AFSLUITER

VALKUILEN VOOR EEN START-UP

Geleidelijk komt het voor, nu meer dan vroeger, dat hoogtechnisch begaafde jongeren een technisch uniek product of dienst (uit)vinden of ontwikkelen. Zij hebben op een bepaald gebied een voorsprong weten te nemen in technologische kennis, ervaring en inzicht, gekoppeld aan creativiteit en ontwerpvaardigheden.

Met een technisch uniek product of dienst bedoelen we iets buitengewoon nieuw, enig in zijn of haar soort en wettelijk beschermd door octrooi(en) voor technologie en vormgeving. Dat technisch vooruitlopen geeft hen voor enkele jaren een klein monopolie. De vinders/ontwikkelaars zijn overtuigd dat ze hét middel hebben om te starten met een onderneming, die zich met succes zal onderscheiden in de markt. Vaak blijft het gedroomde succes achterwege. Waarom?

Wat een ondernemer van plan is te ontwikkelen en te produceren, is niet het belangrijkste voor het succes van zijn start-up. Beslissend is wat de klant denkt te kopen, waaraan hij een actuele behoefte heeft of een potentiële (dwz. een niet of nog niet gevoelde) behoefte heeft. Alleen het lanceren van een uniek product of dienst volstaat niet voor succes. Klanten geven aandacht aan een “unieke product” als de boodschap van de starter relevant is. Dat betekent dat de belofte van de starter, en de uitwerking ervan in producten, service en distributie, moet aansluiten op actuele of potentiële behoeften. Kortom, unieke producten zonder aansluiting op de behoeften van de klant leiden tot non-succes. Ontwikkel dus producten of diensten die de markt wil.

De voornaamste oorzaak van de faling van start-ups is de onderfinanciering. Starters zijn uiteraard heel enthousiast over de uniciteit van hun product of dienst. Ze denken derhalve dat de klant klaar staat om hun product of dienst onmiddellijk na de marktintroductie te kopen of te gebruiken. Beginnende ondernemers verzamelen wat geld bij de 3 F’s: Family, Friends and Fools. Bij onderschatting van de introductietijd zijn ze verplicht een tweede (en eventueel) een derde financieringsronde te doen. De aanvankelijke financiers worden wantrouwig, haken af en stellen hogere financieringsvoorwaarden (hoge rente?). Ook banken worden wantrouwig. Gevolg: er is te weinig geld om het product te lanceren.

Een flamingo is een zeer mooie vogel en staat vaak op één poot. Voldoende basis voor blijvend succes? Helaas, één product is niet voldoende voor jaren succes! Een uniek product of dienst blijft ook niet altijd uniek. Ondanks bescherming van een technologie of model kunnen nieuwe technologieën ontwikkeld worden met éénzelfde functionaliteit. Patenten verlopen. Veranderde behoeften van consumenten en bedrijven, of nieuwe wetgeving maakt dat een product aan aantrekkelijkheid verliest. Een technische start-up moet dus bestendig investeren in nieuwe unieke producten. Vaak wil de startende ondernemer zichtbaar tonen dat hij succes heeft en geeft hij/zij prioriteit aan het bouwen van een prestigieus kantoorgebouw, derhalve een nutteloze investering.

Managership of leadership? Managership bestaat uit een aantal processen die ervoor kunnen zorgen dat een bedrijf soepel blijft lopen. Managers moeten zorgen dat alles georganiseerd en gecontroleerd verloopt binnen tijd, binnen budget, met een minimum aan mensen, zonder problemen. Leiderschap daarentegen definieert hoe de toekomst van de start-up er uit zou moeten zien, brengt mensen op één lijn, (de neuzen in dezelfde richting), inspireert en stimuleert de medewerkers, en tracht de visie te verwezenlijken ondanks de obstakels.

Start-ups verliezen na een paar jaar dynamiek bij gebrek aan visionair leiderschap, aan groeiende bureaucratie, onderlinge rivaliteit, het niet grijpen van marktkansen en het niet zien van bedreigingen. Vele start-ups worden te veel gemanaged en te weinig geleid. Alleen visionair leiderschap kan de vele bronnen van organisatie-inertie droogleggen. In een start-up van een zekere omvang zijn beide nodig. Bijvoorbeeld een productieeenheid of een distributie-eenheid dient gemanaged te worden. Een start-up (als geheel) dient geleid te worden.

Robert baron Stouthuysen (92) werkte als manager, ondernemer en investeerder. Hij was tot 2004 voorzitter van de raad van bestuur van Janssen Pharmaceutica. Als voorzitter van het Vlaams Economisch Verbond (VEV – het latere VOKA) was hij initiatiefnemer van het Plato-project, waarbij kaderleden van grote ondernemingen kleine, beloftevolle bedrijfjes ondersteunen en begeleiden in hun ontwikkeling. Reeds in 1992 organiseerde hij een studiedag over telewerken en sedert 2015 was hij een actieve promotor van het digitaal (afstands- of online) hoger onderwijs, dit als gemengde leervorm. Onder druk van Covid-19 zijn inmiddels alle hogescholen en universiteiten, onvoorbereid, moeten overschakelen naar online onderwijs.

ATB Automation

Mechanics Motion Control