Mlfileone

១ វិទ្យាល័យ គ.ស ១៩៣៩ ដូចជាពិបាក្​្តចដរ ិ

!...

និយយពីគតរមណាសទសរឿងសនឹះ

មនដ ង ឹ ជាគតូវចប់ ិ សគពាឹះមានរាងនិង

ភាពដូចពពក្ មានពែ៌ចគមុឹះដូចឥនធនូ ស មាឌនិងក្ំពេ់ក្ព ំ រប៉ាុនយក្ា ។

ើ យមាន

ក្នុងដួងចតត ិ យវុ ជនោយុដមភឆ្ន ំ ោរមមែ៍ដ ៏អសាច-

រយសនឹះ ជួនណាសបាក្បក្់ជាពយុឹះ ជួនណាផ្កយផ្កត់ ជាខយល ់ជំសនារ ។ ទុក្ន ខ ិងសេចក្តេងឃ ម ចតងផ្កលេ់ ី ឹ សវនគ្ននក្នុងេតមួ ិ យចដលមាន្ំនិតចវងឆ្ាយ ស្េួយដូចពពុឹះសាបូ

ចត

ចដលអចែតតគតចេតមួយ

េនាុឹះ លំអសោយឆពវែណរងស ី ច ំងឆលុឹះសៅសលើ ។ ឱ្

ឈួល

!

សឆារេមុគទចដលបរបូ ិ ែ៌សោយក្លនគក្អូ ប ិ

ិ គតសោយក្ូនខ ាមគជក្សគកាមសដម ចដលវចុ ើ ដូង

លវនដ់ លវ

មានក្គមងវលលិផ្កករុសស្សាបដូ ំ ច

នាដកា ។ វាសយស

តា​ានាង

ើ រពីដ្ាសា្រមក្សយល្ួងធមម

ជាតិ ឱ្យមានចលនាទន់ភន ល រ់ ច ួ ស សៅឆ្ាយនូវពិសោរឈាុយឈាប ់ ។

ឹ នា ំ ើ យក្ ៏តា ំងដក្

សទេភាពគតកាលសនឹះ មាននាទជាអគងើ ងេគមាប់ ី

សយលរសាយទុ ំ ក្ដខ នយុវជន

សលលង សោយកាពយដូចចរដែ ស

ឹ ចដលស្េវងសោយ

ើ យសា​ាតដូចពនលឺ

ី ិពនធមានពាក្យពិ គពឹះច័នសា ចញសពញបូែ៌មី ។ ក្វន សរាឹះ ហាក្់ដច ូ ជាសក្តព ើ ី សទពសកាេលយ ចដលគតា ំសៅ ក្នុងទុក្គខ ពួយ

ស

ិ ាន ើ យរចមងសកាតបសស្សាបនូវវការោ

ិ បរបូ ដនជីវត ិ ែ៌សៅសោយការគប្យុទ ធ ការដសែតើម សេាើរេុីសាច់គ្នន ។

ោតមន ័ ជរាលឹងសរចរល ឹ

សាេនា

ោចរត់ចល ូ គជក្បានក្នុង

ប៉ាុចនតោតមន ័ សក្ែងយុវចនា ិ ត នឹងរក្ក្ំពង ់ណ្

ចូលេគមាក្បានចតក្នុងកាមារមមែ៍ ។

្តេពវ ៗសៅ ិ

សេចក្តសេា ហាជាសាេនាមួយ ី

ចបប ចដរេគមាប់យវុ ជន សគពាឹះរចមងមានេទធ មាន

ិ ជំសនឿ មានសេចក្តទុ ។ ចតសេច ី ក្ចតត ិ សៅវញសៅមក្ ក្តសនឹះ ី

ចេ់ៗចបរជាមនយល ់សោយសភលចេូនយឈឹង ិ

ថា កាលពីសដម ល ប់សក្ែងដូចគ្ននចដរសទសតើ ! ើ មក្ ខនធា ួល ស

តុដសូ ចាឹះស

ំ ើ យ បានជាចេ់ៗទងសនាឹះចតងកាន់

្ំនិតរងតា ឹ ង កាន់លទេមប ឹ ិធ ូ រអជា​ាេិទ ិ ធ ចំសពាឹះលំពង ់ គតួយខដន ី ច មនុេសជាតិ ។

ិ៍ ្ួរសយើង្តថា ផ្កកគក្ូចសពាធសា ត់មានក្លនគក្អូ ប ិ ិ

ជាងច្លវាចដលទុសំ លឿង្ូរ ។ យ៉ាងសនឹះស យុវជនោចសគក្បឱ្ជារេជីវភាព មនុេសរសេៀល មាែវ ី

កាមសទព ។

ចដលជាស

ើ យបានជា

បានជាជាង

តុនា ំឱ្យមាែព

និង

មានទតា ិ ជាងក្នុងសគ្នលបំែងគពឹះ ី ំងជត

ិ ្ំនិតវពែ ៌ នាខាងសលើសនឹះ

ជាសយបល ់របល ់

ិ សក្ែងៗ ចដលសរៀនសៅវទាល ័យេុីេុវតាិ ក្នុងេម័យ

មុនសក្តេង្រ្ គគមសលាក្សលើក្ទព ំ ើ ី ី រ ។ យុវជនទងសនាឹះ យល ់សោយខុេស

ខ លឹះ្ង ើ យសោយអយុតធម៌ ិត

ដង ់ ងកនគពល ឹ ថាចេ់ៗេងកតេ ិ ឹង ស

ក្ ៏ពុំ

និងចនា ិ ត របេ់ខន ួល

ំ ពល ុ សេចក្តសគតក្គតោលសទៀត្ង ។ ើ យទងបំ ី

្តខុ េក្ ៏សោយ ិ

យ៉ាងណាស

ើយ

គតូវក្ ៏សោយ

សក្ែងៗសបើយល ់

ចតងជួញចតត និតសនាឹះបាន ិ សធវឱ្យ្ំ ើ

េំ សរចបានពិតគាក្ដសោយេក្មមដគក្ចលង ។ សដម ើ បី គយយល ់នូវមសនាេចសញ្ចតនាស្សងៗ ចដលរចមង ក្សង្រ្ញ្ញ ា លសបាក្ោតមន ័ យុវជនសនាឹះ សទបេូ មនា ំសរឿង ើ សនឹះមក្និទនជូនដូចតសៅ ៈ​ៈ

ដែាោទតយ ! អរុែចប់លាបពែ៌គក្ ិ

សលើសជង ើ សម យ

មទុំ សៅ

ិ ខាងសក្ត ។ ក្នុងេយនោានដនវទយល ័ ើ

ចដលសេចក្តេា ់ ា ត់គ្បដែតប់សៅស ី បសា

សគពាឹះមនទន់ ដល ់សមា៉ាង ិ

ើយ

េសមលងខសបសខសៀវចប់ ឮ ឹ

សខសៀវៗពីគតង ់សនឹះបនតិចគតង ់សនាឹះបនតិច

។

មាត់

មាន់រគវបងាូេចបបបទចវងអនាលយក្នុងពនលឺស្សាងៗ ដនគពហាម

។

សេឹះេំ ្មចដលទញរសទឹះដក្ ឹ បចនល

មួយអសនលើ និងចេបក្សជង ត ំង បាននា ំគ្នន ើ សឈើចនក្នា ិ វាយដ្ាែល ន ់ចក្់ជ ័រឮេូរភលបផ្ក ល ប់ៗ ឮសគកាក្គកាក្ ។ ិ ក្ងទ ័ពចក្ាក្សចញពិគទនំសដម ើ អំ ពិល លាន់រពងស ំ

ើ យស

ខ វក្កាក្កាក្ៗ

ើ រសឆ្ពឹះសៅទេខាងល ិ ិច

ចដល

មានពំនក្ ូ ពពក្ធំៗសដក្គទមក្់គតា ំក្នុងក្មាលគចអូ េ ិ សៅស

ើ យ។

មួយេនាុឹះសគកាយមក្ េគរអនក្យមទវរសរាទរិ៍ ជួ ំ យ

ោកាេ

ពែ៌សខៀវដនគពរក្គពហាម

ស

ើ យេូរ

េ័ពសា ហារក្សង្រ្ញ្ចៀវក្ ៏្ាុឹះស

ើង

ដូចចនអុ ជផ្កវចេន ិ

អនក្តា ។ អនក្ខ លឹះចប់គប្យុទ ធនឹងេសងកចសោយយក្ ើ ចេបក្សជង ើ សឈើវាយបំសពៀចបចចមិគត

ចដលបាន

ស្េូបយក្ឈាមពីយប់ សៅសលើកាតរចគ្ឮេូរ្ូងផ្កង ។ ក្នុងេម័យសនាឹះមនទន់ សាគល ់ចាេ់សៅស ិ

ើ យសទ

នូវការសគប្ើសមៅសដសដសត េគមាប់េមាលប់េតវលិត ា ។ អនក្ខ លឹះសទៀតគប្ជុំគ្ននេប់បាល ់ ុ ងឮភតៗ ិ

ើយ

័ ា សៅចសងកឹះនា ំគ្នន គក្មាមួយវែ

មួយពួក្ស្សងដដទ គប្មូល

ស

សខាោវសៅសបាក្សៅក្ាលមា៉ាេុីនទក្ ឹ

សគកាយ “ដ ័រ តាវរ” ។ េូរគទ

ា នោេ់ ឹ ងអឹងអ័ពបា

ដសំ ែក្សគកាក្ស

ំ ូលរួចស សៅសលើដប

ើង

ទលវុ ធ ី

ភា​ាក្់ពី

គប្មូលគក្សសាបសជង ើ មុងពាក្់

ើ យ ក្ ៏តា ំងអងគុយេញ្ាប់េញ្ាឹង

សៅសលើណគ្ សោយមានមុខេាួតេាប ់ សក្ែងក្ំសលាឹះសនឹះ នឹក្​្ួចដល ់នារ ី

ិ បាននា ំ ចដលកាលពីលា​ាចមុញវ ទយ ិ ុ

មក្នូវេំ ស

ិ ីង្រ្ សៅមាខងវែ

ងថាលដូចចក្វទពវ ិ ។ សៅជិតេយនា​ាន ្ឺ វង ់សាវ

ុ វងចតន អន ក្មាចេ់្ឹះា មួយបាន

ិ សាតប់ចសំ រៀងេិលបៈការន សបក្វ ី ីសេៀម ើ ទយ ុ សលវើយ ។ ្េំ ឺ ស

ងសនឹះស

ពិសរាឹះទន់

ើ យ ចដលមក្គប្សលាម

បំសពរោតមន ័ ទលវុ ធ ចដលសស្េក្លលននូវកាមរមមី ែ៍ ។ សៅមាែពសាតប់ពំបា ុ នចាេ់នវូ ទំនក្ ុ សគចៀង

សទ ចតសាច់ពិសរាឹះ ចដលមាន្នតទ ់ លា ូ យលវឹងចលវង បាន្ួចគពលឹងឱ្យអចែតតអែូ ត ង

ក្នុងរមែីោាន

សេៀវសៅោក្់សលើសដម ើ គទូង

សទៀនសលើក្ាល

ិ មួយ នាវមានេួ គ្ន៌ល ័យ ។ ដសំ ែក្សឆឹះសចលទសទ

អនក្ក្ំសលាឹះតា ំងបសងារ្ំ ើ និត

សៅឆ្ាយសោយមសនារមយ ។ ឋត ិ ក្នុងេភាពយ៉ាងសនឹះ ចនា ិ ត តា ំងនឹក្​្ួចពីចំគយនូវសសាភែភាពដនេិលប

ការន ិ ី ។ សមលឹះ៉ា េមនាងមានមុខមូលសពញ មានចភាក្

សមែថាលយង ់ ចដលមានសរាមគតបក្ចវងទនា​ា ំច ំការពារ

មានេក្់សមែរសលើប

ពែ៌េចែតក្បាយ ចដលក្ំសរក្ចុ ី ឹះស ្ួរឱ្យ្យ្ន់

ទំលាក្់រលក្អគកញ់ មក្សលើសាែ ស

ើ យជារនា ំងេំ រាប់ក្ញ្ចឹងក្

ើ ងសោយេមេួន

សធវឱ្យក្ាលសររា ើ

បដូ ើ សសា​ាសយលផ្កកសលឿងឆាន ី ចសដម ិ

ក្នុងគក្ចេខយល ់ជំសនារ ។ សម៉ាឹះល េមនាងមានបបូរមាត់ ពែ៌ផ្កកឈូក្ចដលបទស ិ ស

ើ យសបក្ ើ

សដម ា ញឱ្យ ើ បបគ ី

សមលឹះ៉ា េមសៅសលើគទូង ើ ញសធែញេថាលដូចផ្កកមលឹះលា ិ

ោវចគពសាច់មដ ៉ា ដា ខ កាត់សដរយ៉ាងគប្ែិតទុក្ឱ្យសាែ នូវរាងសបា៉ាងក្បំសលើឱ្រា៉ា

នាងពាក្់បសនាតងសពគជចដល

សដញរេែីសភលងភល ពគពាយ ។ ើ ឺ ទលវុ ធ ី

ស្េដមស

សាតប់េំសលងសគចៀងក្នុងរាគតើ

ូ ទល ់មុខគ្នន ើ ញជាក្់ចាេ់ដច

ស

ើយ

នូវរូបសឆ្ម

នារណដលមានេំ ី ដព ី ិ សរាឹះគក្សៅ ។ េិេសលីសេមន ិ ចដល្តដល ់មតងណាសសាឹះ ិ

ថារមែីយវតាុសនាឹះ

ោចសចញបានពីរូបរាងមួយចដលធមមជាតពុ ិ ំមាន

េប្បុរេធម៌តប ុ ចតងយ៉ាងសនាឹះសទ ។ សបអន ើ ក្ណាចង ់ ភានល ់ ក្ ៏ ទលវុ ធ ហានភានល ់ណដរ េំ សលងបរេុ ិ ទ ធឥត ី មនាិលឥតស្សា ំឥតឆ្រយ៉ាងសនឹះ

គាក្ដជាពុំណមន

សចញពីអងគខនគក្ង ងគក្ងង ់បានស ិ ួល

ើយ

។

ក្ំពង ុ ចត

ិ ឈប់ យល ់េប្តទ ំ ក្សបក្យ ៉ា ងសនឹះ ស្សាប់ណតវទយ ិ ងចភា ើ ុ សា​ាត់ឈឹង ។ អនាឹះអចនាងគក្ហាយគក្

ល ់ដគក្ចលង

ទលវុ ធ បទសេៀវសៅ្ែ ី ិ ិ តសាស្រេតចដលខនមានបំ ួល ែងបញ្ចប់សមសរៀនមួយ ិ មក្ោនវញ

។

ស

ី ិ ពនធ ើ យចប់ក្រំ ងក្វន

នាយក្ំសលាឹះសបក្សគក្បជញ្ ា ក្់មង ត ើ

សទៀតនូវសាច់កាពយ “

័ ង្រ្ ឺ េូល” របេ់អល

វិដដម ឺ ុ-

សេសត៍ ។ មួយេនាុឹះសគកាយមក្ លុឹះបាន្លុំពនលតស់ ទៀន សស្េចស

ើយ

សេចក្តលង ់លក្់ ី

មាែពក្នុងេុបនត ិ យល ់េប្តិ ។

ក្ ៏ស្េូប្ំនិតសៅ

ប៉ាុចនតសៅគពរក្ដែាោទតយ ក្ំលា ំងចដលភា​ាប់អងគុយ ិ

ទលវុ ធ ី

ិ យ៉ាងយូរសៅសលើណគ្​្វឺ ការោ ា នចដល

ិ ា ែគប្តេា វញ្ញ ិ ស

ដង ឹ ថាជាការភូតក្ុ កាលយ

ើ ងក្នុងសពលចដលសដក្លក្់ ។ ែវីសបើ ក្

ែវីសបជាសេចក្ត េងឃ មចក្ល ង ើ ី ឹ

ចដលភលសគពាងគពាយចតមួ យចភលតដូច ឺ

ស្លក្បសនា​ារ ចតក្ំសលាឹះសយើងសៅចតេញ្ាឹង្តសៅរក្ ិ

សោយេប្ាយ្ង ឈឺអួល្ា្ង ។ ជាគប្គក្តី េុ បនត ែដនគាក្ដនិយម ។ ិ និមមតជាតំ ិ យល ់េប្តសនាឹះបានបនល ប់ ិ

ទលវុ ធ ី

ថាមានរែ

ំ ូល្លិតចដលមាននារទ យនតដប ី គតួ ជាអនក្សបក្ ី យចតត ិ ើ បរ

ឯខនអន ក្ក្ំសលាឹះឯងអងគុយចនបនិតយសគក្បឱ្ជា ួល

រេ​េុភមងគលលា រក្និយយពុំបាន ។ រែយនតបងាល ិ ខនធូ រសខសៀក្សលើែនល ់ចក្់ជ ័រ ួល ខ ពេ់គតដឈដុឹះអមច

េងខាង

ចដលមានសដម ើ ្​្រី

លុឹះដល ់ទែន ី ល ់ណខ វង

គប្ទក្់គ្នន ឡានបត់តរំ ង ់សៅរក្ភនំ ចដលគពឹះោទតយ ិ

សពលលា​ាចក្ំពង ុ យក្មាេសស្សាបសលើក្ំពល ូ ។ ខយល ់ គក្អូបសោយក្លនរុ ខ តបានេា ិ ក្ជា ិ ុ ឹះមក្គប្ច

ងសលង

ជាមួយេក្់នារ ី ។ លលក្មួយ្ូស្ាើលនឹងឡាន េាុឹះ ស

ើ រយ៉ាងសលឿនសោយទទឹះសាលបញាប់ខាមញ់ ។ ទល ី

វុធ ក្ ៏យក្ដដសៅបសបាេអចងាលសាែដនសឆ្មេាិទ ធ ។ រែយនតឈប់ស្ៀក្នឹងសជើងភនដ ំ ៏មានែមធៗ ំ

សភលៀងនិងធាតុោកាេ

ចដល

បានឆ្លក្់ជារូបេតវរេ់ក្ុង ន

េម័យបុពគវ ប្វតតសាស្រេត ។ ្ូេងារទំសនើបអងគុយសលើ ិ

ែមោមួយផ្កា ំងសៅចំពីមុខបងទ ក្ថា ល ចដលក្នុងទសនាឹះ ឹ ឹ ី គពឹះេុរយក្ំ ិ ពង ុ ទញពនលតន ់ វូ កា ំរេែី មួយៗ ។ គតបក្ផ្កកគពលឹតចដលរក្រ ី

របេ់ខនមត ង ួល

ង ់ក្ ៏ញាប់ញ័រ

គពឺគពួច សគពាឹះេុភវាតបក្់ មក្ថានក្់ែម ន ។ ក្ូនគតើរេ់ ៉ា ី លាិតៗ

ពែ៌គក្

មរគលសៅច

បច

លចសនាលឹះ

សដម ុ សយលបងាួតគ្នន នូចចសគកមផ្កក ើ សសា​ា ចដលក្ំពង

ពែ៌សលឿងសអា និងគតក្ួនផ្កកពែ៌សាវយចដលក្ំពង ុ សបាឹះដដរក្គ្ននរវាម ។ រនាលសា​ាបពែ៌ជមពូ ខំរដពរក្ ំ ឆមក្ម ់ ចឆជាតសៅរ បមាត់ ៉ា បង ិ ឹ

សដម រើ ើ បជាោហារបសងា ី

ិ មុនសពលវលរក្គទនំ ។ មួយេនាុឹះសគកាយមក្ បក្ស ី សជង ើ ចវងេាុឹះស

ំ ៗ ើ រទង្ូ

សឆ្ពឹះសៅទេខាងល ិ ិច

ឯ

ោកាេក្ ៏ធាលក្់គតជាក្់ស្េឺត ។

1 “ទនក្រលា រ លាយេូ ន យេល ់ណតមល ប គ ់ ក្អូ ប ឈួ ល ” ិ

ី ទលវុ ធ ខសបកាពយសនឹះរបេ់ ក្វបារា ងមា ំ ន ក្់ ចដលខន ី ិ ួល សពញចតត ិ ស

ើ យសេាើចដគក្ចលង ។

ូ វងគជរងសចញពី្ុ

ហាភនយ ំ ក្សាលបលាិតគជាយវាយោកាេគប្ស្ឹះ ដនរា គតើកាល ។ សោយមានេតវសនឹះមួយស

ិ ើ រឆ្បមក្ជត

នាងសពក្ យុវតតក្់ េុ ត ល ស្ចរក្ជំរក្ពួនភ័យនាសដម ើ ី គទូងដននាយក្ំសលាឹះ ។

ទលវុ ធ ជាេិេសឧេា ី

៍ មានគាជា្ឈាលេដវ

សៅថានក្់ទ២ដនមធយមេ ី ិ ក្ា ។ អន ក្ក្ំសលាឹះចូលចតត ិ សរៀនជវី ភាសាណាេ់ស

ើ យចតងបានសលខ

បានទ ី

ិ ា អង ់ស្លេ បារាង លាៗ ក្នុងវជា ំ និងចខ ែរ ។ មួយសទៀត 1

Le beau jour n’est rien que son ombre odorante.” H. de Régnier

សោយបានវចនានុគក្មបារាង-សេៀម ំ មួយក្ាលមក្ ទុក្មាែពក្ ៏ខំេិក្ាភាសាជត ិ ខាងសនាឹះក្នុងឱ្កាេ

ទំសនរ ។ ដូចចខ ែរទងពួ ំ ងចដរ អនក្ក្ំសលាឹះចតងេរសេើរ ថាភាសាសេៀមមានេំ សលងពិសរាឹះ ស

។

ស

ើ យបានខំពាយមទល ់ណតោនសេៀវសៅ

តុសនឹះ

ដែខ លឹះ

ែវីសបសៅរ ងមាត់ ឹ និយយពុំេវូ ចាេ់ សគពាឹះខយល ់ខ ពេ់ ើ ទបមនគតូ វ។ ិ

ិ ប៉ាុចនតេិេសសនឹះ មនេូ វចូលចតត សទ ។ ិ ិ វទាសាស្រេត

ក្នុងសពលសរៀនេូគតរូបសាស្រេត

ឬ

្ែិតសាស្រេត

គពលឹងចតងអចែតតអែូ ត ងសៅឆ្ាយ ។ មួយសទៀត ពាក្យសពចន៍ណដល សេៀវសៅសពក្

ទលវុ ធ ី

និយយសគចើនដូចក្នុង

ិ បានជាសាស្រេតចរយខាងវទាសាស្រេត

ចតងេតីបសនា​ាេជាញឹក្ញាប់ថា ខ វឹះសេចក្តជាក្់ លាក្់ ី ។ សទឹះជាយ៉ាងណាក្ ៏សោយ អនក្ក្ំសលាឹះខំពាយម ណាេ់ ស

ើ យចត់រសបៀបសគប្ើសពលយ៉ាងសទៀងទត់ ។

ែវីសបសទ សរៀនអង ់ស្លេ ើ បចតចប់ ើ សាសនឹះបានខ លឹះ ស

ចតោចនិយយភា

ិ ំង ឬ ី សមរកា ើ យោនទេសនាវដតោ

គប្សលាមសលាក្អង ់ស្លេក្នុងការប៉ាូលីេ

ឬ

្សង

សគពងបានធូរបងគួរ ។ ជាធមមតាសក្ែងសនឹះោនទងអេ់ ំ មនថាអវ ឹ ចង ់យល ់ជានិចច ។ សបើ ិ ី ជាអវីសទ សចឹះចតចង ់ដង ស្និយយអំ ពីនសយបាយក្តី

សរឿងក្ុនក្តី

អក្សរ

សាស្រេតក្ី ត ទលវុ ធ សចឹះជូនសយបល ់ សចឹះអធប្ាយ ី ិ សោយពិសរាឹះ សោយស

ស

ើ យអនក្​្ងចូលចតត ិ សាតប់ណាេ់

ើ ញថាសក្ែងមាន្ំនិតសគៅ មានចតត ិ ទន់ ពួក្

មា៉ាក្ទងឡាយចតងសសា ំ ែ ឹះេែគ័ ្ រាប់រក្សោយេមាន ចតត ធ េំ ិ គប្េិនសបសព ើ ើបសលើមជឈោានមួយែមី ទលវុ ី ឹ ងស

ើ យសាតប់មួយេនាុឹះក្ ៏ែលឹងសឈវងយល ់ភាលមថា

ពពួក្ជនសនាឹះមានគាជា្គតរមសនឹះជំសៅគតរមសនាឹះ ។ ត មក្ក្ ៏តា ំងដលេំ ដគី ប្មាែពាក្យឱ្យបានេមលែម

ចតអនក្ទងសនាឹះរ ំ ក្រាយចង ី ់សាតប់ ។ សទឹះសៅចំសពាឹះ

មុខមនុេសមានក្ំរយយ ិ ៉ា ងណាក្ ៏សោយ អនក្ក្ំសលាឹះ សចឹះរក្ពាក្យមក្ែលឹងក្ំសានតសលងបានពុំខានស

ើយ ។

ទងសនឹះ ំ តបតមានបំ ែងចតមួយ ្ម ់ឱ្យអនក្ ិ ឺ នចង ិ ្ងឈឺចប់ ឬថានក្់ែល ន ់ក្នុងចតត ិ សោយសារខនសគពាឹះ ួល ខនសសាឹះស ួល

ើយ ។

ទលវុ ធ ជាអនក្រ ី

័េខងបនត ឹ ិច ប៉ាុចនតសចឹះទប់មាត់

ទប់ក្បាន មិនឱ្យកាលយសៅជាគចសឡាតដល ់សៅចស្េក្ ូ ឡាសនាឹះសទ ។ សបើស

នឹងខន ួល

ើ ញមតត ិ ណាសចឹះស្សាក្ស្េួល

សៅមាែពសយើងមានចតត ី ិ រក្រាយន ឹក្​្ុែ

ស្ពុំសភលចសទ ចតសបស្សធវ គពសង យក្សនត ំ ើ ើ ើ ើយ ឬរសលាភ

គតង ់ណា ចតត ន ់គ្ននន់ខានញ់ មិន ិ អនក្ក្ំសលាឹះក្ ៏ថានក្់ែល គយនឹងរសាយបានស ំ

ើយ

។

ក្នុងសពលសរៀបចំមុខ

ក្ចច ធ ខំ្ិត ច ្ចង ់មនឱ្យពួ ក្មា៉ាក្សក្ត ិ ការ េិក្ា ទលវុ ី ិ ើ រខានដល ំ ់ខនសសាឹះ ួល

ិ ចំណែក្ខនវ ួល ញ

ក្ ៏មិនអត់ឱ្ន

ដល ់សភឿនណាចដលសធវឱ្យមានអំ ពល ់បានស ើ

ើយ ។

ី ិពនធបារាងណាេ់ ទលវុ ធ ចូលចតត ំ ចតមន ី ិ ក្វន ិ

ស្េលាញ់ ពក្ ួ បុរាែសលើេពួក្ទំសនើបសទ

ឱ្យចតជា

របេ់ទន់គតជាក្់បរបូ ិ ែ៌សោយមសនាេសញ្ចតនាចុឹះ មុខជារាប់ោនពុំខានស

ើ យ ។ េិេសសនឹះចតងសេចក្តី

បានយ៉ាងធូរ សបកាលណាគតូ វការនិយយពីដួងចតត ើ ិ ពីមសនាេសញ្ចតនា ិ រដុបសៅវញ

។

ប៉ាុចនតសាច់និពនធចគប្ជារដប ិ

ក្នុងសពលចដលនិយយអំ ពីការែ៍អវី

ិ ចដលមានគគ្នតសគ្ើម។ ក្នុងវេសមកាល អន ក្ក្ំសលាឹះ ចតងេរសេរេំ បុគតជាសគចើនចាប់

មានសេចក្តី

ទន់ភន ល ស់ ៅរក្មិតតេំឡាញ់ ។ គប្េិនសបើអន ក្សនាឹះឯង ិ សថាលឹះសធាលយពុំបានតបវញសទ សេចក្តឈ ី ឺ ចប់ដគក្ចលង ។

មុខចត

ទលវុ ធ ី

រង

មួយសទៀត សៅមាែពសចឹះសលើក្ក្ំណាពយស្េសងឹះ

ស្េសគច បរបូ ិ ែ៌សោយសេចក្តសេា ហា ចំសពាឹះ្ុែ ី ជាតសនឹះ ិ

អនក្ក្ំសលាឹះបានសគក្បសសាភែភាពចតង

សោយសេៀវសៅ

សោយគប្សលាមសលាក្

ភាពយនតបុស៉ា ណា ណ ឹះ

។

ទលវុ ធ ី

និងសោយ

ចតងោនសោយ

ចប់ចតត ិ នវូ សរឿងនានា ដូចជា “ទវរចសងាៀត” របេ់អង ់ សគដ

សដ ូ ៉ា វ ច ី និង “គប្ិយនារ”ី របេ់រោ

មនថាសទ ិ

សបអន ើ ក្និពនធមិនេូវគប្េប់ណតងពាក្យ

គគ្នន់ណតសចឹះសធវឱ្យទក្់ ចតត ើ ិ ចឹះុ ស

រ2 ជាសដម ើ ។

មុខជារាប់ោនពុំខាន

ើ យ ។ សក្ែងក្ំសលាឹះសនឹះោនញាប់ណាេ់ រ

ណាេ់

័េ

ជួនកាលជក្់សរឿងសពក្ក្ ៏បញ្ចប់សេៀវសៅ

គកាេ់បងគួរ ចតក្នុងមួយយប់ ។

រាល ់រសេៀលដែាោទតយ ទលវុ ធ ចតសចញពីសា ិ ី

លាសដម លក្ុ ន ។ ក្នុងសពលសនាឹះអនក្ក្ំសលាឹះ ើ បរក្សម ី ើ ចតងស្ាៀងលល ំឆ្ក្ណា សេាហាយ៉ាងគតកាល សលងក្នុងបង ឹ 2

ឬលំណ

ចដលគប្ក្បសោយសេចក្តី

ដូចជា្ូេងារទងព ំ ី រជឹះិ ទូក្

La Porte et Roite D’andré Gide et La Bien Aimée De Vandoyer

រសោយរែយនតចដលបរកាត់

សទេភាពយ៉ាងចប់ចតត ។ ញញឹមចដលរក្ពគពាយ ី ិ សលើបបូរមាត់ស្េ​េ់មួយ

ចតងសធវឱ្យសៅមាែព ើ

ិ ិ េប្ាយជាងវការោ ា នអវីឯសទៀតទងអេ់ ំ ។ លុឹះវល ិ មក្ដសំ ែក្វញ បានស

រូបេិេបនារទ ី ងឡាយចដលខ ំ ន ួល

ើ ញស្េសមាលពីដែា ក្ ៏្ុេអចែតតស

ើ ងជាែមី

ក្នុងសេចក្តស្េដមមួ យចដលមានវង ់រេែីសស្សាបព័នភ ធ លឺ ី

ចញ្ញ ា មានសឆ្មសលាមពែ៌ដូចសទព ិ ច ច ។ ឱ្ ! ក្ញ្ញ ិ អប្សរ ចដលបានបសញ្ចញកាយវការលវ ឹះលវនក្ ់ ុងសទេ ន ភាពលាសឆតឆ្យដូ ចេួគ្ន៌ល ័យ ើ

អនុេាវរយ៌ ី ដច ូ

ិ សទពអប្សរ ចដលបានបសញ្ចញកាយវការលវ ឹះលវនក្ ់ ុង ន សទេភាពលាសឆតឆ្យដូ ចេួគ្ន៌ល ័យ ើ សេា

អនុេាវរយ៍ ី

៍ទងសនឹះ ំ ចតងមក្េាិតសៅពាេសពញក្នុងសេច

ក្តន ី ឹក្រលឹក្របេ់យវុ បុរេស

ងចតត ើ យសធវឱ្យដួ ើ ិ ស្លិច

លង ់សៅក្នុងពិសោរ ការមារមមែ៍ ចដលរសាត់មក្ពីទ ី ឆ្ាយ ។

ជួនកាល គប្ទឹះស

សពលសដរើ លំណ

ើ ញមួយចភលត

រូបស្េពិចស្េពិលសនឹះ សយើងភ័នភា ត ំងសាែរតី េវយ ័ គប្វតតិ

។

បាននា ំយក្ក្ំសលាឹះឱ្យ

នូវរាងសភលៀវក្លដំ ននារមា ី ន ក្់

។

បានបសណា ត យឱ្យមាែព

ជំហានសបាឹះសដរើ សៅមុខសោយ ិ ី្ារ ដែាមួយក្ំពង ុ សដរើ តាមវែ

ស្សាប់ណតមានោរមមែ៍ថា

មានគក្ចេចភាក្េំ

ងខន ធ សងយសម លស ើ ី ើ ួ ល ។ ទលវុ

ើ ងសលើ ស

ឹ

ី ន ើ ញនារច ិ

មានក្់េក្់េឺងមុង សាច់ដដគតលុក្គចត់សលើមាត់បងាួច ឺ ស

យចដល ើ ើ យបសងារញញ ឹ មសៅទេមួ ិ

ទលវុ ធ ី

សាែនថាគតង ់មក្រក្ខន ណ ឹះក្ ៏គពលឹង ួ ល ។ គគ្នន់ណតប៉ាុសណា

អចែតតអែូ ត ងចេវងសៅរក្ការយល ់េប្តិ សជើងចលង ជាប់ដសី ៅស

ើយ ។

មួយសទៀត ទលវុ ធមិនចូលចតត ី ិ លឺេំ សលងបសនា​ាក្

បនា​ាបឬបគាប់អំពីស្រេតើសភទសទ ចតងកាន់សជើងឥតាភាព ី

ជានិចច សទឹះបខុ ី េក្ ៏សោយ ។ ក្ំសលាឹះមានសយបល ់

ថា ្ួរចតផ្កតច់នារណខ ី ែរឱ្យ្ុតស្េ េិនសបសើ

ឹះពីគប្ដពែី ។ គប្

ត ង គ ើ ញស្រេតើណាមួយគប្គពរតឆ

នឹងក្នលងឥរ ិ

បែ ទលវុ ធ ចតងថានក្់ែល ន ់ក្នុងចតត ី ិ ចដរ ប៉ាុចនតមួយ េនាុឹះសគកាយមក្ ជានិចច ។

ក្ ៏រក្សលេបានមក្សលើក្សទេឱ្យ

សៅគពរក្ដែាោទតយសនឹះសលាឹះបានគតាចគតងេញ្ ា ប់ ិ

េញ្ាឹងក្នុង្ំនិតឥតគាក្ដនិយមយ៉ាងសនឹះ

អេ់

សពលយ៉ាងសវងមក្ ទលវុ ធ ក្ ៏ចូលសៅលុបមុខ េិត ី េក្់ សរៀបចំខនយ ៉ា ងស្េ​េ់បេ់ ។ សចញ្ុតពីភាព ួល

រាយមាយកាលណា អនក្ក្ំសលាឹះក្ ៏កាលយជាអនក្សេើច សលងកា​ាក្កា​ាយក្នុងចំសណាមពួក្មា៉ាក្ជាសគចើននាក្់ ។ លុឹះស

ើ ដូចគគ្ន ើ ញសៅមាែព និយយឆ្កដដឆ្កសជង

ឥ ូ វសនឹះ

អនក្​្ងចដលពុំណដលសាគល ់ពីមុនមក្

មុខចតមនោចសា ែ នបានសទ ិ

ី មុន ស្ជាមនុេសរសវរវាយ ។

ថាកាលពីក្នលឹះសមា៉ាង

ក្នុងឱ្កាេសរៀបចំបនាបស់ រៀន ទលវុ ធ ខំ្ិត ច ្ចង ់ ី

មនឱ្យសលា ៀងសទ ។ សៅសលើណមក្ែកូវជិតបនាបស់ រៀន គក្ ិ

ឹ លីងគ្សលាងស្េវងសោយពនល ឺដែា និងេនតិភាពរបេ់ ធមមជាតិ តគ្ននពុំោច់មាត់ ចដលជាស ែព្ួចនឹក្គពួចសៅភូមក្ំ ិ សែើត

តុនា ំឱ្យសៅមា

ចដលជាភូមតូ ិ ច

មួយតា ំងសៅក្ណា ត លវាលចស្េចំគ៉ាយ

១០្.ម

ពី

គក្ុងបាត់តប ំ ង តាមែនល ់សៅមងគលបុរ ី ។ មួយេនាុឹះ ទ ី លវុធ នឹក្រលក្ េនាូង និង ពសគគឹះ ចដលអគកញ់ គប្ សដញគ្ននសគកាមរេែីភលថា ិ ឺ ល ដនគពឹះេុរយ

ឬដល ់ដងអូរ

ក្ាលចស្េចដលខនធា ល ប់នា ំ្នគ្ន ី ន ទប់ទក្បាចគតើ ឹ ួល ក្ំសលាឹះ្តស ិ

ី សៅមនប៉ា ុនាមនដែា ើ ញសោយរក្រាយថា ិ

ិ សទៀតសទនឹងដល ់វេសមកាលឈប់ ចល ូ ឆ្ន ំចនស ិ ដអយ៉ា ស

!

ើ យសតើ !

។ ើ យ។

ខនន ឹងបានឱ្កាេសៅចលងភូមក្ំ ិ សែើត ួល

ស

រសេៀលដែាសនាឹះ ទលវុ ធ សេលៀក្ពាក្់សា​ាតបាត ី

ិ ី ័ ិ ត តាមវែ ើ យសចញពីសាលាសៅសដរើ ជាមួយមតត ិ ភក្

មហាធានី ។ បនតិចសគកាយមក្ ក្ ៏នា ំគ្ននចូលញា ឹ ុ ំទក្ គក្ូចសៅសភាជនីយោាន “ក្ុងសាន” ទំរាសរាងក្ុ ំ ន “សដ អិន” សបក្ទ វ រនិងទញេំ បុគតចូលសមល ។ ពួក្យុវ ើ ិ ើ ជនប្តូរសយបល ់គ្ននសោយសធៀប្ាឹម អនក្សដរើ តួក្ន ុ ស្េើ-គប្ុេ េប្ាយ

ទលវុ ធ ី

ស

ជូនឧទ

ការបុិនគប្េប់

ើ យសេើចធូរស្េួល

រែ៍សោយសធវគតាប់ ើ

តាមអនក្សដរើ តួរបា ំមានក្់ យ៉ាងគក្មាច់គក្សមើម នា ំឱ្យ េំ សែើច្ាុឹះគាវទទួលស

ើង ។

មនប៉ា ុនាមននាទសគកាយមក្ ិ ី

ក្ែតឹងអ្គេន ី ីសរាង

“សដអិន” សរាទ ៍រនា​ាន់ ឯទវរចដក្ខាងមុខ ក្ ៏សបក្ចញក្ ើ ជាពីរច្ាក្រួញចូលសក្ៀន ។ ទលវុ ធ សគកាក្ឈរស ី

ើ ងសេែើនឹងស្ចដរក្ ៏ឧទនៈ​ៈ

សៅចតមួយោទតយសទៀតសទ សយើងដល ់សពលឈប់ ិ

ចូលឆ្ន ំចនស ិ

ូ ើ យ... មក្ដល ់គតង ់សនឹះ អនក្និពនធេម

សបក្វង ់គក្ចក្មួយ ើ

សដម ើ បេូ ី មឱ្យអន ក្ោនអភ័យ

សទេ សោយបានចែលងសរៀបរាប់ណវងបនតិចអំ ពីបរយ ិ

ិ កាេសៅវទាល ័យេុីេុវតាិ ក្នុងឆ្ន ំ ្.េ ១៩៣៩ ស

ិ ក្ច តត ធ។ ើ យអំ ពីក្រិ យទ ឹ ិ អនក្ក្ំសលាឹះ ទលវុ ី

ប៉ាុចនតអនក្និពនធយល ់ថាជាការច ំបាច់ណាេ់សដម ើ បី

គយយល ់សរឿង

ចដល

ិ ូ ររលាិលតាមនាទដនជ វី ត ី

ចដលសលើក្មក្ពែ៌នាក្នុងគគ្នសនឹះ ។