MET HET OOG OP AMERSFOORT
#2014
Nu in de verkoo p
Editie 2
€22,5
014
www.m
Marco Hofsté Willem Meuleman
etheto o
gopam
0
ersfoo
rt.nl
MET HET OOG OP AMERSFOORT
#2014
Marco Hofsté en Willem Meuleman
Sarah Princen (10) poseert in rockabillystijl in de chocoladewinkel van Sweet Sisters in de Krommestraat. Foto: Yvette Leur.
Voorwoord #2014 Wie kent de zeven vreugden en de zeven smarten van Maria? Kunstenaar Erik Claus bracht ze onder de hoede van een Blauwe Mantelmadonna. En die madonna siert de monumentale, koperen pelgrimsdeuren waarmee de Onze Lieve Vrouwetoren werd verrijkt. Het was een droom die uitkwam voor Fons Asselbergs. Jarenlang zette de oud-wethouder zich met zijn stichting Open Oog in om de toren aan de kant van het Lieve Vrouwekerkhof een spannender aanzicht te geven. Op de cover legt Asselbergs met zijn mobiele telefoon het bevestigen van de deuren vast door een medewerker van het Amersfoortse restauratiebedrijf Van de Burgt & Strooij. 2014 was een bijzonder jaar. Niet alleen door de komst van de pelgrimsdeuren. Het was het jaar van verrassende gemeenteraadsverkiezingen, lang verwachte openingen van het Eemhuis en Meander Medisch Centrum, nieuwe festivals als FCA Thuis, Lepeltje, Lepeltje en Summer Energy. Het nieuwsjaar bracht tragische berichten van de vermissingen van Kris en Lisanne in Panama en van Hanno van Mil dichter bij huis. Op de Hof werd de nationale herdenking gehouden voor de slachtoffers van de MH17-rampvlucht. Inwoners van het Soesterkwartier kwamen in opstand toen duidelijk werd dat een veroordeelde pedofiel zijn intrek had genomen in een appartement in de buurt van een kinderopvang. Maar 2014 was vooral het jaar van de toren. Het thuisbaken van menig Amersfoorter kreeg behalve de koperen deuren ook nieuwe verlichting. Opnieuw kwam een droom uit, ditmaal die van lichtkunstenaar Jeroen Jans. De Amersfoortse Fotografen waren er weer bij om alles op een fantastische manier vast te leggen. Een selectie van hun inspanningen vindt u terug in deze nieuwe Met het Oog op Amersfoort #2014. Willem Meuleman
Foreword #2014 The most valuable en beloved monument in town, the 98 meter Onze Lieve Vrouwetoren, got an astonishing new entrance in 2014. Famous artist Eric Claus made two doors of blue copper , suggesting the robe of Maria. The scenes on the doors tell the story of the seven joys and fears of Maria. Not only the pelgrimdoors made it a special year for Amersfoort. There were surprising local elections, the long awaited opening of the new hospital en a new culturecomplex, as well as three brandnew successful festivals Infinite sad was the tragedy of Kris and Lissane, the young women from Amersfoort that disappeared during their stay in Panama en later were found dead in the jungle. In july a national ceremony took place in our town in remembrance of the victims of the MH17-flight. On the leftpage 10 year old model Sarah Princen does a pose in a local chocolat store that makes both hearts en product melt. The picture is taken by Yvette Leur. She and lots of other Amersfoort photographers made this book possible. Foto voorpagina: Marco Hofsté. Foto’s binnenzijde omslag: Desirée Schippers. Foto achterpagina: Frans Kanters.
3
Eemhuis Het ging niet zonder slag of stoot, leidde tot een forse overschrijding van het budget en bracht zelfs een wethouder ten val. Het Eemhuis liet in de aanloop zo zijn sporen na, maar na de opening van het bepaald niet schuchtere cultuurgebouw hoor je daar nauwelijks meer iemand over. Het complex met de blinkende metalen bollen oogst lof van zijn gebruikers en trekt architectuurliefhebbers van heinde en verre. Het onbetwiste visitekaartje van het Eemplein biedt onderdak aan de stadsbibliotheek, archief Eemland, Kunsthal KAdE en Scholen in de Kunst. Foto: Cees Wouda.
21
28
King & Queen of the Beach. Zo heet het sportfestijn op Koningsdag op het Lieve Vrouwekerkhof. De teams bestaan voor de gelegenheid uit drietallen. De Oranjevereniging werkt voor dit evenement samen met de volleybalvereniging Keistad. Foto: DesirĂŠe Schippers.
29
Amersfoort beleefde de tweede fotomanifestatie 033Fotostad. Het opvallendste onderdeel waren de zogenoemde Raamverhalen in het oude volksbuurtje het Pothkwartier tegenover De Flint. De ramen van de huizen waren beplakt met uitvergrotingen van foto’s die binnen werden gemaakt. Vaak met bewoners erop. Op die manier was het vrolijk wandelen in de St. Annastraat, St. Rochusstraat, de Celzusterenstraat en de Coninckstraat. Vier fotografen maakten de prachtige beelden. Zoals hier van Pé Rijswijk en haar poes Puppy in de St. Rochusstraat. Pé is een echte dierenfanaat. Foto: Helena Fongers.
30
Christine Quandam is de vrouw achter het dampende bord gnocchi. Zij woont in de St. Annastraat en houdt wekelijks een eetsessie aan huis. Buurtbewoners kunnen dan aanschuiven aan tafel. Ze is de drijvende kracht achter Cucina Italia, een afhaalloket van Italiaanse maaltijden. Het sociale aspect van het koken voor anderen is voor haar belangrijker dan winst maken. ,,Een mooi mens,’’ aldus de fotograaf. Foto: Hans Niezen.
31
32
Foto’s: Wil Groenhuijsen.
En Ria Meijer en haar hond Boomer.
De Celzusterenstraat telde veel deelnemers aan Raamverhalen. Hier Cor en Toos Reijne achter in de tuin van hun woning.
33
Foto’s: Robert Jan Stokman.
Co en Nel Huizinga en het drietal Ruben Peters, Lita van der Heiden en hun hond Bambia.
Het is vaders trots en moeders angst. Zo noemt Ria Veenvliet de gele Harley die te koop staat voor hun huis aan de Celzusterenstraat. De ‘fatboy’ is van haar man Ab. In zijn hart wil hij de motor niet kwijt. Maar hij moet wel: ,,Ik heb suiker. Toen mijn grote teen zwart werd, moest mijn arts ingrijpen.’’ Ab mist nu zijn rechtervoet. Hij kan de bocht achter het huis niet meer maken met de motor. De twee deden ‘natuurlijk’ mee aan het project raamverhalen. De foto op het raam werd gemaakt door Wil Groenhuijsen. Foto: Marco Hofsté.
34
Naast Ria en Ab wonen Ina en Gert van de Bor. Ook zij deden mee met het fotoproject en hun foto werd ook gemaakt door Wil Groenhuijsen. Ze zitten aan tafel te kaarten. ,,Als het mooi weer is, zitten we buiten. Als het slecht weer is, dan gaan we jokeren. Wat moet je anders? Televisie kijken?’’ Ina en Gert ontmoetten elkaar op een buurtfeest in de Coninckstraat. Met wat groen versierden ze hun nieuwe voorraam. ,,D’r is echt niemand met zo’n kerstkaart of wel dan?’’ Foto: Marco Hofsté.
35
FCA Thuis Tijdens het Pinksterweekeinde liet Amersfoort zich van zijn beste kant zien. In één weekeinde konden mensen kiezen uit drie nieuwe evenementen. Het muziekfestijn FCA Thuis, het eetfeest Lepeltje, Lepeltje en het theatrale The Real Showman’s Fair. De combinatie muziek- en eetfestijn bleek een gouden greep. Zodra de pauzes van FCA Thuis op het Eemplein werden opgevuld door een dj, trokken duizenden mensen naar het plantsoen ernaast, waar Lepeltje, Lepeltje werd gehouden. En als een van de vele, talentvolle acts van eigen bodem begon, keerden de mensen weer terug. Het leek alsof het Eemplein nu echt werd geopend. In elk geval was het drukker dan ooit. Het ‘nieuwe stadshart’ bewees uitstekend geschikt te zijn voor een groot festival als het perfect georganiseerde FCA Thuis. Op de foto spelen The Handsome Poets. De Amersfoorters Raymond van den Hoek en Gideon Hofland stonden aan de basis van FCA (Fan Club Amersfoort). ,,Drie jaar geleden begon ik met een logo en een grote bek,’’ zegt Raymond. ,,Onze stad heeft geen betaalde voetbalclub, maar wel een grote popcultuur en die wilden wij steunen. Dat dit festival er staat, geeft een onbeschrijflijk gevoel. Het is fantastisch om te zien hoeveel mensen genieten. Dit is een teken dat Amersfoort er klaar voor is.’’ Foto: Desirée Schippers.
44
45
64
Pelgrimsdeuren In zijn atelier in Broek in Waterland broedde de 77-jarige kunstenaar Eric Claus (foto boven) op wat hij de mooiste opdracht van zijn leven noemde. Claus verwierf nationale bekendheid met zijn beelden van Beatrix, Willem Drees, Johan Cruijff en Simon Wiesenthal. Nu kreeg hij van zijn bewonderaar Fons Asselbergs het verzoek de pelgrimsdeuren van Amersfoort te maken, een cadeau van de stichting Open Oog aan de stad. In totale stilte dacht hij een half jaar lang na en kwam met het idee van de Mantelmadonna en afbeeldingen van de zeven vreugden en smarten van Maria. Beeltenissen van pelgrims en Belgische vluchtelingen werden er aan toegevoegd. Claus: ,,De verhalen boeiden mij elke dag. Ik wilde ze op bijna middeleeuwse manier verwerken in de deur, zodat ze lezen als een boek. Ga ervoor staan en vertel een verhaal.’’ Bij de feestelijke onthulling noemde locoburgemeester Hans Buijtelaar de deuren een onvergelijkbaar cadeau aan de stad. Buijtelaar: ,,Kom je aan de toren, dan kom je aan alle Amersfoorters. De toren is eeuwig en allesoverheersend. Het is spannend om een relevant kunstwerk aan de toren toe te voegen. Eric Claus heeft dat goed aangevoeld. Het is een uniek stuk geworden.’’ Foto’s: Desirée Schippers.
65
Lichtkunst Jeroen Jans is een architect van licht, een lichtkunstenaar. Zijn grote wens was de Onze Lieve Vrouwetoren tot een verlicht baken in het hart van de binnenstad te maken. Als een vuurtoren die al van verre is te herkennen, van welke kant de stad ook wordt benaderd. Zijn wens ging in vervulling. Met zijn bedrijf Light Design & Consultancy ontwierp hij een nieuw lichtplan voor de ruim vijfhonderd jaar oude toren. Jans beschouwde het ontwerp als een cadeau aan de stad, waarin hij woont en werkt. Het zou de start zijn van de lange weg die moest worden afgelegd om 150.000 euro bijeen te krijgen. De stichting Stralend Middelpunt van Nederland werd opgericht met Amersfoorters Hans Kattemรถlle en Cees Heerkens als de stuwende krachten achter het sponsorplan. En het geld kwam er. In de bijna honderd meter hoge toren werden 138 ledarmaturen aangebracht door monteurs van het Amersfoortse installatiebedrijf Lomans. Voor de voedingen kropen ze zelfs tussen de klokken. Alpinisten van de Monumentenwacht bevestigden de armaturen aan de buitenkant. Jeroen Jans is inmiddels een trots en gelukkig man. Hij volgde het proces nauwgezet en klom talloze keren naar boven. En daar, de stad overziend, zag hij dat het goed is. Foto: Rob Acket.
66
67
78
Spoorfeest De Nederlandse Spoorwegen vierden 175 jaar spoor. SpoorParade Amersfoort, zoals het publieksfestijn werd gedoopt, trok 42.000 bezoekers in zes dagen. Velen waagden zich aan een ritje in het reuzenrad, van waaruit op veertig meter hoogte over de stad kon worden uitgekeken. Anderen reden een stukje met de trein van de Veluwse Stoomtrein Maatschappij, die met het geluid van zijn stoomfluit Amersfoort attendeerde op het treinenfestival. Foto: Frans Kanters. Hiernaast: Net als ruim veertig jaar geleden in de feeĂŤntrein, toen drie jonge verpleegsters op weg naar een gigantisch feest. De foto uit de jaren zestig met de vrolijke gezichten van Ireen, Joke en Hanny werd met hetzelfde drietal overgemaakt voor het affiche van het grote spoorfeest in Amersfoort.De conducteur is een ander. De lachende spoorwegman op de oude foto is overleden. Foto: Marco HofstĂŠ.
79
96
Foto: Bram Petraeus. De rollatorrun. Foto: Desirée Schippers. De Rainbowrun door de Hema. Foto: Desirée Schippers.
Bijzondere hardloopwedstrijden, het is een trend. Bedenk het maar, niets is te gek. Verkleedpartijen, een modderparkoers, lopers verkleed als Kerstmannen, de Halloweenloop. Amersfoort telde er verschillende in 2014. En ze waren er voor jong en oud! Met de klok mee de dokters- en zusterloop. Foto: Desirée Schippers. De Colorrain.
97
98
VoorleesExpress Kinderen met een taalachterstand worden niet aan hun lot overgelaten. De VoorleesExpress komt bij ze thuis! Fotograaf Bram Petraeus maakte een serie voor de opening van de bibliotheek in het Eemhuis. Met de klok mee: Ans van Tilburg leest voor aan Hani en Harun in de Fazantenstraat, Margriet Soer en Hamidi in de Magelhaenstraat, Corrie Haven met Annabel en moeder Shiva in Buurtsdijk en Evelien Kalberg bij Mikyas in de Breestraat. Foto’s: Bram Petraeus.
99
108
Heerlijk die eerste zonnestralen van het voorjaar. Begin maart waren de terrassen op de Hof plotseling de hele dag bezet. Foto: DesirĂŠe Schippers.
109
Arie en Rietje De tuin van Arie en Rietje vertelt veel verhalen. ,,Het is een echte Terschegget-tuin,’’ zegt Arie. Kabouters, dieren, een molen, een pomp met een waterval, een olifant en een zwart paard, een torentje. De wasdag zorgt voor extra kleur. Arie en Rietje poseren met kleindochter Jeanine. Toeristen blijven na een bezoek aan de Joodse begraafplaats vaak even stilstaan op het parkeerplaatsje aan het begin van de Bloemendalsestraat. Vanuit het plantsoen is het torentje van Arie een blikvanger. Hij maakte het toen de Elleboogkerk met zijn karakteristieke torentje afbrandde. ,,Daar ben ik zo van geschrokken. De toren kwijt… ik dacht, ik ga een nieuwe maken.’’ Rietje is enkele maanden ouder dan Arie. Beiden (76) komen van de oude volkswijk ’t Sasje. Voordat hij als kind naar school ging moest Arie eerst kolen zoeken bij de gasfabriek. ,,Als de ketels van de fabriek werden leeggemaakt, lagen er altijd hele stenen tussen de sintels. We doken er bovenop om de goede kolen er tussenuit te halen. Daarmee kon moeder dan weer de kachel stoken waarop ze ons eten kookte. Geld om echte kolen te kopen, hadden we niet.’’ Arie en Rietje zijn nog altijd gelukkig samen. Ze hebben drie kinderen en evenzoveel kleinkinderen. Arie: ,,We zijn een tevreden opa en oma en de kleinkinderen zijn stapelgek op ons. Wat wil een mens nog meer in het leven?’’ Foto: Frans Kanters.
130
131
Met het Oog op Amersfoort is een honderd procent vrijwilligersproject. In deze editie #2014 is werk verzameld van De Amersfoortse Fotografen. Zij werken, net als de makers van dit boek, jaarlijks belangeloos mee aan Met het Oog op Amersfoort uit liefde voor de stad en uit passie voor de fotografie.
9 789082 311402 ISBN: 978-90-823114-0-2