AUTOMATION

RVS-DEMPERS VOOR NOG MEER TOEPASSINGEN

• Betere prestaties door grotere slaglengte

• Meer keuze door uitbreiding assortiment

• Tot 5.650 Nm energieopname onder extreme omstandigheden

• Hoogwaardige uitstraling bij effectieve massa’s tot 63.700 kg

YOUR LOCAL SALES CONTACT:

Waterstof kan een belangrijke bijdrage leveren aan het koolstofvrij maken van grote CO-uitstoters, zoals producenten van beton en staal. Bovendien zal waterstof een cruciale rol gaan spelen in transport, logistiek en verkeer. In de logistieke sector blijkt waterstof al een veelbelovende oplossing te zijn : de eerste waterstoftrucks in Zwitserland zijn al in gebruik en de Deutsche Bahn zet de eerste waterstoftreinen op de rails. De voornaamste voordelen van waterstof ten opzichte van batterijen zijn de eenvoudigere mogelijkheden om bij te tanken en de veel grotere actieradius. Om klimaatneutraal te zijn en de vereiste hoeveelheden waterstof te leveren, moet de productie van groene waterstof verder worden uitgebreid.

PC-based control voor milieuvriendelijke waterstoftankstations

Waterstofinstallaties stellen bijzondere eisen aan de automatisering. Als fabrikant van automatiseringstechniek heeft Beckhoff Automation de afgelopen jaren nauw samengewerkt met verschillende bekende bedrijven uit de waterstofindustrie om deze uitdagingen te overwinnen. Hiertoe behoort ook het bedrijf Nel Hydrogen, dat op Beckhoff vertrouwt als leverancier van onderdelen met de nodige expertise voor zijn waterstoftankstations.

NIEUW: 150 MM SLAG: M64 IN RVS 316

Nel Hydrogen, opgericht in 1927, is wereldleider op het gebied van waterstoftechnologie en de grootste leverancier van elektrolyzers. De open besturingsoplossing van Beckhoff Automation betekende de oplossing voor Nel Hydrogen om zijn concurrentievoordeel veilig te stellen in deze relatief nieuwe markt. De uiterst schaalbare industriële pc’s van Beckhoff kunnen elke besturingstaak aan, en door het gebruik van standaardcomponenten op speciaal ontwikkelde moederborden zijn Beckhoff Industrial PC’s altijd uitgerust met de nieuwste chiptechnologie. Hierdoor kunnen gebruikers de besturing projectspecifiek schalen en kunnen ze steeds rekenen op de nieuwste technologie.

De standaard besturingssystemen draaien op Windows of BSD. Dit vergemakkelijkt de integratie van hulpmiddelen zoals betalingssystemen of andere programma’s van derden in het bestaande controlesysteem. Met de TwinCAT automatiseringssoftware kan ook een breed scala aan besturingstaken worden uitgevoerd, ondersteund door talrijke open interfaces, zoals de verbinding met MATLAB®/ Simulink®. Bovendien bestaat dankzij de integratie in Visual

Studio® de mogelijkheid om te programmeren in een vertrouwde omgeving.

Jacob Svendsen, Chief Architect bij Nel Hydrogen. ‘Programmeren is een koud kunstje dankzij de implementatie van de TwinCATomgeving in Visual Studio® en de mogelijkheid tot objectgeoriënteerd programmeren. De snelle sampling rates bieden ons het voordeel dat we beter in staat zijn de regeling, diagnostiek, rapportage en veilige uitschakeling in geval van lekkage te controleren. Tegelijkertijd kunnen wij het energieverbruik van elke component verminderen. De optimalisatie van de functionaliteit en het energieverbruik van iedere component komen zowel de eindgebruiker als het milieu ten goede.’

Explosiebeveiliging en functionele veiligheid als bijzondere uitdaging Waterstof stelt bijzondere eisen aan het besturingssysteem vanwege het grote explosiegevaar. PCbased besturingstechnologie van Beckhoff kan aan deze voorwaarden voldoen met een uitgebreide portefeuille van gecertificeerde componenten voor waterstofexplosiegevaarlijke gebieden tot Zone 0.

Met de EtherCAT-klemmen van de ELX-serie is het mogelijk intrinsiekveilige sensoren en actoren vanuit zone 0 rechtstreeks in het besturingssysteem te integreren. Dit betekent dat er geen extra veiligheidsbarrières nodig zijn om de intrinsieke veiligheid te integreren, hetgeen een aanzienlijke besparing op vlak van kosten, moeite en ruimte betekent. Bovendien kunnen met het ELX-systeem tot acht intrinsiekveilige signalen worden verwerkt op slechts 12 mm, waardoor een uiterst compact besturingssysteem kan worden gerealiseerd. De ELX-klemmen kunnen zelfs modulair worden gecombineerd met andere I/O’s, bijvoorbeeld voor zeer nauwkeurige metingen of functionele veiligheid, om het verzamelen van een breed scala digitale en analoge signalen op één enkel platform te realiseren.

Met tal van explosieveiligheidscertificaten voor Embedded PC’s, bedieningspanelen en paneel-PC’s is het mogelijk de besturing live te installeren, waar de gegevens direct kunnen worden geregistreerd en geëvalueerd. Afhankelijk van de toepassing kunnen in de explosiegevaarlijke zones van een waterstofinstallatie verschillende besturingsarchitecturen worden toegepast.

Cloudverbinding voor meer beschikbaarheid www.beckhoff.com/hydrogen

Voor de bediening van waterstoftankstations of gedecentraliseerde productiefaciliteiten is wereldwijde toegang op afstand nodig. Geen enkel probleem met de open PC-based besturingstechnologie van Beckhoff. Met de uitbreiding van klassieke besturingstaken maken toepassingen als big data en analytics in combinatie met IoT- componenten toekomstbestendige automatiseringsoplossingen mogelijk.

Gegevensanalyses kunnen in de cloud worden uitgevoerd via cross- site netwerken, wat de beschikbaarheid verhoogt en de uitvaltijd vermindert dankzij betrouwbare voorspellende onderhoudsconcepten. In de toekomst zal het niet alleen mogelijk zijn om waterstofinstallaties veilig, efficiënt en open te automatiseren met behulp van PC-based control, maar ook om bestaande installaties te upgraden.

SNELLE SET-UP VAN MOTORBESTURINGSSYSTEMEN

VAN IGUS: GEEN LANGDURIG PROGRAMMEREN

Het programmeren van motorbesturingssystemen en de integratie in machine-omgevingen duurt vaak meerdere dagen, wat neerkomt op kosten van enkele duizenden euro’s. Een barrière die het in Keulen gevestigde bedrijf igus nu wegneemt. Met de gratis voorbeeldprogramma’s voor bewegingen is het mogelijk om de motorbesturingssystemen van de dryve-serie in slechts enkele minuten in bedrijf te stellen en aan te sluiten op programmeerbare logische controllers (PLC’s) van een hoger niveau. Dit komt zowel nieuwkomers in de automatisering als professionals ten goede.

De mate van automatisering neemt in veel bedrijven snel toe. De werkdruk voor technici en ingenieurs die verantwoordelijk zijn voor het programmeren en synchroniseren van automatiseringsbewegingen neemt dienovereenkomstig toe. ‘Om de last te verlichten, kunt u gratis voorbeeldprogramma’s downloaden voor onze dryve motorbesturingssystemen’, zegt René Erdmann, Hoofd Business Unit drylin E aandrijftechniek bij igus. Klanten over de hele wereld gebruiken de kosteneffectieve besturingssystemen vooral voor relatief eenvoudige automatiseringstaken - zoals voor het aansturen van DC-, EC- en stappenmotoren in enkele assen, lijnrobots, platte lineaire robots, ruimte-lineaire robots en delta robots.

‘Dankzij de kant-en-klare voorbeeldcodes kunnen gebruikers onze motorbesturingssystemen nu in een oogwenk integreren in bovenliggende PLC’s en machineomgevingen, en bewegingssequenties definiëren op een tijd- en kostenbesparende manier. ‘De voorbeeldprogramma’s zijn compatibel met PLC-fabrikant Siemens, maar ook met industriële PC’s, microcontrollers, zoals Arduino, en single-board computers, zoals Raspberry Pi. Verdere voorbeeldprogramma’s voor Beckhoff, Wago en Eaton zijn al in voorbereiding.’

De gebruiker bespaart meerdere dagen programmeerwerk

De toegang tot de voorbeeldprogramma’s is barrièrevrij: gebruikers kunnen op de igus-website video’s vinden die de meest voorkomende automatiseringsbewegingen laten zien - zoals een trolley die naar verschillende doelposities op een lineaire as beweegt. Als het bewegingsprogramma geschikt lijkt, kan de gebruiker de softwarecode downloaden en in het hoofdbesturingssysteem laden. De acties van de motor kunnen vervolgens worden geparametreerd en aangepast aan individuele vereisten via een intuïtief te begrijpen grafische interface. Voor het instellen van rijwegen, doelposities en versnellingen is geen programmeerkennis vereist. Het voordeel ligt voor de hand. ‘De eerste feedback van klanten bevestigt dit: met enkele voorbeeldprogramma’s die complexere bewegingsreeksen in kaart brengen, besparen gebruikers enkele dagen programmeerwerk’, zegt Erdmann.

Tot nu toe omvat het assortiment 19 voorbeeldprogramma’s die geschikt zijn voor positioneringstaken, het testen en experimenteren van apparaten, pick-and-place handling, automatische assemblagemachines en toevoersystemen. ‘In de toekomst zullen we continu bewegingsprogramma’s toevoegen aan het assortiment dat klanten het vaakst nodig hebben. Als gebruikers geen voorbeeldprogramma kunnen vinden, bijvoorbeeld voor een speciale toepassing of voor een ander hoofdbesturingssysteem, kunnen ze dit aanvragen op de igus-website.’

Instructievideo’s versnellen de inbedrijfstelling van de motorbesturingssystemen

Om de inbedrijfstelling van het motorbesturingssysteem verder te versnellen, heeft igus naast de voorbeeldprogramma’s ook de zogenaamde dryve experience geïmplementeerd - een online wereld als aanvulling op klassieke analoge media. In plaats van gedrukte bedieningsinstructies te lezen, kunnen klanten met video’s leren hoe ze de motorbesturingssystemen moeten gebruiken.

Erdmann: ‘De korte films gaan over onderwerpen waarover klanten onze telefonische hotline het vaakst vragen stellen, zoals het aansluiten van remmen op het motorbesturingssysteem. Met de video’s hebben ze nu een nieuwe, gemakkelijk te begrijpen 24/7 ondersteuning.’ Alle relevante digitale documenten voor een vlotte inbedrijfstelling van de motorbesturingssystemen - inclusief firmware, EPLANmacro’s en 3D-tekeningen - zijn ook online beschikbaar. www.igus.be

© Inge Wachtelaer

Op 11 februari was het de 8ste editie van de Internationale Dag voor Meisjes en Vrouwen in Wetenschap, een initiatief van de Verenigde Naties. In ons land was dit een gelegenheid om te pleiten voor meer meisjes in STEMstudierichtingen. #DasGeniaal, een samenwerking van bedrijven en non-profitorganisaties, organiseerde in Brussel een rondetafelgesprek tussen 3 generaties STEMvrouwen.

Er is nog altijd het stereotype beeld dat STEM-richtingen (Science, Technology, Engineering & Mathematics) enkel iets zijn voor jongens in een blauwe overall met handen vol smeerolie. ‘Daarom is #DasGeniaal opgericht, een initiatief om STEM te promoten bij jongeren tussen 10-14 jaar, en hen zin te doen krijgen in techniek en hen te laten zien dat STEM dicht bij hun leefwereld staat’, zegt Cato Léonard van Glassroots. ‘Het oorspronkelijke initiatief kwam in 2018 van Johnson&Johnson, zij gaven Glassroots de opdracht om een consortium samen te stellen met profit en non-profit organisaties voor de promotie van STEM bij jongeren. De afgelopen jaren kwamen er steeds nieuwe partners bij. Er kiezen te weinig jongeren voor technologie en voor meisjes is dit al helemaal geen evidente keuze.’

De rondetafelbijeenkomst bracht drie generaties meisjes en vrouwen bij elkaar voor een interactief gesprek. Met als doel ervaringen delen en elkaar inspireren. De onderwerpen die aan bod kwamen: Hoe inspireren we meer meisjes en vrouwen voor STEM; hoe stimuleren we STEM-talent bij alle kinderen, ongeacht gender of achtergrond; wat is de rol van ouders; welke maatschappelijke impact maken vrouwen dankzij wetenschappen en wat kunnen we leren van elkaar? www.dasgeniaal.be www.cestgenial.be www.glassroots.com

De deelnemers waren divers: 10 vrouwelijke rolmodellen, 10 jonge STEM professionals en 10 Brusselse meisjes van 16-20 jaar gingen met elkaar in dialoog over deze vragen. Onder de rolmodellen waren Françoise Chombar (voorzitter Melexis), Evelien De Wilde (Country Lead Salesforce), Rita Verreydt (CEO Uptime) aanwezig. Speciale gast tijdens het event was Thomas Dermine, Staatsecretaris voor Wetenschapsbeleid. Hij volgde aandachtig de tafelgesprekken en legde vervolgens uit hoe hij via het federale beleid meer meisjes wil aanmoedigen om voor STEM te kiezen. Ondanks verbeteringen de laatste jaren, is er nog steeds een grote kloof tussen het aantal mannen en vrouwen in de sector.

‘Monitoring toont aan dat in 2020 bijna 6.000 vrouwen afstudeerden in het hoger onderwijs in een STEM-richting, wat slechts 27% van de studenten is (2020, cijfers EU STEM coalition). Als we kijken naar het bedrijfsleven, waarbij we geen onderscheid kunnen maken tussen wetenschappelijke en administratieve functies, zijn 28,7% van de werknemers in de chemie en life sciences vrouw, in de volledige industrie is dat slechts 23,2% (2020, cijfers essenscia). Er is dus nog veel werk om een STEM-loopbaan onder de aandacht te brengen van jongeren’, besluit Cato Léonard.

Das Geniaal

#DasGeniaal is de coalitie van 20 bedrijven en non-profit organisaties die 10-14 jarigen inspireert om voor STEM te kiezen. De organisatie doet dit via online challenges dichtbij de leefwereld van jongeren.

Zo wordt getoond dat STEM voor iedereen is, niet alleen voor de stereotype jongen met aanleg voor wiskunde. Met name meer meisjes en kinderen uit kwetsbare groepen worden warm gemaakt voor de wereld van wetenschap en technologie.

Sinds de lancering in 2018 ontwikkelde #DasGeniaal 25 leuke video STEM challenges met Nederlandstalige en Franstalige influencers die worden verspreid via TikTok, Snapchat & Youtube. Met als resultaat meer dan 3 miljoen hits in 2020-2022.

In 2023 worden enkele nieuwe challenges gelanceerd en kunnen 10 x 100 jongeren uit het zesde leerjaar genieten van gratis Experience Days boordevol STEM bij Technopolis & Sparkoh!.

HOE KAN TECHNOLOGIE MENSEN ONDERSTEUNEN?

Flanders Make, imec, Sirris en KULeuven demonstreerden in het Limburgse Pelt hun ‘Proeftuin Technologie voor Werkbaar Werk.’ Technologieën zoals cobots, digitale werkinstructies, virtual & augmented reality kunnen medewerkers in een productieomgeving ondersteunen bij het aanleren en uitvoeren van taken.

Om een werkzaamheidsgraad van 80% te behalen en de krapte op de arbeidsmarkt aan te pakken, moeten we niet enkel meer mensen aan de slag krijgen, maar ook de huidige werknemers aan de slag houden. Innovatieve technologieën, zoals exoskeletten, digitale werkinstructies, augmented reality, virtual reality en cobots, kunnen een belangrijke rol spelen in het werkbaar maken én houden van jobs.

‘Proeftuin Technologie voor Werkbaar Werk’ demonstreert de mogelijkheden om de werkbaarheid van jobs te verhogen en ondersteunt bedrijven in de maakindustrie om hier actief mee aan de slag te gaan. Zo verlaagt ook de drempel naar de arbeidsmarkt voor niet-actieven en werklozen. Het project werd voorgesteld in het leerwerkbedrijf ‘Open Atelier’ in Pelt waar de genodigden werden verwelkomd door directeur Koen Cools.

Sonia Vanderlinden, Core Lab Manager bij Flanders Make en Ezra Dessers, onderzoeksleider aan HIVA – KU Leuven, gaven een toelichting over het project en de relatie tussen mens, arbeidsorganisatie en technologie. Het hebben van een werkbare job is een belangrijk factor om mensen duurzaam aan de slag te houden of krijgen. Op initiatief van Vlaams minister van Werk en Innovatie Jo Brouns wordt daarom geïnvesteerd in innovatieve technologieën om werknemers en bedrijven hierin beter te ondersteunen. De belangrijkste drempels voor Vlaamse werknemers in de industriesector om aan de slag te blijven, zijn immers een hoge werkdruk, fysieke belasting en ééntonigheid van werk, zo blijkt uit onderzoek van het HIVA-Onderzoeksinstituut.

Dankzij technologie kan werk zowel fysiek als mentaal ‘werkbaarder’ worden gemaakt. Flanders Make, het strategisch onderzoekscentrum voor de maakindustrie, - samen met zijn core labo’s aan UHasselt (EDM) en VUB (R&MM) - werkte samen met imec-IDLab-UGent, imec-SMITVUB, Sirris en het HIVA-Onderzoeksinsituut voor Arbeid en Samenleving (KU Leuven) technologie-demo’s uit die leidden tot ondersteuningsmiddelen voor de mentale, fysieke en organisatorische noden bij arbeidstaken. Een aantal demo’s toonden onder meer de hulp van een robotarm en een dashboardsysteem dat elke stap van een proces kent, in beeld kan brengen en real-time kan opvolgen. Zo zullen werknemers nooit een processtap missen. Met een HoloLens2 applicatie kan het systeem meevolgen met de operator en via de hololens krijgt men de juiste instructies op het juiste moment.

Het voorbije jaar namen al 144 bedrijven deel aan acties van de proeftuin. Het is de ambitie om tegen eind 2024 ongeveer 800 bedrijven te hebben bereikt met dit project. Er wordt over een periode van 3 jaar 2,4 miljoen euro geïnvesteerd via VLAIO.

‘Het is belangrijk dat iedereen veilig en gezond aan de slag kan gaan én blijven. Werkbaar werk is daarom voor mij cruciaal, het is ook één van de vier pijlers in het nieuw Vlaams Werkgelegenheidsakkoord’, concludeert Vlaams minister van Werk en Innovatie Jo Brouns. ‘Met deze proeftuin tonen we aan dat ook innovatieve technologieën een oplossing zijn in dit verhaal. Innovaties die voor velen nog als verre toekomstmuziek klinken, zijn vandaag vaak al in productie en breed inzetbaar op de werkvloer, dat willen we met dit project laten zien aan de bedrijven.’ www.vlaio.be/industrie40

Virtueel lassen zonder afval

Met de XR Welding tool is het mogelijk om lasprocedures te simuleren in eXtended Reality (XR) op echte oppervlaktes. De tool maakt gebruik van een combinatie van VR en AR en simuleert de lasnaad en de lichtrefelecties die plaatsvinden tijdens het lassen. De (gesimuleerde) resultaten zijn onmiddellijk zichtbaar. Zo kunnen foutieve handelingen gedetecteerd en gecorrigeerd worden. Doel is dat de operator na het doorlopen van het trainingsproces het fysieke product foutloos kan maken. Het oefenen verloopt veilig en er is geen afvalmateriaal.

Sensoren analyseren ergonomische werkhouding

De werkhouding van onderzoeker Jeroen Winderix wordt geprojecteerd op een scherm. Om bij fysiek werk een verkeerde lichaamshouding te vermijden, ontwikkelde Flanders Make een sensorsysteem dat het lichaam in beeld brengt en de werkhouding onderzoekt. Groen staat gelijk aan de juiste houding. Zo kan van iedereen een ergonomische analyse worden gemaakt en kan een lichamelijke overbelasting worden vermeden. De resultaten van deze meting kunnen dan verder gebruikt worden om werkcellen ergonomischer te ontwerpen.