Automation Magazine nr 239 (NL)

DIGITAL TWINS

p24 – Polysense AI-assistent zorgt voor perfecte frietjes

p26 – Festo viert honderdjarig bestaan

p41 – Bugatti maakt dashboard met speciale stappenmotoren

Expertise – Passion – Automation

Compacte SMC cilinder ondersteunt energiezuinige machines

• Werkdruk verlagen zonder dat dit ten koste gaat van de prestaties

• Zelfs bij lage druk leveren ze een hoge outputkracht

• Lagere energiekosten

• Volledig compatibel in exter ne afmetingen met de bestaande CQ2- en CQS-modellen

• Eenvoudige vervanging MATEN : 20, 25, 30, 40

Theoretische output: 1,5 keer

Draagt bij aan een lagere toevoerdruk in de luchtleiding, verlaagd met 0,17 MPa

Maat

VOOR OPTIMISME

Neverwasteagoodcrisis! President Donald Trump zorgt er momenteel voor dat Europa beseft dat men zelf een eigen machtsblok moet vormen. Want Trump ziet slechts drie grote spelers: de USA, Rusland en China. Europa telt in zijn wereldbeeld niet mee en er is een gezegde dat als je niet aan de onderhandelingstafel zit, je op het menu staat.

Europa mag met 27 lidstaten vaak een verdeelde indruk geven, toch is het tijd dat we geloven in onze eigen kracht. Een ‘slapende reus’ wordt nu wakker, las je in de kranten. Want enkele cijfers schetsen meteen de verhoudingen. Zo is het Europese BBP tien keer hoger dan dat van Rusland. Daarnaast is Rusland goed voor 3,5 procent van de wereldwijde industriële productie (inclusief energie), terwijl de EU instaat voor 15 procent.

Voorts is Europa met een half miljard klanten de grootste mature consumentenmarkt ter wereld. Iedereen wil aan de rijke Europese consument verkopen. In de toekomst zullen China en India qua koopkracht belangrijker worden, maar nu is het nog steeds de Europese klant die de wereldeconomie laat draaien. Europa is dé exportmarkt voor Beijing, in een land waar de productiecapaciteit – China verwacht in 2025 zo’n 5 procent groei – zo overbelast is en in feite 30 procent van de bedrijven toch verlies maakt. China kan het zich dus niet veroorloven om met ons ruzie te maken.

‘Voorts

is Europa

met een

half miljard klanten de grootste mature consumentenmarkt ter wereld.

Iedereen

wil aan de rijke Europese consument verkopen.’

En wat betreft de VS, wist u dat het Amerikaanse begrotingstekort (6,4 procent van het BBP) een groot stuk wordt gefinancierd door de Europeanen, dit via uitstaande Amerikaanse staatsobligaties? In deze globale wereld hebben we elkaar allemaal nodig, het is een economisch spel van communicerende vaten. Trump zal later moeten vaststellen dat invoerheffingen niet werken in een geglobaliseerde wereldeconomie.

Gevaarlijk is wel dat de consument door het negatieve oorlogsnieuws de hand op de knip zal houden. Pessimisme kan een economie vertragen, en er is heel wat kommer en kwel. Zo is bij ons de definitieve sluiting van Audi Brussels een grote klap. De Belgische auto-industrie produceert nu bijna 80 procent minder voertuigen dan 30 jaar geleden. In 1997 ging Renault Vilvoorde dicht, in 2010 volgde Opel Antwerpen en in 2014 Ford Genk. Alleen Volvo Gent blijft over als enige autoassemblagefabriek in ons land. Onze hoge loonkost blijft een handicap, naast geopolitieke situaties waar je sowieso geen vat op hebt.

Maar laten we dit breder bekijken en sterker worden in niches die belangrijk zijn voor de autoindustrie zoals chips, recyclage en batterijtechnologie. Anderzijds stelt Agoria dat onze Belgische hoogtechnologische wapenindustrie op acht jaar tijd in omvang zou kunnen verdubbelen. Europa en ons land hebben ook begrepen dat teveel regulering een molensteen is voor innovatie, ondernemerschap en welvaartscreatie. Je moet een goed evenwicht vinden. Regulering is er om onze welvaart en ons welzijn te beschermen, maar mag de bron niet verwoesten.

Dus neem het leven positief, zo heb je automatisch meer positieve emoties, ga je beter om met stress, je bent creatiever, je zal minder snel ziek worden en je leeft langer. Die positieve vibe krijg je ook jaarlijks tijdens Hannover Messe, de grootste industriebeurs ter wereld. Van 31 maart tot 4 april laten ingenieurs en technici in het Duitse Hannover zien hoe ze de wereld willen redden. Schone lucht, zuiver water, voldoende voedsel, klimaatcontrole en een onuitputtelijke energiebron … het zijn allemaal levensbelangrijke vraagstukken.

Tijdens Hannover Messe is er – zoals in voorgaande jaren – ook een grote aandacht voor de digitale, virtuele wereld waarin zaken kunnen worden uitgetest vooraleer ze in de praktijk worden gebruikt. Het centrale dossier in dit nieuwe nummer van Automation Magazine gaat over deze ‘Digital Twins’, want ze spelen een almaar belangrijkere rol bij het ontwerpen en bouwen van productielijnen. De redactieraad hoopt alvast dat dit dossier u inspireert. Veel leesplezier!

Veiligheidssensor met transpondercodering

B ewaking van af scherming en Middel teg en manipulatie

C ombinatie met ESM - CB veilig heidsmo dule

S erie schakeling tot en met 20 s ensoren

Pro ce srelevante dat a via IO - Link

Ho ogs te veilig heidsniveau

Categorie 4 / PLe

INDUMOTION

InduMotion vzw is de beroepsfederatie voor bedrijven gespecialiseerd in industriële automatisering en aandrijftechnieken (elektrisch, hydraulisch, mechanisch en pneumatisch), die als producent, officiële invoerder of verdeler op de Belgische markt actief zijn.

Lid van het Europees comité CETOP.

vzw InduMotion

Provinciesteenweg 9 – 3150 Haacht

BTW BE0431 258 733

Secretariaat: Gerda Van Keer, tel. +32 471 20 96 73 gerda.vankeer@indumotion.be info@indumotion.be

RAAD VAN BESTUUR

Hugues Maes (SMC Belgium): Voorzitter

Jean-Marc Orban (Festo): Ondervoorzitter

Marcel De Winter: Penningmeester

Vincent De Cooman (WITTENSTEIN): Bestuurder

Hanne Geelen (igus): Bestuurder

Stijn Provoost (Promation): Bestuurder Pieter Vansichen (Cobotracks): Bestuurder

TOEZICHTHOUDERS

Guy Mertens (Act in Time)

Maciej Szygowski (Doedijns Fluid Industry)

ABFlex+ – Act in Time – Apex Dynamics – ATB Automation – Atelier Du Nord – Atlas Copco Compressors

Bauer Gear Motor – BCI Elektromotoren – Beckhoff – Brammer – CC Jensen – Clippard Europe – CQS Technologies –Doedijns Fluid Industry – DV Hydraulics – Emerson – Elsto Drives & Control – E-PLAN – ERIKS – Esco Drives –Euregio Hydraulics – Euronorm – FANUC – Festo Belgium – Focquet – Habasit – HANSA-FLEX – Hydac – Hydrauvision –igus – Innomotics – KTR Benelux – LDA – LM Systems/Linmotion – Luteijn Hydraulics – Metal Work – MGH – Motix –NORD Drivesystems – Norgren/IMI-Precision – Pall Belgium – Parker Hannifin Benelux – Phoenix Meccano – Pirtek –Promation – REM-B – Renold PLC – Rexroth – Rittal – Rotero Belgium – SEW-Eurodrive Belux – Siemens – SMC Belgium –Stäubli – Stromag – Sumitomo (Hansen Industrial Transmissions) – Tas L & Co – Vameco – Van Meeuwen – Vansichen –VB Parts Hydraulic – VDP Automation – Vialec – Voith Turbo – WEG Benelux – WITTENSTEIN

P3 EDITO Pleidooi voor optimisme

P5 INHOUD

P7 DOSSIER Duurzaam werken door Digital Twins

P21 BECKHOFF: Miljardenbedrijf gedreven door pioniersgeest en technologische innovatie

P22 Nieuw lid InduMotion: Bruggen over Kieldrechtsluis openen voortaan met Innomoticsmotoren

P24 Polysense AI-assistent zorgt voor perfecte frietjes

P26 Festo viert honderdjarig bestaan

P28 INTERVIEW Judokampioene, onderneemster en kunstenares Heidi Rakels ziet in haar opleiding tot ingenieur de basis voor alles

AUTOMATION MAGAZINE

Automation Magazine is een driemaandelijkse uitgave van de beroepsfederatie InduMotion vzw. Het verschijnt in maart, juni, september en december.

REDACTIE redactie@automation-magazine.be www.automation-magazine.be

ADVERTEREN

Jean-Charles Verwaest publiservice@automation-magazine.be mob. +32 475 44 57 91

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Hugues Maes vzw InduMotion Provinciesteenweg 9 – 3150 Haacht info@indumotion.be www.indumotion.be

REDACTIECOMITE

Ludo De Groef, Marcel De Winter, Claudia Liedl, Hugues Maes, Guy Mertens, Patrick Polspoel, Roger Stas, Maxime Vansichen, Filip Vanwynsberghe.

SECRETARIAAT

Gerda Van Keer, tel. +32 471 20 96 73 gerda.vankeer@indumotion.be info@automation-magazine.be

REALISATIE

Magenta Uitgeverij Lange Winkelhaakstraat 26 – 2060 Antwerpen

Jean-Charles Verwaest info@magenta-uitgeverij.be tel. +32 475 44 57 91

LAY-OUT

Hans Bungeneers www.brontosaurus-graphics.be

OPLAGE

8.300 ex. NL + 2.700 ex. FR

De advertenties en artikelen in Automation Magazine worden ter goedkeuring voorgelegd aan het redactiecomité.

Alle advertenties die betrekking hebben op technieken en producten voor industriële automatisering komen in aanmerking voor publicatie.

De artikelen en nieuwsberichten zijn door de redactie geselecteerd. Zij verschijnen gratis en bevatten geen publiciteit. De auteurs zijn verantwoordelijk voor hun teksten.

Automation Magazine wordt uitgegeven door InduMotion vzw. Een abonnement op dit vaktijdschrift is gratis en u kan dit aanvragen via het InduMotion secretariaat: gerda.vankeer@indumotion.be. Conform de Europese GDPR-wetgeving stellen wij u in kennis dat Automation Magazine hiervoor uw naam, bedrijf (optioneel) en adres bewaart. Deze informatie wordt nooit met derden gedeeld. U kan uw gegevens altijd via Gerda Van Keer opvragen en laten aanpassen of verwijderen.

Automation Magazine paraît aussi en français.

Vertaling dossier door Isabelle Cazallé

P33 Herken de impact van artificiële intelligentie voor uw bedrijf

P34 CKS Elektrotechniek kiest voor Wire Terminal van Rittal

P37 AGORIA Conjunctuurbarometer technologische industrie

P38 Hannover Messe 2025: De sleutel tot internationale groei

P41 Bugatti maakt dashboard met speciale stappenmotoren

P44 ONDERWIJS Hoe kan je jong technisch personeel vinden?

P45 Hydrauvision bouwt elektrische funderingsmachine

P46 Zesde editie van Indumation Network Event (INE) is een succes

P47 PRODUCTEN

P49 TECHTELEX

P50 AFSLUITER

DIGITAL TWIN BRENGT DATA

EN MODELLEN SAMEN

Met de toenemende digitalisering in industriële productie ontstaat er een wereld van data en modellen die, als alles goed gaat, een realistische weergave biedt van producten, machines en processen in de reële wereld. Deze nieuwe wereld wordt die van Digital Twins genoemd, waarin momenteel heel wat initiatieven genomen worden om via standaarden tot een universele benadering te komen.

De Minislede DGST van Festo en een visuele impressie van zijn Digital Twin. Die kan alle data en functies omvatten die nodig zijn voor simulatie, integratie, tests, monitoring en onderhoud.

Er bestaan nogal wat definities van wat een ‘Digital Twin’ – een digitale tweeling – eigenlijk is, en die durven nogal wat uiteen te lopen. Wikipedia vat een aantal benaderingen samen door te stellen dat een Digital Twin een digitaal model is van een gepland of bestaand reëel, fysisch product, systeem of proces dat als een digitale tegenhanger dient voor doelstellingen als simulatie, integratie, tests, monitoring en onderhoud.

Het Digital Twin Consortium – een Amerikaanse vereniging met een sterke vertegenwoordiging van de IT sector – benadrukt in zijn definitie dat er bovendien een ‘gesynchroniseerde interactie’ moet zijn met ‘een gespecifieerde freqentie en betrouwbaarheid’ tussen het fysieke object en de virtuele representatie.

Waar Digital Twins in de praktijk het meest mee geassocieerd worden, zijn simulatietoepassingen en daar hebben we verder in dit dossier een aantal mooie voorbeelden van. Maar het concept gaat dus veel verder, in die zin dat simulatie slechts een van de toepassingen is en de Digital Twin nog heel wat andere data voor andere toepassingen omvat. Een ander aspect is de gesynchroniseerde interactie tussen Digital Twin en het reële object wat inhoudt dat de digital twin de bedoeling heeft om mee te evolueren met de reële asset. Als die asset na verloop van tijd bijvoorbeeld slijtage begint te vertonen zou dat ook zichtbaar moeten zijn in de Digital Twin en een invloed moeten hebben op de toepassingen, zoals simulatie, die van de Digital Twin gebruikmaken.

Asset Administration Shell

Hier in Europa geldt de Industrial Digital Twin Association (IDTA) – die in Duitsland gevestigd is en tal van industriële bedrijven groepeert – als de referentie op het vlak van Digital Twins. De organisatie zet heel sterk in op de Asset Administration Shell (AAS) – een concept dat in de context van Industrie 4.0 ontwikkeld werd en de ambitie heeft om een wereldwijde standaard te worden voor de Digital Twin.

‘Je kan de Asset Administration Shell zien als een gestandaardiseerde manier om digitale modellen en verschillende lagen met informatie samen te brengen’, zegt Jan Koudijzer, Market & Technology Development Manager bij Festo. Op de website van Festo kan men voor een hele reeks producten al een Asset Administration Shell downloaden. Dat is een bestand dat via een speciale viewer, die door de Industrial Digital Twin Association ter beschikking gesteld wordt, bekeken kan worden. ‘Het bestand omvat naast algemene informatie die het product beschrijft ook technische data zoals de materialen die gebruikt zijn en bijvoorbeeld de elektrische aansluitingen. Er is ook een sectie voor documenten zoals gebruikshandleidingen en ook de CAD modellen kunnen er in opgenomen worden.’

Toegang tot alle data en functies

Het opzet van de Asset Administration Shell is dat het bestand door zijn gestructureerde opbouw ook door machines geraadpleegd en gebruikt kan worden. De IDTA deed op de SPS beurs vorig jaar in Neurenberg een demonstratie met software van EPLAN voor het ontwerpen van een elektrisch schema van een installatie. Daarbij werd alle relevante data van de componenten in die installatie automatisch via de AAS bestanden van de leveranciers ingelezen. De installatie die zo tot stand komt, krijgt op zijn beurt automatisch een eigen AAS die dan weer door andere softwarepakketten gebruikt kan worden.

‘We zijn ervan overtuigd dat de Asset Administration Shell een belangrijke rol zal spelen in de verdere digitalisering’, zegt Jan Koudijzer. ‘Het is een concept dat alle data samenbrengt maar ook de functionaliteit van producten en systemen omschrijft. In dat opzicht is de Asset Administration Shell de echte Digital Twin van een product. Voor gebruikers biedt het op een eenvoudige manier toegang tot alle data en functies, maar het kan ook de basis zijn om producten en machines met elkaar te laten communiceren. De Digital Twin zal ook gebruikt

worden om data over de CO2 footprint en het energieverbruik te beheren. En aan het einde van de levensduur weet de Digital Twin hoe een product gerecycleerd of hergebruikt kan worden.’

Digital Product Passport

De Industrial Digital Twin Association is in dat opzicht ook betrokken bij de ontwikkeling van een standaard voor het Digital Product Passport (DPP). Dat is een concept dat door Europa wordt opgelegd waarbij alle producten een paspoort moeten krijgen dat informatie geeft over de herkomst van grondstoffen en andere elementen die relevant zijn om tot een circulaire economie te komen. Bedoeling is om het DPP via de Asset Administration Shell te realiseren zodat de data integraal deel zal uitmaken van de Digital Twin.

‘De ideeën om van elk product een Digital Twin te hebben die de eigenschappen en functies vastleggen, bestaan al heel lang’, zegt Jan Koudijzer. ‘Met Industrie 4.0 is er een ambitie gekomen om dat te standaardiseren, die door een groot aantal spelers in de industrie ondersteund wordt. De standaard begint nu beetje bij beetje vorm te krijgen waarbij steeds nieuwe dingen toegevoegd worden aan de Digital Twin. Daardoor worden digitale tools ook veel gemakkelijker om te gebruiken en kan data veel gemakkelijker uitgewisseld worden.’

In dat opzicht is de Digital Twin een van de drijvende krachten geworden in de trend naar meer digitalisering.

www.festo.be

De Asset Administration Shell van de Minislede DGST, bekeken vanuit de AAS Package Explorer van de Industrial Digital Twin Association. De AAS biedt een gestandaardiseerde manier om digitale modellen en verschillende lagen met informatie samen te brengen.

De Digital Twin biedt een realistische leeromgeving waarin programma’s getest kunnen worden en fouten in een machine gesimuleerd kunnen worden.

REALISTISCHE LEEROMGEVING MET VIRTUELE MACHINES

Een van de domeinen waarin Digital Twins dankbaar gebruikt worden, zijn educatieve toepassingen. Ze bieden een realistische leeromgeving waarin studenten of medewerkers in opleiding naar hartenlust kunnen experimenten zonder het risico om brokken te maken. Bovendien kan men studenten laten werken met machines en componenten die anders misschien te duur zouden zijn om ter beschikking te stellen.

Het gebruik van simulaties in leeromgevingen is op zich niet nieuw, maar wat het gebruik van Digital Twins speciaal maakt, is dat de mogelijkheden van de software niet beperkt blijven tot situaties die vooraf geprogrammeerd werden. Onder de motorkap zit een volwaardige simulatie van een machine of installatie die op een realistische manier reageert op alles wat de gebruiker doet. Een voorbeeld van een dergelijk pakket is SMCTwin-400 van SMC – een educatief softwareplatform dat draait op de Siemens NX Digital Twin.

‘In de software worden een aantal machines aangeboden, maar gebruikers kunnen ook hun eigen machine bouwen’, zegt Rob Esselens van SMC. ‘De gebruiker kan vervolgens een PLC programma schrijven om de machine aan te sturen. De Digital Twin voert dan precies uit wat de gebruiker geprogrammeerd heeft. In een opleiding kan ook een fout in de machine gesimuleerd worden zodat de twin niet meer doet wat de gebruiker verwacht. Die kan dan gaan kijken naar de verschillende componenten om te zien of ze nog spanning krijgen, bijvoorbeeld, om de fout op te sporen. De PLC krijgt dan ook de foutsignalen die een reële machine zou geven.’

Grenzen aan de fysica

In een educatieve omgeving wordt het zelden zo realistisch. De virtuele machines zijn opgebouwd met Digital Twins van reële componenten en gedragen zich in de simulatie precies zoals reële componenten dat doen. Heel wat leveranciers bieden vandaag al digitale versies van hun componenten aan,

afgestemd op het Siemens NX platform, waardoor ze makkelijk in de Digital Twin te integreren zijn. ‘Studenten kunnen daardoor werken met de reële datasheets van de componenten om uit te zoeken hoe ze bediend kunnen worden en hoe men fouten kan detecteren’, zegt Rob Esselens.

Een interessant aspect in verband met sensoriek is nog dat de software ook een onderscheid weet te maken tussen verschillende materiaalsoorten. ‘Wanneer in de simulatie een virtueel product in metaal passeert voor een inductieve sensor, zal die daarop reageren maar voor een product in kunststof zal die geen signaal geven. Als men de sensor vervangt door een capacitieve sensor krijgt men wel een reactie. Ook voor optische sensoren kan de software het onderscheid maken tussen materialen om te bepalen wanneer ze een signaal geven of niet.’

Toch zijn er ook grenzen aan de fysica, al was het maar omdat de simulatie op den duur veel te complex zou worden en dan een zeer krachtige computer zou vergen. ‘Wanneer men in de simulatie een persluchtcilinder bedient, kan men hiermee een object verplaatsen maar invloeden zoals wrijving of samendrukbaarheid worden niet meegerekend. Zo zou het kunnen dat objecten die in de praktijk zouden omvallen, in de simulatie overeind blijven, of omgekeerd. Het is voor onze toepassing niet de bedoeling om in de simulatie na te gaan wat er gebeurt met een product dat geduwd wordt. Voor ons gaat het om de bediening van de cilinder en de feedback die dat geeft naar de sturing.’

De virtuele machines zijn opgebouwd met Digital Twins van reële componenten en gedragen zich in de simulatie precies zoals reële componenten dat doen.

Met reële modules zelf machine ontwerpen

Voor de educatieve software zijn een twintigtal modules beschikbaar. Dat zijn digitale versies van machines voor verpakking, afvullen, wegen… die via een emulatie van een PLC in de Digital Twin aangestuurd kunnen worden. Een interessant aspect van het concept is dat die modules ook in reële hardware versies beschikbaar zijn. Zo kunnen studenten met het programma dat voor de Digital Twin ontwikkeld werd, al dan niet vanop afstand, ook de reële machine aansturen. Men kan starten van een reëel PLC programma voor oefeningen rond trouble shooting of gewoon van nul beginnen en zelf een sturing ontwikkelen.

Eigen aan het concept is ook dat men in het digitaal model van de machine aanpassingen kan doen en componenten kan vervangen. Zodra er een NX bestand beschikbaar is, kan eender welke component uit een reële catalogus van een leverancier

in het model geïntegreerd worden. Dat betekent dat men ook voor het model van de machine van nul kan starten en zelf een machine ontwerpen.

‘Bedrijven kunnen een model van hun machine bouwen in de Digital Twin om operatoren en onderhoudsmensen opleiding te geven. Met de problematiek dat technisch geschoolde mensen moeilijk te vinden zijn kan dit een handige oplossing zijn om intern opleidingen te geven’, zegt Rob Esselens. ‘Voor dure machines zoals CNC machines is het niet zo evident om ze een halve dag vrij te houden voor opleidingen. Er zijn ook machines waar het geven van opleidingen moeilijk is om dat ze gevaarlijk zijn. In dat soort omstandigheden biedt de Digital Twin een zeer goede oplossing.’

www.smc.be

Voor de educatieve software zijn een twintigtal modules beschikbaar die ook als reële hardware versies beschikbaar zijn. Zo kunnen studenten met het programma dat voor de Digital Twin ontwikkeld werd ook de reële machine aansturen.

DIGITAL TWIN VOLGT DYNAMIEK VAN MACHINE

In aandrijftechniek kan de dynamiek van een machine tot grote verschillen leiden tussen de bewegingen die door een sturing worden opgelegd en wat er effectief wordt uitgevoerd. Om tot een realistische simulatie te komen van een CNCprogramma heeft men dan ook een geavanceerde Digital Twin nodig die rekening houdt met het specifieke gedrag van de machine.

In metaalbewerking wordt al langer gebruikgemaakt van simulaties om de CNC-programma’s die geschreven worden voor bijvoorbeeld freesmachines te valideren. Zo een CNCprogramma is een lange lijst van coördinaten die de machine moet doorlopen om uiteindelijk tot een werkstuk met de gewenste vorm te komen. Via een simulatie kan men nagaan of het programma klopt zodat er bijvoorbeeld geen botsingen veroorzaakt worden. Als men echter precies wil weten hoe een werkstuk er na het doorlopen van een programma zal uitzien, heeft men een geavanceerde simulatie nodig die nauwkeurig kan berekenen wat de machine bij het doorlopen van het programma zal doen.

Bij FANUC wordt de nieuwste versie van de simulatiesoftware CNC Guide een Smart Digital Twin genoemd omdat aan de software een servo model werd toegevoegd dat heel nauwkeurig het gedrag van een specifieke machine simuleert. Wanneer een zelfde CNC-programma op twee verschillende machines uitgevoerd wordt, kunnen er wezenlijke verschillen zijn in het eindresultaat. De Smart Digital Twin maakt het voor het eerst mogelijk om die verschillen te voorspellen.

Metingen op machine

‘In een klassieke simulatie worden de bewegingen exact uitgevoerd zoals ze in het CNC-programma beschreven staan’, zegt Hannu Coopman, application engineer bij FANUC. ‘Het servo model houdt rekening met de weerstand in de machine en de inertieverhoudingen om punt na punt te berekenen wat de beweging zal zijn. Als er in een CNC-programma bijvoorbeeld een rechte hoek gemaakt wordt, zal die op de machine nooit perfect zijn. Met de nieuwe CNC Guide software kunnen we zien wat de machine echt gaat doen.’

De Surface Estimation tool maakt het mogelijk om de oppervlaktekwaliteit van een werkstuk te voorspellen op basis van een simulatie van alle bewerkingen.

Om dat voor elkaar te krijgen wordt er een soort kalibratie uitgevoerd waarbij metingen gedaan worden op de machine. De resultaten daarvan worden gebruikt door het servo model om het reële gedrag van de machine te benaderen. ‘We meten wat de weerstand is van iedere as door bij twee snelheden na te gaan welk koppel de motor nodig heeft’, zegt Hannu Coopman. ‘Vervolgens wordt per as de frequentierespons gemeten om de dynamiek van de machine te bepalen. Daarbij worden variaties in frequenties opgelegd aan de machine en wordt de respons gemeten. Die metingen zijn gelijkaardig aan wat we doen bij het tunen van de assen wanneer de regelkringen in een machine afgesteld worden om de bewegingen zo reactief mogelijk te maken. Het resultaat dat daarbij bekomen wordt, is wat ook in het servo model gebruikt wordt zodat de simulatie hetzelfde gedrag vertoont als de reële machine.’

Reproduceren van acties

‘Klanten worden regelmatig geconfronteerd met situaties waarin een werkstuk verschillend is van het ontwerp. Met de Digital Twin kunnen we precies reproduceren wat er in zo een geval op de machine gebeurt. We kunnen verschillende delen van een CNC-programma een eigen kleurcode geven. Als ergens dan bijvoorbeeld teveel materiaal wordt weggenomen, zien we in de simulatie in welke fase van het programma dat gebeurd is. In de visualisatie kunnen ook de banen getekend worden die de machine aflegt waarbij elke baan een aaneenschakeling van punten is die door het servo model berekend worden.’

Zeker bij complexe werkstukken biedt het servo model een heleboel mogelijkheden die voordien gewoon niet bestonden.

Door verschillende delen in een CNC-programma een eigen kleur te geven, kan de gebruiker zien waar bepaalde karakteristieken van een werkstuk tot stand komen.

CNC-programma’s waarin meerdere assen tegelijk worden aangestuurd om 3D contouren te beschrijven worden typisch gegenereerd door CAM-software. Die software deelt de contouren op in een hele reeks korte lijnstukjes die achter elkaar in een CNC-programma gezet worden. ‘In de praktijk zou je dan een oppervlak krijgen met allemaal kleine facetjes. Daarom hebben CNC-sturingen een smoothing functie om al die hoekjes wat af te ronden’, legt Hannu Coopman uit. ‘Het servo model is voldoende gedetailleerd om te simuleren wat het effect van de smoothing functie zal zijn en hoe het werkstuk er in de praktijk zal uitzien. Als een werkstuk niet helemaal is wat men verwacht had, kan dat aan parameters liggen zoals de smoothing. Maar het zou ook kunnen dat er een fout zat in het CAM programma. Aan de machine is het niet eenvoudig om dat te achterhalen, maar in de Digital Twin kan je precies zien waar het misloopt door naar de kleurcodes en de banen te kijken, en de nodige aanpassingen doen.’

Path optimizer om bij te sturen

Met de Digital Twin komen heel wat tools die alle verder bouwen op de simulatie van wat er in de machine gebeurt. Zo is er een path optimizer die gebruikt kan worden om CNC-programma’s bij te sturen en te optimaliseren. Een andere tool maakt op basis van de Digital Twin een voorspelling van de oppervlaktekwaliteit die een werkstuk zal hebben. ‘Heel wat zaken die men vroeger aan de machine moest ondervinden, kunnen met die tools vooraf in de simulatie geëvalueerd worden zodat men ervoor kan zorgen dat het eerste werkstuk op de machine direct goed is. Het bijkomende voordeel is dat de simulatie aan een veel hogere snelheid uitgevoerd kan worden dan de reële machinetijd.’

Door gebruik te maken van de reële data van een machine beantwoordt de CNC Guide zeer mooi aan de definitie van een Digital Twin. De simulatie houdt rekening met de specifieke eigenschappen van een bepaalde machine en zal dus voor elke machine een beetje anders zijn. Gebruikers kunnen zelf ook zien hoe nauwkeurig het model achter de simulatie is. ‘In het servo model wordt een interpolatie gedaan door een curve te fitten tussen de resultaten van de metingen die op de machine uitgevoerd werden. De gebruiker kan die grafieken zelf ook bekijken en zien hoe ze aansluiten op de meetwaarden. Zo kan je zien dat de Digital Twin zich aanpast aan het gedrag van de reële machine.’

www.fanuc.eu

Per gereedschap kan nagekeken worden welke banen de machine met die tool aflegt.

In een klassieke simulatie wordt met een correct CNC programma een perfect werkstuk bekomen. Een simulatie via het servo model toont de afwijkingen die door de specifieke dynamiek van een machine veroorzaakt worden.

Een volledige simulatie van het CNC-programma, met alle banen zoals ze door de machine afgelegd zullen worden afgelegd.

De applicatie bestaat uit een grote FANUC robot op een track die een rol gaat opnemen en vervolgens aanbiedt aan een operator om verpakt te worden.

ANALYSE VAN APPLICATIE IN VIRTUELE WERELD

Een van de voordelen van Digital Twins is dat men al heel vroeg in de ontwerpfase een realistisch beeld kan krijgen van hoe een applicatie er uit zal zien. Dat maakt gesprekken tussen alle betrokkenen een stuk eenvoudiger maar laat ook toe om bij aanvang meteen een aantal fundamentele analyses te doen van de performantie die de applicatie zal bieden.

‘Bij ons is er al een aantal jaren een tendens om bij een nieuw project zo snel mogelijk een 3D simulatie te maken’, zegt Jurgen De Groote, verantwoordelijk voor Machinebouw bij ATS. De ATS Groep is een multidisciplinaire technologiegroep die gegroeid is vanuit de elektrowereld en vandaag vanuit een 30-tal sites actief is in sectoren als industrie, energie en gebouwenbeheer. Voor de industrie doet het bedrijf projecten in automatisering en ontwerpt en bouwt het machines en productielijnen op maat. Daarbij wordt vertrokken vanuit een specifieke vraag of uitdaging en wordt vaak vanaf een wit blad een nieuw concept bedacht.

‘In eerste instantie wordt er letterlijk op een wit blad met het tekenen van een aantal blokjes gekeken hoe een nieuwe applicatie opgebouwd kan worden’, zegt Jurgen De Groote. ‘Voor het overleg met de klant is dat echter niet zo handig want die schetsen zeggen niet zoveel. Door het concept in 3D uit te werken, kan precies getoond worden hoe de applicatie eruit zal zien. Het biedt meer mogelijkheden om het concept te valideren en feedback te verzamelen.’

Robot op track

Een concreet voorbeeld van een digital twin die recent bij ATS Groep gemaakt is, is voor een project bij Eastman Chemical Company in Gent waarin grote rollen met folies gepalletiseerd worden. ‘De rollen komen van de productie en moeten dan stofvrij individueel verpakt worden waarna ze verticaal op een pallet gestapeld worden’, zegt Laura De Rycke, verantwoordelijk voor Robotica bij ATS. ‘De applicatie bestaat uit een grote FANUC robot op een track die een rol gaat opnemen en vervolgens aanbiedt aan een operator om verpakt te worden. Daarna rijdt de robot verder naar de positie waar de rol op een pallet geplaatst kan worden en de verpakking afgesloten wordt.’

‘Die configuratie kwam tot stand door een aantal conceptideeën in 3D te evalueren en steeds te verbeteren. In eerste instantie werd gedacht aan een shuttle voor de aanvoer van de rollen maar dat werd al snel vrij complex waardoor de idee kwam om de robot op een track te zetten zodat die de rollen kan gaan opnemen. Het voordeel van een Digital Twin

is dat je direct ziet wanneer een concept niet ideaal is. Je ziet in de simulatie alle flows van producten en ook de rol van de operator in het verhaal. Als je ziet dat die voortdurend moet wachten op de machines, of omgekeerd, dan kan er naar optimalisaties gezocht worden. Je kan ook letterlijk zien of er voldoende ruimte is voor de operator om op een veilige manier overal aan te kunnen. Voor het verpakken van de rollen is zo de idee ontstaan om de robot de rollen te laten aanbieden aan de operator terwijl hij ze blijft vasthouden.’

Beoordelen van cyclustijden

‘Een belangrijk element in dergelijke projecten is de takt tijd’, zegt Jurgen De Groote. ‘De eerste twee dingen die de klant kan meegeven, is hoeveel plaats er is voor de nieuwe machine en welke cadans er gehaald moet worden. In dit geval is dat het ritme waaraan rollen uit de productie komen. In een eerste simulatie zijn de details van hoe alles eruit zal zien, nog niet zo belangrijk, maar we willen wel een realistisch beeld van cyclustijden en snelheden. De software kent bijvoorbeeld de maximale snelheid die de robot kan halen. We doen dan meestal ook een aantal testen om het model te valideren. Hoeveel tijd een operator nodig heeft om een rol te verpakken wanneer die horizontaal voor hem gehouden wordt, is bijvoorbeeld iets dat we offline kunnen nagaan. Soms worden er ook fysische testen gedaan om bijvoorbeeld te verifiëren dat producten niet zullen omvallen wanneer ze aan een bepaalde snelheid verplaatst worden. In de virtuele wereld is het niet zo moeilijk om dingen perfect te laten lopen, maar we willen er zeker van zijn dat die prestaties ook in de realiteit gehaald kunnen worden.’

Controller aan Digital Twin koppelen Door de Digital Twin al in de commerciële fase, wanneer nog onderhandeld wordt over een nieuw project, te bouwen, slaagt ATS Groep er in om heel wat zaken af te toetsen en een duidelijk beeld te schetsen van de performantie die met een machine of productielijn gehaald zal worden. ‘Naar klanten toe is het een enorme hulp om te kunnen laten zien hoe alles in zijn werk zal gaan en dat de gevraagde takt tijden, bijvoorbeeld, gehaald zullen worden. Maar ook voor onszelf is het belangrijk om te kunnen valideren dat dat wat we voorstellen, ook effectief mogelijk is’, zegt Jurgen De Groote. ‘In de praktijk komen er nadien altijd nog bijkomende vragen en suggesties voor aanpassingen. Ook daarin helpt het om die in de Digital Twin te kunnen evalueren alvorens er een beslissing over te nemen.’

‘De volgende stap zal zijn om de robot controller en PLC aan de Digital Twin te koppelen. Dat doen we vandaag nog niet omdat het maken van dat soort simulaties nog te omslachtig is, maar je ziet wel dat die oplossingen snel evolueren. Door programma’s te testen en te valideren in de digitale wereld kan het ontwerptraject verder versneld worden omdat de programma’s al getest kunnen worden terwijl de installatie gebouwd wordt. Met een krachtige robot zoals in deze toepassing wil je zeker geen fouten maken. Ook daar zal de Digital Twin een voordeel bieden.’

www.atsgroep.be

In de Digital Twin wordt een oplossing gevalideerd door de flow van goederen te analyseren, in combinatie met de takttijden.

de industrial metaverse

DE EVOLUTIE VAN DIGITAL TWINS: VAN VALIDATIE NAAR OPTIMALISATIE IN DE INDUSTRIAL METAVERSE

De Digital Twin begint in steeds meer fasen van de levenscyclus van producten, machines en fabrieken een rol te spelen. Hoe vroeger in de ontwerpfase men ermee begint, hoe meer voordeel eruit te halen is. En na de ontwerpfase is er de zogenaamde executable Digital Twin, die mee leeft met de reële asset en gebruikt kan worden in de optimalisering van processen en onderhoud.

In de wereld van Digital Twins spreekt men over de shift naar links en de shift naar rechts om aan te geven dat de technologieën steeds vroeger in de ontwerpfase ingezet worden en tot lang erna hun nut blijven hebben. Het kan gaan over een combinatie van datamodellen, simulaties en software tools die ingezet kunnen worden om in de digitale wereld een nauwkeurige kopie te krijgen van een reële, fysieke asset.

‘De definitie die wij gebruiken, is dat een Digital Twin een virtuele representatie is die als doel heeft om in real-time de digitale tegenhanger te zijn van een fysiek object of een proces’, zegt Bart Demaegdt, die bij Siemens verantwoordelijk is voor Business Development Digitalization.

‘Simulaties worden al vele decennia gebruikt. We spreken pas van een Digital Twin als er een connectie is met de reële wereld want dit is noodzakelijk voor een realistisch simulatie. Dat kan vele vormen aannemen, in functie van wat men wil bereiken. Deze is dus physics based en brengt meerdere disciplines samen: mechanical, electrical, automation, software, enz… Anderzijds is het niet altijd de bedoeling om een model zo perfect mogelijk te maken want dan zou het te complex kunnen worden. Het doel is om een digitale tegenhanger van een asset te bouwen die voldoende realistisch is om betrouwbare voorspellingen over het gedrag van die asset te kunnen doen.’

Intelligente, realistische objecten

Een van de typische use cases van Digital Twins is het valideren van een machine. Een eerste stap in de richting van een Digital Twin is het tot leven brengen van een ontwerptekening. Een horizontaal vlak in een tekening wordt op die manier bijvoorbeeld een bewegende transportband. Maar het concept van de Digital Twin gaat veel verder dan de animatie die daarbij op het scherm getoond wordt.

‘Elke statisch element in een 3D-tekening wordt een intelligent object’, legt Bart Demaegdt uit. ‘Voor een transportband betekent dat bijvoorbeeld dat die gekoppeld kan worden aan een drive zodat de beweging van de band heel realistisch wordt. Die drive kan geëmuleerd worden in een andere software of er zou ook een echte drive ingeschakeld kunnen worden. Die echte drive geeft dan dezelfde signalen die hij aan een echte motor zou geven en krijgt van de simulatie dezelfde feedback. Hetzelfde geldt voor de PLC die een machine aanstuurt en het visualisatiescherm voor de operator. Al die componenten communiceren naadloos met elkaar en dat kan dus perfect in een hybride setup waar echte assets met virtuele samenwerken. Een voorbeeld zou een virtuele palletizer kunnen zijn, gestuurd door een virtuele controller en gesuperviseerd met een fysieke SCADA, gekoppeld aan het echte MES en ERP platform.’

Met

zal de Digital Twin zo realistisch zijn dat je er via augmented reality in interactie mee kan gaan.

Voor de validatie van een machine betekent dit dat men in de Digital Twin een heel realistisch beeld krijgt van hoe de componenten in de praktijk met elkaar gaan interageren. ‘We hebben een case bij een machinebouwer die een verpakkingsmachine gemaakt heeft voor de e-commerce, waarbij voor elk order een doos op maat gemaakt wordt. Een dergelijke machine heeft een groot aantal bewegende assen die elk hun eigen dynamiek hebben en toch perfect gesynchroniseerd moeten worden. Je hebt de effecten van inertie en een hele reeks krachten die op elkaar inwerken. Een groot deel van het trial & error werk dat vroeger op een prototype zou gebeuren om dit goed te krijgen, heeft het bedrijf nu op een veel efficiëntere manier met een Digital Twin kunnen doen.’

Digital Twin wordt steeds realistischer Dat verhaal start al bij de ontwikkeling van een concept voor een machine of productielijn. ‘We zien een shift naar links bij het gebruik van Digital Twins’, zegt Bart Demaegdt. ‘Hoe vroeger je kan beginnen met simuleren, hoe meer profijt er te halen is. In de eerste fase hoeft de simulatie nog niet gedetailleerd te zijn. Het gaat dan meer over de flow en de timing van interacties. De Digital Twin is in die fase ook een handige tool in sales gesprekken omdat een applicatie op een heel immersieve manier getoond en uitgelegd kan worden.’

Met een Digital Twin kunnen machines virtueel getest en gevalideerd worden, tot en met virtuele Site Acceptance Tests.

In een eerste fase gaat de simulatie over de flow en de timing van interacties. Nadien wordt de Digital Twin steeds gedetailleerder.

‘Nadien worden er bij de ontwikkeling van de machine steeds meer disciplines toegevoegd waardoor de Digital Twin realistischer wordt. Sommige disciplines zullen hun eigen software gebruiken maar kunnen daarbij wel verder bouwen op een model dat eerder al ontwikkeld werd. De verschillende disciplines kunnen ook samengevoegd worden in wat men cosimulatie noemt waarbij softwarepakketten simultaan draaien en in real-time data met elkaar uitwisselen.’

Een van de grote voordelen van het gebruik van Digital Twins in dat verband is dat het traject voor het ontwikkelen, bouwen en in gebruik nemen van een nieuwe machine aanzienlijk ingekort kan worden omdat verschillende fases die vroeger op elkaar volgden, nu simultaan uitgevoerd kunnen worden. Zo kan bijvoorbeeld al heel vroeg in het traject gestart worden met het programmeren van de sturing waarbij het testen en valideren van code met de Digital Twin kan gebeuren. Zodra een HMI interface ontwikkeld is kan ook al gestart worden met het opleiden van operatoren. Daarbij kan zelfs al gebruikgemaakt worden van het reële operatorscherm dat later aan de machine gekoppeld zal worden.

Executable Digital Twin

En dan is er de shift naar rechts waarbij de Digital Twin ook na de ontwerp en bouw van een machine zijn nut blijft hebben. Siemens spreekt in dat verband over de executable Digital Twin (xDT). Zodra men een realistisch model heeft dat kan voorspellen hoe een machine reageert, kan men dat ook als referentie gebruiken om anomalieën in het gedrag van de reële machine te detecteren.

‘Een eenvoudig voorbeeld is predictive maintenance op drives’, zegt Sander Van Gorp van Siemens. ‘Door de prestaties van de Digital Twin en de reële machine met elkaar te vergelijken, kan men zien waar en wanneer onderhoudsacties nodig zijn. De executable Digital Twin, die meedraait met de machine en data ermee uitwisselt, kan een hele reeks inzichten verschaffen. Men kan er de kwaliteit van producten in real-time mee opvolgen, of bijvoorbeeld de energie-efficiëntie monitoren.’

Digital Twins vinden overigens evengoed toepassingen in de procesindustrie waar het modelleren van equipment en processen het mogelijk maakt om volledige plants te simuleren en onder meer drukken, debieten en temperaturen

From real inspiration to digital iteration to achieving perfection.

siemens.be/industrie

In het huidige industriële landschap is data cruciaal. Onze uitgebreide Digital Twin-aanpak integreert de echte en digitale wereld, waardoor je kunt ontwerpen, simuleren en optimaliseren voordat je in de echte wereld actie onderneemt. Neem weloverwogen beslissingen, beheers complexiteit, versnel processen en verbeter duurzaamheid met onze technologie.

In Digital Twins ziet men een ‘shift to the left’ waarbij steeds vroeger met een virtuele tegenhanger gestart wordt, en een ‘shift to the right’ waarbij de technologie ook tijdens operaties en onderhoud een bijdrage levert.

te voorspellen. Siemens bouwde onder meer een Digital Twin voor een solvent swap proces in de farmaceutische industrie. Daarbij wordt op zeker moment een solvent dat in een eerdere stap nodig was, verwijderd en vervangen door een solvent dat in een volgende productiestap nodig is. ‘Het is een energieintensief proces waarbij de Digital Twin gebruikt kan worden om de ideale parameters te zoeken om op een zo efficiënt mogelijke manier tot het gewenste resultaat te komen’, zegt Sander Van Gorp. ‘De executable Digital Twin houdt in dat het model input krijgt vanuit het proces en de optimale parameters in real-time doorgeeft aan de procescontrole. Het is de moderne variant van een closed-loop Model Predictive Control.’

‘Elke statisch element in een 3D-tekening wordt een intelligent object.’

Volgende stap in evolutie: Industrial Metaverse ‘De volgende stap in de evolutie wordt de industrial metaverse’, zegt Bart Demaegdt. ‘De Digital Twin zal dan zo realistisch zijn dat je er via augmented reality in kan rondlopen en in interactie mee kan gaan. Vandaag heb je nog ingenieurs nodig om met een Digital Twin te werken. In de industrial metaverse zal het mogelijk zijn om alle betrokkenen in een project samen te brengen in een virtuele wereld waar ze op een heel intuïtieve manier concepten zullen kunnen beoordelen en aanpassen, waarbij de impact van wijzigingen direct zichtbaar zal zijn en doorgerekend zal kunnen worden. De tools om dat mogelijk te maken zijn er vandaag al en ze worden steeds geavanceerder.’

www.siemens.be

Een van de grote voordelen van het gebruik van Digital Twins is dat het traject voor het ontwikkelen, bouwen en in gebruik nemen van een nieuwe machine aanzienlijk ingekort kan worden omdat verschillende fases die vroeger op elkaar volgden, nu simultaan uitgevoerd kunnen worden.

Een pluggable systeemoplossing voor automatisering zonder schakelkast: MX-System

een uiterst flexibele automatiseringsoplossing zonder schakelkast robuust, water- en stofdicht ontwerp (beschermingsklasse IP67)

plug-and-play slots voor IPC, coupler, I/O, aandrijving, relais en systeem gestandaardiseerde connectoren voor gegevens- en vermogensoverdracht communicatie via EtherCAT gevalideerde connector voor gebruik in het veld vermindert engineeringswerkzaamheden aanzienlijke tijd- en kostenbesparingen geïntegreerde diagnostische functies

Ontdek de wereld van automatisering zonder schakelkast!

MILJARDENBEDRIJF GEDREVEN DOOR PIONIERSGEEST EN TECHNOLOGISCHE INNOVATIE

Sinds hij Beckhoff Automation in 1980 oprichtte, heeft Hans Beckhoff (70), Managing Director, zich consequent gericht op innovatie in de automatisering van onder andere machines, gebouwen en energievoorziening. Op 29 januari 2025 werd hij door de Duitse zakenkrant Handelsblatt, KPMG en de Stiftung Familienunternehmen gehuldigd voor zijn prestaties als ondernemer en is Hans Beckhoff opgenomen in de Hall of Fame voor familiebedrijven.

Tijdens de ceremonie in München werd Hans Beckhoff geëerd in het bijzijn van meer dan 170 ondernemers. Hij heeft het innovatietempo bij zijn technologiebedrijf 45 jaar lang hoog gehouden, wat niet gemakkelijk is. Hij stuurt de digitale transformatie aan in plaats van erdoor geleid te worden. Ook heeft hij de wereldwijde uitdagingen van onze tijd, zoals klimaatverandering, niet uit het oog verloren. Hans Beckhoff heeft gezien dat geavanceerde automatiseringstechniek hier enorm belangrijk is. Het legt de basis voor het verbeteren van duurzaamheid, samen met energie- en grondstofefficiëntie, in lijn met Beckhoffs motto: ‘Ingenieurs moeten de wereld redden!’

De stelling van het bedrijf om technologieleider te zijn wordt consequent weerspiegeld in de technische innovaties, die zelfs revolutionair zijn gebleken - vele zijn wereldwijde marktstandaarden in automatisering geworden. Een uitstekend voorbeeld hiervan is de fundamentele Beckhoff filosofie van PC-gebaseerde besturingstechnologie, die de enorme ontwikkelingskracht van de IT- wereld inzet voor industriële toepassingen.

Automatisering en IT komen samen in PC-gebaseerde besturing, die Beckhoff al in 1986 op de markt bracht en die nu onmisbaar is in een groot aantal industrieën, zoals de verpakkings-, halfgeleider- en automobielindustrie, en specifiek geïmplementeerd wordt voor high-performance applicaties. Een andere mijlpaal is de busklem, veldbustechnologie in terminalblokformaat, die in 1995 werd geïntroduceerd. Deze basisbouwsteen van automatisering maakte het mogelijk om krachtige compacte, modulaire en fijn verdeelde besturingssystemen te implementeren die zijn afgestemd op individuele vereisten.

In 2003 lanceerde Beckhoff het ultrasnelle EtherCAT-communicatiesysteem, dat is uitgegroeid tot een belangrijke wereldstandaard voor krachtige automatisering. Vandaag de dag maken meer dan 8.000 bedrijven van over de hele wereld deel uit van de EtherCAT Technology Group en steunen deze fascinerende technologie.

Hoewel Beckhoff bekend staat om zijn innovaties en revoluties, blijft het systeemconcept verankerd. Besturingstaken worden vandaag de dag end-to-end opgelost met Beckhofftechnologie: van de modulaire TwinCAT-besturingssoftware met functies voor artificiële intelligentie, krachtige industriële pc's en EtherCAT, tot modulaire I/O-componenten, flexibele aandrijftechnologie en intelligent producttransport, via machine vision en automatisering zonder schakelkasten met een uitgebreid hardware- en softwareportfolio.

Hans Beckhoff heeft zijn enthousiasme voor automatisering en innovatie ook doorgegeven aan de volgende generatie. Zijn kinderen Frederike en Johannes Beckhoff bekleden al enkele jaren leidinggevende posities in het bedrijf. 45 jaar na de oprichting blijft Beckhoff Automation dus een familiebedrijf en zal dat ook in de toekomst blijven.

www.beckhoff.com

Hans Beckhoff (hier te zien met journaliste Kay-Sölve Richter) heeft als invloedrijk ondernemer talrijke innovaties gelanceerd die de automatiseringsmarkt hebben gerevolutioneerd. Hij werd op 29 januari 2025 opgenomen in de Hall of Fame voor familiebedrijven. (© argum voor Handelsblatt)

BRUGGEN OVER KIELDRECHTSLUIS OPENEN VOORTAAN MET INNOMOTICS-MOTOREN

Met een breedte van 68 meter en een lengte van 500 meter is de Kieldrechtsluis in de Antwerpse haven de grootste sluis ter wereld. De twee basculebruggen voor het autoverkeer hebben dus ook een robuuste aandrijving nodig. In mei 2024 installeerde Bosch Rexroth zes Innomotics-motoren. ‘Het brakke water stelt torenhoge eisen aan de motoren’, zegt Erik Janssen van Port of Antwerp-Bruges. ‘Een installatie als deze mag niet stilvallen, dus nemen we geen risico’s met kwaliteit.’

De Kieldrechtsluis, opgeleverd in 2016, telt vier bruggen: twee voor het auto-, trein- en multitrailerverkeer en twee voor het autoverkeer. 'Die laatste twee zijn het recentst‘, vertelt Erik Janssen, technical manager OT systems & drives bij Port of Antwerp-Bruges. 'Drie motoren van elk 200 kW laten elke brug openen en sluiten. Vooral de houdremmen op de motor zijn belangrijk. Die houden de motor vast en de brug open.‘

Net bij die levensbelangrijke remmen rezen er snel problemen. ‘Al tijdens de aanbesteding bleken de houdremmen niet goed

‘De remschijven roestten vast op hun as, met overdadige slijtage als gevolg. Om de 4 à 5 maanden moesten we ingrijpen.’ Erik Janssen, technical manager OT systems & drives bij Port of Antwerp-Bruges.

geconstrueerd. Het brakke water in de Schelde doet metaal snel roesten. De motoren moesten een C4-conservering hebben – een laklaag die het metaal beschermt – maar omdat de remmen niet helemaal afgesloten waren, was het geheel niet roestvast. De remschijven roestten vast op hun as, met overdadige slijtage als gevolg. Om de 4 à 5 maanden moesten we ingrijpen. Daarom besloten we om de motoren te vervangen.‘

Productspecialist mee aan tafel

De keuze viel op Bosch Rexroth, de huisleverancier van hydraulische installaties bij Port of Antwerp-Bruges. ‘Wij zijn specialisten in hydrauliek‘, zegt head of engineering Jeroen Dieusaert. ‘Hier ging het over elektromotoren, dus schoof productspecialist Innomotics meteen mee aan tafel. Zo konden we alle eisen van Port of Antwerp-Bruges afvinken.‘

De belangrijkste eis was uiteraard corrosiebestendigheid. ‘Daarvoor zorgt de motorfabrikant zelf‘, zegt Erik. ‘Motorconservering is een erg gespecialiseerde activiteit. Als wij een C4-conservering vragen, dan bekijkt Innomotics alle

NIEUW LID INDUMOTION

onderdelen in en op de motor, zoals het hoort. Dat gaat over externe coatings, maar evengoed interne coatings en zelfs anticondensverwarming aan de motor. En natuurlijk moet ook de rem C4-geconserveerd zijn om bestand te zijn tegen vochtige, zoute lucht.‘

‘Innomotics koos voor een hoogwaardige, afgesloten rem van Bubenzer. Op de betrouwbaarheid kunnen we bouwen.‘ Voorts steeg ook de energie-efficiëntie dankzij de IE4-klasse en voldeed de gebruikte encoder voor closed loop vector.

‘We hebben de betrouwbaarheid ook zelf getest. Motorbelasting, efficiëntie, cosinus phi … We voerden zelfs verfdiktemetingen uit om de coating te testen. Op onze vraag heeft Innomotics de coating nog verder bijgewerkt – onder de ventilatorkap bijvoorbeeld, want de motoren werden geconserveerd met de kap erop. We wilden absoluut geen risico’s nemen. Dat we dat kunnen vragen, is een enorm voordeel.‘

‘Mathias,

onze accountmanager, is beschikbaar en schakelt direct om eventuele problemen op te lossen. Bij een installatie op deze schaal is dat van vitaal belang.’ Jeroen Dieusaert, head of engineering bij Bosch Rexroth

Over Port of Antwerp-Bruges

Met een totale doorvoer van 278 miljoen ton per jaar vormt Port of Antwerp-Bruges een belangrijk knooppunt in de wereldwijde handel en industrie. De haven is een cruciale schakel voor de afhandeling van containers, de trafiek van stukgoed en de overslag van voertuigen.

Over Bosch Rexroth

Bosch Rexroth is internationaal marktleider op het vlak van aandrijf- en besturingstechnologie. In vestigingen verspreid over meer dan 80 landen werken zo’n 33.800 medewerkers.

Over Innomotics

Innomotics ontstond in 2023 als carveout van technologiespecialist Siemens. Het bundelt alle activiteiten rond laagen hoogspanningsmotoren en grote aandrijvingen. Ondertussen is het bedrijf volledig afgesplitst.

‘Bij Innomotics kunnen we altijd iemand bereiken‘, bevestigt Jeroen. ‘Mathias, onze accountmanager, is beschikbaar en schakelt direct om eventuele problemen op te lossen. Bij een installatie op deze schaal is dat van vitaal belang. Het is fijn om altijd op je leverancier te kunnen rekenen.‘

Vlekkeloos verlopen ombouw

‘Motoren vervangen in een bestaande installatie is altijd een uitdaging‘, gaat Jeroen verder. ‘Zeker hier: we kunnen een sluis geen weken buiten dienst nemen. Gelukkig is de installatie hoogredundant uitgevoerd: de bruggen kunnen openen op slechts één van de drie motoren, aan 33% van de snelheid. We hebben twee motoren per week gewisseld. Een echt huzarenstukje: we bouwden een speciale constructie met pompen om de motor te wisselen. Ondertussen moest Port of Antwerp-Bruges ook de drives aanpassen en testen.‘

Een strakke planning, maar het is gelukt. Ook hier toonde Innomotics weer de nodige flexibiliteit. ‘Normaal gezien gebeurt de afname van de motoren in de fabriek, in dit geval in Tsjechië. Wij konden de afname bij een Belgische partner in het Antwerpse doen, waardoor we veel tijd hebben bespaard.‘

‘Ondertussen draaien de motoren al een tiental maanden‘, besluit Erik. ‘We hebben nog geen problemen gehad en ik verwacht er ook geen, want ik weet dat de motoren en remmen betrouwbaar zijn. Nu werkt alles zoals het hoort. Ik ben ervan overtuigd dat deze installatie nog twintig jaar mee kan.‘

Benieuwd wat Innomotics voor u kan betekenen? Ontdek het aanbod: www.innomotics.com

Vlnr: Mathias Deraet (Bosch Rexroth), Erik Janssen (Technical Manager Port of Antwerp-Bruges) en Martin Labonek (Innomotics).

POLYSENSE AI-ASSISTENT ZORGT VOOR PERFECTE FRIETJES

Drie jonge burgerlijk ingenieurs Computerwetenschappen specialiseerden zich in AI (Artificiële Intelligentie) en nog tijdens hun studies in Gent hebben ze Polysense opgericht, een startup die bedrijven helpt bij kwaliteitscontrole en een efficiënter en milieuvriendelijk productieproces. Eén van hen, Yarne De Munck, legt voor Automation Magazine uit hoe zijn bedrijf zorgt voor de perfecte frietjes op uw bord.

‘We zijn gestart in april 2022 vanuit de overtuiging dat we AI wilden inzetten om een duurzaamheidsimpact te realiseren’, vertelt mede-oprichter Yarne De Munck (25) over waarom Polysense het levenslicht zag. ‘We merkten echter al snel dat duurzaamheid een enorm breed veld is. Daarom hebben we onderzocht waar onze impact het grootst kon zijn, en zo kwamen we uit bij afvalreductie.’

‘Europese wetgeving zet steeds meer druk op de industrie om te vergroenen, en afvalstromen vormen hierin een grote uitdaging. Daardoor wordt duurzaamheid vaak als een last ervaren, terwijl het ook een enorme opportuniteit biedt. Minder afval betekent niet alleen een kleinere ecologische voetafdruk, maar ook een economische meerwaarde: met dezelfde input kunnen bedrijven meer produceren en verkopen, wat direct hun marges verhoogt.’

De naam ‘Polysense’ verwijst naar het combineren van verschillende soorten sensoren en AI-technieken om complexe productieprocessen beter te begrijpen en optimaliseren. ‘Het gaat om meer dan enkel data verzamelen – het draait om écht inzicht krijgen in variabiliteit en die onder controle brengen’, aldus Yarne De Munck.

Grote afvalstromen reduceren

Het jonge bedrijf wil een brug zijn tussen technologie en duurzaamheid. ‘Polysense ontwikkelt en implementeert AI-oplossingen die afvalstromen binnen productiebedrijven

drastisch verminderen. Dergelijke bedrijven kampen met een enorme complexiteit op vlak van variabiliteit in hun proces; dit is vooral te wijten aan de hoge variatie in inputproducten. Daarnaast hebben veel bedrijven moeite met het vinden van gekwalificeerde operatoren, die vaak ook niet lang blijven. Hierdoor wordt het opleiden van personeel moeilijk, wat leidt tot een beperkte proceskennis en statische procesparameters. Dit veroorzaakt grote afvalstromen.’

‘Om deze afvalstromen te reduceren, willen we deze processen automatisch aansturen, waardoor de productkwaliteit beter onder controle blijft. Dit doen we in twee stappen. Eerst zetten we een in-line, real-time kwaliteitscontrole op. Hiervoor hebben we een low-labelling data-oplossing ontwikkeld, waarmee AI-modellen snel en schaalbaar getraind kunnen worden voor specifieke productgroepen. Vervolgens koppelen we deze continue meting terug naar de procesparameters, zodat deze dynamisch kunnen worden bijgestuurd en variabiliteit wordt verminderd.’

Inmiddels heeft Polysense een mooi klantenportfolio. ‘Onze klanten vertrouwen ons omdat we geen theoretische beloftes maken, maar tastbare resultaten leveren’, maakt Yarne De Munck zich sterk. ‘We starten vaak met één specifiek pijnpunt in hun productieproces – bijvoorbeeld kwaliteitsverlies, overmatige afkeur of inefficiëntie – en laten in korte tijd zien hoe onze AI-oplossing dat probleem oplost. Dat doen we niet door bestaande processen compleet om te gooien, maar door slimme automatisering en real-time aanpassingen.’

Het jonge team van Polysense.

Van perfecte frietjes tot vers gebakken koekjes ‘Bedrijven zoals Crocky Chips, Maselis en Agristo werken met ons omdat ze zien dat onze technologie niet alleen duurzaamheid stimuleert, maar ook hun marges verbetert. Die combinatie maakt dat we snel tractie krijgen binnen een organisatie, en vaak volgen er dan meerdere implementaties. Onze samenwerkingen starten meestal met een eerste implementatie op een specifiek probleem. Maar doordat onze technologie schaalbaar is en de impact groot, worden het al snel langdurige trajecten. We bouwen langetermijnrelaties met onze klanten uit, waarbij we steeds verder optimaliseren en uitbreiden naar andere processen binnen hun organisatie.’

Data-analyse zorgt voor een groener en efficiënter productieproces en Polysense gebruikt hierbij AI om productieprocessen slimmer te maken. ‘Onze AI-modellen analyseren real-time data uit de productieomgeving, detecteren afwijkingen en sturen bij waar nodig. We hebben een low-labelling data-oplossing ontwikkeld waarmee bedrijven snel en schaalbaar modellen kunnen trainen zonder duizenden handmatige annotaties.’

Yarne De Munck: ‘Of we de nadruk leggen op ‘groener’ of ‘efficiënter’ hangt af van hoe je het bekijkt. Minder afval betekent een kleinere ecologische voetafdruk, maar ook een efficiëntere productie en lagere kosten. Voor onze klanten is dat een win-win: ze voldoen aan strengere duurzaamheidsnormen én verbeteren tegelijk hun rendabiliteit.’

Met Agristo heeft Polysense een klant die iedereen kent van hun smakelijke frietjes. ‘Agristo produceert jaarlijks miljoenen tonnen diepgevroren frietjes en wil tegen 2030 hun productie verder opschalen naar 1,3 miljoen ton. Om dit op een duurzame manier te realiseren, was er behoefte aan een slimmere, efficiëntere kwaliteitscontrole. Hier kwam Polysense in beeld met de Virtual Quality Assistant (VQA).’

Hulp door een Virtual Quality Assistant ‘Onze VQA is een AI-gestuurde oplossing die productkwaliteit in real-time monitort. Bij Agristo helpt deze technologie om individuele frietjes nauwkeurig te detecteren en hun afmetingen te meten, iets wat vroeger handmatig en foutgevoelig gebeurde. Op een productielijn waar meer dan 50 verschillende semi-afgewerkte producten kunnen lopen, is zo’n geautomatiseerd systeem cruciaal.’

Met hardware-integratie en AI-gestuurde analyses detecteert de VQA in real-time afwijkingen en stuurt deze inzichten door via een intuïtieve webinterface. Dit stelt de kwaliteitsoperatoren in staat om snel in te grijpen en afval te verminderen. Hierdoor bespaart Agristo grondstoffen, verkort het de reactietijd op kwaliteitsissues en wordt de productie efficiënter en duurzamer.’

Het gaat overigens niet alleen over frietjes, maar Polysense controleert bijvoorbeeld voor een klant het bakken van koekjes. ‘Met vision technology en AI wordt het productieproces gecontroleerd zodat de hoogste kwaliteit gegarandeerd blijft. Stel dat tijdens het bakproces de kleur van het koekje niet juist is, dan kunnen we dat via AI registreren en de oven bijsturen. Als een mens het kan zien, dan zal onze VQA het ook zien en kunnen we ingrijpen.’

‘AI is een booming markt, maar de uitdaging zit hem in de praktische implementatie. Veel bedrijven bieden AIoplossingen aan, maar missen de diepgaande proceskennis of hebben moeite om AI echt werkbaar te maken op de productievloer. Daar maken wij het verschil: we ontwikkelen technologie die niet alleen slim is, maar ook direct impact heeft en door operatoren makkelijk gebruikt kan worden. We zien dus zeker concurrentie, maar we merken ook dat onze unieke aanpak – met een sterke focus op gebruiksvriendelijkheid en schaalbaarheid – ons een stevige voorsprong geeft.’

Polysense groeit snel, en de grootste uitdaging is talent vinden. ‘We zoeken mensen die niet alleen technisch sterk zijn, maar ook echt impact willen maken op het vlak van duurzaamheid en efficiëntie in de industrie. Ons team groeit snel, en we willen de beste mensen aan boord halen om die groei te ondersteunen. Onze ambitie is om dé referentie te worden voor AI-gedreven procesoptimalisatie in de industrie. We willen dat bedrijven niet alleen aan Polysense denken als ze afval willen reduceren, maar als ze hun volledige productieprocessen slimmer en milieuvriendelijk willen maken. We hebben al een sterke basis gelegd en zijn klaar om verder te schalen – zowel in België als daarbuiten.’

www.polysense.ai

De directie van Festo in haar jubileumjaar (vlnr.): Dr. Sebastian Beck, lid van de raad van bestuur Financiën en Human Resources, Dr. Ansgar Kriwet, lid van de raad van bestuur Onderzoek en Ontwikkeling, Dr. Jaroslav Patka, lid van de directie Operations, Thomas Böck, voorzitter van de raad van bestuur, Frank Notz, lid van de directie Verkoop en Grhard Borho, lid van de raad van bestuur Informatietechnologie en Digitalisering.

FESTO VIERT HONDERDJARIG BESTAAN

Het creëren van toegevoegde waarde voor klanten door middel van innovatie was vanaf het begin de drijvende kracht achter het Duitse familiebedrijf Festo. En nog steeds is het de sleutel tot het succes van Festo. Met een voortdurende vastberadenheid om het werk van mensen gemakkelijker te maken, en zo de efficiëntie te verhogen, heeft Festo een heel tijdperk van industriële productie vormgegeven.

Het honderdjarige jubileum van Festo wordt het hele jaar door gevierd met medewerkers, klanten en partners over de hele wereld. Festo is als bedrijf inmiddels een wereldspeler en koploper op het gebied van automatiseringstechnologie, maar ook een wereldleider op het gebied van technisch onderwijs en training. Het bedrijf noteerde in 2023 een omzet van zo’n 3,65 miljard euro. Festo heeft wereldwijd meer dan 20.600 mensen in dienst en is een bewezen vernieuwer en probleemoplosser in de pneumatische en elektrische automatisering.

Festo biedt ongeveer 33.000 pneumatische en elektrische producten in honderdduizenden varianten voor fabrieks- en procesautomatiseringstechnologie, waarvan vele kunnen worden afgestemd op specifieke behoeften van de klant. Duurzaamheid, vermindering van de CO2-voetafdruk, digitaal leren, innovatie, prestaties en snelheid zijn de belangrijkste drijfveren voor de toekomst van het bedrijf. De innovatieve kracht van Festo Industrial Automation blijkt uit de lancering van ongeveer 100 nieuwe producten per jaar. Het bedrijf investeert meer dan 7% van zijn omzet in R&D, wat resulteert in meer dan 2,600 patenten wereldwijd.

Vanaf het allereerste begin heeft Festo zich gericht op innovatie, verantwoordelijkheid en de toekomst. Daarbij zijn het de mensen die nog steeds het verschil maken. ‘Festo is het werk van vele handen’ – deze uitspraak van de oprichter van het bedrijf, Gottlieb Stoll, is nog steeds het leidende principe voor het management en alle medewerkers wereldwijd. In 1925 richtte hij samen met Albert Fezer in Esslingen am Neckar het bedrijf Fezer & Stoll voor houtbewerkingsmachines op. Albert Fezer verliet het bedrijf kort daarna en Gottlieb Stoll zette het bedrijf alleen voort.

De tweede generatie eigenaren legde de basis voor het bedrijf zoals het nu is. Dr. h. C. Kurt Stoll bracht in 1950 het idee van pneumatiek vanuit de VS naar Duitsland. Hier ontwikkelde deze pionier de technologie in het bedrijf van zijn vader verder. Het markeerde het begin van ‘pneumatiek’ bij Festo waarmee Kurt Stoll de weg vrijmaakte voor het gebruik ervan in de fabrieksautomatisering.

Internationalisering speelde een cruciale rol in de voortdurende ontwikkeling van Festo. Dr. Wilfried Stoll concentreerde zich op het ontwikkelen van de internationale markten en het opzetten van nationale bedrijven. In 2000 scheidden de eigenaren de divisie elektrisch gereedschap af van de rest van het bedrijf en zetten deze voort als een onafhankelijk bedrijf onder de naam Festool GmbH.

Educatie als centraal thema voor klanten en medewerkers ‘Een leven lang leren’ is stevig verankerd in de bedrijfscultuur bij Festo. Dit komt omdat succesvolle bedrijven mensen nodig hebben die technologieën begrijpen, ontwikkelen en kunnen toepassen. Opleiding en ontwikkeling van competenties zijn hiermee fundamentele succesfactoren voor een bloeiende beroepsbevolking. Om die reden werd Festo Didactic al in 1965 opgericht als een wereldwijde, onafhankelijke divisie.

De inventieve geest van Dr. Wilfried Stoll en Dr. H. C. Kurt Stoll, hun holistische denken en aanpak én hun positieve klantgerichte perspectief, hebben een blijvende impact op het bedrijf gehad. Tegenwoordig is Festo een van de meest toonaangevende automatiseringsbedrijven wereldwijd en met Festo Didactic wereldwijd marktleider op het gebied van technisch onderwijs en training.

FESTO 100 JAAR

Festo viert feest: 100 jaar in beweging! Inmiddels is Festo een van de meest toonaangevende automatiseringsbedrijven wereldwijd en met Festo Didactic de wereldwijde marktleider op het gebied van technisch onderwijs en training.

Festo zegt aan klanten, partners en medewerkers: ‘Bedankt’ Thomas Böck, lid van de raad van bestuur van Festo: ‘In 2025 willen we onze klanten, partners en medewerkers bedanken en samen met hen dit onvergetelijke jubileum vieren.’ Zowel in Duitsland als in de meer dan 60 Festo-bedrijven wereldwijd vinden er het hele jaar jubileumactiviteiten plaats – met bedankfeestjes voor medewerkers, schooldagen voor de jonge talenten van morgen, klantenevenementen en persevenementen.’

Voor vertegenwoordigers van de pers en bezoekers die enthousiast zijn over technologie heeft 's werelds grootste industriële beurs, de Hannover Messe, een bijzonder hoogtepunt in petto. ‘Het project is nog steeds topgeheim. Wat we kunnen zeggen is dat het ons brede scala aan vaardigheden, onze brede expertise, onze passie voor innovatie en ons streven om het onmogelijke mogelijk te maken, laat zien’, zegt Thomas Böck.

Het jubileum als definitieve opsteker voor de toekomst De Hannover Messe zal een sterke start zijn. Een momentum dat het hele jaar door zal aanhouden. Daarna zullen wereldwijde ‘Innovation Days’ worden georganiseerd, waarbij Festo een nieuw format zal gebruiken om toekomstige trends, technologieën en innovaties met klanten en partners te delen.

‘In ons jubileumjaar kijken we sterk naar de toekomst. We zien het als onze verantwoordelijkheid om onze innovaties op het gebied van automatisering en technisch onderwijs zinvol in te zetten. Onder andere om de meest urgente uitdagingen

Festo en Industrie 4.0 Festo is al vanaf het begin betrokken bij het initiatief Industrie 4.0: als gebruiker, als fabrikant en als opleider. Als lid van de stuurgroep heeft het bedrijf een actieve rol gespeeld bij het definiëren van de kernnormen, zoals het RAMI-model en de Administration Shell. Festo Didactic heeft Industry 4.0 Cyber-Physical Factory trainingshardwaresystemen geïnstalleerd in veel gerenommeerde universiteiten en opleidingscentra. Ook verzorgt het bedrijf Industrie 4.0-trainingen voor change managers en praktische workshops voor medewerkers. Industrie 4.0-technologieën, zoals OPC-UA-communicatie, zijn ingebed in de nieuwste generatie producten. www.festo.com/digitalisation

waarmee de industrie en de samenleving te maken hebben, te helpen oplossen. Zo kunnen we een sleutelrol spelen bij het inzetten van industriële innovaties als bron van oplossingen’, zegt Thomas Böck.

Onderwerpen als digitalisering, kunstmatige intelligentie, biologisering (niet alleen leren, maar samenwerken met de natuur) en de circulaire economie zullen in de toekomst de automatisering een nieuwe impuls geven en bovendien toekomstige generaties inspireren. Festo zal een aanzienlijke bijdrage leveren om deze ontwikkelingen vooruit te helpen.

Verantwoordelijkheid is voortdurend leidend principe Het jubileum zal ook de aftrap zijn voor een doorlopend bedrijfsbreed initiatief om Festo's leidende principe van sociale verantwoordelijkheid voor duurzame ontwikkeling te versterken. ‘Ons ‘Corporate Citizenship Program’ onderstreept onze overtuiging dat bedrijven niet alleen economische doelen moeten nastreven, maar ook een belangrijke rol zouden moeten spelen in de samenleving’, zegt Thomas Böck. Als onderdeel van het programma kunnen alle 20.000 medewerkers wereldwijd één dag besteden aan een goed doel.

Thomas Böck: ‘Dit jubileum is niet alleen een reden tot feest, maar ook een herinnering aan wat mogelijk is met solidariteit, vertrouwen, passie, kwaliteit en innovatie. Samen kijken we vol vertrouwen vooruit naar een veelbelovende toekomst.’

www.festo.com/be www.festo.com/nl

Festo Didactic opleidingen voor industrie Festo combineert haar industriële erfgoed met toekomstgerichte productie- en engineeringexpertise om cursussen te bieden voor meer productiviteit en concurrentievermogen. Het aanbieden van een breed scala aan open trainingen, gestructureerde ontwikkelingsprogramma's en op maat gemaakte, klantspecifieke projecten over technologie en Industrie 4.0 en de toonaangevende online trainingssuite, Festo LX. Festo biedt ook state-of-the-art oplossingen voor trainingsapparatuur voor industriële bedrijven en onderwijsinstellingen over de hele wereld. Festo Didactic heeft wereldwijd ongeveer 56.000 onderwijsklanten. www.festo.com/didactic

Festo Bionic Learning Network

Het Bionic Learning Network geeft uitdrukking aan het innovatieve karakter van Festo en zorgt voor bewustwording en het aantrekken van talent voor het bedrijf. Het verkennen van de verbanden tussen natuur en technologie opent nieuwe gebieden voor innovatie en demonstreert complexe ideeën op een stimulerende en plezierige manier. Festo werkt samen met een alliantie van interne R&D, externe onderwijsinstellingen en gespecialiseerde bedrijven aan de ontwikkeling van bionische oplossingen voor automatiseringstoepassingen van de toekomst. Het doel is om bionica als inspiratiebron te benutten en deze te realiseren in de industriële automatisering. www.festo.com/bionics

‘IK

HOU VAN NERDY MENSEN, HELEMAAL HET

TEGENOVERGESTELDE VAN DE JUDOWERELD’

JUDOKAMPIOENE, ONDERNEEMSTER EN KUNSTENARES HEIDI RAKELS ZIET IN HAAR OPLEIDING TOT INGENIEUR DE BASIS VOOR ALLES

‘Andintheend,it'snottheyearsinyourlifethatcount,it'sthelife inyouryears’, dit citaat van Abraham Lincoln staat op de website van Heidi Rakels en illustreert erg goed hoe de Limburgse exjudokampioene in het leven staat. ‘Er leeft bij de mensen nog altijd die onbewuste gedachte dat een ingenieur een man is, geen vrouw. Het woord klinkt ook mannelijk, maar niets is minder waar.’

De oudere generatie kent Heidi Rakels (56) vooral van haar tijd als judokampioene toen ze in 1992 in Barcelona het Olympische brons veroverde. Na een mooie topsport-carrière richtte ze als burgerlijk ingenieur Computerwetenschappen (KUL) samen met haar partner het bedrijf Guardsquare op, dat mobiele toepassingen beveiligt tegen hackers. Ze was er CEO en in 2019 werd Heidi uitgeroepen tot ICT Woman of the Year. Na de verkoop van Guardsquare aan het Amerikaanse investeringsfonds Battery Ventures startte Heidi met een nieuwe passie: beeldhouwen.

Zelf vertelt Heidi Rakels aan Automation Magazine hoe ze haar ingenieursstudies combineerde met topsport en 11 keer Belgisch judokampioene werd. ‘Ik leefde voor de sport en dat was eerst turnen, maar op mijn vijftiende kreeg ik een zwaar ongeval. Mijn voet was gebroken en door die kwetsuur kon ik niet meer turnen, maar nog wel aan judo doen. De eerste jaren aan de unief was ik gewoon student. Pas toen ik deel uitmaakte van de nationale ploeg kon ik weinig naar de les. Gelukkig moest ik mijn examens niet uitstellen, wel mijn thesis.’

‘Het heeft niet veel gescheeld of ik was in het onderwijs terechtgekomen, maar mijn broer studeerde burgerlijk ingenieur en dat wilde ik ook wel. In het middelbaar volgde ik graag wiskunde, talen interesseerden mij minder. Ingenieur staat voor mij ook synoniem met dingen maken, en ook problemen oplossen en zaken optimaliseren. Als software ingenieur moet je iets bouwen. Je kan het alleen oplossen met uw creativiteit. Het is zo’n beetje als raadsels oplossen. Toen ik jong was, tekende ik veel, maakte ik bloemstukken, bouwde ik met Lego… Ik wilde dingen maken.’

Alles in judo is gebaseerd op fysieke kracht

‘Ik herinner mij nog dat ik thuis lang heb gezaagd voor een computer. Programmeren leek mij boeiend, destijds was dat nog in Pascal. Er waren toen niet veel vrouwen die de richting Computerwetenschappen volgden. We waren met een vijftigtal studenten, waarvan slechts drie vrouwen. Later, als zelfstandig programmeur was ik ook altijd de enige vrouw in het team. Teamwork met mannen ervaarde ik altijd als aangenaam. Er werd in een open en gelijkwaardige sfeer samengewerkt. Ik hou van nerdy mensen. Ik voel mij totaal op mijn gemak in die wereld. Helemaal het tegenovergestelde van de judowereld. Dat is meer een machowereld, veel is er gebaseerd op kracht. Ik was er een buitenbeentje, niet helemaal op mijn plaats met mensen rondom mij die niet dezelfde interesses hadden.’

‘In die tijd bestond er geen wetenschappelijke aanpak van judo, het was gewoon hard trainen. Als ik nu lees hoe atleten zoals Wout Van Aert en Remco Evenepoel worden begeleid met een team en doorgedreven trainingsschema’s waarbij men rekening houdt met parameters zoals de lichaamskenmerken van de atleet, diens voeding, de omgeving en weersomstandigheden, … ingenieurs berekenen hoe spieren worden belast en hoe men een maximaal rendement kan halen, enz … In mijn jeugdjaren geloofde ik al sterk in een wetenschappelijke aanpak bij atleten. Op een bepaald ogenblik

was ik kandidaat-voorzitter voor het Belgisch Olympisch Comité. Mijn voorstel was onder andere om Belgische topsporters te laten ondersteunen door wetenschappelijk onderzoek om zo hun prestaties te verhogen. Sporters zijn emotioneel en vaak bijgelovig, niet rationeel genoeg.’

‘Ook mijn tijd in judo was niet rationeel genoeg. Ik heb dat toen zelf wel beseft, maar ik was jong en beïnvloedbaar. Toch had ik de focus om mij daarin te verdiepen. Ik werkte toen al doelgericht. Ik probeerde om niets aan het toeval over te laten: zo bestudeerde ik mijn tegenstanders en nam ik zelf wedstrijdvideo’s op om uit te kunnen leren. Ik deed dat allemaal op eigen initiatief.’

Omring u door mensen met andere talenten

‘Zelf heb ik bij Guardsquare vrouwen proberen aan te werven, maar voor een job bij onze ingenieurs waren er nooit kandidaten. Op andere afdelingen lukte het wel. In mijn bedrijf heb ik mij altijd ‘thuis’ gevoeld. Je ervaart wel grote verschillen, bijvoorbeeld sales & marketing-mensen tegenover software ingenieurs. Hun interesses verschillen, maar dat maakt het juist aantrekkelijk voor beide werelden. Bij Guardsquare hebben we altijd gestreefd naar een goed evenwicht. We zijn blijven groeien, en op het moment van de verkoop waren er een 70-tal mensen bij ons in dienst. Mijn partner is nog aandeelhouder, zelf heb ik alles volledig losgelaten.’

Heidi Rakels deelt haar ervaringen als CEO nu met jonge bedrijven. ‘Een eerste belangrijke les is dat je je moet laten omringen door mensen die zaken beter kunnen dan jezelf. Zoek mensen die de taken kunnen die je zelf minder goed kan. Mensen die op verschillende gebieden beter zijn dan dat jij bent, ook als deze mensen qua persoonlijkheid van je verschillen. Een grote fout wanneer ingenieurs een bedrijf oprichten, is dat ze zich enkel laten omringen door andere ingenieurs, omdat ze zich vertrouwd voelen, ze spreken dezelfde taal. Sales & marketing mensen zijn andere types, ze zijn misschien niet meteen je vrienden, maar ze hebben andere talenten en je kan van hen leren.’

‘Mijn partner en ik programmeerden vooral. Maar ik heb veel geleerd van onze medewerkers. Mensen gaan immers weg of worden ziek en dan moet je hun taken tijdelijk overnemen. Je moet altijd je ogen en oren openhouden. Iedereen heeft talenten, maar op verschillende gebieden en die diversiteit moet in een bedrijf aanwezig zijn. Zelf ben ik vroeger nooit een echte werknemer geweest in de zin van een 9 tot 5 vaste job, want na het afstuderen ben ik meteen gestart als zelfstandig softwareprogrammeur.’

Heidi: ‘Een andere belangrijke les is dat je je focus moet behouden. Zeker voor ondernemende mensen is dit een gevaar, want ze willen té veel doen omdat ze overal mogelijkheden zien. Je moet uw doel(en) aflijnen en hierop blijven focussen. Tijd en mensen zijn immers beperkt. Wij wilden met Guardsquare in onze niche de beste ter wereld worden. Maar je mag die niche niet te groot maken, dat is vaak een fout bij startende ondernemers. We zijn niet allemaal Elon Musk die blijkbaar tien verschillende zaken tegelijk kan doen. Zorg er voorts ook voor dat je product schaalbaar is. Ons product was digitaal en volledig in het Engels, en dus gingen we vanaf de eerste dag volledig internationaal.’

Idee van minderwaardigheid zal u beperken ‘Ik heb mij tijdens mijn studies of werk als vrouw, nooit

minderwaardig gevoeld of minder kansen gehad. Dat is overigens een beperkende gedachte en heeft als gevaarlijk gevolg dat je je ernaar kan gedragen. Zorg voor een eigen mentale sterkte. Hou met een mogelijke discriminatie geen rekening, want bezig zijn met die gedachte of dat vermoeden zal je niet vooruithelpen. Ik ben geen persoon om in loondienst te werken en ik ben ook te weinig diplomaat om in een bedrijf promotie te maken. Dus ik heb zelf niet persoonlijk ervaren of het nu als vrouw moeilijker is om in een bedrijf hogerop te geraken. Vooroordelen zullen er altijd zijn. Op een economische missie dacht een Belgische collega-deelnemer dat ik van de organisatie was en die man sprak mij in de hotellobby aan met zijn vraag om iets te regelen.’

Dat Heidi Rakels nu een passie heeft voor beeldhouwen is mogelijk een toeval, maar dan ook weer niet. ‘Eerst koos ik voor houtbewerking, want ik wilde leren hoe ik meubels kon maken. Later evolueerde mijn interesse naar het bewerken van steen, voornamelijk albast. Tijdens corona liet ik stenen aan huis leveren en had ik veel tijd om te experimenteren. Ik haal mijn inspiratie vooral bij wiskundige vormen, zoals spiralen en möbiusringen. Een möbiusband of ring van Möbius is een ruimtelijke figuur die slechts één vlak en één rand heeft, vanuit elk punt van de figuur zie je ogenschijnlijk twee zijden en twee randen, maar deze lopen in elkaar over want er is slechts één oppervlak. De figuur werd genoemd naar wiskundige August Möbius. Zo’n ring of band staat symbool voor eeuwige cyclische vernieuwing.’

‘Wiskunde en mijn ingenieursopleiding zorgen er ook voor dat ik ruimtelijk inzicht heb. Dat is een voordeel, want beeldhouwen is een heel proces van kappen, raspen, grof- en fijnkorrelig schuren, en tot slot het polijsten. Je mag je niet vergissen want kap je teveel weg dan kan je dit niet meer herstellen. Je moet je werk in alle richtingen kunnen bekijken en je aanpassen aan de steen. De curves moeten geleidelijk in elkaar overgaan, je ziet niet wat het begin en het einde is. In feite is dat ingenieurswerk.’

Heidi Rakels wordt geïnspireerd door spiralen en möbiusringen.

‘Ik maak ook stukken in keramiek. Met klei werken gaat veel sneller. Bij keramiek breken zelfs één op de drie beelden vooraleer ik ze laat bakken, vaak is het eindresultaat mislukt of niet naar mijn zin en dan vernietig ik dit, zoiets maakt deel uit van het proces. Bij een stenen beeld duurt het creatieproces veel langer en je kan je geen fouten permitteren.’

Jan Vertonghen wint Heidi’s eerste Vlaamse Reus creatie Heide Rakels maakte vorig jaar de trofee van de Vlaamse Reus, de prijs die sinds 1992 een uitzonderlijk figuur uit de sportwereld bekroont. Tot 2023 vervaardigde Willem Vermandere het beeld dat als prijs wordt uitgereikt door de Vlaamse Bond van Sportjournalisten. Het was voetballer Jan Vertonghen die vorig jaar als eerste een creatie van Heidi mocht ontvangen.

‘Ik hou van schoonheid, evenwicht en elegantie. Kunstenaars willen iets moois maken. Daarnaast wil ik ook intrigeren. Met een möbiusband of Escher-figuur (naar grafisch kunstenaar Maurits Cornelis Escher, die gefascineerd was door wiskundige relaties tussen vormen, figuren en ruimte, nvdr) zie je mensen denken over de vorm van mijn object. Net zoals bij een oloïde, een geometrisch lichaam gekenmerkt door een tuimelende beweging rollend over een plat vlak (uitgevonden door de Zwitserse wiskundige en kunstenaar Paul Schatz, nvdr).’

‘Het Vlaamse Reus-kunstwerk vind ik zelf heel intrigerend en elegant. Door een vorm te maken leer je die vorm ook kennen en dat geeft opnieuw inspiratie. Het Vlaamse Reus beeld betekende voor mij wekenlang werken. Je zet dat beeld dan ook gewoon buiten op de tuintafel en door er regelmatig naar te kijken, zie je dat je hier en daar nog moet bijwerken en verbeteren.’

‘Aan jonge vrouwen wil ik zeggen dat ze gewoon moeten doen waarin ze geïnteresseerd zijn. Nu is het spijtig dat slimme vrouwen met een voorliefde voor wiskundige toch vaak een andere richting gaan studeren, bijvoorbeeld geneeskunde.

Ingenieur zijn is geen minder leuke wereld. Destijds was ik bijna in een andere richting geduwd, maar ik ben nu ontzettend blij dat ik ingenieur ben geworden. Het is een ideale opleiding voor mensen die creatief iets willen maken en de IT-wereld is net zo geschikt voor mannen als voor vrouwen. Destijds waren er geen initiatieven zoals Nerdland, STEM of CoderDojo programmeerworkshops. Er leeft bij de mensen nog altijd die onbewuste gedachte dat een ingenieur een man is, geen vrouw. Het woord klinkt ook mannelijk, maar niets is minder waar. Zonder deze opleiding had ik niet de basis gehad om te verwezenlijken wat ik als ondernemer heb gedaan en wat ik nu doe als kunstenares’, besluit Heidi Rakels.

www.rakels.be

voedselveilige kunststoffen

... voor de verpakkings- en voedingindustrie

...

... detecteerbaar ... en vrij van olie

Voedselveilige en FDA-gecertificeerde igus® polymeren voor de voedings- en verpakkingsindustrie zijn smeervrij, temperatuurbestendig en corrosiebestendig. Ze hebben de laagste vochtigheidsabsorptie, zijn bestand tegen chemicaliën, zuren en alkalische en alcoholische reinigingsmiddelen. Onderhoudsvrij, met de beste slijtvastheid voor uw toepassingen. www.igus.be igus® B.V.  Jagersdreef 4A  2900  Schoten

Telefoon: +323 330 13 60  E-mail: info@igus.be  improve what moves® ... voedsel & medicijnen

HERKEN DE IMPACT VAN ARTIFICIËLE INTELLIGENTIE VOOR

UW BEDRIJF

De leden van beroepsorganisatie InduMotion verzamelden op woensdag 12 maart in Brussel voor een ontbijtvergadering met als gastspreker Stefano Moi over de impact van Artificiële Intelligentie (AI) op ons leven en werk in de toekomst.

Een vijftigtal leden vernam van AI Strategist Stefano Moi dat Artificiële Intelligentie reeds langer bestaat, overal aanwezig is en dagelijks in multiple toepassingen door grote bedrijven wordt gebruikt. Dankzij Open AI, Chat GPT, Gemini, Perplexity, DeepSeek en Copilot zijn deze tools nu ter beschikking van iedereen. De jeugd heeft zich het gebruik inmiddels eigen gemaakt. AI verwerkt massaal data en herkent en verstaat patronen. Dit leerproces staat nog in de ‘bronstijd’, maar groeit exponentieel.

Machine-intelligentie bouwt aan een nieuwe weg. Informatie en antwoorden zorgen voor regels: zo kunnen in zeer grote bestanden afwijkingen snel en makkelijk gedetecteerd worden. Banken gebruiken dit bijvoorbeeld om in het betalingsverkeer witwaspraktijken op te sporen. Large language models (LLM) zorgen voor een wereldwijd taalverkeer. Stefano Moi toonde bijvoorbeeld een opname van zijn spreekbeurt die door AI in alle mogelijke talen hoorbaar werd gebracht, terwijl zijn mond en lippen in die taal automatisch werden gesynchroniseerd. Ondertussen zijn er afgeleiden op de markt die beelden, muziek, logo’s, samenvattingen enz… kunnen genereren.

Het is nu aan ons om de zakelijke waarden van AI initiatieven voor elk bedrijf te herkennen en te implementeren. Zo zijn er quick wins mogelijk, zoals het snel bewerken en verwerken van bestaande dossiers. Opportuniteiten genoeg, maar ALLE medewerkers moeten erbij betrokken en opgeleid worden.

‘Think BIG, start SMALL’, is hier de boodschap van Stefano Moi. Hou ook rekening met de paradox dat mensen door het gebruik van AI hun eigen vaardigheden afleren.

www.indumotion.be

EUROPESE AI-ACT VANAF 2027

Sedert 1 augustus 2024 is de Europese AI-Act in werking, met strenge richtlijnen over het gebruik van artificiële intelligentie door bedrijven en overheden. De Europese AI wetgeving wordt in fasen geïmplementeerd en moet volledig in werking zijn in 2027. Europese bedrijven maken zich zorgen, want zij moeten concurreren met tech-giganten uit de VS en China die geen hinder ondervinden van die strengere regels, zolang ze niet op de Europese markt opereren.

De AI-Act deelt de toepassingen van artificiële intelligentie in verschillende risiconiveaus op, gaande van toepassingen met onacceptabele risico’s tot en met toepassingen met een laag risico. Bij die eersten gaat het onder andere over het gebruik van sociale scoring, manipulatieve technieken en het gebruik van slimme camera’s met uitzondering van bepaalde veiligheidsituaties. Voor toepassingen met een hoog risico gelden eveneens strenge regels. AI-gebruik in bijvoorbeeld de gezondheidszorg is gebonden aan strikte privacy-wetgeving. Bij toepassingen met middelmatige risico’s, zoals chatbots en generatieve AI-modellen, moet de gebruiker weten wanneer hij met AI-gegenereerde inhoud te maken krijgt. Voor toepassingen met een minimaal risico legt de AI-Act geen regels op.

AI Strategist Stefano Moi legt uit hoe AI kan worden gebruikt.

CKS ELEKTROTECHNIEK KIEST VOOR INNOVATIEVE

WIRE TERMINAL VAN

RITTAL

CKS Elektrotechniek, een gekende speler in de bordenbouw die gespecialiseerd is in intelligente en innovatieve elektrotechniek, automatiseert sinds kort zijn draadconfectie met behulp van de Wire Terminal van Rittal, wereldspeler op het vlak van behuizingstechniek en IT-infrastructuur. Met deze geavanceerde draadconfectioneringsautomaat, gecombineerd met de Eplan Pro Panel-software, verkort CKS Elektrotechniek de eigen productietijd met maar liefst 70%.

CKS Elektrotechniek, gevestigd in Dilsen-Stokkem en bekend om zijn expertise in elektrische energieverdeling, engineering en assemblage, heeft de laatste jaren een sterke productiegroei doorgemaakt. Om in te spelen op de groeiende vraag en de nood aan productieoptimalisatie, investeerde het familiebedrijf eerder al in een CNC-machine voor de plaatbewerking van kastsystemen en Pro Panel, de engineeringsoftware van het Rittal-zusterbedrijf Eplan voor het ontwerp van deze behuizingen. Een nieuwe grote sprong voorwaarts in hun evolutie tot ‘factory of the future’, komt nu met de investering in de Rittal Wire Terminal voor de automatisatie van draadconfectie.

70% snellere productie ‘Onze werknemers zijn specialisten in hun vakgebied maar tot voor kort waren we volledig afhankelijk van manuele handelingen voor het produceren van kabels’, stelt Els

Willems, hardware engineer bij CKS Elektrotechniek. ‘Door een binnenkomend groot order van seriematig werk zijn we gaan kijken hoe we onze draadconfectie efficiënter konden gaan aanpakken. Een eerste demonstratie van de mogelijkheden van de Wire Terminal in het Rittal Application Center in Lokeren, overtuigde ons meteen. De kwaliteit, het ergonomische design en de geruisloze werking maken deze machine tot de perfecte aanvulling op onze productie. De naadloze integratie met de Pro Panel-software, die we al in gebruik hadden, gaf ons een extra reden om deze stap te zetten. Zo kunnen wij nu op onze beurt zowel kwaliteit als een vlotte dienstverlening garanderen en onze productietijd met 70% verminderen.’

Synergie met Eplan

Voor CKS Elektrotechniek was de perfecte synergie tussen de Wire Terminal van Rittal en de geavanceerde

Op basis van alle ingevoerde gegevens is de Wire Terminal van Rittal in staat om de bekabeling met de gekozen afwerking voor te bereiden en af te werken.

engineeringsoftware van Eplan een doorslaggevende factor. ‘CKS Elektrotechniek streeft naar een volledige digitale transformatie’, legt Igor Stevens, senior accountmanager bij Eplan, uit. ‘Samen met CKS Elektrotechniek onderzochten we hoe digitale en hardwaretools hun bedrijfsprocessen kunnen optimaliseren. Al snel kwamen we tot het inzicht dat een investering in de Wire Terminal van Rittal hen zou helpen om nog beter te voldoen aan de wensen van hun klanten.’

Met Eplan Pro Panel ontwerpt het bedrijf complete schakelkasten tot in de kleinste details in 3D. ‘Het grote voordeel van deze oplossing is dat Eplan en Rittal zusterbedrijven zijn, wat ervoor zorgt dat de software van Eplan en de machines van Rittal perfect op elkaar zijn afgesteld’, zegt Dries Alders, key accountmanager bij Rittal.

‘Met één druk op de knop sturen de engineers de ontwerpdata uit Pro Panel door naar de Wire Terminal. Op basis van die gegevens is de machine in staat om de bekabeling met gekozen afwerking voor te bereiden en af te werken. Draden worden consistent en kwalitatief geproduceerd terwijl de mensen van CKS Elektrotechniek zich kunnen focussen op andere aspecten van de assemblage en productie. De draden zijn volledig afgewerkt wanneer ze uit de Wire Terminal komen, en gesorteerd op volgorde van assemblage in de kast. Dit vertaalt zich in gebruiksgemak waardoor ook minder technisch geschoolde mensen in staat zijn om borden te bedraden.’

Ondersteuning

Naast de kwaliteit van de Wire Terminal kon ook de flexibiliteit van Rittal CKS Elektrotechniek bekoren. ‘De experts van Rittal zijn steeds bereikbaar. Het is duidelijk dat ze voor ons ‘the extra mile’ gaan en ons met raad en daad bijstaan. Meer nog, wanneer we onze eigen Wire Terminal tijdelijk niet kunnen gebruiken vanwege onderhoudswerken, kunnen we voor onze productie altijd rekenen op de Wire Terminal in het Rittal Application Center. Ook de communicatie met Rittal en Eplan verloopt steeds open en vlot. We voelen ons meer collega dan klant, net omdat we zo snel geholpen worden. We genieten lokale ondersteuning in België, van experten die deel uitmaken van een wereldspeler. Dat geeft vertrouwen’, besluit Wim Weyers, manager engineering bij CKS Elektrotechniek.

www.rittal.com

FESTO

SERVO STARTER KIT

Festo heeft opnieuw een Servo Starter Kit voor u samengesteld.

Deze kit bevat voor 399 euro alles wat u nodig heeft om onze servo drives te testen in uw omgeving.

• Servodrive CMMT-ST-MP

• Motorkabel (1,5 m)

• Stappenmotor met absoluut encoder EMMT-ST-42

Dankzij de multiprotocol netwerkmogelijkheden kan deze drive aangestuurd worden via Profinet, EtherCat, Ethernet/IP en Modbus, en dankzij de intuïtieve configuratiesoftware ‘Festo Automation Suite’ gaat het opstarten sneller dan ooit. De closed loop stappenmotortechnologie maakt het mogelijk om de motor aan te sturen net zoals een brushless DC servomotor, waardoor dit een prijsgunstig alternatief vormt voor klassieke servomotoren.

Meer informatie kan je vinden op onze website, en via het artikelnummer 8202797 kan je deze kit onmiddellijk bestellen.

www.festo.be

CONJUNCTUURBAROMETER:

MINDER PESSIMISME BIJ TECHNOLOGIEBEDRIJVEN?

In februari is de conjunctuurbarometer voor de maakindustrie binnen de technologiesector sterk hersteld. Hij steeg namelijk met 8 punten, waardoor de daling van het tweede halfjaar van 2024 teniet werd gedaan.

De afgevlakte curve, die de onderliggende trend weerspiegelt, blijft daarentegen dalen. Ongunstige conjuncturele factoren blijven overheersen ten opzichte van gunstige factoren, en bedrijven in onze sectoren blijven de economische situatie duidelijk als negatief ervaren.

Het is waarschijnlijk dat de verbetering van de ruwe curve in februari in maart wordt gecorrigeerd. Toch tonen de ontwikkelingen van de onderliggende indicatoren aan dat er mogelijk een omslag richting verbetering gaande is.

Dit geldt in de eerste plaats voor de beoordeling van de orderportefeuille. Na een dieptepunt in november is deze indicator drie maanden op rij gestegen. Hoewel het langetermijngemiddelde – het referentiepunt voor een neutrale situatie – nog ver weg is, merken onze maakbedrijven een verbetering in de vraag naar hun producten.

De beoordeling van de voorraden afgewerkte producten vormt de basis van de stijging van de barometer in februari. Hier zal waarschijnlijk een correctie plaatsvinden in maart. Echter, gedurende heel 2024 bleef deze indicator dicht bij zijn langetermijngemiddelde en zelfs op een licht gunstig niveau. Op korte termijn wordt niet verwacht dat hij ongunstig zal worden.

Ook de werkgelegenheidsvooruitzichten zijn recent hersteld. De ruwe curve ligt niet meer ver van het langetermijngemiddelde. Hoewel er nog geen sprake is van een duurzame verbetering, aangezien de afgevlakte curve stagneert, zijn de ontwikkelingen van de afgelopen twee maanden gunstig in vergelijking met de afgelopen twee jaar. Dit versterkt bovendien de bevindingen op basis van de beoordeling van de orderportefeuilles en de voorraden.

De verwachtingen over de vraagvooruitzichten spreken deze conclusie niet tegen, maar bevestigen ze ook niet. De verslechtering van deze indicator is in november gestopt, maar sindsdien is hij gestagneerd. Binnen de maakindustrie blijven de bedrijven die een nieuwe daling van de vraag verwachten duidelijk in de meerderheid ten opzichte van deze welke een stijging voorspellen.

www.agoria.be

HANNOVER MESSE 2025: DE SLEUTEL TOT INTERNATIONALE GROEI

Nieuwe markten ontdekken, kennismaken met de nieuwste innovaties en waardevolle contacten leggen met vakgenoten, investeerders en andere relevante partijen: de Hannover Messe 2025 biedt bezoekers tal van interessante mogelijkheden om hun bedrijf te laten groeien.

De belangrijkste industriebeurs ter wereld (die dit jaar plaatsvindt van 31 maart tot en met 4 april) brengt ondernemers, innovators en industrie-experts samen. Met meer dan vierduizend exposanten, internationale bezoekers uit meer dan zeventig landen en een focus op de toekomst van industriële technologie, vormt deze beurs een essentiële kans voor ambitieuze maakbedrijven die hun (internationale) aanwezigheid willen vergroten.

Hoofdthema’s en innovaties

Wie een goed beeld wil krijgen van de laatste technologische trends en ontwikkelingen voor de industrie, kan niet om de Hannover Messe heen. De beurs (die jaarlijks meer dan 100.000 bezoekers trekt) biedt een staalkaart van de allerlaatste industriële innovaties die een antwoord bieden op de grote vragen van deze tijd. Centraal staan daarbij dit jaar 7 kerngebieden: Smart Manufacturing, Digital Ecosystems,

Energy for Industry, Compressed Air & Vacuum Technology, Engineered Parts & Solutions, Future Hub en International Trade & Investment.

Meer dan een beurs

De Hannover Messe biedt niet alleen een actueel overzicht van technologische innovaties, maar fungeert ook als een platform voor kennisuitwisseling en netwerkvorming. Met meer dan 1.600 sprekers en een breed scala aan conferenties en livedemonstraties, is het een essentieel event voor professionals in de maakindustrie die voorop willen lopen in innovatie en duurzaamheid.

Mattias Dreher, Managing Director van Global Fairs, benadrukt: ‘Ook anno 2025 is de Hannover Messe een cruciale ontmoetingsplek voor bedrijven die streven naar duurzame groei en digitale transformatie. We zijn trots om Canada als

partnerland te mogen verwelkomen en kijken uit naar alle inspirerende innovaties die zullen worden getoond.’

Partnerland 2025: Canada

Canada is in 2025 het officiële partnerland van de Hannover Messe. Met meer dan 200 deelnemende bedrijven uit sectoren zoals AI, cleantech, waterstof en robotica, speelt Canada een belangrijke rol binnen met name de thema's digitalisering en duurzame energie. Het partnerschap versterkt de banden tussen Europa en Canada en biedt unieke samenwerkingsmogelijkheden voor bedrijven die op zoek zijn naar innovatieve oplossingen en duurzame partnerschappen.

Bijblijven? Kom naar de Hannover Messe!

De Hannover Messe werd voor het eerst gehouden in 1947 en is sindsdien uitgegroeid tot ‘s werelds meest invloedrijke vakbeurs voor industriële technologie. Het evenement brengt exposanten en bezoekers uit meer dan 70 landen samen en speelt een sleutelrol in het stimuleren van innovatie, samenwerking en technologische vooruitgang binnen de industrie. Met een breed scala aan onderwerpen en een hoogwaardig conferentieprogramma blijft de Hannover Messe dé plek waar de toekomst van de industrie wordt gevormd.

www.hannovermesse.de

WIN-WIN WITH TECH TO COME

HANNOVER MESSE’s industrial ecosystem is your key to innovation and business success. www.hannovermesse.de/hm2025

Experience the power of virtual machining and visualization with FANUC Smart Digital Twin®

REDUCE SETUP TIME

OPTIMISE PROCESSES

MINIMISE WASTE

Get in touch and learn more about FANUC’s suite of cutting-edge PC software for CNC Digital Twins +32 15 78 81 00

FAULHABER STAPPENMOTOREN VOOR NAUWKEURIG BUGATTI DASHBOARD

Er zijn sportwagens, en dan is er Bugatti: de basis is al uitzonderlijk, en vervolgens gaat het merk voor werkelijk ieder detail tot het uiterste. Voor het komende luxemodel Tourbillon koos Bugatti een extra speciaal design voor het display. Achter het stuur bevindt zich geen digitale weergave, maar een origineel Zwitsers uurwerk.

Het dashboard van de nieuwe hypercar zit vol met hoogwaardige mechanica van Concepto, dat de uurwerken creëert voor de meest vooraanstaande horlogemerken ter wereld. Stappenmotoren van FAULHABER vertalen de elektronische signalen van de boordcomputer naar de wijzers op het dashboard.

Het is niet eenvoudig om de Bugatti Tourbillon te beschrijven. Alle aspecten van deze auto zijn extreem: hij heeft een topsnelheid van 446 km/u en gaat 0 tot 200 in 5 seconden. En met 3,8 miljoen euro voor het ‘basismodel’ is ook de prijs een overtreffende trap.

De aandrijflijn voor het nieuwe model, dat in 2026 op de markt moet komen, is volledig herzien. De kracht van de Tourbillon is gebaseerd op een complex systeem van elektromotoren, een V16 atmosferische-drukmotor en de nieuwste transmissie met dubbele koppeling voor acht versnellingen. Bugatti: ‘We wilden absoluut dat deze auto het pure, onvervalste analoge gevoel van een verbrandingsmotor zou leveren, maar met de flexibiliteit en extra mogelijkheden van elektromotoren.’

De absolute top van de horlogerie

Het Franse ‘tourbillon’ betekent wervelwind, wat een passende naam is voor deze unieke auto. Maar de naam verwijst ook naar een uitvinding van Abraham Louis Breguet, één van de grote namen in de wereld van de haute horlogerie. Breguet leerde horloges maken in het Zwitserland van de 18e eeuw, voordat hij naar Frankrijk verhuisde. Ook de Italiaan Ettore Bugatti vestigde zich in 1909 Frankrijk, in de Alsace. Tot op de dag van vandaag worden de legendarische Bugatti's hier geproduceerd.

De tourbillon van Breguet is een bijzonder complex en delicaat mechanisme, dat de uitwerking compenseert van zwaartekracht op de nauwkeurigheid van zakhorloges en polshorloges. Deze meesterstukken van

de precisietechnologie worden momenteel voornamelijk gemaakt in La Chaux-de-Fonds, onder andere bij Concepto. Valérien Jaquet, die het bedrijf oprichtte in 2006, is een bewonderaar van Breguet en ook zelf een bijzondere horlogemaker. In nog geen 20 jaar heeft hij Concepto opgebouwd tot één van de meest belangrijke leveranciers van uurwerken voor de grote horlogemerken. Het bedrijf heeft onder andere het dunste mechanische horloge ter wereld op zijn naam staan, met een dikte van slechts 1,70 mm. Naast de tourbillon levert Concepto ook uurwerken met alle denkbare complicaties.

Toen Bugatti besloot om een mechanisch display te maken voor zijn nieuwste model, was Concepto de logische keuze voor de benodigde technologie. De auto heeft ook een uitvouwbaar digitaal display in de middenconsole, met alle functies die de eigenaar mag verwachten van een moderne auto. Maar de snelheidsmeter direct voor de rijder moest werkelijk uitzonderlijk worden.

Dimensionele sprong en nieuw elektronisch terrein Guillaume Tripet leidt het Bugatti-project bij Concepto. Hij licht toe: ‘Bugatti wilde niet alleen dat het display eruit zou zien als een luxe Zwitsers horloge, maar ook dat het binnenin dezelfde soort mechanica zou gebruiken. Op basis van dat idee hebben we een concept opgezet met een groot rond display in het midden, met links en rechts twee kleinere satellietdisplays. Het doet denken aan een klassiek polshorloge met meerdere complicaties, alleen hier gaat het niet om een stopwatch of een maanfase, maar om de centrale voertuiggegevens. En ook de fijne mechanica achter de wijzers komt tot uiting.’

Het complexe uurwerk bestaat uit 600 componenten, die allemaal vanaf nul moesten worden ontwerpen. Concepto produceert ook bureauklokken en grotere uurwerken, maar het display voor de Bugatti Tourbillon vereiste componenten die 80% groter waren. Hiervoor moesten de

productiemachines van het bedrijf worden aangepast, zonder concessies aan de gebruikelijke precisie.

Een andere uitdaging was de integratie: de mechanica van het uurwerk moesten uiteindelijk samenwerken met de boordcomputer en de elektromotoren van de Bugatti. Elektronische sensoren registreren gegevens over de aandrijflijn, het brandstofniveau en de accu's, om deze vervolgens door te sturen aan de centrale boordcomputer. Om informatie uit elektronische signalen weer te geven op een mechanisch display, is eerst een vertaling vereist. Deze omzetting wordt geleverd door acht stappenmotoren van FAULHABER, die ook in Chaux-de-Fonds worden geproduceerd. De motoren zetten de elektronische signalen direct om in nauwkeurig getelde motorstappen, die vervolgens de wijzers van het uurwerk in beweging zetten.

Extreem hittebestendig en razendsnel

De kracht van alle stappenmotoren zit hem in de exacte omzetting van de besturingssignalen in extreem nauwkeurige bewegingen. Maar voor dit project golden nog extra vereisten en criteria voor de selectie van de juiste miniatuurmotoren. Het elektromechanische display bevindt zich vrijwel zwevend boven de stuurkolom en is bijzonder ondiep. Dat betekent dat er naast alle complexe mechanica maar weinig ruimte overblijft voor de acht stappenmotoren. De keus viel uiteindelijk op de modellen AM0820 en AM1020, met diameters van 8 en 10 millimeter.

Iedere motor beweegt één wijzer. Dat betekent dat het linker satellietdisplay met zijn vier weergave-elementen vier motoren bevat. Deze vier motoren zijn uitsluitend via een wormwiel verbonden met de wijzers. De andere motoren hebben een complexere transmissie, die zichtbaar is voor de rijder door het saffierglas van het display. Deze component heeft FAULHABER speciaal ontworpen voor deze toepassing, net als de motoraansturing die de meetsignalen omzet

in bewegingen van de wijzer, of die een stabiele positie vasthoudt als de meetwaarden niet veranderen.

‘Het display moet onder alle omstandigheden goed leesbaar zijn, dus we hebben talloze LED's ingebouwd in het cluster’, verduidelijkt Guillaume Tripet. ‘Door zijn prominente positie staat het ook bloot aan direct zonlicht en daarmee ook aan hoge temperaturen, vooral omdat er door de beperkte inbouwruimte maar één ventilatieopening is. Aan de andere kant moeten de motoren van het uurwerk ook direct werken als de auto wordt gestart bij temperaturen onder nul. Een startvertraging is geen optie, en ze moeten direct relatief grote lasten bewegen voor hun formaat, gedurende lange tijd en zonder prestatieverlies.’

De stappenmotoren in de Bugatti Tourbillon werken in een temperatuurbereik van -30 tot +120 °C. Ook leveren ze de nauwkeurigheid en reactietijd die de technici van Concepto zochten. Vergelijkbare producten zouden dit soort prestaties alleen kunnen leveren met veel grotere motoren. In de preproductie hebben de motoren al bewezen dat ze foutloos werken in het cluster, en ze hebben ook al verschillende tests doorstaan, onder andere met een trillingstest. Guillaume Tripet: ‘We zijn het systeem nu aan het perfectioneren, zodat de nieuwste hypercar op tijd kan worden geleverd met dit uitzonderlijke display.’

www.faulhaber.com

ONDERWIJS

HOE KAN JE JONG TECHNISCH PERSONEEL VINDEN?

Bij Vansichen werken studenten mee in het bedrijf waardoor ze op de werkvloer ervaring kunnen opdoen.

Dat maakbedrijven en machinebouwers vaak vergeefs op zoek zijn naar geschoold technisch personeel, is een open deur intrappen. Hoe haal je gemotiveerde jongeren aan boord van uw bedrijf? Een mooi voorbeeld is hoe Vansichen Lineairtechniek uit Hasselt een bedrijfsstage, het statuut van jobstudent of het duaal leren-traject gebruikt om jong bloed aan te trekken om het snelgroeiende bedrijf te versterken.

Vansichen Lineairtechniek – gespecialiseerd in lineaire technologie en de bouw van robottracks – haalde in november vorig jaar de media toen het bedrijf door UNIZO werd uitgeroepen tot ‘KMO van het Jaar 2024.’ De jury feliciteerde de familieonderneming met hun innovatieve strategie, financiële robuustheid en duurzame visie gericht op de maakindustrie. Thomas Vansichen vertelt:  ‘Wij werken op dit moment in het bedrijf met 26 personeelsleden en 7 daarvan zijn schoolverlaters en deze zijn met ons in contact gekomen via hun eindwerk bij ons. Die 7 zijn allemaal ingenieurs van een ploeg van in totaal 15 ingenieurs die bij ons werken. De leeftijd van deze personen varieert van 28 jaar tot 45 jaar, wat dus relatief jong is.’

Hoe komen deze jonge mensen in contact met Vansichen? ‘Wij geven bij Vansichen zelf les in de vorm van een gastcollege aan de Hogeschool UCLL over lineairtechniek. Daardoor hadden 13 van de 15 ingenieurs die bij ons werken reeds van ons gehoord voor ze hier kwamen werken. We hebben momenteel ook 4 jobstudenten in dienst die doorheen het hele jaar regelmatig bij ons aan de slag zijn. Hiervan studeren er 3 voor industrieel ingenieur, waarvan er 1 bezig is met zijn thesis. Nummer 4 studeerde af als bachelor Elektromechanica en volgt nu een nieuwe bachelor.’

Die nummer 4 is student Maxime Bult (23) uit Maaseik. Hij bevestigt dat hij de onderneming leerde kennen via een stage bij SimKon, een dochterbedrijf van Vansichen in Duitsland. ‘Momenteel doe ik bij Thomas More in SintKatelijne-Waver een tweede bachelor in de richting Ontwerp & Productietechnologie. Je leert er onder meer prototypes maken en 3D printing.

Door vrijstellingen wegens mijn eerste bachelor moet ik op vrijdag geen les volgen en werk ik die dag als jobstudent bij Vansichen’, reageert Maxime. ‘Het werk is heel divers en ik leer veel bij. Momenteel hou ik mij bijvoorbeeld bezig met de installatie van een ERP-systeem, dat ook bij SimKon zal worden gebruikt. Het is enorm boeiend om als student toch reeds ervaring te kunnen opdoen op de werkvloer.’ Voor Vansichen is werken met jobstudenten alvast een goede zaak, want ze weten meteen wie er gemotiveerd is en later een aanwinst zal zijn voor het bedrijf.

www.vansichen.be

Student Maxime Bult.

Student Tom Driesen.

Student Michiel Vanhulst.

DE BOUW VAN 'S WERELDS EERSTE VOLLEDIG

ELEKTRISCHE GROTE FUNDERINGSMACHINE

Bouwmachines stoten wereldwijd jaarlijks een verbazingwekkende 400 megaton CO2 uit, wat gelijk staat aan de jaarlijkse emissies van de internationale luchtvaart. Om bouwplaatsen koolstofarm te maken en de emissiereductiedoelstellingen te halen, moeten bouwmachines evolueren.

Hydrauvision, een leider in hydraulische en elektrische aandrijf- en besturingsoplossingen en moederbedrijf van funderingsspecialist Fundex Equipment, besloot de duurzame transitie van de bouwsector te willen bevorderen. Met de ontwikkeling van een nieuwe elektrische funderingsmachine bouwde zij aan een wereldprimeurproject op het gebied van elektrificatie.

Flexibel ontwerp voor de toekomst van energie

De F4800E is gebaseerd op de diesel-aangedreven F4800 funderingsmachine van Fundex Equipment, die een volbelast boorkoppel van 500 kNm heeft en een dagelijks energieverbruik van maximaal 2000 kWh. Met een leidlengte van 48 meter is de elektrificatie van funderingsmachines van deze omvang ongekend, wat het aandrijven van zo'n grote machine de grootste uitdaging maakt.

Om de machine compatibel te maken met de meeste bouwplaatsen, besloten ze prioriteit te geven aan een flexibel ontwerp en de nieuwe F4800E de mogelijkheid te geven om te schakelen tussen verschillende energiebronnen. Als resultaat is de basis machine, inclusief lieren en hydraulische pompunits, volledig elektrisch aangedreven door permanente magneetmotoren en aandrijvingen geleverd door Danfoss. De F4800E heeft ook een geïntegreerd batterijpakket van 150 kWh voor piekafvlakking tijdens normale werkzaamheden.

Aangezien stroombronnen nog niet op elke bouwplaats beschikbaar zijn, ontwikkelde Hydrauvision een nieuwe DC-generator set met een dieselmotor om het batterijpakket van de basis F4800E-machine aan te vullen en inefficiënte piekbelastingen te voorkomen met piekafvlakking als back-up stroomvoorziening. Deze configuratie behoudt de duurzaamheidsvoordelen van de machine door het energieverbruik met 25-40% te verminderen, afhankelijk van het funderingsproces.

Een ander probleem waarmee de bouwsector momenteel wordt geconfronteerd, is de onzekerheid over wat de primaire energiebron voor het opwekken en opslaan van elektriciteit in de toekomst zal zijn. Om hiermee rekening te houden, kan de generator set eenvoudig worden losgekoppeld en vervangen door verschillende energiebronnen zoals waterstof, mierenzuur of e-methanol. Het systeem kan ook direct worden aangesloten op het elektriciteitsnet. Daarom kan Hydrauvision snel inspelen op andere beschikbare energiebronnen zodra deze beschikbaar komen.

Hoge prestaties om te concurreren met conventionele funderingsmachines Naast de aanzienlijke duurzaamheidsvoordelen, gaf Hydrauvision ook prioriteit aan hoge prestaties bij het ontwerp van de F4800E. Door het ontwerp te baseren op de conventionele machine, maar de diesel-aandrijflijn te vervangen door een volledig elektrisch systeem, konden ze de prestaties behouden en op sommige punten verbeteren.

De F4800E is speciaal ontworpen voor zowel boor- als heitechnieken. De productiesnelheid is ook gelijk aan die van conventionele machines, inclusief een hoog boorkoppel van 500 kNm over de gehele leidlengte en een maximale trekkracht van 150 ton en een gereedschapsgewicht van 40 ton.

Een stap dichter bij een duurzamere bouwsector Tijdens het Canvas Living woonproject in Rotterdam heeft de F4800E met succes meer dan 250 funderingspalen geïnstalleerd. Een conventionele F3500 funderingsmachine werd ook op hetzelfde project gebruikt als vergelijkingspunt voor de elektrische machine. Aangedreven door het elektrische aandrijfsysteem en de DC-generator set met een dieselmotor van Hydrauvision, bleek de F4800E een sterke, robuuste en betrouwbare machine te zijn die de prestaties van conventionele machines kan evenaren. De extra voordelen van piekafvlakking en emissiereductie maakten het nog aantrekkelijker.

www.hydrauvision.com

SUCCESVOLLE ZESDE EDITIE VAN

INDUMATION NETWORK EVENT 2025

De zesde editie van het Indumation Network Event (INE) was opnieuw een voltreffer! Op 20 februari bracht Industrialfairs – in samenwerking met Agoria en InduMotion – maar liefst 1.237 VIP-gasten samen in de Brabanthal (Leuven). Het netwerkevent bood een inspirerend platform voor professionals uit de brede industrie om te netwerken, kennis te delen en de nieuwste innovaties te ontdekken onder de noemer van industriële automatisering.

Met 135 deelnemende partners verspreid over zes thematische ‘moodboxen’ was er voor elke bezoeker een relevante ontmoetingsplek. Dit jaar lanceerde INE een gloednieuwe zone: ‘The Garden’. In een sfeervolle Ibizasetting kwamen bezoekers en partners op een ontspannen manier samen rond de bar om ideeën uit te wisselen en de toekomst van automatisering, digitalisering en optimalisatie van industriële flows en processen. De nieuwe moodbox werd enthousiast onthaald en vormde samen met de andere 5 zones een ideale setting voor een ongedwongen maar steeds gericht netwerken.

Netwerken met culinaire klasse en ontspanning

INE biedt zakelijke ontmoetingen met een twist & een sterke inzet op beleving. Terwijl de catering zorgde voor een culinaire ervaring konden de gasten en partners, tijdens het netwerken genieten van sfeervolle randactiviteiten. Al wandelend proefden zij van espresso’s, gin-tonics, poffertjes en mocktails, terwijl live muziek de sfeer versterkte. Wie het netwerken liever actief aanpakte, kon meteen ‘de baan’ op voor een potje petanque.

INE 2025 bevestigt zijn waarde

De feedback van bezoekers en partners spreekt voor zich: INE 2025 bood een unieke mix van professionaliteit,

& FIGURES

gemoedelijkheid en waardevolle netwerkkansen. De gemiddelde en lange bezoektijd gecombineerd met het hoog aantal aan eigenaars, C-level en beslissers-profielen uit de industrie bevestigden enkel nog meer de nood van INE als netwerkevent.

Bezoekers en partners konden samenkomen rond de nieuwe technologische oplossingen voor hun fabriek, om mogelijke partners en investeerders te verbinden en  de lange termijn visie op de uitrol van hun automatiseringsstrategie te bespreken.  Dit steeds zonder commerciële druk, maar met focus op kwalitatieve connecties en innovatieve samenwerkingen. De vibe en interactie waren manifest –ondanks de uitdagende conjunctuur is het voor iedereen menens geworden: automatiseren, digitaliseren en innoveren staat op de prioriteitenlijst van competitief produceren. De belofte ‘Discover the future of automation and innovation... in style’, werd in samenwerking met de diverse technologiepartners dus zeker ingevuld.

Volgend jaar is grote broer www.indumation.be weer aan zet. Dé Benelux ontmoetingsplaats en industriële referentie voor factory, process & infrastructure Automation. Plaats dus alvast 4 tot en met 6 februari 2026 met stip in uw agenda.

TOP SECTOREN BEZOEKERS

Machinebuilders, high-tech systems & Mechatronics: 25%

Petro-chem/farma industry: 18%

Metal and synthetics processing/manufacturing: 13%

Automotive & Aerospace: 12%

Engineering/Automation + Software/application development: 11%

Food, Drinks & Tobacco industry: 8%

Energy, water, nuclear industry: 7%

PROFIEL BEZOEKERS

Owner / Director: 42%

As for the other profiles: department heads – responsible

1. Head of Engineering/design

2. Head of Innovation/technology

3. Head of automation

4. Head of production/assembly/operations

5. Head of maintenance, infrastructure, asset mgmt.

COMPACTE SMC CILINDER ONDERSTEUNT ENERGIEZUINIGE MACHINES

De nieuwe CQE-serie compact cilinders van SMC brengt energie-efficiënte machines weer een stap dichterbij. De CQEserie maakt het mogelijk om de werkdruk te verlagen zonder dat dit ten koste gaat van de prestaties.

Zelfs bij lage druk leveren ze een hoge outputkracht. Hierdoor kunnen gebruikers de aanvoerdruk verminderen zonder de diameter van de luchtcilinder te hoeven vergroten, wat aanzienlijk bijdraagt aan lagere energiekosten.

Engineers die betrokken zijn bij nieuwe machineontwerpen zullen de ontwerpkenmerken van de compacte CQE-serie bijzonder aantrekkelijk vinden. Ook ontwerpers die al bezig zijn met het verlagen van de druk van bestaande machines, maar zich zorgen maken over krachtverminderingen, kunnen profiteren van deze serie.

Daarnaast maakt de hoge outputkracht van SMC’s compacte CQE-cilinders het mogelijk voor engineers om de machine footprint te verkleinen. Met een vergroot, polygonaal zuigeroppervlak biedt de CQE-serie tot wel 1,5 keer meer kracht dan de bestaande CQ2- cilinders met dezelfde diameter, zelfs bij lagere werkdruk.

Tijd voor verandering

Testen van SMC tonen aan dat klanten met een één maat kleinere cilinder, dezelfde theoretische output behouden blijft. Bovendien vermindert het compacte formaat van de CQEcilinder, wanneer geïnstalleerd in een bewegend element, het gewicht en verbetert het de cyclustijd.

CQE-cilinders zijn volledig compatibel in externe afmetingen met de bestaande CQ2- en CQS-modellen, waardoor vervanging eenvoudig is. De zuigersnelheid van de CQE, van 50~500 mm/s, komt ook overeen met die van de CQ2- en CQScilinders.

De CQE-serie cilinders is geschikt voor een breed scala aan machinetaken, zoals klemmen, persen en positioneren. Tijdens het gebruik roteert de zuigerstang niet door de polygonaal ontworpen zuiger, waardoor verkeerde uitlijning van onderdelen wordt voorkomen.

Behoud controle

Eenvoudig onderhoud is een ander voordeel. Er zijn geen speciale gereedschappen  nodig om de stopring te verwijderen en de afdichtingen te vervangen, wat tijd bespaart.

De nieuwe SMC CQE compacte cilinderserie omvat vier formaten: 20, 25, 32 en 40 mm (elk nieuw cilinderformaat heeft een gelijkwaardig zuigeroppervlak van een cilinder één maat groter, dus respectievelijk 25, 32, 40 en 50 mm diameter). Slaglengtevarianten zijn beschikbaar van 5 tot 50 mm, in stappen van 5 mm.

www.smc.be

PRODUCTEN NIEUW: PREMIUM-VERSIE SERIE 09

ROBUUSTE KEYPADS

In elke situatie waarin voertuigen en machines automatisch worden bediend, staan veiligheid en betrouwbaarheid centraal. EAO introduceert de PREMIUM-versie van de Serie 09 robuuste keypads: een innovatieve en intelligente oplossing voor veeleisende bedieningsscenario's.

Deze PREMIUM-versie voldoet aan de strengste veiligheidseisen en is ontwikkeld volgens de norm DIN EN ISO 13849. Het bereikt het Performance Level D (PLd), bevestigd en gecertificeerd door DEKRA Testing and Certification GmbH. Deze keypads zijn speciaal ontworpen voor kritische veiligheidsomgevingen en bieden de ultieme combinatie van betrouwbaarheid en veiligheid.

Uw voordelen op een rij:

• Optimale veiligheid en betrouwbaarheid

• Lagere risico’s en betere bescherming voor operators en fabrikanten

• Volledige naleving van wettelijke normen

• Duurzaamheid en weinig onderhoud

• Kostenbesparing dankzij minder fouten en minder stilstand

De PREMIUM-keypads zijn uitgerust met het geavanceerde CANopen Safety-protocol, specifiek ontwikkeld voor toepassingen waar veiligheid voorop staat. Dit protocol

voldoet aan internationale veiligheidsnormen zoals

DIN EN ISO 13849 en biedt uitgebreide foutdetectie- en foutcorrectiemechanismen. Dankzij redundante communicatie wordt de betrouwbaarheid van het systeem aanzienlijk verhoogd. Bovendien behoudt CANopen Safety dezelfde voordelen als CANopen: flexibiliteit, real-time prestaties en schaalbaarheid.

www.eao.com/09

SLIMME REDUCTIEKAST CYNAPSE MET HEALTH INDEX

Onbeperkte Industry 4.0-connectiviteit: reductoren met cynapse van WITTENSTEIN alpha registreren zelfstandig bedrijfsgegevens binnen machines, maar ook binnen fabrieken en communiceren deze in het IIoT.

De cynapse-functie wordt hiervoor in de bestaande installatieruimte geïntegreerd en via een IO-Link-interface aangesloten. Op deze wijze kunnen zowel gemeten bedrijfsgegevens als productspecifieke informatie over de reductiekast opgevraagd worden.

In combinatie met de WITTENSTEIN Smart Services ontstaat maximale transparantie binnen de machine en de Smart Factory, waarbij reductiekast- en procesgegevens worden verzameld en geanalyseerd.

Nieuw in het WITTENSTEIN portfolio is de Smart Service cynapse Analyze – Health Index: deze analyseert de aandrijflijngegevens in real-time en beoordeelt de werkelijke belasting van de reductiekast om ongeplande stilstand te voorkomen.

Ontdek meer: https://alpha.wittenstein.de/en-en/cynapse/

Gimv investeert in Robojob, de Belgische specialist in CNC-automatisering uit Heist-op-den-Berg. Robojob bouwt gebruiksvriendelijke automatiseringsoplossingen voor de CNC-markt. Het doel van de participatie door Gimv is om de internationale groei van Robojob te ondersteunen en het bedrijf in staat te stellen om het maximum te halen uit haar veelbelovende productaanbod. Robojob heeft de voorbije jaren een mooi groeiparcours afgelegd. In 2007 richtten Aluro Group, Helmut De Roovere en Luc De Ceuster samen het bedrijf op en inmiddels heeft Robojob 70 mensen in dienst en installeerde het meer dan 2.000 robots in meer dan 30 landen. (www.robojob.eu) Vlaams minister van Onderwijs Zuhal Demir heeft Ben Lambrechts, directeur Hogeschool PXL, aangesteld als nieuwe voorzitter van het Vlaams Partnerschap Duaal Leren. Duaal leren is een onderwijsvorm waarbij jongeren én via school een diploma kunnen behalen, terwijl ze tegelijkertijd op in een job aan de slag kunnen gaan om zo ervaring op te doen. ‘Met het Vlaams Partnerschap Duaal Leren zetten we in op de verdere integratie van duaal leren als brug tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Want ook ondernemingen moedigen we aan om duaal leren op te nemen in hun aanbod’, aldus minister Zuhal Demir. (www.vlaanderen.be) Op 26 & 27 maart 2025 brengt het tweedaagse event Maintenance in Antwerp Expo onderhoudsprofessionals samen om de nieuwste trends, technologieën en inzichten te ontdekken. Volg technische sessies over AI in EAM-systemen, predictive maintenance, asset management, smeertechniek en intelligente inspecties met drones. Leer hoe u de efficiëntie van uw onderhoudsstrategie verhoogt met inzichten van topbedrijven en experts. Bezoek de Smart Maintenance Demo’s en ontdek hoe predictive maintenance, digitale tools en automatisering onderhoud naar een hoger niveau tillen. Bekijk ook de Drone Demo Zone waar innovatieve inspectiesystemen in de praktijk worden getoond. (www.maintenance-expo.be) In januari zette ACE Stoßdämpfer GmbH de winnaars van de studentenwedstrijd INNOVACE 2024 op het hoofdkantoor in het Duitse Langenfeld in het zonnetje. Philipp Leipholz en Jan Ruben Wittkowski van de Technische Hochschule Georg Agricola (THGA) in het Duitse Bochum ontvingen de award uit handen van Peter Kremer, directeur van ACE. Hun ontwerp van een hulpmiddel voor een betere diagnose van klimblessures kwam van de in totaal elf inzendingen als beste uit de bus. De jury bekroonde hun ontwerp met 5.000 euro prijzengeld. (www.ace-ace.nl) Bauma, met 3200 exposanten de grootste bouwbeurs in de wereld, opent binnenkort haar deuren van 7 tot en met 13 april in München. Bauma richt zich tijdens deze editie onder meer op duurzaamheid, alternatieve aandrijfsystemen en oplossingen voor de aggregaten-, recycling- en mijnbouwindustrie. (www.bauma.de) Elf Belgische bedrijven mogen zich voortaan voor een periode van drie jaar een ‘Factory of the Future’ noemen. Met de prijzen worden de meest geavanceerde en toekomstgerichte productiebedrijven in België bekroond. De uitreiking vond plaats in aanwezigheid van Vlaams minister-president Matthias Diependaele en Waals viceminister-president Pierre-Yves Jeholet, beiden ook bevoegd voor Industrie. Factories of the Future zijn bedrijven die volop inzetten op digitalisering, talentontwikkeling, slimme processen, duurzame producten en een productie van wereldniveau. De 11 productiesites die voor de allereerste keer de titel krijgen zijn: UCB Belgium Biomanufacturing Operations Center, Pfizer Manufacturing Belgium, CCEP Chaudfontaine, Puratos Lummen, Pringles Mechelen-Belgium, Lantmännen Unibake, Knauf Insulation, Newell Brands Belgium, Safran Blades, Duracell Solutions en Decospan. (www.agoria.be) Innomotics, leverancier van elektromotoren en grote aandrijfsystemen, heeft een belangrijke rol gespeeld bij de realisatie van het grootste warmtepompsysteem van Nederland. Dit pompsysteem bevindt zich op de gemeentelijke afvalwaterzuiveringsinstallatie in Utrecht. Het systeem benut dagelijks de restwarmte van 65 miljoen liter gezuiverd afvalwater en genereert zo 25-27 MW aan warmte. Dit komt neer op 15% van de stadswarmtevraag in Utrecht en Nieuwegein of in totaal zo’n 20.000 huishoudens. Het warmtepompsysteem maakt gebruik van ammoniak – een natuurlijk, milieuvriendelijk koelmiddel – om warmte te leveren aan het stadsverwarmingsnet. Dankzij de ultramoderne 1MW motoren en 8 Perfect Harmony GH180 frequentieregelaars van Innomotics bereikt het project een ongeëvenaarde energie-efficiëntie terwijl er jaarlijks 30.000 ton CO2 wordt bespaard. (www.innomotics.com) Siemens Smart Infrastructure heeft een overeenkomst van vijf jaar gesloten met Aral pulse voor het uitrollen van Electrification X, onderdeel van het Siemens Xcelerator-portfolio, voor het e-mobiliteitsmerk van Aral. Via Electrification X kan Aral pulse de Aral-laadstations centraal beheren, optimaliseren en beveiligen met ultrasnelle laadtechnologie voor elektrische voertuigen. De voorbije vier jaar heeft Siemens 300 intelligente onderstations geleverd, in bedrijf gesteld en aangesloten op Electrification X. (www.siemens.be) De Womenpreneur & VINCI Energies Award 2024 is uitgereikt aan Valérie Willems, een recent afgestudeerde vrouwelijke ingenieur. De prijs, toe aan zijn tweede editie, is een initiatief van Womenpreneur, een vereniging die vrouwen ondersteunt in ondernemerschap in de technologiewereld, en VINCI Energies, een specialist in industriële automatisering, energie en facilitaire diensten. Met deze prijs willen de partners vrouwelijk talent in het wetenschappelijk, technologisch, ingenieurs- en wiskundig (STEM) vakgebied in de kijker zetten en de rol van vrouwen in de industrie versterken. Volgens UNESCO is slechts 34% van de afgestudeerden in STEM-richtingen een vrouw en is amper 28% van de wetenschappers en ingenieurs een vrouw. (www.vinci-energies.be)

DIGITAL TWINS: UW VIRTUELE PARTNER

VOOR EEN STRESSVRIJE INBEDRIJFSTELLING

Laten we kennismaken met een onmisbaar hulpmiddel voor uw automatiseringsprojecten: de Digital Twin. Deze virtuele replica van uw fysieke systeem kan de sleutel zijn tot een stressvrije ingebruikname.

De maturiteit van deze technologie evolueert snel. Momenteel bevinden we ons in een fase waar Digital Twins expliciet worden benoemd en hun potentieel zichtbaar gemaakt wordt. Naarmate de technologie volwassener wordt, zal deze steeds meer een geïntegreerd, onlosmakelijk onderdeel van technologische systemen wordenvergelijkbaar met hoe geavanceerde simulatietechnieken zijn geëvolueerd van gespecialiseerde tools naar fundamentele engineeringmethoden.

Simuleren en valideren

De ingebruiknamefase van een project is vaak een bron van spanning. De deadlines loeren om de hoek, de klant dringt aan en er is weinig tijd om alles grondig te testen. Deze virtuele modelleringstechnologie biedt een oplossing die de stress aanzienlijk vermindert.

De voordelen van het virtueel testen van automatiseringsprojecten (V-FAT: Virtual Factory Acceptance Test) hebben zich op grote schaal bewezen. Het zorgt voor een snellere ingebruikname in combinatie met een hogere automatiseringskwaliteit tijdens de Site Acceptance Test (SAT). Of het nu gaat om een product-, productie- of procesmatige Digital Twin: door vooraf een virtuele versie te creëren, kunt u het hele systeem uitgebreid simuleren en valideren. De voordelen zijn divers:

1. Vooraf Valideren: U kunt de code testen, disciplines parallel laten samenwerken en alle mogelijke scenario's doorlopenvan de ideale situatie tot aan noodgevallen, van de happy flow tot de non-happy flow.

2. Uitgebreide Testmogelijkheden: Alarmen, interlocks en veiligheidsfuncties kunnen gedetailleerd worden getest, waardoor de betrouwbaarheid en veiligheid van uw installatie worden verbeterd.

3. Stressreductie: Door potentiële problemen vroegtijdig te identificeren, vermindert u de spanning tijdens de daadwerkelijke inbedrijfstelling aanzienlijk. Dit leidt tot een verhoogd werkplezier en productiviteit van uw automatiseringsteam.

Efficiënter, betrouwbaarder en veiliger

De voordelen gaan verder dan stress-reductie. Deze technologie stelt u in staat om processen te optimaliseren voordat u ze implementeert. Zelfs na de inbedrijfstelling kunt u het model blijven gebruiken voor continue monitoring en aanpassing, waardoor uw systeem altijd op topniveau blijft presteren.

In de huidige snelle omgeving, vooral in brownfield-contexten, is er vaak beperkte tijd voor nieuwe automatiseringsprojecten. Virtuele inbedrijfstelling, ondersteund door deze geavanceerde modelleringstechnologie, maakt gedetailleerde testen mogelijk die anders onhaalbaar zou zijn.

‘Deze technologie stelt u in staat om processen te optimaliseren voordat u ze implementeert.’

Bovendien maakt deze technologie continue monitoring en optimalisatie mogelijk, zelfs na de ingebruikname. Deze voortdurende validatie en aanpassing verbeteren de systeemprestaties en het aanpassingsvermogen verder, wat zorgt voor langdurig succes en efficiëntie.

Kortom, deze virtuele replica is een krachtig hulpmiddel dat uw automatiseringsprojecten efficiënter, betrouwbaarder en veiliger maakt. Het reduceert stress, verbetert voorbereiding en garandeert betere projectresultaten.

En laten we eerlijk zijn: een gelukkig, stressvrij team levert altijd het beste werk af!

Bart Demaegdt is Manager Business Development Digitalization bij Siemens.

From Pneumatics and Electrics to Controlled Motion