Installatie & bouw BE 02 2013 by Louwers Mediagroep

INSTALLATIE & BOUW 2

UITGAVE

Vaktijdschrift over installatietechniek, HVAC, Sanitair en Electriciteit

ww w. i n s tal l at i e enb ouw.b e

NUMMER 2 2013 I JUNI-JULI

Alphacloud: betrouwbaar en efficiĂŤnt datacenter in Mechelen NAC Houthalen-Helchteren uitgerust met betonkernactivering Nieuw kantoor Stebo Genk: meer dan passief

het innovatieve ventilatiesysteem

adem gerust

▶ Stille, energiezuinige ventilatoren ▶ Antistatisch en antibacterieel ▶ Compleet gamma aan montagestukken ▶ Eenvoudige reiniging ▶ Eigen studiedienst

BEGETUBE N.V. Kontichsesteenweg 53 - 55 B-2630 Aartselaar t + 32 3 870 71 40 f + 32 3 877 55 75

www.begetube.com

member of

Een energiezuinig huis met Niko Home Control Niko Home Control is de eerste elektrische installatie waarmee gezinnen actief energie kunnen besparen. Zo geeft een ecodisplay op elk moment aan hoeveel energie verbruikt wordt en hebben de componenten slechts een minimum aan energie nodig. Tegelijkertijd bedienen bewoners de installatie centraal en wonen ze veiliger en comfortabeler. Vanaf 1 juli 2013 kan Niko Home Control met de remote control service buitenshuis bediend worden. Interesse? Schrijf je via onze website snel in voor een opleiding. Daarna ondersteunt ons ervaren team van medewerkers je graag bij de uitwerking van je project.

PA-633-01

www.niko.be/nikohomecontrol 路 tel. 03 778 90 20 路 sales@niko.be

UITGAVE

Voorwoord

Eindelijk is de zomer in het land en kunnen de meesten onder ons op een welverdiende vakantie vertrekken. Of thuis genieten van een leuke barbecue, een fijn terrasje, een tuinfeest of een plonsje in het zwembad. Daar staat echter wel tegenover dat we weer alle moeite van de wereld zullen hebben om het binnen lekker fris te houden, zodat we te midden van al die zomerse warmte toch even verkoeling kunnen opzoeken. Vandaar dat velen zich allicht zullen afvragen of het niet stilaan tijd geworden is om een goed ventilatiesysteem te installeren. Voortdurend frisse en gezonde binnenlucht: wie wil dat nou niet? Toch blijft het verbazen hoe beperkt de kennis omtrent ventilatie nog steeds is. Velen komen niet verder dan 'het raam openzetten' of 'een ventilator installeren'. Symptomatische oplossingen die de kern van het probleem geenszins wegnemen. Want anders dan heel wat mensen denken, is een goed ventilatiesysteem vooral een meerwaarde op het vlak van gezondheid. Aangezien we gemiddeld 85 procent van onze tijd binnen doorbrengen, is het belang van een gezond binnenklimaat niet te overschatten. Behalve het CO2-gehalte zijn het immers vooral vluchtige organische stoffen die (onbewust) heel wat schade kunnen berokkenen. Zeker nu onze woningen en gebouwen alsmaar beter geïsoleerd en luchtdichter worden, is goede ventilatie een absolute must. Gelukkig is het installeren van een ventilatiesysteem sinds 2006 wettelijk verplicht. De B in de EPBwetgeving staat immers voor 'Binnenklimaat', wat impliceert dat er bij een nieuwbouw of een renovatie met volledige of gedeeltelijke herbouw moet voldaan worden aan de Belgische ventilatienorm. Deze stipuleert dat er per m² vloeroppervlakte 3,6 m³ lucht/uur toe- en afgevoerd moet worden. Een uitstekende zaak natuurlijk, maar of deze maatregel voldoende is om het ventilatieprobleem op korte termijn aan te pakken, blijft nog maar de vraag. Het Belgische gebouwenpatrimonium is oud, en dus zijn er nog steeds erg veel woningen of andere gebouwen die qua ventilatie ruimschoots onder de norm blijven presteren. Het spreekt dan ook voor zich dat een eventuele subsidieregeling wél soelaas zou kunnen brengen. Een troef van veel moderne ventilatiesystemen is immers dat ze uiterst energiezuinig zijn. Bovendien houden ze de binnentemperatuur mee op peil en zorgen waar nodig voor extra verwarming of verkoeling. Helaas vraagt het installeren van een ventilatiesysteem een forse investering, zeker in bestaande gebouwen. Het kostenplaatje is dan ook de voornaamste reden voor het vroegtijdig afhaken van veel mensen, want (ver)bouwen op zich is al duur genoeg. Het is met andere woorden wachten op een definitieve doorbraak, en dus zullen velen zich de komende maanden nog op de ventilator beroepen om zich tegoed te doen aan frisse lucht. Intussen werken de fabrikanten van ventilatiesystemen naarstig verder om de installatie en integratie van hun producten in bestaande gebouwen te vergemakkelijken. Want het is dus vooral daar dat de grootste winst te behalen is...

Tim Janssens

INSTALLATIE & BOUW | 5

Plaatsnaam&| Projectnaam INSTALLATIE BOUW

Vaktijdschrift over installatietechniek, HVAC, Sanitair en Electriciteit

COLOFON

Tekst: xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Jaargang 1 • nummer 2 • 2013 Verschijnt 6 x per jaar

verantwoordelijke Uitgever

H.B.J.M. Louwers Wildlaan 7, 3910 Neerpelt Postbus 85 ,3900 Overpelt T +32 (0)11 605540 F +32 (0)11 605541 E info@louwersmediagroep.be W www.louwersmediagroep.be

Redactiecoördinatie Tim Janssens /Rik Neven

Redactieteam

Isabel Boons, Jan Daneels, Johannes Van Cauwenberghe, Roxane Heeren, Tim Janssens, Kevin Moens, Rik Neven, Redactiebureau Palindroom

Bladmanagement

Koen Royackers E k.royackers@louwersmediagroep.be

Advertenties

https://louwersmediagroep.wetransfer.com Onder vermelding van naam en project Adresgegevens: Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 (0)11 605540 E verkoop@louwersmediagroep.be

Secretariaat

Manuela Depenbrock, Sandra Reijnders

abonnnementprijs

€ 54,00 per jaar excl. BTW KBC Neerpelt: 731-0251429-77 t.n.v. Louwers Mediagroep BVBA o.v.v. Installatie & Bouw. Informatie over abonnementen: T +32 (0)11 605540

Adreswijzigingen

Schriftelijk ten minste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 85, 3900 Overpelt, België

opzeggingen

Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.

Doelgroep

Installateurs verwarming, elektriciteit, sanitair, klimatisatie en luchtbehandeling, leden van de VCB Vlaamse Confederatie Bouw, BVA Bond van Vlaamse Architecten, CIB Vlaanderen de Confederatie van Immobiliënberoepen van Vlaanderen, ORI Organisatie van Raadgevende Ingenieurs, Engineering- en Consultancybureaus, opdrachtgevers, projectontwikkelaars, abonnees, betrokken ministeries en diensten, provinciale en gemeentelijke overheden en betrokken federale, Vlaamse en regionale organisaties, Facilitymanagers bedrijven met eigen onderhoudsploeg, fabrikanten, invoerders en groothandelaars uit de sector.

vormgeving/art direction Logo Reclame- Ontwerpbureau Jeroen Saes

DRUKWERK

Drukkerij Hendrix, Peer Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aan-vaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.

INSTALLATIE & BOUW

Inhoud Business Park Delorge: energie-efficiëntie en esthetiek in één

Alphacloud: betrouwbaar en efficiënt datacenter in Mechelen

Sentower Park: paardenparadijs in het groen

Het Vogelnest Hoboken

Nieuw administratief centrum Zwevegem: energiezuinig en duurzaam

Totaalpakket industriële technieken voor nieuw distributiecentrum Vandeputte Group

“Het durft al eens ontbreken aan naservice in HVAC-sector”

Gasluchtverhitting voor Distributiehal Grobbendonk

Journaal

Inhoud

37 56

2 INSTALLATIE & BOUW

46 62

VAKTIJDSCHRIFT OVER INSTALLATIETECHNIEK, HVAC, SANITAIR EN ELECTRICITEIT

Distributiecentrum Lidl uitgerust met op maat gemaakte rookluiken en daglichtkoepels

Nieuw politiekantoor zone Bodukap wordt technologisch hoogstandje

Gaswarmtepompen verwarmen en koelen nieuw politiegebouw Bodukap

Luchtgekoelde ijswatermachine drijft HVAC aan in Welzijnsknoop Ledeberg

Nieuw kantoor Stebo in Genk: meer dan passief

De Ghelamco-arena in Gent

De uitdagingen voor installatieen servicebedrijven

Vakbeurs HVAC2013

WIe Doet Wat

NUMMER 2 2013 I JUNI-JULI

VAKTIJDSCHRIFT OVER INSTALLATIETECHNIEK, HVAC, SANITAIR EN ELECTRICITEIT WWW.INSTALLATIEENBOUW.BE

Alphacloud: betrouwbaar en efficiĂŤnt datacenter in Mechelen NAC Houthalen-Helchteren uitgerust met betonkernactivering Nieuw kantoor Stebo Genk: meer dan passief

2 2013097 Installatie & Bouw BE 2.indd 1

03-07-13 16:44

Automatisering troef bij bruTextiles Kontich UITGAVE

WWW.INSTALL ATIEENBOUW.BE

Coverbeeld: Alphacloud, datacenter in Mechelen

INSTALLATIE & BOUW | 7

HASSELT | Business Park Delorge

Tekst: Roxane Heeren

Business Park Delorge:

energie-efficiëntie en esthetiek in één Aan de Herkenrodesingel in Hasselt is een van de grootste Limburgse bouwwerven van het moment aan de gang. Mathieu Gijbels nv bouwt er in opdracht van PGC Immo en Groep Delorge, verdeler van Skoda, VW en Audi, het Business Park Delorge. Ma°Mu architecten ontwierp hiervoor een nieuw concept dat showrooms van Volkswagen en Audi combineert met modulaire kantoorruimte – een Europese primeur. De opdrachtgevers stelden een energie-efficiënt gebouw voorop en namen het Genkse studiebureau Encon onder de arm om een energiezuinig totaalconcept uit te werken.

8 | INSTALLATIE & BOUW

HASSELT | Business Park Delorge

Ventilatie en verwarming zijn volledig gescheiden systemen – ook in de showrooms, waar met luchtverwarming gewerkt wordt.

Twee in één Delorge Business Park bestaat uit schijnbaar twee aparte gebouwen, die via een ondergrondse parkeergarage met elkaar verbonden zijn. Op de begane grond komt telkens een autoshowroom en daar bovenop drie verdiepingen kantoren, die per halve verdieping verhuurd worden aan bedrijven – architectenbureau Ma°Mu zal er zelf als een van de eersten zijn intrek nemen. De automerken stellen strenge esthetische

eisen aan hun showrooms, die immers de uitstraling van het merk moeten weerspiegelen. Aangezien VW en Audi op verschillende marktsegmenten mikken, zien hun showrooms er dan ook heel verschillend uit. Dit inspireerde de ontwerpers om de twee gebouwen van top tot teen een verschillende look te geven: het 'Audigebouw' krijgt een dynamische en technologische uitstraling, terwijl het 'VW-gebouw' lichter en speelser oogt.

Daar tegenover staat een energetisch concept, dat uniform is uitgewerkt over het hele complex. “Encon is een studiebureau dat zich toelegt op energie-efficiënte projecten in de industrie en voor dit project zijn we energiedeskundige in de breedste zin van het woord,” vertelt Kevin Schrijvers, manager Energy Consultancy & Engineering bij Encon. “Van HVAC tot sprinklerinstallatie, we hebben alle technieken ontworpen en we volgen de uitvoering ook mee op tot de oplevering.” ›

INSTALLATIE & BOUW | 9

There is no beTTer way To cool & heaT

Galletti Belgium Essenestraat 16 1740 Ternat GSM: 0496 812 119 www.galletti.be

13870237_Galletti.indd 1

04-07-13 09:01

Flex Geko ventilo-convectoren met EC motoren •

Verwarmen, koelen en filteren van recirculatie- en menglucht

•

Energie-efficiënte EC-motoren: tot 75% lager opgenomen vermogen

•

Flexibele montage- en opstellingsmogelijkheden

•

Uitgebreid gamma accessoires ter beschikbaar

•

Aansluiting mogelijk op gebouwbeheersysteem

•

Leverbaar met of zonder opgebouwde

Flex-Geko GF51.UWW1.#E#A1

MATRIX regeling

NON DUCTED FAN COILS

Inzetbaar in alle soorten gebouwen

•

Uitgebreide referentielijst

ENERG

EFFICIENCY CLASS

Flex-Geko GF51.UWW1.#E#A1 NON DUCTED FAN COILS

Heating Mode

Cooling Mode Total cooling capacity at high speed: Sensible cooling capacity at high speed:

Ref: 02-201102

beschikbaar

A B C D E F G

EFFICIENCY CLASS

GEA

3.75 kW 2.90 kW

Heating capacity at high speed:

Ref: 02-201102

•

ENERG GEA

A B C D E F G

5.27 kW

GEA Happel Belgium N.V. Dobbelenbergstraat 7, 1130 Brussel, Tel: + 32 2 240 61 61, Fax: + 32 2 240 61 81, sales.hbe@gea.com, www.gea-happel.be

engineering for a better world

GEA Heat Exchangers

HASSELT | Business Park Delorge

Projectinfo GEA HAPPEL - HVAC

De plafondcassettes hebben hetzelfde werkingsprincipe als de losstaande ventiloconvectoren en zorgen voor een gelijkmatige warmte in het lokaal.

Kampioen in tussenseizoen Een gebouwencomplex als dit is behoorlijk veeleisend naar verwarming en koeling: vrijstaande gebouwen met zowel noord- als zuidgeoriënteerde ruimtes, zowel zeer grote als kleinere ruimtes en een mix van functies. Vooral in het tussenseizoen kan dat leiden tot situaties waarbij er zowel warmte- als koelvraag ontstaat. Op een zonnige ochtend in mei kan het door de zoninstraling aan de zuidoostzijde al flink opwarmen, terwijl het vanwege de nog lage buitentemperaturen aan de noordzijde fris blijft. Daarom koos Encon ervoor om de warmte en koude op te wekken met een vierpijps lucht-water warmtepomp. Deze kan zowel warmte als koude produceren en wanneer er vraag is naar beide, recupereert ze de warmte uit het circuit waar gekoeld wordt om aan de warmtevraag van het andere circuit te voldoen.

Op die manier haalt ze op zulke momenten een COP van 7 à 8, wat behoorlijk hoog is. Tijdens de winter, wanneer de buitentemperaturen erg laag zijn, is het daarentegen moeilijker om een dergelijk goed rendement te halen, dus dan wordt de warmtepomp bijgestaan door een condenserende gasketel. De geproduceerde warmte wordt in de kantoren afgegeven door ventiloconvectoren, die een groot comfort bieden bij een lage watertemperatuur. In de showrooms is omwille van het grote volume gekozen voor luchtverwarming. Per gebouw zorgen twee ventilatiegroepen voor verse lucht. Dankzij een koelen verwarmingsbatterij blazen zij de lucht op een neutrale temperatuur de ruimtes in, ongeacht de buitentemperatuur. Het hygroscopisch warmtewiel recupereert niet alleen de warmte uit de afgevoerde lucht, maar ook de waterdamp. ›

GEA Happel is een multinationaal bedrijf van Duitse origine met wereldwijd ongeveer 25.000 werknemers. In het verkoopskantoor van België zijn een veertigtal hoogopgeleide mensen tewerkgesteld. Verkoopsdirecteur Guido Weyns: “GEA Happel geniet een uitstekende naam in België, dankzij de sterke producten en de goede service die op elk niveau geboden wordt, zowel door verkopers, binnendienstmedewerkers als servicetechniekers.” Voor Business Park Delorge leverde GEA Happel een hele reeks toestellen voor verwarming, koeling, ventilatie en warmterecuperatie. De kantoorgebouwen hebben elk een eigen ventilatiegroep met een ingebouwde hoogrendementswarmterecuperator. Verwarmen en koelen gebeurt door decentrale units, in dit geval ventiloconvectoren en plafondcassettes. De werkplaatsen worden verwarmd door luchtverhitters, voorzien van GEA inductiekleppen die de temperatuursgradiënt tussen vloer en plafond sterk beperken, en zo het energieverbruik reduceren. Via een ventilatiesysteem wordt hier verse lucht naar binnen gebracht. In de showrooms tenslotte wordt de temperatuur geregeld door grote luchtgroepen die hun lucht via roosters tegen de glazen wanden naar binnen brengen, om zo condensatie in de winter te vermijden. De Audi-showroom beschikt over een extra koelbatterij, omdat deze meer naar het zuiden gericht is en door de grote glaspartijen aanzienlijk zou kunnen opwarmen. De toonzalen hebben ook elk een eigen ventilatiegroep voor het binnenbrengen van verse lucht. “Het Business Park Delorge is een bijzonder project voor ons, niet alleen vanwege de omvang, maar vooral omdat we zoveel verschillende producten uit ons gamma hebben kunnen leveren. Het is een echt schoolvoorbeeld van wat GEA Happel kan realiseren,” aldus Weyns.

GALLETTI - VIERPIJPS WARMTEPOMPEN EN KOELMACHINES

Met zijn onregelmatige vorm en metalen gevelbekleding geeft het Audi-gebouw een futuristische indruk. Het VW-gebouw, hier op de voorgrond nog in aanbouw, krijgt een lichtere look.

Galletti is een van oorsprong Italiaans bedrijf, gespecialiseerd in airconditioning voor commerciële en industriële toepassingen. Het werd opgericht in 1906 en is nog steeds een familiebedrijf. Vandaag werken er in de vier productiefaciliteiten zo'n 380 mensen. De producten van Galletti worden over heel Europa verdeeld via een netwerk van distributeurs en eigen kantoren, zoals in België. Pierre Vueghs, managing partner voor Galletti Belgium, vertelt: “Het studiebureau kwam met de vraag om een toestel dat zowel koud als warm water kan maken. Daarom stelden wij de vierpijps warmtepomp voor: die produceert warm water zowel op basis van warmterecuperatie uit de koeling, als via de warmtepomp zelf. Deze oplossing is ideaal voor dit project, omdat de gebouwen verschillende functies combineren. De warmte die op de ene plaats wordt onttrokken bij de koeling, wordt elders direct hergebruikt om te verwarmen, zonder bijkomende energie te verbruiken.” Galletti leverde bij Business Park Delorge twee vierpijps lucht/water warmtepompen en twee klassieke lucht/water koelmachines. “De firma Galletti stelt energiezuinigheid voorop en houdt bij de ontwikkeling van al haar producten – niet alleen de klassieke HVAC-units, maar ook het gamma geothermische systemen - rekening met de grootst mogelijke rendementen. Dit is een echt voorbeeldproject, dat de mogelijkheden van onze producten mooi in de kijker zet,” besluit Vueghs.

INSTALLATIE & BOUW | 11

De energie-efﬁciënte oplossing van de toekomst

Alelek NV: Industriepark Kolmen 1225, 3570 Alken (t : 011/31.13.31, f : 011/31.37.32, alelek@alelek.be)

Het all-in-one toestel voor ventilatie, warm water, verwarming en koeling

Electra Bree NV: Boneputstraat 28b, 3960 Bree (t : 089/48.04.50, f : 089/47.22.47, groothandel@electrabree.be)

Kempelek NV: Nikelaan 7, 2430 Laakdal (t : 013/61.87.90, f : 013/61.87.99, kempelek@kempelek.be)

Westelek NV: Robert Tavernierlaan 1, 8700 Tielt (t : 051/40.60.62, f : 051/40.58.48, westelek@westelek.be)

LWZ 304/404 SOL Integraal ventilatiesysteem SOL 27 premium Thermisch zonnepaneel

Brusselek NV: Paardenweidestraat 3, 1861 Meise (t : 02/270.48.63, f : 02/270.48.64, info@brusselek.be)

Een van de 30.000 STIEBEL ELTRON systeemoplossingen

Hedendaags wonen | De LWZ 304/404 SOL verenigt alle belangrijke huistechnische functies in één toestel: ventileren, warm water, verwarmen en koelen. Bovendien kan men het aansluiten op zonnecollectoren om nog meer gebruik te maken van de gratis energie van de natuur. STIEBEL ELTRON. Warmtepompspecialist. Sinds 1976. www.stiebel-eltron.be

13870244_Alelek.indd 1

27-06-13 16:14

Maximum uptime thanks to integrated data center solutions from Siemens Safe, secure and efficient data centers – from planning to execution Solutions for Data Centers

siemens.com/datacentres

HASSELT | Business Park Delorge

Hiermee wordt de inkomende lucht verwarmd en bevochtigd. Zeker in de winter kan de buitenlucht immers onaangenaam droog zijn.

Elektriciteit van a tot z Ook de elektrische installatie nam Encon onder de loep, van de hoogspanningscabines – machines zoals warmtepompen en ventilatiegroepen vragen immers grote vermogens – over verlichting, laadpalen voor elektrische wagens en liften tot de zwakstroomtechnieken. Daarnaast werkte Encon een systeem uit voor een gedetailleerde energiemeting van de verschillende kantoorunits en garages. Zo kan het precieze verbruik van warmte, lucht en

elektriciteit per eenheid geregistreerd worden. Dit systeem is niet alleen nodig voor een correcte kostenafrekening bij de huurders, het laat ook toe om de energieconsumptie van het gebouw doorheen de tijd op te volgen en eventueel bij te sturen. Een groot deel van de benodigde elektriciteit wordt met een fotovoltaïsche installatie zelf opgewekt. “Delorge Business Park is het eerste grote project met zonnepanelen sinds het terugschroeven van de subsidies in Vlaanderen. Dat de opdrachtgevers er toch voor wilden gaan, is een bewijs van hun duurzame ingesteldheid,” zegt Kevin Schrijvers. “En daarvoor worden ze beloond met een E-peil 50 en een aantrekkelijk, energiezuinig gebouw.” ❚

Projectinfo ALELEK - KNX-DOMOTICA Het elektrisch distributiebedrijf Groep Alelek, met hoofdzetel in Alken, levert elektrisch materiaal aan professionele klanten, van het kleinste onderdeel tot de dikste kabel. Binnen enkele jaren mag Groep Alelek vijftig kaarsjes uitblazen, maar het is nog steeds een dynamisch familiebedrijf, geleid door oprichter Urbaan De Bruyn en zijn zoon Hein. Het bedrijf kende de laatste tien jaar een sterke groei en heeft vandaag 75 medewerkers in vijf vestigingen, verspreid over heel Vlaanderen. Sinds 15 jaar specialiseert Groep Alelek zich onder meer in KNX, een wereldwijde open standaard in domotica en gebouwbeheersystemen. Meer dan driehonderd internationale merken zijn KNX partner. Dit heeft het grote voordeel dat KNX een compleet systeem kan aanbieden. Dat is volgens Hein De Bruyn, zaakvoerder bij Groep Alelek, ook de reden waarom de ontwerpers van Business Park Delorge voor KNX gekozen hebben. Groep Alelek leverde bij Delorge de KNX componenten voor de lichtsturing aan installatiebedrijf Cofely Fabricom. “Maar omwille van de complexiteit van de materie leverden we niet alleen het materiaal,” vertelt Hein De Bruyn. “We zorgen ook voor de programmatie van de KNX componenten. Dit gebeurt op voorhand in ons bedrijf. Na de plaatsing door de installateur gaat onze programmeur ter plaatse om de programmatie in te laden en de laatste aanpassingen in te stellen. Dit is een voorbeeld van bijkomende service die we onze klanten geven.”

Per gebouw zorgen twee ventilatiegroepen voor verse lucht.

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever Groep Delorge, Hasselt en PGC Immo, Herk-de-Stad Ontwerper Ma°Mu architecten, Hasselt

Studiebureau technieken Encon, Genk

Ruwbouw Mathieu Gijbels, Opglabbeek

Warmtepompen Galletti Belgium, Ternat

start werken juni 2012

einde werken: zomer 2013

INSTALLATIE & BOUW | 13

Mechelen | Datacenter Alphacloud

Tekst: Roxane Heeren Foto's: ICTroom

Alphacloud:

betrouwbaar en efficiënt datacenter in Mechelen Sinds september is het nieuwe datacenter Alphacloud in Muizen bij Mechelen klaar, waar in de toekomst de digitale data van onze Belgische spoorwegen veilig zullen worden opgeslagen. Het project is een samenwerking van Syntigo, een dochteronderneming van de NMBS Holding, en Atos en profiteert zo van de expertise van beide. Eurostation, een andere dochter van de NMBS, stond in voor het ontwerp. Cordeel verzorgde de ruwbouw. Voor de realisatie van het technische gedeelte tekende het Nederlandse bedrijf ICTroom, specialist in het ontwerpen, bouwen en beheren van computerruimtes en datacenters, en ontwikkelde een uniek concept dat zeer bedrijfszeker is. ICTroom selecteerde APAC als partner voor de realisatie van de energie-efficiënte koeltechnische installatie. 99,995% beschikbaarheid Bedrijven die gebruik maken van een datacenter, verwachten terecht dat hun gegevens steeds beschikbaar zijn. Stroompannes en andere defecten zijn dus uit den boze, maar Alphacloud is geconcipieerd voor een maximale bedrijfszekerheid. “Het datacenter en alle installaties zijn Tier 3-gecertificeerd,” vertelt Theo Arendzen van ICTroom. “Dat wil zeggen dat er voor alle uitrusting tenminste één toestel extra moet voorzien worden. In de praktijk is zowat alles dubbel uitgerust. Er zijn ook twee aparte stroomvoorzieningen vanuit verschillende transformatoren.” Dirk Vanermen, CEO van Alphacloud, vult aan: “Die grote redundantie

14 | INSTALLATIE & BOUW

is uitzonderlijk op de markt. Tijdens de testfase hebben we geprobeerd om het datacenter plat te leggen en we hebben echt alles uit de kast moeten halen om dat voor elkaar te krijgen.” Tier 3 garandeert een maximale beschikbaarheid van 99,995%, wat betekent dat downtime praktisch onbestaande is. Om de werking van het datacenter op te volgen, ontwikkelde ICTroom een monitoringsysteem, waarmee een aantal 'gezondheidsparameters' in real-time centraal kunnen afgelezen worden. Bij een algemene stroompanne kan een batterij noodgeneratoren Alphacloud draaiende houden. Om de opstart van deze generatoren te overbrug-

gen, is elke hoofdvoeding voorzien van een eigen UPS. Tegen onweer is het gebouw beschermd door bliksemafleiders op het dak. Daarnaast zijn alle binnenwanden doorweven met een fijnmazig net, dat elektromagnetische straling opvangt en afleidt naar de bodem. Alle delen van het gebouw zijn ook met elkaar verbonden en geaard op één centraal punt. Als extra vangnet is het datacenter opgebouwd uit kleine subsystemen, zelfstandig functionerende modules met elk voldoende redundantie. Dat geldt ook voor de koeling. Edgar Hogenbirk van APAC: “Wanneer er iets foutloopt in een groot centraal leidingennet, kan dat gevolgen hebben voor de hele site. Als er nu één unit

Mechelen | Datacenter Alphacloud

Alphacloud combineert een zeer hoge databeschikbaarheid met een laag energieverbruik dankzij een uitgekiend totaalconcept.

uitvalt, kan de rest gewoon blijven draaien. Het koelvermogen is voldoende om het vereiste vermogen te leveren als één systeem uitvalt. Hierdoor kan het datacenter normaal doordraaien terwijl het defecte systeem hersteld wordt.”

Energie-efficiëntie Alphacloud streeft naar een Power Usage Effectiveness (PUE-waarde) van 1,3. Dit betekent dat voor elke Watt die naar de servers gaat, het datacenter in zijn geheel 1,3 Watt verbruikt. 0,3 Watt gaat dus naar nevenfuncties zoals koeling en verlichting. Dit is een uitstekende prestatie, aangezien de gemiddelde PUE in de sector rond de 2 ligt. ›

ICTroom plaatste alle elektronische infrastructuur voor het datacenter, van de bekabeling tot de serverkasten.

INSTALLATIE & BOUW | 15

Airconditioning B.V.

Services B.V. Systeemvloeren B.V.

Al 25 jaar een voorsprong in techniek APAC is een krachtige combinatie van drie zelfstandig opererende bedrijven, verbonden door hun vergaande specialisatie en hoge kwaliteitsnormen. De missie van APAC is om, met behulp van slimme technieken en energiezuinige producten, koelinstallaties te leveren die bijdragen aan een beter milieu. APAC Airconditioning BV is dĂŠ specialist op het gebied van datacenterkoeling en koeling van computerruimtes.

www.apac.nl

Mechelen | Datacenter Alphacloud

Door de 'greenfield approach' konden overal verhoogde vloeren voorzien worden, tot 1,65m hoogte. Dankzij de grote stabiliteit van de vloeren, is het gemakkelijk om kasten te plaatsen en te verplaatsen. Projectinfo SIEMENS - ELEKTRISCHE VERMOGENSVERDELING EN BRANDBEVEILIGING Siemens, en meer bepaald haar Center of Competence Datacenters, stond in voor de elektrische vermogensverdeling in het datacenter en voor de brandbeveiliging van de computerruimte en de technische ruimtes. Erwin Van den plas, Head of Datacenter Solutions Europe: “We hebben onze competentie als engineering firma zeer vroeg in het project ingezet om een volledig geïntegreerde en optimale oplossing te bieden. Dat we daarbij ook de passende producten en systemen produceren in onze eigen fabrieken is natuurlijk een bijzonder voordeel.”

Het Alphacloud-Datacenter in Mechelen bevat in totaal 3800 m² verhoogde vloeren.

In een datacenter is de koeling de grootste stroomverbruiker naast de servers zelf. De grootste inspanning gaat dan ook naar het optimaliseren van de koeling. Daarnaast lopen er momenteel gesprekken met verschillende organisaties uit de buurt om de warmte van de servers te recupereren, bv. voor de verwarming van kantoren. Dat zal de PUE nog verder verlagen. Dirk Vanermen: “Het grote voordeel van de nieuwbouw is, dat we van nul konden beginnen, de zogenaamde 'greenfield approach'. We konden het gebouw zo organiseren dat de leidingen zo kort mogelijk zijn. Daarvoor hebben we verhoogde vloeren tot 1,65m, wat in een bestaand gebouw meestal niet kan.” De koelmachines kwamen dus op het dak, net boven de sectie die ze koelen. Daarbij zijn ze uitgerust om steeds zoveel mogelijk te werken op freecooling en niet meer mechanisch vermogen te verbruiken dan nodig. Daarvoor

maken ze gebruik van binnen- en buitenvoelers en van dynamic set point control: wanneer een machine minder koelvraag krijgt, laat ze de watertemperatuur stijgen, waardoor de freecooling sneller geactiveerd wordt. Hoe warmer het water, hoe groter het aandeel freecooling. Bovendien adviseerde ICTroom om veel kleine units te plaatsen. Zo kan de koeling beter afgestemd worden op de lokale koelvraag en het laat ook toe om de investering te spreiden. De machines kunnen immers geplaatst worden naarmate de serverruimtes ingevuld worden. Dirk Vanermen besluit: “De modulaire opbouw van Alphacloud werpt zijn vruchten af: het was even hectisch voor de inwerkingstelling in september, maar nu kunnen we de details zoals bekabeling enz. verder afwerken naargelang de ruimtes verder in gebruik genomen worden. En de verhuur loopt vlot, dus we zitten voorlopig niet stil!” ❚

De brandbeveiliging van een datacenter is zeer kritisch. Door de geforceerde ventilatie van de computerruimtes en de aanwezigheid van tal van ontstekingsbronnen en brandbare materialen, heersen er de ideale condities voor een mogelijk snel ontwikkelende brand. Terzelfdertijd heeft de bedrijfszekerheid de hoogste prioriteit. Om deze te garanderen, is een zeer snelle rookdetectie nodig om in te grijpen nog voor de brand zich manifesteert, maar anderzijds kan geen enkel vals alarm worden aanvaard, aangezien dat eveneens de continuïteit zou ondermijnen. Siemens garandeert dit met haar Sinteso oplossingen. Voor Alphacloud was het inerte gas Sinorix CDT de beste keuze voor de onderdrukking van een mogelijk beginnende rokende brand. De verdeling van het elektrische vermogen binnen het datacenter gebeurt met modulaire Sivacon busbar systemen, die compacter en veiliger zijn dan traditionele kabels. Ook hier moet het ontwerp inspelen op het kortsluitvermogen van verschillende voedingsbronnen en de lay-out van het hele datacenter. “Met beide stakeholders van Alphacloud werkt Siemens al jarenlang samen. Bovendien vormen datacenters een nichemarkt, waar iedereen elkaar kent. De beste publiciteit is dan ook het afleveren van de kwaliteit die men van Siemens mag verwachten. Al onze datacenterprojecten in Europa worden intussen trouwens ondersteund door onze Benelux competenties,” aldus Van den plas.

INSTALLATIE & BOUW | 17

INSTALLATIEVLOEREN

ESD Veilig

Stabiel

Betrouwbaar

Economisch

Meer installatievloeren op alteco.nl ICTroom BELUX | Pegasuslaan 5 | 1831 Diegem

www.ictroom.com

empowering

datacenters Integrator voor een geïntegreerde aanpak van Datacenter Facility Infrastructure projecten

ONT WERP

BOUW

BEHEER

Het functioneren van uw computerruimte of datacenter is bepalend voor de IT performance van uw organisatie. Wij creëren een infrastructuur waarin uw hardware optimaal presteert. ICTroom empowers your datacenter.

Mechelen | Datacenter Alphacloud

Betrouwbare stroomvoorziening en kwalitatieve koeling zijn tegenwoordig de belangrijkste prioriteiten in datacenters en ICT-lokalen.

Projectinfo

ALTECO - VERHOOGDE VLOEREN

APAC - KOELING EN STROOMVOORZIENING

Verhoogde vloeren zijn een belangrijk onderdeel van datacenters. Vaak worden ze gebruikt als plenum voor de ventilatie of wordt de bekabeling onder de vloer verwerkt. In Alphacloud verzorgde de Nederlandse afdeling van Alteco Europe, gevestigd in 's Heerenberg, de verhoogde vloeren in de datazalen, gangen en technische ruimtes - alles samen goed voor ruim 3800m2. Daarnaast plaatste Alteco ook trappen en bordessen, frames voor borden in de technische ruimtes en frames voor de koelmachines.

Toen computers nog logge machines waren, was ruimte het grootste probleem in ICT-lokalen. Vandaag zijn een betrouwbare stroomvoorziening en koeling de kritische punten. Het Utrechtse bedrijf APAC, dat vorig jaar haar 25-jarige jubileum vierde, specialiseert zich sinds haar begindagen in de koeling van ICT-ruimtes, van het kleinste serverlokaal tot grote datacenters als Alphacloud. APAC is eigenlijk een combinatie van drie onafhankelijk functionerende bedrijven: APAC Airconditioning, APAC Systeemvloeren en APAC Service. Dit laatste zorgt voor onderhoud, depannage en korte-termijnverhuur van koelmachines. Dankzij deze unieke combinatie kan APAC een totaalpakket aan zijn klanten aanbieden. Het bedrijf gaat er dan ook prat op steeds een oplossing op maat voor te stellen, rekening houdend met de noden en wensen van de klant, het energieverbruik en de kostprijs. “APAC Airconditioning deed voor Alphacloud meer dan enkel het leveren van de koelmachines en de airconditioners voor de computerruimtes,” zegt Edgar Hogenbirk, technisch directeur bij APAC. “Samen met ICTroom bedachten wij het concept voor de datazalen op het gebied van koeling en stroomvoorziening. Dankzij de grote redundantie en de modulaire opbouw van de technieken behaalt Alphacloud een zeer hoge beschikbaarheid met een laag energieverbruik, en dat op een budgetvriendelijke manier.”

De gebruikte systeemvloer, de Alteco IV 1260, bestaat uit een stalen draagstructuur en uitneembare vloerpanelen in diverse uitvoeringen. Het geheel is mechanisch zeer stabiel en laat toe om schakelkasten, accu-units en aircokasten op de vloer te plaatsen en te verplaatsen zonder aparte opstellingsframes. Daarbij zijn puntlasten op de vloertegels uiteraard te vermijden. Alle onderdelen van de onderconstructie worden volledig elektrisch geleidend aan elkaar gemonteerd met hamerkopschroeven, waardoor een aardingspunt per hoek doorgaans volstaat. De geleidendheid is echter ook laag genoeg om de veiligheid te garanderen. Alteco bezit hiervoor een Kema-keurrapport. Door de uitneembare vloertegels tenslotte, zijn de onderliggende kabels en leidingen gemakkelijk bereikbaar. Marcel Golstein, sales manager bij Alteco: “De strakke planning was een extra uitdaging bij dit project, maar de Alteco IV 1260 systeemvloer is eenvoudig en snel te monteren, zodat wij de tijdige uitvoering konden garanderen. Alphacloud is een state-of-the-art datacenter en we zijn trots dat ze voor onze vloeren gekozen hebben!”

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgevers Atos, Zaventem en Syntigo (NMBS Holding), Brussel Ontwerpers Eurostation, Mechelen Ruwbouw Cordeel, Temse Koeling APAC, Utrecht (Nl) ICT-infrastructuur ICTroom, Lijnden (Nl) - Diegem Verhoogde vloeren Alteco Europe, 's Heerenberg (Nl) start werken augustus 2011 einde werken september 2012

INSTALLATIE & BOUW | 19

Opglabbeek | Sentower Park

tekst: Roxane Heeren

Het Sentower Park, een gloednieuw hippisch centrum met internationale ambities

Sentower Park:

Paardenparadijs in het groen Op het vroegere recreatiedomein 't Laer in Opglabbeek wordt druk gebouwd aan Sentower Park, een gloednieuw hippisch centrum met internationale ambities. Vanaf november komen paarden en hun ruiters hier centraal te staan – de stal ES Horses van initiatiefnemer Erik Schildermans krijgt hier zijn nieuwe thuis - maar ook zakenlui, wandelaars en fietsers zijn welkom. In dit omvangrijke project, een ontwerp van a2o architecten, installeert ML Technics momenteel de elektrotechnieken, terwijl KTS Projects ventilatie, verwarming en sanitair voor zijn rekening neemt. Sentower Park gebouwd op terrein van zo'n van 10ha, dat grenst aan natuurgebied “De Duinen”. Samen met de Commanderij van Gruitrode vormt het een officiële toegangspoort tot het gebied en die status doet het eer aan met fietscafé “De laatste hindernis”. Toeristen kunnen ook terecht in een shop en 'horesto', net als zakenlui die er ook ruimte kunnen boeken voor allerlei events. De hoofdactiviteit blijft natuurlijk het hippisch centrum en alles eromheen: twee multifunctionele rijhallen met binnenpistes, paddocks, twee buitenpistes en boxen voor 48 paarden, zelfs aan een wellness voor de paarden is gedacht! Hier krijgen nationale en internationale springpaarden en hun ruiters de nodige omkadering voor hun veeleisende training.

Elektrotechniek We moeten maar een blik werpen op de elektrische installatie om de volle omvang van het pro-

20 | INSTALLATIE & BOUW

ject in te schatten. ML Technics installeert hier zo'n duizend lampen, zeshonderd stopcontacten en twintigduizend meter netwerken glasvezelkabel. Vanwege het grote gevraagde vermogen, installeerden zij ook een hoogspanningscabine van 1600 A. Van daaruit is het gebouwencomplex opgedeeld in drie zones met elk zijn eigen zekeringenkast en verdeelbord, waarvan één het hoofdverdeelbord. Op die manier blijven de kabellengtes toch binnen de perken. Kevin Pinxten, werfleider voor ML Technics, vertelt: “We installeren hier eigenlijk alles wat elektrisch is. Dat is in de eerste plaats stroomvoorziening en verlichting, maar ook het datanetwerk, de muziekinstallatie, intercom en audiovisuele communicatie nemen we voor onze rekening. Daarvoor zijn er een jaar lang voortdurend vijf van onze mensen op de werf bezig. En op piekmomenten vullen we die nog aan met vijf tot tien extra werkkrachten.”

Voor de brandbeveiliging ontwikkelde ML Technics een speciaal alarmsysteem omwille van de complexe bouwlagen en grote hoogtes van sommige ruimtes. Het werkt met enerzijds 'beams', laserstralen die het alarm activeren wanneer ze doorkruist worden door rook. Daarnaast installeerde ML in de hoge ruimtes, zoals de rijhallen, een buizennetwerk waarin voortdurend de luchtkwaliteit wordt gemeten. Ook wanneer hier rook gedetecteerd wordt, gaat het brandalarm af.

HVAC en sanitair Voor verwarming, koeling en ventilatie gaat heel wat aandacht uit naar energiezuinige en milieuvriendelijke technieken. Zo krijgen de gebouwen verse lucht via een balansventilatiesysteem met warmterecuperatie. In de rijhallen gebeurt dit met een warmtewiel, een techniek die tot nu toe enkel courant wordt toegepast bij grote volumes zoals

Opglabbeek | Sentower Park

De maquette van het project, met de opengewerkte rijhallen en vooraan de shop, studio's en restaurant. Het fietscafé bevindt zich in het aparte gebouwtje.

Aan de plaatsing van de elektrotechnische installatie in de grote hallen komt heel wat mankracht en materieel te pas.

De grote rijhal, gezien vanaf de jurytribune. 120 minutieus geplaatste infraroodgasstralers zorgen hiervoor een gelijkmatige en geruisloze warmte.

dit - de grootste rijhal alleen vraagt een debiet van 35 000 m3/u. De schoepen van wiel houden de gebruikte lucht tegen, zodat ze de tijd krijgt om haar warmte af te staan aan de verse lucht. Dit systeem wordt volledig aangestuurd door CO2-voelers: wanneer het CO2-gehalte in de binnenlucht stijgt, verhoogt de ventilatiegroep het debiet aan verse lucht en gaat het wiel tegelijk langzamer draaien. Om meer lucht op te warmen, is immers meer warmte nodig, dus moet meer warme lucht tegengehouden worden voor ze naar buiten geblazen wordt. Omgekeerd geven de ventilatiegroepen ook de mogelijkheid tot freecooling. De rijhallen worden verwarmd met infrarood gasstralers. Niet alleen zorgen die voor een efficiënte verwarming in hoge ruimtes, ze zijn ook volstrekt geluidloos, zodat de paarden niet opschrikken tijdens een training of competitie. “In totaal installeerden we een hondertwintigtal stralers. Dat was

een precisiewerkje: elke straler moet op de juiste plaats en hoogte hangen, zodat elke plek op de piste en de tribunes voldoende warmte krijgt,” aldus Rudy Stok, zaakvoerder van KTS Projects. In het fietscafé, de shop en het restaurant zorgt een lucht/lucht-warmtepomp voor warmte en koelte, terwijl de studio's en conciërgewoning voorzien zijn van condenserende gasketels.

Mooie vooruitzichten De grootte van project vormt zeker een uitdaging voor de aannemers, maar de sfeer is goed en de vooruitzichten positief. “Met zulke vermogens werken we inderdaad niet elke dag,” zegt Kevin Pinxten. “Bovendien is het een complex gebouw, met verschillende niveaus en wisselende functies.” Rudy Stok vult aan: “Maar eens het project afgewerkt is, wordt het een mooie referentie voor alle partners.” ❚

TECHNISCHE FICHE opdrachtgever ES Management, Genk ontwerpers a2o architecten, Hasselt elektriciteit, brand- en ML Technics, Overpelt inbraakbeveiliging ventilatie, verwarming KTS Projects, Kortenaken en sanitair start werken augustus 2012 einde werken november 2013

INSTALLATIE & BOUW | 21

Bouwspecial actie

ing 000 kort 1 * â&#x201A;Ź t o t inverter nu o c ir a tepomp uw warm

CENTRALE VERWARMING SANITAIR VLOERVERWARMING

Zonnepanelen en ZonneBoilers ook in 2013 nog steeds rendabel! contacteer ons vrijblijvend voor een offerte op maat. * Korting afhankelijk van het type systeem.

ZONNEBOILER WARMTEPOMP

20 j.

sind

VENTILATIE

s 199

ML TEchnIcs Is EEn OnDERDEEL van betrouwbare energie!

Lodewijk De Raetlaan 25 I 3900 Overpelt I T 011 73 69 29 w w w . m l b v b a . b e

ML TECHNCS-adv-90x130mm.indd 1

www.penxten.be

info@penxten.be

10/06/13 14:06

KTS PROJECTS HELPT JULLIE OM JE ENERGIEFACTUUR TE VERLAGEN ... Ook voor plaatsing sanitair badkamers van A tot Z KTS PROJECTS BVBA Mounstraat 4 3470 Kortenaken Tel.: 011 74 80 56 Gsm: 0468 12 75 02 Gsm: 0497 85 24 12 info@ktsprojects.be www.ktsprojects.be

13870230_KTS.indd 1

28-06-13 12:01

Antwerpen | Het Vogelnest

tekst: Roxane Heeren

Het Vogelnest Hoboken De voormalige industriële site in Hoboken die vroeger 'Petroleum Zuid' genoemd werd, is volledig gesaneerd en heet vandaag 'Blue Gate'. Dit ambitieuze project mikt op de ontwikkeling van een volwaardig nieuw stadsdeel, waar niet alleen plaats is om te wonen, maar waar 'groene bedrijven' ook twee- tot drieduizend jobs zullen creëren. Het Vogelnest, een woonproject van de hand van de Antwerpse architecten Poponcini & Lootens, bedt zich helemaal in deze filosofie in. Het streeft naar een combinatie van de kwaliteiten van wonen in de stadsrand met de nabijheid van de voorzieningen van de metropool. In dit evenzeer ambitieuze project installeerde Elektrotechnieken Naegels onder andere elektrisch schakelmateriaal en veiligheidsverlichtingstoestellen van Legrand Group.

In de toren aan de straatzijde zijn de eerste bewoners al ingetrokken, de rest van het gebouw is in volle afwerking. (beeld: POLO-architects)

Het Vogelnest bestaat uit twee delen: een U-vormig gebouw van drie bouwlagen, dat de binnentuin omsluit, en een zeven verdiepingen tellende toren als baken aan de straatzijde – alles samen goed voor 108 appartementen. De toren is begin dit jaar afgewerkt en mocht al de eerste bewoners verwelkomen. Het U-vormige gebouw, dat in een tweede fase werd aangepakt, is ondertussen in volle afwerking. Danny Naegels van Elektrotechnieken Naegels: “Omwille van de omvang van de gebouwen en de grote afstanden, hebben we de elektrische installatie in stukken verdeeld. Er zijn drie technische lokalen met elk een eigen verdeelbord. Op die manier blijven de vermogens, de kabeldiktes en dergelijke binnen de perken.”

ruime productassortiment van de Legrand Group, met de merken Legrand en Bticino, kunnen wij een totaalpakket aanbieden. Bovendien zijn veel van onze producten ook ontworpen met het installatiegemak in gedachten. ›

Totaalpakket Voor Naegels Elektrotechniek en Legrand Group is dit project een mooie bekroning op een jarenlange samenwerking, die door beide partijen erg gewaardeerd wordt. In het Vogelnest plaatste Naegels naast schakelmateriaal, verdeelborden en noodverlichting van Legrand ook kabelgoten van Van Geel en toegangscontrole met videofonie van Bticino – beide merken van de Legrand Group. “In het Vogelnest plaatsten we de volledige elektrotechnische installatie, behalve de verlichting van de appartementen,” vertelt Danny Naegels. “We hebben het project vanaf het begin samen met Legrand aangepakt. Zo kunnen we werken met één aanspreekpunt voor quasi al ons materiaal.” Peter Cleyman, key account engineer bij Legrand Group, vertelt: “Dankzij het

Het recent ontwikkelde Niloé schakelmateriaal is op een milieuvriendelijke manier geproduceerd. De gladde afwerkingslaag zorgt voor een gemakkelijk onderhoud. (beeld: Legrand Group).

INSTALLATIE & BOUW | 23

the

global specialist

in electrical and digital

building infrastructures

aegels

Steegsebaan 181 - 2490 Balen Tel./Fax: 014 /43 45 49 Gsm : 0477/ 50 01 79

elektrotechniek bvba Url: www.elektrotechnieken.com E-mail: info@elektrotechnieken.com Ondern.nr.: 0896.493.893 - Reg. nr: 02 / 26 / 00 Elektromechanische werken - Automatiseringen en bordenbouw - Machinebouw: aanpassing en renovatie - Data/telecom en netwerkbehandelingen - Elektriciteit: huishoudelijk & industrieel - renovatie en nieuwbouw - Onderhoud: elektrisch en mechanisch - Aardingen: verbeteren en diepte-aardingen - Airconditioning - Metaal: piping, plaat-, draaien freeswerken - Kleine constructiewerken, leidingen, enz..

Antwerpen | Het Vogelnest

Denk maar aan onze verdeelborden, die we voorgekableerd kunnen leveren op vraag van de installateur, zodat hij ze enkel nog moet bevestigen en aansluiten. Dat betekent aangenaam werken voor de aannemer en tijdswinst voor de klant.” In dit project koos Naegels Elektrotechniek voor deze optie. Een ander voorbeeld van de vereenvoudiging van de montage vinden we in de videofonie van BTicino. Het adresseren van de verschillende wooneenheden gebeurt met jumpers (configuratoren), die achteraan in de binnenpost worden geschoven. Eén persoon kan dus de volledige installatie voor zijn rekening nemen, wat een hele verbetering is tegenover oudere systemen, waar er vaak iemand bij het hoofdbord moet staan, terwijl een tweede persoon aan de deur de adressering doet.

Dankzij een ingenieus systeem met fiches kunnen de deurstations eenvoudig door één installateur geadresseerd worden. (beeld: Legrand Group)

Groen Milieuvriendelijke producten zitten sinds enkele jaren stevig in de lift, en dat is de bouwsector niet anders. Ook de Legrand Group investeert in de ontwikkeling van meer ecologische producten en productiemethodes. Zo is het jonge gamma Niloé schakelmateriaal vervaardigd volgens een ecologisch concept. Een optimale mix van grondstoffen, waaronder 100% recycleerbaar APET PVC, vermijdt verspilling en afval. Bij de fabricage wordt een beschermkap geplaatst tegen vervuiling van de omgeving. En ook de verpakking van de afgewerkte producten wordt tot een minimum beperkt. Als extraatje zorgt de gladde 'polyglass' afwerking ervoor dat de schakelaars niet snel vuil worden en dat ze gemakkelijk te reinigen zijn. Peter Cleyman: “We zijn blij dat we schakelmateriaal uit het Niloé-gamma mochten leveren voor het Vogelnest. Het is een mooi project om onze jongste telg mee in de kijker te zetten.” ❚

TECHNISCHE FICHE Bouwheer Immpact, Antwerpen Ontwerper Poponcini & Lootens, Antwerpen Schakelmateriaal, elektrische verdeelborden, kabelbanen, toegangscontrole/videofonie en Legrand Group, Diegem noodverlichting Elektrotechnische installatie Naegels Elektrotechniek, Balen Start werken februari 2012 Einde werken maart 2014

Het U-vormige gebouw omsluit een groene binnentuin, die de bewoners een rustige, natuurlijke omgeving moet bieden. (beeld: POLO-architects)

INSTALLATIE & BOUW | 25

houthalen-hechteren | NAC Tekst: Kevin Moens

NAC Houthalen-Helchteren uitgerust met betonkernactivering Met z’n opmerkelijke vormgeving kan je niet naast het Nieuw Administratief Centrum (NAC) in Houthalen-Helchteren kijken. Het multifunctioneel en uiterst duurzaam complex biedt onderdak aan verscheidene gemeentelijke diensten en gaat prat op een ecologische integratie. Thermoduct uit Mortsel plaatste de betonkernactering in het gebouw. “De verschillende niveaus en golvingen in het NAC maakten het een moeilijk project om correct uit te voeren,” vertelt afgevaardigd bestuurder en commercieel verantwoordelijke Manu Nys.

In het NAC integreerde Thermoduct een betonkernactiveringssysteem in een Airdeck-vloersysteem in opdracht van Imtech Projects uit Alken.

In het NAC integreerde Thermoduct een betonkernactiveringssysteem in een Airdeck-vloersysteem in opdracht van Imtech Projects uit Alken. Gedurende zes maanden waren vijf werknemers actief op de werf. “De grootste uitdaging was dat we de buizen zo dicht mogelijk tegen de onderplaat moesten leggen om een optimaal koelvermogen te bekomen. Daarom hebben we voor dit project gebruik gemaakt van een PE-Xa Engel kunststofbuis onder hoge druk. Deze buizen zijn gemaakt van een slijtvast en duurzaam materiaal. Daarenboven zijn ze redelijk flexibel, wat mooi meegenomen is bij het draaien keerwerk dat bij betonkernactivering komt kijken. De leidingen moesten we dus onder de laagste bewapeningslaag plaatsen, waardoor het karwei extra arbeidsintensief was,” aldus Manu Nys.

Proactief denken Een betonkernactiveringsproject vraagt volgens Manu Nys heel wat kunde van de tekenafdeling.

26 | INSTALLATIE & BOUW

“De tekenaars moeten proactief te werk gaan en rekening houden met uitsparingen, doorboringen of stukken waar er helemaal geen betonkernactivering vereist is. Vroeger dan normaal in het bouwproces moet alles qua techniek uitgedokterd zijn, want eens de betonkernactivering geplaatst is, is er geen weg meer terug.”

Timing Qua betonkernactivering is het NAC een van de grotere projecten in België met een oppervlakte van circa 5.000 vierkante meter. “Momenteel werken we in Brussel in Tour & Taxis aan een gelijkaardig project. Daar bedraagt de oppervlakte maar liefst 15.000 vierkante meter. Het moeilijkste bij dergelijke projecten is dat je de timing van de ruwbouw moet volgen. Soms zegt de hoofdaannemer in het begin van de week dat hij 100 vierkante meter Airdeck gaat plaatsen, en op het einde van de week loopt dat op tot 400 vierkante meter. Wij

moeten dus te allen tijde een voeling houden met de werf en de vooruitgang,” legt Nys uit.

Van tekentafel tot plaatsing Thermoduct heeft een project van ontwerp tot oplevering in handen en dat vindt Manu Nys een grote troef. “We ontwerpen en berekenen het systeem intern en onze eigen mensen plaatsen het op de werf. Daardoor beheersen we de informatie en is slechte communicatie quasi onmogelijk door het ontbreken van onnodige tussenstations zoals een externe installateur of een groothandel. Met beperkte middelen kunnen we de klant toch een goed resultaat garanderen. Toch hebben we als kmo een uit de kluiten gewassen stock van 400 kilometer buis.”

Marktleider Het bedrijf uit Mortsel heeft al heel wat mooie projecten mogen uitvoeren zoals het Hollandsch Huys in Hasselt en het MAS en deSinghel in Antwerpen.

houthalen-hechteren | NAC De leidingen moest Thermoduct onder de laagste bewapeningslaag plaatsen, waardoor het karwei extra arbeidsintensief was.

“Betonkernactivering is meer dan gewoon wat buizen in de ruwbouw leggen”

Qua betonkernactivering is het NAC een van de grotere projecten in België met een oppervlakte van circa 5.000 vierkante meter.

TECHNISCHE FICHE Bouwteam THV Mandala Construct (Holisitic Architecture 50|5, Arcadis, Cordeel, Kumpen, Creando) Betonkernactivering Thermoduct nv Start werken augustus 2010 Einde werken september 2012

Projectinfo En die vergaarde kennis werpt haar vruchten af. “Vorig jaar waren we goed voor 180.000 vierkante meter oppervlakteverwarming, en sinds het NAC hebben we in andere projecten 30.000 vierkante meter betonkernactivering voor onze rekening genomen. Telkens bedenken we oplossingen en leveren we een project af op maat van de klant. Op die manier zijn we een van de belangrijkste spelers geworden op de betonkernactiveringsmarkt in Vlaanderen en maken we het grote verschil met andere partijen: betonkernactivering is immers meer dan gewoon wat buizen in de ruwbouw leggen,” besluit Nys. ❚

Kabeldraagsystemen, wandgoten en ondervloersystemen in harmonie met ontwerp NAC Het bedrijf OBO Bettermann uit Aartselaar leverde de kabeldraagsystemen, wandgoten en ondervloersystemen voor het NAC in Houthalen-Helchteren. “Het NAC heeft een bijzonder uitgesproken architecturale vormgeving en we wisten dan ook dat de zichtbare elementen zeer belangrijk zouden zijn voor de architecten,” vertelt Erwin Horemans, product sales manager bij OBO Bettermann. Een technisch commercieel afgevaardigde, een product specialist en twee binnendienstmedewerkers werkten mee aan de opdracht voor het NAC. “Enerzijds hebben we kabeldraagsystemen zoals de GR-Magic draadgoot en de RKS-Magic kabelgoot (2,8 km) geleverd. Ook hebben we aluminium wandgoten (166m) en ondervloerdozen (94 stuks) bezorgd Daarbij hebben we de verhouding prijs-kwaliteit in ogenschouw genomen alsook de snelheid van de montage,” vertelt Horemans. Qua ondervloersystemen heeft OBO het grootste gamma op de markt, aldus Horemans. “De sterkte van de materialen is uiteraard van belang. Afhankelijk van het doeleinde zijn de vloeruitlaten ook zeer discreet. Zo is er bij de inox vloeruitlaten slechts een dubbele rand van 2 millimeter zichtbaar, met daarbij de snoeruitlaat of de tubes.” Het NAC is volgens Horemans een van de belangrijkste architecturale verwezenlijkingen van de voorbije jaren. “We zijn dan ook enorm verheugd dat we ons steentje hebben kunnen bijdragen aan dit project en beschouwen het als een mooie referentie.” In België is er één vestiging in Aartselaar waar 22 personen actief zijn. Wereldwijd is OBO Bettermann aanwezig in 60 landen met circa 3.000 personeelsleden. Dat het OBO Bettermannn voor de wind gaat, bewijst de nieuwe productiehal van 30.000 vierkante meter die het bedrijf twee jaar geleden liet optrekken. Daarin werd onder meer de modernste verzinkerij in Europa ondergebracht ter waarde van 40 miljoen euro.

INSTALLATIE & BOUW | 27

WARM AANBEVOLEN VOOR GROTE EN ZEER GROTE VLOEREN

Ontdek hier de meest comfortabele manier om te besparen Denkt u dat vloerverwarming voor een industriehal te duur is? Het tegendeel is waar. De plaatsing valt voordelig uit en de investering is snel terugverdiend. Ondernemers met industriële vloerverwarmingssystemen van Thermoduct zien hun energiekosten slinken en verhogen het comfort voor hun werknemers. Wilt u besparen op vloeren van 500 tot meer dan 15.000 m²? Kies dan voor industriële vloerverwarming en begin niet te bouwen zonder een projectstudie van Thermoduct. Vraag nu vrijblijvend meer informatie.

Heirbaan 47G | B-2640 Mortsel T +32 (0)3 231 48 24 | F +32 (0)3 231 36 82 info@thermoduct.be | www.thermoduct.be

VLOERVERWARMING & VERWARMINGSSYSTEMEN

ZWevegem | Nieuw administratief centrum Tekst: Isabel Boons

Nieuw administratief centrum Zwevegem:

energiezuinig en duurzaam Al ruim een halve eeuw staat Develtere gekend als een gespecialiseerd technisch installatiebedrijf. Develtere beschikt over een breed aanbod op gebied van centrale verwarming, ventilatie, airconditioning en sanitair. Daarnaast is de onderneming expert in industriĂŤle buisleidingen. Develtere is in de loop der jaren uitgegroeid tot een vooraanstaande speler binnen de installatiebranche en beschikt daarom niet voor niets over een erkenning voor centrale verwarming-ventilatie-airconditioning, klasse 5 D17-D18 voor werken tot 1.810.00. Develtere gaat er bovendien prat op om de laatste ontwikkelingen op de voet te volgen. Zo heeft de onderneming een belangrijke voortrekkersrol op gebied van duurzame, energiebesparende technieken, waaronder warmte- en zonne-energie. Geen wonder dus dat bij de verbouwing van de verkoopkantoren van Bekaert naar een nieuw administratief centrum beroep werd gedaan op de expertise en technische installaties van Develtere uit Roeselare.

Het nieuw administratief centrum van Zwevegem heeft een E-peil van 42.

Nieuw administratief centrum Zwevegem: situering De gemeente Zwevegem had de wens om de administratieve diensten samen te brengen in de vroegere verkoopkantoren van Bekaert. Samen met architectenbureau Sileghem & Partners werden de mogelijkheden van deze kantoren in kaart gebracht. Zo werd gekozen voor een grondige verbouwing van de site waarbij het ontwerp uitgaat van de stedenbouwkundige context, waarbij vooral de bereikbaarheid vanuit het Gemeentecentrum, en vanuit het nabije Sportpunt leidend waren voor de toegangen en circulaties

in het gebouw. Een centrale straat in het gebouw functioneert als een duidelijk leesbare openbare ruimte. Bij het lokaliseren van de functies werd ernaar gestreefd de meest openbare functies vlot toegankelijk te maken op het gelijkvloers. De verdieping wordt gereserveerd voor diensten waar men op afspraak komt. De kantooropstelling werd uitgewerkt als een getrapt landschapskantoor. De raadzaal, die bij uitstek een symbool is van de openbaarheid van de gemeenteraadsziting, wordt ruim beglaasd, en goed zichtbaar vanuit de parktuin gesitueerd aan de mooie zuidzijde van het gebouw. Vanuit het oogpunt van het interieur is er

gekozen voor zwevende plafonds. Op die manier is een groot deel van de technische installatie zichtbaar om het industriĂŤle karakter van het gebouw te waarborgen.

Laag-energiebouw Buro II & Archi+I en Sileghem & Partners sloegen voor het project nac Zwevegem de handen in elkaar. Sileghem & Partners nam de ruwbouw voor hun rekening, terwijl Buro II & Archi+I zich toelegde op het ontwerp van het interieurgedeelte en de technische installatie. Develtere verzorgde de volledige technische installatie van de site. â&#x20AC;ş

INSTALLATIE & BOUW | 29

Klimaatoffensief 2013 Indirecte adiabatische koeling by Menerga®

Adsolair® 58

Reeds 20 jaar heeft Menerga een concept en een systeemoplossing met indirecte adiabatische koeling op de markt. Hierbij worden een aantal synergie-effecten uitgespeeld: een lucht-luchtrecuperator uit PP, bevochtiging van de lucht over het gehele traject in de recuperator waardoor niet alleen een thermisch rendement van meer dan 90% gehaald wordt, maar bovendien de optioneel geïntegreerde DX-koeling met een EER van 6 kan werken. Gecombineerd met de adiabatische koeling bedraagt de totale EER 12 en zelfs meer. Zelfs zonder DX-koeling kan in de zomer koele en onbevochtigde lucht van ca. 21°C ingeblazen worden.

Menerga is de juiste partner als het om een goed klimaat en hoogste energie-efficiëntie gaat. Wij bieden unieke, intelligente klimatiseringsconcepten met de hoogste gecombineerde rendementen gedurende het hele jaar, en gebruiken daartoe hernieuwbare energiebronnen waardoor een minimum aan CO2 uitgestoten wordt. Door de

juiste keuze van constructiematerialen wordt ook de CO2 footprint van het toestel duidelijk gereduceerd. Wij creëren een goed klimaat. Wereldwijd. Sinds meer dan 30 jaar. Contacteer ons en ontdek onze knowhow.

T h e Ê e n e r g Êy Ê s a v e r s

www.menerga.be

Swimming pools • Ventilation and climate control • Chilled water systems • Service

Nieuwlandlaan 16A Pand B409 • B-3200 Aarschot • Tel: +32 (0) 16 31 42 00 • Fax: +32 (0) 16 31 42 01 • E-mail info@menerga.be

ZWevegem | Nieuw administratief centrum

Projectinfo Luchtgroepen met nadruk op energiebesparing

Het bivalente verwarmingssysteem is gebaseerd op een combinatie van drie gasabsorptiewarmtepompen en een condenserende gasketel.

Prioritair bij de verwezenlijking van het administratief centrum was het energetisch ontwerp van het gebouw. Uiteindelijk werden de kantoren omgevormd tot een E42-gebouw. Het concept met de centrale openbare ruimte, de vides en de daklichten vormt een essentieel onderdeel van het energetisch ontwerp van het gebouw. De daklichten leveren samen met twee patio’s op de verdieping voor een belangrijke bron van daglicht, waardoor bespaard wordt op verbruik van kunstlicht. Diezelfde daklichten zorgen eveneens voor nachtventilatie. Een systeem van houten gevel-latten gecombineerd met een deel gestuurde zonnescreens op oost- en westgevel, en een vaste zonnneluifel aan de zuidgevel zorgen ervoor dat overtollige zonnewarmte in de zomer onder controle gehouden wordt. Hiermee werd een optimum gezocht van maximale daglichttoetreding en minimale warmtelast. Bovenstaande maatregelen voor optimalisering van daglicht en zonnetoetreding werden gecombineerd met een doorgedreven warmte-isolatie van wanden en daken. Een grondige isolatie en luchtdichtheid van het gebouw is een groot aandachtspunt geweest en er zijn proeven uitgevoerd op de luchtdichtheid, inclusief proeven op de luchtdichtheid van het ventilatiesysteem.

HVAC: energiezuinig en duurzaam De verwarming is een bivalent systeem met enerzijds als basis drie gasabsorptiewarmtepompen

van Robur (elk met een vermogen van 25 à 30 kW) in combinatie met een condenserende gasketel van Remeha (200 kW). In het gebouw is geen klassieke koeling voorzien, maar is er gekozen voor een topkoeling in combinatie met een nachtkoeling. De topkoeling wordt geleverd door een luchtgroep van Menerga met een debiet van ca 30.000 m³ en dit met een indirect adiabatisch koelsysteem in combinatie met een ingebouwde warmtepomp. Voor de raadzaal en polyvalente zaal werd een tweede luchtgroep geïnstalleerd met een debiet van 7500 m³. De daklichten zorgen eveneens voor de intensieve spoeling met koele lucht tijdens zomernachten. Dit systeem van nachtventilatie laat toe een goed comfort te leveren zonder gebruik van actieve koeling. De nachtventilatie wordt uitgevoerd door vijf extractoren. Gedurende de nacht worden er luiken opengestuurd die het mogelijk maken om het gebouw ’s nachts af te koelen. Een klassieke koeling ging ongetwijfeld voor een veel hoger E-peil zorgen, vandaar de topkoeling in combinatie met nachtkoeling. Bij de keuze van de toestellen koos men er ook voor om zo energiezuinig mogelijk te werken. Zo is bij de nachtventilatoren gekozen voor borstelloze ECM –motoren wat een aanzienlijke energiebesparing oplevert. Ook werd er niet geopteerd voor een stoombevochting door zijn hoge energieverbruik, maar wel voor een Danfoss ventilatiesysteem met hogedruk bevochtiging. ❚

Het gemeentebestuur van Zwevegem zal zijn administratieve diensten centraliseren op één locatie: een bestaand gebouw op de vroeger bedrijfsterreinen van Bekaert.. De gemeente zag hierin een opportuniteit om bijzondere aandacht te besteden aan haar energiprestaties en koos daarom resoluut voor een combinatie van haalbare, onderhoudsvriendelijke, duurzame technieken om zo belangrijke energiebesparingen door te voeren. Samen met BURO II en ARCHI+I en E-ster werkte Menerga mee aan het ventilatieconcept van het nieuwe administratieve centrum. David Van den Broeck, Technisch Commercieel Ingenieur Menerga: “Wij leverden na het samen uitwerken van het ventilatieconcept twee indirecte adiabatische luchtgroepen met geïntegreerde omkeerbare warmtepomp, één voor de raadzaal en één voor de polyvalente zaal. Indirect adiabatisch betekent dat er in de polypropyleen warmtewisselaar/recuparator van de luchtgroep water over de afgezogen lucht wordt gespoten. Dit water onttrekt warmte uit die luchtstroom om te kunnen verdampen, hierdoor koelt de afgezogen lucht af wanneer hij door de recuperator gaat. Tezelfdertijd wordt die opgewekte koude via die recuperator afgegeven aan de vers toegevoerde pulsielucht. Dit levert een koeling van ca. 9°C op, enkel door water te laten verdampen. In de luchtgroep wordt een warmtepomp ingebouwd die in de zomer de lucht na de adiabaat verder afkoelt / ontvochtigd naar ca 15°C aan een gecombineerde EER van maar liefst 8! In de winter kan deze warmtepomp de pulsielucht na de recuperator zelf opwarmen naar ca. 25°C, de warmtepomp doet dit aan een COP van 4. Verder stuurt de luchtgroep een bevochtiger aan om de RV% in de winter op een aangenaam peil te kunnen houden.” Voordelen “Dankzij de verdampingskoeling of adiabatische koeling wordt er bespaard op koeling en is het geïnstalleerde elektrische koelvermogen ook lager dan bij conventionele oplossingen. De geïntegreerde warmtepompen verkleinden het noodzakelijke extra koel en verwarmingsvermogen”, besluit David Van den Broeck.

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever Ontwerper HVAC installatie Luchtgroepen Start werken Einde werken

Gemeentebestuur Zwevegem Silgehem & Partners, Bruo II & Archi + I Develtere NV Menerga NV september 2011 september 2013

INSTALLATIE & BOUW | 31

Zaventem | Distributiecentrum Vandeputte Group

Tekst: Kevin Moens

Totaalpakket industriële technieken voor nieuw distributiecentrum Vandeputte Group Vandeputte Group (Puurs) geldt als Europees expert op het vlak van industriële veiligheid en welzijn en heeft sinds kort zijn intrek genomen in een nieuw distributiecentrum, met daarbij ook een mezzanine en nieuwe kantoorruimtes. Industriële Technieken Lenaerts (Houthalen-Helchteren) stond in voor de installatie van alle technieken aangaande elektriciteit, data, verwarming en sanitair in het nieuwe distributiecentrum en de kantoren. Zo verzorgde Lenaerts qua elektriciteitswerken zowel de hoog- als laagspanning. “In het distributiecentrum hebben we tussen de rekken lichtlijnen met bewegingsmelders geïnstalleerd. In de kantoren hebben we gebruikt gemaakt van energiezuinige verlichting (4x14 Watt). Op de toi-

letten hebben we eveneens bewegingsdetectoren geplaatst,” vertelt bedrijfsleider Ludo Janssens.

Glasvezel Lenaerts stond ook in voor de data-installatie en glasvezelverbindingen. “In de kantoren hebben

we gewerkt met UTP-bekabeling. In het distributiecentrum hebben we tussen de verschillende patchkasten glasvezelverbindingen gelegd omdat de afstanden te groot bleken om dataverkeer mogelijk te maken door de omvang van het distributiecentrum,” aldus Janssens.

HVAC In het distributiecentrum moeten gasgestookte zwarte buisstralers aan de kaaien ervoor zorgen dat de intern gecreëerde warmte niet verloren gaat. “In de kantoren hebben we radiatoren geplaatst die aangedreven worden door een condenserende gasketel. Inbouwcassettes staan in voor de koeling van de kantoorruimtes,” stelt Janssens. “Om te voldoen aan de EPB-eisen hebben we voor de ventilatie in de kantoren een luchtgroep met tegenstroomwisselaar geïnstalleerd, die warmte uit de extractielucht haalt.” Voorts opteerde Lenaerts voor een klassieke sanitaire uitrusting waarbij regenwaterrecuperatie zorgt voor spoelwater.

Totaalpakket Door de omvang en innovatieve aspecten van het distributiecentrum vindt Janssens het project een mooie referentie voor zijn bedrijf. “Gedurende een vijftal maanden waren gemiddeld twaalf werknemers van Lenaerts actief op de site. Alles wat betreft technieken is op de bouwplaats zelf uitgevoerd door ons bedrijf. Dat is net de sterkte van Lenaerts: we bieden een totaalpakket aan technieken aan in industriegebouwen. We coördineren de werken zelf, zonder dat er nood is aan een tussenkomst van een aannemer of ander partijen. Door deze aanpak verliest de klant geen tijd en verlopen de werken het vlotst.” ❚

TECHNISCHE FICHE

"In het distributiecentrum hebben we tussen de verschillende patchkasten glasvezelverbindingen gelegd. Door de omvang van het distributiecentrum bleken de afstanden de groot om dataverkeer mogelijk te maken."

Industriële Technieken Lenaerts (Houthalen-Helchteren) HVAC, data, elektriciteit, sanitair Opdrachtgever Goodman Group (Vilvoorde) Hoofdaannemer Cosimco (Kontich) Studiebureau Talboom (Puurs) Start werken juni 2012 Einde werken november 2012

In het distributiecentrum plaatste Lenaerts lichtlijnen met bewegingsmelders.

INSTALLATIE & BOUW | 33

hasselt | Business Park De Alverberg

Tekst: Kevin Moens

“Het durft al eens ontbreken aan naservice in HVAC-sector” Aan de Herkenrodesingel in Hasselt bevindt zich het nieuwe Business Park De Alverberg, klaar om ondernemingen van divers allooi te huisvesten in de nabije toekomst. Jamaer Architecten nam het ontwerp van de kantoren voor zijn rekening. Penxten C.V. en Sanitair stond in voor de sanitaire installatie en de brandbeveiliging. “Dergelijke grote projecten staan altijd mooi op het cv van ons bedrijf,” vertelt zaakvoerder John Penxten. Het kantoorgebouw bevindt zich nog volop in de constructiefase en wordt verdieping per verdieping opgeleverd. “Momenteel zijn er twee werknemers aan de slag op de site. Op iedere etage moeten we immers de sanitaire voorzieningen en de brandbeveiliging installeren,” vertelt Penxten. Elke verdieping van het kantorencomplex beschikt over een sanitaire blok. “Deze voorziening omvat vier toiletten met spaartoets, twee urinoirs, spoelbakken en een kitchenette. Een wandboiler moet zorgen voor warm water,” aldus Penxten. Daarnaast plaatste het bedrijf brandhaspels – leidingen en een drukverhogingspomp om de veiligheid te waarborgen. “Qua sanitair hebben we ons gebaseerd op de voorschriften in het lastenboek van de architect. Maar de uiteindelijke eigenaars of huurders van een kantoor mogen een persoonlijke keuze inbrengen.”

34 | INSTALLATIE & BOUW

Service Naast sanitair behoren verwarmingsinstallaties, ventilatie, vloerverwarming, warmtepompen en zonneboilers tot de specialisaties van het Alkense familiebedrijf. Deze technieken plaatst het in zowel appartements- en kantoorgebouwen als particuliere woningen en industriële complexen. “Als zaakvoerder draag ik een correcte werkwijze hoog in het vaandel. Telkenmale werken we onze installaties degelijk af van a tot z. Na de installatie voer ik als zaakvoerder op iedere werf een gedetailleerde controle uit,” legt Penxten uit. Naast een goede service is een naservice zo mogelijk nog belangrijker, en daar durft het schoentje al eens te knellen in de HVAC-sector volgens Penxten. “Als een klant ons contacteert, zullen we hem altijd met de nodige raad en daad bijstaan,

hasselt | Business Park De Alverberg

“Naast een goede service is een naservice zo mogelijk nog belangrijker, en daar durft het schoentje al eens te knellen in de HVAC-sector” Hasselt, Lummen en Alken waar we nieuwbouwappartementen uitrusten met een totale HVAC-installatie met een condenserende gasketel en een ventilatiesysteem C, C+ of D. Tot het einde van het jaar zitten we qua grote opdrachten volgeboekt. Als middelgrote onderneming met 13 werknemers mogen we dus vooral niet klagen, we zijn immers nog steeds op zoek naar geschoolde arbeiders uit de sector” besluit Penxten. ❚

Penxten C.V. installeert op iedere etage van het nieuwe kantorencomplex de sanitaire installatie en de brandbeveiliging.

ongeacht de gangbare garantietermijn van twee jaar. Daarnaast wordt onze hulp vaan ingeroepen door mensen wiens installatie in panne ligt, terwijl ze geplaatst werd door een collega-installateur. Een goede naservice blijft vaak achterwege.”

Bijscholing Als je de klant wil bijstaan met een actuele kennis van zaken, moet je op de hoogte blijven van de vernieuwingen in de sector, vindt Penxten. “Ik sta er op dat zowel de installateurs als ikzelf op regelmatige basis bijscholingen volgen over technieken en producten zoals warmtepompen, zonneboilers of WKK.” Er prijken dan ook heel wat certificaten aan de muur. Ondanks de crisis heeft het bedrijf de handen meer dan vol. “Momenteel zijn we actief op sites in

TECHNISCHE FICHE Ontwerper Sanitair Start werken Einde werken

Jamaer Architecten Penxten bvba Mei 2012 juni 2013

INSTALLATIE & BOUW | 35

thE aRt OF

moViNGAIR P. Lemmens is sinds meer dan 35 jaar gespecialiseerd in het ontwerpen, produceren en verkopen van producten in de ventilatie, verwarming en koeling.

REC HRSERIES

VEntIlatIE EEnhEdEn mEt dubbElStRoom En waRmtEREcupERatIE

AiRASERIES

luchtgoRdIjnEn (tot 2,5m - mEt watER of ElEctRISch)

AESERIES

cEntRIfugalE luchtVERhIttERS (tot 100 kw)

CompoSERIES

luchtbEhandElIngSkaStEn op maat (tot 8.000 m続/h)

www.lemmens.com

CubusSERIES

EnkElStRoom VEntIlatIE EEnhEdEn

Grobbendonk | Distributiecentrum Sumitomo

Tekst: Johannes Van Cauwenberghe

Gasluchtverhitting voor Distributiehal Grobbendonk Vanaf de E314 in Grobbendonk is het nieuwe distributiecentrum van Sumitomo goed zichtbaar. Binnenin wordt de temperatuur in de binnenvaartcontainerterminal gereguleerd door de gasluchtverhitters en steunventilatoren van Reznor. De site aan de snelweg en het Albertkanaal wordt geprofileerd als het nieuw logistiek centrum van de haven van Antwerpen, Antwerp East Port. Sumitomo huisvest er de Japanse sportartikelenproducent Mizuno, producent van technisch geavanceerde golf- en renartikelen, waar onder andere de nummer 1-golfspeler, Luke Donald mee speelt.

Gasgestookte luchtverhitters Het warenhuis is de eerste in de nieuwe zone om van een industriële verwarmingsinstallatie gebruik te maken. Gebruikelijk voor hallen van dergelijke omvang is de combinatie van gasgestookte luchtverhitters en steunventilatoren. “Gasgestookte luchtverhitters zijn makkelijk te installeren. Er dient enkel gas, electriciteit en een dak- of muurdoorvoer te worden voorzien,” zegt Benedikt Willems, Commercieel Manager bij molimex-therm, verdeler van de installaties. “Omdat er geen aanvoer- of afvoerleidingen zijn van verwarmingsmedium, zoals het geval is voor watergevoede luchtverwarmers, gaat bovendien geen energie verloren. Men heeft dus steeds een maximale benutting van de warmte.” Dergelijke systemen zijn derhalve courant in de sector. “Ze zorgen voor een snelle opwarming van de ruimte. De ruimte wordt eveneens egaal verwarmd, wat zorgt voor maximaal comfort.”

Steunventilatoren Bij conventionele luchtverwarmingssystemen stijgt warme lucht omwille van de natuurlijke convectiestromen tot tegen het plafond. In hoge gebouwen zoals sporthallen, bedrijfs- en expositiegebouwen, kan dit leiden tot grote temperatuurverschillen en een overmatig energieverbruik. “De grootste uitdaging was om een homogene temperatuur te halen in de hele hal. Dit is moeilijk omdat de hal volledig wordt benut met rekken en dergelijke.” Daarom werd er ingezet op steunventilatoren. “De steunventilatoren zijn uiterst geschikt zijn voor hoge hallen. Zij zorgen voor een optimale luchtdistributie en warmteverdeling in grote en/of hoge gebouwen,” zegt Willems. Door gebruik te maken van steunventilatoren wordt het natuurlijke convectieproces gecompenseerd en circuleert de stijgende warme lucht terug naar de werkruimte. Zo krijgt men een permanente reductie van temperaturen aan het plafond en een uniforme temperatuurdistributie in de hele hal. Voor de verwarmingsinstallatie deed de Groep Heylen, de bouwpromotor van het distributiecentrum, beroep op de verdeler van HVAC producten

“Er is gekozen om elk toestel apart te voorzien van een ruimtethermostaat. Hierdoor krijg je een decentraal systeem. Dit geeft een zeer positieve invloed op het energiegebruik.” uit Zaventem, molimex-therm. Zij zorgden voor de berekeningen en bepaalden het installatievermogen, het gasleidingstracé en de meest gunstige locaties van de toestellen. ›

Distributiecentrum Sumitomo in Antwerp East Port INSTALLATIE & BOUW | 37

125 Reznor wordt 125 jaar ! Al die tijd streven we ernaar om kwalitatieve en innovatieve producten op de markt te brengen voor commerciële en industriële HVAC.

Zonder voortdurende innovatie hadden we geen 125 jaar kunnen bestaan.

Zo zijn er onze gasgestookte luchtverhitters, steeds zuiniger en steeds milieuvriendelijker, met rendementen hoger dan 100%.

De laatste jaren heeft Reznor zich eveneens toegelegd op koeling en warmtepompen. Dit heeft geleid tot onze nieuwe rooftop warmtepomp YNRA, een flexibele oplossing om middelgrote tot grote ruimtes te koelen en te verwarmen: hallen, supermarkten, kantoren...

De YNRA is een lucht-lucht warmtepomp met de hoogste efficiëntie voor verwarmen én koelen en de laagste geluidsdruk. Bovendien geeft de optionele gas-verwarmingsbatterij meer verwarmingsvermogen en een hogere efficiëntie bij lage buitentemperaturen.

Kom onze innovaties ontdekken op Climatechno, 10 en 11 oktober 2013 in de Brabanthal, Leuven op stand 012 Molimex-therm, division of Reznor Europe tel: 02 715 01 30 - fax: 02 715 01 31 molimex.therm@tnb.com - www.molimextherm.com Vierwinden 6, B-1930 Zaventem

Grobbendonk | Distributiecentrum Sumitomo

Het nieuwe distributiecentrum van Sumitomo maakt als eerste gebouw op de Antwerp East Port-site gebruik van een industrieel verwarmingssysteem

Een decentraal systeem Twaalf gasluchtverhitters werden er geplaatst, met een totaal warmtevermogen van 950 kW, in combinatie met veertig steunventilatoren. Als gasluchtverhitter werd gekozen voor de UDSA uit het gamma van Reznor. Om de luchtverdeling te optimaliseren werden steunventilatoren van het type Maximizor gekozen. Deze werden opgehangen aan het plafond op de plaatsen waar de ophoping van warme lucht het hoogst is. Bovenaan zuigen de cilindervormige turbines de gestratificeerde lucht aan, om ze via een stel verbuigbare schoepen onderaan terug uit te blazen. De schoepen zijn afgesteld zijn in functie van de ophanghoogte. Dit laat toe optimaal gebruik te maken van de primaire luchtopbrengst zonder te hoeven interveniëren in de ventilatorsnelheid. Bovendien worden de ventilatoren elk afzonderlijk geregeld door een ruimtethermostaat om de lucht op een energiezuinige manier optimaal in de ruimte te verdelen. “Er is gekozen om elk toe-

stel apart te voorzien van een ruimtethermostaat. Hierdoor krijg je een decentraal systeem. Dit geeft een zeer positieve invloed op het energiegebruik,” zegt Willems. “Doordat ieder toestel afzonderlijk wordt aangestuurd, zal ook enkel vermogen geleverd worden dat effectief gevraagd wordt en op de plaats waar het gevraagd wordt.”

Reznor 125 jaar De fabrikant Reznor viert dit jaar overigens zijn 125ste verjaardag. Het dateert van 1888 dat George Reznor de eerste reflectorradiatoren ontwikkelde die gebruik maakten van het toen nog vrij onbekende aardgas. Sinds 1937 produceert Reznor ook luchtverwarmingsapparaten voor bedrijfsgebouwen. In België het bedrijf stelt 110 mensen tewerk, verspreid over 2 vestigingen, en de toestellen worden gefabriceerd in Menen. “Daarom kunnen we ook zeer kort op de bal spelen, snel leveren en bij eventuele problemen onmiddellijk in actie schieten.” ❚

TECHNISCHE FICHE Ontwerper Gasverhitters en steunventilatoren Start werken Einde werken

Groep Heylen Mollimex Therm april 2011 oktober 2012

INSTALLATIE & BOUW | 39

T400bx-Series_197x130_NL.indd 1

5/24/13 4:39 PM

BIG FOOT SYSTEMS Voor HVAC- & technische installaties tot 20 ton op platte daken. Met Big Foot Systems plaatst u in 1 verplaatsing zowel een duurzame, niet-penetrerende ondersteuning als uw luchtbehandelingskast, VRV/VRF systeem, cooler, ventilatiekanalen, piping en/of kabelgoten.

Tijds- en kostenbesparend, eﬃciënt en slim bekeken ! Ontdek ook onze dakdoorvoeren

13.036- I&B

Linum biedt u grote voorraden, same-day-dispatch en een snelle service bij maatwerk. U kunt ook 24/7 online bestellen via onze E-Shop. Vraag onze catalogus.

12.073 Pub BFS Installatie en bouw.indd 1

Linum Europe NV Vijverhoek 53 • 8520 Kuurne Tel: 056 35 92 94 • Fax: 056 35 88 47 @: info@linum.eu • E-SHOP 24/7

www.linum.eu 5/8/2013 9:30:25 AM

Journaal Ochsner introduceert hybride warmtepompsysteem voor lage-energiewoningen Met een nieuwe combinatie van lucht- en aardwarmte voor verwarming en warmwaterbereiding ontwikkelde Ochsner een warmtepompsysteem voor lage-energiewoningen. De combinatie van een nieuwe ELW lucht-split-verwarmingswarmtepomp en de Europa 323 DK-EW – een nieuwe warmwaterwarmtepomp op aardwarmte – zorgt in elk seizoen voor een energie-efficiënte en zuinige verwarming en warmwaterbereiding. Voor de verwarming van lage-energiewoningen stelt Ochsner de nieuwe, verticale ELW lucht-splitverwarmingswarmtepomp voor. Dit instapmodel van het productgamma werkt naargelang het verwarmingsvermogen met één of twee ventilatoren. “De ELW-warmtepompen zijn zeer geschikt voor lage-energiewoningen met lagetemperatuurverwarming en zijn uitgerust met een inverter-compressor en een intelligente, internet- en SmartGrid-ready OTE 3.0-besturing. De ELWwarmtepompen kunnen met de warmwaterwarmtepomp Europa 323 DK-EW gecombineerd worden tot een hybride oplossing. Met de gebruiksvriendelijke Ochsner Room Terminal kan de volledige verwarmings- en warmwaterinstallatie vanuit de leefruimte beheerd worden,” aldus producent Ochsner. De Europa 323 DK-EW is gebaseerd op de technologie het succesvolle Europa 323 DK-model. In plaats van warmte uit afvoerlucht benut het de aardwarmte via een grondcollector die naast het nieuwbouwfundament gelegd wordt. Hierdoor is deze toepassing ook geschikt voor uiterst luchtdichte gebouwen met een gecontroleerde ventilatie. In combinatie met de verticale ELW lucht-split-verwarmingswarmtepomp vormt ze een zeer energie-efficiënte hybride oplossing. “Door voor elke toepassing gebruik te maken van de meest geschikte energiebron worden de gebruikskosten tot een minimum herleid. De betrouwbaarheid en de duurzaamheid van beide producten worden op die manier aanzienlijk verhoogd. In de zomermaanden kan de verwarmingswarmtepomp volledig worden uitgeschakeld,” luidt het bij Ochsner. “ ,”

Leerkracht verwamingstechnieken onwikkelt eigen verwarmingssysteem Joeri Houben, technisch leraar in verwarmingstechnieken, heeft een eigen verwarmingssysteem uitgevonden. Buizen worden gewikkeld tot korven en ingegraven in de grond. “Er bestaan al soortgelijke systemen, maar niet met het rendement dat wij kunnen behalen,” vertelt Houben. “Je hebt met onze toepassing ook veel minder plaats nodig in de tuin en moet dus geen dure of milieubelastende boringen laten uitvoeren.” Het systeem van Houben recupereert overtollige warmte van bijvoorbeeld de douche of van zonnepanelen en slaat die op in de ondergrondse koker. Wanneer nodig kan deze energie opnieuw worden benut. “Momenteel werken we aan een compact prototype, waarmee we naar een aantal fabrikanten en verdelers zullen stappen,” zegt Joeri Houben. “Er is immers al heel wat interesse voor het systeem.”

Legrand lanceert UPS-noodstroomvoorzieningen Legrand introduceert een nieuw assortiment statische UPS’en (Uninterruptible Power Supplies), een aanvullend gamma voor de tertiaire sector met technologische functies die een maximale continuïteit in alle installaties waarborgen. Met deze nieuwe reeks wil Legrand de energie-efficiëntie van zijn producten verder opdrijven. De UPS’en bezitten vier belangrijke technische kwaliteiten. Ten eerste zijn er rendementen tot 95 procent mogelijk, wat goed is voor een aanzienlijke energiebesparing. Daarnaast beschikken ze over een online dubbele conversietechnologie (VFI) die het voedingssysteem in fase kunnen zetten en een maximale kwaliteit van energie-efficiëntie waarborgen. Ten derde zijn ze uitvoerig getest om het verbruik per gefabriceerde machine terug te drijven. En ten vierde zijn ze uitgerust met uiterst krachtige batterijen, waarvan de levensduur met de helft verhoogd wordt door het innovatieve oplaad- en ontlaadsysteem. Het assortiment UPS’en van Legrand kan worden onderverdeeld in drie types: modulaire UPS’en, conventionele UPS’en en interactieve UPS’en. Een modulaire UPS (verkrijgbaar tot 120 kVA) kan worden aangepast aan de behoefte, zonder eventuele toekomstige uitbreidingen uit te sluiten. Ze bestaan uit standaardmodules die aan bestaande producten kunnen worden toegevoegd om zowel vermogen als autonomie te vergroten. Een conventionele UPS is er één met online dubbele conversietechnologie, uitgerust met een DSP-microprocessor voor een nauwkeurige controle en zicht op alle metingen alsook voor de kring van de arbeidsfactorcorrectie (PFC). Interactieve UPS’en zijn kleine toestellen die makkelijk te installeren en in te stellen zijn. Ze zijn uitgerust met een elektronische stabilisator, verklikkerleds en telefonische beveiliging tegen overspanningen. Zo garanderen ze een totale en betrouwbare beveiliging van de installatie.

Online seminaries over software voor installatieen bouwbedrijven Astena Comfort, ontwikkelaar van IT-oplossingen voor service-, installatieen bouwbedrijven, organiseert regelmatig ‘webinars‘, online seminaries over handige software die het werk van installatieen bouwbedrijven een heel stuk makkelijker maakt. Een webinar bij Astena houdt in dat u op uw eigen pc of tablet een live demo volgt die slechts een halfuur duurt. Astena toont het nut ervan aan door concrete situaties te verwerken in de software. Demo‘s op maat van de calculator, verkoper, aankoper, planner, projectleider, facturatiedienst, boekhouding…: alles is voorhanden. Alle info over webinars en live sessies over software voor installatieen bouwbedrijven vindt u via: www.astena.be/NL/ Astena/Events.aspx

INSTALLATIE & BOUW | 41

• Electro technische installaties in industriële, openbare en tertiaire gebouwen • HS installatie • Erkend bordenbouwer Schneider • Glasvezel- en databekabeling • Brand-, inbraak- en camerabeveiliging

El Systems nv • Industriezone De Waerde • Senator A. Jeurissenlaan 1032 • B-3520 Zonhoven t. +32 (0)11 81 92 92 • f. +32 (0)11 81 92 93 • info@elsystems.be • www.elsystems.be

Adv.EL_systems_A4.indd 1

16/01/13 12:32

Journaal BWT@aqademy: professionele opleidingen in waterbehandeling BWT (Best Water Technology) start met een opleidingsprogramma voor installateurs waarmee elke vakman met een basiskennis sanitair en/of centrale verwarming zijn kennis inzake waterbehandeling kan opfrissen of verrijken: BWT@aqademy. BWT biedt de keuze tussen dagopleidingen in sanitaire waterbehandeling of opleidingen van een halve dag in cv-waterbehandeling, commerciële vaardigheden, onderhoud of installatie. Alle opleidingen bestaan uit een deel theorie en een deel praktijk en vinden plaats in de kantoren van BWT in Zaventem. De opleidingen sanitaire waterbehandeling duren een hele dag (van 9u tot 15.30u) en kunnen op drie niveaus worden gevolgd, afhankelijk van de basiskennis van de cursist. Starters leren via een basiscursus hoe de installatie van filtratie en waterverzachters dient te gebeuren en krijgen informatie over garantie, dienstverlening, wetgeving, enzovoort. In de niveau 2-cursus leren cursisten meer over het verschil tussen kalkneutralisatie en waterverzachters en komt ook het thema doseren aan bod. In niveau 3 kunnen experts kennismaken met de nieuwste producten en technologieën berekeningen perfect leren uitvoeren. In de opleidingen cv-waterbehandeling komen onder meer alle toepassingen van cv-waterbehandelingen aan bod (centrale verwarming maar ook vloerverwarming en zonne-installaties), inclusief een overzicht van de mogelijke problemen, beschikbare producten en frequentie van gebruik. Deze opleidingen duren een halve dag (van 9u tot 12.30u). In de opleiding commerciële vaardigheden gidst BWT de cursisten gedurende een halve dag door verschillende aspecten van waterbehandeling (typische problemen, wateranalyse, producten, ...) en deelt het bedrijf haar ervaring inzake oplossingsgericht denken aan de hand van concrete cases. De cursisten krijgen ook de nodige achtergrondinformatie om berekeningen en offertes te maken en heel wat argumenten en ondersteunende tools die zij daarna tijdens hun gesprekken met hun klanten kunnen gebruiken. Tot slot zijn er de opleidingen onderhoud en indienststelling, de springplanken bij uitstek om een echte waterbehandelingsexpert te worden. Deze zijn wel enkel toegankelijk voor installateurs met een gevorderde kennis inzake sanitaire waterbehandeling. Cursisten kunnen dus eerst de opleidingen sanitaire waterbehandeling volgen. De BWT@aqadamy-opleidingen vinden plaats op verschillende data in maart, april, mei, september en oktober. Ze kosten 90 euro voor een dag en 45 euro voor een halve dag. Cursusmateriaal en lunch zijn in beide gevallen inbegrepen. Voor elke gevolgde opleiding, behalve onderhoud en indienststelling, schenkt BWT de cursisten trouwens een F1-filter ter waarde van 159,65 euro (aansluitstuk niet inbegrepen). Meer info inzake de opleidingsdata en inschrijvingen is te vinden op www.bestwatertechnology.be.

Nieuw bedrijfsgebouw voor ML Technics Het elektronisch installatiebedrijf ML Technics bouwt deze dagen een nieuw bedrijfsgebouw in de Gaston Eyskenslaan in Overpelt, een investering van maar liefst twee miljoen euro. De vestigingen in Lommel en Overpelt worden samengebracht in een nieuwe bedrijfsruimte van 1000 m². Het volledige bedrijfscomplex heeft een oppervlakte van 3000 m². Hiervan wordt twee derde (2x1000 m²) te huur aangeboden. De overige 1000 m² is voor ML Technics zelf. Een vierde hiervan zal het inrichten als showroom, waar klanten en geïnteresseerden nieuwe technologieën inzake electrotechniek zonne-energie, warmtepompen aircotechnologie en ventilatie kunnen bekijken. De hal wordt ook uitgerust met 1200 zonnepanelen. ML Technics bestaat inmiddels twintig jaar en heeft dagelijks een tiental technici op de baan.

Dyson lanceert Hot + Cool De Hot + Cool van Dyson is een verwarmingsventilator die in elk seizoen voor een aangenaam binnencomfort zorgt. Zowel verwarming in de winter als verkoeling in de zomer behoren tot de mogelijkheden. De Dyson Hot + Cool verwarmingsventilator is verkrijgbaar vanaf 1 mei 2013 en kost 399 euro. Door gebruik te maken van Air Multiplier-technologie en een motor die is ontwikkeld voor een hogere luchtstroom, zuigt de ventilator via een waaier in de motor 28 liter lucht per seconde aan. Negen asymmetrisch uitgelijnde vinnen met rijen kleine gaatjes verminderen de wrijving die wordt veroorzaakt door de botsende hoge en lage luchtdruk en behouden hierdoor een constante, gelijkmatige luchtstroom. Tijdens het verwarmen gaat de lucht langs keramische platen en reguleert ze op die manier de warmte die wordt overgebracht. De lucht wordt dan versneld in de ring geblazen door een opening van 2,5 mm. Hierdoor ontstaat een luchtstraal die over een aerodynamisch gevormde helling met een hoek van 5˚ wordt geleid. Door achter de ventilator een lagedrukgebied te creëren, wordt achterliggende lucht aangezogen en omringende lucht meegezogen. Hierdoor wordt de oorspronkelijk ingezogen lucht vermeerderd en ontstaat een versterkte luchtstroom. “Het is frustrerend wanneer de temperatuur schommelt. Het ene moment heb je het warm, en het volgende moment bibber je van de kou. Daarom hebben wij een machine ontwikkeld die zowel efficiënt verwarmt als koelt. Wij hebben het rendement van de borstelloze motor met 33 procent verhoogd, waardoor de koelingsprestatie verbeterd en de snelle kamerverwarming behouden is,” aldus James Dyson. “De Hot + Cool is niet alleen energie efficiënt, maar ook heel veilig en makkelijk te bedienen op afstand.”

INSTALLATIE & BOUW | 43

40 Jaar knowhow gebundeld in flexibele service De afgelopen veertig jaar groeide ETI uit tot een totaalpartner voor industriële elektrotechniek. “Onze grote kracht ligt in de technologische knowhow die we zelf in huis hebben en onze enorme flexibiliteit”, vertelt zaakvoerder Luc Ost. “Naast de eerder gewone electriciteitsopdrachten deinzen we zelden terug voor technologisch complexe en vernieuwende projecten.” Het actieterrein van ETI situeert zich naast het Antwerpse havengebied in heel Vlaanderen. “ We focussen ons uitsluitend op bedrijven of overheidsorganisaties”, legt Luc Ost uit. “In het klantenbestand vinden we ondernemingen terug uit alle industriële en semi-industriële sectoren alsook KMO’s.”

ETI V.VANDENVEN

B.V.B.A.

Griffier Schobbenslaan 2 2140 Borgerhout

Studie en ontwerp ETI, in totaal een 40-tal medewerkers, beschikt over een groot team van ingenieurs die zich elk specialiseren in één van de bedrijfsactiviteiten: algemene elektriciteit, hoogspanning, automatisatie, bordenbouw, datanetwerken, speciale technieken, verlichting, PVinstallaties, verwarming, airco, warmtepomptechnieken, ventilatie en sanitair. “Voor elk project bieden we een totaalservice, inclusief studie en ontwerp”, legt Luc Ost uit. “Klanten maken gretig gebruik van onze kennis om een antwoord te geven op een technologische uitdaging of probleem. Met moderne calculatie-, teken- en ontwerpsoftware werken we de juiste oplossing op maat uit.” Flexibiliteit bij uitvoering Bij de realisatie op het terrein staan een correcte uitvoering en flexibiliteit voorop. “We doen al het mogelijke om aan de verwachtingen van de klant te voldoen. Ook bij technische defecten of pannes komen we zo snel mogelijk ter plaatse om het euvel te verhelpen.”

Email: info@etivdv.be

Nieuw bij ETI Afgelopen jaar heeft ETI een ervaren speler in HVAC & Sanitair overgenomen waardoor de bouwheer ALLE technieken aan een partner kan toevertrouwen.

WWW.ETIVDV.BE

Met succes past ETI deze formule van “Total Projects” toe en respecteert hierdoor strakke bouwplanningen.

Tel: 03 235 16 24

Vacatures Door de continue groei van onze onderneming is ETI permanent op zoek naar ervaren techniekers welke ons succes team wensen te vervoegen. Bij interesse contact opnemen met mevrouw Clerckx: Carina.Clerckx@ETIVDV.be

Hoogspanningscabines - Bordenbouw - industriële elektriciteit - Automatisatie - Noodstroom - Zonnepaneel installaties Datanetwerken - Branddetectie - Inbraakdetectie - Camerabewaking - Toegangscontrole - Wiﬁ Warmtepomp technieken - Airconditioning - Klimatisatie - Ventilatie - Sanitair - Verwarming

Stroom geleiden. Data overbrengen. Energie beheersen. Vakbeurs ECL2013 verplaatst naar 2014 Eind mee maakte beursorganisator EasyFairs bekend dat ECL 2013, de jaarlijkse vakbeurs v oor elektrotechniek, verlichting, automatisering en beveiliging van gebouwen, verplaatst wordt naar 2014. De beurs stond eerder gepland op 26 en 27 september, maar zal dit jaar niet doorgaan omwille van een herpositionering. ECL is ondertussen aan haar zevende jaargang toe en heeft stelselmatig erkenning verworven als enige onafhankelijke vakbeurs binnen de sector. Met onder meer de Light Street en de Innovation Boulevard werden er vorig jaar nog een aantal gesmaakte vernieuwingen toegevoegd. Om de verdere vernieuwing van het beursconcept af te toetsen op de markt, heeft easyFairs beslist de editie 2013 te verplaatsen naar 2014. “De vernieuwingsbeweging rond het beursconcept ECL werd met de vorige editie ingeluid en vraagt nog een bijkomende afstemming met de markt,”aldus Michel De Maeyer, Managing Director van easyFairs België. “De duidelijke behoefte aan een nationale, onafhankelijke technische vakbeurs vormt hierbij het uitgangspunt. Hierbij worden alle relevante pistes in de verdere herbronning van ECL tegen het licht gehouden.” HVAC 2013, de vakbeurs voor innovatieve technologieën voor energieprestatie, binnenklimaat en installatietechnieken die gelijktijdig met ECL 2013 zou plaatsvinden, zal dit jaar echter wel doorgaan. Ze behoudt haar plaats op de kalender op 26 en 27 september in Hal 4 van Brussels Expo. De Tools-zone met interactieve demonstraties en het beursoverschrijdende aanbod voor de bredere installatiesector worden dan ook integraal gepresenteerd op de vakbeurs HVAC 2013.

OBO Elektro-installatiesystemen: een volledig programma.

Ideal Standard zet drie innovaties in de kijker op Architect@Work 2013 Ideal Standard stelde onlangs op Architect@Work drie recente innovaties voor: de IdealBlue-kraantechnologie, het Contour 21wandcloset zonder spoelrand en ArchiModule, een unieke configurator voor de modulaire kranen. Hiermee wilde Ideal Standard aantonen dat het waterbeheer kan verzoenen met een optimale wellnessbeleving. De IdealBlue-kraantechnologie maakt gebruik van een een kunststofbuisje in het kraanlichaam. Dit buisje vermindert de hoeveelheid water in de kraan met maar liefst tachtig procent. Zowel voor het milieu als de gezondheid en de waterfactuur is dit een goede zaak. Er circuleert minder water, en zo is er minder energie nodig voor de verwarming van het water, dat bovendien sneller de gewenste temperatuur heeft. Minder stilstaand water betekent ook dat bacteriën geen kans krijgen om zich te verspreiden. Het water komt door de geïsoleerde doorvoer ook niet in contact met lood of nikkel, waardoor het drinkwater zuiver blijft. De IdealBlue-technologie is momenteel verkrijgbaar in twee collecties : Ceramix Blue en Connect Blue. Connect Blue is ontworpen om minder water en energie te verbruiken. Het doet dit dankzij de click-cartouche, de debietbegrenzer en het feit dat de gesloten kraan minder water bevat. Door de mengeling van water en lucht vermindert de debietbegrenzer het verbruik van dertien liter tot vijf liter, en dit zonder verlies van debiet. “Met de Connect Blue 5 liter/minuut-kraan kan een gemiddeld gezin tot 340 euro per jaar besparen,” meent Ideal Standard. Voorts was er het Contour 21-toilet zonder spoelrand, dat oorspronkelijk speciaal ontwikkeld werd voor zorginstellingen en ziekenhuizen, maar dat nu ook meer en meer bij particulieren opduikt. Doordat de volledige binnenzijde van de toiletpot zichtbaar en in zijn geheel makkelijk te reinigen is, kunnen bacteriën zich niet hechten. Tegelijkertijd wordt het milieu ontzien omdat er minder water, energie en onderhoudsproducten nodig zijn voor het spoelen. Tot slot stelde Ideal Standard ArchiModule voor, een online configurator waarmee je met modulaire inbouwtechnologie aan de slag kan om een badkamer samen te stellen met de ArchiModule-collectie van het Duitse designhuis Artefakt. Gebruikers kunnen alle combinaties uitproberen en meteen hun persoonlijke en unieke badkamerstijl kiezen om zo tot een afgerond geheel te komen. Het resultaat wordt in een kant-en-klaar document gegoten dat alle technische details over de gekozen opstelling bevat. Op deze manier is ArchiModule een handige tool voor architecten, installateurs of de bewuste particulieren.

VBS: Verbindings- en bevestigingssystemen TBS: Overspannings- en bliksembeveiliging, aarding en potentiaalvereffening KTS: Kabeldraagsystemen BSS: Brandbestendige systemen LFS: Elektro-installatiesystemen EGS: Module 45 UFS: Ondervloersystemen OBO BETTERMANN nv

Bist 14 · B-2630 Aartselaar

Tel. 0 3 870 74 00 · Fax 0 3 887 40 00 E-mail: info@obo.be · www.obo.be

THINK CONNECTED. INSTALLATIE & BOUW | 45

Kontich | bruTextiles

Tekst: Roxane Heeren Foto's: ETI

bruTextiles in Kontich staat voor een grote uitbreiding en modernisering.

Automatisering troef bij bruTextiles Kontich Het Belgische bruTextiles, dat stoffen ontwerpt en ze vanuit Kontich wereldwijd verdeelt, staat voor een grote uitbreiding en modernisering. Het bedrijf kende sinds zijn oprichting in 1995 immers een steile groei. SVR-architects, dat het oorspronkelijke bedrijfsgebouw en twee eerdere verbouwingen ontwierp, tekende ook voor deze uitbreiding, die de oppervlakte van het bedrijfsgebouw bijna zal verdubbelen. De vernieuwing ligt in de handen van ETI Vandeven, dat de volledige elektrische installatie voor zijn rekening neemt. Automatisch magazijn Op het terrein naast het bestaande gebouw bouwt Brutex een gloednieuw automatisch magazijn van maar liefst 30m hoog, met aan de straatzijde een logistieke zone en een designruimte. In deze logistieke zone worden rollen stof vanuit vrachtwagens gelost en door medewerkers op automatische rolbanden gezet. Elk pakket krijgt een code, waarna een van de zes elektrische kranen het naar de juiste plek transporteert. Samen met de code wordt de positie van het pakket onder

46 | INSTALLATIE & BOUW

de vorm van coördinaten opgeslagen in het systeem. Met de code kan het ook automatisch weer opgevraagd worden. Bijzonder is, dat de kranen uitgerust zijn met 4-Quadrant frequentieregelaars, waardoor ze hun remenergie opnieuw kunnen omzetten in stroom, die elders in het gebouw kan verbruikt worden.

hoogspanningsnet. “Zulke grote vermogens zie je niet vaak,” vertelt Bart Daghelinckx, projectingenieur bij ETI. “De ondergrondse dieseltank laat het bedrijf toe om tot 48 uur lang te blijven verder draaien, zodat het verdelen van bestellingen niet in het gedrang komt.”

De werking van het magazijn wordt verzekerd door een noodstroomaggregaat van 800 kVA, dat automatisch aanschakelt bij uitval van het

De complete PLC-monitoring en -sturing van de technieken – niet alleen verwarming en verlichting, maar ook branddetectie en toegangscon-

Monitoring en sturing

Kontich | bruTextiles

De designruimte profiteert niet alleen van natuurlijk licht door de vele ramen, maar ook van een speciale verlichting met een sterkte van 2000 lux en een hoge kleurweergave.

trole - creëert een hypermodern gebouwbeheersysteem, waarmee de gebruiker alles specifiek kan afregelen en bedienen en de nodige rapporten kan genereren. Belangrijke foutmeldingen sturen direct waarschuwingssignalen en starten indien gewenst automatisch acties op. Dit is vooral handig in ruimtes zonder menselijke bezetting, zoals het magazijn of de serverruimtes. Sensoren volgen hier verschillende parameters op, de temperatuur bijvoorbeeld. Wanneer deze een bepaalde waarde overschrijdt, dan zal het systeem de koeling activeren of hoger schakelen.

Op het terrein naast het bestaande bedrijfsgebouw bouwt bruTextiles een hypermodern automatisch magazijn met logistieke zone en designruimte.

“We kunnen de sturing ook gebruiken om het comfort te verbeteren,” aldus Daghelinckx. “Met het PLC-systeem kunnen we aangepaste verlichtingspatronen programmeren in de DALI-gestuurde voorschakelapparaten, die door de gebruikers eenvoudig te schakelen zijn via de lichtknoppen.” Dit is onder meer het geval in de designruimte, die ook voorzien is van speciale verlichting met een zeer hoge kleurweergave en lichtsterkte, zodat de ontwerpers steeds met een reële weergave van de stof kunnen werken. Met andere woorden: bruTextiles wordt een voorbeeld van hoe de techniek ten dienste kan staan van de mens. ❚

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever bruTextiles, Kontich

Ontwerper SVR Architects, Antwerpen

Elektrische installatie ETI, Borgerhout

Start werken april 2013

Einde werken f ase 1 oktober 2013, fase 2 maart 2014

INSTALLATIE & BOUW | 47

• Smoke & Heat exhaust systems • CFD system design • Smoke- & firescreens • Skylights & domes • Solar shading • Service & Maintenance

• Smoke & Heat exhaust ventilation • CFD system design • Thrust fan systems • CO/LPG/NOx-detection • Fire detection • Evacuation systems • Smoke- & Firescreens • Service & Maintenance S.air SVS nv | Denderweg 98 | B-9308 Aalst (Gijzegem) | TEL.: +32 (0)53 216.317 | FAX: +32 (0)53 781.311 | info@sairsvs.be | www.sairsvs.be

Sint-Niklaas | Distributiecentrum Lidl

Tekst: Kevin Moens

Distributiecentrum Lidl uitgerust met op maat gemaakte rookluiken en daglichtkoepels Sint-Niklaas is de thuisbasis voor het nieuwe distributiecentrum van winkelketen Lidl. Het centrum heeft een totale oppervlakte van 45.000 m2. Het bedrijf S.air stond in voor de rook- en warmteafvoer alsook de gepersonaliseerde daglichtvoorziening in zowel het distributiecentrum als de bijhorende kantoren. “S.air is het enige bedrijf in de sector dat volledig in Belgische handen is. Daardoor beschikken we over een grotere flexibiliteit en kunnen we onmiddellijk inspelen op de vragen en eisen van de klant,” vertelt Eddy Wybo, directeur van het bedrijf uit Ranst, dat ook nog een vestiging in Aalst heeft. Circa 150 lichtkoepels moet zorgen voor voldoende daglichtinval. Het bedrijf installeerde ook 120 rookluiken. “Voor het gekoelde gedeelte van het distributiecentrum prefereerde de bouwheer een extra geïsoleerd rook- en warmteafvoertoestel dat ook thermisch gescheiden was. Bijkomende eisen waren dat we het toestel perfect konden aansluiten op het geplande sprinklernetwerk, en dat het geen obstakel mocht vormen voor de onderliggende werkruimte. Onze R&D-afdeling heeft daarom, in samenspraak met de verschillende partijen, een oplossing op maat ontwikkeld,” aldus Eddy Wybo. Vijftien medewerkers van S.air stonden in voor de opvolging van het

project op de werf. In de productiefaciliteit vervaardigden veertig arbeiders de benodigde producten en toestellen aan een aparte productielijn om meteen te kunnen inspelen om de vragen en eisen van de bouwheer.

Oplossing op maat Volgens S.air zijn de toegepaste producten wat betreft daglichtinval niet alledaags te noemen. “Normaliter zijn hogere U-waardes toegestaan voor rookluiken met transparante kleppen. Om te voldoen aan de eisen van de bouwheer hebben we in het droog magazijn rookkleppen geplaatst met extra isolerende PC-kleppen met een

dikte van 16 millimeter. Ook kiezen ontwerpers vaak voor continue lichtstraten. Omwille van de specifieke eisen van de verzekeraar hebben we echter geopteerd voor afzonderlijke daglichtkoepels van ongeveer 1,8mx1,8m. Dat zorgt voor een betere daglichtverspreiding in het gehele magazijn. Onze vaste daglichtkoepels zijn dan ook speciaal geproduceerd naar de wensen van de aannemer en het Technisch Controlebureau voor het Bouwwezen SECO. In ons atelier hebben we de koepels uitgerust met een geïsoleerde opstand en voorzien van een Ral-kleur, zodat we ze achteraf geprefabriceerd konden installeren op de werf.” ›

INSTALLATIE & BOUW | 49

GEWELDIG NIEUWS VRV IV VERLEGT DE NORM … OPNIEUW

De DAIKIN VRV IV verlegt de norm met revolutionaire technologieën zoals een variabele regeling van de koelmiddeltemperatuur en continue verwarming tijdens het ontdooien op warmtepomp-units. De geavanceerde VRV-configuratiesoftware bespaart de gebruiker veel tijd en vereenvoudigt de inbedrijfsstelling. Daarenboven garanderen de automatische koelmiddelvulling en koelmiddel-dichtheidscontrole op afstand een snelle en eenvoudige installatie. Ontdek meer op www.daikin.be

Sint-Niklaas | Distributiecentrum Lidl

Omwille van de specifieke eisen van de verzekeraar heeft S.air geopteerd voor afzonderlijke daglichtkoepels van ongeveer 1,8mx1,8m

“S.air is het enige bedrijf in de sector dat volledig in Belgische handen is. Daardoor beschikken we over een grotere flexibiliteit en kunnen we onmiddellijk inspelen op de vragen en eisen van de klant”

Kennisvoorsprong Eddy Wybo vindt dat de aangescherpte U-waarden die de huidige en toekomstige EPB-regelgeving mogelijk moeten maken, stilaan zorgen voor een wijziging in het gamma van producenten. “Wij hebben echter een voorsprong op deze inhaalbeweging omdat we reeds enkele jaren geleden oplossingen ontwikkeld hebben waardoor we al heel wat kennis en ervaring vergaard hebben tijdens talloze projecten.”

Huzarenstuk Qua planning en werkverloop was het project een gigantische uitdaging. “Alle partijen moesten binnen de vooropgestelde termijn in coördinatie met de algemene aannemer een perfect werkende installatie opleveren. Tijdens de bouw zijn er verschillende wijzigingen doorgevoerd die een rechtstreekse impact hadden op onze installatie. Door een nauw aansluitende projectopvolging is dit huzarenstukje echter vlekkeloos verlopen,” legt Eddy Wybo uit.

ject hebben we op andere werven in zowel binnen als buitenland al gelijkaardige installaties mogen plaatsen. Daarnaast is het distributiecentrum ook een belangrijke referentie omdat de toepassing van betere isolatiewaarden stilaan ingang krijgt in de distributiesector.”

S.air Het bedrijf heeft momenteel twee vestigingen in België die gespecialiseerd zijn in het ontwerp en de productie en installatie van rook- en warmteafvoersystemen voor zowel gebouwen als parkings en tunnels. Deze aanpak heeft geresulteerd in een grote groei waardoor er in het najaar een verhuis gepland staat naar een nieuw kantorencomplex met bijhorende magazijn- en atelierruimtes. ❚

In de kijker De constructie van dergelijk groot complex staat in de kijker, en dat merken ze bij S.air. “Door dit pro-

Om te voldoen aan de eisen van de bouwheer heeft S.air in het droog magazijn rookkleppen geplaatst met extra isolerende PC-kleppen met een dikte van 16 millimeter.

TECHNISCHE FICHE Ontwerper RWA/Rookluiken Start werken Einde werken

Architeam bvba S.Air International nv maart 2012 maart 2013

INSTALLATIE & BOUW | 51

LED‘s go Veko Studies verwarming & ventilatie, conditioning, elektriciteit, data bekabeling, sanitair, vertikaal transport

LED breedstralend, diepstralend of dynamisch LED toegepast in nieuwbouw of renovatie? De besparing op energie kan oplopen tot wel 90%! Nieuwsgierig welke besparing voor uw bedrijf haalbaar is? Neem contact op met onze experts voor alle details. Bel +32 3 827 21 96 of ga naar www.VEko.BE

Studies van constructies in beton, staal, metselwerk en hout.

www. tecon-groep.be Veko Lightsystems bvba., Gulkenrodestraat 7, Unit 10, B-2160 wommelgem

Uw partner voor de professionele uitwerking en uitvoering van uw bouwprojecten!

centrale verwarming

condensatieketels / (gas)warmtepompen / bodemenergie / WKK / biogas

ventilatie

systeem D / systeem C+ / industrie / parking

airconditioning

koelen ijswatersystemen / DX-systemen

sanitaire installaties brandbestrijding

Ervaring in een grote diversiteit aan projecten: appartementsbouw Utiliteitsbouw RVT’s / ziekenhuizen / kantoren / winkelcentra / hotels opslagplaatsen / industrie

Oude Liersebaan 195 | 2800 Mechelen, België Tel: 015 20 93 44 | Fax: 015 20 39 25 | e-mail: info@sanitechniek.be | website: www.sanitechniek.be

13870257_sanitechniek.indd 1

01-07-13 13:42

Sint-Katelijne-Water | Politiekantoor Bodukap Tekst: Kevin Moens

Nieuw politiekantoor zone Bodukap wordt technologisch hoogstandje Levensdetectie controleert ademhaling gedetineerden Het oude klooster van Hagelstein in Sint-Katelijne-Water wordt de nieuwe thuishaven van de politiediensten van Bodukap (Bonheiden, Duffel, Sint-Katelijne-Waver en Putte). Het vroegere kloostergebouw wordt gerenoveerd en geflankeerd door een nieuwbouw. Ingenieursbureau TECON Groep (Berchem) werkte de plannen omtrent technieken uit, waaronder H.V.A.C., elektriciteit, sanitair en toegangscontrole. In het gerenoveerde klooster moeten condenserende gasketels met de nodige leidingen en vectoren de verwarming voor hun rekening nemen. De nieuwbouw bevat heel wat glas en is bijgevolg geconditioneerd. “Daarom hebben we daar gekozen voor gaswarmtepompen die zowel de verwarming als de koeling zullen aandrijven. De warmte- en koelteverdeling zal gebeuren via Clima Canals van Jaga. Qua ventilatie hebben we geopteerd voor een balansventilatie. Daarvoor worden twee luchtbehandelingskasten voorzien, die in de nieuwbouw de koeling en de verwarming zullen uitvoeren, en in het gerenoveerde klooster enkel de verwarming,” vertelt Vincent Brison, zaakvoerder van TECON Groep. Beide kasten zijn uitgerust met een warmterecuperatie met een minimaal rendement van 80 procent.

Absurde combinatie TECON Groep verkiest gaswarmtepompen omdat ze in de winter een beter rendement behalen dan elektrisch gedreven pompen. “Door het gebruik van Aardgas scoren we beter naar primaire energiebehoefte. Daarnaast opteren we bewust voor warmtepompen omdat we niet meer geloven in de absurde combinatie van een koelmachine en een gasketel die ’s winters een lager rendement behaalt,” aldus de ingenieurs van TECON.

“We hebben bewust geopteerd voor warmtepompen omdat we niet geloven in de absurde combinatie van een koelmachine en een gasketel die ’s winters een lager rendement behaalt.”

Elektriciteit Een hoogspanningscabine moet de gehele site van elektriciteit voorzien. “Voorts hebben we naar verlichting toe gestreefd naar een maximale energiebehoefte van 2 Watt per 100 lux per vierkante meter vloeroppervlakte, een doel dat perfect haalbaar is in een kantooromgeving. Ruimten zoals een berging of toiletten zijn uitgerust met bewegingsdetectoren. In de lokalen met veel glas en daglichtinval hebben we gewerkt met een daglichtafhankelijke sturing. Daarnaast bestaat de buitenverlichting volledig uit ledtoestellen” legt Brison uit. Een noodstroomgenerator moet ervoor zorgen dat het politiekantoor altijd operationeel kan blijven. Elementen zoals de branddetectie, server en de inbraakbeveiliging zijn voorzien van noodbatterijen die de periode van de omschakeling van netstroom naar noodstroomgenerator kunnen overbruggen.

Communicatie Voor de interne communicatie is een dubbel datanetwerk aangelegd. Enerzijds is er een politienetwerk voor strikt vertrouwelijke communicatie met het nationale netwerk, anderzijds is er een open netwerk dat ook via internet functioneert. Doorheen het gebouw moeten gsm-repeaters een constant en stabiel bereik verzekeren voor zowel het gsm-verkeer als het Astrid-netwerk, het digitale communicatienetwerk van de Belgische hulpdiensten.

Sanitair Naast de obligate regenwaterrecuperatie heeft TECON Groep gekozen voor een warmwaterproductie voor de douches. In overleg met de architecten hebben ze deze productie zo dicht mogelijk bij de douches geplaatst om lange circulatieleidingen te vermijden.

Toegangscontrole De volledige beveiliging van het gebouw, waaronder de brandbeveiliging, toegangscontrole en camerabewaking, is uitgewerkt als een geïntegreerd geheel. Zo is de camerabewaking afgesteld op de toegangscontrole en inbraakbeveiliging: als iemand zich aanmeldt met zijn badge, zullen ca-

In het najaar kunnen de politiediensten hun intrek nemen in het nieuwe complex, dat bestaat uit het gerenoveerde klooster en twee aanpalende nieuwbouwen

mera’s in de buurt zich focussen op dat punt. Ook zijn er ruimtes met videotechniek voor videoverhoren, waardoor het complex al naar behoren uitgerust is, moest de Salduz-wet in die zin aangepast worden. Daarnaast beschikt het complex over verschillende zones die, afhankelijk van hun functie, alleen toegankelijk zijn voor geautoriseerd personeel, zoals verhoorkamers of het cellencomplex.

Levensdetectie “Ook hebben we levensdetectie in de cellen geplaatst, een systeem van TYCO dat nog maar weinig toegepast wordt in het Belgische gevangeniswezen. Detectoren gaan na of gevangen nog leven, door onder meer de ademhaling en de bewegingen van de borstkast te registreren. Bij een vermoeden van levenloosheid gaat er een alarm af,” vertelt Brison. Daarnaast beschikken alle cellen vanzelfsprekend over permanente camerabewaking en uitbraakdetectie.

Intensieve samenwerking Voor TECON Groep was het een bijzondere opdracht. Zowel projectingenieurs als tekenaars en calculators waren betrokken bij het project gedurende verschillende stadia die circa 700 uur in beslag namen. “Het is intussen al vijf jaar geleden dat we de technieken en installaties voor een politiekantoor uitgewerkt hebben. De technologie is er in die periode enorm op vooruit gegaan. De samenwerking met de korpschef was dan ook zeer intensief,” licht Brison toe. Als de werken vlot verlopen, zullen de politiediensten in het najaar hun intrek kunnen nemen in het complex. ❚

INSTALLATIE & BOUW | 53

Sint-Katelijne-Water | Politiekantoor Bodukap

Gaswarmtepompen verwarmen en koelen nieuw politiegebouw Bodukap In Sint-Katelijne-Waver heeft de politie-eenheid Bodukap een hoogtechnologisch complex in ’t vooruitzicht. Qua sanitair en HVAC blijven de uniformen - zowel letterlijk als figuurlijk - ook niet in de kou staan. Het bedrijf Sanitechniek uit Mechelen neemt deze opdracht voor zijn rekening. “Momenteel hebben we enkel nog maar de instortkanalen op het dak van de nieuwbouw voor de ventilatie en de ondergrondse waterleidingen tussen het voormalig klooster en de nieuwbouw kunnen plaatsen. Qua HVAC en sanitair is er nog heel wat werk aan de winkel, want eind februari volgend jaar zou het project gefinaliseerd moeten zijn,” vertelt Tom Claes, de nieuwe bedrijfsleider bij Sanitechniek.

De TECON Groep uit Berchem ontwikkelde het technische concept voor de nieuwe thuishaven van politiezone Bodukap.

Een combinatie van eigen arbeiders en vaste onderaannemers zal de sanitaire en HVAC-installatie voor zijn rekening nemen. “In het bijzonder gaan we hier werken met twee gasgestookte warmtepompen in cascade die elk uitgerust worden met een hydraulische module. De gaswarmtepompen zorgen ’s winters voor de verwarming en in de zomer voor de koeling door middel van een change-over systeem. Zo zullen de gaswarmtepompen de cv-installatie op lage temperatuur voeden, zoals de vloerverwarming en de vloerconvectoren in de nieuwbouw. Voor de cv-installatie op hoge temperatuur, zoals muur- en vloerconvectoren in het klooster en de centrale luchtbehandelingsgroep, is er geopteerd voor een cascadesysteem van condenserende gaswandketels, “ legt Claes uit.

54 | INSTALLATIE & BOUW

Laag temperatuurregime In het cellencomplex zal Sanitechniek vloerverwarming plaatsen. In de nieuwbouw viel de keuze op minivloerconvectoren met tangentiële ventilatoren. “De vierpijpsconvectoren zorgen zowel voor de koeling als de verwarming in de kantoren. Er zijn ook enkele tweepijpsvloerconvectoren die de gemeenschappelijke ruimtes zullen verwarmen en koelen via een change-over systeem. Al deze elementen fungeren binnen een laag temperatuurregime. ” aldus Claes. De gaswarmtepompen zijn een nieuw gegeven voor het Mechelse installatiebedrijf, maar voorts betreft het hier volgens Claes een standaard HVAC-uitrusting. “Wij werken vaker met klassieke systemen zoals vloerverwarming en radiatoren. De nieuwbouw in dit project beschikt over heel wat glaspartijen waardoor

Sint-Katelijne-Water | Politiekantoor Bodukap

Stabiel imago Verwarming, ventilatie, airconditioning, sanitair en brandbestrijding: het behoort allemaal tot het takenpakket dat Sanitechniek sleutel-op-de-deur uitvoert voor z’n klanten. “We trachten deze werkzaamheden voor 50 procent te volbrengen in onderaanneming bij de drie aannemingsbedrijven van de Willemen Groep uit Mechelen: Willemen General Contracting, Franki Construct en Cosimco. De overige 50 procent werken we rechtstreeks voor eindklanten en voor andere projectontwikkelaars en aannemingsbedrijven. De installatie voor Bodukap is in opdracht van THV Willemen-Brebuild. Doordat we tot de Willemen Groep behoren, kunnen we deel uitmaken van grotere bouwprojecten, wat ons stabiel imago alleen maar kan versterken. Dat geeft ons zekerheid en schept vertrouwen bij de klant,” vindt Claes.

Horizon verruimen gewone radiatoren te fel in ’t oog zouden springen. Daarom plaatsen we hier enkel en alleen vloerconvectoren. In de nieuwbouw wordt ook bijna nergens een vals plafond geïnstalleerd, zodat de koeling ook via de vloerconvectoren dient te gebeuren.”

Hoger temperatuurregime In het klooster, het bestaand gedeelte, zal het Mechelse bedrijf hoofdzakelijk standaard convectoren type wandmodel plaatsen. “Bijzonder hierbij zijn de convectoren met verse luchtname in de kleedkamers: luchtverversing en -verwarming gebeuren zo op een plaats. In de raadzaal zullen we standaard minivloerconvectoren installeren. Alle eindgebruikers in het klooster en de naverwarmingsbatterij van de centrale luchtbehandelingsgroep worden hydraulisch aangesloten op een hoger temperatuursysteem, gevoed door drie condenserende gaswandketels in cascade. Een gasgestookte boiler zal het sanitair warm water opwekken”, vertelt Claes.

Het bedrijf stelt tweeëntwintig personen te werk: vijf bedienden en zeventien arbeiders. “Gommaire, onze verantwoordelijke voor de sanitaire installaties, stond mee aan de wieg van Sanitechniek en beschikt over dertig jaar ervaring en bijhorende kennis. Kevin, Sam en Nick zijn onze jonge, gemotiveerde en dynamische projecten werfleiders. Sinds april 2013 ben ik bedrijfsleider in opvolging van Kris Brems die gedurende veertien jaar het bedrijf vakkundig heeft geleid. Tezamen met onze bekwame arbeiders en onderaannemers gaan we bij ieder project op zoek naar een passende oplossing en trachten we altijd binnen de planning en het budget op te leveren,” legt Claes uit. “Momenteel is Sanitechniek vooral actief in de appartements- en kantoorbouw, maar we willen graag onze horizonten verruimen en meer projecten uitvoeren in de wereld van de kmo’s, RVT’s, utiliteitsbouw en industrie, met de klemtoon op energiezuinige technologieën,” besluit Claes. ❚

Evolutie Door de plaatsing van gaswarmtepompen beschouwt Claes het project als een mooie referentie voor Sanitechniek. “Door de toepassing van dergelijke technieken kunnen we ons op de markt profileren als een steeds milieuvriendelijkere installateur. Zonne-energie, (gas)warmtepompen, WKK’s, bodemenergievelden en zoveel meer: als installateur moet je mee evolueren of je mist de trein van de toekomst.”

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever politiezone Bodukap (Bonheiden, Duffel, Putte, Sint-Katelijne-Waver)

Architect Architectenbureau Praet-Verlinden (Antwerpen) Studiebureau TECON Groep (Berchem): H.V.A.C., elektriciteit, sanitair, toegangscontrole

Installatie sanitair Sanitechniek NV en HVAC Hoofdaannemer tijdelijke vereniging Willemen Groep (Mechelen) Aanvang Oplevering

Brebuild (Antwerpen) september 2012 najaar 2013

INSTALLATIE & BOUW | 55

GENT | Welzijnsknoop Ledeberg

Tekst: xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

De ventilatie gebeurt via GEA Happel-luchtbehandelingsgroepen. Tekst: Kevin Moens

Luchtgekoelde ijswatermachine drijft HVAC aan in Welzijnsknoop Ledeberg Op het terrein langs de Hundelgemsesteenweg in Ledeberg wordt de laatste hand gelegd aan de Welzijnsknoop. OCMW Gent zal in het nieuwe complex een lokaal dienstencentrum, een welzijnsbureau, een woonzorgloket en een sociaal restaurant huisvesten. Daarnaast vinden ook het Buurtwerk, de Woonwinkel, Kind en Gezien en jeugdwelzijnswerk vzw Jong er onderdak. Matthijs Installatietechnieken (Lochristi) neemt het luik HVAC en sanitair voor zijn rekening. In de balkvormige nieuwbouw met drie bouwlagen, goed voor een oppervlakte van circa 4.000 m2, opteert zaakvoerder Quinten Matthijs van Matthijs Installatietechnieken voor gasgestookte condenserende ketel van Remeha en een luchtgekoelde ijswatermachine van RC Group, die uitgerust is met warmterecuperatie. “Bij een klassieke ijswatermachine voegt een warmtewisselaar alle geproduceerde warmte toe aan de omgevingslucht. De warmterecuperatiemodule zorgt ervoor dat een deel van deze warmte in het tussenseizoen instaat voor zowel de verwarming als de koeling.”

Hygroscopisch warmtewiel De ventilatie maakt gebruik van GEA Happelluchtbehandelingsgroepen die instaan voor de

56 | INSTALLATIE & BOUW

warmterecuperatie, de verwarming en de koeling, en bestaat uit drie onderdelen: het OCMW, de cafetaria, en tot slot de grootkeuken. De luchtgroepen voor de cafetaria en de grootkeuken zijn uitgevoerd met een platenwisselaar om eventuele geurcontaminatie tussen pulsie en extractie te vermijden. “In het OCMW hebben we ervoor gekozen om een hygroscopisch warmtewiel te plaatsen. Dat warmtewiel recupereert 80 procent van de warmte uit de extractielucht maar behoudt bovenal een groot deel van het vochtgehalte. De platenwisselaar zorgt ervoor dat in de winterperiode de vochtigheidsgraad daalt omdat er continu droge buitenlucht wordt aangezogen. Een gasgestookte stoombevochtiger garandeert een optimaal luchtcomfort en dito vochtigheidsgraad,” legt Matthijs uit.

Variabel debiet De verwarmingsinstallatie maakt gebruik van een variabel debiet. “Traditioneel beschikken de meeste installaties per kring over een driewegkraan om de vertrektemperatuur te regelen. Onze voorkeur gaat uit naar een variabel debiet waarbij we een tweewegkraan en een drukverschilregelaar plaatsen. Deze combinatie maakt een nagenoeg perfecte injectie van gevraagde warmte in de kringen mogelijk. Door de toepassing van deze techniek vervalt het gebruik van de klassieke evenwichtsfles om de verschillende verdeelkringen drukonafhankelijk te laten werken. Daardoor kan de ketelvertrektemperatuur beter geregeld worden in functie van de vraag bij de verschillende kringen. Zo benut je de modulatie van de ketel en de warmtepomp voor 100 procent,” aldus Matthijs uit.

GENT | Welzijnsknoop Ledeberg

De warmterecuperatiemodule zorgt ervoor dat een deel van deze warmte in het tussenseizoen instaat voor zowel de verwarming als de koeling.

Sanitair Op sanitair vlak maakt het bedrijf gebruik van twee wandketels met boilers die zorgen voor warm water voor zowel de grootkeuken als de overige hobbyruimtes. Om het ontstaan van legionella tegen te gaan, zullen er op strategisch bepaalde locaties thermostatische inregelkranen van TA Hydronics plaatsen. Zo ontstaat er geen enkele dode watertak in het leidingnet. Een hydrofoorgroep (Wilo) wendt het gerecupereerde regenwater aan voor de spoeling van de toiletten en urinoirs alsook de besproeiing van de indoor petanquebaan.

Prefabricatie De vermoedelijke opleverdatum situeert zich eind augustus, en het bedrijf zal tot dan actief zijn op de bouwwerf. “Door het aanhoudende slechte winterweer moesten we de verloren tijd inhalen. Daarom hebben we alle verzamelcollectoren, pompen en het kraanwerk op voorhand gemaakt in ons atelier. Nadien transporteren we alles naar de bouwsite, waar we de leidingen en ketels zullen aansluiten op de collectoren. Maar eerst moet de aannemer de stookplaats nog finaliseren, zodat we aan de slag kunnen,” stelt Matthijs.

Zichtbaarheid Bij Matthijs Installatietechnieken beschouwen ze het project als een mooie referentie door de

Quiten Matthijs: "De installatie die we plaatsen bevindt zich voor een groot deel op het dak. Dat zorgt ervoor dat onze installaties in de kijker staan en dat is altijd mooi meegenomen."

grootte en de totaliteit van de opdracht. “In een doorsnee project voeren we gaandeweg een deel uit van de installatie. Hier hebben we de kans gekregen om alle technieken uit te voeren, waardoor we alle knooppunten eigenhandig kunnen oplossen. Daardoor kunnen we problemen vlugger detecteren en kan bijsturing sneller volgen,” licht Matthijs toe. De ligging van het complex is volgens hem een bijkomende troef. “De installatie die we plaatsen bevindt zich voor een groot deel op het dak. Het complex is gelegen aan de autostrade aan de afrit Gent-centrum. Dat zorgt ervoor dat onze installaties in de kijker staan en dat is altijd mooi meegenomen.”

Familiebedrijf Matthijs Installatietechnieken is een familiebedrijf dat al 25 jaar gevestigd is in Lochristi. In totaal zijn er vijftien monteurs en een bediende actief. Vader, moeder en zoon Quinten Matthijs staan aan het roer van het bedrijf. Met de intrede van Quinten Matthijs, ongeveer zes jaar geleden, verschoof de klemtoon van enkel verwarming naar HVAC-projecten. “Deze diversificatie verbreedde ons klantenbestand, waardoor we Belfius, Telenet

en de Haven van Gent tot ons klantenbestand mogen rekenen. Onze projecten zijn daardoor steeds omvangrijker en technisch uitdagender worden. De voorbije vijf jaar is het zakencijfer bijgevolg verdrievoudigd en het aantal werknemers verdubbeld,” besluit Matthijs. ❚

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever OCMW Gent Architect Bontinck Architecture & Engineering

Studiebureau ARCADIS

Hoofdaannemer Algemene bouwonderneming Vandenbussche

Oppervlakte 4.000 m2

Installatie sanitair en HVAC Matthijs installatietechnieken Aanvang september 2012 Oplevering augustus 2013

INSTALLATIE & BOUW | 57

Industriële technieken

EUROPARK 1086, 3530 HOUTHALEN Tel.: +32 (0)11 60 92 10 Fax: +32 (0)11 52 54 47 E-mail: lenaerts.nv@skynet.be www.lenaertsnv.be

MATTHIJS I N S TA L L AT I E T E C H N I E K E N

Verwarming – Koeling – Klimatisatie – Ventilatie – Sanitair D16kl3 - D17kl5 - D18kl4

Dorp-oost 103a info@matthijs-nv.be Tel: 09 355 55 12

13870229_Matthijs.indd 1

9080 Lochristi www.matthijs-nv.be Fax: 09 355 66 22

03-07-13 09:25

GENK | Kantoor Stebo

Tekst: Roxane Heeren

Nieuw kantoor Stebo IN Genk:

meer dan passief Voor de bouw van haar nieuwe kantoorgebouw in Genk had Stebo ambitieuze plannen: een CO2-neutraal gebouw volgens de passiefstandaard, dat zelf voldoende hernieuwbare energie opwekt om zijn volledige energiebehoefte te dekken. Architecten Buro B en studiebureau Cenergie ontwierpen samen met de uitvoerders een gebouw dat aan deze zware eisen voldoet, en zelfs meer. De Zweedse ventilatiespecialist Systemair droeg zijn steentje bij en leverde de het energiezuinige ventilatiesysteem, in samenspraak met installateur Cooltech. CO2-neutraal en energiepositief

Voor dit project haalde Cenergie alle kennis uit de kast, die het studiebureau heeft verzameld door de jarenlange ervaring met energiezuinige en milieuvriendelijke gebouwen. Het ontwerp past de eerste twee stappen van de trias energetica zo sterk toe, dat er netto op jaarbasis geen fossiele brandstof meer nodig is. Via architecturale, bouwkundige en installatietechnische ingrepen beperkten de ontwerpers de energievraag tot een minimum: het geschatte jaarlijkse elektriciteitsver-

bruik, zowel gebouwgebonden als voor apparatuur, bedraagt nog slechts 39 000 kWh. Als tweede stap zorgen een BEO-veld (boorgat energieopslag-veld) en een warmtepomp voor verwarming en koeling, en een zonnedak van 400m2 voor de elektriciteit. Bijzonder is, dat aan dit dak kwam geen dakpan te pas: volledig bekleed met geĂŻntegreerde zonnepanelen. Het ziet er dus niet alleen goed uit, maar het zal ook op jaarbasis ongeveer 44 000 kWh aan

groene stroom opwekken. Dit is ruimschoots meer dan de globale jaarlijkse energievraag, en dus kan het nieuwe Stebo-kantoor zich naast CO2-neutraal ook energiepositief noemen. Het overschot aan elektriciteit gaat het bedrijf gebruiken om enkele elektrische wagens te voeden.

Performante ventilatie Een van de installatietechnische ingrepen ten behoeve van de trias energetica, is het vraaggestuurde ventilatiesysteem met warmterecuperatie. â&#x20AC;ş

Het ontwerp van het nieuwe Stebo-kantoor is strak en hedendaags, maar harmonieert toch mooi met de omgeving.

INSTALLATIE & BOUW | 59

Fans | Heat Recovery Units | Air Distribution Products | Fire Safety | Smoke Extraction

Green Ventilation - EC Products

Your complete range of Energy Saving Ventilation Products.

MUB EC

KBT EC

KVKE EC K EC

TFSK EC

VTR/VTC EC

DVC EC

VSR EC

Topvex FR

Topvex Series

°C

CO2

aLow Specific Fan Powers to comply with Building Regs. aEC In-line duct fans with airflows from 0.02m3/s - 3.0m3/s aEC Roof Mounted fans with airflows from 0.02m3/s - 3.5m3/s aEC Heat Recovery Units with airflows from 0.01m3/s - 4.0m3/s aAll with EC Fan Technology & Energy Saving motors aEC-Vent control for “Plug n Play” User Demand Ventilation. aOne of the largest ranges of EC Ventilation products

www.systemair.be info@systemair.be Tel: +32 16 387080

GENK | Kantoor Stebo

Het dak met de geïntegreerde fotovoltaïsche panelen gaat meer elektriciteit opwekken dan het totale verbruik van het kantoorgebouw.

Systemair leverde hiervoor twee modulaire DV luchtgroepen, allebei uitgerust met een hygroscopisch warmtewiel met variabele snelheid. Een schoonblaassectie zorgt voor een goede hygiëne, terwijl de hygroscopie van het wiel zomer en winter een aangenaam binnenklimaat garandeert en het rendement verbetert. Zo bekomen we 88,5% warmteterugwinning. Eveneens met het oog op het ventilatorrendement gebeurt de verspreiding van de lucht door middel van IE2 plug fans. Door hun specifieke bouw werken deze veel efficiënter en dus energiezuiniger dan doorsnee ventilatoren. De SFP (Specific Fan Power), of het soortelijk vermogen per ventilator, zit ruim onder de 1 kW/ m³/s, en dat bij een efficiëntie tot 80%. De verwarming en koeling gebeurt door een change-over batterij met een uiterst lage lucht- en waterzijdige drukval. Bij het gebruik van change-over elementen dient dezelfde batterij voor zowel verwarming als koeling. De DV luchtgroepen zijn beschikbaar met een debiet van 2000 m³h tot zo’n 86000 m³h. Systemair en Stebo beslisten om de groepen ruim te dimensioneren, zodat het rendement hoog en

de luchtsnelheid in de kast laag blijft. Alle luchtgroepen uit deze reeks kunnen voorzien worden van een voorgekableerd regelsysteem. Om het installeren te vergemakkelijken, maakte Systemair de units 'plug and play' door ze zelf in de fabriek zeer uitgebreid in te regelen. Na de plaatsing door Cooltech, zorgde Systemair tenslotte voor de inbedrijfstelling van het hele systeem.

Toonbeeld van duurzaamheid “Deze nieuwe infrastructuur is een toonbeeld van duurzaam bouwen en hernieuwbare energie, waarmee we ons als Systemair België graag willen profileren,” vertelt Annemie Deprez van Systemair. “We zijn bij dit project betrokken vanaf de studie van het ventilatiesysteem, over de productie en levering van de modulaire luchtbehandelingskasten, tot de uiteindelijke opstart van het ventilatiesysteem. Daarom geeft de succesvolle afsluiting ervan nog extra voldoening.” Ook Erwin De Bruyn, directeur van Stebo en bezieler van dit bijzondere bouwproject, is tevreden met het resultaat: “We zijn erg trots op dit kantoor. Het is een knap gebouw geworden, esthetisch mooi in balans met de omgeving.” ❚

Overal in het gebouw gaat het esthetische aspect samen met energiezuinige technieken.

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever Stebo, Genk

Ontwerper Buro B, Genk

Studiebureau duurzame technieken Cenergie, Leuven

Ventilatie Systemair, Heverlee

INSTALLATIE & BOUW | 61

ADVERTORIAL | Ghelamco-arena

beveiligt de GHELAMCO-arena in Gent beveiligt de GHELAMCO-arena in Gent Branddetectie Branddetectie Toegangscontrole Toegangscontrole Gasdetectie Gasdetectie Camerabewaking Camerabewaking Inbraakdetectie Inbraakdetectie

62 | INSTALLATIE & BOUW

ADVERTORIAL | Ghelamco-arena

Gent Branddetectie Branddetectie Branddetectie

Branddetectie Toegangscontrole Branddetectie Toegangscontrole Branddetectie Toegangscontrole Gasdetectie Toegangscontrole Toegangscontrole Gasdetectie Camerabewaking Toegangscontrole Gasdetectie Camerabewaking Gasdetectie Gasdetectie Inbraakdetectie Inbraakdetectie Camerabewaking Gasdetectie

Een continu streven naar technische Eenvernieuwing continu streven naarer-technische superioriteit en hebben superioriteit en vernieuwing hebben ervoor dat Arginanaar Technics is uitEen gezorgd continu voor streven gezorgd dat technische Argina Technics is uitgegroeid tot dé naam bij uitstek inzake superioriteit en vernieuwing hebben er- inzake gegroeid tot dé naam bij uitstek branddetectie, toegangscontrole, intoegangscontrole, invoor gezorgd branddetectie, dat Argina Technics is uitInbraakdetectie braakbeveiliging en camerabewaking. braakbeveiliging en camerabewaking. gegroeid tot dé naam bij uitstek inzake Dit dankzij een heel sterk R&D-team Dit toegangscontrole, dankzij een heel sterk branddetectie, in-R&D-team dat Argina Technics al jaren dat Argina Technics al jaren trouw is. trouw is. braakbeveiliging en camerabewaking. Deze ervaren ingenieurs ontwikkelen Deze ervaren ingenieurs ontwikkelen Dit dankzij een heel sterk R&D-team op regelmatige basis nieuwe producten op basis nieuwe producten datregelmatige Argina Technics al jarendesign. trouw is. met een modern met modern design. ontwikkelen Dezeeen ervaren ingenieurs Doordat Argina Technics een eigen Doordat Arginabasis Technics een eigen op regelmatige nieuwe R&D-team heeft,producten kan het bedrijf snel R&D-team heeft, kanophet snelde klanten met een modern design. inspelen de bedrijf noden van inspelen op de noden van de klanten en zijnTechnics ze hiervoor nieteigen afhankelijk van Doordat Argina een en zijn ze hiervoor niet het afhankelijk van derden. R&D-team heeft, kan bedrijf snel derden. Argina Technics veruit het enige Als klant kan u tijdens de kantooruren Op de website ARGINA.COM vindt u inspelen op de noden van deis klanten Belgische bedrijf dat zelf ookwebsite heel wat informatie terug.vindt u op de telefonische bijstand Argina Technics veruit het enige Op de ARGINA.COM Als klantberoep kan u doen tijdens kantooruren en zijn ze hiervoorisniet afhankelijk van branddetectie- dat en toegangscontrolesystemen bij technische problemen. De ervaBelgische bedrijf zelf brandde- beroep doen ook heel wat informatie terug. op telefonische bijstand derden. Heeft u snel een technische fiche nodig ontwerpt en produceert. ren technische dienst staat de klanten tectieen toegangscontrolesystemen bij technische problemen. De ervavan een door Argina Technics ontwikArgina Technics is veruit het enige Als klantbijkan Op de vindt u u tijdens de het kantooruren Heeft u website snel een ARGINA.COM technische fiche nodig met liefde voor vak om op die De uitwerking van de producten geontwerpt en produceert. keld product, maar wil u liever niet ren technische dienst staat de klanten Belgische bedrijf dat zelf branddeook heel wat informatie terug. beroep doen op telefonische bijstand van een door Argina Technics ontwikmanier onnodige interventies te verbeurt in de eigen, volledig vernieuwde bellen of een mail sturen? Met enkele met liefde voor het vak om op die De uitwerking van de producten ge- bij tectieen toegangscontrolesystemen technische problemen. ervakeld product, wil u liever niet mijden. Een team vanDe hooggeschoolproductie-eenheid. Er wordt bij hierbij Heeft u snel eenmaar technische kan u hier defiche juistenodig informanier onnodige interventies te ver- in- muisklikken beurt in de volledig besteed vernieuwde ontwerpt eneigen, produceert. technische dienst staat klanten de techniekers wordtdestrategisch bellen of een mail sturen? Met enkele veel aandacht aan eenren eenmatiedoor vinden. van een Argina Technics ontwikmijden. Een team hooggeschoolproductie-eenheid. Er producten wordtvanhierbij gepland om van de klant op bij met liefde voor het vak omeen opefficiënte die muisklikken kan u hier de juiste inforvoudige degetoestellen. De uitwerking van bediening de wil u liever niet kan er ookmaar uw gegevens achterlaten techniekers wordt strategisch in- keld Uproduct, manier van dienst te zijn. te verveel besteed aanvernieuwde eenmedewerkers een- de manier interventies matie vinden. Ook devolledig commerciële zijn onnodige beurtaandacht in de eigen, bellen of een mail sturen? Met enkele of zelfs een interventieaanvraag invulgepland om de klant opwerkt een met efficiënte Argina Technics een vast en voudige bediening van dejaren toestellen. mijden. Een team van hooggeschoolhet bedrijf trouw en zijn onderproductie-eenheid. Eral wordt hierbij muisklikken kan hier inforlen. website wordtdeopjuiste regelmatige U kan erDe ook uw ugegevens achterlaten deskundig team dat garant manier van dienst te zijn. tussen echte de techniekers wordt strategischstaat invoor basis bijgewerkt en aangevuld met upOok de commerciële medewerkers zijn terzake. veel aandacht besteed aanspecialisten een eenmatie een professionele werfopvolging of zelfsvinden. een interventieaanvraag invulArgina werktop met vast en van zijnvan uiteraard op de hoogte van de Technics gepland om de klant eeneen efficiënte het bedrijf al Ze jaren trouw zijn ondervoudige bediening deen toestellen. to-date informatie en afbeeldingen. A tot Z met grote aandacht voor de len. De website op regelmatige deskundig team dat garant staat voor U kan er ook uw wordt nieuwe ontwikkelingen op de markt, gegevens achterlaten manier van dienst tedezijn. tussen echte specialisten terzake. Zo zijn er heel wat mooie referenties of noden van klant. Argina Technics Ook de commerciële medewerkers zijn basis bijgewerkt en aangevuld met updit zowel voor de beveiliging vaneen groteprofessionele werfopvolging van of zelfs een interventieaanvraag invulArgina Technics werkt met een vast en Ze zijn uiteraard op de hoogte van de voorstellingen van nieuwe producten is als bedrijf ISO-en VCA-gekeurd én het bedrijf al industriële jaren trouw en zijn onderinformatie enopafbeeldingen. gebouwen als voor de kleitot Z met grote voorvoor de to-date len. terug De website wordt regelmatige te vinden. deskundig team dat aandacht garant staat nieuwe op deterzake. markt, A erkend BOSEC-installateur. tussen ontwikkelingen echte nerespecialisten gebouwen. Zo zijn er heel wat mooie referenties of noden van de klant. Argina Technics professionele werfopvolging van basis bijgewerkt en aangevuld met updit zowel voor de op beveiliging vanvan grote Ze zijn uiteraard de hoogte de een voorstellingen van nieuwe producten als Z bedrijf VCA-gekeurd A tot met ISO-en grote aandacht voor én de to-date informatie en afbeeldingen. industriële gebouwen alsop voor klei- is nieuwe ontwikkelingen de de markt, terug NIEUW: Adresseerbare brandmeldcentrale BMC2 erkend BOSEC-installateur. Zo zijnteervinden. heel wat mooie referenties of nere gebouwen. dit zowel voor de beveiliging van grote noden van de klant. Argina Technics voorstellingen van nieuwe producten is alszijnbedrijf ISO-en Argina Technics in geslaagd knowhow en VCA-gekeurd én industriële gebouwen als voorisdeer kleiterug te vinden. erkendBMC2 BOSEC-installateur. technologie vanbrandmeldcentrale de GMC+, de adresseerbare brandmeldnere gebouwen. NIEUW: Adresseerbare

Camerabewaking Camerabewaking Camerabewaking Inbraakdetectie Inbraakdetectie Inbraakdetectie

centrale, te integreren in een nieuw type adresseerbare

centrale, BMC2. Argina Technics is erde in geslaagd zijn knowhow en NIEUW: Adresseerbare brandmeldcentrale BMC2 De BMC2 kan worden gebruikt voorbrandmeldkleinere installaties, technologie van de GMC+, de adresseerbare waar een conventioneel systeem niet alle behoeftes centrale, te integreren een nieuw type adresseerbare Argina Technics is Deze er ininnieuwe geslaagd zijn knowhow en vervult. centrale zal worden aangeboden aan centrale, de BMC2. technologie van de adresseerbare brandmeldeende zeerGMC+, concurrentiële prijs. De BMC2 te kanintegreren worden gebruikt voor kleinere installaties, centrale, in een nieuw type adresseerbare waar eendeconventioneel systeem niet alle behoeftes centrale, BMC2. vervult. Deze nieuwe centrale zalvoor worden aangeboden aan De BMC2 kan worden gebruikt kleinere installaties, een prijs. waarzeer eenconcurrentiële conventioneel systeem niet alle behoeftes

vervult. Deze nieuwe centrale zal worden aangeboden aan een zeer concurrentiële prijs.

ARGINA TECHNICS N.V. Anthonis De Jonghestr. 50 9100 Sint-Niklaas Tel: 03 780 N.V. 55 20 ARGINA TECHNICS www.argina.com Anthonis De Jonghestr. 50

ARGINA9100 TECHNICS N.V. Sint-Niklaas Anthonis : Jonghestr. 03 780 55 50 20 TelDe 9100 Sint-Niklaas www.argina.com Tel: 03 780 55 20 INSTALLATIE & BOUW | 63 www.argina.com

ADVERTORIAL | Business Software

De uitdagingen voor installatieen servicebedrijven Astena Business Software is sinds 2006 actief en het team heeft een boel ervaring opgebouwd sinds de beginjaren van Microsoft Dynamics NAV, toen nog Navision. Astena adviseert en brengt gebruiksvriendelijke, toekomstgerichte IT oplossingen. Dit alles voor en door mensen met ervaring in uw sector. Bovendien maakt Astena deel uit van een gezonde ICT groep: dat betekent voor u een meer stabiele samenwerking en een zekere investering, vandaag en in de toekomst. Astena is als geen ander vertrouwd met de dagelijkse problematiek van service-, installatieen bouwbedrijven. NAV2013, de meest recente versie, is ‘role based’ en toont enkel relevante informatie volgens de taken waarvoor je verantwoordelijk bent. Offertebeheer en Customer Relationship Management (CRM) Astena Project & Service Comfort© werkt naadloos samen met de krachtige CRM module van Microsoft Dynamics. Op die manier blijft u de controle houden over uw verkoop- en marketingactiviteiten: de volledige historiek van uw offertes en contacten met klanten en prospecten blijft immers bewaard, en u oriënteert zich steeds op de juiste opportuniteiten om uw verkoopcycli sneller af te ronden.

Geïntegreerde voor- en nacalculatie Van begin tot eind wilt u uw project nauwgezet opvolgen: calculatie, de beste aankoopprijzen bedingen, aantal gepresteerde uren, controleren van de werken in uitvoering, nacalculatie, facturatie … Astena Project & Service Comfort© bieden u de kans om via één dashboard uw projecten van a tot z onder controle te houden.

Resourceplanning & Projectplanning (WBS – workbreakdown structure) Met Astena Project & Service Comfort© heeft u een instrument in handen om bij iedere interventie of project uw mensen en machines zo efficiënt mogelijk in te schakelen. Een flexibel grafisch planbord geeft u in één opslag een overzicht van de al of niet beschikbaarheid van uw resources volgens hun competenties, het team waartoe ze behoren, de projecten waarop werden toegewezen… Deel het project op in verschillende activiteiten, mijlpalen... om zo de werkzaamheden gemakkelijk te plannen en uw diensten te budgetteren. De WBS is als het uitvoeringsplan voor het project: u vindt er in detail alle activiteiten nodig in het project. De WBS-activiteiten zijn de bouwstenen van de projectplanning.

Projectfacturatie Maak de verkoopfacturen (time&material, fixed price, schijffacturatie, vorderingsstaten) op vanuit het project. De verantwoordelijke geeft toestemming om te factureren. Er wordt automatisch een overzicht opgemaakt van de op te maken facturen. Met één klik worden deze ook meteen boekhoudkundig verwerkt.

Financieel beheer Met de volledig geïntegreerde module voor financieel beheer van Astena Project & Service Comfort©, centraliseert u de boekhoudinformatie van uw bedrijf. U automatiseert routinetaken zoals verkoopfacturen, aankoopfacturen, BTW rapportering en beheer van vaste activa. Dankzij de koppeling met Isabel haalt u met enkele muisklikken uw elektronische bankafschriften in. ❚

INSTALLATIE & BOUW | 65

HVAC2013 DE VAKBEURS VOOR INNOVATIEVE TECHNOLOGIEËN VOOR ENERGIEPRESTATIE, BINNENKLIMAAT EN INSTALLATIETECHNIEKEN

FORUM VOOR INNOVATIES, TECHNISCHE KENNIS & NETWERKEN • • • • •

Verwarming & warmwatersystemen Airconditioning Koeling Ventilatie Hernieuwbare energie

www.easyFairs.com/HVAC-BE easyFairs_HVAC

• • • • •

Sanitaire installaties Waterbehandeling Test- & meetapperatuur Thermostaten & regelapperatuur Gereedschap & persoonlijke beveiliging

BRUSSEL | HVAC2013

Vakbeurs HVAC2013

Op 26 & 27 september 2013 wordt in Brussels Expo de zesde editie van de vakbeurs HVAC georganiseerd. Het representatieve exposantenaanbod biedt samen met een rijkgevuld beursprogramma een actuele kijk op de sector. In combinatie met een snel en efficiënt contactplatform is de vakbeurs ondertussen uitgegroeid tot de vaste jaarlijkse afspraak voor de branche. Centraal geeft de Innovation Plaza een overzicht van de belangrijkste nieuwigheden binnen de installatiesector. Naast een kwalitatieve kennis-update, worden bezoekers bovendien nog meer dan voorheen getrakteerd op entertainment: netwerkmomenten en award uitreikingen. KENNIS UPDATE Van Marcke College staat gedurende de twee beursdagen garant voor hoogwaardige opleidingssessies (NL/FR). De oplossingsgerichte seminars spelen in op actuele uitdagingen van de HVAC-branche en bieden de bezoeker een efficiënte combinatie van gerichte kennisverwerving en kwalitatieve contacten met de exposanten. Bovendien kunnen geïnteresseerde bezoekers op vrijdag 27 september ’13 gebruik maken van gratis shuttle bussen vanuit vijf Van Marcke Technics vestigingen (Kortrijk, Gent, Hasselt, Luik en Antwerpen), voor een bezoek aan HVAC.

PROFESSIONELE COMMUNITY De vakbeurs HVAC, georganiseerd door easyFairs, is het jaarlijkse forum voor innovaties, technische kennis en netwerken voor de Belgische installatiesector. Aanbieders van systemen voor verwarming, ventilatie, airconditioning en koeling ontmoeten er rechtstreeks installateurs, technisch ontwerpers en technisch beheerders van gebouwen.

INNOVATION PLAZA Opnieuw worden de belangrijkste nieuwigheden bij exposanten opgenomen in het Save Parcours. Hierdoor krijgen bezoekers snel een overzicht van concrete oplossingen over een snellere verwerking of zuiniger energieverbruik. Een vakjury selecteert de tien meest innovatieve oplossingen die staan opgesteld op de Innovation Plaza, centraal op de beursvloer.

NETWERKEN Tijdens de nocturne op donderdag 26 september worden de Efficiency Awards uitgereikt aan de genomineerde exposanten van het Save Parcours met de meeste stemmen achter hun naam. De presentatie wordt verzorgd door Lien Van de Kelder.In het kader van de 2020 Challenge kunnen studie –en ingenieursbureaus tevens innovatieve projecten indienen en meedingen naar een podiumplaats. ❚

INSTALLATIE & BOUW | 67

AIRCONDITIONING

luchtgekoelde koelmachine met MCHE 30RBS(Y)

Voordelen MCHE (Micro Channel Heat Exchanger): ■ 40% tot 50% minder koudemiddel ■ 10% lichter in gewicht ■ Zeer laag geluidsniveau ■ Geschikt voor corrosieve omgeving ■ Eenvoudig schoonmaken ■ Uit voorraad leverbaar

www.carrier.nl/producten

Carrier introduceert de nieuwe 30RBS(Y) luchtgekoelde koelmachine uitgevoerd met een condensorbatterij die volledig is vervaardigd van aluminium. Door gebruik te maken van deze zogenaamde Micro Channel Heat Exchanger biedt de 30RBS(Y) een verbeterde algehele prestatie, tezamen met topkwaliteit, betrouwbaarheid en klantenservice waar Carrier om bekend staat.

Beter Zeker.

Natuurlijk is het Viega Profipress!

‘De mensen rondom je zijn je hoogste goed.’ Stel hen niet onnodig bloot aan gevaar.

BTV is een Externe Dienst voor Technische Controles op de werkplaats en erkend controleorganisme met meer dan 85 jaar ervaring, 11 kantoren en 400 medewerkers in België.

Bespaar niet op de verkeerde plaats: ga voor zekerheid! 100% zeker, zonder de O-ring te verzwakken, voor alle toepassingen, zelfs voor gas.

BTV voert voor u technische controles uit op o.a.: hijs- & hefwerktuigen, bouwmachines, elektrische- & gasinstallaties, houders en opslagplaatsen propaan of butaan, liften, opslagtanks, ... maar ook thermografische onderzoeken, energiemetingen, ... Wenst u een afspraak of meer informatie? Neem dan contact op met één van onze regionale kantoren.

www.viega.be/Profipress/nl

Profipress_95x267_BFL.indd 1

Beter Zeker.

12.03.13 11:46

professional.btvcontrol.be

Plaatsnaam wiE dOET wAT| Projectnaam

Wat doet u eigenlijk? Vanaf € 99,- per uitgave weten uw klanten dat ook! T 011 605540 voor alle informatie over een vermelding in Installatie & Bouw

Tekst: xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

ALGEMENE DIENSTVERLENING

FEDERATIES

LeGRAND GROuP NV

CARRIeR BeNeLuX AIRCONDITIONING BV Rijndijk 141 2394 AG HAZERSWOUDE RIJNDIJk T ................................................................+31 (0)71 341 7111 F ................................................................+31 (0)71 341 4192 E kim.verkolf@carrier.utc.com W www.carrierbenelux.com

BRANDERS & kETELS

kouterveldstraat 9 1831 DIEGEM T ....................................................................+32 (0)2 7191711 F ....................................................................+32 (0)2 7191700 E info@legrandgroup.be W www.legrandgroup.be

DOMOTICA

Stokkelaar 8 9160 LOkEREN T ....................................................................+32 (0)9 3539111 F ....................................................................+32 (0)9 3556862 E info@rittal.be W www.rittal.be

euRO-DIeSeL SA Rue de l’Avenir, 61 4460 GRACE-HOLLONGE T ....................................................................+32 (0)4 2477900 F ....................................................................+32 (0)4 2462020 E mail@euro-diesel.com W www.euro-diesel.com

fLIR COMMeRCIAL SYSTeMS BV Charles Petitweg 21 4847 NW BREDA T .................................................................+31 (0)765 794190 T .................................................................+31 (0)765 794199 E Info@flir.com W www.flir.com

INSTALLATIEMATERIAAL

WIE DOET WAT

COMAP NV/SA SCHLeIfeNBAueR BV Graafsebaan 68 5242 JN ROSMALEN T .......................................................................+31 73 5230256 F .......................................................................+31 73 5212383 E info@schleifenbauer.eu W www.schleifenbauer.eu

E. VAN WINGEN

Alsembergsesteenweg 454 1653 DWORP T ....................................................................+32 (0)2 3710161 F ....................................................................+32 (0)2 3782339 E marketing@comap.be W www.comap.be

NIKO Industriepark West 40 9100 ST.- NIkLAAS T ....................................................................+32 (0)3 7601470 F ....................................................................+32 (0)3 7777120 E sales@niko.be W www.niko.eu

Volkstraat 57 2000 ANTWERPEN M................................................................+32 (0)478 562123 E hendrik.daem@ventibel.be W www.ventibel.be

RITTAL NV

STIeBeL eLTRON BVBA ’t Hofveld 6-D1 1702 Groot-Bijgaarden T ....................................................................+32 (0)2 4232222 F ....................................................................+32 (0)2 4232212 E info@stiebel-eltron.be W www.stiebel-eltron.be

VeNTIBeL VZW

GEREEDSCHAPPEN

VIeGA Planet I business park Tollaan 101 c 1932 Sint-Stevens-Woluwe T ....................................................................+32 (0)2 5515510 F ....................................................................+32 (0)2 5031433 E info@viega.be W www.viega.be

SECTOR ORGANISATIE VOOR VENTILATIE FÉDÉRATION POUR LE SECTEUR DE LA VENTILATION

e. VANWINGeN NV Durmakker 27 9940 EVERGEM T ....................................................................+32 (0)9 2530800 T ....................................................................+32 (0)9 2534082 E info@vanwingen.be W www.vanwingen.be

BeGeTuBe NV kontichsesteenweg 53/55 2630 AARTSELAAR T ....................................................................+32 (0)3 8707140 F ....................................................................+32 (0)3 8775575 E info@begetube.com W www.begetube.com

INSTALLATEURS ELEkTRICITEIT

ELEkTRICITEIT ELECTRO-SECURITY-AIRCO-ENERGY

INDUSTRIEEL - PRIVAAT

OBO BeTTeRMANN SA Bist 14 2630 AARTSELAAR T ....................................................................+32 (0)3 8707400 F ....................................................................+32 (0)3 8874000 E info@obo-betterman.com W www.obo-betterman.com

70 | INSTALLATIE & BOUW

VeRGOKAN NV Meersbloem Meiden 16 9700 OUDENAARDE T ................................................................. +32 (0)55 31 83 35 F ................................................................. +32 (0)55 31 43 88 E sales@vergokan.com W www.vergokan.com

eHM BVBA Industrieweg 3 2850 BOOM T ....................................................................+32 (0)3 8444575 F ....................................................................+32 (0)3 8445085 E info@ehm.be W www.ehm.be

Plaatsnaam wiE| Projectnaam dOET wAT

ELECTRO DE LEEUW

BTS

HVAC - SANITARY

BeLIeN-THeRMOSYSTeMS BVBA koolmijnlaan 201 3582 kOERSEL T ....................................................................+32 (0)11 450730 F ....................................................................+32 (0)11 450759 E info@benvitec.be W www.benvitec.be

CROeS-BeLLeN NV

Industriepark kolmen 1208 3570 ALkEN T ....................................................................+32 (0)11 314027 F ....................................................................+32 (0)11 591350 E croes.bellen@scarlet.be W www.croes-bellen.be

eLeKTRO De LeeuW krimperslaan 4b 9140 TEMSE T ....................................................................+32 (0)3 7112726 F ....................................................................+32 (0)3 7112766 E info@electrodeleeuw.be W www.electrodeleeuw.be

eL SYSTeMS Senator Alfons Jeurissenlaan 1032 3520 ZONHOVEN T ....................................................................+32 (0)11 819292 F ....................................................................+32 (0)11 819293 E info@elsystems.be W www.elsystems.be

Holeikstraat 12 3545 HALEN T ....................................................................+32 (0)13 441405 F ....................................................................+32 (0)13 444329 E surkijn.bvba@telenet.be

HVAC - SANITARY

BeLIeN-THeRMOSYSTeMS BVBA

LeNAeRTS NV Europark 1086 3530 HOUTHALEN T ....................................................................+32 (0)11 609210 F ....................................................................+32 (0)11 525447 E info@lenaertsnv.be W www.lenaertsnv.be

WIE DOET WAT COfeLY AXIMA NV

SuRKIJN BVBA

BTS

BENVITEC

Flor Hofmanslaan 4 9280 LEBBEkE T ....................................................................+32 (0)52 410724 E tim@electrowerkendeproft.be W www.electrowerkendeproft.be

BENVITEC

eLeKTROWeRKeN De PROfT

INSTALLATEURS SANITAIR

Montenegrostraat 138-144 1190 BRUSSEL T ....................................................................+32 (0)2 5332311 F ....................................................................+32 (0)2 5388685 E brussels@cofelyaxima-gdfsuez.be W www.cofelyaxima-gdfsuez.be

koolmijnlaan 201 3582 kOERSEL T ....................................................................+32 (0)11 450730 F ....................................................................+32 (0)11 450759 E info@benvitec.be W www.benvitec.be

NAeSSeNS HVAC

Franklin Rooseveltlaan 23 8790 WAREGEM T ....................................................................+32 (0)56 613113 F ....................................................................+32 (0)56 617242 E info@naessenshvac.be W www.naessenshvac.be

kLIMATISATIE

KYOTO COOLING BV

PO Box 2506 3800 GB AMERSFOORT T .................................................................+31 (0)20 2400231 E info@kyotocooling.com W www.kyotocooling.com

Wat doet u eigenlijk? Vanaf € 99,- per uitgave weten uw klanten dat ook! T 011 605540 voor alle informatie over een vermelding in Installatie & Bouw

INSTALLATEURS HVAC

fuTuRe CLIMA BVBA LeNAeRTS NV Europark 1086 3530 HOUTHALEN T ....................................................................+32 (0)11 609210 F ....................................................................+32 (0)11 525447 E info@lenaertsnv.be W www.lenaertsnv.be

eTI VAN DeN VeN Griffier Schobbenslaan 2a 2140 ANTWERPEN T ....................................................................+32 (0)3 2351624 F ...................................................................+32 (0)3 235 0911 E luc.ost@etivdv.be W www.etivdv.be

Essenlaan 9 3600 GENk T ....................................................................+32 (0)89 384038 F ....................................................................+32 (0)89 382038 E tim@futureclima.be W www.futureclima.be

KOEL- & VERWARMINGSTECHNIEK N.V.

KVT NV

Plaslaar 48 2500 LIER T ....................................................................+32 (0)3 4919900 F ....................................................................+32 (0)3 4919929 E info@kvt-nv.be W www.kvt-nv.be

NAeSSeNS HVAC Franklin Rooseveltlaan 23 8790 WAREGEM T ....................................................................+32 (0)56 613113 F ....................................................................+32 (0)56 617242 E info@naessenshvac.be W www.naessenshvac.be

MITSuBISHI eLeCTRIC euROPe

Baron Ruzettelaan 25 8310 BRUGGE T ....................................................................+32 (0)50 404848 F ....................................................................+32 (0)50 392604 E info@mitsubishi-electric.be W www.mitsubishi-electric.be

INSTALLATIE & BOUW | 71

Plaatsnaam wiE dOET wAT| Projectnaam

SANITAIR

Wat doet u eigenlijk? Vanaf € 99,- per uitgave weten uw klanten dat ook! T 011 605540 voor alle informatie over een vermelding in Installatie & Bouw

Tekst: xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

NATHAN IMPORT/EXPORT

NATHAN IMPORT/eXPORT

Lozenberg 4 1932 ZAVENTEM T ....................................................................+32 (0)2 7211570 F ....................................................................+32 (0)2 7253553 E info@nathan.be W www.nathan.be

AIR TRADe CeNTRe

Hoogstraat 180 1930 ZAVENTEM T ....................................................................+32 (0)2 7119489 F ....................................................................+32 (0)2 7210433 E sales.belgium@airtradecentre.com W www.airtradecentre.com

VeKO LIGHTSYSTeMS BVBA

Gulkenrodestraat 7, Unit 10 2160 WOMMELGEM T ....................................................................+32 (0)3 8272196 F ....................................................................+32 (0)3 8255286 E info@veko.be W www.veko.be

VERWARMING

STUDIEBUREAUS TECHNIEkEN AeROPuLMO BVBA

VAN LOOY GROuP NV

Noordersingel 19 2140 BORGERHOUT T ....................................................................+32 (0)3 2353508 F ....................................................................+32 (0)3 2356469 E info@vanlooy.com W www.vanlooy.com

Industriepark Brechtsebaan 22 2900 SCHOTEN T ....................................................................+32 (0)3 6854900 F ....................................................................+32 (0)3 6801230 E info@aeropulmo.be W www.aeropulmo.be

TROX BeLGIuM NV BOTeC NV

Sportstraat 42-44 2160 WOMMELGEM T ....................................................................+32 (0)3 3543618 F ....................................................................+32 (0)3 3544192 E info@botec.be W www.botec.be

eCOfINITY BVBA

Astridstraat 15 9630 ZWALM T ....................................................................+32 (0)55 495865 F ....................................................................+32 (0)55 330725 E info@ecofinity.be W www.ecofinity.be

AIR TRADe CeNTRe

SCHWANK BV

Paepsemlaan 18g 1070 BRUSSEL T ....................................................................+32 (0)2 5220780 F ....................................................................+32 (0)2 5202178 E info@trox.be W www.trox.be

Nijverheidsweg 5 4104 AN CULEMBORG T .................................................................. +31(0)345 513143 F .................................................................. +31(0)345 518464 E g.cooreman@schwank.be W www.schwank.be

LeMMeNS SA

SOLAR SPIRIT BVBA

WIE DOET WAT Chaussée de Tirlemont 102 5030 GEMBLOUX T ..................................................................... +32(0)81 625252 F ..................................................................... +32(0)81 625253 E info@lemmens.com W www.lemmens.com

ZONNEPANELEN

Meester van der Borghtstraat 58 2580 GRASHEIDE T ..................................................................... +32(0)15 635221 F ..................................................................... +32(0)15 761021 E info@solarspirit.be W www.solarspirit.be

WARMTEPOMPEN

TECHNISCHE CONTROLE

Beter Zeker. SYSTeMAIR BTV - TeCHNISCH BuReAu VeRBRuGGHeN VZW

Van der Sweepstraat 3 bus 44 2000 ANTWERPEN T ....................................................................+32 (0)3 2162890 F ....................................................................+32 (0)3 2388665 E raf.hectors@btvcontrol.be W www.btvcontrol.be

Romeinsestraat 6/00.01 3001 HEVERLEE T ....................................................................+32 (0)16 387080 F ....................................................................+32 (0)16 387089 E info@systemair.be W www.systemair.be

VERLICHTING

VENTILATIE

www.aldesbenelux.com

ALDeS BeNeLuX BV BeLGIAN BRANCH

Rue Jean Verkruyts 60 4681 OUPEYE T ....................................................................+32 (0)4 3749820 F ....................................................................+32 (0)4 3749829 E info@ aldesbenelux.com W www.aldesbenelux.com

72 | INSTALLATIE & BOUW

DAIKIN AIRCONDITIONING BeLGIuM NV

A. Franklin 1B 1300 Waver T ....................................................................+32 (0)10 237223 F ....................................................................+32 (0)10 244910 E info@daikin.be W www.daikin.be

WATERBEHANDELING

OSRAM BeNeLuX BV

Postbus 115 2900 AC CAPELLE A/D IJSSEL T .................................................................. +31(0)10 7501414 F .................................................................. +31(0)10 7501406 E ronald.moeskops@osram.nl W www.osram.nl

BWT BeLGIuM NV

Leuvensesteenweg 633 1930 ZAVENTEM T ....................................................................+32 (0)2 7580310 F ....................................................................+32 (0)2 7580333 E info@bwt.be W www.bwt.be

....... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

www.installatieenbouw.be

........ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Het meest complete overzicht van leveranciers online Staat u nog niet op www.installatieenbouw.be? Neem dan contact op met Koen Royackers: T 011 605540 E k.royackers@louwersmediagroep.be

‘Wie doet wat’ zijn servicepagina’s met een overzicht van de meest gerenommeerde bedrijven per rubriek. U kunt deelnemen met een naamsvermelding. Indien gewenst kunt u uw bedrijfslogo toevoegen.

INSTALLATIE & BOUW

Hier vindt u gerenommeerde toeleveranciers aan de installatiebranche

Wat doet u eigenlijk? Voor € 99,- per uitgave weten uw klanten dat ook! Bel of mail Koen Royackers voor alle informatie over een vermelding in Installatie & Bouw: Tel: 011 605540 - k.royackers@louwersmediagroep.be

INSTALLATIE & BOUW | 73

www.osram-benelux.com

LED lichtoplossingen van OSRAM voor shop en retail OSRAM ontwikkelt LED lichtoplossingen voor gebouwen, winkels en openbare ruimtes. Daglicht- en lichtmanagementsystemen, armaturen en lampen uit één hand waardoor OSRAM in staat is het juiste licht op het juiste moment in de juiste hoeveelheid op de juiste plaats te leveren. OSRAM introduceert de LUNIS® SL, een complete familie lichtrail- en downlight armaturen, waarmee winkels en verkoopruimten in de juiste sfeer kunnen worden verlicht. Lunis® SL Track: opbouwspots in LED en HCI voor lichtrailmontage Lunis® SL Recessed: inbouwspots in LED en HCI Speciale modellen voor DALI en Tunable-White varianten zijn op aanvraag beschikbaar.

Lunis® SL Track

OSRAM adv. Siteco shop-retail NL 197x267 mm.indd 1

Lunis® SL Recessed

7-3-2013 16:32:07

Nieuwe thermostaatkop Senso

Breng kleur in je interieur... Zelfs op je radiator!

COMAP nv

Alsembergsesteenweg 454 • B-1653 DWORP • info@comap.be

Maak het verschil met

SmartZone!

• Ventileren waar de bewoner zich bevindt dankzij het revolutionaire SmartZone-principe • Intelligente vocht- en CO 2-gestuurde afvoer van vervuilde lucht • Automatische inregeling van het systeem, foutloos in gemiddeld 12 minuten

tot

-24 E-punten! Wenst u meer informatie ? www.renson.be

EVO II