ONLINE MAGAZINE voor de VLAAMSE HOORBRANCHE #1 2022
WILLIAM DEMANT FOUNDATION DONEERT AAN HUMANITAIRE HULP EFFECT VAN CI OP COGNITIEVE VAARDIGHEDEN
STARKEY DOET HET ANDERS
INHOUD
04
12
14
18
Effect van CI op cognitie Onze redacteur René van der Wilk vroeg Prof. Dr. Annick Gilles, hoofd audiologie bij het UZA, naar de verbeterde cognitieve test en de resultaten van het onderzoek naar het effect van CI’s op de cognitieve vaardigheden.
04
Starkey lanceert Evolv AI Moeiteloos horen, moeiteloze connectiviteit en moeiteloos kiezen voor een hoortoestel. Evolv AI borduurt voort op het succes van Livio, een compleet nieuwe productlijn met nieuwe mogelijkheden.
12
Terugblik World Hearing Day De belangrijke boodschap ‘To hear for life, listen with care!’ is niet alleen toepasbaar op World Hearing Day, maar iedere dag.
14
Audioloog in de kijker Elke editie zetten we een Audioloog in de kijker, dit keer de World of Hearing in Gent, die vorig jaar opende op de Steendam. Een concept waar jong en oud zonder afspraak kan binnen stappen.
18
VERBINDING
Een woord dat nu meer dan ooit welkom is in alles wat er in de wereld gebeurt. We zijn dagelijks bezig met mensen goed laten horen, want goed gehoor geeft verbinding op allerlei vlakken. Op World Hearing Day op 3 maart jl. werd nog eens benadrukt dat het zo belangrijk is om mensen bewust te maken wat de impact van gehoorverlies is. Een belangrijke boodschap die we, niet alleen op deze dag, maar elke dag moeten verspreiden! Laten we verbinding zoeken waar mogelijk als het gaat om het gezond houden van het gehoor, zeker bij de jongere doelgroep. In Gent is de World of Hearing qua naam alvast een goede start. #oogvoorelkaar #blikvooruit
Hoofdredacteur PS) Heeft u ideeën of input voor deze uitgave, mail mij: anneke.pastoor@ltmedia.nl ear@line 3
EEN COCHLEAIR IMPLANTAAT KAN BIJ ERNSTIG SLECHTHORENDEN VERSNELDE COGNITIEVE ACHTERUITGANG AFREMMEN EN ZELFS STOPZETTEN ANNICK GILLES
DOOR RENÉ VAN DER WILK
EFFECT VAN COCHLEAIRE IMPLANTATIE OP
COGNITIEVE VAARDIGHEDEN de afgelopen jaren is er veel onderzoek gedaan naar de effecten van slechthorendheid op cognitieve vaardigheden. er is steeds meer bewijs dat slechthorendheid verband houdt met cognitieve achteruitgang. of de conclusie getrokken kan worden dat hoortoestellen de cognitieve achteruitgang en aantasting van de hersenstructuren kunnen voorkomen of remmen; daarover is het laatste woord nog niet gezegd. Onderzoeken zijn door de verschillende uitkomstmaten veelal lastig onderling te vergelijken. Ook zijn de gebruikte cognitieve tests in veel onderzoeken mogelijk minder goed geschikt voor slechthorenden. Onderzoekers van de dienst NKO van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen pasten daarom, in samenwerking met de Universiteit Antwerpen, een bestaande cognitieve testbatterij aan voor het gebruik bij
slechthorenden. Daarmee is ook gekeken of een cochleair implantaat de cognitieve achteruitgang, die samengaat met gehoorverlies, kan afremmen. René van der Wilk vroeg professor dr. Annick Gilles, hoofd audiologie bij de afdeling Neus-, Keel- en Oorziekten in UZA naar de verbeterde cognitieve test én de resultaten van het onderzoek naar het effect van cochleaire implantaten op de cognitieve vaardigheden.
ear@line 5
Waar schort het volgens u aan bij de cognitieve tests die tot op heden veel gebruikt worden? Annick: “Er zijn best al wat onderzoeken gedaan naar de cognitieve capaciteiten en cognitieve evolutie bij slechthorenden. Echter, de resultaten zijn zeer variabel en hiervoor zijn enkele redenen te noemen. Ten eerste werden in eerdere onderzoeken vaak slechts aspecten van cognitie onderzocht, wat niet toelaat om uitspraken te doen over de algemene cognitieve capaciteiten van mensen. Cognitie is tevens moeilijk te testen op één specifiek moment. Men kan de cognitie van slechthorenden wel vergelijken met een controlegroep, maar dit zegt niets over de verdere evolutie van beide groepen in de tijd en het effect dat gehoorverlies verder kan veroorzaken. Cognitie is daarom iets dat het beste op een longitudinale manier onderzocht kan worden. Echter, ook dit is niet zonder valkuilen! Dit kost natuurlijk in de eerste plaats veel tijd: je moet patiënten over ettelijke jaren heen blijven opvolgen. Bovendien kan het regelmatig uitvoeren van
6
ear@line
een identieke, cognitieve test leiden tot een zogenaamd leereffect, waarbij de resultaten verbeteren over tijd ten gevolge van het reeds kennen van de test en het onthouden van bepaalde antwoorden. Tot slot worden veel cognitieve testen uitgevoerd op basis van louter verbale instructies. Wanneer iemand deze niet of moeilijker kan verstaan vanwege de gehoorstoornis, kan dit leiden tot een onderschatting van het cognitieve vermogen omdat deze persoon de opdracht niet correct uitvoert en/of een langere verwerkingssnelheid nodig heeft. Dit niet omdat hij of zij niet in staat zou zijn de opdracht uit te voeren, maar simpelweg omdat de verbale informatie niet aangepast is aan het gehoorprobleem van de persoon. Omgekeerd kunnen resultaten van eerdere onderzoeken ook een ‘valse verbetering’ van cognitie aantonen na bijvoorbeeld cochleaire implantatie, omdat deze personen na implantatie de opdracht wél horen en deze aldus beter of sneller uitvoeren, puur ten gevolge van het beter verstaan van de instructies en feedback tijdens de test. Het spreekt voor zich dat dergelijke
beïnvloeding moet worden uitgesloten om de feitelijke cognitieve vaardigheden bij slechthorenden te onderzoeken. Het aanpassen van bestaande cognitieve testbatterijen met een toevoeging van duidelijke en visuele instructies is daarbij onontbeerlijk”. Onderzoekers van de Universiteit Antwerpen en Universitair Ziekenhuis Antwerpen ontwikkelden een nieuwe cognitieve testbatterij. Kunt u daar wat meer over vertellen en wat maakt dat deze test beter geschikt is? “De Repeatable Battery for the Assessment of Neurophysiological Status, afgekort RBANS, is een bestaande cognitieve testbatterij die verschillende cognitieve domeinen evalueert. We maakten een gevalideerde Nederlandse vertaling van deze testbatterij en pasten deze aan voor slechthorenden (RBANS-H). Tijdens de afname van de test krijgt de patiënt ook visuele ondersteuning via een PowerPoint-presentatie. Zo begrijpt de patiënt zeker de instructies, ook al kan hij/zij deze niet horen vanwege de gehoorproblematiek. Tevens wordt tijdens de afname van de test bijkomende informatie en/of feedback zowel oraal als visueel
ear@line 7
SO THE WORLD MAY HEAR
So the World May Hear Starkey Hearing Foundation Starkey Hearing Technologies is veel meer dan de unieke hoortoestellen die de fabrikant ontwikkelt en produceert. Wij geloven in het feit dat het kunnen horen van de wereld en de mensen om ons heen essentieel is voor ons leven, net zoals ademhalen dat is.
Vele audiciens in Nederland en België doen al mee
Onder de bezielende leiding van Starkey eigenaar Bill Austin en zijn vrouw Tani, zet de Starkey Hearing Foundation zich in voor mensen over de hele wereld in gebieden waar geen of nauwelijks hoorzorg is. Het is onze missie om mensen bij elkaar te brengen, hun leven rijker te maken en om het meest optimale uit het leven te halen door hen weer te laten horen.
Maak ook een globale impact! Voortbordurend op Austin’s visie “Alone we can’t do much, together we can change the World”, heeft de Foundation in méér dan 100 landen - en met de hulp van duizenden vrijwilligers en toonaangevende sponsors – al meer dan 1,5 miljoen hoorzorg services gerealiseerd en daarmee talloze levens verbeterd.
Duizenden hoortoestellen zijn al gedoneerd
U kunt daarbij helpen: steun ook in 2022 Starkey’s Nationale inzamelactie van gebruikte hoortoestellen. 800,000 hoortoestellen zijn wereldwijd gerecycled
www.starkeyhearingfoundation.org
Starkey Hearing Technologies - KIND HOREN - Distributeur voor Nederland en België
+31 (0)55 360 2111
info@kindhoren.nl
www.starkey.nl
toegelicht. Alle aanpassingen van de RBANS-H werden gemaakt in overleg met de ontwikkelaar van de oorspronkelijke RBANS. De mogelijkheid tot gestandaardiseerde, visuele ondersteuning maakt dat de RBANS-H geschikt is voor afname bij slechthorende patiënten en kan worden toegepast op eenzelfde manier zowel voor als na cochleaire implantatie. Normwaarden zijn tevens reeds beschikbaar. Er bestaan vier verschillende versies van de RBANS waarvan er reeds drie werden gevalideerd in het Nederlands voor de RBANS-H, waardoor er minder risico op leereffecten is en de test een gepaste keuze is voor longitudinaal onderzoek”. Welk effect hebben cochleair implantaten op het cognitief functioneren? “Een groeiend aantal studies toont aan dat oudere volwassenen met een gehoorprobleem een snellere cognitieve
achteruitgang vertonen in vergelijking met de natuurlijke achteruitgang bij normaalhorende ouderen. Meer zelfs: er is een quasi lineaire relatie tussen de graad van gehoorverlies en de snelheid van cognitieve achteruitgang, wat betekent dat mensen met een ernstige slechthorendheid een groter risico lopen op het ontwikkelen van cognitieve problemen en dementie dan mensen met een milder gehoorverlies. Het zo goed mogelijk opvangen van gehoorverlies en het ‘herstellen’ van gehoor door middel van een cochleair implantaat kan daarom potentieel een cruciale invloed hebben op de (evolutie van de) cognitie bij deze patiënten. We zijn vijf jaar geleden met onderzoek daarnaar gestart bij ernstig slechthorende patiënten die in aanmerking komen
voor cochleaire implantatie. Elke patiënt van 50 jaar en ouder die in aanmerking komt voor cochleaire implantatie wordt op meerdere tijdstippen getest met de RBANS-H. Dat gebeurt voorafgaand aan de implantatie, maar ook zes maanden na implantatie, twaalf maanden erna en vervolgens ook nog eens jaarlijks. Deze studie loopt ondertussen al enkele jaren en hierbij hebben we aangetoond dat een cochleair implantaat bij ernstig slechthorenden versnelde cognitieve achteruitgang kan afremmen en zelfs stopzetten, waarbij patiënten voortaan eerder een normale, natuurlijke cognitieve achteruitgang vertonen”. Kunt u al meer vertellen over de resultaten van het lopende vervolgonderzoek? “We hebben ondertussen een veel langer lopende follow-up van deze patiënten. Daarnaast volgen we ook een nog veel grotere groep. In dit lopende onderzoek zien wij heel duidelijk dat cognitie bij oudere patiënten
10
ear@line
(50+) voorafgaand aan de implantatie vaak onder de norm is en dat deze in de loop der tijd verbetert richting de norm, enkele jaren na implantatie. Bij de testen na één jaar cochleaire implantatie vertonen patiënten zelfs al een algemene verbetering van cognitie en deze tendens zet zich gedurende de jaren verder voort. We verwachten niet dat de cognitie van cochleaire implantaatgebruikers op hetzelfde niveau terugkomt als van hun normaalhorende leeftijdsgenoten, maar wél dat deze sterk kan verbeteren. Dit biedt perspectieven voor verdere revalidatie van patiënten met een cochleair implantaat. Naast de gehoortraining kan daarbij in de toekomst ook meer aandacht worden geschonken aan en meer ingezet worden op de cognitieve aspecten die eventueel door middel van gerichte training nog verbeterd kunnen worden”. wetenschappelijke artikelen: claes, a. j., van de heyning, p., gilles, a., van rompaey, v., & mertens, g. (2018). cognitive performance of severely hearing-impaired older adults before and after cochlear implantation: preliminary results of a prospective, longitudinal cohort study using the rbans-h. otology & neurotology, 39(9), e765-e773. mertens, g., andries, e., claes, a. j., topsakal, v., van de heyning, p., van rompaey, v., ... & lassaletta, l. (2021). cognitive improvement after cochlear implantation in older adults with severe or profound hearing impairment: a prospective, longitudinal, controlled, multicenter study. ear and hearing, 42(3), 606.
Schijnveiligheid of veiligheid?
Brandveiligheid is maatwerk, zorg voor een passende oplossing.
STARKEY
DOET HET ANDERS starkey borduurt voort op de zeer succesvolle livio ai reeks, maar doet het deze keer toch helemaal anders. big-data-onderzoek heeft inzichtelijk gemaakt waar de werkelijke behoefte van de klant ligt. eenvoud blijkt de sleutel tot succes en evolv ai dé oplossing. Uit uitgebreide analyses van Starkey’s eigen big-data-verzameling weet men dat gebruikers de voorkeur geven aan een ongecompliceerde ervaring. Opties zijn belangrijk, maar het dagelijks gebruik moet eenvoudig zijn. Zo verwachten gebruikers dat techniek integreert in het dagelijks leven maar gelijktijdig op de achtergrond aanwezig is. Moeiteloos horen is daarom hét buzzwoord van 2022. Starkey’s wellness-filosofie De laatste jaren heeft Starkey alles op alles gezet om data rondom gebruikersgedrag, gecombineerd met gebruikersfeedback, strikt
12
ear@line
geanonimiseerd te verzamelen en de producten continu te verbeteren. Evolv AI werkt volgens het zogenaamde ‘altijd aan’ principe en anticipeert volledig automatisch op de verwachting van de gebruiker, zonder dat de gebruiker continu bezig is met allerlei bewuste handelingen. Zelf finetunen blijft uiteraard mogelijk maar de praktijk leert dat Evolv AI - met 55 miljoen gepersonaliseerde aanpassingen per uur - prima in staat is om dit werk volledig uit handen te nemen. Gecombineerd met de slimme gezondheidsfuncties bieden de hoortoestellen een holistische oplossing voor het algehele welzijn van de drager. Zoals gebruikelijk is Evolv AI in de Verenigde Staten al enkele maanden op de markt. De feedback daar is zeer postief: gemiddeld belonen dragers de hoortoestellen met 4.8 van de 5 sterren.
Control App is het toestel volledig te bedienen. Net als de Livio Edge AI hoortoestellen geeft ook Evolv AI toegang tot de Thrive Care App. Deze meet data als hoortoestelgebruik, activiteit of sociale interactie en maakt het mogelijk deze te delen met anderen. Evolv AI is daarmee een extra hulpmiddel in de zorgverlening.
Stijlvol en discreet ontwerp Evolv AI wordt geleverd in een serie van elf modellen: vijf In Het Oor en zes erachter, elk te kiezen in moderne of natuurlijke kleuren. Draadloze accessoires maken de serie compleet. Zoals een op afstand bedienbare mini-microfoon voor audiostreaming en één-op-ééngesprekken in lawaaierige omgevingen. Of een afstandsbediening om de programma’s en het volume te regelen en andere speciale functies in en uit te schakelen. Laden gaat via een turbolaSmart hearing netwerk der (in slechts 7 minuten), standaardStarkey Evolv AI is een intelligent hoor- lader of custom charger. Evolv AI is zeer toestel met de Smartphone als mid- binnenkort beschikbaar in de Benelux. delpunt van apps, functies en services. Evolv AI biedt verbeterde connectiviwww.kindhoren.com teit, met Android smartphones zelfs www.starkey.nl meer dan ooit tevoren. Met de Thrive
ear@line 13
WORLD HEARING DAY begin deze maand, op 3 maart was het world hearing day. ieder jaar wordt deze dag gehouden om bewustzijn te creëren over doofheid en gehoorverlies, en (h)oorzorg to promoten. de world health organization selecteert altijd een thema en verzorgt daarbij materialen als posters, flyers en brochures. bij het hoofdkwartier van de who in genève wordt ook vaak een evenement georganiseerd. het thema van 2022 is: ‘to hear for life, listen with care!’.
Er wordt steeds meer gedaan met dit onderwerp en er zijn goede campagnes en initiatieven, maar voor mensen die dagelijks met gehoorproblematiek leven helpt dit slechts beperkt. Het is een hele klus om mensen ervan bewust te maken hoeveel impact gehoorverlies kan hebben, maar een zeer belangrijke. Laten we samen deze belangrijke boodschap en kennis verspreiden: niet alleen op World Hearing Day, maar iedere dag.
Moeiteloos horen met
CHECK IT OUT
Moeiteloos horen. Moeiteloze connectiviteit. Moeiteloos kiezen voor een hoortoestel. Altijd ‘aan’, altijd automatisch. Een compleet nieuwe productlijn met uitzonderlijk geluid en unieke nieuwe mogelijkheden.
EVOLV AI
NU BESCHIKBAAR IN DE BENELUX
Starkey Hearing Technologies - KIND HOREN - Distributeur voor Nederland en België
+31 (0)55 360 2111
info@kindhoren.nl
www.starkey.nl
EGIFT ZOALS O T E T S T A A L JE N E E E E R T D I ER HOOR O O N G O N D E E I D
Er zijn bepaalde momenten in het leven die je niet wilt missen. Neem ze allemaal in je op met de nieuwe Stride Blu AHO ho0rtoestellen. Verbeterde automatische geluidsoptimalisatie en intuïtieve personalisatie-opties geven u de controle weer in handen en helpen u van elke dag te genieten zoals die komt. Want geweldige ervaringen komen out of the Blu.
2022 EUHA SPONSORSHIP AWARD in 2022 reikt euha voor de twaalfde keer de sponsorship award uit. de wedstrijd is bedoeld voor mensen die in de afgelopen 24 maanden zijn afgestudeerd van de hogeschool of universiteit. zij kunnen hun scriptie insturen om kans te maken op de prijs die tijdens de openings-ceremonie van EUHA in hannover op 12 oktober wordt uitgereikt. Het proefschrift moet een onderwerp behandelen met betrekking tot het herstel van tekortkomingen die het auditieve communicatiesysteem aantasten en moet potentieel voor ontwikkeling vertonen. Het moet in de praktijk toepasbaar zijn voor akoestici. Stuur je scriptie uiterlijk 31 augustus in om kans te maken op de prijs. www.euha.org
ear@line 17
AUDIOLOOG IN DE
KIJKER
WORLD OF HEARING GENT
beeld jill dhondt
op 3 maart was het world hearing day en in gent is sinds een aantal maanden een world of hearing-winkel op de steendam gevestigd. het concept bestond al in canada, nieuw-zeeland en enkele europese landen, en in ons land kreeg gent de primeur: hier kan iedereen, jong en oud, om het eender wanneer zonder afspraak binnenstappen voor een gehoortest of meer uitleg over oordoppen en hoortoestellen.
hoortoestellen testen in de 'experience room'
18
ear@line
world of hearing in de steendam
Drie jaar geleden werd de eerste World of Hearing geopend in Nederland. Sindsdien zijn er ook vestigingen in Canada, Nieuw-Zeeland, Denemarken, Duitsland en Italië bijgekomen, maar een Belgische winkel was er nog niet; tot eind vorig jaar. In de ‘Experience Room’ kunnen mensen met gehoorproblemen verschillende hoortoestellen testen. Ook de partner of het kind dat mee is kan hier eens horen hoe hun moeder, vader, partner een druk restaurant of muziek ervaart zonder hoortoestel. Maar niet alleen mensen die weten dat ze een gehoorprobleem
hebben, zijn welkom. Ook mensen die hun gehoor gewoon eens willen testen of goede oordoppen nodig hebben kunnen steeds binnenwandelen in World of Hearing. In de ‘Self Screening Room’ kan men een simpele gehoortest afnemen die nog geen 5 minuten duurt. In één van de cabines kan eventueel een uitgebreidere test worden afgenomen, moest er gehoorschade blijken te zijn. Wie geen gehoorproblemen heeft, kan hier ook terecht voor oordoppen op maat door middel van een digitale scan. bron het laatste nieuws
ear@line 19
WILLIAM DEMANT FOUNDATION DONEERT 1 MILJOEN EURO AAN HUMANITAIRE HULP De meerderheidsaandeelhouder van Demant, de William Demant Foundation, doneerde onlangs 8 miljoen Deense Kronen (ongeveer 1 miljoen euro) aan internationale hulpinitiatieven ten behoeve van mensen die getroffen zijn door de escalerende humanitaire crisis in Oekraïne. Van dit bedrag wijst de William Demant Foundation 7 miljoen DKK toe aan UNICEF dat de noodhulp in Oekraïne en de wijdere regio opschaalt en 1 miljoen DKK aan werknemersinitiatieven van de Demant Group, waarbij vooral organisaties in Oekraïne en Polen worden gesteund.
20
ear@line
Bernafon Alpha
Inspired by the best
Oplaadbare Alpha miniRITE T R en miniBTE T R
Bernafon Alpha in all-new forms De Alpha hoortoestelfamilie met gepatenteerde Hybrid Technology™ wordt steeds groter. Nieuwe modellen en het volledige scala aan technologieniveaus komen tegemoet aan meer behoeften van cliënten en bieden extra flexibiliteit. Overtuig uw cliënten met Bernafon Alpha hoortoestellen voor het beste geluid zonder compromis.
Ga voor Hybrid op bernafon.com/professionals
Bernafon is part of the Demant Group.
uitgever LT Media BV hoofdredactie Anneke Pastoor, anneke.pastoor@ltmedia.nl eindredactie Marie-Catrien van Deijck redactie René van der Wilk Lola Hamers webredactie Emma Hofstede, webredactie@ltmedia.nl vormgeving Christel Giezen Brigitte van Mierlo fotografie Loek Peters sales & marketing Eric Smid, eric.smid@ltmedia.nl Mandy Mooren, mandy.mooren@ltmedia.nl traffic Frank Smits Dennis Söser, traffic@ltmedia.nl +31 (0)26 3616960 www.earline-magazine.nl Earline Magazine Vlaanderen | Facebook LinkedIn Earline Magazine