nr 1/2017(22)
styczeń – marzec 2017
cena 15 zł (w tym 8% vat)
Produkty Wydarzenia Technologie
Power-over-Ethernet Oświetlenie biura
Inteligentne systemy sterowania oświetleniem ulicznym
Przegląd
opraw reflektorowych LED
Nowe trendy
w branży oświetleniowej
Produkt Roku 2016
PO PIERWSZE PRIMO BEZPIECZEŃSTWO PO DRUGIE PRIMO TM TECHNOLOGIE
PRIMO - NOWA SERIA OPRAW AWARYJNYCH
spis treści
str.
11
str.
str.
26
14 W numerze 1/2017(22): Wiadomości
str.
9
XXV Międzynarodowe Targi ŚWIATŁO 2017...
str.
16
Nowa iluminacja wodospadu Niagara
str.
19
Polski układ i sposób sterowania strumieniem świetlnym objęty ochrona patentową
produkt y nowe trendy technik a produkt roku wiz y tówki fir m w ydar zenia br a nżowe 2017
4
1/2017
www.luxmagazyn.pl
spis treści
Adres Redakcji Solski Center ul. Ludwika Solskiego 4a/14 52-416 Wrocław biuro@lednews.pl Wydawca i Redaktor Naczelny mgr inż. Artur Siekierski artur.siekierski@lednews.pl Redaktor Prowadzący mgr inż. Marek Kołakowski marek.kolakowski@luxmagazyn.pl Prenumerata prenumerata@luxmagazyn.pl Dział reklamy biuro@lednews.pl Wydawnictwo LEDNEWS Solski Center ul. Ludwika Solskiego 4a/14 52-416 Wrocław www.lednews.pl biuro@lednews.pl tel. +48 600 500 933
str.
42
Skład i opracowanie graficzne Wojtek Świerdzewski Nakład 3000 sztuk ISSN 2300-5181
str.
24 Pokój do pracy i wypoczynku
str.
28 Przegląd opraw reflektorowych LED
str.
35 Rola oświetlenia LED w wertykalnym rolnictwie
str.
60 Produkt roku 2016 – wyniki konkursu
przyszłości
www.luxmagazyn.pl
1/2017
Nasze serwisy www.lednews.pl www.luxmagazyn.pl www.swiatlo.com Taiwan & China Ad sales representative Pro Media Services K.H.Pu tel. +886-4-24730700 image.media@url.com.tw Skype: image
Czasopismo dostępne w prenumeracie redakcyjnej, Kolporter oraz w salonach prasowych Empik.
5
WIADOMOŚCI
Oświetlenie LED na najszerszej autostradzie świata – A2 w Holandii Autostrada A2 jest bardzo ruchliwą drogą, łączącą wielkie miasta, holenderski Amsterdam z belgijskim Liege. Wymagania dotyczące oświetlenia na niektórych odcinkach nie były spełnione, dlatego dążono do poprawy sytuacji. Holenderski organ do spraw autostrad Rijkswaterstaat szukał energooszczędnych rozwiązań, aby sprostać postawionym celom redukcji zużycia energii dla oświetlenia publicznego o 20% do 2020 r. Technologia oświetleniowa LED wydaje się idealnym rozwiązaniem dla autostrad, szczególnie tych największych. W czerwcu 2016 rozpoczął się projekt pilotażowy na odcinku 500 m autostrady A2, między miastami Breukelen i Vinkeveen. Umożliwił on sprawdzenie czy oprawy LED zapewniają odpowiedni strumień świetlny dla tak szerokiej drogi, na której znajduje się aż 12 pasów ruchu. Test wykazał, że oprawy oświetleniowe LED firmy Schreder spełniły normy i standardy prawidłowego oświetlenia, zapewniające bezpieczeństwo kierowcom. W wyniku przeprowadzonych testów, w październiku 2016 r., wzdłuż autostrady A2, między Maarssen i Holendrecht, zainstalowano 600 opraw oświetleniowych firmy Schreder wykonanych w technologii LED, każda o mocy 310 W, w miejsce starych opraw o mocy 440 W. Oprawy montowane były na wysokości 20 m, w odległości 46,5 m od centralnego punktu autostrady.
Zastosowanie oświetlenia LED przyniesie oszczędności rzędu 38% w porównaniu do starego system oświetlenia poprzez zmniejszenie zużycia energii elektrycznej o 241,600 kWh rocznie. Obniżone zostaną również koszty konserwacji, a ilość dwutlenku węgla zostanie zredukowana o około 116 ton. Dodatkowo białe oświetlenie LED Teceo poprawia widoczność, dzięki układom optycznym kierującym cale emitowane światło na autostradę. Organizacja Rijkswaterstaat jest bardzo zadowolona z rozwiązań oświetleniowych zastosowanych na autostradzie A2, które zbliżają ją do osiągnięcia celu, jakim jest przebudowa holenderskiej infrastruktury drogowej na bardziej przyjazną środowisku. Źródło: Schreder
Do 2022 r. światowy rynek oświetlenie LED osiągnie wartość 92,40 mld USD Zgodnie z najnowszym raportem firmy konsultingowej MarketsandMarkets dotyczącym rynku oświetlenia LED przewiduje się, że osiągnie on całkowitą wartość 92,40 mld. USD do roku 2022, co oznacza skumulowany roczny wskaźnik wzrostu na poziomie 13,66%. Pod względem ilościowym oczekuje się, że rozmiar rynku osiągnie do 2022 r. wartość 14,01 mln. sztuk przy skumulowanym rocznym wskaźniku wzrostu 21,23%. Głównym czynnikiem napędzającym rynek w tym okresie ma być wzrost popytu na energooszczędne systemy oświetleniowe, natomiast w ujęciu wartościowym dominować będzie rozwój zastosowań we wnętrzowym oświetleniu pomieszczeń mieszkalnych. Wysoki wzrost zastosowań końcowych
6
w oświetlaniu wnętrz mieszkalnych będzie spowodowany zwiększoną aktywnością w obszarze budowy infrastruktury budynków, z których sporą część stanowią obiekty mieszkalne. Oczekuje się, że dominujące znaczenie będzie miał segment źródeł światła LED ponieważ są one głównym komponentem systemów oświetlenia LED. Przewidywanym impulsem dla rynku źródeł światła LED będzie wzrost świadomości konsumentów na temat oszczędzania energii elektrycznej i instalacji systemów oświetleniowych o wysokiej efektywności energetycznej. Oczekuje się, że do 2022 r. największe tempo wzrostu rynku oświetlenia LED będzie notowane w rejonie krajów Azji i Pacyfiku.
1/2017
www.luxmagazyn.pl
WIADOMOŚCI
Tauron wspiera nowoczesne oświetlenie Jaworzna Jaworzno w województwie śląskim dołączy wkrótce do grona europejskich miast, bez świetlnego chaosu, z dobrze skomponowaną indywidualną iluminacją. Miasto we współpracy z Tauron Dystrybucja przygotowało kompleksowy projekt masterplanu oświetlenia. To swego rodzaju mapa drogowa rozwoju oświetlenia w mieście. Podstawą stworzenia masterplanu było wykonanie inwentaryzacji istniejącego stanu oświetlenia ulicznego, oświetlenia parków, zieleni oraz iluminacji charakterystycznych obiektów architektonicznych Jaworzna. Tauron Dystrybucja i miasto Jaworzno wspólnie opracowali spójną koncepcję, która wyznacza nowe standardy i kierunki rozwoju oświetlenia miasta. Masterplan w pierwszej kolejności zakłada uporządkowanie struktury oświetlenia w całym mieście, a także nadanie mu swoistego charakteru i klimatu poprzez odpowiednie oświetlenie detali miejskiej architektury. Przekazanie opracowania nastąpiło 27 stycznia, po niecałym roku od rozpoczęcia prac nad jego stworzeniem. Masterplan stanie się obowiązkowym dokumentem, który określa wytyczne dla przyszłych działań w zakresie opracowania kolejnych dokumentacji projektowych, modernizacji i wdrażaniu nowego oświetlenia w strukturze miasta. – Dostaliśmy do rąk koncepcję nowego oświetlenia miasta. Przyznaję, że jestem ogromnie zaskoczony tym, jak wspaniale mogłoby wyglądać Jaworzno oświetlone nowoczesnymi,
www.luxmagazyn.pl
1/2017
eleganckimi i tanimi w eksploatacji lampami. Marzę o tym, by plan został zrealizowany. Obiecuję, że większość z nas na nowo zachwyci się Jaworznem – mówi Paweł Silbert, prezydent Jaworzna. Korzyści płynące z wdrożenia planu oświetleniowego to stworzenie atrakcyjnego i reprezentacyjnego wieczornego wizerunku miasta, nadanie indywidualnego charakteru miejskiej zabudowie. Dzięki wprowadzaniu nowego oświetlenia zwiększy się bezpieczeństwo i komfort mieszkańców. Mowa tu zarówno o pieszych, którzy po zmroku przemieszczają się lub spacerują ulicami, jak i kierowcach poruszających się po dobrze oświetlonych drogach. Duże zmiany obejmą także oświetlenie parkowe oraz eliminowanie z przestrzeni miejskiej tak zwanych „szarych obszarów” miasta. Masterplan zawiera szczegółowe zalecenia dla projektantów oświetlenia, które określają wartości luminancji i natężenia światła, zakres dozwolonych temperatur barwowych czy też uwarunkowania ekologiczne zapobiegające m.in. „zanieczyszczeniu nieba światłem”. – Stworzenie kompleksowego projektu oświetlenia, to kolejny przykład efektywnej współpracy Taurona z Jaworznem – miastem tym istotniejszym dla Grupy, że powstaje tu jej flagowa inwestycja, czyli blok 910 w Elektrowni Jaworzno – podkreśla Jarosław Broda, wiceprezes zarządu ds. zarządzania majątkiem i rozwoju Tauron Polska Energia. Źródło: Tauron
7
WIADOMOŚCI
Odbudowana hala targowa Koszyki w Warszawie z nowoczesnym oświetleniem LED Historyczna hala targowa Koszyki w centrum Warszawy, otwarta niedawno po gruntownej odbudowie, może pochwalić się nowoczesnym oświetleniem wykorzystującym technikę LED, które jednocześnie zostało doskonale dostosowane do historycznego charakteru obiektu. Hala targowa Koszyki w Warszawie to pierwszy taki koncept gastronomiczny w Polsce i flagowa inwestycja Griffin Real Estate. Obiekt otwarty w październiku 2016 r. dzieli się na 14 000 m² powierzchni biurowych najwyższej klasy oraz 7000 m² powierzchni dedykowanej pod gastronomię i targ. Za całość koncepcji dotyczącej renowacji oświetlenia oraz egzekucji prac nad zastosowaniem techniki LED z zaawansowanym systemem sterowania Dynalite oraz specjalnymi, dedykowanymi rozwiązaniami stworzonymi specjalnie dla hali, odpowiedzialna była firma Philips Lighting. Celem inwestora było zachowanie otoczenia i wnętrza obiektu ze względu na jego historyczne i społeczne znaczenie dla mieszkańców Warszawy. Dlatego zadbano szczególnie o detale. W odbudowanym gmachu możemy podziwiać zachowane unikatowe elementy starego budynku jak posadzka i rzeźby umieszczone nad wejściami. Realizacja projektu była bardzo trudna, ponieważ trzeba było spełnić jednocześnie dwa aspek-
8
ty: historyczny (konsultacje ze Stołecznym Konserwatorem Zabytków) oraz współczesne wymagania branży budowlanej i wizji architektów zaangażowanych w projekt. Zadanie było wymagające także z uwagi na charakter i otoczenie obiektu, bogactwo jego funkcji i różnorodność efektów oświetlenia, które zostało zastosowane. Ostateczny projekt oświetlenia miał podkreślać walory obiektu w różnych porach dnia i nocy, między innymi ze względu na nowe miejsca biurowe obok zrekonstruowanego budynku, które obecnie są integralną częścią tej inwestycji. Budynki biurowe zaprojektowane zostały w sposób doskonale wpasowujący się w architekturę post modernistycznych okolic Placu Konstytucji i są znakomitym przykładem dopasowania architektonicznego do całości zamierzenia. Aby stworzyć końcowy projekt w stylu retro, zastosowane zostały m.in. oryginalne, odrestaurowane oprawy oświetleniowe stosowane w kopalniach. Wyposażono je jednak w najnowocześniejsze moduły LED i złożony system sterowania. Teraz, zarówno oświetlenie zewnętrzne, jak i wewnętrzne, może reagować na potrzeby użytkowników związane z porą dnia oraz okazją i podkreślać walory całego budynku, utrzymując przy tym niepowtarzalny zabytkowy charakter otoczenia i wyjątkową atmosferę. Źródło: Philips
1/2017
www.luxmagazyn.pl
WIADOMOŚCI
XXV Międzynarodowe Targi ŚWIATŁO 2017 pokażą nowe technologie i rozwiązania oświetleniowe W dniach 22-24 marca, w warszawskim centrum wystawienniczym EXPO XXI, odbędą się jubileuszowe XXV Międzynarodowe Targi Sprzętu Oświetleniowego ŚWIATŁO 2017. Będzie to najważniejsze wydarzenie w polskiej branży oświetleniowej w 2017 r. W programie targów znalazło się kilkanaście szkoleń, warsztatów i konferencji.
Adresaci Targów ŚWIATŁO • architekci i projektanci • osoby związane z inwestycjami w budownictwie przemysłowym i biurowym • osoby odpowiedzialne za inwestycje publiczne i samorządowe • deweloperzy • producenci opraw i systemów oświetleniowych LED • przedstawiciele handlu hurtowego i dystrybucji • wyższa kadra dozoru technicznego Imprezy towarzyszące targom • Konferencja Technologia LED i OLED • Konferencja Architektura – ŚWIATŁO – Przestrzeń • Szkolenie dla przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego • Seminarium dotyczące oświetlenia drogowego • Warsztaty z zakresu pomiarów fotometrycznych układów LED
Co odróżnia Targi ŚWIATŁO od innych imprez targowych? • szkoleniowo-wystawowy charakter targów • możliwość poprowadzenia wykładów szkoleniowych, zarówno przez dużych graczy rynkowych, jak i mniejsze firmy posiadające innowacyjne rozwiązania • wyselekcjonowany charakter odwiedzających Targi ŚWIATŁO – fakty • bogaty program spotkań szkoleniowych dla blisko 2000 uczestników • efektywny sposób prezentacji produktów, technologii i rozwiązań • gwarancja pozyskania klientów i nawiązania nowych relacji biznesowych • dotarcie z ofertą do ponad 150 000 specjalistów • możliwość nawiązania kontaktów z kontrahentami spoza UE • pokazy i konkursy dla wystawców i odwiedzających • szeroka promocja targów i nowości produktowych wystawców • równolegle odbędą się Targi ELEKTROTECHNIKA oraz Wystawa TELETECHNIKA
www.luxmagazyn.pl
1/2017
Targom ŚWIATŁO towarzyszyć będzie m.in. seminarium „Technologia LED i jej zastosowanie– możliwości, ograniczenia, przyszłość”, w którym udział zapowiedzieli już przedstawiciele czołowych światowych producentów. W programie Targów ŚWIATŁO znajdą się także inne konferencje, seminaria oraz warsztaty skierowane do architektów, m.in. ARCHITEKTURA*ŚWIATŁO*PRZESTRZEŃ – spotkanie przyciągające co roku około 200 architektów i projektantów z całej Polski. Jest ono organizowane w ścisłej współpracy z Izbą Architektów RP oraz Stowarzyszeniem Architektów Polskich. W tym roku gościem specjalnym tego wydarzenia będzie Susanna Antico, włoska projektantka oświetlenia zewnętrznego. Targi ŚWIATŁO to także strefa WNĘTRZE OTWARTE specjalnie zaprojektowana przez architekt Justynę Smolec. Producenci i architekci będą w niej rozmawiać o tym jak mądrze projektować przestrzeń wiedząc, że ma ona istotny wpływ na życie. Nazwa strefy sugeruje otwartość umysłu w dialogu, a produkty, które ją wypełnią świadczą o otwartości w myśleniu o człowieku. Źródło informacji szczegółowych Szczegółowe informacje na temat nadchodzącej edycji Targów można uzyskać na stronie internetowej targów www.lightfair. pl,kontakt: info@lightfair.pl.
9
WIADOMOŚCI
Duńskie Aalborg wygrało nagrodę City.People.Light 4 listopada 2016 roku w Seulu odbyła się uroczysta ceremonia wręczenia nagród czternastej już edycji City. People.Light podczas której doceniono największe, najefektywniejsze i najbardziej przyjazne ludziom projekty oświetleniowe. City.People.Light to nagroda ustanowiona w 2003 roku przez Philips Lighting i LUCI – międzynarodową sieć działającą na rzecz szeroko pojętego oświetlenia miejskiego. Wyróżnienia przyznawane są poszczególnym miastom za nadzwyczajne projekty, zwiększające komfort i warunki życia mieszkańców, przy jednoczesnym pozytywnym oddziaływaniu na środowisko naturalne.
10
W 14 edycji konkursu jury oceniało ponad 30 miast. Pierwsza nagroda trafiła do miasta Aalborg w Danii za projekt „House of Music Area”. Aalborg zaprezentowało innowacyjny projekt polegający na niecodziennej regeneracji przestrzeni miejskiej. Mimo, że jest to fragment znacznie większego projektu, którego celem jest przekształcenie całego nadbrzeża miasta z terenu przemysłowego w urokliwe miasteczko uniwersyteckie, z dużym naciskiem na kulturę, bez wątpienia zasługuje na uwagę. Projektanci w czasie tworzenia tego miejsca uwzględnili opinię mieszkańców, sprawiając tym samym, że nowy zakątek przyciąga rodzimą społeczność, okolicznych studentów, a także… turystów. Warto zauważyć, że nagrodzony projekt stanowi połączenie naturalnego światła ze sztucznym, sprawiając, że całość wygląda zachwycająco zarówno w nocy jak i w dzień.
1/2017
www.luxmagazyn.pl
WIADOMOŚCI
Na drugim miejscu znalazł się Seul, a dokładnie projekt oświetlenia Gyeongui Line Forest Walkway. Projektanci dołożyli wszelkich starań, aby zamienić porzuconą przed laty przestrzeń o wysokiej przestępczości i zanieczyszczeniu w przyjazne ludziom i środowisku miejsce spotkań. Rewitalizacja obszaru doprowadziła do stworzenia bezpiecznego zakątka, idealnego na rodzinne spacery.
Trzecie miejsce przypadło Holandii – projekt odnowy centrum miasta Emmen. Inwestycja miała na celu stworzenie miejsca atrakcyjnego pod względem gospodarczym. Realizacja projektu rozpoczęła się w 2003 roku. Oświetlenie posłużyło do podkreślenia głównych atrakcji miasta – rynku, ratusza, głównej arterii. Połączenie funkcji dekoracyjnej oświetlenia z funkcjonalną pozwoliło stworzyć unikalną trasę dla turystów zwiedzających okolice.
www.luxmagazyn.pl
1/2017
11
WIADOMOŚCI
Li-Fi w nowoczesnych iPhonach Li-Fi już niedługo stanie się podstawowym narzedziem Internetu Rzeczy, zaś Apple będzie pierwszym gigantem elektronicznym, który zrobi krok do przodu w zakresie rozwoju tego nurtu technologicznego. Firma Apple opatentowała niedawno technologię, która daje możliwość transmisji danych z telefonu iPhone przy wykorzystywaniu Li-Fi. Obecnie technologia jest na etapie testów. Jeśli taka firma jak Apple pomyślnie wdroży Li-Fi, możemy spodziewać się, że ogólnodostępność tej technologii znacznie wzrośnie. Apple wprawdzie nie planuje całkowitego wyparcia Wi-Fi, ale ma nadzieje, że obydwie opcje będą się dobrze uzupełniać, podobnie jak Wi-Fi i 4G – w zależności od potrzeb, czy tego co w danym momencie jest dostępne. Li-Fi w usługach Apple Apple TV jest jednym z niewielu produktów Apple przeznaczonych do instalacji w stałych lokalizacjach, mogących służyć jako potencjalne centrum komunikacji Li-Fi. Wdrożenie nowej technologii wpłynie na wysoką rozdzielczość mediów. W teorii Li-Fi może bowiem transmitować dane o wielkości 200 gigabitów na sekundę. Apple posiada również szereg innych opcji, które staną się o wiele bardziej wydajne z użyciem Li-Fi m.in. HomeKit oraz Siri. Szacuje się, że iPhone będzie służył jako interfejs dla sterowania wszystkich aplikacji. Li-Fi będzie niezbędne? Miliardy nowych urządzeń, które zostaną wprowadzone i podłączone do sieci w najbliższych latach sprawią, że ludzkość będzie potrzebowała znacznie wydajniejszych rozwiązań. Popyt na usługi komunikacyjne ciągle rośnie, a co za tym idzie potrzebna jest większa przepustowość oraz szybkość. Konwencjonalne systemy Wi-Fi już niedługo nie będą w stanie zaspokoić wszystkich potrzeb komunikacyjnych ludzkości. Szacuje się, że do roku 2020 będzie blisko 26 miliardów podłączonych w świecie urządzeń. Widmo radiowe wykorzystywane przez Wi-Fi nie jest wystarczająco szerokie, aby płynnie przekazywać lub transmitować wszystkie
12
dane. Widmo Li-Fi jest 10 000 razy większe. Obecnie większość komunikacji bezprzewodowej odbywa się między ludźmi, jednakże już niedługo standardem stanie się komunikacja na poziomie maszyna – maszyna. Wszystko to zawdzięczamy postępowi cywilizacyjnemu. Technika i technologia bardzo szybko idą do przodu, o czym świadczy np. Internet Rzeczy i poczynione w jego zakresie postępy. Ci, którzy twierdzą, że tendencja rozwojowa prędzej czy później zostanie zahamowana, najprawdopodobniej zbankrutują, tak jak stało się to np. przy ewolucji fotografii z analogowej na cyfrową. Komunikacja bezprzewodowa i oświetlenie są obecnie dwoma odrębnymi gałęziami przemysłu. Wszystko jednak do czasu. Naukowcy i specjaliści są na dobrej drodze, aby połączyć te dwie kwestie w całość.
1/2017
www.luxmagazyn.pl
WIADOMOŚCI
DIALux będzie kompatybilny z BIM Modelowanie informacji o budynkach zwane BIM to innowacyjne podejście do zarządzania budynkami w całym ich cyklu życia, począwszy od fazy planowania i projektowania, poprzez proces budowy, a skończywszy na eksploatacji oraz utrzymaniu. BIM bazuje na potężnym oprogramowaniu dedykowanym na potrzeby modelowania 3D, które umożliwia zespołom projektowym ze wszystkich dyscyplin, pracę na wirtualnym budynku, w formacie, który obsługuje symulacje różnych instalacji, w tym systemów oświetleniowych. BIM eliminuje większość nieefektywności i ograniczeń, które tradycyjnie spowalniają proces projektowania i budowy. DIALux jest jednym z najczęściej używanych pakietów oprogramowana do projektowania oświetlenia na świecie. Ostatnimi czasy został on jednak odsunięty na bok z powodu niezgodności z formatem plików IFC, który natomiast stanowi podstawę w zakresie modelowania BIM. DIALux Evo 7, którego aktualizacja pojawi się na wiosnę 2017 roku po raz pierwszy umożliwiać będzie import plików IFC. Posunięcie to pozwoli projektantom oświetlenia zaoszczędzić czas i skupić się na kluczowych decyzjach technicznych, nie zaś walczyć z niezgodnością formatów pliku i problemami z odtworzeniem modelu 3D budynku.
Z nowej aktualizacji będą mogły korzystać również zespoły projektowe współpracujące z komplementarnymi systemami uzupełniającymi. Zmiany układu oświetlenia oraz specyfikacji będą widoczne na modelu budynku 3D, co pozwoli im określić i zaprojektować swoje własne systemy. Aktualizacje doskonale zbiegły się ze wzrostem i wykorzystaniem nowych technologii, takich jak Li-Fi czy interakcja między oprawami oświetleniowymi i pozostałymi systemami budynkowymi.
XXVI Krajową Konferencję Oświetleniową Technika Świetlna 2017 W dniach 19-20 czerwca 2017 r., na terenie głównym Politechniki Warszawskiej, odbędzie się XXVI Krajowa Konferencja Oświetleniowa Technika Świetlna 2017 zorganizowana przez Polski Komitet Oświetleniowy i Zakład Techniki Świetlnej Politechniki Warszawskiej. Konferencja od lat gromadzi osoby zajmujące się techniką świetlną i dziedzinami pokrewnymi. Jej głównym celem jest prezentacja najnowszych osiągnięć naukowych, a także technicznych, w zakresie nowoczesnych rozwiązań oświetleniowych oraz pomiarowych.
www.luxmagazyn.pl
1/2017
Przedmiotem Konferencji będzie szeroko pojęta technika świetlna obejmująca m. in.: • widzenie i psychofizjologię widzenia, • miernictwo promieniowania optycznego, • oświetlenie elektryczne i dzienne wnętrz, • oświetlenie w transporcie, w tym oświetlenie dróg, • oświetlenie terenów zewnętrznych i iluminację obiektów, • fotobiologię i fotochemię, • technologię obrazu, • sprzęt i instalacje oświetleniowe, • wpływ światła na ludzi, organizmy i materiały, • wpływ światła na środowisko naturalne.
13
WIADOMOŚCI
Kompleks apartamentowo-hotelowy OVO we Wrocławiu z nowoczesnym oświetleniem LED Liniowe oświetlenie LED o długości ponad kilometra, 8500 opraw oświetleniowych LED i 6750 sterowalnych modułów diodowych wykorzystano do zewnętrznego i wewnętrznego oświetlenia prestiżowego kompleksu apartamentowo-hotelowego OVO Wrocław. Obiekt zyskał także system sterowania oświetleniem. OVO Wrocław powstał w ścisłym centrum jednego z najpiękniejszych miast Europy – a jego bryła była dokładnie weryfikowana przez Urząd Miasta pod kątem wpisywania się w otoczenie architektoniczne. Postawiono na zaokrąglony budynek z dziedzińcem otwartym dla mieszkańców, a w jego białej elewacji zamontowano kilkaset metrów profesjonalnych opraw liniowych, które nie rzucając się w oczy, podkreślają walory architektoniczne. Nowoczesna, wydajna i nieszkodliwa dla środowiska technologia LED zapewnia wysoką jakość świecenia niezależnie od warunków atmosferycznych. Wykorzystane nowoczesne rozwiązania technologii LED pozwalają na osiągnięcie wydajnego, elastycznego systemu.
14
Dzięki niemu możliwe są również oszczędności rzędu do 60 proc. zużycia energii dla stref ogólnodostępnych w stosunku do tradycyjnego oświetlenia, co przekłada się na koszt eksploatacji budynku oraz jego przyjazność środowisku. Projekt oświetlenia wewnątrz budynku również jest wyjątkowy. Niemal każda z użytych opraw w części hotelowo-apartamentowej, ukryta w gipsowych oprawach nawiązujących formą do kształtu budynku, jest zindywidualizowana. Umiejscowione na sufitach wulkany świetlne emitują jednolite światło, podkreślając charakterystykę miejsca. Dodatkowym atutem jest możliwość dowolnego kreowania efektów świetlnych. W projekcie wykorzystano również oprawy dekoracyjne. Wszystkie są w pełni sterowalne i umożliwiają generowanie scen świetlnych. Dzięki temu lobby, recepcja, restauracja czy sala balowa i foyer mogą uzyskać dowolną, wyjątkową atmosferę w zależności od potrzeb gości. Wszystkie oprawy zintegrowane są z systemem sterowania oświetleniem. Pozwala to na konfigurację ustawień scen świetlnych choćby z poziomu telefonu komórkowego i tworzenie tym samym wyjątkowego charakteru miejsca w zależności od potrzeb i okoliczności.
1/2017
www.luxmagazyn.pl
WIADOMOŚCI
Rozproszony system sterowania, interfejs dostosowany do potrzeb użytkownika czy zdalny dostęp dla zarządzających obiektem to tylko podstawowe z zalet kompleksowego zarządzania obiektem wprowadzone w OVO Wrocław. Barwa światła ma równie ważne znaczenie dla odbioru wnętrza, co jego natężenie. W części ogólnodostępnej budynku dominuje ciepła temperatura barwowa w zakresie 2700-3000 K. Zaś w strefach niedostępnych dla gości zastosowane zostały z kolei oprawy o temperaturze barwowej 4000 K. Na kompleks OVO Wrocław składa się różnorodna przestrzeń: od mieszkalnej, przez hotelową oraz biurową, aż po kasyno oraz fitness. Złożoność jego struktury sprawia, że oświetlenie jej było nie lada wyzwaniem. Dzięki zastosowaniu nowatorskich rozwiązań zarówno w kwestii instalowanych opraw, jak i systemów zarządzania światłem, firmie Philips Lighting występującej przy tej inwestycji w roli partnera, eksperta i dostawcy rozwiązań oświetleniowych współpracującej z deweloperem obiektu Wings Properties, udało się stworzyć spójną całość dopasowaną do oczekiwań względem każdej ze składających się na tę inwestycję przestrzeni.
Zdjęcia: Philips www.luxmagazyn.pl
1/2017
15
WIADOMOŚCI
Nowa iluminacja wodospadu Niagara Od 1 grudnia 2016 roku podziwiać możemy nową opartą na oświetleniu LED iluminacje słynnego wodospadu Niagara. Nowy projekt oświetlenia miał na celu poprawę efektywności energetycznej instalacji przy jednoczesnym zwiększeniu atrakcyjności wizualnej wodospadu w godzinach nocnych. Wodospad Niagara oświetlony był dotychczas lampami ksenonowymi, których efektywność energetyczna i żywotność pozostawiała jednak wiele do życzenia.
•
Inwestycja cechuje się długą żywotnością. Ulepszony system jest odporny na warunki atmosferyczne. Zgodnie z wszelkimi normami, jest on przeznaczony do pracy przez 25 lat bez konieczności większych nakładów finansowych na utrzymanie.
Nowy projekt oświetlenia pokazuje jak technologia może być skalowana do oświetlenia dużych powierzchni, oferując jednocześnie spore możliwości w zakresie kreatywności. Nowe oświetlenie LED wodospadu kosztowało blisko 4 miliony kanadyjskich dolarów i wykorzystuje blisko 1 400 opraw oświetleniowych. • Oprawy LED podzielone na 68 grup – 48 wykorzystywanych po stronie kanadyjskiej, 20 zaś po stronie amerykańskiej; • Nowy system LED może tworzyć ponad 18 000 kombinacji kolorów, wykorzystując do tego czerwone, zielone, niebieskie i białe oprawy. • W zależności od barwy światła, system może oferować od 4 do 14 razy większą jasność aniżeli poprzedni system. • Całość pozwala oszczędzić od 60 do 85 procent energii, w zależności od konfiguracji kolorów.
Druga generacja diod COB Zenigata firmy Sharp Sharp stanął na wysokości zadania i dopracował w końcu swoje najnowsze diody LED COB, dzięki czemu stały się one jednymi z najwydajniejszych na rynku. Nowe diody LED COB od Sharp Devices Europe z rodziny Mini Zenigata są znacznie efektywniejsze od poprzedników z pierwszej generacji, również przy pracy z wysokimi temperaturami. Zenigata COB oferuje rozszerzaną gamę CCT i zwiększoną wydajność energetyczną. Produkty drugiej generacji automatycznie dostrajają temperaturę barwową od 3 000 K do 1 900 K oraz zapewniają współczynnik oddawania barw w przedziale między 92 a 94 w całym zakresie ściemniania.
16
1/2017
www.luxmagazyn.pl
WIADOMOŚCI
Rośnie rozmiar rynku materiałów stosowanych w technologii LED Światowy rynek materiałów LED rośnie głównie dzięki rozwojowi nowych obszarów zastosowań diod LED i zapotrzebowaniu na nie związanemu z poszukiwaniem oszczędności energii elektrycznej, a także zapotrzebowaniu na ekrany o wysokiej rozdzielczości do smartfonów i telewizorów. W najbliższej przyszłości rynek diod LED będzie pobudzany przez rosnące pole zastosowań w oświetleniu motoryzacyjnym i w wyświetlaczach oraz zapotrzebowanie związane z oświetleniem domowym i przemysłowym. To z kolei będzie napędzało popyt na materiały do produkcji diod LED. Również korzystna polityka rządów, w tym liczne programy znakowania i certyfikacji, zapewniają nowe możliwości rozwojowe dla branży LED. Jedną z głównych przyczyn szybkiego upowszechniania oświetlenia LED jest jego relatywnie niższe zużycie energii elektrycznej w porównaniu z oświetleniem tradycyjnym. W niektórych przypadkach ten pobór energii jest ograniczony do zaledwie jednej trzeciej. Ponadto na skutek rosnącego nacisku na rozwój przemysłu technologii informacyjnych oraz wzrost wytwarzania energii i infrastrukturę jej dystrybucji w gospodarkach wschodzących, oczekuje się spadku cen diod LED, głównie w wyniku
postępu w technologii ich produkcji. Materiały półprzewodnikowe tworzące światowy rynek materiałów LED można najogólniej podzielić na cztery główne grupy: arsenek galu (GaAs), fosforo-arsenek galu (GaAsP), fosforek galu (GaP) i inne. Arsenek galu jest substancją chemiczną najpowszechniej stosowaną we wszystkich rodzajach diod LED, takich jak LED miniaturowe, LED wysokich mocy i LED do specjalnych aplikacji. Dlatego ma on największy udział w tym rynku już od 2013 r. Materiały stosowane do epitaksjalnego osadzania warstw na powierzchni materiałów (MOCVD) można sklasyfikować jako trójmetylogal (TMGa), trimethylaluminum (TMA), trimethylindium (TMIn), triethylgallium (TEGa) i C2Mg2. W tej kategorii najczęściej stosowanym materiałem jest trimethylgallium (TMGa), który osiąga największy udział rynkowy również od 2013 r. Największym rynkiem dla materiałów LED są obecnie kraje Azji i Pacyfiku, a po nich Ameryka Północna i Europa. Popyt na materiały LED w krajach Azji i Pacyfiku jest napędzany głównie przez dużą skalę przemysłowej produkcji w Chinach, Korei Południowej i na Tajwanie. Oczekuje się także, że rosnące zastosowanie LED w technologii różnego rodzaju wyświetlaczy będzie powodować rozwój rynku materiałów LED w Ameryce Północnej i Europie.
Polska oprawa LED laureatem iF Design Award 2017 Oprawa oświetleniowa Cruiser 2 LED zielonogórskiej firmy LUG odniosła sukces. Została laureatem w kategorii Produkty Oświetleniowe, w prestiżowym konkursie iF Design Award 2017. Podczas pracy nad oprawą zespół projektowy wziął pod uwagę potrzeby inwestorów dokonujących wyboru rozwiązań oświetleniowych dla swoich obiektów, instalatorów oraz osób, które będą na co dzień pracować w oświetlonych przez ten produkt przestrzeniach. Dzięki temu, wyróżnia się ona spośród innych dostępnych opraw tego typu bardzo wysoką jakością wykonania, sprawnością optyczna, kulturą techniczną zastosowanych rozwiązań, subtelną formą, mnogością metod montażu oraz wygodnym dla użytkownika opakowaniem.
18
Od ponad 60 lat logo iF DESIGN AWARD jest uznanym na arenie międzynarodowej symbolem największych osiągnięć w dziedzinie wzornictwa przemysłowego. O wyborze laureatów decyduje blisko 60 cenionych specjalistów z ponad 20 krajów w oparciu o jasno określone kryteria. Źródło: LUG
1/2017
www.luxmagazyn.pl
WIADOMOŚCI
X-TALK oraz BIO-PULSE Intelligence od XAL Firma XAL wypuściła na rynek nowy X-TALK umożliwiający bezprzewodową komunikację użytkownika z oprawami oświetleniowymi. Dzięki X-TALK, XAL wszedł na pole bezprzewodowego sterowania oprawami oświetleniowymi. Wprowadzone standardy komunikacji pozwalają na bezprzewodowe łączenie poszczególnych punktów świetlnych bądź całych grup i zarządzanie nimi wyłącznie przy pomocy jednego kontrolera. Korzystanie z systemu oświetleniowego staje się znacznie prostsze, gdyż całość może być zarządzana w sposób indywidualny np. iPadem. Wiele nowych serii oświetleniowych na bazie XAL wyposażonych zostało także w BIO-PULSE Intelligence, system zmieniający intensywność i barwę światła zależnie od biologicznego rytmu dobowego. Funkcjonalność ta ma na celu zwiększenie efektywności pracowników oraz zwiększenie subiektywnego samopoczucia ludzi. Wcześniej technologia ta stosowana była np. w salach szpitalnych, aby dopasować temperaturę barwową w ciągu dnia tak, by odzwierciedlała naturalne światło – w celach zdrowotnych. Obecnie zostaje ona powoli wprowadzana do pomieszczeń mieszkalnych oraz biur, hoteli, sklepów.
Polski układ i sposób sterowania strumieniem świetlnym objęty ochrona patentową Spółka Apanet Green System uzyskała ochronę patentową na sposób oraz układ do sterowania strumieniem świetlnym przy wykorzystaniu stateczników elektronicznych oraz zasilaczy LED – w zależności od źródła światła. ZEFIR Dotychczas pomimo wyższej sprawności, zasilacze LED i stateczniki elektroniczne nie były wykorzystywane w obwodach objętych centralną redukcją mocy, a ze względu na charakterystykę tych urządzeń użytkownik pozbawiony był możliwości sterowania strumieniem świetlnym w zależności od swoich potrzeb. Ograniczenia te przełamuje patent uzyskany przez firmę Apanet Green System, który zapewnia możliwość sterowania zasilaczami LED oraz statecznikami elektronicznymi w odwodach objętych centralną redukcją mocy. Charakterystyka pracy takich urządzeń powoduje, że pracują one ze stałą mocą, bez względu na napięcie zasilania, Zmiana napięcia zasilania stateczników, bądź
www.luxmagazyn.pl
1/2017
zasilaczy nie wpływa na moc źródła światła. Wynalazek wrocławskiej spółki zapewnia jednak możliwość zróżnicowanej emisji światła w takich układach, w zależności od zmieniającego się napięcia w oświetleniowej sieci energetycznej. Wynik z pomiaru napięcia zasilania sieci przekłada się na moc źródła światła. Opatentowany układ charakteryzuje się tym, że do sieci zasilającej źródło światła podłączony jest miernik napięcia zasilania, którego wyjście jest połączone z modułem przetwarzającym cyfrowo lub analogowo zmierzone napięcie na poziom mocy źródła światła. Poziom ten przekazywany jest do elektronicznego statecznika, bądź zasilacza interfejsem 1-10V lub DALI. Taki sposób sterowania oświetleniem jest idealnym rozwiązaniem dla starszych instalacji, gdzie możliwe jest wprowadzenie redukcji natężenia oświetlenia bez konieczności wymiany całej infrastruktury oświetleniowej. Źródło: Apanet Green System
19
technik a
Mierniki luminancji LS-150/160
Krok do przodu w „świetlną” przyszłość Jeszcze nie minął rok od wprowadzenia na rynek przez Konicę Minoltę – lidera w produkcji urządzeń do pomiaru światła, ręcznego miernika luminancji, do pomiaru wszystkich źródeł światła oraz światła odbitego. W modelach tych nazwanych LS-150 i LS-160 zastosowano najważniejsze rozwiązania konstrukcyjne poprzedniej generacji mierników LS-100/110 wzbogacone o nowe funkcje, większą dokładność i zakres pomiaru. Cieszymy się z ciągle rosnącej grupy zadowolonych użytkowników, oraz z poszerzających się interesujących dziedzin wykorzystania sprzętów. Często pomysłowość naszych Klientów przerasta nasze oczekiwania. Poniżej prezentujemy podsumowanie pozytywnych wrażeń właścicieli urządzeń z ich codziennej pracy.
O
ba modele zasilane są bateriami, co umożliwia długi czas pracy. Dostarczana w standardzie walizka ułatwia ich transport. Dodatkowo niewielkie rozmiary, niska waga i łatwość obsługi instrumentów LS150/160 pozwala na ich zastosowanie w dowolnym miejscu w szerokim zakresie warunków oświetleniowych. Mierniki są w stanie zmierzyć właściwie każdy obiekt emitujący lub odbijający światło. Użytkownicy mogą je zastosować na przykład do zagwarantowania minimalnej jasności świateł drogowych i na pasach startowych lotnisk, sygnałów świetlnych ruchu kolejowego, lub do zapewnienia jakości w produkcji
20
lamp, pomiarów luminancji diod LED, kineskopów i wyświetlaczy elektroluminescencyjnych itp. Urządzenia pozwalają mierzyć również obiekty oświetlone w sposób pośredni, np. jasność urządzeń i wyposażenia oświetleniowego dróg i tuneli; jak również ekrany projekcyjne, efekty świetlne i wyświetlacze. W zależności od konkretnego zastosowania, urządzenia mogą mierzyć luminancję chwilową, luminancję szczytową czy minimalną. Oprócz pomiaru wartości bezwzględnych, urządzenia również wyświetlają wartości względem określonej wartości docelowej. W ten sposób można szybko ocenić 1/2017
www.luxmagazyn.pl
technik a
różnice i stosunek luminancji w podobnych obiektach lub na dużych powierzchniach. Mierniki LS-150/160 można skalibrować z referencyjnym źródłem światła użytkownika w celu dodatkowego ograniczenia potencjalnych błędów pomiaru w przypadku korzystania z kilku mierników. Do dyspozycji użytkownika jest 10 kanałów kalibracji. Dzięki jednoobiektywowemu układowi optycznemu w urządzeniach LS-150/160 nie ma żadnej różnicy między obszarem widocznym w wizjerze, a rzeczywistym obszarem pomiaru. Łatwa w użyciu optyka jest całkowicie wolna od efektu flary, dzięki czemu wyeliminowany jest wpływ oświetlenia spoza obszaru pomiaru, zapewniając w ten sposób dokładność pomiaru. Zmierzona wartość luminancji jest wyświetlana na wizjerze oraz na dużym, zewnętrznym monitorze czarno-białym LCD z podświetleniem. Za sprawą kąta widzenia receptora wynoszącego 1°, miernik LS-150 jest
w stanie mierzyć obszary o średnicy 14,4 mm. Kąt widzenia receptora miernika LS-160 wynoszący 1/3° pozwala na pomiar obszarów o niewielkiej średnicy 0,4 mm przy założonym opcjonalnym obiektywie zbliżeniowym. Dla zapewnienia najdokładniejszego pomiaru luminancji, względna widmowa odpowiedź urządzenia pomiarowego powinna idealnie odpowiadać czułości ludzkiego oka dla widzenia dziennego, inaczej fotopowego, opisaną teoretyczną krzywą spektralną V(λ) przyjętą przez Międzynarodową Komisję Oświetleniową CIE. Modele LS-150/160 cechuje wysoka korelacją z V(λ) oraz znacznie poszerzony zakres pomiaru sięgający w przypadku LS-150 od 0,001 do 999 900 cd/m2 i od 0,01 do 9 999 000 cd/m2 dla modeli LS-160. Model LS-150 spełnia również kryteria DIN 5032-7 klasy B. Nowe modele LS-150/160 wyposażone są w pamięć, która pozwala na przechowywanie do 1000 pomiarów. Port USB 2.0 umożliwia podłączenie kolorymetru do komputera w celu przesłania danych pomiaru i wgrania sygnałów kontrolnych. Urządzenie może być również zasilane przewodem USB, dzięki czemu idealnie sprawdzi się jako element większej aparatury pomiarowej współpracując z komputerem/tabletem. Do urządzeń standardowo dołączone jest oprogramowanie do zarządzania danymi CS-S20w.
Jeżeli chcielibyście Państwo dowiedzieć się więcej, proszę skontaktować się z naszym biurem regionalnym we Wrocławiu lub wysłać do nas e-mail. Chętnie odpowiemy na wszystkie pytania.
Konica Minolta Sensing Europe B.V. Sp. z o.o. Oddział w Polsce ul. Skarbowców 23a 53-025 Wrocław tel. +48 71 734 52 11 fax: +48 71 734 52 10 info.poland@seu.konicaminolta.eu www.konicaminolta.pl www.luxmagazyn.pl
1/2017
21
produkt y
Technologia LED
synonimem bezpieczeństwa i wydajności Rozwiązania oświetleniowe przeznaczone do użytku zewnętrznego muszą spełniać rygorystyczne wymogi związane z ich niezawodnością, odpornością, konserwacją oraz eksploatacją. Z tych właśnie przyczyn technologia LED jest coraz chętniej wybieranym rozwiązaniem. Jej zastosowanie wpływa na oszczędność energii, zmniejszenie kosztów użytkowania, a także poprawę bezpieczeństwa.
22
1/2017
www.luxmagazyn.pl
produkt y
W
wyborze oświetlenia zewnętrznego kluczową rolę pełnią niezawodność i wytrzymałość. Oświetlenie zewnętrzne musi być odporne na trudne warunki atmosferyczne, promieniowanie UV, korozję i uszkodzenia chemiczne, aby zawsze zapewnić stabilną wydajność i jasność. Bardzo ważną cechą montowanych systemów oświetlenia ulic, tuneli i autostrad jest także funkcjonalność i możliwość sprawnego serwisowania. Zaczynając od inteligentnych autostrad, a na samochodach poruszających się bez kierowcy kończąc, technologia odgrywa wielką rolę w ulepszaniu mechanizmów poruszania się po drogach na całym świecie – zarówno dziś, jak i w perspektywie przyszłości. Stały wzrost ruchu na drogach stanowi jedno z największych wyzwań generujących potrzeby nowych wynalazków. W oparciu o badania przeprowadzone przez Bernstein House, liczba samochodów na świecie do roku 2020 podwoi się osiągając 2 miliardy pojazdów. Priorytetem innowatorów jest możliwe zmniejszenie stopnia eksploatacji infrastruktury drogowej, a także zredukowanie ryzyka błędów i kolizji powodowanych przez kierowców. Jedną z zauważalnych nowości jest instalacja funkcjonalnego oświetlenia zewnętrznego, którego wyrazem jest wymiana tradycyjnych wysokoprężnych lamp wyładowczych (HID) na nowoczesne rozwiązania LED. Do tej pory możliwości redukcji kosztów związanych z oświetlaniem dróg nie były duże. Zapewnienie przez samorządy bezpieczeństwa wszystkich użytkowników dróg oraz utrzymanie płynnego ruchu – zarówno na mniejszych drogach lokalnych, jak i na autostradach dotąd wiązało się z koniecznością ponoszenia wysokich nakładów finansowych. Serwisowanie oświetlenia zewnętrznego starego typu wciąż bywa powolne i niebezpieczne – pojedyncze latarnie zewnętrzne muszą być naprawiane na miejscu, co więcej, komponenty tradycyjnie stosowanych lamp wyładowczych nie zawsze spełniają wymagane standardy. Kolejną wadą ciągle powszechnie stosowanego oświetlenia ulicznego (HID) jest brak możliwości regulacji poziomu jasności lamp w zależności od panujących warunków. Przekłada się to na wysokie zużycie energii elektrycznej – nawet w sytuacjach, gdy nie jest to potrzebne. Najnowsze rozwiązania LED pozwalają na dostosowywanie jasności światła do panujących warunków na drogach. Dzięki temu, podczas spokojnych okresów i sprzyjających kierowcom warunków możliwe jest skuteczne oszczędzanie energii elektrycznej bez narażania bezpieczeństwa kierowców i pieszych. Przewaga lamp LED nad wykorzystywaną dotąd starą technologią lamp wyładowczych, oprócz wysokiej wydajności, leży również w korzyściach długoterminowych, takich jak przedłużona żywotność latarni narażonych na trudne www.luxmagazyn.pl
1/2017
warunki zewnętrzne (promieniowanie UV, procesy chemiczne, korozję etc.), czy proste serwisowanie sprzętu, dzięki łatwo wymienialnym częściom poszczególnych modułów. Diody LED od Osram Opto Semiconductors, takie jak Oslon SSL, Oslon Square lub Duris P zostały opracowane specjalnie pod kątem oświetlenia zewnętrznego, spełniając wszystkie restrykcyjne wymogi co do intensywności światła (od 5000 do 15000 lumenów) oraz wartości CRI (około 70 jednostek). Dodatkowo, są one rozwiązaniem o wiele bardziej energooszczędnym i wydajnym od tradycyjnych lamp wyładowczych. Niezwykle długi cykl „życia” w trudnych warunkach oraz prostota konserwacji dzięki wymiennym komponentom pozwalają znacznie obniżyć koszty ich użytkowana i zwiększyć bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego. Rozwiązania technologiczne Osram Opto Semiconductors znalazły zastosowanie m.in. w tunelach na całym świecie. Podziemny korytarz o długości 1700 m w Turyngii w Niemczech lub podwodny tunel w Qingao w Chinach to jedne z pierwszych na świecie konstrukcji w pełni wykorzystujących technologię LED. W przypadku zachodniego sąsiada Polski wybór diod LED pozwolił obniżyć koszty zużywanej energii aż o 30%. Zastosowane w nich zaawansowane rozwiązania technologiczne pozwoliły na niemal bezosobową obsługę oświetlenia. Z kolei podwodny tunel pod Żółtą Rzeką oświetla 720 tys. diod Oslon SSL. Stale prowadzony monitoring i analiza rozwiązań w nim zastosowanych pozwoliły na stworzenie szeregu nowych standardów, które z powodzeniem mogą być wdrożone w każdym tunelu na świecie. Działy zarządzania infrastrukturą miast planują inwestycje pod stałą presją konieczności ograniczania kosztów eksploatacji wykorzystywanych systemów – także systemów oświetlenia zewnętrznego. Przy jednoczesnym dbaniu o niezawodność i odporność na czynniki zewnętrzne instalowanych rozwiązań, muszą zwracać uwagę także na ekologię, w tym m.in. redukcję śladu węglowego w każdej inwestycji. Z tego względu nieustany rozwój technologii LED oraz dedykowanego jej bezprzewodowego systemu kontroli ZigBee, pozwalającego na zarządzanie systemami oświetlenia przy niewielkim poborze energii, budzi coraz większe zaufanie wśród inwestorów na całym świecie, a wdrażanie tej technologii cieszy się coraz większą popularnością.
23
produkt y
Pokój do pracy i wypoczynku Nowoczesne i funkcjonalne oświetlenie pokoju hotelowego Hotelowy pokój staje się dla gości domem – i jak w domu kumulują się w nim wszystkie obszary życia: miejsce do pracy, odpoczynku czy snu. Światło musi podkreślać te wszystkie sfery, zapewniając ich funkcjonalne użytkowanie, jednocześnie budując nastrój pomieszczenia. Oświetlenie w służbie komfortu gości to kolejna przewaga konkurencyjna, ale i znacząca pozycja w budżecie.
24
1/2017
www.luxmagazyn.pl
produkt y
W
ielu gości hotelowych szuka w swoim pokoju wytchnienia i odpoczynku po podróży czy zwiedzaniu atrakcji turystycznych. Jednak dla wielu z nich pokój to również miejsce pracy, do której potrzebują odpowiedniego oświetlenia. W zależności od pory dnia i celu wyjazdu, osoby korzystające z pomieszczenia, będą oczekiwały nastrojowej aranżacji świetlnej lub idealnego oświetlenia, umożliwiającego sporządzenie notatki służbowej czy gwarantującego kojący relaks po długim, pełnym wrażeń dniu. Tak, jak wielu gości w pokojowych hotelach, tyle przyzwyczajeń, potrzeb i oczekiwań. Co więcej – m.in. od ilości źródeł światła w pokoju uzależniona jest kategoria hotelu – liczba przyznanych mu gwiazdek. Zaprojektowanie odpowiedniego oświetlenia staje się więc nie lada wyzwaniem.
Inne oświetlenie, inna strefa Kluczem do sukcesu jest elastyczność systemu oświetlenia. Gość do swojej dyspozycji powinien mieć zarówno oświetlenie ogólne, jak i dodatkowe oświetlenie punktowe. – Już na poziomie tworzenia projektu warto podzielić instalacje na oddzielne obwody, umożliwiające swobodne sterowanie oświetleniem ogólnym, miejscowym czy dekoracyjnym. Kinkiety obok łóżka umożliwiające czytanie, lampka LED lub oprawy typu downlight oświetlające blat biurka lub sekretarzyka i dodatkowe oświetlenie przy szafce RTV lub fotelu to absolutna konieczność. Warto zadbać o staranne oznaczenie poszczególnych włączników i wyposażenie ich w ściemniacze, tak by gość mógł samodzielnie stworzyć taką aranżację, która najlepiej w danej chwili odpowiadać będzie jego potrzebom.
Natężenie oświetlenia będzie uzależnione od wystroju wnętrza, użytych materiałów i kolorystyki – warto te czynniki uwzględnić już na etapie tworzeniu projektu i zwrócić uwagę na kilka technicznych i kompozycyjnych niuansów. Po pierwsze, meble lakierowane, wykończone na wysoki połysk mogą tworzyć odblaski powodując efekt olśnienia – najlepiej skierować światło na ściany i sufity, co dodatkowo optycznie powiększy pomieszczenie. Po drugie należy zadbać o zrównoważenie kontrastów jasności, by nie mączyć wzroku gości. Głębokie cienie mogą tworzą wrażenie dynamiki, której należy unikać w stonowanych wnętrzach apartamentów hotelowych. Po trzecie w pokojach hotelowych najlepiej stosować światło o ciepłych barwach, w przedziale 2700 do 3000 K, ponieważ ten rodzaj światła pozwoli gościom najlepiej się zrelaksować. Goście często traktują hotel jak inny świat, swobodnie przechodzą po różnych jego obszarach, których charakter i funkcję światło powinno dodatkowo podkreślać. Odpowiednio dobrane i rozmieszczone oświetlenie, barwa światła i jego natężenie pozwolą na stworzenie przytulnej, domowej atmosfery, by pobyt w hotelu był jeszcze bardziej komfortowy i przyjemny.
Światło dopasowane do nastroju Sytuacja idealna to taka, w której gość sam dostosowuje kolor oświetlenia do własnego nastroju. – Źródło światła z diodami LED RGB zostało zaprojektowane tak, aby zapewniać szerokie możliwości dostosowania do indywidualnych preferencji użytkowników. W zależności od nastroju technologia ta pozwala swobodnie poruszać się po całej palecie kolorów RGB. Domyślną barwę ciepłą białą gość hotelu może w każdej chwili zmienić na taką, która będzie najbardziej mu odpowiadać.
Światło w służbie komfortu Dobór opraw uzależniony jest od indywidualnej aranżacji obiektu, warto jednak skorzystać z technologii LED. Różnorodność opraw, taśm czy źródeł światła LED daje olbrzymie możliwości aranżacyjne, a ich zmniejszony pobór mocy znacznie zredukuje wysokości rachunków za energię elektryczną. www.luxmagazyn.pl
1/2017
GTV ul. Przejazdowa 21 05-800 Pruszków tel. + 48 22 444 75 00 fax + 48 22 444 75 01 mail: info@gtv.com.pl www.gtv.com.pl
25
nowe trendy
Oświetlenie sklepów Wykorzystanie reflektorów punktowych może wpływać na zachowanie kupujących oraz zwiększenie sprzedaży Jaki rodzaj oświetlenia klienci preferują w miejscach sprzedaży detalicznej? W jaki sposób światło powinno być wykorzystywane do zwiększenia poziomu uwagi lub wydłużenia czasu spędzanego przez klientów w sklepach?
Najważniejsze wyniki ostatnich badań pokazują, że nie wszystko opiera się na jasności. Kontrasty, tj. efekty jasnych i ciemnych obszarów, mogą mieć decydujące znaczenie. Zachowanie klienta w miejscach sprzedaży jest w znacznych stopniu uwarunkowane przez postrzeganie i dobre samopoczucie. Światło jest istotnym narzędziem, które oddziałuje na te parametry. Jest to spowodowane tym, iż światło oddaje emocje, nadaje przestrzeniom atmosferę i ułatwia ludziom odnalezienie się w danym miejscu.
Oto 5 zaleceń projektowych jak poprawnie oświetlić powierzchnię sklepową.
1
26
Zamiast zwiększania jasności w sklepach, a zatem również zużycia energii, wskazane jest zaprojektowanie oświetlenia, które ma wysoki kontrast, ułatwia percepcję oraz zwiększa poziom zainteresowania klientów. Tworzenie kontrastów może być przeprowadzone poprzez zastosowanie oświetlenia punktowego, które pozytywnie wyróżnia dane miejsce od otaczającego jednorodnego oświetlenia ogólnego.
1/2017
www.luxmagazyn.pl
nowe trendy
2
3
4
5
www.luxmagazyn.pl
1/2017
Rozproszone oświetlenie ogólne zapewnia subiektywne odczucie dobrego samopoczucia. Oświetlenie punktowe ułatwia natomiast orientację w pomieszczeniu. Im łatwiej klientowi odnaleźć się w całym pomieszczeniu, tym bardziej prawdopodobnym jest jego przemieszczanie się po całym sklepie. Z tego względu należy dążyć do używania oświetlenia punktowego w celu wyznaczenia obrzeży danej przestrzeni. Jednocześnie, oświetlenie punktowe musi być używane do wzmocnienia percepcji i atrakcyjności wystawionych towarów.
Kolory wyrażają emocje i wpływają na akceptację przestrzeni. Chłodne temperatury barwowe takie jak zimny biały sprawiają, że pomieszczenia wydają się być bardziej przestrzenne, natomiast ciepłe temperatury barwowe sprawiają wrażenie małości i swojskości. Pośrednie białe światło wydłuża czas, który klienci spędzają w sklepie i poprawia ich dobre samopoczucie, dlatego też powinno być ono stosowane do oświetlenia ogólnego. Każdy, kto preferuje, aby atmosfera w sklepie dawała poczucie bezpieczeństwa i pewności powinien zdecydować się na ciepłe białe kolory oświetlenia.
Do oświetlenia witryn sklepowych, które są pierwszym punktem kontaktu klienta ze sklepem, preferowane jest wykorzystanie oświetlenia punktowego. Wieczorem i w miejscach o słabym dostępie światła dziennego, nawet niskie poziomy oświetlenia subtelnie zmieniające oświetlenie otoczenia są wystarczające, aby przyciągnąć ciekawość przechodniów.
Sposób, w jaki światło jest kierowane na półki sklepowe jest kluczowy. Podświetlanie dużej powierzchni półek daje bardziej atrakcyjny efekt niż zastosowanie wyłącznie oświetlenia punktowego. Kombinacja podświetlenia i oświetlenia akcentującego umożliwia łatwiejszą identyfikację towarów i sprawia, że prezentowane produkty wyglądają bardziej atrakcyjnie.
27
produkt y
Przegląd opraw reflektorowych LED do montażu na szynoprzewodach zasilających
K
lienci sklepów są coraz bardziej wymagający, chcą dokonywać zakupów we wnętrzach o wysokim standardzie funkcjonalnym i estetycznym. Handlowcy muszą przyciągać coraz bardziej wybrednych klientów rozwiązaniami, które sprawiają, że zakupy stają się przyjemnością, a nie tylko koniecznością. Dlatego przy planach budowy lub modernizacji obiektów handlowych inwestorzy i zarządcy kładą silny nacisk na jeden z niezwykle istotnych czynników jakim jest oświetlenie. Światło silnie wpływa na nasze samopoczucie i emocje. Daje ludziom energię i pobudza do działania. Dlatego oświetlenie może odgrywać kluczową rolę w tworzeniu dobrej atmosfery decydującej o postrzeganiu wnętrz handlowych. Dzięki umiejętnemu oświetleniu powierzchni handlowych możliwe jest stymulowanie decyzji zakupowych.
Połączeniu wiedzy o wpływie światła na człowieka i dostępnych obecnie rozwiązań oświetleniowych pozwala tworzyć w obiektach handlowych atmosferę komfortu, która sprawia, że klienci czują się zrelaksowani, a to inspiruje ich do zakupów. Oryginalne rozwiązania oświetleniowe sklepów pomagają także tworzyć i wzmacniać wizerunek marki. Oprócz ogólnego oświetlenia przestrzeni, w pomieszczeniach handlowych ogromne znaczenie ma właściwe oświetlenie akcentowe stosowane na regałach, półkach i innych miejscach prezentacji produktów oraz na stanowiskach promocyjnych. Do realizacji takiego oświetlenia akcentowego często stosowane są oprawy LED typu reflektorowego lub projektorowego, przystosowane do montażu na szynoprzewodach zasilających.
AQUAFORM CERES AQLED 230V track Oprawa projektorowa ze zintegrowanym źródłem światła LED. Nie wymaga zewnętrznego zasilacza. Przeznaczona do montażu i zasilania z szynoprzewodów o napięciu 230 V. Dostępna w wersjach o róznych kolorach i sposobie wykończenia obudowy. Moc : 8,7 W Temperatura barwowa światła: ciepła-biała (WW) lub neutralna-biała (NW) Wskaźnik oddawania barw Ra: >80 Klasa ochronności: I
www.aquaform.pl 28
1/2017
www.luxmagazyn.pl
produkt y
ERCO PARSCAN Elegancka i uniwersalna oprawa projektorowa zasilana z szynoprzewodów, przeznaczona do oświetlania wnętrz sklepowych i muzealnych. Możliwość realizacji różnorodnych rozwiązań oświetleniowych dzięki precyzyjnym i elastycznym układom optycznym. Doskonała kontrola olśnienia poprawia komfort widzenia nawet w trudnych warunkach oświetleniowych. Dyskretny, minimalistyczny design ułatwia zintegrowanie oświetlenia z wystrojem wnętrza. Idealne do montażu w kanałach sufitowych. Moc: 2 W, 4 W, 6 W, 8 W,12 W, 18W, 24W, 48 W Temperatura barwowa światła: naturalna-biała, ciepło-biała Wskaźnik oddawania barw Ra: >80 Trwałość: 50 000 h (L80B10) Kąt rozwarcia wiązki świetlnej: od bardzo wąskiego do bardzo szerokiego Źródło światła: LED wysokiej mocy Obudowa: odlew aluminiowy, kolor biały, czarny, srebrny Układ optyczny: soczewkowy Regulacja kierunku świecenia: 90° w pionie Montaż: do szynoprzewodu 3-fazowego
www.erco.com
ES-SYSTEM WERFER 140 Oprawa oświetleniowa typu naświetlacz przeznaczona do montażu na z szynoprzewodzie 3-fazowym. Moc: 52 W Temperatura barwowa światła: 3000 K, 4000 K Trwałość: 68 000 h (L80B50), 32 000 h (L90B50) Klasa ochronności: I Stopień ochrony: IP20 Kąt rozwarcia wiązki świetlnej: 24°, 40° lub 60° Obudowa: aluminiowa z pasywnym radiatorem, w kolorze białym, szarym lub czarnym
Odbłyśnik: tworzywo, metalizowany Dyfuzor: szyba hartowana, przezroczysta Regulacja kierunku świecenia: w dwóch płaszczyznach Zasilacz: elektroniczny, ściemniany w systemie DALI, zamontowany wewnątrz oprawy
www.essystem.pl www.luxmagazyn.pl
1/2017
29
produkt y
FEILO SYLVANIA BEACON LED Oprawa oświetleniowa LED typu projektorowego o minimalistycznym designie przeznaczona do zasilania z szynoprzewodu. Kompaktowy, minimalistyczny design. Idealna do oświetlenia akcentowego we wnętrzach handlowych, muzech i galeriach sztuki oraz w pomieszczeniach mieszkalnych. Moc: 13 W, 26 W Temperatura barwowa światła: 3000 K, 4000 K Wskaźnik oddawania barw Ra: 93 – typowo, 85 – w wersji o wysokim strumieniu świetlnym Trwałość: 72 000 h (L80B50) Klasa ochronności: I Stopień ochrony: IP20 Kąt rozwarcia wiązki świetlnej: 12°, 38°, 55° Źródło światła: LED Obudowa: aluminium odlewane ciśnieniowo, biała, czarna
Układ optyczny: soczewkowy Regulacja kierunku świecenia: 355° w poziomie, 90° w pionie Montaż: na szynoprzewodzie 3-fazowym, także wersje do szynoprzewodu 1-fazowego
www.feilosylvania.com
IMPERIAL COIN SPOR AC Oprawa oświetleniowa LED typu naświetlacz przeznaczony do montażu na szynoprzewodzie 3-fazowym. Charakteryzuje się energooszczędnością i wysokiej jakości białym światłem o dobrym oddawaniu barw. Przeznaczona do stosowania w galeriach handlowych i sklepach, hotelach i restauracjach oraz muzeach, galeriach sztuki i teatrach. Moc: 16 W, 23 W Temperatura barwowa światła: 3000 K, 4000 K Wskaźnik oddawania barw Ra: >80 Trwałość: 50 000 h Klasa ochronności: I Stopień ochrony: IP20
Kąt rozwarcia wiązki świetlnej: 24° lub 40° Obudowa: ze stali i aluminium, dostępna we wszystkich kolorach RAL Źródło światła: moduł LED Osram PrevaLED COIN 111 AC
www.imperial.pl 30
1/2017
www.luxmagazyn.pl
produkt y
Kanlux DORTO LED COB Projektorowa oprawa oświetleniowa LED przystosowana do montażu na szynoprzewodzie. Moc: 20 W (DORTO LED COB-20), 40 W (DORTO LED COB-40) Temperatura barwowa: 4000 K Wskaźnik oddawania barw Ra: ≥80 Trwałość: 30 000 h Klasa ochronności: I Stopień ochrony: IP20 Źródło światła: LED COB Obudowa: stop aluminiowy malowany na kolor biały Odbłyśnik: aluminium Dyfuzor: szyba ze szkła hartowanego Regulacja kierunku świecenia: 340° w płaszczyźnie poziomej, 320° w płaszczyźnie pionowej Montaż: do szynoprzewodu TEAR TR
www.kanlux.pl
LIRA LIGHTING LUCIDO Reflektorowa oprawa oświetleniowa LED przeznaczony do montażu na szynoprzewodzie 3-fazowym. Błyszczące powierzchnie jako dominujący element projektu, równoważą rozmiar elementów oprawy, które definiują ogólny kształt światła punktowego. Stożek jest proporcjonalny do sąsiedniego elementu, jego rozmiar jest w równowadze z ogólnym kształtem. Czyste, odblaskowe powierzchnie łączą elementy projektora. Temperatura barwowa światła: 3000 K, 4000 K Klasa ochronności: I Stopień ochrony: IP20 Kąt rozwarcia wiązki świetlnej: 13°, 22° lub 36° Obudowa: dostępna w kilku kolorach i ich kombinacjach
www.liralighting.pl
www.luxmagazyn.pl
1/2017
31
produkt y
LUG TINO SHOP LED Oprawa dedykowana do oświetlania powierzchni sklepowych (HI-CRI - wysoki współczynnik oddawania barw), jak również przy zastosowaniu odpowiednio dobranego źródła LED (technologia FOOD) do oświetlenia miejsc prezentacji artykułów, dodatkowo specjalne oświetlenie Butiki, True Color. • wysoka skuteczność >70 lm/W • pasywny system chłodzenia • unikalny design • ruchoma optyka pozwalająca precyzyjne skierować światło • perfekcyjne oświetlenie powierzchni sprzedażowej Moc: 31 W, 36 W, 37 W Temperatura barwowa światła: 3000 K, 3250 K Wskaźnik oddawania barw Ra: ≥90, ≥95, ≥98 Trwałość: 50 000 h (L70B50) Klasa ochronności: II Stopień ochrony: IP20 Kąt rozwarcia wiązki świetlnej: 24° lub 40° Źródło światła: LED zintegrowane
Obudowa: aluminium wtryskiwane wysokociśnieniowo, malowana na biało Odbłyśnik: aluminiowy błyszczący fasetonowany Regulacja kierunku świecenia: w dwóch płaszczyznach Zasilacz: efektywność >87% Montaż: do szynoprzewodu 3-fazowego Gwarancja: 3 lata + 2 lata po rejestracji projektu
www.lug.pl
Miloo Lighting I-SPOT Oprawa z grupy projektorów kierunkowych przeznaczona do oświetlania eksponowanych produktów montowana na szynoprzewodzie. Oferowana także w wersjach pojedynczej, podwójnej, potrójnej i poczwórnej, zamontowanych na listwie, pojedynczej wersji natynkowej oraz specjalnej wersji do montowania na szynoprzewodzie przeznaczonej do oświetlania żywności. Moc: 20 W, 30 W, 35 W Temperatura barwowa światła: 2700 K, 3000 K, 4000 K Wskaźnik oddawania barw Ra: 85 Trwałość: 50 000 h (L70B50)
www.emiloo.pl 32
Klasa ochronności: I Stopień ochrony: IP40 Kąt rozwarcia wiązki świetlnej: 20°, 30°, 40° lub 50° Źródło światła: LED zintegrowane Obudowa: odlew aluminiowy w połączeniu z ABS, w kolorze białym lub czarnym Dyfuzor: szyba hartowana Montaż: na szynoprzewodzie 1/2017
www.luxmagazyn.pl
produkt y
PXF LIGHTING KYCLOS POWER Nowoczesna oprawa projektorowa LED montowana na szynoprzewodzie. Charakteryzuje się innowacyjnym systemem pasywnego odprowadzania ciepła, delikatnością stylu i wysoką sprawnością. Idealny do oświetlenia sklepów, wystaw, galerii sztuki. Produkt zaprojektowany specjalnie dla źródeł LED charakteryzuje się eleganckimi obłymi kształtami oraz znakomitymi parametrami technicznymi. Moc: 74 W, 75 W Temperatura barwowa światła: 3000 K Klasa ochronności: I Stopień ochrony: IP20 Kąt rozwarcia wiązki świetlnej: 25° Źródło światła: LED zintegrowane Obudowa: aluminiowy odlew ciśnieniowy, malowany farbą poliestrowo – epoksydową, biały, czarny, szary Odbłyśnik: wysoki połysk, jako akcesoria dostępne odbłyśniki
zmieniające kąt rozsyłu światła Dyfuzor: tworzywo sztuczne opalizowane Regulacja kierunku świecenia: 350° względem osi pionowej i poziomej Montaż: do szynoprzewodu 3-fazowego
www.pxf.pl
TOSHIBA E-CORE TOSHIBA LED TRACKLIGHT 1200 Elegancki reflektor dla wymagających rozwiązań oświetleniowych stworzony przy użyciu zaawansowanych komponentów technologicznych. Niezależnie od zastosowania do prezentacji produktów lub oświetlenia obiektów sztuki, spektrum kolorów i charakterystyki wiązki świetlnej oferują kreatywną swobodę. Doskonała reprodukcja barw sprawia, że może on w pełni zastąpić oprawy z lampami metalohalogenkowymi. Atrakcyjny wygląd, wysoka jakość materiałów, bezcieniowy reflektor z największą gęstością mocy i zoptymalizowane zarządzanie termiczne. Moc: 21 W Temperatura barwowa światła: 3000 K, 4000 K Wskaźnik oddawania barw Ra: >80 Trwałość: 40 000 h (L70)
www.toshiba.eu www.luxmagazyn.pl
1/2017
Klasa ochronności: I Stopień ochrony: IP20 Kąt rozwarcia wiązki świetlnej: 22°, 40° Źródło światła: LED zintegrowane Obudowa: biała, srebrna, czarna Odbłyśnik: aluminiowy odlew ciśnieniowy Regulacja kierunku świecenia: 330° w płaszczyźnie poziomej, 180° w płaszczyźnie pionowej Montaż: szynoprzewód 3-fazowy
33
produkt y
XAL DIS TRACK Projektorowa oprawa oświetleniowa przeznaczona do montażu na z szynoprzewodzie 3-fazowym. Zapewnia energooszczędne, bezcieniowe oświetlenie o wysokiej wierności oddawania barw. Pasywne chłodzenie diod LED dzięki zoptymalizowanej konstrukcji radiatora. Moc: 12 W, 16 W Temperatura barwowa światła: 3000 K Wskaźnik oddawania barw Ra: >90 Trwałość: 50 000 h (L80) Klasa ochronności: I Stopień ochrony: IP20 Kąt rozwarcia wiązki świetlnej: 23°, 36° Źródło światła: LED COB zintegrowane Obudowa: aluminiowy odlew ciśnieniowy, kolor czarny, czarny/ chrom, biały/czarny Odbłyśnik: bezcieniowy
Dyfuzor: szkło o wysokiej jakości Regulacja kierunku świecenia: 355° w poziomie, 85° w pionie Montaż: na szynoprzewodach 3-fazowych
www.xal.com
ZUMTOBEL DISCUS EVOLUTION LED Kompaktowa oprawa oświetleniowa typu projektorowego przystosowana do zasilania z szynoprzewodu. Przeznaczona do efektywnego oświetlania prezentacyjnego przedmiotów. Zapewnia precyzyjne oświetlenie akcentowe o optymalnie wysokiej jakości, szczególnie we wnętrzach handlowych i wystawienniczych. Moc: 32 W Temperatura barwowa światła: 3000 K, 4000 K Wskaźnik oddawania barw Ra: 82, 92 Trwałość: 50 000 H (L70) Źródło światła: LED Obudowa: aluminiowy odlew ciśnieniowy, kolor czarny, biały, skrzynka adaptora z poliwęglanu
Układ optyczny: optyka soczewkowa o różnych kątach rozsyłu wiązki świetlnej Regulacja kierunku świecenia: 360° w poziomie, ±90° w pionie Montaż: na szynoprzewodzie 3-fazowym
www.zumtobel.com 34
1/2017
www.luxmagazyn.pl
technik a
Rola oświetlenia LED
w wertykalnym rolnictwie przyszłości Dzięki wykorzystaniu technologii LED rolnictwo wertykalne, czyli uprawy piętrowe, w ściśle kontrolowanych warunkach, stają się realną alternatywą dla upraw tradycyjnych. To obecnie najszybciej rozwijający się obszar zastosowań oświetlenia LED przeznaczonego do uprawy roślin.
R
ośliny wykorzystują światło naturalne, aby rozwijać się poprzez fotosyntezę, ale w procesie tym możliwe jest również wykorzystanie światła sztucznego. Pozwala to na kontrolowanie tempa wzrostu, kształtu i okresu kwitnienia roślin. Ilość światła, jego skład spektralny, a także czas oświetlania – wszystko to ma wpływ na właściwości roślin. W efekcie oświetlenie i jego technologiczny rozwój mają coraz większe znaczenie dla przemysłu rolniczego.
Rolnictwo w obliczu globalnych wyzwań przyszłości Europejski rynek świeżych warzyw i owoców, warty wg. ICI Business ponad 30 miliardów Euro, zmaga się obecnie z szeregiem problemów. Obejmują one niekorzystne zmiany klimatyczne, większą świadomość konsumentów w kwestiach zdrowia, zwiększony popyt na produkty niszowe, wysokie koszty dostaw oraz naciski klientów na zapewnienie bardziej „zielonej” i „lokalnej” produkcji. Jeszcze większe wyzwania wynikają z trendów globalnych. Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) szacuje, że do 2050 r. na świecie przybędzie około 2,5 mld. ludzi i będzie nas wtedy około 10 mld., a 80 proc. globalnej populacji będzie mieszkać na terenach miejskich. Jednocześnie 80 proc. terenów, które nadają się pod uprawę rolną, jest już wykorzystywane. Ponadto ekstremalne zjawiska pogodowe występujące na całym świecie niszczą uprawy, powodując wzrost cen żywności. Coraz więcej klientów zwraca też uwagę na sposób produkcji żywności, co www.luxmagazyn.pl
1/2017
jeszcze bardziej utrudnia rolnikom nadążenie z podażą za postępującą urbanizacją. Wszystko to przekłada się na konieczność tworzenia nowatorskich technologii, które umożliwią prowadzenie upraw bez światła słonecznego w zamkniętych pomieszczeniach znajdujących się w miastach lub w ich pobliżu. W obliczu tych wyzwań, przemysł rolniczy podejmuje działania, mające na celu zwiększenie produkcji oraz skrócenie czasu potrzebnego na dostarczenie produktów do konsumentów. Coraz popularniejsza staje się produkcja żywności na skalę przemysłową, a celem jest stworzenie wielkich farm znajdujących się w pomieszczeniach i wykorzystujących sztuczne i podlegające kontroli oświetlenie LED indywidualnie dopasowane do hodowanych roślin. Pozwala to na prowadzenie upraw na ograniczonych przestrzeniach dostępnych w aglomeracjach miejskich. Sztuczne oświetlenie pozwala uzupełniać naturalne światło, aby przyspieszyć rozwój roślin lub wręcz uprawiać rośliny bez naturalnego światła. Ponadto w taki sposób rolnicy mogą uprawiać owoce, warzywa i kwiaty, które nie są przystosowane do lokalnych warunków klimatycznych. Ten nowatorski model upraw pozwala zbierać plony 20–25 razy w roku dzięki zastosowaniu „świetlnych recept” zoptymalizowanych pod względem poszczególnych produktów i ograniczających zużycie energii o 85 proc. Przekłada się to na zwiększenie wielkości zbiorów i zmniejszenie kosztów operacyjnych, a konsumenci przez cały rok będą mogli cieszyć się świeżymi warzywami pochodzącymi z lokalnych gospodarstw.
35
technik a
Uprawy wielopoziomowe, zwane także wertykalnymi, czyli takie w których rzędy roślin są umieszczane jedne nad drugimi, mają wiele przewag nad tradycyjnym rolnictwem. Przede wszystkim rolnictwo wertykalne zużywa znacznie mniej cennych zasobów. Według danych Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa, tradycyjne rolnictwo odpowiada za 30 proc. globalnego zużycia paliw kopalnych oraz 70 proc. zużycia wody, z czego 50-80 proc. jest tracone ze względu na parowanie lub spływanie. Rolnictwo wertykalne, dzięki wykorzystaniu układów zamkniętych, wymaga 70-95 proc. mniej wody i pozwala radykalnie ograniczyć użycie środków ochrony roślin oraz koszty transportu, bo uprawy mogą być lokalizowane na terenach miejskich.
Światło LED zapewnia lepszą kontrolę upraw Kluczowym wyzwaniem w rozwoju rolnictwa wertykalnego są systemy oświetleniowe. Obecnie w szklarniowej hodowli roślin najczęściej stosowane są wysokoprężne lampy sodowe o skuteczności świetlnej ponad 100 lm/W, które jednak nie zapewniają światła o szerokim zakresie długości fal Ponadto, ze względu na wysokie zużycie energii oraz ciepło generowane przez źródła światła tego typu, konieczne jest zapewnienie znacznej odległości między oprawami oświetleniowy-
36
mi i roślinami. W praktyce oznacza to, że lampy sodowe są zwykle umieszczane wysoko nad roślinami jako oświetlenie górne. Kolejnymi wadami takich systemów doświetlania jest krótka żywotność (ok. 8000 godzin) oraz słaba efektywność kosztowa lamp o niskiej mocy. Od momentu odkrycia, że widmo światła może wpływać na właściwości roślin, np. przyspieszając ich kwitnienie, przemysł rolniczy zaczął mocniej interesować się technologią LED, która stała się kluczowa dla opłacalności miejskiego rolnictwa. Rośliny odbierają światło w sposób zupełnie inny niż ludzkie oko, dlatego bardziej wydajnie wykorzystują fale świetlne niektórych długości oraz inaczej reagują na wiązki łączące fale o różnych długościach. Rośliny zielone, do fotosyntezy i produkowania energii, wykorzystują przeważnie światło niebieskie z zakresu długości fal ok. 430-490 nm oraz czerwone ok. 640-780 nm, ale absorbują również fale o długości ok. 730 nm w zakresie podczerwieni, który wpływają na ich wzrost. Odpowiednie łączenie oraz tymczasowe zmienianie długości fal pozwala kontrolować wielkość plonów, ich jakość, szybkość oraz koszt upraw. Źródła światła LED nadają się do tych zastosowań szczególnie dobrze ze względu na możliwość elastycznej zmiany parametrów generowanego światła i możliwość określania spektrum barw, pozwalają zatem na tworzenie precyzyjnych „recept świetlnych” zoptymalizowanych pod względem potrzeb poszczególnych 1/2017
www.luxmagazyn.pl
technik a
roślin. Systemy LED pozwalają wręcz dostosować oświetlenie tak, aby pasowało do dowolnego gatunku roślin. Oprawy oświetleniowe LED przeznaczone do doświetlania upraw rolniczych mogą być konstruowane tak, aby regulować wskaźniki i parametry oświetlenia bez potrzeby każdorazowego wprowadzania modyfikacji technicznych w oprawach. Równie ważne, jak odpowiednie widmo światła, jest równomierność oświetlenia rozumiana jako ilość światła, jakie każda roślina otrzymuje. Chodzi o to, aby zapewnić równy wzrost wszystkich roślin i równoczesne zbiory. Ponadto niska temperatura pracy diod LED pozwala na umieszczanie ich w optymalnym położeniu bliżej roślin, także między roślinami i liśćmi. W ten sposób zwiększeniu ulega ilość światła i zmniejsza się ryzyko zacienienia, występującego często przy oświetlaniu z góry. Dzięki oświetlaniu z każdej strony rośliny nie marnują energii na poszukiwanie światła i rozrastają się równomiernie, rosnąc szybciej i dając większe plony.
Światło LED jasną perspektywą dla miejskiego rolnictwa wertykalnego Diody LED stanowią mocną alternatywę dla oświetlenia sodowego stosowanego dotychczas w rolnictwie. Dzięki nim miejskie rolnictwo wertykalne staje się nową opłacalną metodą upraw. Wytrzymałe i trwałe diody LED są znacznie bardziej przyjazne dla środowiska, a poprzez stosowanie ukierunkowanego światła o długości fali 450, 660 i 730 nm mogą przyspieszać wzrost roślin nawet o 40 proc. przy drastycznym zmniejszeniu zużycia energii. Dodatkowo, LED dające się przyciemniać i kontrolować oferują właścicielom upraw dużą elastyczność i pozwalają dostosować światło dokładnie do potrzeb różnych rodzajów roślin. Nie powinny zatem dziwić prognozy firmy badawczej ReportsnReports, zgodnie z którymi sprzedaż LED stosowanych w rolnictwie wertykalnym będzie rosła co roku średnio o 30 proc. i w 2020 roku uzyska wartość 401 mln USD. Opracował: Marek Kołakowski na podstawie materiałów firm Osram i Philips
www.luxmagazyn.pl
1/2017
37
nowe trendy
Najbardziej obiecujące trendy w branży oświetleniowej
W XX wieku przemysł oświetleniowy nie rozwijał się szybko. Jedynym zauważalnym przełomem była komercjalizacja lamp fluorescencyjnych. Od kilku lat widać znaczące zmiany w tym zakresie. Wszystko dzieje się o wiele bardziej dynamicznie dzięki technologii LED, która opanowała obecnie praktycznie całą branżę oświetleniową. Łatwość integracji oświetlenia LED z szeroko pojętą technologią informatyczną otworzyło nowe możliwości. Oto przegląd najważniejszych trendów, które naszym zdaniem w najbliższej przyszłości będą kształtować branżę oświetleniowa.
Internet Rzeczy (Internet of Things; IoT)
Podstawowa koncepcja Internetu Rzeczy opiera się na poszerzaniu łączności na urządzenia stosowane zarówno w przemyśle jak i w życiu codziennym. Nie da się ukryć, że oświetlenie jest obecne w życiu ludzi niemal na każdym kroku. Nic dziwnego, że tworzy idealną platformę do budowania IoT. W opinii ekspertów branżowych oprawy oświetleniowe już niedługo zostaną podłączone do sieci, a dzięki hubom do innych urządzeń.
38
1/2017
www.luxmagazyn.pl
nowe trendy
Komunikacja Li-Fi Wi-Fi funkcjonuje obecnie niemal w każdym miejscu. Miliardy nowych urządzeń, które zostaną wprowadzone i podłączone do sieci w najbliższych latach sprawią, że ludzkość będzie potrzebowała znacznie wydajniejszych rozwiązań. Popyt na usługi komunikacyjne ciągle rośnie, a co za tym idzie potrzebna jest większa przepustowość oraz szybkość. Li-Fi zapowiada się na następcę Wi-Fi – w porównaniu do tego drugiego jest oparta na świetle, nie zaś sygnale radiowym. Systemy Li-Fi oferują 40-krotnie wyższą prędkość aniżeli Wi-Fi.
Human Centric Lighting Przemysł oświetleniowy przykładać będzie w przyszłości znacznie większą uwagę na wpływ jakości oświetlenia na ludzkie zdrowie oraz komfort. Powstanie koncepcja ‘oświetlenia osobistego’, a więc dopasowanego do indywidualnych potrzeb jednostki, które umożliwia miedzy innymi regulacje natężenia oświetlenia, barwy światła, ustawianie predefiniowanych scen itd. Wiele z tych produktów będzie mogło także wchodzić w interakcje z mediami takimi jak muzyka czy gry wideo.
Power over Ethernet (PoE) Ze względu na wysoką skuteczność świetlną oświetlenia LED, konwencjonalne przewody stosowane w instalacjach oświetleniowych stały się najzwyczajniej w świecie przewymiarowane. Powstała możliwość zasilania opraw oświetleniowych poprzez kabel Ethernetowy, który wykorzystywany jest także, jako przewód sterowniczy. Funkcjonalność ta zmniejsza koszty budowy instalacji oświetleniowej, a także ułatwia wdrożenie systemów zarządzania budynkiem.
www.luxmagazyn.pl
1/2017
39
nowe trendy
Leasing oświetlenia Model biznesowy oparty na leasingu odniósł w wielu gałęziach przemysłu ogromny sukces. Wraz z rozwojem technologii LED, oświetlenie oparte na diodach stało się coraz bardziej dostępne, dzięki czemu pojawiły się firmy chętne wynająć oprawy oświetleniowe w zamian za cześć zysków z oszczędności energii elektrycznej. Leasing oświetlenia wpływa może także na poprawę niezawodności instalacji oświetleniowych. Firmy oferujące dzierżawę na bieżąco serwisują swoje produkty, dzięki czemu klienci nie muszą skupiać się na ich konserwacji.
Druk 3D Wraz z przyjęciem się technologii druku 3D, produkty z gałęzi: ‘na zamówienie’ znacząco staniały. Zmianie uległ również czas realizacji zamówienia. W branży oświetleniowej druk 3D umożliwia większą precyzję w określeniu geometrii i optyki produktów oświetleniowych, co bezpośrednio przekłada się na ich wydajność. Druk 3D ma i będzie miał sporo zastosowań w segmencie produktów luksusowych. Dzięki niemu możliwe będzie tworzenie produktów niestandardowych, dopasowanych do niecodziennej wizji klienta.
Zdjęcie: Philips
Bluetooth Mesh Bluetooth Mesh to nowy standard komunikacji bezprzewodowej między oprawami oświetleniowymi. Ma on umożliwić budowanie w pełni skalowalnych i bezpiecznych sieci inteligentnego oświetlenia, które niezawodnością i responsywnością nie będą ustępowały tradycyjnej kablowej infrastrukturze. Systemy inteligentnego oświetlenia wymagają komunikacji opartej na topologii sieci kratowej (mesh), w której każdy z węzłów może nie tylko wysyłać i odbierać pakiety danych do/z innego węzła, lecz również przekazywać je dalej w głąb sieci. W przypadku infrastruktury oświetleniowej, której poszczególne węzły rozłożone są równomiernie w każdej przestrzeni zabudowanej, pozwala to na błyskawiczne przesyłanie danych w obrębie całego budynku. Cecha ta nabiera szczególnego znaczenia w obliczu faktu, że zasięg energooszczędnych protokołów bezprzewodowej komunikacji jest mocno ograniczony.
40
1/2017
www.luxmagazyn.pl
nowe trendy
Znaczenie światła dziennego
przy projektowaniu systemów oświetleniowych Ilekroć kwestie projektowania oświetlenia dotyczą budynku, niezbędne jest uwzględnienie w tym zakresie dostępności światła dziennego. Przy maksymalnym wykorzystaniu światła słonecznego możemy uzyskać najlepszą sprawność energetyczną budynku. Nie da się ukryć, że wpływa to na kwestie finansowe. Dodatkowo, naturalne światło dzienne zapewnia znacznie lepszą zdolność oddawania barw, aniżeli oświetlenie sztuczne.
•
promieni słonecznych w godzinach porannych, zaś zachodnia w popołudniowych. Północna strona jest najmniej oświetlona światłem słonecznym przez cały rok.
Kluczem do sukcesu jest oświetlenie pośrednie. Samo słońce może oślepiać i znacząco ogrzewać wnętrze. Świetliki
W
ykorzystywanie światła dziennego, celem zmniejszenia zapotrzebowania na oświetlenie sztuczne, realizowane jest za pośrednictwem szeregu aktywnych oraz pasywnych środków. Aktywne obejmują m.in. automatyzację oświetlenia, zaś pasywne architekturę budynku sprzyjającą promieniom słonecznym.
Orientacja budynku Orientacja budynku oraz osadzenie okien odgrywają kluczową rolę w wykorzystywaniu światła dziennego. Jak wiadomo, ilość oświetlenia naturalnego zależna jest w dużej mierze od położenia geograficznego: • Półkula północna – więcej słońca jest od strony południowej – lepsze oświetlenie budynków następuje po ich południowej stronie. • Wschodnia strona budynku odbiera znaczną ilość www.luxmagazyn.pl
1/2017
Świetliki montuje się w suficie, umożliwiające napływ promieni słonecznych do wnętrza, aczkolwiek przy minimalizacji promieniowania bezpośredniego. Z odpowiednim ich wykorzystywaniem możliwe jest całkowite wyeliminowanie stosowania opraw oświetleniowych w ciągu dnia.
Sterowanie oświetleniem Kluczowym elementem udanego projektu oświetlenia jest zastosowanie odpowiednich metod sterowania oświetleniem. Do wyboru mamy dwie opcje – każda z nich wymaga instalacji odpowiednich czujników, niezbędnych do monitorowania natężenia światła: • On-Off – polega na włączaniu/wyłączaniu oświetlenia w zależności od dostępności światła dziennego. Oprawy oświetleniowe w pomieszczeniu są włączone w momencie, gdy światło dzienne jest niewystarczające. • Ściemnianie – oświetlenie sztuczne jest płynnie dostosowywane w zależności od dostępności światła dziennego.
41
nowe trendy
Power-over-Ethernet Oświetlenie biura Power-over-Ethernet (PoE) to rewolucyjny system umożliwiający podłączenie opraw oświetleniowych do sieci IT budynku przy wykorzystaniu technologii przesyłu energii elektrycznej. System oświetleniowy pełni w tym przypadku także rolę sieci komunikacyjnej, zapewniając pracownikom możliwość kontroli i korzystania z innych usług dostępnych na terenie budynku za pośrednictwem smartfonów i przyczyniając się do podniesienia komfortu we wnętrzach oraz wydajności personelu.
42
1/2017
www.luxmagazyn.pl
nowe trendy
B
iurowe oprawy oświetleniowe wyposażone w czujniki mogą gromadzić dane dotyczące obecności osób w pomieszczeniu oraz temperatury i wilgotności powietrza. Punkty świetlne połączone z siecią IT komunikują się z innymi elementami infrastruktury budynku, takimi jak o system ogrzewania, wentylacji lub usługi telekomunikacyjne. W efekcie administrator obiektu dysponuje zbiorczym systemem ukazującym status użytkowania budynku w czasie rzeczywistym wraz z dostępem do danych historycznych. Wiedząc, że pomieszczenia na konkretnym piętrze budynku nie są użytkowane, może odpowiednio zaprogramować ustawienia temperatury i oświetlenia oraz zaplanować prace personelu sprzątającego. Znajomość harmonogramu użytkowania pomieszczeń i wiedza na temat kształtowania się zużycia energii pozwala na podejmowanie bardziej racjonalnych decyzji i uzyskanie wyjątkowej efektywności energetycznej oraz operacyjnej.
System umożliwia podłączenie opraw oświetleniowych do sieci IT budynku Sterowanie za pomocą smartfona System oferuje personelowi biur możliwość sterowania oświetleniem, a także regulowania temperatury barwowej odpowiednio do własnych preferencji. Za pośrednictwem specjalnej aplikacji smartfony pracowników komunikują się z oprawami oświetleniowymi, określając aktualną ich lokalizację.
Oszczędności Zastosowanie oświetlenia diodowego LED pozwala na zmniejszenie zużycia energii o 80% w porównaniu z konwencjonalnymi źródłami światła. Natomiast funkcja indywidualnego sterowania oświetleniem generuje dodatkowe oszczędności, ponieważ umożliwia zastosowanie w pomieszczeniach biurowych mniej intensywnego oświetlenia ogólnego. „Przy założeniu, że w skali budynku aż 70% zużycia energii przypada na systemy ogrzewania, klimatyzacji i oświetlenia, takie rozwiązanie daje ogromne możliwości redukcji kosztów utrzymania obiektu. www.luxmagazyn.pl
1/2017
Za pośrednictwem aplikacji smartfony pracowników komunikują się z oprawami oświetleniowymi, określając aktualną ich lokalizację Oprawy wyposażone w bezprzewodowe urządzenia odbiorczo-nadawcze tworzą wewnątrz pomieszczeń gęstą siatkę pozycjonującą działającą na zasadach podobnych do technologii GPS, która pozwala na korzystanie z szeregu usług opartych na lokalizacji, w tym np. ułatwiających orientację wewnątrz obiektu. System posiada również opcję przekazywania użytkownikom za pośrednictwem aplikacji na smartfona praktycznych informacji, np. o lokalizacji najbliższej wolnej sali konferencyjnej.
Korzyści dla właścicieli i administratorów budynków Z perspektywy właścicieli budynków korzyści płynące z zastosowania systemu wykraczają daleko poza ograniczenie kosztów zużycia energii elektrycznej. Inteligentny system oświetleniowy wyposażony w zaawansowane funkcje takie jak lokalizacja wewnątrz budynków (IPS) oferuje niespotykany dotąd poziom komfortu, personalizacji i bezpieczeństwa, co podnosi ogólną wartość obiektu i jego atrakcyjność dla najemców. Spełniające obowiązujące normy oprawy oświetleniowe zasilane w technologii PoE pozwalają znacząco obniżyć koszt montażu instalacji oświetleniowej. Możliwość jednoczesnego poboru prądu i danych za pośrednictwem sieci Ethernet eliminuje konieczność wykonania kosztownej instalacji elektrycznej, co redukuje koszty montażu nawet do 50%.
43
nowe trendy
Możliwość jednoczesnego poboru prądu i danych za pośrednictwem sieci Ethernet eliminuje konieczność wykonania kosztownej instalacji elektrycznej, co redukuje koszty montażu nawet do 50%
Budynek The Edge • 14 pięter, 31 gotowych do wynajęcia niezależnych obszarów biura • 6000 opraw oświetleniowych • 2500 czujników (możliwość zainstalowania do 10.000 czujników) • 2000 użytkowników smartfonów korzystających z aplikacji
Biurowiec The Edge Amsterdam Pierwszy tego typu zintegrowany system oświetleniowy zainstalowano w nowoczesnym biurowcu The Edge wznoszonym przez OVG Real Estate dla amsterdamskiej filii Deloitte. Firmy Deloitte i OVG Real Estate dzierżące prym w dziedzinie innowacyjnych rozwiązań w środowisku pracy wybrały zintegrowany system oświetlenia firmy Philips.
Zalety integracji systemu • Podwyższony komfort, produktywność i efektywność energetyczna. • Pracownicy zyskują możliwość personalizacji oświetlenia i temperatury za pośrednictwem aplikacji na smartfona. • Zintegrowany system oświetlenia LED zasilany przez Ethernet gromadzi anonimowe dane na temat użytkowania pomieszczeń i klimatu we wnętrzach, usprawniając zarządzanie obiektami biurowymi.
44
1/2017
www.luxmagazyn.pl
technik a
Warto zwracać uwagę na jakość oświetlenia LED
Technologia LED stała się bardzo popularna w ostatnich latach i wypiera konwencjonalne oświetlenie z rynku. Przemawiają za nią energooszczędność, znacznie dłuższa trwałość i zastosowanie w rozwiązaniach cyfrowych. Jak pokazują wyniki badań rynkowych około 40% lamp LED wprowadzonych do obrotu na terenie RP nie spełnia wymagań określonych prawem UE oraz ustaw i rozporządzeń krajowych tzn. jest złej jakości. Konsument decydujący się na wymianę oświetlenia konwencjonalnego na LED nie jest często świadomy jego jakości.
Wpływ jakości światła sztucznego na ludzki organizm Światło ma ogromny wpływ na funkcjonowanie ludzkiego organizmu. Pod wpływem naturalnego światła w organizmie wydzielana jest melatonina zwana również hormonem młodości i snu. Melatonina jest również silnym przeciwutleniaczem, uważanym za środek prewencyjny w zapobieganiu licznym chorobom takim jak nowotwory czy choroba niedokrwienna serca. Poziom tego hormonu w organizmie wpływa na układ nerwowy i odpornościowy. Oczywiście wzrost melatoniny lub jej spadek uzależniony jest od ilości dostarczanego naturalnego światła słonecznego. Rozwój cywilizacyjny zmusza nas do coraz częstszego korzystania ze światła sztucznego, czyli oświetlenia. Dzięki rozwojowi technologii jesteśmy w stanie decydować o jego jasności, barwie i innych parametrach, które wpływają na nasz nastrój, zdolność do koncentracji oraz ogólne samopoczucie. Warto wybierać oświetlenie dobrej jakości, które wspiera funkcjonowanie naszego organizmu podczas pracy, jak i wypoczynku. Z pomocą użytkownikom oświetlenia przyszło ustawodawstwo unijne i krajowe, określając podstawowe kryteria jakościowe dla produktów oświetleniowych oraz obowiązujące minimalne wartości.
Badania Badania prowadzone przez organa nadzoru rynkowego www.luxmagazyn.pl
1/2017
(UOKIK, UKE) dotyczące jakości źródeł światła LED pokazały, że około 40% lamp LED nie spełnia wymagań. Warto przytoczyć, że w latach 2012–2015 nastąpił 100% wzrost lamp LED dostępnych na rynku, które nie spełniają wymagań. Nieprawidłowości dotyczą przede wszystkim błędnie deklarowanej wartości strumienia świetlnego na opakowaniu, która odbiega o ok. 20-30% od rzeczywistej. Oznacza to, że ilość światła, którą konsument spodziewa się otrzymać jest niższa niż ta zadeklarowana przez importera/producenta na opakowaniu. Ponadto wyniki badań organu nadzoru wskazały na niezgodność informacji podanych w dokumentach produktu , np. w deklaracji zgodności, za pomocą której producent zaświadcza, że wprowadzony przez niego produkt spełnia prawnie określone wymagania techniczne. Należy podkreślić, że większość lamp LED skontrolowanych przez organa nadzoru pochodziło z krajów trzecich (import 85%).
Bezpieczeństwo fotobiologiczne Oświetlenie LED niskiej jakości może negatywnie wpływać na nasze zdrowie. Główne zagrożenia wynikają z niestosowania się do norm bezpieczeństwa fotobiologicznego. Są to: • zagrożenie oka i skóry promieniowaniem aktynicznym UV, • zagrożenie oka promieniowaniem UV-A, • zagrożenie oka światłem niebieskim, • zagrożenie oka podczerwienią (IR),
45
technik a
• •
zagrożenie termiczne skóry, zagrożenie termiczne siatkówki. Badania naukowe dowiodły, że długotrwałe narażenie wzroku na światło niebieskie może wpływać negatywnie na fotoreceptory w nabłonku barwnikowym siatkówki, co prowadzi do przyspieszenia choroby wzroku zwanej AMD. Choroba ta związana jest z szybszym zanikiem plamki żółtej. Zdecydowana większość białych diod LED o niskiej jakości emituje zbyt duże natężenie składowej niebieskiej (wynika to z budowy i słabej jakości luminoforu). Wpływa to bezpośrednio na ludzki wzrok. W przypadku produktów wysokiej jakości (markowych) nie ma tego problemu, ewentualne odchylenia od norm są wyłapywane na etapie badań laboratoryjnych i produktowych. Migotanie światła to wrażenie niestabilności postrzegania wzrokowego spowodowane przez bodziec świetlny, którego luminancja lub rozkład spektralny zmienia się w czasie. Zmiany luminancji źródeł światła spowodowane są wahaniami napięcia, które może być niewidoczne gołym okiem. Powyżej pewnej granicy migotanie staje się uciążliwe i uciążliwość ta rośnie wraz ze wzrostem amplitudy wahań. Przy oświetleniu światłem migającym odpowiednio często, powstaje złudzenie, że element się nie porusza lub porusza się z inną prędkością (również w przeciwnym kierunku), co może doprowadzić do wypadków w miejscu pracy (np. fabryki). Migotanie powoduje przyspieszone zmęczenie wzroku, a także mogą pojawić się dolegliwości takie jak: pieczenie, swędzenie i ból oczu, uczucie ciężkości powiek, mroczki przed oczami, zawroty i bóle głowy, nieostrość widzenia, trudności w koncentracji, wzmożona pobudliwość nerwowa. Migotanie i efekt stroboskopowy, który jest niewidoczny dla oka, można wykryć używając kamer i smartfonów nowszych generacji. Wielkość efektu zależy jednak od konstrukcji i oprogramowania urządzenia i może być wytłumione.
Efekt oświetleniowy Efekt oświetleniowy zależy od szeregu parametrów technicznych określających ilość światła, barwę światła, stabilność barwy, natężenie, migotliwość, itd. Ich dobór zależy od zastosowania oraz indywidualnych upodobań użytkownika. Decydując się na zakup źródła światła LED należy przede wszystkim zapoznać się z parametrem określającym wartość strumienia świetlnego. Jest on wyrażony w lumenach i określa ilość światła emitowanego przez lampę. Tradycyjne żarówki odróżnialiśmy posługując się jednostką mocy Wat. W technologii LED jednostka mocy Wat nie stanowi już wyróżnika źródła światła. Może się nawet zdarzyć, że lampa LED o wyższej mocy emituje mniej światła niż lampa o niższym poborze mocy. Należy wiedzieć, że w technologii LED
46
1/2017
www.luxmagazyn.pl
technik a
parametrem określającym jak mocno świeci źródło światła jest miara strumienia świetlnego wyrażana w lumenach. Im jest wyższa tym więcej światła emituje lampa. Lumeny nie są nadal parametrem powszechnie stosowanym przy zakupie lamp LED. Z tego względu producenci umieszczają na opakowaniach lamp informacje mówiące jakiej żarówce pod względem ilości emitowanego światła odpowiada dana lampa LED. Jest to swoista ściągawka dla konsumentów przyzwyczajonych do „starych” Watów. Super ważne jest to, że ustawodawca określił obowiązujące wymogi techniczne dla tego rodzaju porównań. Dla przykładu lampa LED odpowiadająca żarówce 60W nie może mieć strumienia świetlnego poniżej 860 lumenów. Nasze badania wykazały, że dostawcy dużej części lamp LED dostępnych na rynku (do 40%) zawyżają podawaną równoważną moc żarówki. Zdarzało się, że wg informacji na opakowaniu lampa LED miała odpowiadać żarówce 60 W, podczas gdy z jej wartości strumienia świetlnego wynikało, że jest to zamiennik żarówki o mocy zaledwie 40 W. Dodatkowo po poddaniu tych lamp badaniom laboratoryjnym okazało się, że ich faktyczny strumień świetlny jest jeszcze niższy niż ten zadeklarowany na opakowaniu. Suma summarum konsument został dwukrotnie oszukany i miał prawo czuć się zawiedzionym jakością kupionej lampy LED.
Takie łamanie prawa nie przyczynia się do prawdy o LED-owej technologii oświetlania. Prawda jest taka, że zła jakość oświetlenia LED wynika z nie spełniania przez nie minimalnych wymogów prawnie obowiązujących. Konsumentom radzimy zwracać szczególną uwagę na parametry techniczne lampy LED, w szczególności wartości strumienia świetlnego, pamiętając przy tym, że:
60 W = 806 lm 75 W= 1055 lm 100 W=1521 lm Zawsze warto kierować się rzetelnością marki produktu, tym bardziej że rzeczywista jakość lampy może być stwierdzona jedynie w badaniach laboratoryjnych. Znani producenci przez lata sprzedają produkty pod własna marką. Niestosowanie się do wymagań jakościowych stanowi dla nich zbyt duże ryzyko utraty wiarygodności. Natomiast nasze obserwacje i badania pokazują, że jedną z form ucieczki od kosztownego stosowania się do wymagań jakościowych jest częsta zmiana marki produktu. Do rozważenia przez konsumenta pozostawiamy fakt czy kupowane tanich, nie markowych lamp LED stanowi rzeczywistą oszczędność biorąc pod uwagę ich jakość, trwałość i wpływ na nasze otoczenie i zdrowie. Źródło: POL-lighting
Znaminowy strumień świetlny lampy F [lm] Kompaktowa lampa fluorescencyjna
Deklarowana moc równoważnej żarówki
Żarówka halogenowa
LED i inne lampy
[W]
125
119
136
15
229
217
249
25
432
410
470
40
741
702
806
60
970
920
1 055
75
1 398
1 326
1 521
100
2 253
2 137
2 452
150
3 172
3 009
3 452
200
www.luxmagazyn.pl
1/2017
47
technik a
Inteligentne
systemy sterowania oświetleniem ulicznym Marek Kołakowski Ostatnie lata przynoszą dynamiczny rozwój techniki LED w zakresie systemów oświetlenia ulicznego. Diody świecące LED są urządzeniami półprzewodnikowymi. Dlatego instalacje oświetleniowe z oprawami, w których zostały one zastosowane jako źródła światła, mogą być łatwo sterowane. Takie sterowanie może obejmować całe grupy lub nawet poszczególne indywidualne oprawy, które można załączać lub wyłączać o zadanej porze, przyciemniać w dowolnym stopniu w zadanych porach i kontrolować stan poszczególnych urządzeń. Dzięki temu systemy oświetlenia ulicznego LED pozwalają na znaczne oszczędności nie tylko dzięki niskiemu zużyciu energii elektrycznej przez same oprawy oświetleniowe, ale także przez racjonalizację ich działania i wykorzystania.
48
1/2017
www.luxmagazyn.pl
technik a
W • • •
śród współczesnych systemów sterowania oświetleniem ulicznym można wyróżnić trzy rodzaje rozwiązań: regulatory typu stand-alone, autonomiczne sieci redukcji mocy, inteligentne systemy sterowania i zarządzania oświetleniem ulicznym, nazywane także systemami telemanagementu.
Regulatory typu stand-alone Najstarszym i równocześnie najprostszym sposobem sterowania oświetleniem ulicznym są rozwiązania typu stand-alone. Opierają się one na urządzeniach lub programowalnych statecznikach elektronicznych instalowanych w każdej indywidualnej oprawie oświetlenia drogowego. Urządzenia te mierzą czas świecenia oprawy w kilku kolejnych dobach i na tej podstawie wyliczają tzw. środek nocy, po czym wykorzystują tą informację do zaprogramowania pracy oprawy w następnych dobach. Wadą takiego rozwiązania jest stały algorytm redukcji mocy i autonomiczny charakter regulatora umieszczonego w każdej z opraw oświetleniowych, zaprogramowanego już na etapie jej produkcji. Modyfikacja tego algorytmu jest wprawdzie możliwa, ale wymaga kosztownej ingerencji programowej w każdej indywidualnej oprawie.
Autonomiczne sieci redukcji mocy Rozwiązaniem pośrednim pomiędzy stosowaniem prostych,
www.luxmagazyn.pl
1/2017
indywidualnych regulatorów w każdej oprawie, a inteligentnymi systemami telemanagementu, są autonomiczne sieci redukcji mocy. Pozwalają one na redukcję mocy całych grup opraw oświetlenia ulicznego przez centralną zmianę sposobu pracy zamontowanych w nich regulatorów, dzięki komunikacji ze sterownikami lokalnymi za pośrednictwem sieci bezprzewodowej. Rozwiązanie takie pozwala również na wykorzystanie danych z czujnika zmierzchowego lub detektora ruchu podłączonych do sterownika lokalnego.
Inteligentne systemy sterowania i zarządzania oświetleniem ulicznym Najnowocześniejszym i najbardziej zaawansowanym technicznie sposobem sterowania systemami oświetlenia ulicznego są tzw. rozwiązania inteligentne, wykorzystujące komunikację bezprzewodową. Systemy takie składają się ze sterowników lokalnych umieszczanych w każdej indywidualnej oprawie oświetlenia ulicznego, sterownika centralnego montowanego na ogół w szafie oświetleniowej, serwera komputerowego z odpowiednim oprogramowaniem oraz interfejsu sterowania w postaci dedykowanej strony internetowej. Takie najnowocześniejsze rozwiązania w dziedzinie zarządzania oświetleniem miejskim pozwalają na kompleksowe, bardzo dokładne monitorowanie i zdalne sterowanie miejskimi instalacjami oświetleniowymi. Dzięki wbudowanym sterownikom lokalnym, uliczne oprawy oświetleniowe LED
49
technik a
są wyposażone w funkcją łączności mobilnej GSM/GPRS. Mogą one być włączane do systemu komputerowego na zasadzie „plug and play” (podłącz i używaj). Po zainstalowaniu, oprawa tego rodzaju łączy się przez sieć telefonii komórkowej z Internetem, a za jego pośrednictwem ze sterownikiem centralnym i /lub serwerem systemu. Jest rejestrowana przez oprogramowanie komputerowe systemu co umożliwia jej monitorowanie i sterowanie jej funkcjami. Nie wymaga to tworzenia lokalnych sieci przewodowych lub radiowych co obniża koszty i zwiększa niezawodność działania. Po automatycznym podłączeniu oprawy do systemu, dzięki wbudowanej funkcji lokalizacji satelitarnej (GPS), pojawia się ona na mapie monitorowanej i sterowanej instalacji oświetleniowej jako kolejny punkt oświetleniowy. Osoby posiadające uprawnienia do obsługi instalacji oświetleniowych na określonym terenie, np. w mieście lub jego dzielnicy, łącząc się z systemem przez Internet mogą mieć dostęp do danych pochodzących z monitorowania opraw stanowiących jego elementy oraz pełnego sterowania ich funkcjami z dowolnego komputera z dostępem do Internetu. Oprogramowanie przekazuje informacje o aktualnym stanie oświetlenia, automatycznie powiadamia o usterkach oraz dostarcza danych o rzeczywistym zużyciu energii elektrycznej przez każdą z opraw stanowiących elementy systemu. W czasie rzeczywistym pozwala na zmiany jasności oświetlenia w całym mieście, na jego wybranych obszarach lub nawet w odniesieniu tylko do poszczególnych opraw, np. tych zlokalizowanych na skrzyżowaniach lub w szczególnie niebezpiecznych miejscach. Oczywiście systemy takie umożliwiają także programowanie czasów załączania i intensywności oświetlenia dla wybranych obszarów, pór roku itp. Oprogramowanie informuje o konieczności przeprowadzenia konserwacji, a nawet prognozuję zapotrzebowanie na nią. Interfejs graficzny takich systemów ułatwia użytkownikom wykorzystanie wszystkich dostępnych funkcji. Systemy tego rodzaju są odporne na zakłócenia komunikacji z oprawami. W przypadku okresowego wyłączenia
50
bazowej stacji GSM, oprawy pobierają informację o aktualnym czasie z sygnału GPS i zapewniają parametry oświetlenia ostatnio zaprogramowane dla tej pory dnia lub nocy. Takie nowoczesne systemy sterowania oświetleniem miejskim stanowią całkowicie zintegrowane rozwiązanie łączące poszczególne punkty oświetleniowe w mieście z zaawansowanym oprogramowaniem monitorującym i sterującym oraz dodatkowymi usługami.
Korzyści dla mieszkańców, operatorów oświetlenia i władz miejskich Korzyści płynące dla mieszkańców z zastosowania energooszczędnego miejskiego oświetlenia LED zarządzanego inteligentnymi systemami sterowania to przemiana otoczenia dzięki tworzeniu wyjątkowych przestrzeni w nocnym krajobrazie miasta, wzrost odczuwanego i realnego bezpieczeństwa, aktywizacja nocnego życia miasta, inicjatyw kulturalnych i działalności gospodarczej, a także powrót do naturalnego wyglądu ciemnego nocnego nieba bez łuny światła rozproszonego. Dzięki wydajnemu i efektywnemu kosztowo monitorowaniu infrastruktury oświetleniowej i zużywanej przez nią energii elektrycznej, operatorzy miejskiego oświetlenia mogą tworzyć i oferować nowe modele biznesowe oparte na elastycznym zarządzaniu usługami oświetleniowymi, poprawie wydajności operacyjnej, obniżeniu kosztów i redukcji czasu przy ich łatwej kontroli i zoptymalizowanej konserwacji oraz zautomatyzowanym gromadzeniu i analizie danych. Umożliwia to również dostosowanie kosztów oferowanych usług do możliwości budżetowych władz miejskich. Wreszcie dla władz i administracji miejskiej oświetlenie LED zarządzane systemem sterowania to jeden z ważnych czynników ekologicznego i zrównoważonego rozwoju poświadczanego certyfikatami ekologicznymi. Dzięki temu władze miast zapewniają mieszkańcom życie w lepszych i bezpiecznych warunkach oraz czystszym powietrzu z mniejszą zawartością dwutlenku węgla CO2.
1/2017
www.luxmagazyn.pl
technik a
Jak uniknąć typowych błędów
podczas wymiany oświetlenia na LED
O
świetlenie LED posiada wiele zalet do których można zaliczyć między innymi: wysoką efektywność energetyczną, długą żywotność, niewielkie oddawanie ciepła i stosunkowo łatwą możliwość sterowania i integracji w systemami zarzadzania budynkiem. Zalety te sprawiają, że coraz więcej firm decyduje się na wymianę tradycyjnego oświetlenia na energooszczędne oświetlenie LED. Przed przystąpieniem do modernizacji oświetlenia należy zwrócić jednak uwagę na kilka istotnych kwestii. Oto najczęściej popełniane błędy:
Użycie niewłaściwej temperatury barwowej Najczęściej wykorzystywane są barwy: ciepła biała 3000 K oraz neutralna biała 4000 K. Każdy odcień sprawdzi się jednak w innych sytuacjach: • Ciepłe barwy tworzą dość odprężającą, uspokajającą atmosferę. Świetnie sprawdzą się w lokalach gastronomicznych oraz obiektach noclegowych. Należy unikać tego rodzaju światła w biurach, zakładach, halach produkcyjnych i innych miejscach pracy. • Chłodne odcienie bieli zwiększają świadomość i przyczyniają się do większej dbałości o szczegóły. Sprawdzą się one na zewnątrz oraz w zakładach pracy. Stosując je np. w sypialni, będziemy mieli spore trudności z zaśnięciem. • Neutralne odcienie bieli oferują równowagę pomiędzy relaksem, a koncentracją – nadają się do zastosowań, gdzie wymagana jest uwaga, a także w miejscach, gdzie funkcjonuje dość stresujące środowisko. Sprawdzą się w kuchniach, a także w urzędach i biurach. www.luxmagazyn.pl
1/2017
Korzystanie z niewłaściwej barwy oświetlenia ma wpływ na wydajność bądź dobre samopoczucie osób, które w danym miejscu przebywają, dlatego tak istotne jest odpowiednie dobranie temperatury barowej oświetlenia przez rozpoczęciem modernizacji.
Użycie nieprawidłowego świetlnego
strumienia
Porównanie natężenia oświetlenia w oparciu o moc to powszechna praktyka w przeszłości, która sprawdzała się w przypadku oświetlenia tradycyjnego. Wtedy wszystkie źródła światła cechowały się zbliżoną wydajnością. Przy oświetleniu LED kwestia ta jest całkowicie nieaktualna.
Niezgodności Niekiedy modernizacji ulega wyłącznie źródło światła, a nie cała oprawa oświetleniowa, co przekłada się na zmniejszenie całkowitego kosztu modernizacji. Gdy wymieniamy tylko część, a nie całość systemu możemy napotkać jednak na wiele niezgodności. Szczególne problemy rodzi modernizacja opraw z świetlówkami T8. Niektóre z nich są bezpośrednio kompatybilne z balastem, podczas gdy inne wymagają pominięcia tego elementu. Oświetlenie LED stanowi idealną technologię, umożliwiającą pozyskanie znacznych oszczędności. Kluczem do sukcesu jest jednak jego prawidłowa realizacja. Zła modernizacja niesie za sobą więcej problemów, aniżeli korzyści, również natury finansowej.
51
produkt y
primo
Oprawy awaryjne TM Technologie
W
obecnych czasach oświetlenie awaryjne jest nieodłącznym elementem instalacji przeciwpożarowej obiektów, a co za tym idzie, spotkać je można niemal w każdym budynku użyteczności publicznej. Dzięki szeroko rozumianym możliwościom technicznym, dzisiejsze budownictwo przybiera najróżniejsze kształty. Coraz większa ilość różniących się od siebie materiałów wypełnia aranżacje wnętrz, a aspekt ekonomiczny przy doborze oświetlenia awaryjnego zaczyna być w dużo mniejszym stopniu brany pod uwagę jako argument wiodący. Dlatego też projektanci coraz częściej sięgają po rozwiązania, które nie tylko spełnią wymagania dotyczące bezpieczeństwa, ale równocześnie będą w doskonały sposób wpisywały się w nawet najbardziej wymagający projekt. TM TECHNOLOGIE Sp. z o.o., dzięki piętnastoletniemu doświadczeniu w branży oświetlenia awaryjnego, wprowadza na rynek nową gamę produktów pod nazwą PRIMO, występująca w wersjach D, E, G, S, R, która w dużej mierze skierowana jest do klientów ceniących sobie przede wszystkim trwałość, niezawodność i wysoką jakość wykonania. Z uwagi na użycie blachy o grubości 0,7 mm, oprawy charakteryzują się wyjątkową odpornością mechaniczną nawet w niskich temperaturach, co przekłada się na doskonałą ochronę elementów składowych zainstalowanych wewnątrz. Istotnym jest, że przez zastosowanie obudowy metalowej, wyroby posiadają I klasę ochronności, co w skuteczny sposób zabezpiecza użytkownika przed porażeniem poprzez kontakt bezpośredni. Dodatkowym atutem jest fakt, iż dzięki zastosowaniu przemyślanych rozwiązań konstrukcyjnych, oprawy nie wymagają wyspecjalizowanego sprzętu, który byłby niezbędny podczas procesu montażu, co również ma wpływ i w znaczący sposób ułatwia późniejszy serwis. Zastosowanie rozbudowanych układów elektronicznych, które realizują istotne
52
1/2017
www.luxmagazyn.pl
produkt y
parametry zastosowanego źródła światła LED o strumieniu świetlnym 230 lm, sprawia że produkty PRIMO w wersji D i R, pomimo niewielkich rozmiarów, idealnie nadają się do oświetlenia części otwartych oraz dróg ewakuacyjnych. PRIMO E, G i S reprezentuje grupę oprawy z przeznaczeniem do oświetlenia znaków wyznaczających drogę ewakuacji oraz wyznaczających miejsca urządzeń gaśniczych o wysokim współczynniku luminancji, sięgającym 500 cd/m2. Należy również zauważyć że ze względu na rozbudowany i wysoko wyspecjalizowany park maszyn, jaki posiada TM TECHNOLOGIE Sp. z o.o., oprawa PRIMO S może być produkowana w rożnych rozmiarach, poczynając od wielkości podświetlanego znaku 110x110 mm aż do 400x800 mm. Duża zaletą jest to, że oprawy współpracują z najnowszym autorskim Systemem Monitoringu Oświetlenia Awaryjnego DATA2 oraz Systemem Centralnej Baterii, co w znaczącym stopniu zwiększy funkcjonalność wyrobów, które można zastosować jako oświetlenie nocne, a poprzez odpowiednią konfigurację, znacznie zwiększy bezpieczeństwo na wypadek pojawienia się zagrożenia. Każda oprawa została poddana procesowi certyfikacji przez Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej, na podstawie którego produkty posiadają certyfikat CNBOP, dopuszczający wyrób do użytkowania w ochronie przeciwpożarowej. Każda oprawa PRIMO potwierdza, że TM TECHNOLOGIE Sp. z o.o., będąc wiodącym producentem oświetlenia awaryjnego na rynku krajowym i zagranicznym, realizuje nadrzędny cel jakim jest wysokie bezpieczeństwo wyrobów, profesjonalizm świadczonych usług oraz oferowanie rozwiązań najwyższej jakości.
tmtechnologie.pl tel. 12 444 60 60
TM Sklep tel. 12 444 61 48
www.luxmagazyn.pl
1/2017
53
technik a
Olśnienie
Wróg dobrego widzenia Marek Kołakowski Olśnienie jest stanem procesu widzenia, w którym człowiek odczuwa wyraźną niewygodę widzenia lub jego zdolność rozpoznawania szczegółów jest ograniczona. Redukcja olśnienia jest jednym z podstawowych wymagań, jakie powinno spełniać dobre oświetlenie, zwłaszcza w pomieszczeniach pracy.
Z
procesem widzenia nieodłącznie związana jest konieczność adaptacji narządu wzroku do warunków spostrzegania. Potrzeba ciągłej adaptacji wynika z częstej zmiany rozkładu luminancji w polu widzenia i pojawiania się nadmiernych poziomów luminancji lub kontrastów. Luminancja jest miarą wrażenia jaskrawości. Gdy w naszym polu obserwacji pojawiają się nadmiernie jaskrawe pola lub nawet, gdy jaskrawość nie jest zbyt duża, lecz występują silne kontrasty pomiędzy jaskrawymi i ciemnymi polami, możemy to odczuwać jako dyskomfort lub może to nawet powodować ograniczenie zdolności widzenia. Ograniczone może być szczególnie rozróżnianie szczegółów. Taki stan procesu widzenia nazywany jest zjawiskiem olśnienia.
Rodzaje olśnienia ze względu na jego skutki Biorąc pod uwagę skutki, jakie wywołuje olśnienie, wyróżnia się trzy rodzaje tego zjawiska: • olśnienie przykre, • olśnienie przeszkadzające, • olśnienie oślepiające. Olśnienie przykre wywołuje uczucie przykrości, inaczej mówiąc niewygodę, ale w przypadku jego wystąpienia zdolność widzenia nie zmniejsza się. Najczęstszą przyczyną powstawania olśnienia przykrego we wnętrzach są jaskrawe elementy opraw oświetleniowych lub okna. Odczucie niewygody związane z olśnieniem przykrym może być wywołane przez pojawienie się w polu widzenia obiektu bardzo jaskrawego w stosunku do tła, na którym jest obserwowany, czemu towarzysz silny kontrast. Niewygoda narasta w miarę upływu czasu, często nie zdajemy sobie sprawy z powodu takiego stanu. Po usunięciu przyczyny olśnienia niewygoda w spostrzeganiu zanika.
54
Olśnienie jest stanem w procesie widzenia, w którym występuje odczucie niewygody w widzeniu lub zmniejszenie zdolności wykonywania pracy wzrokowej, w wyniku niewłaściwego rozkładu luminancji w czasie lub przestrzeni, lub niewłaściwych poziomów luminancji lub nadmiernych kontrastów. 1/2017
www.luxmagazyn.pl
technik a
Olśnienie przeszkadzające jest silniejszym rodzajem olśnienia. Jego wystąpienie zmniejsza już naszą zdolność widzenia. Tego rodzaju olśnienie powodujące upośledzenie widzenia może być spowodowane przez niewłaściwą adaptację narządu wzorku lub też w wyniku obniżenia kontrastu subiektywnego rozumianego jako subiektywne oszacowanie różnicy w wyglądzie dwu części pola widzenia, oglądanych równocześnie lub kolejno. Obniżenie się kontrastu subiektywnego wywołane jest rozproszeniem światła w ośrodkach optycznych oka, przez co maleje jego czułość. Niewłaściwa adaptacja, wynika z przystosowania oka do nadmiernie jaskrawych źródeł światła, co wywołuje utratę czułości reagowania oka na nadmiernie jaskrawy obiekt. Po usunięciu przyczyny olśnienia upośledzenie w widzeniu może natychmiast ustąpić lub utrzymać się w formie szczątkowej, przechodząc w stan olśnienia następczego występującego przez krótki czas, jaki jest niezbędny do zajścia w oku procesów fotochemicznych, związanych z dostosowaniem do aktualnych warunków spostrzegania. Najsilniejszym rodzajem tego zjawiska jest olśnienie oślepiające. Jest ono tak silne, że przez pewien czas żaden zauważalny obiekt nie może być dostrzeżony, ze względu na występowanie w polu widzenia bardzo dużych wartości luminancji i natężenia oświetlenia.
w tym samym lub prawie w tym samym kierunku, co przedmiot obserwowany. W polu obserwacji pojawiają się wtedy obrazy odbitych źródeł światła o znacznej luminancji.
Ograniczanie olśnienia na etapie projektowania Eliminacja olśnienia powinno być jedną z podstawowych cech dobrego projektu oświetleniowego. W pomieszczeniach z oświetleniem sztucznym oprawy oświetleniowe stanowiące potencjalne źródło olśnienia umieszczane są na ogół na sufitach. W tej sytuacji największym problem jest uniknięcie olśnienia bezpośredniego w sytuacji, gdy typowe kierunki obserwacji koncentrują się powyżej poziomej linii patrzenia. Natomiast w przypadkach obserwacji poniżej tej linii główne zagrożenie stanowi olśnienie odbiciowe. Przy sztucznym oświetleniu wnętrz najważniejszą sprawą jest też ograniczenie olśnienia przykrego. Każdy projekt oświetlenia wnętrza powinien zawierać oszacowanie olśnienia przykrego, pochodzącego bezpośrednio od opraw oświetleniowych znajdujących się w pomieszczeniu, za pomocą tabelarycznej metody ujednoliconego wskaźnika olśnienia UGR opartej na formule:
Rodzaje olśnienia ze względu na warunki jego powstawania Mówiąc w sposób uproszczony, olśnienie powstaje, gdy z pewnego kierunku do naszych oczy dociera zbyt duża ilość światła. Może ono docierać do nas, gdy bezpośrednio patrzymy na wyjątkowo jaskrawy przedmiot, gdy występuje on w tzw. bocznym polu widzenia lub pośrednio jako światło odbite od innych powierzchni. Ze względu na warunki powstawania rozróżnia się zatem, trzy kolejne rodzaje olśnienia: • olśnienie bezpośrednie, • olśnienie pośrednie, • olśnienie odbiciowe. Olśnienie bezpośrednie to olśnienie spowodowane przez nadmiernie jaskrawy przedmiot, tzn. przedmiot o nadmiernej luminancji, występujący w tym samym lub prawie tym samym kierunku, co obserwowany obiekt. Olśnienie pośrednie to olśnienie spowodowane przez nadmiernie jaskrawy przedmiot, występujący w innym kierunku niż obiekt obserwowany, w pewnej odległości kątowej od obserwowanego przedmiotu. Olśnienie odbiciowe to olśnienie spowodowane przez kierunkowe odbicia nadmiernie jaskrawych przedmiotów zwłaszcza, gdy odbite obrazy tych przedmiotów ukazują się www.luxmagazyn.pl
1/2017
Jak wynika z tego wzoru, olśnienia zależy przede wszystkim od L – luminancji źródeł olśniewających występujących w polu widzenia, Lb – luminancji tła, na którym źródła występują, ω – wielkości kątowej poszczególnych źródeł, p – położenia poszczególnych źródeł światła oraz liczby źródeł olśniewających występujących w polu widzenia. W przypadku występowania większej liczby źródeł olśniewających, olśnienie przykre podaje się jako suma poszczególnych źródeł olśniewających.
55
technik a
Nie trwoń światła świecąc w niebo Marek Kołakowski Oszczędność energii elektrycznej w oświetleniu zewnętrznym oznacza nie tylko stosowanie energooszczędnych rozwiązań, ale także nie marnotrawienia światła wysyłanego bezproduktywnie w niebo zamiast dokładnie na oświetlane przestrzenie.
W
szyscy deklarujemy chęć dbania o środowisko. Wszyscy wiemy, że jednym z przejawów tej troski powinna być oszczędność energii elektrycznej. W domach trwa proces wymiany starych, zużywających dużo energii elektrycznej żarówek i świetlówek kompaktowych na nowe, energooszczędne lampy LED. Władze i instytucje odpowiedzialne za oświetlenie terenów zurbanizowanych modernizują oświetlenie miejskie instalując nowe oprawy z energooszczędnymi źródłami światła LED, a coraz częściej także systemy zarządzania miejską infrastrukturą oświetleniową. Czy jednak wykorzystujemy wszystkie możliwe sposoby? Czasami zapominamy, że racjonalne podejście do zużycia energii elektrycznej to nie tylko stosowanie wydajniejszych źródeł światła i racjonalizowanie ich działania za pomocą centralnych systemów sterowania. To także nie marnotrawienie tego, już wytworzonego promieniowania świetlnego, czyli stosowanie opraw oświetleniowych takiego rodzaju i w taki sposób, aby kierunkować światło ściśle tam gdzie jest ono potrzebne i w takich ilościach, jakie są niezbędne, szczególnie przy oświetlaniu wszelkich terenów zabudowanych, gdzie zużycie energii elektrycznej na oświetlenie jest szczególnie wysokie. Wiedza na ten temat jest wprawdzie ogólnie znana, ale w praktyce często niewykorzystywana. Wystarczy przypomnieć sobie nocny widok miast, gdy patrzymy na nie z pewnej odległości. Nocą, nawet w przypadku mniejszych ośrodków, już ze znacznej odległości widzimy na ciemnym niebie charakterystyczną łunę światła. To światło niepotrzebnie rozproszone i po prostu bezproduktywnie tracone. Składa się na nie promieniowanie odbite od oświetlanych powierzchni, ale niestety także jego porcja, która w ogóle nie dociera do miejsca przeznaczenia, bo jest kierowane prosto w niebo i bezużytecznie tracone.
56
Światło sztuczne rozproszone w środowisku, widoczne na nocnym niebie nad terenami miejskimi, to nie tylko sprawa marnotrawstwa energii elektrycznej. To także dodatkowa degradacja środowiska gazami cieplarnianymi wydalanymi do atmosfery przy produkcji energii elektrycznej potrzebnej do wyemitowania tego zmarnotrawionego światła. I w końcu, a może przede wszystkim, zaburzenie naturalnej równowagi nocnego środowiska i krajobrazu. Dlatego problem ten jest na świecie powszechnie określany mianem „zanieczyszczenia środowiska światłem”. Brak lub ograniczenie naturalnej ciemności w porze nocnej zaburza zachowania zwierząt i roślin. Zwierzęta mogą tracić orientację przestrzenną, zmianom mogą ulegać zależności pomiędzy gatunkami, może to mieć wpływ na zdobywanie pożywienia i rozmnażanie. Choć często sobie tego nie uświadamiamy, zanieczyszczenie środowiska światłem ma również silny wpływ na człowieka. Jakże często spotykamy osoby mieszkające w miastach, narzekające na oprawy uliczne świecące nocą prosto w okna mieszkań. Nadmiar niepożądanego światła sztucznego w nocy zmienia nasz naturalny cykl dobowy – wydłuża dobowy okres jasności, skracając okres ciemności. Nadmierne zmiany w naszym cyklu dobowym wywołane wpływem zanieczyszczenia światłem mogą odbijać się na zdrowiu, powodować częste bóle głowy, zmęczenie, stres, odczucie niepokoju i bezsenność. Na koniec warto też pamiętać o względach kulturowych i estetycznych. Rozgwieżdżone nocne niebo towarzyszyło ludzkości od jej zarania. Kształtowało wrażliwość człowieka i inspirowało go. Uświadamiało bezmiar i piękno wszechświata. Gwiazdy widziane co noc były źródłem legend i wierzeń, kształtowały rozwój sztuki, kultury, filozofii i nauki. 1/2017
www.luxmagazyn.pl
technik a
Nadmiar sztucznego światła, a zwłaszcza jego część bezużytecznie emitowana w niebo, wielu ludziom odebrał prawie całkowicie widok rozgwieżdżonego nieboskłonu.
Redukcja „zanieczyszczenia jest możliwa
światłem”
Bezużyteczne promieniowanie zewnętrznych opraw oświetleniowych, wywołujące świetlne zanieczyszczenie środowiska, a niespełniające żadnych zadań oświetleniowych, może i powinno być ograniczane. Wystarczy użycie sprzętu oświetleniowego o odpowiednich właściwościach i zastosowanie go w odpowiedni sposób. Dlatego przy wszelkich inwestycjach i modernizacjach oświetleniowych należy pamiętać również o tym aspekcie działań.
Nie „prześwietlajmy” Zawsze pamiętajmy o stosowaniu poziomu natężenia oświetlenia właściwego do zadania oświetleniowego i sytuacji. Odpowiednie normy ściśle określają parametry zalecane w oświetlaniu ulic i terenów otwartych. Nie przekraczajmy ich bez potrzeby. Pamiętajmy też, że oświetlenie nocne nie musi być jednakowe w całym okresie nocnego użytkowania. Ruch nocny jest najbardziej intensywny w okresie wieczornym, potem stopniowo zamiera aż do świtu.
www.luxmagazyn.pl
1/2017
Czas jego trwania i intensywność w okresie nocnym zależy także od pory roku. Dlatego utrzymywanie jednolicie silnego oświetlenia zewnętrznego podczas całej nocy nie jest konieczne. Zewnętrzne oświetlenie nocne może być z powodzeniem różnicowane w czasie, np. przy pomocy inteligentnych systemów sterowania oświetleniem miejskim. Wbrew obawom, obniżenie poziomu natężenia oświetlenia w okresach późno nocnych przy zachowaniu jego równomierności, nie obniży poziomu bezpieczeństwa i ochrony mieszkańców.
Stosujmy właściwy sprzęt i sposoby oświetlania Podstawą zapobiegania „świetlnemu skażeniu środowiska” jest stosowanie sprzętu oświetleniowego minimalizującego rozprzestrzenianie światła przede wszystkim w górną półprzestrzeń, powyżej oprawy, ale także nieco poniżej jej. Pamiętajmy także, że oprawy oświetleniowe powinny być rozmieszczone w taki sposób i charakteryzować się taką konstrukcją, aby zabezpieczały potencjalnych obserwatorów – przechodniów i kierowców, przed szkodliwym i niebezpiecznym zjawiskiem olśnienia. Zjawisko olśnienia może być szczególnie dokuczliwe w obszarach o niskim poziomie natężenia oświetlenia.
57
technik a
Oświetlenie przejść ulicznych
zwiększa bezpieczeństwo przechodniów Marek Kołakowski Uliczne i drogowe przejścia dla pieszych są miejscami szczególnie niebezpiecznymi, w których ludzie są narażeni na potrącenia przez pojazdy drogowe. Niebezpieczeństwo to rośnie w warunkach widzenia nocnego. Dlatego ze względów bezpieczeństwa przejścia powinny być na drogach miejscami wyjątkowo dobrze oświetlanymi.
58
1/2017
www.luxmagazyn.pl
technik a
Dobre oświetlenie przejść poprawia bezpieczeństwo pieszych
Widzenie na zasadzie ujemnego kontrastu luminancji
Właściwe umiejscowienie przejścia, sposób jego zaprojektowania i oznakowanie to cechy, które zapewniają bezpieczeństwo pieszego w porze dziennej. Nocą szczególnym środkiem zwiększającym bezpieczeństwo pieszego podczas przejścia przez ulicę lub drogę staje się oświetlenie. Ma ono znaczenie nie tylko w okresie zmniejszonej widoczności – o zmierzchu, w nocy i wczesnym porankiem, ale także w porze dziennej, w czasie zjawisk atmosferycznych ograniczających widoczność, np. deszczu i mgły. Zapewnienie odpowiednich warunków obserwacji przejścia ulicznego i jego otoczenia pozwala kierowcy na dostrzeżenie pieszego z odległości, która umożliwia właściwą reakcję w sytuacji niebezpieczniej. Badania wykazują, że właściwe oświetlenie przejścia może zmniejszyć liczbę wypadków w porze nocnej o 30 – 45 proc.
Widzeniem na zasadzie kontrastu ujemnego określamy widzenie pieszego w postaci ciemnej sylwetki na jasnym tle jezdni. Może ono występować np. przy dostatecznie wysokim poziomie luminancji jezdni w odniesieniu do luminancji na pionowej płaszczyźnie sylwetki pieszego na przejściu. Wysoka luminancja jezdni może być uzyskana, np. dzięki odpowiedniemu rozmieszczeniu opraw normalnego oświetlenia drogowego lub dzięki umieszczeniu dodatkowej oprawy oświetlającej odpowiednio rozległą powierzchnię jezdni za przejściem, na każdym z kierunków ruchu. W praktyce, tak wysoki poziom luminancji jezdni może okazać się trudny lub nieekonomiczny do uzyskania za pomocą normalnego oświetlenia drogi. Dodatkowo w uzyskaniu widzenia na zasadzie kontrastu ujemnego, przeszkadzają chociażby światła nadjeżdżających pojazdów, które zmniejszają kontrast ujemny oświetlając sylwetkę pieszego na przejściu. Mogą one spowodować, że przechodzień na przejściu stanie się praktycznie niewidoczny dla nadjeżdżającego kierowcy.
Zadania oświetlenia ulicznych przejść dla pieszych Oświetlenie przejść ulicznych ma do spełnienia funkcje odnoszące się do kierowcy i pieszego. Kierowcy pojazdu mechanicznego oświetlenie powinno zapewnić: • właściwe warunki widzenia umożliwiające skuteczne rozpoznanie sytuacji na drodze polegającej na zbliżaniu się do przejścia, • jak najlepszą obserwację pieszego na przejściu, a także w strefach po obu jego stronach, zwłaszcza podczas oczekiwania pieszego na możliwość wejścia na przejście. • Pieszemu oświetlenie powinno zapewnić: • właściwe warunki rozpoznania otoczenia przejścia ulicznego, • właściwe warunki obserwacji zbliżających się pojazdów.
Waga prawidłowego projektu i sposoby zapewnienia widoczności na przejściach ulicznych Problematyka właściwego oświetlania przejść dla pieszych powinna być uwzględniana już od początku projektowania oświetlenia drogi. Ruch pieszy jest nieodłącznym składnikiem ruchu drogowego i dlatego należy pamiętać o zapewnieniu maksymalnego bezpieczeństwa pieszych, zwłaszcza na przejściach ulicznych stanowiących strefy kolizyjne z ruchem motorowym. Projektant oświetlenia drogowego ma zatem obowiązek optymalnego dostosowania oświetlenia w celu zapewnienia tego bezpieczeństwa. Teoretycznie widzenie na przejściach dla pieszych w porze nocnej może być zapewnione dzięki oświetleniu sztucznemu tworzącemu tzw. ujemny lub dodatni kontrast luminancji. www.luxmagazyn.pl
1/2017
Widzenie na zasadzie dodatniego kontrastu luminancji Widzenie dzięki dodatniemu kontrastowi luminancji polega na widzeniu pieszego w postaci jasnej sylwetki na ciemnym tle jezdni. Ten rodzaj kontrastu może być uzyskany w sposób skuteczny i ekonomiczny, np. za pomocą dodatkowych opraw oświetleniowych o specjalnie ukształtowanym rozsyle światłości, umieszczonych przed przejściem, na każdym z kierunków ruchu lub oprawy bezpośrednio nad przejściem. Ich celem jest wytworzenie składowej pionowej natężenia oświetlenia sylwetki pieszego zapewniającej jej wysoką luminancję.
Unikanie olśnienia Ważnym elementem poprawnie zaprojektowanego i wykonanego oświetlenia ulicznego przejścia dla pieszych jest ograniczenie olśnienia. Służy temu dobór opraw oświetleniowych w odpowiednim rozsyle światłości i ich właściwe usytuowanie. Olśnienie bezpośrednie kierowców zbliżających się do przejścia dla pieszych może występować, np. w przypadku zbyt niskiego usytuowania opraw lub zamontowania ich pod nieodpowiednim kątem. Olśnienie pośrednie może mieć miejsce w przypadku zbyt dużej luminancji w polu widzenia lub zbyt dużego kontrastu luminancji przejścia z otoczeniem.
Oświetlenie strefy oczekiwania Należy również pamiętać, że światło powinno padać nie tylko na samo przejście, lecz także oświetlać tzw. strefę oczekiwania 1,5-2,0 m przed przejściem.
59
produkt roku
Lux Magazyn Produkt Roku 2016 Czasopismo Lux Magazyn po raz kolejny zorganizowało konkurs na Produkt Roku branży oświetleniowej. W głosowaniu, które odbywało się od 20 listopada 2016 do 31 stycznia 2017 wzięło udział blisko 5000 czytelników, którzy oddawali głosy na 12 wyróżnionych przez redakcję produktów oświetleniowych. Celem konkursu jak co roku było wspieranie i promowanie innowacyjnych produktów i systemów oświetleniowych oraz podnoszenie świadomości o ich istnieniu wśród projektantów, architektów oraz Inwestorów. W tym roku najwięcej głosów oddano na oprawę przemysłową DRAGON firmy Miloo-Electronics, drugie miejsce uzyskała seria liniowych modułów LED AC-ALL Linearon firmy Lumens, a trzecie miejsce przypadło oprawie CRUISER 2 LED firmy LUG Light Factory. Na wyróżnienie zasłużyły również: oprawa Aquaform OLEDRIAN, seria opraw Lumigesso od GTV oraz przenośny miernik CL-70F firmy Konica Minolta.
2441 głosy
60
1
miejsce
Miloo Lighting Dragon DRAGON to nowoczesne oświetlenie przemysłowe typu High Bay. Oprawy przeznaczone są do pracy w trudnych warunkach, takich jak wysoka temperatura, zapylenie czy podwyższona wilgotność. Głównym obszarem zastosowania tak specjalistycznego oświetlenia są huty stali, szkła, odlewnie, zakłady cementowe, chemiczne, energetyczne czy magazyny. Oprawy DRAGON jako jedne z pierwszych w Europie wykorzystują źródła LED oparte o najnowszą technologię Wicop2 od firmy SEOUL. Zastosowane diody charakteryzują się wyjątkowo dobrymi właściwościami świetlnymi oraz niezwykłą trwałością przy zachowaniu bardzo małych rozmiarów. W efekcie oprawy mogą efektywnie pracować nawet przy temperaturze otoczenia 70°C. Oprawy DRAGON wyposażone są w zintegrowany z oprawą autorski układ zasilania MILOO ELECTRONICS o wysokiej sprawności >90%. Jako dyfuzor zastosowana została dyfuzyjna szyba hartowana, do wyboru są trzy rodzaje optyki o kątach rozsyłu światła 55°, 75°, 85°. Skuteczność świetlna opraw osiąga 103 lm/W. Przemyślana stalowa konstrukcja oprawy oraz odpowiednio zaprojektowany radiator zapewniają trwałość i idealne odprowadzanie ciepła (100 000 godzin ciągłej pracy). Oprawa może współpracować z systemem sterowana DALI, dzięki czemu możliwe jest ograniczenie kosztów zużycia energii. DRAGON występują w trzech wariantach: DRAGON S 95W, DRAGON M 140W, DRAGON L 190W.
1/2017
www.luxmagazyn.pl
produkt roku
2
3
miejsce
miejsce
Lumens AC-ALL Linearon
LUG Cruser 2 LED
Moduły Lumens AC-ALL Linearon są przystosowane do zasilania bezpośrednio z sieci prądu przemiennego (AC). Opatentowane rozwiązania techniczne w zakresie ściemniania i redukcji efektu migotania wykorzystane w nowych modułach pozwalają tworzyć sprzęt oświetleniowy o jeszcze lepszych właściwościach użytkowych. Moduły AC-ALL z serii Linearon mogą być szczególnie przydatne przy konstrukcji opraw oświetlenia ogólnego. Dzięki różnym długościom i mocom mogą być stosowane w wielu zastosowaniach, m.in. w oprawach panelowych wbudowywanych w strop podwieszany, liniach świetlnych, oprawach ściennych i wielu oprawach liniowych, a także do budowy liniowych źródeł światła LED. Moduły dostępne są o mocach 4,5 W, 9 W i 18 W, długościach 280 mm i 560 mm oraz szerokim spektrum temperatur barwowych światła białego: 2700 K, 3000 K, 3500 K, 4000 K, 5000 K.
Oprawę oświetleniową CRUISER 2 LED wyróżniają spośród innych dostępnych rozwiązań tego typu: bardzo wysoka jakość wykonania, wysoka skuteczność >110 lm/W, pasywny system chłodzenia, nowoczesny design oraz niezawodność. Podczas pracy nad CRUISER 2 LED, zespół projektowy wziął pod uwagę potrzeby zarówno inwestorów w dokonujących wyboru rozwiązań oświetleniowych dla danego obiektu, ich instalatorów jak i osób, które będą, na co dzień pracować w oświetlonej przez ten produkt przestrzeni. Montaż przemysłowych opraw oświetleniowych zwykle odbywa się na wysokości, co przy wadze produktu pomiędzy 6,5 a 11 kg, czyni instalację pracochłonną. Zastosowany w oprawie CRUISER 2 LED autorski system zwieszania i montażu zaprojektowany został z dbałością o bezpieczeństwo i komfort pracy instalatora, ponadto umożliwiając montaż przez jedną osobę. Dedykowane oprawy optyczne opracowane dla oprawy CRUISER 2 LED pozwalają na optyczne wykorzystanie strumienia świetlnego i tym samym zmniejszenie ilości potrzebnych opraw, co przekłada się na wymierne oszczędności energii elektrycznej.
1479 głosów
235 głosów
www.luxmagazyn.pl
1/2017
61
produkt roku
w
wyróżnienia
Aquaform OLEDRIAN
184 głosy
Rodzina opraw oświetleniowych OLEDRIAN powstała jako efekt współpracy Aquaform z uznanym polskim projektantem – Piotrem Jagiełłowiczem oraz z jednym z gigantów świata technologii – firmą LG Chem. Równomierna płaszczyzna świecąca emituje delikatne, miękkie światło, które w elegancki sposób podkreśli charakter wnętrz mieszkalnych zarówno jako oświetlenie ogólne jak i dopełniające.
GTV Poland Lumigesso Lumigesso to wyjątkowa seria opraw o oryginalnym designie i stylowej formie, wykonana z białego gipsu. Każda z opraw w serii może pozostać biała, jeśli cenimy minimalistyczne, stonowane wnętrza lub możemy przemalować ją na dowolny kolor – swoboda aranżacji jest właściwie nieograniczona. Salon, jadalnię czy pokój dzienny ozdobią oprawy wiszące, a uniwersalne piękno i stylowa elegancja opraw naściennych doskonale sprawdzi się przy tworzeniu świetlnych aranżacji korytarzy czy salonów – zwłaszcza, że do wyboru mamy oprawy jedno i dwukierunkowe.
112 głosów
Konica Minolta CL-70F
104 głosy
62
CL-70F to kompaktowy, łatwy w użyciu przyrząd do pomiaru źródeł światła, w tym oświetlenia LED. Wykonuje pomiary: współczynnika oddawania barwy (CRI - Color Rendering Index), charakterystyki widmowej z podaniem położenia piku, dominującej długości fali, wartości trójchromatycznych, chromatyczności, najbliższej temperatury barwowej, czystości wzbudzenia, natężenia oświetlenia i wartości różnicowych.
1/2017
www.luxmagazyn.pl
technik a
Wademecum oświetleniowca Wielkości oświetleniowe Źródła światła charakteryzują wielkości fotometryczne, które są odpowiednikami wielkości energetycznych, przydatnymi do charakteryzowania promieniowania ze względu na skuteczność wywoływania wrażeń wzrokowych. Do podstawowych
Źródło światła
wielkości fotometrycznych zalicza się: strumień świetlny, światłość, natężenie oświetlenia i luminancję. Pierwsze dwa parametry związane są z źródłem światła, kolejne z samym światłem, a ostatnie z odbiorcą światła.
Oko Luminacja – L w kandelach / m2 [cd/m2]
Strumień świetlny – ø w lumenach [lm] Światłość – I w kandelach [cd]
Strumień świetlny Strumień świetlny określa całkowitą moc światła emitowanego z danego źródła światła mogącego wywołać określone wrażenie wzrokowe. Strumień świetlny oznaczany jest literą Φ. Jego jednostką miary jest lumen. Izotropowe źródło punktowe, którego światłość jest równa 1 kandeli, emituje strumień 4π lumenów. Wielkość tę określa się na podstawie stopnia oddziaływania światła na oko standardowego obserwatora. Strumień świetlny charakteryzuje czułość ludzkiego oka, co nie oznacza, że światło o dwukrotnie większym strumieniu jest rejestrowane przez człowieka jako dwukrotnie jaśniejsze.
Światłość Światłość I jest definiowana jako gęstość kątowa strumienia świetlnego wysyłanego przez źródło w danym kierunku. Jednostką światłości jest kandela [cd = 1lm/1sr]. Światłość odnosi się do ilości światła emitowanego przez źródło na jednostkę kąta bryłowego w określonym kierunku. Wykorzystując tę informację można stworzyć wykresy światłości obrazujące rozsył światła z oprawy.
Natężenie oświetlenia Natężenie oświetlenia E jest gęstością powierzchniową strumienia świetlnego na oświetlonej powierzchni. Natężenie E jest, więc wytwarzane jest przez strumień świetlny padający na powierzchnię S.
www.luxmagazyn.pl
1/2017
Natężenie oświetlenia – E w luksach [lx]
Jednostką natężenia oświetlenia jest luks [lx = 1lm/ 1m2]. Poziom natężenia oświetlenia i jego rozkład na polu pracy i w jego bezpośrednim otoczeniu decyduje w głównej mierze o sprawnym wykonaniu pracy wzrokowej. Wpływają również na ogólną ocenę wnętrza. Kryterialne wartości średniego natężenia oświetlenia na polu pracy określane są dla normalnych warunków widzenia i uwzględniają: zdolność rozróżniania szczegółów, wygodę widzenia, odczucia przyjemnościowe, względy bezpieczeństwa, ergonomiczne i ekonomiczne, a także doświadczenia praktyczne.
Luminancja Luminancja określa ilość światła, która jest widziana przez obserwatora. Jeśli powierzchnie są oświetlone luminancja zależy zarówno od poziomu natężenia oświetlenia, jak od właściwości refleksyjnych samej powierzchni. Luminancja jest wielkością wektorową, wartość luminancji określonego pola powierzchni zależy od kierunku obserwacji, pod którym jest obserwowany świecący element powierzchni, natomiast nie jest zależna od odległości tego elementu od obserwatora. Jednostką luminancji jest kandela na metr kwadratowy [cd/ m2].
63
wiz y tówki fir m
Sapa Aluminium Sp. z o.o. ul. Kopernika 18 64-980 Trzcianka tel. +48 67 35 25 105 fax +48 67 35 67 140 www.sapa.pl
GTV Poland Sp. z o.o. Sp. k. ul. Przejazdowa 21 05-800 Pruszków tel. + 48 22 444 75 00 info@gtv.com.pl www.gtv.com.pl
Konica Minolta Sensing Europe B.V. Sp. z o.o. O. w Polsce ul. Skarbowców 23a 53-025, Wrocław tel. +48 71 330 50 01, 734 52 11 info.poland@seu.konicaminolta.eu www.konicaminolta.pl
TM TECHNOLOGIE Sp. z o.o. Morawica 355, k/Krakowa 32-084 Morawica tel. +48 12 444 60 60 biuro@tmtechnologie.pl www.tmtechnologie.pl
MILOO-ELECTRONICS Sp. z o.o. Stary Wiśnicz 289 32-720 Nowy Wiśnicz tel. +48 14 66 21 955 biuro@emiloo.pl www.emiloo.pl
64
Sapa Aluminium to czołowy producent profili aluminiowych. Oferuje najwyższej jakości usługi obróbki mechanicznej i powierzchniowej z przeznaczeniem między innymi dla branży oświetleniowej w tym do opraw oświetleniowych i profili LED.
GTV jest międzynarodowym dystrybutorem oraz czołową firmą na polskim rynku oświetlenia. Oferuje pełną gamę produktów – od źródeł światła, aż po gotowe rozwiązania oświetleniowe. Działamy na kilkunastu rynkach europejskich, m.in. w Niemczech, Rumunii, Austrii, Węgrzech, Czechach, Słowacji oraz wszystkich krajach bałtyckich. GTV to nowoczesna i profesjonalnie zarządzana firma – zaufany partner biznesowy dla kontrahentów na całym świecie.
Konica Minolta to producent i dystrybutor wysokiej jakości precyzyjnych urządzeń pomiarowych niezbędnych dla utrzymania wysokiej jakości i dalszego ulepszania produktów w wielu dziedzinach przemysłu. Dzięki najnowocześniejszym technologiom optycznym i elektronicznym, urządzenia pomiarowe Konica Minolta pomagają w kontroli jakości i rozwoju produktów w bardzo rozmaitych branżach przemysłu.
Firma TM TECHNOLOGIE, założona w Krakowie w 2002 r., w ciągu kilku lat stała się jednym z czołowych polskich producentów oświetlenia awaryjnego i ewakuacyjnego oraz osprzętu elektronicznego do zastosowań w technice oświetleniowej. Działalność przedsiębiorstwa nie ogranicza się tylko do terytorium Polski. Produkty są z powodzeniem eksportowane do krajów na całym świecie.
Firma Miloo-Electronics jest jedną z wiodących polskich firm zajmujących się produkcją oświetlenia LED oraz rozwojem komercyjnych badań nad tą innowacyjną technologią. W strukturze korporacyjnej Miloo-Electronics to właśnie innowacja odgrywa kluczową rolę. Jest bazą do tworzenia niezawodnych i wydajnych produktów idealnie dopasowanych do oczekiwań i potrzeb Klientów.
1/2017
www.luxmagazyn.pl
OSRAM Opto Semiconductors
OSRAM Opto Semiconductors jest czołowym producentem diod elektroluminescencyjnych (LED), diod laserowych o wysokiej mocy, diod podczerwieni oraz czujników optycznych. Firma powstała jako joint venture Osram GmbH i Infineon Technologies w 1999 roku.
Czasopismo dostępne do kupienia w salonach prasowych Empik oraz prenumeracie redakcyjnej i Kolporter
www.luxmagazyn.pl/prenumerata prenumerata@luxmagazyn.pl
www.luxmagazyn.pl
1/2017
65
w ydar zenia br a nżowe 2017
Termin
Wydarzenie
Miejsce
Strona www
07-10.02.2017
Electrotech. Light
Mińsk, Białoruś
minskexpo.com
07-11.02.2017
Northern Light Fair
Sztokholm, Szwecja
stockholmfurniturelightfair.se
08-09.02.2017
LED Expo Benelux
‚s-Hertogenbosch, Holandia
ledexpo.nl
14-16.02.2017
Middle East Electricity
Dubai, Z.E.A.
middleeastelectricity.com
22-25.02.2017
Prolight + Sound
Guangzhou, Chiny
prolightsound-guangzhou.com
28.02-02.03.2017
The LED Show – Strategies in Light Canada
Santa Clara, Canada
strategiesinlight.com
07-10.03.2017
Lighting Fair
Tokio, Japonia
messe.nikkei.co.jp
18-21.03.2017
China (Guzhen) International Lighting Fair – Spring Edition
Guzhen, Chiny
gzlightingfair.com
21-24.03.2017
Amper
Brno, Czechy
amper.cz
22-24.03.2017
Światło 2017
Warszawa, Polska
lightfair.pl
06-09.04.2017
Hong Kong International Lighting Fair
Hong Kong, Chiny
hktdc.com
12-15.04.2017
Taiwan Int’l Lighting Show & LED Taiwan
Taipei, Tajwan
tils.com.tw
20-22.04.2017
Lightexpo Africa
Nairobi, Kenia
expogr.com/lightexpo
09-11.05.2017
Lightfair International
San Diego, USA
lightfair.com
11-13.05.2017
LED Expo Thailand
Bangkok, Tajlandia
ledexpothailand.com
Expopower
Poznań, Polska
expopower.pl
19-20.06.2017
XXVI Krajowa Konferencja Oświetleniowa
Warszawa, Polska
kko.org.pl
27-29.06.2017
International OLED EXPO
Seoul, Korea
oledexpo.com
30.05-01.06.2017
Salon Lumiville
Lyon, Francja
lumiville2016.com
09-12.06.2017
Guangzhou International Lighting Exhibition
Guangzhou, Chiny
guangzhou-international-lighting -exhibition.hk.messefrankfurt.com
12-14.09.2017
Energetab
Bielsko-Biała
energetab.pl
13-17.09.2017
ValoLight 17
Helsinki, Finlandia
messukeskus.com
18-20.09.2017
European Lighting Conference LUX Europa 2017
Ljubljana, Słowenia
luxeuropa2017.eu
20-22.09.2017
LED China
Szanghaj, Chiny
ledchina-sh.com
26-28.09.2017
LED Professional Symposium + Expo
Bregenz, Austria
led-professional-symposium.com
17-19.10.2017
Light Middle East
Dubai, Z.E.A.
lightme.net
22-26.10.2017
China (Guzhen) International Lighting Fair – Autumn Edition
Guzhen, Chiny
gzlightingfair.com
07-10.11.2017
Interlight Moscow
Moskwa, Rosja
interlight-moscow.ru.
15-16.11.2017
RetailShow
Warszawa, Polska
retailshow.pl
15-16.11.2017
LuxLive 2017 – Strategies in Light Europe
Londyn, Wielka Brytania
luxlive.co.uk
23-25.05.2017
66
1/2017
www.luxmagazyn.pl
www.luxmagazyn.pl
1/2017
67
68
1/2017
www.luxmagazyn.pl