៩. សុំបគ្ុ ត តា ំងពីអុងបាងថាវ អូសខស្ស្លុក ខស្សប្តពា ំងមក
លឹមបាែផាលស់ ប កសុី ។ ាត់កាប់អស ុ ផាែ់លក់អងក ។ ាត់ចោះុ រ ភនរំ ពញ ។ ហ្ក់រ
ត់ ម ុឺ ក
ើ ងខប្ពករតានត កាល្នល ់
ប ្មីបែុ ត ោះគំែិត្មី ។ កា កសុីហ្ក់ចោះុ
ត បាែ ញ ុ រអាយ ើ ងាមែេកំ ី ែត់ សុីមែខ្ែ ិ
ឃ្លលតពីភូមរែ ើ អំ ពិល ។ គំែិតរតូ ផាតច់រមោះខស្ស្លុក ិ ម
ិ ខស្សប្តពា ំង រក រខា ត ិ៍ ែ ចខមមកវញបាែ សាយ ។ មែ ិ យូ បុនាមែ រេៀត ។
ាត់ប្តូវលក់ែភ ូ ិរអាយអុងបាងថាវ ី ម
មុែន្ងប្រគល ់ផទោះរអាយអុងបាវថាវ លឹមបាែម
រមកប្គូសប្ូ តសាត ំវតតតបូងខែលជាប្គូ បស់ាត់ រពល លឹមរៅរមកប្គូរប្តកអ សួ ថា
អញបាែផាត ំតាមរម
ំ ផា ុ ែ់
រអាយឯងមកជ្ួប
អញ ! ឯងែង ឹ រេ ? -
ែប្ំុ ្ ពោះក ណា ុ មែបាែែ ង ឹ រ ិ
ើយ
រប្ពាោះ វល ់
ណាស់ ! បែតិចកាល្នល ់ បែតិចខប្ពករតានត... ។ រហ្ើយឥលូវលក់ផោះទ រអាយអុងបាងថាវរេៀត
ខាត
អស់ ២០០៛០០ ។ ាត់ែង ឹ ថាឯងែ វោះាត់រចោះខតវាយ បរនាាក ... ។ -
ឯងគតរៅណា ? ិ
រចោះខតរែ ើ រហ្ើយ ! ប្ទរៅម ំ ែបាែស្ស៊ុ ករយើង ិ
រែោះាមែខស្សរ្វរនាោះ ! ើ -
ំ ឹ ងមួយប្ាប់ឯង អញមាែែែ
។
ឯងច ំរេ
ឧបាសករែចរជ្ ង ើ រៅវតតបាស័កប្ពោះប្តពា ំង ។ ាត់ ើ រផងើ សំ បុប្តមកអញមួយចាប់ ។
ឯងយកសំ បុប្តរែោះរមើលចុោះ ។
រមកប្គូហ្ុចសំ បុប្តមកលឹមៗ របើករមលរ ើ
រសចកតែូ ី ចតរៅ
ើញ
ិ ១៩៤៦ ភនរំ ពញ ន្ង ១ អាវវល ំ សូមថាវយបងាមករមកបង ែប្ំុ ្ ពោះក ណា ុ បាែមកែល ់ភនរំ ពញជ្ិតពី ខែរហ្ើយ
។ រោយ វល ់រពក ក ៏មែបាែមកជ្ួ បផាទល ់ែឹងរមក ិ ំ ឹ ង។ បង ។ សូមរផងើប្ររគែសំ បុប្តរែោះជាែែ
ែូចរមកបងបាែប្ជាបរហ្ើយ កនុងរពលផាសុីស
ជ្បុែចូលស្ស៊ុកប្រជាជ្ែខែ ែ ទងមូ ំ ល
រវេនារតាក
ោកជាពែ់រពក ។ រាជ្កា រសៀមបាែែរែតើមយក ំ ង ពប្ង្គត់នែ ែ រអាយខបកាន កូែប្ពាត់ពី រែតតបាត់ែប ខមឪ រែូែប្ពាត់បង ប្រពែធបាត់រី ត ។ល ។
រៅកនុងស្ស៊ុក កងេ ័ពជ្បុែបាែចូលមករែ ោស
ពាសរពញមកតំ ត ួ រលើកងេ ័ពជ្បុែ
បារាងជ្ញ្ ំ ា ក់
ឈាមរញើសប្រជាជ្ែខែ ែ ។ រាជ្កា រពលរនាោះ បាែ បងែតអ ់ ំ បល ិ
បងែតស ់ ំ ពត់ ។
ាមែអំ ណាចលក់ ែិង នវសំ
ប្រជាជ្ែោ ំករាស
។ ភានក់ង្គ ្មី ី ែែឯង ួល
អនកចប់ករាសបាែរែ ើ ក ុ រ លុ ើ កលុយខ្ករ្ ចប់លក់ពិែ័យជាប្ាក់
ោក់ ឺ គក ុ ែល ់អន កតាញ
សំ ពត់ប្គបែែតប់ែែរហ្ ើ យមាែកាប់ករំ េចកំេ ី ួល
ហាត់ ែិងកតាញ ។ រាស្រសតាមែចាប់តាញសំ រាប់ ី
រប្រើែែឯង បុខែតប្តូវរៅរបកសំ លី គ ករាសពីសា ើ ួល
ិ មស្ស៊ុកយកមក នវតាញជាភួយជ្ូែរាជ្កា វញ ។ នា តាញភាគរប្ចើ ើ ែ បាែខតរែឿយ ។
ាមែប្ាក់ន្លឈ្ួលមួ ន យរសែ
ែិងខាតរពលរ្វនស្សចំ កា បស់ែែ ើ ួល
កនុងរពលរនាោះប្រជាជ្ែខែ ែ
រសទើ ប្គប់ប្គួសា រៅ
ប្គប់តប ំ ែ់កុងប្ររេសបាែ ន បាវរែ ុំ ម ំងរក ត ិ៍ ើ បែ ី ឹងបេបា ិ ខាមស់ ។ ប្គួសា ែ លោះមាែសំ ពត់មួយបនាលស់សំរាប់ានបី នាក់
ឺ បួែនាក់ ។ របប្រពែធ រៅផទោះ រតរសល ៀកសំ ពត់ ើ ី
រចញរៅរ្វកា រប្ៅផទោះ ។ ើ
ិ ំ ឯចំនែកផាសុសជ្ប ុែវញ បាែបងខចប់រកែ ឌ គូលី រៅ ី
គូលី
រៅរ្វជ្ួ ើ បី ើ សជ្ុលកខែលងចំែតយែតរហាោះរែម
រ្វសង្រ្ ង្គាមផាសុីសមហាអាសុី ។ ប្រជាជ្ែខែ ែ ទង ំ ើ ស្សើទងប្រ៊ុ ំ សបាែប្តូវពួកសឹកបារាងជ្ប ំ ុែេុកែូចជា
ហ្វូងរាប្កបី ប្តូវរគរប្រើាមែែង ឹ យប់ន្ង ប្តូវរគរកៀ
ចប់យករៅឆ្ងយពីេលំ ី រៅ បស់ែែ ួ ល ។ លុោះមកែល ់ ខែអុកតូប្រិ៍ឆ្ន ំរៅ
កំម ំងប្រជា្បរតយយ ិ
ក ៏បាែ
មាែជ្ ័យជ្ំែោះរលើពួកផាសុីសរៅប្គប់សម ភូមិ
ប្ររេសខែ ែ រយើងក ៏ប្តូវ ច ួ ផុតពីប្កញា ំផាសុីសជ្បុែ
។
ខែ រ
។ ើយ ។
ខតរសចកតរប្តកអ បស់រយើងមែសា ី ិ ិ តរសា
តា ំងពីផាសុីសជ្បុែបរាជ្ ័យរៅរៅស្ស៊ុករយៀក
ណាមខាងតបូង
អាណាែិគមែិយមបារាងបាែនា ំ ំ
ិ េ ័ពចូលមករលែវ់ ញ រប្កាករ
។
ប្រជាជ្ែរយៀកណាមបាែ
ូ ងអង ់អាច ើ ងតសោ
េល ់ែឹងពួកេមិ
បារាង ំ ។ ទងរកែ ំ ង ទងចស់ ំ ទងស្សើ ំ ទងប្រ៊ុ ំ សែ លោះ ប្រោប់លំនពង ែ លោះពីងពង ់ឬសស ី បាែមូលានែូចែែ ួល មួយ រប្កាករ
ំ ង ំ ប្គប់តប ំ ែ់ ។ ើ ងវាយខាមងបារា
ខាមងបារា ំ ងបាែ្ល ំ ងមកប្ររេសរយើង ។ ែូចរមក
បងបាែប្ជាបរហ្ើយ ិ កា វញ
វាចូលមកប្តួតប្គប់ប្កសួងរាជ្
រហ្ើយវាបាែចប់រផតើមចប់ចងសំ មប់
ប្រជាជ្ែរយើង ។ ខតរៅមុែសាាែកា ែ៍រែោះ ប្រជា ជ្ែរយើងមែសុ ែចតត ំុ ្ រាងរេៀតរ ំ ិ ិ រៅរ្វែ ើ បា
ើយ
។
ប្រជាជ្ែរយើងបាែរប្កាករ
ើ ងប្គប់ជាែ់ថានក់តស ូ
ិ វញ ។ កា តសរូ យើងរលើករែោះរវេនាពិបាក បុខែត រយើងប្ាកែជាឈាែរៅ កជ្ ័យជ្ំែោះ
។
រយើងប្តូវ
ប ួ ម ួ សាមគាី ប្រជាជ្ែរយើងទងមូ ំ លែឹងប្តូវចងមតត ិ
ជាមួយប្រជាជ្ែរវៀតណាម - ឡាវខែលរប្កាកវាយ បារាង ំ ។ ចុងបំផត ុ សូមរមកបង ក ណា ុ ផង
ំ ឹ ងមកែប្ំុ ្ ពោះ រអាយែែ
រតរែែល ើ ឹមកូែសិសសរមកបងរៅ
ឯណា ? សឹក ឺ រៅ ? មាែប្រពែធឬរៅ ? សូមរមក បងប្ាប់រអាយមកជ្ួប ប្រញាប់ ។
។
ែឹងែប្ំុ ្ ពោះក ណា ុ ោង
សូមរមកបងេេួលរសចកតរា ពពីែប្ំុ ្ ពោះក ណា ុ ី យឹម
លុោះរមលចប់ ើ
លឹមបាែប្ររគែសំ បុប្តរៅរមក
ប្គូៗ បាែសួ ថា ឯងយល ់ែូចរមតចសំ បុប្តរែោះ ? ឯង
ប្តូវរៅជ្ួបយឹម ។ ឯង មុែជាែង ឹ រ ឿងរាវរប្ចើែរេៀត។ ឯងសាាល ់ជាក់មក់រេ ?
... សាាល ់ជាក់មក់ ។ ែប្ំុ ្ ពោះក ណា ុ រៅាត់នត
រមកប្គូៗ
រហ្ើយកុនំ តជាប់នមឪចស់ៗកុអ ំ ី មែប្ត ិ
ិ លប់មកភូមវិ ញរេ
រៅជាមួយាត់ឯបាសកប្ពោះ
ប្តពា ំង ហ្ូ តរស្សច ... ។ -
យឹមពីរែម ើ រឈាែោះរ ឿង ។ (រមកប្គូបាែកាត់)
។ ាត់បាែរ ៀែសាមបារាងែល ំ ់ថានក់រលែមួយ ច ួ បាែចូលរ្វទហាែ ើ
រជ្ើងប្កហ្មរៅចាំងស្ស៊ុក
បារាង ំ រៅសង្រ្ង្គាម ១៩១៤-១៨ រប្កាយសង្រ្ងាម យឹម បាែមរចញពីកងេ ័ព
រហ្ើយបាែចូលរ្វកមម ក ើ
រៅប្ររេសបារាង ំ ។ ាត់បាែ ស់រៅស្ស៊ុកបារាង ំ
បាែ ៤-៥ ឆ្ន ំនែ រហ្ើយស រសើ សាែ តរស ភាពែ ើ ី ិង សមភាពប្រជាជ្ែបារាង ំ ិ រយើងវញបាែជាព ី ឆ្ន ំ
។
មកែល ់ស្ស៊ុកខែ ែ បស់
យឹមប្តូវរាជ្កា ចប់រអាយ
រ្វទហាែរជ្ ើងប្កហ្ម មតងរេៀតពាក់រោយ ។ កាល ើ ប្រជាជ្ែរយៀកណាមបោះវាយបារាងរៅកូ ំ សា ំងសុីែ
បារាងបាែរកែ ំ ឌ ខែ ែ រអាយរៅបង្រ្ង្គកប ។ យឹមប្តូវ បារាងបញ្ ំ ូ ា ែរៅខែ
អាណាែិគមបារាង ំ រប្ចើែ
។
។ អំ រពើរឃ្ល រៅ បស់កងេ ័ព រ្វរអាយយ ើ ឹម
ិ ប្រឆ្ ំងវញជា
មែប្ាែ់ នតមែចប់ រ្វបាបប្រជាជ្ែែូ ច ិ ិ ើ
ទហាែបារាងខែលរប្ចើ ំ ែ ចប់ស្សើ កូែប្កមុំ សំ មប់ កូែរកែង រលែយ ់ កមាសប្ាក់ យឹមបាែជ្ួយឧបតាម ភ
ិ ែល ់ប្រជាជ្ែស្ស៊ុកខស្ស ចំកា រៅវញ ាត់រៅែល ់ មុែបារាង ំ
កាលណាាត់បាែរបើកផលូវរអាយប្រជា
ជ្ែ ត់រគច យកប្េពយ្ែធាែរៅមក់ ។ យឹមរ្វើ
របៀបរែោះមែបាែយូ រេ ។ រប្កាយមក ិ
បារាង ំ វា
ពិែិតយែង ៏បាែនា ំពួកាត់ ត់នតបារាង ំ ឹ យឹមែង ឹ ែែក ួល តាមបាញ់ ខាាត់ខាាយ ។ យឹមមានក់ឯងបាែ រគច ច ួ
រហ្ើយប្តូវ បួសោងខាលងរៅរជ្ ំ ើងរ្វង ។ រហ្តុរែោះ រហ្ើយបាែជាាត់ រែ ើ រែចៗ។ ើញ រ
បារាង ំ កាត់មែ ិ
ើ ញ ក ៏បាែលុបរឈាែោះថាសាលប់ ។ រប្កាយពីរែោះ
យឹម
បាែទក់េងជាមួយអនកតសរូ យៀកណាមជា
រប្ចើែនាក់ រហ្ើយាត់ក ៏បាែខប្ររឈាែោះ មក់ែែពួ ែ ួល រៅបាសក ប្ពោះប្តពា ំង ។ ាត់ាមែេលំ ី រៅែឹងរគរេ
។ ាត់ផាលស់រឈាែោះញឹកញាប់ ។ ាត់ជាមែុសសលែ យុត្ម៌ ពិត ។ ិត -
ែប្ំុ ្ ពោះក ណា ុ សាាល ់តំនលាត់ពិតរហ្ើយ
កែលោះឆ្ន ំរៅជាមួយាត់
។
ែប្ំុ ្ ពោះក ណា ុ បាែយល ់ែង ឹ
សាាល ់រ ឿងកា បែវិ តតស្ស៊ុក្ំៗ... ។
-
យឹមជាអនកចូលចតត ិ ោស់ប្រជាជ្ែណាស់
។
ឯងប្តូវរៅជ្ួបាត់កខា ុំ ែ ។ -
ែប្ំុ ្ ពោះក ណាចូលចតត ិ ណាស់
។ ាត់សំនាក់
រៅកខែលងណាភនរំ ពញ ... ។ -
ាត់សំនាក់ផោះទ រមកែូង រៅខាងរប្កាយវតតបូ
ំ ក់មួយសង ់្មី េុមខាងរជ្ង ើ ស្សោះរប្កាយែនា
។
ឯង
សាាល ់រហ្ើយ មែច ំបាច់យកសំ បុប្តពីអញរេ ។ ិ -
មែច ំបាច់សំបុប្តរេ ិ
។
ែប្ំុ ្ ពោះក ណា ុ សាាល ់
ាត់រហ្ើយ ។ ខតែប្ំុ ្ ពោះក ណា ុ មកមាែបំែងមួយ ។ មុែែឹងរចញពីភូមរយ ិ ើ ងរៅ
ែប្ំុ ្ ពោះក ណា ុ សូមរផញើ
ធាតុបី ែឹងប្ពោះអងារមកប្គូផង ... ។
ថា ច ួ លឹមប្ររគែធាតុបកញ្ ា ប់រៅរមកប្គូ ី
រមកប្គូរៅរកែងយករៅោក់កុងេូ ន ។ បនាទប់រមក
មាែពុេ ធែកា ី
។
ិ អែទិតឯងកុអា ំ លរៅវញណា
អញមាែកចា ិ រប្ចើែផាត ំរផញើឯងរេៀត... ។
។