Lux Magazyn 2/2017

nr 2/2017(23)

kwiecień – czerwiec 2017

cena 15 zł (w tym 8% vat)

Produkty Wydarzenia Technologie

Przegląd

inteligentnych żarówek

Oświetlenie awaryjne

Systemy sterowania oświetleniem

kluczem do życia w inteligentnym mieście

Oświetlenie Designerskie

systemsolution.osram.com

Światło jest kompaktowe Minimalny rozmiar, maksymalna uniwersalność Zasilacze OPTOTRONIC® FIT LT2 S LED dają swobodę w ustawianiu natężenia prądu odpowiednio do potrzeb przy użyciu rezystora – jeden zasilacz, różne pakiety lumenów. Natomiast moduł PrevaLED® Core Z6 Mini LED o dużym natężeniu światła, ale mniejszej powierzchni emitującej, zapewnia większą uniwersalność projektowania i pozwala tworzyć bardziej kompaktowe reflektory z zachowaniem charakterystyki oświetlenia punktowego.

Poznaj naszą ofertę uniwersalnych systemów LED do wielu zastosowań jako oświetlenie punktowe i downlight, które sprostają każdym wymaganiom: systemsolution.osram.com

OSRAM – tworzymy światło

spis treści

str.

24 str.

str.

26

30 W numerze 2/2017(23): str.

6

Dworzec Łódź Fabryczna błyszczy światłem

str.

16

Już cztery tysiące opraw LED oświetla obiekty i tereny kolejowe

str.

17

IKEA złamie monopol w inteligentnym oświetleniu domu?

Wiadomości

produkt y

strefa designu

technik a

wiz y tówki fir m

4

2/2017

www.luxmagazyn.pl

spis treści

Adres Redakcji Solski Center ul. Ludwika Solskiego 4a/14 52-416 Wrocław biuro@lednews.pl Wydawca i Redaktor Naczelny mgr inż. Artur Siekierski artur.siekierski@lednews.pl Współpraca mgr inż. Marek Kołakowski marek.kolakowski@luxmagazyn.pl Prenumerata prenumerata@luxmagazyn.pl Dział reklamy biuro@lednews.pl Wydawnictwo LEDNEWS Solski Center ul. Ludwika Solskiego 4a/14 52-416 Wrocław www.lednews.pl biuro@lednews.pl tel. +48 600 500 933

str.

48

str.

62

Skład i opracowanie graficzne Wojtek Świerdzewski Nakład 3000 sztuk ISSN 2300-5181

str.

22 Zaprojektuj kompaktowe lampy

str.

28 Przegląd inteligentnych żarówek

str.

36 Podstawowe wymogi dotyczące projektowania

str.

40 Fakty i mity na temat bezpieczeństwa zdrowot-

i wykonania oświetlenia ewakuacyjnego i awaryjnego

Nasze serwisy www.lednews.pl www.luxmagazyn.pl www.swiatlo.com Taiwan & China Ad sales representative Pro Media Services K.H.Pu tel. +886-4-24730700 image.media@url.com.tw Skype: image

Czasopismo dostępne w prenumeracie redakcyjnej, Kolporter oraz w salonach prasowych Empik.

nego oświetlenia LED

www.luxmagazyn.pl

2/2017

5

WIADOMOŚCI

Dworzec Łódź Fabryczna błyszczy światłem ES-SYSTEM zrealizowała kontrakt na dostawę oświetlenia dla Dworca Łódź Fabryczna. Jest to jedna z największych i najbardziej prestiżowych inwestycji, ważnych z punktu widzenia rozwoju infrastruktury publicznej w Polsce.

Wszystkie oprawy wykorzystane przy realizacji projektu spełniają najnowsze wymogi UE w zakresie energooszczędności, gwarantując niski koszt zużycia energii elektrycznej.

– Nowy Dworzec Łódź Fabryczna to miejsce wyjątkowe – duma wszystkich Łodzian i perła na architektonicznej mapie Polski. Łączy w sobie nowoczesność z charakterystyczną dla Łodzi architekturą przemysłową – mówi Rafał Gawrylak, prezes ES-SYSTEM. Wewnętrzna część dworca została w całości wyposażona w oprawy LED-owe, natomiast parkingi, pomieszczenia techniczne oraz tunele w świetlówkowe. Kontrakt obejmował Systemy: 6000 LED, Cyberię 220, Flowery MIDI oraz Maxi – przystosowaną do montażu na słup. Wykorzystane w projekcie oprawy oświetleniowe dobrano w taki sposób, aby idealnie wkomponowały się w zmodernizowaną przestrzeń dworca i podkreśliły jego nietypowy charakter.

Projekt był o tyle ciekawy, że wymagał od nas zastosowania różnorodnych rozwiązań, np. odpornych na wstrząsy i wyjątkowo wytrzymałych w tunelach oraz stylowych i nowoczesnych w holu dworca. W zależności od przeznaczenia konkretnych obszarów obiektu dostarczyliśmy oświetlenie LED-owe i świetlówkowe, dostosowane do wymagań konkretnych przestrzeni – podkreśla prezes Gawrylak.

Zmodernizowany Dworzec Łódź Fabryczna jest częścią multimodalnego węzła komunikacyjnego łączącego centrum miasta, kolej aglomeracyjną i konwencjonalną, autobusową komunikację dalekobieżną, komunikację miejską oraz prywatny transport samochodowy.

Stanisław Rosa laureatem konkursu Osobowość Roku 2016 W trakcie gali otwarcia jubileuszowych XXV Międzynarodowych Targów ŚWIATŁO 2017 zostały wręczone nagrody w konkursie OSOBOWOŚĆ ROKU 2016.

Celem konkursu jest szeroka promocja osób, które wniosły istotny wkład w rozwój i propagowanie nowych rozwiązań tak technicznych jak i organizacyjnych oraz systemowych w zakresie elektrotechniki, elektroenergetyki, teletechniki i oświetlenia w Polsce.

Zwycięzcą konkursu w kategorii Gospodarka został Stanisław Rosa Menedżer twórca Zakładu Produkcyjnego ZPSO „ROSA” specjalizującego się w produkcji aluminiowych słupów oświetleniowych wg. własnego, opatentowanego, sposobu produkcji. Jeden z liderów polskiej przedsiębiorczości, może stanowić wzór i przykład jak, bez wsparcia wielkiego międzynarodowego kapitału, dzięki uporowi, zaangażowaniu oraz determinacji można

6

stworzyć w Polsce światowej klasy zakład produkcyjny. Produkty firmy ROSA można spotkać na ulicach prawie 60 krajów na całym świecie.

Organizatorami Konkursu są: Krajowa Izba Gospodarcza Elektryki, Polska Izba Inżynierów Budownictwa, Polskie Stowarzyszenie Elektroinstalacyjne, Polski Związek Przemysłu Oświetleniowego, Stowarzyszenie Elektryków Polskich oraz Polska Izba Radiodyfuzji Cyfrowej.

2/2017

www.luxmagazyn.pl

WIADOMOŚCI

Winylowa podłoga LED Luminous Philips Lighting oraz Tarkett lider w branży producentów innowacyjnych i ekologicznych podłóg zaprezentowali nowy produkt, winylową podłogę Luminous. Specjalnie opracowane winylowe płytki połączone są z najnowszą technologią LED, umożliwiającą reklamę, interakcję z konsumentami oraz kierują odwiedzających w odpowiednie miejsca.

Nowa podłoga Luminous vinyl powstała przede wszystkim z myślą o handlu i hotelarstwie. Pozwala ona na przekazanie świetlnych wiadomości, animacji i reklam budując jednocześnie wyjątkowe przeżycia i napędzając sprzedaż.

Podłoga Luminous vinyl dostępna jest w szerokiej gamie wzorów i nowoczesnych wykończeń, takich jak drewno, efekt minerałów lub formy graficzne. Podłoga z winylu powstaje przy użyciu innowacyjnej formuły, dającej efekt połysku. System do kompleksowego zarządzania oświetleniem LED w podłodze pozwala na wyświetlenie wcześniej zaprogramowanych wzorów, które można spersonalizować przy użyciu smartfona lub komputera. Możliwe jest też wyświetlanie treści z internetu, ponieważ oparty na chmurze system zarządzania treścią może być połączony z zewnętrznym kanałem społecznościowym, na przykład Twitterem.

LUG ROZBUDOWUJE CENTRUM BADAWCZO PRODUKCYJNE W dniu 02.03.2017 roku Ryszard Wtorkowski, Prezes Zarządu LUG Light Factory Sp. z o.o., podpisał kolejną istotną dla rozwoju Grupy Kapitałowej LUG S.A. umowę. Kontrakt zawarty z firmą M&J Sp. z o.o. z siedzibą w Żarach dotyczy powiększenia istniejącego centrum badawczo – produkcyjnego w Nowym Kisielinie o nową halę produkcyjno-magazynową. Rozbudowa zwiększy powierzchnię obiektu o 1 500 metrów kwadratowych.

– Rozpoczynając budowę centrum badawczo-rozwojowego w 2015 roku byliśmy gotowi na jego rozbudowę w niedługim www.luxmagazyn.pl

2/2017

czasie. Dzięki temu już w pierwotnym projekcie uwzględniliśmy wiele dodatkowych możliwości, które dziś ułatwią nam rozbudowę i pozwolą zoptymalizować koszty inwestycji – wyjaśnia Ryszard Wtorkowski. Nowa hala będzie gotowa na początek IV kwartału 2017 roku. Całkowity koszt niniejszej inwestycji szacowany jest na 2.330.000 PLN netto.

Inwestycja ma na celu zwiększenie możliwości produkcyjnych związanych z realizacją naszych bieżących i przyszłych zamówień. Będzie też impulsem do dalszego rozwoju Grupy Kapitałowej LUG S.A., który mamy nadzieję stanie się naszym udziałem w kolejnych latach.

7

WIADOMOŚCI

Rodzina opraw TYTAN LED zdobywcą I nagrody na XXV Targach Światło 2017 W dniach 22-24 marca w Warszawie odbyły się największe branżowe targi oświetleniowe w Europie Środkowowschodniej, jubileuszowe XXV Targi Sprzętu Oświetleniowego Światło 2017. W ramach tej imprezy zorganizowany został konkurs na najlepszy produkt prezentowany na targach. Wśród laureatów znalazła się firma Lena Lighting S.A., która otrzymała I nagrodę dla swojej nowej oprawy przemysłowej TYTAN LED w kategorii „Oświetlenie techniczne i powierzchni komercyjnych”.

Sercem oprawy jest wysokowydajny panel LED GO! posiadający trwałość nawet do 100 000 h. Dzięki temu osiągnięto wydajność oprawy osiągającą 150 lm/W oraz klasę energetyczną A++. TYTAN LED emituje światło o wysokiej jednorodności (SDCM 3). Zintegrowanie elementu świetlnego z kloszem minimalizuje niebezpieczeństwo przypadkowego uszkodzenia źródła światła w trakcie transportu, montażu lub serwisu opraw. Długotrwałe i stabilne warunki zasilania zapewniają panelom drivery renomowanych światowych dostawców. Konstrukcja oprawy uwzględnia jak najlepszą dystrybucję ciepła na zewnątrz oraz równomierne rozłożenie temperatury wewnętrznej, utrzymując optymalne warunki dla źródeł LED, które są gwarancją długotrwałego i niezawodnego działania.

Elementy świetlne umieszczone zostały w obudowie z odpornego na uderzenia poliwęglanu (PC), przez co oprawa posiada stopień odporności na udary mechaniczne na poziomie IK09. Klosz wykonany z dedykowanego rozwiązaniom ledowym poliwęglanu firmy Bayer zapewnia balans pomiędzy wysoką

przepuszczalnością wynoszącą 93%, a odpowiednim rozproszeniem światła. Połączenie klosza i podstawy poprzez klipsy wykonane ze stali nierdzewnej, silikonowa uszczelka oraz zakręcana dławnica zapewniają ochronę przed wnikaniem wody – IP66.

Podczas tworzenia oprawy szczególną uwagę zwrócono na szybkość montażu. Ergonomicznie zaprojektowane wnętrze oprawy powoduje, że montaż jest wygodny, a zwieszany zintegrowany element świetlny pozostawia elektrykowi wolne ręce, przyspieszając prace montażowe. W komplecie znajdują się akcesoria montażowe umożliwiające montaż oprawy zarówno natynkowy jak i zwieszany.

W skład rodziny TYTAN LED wchodzą oprawy o długościach 1152 mm i 1432 mm z szerokim zakresem strumieni świetlnych, od 2300 do 10900 lm, co zapewnia dopasowanie do każdej typowej aplikacji. Modele wyposażone w mikrofalowy czujnik ruchu (RCR) dostarczają światło w czasie i miejscu gdzie jest ono potrzebne, pozwalając na oszczędność energii elektrycznej, natomiast wariant LS2, posiadający 5 polowe okablowanie przelotowe, przyspiesza montaż oraz strefowe podłączanie zasilania.

Szczególnie warte polecenia są wersje dedykowane do zastosowań specjalnych. Są to oprawy TYTAN LED ENDURA przeznaczone do prac w ciężkich warunkach temperaturowych.

ENDURA PLUS może być użytkowana nawet przy temperaturze otoczenia +55oC, natomiast ENDURA MINUS do -35oC. Ciekawą propozycją jest TYTAN LED HALL. Jest to wariant oprawy wyposażony w soczewkę liniową do jak najefektywniejszego oświetlenia korytarzy w magazynach wysokiego składowania i może być montowany na wysokości do 12 m.

Lampa Tytan LED

8

2/2017

www.luxmagazyn.pl

WIADOMOŚCI

RED DOT DESIGN AWARD DLA CRUISER 2 LED! Oprawa oświetleniowa CRUISET 2 LED firmy LUG Light Factory otrzymała nagrodę Red Dot Design Award. To kolejne w tym roku, po iF DESIGN AWARD prestiżowe wyróżnienie dla tego produktu.

Oprawę oświetleniową CRUISER 2 LED wyróżniają spośród innych dostępnych rozwiązań tego typu: bardzo wysoka jakość wykonania, wysoka skuteczność >110 lm/W, pasywny system chłodzenia, nowoczesny design oraz niezawodność. Podczas pracy nad CRUISER 2 LED, zespół projektowy wziął pod uwagę potrzeby zarówno inwestorów w dokonujących wyboru rozwiązań oświetleniowych dla danego obiektu, ich instalatorów jak i osób, które będą, na co dzień pracować w oświetlonej przez ten produkt przestrzeni. Montaż przemysłowych opraw oświetleniowych zwykle odbywa się na wysokości, co przy wadze produktu pomiędzy 6,5 a 11 kg, czyni instalację pracochłonną. Zastosowany w oprawie CRUISER 2 LED autorski system zwieszania i montażu zaprojektowany został z dbałością

o bezpieczeństwo i komfort pracy instalatora, ponadto umożliwiając montaż przez jedną osobę. Dedykowane oprawy optyczne opracowane dla oprawy CRUISER 2 LED pozwalają na optyczne wykorzystanie strumienia świetlnego i tym samym zmniejszenie ilości potrzebnych opraw, co przekłada się na wymierne oszczędności energii elektrycznej.

Od 1955 roku jury składające się z ponad 40 ekspertów z całego świata przyznaje nagrodę Red Dot Award najlepszym produktom wprowadzonym w danym roku na rynek. Do odznaczenia charakterystycznym logo Red Dot wybierane są te produkty, które wyróżniają się od innych dostępnych na rynku m.in. pod kątem innowacyjności, jakości wykonania czy użyteczności.

Czasopismo dostępne do kupienia w salonach prasowych Empik oraz prenumeracie redakcyjnej i Kolporter

www.luxmagazyn.pl/prenumerata prenumerata@luxmagazyn.pl www.luxmagazyn.pl

2/2017

9

WIADOMOŚCI

WYNIKI GRUPY ES-SYSTEM ZA 2016 ROK POD WPŁYWEM DEKONIUNKTURY W KRAJU Spółka ES-SYSTEM zaprezentowała swoje wyniki finansowe za rok 2016.

Na uwagę zwraca blisko 10 procentowy wzrost sprzedaży zagranicznej.

(wartości w mln zł)

IV kw. 2016

IV kw. 2015

Zmiana %

2016

2015

Zmiana %

Przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów

54,4

51,75

5,1%

182,1

184,2

-1,1%

Sprzedaż w kraju

44,6

41,9

6,4%

145,9

151

-3,4%

Sprzedaż za granicą

9,77

9,79

-0,2%

36,2

33,1

9,3%

Zysk na działalności operacyjnej (EBIT)

2,6

2,9

-11,1%

3,5

9,9

-64,3%

Rentowność operacyjna EBIT

4,7%

5,6%

1,9%

5,4%

Zysk netto

2

1,4

3,3

8,4

Rentowność sprzedaży netto (zysku)

3,7%

2,7%

1,8%

4,6%

Jednoprocentowy spadek sprzedaży widoczny w całym 2016 roku do poziomu 182,1 mln zł to pochodna spowolnienia koniunktury budowlanej w Polsce, co wpłynęło negatywnie na sprzedaż w kraju. W omawianym okresie sprzedaż zagraniczna wzrosła o 9,3% r/r. W samym IV kwartale 2016 roku tempo wzrostu przychodów przyspieszyło i spółka zanotowała wzrost zysków w kraju.

SPRZEDAŻ W KRAJU W 2016 ROKU PO WPŁYWEM SPOWOLNIENIA W BRANŻY W IV kwartale 2016 roku sprzedaż krajowa ES-SYSTEM wyniosła 44,6 mln zł, tj. wzrost o 6,4% r/r, pochodna ożywienia na rynku budowlanym oraz finalizacji wielu projektów w końcówce roku. Był to najlepszy kwartał w historii sprzedaży krajowej spółki. Wynik IV kwartału pozwolił w części nadrobić spowolnienie z poprzednich dwóch kwartałów ubiegłego roku. Narastająco w 2016 roku Grupa zanotowała sprzedaż krajową na poziomie 145,9 mln zł, tj. spadek o 3,4% r/r.

W 2016 roku w ujęciu segmentowym w oświetleniu przemysłowym spółka osiągnęła 47,6% wzrostu r/r. Segment oświetlenia architektonicznego zanotował 17,4% spadku r/r, a zewnętrznego 16,8% spadku r/r, co było spowodowane ograniczeniem

10

41,4%

-60,9%

inwestycji budżetowych w oświetlenie uliczne. Powyższe dane uwzględniają zmiany w przyporządkowaniu segmentowym.

EKSPORT W GÓRĘ!

W IV kwartale 2016 roku Grupa ES-SYSTEM osiągnęła wynik ze sprzedaży eksportowej na poziomie 9,77 mln zł, tj. niższy o 0,2% w stosunku do analogicznego kwartału 2015 roku. Narastająco w 2016 roku sprzedaż w eksporcie wyniosła 36,2 mln zł i była wyższa o 3,1 mln zł, tj. o 9,3% r/r. Wzrost sprzedaży eksportowej w 2016 roku związany był z rozwojem na rynkach: francuskim (229% wzrostu r/r), rumuńskim (272% wzrostu r/r) oraz szwajcarskim (32% wzrostu r/r). W 2016 roku największy udział w sprzedaży należał do rynku francuskiego, który osiągnął 11% sprzedaży eksportowej, tj. 4 mln zł.

Sprzedaż eksportowa w 2016 roku stanowiła 1/5 całkowitej sprzedaży Grupy. Największe wzrosty firma odnotowała we Francji, Rumunii i Wielkiej Brytanii.

REWOLUCJA LED-OWA – UDZIAŁ LEDÓW W SPRZEDAŻY ROŚNIE W IV kwartale 2016 roku sprzedaż rozwiązań LED-owych 2/2017

www.luxmagazyn.pl

WIADOMOŚCI

w kraju wzrosła o 23,6% r/r, osiągając poziom 62,5% udziału w sprzedaży Grupy. W 2016 roku oświetlenie LED w kraju stanowiło 59,3% całkowitej sprzedaży wobec 46,8% w całym 2015 roku. Na rynku eksportowym udział sprzedaży produktów LED ma stałą tendencję wzrostową. W IV kwartale 2016 roku ich sprzedaż za granicą wzrosła o 54,4% w stosunku do IV kwartału 2015 roku, co dało udział na poziomie 76%. Narastająco w 2016 roku oświetlenie LED w eksporcie stanowiło 74,7% całkowitej sprzedaży wobec 57,4% w całym 2015 roku.

MNIEJSZE ZYSKI POMIMO DOBREGO IV KWARTAŁU W IV kwartale 2016 roku EBIT spółki wyniósł 2,6 mln zł, co oznacza spadek w stosunku do IV kwartału 2015 roku o 11,1%.

Narastająco w 2016 roku zysk operacyjny wyniósł 3,5 mln zł, tj. spadek o 64,3% r/r. Koszty operacyjne w całym 2016 roku wyniosły 60,7 mln zł i były wyższe o 4,4% niż przed rokiem. Jest to pochodna wzrostu kosztów świadczeń pracowniczych i kosztów prowizji zagranicznych przedstawicieli handlowych (wzrost o 2,5% r/r do poziomu 56 mln zł) w spółce ES-SYSTEM SA, a także udziału w targach Light&Building we Frankfurcie (jednorazowy koszt w wysokości ok. 0,8 mln zł). Grupa poniosła 3,1 mln zł straty na pozostałej działalności operacyjnej w porównaniu do straty w wysokości 0,8 mln zł w 2015 roku. Pochodna głównie odpisów: na należności i kosztów likwidacji zapasów.

W IV kwartale 2016 roku ES-SYSTEM osiągnęła 2 mln zł zysku, tj. wzrost o 41,4% r/r.

Narastająco w 2016 roku spółka zanotowała wynik w wysokości 3,3 mln zł, co oznacza spadek względem 2015 roku o 5,1 mln zł, tj. 61%.

jak Szwajcaria, Chorwacja, Rumunia oraz na Bliskim Wschodzie. W planach jest również intensyfikacja działań marketingowych, w szczególności udział na targach oświetleniowych w Dubaju i Paryżu.

INWESTYCJE I ROZWÓJ W 2017 ROKU Zakładane na 2016 roku wydatki inwestycyjne w wysokości 10 mln zł zostały zrealizowane na poziomie 6 mln zł, ze względu na przesunięcie się terminu zakończenia części inwestycji na I kwartał 2017 roku. Łączna wartość planowanych inwestycji w 2017 roku wynosi 9 mln zł. Dotyczy ona przed wszystkim nakładów na maszyny i urządzenia w zakładach produkcyjnych. ES-SYSTEM planuje dalszy rozwój zaplecza technologicznego Grupy.

PERSPEKTYWY DALSZYCH WZROSTÓW W 2017 ROKU Na rynku krajowym, w oparciu o wyniki IV kwartału 2016 roku oraz aktualny poziom zamówień i prognozy sprzedaży Zarząd spodziewa się jednocyfrowego spadku dynamiki sprzedaży w I kwartale 2017 roku w porównaniu do sprzedaży w I kwartale 2016 roku, w związku z wysoką bazą porównawczą.

W sprzedaży eksportowej ES-SYSTEM oczekuje w I kwartale 2017 roku co najmniej jednocyfrowego wzrostu sprzedaży zagranicznej r/r. Spółka, w oparciu o portfel zamówień, zakłada dalszy wzrost eksportu, przede wszystkim na rynkach europejskich, takich www.luxmagazyn.pl

2/2017

11

WIADOMOŚCI

LUG rozpoczyna budowę fabryki w Argentynie W pierwszych dniach kwietnia władze firmy LUG podpisały umowę na budowę zakładu produkcyjnego w Argentynie. Nowy zakład powstanie w argentyńskiej prowincji Misiones we współpracy z tamtejszym parkiem przemysłowym, Parque Industrial Posadas SAPEM. W obiekcie, w którym produkowane będą oprawy oświetleniowe LUG, zatrudnienie znajdzie kilkadziesiąt osób.

– W ciągu kilku dni przysłowiowa łopata zostanie wbita w ziemię i rozpocznie się budowa, której planowane zakończenie powinno nastąpić nie później niż w terminie 10 miesięcy od

dnia rozpoczęcia prac – powiedział prezes zarządu Ryszard Wtorkowski.

W Argentynie, LUG będzie produkować wyłącznie nowoczesne oprawy oświetleniowe w technologii LED, ze szczególnym naciskiem na oprawy dla przestrzeni miejskich – ulic, parkingów, parków i budynków publicznych. Fabryka będzie zarządzana przez powoływaną właśnie spółkę LUG Argentina, która wejdzie w skład Grupy Kapitałowej LUG. Będzie to już druga, po LUG do Brasil, spółka zielonogórskiej firmy w Ameryce Południowej. Źródło: LUG

Oferta oświetlenia na Targach EuroShop 2017 w Düsseldorfie 9 marca w Düsseldorfie zakończyła się 50-ta jubileuszowa edycja Targów EuroShop, największej imprezy wystawienniczej branży handlu detalicznego, podczas której stoiska 2368 wystawców odwiedziło 113 tys. targowych gości. Na targach swoją ofertę oświetlenia dla obiektów handlowych zaprezentowali także polscy wystawcy.

W Targach EuroShop, na powierzchni 127 tys. m² obejmującej 18 pawilonów wystawowych, udział wzięło 2368 wystawców z 61 krajów. Ich stoiska odwiedziło 113 tys. gości przybyłych ze 118 krajów. Stanowiło to wzrost o 4% w stosunku do poprzedniej edycji imprezy. Mogli oni zdobyć najnowsze informacje na temat najnowszej oferty produktów oraz aktualnych trendów i koncepcji przygotowanych dla sklepów i obiektów handlu detalicznego.

Wśród głównych tematów targowych ekspozycji nie brakuje oczywiści oświetlenia. Również w tegorocznej imprezie wystawcy zaprezentowali różnorodne oferty, od opracowanych przez Philips Lighting systemów oświetlenia dla supermarketów, umożliwiających pozycjonowanie indywidualnych klientów w celu ułatwienia odszukania potrzebnych produktów i przekazywania informacji o ofercie, np. produktach oferowanych w promocji, do nowych systemów

12

oświetlania LED dla sklepów oferowanych przez mniejszych producentów.

W tegorocznych targach EuroShop brało udział 267 wystawców z branże oświetleniowej, a wśród nich także polskie firmy produkujące i oferujące rozwiązania oświetleniowe: • CORA P.H.U. Adam Sikora • EFL Polaris Sp. z o.o.

• Euroledlighting Sp. z o.o.

• Imperial Sp. z o.o. s.k.a.

• KLUŚ Sylwester Kluś • Mago S.A • MAINS s.c. Elżbieta Wosińska I Mirosław Wosiński • Sentinel Sp. z o.o.

• Spectra Lighting Sp. z o.o.

• Wojnarowscy Sp. z o.o.

2/2017

www.luxmagazyn.pl

WIADOMOŚCI

Po 125 latach „GE” rozważa sprzedaż części biznesu oświetlenia konsumenckiego Amerykański koncern General Electric rozważa sprzedaż części swojego biznesu w zakresie produktów oświetleniowych, które były symbolem firmy od czasów jej założenia 125 lat temu, doniósł dziennik The Wall Street Journal. Wartość transakcji może osiągnąć nawet 500 mln USD. Z nieoficjalnych informacji wynika, że są już prowadzone rozmowy z bankami, które mogą pośredniczyć w ewentualnej transakcji, a sprzedaż ma dotyczyć części działu oświetleniowego GE zajmującej się oświetleniem konsumenckim, która zatrudnia obecnie około 300 osób w porównaniu do 700 zatrudnionych jeszcze cztery lata temu.

Oświetlenie profesjonalne miałoby nadal pozostać w zakresie działalności firmy.

Obecnie sprzęt oświetleniowy pozostał jednym z niewielu produktów konsumenckich w ofercie firmy General Electric. W ubiegłym roku segment oświetlenia konsumenckiego przyniósł GE około 2,2 mld USD, co stanowiło mniej niż 2% łącznej wartości sprzedaży.

Wśród wielu obszarów działalności firmy, największy udział mają działy produkcji silników lotniczych, energetyczny, zdrowia i paliwowy. Na koniec 2016 r. firma GE zatrudniała ponad 333 tys. osób, a jej zysk netto wyniósł ponad 8,8 mld USD przy całkowitych przychodach niemal 124 mld USD.

uporządkowanie kwestii prawnych związanych z oświetleniem ulicznym Potrzeba uporządkowania kwestii prawnych związanych z oświetleniem ulicznym, ułatwiająca współpracę między spółkami dystrybucyjnymi a samorządami w tym obszarze, to najważniejszy wniosek z odbywającej się 19 i 20 kwietnia w Jachrance XII Konferencji PTPiREE „Oświetlenie Dróg i Miejsc Publicznych – sposoby zarządzania systemami oświetlenia”.

Przepisy prawa odnośnie oświetlenia ulicznego nie są w Polsce jednoznaczne. Jest kilka ustaw, które odmiennie podchodzą do tego tematu. Generuje to ogromne problemy formalno-prawne. Dlatego też energetyka zawodowa, samorządowcy i producenci sprzętu potrzebują zgodnego stanowiska w tej kwestii.

– Cieszymy się, że udało nam się wypracować wspólne stanowisko – przedstawicieli OSD i samorządów w tej sprawie. Wierzymy, że pomoże to przyspieszyć proces legislacyjny dotyczący tego obszaru. Takie regulacje są niezbędne i mogą stać się pierwszym krokiem do wspólnych działań w odpowiedniej Komisji sejmowej – powiedział Wojciech Lutek, prezes zarządu PGE Dystrybucja, współorganizatora Konferencji.

– Uczestnicy konferencji apelowali o przyspieszenie procesu legislacyjnego porządkującego kwestie modernizacji oświetlenia ulicznego. W wielu wystąpieniach pojawiła się teza, że mądre zmiany w prawie usystematyzują współpracę pomiędzy dystrybutorami energii a jednostkami

www.luxmagazyn.pl

2/2017

samorządu terytorialnego. Ważne też, by nowe rozwiązania uwzględniały również prawa właścicieli gruntów prywatnych – powiedział Wojciech Tabiś, dyrektor Biura PTPiREE. W programie konferencji sporo miejsca poświęcono rozwiązaniom innowacyjnym, jak również kwestiom bezpieczeństwa, konserwacji i eksploatacji infrastruktury oświetleniowej.

Współorganizatorem konferencji była PGE Dystrybucja.

Postulaty przedstawicieli samorządów, operatorów systemów dystrybucyjnych (OSD) oraz producentów urządzeń oświetleniowych wypracowane na XII Konferencji PTPiREE pt. „Oświetlenie Dróg i Miejsc Publicznych – sposoby zarządzania systemami oświetlenia”, 19-20 kwietnia 2017 r., Jachranka: • Podniesienie rangi i znaczenia potrzeb w zakresie inwestycji w oświetlenie.

• Przyspieszenie procesu legislacyjnego porządkującego kwestie modernizacji oświetlenia ulicznego.

• Uruchomienie procesu rozwoju innowacyjnych form oświetlenia ulicznego, które może stanowić nową przestrzeń konkurencyjności narodowej gospodarki.

• Ujednolicenie kwestii prawnych - pożądane dla usystematyzowania współpracy pomiędzy OSD a jednostkami samorządu terytorialnego • Prawo, które uwzględni interes właścicieli gruntów prywatnych. Źródło: PTPiREE

13

WIADOMOŚCI

Helvar wzmacnia obecność na rynku polskim W związku z rozwojem rynku systemów sterowania oświetleniem w Polsce firma Helvar podjęła decyzję o utworzeniu lokalnego centrum kompetencji o nazwie HC Center.

Wzmocnienie regionalnej organizacji jest wyrazem uznania dla profesjonalizmu, doświadczenia oraz potencjału polskiego rynku oświetleniowego. Współpracując ze wszystkimi polskimi klientami, HC Center zapewni kompleksową obsługę w najbardziej optymalny sposób, w tym jako ekspert i doradca w tematyce systemów sterowania Helvar, włącznie ze szkoleniem w zakresie urządzeń opartych na cyfrowym standardzie DALI, jak również w tematyce

14

zaawansowanych układów sieciowych oraz programowania kompleksowych rozwiązań systemowych. Równocześnie wraz z utworzeniem Centrum Kompetencji, uruchomiona została strona internetowa www.helvar.pl oraz powstało nowe biuro w Warszawie, przy ulicy Anny German 15.

Jesteśmy przekonani, iż dostęp do materiałów w języku polskim, profesjonalna, szybka obsługa, wysokiej jakości wiedza techniczna, oraz regularne szkolenia dla rosnącej rzeszy klientów wpłyną na rozwój obecności firmy Helvar na dynamicznym i perspektywicznym rynku oświetleniowym w Polsce.

2/2017

www.luxmagazyn.pl

WIADOMOŚCI

LIRALIGHTING zbuduje w Elblągu centrum badawczo-rozwojowe za 17 mln. PLN Wprowadzenie na rynek nowego i innowacyjnego produktu to cel projektu, który będzie realizowany na terenie Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej przez elbląskiego producenta sprzętu oświetleniowego – firmę LIRALIGHTING. Zezwolenie na to przedsięwzięcie zostało wydane 30.03.2017 r. przez Zarząd W-M SSE. Inwestycja polega na budowie hali oraz zakupie nowoczesnej linii technologicznej o wartości 17 mln. PLN. W wyniku wdrożenia prac badawczo-rozwojowych powstanie produkt charakteryzujący się wysoką skutecznością świetlną oraz brakiem olśnienia – niepożądanego stanu powodującego uczucie złego widzenia. Technologia zastosowana przy produkcji została objęta patentem. Realizacja projektu pozwoli na dodatkowe zatrudnienie 11 nowych pracowników.

LIRALIGHTING to firma z branży oświetleniowej obecna na rynku od 1983 roku. Przedsiębiorstwo zajmuje się wytwarzaniem opraw o nietypowych kształtach, wzornictwie i nowoczesnych technologiach wyprodukowanych we własnym zakładzie.

Proces produkcji rozpoczyna się od zaprojektowania opraw w dziale badań i rozwoju, poprzez tworzenie modeli opraw na

drukarce 3D, aż do wdrożenia do produkcji i skatalogowania.

Dzięki nowoczesnemu parkowi maszynowemu, firma LIRALIGHTING jest w stanie wytworzyć dowolny produkt oświetleniowy na indywidualne zamówienie klienta. Poza nowoczesnymi maszynami do obróbki mechanicznej, przedsiębiorstwo posiada własną malarnię proszkową dzięki czemu kontroluje cały proces produkcyjny. Aktualnie firma zaopatruje ponad 100 sklepów w całej Polsce i współpracuje z 60 dostawcami z całej Europy. Źródło: Warmińsko-Mazurska Specjalna Strefa Ekonomiczna

Osram ostatecznie zakończył proces sprzedaży Ledvance 3 marca Osram ostatecznie zakończył proces sprzedaży firmy Ledvance konsorcjum chińskich inwestorów, dzięki uzyskaniu przez strony transakcji wszystkich niezbędnych pozwoleń od odpowiednich władz.

Ostateczna cena sprzedaży osiągnęła poziom około 500 mln. euro. Zgodnie z zapowiedzią, Osram oczekuje w najbliższych latach dodatkowych przychodów do 100 mln. euro z tytułu korzystania z praw do znaków towarowych.

Decyzja zarządu Osram w sprawie sprzedaży Ledvance została poprzedzona intensywnym przeglądem strategicznych opcji dla biznesu źródeł światła do oświetlenia ogólnego.

– Pomyślne zakończenie transakcji jest dla firmy Osram kamieniem milowym w jej strategicznej reorientacji. Jako firma high-tech, w przyszłości będziemy mogli uczestniczyć

www.luxmagazyn.pl

2/2017

jeszcze intensywniej uczestniczyć w atrakcyjnych rynkach – powiedział Olaf Berlien, CEO Osram Licht AG. Rada Nadzorcza Osram zatwierdziła tą sprzedaż 26 lipca 2016 r. Nabywcą Ledvance jest chińskie konsorcjum w którego sład wchodzi inwestor strategiczny IDG Capital (IDG), chiński producent oświetlenia MLS Co., Ltd. (MLS) i inwestor finansowy Yiwu State-Owned Assets Operation Center (Yiwu).

Sprzedając Ledvance Osram wykonał ważny krok w realizacji swojej strategii opartej na trzech filarach w postaci działów Specialty Lighting (SP), Lighting Solutions & Systems (LSS) and Opto Semiconductors (OS).

Sfinalizowaniu transakcji towarzyszy także podpisanie listu intencyjnego pomiędzy Osram i MLS. Dotyczy on nabycia przez ML chipów LED produkowanych w nowym zakładzie produkcyjnym Osram w Kulim (Malezja).

15

WIADOMOŚCI

Już cztery tysiące opraw LED oświetla obiekty i tereny kolejowe Jaśniejsze, lepiej doświetlone perony, wyższy komfort obsługi na stacjach oraz niższe koszty poboru energii – PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. w ubiegłym roku zamontowały 1400 świateł typu LED. Obecnie m.in. na peronach, przejazdach kolejowych i w przejściach podziemnych świeci 4000 LED-ów. Nowe źródła światła stosowane są również w projektach na modernizacje linii.

W ubiegłym roku PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. wymieniły w sumie 1984 oprawy oświetleniowe, z czego 1412 to nowoczesne oprawy typu LED. Nowe oświetlenie zamontowano m.in. na peronach stacji: Katowice Zawodzie, Warszawa Wschodnia, Runowo Pomorskie, Kłodzko Miasto. Podróżni zyskali w tych miejscach wyższy komfort obsługi - światło LED-owe jest jaśniejsze, lepiej oddaje barwy otoczenia i zapewnia poczucie bezpieczeństwa.

Nowoczesne światła to także konkretne oszczędności – oprawa LED to niższa energochłonność o 30-50% np. w porównaniu do opraw sodowych. Takie efekty udało się uzyskać na wieży oświetleniowej stacji rozrządowej Warszawa Praga, gdzie zamiast oprawy o mocy 1000 W z sodowymi wysokoprężnymi źródłami światła zastosowano oprawy LED o mocy 400 W. LED-owe światła doświetlają także 57 przejazdów kolejowo-drogowych, gdzie zamontowano 140 punktów świetlnych LED. Oświetlenie tego typu podnosi poziom bezpieczeństwa, a także zapewnia lepszą ochronę przeciw dewastacji i kradzieży mienia kolejowego.

– Nowoczesne oprawy typu LED gwarantują lepsze warunki obsługi pasażerów, gdyż perony i przejścia podziemne z LED-ami są jaśniejsze i zapewniają większe poczucie bezpieczeństwa. Oprawy tego typu to także wyższa dbałość o środowisko – 1400 LED-ów wymienionych tylko w ubiegłym roku to zmniejszenie emisji dwutlenku węgla do atmosfery nawet o 500 ton/rok – powiedział Antoni Jasiński, członek zarządu PKP Polskich Linii Kolejowych S.A. – dyrektor ds. utrzymania.

16

Nowe urządzenia to dłuższy czas pracy, gdyż oprawy LED mogą bezawaryjnie pracować nawet 12 lat, a zatem blisko trzykrotnie dłużej niż stosowane do tej pory oświetlenie sodowe i pięciokrotnie dłużej od eksploatowanych jeszcze źródeł rtęciowych. Niższe koszty eksploatacji oraz bezawaryjność to także konkretne oszczędności - dzięki wymianie przeprowadzonej w 2016 r. Spółka zaoszczędzi ponad 300 tys. zł.

PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. prowadzą program wymiany opraw od 2004 roku. Co roku zarządca infrastruktury wymienia oprawy oświetleniowe starego typu (głównie z rtęciowymi źródłami światła) na nowoczesne oprawy oświetleniowe z sodowymi wysokoprężnymi źródłami światła, które od 2015 r. zamieniane są na oświetlenie w technologii LED o najwyższym wskaźniku skuteczności świetlnej. Obecnie na sieci kolejowej pracuje już 4000 opraw LED-owych.

Wszystkich nowoczesnych opraw oświetleniowych takich jak oprawy LED, wysokoprężne sodowe, metalohalogenkowe czy świetlówki liniowe jest zabudowanych ok.

130 tys. szt. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. zarządzają ponad 190 000 szt. opraw oświetleniowych. Źródło: PKP PLK

2/2017

www.luxmagazyn.pl

WIADOMOŚCI

IKEA złamie monopol w inteligentnym oświetleniu domu?

Szwedzki koncern IKEA specjalizujący się w dostawie mebli i wyposażenia wnętrz wprowadził do oferty, także na rynku polskim, nowe produkty z działu inteligentnego oświetlenia domowego – rodzinę ledowych źródeł światła Trådfri z funkcjami zdalnego sterowania.

Podstawą inteligentnego domu (Smart Home) jest bezprzewodowe sterowanie i programowanie domowych urządzeń elektrycznych. Najpopularniejszą aplikacją tej idei jest domowe oświetlenie realizowane dzięki źródłom światła LED. Lampy i oprawy oświetleniowe LED mogą być kontrolowane dzięki aplikacjom instalowanym w smartphonach, tabletach i laptopach. Dzięki temu można bezprzewodowo załączać i wyłączać poszczególne źródła światła, ustalać czasowe harmonogramy świecenia, regulować natężenie światła i zmieniać temperaturę barwową światła białego, a w niektórych konstrukcjach także kolor światła.

Najbardziej zaawansowanym systemem inteligentnego oświetlenia domowego jest rodzina Hue oferowana przez firmę Philips Lighting, jednak dla wielu użytkowników barierą może być tu wysoka cena. Podobne rozwiązanie wprowadziła do swojej oferty IKEA. Jest to rodzina inteligentnych źródeł światła Trådfri.

Szwedzcy konstruktorzy zastosowali w niej znaną technologię ZigBee Light Link, co oznacza kompatybilność z wieloma innymi urządzeniami korzystającymi z tego samego standardu.

System Trådfri składa się z trzech podstawowych elementów. Pierwszy z nich to router zapewniający komunikację ze źródłami światła, natomiast drugi to same lampy LED wyposażone w trzy tryby pracy różniące się temperaturą barwą światła 2200 K, 2700 K oraz 4000 K. trzeci element systemu to pilot służący do sterowania systemem.

Jako starter sprzedawany jest zestaw zawierający dwa źródła światła z trzonkiem E27, o strumieniu świetlnym 980 lm i temperaturze barwowej 2700 K. W zestawie znajduje się www.luxmagazyn.pl

2/2017

także bramka podłączana do domowego routera internetowego oraz pilot, którym można sterować pracą do dziesięciu źródeł światła . Bramkę internetową i pilota można również nabyć oddzielnie.

Lampy z trzonkiem E27 dostępne są także jako pojedyncze źródło światła lub w zestawach złożonych z jednej lampy i ściemniacza lub czujnika ruchu. W ofercie znaleźć można także lampy GU10.

Oprócz pilota, lampami Trådfri można sterować i programować ich pracę za pośrednictwem aplikacji pobieranej bezpłatnie dla systemów iOS lub Android.

Mimo nieco mniejszych możliwości systemu, które jednak w przyszłości mogą być rozwijane, może on stanowić poważną konkurencję na rynku inteligentnego oświetlenia domowego ponieważ cena pojedynczego źródła światła Trådfri z trzonkiem E27 jest około pięciokrotnie niższa niż u innych czołowych producentów.

17

WIADOMOŚCI

KANLUX otworzył nowoczesne centrum technologiczno – ekspozycyjne TECHPARK TECHPARK to niebanalny architektonicznie obiekt, który powstał w miejscu dawnej stołówki wojskowej. Zachowane zostały wybrane elementy architektoniczne, ale cały budynek nabrał nowego charakteru i zyskał nowy blask, stając się idealnym fundamentem do podejmowania kolejnych przedsięwzięć firmy: naukowych, technologicznych i komunikacyjnych.

W tym niezwykłym miejscu znajduje się nowoczesne laboratorium badawcze i unikatowa ekspozycja w showroomie, który został podzielony na dwie strefy. W części PRO wyeksponowano oświetlenie przeznaczone przede wszystkim dla inwestorów.

Znajdują się tam oprawy marki Kanlux dedykowane budownictwu użyteczności publicznej, a także marki MOWION (osprzęt elektroinstalacyjny) i IDEAL TS (aparatura modułowa). W strefie HOME skupiono się na oświetleniu dekoracyjnym przeznaczonym przede wszystkim do wnętrz.

Można w niej zobaczyć cały wachlarz lamp Kanlux, jednak nie zabrakło tu również znanych europejskich marek jak Dresslight, Faro, Oltremondano, Flam&Luce i Le Klint, których ambasadorem jest firma Kanlux.

18

2/2017

www.luxmagazyn.pl

Innowacyjne rozwiązania aluminiowe

Sapa Aluminium to wiodący producent profili aluminiowych. W procesach wyciskania tego metalu, fabrykacji i tworzenia gotowych elementów czerpiemy z najnowszych technologii, zdobytego know-how i wykwalifikowanej kadry.

Dzięki zdobytej wiedzy i zaufaniu partnerów budujemy branżę aluminiową w Polsce.

Uniwersalność aluminium i jego właściwości umożliwiają odkrywanie nowatorskich rozwiązań oraz wypracowywanie nowoczesnych, przyszłościowych metod produkcji, które mogą być następnie wykorzystywane w architekturze, budownictwie i wielu pokrewnych branżach.

Tworzymy przyszłość aluminium – od ponad 20 lat.

technik a

Kolorymetry CS-150/CS-160

do wszystkich kolorów tęczy Wielobarwna sygnalizacja świetlna, pulpity z oświetleniem LED, różnego typu wyświetlacze są nieodłączną częścią naszego codziennego życia.

Jasność i kolor emitowanego przez nich światła może silnie na nas oddziaływać, a także decydować, czy właściwie zinterpretujemy przekazywaną informację. W związku z tym nośniki informacji świetlnej powinny być regularnie i precyzyjnie kontrolowane.

P

rzenośne kolorymetry Konica Minolta CS-150 i CS160, następcy cieszących się dużym powodzeniem na rynku kolorymetrów CS-100 i CS-100A, mierzą nie tylko luminancję, lecz także barwę światła. Oba modele zasilane są bateriami, co gwarantuje długi czas pracy. Wygodny transport mierników zapewnia dostarczana w standardzie walizka. Niewielkie rozmiary, niska waga i łatwość obsługi instrumentów CS-150/160 pozwalają na ich użytkowanie w dowolnym miejscu w szerokim zakresie warunków oświetleniowych. Mierniki są w stanie zmierzyć właściwie każdy obiekt emitujący lub odbijający światło. Użytkownicy mogą stosować je np. do pomiarów chromatyczności i luminancji wszystkich źródeł światła: lamp wolframowych, jarzeniowych, diod LED oraz oświetlonych obiektów sygnalizacji kolejowej, drogowej i lotniczej. Dzięki nim można też kontrolować jakość produkowanych ekranów i monitorów oraz projektorów i rzutników. Urządzenia mierzą barwę powierzchni o złożonych kształtach, świeżo malowanych ścian i innych obiektów, których nie można dotykać np. ze względów higienicznych.

20

2/2017

www.luxmagazyn.pl

technik a

Modele CS-150 i CS-160 są dokładnymi trójchromatycznymi kolorymetrami wyposażonymi w nowo zaprojektowany czujnik, którego odpowiedź spektralna jest jeszcze bliżej dopasowana do krzywej CIE 1931, reprezentującej czułość oka ludzkiego. Innymi słowy, dokonują pomiarów ściśle skorelowanych z ludzkim sposobem postrzegania barwy i jasności światła.

W zależności od konkretnego zastosowania urządzenia mogą mierzyć barwę: podając jej parametry trójchromatyczne (XYZ, Lv,x,y, Lv,u’,v’), najbliższą temperaturę barwową Tcp, dominującą długość fali λd, czystość wzbudzenia Pe oraz luminancję chwilową, luminancję szczytową i minimalną. Zakres pomiaru luminancji wynosi 0,01–999 900 cd/m2 (w przypadku CS-150) lub 0,1–9 999 000 cd/m2 (CS-160). Oprócz pomiaru wartości bezwzględnych urządzenia mogą wyświetlać wartości różnicowe względem określonej wartości docelowej. W ten sposób można szybko ocenić różnice i stosunek barwy lub luminancji w podobnych obiektach oraz na dużych powierzchniach. Mierniki CS-150/160 można skalibrować z referencyjnym źródłem światła użytkownika w celu dodatkowego ograniczenia potencjalnych błędów pomiaru w przypadku korzystania z kilku mierników. Do dyspozycji użytkownika jest 10 kanałów kalibracji. Dzięki jednoobiektywowemu układowi optycznemu w CS-150/160 nie ma żadnej

różnicy między obszarem widocznym w wizjerze a rzeczywistym obszarem pomiaru. Łatwa w użyciu optyka jest całkowicie wolna od efektu flary, dzięki czemu wyeliminowano wpływ oświetlenia spoza obszaru pomiaru, co gwarantuje jego dokładność. Zmierzona wartość luminancji jest wyświetlana na wizjerze oraz na dużym zewnętrznym, czarno-białym monitorze LCD z podświetleniem. Kąt widzenia receptora w CS-150 wynosi 1°, dzięki czemu mierzone mogą być obszary o średnicy 14,4 mm. Kąt widzenia receptora CS-160 wynosi 1/3°, co pozwala mierzyć obszary o niewielkiej średnicy (0,4 mm), przy założonym opcjonalnym obiektywie zbliżeniowym.

Modele CS-150/160 wyposażone są w pamięć 1000 pomiarów. Port USB 2.0 umożliwia podłączenie kolorymetru do komputera w celu przesłania danych pomiaru i wgrania sygnałów kontrolnych. Urządzenie może być również zasilane przewodem USB z komputera/tabletu, dzięki czemu idealnie sprawdzi się jako element większej aparatury pomiarowej.

Do urządzeń standardowo dołączone jest oprogramowanie do zarządzania danymi CS-S20w.

Jeżeli chcielibyście Państwo dowiedzieć się więcej, proszę skontaktować się z naszym biurem regionalnym we Wrocławiu lub wysłać do nas e-mail. Chętnie odpowiemy na wszystkie pytania.

Konica Minolta Sensing Europe B.V. Sp. z o.o. Oddział w Polsce ul. Skarbowców 23a 53-025 Wrocław tel. +48 71 734 52 11 fax: +48 71 734 52 10 info.poland@seu.konicaminolta.eu www.konicaminolta.pl

www.luxmagazyn.pl

2/2017

21

produkt y

Zaprojektuj kompaktowe lampy Bez żadnych kompromisów pod względem jakości światła!

Miniaturyzacja ze znakomitą jakością światła i wysoką elastycznością: nowy sterownik LED OPTOTRONIC® FIT LT2 S i zgodny ze standardem Zhaga moduł LED PrevaLED® Core Z6 Mini oferują innowacyjne właściwości do kreatywnego projektowania kompaktowych lamp.

Minimalne wymiary, maksymalna moc i elastyczność Czy Państwa zamiarem jest projektowanie jeszcze bardziej kompaktowych lamp punktowych i opraw stropowych bez spadku jakości oświetlenia? Nowa seria sterowników LED OPTOTRONIC® FIT LT2 S marki OSRAM i optymalnie do nich dopasowany moduł LED PrevaLED® Core Z6 Mini pozwalają na czerpanie korzyści z niewielkich rozmiarów, wysokiej elastyczności, szczególnej niezawodności, długiej trwałości i nieznacznych nakładów konserwacyjnych. Dzięki temu już teraz możliwe jest projektowanie lamp przyszłości.

Idealnie dopasowany system obejmujący sterownik i moduł wyróżnia się wydajnością i elastycznością. Dzięki temu nadaje się on idealnie do zastosowania w lampach punktowych i oprawach stropowych w sklepach, budynkach branży hotelarskiej i gastronomicznej, mieszkaniach oraz budynkach biurowych. Sterownik LED OPTOTRONIC® FIT LT2 S marki OSRAM jest przy tym kompatybilny z wieloma CoB i modułami LED, natomiast jeszcze mniejsza powierzchnia LES (powierzchnia emitująca światło) modułu LED PrevaLED® Core Z6 Mini marki OSRAM umożliwia zastosowanie kompaktowych reflektorów bez zmiany charakterystyki świetlnej źródła promieniowania. Wszystkie te właściwości umożliwiają tworzenie wyjątkowo kompaktowych lamp bez żadnych kompromisów pod względem jakości.

22

LEDset Nowe sterowniki LED OSRAM z interfejsem LEDset są optymalnie dostosowane do wymogów dotyczących elastyczności i możliwości dopasowywania. Oferują one szeroki zakres mocy i prądu, a ich przyszłościowe wzornictwo zapewnia wsparcie również dla przyszłych generacji LED. Każdorazowo niezbędny opór LEDset można obliczyć za pomocą poniższego wzoru (obowiązującego niezależnie od producenta): Rset[Ω] = (5 V/Iout [A]) × 1000

2/2017

www.luxmagazyn.pl

produkt y

Kompletne rozwiązania systemowe LED marki OSRAM Firma OSRAM umożliwia nabycie wszystkich części potrzebnych do realizacji kompleksowych rozwiązań LED w jednym miejscu — od sterowników LED przez moduły LED aż po systemy zarządzania oświetleniem. Niezawodny, łatwy w integracji i przyjazny dla użytkownika sprzęt oraz oprogramowanie zapewniają wsparcie podczas realizacji trudnych projektów zakładających zastosowanie technologii LED, niezależnie od rodzaju lamp i obszaru zastosowania.

Jako klienci ekspertów od oświetlenia i specjalistów technologii LED mogą Państwo korzystać z obszernej i zróżnicowanej oferty wydajnych i cechujących się dużą trwałością produktów oraz cieszyć się dodatkowym bezpieczeństwem planowania dzięki wyjątkowo rozbudowanemu systemowi

gwarancyjnemu. W razie potrzeby firma OSRAM zapewnia także rozwiązania dopasowane do indywidualnych wymogów.

Obszerna oferta systemów LED marki OSRAM jest dostępna na stronie systemsolution.osram.com

O firmie OSRAM: OSRAM to lider światowego rynku oświetlenia z ponad 100-letnią tradycją. Przedsiębiorstwo specjalizuje się w dostarczaniu technologii świetlnych dla przemysłu motoryzacyjnego i specjalnych oświetleń, optycznych półprzewodników oraz lamp, systemów i rozwiązań. Oferta produktów rozciąga się od zastosowań hightech na bazie technologii półprzewodników, takich jak podczerwień lub laser, aż do połączonych w sieć, inteligentnych rozwiązań oświetleniowych w budynkach i miastach.

Sterownik LED OSRAM OPTOTRONIC® FIT LT2 S:

Moduł LED OSRAM PrevaLED® Core Z6 Mini:

• Szeroki zakres kompatybilności z wieloma diodami LED CoB i modułami LED

• Moduł LED do bardzo kompaktowych lamp punktowych (Zhaga Księga 11)

• Interfejs LEDset: sterownik zapewnia szeroki zakres mocy i prądu • Uniwersalne możliwości zastosowania dzięki różnym mocom wyjściowym: 15 W, 25 W, 40 W • Niskie tętnienie prądu: poniżej 1% • Łatwy montaż za pomocą zacisków kablowych OT D-STYLE • Trwałość: do 50 000/100 000 godz.1 • Kompaktowa konstrukcja: 97 × 43 × 29,5 mm • 5 lat gwarancji2

1 | 50 000 godz. przy maks. temperaturze Tc w punkcie Tc 75°C, maks. poziom awaryjności 10%; 100 000 godz. przy 10°C poniżej maks. temperatury Tc w punkcie Tc 75°C, maks. poziom awaryjności 10% 2 | Postanowienia gwarancyjne firmy OSRAM znajdują się na stronie www.osram.de/ garantie

www.luxmagazyn.pl

2/2017

• Możliwość zastosowania w bardzo kompaktowych reflektorach dzięki małej powierzchni LES 13 (powierzchnia emitująca światło) • Elastyczność pod względem wyboru sterowników umożliwia tworzenie ekonomicznych systemów z regulacją jasności • Szeroka oferta wersji o różnych wartościach strumienia świetlnego oraz różne temperatury barwowe i wskaźniki oddawania barw • Wysoka skuteczność świetlna modułu: do 146 lm/W przy Tp = 65°C • Trwałość (L80/B50): 60 000 godz. przy Tp = 65°C • 5 lat gwarancji2

23

produkt y

zamień taras

w drugi salon Pierwsze słoneczne, wiosenne dni zachęcają do marzeń o relaksie na tarasie lub balkonie – spotkań z przyjaciółmi i rodziną czy chwil wytchnienia na hamaku z kubkiem ulubionej herbaty. W ciepłe dni nasze tarasy zmieniają się w drugi salon – dodatkowe oświetlenie pozwoli nam dłużej korzystać z ich uroku i stworzyć klimatyczne zakątki.

O

dpowiednio dobrane światło potrafi stworzyć na naszym balkonie lub tarasie niezwykły, odrobinę magiczny klimat. Oświetlenie uprzyjemni coraz dłuższe i cieplejsze wieczory, pomoże się zrelaksować po dniu pracy z książką na kolanach lub zbuduje nastrój podczas kolacji z przyjaciółmi. Światło na tarasie pozwala również zaaranżować go na nowo – zaakcentować jego ciekawe architektoniczne elementy: wnęki, wyjątkowy fragment elewacji, zewnętrzny kominek i wydobyć z mroku donice z kwiatami lub nietypowe ozdobne rośliny. Oświetlenie powinno być odpowiednio rozmieszczone, stosunkowo dyskretne i oczywiście energooszczędne.

Estetyczne i elastyczne

Dyskretne i klimatyczne

Na rynku dostępnych jest wiele rozwiązań, ale wybierając oświetlenie pamiętajmy, że powinno ono harmonizować z otoczeniem i charakterem posesji. W przypadku bardziej tradycyjnych aranżacji postawmy na oprawy o ciepłej barwie światła: żółtej lub pomarańczowej. Na balkonach i tarasach nowoczesnych domów lepiej sprawdzi się oświetlenie o naturalnie białej barwie. Warto również zadbać o elastyczność systemu i zaprojektować kilka obwodów umożliwiających załączanie wybranych opraw. Światło padające z góry pobudza i dodaje energii, będzie więc doskonałe podczas rodzinnych kolacji i spotkań z przyjaciółmi, a delikatne oświetlenie dodatkowe pomoże się zrelaksować i odprężyć.

Światło z opraw nie powinno oślepiać – zadaszony taras lub werandę najlepiej oświetlić za pomocą lampy zawieszonej nad stołem lub – jeśli daszek jest odpowiednio wysunięty – regularnie rozmieszczonym w podsufitce oświetleniem punktowym. Zamiast kierować światło lamp bezpośrednio na taras, można oświetlić jego otoczenie, podkreślając piękno ogrodu. Jeśli zdecydujemy się na użycie opraw elewacyjnych, powinniśmy je umieścić na wysokości górnej krawędzi drzwi balkonowych – jeśli ich strumień światła skierowany jest w dół – lub niżej, w miejscu podziału okien – jeśli strumień światła pada w dół. – Po oprawach stylizowanych na dziewiętnastowieczne lampy gazowe przyszedł czas na bardziej

24

2/2017

www.luxmagazyn.pl

produkt y

nowoczesne modele, wykonane z aluminium, jak NESSA czy SILVA o nowoczesnym designie, postindustrialnym rodowodzie i zgeometryzowanym kształcie, dostępne w uniwersalnych kolorach czarnym i szarym – poleca Mateusz Strzałkowski, ekspert firmy GTV specjalizującej się w branży oświetlenia i akcesoriów meblowych. Częstym rozwiązaniem jest również zamontowanie źródeł światła w posadzce werandy, blisko jej krawędzi lub w stopniach schodów. To rozwiązanie poprawia nasze bezpieczeństwo, a iluminacja z tak umieszczonych opraw jest subtelna i nastrojowa.

Jednolite i harmonijne

GTV Tiago

GTV Jardi

GTV Silva

GTV Nessa

Ciekawym zabiegiem aranżacyjnym jest oświetlenie tarasu za pomocą opraw stojących, umieszczanych na specjalnych słupkach. – Zastosowanie opraw elewacyjnych i stojących, utrzymanych w podobnej stylistyce, wprowadzi do naszego otoczenia wrażenie ładu i harmonii, a ogród i taras będą tworzyły całość. Do wyboru mamy oprawy z serii JARDI lub ORBIT w kolorze czarnym, przypominające tradycyjne parkowe latarnie lub bardziej awangardowe oprawy z serii GARDINO lub ALBERO. Ich dodatkową zaletą jest niski pobór mocy, a zastosowana technologia LED zapewnia znaczną oszczędność energii w porównaniu do tradycyjnych źródeł światła – poleca ekspert firmy GTV.

Trwałe i bezpieczne Wybierając oświetlenie na balkon, taras czy werandę powinniśmy kierować się nie tylko własnym gustem i upodobaniami, ale i względami bezpieczeństwa. Oprawy powinny być odporne na zmienne warunki atmosferyczne, szczelne i trwałe. – O tych właściwościach informuje dwucyfrowy symbol IP, podawany przez producentów.

Pierwsza cyfra to informacja o poziomie ochrony oprawy przed wnikaniem obcych ciał stałych, np. pyłu i kurzu, a druga cyfra – poziom ochrony przed wnikaniem wody. Zewnętrzne oprawy elewacyjne i oprawy ogrodowe LED powinny być oznaczone symbolem IP 54 lub wyższym – podkreśla Mateusz Strzałkowski.

Nasz balkon czy taras jest dla nas miejscem wyjątkowym – odpowiednie dobrane oświetlenie to ostatni szlif wykańczający przemyślaną aranżację.

Dzięki temu zyska on wyjątkowy i niepowtarzalny klimat.

www.luxmagazyn.pl

2/2017

GTV ul. Przejazdowa 21 05-800 Pruszków tel. + 48 22 444 75 00 fax + 48 22 444 75 01 mail: info@gtv.com.pl www.gtv.com.pl GTV Gardino

25

technik a

Systemy sterowania oświetleniem

kluczem do życia w inteligentnym mieście Infrastruktura oświetleniowa jest obecna wszędzie tam, gdzie ludzie mieszkają, pracują, bawią się i wypoczywają. Szacuje się, że do 2030 roku zainstalowanych będzie na świecie blisko 70 miliardów lamp LED. Ze względu na gęste pokrycie powierzchni miast infrastrukturą oświetleniową, będzie ona nośnikiem do zbierania danych z milionów urządzeń, takich jak: pojazdy autonomiczne, inteligentne, przystanki, urządzenia pomiaru ruchu czy zanieczyszczeń.

Połączenie ich wspólnym systemem zarządzania daje ogromny potencjał, który można wykorzystać na wiele sposobów.

P

hilips Lighting tworzy podstawy tego, co niektórym wydaje się być bliżej nieokreśloną przyszłością. Systemy oświetleniowe LED oraz aplikacje do zarządzania nimi to technologia już sprawdzona w praktyce na wielu projektach. Rozwiązania ułatwiające życie mieszkańcom miast powstają w takich aglomeracjach jak Los Angeles, Londyn i Dżakarta, ale również w Polsce, np. w Szczecinie i Białowieży.

Inteligentne oświetlenie ulic Wymiana tradycyjnego oświetlenia miejskiego na LED niesie za sobą oszczędności rzędu nawet do 70%. Inteligentna infrastruktura miejska to także nowe możliwości. Połączone wspólnym systemem zarządzania czujniki zbierające i przetwarzające dane, są w stanie dostarczyć informacji dotyczących natężenia ruchu, jakości powietrza, czy ilości dostępnych miejsc parkingowych. Tworzy to podstawy do wprowadzenia np. bezpiecznych pojazdów autonomicznych, mogących poprzez latarnie miejskie analizować i odpowiadać na zagrożenia w czasie rzeczywistym.

26

2/2017

www.luxmagazyn.pl

technik a

•

•

Miasto Szczecin wymieniło blisko 5 000 lamp w centrum miasta na wydajne energetycznie oświetlenie LED. Przyniosło to oszczędność 1,5 mln złotych rocznie oraz redukcję emisji dwutlenku węgla o 2 700 ton w skali roku. Możliwość kontrolowania kąta nachylenia lamp wpływa na bezpieczeństwo zarówno pieszych jak i zmotoryzowanych, a użyte oprawy sprawiają, że miasto można podziwiać również nocą dzięki trzykrotnie lepszemu oddawaniu barw w porównaniu do poprzednio zastosowanych lamp.

Ważnym elementem inteligentnego miasta są również inteligentne przejścia dla pieszych, które charakteryzują wydajne i energooszczędne oprawy LED współpracujące z czujnikami zwiększającymi natężenie światła po wykryciu pieszych na przejściu. Kierowcy z daleka widzą markery świetlne, nakazujące zachowanie szczególnej ostrożności.

Interaktywne przestrzenie publiczne

Przyszłość inteligentnych miast zawiera się więc w trzech krokach: • • •

Wdrożeniu systemow oświetlenia opartego na technologii LED. Zastosowaniu zaawansowanych systemów sterowania oświetleniem.

Wdrożeniu zintegrowanej platformy zarządzania miastem.

Dzięki ich umiejętnemu połączeniu za dekadę będziemy mieszkańcami miast bezpieczniejszych oraz lepiej dbających o środowisko, poprzez dostarczanie energooszczędnego światła wysokiej jakości. Dodatkowym atutem będzie poprawa jakości życia, zwiększenie wydajności miast i tym samym produktywności mieszkańców dzięki światłu, które łączy ludzi, miejsca, aplikacje i urządzenia. Źródło: Philips Lighting

Napływająca do miast ludność sprawi, że trzeba będzie zmierzyć się z brakiem miejsca. Rozwiązania tego problemu są dwa – jednym z nich jest tworzenie miejsc publicznych pod ziemią, gdzie dzięki specjalnym lampom LED można imitować światło dzienne, a dzięki przetwarzaniu danych pozycyjnych, kawę mogą podawać drony. Innym rozwiązaniem są inteligentne wieżowce, potrafiące zmieniać się w zależności od potrzeb. Interaktywne przestrzenie publiczne powinny być opracowywane w odniesieniu do istniejących dróg oraz budynków historycznych, biorąc jednak pod uwagę wzrost jakości przestrzeni publicznej. Często rodzi to potrzebę zastosowania innowacyjnych rozwiązań takich jak interaktywne ulice, gdzie dynamiczne światła i efekty dźwiękowe są wykorzystywane do tworzenia realistycznego doświadczenia zachodzących zdarzeń dla odwiedzających miasto w pobliżu rejonu zdarzenia. Kombinacja interaktywnego kolorowego światła LED, efektów dźwiękowych, ale także dodanie roślinności, pobudza zmysły gości, sprawia wrażenie przyjaznego im miasta, a także jest przyjemnym doświadczeniem.

W końcu taka adaptacja przestrzeni publicznej przyczyni się do rewitalizacji miasta, wysokiego poziomu usług i atrakcyjniejszego otoczenia zarówno dla mieszkańców, jak i gości.

Jednym z przykładów zastosowania dynamicznych powierzchni świetlnych jest wieżowiec Warsaw Spire. Interaktywne i dynamiczne powierzchnie świetlne na Warsaw Spire są częścią idei, by budynki otwierać na miasto i ludzi. Na elewacji wieżowca pojawia się więc nie tylko napis „Kocham Warszawę”, ale i inne przekazy, ważne dla miasta i jego mieszkańców. Na przykład podczas Euro 2016 prezentowane były wyniki meczów. Dzięki iluminacji budynek żyje tym, czym żyje miasto. www.luxmagazyn.pl

2/2017

27

technik a

przegląd inteligentnych żarówek Inteligentne żarówki zmienią sposób w jaki korzystamy ze światła. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom można eksperymentować z odcieniami bieli oraz wszystkimi istniejącymi kolorami. Intuicyjne aplikacje na smartona lub tablet umożliwiają zdalne sterowanie domowym oświetleniem

i dopasowanie go do własnych potrzeb w zależności czy szukamy odrobiny relaksu czy chcemy pobudzić ciało do działania.

Przedstawiamy porównanie 4 popularnych inteligentnych żarówek dostępnych na polskim rynku.

PHILIPS HUE

LIFX

Innowacyjne rozwiązanie Philips umożliwia sterowanie oświetleniem pomieszczeń za pomocą smartfonu lub tabletu, oferując nieskończone możliwości personalizacji oraz optymalnego dostosowania oświetlenia do potrzeb i oczekiwań domowników. Konfigurację systemu Philips Hue można przeprowadzić w ciągu zaledwie kilku minut.

Intuicyjnie obsługiwana aplikacja pozwala na zdalne sterowanie domowym oświetleniem, a także wybrać w pełni spersonalizowane ustawienia i programy dopasowane do rytmu dnia i rozkładu zajęć domowników.

Źródło światła LED typu LIFX jest produktem, który daje każdemu posiadaczowi smartfonu lub tabletu możliwość zdalnego sterowania barwą światła w instalacji oświetleniowej LED. Po uruchomieniu aplikacji na smartfonie lub tablecie, na ekranie pokazują się podstawowe elementy sterujące pozwalające na wybór sterowania aktywną bielą, barwą i intensywnością światła oraz efektami świetlnymi, a także dodawanie kolejnych lamp, łączenie ich w grupy i programowanie scen świetlnych. Lampa LIFX umożliwia wybór światła białego w różnych temperaturach barwowych, mówiąc językiem potocznym o różnych odcieniach bieli lub światła kolorowego spośród przeszło 16 milionów barw.Dzięki aplikacji LIFX można zaprogramować, a następnie wywołać dowolne sceny świetlne zmieniające się automatycznie w czasie lub uzyskać efekty specjalne. Może to być światło stroboskopowe, reagujące na dźwięki czyli pulsujące w rytm muzyki , migoczące jak płomień świecy lub losowo zmieniające barwy. Lampa LIFX przy niewielkiej mocy 17 W i białej barwie światła generuje dość mocny strumień świetlny o wartości 1000 lm.

Cena: ok. 130 zł

Aplikacja Philips Hue posiada pakiet LightRecipes: są to cztery fabrycznie zaprogramowane ustawienia oświetlenia opracowane na podstawie wyników badań firmy Philips nad wpływem światła na funkcjonowanie ludzkiego organizmu. Poszczególne scenariusze dostosowują barwę i natężenie światła emitowanego przez żarówki w sposób stwarzający optymalne warunki do relaksu, lektury, koncentracji i podwyższonej aktywności.

Cena: Starter kit ok. 800 zł

28

2/2017

www.luxmagazyn.pl

TikTeck LED TikTeck LED to jedna z najtańszych inteligentnych żarówek dostępnych na rynku. Za 40 złotych dostajemy źródło światła, które możemy być sterowane zarówno za pomocą smartfona i tabletu bez konieczności korzystania z huba.

Górna część żarówki wykonana jest z półprzezroczystego białego tworzywa sztucznego i umożliwia rozsył światła o kącie 185 stopni. Żarówka emituje strumień świetlny 600 lumenów

co sprawia, że TikTeck plasuje się w środku skali jasności w porównaniu z konkurencją.

Do sterowania żarówki wystarczy smartfon wyposażony w system operacyjny z Androidem 4.3 lub iOS 6 lub nowszy. Darmowa aplikacja dostępna jest do pobrania z Apple App Store oraz Google Play.

Cena: ok 40 zł

OSRAM LIGHTIFY Na zestaw składa się szereg innowacyjnych lamp i opraw, a sterowanie nimi może odbywać się z dowolnego miejsca przy pomocy specjalnej aplikacji w smartfonie lub tablecie. Prosty w obsłudze program bardzo łatwo łączy się z sieciami WLAN. Można go również zintegrować z istniejącymi systemami oświetleniowymi, także innych producentów (jeśli obsługują popularny standard ZigBee Light Link lub Home Automation). Wszystkimi źródłami światła w systemie Lightify steruje się zdalnie, bez względu na miejsce ich lokalizacji.

Lightify pozwala konfigurować niezliczone wersje scenariuszy oświetleniowych. Jest to

możliwe dzięki funkcji dynamicznego sterowania światłem w zakresie odcieni bieli i kolorów RGB. Korytarz, pokój dzienny, taras, ogród czy biuro – wszystko można oświetlić według własnych preferencji. Co ciekawe, wyboru iluminacji można dokonać także na podstawie zdjęć. Aplikacja może także służyć jako zabezpieczenie przed włamaniem. Przed wyjazdem na urlop można samodzielnie zaprogramować scenariusz włączania poszczególnych punktów świetlnych lub skorzystać z gotowego trybu wakacyjnego.

Cena: Starter kit od 250 zł

Philips Hue

LIFX

TikTeck LED

Osram Lightify

Łączność

Wi-Fi, ZigBee

Wi-Fi

Bluetooth, Wi-Fi

WLAN, ZigBee

Trzonek

E27

E27

E27

E27

Regulacja koloru

Tak

Tak

Tak

Tak

Temperatura barwowa [K]

2000K–6500K

2500K–9000K

2700K–6500K

2000K–6500K

Strumien świetlny [lm]

360 lm - 600 lm

1055 lm

600 lm

810 lm

Moc [W]

8.5 W

11 W

7.5 W

10 W

Wymagany Hub

Tak

Nie

Nie

Tak

Ściemnialny

Tak

Tak

Tak

Tak

www.luxmagazyn.pl

2/2017

29

w ydar zenia

Jubileuszowe XXV Międzynarodowe

Targi ŚWIATŁO za nami

W dniach 22-24 marca 2017r. odbyła się XXV edycja Międzynarodowych Targów ŚWIATŁO oraz XV edycja Międzynarodowych Targów ELEKTROTECHNIKA. Tragi objęte były Honorowym Patronatem Ministerstwa Rozwoju. Podczas jubileuszowej edycji Targów ŚWIATŁO i Targów ELEKTROTECHNIKA, na ponad 13 tys.m2 swoje produkty zaprezentowało 502 Wystawców z Polski i zagranicy. To rekordowa liczba.

Targi spotkały się z ogromnym zainteresowaniem również ze strony odwiedzających, których liczba w tym roku wyniosła 15.595 osób.

T

argi ŚWIATŁO i ELEKTROTECHNIKA to ważne wydarzenie branży oświetleniowej i elektrotechnicznej. To właśnie tutaj Wystawcy prezentują swoje premierowe kolekcje, innowacje wzornicze i technologiczne.

Targi ŚWIATŁO i ELEKTROTECHNIKA to oprócz ekspozycji wystawców, także bogaty program wydarzeń towarzyszących – szkolenia i konferencje, warsztaty i konsultacje branżowe, wystawy polskiego designu. Na Targach rozstrzyganych jest wiele konkursów, wręczane są prestiżowe nagrody i wyróżnienia – wśród nich nagrody targowe, nagrody Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa oraz przyznana po raz pierwszy Nagroda Osobowość Roku 2016.

Niezmiennie Targi ŚWIATŁO i ELEKTROTECHNIKA dostarczają praktyczną wiedzę z zakresu oświetlenia, instalacji elektrycznych i teletechnicznych. Równolegle są najlepszą w kraju okazją dla branży do spotkań, wymiany doświadczeń czy nawiązania nowych kontaktów handlowych.

30

2/2017

www.luxmagazyn.pl

w ydar zenia

Targi Światło 2017 i Targi Elektrotechnika 2017 – fakty: • 4 hale wystawiennicze - ponad 13 tys. metrów kw. zajętej powierzchni

• Konferencje dla architektów i projektantów wnętrz

• Prezentacja osiągnięć polskich i zagranicznych producentów oświetlenia architektonicznego, ulicznego, komercyjnego i mieszkaniowego oraz układów zasilania, sterowania i źródeł światła

• Szkolenie z użyciem programu Dialux służącym do wspieranego komputerowo projektowania oświetlenia

• Strefa Wnętrze Otwarte – wystawa zaaranżowana pod okiem architekt Justyny Smolec • Wystawa prac finalistów i zwycięzców konkursów dla architektów i projektantów • Wystawa wzornictwa Stowarzyszenia Projektantów Form Przemysłowych • Wystawa projektów studentów Wydziału Wzornictwa warszawskiej ASP • Strefa Teletechniki • Szkolenia dla projektantów i wyższej kadry dozoru technicznego

• Szkolenia dla przedstawicieli władz samorządowych i zarządców dróg • Szkolenia i konsultacje z zakresu pomiarów fotometrycznych • Szkolenie z zakresu zastosowania odnawialnych źródeł energii • Nagroda Osobowość Roku 2016 • Nagrody dla najlepszych i innowacyjnych wyrobów i technologii • Wręczenie nagród w Konkursie Najlepiej Oświetlone Miasto i Gmina 2016 Roku oraz Najlepsza Inwestycja Oświetleniowa 2016 Roku

Targi w liczbach: • 502 wystawców polskich i zagranicznych

• 13% odwiedzających stanowili menedżerowie

• 15.595 odwiedzających

• 28% odwiedzających stanowili właściciele i przedstawiciele wyższej kadry kierowniczej

• 1566 uczestników szkoleń, konferencji i warsztatów • Ponad 13 tys. metrów kw. zajętej powierzchni

www.luxmagazyn.pl

2/2017

• 5% odwiedzających to architekci i projektanci

31

w ydar zenia

Wystawcy

Strefa Wnętrze otwarte

XXV Międzynarodowe Targi ŚWIATŁO 2017 oraz XV Międzynarodowe Targi ELEKTROTECHNIKA 2017 zgromadziły łącznie 502 wystawców z Polski, krajów Unii Europejskiej, Ukrainy, Turcji oraz Chin i Tajwanu.

Największym sektorem wystawowym Targów ŚWIATŁO było oświetlenie mieszkaniowe i dekoracyjne oraz oświetlenie zewnętrzne, a także oświetlenie techniczne. Wystawcy pokazali również szeroki asortyment oświetlenia architektonicznego. Znaczącą część ekspozycji stanowiły poza tym profesjonalne źródła światła, oświetlenie sceniczne oraz układy zasilania, sterowania a także oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne.

Targi Światło 2017 – podział wystawców wg prezentowanego asortymentu

19%

20%

14% 26%

7% 4%

5%

2% 3% oświetlenie mieszkaniowe i dekoracyjne oświetlenie zewnętrzne oświetlenie techniczne i przestrzeni komercyjnych oświetlenie achitektoniczne profesjonalne źródła oświetlenia oświetlenie sceniczne, dyskotekowe, wyswietlacze układy zasilania, sterowania, komponenty oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne inne

32

Podczas Targów Światło zaaranżowana została przestrzeń WNĘTRZE OTWARTE wg projektu Architekt Justyny Smolec. Na powierzchni około 70 m2 zaakcentowana została kuchnia z jadalnią, łazienka, pokój do wypoczynku i salon.

We WNĘTRZU OTWARTYM rolę odgrywał każdy detal. „Koncepcja WNĘTRZA OTWARTEGO narodziła się z konieczności rozmów o świadomym projektowaniu. O projektach, które niosą ze sobą wartość ponadczasową, które są wynikiem zrozumienia konkretnych potrzeb, a nie wynikiem chwilowej fascynacji czy mody. Targi oświetleniowe są znakomitym miejscem żeby tę ideę rozświetlić” – podsumowuje Justyna Smolec. „Wnętrze Otwarte” tworzyło 14 firm z branży oświetleniowej i wyposażenia wnętrz, a wśród nich znane i cenione polskie marki: Barlinek, Koło, Rec.On, Anwis czy Adriana oraz zagraniczne, Pfleiderer, Flos, Slamp i Forlight, OLEDworks czy Maas & Roos.

Każdego dnia targów we Wnętrzu Otwartym prowadzone były niezwykle ciekawe rozmowy i panele dyskusyjne zarówno z przedstawicielami firm, jak i zaproszonymi projektantami.

Pawilon firm tureckich Na Targach ŚWIATŁO i ELEKTROTECHNIKA 2017 swoją ofertę zaprezentowało 13 firm z Turcji. Pawilon wystawców tureckich zajął łącznie 189 metrów kwadratowych.

2/2017

www.luxmagazyn.pl

w ydar zenia

Odwiedzający Międzynarodowe Targi ŚWIATŁO i Międzynarodowe Targi ELEKTROTECHNIKA to impreza o charakterze biznesowym, skierowana do profesjonalistów, w tym m.in. do producentów i dystrybutorów, architektów i projektantów instalacji elektrycznych oraz inżynierów elektryków.

Targi z roku na rok cieszą się coraz większym zainteresowaniem. Tegoroczną edycję Targów odwiedziła rekordowa liczba odwiedzających – 15.595 osób.

Wśród odwiedzających z zagranicy przeważali goście z krajów Unii Europejskiej (m. in. Niemcy, Włochy, Szwecja, Czechy, Słowacja, Rumunia, Chorwacja, Wielka Brytania, Francja) oraz Rosji, Białorusi, Ukrainy i Turcji. Znaczącą grupę gości stanowiła delegacja inwestorów z Egiptu oraz Algierii.

Odwiedzający wg branż

Podczas Targów zorganizowano 17 spotkań branżowych.

Wszystkie szkolenia, warsztaty, seminaria i konferencje zgromadziły 1566 osób.

Spotkania szkoleniowe skierowane były do projektantów, architektów, wyższej kadry dozoru technicznego oraz osób sprawujących samodzielne funkcje w budownictwie, inwestorów, deweloperów, przedstawicieli samorządów lokalnych, zarządców dróg, zarządców nieruchomości, przedstawicieli zakładów energetycznych oraz instalatorów.

Szkolenia, warsztaty i konferencje towarzyszące Targom: • Konferencja ARCHITEKTURA* ŚWIATŁO* PRZESTRZEŃ

2% 1% 1%

• Gościem specjalnymi spotkania była Susanna Antico

5% 7%

Wydarzenia towarzyszące targom – konferencje i szkolenia

28%

• Seminarium „Analiza kosztów budowy i eksploatacji instalacji oświetlenia drogowego” •

13%

Panele dyskusyjne we Wnętrzu Otwartym

• Konferencja Inteligentne oświetlenie LED • Konsultacje z zakresu pomiarów fotometrycznych LED

19%

24%

• Szkolenie dla firm obciążanych nadmiernymi kosztami zakupu energii elektrycznej • Dwa szkolenia z zakresu budynkowej instalacji telekomunikacyjnej

właściciel pracownik inżynierowie elektrycy maneger/kierownik

• 12 spotkań szkoleniowych, zorganizowanych wspólnie z PIIB

instalatorzy architekci i projektanci inwestorzy przedstawiciele samorządu terytorialnego handlowcy

www.luxmagazyn.pl

2/2017

Następna edycja XXVI Międzynarodowe Targi ŚWIATŁO oraz XVI Międzynarodowe Targi ELEKTROTECHNIKA odbędą się w dniach 31 stycznia – 2 lutego 2018 r. w Warszawskim Centrum Wystawienniczym EXPO XXI.

33

produkt y

Serwis i konserwacja

oświetlenia awaryjnego gwarancją Twojego bezpieczeństwa Rafał Krzyżanowski Przeprowadzenie bezpiecznej ewakuacji osób znajdujących się na obszarze obiektu użyteczności publicznej nie byłoby możliwe bez zespołu urządzeń przeciwpożarowych. Nieodłącznym jego elementem jest oświetlenie awaryjne, które ma za zadanie zapewnić odpowiednią widoczność oraz wskazać właściwą drogę ewakuacji z budynku. Niezbędnym jest zatem utrzymanie oświetlenia awaryjnego w odpowiedniej kondycji tak, by na wypadek wystąpienia zagrożenia zadziałało zgodnie ze swoim przeznaczeniem.

O

bowiązujące akty prawne dotyczące samoczynnie załączającego się zasilania awaryjnego oraz wytyczne dotyczące zakresu jego stosowania, wymagają od właściciela, bądź użytkownika budynku, poddawania urządzeń przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym. Ponadto na podstawie Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. Nr 109 poz.

719 z późn. zm.), urządzenia przeciwpożarowe, w tym także oświetlenie awaryjne, winny podlegać przeglądom technicznym w okresach ustalonych przez producenta, jednak nie rzadziej niż raz w roku.

Przeglądy techniczne, konserwacje oraz wszelakie testy sprawdzające poprawność działania oświetlenia awaryjnego powinny być wykonywane przez specjalistyczną firmę lub osobę posiadającą do tego odpowiednie kwalifikacje. Zgodnie z literą prawa taki podmiot musi charakteryzować się niezbędnym doświadczeniem i przeszkoleniem w zakresie wykonywanych czynności, znajomością instrukcji i zasad działania urządzeń oraz dostępem do niezbędnych narzędzi,

34

pozwalających w sposób kompletny przeprowadzić prace serwisowe. Idealnym rozwiązaniem na tej płaszczyźnie jest skorzystanie z usług firmy będącej autoryzowanym serwisem producenta TM Technologie Sp. z o.o. Dzięki kompleksowej wiedzy w przedmiocie opraw oświetlenia awaryjnego, systemów monitorujących rozproszonych oraz systemów z centralnym źródłem zasilania, zespół specjalistów TM Technologie Sp. z o.o., posiada wszelkie kwalifikacje niezbędne do przeprowadzania przeglądów technicznych zgodnych z zapisami prawnymi i normatywnymi. Realizowane usługi każdorazowo zakończone są protokołem zawierającym informacje, zalecenia i uwagi powstałe podczas prac.

Wykonywanie przeglądów technicznych przedstawia obraz stanu całości systemu, jednak nie jest wystarczające by zapewnić prawidłowe działanie wszystkich elementów wchodzących w skład oświetlenia awaryjnego. W celu zapewnienia poprawnej pracy urządzeń, niezbędne jest dokonywanie konserwacji i niezbędnych napraw, które pozwalają na utrzymanie wszystkich urządzeń w stu procentowej sprawności, a tym samym gwarantują zadziałanie na wypadek wystąpienia zagrożenia.

2/2017

www.luxmagazyn.pl

produkt y

W przypadku stosowania systemów monitorujących oprawy oświetlenia awaryjnego, należy mieć na względzie zapisy normatywne PN-EN 50172:2005 „Systemy awaryjnego oświetlenia awaryjnego”, w myśl których użytkownik zobligowany jest do założenia dziennika zdarzeń. W dzienniku tym powinny znajdować się zapisy o okresowych przeglądach wraz zakresem prac, wykazem wszystkich zaobserwowanych uszkodzeń, nieprawidłowej pracy któregokolwiek z elementów składowych systemu, jak również zapisy o działaniach w celu podjętych wyeliminowania nieprawidłowości. Dziennik powinien być przechowywany w miejscu dostępnym dla osób upoważnionych i kontrolowany przez użytkownika.

Spełnienie wszystkich ww. aspektów, regularność w wykonywaniu przeglądów i konserwacji, a także profesjonalne wsparcie ze strony Zespołu Serwisowego, przyczynia się do wieloletniego okresu niezawodnej pracy produktów TM Technologie Sp. z o.o., a tym samym zapewnia bezpieczeństwo obiektów i ewakuowanych osób.

www.luxmagazyn.pl

2/2017

tmtechnologie.pl tel. 12 444 60 60

35

technik a

Podstawowe wymogi dotyczące projektowania i wykonania

oświetlenia ewakuacyjnego i awaryjnego Oświetlenie awaryjne jest nieodzowną częścią budynkowej instalacji elektrycznej. Sens jego stosowania podyktowany jest statystykami awarii i pożarów. Dane zebrane na przestrzeni lat pozwalają stwierdzić, że wśród przyczyn wszystkich pożarów obiektów, źle wykonana instalacja elektryczna jest odpowiedzialna za aż 30% przypadków wystąpienia pożogi. Pożar instalacji elektrycznej może wystąpić na skutek źle dobranego zabezpieczenia do przekroju przewodu, przez co nagrzewa się on powyżej dopuszczalnej temperatury. Podobną sytuację mamy w przypadku zwarć w odbiorach lub w instalacji, gdy czas zadziałania zabezpieczenia jest dłuższy niż dopuszczalny.

36

2/2017

www.luxmagazyn.pl

technik a

P

ożar w budynku jest zagrożeniem nie tylko dla konstrukcji budynku, ale głównie dla przebywających w środku ludzi. Podczas pożaru najważniejszą kwestią dla jednostek straży pożarnej jest ewakuacja ludzi ze strefy zagrożenia.

W budynkach o kubaturze co najmniej 1000 m3 wymaga się instalowania głównego wyłącznika ppoż. prądu, który ma za zadanie odcięcie dopływu energii elektrycznej do wszystkich odbiorników poza urządzeniami przeciwpożarowymi. Do takich urządzeń należy zaliczyć oświetlenie awaryjne oraz ewakuacyjne (podstawa: § 2 ust. 1 pkt. 7 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16.06.2003 w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów: Dz.U. Nr 121/2003, póz. 1138).

Zgodnie z wymaganiami Prawa Budowlanego, oświetlenie to może zostać wykonane na podstawie projektu opracowanego przez uprawnionego projektanta instalacji elektrycznych oraz uzgodnionego z rzeczoznawcą ds. Bezpieczeństwa pożarowego. Dopuszczenie instalacji oświetlenia awaryjnego, wykonanej na podstawie uzgodnionego projektu, nastepuje dopiero po wykonaniu prób odbiorczych, potwierdzających jej poprawne działanie.

Przekazana do eksploatacji instalacja wymaga okresowych badań, które należy prowadzić zgodnie z wymaganiami producenta, nie rzadziej niż raz w roku ( podstawa: wymagania § 3 ust. 2 i 3).

Oprawy oświetlenia ewakuacyjnego należy instalować: • przy każdych drzwiach będących wyjściem ewakuacyjnym, • w pobliżu schodów tak, by zapewniały oświetlenie każdego stopnia, • w odległości nie większej niż 2 m od każdego miejsca zmiany poziomu, • przy znakach bezpieczeństwa, • przy zmianie kierunku drogi ewakuacyjnej, • przy skrzyżowaniu korytarzy dróg ewakuacyjnych, • po zewnętrznej stronie wyjścia z każdego budynku, • w pobliżu punktu pierwszej pomocy, • w pobliżu każdego urządzenia ppoż. oraz przycisku alarmowego (w tym Głównego Wyłącznika Prądu).

Podstawowe wymogi dotyczące projektowania i wykonania oświetlenia ewakuacyjnego i awaryjnego, zostały zawarte w § 181: • Budynek, w którym zanik napięcia w elektrycznej sieci zasilającej może spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, poważne zagrożenie środowiska, a także znaczne straty materialne, należy zasilać co najmniej z dwóch niezależnych, samoczynnie załączających się źródeł energii elektrycznej oraz wyposażać w samoczynnie załączające się oświetlenie awaryjne (bezpieczeństwa i ewakuacyjne). W budynku wyso-

www.luxmagazyn.pl

2/2017

kościowym jednym ze źródeł zasilania powinien być zespół prądotwórczy • Oświetlenie bezpieczeństwa należy stosować w pomieszczeniach, w których nawet krótkotrwałe wyłączenie oświetlenia podstawowego może spowodować następstwa wymienione w ust. 1, przy czym czas działania tego oświetlenia powinien być dostosowany do warunków występujacych w pomiesczeniu i wynosić nie mniej niż 1 godzinę

37

technik a

Natężenie oświetlenia musi wynosić nie mniej niż 1 Lx, a przy punkach pierwszej pomocy oraz urządzeniach ppoż. nie mniej niż 5 Lx.W przypadku drogi ewakuacyjnej o szerokości do 2 m, natężenie oświetlenia mierzone w jej osi przy podłodze musi wynosić > 1 Lx, natomiast w obszarze środkowym nie mniejszym niż połowa szerokości drogi, natężenie oświetlenia nie może się zmniejszyć więcej niż o 50%. W przypadku dróg o szerokości większej niż 2 m należy oświetlenie ewakuacyjne uzupełnić oświetleniem antypanicznym lub projektować je jak oświetlenie dróg równoległych.

Na drogach ewakuacyjnych stosunek maksymalnego do minimalnego natężenia oświetlenia nie może być większy niż 1:40. Ma to na celu wyeliminowanie zjawiska olśnienia przykrego.

Podczas projektowania oświetlenia awaryjnego należy również pamiętać o maksymalnym czasie, po którym powinno ono zadziałać oraz spełniać warunek odległości widzenia znaku ewakuacyjnego. Czas zadziałania opraw oświetlenia awaryjnego nie może być dłuższy niż 1 s.

38

Wymagania dla przewodów zasilających obwody oświetlenia awaryjnego zawarto w § 187: • Przewody i kable wraz z zamocowaniami, stosowane w systemach zasilania i sterowania urządzeniami służącymi ochronie przeciwpożarowej, powinny zapewniać ciągłość dostawy energii elektrycznej w warunkach pożaru przez wymagany czas działania urządzenia przeciwpożarowego, jednak nie mniejszy niż 90 minut.

• Dopuszcza się ograniczenie czasu zapewnienia ciągłości dostawy energii elektrycznej do urządzeń służących ochronie przeciwpożarowej, o której mowa w ust. 3, do 30 minut, dla przewodów i kabli znajdujących się w obrębie przestrzeni chronionych stałym urządzeniem gaśniczym tryskaczowym, oraz dla przewodów i kabli zasilających i sterujących urządzeniami klap dymowych.

2/2017

www.luxmagazyn.pl

technik a

Miejsca, w których należy stosować oświetlenie ewakuacyjne: • pomieszczenia: widowni kin, teatrów i filharmonii oraz innych sal widowiskowych, • audytoriów, sal konferencyjnych, lokali rozrywkowych oraz sal sportowych przeznaczonych dla ponad 200 osób, • w pomieszczeniach wystawowych w muzeach, • w pomieszczeniach o powierzchni ponad 1000 m2, w garażach oświietlonych wyłącznie światłem sztucznym, • w pomieszczeniach o powierzchni ponad 2000 m2 w budynkach użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego.

• na drogach ewakuacyjnych z pomieszczeń wymienionych w pkt. 1., oświetlonych wyłącznie światłem sztucznym, • w szpitalach i innych budynkach przeznaczonych przede wszystkim do pobytu ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, • w wysokich i wysokościowych budynkach użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego.

www.luxmagazyn.pl

2/2017

• oświetlenie ewakuacyjne nie jest wymagane w pomieszczeniach, w których oświetlenie bezpieczeństwa spełnia warunek określony w ust. 5 dla oświetlenia ewakuacyjnego, a także wymagania Polskich Norm w tym zakresie, • oświetlenie ewakuacyjne powinno działać przez co najmniej 2 godziny od zaniku oświetlenia podstawowego, • w pomieszczeniu, które jest użytkowane przy zgaszonym oświetleniu podstawowym, należy stosować oświetlenie przeszkodowe, zasilane napięciem bezpiecznym, służące uwidocznieniu przeszkód wynikających z układu budynku, drogi komunikacyjnej lub sposobu jego użytkowania, a także podświetlane znaki wskazujące kierunki ewakuacji.

• oświetlenie bezpieczeństwa, ewakuacyjne i przeszkodowe oraz podświetlane znaki wskazujące kierunki ewakuacji należy wykonywać zgodnie z Polskimi Normami, dotyczącymi wymagań w tym zakresie.

39

technik a

Fakty i mity na temat bezpieczeństwa zdrowotnego oświetlenia LED Wprowadzenie nowych źródeł światła i opraw wykorzystujących oświetlenie LED, które przeprowadzono w wielu państwach po wycofaniu żarówek, niekiedy rodzi pytanie czy charakterystyka spektralna LED jest odpowiednia by zastąpić tradycyjne żarówki. Problem ten został szczegółowo wyjaśniony w opracowaniu LightingEurope dotyczącym bezpieczeństwa zdrowotnego oświetlenia LED w kontekście jego charakterystyki spektralnej, opublikowanym przez Związek Producentów Sprzętu Oświetleniowego POL-Lighting.

Czy oświetlenie LED jest niebezpieczne dla oczu ponieważ wytwarza więcej światła niebieskiego niż inne typy lamp?

Lampy LED nie wytwarzają więcej światła niebieskiego niż inne typy lamp o tej samej temperaturze barwowej. Stwierdzenie, że lampy LED emitują niebezpiecznie wysoki poziom światła niebieskiego jest błędne. Kiedy produkty LED po raz pierwszy pojawiły się na rynku, ich światło miało zwykle chłodniejszą barwę w porównaniu z produktami dzisiejszymi. Zostało to przez niektórych mylnie zinterpretowane jako cecha LED. Dziś źródła LED dostępne są we wszystkich barwach, od ciepłobiałej do zimnej, a ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem jest bezpieczne. Wszystkie produkty wytworzone przez producentów zrzeszonych w LightingEurope spełniają odpowiednie europejskie normy bezpieczeństwa.

Szczegóły techniczne: Często podnoszony szkodliwy wpływ światła na oko obejmuje problem światła niebieskiego (ryzyko uszkodzenia siatkówki światłem niebieskim, BLH) oraz potencjalnie zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD). Typowe, powszechne źródła oświetlenia ogólnego nie stwarzają zagrożenia dla zdrowia. Oprawy, w których są umieszczane, także są bezpieczne dla użytkownika.

Ponieważ technologia LED istnieje od niedawna, a pierwsze

40

lampy LED zwykle świeciły bardziej niebieskim (chłodniejszym) światłem, technologię tę błędnie powiązano z zagrożeniem spowodowanym światłem niebieskim.

Pod względem bezpieczeństwa fotobiologicznego źródła LED nie różnią się znacząco od lamp wykorzystujących technologię tradycyjną, na przykład żarówek lub świetlówek (w tym lamp CFL). Dla danej temperatury barwowej ilość światła niebieskiego wytwarzana przez typowe LEDy nie jest większa niż ilość światła niebieskiego w lampach wykorzystujących inne technologie.

Bezpieczeństwo optyczne lamp i innych źródeł światła odnosi się do zapobiegania potencjalnym zagrożeniom dla skóry bądź oczu w wyniku działania promieniowania optycznego (promieniowanie elektromagnetyczne o długościach fal od 100 nm do 1 mm).

Kierowanie wzroku bezpośrednio na jasne źródło światła może powodować fotochemiczne uszkodzenie siatkówki (problem światła niebieskiego). Zależy to od natężenia światła, czasu trwania ekspozycji oraz długości fali. Podobne objawy może wywołać patrzenie na słońce. Podczas obserwacji zaćmienia słońca należy założyć odpowiednie okulary ochronne, aby zapobiec uszkodzeniu siatkówki. W słoneczne dni człowiek odruchowo odwraca wzrok od słońca, co chroni oko przed uszkodzeniami. Ponadto promieniowanie UV (ultrafioletowe) może powodować zaćmę lub świetlne zapalenie 2/2017

www.luxmagazyn.pl

technik a

rogówki; promieniowanie IR (podczerwone) może wywoływać zaćmę podczerwienną (hutniczą); z kolei promieniowanie o każdej długości fali, o bardzo wysokim natężeniu, może powodować oparzenie siatkówki.

Promieniowanie optyczne może także wpływać na skórę, powodując oparzenia, a w ciężkich przypadkach także zmiany nowotworowe, w wyniku długotrwałej ekspozycji na światło UV bądź okresowej intensywnej ekspozycji. Istnieje grupa pacjentów, na przykład chorych na toczeń lub fotodermatozę, którzy są szczególnie wrażliwi na działanie promieniowania UV (a niekiedy także na światło niebieskie). Należy pamiętać, że wymienione efekty są przede wszystkim wywoływane przez naturalne światło słoneczne. Niektóre z nich nigdy nie są powodowane przez oświetlenie sztuczne, ze względu na zbyt niską ekspozycję. Niemniej, bezpieczeństwo optyczne najczęściej stosowanych źródeł światła powinno być zapewnione poprzez spełnienie przez producentów oświetlenia odpowiednich norm, opracowanych przez specjalistów i przyjętych w danym państwie lub regionie.

Ocena ryzyka fotobiologicznego i wnioski Ryzyko uszkodzenia fotochemicznego siatkówki przez światło niebieskie może być ocenione na podstawie wielu norm światowych, które opierają się na tej samej wiedzy naukowej, publikowanej przez różne organizacje.

www.luxmagazyn.pl

2/2017

Zgodnie z zasadami dotyczącymi bezpieczeństwa, zawartymi w dyrektywie 2001/95/WE w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów oraz dyrektywie niskonapięciowej 2014/35/UE, źródła światła i oprawy nie mogą stwarzać żadnego zagrożenia związanego z promieniowaniem.

W Europie normą bezpieczeństwa produktów dla lamp i systemów lampowych jest EN 62471, która została przyjęta w europejskich dyrektywach dotyczących bezpieczeństwa.

Norma EN 62471, która opiera się na międzynarodowej normie IEC 62471, klasyfikuje źródła światła do grup ryzyka 0, 1, 2 i 3 (od 0= brak ryzyka do 3=wysokie ryzyko) i w razie potrzeby określa konieczność umieszczenia ostrzeżenia dla użytkownika. Typowe produkty konsumenckie znajdują się w grupie najniższego ryzyka. Poziom ryzyka określany jest zgodnie z kryteriami oceny, które odzwierciedlają różne scenariusze ekspozycji: Oświetlenie ogólne oceniane jest w danym miejscu, dla natężenia 500 lx (wartość typowa dla ogólnych celów oświetleniowych). Kryterium 500 lx musi być zastosowane dla lamp przeznaczonych do oświetlenia np. biur, szkół i zakładów produkcyjnych.

Dla wszystkich innych lamp i systemów lampowych, bezpieczeństwo fotobiologiczne oceniane jest dla odległości 200 mm. Odległość tę stosuje się m.in. dla lamp do celów profesjonalnych, stosowanych na przykład w projektorach filmowych, urządzeniach do kopiowania, procesach

41

technik a

przemysłowych, dla celów medycznych oraz w reflektorach poszukiwawczych. Należy pamiętać, że jest to odległość przy której dokonywana jest ocena, a użytkownicy mogą podlegać ekspozycji w różnych odległościach. Dla lamp zaklasyfikowanych do grup ryzyka od 0 do 2 zwykle nie jest wymagana dalsza ocena ekspozycji.

Po odpowiedniej ewaluacji za pomocą jednej z metod, źródło światła zostaje zaklasyfikowane do jednej z grup ryzyka (RG), która określa czy źródło to stanowi zagrożenie, a jeśli tak, jakie są wymogi dotyczące oznakowania produktu, zawierającego ostrzeżenie dla użytkownika i jakie inne środki ochronne należy podjąć.

Typowe, powszechne źródła oświetlenia ogólnego nie stanowią zagrożenia. Oprawy, w których są umieszczane, są także bezpieczne dla użytkownika. Klasyfikacja źródła lub oprawy do grupy ryzyka przebiega w następujący sposób: • Oprawa wyposażona w źródło określone jako RG0 lub RG1 nie wymaga ostrzeżenia dla użytkownika.

• Jeśli oprawa wyposażona jest w źródło światła należące do wyższej grupy ryzyka (RG2 lub RG3), informacja produktowa musi wskazać klasę RG oraz zawierać odpowiednie ostrzeżenia.

W ten sposób, jeśli istnieje potencjalne ryzyko, końcowy produkt zostaje odpowiednio oznakowany.

Ocena ryzyka związanego ze światłem niebieskim wskazuje, że interpretacja normy nie jest jednoznaczna, co mogło prowadzić do różnic w klasyfikacji produktów. Opublikowana została norma uproszczona, IEC 62778. Ocena ryzyka uszkodzenia siatkówki światłem niebieskim zawsze wykonywana jest dla odległości 200 mm.

Ponieważ natężenie oświetlenia nie może być zwiększone przez komponenty takie jak elementy optyczne lub reflektory, źródło stanowi najwyższe możliwe ryzyko i dlatego jego klasyfikacja może być przyjęta także dla oprawy.

W przypadku produktów zaliczonych do grupy RG 2, schemat zawarty w normie IEC 62778 określa jak bardzo należy zwiększyć odległość między użytkownikiem a oprawą (źródłem światła), by wartość graniczna dla natężenia oświetlenia nie była przekroczona, a produkt odpowiadał klasie RG1.

W załączniku do normy IEC 62278 znajdują się tabele, przedstawiające wartość graniczną dla luminancji i natężenia źródła światła lub oprawy dla danej temperatury barwowej. Tabele te umożliwiają klasyfikację produktu bez konieczności pomiarów. Należy jednak zauważyć, że metoda oceny wg IEC 62278 może być dużo bardziej restrykcyjna niż metoda oparta o wartość 500 lx wg EN 62471.

Normy wspomagają implementację wymogów prawnych.

42

2/2017

www.luxmagazyn.pl

technik a

Dotyczy to także ewaluacji ryzyka związanego ze światłem niebieskim. Włączenie odpowiednich wymogów do regulacji dotyczących bezpieczeństwa produktu eliminuje konieczność stosowania EN 62471. Pomiar i oznakowanie źródeł światła i opraw oświetleniowych mogą być pominięte lub ograniczone do niezbędnego minimum. Dla celów ewaluacji ryzyka związanego ze światłem niebieskim, dla opraw można przyjąć procedurę taką jak dla źródeł światła, ponieważ ryzyko nie może być podwyższone przez oprawę.

Porównanie lamp LED z innymi źródłami światła Ponieważ technologia LED istnieje od niedawna, a pierwsze lampy LED zwykle świeciły bardziej niebieskim (chłodniejszym) światłem, technologię tę błędnie powiązano z zagrożeniem spowodowanym światłem niebieskim.

Pod względem bezpieczeństwa fotobiologicznego źródła LED nie różnią się znacząco od lamp wykorzystujących technologię tradycyjną, na przykład żarówek i świetlówek (w tym CFL). Dla danej temperatury barwowej udział światła niebieskiego emitowanego przez typowe LEDy nie jest większy niż udział światła niebieskiego w lampach wykorzystujących inne technologie. Zestawienie produktów zamiennych LED lub CFL z produktami, które zastępują (np. LED MR16 w porównaniu z Halogen MR16, lub lampa LED zamienna z gwintem w porównaniu z żarówką matową) daje podobną klasyfikację do grup ryzyka.

Ilość energii przypadająca na niebieską część widma różni się między lampami, jednak udział światła niebieskiego nie różni się zauważalnie pod względem efektów fotobiologicznych, ponieważ równania stosowane do określenia ryzyka w odpowiedni sposób uwzględniają rozkład mocy spektralnej takich źródeł.

Czy zużycie produktu LED powoduje, że staje się niebezpieczny, ze względu na starzenie się żółtego fosforu?

Europejskie normy dotyczące bezpieczeństwa klasyfikują produkty do kategorii ryzyka. Typowe produkty konsumenckie znajdują się w grupie najniższego ryzyka. Klasyfikacja do grup ryzyka nie zmienia się w okresie użytkowania produktu. Ponadto, chociaż żółty fosfor ulega degradacji, ilość światła niebieskiego emitowana przez produkt LED nie zmienia się.

Nie ma podstaw do twierdzenia, że bezwzględna ilość światła niebieskiego emitowanego przez LED zwiększy się z powodu degradacji żółtego fosforu. Ryzyko fotobiologiczne nie zwiększy się ponad ryzyko określone na początku okresu użytkowania produktu.

www.luxmagazyn.pl

2/2017

Czy w wyniku starzenia się fosforu lampa LED może wytwarzać więcej światła niebieskiego?

Fosfor stosowany w lampach LED ulega rozpadowi w czasie, jednak bezwzględny udział światła niebieskiego nie zwiększa się.

Szczegóły techniczne: Teoretycznie – tak, jeśli fosfor ulega blaknięciu w wyniku rozpadu, czyli spada jego skuteczność pochłaniania światła niebieskiego.

W praktyce – nie: jedyna postać fosforu w lampach LED, która blaknie to fosfor organiczny, który jednak w praktyce nie jest stosowany, a na pewno nie bezpośrednio w lampie LED. Istnieją oczywiście mechanizmy degradacji, w których względny udział światła niebieskiego wzrasta, np. podczas rozpadu lustra srebrowego, jednak nigdy nie jest obserwowany bezwzględny wzrost.

Czy światło niebieskie jest szczególnie szkodliwe dla oczu dzieci?

Oko dziecka jest bardziej wrażliwe od oka osoby dorosłej.

Jednak urządzenia oświetleniowe stosowane w domach, biurach, sklepach i szkołach nie emitują wysokich ani szkodliwych ilości światła niebieskiego. To samo można powiedzieć o lampach i oprawach pracujących w różnych technologiach – LED, fluorescencyjnej (świetlówki kompaktowe i liniowe), bądź halogenowej.

Szczegóły techniczne: Soczewka oka dziecka zatrzymuje światło niebieskie mniej skutecznie niż soczewka oka osoby dorosłej. Dlatego dzieci są bardziej wrażliwe na zagrożenie światłem niebieskim. Nie ma jednak konieczności unikania stosowania LED (czy ogólnie światła niebieskiego) w miejscach, gdzie obecne są dzieci, ponieważ produkty przeznaczone dla oświetlenia ogólnego stosowane w domach, biurach, sklepach i szkołach nie wytwarzają dużych ilości światła niebieskiego. Ponieważ takie zastosowania odznaczają się niską jasnością powierzchniową (intensywnością), nawet „czyste” niebieskie światło jest w pełni nieszkodliwe, niezależnie od tego, czy emitowane jest przez lampę LED czy inne źródła, powszechnie stosowane w pomieszczeniach mieszkalnych, bądź światło niebieskie odbite przez niebo. (Upraszczając, światło niebieskie wytwarzane przez niebieską lampę LED w lampce choinkowej nie jest bardziej szkodliwe niż światło niebieskie wytworzone przez mniej wydajną niebieską żarówkę choinkową). W porównaniu z osobami dorosłymi, dzieci odbierają jednak światło niebieskie jako znacznie jaśniejsze, co może powodować

43

technik a

dyskomfort i stres. Dlatego instalacje zawierające niebieskie lampy LED, szczególnie w postaci małych źródeł (wysokie natężenie), powinny być poddane ocenie pod kątem zwiększonej przenikalności światła niebieskiego do siatkówki.

Czy osoby o wysokiej wrażliwości na światło niebieskie powinny otrzymać specjalne zalecenia?

Lampy LED nie wytwarzają więcej światła niebieskiego niż inne typy lamp o tej samej temperaturze barwowej. Osoby o nadwrażliwości na światło niebieskie (na przykład chorujące na toczeń) powinny poprosić lekarza o specjalne zalecenia dotyczące oświetlenia.

Szczegóły techniczne: Wcześniejsze uwagi dotyczyły osób zdrowych przebywających w miejscach publicznych. Jednak osobom, u których zdiagnozowano nadwrażliwość skóry lub oczu na światło niebieskie, zaleca się rozważenie alternatywnych źródeł światła, wykorzystujących określony zakres promieniowania. Osoby o nadwrażliwości na światło niebieskie (na przykład chorujące na toczeń) powinny poprosić lekarza o specjalne zalecenia dotyczące oświetlenia.

sytuacji promieniowanie niebieskie (a precyzyjniej niebieska część widma źródła światła) jest czynnikiem krytycznym dla zagrożenia światłem niebieskim (im większy udział promieniowania niebieskiego w widmie, tym wyższe prawdopodobieństwo, że światło (o wystarczającej energii) dotrze do barwników światłoczułych i uszkodzi je).

Czy oświetlenie LED powoduje migotanie i efekt stroboskopowy o negatywnym działaniu na samopoczucie?

Produkty oświetleniowe, zarówno LED jak i fluorescencyjne, które dają efekt migotania lub efekt stroboskopowy, nie są uznawane za oświetlenie dobrej jakości. Obecne normy nie określają jednak maksymalnego dopuszczalnego poziomu tych efektów. Organizacja LightingEurope opublikowała niedawno stanowisko, w którym wsparła badania mające określić kryteria dopuszczalności w różnych zastosowaniach, umożliwiające prawidłową klasyfikację produktów. Źródło: POL-Lighting

Czy oko może ucierpieć na skutek patrzenia na lampę LED? Typowe produkty konsumenckie, źródła światła i oprawy zaliczane są do najniższej kategorii ryzyka wg europejskiej dyrektywy w sprawie bezpieczeństwa produktów. Podczas normalnego użytkowania nie stwarzają więc zagrożenia innego niż związane z technologią danego produktu (LED, fluorescencyjną, halogenową).

Szczegóły techniczne: Jak opisano szczegółowo wcześniej, raport techniczny IEC 62778 opracowano w celu oceny ryzyka stosowania LED związanego ze światłem niebieskim w przypadku patrzenia na źródło światła. Raport ten podaje informacje i wyjaśnienia dotyczące oceny działania światła niebieskiego źródeł światła (np. komponentów, lamp, opraw) i ocenia, że w grupie ryzyka 1, zgodnie z normą IEC 62471, lampy i systemy lampowe spełniają wymogi dotyczące bezpieczeństwa fotobiologicznego.

W ocenie ryzyka fotobiologicznego należy uwzględnić poważniejszy przypadek patrzenia bezpośrednio na źródło światła. W sytuacjach codziennych zdarza się to rzadko. Jednak norma EN 62471 została pierwotnie opracowana w celu ochrony pracowników w szczególności w branży oświetleniowej, np. instalatorów oświetleniowych. Osoby takie mogą sporadycznie, kilka razy dziennie spoglądać na źródła światła, przez co ekspozycja kumuluje się do kilku sekund. W tej

44

2/2017

www.luxmagazyn.pl

technik a

Oświetlenie laserowe

Potencjalny następca technologii LED

J

edną z rzeczy charakteryzujących technologię jest jej stała ewolucja. Oprawy oświetleniowe nie są tu wyjątkiem. Nowe technologie nieustannie się rozwijają, zapewniając lepszą wydajność, aniżeli produkty, które przyszło im zastępować, co przyczynia się do ich wyparcia z rynku. Obecnie oświetlenie LED stanowi najnowocześniejszy stan techniki, w zakresie przemysłu oświetleniowego. Jednakże wg. doktora Shuji Nakamura, przyszłością oświetlenia są diody laserowe, które ostatecznie zakończą „żywot” diod LED. Pochodzący z Japonii doktor Nakamura jest wynalazcą pierwszych niebieskich diod LED, a także pierwszego na świecie niebieskiego lasera półprzewodnikowego, pracującego w trybie ciągłym. W 2014 r. dostał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki – za wynalezienie diod emitujących światło niebieskie. Jego wynalazek przyczynił się do skonstruowania jasnych, energooszczędnych źródeł światła białego.

Oświetlenie LED vs oświetlenie laserowe

Technologia laserowa nadal jest w fazie eksperymentów, jednakże już na tą chwilę wiadomo, że ma duży potencjał i imponujące właściwości:

Szerokość pasma światła laserowego (odpowiedzialna za kolor) jest bardzo precyzyjna. Jeżeli zobrazować to poprzez wykres, to będzie to praktycznie prosta linia. Oznacza to, że wygenerowany kolor jest maksymalnie dokładny. W przypadku światła LED wykres układa się na kształt dzwonu, co oznacza szerszą dystrybucję kolorów, ale o mniejszym nasyceniu. Jako że znamy dokładną długość fal trzech podstawowych barw projektora, mamy pełną kontrolę nad emitowanymi kolorami.

Zasadnicza różnica pomiędzy oświetleniem laserowym, a diodami LED wynika z faktu, że źródło światła laserowego wytwarza maksymalnie skupioną wiązkę światła. Dla opraw LED działanie te jest całkowicie odmienne – światło jest znacznie bardziej rozproszone. Przy świetle laserowym wszystkie lekkie fotony w precyzyjnym tempie poruszają się dokładnie w tym samym kierunku. Przy świetle LED (jak i naturalnym świetle) fotony nie są spójne, a więc nie poruszają się w tym samym kierunku.

Zasadnicza różnica pomiędzy oświetleniem laserowym, a diodami LED wynika z faktu, że źródło światła laserowego wytwarza maksymalnie skupioną wiązkę światła.

Tworzenie dokładnego odpowiednika koloru

•

• •

Diody laserowe umożliwiają zwiększenie gęstości prądu o 10 do 20 razy w porównaniu do diod LED, co przekłada się na kompaktowość lampy i optymalizacje w zakresie projektowania optycznego.

Wysoka gęstość prądu tolerowana przez diodę laserową prowadzi do obniżenia kosztów materiałowych.

Teoretycznie lampy laserowe mogą osiągnąć skuteczność świetną 200 lm/W.

Wszystkie te cechy są możliwe dzięki zastosowaniu w diodzie laserowej azotku galu (GaN). Chociaż oprawy laserowe nie są jeszcze dostępne, znajdziemy je w powszechnym, komercyjnym użyciu np. w wysokiej klasy pojazdach – BMW czy Audi (reflektory laserowe). Reflektory te mają siedem razy większy zasięg aniżeli tradycyjne i dwukrotnie większy aniżeli LED. www.luxmagazyn.pl

2/2017

Sprawność energetyczna Stosunek efektywności elektryczna do optycznej źródeł światła LED wynosi tylko 10 do 20%, wydajność efektywności konwersji wynosi zaledwie do 20%, co oznacza, że ponad 80% energii jest tracona jako ciepło. W przypadku lasera stosunek tej efektywności wynosi do 70%, co przekłada się na obniżenie zużycia energii.

W przypadku lasera stosunek efektywności elektrycznej do optycznej wynosi do 70%.

45

technik a

Sterowanie oświetleniem sposobem na zmniejszenie zużycia energii elektrycznej w biurze

W

iększość wielkopowierzchniowych obiektów – głównie budynków komercyjnych oraz handlowych – działa w oparciu o kilka, a nawet kilkanaście systemów oświetlenia. Dodatkowo, przylegające doń tereny np. parking, wymuszają użycie kolejnego, skrajnie innego rozwiązania w zakresie szeroko pojętego świata, co oczywiście przekłada się na koszty. Możliwość kontroli oświetlenia pozwala poczynić realne oszczędności – w zakresie energii nawet do 40 proc.

Różnorodność systemów oświetleniowych w połączeniu z zaawansowaną technologią sprawia, że proste podejście do tematu sterowania oświetleniem na zasadzie włącz/wyłącz – stało się całkowicie nieefektywne (zarówno energetycznie jak i ekonomicznie). W większości przypadkach wdrażane rozwiązania w zakresie ograniczenia zużycia energii sprowadzają się do zastąpienia tradycyjnego oświetlenia lampami

46

LED. Znacznie lepszym podejściem byłoby jednak spojrzenie na oświetlenie jako system i wykorzystanie możliwości, jakie dają obecnie systemy sterowania oświetleniem.

Czujniki ruchu Czujniki ruchu mogą wykorzystywać jedną z dwóch technologii: pasywnej podczerwieni (PIR) oraz czujniki aktywne emitujące promieniowanie podczerwone lub mikrofalowe i rejestrujące zmiany fal odbitych od otoczenia. Wiedza na temat tego, która sprawdzi się lepiej w danym systemie, przekłada się na realne oszczędności

Ściemniacze Ściemniacz to jeden z najpopularniejszych sposobów kontroli poziomu światła. Ściemniacz pozwala sterować ilością światła potrzebnego w danym momencie. Eksploatacja oświetlenia

2/2017

www.luxmagazyn.pl

technik a

tylko w tych miejscach, w których jest potrzebne, minimalizuje jego użycie. Ręczna kontrola ściemniania działa najlepiej wtedy, gdy jeden ze ściemniaczy znajduje się w osobistej przestrzeni roboczej, dlatego stosuje się je najczęściej w niewielkich pokojach biurowych.

Zautomatyzowane systemy sterowania oświetleniem Systemy sterowania oświetleniem wymagają bardziej systemowego podejścia – z jednej strony mogą być proste (np. kontrolowanie oświetlenia w pojedynczej strefie) bądź bardzo złożone uwzględniające cały system sterowania budynkiem. Opcja ta pomaga oszczędzać energię dzięki jednoczesnemu przyciemnianiu bądź wyłączaniu całej strefy. Bardziej złożone systemy mają możliwość sterowania scenariuszem oświetlenia w zależności od pory dnia, ilości światła dziennego czy nawet dnia tygodnia.

Wykorzystanie światła dziennego System ten wykorzystuje się w miejscach, które różnią się od siebie natężeniem światła zewnętrznego w zależności od pory dnia. Źródła światła automatycznie przyciemniają światło, aby utrzymać stały poziom oświetlenia w danej przestrzeni przez cały dzień. Niektóre systemy oświetleniowe umożliwiają wzajemne „komunikowanie się” obszarów i grup świetlnych, a także wyłączanie bądź przyciemnianie w zależności od oświetlenia w otoczeniu.

Pokój biurowy

Pasywne czujniki PIR • Pasywna technologia podczerwieni reaguje na ciepło generowane przez ludzi (idealna na obszary bezpośredniej linii wzroku). Rozwiązanie to doskonale sprawdzi się w korytarzach, w mało uczęszczanych pokojach oraz wszędzie tam, gdzie pomieszczenie eksploatowane jest zadaniowo.

Aktywne czujniki ruchu • Technologia szczególnie wrażliwa na ruch. W przeciwieństwie do PIR, lepiej sprawdza się na obszarach niebędących w bezpośredniej linii wzroku – toaletach czy otwartym biurze.

6-9%

Ściemnianie ręczne

11%

22%

Zautomatyzowane systemy sterowania oświetleniem

16%

38%

Czujniki ruchu

35%

50-70%

Wykorzystanie światła dziennego

40%

Biuro typu open-space

Możliwości zmniejszenia zużycia energii elektrycznej wykorzystywanej na oświetlenie na przykładzie pokoju biurowym oraz biura typu open-space. www.luxmagazyn.pl

2/2017

47

strefa designu

oświetlenie

DESIGNerskie Poznaj lampy, które stały się ikonami designu, to produkty dla wszystkich, którzy cenią sobie luksus o najwyższej jakości w eleganckim wydaniu. Dzięki takim rozwiązaniom wnętrze zyska szczególnego charakteru, który na zawsze odmieni klimat domu.

Moooi Horse LAmp Lampa o prawdziwych wymiarach konia stworzona przez grupę Front. W kolekcji znajdą Państwo także Pig Table oraz Rabbit Lamp. Zresztą, kto by nie chciał konia, który oświetli dom lub świnię, która przytrzyma kawę?

Cena: 4700 eur | www.moooi.com

Delightfull Brubeck Powrót do art deco dzięki muzycznej inspiracji, tym razem dzięki inspiracji w postaci dramatycznych organów piszczałkowych. Ekstrawagancki kształt pełny wyrafinowania i nowoczesności. W 100% wykonany ręcznie z rur mosiężnych umożliwia stworzenie praktycznie dowolnego kształtu i wymiaru aby idealnie wkomponować się w przestrzeń.

Cena: 14000 eur | www.delightfull.eu

48

2/2017

www.luxmagazyn.pl

strefa designu

Secto Design Octo Kolekcja została zaprojektowana przez architekta Seppo Koho. Drewniane abażury są wykonywane ręcznie w całości z fińskiej brzozy. Średnica lampy to 54 cm przy 68 cm wysokości. Istnieje możliwośc zamówienia także lampy także w wersji laminowanej oraz z forniru.

Cena: 750 eur | www.sectodesign.fi

Delightfull Diana Floor Lampa podłogowa Diana o rozmiarze XL to nowoczesna klasyczna lampa idealna dla dużych pomieszczeń lub poddaszy,na uwage zwraca duży wykonany z alumium klosz oraz wysokość 2,3 m. Czy może być coś bardziej wyjątkowego niż to?

Cena: 12000 eur | www.delightfull.eu

www.luxmagazyn.pl

2/2017

49

strefa designu

Delightfull Botti Botti uosabia wszystkie szczegóły instrumentów dętych. Jest wykonany ręcznie z mosiądzu i delikatnie pokryty złotym płaszczem. Ta lampa to monumentalna sztuka, która pokazuje znakomitą zdolność wykonywania rzeczy unikanych przez „rzemieślników” z Delightfull i z pewnością zostanie zauważona w każdym otoczeniu.

Cena: 11000 eur | www.delightfull.eu

Darø, Bell+ Bell + jest lampą, która konfrontuje naszą zwykłą percepcję lamp, jako coś statycznego. Thomas Holst Madsen zaprojektował nowoczesną lampę, która idealnie nadaje się do zastosowania w restauracjach, kawiarniach, hotelach, sklepach, salach konferencyjnych oraz domach prywatnych. Proste zawieszenie na którym „wisi” lampa oraz funkcja pochylenia, tworzy unikalną lampę. Rozkład światła ma zasadnicze znaczenie dla projektowania i efektów świetlnych generowanych przez boki i górę lampy Bell +. Bell + jest czymś więcej, niż tylko lampą!

Cena: od 450 eur | www.daroe.dk Projekt: Thomas Holst Madsen | Producent: Darø

Dark, The big bubble Big Bulle jest olbrzymią lampą wykonaną z dmuchanego szkła.

Każda tego typu lampa jest wyjątkowa i niepowtarzalna. Big Bubble zdobyła pierwszą nagrodę za najlepszy produkt na Design District w Amsterdamie w 2013 roku, nagrodę Design Plus w 2014 roku oraz nagrodę Red Dot Design również w 2014 roku.

Cena: 1300 eur | www.dark.be Projekt: Alex de Witte | Producent: Dark

50

2/2017

www.luxmagazyn.pl

strefa designu

VIBIA, Wireflow „Wireflow” odkrywa geometrię w dwóch i trzech wymiarach, poprzez serię wiszących opraw oświetleniowych, które składają się z prostych elementów, przy czym pod niektórymi kątami wydają się one płaskie, jakby były narysowaną linią zawieszoną w powietrzu.

Struktury tworzone są za pomocą cienkich prętów. Pręty te zakończone są diodami LED o mocy 3W, które kontynuują wizualną płynność linii.

Cena: 2300 eur | www.vibia.com Projekt: Alex de Witte | Producent: Dark

Nyta, Tilt Lampa Tilt emanuje otwarte i miękkie światło oraz kieruje je tam, gdzie jest ono potrzebne. Łatwa, intuicyjna obsługa pozwala na obracanie i przechylanie lampy wzdłuż jego podłużnych otworów w każdym kierunku. Lampa ta działa jak „miseczkowaty” reflektor, który można swobodnie ustawiać wokół źródła światła, dzięki czemu istnieje możliwość gromadzenia światła i kierowania go w kierunku przestrzeni lub obiektu, który chcemy podświetlić. Matowe wykończenie metalowej zasłony, kołek prowadzący ze stali nierdzewnej, jak również przewód z włókniny składają się na wysoką jakość i elegancki wygląd. Samoprzyczepny mechanizm zawieszenia zapewnia solidną podstawę i utrzymuje lampę w ustawionej pozycji.

Cena: 500 eur | www.nyta.eu Projekt: jjoo design, Johannes Marmon, Johannes Muller | Producent: Nyta

www.luxmagazyn.pl

2/2017

51

strefa designu

Tobias Grau Falling FALLING to oprawa zwieszana, która dzięki diodzie LED wbudowanej w głowicę lampy o rozmiarze 8 cm, zapewnia niespotykane do tej pory doznania. Oświetlenie LED gwarantuje wysoką wydajność lampy oraz najwyższy poziom oddawanie barw. FALLING dostępny jest w wersji polerowanego aluminium oraz w kolorze czarnym błyszczącym lub matowym.

Cena: 500 eur | www.tobias-grau.com

FLOS GUN Zaprojektowana w 2005 roku przez Philippe Starcka lampa Gun to jedna z najbardziej charakterystycznych i znanych propozycji włoskiego producenta oświetlenia – firmy FLOS. Bezpośrednie światło oraz ściemniacz umożliwiający regulację jasności sprawiają, że lampa może służyć zarówno do czytania, jak i oświetlenia otoczenia. Podstawę wykonano z aluminium, a do wykończenia użyto 18 karatowego złota. Papierowy klosz został pokryty czarnym tworzywem sztucznym.

Do wyboru są dwa warianty kolorystyczne – złoty i srebrny chromowany.

Cena: od 1100 eur | www.flos.com Projekt: Philippe Starck | Producent: FLOS

MOOOI RABIT LAMP Zaprojektowana w 2006 roku przez grupę Front Design stolikowa lampa królik to jeden z trzech elementów kolekcji Moooi – zwierzęta. Wszystkie zwierzęta zostały zaprezentowane w swej naturalnej wielkości, przez co w bajkowym stylu przenoszą nas do magicznego świata Alicji z Krainy Czarów. Konstrukcja abażuru metalowa, wykończenie PCV/bawełna. Królik wykonany z poliestru. Średnica klosza to 28,5 cm, wysokość lampy 54 cm.

Cena: 430 eur | www.moooi.com Projekt: Front Design | Producent: Moooi

52

2/2017

www.luxmagazyn.pl

strefa designu

KARTELL BOURGIE Lampka Bourgie o niepowtarzalnym stylu w umiejętny sposób łącząca klasyczny styl i tradycję z nowoczesnością, powagę z ironią to jeden z bestsellerów firmy Kartell, znany każdemu, kto choć trochę interesuje się designem. Ferucci Laviani stworzył bowiem przedmiot obok którego nie można przejść obojętnie. Wykonana z poliwęglanu lampa nawiązuje swoim kształtem do barokowych, bogato zdobionych lamp. Aż trudno uwierzyć, że burżuazyjne dzieło sztuki powstało niespełna 15 lat temu. Dzięki swemu elastycznemu designowi lampa może być używana zarówno do czytania, jako lampka nocna, a nawet stanowić element wystroju wnętrza.

Cena: 260 eur | www.kartell.com Projekt: Ferucci Laviani | Producent: Kartell

FOSCARINI BINIC Binic to jeden z ostatnich projektów Foscarini. Tę zabawną lampkę stołową zaprojektowała młoda, francuska designerka Ionna Vautrin. Projekt jest silnie związany ze światem nadmorskich miejscowości w rejonie Bretanii. Swą nazwą lampa nawiązuje do tamtejszej latarni morskiej, zaś jej formę inspirowały masywne rury wentylacyjne spotykane na statkach. Lampa została uznana w konkursie Wallpaper Design Award za najlepszy projekt 2011 w swej kategorii. Skromna i niezwykle urocza.

Cena: 140 eur | www.foscarini.com Projekt: Ionna Vautrin | Producent: Foscarini

www.luxmagazyn.pl

2/2017

53

strefa designu

LUCEPLAN MESH Lampa wisząca oferuje nam możliwość dostosowania oświetlenia do indywidualnych potrzeb. W oparciu o eksperymenty z oświetleniem LED, producent stworzył rozwiązanie umożliwiające separację na małe jednostki.

LUCEPLAN MESH to projekt niezwykle dramatyczny, a jednocześnie innowacyjny. Lekka, prawie przezroczysta struktura składa się z sieci metalowych przewodów z diodami osadzonymi w ich skrzyżowaniach. Całość jest niezwykle złożona. Intensywność światła możemy regulować. Dodatkowo możemy wybrać sektory, które mają być oświetlone.

Cena: od 2500 eur | www.luceplan.com Projekt: Francisco Gomez Paz | Producent: LUCEPLAN

PLUMEN DESIGN BULB Plumen Design Bulb jest pierwszą na świecie designerską żarówką energooszczędną. Dynamiczna, rzeźbiona forma kontrastuje tutaj z matowymi, regularnymi kształtami tradycyjnych żarówek niskiej klasy energetycznej. Można powiedzieć, że całe rozwiązanie jest niezwykle praktyczne.

Wysokiej jakości produkt pozwala zaoszczędzić nam nawet osiemdziesiąt procent tego, co dotychczas wydawaliśmy na rachunki za prąd. Dodatkowo Plumen działa osiem razy dłużej, aniżeli standardowe żarówki.

Cena: 30 eur | www.plumen.com Producent: Plumen

Skygarden Flos Skygarden Flos to wyjątkowe oświetlenie, które zachwyci nas niecodziennym, nieco zwodniczym designem. Marcel Wanders, holenderski projektant tego cuda, zadbał o jego każdy, nawet najmniejszy szczegół. Lampa ta niczym nie różni się od znanych nam modeli – przynajmniej od zewnętrznej strony. W środku natomiast kryje niebanalną płaskorzeźbę – wykonaną z gipsu, doprecyzowaną w każdym calu kwiecistą dekorację. Bogata ornamentyka sprzyja świetlnym iluminacjom na ścianie i suficie.

Cena: od 1700 eur |www.flos.com Projekt: Marcel Wanders | Producent: Flos

54

2/2017

www.luxmagazyn.pl

strefa designu

Louis Poulsen PH 5 Contemporary PH 5 to lampa, która stanowi zestawienie współczesnych trendów oraz klasycznego wzornictwa. Przypominamy, że w 2008 roku PH 5 cieszył się 50tą rocznicą powstania. Z tej właśnie okazji producent „ruszył” z kampanią: szczęśliwy kolor – szczęśliwe urodziny. Wystarczy spojrzeć na prezentowany model, aby zrozumieć, dlaczego oświetlenie te znajduje się w ścisłej czołówce w niemal każdym branżowym magazynie.

Cena: 600 eur | www.louispoulsen.com Producent: Louis Poulsen

Arco floor Lamp Flos Oto „perełka” zaprojektowana przez braci Castiglioni – Achille i Piera Giacomo specjalnie dla włoskiej firmy Flos. Chociaż projekt słynnej lampy podłogowej z niebanalną, elegancką podstawą z marmuru powstał w 1962 roku, oświetlenie te cieszy się niesłabnącą popularnością również dzisiaj. Arco LED to unowocześniona, energooszczędna wersja wspomnianego już modelu. Na szczególną uwagę zasługuje tutaj prosty, minimalistyczny wręcz design.

Cena: 1600 eur | www.flos.com Producent: Flos

www.luxmagazyn.pl

2/2017

55

strefa designu

Artemide Tolomeo Lampy Tolomeo firmy Artemide Lighting to prawdziwa ikona współczesnego włoskiego wzornictwa. Tolomeo cieszy się niesłabnąca popularnością, zwłaszcza wśród architektów, którzy cenią sobie prosty, stylowy design. Nic dziwnego, iż prezentowane oświetlenie otrzymało w 1989 roku nagrodę Compasso dOro Award właśnie za swój wygląd.

Cena: od 100 eur | www.artemide.com Producent: Artemide

Foscarini Tress Terra Grande Foscarini Tress Terra Grande to nowoczesna lampa podłogowa o innowacyjnym wręcz wzornictwie zaprojektowana przez Marca Sadlera w 2009 roku dla Foscarini.

Jej najbardziej charakterystycznym elementem jest korpus oprawy wykonany z lakierowanych, przeplatanych ze sobą pasków włókna szklanego. Całość, po zapaleniu, przypomina wyglądem słup światła. Jako że całość została wykonana ręcznie, każdy model Foscarini Tress Terra grande jest niepowtarzalny.

Cena: 1400 eur | www.foscarini.com Projekt: Marc Sadler | Producent: Foscarini

Catellani & Smith Lederam Manta S2 Lampa wisząca Laderam S2 zachwyci nas przede wszystkim nietypowym, aczkolwiek niezwykle eleganckim designem.

Innowacyjny wygląd pozwala uzyskać tzn. oświetlenie pośrednie. Połączenie włókna szklanego z metalem tworzy niecodzienną świetlistą poświatę – swojego rodzaju dekorację wnętrza. Do wyboru mamy różne zestawienia kolorystyczne: klasyczną czerń (zewnętrzna warstwa) + złoto (wewnętrzna warstwa), czerń + miedziany, biel z dodatkiem złota + satynowe elementy etc.

Cena: 1900 eur | www.catellanismith.com Producent: Catellani & Smith

56

2/2017

www.luxmagazyn.pl

technik a

Wademecum oświetleniowca Barwa światła – Barwa w znaczeniu subiektywnym (mówimy wtedy o barwie postrzeganej) jest cechą widzenia umożliwiającą rozpoznawanie w obiektach o tej samej wielkości, kształcie i strukturze takiej różnicy jaką może wywołać różnica widmowego składu promieniowania. Jest to zatem cecha pozwalająca ustalić różnice w jakości widzenia. W znaczeniu obiektywnym stosuje się termin barwa psychofizyczna. Jest charakterystyką promieniowania pozwalającą rozpoznać taką różnicę jaką może wywołać różnica widmowego składu promieniowania. Jest to zatem jakościowa cecha promieniowania.

Goniofotometr – Przyrząd przeznaczony do pomiaru rozkładu przestrzennego wielkości świetlnych, np. źródła światła.

Koszt TCO – Całkowity koszt pozyskania, instalowania, użytkowania, utrzymywania i pozbycia się, a więc obejmuje on wszystkie koszty ponoszone przez cały okres życia źródła światła lub w czasie jego eksploatacji, tj. koszty zakupu, wymiany źródeł światła i wydatki na energię elektryczną. Obecnie lampy LED są opłacalne ze względu na ich długą trwałość i niskie zużycie energii.

Luminancja – [cd/m2] – w uproszczeniu jest to odczucie jaskrawości. Nie jest ona wielkością podawaną przez producentów diod LED, jednak jest to niezwykle ważny parametr z punktu widzenia techniki świetlnej. Luminancja zależy ściśle od światłości oraz wymiarów źródła światła (powierzchni emitującej światło). Diody LED w porównaniu do większości źródeł światła mają bardzo małe rozmiary, a zatem i ogromną luminancję.

Z tego też powodu w większości produktów komercyjnych błędem jest stosowanie źródeł światła LED bez przesłon lub kloszy ograniczających olśnienie.

Olśnienie – Warunki widzenia powstałe na skutek niewłaściwego rozkładu, bądź zakresu luminancji, bądź też występowania zbyt dużych kontrastów, powodujące uczucie przykrości i niewygody, lub obniżenie zdolności rozpoznawania szczegółów, lub przedmiotów, lub oba te wrażenia jednocześnie.

Prąd przewodzenia – [mA] – jest to zazwyczaj nie jedna wartość, a zakres wartości dopuszczalnego prądu zasilania diod.

Prąd przewodzenia markowych diod mocy może zawierać się w bardzo szerokim zakresie, a dopuszczalny prąd maksymalny może być nawet wielokrotnością prądu znamionowego, np. dopuszczalne prądy przewodzenia diod XP-G firmy CREE wahają się od 350 do 1500 mA. Parametr ten odnosi się do prądu stałego, dlatego wielu producentów oznacza go jako DC forward current.

Ra (Wskaźnik oddawania barw) – Określa jakość oddawania barw sztucznych źródeł światła. Oznacza się go symbolem Ra. Jego maksymalna wartość to 100, która definiuje, że obserwowane przedmioty prezentują się w swoich naturalnych,

www.luxmagazyn.pl

2/2017

niezafałszowanych kolorach w świetle wytwarzanym przez źródło światła. Taką wartość mogą osiągać zwykłe żarówki. Typowa wartość dla LED to Ra 80, ale może ona także osiągnąć wartość Ra 90 lub wyższą.

Skuteczność świetlna – [lm/W] – stosunek strumienia świetlnego emitowanego przez określone źródło światła do pobieranej przez nie energii elektrycznej. Dzisiejsze skuteczności białych diod LED wahają się od 60 do nawet 160 lm/W, a niektórzy producenci mają już w swoich laboratoriach diody o skuteczności świetlnej przekraczającej 230 lm/W. Spotlight – Mały projektor emitujący skoncentrowaną wiązkę światła, najczęściej o kącie nie większym niż 20 stopni.

Statecznik –Urządzenie pracujące w obwodzie elektrycznym z lampami wyładowczymi, służące głównie do stabilizowania prądu wyładowania. Światło – Światło (promieniowanie widzialne) jest to ta część widma elektromagnetycznego, która powoduje bezpośrednio wrażenia wzrokowe. Dla lamp LED typowa temperatura barwowa mieści się w przedziale od 2700 K do 6500K. Temperatura barwowa światła definiowana jest przez porównanie z tak zwanym „ciałem czarnym“ i ilustrowana jest na krzywej Plancka. Temperatura barwowa światła jest to temperatura ciała czarnego, które wytwarza światło o takiej samej barwie jak źródło rozpatrywane. Świetlówka –Lampa wyładowcza, w której światło wytwarzane jest przez wzbudzenie warstwy luminoforu, przy pomocy promieniowania ultrafioletowego, wytworzonego podczas wyładowania. Potocznie nazywana jest również jarzeniówką.

Temperatura złącza – [°C] – właściwie maksymalna temperatura złącza, której producenci systemów LED nie powinni przekraczać i która powinna być uwzględniona w procesie projektowania produktu. Co więcej, nie powinno się doprowadzać do sytuacji, w której temperatura złącza byłaby bliska wartości maksymalnej. Ma to duży wpływ na żywotność diod LED i ich skuteczność świetlną, a przekroczenie tej wartości lub praca w temperaturze zbliżonej do niej mogą trwale uszkodzić diodę.

Widmo optyczne – Obraz powstały w wyniku rozłożenia światła na składowe o różnych długościach fali.

Widzenie fotopowe (widzenie dzienne) – Termin oznaczający pracę ludzkiego oka (widzenie) w warunkach normalnych, czyli takich przy których natężenie światła pozwala na maksymalne wykorzystywanie narządu wzroku np. w dzień. W rozpoznawaniu bodźców świetlnych biorą wówczas udział wyłącznie czopki.

57

technik a

Dlaczego oprawy LED

są idealnym wyborem w przypadku trudnych warunków pogodowych?

W polskich warunkach pogodowych miesiące zimowe i wiosenne charakteryzują się poranną mgłą, śniegiem oraz deszczem. Nie da się ukryć, że takie warunki nie sprzyjają jeździe samochodem czy spacerom. Zarówno piesi jak i osoby zmotoryzowane muszą zachować szczególną czujność. Nowoczesne technologie oświetlenia dróg LED ułatwiają poruszanie się po drogach i bez wątpienia wpływają na bezpieczeństwo kierowców oraz spacerowiczów.

D

eszcz zmniejsza widoczność kierowców w dzień.

W nocy zaś jest szczególnie niebezpieczny gdyż ma bezpośredni wpływ na percepcję oraz postrzeganie. Obiekt widoczny jest wtedy, gdy źródło światła odbija się od niego. Deszcz zakłóca jednak ten proces: • Kiedy światło uderza w krople deszczu, tylko część światła przechodzi przez nie – większość ulega rozproszeniu.

• Słaba widoczność sprawia, że ludzie koncentrują swoją uwagę bezpośrednio na to, co jest przed nimi, co zmniejsza zdolność widzenia peryferyjnego.

• Deszcz powoduje, że reflektory i inne źródła światła mniej skutecznie filtrują niektóre elementy, zmniejszając iluminację.

Deszcz, poprzez ograniczenie ilości światła, sprawia, że znaki drogowe, pasy dla pieszych, stają się mniej widoczne dla kierowcy. Warto nadmienić, że do oznaczeń drogowych używa się farb z dodatkiem materiałów odblaskowych.

W warunkach suchych oświetlenie reflektorów odbija odblaskową farbę prosto w kierunku kierowcy. Woda działa jednak jak soczewka, która rozprasza światło, co sprawia, że całość odbija się w różnych kierunkach, a linie stają się praktycznie niewidoczne dla kierowcy.

58

W miesiącach zimowo-wiosennych problemem staje się także mgła. Warunki mgliste mogą powodować wzrost wypadków ze względu na ich percepcyjny stosunek prędkości do dystansu kierowców. Kierowca widzi obiekty oparte nie na ich absolutnej jasności czy ciemności, ale na różnicy między jasnością obiektów, a tłem. Mgła utrudnia kontrast, powodując, że przedmioty stają się mniej wyraźne. Poruszanie się po drogach w takich warunkach jest znacząco utrudnione.

Zwiększenie bezpieczeństwa drogowego dzięki oświetleniu LED Nowoczesna technologia oświetlenia LED zwiększa bezpieczeństwo kierowców i pieszych w ruchu, zwłaszcza wiosną, podczas deszczowej bądź mglistej pogody.

Zalety diod LED wynikają z: Charakterystyki długości fali białego światła LED. Częstotliwości tej fali w porównaniu z innymi źródłami światła.

• Wrodzonej kierunkowej wiązki światła emitowanego.

Różnica między oświetleniem LED, a wszystkimi innymi źródłami światła wynika z długości fali, na której emituje • •

2/2017

www.luxmagazyn.pl

technik a

ono energię oraz wpływania i współdziałania kropli wody na wiązkę światła na tej długości fali. Źródła światła, które emitują głównie energię światła w niebieskiej długości fali widma widzialnego, podobnie jak diody LED, mają znacznie lepsze wyniki w słabiej widocznych warunkach niż w innych źródłach światła. Światło w regionie fioletowego zakresu widmowego ma krótszą długość fali aniżeli światło w czerwonym regionie. Cząstki pary wodnej w atmosferze zazwyczaj przechodzą przez światło, które jest w zakresie żółto-pomarańczowo-czerwonym, aczkolwiek mają tendencję do rozproszenia światła niebieskiego. Jest to najprawdopodobniej spowodowane tym, że cząstki wody mają ogólnie podobną wielkość do niebieskiej fali. Zjawisko to nazywane jest rozpraszaniem Rayleigha. Odpowiada ono między innymi za kolor nieba czy słońca.

W warunkach słabej widoczności wielkość cząstek wody wzrasta do punktu, w którym nie są one podobne do wielkości długości

www.luxmagazyn.pl

2/2017

niebieskich fal światła. W tym momencie są one porównywalne do wielkości długości fali żółto-pomarańczowo-czerwonej. Cząstki wody mają tendencję do rozpraszania i wygaszania światła w tych pasmach, aczkolwiek przechodzą przez światło niebieskie. Dlatego też światło słoneczne wydaje się czasami we mgle niebieskie bądź zielone. Diody LED są optymalnym wyborem w warunkach niskiej widoczności. Temperatura barwowa i oświetlenie są kluczowe dla stworzenia odpowiednich, bezpiecznych warunków dla jazdy podczas deszczy czy mgły.

59

technik a

DALI

Globalny standard sterowania oświetleniem DALI (Digital Addressable Lightning Interface) jest protokołem umożliwiającym komunikację między elementami końcowymi instalacji (w tym przypadku oprawami oświetleniowymi) a systemem sterującym, niezależnie od użytych rozwiązań technologicznych.

S

tworzony jako alternatywa dla tradycyjnych układów sterowania, opartych na napięciu 1-10V, pozwala sterować pojedynczymi oprawami, czy też konkretną grupą, za pomocą urządzeń peryferyjnych lub komputera PC przy wykorzystaniu pojedynczego przewodu dwużyłowego. Normalizacja interfejsu zawarta jest w dokumencie IEC (EN) 60929 E4. Ten ogólnodostępny standard elektronicznej regulacji oświetlenia został stworzony przez czołową grupę producentów opraw i instalacji oświetleniowych takich jak Osram, Lutron, Philips Lightning i Tridonic.

Obecnie praktycznie wszystkie firmy produkują, bądź sprzedają urządzenia wspierające protokół DALI, co pozwala stworzyć kompletne systemy oświetleniowe w oparciu o komponenty dowolnych producentów.

Sposób sterowania w oparciu o protokół DALI został stworzony tak, aby być jak najbardziej intuicyjnym i uniwersalnym. Cechy tego systemu, wynikające ze zbudowania go według tej koncepcji, można najłatwiej przedstawić na zasadzie porównania z tradycyjnym systemem, opartym na zasilaniu napięciem 1-10V.

rujących, a wszystkie sygnały wysyłane są za pomocą tylko i wyłącznie dwóch przewodów. Funkcje włączania i regulacji są zintegrowane. Możliwym staje się również grupowanie opraw bez użycia dodatkowych kontrolerów, dzięki nadawaniu adresów pojedynczym oprawom, bądź grupom. DALI pozwala kontrolować maksymalnie 64 indywidualne oprawy oświetleniowe, lub 16 grup opraw w trybie transmisji (Broadcast), za pomocą przewodu dwużyłowego o długości nie większej niż 300 m (ograniczenie spadkiem napięcia do 2V).

•

W porównaniu do systemu analogowego, przepływ informacji pomiędzy systemem sterującym a oprawą następuje w dwóch kierunkach. Nie opiera się tylko na wydawaniu poleceń urządzeniom za pomocą sterownika, ale jeszcze zbiera i analizuje informacje dostarczone przez czujniki umieszczone przy urządzeniach końcowych.

•

To co cechuje system DALI to również prostota instalacji.

Przewody sterujące zabezpieczone są przed odwróceniem polaryzacji, oraz mogą być ułożone w jednej linii z przewodami zasilającymi.

•

Ze względu na standaryzację protokołu i kompatybilność sprzętową, posiadamy możliwość dalszej rozbudowy systemu w oparciu o dowolne komponenty, oraz bez przeszkód możemy zmienić tryb pracy każdej oprawy w dogodnym dla nas momencie.

Porównanie sterowania DALI oraz 1-10V •

60

Analogowy system sterowania 1-10V posiada oddzielne funkcje włączania i regulacji, co wymaga poprowadzenia dodatkowych przewodów, ponadto do utworzenia grup oświetleniowych składających się z kilku opraw, potrzeba oddzielnych sterowników. W przypadku DALI stateczniki opraw są włączane równolegle do kabli ste-

2/2017

www.luxmagazyn.pl

technik a

•

•

Interfejs DALI nie wymaga dodatkowych wyłączników światła. Ściemnianie oświetlenia, bądź jego całkowite wyłączenie opiera się na przesyłaniu sygnałów za pomocą przewodów kontrolnych bezpośrednio z centralki, dodatkowo charakterystyka ściemniania ma kształt logarytmiczny, co odpowiada właściwościom ludzkiego oka.

DALI umożliwia tworzenie scen świetlnych, zarówno standardowych opartych na dostosowaniu wartości strumienia świetlnego do otoczenia, jak i skomplikowanych efektów z użyciem LEDowych opraw RGB.

•

W przypadku użycia różnych opraw oświetleniowych, o różnej wartości emitowanego strumienia świetlnego, pracujących w innych scenach świetlnych, interfejs ten powoduje płynne i zharmonizowane przejście wszystkich opraw z zaprogramowanej jednej sceny do drugiej, w przypadku zmiany.

•

Ze względu na zaawansowaną technologię DALI znalazło zastosowanie w tzw. „Zielonych Budynkach”, gdzie doskonale współpracuje z energooszczędnym

www.luxmagazyn.pl

2/2017

oświetleniem inteligentnym, oraz daje możliwość zmiany z poziomu pojedynczego użytkownika.

•

Protokół sterowania w standardzie DALI, w połączeniu z kontrolerami i sensorami, działa w topologii Master-Slave.

Sposób podłączenia i działania urządzeń w standardzie DALI Za pomocą protokołu DALI jesteśmy w stanie zaadresować do 64 indywidualnych stateczników opraw. Wiąże się to z 6-bitowym systemem adresowania oświetlenia. Sterowanie może być realizowane w układzie 16 grup (4 bity) oraz 16 scen (4 bity). Tworzenie sceny świetlnej polega na zdefiniowaniu schematu załączania pojedynczych opraw, lub całych grup zależnie od sytuacji i żądanego poziomu natężenia oświetlenia. Poziom natężenia możemy regulować w zakresie 256 poziomów Istnieje całkowita dowolność w łączeniu poszczególnych stateczników w grupy, załączanych za pomocą dodatkowego przełącznika bądź adresu wywołanego w interfejsie zainstalowanym na komputerze.

61

technik a

światło w ogrodzie i wokół domu Marek Kołakowski Inwestując pieniądze i pracę w piękno domowego ogrodu spodziewamy się, że te nakłady zwrócą się w postaci doznań estetycznych wartych poniesionego trudu. Dlaczego jednak ogród ma cieszyć nas swoim widokiem tylko za dnia? Jego umiejętne oświetlenie sprawi, że widok zieleni zachwyci nas również po zmroku.

W

ciągu dnia dom często stoi pusty, a po powrocie domowników szybko zapada zmrok i ogród, który mogłoby być źródłem relaksu, tonie w ciemności. Czy wychodząc wieczorem do ciemnego ogrodu musimy czuć się jak w czarnej kuli i błądzić po omacku w ciemnościach? Przecież wystarczy trochę światła sztucznego żeby móc spojrzeć dalej i cieszyć się pięknem otoczenia domu, odkrywać magiczne widoki, których nie dostrzegamy za dnia.

Techniki oświetleniowe w ogrodzie Pojęcie oświetlenia ogrodowego nie powinno być zawężane jedynie do światła stosowanego wśród ogrodowej zieleni.

Prawdziwie piękne efekty można uzyskać myśląc jednocześnie o oświetleniu całego otoczenia domu. W ogrodzie będą to przede wszystkim ścieżki, murki i schody, oczka wodne, drzewa i rabaty kwiatowe, altany, pergole i miejsce grilowania. W bliższej okolicy domu światła potrzebują furtki i bramy, drzwi wejściowe, podjazdy i tarasy.

Nie musi to być światło silne, ważne raczej by było obecne w wielu punktach na całym terenie wokół domu i w ogrodzie. Światło nie powinno oświetlać całej przestrzeni równomiernie. Ogród to nie boisko sportowe. Ma swoje ukształtowanie przestrzenne, swoją dramaturgię, którą można ukazać, a nawet znacznie wzmocnić. Dlatego światło w poszczególnych punktach przestrzeni wokół domu powinno być różnorodne i pozwalać na kreowanie wielu odmiennych scen świetlnych w zależności od potrzeb, nastroju, a nawet pory roku.

Warto poznać kilka ze sposobów oświetlania przydatnych w otoczeniu naszego domu, aby samodzielnie eksperymento-

62

2/2017

www.luxmagazyn.pl

technik a

wać z nimi w świadomy sposób lub precyzyjnie formułować swoje oczekiwania w rozmowach z architektem krajobrazu.

Przednie oświetlenie daje cienie Cienie rzucane przez oświetlone obiekty na znajdujące się z tyłu powierzchnie, szczególnie na ściany budynków lub ogrodzeń, mogą stworzyć bardzo plastyczne efekty. Można je osiągnąć przez skierowanie skoncentrowanej wiązki światła na obiekt, np. roślinę lub rzeźbę, za którą znajduje się ściana budynku lub murowane ogrodzenie. Obiekt będzie jasno oświetlony od strony padania światła, a na ścianie za nim pojawi się cień. W zależności od kąta padania wiązki świetlnej cienie będą dłuższe lub krótsze tworząc bardziej lub mniej dramatyczny efekt wizualny.

Tylne oświetlenie uwidacznia zarys obiektu Jest to technika przeciwna do rzucania cieni. Oprawa oświetleniowa jest umieszczana za obiektem. Przednia część

oświetlanego przedmiotu tonie w cieniu, a światło padające od tyłu tworzy wokół niego swoistą świetlną aureolę uwidoczniając jedynie jego ciemny zarys.

Światło z dwóch stron daje miękkie oświetlenie Jeśli zamiarem jest pokazanie piękna rzeźby ogrodowej lub starego, sękatego pnia, można uzyskać bardzo urokliwy efekt miękkiego oświetlenia, oświetlając go jednocześnie z dwóch stron. Takie światło nie tylko rozjaśni przedmiot, ale wyeliminuje ostre cienie, a w przypadku obiektu o ażurowej konstrukcji, pokaże jej przestrzenną strukturę i mnogość detali.

Oświetlenie od góry Technika oświetlenia górnego, za pomocą opraw świecących wyłącznie w dół, jest powszechnie używana we wnętrzach, a w otoczeniu domu może być użyteczna dla wydobycia z mroku szczególnych miejsc. Nabudowywanych opraw świecących w dół można użyć do oświetlenia wejść do budynków, nad drzwiami, do ogólnego oświetlenia altan ogrodowych. Wbudowane oprawy punktowe typu downlight, umieszczone w okapie dachu wokół domu, zapewnią oświetlenie dużych powierzchni ścian zewnętrznych.

Oświetlenie od dołu - podświetlenie Rozwiązaniem użytecznym w ogrodzie może okazać się podświetlenie obiektu od dołu. Można je zastosować np. w przypadku pnia drzewa lub obrośniętej zielenią pergoli. W ziemi, w pobliżu pnia drzewa lub pod pergolą wystarczy zainstalować np. oprawy dogruntowe świecące w górę. Pień i dolne konary drzewa zostaną jasno oświetlone. Gęstwina liści lub zieleń pergoli rozproszą światło i miękko odbiją je w kierunku podłoża. To samo rozwiązanie sprawdzi się przy iluminacji altany. Oprawy można wtedy zainstalować np. przy słupach nośnych, na których wspiera się jej dach.

Symulowane światło księżyca Naturalne światło księżyca może tworzyć w nocnym ogrodzie bardzo romantyczne efekty. Nie musimy być jednak zależni od bezchmurnego nieba. Podobne oświetlenie możemy stworzyć sztucznie. Wystarczy zamontować jedną lub dwie niezbyt silne oprawy reflektorowe w konarach drzewa, na drugim lub trzecim poziomie gałęzi i skierować je ku ziemi.

Oprawy powinny mieć matowe, rozpraszające klosze. Promienie światła sztucznego przechodząc przez konary i liście stworzą na ziemi pod drzewem efekt podobny do naturalnego światła księżycowego subtelnie oświetlając teren wokół drzewa.

www.luxmagazyn.pl

2/2017

63

technik a

Światło w ogrodzie i na zewnątrz domu Oświetlenie ogrodu i zewnętrznych części domu upiększa otoczenie, czyni go je bardzie funkcjonalnym i bezpieczniejszym, wydłuży czas przyjemnie spędzany na zewnątrz. Jest to inwestycja, która podwyższa także wartość obiektu.

Ścieżki i schodki ogrodowe Nie ma chyba nic bardziej zachęcającego do nocnego spaceru i przebywania w ogrodzie niż dobrze oświetlone ścieżki.

Dzięki nim możemy nawet nocą bezpiecznie dotrzeć w najdalsze zakamarki ukryte wśród zieleni. Widoczne z daleka ścieżki i ich najbliższe otoczenie dają orientację w rozległości i ukształtowaniu terenu, tworzą nocny krajobraz. Jest wiele sposobów, aby to osiągnąć przez użycie dyskretnego, niezbyt silnego oświetlenia oprawami stojącymi umieszczonymi po bokach ścieżek lub dogruntowymi wmontowanymi w powierzchnię ścieżki lub w jej pobliżu. Przydadzą się także oprawy montowane w lub na murkach biegnących przy dróżkach.

Niska zieleń Jeśli zainwestowałeś w stworzenie pięknego krajobrazu w swoim ogrodzie z rabatami kwiatowymi i niskimi krzewami, zechcesz wydobyć je z mroku dzięki akcentowemu oświetleniu wybranych powierzchni. Aby to uczynić, użyj np. niskich, przenośnych opraw reflektorowych na szpikulcach wtykanych w ziemię pod krzewami, wśród klombów i skalniaków i niewysokich, stałych opraw stojących na trawnikach.

Wysokie drzewa Jeśli masz w ogrodzie szczególnie okazałe, duże drzewo lub np. grupę drzew o mniejszych rozmiarach, lecz rosnących blisko siebie, podświetl je umieszczając przy pniach oprawy dogruntowe lub zamontowane na podłożu oprawy reflektorowe skierowane ku górze.

Zbiornik wodny Oświetlenie ogrodowych zbiorników wodnych, fontann i roślin usytuowanych nad brzegami może być źródłem wspaniałych efektów świetlnych. Zwłaszcza falująca lub spadająca woda pięknie wygląda w sztucznym oświetleniu.

Ryby przepływające w snopie sztucznego światła z opraw podwodnych są źródłem barwnych refleksów i cieni. Fontanna oświetlona wieczorem da wrażenie żyjącej postaci. Światło skierowane na rośliny nad brzegiem zbiornika wodnego sprawi, że będą się one odbijać w wodzie jak w naturalnym lustrze.

Do oświetlenia oczka wodnego można użyć specjalnych opraw przeznaczonych do pracy w zanurzeniu.

64

Ich wodoszczelność jest charakteryzowana tzw. klasą IP68, a napięcie zasilana obniżone do 12 V.

Taras, weranda, altana i miejsce do grillowania Te obiekty można zmienić w zaciszny azyl wieczornego wypoczynku lub miejsce gdzie odbędzie się imieninowe przyjęcie w gorący, lipcowy wieczór. Nastrojowe oświetlenie zapewnią tu np. niewielkie oprawy oświetleniowe umieszczone pod schodami, poręczami lub ławkami.

Warto też zapewnić światło w rejonie grilla i miejscu do spożywania posiłków. Najprostszym pomysłem może okazać się zainstalowanie punktowych reflektorków wśród gałęzi pobliskich drzew.

Światło na zewnątrz domu Najmilsi goście odwiedzają nas przeważnie wieczorami. Wejście do twojego domu to dla nich pierwsze wrażenie, które może nastroić ich pozytywnie.

Odczucie gościnności i bezpiecznej atmosfery można wywołać przy pomocy właściwego oświetlenia przy furtce lub bramie wejściowej, na dróżce wiodącej od furtki do ganku lub drzwi domu i na podjeździe dla samochodów.

Przy furtce w ogrodzeniu można umieścić oprawę ścienną z kloszem rozpraszającym, świecącą ciepłym, lecz niezbyt mocnym światłem. Wzrok osób wchodzących z ciemności do rozświetlonego wnętrza domu powinien adaptować się stopniowo. Ścieżki, schody, podjazd i droga do garażu powinny być oświetlone, aby umożliwić gościom i domownikom łatwe i bezpieczne poruszanie się w ciemności. Można tam zainstalować oprawy dogruntowe, niskie oprawy słupkowe lub oprawy ścienne, jeśli droga prowadzi wzdłuż budynku lub ogrodzenia. Takich samych opraw można użyć także dla określenia granic dłuższych dróg wjazdowych dla samochodów. Słupki o wysokości około 0,5 m będą tu doskonałe. Najlepiej użyć opraw z kloszami rozpraszającymi światło i przesłonami kierunkującymi je ku ziemi dla zabezpieczenia przed olśnieniem.

Oprawy ścienne po każdej stronie drzwi wejściowych zapewnią bezpieczeństwo na schodkach, dodadzą ciepła i zaproszą do wejścia.

Pod stropem ganku lub innego zadaszenia nad wejściem, można umieścić sufitową oprawę wbudowaną, nabudowaną lub zwieszaną. Oddzielne wejście boczne oświetli dostatecznie jedna mniejsza oprawa ścienna umieszczoną po stronie zamka do drzwi.

Dla zapewnienia bezpieczeństwa członków rodziny używających samochodu po zmierzchu, przy drzwiach garażowych można zainstalować oprawy ścienne. Wygodne będzie 2/2017

www.luxmagazyn.pl

technik a

tu użycie opraw z czujnikami ruchu reagującymi na nadchodzące osoby lub nadjeżdżające auto. Można też użyć czujników zmierzchowych, które załączą oprawy automatycznie, gdy zapadnie zmrok i wyłączą, gdy się rozwidni, redukując w ten sposób zużycie energii i zapewniając bezpieczeństwo, gdy nikogo nie ma w domu.

Warto pamiętać też o oświetleniu zewnętrznych zejść do piwnic i dróżek prowadzących do budynków gospodarczych.

Iluminację ścian domu można uzyskać dzięki oprawom punktowym zamontowanym w okapie dachu. Takie oświetlenie zwiększy bezpieczeństwo, jeśli zostanie umieszczone także od tylnej strony domu, która zwykle tonie w mroku.

Aby jednak oszczędzać energię warto zastosować tam czujniki ruchu, które załączą światło tylko wtedy, gdy ktoś się tam pojawi. Automatyczny programator czasowy lub czujnik zmierzchowy może kontrolować część oświetlenia zewnętrznego tak, aby wyłączyć je o właściwej porze, natomiast podstawowe oświetlenie zapewniające bezpieczeństwo można pozostawić włączone na całą noc.

Ogrodowe oprawy oświetleniowe Szczególnym wymaganiem stawianym oprawom oświetleniowym

www.luxmagazyn.pl

2/2017

stosowanym w ogrodzie i wokół domu jest wysoka szczelność i odporność na działanie czynników atmosferycznych. W pewnych porach roku, na zewnątrz występuje wilgoć. Oprawy są bezpośrednio narażone na działanie deszczu, a w ogrodzie dodatkowo na polanie strumieniem wody przy nawadnianiu roślin. Oprawy oświetleniowe są także narażone na wnikania kurzu, owadów i innych zanieczyszczeń stałych. Ze względu na niskie usytuowanie powinny też zabezpieczać człowieka przed możliwością dotyku lub zbliżenia do niebezpiecznych części czynnych wewnątrz oprawy.

Stopień ochrony (szczelności) opraw określa się przy pomocy tzw. klasyfikacji IP. Według niej oprawy oświetleniowe oznaczane są dwucyfrowym symbolem kodu IP. Pierwsza cyfra tego symbolu oznacza stopień ochrony przed ciałami stałymi w tym pyłem, narzędziami i częściami ciała. Za pomocą drugiej cyfry podaje się stopień zabezpieczenia oprawy przed wnikaniem wody. Oprawy używane do oświetlenia zewnętrznego powinny mieć klasę IP, co najmniej 43. Klasa IP opraw narażonych na bezpośrednie polewanie wodą nie powinna być niższa niż 65, a dla opraw do pracy pod wodą musi mieć stopień 68.

65

wiz y tówki fir m

Sapa Aluminium Sp. z o.o. ul. Kopernika 18 64-980 Trzcianka tel. +48 67 35 25 105 fax +48 67 35 67 140 www.sapa.pl

GTV Poland Sp. z o.o. Sp. k. ul. Przejazdowa 21 05-800 Pruszków tel. + 48 22 444 75 00 info@gtv.com.pl www.gtv.com.pl

Konica Minolta Sensing Europe B.V. Sp. z o.o. O. w Polsce ul. Skarbowców 23a 53-025, Wrocław tel. +48 71 330 50 01, 734 52 11 info.poland@seu.konicaminolta.eu www.konicaminolta.pl

TM TECHNOLOGIE Sp. z o.o.

Morawica 355, k/Krakowa 32-084 Morawica tel. +48 12 444 60 60 biuro@tmtechnologie.pl www.tmtechnologie.pl

OSRAM Lighting Sp. z.o.o.

Al. Jerozolimskie 94 00-807 Warszawa tel. +48 22 376 57 00 fax +48 22 376 57 02 www.osram.pl

66

Sapa Aluminium to czołowy producent profili aluminiowych. Oferuje najwyższej jakości usługi obróbki mechanicznej i powierzchniowej z przeznaczeniem między innymi dla branży oświetleniowej w tym do opraw oświetleniowych i profili LED.

GTV jest międzynarodowym dystrybutorem oraz czołową firmą na polskim rynku oświetlenia. Oferuje pełną gamę produktów – od źródeł światła, aż po gotowe rozwiązania oświetleniowe. Działamy na kilkunastu rynkach europejskich, m.in. w Niemczech, Rumunii, Austrii, Węgrzech, Czechach, Słowacji oraz wszystkich krajach bałtyckich. GTV to nowoczesna i profesjonalnie zarządzana firma – zaufany partner biznesowy dla kontrahentów na całym świecie.

Konica Minolta to producent i dystrybutor wysokiej jakości precyzyjnych urządzeń pomiarowych niezbędnych dla utrzymania wysokiej jakości i dalszego ulepszania produktów w wielu dziedzinach przemysłu. Dzięki najnowocześniejszym technologiom optycznym i elektronicznym, urządzenia pomiarowe Konica Minolta pomagają w kontroli jakości i rozwoju produktów w bardzo rozmaitych branżach przemysłu.

Firma TM TECHNOLOGIE, założona w Krakowie w 2002 r., w ciągu kilku lat stała się jednym z czołowych polskich producentów oświetlenia awaryjnego i ewakuacyjnego oraz osprzętu elektronicznego do zastosowań w technice oświetleniowej. Działalność przedsiębiorstwa nie ogranicza się tylko do terytorium Polski. Produkty są z powodzeniem eksportowane do krajów na całym świecie.

Źródła światła i systemy oświetleniowe firmy OSRAM pozwalają zobaczyć rzeczy z ich lepszej strony gwarantując jednocześnie bezpieczeństwo i komfort. Od ponad stu lat firma OSRAM to „pasjonat inteligentnego światła”. Jako firma działająca na globalnych rynkach, angażuje się w realizowanie założeń polityki odpowiedzialnego i ekologicznego biznesu, a także w sponsorowanie sztuki, kultury i sportu na całym świecie.

W Polsce firma OSRAM obecna jest od 1991 roku. Po ponad piętnastu latach rozwoju swojej działalności oferuje pełen asortyment produktów.

Zaliczają się do nich zarówno produkty konsumenckie jak i najwyższej jakości źródła światła i systemy oświetleniowe dla profesjonalistów.

2/2017

www.luxmagazyn.pl