Kamusal Mekân
YENİ NORMALDE KÜTÜPHANELERİN YENİ KURGUSU Kitaplarla dolu mekânlardan, hayat dolu mekânlara dönüşerek ilk değişimini yaşayan kütüphaneler gerek teknolojinin değişmesi gerekse COVID-19 ile gelen yeni ihtiyaçlar ve beklentiler doğrultusunda yeni bir değişimin eşiğindedir. M E R V E Y AV U Z D E M İ R
8 DAKİK A
K
ütüphaneler, ayrım gözetmeksizin eşit ve ücretsiz hizmet sunan kamusal mekânlar olmanın ötesinde bilgiyi artıracak teknoloji, inovasyon ve iletişimi içinde barındıran ve toplumsal kimliğin oluşmasını destekleyen yerlerdir. Odağında birey olan bu hizmet yapısı, toplumdan referans alarak hızlı adaptasyon sağlamak zorundadır. Sadece yerel talepler ya da ulusal stratejiler değil, aynı zamanda küresel değişim ve gelişimleri de takip ederek toplumun çok yönlü beslenmesini sağlarlar. Barındırdığı zenginlikle toplumun kültüre ve bilgiye erişiminin teminatı olan kütüphaneler, kentlerde önemli sosyo-kültürel altyapı alanı olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle son yıllarda kütüphanecilik alanında yaşanan gelişmeler, toplumun kütüphane kullanımını artırmış ve kütüphaneleri ev ve okul/iş sonrasında üçüncü mekân olma yolunda desteklemiştir. Sanat, kültür, bilim, teknoloji, kişisel gelişim, edebiyat gibi birçok dalda düzenlenen ücretsiz etkinlikler; e-devlet entegrasyonu, e-üyelik, e-kitap, mobil uygulama gibi yeniliklerle artırılan erişim; bebek kütüphaneleri, oyuncaklar, modern mimari tasarım gibi hususlarla oluşturulan cazibe, kütüphaneleri hayatımızın
vaka sayısının azalmasıyla tüm dünyada kütüphanelerin yeniden açılması gündeme gelmiştir. Bu noktada kütüphanelerin ne zaman açılacağından ziyade asıl soru ‘nasıl’ açılacağıdır. Ülkelerin aldıkları önlemlere göre bu doğrultuda belirledikleri stratejiler farklı olsa da genel kanı aşamalı bir açılış planı yapmak yönündedir.
Fotoğraf: Martin Adams
bir parçası haline getirmiştir. Bilindiği üzere, koronavirüs pandemisi nedeniyle topluma hizmet sunan birçok mekân gibi ülkemizde hizmet veren kütüphaneler de geçici süre ile kapatılmıştır. Kütüphaneler kapalı oldukları dönem süresince çevrimiçi platformlardan hizmetlerini (masal saati, bilgilendirici paylaşımlar, kütüphane tanıtımları, kampanyalar, yarışmalar vb.) kullanıcı ile buluşturmak için çalışmalarına devam etmiştir. Dünyanın farklı yerlerinde de benzer hizmetler gerçekleştirilmiştir. COVID-19 ile mücadelede gelinen son noktada
İLK AŞAMADA YAPILMASI GEREKENLER Genel olarak aşamalar şu şekilde belirlenmiştir: Öncelikle kütüphane personelinin çalışmaya başlaması ile kütüphanenin yeni döneme hazırlanması ilk aşamadır. Sosyal mesafe göz önüne alınarak mobilyaların yeniden yerleştirilmesi, dezenfeksiyon işlemlerinin yapılması, okuyucu bankolarına şeffaf siperliklerin yerleştirilmesi, kütüphanenin belirli noktalarında el dezenfektanlarının ve kolonyaların bulunması, personelin iyilik halinin devamını sağlamak için gerekli çalışma planın yapılması ve güvenlik materyallerinin temini, kullanıcıların kütüphane kullanım sürelerinin ve sunulacak hizmetlerin belirlenmesi, kütüphane içi düzeni sağlayacak bariyer, yönlendirme ve levhaların konumlandırılması, iade olacak materyallerin sterilizasyonu ve karantinası için mekânların belirlenmesi, gel-al hizmet uygulaması yapı
“Özellikle son yıllarda kütüphanecilik alanında yaşanan gelişmeler, toplumun kütüphane kullanımını arttırdı.”
002 // Kent // 30
