Sinema
LES MISÉRABLES (SEFİLLER) Cannes Film Festivali Jüri Özel Ödülü’ne layık görülen 2019 yapımı Sefiller, izleyenlere Paris banliyösünde ırkçılık ve polis şiddetiyle birlikte sefalet ve hayat arasına sıkışan yaşamları ele alan bir kentsel drama sunuyor. DR . N İ H A L EMİ NOĞLU* 1 0 DAKİK A
Y
er Fransa’nın başkenti Paris. Ancak, dünyanın sayılı görkemli başkentlerinden birisi olarak bilinen ve akıllara ilk gelen Eiffel’e, dünya markalarının çevrelediği ışıltılı yol Champs-Elysées’ye ve Fransız elitleri “Parisienne”lere değil; bambaşka bir Paris’e çeviriyor yüzümüzü Les Misérables (Sefiller) filmi. Meşhur Fransız mimarisinden ve şehrin estetik yapılarından her anlamda uzakta olan, adeta terkedilmiş mahallelerde “öteki”lerin evlerine, renksiz, soğuk ve tek tip binalarla inşa edilen banliyölerdeki hayatlara büyüteç tutuyor. Daha en başta “Hangisi Gerçek Paris” diye sorduruyor izleyicilere. Adını dünya klasiklerinden birisi Victor Hugo’nun ünlü romanı Sefiller’den alan ve gerçek bir hayat hikâyesi uyarlaması olan film, sefalet ve hayat arasına sıkışan Paris banliyölerindeki yaşamlara, polis ve “banliyö gençleri” arasındaki çatışmalara ışık tutuyor. Birey olarak anılmaktan uzak, adeta kim olduğu unutturulmuş, sosyal çeşitliliğin ve renklerin görünmez olduğu, tek kimliği “sefalet” olan çocuklar, gençler… Binaları gibi gri, sönük hayatlar… Filmin geçtiği Montfermeil bölgesinin Les Bosquets mahallesi, filmin yönetmeni Mali asıllı Fransız Ladj Ly’nin de büyüdüğü ve bugün halen yaşamayı tercih ettiği yer. Ayrıca, Victor
Tavuğun kümesteki esaretini dert eden, sirk hayvanını özgürlüğüne kavuşturmak için kendi canını riske atan, koca yürekli küçük adam nasıl oluyor da elinde alev topu, gözünde nefret cana kasteder hale gelebiliyor hiç soruyor muyuz?
*Dr. Nihal Eminoğlu, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi ** Yazarın “Ölümcül Kimlikler” kitabından alıntıdır.
003 // Kent // 68
Hugo’nun Sefiller kitabını burada yazdığını ve adının bir okula verildiğini de film vesilesiyle öğreniyoruz. Afrika kökenli göçmen nüfusun ağırlıkta yaşadığı Montfermeil (Les Bosquets), polislerin bile girmeye cesaret edemediği, yoksulluk, işsiz gençlik, uyuşturucu ve fuhuş ile anılan, çetelerin varlık gösterdiği, toplumdan “dışlanmanın” çok derinden hissedildiği adresler. Filmin odağında olan banliyönün asayişinden sorumlu Özel Suçla Mücadele Timi’nde yer alan üç polisin ise birbirinden çok farklı karakterleri olduğunu görmek mümkün. Ekibe sonradan dahil olan Ruiz, mesleğin etik değerlerini muhafaza etme ilkesinde olan merhametli bir polis iken, ekip başı Chris daha sert üslubu ve ırkçı tavırlarıyla oldukça sorunlu bir karakteri canlandırıyor. Polislerden bir diğeri Gwada’nın ise aynı mahallede doğup büyüyen, yine bir siyahi göçmen ailenin çocuğu olması dikkat çekici. Öyle ki “bizim” mahallenin çocuğu şimdi adeta “öteki” tarafta yer alıyor izlenimi veriyor. Her ne kadar bu üçlü karşımıza “devletin polisi” olarak çıkıyor olsa da, aslında dürtülerini, mesleklerinin ve devletin çoğu zaman önünde tutan tavırlarıyla o mahallenin şekillenmesine, iyi veya kötü, sebep oluyor. Yani birbirlerinden oldukça farklı bu karakterler aslında tam da toplumun farklı dinamiklerini bize yansıtıyor. Bu dünya, merhametli olana da, “içimizden birilerine” de, faşizanlara da, “iyi”lere ve “kötü”lere de ev olmaya devam ediyor. Ana karakterlerden Issa ise banliyönün onlarca “unutulmuş” çocuğundan birisi. Filmin
