MET HET OOG OP AMERSFOORT
#2016
Marco Hofsté Marco Hofsté Willem Meuleman Willem Meuleman
MET HET OOG OP AMERSFOORT
#2016
Marco Hofsté en Willem Meuleman
2
Marcel Scholten (60) is socioloog, maar nog veel liever clown. Hij volgde een workshop bij de Amerikaanse clown en entertainer Jango Edwards en was verkocht. Als CliniClown Waldo pleziert hij zieke kinderen met zijn rode clownsneus en mondharmonica. Vier dagen in de week. Daarnaast is hij vijftien jaar lid van atletiekvereniging Altis en drievoudig Nederlands kampioen sprint in zijn leeftijdsklasse. Hij zegt tegen zijn drie kleinkinderen dat hij de ‘snelste opa ter wereld is’. Begin november liep hij voor het eerst een marathon in New York. ,,Gekkenwerk,’’ volgens Waldo. Maar hij kon het niet laten. Op First Avenue in Manhattan, op weg naar stadsdeel The Bronx, zette hij even zijn rode neus op. Foto: Saskia Berdenis van Berlekom
Voorwoord #2016 In de Mariënhof vond dit jaar op 23 november een bijzonder jubileum plaats tijdens de Profin-Oudejaarsborrel. De stichting Met het Oog op Amersfoort vierde dat van 1987 tot en met 2016 maar liefst dertig jaar Amersfoort in beeld is gebracht in gelijknamige fotoboeken. Een uniek jubileum, dat zijns gelijke niet kent in Nederland. Ter gelegenheid van dit jubileum en het verschijnen van twee boeken die de zogenoemde Verloren Jaren beslaan, werd voor het eerst de Met het Oog op Amersfoort oeuvre-award toegekend, gesponsord door Govaert Makelaardij. De prijs ging naar fotograaf Brand Overeem (70), die sinds de eerste editie betrokken is bij het fotoboek. Overeem kreeg een kunstwerk van beeldhouwer Ton Mooy voor zijn verdiensten op het gebied van fotografie in Amersfoort gedurende bijna vijftig jaar. Van burgemeester Lucas Bolsius kreeg hij een onderscheiding van de stad, de Sint-Jorispenning. #2016 zal altijd worden herinnerd als het jaar waarin The Passion, een muzikaal verhaal over het lijden en de wederopstanding van Jezus, Amersfoort aandeed. Twintigduizend belangstellenden kwamen naar het Eemplein. Als tegenhanger voerden Amersfoortse kunstenaars het evenement Jezusmina op. #2016 is ook het jaar waarin Dierenpark Amersfoort voor het eerst kan melden dat in het voorgaande jaar meer dan 800.000 bezoekers het park bezochten. Maar #2016 is ook het jaar van de commotie rond het datalek in het stadhuis, het jaar van veel branden, vele voetbalkampioenen, de Pokémonrage, relschoppers op de kermis en de discussie over de kunstzinnige broedplaats De WAR. Amersfoort beleefde de laatste Proef Amersfoort en de herstart van Dias Latinos met als festivaldirecteur een bekende Nederlander, Jörgen Raymann. #2016 is in vele opzichten een gedenkwaardig jaar. En de Amersfoortse fotografen van Met het Oog op Amersfoort waren erbij met hun camera’s en legden alles weer op een fantastische manier vast. Nu al dertig jaar lang… Willem Meuleman
Foreword #2016 It was a special anniversary that took place in de Mariënhof on November the 23rd of this year. The foundation Met het Oog op Amersfoort celebrated that from 1987 up to and including 2016 not less than 30 years of Amersfoort recent history was captured in photobooks. A unique performance, unmatched in the Netherlands. On the occasion of this anniversary, and the publication of two books covering the so-called Lost Years, for the first time the foundation granted the Met het Oog op Amersfoort works-award. The price went to photographer Brand Overeem (70), who is involved in the project since the first edition of the photobook. Overeem got an artwork from sculptor Ton Mooy for his great contribution to photography in Amersfoort over almost 50 years. Mayor Lucas Bolsius distinguished him moreover with the local Sint-Jorispenning. #2016 will always be remembered as the year in which The Passion was performed in Amersfoort. No less than 20.000 spectators came to the Eemplein. As a counterpart a group of local artists organized the event Jezusmina. In #2016 Dierenpark Amersfoort for the first time announced over 800.000 visitors in the previous year. However, #2016 also will be chronicled as the year that sensitive data leaked out of the town hall, as a year with many fires, the reappointment of mayor Lucas Bolsius, many footballchampions, the Pokémoncraze en the discussion about the WAR. #2016 has been a memorable year in many ways. Amersfoort photographers of Met het Oog op Amersfoort were present with their cameras en captured the moments again in a fantastic way. Already thirty years…
Noodweer De bliksem slaat in de Onze Lieve Vrouwetoren. Noodweer trekt over de stad en eist alle aandacht van de organisatie van straattheaterfestival Spoffin. Op de zaterdagavond worden diverse voorstellingen op tijd stilgelegd of zelfs afgelast. De locatiemanager van de performance van Ana Maria Rosu aan de voet van de toren wordt overvallen door een windhoos. Het zeil van het speelvlak raakt los en omwikkelt haar. Het geschrokken publiek schiet onmiddellijk te hulp. Ana Maria Rosu betreedt later het speelvlak met een grote grijns. Nooit eerder had haar performance zo’n spannende en tegelijk hilarische opmaat. Foto: Bram Petraeus
4
5
Amersfoort telt dit jaar veel branden. En niet alleen containerbrandjes. Op bedrijventerrein De Hoef gingen drie loodsen verloren. Doordat asbest vrijkwam, werd het terrein afgesloten. De rookontwikkeling was zo groot dat een NL-Alert werd verstuurd. Foto: Koen Laureij
EÊn van de gedupeerden was Michel van Ooik. De eigenaar van dakdekkersbedrijf Opifex werd net als zijn vrouw Cyrella wakker van vreemd geknetter en een oranje oplichtende hemel. Zij sliepen in hun bedrijf om ’s morgens vroeg met hun aldaar gestalde camper op vakantie te gaan. Omdat ze vlak voor een verhuizing zaten, verloren ze bijna al hun bezittingen. Foto: Marco Willemse
6
Ook bij een brand in een leegstaand schoolgebouw aan de Keerkring in wijk de Koppel was de rookontwikkeling enorm. Bewoners in de wijde omgeving werden opgeroepen hun ramen en deuren te sluiten. Foto: Koen Laureij
Brand is er ook op de geitenboerderij van Jos en Cindy Tolboom aan de Slaagseweg in HooglandWest. Tweehonderd geiten worden in allerijl geĂŤvacueerd door buren en brandweer. Tachtig ton hooi, twee caravans en een deel van het machinepark gaan verloren. Foto: Caspar Huurdeman
7
Dj Bolsius en rapper MC Bolsius. In het jaar dat hij mag tekenen voor een tweede ambtstermijn laat burgemeester Lucas Bolsius zich van verrassende kanten zien. Tijdens foodfestival Lepeltje Lepeltje in Plantsoen-Noord neemt hij plaats achter de draaitafel. Tijdens de nieuwjaarsreceptie van de Stille Fanfare treedt hij op als The Mayor samen met beatboxer Look Out, ofwel Loek van Hasselt. In zijn rap deelt Bolsius een sneer uit aan gedeputeerde en stadsgenoot Remco van Lunteren, die Amersfoort onder financieel toezicht van de provincie stelde. Rapper MC Bolsius: ,,Die modderfokker plaatste ons onder curatele!’’ Bolsius wordt voor een nieuwe termijn van zes jaar beëdigd door de Utrechtse commissaris van de Koning Willibrord van Beek. Hij noemt Bolsius een verbinder en iemand die beslissingen durft te nemen. ,,Hij staat bekend als een snelle denker, maar soms ook als een tikkeltje eigenwijs.’’ Foto’s: Saskia Berdenis van Berlekom en Cees Wouda (pagina 9)
8
9
Op landgoed Schothorst staat Het Groene Huis. Het is het nieuwe Centrum voor Milieu. Zijn voorganger brandde in het najaar van 2010 af. Van het uitgekeerde verzekeringsgeld, 2,6 miljoen euro, is het nieuwe centrum gebouwd naar een ontwerp van architect Allart Vogelzang. Door het gebruik van de houtsoort accoya aan de buitenzijde past het gebouw goed in de natuur. Op het gebouw staat een ‘schoorsteen’ met vogelnesten. Het Amersfoortse bedrijf Discover! is verantwoordelijk voor de duurzame inrichting, geheel gemaakt van gebruikte materialen. Foto: Marco Hofsté
10
Deelnemers aan de Meewind Koers op de dijk bij de Eem in Hoogland-West. De deelnemers aan de toertocht over de Utrechtse Heuvelrug fietsten over verrassende wegen door bossen en polders en eindigden in De Nieuwe Stad. Daar was het feest in de oude Prodentfabriek en poppodium Fluor. Tegelijkertijd werd op de voormalige landingsbaan van vliegveld Soesterberg de Meewind Koers Sprint over 500 meter gehouden. Ook deze deelnemers kwamen na afloop naar De Nieuwe Stad. Foto: Marco HofstĂŠ
11
12
Een toevallige voorbijganger had niet direct in de gaten dat de man in de boot in de gracht bij ’t Havik Jezus speelde. Die man was Martijn Fischer, hoofdrolspeler van het televisiespektakel The Passion, een samenwerking tussen de EO en de KRO, die enkele dagen later in de stad plaatsvond. 20.000 belangstellenden kwamen naar het Eemplein, nog eens 3,2 miljoen mensen zagen de stad live op televisie. Foto: Bram Petraeus
14
Anderhalf uur lang stond Amersfoort in de schijnwerpers. Onderdeel van de opvoering was, zoals elk jaar, een processie met een meterslang, lichtgevend kruis. Dit vertrok vanaf de Bergkerk, en leidde honderden processiegangers via de Brouwerstunnel naar het Eemplein. In The Passion wordt met hedendaagse, Nederlandstalige popnummers het lijdensverhaal van Christus bezongen door bekende Nederlanders. Foto: Frans Kanters
,,Het is Witte Donderdag, drie dagen voor Pasen. We staan hier op het Eemplein in Amersfoort. Welkom bij The Passion!” Deze tekst klonk op 24 maart klokslag acht uur ’s avonds uit de mond van cabaretière en zangeres Lenette van Dongen, die in het christelijke tv-spektakel de rol van verteller op zich nam. Maria (Ellen ten Damme) zong op het moment waarop het kruis aankwam. Foto: Cees Wouda 16
17
In Amersfoort werd de rol van Jezus dus vertolkt door Martijn Fischer, die van Judas door Xander de Buisonjé en die van Maria door Ellen ten Damme. The Passion in Amersfoort genoot meer dan tijdens de vijf eerdere edities volop belangstelling van gemeente en politie. Twee dagen eerder was de wereld opgeschrikt door bloedige aanslagen op de Brusselse luchthaven Zaventem en een metrostation. Wie de opvoering op het plein wilde meemaken, werd door beveiligers gecontroleerd. Op elke hoek van het plein stonden politieagenten, agenten in burger mengden zich tussen het publiek. Voorafgaand aan de tv-uitzending werd één minuut stilte gehouden ter nagedachtenis aan de slachtoffers in België. Foto: Bram Petraeus
18
The Passion werd uiteindelijk het vredige spektakel waar Nederland naar smachtte. Kerken, horeca en scholen speelden elk op hun manier in op het evenement, ook in de dagen eraan voorafgaand. Ook critici lieten van zich horen. Het duidelijkste tijdens Jezusmina in Fluor, een evenement uit de koker van cultuurpaus Ron Jagers. Hier streed Jezus met Satan in een touwtrekwedstrijd om het antwoord op de vraag: wie trekt er aan het kortste eind? En hier werd uit vijf vrouwen de beste Maria Magdalena gekozen. Op basis van hoe goed ze voeten waste. Bedoeld als ludieke aanklacht tegen The Passion en de 150.000 euro die Amersfoort ervoor moest neertellen. Maar wel ĂŠĂŠn met een serieuze ondertoon. Foto: Bram Petraeus
19
20
21
Foto: Saskia Berdenis van Berlekom
De Amersfoortse Fotografen #2016
Henry Krul
Bas Stoffelsen
Carla Kogelman www.carlakogelman.nl
www.fotowillem.com
Rinus van Denderen
Caspar Huurdeman casparhuurdeman.nl
Marco HofstĂŠ
Walter Goyen
Clemens Rikken
www.fotovandenderen.nl
Rick Beijn
Peter Pos
Cees Wouda
www.ceeswoudafotografie.nl
Wim Lanser
Frans Kanters
peterpos1969@gmail.com
www.fotografiewimlanser.nl
www.franskanters.nl
Sabine Keijzer
Hans Niezen
Gerda Kalmann
Rob Acket
Peter Putters
www.henrykrul.nl
facebook.com/rick.beijn
www.voorbeeldigfotografie.nl
thetimewriters.com
www.hansniezen.nl
www.marcohofste.nl
www.gerdakalmann.nl
142
Willem Wernsen
www.goyen.nl
www.piktsjers.com
Marco Willemse m.willemse@ad.nl
www.clemensrikken.nl
denozem.com
Colofon #2016 Met het Oog op Amersfoort is een uitgave van de stichting Met het Oog op Amersfoort. Het bestuur van de stichting bestaat uit Harold Warmelink, Pieter Klaasse, Marco Hofsté en Willem Meuleman. Secretariaat: Appelmarkt 4, 3811 CT Amersfoort.
Koen Laureij koenlaureij.nl
Gert Wagelaar
www.gertwagelaar.nl
Remko Schotsman
Samenstelling: Willem Meuleman en Marco Hofsté.
instagram.com/ remkoschotsman
Tekst: Willem Meuleman. Met bijdragen van Marco Willemse (Engels voorwoord), Leo de Vries (datalek en Wagenwerkplaats), Artwin Kreekel (The Passion) en Annemarie Degens (Kijkdoos).
Bram Petraeus
www.brampetraeus.nl
Nico Brons
www.nicobrons.nl
Brian Vijber bibavice.nl
Foto’s: De Amersfoortse fotografen. Eindredactie: Ton Terpstra. Vormgeving: Raymond van den Hoek. Druk: Wilco/Printing & Binding. Met dank aan: AD Amersfoortse Courant, die het initiatief jaarlijks een fotoboek uit te brengen heeft geadopteerd en alle medewerking verleent. ISBN/EAN: 978-90-823114-4-0
Jurgen de Boer jdbphotocorner.nl
Rodney Kersten www.studiobell.nl
Jos Stöver erfgoedfoto.nl
info@methetoogopamersfoort.nl www.methetoogopamersfoort.nl www.twitter.com/oogopamersfoort www.facebook.com/methetoogopamersfoort
Amersfoort, november 2016.
Yvette Leur ylphoto.nl
©2016 Alle rechten zijn voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen dan wel in enige andere vorm of op enige andere wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Saskia Berdenis van Berlekom Ritzema6@planet.nl
143
Informatie foto’s Achter het onderwerp staat de datum waarop het
42: Roos Blufpand 15-02-2016 AC 17-02-2016
2016, Hoogland 16-05-2016 AC 17-05-2016
beeld is gemaakt en vervolgens datum en eventuele
43: Joop de Keijzer 24-02-2016 AC 27-02-2016
89: CJVV 14-05-2016 AC 17-05-2016, APWC 15-
publicatie. AC staat voor AD Amersfoortse Courant,
44: Zusters 17-03-2016 AC 26-04-2016
SA voor Stad Amersfoort, MHOOA voor speciaal
45: Kapel 17-03-2016 AC 26-04-2016
gemaakt voor Met het Oog op Amersfoort of voor
46: Muurhuizen 03-06-2016 Gids Open
het eerst gepubliceerd.
033Fotostad 92: Nonnetjesrit 03-04-2016 MHOOA
Monumentendag 47: Valkhofje 098-07-2016 Gids Open
Cover: Jezusmina 18-02-2016 AC 23-02-2016
05-2016 AC 17-05-2016 90: Marion van der Voort 25-04-2016
94: Meisje maisveld 03-08-2016 MHOOA 95: Ballet 21-06-2016 MHOOA
Monumentendag
Binnenzijde cover: Lex van Elten
48: Levende historie juli 2016 AC 19-07-2016
96: Roos Foundations 22-01-2016 AC 23-01-2016
26-102016 MHOOA
50: Bevrijdingsfestival 05-05-2016 AC 06-05-
97: V&D 15-02-2016 AC 16-02-2016
Achterzijde: The Passion 24-03-2016 AC 25-03-2016
98: Biertappen 10-05-2016 Gooi en Eemlander
2016 51: Eemhavenfeest 20-08-2016 MHOOA
11-05-2016
52: Bosbad 20-07-2016 AC 21-07-2016
100: Spaceboxen 07-06-2016
2: Waldo 02-10-2016 AC 22-10-2016
54: Spoffin 27-08-2016 MHOOA
102: Kijkdoos juni-oktober 2016 AC
4: Onweer 27-08-2016 AC 29-08-2016
55: Spoffin 26-08-2016 MHOOA
6: Brand Hoef (boven) 13-05-2016 AC
56: Spoffin 27-08-2016 MHOOA
104: Kicksboksgala 05-06-2016 MHOOA
14-05-2016, brand Hoef
57: Spoffin 27-08-2016 SA 31-08-2016
105: Quick honkbal 02-07-2016 SA 06-07-2016
(onder) 16-05-2016 AC 17-05-2016
58: Paardensport 14-05-2016 AC 17-05-2016
106: Sanne Hans 03-03-2016 AC 12-03-2016
7: Brand school 09-03-2016 AC 10-03-2016, brand geitenboer 25-09-2016 AC 26-09-2016 8: Lepeltje Lepeltje 13-05-2016 AC 14-05-2016
juni-december 2016
59: Rugby 27-02-2016 AC 29-02-2016
107: Plaatjes 09-01-2016 AC 19-01-2016
60: Zwembad 05-09-2016 MHOOA
108: Torens 20-12-2015 MHOOA
62: Portretten Houtoven 06-07-2016 AC 09-
110: Pierre Wind 20-02-2016 SA 24-02-2016
9: Rappers 03-01-2016 SA 06-01-2016
07-2016, Astrid Blom 10-02-2016 AC
111: Aap Sjors 01-06-2016 AC 02-06-2016
10: Groene Huis 17-10-2016 MHOOA
13-02-2016, Van der Sanden 11-05-2016 AC
112: Bruiloft boven 06-02-2016 onder
11: Fietsers op dijk 09-10-2016 MHOOA
14-05-2016, Luuk en Jelle 14-12-2015 AC 19-
12: Passion Havik 25-02-2016 AC 26-02-2016
12-2015
14: Passion kruis 24-03-2016 MHOOA
12-07-2016 MHOOA 113: Bruiloft 14-07-2016 MHOOA
63: Oudnieuws 07-07-2016 AC 16-07-2016,
114: Bowie Fluor 04-06-2016 MHHOA
16: Passion Eemplein 24-03-2016 MHOOA
Roersteel 24-02-2016 AC 27-02-2016, Citroen
115: Fluor foyer 19-04-2016 bibavice.nl
18: Passion Eemplein 24-03-2016 AC 25-03-2016
& Peper 10-03-2016 AC 12-03-2016, Maaike
116: Marathon 05-06-2016 MHOOA
19: Jezusmina 24-03-2016 AC 25-03-2016
Nieuwenhuis 08-09-2016 AC 10-09-2016
118: Into the Woods 09-09-2016 MHOOA
20: Passion Eemplein 24-03-2016 MHOOA
64: Op de fiets 03-06-2016 MHOOA
119: Into the Woods 09-09-2016 MHOOA
22: Joey Snijders 21-05-2016 AC 23-05-2016
65: Eritreeërs 07-05-2016 AC 09-05-2016
120: AJO 16-01-2016 Eempodium.nl
23: Quick 30-09-2016 MHOOA
66: Mondriaan 07-09-2016 MHOOA
121: Roodhapje 19-12-2015 Eempodium.nl
24: Datalek 19-04-2016 AC verschillende data
67: Jesus Christ Superstar 01-10-2016
122: John van den Brom 26-10-2016 MHOOA
26: Tweetal 07-01-2016 AC 08-01-2016,
124: Langestraat 29-10-2016 MHOOA
eempodium.nl 68: Bierpong 19-02-2016 AC 22-02-2016
125: Kermis 29-10-2016 MHOOA
70: Jacco 11-03-2016 AC 16-03-2016
126: Nordic Walking 17-10-2016 MHOOA
71: Levi 21-01-2016 AC 30-03-2016
127: Fitness 25-09-2016 MHOOA
28: Koepel Flint 14-08-2016 MHOOA
72: Mest uitrijden 21-08-2016 MHOOA
128: Ganskuyl 13-07-2016 033Fotostad
30: Zwemmen 08-08-2016 AC 09-08-2016, Zilver
73: Laak 21-05-2016 doedelaak.nl
129: Ali 28-05-2016 MHOOA
74: Begrafenis 15-04-2016 MHOOA
130: Armen de Poth Wim Denie 02-12-2015, Theo
Knopjesmuseum 05-02-2016 MHOOA 27: Opruimen 07-02-2016 AC 08-02-2016, benefiet 07-03-2016 MHOOA
07-10-2016 MHOOA 31: Synchroonzwemmen 07-05-2016 MHOOA,
75: Erehaag 01-02-2016 AC 02-02-2016
Mosterd 15-10-2016 AC 26-10-2016
76: Triathlon 04-09-2016 AC 05-09-2016
32: René van der Borch tot Verwolde 26-10-2016
78: Rollerskate Flint 15-01-2016 AC 16-01-2016
de Man 23-03-2016 Expositie 033Fotostad 131: Van Woudenberg 11-12-2015, drie Musketiers 19-12-2015. Expositie 033Fotostad
79: Kraft Flint 01-01-2016 MHOOA
132: Zwanenfamilie 09-05-2016 MHOOA
34: Belgenmonument 31-08-2016 MHOOA
80: Vijver 23-04-2016 AC 25-04-2016
134: Winteravonden 27-12-2015 AC 28-12-2015
35: Herdenking 26-10-2016 AC 27-10-2016
81: Mudrun 17-04-2016 SA website 18-04-2016
135: Carnaval 07-02-2016 MHOOA
36: Botenbouwer 11-01-2016 MHOOA
82: Overeem 23-09-2016 MHOOA
136: Oud en nieuw 01-01-2016 AC 02-01-2016
38: Wagenwerkplaats 25-06-2016 Gids Open
83: Mooy 27-10-2016 MHOOA
137: Oud en nieuw 01-01-2016 AC 02-0-2016
84: Pokémonbrug 21-08-2016 MHOOA
138: Lantaarn 24-09-2016 herinneringslantaarn.nl
39: War 22-06-2016 Gids Open Monumentendag
86: Pokémon op brug 03-08-2016 MHOOA
140: Bestuur november 2015 MHOOA
40: Protest War 11-10-2016 MHOOA
87: Pokémon Dierenpark 20-07-2016 MHOOA
141: Award Het Oog 30-11-2015 MHOOA
41: Protest War 11-10-2016 MHOOA
88: Hooglanderveenveen 01-05-2016 AC 02-05-
MHOOA
Monumentendag
144
3
ISBN: 978-90-823114-4-0