Profiel 01 2013 by Louwers Mediagroep

vaktijdschrift over | raam-, deur-, kozijntechniek | hang- en sluitwerk | daken geveltechniek | veiligheid nr 1 2013 www.profiel-online.nl

Thema Dak en Gevel Terugblik BouwBeurs 2013

The

Glazen- en houten schuifdeuren, vouwpanelen, plafond- of wandgemonteerd: het uitgebreide assortiment van Slido-schuifdeursystemen heeft voor elke toepassing de juiste oplossing - eventueel te integreren met Smuso-demping. Nu ook met electrische aandrijving voor nog meer comfort zodat schuifdeuren elegant stoppen en naar hun eindpositie gaan. Weer een goed voorbeeld van het herkennen van trends en het toepassen van een nieuwe technologie. www.hafele.com

makes iT work.

Een open deur is geen o en deur. In onze branche zijn we allemaal bezig met het veilig sluiten van deuren. Wij natuurlijk ook. Met één belangrijk verschil.

Graag denken wij met u mee. Wij zijn immers non-stop bezig met het ontwikkelen van nieuwe en simpelere manieren om deuren te openen voor onze klanten.

Wij vinden deuren pas interessant als ze opengaan op de manier zoals u dat wilt. Met of zonder sleutel. Elektronisch of mechanisch. Heeft u zelf ideeën? Laat het ons weten.

Bent u van plan om een nieuw toegangscontrolesysteem te installeren? Laat u verrassen door onze producten, kennis en ideeën. Dat is zeker geen open deur.

0pent deuren Ankerslot B.V. - Enschede - T +31 (0)53 428 4949 - E sales@ankerslot.nl - www.ankerslot.nl

Passief : Uw = 0,8 W/m²K *

Gelanceerd op

De oplossing voor energiebesparing & duurzaamheid: ✔ Kunststof profielsysteem S3000NL ✔ Onbeperkte kleurmogelijkheden met Color-line®GREEN ✔ Triple glas ✔ Passief : Uw = 0,8 W/m²K * * in functie van de isolatiewaarde van het glas scan voor website

K U N S T S T O F

R A A M -

E N

D E U R S Y S T E M E N

Ontdek meer over de wereld van Profialis op www.profialis.com Voor al uw vragen: info@profialis.com

Fixscreen® 150EVO • Connect & Go®: gemakkelijke en snelle (de)montage van doekrol en motor • Kast in 2 designs: Softline & Square • Onderlat verdwijnt in de kast • Afmeting: tot 22 m² ec

• jaa

NSON® Sun p

• Koppelbaar tot 7 m - S creen tion

r g a ra nt i e 7

•

s d e g a ra nt

Roosters • In alle kleuren, vormen en afmetingen • Muur-, vloer-, deuren overdrukroosters voor binnenen buitentoepassingen • Speciale toepassingen: brand-, akoestische en inbraakwerende roosters • Ruime optiemogelijkheden

Wenst u meer informatie ? www.renson.eu

DucoTwin 120 ‘ZR’ (AK) Ventilatie én Zonwering in één

Nieuw ! De DucoTwin 120 ‘ZR’ (AK) combineert het beste van twee werelden: ventilatie én zonwering in één product. Natuurlijke ventilatie is een

CAP

voor het thermisch comfort. Dankzij de nieuwe Cap-uitvoering, waar het zonweringsdoek op een uitvalarm gemonteerd is, ontstaat er een perfecte balans tussen licht en beschaduwing.

We inspire at www.duco.eu info@duco.eu - Handelsstraat 19 - 8630 Veurne - Belgium - tel +32 58 33 00 33 - fax +32 58 33 00 44

HOME OF OXYGEN

garantie voor een gezond binnenklimaat. De doekzonwering zorgt

Voorwoord

Bestaat de Bouwbeurs nog over 2 jaar? Serieus, dit is niet een doldwaze ingeving van ondergetekende. Diverse standhouders stelden me begin februari meermalen deze vraag. Een beurs die zo versnipperd en gefragmenteerd producten en materialen laat zien, is die nog van deze tijd? De presentatie van de Bouwbeurs 2013 wijkt eigenlijk niet zo gek af van voorgaande jaren, alleen het thema is elke editie anders. De hamvraag is of de beursorganisatie met het oog op ketenintegratie en prefabricage van bouwsystemen de formule niet drastisch moet omgooien om in de toekomst nog een levensvatbare beurs te organiseren. Laten we eerlijk zijn: de beurs trok minder bezoekers en flink minder exposanten dan voorgaande jaren. Natuurlijk: het is crisis, maar dat is niet de enige reden voor de verminderde interesse en exposure. De gefragmenteerde opzet van de beurs met elk bouwelement op haar eigen domein is niet echt meer van deze tijd. Toegegeven, er zijn themapleinen, maar het praktijkgegeven dat schakels in de bouwkolom over de schutting heenkijken zie je nauwelijks terug op de beursvloer. Een isolatieleverancier, gevelsysteembouwer, fabrikant van kozijnprofielen en leverancier van achterconstructies bij elkaar op stand. Dat zou de moderne tijd in de bouw op een goede manier weerspiegelen! Tja, wellicht over twee jaar gaan we dit zien.Vooralsnog in dit nummer een dikke beursspecial met daarin productnieuws en beursrespons van circa twintig standhouders op de beurs die een goede relatie onderhouden met de achterban van Profiel. Verder introduceert Profiel een nieuwe rubriek: De Kwestie. Hierin stellen we een actueel heet hangijzer in een branche aan de kaak.Voorts besteden we weer aandacht aan duurzaam bouwen over de noodzaak van koeling in Passiefhuizen en autarkisch wonen. Ik wens u veel leesplezier!

Redacteur Marcel van Rijnbach

Profiel is een onafhankelijk vaktijdschrift over raam- deur-, en kozijntechniek I hang- en sluitwerk I daken geveltechniek I veiligheid www.profiel-online.nl Jaargang 7, nr. 1 2013 Sinds 2007 Verschijnt 6 x per jaar ISSN: 1876-0651

uitgever

Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland T +31 (0)495 450095 F +31 (0)495 521335 E info@louwersuitgevers.nl W www.louwersuitgevers.nl België Louwers Mediagroep BVBA Postbus 15, 3910 Neerpelt, België T +32 (0)11 605540 F +32 (0)11 605541 E info@louwersmediagroep.be W louwersmediagroep.be

EINDRedactie

Jerry Helmers, Crownmedia

Redactie

Autarkisch wonen: zelfvoorzienend en extreem energiezuinig

redactieadres

Hilda Bosma, Martijn van den Bouwhuizen, Johan Debaere, Jerry Helmers, Koen Mortelmans, Marcel van Rijnbach Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland T +31 (0)495 450095 F +31 (0)495 521335

BLADMANAGEMENT

Sjoerd Vis E s.vis@louwersuitgevers.nl

Secretariaat

Manuela Depenbrock Sandra Reijnders

Advertenties

Online aanleveren: http://ftp2.louwersuitgevers.nl Username: profiel Wachtwoord: gast Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland T +31 (0)495 450095 E info@louwersuitgevers.nl

Abonnementsprijs

€ 63,00 per jaar inclusief BTW ING 41 71 65 t.n.v. Louwers Uitgeversorganisatie BV o.v.v. vaktijdschrift profiel Informatie over abonnementen: T +31 (0)495 450095

AdreswijzigingEN

Schriftelijk tenminste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland

Specialiseren en samenwerken in de bouw Ventura Gevelbouw uit het Gelderse Didam en De Gevelbouwgroep uit Drachten zijn vanaf 1 november 2012 een samenwerkingsverband aangegaan. Op deze manier spelen ze in op de veranderingen op de markt waar steeds meer maatwerk tegen steeds lagere kosten wordt gevraagd. De verregaande samenwerking is voor beide bedrijven een win-winsituatie.

Opzeggingen

I ndien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.

doelgroep

Profiel is een onafhankelijk vaktijdschrift. Profiel wordt verspreid onder architecten, aannemers, woningcoöperaties en alle bedrijven, die op enige wijze bedrijfsmatig actief zijn in ramen & deuren, daken geveltechniek, PBM/veiligheid, hang- en sluitwerk, waaronder fabrikanten, assembleurs, groothandels, importeurs, toeleveranciers en detaillisten.

Vormgeving / ART DIRECTION

LOGO Reclame- Ontwerpbureau BV T +31 (0)495 450065 E info@logobv.nl Tessa van Gameren Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.

58 61 En verder Veel internationale bezoekers op de stand Scharnierspecialist Dr. Hahn is tevreden over BAU 2013; de bezoekersaantallen hebben de verwachtingen zeker ingelost. De stand werd bezocht door ongeveer evenveel ge誰nteresseerden in vergelijking met vorig jaar. Het aandeel buitenlandse bezoekers was overigens opvallend groter.

bioreactoren in gevel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

Passief koelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

Geprofileerd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

Energiesprong Sneek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

Mens, natuur en techniek

Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

Op de BAU in M端nchen heeft Sch端co aangetoond dat het intensief samenwerken met fabrikanten, architecten en investeerders zich loont. Op krachtige wijze heeft de bezoeker het doel van de onderneming kunnen ervaren; energie effici谷nte gebouwen realiseren voor de wereld van morgen. Gebruik makend van hoogwaardige techniek, waarbij de mens en de natuur in het middelpunt staanx

Orgadata Bouwbeurs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Journaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

OV Terminal Arnhem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

Barometer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

De Kwestie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

VVNH Richtlijnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 vaktijdschrift over | raam-, deur-, kozijntechniek | hang- en sluitwerk | daken geveltechniek | veiligheid nr 1 2013 www.profiel-online.nl

VMRG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66

Coverfoto: GEZE Project: OV-terminal Arnhem Foto: GEZE

NBVT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

profiel | nr 6 2012 | jaargang 6 | www.profiel-online.nl

FSC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 Thema Dak en Gevel Terugblik BouwBeurs 2013

Wie doet wat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70

Innovatieve bioreactoren in gevel De eerste façade met zogeheten bioreactoren wordt in 2013 getoond op de internationale bouwtentoonstelling IBA in het Duitse Hamburg. Daar verrijst het zogeheten BIQ-huis, naar een ontwerp van het Oostenrijkse architectenbureau SPLITTERWERK. Algen in doorzichtige gevelpanelen fungeren straks als bioreactoren. De algen groeien onder invloed van zonlicht, voeding en koolstofdioxide, en worden geregeld geoogst voor methaanproductie. In principe kunnen behalve gevels ook schuine daken van minstens 30 graden een overlaging krijgen met deze energie producerende panelen, in zowel de woning- als utiliteitsbouw. Het concept en het ontwerp van de bioreactoren van het BIQ-huis kwam tot stand onder leiding van ingenieursbureau Arup. Colt International produceerde de gevelpanelen in Duitsland. “We zijn in 2009 bij het project betrokken geraakt,” zegt Marina Miceli namens Arup.

IIIIIIIIIIII 10 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

“Architectenbureau SPLITTERWERK vroeg ons destijds mee te doen aan de internationale prijsvraag Smart Material House van de IBA in Hamburg. Wij ontwikkelden vervolgens het concept van de façadepanelen met bioreactoren, waarmee gecontroleerde fotosynthese mogelijk is. Hierna gaven we sturing aan de

productontwikkeling en waren betrokken bij de totstandkoming van het BIQ-huis. Na de ingebruikname gaan we het systeem twee jaar monitoren en kijken we waar verbetering mogelijk is.” Het vier verdiepingen tellende BIQ-huis herbergt 15 woningen. In de gebouwschil bevindt

zich 200 vierkante meter aan bioreactoren. Het appartementenblok produceert straks evenveel energie als het verbruikt en bestaat uit een kern met woonvertrekken, een wintertuin als bufferzone met daaromheen de gebouwschil. Hiernaast dempen de gevelpanelen het omgevingsgeluid. En, door de gevelpanelen ‘s avonds van binnenuit te belichten kunnen interessante esthetische effecten ontstaan.

“Het BIQ-huis wordt in april van 2013 officieel in gebruik genomen voor de IBA. Het bouwproject nadert de opleverdatum”, zegt Miceli. “Na succesvolle testen worden nu de biofaçade panelen gemonteerd op de zuidoosten zuidwestgevel, zodat alles op tijd klaar is voor de opening van de bouwtentoonstelling in Hamburg.”

Opschalingsmogelijkheden Bioreactoren De verdiepingshoge gevelelementen (0,7 bij 2,6 meter en 160 kg) worden gevuld met water met microalgen, waardoor een lichtdoorlatende gebouwschil ontstaat. Het water in de gevelpanelen komt van de regen dat op het dak is opgevangen. Door continue toevoeging van voedingsstoffen (stikstof en fosfor), koolstofdioxide uit de lucht en zonnestralen treedt fotosynthese op. De 3 tot 5 micrometer grote algen vermenigvuldigen zich snel en worden straks geregeld geoogst. De gevelpanelen zijn onderling gekoppeld met leidingen. Een centrale computer stuurt het geautomatiseerde systeem aan. De algen worden geoogst met een flotatieproces, opgeslagen in een tank en periodiek afgevoerd naar een nabijgelegen biogasinstallatie, waar het wordt omgezet in methaan.

De bioreactoren bieden mogelijkheden voor grootschalige toepassing. Behalve in façades kunnen de panelen ook op schuine daken van minstens 30 graden worden geplaatst, om fotosynthese mogelijk te maken. Zolang de oppervlaktes maar in contact komen met zo veel mogelijk direct zonlicht. Zowel utiliteits- als woningbouw komt voor de nieuwe techniek in aanmerking. Uiteraard moeten de installaties wel onderhouden worden. Miceli zegt: “Microalgen lijken een interessante vorm van biomassa. De celdeling verloopt sneller dan bij enig ander organisme. Hiernaast nemen de algen betrekkelijk weinig ruimte in beslag. Het concept maakt het hierdoor interessant voor toepassing in allerlei stedelijke omgevingen, met name in landen waar de zon veel schijnt.” n

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 11 IIIIIIIIIIII

t h e m a

dak en gevel

‘Passief ’ koelen noodzaak in geïsoleerde gebouwen Steeds meer woningen worden opgewaardeerd c.q. nieuwgebouwd volgens ‘passiefhuis’ norm. De gevels worden ‘potdicht’ gemaakt en optimaal geïsoleerd. Met name in de zomer betekent het dat er voldoende geventileerd moet worden om geen oververhitting en een ongezond binnenklimaat te veroorzaken. Met passieve koeling kunnen gebouwen op een duurzame en voordelige manier worden gekoeld. ICS en Aralco in samenwerking met timmerfabriek Overbeek lanceren twee systemen.

Een raampje openlaten is de meest eenvoudige optie om te ventileren. Maar wegens koudeval en inbraakgevoeligheid blijkt het niet een ideale oplossing. Mede daarom ontwikkelden de Belgische specialist in natuurlijke ventilatiesystemen Aralco in samenwerking met timmerfabrikant Overbeek uit Haaksbergen een rooster in een Nederlands kozijnsysteem. Dit rooster wordt aan de binnenzijde van het kozijn volgens inbraakwerende eisen van het SKH gemonteerd. Het systeem heeft een weerstandsklasse II en bestaat uit geanodiseerde aluminium lamellen. Daarachter wordt een dicht ‘passief’ geïsoleerd luik geplaatst dat op een kiepstand of volledig open kan worden gezet. De luchtstroom circuleert door de binnenruimte waarna de ventilatielucht de woning uiteindelijk verlaat via het zolderraam. Vanuit esthetisch oogpunt kan ook voor een beglaasde vleugel worden gekozen.

Interactie tussen passief en active housing Het systeem komt oorspronkelijk uit Scandinavië waar het al in vele woningen worden toegepast. Directeur Arend-Jan Overbeek legt de werking uit: “Met dit rooster maken we een combinatie tussen het Active Houseen Passiefhuisprincipe. In de zomer zet je de WTW-installatie op een lage stand en wordt de natuurlijke ventilatie geactiveerd door het luik in de kierstand te plaatsen op deze manier wordt het huis optimaal geventileerd. Om op een warme zomerdag de woning voldoende te laten afkoelen zet je ’s nachts het luik en het dakraam open, waardoor er lucht door de lamellen wordt aangezogen. Hierdoor is het

IIIIIIIIIIII 12 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

’s ochtends aangenaam koel in de woning. In de winter activeer je juist de WTWinstallatie, waarbij de luiken volledig gesloten blijven zodat er geen koudeval bij het rooster ontstaat.” Het roostersysteem is voor het eerst in Nederland toegepast in een Zeeuwse school. Aralco is druk bezig om het concept uit te rollen en stond er ook mee op de bouwbeurs.

Buitenlucht gaat via gaatjes in onderdorpel naar WTW-installatie

Detail kopse kant van ventilerende onderdorpel

Ventilerende onderdorpel Fabrikant ISC van innovatieve glasvezelcomposiet bouwmaterialen stond eveneens op de Bouwbeurs met haar nieuwe ventilerende onderdorpel MOVAIR + voor houten gevelelementen. Aan de onderkant van de glasvezelcomposiet kozijndorpel zitten begaasde ventilatiegaten van elk 30 mm, waardoor de gevel frisse lucht wordt aangezogen die vervolgens in een WTW-unit achter de radiator terechtkomt. De binnenlucht wordt hergebruikt door de buitenlucht en warmt 85 procent van die binnenlucht op. ISC werkt samen met Climarad, de producent van de WTW-units. Deze installaties gebruiken 90 procent van de restwarmte om de lucht opnieuw te verfrissen. Volgens directeur Erik Smits is de zogeheten Movair een fraaier aangezicht dan ventilatieroosters onder of naast kozijnen. Hiervoor moeten immers gaten in de muren worden geboord. “Bovendien functioneert het beter qua ventilatie. De huidige roosters zorgen voor een koudeval, daar is bij ons systeem geen sprake van.”

Arend Jan Overbeek heeft ook oog voor koeling in Passiefhuis

dak en gevel

De stuiknaad tussen de onderdorpel en het kozijn is zodanig gedetailleerd dat deze een vaste verbinding vormt. ISC zal de timmerfabrikanten die de kozijnen gaan produceren, instrueren hoe de stuiknaad verlijmd moet worden.

“Er komt een speciale lijmtechiek aan te pas en er worden speciale schroeven aan de kopse kant van het hout gebruikt,” zegt directeur Erik Smits. “Daardoor is de stuiknaad niet gevoelig voor krimp en zwelling.”

t h e m a

Volgens Smits is de onderdorpel zeer duurzaam omdat het materiaal uit glasvezelcomposiet bestaat. Daardoor is er minder houtkap nodig en bovendien gaat dit materiaal 50 jaar mee. n

Flowschema van passieve koeling via roostersysteem Aralco

Zomer- en nachtventilatie via roostersysteem

Roosters kunnen worden toegepast in een grotere pui

Achter het rooster kan een dicht luik of een raam worden geplaatst

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 13 IIIIIIIIIIII

t h e m a

dak en gevel

Autarkisch wonen:

zelfvoorzienend en extreem energiezuinig

In Nederland worden steeds meer energieneutrale woningen gerealiseerd, aangezien in 2020 de energiehuishouding van alle nieuwbouwwoningen in balans moet zijn. Een stap verder is autarkisch wonen. Dit betekent dat de woning is ontkoppeld van de nutsvoorzieningen en dus volledig zelfvoorzienend is qua afval -en energiehuishouding. Hoe ziet een autarkische woning er praktisch uit? Ingenieursbureau Dantuma Wegkamp en duurzaam woonconcept-ontwikkelaar Villa Nova hebben ooit een dergelijke woning onder handen gehad.

Een autarkische woning heeft geen aansluiting op het reguliere stroom– en gasnet en in het extreme geval evenmin op waterleiding en riool, maar daartoe is gebouwgebruiker in Nederland verplicht. Uiteraard is de schil optimaal geïsoleerd volgens Passiefhuis-waarden en zijn aansluitingen lucht– en kierdicht afgesloten. Energie-opwekken gebeurt via pv-panelen en eventueel kleine windturbines op het dak. Overtollige energie wordt opgeslagen in een batterij van accu’s. Ruimteverwarming en koeling kan worden geregeld met een warmtepomp en pv-cellen verzorgen de stroomvoorziening. Afvalwater wordt via een helofytenfilter gezuiverd. Hemelwater wordt opgevangen in een waterbuffervat van circa 100 liter waarmee de wasmachine wordt gespoeld. Dantuma Wegkamp is het afgelopen jaar betrokken geweest bij technische aspecten van een door bureau B+O Architecten ontworpen autarkische woning. Het uitgangspunt was ech-

IIIIIIIIIIII 14 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

ter een energieneutrale woning die deels zelfvoorzienend is. De woning staat optimaal op de zon georiënteerd en beschikt over glazen puien op het zuiden, zodat het rendement van passieve energie maxiaal is. Voor het dak (Rc>9) is 220 mm glaswol toegepast in combinatie met een 100 mm PIR-plaat. De hsb-wanden zijn geïsoleerd met 235 mm glaswol en 90 mm resolschuim tussen het regelwerk. De vloerisolatie van de begane grond bestaat uit 2 x 120 mm EPS in combinatie met een geïsoleerde zwevende dekvloer. De aansluitingen van de constructieve elementen en leidingdoorvoeren zijn lucht– en kierdicht afgesloten met speciale tape. Over de glazen puien op het zuiden kraagt een overstek, zodat de woning in de zomer niet teveel opwarmt. De woning heeft geen aansluiting op het gas -en stroomnet. Via pv-panelen, passieve zonne-energie en een houtkachel wordt in deze behoeften voorzien. Een sceptic-tank met filterinstallatie reinigt het afvalwater.

Een uitgekiende maatvoering is bij een energiezuinige woning essentieel, zodat alle elementen perfect op elkaar aansluiten. Een warmtecamera wees uit dat er luchtlekken zaten bij de aansluiting van de stalen kolommen op het houtskelet.“ De aansluiting van de staalkolom naar het plafond was in twee richtingen geknikt, maar de kopplaten van de staalkolom liepen slechts in één richting schuin af. Dat ‘lek’ is opgelost door uitvulling met staalplaatjes, maar ideaal is dat natuurlijk niet. “Om dit soort tegenvallers te voorkomen moet je 1:1 3D modellen kunnen uitwisselen met de toeleveranciers, maar in de praktijk blijkt dat niet elke toeleverancier hier klaar voor is,” zegt directeur Willem Dantuma. n

dak en gevel

t h e m a

Woning-accu De juiste woning-accu is nog niet uitgevonden. Bovendien is het apparaat kostbaar in aanschaf: circa 20.000 euro. Pv-panelen waren in het begin ook duur in aanschaf en exploitatie, maar sinds enkele jaren kelderen de prijzen en tarieven. De accu’s in electrische auto’s zouden ook gebruikt kunnen worden in de woning. Aangesloten op een omvormer is de accu in staat om overtollige energie op te slaan en te gebruiken wanneer nodig. Gerrit Tadema van ontwikkelaar Villa Nova en Isomax Passiefhuis schetst het bovenstaande scenario als realistisch. “Overtollige energie wordt dikwijls in de zomer opgewekt. Om die hoeveelheid op te slaan wordt zo langzamerhand te duur voor energiemaatschappijen.” Een extreme variant van autarkisch wonen ziet Tadema niet zitten. “In Nederland ligt een fijnmazig netwerk van nutsvoorzieningen. De meeste woningen worden daarop aangesloten. Autarkisch wonen is een niche-markt voor bijvoorbeeld woonarken.”

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 15 IIIIIIIIIIII

t h e m a

dak en gevel

Ventura Gevelbouw richt zich nog uitsluitend op kunststofsystemen en De Gevelbouwgroep alleen op aluminium gevelsystemen. De kunststofproductie van De Gevelbouwgroep is geheel naar Ventura Gevelbouw gegaan. Daar vindt ook de gehele werkvoorbereiding, begeleiding en uitvoering plaats. Ventura heeft de productie van aluminium af gestoten. Deze vindt geheel plaats in Drachten. Directeur Rob Lemstra van De Gevelbouwgroep: “We doen beide waar we goed in zijn. Onze specialiteit is aluminium. Daar zit onze expertise en ervaring. De specialiteit van Ventura Gevelbouw is kunststof.”

Meer specialisme en meer maatwerk Lemstra: “Onze klanten willen zowel meer specialisme, als lagere prijzen. Dan moet je wel alles kunnen bieden, maar niet alles zelf willen doen. Door samenwerken kunnen we grotere projecten aan, waarbij zowel kunststof als aluminium gevelelementen gevraagd worden. Directeur Cor Hager van Ventura Gevelbouw: “In een krimpende markt is het noodzaak om tegen een scherpe kostprijs te kunnen produceren, zonder op de kwaliteit van je producten en diensten te hoeven inleveren.” Diverse kunststofkozijnen voor nieuwbouw 41 woningen Maassluis

572 kunststofkozijnen K-vision voor nieuwbouw P. Mondriaanplein, Amersfoort

IIIIIIIIIIII 16 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

dak en gevel

t h e m a

Hager vervolgt: “De samenwerking is gestoeld op het oud principe: de coöperatiegedachte. Door samenwerken kun je kosten delen en expertise ontwikkelen waarin je het beste bent. Focus dus. Om te overleven in deze markt, moet je de beste zijn. Door specialisatie brengen we in de bouwkolom zoveel expertise in dat we de faalkosten elimineren. We zijn een technisch sterke inhoudelijke bouwpartner die intensief samenwerkt met opdrachtgevers.”

‘De roots van De Gevelbouwgroep ligt bij aluminium en bij Ventura Gevelbouw bij kunststof. Deze roots verbinden we. ‘ In roerige tijden zoeken opdrachtgevers stabiele bouwpartners die hun vak goed verstaan. Hager: “Door onze stabiliteit en kennis zijn wij zijn die stabiele ketenpartner. Het lijkt simpel, een kozijn is een kozijn, maar dat is het niet. Bij beide bedrijven werken mensen met verstand van zaken. De roots van De Gevelbouwgroep ligt bij aluminium en bij Ventura Gevelbouw bij kunststof. Deze roots verbinden we. Samen bieden we een breed assortiment aan.” Lemstra: “We merken dat onze opdrachtgevers enthousiast zijn en dat we een goed gevulde orderportefeuille hebben. Door samen te werken hebben we een groter bedieningsgebied.”

Totaalrenovatie van 3 flats op het Waterlandplein in Amsterdam Noord

Op commercieel en administratief vlak werken de twee werkmaatschappijen al nauw samen. Zo hebben beide directeuren een tweewekelijks commercieel overleg waar ze kansen bespreken. Daar verdelen ze ook de orders. Bestaat de opdracht voornamelijk uit de engineering, productie en montage van aluminium, dan is De Gevelbouwgroep verantwoordelijk voor de opdracht. Is dat kunststof, dan is Ventura eindverantwoordelijk voor de opdracht. De eerste stap is gezet om een fusie te laten plaatsvinden. Hager: “Het is een voorgenomen huwelijk. De verkering gaat heel ver. We hebben al volledige transparantie op cijfers en stemmen bedrijfsprocessen op elkaar af. De samenwerking bevalt heel goed en werpt zijn vruchten af.” n

Renovatie van 60 appartementen Alkmaar (gevelvullende elementen)

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 17 IIIIIIIIIIII

DĂŠ betaalbare koploper op het gebied van energiebesparing en duurzaamheid.

RT 72 HI

Alcoa Architectuursystemen

Harderwijk

Tel: 0341 - 464 611

aas@alcoa.com

www.alcoa-architectuursystemen.nl

Specialists

in protected access and ventilation of plant rooms

www.jazo.eu

MVO prestatieladder 3

Slimste bedrijf van Nederland 2010

c o

u m n

De hele thermische schil (vloer, gevel en dak) voer je luchtdicht uit: alle naden en kieren dicht je af met hoogwaardige producten zoals speciale tapes. Renoveren op passief niveau en dan kiezen voor een warmtepomp ligt niet voor de hand. En niet alleen vanwege de ingreep. Passief renoveren gaat immers over het vermijden van energie voor verwarmen of koelen. Een passief gebouw of woning is ‘als vanzelf’ (daarom: passief) warm in de winter en koel in de zomer. Een warmtepomp maakt gewoon te weinig draaiuren om zichzelf terug te verdienen. Waar gaat het dan wel om? Om een slimme, goed geïsoleerde, goed uitgevoerde gebouwschil. Een isolatiepakket dat de warmte binnen houdt in de winter en buiten in de zomer. Om diezelfde reden kies je voor triple glas in kozijnen uit een goed isolerende profielserie. De hele thermische schil (vloer, gevel en dak) voer je luchtdicht uit: alle naden en kieren dicht je af met hoogwaardige producten zoals speciale tapes. Daarmee realiseer je comfort, voorkom je energieverlies en ga je inwendige condensatie tegen. Maar de ventilatie dan? Een passief huis heeft drie soorten ventilatievoorzieningen: een ventilatiesysteem met warmteterugwinning voor de broodnodige basisventilatie, ramen die open kunnen in alle kamers om te luchten en als derde voorzieningen voor zomernachtventilatie. In de zomer de woning kunnen doorspoelen met koele avondlucht, zodat de woning afgekoeld is voor een nieuwe dag. In combinatie met zonwering blijft het huis dan de hele dag koeler dan buiten: je hebt geen airco meer nodig! Wat zie je in de gevel? Behalve de kozijnen en ramen een lamellenrooster: regeninslagvrij en inbraakwerend. Als je er achter kijkt zie je horrengaas en een geïsoleerd luik om de zaak af te sluiten. Afgesloten is de zaak potdicht en goed geïsoleerd. Met flexibele lamellen en een kiepstand van het luik is het mogelijk ongestoord te ventileren met koele buitenlucht. De praktijk leert: het werkt! Een passief huis, gerenoveerd of nieuw, heeft dus een ventilatiesysteem met warmteterugwinning en slimme voorzieningen in de gevel. Maar een koelmachine? Nee, die is overbodig! n Harm Valk Senior adviseur energie en duurzaamheid bij Nieman Raadgevende Ingenieurs

IIIIIIIIIIII 20 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

Sneek maakt enorme energiesprong Diverse overheden en marktpartijen willen binnen vijf jaar 1300 woningen in Sneek verduurzamen. Aannemersbedrijven uit de omgeving en toeleveranciers van gevel– en dakelementen kunnen zich in de handen wrijven bij dit vooruitzicht. Tussen nu en een jaar worden al 200 corporatiewoningen opgewaardeerd naar een hoger energielabel.

Het mega-project is een uitvloeisel van de afspraken die de drie noordelijke provincies hebben gemaakt over het verduurzamen van de bestaande woningvoorraad. Samen met de provincie Friesland, gemeente Zuidwest Friesland en Seinen Energy Solutions heeft Grontmij een businessmodel uitgewerkt voor deze gigantische opgave. De verhouding tussen particuliere woningen en huizen van corporaties is 50/50. Het idee is om woningeigenaren te laten kiezen welke investeringen hun woning energiezuiniger maken. Onder leiding van Grontmij is een modulaire aanpak via de Trias Energetica uitgewerkt. De isolatiewaarde van de buitenschil wordt gemeten en aan de hand van kwaliteitsdoelstellingen krijgt de woning een nieuwe isolatie. Verder krijgt de woning een nieuwe energie-afgiftesysteem en zal er een lage temperatuurverwarmingssysteem worden geïnstalleerd. De doelstelling is een ‘energieneutrale’ woning. “Het is een behoorlijk ambitieus project,” zegt projectleider Johan Lukkes namens de gemeente en Grontmij. “In deze economische crisis moeten we kijken of 1300 woningen haalbaar is. Grontmij zal de maatwerkadviseurs op pad sturen om de energiezuinige maatregelen per woning in kaart te brengen. Het uitgangspunt daarbij is een zo hoog mogelijke energiereductie tegen lage kosten.” Grontmij heeft een aantal uitvoerende partijen en maatwerkadviseurs geselecteerd. De woningeigenaren kunnen zelf een consortium kiezen. De consortia worden vrijgelaten om de maatregelen technisch uit te werken. Bij 80 woningen zijn reeds pv-panelen en zonneboilers geïnstalleerd. n

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 21 IIIIIIIIIIII

stabiele factor in roerige tijden

Foto: beeldbank Rijkswaterstaat

In een moeilijke periode voor de bouw zijn sterke partners belangrijker dan ooit. BUVA is die partner. In de gehele keten zijn wij vertegenwoordigd, waardoor u op elk moment het juiste advies ontvangt. Een partner die verder denkt.

0180 - 697500 | buva.nl

Hang- en sluitwerk | Woonhuisventilatie | Hardglas ramen | Aluminium- en glasvezel versterkte profielen

Voor Voor het het eerst eerst gepresenteerd gepresenteerd op op de de Bouwbeurs Bouwbeurs 2013 2013 de de nieuwe nieuwe RVS RVS design design glijarm glijarm deurdranger deurdranger T6 T6 van van TJSS TJSS

EEN SENSATIE OP HET GEBIED VAN TOEGANKELIJKHEID | BRANDVEILIGHEID | DESIGN

Openingskracht Openingskracht in in kg. kg.

VERGELIJKING TOEGANKELIJKHEID T6

PRODUCT EIGENSCHAPPEN T6

TJSS TJSS T6 T6 Andere Andere deurdrangers deurdrangers

Openingshoek Openingshoek

Dankzij Dankzij de de teflon teflon gelagerde gelagerde zuiger zuiger en en glijrol glijrol is is de de T6 T6 de de koploper op het gebied van lichtlopende deuren. koploper op het gebied van lichtlopende deuren. Er Er is is 20% 20% minder minder kracht kracht benodigd benodigd bij bij het het openen openen van van de de deur, deur, wat wat zeker zeker kinderen kinderen en en ouderen ouderen zullen zullen weten weten te te waarderen. waarderen.

          

Aluminium behuizing met RVS gepolijste covers Maximale openingshoek 180° Veersterkte EN 2-5 & EN 3-6 Deurbreedte (min/max) 0.6-1.2m & 1.0-1.4m Geschikt voor toepassing op branddeuren (EN1154) Zowel Zowel DIN DIN links links als als rechts rechts toepasbaar toepasbaar Zeer Zeer toegankelijke toegankelijke deurdranger deurdranger (zie (zie ook ook grafiek) grafiek) Regelbare Regelbare sluitsnelheid, sluitsnelheid, eindslag eindslag en en veersterkte veersterkte TJSS TJSS deurdrangers deurdrangers licht bij het openen licht bij het openen van van de de deur, deur, sterk in het sluiten sterk in het sluiten

Energieweg Energieweg 11 11 8304 8304 AJ AJ Emmeloord Emmeloord TT +31 +31 (0)527 (0)527 613456 613456 FF +31 +31 (0)527 (0)527 698420 698420 E-mail: of www.dictator.nl E-mail: info@dictator.nl info@dictator.nl of bezoek bezoek onze onze website: website: www.dictator.nl

RENSON paait architecten met flexibele zonwering RENSON heeft een relatief oud product in een nieuw jasje gestoken. Gewapend met een nieuwe naam – Cilium - moet dit flexibel verstelbare klapluik met lamellen de harten van architecten veroveren. Het luik is elektronisch inklapbaar en heeft als grote voordeel dat het systeem flexibel is. De zon kan volledig of deels worden geweerd of zelfs volledig worden toegelaten in het venster. “Die combinatie moet de architect aanspreken. Op donkere dagen kunnen de luiken worden opengeklapt zodat er voldoende daglicht kan toetreden,” zegt verkoopadviseur Peter van den Berk.

De klapluiken met lamellen zijn flexibel instelbaar

IIIIIIIIIIII 24 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

Via een draadstangmotor wordt het luik elektronisch aangedreven. RENSON kan op basis van een zonnestudie het systeem inregelen, zodat er een optimale balans is tussen zonwering en maximale toetreding van daglicht. De flexibele zonwering is aan te sluiten op een gebouwbeheersysteem. Per geveldeel kan het systeem worden ingesteld. Tijdens de beurs waren vooral architecten, aannemers en milieu-adviesbureaus geïnteresseerd. n

Geintegreerde deurdranger met vrijloopfunctie op stand GEZE

Volledige digitale

deurcontrole bij GEZE

Altijd controle over de sluitvolgorde, ook bij anti-paniekdeuren.

Het barrièrevrij ontwerpen van de deurtoegang en vluchtdeurfuncties speelden een belangrijke rol op de stand van GEZE. Een bijzondere combinatie vormt de combinatie van een vrijloopdeurdranger met een geïntegreerde sluitvolgorderegeling. Accountmanager Peter Taai demonstreert de bediening van de loopdeur op de stand. Hij opent de deur éénmaal tegen de veerkracht in en de dranger doet zijn werk. Zonder enige krachtsinspanning draait Taai de deur tegen de open– en

sluitrichting in. “Bij brand sluit de deur automatisch,” zegt de enthousiaste accountmanager. “Met deze oplossing kan de gebruiker optimaal barrièrevrij gebruik maken van de loopdeur.” De deurdranger is volledig geïntegreerd in de deur, iets waar architecten dol op zijn. De glijrail is alleen zichtbaar als de deur openstaat. Verder liet GEZE onder meer de RWA-raamsystemen zien die via een netwerk met elkaar kunnen communiceren. “ Het digitaal beheer en controle van deuren en ramen (RWA) zal zich steeds verder ontwikkelen,” aldus Taai. GEZE liet daarvan op de drukbezochte stand een voorbode van zien. n

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 25 IIIIIIIIIIII

Van Leeuwen zet meubels veilig op slot

De Chip Lock van Van Leeuwen handig compact electro-mechanisch meubelslot

Een inbraakongevoelig slot voor lockers en meubels (kasten) in bijvoorbeeld zorginstellingen en winkels bestond eigenlijk nog niet. Sloten en grepen waren van de buitenkant te forceren. Met de nieuwe Chip-lock van Van Leeuwen wordt het de inbrekers onmogelijk gemaakt. Het digitale slot kan niet worden gekraakt en een verloren programmeerkaart kan binnen no-time worden vervangen door een nieuwe.

De locker of meubel kan op onzichtbare wijze worden vergrendeld en ontgrendeld. Door de geveerde slothaak in de slotkast zijn grepen overbodig geworden. Het slot kan onzichtbaar worden gemaakt door oppervlaktebekleding. Via een programmeerkaart wordt de Chip-lock

voorzien van toegangsrechten. Met een ‘druppel’ of een card kan men het slot ontgrendelen. “Interieur– en meubelbouwers hebben al veel interesse getoond. Het is voor hen een ideale oplossing vanwege de vlakke afwerking van het meubel. De gebruiker heeft geen fysieke sleutels meer nodig en kan binnen no-time een verloren ‘sleutel’ vervangen door herprogrammering,” zegt project-adviseur Maarten ter Horst. n

De breukpen in het slot zal breken als er met flinke kracht aan wordt getrokken. Hierdoor raakt meubilair niet beschadigd.

Profialis leidt Masters op Profielleverancier Profialis vestigde de aandacht op zich door Master-certificaten uit te reiken aan enkele medewerkers van Toscana, die de kozijnprofielen van Profialis in haar projecten toepast. Verwerkers van Profialis-elementen krijgen een certificaat als ze op de Belgische thuisbasis een opleiding hebben doorlopen hoe ze de profielen moeten toepassen en alle benodigde technische kennis hebben opgedaan.

IIIIIIIIIIII 26 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

“In deze onzekere economische tijden schenken wij extra aandacht aan de kwaliteit van verwerking van onze profielen”, zegt technisch en commercieel manager Harm Bielsma van Profialis Nederland. “Door de hoge werkdruk tijdens de assemblage kan er minder aandacht zijn voor de verwerking. Daarom voer ik in de fabrieken tussentijdse controles uit. Daarbij let ik vooral op maatvoering en de kwaliteit van het afhangen.” In de afgelopen vijf jaar heeft Profialis op vijf nieuwe mastercertificaat uitgereikt aan verwerkers. Deze categorie krijgt ook nog kwaliteitscontroles van de SKG en KIWA. “Daarmee borgen we de kwaliteit van onze producten en de verwerking ervan,” zegt Bielsma. n

Duco:

klimaatvriendelijke ventilatie Duco presenteerde op de beurs naar eigen zeggen een wereldprimeur met het eerste voorverwarmde natuurlijke ventilatiesysteem, de zogenaamde Climatop. Dit rooster, dat op het kozijn wordt gemonteerd, herbergt een metalen warmtestrip die de buitenlucht voorverwarmd de binnenruimte instroomt. Dit elektronisch gevoede element zorgt ervoor dat de lucht een temperatuur heeft van minimaal 12 graden. Zakt de buitentemperatuur onder deze grens, dan zorgt een sensor ervoor dat de warmtestrip in werking wordt gezet. Het systeem trok hordes bezoekers; vooral woningcorporaties en architecten sprak deze uitvinding aan. Het ventilatiesysteem verbruikt gemiddeld 20 Watt. De voorverwarmde lucht kan via een mechanische ventilatiebox worden getransporteerd naar een warmtepompboiler voor warm tapwater en lage temperatuurverwarming. Het ventilatierooster kan vooral worden benut voor de woonkamer en keuken. Voor de slaapkamer waar warmte ten behoeve van het comfort minder een rol speelt, is een eenvoudiger, minder kostbaar ventilatiesysteem een alternatief. n

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 27 IIIIIIIIIIII

Integrale aanpak geluidsreductie ventilatiesystemen BUVA lanceert een integraal concept voor het aanpakken van de geluidsproductie van mechanische ventilatiesystemen. De fabrikant noemt het de Trias Acoustica, met een vette knipoog verwijzend naar de Trias Energetica. Volgens een drietrapsraket wordt op een optimale manier de geluidsproductie aangepakt. Medewerkers van BUVA beoordelen allereerst de geluidsproductie bij de bron (woonhuisventilator) en vervolgens in het ontwerp (indeling woning en ontwerp kanaalsysteem). Als laatste kan men pakket met aanvullende maatregelen voorstellen, zodat de geluidsproductie in de verblijfsgebieden tot onder de wettelijke norm van 30 dB blijft.

Kanalenconfiguratie zo vroeg mogelijk in ontwerp vaststellen (foto BUVA)

Tot het nieuwe Bouwbesluit in werking trad, stelde de overheid geen eisen aan geluidsproductie van installaties in woningen. Tot groot genoegen van BUVA, dat jarenlang ervoor heeft gepleit, ligt die eis er nu wel. De geluidsproductie is afhankelijk van de woonhuisventilator, de plek in de woning en de weerstand in de kanalen.

Ten eerste wordt geluidsuitstraling bij de ventilatiebox aangepakt (foto BUVA)

Als de woonhuisventilator bijvoorbeeld in het open trapgat hangt, veroorzaakt dit meer geluid in de slaapkamers dan wanneer deze aan de andere kant van de zolder gesitueerd is. Door vroeg in de ontwerpfase een advies te geven over de configuratie van de mechanische ventilatie, kan BUVA een optimaal ontwerp van het kanaalsysteem realiseren, zodat de kanaalweerstand en derhalve de geluidshinder laag blijft. BUVA heeft voor de SmartStream en Q-Stream woonhuisventilatoren geluidsarme motoren ontwikkeld, zodat de geluidsuitstraling bij de bron minimaal is. Verder houdt het bedrijf rekening met een strategisch slimme plek voor montage van de woonhuisventilator. Bij extreme geluidsbelasting bij de bron kan eventueel een demper tussen het uitlaatkanaal en de box of een omkasting worden geplaatst. Zo garandeert BUVA voor elke woning de 30dB eis middels een optimaal pakket van maatregelen Niemand wil herrie van de mechanische ventilatie in de woonkamer (foto BUVA)

IIIIIIIIIIII 28 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

Voor meer informatie kunt u de documentatie â&#x20AC;&#x2DC;BUVA Geluid Garantie Pakketâ&#x20AC;&#x2122; downloaden of bestellen via www.buva.nl n

SimonsVoss versnelt montage digitaal deurbeslag SimonsVoss presenteerde op de beurs onder meer het digitale deurbeslag Smart Handle 3062 voor de grootgebruikers. Het sluit –en toegangscontrolesysteem kan maximaal 64.000 gebruikers bedienen. Opvallend bij dit deurbeslag is het montagemak; er komen geen boorgaten op de deur en kabels aan te pas. Door een gepatenteerd montagesysteem middels één enkele schroef via een mannetje-vrouwtje constructie kan het beslag op elkaar worden geklikt. “Onze binnendienst monteerde het systeem in 49 seconden,” beweert accountmanager Raymond Zweers. Daarnaast stelt de batterijvervangingsperiode een nieuwe norm met 10 jaar. Doordat het systeem niet bekabeld is hoeft de toegangscontrole niet worden uitgebouwd. Dat scheelt de gebouwgebruiker aanzienlijk veel kosten. “Het bestaande netwerk kan met het digitale deurbeslag worden gekoppeld,” legt Zweers uit. De cilinder voldoet aan SKG***. Volgens hem was de belangstelling op de beurs wisselend. “Helaas heb ik de facilitair gebouwmanagers nauwelijks hier gezien.” n Montagegemak digitale deurbeslag Simons Voss (foto Marcel van Rijnbach)

Bevredigend beursdebuut voor

Deventer Profielen

Deventer Profielen heeft een bevredigend debuut beleefd op de Bouwbeurs. “We hebben veel aanloop gehad en goede contacten gelegd,” zegt een tevreden commercieel directeur Patty van Broekhoven. “We hadden 1400 architecten aangeschreven. Reden daarvan is dat er wat dichtingsprofielen veel geknipt en geplakt wordt in bestekken. We willen het niveau naar de moderne tijd tillen,” aldus Van Broekhoven. Deventer Profielen heeft haar assortiment compleet gemaakt voor glazen, houten, kunststof gevelelementen en schuif– en taatsdeuren. “Voor scholen en kinderdagverblijven bieden we een flexibele flapbeveiliging om het klemmen van vingers tussen de deuren te voorkomen.”

DEVENTER Demonstratie knippen van dichtingsprofiel op stand Deventer Profielen (foto Marcel van Rijnbach).

Voor passiefhuis-oplossingen heeft Deventer een speciaal dichtingsprofiel ontwikkeld met schuim. “Het schuim zit in het functionele deel. De zware deuren kunnen daardoor lichter worden bediend. Het schuim neemt geen vocht op.” Deventer Profielen wil dat deze profielen voorgeschreven worden in bestekken van architecten. “Dichtingsprofielen vormen een belangrijk onderdeel van luchtdicht bouwen. Onze profielen zijn van thermoplastisch elastomeer gemaakt die van nature een lage lambdawaarde hebben”. n

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 29 IIIIIIIIIIII

Alprokon pleit voor certificaat brandwerendheid Alprokon Aluminium toonde de geprefabriceerde, brandwerende deurnaald. Architecten hebben behoefte aan prefab deurelementen, omdat de levertijd steeds korter wordt. “Deuren worden op het laatste moment besteld, dus is een snelle doorlooptijd gewenst. Daarom bieden we prefab deurnaalden aan,” zegt technisch directeur Rob Huizer. Een ander voordeel is dat de verwerker de deurnaald kan afkorten op elke gewenste maat. Voor Alprokon is prefab voordelig omdat het element in massa kan worden gemaakt. “Daardoor kan onze kostprijs omlaag. Dat scheelt wel een kwart,” stelt Huizer. Alprokon biedt de timmer– en deurenfabrikant een totaalpakket aan geluid– en brandwerende voorzieningen voor deuren. Huizer maakt nog vaak genoeg mee dat niet de gehele deur is ‘ingepakt’ met brandwerende materialen, met alle nare gevolgen vandien. “Ik pleit voor voor een brandwerendheidscertificaat voor de totale gevelpui, zoiets als het inbraakwerendheidscertificaat van SKG.” Huizer toonde zich content met de belangstelling van ijzerwarenhandelaren op de stand, maar merkte wel dat het aantal standhouders flink was gereduceerd, waardoor het minder druk was. n

Rob Huizer van Alprokon toont de brandwerende Rob Huizer van Alprokon toont de brandwerende deurnaald (foto Marcel van Rijnbach) deurnaald (foto Marcel van Rijnbach)

Modulair deurbeslag van Woelm

IIIIIIIIIIII 30 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

Met name de zorgsector heeft behoefte aan snelle en barrièrevrije doorgang als dat nodig is. Beslagfabrikanten stemmen daar hun garnituur op af. Zo ook de Duitse fabrikant Woelm met haar HELM productrange van schuifdeurrails en wandbevestigingen voor houten en glazen binnendeuren. Diverse designs worden gecombineerd aangeboden in garnituren om in te spelen op de individuele wensen van de architect. “De architect wenst toepassingen in glazen of houten deuren, dubbel of enkele deuren, elektronisch of mechanische aandrijving…”, geeft verkoopleider Markus Hilgers aan. De elektronische aandrijving met een zaagtandmotor is nieuw in het assortiment. De maximale vrije doorloop is 1 m 60 met een vleugelgewicht van 150 kilogram. Alle deuraandrijvingen zijn uitgevoerd met een dempersysteem voor een gecontroleerde sluiting. Ofschoon de greep-bediening bijzonder licht verloopt, kan volgens Hilgers de toegang ook worden verleend via een kaartlezer of codetableau. “Architecten, verwerkers en facility-managers van (zorg)vastgoed tonen veel interesse in deze oplossingen,” zegt Hilgers. n

Foto links: Woelm presenteerde modulair schuifdeurbeslag (foto Marcel van Rijnbach) Foto rechts: Strakke vormgeving aandrijving glazen schuifdeur op stand Woelm (foto Marcel van Rijnbach)

Training in aanbrengen van valbeveiliging op stand Probin (foto Marcel van Rijnbach)

Probin:

minder bezoekers, maar wel tevreden De stand van Probin trok duidelijk minder bezoekers dan twee jaar geleden, maar marketingmanager Arap-John Tigchelaar toned zich niet ontevreden. “In mindere tijden kun je op een beurs meer serieuze mensen verwachten.” Probin registreerde 2000 contacten, terwijl dat er twee jaar geleden 2700 waren. “Maar,” zo stelt Tigchelaar. “Kwantiteit wint het wat ons betreft niet van kwaliteit.” De meeste aandacht ging uit naar de roestwerende gecoate schroeven va Dyna Plus. Deze zijn sterker en kunnen de indraaiweerstand makkelijker aan dan ‘normale’ schroeven.Verder toonde Probin onder meer de nieuwe collectie Craft kleding, de rescuetape van Tesa, invisible scharnieren van Argenta, het

boorconcept van Rex, een tegelnivelleersysteem van Carat en handige tools voor werken op hoogte. De buitendienst van Probin verzorgde een training over het aanbrengen van de Allrisk valbeveiliging. Vanwege het nog altijd hoge aantal ongelukken op de bouwplaats genereert dit onderwerp veel aandacht. n

Oranjedak De met het dak geïntegreerde pv-cellen en het Energy-dak waren de publiekstrekkers op de stand van Oranjedak. Volgens commercieel directeur Alain Maasam was er veel aanloop. “Circa 65 bezoekers per dag en 50 concrete afspraken gemaakt. Dat zijn goede statistieken.”

regeneratie van de ondergrondse warmte/koudebronnen om de intredetemperatuur van de warmtepomp te verbeteren. Koeling van de woning in de zomer is de belangrijkste functie”. n

Volgens Maasdam waren veel aannemers, installatie-adviseurs en architecten geïnteresseerd in zonne-energie.Vooral de pv-modules die op de daken worden verlijmd en de flexibele dakbanen met zonnecellen trokken de aandacht van de architect. Door de verlijming is doorboring van het dak niet nodig en de onderconstructie ontbreekt. Het Energy-dak, een ontwikkeling van Oranjedak, mocht ook op belangstelling rekenen. Middels vloeistofhoudende lamellen onder de dakbedekking wordt koude en warme energie via een warmtewisselaar afgegeven aan de woning. De werking van het zonthermische systeem is volgens Maasdam moeilijk uit te leggen als “men geen idee heeft hoe WKO-systemen werken.Want in feite is het Energy-dak bedoeld als Er was behoorlijk veel interesse in Energy-dak van Oranejdak (foto Marcel van Rijnbach)

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 31 IIIIIIIIIIII

Bamboedeur van Reinaerdt scoort

NEAPEL en JASPER Design-beslag voor schuifdeuren van glas en hout. Met de design-serie Neapel en Jasper biedt HELM de perfecte combinatie tussen hoogwaardig schuifdeur techniek en modern deurdesign in privé als ook in zakelijk gebruikte ruimten. Neapel en Jasper onderscheiden zich in het design van de ophanging en zijn verder optisch en technisch gelijk. Vanzelfsprekend zijn beide systemen gebaseerd op de beproefde HELM schuifdeurtechniek. De bijpassende deurgreep complementeert het geheel. Neapel en Jasper zijn voor de volgende toepassingen leverbaar: - 1- en 2 deurs schuifsystemen - deurgewichten tot 100 kg. - deuren van hout of glas - bevestiging aan glazen scheidingswanden en muren - glasdikten(ESG) van 8, 10 en 12 mm. Verkrijgbare garnituren bestaan uit: - 1 buis met buishouders, 2 hangrollen, 2 eindstoppen, 1 aanslagbuffer en 1 ondergeleider

Bamboedeur paradepaardje van Reinaerdt Deuren (foto Marcel van Rijnbach)

De bamboedeur was het paradepaardje op de stand van Reinaerdt Deuren. Het was spannend hoe met name de architecten op het uiterlijk van de deur zouden reageren.

Neapel

Helm is een merk van Woelm GmbH. Nederlandse vertegenwoordiging: René Kos tel.: +31 (0) 226 - 34 51 50 e-mail: rnkos@planet.nl

IIIIIIIIIIII 32 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

Jasper

Volgens technisch adviseur Rob ter Woerds doorstond de deur de vuurdoop met glans; de ontwerpers reageerden enthousiast. “Ik heb geen architect gesproken die bamboe niet mooi vond. Wij zijn volledig overgeschakeld op bamboe in plaats van hardhout. En de afzet loopt uitstekend”. Reinaerdt Deuren is de eerste deurenfabrikant van Nederland die een binnendeur uit bamboe maakt. Uit oogpunt van milieu een uitstekend materiaal, omdat bamboe snel en constant groeit. Bovendien heeft het plantaardig materiaal uitstekende duurzame eigenschappen, vergelijkbaar met hardhout. Bamboe is makkelijk te bewerken, mits men scherp gereedschap gebruikt. De eerste twee grote projecten zijn voltooid: 5000 deuren in de Isala klinieken in Zwolle en 350 toegangsdeuren van hotelkamers in Hyatt hotel in Hoofddorp. n

Stelkozijn van Recycstel is geisoleerd met gerecycled schuim. (foto Marcel van Rijnbach)

Supergeïsoleerd stelkozijn van Recystel Recystel toonde een super geïsoleerd gerecycled stelkozijn met een U-waarde van slechts 0,38. De ‘kamers’ zijn opgevuld met gerecycled schuim. Zonder deze opvulling haalt het profiel een U-waarde van maar liefst 1,8. Het schuim uit gebruikte profielen wordt herbruikt voor nieuwe stelkozijnen. Dat is volgens directeur Theo van Gorkom goedkoper dan nieuw schuim en haalt dezelfde isolatiewaarde. Recystel biedt dit supergeïsoleerde stelkozijn dit jaar tegen gereduceerde prijs. Door een dubbele dichting te creëren door de ruimte met het binnenspouwblad op te vullen met schuimband kan zelfs Passiefhuis-waarde worden bereikt.

Medewerker van Recystel legt uit hoe het stelkozijn is geisoleerd (foto Marcel van Rijnbach)

Overigens staart Recystel zich niet blind op Passiefhuisnorm. “Het probleem is dat de luchtspouw van passiefhuizen te breed zijn om dat met een kozijnprofiel te overbruggen. Je moet dan met opzetstukken gaan werken. Dat is niet echt ideaal. Beter is om zoveel mogelijk met isolatiematerialen te werken om de ruimte in de spouw te overbruggen,” zegt Van Gorkom. n

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 33 IIIIIIIIIIII

Orgadata De Duitse softwareleverancier voor de bouw, Orgadata, lanceerde de laatste versie van Logikal 8.1, het 2D teken– en calculatieprogramma voor de kozijn en gevelelementenfabrikant. De drie opmerkelijkste vernieuwingen die op de Bouwbeurs werden gepresenteerd waren het zogenaamde kabelplan, het automatisch genereren van dwarsdoorsnedes van kozijnprofielen en een deurenconfigurator. Met name de schematische weergave van de bekabeling van voedingsunit naar de deur werd euforisch ontvangen. De deurfabrikanten en -verwerkers en installateurs hebben baat bij een duidelijk weergave van de kabelconfiguratie en de benodigde kabellengtes. Ook is daarbij van belang inzichtelijk te maken hoe de kabels geschakeld worden ten behoeven van nooduitgangen en paniekdeuren. Logikal 8.1 genereert bij het modelleren van het kozijn automatisch dwarsdoorsnedes van de profielen. Voor de architect handig om de maten van de profielen af te lezen. Er worden diverse doorsnedes gepresenteerd. Tenslotte kan de deurenfabrikant de deurpanelen zelf configureren in het programma. Hij heeft daarvoor geen catalogus meer nodig. Vele honderden diverse panelen qua kleur, dikte en vormen zijn opgenomen in een objectbibliotheek. Het bespaart de fabrikant veel tijd. n Diverse dwarsdoorsnedes kunnen automatisch worden gegenereerd. Stand Orgadata (foto Marcel van Rijnbach)

CUBE

S�� • • • •

Modern en uiterst compact systeem voor houten en glazen schuifdeuren tot 80kg Discrete muurbevestiging zonder beugels Compatibel met SOFTCLOSE Interessante toepassingen voor de zorgsector

L�� .��.�� .�� T. 0032-51-744.801

TRENDY

S�� TRENDY SMALL - ��. 80��/�� TRENDY MEDIUM - ��. 150��/�� TRENDY LARGE - ��. 300��/��

IIIIIIIIIIII 34 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

• • • •

Looprollen op kogellagers Feilloze, vaste loop Lange levensduur Proﬁelen verkrijgbaar in lengtes van 2-3-4 en 6m (andere lengtes op aanvraag)

Ruim aanbod van hoogwaardige kwaliteits schuifdeurbeslag Met het EXPERT gamma beschikken ROBgebruikers over een uitmuntend en tegelijk compact schuifdeurbeslag voor deuren tot 40-80-120 en 200kg. De combinatie van kunststof rollen op kogellagers met een geanodiseerd aluminium profiel, verzekeren een lichte en stille werking. De rollen zijn bovendien in de hoogte verstelbaar; de stopper is regelbaar in functie van het deurgewicht.

Binnen de Expert-serie werd tevens de CUBE ontworpen, een uiterst modern en compact systeem voor houten en glazen schuifdeuren tot 80kg. De CUBE staat garant voor een esthetische afwerking binnen het interieur door de discrete muurbevestiging zonder beugels. Bovendien is de CUBE, net als het expert-gamma, compatibel met het SOFTCLOSE-systeem voor het zacht en geruisloos sluiten van de deur. Een discrete verdeling van ruimtes wordt mogelijk met de EXPERT-DYNAMIC : met de Double of Triple Dynamic wordt het interieur door middel van resp. 2 of 3 panelen op een elegante manier opgesplitst. Ook hier kan een SOFTCLOSE geïntegreerd worden.

Schuifdeurbeslag voor de zorgsector Meer en meer komt de vraag naar geïntegreerde schuifdeuren in combinatie met patiënten-tilsystemen in vb. rusthuizen of ziekenhuizen. ROB biedt sinds kort de mogelijkheid deze toe te passen voor zowel in als voor de wand schuivende deuren (UNISLIDE).

Schuifdeurbeslag voor industriële toepassingen Op het vlak van industrieel schuifdeurbeslag werd het gamma TRENDY ontwikkeld in de versies SMALL, MEDIUM et LARGE voor deuren van max. 80kg, 150kg en 300kg. Dit systeem staat voor een lange levensduur en garandeert een feilloze, vaste loop van de deur mede door het concept van de verbrede wielen. Bovendien is er een ruime keuze aan toebehoren. n

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 35 IIIIIIIIIIII

INTERSTEEL M

Voordelen INTERSTEEL M - Modulair opgebouwd programma. D Kruk

- Omkeerbare kerntrekbeveiliging (PC 72 of PC 92). - Voldoet aan de eisen van SKG en PKVW. - Deurkruk en -knop zowel links als rechts toepasbaar. - Snelle en eenvoudige montage. - Vastdraaibaar geveerde kruk. - Finish RVS geborsteld of gepolijst. - Hoogwaardig roestvast staal (RVS 316).

A Buitenschild of -rozet

B Knop/kruk

C Binnenschild of -rozet

- Dubbele veerconstructie. - Geschikt voor driepuntssloten.

“Modulair veiligheidsbeslag wat voldoet aan de hoogste SKG kwalificatie” Bezoek voor meer informatie: www.beslagconfigurator.nl

Van Leeuwen International • Utrechtsestraatweg 220 • 3911 TX Rhenen • Postbus 128 • 3910 AC Rhenen T 0318 - 47 77 77 • F 0318 - 47 77 78 • E info@intersteel.nl • W www.intersteel.nl

Progelit Tricoya schot in de roos voor Progé Progé concentreerde zich op de beursvloer op de nieuwe gevelbekleding met Tricoya, het nieuwe ‘wonderproduct’ van hout. Het materiaal is chemisch gemodificeerd (acetylatie) zodat de houtvezel nauwelijks vocht meer opneemt en daardoor extreem duurzaam en vormstabiel blijft. Fabrikant Medite geeft maar liefst 50 jaar garantie tegen rotting en schimmelaantasting. Directeur Ruud Geurkink was tevreden over de belangstelling en aantal bezoekers op de stand. “Het Progelit Tricoya werd geroemd om zijn vlakheid en strakke uitstraling. Met geëxtrudeerde profielen zien je nog wel eens ruw oppervlakten of zitten de profielkamers in het zicht. Daar heb je met ons product geen last van. Bovendien heeft geacelyteerd hout een gering uitzettingscoëfficiënt, waardoor het makkelijk te detailleren is.”

Gevel en dakrandbekleding van Tricoya is extreem duurzaam. Stand Proge (foto Marcel van Rijnbach).

Uiteraard wordt FSC gecertificeerd hout gebruikt voor Tricoya. Stand Proge (foto Marcel van Rijnbach)

De beurs leidde zelfs tot afspraken over concrete pilot-projecten. “Tot onze verrassing, moet ik zeggen. Het merendeel van de bezoekers op onze stand waren verwerkers en woningcorporaties. Aangezien wij het product onder FSC-certificaat leveren, willen corporaties graag Progelit Tricoya hebben.” Het eerste proefproject is bij het ter perse gaan van dit nummer waarschijnlijk al gerealiseerd en er zitten nog meer projecten in de pijplijn. Volgens Geurkink zijn de eerste reacties van de verwerkers ook positief. “Het product is eenvoudig te verwerken.” De zaagkanten kunnen onbehandeld blijven. De gevelbekleding kunnen blind worden geschroefd op een achterconstructie (60 cm h.o.h). Progelit Tricoya voldoet aan Euro brandklasse D. n

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 37 IIIIIIIIIIII

Progé binnenen buitenafwerking

50 jaar garantie!

044044

Progelit: De nieuwe maatstaf in gevelbekleding Een houtproduct met 50 jaar garantie mogelijk? Progelit bewijst het! Als basismateriaal voor onze panelen gebruiken wij het product Medite® Tricoya® van de fabrikant Medite Europe Ltd. Door het milieuvriendelijke acetylatieproces wordt de houtvezel onverteerbaar, neemt nauwelijks vocht op waardoor het extreem duurzaam en dimensiestabiel blijft. De fabrikant geeft maar liefst 50 jaar garantie tegen rotting en schimmelaantasting! Het materiaal is getest door enkele vooraanstaande onderzoeksinstituten en heeft volgens de Europese norm EN350-2 duurzaamheidsklasse 1 toegekend gekregen.

Progelit meer informatie:

www.proge.nl Progé binnenen buitenafwerking BV Redoute 1, 7141 JW Groenlo tel. (0544) 37 25 34 info@proge.nl

Joris Ide richt zich op dak– en gevelrenovatie Joris Ide lanceerde op de beurs onder meer een nieuw montagesysteem voor pv-panelen. Het gaat om een gecertificeerd railprofiel dat getest is op extreme windlast. Het kliksysteem kan op geïsoleerde en ongeïsoleerde daken worden toegepast. Dankzij het universele karakter is elk type pv-paneel te bevestigen. Het montagesysteem is berekend op 16 à 18 kilogram per m2. Het montagesysteem is voorzien van een op voorhand aangebrachte waterdichting. De bevestiging geschiedt eenvoudig met vier zelfborende vijsjes in de buitenplaat van het dakprofiel. Joris Ide maakt het legplan voor de installateur. Joris Ide maakte op de beurs duidelijk dat het zich gaat richten op het leveren van daksystemen als gevolg van asbestrenovaties. “Dat wordt een grote markt”, vertelt manager Willem van Rootselaar van Benelux. Onderdeel daarvan kunnen eventueel sandwichpanelen zijn die Joris Ide in diverse maten levert, zoals zelfs 200 mm dikke panelen voor bijvoorbeeld de koel– en vrieshallen. “Daarnaast maken we ook meer dragende sandwichpanelen in de gevel,” aldus Rootselaar. n Joris Ide is gespecialiseerd in geisoleerde sandwichplaten voor meest extreme toepassingen (foto Marcel van Rijnbach)

Best Bend:

ovale raamprofielen met meerpuntssluiting Best Bend is druk bezig om de Nederlandse markt te veroveren met haar buigwerk van profielen. Mede daarom stond de buigspecialist uit België op de Bouwbeurs. Circa dertig procent van de omzet van Best Bend wordt behaald in de Nederlandse. Het bedrijf wil dat aandeel uitbreiden. De meeste interesse van architecten ging op de stand uit naar de gebogen profielen van de ovale ramen. Best Bend is in staat om de kozijnprofielen te buigen, variërend van 660 tot 2400 mm in doorsnee. De ovale raamsystemen zijn getest op 1200 Pascal, terwijl 800 de wettelijke norm is. Een bovenmatige prestatie derhalve. Maar het echte onderscheid schuilt in de inbraakwerendheid. “Wij onderscheiden ons vooral in de driepuntssluiting van dit raamsysteem. We willen hiermee in aanmerking komen van het Politiekeurmerk op ovale ramen,” zegt commercieel manager Rudi Vandevoordt. Bovendien wil Best Bend op de profielen voor Nederlandse raamsystemen het VMRG-keurmerk hebben. n

Veel interesse van architecten voor ovale raamprofielen op stand Best Bend (foto Marcel van Rijnbach).

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 39 IIIIIIIIIIII

argenta

opening doors

argenta® invisible neo • Onzichtbaar scharnier • Geen vijzen zichtbaar • Extra vereenvoudigde hoogteregeling: geen spie nodig • 3D regelbaar: zonder afnemen van de deur • Universeel: zowel voor linkse als rechtse deuren • Compacte afmetingen • 3 types: S-5, M-6, L-7 • Easy-Hook® plaatsing: plaatsen en regelen door slechts 1 persoon

argenta® invisidoor Onzichtbaar aluminium kader voor binnendeuren • essentie van puur esthetisch wonen • perfecte onzichtbare integratie van de deur in de woning • deur ligt in lijn met de wand • mogelijkheid om creatief om te gaan met ruimtelijke volumes en wanden • groot aanbod aan standaardmaten, maatwerk eveneens mogelijk • standaard voorzien van primerlaag (alle RAL-kleuren op aanvraag)

nv Argent Alu sa | Bankstraat 2, 9770 Kruishoutem - Belgium T +32 (0)9 333 99 99 | F +32 (0)9 333 99 90 | info@argentalu.com | www.argentalu.com

Winkhaus schakelt moeiteloos in toegangscontrole Op de stand van Winkhaus zag de bezoeker via beeldschermen hoe de toegangscontrole viraal door het virtuele gebouw gekoppeld kan worden. Veel eenvoudiger en duidelijk kon Winkhaus de Blue Smart technologie niet uitleggen. Het bedrijf heeft zelf de hard– en software voor het nieuwe toegangsbeheersysteem ontwikkeld. De installatie van een dergelijk systeem is voor bijvoorbeeld corporaties kostbaar, zeker in deze tijd dat zij voor een enorme lastenverzwaring staan. Maar volgens pr-manager Dennis Sevat staan er vele voordelen tegenover. “Mocht een corporatie haar bezit uitbreiden met een nieuw object, dan kan de toegangscontrole met dezelfde systeemcode worden uitgebreid. Een nieuw mechanisch sluitplan heeft veel meer voeten in de aarde en is ook kostbaar. Bovendien kan met dit digitale toegangscontrolesysteem 1 operator het beheer doen, terwijl bij mechanische versluiting meer sleutelbeheerders betrokken zijn en sleutels kunnen kwijtraken. Dat betekent weer nieuwe sloten en dus ook een kostbare operatie.” n Via Blue Smart technologie kunnen binnenruimten viraal worden geschakeld. Stand WInkhaus (foto Marcel van Rijnbach)

Innovatief in waterdicht maken van daken: Troelstra & De Vries Als specialist in het waterdicht maken van daken en vloeren, spitste de aandacht op de stand van Troelstra & De Vries zich toe op de vernieuwende kunststof harsen. Deze kunnen via diverse methodes –coating, hoogwaardige verf of ingebed in een waterdicht vlies- op vloeren en dakbedekking worden aangebracht.

Vertegenwoordiger Troelstra & De Vries geeft uitleg over het groendak (foto Marcel van Rijnbach)

“De mengverhoudingen van de ingrediënten van kunststof harsen zijn zeer belangrijk om een goed resultaat te bereiken,” zegt directeur Leo Hoekstra. “Wij hebben de richtlijn voor verwerking geschreven en begeleiden c.q. trainen de verwerkers bij het aanbrengen van de waterdichte laag.” Verder was er aandacht voor gerecyclede bitumen. Troelstra & De Vries is één van de deelnemers van een samenwerkingsverband van fabrikanten en branchevereniging VEBIDAK voor dakdekkers in het opzetten van een landelijke inzamelstructuur voor bitumen sloopafval. Daarnaast toonde de fabrikant bitumencompounds die lichter zijn, sneller hechten op dak en waarbij het gasverbruik van de brander teruggeschroefd kan worden. Hoekstra was zeer tevreden met de drukte en het niveau van bezoekers. “We hebben tien jaar geleden voor het laatst op de Bouwbeurs gestaan.” n

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 41 IIIIIIIIIIII

o u r n a a

Vlaanderen topper in zonne-energie

InterSolution 2013

Door de spectaculaire toename van het aantal nieuwe PV-installaties in 2010 en 2011 zag Vlaanderen zich gedwongen de financiële ondersteuning ervan fors terug te schroeven. Het aantal opdrachten voor nieuwe installaties is er dan ook sterk teruggevallen. In Wallonië en Brussel is de inhaalbeweging nog volop bezig. In 2010 nam het opgesteld PV-vermogen in Vlaanderen toe met 355 MW, in 2011 met 788 MW en in 2012 met ‘slechts’ 271 MW. De recente toename wordt grotendeels gedragen door kleine installaties (tot 10 KW), zeg maar op dagen van particulieren. Vlaanderen is een buitenbeentje in de zonne-energie, omdat het merendeel van de opgestelde installaties op de daken van particulieren ligt. Per hoofd van de bevolking heeft hooguit alleen Duitsland meer zonnecapaciteit geïnstalleerd dan Vlaanderen.

De vijfde uitgave van zonnevakbeurs InterSolution trok 4.584 bezoekers naar Flanders Expo in Gent. Dat zijn er flink wat minder dan in 2010 en 2012 (5.2446), maar toch meer dan in 2009 en 2011. Ze vertegenwoordigen ook meer (30) landen. Omdat Nederland geen vergelijkbaar vaktreffen kent was het geen verrassing dat 32% van de bezoekers uit Nederland kwam. Er waren 122 exposanten uit twaalf landen, iets minder dan in 2012. België leverde 69 standhouders, Nederland negentien, Duitsland achttien, China vijf, Frankrijk, Italië en Luxemburg elk twee, Polen, Slovenië, Denemarken, Oostenrijk en Spanje elk één.

Het hele Vlaamse PV-vermogen bedraagt nu 1.963 MW, terwijl Wallonië 2012 afklokte op 491 MW. Het Brusselse hoofdstedelijke gewest steeg naar 12,8 MW. Heel België was einde 2012 goed voor 2.565 MW. Momenteel liggen op ruim 7% van de Belgische woningen zonnepanelen voor elektriciteitsproductie. Meer info: www.ode.be, www.apere.org

Trieco vestigt zich in GreenVille Specialist in fotovoltaïsche systemen Trieco heeft zicht in Greenville gevestigd. Onder die naam is het hoofdgebouw van de Kempische Steenkoolmijnen in Houthalen omgevormd tot “uitvalsbasis voor de economie van morgen.” Bedrijven en organisaties die actief zijn op het vlak van materialen, recyclage, energie, water of aanverwante sectoren hebben er 3.000 m² kantoorruimte, 500 m² vergader- en seminarieruimten en een centraal onthaal ter beschikking.

Sommige leveranciers spelen al in op de verwachting dat eigenaars van PV-panelen in de toekomst netto zullen moeten betalen om de elektriciteit die ze zelf niet verbruiken op het distributienet te injecteren. Ze kondigen opslagsystemen aan, vooral in de vorm van batterijen, om de op zonnige momenten geproduceerde energie te stockeren en zelf te gebruiken wanneer de productie lagere en de consumptie hoger ligt. Voorlopig vallen die systemen vooral op door de geschatte kostprijs, wat ze voor particulieren minder geschikt maakt.

Niet ver van Houthalen is er al lang het Centrum Duurzaam Bouwen (Cedubo), in de voormalige mijngebouwen van Heusden-Zolder. Met onder meer een –weliswaar vrij statische– expo van duurzame bouwmethoden. Volgens Greenville-directeur Luc Driesen vullen Cedubo en GreenVille elkaar aan. “Cedubo concentreert zich op duurzaam bouwen, wij leggen de nadruk op cleantech.”

Trieco-topman Marc De Mey (foto Koen Mortelmans)

De volgende InterSolution vindt plaats van woensdag 15 tot en met vrijdag 17 januari 2014.

Marc De Mey, gedelegeerd bestuurder van Trieco: “Als engineering- en installatiebedrijf zijn we permanent op zoek naar innovaties. Zo werken we aan een zonnecontainer als vervanging van elektrogeengroepen op mobiele bouwplaatsen. We zetten ook in op het zelf exploiteren van grote zonnesystemen en derdebetalersystemen. GreenVille is voor ons de ideale broedplaats om deze ideeën verder uit te werken.”

Meer info: www.intersolution.be

Meer info: www.greenville.be, www.trieco.be

IIIIIIIIIIII 42 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

(foto’s Jo De Rammelaere)

o u r n a a

ClimaTop in primeur op Batibouw Op Batibouw stelde Duco in primeur zijn ClimaTop voor, het eerste elektronisch gestuurde rooster, dat bij koud weer met een interne warmtestrip verse, binnenkomende lucht voorverwarmt tot een temperatuur van circa 15°. De ClimaTop kan snel en eenvoudig op het kozijn geplaatst worden en heeft een zelfregelende klep voor een constant ventilatiedebiet én een akoestische uitvoering voor maximale geluiddemping. Daarbij komt nog de energiebesparende, elektronische sturing op basis van CO2.

Duco’s succesvolle verkoopteam verkocht deze keer zichzelf.

Duco liet tijdens de praktijksimulaties tegenover de jury zien over welke sterkte zijn binnenen buitendienstmedewerkers beschikken. “Ik ben trots als een pauw, want meer dan vijfhonderd deelnemers achter je laten is een topprestatie,” klonk het tevreden bij Richard Geraerts, verkoopleider Nederland voor Duco. Winnaar was VBH Nederland. Meer info: www.dagvanhetverkoopteam.nl

ClimaTop, nieuwe ontwikkeling bij Duco.

EPS-profielen met cementlaag

Dankzij de intelligente sturing van het rooster komt er alleen verse lucht binnen wanneer het binnenklimaat ondermaats dreigt te worden. De warmtestrip reageert alleen wanneer de buitentemperatuur onder de 12°C zakt. Dankzij de koppeling aan een warmtepomp(boiler) kan de warmte uit de afgevoerde lucht onttrokken worden en gebruikt worden voor de bereiding van warm tapwater. Meer info: www.duco.eu

Duco vernieuwt ventilatieroosters Nog op Batibouw toonde Duco twee vernieuwde ventilatieroosters. De vertrouwde DucoTop 60 ZR won dankzij het vernieuwde binnendeel aan esthetiek. De ponsing is niet meer zichtbaar en zorgt zo voor een quasi onzichtbare plaatsing. Dankzij de opwaartse luchtstroom, kan het rooster ook betere waarden voorleggen op het vlak van ventilatiedebiet. De TronicTop 60 kreeg de uiterlijke kenmerken mee van de Top 60 ZR, maar biedt nog met de sturing op basis van CO2 een surplus. Het intelligente rooster opent zich enkel wanneer het binnenklimaat ondermaats dreigt te worden. Meer info: www.duco.eu

Duco bij beste Nederlandse verkoopteams in 2012 Duco toonde zich het op één na beste Nederlandse verkoopteam van het jaar 2012. De verkiezing van het ‘Verkoopteam van het jaar’ is een initiatief van Door Training & Coaching en businessclub Sales B2B. Om in de finale te geraken, overwon Duco een afvalrace over vijf ronden met meer dan 500 deelnemers. Volgens een knock-out systeem stootten na iedere ronde de sterkste teams door, tot er uiteindelijk vijf in de finale terechtkwamen.

Arte Decor (Eindhoven) levert in Nederland lichtgewicht EPS-profielen met cementlaag. Deze EPS-toepassing is nog is relatief onbekend. “EPS wordt nog vooral beschouwd als een product voor de isolatie van gevels en vloeren. Maar dit materiaal in geëxpandeerd polystyreen heeft veel meer mogelijkheden,” vertelt directeur/eigenaar Johan van den Broek. “Het kan ook worden gebruikt als gevelelement voor raam- en deuromlijstingen, voor dakafwerking, in kroonlijsten en als hoeksteen. We leveren de profielen met een sterke cementen buitenlaag van 6/7 mm, in elk gewenste vorm en omvang. Lichtgewicht EPS/cement is een prachtig alternatief materiaal voor de restauratie van oude, monumentale panden.” Aannemers en architecten zijn volgens hem nog niet echt op de hoogte van de eigenschappen en mogelijkheden van EPS/cement als gevelprofiel. “Ze kennen wel prefab gevelelementen, maar die zijn loodzwaar en moeilijker te verwerken. Bovendien hebben ze dure ophangconstructies en hijskranen nodig. Lichtgewicht EPS/cement profielen zijn uit verschillende cementlagen opgebouwd en worden afgewerkt met een versterkend gaas. De productie van elementen tot 6 m is mogelijk, bijvoorbeeld voor zuilen.” Meer info: www.artedecor.nl

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 43 IIIIIIIIIIII

o u r n a a

Renson en Novy ontwikkelen motorloze dampkap met luchtgordijn

bediend met een afstandsbediening of muurschakelaar en maakt gebruik van het draadloze Z-Wave systeem. De AMZ Solar werkt automatisch: afhankelijk van het zonlicht rolt hij zich automatisch uit en beschermt het zo de zolderruimte tegen oververhitting. De automatische modus kan ook uitgeschakeld worden.

Renson en keukenspecialist Novy hebben hun knowhow gebundeld in een reeks nieuwe motorloze dampkappen: Odormatic. Daarmee willen ze geur- en lawaaihinder naar het verleden verwijzen, dankzij het geïntegreerde luchtgordijn. Dat is aangesloten wordt op de centrale afvoerventilator van het vraaggestuurde ventilatiesysteem van Renson. De geruisloze dampkappen zorgen voor de efficiënte afvoer van de kooklucht dankzij een geïntegreerd luchtgordijn en de koppeling met de afvoerventilator. De regelkleppen met geïntegreerde sensoren erop bepalen automatisch het extractiedebiet van de dampkap. Als er niet gekookt wordt, wordt dit systeem gebruikt als extractiepunt voor de basisventilatie in de keuken. Daardoor blijft de kwaliteit van de binnenlucht in de keuken steeds optimaal. De Odormaticreeks omvat verschillende types –Aquito, Kona en Notus– en wordt in de toekomst nog verder uitgebreid. Het Renson-installateursnetwerk staat in voor de verkoop, distributie en service van deze dampkappen. Meer info: www.renson.be

Fakro lanceert nieuwe elektrische buitenzonwering voor dakvensters Op Batibouw introduceerde Fakro (verdeler: Albintra) een nieuwe generatie elektrische buitenzonweringen voor de dakvensters. De AMZ Z-Wave wordt

IIIIIIIIIIII 44 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

Verder breidde Fakro zijn gamma uit met een platdakvenster om ook in ruimtes onder platte daken een zee van natuurlijk licht te voorzien. Het bestaat met of zonder koepel erboven. De polycarbonaatkoepel bestaat in een heldere en een matte versie. Wordt manueel of elektrisch (Z-Wave) bediend. Meer info: www.fakro.be, www.fakro.nl

o u r n a a

Bouwbeurs: minder publiek, meer kwaliteit

Het totaal aantal bezoekers was met 80.000 minder dan twee jaar, maar de exposanten waren over het algemeen tevreden over het niveau van de bezoekers en hebben over de volle breedte goede zaken gedaan. Circa driekwart van de bezoekers beoordeelde het aanbod goed tot uitstekend. Ruim 700 exposanten legden in vijf dagen 480.000 duizend businesscontacten. Opvallend ten opzichte van twee jaar geleden is dat het aantal eindbeslissers in het bezoekersvolume gelijk is gebleven. Het overgrote deel werkt in de aannemerij of heeft een klussenbedrijf. Architecten en advies –en ingenieursbureau vertegenwoordigde 10 procent van de bezoekers. Acht van de tien bezoekers gaf aan ook de volgende editie van de Bouwbeurs te bezoeken. Die wordt over twee jaar weer in de Jaarbeurshallen gehouden.

Geïsoleerde onderdorpel voor passiefkozijnen BUVA brengt een extreem geïsoleerde onderdorpel op de markt die daardoor toepasbaar is in passief kozijnen en andere energiezuinige concepten. Deze uitvoering heeft een U-waarde tussen de 0,85 en 1,1 W/(m2.K), waardoor deze beter isoleert dan HR++ glas! Afhankelijk van de uitvoering varieert de U-waarde tussen 0,85 en 1,1 W/(m2.K). Met deze waarden is de onderdorpel toepasbaar in Passief kozijnen en andere energiezuinige kozijnconcepten. De met PUR geïsoleerde uitvoering is uitvoerig getest op duurzaamheid en wordt, net als de standaard uitvoering, met KOMO attest en productcertificaat geleverd.

Colormatics zorgt voor het bekleden van kunststof- en aluminiumprofielen met een gekleurde folie. De profielen zijn bestemd voor zowel buiten- als binnentoepassingen zoals ramen en deuren.

Wij kunnen elk profieltype van eender welk merk een kleur of motief geven. Zowel houtnerf als vlakke structuren kunnen toegepast worden. De meeste RAL-kleuren zijn uit voorraad leverbaar, andere tinten kunnen gemaakt worden.

Pollenfilter Duco filtert fijnstof in ventilatie In de natuurlijke ventilatiesystemen van Duco is een pollenfilter geïntegreerd om ziektes zoals hooikoorts en astma tegen te gaan. Deze aandoeningen komen vaker voor dan vroeger, vandaar dat Duco hier aandacht aan besteed. Het filter reinigt het fijnstof. Vooral in ventilatierooster in de buurt van een

www.colormatics.be Nijverheidslaan 1577B | 3660 Opglabbeek +32 (0)89 70 28 90 | info@colormatics.be

o u r n a a

snelweg en industriële gebieden biedt dit pollenfilter een meerwaarde. Deze fijnstoffilter houdt stofdeeltjes tegen met een maximale diameter van 10 micrometer (1/100e van een mm). Hij is permanent elektrostatisch geladen en vangt zo grote, middelgrote of kleine pollen en/of stofdeeltjes op. De open structuur van de filter zorgt niet enkel voor het opvangen van de deeltjes, maar laat tegelijkertijd gemakkelijk lucht door. Zo wordt een hoge efficiëntie gecombineerd met een lage luchtweerstand.

Alcoa maakt schoolkinderen bewust van BREEAM

De Dutch Green Building Council (DGBC) en de Alcoa Foundation blijven zich actief inzetten voor de bewustwording van BREEAM-NL onder schoolkinderen. Het zogeheten BREEAM-NL Medior is een lespakket voor het middelbaar onderwijs. Leerlingen gaan in kaart brengen hoe hun schoolgebouw er op het gebied van duurzaamheid voor staat.

Rollecate-Kumij valt weer in de prijzen

Met behulp van het lespakket beoordelen kinderen gebouwen aan de hand van thema’s uit het BREEAM-systeem: Energie, Water, Afval,Veiligheid, Hygiëne, Groen, Mobiliteit, Voedsel en Omgeving. Hiermee willen DGBC en de Alcoa Foundation het duurzaamheidbewustzijn van de leerlingen (en indirect ook de docenten en ouders) vergroten en hun gedrag verduurzamen.

Rolscherm 60 minuten brandwerend Ten behoeve van de brandcompartimentering heeft Hoefnagels Branddeuren een nieuw rolscherm ontwikkeld dat 60 minuten brandwerend is. Het scherm kan de temperatuur een uur lang isoleren zonder sprinklerinstallatie. De regelgeving omtrent brandveiligheid is de laatste jaren stevig aangescherpt, vooral met betrekking tot de brandcompartimentering. Bij brand zorgt het rolscherm (maximale afmeting van 5.000 x 4.000mm) voor directe compartimentering, waardoor de brand zich niet verder uitbreidt. Daarnaast realiseert het rolscherm een veilige evacuatieroute en/of een aanvalsweg voor de brandweer, waardoor mensen en goederen beter beschermd blijven. Het nieuwe Firescreen® Temperature brandwerend rolscherm heeft een EI-classificatie en is getest volgens de EN-norm. Rollecate-Kumij heeft kunststof kozijnen geleverd voor het woonzorgcomplex en Kulturhus De Kaleidoskoop in Nieuwkoop, dat onlangs werd bekroond met de VKG Architectuurprijs 2012. De kunststofkozijnen zijn voorzien van een houtnerf-folie-coating waarmee ze zich naadloos in de houten gevel voegen. De kozijnen hebben een traditionele houtprofilering en een houtverbindingshoek. Het resultaat is een warm gevelbeeld met onderhoudsvrije, duurzame kozijnen. De VKG Architectuurprijs is sinds 2005 uitgegroeid tot een serieuze vakprijs. De prijs wordt ieder jaar toegekend aan bouwprojecten waar kunststof gevelelementen op esthetische wijze onderdeel uitmaken van het ontwerp. Dit is inmiddels de derde keer dat Rollecate-Kumij de kunststof kozijnen heeft geleverd voor een project dat de VKG Architectuurprijs wint. Zo won het project de Keyzer te Amsterdam in 2011 de VKG Architectuurprijs en het project Lewenborg te Groningen de VKG Renovatieprijs in 2010.

IIIIIIIIIIII 46 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

o u r n a a

‘All-in-one’ schuifdeurbeslag van Woelm

Nieuwe accountmanager DOM voor Zuid Nederland

Market uit Lomm brengt het door Woelm gemaakte het “all-in-one” schuifdeurbeslag op de markt. Het systeem is geschikt voor glas, variërend van 8 tot 12.76mm dikte met maximaal deurgewicht van 60 of 150kg. waarbij ook een smartstop toegepast kan worden. Voor deze voorzienig is geen glasuitsparing nodig, zodat deze op een later tijdstip nog te plaatsen is. Het systeem Helm GT-60-150 is ook in combinatie met zijlichten en synchro met smartstop mogelijk.

Geert van Meersbergen (46) is met ingang van dit jaar in dienst bij DOM Nederland als accountmanager voor de regio Zuid-Nederland. Van Meersbergen heeft sinds 1999 diverse functies bekleed in de hang- en sluitwerk branche en heeft ruime ervaring in het vak. Zijn voorganger Laurens Hulisélan zal leiding gaan geven aan de afdeling Electronics binnen DOM Nederland.

ProFin-S wint prijs preventieve veiligheid Het anti-klemsysteem bij glasdeuren ProFin-S heeft de zogenaamde Silbernen Securitas 2012 gewonnen op het gebied van preventieve veiligheid. Bij het openen van een glasdeur aan de scharnierzijde ontstaat er een spleet dat een gevaar vormt voor klemmende vingers en handen. Market levert een innovatieve en gepatenteerde oplossing door een glasstrook separaat in een draaiend beslag op te nemen. Deze 49 mm brede strook voorkomt verwondingen.

Folie sluit kozijn luchtdicht af Als alternatief voor butylband komt Tremco illbruck met een intelligente folie die het kozijn luchtdicht afsluit. De Illbruck Duo Folie, die zowel aan de binnen –en buitenzijde kan worden aangebracht, wordt in België en Duitsland al veel toegepast. Het materiaal is bijvoorbeeld geschikt voor passiefhuisbouw. De aansluiting tussen kozijn en binnenspouwblad wordt in Nederland vaak ingepakt met butylband. Deze kleverige massa op metaalfolie wordt aan de spouwzijde aangebracht. Daar zitten echter spouwankers in de weg en niet alle plekken zijn even goed bereikbaar. Bovendien werken de (weers)omstandigheden niet altijd mee, terwijl snelheid geboden is. Door de folie aan de binnenzijde aan te brengen heeft de Duo Folie dit probleem niet.

Nieuw raam- en deursysteem voor Passiefhuis Alcoa Architectuursystemen lanceert een nieuw aluminium raam-en deursysteem met een zeer gunstige Uf-waarde van 0,87 W/m2K. Daarmee is het systeem geschikt voor Passiefhuis-concepten. Ondanks de hoge isolatiewaarde zijn de profielen zeer small gedetailleerd. Met een inbouwdiepte van slechts 72 mm is het product geschikt voor de renovatiemarkt, waarbij met minimale bouwkundige aanpassingen het raam– en deursysteem gemonteerd kan worden. Het model RT 72 HI+ biedt vrijheid in vormgeving. Er kan extra comfort worden gecreëerd door het toepassen van elektrische bediening. Verder herbergt het systeem een verborgen waterafvoer. Door de smalle profilering is maximale toetreding van daglicht haalbaar. Verder heeft Alcoa haar systemen zodanig vorm gegeven dat deze na zijn levens- of gebruiksduur weer makkelijk te demonteren zijn en recyclebaar voor dezelfde of andere toepassingen.

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 47 IIIIIIIIIIII

Türband 4 boren – schroeven – klaar

De snelste Hahn scharnier aller tijden De snelst monteerbare deurscharnier van Dr Hahn. Enkel nog boren, de Türband 4 erop plaatsen, en met de nieuwe ankerschroef vast zetten. Deze twee- of driedelige scharnieren kunnen door één persoon eenvoudig versteld worden in zes richtingen, zonder hiervoor de deurvleugel te moeten uitnemen. Meer info kan u vinden op www.dr-hahn.eu

Telefon Fax E-Mail Internet

+ 49 (0) 2166 954-3 + 49 (0) 2166 954-444 sales@dr-hahn.com www.dr-hahn.eu

Specialist in hang- en sluitwerk, bevestigingsmaterialen, bouwbeslag en ventilatietechniek. Het leveringsprogramma bestaat tevens uit een breed assortiment machines en (elektrische) gereedschappen. Ook bestrijken wij het totale gebied van werkkleding en persoonlijke beschermingsmiddelen. Van Buuren...

meer dan een groothandel

0548 - 535353

van-buuren.com

• Almelo • Apeldoorn • Barneveld • Doetinchem • Hengelo • Rijssen • Soesterberg • Zwolle

Nestinox sleept Italiaanse glasbevestigers binnen

o u r n a a

‘Hoogwaardig isolatieglas 6 procent BTW’ De Glas Branche Organisatie (GBO), de werkgeversorganisatie voor de vlakglasbranche, is een lobby gestart om het plaatsen van hoogwaardig isolatieglas onder te brengen in het lage BTW-tarief van 6 procent. “Hiermee wordt de werkgelegenheid in de glasbranche gestimuleerd en de ongelijke behandeling van isolerende maatregelen in woningen in ons belastingstelsel weggenomen.” Het vreemde geval doet zich voor dat isolerende maatregelen aan dak, vloer en gevel onder het 6 procent tarief valt, terwijl voor het plaatse van isolatieglas 21 procent wordt berekend. Verder benadrukt de GBO de energie en klimaatwinst door plaatsen van isolatieglas. GBO treedt in contact met de betrokken ministeries om het toepassen van hoogwaardig isolatieglas te stimuleren.

Nestinox mag exclusief voor de Benelux de unieke glasbevestigers van het Italiaanse bedrijf Nuova Oxidal, op de markt te brengen. Het systeem Tensyon is gepatenteerd. Voor de bevestiging in glazen dak– en gevelelementen hoeven geen gaten te worden geboord, waardoor er geen warmte verloren gaat. Bovendien spaart dit kosten. Bijkomend voordeel is dat de bevestigingen ook op dubbele beglazing of pv-oppervlakten toegepast kan worden. Nestinox levert de benodigde schroeven en andere bevestigingsmaterialen voor de verbindingen tussen de steunen en het glas.

AGC krijgt C2C-label voor decoratief glas AGC Glass Europe heeft een Cradle to Cradle Certified(CM) Silver-label ontvangen voor decoratief glas: In 2010 zette de onderneming de toon door als eerste Europese glasfabrikant eenzelfde certificaat te behalen voor haar floatglas en magnetroncoatings.

Nieuwe vakbeurs over hout

Na de lancering van de nieuwe vakbeurs Hout & meer op de Internationale Bouwbeurs moet dit initiatief verder handen en voeten krijgen. De beurs, die gepland staat van 11 tot en met 14 november in de Jaarbeurs in Utrecht, moet de opvolger worden van de teloorgegane vakbeurs Hout. Met nieuwe presentatietechnieken en andere vormgeving moet de nieuwe vakbeurs zich onderscheiden van vergelijkbare beurzen. Hout & meer zal niet alleen oog hebben voor individuele producten en systemen, maar ook aandacht schenken aan totaaloplossingen en andere natuurlijke materialen. Het concept bestaat uit twee delen: de vakbeurs en de experience. Uiteraard is er volop gelegenheid voor netwerken, workshops en seminars. Vertegenwoordigers uit de houtverwerkende industrie reageren positief op het nieuwe concept.

De producten van AGC zijn gemaakt van grondstoffen die volop beschikbaar zijn zoals zand, soda en dolomiet. Daarnaast verwerkt AGC standaard zo’n 30% gerecycled glas in de productie van zijn floatglas. Het voordeel van glasscherven is dat deze bij lagere temperaturen smelten dan grondstoffen en dus minder energie nodig hebben en minder uitstoot veroorzaken.

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 49 IIIIIIIIIIII

Deze

Deurnaalden kunnen wel tegen een Brandje!

oplossingen in aluminium

P O T

#Brandwerende deurnaalden met expanderende materialen (Tecnofire®/Soft-Puff®)

Innovatieve afdichting tussen en rondom de brandwerende deuren!

Voor

Hoe wij de ruimte tussen dubbele brandwerendedeurbladen afdichten? Met een DEURNAALD van Alprokon! Wij hebben goedgekeurde deurnaalden huis voor elk type deur (pendel-, wisseldeuren etc.).

Een paar voordelen van de deurnaald: • Een profielsysteem dat de kopse kanten van de deurbladen omvat. • Voorkomt beschadigingen aan de deuren. • Stimuleert recht blijven van de deur (zelfs in belangrijke mate tijdens brandomstandigheden!). • Dubbele borstelafichting: tocht- maar ook rookwerend van groot belang! • Deurconstructie - dubbele deuren met sponning: ingebouwde grendels - passieve deur

Bediening grendels - passieve deur (dubbele deuren met sponning) • Bediening van de grendels in de passieve deur naar keuze: schuifgrendels of Easy-Lock grendels. Deze Easy-Lock grendels zijn in het bijzonder aan te raden als de deuren veelvuldig en/of snel geopend moeten worden (gebruikersgemak!). • Paniekontgrendeling d.m.v. duwbalk of greep Met deze bediening wordt voldaan aan NEN-EN-179 (vlucht) of NEN-EN-1125 (paniek)

Voorbeeld pendeldeurnaalden 30/60 min. voor en na de verhitting, afdichting door expanderende materialen.

Alprokon Aluminium Development B.V. Bremen 1, 2993 LJ Barendrecht Postbus 1160, 2990 CA Barendrecht www.alprokon.com t (0180) 64 39 50 f (0180) 64 39 65 e info@alprokon.com

www.alprokon.com

de ĂŠchte professional springt eruit

e www.lecot.b rs.be e ld e h sc d www.rae .nl slagpartners ww.bouwbe

raam& deurbeslag

interieur& meubelbeslag

witgoed

elektronisch bouwbeslag

gereedschappen

bevestigingen & chemicaliĂŤn

persoonlijke bescherming

lastechnieken

tuingerief

a d v e r

t o r

Duurzame en veilige deuren en puien in OV-terminal Arnhem

IIIIIIIIIIII 52 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

December vorig jaar is de bouw van de OV-terminal in Arnhem van start gegaan. GEZE Benelux leverde voor aansluitende entrees, passerelle en tunnel zo’n 400 m² aan entreepuien, geïntegreerd met verschillende automatische en mechanische schuifdeuren en draaideuren. “Wij hebben ruim de tijd genomen om onze producten af te stemmen op de wensen van hoofdontwerper UNStudio,” vertelt projectleider Richard Stevens. GEZE voldoet met haar deuroplossingen aan de hoogstaande Duitse norm voor vluchtwegen. Een andere belangrijke reden om voor GEZE te kiezen was het creëren van maximaal glasoppervlak. “Wij leveren alle glazen shoppuien en - toegangsdeuren in de onderbouw, met uitzondering van de tourniquets.” Het gaat in dit verband over de mechanische rolschuifdeuren Perlan 140 en Apoll en de automatische schuifdeuren Slimdrive SL en Powerdrive, binnen het integrale volledig glazen systeem IGG. Een stationsgebouw wordt natuurlijk maximaal benut en duurzaamheids- en veiligheidseisen spelen dan een prominente rol. Een geïntegreerd, profielloos glassysteem, waarin de aandrijving van de deuren is verwerkt, zorgt daarbij voor een grote flexibiliteit op ontwerpgebied. “Dat hebben architecten graag, merken wij. De uitermate ranke aandrijving van de Slimdrive SL – slechts 7 centimeter - is een belangrijk selling point. De deuren sluiten optimaal aan op de puien, ook qua uitstraling,” weet Stevens.

GEZE kon in Arnhem voor een groot deel volstaan met reeds ontwikkelde producten. Enkele wensen van de architect met betrekking tot uitstraling werden vertaald in nieuwe producten. “Zoals een wand van dubbelglas met een specifiek lichtpatroon erachter. Voor een maximale realisatie van het gewenste effect hebben wij een speciale coating ontwikkeld die ook bij dubbel glas werkt. Als afronding van de eerste fase leverden wij daarnaast nog een gebogen isolatieruit die perfect aansluit op het ontwerp. Ook in de afbouwfase hopen wij een belangrijke rol te spelen.” GEZE GmbH behoort wereldwijd tot de succesvolste ontwikkelaars en producenten van bouwsystemen voor deur-, raam- en beveiligingstechniek. Als marktleider op het gebied van innovatie en design ontwikkelt, produceert en verkoopt onze onafhankelijke familieonderneming hoogwaardige technologie. GEZE deursluiters en schuifsystemen bieden vele technische en optische mogelijkheden. Dagelijks

a d v e r

t o r

IIIIIIIIIIIIIII IIIIIIIIIIIIIIIIII I

gaan miljoenen mensen door deuren met een GEZE TS 5000 deursluiter en genieten van het vanzelfsprekende comfort van automatische deursystemen. De universele oplossingen voor volledig glazen systemen bieden architectonische ontwerpvrij-

heid bij onderscheidende bouwprojecten. GEZE biedt een omvangrijk palet aan producten inclusief ventilatiesystemen, rook- en warmteafvoerinstallaties (RWA), beveiligings -en toegangscontrolesystemen en technische systemen voor gebouwbeheer. Productoplossingen van GEZE zijn te vinden in bekende gebouwen over de

hele wereld. Met 30 dochterondernemingen is de organisatie vertegenwoordigd over de hele wereld door een flexibel en efficiĂŤnt verkoop -en service netwerk met 2.500 medewerkers. Kijk op www.geze.nl voor meer informatie over producten en referentieprojecten. n

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 53 IIIIIIIIIIII

Verrassende innovaties in toegangscontrole Van 4 tot en met 9 februari 2013 vond de tweejaarlijkse internationale BouwBeurs plaats in Utrecht. ASSA ABLOY Nederland stond voor het eerst met de merken LIPS, Nemef en Yale op één gezamenlijke stand. Op 306 vierkante meter toonde de specialist in deuren raamvergrendeling een breed assortiment aan producten voor diverse toepassingen in woningen utiliteitsbouw. Er waren veel innovaties in toegangscontrole te bewonderen, die meer veiligheid en gebruiksgemak bieden. ger Aat Booij. “We presenteerden bestaande en nieuwe producten en gaven zo een indruk van ons brede assortiment. Veel aandacht ging uit naar de innovaties, waaronder de uitbreiding op toegangscontrole van ASSA ABLOY Aperio, de nieuwe generatie motorsloten van ABLOY Certa , het zelfsluitende voordeurslot Nemef EL4000 en de digitale deurspion van Yale.”

Veilig wonen

De deurdranger DC700G-FT is geschikt voor brand -en rookwerende deuren (foto ASSA ABLOY)

Het Aperio toegangscontrolesysteem is uitgebreid (foto ASSA ABLOY)

IIIIIIIIIIII 54 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

“De stand van ASSA ABLOY stond op een prominente plaats in hal 2 van de BouwBeurs. De presentatieruimte had een overzichtelijke en frisse uitstraling om bezoekers uit te nodigen om een kijkje te nemen,” zegt marketing mana-

Het zelfsluitende woningdeurslot met afstandbediening de Nemef EL4000 is in het derde kwartaal van 2013 leverbaar. Op de beurs presenteerde ASSA ABLOY een prototype van het veiligheidsslot. De positieve reacties op het slot vormen een stimulans voor de specialist in deuren raamvergrendeling om dit product verder te ontwikkelen. “Door de zelfsluitende functie van de Nemef EL4000, vergeten bewoners nooit meer om de voor-, achter,- of garagedeur te sluiten,” zegt Booij. “Het slot kent een standaard maatvoering, wat de vervanging vergemakkelijkt van veelgebruikte veiligheidssloten zoals de Nemef 4119 en 4109. Alle technologie zit in het slot, de montage is hierdoor zeer eenvoudig en bekabeling is niet nodig.” Een andere woningbouwinnovatie is de digitale deurspion van Yale, die enkele maanden gele-

den op de markt kwam. “We ontwikkelden de Digital Door Viewer in reactie op de toename van het aantal woningovervallen in Nederland,” verklaart Booij. “De digitale deurspion met camera en beeldscherm is eenvoudig te bedienen en kenmerkt zich door een grote kijkhoek. We bieden een instapmodel en een luxere versie met deurbel- en opnamefunctie voor foto en video. Beide varianten zijn eenvoudig te monteren.”

Meer veiligheid en gebruiksgemak “ABLOY is al jaren lang het meest bekende merk voor elektromechanische en mechanische sloten. Onlangs is deze productfamilie uitgebreid met een nieuwe generatie motorsloten,” zegt Booij. “Met de nieuwe Certa lijn beantwoordt ASSA ABLOY aan de behoefte aan meer veiligheid en gebruiksgemak, afgestemd op gewenste toepassing en functionaliteit. Zo zijn de Small Business en Public uitvoering geschikt voor woningen of winkels. Voor streng beveiligde locaties zoals financi-

Nieuwe generatie meerpuntssloten in smalstijl (foto ASSA ABLOY)

ële instellingen is een speciale Hi-Security lijn leverbaar. Daarnaast zijn nagenoeg alle motorsloten geschikt om te combineren met deurautomaten en gecertificeerd voor toepassing in vluchtwegen (EN179 / EN1125).” Met de uitbreiding van het ASSA ABLOY Aperio assortiment kunnen eenvoudig extra deuren toegevoegd worden aan een elektronisch toegangscontrolesysteem. Dit is met name geschikt voor het beveiligen van binnenruimtes. Booij zegt: “Talloze onbekabelde deuren kunnen eenvoudig geïntegreerd worden in bestaande toegangscontrolesystemen. Veiligheids- en facilitymanagers kunnen zo probleemloos reageren op organisatorische veranderingen. Gebruikers kunnen met een pasje, dat op basis van RFID communiceert met een deur, toegang verkrijgen tot ruimtes. Met deze en andere productinnovaties komen we onze klanten tegemoet. Hier gaan we mee verder, zodat we op de volgende BouwBeurs weer allerlei noviteiten kunnen presenteren die meer veiligheid en gebruiksgemak bieden.” n

De elementen van het Aperio toegangscontrolesysteem (foto ASSA ABLOY)

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 55 IIIIIIIIIIII

Tre spa Renolit

Aluminiu C PV

aa St

panelenholland geeft Nederland weer kleur! Lees meer op onze website www.panelenholland.nl of bel 0516 568 568 voor meer informatie

PH geeft Nederland kleur adv 197x267.indd 1

23-02-12 12:00

b a r o m e t e r

(Semi-)prefab gevelsysteem reddingsboei voor gevelbouwer Het aanbieden en goed vermarkten van prefab gevelsystemen betekent de redding voor gevelbouwers in deze economisch zware tijden. De relatief hoge investering (eigen engineering) wordt later terugverdiend als het concept seriematig kan worden ingezet. Een prefab gevelsysteem maakt een belangrijk deel uit van de totale jaarlijkse omzet van moderne gevelbouwers. Het semi-prefab systeem All-in-One Façade (AOF), die in 2009 voor het eerst is toegepast bij TNT Green Office, kan inmiddels op acht markante plekken in Nederland worden bewonderd. En in 2013 komen daar weer enkele projecten bij. Allemaal verschillende varianten op hetzelfde concept: een esthetisch aantrekkelijke elementengevel, waarmee snel een hele gevel kan worden dichtgezet. Alle taken kunnen worden ondergebracht bij één partij, waardoor risico’s voor de opdrachtgever worden verkleind. Dit is wat de opdrachtgever wil. De investeringskosten kunnen hiervoor beperkt blijven. Gevelbouwers hebben namelijk twee belangrijke voordelen, waarvan ze zeker in deze tijd moeten profiteren. Ten eerste zijn ze bekend met de vraag van de klant en in de tweede plaats bouwen èn testen ze zelf. Vooral eerstgenoemd voordeel heeft tot gevolg dat de investeringskosten niet nodeloos hoog worden. Moderne gevelbouwers ontwikkelen producten voor de opdrachtgever en voor een project. Daar staat direct een orderbedrag tegenover. Ze hebben experts in huis, die hun visie geven vanuit het volledige traject. Van adviseurs tot monteurs. Dit maakt dat de ontwikkelingen vlot verlopen. Daarnaast bouwen ze zelf. Eigen productiehallen en een eigen testkast leveren snelle feedback. Het terugverdienen van de investering kan dan al binnen het project plaatsvinden door een snellere productie en/of verkorte montagetijd. n

Anita van der Brugge Commercieel directeur De Groot & Visser

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 57 IIIIIIIIIIII

Dak– en gevelindustrie kan crisis de baas blijven In deze nieuwe rubriek leggen we de geïnterviewden een brandende, actuele kwestie voor in hun branche. Profiel geeft op deze manier de professionals een podium om hun mening te geven over hete hangijzers. In deze uitgave: de economische crisis in de dak –en gevelindustrie. Hoe zorgen zij ervoor dat beide bedrijfstakken zo goed mogelijk uit de crisis komen? De brancheverenigingen VMRG (metalen ramen en gevel industrie) en Vebidak (dakdekkers) krijgen het woord. Valbeveiliging is cruciaal voor veilig werken op daken (foto DVN Group)

We laten beide brancheverenigingen reageren op vier cruciale aspecten om de economische crisis te bestrijden, namelijk: aanpak van de werkloosheid, innovatie, lean werken tegen lage kosten en (externe) investeringen. Er wordt gesproken over oplossingen in plaats van de crisis te analyseren, daar is al genoeg over gezegd en geschreven.

Bert Lieverse

veel bedrijven permanente valbeveiliging leveren en aanbrengen, ook meer werkgelegenheid.We hebben een goed opgeleid bestand dakdekkers. Die zullen we hard nodig hebben als de markt straks weer aantrekt. Dan moeten we niet een (te) grote inhaalslag hoeven maken.”

Stimuleren van proces –en productinnovatie Bestrijding van de werkloosheidsgolf Directeur Bert Lieverse van VMRG: “Gelukkig is de gevelindustrie meer geïndustrialiseerd dan de bouw. Natuurlijk is er wel sprake van capaciteitsuitval bij gevelbouwers en toeleveranciers, maar er liggen volop kansen om deze ontwikkeling terug te dringen. Bijvoorbeeld het aanboren van nieuwe exportmarkten. Het Nederlands gevelproduct is in Europa state-of-the art. De geveltechnologie ontwikkelt zich in Nederland sterk. Om bijvoorbeeld leegstaande kantoren aantrekkelijk en verhuurbaar te houden is het plaatsen van een intelligente en duurzame gevel heel wenselijk. Daarmee kunnen gevelbedrijven zich onderscheiden en dus een boterham verdienen.” Directeur Cees Woortman van VEBIDAK: “Het aantal werknemers in loondienst is de laatste jaren in de platte dakenbranche teruggelopen. In 2006 vielen er 3700 dakdekkers onder de CAO BIKUDAK en nu 2850. Hoewel er momenteel hier en daar wordt gesneden in de personeelsbestanden, valt deze daling toch maar zeer ten dele toe te schrijven aan de crisis. Veel groter is de impact van de verschuiving naar flexibele arbeidskrachten en zzp’ers. Daarom hebben wij in de lopende CAO-onderhandelingen een aantal maatregelen voorgesteld om de loonkosten te drukken. Ook hechten wij groot belang aan veilig werken in lijn met de Arbocatalogus Platte Daken. Deze regels gelden net zo goed voor zzp’ers. Wij merken dat ook de opdrachtgever hieraan waarde hecht. Meer aandacht voor beveiliging tegen valgevaar betekent voor onze branche, waarin

IIIIIIIIIIII 58 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

Lieverse: “VMRG en het bedrijfsleven stimuleren innovatie langs vier sporen.Wij ondersteunen bedrijven bij het exporteren van hun product naar het buitenland waarnaar nog voldoende vraag is. In de tweede plaats is het bedrijfsleven hard bezig om producten te ontwikkelen die de veroudering van de gevel tegengaan. Met de overheid zijn we bezig om een aantal pilot-projecten te laten uitvoeren met prestatiecontracten, waardoor gevelbouwers op lange termijn verzekerd zijn van werk. Daar gaat veel geld in om. De samenwerking met andere schakels in de bouwkolom wordt met dit soort projecten versterkt. En tenslotte speelt de gevelbouw een sterkte rol in het verduurzamen van gebouwen. We denken in samenwerking met Bewust Bouwen mee in een gunstige exploitatie van het gebouw.” Woortman: “Er zijn ook in de laatste jaren absoluut ontwikkelingen geweest qua toegepaste materialen. Zo is het maximale tilgewicht teruggebracht naar 25 kg en zijn er nieuwe systemen ontwikkeld waarin energie en klimaat een positieve rol spelen. De bedrijfstak bereidt zich voor op 2020 wanneer alle nieuwe gebouwen energieneutraal moeten zijn. Ook de recycling van bitumineuze dakbedekkingen zorgt voor nieuwe economische activiteit.”

Lean produceren tegen lage kosten Lieverse: “De gevelindustrie beschikt over hoogwaardige fabrieken en machines om elementen efficiënt te prefabriceren. Die aanpak zit bij het personeel in de

d e

k w e s

genen. Maar we zijn altijd in staat om efficiënter en leaner te werken. De verdergaande automatisering en robotisering van het productieproces zal zich verder ontwikkelen. En daarmee stijgen de bedrijven die volgens VRMG-keurmerk werken nog verder boven de eisen van het Bouwbesluit uit.” Woortman: “We maken een efficiëncyslag in het veilig werken op daken. Het opzetten van veiligheidsvoorzieningen gaat veel sneller dan vroeger. Het is tevens noodzakelijk om de loonkosten te beperken. Verder zien we dat steeds meer materialen just-intime op de bouwplaats worden aangeleverd.”

Stimuleren van investeringen Lieverse: “Ik pleit er altijd voor dat de bedrijfstak zoveel mogelijk zijn eigen broek ophoudt. En daar is de gevelindustrie goed mee bezig. Maar VMRG zal de laatste zijn die ondersteuning door de overheid tegenhoudt. Ik zou blij zijn als de overheid ook het mkb ondersteunt met voorbeeldprojecten, zoals dat met de topsectoren gebeurt. Het mkb vormt toch de economische kurk waarop Nederland drijft. Een innovatief gevelproject dat interessant is voor het buitenland zou voor zo’n demonstratieproject kunnen doorgaan.” Woortman: “VEBIDAK steekt veel tijd en geld in scholing en goede arbeidsomstandigheden voor dakdekkers.” n Cees Woortman

Nederlandse gevels zijn in Europa state of-the-art (foto Alcoa Architectuursystemen)

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 59 IIIIIIIIIIII

a d v e r

t o r

Kleurrijk met profielen ColorNed, leverancier van gekleurde folies voor kozijnprofielen, heeft een nieuwe kleurenwaaier ontwikkeld met 125 verschillende kleuren. Dat stelt de onderneming in staat om haar professionele klanten nog beter te adviseren. Bovendien kan de klant direct de structuur en de kleurtoon van de kunstststoffolie met elkaar vergelijken.

Met de kleurwaaier in de hand kan de architect of bouwbegeleider de gebouwgebruiker laten zien hoe de finishing van het kozijn er daadwerkelijk komt uit te zien. Daarbij komt dat de opzichter tijdens de bouw het praktische resultaat kan vergelijken met de gedane bestelling. En een extra handigheidje: op de achterkant van elke sample zit een QR-code waarmee alle details van de folie oproepbaar zijn. En zit de kleur er dan nog niet tussen? Geen probleem: ColorNed maakt de kleur volgens de opgegeven specificaties. Dat is meestal niet duurder dan de standaardkleuren. De eindgebruiker kan twee verschillende folies leveren, ﾃｩﾃｩn voor de binnenkant en voor de buitenkant van het kozijn. Colorned geeft een verzekerde garantie op hechting, kleur en 窶電at is vrij bijzonder- het eindproduct. Dat geld voor kunststof kozijnen waarvan de profielen ommanteld zijn door ColorNed. ColorNed geeft al 25 jaar kleur en structuur aan elk merk kunststof en aluminium profielen voor

IIIIIIIIIIII 60 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

onder anderen kozijnen. Er kan gekozen worden uit de meest uiteenlopende structuren, zoals een speciale nerfstructuur, een matte of metallic afwerking. De klant kan de gewenste uitvoering volledig bij ColorNed samenstellen. Colorned werkt samen met vele verschillende klanten, zoals gevelbouwers, architecten en particulieren. Colorned lever de kleurfolie aan binnenen buitenlandse fabrikanten. Het maakt niet uit of het hierbij gaat om de renovatie van een enkele woning gaat of een groot nieuwbouwtraject. www.colorned.nl n

ColorNed De Compagnie 7 1689 AG Hoorn Bedrijventerrein Westfrisia Postbus 4065 - 1620 HB Hoorn T 0229-272121 F 0229-238514 info@colorned.nl

Richtlijnen voor gebruik van houtachtige plaatmaterialen Houtachtig plaatmateriaal wordt in de bouw helaas te vaak onvakkundig gemonteerd. Zo ontbreekt regelmatig ruimte tussen de gevel en de plaat, waardoor geen of slechte ventilatie plaatsvindt. Daardoor ontstaan allerlei klachten met als gevolg claims en ontevreden opdrachtgevers. Deze klachten zijn onnodig en kun je voorkomen. Daarom zijn sectie Plaatmateriaal van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Houtondernemingen (VVNH) en Centrum Hout met een mini-campagne begonnen. Zij willen het juiste gebruik van houtachtige plaatmaterialen stimuleren door kennisoverdracht over goede montage. Om de kennis over te dragen op de aannemer is de Houtwijzer, een brochure met richtlijnen voor gebruik en verwerking van houtachtige plaatmaterialen, ontwikkeld. Daarnaast is er een A5 flyer gemaakt die deze algemene richtlijnen verkort weergeeft. Deze informatie krijgen aannemers bij de levering van plaatmaterialen of in de shop van hun leverancier. Op de bouwplaats zal de aannemer straks ook een sticker vinden op het geleverde plaatmateriaal. Daarop staat een QR-code die verwijst naar een

Verantwoorde montage met ventileren en dilatatie.jpg (flyer Centrum Hout)

korte instructiefilm â&#x20AC;&#x2DC;Ventileren en dilaterenâ&#x20AC;&#x2122; die met iedere Smartphone te bekijken is. Doel van de richtlijnen is gebruikers van plaatmateriaal te helpen op eenvoudige wijze de materialen op een juiste wijze te gebruiken en te verwerken, met name in de gevel. Dit verlengt de levensduur, voorkomt claims en zorgt voor tevreden opdrachtgevers. Belangrijkste aandachtspunten zijn: het op juiste wijze aanbrengen van ventilatie

Digiaal achtergrondinformatie scannen met QR code. (foto Centrum Hout)

achter, en, het aanbrengen van de juiste voegbreedte (dilatatie) tussen de plaatmaterialen. De bijbehorende instructiefilm en brochure zijn te vinden op www.vvnh.nl en www.centrum-hout.nl. Uw leverancier beantwoordt graag eventuele vragen. n De bouw neemt richtlijnen officeel in ontvangst (foto Henk ten Bouwhuis)

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 61 IIIIIIIIIIII

a d v e r

t o r

Lean werken en de bouwer ontzorgen Op 1 maart vierde Van Iersel Geveltechniek haar 110-jarig bestaan. Dit toonaangevend familiebedrijf is een uiterst moderne onderneming die lean werkt, ketensamenwerking en een technisch optimale kozijnkwaliteit hoog in het vaandel heeft staan. Door deze filosofie houdt het bedrijf in deze crisisperiode het hoofd boven water. “Wij kunnen tegen een zeer scherpe prijs nog steeds dezelfde hoge productkwaliteit bieden.” In 2012 heeft Van Iersel Geveltechniek een nieuwe productielijn in gebruik genomen waarmee de Schüco-profielen tot een kozijnsysteem worden

IIIIIIIIIIII 62 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

dat dit ten koste gaat van de kwaliteit. Daarnaast ontzorgen we de bouwer door zoveel mogelijk actief mee te denken in bijvoorbeeld kostenbesparende detailleringen en/of aansluitingen. Bovendien worden door aanlevering van duidelijke overzichtstekeningen van de te produceren kozijnen misvattingen in de uitvoering uitgesloten,” aldus Van Nijnatten. Van Iersel Geveltechniek – gespecialiseerd in aluminium ramen, deuren, schuifpuien en vliesgevels - is actief in de utiliteitsbouw, woningbouw, bankensector, overheidsinstanties en op de particuliere markt. “Ook bij renovaties van bestaande objecten zijn wij u graag van dienst.” Voor meer informatie: www.ierselbv.nl

hofleverancier geveltechniek

Van Iersel levert gevelelementen just-in-time (foto Van Iersel Geveltechniek)

geassembleerd. Profielen worden automatisch geladen en alle benodigde bewerkingen worden geautomatiseerd uitgevoerd. Dit heeft ervoor gezorgd dat de doorlooptijd in de productie enorm is verkort. “Het kozijn wordt niet meer gefaseerd gemaakt met diverse bewerkingsmachines,” aldus technisch commercieel adviseur Mario van Nijnatten. “Dat is weer een besparing in arbeidstijd en dus geld. Na binnenkomst van de profielen kan er gelijk worden geproduceerd en zijn we in staat om just-in-time de kozijnen te monteren op de bouwplaats.” Door lean te werken reduceert Van Iersel Geveltechniek verspilling van arbeidstijd en materialen tot een minimum. “Wij proberen dat proces continue verder te stroomlijnen om zo nog meer voordeel te behalen, uiteraard zonder

Van Iersel Geveltechniek BV Zijlbergsestraat 31 Postbus 34 4920 AA Made T (0162) 683 554 F (0162) 686 141 info@ierselbv.nl www.ierselbv.nl Van Iersel denkt mee in detaillering van gevelelementen. (foto Van Iersel Geveltechniek)

KT-FIX_Rahmen_2013

Veel internationale bezoekers op de stand Scharnierspecialist Dr. Hahn is tevreden over BAU 2013; de bezoekersaantallen hebben de verwachtingen zeker ingelost. De stand werd bezocht door ongeveer evenveel geïnteresseerden in vergelijking met vorig jaar. Het aandeel buitenlandse bezoekers was overigens opvallend groter.

Volgens directeur Eckhard Meyer lag dit percentage op 50%. “51% kwam uit de EU, 10% uit andere Europese landen en 34% uit Azië. Echter, ook bezoekers uit Midden- en Noord-Amerika orienteerden en informeerden zich op onze stand. Er blijkt en bleek genoeg interesse voor het huidige scharnierenassortiment.” “Deurscharnieren met het ‘merk’ ‘Made In Germany’ hebben een ijzersterke reputatie,” vervolgt Meyer. “Dat Dr. Hahn als trendsetter in de markt wordt gezien, werd andermaal bevestigd. We hebben dit jaar slechts enkele noviteiten en productaanpassingen gepresenteerd. Natuurlijk bleef wel het credo gelden: ‘voor elke situatie de gepaste oplossing’.” Met het standaardassortiment bedient Dr. Hahn ongeveer 80% van de in de markt voorkomende inbouwsituaties. Ook is een driedelige rollenband voor kunststofdeuren (KT-R) geïntroduceerd. De nieuwe Fixbevestiging is ondersteussen ook beschikbaar voor KT-EV en KT-B scharnieren. n

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 63 IIIIIIIIIIII

Mens, natuur en techniek Op de BAU in München heeft Schüco aangetoond dat het intensief samenwerken met fabrikanten, architecten en investeerders zich loont. Op krachtige wijze heeft de bezoeker het doel van de onderneming kunnen ervaren; energie efficiënte gebouwen realiseren voor de wereld van morgen. Gebruik makend van hoogwaardige techniek, waarbij de mens en de natuur in het middelpunt staan. Dat de firma zich sterk oriënteert op de veranderende behoefte uit de markt en constant producten en systemen blijft verbeteren, heeft de bezoeker tijdens de presentatie in München in levende lijve kunnen voelen, zien en horen. De toekomst vormgeven Met vele productnoviteiten en doorontwikkelingen, maakte de in Bielefeld Duitsland gevestigde systeemleverancier volgens de bezoekers van de BAU grote indruk. Met adaptieve gevelsystemen reageert het op maatschappelijke problemen en de zorgen om het milieu. Met optimale omstandigheden voor comfortabel wonen en werken. In alle typen gebouwen, nieuwbouw of renovatie, efficiënte omgevingen in elke klimaatzone. Op de BAU toonde Schüco de nieuwste technologieën voor meer efficiëntie en comfort. Adaptieve gevels die zich aanpassen aan steeds wisselende klimatologische omstandigheden. Ze reageren op het aanwezige daglicht en zorgen voor schaduw, ze reageren op de veranderingen in temperatuur en stellen de verwarming en koeling extreem snel bij. Ventilatiesystemen zorgen voor het juiste binnenklimaat, LED-verlichting voor een architectonisch

IIIIIIIIIIII 64 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

detail. Automatisch en volledig in de gevel geïntegreerde systemen met de allerhoogste thermische isolatie. Met warmte terugwinning en thermoactieve wanden is een dynamische U-waarde mogelijk. Innovatieve techniek verbindt het wooncomfort met energie-efficiency, productiviteit met de controle op de kosten, design met veiligheid. Een van de high-lights was het parametrische gevelconcept, waarmee een nieuwe definitie wordt gegeven aan maximale individualiteit in driedimensionale gevelontwerpen.Voorbereidt op complex te ontwerpen gevels, speelt de onderneming in op deze parametrisch trend in de architectuur. 3D-gevels die bestaan uit vele vlakken, transparant of zonreflecterend en die vele functies in het gebouw overnemen en invullen. Indrukwekkende gevels met de meest duurzame prestaties, bestemd voor flexibele gebouwexploitatie en uiteenlopend (wisselend) gebruik. Schüco ontwikkelt extreem flexibele gevelsystemen, compleet met alle data voor bestekteksten en CAD- en BIM tekeningen en toont aan de zijde van de fabrikant ook de software en aansturingen voor de rationele productie. Dit reduceert ook de kosten voor deze 3D gevelsystemen en opent nieuwe mogelijkheden in de architectuur.

Een ervaring om niet snel te vergeten De gasten die op uitnodiging van Schüco Nederland te Mijdrecht de beurs in München bezochten, zijn ter plaatste deelgenoot geweest van een indrukwekkende presentatie, waarmee de toekomst door Schüco is vormgegeven. Er zijn in München nieuwe verbindingen gelegd met de beste spelers op de markt.Voor Schüco was het met meer dan 10.000 bezoekers de meest succesvolle beurs ooit. En dat ondanks het slechte weer en de daarmee gepaarde vertragingen op de luchthavens. Volgens de vele reacties die werden ontvangen, was het bezoek aan de beurs een ervaring om nooit te vergeten. Dit had niet alleen te maken met de presentatie op de beurs, maar ook met het annuleren van enkele terugvluchten, waaronder die naar Amsterdam, en de aansluitende nachtelijke rit naar een in allerijl geregelde vervangende hotelaccommodatie! Zo maak je nog eens iets mee! n

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 65 IIIIIIIIIIII

I VMRG I Postbus 1496 I 3430 BL Nieuwegein I www.vmrg.nl I I In elke uitgave vindt u deze VMRG-pagina’s waarin wij u op de hoogte houden van nieuws uit de metalen gevelbranche I

Nieuwsberichten van VMRG-bedrijven

De VMRG is de branchevereniging voor de metalen gevelbouw. De VMRG ontwikkelt zich als een volwaardige gevelbouworganisatie, doordat bedrijven uit de gehele gevelsector op een bijzondere wijze aan de VMRG verbonden zijn. In vakblad Profiel vindt u op deze VMRG-pagina steeds actuele nieuwsberichten van aangesloten VMRG-bedrijven. Voor meer informatie: www.vmrg.nl

SKG en IKOB-BKB bundelen krachten

Belinda van Oenen nieuwe voorzitter Romazo Projecten Belinda van Oenen, directeur Zon-Ex, is de nieuwe voorzitter van Romazo Projecten. Van Oenen was al bestuurslid. “Ik ben er trots op dat ik deze club van professionele projectzonweringsbedrijven mag voorzitten. Deze professionaliteit bouwen we samen verder uit en we blijven in de zonweringsbranche werken aan ontwikkelingen zoals bijvoorbeeld HR-Zonwering,” aldus Van Oenen.

Links Olaf van Panhuys, rechts Bastiaan Benz

Op 19 februari jl. tekenden Bastiaan Benz, algemeen directeur IKOB-BKB en Olaf van Panhuys, algemeen directeur SKG, een samenwerkingsovereenkomst tussen beide organisaties. SKG en IKOB-BKB, die zich allebei richten op kwaliteitsbeheersing in de bouw, bundelen hun krachten op twee onderdelen van hun dienstenpakket, te weten systeemcertificatie- en laboratoriumactiviteiten.

IKOB-BKB en SKG zijn beide gezaghebbende certificatie-instellingen in de bouw.

Van Panhuys licht deze strategische samenwerking toe: “Wij verbreden en verdiepen hiermee beide ons dienstenpakket, waardoor we onze klanten beter en efficiënter kunnen bedienen.” Benz voegt hieraan toe: “Hiermee verstevigen wij onze positie in de markt. Zo kan IKOB Laboratorium haar klanten geaccrediteerde beproevingen aanbieden in samenwerking met SKG als strategische partner en kan SKG bijvoorbeeld ISO 14001-certificatie bieden in samenwerking met IKOB-BKB.”

IKOB-BKB, ontstaan vanuit de industrie en het vroegere Bouwcentrum, heeft ruim 50 jaar ervaring als onderzoeks- en certificatie-instelling, gespecialiseerd op het gebied van bouwmaterialen, bouwprocessen en, onder de noemer SKW Certificatie, (volks)huisvesting.

IIIIIIIIIIII 66 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

SKG is al meer dan 35 jaar als certificatie- en keuringsinstituut, opgericht door de industrie zelf, dé partner om de prestaties en de veiligheid van industriële producten voor de gebouwschil duurzaam te borgen. SKG is o.a. bekend van het SKG-huisje met de sterrenclassificatie.

IKOB-BKB biedt een compleet dienstenpakket aan op het gebied van kwaliteitszorg voor de gehele bouwkolom.

Romazo Projecten is een brancheorganisatie, bestaande uit de grotere bedrijven op het gebied van projectzonwering. Gezamenlijk hebben zij een marktaandeel van ca. 70% van de totale projectenomzet in Nederland. Deze bedrijven vormen binnen de VMRG de Sectie Zonwering. Al deze bedrijven hanteren de kwaliteit zoals opgesteld in de ‘Kwaliteitseisen en -adviezen zonwering’. Daarnaast hanteren ze een duidelijk veiligheidsbeleid en zijn ze VCA gecertificeerd. Elk bedrijf beschikt over een eigen engineering-/ tekenafdeling en heeft specifieke kennis van energie en milieu in het kader van zonwering. HR-Zonwering staat hoog op de agenda bij Romazo Projecten. Een certificaat HR of HR+ Zonwering, een kwaliteitscertificaat door SKG getoetst, toont aan dat de complete zonweringsinstallatie goede energetische eigenschappen bezit.Voor een eigenaar/gebruiker betekent dit meer comfort en minder energiekosten.

I VMRG I Postbus 1496 I 3430 BL Nieuwegein I www.vmrg.nl I I In elke uitgave vindt u deze VMRG-pagina’s waarin wij u op de hoogte houden van nieuws uit de metalen gevelbranche I

Duco’s pollenfilter geeft fijnstof geen kans

Als toonaangevende producent van ventilatie en zonweringsystemen zet Duco Ventilation & Sun Control de gezondheid van de bewoners steeds op de eerste plaats. Ziektes zoals hooikoorts en astma kunnen tegenwoordig niet meer weggecijferd worden en komen veel vaker voor dan vroeger. Vanuit die optiek werd er de mogelijkheid gecreëerd om een pollenfilter in bepaalde ventilatieroosters te integreren. Deze filtert het fijnstof uit de lucht.Voor een project in een industrieel gebied of in de buurt van een snelweg biedt deze filter een belangrijke meerwaarde. Deze fijnstoffilter houdt stofdeeltjes tegen met een maximale diameter van 10 micrometer (1/100e van een mm) en heeft ook bij lage drukken een zeer hoge efficiëntie voor zowel kleine als grote stofdeeltjes. De filter heeft een efficiëntie tot 90% voor alle PM10 deeltjes uit de instromende lucht. Bovendien blijft een aanzienlijke luchtdoorlaat behouden. De belangrijkste eigenschap van de pollenfilter is dat hij permanent elektrostatisch geladen is en zo grote, middelgrote of kleine pollen en/of stofdeeltjes opvangt. De open structuur van de filter zorgt niet enkel voor het opvangen van de deeltjes, maar laat tegelijkertijd gemakkelijk lucht door. Zo wordt een hoge efficiëntie gecombineerd met een lage luchtweerstand.

Green Inspirations; VMRG themaboek over ‘Duurzaamheid’

Tijdens de VMRG Directiedag op 23 januari is het themaboek ‘VMRG Green Inspirations’ officieel gepre-

AGC presenteerde moderne collectie figuurglas op Material Xperience 2013

Van 4 tot en met 9 februari 2013 was AGC met twee stands aanwezig op de Material Xperience (MX) in de Jaarbeurs in Utrecht. Material Xperience is een uniek, inspirerend materiaalevenement en vindt gelijktijdig plaats met de Bouwbeurs. Dit jaar presenteerde AGC de nieuwe collectie figuurglas Oltreluce. De bekende Italiaanse architect en ontwerper Michele De Lucchi heeft speciaal voor AGC deze collectie ontworpen. Tevens laat AGC in een kunstwerk de verrassende toepassingen van zijn hele gamma zien. De transparantie voorbij Oltreluce, dat ‘ander licht’ betekent, is meer dan alleen figuurglas. Ongewone transparante oppervlakken veranderen de natuurlijke eigenschappen van het glas. Het licht dat er door en op valt krijgt hierdoor zoveel vrij spel dat een geheel nieuwe mate van expressiviteit wordt verkregen. De collectie bestaat uit drie ver-

schillende motieven Waves, Circles en Space, allemaal verkrijgbaar in een blanke, extra blanke en verzilverde versie. Oltreluce figuurglas kan op talloze manieren worden toegepast. Binnenshuis als vaste- of schuifwand, verwerkt in meubilair, als deur of douchewand. Bij gebruik buitenshuis valt te denken aan ramen, deuren en gevels. Oltreluce kan geassembleerd worden tot dubbel glas. De patronen Circles en Space kunnen, in de blanke en extra blanke versie, gehard worden. Alle patronen kunnen, in de blanke en extra blanke versie, gelamineerd worden. Kunstwerk AGC laat op een verrassende wijze velerlei toepassingen van zijn gamma zien. Want als internationale producent van vlakglas zijn er overal ter wereld prachtige creatieve voorbeelden te vinden waarin het glas van AGC is toegepast.

senteerd. Dit 84 pagina tellende boek is een samenvatting van wat de VMRG de afgelopen periode georganiseerd en uitgebracht heeft rondom het thema ‘Duurzaamheid’. Het bevat aansprekende teksten geïllustreerd met bijpassende foto’s en is opgedeeld in verschillende onderdelen: themakennis, inspiratieprojecten en visies van Bert Lieverse, gastinspirator Chris de Weijer en verschillende architecten. Green Inspirations is voor € 10,-- te bestellen bij de VMRG. Het boek Green Inspirations is het tweede boek in een serie van themaboeken die de VMRG publiceert. In september 2011 verscheen het eerste themaboek, Light Inspirations.

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 67 IIIIIIIIIIII

h a n g

t w e r k

Houtvrienden gezocht! Helaas denken veel vakgenoten in de bouw en particulieren nog steeds dat de toepassing van het hernieuwbare materiaal hout ten koste gaat van de mondiale bossen. En niets is minder waar. De aanzet tot een driejarige branchepubliciteitscampagne waarin houtbedrijven kunnen participeren is recentelijk in Rosmalen gestart met een succesvolle fondsenwerfbijeenkomst.

Hoe meer ‘houtvrienden’ participeren, hoe groter de campagne gaat worden.

Hout verdient positieve aandacht. Het is duurzaam, vernieuwbaar en als CO2binder een belangrijk middel in de terugdringing van het broeikaseffect. Het past in flexibel, duurzaam, energiezuinig en modern bouwen. En het is nog mooi ook. Leveranciers, bewerkers en fabrikanten merken dat deze positieve eigenschappen bij het brede publiek echter nauwelijks bekend zijn. Daar waar andere materialen in de publiciteit kunnen profiteren van een beperkt aantal leveranciers met grote budgetten voor promotie, is de houtsector even breed en rijk geschakeerd als het materiaal dat het verkoopt of bewerkt. En dat gaat ten koste van een eenduidige krachtige promotieboodschap.

Vrienden van hout Tot de participanten behoren inmiddels De Groot Houtbewerkingsmachines in Rosmalen, Leitz Service in Waddinxveen, de Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie (NBvT) en de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Houtondernemingen (VVNH). Na de recente kickoff-bijeenkomst voor 130 geïnteresseerden in Rosmalen meldden zich meer bedrijven en organisaties die de houtboodschap actief, eenduidig en krachtig willen uitdragen. In de sponsorwerving ‘Vrienden van hout’, zijn dusdanige sponsormodellen ontwikkeld dat grote en ook kleinere ondernemingen mee kunnen doen.

Particulier Houtbranche en aanverwante sectoren hebben onder coördinatie van voorlichtingsinstituut Centrum Hout besloten tot een generieke houtcampagne die de voorlopige titel draagt: Hout laat je huis leven. Projectleider Mirjam Wagteveld van Centrum Hout zegt: “De houtbranche en de daaraan gerelateerde industrieën communiceren op dit moment met name met professionele opdrachtgevers. Toch is de marktomvang en -invloed van de particuliere consument als geheel groter dan de professionele markt en bovendien ook nog eens groeiende. Wat voor individuele bedrijven niet haalbaar is, wordt mogelijk als de gehele aan hout gerelateerde bedrijfstak meedoet.”

Ook buitenlandse leveranciers en producenten tonen inmiddels belangstelling, warm geworden door gelijksoortige succesvolle campagnes in Duitsland (Natürlich Holz: Schlau, Schnell, Sexy), Engeland (Wood for Good) en Frankrijk (Le Bois, c’est essentiel). Strategie en aanpak worden door deelnemers en projectteam verder uitgewerkt op basis van het beschikbare budget. Er is nu een startbudget van 3 ton. Voor een beoogde profilering richten de vrienden zich op een jaarlijks minimaal bedrag van 4,5 ton. Maar willen alle ambities worden waargemaakt, dan gaat het benodigde budget al snel richting 1 miljoen per jaar.

Eenduidig De initiatiefnemers hebben een plan van aanpak voor een 3- tot 5-jarige campagne om de particuliere consument te stimuleren voor hout te kiezen. Daarbij ligt een sterke focus op sociale media, een printcampagne en zo mogelijk radio- en tv-spotjes. Naast de communicatie-uitingen richting de particulier, worden de betrokken bedrijven ondersteund met hun communicatie richting woningcorporaties, projectontwikkelaars en aannemers. Zo wordt de hele markt op een eenduidige manier geïnformeerd over de positieve aspecten en mogelijkheden van hout.

IIIIIIIIIIII 68 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 2013

Op www.vvnh.nl staat een verslag van de oprichtingsbijeenkomst, voorbeelden van campagnes en een overzicht van de sponsormodellen. n

Geïnteresseerden kunnen contact opnemen met: Mirjam Wagteveld (VVNH), m.wagteveld@vvnh.nl, 036 - 5321020, 06 - 46626535 Bert Kattenbroek (NBvT), b.kattenbroek@nbvt.nl, 035 - 6947014, 06 - 51702832

Marktbehoefte centraal in onderzoek en introductie minder bekende houtsoorten Hout wordt voor talloze toepassingen gebruikt en het aantal bruikbare houtsoorten is nagenoeg eindeloos. Alles wat mogelijk toepasbaar is, wordt echter niet altijd benut. En dat is jammer. Minder bekende houtsoorten hebben namelijk soms een ongekende potentie. Bovendien heeft eenzijdige houtoogst zijn weerslag op de biodiversiteit in de bossen en is het voor bosbedrijven daarnaast fijn als ze ook minder bekende soorten kunnen verkopen. FSC Nederland is daarom met een vijftal bedrijven een consortium gestart om minder bekende houstsoorten voor verschillende toepassingen te onderzoeken en te introduceren. Hierbij staan de behoeften van de markt centraal.

Bundeling van krachten Het is niet de eerste keer dat er onderzoek naar minder bekende houtsoorten wordt gedaan, maar wel de eerste keer dat via een consortium krachten, kennis en ervaring worden gebundeld. Wanneer je kijkt naar de verschillende toepassingen van hout dan zijn er binnen dit project grofweg twee aandachtsgebieden te onderscheiden: de GWW sector (Grond-, Weg- en Waterbouw) en de B&U (woningen utiliteitsbouw). Belangrijke deelsegmenten binnen deze aandachtsgebieden zijn bijvoorbeeld damwanden, steigerdelen, kozijnen, deuren en gevelbekleding. Binnen het project wordt voor ieder gebied een aantal soorten onderzocht. Bij het selecteren van potentiële houtsoorten door de consortiumleden staat centraal waar de markt behoefte aan heeft.

Werkt u al met FSC-hout en papier? Voor een duurzame markt en verantwoord bosbeheer Het internationale, onafhankelijke FSC-keurmerk verzekert dat grondstoffen voor houten papierproducten afkomstig zijn uit verantwoord beheerde bossen, met alle aandacht voor de mensen die van het bos afhankelijk zijn. Alle grote milieu- en ontwikkelingsorganisaties bevelen FSC aan. Dit maakt FSC uniek. Kies daarom voor FSC-hout en -papier en draag bij aan bescherming van bossen wereldwijd! De stichting FSC Nederland is een vitaal netwerk waarin ruim 300 partners werken aan een eerlijke markt en (écht) verantwoord bosbeheer.

Tropisch FSC-hout De aftrap van het consortium vond plaats op 27 augustus. Daarna zijn de potentiële houtsoorten geïnventariseerd en geselecteerd. De houtsoorten zijn afkomstig uit de drie tropische regio’s Amazone, Congo Bekken en Indonesië. De soorten zijn deels afkomstig van deelnemers aan de drie tropische houtprogramma’s van het Initiatief Duurzame Handel The Amazon Alternative, The Borneo Initiative en Congo Basin Program en de deelnemers aan het consortium.

Waarom FSC Partner worden? • Advies en ondersteuning bij toepassing van FSC-hout en -papier • Profilering van uw bedrijf of organisatie als FSC Partner • Ondersteuning bij communiceren over FSC • Direct contact met andere FSC Partners • Samen met ruim 300 bedrijven en organisaties werken aan verantwoord bosbeheer wereldwijd Voor meer informatie: www.fsc.nl

De verschillende soorten zullen op verschillende eigenschappen getest worden en naar verwachting zullen in de loop van 2013 de eerste resultaten bekend zijn. Vervolgens zullen de meest veelbelovende houtsoorten in pilot projecten worden opgenomen. Hiervoor worden onder andere de convenantpartners van FSC Nederland benaderd. Als de potentie van deze soorten bevestigd wordt in de pilots dan zal de introductie van de soorten worden gestart. Foto’s: Koninklijke Wijma Kampen

2013 I profiel vaktijdschrift nr. 1 I 69 IIIIIIIIIIII

WDW

Lift your bending quality up to the highest level

Meer informatie?

BestBend | Industriepark 12

Surf naar www.BestBend.com

B â&#x20AC;&#x201C; 2220 Heist-op-den-Berg | BelgiĂŤ

Of contacteer ons: info@BestBend.com

T +32 (0)15 25 72 88 | F +32 (0)15 25 72 86

Weâ&#x20AC;&#x2DC;re celebrating our jubilee.

GEZE sets doors and windows in motion. GEZE moves people. GEZE â&#x20AC;&#x201C; in motion since 1863. Thank you for the trust you have placed in us for 150 years.

www.geze.nl

Nieuw! Assortiment uitgebreid met DC700G-FT. De eerste deurdranger met geïntegreerde elektrische sluitplaat. Ga snel naar www.assaabloy.nl/DC700G-FT

Het complete assortiment voor het sluiten van deuren

ASSA ABLOY Deurdrangers; complete serie met één uniforme vormgeving De veelzijdige serie deurdrangers en –automaten van ASSA ABLOY zijn geschikt voor alle deurfuncties in zowel de utiliteits- als woningbouw. Naast uitstekende functionaliteiten en slimme installatiemogelijkheden onderscheiden de deurdrangers zich door hun moderne design. Het assortiment T: 088 639 46 00 | WWW.ASSAABLOY.NL

loopt uiteen van betrouwbare schaar- en glijarmdeurdrangers tot comfortabele vrijloopsystemen en draaideurautomaten. De deurdrangers zijn opgenomen in ASSA ABLOY’s digitale bestekservice, www.assaabloy.nl/bestekservice. The global leader in door opening solutions