Warszawa, 19.07.2012 r.
Mistrzostwa Europy w Piłce Noşnej Euro 2012 w polskich mediach
Euro 2012 w polskiej prasie i Internecie Tematyka zakończonych niedawno mistrzostw Europy w piłce nożnej niewątpliwie zdominowała polskie media na okres przynajmniej kilku tygodni. Od 8 czerwca zainteresowania czytelników skupiały się przede wszystkim na odbywającym się w naszym kraju turnieju, a wydarzenia z innych dziedzin, zazwyczaj dominujących (jak polityka), były zdecydowanie mniej eksponowane, jeżeli nie pomijane. Firma NEWTON Media Sp. z o. o. zbadała publikacje dotyczące Euro 2012, jakie ukazały się w polskiej prasie i wybranych portalach internetowych w okresie od 8 czerwca do 2 lipca 2012 r. W analizowanym okresie ukazało się łącznie 33 913 artykułów na temat Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2012 (w tym: 10 853 w prasie i 23 060 w Internecie). W prasie najwięcej artykułów (ponad 700) ukazało się w dniach: 8 czerwca (999), 11 czerwca (750) i 18 czerwca (724). W Internecie ponad 1300 publikacji ukazało się: 8 czerwca (1669), 9 czerwca (1357), 12 czerwca (1339), 13 czerwca (1333) i 11 czerwca (1321). Ogółem (w prasie i w Internecie) 2 tys. i więcej publikacji ukazało się: 8 czerwca (2668), 11 czerwca (2071), 12 czerwca (2036) i 9 czerwca (2000). Najbardziej medialnym wydarzeniem było więc otwarcie turnieju.
2 © 2009 NEWTON Media Sp. z o.o. www.newtonmedia.pl
8 czerwca pisano przede wszystkim o rozpoczęciu turnieju, a zwłaszcza o mającym się odbyć meczu Polska–Grecja. Analizowano grę naszej reprezentacji i jej rywali, pisano o strefach kibica i atrakcjach w poszczególnych miastach (zwłaszcza w tzw. „miastach gospodarzach”, a więc w Gdańsku, Poznaniu, Warszawie i Wrocławiu). Artykuły z tego dnia zawierają też wieści z „obozów” innych reprezentacji, informacje na temat zmian w komunikacji miejskiej w trakcie rozpoczęcia turnieju. Dowiadujemy się też o premiach dla piłkarzy za udział w Euro 2012, pojawiają się pierwsze spekulacje na temat planowanego w Warszawie przemarszu rosyjskich kibiców. 9 czerwca to oczywiście relacje z zakończonego remisem meczu Polska–Grecja (tutaj poza wynikiem najczęściej wspomina się o czerwonej kartce dla Szczęsnego oraz o obronionym przez Tytonia karnym). Tego dnia opisywano też atmosferę w strefach kibica, komentowano frekwencję. Pojawiły się pierwsze doniesienia o incydentach z udziałem kiboli (Łódź: atak pseudokibiców na obcokrajowców). Publikacje z 11 czerwca zawierają zwłaszcza informacje i domysły na temat mającego się odbyć dnia następnego meczu Polska–Rosja. Szeroko komentuje się organizację turnieju na Ukrainie. Dziennikarze donoszą też o nieprzyjemnych incydentach z meczu Rosja–Czechy, a mianowicie o pobiciu stewardów przez rosyjskich kibiców. 12 czerwca to nadal głównie opisy sytuacji przed meczem Polska–Rosja i komentarze dotyczące planowanego przemarszu rosyjskich fanów piłki nożnej. 3 © 2009 NEWTON Media Sp. z o.o. www.newtonmedia.pl
Widoczny jest znaczący spadek publikacji dotyczących turnieju po przegranym meczu Polska-Czechy (16.06 – sobota). Po 18.06 (poniedziałek), kiedy to ukazały się relacje i komentarze dotyczące ostatniego meczu Polaków na Euro 2012, liczba publikacji nie przekracza 1 tys.
Franciszek Smuda Na temat byłego już trenera reprezentacji Polski ukazało się ogółem 3854 artykułów (w tym 1518 w prasie, 2336 w Internecie). W prasie najwięcej (ponad 100 publikacji) o Franciszku Smudzie pisano w dniach: 18.06 (215), 8.06 (135), 12.06 (112), 11.06 (105) i 19.06 (102). W Internecie ponad 200 publikacji na temat Franciszka Smudy ukazało się: 08.06 (246), 17.06 (236) oraz 13.06 (212).
4 © 2009 NEWTON Media Sp. z o.o. www.newtonmedia.pl
Ogółem najwięcej, bo ponad 300 artykułów, na temat byłego selekcjonera pojawiło się: •
8 czerwca (381) - rozpoczęcie turnieju, mecz otwarcia Polska-Grecja; nazwisko byłego selekcjonera pojawia się zwłaszcza w takich wyrażeniach jak „kadra (Franciszka) Smudy”, „drużyna (Franciszka) Smudy”, „orły Smudy”, „reprezentacja (Franciszka) Smudy”, „chłopcy (Franciszka) Smudy”; głównie spekulacje na temat tego, jak potoczy się mecz z Grecją (np. Polska The Times, „Spełnijcie nasze marzenia!”, Dziennik Wschodni, „Orły Smudy muszą rozbić grecki mur”).
•
18 czerwca (354) - komentarze i relacje z przegranego przez Polskę meczu z Czechami (Metro, „To już jest koniec. Polska odpadła”); krytyczna analiza taktyki trenera (Fakt, „W poczynaniach Franka była panika”); podsumowanie pracy Smudy z polską reprezentacją (Polska The Times, „Krajobraz po Smudzie nie wygląda aż tak źle”); informacje o wypowiedzi byłego trenera dotyczącej zakończenia pracy z reprezentacją Polski (Gazeta Olsztyńska, „Żegnaj, polskie Euro... ...żegnaj, panie Smuda!”).
Skład reprezentacji Polski Jeżeli chodzi o liczbę publikacji na temat kolejnych zawodników reprezentacji Polski, to najwięcej publikacji (ponad 1 tys.) zawierało nazwiska: 1. Roberta Lewandowskiego (2597) – gol w meczu z Grecją; spekulacje transferowe. 2. Jakuba Błaszczykowskiego (2078) – gol w meczu z Rosją; głośny „atak” na prezesa Polskiego Związku Piłki Nożnej po meczu z Czechami. 3. Przemysława Tytonia (1865) – obrona karnego w meczu z Grecją; rywalizacja ze Szczęsnym o miejsce w bramce. 4. Wojciecha Szczęsnego (1708) – faul i w konsekwencji czerwona kartka w meczu z Grecją; rywalizacja z Przemysławem Tytoniem o miejsce w bramce. 5. Łukasza Piszczka (1193) – postać wyróżniająca się zwłaszcza w meczu otwarcia z Grecją, popularny polski zawodnik grający w Borussii Dortmund. 6. Eugena Polanskiego (1040) – strzał do bramki w meczu z Rosją (uznany przez sędziego za spalony). 7. Sebastiana Boenischa (1036) – groźny strzał na bramkę przeciwnika w meczu z Czechami (piłkę efektownie wybił Petr Cech); ogólnie jednak jego gra określana mianem „nieciekawej” i „słabej” – władze VfB nie zdecydowały się na transfer. 5 © 2009 NEWTON Media Sp. z o.o. www.newtonmedia.pl
Najwięcej (ponad 400) publikacji zawierających nazwiska zawodników reprezentacji Polski ukazało się w dniach: •
08.06 (633) – dzień meczu otwarcia Polska-Grecja,
•
13.06 – (502) – po meczu Polska-Rosja (1:1),
•
09.06 – (486) – po meczu Polska-Grecja (1:1),
•
12.06 – (449) – dzień meczu Polska-Rosja.
Przegrany dla naszej reprezentacji (1:0) i wykluczający nas z turnieju mecz z Czechami odbył się 16.06, a więc w piątek. Liczba artykułów prasowych i internetowych dotyczących tego meczu „rozłożyła się” zatem na kilka dni (pt. – Internet, sob. – prasa, Internet, niedz. – Internet, pon. – prasa, Internet).
6 © 2009 NEWTON Media Sp. z o.o. www.newtonmedia.pl
Finał – najpopularniejsi zawodnicy 1 lipca odbył się mecz finałowy Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej Euro 2012. Na boisku zmierzyły się reprezentacje Włoch oraz Hiszpanii. Ostatecznie mistrzem Europy została Hiszpania, wygrywając w Kijowie 4:0.
Włochy Jeżeli chodzi o zawodników reprezentacji Włoch, to zdecydowanie najczęściej pisano o Mario Balotellim (1368 publikacji; dwa gole w półfinałowym meczu z Niemcami, kontrowersyjny rysunek w La Gazzetta dello Sport - Balotelli jako King-Kong oplata nogami wieżę zegarową Big Ben w Londynie). Na drugim miejscu znalazł się Andrea Pirlo (1132; świetna gra w grupowym meczu z Hiszpanią; gol w meczu z Chorwacją; wybrany piłkarzem meczu po półfinałowym spotkaniu z Niemcami), na trzecim - Gianluigi Buffon (988; doświadczony i bardzo znany zawodnik, m.in. dobra postawa w meczu z Anglią, zwłaszcza przy obronie karnych w tym spotkaniu – mecz rozstrzygnięty w rzutach karnych, wygrana Włochów 4:2).
7 © 2009 NEWTON Media Sp. z o.o. www.newtonmedia.pl
Liczba artykułów, w których występują nazwiska zawodników reprezentacji Włoch, wyraźnie wzrasta w dniach meczów rozgrywanych przez tę drużynę: •
10.06 – Hiszpania-Włochy (1:1),
•
14.06 – Włochy-Chorwacja (1:1),
•
18.06 – Włochy-Irlandia (2:0) – ostatni mecz grupy C, Włochy w ćwierćfinałach; duża liczba publikacji także 19.06. 8 © 2009 NEWTON Media Sp. z o.o. www.newtonmedia.pl
Od 24 czerwca następuje wyraźny wzrost publikacji na temat włoskiej reprezentacji. Od 25 czerwca (dzień po ćwierćfinałowym meczu z Anglią, Włochy w półfinałach) codziennie na jej temat pojawia się ponad 100 publikacji. Najwięcej artykułów (ponad 200) opublikowano w dniach: •
29.06 (232) – dzień po meczu Niemcy-Włochy (1:2),
•
02.07 (206) – dzień po finałowym meczu z Hiszpanią,
•
30.06 (203) – przed meczem finałowym.
Hiszpania Najpopularniejsi w polskich mediach zawodnicy Hiszpanii to: Xabi Alonso (1920 artykułów; dwa gole w ćwierćfinałowym meczu z Francją), Fernando Torres (1051; sytuacje bramkowe w meczu z Włochami - 10.06, dwa gole w meczu z Irlandią - 14.06, bramka w meczu finałowym) oraz Xavi Hernandez (867; w finale wybrany „Graczem meczu” – po jego podaniach padły dwie bramki).
9 © 2009 NEWTON Media Sp. z o.o. www.newtonmedia.pl
Liczba artykułów, w których występują nazwiska zawodników reprezentacji Hiszpanii, wyraźnie wzrasta w dniach meczów rozgrywanych przez tę drużynę: •
10.06 – Hiszpania-Włochy (1:1),
•
14.06 – Hiszpania-Irlandia (4:0),
•
18.06 – Chorwacja-Hiszpania (0:1).
Najwięcej artykułów na temat reprezentacji Hiszpanii (243 – znacznie więcej niż średnia, która wynosi 109 publikacji dziennie) opublikowano 2 lipca, a więc dzień po finale.
Miasta gospodarze i strefy kibica Cztery polskie i cztery ukraińskie miasta pełniły rolę tzw. „miast – gospodarzy Euro 2012”. Były to: Gdańsk, Poznań, Warszawa, Wrocław, Charków, Donieck, Kijów i Lwów. Oczywiście w publikacjach dotyczących turnieju znacznie częściej pojawiają się nazwy polskich niż ukraińskich miejscowości. Nie dziwi także fakt, że najpopularniejszym polskim miastem - gospodarzem była Warszawa (7872). Liczba publikacji dotyczących Gdańska i Wrocławia jest porównywalna (odpowiednio 4572 i 4620). Najmniej artykułów na temat Euro2012 zawierało nazwę Poznania (3495). 10 © 2009 NEWTON Media Sp. z o.o. www.newtonmedia.pl
W polskiej prasie i badanych portalach internetowych najpopularniejszym ukraińskim miastem-gospodarzem był, co było także do przewidzenia, Kijów (3219). Na kolejnych miejscach znalazły się: Donieck (1844), Lwów (1208) i Charków (773). Liczba publikacji na temat miast - gospodarzy Warszawa
2660
5212
Wrocław
1622
2998
Gdańsk
1590
2982
Poznań
1207
Kijów Donieck Lwów
2249
572 388
Charków 223 550
4620 4572 3495
2288
970
3219
1844
1272 820
7872
1208
773 Prasa
Internet
11 © 2009 NEWTON Media Sp. z o.o. www.newtonmedia.pl
Podobnie wygląda rozkład liczby publikacji na temat stref kibica w wymienionych miastach:
Zdecydowanie najwięcej pisano na temat warszawskiej strefy kibica (1241; największa strefa kibica w Polsce). Niemal połowę mniej publikacji dotyczyło wrocławskiej strefy kibica (679), 616 artykułów zawierało nazwę gdańskiej strefy. Najmniej (377) pisano o poznańskiej strefie kibica. Zmiany zaszły w liczbie publikacji na temat stref kibica na Ukrainie. Podobnie jak w przypadku miast – gospodarzy także i tutaj prym wiedzie Kijów i zlokalizowana w tym mieście strefa. Na kolejnych miejscach znalazły się strefy kibica we: Lwowie (97), Charkowie (63) i Doniecku (57).
12 © 2009 NEWTON Media Sp. z o.o. www.newtonmedia.pl
Polskie i ukraińskie stadiony Mistrzostwa Europy w piłce nożnej odbyły się na ośmiu polskich stadionach. Były to: •
Stadion Narodowy w Warszawie – mecz otwarcia Polska-Grecja (8.06), Polska-Rosja (12.06), Grecja-Rosja (16.06), Czechy-Portugalia (21.06), Niemcy-Włochy (28.06).
•
Stadion Miejski we Wrocławiu – Rosja-Czechy (8.06), Grecja-Czechy (12.06), Czechy-Polska (16.06).
•
PGE Arena (Baltic Arena) w Gdańsku – Hiszpania-Włochy (10.06), Hiszpania-Irlandia (14.06), Chorwacja-Hiszpania (18.06), Niemcy-Grecja (22.06).
•
Stadion Miejski w Poznaniu – Irlandia-Chorwacja (10.06), Włochy-Chorwacja (14.06), Włochy-Irlandia (18.06).
Najwięcej publikacji ukazało się na temat Stadionu Narodowego (679 – 305 w prasie i 374 w Internecie).
Poza tym, że stadion ten znajduje się w stolicy Polski, na wynik taki wpłynęły: • Na Stadionie Narodowym odbył się mecz otwarcia Euro 2012 (Polska-Grecja, 8.06). • Reprezentacja Polski rozegrała tutaj dwa z trzech swoich meczów na Euro.
13 © 2009 NEWTON Media Sp. z o.o. www.newtonmedia.pl
• Odbyło się tutaj jedno spotkanie ćwierćfinałowe (Czechy-Portugalia, 21.06) i jedno półfinałowe (Niemcy-Włochy, 28.06). • Ostatni mecz Mistrzostw na terenie Polski rozegrany został właśnie na Stadionie Narodowym („Wczoraj nasz kraj pożegnał się z Euro 2012. Na Stadionie Narodowym w Warszawie został rozegrany półfinał pomiędzy reprezentacjami Niemiec i Włoch” – Polska Gazeta Krakowska, „Koncerty, mecze i zwiedzanie, czyli sposób na nowe areny”, 29.06.12). • To największy typowo piłkarski obiekt tych Mistrzostw („jedną z największych inwestycji był Stadion Narodowy w Warszawie. Został otwarty w styczniu 2012, z półrocznym opóźnieniem. Kosztował prawie 2 mld złotych. Będzie główną polską areną ME, odbędzie się na nim pięć spotkań” – Kurier Szczeciński, „To warto wiedzieć”, 8.06.12).
14 © 2009 NEWTON Media Sp. z o.o. www.newtonmedia.pl
• Sponsorzy Euro 2012
Głównym Partnerem Technologicznym oraz jednym ze sponsorów UEFA EURO 2012 był Orange. Ponadto, sponsorami mistrzostw Europy w Polsce i na Ukrainie byli: Adidas, Castrol, Coca-Cola, Hyundai-Kia, Carlsberg, McDonald’s, Sharp, Canon oraz Continental. W
polskiej
prasie
i
wybranych
portalach
internetowych
najczęściej
(ponad
100 publikacji) występowały nazwy: 1. Carlsberg (160) – zwłaszcza za sprawą szeroko promowanych Carlsberg FanCamp – specjalnych stref kibica utworzonych przez firmę w Poznaniu, Sopocie, Warszawie i Wrocławiu. 2. McDonald’s (132) – wiele publikacji na temat programu „Dziecięca Eskorta McDonald’s” (przede wszystkim gazety regionalne informowały o kolejnych dzieciach, które zakwalifikowały się do programu i w związku z tym będą wyprowadzać na murawę piłkarzy drużyn narodowych); w warszawskiej strefie kibica firma uruchomiła największą restaurację w Polsce. 3. Adidas (105) – liczne informacje na temat specjalnie przygotowanych na turniej piłek – Tango 12. 4. Coca-Cola (103) – głównie publikacje na temat zwycięzców konkursu „Wynieś flagę na stadion podczas UEFA EURO2012”; nazwa pojawia się także w artykułach dotyczących produktów dostępnych w strefach kibica.
15 © 2009 NEWTON Media Sp. z o.o. www.newtonmedia.pl
Na kolejnych pozycjach znalazły się: 5. Orange (68) 6. Castrol (63) 7. Hyundai-Kia (42) 8. Continental (24) 9. Sharp (20) 10. Canon (13)
Warto w tym miejscu przytoczyć wyniki raportu Homo Homini dla Dziennika Gazety Prawnej (02.07.12, str. 1), według którego marką najbardziej kojarzoną z Euro2012 jest Biedronka (sponsor reprezentacji Polski). Na drugim miejscu znajduje się McDonald’s, na trzecim Adidas, na czwartym – Coca-Cola. Tyskie, które nie było sponsorem turnieju wyprzedziło natomiast sponsora turnieju – firmę Carlsberg.
16 © 2009 NEWTON Media Sp. z o.o. www.newtonmedia.pl
Zakończenie Ogólny obraz Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2012 możemy oceniać niewątpliwie pozytywnie. Oczywiście momentami głośno było o niekorzystnych dla wizerunku Polski epizodach, jak zamieszki sprowokowane przez pseudokibiców w dniu meczu Polska-Rosja, ale stosunkowo szybko o nich zapomnieliśmy i nie wpłynęły one na postrzeganie całego turnieju. Oto tylko nieliczne z tytułów prasowych i internetowych, jakie ukazały się 2 lipca: „Zagraniczne media zachwycone polskim Euro” (Polska The Times), „Czapki z głów przed Polakami”
(Dziennik
Wschodni),
„Portugalskie
media:
Polacy
okazali
nam
szacunek
i gościnność” (interia.pl), „Belgijska prasa: Polska i Ukraina obaliły stereotypy” (onet.pl), „Euro 2012: portugalskie media oczarowane Polską” (onet.pl), „Europa czuje się w Polsce jak w domu” (Przegląd Sportowy), „Wspaniałe Euro 2012” (Dziennik Polski), „Organizacyjnie – wielki sukces. Zabrakło tylko zwycięstw piłkarzy” (Gazeta Współczesna). Pojawiły się liczne publikacje relacjonujące pozytywną opinię Michela Platiniego na temat Euro 2012 (m.in. Sport, „Platini zachwycony”) oraz przedrukowujące fragmenty tekstów na temat Mistrzostw, jakie ukazały się w zagranicznej prasie (z reguły także korzystne dla „naszego” turnieju). Za podsumowanie niech posłuży jeden z nich: „94 miliardy złotych wydaliśmy na przygotowania do piłkarskich mistrzostw Europy. I choć w Kijowie wygrała Hiszpania/Włochy (niepotrzebne skreślić), to prawdziwym wygranym całej imprezy jesteśmy my! (…)Zabawy na trybunach stadionów oglądało przy każdej transmisji co najmniej 150 min kibiców z całego świata. Do tego doszły relacje zagranicznych dziennikarzy. Też w samych superlatywach. Mało? Dodajmy, że zdaniem ekonomistów inwestycje na Euro pomogły naszej gospodarce przetrwać kryzysowe lata. Nowe drogi pomogą przyciągać inwestorów. Rozwijamy się i w przyszłości będziemy się rozwijać szybciej, niż gdybyśmy mistrzostw nie organizowali. A za cztery lata Mistrzostwa Europy w piłce ręcznej. Też w Polsce!” (Gazeta Wyborcza, „To my wygraliśmy Euro 2012”, 2.07.12).
17 © 2009 NEWTON Media Sp. z o.o. www.newtonmedia.pl
Metodologia Analizą zostały objęte polska prasa (dzienniki i tygodniki ogólnopolskie, dzienniki i tygodniki regionalne) oraz wybrane portale internetowe (lista 39 portali do wglądu). Uwzględniono wszystkie artykuły, które ukazały się w wybranych mediach w okresie od 8 czerwca do 2 lipca 2012 roku, w których była mowa o Mistrzostwach Europy w Piłce Nożnej 2012.
18 © 2009 NEWTON Media Sp. z o.o. www.newtonmedia.pl