vastgoedprojecten, zorginstellingen, scholen, cultuurhuizen,...

Ontdek op www.triodos.be welke ondernemers hun plannen realiseren met een Triodos krediet. Realiseer ook uw project met een financiële partner die een persoonlijke aanpak combineert met een unieke sectorkennis.

In 2012 financierde Triodos Bank meer dan 450 duurzame vastgoedprojecten in Europa.

Deel uw plannen met ons team.

Wij geven u graag een helder antwoord.

Bel +32 (2) 548 28 10 of mail credits@triodos.be

triodos.be

De duurzame bank

triodos

Waarom vindt Triodos Bank dit een bijzonder project?

Ronny Jongen: “Wij kiezen er als bank voor om enkel projecten te financieren die een meerwaarde bieden op ecologisch, sociaal of cultureel vlak. Dit project voldoet aan elk van die drie pijlers. In de stadswijk is er veel open ruimte waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. Er wordt gestreefd naar een sociale mix van bewoners en er zal een volledig gebouw met assistentiewoningen voor senioren komen. De nabijheid van een cultureel aanbod verlaagt de drempel naar cultuur. Daarnaast is de wijk groen en autovrij en hebben alle appartementen slimme energiemeters. Ertzberg neemt een duidelijke maatschappelijke verantwoordelijkheid. We vinden het belangrijk om mee te stappen in dit soort ambitieuze en innovatieve projecten. Maar ook aan veel andere en kleinere projecten verlenen we krediet.“ Is duurzaam bouwen ook economisch haalbaar?

Jo Vandebergh: “Toen ik vijf jaar geleden over onze ambities sprak, vroeg iedereen zich af waarom ik dergelijke risico’s wilde nemen. Sinds de crisis uitbrak, heb ik niemand meer horen twijfelen. In moeilijke tijden grijpen mensen terug naar duurzame producten waarvan ze denken dat ze de turbulentie doorstaan. Achter Tweewaters zit dus ook een businesscase.” Ronny Jongen: “Wij financieren enkel duurzame projecten en als je naar onze kredietportefeuille kijkt, zie je dat die gezond is. Duurzaam ondernemen loont!“ ❚ Noot: Het artikel rond de Balk van Beel verscheen in Bouwen aan Vlaanderen 2013-03.

Triodos Bank NV Hoogstraat 139/3, 1000 Brussel T +32 (0)2-548 28 10 • E credits@triodos.be www.triodos.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 33

bontinck

van veel markten thuis Bontinck Architecture & Engineering is een multidisciplinair ingenieurs- en architectenbureau dat van veel markten thuis is. Aangezien beelden en realisaties meer zeggen dan woorden, selecteerden wij een resem recente projecten die representatief zijn voor de werking en de filosofie van deze dynamische onderneming.

Ghelamco Arena Het nieuwe voetbalstadion van K.A.A. Gent biedt ruimte voor voetbal en bijhorende faciliteiten, kantoren en commerciĂŤle activiteiten. Het bijzonder compacte stadion telt 20.000 zitplaatsen. De tribune loopt rondom volledig door, net zoals de glazen gevel over de drie verdiepingen. De luifel volgt de tribune, maar is gebogen over de langste zijde.

Op de site van het bedrijvencentrum wordt een energie-efficiĂŤnt hotel gebouwd met ca. 270 kamers en een parking. Vanaf het verkeersplein voor het stadion vertrekt een voetgangers- en fietsas naar het Dakar-terrein. Deze as leidt de mensen naar de parkeergarage voor de voetbalsupporters en naar de ingang van de retail- en kantoorgebouwen.

Twee gebouwen van tien bouwlagen langs de R4 zijn bestemd voor kantoren en kantoorachtigen. De lichte glasarchitectuur ervan staat in contrast met de meer gesloten architectuur van het lagere retailgebouw. De luifel aan de oversteek vormt een scharnierpunt tussen beide en doet dienst als stedelijke ontmoetingsplek.

34 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

bontinck

Bank van de Arbeid Monumentaal, historisch en esthetisch belangrijk, zo zijn de lokalen en de centrale hal (vroeger de lokettenzaal en kofferzaal) van de voormalige Bank van de Arbeid in het centrum van Gent te omschrijven. De restauratie en renovatie van dit bankgebouw tot het nieuwe kantoorgebouw van het Stadsontwikkelingsbedrijf Gent gebeurt dan ook in nauw overleg met de dienst Monumentenzorg.

De ingrepen in het bestaande monument zijn gering, met maximaal respect voor de vele historische elementen. Op het gelijkvloers wordt de huidige centrale hal een publiek toegankelijke ontvangst- en tentoonstellingsruimte. Een verdieping hoger komt een beperkt toegankelijke en beperkt functionele tentoonstellingsruimte.

Enkel de nieuwe trap- en liftkoker in de directeurswoning zijn duidelijk afleesbare 21ste-eeuwse ingrepen in het vroeg-20ste-eeuwse monument. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 35

bontinck

Jan Palfijn Het ziekenhuisgebouw op de site van het AZ Jan Palfijn wordt zowel aan de binnen- als aan de buitenzijde verbouwd en uitgebreid in samenwerking met Boeckx Architecture and Engineering en Arch & Teco.

Het gebouw wordt als het ware ingepakt door een isolatieschil met aluminium bekleding. Dit brengt lichtheid boven de massieve blauwe hardstenen sokkel, die op vraag van de opdrachtgever werd behouden. Het materiaalgebruik en de vloeiende lijn van het inpakken brengen een zekere dynamiek in het gebouw, die versterkt wordt door zonnewerende luifels en uitkragende sierdorpels.

De interne renovatie is gebaseerd op een totaalconcept.

Zo worden de verschillende afdelingen volledig gereorganiseerd om het ziekenhuis overzichtelijk en patiĂŤntvriendelijk te maken. Om toegankelijkheid en zichtbaarheid te verhogen, werd de inkom herbedacht en verplaatst naar het centrale gedeelte.

36 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

bontinck

De Welzijnsknoop In deze nieuwbouw worden verschillende diensten van het OCMW Gent en Stad Gent ondergebracht. Het balkvormige nieuwe gebouw volgt het profiel van het aanpalende bouwblok met arbeidershuisjes, maar sluit er niet meer bij aan. Het perforeert het stadsblok, waardoor een open toegang ontstaat tot de binnentuinzone, weg van de drukke Hundelgemsesteenweg. Een visuele link tussen de drukke straatkant en de parkzone ontstaat door de doorzichtige structuur van het gebouw aan de inkom.

Op het gelijkvloers komen de keuken, het sociaal restaurant, de cafetaria, publieke delen van de verschillende instellingen en het jeugdpunt. Een verdieping hoger bevinden zich leslokalen, hobbyruimtes, een sportzaal en de lokalen van Kind & Gezin. Het tweede niveau is bestemd voor de kantoren van de instellingen en het overkoepelende Welzijnsbureau. De toegang tot de verschillende delen is flexibel en biedt de instellingen in het gebouw een grotere autonomie op het gebied van werking en openingsuren.

Take Off Take Off is een grootschalig projectontwikkelingsgebied ten zuidwesten van Gent (tussen de R4 en de E40) dat tot doel heeft de economische positie van de stad te versterken in een regionale, nationale en internationale context.

De site, die vandaag gedomineerd wordt door Flanders Expo, zal getransformeerd worden tot een nieuw, bruisend en groen deel van de stad door een mix van kantoren, kantoorachtigen, retail, leisure, beursactiviteiten en residentiële gebouwen.

De verschillende ontwikkelingsvelden worden ontsloten via een interne ringweg die de volledige site van Take Off aandoet en die rechtstreeks aansluit op de R4 en E40. Wandel- en fietspaden langsheen groenassen connecteren de verschillende ontwikkelingen en vormen een schakel binnen een breder netwerk van infrastructuur voor de zwakke weggebruiker en openbaar vervoer, die architecturaal en ecologisch wordt geïntegreerd in het geheel.

Het architecturale concept bundelt vorm en functionaliteit.

Organische en rechte lijnen vormen een samenhangend geheel. Elk gebouw staat op zichzelf, maar is ook een belangrijk deel van het totaalbeeld. Kernprincipe is ‘variaties op hetzelfde thema’, waardoor elk gebouw een eigen identiteit krijgt binnen het samenhangend geheel. ❚

Bontinck Architecture and Engineering Kortrijksesteenweg 1092, 9051 Gent T +32 (0)9-225 01 74 • F +32 (0)9-225 64 14 • E studiegroep@bontinck.biz www.bontinck.biz

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 37

naam bedrijf Vandenbussche

Residentie Tolentijn, De Pinte

Vandenbussche biedt co-engineering van studies tot oplevering

‘Wij trekken uw plan’ Vandenbussche NV uit Aalter is een klasse 8 bouwonderneming gespecialiseerd in het bouwen en verbouwen van publieke gebouwen aan de hand van een bestaand lastenboek. Daarnaast kan de bouwheer ook opteren voor de ‘co-engineeringformule’ formule, waarbij Vandenbussche eventueel het volledige traject voor zijn rekening neemt - van de voorbereidende studies via het opstellen van het lastenboek tot de uiteindelijke oplevering.

38 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Vandenbussche

Een partner voor het integrale project Vandenbussche onderneemt alle nodige acties om het project tot een goed einde te brengen. Die aanpak begint met een marktonderzoek en/of het opstellen van een financieel en juridisch dossier.

Na het in kaart brengen van de wensen van de bouwheer wordt een geschikte architect gezocht, die een eerste ontwerpschets maakt. Die schets vormt de basis voor de raming van de studie- en bouwkosten. Het aanstellen van een stabiliteitsingenieur, een EPB-verslaggever en een veiligheidscoördinator maakt eveneens deel uit van het takenpakket.

Het uitwerken van de architectuurplannen en het opstellen van meetstaat en lastenboek leiden tot de opmaak van de definitieve offerte. Vervolgens kan Vandenbussche instaan voor de uitvoering van het volledige bouwproject.

Vervoegen bouwteam Op verzoek van de bouwheer vervoegt Vandenbussche het bouwteam als raadgevend aannemer. Als bouwpartner woont het bedrijf alle teamvergaderingen bij en speelt het zijn troeven uit om de juiste mensen – stabiliteitsingenieur, EPB-verslaggever, veiligheidscoördinator – te helpen zoeken, de meetstaat en het lastenboek op te stellen en de definitieve offerte op te maken.

Ook daarbij volgt Vandenbussche de volledige uitvoering van het project. In DBFM-dossiers vervoegt de bouwonderneming bovendien het bouwteam als raadgevend aannemer en als ondersteuning voor de ontwerpers. ❚ Soenen, De Pinte Weghsteen & Driege, Brugge

Vandenbussche NV Industrieterrein Langevoorde, Groendreef 21, 9880 Aalter T +32 (0)9-325 75 75 • F +32 (0)9-325 75 85 • E info@nvvandenbussche.be www.nvvandenbussche.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 39

Coltlite: een nieuwe generatie natuurlijke ventilatie

Coltlite type CLN

Coltlite type CLT

Coltlite type CLS

Vorm, functie en effectiviteit Het nieuwe Colt Coltlite systeem is een natuurlijk ventilatiesysteem dat bestaat uit glazen lamellen met zulke bijzonder smalle middenstijlen dat het ook in structurele beglazing toegepast wordt.

Kenmerkend zijn: • glazen lamellen in bijzonder smal frame • aërodynamische vormgeving • voldoet aan hoge akoestische eisen • voldoet aan hoge thermische eisen • motor kan onzichtbaar ingebouwd worden • ook toepasbaar als Rook- en Warmteafvoersy steem

• natuurlijke luchtafvoer op hoog niveau als ook luchttoevoer op laag niveau • energiebesparend • basisprofiel in veel afmetingen verkrijgbaar • eenvoudig te installeren en te onderhouden • toepasbaar in een primaire gevel of tweede huid gevel

Advies, ontwerp en levering Colt biedt u het gehele concept.Van advies tot ontwerp tot en met installatie.

Op zichzelf staand of als onderdeel van een

Rook- en Warmteafvoersysteem, een klimaatsysteem binnen-in het gebouw of zonwering buiten aan de gevel.

www.coltinfo.be Tel. (015) 28 60 80

colt

Streven naar een gezond, comfortabel en duurzaam binnenklimaat Colt International levert al meer dan tachtig jaar energie-efficiĂŤnte systemen die zorgen voor een werken leefomgeving waarin luchtkwaliteit, daglicht en veiligheid gewaarborgd zijn. Colt gebruikt hiervoor een holistische benadering waarbij het de energievraag van gebouwen vermindert door verschillende technieken te combineren.

42 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

colt

Energie-efficiënte gebouwen door geïntegreerde systemen Ieder gebouw heeft ze: de noodzakelijke installaties om het binnenklimaat te beheersen, de zon te weren of de brandveiligheid te waarborgen. Het zijn juist deze systemen die veel energie kunnen besparen en die – al dan niet als onderdeel van een totaalconcept –kunnen zorgen voor een duurzame omgeving.

Met Ecovision ontwikkelde Colt een systeem dat al deze systemen verenigt en dat de verhouding tussen buitenste (de schil, licht en schaduw) en binnenste gedeelte van een duurzaam gebouw (klimaattechniek) optimaliseert. De belangrijkste onderdelen van dit concept zijn de buitenzonweringssystemen en het Caloris-klimaatsysteem (zie tekening).

Zonwering en energieopwekking Colt-zonweringsystemen van glas, metaal of hout zijn meer dan een architectonische eyecatcher. Ze leveren schaduw, beschermen tegen verblindend licht en voorkomen zonne-instraling en daarmee ook meteen opwarming van een gebouw. In de zomer wordt het gebouw beschermd tegen de warmte door de adaptieve zonwerende lamellen, in de winter kan hetzelfde systeem via passieve zonne-energie bijdragen aan de verwarming van een gebouw. Bovendien worden de zonwerende lamellen steeds vaker uitgerust met PV-cellen en produceren ze zo zelf elektriciteit.

Klimaattechniek In het Ecovision-concept wordt uitgegaan van klimaattechnieken die zo weinig mogelijk energie gebruiken (bijvoorbeeld natuurlijke ventilatie). Daarnaast ontwikkelde Colt Caloris, een uniek warmtepompsysteem waarmee men iedere ruimte individueel kan koelen, verwarmen en ventileren. Voor het uitwisselen van energie maakt het systeem gebruik van een neutraal waternet. Het kan zo voorkomen dat een gebouw op de zuidkant behoefte heeft aan koeling terwijl er op de noordkant nog een verwarmingsvraag is. Het Caloris-systeem reduceert het totale energieverbruik van een gebouw doordat het de restwarmte uitwisselt via het waternet en is ook geschikt voor toepassing met bodemopslag of een centrale warmtepomp. Via een geïntegreerde aanpak, van analyse en advies tot en met de installatie van het systeem, stemt Colt iedere oplossing af op de specifieke situatie. ❚

Colt International NV Zandvoortstraat 1, 2800 Mechelen T +32 (0)15-28 60 80 • E info@be.coltgroup.com www.coltinfo.be • www.coltinfo-fr.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 43

Installatiebedrijf Keysers

Slagkracht en flexibiliteit van een familiale kmo Op veertig jaar tijd groeide installatiebedrijf Keysers in Malle uit van een bescheiden eenmanszaak tot een bedrijf met ruim honderd medewerkers. Keysers plaatst en onderhoudt in heel Vlaanderen HVAC-installaties.

"Keysers heeft altijd de betrachting gehad organisch en gecontroleerd te groeien, met de kernactiviteiten in eigen hand," zeggen gedelegeerd bestuurder Roeland Keysers en zijn vader Fons, die de zaak in 1970 oprichtte.

"Ontwerp en calculatie spelen daarbij een grote rol, net als projectwerking voor grote opdrachten. Daarnaast voeren we alle elektriciteitswerken voor onze installaties zelf uit, van bordenbouw over bekabeling tot aansluiting.

In ons atelier produceren we luchtkanalen en prefabriceren we delen van installaties. Deze onafhankelijkheid maakt een zeer flexibele projectwerking mogelijk, waardoor we de meest strikte planningen kunnen nakijken. Onze eigen mensen zorgen ook voor de opstart en indien gewenst voeren we comfortmetingen en commissioningtesten uit."

44 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Familiale kmo Momenteel telt Keysers ruim honderd medewerkers, een goede mix van jong talent en medewerkers met ruime ervaring. Ondanks de groei blijft Keysers een familiale kmo. "Familiaal hoeft niet te betekenen dat er veel familieleden bij betrokken zijn," verduidelijkt Roeland Keysers. "Het houdt wel in dat de besluitvorming ter plaatse gebeurt, dat de beleidslijnen kort zijn en de hiĂŤrarchische structuur vlak. We zorgen ervoor dat ons draagvlak stabiel en gezond blijft. In onze sector hebben er al heel wat overnames plaatsgevonden, maar door onze eigen uitbreiding in de loop der jaren behoren we nu tot de groten.

We willen nog verder groeien, maar zonder onze kmo-structuur op te geven.

Want dankzij de kleinschaligheid van een kmo kunnen we heel flexibel zijn in het aanvaarden en uitvoeren van opdrachten."

Installatiebedrijf Keysers

Palmares In de loop der jaren vergaarde Keysers heel wat attesten en erkenningen. Zo beschikt het over erkenningsklasse 7, de op een na hoogste, wat betekent dat Keysers gerechtigd is werken uit te voeren tot een bedrag van 5,33 miljoen euro. Ook het VCA**-attest is al lang een vast gegeven. De onderneming draagt veiligheid, gezondheid en welzijn op het werk hoog in het vaandel.

“Nog sprekender zijn onze realisaties. Ons palmares telt heel wat indrukwek-

kende referenties. Sinds vele jaren zijn wij actief bij farmaceutische bedrijven zoals Janssen Pharmaceutica en Qualiphar. Daarnaast voeren we momenteel projecten uit voor onder andere Audi Brussel, Bayer Antwerpen en Universiteit Gent. Onze HVAC-kennis zorgt tevens voor een gezond klimaat in heel wat ziekenhuizen. Een heel specifieke sector, zeker wat luchtcirculatie betreft.

Zo hebben we verschillende projecten voor UZ Leuven en Imelda Bonheiden gerealiseerd.” ❚

Keysers nv Zoerselbaan 125, 2390 Westmalle T +32 (0)3-312 12 12 • F +32 (0)3-311 75 03 • E info@keysers.be www.keysers.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 45

Wij bouwen voor ù:

Industriële constructies Bruggen, tunnels en infrastructuurwerken

Waterbouw en wegeniswerken

Vastgoedpromotie en PPS

Garden Square Blok D ■ Laarstraat 16, bus 12 ■ BE-2610 Antwerpen ■ Tel. +32 (0)3 820 40 11 ■ Fax +32 (0)3 820 40 04 Regionaal kantoor ■ Hertogenstraat 69 ■ BE-8200 Brugge ■ Tel: +32 (0)50 39 57 64 ■ Fax: +32 (0)50 39 57 63

■

www.mbg.be

4234 www.fbd.be

Afvalbehandeling, waterzuivering en milieuzorg

Residentiële en kantoor gebouwen

MBG

Bouwonderneming MBG realiseert projecten van klein tot megagroot, zowel nieuwbouw als renovatie.

MBG is een veelzijdige en professionele speler in de Vlaamse bouwsector en maakt deel uit van de wereldwijd actieve Belgische beursgenoteerde CFE groep. MBG staat voor een gedegen aanpak, zowel in werkvoorbereiding als in uitvoering. Samen met onze opdrachtgevers gaan we steeds op zoek naar de meest sluitende samenwerkings-formule op maat van het project. Hoe eerder MBG betrokken wordt in het bouwproces, hoe groter onze meerwaarde is. De vakkundigheid en gedrevenheid van onze medewerkers besparen geld en tijd van onze klanten.

Wij bouwen met 첫! is dan ook een slogan die onze lading dekt.

PTT Oostende

48 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

MBG

AZ Alma Eeklo

Watersilo Beersel

LNG Steiger Fluxys Zeebrugge

RVT Mayerhof Mortsel

MBG Garden Square Blok D, Laarstraat 16, bus 12, 2610 Antwerpen T +32 (0)3-820 40 11 • F +32 (0)3-820 40 04 • E mbg@mbg.be www.mbg.be Parking Aalst

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 49

foamglas

Cellulaire glasisolatie ® van FOAMGLAS polyvalent inzetbaar FOAMGLAS® legt zich sinds jaar en dag toe op de ontwikkeling van cellulair glas, een isolatiemateriaal dat bestaat uit hermetisch gesloten cellen met glazen wanden die gevuld zijn met een sterk isolerend, inert gas. Door hun hoge performantie lenen de FOAMGLAS® -isolatiematerialen zich tot tal van verschillende toepassingen. Dit is duidelijk te zien in een nieuwe brochure met 3D-modellen en in recente bouwprojecten zoals de stadshal van Gent.

Diverse toepassingen FOAMGLAS® is vooral bekend als isolatiemateriaal voor platte daken en efficiënte oplossing voor koudebruggen. Maar de toepassingsgebieden zijn veel ruimer dan dat. Met FOAMGLAS® kan je ook hellende daken, ondergrondse constructies, spouwmuren, geventileerde gevels, ETICS-gevelsystemen, vloeren en binnenmuren doeltreffend en duurzaam isoleren. Om dit enigszins te verduidelijken, ontwikkelde FOAMGLAS® een brochure in A5-formaat met ruim twintig 3D-tekeningen. Ze is opgesplitst in vijf hoofdstukken - ondergrondse constructies, gevels, binnenisolatie, daken en koudebruggen - en gaat aan de hand van de verhelderende 3D-tekeningen, telkens met een korte en duidelijke legende, dieper in op de toepassing van FOAMGLAS® -materialen in diverse hoogkwalitatieve isolatiesystemen. De brochure wordt gratis toegestuurd na aanvraag op info@foamglas.be of via www.foamglas.be Ook uit een aantal recente bouwprojecten blijkt dat de FOAMGLAS® -materialen vele toepassingsgebieden hebben. Zo leverde FOAMGLAS® onder meer een belangrijke bijdrage aan de bouw van de nieuwe Gentse stadshal. Door tussen de stadshal en het onderliggende Grand Café een isolatielaag van cellulair glas aan te brengen, zorgt het ervoor dat de stadshal ondersteund wordt door een uiterst solide basis. Aangezien cellulair glas het enige isolatiemateriaal is dat zijn oorspronkelijke eigenschappen blijft behouden, is het bestand tegen een grote, langdurige belasting. Door zijn unieke structuur vervormt het niet en is het bij regen of overstroming volledig en blijvend waterdicht.

Het is bovendien onbrandbaar en verspreidt geen vuur via spouwruimte. Op die manier draagt het cellulair glas van FOAMGLAS® in belangrijke mate bij aan het halen van de strenge veiligheidsnormen. Dankzij FOAMGLAS® rust de Stadshal op een blijvend stabiele en thermisch geïsoleerde ondergrond en is het onderliggende Grand Café uitstekend beschermd tegen water, vuur, koude, warmte en extreme belasting.

Appartementsgebouw '36' Een ander mooi project was de vernieuwing van de kopgevel van het appartementsgebouw '36'' van de 'Villa’s van Ganshoren'. Deze moest geïsoleerd en slagregendicht gemaakt worden. De Brusselse sociale woningbouwmaatschappij koos daarbij onder meer voor FOAMGLAS® W+F-isolatie. Dankzij de blijvende isolatiewaarde en het daaruit resulterende minimale warmteverlies, de lange levensduur van de materialen en de fraaie en tijdloze schoonheid van de lichte voorhanggevel is dit project een schoolvoorbeeld van duurzaam renoveren.

50 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

De sociale woontorens 'De Villa’s van Ganshoren' werden in gebruik genomen tussen 1971 en 1974. Elk van de vier gebouwen telt achttien verdiepingen en 109 sociale wooneenheden. Oorspronkelijk waren de gevels ervan bekleed met mozaïek, maar deze begonnen na verloop van tijd af te brokkelen ten gevolge van infiltraties. Deze veroorzaakten bovendien schimmels en vochtplekken in de appartementen. De sociale woningbouwmaatschappij besloot de gebouwen dan ook een flinke opknapbeurt te geven. Na eerder al drie andere torens te hebben aangepakt, was het in augustus vorig jaar de beurt aan 'de 36'.

foamglas

De blinde gevel van dit appartementsblok werd, net zoals de woontoren ernaast, geïsoleerd met FOAMGLAS® W+F-panelen van 8 centimeter dik. Deze bestaan uit cellenglas, dat zich met zijn vochtresistentie, onbrandbaarheid en druk- en vormvastheid perfect leent tot gevelisolatietoepassingen. De isolatiepanelen kunnen bovendien worden verlijmd en worden geplaatst met een minimum aantal bevestigingen, wat de installatie vergemakkelijkt en verhindert dat er koudebruggen ontstaan. De lattenstructuur waartegen de uiteindelijke gevelbekleding werd aangebracht, kon probleemloos op de isolatiepanelen worden geplaatst, een troef ten opzichte van traditionele systemen waarbij het isolatiemateriaal tussen houten of metalen latten wordt aangebracht, wat vaak resulteert in een negatieve invloed op het isolatievermogen. Het isolatievermogen van de panelen blijft gedurende de hele levensduur van het gebouw intact, ongeacht de weersomstandigheden en het vochtgehalte van de omgevingslucht. FOAMGLAS® neemt geen vocht op, wat niet onbelangrijk is aangezien de meeste isolatiematerialen een deel van hun isolerende waarde verliezen als ze nat zijn. Dit heeft ook tot gevolg dat inwendige condensatie en schimmelvorming onmogelijk zijn. Tot slot is er door de luchtdichtheid van het cellenglas geen warmteverlies ten gevolge van luchttransport. De lange levensduur van FOAMGLAS® verzekert de rendabiliteit van de investering van de sociale woningmaatschappij. ❚

Pittsburgh Corning Europe NV (afdeling verkoop België en groothertogdom Luxemburg) Lasne Business Park, Building F, Chaussée de Louvain 431, 1380 Lasne T +32 (0)2-352 31 82 • F +32 (0)2-353 15 99 • E info@foamglas.be www.foamglas.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 51

FOAMGLAS®-isolatie

Vandaag – morgen – altijd

Waterdicht Ongevoelig voor ongedierte Grote drukweerstand (zonder vervorming) Onbrandbaar (Euroklasse A1) Dampdicht Dimensioneel stabiel Bestand tegen chemische reacties Eenvoudig te verwerken Ecologisch

Tel.: 02 352 31 82 info@foamglas.be, www.foamglas.be

Met Pellikaan heeft u een ervaren partner voor de totale realisatie van uw nieuwbouw, renovatie.

Meer dan 65 jaar internationale ervaring in algemene bouw en 45 jaar in Leisure centers, wellness en sport.

Exploitatie van 7 eigen fitness-leisure centra.

Eigen studie en uitvoering of in bouwteam met architecten en studiediensten Van ontwerp tot realisatie, alles in ĂŠĂŠn hand.

Excelsiorlaan 1 - 1930 Zaventem Tel: 02/720.58.45 - Fax: 02/721.34.70 info@pellikaan.be - www.pellikaan.be

pellikaan

Van idee tot exploitatie Bouwen, renoveren of exploiteren: het behoort allemaal tot het takenpakket van Pellikaan. Het van origine Nederlands bedrijf is nog steeds in handen van de familie Pellikaan en telt vestigingen in het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en België. De vestiging in Zaventem is vooral actief in de utiliteits-, sport- en scholenbouw. Inmiddels heeft het bedrijf zijn honderdste school gebouwd en is het geselecteerd voor het programma van De Scholen van Morgen.

Bij Pellikaan werken ze volgens het principe Design&Build. “Vanaf dag één bieden we hulp bij zowel de ontwerp- als de bouwfase, en desnoods ook bij de exploitatiefase. Daaraan willen we nog een werkmethode toevoegen: de managementsfilosofie lean. Vroeger had je tijdens het project een dictaat van de hoofdaannemer. Bij het lean-principe stel je bepaalde sleuteldata voorop, maar alles gebeurt in samenspraak met de onderaannemers en de diverse bouwpartners. Daardoor verhoogt de efficiëntie en kan je de uitvoeringstijd en de kosten met 15 tot 20 procent terugschroeven,” aldus algemeen directeur Johan Tousseyn.

Het kasteel van het David Lloyd-complex werd door een brand volledig in de as gelegd.

Pellikaan restaureerde het pand volledig.

Villa Flora, het groenste kantoor van Nederland, kadert in het cradle to Cradle-to-Cradle-principe

54 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

pellikaan

Exploitatie Opdrachtgever, ingenieurs, architecten en ontwerpers realiseren samen met de klant het project van A tot Z, met vaste afspraken omtrent budget en planning. “Als we bepaalde maatregelen qua duurzaam bouwen voorstellen, vermelden we ook meteen de terugverdientijd. Zo kan de klant een weloverwogen beslissing nemen,” vindt Tousseyn. Het project moet voldoen aan de eisen van de klant, maar ook aan de exploitatiemogelijkheden dichten ze bij Pellikaan veel belang toe. “De bouwfase bestrijkt slechts enkele maanden, het exploitatiegebeuren duurt 365 dagen per jaar.” Ook op technologisch gebied tracht Pellikaan de klant een service te bieden die up to date is. “We maken gebruik van Building Information Modeling (BIM), waarbij in de ontwerp- en bouwfases het model gedetailleerd in 3D opbouwen. Hierdoor weet de klant precies wat hij krijgt en kan hij desnoods corrigerend optreden.“

Uitdagingen De economische situatie zet de prijzen onder druk, zowel bij de hoofd- als onderaannemer en dus ook bij de klant, die minder ruimte heeft om te investeren. Inspelen op het kostenaspect is dus van belang volgens Tousseyn. “We trachten concurrentieel te blijven door de kwaliteit die we leveren.” Daarbij komt dat tegen 2020 gebouwen energieneutraal moeten zijn, en dat is vol-

gens commercieel directeur Eddy Vanden Heuvel een van de grootste uitdagingen voor Pellikaan. “We zijn al volop bezig met passiefbouw, maar de eisen worden jaar na jaar bijgesteld. In Venlo hebben we het groenste kantoor van Nederland gebouwd, wat een zeer leerrijk project was.”

Paradepaardjes Villa Flora, het groenste kantoor van Nederland, kadert in het cradle to cradleprincipe. Het gebouw is ontworpen volgens de meccano-structuur met prefabbetonelementen. “Alle materialen zijn ook geleverd via de scheepsvaart, om de uitstoot tot een minimum te beperken,” vertelt Tousseyn.

Het David Lloyd-complex in Ukkel aan de rand van het Zoniënwoud bestempelen ze bij Pellikaan als uniek in Europa omdat het grootste gedeelte van de leisureclub zich ondergronds bevindt. “Het kasteel op de site was volledig verwoest door een brand, waardoor enkel de structurele muren er nog stonden. Het kasteel hebben we volledig gerestaureerd, en ondergronds hebben we twee niveaus gebouwd die onder meer een parking, 5 tennisbanen en een simulatiegolf herbergen. Het project situeert zich in een woonwijk. Om de nodige bouwtoelatingen te ontvangen moesten we het project aan het zicht onttrekken, 13 meter onder het maaiveld,” besluit Tousseyn. ❚

Villa Flora is ontworpen volgens de Meccano-structuur met prefabbetonelementen.

Pellikaanbouw Brussel - Londen - Tilburg - Düsseldorf Excelsiorlaan 1, 1930 Zaventem T +32 (0)2-720 58 45 • F +32 (0)2-721 34 70 • E info@pellikaan.be www.pellikaan.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 55

dds & partners

Nieuwe denkvormen over stedelijkheid

Het Vivium-kantoorgebouw in Antwerpen.

56 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

dds & partners

Van links naar rechts: Grégoire de Jerphanion, Dirk Bigaré, Dominique Delbrouck, Olivier Callebaut en Christian Sibilde

Opvallend aan DDS & Partners is dat het bedrijf groot geworden is ten tijde van volle crisis. In 2006 startte het op met vijftien mensen in dienst en sindsdien groeide het uit tot een onderneming van meer dan 55 werknemers. De eigen kracht zit volgens DDS & Partners vooral in het nauwe contact dat het architectenbureau met zijn klanten onderhoudt. Diversifiëren van de contacten en communicatie is voor DDS & Partners dan ook van groot belang, niet alleen op internationaal gebied maar zeker ook op lokaal niveau. Met die filosofie in het achterhoofd opent eind 2013 een nieuw kantoor op de Vlaamse Kaai in Antwer-

DDS & Partners Architects, opgericht in 2006, ontwerpt en tekent voor de retailsector, woningbouw, hotels, kantoren en geïntegreerde gebieden. Het bureau heeft een uitgebreide ervaring van meer dan 3 miljoen vierkante meter gekoppeld aan een innovatieve filosofie, zowel op technologisch als stilistisch vlak. DDS & Partners Architects is onder meer actief in België, Luxemburg, Nederland, Egypte, Kroatië en Duitsland.

pen. Dit bijhuis voor het hoofdkantoor in Brussel zal het mogelijk maken om klanten in Vlaanderen nog beter te kunnen bedienen, ook zij die actief zijn in Brussel.

Wat architectuur betreft, blaast DDS & Partners zijn aanpak verder nieuw leven in door, met hun clienten, voortdurend te werken aan nieuwe stadsvormen en door een plaats voor open dialoog te creëren. Een van de partners, Christian Sibilde, is bovendien lid van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen. ›

De inkomzone van het Vivium-kantoorgebouw in Antwerpen.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 57

DDS&PARTNERS QUICK IT pour DDS&PARTNERS

DDS&PARTNERS MARC DETIFFE pour DDS&PARTNERS DDS&PARTNERS

URBAN EXPERTISE DDS & Partners Architects Louizalaan 251 b7 Avenue Louise Brussel 1050 Bruxelles Vlaamse Kaai 76B 2000 Antwerpen Tel: +32 2 340 32 32 E-mail: info@dds-partners.eu

Founding Partners: D. Delbrouck - G. de Jerphanion - C. Sibilde Partners: D. Bigaré - O. Callebaut Website: www.dds-partners.eu

dds & partners

Christian Sibilde (l.) en Dirk Bigaré (r.).

Dat draagt bij tot de kracht waarmee het bureau nieuwe denkvormen over stedelijkheid combineert met kennis over het verleden. Bovendien zorgt dit voor nieuwe perspectieven op het begrip duurzaamheid, waar DDS & Partners ten volle op inzet.

In die zin werd recent de renovatie van het Vivium-kantoorgebouw in Antwerpen voltooid. Het gebouw dateert uit het begin van de jaren 1980 en is de eerste hoogbouw in de Scheldestad met een volledig glazen gevel. Door een gebrekkige isolatie scoorde het gebouw slecht op het vlak van energetische performantie. Het grote energieverbruik werd nog versterkt doordat de technische installaties aan het einde van hun levenscyclus waren gekomen.

DDS & Partners renoveerde het gebouw dan ook volledig en diepgaand, met behoud van de bestaande volumes, hoogten en kantoorfunctie. Zowel de gevels, daken, uitrustingen als afwerkingen zijn vernieuwd. Het project kreeg ondertussen zelfs als een van de eersten in Antwerpen het gereputeerde BREAAM-certificaat met onderscheiding ‘Very Good’. ❚

DDS & Partners Architects Louizalaan 251 b7 Avenue Louise, 1000 Brussel Vlaamse Kaai 76B, 2000 Antwerpen T +32 (0)2-340 32 32 • E info@dds-partners.eu www.dds-partners.eu

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 59

interalu - LCC-Plafonds

‘Metalen klimaatplafonds op maat’ De onderhoudsvrije, energiezuinige en uiterst flexibele klimaatplafonds van Interalu zijn al jaren gekend in de sector. Dankzij hun lage inbouwhoogte zijn ze behalve voor nieuwbouw ook uitermate geschikt voor renovaties. Met hun tijdloze uitstraling lenen ze zich tot toepassingen in kantoren, ziekenhuizen, scholen, …

Sint-Vincentius ziekenhuis, Antwerpen XL-plafond van LCC-Plafonds, brandstabiel en zelfdragend op Omega-bandraster tot drie meter lang.

60 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

interalu - LCC-Plafonds

SAPPceiling® en EasyKlimaPlus®

Gezond, milieubewust en energiezuinig

Interalu onderscheidt twee belangrijke types metalen klimaatplafonds: SAPPceiling® en Easy-KlimaPlus®. De SAPPceiling® heeft een open structuur met ruimte tussen de afzonderlijke panelen, terwijl de voegen van de Easy-KlimaPlus® volledig gesloten zijn. Deze laatste heeft genoeg aan een inbouwhoogte van maar zes centimeter, waardoor dit type ook erg in trek is in renovatieprojecten, een groeiende markt in de sector.

De klimaatsystemen van Interalu gebruiken water om een ruimte te koelen of te verwarmen. Ze zijn zeer zuinig en zo goed als onderhoudsvrij. Bovendien ligt het aantal hydraulische koppelingen van een Interalu-klimaatplafond 95% lager dan bij andere systemen. De kans op lekken is hierdoor bijna nihil. Aangezien het Interalu-klimaatplafond steeds op maat gemaakt wordt, is het toepasbaar in elke ruimte, ongeacht de vorm. Net daarom, én omdat de plafonds een zeer lage inbouwhoogte hebben, zijn ze ook adequaat voor renovaties. Het uiterst efficiënte productieproces en de innovatieve koel- en verwarmingstechniek maken Interalu-klimaatplafonds zeer budgetvriendelijk.

De Interalu-klimaatplafonds zijn uitermate duurzaam. Zo worden de plafondpanelen op maat gemaakt van staal dat volledig recycleerbaar is. Door de bijzondere achterliggende techniek, waarbij het plafond al kan koelen met water van 18 à 19°C, verbruiken de Interalu-plafonds bovendien zeer weinig energie. De koeling of de verwarming wordt perfect verdeeld over de volledige oppervlakte van de ruimte, wat leidt tot een gezond en prettig binnenklimaat. Het productieproces genereert weinig afval doordat de plafonds op maat gemaakt worden. Ook de verpakkingsfolie wordt na gebruik honderd procent gerecycleerd.

LCC-Plafonds Uiteraard zijn er ook metalen plafonds zonder klimaatregeling. Zusterfirma LCC-Plafonds biedt een volledig gamma panelen en toebehoren. U heeft de keuze uit staal of aluminium, naargelang de toepassing van uw plafond. ›

Willy Naessens, Wortegem-Petegem SAPPceiling®: een gezond binnenklimaat behoort vandaag tot de basisuitrusting van een kantoorgebouw.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 61

Metalen LCC-Plafonds

Belgisch, duurzaam kwaliteitsproduct

Metalen LCC-Plafonds onderhoudsvriendelijk lange levensduur veilig en brandstabiel veelzijdig maatwerk hedendaags design

www.lcc-plafonds.eu • +32 3 897 13 00 • info@lcc-plafonds.eu

interalu - LCC-Plafonds

Basisschool Tilia, Melsbroek Het BL-plafond gaat naadloos over van de gang naar het klaslokaal, die samen een mooi geheel vormen.

Euralille-Perspective, Rijsel Easy-KlimaPlus®: Interalu-plafonds worden op maat gemaakt en zijn geschikt voor elke ruimte.

De belangrijkste types binnen het LCC-gamma zijn CL-panelen met gesloten voegen, BL-panelen met open voegen en de brede XL-panelen. De XL-panelen zijn verkrijgbaar in verschillende breedtes tot 600 millimeter. Dankzij het unieke Omega-Hook-systeem, dat LCC-Plafonds speciaal voor deze panelen ontwierp, zijn de XL-panelen zelfdragend en brandstabiel tot een lengte van drie meter.

Ze worden daarom ook vaak toegepast in (ziekenhuis)gangen en grote ruimtes.

Voorts laten de LCC- en Interalu-plafonds u toe om de akoestische eigenschappen van een ruimte te optimaliseren. Dit kan bijvoorbeeld door te kiezen voor een geperforeerde uitvoering in combinatie met een ingelijmd geluidsabsorberend vlies en/of een akoestische deken. Deze toepassingen hebben een sterk absorberend effect in het spraakgebied. Zeker in aula’s, scholen en vergaderzalen is dit een groot pluspunt. Een goede akoestiek verhoogt de verstaanbaarheid en de concentratie. Om geluid te dempen, bijvoorbeeld richting gang of aangrenzende ruimtes, kunt u verticale baffels of akoestische barrières plaatsen. Het toepassingsgebied van de LCC- en Interalu-plafonds is met andere woorden zeer breed. ❚

Vochtige en luidruchtige ruimtes Interalu en LCC-Plafonds geloven sterk in de kracht van innovatie en optimalisatie. Ontwikkeling en productie gebeuren binnenshuis, met de focus op constante verbeteringen, nieuwe technieken en oplossingen voor de vragen en noden van de klant. Speciaal voor vochtige en corrosiegevoelige omgevingen ontwikkelde LCC een plafond met DuplexCoat. Een exclusief procedé zorgt ervoor dat dit duurzame en brandstabiele plafond van hoog verzinkt staal uitermate geschikt is voor douches, fietsenstallingen, inkomluifels, laboratoria, overdekte terrassen, revalidatieruimtes, zwembaden, enz.

Interalu - LCC-Plafonds Fotografielaan 49-51, 2610 Antwerpen (Wilrijk) T +32 (0)3-830 74 00 •E info@interalu.eu • E info@lcc-plafonds.eu www.interalu.eu • www.lcc-plafonds.eu

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 63

Indeko Holland

Veiligheid boven alles In Nederland is Indeko Holland al lang een gevestigde waarde als aanbieder van brand-, inbraak- en tochtwerende deuren en poorten, zowel voor overheid, retail als voor de industrie. Het ontplooit ook almaar meer activiteiten in België.

"Ons aanbod is gebaseerd op beproefde technologie. Wij verkopen op basis van uitgebreide kennis, 'bijna' onmogelijkheden en meedenken buiten de standaarden," legt commercieel manager Eric Reijven uit. "Voor we een opdracht uitvoeren, gaan we ook ter plaatse om de risico’s en het project zelf in te schatten. De installatiewerken voeren we zelf uit, zodat we ook de kwaliteit van de afwerking volledig onder controle hebben. Deze aanpak heeft als bijkomend voordeel dat de uitvoering van de werken doorgaans sneller

Tochtdeuren.

64 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

kan plaatsvinden." Het Indeko-aanbod omvat trouwens niet alleen deuren en poorten, maar ook rolluiken en rolschermen met dezelfde eigenschappen.

Brandwerend De brandwerendheid van deuren en poorten wordt uitgedrukt in minuten: 60, 120, … Indeko heeft deuren die tot 240 minuten brandwerend zijn (volgens de EW norm). "Sommige houden zelfs 360 minuten lang rook tegen. Daar-

Indeko Holland

Brandwerendheid beproefd.

naast kunnen we ook klanspecifiek testen in ons eigen testcentrum. Indekobrandproducten voldoen aan de Europese normen EN1634-1. Drie factoren spelen daarbij een rol: vlamdichtheid, warmtestraling en isolatie. Zo mag de oppervlaktetemperatuur langs de verhitte en niet-verhitte zijde van een deur – dus tweezijdig getest – op een meter afstand van die deur gemiddeld niet meer dan 140 °C bedragen en op één punt gemeten niet meer dan 180°C."

Inbrekers ontmoedigd.

Inbraakveilig Gelukkig hebben de medewerkers van het Indeko-testcentrum geen slechte bedoelingen. Want ze zijn uitgerust met het meest gesofisticeerde inbrekersgereedschap dat op de 'markt' beschikbaar is. De inbraakwerendheid van deuren wordt uitgedrukt in cijfers en letters. Die geven weer tegen welke inbrekersmaterialen ze bestand zijn en hoeveel tijd een inbreker minimaal nodig heeft om zijn inbraakmethode uit te voeren. Alle inbraakwerende deuren en poorten van Indeko zijn goed voor weerstandsklasse RC3 (WK3) of hoger. "Die klasse is al bestendig tegen een inbreker die naast een koevoet en schroevendraaiers ook een hamer, drevels en een boormachine heeft meegebracht. Naar onze mening is een deur in een lagere klasse niet echt inbraakwerend. We hebben echter ook deuren die bestand zijn tegen zelfs decoupeerzagen en haakse slijpmachines."

Industriële deuren Toegegeven, de term 'industriële deuren' klinkt grijs en draagt een grijze perceptie met zich mee. Maar als je geen eenheidsworst wil, moet je hem ook niet nemen. Indeko levert niet alleen maatwerk inzake afmetingen, materialen en eigenschappen – bijvoorbeeld voor de strenge hygiëne-eisen van de voedingssector, het werkt de deuren ook af in een kleur naar keuze.

Uit de tocht Tochtwerende deuren biedt Indeko aan volgens de behoeften van de sector: zo bevat de deur voor vriescellen een verwarmde geleiderail. Dit voorkomt dat de deur zou vastvriezen. Voor opslagplaatsen met explosiegevoelige stoffen (Atex of PGS) zijn er dan weer deuren met speciale behuizing van de aandrijving én met een antistatische bekleding.

Crimineel!

De recentste ontwikkeling van Indeko is een gevangenispoort met geregistreerde dubbele weerstandsklasse 3 & 4. "Voorlopig uniek in Europa. Dubbel betekent hier dat de weerstand zowel in- als uitbraak betreft. Heel wat ontsnappingen en ontsnappingspogingen uit gevangenissen hebben ook te maken met inbraak van buitenaf. Wil je ontsnappen uit een gevangenis met onze deuren, dan zal je een ouderwetse tunnel moeten graven." ❚

Industriële deuren.

Indeko Holland BV Everdenberg 11 B, 4902 TT Oosterhout T +31 (0)162-45 52 40 • F +32 (0)162-42 91 60 • E info@indeko.nl www.indeko.nl

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 65

Inbraakwerende deuren Brandwerende deuren Tochtwerende deuren IndustriĂŤle deuren

Maatwerk heel gewoon, onze specials Zoekt u iets en kunt u het niet vinden, of bestaat het simpelweg nog niet? Hebt u specifiekere wensen? Overstijgen uw wensen de standaardmogelijkheden? Dan maken wij bij Indeko een deur of poort volgens een Programma van Eisen, uw eisen! We ontwerpen en engineren, testen en produceren. Een deur of poort die beter aan uw wensen voldoet dan een voor u ontwikkelde Indeko deur, is er niet.

Geavanceerd testcentrum Kwaliteit en veiligheid is gemakkelijk te beloven. Maar u en uw verzekeraar verwachten harde garanties. Geen probleem. De deur die uw pand straks moet beveiligen, heeft alles al een keer doorstaan tijdens het testen. Wij beschikken over een werkelijk uniek, geavanceerd testcentrum. Met een speciale opstelling kunnen wij onder andere kogelwerendheid testen. Door andere speciale opstellingen testen we zelfs tegen welke explosiekracht een deur bestand is, de brand-testoven geeft zekerheid over de brandwerendheid.

Wij verzorgen voor u op de Belgische markt o.a.; Brandwerendheid, volgens de nieuwe Belgische regelgeving (volgens EN1634-1) - Brandwerende overheaddeuren, (Ei-1) t/m 60 minuten - Brandwerende rolluiken, (Ei-1) t/m 60 minuten - Brandwerende loopdeuren+kozijn, (Ei-1) t/m 90 minuten - Brandwerende schuifdeuren, (Ei-1) t/m 120 minuten - Brandwerende rolschermen, (Ei-1) t/m 120 minuten Inbraakwerendheid, volgens de Europese regelgeving (volgens EN1627 t/m EN1630) - Inbraakwerende overheaddeur (t/m RC4) - Inbraakwerende rolluiken (t/m RC4) - Inbraakwerende loopdeur+kozijn (t/m RC5) NIEUW: INBRAAK- (en UITBRAAK-)werende snelvouwdeur/speed gate (t/m RC4)

DE Ă LLERGOEDKOOPSTE VO O R

ACTIEN

GO

E

PRIJZ

E

DK

UR.NL

JK

DE

KI

BRANDDEUREN VAN NEDERLAND!

Wij zijn VCA gecertificeerd.

OPEBRAN

D

Goedkopebranddeur.nl, de plek om betrouwbare brandwerende stalen loopdeuren te bestellen!

60 MIN. (Ei-2) EN 1634-1

V GM C HECKLIST A ANNEMERS

Emmery Fire: Een modern concept voor automatische brandbeveiliging (lees: sprinklersystemen) voor de Bouw en Industrie.

Emmery NV’s filosofie is een logische vormgeving aan complete en effectieve brand-en veiligheidsbescherming, gebaseerd op een professionele gevaren-evaluatie van het te beschermen gebied.

Moderne vernieuwingen en verbeteringen van de systemen en haar componenten worden op de voet gevolgd door ons intern proces van onderzoek, ontwikkeling en testen van installaties.

Door volledige analyse van de gevaren van brand en veiligheidsrisico’s verzekeren wij op onze manier de toevoeging van de essentiële veiligheidscomponenten in de installaties.

Deze grote aandacht voor detail verzekert uitermate veilige en blus-zekere systemen.

Onze aktiviteiten: • ontwerp alle blussystemen volgens CEA – VdS – APSAD – NFPA – LPCB • Sprinklersystemen • Detectie • Blusgas • Ondergrondse brandleidingen • Haspelinstallaties • Brandbluspompgroepen • 24/24 operationele onderhoudsdienst en interventiedienst

Kantoren: Maatschappelijke zetel: Boombekelaan 7, B-2660 Hoboken • Tel.: 00 32 (0)3 233 57 27 • Fax: 00 32 (0)3 226 35 17 • E-mail: info@emmerynv.be • www.emmerynv.be BTW 0450.669.423 • RPR Antwerpen • Fortis bank 220-0902595-46 Bijkantoren: 231, rue Saint Honoré • 75001 Parijs – Frankrijk • Tel. : 0033 01 42 60 09 36 • N° INSSE SIRE FR 52.429.757.511 Ul. A.Mickiewicza 1B • 77-300 Czluchow – Polen • Tel.: 0048 60 73 52 714 • Fax: 0048 59 83 24 305 • NIP 843-14-98-196 • Regon 771550812 Konto PKO Bank Polska • 10201853-1106080-270-01 J a k a r ta – I n d o n e s I ë • L a g o s – n I g e r I a • J e d d a h – s a u d I a r a b I ä

renson

Healthy Apartment Concept

Energiezuinige appartementen moeten ook gezond zijn!

Ventilatie en zonwering zorgen voor een gezond en energiezuinig binnenklimaat.

Wij streven naar energiezuinigheid bij de bouw van appartementen. Daarbij moet echter ook steeds aan de gezondheid van de bewoner gedacht worden. RENSON ontwikkelde dan ook het Healthy Apartment Concept, een totaalconcept dat steunt op drie pijlers: vraaggestuurde basisventilatie, intensieve nachtventilatie en efficiënte zonwering voor glasgevels. Door de optimale combinatie van deze drie factoren resulteert het concept in een aanzienlijk lager E-peil en een gezonde, comfortabele leefomgeving Vraaggestuurde basisventilatie Het Healthy Apartment Concept omvat verschillende componenten. Alles begint bij het ventilatiesysteem. Het C+®EVO II-systeem combineert de continue toevoer van verse lucht in de droge leefruimtes via zelfregelende ventilatieroosters (Invisivent®EVO AK, THM90 EVO, AR75, Fixvent® Mono AK) en de doorvoer via vaste deurroosters (Invisido®, Silendo®) met de mechanische afvoer van vervuilde lucht in zowel de natte als de droge ruimtes via de nieuwe afvoerventilator Healthbox® II (Compact) met design afvoermonden.

Invisivent®EVO is een discreet, zelfregelend ventilatierooster dat geschikt is voor verschillende toepassingen. Voor ruimtes met kleine ramen waar toch een toereikend debiet moet worden bereikt, is er de Invisivent®EVO HF, terwijl de Invisivent®EVO HR zich leent tot plaatsen met hogere windbelasting (bijvoorbeeld aan de kust of in hoge gebouwen tàt 45 meter). Voor gebouwen langs een drukke weg of in een lawaaierige buurt is er dan weer de akoestische Invisivent®EVO AK, die afhankelijk van het gewenste luchtdebiet en de geluidsdemping in vier versies bestaat: Basic, High, Ultra en Extreme. De akoestische Invisivent®EVO UT, tot slot, is zelfregelend vanaf een luchtdruk van 10 Pa (2 Pa voor de andere versies). Dit betekent dat je er een hoger debiet mee kan bereiken in ruimtes met een hoge bezettingsgraad (bijvoorbeeld klaslokalen, kantoren en congreszalen). Nieuw is ook Fixvent® Mono AK, die de toevoer van gezonde en verse lucht garandeert, de warmtelast beperkt en toch ook het lawaai tegengaat. Het systeem is een combinatie van een zelfregelend ventilatierooster en een windvaste (in gesloten positie) zonweringdoek die tevens fungeert als een muggenraam.

Healthbox II (Compact) De afvoerventilator, de Healthbox® II (Compact), heeft een krachtige motor met regelmodules die steeds in staat is om iedere vochtige en droge ruimte correct te ventileren. Dynamische sensoren analyseren 24 uur per dag de afvoerlucht op CO2, vocht en vluchtige organische stoffen (VOCs) en passen het ventilatieniveau zo op een intelligente manier aan aan de daadwerkelijke behoefte van de gebruikers. Met het unieke Smartzone-principe wordt automatisch meer geventileerd in die ruimtes waar de bewoners zich bevin-

68 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

renson

Invisivent®EVO

Invisivent®EVO AK

Fixvent® Mono AK

den. Kijken de bewoners ‘s avonds televisie, dan zorgt het ventilatiesysteem voor een verhoogde afvoer in de leefruimte. Gaan ze slapen, dan vermindert de afvoer in de living onmiddellijk en wordt er meer lucht afgevoerd in de slaapkamers. De nieuwe ‘Kook’-mode zorgt er bovendien voor dat het ventilatiesysteem – eventueel in combinatie met de nieuwe, geruisloze Odormatic®-dampkap met geïntegreerd luchtgordijn – zijn volledige capaciteit kan gebruiken om tijdens het koken de vervuilde lucht in de keuken af te voeren. Dit alles garandeert een optimale luchtkwaliteit in elke zone en levert een E-peilverlaging tot 27 punten op.

Specifiek voor appartementsgebouwen is de Healthbox® II (Compact) per ‘woning’ afzonderlijk aangesloten op de Triple Flow, een koker ontwikkeld door Opsinox en RENHealthbox Smartzone zorgt voor de afvoer van vervuilde lucht waar de bewoners zijn, ook in de slaapkamers.

SON die de afvoer van vervuilde ventilatielucht en rookgassen met de luchttoevoer voor de gasketel combineert.

Nieuw is de dubbele Triple Flow, waar aan beide zijden afvoerventilatoren op kunnen worden aangesloten. Deze oplossing laat toe om te besparen op ruimte, montagetijd en kosten en verhoogt het esthetische aspect aangezien er slechts één dakdoorvoer voor rookgas en ventilatielucht nodig is. › Overdag wordt er meer geventileerd in de woonruimtes.

's Nachts wordt er meer geventileerd in de slaapkamers.

De nieuwe dubbele Triple Flow in combinatie met de Healthbox – ideaal voor een correcte ventilatie in appartementen

De geruisloze Odormatic dampkap met geïntegreerd luchtgordijn, gekoppeld aan de Healthbox afvoerventilator

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 69

Maak het verschil met

SmartZone!

• Ventileren waar de bewoner zich bevindt dankzij het revolutionaire SmartZone-principe • Intelligente vocht- en CO 2-gestuurde afvoer van vervuilde lucht • Automatische inregeling van het systeem, foutloos in gemiddeld 12 minuten

tot

-24 E-punten!

Wenst u meer informatie ? www.renson.be

EVO II

renson

Met windvaste screens behoud je het zicht naar buiten.

Geen oververhitting binnen dankzij een windvaste screen.

Nachtventilatie en buitenzonwering

maakt dat het doek strak en windvast zit in elke positie en dat klapperende en stukgescheurde screens tot het verleden behoren. Recente windtunneltesten hebben uitgewezen dat deze Fixscreen® bestand is tegen windsnelheden tot 130 km/h. Een nieuwe, gepatenteerde waterdichte elektrische connectie tussen de fiche aan de doekbuis en de fiche aan de kast (Connect & Go) garandeert bovendien een gemakkelijke montage en demontage van de doekrol en een eenvoudige vervanging van het doek of de motor. Samen kunnen deze optimalisaties de montagetijd tot bijna 50 % reduceren. Tot slot laat een geïntegreerde, eenvoudig bereikbare schakelaar (Click & Safe) de installateur of gebruiker toe om een veilig onderhoud van de screens uit te voeren. Als deze schakelaar ingedrukt wordt, wordt de elektrische stroom automatisch uitgeschakeld. ❚

Een tweede cruciale component is de nachtventilatie of nightcooling. Dit houdt in dat grote natuurlijke luchtstromen het gebouw en de binnenlucht ’s nachts afkoelen. In de zomer zorgt dit met een minimum aan energieverbruik voor een aangename temperatuur. Dit principe vereist enerzijds de nodige thermische massa om de koelte op te slaan, en anderzijds luchttoevoer in de woning via intensieve ventilatieroosters.

Het derde en laatste element is de externe zonwering. Deze houdt de warmte buiten en zorgt voor visueel comfort. Duurzame aluminium buitenzonwering (Icarus® en Sunclips® voor de ramen, luifels boven de ramen en Loggia® schuifpanelen) of doekzonwering (de windvaste Fixscreen® en zijn akoestische versie Fixscreen® Mono AK voor verticale toepassingen of Topfix® (Max) voor horizontale en verticale toepassingen) weren de zon gedurende de zomermaanden uit het appartement en voorkomen op die manier oververhitting. Toch blijft een optimale lichtinval mogelijk.

Met de Fixscreen® ontwikkelde RENSON een verticale doekzonwering die uitermate windvast en insectenwerend is. Een gepatenteerd geleidingssysteem

RENSON Ventilation and Sunprotection Industriezone 2 Vijverdam, Maalbeekstraat 10, 8790 Waregem T +32 (0)56-62 71 11 • F +32 (0)56-60 28 51 • E salessupport@renson.be www.renson.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 71

STRABAG Belgium nv

STRABAG Belgium verzorgt globale service

“Iedereen heeft zijn sterkte, wij bouwen�

Nieuwbouw of renovatie, STRABAG Belgium werkt een project uit van A tot Z, tezamen met alle betrokken partijen. Het bedrijf heeft ervaring vergaard gedurende ruim dertig jaar die zorgde voor een goed gevuld projectenportfolio met als paradepaardje projecten in de utiliteitsbouw. Daarbij staan klantgerichtheid en respect voor zowel de werknemers en onderaannemers als de omgeving centraal.

STRABAG volgt de trend van de woonzorgcentra en bouwde het WZC De Vierde Wand in Winterslag, Genk, foto Toon Grobet (Lumecore).

72 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

STRABAG Belgium nv

Het verhaal van STRABAG brengt ons terug naar de golden sixties. België viel gewillig ten prooi aan investeringen in onder meer de haven van Antwerpen waar Duitse scheikundegiganten zoals Bayer en BASF zich kwamen vestigen. Vanuit Keulen volgde de aannemer STRABAG strategisch de Duitse bedrijven die nieuwe vestigingen nodig hadden. Nu resideert STRABAG al zo’n dertien jaar aan de Rijnkaai. Overige zetels bevinden zich in Genk, Brussel, Gent en Luik. “Onze decentrale structuur, die mee uit Duitsland is komen overwaaien, beschouwen we als een groot pluspunt. We zitten daardoor dichter bij de klanten, onderaannemers en leveranciers waardoor we ons motto ‘think global, act local’ in de praktijk kunnen omzetten. Een tweehonderdtal bedienden en evenveel arbeiders zorgen voor een omzet van 190 miljoen euro in België,” aldus André Boelaert, afgevaardigd bestuurder van STRABAG Belgium nv.

Nieuwbouw&renovatie

STRABAG, in tijdelijke vereniging met MBG, is verantwoordelijk voor de renovatie en restauratie van het voormalige Postgebouw in Oostende tot cultuur- en kunstencentrum, foto STRABAG.

Utiliteitsbouw is de hoofdactiviteit van het bouwbedrijf.

Daartoe behoren kantoren, scholen, industrie, ziekenhuizen en woonzorgcentra, outlet centra en in mindere mate appartementsgebouwen. Daarnaast is er ook nog een significant aandeel burgerlijke bouwkunde. Zo bouwde STRABAG al heel wat waterzuiveringsinstallaties voor Aquafin. Naast nieuwbouw behoort ook renovatie tot de mogelijkheden. Voorbeeld daarvan is het Berlaymontgebouw, destijds goed voor een totale opdrachtsom van maar liefst 450 miljoen euro. Van 1998 tot 2004 waren de verwijdering van asbest en een grondige renovatie aan de orde. In een Tijdelijke Handelsvereniging stond STRABAG in voor de uitvoering van de ruwbouwkundige aanpassingswerken aan het gebouw en de onderliggende infrastructuurwerken. Het bedrijf behartigde ook de pilotage en de coördinatie van alle afwerkingen en technische installaties voor dit enorm project.

Een stap verder “STRABAG staat garant voor een globale service. In de openbare sector zijn we uiteraard gebonden aan de voorschriften, maar in de privé trachten we altijd die stap verder te gaan. Onze slogan klinkt dan ook als volgt: iedereen heeft zijn sterkte, wij bouwen. Als het moet gaan we samen met de klant op zoek naar een bouwgrond, waarna we het project uitwerken en berekenen. Daarnaast proberen we ook mee te zijn met de huidige evoluties en zetten we in op PPS-projecten. Tot het einde zijn we in competitie geweest voor de bouw van de gevangenis van Haren, maar een concullega heeft het uiteindelijk gehaald,” vertelt Boelaert.

Vertical City

De stad Antwerpen kocht de bestaande gebouwen van rederij Red Star Line aan, en besliste er een memoriaal in te realiseren dat het verhaal van de landverhuizers opnieuw vertelt, foto Toon Grobet (Lumecore).

De afgelopen dertig jaar zijn zowel materialen als technieken enorm geëvolueerd volgens Boelaert. “Technische kennis dragen we hoog in het vaandel. We hebben ingenieurs, technisch tekenaars, calculatoren en landmeters in dienst en doen continu aan opleiding in de vorm van cursussen of leerrijke samenwerkingsprojecten. In Stuttgart heeft STRABAG zelfs een centraal technisch bureau waar een zeshonderdtal ingenieurs aan de slag zijn. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 73

WALTER GROPIUS (1883-1969)

Red Star Line Museum - Antwerpen © Toon Grobet

BOUWEN IS SAMEN GRENZEN DURVEN VERLEGGEN De succesvolle realisatie van een project begint altijd bij een open samenwerking tussen de verschillende partijen. Walter Gropius, zelf principieel voorstander van teamwerk, zou onze filosofie zeker hebben onderschreven. Een gebouw ontwikkelen, is geen soloprestatie. Het is de verdienste van architect én ingenieur, van aannemer én onderaannemer. In nauw en continu overleg met de opdrachtgever. Dankzij die totaalaanpak is STRABAG – met hoofdzetel in Wenen en actief van Canada tot Rusland – vandaag toonaangevend in utiliteitsbouw, industriebouw en civiele werken. Een moderne, open onderneming die de grenzen van haar vakgebied telkens weer met brio durft te doorbreken.

STRABAG Belgium NV Hoofdzetel Rijnkaai 37, B-2000 Antwerpen Tel. +32(0) 3 201 60 00 Fax +32(0) 3 201 69 12 Postgebouw Oostende © STRABAG

Huis van de Stad - Gouda © Jeroen Pulles

E-mail: belgium@strabag.com

121094

“ARCHITECTURE BEGINS WHERE ENGINEERING ENDS.”

STRABAG Belgium nv

De Rotterdam/Vertical City in Rotterdam van de hand van architect Rem Koolhaas, is een mooi voorbeeld van zo’n interne joint venture met de zetel in Stuttgart,” aldus Boelaert. Het project bestaat uit drie geschakelde torens van 149 meter hoog en heeft een totale oppervlakte van 162.000 m2. Er wordt gebruik gemaakt van collectieve energieopwekking met stadsverwarming en er komt een bio-olie gestookte warmtekrachtkoppeling. De koeling van het gebouw zal via het Maaswater verlopen. De oplevering zal plaatsvinden in november 2013, zoals gepland.

Oneerlijke concurrentie

Het gebouw wordt opgebouwd als een verticale stad waarin dagelijks drie- tot vierduizend mensen wonen, werken, winkelen en recreëren, foto Aerolin Luchtfotografie.

Ook al gaat het STRABAG voor de wind, toch is de sector is nog steeds onderhevig aan de crisis waardoor lage budgetten en korte bouwtermijnen schering en inslag zijn volgens Boelaert. “Daarnaast wordt de markt overspoeld door onderaannemers die mankrachten leveren op een niet-koosjere wijze.

Arbeiders uit de vroegere Oostbloklanden zorgen voor concurrentie die wij financieel niet aankunnen. Daarnaast kennen ze geen enkele taal, waardoor de communicatie in de soep draait en factoren zoals veiligheid, kwaliteit en het lezen van de plannen in ’t gedrang komen.”

Texaco Heverlee bestaat uit een hotel en twee servicestations aan weerszijden van de E40 met een shop, restaurant en cafetaria, foto Marc Scheepers.

Toekomst Heel wat ziekenhuizen sieren de portfolio van STRABAG. De evolutie in de ziekenhuissector blijft STRABAG dan ook volgen , net zoals de trend van de woonzorgcentra die als paddenstoelen uit de grond schieten. “Daarnaast trachten we nog wat PPS-projecten voor de wegenbouw te volgen. Zo hebben we al een prekwalificatie voor de Noord-Zuidverbinding op zak,” stelt Boelaert.

Het bedrijf wil z’n regionale werking nog versterken, met de focus op Wallonië en Brussel. “In de wegenbouw moeten we onze activiteiten ook nog wat meer ontplooien. We hebben een dochterbedrijf in Nederland in de wegenbouwsector, STRABAG BV, dat de infra-activiteiten en bijhorende activa en personeel van Jansen de Jong begin 2013 via een asset deal heeft overgenomen en projecten in België kan uitvoeren. Voorts tasten we de mogelijkheden in de milieutechnologie af.” Qua studietechnologie wil het bedrijf ook up to date blijven, en daarom verzorgt het intern opleidingen voor het BIM-systeem. “Er zit ook een pilootproject met de Universiteit Gent in de pijplijn. Samen met de unief willen we vanaf september het BIM-systeem verder uitwerken, met specifiek oog voor afwerkings- en verbindingsdetails,” besluit Boelaert. ❚

STRABAG Belgium nv Hoofdzetel: Rijnkaai 37, 2000 Antwerpen T +32 (0)3-201 60 00 • F +32 (0)3-201 69 12 • E belgium@strabag.com www.strabag.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 75

play av

De juiste balans voor licht, klank en beeld U gaat wel eens naar een event of woont een meeting bij.

Of het nu klein of groot is, u wil dat het geluid goed afgesteld staat, dat u de hoofdrolspelers goed kan zien en dat de presentatie klaar en duidelijk geprojecteerd wordt. Play denkt er net zo over.

Al meer dan twintig jaar jaar is Play een vooraanstaande speler in de audiovisuele markt, met als kernactiviteiten: verhuur, verkoop en installatie van audiovisuele diensten en materialen Locaties die het publiek verwelkomen, privĂŠ of professioneel, willen van zich laten horen en herinnerd worden. Het liefst duidelijk en haarscherp van klank, aangevuld met het perfecte beeld en de juiste uitlichting. Niet alleen de keuze van het materiaal, ook de ophanging, het afstellen en de precieze plaats zijn van belang. En dan is vakkennis cruciaal. De kracht van Play situeert zich dan ook achter de schermen. Geen gladde marketeers, maar hoogopgeleide technici die commercieel en klantgericht denken en weten waarover ze spre-

Mercedes-Benz Belux design by Franky Claeys.

76 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Willy Naessens

play av

Ghelamco Arena

ken. Voor elk event en elke installatie gaat Play tot het uiterste om de juiste balans te vinden voor licht, klant en beeld. Waarna u enkel nog maar op Play hoeft te drukken...

Installatie en begeleiding Play adviseert zijn klanten bij de audiovisuele inrichting van hun vergaderzaal of auditorium. Het vinden van de optimale balans tussen licht en geluid is immers een grondig proces van afstellen, luisteren en kijken. Dat betekent ter plaatse gaan, uittekenen en een goede keuze en opstelling van het benodigde materiaal. Imposante auditoria, zakelijke meeting rooms of historische gemeentezalen vragen elk een specifieke behandeling. Precies zoals er regels zijn voor het bouwen van een huis, bestaan er ook audiovisuele basisprincipes. Alles begint bij een digitaal licht- en geluidsplan, de keuze van materiaal en de manier van bevestigen. Na de installatie van het audiovisueel materiaal biedt Play een opleiding om alle toepassingen te leren kennen. Indien gewenst werkt de studiedienst een eenvoudige domoticatoepassing uit, waarna het volstaat om gewoon op de knop te drukken om van start te gaan. Met vestigingen in Nazareth, Brussel en Antwerpen is Play steeds snel ter plaatse om flexibel in te spelen op specifieke wensen.

Verhuur Play gaat er prat op enkel met A-merken te werken: kwalitatief, betrouwbaar en trendsettend. Audioapparatuur, projectiemateriaal of ledtechnologie: Play

verhuurt zowel audiovisueel materiaal voor korte als voor langere periodes, met of zonder technicus die zorgt voor de installatie. Voor bedrijven is het niet altijd efficiënt en economisch verantwoord om collega’s samen te brengen voor een meeting. In dat geval behoort een livecaptatie van de presentatie of het congres tot de mogelijkheden. Via een livestream worden klank en beeld doorgestuurd naar de verschillende vestigingen, zodat er van tijdsverlies geen sprake is. Daarnaast werpt Play zich ook voor eventbureaus op als een betrouwbare partner. Samen een creatief en origineel concept uitwerken, is één van de zaken waarop het zich maar al te graag toespitst. Play gaat voor de perfecte audiovisuele afwerking van beursstanden, persconferenties, seminaries of bedrijfsfeesten. Ook animaties, bedrijfsfilms en presentaties behoren tot de mogelijkheden. Wetende dat de kracht van bewegend beeld zijn gelijke niet kent, hecht Play vooral belang aan beelden die zich op uw netvlies hechten en u niet meer loslaten. Play biedt met andere woorden een dynamische methode om een bedrijf, product of dienst voor te stellen. ❚

PLAY AV NV Venecoweg 2, 9810 Nazareth T +32 (0)9-381 86 40 • F +32 (0)9-381 86 49 • E info@playbiz.be www.playbiz.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 77

PLAY_AD_bouwen_1/1_DEF.pdf

1

16/09/13

17:18

één indruk.

Echte waardering voor uw werk uit zich in één moment. De eerste indruk. Verwondering en respect van uw klant voor het eindresultaat. Van studie, plan tot ontwerp: Details maken het af.

Zoals een perfect gedimensioneerd evenwicht van licht, geluid en projectie in uw bouwproject. Bij PLAY zoeken gepassioneerde ingenieurs naar een intelligente integratie van een audiovisueel concept.

Inclusief flexibel in leasing- en rentalformules. Niet om verschillend te zijn, wel om het verschil te maken.

to impress.

Gent 09 381 86 40 Brussel 02 767 31 05 Antwerpen 03 771 10 01

www.playbiz.be

info@playbiz.be

PREFABABULOUS

BOUWEN MET BETON

WANDEN + MEUBILAIR + TRAPPEN + STAPSTENEN + KOLOMMEN + BALKEN + BALKONS

ENJOY THE SMOOTHNESS OF CONCRETE

www.enjoyconcrete.be

info@enjoyconcrete.be

Enjoy Concrete

PREFABULOUS bouwen met beton Enjoy Concrete uit Veurne spitst zich toe op het maken van alle mogelijke elementen in geprefabriceerd zichtbeton.

Alle stukken worden geproduceerd in een uiterst gladde bekisting en zelfnivellerend beton waarvan het uitzicht aan zeer hoge esthetische eisen voldoet.

KWALITEIT EN MAATWERK Enjoy Concrete werd opgericht door Joye Bernard, een ondernemer met een passie voor beton die zich omringde met een jong en dynamisch team dat de specifieke visie van Bernard - beton als design - hoog in het vaandel draagt.

Deze passie gaat inmiddels meer dan twintig jaar terug. Met Furnibo behaal-

80 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

de Bernard verschillende nominaties en awards met projecten in ter plaatse gestort zichtbeton. Vandaag doet hij net hetzelfde met zijn nieuw prefabbedrijf Enjoy Concrete.

De naam zegt het zelf: genieten van beton. Al ruim drie jaar heeft Enjoy Concrete een uitstekende reputatie als producent van kwaliteitsvolle, geprefa-

Enjoy Concrete

Onderstaande realisaties: Rietveld Projects

Zaakvoerder Bernard Joye met zijn medewerkers

Enjoy Concrete heeft een uitstekende reputatie als producent van kwaliteitsvolle, geprefabriceerde zicht-, structuur- en designbetonelementen. Vooral de uiterst gladde bekisting en het zelfnivellerend beton die het gebruikt, dragen bij tot die hoge productkwaliteit.

briceerde zicht-, structuur- en designbetonelementen. Vooral de uiterst gladde bekisting en het zelfnivellerend beton die het gebruikt, dragen bij tot die hoge productkwaliteit.

De grootste troef van Enjoy Concrete is maatwerk. Alle betonelementen worden op maat gemaakt, met een kleur en afwerking naar keuze. Dit maakt dat elk element uniek is en dat ze qua esthetiek en precisie aan de hoogste eisen voldoen. “Het is onze taak om moderne architectuur een meerwaarde te bezorgen,” aldus zaakvoerder Bernard Joye. “We specialiseren ons in glad beton, en dat is zeer populair in moderne, minimalistische ontwerpen. In combinatie met onder andere glas of hout is er visueel zeer veel mogelijk.”

GRAPHIC CONCRETE

Een bijzondere toepassing waar Enjoy Concrete zich op toelegt, is graphic concrete. Volgens een uniek, gepatenteerd procedé kan Enjoy Concrete haarscherpe foto’s, patronen en motieven in prefabbetonpanelen verwerken.

Een bijzondere toepassing waar Enjoy Concrete zich eveneens op toelegt, is graphic concrete. Volgens een uniek, gepatenteerd procedé kan Enjoy Concrete haarscherpe foto’s, patronen en motieven in prefabbetonpanelen verwerken. “we werken daarvoor samen met een Fins bedrijf dat de afbeeldingen omzet in clichés. In de pixels van de tekening komt er vertrager, waardoor het cement traag uitdroogt. Dit cement wordt dan uitgewassen met water, waardoor de foto of tekst haarfijn tevoorschijn komt. De wand gieten we - horizontaal of verticaal - vol beton. Die nieuwe techniek opent heel wat perspectieven. Grote grijze vlakken kunnen gepersonaliseerd worden via grafische tekeningen, teksten en logo’s, wat een esthetische meerwaarde en identiteit biedt aan een bedrijf of woning. We zijn nu bezig met het project ‘ Residentie Charlotte Perriand’, een creatie van architect Govaert – Vanhoutte waarbij we de foto van Charlotte Perriand verwerkt hebben in het gevelpaneel.

DUBBELZIJDIG GLADDE TERRASSEN Een andere specialiteit van Enjoy Concrete zijn de dubbelzijdig gladde terrassen. Met een unieke technologie en een uiterst glad bekistingssysteem maakt het terrassen die aan alle zijden een bijzonder gladde uitstraling hebben en op het loopvlak zijn uitgerust een antislipdesign naar keuze (in alle mogelijke kleuren). Het voordeel hiervan is dat de terrassen qua verdichting en esthetische waarde voldoen een zeer hoge duurzaamheid. Het geheel wordt nadien gehydrofebeerd, zodat het waterresistent wordt en bestand blijft tegen agressieve vervuiling. ❚

Enjoy Concrete nv Vaartstraat 50A, 8630 Veurne T +32 (0)58-28 00 76 • F +32 (0)58-28 00 74 • E info@enjoyconcrete.be Dit gebouw springt in het oog dankzij het doorgedreven gebruik van glad beton bij de gevelbekleding en de terrassen. In combinatie met houten buitenschrijnwerk zorgt het voor een tijdloze, pure sfeer.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 81

de waal palen

'Op maat ontworpen paalfunderingen en beschoeiingstechnieken' Een stevige fundering realiseren: dat is de kernopdracht van de waal palen, marktleider in BelgiĂŤ in het segment van palen kleiner dan 60cm diameter. De onderneming heeft zich de laatste twintig jaar specifiek toegelegd op het funderen met grondverdringende schroefpalen, een moderne techniek die heel wat kennis vereist. Zusteronderneming Olivier Solid Foundations heeft zich dan weer gespecialiseerd in beschoeiingstechnieken. Samen brengen ze jaarlijks een achthonderdtal projecten tot een goed einde.

82 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

de waal palen

de waal palen Voshol 6a, 9160 Lokeren T +32 (0)9-340 55 00 • F +32 (0)9-340 55 18 • E info@dewaalpalen.be www.dewaalpalen.be

De waal palen werd in het begin van de twintigste eeuw opgericht in Amsterdam en opende eind jaren 50 een Belgische afdeling. Het spitste zich voornamelijk toe op het heien van prefabpalen. In 1987 splitsten de Belgische en Nederlandse afdeling en nam Frank Poorteman het roer over. De waal groeide sindsdien gestaag en ontwikkelde een dubbel grondverdringende schroefpaal. Sinds 2006 maakt de waal deel uit van de Groep Willemen.

Samen met Wig Palen (overgenomen in 1997) en Olivier Funderingstechniek (overgenomen in 2010) is de Groep De Waal inmiddels een van de belangrijkste spelers op de markt van de paalfunderingen en beschoeiingstechnieken.

Sinds 2007 wordt de techniek van de dubbel grondverdringende schroefpaal ook in Polen toegepast.

De kennis en ervaring met dubbel grondverdringende schroefpalen maken de waal uniek in België. De interne opleiding van het personeel en de investering in performante machines die specifiek voor de waal ontworpen worden, zorgen voor een kwalitatieve en snelle uitvoering. Voorts heeft het geïnvesteerd in nieuwe machines voor het plaatsen van keerwanden, zodat het nu ook berliner-, secanspalen- en soilmixwanden op een accurate en snelle manier kan realiseren. Dankzij een eigen ontwerp van zowel de beschoeiing voor ondergrondse verdiepingen als de paalfundering van het gebouw kan de waal telkens een optimale oplossing uitdokteren. Op deze manier leverden de waal palen en Olivier Solid Foundations een belangrijke bijdrage aan heel wat recente projecten: Sea Tank in Antwerpen (2800palen -Ø51- 11m), AZ Alma in Eeklo (1500palen – Ø51 – 15m), de Ghelamco Arena in Gent (500palen - Ø41-9m + 165 lm soilmixwand), ... De grote flexibiliteit en de kwaliteitsvolle uitvoering maken dat beide firma’s kunnen bogen op een groot aantal tevreden klanten. ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 83

1391017 dewaalpalen.indd 1

27-09-13 11:52

• algemene buisleidingen • industriële buisleidingen • staal en inoxconstructies

• algemene elektriciteit • elektrische installaties in de industrie • privé-installaties

• CV-ketels, stoomketels en thermische olieketels • warmeluchtgeneratoren en stralingspanelen • airconditioning en ventilatie

Abutriek Jagershoek 8 8570 Vichte T 056 77 21 65 F 056 77 21 66 www.abutriek.be

114

Coopman Liften

‘Veiligheid en energiebesparing ten top’ Metro in Brussel

Coopman Liften biedt unieke oplossingen die onder meer uitblinken milieuvriendelijkheid, aanpasbaarheid aan het gebouw, bediening en veiligheid. Het gaat hiermee verder dan de geldende regelgeving. Een lift is immers zoveel meer dan een verticaal transportsysteem.

Afstemming op omgeving Sinds 2010 behoort Coopman Liften tot de Orona Group in Spanje. Het productgamma van Orona spitst zich toe op drie domeinen: residentiële toepassingen (woningen en appartementsgebouwen), het commerciële segment (kantoren, scholen en bedrijven) en de gezondheidssector (ziekenhuizen en woonzorgcentra). De meerwaarde die Coopman biedt, is dat de liften zich perfect schikken naar hun omgeving. Dankzij geavanceerde technologie en

86 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Erasmushuis in Leuven

Coopman Liften

Burelen Damman in Deerlijk

flexibele vormgeving kunnen ze namelijk optimaal worden aangepast aan de eisen van elk gebouw. Ze zijn dan ook ontworpen met het oog op minimale interactie met andere bouwaspecten tijdens hun installatie. Dit zorgt voor kostenbesparingen en meer efficiĂŤntie en veiligheid.

Bij machinekamerloze liften kan de besturing bijvoorbeeld worden ondergebracht op verschillende locaties, zelfs op de een na bovenste verdieping. De liftschacht wordt tijdens de werken veilig en volledig afgesloten, zodat er geen ander bouwpersoneel in de schacht hoeft te komen en de schacht ook beschermd is tegen stof. Voor de aansluiting op de gebouwwanden is geen toegang tot de liftschacht nodig, wat heel wat kosten bespaart.

70% energiezuiniger Milieuvriendelijkheid is een even belangrijke pijler. In alle stadia van de levensduur van zijn liften houdt Coopman rekening met de milieubelasting. Dit geldt voor de materialen, de vormgeving, de fabricage en de mogelijkheden tot recycling. Het bezit het Ecodesign-certificaat dan ook al sinds 2008. Een van de resultaten van deze aanpak is het ontwerp van een machinekamerloze lift met de nieuwste gearless-technologie, die het energieverbruik met maar liefst 50 procent doet dalen in vergelijking met een conventionele tweesnelhedenlift en tot 70 procent in vergelijking met een hydraulische lift.

Het systeem omvat een elektronisch geregelde, zeer energiezuinige direct aangedreven motor (gearless). De remenergie van de lift wordt omgezet in elektriciteit, die wordt teruggevoerd naar het elektriciteitsnet van het gebouw. Het verlichtingssysteem in de liftcabine is uitgerust met energiezuinige tl-lampen of ledspots. Als de lift niet wordt gebruikt, schakelt de verlichting automatisch uit en gaat de lift in stand-bymodus. De tijdsduur hiervoor is zelf te programmeren. De verlichting op de verdieping wordt automatisch aangeschakeld als de lift de gekozen verdieping bereikt.

Veiligheid boven

Flanders Field Museum Ieper

Ook op het vlak van veiligheid scoren de Coopman-liften uitstekend. Zo stuurt het automatische reddingsysteem de lift bij een stroompanne naar de dichtstbijzijnde verdieping, opent het de deuren en laat het de passagiers uit de lift.

Bij stroomuitval kunnen liften die aangesloten zijn op een generator gewoon blijven functioneren. Het liftsysteem kan het evacuatiegebruik afstemmen op de beschikbare netvoeding.

Bij brand of wateroverlast gaan de liften dankzij temperatuur- en watersensoren naar een voorgeprogrammeerde verdieping en blijven vervolgens buiten werking. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 87

De groep Coopman Liften is reeds meer dan 50 jaar uw partner voor al uw liftinstallaties.

Dankzij onze eigen ontwerpafdeling en modernste productietechnieken kunnen wij u op maat gemaakte liftproducten aanbieden.

Ons commercieel team werkt graag samen met u een oplossing uit voor uw liftprobleem. Wij kunnen via een uitgebreid productgamma voor elk probleem een specifieke oplossing aanbieden.

Via onze projectbegeleiding kunnen wij u de nodige flexibiliteit bieden en zo inspelen op uw wensen voor de realisatie van uw project.

Contacteer ons vandaag nog om onze uitgebreide documentatiebundel te ontvangen!

NV Coopman Liften | Mannebeekstraat 3 | B-8790 Waregem | T +32 56 35 85 80 | F +32 56 35 58 65 | liften@coopman.be | www.coopman.be

Coopman Liften

Kloosterhotel Leuven Erasmushuis in Leuven

Slimme verkeersfuncties Coopman Liften biedt de meest geavanceerde technologieën in toegangssystemen. De liftsystemen zijn voorzien van intelligente verkeersfuncties die de werking aanpassen aan de gebruikssituatie. De gebruiker kan via het cabinetableau een code invoeren voordat de lift in actie schiet. Er kunnen meerdere toegangscodes worden ingesteld voor het bereiken van verschillende verdiepingen. Voor hotels kan bijvoorbeeld een verplichte stop worden ingesteld op de hoofdverdieping (bijvoorbeeld de lobby met het onthaal). De deuren gaan steevast open als deze verdieping is bereikt.

Voor het schoonmaak- of onderhoudspersoneel is de zoneblokkering dan weer handig. Met een signaal (van een sleutelschakelaar, timer, code-invoering, drukknop voor beperkte toegang of i-Button) kunnen oproepen naar bepaalde verdiepingen worden geblokkeerd.

Voor omgevingen met uiteenlopende communicatie-eisen, bijvoorbeeld ziekenhuizen, openbare gebouwen of hotels, heeft Coopman innovatieve systemen die snelle en efficiënte informatieverstrekking mogelijk maken. Niet alleen voor noodgevallen, maar ook om de kwaliteit en het comfort van het liftgebruik te verbeteren. Bij grote drukte kunnen de liftdeuren al openen als de lift de gekozen verdieping bereikt. Dit verbetert de doorstroming en reduceert de gemiddelde wachttijd. Ook voor het observeren van het gebruik van de lift of het vanop afstand bedienen zijn er diverse mogelijkheden. Tot slot kunnen de liften perfect worden aangesloten op gebouwbeheers- of bewakingssystemen. ❚

Coopman Liften nv Heirweg 123 , 8520 Kuurne T +32 (0)56-35 85 80 • F +32 (0)56-35 58 65 • E liften@coopman.be www.coopman.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 89

Willemen Groep

Solide Belgische bouwgroep met internationale ambities

Sint-Janshof – Mechelen (Willemen General Contractor)

Willemen Groep uit Mechelen mag zich vandaag tot de grootste onafhankelijke familiale bouwgroepen van het land rekenen.

In de groep heerst een no-nonsensebedrijfscultuur met veel zin voor initiatief en ondernemerschap.

Gevangenis – Leuze-en-Hainaut (Willemen General Contractor)

90 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Willemen Groep

Onderneming van het Jaar 2013 Willemen Groep werd verkozen tot Onderneming van het Jaar 2013. De prijs mochten zij ontvangen uit handen van de heer Herman Van Rompuy, voorzitter van de Europese Raad.

Onderneming van het Jaar is een van de meest prestigieuze businessbekroningen in ons land. De belangrijkste criteria voor deze prijs zijn ondernemerschap, innovatie, strategie, doorzettingsvermogen, internationalisatie en verantwoord bestuur.

"We zijn dan ook enorm fier op deze onderscheiding", aldus Johan Willemen, Voorzitter van Willemen Groep, "het is een teken van appreciatie voor het werk van de verschillende bedrijven binnen de Willemen Groep en al onze medewerkers".

Met deze verkiezing tot Onderneming van het Jaar voegt Willemen Groep zich bij het rijtje van winnaars van de afgelopen jaren, naast La Lorraine Bakery Group (2012), Soudal (2011), Taminco (2010), Studio 100 (2009), Cartamundi (2008), Groep H. Essers (2007), Metris (2006), Option (2005), Deceuninck (2004), Miko (2003), Omega Pharma (2002), Resilux (2001), Melexis (2000), Sioen Industries (1999), Compex (1998), Icos Vision Systems (1997), ECA (1996) en Real Software (1995).

Onderneming van het Jaar is een organisatie van EY in samenwerking met De Tijd en BNP Paribas Fortis. De verkiezing werd dit jaar voor de 19de maal georganiseerd.

Distributiecentrum Duvel – Puurs (Cosimco)

Willemen Groep omvat verschillende bedrijven die actief zijn in de bouwsector. De kern wordt gevormd door enkele aannemingsbedrijven (Willemen General Contractor, Cosimco, Franki, Franki Construct en Aswebo), aangevuld met eigen projectontwikkeling en verschillende toeleveranciers. Door de complementariteit van de bouwbedrijven kan de groep zijn klanten zowel in de burgerlijke bouwkunde, de industriebouw en het residentiële segment als in de algemene utiliteitsbouw en de wegenbouw een oplossing bieden. Ook PPS-, DBFM- en Bouwteamprojecten behoren tot de mogelijkheden. Sinds kort bouwde Willemen ook een eigen engineeringdepartement uit om zijn kennis en mogelijkheden zo nog verder uit te breiden.

INTERNATIONAAL

Noord-Zuid Kempen – Geel (Aswebo)

Naast de algemene aannemingen heeft Willemen Groep ook enkele specifieke onderaannemers in eigen rangen, zoals bijvoorbeeld paalfunderingen, dakdichting, sanitair, HVAC en verhoogde vloeren. De afdeling projectontwikkeling is zowel in de appartements- als in de kantoorbouw actief.

De solide basis van Willemen Groep ligt in België, en daarnaast bouwt het ook internationaal zijn activiteiten verder uit. De groep is nu al actief in verschillende Centraal- en Oost-Europese landen. In het recente verleden werden al projecten gerealiseerd in Polen, Roemenië en Litouwen. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 91

innovatieve bouwgroep

www.willemen.be

Willemen Groep

Willemen Groep in cijfers • € 600 miljoen omzet in 2012 • Bijna 2.000 medewerkers • Meer dan 200 ingenieurs • Elke dag zo’n 8.000 mensen op ruim 150 werven Mivas – Lier (Cosimco)

De laatste jaren voerde Franki verschillende projecten uit in Frankrijk. Cosimco richtte pas een filiaal op in Casablanca om haar knowhow in de industriebouw op de lokale Marokkaanse markt aan te bieden. Verder bekijkt Willemen ook de mogelijkheden om projecten en activiteiten te ontwikkelen in groeimarkten zoals Afrika en het Midden-Oosten.

RESPECT

Verkeerswisselaar A17/A10 – Brugge (Aswebo)

Zowel in binnen- als buitenland wordt er een stevig groeitempo op nagehouden. Willemen Groep is dan ook voortdurend op zoek naar nieuw talent met ambitie om de organisatie te versterken. Vooral goede project- en werfleiders zijn altijd welkom. Het hecht daarbij veel belang aan individuele ontplooiing, in combinatie met een grote betrokkenheid en waardering voor de geleverde prestaties. En dit uiteraard in een aangename en veilige werkomgeving. Respect voor mensen is daarbij een absolute kernwaarde.

Willemen Groep heeft zo’n tweeduizend mensen in dienst en creëert daarnaast een indirecte tewerkstelling voor een veelvoud hiervan. Over alle filialen heen worden verschillende indrukwekkende projecten gerealiseerd.

Samen vertegenwoordigen ze een jaarlijkse omzet van om en bij de € 600 miljoen.

Voor meer informatie over Willemen Groep kan u terecht op www.willemen. be. Om op de hoogte te blijven van de laatste nieuwtjes kan u Willemen Groep volgen op Facebook, Twitter en LinkedIn. ❚

Willemen Groep Boerenkrijgstraat 133, 2800 Mechelen T +32 (0)15-569 965 • F +32 (0)15-569 950 • E groep@willemen.be www.willemen.be Opslagtanks Evonik – Antwerpse haven (Franki Construct)

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 93

Jaspers-Eyers Architects

Inspelen op culturele context met internationale drive

Belview – Brussel Gelegen in de Europese wijk van Brussel zal het Belview project een mix aanbieden van kantoorruimtes, residentiele en commerciele functies.

Jaspers-Eyers Architects in samenwerking met A.2R.C Architects

94 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Jaspers-Eyers Architects images © Jaspers-Architecten

Jaspers-Eyers is een architectenbureau met kantoren in Brussel, Leuven en Hasselt dat zich de laatste jaren meer en meer focust op internationale uitbreiding, met projecten in onder andere Polen, Wit Rusland en Kazachtan tot en met de Belgische ambassade in Tokyo.

Het kantoor geleid door John Eyers en Jean-Michel Jaspers biedt een ruim dienstenpakket aan rond architectuurdesign, programmering, stadsarchitectuur, masterplanning alsook grafisch en binnenhuisdesign voor zowel privé als overheidsklanten. ›

WTC IV – Brussel De WTC IV toren in Brussel werd bekroond als Laureaat van de Batex awards voor voorbeeldgebouwen op vlak van duurzaamheid.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 95

Jaspers-Eyers Architects Chambon De voormalige hoofdkantoren van de ALSK/CGER bank in Brussel worden gerenoveerd en uitgebreid tot het Chambon project met een mix van kantoorruimtes, residentiele en commerciele functies.

Jaspers-Eyers Architects in samenwerking met A.2R.C Architects

GROTE VARIETEIT De uitgebreide portfolio van het architectenbureau groeide de voorbije vijftig jaar aanzienlijk en bevat projecten die gaan van particuliere lofts in de Espace Jacqmotte, volledige stadsrenovaties zoals het bedrijvencentrum Espace Nord tot luchthavens en gebouwen van de Europese Unie. Dankzij een grote variëteit aan opdrachten bezit Jaspers-Eyers Architects uitgebreide kennis en ervaring om plaatselijke projecten een internationale drive te geven.

MENSVRIENDELIJKE ONTWERPEN Het bureau legt zich toe op uitmuntende ontwerpen die zowel qua kosten als qua tijd perfect in balans zijn. In de zorgvuldig en uitgelezen ontwerpen besteedt het architectenbureau de grootste aandacht aan alle mogelijke ecologische aspecten.

Het ontwerpteam voert een open communicatie met al zijn partners en kiest resoluut voor mensvriendelijke ontwerpen.

Architectuur betekent voor Jaspers-Eyers Architects inspelen op de culturele context, mens en omgeving.

Senator Warwaw Het gerenoveerde Senator gebouw in Warsaw Polen kreeg de award voor ‘Best Office Development in Europe 2012’.

96 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Jaspers-Eyers Architects

Warsaw Spire De 220m hoge Warsaw Spire toren is momenteel in aanbouw in Warsaw, Polen.

VERNIEUWEND DESIGN Jaspers-Eyers Architects heeft door de jaren heen een ijzersterke reputatie opgebouwd en staat geboekstaafd als een van de meest gerespecteerde architectenbureaus in BelgiĂŤ en Europa. Talrijk zijn de publicaties waarin realisaties zijn opgenomen. Meermaals viel het kantoor in de prijzen. Het vernieuwende design van het bureau blijft bepalend voor de visie en het debat over de richting die de architectuur vandaag uitgaat en hoe die er morgen zal uitzien. â?š

Jaspers-Eyers Architects Brussels Studio Hoogstraat 139 1000 Brussels T +32 (0)2-514 04 96 F +32 (0)2-514 04 93 Leuven Studio Tervuursevest 362 3000 Leuven T +32 (0)16-62 91 71 F +32 (0)16-62 27 79 Hasselt Studio Raamstraat 13 3500 Hasselt T +32 (0)11-22 21 63 F +32 (0)11-22 21 63 E architecten@jaspers-eyers.be www.jaspers-eyers.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 97

JA ARBOEK voor DE BOUW