1 คํานํา ตามที่ สํานักงานหลักประกันสุขภาพแหงชาติ ไดดําเนินงานระบบหลักประกันสุขภาพในระดับ ทองถิ่นหรือพื้นที่ โดยมีวัตถุประสงคเพื่อเปนการสรางหลักประกันสุขภาพแหงชาติใหกับบุคคลในพื้นที่ สงเสริมกระบวนการการมีสวนรวมตามความพรอม ความเหมาะสมและความตองการของประชาชนใน ทองถิ่น และกําหนดใหองคการบริหารสวนตําบลและเทศบาลไดมีสวนในการดําเนินงาน บริหารจัดการ ระบบหลักประกันสุขภาพที่เกี่ยวกับการสรางเสริมสุขภาพ การปองกันโรค และการฟนฟูสมรรถภาพที่ จําเปนตอสุขภาพและการดํารงชีวิตในระดับทองถิ่นหรือพื้นที่ ทั้งนี้ใหเปนไปตามเจตนารมณแหง พรบ. หลักประกันสุขภาพแหงชาติ พ.ศ.2545 มาตรา 47 การจัดทําแผนสุขภาพถือเปนความสําคัญในการกําหนดทิศทางใหสอดคลองกับปญหาเรงดวนที่ เกิดขึ้นเพื่อการแกไขปญหาในดานสุขภาพในพื้นทีต่ ําบลเหลาโพนคอ ใหครอบคลุมทุกกลุมเปาหมายที่ สําคัญ 5 กลุม ไดแก กลุมหญิงมีครรภ กลุมเด็กเล็กตั้งแตแรกเกิดถึงต่ํากวา 6 ป กลุมเด็กโตและเยาวชนอายุ ตั้งแต 6 ป ถึงต่ํากวา 25 ป กลุมผูใหญ คือ อายุตั้งแต 25 ปขึ้นไป และกลุมผูพิการหรือทุพพลภาพ คณะกรรมการกองทุนหลักประกัน สุขภาพตําบลเหลาโพนคอ
2 สารบัญ หนา ขอมูลทั่วไป สภาพภูมิประเทศ สภาพภูมิอากาศ เขตการปกครอง/ประชากร จํานวนหมูบาน แผนที่ตําบลเหลาโพนคอ จํานวนประชากรแยกตามอายุ/รายหมูบาน โรค 5 อันดับ บทที่ 2 ความเปนมา บัญชีรายรับกองทุน วิสัยทัศนกองทุนหลักประกันสุขภาพ พันธะกิจ จุดมุงหมายเพื่อการพัฒนา ยุทธศาสตร/แนวทางการพัฒนา บทที่ 3 ขั้นตอน/กระบวนการสรางแผนที่ทางเดินยุทธศาสตร ขั้นตอนที่ 1 การวิเคราะหบริบท/สถานการณของพื้นที่ ขั้นตอนที่ 2 การกําหนดจุดหมายปลายทางการพัฒนา ขั้นตอนที่ 3 การสรางแผนที่ทางเดินยุทธศาสตรหลัก ขั้นตอนที่ 4 การสรางแผนที่ทางเดินยุทธศาสตรฉบับปฏิบัติการ ขั้นตอนที่ 5 การนิยามเปาประสงคของยุทธศาสตรจาก SLM ขั้นตอนที่ 6 การสรางแผนที่ทางเดินยุทธศาสตรฉบับปฏิบัติการยอย ผลการดําเนินงานป 2551 ผลการดําเนินงานป 2552 แผนปฏิบัติการกองทุนหลักประกันสุขภาพ 2554 ภาคผนวก
2 2 2 3 3 4 4 5 8 8 8 9 9 9 9 10 10 10 12 16 19 19 20 21 22 23
3 แผนพัฒนากองทุนหลักประกันสุขภาพ ตําบลเหลาโพนคอ อําเภอโคกศรีสุพรรณ จังหวัดสกลนคร ประวัติความเปนมา กอนที่จะมาเปนตําบลเหลาโพนคอ อําเภอโคกศรีสุพรรณ จังหวัดสกลนคร ใน ปจจุบัน เริ่มแรกเดิมทียังมีพระธุดงคองคหนึ่ง (ไมปรากฏชื่อ) ในสมัย.............ชาวบานดงกึม แขวงเมือง สุวรรณเขต ประเทศลาว ไดเดินธุดงคไปตามวิสัยสมณะบรรพชิตทั้งในปาและในบาน วันหนึ่งพอไปถึงบึง แหงหนึ่ง (นาบึง) อันมีอาณาเขตติดตอกับบานหนองเหียนอุปหาด (คําวา “อุปหาด” เปนชื่อของผูมาตั้งบาน หนองเหียนเปนคนแรก)...เห็นวาเปนที่อุดมสมบูรณพอที่จะตั้งถิ่นฐานบานเรือนไดพอพระธุดงคองคนั้น กลับถึงบาน...ก็เลาเรื่องตางๆที่ไดไปพบไปเห็นมาใหพี่นองและชาวบานฟงวาไดไปพบเห็นที่อุดมสมบูรณ แหงหนึ่งในเมืองไทย ขาวนีไ้ ดแพรไปถึงบุคคลที่มีชื่อวา อาญาพระพลและอาญาพระประเทพ ทานทั้ง สองไดสอบถามถึงรายละเอียดตางๆ จากพระธุดงครูปนั้น เห็นวาเปนความจริง จึงไดรวบรวมสมัครพรรค พวกซึ่งเปนเผา “ภูไท”ไดประมาณ 8 ครอบครัว นําโดยอาญาพระพลและอาญาพระเทพเปนหัวหนา ขาม ลําน้ําโขงเดินทางรอนแรมมาจนถึงบานหนองเหียนอุปหาดในระยะนั้นไดพากันหยุดอยูที่นั้น เพื่อจะได คนหาทําเลอันเหมาะสมพอที่จะตั้งบานเรือนได แลวก็ไดพบลําน้ําแหงหนึ่ง (หวยทรายในปจจุบัน) ทานทั้ง สองจึงแยกจากกันออกเปน 2 พวก คือพวกของพระยาเทพไดพากันไปตั้งบานเรือนอยูทดี่ อนตากลา ริม หวยทราย ปจจุบันเปนหวยทราย สวนอาญาพระพลนั้นไดพาสมัครพรรคพวกไปตั้งบานเรือนอยูที่ดงหมน ริมหวยทรายตอนบน เปนสายธารอันเดียวกัน เรียกชื่อวา บานอุมไผนาทาม เพราะเดิมอุดมสมบูรณไปดวยปาไผปจจุบันเปนทุง นา แตหมูบานทั้งสองนีไ้ ดรับความลําบากมากเพราะอุทกภัย คือพอฤดูฝนน้ําจะทวมแทบทุกป ทําใหการทํา มาหากิน การอยูอาศัย การสัญจรไปมาลําบากมากจึงไดพรอมกันเลือกที่ทํามาหากินทําเลใหมใหดีและ เหมาะสมกวาเดิม แลวก็ไดพบโนนแหงหนึ่ง มีตนคอมาก เห็นวาเหมาะสมสําหรับจะตั้งบานเรือนได จึง ไดพากันอพยพไปตั้งบานเรือนอยูที่โนนคอนั้น เรียกชื่อบานวา บานโพนคออุมไผ ขึ้นกับอําเภอมุกดาหาร จังหวัดนครพนม อาชีพของชาวบานเวลานั้น สวนใหญไดแก การทําไร ตอมามีประชากรเพิ่มมากขึ้นการ ทําไรก็ขยายออกไปเรื่อยๆ จนมีอาณาเขตกวางขวาง และหางไกลออกไปจากบานเดิม เปนเหตุใหลําบาก ในการดูแลรักษาพืชไรของตน เมื่อเปนดังนี้ ตางคนก็ตางพากันไปปลูกบานเรือนอยูตามไร ตามสวนของ ตนเอง ซึ่งยังเปนปาเปนดงอยูจึงกลายเปนหมูบานเล็กๆ ขึ้นหมูบานหนึ่ง เรียกวา บานเหลา เพราะสถาน ที่ตั้งบานเรือน ยังเปนเหลาเปนดงอยูนั่นเอง เมื่อกาลตอมาจึงไดเอาชื่อบานทั้งสองนี้รวมเขากัน เรียกวา บานเหลาโพนคอ หรือตําบลเหลาโพนคอในปจจุบัน เมื่อบานมีความเจริญ สมควรจะมีวัดเพื่อจะ ไดบําเพ็ญกุศลทางพุทธศาสนาจึงไดพรอมใจกันสรางวัดขึ้น มีเจาอธิการโสม เปนผูริเริ่มพรอมกับชาวบาน ใหชื่อวา วัดโพนคอ จึงนับไดวา อาญาพระพลและอาญาพระเทพ ทั้งสองทานนี้เปนคนสําคัญและเปนสอง คนแรกที่มาตั้งบานโพนคอ อาญาพระพล ภรรยาไมปรากฏชื่อ มีลูกดวยกัน 6 คนเปนชาย 3 คนคือ 1.นายนาม 2.นายโนรา
4 3.นายทะ เปนหญิง 3 คน 1.นางวันทา 2.นางแกนตา 3.นางเลื้อม อาญาพระเทพ ภรรยาไมปรากฏชื่อ มีลูกดวยกัน 4 คน เปนชาย 2 คนคือ 1.นายคําดี 2.นายคําฝน เปนหญิง 2 คน 1.นางแขว 2.นางคําไพร ตอมาเมื่อบานเมืองมีความเจริญรุงเรื่อง ทางราชการกําหนดใหตั้งชื่อสกุล (สมัยรัชกาลที่ 6 ประมาณป........) จึงไดเอาชื่อบิดาและบุตร รวมกันเปนชื่อสกุล เปน พลราชา บาง เทพคําดี บาง ตอมา ไดเปลี่ยนจาก พลราชา เปน พลราชม เปลี่ยนจาก เทพคําดี เปน ทนคําดี ตอมาคุณครูคัมภีร ไดเปลี่ยน จาก ทนคําดี เปน ธนะคําดี เปนอันวา คุณครูคัมภีร ธนะคําดี เปนตนสกุลของธนะคําดี องคการบริหารสวนตําบลเหลาโพนคอ ยกฐานะจากสภาตําบล เปนองคการบริหารสวนตําบล เมื่อ วันที่ 24 กุมภาพันธ 2540 จนถึงปจจุบัน ขอมูลทั่วไป องคการบริหารสวนตําบลเหลาโพนคอ เปน อบต.เล็กๆ ที่ตั้งอยูทางทิศตะวันออกของอําเภอโคกศรี สุพรรณ มีระยะทางหางจากอําเภอฯ ประมาณ 10 กิโลเมตร หางจากจังหวัดสกลนคร ประมาณ 30 กิโลเมตร มีเนื้อที่ทั้งหมด 36 ตารางกิโลเมตร หรือ 14,636 ไร เปนพื้นที่ทําการเกษตร 9,787 ไร มีอาง เก็บน้ําขนาดใหญ 2 แหง คือ อางเก็บน้ําหวยโท-หวยยาง และอางเก็บน้ําหวยนอย มีลําหวยสายหลักที่ สําคัญที่ใชเพื่อการเกษตร อยู 2 สาย คือลําหวยยางและลําหวยทราย โดยมีอาณาเขตดังนี้ ทิศเหนือ จดพื้นที่ตําบลแมดนาทม อําเภอโคกศรีสุพรรณ จังหวัดสกลนคร ทิศใต จดเทือกเขาภูพาน อ. เตางอย จ.สกลนคร และ อ.ดงหลวง จ. มุกดาหาร ทิศตะวันออก จดพื้นที่ตําบลหนองบอ อําเภอนาแก จังหวัดนครพนม ทิศตะวันตก จดพื้นที่ตําบลตองโขบ อําเภอโคกศรีสุพรรณ จังหวัดสกลนคร สภาพภูมิประเทศ ภูมิประเทศโดยทั่วไปพื้นที่สวนใหญเปนที่ราบสลับดอน บริเวณที่ราบจะทําการเพาะปลูกพืชและ เลี้ยงสัตว มีพื้นที่บางสวน(หวยยาง หมูที่ 6 และหวยยางเหนือ หมูที่ 9)ติดกับเทือกเขาภูพาน สภาพปาไม เปนปาโปรง มีไมเบญจพรรณเหมาะสําหรับการหาของปา สภาพภูมิอากาศ ลักษณะภูมิอากาศของอําเภอโคกศรีสุพรรณ มี 3 ฤดู ฤดูรอ น เริ่มตั้งแตเดือนมีน าคม - เดือนพฤษภาคมของทุก ป ซึ่งอากาศจะรอนมากในเดือ น เมษายน ฤดูฝน เริ่มตั้งแตเดือนพฤษภาคม - เดือนตุลาคมของทุกป ฝนจะตกชุกในชวงเดือน กรกฎาคม -สิงหาคม ฤดูหนาว เริ่มตั้งแตเดือนพฤศจิกายน - เดือนกุมภาพันธ อากาศจะหนาวจัดในชวงเดือนธันวาคม – เดือนมกราคม อุณหภูมิเฉลี่ยที่ 37 องศาเซลเซียส
5 เขตการปกครอง / ประชากร ประกอบดวย 11 หมูบาน อยูในเขตองคการบริหารสวนตําบลเหลาโพนคอทั้งหมด และมีจํานวน ประชากร รวมทั้งหมด 5,809 คน เปนชาย 2,892 คน หญิง 2,917 คน จํานวน ครัวเรือน 1,325 หลังคา เรือน (ขอมูล ณ เดือน กันยายน 2552) จํานวนหมูบาน มีจํานวนหมูบานและประชากร ดังนี้ หมูที่ ชื่อหมูบาน จํานวน จํานวน ชาย หญิง ครัวเรือน ประชากร 1 โพนคอ 168 767 375 392 2 โพนไฮ 55 263 136 127 3 4 5 6 7 8 9 10 11
ดง หนองเหียน เหลา หวยยาง เหลาเหนือ ดงนอย หวยยางเหนือ โพนสูง นอยหนองไผสวน รวม
83 144 130 185 79 121 159 166 35 1,325
289 675 545 897 414 342 804 649 164 5,809
155 324 257 456 196 164 419 325 85 2,892
หมายเหตุ ขอมูลอางอิง จากสํานักทะเบียนอําเภอโคกศรีสุพรรณ 30 ตุลาคม 2552 แผนที่แสดงถึงขอบเขตตําบลเหลาโพนคอ
134 351 288 441 218 178 388 324 79 2,917
6 แผนที่ตําบลเหลาโพนคอ
ขอมูลประชากรแยกชวงชั้นอายุ/รายหมูบาน เปาหมาย นอยกวา 1 ป 1 ปเต็ม – 2ป 3 ปเต็ม-5ป 6 ปเต็ม 11 ป 12 ปเต็ม-14 ป 15 ปเต็ม – 17 ป 18 ปเต็ม-25 ป 26 ปเต็ม-49 ป 50 ปเต็ม-60 ปเต็ม มากกวา 60 ปเต็ม ขึ้นไป รวม
หมูที่ 1 6 9 24 47 32 19 45 204 99 104
หมูที่ 2 1 2 17 18 12 8 23 80 22 28
589
211
หมูที่ 3 หมูที่ 4 หมูที่ 5 1 7 1 6 11 6 8 23 16 14 48 25 14 34 15 11 16 13 18 34 17 93 149 118 40 69 73 35 81 41 240
472
325
หมูที่ 6 หมูที่ 7 หมูที่ 8 หมูที่ 9 2 2 1 6 20 11 4 19 23 18 11 19 48 38 21 52 40 15 17 34 46 15 11 29 81 36 24 56 272 116 101 190 97 48 35 72 83 51 43 62 712
350
หมายเหตุ ขอมูลอางอิงจากประชากรที่อาศัยอยูจริงจากการสํารวจ จปฐ. ป 2552
268
539
หมูที่ 10 หมูที่ 11 1 2 9 4 20 7 41 17 35 10 25 8 42 22 167 72 82 16 77 10 499
168
7 โรค 5 อันดับของแตละหมูบาน หมูบาน: โพนคอ ชื่อโรค: จํานวนครั้ง: 1 DM ( เบาหวาน ) 130 2 common cold ( ไขหวัด ) 94 3 J00 - J99 ( 10:โรคระบบหายใจ.......Diseases of the respiratory system ) 92 4 M00 - M99 ( 13:โรคระบบกลามเนื้อ รวมโครงราง และเนื้อยึดเสริม..........Diseases of the musculoskeletal 66 system and connective tissue ) 5 pu, peptic ulcer ( กระเพาะอาหารเปนแผล ) 63 หมูบาน: โพนไฮ ชื่อโรค: จํานวนครั้ง: 1 J00 - J99 ( 10:โรคระบบหายใจ.......Diseases of the respiratory system ) 44 2 common cold ( ไขหวัด ) 40 3 pu, peptic ulcer ( กระเพาะอาหารเปนแผล ) 34 4 rash ( ผื่นคัน ) 24 5 M00 - M99 ( 13:โรคระบบกลามเนื้อ รวมโครงราง และเนื้อยึดเสริม..........Diseases of the musculoskeletal 21 system and connective tissue ) หมูบาน: ดง ชื่อโรค: จํานวนครั้ง: 1 pu, peptic ulcer ( กระเพาะอาหารเปนแผล ) 50 2 J00 - J99 ( 10:โรคระบบหายใจ.......Diseases of the respiratory system ) 39 3 L00 - L99 ( 12:โรคผิวหนังและเนื้อเยื้อใตผิวหนัง.....Diseases of the skin and subcutaneous tissue ) 29 4 DM ( เบาหวาน ) 22 5 common cold ( ไขหวัด ) 22 หมูบาน: หนองเหียน ชื่อโรค: จํานวนครั้ง: 1 pu, peptic ulcer ( กระเพาะอาหารเปนแผล ) 23
8 2 common cold ( ไขหวัด ) 19 3 J00 - J99 ( 10:โรคระบบหายใจ.......Diseases of the respiratory system ) 17 4 rash ( ผื่นคัน ) 16 5 L00 - L99 (โรคผิวหนังและเนื้อเยื้อใตผิวหนัง..Diseases of the skin and subcutaneous tissue )12 หมูบาน: เหลา ชื่อโรค: จํานวนครั้ง: 1 L00 - L99 (โรคผิวหนังและเนื้อเยื้อใตผิวหนัง.....Diseases of the skin and subcutaneous tissue ) 179 2 common cold ( ไขหวัด ) 58 3 J00 - J99 ( 10:โรคระบบหายใจ.......Diseases of the respiratory system ) 52 4 rash ( ผื่นคัน ) 52 5 muscle strain ( ปวดกลามเนื้อ ) 37 หมูบาน: หวยยาง ชื่อโรค: จํานวนครั้ง: 1 DM ( เบาหวาน ) 56 2 common cold ( ไขหวัด ) 38 3 J00 - J99 ( 10:โรคระบบหายใจ.......Diseases of the respiratory system ) 36 4 pu, peptic ulcer ( กระเพาะอาหารเปนแผล ) 34 5 rash ( ผื่นคัน ) 27 หมูบาน: เหลาเหนือ ชื่อโรค: 1 common cold ( ไขหวัด ) 2 DM ( เบาหวาน ) 3 J00 - J99 ( 10:โรคระบบหายใจ.......Diseases of the respiratory system ) 4 pu, peptic ulcer ( กระเพาะอาหารเปนแผล ) 5 rash ( ผื่นคัน )
จํานวนครั้ง: 44 44 44 35
9
หมูบาน: ดงนอย ชื่อโรค: จํานวนครั้ง: 1 J00 - J99 ( 10:โรคระบบหายใจ.......Diseases of the respiratory system ) 26 2 M00 - M99 ( 13:โรคระบบกลามเนื้อ รวมโครงราง และเนื้อยึดเสริม..........Diseases of the musculoskeletal 23 system and connective tissue ) 3 pu, peptic ulcer ( กระเพาะอาหารเปนแผล ) 17 4 common cold ( ไขหวัด ) 17 5 muscle strain ( ปวดกลามเนื้อ ) 16 หมูบาน: หวยยางเหนือ ชื่อโรค: จํานวนครั้ง: 1 pu, peptic ulcer ( กระเพาะอาหารเปนแผล ) 31 2 common cold ( ไขหวัด ) 25 3 J00 - J99 ( 10:โรคระบบหายใจ.......Diseases of the respiratory system ) 25 4 rash ( ผื่นคัน ) 24 5 L00 - L99 (โรคผิวหนังและเนื้อเยื้อใตผิวหนัง.....Diseases of the skin and subcutaneous tissue ) 20 หมูบาน: โพนสูง ชื่อโรค: จํานวนครั้ง: 1 pu, peptic ulcer ( กระเพาะอาหารเปนแผล ) 46 2 J00 - J99 ( 10:โรคระบบหายใจ.......Diseases of the respiratory system ) 42 3 M00 - M99 ( 13:โรคระบบกลามเนื้อ รวมโครงราง และเนื้อยึดเสริม..........Diseases of the musculoskeletal 36 system and connective tissue ) 4 common cold ( ไขหวัด ) 34 5 hypertension ( ความดันโลหิตสูง ) 32
10 หมูบาน: นอยหนองไผสวน ชื่อโรค: 1 J00 - J99 ( 10:โรคระบบหายใจ.......Diseases of the respiratory system ) 2 common cold ( ไขหวัด ) 3 pu, peptic ulcer ( กระเพาะอาหารเปนแผล ) 4 rash ( ผื่นคัน ) 5 cough ( ไอ(ไมมีเลือดออก) )
จํานวนครั้ง: 17 16 15 4 3
บทที่ 2 กองทุนหลักประกันสุขภาพตําบลเหลาโพนคอ ............................................................................. ความเปนมา เริ่มสมัครจัดตั้งในชวงที่ นายอนุสรณ พลราชม ดํารงตําแหนง นายกองคการบริหารสวนตําบล เหลาโพนคอ โดย สมัครจัดตั้งกองทุนหลักประกันสุขภาพ เมื่อวันที่ 6 กรกฏาคม 2551 บัญชีรายรับของกองทุน ฯ บัญชีเงินฝากประเภท ออมทรัพย ธนาคารเพื่อการการเกษตรและสหกรณการเกษตร สาขา โคกศรีสุพรรณ จังหวัดสกลนคร หนวยงานที่สมทบ / ผูสมทบ 1 สนง.หลักประกันสุขภาพแหงชาติ 2 องคการบริหารสวนตําบลเหลาโพนคอ 3 เงินบริจาค
รายรับ : บาท ป 2551 ป 2554 206,250.00 191,760 106,000.00 70,000 -
11 วิสัยทัศนกองทุนหลักประกันสุขภาพตําบลเหลาโพนคอ ภายในป 2556 ประชาชนตําบลเหลาโพนคอจะมีสุขภาพรางกายที่แข็งแรง ประชาชนทุก กลุมเปาหมายเขาถึงบริการหลักประกันสุขภาพ ดวยการบริหารการจัดการอยางเทาเทียม พันธกิจ 1. ประชาสัมพันธกองทุนหลักประกันสุขภาพใหทั่วถึง 2. สงเสริมใหกลุมเปาหมายเขาถึงการบริการอยางเทาเทียมกัน 3. สงเสริมใหมีการจัดการดานสุขภาพและอนามัยชุมชน จุดมุงหมายเพื่อการพัฒนา 1. เพื่อใหประชาชนมีสุขภาพรางกายที่แข็งแรง 2. เพื่อใหประชาชนทุกกลุมเปาหมายเขาถึงการใหบริการของกองทุน 3. เพื่อใหประชาชนมีสุขภาพอนามัย สมบูรณดี ปราศจากโรคภัยทั้งตําบล 4. เพื่อสงเสริมและสนับสนุนใหประชาชนมีสวนรวมในการบริหารงานของกองทุน หลักประกันสุขภาพตําบล ประเด็นยุทธศาสตร ที่คาดวาสามารถสรางความแข็งแกรงและแกไขปญหาดานสุขภาพใหแกชุมชน 1. การประชาสัมพันธ 2. การพัฒนาดานสุขภาพและอนามัยชุมชน 3. การมีสวนรวมในการพัฒนากองทุน ยุทธศาสตร แนวทางการพัฒนา ยุทธศาสตรที่ 1 การประชาสัมพันธ แนวทางการพัฒนา - จัดทําปายประชาสัมพันธกองทุนหลักประกันสุขภาพตามถนนสายหลัก - ประชาสัมพันธผานหอกระจายขาวหมูบาน - จัดตั้งศูนยประสานงานกองทุนระดับตําบล ยุทธศาสตรที่ 2 การพัฒนาดานสุขภาพประชาชนและอนามัยชุมชน แนวทางการพัฒนา - ดําเนินโครงการดานสุขภาพทุกกลุมเปาหมาย - ดําเนินโครงการดานสุขภาพระดับชุมชน
12 ยุทธศาสตรที่ 3 การมีสวนรวมในการพัฒนากองทุน แนวทางการพัฒนา - จัดทําประชาคมเพื่อรับทราบปญหาดานสุขภาพ - จัดตั้งคณะกรรมการกองทุนที่มาจากตัวแทนกลุมเปาหมายตางๆ อยางทั่วถึง - สรางเครือขายรวมกับหนวยงานในพื้นที่และกลุมเปาหมายในพื้นที่
บทที่ 3 การสรางและใชแผนที่ทางเดินยุทธศาสตร (Strategic Route Map) เพื่อการสรางเสริมสุขภาพในกองทุนหลักประกันสุขภาพตําบลเหลาโพนคอ .............................................................................
ขั้นตอน / กระบวนการสรางแผนที่ทางเดินยุทธศาสตร ขั้นตอนที่ 1 การวิเคราะหบริบท / สถานการณของพื้นที่ การวิเคราะหสถานการณ (Situation Analysis) เปนขั้นตอนเริ่มตนของการสรางและใชแผนที่ทางเดิน ยุทธศาสตรเปนขั้นตอนที่มีความสําคัญมากจะเรียกวาสําคัญที่สุดก็วาได เนื่องจากเปนการระดมความคิดเห็น ใหไดมาซึ่งขอมูลหรือขอเท็จจริงเกี่ยวกับสถานการณ และ บริบทแวดลอมของพื้นที่ตําบลชองลม เพื่อ นําไปใชในการสรางแผนที่ทางเดินยุทธศาสตรในขั้นตอนตอไป “หากวิเคราะหรอบดาน และ ไดขอมูลที่ลึก เพียงใดแผนที่ทางเดินยุทธศาสตรก็จะตอบสนองความตองการกับพื้นที่มากเทานั้น” ในการวิเคราะหสถานการณ (Situation Analysis) วิทยากรไดแบงกลุมเปาหมายที่เขารวมประชุม ออกเปน 3 กลุม โดยในแตละกลุมจะมีบุคคลแตละกลุมรวมอยูดว ยในจํานวนที่ใ กลเคียงกัน รวมกัน วิเคราะหสถานการณตําบลหนองสรวง โดยใชภาพแผนที่ความคิด (Mind Map) เริ่มตนดวยการเขียนคํา สั้น ๆ (Key Words) วา “วิเคราะหสถานการณตําบลเหลาโพนคอ” ไวตรงกลางแลวแบงระดับ หรือ มุมมองเปน 4 กิ่งใหญ หรือ 4 มุมมอง ประกอบดวย กิ่งที่ 1 ประชาชน หรือ มุมมองเชิงคุณคา (Valuation Perspective) จะใชประเด็น คําถาม 3 ขอ ดังนี้ สภาพปญหาของตําบลเหลาโพนคอตั้งแตอดีตจนถึงปจจุบันอยางไร? มีอะไรดีบาง? มีอะไรเปนปญหาบาง ? ประชาชนในตําบลเหลาโพนคอมีพฤติกรรมอยางไร ?
13 ความตองการเห็นอะไรเกิดขึ้นในตําบลเหลาโพนคอภายในระยะเวลา 3 – 5 ป ขางหนา ประชาชนหรือกลุมเปาหมายที่ตั้งไวตองทําอะไรบาง ? กิ่งที่ 2 ภาคี หรือ ผูมีสวนไดสวนเสีย (Stakeholder Perspective) ภาคีเครือขาย คือ กลุม องคก ร หรือ เพื่อน ที่ทํางานรว มกับกองทุนหลัก ประกัน สุข ภาพฯ หรือ กองทุน หลัก ประกันสุขภาพ ฯ จะตองทํางานรวมกับใครบาง ? และกองทุนตองการใหภาคีเครือขายแสดงบทบาทอยางไร ? โดยพิจารณา จากจุดออน (Weaknesses) จุดแข็ง (Strengths) ของแตละภาคีเครือขายมาใชในการกําหนดบทบาทที่พึง ประสงคหรือสิ่งที่ตองการใหเกิดขึ้นในอนาคตอีก 3- 5 ป ขางหนา จะใชประเด็นคําถาม 2 ขอ ดังนี้ ภาคีที่จะมาชวยเราทํางานไดจริง ๆ มีใครบาง ? สิ่งที่อยากเห็นหรืออยากใหภาคีแตละภาคสวนแสดงบทบาทอะไรบาง ? กิ่งที่ 3 รากฐาน หรื อ มุ ม มองการเรี ย นรู แ ละพั ฒ นา (Learning and Development Perspective) เปน การวิเคราะหวาการทํางานของกองทุน ฯ คณะกรรมการกองทุนเปนอยางไร? มี ความรู มีคุณธรรม มีความเพียรพยายาม มีความรัก มีความสามัคคีอยางไร ? วัฒนธรรมของชุมชนมีวิถี ชีวิตอยางไร ? ความมุงหวังที่ตองการใหกองทุนเปนแบบไหนอยางไรในอนาคต 3 ปขางหนา หากจะ ทําใหเขมแข็งไดตองอาศัยอะไรเปนรากฐานบาง ? และกองทุนมีขอมูลที่จําเปนในการทํางานเปนอยางไร? จะไดขอมูลมาจากไหนและนําไปใชประโยชนไดอยางไร ? จะใชประเด็นคําถาม 4 ขอ ดังนี้ ศักยภาพของคน , กองทุน ฯ มีความพรอมเปนอยางไร? มีจุดแข็ง จุดออน สวน ขาดอะไรบาง? มีความรูและทักษะการทํางานอยางไร ? ขอมูลที่ใชในการทํางาน ยังขาดอะไรบาง ? วัฒ นธรรมและบรรยากาศในการทํางานของกองทุน ฯ หรือคณะกรรมการ ฯ ทีมงานเปนอยางไร ? ทุนอื่น ๆ เชน องคความรู ทรัพยากรตางๆ ที่มีความจําเปน ในการทํางานเปน อยางไร ? กิ่งที่ 4
กระบวนการหรือมุมมองเชิงการบริการจัดการ (Management Perspective) กองทุนมีวิธีการทํางานหรือบริหารจัดการอยางไรที่จะไปใหถึงเปาหมาย เชน การ สื่อสารของชุมชน , องคกร ,การจัดทําแผนของชุมชน ,การจัดระบบงบประมาณหรือทรัพยากรในชุมชน , การจัดการความสัมพันธระหวางกลุมองคกรตาง ๆ , การจัดการเกี่ยวกับความรู ภูมิปญญาของทองถิ่น ที่ จะทําใหเกิดขึ้นในอนาคตอีก 3 ปคืออะไรบาง ? จะใชประเด็นคําถามวา มีวิธีการทํางานหรือกระบวนการ สําคัญอะไรบางที่จะไปทํางานรวมกับภาคีตาง ๆ ที่เกี่ยวของเพื่อเปนเสริมสรางศักยภาพ ความเขมแข็ง
14 ใหกับกองทุนและกองทุน จะสงเสริมหรือสนับสนุนใหภาคีสามารถแสดงบทบาทตามที่กองทุนคาดหวัง ไดอยางไร ? ซึ่งอาจเปนวิธีที่ทํางานที่ยังไมเคยทําหรืออาจจะคิดใหมใหเกิดนวัตกรรมการทํางานใหม ๆ และเมื่อวิทยากรไดนําผลการวิเคราะหสถานการณทั้ง 3 กลุมยอยมาเขียนรวมกันโดยใช Program Maindmanager ขั้นตอนที่ 2 การกําหนดจุดหมายปลายทางการพัฒนา (Destination Statement) ผูเขารวมประชุมรวมกันกําหนดจุดหมายปลายทางของกองทุนในระดับ/มุมมองทั้ง 4 ระดับ / มุมมอง ไดแก ระดับประชาชน (Valuation Perspective) , ระดับภาคี (Stakeholder Perspective) , ระดับ กระบวนการ (Management Perspective) และระดับรากฐาน (Learning and Development Perspective) วาภายใน 3 ปขางหนากองทุนจะไปทางไหน ? มีเปาหมายอยางไร? โดยประเมินสถานการณ ในขั้นตอนที่ 1 นํามาปรับขอความที่เหมือนกัน สอดคลองกันรวมเปนประเด็นเดียวกัน วิทยากรใหแตละ กลุมนํากระดาษปรุฟ (Proof Paper) มาแบงเปน 4 สวน / ชอง โดยแตละสวน / ชอง เขียนหัวขอไว 4 หัวขอ คือ ประชาชน , ภาคีเครือขาย , กระบวนการ และรากฐาน และนําขอความจากแผนที่ความคิด (Mind Map) ในขั้นตอนที่ 1 มาเขียนลงในแตละชอง จากการวิเคราะหสถานการณ / บริบทในขั้นตอนที่ 1 ของแตละกลุม ยอย นํามาเขียนในผังจุดหมาย ปลายทางตําบลเหลาโพนคอพรอมภาพได ดังตอไปนี้ ผังจุดหมายปลายทางตําบลเหลาโพนคอป 2553 - 2555 กลุมที่ 1 ประชาชน กระบวนการ มีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคที่ มีการวางแผนอยางมีสวนรวม ถูกตอง ประชาสัมพันธ และการสื่อสารดานสุขภาพ ลดการใชสารเคมี เปลี่ยนมาใชปุยชีวภาพ ที่ดี หมูบานมีที่ทิ้งขยะ มีการระดมทุน มีการเฝาระวังยาเสพติด (ยาบา / สุรา / มีการจัดเวทีแลกเปลี่ยนความรู บุหรี)่ สรางแรงจูงใจ มีชมรมการออกกําลังกายและกิจกรรม ติดตามประเมินผล ตอเนื่องทุกหมูบาน มีการประสานงานกับหลายหนวยงานและ มีการจัดการสิ่งแวดลอมที่ดี เชื่อมโยงกับเครือขาย ภาคี รากฐาน อบต. / อบจ. สนับสนุนเรื่องงบประมาณ บุคลากรมีศักยภาพ มีพฤติกรรม เกษตร ใหความรู สนับสนุนเรื่องพันธุพืช เปนแบบอยาง
15 พันธุสัตว สาธารณสุข / อสม. ใหความรูดานสุขภาพ และเฝาระวัง ครู ใหความรูกับเด็กและเยาวชน วัด สงเสริมดานคุณธรรม ผูนําชุมชน ประสานงาน / ประชาสัมพันธ
มีระบบฐานขอมูลถูกตองเปนปจจุบัน มีกําลังใจ / ความสุขในการทํางาน มีกองทุนหลักประกันสุขภาพระดับ ทองถิ่นที่ดีเปนระบบ
ผังจุดหมายปลายทางตําบลเหลาโพนคอ ป 2553 - 2555 กลุมที่ 2 ประชาชน กระบวนการ ประชาชนมีสุขภาพที่ดี มีการประชาสัมพันธ และมีระบบ การประสานงานที่ดีในเรื่องขาวสาร / ขอมูล มีศูนยฝกอาชีพเสริม มีการประสานงานที่ดีกับหนวยงานที่เกี่ยวของ ลดการใชสารพิษ / สารเคมี ประชาชนในชุมชนมีสวนรวมในการคิด / การ มีแผนงาน / โครงการ / งบประมาณจาก การมีสวนรวมของชุมชน ทํางาน ตาง ๆ สรางแรงจูงใจ มีการดําเนินชีวิตตามระบบเศรษฐกิจพอเพียง มีการติดตาม / ประเมินผล ภาคี รากฐาน อบต. / อบจ. / กองทุนตาง ๆ / พมจ.อน. บุคลากร (คณะกรรมการกองทุนฯ)มีความรู สนับสนุนงบประมาณ ความเขาใจและเปนแบบอยางที่ดี องคกรเครือขายชุมชน (กํานัน , ผญบ. / ขอมูล= มีขอมูลที่เปนระบบ /ชัดเจน/ถูกตอง วัด / อปพร.สวนรวมในชุมชนเปนแบบอยาง ทํางานอยางมีระบบแบบแผน ในการสรางสุขภาพ บริหารงานโดยยึดหลักธรรมาภิบาล (โปรงใส หนวยงานภาครัฐ / เกษตร / ศพด. / หมอ , ตรวจสอบได , มีคุณธรรม , จริยธรรม , โรงเรียน / อสม. / รวมกระบวนการสนับสนุน ประชาชนมีสวนรวม , ประเมินผลได ฯลฯ) วิชาการ / งบประมาณ ปลูกจิตสํานึกที่ดีใหกับชุมชน
16 ผังจุดหมายปลายทางตําบลเหลาโพนคอ ป 2553 - 2555 กลุมที่ 3
• • • • • • • • • • • •
•
• •
ประชาชน พฤติกรรมการบริโภคอยางถูกตอง ลดการใชสารเคมีทางการเกษตร มีการออกกําลังกายอยางตอเนื่อง มีการดูแลสุขภาพตัวเองได ลด ละ เลิก บุหรี่ สุรา / อบายมุข มีการกําจัดขยะอยางถูกวิธี มีครอบครัวอบอุน ปลอดยาเสพติด มีสุขภาพจิตดี ภาคี จัดกิจกรรมปฏิบัติธรรม / เขาคายเยาวชน สาธารณสุขใหความรูดานสุขภาพ/ สงเสริม ดูแลสุขภาพประชาชน อสม.สํารวจขอมูลดานสุขภาพ , เฝาระวัง / ควบคุมโรคในชุมชุน , แนะนําใหความรู ดานสุขภาพ , เปนผูนําดาน สุขภาพ ครู / โรงเรียน / ศพด. ปลูกฝงพฤติกรรม การบริโภค , ดูแลสุขภาพเด็ก , เฝาระวัง ปญหายาเสพติด ประชาสัมพันธขอมูลดานสุขภาพ , เฝาระวัง ปญหาดานอบายมุขในหมูบาน อบต.สนับสนุน / จัดกิจกรรมดานการสงเสริม / ปองกันโรค
กระบวนการ มีแผนงาน / โครงการ / ชัดเจน มีการจัดเวทีประชาคมหมูบาน/ ตําบล มีการอบรมใหความรูดานสุขภาพ มีระบบการประสานงานชัดเจน มีศูนยการประชาสัมพันธแตละหมูบาน สรางเครือขายสุขภาพ มีการติดตามประเมินผลการดําเนินงาน
รากฐาน • คณะกรรมการกองทุน มีการทํางานโดยยึด หลักธรรมมาภิบาล , มีจิตอาสา , ปฏิบัติตาม ระเบียบขอบังคับ มีภาวะผูนํา • ฐานขอมูลดานสุขภาพ , มีฐานขอมูลที่เปน ปจจุบันและถูกตอง • ทีมงานเขมแข็ง มีกิจกรรม OD (กิจกรรม ละลายพฤติกรรมเพื่อสรางความสามัคคี) , สรางขวัญและกําลังใจ(คาตอบแทน)
เมื่อ วิทยากรนําผังจุดหมายปลายทางตําบลเหลาโพนคอทั้ง 3 กลุมยอยมารวมเปน ผังจุด หมาย ปลายทางตําบลเหลาโพนคอ ป 2553-2555 จะปรากฏดังภาพดานลางนี้แลว นําเสนอนายกองคการบริหาร สว นตําบลเหลาโพนคอ เพื่อใหความเห็นชอบอนุมัติและประกาศเปนพัน ธะสัญญาตอประชาชนที่จ ะ ปฏิบัติงานรว มกันใหเกิด จุดหมายปลายทาง ซึ่งนายกองคก ารบริหารสวนตําบลไดพิจ ารณาใหค วาม เห็นชอบอนุมัติและลงนามประกาศใชผังจุดหมายปลายทางกองทุนหลักประกันสุขภาพในระดับทองถิ่น
17 หรือพื้นที่องคการบริหารสวนตําบลเหลาโพนคอ ป 2553 – 2555 ใหแกประชาชนทั่วไปทราบเพื่อเปน พันธะสัญญาที่จ ะทํางานรวมกันกับประชาชนและภาคีเครือขายตาง ๆ ในการบริก ารจัดการดานสุขภาพ ภายในระยะเวลา 3 ป (พ.ศ. 2553 -2555) เมื่อวันที่ 2 ตุลาคม 2552 ผังจุดหมายปลายทางกองทุนหลักประกันสุขภาพในระดับทองถิ่นหรือพื้นที่ ตําบลเหลาโพนคอป 2553 – 2555
• • • • • • • • • • •
ประชาชน มีพฤติกรรมการดูแลสุขภาพที่ถูกตอง มีการจัดการสิ่งแวดลอมที่ด(ี ตอซัง/ขยะ/ลด การใชสารเคมี) ลดการเสพยาเสพติด(เหลา/บุหรี/่ ยาบา) มีวิถีชีวิตแบบเศรษฐกิจพอเพียง มีสวนรวมคิดแผนงาน/โครงการ มีสุขภาพจิตดี ภาคี / เครือขาย เทศบาล./อบจ.สนับสนุนงบประมาณ ภาครัฐสนับสนุนวิชาการ(เกษตรอําเภอ หมออนามัย พัฒนากร) ครู/ผูนําศาสนาปลูกฝงพฤติกรรมเด็ก/ เยาวชน อสม./ผูนําชุมชนชวยประสานงานและ ประชาสัมพันธ/และทําตัวเปนตัวอยาง กองทุนตางๆในหมูบานสนับสนุน งบประมาณ
• • • •
• • • •
กระบวนการ มีการประชาสัมพันธที่ดี มีแผนงานแบบมีสวนรวม มีการสรางแรงจูงใจ มีการประเมินผลที่ดี
รากฐาน คณะกรรมการมีความรูและทักษะในการ ทํางาน และทําตัวเปนตัวอยาง คณะกรรมการมีขวัญและกําลังใจในการ ทํางาน มีระบบฐานขอมูลที่ถูกตองเปนจริง ทํางานตามหลักธรรมาภิบาลโปรงใส ตรวจสอบได และทํางานอยางมีความสุข
(ลงชื่อ) สิทธิชัย ธนะคําดี (นายสิทธิชัย ธนะคําดี) นายกองคการบริหารสวนตําบลเหลาโพนคอ
18
ขั้นตอนที่ 3 การสรางแผนที่ทางเดินยุทธศาสตรฉบับหลัก เมื่อ นายสิทธิชัย ธนะคําดี ประธานกรรมการกองทุนระบบหลักประกันสุขภาพตําบลเหลาโพนคอ ได พิจารณาใหความเห็นชอบอนุมัติและลงนามประกาศใชผังจุดหมายปลายทางกองทุนระบบหลักประกันสุขภาพตําบล เหลาโพนคอ ป 2553 – 2555 เปนกรอบในการบริหารจัดการดานสุขภาพใหแกประชาชนทั่วไปทราบเพื่อเปนพันธะ สัญญาที่จะทํางานรวมกันกับประชาชนและภาคีตาง ๆ ใหแกประชาชนทั่วไปทราบ เมื่อวันที่ 2 ตุลาคม 2552 นั่น หมายความวา หากใครตองการของบประมาณสนับสนุนจากกองทุน ฯ ไปดําเนินการแกไขปญหาดานสุขภาพจะตอง จัดทํ าโครงการใหอยู ภายในกรอบ และแนวทางที่กองทุ นและภาคีกําหนดไว หากไมอยู ในกรอบของผัง จุดหมาย ปลายทางคณะกรรมการกองทุนจะไมพิจารณาสนับสนุนงบประมาณให ในขั้นตอนที่ 3 นี้ผูเขารวมประชุมจะตองนําขอมูลที่อยูในผังจุดหมายปลายทางในขั้นตอนที่ 2 มา กําหนดเปาประสงคหรือกลยุทธของยุทธศาสตร (Strategic Objective)หรือสิ่งที่กองทุนตองการใหเกิดขึ้นมาในอนาคต ซึ่งในขั้นตอนนี้วิทยากรจะแบงผูเขารวมประชุมตามระดับ / มุมมอง ออกเปน 4 กลุม เชน ระดับภาคีเครือขายจะ ประกอบไปดวย หัวหนาสถานีอนามัย , ครู , องคกรภาคประชาสังคม, ผูชวยครูผูดูแลเด็กอนุบาลและปฐมวัย รวมกันระดมความคิดวาเปาประสงคหรือจุดหมายปลายทางที่รวมกันกําหนดไวขั้นตอนที่ 1 และ 2 ระดับภาคี เครือขายมีวิธีการที่จะทําหรือกลยุทธ (Strategic) อยางไรที่จะทําใหจุดหมายปลายทางที่กําหนดไวเกิดขึ้นจริงได ซึ่ง แตละกลุมเมื่อระดมความคิดหาวิธีการที่จะทําหรือกลยุทธ (Strategic) ไดดังนี้
ประชาชน 1. มีพฤติกรรมการดูแลสุขภาพที่ถูกตอง -สงเสริมใหประชาชนมีการบริโภคอาหารที่ถูกตอง -สนับสนุนใหประชาชนมีการออกกําลังกายอยางตอเนื่อง 2. มีการจัดการสิ่งแวดลอมที่ดี (ตอซัง / ขยะ /ลดการใชสารเคมี) -สงเสริมใหประชาชนใชสารชีวภาพ 3. ลดการเสพยาเสพติด (เหลา / บุหรี่ / ยาบา) -รณรงคใหประชาชนลด ละ เลิก บุหรี่ / สุรา / ปลอดยาบา -สรางมาตรการดานยาเสพติดในหมูบาน 4. มีวิถีชีวิตแบบเศรษฐกิจพอเพียง -สงเสริมการปลูกผักกินเอง -สงเสริมใหประชาชนทําไรนาสวนผสม -สงเสริมการผลิตปุยชีวภาพในเกษตรกร 5. มีโครงการเปนของตนเอง -สรางการมีสวนรวมของประชาชน -พัฒนาศักยภาพประชาชน ในดานการจัดทําแผนงานโครงการ -จัดเวทีประชาคม 6. มีสุขภาพจิตดี -สงเสริมใหวัดจัดกิจกรรมปฏิบัติธรรม -สงเสริมประเพณีวัฒนธรรมทองถิ่น - สรางเครือขายการดูแลสุขภาพจิตในชุมชน
19
ภาคี / เครือขาย 1. อบต. / อบจ. สนับสนุนงบประมาณ -พั ฒนาแผนงานโครงการใหสอดคลองกั บความตองการของประชาชน -ผลั กดั นแผนงานโครงการเขาสูขอบั ญญั ติงบประมาณ 2. ภาครั ฐสนับสนุนโครงการ -สรางระบบประสานความรวมมือที่ดีก ั บภาครั ฐ -จั ดสวั สดิ การใหภาครั ฐ 3. ครู / ผู นําศาสนาปลูกฝังพฤติ กรรมเด็ก / เยาวชน -ประสานงานกับครู ผู นําศาสนา -พั ฒนาศั กยภาพครูในเรื่องของสุขภาพอนามั ย -สนับสนุนการสอนเรื่องสุขภาพ 4. อสม. / ผู นําชุมชน ชวยประสานงานและประชาสั มพั นธ/ ทํ าตั วเป็ นตั วอยาง -สรางระบบประสานความรวมมือที่ดีก ั บภาครั ฐ -จั ดสวั สดิ การใหภาครั ฐ 5. กองทุนตาง ๆ ในหมูบานสนับสนุนงบประมาณ -จั ดทํ าหนังสือขอความสนับสนุนงบประมาณใหก ั บคณะกรรมการ -เสนอแผนงาน / โครงการ เพื่อขอรั บการสนับสนุน
กระบวนการ มีการประชาสั มพั นธที่ดี มีการออกเสี ยงตามสาย ทํ าเอกสาร / แผนพั บ จั ดเวที แลกเปลี่ยน ประชุมประจํ าเดือน
การสรางแรงจูงใจ มีการมอบรางวั ล (เงิ น , สิ่ งของ) ,โล , เกียรติ บ ั ตร ฯลฯ ให แตละหน วยงานที่ รวมดําเนิ นการ มีการแตงตั ้ งใหเป็ นคณะกรรมการ กองทุน
มีแผนงานแบบมีสวนรวม มีการประสานงานที่ดี จั ดเวที ประชาคม
การประเมิ นผลที่ดี ให ประชาชนมีสวนรวมในการ ประเมิ นผล โดยใชแบบสอบถาม และความพึงพอใจ ใชเวทีประชุมตรวจสอบ ของ หมูบานแตละเดือน แตงตั ้ งคณะกรรมการประเมิ นผล
20
รากฐาน 1. คณะกรรมการมีความรูและทักษะในการทํ างานและทํ าตั วเป็ นตั วอยาง 1.1 กําหนดทิ ศทางการทํางานรวมกัน 1.2 พัฒนาศั กยภาพคณะกรรมการ 1.3 สรางที่ แลกเปลี่ยนเรียนรูรวมกัน 1.4 สนับสนุนใหคณะกรรมการลงทํางานในพื้นที่
2. คณะกรรมการมีขวั ญและกํ าลั งใจในการทํ างาน 2.1 2.2 2.3
จั ดสวั สดิ การแกคณะกรรมการ สรางขวั ญและกําลั งใจในการทํางาน พั ฒนาระบบการทํางานเป็ นทีม
3. มีระบบฐานขอมูลที่ถ ู กตองเป็ นจริ ง 3.1 3.2
สรางระบบการจั ดเก็บขอมูลที่ดี จั ดหาเทคโนโลยีที่ท ันสมั ย
4. ทํางานตามหลั กธรรมาภิ บาล (Goodgovernanc) 4.1 4.2 4.3 4.4
สรางจิ ตสํานึ กในการทํางานรวม พั ฒนาระบบตรวจสอบที่โปรงใส สงเสริมการมีสวนรวมของประชาชนในการตรวจสอบการทํ างานของกองทุน ประเมิ นความพึงพอใจการทํางานของคณะกรรมการ
ภายหลังจากที่กลุม กําหนดวิธีการที่จะทําหรือกลยุทธ (Strategic) วาจะทําอยางไร ?ใหไปสู จุดหมายปลายทางที่ตั้งไวในแตละระดับ / มุมมอง (ประชาชน , ภาคีเครือขาย , กระบวนการ และรากฐาน) ไดแลว จึงดําเนินการดังนี้ 1. วิทยากรจะนํากระดาษปรุฟ (Proof Paper) มาแบงพื้นที่กระดาษปรุฟ (Proof Paper) ทั้งหมดตามแนวนอน ออกเปน 4 สวน ตามระดับ / มุมมอง โดยเริ่มจากบนสุดลงลางสุดเรียงตามระดับ ดังนี้ 1.1 ระดับประชาชน 1.2 ระดับภาคี 1.3 ระดับกระบวนการ 1.4 ระดับรากฐาน ดังภาพหนาถัดไป 2. ตอจากนั้น วิทยากรใหแตละกลุมนํากระดาษ A 4 มาแบงเปน 2 สวนเขียนขอความ เปนที่เขียนไวเปนกลองในผังจุดหมายปลายทางที่นายกเทศมนตรีตําบลชองลม อนุมัติและลงนามแลว มา เขียนเปนเปาประสงคเชิงผลผลิต (Out Put) ลงในจุดที่ 1 ของแตละระดับ / มุมมอง ของแตละกลองในแต ละระดับ (ประชาชน , ภาคี , กระบวนการ , รากฐาน)
21 3. เขียนหัวขอยอยในกลองเปาประสงค อยางนอย 3 กลยุทธตอ 1 กลอง 4. เขียนลูกศรแสดงความเชื่อมโยง เชิงเหตุและผล โดยกลองที่อยูหางลูกศรเปนเหตุของกลองที่ อยูหัวลูกศรเปนผล ที่เชือ่ มโยงเกี่ยวเนื่องกัน ลูกศรหนาใชเมื่อมีการเชื่อมโยงหลายจุดสูหลายจุดพรอมกัน หรืออาจทั้งระดับ / มุมมองตอระดับที่เหนือขึ้นไป สวนลูกศรบางใชเชื่อมโยงระหวางกลองตอกลอง ขั้นตอน / กระบวนการใชแผนที่ทางเดินยุทธศาสตร ขั้นตอนที่ 4
การสรางแผนที่ทางเดินยุทธศาสตรฉบับปฏิบัติการ (Strategic Linkage Model : SLM) การสรางแผนที่ทางเดินยุทธศาสตรฉบับปฏิบัติการของกองทุนระบบหลักประกันสุขภาพตําบล เหลาโพนคอ ป พ.ศ. 2553 จะเปนแผนที่ที่ผูบริหาร พิจารณาตัดสินใจเลือกทางเดินของแผนที่ เฉพาะใน สว นที่จ ะสามารถทําไดจ ริงในระยะเวลา 1 ป จากการประชุม จะไดแผนที่ทางเดินยุทธศาสตรฉ บับ ปฏิบัติการของกองทุนระบบหลักประกันสุขภาพตําบลเหลาโพนคอ จะดําเนินการ ในป พ.ศ. 2553 - 2556 ขั้นตอนที่ 5
การนิยามเปาประสงคของยุทธศาสตรจาก SLM และการ กําหนดตัวชี้วัดความสําเร็จ เปนขั้นตอนที่ตอเนื่องจากขั้นตอนที่ 4 จะประกอบดวย ขั้นตอนยอย 2 ขั้นตอน ดังนี้ 1. การจัดทําแผนกลยุทธระดับปฏิบัติการ 2. การกําหนดตัวชี้วัดความสําเร็จ วิทยากรแบงผูเขารวมประชุมออกเปนกลุมยอยและใหแตละกลุมรวมกันสรางเครื่องชี้วัดของ แผนกลยุทธจากแผนที่ทางเดินยุทธศาสตรฉบับปฏิบัติการโดยใชตารางการนิยามวัตถุประสงค ขั้นตอนที่ 5 (ตอ) จากตารางหนาที่ผานมาจะแบงออกเปน 9 ชอง เรียงตามลําดับ ดังนี้ ชองที่ 1 คือ วัตถุประสงคของยุทธศาสตร ไดมาจากวัตถุประสงคในแผนที่ทางเดินยุทธศาสตร ฉบับปฏิบัติการ (SLM) ชองที่ 2 คือ กลยุทธ (Strategic) ยกเอากลยุทธของวัตถุประสงคของยุทธศาสตรฉบับปฏิบัติการ (SLM) นํามาใส ซึ่งมีอยูแลวจากการวิเคราะหในขั้นตอนที่ผาน ๆ มาโดยเฉพาะ กลยุทธจะปรากฏอยูในแผนทางเดินยุทธศาสตร 3 ป (พ.ศ.2553 - 2555) ที่ ถูกพิจารณานํามาทําเปนแผนยุทธศาสตรฉบับปฏิบัติการ ชองที่ 3 คือ กิจกรรมสําคัญ เปนสิ่งที่ตองรวมกันคิด ซึ่งอาจจะเปนความคิดใหม ๆ วากิจกรรม สําคัญของแตละกลยุทธในแตละวัตถุประสงคลงในชองกิจกรรมสําคัญ เชน
22 ชองที่ 4 คือ การกระทํา (วิธีการ / กระบวนการอยางไร / มีมาตรการทางวิชาการอยางไร) โดยระบุอาการ / กิริยากระทํา หรือ วิธีการกระทํากิจกรรมสําคัญแตละกิจกรรมวามี วิธีการทําอยางไร ชองที่ 5 คือ ตัวชี้วัดการกระทํา (PI) / มาตรการทางสังคม ซึ่งจะตองคิดและออกมาตรการโดย ชุมชนเอง เพื่อควบคุมกระบวนการทางวิชาการใหไดผลยิ่งขึ้น เชน มาตรการทาง วิชาการกําหนดวาการกําจัดลูกน้ํายุงลายใหหมดไปจากหมูบานจะตองกําจัดลูกน้ํา ยุงลายทุก 7 วัน หมูบานจะตองกําหนดและออกมาตรการทางสังคมของหมูบานขึ้น เองวาในทุก ๆ 7 วันนั้น หมูบานจะกําหนดใหวันไหนเปนวันกําจัดลูกน้ํายุงลาย ของหมูบานและยึดถือปฏิบัติในทุกวันที่กําหนดไวตลอดไป หากครัวเรือนไหนไมทํา หมูบานจะมีกฎเกณฑมาบังคับอยาไรเปนตน ชองที่ 6 คือ ตัวชี้วัดผลงาน (KPI) ในแตละการกระทําตั้งแตอดีตจนถึงปจจุบัน ชองที่ 7 คือ ตัวชี้วัดความสําเร็จ / ความคิดริเริ่ม เปนหัวใจของความสําเร็จในการใชความคิด ริเริ่มใหมมาดําเนินกิจกรรมเพื่อตอบสนองตอวัตถุประสงคที่ปรากฏในแผนที่ทางเดิน ยุทธศาสตรฉบับปฏิบัติการ (SLM)โดยตรงหรือใกลเคียง ชองที่ 8 คือ งบประมาณ งบประมาณที่ใชในการดําเนินการในแตละกิจกรรม / โครงการ ชองที่ 9 คือ ผูรับผิดชอบ มีใครเปนผูรับผิดชอบในการดําเนินการแตละกิจกรรม / โครงการ ขั้นตอนที่ 6 การสรางแผนที่ทางเดินยุทธศาสตรฉบับปฏิบัติการยอย หรือ แผนปฏิบัติการ (Mini - SLM) ซึ่งจากการประชุม ผูเขารวมประชุมไดรวมกัน นิยามวัตถุประสงคของยุทธศาสตร จากแผนที่ ทางเดินยุทธศาสตรฉบับปฏิบัติการ (SLM) และการกําหนดตัวชี้วัดผลงาน (PI) และตัวชี้วัดความสําเร็จ (KPI) การทําแผนกลยุทธระดับปฏิบัติการและการกําหนดตัวชี้วัดความสําเร็จของกองทุนระบบหลักประกัน สุขภาพเทศบาลตําบลชองลมมีดังนี้ 1. มีการประชาสัมพันธที่ดี 2. คณะกรรมการมีความรูและทักษะในการทํางาน 3. อสม. / ผูนําชุมชน 4. มีพฤติกรรมการดูแลสุขภาพที่ถูกตอง ขั้นตอนที่ 6 (ตอ) 5. 6. 7.
รัฐสนับสนุนวิชาการที่มีประสิทธิภาพ ครู / ผูนําศาสนาปลูกฝงพฤติกรรมเด็ก / เยาวชน มีระบบฐานขอมูลที่ถูกตองและเปนจริง
23 8. ชุมชนมีการจัดการกําจัดขยะ 9. การสรางแรงจูงใจใหภาคีและมีขวัญกําลังใจในการทํางาน 10. การประเมินผลที่ดี มาบรรจุในตาราง 11 ชอง โดยกําหนด 1 กิจกรรมสําคัญตอ 1 วัตถุประสงค จัดลําดับ กิจกรรมกอนหลังในการดําเนินกิจกรรม หากกิจกรรมไหนที่สามารถทําพรอม ๆ กันได ก็ใสหมายเลข เดียวกัน ทั้งนี้ ในชอง 11 ชองสุดทายใหกําหนดตัวรับผิดชอบไวดวย ผลของการรวมคิดกิจกรรมในการ ดําเนินการแตละกลุม แตวิทยากรตัดออก 2 ชอง คือ ชองวิชาการ และชองสังคม จึงเหลือ 9 ชอง ผลการดําเนินโครงการในป 2551 ที่ ชื่อกิจกรรม/โครงการ 1 โครงการดูแลผูปวย โรคเบาหวาน 2 โครงการควบคุมปองกัน โรคมะเร็งปากมดลูก 3 โครงการสงเสริมการ บริโภคเกลือเสริมไอโอดีน เพื่อปองกันโรคขาดสาร ไอโอดีนสูชุมชน 4 โครงการตลาดนัดขยะรี ไซเคิลลดภาวะโลกรอน 5 โครงการพัฒนางาน สาธารณสุขมูลฐานตําบล เหลาโพนคอ 6 โครงการโรงเรียนสงเสริม สุขภาพ 7 โครงการพัฒนาศักยภาพ แกนนําสุขภาพประจํา ครอบครัว
ประเภทกิจกรรม งบประมาณ หนวยงานที่รับผิดชอบ ประเภทที่ 1 29,850 อนามัยบานโพนคอ ประเภทที่ 1
10,000
อนามัยบานโพนคอ
ประเภทที่ 2
33,680
อนามัยบานโพนคอ
ประเภทที่ 3
27,600
อบต.เหลาโพนคอ
ประเภทที่ 3
39,990
อนามัยบานโพนคอ
ประเภทที่ 3
10,000
รร.บานดงหนองเหียน
ประเภทที่ 2
34,335
อนามัยบานโพนคอ
หมายเหตุ
24 ผลการดําเนินงานป 2552 ที่ ชื่อกิจกรรม/โครงการ 1 โครงการ อย.นอย 2 โครงการสงเสริมสุขภาพ และทันตสุขภาพนักเรียน 3 โครงการเคาะประตูดูแล ผูสูงอายุผูพิการและทุพพล ภาพในชุมชน 4 โครงการใหความรูผูมีภาวะ กอนเบาหวาน 5 โครงการฝกอบรมและวิ่ง ทดสอบสมรรถภาพเพิ่ม ศักยภาพการปฏิบัติงาน ใหแกอาสาสมัครกูชีพ กูภัย และ อปพร. ประจําป 2552 6 โครงการเยี่ยมบานหลัง คลอด 7 โครงการคูปองสุขภาพเพื่อ กระตุนการออกกําลังกาย 8 โครงการ อย. นอยเสริม สุขภาพ 9 โครงการ อย. นอย 10 โครงการทันตสุขภาพใน โรงเรียน 11 โครงการสงเสริม โภชนาการสําหรับเด็ก ปฐมวัย 12 โครงการ อสม.นอย 13 โครงการทันตสุขภาพใน โรงเรียน
ประเภทกิจกรรม งบประมาณ ประเภทที่ 1 5,000 ประเภทที่ 1 10,000
หนวยงานที่รับผิดชอบ รร.บานหวยยาง ศพด.บานโพนคอ
ประเภทที่ 1
9,900
กลุม อาสาพัฒนาสังคม
ประเภทที่ 2
19,500
อนามัยบานโพนคอ
ประเภทที่ 3
25,000
ศูนยกูชีพฯตําบลเหลาโพนคอ
ประเภทที่ 3
10,000
ประเภทที่ 3
20,000
ประเภทที่ 1
11,500
กลุมเกษตรกรสายใยรัก ครอบครัว ต.เหลาโพนคอ ชมรมรักษสุขภาพตําบลเหลา โพนคอ รร.บานดงหนองเหียน
ประเภทที่ 1 ประเภทที่ 1
5,000 5,000
รร.บานเหลาโพนคอฯ รร.บานเหลาโพนคอฯ
ประเภทที่ 1
10,000
ศพด.บานโพนคอ
ประเภทที่ 1 ประเภทที่ 1
5,000 5,000
รร.บานหวยยาง รร.บานหวยยาง
หมายเหตุ
25 14 โครงการอบรมคณะ กรรมการบริหารกองทุน หลักประกันสุขภาพระดับ ตําบล ประจําป 2552 15 โครงการ อสม.นอย 16 โครงการกําจัดขยะถูกวิธี สุขภาพจะดีมีรายไดเพิ่ม 17 โครงการสงเสริมสุขภาพ อนามัยแมและเด็ก 18 โครงการลด ละ เลิก อบายมุขในชุมชน 19 โครงการเกษตรปลอด สารพิษเพื่อชีวิตยืนยาว
ประเภทที่ 4
12,000
อบต.เหลาโพนคอ
ประเภทที่ 1 ประเภทที่ 3
5,000 10,000
รร.บานเหลาโพนคอฯ อบต.เหลาโพนคอ
ประเภทที่ 2
20,000
อนามัย
ประเภทที่ 2
2,600
อนามัย
ประเภทที่ 3
14,500
อนามัย
10%
แผนปฏิบัติการกองทุนหลักประกันสุขภาพประจําป 2554 บัญชีรายละเอียดโครงการ/กิจกรรม ที่
โครงการ
กิจกรรม
๑
โครงการ TO BE NUMBER ONE โครงการกินผักเปนยา รักษาสุขภาพดวย สมุนไพร โครงการออกกําลังกาย ดวยมวยโบราณ โครงการปรับเปลี่ยน พฤติกรรมสุขภาพตําบล เหลาโพนคอ
๑.๑ หางไกลยาเสพติดในเด็ก และเยาวชน ๒.๑ ใหนักเรียนรูประโยชน ของการทานผักและประโยชน ของสมุนไพร ๓.๑ ออกกําลังกายดวยการรํา มวยโบราณ ๔.๑ เขาคายปรับเปลี่ยน พฤติกรรม
๒
๓ ๔
งบประมา หนวยงาน ณ รับผิดชอบ นักเรียน รร. ๑๕,๐๐๐ ร.ร.บานหวย หวยยาง ยาง นักเรียน รร. ๗,๘๕๐ ร.ร.บานดง ดงหนองเหียน หนองเหียน เปาหมาย
นักเรียน รร. ๓,๐๐๐ ดงหนองเหียน ประชาชนใน ๕๖,๕๔๐ ตําบลเหลา โพนคอ
ร.ร.บานดง หนองเหียน รพ.สต.โพน คอ
26 ๕
๖
๗ ๘
๙
โครงการตลาดนัด สุขภาพเปดรั้ว รพ.สราง สุขภาพในชุมชน โครงการดําเนินงาน แพทยแผนไทยและ แพทยทางเลือกโดยภาคี เครือขายในตําบล โครงการขยะสรางสรรค ในโรงเรียนและชุมชน โครงการอาสาสมัครรัก ชุมชนตําบลเดียวกัน
โครงการแขงขันวิ่งและ ปนจักรยานเพื่อสุขภาพ ประชาชน ๑๐ โครงการสืบสาน วัฒนธรรมสรางสรรค สุขภาพจิตในผูสูงอายุ
๕.๑ ใหประชาชนไดออกกําลัง ประชาชนใน กายไดอยางทั่วถึง ตําบลเหลา โพนคอ ๖.๑ ดําเนินงานแพทยแผนไทย ประชาชนใน และแพทยทางเลือกโดยภาคี ตําบลเหลา เครือขายในตําบล โพนคอ
๔๓,๖๐๐
รพ.สต.โพน คอ
๗๒,๐๐๐
รพ.สต.โพน คอ
๗.๑ สรางวินัยในการคัดแยก ขยะ ๘.๑ ออกตรวจเยี่ยมชุมชน
เยาวชนตําบล เหลาโพนคอ ประชาชนใน ตําบลเหลา โพนคอ ประชาชนใน ตําบลเหลา โพนคอ ผูสูงอายุตําบล เหลาโพนคอ
๓,๐๐๐
ศูนยพัฒนา เด็กเล็กบาน โพนคอ
๑๐,๐๐๐
๙.๑ วิ่งและปนจักรยานเพื่อ สุขภาพประชาชน ๑๐.๑ ผูสูงอายุทํากิจกรรม รวมกัน
๑๑ โครงการสงเสริมสุขภาพ ๑๑.๑ สงเสริมสุขภาพปากและ ปากและฟนเด็กปฐมวัย ฟนเด็กปฐมวัย
เยาวชนบาน ดง หมูมีที่ ๓ ๒๐,๘๕๐ อสม.บานดง หมูที่ ๓ ๒๘,๐๐๐
๒๐,๐๐๐
๑๒ โครงการสงเสริมสุขภาพ ๑๒.๑ สงเสริมสุขภาพปากและ ศูนยพัฒนา ๑๐,๐๐๐ ปากและฟนเด็กปฐมวัย ฟนเด็กปฐมวัย เด็กเล็กบาน หวยยางเหนือ
ชมรมรักษ สุขภาพตําบล เหลาโพนคอ ชมรม ผูสูงอายุ ตําบลเหลา โพนคอ กลุมสายใย รักแหง ครอบครัว ศูนยพัฒนา เด็กเล็กบาน โพนคอ กลุมสายใย รักแหง ครอบครัว ศูนยพัฒนา เด็กเล็กบาน หวยยางเหนือ
27 ๑๓ โครงการสงเสริมสุขภาพ สงเสริมสุขภาพปากและฟนเด็ก ศูนยพัฒนา ปากและฟนเด็กปฐมวัย ปฐมวัย เด็กเล็กบาน หนองเหียน
๑๔ โครงการฝกอบรม เยาวชนโพนคอสราง เสริมสุขภาพหางไกลยา เสพติด ๑๕ โครงการอาสาสมัคร หวงใยใสใจผูพิการ ๑๖ โครงการรณรงคกําจัด และทําลายแหลง เพาะพันธุยุงลาย ปองกัน ภัยรายไขเลือดออก ประจําป พ.ศ.๒๕๕๔ ๑๗ โครงการ TO BE NUMBER ONE
๑๐,๐๐๐
ฝกอบรมเยาวชนโพนคอสราง เยาวชนตําบล ๑๕,๐๐๐ เสริมสุขภาพหางไกลยาเสพติด เหลาโพนคอ
ตรวจเยี่ยมผูพิการ
๒๐,๐๐๐
รณรงคกําจัดและทําลายแหลง เพาะพันธุยุงลาย
ผูพิการตําบล เหลาโพนคอ ตําบลเหลา โพนคอ
หางไกลยาเสพติดในเด็กและ เยาวชน
นักเรียน ร.ร. เหลาโพนคอ
๒๐,๐๐๐
ประชาชนมีสวนรวมกําหนดกิจกรรม
กลุมสายใย รักแหง ครอบครัว ศูนยพัฒนา เด็กเล็กบาน หนองเหียน ชมรมเยาชน โพนคอ
อบต.เหลา โพนคอ
๒๕,๐๐๐ อสม.ตําบล เหลาโพนคอ ม.๑ ร.ร.เรียนเหลา โพนคอ
28