Davidsfonds Academie by Studio Maarten Deckers

CURSUSSEN NAJAAR 2013

De Cursusgids is een uitgave van het Davidsfonds Vormgeving: Maarten Deckers Verantwoordelijke uitgever: Jeroen Sleurs, Blijde-Inkomststraat 77, 3000 Leuven www.davidsfonds.be, academie@davidsfonds.be

voorwoord

Beste cursist, Universiteit Vrije Tijd wordt Davidsfonds Academie

Davidsfonds Universiteit Vrije Tijd bestaat 20 jaar. Van vier cursussen in 1993 naar jaarlijks 150 activiteiten: het aanbod is enorm gegroeid en meer divers geworden. Zo organiseren we ook kortere zomercursussen en dagevenementen, vaak gekoppeld aan unieke belevingsmomenten op tentoonstellingen, festivals of concerten. Daarom lanceren we naar aanleiding van onze 20ste verjaardag ook een nieuwe en kortere naam: Davidsfonds Academie. Samen met Davidsfonds Cultuurreizen pakt Davidsfonds Academie dit feestjaar ook uit met een nieuw soort cursus: de reiscursus. Daarin leert u alles over een land of regio, zijn cultuur, zijn inwoners en zijn geschiedenis. Nadien kunt u alles met eigen ogen zien en beleven tijdens de Davidsfonds cultuurreis. Ook voor niet-reizigers zijn de reiscursussen de moeite waard, want ze zijn een boeiende en rijk geïllustreerde reis op zich. Geniet dit najaar verder van een exclusief dagprogramma rond de Red Star Line in het gloednieuwe museum in Antwerpen. Maak kennis met Michiel Coxcie in een toptentoonstelling in M – Museum Leuven. Ga dieper in op de geschiedenis van de Eerste Wereldoorlog. Leer alles over opera in de Vlaamse Opera zelf … Davidsfonds Academie verrast, inspireert en staat open voor iedereen met een gezonde dosis nieuwsgierigheid en interesse. 20 jaar cursussen, voor meer dan 140.000 cursisten. Ervaren topsprekers die hun kennis over geschiedenis, cultuur en actualiteit met veel plezier delen. En elk semester een verfrissend aanbod boeiende cursussen en dagevenementen bij tentoonstellingen, voorstellingen of concerten. Dat vieren we dit najaar meer dan ooit. Samen met u maken we er graag een feest van.

An Dodion directiemed e we r k e r

Cursusgids_NJ2013.indb 1

We wensen u veel cursusplezier en … welkom bij Davidsfonds Academie!

23/05/13 11:55

inh o u d

inhoud Oostende (33)

Brugge (33, 57, 66)

Diksmuide (42)

Landegem (44) Gent (18, 19, 57, 67)

Torhout (26, 39) Tielt (74)

Sint-Niklaas (58) Temse (59)

Dendermonde (59)

De Pinte (44) Deinze (60)

Roeselare (35)

Ieper (26, 43)

Beveren (49) Eeklo (68)

Oudenburg (73) Koksijde (34)

Wetteren (36) Aalst (43, 60)

Waregem (34) Zottegem (36) Kortrijk (74)

Ronse (68)

Geraardsbergen (50)

04 05 08 11 wAt is dAvidsfonds AcAdemie?

Davidsfonds Academie organiseert jaarlijks meer dan 150 cursussen op meer dan 70 plaatsen in Vlaanderen.

lABels Bij de cursussen

Cursusgids_NJ2013.indb 2

kAArt met cursusplAAtsen De cijfers op de kaart verwijzen naar de paginaâ&#x20AC;&#x2122;s in de cursusgids.

najaar voor het eerst in het aanbod zitten

dAgevenementen

Dit najaar staan er meer dan 70 boeiende cursussen op het programma. om u wegwijs te maken, geven we u alvast een greep uit het aanbod: subtiele smaakmakers, absolute aanraders of niet te missen evenementen.

Cursussen van 1 dag die ervoor zorgen dat u een tentoonstelling of evenement intens beleeft. Een of meerdere vakspecialisten geven u met plezier extra informatie tijdens een meeslepende lezing. Zo haalt u nog meer uit uw tentoonstellings-, opera-, of concertbezoek.

Cursussen met een tentoon-

Cursussen die vanaf dit

nieuw

toppers

extr a

stellingsbezoek, een uitstap, een concert of een getuigenis

MeT BOeK

Cursussen waar een

MeT CD

cursusboek of cd bij inbegrepen zijn

23/05/13 11:55

in houd

21 cursussen

21 Actueel Cursussen over actuele onderwerpen. thema’s die zich vandaag afspelen of historische thema’s die opnieuw relevant zijn.

27 europA Cursussen over de Europese geschiedenis, van de oudheid tot vandaag. Van de Vikingen en karel de Grote, over de graven van Vlaanderen, napoleon en kunstvervalsingen, tot spanje en de Baltische staten.

37 wereld Cursussen over niet-Europese culturen. De Verenigde staten, india, Rusland, Congo, China … u leert alles over deze niet-westerse culturen, inspirerende landen en de soms moeilijke situaties waarin ze zich bevinden.

45 oudheid Cursussen over oude volkeren en beschavingen. over Egypte, het antieke kreta, de Romeinse godenwereld, de barbaren, de prehistorie.

51 muziek Cursussen over componisten en hun werk, maar ook introductiecursussen opera en klassieke dans, en een kennismaking met de muziekstad new orleans. laat u aan de hand van luister-

Bij sommige cursussen Biedt het dAvidsfonds ook een Boek, een cd, een evenement of een cultuurreis. voor Alle gedetAilleerde info: www.dAvidsfonds.Be of tel. 016/310.600

Cursusgids_NJ2013.indb 3

voorbeelden wegwijs maken in de muziekgeschiedenis. Bovendien pikt u geregeld een topconcert mee.

61 zingeving Cursussen over wereldgodsdiensten, filosofie en ethiek. krijg een vernieuwd beeld van de Bijbel, en maak kennis met islam, jodendom en indische religies. ook psychologische vraagstukken krijgen een plaats.

inschrijvingsformulieren Alle gegevens over hoe u zich kunt inschrijven voor de cursussen en de inschrijvingsformulieren.

69 wetenschAp Cursussen over wetenschappelijke onderwerpen, gepresenteerd op een begrijpelijke en boeiende manier. u maakt kennis met het DnA, de geschiedenis van de geneeskunde, aardbevingen, de kosmos en de evolutie van de mens.

Boekentip

Cd-tip

Evenement

Reistip

23/05/13 11:55

dav id sf o n d s ac a d e m i e

Davidsfonds Academie D

avidsfonds Academie startte in 1993 met vier cursussen. Ondertussen organiseren we jaarlijks meer dan 150 cursussen op meer dan 70 plaatsen in Vlaanderen. Enthousiaste docenten, vakspecialisten en onderzoekers van alle Vlaamse universiteiten en hogescholen maken u op een meeslepende manier wegwijs in uiteenlopende onderwerpen rond geschiedenis én actualiteit. In 2009 ontving Davidsfonds Academie de Driejaarlijkse Prijs voor Wetenschapspopularisering, uitgereikt door de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten.

Maak uw keuze

Op het programma staan niet alleen cursussen, maar ook dagevenementen rond toptentoonstellingen, festivals of concerten. Zo beleeft u cultuur in Vlaanderen vanaf de eerste rij. Om het u makkelijk te maken, zijn de cursussen in deze cursusgids ingedeeld in zeven rubrieken en binnen die rubrieken

gerangschikt volgens postcode. Zo ziet u snel welke cursus bij u in de buurt plaatsvindt. U kan ook eenvoudig kijken op de kaart op p. 5 en zo uw keuze maken op basis van cursusplaats. Wij zetten alvast onze toppers in de kijker op p. 8-10.

Krijg korting

Met uw Davidsfonds Cultuurkaart krijgt u een korting van € 6 per cursus, ook als u uw Cultuurkaart aanschaft tijdens de cursus. Met uw lerarenkaart krijgt u een korting van € 3. Beide kortingen zijn niet cumuleerbaar. Over de voordelen van de Davidsfonds Cultuurkaart vindt u meer info op onze website www.davidsfonds.be.

Schrijf u in

U kan zich inschrijven via onze website www.davidsfonds.be/academie of via de inschrijvingsformulieren op p. 76 - 79. Daar vindt u ook alle info over de inschrijvingsprocedure.

www.davidsfonds.be/academie www.twitter.com/davidsfonds www.facebook.com/davidsfondsacademie

Cursusgids_NJ2013.indb 4

Beleef meer

Davidsfonds Academie maakt deel uit van het Davidsfonds, een inspirerend cultuurnetwerk dat ook boeken uitgeeft en evenementen en cultuurreizen organiseert. Wil u meer beleven na een cursus? Dan helpen we u op weg door bij de cursussen in deze gids aan te duiden welke evenementen, boeken of reizen het Davidsfonds nog meer biedt over bepaalde onderwerpen. Boekentip

Cd-tip

Evenement

Reistip

Steun ons

Iedereen geschiedenis laten beleven: dat is de missie van Davidsfonds Academie. Geen makkelijke opdracht, zeker financieel niet. Daarom hebben we uw steun nodig. Davidsfonds Academie geniet wel van een beperkte subsidie, maar die is ontoereikend. U kan ons een financieel duwtje in de rug geven door een gift te doen op rekeningnummer BE 51 7350 2299 6462 van Davidsfonds Academie (met als vermelding ‘gift’). Voor giften vanaf € 40 ontvangt u een fiscaal attest. Neem zeker contact met ons op als u meer wil weten over de mogelijkheden van giften en legaten. Wij bedanken u alvast.

23/05/13 11:55

c urs us p l aatsen

Waar vindt u davidsfonds academie dit najaar? De cijfers op de kaart verwijzen naar de paginaâ&#x20AC;&#x2122;s in de cursusgids

Oostende (33)

Brugge (33, 57, 66)

Beveren (49) Eeklo (68)

Oudenburg (73) Koksijde (34) Diksmuide (42)

Landegem (44) Gent (18, 19, 57, 67)

Torhout (26, 39) Tielt (74)

Dendermonde (59)

De Pinte (44) Deinze (60)

Roeselare (35)

Sint-Niklaas (58) Temse (59)

Wetteren (36) Aalst (43, 60)

Waregem (34)

Ieper (26, 43)

Zottegem (36) Kortrijk (74)

Ronse (68)

Geraardsbergen (50)

Brecht (40) Hoogstraten (71) Oostmalle (54) Turnhout (64)

Kapellen (56) Brasschaat (50) Schoten (30) Antwerpen (15, 18, 19, 23, 53) Schilde (24)

Wijnegem (54) Herentals (29) Mortsel (24, 39) Geel (71)

Edegem (48) Lier (72) Aartselaar (30) Bornem (14)

Maaseik (65)

Duffel (55)

Mechelen (47) Bonheiden (55) Aarschot (31)

Genk (64) Diest (25, 42)

Strombeek-Bever (29) Leuven (17, 20, 41) Brussel (16, 39)

Tienen (32) Halle (63)

Hoeilaart (23)

Sint-Truiden (32) Tongeren (72)

St.-Genesius-Rode (47)

Cursusgids_NJ2013.indb 5

23/05/13 11:55

Cursusgids_NJ2013.indb 6

23/05/13 11:55

Minakshitempel in de Indiase stad Madurai. Naar aanleiding van Europalia India dat dit najaar plaatsvindt, organiseert Davidsfonds Academie cursussen over India in Leuven (p. 17), Brussel (p. 39), Diest (p. 42) en Gent (p. 67). ÂŠ f9photos - shutterstock

Cursusgids_NJ2013.indb 7

23/05/13 11:56

to ppe r s

10 toppers Dit najaar kan u kiezen uit meer dan 70 cursussen en dagevenementen. Wij selecteerden voor u alvast 10 blikvangers.

Red Star Line. Oude rederij, nieuw museum De Red Star Line schepen voeren tussen 1873 en 1934 meer dan 2 miljoen landverhuizers vanuit Antwerpen naar de Beloofde Wereld. Dit najaar opent het Red Star Line Museum in Antwerpen de deuren. U ontdekt het met Davidsfonds Academie. Waarom zoveel mensen hun geluk gingen zoeken

aan de andere kant van de oceaan, hoort u van prof. John Everaert. ’s Middags vaart u zelf de Schelde af en nadien verkent u het museum. èè Dagevenement in Antwerpen, lees meer op p. 15 van deze cursusgids.

Missie DNA 20 jaar geleden was Jean-Jacques Cassiman de eerste docent van Davidsfonds Academie. Vandaag geeft hij nog steeds met evenveel passie en met nog meer ervaring uitleg over ons erfelijk materiaal. Samen met zijn medewerkers maakt Jean-Jacques Cassiman u op een begrijpelijke manier wegwijs in de fascinerende wereld van het DNA. Daarbij

gaat hij ook in op actuele toepassingen van DNAonderzoek in gerechtelijk, historisch en archeologisch onderzoek. èè Cursus in Oudenburg, lees meer op p. 73 van deze cursusgids.

Muzikale geschiedenis van New Orleans New Orleans staat bol van de tradities en neemt een unieke positie in in de Verenigde Staten. De stad wordt gekenmerkt door een speciale mix van cultuur, religie, rassenrelaties, gastronomie, architectuur en muziek. Matthias Heyman neemt deze legendarische stad onder de loep en ontrafelt het

Cursusgids_NJ2013.indb 8

sociale en raciale weefsel van New Orleans door dieper in te gaan op het ontstaan van jazz, blues en brass bands. èè Cursus in Kapellen, lees meer op p. 56 van deze cursusgids.

3 23/05/13 11:56

toppers

Reiscursus: De Amerikaanse Burgeroorlog Weinig gebeurtenissen uit de Amerikaanse geschiedenis hebben de volgende generaties, zowel binnen als buiten de Verenigde Staten, zo weten te boeien en inspireren als de Amerikaanse Secessieoorlog (1861 - 1865). Etienne Rooms geeft in deze cursus een genuanceerd beeld van de Amerikaanse Burgeroorlog, een strijd die op vele vlakken voor een kentering zorgde.

Beleef meer In het voorjaar van 2014 begeleidt Etienne Rooms een themareis naar de Verenigde Staten, die mooi aansluit bij deze cursus. èè Cursus in Brecht, lees meer op p. 40 van deze cursusgids.

Reiscursus: Inleiding op de wereldgodsdiensten in India Hindoeisme, sikhisme, jainisme … maar ook jodendom, islam, christendom: India kent een bijzonder rijk scala aan religies en levensbeschouwingen. Hoe leven 1,2 miljard mensen met verschillende culturen en religieuze tradities samen in dat immense land? Prakash Goossens neemt u mee op een boeiende tocht doorheen acht wereldreligies in India. Daarbij maakt hij ook kruisverbanden tussen deze religies en hun maatschappelijk belang, voor India en voor onze

Westerse beschaving. Dankzij deze cursus beleeft u uw reis naar India nog intenser.

Beleef meer Prakash Goossens begeleidt een cultuurreis rond de wereldgodsdiensten in India in januari 2014. èè Cursus in Gent, lees meer op p. 67 van deze cursusgids.

Henry Van de Velde in de kijker Henry Van de Velde is een van de belangrijkste kunstenaars van de twintigste eeuw. Hij volgde een opleiding als kunstschilder, maar ontpopte zich tot architect, vormgever, interieurarchitect en pedagoog. Het oeuvre dat hij naliet, is indrukwekkend. Van de Veldes 150ste verjaardag is de ideale aanleiding om hem de aandacht te geven die hij verdient, met een cursus in de Erfgoedbibliotheek

in Antwerpen en een dagevenement in het Jubelparkmuseum in Brussel. èè Cursus in Antwerpen, lees meer op p. 23 van deze cursusgids. èè Dagevenement in Brussel, lees meer op p. 16 van deze cursusgids.

Reiscursus: De Jezuïeten in Zuid-Amerika In de 17de eeuw richtten de Jezuïeten tientallen missieposten - reducciones - op in Bolivië, Paraguay, Brazilië en Argentinië. Daarmee probeerden ze de inheemse indianen te beschermen. Deze missieposten worden door velen aanzien als een harmonieuze en welvarende samenlevingsvorm. Maar was dat wel zo? Luk Corluy vertelt het intrigerende verhaal van de reducciones. Vandaag zijn een aantal ervan

Cursusgids_NJ2013.indb 9

erkend als UNESCO Werelderfgoed en dat maakt een bezoek meer dan de moeite waard.

Beleef meer In het voorjaar van 2014 begeleidt Luk Corluy een reis naar de missies in Latijns-Amerika. èè Cursus in Leuven, lees meer op p. 41 van deze cursusgids.

7 23/05/13 11:56

to ppe r s

Ludwig van Beethoven in het Concertgebouw Indringend, romantisch, heroïsch en universeel: zo zou je Beethovens muzikale taal kunnen omschrijven. Florian Heyerick toont hoe Beethovens onstuimige karakter en ontembare vrijheidsdrang zijn composities een uniek gezicht gaven. Beethoven was een echte romanticus: iemand die onvermoeibaar zocht naar het perfecte, het universele,

maar vooral iemand die charmeert en revolteert. Aansluitend bij de cursus geniet u van het concert door Le Concert Olympique, o.l.v. Jan Caeyers. èè Cursus in Brugge, lees meer op p. 57 van deze cursusgids.

Cursus over de Bijbel In het prachtige domein van de Sint-Andriesabdij van Zevenkerken is het moderne Bijbelhuis gevestigd. Geen betere locatie denkbaar voor een cursus over de Bijbel. Jean Bastiaens gaat met u op zoek naar de oorsprong, de betekenis en de invloed van de Bijbel op onze geschiedenis en cultuur. Hij onderzoekt ook de historische identiteit van Jezus en het Israël uit zijn tijd. Verwacht u aan

een vernieuwde blik op een eeuwenoud boek. Deze cursus behelst in totaal acht lessen, waarvan vier in het najaar en vier in het voorjaar 2014. U kan inschrijven per deel of voor de hele cursus. èè Cursus in Brugge, lees meer op p. 66 van deze cursusgids.

Michiel Coxcie. De Vlaamse Rafaël

Michiel Coxcie was een van de meest invloedrijke schilders in de Nederlanden van de zestiende eeuw. Zijn bijnaam, de ‘Vlaamse Rafaël’, geeft aan hoe hoog zijn talent werd ingeschat door zijn tijdgenoten. Ook Rubens raakte door hem geïnspireerd. M - Museum Leuven brengt hulde aan deze ongekende maar geniale kunstenaar. In zijn lezing plaatst

Cursusgids_NJ2013.indb 10

hoofdconservator Peter Carpreau Coxcie voor het voetlicht, in de tentoonstelling aanschouwt u het indrukwekkende oeuvre in volle glorie. èè Dagevenement in Leuven, lees meer op p. 20 van deze cursusgids.

23/05/13 11:56

DagÂ evenementen Davidsfonds Academie viert feest .......................................................... 13 Barok in de abdij . ............................................................................................... 14 Red Star Line

......................................................................................................... 15

Henry Van de Velde ............................................................................................ 16 Europalia â&#x20AC;&#x201C; India ................................................................................................. 17 tosca

. ........................................................................................................................ 18

Der Rosenkavalier . ............................................................................................ 19 Michiel Coxcie ....................................................................................................... 20

Cursusgids_NJ2013.indb 11

23/05/13 11:56

Cursusgids_NJ2013.indb 12

23/05/13 11:56

dAgevenemen ten

BrusseL

davidsfonds academie viert feest

p 30 september 1993 gaat Davidsfonds Universiteit Vrije Tijd oﬃcieel van start. 20 jaar later zijn we dankzij 140.000 deelnemers een erkenning als gespecialiseerde vormingsinstelling, een Prijs voor Wetenschapspopularisering en een nieuwe naam rijker. Ook aanbod, activiteiten en docentenkorps zijn flink gegroeid. Maar de basis blijft dezelfde: enthousiaste experten geven een dieper inzicht in historische en actuele thema’s. We blikken dankbaar terug op wat geweest is als Davidsfonds Universiteit Vrije Tijd en kijken met volle goesting uit naar wat nog komen gaat met Davidsfonds Academie. Op zondag 29 september vieren we dit met u. Vanaf 13.30 u. verwelkomen we u in het Paleis der Academiën. Vervolgens zetten zes bijzondere sprekers in een pittige en actuele lezing aan tot denken.

Laat u inspireren door: jEAn-jACQuEs CAssimAn: Genetische revolutie: in welke mate zullen onze genen onze maatschappij van morgen bepalen? iGnACE Bossuyt: Is klassiek elitair? johAn VAn oVERtVElt: De Eurocrisis: is er een uitweg? AnDRÉ huyGhEBAERt: Globalisatie van voeding: een bedreiging? mARlEEn REynDERs: Van Toetanchamon tot Mubarak: politiek onrustige tijden zetten aan tot grafroof. pEtER VERlinDEn: Massamedia volgen blindelings het land waartoe ze behoren.

« zondag 29 september van 13.30 tot 17.30 uur « plaats: paleis der Academiën (hertogsstraat 1) « prijs: € 29 (eenheidsprijs) « inclusief onthaal met bubbels, koffiepauze en afsluitend broodjesbuffet « info: 016/310.670 (davidsfonds Academie)

code: Bk-13e-fe

Lieven Scheire rijgt lezingen en muzikale intermezzi aan elkaar tot een verrassend geheel. Rond 17.15 uur sluiten we de dag feestelijk af en kan u de sprekers ontmoeten bij een hapje en drankje.

nog meer feest! de eerste cursus startte 20 jaar geleden op 30 september. Bent u jarig op 30 september of kent u iemand die dan jarig is? houd dan zeker onze website en onze nieuwsbrief in

Cursusgids_NJ2013.indb 13

pr Ak tisch

de gaten. u maakt kans op een exclusieve en inspirerende ontmoeting met een topspreker!

23/05/13 11:56

dAge v e n e m e n t e n

Bornem

Barok in de aBdij s tA B At m At e r

pr Ak tisch « « « « «

vrijdag 20 september plaats: Abdij van Bornem (kloosterstraat 71, Bornem) org.: i.s.m. festival van vlaanderen - mechelen prijs: € 61 - € 55 (met davidsfonds cultuurkaart) inbegrepen: syllabus, koffie, maaltijd, abdijbezoek, concertticket t.w.v. € 20, afsluitend drankje info: 016/310.670 (davidsfonds Academie) code: Bn-13e-sm

‘De diepbedroefde moeder stond wenend naast het kruis.’ Het begin van het Stabat Mater schetst meteen de sfeer van het hartverscheurende gedicht over Maria bij het gekruisigde lichaam van Jezus. De auteur is niet bekend, maar de middeleeuwse tekst raakte meteen verspreid over Europa en was razend populair. Vivaldi, Dvorak, Pergolesi, Liszt, Fiocco, Verdi ... De lijst van componisten die het gedicht op muziek gezet hebben, is ellenlang. Hans Hierck vertelt welke weg het Stabat Mater sinds zijn ontstaan heeft afgelegd en stelt de mooiste en bijzonderste toonzettingen aan u voor.

’s Avonds voert Ex Tempore o.l.v. Florian Heyerick twee minder bekende pareltjes uit. U geniet van de magnifieke muziek op de unieke locatie van de abdij van Bornem. dAgprogr AmmA: ¿ 15 u.: rondleiding in de abdij ¿ 16.30 u.: koffie ¿ 17 - 19 u.: lezing ¿ 19 - 20 u.: maaltijd ¿ 20.30 u.: concert ex tempore en mannheimer hofkappelle o.l.v. florian heyerick

22 u.: receptie in de abdij

hAns hierck werkte onder meer als muziekmedewerker voor De Volkskrant, was algemeen directeur van Het Gelders Orkest en zendermanager van Radio 4, NOS, de klassieke zender van de Nederlandse Publieke Omroep. Hij was en is zeer actief bij tal van culturele organisaties, waaronder de Stichting Stabat Mater.

Cursusgids_NJ2013.indb 14

23/05/13 11:56

dAgevenemen ten

MeT BOeK

antWerpen

red star Line

oude rederij, nieuw museum

Terwijl Europa in het midden van de 19de eeuw te kampen heeft met hongersnood door misoogsten en een overschot aan werkkrachten wegens de bevolkingsgroei, blijken er in Amerika juist niet genoeg mensen te zijn om de grote stukken landbouwgrond te bewerken. Meer dan twee miljoen migranten gaan daarom tussen 1873 en 1934 hun geluk zoeken in de Nieuwe Wereld. Voor de meeste landverhuizers vormt Antwerpen het tussenstation naar de VS of Canada. Vooraleer ze mogen inschepen, moeten ze in de gebouwen van de Red Star Line rederij een medische inspectie ondergaan en wordt hun bagage gedesinfecteerd.

Cursusgids_NJ2013.indb 15

De oude gebouwen van de rederij krijgen nu een nieuwe bestemming als Red Star Line Museum. John Everaert kadert dit museum in de migratiegeschiedenis. Tijdens de lunch legt u per boot een stukje van de route van de Red Star Line af. U keert tijdig terug om het splinternieuwe museum te verkennen.

pr Ak tisch

dAgprogr AmmA: ¿ 9 u.: onthaal met koffie ¿ 9.30 u.: inleiding door Bram Beelaert, curator ¿ 10 - 11.45 u.: lezing door john everaert ¿ 12 - 15 u.: gegidste boottocht en lunch ¿ 15.15 u.: museumbezoek ¿ 16.45 u.: afsluitend drankje

prof. john everAert, doctor in de geschiedenis, is em. gewoon hoogleraar aan de UGent. Hij onderzocht onder andere de koloniale expansie (15de-19de eeuw) en de overzeese betrekkingen (19de-20ste eeuw) van de Europese mogendheden.

« « «

@ @

dinsdag 15 oktober of woensdag 16 oktober plaats: red star Line museum (montevideostraat 3) org.: i.s.m. davidsfonds reg. Antwerpen en het red star Line museum prijs: € 90 - € 84 (met davidsfonds cultuurkaart) inbegrepen: syllabus, koffie, museumbezoek, lunch, boottocht, catalogus (handelsprijs: € 29,95) info: 016/310.670 (davidsfonds Academie) code 15 oktober: aW-13e-Ld code 16 oktober: aW-13e-LW Boekentip: Red Star Line Antwerpen (catalogus, inbegrepen in de cursusprijs).

23/05/13 11:56

dage v e n e m e n t e n

Brussel

Henry Van de Velde

Pa s s i e – F u n c t i e – S c h o o n h e i d

Van de Velde was een creatieveling met veelzijdigheid als handelsmerk. Hij volgde een opleiding als kunstschilder, maar ontpopte zich tot architect, vormgever, interieurarchitect en pedagoog. Met zijn meubels, zilverwerk, porselein, juwelen, boekbanden en andere creaties wist hij als geen ander praktisch nut chitecturale context van de late Van de Velde. Sessie 2:

Dagprogr amma ¿¿ 9 u.: ontvangst met koffie ¿¿ 9.30 - 10.45 u.: algemene lezing Henry Van de Velde: leven en werk door Werner Adriaenssens (KMKG, curator) Henry Van de Velde liet uitgebreide memoires achter, die niet alleen een unieke blik in zijn privéleven geven, maar ook zijn creatieve werk toelichten. U maakt kennis met de creatieve duizendpoot en zijn werk. ¿¿ 11 - 12.15 u.: keuzesessies Sessie 1:

De Tweede Belgische periode door prof. Luc Verpoest (KU Leuven) Op vraag van minister Camille Huysmans keert Henry Van de Velde in 1926 terug naar België. Hij bekleedt er invloedrijke pedagogische functies en ontwerpt, ondanks zijn gevorderde leeftijd, nog tal van belangrijke gebouwen in binnen- en buitenland. Luc Verpoest schetst de ruimere ar-

Cursusgids_NJ2013.indb 16

Henry Van de Velde als briefschrijver door Ellen Van Impe (VAI) Tot aan zijn laatste dagen onderhield Van de Velde een uitgebreide briefwisseling met collega-architecten en vrienden uit de internationale literaire en artistieke wereld. Het belang van die brieven als historische bron is niet te onderschatten, want ze bevatten vaak informatie die nergens anders terug te vinden is. Sessie 3:

De erfenis van Van de Velde door prof. Linda Van Santvoort (UGent, Artesis) De Boekentoren in Gent, de Technische School (nu openbare bibliotheek) in Leuven, het monument voor Peter Benoit in Antwerpen … De erfenis van Van de Velde is vaak zichtbaar in het straatbeeld. Hoe gaan we daar vandaag mee om? Waarom zouden we die gebouwen restaureren? En hoe moet dat dan gebeuren? Sessie 4:

Rondleiding tentoonstelling o.l.v. gidsen Een nooit eerder geziene verzameling van kunstwerken, foto’s en brieven uit de belangrijkste internationale musea en privéverzamelingen laten zien hoe

en elegante stevigheid met elkaar te combineren. Het oeuvre dat hij naliet, is indrukwekkend en hij verwierf er internationale faam mee. Van de Veldes 150ste verjaardag biedt de ideale gelegenheid om deze kunstenaar de aandacht te geven die hij verdient.

veelzijdig Henry Van de Velde was. Dit is de grootste overzichtstentoonstelling ooit over hem en voor het eerst in Brussel te zien! ¿¿ 12.30 - 13.30 u.: broodjeslunch ¿¿ 13.30 - 14.45 u.: algemene lezing De belle époque in België en Europa door prof. Christophe Verbruggen (UGent) Een groot deel van Van de Veldes leven speelde zich af in de belle époque. Het ‘mooie tijdperk’ wordt o.a. gekenmerkt door een toegenomen welvaart, industrialisatie, nieuwe uitvindingen en nieuwe expressievormen in de kunst. Aan de oppervlakte leek alles mogelijk. Maar de tijd waarin Van de Velde leefde en werkte, werd ook bepaald door de Dreyfusaffaire, de massademocratie die tot volle wasdom kwam, veranderende man-vrouw verhoudingen en het opstaan van geëngageerde intellectuelen. ¿¿ 15 - 16.15 u.: keuzesessies Sessie 1:

De Tweede Belgische periode door prof. Luc Verpoest (KU Leuven) (zie voormiddag) Sessie 2:

Henry Van de Velde als briefschrijver door Ellen Van Impe (VAI) (zie voormiddag)

Sessie 3:

De erfenis van Van de Velde door prof. Linda Van Santvoort (UGent, Artesis) (zie voormiddag) Sessie 4:

De zoekende Van de Velde door Dominique Marechal (KMSK Brussel) Henry Van de Velde werd als kunstschilder beïnvloed door de streepjestoetsen van Van Gogh en het pointillisme van Seurat. Dominique Marechal vertelt over Van de Veldes korte carrière als schilder en zijn eerste stappen in de decoratieve kunsten, waar hij onder meer behangpapier ontwerpt. Sessie 5:

Rondleiding tentoonstelling o.l.v. gidsen (zie voormiddag) ¿¿ 16.15 u.: receptie

Pr ak tisch «« Zaterdag 9 november «« Plaats: Jubelparkmuseum (Jubelpark 10) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Brussel en het Jubelparkmuseum «« Prijs: € 68 - € 62 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: toegangsticket tentoonstelling, gidsen, koffie, lunch, receptie «« Info: 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: BR-13E-HV Inschrijvingsformulier p. 79

23/05/13 11:56

dagevenemen ten

Leuven

Europalia – India

K e n n i s m a k i n g m e t e e n fa s c i n e r e n d la n d

Dagprogr amma ¿¿ 13.15 u.: onthaal ¿¿ 13.30 u.: verwelkoming ¿¿ 13.45 – 14.45 u.: algemene lezing Veelzijdig India - een inleiding door prof. Winand Callewaert (KU Leuven) Wat is er fout met de kaarten die in India verkocht worden? Wat is er nu positief aan het kastensysteem? Zijn er echt 600 miljoen hindoegoden, of meer? Voelt een christen zich gemakkelijker bij het hindoe zingevingssysteem dan bij het boeddhistische? Deze en andere vragen behandelt prof. Winand Callewaert in de algemene lezing. De thema's die hij oprakelt, worden in de keuzesessies verder uitgediept. ¿¿ 14.45 – 16 u.: Keuzesessies Sessie 1:

Economie door John Vandaele (Redacteur MO*magazine) Samen met Brazilië, Rusland en China is India een van ‘de Grote Vier’. Deze landen zijn de laatste 20 jaar in sneltempo tot de wereldeconomie toegetreden en hebben op economische gebied nog steeds een enorm potentieel. John Vandaele bespreekt de evolutie die India doormaakte en blikt vooruit. Daarbij heeft hij ook oog voor het socio-economische aspect: als de Indische

Cursusgids_NJ2013.indb 17

zijdige en kleurrijke Indiase cultuur en maak op uw eigen tempo kennis met een fascinerend land. Ervaren Indiakenners zijn uw gids. Na de algemene inleiding kan u twee sessies naar keuze volgen.

economie zo sterk groeit, wie heeft daar dan baat bij? Sessie 2:

Godsdienst door Joris Gielen (KU Leuven) India staat in het Westen bekend als het land van spiritualiteit. Tegelijkertijd hebben vele Westerlingen na een eerste kennismaking met het hindoeïsme, boeddhisme, sikhisme en jainisme – vier religies die op het Indische subcontinent ontstonden – het gevoel dat deze religies moeilijk te bevatten zijn. Joris Gielen verklaart en kadert daarom de belangrijkste ideeën, concepten en praktijken. Sessie 3:

Maatschappij en politiek door Prakash Goossens (NGO Fracarita International - Congregatie Broeders van Liefde en Davidsfonds reisbegeleider) India probeert haar plaats in te nemen in de nieuwe wereldorde. De uitwassingen van het kastenstelsel zorgen nog steeds voor schrijnende sociale ongelijkheid en onrechtvaardigheid. Onvermijdelijke tegenstellingen kenmerken de Indiase samenleving. Toch primeert in India uiteindelijk de nationale eenheid ondanks de politieke, economische en socio-culturele diversiteit. Prakash Goossens kadert die tegenstellingen in een politiekmaatschappelijk kader.

Sessie 4:

Cultuur door Geert Robberechts (INTACH en Davidsfonds reisbegeleider) India bulkt van de prachtige monumenten. Vele zijn erkend zijn als UNESCO-Werelderfgoed. De Taj Mahal is misschien het meest bekend, maar daarnaast zijn er ook de Zonnetempel in Konark, de grottempels in Ajanta en Ellora, de kerken en kloosters in Goa ... Elke belangrijke beschaving heeft wel haar sporen nagelaten. Aan de hand van de opmerkelijkste paleizen, forten, tempels en tuinen neemt Geert Robberechts u mee doorheen de rijke Indische cultuurgeschiedenis. ¿¿ 16 – 16.30 u.: koffiepauze en mogelijkheid bezoek tentoonstelling Tempels, forten en paleizen.

2000 jaar Indische architectuur

Het land van de Ganges en van meer dan een miljard inwoners. Het land waar koeien heilig zijn en grootsteden omringd worden door slumbs. Maar ook het land van harmonie en vredelievendheid, ondanks de enorme verschillen. Ontdek de veel-

Pr ak tisch «« Zaterdag 7 december «« Plaats: Auditorium Minnepoort (Dirk Boutslaan 62) «« Org.: i.s.m. Stad Leuven, 30CC, Davidsfonds Cultuurreizen en Davidsfonds Reg. Leuven «« Prijs: € 59 - € 53 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie, receptie, toegangsticket tentoonstelling «« Info: 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: LE-13E-IN

¿¿ 16.30 – 17.45 u.: Herhaling keuzesessies

¿¿ 17.45 u.: receptie met Indische hapjes

¿¿ Doorlopend: reisbeurs met Indiaaanbod Davidsfonds Cultuurreizen.

Inschrijvingsformulier p. 79

23/05/13 11:56

dage v e n e m e n t e n

OPERADAGEN

De liefde loopt als een rode draad doorheen het nieuwe seizoen van de Vlaamse Opera. Geen zeemzoete of kleffe romantiek, maar fatal attraction en mislukkingen in de liefde. Zeven meesterwerken tonen de schaduwzijden van de liefde: ontgoocheling, destructieve jaloezie, verzengende liefde en onmogelijke liefde. Tijdens de operadagen van Davidsfonds Academie en de Vlaamse Opera worden de opera’s uitvoerig aan u voorgesteld. Wie wil, kan starten met een rondleiding achter de schermen van het operahuis. Daarna vertellen de dramaturgen van de Vlaamse Opera u het volledige verhaal van de componist en zijn werk. Zo heeft u alle informatie om ’s avonds volop te genieten van de operavoorstelling.

gent/antwerpen

tosca

G i a c o m o P u c c i n i ( 18 5 8 - 19 2 4 ) Dinsdag 12 november «« Vlaamse Opera Antwerpen (Frankrijklei 3)

Dinsdag 26 november «« Vlaamse Opera Gent (Schouwburgstraat 3) «« Prijs: € 120 - € 114 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffiepauze, broodjesmaaltijd, programmaboek, pauzedrankje en ticket ter waarde van € 93 «« Prijs incl. rondleiding: € 125 - € 119 (met Davidsfonds Cultuurkaart)

Rome, 1800. De Italiaanse prima donna Floria Tosca houdt van de kunstschilder Mario Cavaradossi, terwijl de politiechef Scarpia zijn zinnen gezet heeft op Tosca. Wanneer de schilder een gevluchte gevangene onderdak geeft, neemt de nietsontziende politiechef Tosca’s geliefde gevangen. Zo kan hij haar onder druk zetten: de vrijheid van Cavaradossi in ruil voor haar liefde. De pittige plot en het maximum aan dramatiek en lyriek zorgen ervoor dat Puccini’s opera sinds de première in 1900 niet meer uit de operahuizen

verdwenen is. In de semiscenische opvoering van de Vlaamse Opera krijgen de partituur en de muzikale uitvoering weer de aandacht die ze verdienen. Niet te missen voor wie houdt van een stevige portie drama. progr amma ¿¿ 15 - 16 u.: facultatieve rondleiding door het operahuis ¿¿ 16.15 - 18.30 u.: lezing door Anne-Mie Lobbestael ¿¿ 18.30 - 19.45 u.: broodjesmaaltijd met soep ¿¿ 20 - 22.45 u.: voorstelling, incl. pauzedrankje

@@ Code Antwerpen: AW-13E-PU @@ Code Gent: GT-13E-PU i.s.m. Vlaamse Opera

Cursusgids_NJ2013.indb 18

Anne-Mie Lobbestael studeerde kunstgeschiedenis aan de UGent en theatergeschiedenis aan de Sorbonne in Parijs. Ze is dramaturge in de Vlaamse Opera, publiceert over opera in verschillende tijdschriften en is ook actief als vormgever en gids van opera/cultuurreizen.

23/05/13 11:56

dagevenemen ten

gent/antwerpen

Der Rosenkavalier

R i c h a r d S t r a u s s ( 18 6 4 - 19 4 9 ) In het walsende Wenen van de 18de eeuw moet Octavian, de jonge minnaar van de Marschallin, in opdracht van Baron Ochs een zilveren roos gaan afgeven aan de mooie Sophie. Met de roos dingt de baron naar de hand van Sophie, maar zij valt als een blok voor de boodschapper. Het is de start van een bitterzoet liefdesverhaal, gekruid met vermommingen en misleiding, met een lach en een traan. Der Rosenkavalier is de volmaakte combinatie van geestigheid en gevoelens, farce en sentiment. Voeg daarbij de overdaad aan mooie melodieën en

je hebt een perfecte Mozartiaanse komedie. Maar Strauss schreef deze opera maar in 1910. Piet De Volder licht de historische context toe en gaat in op de regie door Christoph Waltz, geboren Wener en als acteur gelauwerd met twee Oscars. progr amma ¿¿ 14 - 15 u.: facultatieve rondleiding door het operahuis ¿¿ 15.15 - 17.30 u.: lezing door Piet De Volder ¿¿ 17.45 - 18.45 u.: broodjesmaaltijd met soep ¿¿ 19 - 22.45 u.: voorstelling, incl. pauzedrankje

Dinsdag 17 december «« Vlaamse Opera Antwerpen (Frankrijklei 3)

Dinsdag 14 januari «« Vlaamse Opera Gent (Schouwburgstraat 3) «« Prijs: € 120 - € 114 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffiepauze, broodjesmaaltijd, programmaboek, pauzedrankje en ticket ter waarde van € 93 «« Prijs incl. rondleiding: € 125 - € 119 (met Davidsfonds Cultuurkaart)

©Annemie Augustijns

@@ Code Antwerpen: AW-13E-ST @@ Code Gent: GT-13E-ST

Cursusgids_NJ2013.indb 19

Piet De Volder is musicoloog en dramaturg bij de Vlaamse Opera. Hij is auteur van talrijke bijdragen en essays over muziek, onder meer voor Muziek & Woord. Samen met Francis Maes publiceerde hij het boek Opera. Achter de schermen van de emotie. Hij verzorgt ook geregeld lezingen over opera en concertinleidingen.

i.s.m. Vlaamse Opera

23/05/13 11:56

dage v e n e m e n t e n

Leuven

Michiel Coxcie D e Vlaa m s e Ra fa ë l

pr ak tisch «« Dinsdag 3 december «« Plaats: M – Museum Leuven (Leopold Vanderkelenstraat 28) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Leuven en M-Leuven «« Prijs: € 40 - € 34 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: syllabus, koffie, lunch, ticket tentoonstelling & permanente collectie, afsluitend drankje «« Info: 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: LE-13E-MC

Michiel Coxcie (1499 - 1592) was een van de meest invloedrijke schilders in de Nederlanden van de 16de eeuw. Zijn bijnaam, de Vlaamse Rafaël, geeft aan hoe hoog zijn talent werd ingeschat door zijn tijdgenoten. Tijdens zijn leven werd hij vergeleken met de grote renaissancekunstenaar Rafaël en door sommigen zelfs beschouwd als diens evenknie. Weinig Vlaamse schilders dwongen zoveel respect af en hadden zoveel invloed op hun generatiegenoten als Michiel Coxcie. Ook Rubens raakte door hem geïnspireerd. M – Museum Leuven brengt hulde aan de eerder onbekende maar geniale kunstenaar.

In zijn lezing plaatst conservator Peter Carpreau de schilder voor het voetlicht, in de tentoonstelling aanschouwt u zijn indrukwekkende oeuvre in volle glorie. Boekentip: Michiel Coxcie. De Vlaamse Rafaël,

door Koenraad Jonckheere.

Dagprogr amma: ¿¿ 11 - 13 u.: lezing ¿¿ 13 - 14 u.: broodjeslunch ¿¿ 14 - 15.30 u.: rondleiding tentoonstelling ¿¿ 15.30 u.: afsluitend drankje in M-Café

Dr. Peter Carpreau studeerde kunstgeschiedenis aan de KU Leuven en de Sorbonne in Parijs. Sinds 2007 is hij wetenschappelijk onderzoeker en curator van de afdeling Oude Kunst in Museum M en sinds 2013 ad interim Departementshoofd. Hij is coördinator van de tentoonstelling Michiel Coxcie. De Vlaamse Rafaël.

Cursusgids_NJ2013.indb 20

23/05/13 11:56

Actueel De erfenis van Perikles: democratie ..................................................... 23 Henry Van de Velde ............................................................................................ 23 Op zoek naar een nieuwe wereld ............................................................ 24 De taalgrens .......................................................................................................... 24 De economische en financiĂŤle crisis ..................................................... 25 De Groote Oorlog .............................................................................................. 26 De Arabische Lente . ........................................................................................... 26

Cursusgids_NJ2013.indb 21

23/05/13 11:56

Cursusgids_NJ2013.indb 22

23/05/13 11:56

actueel

nieuw Hoeilaart

De erfenis van Perikles

µµ Een nieuwe vorm van politiek µµ De betekenis van ‘het project Europa’ µµ Multiculturaliteit en globalisering

Sinds de tweede helft van de 20ste eeuw duiken er nieuwe problemen op in onze democratische natiestaten: de interne diversiteit groeit en zowel de economische als culturele globalisering nemen toe. Hoe moeten de politieke leiders met deze spanningen omgaan? Hoe moeten we de strijd om erkenning en het recht op verschil plaatsen? Wat met het idee van een eengemaakte mensheid? Komt er zoiets als een wereldstaat?

Om deze uitdagingen te kunnen begrijpen keert André Van de Putte met u terug naar de basis van de democratie. Hij reflecteert over de filosofische grondslagen die onze democratische natiestaten vormgegeven hebben en blikt vooruit naar hun toekomst. Deze cursus plaatst de huidige moeilijkheden binnen de hedendaagse democratieën in een ruimer kader.

Prof. André Van de Putte is em. gewoon hoogleraar aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte van de KU Leuven, waarvan hij ook decaan was. Aan dit instituut en aan de faculteit Sociale Wetenschappen doceerde hij Bijzondere moraalfilosofie, Politieke en sociale wijsbegeerte en Wijsbegeerte van het recht.

Pr ak tisch «« Data: di. 15 en 22 okt. en 5 en 12 nov. van 14 tot 16 uur «« Plaats: GC Felix Sohie Centrum (Jan van Ruusbroeckpark) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Hoeilaart m.m.v. het gemeentebestuur «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 0475/266.622 (Jan Van Assche) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: HL-13C-DC

Antwerpen

nieuw

D e m o c r at i e i n t i j d e n va n d i v e r s i t e i t e n g lo bal i s e r i n g

Henry Van de Velde

Va d e r va n d e d e c o r at i e v e k u n s t e n µµ Architect, designer, pedagoog µµ Leven en werk in België, Duitsland en Zwitserland µµ Waarom en hoe de Boekentoren restaureren?

Op 3 april 1863 zag Henry Van de Velde het levenslicht in Antwerpen. Na een kunstopleiding aan de Academie begint hij zijn carrière als kunstschilder en tekenaar. Het is een loopbaan van korte duur, want al snel legt Van de Velde zich toe op toegepaste kunsten zoals edelsmeedkunst, porselein, tapijt- en stoffendesign. In 1895 ontwerpt hij zijn eerste huis, zijn eigen woonst in Ukkel.

In 1957 sterft Henry Van de Velde op 94-jarige leeftijd in Zwitserland. Hij laat een indrukwekkend oeuvre na, van schilderijen, boekbanden, zilverwerk, juwelen, keramiek, porselein, meubels, bouwwerken … Linda Van Santvoort introduceert u in Van de Veldes wondere wereld en toont hoe wij vandaag met zijn erfenis omgaan. Extra De Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience bewaart een unieke collectie Vlaams cultureel erfgoed, waaronder boekbanden die ontworpen zijn door Henry Van de Velde. Op 26 oktober brengt u een bezoek achter de schermen van deze geheugenen kennisinstelling.

Prof. Linda Van Santvoort is als doctor in de Kunstwetenschappen gespecialiseerd in de architectuur van de 19de en 20ste eeuw. Ze is hoofddocent aan de UGent, waar ze Geschiedenis van de architectuur en Monumentenzorg doceert, en is ook gastdocent aan de Master Monumenten- en Landschapszorg (Artesis Antwerpen). Van 2000 tot 2012 was ze ondervoorzitter van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen.

Cursusgids_NJ2013.indb 23

Pr ak tisch «« Data: za. 5 en 19 okt. van 10 tot 12.30 uur en facultatief bezoek op za. 26 okt. van 10 tot 12 uur. «« Plaats: Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, Nottebohmzaal (Hendrik Conscienceplein 4) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Antwerpen en Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience «« Prijs: € 47 - € 41 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: AW-13E-HV

23/05/13 11:56

Ac tu e e l

mortseL

op zoek naar een nieuWe WereLd

h e t v e r h A A L vA n d e o v e r z e e s e u i t w i j k i n g ( 18 4 0 -1914 ) µ Antwerpen als internationale emigratiehaven µ overleven aan boord van een schip µ landverhuizers in latijns-Amerika

pr Ak tisch «

data: do. 21 en 28 nov. en 5 dec. van 14 tot 16 uur fac. museumbezoek: do. 12 dec. plaats: zaal ’t parkske (edegemsestraat 26) org.: i.s.m. davidsfonds reg. mortsel en cc ‘t parkske prijs zonder bezoek: € 47 - € 41 (met davidsfonds cultuurkaart)

« « «

code: mo-13d-Wz

prijs met bezoek: € 59 - € 53 (met davidsfonds cultuurkaart)

code: mo-13d-Wm

« «

inbegrepen: koffie en syllabus info: 03/449.50.80 (conny pirée) en op 016/310.670 (davidsfonds Academie)

In de loop van de 19de eeuw en tot aan de Eerste Wereldoorlog weken tienduizenden landverhuizers - Belgen en buitenlanders - via Antwerpen uit naar Amerika. Vanwaar kwamen die gelukzoekers en waarom trokken ze weg? Welke opvang genoten ze in onze havensteden? Wie profiteerde van hen en wie bekommerde zich om hun lot? Wat verwachtten ze van hun bestemming? En hoe verliep hun nieuwe leven? De rijke oom in Amerika bleek veelal een fabeltje. De conflicten tussen nieuw aangekomenen

en degenen die zich al gevestigd hadden, waren talrijk. Het leven in de nieuwe wereld was anders, bevreemdend en hard. Sommigen konden niet aarden en keerden terug, anderen bleven en werden uiteindelijk Amerikanen. Een boeiend verhaal over de tijd toen de migranten Belgen waren. extr a Facultatief bezoek aan het nieuwe Red Star Line museum op do. 12 december (uur wordt afgesproken tijdens de eerste les). Boekentips: Ik kom van ver, bij de expo in M-Museum Leuven; Red Star Line Antwerpen (catalogus). tournee: Daguitstap Red Star Line

prof. john everAert, doctor in de geschiedenis, is em. gewoon hoogleraar aan de Universiteit Gent. Hij onderzocht onder andere de koloniale expansie (15de-19de eeuw) en de overzeese betrekkingen (19de-20ste eeuw) van de Europese mogendheden. Hij is ook reisbegeleider voor Davidsfonds Cultuurreizen.

MeT BOeK

schiLde

de taalgrens

b r i g i t t e r as k i n

pr Ak tisch « « « « «

data: ma. 23 en 30 sept., 7, 14 en 21 okt. van 14 tot 16 uur plaats: dienstencentrum (schoolstraat 44) org.: i.s.m. davidsfonds reg. schilde prijs: € 67 - € 61 (met davidsfonds cultuurkaart) inbegrepen: koffie en cursusboek ‘de taalgrens’ (handelsprijs: € 27,50) info: 03/383.46.16 (guido de preter) en op 016/310.670 (davidsfonds Academie) code: sL-13c-tg

Cursusgids_NJ2013.indb 24

de taaLgrens

o f wAt B e Lg e n z o w e L v e r B i n dt A L s v e r d e e Lt µ totstandkoming van de Germaans-Romaanse cultuurgrens µ Van geografische taalgrens tot sociologische scheiding µ talentellingen en faciliteitengemeenten

De taalgrens die ons land dwars doormidden deelt, is zoveel meer dan de inzet van een politiek spel. Ze is zowel een geografische grens als een sociologische scheiding. ‘Toch is de Belgische tweedeling geen kwaadaardige kwaal. Ze is een onomkeerbaar en leerrijk geschiedenisverhaal. Dat begint als alle grote verhalen vóór de Romeinen’, schrijft Brigitte Raskin in de proloog van haar boek De taalgrens. Brigitte Raskin maakt de actuele situatie van de

taalgrens begrijpelijker door ze in een historisch perspectief te plaatsen. Van vóór de Romeinen tot in 1830, van het unitaire tot het federale België, van Gaston Eyskens tot Elio di Rupo: Raskin zet de geschiedkundige ontwikkelingen uiteen en gaat met u een gesprek aan over haar bevindingen. cursisten vertellen C ‘Geeft een vernieuwde kijk op het onderwerp.’ (Kortrijk, 2013) C ‘Brigitte Raskin is een begeesterde lesgever, weet veel te vertellen en boeit.’ (Kortrijk, 2013) Boekentip: De taalgrens

(inbegrepen in de cursusprijs).

Brigitte rAskin liet haar job als leerkracht geschiedenis staan toen ze de AKO Literatuurprijs kreeg voor haar debuut Het Koekoeksjong. Sindsdien is de historica voltijds schrijfster en occasioneel reporter, columniste, recensente, jury- en commissielid. Bij Davidsfonds Uitgeverij verscheen haar boek De taalgrens.

23/05/13 11:56

actueel

nieuw

Diest

De economische en financiële crisis

O o r z a k e n , g e v o lg e n e n r e m e d i e s i n h i s to r i s c h p e r s p e c t i e f µµ Buitensporige schuldniveaus als oorzaak µµ De eurocrisis: crisis met een eigen dynamiek µµ Uitwegen uit de impasse

Tegen de eerste jaren van de 21ste eeuw dachten we ontdekt te hebben hoe de economie werkt. We dachten te weten hoe we de zaken konden sturen via het beleid van regeringen en centrale banken. De financiële crisis van 2008 en 2009 blies dit consensusmodel omver, vooral wat de werking van de financiële markten en de banken betreft.

Johan Van Overtveldt legt eerst uit waar het consensusmodel vandaan kwam en valt daarbij terug op belangrijke historische figuren als Adam Smith, John M. Keynes en Milton Friedman. Vervolgens gaat hij in op wat er allemaal fout liep tijdens deze financiële crisis. Hij maakt duidelijk dat een fundamentele hertekening van het financiële landschap absoluut noodzakelijk is om het tij te keren.

pr ak tisch «« Data: do. 14, 21 en 28 nov. en 5 dec. van 14 tot 16 uur «« Plaats: CC Begijnhof Diest (Infirmeriestraat z/n) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Diest «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 013/333.632 (Alfons Elst) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: DI-13D-CR

Prof. dr. Johan Van Overtveldt is hoofdredacteur van Trends en professor macroeconomie aan de Universiteit Hasselt. Hij publiceerde diverse boeken, zowel in het Nederlands (Het einde van de euro, Red de Vrije Makt) als in het Engels (The Chicago School, Bernanke’s Test). In het verleden bekleedde hij ook functies in het bedrijfsleven en in de bankwereld.

Cursusgids_NJ2013.indb 25

23/05/13 11:56

ac tu e e l

nieuw Torhout

De Groote Oorlog

Va n o o r z a k e n tot g e v o lg e n

µµ Aanleidingen voor het internationale conflict µµ Loopgravenoorlog op industriële schaal µµ De wereld hertekend

Van 4 augustus 1914 tot 11 november 1918 wordt de Groote Oorlog uitgevochten. Meer dan 70 miljoen soldaten worden gemobiliseerd voor dit eerste conflict op wereldschaal. Zij leveren strijd in veldslagen, op zee en voor het eerst ook in de lucht. Miljoenen militairen en burgers vinden de dood. Een veelvoud aan slachtoffers blijft verminkt voor het leven. Dominiek Dendooven schetst het algemene kader van deze verschrikkelijke oorlog. Wat waren

pr ak tisch

@@ Code: TH-13C-GO

Boekentip: Oorlogskalender WO I, door Robert

Declercq.

Reistip: cultuurreis naar Ieper op 5 okt. 2013. Daguitstap: In Flanders Fields Museum Ieper. Tournee: theatermonoloog De gekke soldaat. Tournee: cabaretesk verteltheater Ontploft, door

Begijn le Bleu.

«« Data: woe. 27 nov., 4, 11 en 18 dec. van 14 tot 16 uur «« Plaats: CC De Brouckere (Aartrijkestraat 6) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Torhout «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 050/213.858 (Daniël Vanhoutte) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

de oorzaken? Hoe raakte de hele wereld hierin betrokken? Welke evoluties kende de oorlogsvoering? Hoe zag de wereld eruit na het ondertekenen van de wapenstilstand? Aan de vooravond van de herdenkingen in 2014 maakt deze cursus duidelijk waarom we ons de gruwel van de Eerste Wereldoorlog moeten blijven herinneren.

Dominiek Dendooven is historicus en sinds 1998 als wetenschappelijk medewerker verbonden aan het In Flanders Fields Museum. Hij was verantwoordelijk voor tentoonstellingen als ‘Mens-Cultuur-Oorlog’ (2008) en ‘Sjouwers voor de Oorlog’ (2010) en is (co-)auteur van tal van boeken over de Eerste Wereldoorlog.

Ieper

De Ar abische Lente

Oorzaken en gevolgen van de volksopstanden in het Midden-Oosten

pr ak tisch «« Data: di. 1, 8, 15 en 22 okt. van 14 tot 16 uur «« Plaats: CC Het Perron (Fochlaan 1, naast het station) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Ieper «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 057/204.420 (Joël Decorte) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: IE-13C-AL

Cursusgids_NJ2013.indb 26

µµ Algemeen overzicht van de revolutiegolf µµ De revoluties in Tunesië en Egypte µµ De situatie in Saoedi-Arabië

vandaag nog heerst er onrust in een aantal Arabische landen … Gino Schallenbergh houdt de vinger aan de pols en geeft u een heldere kijk op de situatie.

De Arabische revoluties die in de lente van 2011 in Tunesië, Egypte, Libië en Jemen de kop opstaken, werden vooral gedragen door jongeren. Het relatieve gemak waarmee in een aantal Arabische staten een einde werd gemaakt aan de heersende regimes, geeft aan hoe diep de woede van het volk was en hoe zwak een schijnbaar solide dictatuur kan zijn. Gino Schallenbergh schetst de achtergrond die tot de revolutie geleid heeft en maakt zo een bilan op van de opstand. De revoluties kenden niet overal hetzelfde verloop en in sommige staten faalde het activisme. Ook

Cursisten vertellen CC ‘Een docent met een zeer grote kennis van de Arabische wereld/cultuur. Zeer goed en duidelijk gebracht, ook voor niet ‘ingewijden’! Een ideale mix van geschiedenis en hedendaagse politiek!’ (Genk, 2012) CC ‘Deze lessen hadden nog gerust 10 keer mogen verder gaan: uiterst boeiend.’ (Kapellen, 2013) Tournee De Arabische Revolutie met Jef Lambrecht.

Prof. Gino Schallenbergh is doctor in de Oosterse studies. Hij doceert Arabische media, modern en klassiek Arabisch, islamitische doctrine en diversiteit aan de KU Leuven en de UGent (afdeling arabistiek en islamkunde). Hij was ook werkzaam aan het Nederlands-Vlaams Instituut in Cairo. Zijn onderzoek spitst zich toe op de hedendaagse politieke en culturele situatie van het Midden-Oosten.

23/05/13 11:56

Europa BelgiĂŤ en zijn koningen ................................................................................... 29 Kunstige dubbelgangers ............................................................................... 29 Van hoofs tot eigentijds: Duitse literatuurgeschiedenis.......... 30 Van Mezquita tot Alhambra ....................................................................... 30 Het erfgoed van de dood . ............................................................................ 31 Het einde van Napoleon ................................................................................. 32 Van de Vlaamse primitieven tot Cobra . .............................................. 32 Spiegel van de middeleeuwen

. .................................................................. 33

Van Ambiorix tot het (con)federalisme . ............................................ 33 Karel de Grote

. ................................................................................................... 34

Idealisme en engagement in Vlaanderen

........................................... 34

De graven van Vlaanderen ........................................................................... 35 De Baltische Staten ........................................................................................... 36 Elders praat men anders â&#x20AC;Ś .......................................................................... 36

Cursusgids_NJ2013.indb 27

23/05/13 11:56

Cursusgids_NJ2013.indb 28

23/05/13 11:56

europA

MeT BOeK

stromBeek

BeLgië en zijn koningen

d e m A c h t e n d e i n v Lo e d vA n d e m o n A r c h i e µ De invloed van de monarchie op binnenlandse en buitenlandse zaken µ sociaal-economische standpunten en communautaire spanningsvelden µ De koloniale politiek van het koningshuis

Hoe werd België een monarchie? Hoe stond Leopold I tegenover de grondwet? Waarom werd Congo-Vrijstaat Belgisch Congo? Was Albert I de koning-soldaat of is dat een van de vele mythes rond het koningshuis? Vormt de troonsafstand van Leopold III de breuklijn in de geschiedenis van de monarchie? Welke rol spelen de Belgische vorsten bij de regeringsvorming?

Mark Van den Wijngaert geeft een overzicht van de Belgische geschiedenis en de rol die de koningen daarin spelen. Door de evolutie van een elitaire naar een democratische samenleving en van een unitaire naar een federale staat erodeert de macht van de koning. De vraag is of daarmee ook de invloed van de koning verminderd is. pr Ak tisch cursisten vertellen C ‘Politiek wordt een boeiend onderwerp door de psychologische analyse van prof. Van den Wijngaert. Proficiat.’ (Overijse, 2009)

« « « «

Boekentip: Zijn wij de koningen te rijk? door Mark

Van den Wijngaert e.a.

prof. mArk vAn den wijngAert, em. hoogleraar nieuwste geschiedenis aan de HU Brussel, promoveerde aan de KU Leuven tot doctor in de moderne geschiedenis. In zijn onderzoek komen hoofdzakelijk de naoorlogse Belgische politieke geschiedenis, de Belgische monarchie, de Duitse bezetting en de Koude Oorlog aan bod.

data: woe. 16 en 23 okt. en 6 en 13 nov. van 13.30 tot 16 uur plaats: cc (gemeenteplein) org.: i.s.m. davidsfonds reg. grimbergen prijs: € 71 - € 65 (met davidsfonds cultuurkaart) inbegrepen: koffie en cursusboek 'België en zijn koningen. monarchie en macht' (handelsprijs: € 17,95) info: 02/269.01.43 (marc van hoof) en op 016/310.670 (davidsfonds Academie) code: sB-13c-ko

h e r e n ta L s

kunstige duBBeLgangers n A m A A k e n i m i tAt i e i n d e k u n s t

Wat is echt en wat is namaak? Die vraag houdt ook de kunstwereld in haar greep. Twee vakspecialisten benaderen dit thema vanuit hun domein: barokke portretten en de wereld van de kunsthandel. In de 16de en de 17de eeuw werd een portret gezien als een vervalsing. Een portret kon toen een sociale klim versnellen of een reputatie beschadigen. Bert Watteeuw vertelt wat er achter die portretten schuilgaat: burgers die hun imago actief mani-

puleren en pronkende modellen die op de korrel genomen worden. Peter Bernaerts wijdt u in in de wereld van de kunsthandel, een sector die constant op haar hoede moet zijn voor namaak. Hebt u thuis zelf een stuk waarvan u wil weten of het echt of nep is? Breng een foto mee tijdens de laatste les en laat het schatten! extra De laatste les vindt plaats in het Antwerpse

veilinghuis Bernaerts (Verlatstraat 16-22).

µ Betrouwbare kopie versus leugenachtige verdraaiing µ De waarde van kunst en het gevaar van vervalsingen µ De kunsthandel

pr Ak tisch « «

cursisten vertellen C ‘Schitterend: 11/10, proficiat aan beide sprekers!’ (Mechelen, 2013)

« « «

Bert wAtteeuw is onderzoeksassistent aan de faculteit Kunstwetenschappen van de KU Leuven. Hij werkt aan een verhandeling over de cultuur van het portret in vroegmodern Vlaanderen en sinds 2011 in het Antwerpse Rubenianum. peter BernAerts werkt in het veilinghuis dat opgericht werd door zijn ouders. Er wordt vaak een beroep gedaan op zijn expertise als schatter. Als docent bij Syntra geeft hij zijn kennis door over kunsthandel en de waarde van kunst.

Cursusgids_NJ2013.indb 29

data: vr. 15, 22 en 29 nov. en 6 dec. van 14 tot 16 uur plaats: oud gasthuis (zolderverdieping, nederrij 133/A) org.: i.s.m. davidsfonds reg. herentals prijs: € 53 - € 47 (met davidsfonds cultuurkaart) inbegrepen: koffie, syllabus en bezoek veilinghuis info: 014/216.535 (hubert vanooteghem) en op 016/310.670 (davidsfonds Academie) code: he-13c-kd

23/05/13 11:56

e u ro pa

nieuw Aartselaar

Van hoofs tot eigentijds

K e n n i s m a k i n g m e t d e D u i t s e l i t e r at u u r g e s c h i e d e n i s © YKh - shutterstock

µµ Het begin: de hoofse literatuur µµ Duitse klassiek en romantiek: onovertroffen hoogtepunten µµ Recente toppers: Brecht en Grass

pr ak tisch «« Data: di. 24 sept. en 1, 8 en 15 okt. van 14 tot 16 uur «« Plaats: CC ’t Aambeeld (Della Faillelaan 34) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Aartselaar en het CC «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 03/887.92.91 (Paul Reyniers) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: AR-13C-DL

Tristan en Isolde, Faust, Oskar de Trommelaar, Rilke, Heine en Brecht: zowel de auteurs als de personages uit de Duitse literatuurgeschiedenis doen waarschijnlijk een belletje rinkelen, maar wie waren ze alweer en wie schreef precies wat? Voor velen blijft de Duitse literatuur onbekend terrein, terwijl er zoveel parels te ontdekken zijn.

Johan Nowé selecteerde acht auteurs, van wie hij leven en werk aan u voorstelt. Op die manier gidst hij u doorheen de rijke Duitse literatuurgeschiedenis. Het overzicht begint in de middeleeuwen met het wondermooie verhaal van Tristan en Isolde en eindigt met een recente Nobelprijswinnaar. Het wordt zeker een aangename kennismaking!

Prof. em. Johan Nowé was hoogleraar aan de KU Leuven, waar hij Duitse literatuur doceerde en verantwoordelijk was voor de lerarenopleiding Duits. Zijn wetenschappelijk onderzoek concentreerde zich voornamelijk op de oudere Duitse literatuur, met name het middeleeuwse drama.

nieuw

Schoten

Van Mezquita tot Alhambr a

D e c u lt u u r va n h e t M o o r s e S pa n j e i n d e m i d d e l e e u w e n µµ Al-Andalus: Islam, geschiedenis en 'convivencia' µµ Islamitische kunst: architectuur, arabesken, kalligrafie µµ De wetenschappelijke erfenis van de Moren

pr ak tisch «« Data: do. 5, 12 en 19 dec. van 14 tot 16.30 uur «« Plaats: CC Kasteel van Schoten (Kasteeldreef 61) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Schoten «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 03/658.62.96 (Willem Van Den Rul) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: SO-13C-ZQ

Cursusgids_NJ2013.indb 30

In de middeleeuwen was het Arabisch de voertaal in Spanje. De muezzin riep er op tot het gebed en de koran werd er onderwezen in de madrassas. Christenen, Arabieren, Berbers en Joden leefden er samen in een vorm van laisser faire. Er werden prachtige paleizen en moskeeën gebouwd, er werden Arabische boeken vertaald, de Koran werd overgeschreven in gouden letters …

Philippe Aloy zoekt uit hoe islamitisch de Spaanse samenleving was. Hij ontrafelt de geometrie achter de arabesken en vraagt zich af waarom we de kunst in Andalusië islamitisch noemen. Ten slotte staat hij stil bij de wetenschappelijke en culturele transfer vanuit het Arabische rijk over de Andalusische samenleving naar Europa. Boekentip: De Spaanse conquista en reconquista 711-1492, door Luk Corluy.

Philippe Aloy is jurist en Master of Arts in internationale relaties aan de Johns Hopkins University (Washington D.C.). Na een carrière als bedrijfsleider studeerde hij islamitische kunst aan de School of Oriental and African Studies in London en begeleidde hij reizen naar Andalusië.

23/05/13 11:56

europa

Aarschot

Het erfgoed van de dood

F u n e r a i r e r f g o e d i n d e 2 0 s t e e n 21 s t e e e u w µµ De symbolentaal van graven en grafmonumenten µµ De problematiek van het bewaren van funerair erfgoed µµ Trends en mogelijkheden voor de toekomst

De laatste 100 jaar is onze omgang met de dood erg veranderd. Onze tradities rond begraven en rouwen en onze begraafplaatsen zijn daar stille getuigen van. Kerkhoven verhuisden of veranderden in gemeentelijke en stedelijke begraafplaatsen. Grafmonumenten worden sinds het eind van de 19de eeuw steeds kleiner en zijn steeds minder uitgerust met de rijke symboliek van rouw en verdriet. Tamara Ingels gaat dieper in op de verschillende aspecten van funerair erfgoed en toetst samen met

u de theorie aan de praktijk tijdens een wandeling op een begraafplaats. Daarbij geeft ze antwoorden op vragen als: wat is de taal van de dood? Welke tekens en symbolen kan je op een graf aantreffen? En wat kunnen grafmonumenten en begraafplaatsen ons vertellen over heden, verleden en toekomst? Cursisten vertellen CC ‘Zeer gedreven en enthousiaste lesgeefster die weet te boeien.’ (Sint-Niklaas, 2012) Extra Tijdens de laatste les, brengt u samen met Tamara Ingels een bezoek aan een begraafplaats in Aarschot. Praktische afspraken worden tijdens de eerste les gemaakt.

Tamara Ingels, doctor in de archeologie en de kunstwetenschappen, werkt als funerair consulent al enkele jaren aan diverse projecten rond inventarisatie en bewaring van funerair erfgoed in opdracht van verschillende gemeentes en verenigingen. Ze geeft ook geregeld funeraire wandelingen.

Cursusgids_NJ2013.indb 31

pr ak tisch «« Data: vr. 4, 11, 18 en 25 okt. van 14 tot 16 uur «« Plaats: zaal Aleydis (Elisabethlaan 103B) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Aarschot «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 016/564.870 (Emiel Ooms) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: AA-13C-FE Boekentips:

Hier rust… Bijzondere graven en begraafplaatsen, door Staf Schoeters; Gelieve de familie te volgen. Koffietafels in Vlaanderen, door Rob Belemans e.a.

23/05/13 11:56

e u ro pa

nieuw Tienen © georgios kollidas - shutterstock

Het einde van Napoleon

O n d e r g a n g va n e e n o n g e n aa k baa r g e waa n d s taat s m a n µµ Het Congres van Wenen hertekent Europa µµ De Honderd Dagen: van Elba tot Waterloo µµ Schokkende ooggetuigenverslagen

Pr ak tisch «« Data: di. 15 en 22 okt. en 5 nov. van 14 tot 16 uur en 12 nov. van 14 tot 16.30 uur. «« Plaats: CC De Kruisboog (SintJorisplein 20) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Tienen «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 016/815.195 (Guy Boogaerts) en op 016/310.670 (Universiteit Vrije Tijd)

@@ Code: TI-13C-NA

1812: het leger van Napoleon marcheert Rusland binnen. Het wordt het strafste verhaal uit de moderne Europese geschiedenis. De Russische veldtocht eindigt twee jaar later met de ondergang van de ongenaakbaar gewaande Napoleon en van het Frankrijk van de Revolutie. De helden van dit relaas waren ook jongemannen van bij ons: Abbeel en Christiaensen uit België, Wagevier en Van Dodewaard uit Nederland. De soldaten beleefden een tragedie op kolossale schaal, overleefden de vreselijke tocht door de Rus-

sische winter en schreven onthutsende memoires. Johan Op de Beeck combineert ooggetuigenverslagen met een politieke en militaire analyse van een conflict dat de toekomst van Europa heeft bepaald en ingrijpend heeft veranderd. Extra Napoleon bezocht Tienen twee keer. Het kabinet van de burgemeester bevat blijvende herinneringen aan de Franse veldheer. Aansluitend op de laatste les gaan we daar een kijkje nemen. Boekentips: Met Napoleon naar Moskou, door Joost

Welten en Johan De Wilde; In dienst van Napoleons Europese droom, door Joost Welten; Europeaan tegen wil en dank. In de voorhoede van Napoleons Grande Armée, door Emiel Lamberts.

Johan Op de Beeck was journalist en nieuwsanker bij de VRT, TV Limburg en Kanaal Z. Hij stond aan het hoofd van Euronews en Canvas en maakte verschillende tv-documentaires en debatprogramma’s. Als geschiedkundig auteur specialiseert hij zich in de Franse Revolutie en het eerste Empire. Hij publiceerde eerder het succesvolle Napoleons Nachtmerrie (2012) en eind 2013 verschijnt Waterloo.

S i n t-T r u i d e n

Van de Vlaamse primitieven tot Cobr a © jorisvo - shutterstock

D e e i g e n h e i d va n d e k u n s t i n d e N e d e r la n d e n

µµ De culturele identiteit van de Nederlanden µµ Vlaamse versus Nederlandse kunst µµ De betekenis van kunst in onze maatschappij

pr ak tisch «« Data: do. 21 en 28 nov. en 5 en 12 dec. van 14 tot 16 uur «« Plaats: CC ‘de Bogaard’ (Capucienessenstraat 8) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Sint-Truiden «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 011/687.713 (Willy Neyens) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: ST-13C-CO

Cursusgids_NJ2013.indb 32

Hoe Vlaams is Bruegel of Ensor? En hoe Nederlands is Vermeer of Mondriaan? Bestaat er zoiets als Vlaamse of Nederlandse kunst? Sinds de 15de eeuw profileert de kunst uit de Nederlanden zich tegenover de mediterrane kunst. Maar is er wel zoiets als een eigen culturele identiteit en wat houdt die dan precies in?

Aan de hand van uiteenlopende kunstwerken toont Ludo Beheydt hoe kunst en cultuur met elkaar verbonden zijn. Hij legt ook uit welke betekenis we in onze samenleving aan kunstwerken geven. Ontdek in deze fascinerende cursus met eigen ogen hoe kunst door de tijden heen en los van historische stijlveranderingen een aparte culturele identiteit uitstraalt. Cursisten vertellen CC ‘Zeer verhelderende cursus, smaakt naar meer!’ (Geel, 2013) CC ‘Een zeer begeesterde prof, boeiende cursus met diepgang, zeer duidelijke vergelijkingen i.v.m. kunst der Nederlanden, Vlaamse en Italiaanse.’ (Geel, 2013)

Prof. dr. Ludo Beheydt is gewoon hoogleraar Civilisation néerlandaise en Linguistique néerlandaise aan de Université catholique de Louvain en hij was bijzonder hoogleraar Cultuur der Nederlanden aan de Universiteit van Amsterdam en Leiden. Bovendien is hij Europees Eresenator voor verdienste op het gebied van cultuur.

23/05/13 11:56

europa

Brugge

Spiegel van de middeleeuwen µµ Kleine uitvindingen, grote gevolgen µµ De ene renaissance is de andere niet µµ De ontdekking van de hemel

De ‘duistere’ middeleeuwen: een hardnekkiger cliché is haast ondenkbaar. Recent onderzoek toont immers aan dat er in de middeleeuwen een heel eigen denken ontstond dat aan de oorsprong ligt van ons moderne mensen wereldbeeld. En er zijn nog veel meer feiten die het cliché tegenspreken. Zo zijn de bril, het spinnenwiel en het mechanische uurwerk allemaal middeleeuwse uitvindingen. Jozef Janssens gaat in tegen de vooroordelen en schetst een genuanceerder beeld van de middeleeuwse cultuur. Over de emancipatie van de

De middeleeuwen in woord en beeld

volkstaal, verschuivingen in de spiritualiteit, experimenten in de literatuur … In deze cursus wordt voorgoed komaf gemaakt met de middeleeuwen van kuisheidsgordels, griezelige kastelen, een verdrukkende Kerk en kortzichtige geleerden. Cursisten vertellen CC ‘Begeesterende lessen, subliem gepresenteerd’ (Brussel, 2011) CC ‘Deze lessenreeks geeft een andere visie op de middeleeuwen, zeer verrijkend en uitstekend gebracht.’ (Koksijde, 2012) Boekentip: Spiegel van de middeleeuwen, door Jozef Janssens.

Prof. Jozef Janssens, doctor in de Germaanse filologie, specialiseerde zich in de middeleeuwse cultuur. Hij was vice-rector van de HU Brussel en doceerde en publiceerde over de middeleeuwse letterkunde en geschiedenis. Zijn nieuwste boek Spiegel van de middeleeuwen verscheen bij Davidsfonds Uitgeverij.

pr ak tisch «« Data: zat. 16 en 23 nov. en 7 en 14 dec. van 9.45 tot 12.15 uur «« Plaats: Brugge, Hof van Watervliet (zaal 7) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Brugge «« Prijs: € 59 - € 53 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 050/391.911 (Hugo Declercq) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: BG-13E-ME

Oostende

Van Ambiorix tot het (con)feder alisme µµ De dappersten onder de Galliërs µµ Op weg naar België µµ Arm Vlaanderen in de 19de eeuw

De geschiedenis van onze Vlaamse regio is complex. Wat we nu Vlaanderen noemen, werd door velen opgebouwd en soms weer afgebroken: Romeinen, Germanen, Franken, Bourgondiërs, graven en hertogen, koningen en keizers, boeren, brouwers en begijnen. Onze geschiedenis werd gekleurd door rijkdom en armoede, machtige steden, godsdiensttwisten, Spanjaarden, Oostenrijkers, Fransen en Hollanders. Is Vlaanderen vandaag welvarend en sterk, dan was het in de 19de eeuw wel anders. Toen België een industrieel succesverhaal schreef, vocht Vlaanderen

om sociaal en economisch te overleven. En morgen? Wordt het federale België een confederatie? En wat met Europa? Frans-Jos Verdoodt schetst een uniek overzicht van 2.000 jaar geschiedenis, cultuur, economie en politiek. Cursisten schrijven: CC ‘Uitstekende docent ‘verteller’. (Genk, 2012) CC ‘Zeer interessante cursus, zeer goede lesgever. Eindelijk op mijn 60ste heb ik goed overzicht van onze geschiedenis.’ (Beveren, 2013) Reistip: cultuurreis Nederland. In het spoor van Willem van Oranje o.l.v. F.-J. Verdoodt (7 tot 9 sept. 2013); Festival Oude Muziek en Vrede van Utrecht (24 tot 25 aug. 2013).

Prof. Frans-Jos Verdoodt is emeritus hoogleraar aan de hogescholen van Gent, Utrecht en Den Haag, en gastdocent aan de faculteit Geschiedenis van de Universiteit Antwerpen. Zijn onderzoek spitst zich toe op de geschiedenis van de Vlaamse Beweging. Hij is ook reisbegeleider voor Davidsfonds Cultuurreizen.

Cursusgids_NJ2013.indb 33

2 . 0 0 0 j aa r g e s c h i e d e n i s va n d e L a g e L a n d e n

pr ak tisch «« Data: di. 22 okt., 12, 19 en 26 nov. en 3 dec. van 14 tot 16.40 uur «« Plaats: Zaal El Mar (Pastoor Pypestraat 3/2) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Oostende «« Prijs: € 63 - € 57 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 059/708.571 (Fernand Vyvey) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: OO-13C-AM

23/05/13 11:56

e u ro pa

Koksijde

Karel de Grote

Een keizer tussen twee werelden

pr ak tisch «« Data: woe. 6, 13, 20 en 27 nov. van 14 tot 16.30 uur «« Plaats: CC Casino Koksijde (Casinoplein 11) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Koksijde, het gemeentebestuur van Koksijde en CC Casino Koksijde «« Prijs: € 59 - € 53 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 058/513.600 (Jacques Bauwens) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: KO-13C-KG

µµ Historische ontwikkelingen in het rijk van Karel de Grote µµ Persoonlijke aspecten van het leven van de keizer µµ Het onderscheid tussen feit en fictie

persoonlijke aspecten van het leven van de keizer als op de historische ontwikkelingen in zijn keizerrijk. Ook de Karolingische renaissance komt in woord en beeld aan bod. Een uiterst interessante zoektocht naar de waarheid achter een mythische figuur.

Iedereen kent Karel de Grote: de koning der Franken die in de 8ste eeuw over Europa heerste. Het is dan ook bijna gemeengoed geworden om hem te zien als de vader van Europa. Maar is dat beeld correct? De betekenis van zijn bewind, dat de overgang vormt tussen de antieke tijd en de middeleeuwen, is alleszins veel complexer dan we denken. Raoul Bauer gaat samen met u op zoek naar de feiten en de fabels over Karel de Grote. Hij gaat zowel in op

Cursisten vertellen CC ‘De prof is een woordkunstenaar, je hangt aan zijn lippen.’(Knokke-Heist, 2011) CC ‘Raoul Bauer geeft op boeiende en levendige wijze les. Het is genieten van het begin tot het einde.’ (De Pinte, 2013) Boekentip: Karel De Grote. Een keizer op de grens tussen twee werelden, door Raoul Bauer.

Prof. Raoul Bauer, historicus en doctor in de letteren, is hoogleraar cultuurgeschiedenis aan de Hogeschool voor Wetenschap en Kunst, departement architectuur, Sint-Lucas Brussel-Gent. Hij is erkend navorser van de KU Leuven en begeleidt ook Davidsfonds Cultuurreizen.

Waregem

nieuw

Idealisme en engagement in Vlaanderen

D e r o e p i n g va n d e k at h o l i e k e s t u d e r e n d e j e u g d ( 19 2 0 -19 9 0 ) µµ Katholiek onderwijs en Katholieke Vlaamse Studentenbeweging µµ Van AKVS tot KSA en verder µµ De geest van ’68 en het verdampen van de traditie

pr ak tisch «« Data: ma. 7, 14 en 21 okt. en 4 nov. van 14 tot 16 uur «« Plaats: CC De Schakel (Schakelstraat 8) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Waregem «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 057/600.217 (Brigita Demey) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: WA-13C-SJ

Cursusgids_NJ2013.indb 34

Een eeuw lang, van het laatste kwart van de 19de eeuw tot de jaren na 1968, voelden katholieke scholieren, studenten en seminaristen in Vlaanderen zich geroepen tot een idealistisch engagement in groep in de Katholieke Vlaamse Studentenbeweging, de KSA en de Leuvense studentenbeweging.

Louis Vos schetst de evolutie van deze roeping sinds de jaren 1920, met aandacht voor de bloei en ondergang van het AKVS en de ontplooiing van KSA. De radicaliserende invloed van de Leuvense studentenbeweging, het keerpunt Leuven Vlaams en de zwenking naar links in 1968 blijven daarbij niet onbesproken, evenals de factoren die deze traditie in de laatste decennia van de vorige eeuw deden verdwijnen.

Prof. Louis Vos is historicus en emeritus gewoon hoogleraar nieuwste geschiedenis aan de KU Leuven. Hij was ook gasthoogleraar aan de University of Pennsylvania (Philadelphia) en de Radbouduniversiteit (Nijmegen). Zijn onderzoek richt zich op de geschiedenis van nationalisme, Vlaamse beweging en studenten- en jeugdbewegingen en publiceerde hierover Idealisme en engagement in Vlaanderen. De roeping van de katholieke studerende jeugd (1920-1990).

23/05/13 11:56

europa

nieuw

Roesel are

De gr aven van Vlaanderen Vijf eeuwen ontwikkeling en strijd

µµ Rechtvaardigheid, beschaving en commerciële flair µµ Nietsontziende ambities, emotie en geweld µµ Boudewijn met de Baard, Arnulf de Ongelukkige en Karel de Goede

Boudewijn de IJzeren ontvoerde in 861 een koningsdochter, Judith, en werd zo de eerste graaf van het drassige Vlaanderen aan de Noordzee. Het zou meer dan 500 jaar duren vooraleer het graafschap overging in Bourgondische handen. In die lange periode ontwikkelde Vlaanderen zich tot een van de rijkste en dichtstbevolkte gebieden van West-Europa.

Edward De Maesschalck vertelt het veelzijdige en onthutsende verhaal van de 25 opeenvolgende graven en gravinnen. Hij heeft het ook over alle grote gebeurtenissen uit die periode: de instorting van het Karolingische Rijk, de invallen van de Noormannen, de kruistochten ... Door de prachtige illustraties herbeleeft u alles vanaf de eerste rij. Reistip: cultuurreis Bourgondië, o.l.v. Edward De Maesschalck (7 tot 13 sept. 2013). Boekentip: De graven van Vlaanderen, door Edward De Maesschalck.

pr ak tisch «« Data: do. 7, 14 en 28 nov. van 14 tot 16 uur «« Plaats: CC De Spil (H. Spilleboutdreef 1) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Roeselare «« Prijs: € 47 - € 41 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 051/208.664 (José De Brouwere) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: RO-13C-GR

Edward De Maesschalck is doctor in de geschiedenis en auteur van historische boeken. Hij werkte van 1979 tot 2010 bij de VRT als programmamaker en interviewer (onder meer voor Ten huize van) en als programma-adviseur bij Canvas. In 2008 verscheen van zijn hand het prestigieuze boek De Bourgondische vorsten en in 2012 De graven van Vlaanderen.

Cursusgids_NJ2013.indb 35

23/05/13 11:56

e u ro pa

nieuw Wetteren

Terr a incognita? © chrupka - shutterstock

D e B alt i s c h e s tat e n

µµ Estland, Letland en Litouwen µµ Speelbal van de grote mogendheden µµ Culturele rijkdom en geschiedenis

pr ak tisch «« Data: woe. 13, 20 en 27 nov. en 4 dec. van 14 tot 16 uur «« Plaats: CC De Poort (Markt 27) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Wetteren en Vormingplus Waas-en-Dender «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 09/369.32.05 (Marc Van Durme) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: WE-13C-BS

Estland, Letland en Litouwen. Die drie kleine staten aan de Baltische zee zijn voor velen terra incognita. En dat terwijl ze veel te bieden hebben: unieke landschappen, culturele rijkdom en vooral geschiedenis. Eeuwenlang zaten ze onder de knoet van de buren: Zweden, Denen, Duitsers en Russen. Maar het hardnekkige verzet tegen elke vreemde inmenging en dictatuur heeft van de Balten dappere en eigenzinnige burgers gemaakt.

Oud-VRT-journalist Bert De Craene leerde de Balten kennen toen de Sovjets er de plak zwaaiden. Hij heeft hun onafhankelijkheidsstrijd meegemaakt, evenals de jaren van nieuwe vrijheid in de EU en de NAVO. Al deze facetten brengt hij in deze cursus ter sprake. De ideale voorbereiding voor een reis naar een van de drie landen. Reistip: Cultuurreis naar deze regio o.l.v. Bert De Craene in 2014.

Bert De Craene was 25 jaar journalist bij de VRT-radionieuwsdienst, was samensteller van het magazine ‘Actueel’ en maakte voor Klara documentaires over internationale politiek. Sinds midden jaren ’80 volgde hij de turbulente gebeurtenissen in Midden- en Oost-Europa en de voormalige Sovjetunie. Hij schreef onder meer boeken over de ontwikkelingen in Oost-Europa na het afscheid van het communisme, het nieuwe Rusland en paus Johannes Paulus II.

Zottegem

Elders pr aat men anders …

D i al e c to lo g i e e n h e t Vlaa m s e d i al e c t la n d s c h a p µµ Wat zijn dialecten en hoe kwamen ze tot stand? µµ Kenmerken van Vlaams, Brabants en Limburgs µµ De toekomst van de dialecten

pr ak tisch «« Data: ma. 18 en 25 nov. en 2 en 9 dec. van 14 tot 16 uur «« Plaats: Dienstencentrum De Schakel (Musselystraat 26) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Zottegem «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 09/360.31.72 (Joël Janssens) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: ZT-13C-DI

Cursusgids_NJ2013.indb 36

Een pimpampoentje is een lieveheersbeestje, een blaffetuur een vensterluik en een abuus een vergissing. Elke taal bevat geografische variatie en heeft dus dialecten. De variatie in uitspraak en woordenschat vallen het meeste op, maar ook in vormleer en zinsleer zijn er verschillen. Bovendien is taal voortdurend in beweging. Geen enkele generatie praat net zoals de vorige.

Magda Devos bespreekt het dialectlandschap van het Nederlandse taalgebied, met speciale aandacht voor Vlaanderen. Daarbij gaat ze ook in op het dialectverlies dat vandaag de dag aan de gang is en op de dialectrenaissance die daarvan het gevolg is. Een beknopte maar omvattende inleiding in een fascinerende taalkundige discipline. Cursisten vertellen CC ‘De prof bracht deze materie op een zeer boeiende manier! De moeite waard!’ (Waregem, 2010) Boekentips: Brabants etymologisch woordenboek;

Limburgs etymologisch woordenboek, door Frans Debrabandere.

Prof. Magda Devos is emeritus professor Nederlandse taalkunde aan de Universiteit Gent. Haar werkterreinen zijn onder andere dialectologie en naamkunde. Ze staat mee aan de leiding van het Woordenboek van de Vlaamse dialecten, dat aan de Gentse universiteit wordt samengesteld. Ook doet ze onderzoek naar plaatsnamen of toponiemen.

23/05/13 11:57

Wereld india: Land van tegenstellingen .............................................................. 39 congo: Van Mobutu tot Kabila . ................................................................ 39 De Amerikaanse Burgeroorlog ................................................................. 40 De Jezu誰eten in Zuid-Amerika . ..................................................................... 41 Het Mogolrijk

. .................................................................................................... 42

Poesjkin, Dostojevski en co . ....................................................................... 42 Washington en de wereld ............................................................................ 43 Het Manhattanproject ................................................................................... 44 china: Tussen traditie en vernieuwing ............................................... 44

Cursusgids_NJ2013.indb 37

23/05/13 11:57

Cursusgids_NJ2013.indb 38

23/05/13 11:57

werel d

nieuw Brussel

Land van tegenstellingen µµ Economisch groeiland versus traditionele samenleving µµ Politieke en maatschappelijke ontwikkelingen (na de onafhankelijkheid in 1947) µµ Bakermat van wereldreligies

India is een subcontinent met meer dan een miljard inwoners. Het is dan ook onmogelijk om een algemene uitspraak te doen over dit land. Enerzijds is India een snel ontwikkelende economie die in een stroomversnelling is geraakt door de globalisering. Anderzijds is het een ontwikkelingsland dat teruggrijpt naar de eigen tradities in reactie op de verwestering.

Prakash Goossens geeft een overzicht van de politieke en maatschappelijke ontwikkelingen en van de vele godsdiensten en culturen. Het kastenstelsel, de rijke tradities, de economie, de veelheid aan religies, de armoede … Het komt allemaal uitgebreid geïllustreerd aan bod. Extra Woe. 4 december om 14 u. kan u een geleid bezoek brengen aan de tentoonstelling Europalia India. Indomania in BOZAR. Reistip: cultuurreizen naar Rajasthan (vertrek 23 nov. 2013) en Zuid-India (vertrek 15 nov. 2013).

India in beeld

Pr ak tisch «« Data: ma. 4, 18 en 25 nov. en 2 dec. van 14 tot 16.30 uur «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Brussel «« Prijs zonder bezoek: € 59 - € 53 (met Davidsfonds Cultuurkaart)

@@ Code zonder bezoek: BK-13C-IZ «« Prijs met bezoek: € 74 - € 68 (met Davidsfonds Cultuurkaart)

@@ Code met bezoek: BK-13C-IN Prakash Goossens studeerde aan de KU Leuven, de Université Robert Schumann in Straatsburg en de Université Catholique de Louvain. Hij was assistent aan de rechtenfaculteit van de HU Brussel en is nu projectenleider in Azië voor de Congregatie Broeders van Liefde. In die functie keert hij geregeld terug naar zijn geboorteland India. Hij is ook reisbegeleider voor Davidsfonds Cultuurreizen.

«« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 02/465.64.65 (Lionel Missant) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

Mortsel

Van Mobutu tot Kabila

µµ De onafhankelijkheid als prelude van chaos µµ Van stabiliteit tot afgang in de Mobutujaren µµ Congo vandaag: enig licht in de tunnel?

Congo beschikt over een enorme grondstoffenrijkdom. Nochtans bevindt het land zich nu, meer dan 50 jaar na zijn onafhankelijkheid, nog steeds in een schijnbaar uitzichtloze situatie. De wereld is een rechteloze staat rijker, want mensenrechtenschendingen, inclusief verkrachting en kannibalisme, zijn er bijna dagelijkse kost. Gewezen VRT-radiojournalist Guy Poppe gaat op zoek naar de oorzaken. Elementen als de onvoorbereide onafhankelijkheid, de lastige relatie met België, de jarenlange dictatuur van Mobutu,

onuitroeibare corruptie, plundering door buurlanden en malafide ondernemingen komen aan bod. Maar daarbij verliest hij de weerbaarheid van de Congolezen en facetten als muziek, hedendaagse dans en film niet uit het oog. Cursisten vertellen CC ‘Op een uitstekende en boeiende manier maken wij kennis met de complexe geschiedenis van een land waarmee we gedurende meerdere decennia een speciale band hadden.’ (Dendermonde, 2011) Boekentip: Hoe Congolees zijn de Congolezen; Belgisch Congo; Weg uit Congo (Peter Verlinden). Reistip: stedenreis Kinshasa en omgeving (vertrek 25 okt. 2013).

Guy Poppe is gewezen radiojournalist bij de VRT. Jarenlang heeft hij verslag uitgebracht en reportages gemaakt over Afrika. Hij doceert aan verscheidene hogescholen en universiteiten en geeft mediatrainingen. Hij is auteur van twee boeken over Congo en publiceert geregeld artikels over dat land.

Cursusgids_NJ2013.indb 39

De eeuwige strijd tussen rijkdom en armoede in Congo

pr ak tisch «« Data: do. 3, 10, 17 en 24 okt. van 14 tot 16 uur «« Plaats: Zaal ’t Parkske, Blauwe Zaal (Edegemsestraat 26) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Mortsel en CC ‘t Parkske «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 03/449.50.80 (Conny Pirée) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: MO-13C-CO

23/05/13 11:57

w e r e ld

nieuw

Brecht

De Amerikaanse Burgeroorlog K e e r p u n t i n d e A m e r i k aa n s e g e s c h i e d e n i s

pr ak tisch «« Data: di. 12, 19 en 26 nov. en 3 dec. van 14 tot 16.30 uur «« Plaats: GC Brecht (Mudaeusstraat 9) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Sint-Job-in-’t Goor «« Prijs: € 59 - € 53 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 03/636.25.52 (Leo Stoffelen) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: BC-13C-AB

µµ Oorzaken en gevolgen van de Civil War µµ De slavernij als twistappel µµ Het ontstaan van totale oorlogsvoering

Tussen 1861 en 1865 vechten de Unie en de Confederatie, oftewel de Noordelijke en de Zuidelijke Staten, een bloedig conflict uit, waarbij meer dan 615.000 doden en een half miljoen gewonden vielen. Toch zijn er weinig gebeurtenissen uit de Amerikaanse geschiedenis die de volgende generaties, zowel binnen als buiten de Verenigde Staten, zo hebben weten te boeien en inspireren als de Amerikaanse Secessieoorlog.

Meteen na het einde van de oorlog hielden de machthebbers in Washington zich erg bezig met de beschrijving van de oorlog, maar daarin mocht en zou de visie van de overwonnenen niet naar voren gebracht worden. Etienne Rooms geeft in deze cursus een genuanceerd beeld van de Burgeroorlog, een strijd die op vele vlakken voor een kentering zorgde. Reistip: cultuurreis naar de VS o.l.v. Etienne Rooms

in 2014.

Prof. Etienne Rooms is doctor in de moderne geschiedenis en gaf les aan de Koninklijke Militaire School in Brussel. Hij doceerde er Krijgsgeschiedenis, Belgisch buitenlands beleid en Geschiedenis van de internationale relaties. Zijn voornaamste onderzoeksterrein situeert zich in de tweede helft van de 16de en 17de eeuw. Hij begeleidt ook Davidsfonds Cultuurreizen.

Cursusgids_NJ2013.indb 40

23/05/13 11:57

werel d

nieuw

Leuven

De Jezuïeten in Zuid-Amerika

O v e r R e d u c c i o n e s , E s ta n c i a s e n u n i v e r s i t e i t e n µµ Kerstening van de indianen µµ Revolutionair en grandioos missioneringswerk µµ 1768, einde van het heilig experiment

Jezuïeten waren van bij het begin van de stichting van hun orde actief als missionarissen in verschillende continenten. Vanaf 1607 werden er ook tientallen missieposten, oftewel Reducciones, opgezet in Paraguay, Zuid-Brazilië en Noord-Argentinië. Zo probeerden de Jezuïeten de Guarani-indianen te vrijwaren van Portugese slavendrijvers en Spaanse uitbuiters. Het was een gigantische opgave om de Reducciones op te starten en leefbaar en welvarend te houden, maar de hoogopgeleide missionarissen slaagden

daar wonderwel in. De Reducciones worden door velen aanzien als het ideaal van een christelijk geïnspireerde communistische gemeenschap. Maar klopt dat wel? En waarom kwam er in 1768 plots een einde aan? Luk Corluy vertelt het intrigerende verhaal van de Reducciones, waarvan een aantal vandaag erkend zijn als UNESCO Werelderfgoed. Extr a Karel Bockaert woonde jarenlang in Argentinië. Tijdens de laatste les deelt hij zijn ervaringen met u. Reistip: cultuurreis naar de Reducciones in LatijnsAmerika o.l.v. Luk Corluy in 2014.

pr ak tisch «« Data: woe. 13 en 27 nov. en 4 en 11 dec. van 14 tot 16 uur (11 dec. tot 17 uur) «« Plaats: Provinciehuis (Provincieplein 1, vlakbij het station) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Leuven «« Prijs: € 55 - € 49 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 016/234.114 (Jef Scheire) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: LE-13C-JZ

Luk Corluy studeerde filosofie, sociologie en economie en was verbonden aan het departement economie van de KU Leuven. Zijn interesse gaat uit naar de geschiedenis van de middeleeuwen, onder andere van Spanje. Hij is medewerker van het tijdschrift Streven, waarvoor hij de situatie in Latijns-Amerika bestudeert.

Cursusgids_NJ2013.indb 41

23/05/13 11:57

w e r e ld

Diest

Het Mogolrijk

P r a c h t e n p r aal va n e e n o u d e I n d i a s e b e s c h av i n g µµ Van Babur de Tijger tot Aurangzeb de Wrede µµ Bloei van bouwkunst en tuinarchitectuur µµ Tolerantie en centralisatie

pr ak tisch «« Data: do. 3, 10, 17 en 24 okt. van 14 tot 16 uur «« Plaats: CC Begijnhof Diest (Infirmeriestraat z/n) «« Org.: i.s.m. Vormingplus Oost-Brabant en Davidsfonds Reg. Diest «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 013/333.632 (Alfons Elst) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: DI-13C-MR

De schitterende beschaving van het Indiase Mogolrijk dwingt ook vandaag nog bewondering af. Het harmonieuze samengaan van Centraal-Aziatische en Perzische stijlen met hindoe-elementen is uniek, getuige de wereldberoemde Taj Mahal en de keizerlijke stad Fatehpur Sikri. Achter al die pracht en praal gaat echter een heel bewogen geschiedenis schuil, die ook vandaag nog brandend actueel blijft.

Dirk Collier maakt u wegwijs in de beroemde Mogoldynastie: van de Centraal-Aziatische voorgeschiedenis, over de bewogen levens van de zes Grootmogols (1527-1707), tot de nadagen van de dynastie. Onontbeerlijk voor wie India wil bezoeken of meer wil begrijpen van de bewogen geschiedenis van dit strategisch zo belangrijke subcontinent. Extra Bij Vormingplus Oost-Brabant kan u een cursus Indisch koken volgen. Alle info en inschrijvingen voor deze workshop: www.vormingplusob.be.

Dirk Collier studeerde rechten en Executive MBA. Zijn passie voor de Aziatische cultuur en geschiedenis werd gewekt op zijn vele reizen, onder meer naar China en India. Hij schreef de historische roman Afscheid van de Keizer, over het leven van Akbar de Grote (1543-1605). Het boek werd genomineerd voor de Prijs voor het Spirituele Boek 2011.

Diksmuide

Poesjkin, Dostojevski en co

D e e i g e n h e i d va n d e R u s s i s c h e l i t e r at u u r µµ Het ontstaan van de moderne Russische literatuur µµ Poesjkin, Gogol, Dostojevski, Tolstoj, Tsjechov en Boelgakov µµ De Sovjetliteratuur en het socialistisch realisme

pr ak tisch «« Data: ma. 18 en 25 nov. en 2, 9 en 16 dec. van 14 tot 16 uur «« Plaats: Wit-Gele Kruis (Stovestraat) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Diksmuide «« Prijs: € 59 - € 53 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 051/500.866 (Jozef Dumoulin) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: DK-13C-RL

Cursusgids_NJ2013.indb 42

De gebroeders Karamazov van Dostojevski, Anna Karenina en Oorlog en vrede van Tolstoj. Het zijn maar enkele kanjers uit de Russische literatuur die ook tot onze literaire canon behoren. De vraag is waar ze hun status aan te danken hebben? Zijn het de ongelofelijke verhaallijnen, het grote schrijverstalent of de Russische cultuur en samenleving die ons fascineren?

Emmanuel Waegemans bladert met u door twee eeuwen Russische literatuur. Hij schetst de omstandigheden waarin de literatuur ontstaan is en legt uit waarom de literatuur in Rusland zo nauw betrokken is bij het politieke en sociale leven. Maak op een onvergetelijke wijze kennis met de groten uit de Russische literatuur. Cursisten vertellen CC ‘Goed gekruid met geschiedkundige informatie. Boeiend zelfs voor niet literair geïnteresseerde personen.’ (Schilde, 2012) Reistip: er zijn verscheidene cultuurreizen en cruises naar Rusland. Zie www.davidsfonds.be/cultuurreizen.

Prof. Emmanuel Waegemans is doctor in de Slavische filologie en hoogleraar aan de KU Leuven. Hij bestudeert onder andere de Russische emigratie, de Russisch-Nederlands-Belgische betrekkingen en de Russische literatuur en is ook begeleider van Davidsfonds Cultuurreizen.

23/05/13 11:57

werel d

nieuw

Ieper/Aalst

Washington en de wereld H e t b u i t e n la n d s e b e l e i d va n d e VS

µµ Unilaterale interventiepolitiek versus internationale samenwerking µµ De belangen van de VS µµ Blik op Azië en de Stille Oceaan

De Verenigde Staten hebben de voorbije twaalf jaar een kronkelig parcours afgelegd in hun buitenlandse politiek. Na de aanslagen van 11 september koos George W. Bush voor een radicaal ideologische koers. De liberale democratie moest in de wereld uitgedragen worden en daarvoor legden de VS hun militair machtsoverwicht in de schaal.

De missies in Irak en Afghanistan ontnuchterden en ontgoochelden, de economische crisis baarde grote zorgen in eigen land. Barak Obama gooit het internationale beleid drastisch om. Voor hem tellen terughoudendheid, pragmatische berekening en internationale samenwerking, ook al zet ook hij de war on terror koel en met harde middelen voort. Bert De Vroey duidt hoe dit beleid van de VS impact heeft op de hele wereld.

Bert De Vroey is journalist bij de VRT-nieuwsredactie. Hij volgt al veertien jaar de binnen- en buitenlandse politiek van de VS. In 2011 publiceerde hij het boek De kleuren van Amerika. Spiegel voor Europa, over diversiteit in de VS.

pr ak tisch Aalst «« Data: vr. 11 en 18 okt. van 14 tot 16 uur «« Plaats: CC De Werf (Molenstraat 51) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Aalst en CC De Werf «« Prijs: € 40 - € 34 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 053/777.262 (Willy Beeckman) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: AL-13C-WA Ieper «« Data: di. 12 en 19 nov. van 14.30 tot 16.30 uur «« Plaats: CC Het Perron (Fochlaan 1, naast het station) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Ieper «« Prijs: € 40- € 34 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 057/204.420 (Joël Decorte) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: IE-13D-WA

Cursusgids_NJ2013.indb 43

23/05/13 11:57

w e r e ld

De Pinte © Sergej Khakimullin - shutterstock

Het Manhattanproject

H e t g e h e i m e g e n o ot s c h a p a c h t e r d e e e r s t e ato o m b o m µµ Het Manhattanproject, een immense geheime operatie µµ De eerste nucleaire wapenwedloop µµ De naweeën van Fat Man en Little Boy

Pr ak tisch «« Data: di. 1, 8, 15 en 22 okt. van 14 tot 16 uur «« Plaats: Ontmoetingscentrum Polderbos (OCP) (Polderbos 20) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. De Pinte «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 09/282.96.69 (Katleen Vandermeersch) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: PI-13C-MP

In 1939 schrijft Albert Einstein president Roosevelt dat de Duitsers aan een atoombom werken. De Amerikanen zijn gewaarschuwd! Samen met de Britten bundelen ze de krachten van hun meest briljante wetenschappers. Onder leiding van Oppenheimer en onder militair regime gaan zij de wedloop aan om als eerste een atoombom te ontwikkelen. Uiteindelijk zullen meer dan 130.000 mensen in het grootste geheim aan dit project werken. Het resultaat is ons welbekend.

Hoewel het Manhattanproject de wereld tot op vandaag grondig veranderd heeft, blijft het gehuld in een waas van mysterie en is het bij velen onbekend. Hoe was de sociale atmosfeer? Hoe verliep de wedloop echt in Duitsland? Wat met spionage en geheimhoudingspolitiek? Welke morele overwegingen maakte men? Hoe was België in dit project betrokken? Hubert Creyf onthult alle geheimen. Cursisten vertellen CC ‘Nog meer van dat, a.u.b.!’ (Diest, 2013) CC ‘Boeiend!’ (Diest, 2013)

Hubert Creyf is doctor in de wetenschappen en alumnus van de Vlerick school. Hij werkte enkele decennia in de internationale industrie, was medewerker van de Verenigde Naties bij de strijd tegen de aantasting van de ozonlaag en was secretaris-generaal van twee Europese verenigingen.

Landegem

Tussen tr aditie en vernieuwing © Christophe Testi - shutterstock

C h i n e s e c u lt u u r e n f i lo s o f i e

pr ak tisch «« Data: do. 3, 10, 17 en 24 okt. en 7 nov. van 14 tot 16 uur «« Plaats: Ontmoetingscentrum Ter Kale (Brouwerijstraat 4) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Landegem «« Prijs: € 59 - € 53 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 09/371.62.49 (Walter Uyttenhove) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: LA-13C-CH

Cursusgids_NJ2013.indb 44

µµ China in geografisch en historisch perspectief µµ Filosofie, cultuur en wetenschap in China µµ Het Chinese schrift en de Chinese karakters

tradities van het land. Daarbij neemt ze de verschillende clichés kritisch onder de loep. Kortom, u leert een China kennen dat u nooit eerder hebt gezien.

China komt geregeld in het nieuws. Als economische grootmacht, met architecturale prestigeprojecten of vanwege arrestaties van dissidenten als kunstenaar Ai Wei Wei. Onze blik is meer dan ooit gericht op het Verre Oosten en de Chinese grootmacht die stilaan de hele wereld verovert. Toch is het land voor veel westerlingen onbekend terrein. Patricia Konings gidst u door de geschiedenis van de gele grootmacht. Ze maakt u wegwijs in de vreemde taal, de bijzondere gewoontes en de strenge

Cursisten vertellen CC ‘Boeiende, zeer goede presentatie. Helder, verhelderend, ‘to the point’.’ (Brasschaat, 2011) CC ‘Zeer uitstekend en aanschouwelijk, zeer toegankelijk gebracht.’ (Tienen, 2012) Boekentip: Lekkel! door Tom Van de Weghe en

Sofie Aelterman.

Reistip: cultuurreizen Tibet en Chengdu (vertrek 1 sept. 2013) en China. Vijf hoofdsteden van een wereldrijk (vertrek 8 sept. en 11 okt. 2013).

Patricia Konings studeerde sinologie aan de KU Leuven en aan de University of Pennsylvania in Amerika. Ze werkte zes jaar als wetenschappelijk assistent aan de KU Leuven en geeft verschillende lezingen over China. Ze is ook bestuurslid van de School voor Comparatieve Filosofie Antwerpen.

23/05/13 11:57

Oudheid De Exodus ontrafeld ....................................................................................... 47 Plunderaars, veroveraars of beschavers? . .................................... 47 Over Minos, Ariadne en Daedalus ............................................................ 48 Romeinen en Barbaren . ................................................................................... 49 Geesten en goden uit de oudheid ............................................................ 50 Van Lucy tot de homo sapiens ................................................................... 50

Cursusgids_NJ2013.indb 45

23/05/13 11:57

Cursusgids_NJ2013.indb 46

23/05/13 11:57

oudheid

S i n t- G e n e s i u s - Ro d e

De Exodus ontr afeld µµ De verhalen van Jozef en Mozes µµ De historisch-archeologische context van Bijbelverhalen µµ De betekenis en ontstaansgeschiedenis van de religieus-literaire werken

Iedereen kent het verhaal van Mozes die de Rode Zee in tweeën splitst, zodat hij zijn volk veilig uit Egypte naar het Beloofde Land kan leiden. En het verhaal van Jozef, die dankzij zijn gave om dromen te verklaren een hoge functie aan het koninklijke hof toebedeeld krijgt. Maar er bestaan nog veel meer prachtige Bijbelverhalen met Egypte in de hoofdrol. Marleen Reynders gaat op zoek naar de band tussen Bijbelverhalen en de historisch-archeologi-

B i j b e lv e r h al e n i n h u n c o n t e x t

sche context waarin ze zich afspelen. Met veel passie beschrijft ze de eeuwenlange machtsstrijd tussen Egypte en het Bijbelland, en legt ze uit hoe die strijd weerspiegeld wordt in verschillende Bijbelverhalen. Cursisten vertellen CC ‘Een gepassioneerde specialiste. Schitterend!’ (Herentals, 2011) CC ‘Zeer boeiend onderwerp, bevattelijk en gestructureerd gegeven. Dit verhaal is ons nooit verteld in de godsdienstlessen …’ (Tielt, 2012) Reistip: Bonn: Cleopatra (22 sept. 2013); Egypte (vertrek 19 nov. 2013). Boekentip: Onder het oog van de zonnegod, door Marleen Reynders.

Marleen Reynders is licentiaat in de egyptologie en de musicologie. Ze was voorzitter van Egyptologica Vlaanderen en schreef de boeken Onder het oog van de Zonnegod, Kunstschatten uit Egypte en Het Egypte van de farao’s. Ze is ook reisbegeleider voor Davidsfonds Cultuurreizen.

pr ak tisch «« Data: woe. 6, 13, 20 en 27 nov. van 20 tot 22 uur «« Plaats: CC Wauterbos (Wauterbos 3) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Sint-Genesius-Rode en vtbKultuur «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 0478/462.541 (Mija De Greef) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: SG-13C-EX

Mechelen

Plunder aars, verover aars of beschavers? Romeinen in de L age L anden

µµ Kelten, Romeinen, Germanen en Christenen µµ De Romeinse economie, het dagelijks leven en het leger µµ De komst van de Germanen

Dat de Romeinse verovering van onze contreien niet zonder slag of stoot verliep, blijkt duidelijk uit de verslagen van Julius Caesar. Toch slaagden de Romeinen erin hun gezag te vestigen in de Provincia Belgica. Wat gebeurde er met de Keltische bevolking die hier leefde? Wanneer zijn de Romeinen hier weggetrokken en wat betekende de val van Rome voor de Lage Landen? Aan de hand van archeologische bronnen geeft Hugo Thoen een overzicht van de Romeinse sa-

menleving bij ons tijdens de eerste vier eeuwen van onze tijdrekening. Maar hij gaat ook verder. De Romeinse aanwezigheid in onze gewesten groeide immers uit tot een multiculturele samenleving avant-la-lettre, waarin Kelten, Romeinen en Germanen samenleefden. Cursisten schrijven CC ‘Een Romein was hier eventjes terug! Levendige uiteenzetting.’ (Tienen, 2012) CC ‘Inhoudelijk zeer toepasselijk en zeer actueel. Heel boeiend overgebracht.’ (Hoogstraten, 2013) Boekentip: De erfenis van de Oudheid voor de mens van nu, door Robert Nouwen.

Prof. Hugo Thoen, doctor in de archeologie, is erehoogleraar aan de Universiteit Gent, waar hij vooral Provinciale Romeinse archeologie doceerde. Hij leidde tal van opgravingen in binnen- en buitenland en publiceerde in nationale en internationale reeksen.

Cursusgids_NJ2013.indb 47

pr ak tisch «« Data: ma. 18 en 25 nov. en 2 en 9 dec. van 14 tot 16 uur «« Plaats: Technopolis (Technologielaan) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Mechelen en Technopolis «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 015/218.466 (Maria Marrant) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: ME-13C-LL

23/05/13 11:57

o u dh e id

Edegem

Over Minos, Ariadne en Daedalus D e s c h i t t e r e n d e b e s c h av i n g e n va n K r e ta

µµ De bloeiende Kretenzische beschaving µµ Paleizen, steden, villa’s en bergtoppen µµ Knossos: een geval apart?

pr ak tisch «« Data: di. 24 sep., 1, 8 en 15 okt. van 19.30 tot 21.30 uur «« Plaats: Het Elzenhof (Kerkplein 1, vlakbij Fort 5) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Edegem «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 03/281.40.84 (Erik Correwyn) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

De vele archeologische overblijfselen op Kreta getuigen van schitterende oude beschavingen. Het kleurrijk gereconstrueerde paleis van Knossos trekt jaarlijks tienduizenden bezoekers. En ook de Griekse mythen vertellen fascinerende verhalen over koning Minos en de Minotaurus, die zich in een labyrint schuilhield. Maar in hoeverre strookt de reconstructie in Knossos met de vroegere werkelijkheid? Waren de

@@ Code: ED-13C-KR

Cursusgids_NJ2013.indb 48

resten van grote gebouwen in Knossos, Malia en Phaestos wel koninklijke paleizen? Archeoloog en Kreta-kenner Klaas Vansteenhuyse neemt u mee naar de verre geschiedenis van het zonnige eiland. Een onvergetelijke tocht langs mogelijke paleizen, landhuizen en steden. Cursisten vertellen CC ‘Zeer veel informatie en documentatie, zeer aangenaam. Een dikke proficiat!’ (Aartselaar, 2008) Reistip: cultuurreis naar Kreta o.l.v. Klaas Vansteenhuyse (vertrek 26 okt. 2013).

Dr. Klaas Vansteenhuyse studeerde aan de KU Leuven en Temple University (VS). Aan de U.C.L. promoveerde hij tot doctor in de archeologie over de bronstijd van Kreta. Hij was actief als archeoloog in Syrië, Kreta en Israël. Momenteel leidt hij het International Office van de KHLeuven.

23/05/13 11:57

oudheid

MeT BOeK

nieuw

Beveren

romeinen en BarBaren

d e o n d e r g A n g vA n h e t r o m e i n s e r i j k i n h e t w e s t e n µ Een drastische ommekeer in de wereldgeschiedenis µ Religie, economie, kunst en cultuur in de 5de eeuw µ Vandalen, Visigoten en hunnen

Meer dan vierhonderd jaar lang omvatte het Romeinse Rijk de hele mediterrane wereld en het halve Europese continent. Maar in de 5de eeuw van onze tijdrekening kwam er in het Westen een einde aan dit machtige imperium. Een dozijn barbaarse vorstendommen verscheen op het toneel. Hoe kon zo’n wereldrijk zo plots ten onder gaan?

Jeroen Wijnendaele biedt een dieper inzicht in de machtsstrijd die zich afspeelde in de 5de eeuw en besteedt bijzondere aandacht aan de rol van groepsidentiteiten. Wie waren de Romeinen? Wie waren de barbaren? Kunnen we werkelijk spreken van een botsing van beschavingen? Er blijken verrassend veel raakpunten te zijn tussen de wereld van toen en die van ons.

pr Ak tisch « « «

« «

Boekentip: Romeinen en barbaren, door Jeroen

Wijnendaele. (inbegrepen in de cursusprijs)

data: do. 3, 10, 17 en 24 okt. van 14 tot 16 uur plaats: cc ter vesten (gravenplein 2) org.: i.s.m. davidsfonds reg. Beveren en vormingplus waasen-dender prijs: € 61 - € 55 (met davidsfonds cultuurkaart) inbegrepen: koffie en cursusboek romeinen en barbaren (handelsprijs: € 27,50) info: 03/775.69.04 (Alex claus) en op 016/310.670 (davidsfonds Academie) code: Bv-13c-rr

jeroen wijnendAele is historicus en verbonden aan University College Cork, waar hij onderzoek doet naar het laat-Romeinse leger. Hij was gastdocent aan University of Melbourne, waar hij de drie era’s van de Romeinse geschiedenis onderrichtte (Republiek, Principaat en laat-Romeinse Rijk). Hij schrijft ook voor Apache.be, een nieuwssite voor diepgaande onderzoeksjournalistiek.

Cursusgids_NJ2013.indb 49

23/05/13 11:57

o u dh e id

B r a s s c h a at © Renata Sedmakova - shutterstock

Geesten en goden uit de oudheid I n l e i d i n g tot d e r e l i g i e va n d e R o m e i n e n

µµ Magie en taboe in de Romeinse godsdienst µµ De Romeinse geesten- en godenwereld µµ Vesta en de Vestalinnen: een typisch oudRomeinse cultus

pr ak tisch «« Data: vr. 25 okt., 8, 15, 22 en 29 nov. van 14 tot 16 uur «« Plaats: Ons Middelheem (Bredabaan 425) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Brasschaat «« Prijs: € 59 - € 53 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 03/651.59.09 (Fons Van der Vloet) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: BR-13C-GG

Geheel ten onrechte wordt de Romeinse godsdienst vaak voorgesteld als een kopie van de Griekse. Juno en Jupiter zijn immers niet zomaar varianten van het Griekse godenkoppel Hera en Zeus. Maar wat was dan de betekenis van de Vestaalse maagden, van Mars en Quirinus, van de hervormingen door keizer Augustus?

In deze cursus beklemtoont Hans Hauben de eigenheid van de Romeinse rituelen en feesten, cultus en clerus. Hij vertelt hoe een primitieve boerengodsdienst uitgroeide tot de religie van een wereldrijk die ook beïnvloed werd door oosterse stromingen. Eveneens legt hij uit tegen welke spirituele achtergrond het christendom zich ontplooide en welke fenomenen uit onze tijd teruggaan op religieuze verschijnselen uit de Romeinse Oudheid. Cursisten vertellen CC ‘Een zeer enthousiaste professor met passie voor zijn vak.’ (Tongeren, 2012)

Prof. dr. Hans Hauben, classicus en historicus, is emeritus gewoon hoogleraar aan de KU Leuven, waar hij nog steeds een aantal vakken op het gebied van de oudheid doceert. Zijn onderzoek behelst vooral de hellenistische wereld en het vroege christendom in Egypte. Begin 2012 verleende de Universiteit van Warschau hem een eredoctoraat. Hij is ook begeleider van Davidsfonds Cultuurreizen.

Ger a ardsbergen

Van Lucy tot de homo sapiens © Pichugin Dmitry - shutterstock

D e m e n s i n d e p r e h i s to r i e

µµ De oorsprong van de mens µµ De jagers-verzamelaars van het paleolithicum µµ Het ontstaan van landbouwgemeenschappen

pr ak tisch «« Data: do. 7, 14, 21 en 28 nov. van 14 tot 16 uur «« Plaats: Technisch Instituut Sint-Jozef (Kleine Karmelietenstraat 3) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Geraardsbergen «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 0477/467.818 (Miel Vanden Bossche) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: GR-13C-LV

Cursusgids_NJ2013.indb 50

De prehistorie is een fascinerende periode waarin de mens stapsgewijs evolueert van mensaap tot homo sapiens. In die evolutie is de mens onlosmakelijk verbonden met zijn omgeving. Voor zijn voedsel, kleding en gebruiksvoorwerpen is hij volledig aangewezen op wat in de natuur voorhanden is. Slechts heel geleidelijk wordt de jager-verzamelaar een landbouwer.

Pierre Vermeersch zet de laatste inzichten uiteen die naar boven zijn gekomen in het archeologisch onderzoek naar de evolutie van de mens. Hij legt de verschillende natuurwetenschappelijke bronnen samen en reconstrueert zo op kritische wijze de prehistorische samenlevingen. Cursisten vertellen CC ‘Zeer genoten van deze duidelijke uiteenzetting!’ (Aartselaar, 2011) CC ‘Aan te raden cursus, op een aanschouwelijke en boeiende manier gegeven.’ (Dendermonde, 2012)

Prof. Pierre M. Vermeersch is doctor in de geografie. Aan de KU Leuven doceerde hij onder meer prehistorische archeologie en steentijdculturen, paleoantropologie en natuurwetenschappelijke methoden in het archeologisch onderzoek. Zijn onderzoek spitst zich vooral toe op België en Egypte. Hij begeleidt ook Davidsfonds Cultuurreizen.

23/05/13 11:57

Muziek Overzicht muziekgeschiedenis: Gregoriaans tot Lassus............. 53 Opera uit de doeken (antwerpen) ........................................................... 54 Robert Schumann: De taal van de ziel ................................................. 54 Muziek als spiegel van de tijd . .................................................................. 55 Wolfgang intiem ................................................................................................. 55 New Orleans: Stad van jazz, Mardi Gras, Creoles ........................ 56 Ludwig van Beethoven .................................................................................... 57 Opera uit de doeken (gent) .......................................................................... 57 Van hofdans tot het Zwanenmeer . ........................................................ 58 Gustav Mahler ...................................................................................................... 59 Knappe koormuziek ........................................................................................... 59 Antonio Vivaldi . .................................................................................................. 60 Vlaamse romantische muziek .................................................................... 60

Cursusgids_NJ2013.indb 51

23/05/13 11:57

2013/2014 Collegium Vocale Gent Wim Vandekeybus Budapest Festival Orchestra Israel Galván Anima Eterna Brugge Klangforum Wien Rosas Rotterdams Philharmonisch Orkest Freiburger Barockorchester Mahler Chamber Orchestra Deutsche Kammerphilharmonie Bremen Capriccio Stravagante Les Talens Lyriques Asko|Schönberg Alexandre Tharaud The Tallis Scholars Jan Fabre Skip Sempé Michael Clark Company BOEK nu DE BESTE PLAATSEn

Foto: John Armleder, Popoxcomitl, 2006. Courtesy Galerie Sabine Knust

AD_davidsfonds_seizoen1314_125x180.indd 1

Cursusgids_NJ2013.indb 52

21/05/13 14:05

23/05/13 11:57

muziek

Antwerpen

Overzicht van de muziekgeschiedenis (deel 4) Va n h e t g r e g o r i aa n s tot L a s s u s

µµ Het gregoriaans als voedingsbodem voor muzikale evoluties µµ Befaamde polyfonisten uit onze streken µµ Motetten, chansons, liederen en madrigalen

De Europese klassieke muziekgeschiedenis heeft een ongeziene evolutie doorgemaakt. Vooral het gregoriaans heeft daarin een grote rol gespeeld. De gezangen drukten hun stempel op genres als mis en motet en dat vanaf de middeleeuwen tot diep in de renaissance. De meest exclusieve ontwikkeling in de Europese muziekgeschiedenis is evenwel de meerstemmigheid. In dit vierde en laatste deel van de cyclus ‘Overzicht van de muziekgeschiedenis’ maakt u kennis met de vroege muziek, via werken van Leoninus en Perotinus, figuren als Tallis en Palestrina en

de baanbrekende Vlaamse polyfonisten. Van de meest verheven madrigalen tot de ietwat pikante moresken, van treurzangen over drinkliederen tot ballades: Yves Senden rondt af in pure schoonheid. Deze cursus is toegankelijk voor iedereen die houdt van of nieuwsgierig is naar klassieke muziek. Ook voor wie de andere reeksen niet volgde. Extr a Inbegrepen concerten «« zat. 19 oktober 2013, 21 u. Capilla Flamenca: Poly phonie à la française: de magistrale meerstemmigheid van Antoine Brumel «« zat. 16 november 2013, 21 u. Guillermo Pérez: Los organos dizen chançones «« vr. 11 april 2014, 21 u. Dialogos en Kantaduri : Anges hérétiques, rituelen en volksgeloof uit middeleeuws BosniëHerzegovina

pr ak tisch «« Data: woe. 2, 9 en 23 okt., 6, 13, 20 en 27 nov., 4 en 18 dec. 2012 en 15, 22 en 29 jan., 12, 19 en 26 feb. en 12 maart 2013 telkens van 14 tot 16.30 uur «« Plaats: AMUZ (Kammen straat 81) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Antwerpen en AMUZ «« Prijs: € 185 - € 175 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie, syllabus en concerttickets rang 1 «« Info: 03/235.27.13 (Ivo De Brabander) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: AW-13C-D4

Prof. Yves Senden is licentiaat in de klassieke filologie en doctor in de Kunsten. Hij behaalde eerste prijzen harmonie, praktische harmonie, muziekgeschiedenis, orgel en kamermuziek, en een diploma Uitvoerend Musicus in Den Haag. Hij doceert analyse, muziekgeschiedenis en muziekfilosofie aan het Koninklijk Conservatorium in Antwerpen en is reisbegeleider voor Davidsfonds Cultuurreizen.

Cursusgids_NJ2013.indb 53

23/05/13 11:57

mu z ie k

Wijnegem

Oper a uit de doeken Introductiecursus oper a

µµ De ontwikkeling van de opera µµ Van tekst tot uitvoering µµ Regisseur, dramaturg, grimeurs, coupeuses …

pr ak tisch «« Data: ma. 14 en 21 okt. en 4 nov. van 19.30 tot 22 uur «« Plaats: CC ’t Gasthuis (Turnhoutsebaan 199) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Wijnegem «« Prijs: € 132 - € 126 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: syllabus, voucher voor voorstelling naar keuze en programmaboek «« Info: 03/353.18.65 (Paul Vanermen) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: WG-13C-OP

Mozart, Verdi, Wagner, Bizet … Het zijn maar enkele van de grote componisten die nog steeds bekend zijn door hun opera’s. Maar wat is een opera precies? Waarin verschilt dit ‘gezongen toneelstuk’ van musical en operette? Wat is een libretto? Hoe werken componist en tekstschrijver samen? Wat is de rol van een regisseur? Deze cursus staat open voor al wie graag kennismaakt met deze fascinerende kunstvorm. De dramaturgen van de Vlaamse Opera begeleiden u op uw eerste stappen in de operawereld. Na deze lessen hebben de termen libretto, aria,

recitatief en ouverture geen geheimen meer voor u en kent u de verschillen tussen barokopera, opera buffa, oratorium en muziekdrama. Met al die kennis geniet u in de Vlaamse Opera dubbel zo hard van een voorstelling naar keuze. Cursisten vertellen CC ‘Zeer aangenaam! Zeer vlot! Heel goede organisatie! De hele tijd genieten! Bedankt!!’ (Antwerpen, 2013) Extra Bij deze cursus is een voucher inbegrepen voor een voorstelling naar keuze in de Vlaamse Opera (seizoen 2013 – 2014).

Luc Joosten is Hoofddramaturg van de Vlaamse Opera en is een veelgevraagd inleider in de opera. Anne-Mie Lobbestael is dramaturge in de Vlaamse Opera en gids van opera/cultuurreizen. Piet De Volder is dramaturg bij de Vlaamse Opera en co-auteur van Opera. Achter de schermen van de emotie.

O o s t m a ll e

nieuw

De taal van de ziel

D e m u z i e k va n R o b e r t S c h u m a n n ( 1810 -18 5 6 ) µµ Zielsdiepe liederen µµ Poëtische pianomuziek µµ Symfonieën vol passie

pr ak tisch «« Data: ma. 30 sep., 7, 14 en 21 okt. van 20 tot 22 uur. «« Plaats: Provinciaal Vormingscentrum (Smekenstraat 61) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Oostmalle m.m.v. het Provinciaal Vormingscentrum «« Prijs: € 52 - € 46 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: syllabus «« Info: 03/312.03.10 (Frieda Schrijvers) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: OM-13C-SC

Cursusgids_NJ2013.indb 54

‘Het verstand faalt, het gevoel nooit.’ Die opmerkelijke uitspraak van Robert Schumann typeert heel zijn leven en zijn werk. Hij was een veelzijdige romantische – soms gespleten – persoonlijkheid die zijn zielenroerselen, gevoelens en fantasie op een buitengewone fijnzinnige en weergaloze manier in muziek verklankte.

Hugo Heughebaert bekijkt en ontleedt samen met u zowel bekende als minder uitgevoerde partituren. Hij leert u vooral intens te luisteren naar pareltjes uit het oeuvre van Schumann, waaronder ook naar zijn intieme kamermuziek en gepassioneerde orkestwerken en oratoria. Die laatste twee genres worden immers ten onrechte en al te licht in de vergeethoek geduwd.

Hugo Heughebaert doceerde muziekgeschiedenis aan het Lemmensinstituut in Leuven en aan de muziekacademie in Lier. Hij werkte jarenlang als muziekrecensent voor de toenmalige BRT, diverse weekbladen en kranten, en hij verleende zijn medewerking aan de Algemene Muziekencyclopedie en de boeken Artistieke opvoeding en Esthetica.

23/05/13 11:57

muziek

Duffel

Muziek als spiegel van de tijd Va n g r e g o r i aa n s tot j a z z

µµ Wisselwerking tussen samenleving en muziek µµ Over broodheren en revolterende componisten µµ Politieke en economische omwentelingen verklankt

Hoe weerspiegelt het middeleeuws denken zich in de gregoriaanse gezangen? Beïnvloedde het humanistisch ideaal het muzikale brein van de componist? Spreekt men in de muziekgeschiedenis ook van de Verlichting? Gustav Mahler en Scott Joplin componeren in dezelfde periode laat-romantische symfonieën en ragtimes. Een wereld van verschil?

Het heersende wereldbeeld bepaalt de plaats van muziek in de samenleving. Maar het is verbazingwekkend dat je in een muziekstuk ook kunt horen hoe een maatschappij verandert. Deze cursus is een intrigerende muzikale reis: van de gregoriaanse gezangen in middeleeuwse abdijen, tot de jazzclubs van New Orleans anno 1900. Een aparte en verhelderende kijk op de muziekgeschiedenis. Cursisten schrijven CC ‘Schitterende verteller, zeer goed en rustig gebracht.’ (Temse, 2010)

Jos Meersmans studeerde musicologie aan de KU Leuven. Hij is leraar Muziekgeschiedenis en Algemene Muziekcultuur aan het Stedelijk Conservatorium in Leuven, waar hij ook coördinator is. Hij verzorgde bijdragen voor Klara en spant zich via de Leuvense Orgelkring in voor het orgelpatrimonium in zijn streek.

pr ak tisch «« Data: do. 7, 14, 21 en 28 nov. van 20 tot 22 uur «« Plaats: Gemeentelijke Openbare Bibliotheek (Onze-LieveVrouwlaan 1, Beethovenzaal) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Duffel «« Prijs: € 52 - € 46 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: syllabus «« Info: 015/315.130 (Walter De Smedt) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: DU-13C-JA

Bonheiden © Antonio Abrignani - shutterstock

Wolfgang intiem

Mozarts kamermuziek opnieuw ontdek t µµ Intieme muziek voor binnenskamers µµ Sonates, trio’s, kwartetten en kwintetten µµ Vioolsonates van een zevenjarig wonderkind

Velen kennen Mozart van zijn schitterende orkestcomposities en opera’s, maar weinigen zijn vertrouwd met zijn kamermuziek. Toch is dit de manier bij uitstek om Mozart echt te leren kennen, want kamermuziek loopt als een rode draad door zijn werk, van zijn prille jeugd tot zijn laatste levensjaar. Mozart schreef deze muziek vooral om zelf te spelen, samen met familie en vrienden. De kamermuziek weerspiegelt zijn intiemste zielenroerselen.

Van Mozarts eerste composities voor viool en piano die hij samen met zijn zusje Nannerl speelde, tot de zes strijkkwartetten die hij opdroeg aan zijn grote voorbeeld en vriend Joseph Haydn: in deze cursus laat Kamiel Cooremans u kennismaken met de andere Mozart. Cursisten vertellen CC ‘Aangenaam luisteren naar een prof die met zoveel enthousiasme de intelligentie en de lyriek in de werken van een componist naar voren brengt.’ (Maldegem, 2010) Reistip: muziekreis Franrijk. Saintes o.l.v. K. Cooremans (vertrek 16 juli 2013).

Kamiel Cooremans is licentiaat kunstgeschiedenis en studeerde piano en orgel aan het Koninklijk Conservatorium in Antwerpen. Daar doceerde hij later Muziekgeschiedenis en was hij directeur. Kamiel Cooremans is reisbegeleider van Davidsfonds Cultuurreizen.

Cursusgids_NJ2013.indb 55

pr ak tisch «« Data: di. 26 nov., 3, 10 en 17 dec. van 20 tot 22 uur «« Plaats: GC ’t Blikveld (Waversesteenweg 11) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Bonheiden en het CC «« Prijs: € 52 - € 46 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: syllabus «« Info: 015/336.063 (Lisbeth Van den Storme) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: BO-13C-MO

23/05/13 11:57

mu z ie k

nieuw

K a p e ll e n

Stad van jazz, Mardi Gr as en Creoles E e n m u z i k al e g e s c h i e d e n i s va n N e w O r l e a n s µµ Geboorteplaats van de jazz µµ Multicultureel, multireligieus en multimuzikaal µµ Cultuur en politiek: van Armstrong tot Katrina

pr ak tisch «« Data: ma. 4, 18, 25 nov. en 2 dec. van 20 tot 22 uur. «« Plaats: ’t Kerkske (Kapelsestraat 182, recht tegenover houthandel Thys) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Kapellen «« Prijs: € 52 - € 46 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: syllabus «« Info: 03/665.09.27 (Marc Suykerbuyk) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

Een dixielandbandje flaneert door het pittoreske French Quarter, een menigte gaat uit de bol tijdens het jaarlijkse Mardi Gras, een riverboat vaart de Mississippi af … New Orleans lijkt haar bijnaam The Big Easy niet gestolen te hebben. Maar is het leven er wel zo ‘big’ en ‘easy’? Orkaan Katrina heeft dat in 2005 alvast genadeloos weerlegd.

@@ Code: KP-13C-NO

Cursusgids_NJ2013.indb 56

New Orleans staat bol van de tradities en heeft een unieke positie in de Verenigde Staten. De stad wordt gekenmerkt door een speciale mix van cultuur, religie, rassenrelaties, gastronomie, architectuur en muziek. Matthias Heyman neemt deze legendarische stad onder de loep en ontrafelt het sociale en raciale weefsel van New Orleans door dieper in te gaan op het ontstaan van jazz, blues en brass bands. Evenement: tournee Jazz door Geert Declercq en Filip Verneert Trio. Cd-tip: Jef Neve

Matthias Heyman is freelance jazzcontrabassist en doceert alle jazzhistorische vakken aan de Jazzstudio in Antwerpen en het Lemmensinstituut in Leuven. Daarnaast doctoreert hij aan de Universiteit Antwerpen rond het contrabasspel van Jimmie Blanton. Als jazzhistoricus specialiseert hij zich vooral in Belgische jazz en de ontstaansgeschiedenis van jazz.

23/05/13 11:57

muziek

Brugge

Ludwig van Beethoven µµ Tumultueus leven versus succesvolle carrière µµ Overweldigende orkestpartijen en serene strijkkwartetten µµ Meesterwerken ondanks doofheid

Indringend, romantisch, heroïsch en universeel: zo zou je Beethovens muzikale taal het best kunnen omschrijven. Met een titanische kracht schiep hij meesterwerken die ook vandaag nog nazinderen. Hoewel de invloed van Haydn en Mozart nadrukkelijk aanwezig was in zijn eerste werkjaren, kwam Beethovens grote persoonlijkheid al heel snel bovendrijven. Florian Heyerick verklaart hoe Beethovens onstuimige karakter en ontembare vrijheidsdrang zijn composities stuk voor stuk een uniek gezicht

gaven en aanzetten tot aangrijpende en stormachtige passages. Beethoven was dan ook een echte romanticus: iemand die onvermoeibaar zocht naar het perfecte, het universele, maar vooral iemand die charmeert en revolteert. Cursisten vertellen CC ‘Ik kwam heel graag naar deze cursus en dit vooral vanwege een bevlogen lesgever: Florian Heyerick. Een dikke proficiat voor het titanenwerk dat hij verrichtte.’ (Roeselare, 2010) Extra Op 20 november speelt Le Concert Olympique ‘Beethovens vioolconcerto blootgelegd’.

Florian Heyerick studeerde aan de Koninklijke Conservatoria van Gent en Brussel en aan de KU Leuven. Hij behaalde eerste prijzen blokfluit, dwarsfluit en kamermuziek, en is licentiaat musicologie. Aan het conservatorium van Gent is hij docent en onderzoeker. Hij is oprichter en artistiek leider van het ensemble Ex Tempore, en treedt ook geregeld op als gastdirigent in binnen- en buitenland.

De romantische revolutionair

pr ak tisch «« Data: di. 22 okt., 5, 12 en 19 nov. van 14 tot 16 uur «« Concert: Le Concert Olympique o.l.v. Jan Caeyers op woe. 20 nov. om 20 uur. «« Plaats: Brugge, Concertgebouw «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Brugge en het Concertgebouw «« Prijs: € 85 - € 79 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie, syllabus, concertticket rang 1 (ter waarde van € 40) «« Info: 050/346.708 (Dirk Deckers) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: BG-13D-BH

Gent

Oper a uit de doeken Introductiecursus oper a

Na deze lessen hebben de termen libretto, aria, recitatief en ouverture geen geheimen meer voor u en kent u de verschillen tussen barokopera, opera buffa, oratorium en muziekdrama. Met al die kennis geniet u in de Vlaamse Opera dubbel zo hard van een voorstelling naar keuze. Cursisten vertellen CC ‘Bijzondere lezing - begeesterd gegeven!’ (Antwerpen, 2013) Extra Bij deze cursus is een voucher inbegrepen voor een voorstelling naar keuze in de Vlaamse Opera (seizoen 2013 – 2014).

Cursusgids_NJ2013.indb 57

µµ De ontwikkeling van de opera µµ Van tekst tot uitvoering µµ Regisseur, dramaturg, grimeurs, coupeuses …

pr ak tisch «« Data: ma. 7 en 21 okt. en 4 nov. van 14 tot 16.30 uur «« Plaats: Vlaamse Opera Gent (Schouwburgstraat 3) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Gent en de Vlaamse Opera «« Prijs: € 132 - € 126 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie, syllabus, voucher voor voorstelling en programmaboek naar keuze «« Info: 09/223.13.63 (Annie Leijman) 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: GT-13C-OP

23/05/13 11:57

mu z ie k

nieuw

S i n t- N i k l a a s

Van hofdans tot het Zwanenmeer E e n g e s c h i e d e n i s va n d e k la s s i e k e da n s

Pr ak tisch: «« Data: za. 5 en 12 okt. van 14 tot 17 uur «« Plaats: Stichting Klassieke Dans (Wegvoeringsstraat 111) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Sint-Niklaas, Vormingplus Waas-en-Dender en Stichting Klassieke Dans «« Prijs: € 47 - € 41 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 03/776.66.23 (Anny Van Damme) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: SN-13C-DA

µµ Ballet: combinatie van muziek en techniek µµ Tradities in Rusland en Frankrijk µµ Kostumering en decors

Het klassieke ballet is een van de best bewaarde dansen ter wereld. De dansvorm ontstond al in de renaissance, maar ontwikkelde zich sterk onder impuls van Lodewijk XIV, die de eerste balletacademie oprichtte. Eind 19de eeuw daalde de populariteit van de klassieke dans, behalve in Denemarken en Rusland, waar Tsjaikovski De Notenkraker en Het Zwanenmeer componeerde. Tot op vandaag behoren zij tot de meest uitgevoerde balletten ter wereld.

Ian Du Toit-Steyn, ex-danser bij het Koninklijk Ballet van Vlaanderen, beschrijft de evolutie van de klassieke dans, de techniek, de dramatiek en de muziek. Dansdemonstraties illustreren zijn verhaal en maken het geheel aangenaam en begrijpelijk. Een unieke combinatie van theoretische uitleg en levensechte voorbeelden! Extr a Deze cursus vindt plaats bij de Stichting Klassieke Dans, waar we ook een bezoekje brengen aan de kostuum- en decorateliers. Reistip: cultuurreis Londen, het summum van klas-

sieke dans o.l.v. Ian Du Toit-Steyn (vertrek 6 dec. 2013).

Ian Du Toit-Steyn volgde zijn balletopleiding aan de Pretoria School of Art, Ballet & Music in Zuid-Afrika en danste bij het Nationale Ballet van Nederland en het Koninklijk Ballet van Vlaanderen. Sinds 1988 doceert Ian Du Toit-Steyn klassieke dans aan het Lemmensinstituut in Leuven. Hij is artistiek directeur en huischoreograaf van Stichting Klassieke Dans en Balletstudio’s Laffont-du Toit.

Cursusgids_NJ2013.indb 58

23/05/13 11:57

muziek

Temse

Gustav Mahler

O n s t u i m i g e h a r t s to c h t e n i n n e r l i j k e b e w o g e n h e i d µµ Componist en dirigent µµ De jonge, de rijpe en de late Mahler µµ Muzikale filosofie

Overweldigende orkestpartijen afgewisseld met intieme solo’s voor hobo of viool. Opzwepende melodieën en sterk ritmische passages. Doordringende klankkleuren en verfijnde, idyllische muzikale momenten. Mahlers innerlijke verscheurdheid wordt vertolkt en verklankt in zijn symfonieën, die hij uitbouwt tot muzikale monumenten.

De negen symfonieën van Mahler betekenen de bekroning van de 19de-eeuwse romantische symfonie. Mahlers romantische persoonlijkheid, zijn psychische tegenstellingen, zijn idealistische kijk op de wereld … alles vinden we terug in zijn tot de verbeelding sprekende composities, die niemand onbewogen laten. pr ak tisch «« Data: di. 1, 8, 15 en 22 okt. van 20 tot 22 uur «« Plaats: Cinemazaal Roxy (Stationsstraat 29) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Temse en CC Roxy «« Prijs: € 52 - € 46 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: syllabus «« Info: 03/771.18.97 (René De Wilde) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: TE-13C-MH

Dendermonde

From harmony, from heavenly harmony D e m o o i s t e ko o r w e r k e n all e r t i j d e n

µµ Van meerstemmigheid tot unisono µµ Van sacrale gezangen tot wereldse koorwerken µµ Van Monteverdi en Mozart tot Peter Benoit en Edgard Tinel

Sopranen, alten, tenoren, bassen: breng er twaalf samen, laat ze minstens tweestemmig zingen en u hoort een koor. Een aantrekkelijke, warme stemmencombinatie, die vooraanstaande toondichters vroeger en nu inspireerde tot het componeren van uitdagende partituren. Met een representatieve selectie koorwerken leert Joanna Van der Heyden u het repertoire kennen.

Zo hoort u het Deutsches Requiem van Johannes Brahms, een indrukwekkende rijpe compositie voor iemand van amper 35. En de Carmina Burana, die middeleeuws klinkt, maar toch pas in 1937 door Carl Orff gecomponeerd werd. Van dichter bij huis komt de Rubenscantate van Peter Benoit, die een memorabele uitvoering kende voor de 300ste verjaardag van Rubens. U ontdekt de prachtigste koorwerken op deze boeiende cultuurhistorische tocht.

pr ak tisch «« Data: di. 12, 19, 26 nov. en 3 dec. van 14 tot 16 uur «« Plaats: CC Belgica (Kerkstraat 24) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Dendermonde en CC Belgica «« Prijs: € 55 - € 49 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 052/214.770 (Marieken Van De Perre-Pée) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

Extra Bart Van Reyn is een rijzende ster aan de dirigentenhemel. Tijdens de laatste les beantwoordt hij al uw vragen over (het dirigeren van) koorwerken.

Joanna Van der Heyden studeerde geschiedenis en criminologie aan de VUB. Ze presenteerde het radioprogramma Drieklank en was op televisie de vrouwenstem van Histories. Momenteel werkt ze bij Klara, waar ze onder meer redactioneel werk doet in verband met historische onderwerpen. Bart Van Reyn is oprichter en dirigent van Octopus. Hij was repetitor bij het Vlaams Radio Koor en werkt als assistent-dirigent voor de Vlaamse Opera, de Munt en Theater Basel.

Cursusgids_NJ2013.indb 59

©Gerda Bats

@@ Code: DE-13C-KO

23/05/13 11:57

mu z ie k

Aalst © Renata Sedmakova - shutterstock

Antonio Vivaldi

D e r i j k d o m va n d e I tal i aa n s e ba r o k µµ Meer dan de Vier Seizoenen µµ Inleiding tot de barok(muziek) µµ Het soloconcerto: een nieuwe uitdaging

pr ak tisch «« Data: vr. 15, 22 en 29 nov. en 6 dec. van 14 tot 16 uur «« Plaats: CC De Werf (Molenstraat 51) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Aalst en CC De Werf «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 053/777.262 (Willy Beeckman) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: AL-13D-VI

Als zoon van een violist was Antonio Vivaldi (1678 - 1741) in de wieg gelegd voor een carrière in de muziek. Hij kon meteen starten als viool- en zangpedagoog in een meisjesweeshuis, maar begon ook te componeren. Naast zijn gekende concerti schreef hij ook opera’s, oratoria en kerkmuziek, want in het rijke en kunstminnende Venetië waar hij woonde, bloeide de kerkmuziek en stond het opera- en concertleven op een hoog peil.

Niet alleen dankzij Vivaldi, maar ook dankzij componisten als Monteverdi, Pergolesi, Frescobaldi en Corelli volgden de muzikale hoogtepunten in de Italiaanse barok (17de en 18de eeuw) elkaar razendsnel op. Aan de hand van het leven en werk van Antonio Vivaldi laat Els Van Hoof u kennismaken met de Italiaanse barok en leert ze u vooral nog meer te genieten van de mooie muziek. Cursisten vertellen CC ‘De lesgeefster geeft zeer gestructureerd les, heeft een aangename stem en zeer mooie uitspraak.’ (Kapellen, 2011)

Els Van Hoof studeerde aan het Lemmensinstituut en behaalde aan de KU Leuven een licentie in de klassieke filologie en de musicologie. Als wetenschappelijk medewerker werkte ze enkele jaren aan de Koninklijke Bibliotheek Albert I, afdeling muziek, in Brussel. Nu is ze programmamedewerker muziek bij Klara.

Deinze

nieuw

Z e l d z aa m m u z i e k e r f g o e d u i t e i g e n s t r e e k

August De Boeck dirigeert.

pr ak tisch «« Data: woe. 6, 13, 20 en 27 nov. van 20 tot 22 uur «« Plaats: Leiepoort, campus Sint-Hendrik (Guido Gezellelaan 105) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Deinze «« Prijs: € 52 - € 46 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: syllabus «« Info: 09/386.32.91 (Jos Moortgat) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: DZ-13C-VR

Cursusgids_NJ2013.indb 60

µµ 150 jaar Vlaamse muziekgeschiedenis µµ Zeldzame muziekfragmenten µµ Vlaamse muziek over de grenzen

Componisten van klassieke muziek lijken vandaag in Vlaanderen wel naar de rand van de samenleving verbannen. Maar er was een tijd dat ze de gemoederen konden beroeren en een massa op de been konden brengen. Wat was de sociale achtergrond van onze componisten? Voor wie componeerden ze? Wie voerde hun werk uit?

Jan Dewilde geeft een overzicht van meer dan 150 jaar Vlaamse muziekgeschiedenis en laat daarbij niet alleen de grote namen aan bod komen. Hij besteedt ook aandacht aan de internationale contacten en aan die componisten die ook tot over de grenzen gehoord werden. De cursus wordt rijkelijk geïllustreerd met muziekfragmenten, waarvan vele niet in een platenwinkel te vinden zijn. Niet te missen dus!

Jan Dewilde is bibliothecaris van het Koninklijk Conservatorium Antwerpen en coördinator van het Studiecentrum voor Vlaamse Muziek. Als musicoloog is hij gespecialiseerd in de Vlaamse muziek uit de 19de en de eerste helft van de 20ste eeuw. Hij werkt aan een studie over de Belgische Prix de Rome voor muziek en aan een biografie van Peter Benoit.

23/05/13 11:57

Zingeving Onze joodse buren . ........................................................................................... 63 Is alles psychologie? ....................................................................................... 64 Over Abraham, Mozes en David ................................................................. 64 Waarom ging Jezus niet naar een moskee? ....................................... 65 Koran, kaliefen en kruistochten ............................................................ 68 Creationisme versus darwinisme ............................................................ 68

Cursusgids_NJ2013.indb 61

23/05/13 11:57

Cursusgids_NJ2013.indb 62

23/05/13 11:57

z i ng eving

extra Nieuwsgierig naar meer? Schrijf u dan tijdens de eerste les van de cursus in voor de daguitstap Joods Antwerpen op donderdag 5 december van 14 tot 20 uur. Op het programma staat een bezoek aan een synagoog, de Kievitwijk en het diamantkwartier, en een uitgebreide koosjere maaltijd, onder begeleiding van Frans Van den Brande.

haLLe

onze joodse Buren

k e n n i s m A k i n g m e t d e j o o d s e r e L i g i e e n c u Lt u u r µ identiteit, godsdienst, cultuur, geschiedenis en verspreiding van de joden µ De heilige geschriften, de joodse kalender, de sjabbat en de joodse feesten µ De verhouding tussen joden, christenen en moslims

Het ‘Jeruzalem van het Westen’ wordt Antwerpen ook wel genoemd. De stad heeft immers een grote joodse gemeenschap en telt veel synagogen en joodse leerhuizen. Heel wat restaurants en winkels dragen het opschrift ‘koosjer’ en de typische ‘chassidim’ maakt deel uit van het Antwerpse straatbeeld. Toch weten we niet veel over onze joodse buren en hun geschiedenis, cultuur en religie. Frans Van den Brande geeft een toegankelijke inleiding in de joodse religie en cultuur. Samen

met u duikt hij in de geschiedenis van een volk dat nauw verbonden is met zijn godsdienst en dat zich gedurende millennia over de wereld verspreid heeft. Naast de kenmerken van het jodendom komen ook interreligieuze en interculturele aspecten aan bod.

pr Ak tisch

cursisten vertellen C ‘Op een prachtige manier gebracht. Verrijkend zowel wat de kennis van het Jodendom als onze christelijke godsdienst betreft. Uitstekende geïnformeerd docent! Met humor en ‘Witz’.’ (Genk, 2011) C ‘Schitterende en begeesterde lesgever.’ (Mortsel, 2012)

« « «

data: woe. 6, 13, 20 en 27 nov. en 4 dec. van 14 tot 16 uur plaats: halle, heilig-hart & college (possozplein) parkeren: op de speelplaats van de school org.: i.s.m. davidsfonds reg. halle prijs: € 59 - € 53 (met davidsfonds cultuurkaart) inbegrepen: koffie en syllabus info: 02/356.00.68 (guy Lernout) en op 016/310.670 (davidsfonds Academie) code: ha-13c-jo

Reistip: cultuurreis Kerst in Israël (vertrek 20 dec. 2013).

frAns vAn den BrAnde is oud-docent judaïstiek aan de Hogeschool Zeeland. Hij is actief in de Antwerpse Contactgroep voor Joods-Christelijke Betrekkingen en in verschillende werkgroepen voor dialoog tussen de monotheïstische religies. Hij organiseert en begeleidt studiebezoeken en andere reizen naar Israël en het Midden-Oosten, onder meer voor Davidsfonds Cultuurreizen.

Cursusgids_NJ2013.indb 63

23/05/13 11:57

z inge v i ng

Turnhout

Is alles psychologie?

D e p s y c h o lo g i s e r i n g va n d e m aat s c h a p p i j µµ Het ontstaan van de psychologie in de 16de eeuw µµ De her- en opwaardering van het ego µµ Psychologie als toegepaste natuurkunde

In deze cursus start alles met verwondering. Verwondering over de term psychologie, die pas rond 1590 in de westerse cultuur verschijnt. Nieuwe woorden wijzen op verschuivingen in de beleving van mensen. Wat is er rond die tijd in West-Europa veranderd dat er behoefte en zelfs nood ontstaat aan psychologie? Jacques Claes zoekt in deze cursus een antwoord op die vraag en besteedt vooral aandacht aan de volgende twee thema’s: hoe bewoont de mens de wereld sinds het eind van de 16de eeuw en hoe bewoont hij

pr ak tisch «« Data: woe. 2, 9, 16 en 23 okt. van 14 tot 16 uur «« Plaats: Auditorium van het H. Grafinstituut (ingang via Baron Dufourstraat, poort A) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Turnhout «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 014/613.095 (Frans Van Gerven) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

zijn lichaam. In de hedendaagse westerse cultuur is de psychologie een bijna onmisbare dimensie geworden in activiteiten als politiek, handel, relaties en opvoeding. In dat licht bespreekt Jacques Claes de grote scholen in de psychologie. Cursisten vertellen CC ‘Als nieuw lid vond ik deze cursus een meevaller! Prof. Claes is zeker boeiend genoeg om hem nog eens te beluisteren.’ (Oostende, 2012) CC ‘Dr. Jacques Claes is een erudiete spreker met een zeer brede kennis, die hij ook goed gebruikt. Aangename overbrenging van een heel ingewikkelde discipline: filosofie en psychologie.’ (Oostende, 2012)

Prof. Jacques Claes is licentiaat klassieke filologie en filosofie, en eveneens doctor in de psychologie. Aan de Universiteit Antwerpen doceerde hij een aantal psychologische vakken aan de faculteiten Recht en Letteren-Wijsbegeerte. Hij publiceerde onder meer Psychologie, een dubbele geboorte en De Wieg van het verdriet.

@@ Code: TU-13C-OP

Genk

H e t O u d e T e s ta m e n t h e r o n t d e k t

µµ Het Oude Testament, belangrijke pijler uit de Westerse beschaving µµ Historisch-kritische Bijbelwetenschap µµ Invloed op onze cultuur

De Bijbel is het meest gelezen en vertaalde boek aller tijden. Toch is het voor velen onbekend terrein. Vooral het Oude Testament is in het westerse christendom vaak op stiefmoederlijke wijze behandeld. Slechts enkele verhalen of namen zoals Mozes en Abraham doen een belletje rinkelen. Nochtans is enig inzicht in de oudtestamentische literatuur onontbeerlijk om de oorsprong en betekenis van het christendom te kunnen vatten.

«« Data: di. 8 en 15 okt., 5 en 12 nov. van 14 tot 16 uur «« Plaats: Genk, C-mine CC (C-Mine 10; GPS: Evence Coppéelaan 91) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Genk en C-Mine «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 0478/244.111 (Fernanda Opdenacker) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: GK-13C-OT

Cursusgids_NJ2013.indb 64

Pr ak tisch

Hans Ausloos stelt het Oude Testament aan u voor en loodst u doorheen het ontstaan en de historische betekenis van dit cruciale Bijbelonderdeel. Hij gaat daarbij ook op zoek naar de sporen ervan in onze samenleving. Een (her)ontdekking van een van de belangrijkste pijlers van de westerse beschaving. Cursisten schrijven CC ‘Schitterend: qua inhoud opende de prof voor ons de mysterieuze wereld van het Oude Testament, qua vorm bracht hij ons zijn cursus met een eloquentie van een prima prof.’ (SintTruiden, voorjaar 2011) CC ‘Dit smaakt naar nog veel meer! Zeer verrijkend en bevrijdend!’ (Schilde, voorjaar 2012)

Prof. Hans Ausloos is doctor in de Godgeleerdheid. Hij is professor Oude Testament aan de Université catholique de Louvain (Louvain-la-Neuve) en als ‘navorsingsgenoot’ verbonden aan de Universiteit van die Vrystaat (Bloemfontein, Zuid-Afrika).

23/05/13 11:57

z i ng eving

Maaseik

Waarom ging Jezus niet naar een moskee? G e l i j k e n i s s e n e n v e r s c h i ll e n t u s s e n w e r e l d g o d s d i e n s t e n

µµ Christendom versus jodendom en islam µµ Zeggen de diverse religies iets nieuws of niet? µµ Hoe zien de verschillende wereldgodsdiensten elkaar?

Bijna alle gelovigen uit de verschillende godsdiensten vasten en bidden, maar doen zij daarom hetzelfde? Sommige delen van de diverse heilige schriften lijken zo hard op elkaar dat ze van elkaar lijken afgeleid. Of hadden ze dezelfde inspiratiebron? We kunnen ons dan ook afvragen of religies inwisselbaar zijn en bepaalde onderdelen met elkaar kunnen worden gecombineerd.

Jan Van Eycken legt u uit in welke mate we te maken hebben met corresponderende of conflicterende wereldgodsdiensten. In een geglobaliseerde wereld is het van belang te weten welke geloofspunten en traditionele gebruiken de interreligieuze dialoog mogelijk, moeilijk of misschien onmogelijk maken. Extra De cursus wordt afgesloten met een facultatief bezoek aan de moskee El Hidaya in Maaseik. Info en inschrijvingen tijdens de eerste les. Boekentip: Zoveel godsdiensten voor die ene god, door Stef Desodt.

pr ak tisch «« Data: vr. 15, 22 en 29 nov. en 6 dec. van 14 tot 16 uur «« Plaats: Zaal van Eyck (Koning Albertlaan 23) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Maaseik «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 089/567.440 (Martin Slangen) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: MA-13C-WG

Jan Van Eycken is priester van het aartsbisdom Mechelen-Brussel en een van de verantwoordelijken in de Kerk voor interreligieuze dialoog. Hij schreef Het gebeurt in Brussel. Interreligieuze belevingen, een boek over praktische dialoogprojecten in de hoofdstad.

Cursusgids_NJ2013.indb 65

23/05/13 11:57

z inge v i ng

nieuw

Brugge

De Bijbel

E e n b o e k va n e e u w e n Pr ak tisch: «« Data: do. 3, 10, 17 en 24 okt. en/of 23, 30 jan., 6 en 13 feb. van 14 tot 16 uur «« Plaats: Brugge, Bijbelhuis Zevenkerken (Zevenkerken 4, Sint-Andries) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Brugge en Bijbelhuis Zevenkerken «« Prijs deel: € 64 - € 58 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Prijs geheel: € 115 - € 105 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie, syllabus, toegang tentoonstelling, abdijbezoek op 24 okt. (tot 17.15 uur) «« Info: 050/382.720 (Dirk Deschepper) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: BG-13C-BI «« Inschrijven voor enkel voorjaar: vanaf 1 december

Cursusgids_NJ2013.indb 66

µµ De Bijbel als literatuur µµ Erfenis voor joden, christenen en moslims µµ Invloed van Dode Zeerollen op Nieuwe Testament

Meer dan 65 boeken telt de volledige Bijbel. Die boeken en geschriften werden in een periode van zo’n duizend jaar bij elkaar geschreven door een veertigtal auteurs. Hoe is de Bijbel dan ontstaan? Wat zeggen Mesopotamische teksten over schepping en zondvloed en wat lezen we erover in de Bijbel? Waarom zijn er vier evangeliën en niet maar één? In deze cursus gaat Jean Bastiaens op zoek naar de oorsprong, de betekenis en de invloed van de Bijbel op onze geschiedenis en cultuur. Hij onder-

zoekt ook de historische identiteit van Jezus en het Israël uit zijn tijd. Welke feesten vierde Jezus bijvoorbeeld en welke joodse feesten vinden we terug in de Bijbel? Verwacht u aan een vernieuwde blik op een eeuwenoud boek. Extr a Tijdens de cursus bezoekt u de prachtige abdij en de tentoonstelling in het Bijbelhuis (inschrijven tijdens eerste les). Deze cursus wordt voortgezet in het voorjaar. U kan zich inschrijven voor het volledige pakket of voor een van de delen. Specifieke lesthema’s kan u opvragen of vindt u terug op onze website. Boekentip: En de mens schiep God. De wereld in de dagen van Jezus, door Selina O'Grady.

Jean Bastiaens is professor Nieuwe Testament aan het Grootseminarie van Brugge. Hij is directeur van het Bijbelhuis Zevenkerken en van de Bijbeldienst Bisdom Brugge. Hij werkte mee aan de nieuwe Bijbelvertaling en levert regelmatig bijdragen aan Kerk & Leven.

23/05/13 11:57

z i ng eving

nieuw

Gent

Krishna, Jezus, Boeddha en Akhbar Inleiding op de wereldgodsdiensten in India

µµ Verscheidenheid aan volkeren en religies µµ Karma, dharma, reïncarnatie en nirvana µµ Het kastensystem: niet alleen voor hindoes

In India is het scala aan religies, filosofieën en levensbeschouwingen ontzettend groot. Het sikhisme, het boeddhisme, het jainisme, het christendom, de islam, het jodendom, het hindoeïsme en de baha’i: ze komen alle acht voor in het immense land. Ogenschijnlijk leven de aanhangers van verschillende religieuze tradities harmonisch samen. Hoe doen ze dat? Prakash Goossens maakt kruisverbanden tussen de verschillende religies en hun maatschap-

pelijk belang, voor India en voor onze Westerse beschaving. Hoewel maar vier van deze religies hun oorsprong hebben in India, toont hij aan dat ze alle acht sterk beïnvloed geweest zijn door de culturele achtergronden van de volkeren van India. Extr a Vrouwen hebben een moeilijke maatschappelijke positie in India. Een van de vormen om zich te manifesteren zijn Godna-tekeningen. Het Guislainmuseum stelt ze tentoon (inbegrepen in de cursusprijs). Reistip: cultuurreizen naar Zuid-India (vertrek 15 nov. 2013) en Rajasthan (vertrek 23 nov. 2013); cultuurreis Wereldgodsdiensten in India o.l.v. Prakash Goossens (januari 2014).

pr ak tisch «« Data: za. 9, 16, 23 en 30 nov. van 10 tot 12.30 uur. «« Plaats: Vormingscentrum Guislain (J. Guislainstraat 43) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Gent «« Prijs: € 63 - € 57 (met Davidsfonds Cultuurkaart)Inbegrepen: koffie, syllabus en toegang tentoonstelling Dalit Foundation «« Info: 09/328.37.59 (Lucien Van Laere) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: GT-13D-WE

Prakash Goossens studeerde aan de KU Leuven, de Université Robert Schumann in Straatsburg en de Université Catholique de Louvain. Hij was assistent aan de rechtenfaculteit van de HU Brussel en is nu projectleider in Azië voor de Congregatie Broeders van Liefde. In die functie keert hij geregeld terug naar zijn geboorteland India. Hij is ook reisbegeleider voor Davidsfonds Cultuurreizen.

Cursusgids_NJ2013.indb 67

23/05/13 11:58

z inge v i ng

Ronse

D e f u n da m e n t e n va n d e i s la m

µµ De profeet Mohammed in een historisch en doctrinair kader µµ De islam vroeger versus de islam nu µµ Godsdienstige en juridische aspecten van de islam

pr ak tisch «« Data: woe. 2, 9, 16 en 23 okt. en 6 nov. van 14.30 tot 16.30 uur «« Plaats: Campus Sancta Maria (ingang Glorieuxlaan) «« Parkeren: Glorieuxlaan «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Ronse «« Prijs: € 70 - € 64 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 055/213.334 (Roland Van Coppenolle) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: RS-13C-FU

Wie was Mohammed? Hoe kwam de islamitische leer tot stand? Waar ligt de oorsprong van bepaalde fundamentalistische strekkingen binnen de islam? Hoe positioneert de islam zich tot de andere wereldgodsdiensten? Welke juridische positie heeft de vrouw in het islamitisch recht? Wat met de verhouding godsdienst en politiek in de islam? De islam is vandaag niet meer weg te denken uit onze maatschappij. Aan de hand van boeiende

anekdotes doet Urbain Vermeulen de ontstaansgeschiedenis van de godsdienst uit de doeken. Hij verklaart hoe de islam zich verhoudt tot de andere wereldgodsdiensten en legt de oorsprong van de fundamentalistische strekkingen bloot. Dit historische perspectief helpt u om actuele ontwikkelingen beter te begrijpen. Cursisten vertellen CC ‘Fantastische cursus, zowel qua inhoud als qua presentatie. Leerrijk en verhelderend.’ (Aalst, 2011) Boekentip: Islam en christendom, door Urbain Vermeulen.

Prof. Urbain Vermeulen is em. hoogleraar arabistiek en islamkunde aan de KU Leuven en de UGent. Hij was voorzitter van de Europese Unie van Arabisten en Islamologen en is de promotor van de Vlaamse inbreng in het Nederlands-Vlaams Instituut in Cairo. Hij publiceert over de Arabische volksliteratuur, de mamloeken en de islamdoctrine.

Eeklo

D e c o n f r o n tat i e t u s s e n g e lo o f e n w e t e n s c h a p

µµ De oorsprong van de moderne wetenschap in het oude Griekenland µµ De rol van het christendom en de wetenschappelijke revolutie µµ De oorsprong van het creationisme

pr ak tisch «« Data: di. 12, 19 en 26 nov. en 3 dec. van 14 tot 16 uur «« Plaats: OC ’t Kerkplein, zaal Zonnelied (Kerkplein 4) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Eeklo «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 09/377.58.45 (Paul Van Bouchaute) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: EE-13C-CD

Cursusgids_NJ2013.indb 68

In de media wordt meestal het beeld opgehangen van een eeuwige strijd tussen geloof en wetenschap, een conflict tussen schepping en evolutie. Maar waar komt die tegenstelling vandaan? Hoe is dat conflict doorheen de tijd geëvolueerd? En wat is de impact van het christendom en het Darwinisme in die evolutie?

Frederiek Depoortere plaatst het hedendaagse debat over creationisme en darwinisme in een historisch kader. Van het ontstaan van de moderne wetenschap in het oude Griekenland, over de middeleeuwse synthese tussen geloven en weten, tot vandaag: deze cursus toont de bijzondere verhouding tussen geloof en wetenschap. Cursisten vertellen CC ‘Begeesterend spreker!’ (Geel, 2010) CC ‘Helder en systematisch opgebouwd.’ (Diest, 2012) Reistip: Natuur en cultuur: Ecuador, Galapagos en het Amazonewoud (vertrek 28 nov. 2013).

Dr. Frederiek Depoortere is postdoctoraal onderzoeker en lid van de onderzoeksgroep Theologie in een postmoderne context van de faculteit Godgeleerdheid aan de KU Leuven. Hij is auteur van onder meer Geloof in verzet. Over de toekomst van het christendom.

23/05/13 11:58

Wetenschap De wetenschap van de kosmos .................................................................. 71 De kwaliteit van onze voeding ................................................................. 71 Dokters en diagnoses doorheen de tijd ............................................ 72 De oceaan en wij ................................................................................................. 72 Missie DNA ................................................................................................................ 73 Van mensaap tot mens . ................................................................................... 74 Mens en aardbeving .......................................................................................... 74

Cursusgids_NJ2013.indb 69

23/05/13 11:58

Cursusgids_NJ2013.indb 70

23/05/13 11:58

w et en sc hap

Geel

De wetenschap van de kosmos µµ Het heelal als laboratorium µµ Astrofysica neemt de sterren onder de loep µµ Astrogeologie over het ontstaan van planetenstelsels

Het is op de aarde, een minuscuul onderdeel van het heelal, dat we wetmatigheden in de natuur hebben ontdekt. Op basis van die wetten bestuderen we dan het heelal zelf. Mag dat wel? Onze taalwetten kunnen we toch ook niet zomaar kopiëren naar het Chinees of het Japans? Toch werkt het: de natuurwetten blijken een universeel karakter te hebben, omdat ze het product zijn van een samenhangende kosmos.

O n t d e k k i n g va n u n i v e r s e l e n at u u r w e t t e n

Christoffel Waelkens toont hoe de verschillende wetenschappen met elkaar verbonden zijn in hun zoektocht naar het hoe en waarom van de kosmos. Omgekeerd helpt de verscheidenheid in de kosmos ons om onze kennis over de natuurwetten te verfijnen. Een verhaal over de kleinheid, maar ook over de grootheid van de mens. Cursisten vertellen CC ‘Een schitterend verhaal met klaarheid en met humor gebracht.’ (Mechelen, 2011) CC ‘Een boeiend onderwerp, moeilijke materie, maar zo gepresenteerd dat je het kunt begrijpen en enthousiast wordt.’ (Mechelen, 2011)

Prof. Christoffel Waelkens, licentiaat natuurkundige wetenschappen en baccalaureus in de wijsbegeerte, promoveerde met een proefschrift over stellaire astrofysica. Aan de KU Leuven en de KULAK doceert hij over sterrenkunde.

pr ak tisch «« Data: do. 14, 21 en 28 nov. en 12 dec. van 14 tot 16 uur «« Plaats: Het Wijnhuis (Stationsstraat 56) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Geel «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 014/720.285 (Jeannine Geukens) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: GE-13C-WK

H o o g s t r at e n

De kwaliteit van onze voeding µµ De kenmerken van kwaliteitsvolle voeding µµ Biologische voeding µµ De relatie tussen voeding en milieu

Duurzaam, ecologisch, biologisch. Het zijn woorden die we steeds vaker horen in verband met onze voeding. De bio-industrie zit dan ook duidelijk in de lift. Maar hoe gezond of ongezond is ons voedsel nu echt? Wat gebeurt er precies bij het conserveren en bereiden van etenswaren? Zijn diepgevroren groenten even gezond als verse? En is biologische voeding het antwoord? André Huyghebaert bekijkt samen met u de volledige voedselketen vanuit verschillende in-

valshoeken. Zo werpt hij een kritische blik op onze voeding vanuit een historisch oogpunt: is het nu beter dan in de vorige eeuwen of aten de mensen vroeger gezonder dan wij? In deze cursus leert u alles wat u als bewuste consument moet weten om gezonder met voeding om te gaan. Cursisten vertellen CC ‘Een aanrader voor al wie plus- en minpunten wil ontdekken in dagelijkse voeding.’ (Beveren, 2012) CC ‘Zeer overzichtelijk en erg bruikbaar in het dagelijkse leven.’ (Sint-Truiden, 2013) Boekentip: Levenslank door Luc Evenepoel.

Prof. André Huyghebaert is ingenieur scheikunde en landbouwindustrieën en eveneens doctor in de landbouwkundige wetenschappen. Hij is emeritus hoogleraar aan de UGent, waar hij vakken doceerde in verband met chemie en technologie van levensmiddelen. Zijn onderzoek spitst zich toe op de kwaliteit van onze voeding.

Cursusgids_NJ2013.indb 71

Fab e l s v e r s u s f e i t e n o v e r v o e d s e l

pr ak tisch «« Data: do. 26 sept., 10, 17 en 24 okt. van 14 tot 16 uur «« Plaats: Auditorium van het Klein Seminarie (Vrijheid 234) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Hoogstraten «« Prijs: € 53 - € 47(met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 03/314.54.52 (Alfons Livens) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: HO-13C-VO

23/05/13 11:58

w e t e ns c h A p

MeT BOeK

Lier

dokters en diagnoses doorheen de tijd d e g e s c h i e d e n i s vA n d e g e n e e s k u n d e

µ Geneeskunde in de prehistorie, oudheid en middeleeuwen µ herontdekking van het lichaam in de 16de en 17de eeuw µ 18de- en 19de-eeuwse geneeskundige doorbraken pr Ak tisch « « « « «

data: woe. 2, 9, 16 en 23 okt. van 14 tot 16 uur plaats: parochiezaal van het h. hart (eeuwfeestlaan 60) org.: i.s.m. davidsfonds reg. Lier prijs: € 61 - € 55 (met davidsfonds cultuurkaart) inbegrepen: koffie en cursusboek ‘over geneeskundigen en geneeskunst’ (handelsprijs: € 27,50) info: 03/480.71.83 (Aloïs dockers) en op 016/310.670 (davidsfonds Academie) code: Li-13c-gg

We kunnen het ons nu nauwelijks voorstellen met welke remedies vroeger ziekten werden bestreden. Schedelboringen tegen hoofdpijn in de prehistorie. Rottend brood voor open wonden in het oude Egypte. In China werd vroeger alleen de pols gemeten en bleef de rest van het lichaam onaangeroerd. En dan zijn er nog aderlatingen, een van de meest nutteloze maar hardnekkigste remedies uit de geschiedenis.

Op een toegankelijke manier schetst Paul Broos de evolutie van de geneeskunde. Hij geeft uitleg over verschillende diagnoses, therapieën, operaties, medicijnen en belangrijke geneeskundigen. Van medicijnmannen en de Griekse humortheorie tot de wetenschappelijke benadering van ziektes en grensoverschrijdende samenwerkingen van vandaag: alle geneeskundige geheimen worden ontrafeld. cursisten vertellen C ‘Een aanrader. Er wordt bovendien een frame weergegeven van de wereldgeschiedenis.’ (Wetteren, 2012) Boekentip: Over geneeskundigen en geneeskunst

(inbegrepen in de cursusprijs).

prof. pAul Broos is emeritus hoogleraar aan de KU Leuven en was diensthoofd heelkunde en traumologie aan de UZ Leuven. Hij is voorzitter van de raad van de Orde van Geneesheren Vlaams-Brabant en van de Medische Commissie van het Rode Kruis Vlaanderen. Bij het Davidsfonds verscheen zijn boek Over geneeskundigen en geneeskunst.

tongeren

de oceaan en Wij

de BAnd tussen oceAAn en mens µ De intensieve relatie oceaan en klimaat µ Expedities in de diepzee µ De kust en bouwen met de natuur

pr Ak tisch « « «

« « «

data: vr. 4, 11, 18 en 25 okt. van 14 tot 16 uur plaats: gallo-romeins museum (kielenstraat 15) org.: i.s.m. davidsfonds reg. tongeren en het gallo-romeins museum prijs: € 53 - € 47 (met davidsfonds cultuurkaart) inbegrepen: koffie en syllabus info: 012/236.829 (dolf rigo) en op 016/310.670 (davidsfonds Academie) code: to-13c-oc

Cursusgids_NJ2013.indb 72

70% van onze planeet bestaat uit water, amper 30% is dus land. Maar het aantal mensen en de menselijke activiteit op onze aardbol blijft wel uitbreiden. Dat heeft enorme gevolgen voor de oceaan en de mens, zoals klimaatverandering, vervuiling en overexploitatie. Hoe moeten we daar in de toekomst mee omgaan?

Jan Stel plaatst de complexe relatie tussen mens en oceaan in een verhelderend historisch perspectief. Samen met hem verkent u in deze cursus de oceanen en de menselijke activiteiten die daarmee verbonden zijn, zoals transport, visserij en oliewinning. In de cursus leert u ook meer over het beheer van de oceaan: van Mare Liberum tot mariene parken. cursisten vertellen C ‘We hebben heel fascinerende dingen geleerd.’ (Mechelen, 2010) C ‘Boeiende lesgever: hij brengt zijn leerstof als een verhaal, in een verstaanbare taal, doorspekt met zoveel humor! Aangenaam om te beluisteren.’ (Wetteren, 2013)

prof. jAn stel is hoogleraar Oceanische Ruimte en Menselijke Activiteit aan de Universiteit Maastricht. Tientallen jarenlang heeft hij het Nederlandse oceanografische onderzoek ontwikkeld en internationaal vertegenwoordigd. Hij organiseerde de eerste Nederlandse Antarctische expeditie en tal van oceanografische expedities.

23/05/13 11:58

w et en sc hAp

oudenBurg

MeT BOeK

missie dna

d n A - A n A Ly s e i n g e r e c h t e L i j k e n h i s to r i s c h o n d e r z o e k µ methoden en procedures in DnA-onderzoek (Bram Bekaert) µ forensisch DnA onderzoek en evolutie van de moderne mens (RonnyDecorte) µ medisch gerechtelijk onderzoek (Wouter Van den Bogaert) µ historische mysteriën (jean-jacques Cassiman)

DNA is dan wel veel te klein om met het blote oog te zien, het is het enige stoffelijke dat ouders aan hun kinderen doorgeven. De ontdekking van de stof heeft een revolutie ontketend in de geneeskunde en in diverse andere domeinen. Zo wordt DNA-

onderzoek vandaag ook toegepast in gerechtelijk, historisch en archeologisch onderzoek. Jean-Jacques Cassiman en zijn medewerkers maken u op een begrijpelijke manier wegwijs in de complexe maar fascinerende wereld van het DNA. cursisten vertellen C ‘Veel lof over deze interessante cursus.’ (Mortsel, 2010) C ‘Ondanks de diversiteit van de sprekers toch heel tevreden: verschillende benaderingen van het moeilijke onderwerp.’ (Sint-Truiden, 2011)

pr Ak tisch « « «

« «

@ BrAm BekAert is dr. in de biomedische wetenschappen en adjunct-labohoofd biologische sporen van het forensische genetisch laboratorium aan het UZ Leuven. Hij onderzoekt de vertaling van de nieuwste genetische technologieën en kennis naar toepassingen binnen de forensisch genetica. wouter vAn den BogAert is arts-specialist in opleiding aan de KU Leuven en werkt op de dienst Forensische Geneeskunde van het UZ Leuven. Zijn interesse binnen de gerechtelijke geneeskunde gaat uit naar het onderzoek van plotse en

Cursusgids_NJ2013.indb 73

data: . woe. 2, 9, 16 en 23 okt. van 14 tot 16 uur plaats: cultuurcentrum ipso facto (marktstraat 25) org.: i.s.m. davidsfonds reg. oudenburg en het cultuurcomplex ipso facto prijs: € 59 - € 53 (met davidsfonds cultuurkaart) inbegrepen: koffie en cursusboek ‘missie dnA’ (handelsprijs: € 19,95) info: 059/267.186 (Bert tas) en op 016/310.670 (davidsfonds Academie) code: oB-13c-dn

onverwachte overlijdens bij zuigelingen en jongeren. prof. jeAn-jAcques cAssimAn, doctor in de geneeskunde en specialist in de kindergeneeskunde, is em. gewoon hoogleraar aan de KU Leuven. Hij verricht onderzoek aan het Centrum voor Menselijke Erfelijkheid. ronny decorte is biochemicus en deeltijds hoofddocent in de forensische genetica aan de KU Leuven. Hij onderzoekt forensische DNA-aspecten, historische afstamming, moleculaire archeologie en de recente evolutie en diversiteit van het Y-chromosoom in België.

23/05/13 11:58

w e t e ns c h a p

Kortrijk

Van mensaap tot mens H e t da r w i n i s m e d o o r g e l i c h t

µµ De voorlopers van de mens µµ Het gedrag van de mens vroeger en nu µµ Emoties: oude maar belangrijke structuren

Kinderen lusten vaak geen witloof, omdat een bittere smaak onze voorouders wees op gevaar voor vergiftiging. Dat hebt u vast al eens gehoord. Maar wist u ook dat emoties vaak meer nut hebben dan ons verstand? Angst is bijvoorbeeld noodzakelijk om te overleven.

pr ak tisch

@@ Code: KT-13C-DA

In de voorbije dertig jaar heeft de evolutietheorie van Darwin zijn intrede gedaan in de psychologie. Daardoor kan ons menselijk gedrag verklaard worden aan de hand van dat van onze voorouders.

«« Data: vr. 8, 15 en 29 nov. en 6 en 13 dec. van 14 tot 16 uur «« Plaats: KULAK , blok B (E. Sabbelaan 53, lokaal B422) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Kortrijk en m.m.v. de Postacademische Vorming KULAK «« Prijs: € 59 - € 53 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 056/352.476 (Achilles Surinx) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

Maar wat zijn darwinisme en neodarwinisme? Hoe werkt natuurlijke selectie? Mark Nelissen licht de evolutietheorie op heldere wijze toe en bespreekt hoe deze theorie weerslag vindt in domeinen als opvoeding, relaties en reclame. Cursisten vertellen CC ‘Zeer interessante en boeiende cursus. Nog veel van dit soort. Proficiat!’ (Aalst, 2012) CC ‘Proficiat. Uitstekend. Levendig. Educatief. Jammer dat de cursus ten einde loopt. Uitstekende lesgever. Eén van de beste lessen die ik ooit gekregen heb.’ (Aalst, 2012)

Prof. Mark Nelissen is doctor in de Wetenschappen, groep Biologie. Hij is professor aan de Universiteit Antwerpen, waar hij lesgeeft aan studenten biologie, diergeneeskunde en chemie. Zijn onderzoek spitst zich toe op het sociaal gedrag van zoogdieren en seksuele gedragspatronen en emotieherkenning bij de mens.

T i e lt

Mens en aardbeving E e n h aat- l i e f d e v e r h o u d i n g

µµ De dynamiek van de aarde µµ Menselijke ontwikkeling in seismische landschappen µµ Hoe onze voorouders omgingen met aardbevingen

pr ak tisch «« Data: vr. 8, 15, 22 en 29 nov. van 14 tot 16 uur «« Plaats: Hotel Shamrock (Euromarktlaan 24) «« Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Tielt «« Prijs: € 53 - € 47 (met Davidsfonds Cultuurkaart) «« Inbegrepen: koffie en syllabus «« Info: 051/400.249 (Alfonsine Van Looveren) en op 016/310.670 (Davidsfonds Academie)

@@ Code: TI-13C-MA

Cursusgids_NJ2013.indb 74

Leven op aarde is en blijft een risicovolle onderneming. Daar herinneren aardbevingscatastrofes ons telkens weer aan. En het meest ontluisterende is dat de toekomst nog meer onheil in petto heeft. De vraag is dan ook hoe we als maatschappij met deze aardbevingsdreiging omgaan. Proberen we de mechanismen die aardbevingen veroorzaken beter te begrijpen, zodat we de dreiging

beter in kaart kunnen brengen? Proberen we vooral het risico te verkleinen? Of vinden we het vooral belangrijk om de veerkracht van de maatschappij te verhogen? Prof. Manuel Sintubin tracht op al deze vragen een antwoord te geven. Hij verliest daarbij het verleden niet uit het oog en toont hoe aardbevingen impact hadden op de menselijke geschiedenis. Cursisten vertellen CC ‘Moeilijke materie, zeer boeiend gegeven en bijzonder illustrerend gebracht. Spreker laat de puzzelstukjes tussen geologie en archeologie in elkaar passen. Voor mij een revelatie en een voltreffer!’ (Brasschaat, 2012)

Prof. Manuel Sintubin, verbonden aan de Faculteit Wetenschappen van de KU Leuven, onderzoekt vooral de ontwikkeling van gebergten en aardbevingsactiviteit, zowel vandaag als in het verre geologische verleden. Hij is internationale expert in aardbevingsarcheologie, onderhoudt een blog voor EOS en is auteur van tal van wetenschappelijke en populariserende werken.

23/05/13 11:58

Neem je (klein)kinderen mee naar de universiteit en ontdek de Grote Helden van de wetenschap! Zijn je (klein)kinderen tussen 8 en 13 jaar oud? Breng ze een hele of halve dag mee naar de Kinderuniversiteit. Op drie zaterdagen maken de kinderen kennis met grote helden en heldinnen van de wetenschap. Elke dag geven twee of meer professoren een lezing op niveau van de kinderen, nadien is er keuze uit een tiental workshops. En voor de (groot)ouders is er tijdens de algemene lezing voor de kinderen een lezing door Davidsfonds Academie. Zo zijn ook zij mee ...

Zaterdag 19 oktober Leuven, binnenstad

Zaterdag 26 oktober Campus Kortrijk

Zaterdag 2 november Leuven, Campus Heverlee

Kinderen

Voormiddag: ‘Marie Curie, een groot wetenschapster in een tijd waarin alleen mannen echte helden konden zijn’

Voormiddag ‘De kracht van je stem’

Voormiddag ‘Op zoek naar de genen van dieren’

Prof. Steven Van Hecke

Prof. Nadine Buys

Prof. Kaat Wils

Namiddag ‘Sociale economie, of hoe geld ook soms gelukkig maakt’

Namiddag ‘Sociale media’ (werktitel)

Namiddag: ‘Snelle vliegers maken groene stroom’

Prof. Moritz Diehl

Een greep uit de workshops: Een greep uit de workshops:

Een greep uit de workshops:

Ingenieurs aan de slag, In het spoor van Vesalius, Vissen: kleine helden van het labo, Cosmetica testen en maken, Over het paard dat kon rekenen, Een symfonie in je hoofd …

Darwin en andere evolutiehelden, Ni hao: een workshops Chinees, De helende zalf, De rare kronkels van het bloed, Van schrift tot boekdrukkunst Volwassenen

Volwassenen Voormiddag: ‘Andreas Vesalius’

Prof. Paul Broos 500 jaar geleden zag Andries Van Wesel het levenslicht in Brussel. We kennen hem natuurlijk beter onder zijn gelatiniseerde naam: Andreas Vesalius. Vesalius stamt af van een geslacht van geneesheren en apothekers die onafgebroken in dienst waren van het Bourgondische en het Habsburgse huis. Na onderzoekswerk in Parijs en Leuven trekt Andreas naar Padua, waar hij baanbrekend werk verricht. Hij is de eerste die de onfeilbaar gewaande leer van Galenus zwaar onder vuur neemt en zo de basis legt voor de moderne wetenschap. En daar plukken wij vandaag nog steeds de vruchten van!

Prof. Jan Van den Bulck

Prof. André Watteyne

Voormiddag ‘Helden en heldinnen, vereeuwigd in de muziek’

Prof. Ignace Bossuyt Bekend zijn de ‘klassieke’ figuren: stoere helden zoals Perseus en Odysseus, maar er zijn ook tragische vrouwen, zoals Andromache en Dido. Zij werden in de muziek vereeuwigd door componisten als Monteverdi, Purcell en Berlioz. Beethoven tekende bijvoorbeeld een grandioos portret van de in Brussel onthoofde graaf Egmont, een slachtoffer van de beruchte hertog van Alva … Ignace Bossuyt laat u grote helden ontdekken via de muziek. Daarbij geniet u van schitterende luistervoorbeelden!

Ontwerp je eigen behangpapier, 175 jaar stereo kijken, Knutselen, goochelen en bellen blazen met wiskunde, Oude bomen grote helden, Einstein, water en zand, Filosoferen met kinderen, Stuur een computerspel aan met jouw hersenen, De heldendaden van Sinterklaas van de middeleeuwen tot nu … Volwassenen Voormiddag ‘Keizer Augustus: de kracht van verandering’

Prof. Leon Mooren Keizer Augustus (63 v.C.-14 n.C) dankt zijn reputatie niet aan geruchtmakende exploten op het slagveld, maar is een ‘duurzamer’ held : in een geleidelijk proces heeft hij de Romeinse staat grondig hervormd en tevens de ethische en religieuze fundamenten van de Romeinse samenleving vernieuwd. Het door hem gecreëerde regime zal vijf eeuwen standhouden. Namiddag

toeristisch programma Namiddag

toeristisch programma Namiddag:

toeristisch programma

P r a k t i s c h : Alleen voor kinderen en hun (groot)ouders. Inschrijven voor het ouderprogramma zonder kinderen in de kinderuniversiteit kan niet. Alle info en inschrijvingen: alleen via

Cursusgids_NJ2013.indb 75

www.kuleuven.be/kinderuniversiteit, vanaf 16 september (vooraf inschrijven is noodzakelijk). Er is een link vanuit www.davidsfonds. be/academie. Alle activiteiten zijn gratis.

23/05/13 11:58

h o e ins c h r i j v e n ?

Hoe inschrijven? 1

2 3

U kan inschrijven via de website www.davidsfonds.be/academie Als u niet via de website inschrijft, vult u het inschrijvingsformulier volledig in en stuurt het naar: Davidsfonds Academie Blijde-Inkomststraat 77 3000 Leuven Als u deelneemt aan een facultatieve activiteit, gelieve dat ook aan te kruisen op het inschrijvingsformulier. U stort het inschrijvingsgeld op BE 51 7350 2299 6462 (BIC-code: KREDBEBB) van Davidsfonds Academie. U vermeldt als mededeling de cursuscode en de eventuele facultatieve initiatieven. Gelieve ook de naam van de cursist te vermelden als de betaling door iemand anders gebeurt. De inschrijving is pas definitief na ontvangst van het inschrijvingsformulier en het cursusgeld. Stort a.u.b. geen inschrijvingsgeld zonder telefonische of schriftelijke inschrijving. Bij een teveel aan inschrijvingen, geldt voor de toekenning van de plaatsen, de datum van betaling. Korting Houders van een Davidsfonds Cultuurkaart genieten een korting van € 6 per cursus. Leerkrachten met lerarenkaart krijgen een korting van € 3 en mogen dit bedrag rechtstreeks aftrekken van de cursusprijs (opgelet: beide kortingen zijn niet cumuleerbaar!). Uiterste inschrijvingsdatum Is telkens vijf werkdagen voor de start van de cursus. Als u na die datum toch nog wenst in te schrijven, neem dan eerst telefonisch contact op. Annuleren Kan alleen door melding uiterlijk drie werkdagen voor de start van de cursus. Het inschrijvingsgeld wordt terugbetaald met vermindering van € 7 annulatiekosten. Tentoonstellings- of concerttickets kunnen niet terugbetaald worden bij annulatie

Cursusgids_NJ2013.indb 76

minder dan 14 dagen voor de start van de cursus. Ze kunnen door u wel doorgegeven worden aan een andere persoon. Te noteren Na uw inschrijving ontvangt u geen bevestiging meer. Noteer daarom onmiddellijk alle gegevens in uw agenda. Op de eerste cursusdag wordt u een kwartier voor de start van de cursus verwacht. Attest van deelname Kan u aanvragen bij Davidsfonds Academie. Plannetje Als u een plannetje wenst van de locatie, zie www.mappy.be. Meer info over de dienstregelingen van treinen en bussen krijgt u respectievelijk op 02/528.28.28 of www.nmbs.be of www.delijn.be.

23/05/13 11:58

s c hrijf je in

inv u lle n in h o o f d l e t t e r s aub

Terugsturen naar Davidsfonds Academie, Blijde-Inkomststraat 77, 3000 Leuven, fax: 016/310 608 Voornaam en naam: Straat:

Nr.:

Postcode:

Gemeente:

Telefoon:

Bus:

E-mail: (Eventueel) Lidnr. Davidsfonds: (Eventueel) Nr. Lerarenkaart:

Schrijft zich in voor volgende cursus(sen): Code:

Code:

Onderwerp:

Cursusplaats:

Aantal personen waarvoor wordt ingeschreven:

Deelname aan facultatieve activiteiten (aankruisen wat van toepassing is):

Tentoonstellingsbezoek: o

Bedrag: €

concert: o excursie: o

Bedrag: €

En stort het juiste inschrijvingsgeld €

concert: o excursie: o

op rekening BE 51 7350 2299 6462 (BIC-code: KREDBEBB) van Davidsfonds

Academie met vermelding van de cursuscode. De inschrijving is pas definitief na ontvangst van het inschrijvingsgeld. Er wordt geen bevestiging meer verstuurd. Noteer dus alle gegevens in uw agenda.

Datum: Handtekening: Wet 8.12.’92. Gegevens komen in databestand van Davidsfonds. Kunnen meegedeeld worden aan sectoren van het Davidsfonds en derden. Betrokkenen kunnen publiek register raadplegen; hebben toegangs- en correctierecht.

✁

Terugsturen naar Davidsfonds Academie, Blijde-Inkomststraat 77, 3000 Leuven, fax: 016/310 608 Voornaam en naam: Straat:

Nr.:

Postcode:

Gemeente:

Telefoon:

Bus:

E-mail: (Eventueel) Lidnr. Davidsfonds: (Eventueel) Nr. Lerarenkaart:

Schrijft zich in voor volgende cursus(sen): Code:

Code:

Onderwerp:

Cursusplaats:

Aantal personen waarvoor wordt ingeschreven:

Deelname aan facultatieve activiteiten (aankruisen wat van toepassing is):

Tentoonstellingsbezoek: o

Bedrag: €

concert: o excursie: o

En stort het juiste inschrijvingsgeld €

Bedrag: € ,

concert: o excursie: o

op rekening BE 51 7350 2299 6462 (BIC-code: KREDBEBB) van Davidsfonds

Academie met vermelding van de cursuscode. De inschrijving is pas definitief na ontvangst van het inschrijvingsgeld. Er wordt geen bevestiging meer verstuurd. Noteer dus alle gegevens in uw agenda.

Cursusgids_NJ2013.indb 77

23/05/13 11:58

pa rtne rs

pa r t n e r s

davidsfonds academie

werkt dit najaar samen met volgende partners:

Davidsfonds Cultuurvereniging

Davidsfonds Uitgeverij

Davidsfonds Cultuurreizen

Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience Festival van Vlaanderen-Mechelen

Stad Leuven

Veilinghuis Bernaerts

Museum M

Concertgebouw Brugge

Postuniversitair centrum Kulak

Cultuurcentrum 30CC

Amuz

Jubelparkmuseum

Koninklijke Vlaamse Academie van BelgiĂŤ voor Wetenschappen en Kunsten

Red Star Line

Vlaamse Opera

Provinciaal GalloRomeins Museum Tongeren, Europees Museum van het jaar 2011

Stad Antwerpen

Podijac

Vormingpluscentra

Met dank aan diverse gemeenten en cultuurcentra en aan de lokale medewerkers van Davidsfonds Academie Technopolis

Cursusgids_NJ2013.indb 78

23/05/13 11:58

s c hrijf je in

inv u lle n in h o o f d l e t t e r s aub

Inschrijvingsformulier dagevenementen (dit inschrijvingsformulier vindt u ook op www.davidsfonds.be/uvt) Voornaam en naam: Straat:

Nr.:

Postcode:

Gemeente:

Telefoon:

Bus:

E-mail: Schrijft in voor

personen en schrijft het inschrijvingsgeld over op rekening BE 51 7350 2299 6462 (BIC-code: KREDBEBB)

van Davidsfonds Academie, met vermelding van de code BR-13E-HV (Henry Van de Velde) of de code LE-13E-IN (Europalia - India) En betaalt: €

Henry Van de Velde:

Europalia - India:

Keuze voormiddag

Keuze eerste lezing

(duid per persoon één vakje aan. Aantal personen invullen in vakjes a.u.b.):

sessie 1: De Tweede Belgische periode

sessie 1: Economie

sessie 2: Henry Van de Velde als briefschrijver

sessie 2: Godsdienst

sessie 3: De erfenis van Van de Velde

sessie 3: Maatschappij en politiek

sessie 4: Museumbezoek

sessie 4: Cultuur

Keuze namiddag

Keuze tweede lezing

(duid per persoon één vakje aan. Aantal personen invullen in vakjes a.u.b.):

sessie 1: De Tweede Belgische periode

sessie 1: Economie

sessie 2: Henry Van de Velde als briefschrijver

sessie 2: Godsdienst

sessie 3: De erfenis van Van de Velde

sessie 3: Maatschappij en politiek

sessie 4: De zoekende Van de Velde

sessie 4: Cultuur

sessie 5: Museumbezoek Prijs: € 68 - € 62 (met Davidsfonds Cultuurkaart)

Prijs: € 59 - € 53 (met Davidsfonds Cultuurkaart)

Datum: Handtekening:

U kan de sessie van uw keuze volgen zolang er plaats is. Als de door u gekozen sessie uitverkocht is, wordt er met u contact opgenomen. Omwille van praktische redenen is het niet mogelijk om op de dag zelf van sessie te veranderen. Terugsturen naar Davidsfonds Academie, Blijde-Inkomststraat 77, 3000 Leuven, fax: 016/310 608 Wet 8.12.’92. Gegevens komen in databestand van Davidsfonds. Kunnen meegedeeld worden aan sectoren van het Davidsfonds en derden. Betrokkenen kunnen publiek register raadplegen; hebben toegangs- en correctierecht.

Cursusgids_NJ2013.indb 79

23/05/13 11:58

Waarom Davidsfonds Cultuurreizen? Zeven goede redenen

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Het cultureel programma. Rijk, gevarieerd, origineel De reisbegeleider. Een specialist, boeiend en enthousiast Het gezelschap. Geïnteresseerd en aangenaam De kleine groep. Maximum 25 deelnemers Het comfort van vervoer en logies De correcte prijs, waarin zéér veel is inbegrepen De vlotte organisatie, door ervaren vakmensen gespecialiseerd in reizen op maat

Nog voor Nieuwjaar … … vertrekken meer dan 90 Davidsfonds Cultuurreizen met boeiende en enthousiaste reisbegeleiders. Velen van hen doceren voor Davidsfonds Academie. Er is een uniek en veelal exclusief aanbod van stedenreizen, muziekreizen, rondreizen en wereldreizen. In dit aanbod ook 9 uitnodigende bestemmingen om kerst te vieren:

Londen Met een topdanser naar het summum van klassieke dans (Ian Steyn – du Toit) Berlijn Nieuwjaar vieren in de Duitse hoofdstad met culturele en muzikale hoogtepunten (Vic De Donder)

Dresden Een sfeervolle kerst in het ‘Florence aan de Elbe’ (Beatrijs Van Hulle) Parijs Een muzikale kerst in Parijs (Jan Dewilde)

Pr aag Muziek en onvervalste kerstsfeer (Els Swinnen) Isr aël Kerst in een ‘gezegend’ land (Bart Van Thielen) Sri Lanka Het kleine broertje van India en het mekka van Boeddha (Esther Maris) Hongkong en Macau De meest exotische van alle oosterse metropolen (Lieve De Clerk) Ecuador en Gal apagos Het mooiste ter wereld van natuur en cultuur (Dirk Draulans)

Meer informatie?

✁

Voornaam en naam: ...................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Straat en nummer: . ....................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Postnummer en gemeente: ........................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e-mailadres: ..................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wenst op de hoogte gehouden te worden van de Davidsfonds Cultuurreizen. Deze bon terugsturen naar het Davidsfonds, Blijde-Inkomststraat 79-81, 3000 Leuven | fax: 016/310 608 | cultuurreizen@davidsfonds.be Wet 8.12.’92. Gegevens komen in databestand van Davidsfonds. Kunnen meegedeeld worden aan sectoren van het Davidsfonds en derden. Betrokkenen kunnen publiek register raadplegen; hebben toegangs- en correctierecht.

Cursusgids_NJ2013.indb 80

23/05/13 11:58

Davidsfonds Academie organiseert jaarlijks meer dan 150 cursussen in heel Vlaanderen. Enthousiaste docenten maken u op een meeslepende manier wegwijs in uiteenlopende onderwerpen rond geschiedenis, kunst, muziek, actualiteit. Op het programma staan niet alleen cursussen, maar ook dagevenementen rond toptentoonstellingen, festivals of concerten. Zo beleeft u cultuur in Vlaanderen vanop de eerste rij.

DAVIDSFONDS ACADEMIE BESTAAT DIT NAJAAR 20 JAAR EN DAT VIEREN WE! Na 20 jaar cursussen blijft het nog altijd even boeiend om les te geven. Het is telkens weer uitkijken naar een nieuw en geĂŻnteresseerd publiek. Bovendien leer ik er zelf veel mee bij. Jean-Jacques Cassiman, prof. em. aan de KU Leuven, is verbonden aan het Centrum voor Menselijke Erfelijkheid en geeft al 20 jaar cursussen voor Davidsfonds Academie Ik vind het fijn dat ik in een haalbare tijdsspanne iets kan bijleren over wat me echt interesseert, niet te ver van huis en zonder een overdreven prijskaartje. De docenten zijn echte vakspecialisten. Zij geven vorming op niveau, op een aangename en toegankelijke manier. Hilde Rombouts, cursist uit Schoten Samen met enkele andere vrijwilligers begeleid ik de cursussen in Diest. Ook na de 58ste cursus blijft dit boeiend en aangenaam. Wanneer de cursisten na afloop dankbaar en enthousiast zijnâ&#x20AC;Ś daar doe je het gewoon voor. En ondertussen steken we zelf ook voortdurend nieuwe dingen op. Fons Elst, plaatselijke medewerker van de cursussen van Davidsfonds Academie in Diest