C O V E R
S T O R Y
THE LAST PRINCE OF GRENGLAND PRINCE PHILIP, DUKE OF EDINBURGH [1921-2021] ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΑΜΠΟΥΝΗ Εάν υπάρχει ένα κοσμητικό επίθετο το οποίο θα χαρακτήριζε περισσότερο από τα άλλα τον πρίγκιπα Φίλιππο της Ελλάδος, αυτό δεν είναι άλλο από το «διακριτικός». Διακριτικά ήλθε στον κόσμο την 10η Ιουνίου 1921, στο παλάτι του Mon Repos στην Κέρκυρα, διακριτικά έζησε πάνω από 70 χρόνια στο πλευρό της αγαπημένης του συζύγου, βασίλισσας Ελισάβετ, διακριτικά έφυγε πριν από λίγες ώρες από τη ζωή, στο παλάτι του Windsor, και διακριτικά θα ταφεί στο ίδιο μέρος, κατά την επιθυμία του να μην του γίνει δημόσια ταφή. «Forth Bridge is down» ήταν ο κωδικός με τον οποίο ανηγγέλθη η εκδημία του, και για όσους απορήσουν για το τι σημαίνει, η απάντηση ευρίσκεται σε μία από τις ιδιορρυθμίες των Βρετανών να δίνουν ονόματα από γέφυρες για να αναγγείλουν τον θάνατο μελών της βασιλικής τους οικογένειας. Για παράδειγμα, η Ελισάβετ έχει τον κωδικό «London Bridge». Τίποτε ή σχεδόν τίποτε δεν προμήνυε ένα τόσο λαμπρό μέλλον στον μοναχογιό του πρίγκιπος Ανδρέα της Ελλάδος και της πριγκιπίσσης Αλίκης του Μπάτεμπεργκ. Εάν μάλιστα άκουγε τη μητέρα του και επέστρεφε στην Ελλάδα το 1939 για να υπηρετήσει στο ελληνικό Βασιλικό Ναυτικό, αντί της εντολής του θείου του βασιλέως Γεωργίου Β΄ να παραμείνει στην Αγγλία και να ακολουθήσει καριέρα στο εκεί Ναυτικό, τότε ενδεχομένως να τον βλέπαμε παντρεμένο με εξαδέλφη του από άλλο Οίκο της Ευρώπης, ως είθιστο τότε. Ας μην απατόμεθα. Ο Φίλιππος ήταν εκπάγλου καλλονής και η Ελισάβετ, όπως εξομολογήθη, εκεραυνοβολήθη όταν τον πρωτοείδε σε ηλικία 13 χρονών. Επίσης είχε το προσόν, μέσω της οικογενείας της μητέρας του, να συγγε-
νεύει με το αγγλικό Στέμμα, οπότε διάφορες λεπτομέρειες του τύπου ότι ήταν απένταρος ή ότι ο πατέρας του ζούσε με μια κοκότα στην Κυανή Ακτή ή ότι η μητέρα του διεγνώσθη με σχιζοφρένεια παρελείφθησαν. Το γεγονός ότι πολέμησε γενναία στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και παρεσημοφορήθη βοήθησε σημαντικά στην ολοκλήρωση του ειδυλλίου, το 1947. Έως τότε είχε έλθει μόνο δύο φορές στην Ελλάδα, τον Ιανουάριο του 1940 για να επισκεφθεί τη μητέρα του και τον Ιούνιο του 1946 για την ταφή του πατέρα του. Ακολούθησαν δύο επίσημες επισκέψεις, η πρώτη το 1950, συνοδεύοντας τη διάδοχο τότε του θρόνου της Αγγλίας και σύζυγό του, ως δουξ του Εδιμβούργου, και η δεύτερη μόνος του, με τα δύο μεγαλύτερα παιδιά τους, τον Κάρολο και την Άννα, το 1964, για τους γάμους του ανιψιού του βασιλέως Κωνσταντίνου και της πριγκιπίσσης Άννας-Μαρίας της Δανίας. Η ανάληψις της εξουσίας από τους συνταγματάρχες την 21η Απριλίου 1967 και η επακόλουθη πτώσις της ελληνικής μοναρχίας το 1974 τον απέτρεψαν από το να μας επισκεφθεί ξανά. Συνέχισε όμως να παρίσταται στις περισσότερες οικογενειακές εκδηλώσεις των Ελλήνων συγγενών του, είτε επρόκειτο για τους γάμους του διαδόχου Παύλου με τη Μαρί-Σαντάλ Μίλερ είτε σε βαπτίσεις, όπως της πριγκιπίσσης Θεοδώρας. Παρότι έχουν γραφεί διάφορα για το χιούμορ του, που δεν ήταν πάντοτε επιτυχημένο, ή για κατακτήσεις του που δεν επιβεβαιώθησαν ποτέ, ο διαμετακομιστικός του βίος υπήρξε ένα υπόδειγμα ισορροπιών και διπλωματικότητος, εάν αναλογισθεί κανείς την ισχυρή προσωπικότητα της συζύγου του και τις κρίσεις που αντιμετώπισαν μαζί. 60
