Côte & Provence - voorjaar 2021

BE S T E M M I NGE N ~ C U LT U U R ~ GE SC H I E DE N IS ~ C U L I N A I R ~ M E NSE N ~ ON ROE R E N D G OE D

CÔTE & PROVENCE S A U V E R A

L E

M O N D E

Kunstzinnige Côte d’Azur REPORTAGE PETIT PARADIS CASSIS

INSPIRATIE HET PALAIS BULLES VAN PIERRE CARDIN

MENS PIERRE & CATHY VERTROKKEN NAAR DE LUBERON

BELEVEN MET DE TREIN VAN NICE NAAR DIGNE

QUOI DE NEUF À AIX-EN-PROVENCE

DE DROOMWERELD VAN JEAN-MICHEL FOLON

HUBRECHT DUIJKER OVER ART & VIN

WIJNFESTIVALS IN DE VAUCLUSE

8 7 10 9 6 6 613 7 0 2 - 0 2 10 1 € 7, 9 5

L ’ A R T

VOORJAAR 2021

© Kris Dewitte / Versus Production

DONDERDAG EN ZONDAG OM 21:00

NL

PAR AMOUR DU CINÉMA

europe.tv5monde.com 2

COTEPROVENCE.NL

71

41

500

421

Édito

LA BONNE INSPIRATION

orig jaar leek het nog een kwestie van weken, maanden hooguit, maar inmiddels accepteren we met tegenzin de aanwezigheid van het coronavirus op de lange termijn. Maar bij de pakken neerzitten en tobben, dat past simpelweg niet bij het Franse joie de vivre. En dat levensgeluk, dat zit ’m soms in de kleinste zaken. De dagen die langer worden, de mimosa die vol in bloei staat of een picknick in de voorjaarszon. Het is een wijze les: in het heden leven en genieten van alles wat er wél is, zoals de Zuid-Franse natuur die zich niets aantrekt van sommige ontwikkelingen in de wereld.

Maar al dat genieten en present zijn ten spijt, barsten we tegelijkertijd bijna uit ons vel van zin en gemis. Het gemis van de gezellige drukte op een Provençaals marktje, het gemis van musea, restaurants en het café du coin.

Zin in koude rosé op een terras onder een dak van platanen, gewoon zín in Zuid-Frankrijk. De oplossing? Durf te dromen. Droom hardop, voluit en laat je inspireren door de wereld om je heen. En als we de geschiedenis mogen geloven, en dat doe ik maar al te graag, waren het niet de minsten die zich SUZ A NNE R IETMEIJER door Zuid-Frankrijk lieten inspireren.

HO OF DR E DAC T EU R Deze voorjaarseditie van Côte & Provence staat in het teken van dromers voor wie de Côte d’Azur een bron van eindeloze inspiratie was. Kunstenaars zoals de Belgische Jean-Michel Folon die zich in Monaco vestigde en die bijzondere kunstwerken achterliet aan de Côte en modeontwerper Pierre Cardin en zijn Palais Bulles in Théoule-sur-Mer. Dit bijzondere bouwwerk was jarenlang zijn muze en kent een boeiende ontstaansgeschiedenis.

Maar dromen kunnen natuurlijk ook een hele andere vorm aannemen. Van vakantieplannen en nieuwe favoriete plekjes in de Provence bijvoorbeeld. Zo stappen we in de geweldige Train des Pignes die rijdt tussen Nice en Digne-les-Bains en brengen we drie dagen in petit paradis Cassis door. In de Vaucluse worden we aan de hand genomen door local Ingrid Leijen die vertelt over de lokale wijnboeren die dromen van een zomerseizoen boordevol wijnfeesten en festivals. Ook bezoeken we Nederlandse en Belgische wijnboeren die hun strepen in de Provence meer dan verdiend hebben. En we zouden Côte & Provence niet zijn als we niet ook een klein licht zouden schijnen op de beproefde combinatie art et vin. Kortom, inspiratie partout! l

CÔTE & PROVENCE

3

INHOUD OP ONZE WEBSITE VIND JE EEN SPECIALE SELECTIE VIDEO’S DIE HOORT BIJ DE ARTIKELEN IN DEZE VOORJAARSEDITIE. SOMMIGE VIDEO’S ZIJN VERDIEPEND EN INTERESSANT, ANDERE JUIST MOOI OF GEWOON GRAPPIG. JE VINDT ZE OP COTEPROVENCE.NL/VOORJAAR2021

10 20 10

AIX-EN-PROVENCE Quoi de neuf ?

28

15

DE KEUKEN VAN MAMIE ELISE Hoe Renie Frans leerde koken

16

JOURNAL Opmerkelijk nieuws

20

DE DROOMWERELD VAN JEAN-MICHEL FOLON Bijzondere Belgische kunstenaar aan de Côte

29

SHOPPING Délices de Provence

4

COTEPROVENCE.NL

30

LE MAGNIFIQUE TRAIN DES PIGNES Een treinreis met prachtige tussenstops

37

NETTOYER AVEC NIKKIE Maak je huis klaar voor de zomer

38

KUNSTENAARSDORP COTIGNAC Een broedplaats voor creatievelingen

43

EEN BEZOEK AAN HET FORÊT DE CÈDRES Met Pierre Darge

50 66

77

Een vinpressionist vertelt over kunst en wijn

BOEKEN Lezen in Zuid-Franse sferen

44

79

PETIT PARADIS CASSIS Voorbij de calanques

NEDERLANDSE EN BELGISCHE WIJNBOUWERS In de Provence

50

84

62

90

PALAIS BULLES Het markante paleis van modeontwerper Pierre Cardin

TOUR DE PROVENCE Reistips en inspiratie voor een Zuid-Franse vakantie

70

HET MAG WEER! Wijnevenementen in de Vaucluse

IN GESPREK MET HUBRECHT DUIJKER

44

79

LA VIE EST BELLE Op bezoek bij Pierre en Cathy in Bonnieux

IN FOCUS Opmerkelijk nieuws over onroerend goed

CÔTE & PROVENCE

5

MA AK KENNIS ME T HE T TE AM VA N C Ô T E & P R O V E N C E CÔTE & PROVENCE

ANITA HAGEMAN correspondent Var

NYNKE POSTMA eindcorrectie

DICK KOOPMAN tekst & correspondent Var

LEVINA RAVEN tekst & correspondent Alpes-Maritimes

MIRA VAN KUIJEREN correspondent Alpes-de-HauteProvence

MARCEL REIMER art director & fotografie

MIREILLE BOSSCHER juridisch columnist

AB KUIJER correspondent Alpes-Maritimes

LINDA DE ROUW correspondent Alpes-de-HauteProvence

PIERRE DARGE columnist

NIKKIE VAN LEEUWEN columnist déco en inspiratie

DINA VERCRUYSSEN tekst & correspondent Vaucluse

SABINE DEKKER tekst & correspondent Drôme Provençale

INGRID LEIJENGREUNSVEN correspondent Vaucluse

ANNE VAN DER WAL reportages en tekst

RENIE EGHUIZEN Culinair correspondent

MARCUS MARC correspondent Var

KIRSTEN ZIJDERVELD reportages en tekst

BE S T E M M I NGE N ~ C U LT U U R ~ GE SC H I E DE N IS ~ C U L I N A I R ~ M E NSE N ~ ON ROE R E N D G OE D

CÔTE & PROVENCE L ’ A R T

S A U V E R A

L E

VOORJAAR 2021

M O N D E

6

INSPIRATIE HET PALAIS BULLES VAN PIERRE CARDIN

MENS PIERRE & CATHY VERTROKKEN NAAR DE LUBERON

BELEVEN MET DE TREIN VAN NICE NAAR DIGNE

DE DROOMWERELD VAN JEAN-MICHEL FOLON

HUBRECHT DUIJKER OVER ART & VIN

WIJNFESTIVALS IN DE VAUCLUSE

COTEPROVENCE.NL

8 7 10 9 6 6 613 7 0 2 - 0 2 10 1

REPORTAGE PETIT PARADIS CASSIS

QUOI DE NEUF À AIX-EN-PROVENCE

€ 7, 9 5

VOORJA AR 2021 – K U NS TZI N N IGE CÔT E D’A Z U R

Kunstzinnige Côte d’Azur

8

COTEPROVENCE.NL

Entree

Au cinéma, want wie is er niet dol op het

Frankrijk van lang geleden? De idylle van films zoals Les vacances de monsieur Hulot van Jacques Tati, Marius van Marcel Pagnol, of Le gendarme de SaintTropez. Even wegdromen bij het Frankrijk van vroeger, even mijmeren over dat zalige Zuid-Frankrijk waar we binnenkort allemaal weer naartoe willen.

FOTO: NICOLAS GUY FACEBOOK.COM/LAFRANCEEN2CV

CÔTE & PROVENCE

9

QUOI DE NEUF À AIX-EN-PROVENCE?

I

n het hart van de Provence vind je het zonnige Aix-enProvence. Liefkozend noemen de Fransen hun stad kortweg Aix, ville d’eau et ville d’art. Deze charmante stad met haar eeuwenoude platanen was ooit ook de thuisbasis van de bekende kunstenaar Paul Cézanne, die dol was op het ZuidFranse licht. Het verbaast dan ook niet dat Aix-en-Provence een ware cultuurstad is die bol staat van interessante geschiedenis. Je ziet hier niet alleen overal prachtige kunst, maar ook honderden fonteinen sieren deze tweeduizend jaar oude stad.

Waan je in een oude ansichtkaart als je de beroemde Cours Mirabeau bewandelt, vernoemd naar de revolutionaire Comte de ­Mirabeau. Aix is als een doek vol antieke geuren en kleuren dat op vele manieren te bewonderen is.

T E K S T: L E V I N A R AV E N F O T O ’ S : O F F I C E D E T O U R I S M E A I X- E N - P R OV E N C E , E . A .

10

COTEPROVENCE.NL

Cultuur ATELIER CÉZANNE

SEXTIUS MIRABEAU FONDATION VASERELY

SHOPPEN IN EEN NIEUWE WIJK

DOOR HET OOG VAN PAUL CÉZANNE

ONDER HYPNOSE DOOR KUNST

SEXTIUS MIRABEAU

STADSWANDELING

FONDATION VASARELY

Via de Cours Mirabeau, de brede laan met prachtige bomen en gezellige terrasjes, loop je langs de imposante Fontaine de la Rotonde de nieuwe wijk Sextius Mirabeau in. In 2007 is het historische centrum uitgebreid en is Les Allées – met meer dan vijftig winkels en boetiekjes! – het nieuwe hart van de stad geworden. Je kunt hier naar hartenlust shoppen, maar ook voor cultureel vertier zit je hier goed. Het Grand Théâtre de Provence, ontworpen door de beroemde Italiaanse architect Vittorio Gregotti, staat symbool voor de beroemdste berg van Aix-en-Provence: de Sainte-Victoire. Die verwijzing zie je terug in de verschillende kleuren steen die gebruikt zijn voor de buitenkant van het gebouw. Ook evenementenhal Le Pavillon Noir is onderdeel van deze moderne architectuureenheid waar je onder andere het Ballet Preljocaj, de bibliotheek Méjanes, het conservatorium Darius Milhaud en het nieuwe VVV-kantoor van de stad kunt vinden.

Paul Cézanne en Aix-en-Provence zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De post­ impressionistische kunstenaar haalde voor zijn meesterwerken veel inspiratie uit zijn geboortestad en de pittoreske omringende Provençaalse dorpen. De stadswandeling ‘Sur les pas de Cézanne’ laat je de visie en het werk van de vader van de moderne schilderkunst beleven via kleine straatjes met bijzondere adressen. De deur van Cézanne’s atelier staat open voor een intieme ontmoeting met deze grootmeester. Neem ook een kijkje in het geboortehuis van de schilder, de cafés waar hij vrienden en medekunstenaars ontmoette en zijn laatste rustplaats op het kerkhof van Saint-Pierre. Het architectonisch erfgoed van Aix-en-Provence, de sfeervolle straten en de bijzondere monumenten vormen het decor van deze indrukwekkende wandelroute gemarkeerd met iconische stolperstenen met een grote ‘C’. Zo stap je letterlijk in de voetsporen van een groot kunstenaar.

Liefhebbers van zogenaamde Op Art, optische kunst, worden nog voordat ze hier een voet binnen hebben gezet al getrakteerd op een uniek architectonisch kunstwerk: het gebouw waarin Fondation Vasarely is gehuisvest. Het doet een beetje denken aan een hypnotiserend behangpatroon uit de jaren zeventig. De kunstenaar houdt ons voor de gek door beelden te creëren die lijken te bewegen. De in Hongarije geboren Victor Vasarely bouwde samen met architecten John Sonnier en Dominique Ronsseray zijn Fondation Vasarely in Aix. Wil je de 42 enorme monumentale kunstwerken op een ludieke en interactieve manier bewonderen?

Dat kan! Je kunt hier de geheimen van zijn werken ontrafelen in de vorm van spelletjes: het beantwoorden van vragen en het terugvinden van puzzelstukjes van kunstwerken.

coteprovence.nl/voorjaar2021 cezanne-en-provence.com

CÔTE & PROVENCE

11

CONFISERIE DU ROY RENÉ

Cultuur

HOTEL AQUABELLA HÔTEL DE CAUMONT

OP PAD MET DE ZIJSPAN

CROIX DE PROVENCE

ABSTRACTE KUNST VAN ZAO WOU-KI

LA BELLE ÉCHAPPÉE

EXPOSITIE IN HÔTEL DE CAUMONT

Hoewel de Sainte-Victoire zeer in trek is bij wandelaars en mountainbikers is er een geheel nieuwe manier om de uitgestrektheid van dit natuurschoon te bewonderen ... in een zijspan! Trakteer jezelf en je gezelschap op een vintage roadtrip en doorkruis de kleine weggetjes met de zijspan. Op een hoogte van 946 meter wacht vervolgens het indrukwekkende ‘Croix de Provence’ op je dat statig boven haar bezoekers uittorent. Goed nieuws: je hebt geen motorrijbewijs nodig want je wordt als een koning – of koningin – langs de mooiste plekjes net buiten Aix-enProvence geleid in een prachtig retro zijspan.

Zo kun je ultiem genieten van de omgeving die een en al sereniteit uitstraalt.

Hoewel de deuren nu nog even gesloten zijn, wordt er achter de schermen hard gewerkt aan de volgende expositie in Hôtel de Caumont gelegen aan de Rue Joseph Cabassol 3. Tot 2011 was dit magnifieke 18e eeuwse optrekje in gebruik als conservatorium. Gelukkig werd het een paar jaar geleden opnieuw geopend als kunstcentrum zodat ook het grote publiek kan genieten van het weelderige decor én de vele tentoonstellingen die een artistieke toevoeging zijn aan het vorstelijke gebouw. Van mei tot oktober dit jaar zal het werk van de Chinese, vroeger in Frankrijk werkende, artiest Zao Wou-Ki (1920-2013) te bewonderen zijn. Wou-Ki staat bekend als een van de belangrijkste Chinese kunstenaars van de 20e eeuw en vertrok in 1948 naar Parijs. Hij raakte bevriend met meesters als Joan Miró en Alberto Giacometti wiens invloeden terug te vinden zijn in zijn abstracte werken. De tentoonstelling zal 90 verschillende werken beslaan die dateren van 1935 tot 2009.

labelleechappee.fr

caumont-centredart.com

12

COTEPROVENCE.NL

MODERN PROVENÇAALS HOTEL AQUABELLA Aan de rand van de oude vestingstad loop je zo hotel Aquabella binnen met haar weelderige tuin. Een perfecte combinatie van modern met een vleugje Provençaals. Met haar 110 smaakvol ingerichte kamers is dit een uitstekende uitvalsbasis om de binnenstad te verkennen. Voor je op pad gaat, kun je een snelle duik nemen in het azuurblauwe zwembad met de oude stadstoren en aangrenzende muur als sfeervol decor. Aquabella haalt alles uit de kast om haar gasten tot in de puntjes te verzorgen: na een dagje struinen door de kleine steegjes van Aix-en-Provence kun je je voeten heerlijk verwennen in de spa van het hotel. Laat de weldadige geuren van de Finse sauna, de hammam en de sensory spa je volledig tot rust brengen. Leuk extraatje: alle spafaciliteiten en gebruik van badjassen zijn in de prijs inbegrepen.

HET GEHEIM VAN DE CALISSON CONFISERIE DU ROY RENÉ Je hebt ze vast wel eens in de etalage zien liggen: deze typisch Franse lekkernijen met een basis van amandel- en fruitpasta en een glazuurlaagje, die al vanaf de 15e eeuw in de Provence worden gemaakt. Het verhaal vertelt dat de hofbanketbakker van koning René van Anjou de amandelkoekjes had ontworpen voor zijn huwelijk met Jeanne de Laval. De nieuwbakken nauwelijks lachende koningin vroeg na het proeven van dit bijzondere koekje glim­ lachend naar de naam. In het Provençaalse dialect werd haar verteld dat ze de naam di calin soun droegen, Provençaals voor omhelzingen.

Confiserie du Roy René maakt al sinds jaar en dag traditionele calissons. Te midden van een boomgaard vol amandelbomen vind je de uit natuursteen opgetrokken fabriek. Ontdek het geheim van de calisson in het museum en kom alles te weten over het productieproces van deze douceurs en de geschiedenis van de banketbakkerij. Sla hier zeker de boetiek niet over! coteprovence.nl/voorjaar2021 calisson.com

CÔTE & PROVENCE

13

Ambiance Riviera LUXURY OUTDOOR LIVING

Ambiance Riviera LUXURY

OUTDOOR

LIVING

LUXE BBQ’S EN BUITENKEUKENS Het hele jaar door met vrienden en familie genieten van heerlijk eten in de gezonde buitenlucht? Bij Ambiance Riviera kiezen we voor topkwaliteit, omdat we willen dat u jarenlang onbekommerd kunt genieten van uw buitenkeuken. Daarom werken we alleen met merken als OFYR, Big Green Egg en Rösle. Zoekt u naast uw buitenkeuken een stijlvolle loungeset of heeft u wensen voor uw tuin? Ook dat kunnen wij voor u realiseren.

96 route du Plan de la Tour - 83120 Sainte Maxime - Telefoon: +33 4 94 43 21 30 www.ambiance-riviera.fr - info@ambiance-riviera.fr

2011 AMBIANCE RIVIERA - advertentie BBQ V03.indd 1

16-11-2020 13:18

Gastcolumn

Renie

DE KEUKEN VAN MAMIE ELISE

D

e eerste keer dat ik mamie Elise ontmoette, in 1999, was ze niet echt onder de indruk van mij.

Een jonge en naïeve Néerlandaise die nog niet echt bedreven was in het Frans en het Franse leven nauwelijks kende. In geen enkel opzicht de zelfverzekerde en huiselijke Provençaalse die ze in gedachten had voor haar kleinzoon. Achteraf gezien, toen ik eenmaal doorhad hoe close Mamie en Benjamin waren, begreep ik haar reactie wel. In haar beleving kwam ik haar allerliefste bezit afpakken en ze was als de dood dat ik hem mee naar Nederland zou lokken.

Met de jaren begon ze gelukkig door te krijgen dat ik geen enkele intentie meer had om me in Nederland te vestigen en toen ontdooide ze.

Mamie Elise woonde in een heel klein schattig huisje op de prachtige oude kade van het stadje Aramon, onder de rook van Avignon. Sinds het overlijden van haar grote liefde papy Marcel, op 53-jarige leeftijd, had ze nooit de behoefte gehad om een nieuw leven met iemand anders te beginnen.

Elk jaar kreeg ze een agenda van mijn schoonmoeder en daarin schreef ze trouw haar dagelijkse belevenissen op voor papy Marcel, steevast beginnend met de woorden mon amour.

Intussen was ze tachtig jaar, nog steeds zo fit als een hoentje en ontving ze de hele dag door familie en vrienden voor een café, een goûter of een uitgebreide maaltijd. En koken kon ze!

De Franse familiekeuken had geen geheimen voor haar en de recepten waren vaak heel simpel, maar niet te versmaden. In mijn eerste jaren in Frankrijk zaten mijn man en ik nog in het seizoenswerk en woonden we elke zes maanden in een ander gebied. Maar toen ik bevallen was van onze eerste kwamen we van de ene op de andere dag in een normaal ‘huisje-boompjebeestje’-leven terecht en had ik zeeën van tijd, maar geen vrienden. En dan is Nederland opeens ver weg ...

Om me zoveel mogelijk thuis te laten voelen, en hier zal ook echt wel wat eigenbelang in hebben meegespeeld, gooide mamie Elise de deur van haar huisje wagenwijd voor me open waarna vele middagen met familie en vrienden volgden. Mijn Frans ging met sprongen vooruit en ik begon steeds meer ingeburgerd te raken in het Franse leven. Langzaamaan kon ik meepraten met de laatste roddels uit het dorp, genieten van de verhalen over vroeger en begon ik ook de verschillende

taarten en hartige hapjes op tafel te herkennen. Omdat mijn kookkunsten niet echt veel verder gingen dan pakjes en zakjes, stond ik regelmatig in de keuken bij Mamie om te kijken wat ze klaarmaakte. Er ging een wereld voor me open! Niks geen pakjes of zakjes, alles werd vanaf nul zelf gemaakt. Quiches, tomatensaus, appeltaart, in de keuken van Mamie was alles vers en smaakvol. We besloten dat ik elke week op woensdag naar Mamie toe zou gaan voor kooklessen.

Die middagen horen ondertussen bij de dierbaarste herinneringen die ik van haar heb. Wat hebben we gelachen in dat kleine keukentje op de kade, wanneer er weer eens iets mislukte – meestal een flan – of wanneer we juist wél een geweldige maaltijd op tafel toverden. Ik moest wel wennen aan de hoeveelheid olijfolie die ze overal voor gebruikte: de haricots verts zwommen er in, het vlees werd weldadig overgoten voor het de oven in ging en Mamie kreeg het zelfs voor elkaar om de olijfolie gewoon van een lepel op te slurpen. Met de roze Provençaalse knoflook precies hetzelfde; tijdens het koken at ze af en toe gewoon een teentje rauw weg, iets wat ik vandaag de dag nog steeds niet voor elkaar krijg. Haar lievelingsgerecht?

Gefrituurde aubergines met tomatensaus. De aubergines worden in dunne plakjes gesneden, in het zout gelegd zodat het vocht eruit komt en daarna gaan ze de hete olie in. En dan niet in een luxe frituurpan, maar gewoon in het oude pannetje wat ze sinds de beginjaren van haar huwelijk in de kast had staan. De tomatensaus werd gemaakt door gepelde tomaten in te koken. Zout, peper en Provençaalse kruiden erbij en klaar.

Zo simpel, maar o zo lekker.

Mamie is uiteindelijk op 93-jarige leeftijd overleden. Ik weet dat ze daar zelf maar wat blij mee was; ze wilde dolgraag naar papy Marcel toe en liet ons dat ook regelmatig weten. Bij elke zwangerschap van een familielid zei ze: ‘Ik wacht nog op deze, maar dan vertrek ik hoor!’ De lieverd is uiteindelijk bijna van het ene op het andere moment vertrokken, maar heeft genoeg verhalen, recepten en liefde achtergelaten. De blog die ik toen ben begonnen is aan haar opgedragen, om deze lieve, sterke vrouw nooit te vergeten. l

Gastcolumniste R E N I E E G H U I Z E N werd in 1999 in Frankrijk verliefd op Benjamin. Twintig jaar, een huwelijk en drie kinderen later, woont Renie vlakbij Avignon en runt ze de culinaire blog reniesfransekeuken.nl, geïnspireerd door de familierecepten van mamie Elise.

CÔTE & PROVENCE

15

JOURNAL É TOILÉ

Slechts één jaar na opening weet chef Alain Montigny het al klaar te spelen: een Michelinster voor restaurant l’Or Bleu in Théoule-sur-Mer. Gevestigd in het sjieke vijfsterrenhotel Tiara Yaktsa en uitkijkend over de Méditerranée bestel je hier een zes- of achtgangenmenu voor 85 en 139 euro. Chef Montigny gooide eerder al hoge ogen bij het bekende l’Oasis in Mandelieu-la-Napoule. Met maar dertig couverts is het wel aan te raden om van tevoren te reserveren. l

Citrons de Menton

De vraag naar citroenen uit Menton lijkt niet te stuiten.

En dus hebben de boeren van deze hoogkwalitatieve citroenen zich enkele jaren geleden verenigd om het gele goud te promoten. Met de zogenaamde Indication Géographique Protégée, IGP, wordt het kaf van het koren gescheiden. Zo zijn het alleen citrons de Menton als ze geoogst worden op maximaal 390 meter hoogte, op maximaal zeven kilometer van de zee en in een van de volgende gemeenten: Castellar, Gorbio, Roquebrune-Cap-Martin, Sainte-Agnès en Menton. In theorie kan het dus zelfs zo zijn dat twee citroenen van dezelfde boom niet allebei het IGP-label dragen. Dit jaar werd 40 tot 42 ton citroenen geoogst, maar de hoop is om elk jaar meer te produceren in het Pays Mentonnais l

GEEN LIFTEN, WEL RAQUETTES À NEIGE De skiliften draaien nog altijd niet en met twee gemiste piekmomenten, de kerst- en voorjaarsvakantie, lijkt het een volledig verloren seizoen te worden voor de ondernemers in de Franse wintersportgebieden. De skigebieden zijn wel geopend voor andere activiteiten, ‘maar zonder de inkomsten van de liftpassen en met de nog altijd gesloten horeca lopen de ondernemers vrijwel alle mogelijke inkomsten mis. Sneeuwliefhebbers reizen mondjesmaat af naar de gebieden om andere sneeuwsporten te beoefenen.

Naast langlaufen, wandelen en sleeën is er onder de alternatieve wintersporten een absolute winnaar verrezen: les raquettes à neige.

Deze sneeuwschoen die lijkt op een tennisracket, is extreem populair.

In vrijwel alle sportwinkels in de regio zijn ze uitverkocht en bij verhuurbedrijven in de bergen verdringt men zich voor een paar.

Let wel op dat je binnen de toegestane gebieden wandelt. Veel wilde dieren zijn de afgelopen maanden opgeschrikt door enthousiaste wandelaars die zich normaalgesproken, als de pistes open zijn, hier niet laten zien! l

16

COTEPROVENCE.NL

C AT WA L K P R OV E NÇ A L E

Modern Marseille

Marseille is volop in beweging. Was de stad op cultureel gebied de afgelopen jaren al een voorloper, in 2021 gaat de mairie ook onverstoord door met het opschonen en moderniseren van het stadshart en de infrastructuur. Centraal in die visie staat het uitbreiden van het tramnetwerk en het gedeeltelijk autovrij maken van het centrum, dat daardoor een stuk frisser zal ogen. Ook op de Corniche Kennedy, de prachtige slingerende kustweg, zal een fietspad aangelegd worden waardoor een ontdekkingstocht te fiets niet langer een hachelijke avontuur is. l

Het legendarische modehuis Chanel presenteert haar collection Croisière 21/22 dit jaar wel op een heel bijzondere locatie: de modeshow zal gelopen worden in de Carrières de Lumières in Les Bauxde-Provence. Het bijzondere defilé zal op 4 mei plaatsvinden, ter ere van Gabrielle Chanel, beter bekend als Coco Chanel, die vijftig jaar geleden stierf. l

MOGEN WE AL? EEN UPDATE Enkele weken geleden werd al duidelijk dat de Franse horeca voorlopig gesloten blijft. Nog altijd zorgt de hoeveelheid nieuwe corona­ besmettingen voor maatregelen die het openbare leven zoveel mogelijk indammen.

De meest hoopvolle prognose is op dit moment een heropening van restaurants rondom Pasen en bars en cafés begin juni. Hoeveel horeca­ ondernemers het einde van de pandemie halen? Geschat wordt nu zo’n vijftig procent.

In de culturele sector klinken iets positievere geluiden: zo heeft de Franse minister van cultuur aangegeven dat musea en monumenten vooraan staan wat heropening betreft.

Mondjes­maat mogen culturele instellingen, zoals bijvoorbeeld Fondation Maeght in SaintPaul-de-Vence, de tuinen van het museum heropenen voor het publiek. Een lichtpuntje aan het einde van de tunnel? Peut-être. l

CÔTE & PROVENCE

17

Cuisine Nissarde

Immaterieel erfgoed is voor de Fransen van groot belang. Lokale tradities en ambachten die uniek zijn voor de omgeving worden op die manier in de schijnwerpers gezet. Zo ook het label ‘cuisine nissarde’ voor de typische culinaire tradities van Nice. Het leuke van dit label is dat er ook jaarlijks een lijstje online komt met de restaurants in Nice waar je nog kunt proeven van de traditionele cuisine nissarde. En dit jaar staan er 29 restaurants op de lijst waar je naast de bekende pan bagnat en salade niçoise ook andere minder beroemde lokale gerechten kunt bestellen zoals socca, la troucha of pissaladière. www.nicetourisme.com/restaurants-cuisine-nissarde l

TA P I S R OUGE

TREIN GERED DOOR STORM Vorig jaar op 2 oktober veranderde tempête Alex de Vallée de la Roya in het achterland van Menton in een rampzone. Niet alleen richtte de storm voor miljoenen euro’s aan schade aan, maar ook werden verschillende gemeenten voor enkele weken van de buitenwereld afgesneden. De spoorlijn die de verschillende dorpen met elkaar verbindt, ook wel de Train de Merveilles genoemd, speelde een belangrijke rol in de reddingsoperaties tijdens en in de weken na de storm. Het lijkt er nu echter op dat de noodsituatie ook een positief effect heeft op de regio. De spoorbaan van de Train de Merveilles, die binnenkort honderd jaar rijdt tussen Nice en Tende in Frankrijk en Cuneo en Ventimiglia in Italië was al zeer lange tijd verouderd.

Hierdoor stond zelfs het voortbestaan van het traject op losse schroeven.

Door de verwoesting door storm Alex hebben de Franse en Italiaanse regering nieuwe afspraken kunnen maken, met 220 miljoen euro aan investeringen als gevolg. Een nieuw leven voor deze bijzondere spoorlijn lijkt hierdoor verzekerd. l

18

COTEPROVENCE.NL

Het Cannes Filmfestival is verplaatst. Na een volledige afgelasting vorig jaar besloot de organisatie dit jaar ruimschoots van tevoren in te grijpen. De 74e editie van het Festival International du Film de Cannes zal dit jaar niet van 11 tot 22 mei, maar van 6 tot 17 juli plaatsvinden.

De organisatie hoopt dat er op deze manier weer van een echt festival sprake kan zijn, mét rode loper en sterren. Andere grote congressen in dezelfde periode, zoals het makelaarscongres Mipim en het creatieve marketingevenement Cannes Lions, maakte het verplaatsen van het filmfestival tot een lastige taak. Maar nu het filmfestival in het vakantieseizoen valt, is de kans groot dat vakantiegangers een glimp kunnen opvangen van de grootste sterren van het witte doek, pas mal, non? l

HOOP VOL

A N T IBE S

JOURNAL

Een krachtig signaal: de gemeente Antibes zet in op meer dan driehonderd vacatures voor het zomerseizoen van 2021. Noem het ambitieus, of gewoon hoopvol, maar in Antibes worden de voorbereidingen alweer getroffen voor het meest lucratieve seizoen van het jaar. Van werken op de stranden, in de havens, in de musea of op andere toeristische locaties, overal zijn helpende handjes nodig. De gemeente is dit jaar wel veeleisender dan voorheen.

Zo mogen alleen meerderjarigen die meerdere talen beheersen, solliciteren.

Hoewel men op de pandemie geen invloed heeft, is de gemeente in elk geval goed voorbereid. Of zoals ze in Antibes zeggen: ‘On y croit!’. l

CÔTE & PROVENCE

19

Comment aimeriez-vous mourir?

En m’envolant...’

J E A N - MIC H EL F O LO N

20

COTEPROVENCE.NL

Kunst MONACO SAINT--PAUL SAINT PAUL--DE DE--VENCE

DE DROOMWERELD VAN JEAN-MICHEL FOLON

De Belgische Jean-Michel Folon maakte als kunstenaar furore in het Amerika van de jaren zestig en streek daarna neer in Monaco waar hij nog meer dan twintig jaar kunst bleef maken. Wie was deze kunstenaar die een volledig gedecoreerde kapel achterliet in Saint-Paul-de-Vence en wat dreef hem?

T E K S T: S U Z A N N E R I E T M E I J E R B E E L D : F O N DA T I O N F O L O N

coteprovence.nl/voorjaar2021

CÔTE & PROVENCE

21

ie het werk van de Belgische kunstenaar Jean-Michel Folon beknopt wil duiden, zal daar een behoorlijke kluif aan hebben.

Zo was hij aquarellist, schilder, graveur en beeldhouwer en omvat zijn oeuvre naast aquarellen, schilderijen, gravures en beeldhouwwerken ook wandtapijten, postzegels en theaterdecors. Hoewel Folon in Frankrijk zou uitgroeien tot een graag geziene kunstenaar waren het de vooruitstrevende Verenigde Staten waar hij begin jaren zestig bekendheid verwierf met zijn werk. Daarna reisde hij de wereld rond en exposeerde hij in de meest vooraanstaande musea zoals het Metropolitan Museum of Art in New York, het Casa Museu Gaudí in Barcelona en het Musée Picasso in Antibes.

Op uitnodiging van Prins Reinier installeerde Folon zich begin jaren tachtig in Monaco. In zijn atelier aan de Côte d’Azur produceerde hij in de twintig jaar voor zijn dood in 2005 nog veel beeldende kunst. Enkele beeldhouwwerken van Folon kun je in Monaco bezichtigen, maar het meest bijzondere nagelaten werk is de volledig door Folon gedecoreerde kapel in Saint-Paul-de-Vence: La Chapelle des Pénitents Blancs.

Liefhebbers van zijn werk vergelijken het met een dagdroom, een uitnodiging om de wereld om je heen even te vergeten. Want wie de haastige, oppervlakkige samenleving waarin wij leven naast het werk van Folon houdt, kan bijna geen groter contrast bedenken. Maar wat bewoog deze kunstenaar, wiens werk eerst in Amerika en pas later op het Europese vasteland populair werd?

En hoe komt het dat Folons naam voor Fransen onlosmakelijk verbonden is met de komst van de kleurentelevisie in de jaren zeventig?

rol zal blijven spelen: ‘Less is more’. Een jaar later is het al raak: aangemoedigd door zijn oom en een professor van La Cambre besluit Folon zijn examens links te laten liggen en naar Parijs te verhuizen, de kunst achterna. Hij betrekt een tuinpaviljoen in het dorp Bougival, ongeveer twintig kilometer van de Franse hoofdstad, en legt zich vijf jaar lang volledig toe op het tekenen.

NEW YORK, DE WERELD Ondanks al zijn inspanningen krijgt Folon niemand in Frankrijk voor zijn tekeningen geïnteresseerd. Daarom besluit hij zijn werk naar verschillende Amerikaanse tijdschriften te sturen, met resultaat. In 1960 plaatsen de bladen Horizon, Esquire en The New Yorker zijn werk, zonder Folon überhaupt ooit te hebben ontmoet. De toekomst lacht hem toe aan de andere kant van de oceaan en dus besluit hij dat het tijd is om Amerika te gaan ontdekken.

Dat Folons ster rijzende is, valt niet alleen de Amerikanen op. In de daaropvolgende jaren reist hij de hele wereld over en exposeert hij onder andere in New York, Osaka, Tokio, Parijs en Milaan.

Gedurende de jaren zeventig en tachtig spreidt Folon zijn veelzijdigheid als kunstenaar tentoon en illustreert hij niet alleen De Gedaanteverwisseling van Kafka, maar wordt hij ook gevraagd om theaterdecors voor de schouwburg van Genève te ontwikkelen. Hij maakt covers voor Times magazine en realiseert een muurschildering van 165 vierkante meter in een Brussels metrostation. De wereld ligt aan Folons voeten. >>

EEN WIEG VAN PAPIER Jean-Michel Folon wordt geboren in 1934 in Ukkel, vlakbij Brussel. Zijn vader is papierhandelaar en Folon zal later vertellen dat het tekenen vermoedelijk daar al begon, bij het papier van zijn vader. Gedurende de Tweede Wereldoorlog woont het gezin in het dorp Genval in een huis aan de rand van een meer. Folon koestert de herinneringen aan het park in het nabijgelegen Terhulpen en later, in 2000, zal hij precies in dat park in Terhulpen zijn Fondation Folon stichten.

Folon raakt al vroeg geïnteresseerd in beeldende kunst en dus schrijft hij zich in 1953 in bij de École Nationale Supérieure des Arts Visuels de La Cambre in Brussel. Het is daar dat hij kennis maakt met een uitspraak van architect Mies van der Rohe die zijn leven lang een Interieur van de Chapelle des Pénitents Blancs

De toekomst lacht hem toe

aan de andere kant van de oceaan

22

COTEPROVENCE.NL

Kunst

MR. MACINTOSH In juni 1983 ontwerpt Folon in opdracht van Macintosh, het bedrijf van Steve Jobs, het eerste Apple-logo dat Mr. Macintosh heet. Op het allerlaatste moment besluit men Mr. Macintosh echter te vervangen ten gunste van een logo ontworpen door Tom Hughes. Het contract dat Folon hierdoor misloopt? Één dollar per ­verkochte computer. Tel maar uit, dat verlies.

CÔTE & PROVENCE

23

De jaren tachtig en negentig staan voor de kunstenaar deels in het teken van retrospectieve exposities van zijn eerdere werk, maar daarnaast ontwikkelt hij ook nieuwe technieken. Zo maakt hij korte films in New York, Los Angeles en New Orleans en terwijl zijn aquarellen en etsen in de jaren negentig over de hele wereld tentoongesteld worden, legt Folon zich toe op het beeldhouwen. Hij noemt het vaak ‘de tweede helft van zijn leven’. Aanvankelijk werkt hij met hout, klei en gips, later met brons en marmer.

Succes in Frankrijk laat in eerste instantie op zich wachten, maar komt uiteindelijk toch als Folon in 1975 een animatie maakt voor het Franse televisieprogramma Antenne 2, het latere France-2. In de eindcredits van het programma vliegen de karakteristieke blauwe mannetjes van Folon over het beeldscherm. Ook raakt hij gedurende de jaren tachtig betrokken bij een aantal prestigeprojecten en goede doelen die van Folon een bekend kunstenaar maken in het door hem zo geliefde Frankrijk. Zo illustreert hij in opdracht van Amnesty International in 1988 de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, ontwerpt hij in 1988 en 1989 een reeks postzegels ter herinnering aan de Franse Revolutie en maakt hij verschillende affiches voor goede doelen zoals Unicef en Greenpeace.

LEVEN AAN DE CÔTE D’AZUR Op uitnodiging van prins Reinier van Monaco strijkt Folon in 1983 in het kleine vorstendom neer. De loft, waarin het atelier gevestigd is dat eerder andere kunstenaars wist te inspireren, kijkt uit over Port Hercule en heeft een fantastisch uitzicht op de boten en de kade. Wie het atelier van Folon betreedt, betreedt zijn droomwereld.

In dit atelier is de kunstenaar meer dan twintig jaar zeer actief. Hij wisselt verblijven in zijn huis in Burcy, dichtbij Fontainebleau, af met verblijven in Monaco waar hij veel innige vriendschappen opbouwt en enkele prachtige werken achterlaat in de openbare ruimte. Zo vind je zijn glas-in-loodramen in het Monte-Carlo Bay hotel, zijn mozaïeken in de Chapelle des Pères Carmes en ook de fontaine aux oiseaux in de tuin van het staatsministerie is van zijn hand.

Na zijn overlijden wordt door zijn stichting besloten om het atelier te openen voor publiek. De ruimte bomvol sculpturen, aquarellen, kwasten en andere beeldende kunst blijft jarenlang als een tijdcapsule voortbestaan; Folon lijkt zo binnen te kunnen wandelen. Helaas heeft Fondation Folon de deuren van het atelier dit voorjaar door de coronacrisis voorgoed moeten sluiten.

Het laatste grote werk van Folon vind je in Saint-Paulde-Vence, vlakbij Nice. Folon heeft een goede band met

dit dorp, onder andere met galeriehouder Guy Pieters. Op slag verliefd is hij als hij in 2003 la chapelle des Pénitents Blancs voor het eerst betreedt, een coup de foudre. De burgemeester van het dorp vertrouwt Folon de decoratie van het 17e-eeuwse kapelletje toe en onmiddellijk begint de kunstenaar met het voorbereiden van schilderijen, beeldhouwwerken en glas-in-loodramen.

De kapel was bijna drie eeuwen lang de zetel van het broederschap van de Pénitents Blancs, die van 1581 tot het begin van de jaren twintig in Saint-Paul-de-Vence gevestigd waren. Folon laat zich voor de uitgestrekte mozaïek van 106 m², de glas-in-loodramen en de schilderijen en beeldhouwwerken die het kapelletje gaan sieren dan ook inspireren door dit broederschap. Ook hier keren zijn favoriete figuren en symbolen terug zoals de man met de hoed, de vogels, de uitgestrekte hand en het oog. Helaas overlijdt Folon voor de voltooiing van het werk in 2008.

De kapel, die tegenwoordig La Chapelle Folon wordt genoemd, is op aanvraag met een gids te bezichtigen.

LA DISPARITION D’UN ARTISTE In de jaren negentig groeit bij Folon het idee om een selectie van zijn werk, representatief voor zijn veertigjarige carrière, op één plek samen te brengen voor het grote publiek. Vanuit Frankrijk en Italië worden hem hiervoor interessante locaties aangeboden. Toch gaat hij uiteindelijk in het jaar 2000 in op het voorstel van Wallonië om zijn Fondation Folon onder te brengen in de oude hoeve van het kasteel van Terhulpen. Folon heeft aan ‘het park met de duizend Rododendrons’ mooie herinneringen uit zijn kindertijd. Het wordt een museum waar je nog altijd zijn veelzijdige oeuvre kunt bewonderen.

In 2003 wordt Folon tot ambassadeur van Unicef benoemd, voor de organisatie vertrekt hij zelfs naar Laos om humanitair werk te verrichten. Mensenrechten staan tientallen jaren centraal in zijn werk; niet voor niets werd hij al eerder onderscheiden met de Ordre de la Légion d’Honneur door president Jacques Chirac. In deze jaren spreekt hij zich ook nog fel uit tegen de oorlog in Irak en werkt hij onvermoeibaar door aan tal van projecten. Op 20 oktober 2005 overlijdt Jean-Michel Folon op 71-jarige leeftijd aan de gevolgen van leukemie. Het is Jacques Chirac die hem een laatste hulde brengt: ‘Vandaag verlies ik een persoonlijke vriend, en de kunstwereld een immense schilder, een bezielde dichter die ons bijna een halve eeuw lang verlichtte met zijn kleuren en zijn vrijgevigheid.’ l MEER INFORMATIE OVER HET MUSEUM VIND JE OP FONDATIONFOLON.BE

Een coup de foudre

in Saint-Paul-de-Vence

24

COTEPROVENCE.NL

Kunst

DE MAN MET DE HOED Het hoofdpersonage in het werk van Folon, de man met de hoed, is een universele held. Dit personage is teruggebracht tot zijn eenvoudigste uitdrukking: twee stippen in plaats van ogen, een lijn in plaats van een mond, een grote hoed die hem verhindert haar te tekenen, en tenslotte een grote blauwe jas die hem de moeite van het vinden van een garderobe bespaart. En als dit personage ons niet onbekend is, dan is het omdat hij ons doet denken aan andere mannen met hoeden, zoals die van Magritte. Het is de universele man, Monsieur Tout le Monde, met wie iedereen zich kan identificeren. Deze universele man is vaak doordrongen van een diep gevoel van eenzaamheid en herinnert ons eraan dat we diep van binnen altijd alleen zijn. Niemand is banaler dan hij, en toch is hij tot alles in staat, zelfs tot wegvliegen. En die man die wegvliegt, zou dat Folon zelf zijn, of is het zijn dromende alter ego?

L’Aube

La Chapelle des Pénitents Blancs

CÔTE & PROVENCE

25

In de voetstappen

van Folon Over the rainbow, 2005, 5 ramen Hôtel Monte Carlo Bay 40 avenue Princesse Grace

Pluies de Roses, 2002, mozaïek Façade principale de l’église des Carmes 54 boulevard d’Italie

L’Homme oiseau, 1995, brons 32, boulevard des Moulins

Atelier van Folon Port Hercule, 8 quai Antoine 1er

La Métamorphose, 1989, tapisserie Auditorium Rainier III Boulevard Louis II

Graf van Folon Cimetière de Monaco

Fontaine aux oiseaux, 1994 brons, Jardin du Ministère d’État, Place de la Visitation L’Envol, 2005, brons Résidence Quai Kennedy, 1 boulevard Louis II

26

COTEPROVENCE.NL

Kunst

Atelier van Folon

CÔTE & PROVENCE

27

Shopping

CÔTE

& PROVENCE SELECTEERT GENIE T THUIS VAN DE LEKKERSTE PRODUCTEN UIT DE PROVENCE

deDélices Côte& Provence sélection

deDélices Côte& Provence sélection

CAMPARNAUD ART COLLECTION

CHÂTEAU CAMPARNAUD PRESTIGE ROSÉ

GIN À LA PROVENÇALE

AIX ROSÉ: EEN FANTASTISCHE JAARGANG

Voor deze gedenkwaardige jaargang is Château Camparnaud een speciale samenwerking aangegaan met de internationaal bekroonde vinpressionist Hubrecht Duijker.

Duijker schreef 118 wijnboeken en verkocht wereldwijd meer dan drie miljoen exemplaren. Hij wordt gezien als een van de belangrijkste wijnexperts van Nederland. Daarnaast is hij ook een gepassioneerde schilder wiens kleurrijke impressies alom zijn geprezen. Samen creëerden zij de Camparnaud Art Collection Rosé 2020. ‘Het is een voorrecht en een genoegen om mijn kunst te verbinden met de hoogwaardige Provence rosé’s van topdomein Château Camparnaud’. aldus Duijker.

Prestige wordt gemaakt van de wijngaarden van Camparnaud die minimaal twintig jaar oud zijn.

Door te werken met een tri-optique komen alleen de allerbeste druiven door de selectie. Het resultaat is deze elegante gastronomische rosé die je met geuren van bloemen en kruiden rechtstreeks naar de Provence brengen. Zeebries gecombineerd met subtiel rood fruit en aroma’s van perzik. Delicaat fruitig in de mond, gebalanceerde zuren, een minerale kwaliteit en een levendige, aanhoudende afdronk.

Mirabeau is bekend geworden door zijn heerlijke rosés uit de Provence. De eigenaren Stephen en Jeany Cronk zijn verknocht aan de Provence waar ze alweer jaren geleden zijn neergestreken, maar … het blijven Britten. En die houden van een goed glas gin of een cocktail op basis van dit o zo Britse drankje. Daarom hebben ze nu ook een unieke rosé gin ontwikkeld en op de markt gebracht.

Een klassieke dry pink gin met de smaak van de Provence. Serveersuggestie: serveer de Mirabeau Rosé Gin met Fever Tree Aromatic Tonic en garneer met een takje rozemarijn.

‘Nog nooit startte onze oogst zo vroeg in het jaar,’ vertelt Eric Kurver, eigenaar en wijnmaker van Maison Saint Aix. ‘Normaal gesproken start de oogst eind september, maar dit jaar begonnen we begin september al, de vroegste oogst uit ons bestaan! Daarnaast waren de weerscondities tijdens de oogst ook optimaal: koele nachten met zonovergoten dagen! De oogst werd gestart met grenache, gevolgd door syrah en uiteindelijk cinsault.’

En het resultaat mag er zijn: AIX Rosé 2020 heeft wederom z’n gekende betoverende, zalmroze kleur met een prachtige schittering. De neus is fris en aromatisch met knapperige tonen van rijp rood fruit en perzik. Een mondvol fruit, mooi in balans door elegante, frisse zuurtjes. De afdronk is lang, evenwichtig en loepzuiver.

PRIJS: € 13,95 VERKOOPPUNTEN VIND JE OP CAMPARNAUD.COM

PRIJS: € 17,50 VERKOOPPUNTEN VIND JE OP CAMPARNAUD.COM

PRIJS: € 39,99 GALL.NL

Ontvang twee keer per jaar de Délices de Côte & Provence met een Côte & Provence Premium-abonnement: coteprovence.nl/abonneren

PRIJS: € 15,95 BOVINO.NL

CÔTE & PROVENCE

29

Reportage

LE MAGNIFIQUE TRAIN DES PIGNES MET DE TREIN VAN NICE NAAR DIGNE Met de trein van de Côte d’Azur helemaal naar kuuroord Digne-les-Bains.

Het is een prachtige treinreis die indrukwekkend is van begin tot eind, maar waarbij het ook geregeld de moeite waard is om uit te stappen. Zo liggen vestingstad Entrevaux en lavendelhoofdstad Barrême op de route. Laat je meevoeren door de Train des Pignes en geniet van de groene valleien, de duizelingwekkende ravijnen en vergeet niet om soms bij een pittoresk stationnetje uit te stappen.

T E K S T: S U Z A N N E R I E T M E I J E R – B E E L D : C H E M I N S D E F E R D E P R OV E N C E E . A .

coteprovence.nl/voorjaar2021

CÔTE & PROVENCE

31

DIGNE-LES-BAINS Méailles

Thorame-Haute

Le Fugeret

Mézel-Châteauredon

Moriez Barrême

Annot Saint-Andréles-Alpes

Touët-sur-Var Entrevaux

Villars-du-Var

Puget-Théniers MallaussèneMassoins La Vésubie/Plan-du-Var Saint-Martin-du-Var

Pont Charles-Albert

Colomars-la-Manda Lingostière Saint-Saveur

at hebben filmklassiekers als Et dieu créa la femme, La nuit Américaine en de Bondfilm Never say never again met elkaar gemeen? Ze kozen allemaal voor het achterland van Nice als veelzijdig cinematografisch decor. Van de kiezelstranden in Nice tot de besneeuwde bergtoppen van de Mercantour, variëteit verzekerd. Het spreekt tot de verbeelding: de trein die uit de kustplaats vertrekt en kronkelend landinwaarts door tunnels rijdt en zich hoog boven het dal over prachtige viaducten begeeft. Al in 1938 zag Christian Jaque, filmmaker van het eerste uur, de pracht in van de stoomtrein die zich een weg baant langs de pittoreske stations, dwars door de prachtige natuur.

Duizelingwekkende bruggen, stormachtige rivieren en smalle kloven, dat is het traject van de Train des Pignes die de Côte d’Azur met de Alpes-de-Haute-Provence verbindt, van Nice naar Digne-les-Bains. De trein bereikt op het eindpunt in Digne een hoogtepunt van 1023 meter, een flinke stijging vanaf het zeeniveau in Nice. Het zal dan ook niet verbazen dat een ongelooflijke diversiteit aan weelderige landschappen elkaar opvolgt op dit 151 kilometer lange traject.

Van kloven en valleien, middeleeuwse steden en kleine bergdorpjes, tot lavendelvelden en olijfboomgaarden, besneeuwde bergen en de prachtige dennenbossen waar de Train des Pignes naar vernoemd is. Côte & Provence neemt je mee in de geschiedenis van deze bijzondere trein en tipt de beste stationnetjes op het traject om uit te stappen en van de omgeving te genieten.

OP STOOM

In 1861 vatte de uitvinder van de viertaktmotor, ingenieur Alphonse Beau de Rochas uit Digne, het plan op om Nice met een treinspoor met Grenoble te verbinden. Het economisch bruisende Nice was het jaar daarvoor bij Frankrijk gevoegd, waardoor de wens om de mobiliteit in de regio te vergroten toenam. Goedkeuring voor het traject dat de vallei van de Var met Digne-les-Bains, Gap en tenslotte Grenoble moest verbinden, kwam echter pas in 1882. Op 3 juli 1911 werd de spoorverbinding tussen Nice en Digne-les-Bains officieel ingehuldigd. Een enorme bouwprestatie, want 25 tunnels, zestien viaducten en vijftien stalen bruggen werden voor deze spoorlijn in het soms grillige

Saint-Isidore

NICE

berglandschap aangelegd. Tussen 1926 en 1933 nam het treinverkeer drastisch af, met wel zestig procent. Men vond dat de stoomtrein te langzaam reed en meermaals dreigde de lijn dan ook opgeheven te worden. De redding kwam echter in 1935 toen de stoomtrein werd ingeruild voor de nieuwe dieseltreinstellen van Renault die een treinreis van drieëneenhalf uur tussen Nice en Digne mogelijk maakte. Vandaag de dag, 110 jaar na de inhuldiging, is het de Région Sud die de scepter zwaait over de Chemins de Fer de Provence en die zich inzet om deze bijzondere spoorlijn open te houden.

Maar hoe komt deze spoorlijn eigenlijk aan de tot de verbeelding sprekende naam

Reportage

Viaduct van Maouna

Villars-du-Var

Plan-du-Var

Train des Pignes? Zoals vaak bij iconische namen, lopen de verhalen uiteen. Zo zouden de door roet bedekte locomotieven lijken op de bodem van typisch aardewerk uit Nice: de pignates. Andere bronnen hebben het echter over de dennenappels die stedelingen op zondag mee terugnamen naar de stad. Maar de mooiste verklaring blijft toch wel de snelheid van de stoomtrein, die volgens de verhalen zo laag was dat de passagiers konden uitstappen om dennenappels te rapen langs het spoor.

IN DE VOETSPOREN

Wie in de Train des Pignes stapt, voelt het meteen. Het gevoel dat je in de voetsporen van zo velen vóór jou stapt, die afhankelijk waren van deze trein. Het spoor als enige levenslijn tussen de afgelegen dorpen en het stedelijke gebied aan de Côte d’Azur. En naarmate de trein de kust achter zich laat en richting de Alpes du Sud rijdt, neemt dit gevoel des te meer toe.

Onderweg zie je niet alleen prachtige natuur, maar ook verschillende kleine dorpjes

in de dalen en bovenop de bergen. Dit gebied zo dichtbij de kust, is alles behalve platgelopen door toeristen en de drukke Côte lijkt dan ook bijna een vage herinnering. Hier gaan historisch en cultureel erfgoed hand in hand met een authenticiteit die je niet overal meer vindt.

Natuurlijk ben je hier niet alleen op de wereld en hebben de verschillende Offices de Tourisme van de dorpen langs het treintraject de handen ineengeslagen. Zowel voor toeristen als voor de lokale bevolking zijn er verschillende routes en meerdaagse programma’s uitgestippeld voor wie één of meerdere dagen over het traject wil doen.

Door het zeer gevariëerde landschap zijn de activiteiten eindeloos. Of je nu dol bent op wandelen, kajakken, klimmen of skiën, op het traject van de Train de Pignes vind je zonder twijfel een stop naar jouw gading. Op sommige plaatsen, zoals in Barrême, kun je genieten van de lavendelvelden, terwijl je in Entrevaux, een bekende cité Vauban, juist wordt ondergedompeld in de rijke militaire geschiedenis. Het maken van tussenstops op

het traject vergt enige voorbereiding en planning, de trein gaat immers maar vier keer per dag. Daarom helpen we je alvast een handje en lichten we een paar tussenstops uit.

LANGS DE OEVERS VAN DE VAR

Vanuit Nice doorkruist de Train des Pignes eerst de Alpes-Maritimes waarna de reis door de Alpes-de-Haute-Provence vervolgd wordt.

Na ongeveer vijftig minuten doet de trein een station aan waar je prima uit zou kunnen stappen: Villars-sur-Var. Iets verder op het traject liggen de dorpen Touët-sur-Var en Puget-Théniers die ook een bezoekje waard zijn. Deze drie karakteristieke dorpen liggen nog in de Alpes-Maritimes, op de scharnier tussen de kuststreek en de Alpes du Sud. Villars-sur-Var bestaat al meer dan duizend jaar en kijkt uit over de vallei van de Var, prachtige vergezichten gegarandeerd.

De kerk met haar raadselachtige klokkentoren herbergt prachtige altaarstukken en een volledig gerestaureerd orgel uit 1816. Ontdek tijdens een wandeling het oude industriële

HET SPOOR A LS ENIGE LEVENSLIJN

CÔTE & PROVENCE

33

Reportage

Touët-sur-Var

Entrevaux

Annot

WACHTTOR ENS, OPH A A LBRUGGEN EN VESTINGWA LLEN PR IKK ELEN DE VER BEELDING complex dat nog stamt uit de 19e eeuw met onder andere een Genuese oliemolen, een meelfabriek en een graanwasserij.

Een volgende stop is Touët-sur-Var, gelegen tussen de Gorges du Cians in de vallei van de Roudoule, is een bijzonder middeleeuws dorp. Letterlijk tegen een verticale klif geplakt, staan zeer hoge smalle huizen tegen elkaar geperst. Bovenop de heuvel trotseren de eeuwenoude huizen met hun stenen funderingen en okerkleurige daken van Romeinse dakpannen het verstrijken van de tijd. Bezoek hier vooral ook de église Saint-Martin bovenin het dorp.

De laatste stop in de Alpes-Maritimes is Puget-Théniers, een van oorsprong Romeinse stad. Veel meesterwerken uit het rijke historische verleden zijn hier bewaard gebleven en te bezoeken. Ontdek in het hart van de schaduwrijke steegjes bijvoorbeeld de gebeeldhouwde Renaissance-deuren, de 17e-eeuwse chapelle des Pénitents of de Romaanse kerk met haar prachtige beschilderde altaarstuk in

Vlaamse stijl. In Puget-Théniers vertrekt in de zomermaanden ook de authentieke stoomtrein, een aanrader voor de liefhebber.

VESTINGEN EN TORENHOGE ROTSEN

De eerste tussenstop in de Alpes-de-Haute Provence is natuurlijk Entrevaux. Deze oude vestingstad is gebouwd op een rotsachtige uitloper honderdvijftig meter boven de rivier de Var. En het kanongebulder mag hier dan al lang verdwenen zijn, de vestingstad heeft haar charme van de voorbije eeuwen behouden: smalle en hoge huizen, kronkelende steegjes, pleinen en fonteinen, kazernes en wachttorens, ophaalbruggen en vestingwallen, ze prikkelen de verbeelding. Entrevaux is een middeleeuwse stad die door Vauban tijdens het bewind van Lodewijk de veertiende als vestingstad werd ommuurd. Tot 1860 was dit namelijk de grens van Frankrijk en die moest uiteraard bewaakt worden. Deze cité Vauban is met name beroemd om de hooggelegen citadel, de uitzonderlijke vestingwerken, de cathédrale

Notre-Dame-de-l’Assomption d’Entre­vaux en de indrukwekkende Porte Royale.

Het volgende station waar we uitstappen is Annot, gelegen aan de rand van het Parc du Mercantour. Dit dorp heeft al zijn authenticiteit en karakter behouden en is een favoriete uitvalsbasis voor diverse wandeltochten.

Gebouwd op een kleine heuvel en omgeven door beboste bergen, heeft het dorp, dat dateert uit de 11e eeuw, zich geleidelijk uitgebreid aan de oevers van de rivier de Vaïre. Annot is ook de stad van de duizendjarige zandstenen.

Deze immense rotsblokken die soms meer dan honderd meter hoog zijn zorgen voor een verbazingwekkend landschap, bestaande uit breuken, rotsblokken en eeuwenoude kastanjebomen. De gemarkeerde wandelroute la chambre du Roi is een aanrader.

LAVANDE & NAPOLÉON

Tussen meer en bergen, op het punt waar de rivieren de Issole en de Verdon samenkomen, ligt Saint-André-les-Alpes. In dit pittoreske

Saint-André-les-Alpes

CARNET DE VOYAGE

Digne-les-Bains

Kaartjes zijn te koop in alle stations op de lijn en aan boord van de treinen. In het zomerseizoen wordt er zelfs commentaar verzorgd door een gids aan boord van de trein.

Voor meer informatie over de vertrektijden en tussenliggende stations kijk je op cpzou.fr.

Je tussenstop goed voorbereiden? Kijk dan op deze websites: puget-theniers.fr tourisme-entrevaux.fr verdontourisme.com

TR AIN À VAPEUR

dorp gelegen in het Parc Naturel Régional du Verdon geniet je niet alleen van de ongerepte natuur, maar ook van de sportieve mogelijkheden die deze omgeving te bieden heeft.

Of je nu houdt van watersporten, wandelen, paragliden of op zoek bent naar een lavendelveld in volle bloei, je vindt het in de directe omgeving van Saint-André-les-Alpes.

Een klinkende naam voor sommigen is Barrême, gelegen aan de Route Napoléon en ooit één van de belangrijkste plaatsen voor de lavendelindustrie. Een tussenstop in Barrême is echter niet alleen de moeite waard voor wie dol is op lavendel. De omgeving van dit dorp is namelijk ook rijk aan fossiele vindplaatsen en het geologische tijdperk Barremien is door de hoeveelheid vondsten zelfs naar het dorp vernoemd. Het geologisch museum in dit dorp is dan ook absoluut de moeite waard.

Daarnaast is Barrême bekend als etappe op de beroemde Route Napoléon.

Geen tussenstop, maar het eindstation.

Desalniettemin verdient Digne-les-Bains, ook

gelegen op de Route Napoléon, een flinke aanbeveling. Digne-les-Bains is van oudsher een kuuroord gelegen op zeshonderd meter hoogte in het hart van het Unesco Géoparc de Haute-Provence, een must dus voor natuuren wandelliefhebbers. Ontdek ook het gezellige stadscentrum en wandel over de rue Trou du Four en de Montée Saint-Charles tot aan de cathédrale Saint-Jérôme. Niet te missen zijn hier verder de Romaanse cathédrale ­Notre-­Dame-du-Bourg, de aangrenzende GalloRomeinse crypte en de jardin botanique des Cordeliers. In deze botanische tuin vind je een verzameling van driehonderdvijftig aromatische planten in een prachtige middeleeuwse binnentuin. Reden genoeg dus om niet dezelfde dag terug te gaan maar in Digne of in een van de andere uitgelichte stops te overnachten. l

De trein die in 1911 voor het eerst tussen Nice en Digne reed, was een train à vapeur, een stoomtrein. Een eeuw later heeft een vereniging van treinliefhebbers dit bijzondere stukje erfgoed nieuw leven ingeblazen. Gedurende het zomerseizoen kun je zelf een ritje maken tussen Puget-Théniers en Annot aan boord van een bijzondere stoomtrein. Op de website van de train à vapeur kun je kaartjes bestellen. traindespignes.fr

DIT WAS OOIT ÉÉN VAN DE BEL ANGR IJKSTE PL A ATSEN VOOR DE L AVENDELINDUSTR IE

CÔTE & PROVENCE

35

ADVERTORIAL

Hier wil je wonen: droomvilla in Les Arcs Deels gebouwd met natuursteen en gelegen op een privé­ terrein van ca 2,2 hectare, geheel omheind in een rustige buitenwijk van Les Arcs-sur-Argens. Vanaf de terrassen heeft u een prachtig weids uitzicht over de omgeving. Op de begane grond is een grote aaneengesloten ruimte, bestaande uit een woonkamer met inbouwhaard, een eetgedeelte en een open keuken, uitgerust met alle benodigde apparatuur. Via een trap bereikt u een mezzanine dat als televisie- of werkkamer gebruik kan worden. Op dit niveau is er ook een veranda en een slaapkamer met badkamer en toilet.

Op de eerste verdieping vindt u een ruime ouderslaapkamer met balkon aan de ene kant en openslaande deuren naar de

tuin aan de andere kant. Tevens is er een tweede slaapkamer en een badkamer met toilet. Op de onderverdieping bevindt zich nog een zelfstandig appartement, bestaande uit een woonkamer met een keukenblok, een slaapkamer en een badkamer met toilet en een ruime garage.

Buiten kunt u genieten zich van een zwembad van 15 x 7,5 meter. Daarnaast een poolhouse en een zomerkeuken met terras rondom. De woning bevindt zich in goede staat en is zeer geschikt zowel voor permanente- als vakantiebewoning.

Ref. 1566 - 214 M² - 4 slaapkamers - 2 badkamers Prijs: € 895.000

Makelaars­kantoor New Home heeft vestigingen in Lorgues, Fayence en Sainte-Maxime.

Voor meer informatie over de hier getoonde villa en een overzicht van alle te koop staande objecten kijkt u op www.new-home.fr

Nettoyer avec Nikkie

N I K K I E VA N L E E U W E N runt vanuit Zuid-Frankrijk Maison Bien Bleu waarmee ze high-end conciërge- en stylingdiensten aanbiedt aan huiseigenaren in de Provence.

KL A AR VOOR HE T NIEUWE SEIZOEN

H

et vele thuiszitten afgelopen jaar resulteerde voor velen in een grote schoonmaak in huis. Daarnaast zijn we massaal naar de stort gereden en hebben we bovengemiddeld vaak de tuincentra en bouwmarkten bezocht. Maar hoe doe je dat voor je Franse vakantiehuis? Interieurstylist Nikkie van Leeuwen geeft je tips voor zo’n zelfde lenteschoonmaak, maar dan in Zuid-Franse stijl.

NETTOYER & DÉCORER ‘Eindelijk de kledingkasten weer uitgemest, de garage opgeruimd en de servieskast weer tiptop in orde. De bordjes met scheuren en missende hoekjes weggedaan en toch maar besloten om nieuwe glazen te kopen, want door de oude kon je eigenlijk niet echt meer heen kijken. Deze periode van het jaar, ik ben er dol op. Ik geniet altijd van een flinke schoonmaaksessie, een clean up, en vind het leuk werk. Het is het perfecte moment om het huis aandacht te geven en kleine aanpassingen in het interieur te maken die een grote impact hebben. Hierdoor komt er niet alleen rust in mijn hoofd, maar vindt het huis ook weer zijn balans terug. In iedere kamer en in elk hoekje is dat voelbaar, heerlijk!

Nu is een échte clean up & re-decorate, zoals ik dat noem, niet in één weekend gedaan. Sterker nog, ik geef mezelf altijd ruim een maand de tijd om dit tussen mijn andere werkzaamheden door te doen. Mijn tip: maak per kamer een lijst van de veranderingen die je gaat doorvoeren en deel die ook met het gezin. Zo hang ik de lijst altijd op in de keuken, want geloof me, het is echt fijn als je dit met je gezin communiceert. Er komt namelijk een moment dat iemand over mogelijke kwasten struikelt, plots zijn favoriete (kapotte) koffiebeker in de pedaalemmer aantreft of zelfs op zijn of haar vrije zaterdag mee moet naar de stort... Het beste moment voor deze grondige clean up & re-decorate valt bij mij eigenlijk altijd samen met de bekende lentekriebels, mijn handen jeuken dan om aan een grondige schoonmaak en restyling te beginnen.

worden gewassen en ook de muren worden niet vergeten. Soms gaat het om een nieuwe laag verf, soms om een stijlvolle nieuwe kleur. Zo werk ik dit jaar veel met de kleuren Shaded White, Drop Cloth, De Nimes en Green Blue van FA R ROW & B A L L .

Een prachtig merk waar ik graag mee werk. In Cannes kun je voor deze mooie kleuren terecht bij de gelijknamige winkel PE I N T U R E S FA R ROW & B A L L en in Saint-Tropez en Sainte-Maxime bij TOL L E NS . Eventueel kun je deze kleuren ook krijgen bij Z OL PA N of TOL L E NS in Draguignan. In Nederland zijn er tal van adressen waar je Farrow & Ball kunt kopen, maar zelf bezoek ik graag K L EU R E N WA A I E R .N L in ’s-Hertogenbosch en HOM E M A DE BY R E E in Heemstede.

In 2021 gaan we net als vorig jaar veel natuurlijke elementen terugzien in het interieur. Een oppervlak van licht eikenhout bijvoorbeeld, met een grijze of witte beits. Ook natuurlijke grijze rieten meubelen, beelden, vazen, keramiek en andere al dan niet verweerde stenen elementen zullen het dit jaar goed doen. Weelderige planten blijven belangrijk ter decoratie. In plaats van veel kleine plantjes zie je in 2021 grotere gebaren: zo worden er zelfs bomen in huizen geplant. Hier in Zuid-Frankrijk zie je dat al veel en ook maakt men al gebruik van levensechte kunstplanten en -bomen, wat qua onderhoud natuurlijk een voordeel heeft. Al met al ben ik ruimschoots geïnspireerd voor flink wat veranderingen in huis. En jij, ben jij al klaar voor jouw clean up & redecorate?’ l

OP Z’N KOP Voor klanten hier in Zuid-Frankrijk doe ik aan het begin van het voorjaar of in het najaar hetzelfde. Het hele huis gaat letterlijk op z’n kop. Alles eruit en daarna alles er weer in. De inventarislijsten worden weer opmaakt, waarbij ik extra streng controleer op servies, glaswerk, pannen, boeken, spelletjes, verlichting, linnen ... noem maar op! Alles wordt door mij gecontroleerd, aangevuld en waar nodig vernieuwd. Gordijnen

37

38

COTEPROVENCE.NL

Cotignac kunstenaarsdorp

Aanstekelijke creativiteit in de Var

COTIGNAC HEEFT EEN GROTE AANTREKKINGSKRACHT OP KUNSTENAARS EN KUNSTLIEFHEBBERS UIT BINNEN- EN BUITENLAND. IN DIT PITTORESKE DORP IN DE VAR STRUIKEL JE BIJNA OVER DE KUNSTGALERIEËN EN ATELIERS. CÔTE & PROVENCE STELT JE VOOR AAN ENKELE KUNSTENAARS DIE ER WONEN EN WERKEN. TEK ST: SUZ A N NE R IETMEIJER – MET DA NK A A N C A ROLINE HENRY & SOPHIE C A R R ÈR E VA N COT IGNAC IM MOBILIER BEELD: MÉL A NIE R ETA M A R, A R M A ND AV R IL , SA SK I A VA N DER M A DE , OLI V IER BATA ILL E

Sospeso Nel Tempo 5 – Saskia van der Made

Evocation 525 - Olivier Bataille

Sogno 3 – Saskia van der Made

CÔTE & PROVENCE

39

Avril

I

n het hart van de Var, ten westen van Lorgues, ligt het schilderachtige Cotignac. In de jaren tachtig noemde men het dorp liefkozend het kleine Saint-Tropez van de Haut Var. Zo was Cotignac in die periode geliefd bij grote sterren zoals David Bowie, Paul Simon en Sean Connery. Tegenwoordig, zeker in de zomer, is Saint-Tropez door het massatoerisme en de drukte niet meer te benijden. Maar dat geldt gelukkig niet voor het veel rustigere Cotignac, waar het mondaine nog altijd hand in hand gaat met een flinke dosis ouverture d’esprit.

Het charmante dorp is gebouwd op zeer rijke tufgronden die door de rivier de Cassole uitgesleten zijn tot grote opstaande rotswanden van wel tachtig meter hoog. In deze rotswanden zijn prachtige grotwoningen gebouwd die tot op de dag van vandaag via kleine kronkelige trappetjes te bezoeken zijn. Bierbrouwerij La Tuf in het dorp ontleende zelfs zijn naam aan deze bijzondere tufsteen. Dit was in het verleden ook een aanjager voor grote bedrijvigheid in Cotignac, dat sinds jaar en dag bekend staat als ambachtsdorp.

De combinatie van die eeuwenoude ambachten en de typisch Provençaalse sfeer werkten als een magneet op vele Franse en internationale kunstenaars die zich hier al decennialang op hun plek voelen en die het dorp hebben verrijkt met hun uitgesproken joie de vivre. In het oude centrum vind je veel ateliers en galeries en ook buiten het dorp organiseren kunstverenigingen exposities en de altijd populaire open atelierroutes. Daarnaast vind je bij het office de tou-

40

COTEPROVENCE.NL

Olivier Bataille

risme van Cotignac een lijst van alle ateliers die je in het dorp kunt bezoeken.

Côte & Provence bezocht enkele kunstenaars die niet alleen in Cotignac werken, maar die ook inspiratie halen uit dit stukje van de Provence.

DE W ERELD VA N A RM A ND AV RIL

Het is een bijzondere wisselwerking: kunstenaars die zich door een dorp laten inspireren en die daarmee grote invloed hebben op precies datzelfde dorp. Het Provençaalse dorp als muze, dat daardoor ook een artistiek elan krijgt. In Cotignac hebben twee grote meesters het dorp in kunstenaarskringen verheven: Jean Arène en Armand Avril.

Jean Arène, die vorig jaar in Cotignac overleed, is bekend van zijn bijzondere Provençaalse taferelen. Hij ontmoette Armand Avril, die bekend is onder zijn kunstenaarsnaam Avril, in 1962 waarna hij hem uitnodigde om ook naar Cotignac te komen. Avril, die de honderd nadert, woont nog altijd middenin het dorp, op steenworp afstand van de mairie. Iedereen kent hem, jong en oud.

De 94-jarige Avril heeft in zijn werk altijd zijn kinderlijke kant weten te bewaren. Lichamen en de mannelijke en vrouwelijke seksualiteit worden door de kunstenaar ‘naïef’ uitgewerkt op een gestructureerde manier.

Hij creëert en stelt kunstwerken samen van gerecycled materiaal zoals kurk, karton en lucifers. Het zijn unieke werken met de allure van primitieve kunst vol sensualiteit en dromen. Het signatuur van Avril bestaat uit primaire kleuren op een

reportage

Carnet de voyage Saskia van der Made

CENTRE D’ART LA FALAISE: centredartlafalaise.com.

LA GALERIE EN LA GALERIE BIS, of chez John et Simon voor intimi. Schilderijen, beeldhouwwerken en aardewerk, waaronder ook talrijke werken van Armand Avril en Jean Arène, lagaleriecotignac.com.

FILM- EN MUZIEKFESTIVAL in de open lucht bij de rotswand, les-toiles-du-sud.com.

OVERNACHTEN IN EEN ARTISTIEKE MAISON D’HÔTES? Overnacht dan in het oude huis van Jean Arène, +33 (0)6 29 58 25 94.

Meer over het werk en het atelier van SASKIA EN OLIVIER: saskia.odexpo.com & bataille-sculpture.com.

aardse achtergrond, daar is hij dol op. Het is een knipoog naar de kunstenaars die hem altijd hebben geïnspireerd zoals Man Ray, Picasso en Gericault. Gepassioneerd door Afrikaanse kunst, reisde hij jarenlang door de landen ten zuiden van de Sahara. Van zijn reizen bracht hij Bozo-maskers en vele sculpturen mee terug. Een deel van die verzameling schonk hij recentelijk aan het Musée des Confluences in Lyon.

Of Cotignac ook terugkomt in zijn werk? Jazeker, in de vorm van de katten van het dorp. Avril voert de dorpskatten getrouw elke ochtend, het is een ritueel dat niet alleen belangrijk is in zijn dagelijks leven, maar wat dus ook een plekje in zijn werk heeft gekregen.

DE M A RMEREN DROOM VA N SASKI A EN OLI V IER

Ook de Nederlandse Saskia van der Made en haar Franse man Olivier Bataille belanden in 1997 in Cotignac. Ze werken niet alleen in de omgeving, maar laten zich er ook volop door inspireren.

De Friese Saskia ontmoet in 1992 haar toekomstige man Olivier in de Apennijnen bij Carrara, waar ze het marmer en beeldhouwen ontdekt. Het is op diezelfde plek dat ze zich realiseren dat beeldhouwen in marmer hun nieuwe passie én levensweg is. Ze zeggen hun baan op, Saskia als secretaresse in Amsterdam en Olivier als binnenhuisarchitect in Parijs, en gaan samenwonen in Amsterdam. Na enkele jaren werken en beeldhouwen in diverse kunstenaarsateliers in Amsterdam, is het een vakantie in Zuid-Frankrijk die alles verandert.

Tijdens een zomervakantie in 1995 worden ze verliefd op de Provence. Het idee om zich hier in de toekomst te vestigen begint langzaam vorm te krijgen. Ze vallen voor het sfeervolle Cotignac dat openstaat voor andere culturen en buitenlanders.

Saskia en Olivier kopen in 1997 een stuk grond buiten het dorp. Hier openen ze in 1999 hun eigen atelier waar ze sindsdien beeldhouwcursussen geven. Vele jaren van creatieve uitwisselingen volgen elkaar op en naast het beeldhouwen en de cursussen exposeren de twee in andere delen van Frankrijk, maar ook in Nederland en in de rest van Europa. Saskia en Olivier laten zich voor hun werk inspireren door de omgeving van Cotignac en ook werken ze met marmer uit de regio. Ze putten inspiratie uit de ruige kracht en schoonheid van het marmer en uit de alomvertegenwoordigde natuur, vermengd met hun eigen intuïtie, ideeën en scheppingskracht.

Saskia werd vorig jaar zelfs gevraagd om afgevaardigde voor Kunst en Cultuur in Cotignac te worden. Die kans greep ze met beide handen aan en er kwamen reeds leuke projecten uit haar handen. Onder andere een educatief en artistiek project met de basisschoolkinderen van Cotignac.

Zij bezochten een tentoonstelling van Avril, mochten de kunstenaar ontmoeten en kregen daarna workshops om zelf een kunstwerk te creëren dat geïnspireerd was op Avril.

Een daverend succes in het artistieke dorp. l

CÔTE & PROVENCE

41

ChambresdHotesWijzer.nl Prettig overnachten op weg naar je vakantie-adres? Ook daarvoor ga je naar een chambres d’hôtes! Een greep uit het aanbod ... vanaf

€ 95

per nacht

vanaf

vanaf

€ 88

€ 69

per nacht

per nacht

Bij ons in huis

La Perle d’Anrosey

La Bouchère 33

Langs de A31 vlakbij Langres

Langs de A31, ten oosten van Langres

Vlakbij A20, even onder Limoges

Kleinschalige, kindvriendelijke chambres d’hôtes van Pierre en Josee Busel in de Haute-Marne. Gelegen op 625 km van Utrecht en het hele jaar geopend. De B&B ligt op 10 km van de Autoroute du Soleil en de historisch interessante, ommuurde, hooggelegen stad Langres is op 8 km. De ideale plek voor een overnachting wanneer je op weg bent van of naar je vakantiebestemming. Ook zeer geschikt voor een langer verblijf, want de Haute-Marne is een prachtige streek.

Hier ben je voor een ontspannen overnachting onderweg langs de A31 nabij Langres.

Even onthaasten en het onbekende Frankrijk proeven in de prachtige heuvelachtige omgeving van Anrosey (Haute-Marne). De parkachtige ommuurde tuin met oude bomen, een natuurlijke bron met ven én het landhuis nodigen uit om direct al aan je vakantie te beginnen, zodra je hier het terrein opdraait.

En ’s avonds aanschuiven aan de table d’hôtes van Ilja en Egbert. Op een half uur van de Autoroute du Soleil maar mijlenver verwijderd van de hectiek van alledag.

Op slechts 5 minuten van de snelweg begint hier echt je vakantie. Rust en ruimte overvallen je direct. Er zijn vijf comfortabele kamers, waaronder een familiekamer, in deze voormalige slagerij van Meuzac.

Veel van de gasten slapen hier één of twee nachtjes op doorreis naar de Pyreneeën, Spanje of Portugal. Ben je op de motor? Na aankomst bij La Bouchère 33 kan de motor veilig worden gestald in de schuur waar de slager vroeger zijn koeien hield. En dan aanschuiven op het terras bij de heerlijke table d’hôtes van Judith.

Ga voor meer dan 150 adresjes voor onderweg naar www.chambresdhoteswijzer.nl en filter op ‘Op doorreis naar het zuiden’

Column

HE T NIEUWE LICHT

I

k ben geen feestvierder en ik negeer om die reden ook mijn eigen verjaardag. Alleen 22 december blijft een bijzondere dag, die als nieuwjaar voelt. Want dan keert het zonlicht langzaam terug, nestel ik me bij de open haard en sla er de tabellen van de efemeriden op na. Voor de komende weken noteer ik in mijn agenda de tijden waarop de zon opkomt en ondergaat. Uit ervaring weet ik dat die winst zich in den beginne enkel ’s avonds laat zien, en met mondjesmaat, zoals dat in de natuur wel vaker gebeurt. Maar toch. Het gevoel is er, want hoewel de winter pas zijn eerste passen zet en de koudste weken nog moeten komen, zorgt het groeiende aantal zonneminuten voor een lichte euforie.

Alsof het leven terugkeert. Het zijn dagen van plannen en voornemens. Zo moet ik dringend werk maken van mijn eigen, wat originele zonnewijzer waarop het enige échte zonne-uur af te lezen valt.

Ik heb ook het stappen hervat. Met vrienden naar het ingeslapen dorp Saignon waar de warme bakker op zondagmiddag gebak en koffie aanbiedt. Of in de omgeving rond Lourmarin waar het altijd drie graden warmer is dan hier in de heuvels. Dit jaar viel de eerste sneeuw een week na de jaarwende en dan oogt de winter op zijn mooist. ’s Morgens loop ik onder een staalblauwe hemel naar de bakkerij en geniet onderweg van het uitzicht op de top van de Mont Ventoux.

Dat stappen geeft je niet alleen vleugels, het geneest volgens travel writer Bruce Chatwin ook alle ziektes. Ik weet niet of dat klopt maar zeker is dat het stappen de zwarte gedachten verjaagt. Om die reden loop ik geregeld naar het Forêt de Cèdres, het cederbos bovenop de langgerekte kam van de Petit Luberon. Vandaar kan je op zonnige dagen zowel de Mont Ventoux zien in het noorden als de slingerende Durance en heel ver weg het meer van Berre in het zuiden.

Een enkele keer ontmoette ik er Georges Ducos, een stevige kerel met een nog steviger reputatie: geen mens kent het woud beter dan hij. Hij is dan ook een soort super boswachter, officieel agent patrimonial, zeg maar de hoeder van het patrimonium. Hij vertelde: ‘Ik waak over de leefbaarheid en de rendabiliteit van het bos, want ceder is een nobele houtsoort die geen behandeling

Darge behoeft. In het Forêt de Cèdres du Petit Luberon, werden in 1861 de eerste zaadjes van ceders uit de Atlas geplant.

Daarvoor was het enkel een woest stuk graasland voor herders en hun schapen. Bij die eerste aanplanting werden kleine kuiltjes gegraven en muurtjes gezet om de jonge plantjes tegen de Mistral te beschermen. Pas veertig jaar later produceerden die ceders hun eerste zaden waaruit de tweede generatie zou ontstaan.’

Die ceders zijn niet alleen prachtig en majestueus, ze zijn ook taai. In 1952 werd het bos door een historische brand geteisterd. Het vuur woedde zo hevig dat de brandweerlui machteloos moesten toekijken. Na een week zette een hevige regenval in die gelijk de brand bluste. De schade bleek enorm maar toch overleefden vele ceders van de eerste generatie de natuurramp.

Merkwaardig genoeg heeft die brand in 1952 ook voor een positief effect gezorgd, wist Georges me te vertellen: ‘doordat de kleine boompjes werden verwoest, kregen de ceders meer ademruimte en meer grond. Al groeien ze hier erg traag: de kleigrond, de rotsen en de vele keien zorgen voor een zeer geaccidenteerd terrein waartussen het hard zoeken is naar houvast en naar voedsel.’

Bij het afscheid had de hoeder van het woud nog een boodschap voor me: ‘Het bos verjaagt de stress, zorgt voor vrede, voor rust en ook voor energie. Ik werk er nu veertig jaar en ontdek nog elke dag nieuwe aspecten ervan.’

Op de terugweg naar het dal passeerde ik de Tour Philippe, het levenswerk van de eigenzinnige beeldhouwer Philippe Audibert. Die won niet alleen de Grand Prix de Rome voor zijn werk, ook het beeld van de heilige maagd dat op de spits van de oude kerk van Bonnieux prijkt, is van zijn hand. In de woeste natuur begon hij rond 1885 met de bouw van een vierkante toren van waarop hij de zee hoopte te zien. Die droom ging nooit in vervulling: hij geraakte vijf verdiepingen hoog voor hij getroffen werd door een beroerte.

De achtergebleven familie vond het idee maar niks, de werken werden stilgelegd.

En van een poëtische ervaring als een blik op zee hadden ze nog nooit gehoord. l

P I E R R E D A R G E is auteur, globetrotter en journalist en trekt zich sinds vijftien jaar terug op zijn schrijfplek in het hart van de Luberon. Vandaar kijkt hij met verwondering, sympathie, ergernis en medeleven naar het leven van alledag.

CÔTE & PROVENCE

43

VOORBIJ DE CALANQUES DRIE DAGEN IN LE PETIT PARADIS JOURNALIST ANNE VAN DER WAL WOONDE VORIG JAAR EEN TIJDJE IN CASSIS EN DOMPELDE ZICH TOEN VOLLEDIG ONDER IN DE LOKALE LEVENSSTIJL. EN WAT BLIJKT: CASSIS IS VEEL MEER DAN ALLEEN DE PRACHTIGE NABIJGELEGEN CALANQUES. IN DEZE REPORTAGE DEELT ANNE HAAR FAVORIETE ACTIVITEITEN EN LIEVELINGSADRESSEN. T E K S T & B E E L D : A N N E VA N D E R WA L

44

COTEPROVENCE.NL

Reportage

CÔTE & PROVENCE

45

Reportage CASSIS

H ET U I TZICH T VA NA F DE L A NDZIJDE IS

H ET I NDRU K W EK K ENDS T

‘R

eis twintig minuten met de auto of trein oostwaarts van Marseille en je komt terecht in petit paradis Cassis. Hoewel het er ‘s zomers volstroomt met toeristen, is het er echt een klein paradijs te noemen. Het heuvelachtige havenstadje dat slechts achtduizend inwoners telt heeft namelijk alles om de rest van de wereld even te vergeten. Dat is precies wat ik tijdens de zomer van 2020 heb gedaan. Ik wilde mijn Frans naar een hoger niveau tillen en de zon en het joie de vivre van de Franse zuidkust lonkten. Tijdens een online zoektocht stuitte ik op een advertentie van een gezin dat hulp zocht in het hostel dat zij runden, en zo geschiedde.

Twee maanden lang woonde ik bij het gezin in huis en heb ik me ondergedompeld in het leven van de Cassidains. Ik kwam erachter dat dit Zuid-Franse dorpje genoeg te bieden heeft om je lange tijd te kunnen vermaken. Cassis is een dorpje dat prima in één middag te bezichtigen is, maar de sportieve activiteiten en stranden in de omgeving zorgen ervoor dat je er ook gerust een paar dagen kunt verblijven. Iedereen kent dit dorp natuurlijk van de nabijgelegen beroemde calanques, maar er valt hier nog veel meer te beleven. Cassis is een fijne vakantiebestemming voor families, maar ook voor actieve stellen en soloreizigers is dit absoluut een klein paradijs.

VEELZIJDIG CASSIS Wie aan Cassis denkt, denkt aan de iconische grillige kustlijn van de Bouches-du-Rhône en de aquamarijne calanques met kraakhelder water die je te voet kunt bezoeken.

Maar het kustdorpje met de vrolijk gekleurde huizen en de prachtige haven verraadt al dat er meer achter Cassis schuilt. Het hart van het dorp ligt direct aan zee, met aan de ene kant een waanzinnig uitzicht op het Parc National des Calanques, het indrukwekkende nationale park met de hoge rotsen en de prachtige stranden. En aan de andere kant siert het Château de Cassis het blikveld, samen met de Cap Canaille, de hoogste klif van Frankrijk die Cassis van het naastgelegen dorp La Ciotat scheidt. Het achterland wordt gekenmerkt door de vele wijngaarden. En dit maakt Cassis dan ook een plek voor iedereen: natuurliefhebbers, zon- en strandaanbidders, wijnfanaten en sportievelingen kunnen er allemaal hun ei kwijt.

Hoewel het hart van Cassis klein is, biedt de directe omgeving genoeg gelegenheid om je meerdere dagen te vermaken. Mits je in Cassis zelf verblijft, is alles te voet te doen. Op het eerste gezicht lijkt het misschien een plek om aan te doen voor een middag, maar echt, het is ook een heerlijke plek om langer te verblijven. En om dat te demonstreren, neem ik je drie dagen mee naar Cassis en deel ik

46

COTEPROVENCE.NL

gelijk ook mijn favoriete plekken, activiteiten en adresjes.

Reisinspiratie gegarandeerd.

DAG 1 – LE ROI DES RAISINS Brood koop je in Cassis bij Boulangerie Lion aan de Rue Dr Séverin Icard, dat is een absolute must. Ik heb me laten vertellen dat deze boulangerie bekendstaat als een van de betere in de Bouches-du-Rhône en of dit nu waar is of niet, na een stukje brood te hebben geproefd zul je dit beamen.

De baguettes en croissants zijn er overheerlijk, maar de pain aux raisins spant de kroon. Ik begin al te watertanden als ik eraan denk. Na een ontbijtje van Boulangerie Lion ben je klaar voor een sportieve ochtend.

Een activiteit die je steeds meer ziet aan de Franse kust is het zogenaamde ‘suppen’. Stand up paddling, waar de letters SUP voor staan, wint aan populariteit aan de kust omdat je vrij gemakkelijk balans kunt houden op de plank terwijl je jezelf met een peddel door het water beweegt. Een SUP-plank huur je voor een uur of langer bij Plage de la Grande Mer. In de ochtend is de zee op haar kalmst en peddel je gemoedelijk langs de kust van Cassis, richting Plage du Corton of zelfs richting de calanques.

Nadat je je SUP-plank weer hebt ingeleverd is het tijd voor een heerlijke middag op Plage de l’Arène, dat op een kwartier lopen van het centrum ligt. Eigenlijk zou ik dit verborgen juweeltje niet moeten verklappen, want dit is het enige strand waar het, zelfs in het hoogseizoen, niet zwart ziet van de toeristen. Het is er idyllisch, paradijselijk bijna, en het rotsachtige strand is prachtig gelegen tussen de kliffen van de Cap Canaille en wijngaard Le Clos Sainte-Magdeleine. Vooral in juli en augustus is het er beduidend aangenamer toeven dan op de andere stranden die op loopafstand van het centrum van Cassis te vinden zijn.

Neem wel je eigen lunch mee, in de buurt van deze perle rare zijn namelijk geen restaurants te vinden.

Ook ’s avonds is het prima toeven in het gezellige havendorp. Restaurant À Table is gelegen in een van de schattige straatjes achter de drukke boulevard. Vegetariërs weten maar al te goed: vaak zijn ze in Frankrijk veroordeeld tot het bestellen van een simpele salade verte. Maar neem dan restaurant À Table. Hier kunnen vegetariërs volledig hun hart ophalen, met onder andere het assiette végétarienne dat ik alleen maar kan aanbevelen.

ADRESSEN

BOULANGERIE LION, 28 rue Dr Séverin Icard LOCATION KAYAK CASSIS , Plage de La Grande Mer PLAGE DE L’ARÈNE , 816-946 avenue du Revestel À TABLE , 7 rue Dr Séverin Icard

Plage du Bestouan

Calanque d’en-Vaux

Cap Canaille

Het centrum van Cassis CÔTE & PROVENCE

47

Reportage CASSIS

coteprovence.nl/voorjaar2021

DI T IS H ET EN IGE T ER R A S WA A R JE ’S OCH T ENDS

GEG A R A NDE ER D I N DE ZON ZI T

DAG 2 – WANDELTOCHT MET VERBLUFFEND UITZICHT Vandaag is het tijd voor een flinke hike. Een bezoek aan het Parc National des Calanques mag namelijk absoluut niet ontbreken tijdens een bezoek aan Cassis. En dat bezoek is absoluut het mooist te voet. Calanques zijn rotsformaties aan de kust die deels de zee in lopen waardoor de rotsachtige kliffen steil aflopen tot de zee. De combinatie van de hoge kliffen met de azuurblauwe zee in de diepte is echt een plaatje.

Het Massif des Calanques strekt van Marseille tot aan La Ciotat en vanaf het centrum van Cassis zijn er drie te voet te bezoeken: Port Miou, Port Pin en calanque d’EnVau. Port Miou ligt op slechts dertig minuten wandelen vanaf de haven van Cassis en is makkelijk te bereiken. De weg naar Port-Pin, maar vooral naar d’En-Vau, is pittiger.

Wees daarom goed voorbereid: draag goede schoenen, neem minstens twee liter water per persoon mee en pak ook een lunchpakket in. In de zomermaanden is het aan te raden om vroeg, tussen zeven en acht uur ‘s ochtends, te vertrekken. Niet alleen om op de heenweg de drukte te mijden, maar ook voor de garantie op de mooiste plaatjes. Vanaf de entree van het nationale park ben je met een retourtje d’En-Vau drie uur zoet, met tussendoor een pauze op het strand. Nog niet genoeg gezien? Loop dan verder tot aan de Belvédère d’En-Vau, een uitkijkpunt op flinke hoogte dat een prachtig diep en wijds uitzicht over calanque d’En-Vau biedt. De calanques zijn ook per kajak of toeristische boot te bereiken, maar persoonlijk vind ik de uitzichten vanaf de landzijde veel indrukwekkender.

Met een bezoekje aan de calanques ben je de hele dag zoet en na zoveel inspanning is een chic diner dubbel en dwars verdiend. Restaurant Le Poisson Rouge ligt verscholen in een klein, doodlopend steegje. De kaart is klein en wisselt geregeld, maar je geniet er gegarandeerd van de lekkerste visgerechten.

ADRESSEN STARTPUNT VOOR EEN WANDELING NAAR PORT MIOU, PORT PIN EN CALANQUE D’EN-VEAU

50 avenue des Calanques

RESTAURANT LE POISSON ROUGE Impasse Farine

DAG 3 – MISSIE JOIE DE VIVRE Na alle inspanningen gisteren is het tijd om de spieren wat ontspanning te geven. Begin de dag met een ochtendduik bij Plage du Bestouan, tien minuten lopen vanaf de haven.

Neem een douche, droog op in het ochtendzonnetje en kies voor een heerlijk ontbijt bij Monsieur Brun, te herkennen

48

COTEPROVENCE.NL

aan het rode meubilair. Dit is het enige terras in het dorp waar je ’s ochtends gegarandeerd in de zon zit en je kunt hier genieten van een heerlijk petit déjeuner. Blijf er gerust een tijdje hangen, voordat je naar het presqu’île gaat. Het presqu’île, de landtong die hoort bij de gemeente Cassis, ligt tussen Port Miou en het populaire strand la Grande Mer. Tijdens een wandeling over het presqu’île word je getrakteerd op de meest chique villa’s, wegdromen gegarandeerd. Eenmaal een plekje gevonden, leg je je handdoek neer op een rots en spring je zo de zee in.

Na een laatste middag genoten te hebben van de zilte Middellandse Zee is het tijd om op de valreep nog even het centrum van Cassis te ontdekken. Winkels zijn er niet veel, maar de kleine boetiekjes die er zijn, zijn zeker de moeite waard. Afsluitend strijk je nog even neer bij wijnbar La Maison de Jo & Gaby, de perfecte bar voor een apéro waar vanaf de klok van vijf tot sluitingstijd een gezellige sfeer hangt. Trek gekregen? Loop dan naar Casa Roma waar je de lekkerste stukken pizza af kunt halen. Dit feestmaal smaakt natuurlijk het beste op het strand met een fles wijn én de laatste zonsondergang. Wat wil je nog meer?’

ADRESSEN

PLAGE DU BESTOUAN, 19 avenue de l’Amiral Ganteaume MONSIEUR BRUN, 2 Quai Calendal LA MAISON DE JO & GABY, 6 rue Dr Séverin Icard CASA ROMA , 5 rue Brémond l

Diner op het strand

Het hart van Cassis

Ochtendduik op het plage du Bestouan

Petites rues de Cassis CÔTE & PROVENCE

49

EEN COUP DE FOUDRE

50

COTEPROVENCE.NL

Reportage

IN THÉOULE-SUR-MER HET PALAIS BULLES VAN PIERRE CARDIN

CÔTE & PROVENCE

51

52

COTEPROVENCE.NL

CÔTE & PROVENCE

53

Architectuur

THÉOULE-SUR-MER

‘C ’E ST L E C OR P S D’ UNE FE M ME , TOU T E ST A B SOLUMEN T SENSUEL’,

H

oog op de berg boven het kustdorpje Théoulesur-Mer ligt het karakteristieke Palais Bulles, de lievelingsresidentie van Pierre Cardin. De beroemde modeontwerper die eind december 2020 op 98-jarige leeftijd zijn laatste adem uitblies, herkent zichzelf en zijn creativiteit destijds in het bijzondere pand. En toegegeven, dit architectonische hoogstandje in de baai van Cannes valt onmiddellijk op door de futuristische en tegelijk zeer vrouwelijke vormen. Het Palais Bulles is een aaneenschakeling van ronde terracottakleurige bubbels, die op een ingenieuze manier met elkaar verbonden zijn. Architect Antti Lovag die meerdere van deze maisons bulles bouwde, wordt hecht met Cardin. En hoewel hij het Palais Bulles in eerste instantie voor een ander bouwt, werkt hij later in de jaren negentig intensief met Cardin samen aan verschillende uitbreidingen van het pand.

CARDIN DE FUTURIST De hedendaagse status van het Palais Bulles kan simpelweg niet los gezien worden van Cardin, die zich gedurende zijn decennialange carrière meermaals opwerpt als mecenas van de kunsten. Cardin moderniseert de Franse haute couture na de Tweede Wereldoorlog en is absoluut een man van zijn tijd. Zo zet hij zich af tegen het idee dat haute couture voor de elite moet zijn en investeert hij al vroeg in prêt-à-portercollecties. De invloed van de avant-gardistische Cardin op de modewereld in de jaren zestig en zeventig is enorm. Niet alleen door zijn futuristische modecollecties, maar ook door zijn moderne kijk op zijn eigen vak. Zo ontwerpt hij bijvoorbeeld meubel­ collecties en andere objecten en investeert hij in verschillende bijzondere panden zoals het Palais Bulles en Château Lacoste.

Verwar overigens Château La Coste niet met Château Lacoste, hoewel de een overigens niet minder indrukwekkend is dan de ander. Eerstgenoemde is het wijndomein met de indrukwekkende kunstinstallaties gelegen vlak boven Aix-en-Provence. En laatstgenoemde is het Château van Lacoste, het kasteel van de Marquis de Sade, dat door Cardin van de totale instorting wordt gered.

Terug naar het Palais Bulles in Théoule-sur-Mer en de liefdesband tussen de modeontwerper en de bijzondere stijl van architect Antti Lovag. De ronde vormen van het pand doen Cardin namelijk aan iets heel bijzonders den-

54

COTEPROVENCE.NL

ken: la robe bulle, een van zijn iconische creaties uit de jaren vijftig. Hij wordt verliefd op het gebouw en in 1992 krijgt hij de kans om het aan te kopen. Hij twijfelt geen moment. Jarenlang verblijft hij ’s zomers het liefst in het Palais Bulles dat hij uitbreidt en decoreert met bijzondere kunstvoorwerpen. Genoeg reden dus om in de geschiedenis van dit bijzondere bouwwerk te duiken. Het paleis aan de Côte d’Azur waar Cardin al die jaren oneindig veel inspiratie aan ontleende.

VROUWELIJKE VORMEN Het Palais Bulles is gebouwd op een klif van het Massif de l’Estérel en kijkt uit over de Middellandse zee. Het terracottakleurige pand kleurt in het zonlicht bijna roze en doet dan denken aan het huis van de familie van Barbapapa. En wie dat denkt, heeft het niet bij het verkeerde eind. De organistische architectuur zoals toegepast door architect Antti Lovag heeft de makers van de beroemde tekenfilmserie destijds namelijk echt geïnspireerd. Deze bouwstijl, die verwijst naar de vroegere grotwoningen, staat ook aan de basis van het Palais Bulles: een terugkeer naar de primaire constructies van de mensheid. De woning werd ontworpen door Lovag en tussen 1975 en 1984 op verzoek van de rijke industrieel Pierre Bernard gebouwd. Door het vroege overlijden van Bernard in 1991 was het Cardin die het palais in 1992 kon kopen. Onbekend met het bouwwerk was hij zeker niet; vanuit zijn naburige villa Le Manoir had Cardin de bouw van het Palais Bulles op de voet gevolgd.

Het is Cardin die de villa van meer dan 1200 vierkante meter behoorlijk uitbreidt. De opdracht voor deze uitbreidingen geeft hij aan Lovag, waardoor er tussen de twee een innige band ontstaat. Ook decoreert Cardin de woning met zijn persoonlijke kunstcollectie, meubels en andere bijzondere objecten. En zo ontstaat deze futuristische plek die je zowel van buiten als van binnen uitnodigt om te dromen. De couturier vraagt hedendaagse kunstenaars om meubilair te ontwerpen dat past bij de ronde vrouwelijke vormen van het bubbelhuis, waardoor het echt een geheel wordt.

LE CORPS D’UNE FEMME De architectuur van de bubbelwoning sluit naadloos aan op de creatieve visie van Cardin, hij voelt zich thuis in deze stijl en haalt geregeld aan hoe de verschillende ruimtes en het bouwwerk als geheel hem inspireren. ‘C’est le corps d’une femme, tout est absolument sensuel’, zo vertelt hij in een interview. Hij refereert daarbij aan de sensuele rondingen van het complex, het doolhof van gangen in

CÔTE & PROVENCE

55

56

COTEPROVENCE.NL

Architectuur

I N H ET PA L A IS BU L L E S V I ND JE GE EN SCH ER PE R A NDEN OF HOEK EN, A L L E S IS ROND

het bouwwerk en de sferische zalen verlicht door honderden patrijspoorten met uitzicht op de hemel of op de zee.

Het Palais Bulles doet hem onmiddellijk denken aan la robe bulle, zijn iconische creatie uit de jaren vijftig. Sinds het begin van zijn modecarrière staan ronde vormen centraal in zijn werk. Daarover zegt hij: ‘Het symboliseert de oneindigheid, eeuwigdurende beweging, perfectie, kortom, het leven. De visie van Antti Lovag komt dus perfect overeen met de mijne.’ En op de vraag of hij gelukkig is in de villa antwoordt hij: ‘Ik hou van dit huis (...) het is mijn stukje paradijs geworden.’

Maar in het Palais Bulles werd door Pierre Cardin ook geleefd én gefeest. Zo vertelt hij aan een journalist: ‘Ik heb hier niets dan geluk gekend, inclusief magische avonden en onvergetelijke feestjes. Ik heb hier veel beroemdheden mogen ontvangen. Ik herinner me mijn ontmoeting met Arnold Schwarzenegger nog goed. Toen hij me zag, tilde hij me op bij mijn kraag om me te kussen. Ik hing boven de grond en hij lachte en zei: “Kijk eens hoeveel groter je nu bent!”’

VAN ZOMERHUIS NAAR CATWALK In het Palais Bulles vind je geen scherpe randen of hoeken, alles is rond. Van deuren, tot tafels, bedden, badkuipen en zelfs de televisie! Ook rond zijn de twee buitenzwembaden en het amfitheater met vijfhonderd zitplaatsen dat Pierre Cardin als laatste liet bouwen. Sinds 1999 is de villa officieel een monument. De woning die 1200 vierkante meter beslaat, telt twintig verschillende ruimten.

Het heeft een enorme ontvangsthal, een panoramische lounge en tien suites die zijn ingericht door hedendaagse kunstenaars zoals Patrice Breteau, Jérôme Tisserand en Daniel You. Het Palais Bulles is vandaag de dag geen privéwoning meer, maar een plek waar kunst en cultuur samenkomen en die je kunt privatiseren. Het is een geliefde locatie voor

weelderige feesten tijdens het filmfestival van Cannes en ook worden er geregeld modeshows georganiseerd. Het is dan ook geen wonder dat Raf Simons voor deze locatie koos voor de presentatie van zijn Dior Croisière collectie in 2016. Wat is de toekomst van het Palais Bulles nu Pierre Cardin er niet meer is? Al enkele jaren gonzen er verschillende geruchten die notabene door de modeontwerper zelf zijn aangewakkerd. Zo kondigt hij in 2016 de verkoop van de villa aan met een pittige vraagprijs: 350 miljoen euro. De villa is tot nu toe echter niet verkocht.

Enkele naaste vrienden hebben in de media verklaard dat hij nooit écht van plan was om het Palais Bulles te verkopen, hij kon er simpelweg geen afstand van doen.

DE BUBBELHUIZEN VAN ANTTI LOVAG Het Palais Bulles is wellicht het meest bekende, maar niet het enige maison bulles dat Antti Lovag tijdens zijn carrière ontwerpt. De van oorsprong Hongaarse architect die vanaf zijn zesentwintigste in Frankrijk woont, is verantwoordelijk voor een handvol huizen die in zijn utopische visie passen. Lovag noemt zichzelf een habitoloog die, geïnspireerd door de vormen van de natuur, huizen ontwerpt van voorgevormde bellen.

Eén ding hebben alle maisons bulles met elkaar gemeen: ze zijn alle meerdere en sommige zelfs tientallen jaren in aanbouw. Eigenaren zijn altijd te porren voor uitbreiding van het bouwwerk en vaak staan nieuwe eigenaren te trappelen om met Lovag om de tafel te gaan. Het eerste in de reeks van maisons bulles is het Maison Gaudet in Tourrettes-sur-Loup waar hij in 1968 aan begint.

Het huis wordt tot 1989 verschillende keren uitgebreid en in de jaren 2000 mag Lovag er van de nieuwe eigenaren nog eens de hand aan leggen. Het meest bekende bubbelhuis, het Palais Bulles, is tussen 1975 en 1989 in aanbouw en wordt zoals bekend na de aankoop van Cardin nog vele malen uitgebreid.

Lovag is een voorloper van de zogenaamde Blob-architectuur, een bouwstijl waarin de ontwerpen een organische, soms amoebe-achtige, vorm hebben. Moderne voorbeelden hiervan zijn bijvoorbeeld het Guggenheim in Bilbao, ontworpen door Frank Gehry, en het Kunsthaus in Graz. Ook filosofeert Lovag maar wat graag over de toekomst en de manier waarop bouwtechnieken door de komst van computers, met name 3D-computers, kon veranderen. De architect besteedt zijn laatste levensjaren dan ook aan het ontwikkelen van nieuwe bouwtechnieken en is nog altijd druk met nieuwe projecten als hij in 2014 overlijdt, in zijn maison bulles-prototype in Tourrettes-sur-Loup. l

CÔTE & PROVENCE

57

58

COTEPROVENCE.NL

Interview

IN GESPREK MET

JEAN-PASCAL HESSE AUTEUR, HISTOR ICUS EN PER SCHEF BIJ PIER R E C A R DIN

G

edurende vijfentwintig jaar was Jean-Pascal Hesse de rechterhand van Pierre Cardin. Als directeur de la communication van het imperium van Cardin leerde hij niet alleen de modeontwerper goed kennen, maar stak hij ook veel op van het werkethos en de levensvisie van de couturier. Côte & Provence sprak met Hesse, die vanuit zijn functie veel met Château Lacoste en het Palais Bulles bezig is, maar die daarnaast ook verliefd is op de Provence, waar hij vandaan komt.

hem geleerd, maar de grootste les is toch wel de kunst om nooit te klagen. Hij was sterk en keek altijd naar morgen.

Soms leek het alsof hij niet eens echt aanwezig was in het heden, zo druk was hij met de toekomst. En dat heeft mij als historicus, paradoxaal genoeg, veel geholpen. Altijd vooruit en niet klagen. Het was iemand die zoveel kracht had en die veel gaf. Natuurlijk had hij ook zorgen, maar die hield hij voor zichzelf. Ook aan het einde van zijn leven had hij nog tal van projecten waar hij aan werkte.’

LEVENSLESSEN ‘Ik ben eigenlijk per toeval bij Pierre Cardin terechtgekomen. Op het moment dat ik door een bekende aan hem werd voorgesteld zocht hij een jong talent om zijn persafdeling aan te sturen. Het was niet echt mijn domein, want ik was politiek actief en opgeleid als historicus. En hoewel ik tijdens mijn studietijd modellenwerk had gedaan, had ik niet bepaald een passie voor de modewereld, die wel een beetje vreemd is. Toch paste het atypische karakter van Pierre Cardin wel bij mij. Hij was niet zomaar couturier, maar een man die open stond voor cultuur. Hij was eigenaar van Espace Cardin, ambassadeur van Unesco en eigenaar van het Palais Bulles. Enfin, het is nu al zesentwintig jaar geleden dat ik voor hem ging werken, helaas is hij enkele weken geleden overleden.’

‘Pierre Cardin was veeleisend. Hij verwachtte veel van de mensen met wie hij werkte, maar nog wel het meeste verwachtte hij van zichzelf. Ik paste me aan de modewereld aan en stukje bij beetje kwam ik dichter bij hem. We werden echt heel hecht. Ik heb er alleen maar goede herinneringen aan, zelfs al was het soms lastig. Cardin was nu eenmaal een complexe persoonlijkheid, maar de blijvende herinneringen zijn alleen maar goede. Ik heb zoveel van

HET PALAIS BULLES ‘Door mijn werk voor Cardin ben ik me ook gaan interesseren voor de geschiedenis van zijn werk en de plekken waar hij in investeerde, zoals Château Lacoste en het Palais Bulles. En ik wist Cardin, die niet bezig was met het verleden, richting het einde van zijn leven toch te interesseren voor zijn eigen geschiedenis. Eigenlijk ben ik een beetje het geheugen van dit modehuis geworden.’

‘In juli 1996 bezocht ik het Palais Bulles voor het eerst en viel er meteen voor. Ook werd ik heel nieuwsgierig naar de geschiedenis van deze woning en de band die Cardin met het pand had. Van zijn fascinatie voor het project in aanbouw, tot zijn vriendschap met Antti Lovag en Pierre Bernard. Bernard werd ziek op vrij jonge leeftijd en zou tegen Cardin hebben gezegd: “U hebt geld en u bent gepassioneerd voor dit type architectuur.

U kunt dit project voortzetten, want ik kan dat helaas niet meer. Beloof me dat u het van me koopt.” En zo geschiedde. Cardin pakte samen met Lovag de draad op en ging door met het uitbreiden van het pand. Hoewel de twee een visie deelden, waren ze het ook wel eens oneens. Zo wilde Cardin een amfitheater bouwen naast het Palais Bulles, een plek waar hij publiek kon ontvan-

CÔTE & PROVENCE

59

gen. Lovag, die een tuin passender vond, kon zich daar niet in vinden. Daar zijn de twee uiteindelijk uit elkaar gegaan. Cardin heeft toen met een andere bevriende architect het huidige amfitheater gebouwd dat uitkijkt over de Méditerranée.’

‘Tijdens het maken van het boek over het Palais Bulles heb ik Antti Lovag ook goed leren kennen. Ik kan niet anders zeggen dan dat het een bijzondere man is, atypisch zoals Cardin. Hij zag zichzelf niet echt als architect, maar meer als habitoloog, hij was erg origineel en een beetje gek. Maar hij was toch met name een genie die originele unieke ideeën had. Ik bezocht hem in Tourrettes-sur-Loup waar hij tot het einde van zijn leven in een maison bulles-prototype woonde. En ook vandaag nog ben ik goed bevriend met zijn familie.’

VERLIEFD OP DE LUBERON ‘Zelf kom ik ook uit de regio, uit de omgeving van Aixen-Provence. In de Luberon heb ik tegenwoordig een huis, naast Château Lacoste in Gordes. Bij Pierre Cardin zijn we multidisciplinair. Dus hoewel het Palais Bulles en Château Lacoste als dag en nacht van elkaar verschillen, ben ik dol op allebei. Château Lacoste, het kasteel van de Marquis de Sade, is ook echt een historische plek met een belangrijke geschiedenis. En ja, aan de Côte kom ik natuurlijk graag, maar het liefst trek ik me terug in de Luberon’.

‘Ja, tips voor de Luberon heb ik dan ook genoeg.

Ga absoluut naar het Château de Lacoste. En natuurlijk de Abbaye Notre-Dame de Sénanque, deze prachtige abdij ligt niet alleen in een idyllische omgeving maar is ook erg goed onderhouden. Een andere plek waar ik dol op ben, is Château de l’Ange, van mijn vriendin Edith Mézard. Zij is een van de laatste brodeuses in de Provence die prachtige borduursels maakt. Daarnaast organiseert ze verschillende evenementen in het chateau tijdens het zomerseizoen. En ook het Maison de la truffe et du vin du Luberon is fantastisch, in Ménerbes. Zelf ben ik gepassioneerd door antiek, dus ik ga elk weekend op zoek naar nieuwe pareltjes in Isle-sur-la-Sorgue waar liefhebbers hun hart op kunnen halen bij de vele antiekzaken en brocantes. Mijn favoriet in Gordes? Het goed verstopte Hôtel Les Bories op de Route de Sénanque waar ik elke dag ga zwemmen. Het hotel is mooi, maar ik kom er voor het zwembad vanuit waar je uitkijkt over de hele Luberon. Een prachtige plek.’ l T E K S T: S U Z A N N E R I E T M E I J E R B E E L D : J E A N - PA S C A L H E S S E , P H I L I P P E B R E Y D E L , R E M Y FA Y E . A .

coteprovence.nl/voorjaar2021

SES LIVRES Naast boeken over Pierre Cardin, het Palais Bulles, de Marquis de Sade en de Luberon schreef Hesse vorig jaar een boek over Capri, met een voorwoord van Brigitte Bardot. De boeken zijn zowel in het Frans als in het Engels verkrijgbaar, meer informatie op de websites van de twee uitgeverijen assouline.com en gourcuff-gradenigo.com

60

COTEPROVENCE.NL

e n

Club Côte & Provence

- Uw zwembadspecialist in de Luberon Het comfort van zwemmers is onze prioriteit.

Wij onderhouden persoonlijk uw zwembad tijdens uw verblijf, afwezigheid en/of verhuur.

De Facebookgroep van Côte & Provence.

Een unieke online omgeving voor onderling contact tussen mensen met een speciale band met de Provence en de Côte d’Azur. Meld je vandaag nog aan op Facebook!

GRATIS OFFERTE www.pool-home-service.com info@pool-home-service.com / +33 (0) 6 79 50 56 12

CÔTE & PROVENCE

Jaar contract

despecialist specialistin inhet het nationaal de het nationaal en en de specialist in nationaal en internationaal transporteren internationaal transporteren internationaal transporteren vanuw uwwaardevolle waardevolle bezittingen van bezittingen van uw waardevolle bezittingen

Seizoen contract

Interventies

La Clef Orange Vastgoed Beheer Côte d’Azur

SSbiib S eS e bieie e e b b e e SSSii iee ebe Huisman Huisman Huisman Huisman Huisman Huisman Huisman Smoves i emoves b e you! moves moves moves you! you! you! you!

‘La Clef Orange’, stelt zich ten doel u met de Hollandse spreekwoordelijke degelijkheid bij te staan met de zorg voor uw (tweede) huis in Zuid-Frankrijk!

S S ii ee bb ee Huisman moves you! moves you! moves Huisman Huisman S i e b eS i e b e moves you! you! moves

moves you!

HuismanHuisman

M6204 M2204

moves you! moves you!

Siebe isisde SiebeHuisman despecialist specialist in in het het nationaal nationaal en SiebeHuisman Huisman is de specialist in het nationaal en internationaal internationaalverhuizen verhuizenen entransporteren transporteren van uw internationaal verhuizen transporteren van uw waardevolle bezittingen.

Of het nu waardevolle bezittingen.

Ofen het nu gaat gaat om een waardevolle bezittingen.

Of het nu koffers, gaat om een compleet interieur, een compleet interieur, een schilderij, schilderij, koffers, compleet interieur,bouwmaterialen, een schilderij, motor of van een motor of bijzondere bijzondere bouwmaterialen, vankoffers, motor of bijzondere bouwmaterialen, eerste gesprek totdaadwerkelijke daadwerkelijke uitvoering;van een eerste gesprek tot uitvoering; eerste gesprek tot daadwerkelijke uitvoering; metSiebe Siebewordt wordthet heteen eenzorgeloos zorgeloos gegeven. gegeven. met met Siebe wordt het een zorgeloos gegeven.

Zorijdt rijdthij hijelke elkeLijndienst weeknaar naarde deCote Cote d'AzurNederland Zo week d'Azur voor al Lijndienst Lijndienst Lijndienst Lijndienst Nederland Nederland Nederland Nederland - -Frankrijk Frankrijko.a. o.a.Cote Cote --- Frankrijk Frankrijk Frankrijk d’Azur d’Azur uw kleine en grote goederen.

Zo rijdten hij elkegoederen. week naar de Cote d'Azur voor al uw kleine grote Snel, betrouwbaar, met kennis van van zaken zaken én met uw kleine en grotemet goederen.

Snel, betrouwbaar, kennis begrip voor deprivacy privacyvan van dekennis klant. van zaken én met begrip voor de de klant.

Snel, betrouwbaar, met begrip voor de privacy van de klant.

S520

M6202

M2204

M6202

D6085

D6085

D2085

D6185

D2562

D35

o.a. o.a. o.a. Cote Cote Cote d’Azur d’Azur d’Azur D562

www.siebehuisman.nl www.siebehuisman.nl www.siebehuisman.nl www.siebehuisman.nl D54

DN7

DN7

+31(0)6 +31(0)6 +31(0)6 +31(0)6 +31(0)6 -- 51 51 376 376 270 270 --- 51 51 51 376 376 376 270 270 270

D559

D125

D559

Lijndienst Nederland -- Frankrijk Frankrijk o.a. Cote Cote d’Azur Lijndienst Lijndienst Nederland Nederland - Frankrijk o.a. o.a. Cote d’Azur d’Azur

www.siebehuisman.nl Lijndienst Nederland -- Frankrijk Frankrijk o.a. www.siebehuisman.nl Lijndienst Nederland o.a. Cote Cote d’Azur d’Azur Lijndienst Nederland Cote d’Azur +31(0)6- Frankrijk - 51 376o.a.

270

d - Frankrijk Lijndienst o.a.

Nederland Lijndienst Cote d’Azur - Nederland Frankrijk o.a.

- Frankrijk Cote d’Azur o.a. Cote d’Azur

+31(0)6 behuisman.nl www.siebehuisman.nl www.siebehuisman.nl +31(0)6 -- 51 51 376 376 270 270 www.siebehuisman.nl www.siebehuisman.nl

www.siebehuisman.nl +31(0)6 -- 51 51 376 +31(0)6 376 270 270

- 51 376 +31(0)6 270 +31(0)6 - 51 376- 51 270 376 270

D25

D559

www.lacleforange.com Hidde en Mischa van der Leij-Leefers

Vakantietips

GENIE TEN

TUSSEN MONTÉLIMAR EN MARSEILLE Vakantiekriebels, iedereen begint ze weer te krijgen. Heb jij stiekem al bedacht waar jij dit jaar onder de ZuidFranse zon wil zitten? Côte & Provence helpt een handje en verzamelde bij locals de leukste vakantietips voor de Drôme Provençale, de Vaucluse en de Bouches-du-Rhône.

ON Y VA!

62

COTEPROVENCE.NL

CULTUUR SNUIVEN

DRÔME PROVENÇALE De Drôme Provençale is door velen geliefd en kent natuurlijk veel pareltjes die welbekend zijn. Van het kasteel van Grignan tot gieren spotten in Rémuzat en de pittoreske dorpjes Le Poët-Laval en Mirmande, het zijn geliefde plekken. Maar voor wie bekend is in de regio en al vaker noga in Montélimar heeft gegeten, hebben we wat verfrissende tips op een rijtje gezet.

Voor wie reeds bekend is met het prachtige Le Poët-­ Laval, is een bezoekje aan Le Poët-Célard van harte aan te bevelen. In dit kleine heuveldorpje is met name het kasteel bekend, het terras heeft een geweldig uitzicht.

Neem je graag wat mee naar huis als aandenken aan een mooie vakantie? Op 22 en 23 mei vindt in Dieulefit de Marché des Potiers plaats. En wie wat later in de zomer in de Drôme Provençale te vinden is, kan op 15 augustus het Fête Médiévale in Bourdeaux meemaken.

Optochten, muziek en een prachtig lichtspel ‘s avonds.

Vanaf Place la Courtine bovenin het dorp heb je een prachtig uitzicht over de omgeving.

CULINAIR GENIETEN Als je van geitenkaas houdt dan moet je de Picodon geproefd hebben. De eerste Picodon-kaas werd in de Drôme gemaakt in het piepkleine dorpje Les Tonils. Een aantal geitenboerderijen hebben rondleidingen met proeverij, délicieux! Ook een tip is het Fête du Picodon in Saoû op de derde zaterdag in juli.

NATUURSCHOON In de Drôme kun je er bijna niet omheen: de rivier de Drôme die grofweg van Die via Crest naar Livron loopt waar hij in de Rhône uitmondt. Het is prachtige rivier met veel plekjes om te zonnen, zwemmen en spelen. Je kunt ook kanoën op de Drôme. Een heerlijke verkoeling als het erg warm is. Een andere aanrader is waterval La Druise, deze indrukwekkende chute is zeventig meter hoog en de wandeling over het ezelspaadje er naartoe is het dan ook waard. Alles leren over lavendel doe je bij L’Essentiel de Lavande in het dorp La Bégude-de-Mazenc, waar je niet alleen de lavendelvelden bezoekt, maar ook dingen leert in het bezoekerscentrum.

LOGEERTIP: L A FERME DE PAUROUX, MORNANS

PAUROUX.COM

CÔTE & PROVENCE

63

L AVENDEL EN WATERPRET

VAUCLUSE De Vaucluse is natuurlijk ontzettend geliefd door de prachtige wijnen die uit deze streek komen, maar ook gezellige steden zoals Avignon waar je jaarlijks van het beroemde Festival d’Avignon kunt genieten en het pittoreske Nyons met de romaanse brug staan bij velen in het geheugen gegrift. Hopelijk weten we met de volgende tips toch nog te verrassen.

Ook in de Vaucluse kun je niet om de lokale Middeleeuwen-manie heen. Een aanrader is het Fête de la Véraison in Châteauneuf-du-Pape op 6 augustus. Zin om je onder te dompelen in de wereld van de lavendel? Zorg er dan voor dat je op 15 augustus in Sault bent, want daar wordt het Fête de la Lavande gevierd. Overigens moet je voor de bloeiende lavendelvelden vaak net iets vroeger zijn, midden juli. Een verrassend festijn is de Marché Flottant die ieder jaar op de eerste zondag van augustus plaatsvindt in l’Isle-sur-la-Sorgue, een markt die volledig op het water plaatsvindt.

DR ANK EN SPIJZEN In Carpentras vind je Mercy, verkozen tot de beste kaaswinkel van Frankrijk. En wie in Châteauneuf-du-Pape is, moet absoluut langs Distillerie Blachère waar het Elixir du Mont Ventoux wordt gemaakt. Ook maken ze heerlijke dorstlessende typisch Franse siropen zonder alcohol, voor ieder wat wils dus.

LOGEERTIPS: LES OLIVIERS DU TAULISSON, BE AUMONT-DU-VENTOUX

ACTIEF IN DE NATUUR Wie de omgeving van de Dentelles de Montmirail nog niet uitgekamd heeft, staat nog veel goeds te wachten.

Dit kleine gebergte naast de Ventoux herbergt niet alleen verschillende wijndomeinen, maar ook pittoreske dorpjes en adembenemende vergezichten. De Gorges de la Nesque, dichtbij Monieux, zijn de twee grootste gorges van Frankrijk. Sla ook de indrukwekkende Rocher du Cire niet over.

64

COTEPROVENCE.NL

LESOLIVIERSDUTAULISSON.WEEBLY.COM

CÔTÉ COUR, R ASTE AU

RASTEAU-COTE-COUR.FR

KUNST EN TR ADITIE

BOUCHES-DU-RHÔNE Wie verder afzakt richting het zuiden ziet de Provence in het departement Bouches-du-Rhône langzaam overgaan in kustlandschap. Op en top Provence vlakbij de bijzondere natuur van de Camargue en de bedrijvigheid van het nabijgelegen Marseille, hier valt altijd weer wat nieuws te beleven!

Het mag geen verrassing heten dat de Carrières de Lumières in Les Baux-de-Provence tussen deze vakantietips staat. In deze oude steengroeve word je getrakteerd op projecties van de grootste kunstenaars, dit jaar van Cézanne en Kandinsky. Profiteer van de Alpilles en bezoek Saint-Rémy-de-Provence. Dit Provençaalse dorp is geliefd door kunstenaars en heeft een charmant dorpshart. Op Pinkstermaandag wordt hier het Fête de la Transhumance gevierd, een bijzondere Provençaalse traditie die vroeger de trek van de schapenkuddes naar de bergweiden inluidde. Wie nog tijd over heeft bezoekt het klooster Saint-Paul de Mausole, het verpleeghuis waar Vincent van Gogh verbleef en waar hij enkele van zijn grootste werken heeft gemaakt.

CULINAIR Bouillabaisse is een klassieker, maar zeker niet ouderwets. Marseille is natuurlijk de bakermat van deze traditionele vissoep, maar houd je ogen open want steeds meer jonge chefs zetten de bouillabaisse weer op de kaart. Soms voorzien van een eigen signatuur, maar altijd typisch Marseillais, heerlijk!

NATUUR We blijven in de Alpilles waar de menselijke hand en de natuur samenkomen in de citadel van Les Baux-deProvence. In deze bijzondere citadel, gebouwd op een grote rotsformatie, vind je niet alleen de overblijfselen van het oude chateau, maar ook het authentieke dorp zelf. Op zoek naar verkoeling? Kies dan voor een dagje zwemmen en wandelen bij de calanques van Marseille.

Trek goede schoenen aan en vertrek vroeg, dan ben je in sommige van deze azuurblauwe kreken helemaal alleen.

Check altijd of de calanques toegankelijk zijn, soms is dit door brandgevaar ‘s zomers niet het geval.

LOGEERTIP: SOUS LES PL ATANES, CHÂTE AURENARD

SOUSLESPLATANESBB.COM

CÔTE & PROVENCE

65

66

COTEPROVENCE.NL

Interview

DE VINPRESSIONIST IN GESPR EK ME T W I JNSCHR I J V ER EN SCHILDER HUBR ECH T DUI JK ER

Hubrecht Duijker is bij wijnliefhebbers natuurlijk bekend als wijnkenner en al tientallen jaren auteur van vele wijnboeken. Sinds enkele jaren is daar een passie bij gekomen: de schilderkunst. In gesprek met Côte & Provence vertelt hij over deze ontmoeting tussen kunst en wijn en hoe het zijn leven veranderde.

CÔTE & PROVENCE

67

H

Verscholen wijngaard in de Lubéron

ubrecht Duijker is sinds jaar en dag een klinkende naam in de wijnwereld.

Wat begon op de Horecava van 1969 met het proeven van een eerste glas, zou later uitgroeien tot een prestatie waar je u tegen zegt: meer dan honderd boeken schreef hij over wijn.

‘Als ik op de Horecava van 1969 niet was binnengehaald op een stand om daar voor het eerst wijn te proeven, zou ik waarschijnlijk nooit zijn gaan schrijven over wijn.’ vertelt hij.

‘Ruim vijftig jaar geleden schreef ik mijn eerste woorden over wijn. Had iemand toen voorspeld dat ik ooit één aan wijn gewijd boek zou publiceren, laat staan 118 werken, dan zou ik hem of haar voor knotsgek hebben verklaard!’

TOE VA L BES TA AT

Hubrecht publiceerde de afgelopen decennia tientallen boeken, won veel prijzen en geniet niet alleen in Nederland, maar ook in het buitenland bekendheid. En net als de wijn, kwam ook de schilderkunst zomaar op zijn pad. Hij vertelt: ‘In 2016 organiseerde ik een evenement dat draaide om Mondriaan en per toeval hoorde ik daar over een schildercursus in het dorp. Zonder dat evenement zou ik op de donderdagavond waarschijnlijk nog steeds pétanque hebben gespeeld. Het moge duidelijk zijn, toeval bestaat.

“En als het niet bestaat”, zei de filosoof Philo van Alexandrië een paar duizend jaar geleden, “waarom is er dan een woord voor?”’

68

COTEPROVENCE.NL

Hij vervolgt: ‘Eind december 2016 zette ik mijn eerste penseelstreken op een doek. Zo ik ooit door de wijn werd gegrepen, zo gebeurde dat ook met het schilderen. Al heel snel besloot ik om geen bestaande werken te kopiëren, maar om eigen beelden te gaan gebruiken. Waarvan veel uit mijn dia-archief dat duizenden beelden bevat van wereldwijde wijnstreken. En wie had kunnen denken dat ik nog geen vier jaar later de meest productieve schilder van Abcoude en wijde omgeving zou zijn? Laat staan dat ik ook nog werken zou verkopen, tientallen zelfs. Nee, als je dat tegen me had gezegd, had ik je nooit geloofd.’

VA N FOTO’S N A A R V ERF

Jarenlang organiseerde Hubrecht ook wijnreizen. Met gezelschappen van twintig tot ruim veertig wijnliefhebbers reisde hij de wereld rond. Zo deed hij tijdens deze reizen onder andere Argentinië, Chili en Zuid-Afrika aan, maar ook Toscane, Oostenrijk, Bordeaux en natuurlijk de Provence. Tijdens deze reizen fotografeerde hij veel wijngaarden, materiaal dat later als rijke voedingsbodem voor zijn schilderwerk zou fungeren. Het vinpressionisme was geboren. Enthousiast vertelt hij: ‘“Het schilderen, daarmee verdien ik mijn wijn”, waren de openhartige woorden van de postimpressionist Maurice Utrillo. En voor mij geldt eigenlijk hetzelfde. Tenslotte, laten we eerlijk zijn, heeft het schrijven over wijn het schilderen financieel mogelijk gemaakt. Figuurlijk gesproken doop ik overdag mijn pen

Interview

KUNST & CAMPARNAUD In het groene hart van de Var produceert Château Camparnaud heerlijke rosés. Dit wijndomein in de ­Provence heeft een rijke geschiedenis en is sinds 2000 in handen van de Nederlandse wijnmakelaar en taxateur Marnix Engels. In samenwerking met zijn compagnon Guillaume de Chevron Villette, die uit een eeuwenoude traditie van wijnmakers komt, wordt er op dit wijndomein hoogkwalitatieve rosé gemaakt, met respect voor de aarde en de omgeving. Dit jaar is het domein een bijzonder kunstzinnige samenwerking aangegaan met Hubrecht Duijker, die de Camparnaud Art Collection Rosé 2020 voorzag van een op en top Frans tafereel.

Want wat hoort er immers meer bij een apéro in de Provence dan een potje pétanque? Meer informatie over de Art Collection rosé en verkooppunten in de buurt vind je op camparnaud.com.

A place in the sun, Le Cannet zoals het ooit was

Opzij van de Route Cézanne

in de wijn, en ’s avonds mijn penseel in de verf. En dankzij de wijn wist ik ook mooie, inspirerende beelden van wijnlandschappen te verzamelen. Decennia achtereen heb ik de wijnwereld intensief bereisd, gewoonlijk twee maanden per jaar, met in de hand niet alleen een notitieboek, maar eveneens een camera. Zowel bij fotograferen als schilderen is goed licht een essentiële factor. Welnu, het prettige van wijngebieden is dat de zon er per definitie vaak schijnt, terwijl luchten schoon en helder plegen te zijn. Het vaakst verscheen de Provence op het doek, met specifiek de imposante Sainte-Victoire die tientallen malen op briljante wijze door Cézanne werd vereeuwigd. Rond dit gebergte en het nabije Aix-en-Provence, waar Cézanne zijn atelier had, struikel je over de wijngaarden. Vineuze impressies kunnen er volop samengaan met visuele. Een heerlijke combinatie.’

samenwerking met Château Camparnaud, een superieure Provençaalse roséproducent die een reeks wijnen gaat uitbrengen met voorop een van mijn mediterrane schilderijen.

Vinpressionisme op zijn best, en lekkerst.’ l

DE H A NDEN INEEN

De tam-tam in de wijnwereld bleek razendsnel en zo krijgt de kersverse vinpressionist al snel een aanvraag voor een van zijn schilderijen.

‘Zomaar kreeg ik in het voorjaar van 2018 een e-mail met de vraag of mijn impressie van uitgerekend een Franse wijngaard te koop was. Inmiddels hangen heel wat wijnwerken niet alleen bij Nederlandse importeurs, maar ook bij producenten in de Provence, de Languedoc en zelfs in Spanje. Soms werk ik ook samen met wijnproducenten. Een fantastisch voorbeeld daarvan is mijn recente

WINNEN Ben jij weg van het werk van Hubrecht?

Côte & Provence mag tien setjes exclusieve art cards weggeven. Winnen? Stuur dan een mail naar info@coteprovence.nl.

Hubrecht’s schilderwerk vind je op de website: vinpressionist.com

CÔTE & PROVENCE

69

Wijntoerisme

HET MAG WEER! DE LEUKS T E W I JNF ES T I VA LS IN DE VAUCLUSE

Ze staan te trappelen tot ze weer mogen: de wijnboeren in de Vaucluse. Côte & Provence vroeg aan Ingrid Leijen om de vele wijnfestiviteiten in haar regio op een rijtje te zetten. Ingrid runt een chambres d’ hôtes tussen de beroemde wijngaarden van de Côtes-du-Rhône en weet dus absoluut waar ze het over heeft. Tchin-tchin!

T E K S T: I N G R I D L E I J E N BEELD: I NGR ID L EIJEN- GR EU NSV EN, E . A

coteprovence.nl/voorjaar2021

70

COTEPROVENCE.NL

CÔTE & PROVENCE

71

Wijntoerisme

La Nuit du Vin, Rasteau

A LLE STR ATEN VA N DIT GEZELLIGE DOR P ZIJN

VOLLEDIG BEZET MET PROEFLOK A LEN

‘W

ij wonen al twaalf jaar tussen de wijngaarden van de beroemde cru’s van de Côtes-du-Rhône. In dezelfde tijd hebben wij het fenomeen oenotourisme, wijntoerisme, een vlucht zien nemen. En met alle plezier, want samen met onze gasten genieten wij volop van alle evenementen die door de wijnboeren georganiseerd worden om hun wijnen aan de man te brengen. De passie en het enthousiasme werken aanstekelijk. Deze wijnboeren zijn altijd ten volle bereid om niet alleen hun wijnen te laten proeven, maar ook om alle vragen tot in detail te beantwoorden. Van april tot ver in het najaar weten zij leuke activiteiten te bedenken. Nou ja, in een normaal jaar dan, want afgelopen jaar stond ineens alles stil.

Natuurlijk zijn er in de streek allerlei creatieve oplossingen bedacht. De wijnboeren bleken even weerbarstig als hun wijnranken. Zo waren er caves die tijdens de lockdown een sommelier in de arm namen om de wijnen te laten combineren met het diner dat bij de lokale

72

COTEPROVENCE.NL

restaurants kon worden afgehaald. Anderen sloegen de handen ineen met lokale delicatessenwinkels en maakten overheerlijke apéro-planken. En weer anderen gingen aan de haal met hun – steeds beter wordende – witte wijn en fruits de mer en plaatsten een wat onwennige chocolatier voor de webcam om de kijker meer te vertellen over de perfecte combinatie die chocolade met vin doux heet.

Maar toch, wat hebben we de festiviteiten gemist. En we staan dan ook te trappelen om de draad weer op te pakken. Voor Côte & Provence heb ik de evenementenkalender alvast uitgeplozen en de beste wijnevenementen op een rijtje gezet. Vakantievoorpret gegarandeerd!

PENTECÔTE IN RASTEAU

We beginnen met de gastronomische hoogstandjes en daarvoor hoef je niet tot het hoogseizoen te wachten.

Ook in het voor- en naseizoen is het weer hier zo goed dat er met een gerust hart heerlijke buitenevenementen georganiseerd kunnen worden. In het normaal zo rustige Rasteau heerst tijdens Pinksteren, op 23 mei, een wel heel feestelijke sfeer door l’Escapade des Gourmets.

Vendange des Chefs

L’escapade des gourmets, Rasteau

Een wandeling door de wijngaarden, waar vervolgens op diverse plekken met mooi uitzicht een compleet viergangendiner wordt geserveerd. Met de heerlijke wijnen van Rasteau natuurlijk. Het dorp dat in 2010 de zo gewilde cru-status wist te verdienen met de lokale vin doux. Een vin doux is een wijn waaraan alcohol wordt toegevoegd.

Zo voorkomt men dat de van nature aanwezige suikers verder omgezet worden naar alcohol. De rode wijn lijkt op een zachte port en is uitstekend te combineren met pure chocolade. Ik droom alvast even weg bij dat chocoladedessert, een glas vin doux in de hand en op de achtergrond gezellige muziek. Een sfeervolle dag in de voorjaarszon.

À TABLE

Traditioneel op de derde maandag van juli, die dit jaar op 19 juli valt, wordt misschien wel het mooiste feestje van het jaar georganiseerd door alle onafhankelijke wijnboeren van Gigondas. Zo’n kleine vijftig wijnboeren pakken dan echt even uit met hun Gigondas sur Table. Je waant je in een film; een zwoele avond op het middeleeuwse dorpsplein onder de eeuwenoude platanen. Middenin staan, achter eikenhouten wijnvaten, de wijnboeren met op het hoofd allemaal een strohoed. De hele avond schenken zij daar de meest prachtige wijnen van dit bekende

Fête des Vins Vaqueras

Jazz dans les vignes

dorp. Onuitputtelijk verhalen zij over hun wijnen terwijl de gasten al proevend het ene na het andere wijnvat aandoen. Maar dat is niet alles. Dit feest wordt niet voor niets altijd op maandag georganiseerd. Dan zijn de restaurants namelijk gesloten en kunnen sterrenchefs uit de wijde omgeving hun kunsten in Gigondas tonen. Maar liefst vier sterrenchefs, en hun gehele équipe, zorgen ieder voor twee exquise gerechtjes, een heerlijke kaasplank en een uitgebreid dessert. Een aanstekelijk muziekje erbij en je hebt de avond van je dromen.

Op 11 en 12 september organiseren de caves van Vacqueyras en Beaumes-de-Venise het evenement Vendange des Chefs. In bijna vier uur nemen de wijnboeren zelf de gasten mee over hun terroir, waar ze met recht trots op zijn. In samenwerking met lokale chefs wordt er aan lange tafels, midden tussen de wijnranken, een gastronomische lunch van zes gangen geserveerd, gecombineerd met de beste cuvées. Hier geniet je niet alleen van een geweldige maaltijd, maar drink je ook nog eens de wijnen die op precies deze plek tot stand zijn gekomen. Een unieke ervaring. Uiteraard is er ook een prominente plaats ingeruimd voor de beroemde Muscat de Beaumes-de-Venise. De beroemde zoete dessertwijn, die trouwens ook prima bij blauwe kaas of als aperitief samen met meloen uit Cavaillon kan worden gedronken.

CÔTE & PROVENCE

73

High wine op Le Bouquet de Séguret

LE BOUQUET DE SÉGURET Bij Le Bouquet de Séguret van Ingrid en Jos Leijen overnacht je niet alleen tussen de wijngaarden in de chambres d’hôtes of in een gîte, maar kun je ook genieten van leuke wijnactiviteiten zoals een High Wine.

LEBOUQUE TDESEGURE T.COM

Kleinschaliger: met buggy’s door de wijngaarden

MEER OP JE RUST GE STELD?

K IE S DA N VOOR EEN A PÉRO V IGNERON

DE BEROEMDSTE FÊTES DU VIN

Ieder zichzelf respecterend wijndorp hier in de buurt organiseert wel een Fête du Vin. Altijd leuk natuurlijk, maar sommige verdienen speciale aandacht: Vacqueyras heeft zelfs twee dagen nodig om de lokale wijnen te bejubelen. Voor het Fête des Vins Vacqueyras op 13 en 14 juli zijn alle straten van dit gezellige dorpje volledig bezet met proeflokalen van de dertig wijndomeinen. Deze proeflokalen worden afgewisseld met standjes met heerlijke hapjes, foodtrucks, bier – jawel, je leest het goed – en kaasjes.

Op beide dagen kun je naar hartenlust proeven. Uiteraard wordt het wijnfeest ingeluid door zowel een Provençaalse mis als door een optocht van het Confrérie des Maitres Vignerons, gekleed in indrukwekkende mantels. Op de eerste avond is er een Bar à Vins met muziek en lokale delicatessen en op de tweede dag kun je hier terecht voor een heus bal. Maar misschien is de uitgebreide lunch op 14 juli wel het allerleukste van dit feest. Dan schuift ieder-

74

COTEPROVENCE.NL

een aan meterslange tafels aan die het gehele dorpsplein vullen. Gelach en gezang weerkaatst dan al snel tegen de middeleeuwse huizen.

Uiteraard mag ook Châteauneuf-du-Pape hier niet ontbreken. Elk eerste weekend van augustus vindt hier La Fête de la Véraison plaats om te vieren dat rond die tijd de druiven beginnen te rijpen. Hier gaat men pas écht terug in de tijd en worden de middeleeuwen teruggebracht.

Compleet met jongleurs, ridders, minstrelen, zwaardgevechten en natuurlijk volop de mogelijkheid om van de beroemde wijnen te genieten.

Het wijnfeest van Rasteau, op 14 augustus, vindt plaats in de avond en nacht. Tijdens La Nuit du Vin staat de gezelligheid voorop. De sfeer is in het hele dorp levendig en in de smalle straatjes vind je vijftien onafhankelijke wijnboeren met hun waren die gebroederlijk optrekken met een cave coopérative. Geen gastronomische hoogtepunten hier, maar wel een overvloed aan tapas,

Musique dans les vignes

VAUCLUSE

foodtrucks, paëlla en sandwiches. Neem gerust je eigen eten mee. Er staan lange tafels klaar en je kunt overal aanschuiven. Later op de avond gaan de lichtjes en de muziek aan en natuurlijk de voetjes van de vloer.

ER ZIT MUZIEK IN

Het zijn beproefde concepten: Jazz dans les vignes en Musique dans les vignes. Vanaf april tot november worden er hier in de buurt eens in de drie weken jazz- of klassieke concerten gegeven. Uiteraard door professionele musici en altijd in een idyllische setting. Wat dacht je van tussen de wijngaarden, op een met lichtjes versierd dorpsplein, in een privétuin of op een binnenplaats. En als de weersvoorspelling tegenvalt, wordt het concert verplaatst naar binnen tussen de wijnvaten. Ook geen straf! Aansluitend zijn er lekkere hapjes en een wijnproeverij van de lokale wijnboeren. Een heerlijke avond uit en een garantie voor prachtige herinneringen.

Daarnaast zijn er natuurlijk ook veel kleinschalige festiviteiten die gedurende het gehele seizoen worden georganiseerd. Zo kun je met buggy’s door de wijngaarden rijden of met e-bikes en picknickmand tussen de wijnranken genieten. Meer op je rust gesteld? Kies dan voor een van de apéros vignerons, of laat je naar een mooi plekje brengen om met een heerlijk glas en een hapje van de zonsondergang te genieten. Samen met enkele wijnboeren hier in de directe omgeving hebben wij bijvoorbeeld een High Wine samengesteld voor onze gasten. Dan gaan we bijvoorbeeld naar een privé-wijnproeverij met aansluitend een lekkere lome lunch, of hebben we een oenoloog uit Chateauneuf-du-Pape uitgenodigd met wie jij je eigen wijn kan melangeren. Wij profiteren volop van deze unieke wijnomgeving, er is hier immers zoveel te doen. Heerlijk, voor als het straks weer mag.

Gaan we de schade inhalen en er dubbel en dwars van genieten!’ l

CÔTE & PROVENCE

75

Ambiance Riviera LUXURY OUTDOOR LIVING

Ambiance Riviera LUXURY

OUTDOOR

LIVING

96 route du Plan de la Tour - 83120 Sainte Maxime - Telefoon: +33 4 94 43 21 30 www.ambiance-riviera.fr - info@ambiance-riviera.fr

2011 AMBIANCE RIVIERA - advertentie meubels V02.indd 1

16-11-2020 13:17

Boeken

LEZEN IN ZUID-FR ANSE SFEREN

TOEREN DOOR FRANKRIJK

LIJNEN À LA MÉDITERRANÉE

CÔTE D’AZUR TIJDENS DE TWEEDE WERELDOORLOG

BRUGGEN SLA AN VOOR ONDERNEMERS

Dit boek voert je weg van de gebaande paden, naar mooie dorpen en adembenemende landschappen, authentieke restaurants en gastvrije hotels. Vierentwintig autoroutes brengen je naar het ongerepte Franse platteland, met onderweg charmante eethuizen en accommodaties. Bij elke route hoort een wandeling door een oude stad of door een fraai landschap. Ook krijg je tal van tips over lokale producten. De routes gaan onder andere door Normandië, Dordogne en natuurlijk ook de Provence. Want uiteindelijk kom je daar natuurlijk uit ... De gedetailleerde kaarten, praktische informatie en duidelijke routebeschrijvingen bieden alle informatie die je nodig hebt voor een heerlijke autovakantie.

Janine en Annemieke Jansen zijn al heel wat jaren enthousiaste pleitbezorgers van de oorspronkelijke mediterrane leefstijl voor een gezond leven. Voldoende beweging, veel sociale contacten en afwisselend eten - met veel groentes, regelmatig vis en noten en een beetje vlees. Het goede nieuws is: die leefstijl is geweldig!

In Mooi Mediterraan geven de twee op een heldere manier achtergrondinformatie over afvallen én fijn gezond leven en eten. De eenvoudige, heerlijke recepten vormen de hoofdmoot van het boek. Met Mooi Mediterraan is de kans kleiner dat wie blijvend slanker door het leven wil gaan, terugvalt in oude patronen. Met een aantrekkelijk maandprogramma en voedingswaarden bij alle recepten. De zussen Annemieke en Janine Jansen zijn zich al sinds hun jeugd bewust van de invloed van voeding op het menselijk lichaam. Annemieke is cardioloog in het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda. Janine werkt als grafisch ontwerper en als foodstylist en -fotograaf.

Onlangs verscheen dit Engelstalige boek dat we hier toch even noemen. Het behandelt de oorlogsgeschiedenis van de Côte d’Azur die best bijzonder genoemd mag worden.

De regio werd in juni 1940 door de Italiaanse troepen binnengevallen, net voordat Frankrijk capituleerde, en werd in 1944 bevrijd na de landingen bij Fréjus.

De oorlogsjaren aan de Rivièra zijn een bijzondere periode waarbij niet alleen de bezetter, maar uiteraard ook Vichy een rol speelde.

Een bijzonder en goed leesbaar boek voor iedereen die geïnteresseerd is in de geschiedenis van de Côte d’Azur en die ook gemakkelijk Engelstalige boeken leest.

Frankrijk is de derde handelspartner van Nederland en een groeiend aantal landgenoten kiest er dan ook voor om in Frankrijk aan de slag te gaan en in la douce France te gaan ondernemen. En waarom dan niet in Zuid-Frankrijk? Desalniettemin is het soms nog best een uitdaging om zakelijk de brug te slaan tussen de Nederlandse handelsgeest en de Franse denkwijzen. Hoe doet je dat eigenlijk? Hoe ga je om met de taalbarrière, de cultuurverschillen en afwijkende omgangsvormen. Fabienne van Dillen laat met haar boek Samenwerken in het Frans zien hoe je dat doet.

Omgangsvormen, zakelijk verleiden, leiderschapsstijlen, straattaal, humor en gastronomie, werkelijk alles komt aan bod.

AUTOROUTES FRANKRIJK UITGEVERIJ UNIEBOEK HET SPECTRUM € 24,99

THE RIVIERA AT WAR DOOR GEORGE KUNDAHL BLOOMSBURY PUBLISHING - € 31,99

SAMENWERKEN IN HET FRANS DOOR FABIENNE VAN DILLEN C’EST FAB - € 19,95

MOOI MEDITERRAAN, DOOR JANINE JANSEN & ANNEMIEKE JANSEN FONTAINE UITGEVERS - € 24,99

CÔTE & PROVENCE

77

Q Home en Lemon Tree Interior, de professionele en betrouwbare partners voor de verhuur en inrichting van uw woning in de Provence en aan de Côte d’Azur! www.qhome.fr www.lemon-tree-interior.nl +31 (0)6 30 61 44 44

PAYSAGISTE

Création et entretien des jardins et des espaces verts

GOLFE DE SAINT-TROPEZ

TUINEN EN ZWEMBADEN IN ZUID-FRANKRIJK

WWW.INTER-GARDEN.FR Ontwerp, aanleg en onderhoud van tuinen en zwembaden. Een équipe van 10 man onder Hollandse leiding, werkzaam sinds 1979 aan de Côte d’Azur. Profiteer van onze langdurige ervaring in het Franse land.

Neem contact op met Serge de Bos voor een vrijblijvend informatiegesprek.

96 route du Plan de la Tour – 83120 Sainte-Maxime – Tél. / fax: (+33) (0)4 94 43 21 30 – debos@inter-garden.fr

Découvertes

NEDERLANDSE & BELGISCHE WIJNDOMEINEN IN DE PROVENCE

Sommigen dromen ervan, anderen doen het gewoon: wijnboer worden in de Provence. De regio kent verschillende succesverhalen van Nederlandse en Belgische ondernemers die de mouwen opstroopten en ervoor gingen.

Côte & Provence stelt je voor aan een aantal van deze geweldige wijndomeinen in de Provence.

CÔTE & PROVENCE

79

HET HET GROOTSTE GROOTSTE HET GROOTSTE SCANDINAVISCHE SCANDINAVISCHE HET GROOTSTE SCANDINAVISCHE IMMOKANTOOR AAN HET GROOTSTE IMMOKANTOOR AAN SCANDINAVISCHE IMMOKANTOOR AAN DE CÔTE CÔTE D’AZUR D’AZUR SCANDINAVISCHE DE IMMOKANTOOR AAN

HETCÔTE GROOTSTE DE D’AZUR IMMOKANTOOR AAN DE CÔTE D’AZUR SCANDINAVISCHE HET GROOTSTE DE CÔTE D’AZUR IMMOKANTOOR AAN SCANDINAVISCHE Als internationaal team van makelaars met grote expertise en ervaring helpen AlsAlsinternationaal van makelaars makelaarsmet metgrote grote expertise en ervaring helpen wij uu DE CÔTE D’AZUR internationaal team team van expertise en ervaring helpen wij u wij IMMOKANTOOR AAN graag verder talen, waaronder Nederlands.

Als internationaal makelaarsinin met grote expertise en ervaring helpen wij u graag verderin 18team waaronder hethet Nederlands. graag verder inin 18 18 talen,van waaronder in het Nederlands.

DE CÔTE D’AZUR graag verder in 18team talen,van waaronder in het Als internationaal makelaars metNederlands. grote expertise en ervaring helpen wij u graag verder in 18 talen, waaronder in het Nederlands.

Wij hebben een uitgebreid aanbod aan vastgoed te koop: van appartementen Wij hebben een uitgebreid aanbod aan vastgoed te koop: van appartementen tot tot WijWijhebben uitgebreid aanbodaanaan vastgoed te koop: van appartementen tot hebbenineen een uitgebreid aanbod vastgoed te koop: van appartementen totude in de Als internationaal team van makelaars met grote expertise en ervaring helpen wij penthouses Cannes, Nice en Menton.

Van karakteristieke Provençaalse villa’s penthouses in Cannes, Nice en Menton.

Van karakteristieke Provençaalse villa’s in penthouses in Cannes, Nice en Menton.

Van karakteristieke Provençaalse villa’s in de penthouses ineen Cannes, Nice enkust.

Menton.

Van karakteristieke Provençaalse villa’s in de graag verder in 18 talen, waaronder in het Nederlands.

Wijtottot hebben uitgebreid aanbod aan vastgoed te mooie koop: van appartementen tot Var moderne villa’s hotels mooie wijngaarden.

Var moderne villa’s aan de kust.

Zelfs hotels en Var tot moderne villa’s aan de kust.Zelfs Zelfs hotels en mooie wijngaarden.

Als internationaal team aan van de makelaars met groteenexpertise enwijngaarden. ervaring helpen wij u

Var tot moderne villa’s aan Zelfs hotels en mooie wijngaarden. penthouses in Cannes, Nicedeenkust.

Menton.

Van karakteristieke Provençaalse villa’s in de graag verder in 18 talen, waaronder in het Nederlands.

Wij hebben een uitgebreid aanbod aan vastgoed teverspreid koop: van appartementen toten Var tot moderne villa’s aan de kust.

Zelfs hotels en mooie wijngaarden.

Wij ontvangen u graag in één van onze 7 kantoren over de Côte d’Azur Wij ontvangen uuu graag in één van onze 7 kantoren verspreid over de Côte d’Azur Wij ontvangen graag in één van onze 7 kantoren verspreid over de Côte d’Azur en Wijde ontvangen graag in één van onze 7 kantoren verspreid over de Côte d’Azur en en Johan en Filip Wretman penthouses in Cannes, Nice en Menton.

Van karakteristieke Provençaalse villa’s in de Provence om samen uw droomhuis te vinden, of uiteraard de perfecte kopers! de Provence om samen uw droomhuis te vinden, of uiteraard de perfecte kopers! hebben een uitgebreid aanbod aan vastgoed te vanperfecte appartementen tot de Provence omusamen samen uw droomhuis te 7te vinden, uiteraard de kopers!

Var tot moderne villa’s de kust.

Zelfs hotels enofmooie wijngaarden.

Wij ontvangen graagaan inuw één van onze kantoren verspreid over de Côte d’Azur en deWij Provence om droomhuis vinden, of koop: uiteraard de perfecte kopers! penthouses Cannes, en Menton. karakteristieke villa’s in de Johan en Filip Wretman de Provencein om samenNice uw droomhuis te Van vinden, of uiteraard Provençaalse de perfecte kopers!

Var moderneuvilla’s de Orna kust. hotels en mooie wijngaarden.

Wijtot ontvangen graagaan in één vandeZelfs onze 7 kantoren verspreid over de Côte d’Azur en Jan Vermeijen Vries Jan Vermeijen Orna de de Vries Jan Orna Johan en Filip Wretman deexpert Provence om samen uw droomhuis te vinden, ofexpert uiteraard de perfecte kopers!

Jan Vermeijen Vermeijen Orna de Vries Vries Uw Belgische vastgoed Uw Nederlandse vastgoed Uw vastgoed expert Uw Nederlandse expert Jan Belgische Vermeijen Orna de Vries 7 vastgoed Wij ontvangen u graag in één van onze kantoren verspreid Uw Belgische vastgoed expert Uw Nederlandse vastgoed expert 06063434353529 09 Uw Belgische vastgoed expert 06 12 78 43 17 Uw Nederlandse vastgoed expert over de Côte d’Azur en 29 09vastgoed 06 12 78 43 te 17 vinden, Uw Belgische expert Uw Nederlandse vastgoed expert de Provence om samen uw droomhuis of uiteraard de perfecte kopers!

06 35 06 orna@wretmanestate.com 06 34 34jan@wretmanestate.com 35 29 29 09 09 06 12 12 78 78 43 43 17 17

en Filip Wretman Johan en Filip JohanJohan en Filip Wretman Johan enWretman Filip Wretman

jan@wretmanestate.com

Jan 06 34Vermeijen 35 29 09 jan@wretmanestate.com jan@wretmanestate.com jan@wretmanestate.com Uw Belgische vastgoed expert

Jan 06Vermeijen 34 35 29 09

Uwjan@wretmanestate.com Belgische vastgoed expert CANNES CANNES 06 34 35 29 09 CANNES 19 des CANNES 19Rue Rue desSerbes Serbes CANNES jan@wretmanestate.com 19 des Rue des Serbes 19 Serbes 19 Rue Rue des Serbes CANNES 19 Rue des Serbes CANNES 19 Rue des Serbes

VALBONNE VALBONNE 2030 Routede deCannes Cannes 2030VALBONNE Route 2030 Route de Cannes VALBONNE VALBONNE VALBONNE 2030 Route de de Cannes 20302030 RouteRoute de Cannes Cannes VALBONNE 2030 Route de Cannes

www.wretmanestate.com www.wretmanestate.com www.wretmanestate.com www.wretmanestate.com

www.wretmanestate.com www.wretmanestate.com

orna@wretmanestate.com Orna 06orna@wretmanestate.com 12 de 78 Vries 43 17 orna@wretmanestate.com orna@wretmanestate.com Uw Nederlandse vastgoed expert Orna 06 12de78Vries 43 17 ANTIBES orna@wretmanestate.com Uw Nederlandse vastgoed expert ANTIBES 06 12 78 43 17 ANTIBES 28ANTIBES Bd Albert Albert1er 1er 28 Bd ANTIBES orna@wretmanestate.com

28 Bd 28 Bd Albert 28 BdAlbert Albert1er1er 1er ANTIBES

28 Bd Albert 1er ANTIBES 28 Bd Albert 1er

NICE NICE NICE Rue Gioffredo NICE 5454Rue Gioffredo NICE 54 Rue Gioffredo 54 54 Rue Rue Gioffredo Gioffredo NICE 54 Rue Gioffredo NICE 54 Rue Gioffredo

CALLIAN CALLIAN CALLIAN RD562 RD562 RD562 CALLIAN CALLIAN CALLIAN RD562 RD562 RD562 CALLIAN RD562

MENTON MENTON MENTON 2 2Rue RueduduBastion Bastion 2 Rue duMENTON Bastion MENTON MENTON Rue du 2 Rue2 du Bastion 2 Rue du Bastion Bastion MENTON 2 Rue du Bastion

04 92 98 92 54 92 98 98 92 92 54 54 04 92 04 92 98 92 54

contact@wretmanestate.com contact@wretmanestate.com contact@wretmanestate.com contact@wretmanestate.com

04 04 92 9298 9892 925454

contact@wretmanestate.com contact@wretmanestate.com

BOUCHES-DU-RHÔNE

MAISON SAINT AIX

DRÔME PROVENÇALE

LE PL AN GT

Het wijndomein Le Plan GT is het verhaal van de Vlaamse autosporter Dirk Vermeersch. Na een lange en gevarieerde racing-carrière maakt een zwaar rallyongeluk in 1986 een einde aan dit deel van zijn leven. Dirk kan echter niet stilzitten en besluit eind jaren negentig een ruïne in Zuid-Frankrijk op de kop te tikken en om te toveren tot een prachtige chambres d’hôtes. Maar wat ligt er naast de ruïne? Een perceeltje oude Carignan-wijnstokken. Als volleerd autodidact begint Dirk enthousiast te snoeien en te ploegen en voor hij er erg in heeft is hij fulltime met wijn bezig. Zijn enthousiasme is aanstekelijk en zo besluit ook zijn dochter Ann van wijn haar beroep te maken. En dat harde werken, dat wordt beloond. Zo worden de wijnen door het prestigieuze Wine Advocate geroemd en heeft het wijndomein inmiddels een totale capaciteit van 500.000 flessen, de rest is geschiedenis.

LEPL A N .WINE LE PL A N , 100 CHEMIN DU G R A ND BOIS , SUZE-L A-ROUSSE

VAUCLUSE

DOMAINE DE MAROT TE

Aan de voet van de Mont Ventoux, even boven Carpentras, zijn Daan en Elvire van Dijkman al sinds 1998 met veel plezier de wijnboeren van Domaine de Marotte. De druiven worden allemaal met de hand geplukt en door Daan en Elvire zelf verwerkt tot biologische wijnen die opvallen in prijs en kwaliteit.

Er worden rode en witte wijn, rosé en mousserende wijnen gemaakt die regelmatig met medailles worden bekroond en goed worden beoordeeld door wijnjournalisten en consumenten. Gerenommeerd restaurant Rijks heeft zelfs drie wijnen van Domaine de Marotte als huiswijn gekozen. Het is een écht familiebedrijf. Zo hebben de vier kinderen hun eigen cuvée en dochter Eline ontwerpt de etiketten. Je kunt langsgaan op Domaine de Marotte voor een rondleiding of proeverij of je vakantie doorbrengen in een van de vakantiehuizen die ze verhuren. Ook organiseren Daan en Elvire geregeld leuke activiteiten zoals de Apéritif Vigneron of de Pique-nique Vigneron, een belevenis!

Op Domaine de la Grande Séouve wordt al 150 jaar wijn gemaakt, maar de laatste jaren is die wijn beter bekend onder de naam AIX Rosé. Dat is ook precies de reden waarom de naam werd aangepast door Eric Kurver, die in 2009 eigenaar werd. Een wijnliefhebber pur sang, die al wijn dronk en verkocht toen hij zestien jaar oud was. Hij begreep dus ook dat wie wereldwijd wijn wil verkopen, ook goed over de naam moet nadenken. Het werd AIX, nu misschien wel één van de bekendste rosés in de hele wereld, gedronken op de mooiste plaatsen in meer dan dertig landen. Een kwaliteitswijn gemaakt volgens de strengste regels van de AOP Coteaux d’Aix en Provence, gemaakt van Grenache, Cinsault en Syrah-druiven. Inmiddels is Maison Saint Aix met z’n 75 hectare uitgegroeid tot een van de grootste in de Coteaux d’Aix en Provence. Hier wordt voornamelijk rosé geproduceerd. Te verkrijgen in verschillende maten voor elke gelegenheid, van de gewone 75 cl fles tot de indrukwekkende nebukadnezar van vijftien liter.

A I X ROSE .COM M A ISON SA INT A I X , DOM A INE DE L A G R A NDE SÉOU V E , 13490 JOUQUE S -EN-PROV ENCE

M A ROT TE V INS .COM DOM A INE DE M A ROT TE , 994 PE TIT CHEMIN DE SERRE S , C A RPENTR A S

CÔTE & PROVENCE

81

Sélection L U X U R Y P R O P E R T I E S – P R OV E N C E V E R T E

MOUSTIERS-SAINTE-MARIE

TOURTOUR

EXCLUSIEF: VILLA MET UITZICHT OP HET LAC DE SAINTE-CROIX

EXCLUSIEF: VILLA MET UITZICHT OP HET MASSIF DES MAURES

Deze villa met 297 m2 woonruimte is zeer rustig gelegen op loopafstand van Moustiers-Sainte-Marie. Indeling: woon­kamer, eetkamer, keuken, achterkeuken, vier slaapkamers, twee badkamers, kantoor en wijn­ kelder. Verder een vrijstaand appartement (50 m2), een maisonnette (50 m2), een zomerkeuken en een garage. Het zwembad (12,5 x 4,5 m) is met zonne­terrassen omgeven. Mooi aangelegde tuin (3.620 m2).

Fenomenaal uitzicht.

Zeer ruime villa van 427 m2. Twee vleugels, verbonden door een deels overdekt terras van 80 m2. Aan de ene kant twee slaapkamers en een gym/ sauna, daarboven een ruime living met open haard, een kitchenette, en een grote slaapkamer/badkamer. Een open trap leidt naar een studio en toegang tot de garage. Aan de andere kant de keuken, een eetkamer en een tweede woonkamer met open haard. De mediterrane tuin (1 ha) met 4 x 14 m infinity pool en het magnifieke uitzicht maken het geheel af.

TOURTOUR

TOURTOUR

DESIGN VILLA

EXCLUSIEF: AUTENTHIEKE PROVENÇAALSE BASTIDE

€ 1.285.000

Ref. PR1-229 € 2.250.000

Ontworpen en gebouwd volgens de hoogste kwaliteits­normen, op een van de mooiste stukken land rondom Tourtour. Prachtig uitzicht op de Var. Alle kamers zijn gesitueerd op het zuiden en komen uit op een terras. Beneden een hal, open keuken, eetkamer en een ruime living met open haard, een en-suite master bedroom, drie slaapkamers en twee badkamers. Boven nog een en-suite master bedroom met terras.

In de 3.000 m2 grote tuin vindt u het 12 x 5 m zoutwater zwembad.

€ 1.250.000

Ref. PR1-274

Geheel gerenoveerde, comfortabele bastide, op loopafstand van het centrum van Tourtour. Beneden bevinden zich de woonkamer en eetkamer (beiden met open haard, een keuken, een serre, een speelkamer en de ouderslaapkamer met en suite een badkamer. Boven nog drie slaapkamers en twee badkamers In de terrasvormige tuin ligt een verwarmd zwembad tussen de bloem- en rozenperken, gazon en weide. Ook is er een garage, een wintertuin, een dubbele paardenbox en een volière.

Ref. PR1-283 € 1.145.000

S.A.S. The Path – Place des Ormeaux – 83690 Tourtour Mobile : +33 (0)7 87 63 76 78 – Office: +33 (0)4 94 84 56 60 E-mail: contact@provenceverte-sir.com

Ref. PR1-267

www.provenceverte-sothebysrealty.com

VAR

CHÂTE AU CAMPARNAUD

VAR

DOMAINE DE L’AMAURIGUE

Familie de Groot is sinds 1998 de trotse eigenaar van Domaine de l’Amaurigue gelegen in het Provençaalse Le Luc. Na het renoveren en moderniseren van de wijngaard, maken ze sinds 2000 prijswinnende rosé en witte en rode wijnen van topkwaliteit.

L’Amaurigue heeft onlangs ook het felbegeerde HVE-label Haute Valeur Environnementale verdiend na een uitgebreide inspectie van de productiemethodes, de biodiversiteit in de wijngaard, en de milieuvriendelijke landbouw.

Het is een garantie dat Domaine de l’Amaurigue duurzame wijnen produceert met respect voor de natuur. De speciale cuvée Fleur de l’Amaurigue, genaamd naar de dochter des huizes, heeft dit jaar een gloednieuw design waardoor o.a. de prachtige lichtroze kleur nog meer tot zijn recht komt. En ook de grande cuvée Le Grand rosé, gemaakt van een strikte selectie van de beste percelen en de oudste plots, waaronder de 55 jaar oude grenache, is ook dit jaar weer in limited edition beschikbaar.

Op deze plek in het groene hart van de Var wordt al sinds 1879 wijn gemaakt. Het wijndomein is sinds 2000 echter in de Nederlandse handen van wijnmakelaar en -taxateur Marnix Engels. Het doel was uiteraard om de kwaliteit van de wijn omhoog te stuwen en dat is precies waarin Marnix wist te slagen. In 2010 sloeg hij de handen ineen met Guillaume de Chevron Villette, een wijnmaker uit een adellijke Provençaalse familie die een lange wijntraditie kent. Zo maakt de familie de Chevron Villette al wijn sinds 1189 en vandaag de dag is het Guillaume die zich inzet voor een duurzame schonere, veiligere en gezondere wijnindustrie. De wijnen van Camparnaud worden ecologisch geproduceerd en ook is het wijndomein onderdeel van Terra Vitis, een nationale federatie van boeren, handelaren en industrie-experts die onder streng toezicht staat. Het resultaat? Pure en eerlijke wijnen van hoge kwaliteit. Château Camparnaud is een domein van wereldklasse dat je kunt bezoeken voor een proeverij, maar waar je ook een hele vakantie kunt doorbrengen.

C A MPA RN AUD.COM CH ÂTE AU C A MPA RN AUD, ROUTE D’ ENTREC A STE AUX , C A RCÈ S

VAUCLUSE

DOMAINE L A GONTARDE

In de Enclave des Papes, niet ver van Châteauneuf-du-Pape en de Mont Ventoux, maken Geert Claeys en Mieke Willaert wijn op Domaine La Gontarde. Een wijngoed waarvan de oudste resten dateren uit de 16e eeuw. Toen Geert en Mieke, gedreven wijn- en golffanaten, het domein overnamen in 2009, werd al snel duidelijk dat er behoorlijk in het domein geïnvesteerd moest worden, dus dat deden ze. De oude wijnstokken en de diverse terroirs vormen tegenwoordig de basis van hun topwijnen. En de resultaten van hun inspanningen blijven intussen niet uit: zowel hun rosé, als ook de witte en rode wijn schitterden al op diverse concours!

L AGONTA RDE .COM DOM A INE L A GONTA RDE , 1245 CHEMIN DE L’OBRIEU, V ISA N

A M AURIGUE .COM DOM A INE DE L’A M AURIGUE , ROUTE DE C A BA SSE , LE LUC

CÔTE & PROVENCE

83

84

COTEPROVENCE.NL

BONNIEUX

La Vie Est Belle

SFEERVOLLE B&B IN HE T H A R T VA N DE LUBERON BIJ CATHY EN PIERRE IS HET ZORGELOOS GENIETEN

Wie na een lange autorit aankomt bij Absoluut Valvert, het zeven hectare grote domein van Cathy en Pierre Darge, waant zich direct na het uitstappen al in vakantiesferen. Niet alleen omdat je omgeven bent door lavendelvelden en je een waanzinnig uitzicht hebt op de Petit Luberon, maar ook omdat de gastvrouw en -heer je direct alle zorgen uit handen nemen.

T E K S T: K I R S T E N Z I J D E RV E L D – B E E L D : C A T H Y & P I E R R E

CÔTE & PROVENCE

85

La Vie Est Belle

Pierre: ‘Toen ik voor de derde keer op bezoek kwam, is de vonk overgeslagen’

Cathy is alleen begonnen met de B&B, maar toen Pierre een paar jaar later op bezoek kwam, is hij niet meer weg gegaan. Daarover vertelt hij: ‘Ik kende Cathy al een jaar of tien voordat ze met de B&B begon. We woonden allebei in Brugge en kwamen elkaar af en toe tegen voor ons werk (Cathy werkte hiervoor in PR en Pierre is journalist, red.). Voor Knack schreef ik destijds over B&B’s en Cathy nodigde me uit om die van haar te bezoeken. Dat heb ik twee keer gedaan, en toen ik er de derde keer kwam, is de vonk overgeslagen.’

Omdat Pierre werkt als (reis)journalist en niet plaatsgebonden is, pendelt hij normaliter op en neer tussen België en Zuid-Frankrijk. Cathy daarentegen komt nog maar zelden in haar geboorteland. ‘Ik heb veel familie en vrienden, maar die komen liever hier naartoe.’

C

ATHY: ‘ONZE B&B IS HOOG OP DE heuvels gelegen, net na het bergdorpje Bonnieux. Als je de poort voorbij bent, treed je binnen op ons domein. Je rijdt over een tweehonderd meter lang, kronkelend weggetje en dan zie je in de verte onze mas liggen. Verder zie je een groot lavendelveld, en op de parkeerplaats staan wij je al op te wachten.’

Maar hoe is dit Belgische koppel in Zuid-Frankrijk beland? ‘Cathy had – zoals zoveel Belgen, weet ze – altijd al de droom om een B&B te runnen in het zuiden. ‘Toen vrienden me zeventien jaar geleden op een plek wezen in Bonnieux en me ook volledig wilden steunen in de verwezenlijking van mijn droom, heb ik daar niet lang over na hoeven te denken.’

De mas was in goede staat, maar Cathy heeft hem naar eigen smaak afgewerkt. Tot op de dag van vandaag is ze nog altijd dingen aan het huis aan het aanpassen en veranderen. Omdat het een oude mas is, maar ook omdat ze daarvan houdt. ‘We zijn met vier kamers begonnen en inmiddels hebben we ook nog een luxe boomhut en drie huisjes. Alles wat ik graag doe kan ik hierin kwijt: iets opbouwen, verbouwen, herinrichten en uiteraard de mensen ontvangen en hen op weg helpen om de streek te verkennen.’

86

COTEPROVENCE.NL

foto: Ine Dehandschutter

Waar Pierre op een gemiddelde dag zijn schrijfwerk met de B&B combineert, staat de dag voor Cathy van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat in het teken van de gasten.

Ze maakt het ontbijt en doet de bediening, is bezig met de boekingen, doet de boodschappen, ontvangt nieuwe gasten ‘en is daarnaast altijd in de buurt voor prangende vragen van de gasten.

Wie dit blad vaker leest, zal Pierre ongetwijfeld kennen van zijn columns. Die schrijft hij vanaf zijn schrijfplek op het domein. ‘In de tuin hebben we een bibliotheek met tweeduizend boeken. Hier vandaan heb ik uitzicht op de Petit Luberon. Ik trek me hier dan terug en als ik het schrijven even beu ben, ga ik koffie drinken in het dorp of haal ik een paar kranten of boeken. Op vrijdag ga ik naar de markt en dan maak ik een praatje met een aantal mensen die ik ken uit het dorp. Maar onze gasten zijn ook echt een verrijkende factor. Ze hebben andere banen, andere culturen en dat maakt het wat mij betreft zo interessant, ook voor Cathy.’

INTERACTIE MET DE GASTEN Cathy: ‘Veel mensen denken: het zuiden, daar gaat het er een beetje losjes aan toe. Maar het is hard werken, op een fijne manier. De B&B is mijn leven, en het is toch wel een beetje de aard van het beestje om alles onder controle te houden. Ik stop ook voor een praatje, hoor. Dan ben ik de tafels aan het afruimen en ben ik opeens weer twintig minuten verder omdat iemand vragen heeft. Het ontbijt loopt ook regelmatig uit tot twaalf uur, omdat het zo gezellig is. De interactie die daar ontstaat met de gasten is echt heel mooi.’

Andere toekomstdromen heeft Cathy niet, omdat ze momenteel alles doet waar ze gelukkig van wordt. Ook besteedt ze haar schaarse vrije tijd graag aan het huis en hun prachtige domein. Pierre kan nog genoeg bedenken wat hij nog zou willen. ‘Ik zou nog willen leren zeilen en pianospelen. En sinds de coronacrisis ben ik begonnen

Cathy: ‘De B&B is mijn leven’

CÔTE & PROVENCE

87

Saignon, vlakbij Bonnieux

met koken, wat ik in zeventig jaar niet gedaan heb. Je moet altijd een project hebben, vind ik, omdat je dan iets hebt om naar uit te kijken.’

Na zijn pensioenleeftijd is Pierre dan ook gewoon doorgegaan met zijn werk als schrijver en hij is zeker niet van plan daarmee te stoppen. ‘Het pensioen is een slechte uitvinding. Het zou zonde zijn om hier in een fauteuil te gaan zitten niksdoen terwijl er zo veel gebeurt in de wereld.’

STIJL EN SFEER Kenmerkend voor Cathy en Pierre is de manier waarop ze met hun gasten omgaan. Cathy: ‘Wie bij ons komt logeren zal merken dat we present zijn, maar op de achtergrond. Dat horen we vaak van mensen.’ Pierre: ‘Ook typerend voor deze plek is het oog voor detail van Cathy voor tafellakens, servies en dergelijke.’ Cathy: ‘Ik wil de gasten graag ontvangen zoals ik zelf graag ontvangen word. Het verschil met een hotel is dat wij er een veel persoonlijkere toets aan geven. Mensen hebben voor dit huis gekozen met een bepaalde stijl, ze kiezen voor een bepaalde sfeer, dus dat voeren we in alles door. Zo leg ik elke dag een ander tafellaken neer – ik houd van mooie stoffen en kleuren – en we tippen onze gasten alleen plekken waar we zelf ook graag komen. Lekker eten komt op de eerste plaats, maar ik vind het ook leuk als het een mooi terras is, als de bediening vriendelijk is; het totaalplaatje vind ik belangrijk.’

Pierre, die zelf honderd landen bezocht heeft en als geen ander weet wat een lange reis met de mens kan doen, vult aan dat ze mensen graag op hun gemak stellen én de zorgen letterlijk uit handen nemen. ‘Als mensen tien uur hebben gereden, in de warmte of met file, zijn ze afgepeigerd. Als iemand dan zegt: “Laat alles los, wij brengen de koffers naar de kamer en we gaan nu eerst wijn drinken!” doet dat wel iets met een mens, weet ik uit ervaring.’ l

SLOW TRAVEL

VOOR AUTOLIEFHEBBERS

Autoliefhebbers die bij Cathy en Pierre verblijven kunnen zich inschrijven voor de ‘Valvert Experience’. Deze autorally organiseren ze in het voor- en najaar voor besloten groepen.

Cathy: ‘Absoluut Valvert wordt de uitvalsbasis voor een driedaagse verkenning van de Luberon. Tenminste, voor wie een beetje een aparte auto bezit, bij voorkeur oud of anders heel bijzonder.’ Omdat Absoluut Valvert op kwaliteit en kleinschaligheid mikt, kunnen slechts acht koppels deelnemen aan de Valvert Experience. Het is een verkenning - géén race, benadrukt Cathy, met onderweg een olijfolieproeverij bij de hofleverancier van president Macron en een wandeling in een unieke wijngaard met kunstencentrum.

‘Langs opwindende weggetjes ontdekken we een minuscuul automuseum, een unieke abdij en zo veel meer. Omdat het programma zich ook tot levensgenieters richt en omdat we nu eenmaal fijnproevers zijn, staan enkele bijzondere restaurants op het programma. Met als finale een diner in een sterrenzaak.

Bonnieux was ooit de plaats waar de pausen gedurende jaren hun zomerresidentie hadden. Wij verblijven er drie nachten, maar langer kan ook natuurlijk. En we mikken op goedlachse kenners van automobielen die ook van het goede leven houden.’

ABSOLUUT VALVERT - ROUTE DE MARSEILLE - BONNIEUX +33 (0)6 72 22 37 89 - INFO@ABSOLUUTVALVERT.COM - ABSOLUUTVALVERT.COM

88

COTEPROVENCE.NL

Carnet de voyage

DE LEUKSTE ADRESSEN IN BONNIEUX EN OMGEVING Cathy: ‘Op het gebied van kunst heeft Pierre me de ogen geopend.

Hij is heel belezen, weet veel van geschiedenis, en voor kunst heeft hij echt mijn interesse gewekt.

Van architectuur heb ik altijd al gehouden, en dat gecombineerd kun je hier ook terugvinden, zoals in het Château La Coste. Dat is een wijndomein gecombineerd met kunst waar je een hele dag kunt doorbrengen.’

Pierre: ‘Wie van bijzondere tuinen houdt, kan niet om de Jardin de la Louve in Bonnieux heen. Een tuin zonder bloemen, met alleen maar buxus en zachte rotspartijen. Het is een creatie van Nicole de Vésian, toentertijd artistiek Jardin de la Louve

directeur van Hermès. Ze liet zich bij het ontwerp een handje helpen door Issey Miyake – waardoor het geheel een onmiskenbaar Japanse toets meekreeg. Kortom, een plek om even op adem te komen tussen alleen maar tinten van groen.’

VAKMANSCHAP EN TRADITIE

In Bonnieux is ook een van de favoriete restaurants van het stel te vinden. Pierre: ‘L’Arôme, in het hartje van Bonnieux, gaat resoluut voor het betere werk. En omdat kwaliteit een zeldzaam goed is, beperkt het restaurant zich tot vijfentwintig gasten. De menu’s getuigen niet alleen van vakmanschap binnen dit familiebedrijf, maar ook van verfijning en een tikkeltje traditie.’

Ook weten Cathy en Pierre een verborgen parel in Goult die zeker niet gemist mag worden. Pierre: ‘La Bartavelle is een verborgen pareltje in een achterafstraatje in Goult. Emmanuel Champion brengt er een verfrissende, zuiderse keuken met veel lokale producten.

Hij gebruikt daarbij de omschrijving van een carte bistronomique, al vinden we dat zelf een onderschatting. De vriendelijkheid en de generositeit van Sylvie, de vrouw des huizes, versterkt het beeld van een klein maar fijn adresje.’

Pavillon de Musique van Château La Coste

CHÂTEAU LA COSTE 2750 Route de la Cride Le Puy-Sainte-Réparade +33 (0)4 42 61 89 98 JARDIN DE LA LOUVE Chemin Saint-Gervais, Bonnieux L’ARÔME Rue Lucien Blanc Bonnieux + 33 (0)4 90 75 88 62 laromerestaurant.com LA BARTAVELLE Rue du Cheval Blanc Goult +33 (0)4 90 72 33 72 labartavellegoult.com

Bonnieux

CÔTE & PROVENCE

89

in focus

ONROEREND GOED

KLOOSTER IN VIEUX NICE WORDT VIJFSTERRENHOTEL Na een lange juridische strijd heeft de hoogste rechter in Frankrijk onlangs feitelijk groen licht gegeven voor de verbouwing van Couvent de la Visitation Sainte-Claire.

Bewoners van Vieux Nice verenigden zich in 2016 tegen de plannen voor de verbouwing: de relatieve rust in dit deel van de oude stad zou verloren gaan en het klooster is bovendien een erkend stukje erfgoed. Erkend ja, maar ook in zekere staat van verval. En dat was juist de reden voor burgemeester Christian Estrosi om de plannen te steunen.

De verbouwing gaat maar liefst 36 miljoen euro kosten en start nog dit voorjaar. In de zomer van 2023 moet het hotel haar eerste gasten gaan ontvangen. l

Prijzen stijgen in coronajaar 2020 Ondanks, of misschien wel dankzij, de coronacrisis zijn de huizenprijzen vorig jaar in Frankrijk met gemiddeld 4,1% gestegen, bij een daling van het aantal transacties met 6%, ten opzichte van 2019. In de steden bleef de vraag hoog en dus stegen de prijzen in Marseille met meer dan 6%. Maar datzelfde gebeurde ook zeker à la campagne en dus profiteert de Provence ook mee.

Een rondgang langs makelaars leert dat het aanbod de vraag op dit moment nauwelijks aankan. Elk huis dat marktconform geprijsd is, wordt heel snel verkocht. l

GEORISICO’S BETER IN BEELD Als je een huis koopt of huurt is het goed om te weten welke serieuze risico’s er zijn.

Denk daarbij aan risico’s in de nabije omgeving zoals seismische risico’s, bodemverontreiniging, geluidsoverlast, enzovoort.

Bij de aankoop van een woning vormen deze zogenaamde georisico’s onderdeel van het DDT, wat staat voor het Dossier de Diagnostic Technique. Sinds kort is er ook een landelijke website, verzorgd door het Ministère de la Transition Écologique, waar de risico’s in beeld worden gebracht. Tik je adres in op errial.georisques.gouv.fr en je bent op de hoogte van de risico’s in jouw omgeving. Een aardige tool dus voor zowel kopers als verkopers! l

90

COTEPROVENCE.NL

Nieuwe energienormen

Voor wie wil gaan bouwen, wordt het steeds belangrijker om te voldoen aan de daarvoor geldende energienormen. En die worden steeds maar aangescherpt. De zogenaamde RE2020-normen zouden vorig jaar eigenlijk al ingevoerd moeten zijn, maar werden uitgesteld om de markt wat aanpassingstijd te geven. Vanaf 1 januari 2022 gaan deze normen nu in elk geval gelden voor nieuwbouwwoningen. RE2020 zal de eerdere normen uit 2012 gaan vervangen en meer eisen stellen aan het energieverbruik met een lagere CO2-emissie. Doelstelling is om die met minimaal 30% te verminderen. l

NICE E N A I X IN DE T OP-10 DUUR S T E S T E DE N

CHÂTEAU DITER MOET WORDEN AFGEBROKEN Het is al enkele jaren een spraakmakende zaak in Grasse en ver daarbuiten: de onenigheid tussen de Franse projectontwikkelaar Patrick Diter enerzijds en de gemeente Grasse en zijn directe buren anderzijds. Ruim twintig jaar geleden kocht Diter een vervallen bastide in Grasse en maakte er een soort Florentijns palazzo van. Hoewel Diter daarbij ver buiten de verleende bouwvergunning ging, kon hij dit in 2006 nog schikken met de gemeente. Die verleende met terugwerkende kracht alsnog een passende bouwvergunning onder de strikte voorwaarde dat het nu afgelopen zou zijn met verdere bouwplannen. Diter trok zich daar echter niets van aan en bouwde rustig verder: de tuin werd uitgebreid, bijgebouwen ontwikkeld en helikopterplatforms geïnstalleerd. Dat leverde steeds meer drukte en overlast op in de wijk en dus begonnen ook de buren zich te roeren. De juridische strijd laaide weer op.

Die is nu, vele zittingen verder, vorig jaar beslecht: Chateau Diter, met een geschatte waarde van inmiddels zo’n 57 miljoen euro, moet afgebroken worden. Het enige dat mag blijven staan is de oorspronkelijke bastide die Diter in 2000 aantrof. l

CÔTE & PROVENCE

91

LEGGETT

AL ZEVEN JAAR ACHTEREENVOLGEND DE WINNAAR VAN ‘BEST REAL ESTATE AGENCY FRANCE’

IMMOBILIER

EXCLUSIVE

Alpes-de-Hte-Provence €588.000 Alpes-Maritimes €5.750.000 Var Ref: 119856 - Droomvilla 256m² met 5 Ref: P413891 - Moderne 278m², 3 slaapkamers, op loopafstand van het dorp slaapkamer villa met zwembad, in het Simiane La Rotonde. hart van Saint-Jean-Cap-Ferrat.

EXCLUSIVE

Var

€399.000 Var

Ref: 120150 - Ruime villa met 6 slk. met onafhankelijke studio, grote garage en uitzicht op de bergen.

EXCLUSIVE

Var

Var

€695.000 Vaucluse

€598.000

Ref: 119732 - Een prachtige 4 slpk., 3 badk. Vrijstaande villa met zwembad, 2300m² tuin en een mooi uitzicht op het dorpje Callian.

EXCLUSIVE

€3.200.000 Vaucluse

Ref: 117561 - Mooie 300m², 5 slk. bastide Ref: 117336 - Prachtige 8 slk. Mas met op 1500m² grond dicht bij dorpje met zwembad en pension, 5 minuten van het school en slechts 10 min. van Nice en middeleeuwse dorp Grimaud. airport.

€750.000 Var

€790.000 Alpes-Maritimes

Ref: 118840 - Prachtige villa met 4 Ref: 119011 - Een grote 300m² 6 slaapkamers met zwembad, zomerkeuken, slaapkamer, 6 badkamer villa met een garage en 5890m² tuin, in Callian. prachtig uitzicht, in Callian.

Ref: 119672 - Charmante gerenoveerde 2 slk. huis met tuin en zwembad, in een prachtig Frans dorp.

EXCLUSIVE

€99.750 Alpes-Maritimes €1.300.000 Var

Ref: 106368 - Zeer charmant dorpshuis op slechts 30 km van de baai van Saint-Tropez.

€397.500

EXCLUSIVE

€2.950.000 Vaucluse

Ref: 109192 - Landgoed in het hart van de Provence met 98 ha, zwembad en tennisbaan. Privé en afgelegen.

€674.000 Var

Ref: 119875 - Een aantrekkelijk en ruim Ref: 119871 - Unieke 5 slpk. karaktervolle recentgebouwde villa in Provençaalse stijl woning met sauna en 2000m² tuin met 6 slk., 4 badk. zwembad en grote tuin. gelegen op mooie locatie met uitzicht.

€750.000

Ref: 118392 - Grote traditionele 4 slaapkamer stenen boerderij met bijgebouwen en grote tuin.

€577.500 Bouches-du-Rhône €1.375.000

Ref: 119477 - 4 Slk. Provençaalse villa met Ref: 95124 - Prachtige 350m² 10 een prachtig panoramisch uitzicht over slaapkamer huis met groot zwembad en Grasse en naar de zee. uitzicht op de Sainte Victoire.

www.leggettfrance.com info@leggett.fr +33 (0)5 53 60 84 88

,, Wij zoeken medewerkers. ,,

Als u de uitdaging wilt aangaan om, ondersteund door een bekroond team, een succesvol bedrijf verder te laten groeien, neem dan contact op met ons. 00 800 2534 4388 - recruitment@leggett.fr Emma Horsfall, sales agent

Immobilier

Stormloop op nieuwbouw markt een flinke daling ondergaan.

Niets bleek gelukkig minder waar. De seizoensverhuur in Zuid-Frankrijk van 2020 geldt als een van de beste seizoenen ooit, met dank aan de vele Fransen die in eigen land op vakantie zijn gegaan. Diezelfde groep besloot ook om meer in eigen land te gaan investeren waardoor de verkoop van onroerend goed aan het eind van 2020 min of meer gelijk is gebleven aan 2019. Met name welgestelde families uit Parijs en Lyon zoeken namelijk nog steeds grote villa’s die lockdown-proof zijn met voldoende privacy op eigen terrein, een groot zwembad en mooi uitzicht.

H

et zijn roerige tijden voor Zuid-Franse projectontwikkelaars. Vorig jaar rond deze tijd werden alle bouwprojecten aan de Côte d’Azur stopgezet en leefde iedereen in grote onzekerheid over het killervirus COVID-19. Kopers van een nieuw appartement werden toen geconfronteerd met onvoorziene vertraging en konden niets anders doen dan afwachten tot de wereld weer openging. Gelukkig besloot de Franse regering in juni 2020 dat bouwplaatsen met inachtneming van social distancing weer open konden gaan. Levertijden werden natuurlijk niet meer ingehaald en veel mensen annuleerden hun eerdere reservering.

Vanwege angst voor corona en de impact op de wereld.

Waar gaat het naar toe?

Er bestond niet alleen onduidelijkheid over de datum van oplevering, er was ook bezorgdheid over de economie en de mogelijkheid om de nieuwbouwaankoop met rendement te verhuren in het zomerseizoen. Veel mensen kopen nieuwbouw als investering om deels te verhuren en met de inkomsten minimaal de vaste lasten terug te verdienen. Maar als de grenzen langer op slot zouden blijven, dan zou het toerisme en daarmee de verhuur-

Minder nieuwbouwaanbod Het aantal nieuwbouwverkopen daalde in 2020 over de gehele linie met vijfentwintig procent, mede door annuleringen en latere oplevering, aldus notaires.fr. Er zijn ook minder nieuwe projecten gelanceerd, al heeft dat vooral een politieke oorzaak. Lokale gemeenten zijn dit jaar namelijk afhoudend met het verstrekken van nieuwe bouwvergunningen vanwege de naderende verkiezingen. Een burgemeester kan nu wel een akkoord geven voor een project, maar komt er een nieuwe burgemeester, dan moet het vergunningentraject opnieuw worden bekeken.

Extra vertraging dus voor de projectontwikkelaar. En dus doet men liever even niets.

Tijd voor mooie deals?

Ik krijg regelmatig vragen of er nu dan ‘een mooie deal’ kan worden gemaakt. Immers, men verwacht een flinke korting op de vraagprijs nu er minder wordt verkocht. Helaas voor de kopers beschikken projectontwikkelaars over een lange adem en ervaring met pieken en dalen. Verder dan het aanbieden van de notariskosten of een aansluiting in de garage voor de elektrische auto gaat een tijdelijke promotie niet. Liever wacht de projectontwikkelaar geduldig op de juiste koper op het goede moment. En die komen er massaal aan, zo verwacht men.

Direct leverbaar Omdat er nog steeds geen duidelijkheid is wat de coronacrisis betreft, gaan mensen juist nu op zoek naar een tweede huis onder de Zuid-Franse zon. ‘Liever een lockdown in de zon, dan opgesloten in een stad’, zo lijkt de gedachte. En vergeet niet: Europese eigenaren van een tweede huis in Zuid-Frankrijk kunnen gewoon naar hun bezit toe. Het leven in Zuid-Frankrijk aan het strand is zo slecht nog niet. De combinatie van zon, zee en gezond eten versterkt het immuunsysteem en daar kan geen vaccin tegenop. Daarom zijn dit voorjaar nieuwbouwappartementen met directe levering of in ieder geval met sleutels voor de zomer het meest in trek.

Wie spaargeld op de bank heeft staan en niet weet welke kant de economie opgaat, denkt wellicht aan investeren in goud, zilver of crypto-currency zoals bitcoins. Uiteindelijk hebben we van het verleden namelijk geleerd dat ‘investeren in stenen’ nog steeds het meest waardevaste bezit is en blijft.

Onroerend goed onder de Zuid-Franse zon is de meest zonnige keuze; de waarde is de laatste vijfentwintig jaar uiteindelijk alleen maar gestegen. l

Ab Kuijer woont sinds 2006 in Zuid-Frankrijk en is eigenaar van een internationaal marketingbedrijf ­gespecialiseerd in vastgoed. Met de internationale vastgoedportal ‘Living on the Côte d’Azur’ levert hij service voor kopers van onroerend goed.

CÔTE & PROVENCE

93

Uw aankoopmakelaar aan de Côte d’Azur Toen ik in de jaren ’90 in Amsterdam als aankoopmakelaar werkzaam was, was het heel normaal voor potentiële kopers om een eigen makelaar in te schakelen. Met een woningmarkt die toen ook al ‘over de top’ was gaf het voor zowel de koper als de makelaar veel voldoening om op zoek te gaan en uiteindelijk te slagen. Nu, na alweer meer dan 10 jaar werkzaam te zijn aan de Côte d’Azur, zijn we als makelaar ter plaatse genoeg door de wol Astrid Segaar geverfd om deze diensten weer actief aan te bieden. Ons werkgebied ligt aan de Côte d’Azur, tussen Saint-Tropez en Menton, de regio tot ca. 15 km uit de kust, met een variabele prijsklasse.

Wij begeleiden vanaf de eerste bezichtiging, doen de prijsonderhandeling, geven bouwkundige informatie, bespreken de zogenaamde diagnostieken en zorgen voor een volledige begeleiding ín en dóór de Franse juridische bureaucratie.

Het inschakelen van een eigen makelaar kan in Frankrijk helemaal gratis zijn. Door de samenwerking die wij ter plaatse met vele makelaars hebben, biedt dit voor u een groot voordeel!

astrid segaar immobilier - Holiday Rental & Real Estate

Bel me eens of stuur mij een berichtje, ik leg het u graag persoonlijk uit.

A bientôt in la douce France!

Astrid Segaar, Geregistreerd Makelaar aan de Côte d’Azur Transaction et Gestion immobilièr CPI 8303 2018 000 026 682

Over Azur Pavillon Azur Pavillon Holiday Rental & Real Estate Agency, sinds 2010 op locatie in Zuid-Frankrijk. Bent u op zoek naar een woning aan de Côte d’Azur?

Of het nu gaat om het kopen, verkopen, huren of verhuren van een villa, huis of appartement, wij zijn ter plaatse! Wij leven en werken in dit gebied en het spreken van onze talen is voor onze vakantiehuurders, verhuurders, kopers en verkopers een geruststellende gedachte.

Enkele van onze vakantieverhuur woningen:

Vanaf € 135 per nacht Villa Appartement – Monte Carlo

Vanaf € 300 per nacht Villa Carpe Diem – Les Issambres

Vanaf € 415 per nacht Villa Belle Vue – Sainte Maxime

Met meer appartementen, huizen en villa’s dan ooit tevoren, kunnen we bijna garanderen dat we ook voor jou de perfecte vakantie woning hebben! Alle villa’s, huizen en appartementen zijn persoonlijk door ons bezocht en goed bevonden voor onze website www.azurpavillon.com.

Je kunt direct reserveren of ons een berichtje sturen zodat wij een persoonlijk advies kunnen geven.

Enkele van onze te koop staande woningen: Het heerlijke klimaat, de natuur en de cultuur maken dit deel van Zuid-Frankrijk een populaire plek.

Als geregistreerde Franse makelaardij hebben we een optimale kennis van de regio, de lokale markt en de toepasselijke wet- en regelgeving. Wij begeleiden tot en met de sleuteloverdracht en helpen kopers en verkopers door de Franse bureaucratie.

Ref. 2286 € 159.500 FAI 2-kamer appartement aan zee Théoule-sur-Mer

Ref. 2345 € 335.000 FAI 4-kamer villa met garage Roquebrune-sur-Argens

Ref. 2304 € 990.000 FAI 8-kamervilla met zwembad & garage - Anthéor/St.-Raphaël

www.azurpavillon.com @ info@azurpavillon.com f azurpavillon i azurpavillon l

Immobilier: juridisch

Wel de lusten, niet de lasten

W

at doe je wanneer je met z’n drieën gezamenlijk tegen wil en dank eigenaar bent geworden van de vakantiewoning in Frankrijk nadat je beide ouders zijn overleden?

Cecile* zit bij mij aan tafel om te praten over het gemeenschappelijk eigendom.

Sinds een paar jaar heeft ze samen met haar beide zussen de eigendom verkregen van de woning in Zuid-Frankrijk nadat eerst hun moeder is overleden en twee jaar terug ook hun vader. Wat ze zich eigenlijk al jaren realiseren is dat de gemeenschappelijke band met hun vader óók het lijntje was wat hen onderling verbond en dat is nu weggevallen.

Het lijkt wel of ze het nergens over eens kunnen worden. Niet over het onderhoud, of het gebruik, en ook niet over verhuur, ze spreken overduidelijk niet dezelfde taal. Oud zeer uit een ver verleden zit hen danig in de weg. Daarbij komt dat de financiële middelen onderling sterk verschillend zijn. Wat voor de één vanzelfsprekend is als investering, is voor de ander een brug te ver.

Om aan deze impasse een eind te maken, hebben ze tijdens een familieoverleg besloten dat het goed zou zijn als Cecile enig eigenaar zou worden. De andere twee zusters dragen daarbij hun deel aan haar over, en worden uitgekocht. Ze waren snel tot overeenstemming gekomen over de te hanteren waarde. Tijdens datzelfde overleg werd echter nog even fijntjes aangegeven dat de twee uittreders wél graag na uitkoop

een vinger in de pap willen houden. Zo zou Cecile eventuele verbouwingen voorafgaand ter goedkeuring aan hen moeten voorleggen en dat ging haar te ver. ‘Het mag wel een familiehuis zijn waaraan veel herinneringen kleven, maar straks ben ik de enige eigenaar en kan ik dus zelf bepalen wat ik vind dat er moet gebeuren.’

Na het ene familieoverleg volgde nog een tweede en ze kwamen (gelukkig) tot een compromis. Aan Cecile zou het vrij staan om verbouwingen door te voeren, waarbij de andere twee zussen het fijn vonden als ze hen daarover zou inlichten. Niet om toestemming te vragen, maar om hen op die manier niet voor het hoofd te stoten.

Omgekeerd zouden de andere twee zusters nog regelmatig gebruik mogen maken van het vakantiehuis.

De kosten van de afhandeling waren nog wel even een dingetje. ‘Nou Cecile, jij mag opdraaien voor de kosten van zowel de afwikkeling van de nalatenschappen van pa en ma, alsook voor de kosten van de verdeling. In het verleden heb je immers al zoveel cadeau gehad!’. Zo zie je maar hoe het verleden nog doorwerkt in het heden.

Cecile koos eieren voor haar geld: beter om nu in haar eentje alle kosten te voldoen, dan de onverdeeldheid in stand te laten.

In het algemeen is zeker aan te bevelen om de groep van mede-eigenaren te beperken, simpelweg door tot een verdeling te komen. Want behalve de mede-eigenaren zijn

er veelal ook nog partners op de achtergrond bij betrokken. Wanneer een mede-eigenaar onverhoopt komt te overlijden komen daar dus andere mensen bij. Dan wordt de groep alleen maar groter en een grotere groep betekent meestal dat het moeilijker wordt om afspraken te maken.

Toen eenmaal bekend was op welke wijze de drie zussen een en ander wilden regelen was de uitvoering binnen enkele maanden een feit. Cecile kon vervolgens eindelijk een zwembad realiseren, iets dat voorheen niet mogelijk was. l

*De naam Cecile is gefingeerd.

Mr. Mireille Bosscher is kandidaat-notaris binnen de Juridische Adviespraktijk Bosscher in Den Haag. Ze belicht juridische en notariële praktijkvoorbeelden.

CÔTE & PROVENCE

95

Juridische Adviespraktijk Bosscher Nederlands / Frans recht

“Zonder jou was het ons nooit gelukt” Dat hoor ik regelmatig. Ik ben aankoopbegeleider en architect en woon reeds meer dan 22 jaar in de Vaucluse (‘84).

Ik bied professionele hulp bij het zoeken van een bestaand pand en beschik daarvoor over een ruim en gediversifieerd aanbod.

Tevens begeleid ik ontwerp en realisatie van uw nieuwbouwproject, in de streek ten zuiden van de Mont-Ventoux.

Mr Mireille Bosscher kandidaat-notaris Juridische Adviespraktijk Bosscher helpt u graag bij juridische kwesties in Frankrijk, zodat u optimaal kunt genieten van la douce France. » aan-en verkoop van Franse woningen; » fiscale kwesties; » erfrecht / nalatenschappen; » huurrecht; » echtscheidingen.

IMMOBILIËN EN BOUWBEGELEIDING OP MAAT Colette Vanden Bogaerde

E colette@ventoux-immo.com

T +33 (0)6 19 91 25 16

U WAAGT DE SPRONG …

U WAAGT DE SPRONG…

… WIJ VINDEN DE BESTE HYPOTHEEK Hypotheek & Buitenland begeleidt al sindsHYPOTHEEK 2003 kopers van …WIJ VINDEN DE VOORDELIGSTE

een huis in Frankrijk bij het verkrijgen van een ­hypotheek.

Wij kennen de weg en weten hoe het voor elkaar te krijgen bij de Franse banken.

Wij staan onze klanten bij van de eerste oriëntatie tot de acte authentique. Bezoek de internetsite voor meer informatie over onze dienstverlening of bel: 020 - 330 0139.

Soms bent u het beste af met een Nederlandse bank voor uw hypotheek, maar soms ook met een lokale.

Hypotheek & Buitenland is een onafhankelijk adviseur die de weg kent in het hypothekenlandschap voor Frans, Italiaans, Belgisch, Duits, Portugees en Turks onroerend goed. Wij kunnen de financiering van uw huis over de grens vanuit Nederland realiseren en staan u bovendien bij gedurende het hele traject van koop. Van ‘compromis de vente’ tot ‘acte authentique’. Van ‘contratto preliminare di vendita’ tot ‘atto di compravendita’. Bezoek onze informatieve internetsite voor meer informatie over onze dienstverlening of bel: 020 - 330 0139.

www.hypotheekenbuitenland.nl

www.hypotheekenbuitenland.nl

+31 (0)6 426 61 075 info@bosscher-advies.nl

Nassauplein 36 2585 ED Den Haag

www.bosscher-advies.nl

Immobilier

Ongedeerd door de coronacrisis

O

ndanks de vele beperkende maatregelen en diverse confinements heeft de Franse woningmarkt het afgelopen jaar opmerkelijk goed doorstaan. Toch doen de eerste signalen zich nu voor dat de woningmarkt wel weer iets zal teruglopen.

Het vertrouwen van kopers in de woningmarkt is een van de essentiële drijfveren van de vastgoedsector. In haar laatste conjunctuurnota schrijft de FNAIM, Frankrijks grootste branchevereniging van makelaars, dat het vertrouwen van de Fransen in de vastgoedmarkt sinds de coronacrisis enigszins is gedaald. Maar, het vertrouwen is nog altijd een stuk hoger dan tijdens de demonstraties van de gele hesjes eind 2018 bijvoorbeeld.

Ook is het spaargeld van het gemiddelde Franse huishouden behoorlijk gegroeid tijdens de crisis, wat betekent dat de solvabiliteit is toegenomen. Geen dure vakanties, niet meer uit eten enzovoort. Volgens schattingen van de Banque de France zal het totale spaartegoed door de confinements en restricties, aangevuld met de extra overheidssteun voor bepaalde huishoudens, tegen eind 2020 ongeveer 130 miljard euro bedragen. Nog niet eerder was het bedrag zo hoog!

Wel zijn de Fransen bezorgd over de vooruitzichten met betrekking tot de werkloosheid in 2021. Maar het daadwerkelijke effect hiervan op de vastgoedmarkt zal per regio verschillen, afhankelijk van de omvang van het aantal lokale faillissementen, bedrijfssluitingen en afslankingen.

Een veerkrachtig jaar Het tij werd al gekeerd in het vroege voorjaar van 2020. Toen werd de eerste strenge lockdown opgeheven en waren woningbezichtigingen weer toegestaan waardoor ook voorlopige koopcontracten weer konden worden getekend. We zagen vanaf augustus dan ook een enorme opleving van de woningverkopen. Dit hield aan tot het einde van het jaar en de verwachting is dat het jaar 2020 uit zal komen op ongeveer een miljoen verkooptransacties in Frankrijk. Ten

opzichte van het recordjaar 2019 betreft dit een beperkte daling van 6 tot 8%.

Natuurlijk heeft de corona­ crisis ook een trek naar het platteland veroorzaakt, veelal vanuit de grotere steden. Na enkele maanden opsluiting in de stad ontstond er een enorme vraag naar woningen buiten de steden. Meer ruimte en groen en een betere kwaliteit van leven, daar was men naar op zoek. Met de algehele acceptatie van het thuiswerken nam tevens de noodzaak af om dichtbij werk te blijven wonen. Deze trend zien we ook terug in de verkoopcijfers van dichtbevolkte departementen. In acht van de elf departementen met de grootste steden, daalden de verkopen sterker dan het landelijke gemiddelde. In Parijs constateerde men zelfs een verkoopdaling van meer dan 17%! Het effect van de coronacrisis op de verkoopprijzen is tot dusver zeer beperkt gebleven. De prijzen zijn in 2020 blijven stijgen in Frankrijk: +4% ten opzichte van 2019.

diverse departementen. Denk bijvoorbeeld aan de huidige daling van het woningaanbod in het achterland van de Côte d’Azur, wat lokaal een positief effect zal hebben om de verkoopprijzen. Maar dat geldt natuurlijk niet overal en uiteraard hangt deze prognose ook af van de ontwikkeling van de pandemie en de effectiviteit van de door de overheid genomen maatregelen en de vlotheid waarmee gevaccineerd zal worden. l

Zullen de verkopen in 2021 afnemen?

Het tweede confinement eind vorig jaar en de huidige avondklok zullen zeker negatieve gevolgen hebben voor het aantal woningverkopen in het eerste kwartaal van 2021.

Dit effect zal echter pas later zichtbaar worden. De hypotheekrente staat daarentegen nog steeds op een zeer laag niveau, gemiddeld 1,24% eind 2020, en de verwachting is dat dit de komende maanden nog wel zo zal blijven. Een lage hypotheekrente heeft altijd een positief effect op de woningmarkt. Toch is wel de verwachting dat de vastgoedmarkt iets zal vertragen dit jaar. De branchevereniging FNAIM verwacht een lichte daling van ca 10% van het aantal verkopen in 2021 en een stabilisatie van verkoopprijzen.

Uiteraard zullen er weer behoorlijke verschillen te constateren zijn tussen de

Rob Brink is directeur van makelaars­ kantoor New Home, met vestigingen in Lorgues, Fayence en Sainte-Maxime. Hij is ook erkend taxateur en als zodanig aangesloten bij het Centre National d’Expertise. new-home.fr

CÔTE & PROVENCE

97

NU ÓÓK IN DE WINKEL

Colofon

20 e JAARGANG • VOORJAAR 2021 Côte & Provence verschijnt 4x per jaar en is een uitgave van Publièra Publishers BV P.C. Hooftlaan 85, 1985 BH Driehuis +31 (0)6 81 29 09 50 www.publiera.nl – info@publiera.nl Uitgever Michiel Bom – michiel@publiera.nl Hoofdredacteur Suzanne Rietmeijer suzanne@coteprovence.nl Art director Marcel Reimer Eindcorrectie Nynke Postma Medewerkers aan dit nummer Mireille Bosscher, Rob Brink, Pierre Darge, Sabine Dekker, Hubrecht Duijker, Renie Eghuizen, Ab Kuijer, Nikkie van Leeuwen, Ingrid Leijen, Levina Raven, Dina Vercruyssen, Anne van der Wal en Kirsten Zijderveld Correspondenten Mira van Kuijeren (Alpes-de-Haute-Provence), Linda de Rouw (Alpes-de-Haute-Provence), Ab Kuijer (Alpes-Maritimes), Levina Raven (Alpes-Maritimes), Sabine Dekker (Drôme Provençale), Anita Hageman (Var), Dick Koopman (Var), Marcus Marc (Var), Ingrid Leijen-Greunsven (Vaucluse) en Dina Vercruyssen (Vaucluse) Drukwerk: PRinterface E N R O U T E 171 – VO O R JA A R 2021 – N O R M A N D I Ë : O N T H A A S T E N T U S S E N KO E I E N E N K R I J T R O T S E N • V E R D U N • T U S S E N LYO N E N AV I G N O N • P I C A R D I Ë • D E F L A N K E N VA N D E V E N T O U X

BIJZONDER FRANKRIJK N U M MER 171 | VO OR JA A R 2 021 | EN ROU T E - M AG A ZI N E.N L

EN ROUTE

BIJZONDER FRANKRIJK IN DE VOOR JA ARSEDITIE O.A.

VERDUN

OORLOGSTOERISME AAN DE MAAS

TUSSEN LYON EN AVIGNON EVEN WEG VAN DE AUTOROUTE DU SOLEIL

NORM ANDIË ONTHAASTEN TUSSEN KOEIEN EN KRIJTROTSEN

PICARDIË

UNIEK ERFGOED IN LE VIMEU

DE FLANKEN VAN DE MONTVENTOUX FIETSEN LANGS LAVENDEL EN RAVIJNEN

JAARGANG 24 ■ VOORJAAR 2021

Oorlogstoerisme in Verdun en omgeving Even weg van de Autoroute du Soleil Lavendel en ravijnen: Fietsen bij de Mont-Ventoux Uniek erfgoed in Picardië Normandië: onthaasten tussen koeien en krijtrotsen

JAARGANG 24 ■ VOORJAAR 2021

MAISON EN FRANCE

VOOR EIGENAREN EN KOPERS

EXTRA GROOT !

HUIZENAANBOD

IN DE VOOR JA ARSEDITIE O.A.

ONDERNEMEN

Nederlandse wijnbouwers in de Dordogne DOE DE KOOP-CHECKLIST

Op naar uw Franse woning in 25 stappen

‘HET WAS EEN FANTASTISCH AVONTUUR’

e!

Lev d campagn

Zij keerden na twaalf jaar terug uit de Charente-Maritime

21: D VA N 20 DÉ TR EN HE T GR OE N IN WO NE N

BINNENKIJKEN BIJ…

Een natuurstenen watermolen in de Tarn-et-Garonne VERBOUWEN (DEEL 3): een Pippi Langkous-huis in Bretagne REPORTAGE: le Johnny Hallyday de Marminiac STREEKRECEPT: Tarte aux noix du Périgord PASSIE & INSPIRATIE: de bezielingsinterviews van Jolet Moolenaar WONEN & WERKEN: op bezoek bij topkok Bart De Bondt in de Haute-Marne FISCAAL & JURIDISCH: sociale zekerheidspremies bij vakantieverhuur En nog veel meer!

98

COTEPROVENCE.NL

Zo wordt je wijnboer in de Dordogne De Franse huizenmarkt in 2021 We gaan verbouwen: dagboek uit Bretagne – deel 3 Binnenkijken bij een natuurstenen watermolen in de Tarn-et-Garonne Retrospectief: twaalf jaar wonen en werken in Frankrijk

Losse verkoopprijs: € 7,95 Abonnementen: € 28,00 (Nederland/België) € 38,00 (overig) Premium abonnementen: € 129,00 (NL, overig: + € 10) abonnementen@publiera.nl Tel. +31 (0)6 83 60 41 83 Meer informatie over combi-abonnementen met andere Frankrijk-tijdschriften En Route en Maison en France vindt u op de websites www.coteprovence.nl en www.publiera.nl Abonnementen worden aangegaan voor 1 jaar.

Voortijdige beëindiging is niet mogelijk. Na deze eerste periode worden abonnementen automatisch omgezet in een abonnement voor onbepaalde tijd met een opzegtermijn van 1 maand.

Advertentieverkoop: Publièra Publishers BV – info@publiera.nl Tel. +31 (0)6 81 29 09 50 © 2021 Côte & Provence Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden over­ genomen of vermenigvuldigd. Hoewel aan alle artikelen de grootst mogelijke zorg wordt besteed kan niet worden ingestaan voor eventuele onjuistheden. Uitgever, redactie en auteurs aanvaarden deswege geen enkele aansprakelijkheid.

Coverfoto Palais Bulles – © Cloé Harent

EEN HEEL JAAR ZUID-FRANKRIJK NEEM EEN JAARABONNEMENT!

EN ONT VANG HE T BOEK NEW MAP FRANKRIJK VAN HER BER T YPM A* Fotograaf en globetrotter Herbert Ypma ging op zoek naar de meest authentieke plekken in Frankrijk. Van groot en excentriek tot klein en hip. Vastgelegd in tientallen korte verhalen en op een geheel eigen wijze geïllustreerd. Over Parijs, Normandië en de Côte d’Argent, maar ook de Provence, de Côte d’Azur en Marseille in het bijzonder, komen ruim aan bod.

Beleef de mooiste ervaringen, van onderwatervissen aan de Côte d’Azur tot kamperen in Parijs en geniet van fabelachtige lunches op onvergetelijke locaties.

Met dit boek reis je in stijl door dat prachtige land. (winkelprijs: € 34,99)

Een jaarabonnement kost € 28,– en is inclusief toegang tot de Club Côte & Provence op Facebook en korting op abonnementen op onze zusterbladen En Route en Maison en France.

GA NA A R COTEPROVENCE .NL

deDélices Côte& Provence

Overweeg ook ons Premium Verwenabonnement: 4 x per jaar Côte & Provence in de bus én 2 x per jaar onze unieke surprisebox Délices de Côte & Provence thuisbezorgd.

Samengesteld door en voor de echte fans van Zuid-Frankrijk, met authentieke producten uit de Provence, mooie wijnen en andere heerlijkheden! Een Premium abonnement kost € 129,–.

GA NA A R COTEPROVENCE .NL/ABONNEMENT

CÔTE & PROVENCE KUNSTZINNIGE CÔTE D’AZUR

*Verzendkosten: € 4,50 (buiten Nederland € 9,–). Deze aanbieding is geldig tot 1 juni 2021 of zolang de voorraad strekt.

Wonen in Zuid-Frankrijk Uw droom is dichterbij dan u denkt!

new home, makelaar en erkend taxateur, is de grootste Nederlandse makelaar actief in Zuid-Frankrijk, met vestigingen in de Var en aan de Côte d’Azur. Door een uitgebreid netwerk en jarenlange ervaring beschikt new home als geen ander over kennis van de regio en de lokale onroerendgoedmarkt.

Wij spreken uw taal! Onze Nederlands sprekende vastgoedadviseurs staan onze relaties bij tijdens het gehele aan- of verkooptraject. Inclusief de juridische aspecten van de geldende weten regelgeving op het gebied van onroerendgoedtransacties. Daarmee behoeden wij u voor onvoorziene valkuilen.

Of u nu een Provençaalse mas, een bastide, een appartement, een chateau of een villa met uitzicht op de Middellandse Zee zoekt, new home biedt een zeer ruime en gevarieerde keuze.

Kijk op www.new-home.fr of bel met een van onze kantoren.

7 cours de la République 83510 Lorgues +33 (0)4 94 47 49 54

Place Léon Roux 83440 Fayence +33 (0)4 94 76 20 10

34 avenue du Général Leclerc 83120 Sainte-Maxime +33 (0)4 94 81 96 16

www.new-home.fr