Automation Magazine nr 235 (NL)

Page 1

AI EN HET AANSTUREN VAN MACHINES

235 MAART - APRIL - MEI 2024 THE LARGEST PROFESSIONAL COMMUNITY IN INDUSTRIAL AUTOMATION 11.000 SUBSCRIBERS DOSSIER
AI
energie Driemaandelijks tijdschrift van InduMotion vzw –54e jaargang Maartaprilmei 2024. Afgiftekantoor Turnhout –P309959
p20 – REM-B uit Beerse groeit exponentieel p36 – Siemens Metaverse: ‘De toekomst van onze wereld is immersief.' p45 – Hannover Messe 2024 in het teken van
en

DATA THAT DELIVERS

Every day, the world challenges you to do better. To make your process faster, better, safer. More flexible and more sustainable.

At Agidens, we believe that the right automation solutions, innovative technologies and value-added services result in processes that improve every day.

MET DANK AAN MIJN AI-ASSISTENT(E)!

Artificiële intelligentie (AI) is technologie die menselijke intelligentie zo goed mogelijk probeert na te bootsen. Het meest bekende AI-product ter wereld is momenteel wellicht ChatGPT – door het bedrijf OpenAI gelanceerd in november 2022 – een chatbot die kan antwoorden en teksten schrijven over de meest uiteenlopende onderwerpen. GPT staat hier voor Generative Pre-trained Transformer.

Een voorzitter mag ook wel eens relaxen en dus wordt –gezien het centrale onderwerp in dit nummer van Automation Magazine – het edito geschreven door mijn AI-assistent(e). De gebruikelijke lengte van een editoriaal is 510 woorden en belangrijk is hier de vraag die je stelt aan ChatGPT: ‘Write a 510word editorial about the importance of artificial intelligence in the future in mechanical engineering and industrial automation. Answer in this editorial also the question whether artificial intelligence will replace the duties of an engineer.’

Daarna werd het Engelstalige antwoord (een Nederlandstalige vraag gaf geen samenhangend resultaat) – dat door ChatGPT werd neergeschreven in 4,5 seconden (!) – in Google Translate gestoken en dit is het Nederlandstalige (ongewijzigde) resultaat:

Op het gebied van werktuigbouwkunde en industriële automatisering is de integratie van kunstmatige intelligentie (AI) niet alleen een futuristisch concept; het wordt een onmisbare realiteit. AI-technologieën zorgen voor een revolutie in de manier waarop we machines ontwerpen, produceren en bedienen, en bieden ongekende efficiëntie, precisie en aanpassingsvermogen. Als we naar de toekomst kijken, kan het belang van AI op deze gebieden niet genoeg worden benadrukt.

Een van de belangrijkste bijdragen van AI in de machinebouw en industriële automatisering ligt in het vermogen om processen te optimaliseren en de productiviteit te verbeteren. Via geavanceerde algoritmen en machine learning-technieken kunnen AI-systemen enorme hoeveelheden gegevens analyseren om patronen te identificeren, fouten te voorspellen en de prestaties in realtime te optimaliseren. Deze mogelijkheid minimaliseert niet alleen de uitvaltijd, maar maximaliseert ook het gebruik van hulpbronnen, wat leidt tot aanzienlijke kostenbesparingen voor industrieën.

Bovendien stroomlijnt AI-gestuurde automatisering de productieprocessen, waardoor menselijke tussenkomst wordt verminderd en de operationele efficiëntie wordt verhoogd. Taken die ooit handarbeid en nauwgezet toezicht vereisten, kunnen nu worden gedelegeerd aan AI-aangedreven machines, waardoor snellere productiecycli en een hogere doorvoer mogelijk zijn. Dit versnelt niet alleen het innovatietempo, maar zorgt ook voor een consistente kwaliteit en precisie bij de productieactiviteiten.

Bovendien stelt AI mechanische ingenieurs in staat de grenzen van ontwerp en innovatie te verleggen. Door gebruik te maken van op AI gebaseerde ontwerptools kunnen ingenieurs een groot aantal ontwerpmogelijkheden verkennen, de productprestaties optimaliseren en zelfs geheel nieuwe oplossingen genereren die alleen het menselijk vernuft te boven gaan. Deze symbiotische relatie tussen menselijke creativiteit en AI-gestuurde analyse stelt ingenieurs in staat complexe uitdagingen aan te gaan en baanbrekende oplossingen te leveren die voorheen ondenkbaar waren.

Te midden van de transformerende kracht van AI rijst echter een slepende vraag: zal kunstmatige intelligentie de taken van een ingenieur vervangen? Het antwoord is, misschien verrassend, genuanceerd. Hoewel AI ongetwijfeld bepaalde routinetaken automatiseert die traditioneel door ingenieurs worden uitgevoerd, opent het ook nieuwe wegen voor creatieve probleemoplossing en innovatie. In plaats van ingenieurs te vervangen, vergroot AI hun capaciteiten, waardoor ze zich kunnen concentreren op besluitvorming op hoog niveau, strategische planning en innovatie.

De rol van de ingenieur in het tijdperk van AI evolueert van die van slechts een uitvoerder van taken naar die van een visionaire leider en strateeg. Ingenieurs worden steeds meer orkestrators van AI-gestuurde systemen, begeleiden de implementatie ervan, interpreteren hun resultaten en benutten hun potentieel om innovatie en waardecreatie te stimuleren. In dit nieuwe paradigma fungeren ingenieurs als brug tussen menselijke intelligentie en kunstmatige intelligentie, waarbij ze de sterke punten van beide benutten om ongeëvenaarde resultaten te bereiken.

Bovendien mag de ethische dimensie van AI in de techniek niet over het hoofd worden gezien. Nu AI-systemen steeds autonomer en alomtegenwoordiger worden, dragen ingenieurs de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat deze systemen ethisch, verantwoord en in overeenstemming met maatschappelijke waarden werken. Dit houdt in dat we kwesties moeten aanpakken zoals vooringenomenheid in algoritmen, transparantie in de besluitvorming en verantwoordelijkheid bij het ontwerpen van systemen – een uitdaging die interdisciplinaire samenwerking en ethische reflectie vereist.

Concluderend valt het belang van kunstmatige intelligentie in de toekomst van werktuigbouwkunde en industriële automatisering niet te ontkennen. Door AI aangestuurde technologieën hervormen het landschap op deze terreinen en stimuleren de efficiëntie, innovatie en duurzaamheid. Hoewel AI bepaalde taken kan automatiseren, stelt het ingenieurs uiteindelijk in staat nieuwe grenzen van creativiteit en vindingrijkheid te ontsluiten. Laten we, terwijl we deze transformatieve technologie omarmen, ook onze rol omarmen als beheerders van de ethische en verantwoorde inzet ervan, waarbij we ervoor zorgen dat AI de belangen van de mensheid dient en het grotere goed bevordert.

DOOR HUGUES MAES / VOORZITTER INDUMOTION EDITO
AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 3

Modular

EtherCAT (P) met FSoE

Veiligheidssysteem met vergrendeling

Modulair ontwerp, flexibel combineerbaar

Meerdere deursloten op één busmodule

Categorie 4 / PL e / SIL3

EUCHNER (BENELUX) BV I POSTBUS 119 I NL-3350 AC PAPENDRECHT I +31 (0)78 615 47 66 I INFO@EUCHNER.BE www.euchner.be
MGB2
Veiligheidstechniek voor de Machinebouw
4

INDUMOTION

InduMotion vzw is de beroepsfederatie voor bedrijven gespecialiseerd in industriële automatisering en aandrijftechnieken (elektrisch, hydraulisch, mechanisch en pneumatisch), die als producent, officiële invoerder of verdeler op de Belgische markt actief zijn.

Lid van het Europees comité CETOP.

vzw InduMotion

Provinciesteenweg 9 – 3150 Haacht

BTW BE0431 258 733

Secretariaat: Gerda Van Keer, tel. +32 471 20 96 73 gerda.vankeer@indumotion.be info@indumotion.be

RAAD VAN BESTUUR

Hugues Maes (SMC Belgium): Voorzitter

Bart Vanhaverbeke (Voith Turbo): Ondervoorzitter

Marcel De Winter: Secretaris-generaal

Guy Mertens (Act in Time): Penningmeester

Vincent De Cooman (WITTENSTEIN): Bestuurder

Luc Roelandt (Stromag): Bestuurder

Jean-Marc Orban (Festo): Bestuurder

Pieter Vansichen (Cobotracks): Bestuurder

TOEZICHTHOUDERS

Adriaan De Potter (Protec)

Maciej Szygowski (Doedijns Fluid Industry)

AUTOMATION MAGAZINE

Automation Magazine is een driemaandelijkse uitgave van de beroepsfederatie InduMotion vzw. Het verschijnt in maart, juni, september en december.

REDACTIE redactie@automation-magazine.be www.automation-magazine.be

ADVERTEREN

Moïzo - Peter De Vester peter@moizo.be tel. +32 3 326 18 92 mob. + 32 497 55 15 41

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Hugues Maes vzw InduMotion Provinciesteenweg 9 – 3150 Haacht info@indumotion.be www.indumotion.be

REDACTIECOMITE

Ludo De Groef, Marcel De Winter, Claudia Liedl, Hugues Maes, Guy Mertens, Patrick Polspoel, Roger Stas, Maxime Vansichen, Filip Vanwynsberghe.

SECRETARIAAT

Gerda Van Keer, tel. +32 471 20 96 73 gerda.vankeer@indumotion.be info@automation-magazine.be

REALISATIE

Magenta Uitgeverij Lange Winkelhaakstraat 26 – 2060 Antwerpen Jean-Charles Verwaest info@magenta-uitgeverij.be tel. +32 475 44 57 91

LAY-OUT

Hans Bungeneers www.brontosaurus-graphics.be

OPLAGE

8.300 ex. NL + 2.700 ex. FR

De advertenties en artikelen in Automation Magazine worden ter goedkeuring voorgelegd aan het redactiecomité.

Alle advertenties die betrekking hebben op technieken en producten voor industriële automatisering komen in aanmerking voor publicatie.

De artikelen en nieuwsberichten zijn door de redactie geselecteerd. Zij verschijnen gratis en bevatten geen publiciteit. De auteurs zijn verantwoordelijk voor hun teksten.

Automation Magazine wordt uitgegeven door InduMotion vzw. Een abonnement op dit vaktijdschrift is gratis en u kan dit aanvragen via het InduMotion secretariaat: gerda.vankeer@indumotion.be. Conform de Europese GDPR-wetgeving stellen wij u in kennis dat Automation Magazine hiervoor uw naam, bedrijf (optioneel) en adres bewaart. Deze informatie wordt nooit met derden gedeeld. U kan uw gegevens altijd via Gerda Van Keer opvragen en laten aanpassen of verwijderen.

Automation Magazine paraît aussi en français.

© InduMotion

P3 EDITO Met dank aan mijn AI-assistent(e)!

P5 INHOUD

P7 DOSSIER Artificiële intelligentie zoekt een weg in de fabriek van de toekomst

P16 TwinCAT Chat brengt generatieve AI naar de PLC-omgeving

P18 AGIDENS: De data paradox van de procesindustrie

P20 REM-B uit Beerse groeit exponentieel

P24 INTERVIEW Carine Lucas en Peter Verhasselt: ‘Een digitaal project draait om mensen, niet om technologie.’

P26 INTERVIEW Yanka Boschetti kiest voor internationale loopbaan bij WEG

P30 Tien procent meer bezoekers voor Indumation 2024

P36 Siemens Metaverse: ‘De toekomst van onze wereld is immersief.’

P39 AGORIA Barometer technologische industrie bevestigt geleidelijke terugval

P41 ONDERWIJS: Interactief leren in een virtuele omgeving

P42 Eerste partners voor Xcelerator-platform

P43 Allorado wint Siemens Best Application Contest

P45 Hannover Messe 2024 in het teken van AI en energie

P46 Trescal: Antwerpen heeft het grootste kalibratielabo ter wereld

P47 InduMotion: Wielerkampioen motiveert zijn publiek

P48 PRODUCTEN

P49 TECHTELEX

P50 AFSLUITER

INHOUD
2024 Coverfoto © Adobe Stock AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 5

ARTIFICIËLE INTELLIGENTIE

ZOEKT EEN WEG IN DE FABRIEK VAN DE TOEKOMST

Met de stijgende populariteit van Large Language Models zoals

ChatGPT is artificiële intelligentie een veel besproken onderwerp.

Ook in de industrie is het een thema dat niet meer weg te denken is, onder meer omdat het een centrale rol gekregen heeft in concepten als Industrie 4.0 en de fabriek van de toekomst.

In dit dossier bekijken we enkele toepassingsmogelijkheden van AI en gaan we na in hoeverre die vandaag al ingezet worden.

Wat opvalt bij de term artificiële intelligentie is dat die vaak wordt aangehaald, waarbij niet altijd even duidelijk is wat er precies bedoeld wordt. Hoewel er geen eenduidige definitie bestaat, lijkt er in academische kringen een consensus te bestaan om een systeem artificieel intelligent te noemen als het autonoom kan werken in complexe, veranderende omgevingen en als het adaptief is, in de zin dat het leert uit zijn ervaringen en daardoor steeds beter wordt.

In de praktijk is de term artificiële intelligentie zeer vaak gelinkt aan het gebruik van datagedreven modellen waarmee complexe systemen gesimuleerd kunnen worden. Die modellen kunnen dan voorspellingen doen en beslissingen nemen, bijvoorbeeld om datasets te classificeren. De term datagedreven slaat op het feit dat de parameters uit het model bepaald worden door machine learning, wat er op neerkomt dat men de parameters aanpast tot de beste mogelijke fit bekomen wordt met de beschikbare data. Het meest eenvoudige voorbeeld is lineaire regressie waarbij y = a x + b het model is en de parameters a en b zo gekozen worden dat een zo goed mogelijke fit met alle beschikbare (x, y) waarden in een dataset bekomen wordt.

DOSSIER DOOR ERWIN VANVUCHELEN AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 7

Het werkpaard van artificiële intelligentie

Lineaire regressie lijkt misschien wat te eenvoudig als voorbeeld, maar in de praktijk is het wel het werkpaard van artificiële intelligentie. Neurale netwerken, die gelden als de meest complexe modellen die in AI gebruikt kunnen worden, zijn in de meeste gevallen immers ook terug te brengen tot een enorme oefening in lineaire regressie. In elke node van een neuraal netwerk wordt immers een gewogen gewicht gemaakt van de outputs van de voorliggende nodes in het netwerk, al dan niet aangevuld met een offset. Dat komt er op neer dat in elke node een lineaire regressie gemaakt wordt met de outputs uit de vorige laag. Het trainen van een neuraal netwerk is opnieuw het zoeken naar de parameters die een zo goed mogelijke fit opleveren met de beschikbare data.

Een paradox van artificiële intelligentie is dat het model ook weer niet té goed mag zijn. Wanneer een systeem dat zich perfect lineair gedraagt, gesimuleerd wordt door een lineaire regressie, zal de uitkomst altijd correct zijn en spreken we niet over artificiële intelligentie. Het is pas wanneer het model slechts een benadering is van de realiteit en we dus weten dat het fouten zal maken, dat we het artificieel intelligent noemen.

Grote investeringen voor complexe modellen

De grote kracht van artificiële intelligentie is dat men zeer complexe modellen kan maken met duizenden parameters, waardoor ze echt wel intelligent worden in die zin dat ze tot dingen in staat zijn die men aanvankelijk niet voor mogelijk zou houden. Over de Large Language Models, die vandaag

8

grote investering vergt. Van Large Language Models wordt aangenomen dat ze op termijn heel wat taken zullen kunnen overnemen, maar ook daar wijzen specialisten erop dat naast de vraag over wat technisch haalbaar is, ook bekeken moet worden of het bouwen en trainen van specifieke modellen voor al die taken economisch haalbaar is.

Hallucinaties door het systeem

de revolutie in generatieve AI bepalen, gaat het verhaal dat onderzoekers zelf verrast waren over de resultaten die behaald werden door hun modellen bij wijze van test zo groot mogelijk te maken. Wat daarmee samengaat, is dat er dan ook steeds meer data nodig is om die modellen te trainen omdat er ook meer parameters zijn die bepaald moeten worden door met voldoende data een goede fit te zoeken.

In dit dossier bekijken we een aantal toepassingen die met datagedreven modellen gerealiseerd kunnen worden. Wat daarbij steeds terugkeert, is dat er grote inspanningen geleverd moeten worden om die modellen te bouwen en te trainen. Voor het bouwen van een visiesysteem, bijvoorbeeld, zijn vaak duizenden gelabelde beelden nodig, wat een

En dan is er nog de vraag hoe betrouwbaar al die oplossingen zijn. Bij Large Language Models wordt de term hallucinaties gebruikt om aan te geven dat deze tools de bal soms compleet misslaan. Een bijkomende moeilijkheid hierbij is dat de tools zelf dan niet in de gaten hebben. De vergelijking y = a x + b zal van nature voor elke mogelijke x waarde een y waarde opleveren, maar kan zelf niet beoordelen of dat resultaat wel zinvol is. Bij de combinatie van duizenden van dat soort vergelijkingen in een neuraal netwerk wordt het steeds moeilijker om het betrouwbare werkingsgebied van zo een model te beoordelen.

Voor de industrie is dat een belangrijke vraag want als men AI de controle wil geven over processen of installaties, wil men weten hoe het systeem zal reageren in uitzonderlijke omstandigheden. De meeste AI projecten in de industrie gaan vandaag echter zo ver nog niet. In concepten als Industrie 4.0 en de fabriek van de toekomst is er bovendien een tendens om de mensen opnieuw een meer centrale rol te geven en automatisering te beschouwen als een technologie die ten dienste staat van die mensen. In die visie kan artificiële intelligentie vandaag al zeer performante tools leveren waarbij het aan de intelligentie van de mens is om deze tools op een verantwoorde manier in te zetten.

DOSSIER AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 9

INTELLIGENTIE IN BEELDHERKENNING

Een domein waar artificiële intelligentie ontegensprekelijk indrukwekkende resultaten oplevert, en dat daarom ook steeds meer toepassingen vindt in de industrie, is visie of beeldverwerking. Neurale netwerken blijken zeer goed te zijn in het herkennen van objecten en het detecteren van anomalieën, wat talrijke toepassingen mogelijk maakt zoals het aansturen van robots en kwaliteitscontrole.

Wat neurale netwerken doen, komt in zekere mate neer op patroonherkenning, en in dat opzicht is het ook logisch dat er al decennialang onderzoek gedaan wordt naar het gebruik ervan in visietoepassingen. De vondst die uiteindelijk tot de grote doorbraak geleid heeft, en cruciaal is in bijna alle modellen die vandaag in visiesystemen gebruikt worden, is convolutie.

Dat principe bestaat erin van met een filter over een foto te gaan en zo op zoek te gaan naar herkenbare features. Zo een filter is in feite een matrix die men in de eerste lagen van het neuraal netwerk vergelijkt met even grote fragmentjes uit de foto. Door achtereenvolgens meerdere van dat soort filters toe te passen wordt de foto in de eerste lagen van het neuraal netwerk omgezet in een kaart van features. We gaan nu wat kort door de bocht, maar als in de volgende lagen van het netwerk blijkt dat een bepaalde combinatie van features overeenkomt met de combinatie die tijdens de training vooral in foto’s van katten gezien werd, kan het netwerk concluderen dat de nieuwe foto eveneens een kat is.

De methode van convolutie wordt op zich ook toegepast in meer klassieke algoritmes voor beeldherkenning. Ze maakt het bijvoorbeeld mogelijk om vooraf gedefinieerde patronen zoals lijnen en cirkels in een beeld te herkennen. Het speciale aan artificiële intelligentie is dat de gebruikte filters niet vooraf gedefinieerd worden. Het is bij AI aan het netwerk zelf om tijdens de training de filters te configureren en te herconfigureren tot het netwerk features gevonden heeft die het mogelijk maken om de gewenste classificatie te doen. Of het de typische oren zijn of de snorharen – als gebruiker van AI weten we dus eigenlijk niet welke features een kat een kat maken.

AI in moeilijk te omschrijven problemen Een bedrijf dat dergelijke netwerken in industriële toepassingen tot leven brengt, is het Canadese Averna, dat machines en systemen voor kwaliteitscontrole ontwikkelt en in Hasselt een team heeft dat gespecialiseerd is in visiesystemen. ‘Voor ons is artificiële intelligentie slechts een onderdeel van het verhaal’, zegt Ben Evens, customer solution architect bij Averna, ‘In functie van een bepaald project wordt gekeken of er met standaard visie, artificiële intelligentie of een hybride oplossing gewerkt wordt. In standaard visie

De optische set-up met beamsplitter cubes voor een applicatie waarbij met een visiesysteem aan laser alignement wordt gedaan.

worden scripts geschreven op maat van de toepassing om bijvoorbeeld contouren te zoeken of blob analyses te doen. Bij artificiële intelligentie wordt een neuraal netwerk gebruikt dat getraind wordt met gelabelde data. Een hybride oplossing kan bijvoorbeeld zijn dat er een bepaald segment uit een foto gehaald wordt met een klassieke benadering om dat vervolgens met AI te analyseren.’

Een typisch kenmerk van artificiële intelligentie is dat het goed kan omgaan met willekeur en variaties. ‘Meestal is het zo dat we klassieke algoritmes gebruiken in toepassingen waar men heel precies kan definiëren wat het systeem moet herkennen’, zegt Ben Evens. ‘Waar dat moeilijker te omschrijven is of waar men bijvoorbeeld defecten wil kunnen herkennen die op voorhand misschien nog niet gekend zijn, bereiken we met neurale netwerken meestal betere resultaten.’

De keuze van een geschikt algoritme is overigens slechts een deel van het verhaal. De nodige expertise zit ook in zaken als optiek en belichting omdat die een belangrijke rol kunnen spelen om een algoritme zowel in de klassieke benadering als in artificiële intelligentie performanter te maken. Een ander element is motion control. Als men er voor kan zorgen dat objecten steeds op dezelfde manier gepresenteerd worden aan het visiesysteem, kan dit ook betere resultaten opleveren.

Grote hoeveelheden data

Vervolgens moet er bij de keuze voor een neuraal netwerk een selectie gemaakt worden uit de honderden modellen die vandaag voor dat soort toepassingen beschikbaar zijn. ‘Een veel gebruikt model in de industrie is YOLO, wat staat voor You Only Look Once, omdat het krachtig en zeer snel is, maar er zijn tal van andere modellen die allemaal een andere architectuur hebben’, zegt Ben Evens. ‘Dat maakt dat ze ook allemaal typische toepassingen hebben waarin ze beter of minder goed scoren. In de praktijk wordt voor een bepaalde toepassing vaak getest welk model de beste resultaten oplevert.’

‘Om een toepassing te bouwen wordt met drie verschillende datasets gewerkt. De trainingset zijn de foto’s die gebruikt

10

Een machine voor wafer inspectie voor de medische markt, waarbij meerdere focusafstanden toegepast worden en de focusafstand on-the-fly ingesteld kan worden op basis van metingen met een confocaal sensor.

worden om een model te trainen waarbij de set in een iteratief proces meerdere keren door het model gaat. Na elke run – men noemt dat een epoch – wordt een validatieset gebruikt om de voortgang tijdens het trainen te evalueren. Daarbij moet een goed evenwicht gezocht worden voor het aantal iteraties om te vermijden dat we over trainen, wat zou betekenen dat het model niet meer flexibel genoeg is om in de toekomst met variaties om te gaan. Als de training achter de rug is, wordt een derde set – de testset – gebruikt om de betrouwbaarheid van de gerealiseerde toepassing te beoordelen.’

Dit alles maakt dat het creëren van dergelijke visietoepassingen omvangrijke projecten zijn, niet in het minst omdat er drie sets van data nodig zijn, wat inhoudt dat

Door een model te trainen met foto’s van goede en afgekeurde producten leert het anomalieën te detecteren, in dit geval bij microcontroller boards.

er honderden en in sommige gevallen zelfs tienduizenden foto’s verzameld en gelabeld moeten worden. Het belang van goede data om tot een performant systeem te komen, mag in dergelijke projecten niet onderschat worden. Wat daar tegenover staat is dat er zeer performante oplossingen gemaakt kunnen worden voor wat men in de sector humanlike inspection noemt, waarbij de betrouwbaarheid ook nog eens gevalideerd kan worden aan de hand van de test data. Een illustratie van die betrouwbaarheid is dat de FDA het gebruik van dergelijke AI-toepassingen ondertussen goedkeurt voor kwaliteitscontroles in de voedings- en de farma-industrie.

www.averna.com

VISIESENSOREN WORDEN GEBRUIKSVRIENDELIJKER DANKZIJ AI

Wat visiesystemen op basis van neurale netwerken kenmerkt, is dat ze door te trainen op grote hoeveelheden data leren omgaan met productvariaties en zo bijvoorbeeld het onderscheid leren maken tussen variaties die normaal zijn en afwijkingen die als anomalieën moeten worden beschouwd.

Daarnaast is er een hele wereld aan toepassingen waarin visiesensoren gebruikt worden met deterministische algoritmes zoals het tellen van pixels en het bepalen van afmetingen in beelden. Ook in die wereld heeft AI zijn intrede gedaan, wat leidt tot een zeer gebruiksvriendelijke manier om dit soort sensoren te gebruiken.

Zo gaf Promation op de vakbeurs Indumation een demonstratie van de nieuwe Cognex In-Sight SnAPP sensor – een compacte camera die gebruikmaakt van ingebouwde AI waarmee zeer snel eenvoudige applicaties rond classificatie en anomaliedetectie opgezet kunnen worden. De toepassing werkt met een vooraf getraind model dat aan vijf beelden van goede en vijf beelden van foute producten voldoende heeft om nadien de classificatie te doen. In de demonstratie werd een doosje

De nieuwe Cognex In-Sight SnAPP sensor – een compacte camera die gebruikmaakt van ingebouwde AI.

met muntjes gebruikt die in de vijf goede beelden telkens op een iets andere manier willekeurig gerangschikt lagen. In de vijf foute beelden werd een muntje toegevoegd met een markering die er niet zou mogen zijn. Na de training die slechts enkele minuten in beslag neemt, blijkt de camera heel erg doeltreffend in het herkennen van doosjes met een gemarkeerd muntje.

www.promation.be

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 11 DOSSIER

Een verscheidenheid aan modules voor uw automatiseringsoplossing: MX-System

een uiterst flexibele automatiseringsoplossing zonder schakelkast robuust, water- en stofdicht ontwerp (beschermingsklasse IP67)

plug-and-play slots voor IPC, coupler, I/O, aandrijving, relais en systeem gestandaardiseerde connectoren voor gegevens- en vermogensoverdracht communicatie via EtherCAT gevalideerde connector voor gebruik in het veld vermindert engineeringswerkzaamheden aanzienlijke tijd- en kostenbesparingen geïntegreerde diagnostische functies

Ontdek de wereld van automatisering zonder schakelkast!

2023

ARTIFICIEEL INTELLIGENTE MACHINESTURINGEN

De meeste AI toepassingen in de industrie vandaag zijn predictieve systemen die gebruikt worden in bijvoorbeeld asset management en systemen die complexe waarnemingen doen zoals visiesystemen. Maar kan AI ook ingezet worden voor machinesturingen, als alternatief voor deterministische regelkringen en PLC-programma’s? In de robotica wordt er al volop mee geëxperimenteerd.

Op sociale media zijn regelmatig filmpjes te zien van robots die allerlei complexe taken uitvoeren zoals het pellen van een banaan of het bakken van een eitje. Dat soort filmpjes doet het goed op het internet omdat de onhandigheid van de robots vaak tot komische taferelen leidt, maar ook omdat de prestaties van die robots bij momenten ronduit indrukwekkend zijn. De mysterieuze magie die sommige van die filmpjes uitstralen, komt tot stand via artificiële intelligentie, waarbij technieken gebruikt worden als Reinforcement Learning en Deep Imitation Learning.

Wat beide technieken gemeen hebben is dat een neuraal netwerk gebruikt wordt als controller voor de robot, wat inhoudt dat de outputs van het netwerk rechtstreeks omgezet worden in bewegingen van de assen van de robot. De

inputs zijn waarnemingen uit de omgeving, wat dan typisch een visiesysteem is dat op zijn beurt een eigen neuraal netwerk kan hebben. In plaats van de robot te teachen of te programmeren door via coördinaten de paden te definiëren die hij moet volgen, wordt het neuraal netwerk getraind tot de parameters in het netwerk tot de gewenste handelingen leiden. Het feit dat de paden daarbij niet exact gedefinieerd worden, maakt dat de sturing op een natuurlijke manier heel erg adaptief wordt. Elke banaan is anders maar wij mensen staan daar bij het pellen niet bij stil. Een neuraal netwerk dat een robot aanstuurt, doet dat evenmin.

Reinforcement Learning

Zaak is dan van aan het neuraal netwerk tijdens de training duidelijk te maken wat de gewenste handeling is. Bij Reinforcement Learning wordt dat gedaan met behulp van een beloningssysteem waarbij men de robot in eerste instantie quasi willekeurig dingen laat doen. Door daarbij telkens positieve of negatieve feedback te geven kunnen de parameters in het netwerk in een iteratief proces afgestemd worden op het behalen van zoveel mogelijke positieve feedback.

DOSSIER AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 13
Bij vision guided robotics bepaalt de AI in het visiesysteem de coördinaten voor de robot. © QING

De robotsturing komt op die manier tot een soort algoritme dat in functie van de waarneming van zijn omgeving handelingen doet die uiteindelijk tot het gewenste resultaat leiden. Het nadeel van Reinforcement Learning is dat deze methode in de praktijk heel omslachtig is, onder meer om een systeem te ontwikkelen dat de juiste feedback kan geven. Bovendien zijn er tijdens de training al snel duizenden iteraties nodig tot via trial & error een netwerk ontstaat dat min of meer systematisch het gewenste resultaat oplevert.

Een efficiëntere methode kan dan zijn van de robot gewoon voor te doen wat er van hem verwacht wordt, wat het uitgangspunt is van Deep Imitation Learning. Daarbij worden tools gebruikt die kunnen registreren hoe een mens de gewenste actie zou uitvoeren. Dat kunnen grippers zijn, vergelijkbaar met die van de robot, maar die dan door een menselijke operator bediend kunnen worden. Door de positie van die grippers en de krachten die er op uitgeoefend worden, te registreren met sensoren, kan een dataset opgebouwd worden waarmee een neuraal netwerk getraind kan worden om nadien autonoom een vergelijkbare output te genereren. Door een bepaalde actie vele keren te herhalen, ontstaat opnieuw een adaptief algoritme dat op een natuurlijke manier leert omgaan met nuances in de omgeving omdat de menselijke operator die de actie voordoet, zich ook telkens aanpast.

Intelligente sensoriek

In de start-up wereld zijn er momenteel een aantal bedrijven zoals Figure AI en Agility Robotics die dergelijke technieken willen inzetten om humanoïde robots allerlei taken aan te leren. Ook het gekende Boston Dynamics zegt gebruik te maken van Reinforcement Learning. In de industrie zijn

Start-ups zoals Agility Robotics gebruiken Reinforcement Learning om humanoïde robots zoals Digit complexe taken aan te leren. © Agility Robotics

toepassingen vandaag nog ver te zoeken. Dat komt deels omdat deze systemen nog niet voorspelbaar genoeg zijn, maar ook omdat de behoefte er vaak nog niet echt is.

‘Er is wel een trend om robots adaptiever te maken’, zegt Filip Tuypens, Managing Director van FANUC Benelux. ‘We komen uit een tijd waarin robots ingezet werden om grote volumes te produceren. De industrie wordt vandaag geconfronteerd met een grotere variatie aan producten en kleinere volumes en dat vraagt om adaptieve systemen. Artificiële intelligentie zal daar een steeds grotere rol in spelen, maar we zien die meer in de sensoriek rond de robot dan in de robotsturing zelf. Door camerasystemen te gebruiken met AI ontstaat er een hele reeks mogelijkheden om de robot adaptief te maken. Een voorbeeld is bin picking waar een visiesysteem beoordeelt welk product uit een bak opgenomen kan worden. We gebruiken hiervoor al automatisch lerende systemen die feedback krijgen over goede en slechte pogingen, maar de AI zit dan eerder in het visiesysteem en niet in de robot zelf. Een ander voorbeeld is het gebruik van camera’s en scanners waarbij de omgeving van de robot bewaakt wordt voor safety toepassingen. Hiermee kan de robot zijn snelheid aanpassen als er iemand in zijn bereik komt.’

‘Waar we ook heel wat mogelijkheden voor AI zien, is in asset management en in services. We hebben bijvoorbeeld een AI oplossing voor het tunen van CNC machines. Daarbij worden de parameters van de machine afgesteld om een zo hoog mogelijke nauwkeurigheid en repetitiviteit te bekomen. Dat is een complexe taak die maar weinig mensen beheersen omdat er heel veel variabelen zijn die elkaar beïnvloeden. In dat soort taken zien we dat artificiële intelligentie een grote meerwaarde heeft, maar het gaat dan om het instellen van

14

Op basis van een 3D-camera kan de software in deze toepassing texturen, naden en hoeken in textiel herkennen om te bepalen waar de FANUC robot een handdoek of laken kan opnemen zodat die automatisch kan worden ingevoerd in een vouwmachine.

de parameters, niet om het aansturen van de machine zelf. In de industrie wil je toch in de eerste plaats voorspelbaarheid creëren.’

Positieve beloning door de gripper

In onze zoektocht naar een bedrijf dat al ervaring heeft met Reinforcement Learning in een industriële setting kwamen we via Staübli terecht bij de Nederlandse machinebouwer QING Mechatronics die voornamelijk actief is in de voedingssector en in de land- en tuinbouw. Bij de handling van groenten en fruit zijn variaties in producten en het ontwikkelen van adaptieve systemen om daarmee om te gaan, een vast onderdeel van de uitdaging. Het bedrijf heeft onderzocht in hoeverre Reinforcement Learning hierbij een meerwaarde kan bieden.

‘Het aansturen van een robot is een logische toepassing voor Reinforcement Learning’, zegt Teun Keusters, technical specialist bij QING. ‘De technologie is vooral interessant voor taken die zo complex zijn dat ze moeilijk voor te schrijven zijn. In de praktijk komen we dat soort cases echter niet zo

vaak tegen. Bovendien hebben we geleerd dat Reinforcement Learning niet zo eenvoudig is als het misschien lijkt. Om tot een concrete toepassing te komen moet de robot al snel duizenden uren trainen.’

Een experiment dat QING gedaan heeft, is om een robot te trainen via Reinforcement Learning om een balletje op een tafel te grijpen. ‘De methode is analoog aan hoe een baby leert bewegen’, zegt Teun Keusters. ‘In het begin doet het kind zomaar wat, maar dan merkt het dat bepaalde bewegingen beloond worden en leert het om die te herhalen. In het experiment met het balletje leer je de robot eerst om naar het balletje toe te gaan door elke random beweging waarbij de afstand tussen het einde van de arm en het balletje kleiner wordt, positief te belonen. Zodra de robotarm juist gepositioneerd is, wordt de robot beloond voor elke beweging van de gripper die hem dichter brengt bij het grijpen van het balletje.’

Uitbenen van vlees in een slagerij

Een merkwaardig fenomeen hierbij is dat het neuraal netwerk op die manier aanleert om sequenties uit te voeren. Dat is merkwaardig omdat een neuraal netwerk typisch een output genereert in functie van een statische input – bijvoorbeeld de pixels in een foto. Het netwerk zelf denkt niet in termen van sequenties.

Teun Keusters: ‘Het netwerk wordt meerdere keren per seconde doorlopen en krijgt telkens een update van zijn omgeving, waarbij de robot reageert op de nieuwe situatie. Op die manier komt het in kleine stapjes tot de gewenste handeling. De overgang van bewegen naar grijpen, bijvoorbeeld, is iets dat op dat moment al vervat zit in het netwerk. Bij het trainen worden die dingen wel afzonderlijk aangeleerd omdat het praktisch niet werkbaar zou zijn om te wachten tot de robot toevallig naar het balletje gegaan is en het dan ook nog gegrepen heeft alvorens hem te belonen.’ Dit alles maakt het trainen heel erg omslachtig. ‘Een digital twin kan daarbij helpen omdat je het trainen van het netwerk dan in een virtuele omgeving kan doen, waar het veel sneller kan, maar we denken dat de technologie vandaag eigenlijk nog niet klaar is. De meeste cases waar we het zouden toepassen, kunnen we vandaag oplossen met vision guided robotics, wat wil zeggen dat we een visiesysteem met AI de coördinaten laten bepalen voor de robotsturing. Waar ik Reinforcement Learning in de toekomst wel zie, is in complexe taken zoals het uitbenen van vlees in een slagerij, waarbij de manier van snijden niet alleen afhankelijk is van het product, maar ook nog eens bepaald wordt door welke delen op dat moment gevraagd worden in de markt. In een verre toekomst zou je dat met AI volledig kunnen automatiseren.’

www.staubli.com www.fanuc.eu www.qing.nl

DOSSIER AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 15
© FANUC

TWINCAT CHAT BRENGT GENERATIEVE AI NAAR DE

PLC-OMGEVING

Met TwinCAT Chat heeft Beckhoff Automation een tool ontwikkeld die gebruikmaakt van Large Language Models zoals ChatGPT om programmeurs te ondersteunen bij het ontwikkelen van machinesturingen. De AI kan helpen bij het genereren van code, het configureren van instellingen en het ontwerpen van HMI panels.

Een van de domeinen waar Large Language Models zoals ChatGPT verrassend goed in zijn, is het creëren en analyseren van computercode. Steeds meer programmeurs gebruiken de tool om in high level programmeertalen zoals Python en C++ procedures en functies te genereren, fouten op te sporen en code te optimaliseren. Met TwinCAT Chat brengt Beckhoff Automation deze tools nu ook naar de PLC-omgeving. Product manager Jannis Doppmeier was op de vakbeurs Indumation in Kortrijk Xpo om de mogelijkheden van TwinCAT Chat te demonstreren.

TwinCAT Chat is geïntegreerd in de TwinCAT XAE engineering omgeving – de software die gebruikt wordt om de PCgebaseerde controllers van Beckhoff te programmeren. De taal waarin die programma’s geschreven worden, is structured text, volgens de IEC 61131-3 norm. In het TwinCAT Chat venster kan de programmeur naar stukjes code vragen, bijvoorbeeld een

algoritme om variabelen te rangschikken van klein naar groot. Enkele seconden later komt ChatGPT met het resultaat. Een van de voordelen van de integratie in de IDE (Integrated Development Environment), is dat dezelfde syntax highlighting toegepast wordt die programmeurs ook in de editor gebruiken zodat de code vlot leesbaar is. Maar de echte kracht van de integratie zit in wat er in de achtergrond gebeurt. ‘In de huidige versie maken we gebruik van ChatGPT’, legt Jannis Doppmeier uit. ‘Dat is een performante maar zeer generalistische LLM. Daarom is het belangrijk om het model voldoende context te geven, namelijk dat we in een PLComgeving werken met structured text. Die context verzorgen wij in de achtergrond zodat de gebruiker op een heel natuurlijke manier zijn vraag kan stellen.’

LLM als softwarepakket Vandaag is het nog niet realistisch om aan een LLM te vragen om een volledige machinesturing te schrijven. Jannis Doppmeier ziet het eerder als een tool die ontwikkelaars kan helpen om efficiënter te werken. ‘ChatGPT kan repetitieve taken overnemen en templates leveren die de programmeur dan verder kan aanpassen. Het is ook een handige tool om commentaren bij code te genereren en optimalisaties uit te voeren.’

16

In de huidige demoversie wordt met ChatGPT gewerkt, maar TwinCAT Chat kan evengoed aan andere LLM’s gekoppeld worden. Zo zouden er in de toekomst LLM’s gebruikt kunnen worden die specifiek getraind zijn op code voor PLC’s. Een dergelijke LLM zou dan ook als softwarepakket aangeboden kunnen worden en lokaal bij de klant in de backend kunnen draaien. ‘Er worden al heel wat initiatieven in dat verband genomen en de wereld van AI evolueert razendsnel’, zegt Jannis Doppmeier hierover. ‘Een van de redenen waarom TwinCAT Chat vandaag nog niet als product wordt aangeboden, is dat er ook in de wetgeving nog heel wat evolueert, bijvoorbeeld rond auteursrechten op de code waarmee een LLM getraind wordt. Hierover moet voldoende duidelijkheid zijn om de tool in bedrijven te kunnen gebruiken.’

Generatieve HMI

Naast het genereren van code biedt TwinCAT Chat ook de mogelijkheid om via natuurlijke taal te interageren met de IDE. Zo werd een tool ontwikkeld die het mogelijk maakt om via de prompt een bepaalde hardware aan een project toe te voegen – een I/O-eiland bijvoorbeeld – waarna alle nodige configuraties in de IDE automatisch gegenereerd worden. Het is een voorbeeld van hoe Large Language Models gebruikt kunnen worden om het engineeringsysteem zelf via natuurlijke taal te bedienen.

Maar de meest indrukwekkende tool die op Indumation in de demonstratie te zien was, was het automatisch genereren van een HMI panel. Daarbij kan de gebruiker opgeven welke variabelen er gevisualiseerd moeten worden, welke inputs er moeten zijn en hoe het er ongeveer moet uitzien waarna de AI automatisch een visualisatiescherm genereert.

‘In de HMI engineering omgeving is een API voorzien om het genereren van visualisatieschermen te automatiseren’, legt Jannis Doppmeier uit. ‘We hebben ChatGPT geleerd om via deze API een visualisatiescherm op te bouwen. Daarbij maakt die gebruik van een aantal regels die wij opnieuw in de achtergrond voorzien hebben, zodat die weet welke de mogelijkheden zijn om een continue meetwaarde te visualiseren, bijvoorbeeld. Het grote voordeel van te werken via de API is dat er een vastgelegde set van commando’s is waardoor de AI eigenlijk niets verkeerd kan doen. Daardoor werkt het systeem vrij goed.’

Assistent van de programmeur

Een van de voordelen van de HMI tool is dat het maken van visualisatieschermen kan gebeuren door creatieve mensen die niet noodzakelijk ervaring moeten hebben met het programmeren omdat alle technische aspecten, zoals het linken van de parameters, automatisch gebeurt. Zal AI de programmeurs zelf ook vervangen? ‘Zo ver zijn we nog lang niet’, zegt Jannis Doppmeier. ‘We zien het meer als een tool om de productiviteit te verhogen waarbij ChatGPT de programmeur kan helpen bij repetitieve, tijdrovende taken. De AI heeft zelf geen inzicht in het project en de logica die gebruikt wordt om bepaalde functies in een machine tot stand te brengen. Dat is vandaag nog mensenwerk. Maar om bepaalde routines of functieblokken te schrijven, dat kan via TwinCAT Chat aanzienlijk versneld worden. Het is een soort assistent die ten dienste staat van de programmeur.’

www.beckhoff.be

BECKHOFF AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 17
TwinCAT Chat ondersteunt programmeurs.

DE DATA PARADOX VAN DE

PROCESINDUSTRIE

Productieprocessen genereren enorme hoeveelheden data. Het goed gebruiken van die data biedt enorme mogelijkheden om productiviteit en efficiëntie te verbeteren. Paradoxaal genoeg worden deze voorlopig nog onderbenut in de procesindustrie. Cruciaal is om steeds terug te werken uit een operationele doelstelling en dat te vertalen naar een eerste gefocuste waard-creërende toepassing, vanwaar snel opgeschaald kan worden. Op die manier kan de procesindustrie op korte termijn de vruchten plukken van de snelle evoluties op vlak van AI en data science.

‘In de industrie is er al enkele jaren interesse om op een meer datagedreven manier naar operationele processen te kijken’, zegt Philip De Keulenaer, Chief Technology Officer bij Agidens. ‘Bedrijven beseffen dat er in de genereerde data antwoorden te vinden zijn op uitdagingen die zich in de productie stellen. Maar vaak ontbreekt het aan een duidelijk idee over hoe dat te vertalen naar de praktijk.’

Agidens biedt een dienstverlening op maat op het gebied van procesautomatisering en digitalisering. Steeds vaker wordt daarbij ook beroep gedaan op technieken uit data science en AI. Het aantal oplossingen dat daarmee gerealiseerd kan worden is divers. Net dat maakt het voor bedrijven vaak moeilijk om er een duidelijke visie rond te ontwikkelen.

De benadering die Agidens hanteert is om steeds terug te werken vanuit een concrete doelstelling, zoals bijvoorbeeld energiereductie, waarbij tegelijk ook een bredere visie gehanteerd wordt die de basis legt om in de toekomst verder te bouwen op die datagedreven aanpak. Veel bedrijven vertrekken nog te veel vanuit de data zelf en focusen te veel op het opslaan van data, zonder duidelijk doel van wat ze er mee willen bereiken.

‘Een slogan die soms gebruikt wordt, is think big, start small, scale fast’, zegt Ruben Broekx, Lead Data Scientist bij Agidens. ‘Think big houdt in dat je een ambitieus doel stelt met een duidelijke business waarde. Met start small begin je met een kleine scope die op korte termijn added-value creëert. Belangrijk daarbij is dat er gefocust wordt op de end-toend stack, rekening houdend met data vrijmaken, inzicht verwerven en optimalisatie. Het scale fast-luik houdt dan weer niet alleen rekening met het schaalbare karakter van de oplossing, maar ook met het toevoegen van functionaliteit, het verder uitwerken van de huidige ideeën en het concept overbrengen naar meerdere assets of sites.’

Asset condition monitoring

Een concreet voorbeeld zou kunnen zijn dat men in een fabriek merkt dat het rendement van bepaalde equipment veel lager is dan wat ze theoretisch zouden moeten halen. ‘Een datagedreven aanpak betekent dat men in zo’n geval alle

proceswaarden verzamelt die relevant zouden kunnen zijn om er analytische tools op los te laten’, zegt Philip De Keulenaer. ‘Zo kunnen verbanden worden aangetoond waar men in de dagelijkse operaties of in onderhoud misschien niet direct naar zou kijken.’

‘De laatste tijd merken we ook dat er veel vraag is naar het ontwikkelen van dashboards waarin historische data samengebracht wordt om via grafieken en andere tools inzicht te geven in de productieprocessen. Dat kan vrij eenvoudig in bijvoorbeeld een tool als PowerBI.’ ‘De volgende stap is dan asset condition monitoring, waar die tools in real-time gebruikt worden om op basis van anomaliedetectie een alarm te genereren wanneer zich een abnormale situatie voordoet. Dat kunnen vrij complexe systemen zijn die typisch buiten de PLC- of het DCS-systeem draaien, maar die wel gebruikmaken van real-time data uit de processen.’

18
Philip De Keulenaer

AGIDENS

Integratie in de processturing

Een volgende stap in de datagedreven evolutie is het modelleren van de processen zelf. Een typisch voorbeeld in een bedrijf dat meerdere productielijnen heeft, zou kunnen zijn om het energieverbruik van een lijn te voorspellen voor elk van de producten dat erop gemaakt kunnen worden. Een dergelijke analyse kan gebruikt worden om optimalisaties te zoeken, maar ook om er in de productieplanning voor te zorgen dat elk product geproduceerd wordt op de lijn waar dat het meest economisch is.

De finale stap is om dergelijke modellen te integreren in de processturing waarbij ze real-time data krijgen en informatie leveren die gebruikt kan worden om processen bij te sturen. In sommige gevallen kan dat door het systeem rechtstreeks in de processen setpoints te laten wijzigen. In andere gevallen zal men voor een human-in-the-loop benadering kiezen waarbij de operator de informatie krijgt en zelf kan beoordelen wat hij er mee doet.

Bevrijden van de data

‘De tools die in data science gebruikt worden, zijn zeer divers’, zegt Ruben Broekx. ‘De laatste vijf à tien jaar is er veel aandacht voor neurale netwerken zoals machine learning, maar er zijn ook tal van andere modellen. Zo maakt de traditionele statistische methode met een gelimiteerde hoeveelheid data voorspellingen. Een andere methode is operations research. Dat zijn rule-based systemen waar er technisch gezien geen data voor nodig is, maar waar je voor 100 procent het systeem of probleem moet definiëren aan de hand van regels. Een concrete toepassing van operations research is het opstellen van de optimale planning, dus een planning die met heel veel aspecten rekening houdt. Veel meer dan dat een mens zou kunnen.’

Philip De Keulenaer: ‘De data uit het systeem krijgen is meestal een grote uitdaging. In een OT-omgeving zijn er verschillende systemen en netwerken die niet altijd even toegankelijk zijn, en waar je automation engineers voor nodig hebt die kennis hebben van Level 2-systemen. Vaak hebben productiebedrijven ook meetpunten die in de procescontrole niet gebruikt worden, maar die voor een analyse wel heel nuttig kunnen zijn. Eens de data toegankelijk is, moet ook de kwaliteit ervan beoordeeld worden. Die fase kan al snel een aantal maanden in beslag nemen, en dat wordt bij veel bedrijven onderschat. Data die gegenereerd wordt in het industriële proces is vaak niet in de juiste structuur en kwaliteit toegankelijk voor een data scientist. Dit is in onze ervaring ook een van de redenen waarom veel bedrijven nog geen complexe data-toepassingen hebben in hun productieomgeving. Toch is dat de cruciale stap in de evolutie naar een datagedreven organisatie.’

Multi-skilling

Een effectieve data-oplossing in een productie-omgeving heeft enorm veel complexiteit. Deze moet uitgewerkt worden door een brede waaier aan specialisten. Philip De

Keulenaer: ‘Wij investeren erg sterk in het uitbouwen van onze data science-competentie om onze competenties te verbreden. Data-projecten hebben namelijk een brede waaier aan skills nodig om te slagen. Automation engineers en netwerkspecialisten helpen bij het toegankelijk maken van data, data scientists en software engineers kunnen intelligente oplossingen analyseren en implementeren. Daarnaast hebben we verschillende business analisten en domeinexperten op het vlak van onder meer onderhoud, duurzaamheid en veiligheid om een heel duidelijke business case en scope vast te leggen. Het samenbrengen van al die talenten is een enorme uitdaging, maar ook een kritische succesfactor voor elk datagedreven project.’

www.agidens.com

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 19
Ruben Broekx

REM-B UIT BEERSE GROEIT EXPONENTIEEL

Het bedrijf REM-B organiseerde eind februari drie succesvolle Experience Days. Op die manier kon iedereen kennismaken met deze Kempense hydraulicaspecialist. REM-B HYDRAULICS bestaat sinds 1985 en heeft zijn hoofdkwartier aan de Rouwbergskens in Beerse. Inmiddels draait de firma met 65 werknemers een omzet van 30 miljoen euro, en wordt er aan klanten geleverd in 78 landen.

De Experience Days zorgen ervoor dat de band van REM-B met alle partners wordt versterkt.

Paul Vermeiren, bestuurder bij REM-B, is trots op de sterke groei van de onderneming: ‘We hebben recent nog twee bouwplaatsen naast het bedrijf gekocht en investeren in een grote stock. De voorraad bedraagt nu reeds zo’n 4,2 miljoen euro zodat we onze klanten wereldwijd snel de juiste onderdelen kunnen leveren.’

Philip Van Vaerenbergh marketing & sales manager (Spanje/ Latijns-Amerika), schetst kort de historiek van de firma. ‘De naam REM-B komt oorspronkelijk van Remanufacturing Beerse, het bedrijf is als spin-off van Metallo Chimique (nu Aurubis, nvdr.), opgericht voor het refabriceren van wisselstukken voor motoren en pompen die niet meer te krijgen waren, dit toen voornamelijk voor zware industrie.

Spaar geld uit met het REMAN-programma

REM-B is gespecialiseerd in de verkoop van volledige hydraulische componenten en wisselstukken, in de herstelling van alle hydraulische materiaal, alsook in onderhoud, service en monitoring, voorts in audit en filtratie en de verkoop, verhuur & kalibratie van hydraulische hogedruk tools. REM-B doet eveneens de verkoop en herstelling van componenten en systemen inzake lineaire bewegingstechnologie. Het klantenbestand bulkt van de grote namen: Soudal, DAF, Jan De Nul, Sibelco, Janssen Pharmaceutica, Sarens, Nyrstar, Engie, Indaver, Ravago, Arcelor Mittal …

Tim De Bie, sales manager bij REM-B, vertelt dat naast service en herstellingen, ook een groot deel van omzet uit de verkoop komt van onderdelen. REM-B heeft hier 3 voltijdse verkopers voor in dienst. Inzake hydraulica werkt REM-B al dertig jaar samen met Bosch Rexroth. REM-B volgt nu ook de elektrificatie trend. ‘Als bedrijf staan we nu breder in de markt,

veel van onze hydraulica klanten zijn ook industrieklanten. Bij lineaire motiontechnologie heb je veel slijtdelen. Iets wordt bijvoorbeeld aangedreven door servomotoren met componenten die veel bewegen en dus ook snel slijten. Veel van die onderdelen hebben wij op stock. REM-B is ook een collectiepunt voor herstellingen van drives en servomotoren, deze gaan voor herstel naar Bosch Rexroth in Lohr am Mein.’

‘We kunnen onderdelen gewoon herstellen of vervangen, maar er is ook REMAN-programma. Remanufacturing: gebruikte componenten of machines worden tot de basis ontmanteld en dan terug naar de huidige normen in nieuwstaat gezet. Zo spaar je grondstoffen uit en dit kan aanzienlijk goedkoper zijn dan een nieuwe volledige unit te kopen. Het herstel is naar de huidige standaarden en kan zelfs worden voorzien van dezelfde fabrieksgarantie. Op vraag van klanten doen we ook retrofits: machineonderdelen die door de oorspronkelijke fabrikant niet meer worden gemaakt, die gaan we toch heropbouwen met de recenstste technologie. Dat verhoogt het rendement en kost eveneens aanzienlijk minder dan wanneer je een nieuwe machine moet aanschaffen.’

Certificaten en erkenningen ‘REM-B streeft ernaar om elke klant de hoogst mogelijke mate van productkwaliteit en na-verkoop service te bieden in combinatie met continuïteit en een gezond rendement’, aldus Paul Dickens, QHSE-manager bij REM-B. ‘Kwaliteit, veiligheid, gezondheid, welzijn en milieu hebben een hoge prioriteit bij de uitvoering van onze ondernemingsdoelen. Ons basisdoel is om de beste kwaliteit, gecombineerd met de hoogste klanttevredenheid, tegen de laagst mogelijke kosten te bieden. REM-B is voorts in het bezit van een hele reeks

20

certificaten/erkenningen zoals: ISO9001:15, VCA** 2017/6, UNITAR-certificaat (= SDG-pioneer duurzaam ondernemen), Erkenning van aannemers van werken (tot 500.000 euro), Healthy Workplace, Erkenning duaal leren/werkplekleren en tal van certificaten van onze A-merken: Bosch Rexroth, Danfoss, Parker, Enerpac, Hengst, Emerson AVENTICS, … ‘

Dirk Knust van Bosch Rexroth vertelt dat REM-B een CERTIFIED EXCELLENCE PARTNER (voor service & distribution) is en dat dit garant staat voor een snelle distributie en herstel van Bosch Rexroth onderdelen. ‘Ons beide bedrijven huldigen dezelfde waarden. Onze klanten mogen vertrouwen op een vlotte en kwaliteitsvolle service. Bosch Rexroth voorziet voor alle partners ook intensieve opleidingen. Er is dus een grote mate van kennisdeling tussen ons en REM-B, met online trainingen en opleidingen bij Bosch Rexroth zelf.’

Olie als bloedsomloop in een machine

In 2019 werd REM-B door een Amerikaanse partner opgekocht. De nieuwe eigenaar Engineering Technology Services (ETS) van Brian Berry en Ramon Marus opereert vanuit Memphis, waar tevens de belangrijkste logistieke hub van FedEx is gevestigd. Zo kunnen ze de bestelde (hydraulische) onderdelen snel aan klanten in heel de Verenigde Staten leveren. De Amerikanen hebben vertrouwen in REM-B en investeren volop om vanuit Beerse ook de Europese markt snel te bedienen.

Bij overbuur PFL, een audio & visual media eventbedrijf, liet REM-B een podium zetten om alle klanten te ontvangen en presentaties te geven. Na een ontbijt was er een uiteenzetting door C.C. Jensen over duurzaam oliemanagement. Olie is het ‘bloed’ in de machines en cruciaal voor een goede werking. Volgens Bart Fonck, General Manager van C.C. Jensen Benelux werkt zijn bedrijf reeds meer dan twintig jaar samen met REM-B. Hij vertelde hoe de Deense marineingenieur Carl Christian Jensen op een schip van Maersk vaststelde dat zuivere oliedruppels voor een betere machinewerking zorgden, en Jensen startte met de productie van filtermateriaal om olie zuiver te houden.

‘Olie fungeert als de bloedsomloop in het menselijk lichaam, en net zoals wij bij de dokter na een bloedonderzoek informatie krijgen over mogelijke ontstekingswaarden, zegt de kwaliteit van de olie iets over het functioneren van uw machines’, aldus Bart Fonck. ‘Meer dan 80 procent van een breakdown bij oliesystemen is te wijten aan vervuilde olie: contaminatie door vuil door veroudering, slijtage of opwarming, door water, zuren, oxidatie… ’ Hij gaf een aantal tips zoals het niet mengen van olieën, altijd rekening houden met de viscositeit (dikte) van olie, het belang van de reinheidsklasse, … ‘Data bewijst dat het gebruik van propere olie de betrouwbaarheid en werking van machines enorm zal verlengen.’

Onder de titel ‘Unlock the future!’, kregen de aanwezigen een uitleg over de toenemende elektrificatie bij Bosch Rexroth. Tim De Bie (REM-B): ‘We zijn vorig jaar gestart met een afdeling Factory Automation. Hydraulica en elektrificatie zijn vanzelfsprekend twee aparte technologieën, maar er is wel een link door elektrificatie van hydraulische toepassingen. Deze trend zien we ook bij zwaar materiaal, denk maar aan de elektrische prototypes van gravers en bulldozers bij Parker, maar let op: in al die elektrisch aangedreven zware voertuigen en machines zit evenveel hydraulica. Het is duidelijk dat hydrauliek aan het elektrificeren is, maar elektrificatie wil dus niet zeggen dat alles honderd procent elektrisch wordt aangedreven. Een stuk van de complexiteit van hydrauliek wordt nu in elektronica gestopt.’

Factory Automation is een nieuwe ambitie

De afdeling Factory Automation is dus recent in 2023 opgestart. Rudi Sys van Bosch Rexroth en Jochen Schulz, service partner manager van Bosch Rexroth, leggen uit dat samen met REM-B het de bedoeling is om de brede eindmarkt te bedienen. Door de jarenlange samenwerking inzake hydraulica kennen beide bedrijven elkaar goed. Nu wordt dus een ander segment van de industrie bediend: namelijk de maakindustrie met elektrische onderdelen voor bijvoorbeeld verpakkingsmachine, assemblagelijnen, volledige transportsystemen … Naast hydraulische zaken is

REM-B
AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 21
Bart Fonck van C.C. Jensen gaf een uitleg over duurzaam oliegebruik.
Excellence Partner Certified Automation, Electrification & Linear Mobile & Industrial hydraulics Distribution & Service Pump, motor & valve repairs - factory warranty Distribution & Service Collection point drives & controls REM-B HYDRAULICS | Rouwbergskens 5, 2340 Beerse +32 (0)14622860 | info@remb.be | www.rem-b.com

er nu ook een heel gamma van drives, elektrische en lineaire componenten, … Kortom, alles qua bewegingen in machines, met veel slijtage, en die onderdelen kunnen via REM-B snel worden vervangen.

Alle genodigden kregen voorts een rondleiding en ontdekten de nieuwste REM-B teststand, ervaarden het voordeel van geavanceerd cilinder coatings en van bolting met precisie. Ook de webshop REM-B CONNECT met meer dan een half miljoen verschillende hydraulische componenten en machineonderdelen, allemaal van topmerken zoals Bosch Rexroth, Danfoss, Kawasaki, Enerpac, Linde en Parker. REM-B maakte in 2023 zo’n 40.000 offertes, voert 4.000 herstellingsopdrachten uit, doet 21.000 bezorgingen en haalt 18.500 eigen orders binnen.

Eveneens aanwezig was Jan Doucet, docent aan de Thomas More Campus in Geel voor de richting Elektromechanica. ‘Momenteel hebben wij 274 studenten die zijn ingeschreven voor de drie jaar durende professionele bachelor Elektromechanica. REM-B is een bedrijf waar we graag mee samenwerken, want studenten kunnen hier terecht voor een stageplaats. Ook voor REM-B is dat interessant om dicht bij al dat jonge talent te zitten. Onze studenten worden immers door bedrijven voortdurend aan de mouw getrokken. Iedereen die in onze richting afstudeert, heeft meteen werk’, klinkt het. Dat klopt, want de jaarlijkse jobbeurs die Thomas More in Geel organiseert heeft veel succes. Ruim tweehonderd bedrijven en duizend studenten zochten in februari opnieuw naar een ideale match. ‘De samenwerking met REM-B verloopt al jaren uitermate vlot. Het bedrijf groeit en voor onze studenten valt hier veel te leren’, besluit Jan Doucet.

‘Het verkleinen van de kloof tussen de schoolbanken en de werkvloer is iets waar REM-B al vele jaren op inzet’, zegt Paul Dickens van REM-B. ‘We bieden jaarlijks tal van stageplaatsen aan voor leerlingen/studenten uit het secundair technisch onderwijs, het volwassenonderwijs en het hoger onderwijs. We organiseren bedrijfsbezoeken voor scholen en studenten, leveren didactisch materiaal aan diverse onderwijsinstellingen en maken deel uit van adviesraden. Dankzij onze inspanningen hebben we zo al diverse personen vast in dienst genomen.’

‘Na afloop van onze Experience Days, wil ik graag even stilstaan bij de geweldige inzet van onze partners. Een groot dankjewel aan Bosch Rexroth voor hun sprekers, expertise en de moeite die ze in de stands hebben gestoken, aan C.C. Jensen voor de fijne samenwerking en interessante presentatie, aan Enerpac voor het organiseren van hun heavy lifting roadshow, en natuurlijk aan PFL voor alle steun, hun knowhow en het gebruik van hun faciliteiten. Door de hulp van deze bedrijven waren onze Experience Days een groot succes. We zijn ze enorm dankbaar en kijken uit naar wat we samen in de toekomst nog kunnen doen’, aldus Paul Vermeiren.

De genodigden kregen een rondleiding in het

Rudi Sys besprak de toenemende elektrificatie bij Bosch Rexroth.

www.boschrexroth.com www.cjc.dk www.enerpac.com www.pfl.be www.rem-b.com www.rembconnect.be

REM-B
REM-B werkatelier. Philip Van Vaerenbergh en Paul Vermeiren van REM-B.
AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 23

Carine Lucas en Peter Verhasselt schreven een boek om de slaagkans van digitale projecten substantieel te verhogen.

'EEN DIGITAAL PROJECT DRAAIT OM MENSEN, NIET OM TECHNOLOGIE'

Digitale transformatie is een blijver. Zo staan we nog maar aan de start van wat artificiële intelligentie voor onze bedrijven kan betekenen. Ondernemingen vertalen hun noden naar aantrekkelijke technologie. ‘De mens is daarbij het enige ijkpunt’, zeggen Carine Lucas en Peter Verhasselt. ‘Een digitaal project kan alleen maar succesvol zijn wanneer men de gebruikers effectief aan boord krijgt en ze met enthousiasme meewerken. Zoniet blijkt de echte impact uiteindelijk beperkt.’

Panta rhei – alles stroomt, aldus de Oude Grieken. Alles is in beweging en verandert voortdurend, zo wist filosoof Herakleitos (ca. 530-475 v. Chr) en voor bedrijven in onze volatiele economie is dat niet anders. Om mee te kunnen, moeten ondernemingen digitaliseren. Carine Lucas (Agoria) en Peter Verhasselt (Sirris) schreven een boek om bedrijven te helpen bij hun digitale transformatie.

Carine Lucas is licentiaat Informatica en dokter in de Wetenschappen, Peter Verhasselt is burgerlijk ingenieur

Werktuigkunde en kandidaat in de Rechten, en beiden hebben een jarenlange ervaring in het begeleiden van bedrijven bij digitale projecten. Daarbij ervaren ze telkens heel wat aarzeling en discussie.

‘Digitale technologie moet doorheen het hele bedrijf voor efficiëntie en oplossingen zorgen, wat zorgt dat veel werknemers een stem moeten hebben in de opbouw. Projecten worden geleid door de CFO, de COO, de productieof HR manager. Mensen die meestal geen achtergrond hebben in digitalisering. Iedereen bekijkt het project ook vanuit de eigen achtergrond en dat zorgt vaak voor misverstanden’, klinkt het bij het duo.

Carine Lucas en Peter Verhasselt zochten al lang een boek met uitleg over wat de basisprincipes van een goed digitaal project zijn. Omdat het boek onbestaande bleek, besloten ze er zelf een te schrijven. Kern van het boek is hun ervaring dat er bij de opstart en het uitrollen van digitale projecten meestal drie belangrijke uitdagingen terugkeren: ‘De invulling van de ambities, de vertaling tussen nood en oplossing, en de relatie tussen mens en technologie. Duidelijkheid, organisatie en communicatie zijn cruciaal.’ Het duo geeft in het boek praktische tips, concrete hulpmiddelen en voorbeelden van hoe onze kmo’s het digitaal doen.

‘Allereerst is er het gebrek aan duidelijkheid over de reden waarom een digitaal project wordt uitgevoerd’, zegt Peter. ‘Waarom is dit project nodig. Wat is het nut? Veel projecten vertrekken vanuit een technologische efficiëntie-oefening. Of er is een concrete vraag, maar al snel ligt de focus téveel op de technologie. Een digitaal project draait om mensen, niet om technologie. Welke jobs van welke personen gaan we digitaal beter ondersteunen en die mensen betrekken we ook mee in het project.’

‘Definieer, benchmark en doseer je digitale ambities’, weet Carine. ‘Belangrijk is om eerst heldere ambities op te lijsten en te onderzoeken hoe het project de concrete jobs van werknemers beter zal ondersteunen.’ Carine Lucas en Peter Verhasselt hebben dit de ‘ambitiefiche’ genoemd. ‘Wat is het doel, welke problemen willen we oplossen?’

Een tweede stap is volgens het tweetal de aanpak. Het effectief realiseren van de ambitie(s). ‘De uitvoering van projecten in bedrijven is vaak heel gestructureerd en planmatig. Een project om een nieuwe machine te bouwen is succesvol wanneer het voldoet aan een reeks technische eisen. Dat is niet zo bij het digitale, daar ligt het succes in het veld, bij de mensen.

Neem daarom niet te veel hooi op je vork. Start klein en baken het speelveld duidelijk af. Luister naar de mensen in het veld en zorg voor een adoptie in stapjes. Check vooraf kosten en baten en zoek een balans tussen snelle resultaten en een visie op lange termijn.

24

Top Ambities en adoptieverwachtingen aligneren tussen alle partijen

Objectief: verduidelijk en siueer project Hoe: ambitiefiche en design constraintchecklist

Veld

Adoptie en impact opvolgen in functie van plan en budget

Objectief: projectmanagement & governance Hoe: roadmap, projectbudget en sprint reviews

Projectteam

Objectief: optimaliseer stap per stap

Hoe: agile-aanpak en teamcompetenties

Traject van laagste weerstand uitstippelen naar impact

Het beschikbare budget is natuurlijk heel bepalend. Gaan we voor software op basis van configuratie of customisatie: een algemeen systeem dat je van het schap haalt, of een oplossing op maat? Focus sowieso op de zaken met de grootste impact, de rest evolueert later wel mee. Ga voor de quick wins, want uw software budget zal na een tijd altijd op zijn… ’, vertelt Peter.

Carine: ‘Een digitaal project is alleen succesvol wanneer men de gebruikers, die men vanaf de start wilde helpen bij de uitvoering van hun job, effectief aan boord krijgt en ze de digitale oplossingen blijven gebruiken. En niet omdat ze verplicht worden. Zonder samenspraak en een echte adoptie is er geen impact. Het is niet de bedoeling dat er bijvoorbeeld een nieuw softwareplatform wordt geïnstalleerd en dat zes maanden later mensen nog altijd Excels rondmailen om te zorgen dat het werk gedaan geraakt.’ Peter beaamt: ‘Digitalisatie gaat in essentie altijd over verandering van gedrag, de gebruiker moet dus overtuigd zijn van de nieuwe aanpak.’

Een derde aandachtspunt is de communicatie en het projectteam (zie Figuur: De communicatie-driehoek tussen top, veld en projectteam). Organiseer je tussen realiteit en ambitie. Hier volgt de effectieve realisatie van het project. De mens is daarbij het enige ijkpunt. ‘Er moet een divers team zijn bestaande uit zowel mensen en partners met een technisch profiel als vertegenwoordigers van de gebruikers’, zegt Carine. ‘Beide groepen moeten intens samenwerken, wat vereist dat ze een gemeenschappelijke taal hebben waarmee ze elkaar begrijpen. Daarom reiken we in het boek dit concrete jargon aan, zodat iedereen op dezelfde golflengte zit.’

Figuur: De communicatie-driehoek tussen top, veld en projectteam

Het team van de gebruikers in het bedrijf moet dus een minimale kennis hebben van hoe digitale projecten en technologie functioneren, maar anderzijds moeten de digitale partners en technologische profielen voldoende inleving hebben in de noden en de context van de gebruiker(s). ‘Vaak draait veel van wat er misloopt bij de introductie van een digitaal project rond miscommunicatie. Wat is er allemaal nodig? Welke belasting zal dit project leggen op de organisatie van de onderneming? Je hebt hier ook de illusie dat je denkt te weten wat er gaat komen... ’

Artificiële intelligentie gaat dit alles nog versnellen. Carine: ‘Ze zeggen wel eens dat AI een rekenmachine is voor de creatieve geest (‘a calculator for the creative mind’). We zien dat gebruik van Generative AI bij het ontwikkelen van software zelf, zorgt voor hogere ‘developer happiness’, want het repetitief en saai deel van coderen kan je door AI laten doen. Zo helpt AI jonge ontwikkelaars hun leercurve versnellen. Je hebt wel goede data nodig om het AI systeem te trainen.’

‘Hoe dit alles zal evolueren is onzeker, maar het moet duidelijk zijn dat technologie ondersteunend is voor de mens, niet vervangend. Mens en techniek zijn complementair’, besluiten Carine en Peter.

Van Ambitie tot Adoptie: Digitaal Transformeren met Impact, Carine Lucas en Peter Verhasselt, Die Keure, ISBN 978 90 4864 587 9

BOEK SIRRIS
AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 25
‘LAAT U NIET AFSCHRIKKEN DOOR STEREOTYPEN OF MAATSCHAPPELIJKE VERWACHTINGEN!’

YANKA BOSCHETTI KIEST VOOR EEN

INTERNATIONALE LOOPBAAN ALS INGENIEUR BIJ MOTORENSPECIALIST WEG IN NIJVEL

We ontmoeten de 27-jarige Braziliaans-Italiaanse Yanka Boschetti op de beursstand van WEG tijdens Indumation 2024 in Kortrijk Xpo. Haar carrière als ingenieur bij motorenspecialist WEG bracht haar naar ons land. Ze woont in de buurt van het commercieel filiaal en WEG modificatiecentrum in Nijvel en heeft

26

het er goed naar haar zin. ‘Een grote bonus hier is jullie Belgische bier, echt zo lekker‘, lacht Yanka.

Yanka Bosschetti heeft een joviale persoonlijkheid, iets dat naast haar ingenieurscapaciteiten altijd van pas komt bij contact met klanten. Van jongsaf was Yanka nieuwsgierig naar hoe machines functioneren. Ze woonde niet ver van de WEG motorenfabriek in São Paulo. WEG is inmiddels één van de grootste motorenfabrikanten ter wereld en wordt nog altijd geleid als een familiebedrijf.

In 1961 combineerden een elektricien, een beheerder en een monteur in de Braziliaanse stad Jaraguá do Sul hun kennis en vaardigheden en richtten Eletromotores Jaraguá op. Het bedrijf groeide en na enige tijd veranderde de naam in WEG, verwijzend naar de initialen van de drie oprichters: Werner, Eggon en Geraldo. WEG produceerde aanvankelijk elektromotoren, maar in de jaren tachtig begon het zijn activiteiten uit te breiden met het maken van elektrische en elektronische onderdelen, producten voor industriële automatisering, stroom- en distributietransformatoren, vloeibare en poedercoatings en elektrische isolatievernissen.

Reeds op 17-jarige leeftijd had Yanka Boschetti haar middelbare school afgewerkt en kon ze starten met haar ingenieursstudie. De universiteit had een partnerschap met bedrijven, onder meer ook met WEG, en zo kon Yanka later vlakbij haar ouderlijk huis een stage doen in de WEG-fabriek.

Yanka is geboren in Brazilië, maar heeft Italiaanse grootouders. Dat zorgde ervoor dat ze later makkelijk het Italiaanse staatsburgerschap verkreeg, met een Europees paspoort om vlot wereldwijd te reizen. Zo startte haar internationale loopbaan bij WEG. Ze leerde later de WEG vestiging in ons land kennen en Werner Lievens, managing director WEG Benelux, bood haar een job aan als Application Engineer.

Waarom koos u voor ingenieursstudies, wat maakte deze richting voor u zo aantrekkelijk?

Yanka Boschetti: ‘Mijn keuze voor techniek was vanaf de start geen eenvoudige beslissing. Aanvankelijk blonk ik tijdens mijn studie uit in wiskunde, maar mijn echte fascinatie voor techniek ontstond tijdens een middelbare schoolreis naar een techniekbeurs. Getuige zijn van de tastbare impact van ingenieurs die concepten tot leven brachten, waarbij ze van louter schetsen naar realistische oplossingen overgingen, dat wekte allemaal bij mij een grote interesse op. Ik was gefascineerd door het idee om de drijvende kracht te zijn achter technologische innovatie, dit in plaats van slechts een passieve gebruiker.’

‘De weg naar het verwezenlijken van deze droom verliep echter niet zonder uitdagingen. Er waren tijdens mijn studies heel wat hindernissen. Ondanks mijn aanvankelijke enthousiasme was ik als vrouw duidelijk in de minderheid in een overwegend door mannen gedomineerd vakgebied. De ongelijkheid was groot en er ontstonden twijfels over de vraag of techniek echt de juiste weg voor mij was.’

INTERVIEW
AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 27

‘Niettemin veranderde mijn perspectief volledig toen er een stagemogelijkheid was bij WEG. Gedurende deze tijd bij WEG kreeg ik te maken met verschillende technische functies, en het werd duidelijk dat werktuigbouwkunde mij het meest aansprak. Ondanks dat ik vrijwel in elke professionele omgeving toen de enige vrouw was, merkte ik dat ik steeds meer vastbesloten werd om die ‘status quo’ ter discussie te stellen.’

‘De ongelijkheid in gendervertegenwoordiging diende als katalysator voor mijn inzet om uit te blinken en te laten zien dat vrouwen even capabel zijn op het gebied van techniek. Het motiveerde mij extra om te bewijzen wat ik waard ben. Vandaag, bijna tien jaar later, ben ik tevreden met het pad dat ik heb gekozen.’

Kreeg u als vrouw alle kansen?

‘Helemaal niet. In het begin, toen ik nog in Brazilië werkte, zijn er gevallen geweest waarin ik mij op de werkvloer onbegrepen en onderschat voelde. Ik herinner me nog heel goed dat op een bepaald moment een klant botweg weigerde om mij te ontvangen, dit omdat ik een vrouw was.’

‘Niettegenstaande ik aanzienlijke inspanningen leverde,

merkte ik herhaaldelijk dat ik over het hoofd werd gezien bij diverse vacatures, vooral bij vacatures die grotere verantwoordelijkheden met zich meebrachten. De feedback die ik ontving, weerspiegelde vaak het gevoel: 'Dit is niets voor jou.' Zoiets is ontmoedigend en frustrerend. Ik heb gemerkt dat hier in Europa er een groter gevoel van gelijkheid tussen de geslachten bestaat, en dat de samenwerking tussen mannen en vrouwen op de werkvloer heel anders aanvoelt dan in Zuid-Amerika.’

U werkte in heel Latijns-Amerika, Noord-Amerika en later Europa, wat is tot nu professioneel het belangrijkste dat u heeft geleerd?

‘Tijdens mijn professionele reis door Latijns-Amerika, Noord-Amerika en later Europa is de belangrijkste les die ik heb geleerd het belang van aanpassingsvermogen en cultureel begrip. Door in verschillende regio's te werken, kwam ik in aanraking met verschillende werkomgevingen, communicatiestijlen en zakelijke praktijken. Deze ervaring heeft mij de waarde van flexibiliteit, openheid en het vermogen geleerd om effectief door culturele nuances te navigeren.’

28
Het WEG-team tijdens Indumation 2024, vlnr: Abdel El Fargani (Sales Manager Belux), Werner Joosens (EU Sales Engineer), Stéphane Wenders (Business Development Engineer), Werner Lievens (Managing Director), Yanka Boschetti (Application Engineer), Peter Leen (Outside Sales Flanders) en Romain Raway (Outside Sales & Application Engineer).

‘Door diversiteit te omarmen en culturele verschillen als sterke punten te gebruiken in plaats van als obstakels, heb ik sterke professionele relaties kunnen opbouwen, door complexe projecten kunnen navigeren en succesvolle resultaten bereikt in verschillende regio's en contexten. Dat geeft mij veel voldoening.’

Welke zijn uw verantwoordelijkheden bij WEG?

Wat zijn hier de grootste uitdagingen?

‘Momenteel bekleed ik de functie van Inside Sales Application Engineer bij WEG. In wezen zijn het team en ik belast met het afhandelen van nieuwe vragen met betrekking tot motoren, tandwielkasten en aandrijvingen. Ons proces begint met een grondig inzicht in de wensen van de klant. Vervolgens voeren we de nodige berekeningen uit om het meest geschikte product voor hun behoeften te bepalen.’

‘Het doel van ons team is onze klanten de optimaalste oplossing aan te bieden die volledig is afgestemd op hun specifieke wensen. Naast mijn rol als Application Engineer, fungeer ik ook als tandwielkastspecialist voor WEG België. Dit houdt in dat ik mijn expertise op het gebied van tandwielkasttechnologie benut om tegemoet te komen aan alle behoeften van onze klanten en hen te voorzien van de juiste aanbevelingen en oplossingen. Het is een functie waar ik erg trots op ben.’

Welke raad zou u geven aan meisjes die ingenieur willen worden?

‘Mijn advies aan jonge meisjes die ingenieur willen worden, is om hun passie voor probleemoplossing en innovatie te omarmen. Ga ervoor, volg u gevoel! Engineering is een dynamisch vakgebied dat eindeloze mogelijkheden biedt voor creativiteit en groei. Ik moedig ze aan om een sterke basis in wiskunde en wetenschappen op te bouwen, maar wat nog belangrijker is, om hun nieuwsgierigheid en vasthoudendheid te stimuleren bij het verkennen van nieuwe ideeën en concepten.’

‘Het is essentieel voor vrouwelijke aspirantingenieurs om hun potentieel te (h)erkennen. Laat u niet afschrikken door stereotype rolmodellen of maatschappelijke verwachtingen! Zoek mentoren die begeleiding en ondersteuning kunnen bieden tijdens uw reis. Daarnaast moedig ik ze aan om actief te zoeken naar mogelijkheden om deel te nemen aan praktische projecten, stages en buitenschoolse activiteiten waarmee ze hun kennis en vaardigheden in de praktijk kunnen toepassen. Bovenal dring ik er bij jonge meisjes op aan om in zichzelf te geloven

en hun vermogen om een betekenisvolle bijdrage te leveren aan de techniek nooit te onderschatten. Door uitdagingen te omarmen, uw passies na te streven en te pleiten voor eigen succes, hebben ook jonge vrouwen de kracht om de toekomst van de techniek vorm te geven en toekomstige generaties te inspireren.’

www.weg.net/be

INTERVIEW
AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 29

De allereerste Tech Guru Explosition werd georganiseerd voor hoger opgeleide technologische young professionals en studenten van 18-30 jaar.

TIEN PROCENT MEER BEZOEKERS VOOR INDUMATION 2024

De zevende editie van het tweejaarlijkse Indumation was opnieuw een schot in de roos. Nooit eerder was de expooppervlakte zo groot, er was een recorddeelname van 250 exposanten en bijna sneuvelde het absolute bezoekersrecord van de editie in 2019, toen meer dan 10.000 mensen langskwamen. De editie van 2024 sloot op vrijdag 2 februari af met in totaal 9.783 bezoekers uit de hele Benelux en dat is een stijging van 10,6 procent ten opzichte van de vorige editie in 2022. De organisatoren Industrialfairs, Agoria en InduMotion zijn dan ook tevreden.

30

Dit zeer positieve bezoekersresultaat is opmerkelijk, gezien de huidige context waarin de Belgische industrie opereert. Mindere economische verwachtingen, een aanhoudend kritiek personeelstekort, hoge kosten, stijgende rentes, haperende toeleveringsketens, ...

De allereerste Tech Guru Explosition was een topevent voor de hoger opgeleide technologische young professionals en studenten van 18- 30 jaar. Met 125 aanwezigen op het AI & Omniverse debat en met aansluitend ‘beats, vibes, drinks and bites’ waren de jonge techwolves en uitnodigende bedrijven en partners van hogescholen & universiteiten unaniem: op de volgende editie in 2026 zijn ze er opnieuw en massaal bij.

De nocturne op donderdag was traditiegetrouw een voltreffer. De exposanten maakten er opnieuw een punt van om hun klanten tijdens deze sfeervolle late night opening te verwennen. Die ‘Vlaamse kermis’-sfeer is uniek in het beurslandschap. Deze bijzondere sfeer – met muziek en uitstekende catering – tijdens de nocturne laat toe om op een ongedwongen manier de banden aan te halen terwijl de focus toch op professionele contacten en op de voorstelling van innovaties ligt. Foto 2 SMC Zo stelde bijvoorbeeld SMC onder meer het innovatieve Air Management System (AMS) voor wat kan worden ingezet om het persluchtverbruik tot 62 procent te verminderen en waarmee het energieverbruik wordt geoptimaliseerd en de CO2-uitstoot wordt verminderd.

Op vrijdag, onder de noemer Friday Teamday, werd ingezet op immersion classes, waarbij OT teams werden ondergedompeld in 3 digitale I4.0 skills. Zo kregen ruim 280 enthousiaste geregistreerden essentiële basisinformatie om als team over voldoende kennis te beschikken over smart maintenance, smart collaboration en cyberweerbaarheid op de werkvloer.

Tijdens Indumation 2024 kwamen er ook heel wat leerlingen uit het TSO- en BSO- onderwijs langs. Meer dan 100 leerlingen namen deel aan de Indumation Learning Tour, die Agoria nu al voor de vijfde keer organiseert samen met vakorganisatie InduMotion en 11 partners: Beckhoff, Jumo, SEW Eurodrive, Schneider Electric, FANUC, Lenze, Festo, SICK, SIEMENS, Turck Multiprox en SMC Pneumatics. Hier konden de jongeren eigenhandig experimenteren met automatiseringstechnologie. ‘Het is ideaal dat leerlingen hier

INDUMATION 2024

Pneumaticaspecialist SMC vond inspiratie bij een klassieke kermisattractie, want op hun stand kreeg je een opblaasbare hamer mee naar huis als je hard genoeg op een blauwe knop sloeg, zodat het bedrijfslogo helemaal naar de top werd geduwd.

op de beurs kunnen kennis maken met jobs die ze mogelijk in de toekomst gaan uitoefenen. Het was een boeiende namiddag voor onze studenten, dit jaar qua uitdaging zelfs iets aan de gemakkelijke kant, want ze kunnen reeds een goed stukje programmeren en de opdrachten werden dan ook vlot uitgevoerd’, aldus VTI Deinze leraar Matthias Van den Bossche.

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 31

Ook heel wat hogeschoolstudenten grepen de kans om tijdens Indumation kennis te maken met de recentste technologische ontwikkelingen. Deze jongeren zijn de werknemers van de toekomst. Bart Steukers, CEO van Agoria: ‘Bedrijven moeten actief op zoek gaan naar jonge talenten en contacten met scholen, hogescholen en universiteiten zijn belangrijk. Jongeren stellen zich de vraag: als ik bij dit bedrijf kom werken, wat gaat mij dat bijbrengen? Zij willen oplossingen vinden voor de uitdagingen in onze wereld en ze nemen geen genoegen met een status quo. De jonge mensen van nu willen deel uitmaken van de oplossing en willen maatschappelijk iets bijbrengen. Onze bedrijven moeten hiermee rekening houden.’

Het Duitse Rittal, wereldspeler op het vlak van behuizingstechniek en IT-infrastructuur, tekende opnieuw present op Indumation. Centraal op de beurs stond de synergie met zusterbedrijf Eplan, specialist in engineeringsoftware. De partners deelden een stand, samen met German Edge Cloud, eveneens een zusterbedrijf uit de Friedhelm Loh Group. Mario Van Bever, business development manager bij Rittal, somt de verschillende productinnovaties op die Rittal demonstreerde: het nieuwe VX-sokkelsysteem, de modulaire CS Toptec-buitenbehuizing en de AX- en KX-kasten in roestvast staal.

De symbiose tussen Rittal en Eplan biedt een duidelijk antwoord op de uitdagingen waarmee de maakindustrie wordt geconfronteerd en stelt kastenbouwers in staat om hun productie grotendeels te automatiseren. Als enige partner ter wereld die zowel de software als hardware voor de automatisatie van productie in huis heeft, kan Rittal samen met Eplan industriële spelers ontzorgen doorheen het volledige proces van kastenbouw, van de ontwikkeling tot de ingebruikname.

Mario Van Bever toonde de Rittal Wire Terminal WT C10. Met deze draadconfectioneringsautomaat kunnen tot 36 verschillende draden met doorsneden van 0,5 mm² t/m 6 mm² volautomatisch worden geproduceerd. ‘Er is een identificatie van elke draad en de lengte van elke draad wordt meteen op maat gesneden. Die draadverwerking is volautomatisch, inclusief doorknippen, strippen, adereindhulzen aanbrengen en labelen’, legt Mario Van Bever uit. Dat zal een kastenbouwer tijd besparen en zorgt ervoor dat ook niet-ervaren werknemers bij bordenbouw kunnen worden ingezet.

Hanne Geelen en Wim Laporte van igus introduceerden tijdens Indumation trots de ReBeL Cobot, ’s werelds eerste robot van hoogwaardige polymeren, die slechts 8 kilo weegt en

De leraren Philip Vermeersch, Matthias Van den Bossche en Kevin Neirynck en hun leerlingen van het Vrij Technisch Instituut Deinze namen deel aan de Indumation Learning Tour. Centraal op de foto staat CEO Bart Steukers van Agoria, mede-organisator van het scholenbezoek aan de beurs.
32

INDUMATION 2024

Mario Van Bever, business development manager bij Rittal, toont de Rittal Wire Terminal WT C10. Met deze draadconfectioneringsautomaat kunnen tot 36 verschillende draden met doorsneden van 0,5 mm² t/m 6 mm² volautomatisch, zonder handmatige handelingen, worden geproduceerd. Voor kastenbouwers bespaart dit veel tijd.

Bij de stand van igus gaven Wim Laporte en Hanne Geelen aan geïnteresseerde klanten een uitleg over de veelzijdigheid van de nieuwe igus ReBeL cobot.

een payload van 2 kilo aankan. Met zijn compacte ontwerp met ingebouwd controlesysteem kan hij samenwerken met mensen in evenementen, gastronomie, productie en meer … Beschikbaar als plug-and-play (vanaf 4.970 euro) of opensource (vanaf 3.970 euro) en gebruikers kunnen kiezen tussen

vier of zes vrijheidsgraden en de ReBeL aanpassen aan de eigen toepassingen. Nog een tip van Hanne Geelen: ‘Bestel uw ReBel via www.rbtx.com, onze nieuwe marktplaats voor low cost robotics componenten waar je hem meteen ook kan configureren met de passende toebehoren.’

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 33

Compacte compressor CRP-serie

Levert gecomprimeerde lucht in een omgeving zonder luchtbron zoals cobots, AGV en AMR.

Meer details :

Compact:

154 mm (breedte) x 134 mm (hoogte) x 100 mm (diepte)

Lichtgewicht:

3,5 kg (Compressor: 3,1 kg, controller: 0,4 kg)

• Olievrij

• Geluid: 55 dB of minder (Wanneer de demper ANB1-01 is geïnstalleerd) (Bij het leveren van positieve druk)

• Maximale debiet van 10 l/min (ANR)

• Een enkele unit kan worden gebruikt om positieve of vacuümdruk te leveren (vacuümpomp)

Maximale afvoerdruk: 0,55 MPa Ultieme vacuümdruk: -70 kPa Het gebruik van het product als vacuümdrukbron nadat het is gebruikt als positieve drukbron (en vice versa) is verboden omdat dit de prestaties degradeert.

Meer weten? Surf naar www.smc.be of contacteer ons op info@smc.be.

MOVI-C control technology

www.smc.be

Automation without the headaches?

Absolutely! If you take motion control and automation control from the same source.

Our control technology combines high-performance hardware, easily programmable software and user-friendly visualization solutions.

MOVI-C® comes with ready-made software modules for simple and complex control functions. All you have to do is set the parameters. Time-consuming programming is a thing of the past.

www.sew-eurodrive.be

34
NIEUW:
Expertise – Passion – Automation
SMC ad Compresseur compact A5 NL-FR.indd 1 20/03/2024 13:13

INDUMATION 2024

Het Japanse FANUC zette tijdens Indumation de schijnwerpers op de nieuwste FANUC CRX25iA die tot 30 kilo kan tillen. De FANUC cobots worden ook ingezet voor toepassingen als schuren, polijsten en lassen.

Ook bij FANUC werden collaboratieve robots in de kijker gezet. Maar de cobots zijn hier van een zwaarder type, zo kan de nieuwste FANUC CRX25iA tot 30 kilo tillen. De cobots worden ook ingezet voor toepassingen als schuren, polijsten en lassen. FANUC is één van de marktleiders op het gebied van fabrieksautomatisering, vooral in de automotive, en heeft een uitgebreid portfolio aan industriële en collaboratieve robots, CNC-besturingen, verticale bewerkingsmachines en spuitgieten draadvonkmachines. Het bedrijf investeerde in Mechelen in een state-of-the-art gloednieuw Benelux hoofdkwartier.

De volgende, inmiddels reeds 8ste, editie van Indumation vindt plaats op 4-6 februari 2026. Naar goede gewoonte volgt er eerst nog een andere afspraak met de beslissingsnemers uit de automatiseringsindustrie, namelijk op INE (Indumation Network Event) op donderdag 20 februari 2025 in de Brabanthal van Leuven.

www.indumation.be

Interesse over de 7 technologieroutes :

INDUMATION.BE 2024 FACTS & FIGURES

Exposanten:

250 (2024) vs 240 (2022) en 220 (2019)

Top 12 bezoekende sectoren:

De top van het klassement is stabiel, maar vanaf de 6e positie is de rangschikking door elkaar geschud:

Engineering- & automatiseringsdiensten / integratoren

Machinebouw - High Tech Systems & Mechatronica

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 35
25,1
23,1 % Electro-technische installaties High / Low voltage 14,9 % Voeding / Dranken / Tabak 12,1 % Automative 12,0 % Agro-industrie
Landbouw
Mijnbouw 10,9 % Verpakkingsindustrie 10,1 % Energie, water, nucleaire productie, opslag 9,9 % Software-ontwikkeling
applicaties 9,6 % Petro-industrie
industrie 9,4 % Logistiek,
Transport van goederen 9,3 % Productie en distributie van bouwmaterialen 9,3 %
%
/
/
&
/ Chemische
Opslag, Handling en
Motion Control, Drives,
Robotics (Indumotion) Control & Network Solutions Process & Instrumentation Sensor & Visioning System Integration, Services, Solutions Industrial Software & Security Indumation of Things 1 2 3 4 5 6 7 36,3 % 59,9 % 50,5 % 50,3 % 42,9 % 33,7 % 35,8 %
Gears,

Bart Demaegdt

DE TOEKOMST VAN ONZE WERELD IS IMMERSIEF

Op Indumation 2024 stelde Siemens onder het motto ‘Accelerate Transformation for a Sustainable Tomorrow’ haar recentste innovaties inzake een adaptieve productie voor. Siemens is volop bezig met het samenbrengen van de reële en virtuele wereld. Daarom startte het bedrijf reeds langere tijd geleden met de overname van CAD engineering firma's en de uitbouw van partnerschappen om stapsgewijs verder te bouwen aan de logische evolutie van 2D naar 3D, naar XR en Digital Twins als basis voor een industrial metaverse , versterkt door de impact van AI.

‘Van een platte wereld gaan we naar een immersieve wereld’, aldus Bart Demaegdt, verantwoordelijk voor Business Development Digitalisation bij Siemens. Een wereld waarin we ‘ondergedompeld’ worden in een mix van écht en virtueel.

Siemens neemt hiervoor heel wat expertisepartners aan boord om te komen tot een ‘metaverse’, een wereld waarin realiteit en het digitale in elkaar worden vermengd. Metaverse? Herinner u dat in 2021 Facebook-CEO Mark Zuckerberg zijn bedrijf omdoopte tot Meta. Met een nieuw doel: een digitaal universum creëren waarin de echte en de virtuele wereld samenvloeien. Een voorbeeld van hoe die zogenoemde metaverse er kan uitzien, is het Fortnite videospel, waarin bekende popsterren regelmatig ‘virtueel live’ optreden.

De metaverse, vaak bestempeld als de volgende fase van het internet, is dus kort samengevat: ‘een realtime virtuele wereld.’ In deze digitale wereld kunnen verschillende activiteiten (bijvoorbeeld entertainment, gaming of shopping) plaatsvinden die ‘echt’ aanvoelen, met meerdere gebruikers en realtime interacties. De metaverse zal mogelijk worden door de verdere ontwikkeling van technologieën zoals Digital Twins, 5G, artificiële intelligentie, edge en cloud computing.

Deze metaverse kan ook nuttig zijn in de industrie. ‘De industriële metaverse is gericht op het ontwerpen en exploiteren van échte fabrieken, gebouwen, netwerken en transportsystemen’, legt Bart Demaegdt uit. ‘Centraal staat het naadloos combineren van de echte en digitale wereld, met als doel een steeds toenemende nauwkeurigheid en realisme in de virtuele omgeving. Zo kunnen bedrijven snellere en beter geïnformeerde beslissingen nemen. Echte productieproblemen kunnen hier worden opgelost via een collaboratieve, immersieve methode’, weet Bart Demaegdt.

‘Een concreet voorbeeld: Siemens en FREYR Battery werken samen aan een grootschalige en duurzame batterijproductie als onderdeel van het open digitale bedrijfsplatform Siemens Xcelerator. FREYR gebruikt Xcelerator om de geplande gigafabrieken in Noorwegen en de VS te ontwerpen en exploiteren. Zo kan worden uitgedacht hoe op de meest optimale manier batterijen kunnen worden gemaakt, met flexibele en modulaire productielijnen, nog voor de fabriek effectief is gebouwd.’

AI is daarbij de volgende stap voor het ‘autonoom’ worden van de productie. Want voor deze industriële metaverse

36

werkt Siemens onder meer samen met beurslieveling NVIDIA. Dat Amerikaanse bedrijf werd in 1993 door Jensen Huang opgericht in de sector van de computergames. Om complexe grafische sets te maken, ontwikkelde NVIDIA een eigen soort chips: GPU’s, graphic processing units. Die chips kunnen meerdere berekeningen tegelijk aan, terwijl een doorsnee computerprocessor (CPU, central processing unit) die doorgaans één voor één uitvoert. Die krachtige GPU’s worden gebruikt voor AI en het is vooral NVIDIA die een grote knowhow voorsprong heeft om die speciale chips te maken. De NVIDIA technologie wordt door Siemens reeds gebruikt voor ‘real-time rendering’ (het meteen - in minder dan 1 seconde - creëren van een 2D of 3D beeld, nvdr.) bij het maken van Digital Twins.

Het bouwen van de industriële metaverse vereist een gezamenlijke inspanning. ‘Partnerschappen en ecosystemen zijn daarin belangrijk, zoals de samenwerking tussen Siemens en NVIDIA om het digitale business platform Siemens Xcelerator en NVIDIA Omniverse™ te verbinden’, zo stelt Demaegdt. ‘Siemens, NVIDIA en AWS creëren hier een industriële metaverse ervaring van de FREYR gigafactory door echte en digitale werelden te combineren.’

Hoewel Digital Twins de kern vormen van de industriële metaverse, gaat het hier om een breder digitaal ecosysteem. ‘Siemens Xcelerator speelt een cruciale rol bij de ontwikkeling van een industriële metaverse omwille van de flexibele oplossingen. De IoT-geactiveerde hardware en toepassingen van het platform, waaronder Digital Twin en edge computing, dragen bij tot een optimale virtuele wereld’, aldus Demaegdt.

Begin 2024 kondigde Siemens enkele nieuwe samenwerkingen aan met andere voortrekkers binnen de industriële metaverse. Zo gaan Siemens en Sony samenwerken om een nieuwe oplossing te introduceren die het Siemens Xcelerator portfolio van industriële software combineert met Sony's nieuwe ruimtelijke contentcreatiesysteem, het XR headmounted display voor interactie met 3D-objecten.

‘Augmented reality in een tandem met software van Siemens gekoppeld aan Sony infrastructuur’, vat Bart Demaegdt het samen. ‘Deze nieuwe oplossing stelt ontwerpers en technici in staat om ontwerpconcepten te creëren en te verkennen in een immersieve, ongelimiteerde werkruimte.’

Daarnaast versterken Siemens en Amazon Web Services (AWS) hun samenwerking om generatieve kunstmatige intelligentie (AI)-toepassingen te ontwikkelen voor de industrie. Siemens integreert Amazon Bedrock - een dienst die via één enkele API een keuze biedt uit hoogwaardige basismodellen van toonaangevende AI-bedrijven, samen met beveiliging, privacy en verantwoorde AI-mogelijkheden - met Mendix, het toonaangevende low-code platform dat deel uitmaakt van het Siemens Xcelerator-portfolio. ‘Hiermee democratiseren we het gebruik van generatieve AI in de ontwikkeling van eigen business applicaties’, besluit Bart Demaegdt.

ADAPTIEVE PRODUCTIE MET INTELLIGENTE MACHINES

Thierry Van Eeckhout, Senior Vice-President en Head Siemens Digital Industries België-Luxemburg, is ervan overuigd dat naast de automatisering van voorspelbare en herhaalbare taken binnen productieprocessen, de productie van morgen zich ook automatisch zal aanpassen aan het onvoorzienbare, of het nu gaat om abrupte veranderingen in de vraag of in batchgroottes, geopolitieke gebeurtenissen, of volatiliteit op de markt.

Deze adaptieve productie legt de basis voor een nieuw productietijdperk, waarin machinebouwers en industriële productiebedrijven streven naar Advanced Machine Engineering en Smart Manufacturing. Het doel is hier om zo flexibele en intelligente machines te bouwen en finaal een hogere productieflexibiliteit - voor massaproductie op maat - te realiseren, de fabriek maximaal te benutten, de toeleveringsketens in realtime te beheren, geïndividualiseerde producten makkelijker en budgetvriendelijker te introduceren op de markt en te voldoen aan nieuwe duurzaamheidsvereisten.

Twee factoren zijn belangrijk voor het functioneren van een zeer flexibele automatisering. ‘Ten eerste moeten bestaande automatiseringstechnologieën verder worden ontwikkeld zodat ze ook complexe processen beheersen en kunnen reageren op nieuwe componenten en gegevens, zelfs als deze deel uitmaken van installaties die jaren geleden werden gebouwd’, zo zegt Thierry Van Eeckhout.

‘Ten tweede worden capaciteiten en methodes uit de IT- en softwarewereld steeds crucialer in operationele technologie. Enerzijds worden alle data in de automatiseringssystemen uitgebreider gebruikt voor een meer datagedreven productie. Anderzijds moeten modulaire softwarearchitecturen en beproefde methoden van softwareontwikkeling ervoor zorgen dat automatiseringsfunctionaliteiten kunnen worden benut en opgeschaald, zonder een arbeidsintensieve herprogrammering of vervanging van hardware.’

Productiebedrijven en machinebouwers kunnen alles wat ze nodig hebben voor een dergelijke moderne productie vinden in Siemens Xcelerator, het open, digitale businessplatform van Siemens. Thierry Van Eeckhout: ‘Siemens Xcelerator kun je zien als een marktplaats voor digitalisering in de industrie, waarmee we vraag en aanbod bij elkaar brengen om te zorgen dat we digitale oplossingen sneller kunnen ontwikkelen, delen en opschalen. We connect everything with everything. Ons portfolio verschuift naar meer open toepassingen, met meer cloudgebaseerde en as-a-service-oplossingen en IoT-hardware die voortdurend geüpgraded kan worden.’ Zo breidde Siemens bijvoorbeeld zijn bekende TIA-portfolio (Totally Integrated

INDUMATION 2024
AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 37

Automation) uit met componenten uit het Industrial Operations X-portfolio, zodat gegevens inzichtelijker en uitgebreider kunnen worden gebruikt.

Volgens Thierry Van Eeckhout wordt Siemens België-Luxemburg regelmatig betrokken bij testprojecten. ‘Er is veel ondernemerschap bij onze klanten. België is in feite een incubatieland, waar experimentele projecten kleinschalig worden getest en gecontroleerd. We hebben bij Siemens in Huizingen ook competence centers voor farma en machinetools, voor diverse innovatieve projecten wereldwijd.’

Ook de ‘human factor’ mag niet uit het oog worden verloren. ‘Er is een focus op technologie, maar ook een human centric approach is belangrijk. Geen technologie omwille van technologie, wel een samenwerking tussen mens en machine. Hoe kunnen we de mens cognitief verbeteren? AI kan worden ingezet als een industriële copiloot die wij als een persoonlijke assistent kunnen gebruiken.’

Systemen worden almaar ingewikkelder maar er is een tekort aan technische mensen. Zij worden dan flexibel ingezet en kunnen versneld getraind worden in een immersieve omgeving. Bijvoorbeeld bij Volvo Cars hebben we met de opleiding Ontwerp- en Productietechnologie van Hogeschool Odisee een Digital Twin gebouwd van een assemblagelijn waardoor Volvo medewerkers realistische scenario’s kunnen testen om alles onder de knie te krijgen zonder dat de productie in gevaar komt.’

Thierry Van Eeckhout benadrukt ook het belang dat Siemens hecht aan duurzaamheid in de eigen fabrieken en bij klanten. ‘Wij stellen oplossingen voor die fabrikanten helpen om hun koolstofvoetafdruk te optimaliseren en een nieuwe mate van circulariteit te bereiken, zoals het monitoren van energiegebruik, het realtime invoeren van energiegegevens in de Digital Twin en het implementeren van lokale en flexibele productie of predictief onderhoud.’

‘Technologie is het antwoord voor een duurzame toekomst. Wij houden rekening met EPD’s (Environmental Product Declaration, een gestandaardiseerde manier om de milieuimpact van een product, proces of systeem te kwantificeren, nvdr.) om de levenscyclus van gebruikte grondstoffen of vervaardigde producten te analyseren. Het potentieel voor hergebruik, terugwinning of recycling is belangrijk omdat we bij Siemens streven naar een circulaire economie.’

www.siemens.be

38
Een robot verwelkomde de bezoekers op de Siemens stand. Thierry Van Eeckhout

BAROMETER TECHNOLOGISCHE INDUSTRIE VAN FEBRUARI BEVESTIGT GELEIDELIJKE TERUGVAL

Ondanks een stijging met enkele punten blijft de barometer van de NBB voor de verwerkende sectoren van de technologische industrie in lijn met de neerwaartse trend die zich sedert medio 2023 aftekent. In de meeste sectoren is de toestand ongunstig.

2,8 punten in februari lijkt eerder een correctie na de uitgesproken daling in januari dan een verandering van oriëntatie. De brutocurve van de NBB-barometer voor de verwerkende sectoren van de technologische industrie blijft in lijn met de neerwaartse trend die zich sedert medio 2023 aftekent. De ondernemingen in onze sectoren zien hun conjunctuur langzaam verslechteren, zonder dat er sprake is van een forse terugval.

Dat wordt ook vastgesteld wanneer we de individuele indicatoren van de barometer bekijken:

• Zowel de beoordeling van het orderboek als de werkgelegenheidsvooruitzichten gaan verder achteruit. De twee brutocurves zitten nu onder hun langjarig gemiddelde. Het aantal ondernemingen dat hun orderboek ontoereikend vindt en het aantal dat een daling van hun personeelsbestand voorziet, ligt hoger dan in een normale conjunctuurperiode.

• Maar niet alle trends zijn negatief. Zo zijn de vraagvooruitzichten, na een slecht resultaat in januari, sterk verbeterd en halen ze opnieuw een waarde die in lijn is met het eind 2022 ingezet herstel. De brutocurve van deze indicator zit wel nog onder zijn langjarig gemiddelde.

• Ten slotte is de beoordeling van de voorraad afgewerkt product de enige indicator die de jongste maanden een duidelijke breuk vertoont. In dit geval een verbetering. Deze indicator evolueert nu in de buurt van zijn langjarig gemiddelde, wat op een neutrale situatie wijst.

Op sectorniveau zit de barometer van de meeste sectoren onder het langjarig gemiddelde. Voor metaalproducten, elektro en machinebouw is dit al sinds begin 2023 het geval.

ICT manufacturing heeft zich nu bij deze sectoren gevoegd want door de terugval sinds het voorjaar 2023 is de brutocurve onder het langjarig gemiddelde gezakt.

In de sectoren non-ferrometalen en automobielbouw vertoont de barometer daarentegen een gunstig verloop. Ze zitten evenwel nog niet stevig op hun langjarig gemiddelde. Dat is wel het geval voor IT-services, waarvan de brutocurve sinds eind 2022 verbetert.

www.agoria.be

AGORIA AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 39
Experience the world’s leading companies with solutions for a strong and sustainable industry. At HANNOVER MESSE. www.hannovermesse.de/hm2024
22 – 26 APRIL 2024 WORLD. LEADING. INDUSTRYSHOW. 40 Scan de QR-code. Je kunt zoveel meer uit je assets halen door slimmer te smeren De perfecte toevoeging aan bestaande onderhoudssoftware
THE PLACE TO BE FOR TECH TO COME.

INTERACTIEF LEREN IN EEN VIRTUELE OMGEVING

In het beroepsgericht en technisch onderwijs wordt al volop gebruikgemaakt van virtual reality headsets om leerstof op een interactieve manier aan te brengen. De Regionale Technologische Centra (RTC’s) zoeken naar meer samenwerking met bedrijven om nog bijkomend, praktijkgericht lesmateriaal te ontwikkelen.

De Regionale Technologische Centra (RTC’s) werken in Vlaanderen aan een betere afstemming tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt. Dat doen ze onder meer door opleiding, infrastructuur en apparatuur aan te bieden aan technische scholen. Voor de XR uitleendienst hebben de centra een duizendtal virtual reality brillen aangekocht die in scholen gebruikt kunnen worden voor interactieve lessen. Het XRproject is echter veel omvangrijker dan het ter beschikking stellen van de apparatuur want om de headsets te kunnen inzetten zijn er ook apps nodig. Op dit moment heeft men er zo al een zestigtal. RTC West-Vlaanderen was op Indumation 2024 om het project aan de industrie voor te stellen en bedrijven uit te nodigen om in onderlinge samenwerking bijkomende software te ontwikkelen.

Virtual en augmented reality

Een voorbeeld van een applicatie die op Indumation te zien was, gaat over een montage en demontage oefening. Een ander pakket gaat over lassen, waarbij leerlingen de apparatuur die daarbij gebruikt wordt, in een virtuele omgeving kunnen bedienen. ‘De bedoeling is niet dat de lessen in virtual reality de praktijklessen vervangen’, zegt Sammy Decoene van RTC West-Vlaanderen. ‘Het doel is om de theorie op een interactieve manier aan te leren.’

De headsets die in het project gebruikt worden, zijn van het type Pico Neo 4 Enterprise waarmee zowel virtual reality als augmented reality toepassingen gerealiseerd kunnen worden. ‘Bij augmented reality ziet de gebruiker zijn normale omgeving maar wordt daar op een interactieve manier informatie aan toegevoegd. Een leerling kan dan bijvoorbeeld een echte machine bedienen terwijl hij via de headset instructies krijgt en waarbij het resultaat van zijn handelingen ook gevisualiseerd kan worden.’

Samenwerking met industrie ‘Virtual reality biedt heel wat mogelijkheden om theoretische concepten op een interactieve manier aan te leren’, zegt Ann Vanhove van RTC West-Vlaanderen. ‘Maar commerciële softwarepakketten zijn daar niet altijd op afgestemd. Daarom werken we met partners uit de industrie om specifieke applicaties te ontwikkelen. We begeleiden leerkrachten ook bij het gebruik van de brillen en de software.’

Het RTC koopt zelf ook de software aan die bij het ontwikkelen van de lespakketten gebruikt wordt. Soms is er al heel wat beschikbaar in die software maar in andere gevallen moet men zo goed als van nul beginnen. Zo ontwikkelde het RTC zelf een pakket waarmee leerlingen terechtkomen in een virtuele fabriek om er de gangbare veiligheidsinstructies aan te leren. ‘Dat soort toepassingen wordt in de industrie ook steeds meer gebruikt. Daarom willen we zelf ook meer met de industrie samenwerken om applicaties te ontwikkelen waar zowel de bedrijven als het onderwijs beter van worden.’

www.rtc.vlaanderen

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 41 ONDERWIJS

EERSTE PARTNERS VOOR XCELERATOR PLATFORM

Op Indumation, de grootste Belgische vakbeurs voor industriële automatisering, is bekendgemaakt dat Emixa en Actemium een partnerschap aangaan met Siemens voor het Xcelerator-platform.

Begin dit jaar sloot Siemens Belux een overeenkomst met Emixa en Actemium, twee industriële technologiespelers, met als doel digitale oplossingen sneller te ontwikkelen, delen en opschalen. Dit maakt van hen de eerste Siemens Xcelerator Partners in België. Met AG Solution, Equans Digital en Technord is inmiddels ook een intentie tot samenwerking afgesloten.

Siemens Xcelerator is een online open businessplatform van Siemens dat bestaat uit drie delen: een samengesteld portfolio van hardware, software en digitale diensten die compatibel zijn met het Internet of Things, een groeiend ecosysteem van gecertificeerde partners, en een marktplaats om te verkennen, te onderwijzen en uit te wisselen. Het aanbod houdt vast aan de ontwerpprincipes van interoperabiliteit, flexibiliteit, openheid en as-a-service.

‘Xcelerator kan je zien als een marktplaats voor digitalisering in de industrie, waarmee we vraag en aanbod bij elkaar brengen’, aldus Bart Demaegdt, verantwoordelijk voor Business Development Digitalisation binnen Siemens.

‘Via het platform ontsluiten we ons eigen software- en IOT-enabled hardware-portfolio voor een grotere groep (potentiële) klanten. En we vergroten dit aanbod door het aan te vullen met gestandaardiseerde API’s, services en complete oplossingen van externe partners.’

Eerste Belgische partners

Siemens verwelkomt de eerste Belgische partners op haar Xcelerator-platform, Emixa en Actemium. Thierry Van Eeckhout, Senior Vice President en Head of Digital Industries Siemens België-Luxemburg, verklaart: ‘Je kunt de uitdagingen waar we als maatschappij en individuele partijen voor staan

nooit alleen oplossen. We moeten allemaal sneller en met meer impact veranderen, en daarvoor heb je elkaar nodig.’

Emixa combineert Management Consulting met technologieën van Siemens PLM, SAP ERP en Mendix Low Code, en richt zich op de productiesector. Ze verbeteren productbeheer en bedrijfsplanning met cloud-oplossingen die standaard maar ook aanpasbaar zijn. Dit maakt specifieke en efficiënte werkwijzen binnen productieprocessen mogelijk.

Actemium, het merk van VINCI Energies gericht op de industrie, is actief binnen de volledige levenscyclus, van advies, ontwerp en implementatie tot onderhoud en continue optimalisatie. Uitdagingen zoals de energietransitie en digitale transformatie vereisen diepgaande veranderingen in productieomgevingen. Onder de missie Towards the Sustainable Factory of the Future, werkt Actemium samen met haar klanten aan een toekomstgerichte & slimme integratie van duurzaamheid in het industriële proces.’

End-to-end oplossingen

‘Bedrijven zijn op zoek naar totaaloplossingen’, stelt Bart Stuve, Managing Director bij Emixa Industry Solutions. ‘De afzonderlijke componenten vertellen niet het hele verhaal, maar wanneer deze binnen Xcelerator worden gecombineerd, kunnen ze een antwoord bieden op het volledige vraagstuk van een klant.’

Thomas Van Damme, Branch Manager Digitalisering bij Actemium: ‘Siemens Xcelerator creëert waarde voor deelnemers door de interacties te vergemakkelijken en innovatie aan te moedigen tussen onder meer klanten, partners en ontwikkelaars, omdat we moeten samenwerken om met elkaar Industry 4.0 verder te kunnen opschalen.’

www.actemium.be www.emixa.com www.siemens.be

42
Foto vlnr: Sven Rademaker (Emixa Industry Solutions), Bart Stuve (Emixa Industry Solutions), Bart Demaegdt (Siemens), Thierry Van Eeckhout (Siemens), Thomas Van Damme (Actemium) en Jeroen Verbrugghe (Actemium).

ALLORADO WINT SIEMENS BEST APPLICATION CONTEST

Het piepjonge Allorado heeft de hoofdvogel afgeschoten op de Best Application Contest (BAC) van Siemens, de wedstrijd voor bedrijven die op een baanbrekende manier Siemenstechnologie inzetten. Digitalisering en automatisering vormden het centrale thema. Allorado bouwde met de Siemens SIMATIC IOT2050 de Allorado-gateway die deuren opent voor tal van IoTtoepassingen.

Gestandaardiseerd programmeren, Industrial Edge, Cloud Connectivity, verregaande virtualisatie, simulatie met SIMIT of stateof-the-art digital twins… Het zijn stuk voor stuk technologieën die vijf jaar geleden nog toekomstmuziek leken, maar vandaag toch werkelijkheid zijn en een aanzienlijke impact hebben op de industrie en technologische vooruitgang. Digitalisering en automatisering vormden dit jaar dan ook de spil van de Best Application Contest.

‘Met de Best Application Contest willen we aantonen dat we als technologiespeler de daad bij het woord voegen en dat onze oplossingen een grote meerwaarde creëren in de praktijk, en dat in uiteenlopende sectoren’, stelt Thierry Van Eeckhout, Senior Vice-President en Head Siemens Digital Industries België. ‘De voordelen van digitalisering en automatisering zitten overal: productdesign, productie(planning), engineering van een project, tot het onderhoud en de service toe. Via de Best Application Contest willen we daarnaast ontdekken hoe onze klanten en hun eindklanten op een innovatieve manier de vruchten plukken van automatisering.’

SIMATIC IOT2050

Dit jaar kwam Allorado als winnaar uit de bus. De start-up bestaat amper één jaar en heeft één product, de Alloradogateway, die LoRa-communicatie (long range) vertaalt naar leesbare input.

‘Er zijn honderden bedrijven die sensoren maken en al die sensoren spreken hun eigen taal’, getuigt Bram Roelandts, co-oprichter Allorado. ‘Onze gateway zet de payloads om naar telegrammen die andere installaties, gebaseerd op bijvoorbeeld KNX, BACnet, Modbus, kunnen begrijpen. We doen dat via een LoRa-netwerk voor langeafstandstransmissie met een laag stroomverbruik. Dat maakt het, in tegenstelling tot dure kabels of een energievretende wifi-verbinding, ideaal voor IoT-toepassingen.’

Allorado bouwde de gateway met de Siemens SIMATIC IOT2050. ‘De SIMATIC IOT2050 is betrouwbaar en erg interessant, want Siemens laat toe om die volledig over te nemen. Als ontwikkelaars hadden we ook veel aan de

ondersteuning van Siemens en dankzij hen kunnen we ons product meteen globaal uitrollen. We willen de iPhone van de LoRa-wereld worden. Deze gateway is een belangrijke stap naar efficiëntere productie én gebouwen. Als wij die iets dichterbij kunnen brengen, dan is onze missie geslaagd. Deze award is een hele eer voor Allorado als jonge speler, een erkenning voor onze oplossing en het bewijs dat we alvast op de goede weg zijn.’

SIMOVE en TIA Portal

Zilver en brons waren respectievelijk voor AVT Europe en CDC Automatisatie. AVT Europe, gespecialiseerd in heavyload AGV's (Automated Guided Vehicles) ontwikkelde het Automaatje, een AGV dat tomaten ongeschonden van het sorteercentrum naar de veiling brengt en draait op SIMOVE, het open AGV-platform van Siemens. CDC Automatisatie, dat machinebouwers ondersteunt met elektrisch ontwerpen en programmeren, ontwikkelde op basis van de TIA Openness API van Siemens een tool waarmee ze de start van nieuwe projecten kunnen automatiseren.

De editie 2023-2024 van de Best Application Contest was een groot succes. Dit jaar werden dertien cases ingediend, van het efficiënter kweken van champignons, tot het oogsten van warmte met de zon en het sneller op de markt zetten van medicijnen.

www.allorado.io

SIEMENS
AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 43
Het jonge team van Allorado werd door Siemens bekroond als winnaar van de Best Application Contest.

www.weg.net info-be@weg.net From motors, drives and gears for an integrated

• Reduction of cycle time in transportation

• Flexibility in production line design

• Easy maintenance

• Low operation cost

• Easy system integration EXPAND YOUR POSSIBILITIES

44 YOUR SOLUTION FOR HIGH-SPEED ASSEMBLY
LCMR200
#DiscoverYamahaRobotics
package
motion

HANNOVER MESSE

HANNOVER MESSE 2024 IN HET TEKEN VAN AI EN ENERGIE

Het concurrentievermogen vergroten, het klimaat beschermen en de welvaart bevorderen. Innovatieve technologieën zijn de sleutel om deze uitdagingen het hoofd te bieden. Maar hoe kunnen bedrijven efficiënt gebruik maken van automatisering, kunstmatige intelligentie (AI), hernieuwbare energie en waterstof? En welke stappen kunnen worden genomen om de dreigende deindustrialisatie van Europa tegen te gaan? Hannover Messe 2024 wil antwoorden bieden.

‘Hannover Messe is dit jaar belangrijker dan ooit omdat het economische klimaat in Europa zelden zo volatiel is geweest’, zegt Dr. Jochen Köckler, CEO van Deutsche Messe, de organisator van Hannover Messe. ‘In Hannover zullen technologieën en oplossingen worden gepresenteerd om de industrie in staat te stellen op een concurrerende en duurzame basis te produceren. De beurs zal in het teken staan van intelligente en CO2-neutrale productie, AI, waterstof en sectoroverschrijdende energieoplossingen.’

Hannover Messe loopt van 22 tot en met 26 april 2024 en heeft als hoofdthema ‘Energizing a Sustainable Industry.’ Er nemen zo’n 4.000 exposanten aan deel en Noorwegen is dit jaar partnerland. Bondskanselier Olaf Scholz zal samen met de premier van Noorwegen, Jonas Gahr Støre, de vakbeurs openen. Daarnaast zullen de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, en de Duitse minister van Economische Zaken, Robert Habeck, ideeën uitwisselen met vertegenwoordigers van industrie. ‘Als Europa substantiële en duurzame productie en investeringen wil behouden, moet de hoeveelheid administratieve rompslomp dringend worden verminderd, bijvoorbeeld door snellere plannings- en autorisatieprocedures’, roept Jochen Köckler op.

AI: het volgende niveau van industriële digitalisering Al meer dan tien jaar is de HANNOVER MESSE de belangrijkste vakbeurs voor de digitalisering van de industrie. Kunstmatige intelligentie tilt de industriële digitalisering nu naar een hoger niveau door een revolutie teweeg te brengen in de industrie, processen efficiënter te maken en waarde toe te voegen. Door AI te gebruiken, kunnen bedrijven de ontwikkelingstijden verkorten en tegelijkertijd hulpbronnen en energie besparen.

‘De snelheid waarmee AI-oplossingen hun weg vinden naar de industrie is adembenemend. Bedrijven moeten nu

investeren en vooral hun medewerkers kennis laten maken met de mogelijkheden die AI biedt, anders raken ze achterop bij de concurrentie’, benadrukt Köckler. ‘AI is de sleutel tot concurrentievermogen en duurzaamheid in de industrie.’

Specifieke toepassingen zullen te zien zijn op de beurs: robots die met de stem kunnen worden bestuurd, machines die automatisch defecten herkennen; of systemen die stilstandtijden verminderen door voorspellend onderhoud.

Jochen Köckler: ‘In de nabije toekomst zal generatieve AI machines kunnen ontwerpen. Dit zal leiden tot fundamentele veranderingen in de functieprofielen van ingenieurs.’

Wanneer komt de waterstofeconomie?

Met het toenemende gebruik van onvoorspelbare hernieuwbare energiebronnen komt waterstof steeds meer op de voorgrond als geschikte energiedrager voor een emissievrije economie. Ongeveer 500 exposanten uit de waterstof- en brandstofcelindustrie presenteren hun oplossingen in Hannover. Dit maakt van Hannover Messe de grootste beurs ter wereld op het gebied van waterstof.

Jochen Köckler: ‘Waterstof biedt enorme kansen als groene energiedrager. Het huidige tempo van uitrol en opschaling is echter te traag. Het ontwikkelen van een waterstofeconomie vereist nu gedurfde politieke beslissingen op regelgevingsgebied, intensief onderzoek en ontwikkeling voor snelle implementatie, en de ontwikkeling van de noodzakelijke infrastructuur voor opschaling. Op Hannover Messe zullen we demonstreren wat technologisch haalbaar is, en het raamwerk creëren voor discussies tussen vertegenwoordigers van de politiek en de industrie.’

www.hannovermesse.de

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 45

TRESCAL

ANTWERPEN HEEFT HET

GROOTSTE KALIBRATIELABO TER WERELD

Trescal viert in 2024 zijn vijftigste verjaardag en verhuisde recent naar een bedrijfspand aan de Nijverheidsstraat in Wommelgem (Antwerpen). ‘Hier bevindt zich nu het grootste kalibratielaboratorium ter wereld’, zegt Algemeen Directeur Mark Beerts van Trescal.

In 1974 werd in Antwerpen gestart met een bedrijf dat toen voor de maritieme wereld instrumenten en machines kalibreerde. Kalibreren is het vergelijken van de gemeten waarde van een meetmiddel met de werkelijke waarde, gemeten met een referentie meetmiddel. Zo kan men al dan niet afwijkingen vaststellen.

De stevigheid van de vleugels van een F16 of van de nieuwe F35 straaljagers, de balansen waarmee apothekers hun medicijnen afwegen, de afvulinstallatie bij een snoepbedrijf, het vermogen van kerncentrales … alle metingen moeten voor 100 procent overeenstemmen met de werkelijkheid en Trescal waakt hierover.

De drie verdiepingen in de nieuwe hoofdzetel - voorheen de kantoren van Makro -staan vol meetinstrumenten zoals manometers, oscilloscopen, decibelmeters, lasers, micrometers en flowmeters. Meten is weten, en dat doen ze hier grondig: tot op twee tienduizendste van een gram en tot op één tweeduizendste van een haar.

Kalibratie, validatie, accreditatie en kwalificatie is de corebusiness van Trescal. De naam komt van de Franse ingenieur Henri Tresca (1814-1885), en in de bedrijfsnaam verwijzen de laatste vier letters naar weegschaal en de laatste drie letters naar kalibratie. Trescal Benelux heeft nog een labo in Louvain-La-Neuve en Wellin en ook drie Nederlandse labo’s. In totaal werken bij Trescal Benelux 420 mensen

Hoeveel stroom geeft een laadpaal?

De afgelopen 4 jaar tekende het bedrijf een groei op van maar liefst 64 procent, en die mooie cijfers wil Mark Beerts – Algemeen Directeur bij Trescal voor de Benelux en Noord-Europa – de volgende jaren opnieuw halen. ‘Wij zijn inmiddels wereldleider in kalibratie’, vertelt hij. ‘Als onafhankelijk expert in kalibratiediensten vertrouwen jaarlijks meer dan 70.000 bedrijven actief in lucht- en ruimtevaart, automotive, farmaceutische, chemische, energie-, elektronica en telecommunicatie sectoren hun meet- en controlewerk toe aan Trescal.’ Dat gaat van Coca-Cola, Pfizer en Rolex tot Tesla en de Amerikaanse defensie-industrie. In 2023 was de bedrijfsomzet goed voor 520 miljoen euro.

De impact van kalibratie op het dagelijkse leven is groter dan je denkt. ‘Neem nu bijvoorbeeld de laadpalen voor elektrische wagens die men overal installeert. Hoe ben je bij het laden zeker dat je de stroom krijgt die je hebt betaald? Batterijen

zijn gevoelig voor temperatuur en bij warmte kan er een verschil van 30 tot 60 procent zitten tussen de productie van de laadpaal en wat je autobatterij werkelijk als brandstof ontvangt. Tot op de dag van vandaag is er niemand die kan garanderen hoeveel stroom exact zo’n laadpaal aan uw wagen levert. Voor benzinestations bestaat die verplichte keuring en normering reeds lang, maar dus niet voor elektrische laadpalen’, aldus Mark Beerts.

Op zoek naar 40 technici

Mark Beerts is alvast optimistisch over de toekomst van Trescal. ‘Er is overal steeds meer technische normering. Wij volgen en helpen onze klanten met die industriële meetregels in diverse sectoren. Omdat dit zo complex is, gaan bedrijven dit uitbesteden aan experts zoals Trescal. Die ingewikkelde regels en wetgeving en de doorgedreven know-how in de kalibratiemarkt, zorgen voor een consolidatie in onze sector. Veel startende concurrenten zie je niet. En dan is er ook nog de informatisering en automatisering, bijvoorbeeld voor de traceerbaarheid van de certificaten. Controle via IT-systemen is nodig en dat zorgt voor grote investeringen. Tot slot wensen onze klanten een onafhankelijke partner. Een fabrikant van een product zal zelf niet echt toegeven dat er iets mis is. Onze onafhankelijkheid en onze honderd procent kwaliteitszorg zijn een garantie voor alle klanten’, besluit Mark Beerts.

Op zondag 6 oktober 2024 kan je Trescal bezoeken tijdens de Open Bedrijvendag. Het bedrijf zoekt nog 40 medewekers met een technisch profiel.

www.trescal.be

46
Algemeen Directeur Mark Beerts in het Trescal labo.

WIELERKAMPIOEN MOTIVEERT ZIJN PUBLIEK

De leden van vakfederatie InduMotion, de uitgever van dit blad, verzamelden op 7 maart voor een ontbijtvergadering in het Holiday Inn Hotel in Zaventem. Gastspreker voor deze gelegenheid was Sven Nys (47), voormalig wielrenner, tweevoudig wereldkampioen veldrijden en mountainbiker.

Sven Nys was wielerprof in de periode van 1998 tot 2016 en met een record van 292 zeges en vele andere records, wordt hij beschouwd als een van de beste veldrijders aller tijden. Hij is een man van vele talenten want hij wist de aanwezigen te boeien met een uiteenzetting over het motiveren van mensen.

'Winnaars hebben een plan, verliezers hebben excuses', klonk het. Zelf is Sven Nys momenteel ambassadeur van het Amerikaanse fietsenmerk Trek, teammanager bij Baloise Trek Lions, gastspreker, co-commentator en analist voor wielerevents bij Sporza. Hij is momenteel ook vaak in het nieuws als teammanager van zijn zoon Thibau Nys (21). ‘Getalenteerder dan ikzelf, want ik moest het meer hebben van mijn werkkracht’, zegt Sven Nys zelf. Thibau heeft overigens met Paul Van Den Bosch dezelfde trainer als destijds zijn vader.

In zijn presentatie benadrukte Nys vier steunpilaren om succesvol te zijn: een goed team, respect voor elkaar, structuur en visie. ‘Als je uw passie kunt delen met de juiste mensen dan zorgt dit voor de sterkste resultaten.’ Structuur is voor een sportman met strikte trainingschema’s cruciaal. Alsook een visie, wat zijn uw doelen, net zoals in het bedrijfsleven moeten er targets worden gehaald.

De lat moet altijd op de juiste hoogte worden gelegd, zodat mensen niet gedemotiveerd raken, maar juist wél hun best doen om de vooropgestelde doelen te halen. Zelfdiscipline is belangrijk, en het mentale en fysieke gaan hand in hand. 'Mensen willen een boeiend leven, mensen willen ook een gemakkelijk leven, maar een gemakkelijk leven is nooit boeiend', aldus Sven Nys.

Indrukwekkend is hoe hij in zijn thuisdorp Baal (bij Tremelo) investeerde in een Sven Nys Cycling Center, een belevingscentrum met gratis toegang tot diverse wielerparcours voor crossfiets en mountainbike, er zijn workshops, een wielermuseum, het Eetcafé Velo en de Sven Nys Academy. In de Academy kunnen tijdens de schoolvakanties kinderen offroad leren fietsen. De lessen staan onder leiding van Sven Nys zelf en een team begeleiders.

www.baloisetreklions.be www.svennysacademy.be www.svennyscyclingcenter.be

INDUMOTION AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 47

PRODUCTEN

GEMINIATURISEERDE GALAXIE®

AANDRIJVING - DE MEEST COMPACTE

PRECISIE REDUCTIEKAST MET DE GROOTSTE HOLLE AS

De geminiaturiseerde Galaxie® reductiekast van WITTENSTEIN biedt innovatieve kinematica die bijna volledig oppervlaktecontact mogelijk maakt tijdens de krachtoverbrenging in een extreem compact formaat.

Dankzij dit unieke concept presteert de geminiaturiseerde Galaxie® aanzienlijk beter dan bestaande typen reductiekasten met dezelfde diameter. Hij combineert de hoogste niveaus van torsiestijfheid en koppeldichtheid met een zeer grote holle as en behoudt een speling van nul gedurende de gehele levensduur.

Deze eigenschappen maken het de ideale keuze voor toepassingen waar maximale precisie en veiligheid cruciaal zijn, vooral in beperkte ruimtes en voor lichtgewicht ontwerpen, zoals in medische robotica.

https://galaxie.wittenstein.de/

GEEN LUCHTBRON? GEEN PROBLEEM

MET DE NIEUWE

COMPACTE

COMPRESSOR VAN SMC

Maak kennis met de nieuwe compacte compressor van SMC uit de CRP-serie, een innovatief product dat het mogelijk maakt om pneumatische componenten te gebruiken op locaties zonder luchtbron. Perfect geschikt voor mobiele toepassingen dus. Bovendien kan de veelzijdige CRP-serie dienen als compressor (positieve druk) of vacuümpomp (negatieve druk) door eenvoudigweg de leidingen aan te passen.

Met een drukontlasting tot 0,55 MPa en vacuümdruk tot -70 kPa is de elektrische CRP compacte compressor een echte probleemoplosser in toepassingen waar geen luchtbron beschikbaar is. Voorbeelden hiervan zijn robots of cobots gemonteerd op mobiele automatisch geleide voertuigen (AGV's) of autonome mobiele robots (AMR's), monsterbereiding en afdichting in laboratoria, en de algemene druk van machines zonder luchtbron.

Uiterst compact formaat

Als ruimte of gewicht een probleem zijn, biedt de CRP-serie opnieuw de perfecte oplossing met zijn compacte afmetingen van slechts 154 mm (breedte) x 134 mm (hoogte) x 100 mm (diepte) en totaalgewicht van slechts 3,5 kg.

Olievrij design

Dankzij het olievrije ontwerp heeft de CRP compacte compressor geen dagelijks onderhoud nodig, wat de bedrijfstijd en algehele overall equipment effectiveness optimaliseert. Bovendien kunnen klanten, afhankelijk van de omgeving en systeemvereisten, kosten besparen door de behoefte aan een nevelafscheider te elimineren.

Stille compressor Medewerkers zullen zeker een verschil merken in geluidsproductie bij het gebruik van de nieuwe CRP-serie. Dankzij de beschikbaarheid van dempers produceert de compacte compressor geluid tot slechts 55 dB, waardoor het ideaal is voor stille gebieden zoals laboratoria of monsternamegebieden.

www.smc.be

48

Dempingsspecialist ACE Stoßdämpfer GmbH roept jonge ingenieurs op om in het kader van de jaarlijkse INNOVACE studentenaward voor 30 september 2024 een hulpmiddel te ontwikkelen voor een betere diagnose van klimblessures. Studenten of studententeams die elektrotechniek of medische technologie, werktuigbouwkunde of mechatronica aan een (technische) universiteit of hogeschool studeren, kunnen deelnemen. ACE beloont het winnende team of de winnende student met een prijzengeld van 5.000 euro. Daarnaast ontvangt de begeleidende opleiding een bedrag van 2.000 euro. (https://www. ace-ace.de/de/news-presse/ace-awards/innovace-2024.html) Lieven Scheire en Hetty Helsmoortel lieten de Lotto Arena reeds twee keer op zijn grondvesten daveren. Met ‘Nerdland voor Kleine Nerds’ verzamelen ze een nieuwe generatie nerds tijdens een wervelende familieshow. Op 27 december 2024 - opnieuw in de kerstvakantie - keren Scheire en Helsmoortel terug naar Lotto Arena Antwerpen met een gloednieuwe show. (www.nerdland.be) POM Limburg lanceerde een nieuw initiatief dat Extended Reality-innovaties (XR) – zoals Virtual Reality en Mixed Reality – bij Limburgse kmo’s stimuleert. POM Limburg richt hiervoor het XR-innovatiefonds op, met 550.000 euro in kas. Deze stimulans moet de innovatie- en concurrentiekracht van Limburgse kmo’s vergroten door hen aan te moedigen meer gebruik te maken van XR-technologieën. Een voorbeeld van een XR-toepassing in de maakindustrie zijn digitale werkinstructies. Die begeleiden de operator stapsgewijs doorheen het productieproces. Kennisinstellingen zoals UHasselt ontwikkelen hiervoor op maat gemaakte applicaties. (https://pomlimburg.be/ projecten/xr-innovatiefonds/) De imec Innovation Award 2024 wordt dit jaar toegekend aan Lisa Su, de voorzitter en CEO van het Amerikaanse chiptechbedrijf AMD. De onderscheiding zal worden uitgereikt tijdens imecs ITF World conferentie in mei. Met deze award looft imec niet alleen de manier waarop dr. Lisa Su bijdraagt aan de ontwikkeling van steeds (reken)krachtigere en efficiëntere microchips; het is ook een erkenning voor haar inspanningen om vrouwen een prominentere rol te geven in de chipindustrie. ‘We hopen dat deze erkenning meisjes en vrouwen een extra duwtje in de rug kan geven om hun ambities in STEM waar te maken’, klinkt het bij imec. Lisa Su heeft een doctoraatsdiploma in elektrotechniek van het gerenommeerde MIT en bij IBM heeft ze een belangrijke rol gespeeld bij de ontwikkeling van nieuwe, efficiëntere microchips. (www.imec.be) Het Bernardustechnicum organiseerde op 6 februari voor het eerst het evenement 'Synergie tussen STEM en Industrie' op hun campus Gelukstede in Oudenaarde. Het event bood een unieke gelegenheid aan professionals uit de industrie en andere stakeholders om op de STEM-campus de meest recente schoolrealisaties te aanschouwen, ideeën uit te wisselen, te netwerken en potentiële samenwerkingen vast te leggen. De avond kwam tot stand in samenwerking met RTC-Oost Vlaanderen, Mtech+, Bemas en de firma Stewal. (www.bernardustechnicum.be) Schneider Electric heeft zijn duurzaamheidsprestaties voor 2023 bekendgemaakt, dit als onderdeel van de financiële resultaten voor het hele jaar. De Schneider Sustainability Impact score bedroeg 6,13 op 10, en overtrof zo de vooropgestelde doelstelling van 6 op 10. De inspanningen van het hele bedrijf om verantwoord om te gaan met hulpbronnen hebben ertoe geleid dat 63% van de productverpakkingen van Schneider Electric nu geen plastic voor eenmalig gebruik meer bevatten.  (www.se.com) Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts en Vlaams minister van Werk Jo Brouns willen met een pakket met 3 speerpunten en 17 extra acties de groei van TSO en BSO stimuleren. Er komen ook 21 miljoen euro aan extra middelen bij, specifiek om TSO en BSO verder te versterken. Dat brengt het totaal deze regeerperiode op 50 miljoen euro extra voor het arbeidsmarktgericht onderwijs. Het nieuwe actieplan heeft 3 grote speerpunten. Ten eerste moeten nog meer jongeren met technisch talent of vakmanschap sneller en positief geleid worden richting TSO en BSO. ‘Talentcenters’ moeten dit stimuleren. Ten tweede willen Weyts en Brouns het opleidingsaanbod van BSO en TSO zo aantrekkelijk en innovatief mogelijk maken. Zo wordt er sterk ingezet op duaal leren, dat leren in de klas combineert met leren op de werkvloer. Minister Weyts rolt een XR-actieplan uit zodat leerlingen bijvoorbeeld complexe situaties virtueel kunnen beleven, denk bijvoorbeeld aan diamantlassen, blusoefeningen of geavanceerde medische handelingen. Ten derde komt er een nog nauwere samenwerking tussen (vak)scholen en bedrijven. Het systeem van gastleraren wordt daartoe uitgebreid. Externen krijgen meer mogelijkheden om les te geven als gastleraar. (www.vlaanderen.be)

TECHTELEX
AUTOMATION MAGAZINE MAART 2024 / 49

PRODUCTIEPROCESSEN MODELLEREN

Door wiskundige modellen te maken van productieprocessen is het mogelijk om correlaties tussen parameters en variabelen te ontdekken en voorspellingen te doen die het mogelijk maken om processen te optimaliseren, de kwaliteit van producten te garanderen en voortijdig mogelijke fouten en anomalieën op te sporen.

Alle modellen zijn verkeerd, maar sommige zijn wel nuttig. Deze uitspraak van de Britse statisticus George Box uit 1976 is een populaire quote in de wereld van artificiële intelligentie. In dat domein wordt vaak gewerkt met wiskundige modellen om het gedrag van systemen te voorspellen. Een vraag die zich hierbij stelt, is hoe betrouwbaar de modellen zijn. Het punt dat Box met zijn uitspraak wilde maken, is dat het niet altijd zinvol is om eindeloos over de betrouwbaarheid van de modellen te discussiëren, maar dat het beter is om gewoon te kijken naar waar ze wel of niet ‘nuttig’ kunnen zijn.

Het gebruik van modellen is bij ingenieurs heel erg ingeburgerd, maar dan gaat het typisch over modellen die gebaseerd zijn op de wetten van de fysica en de mechanica. De werking van deze theoretische modellen is zeer voorspelbaar en de vergelijkingen die er in gebruikt worden, beschrijven de werkelijkheid zoals we die kennen.

‘Meestal zal een complexer model, waarvan de werking moeilijker uit te leggen is, minder fouten maken.’

De modellen die in artificiële intelligentie gebruikt worden, hebben die expliciete link met de wetten van de fysica niet. Toch leveren die modellen vaak zeer goede resultaten op. Sterker nog, een van de typische omstandigheden waarin in de industrie naar artificiële intelligentie gegrepen wordt, is wanneer men fenomenen vaststelt waarvoor men geen verklaring vindt, en die afwijken van wat de klassieke theoretische modellen voorspellen.

Elk model is een simplificatie van de werkelijkheid. Dat geldt inderdaad voor AI maar dat geldt evengoed voor theoretische modellen. AI heeft het voordeel dat alle informatie die vervat zit in de sensordata, automatisch meegenomen wordt in het model, ook als ze niet benoemd worden. Hoe meer data, des te accurater het model wordt in zijn voorspellingen.

Een problematiek die daarop aansluit, is wat men in het vakgebied explainability noemt. Om vertrouwen te hebben in een voorspelling willen mensen graag weten hoe het model tot die voorspelling gekomen is. Een paradox hierbij is dat een model dat beter uit te leggen is, meestal meer fouten maakt. Lineaire correlaties en fysische modellen hebben het voordeel dat ze eenvoudig uit te leggen zijn, maar meestal zal een complexer model, waarvan de werking moeilijker uit te leggen is, minder fouten maken. De vraag is dan welk model (cfr. de quote van Blox) ‘nuttiger’ is. Deze afweging is afhankelijk van de toepassing en vergt een nodig begrip van het proces en gevolgen van fouten.

Voor procesoptimalisatie is de paradigm shift van AI de mogelijkheid om met een nieuwe bril naar bestaande processen te kijken. Typisch zijn de ‘explainable’ zaken geoptimaliseerd en is er een soort van ‘plafond’ bereikt. Door nu met een nieuwe bril (via meer sensordata en complexere modellen) naar dezelfde zaken te kijken, is er een nieuw begrip van processen mogelijk. Dat begrip kan een belangrijke bijdrage leveren om processen te optimaliseren, de kwaliteit van producten te garanderen en voortijdig mogelijke fouten en anomalieën op te sporen.

www.ml6.eu

Matthias Feys CTO en co-founder van ML6.

ML6 gebruikt AI om end-to-end machine learning oplossingen te ontwikkelen. Het bedrijf heeft een team van meer dan 100 senior AI-experts en is gevestigd in Gent, Amsterdam en Berlijn.

ML6 digitaliseert onder meer rechterlijke uitspraken voor de Belgische justitie.

SPEAKERS’ CORNER VOOR EXPERTS UIT DE TECHNIEK AFSLUITER
50
Mechanics Motion Control ATB Automation

ACCELERATE YOUR DIGITAL TRANSFORMATION

Become a Digital Enterprise easier, faster and at scale with Siemens Xcelerator

Siemens Xcelerator is the new, open digital business platform to accelerate your digital transformation, making it faster, easier and at scale. Access a curated portfolio of connected hardware and software, a powerful ecosystem of partners, and an extensive marketplace to master your today’s and future challenges. Our clear technical and commercial governance is the foundation to facilitate co-creation and collaboration, ensuring the highest standards and value on a future-proof platform.

Enhance user experience. Raise your performance. Care for a sustainable future. www.siemens.be/industrie

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.