Propozycja programowa o Stefanie Starzyńskim by Marta Modelska

być jak Prezydent Stefan

PROPOZYCJA PROGRAMOWA DLA ZASTĘPOWYCH I KADRY 328. WARSZAWSKIEJ DRUŻYNY HARCERSKIEJ I STARSZOHARCERSKIEJ LWY W RAMACH KAMPANII BOHATER

- ZDOBYWANIA IMIENIA STEFANA STARZYŃSKIEGO

opracowanie treści: phm. Marta Modelska opracowanie gier: phm. Marta Modelska - funkcyjna drużyny, drużynowa Lwów 1. kadencji  phm. Mikołaj Skalski - funkcyjny drużyny, drużynowy Lwów 2. Kadencji  pwd. Aleksandra Ferens - drużynowa Lwów 3. kadencji   Jakub Sałaciński, Kacper Powała - funkcyjni Lwów  Julia Czubak, Artur Ćwiek, Natalia Dąbrowska, Julia Feliksiak, Matylda Gwiazdowska, Katarzyna Markowska, Kuba Murawski, Hanna Pawłowicz, Weronika Pawłowicz, Maria Powała - harcerze Lwów korekta, grafiki, skład i łamanie: phm. Marta Modelska ©CorelDraw, ©Pages for Mac, fonts: Avenir Next Licencja:

- 2019 328. WDHiS „Lwy” w kadencji 3. Drużynowej

Szczep 328. WDHiGZ „Horda” Hufiec ZHP Warszawa Centrum im. x. Janusza I Mazowieckiego Chorągiew Stołeczna ZHP im. Bohaterów Warszawy 2

STEFAN STARZYŃSKI JAK NA POSTAĆ TAK ZASŁUŻONĄ DLA WARSZAWY JEST W NIEJ MAŁO ZNANY

Przedwojenny prezydent stolicy od młodości działał w mieście na rzecz jego odbudowy, swoją karierę jako urzędnik państwowy spędził dbając o finanse kraju, a już jako komisarz miejski wybudował sierocińce, bulwary wiślane, mieszkania socjalne a także rozpoczął budową ogólnowarszawskiej sieci komunikacji, wytyczając m.in. trasy metra.. Myślał dalekowzrocznie, pracował rzetelnie a wszystko to w wytrwałym duchu odpowiedzialności społecznej za słabszych. Większość swojego życia spędził jako budowniczy lepszej sprawy, a jego koniec – jako obrońca odbudowanego przez siebie miasta. Zachęcam gorąco, żeby dowiedzieć się więcej o Stefanie Starzyńskim i mam nadzieję, że ta propozycja pomoże lepiej poznać bohatera Warszawy, którego imię na jego cześć nosi 328. Warszawska Drużyna Harcerska i Starszoharcerksa „Lwy”. Do każdej części życia Stefana Starzyńskiego dopasowałam grę lub zadania, którymi można się posiłkować w czasie zbiórek - wszystkie są w bordowych ramkach! phm. Marta Modelska

Z CZEGO POWINNIŚMY ZNAĆ STEFANA STARZYŃSKIEGO? BYŁ

PREZYDENTEM

WARSZAWY,

KTÓRY ODBUDOWAŁ MURY

STARÓWKI, ZAPLANOWAŁ TRASĘ METRA I ZORGANIZOWAŁ OBRONĘ STOLICY W 1939. BYŁ NIESAMOWICIE PRACOWITY!

Warszawa przełomu XIX i XX wieku to miasto o błotnistych drogach na prowincji imperium rosyjskiego. Polski nie ma na mapie od ponad 100 lat. ale pomimo próby wyrugowania języka i kultury, dawna stolica jest silnym ośrodkiem buntu przeciwko zaborcom, którzy postawili na Żoliborzu złowrogą Cytadelę – więzienie, miejsce straceń i znak dominacji cara.

dzieciństwo

aktywna młodość

Stefan rodzi się jako najmłodszy z synów Starzyńskich w rodzinie urzędnika i nauczycielki w 1893 roku. Ich dom na Powiślu to raczej obrzeża miasta niż centrum Warszawy. Rodzice decydują się przeprowadzić za miasto, gdzie Jadwiga Starzyńska, córka powstańca styczniowego, aktywnie uczy synów historii Polski, wpaja kult powstań i wiarę w niepodległość kraju. w Łowiczu starszy brat angażuje Stefana do Związku Młodzieży Postępowo-Niepodległościowej, tzw. Filaretów. Ich hasłem jest zawołanie Ojczyzna, Nauka, Cnota, które polscy skauci później wpisują w swoją lilijkę.

Warszawa kusi Starzyńskiego dobrą edukacją, chodzi do znanego Gimnazjum im. Konopczyńskiego na tyłach Krakowskiego Przedmieścia, angażuje się w działalność społeczną i sam zaczyna prowadzić koło samopomocy naukowej. Stefan angażuje się w demonstracje niepodległościowe przeciwko rosyjskim władzom, co kończy się dla niego miesięcznym aresztem w Cytadeli oraz wydaleniem ze szkoły w 1910 roku. Mimo wielu przeciwności walczy o swoją dalszą edukację, jest słuchaczem Wyższych Kursów Handlowych (oryginalnej Szkoły Głównej Handlowej), uczy się o ekonomii, zarządzaniu i pieniądzach. Kontynuuje też działalność niepodległościową wstępując do Związku Strzeleckiego, wojskowej organizacji młodzieżowej, na bazie której powstało polskie harcerstwo, a której komendantem wówczas był Józef Piłsudski. Stefan Starzyński angażuje się w publicystykę, zaczyna redagować biuletyn niepodległościowy i publikować artykuły pod pseudonim „Lew”. 5

Po wybuchu I wojny światowej, chcąc uniknąć służby w armii rosyjskiej, Stefan Starzyński wstępuje do Legionów Polskich, walczy w bitwach pod Stochodem i Rudką Sitowiecką a później w wojnie polskobolszewickiej. Angażuje się w organizację i zarządzanie pracą pułku, kończy kurs na podporucznika i z innymi oficerami odmawia złożenia przysięgi na wierność c e s a r z o w i n i e m i e c k i e m u . W w y n i k u k r y z y s u przysięgowego kadra wojska zostaje internowana – Starzyński do Beniaminowa, a komendant Legionów, Józef Piłsudski do niemieckiego Magdeburga. Jego powrót z tego więzienia

kariera wojskowa

11 listopada 1918 roku jest uznawany za datę odzyskania przez Polskę niepodległości. Z wojskiem Stefan Starzyński jest związany już do końca życia, zostaje mianowany majorem Wojska Polskiego, jest odznaczony za odwagę i ofiarność srebrnym Krzyżem Virtutti Militari, na którym oparty jest wzór krzyża harcerskiego.

Starzyński w wolnej Polsce rozpoczyna karierę urzędniczą i daje się poznać jako człowiek czystych rąk, który oprze się korzyściom materialnym w imię dobra wspólnego. Publikuje, prowadzi zajęcia o gospodarce w Szkole Głównej Handlowej, jest posłem, senatorem i wiceministrem skarbu. Sytuacja polskiej gospodarki w tamtych czasach jest na tyle nieciekawa, że rząd musi uciekać się do pożyczania pieniędzy od obywateli. Starzyński zostaje sekretarzem Pożyczki Narodowej i prowadzi tak skuteczną akcję, że społeczeństwo wykupuje obligacje pożyczając rządowi nawet więcej niż to, o co prosił.

Pożyczka Narodowa

prezydent stolicy

obrona Warszawy

Ukoronowaniem jego służby społeczeństwu jest praca na funkcji prezydenta Warszawy – zostaje mianowany na funkcję tymczasowego komisarza w 1934 roku. Stefan Starzyński wprowadza do ratusza zasadę „my dla ludności, a nie ludność nie dla nas” i w tym duchu kieruje rozwojem Warszawy – buduje ponad 100 000 mieszkań oraz 30 nowych szkół, rozwija sieć sierocińców i modernizuje warszawskie szpitale. Doświadczony organizator rzetelnie zarządza budżetem i miastem, a przede wszystkim ambitnie planuje jego rozwój. Spuścizną Starzyńskiego jest wykończone Muzeum Narodowe, któremu ufundował obrazy Matejki i R o d a k o w s k i e g o , o d k o p a n e m u r y S t a r ó w k i z odnowionym Barbakanem, a przede wszystkim plan sieci tras tramwajów i metra. Jako prezydent jest uważnym gospodarzem – dba o budowę dróg i parków, organizuje społeczny konkurs pod hasłem Warszawa w kwiatach, przejmuje dla miasta elektrownię oraz wprowadza żółto-czerwone barwy miejskie. Intensywne 5 lat pracy wieńczy odsłonięcie pomnika Syreny o twarzy warszawskiej poetki i harcerki Krystyny Krahelskiej.

B u d o w ę c a ł o ś c i b u l w a ró w w i ś l a n y c h , m o s t u Piłsudskiego i sieci metra przerywa wybuch II wojny światowej. 1 września 1939 na Warszawę spadają niemieckie bomby, mieszkańcy wpadają w panikę, a prezydent Starzyński zostaje komisarzem cywilnym obrony stolicy i zarządza pogotowie wojenne. Organizuje akcje zabezpieczenia przeciwpożarowego przez kopanie rowów, dostarcza wsparcie dla wojska broniącego miasta pod dowództwem gen. Czumy i dba, by społeczeństwo było dobrze poinformowane. Na sprzęcie Polskiego Radia uruchomia radiostację Wa r s z a w a I I , d l a k t ó re j c o d z i e n n i e w y g ł a s z a przemówienia informujące o sytuacji. Po ataku Rosji Radzieckiej i przy nasilających się bombardowaniach niemieckich Stefan Starzyński 23 września wygłasza swoje ostatnie przemówienie.

CHCIAŁEM, ŻEBY

WARSZAWA BYŁA WIELKA WIERZYŁEM, ŻE BĘDZIE WIELKA. JA I MOI WSPÓŁPRACOWNICY KREŚLILIŚMY PLANY, ROBILIŚMY SZKICE WIELKIEJ WARSZAWY PRZYSZŁOŚCI. I WARSZAWA JEST WIELKA. PRĘDZEJ TO NASTĄPIŁO NIŻ PRZYPUSZCZANO. NIE ZA LAT PIĘĆDZIESIĄT, NIE ZA STO, LECZ DZIŚ WIDZĘ WIELKĄ WARSZAWĘ. GDY TERAZ DO WAS MÓWIĘ WIDZĘ JĄ PRZEZ OKNA W CAŁEJ WIELKOŚCI I CHWALE, OTOCZONEJ KŁĘBAMI DYMU, ROZCZERWIENIONĄ PŁOMIENIAMI OGNIA, WSPANIAŁĄ, NIEZNISZCZALNĄ, WIELKĄ WALCZĄCĄ WARSZAWĘ. I CHOĆ TAM, GDZIE MIAŁY BYĆ WSPANIAŁE SIEROCIŃCE GRUZY LEŻĄ, CHOĆ TAM, GDZIE MIAŁY BYĆ PARKI, DZIŚ SĄ BARYKADY GĘSTO TRUPAMI POKRYTE, CHOĆ PŁONĄ NASZE BIBLIOTEKI, CHOĆ PALĄ SIĘ SZPITALE, NIE ZA LAT PIĘĆDZIESIĄT, NIE ZA STO, LECZ DZIŚ WARSZAWA BRONIĄCA HONORU POLSKI JEST U SZCZYTU SWEJ WIELKOŚCI I SŁAWY. 8

Po kapitulacji, mimo samolotu czekającego na polu Mokotowskim, Starzyński odmawia opuszczenia miasta. W październiku aresztowany przez niemiecką policję Gestapo i więziony na Pawiaku, nie korzysta z możliwości ucieczki, wiedząc jak wiele osób zginęłoby za jego czyn. W nocy z 23 na 24 grudnia 1939 roku zostaje rozstrzelany w Ogrodach Sejmowych przez nazistów, a miejsce jego pochówku pozostaje nieznane. Symboliczny grób prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego znajduje się na Powązkach.

WARSZAWSKIE MIEJSCA STARZYŃSKIEGO

Cytadela - miesięczny areszt Starzyńskiego za działalność w Związku Młodzieży Postępowo-Niepodległościowej w 1910 r. ul. Gwardii 1 Pawiak - więzienie, w którym był przetrzymywany Starzyński przez nazistów od października 1939 roku ul. Dzielna 24/26 Dom w którym się urodził Starzyński (zburzony w czasie II wojny światowej, obecnie Biblioteka UW) ul. Dobra 33 Gimnazjum im. Konopczyńskiego - pierwsza szkoła z wykładowym językiem polskim w Warszawie szkoła, do której uczęszczał Starzyński, ul. Konopczyńskiego 4 budynek PAST-y - Komenda Główna Związku Strzeleckiego, gdzie Starzyński pod pseudonimem "Lew" wydawał czasopismo szkoleniowe Związku Strzeleckiego, ul. Zielna 39 ogrody sejmowe - na tyłach Sejmu RP, miejsce śmierci Starzyńskiego w grudniu 1939r.,   park marszałka Rydza-Śmigłego Siedziba Gestapo - miejsce przesłuchania Starzyńskiego 27.09.1939 (obecnie Mauzoleum Walki i Męczeństwa, po wejściu kierować się na lewo), al. Szucha 25 willa Starzyńskiego - dom wybudowany w czasie jego prezydentury, obecnie Ambasada Maroka ul. J.Dąbrowskiego 72 fort Mokotów, siedziba radiostacji Warszawa II, miejsce nadawania radiowych przemówień Starzyńskiego ul. Racławicka 99

ŚLADY

W WARSZAWIE

symboliczny grób Starzyńskiego kwatera nr 50 w Alei Zasłużonych na cmentarzu Powązkowskim,   ul. Powązkowska nr 50 tablica epitafyjna w katedrze św. Jana - wewnętrz arcykatedry, katedra św. Jana,   ul. Kanonia 6 tablica upamiętniająca na dawnym ratuszu (obecnie bank) od strony placu Teatralnego ul. Senatorska 16 pomnik Starzyńskiego - Stefan z mapą Warszawy, na rogu Marszałkowskiej i al. Solidarności, pl. Bankowy pomnik Stefana Starzyńskiego przed szkołą podstawową nr 143, od strony ul. Saskiej  al. Stanów Zjednoczonych 27 tablica upamiętniająca ofiary morderstw nazistów w czasie IIWŚ w ogrodach sejmowych   Park Rydza Śmigłego, tyły Sejmu tablica pamiątkowa na pomniku Barykady Września (obrońców Warszawy w 1939 r., na koło skrzyżowania Grójeckiej/Batorego t a b l i c a o S t a r z y ń s k i m j a k o absolwencie i wykładowcy SGH  na ścianie budynku A,   ul. Rakowiecka 24 tablica przed willą Starzyńskiego mały obelisk od strony al. Niepodległości   ul. Dąbrowskiego 72 tablica pamiątkowa przemówień S t a r z y ń s k i e g o i r a d i o s t a c j i Warszawa II ul. Racławicka 99

las kabacki im. S. Starzyńskiego, Ursynów 11

Odznaka turystyczna - Warszawska Odznaka Krajoznawcza PTTK Czas realizacji: 4h Opracowanie trasy: phm. Marta Modelska (drużynowa 1. kadencji) Ze swoim zastępem możecie się wybrać na spacer śladami Starzyńskiego porównajcie jak wyglądały te miejsca ze zdjęciami Warszawy z czasów Stefana. W czasie grudniowego święta drużyny Lwów można też dołączyć do zostawienia podpisanego kamyka w miejscu śmierci Starzyńskiego - przy tablicy pamiątkowej na tyłach ogrodów sejmowych w parku marsz. Rydza Śmigłego.

Quiz o życiu Starzyńskiego  opracowanie: phm. Mikołaj Skalski (drużynowy 2. kadencji) 1) J a k i e g o n a j w y ż s z e g o s t o p n i a wojskowego dosłużył się Stefan Starzyński? a) porucznik b) major c) admirał d) cesarz husarii 2) Gdzie jest grób Stefana Starzyńskiego? a) w Beniaminowie b) w Łowiczu c) na warszawskich Powązkach d) na tyłach ogrodów sejmowych 3) Którą z funkcji publicznych Stefan Starzyński pełnił jako ostatnią? a) komisarz miejski b) wiceminister skarbu c) poseł d) senator

4) Pod czyim zaborem była Warszawa przed i wojną światową? a) żadnym, była wówczas księstwem warszawskim b) pruskim c) austriackim d) rosyjskim 5) Pod jaką nazwą był znany Związek Młodzieży Po s t ę p o w o Niepodległościowej? a) filomaci b) filareci c) związek strzelecki d) ZMP 6) Jak obecnie nazywa się uczelnia, na której Starzyński ukończył studia? a) Szkoła Główna Handlowa b) Uniwersytet Warszawski c) Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego d) Politechnika Warszawska

7) Jak pseudonim nosił Stefan Starzyński? a) Burczymucha b) Stef c) Centuś d) Lew 8) S k ą d w z i ą ł s i ę p s e u d o n i m Starzyńskiego? a) z podobizny fryzury do grzywy lwa b) z pseudonimu pod którym publikował w „Robotniku” c) z odwagi, którą się wykazał broniąc miasta w 1939 roku d) z przezwiska od kolegów z kółka samopomocy naukowej 9) Na czyją podobiznę wykuto twarz w rzeźbie warszawskiej syrenki za rządów Starzyńskiego? a) Jadwigi Starzyńskiej b) Hanki Ordonówny c) Krystyny Krahelskiej d) Oleńki Piłsudskiej

13) Na jakim kierunku studiów był Stefan Starzyński? a) Samorząd terytorialny b) Ekonomia c) Polonistyka d) Zarządzanie 14) Jak się nazywały siły polskie, w których służył jako wojskowy Stefan Starzyński? a) Siły Narodowe b) Niebieska Armia c) Armia Krajowa d) Legiony Polskie 15)

Odbudowę jakiego znanego warszawskiego obiektu zrealizował Starzyński? a) Barbakanu b) Muzeum Narodowego c) bulwarów wiślanych d) tuneli metra

10)K i e d y r o z p o c z ę ł a s i ę I I w o j n a światowa? a) 17 września 1939 b) 23 września 1939 c) 1 września 1939 d) 24 grudnia 1939

16) w czasie obrony Warszawy w jaki najbardziej znany sposób komunikował się Starzyński z mieszkańcami? a) ulotkami zrzucanymi z samolotu b) plakatami na słupach c) przemówieniami radiowymi d) h e r a l d a m i n a r o g a c h u l i c i ruchliwych placach

11) w jakim więzieniu był przetrzymywany Stefan Starzyński przez Gestapo? a) na Pawiaku b) na polu Mokotowskim c) w t a j n e j k w at e r z e n a t y ł a c h ogrodów sejmowych d) na alei Szucha

17) Które z tych odznaczeń otrzymał Starzyński a) Order Zasługi Rzeczpospolitej Polskiej b) Order Danebroga c) Order Virtutti Militari d) Order Krzyża Wojskowego

12) w którym roku urodził się Stefan Starzyński? a) w 1939 b) w 1918 c) w 1910 d) w 1893

18) Jaki konkurs zorganizował Stefan Starzyński jako komisarz Warszawy? a) Ojczyzna, Nauka, Cnota b) Wielka Warszawa c) Zawsze niezwyciężona d) Warszawa w kwiatach

odpowiedzi: 1b 2c 3a 4d 5b 6a 7d 8b 9c 10c 11a 12d 13b 14d 15a 16c 17c 18d

OBYWATEL

LEW

Od najmłodszych lat Stefan Starzyński był przykładem zaangażowanego obywatela – obchodziło go to, co działo się wokół niego. Publikował o krzywdach robotników, aktualnej sytuacji w polityce – dla bezpieczeństwa jednak podpisywał się jako „Lew”. Nie bał się popełniać błędów ani wyrażać swoich poglądów – wyrzucono go nawet ze szkoły za udział w marszach niepodległościowych – ale szła za tym duża odpowiedzialność za swoje słowo. Dla drugiej żony, z którą spędził życie, zmienił nawet wiarę. Starzyński miał naturalny dryg do organizowania ludzi wokół siebie – jako wojskowy porucznik potrafił kierować, ale genialnie odnalazł się w społeczeństwie - dobrze rozpoznawał potrzeby grupy i dostarczał skutecznych rozwiązań.

Odznaka „Lwie Serce” - odznaka w 328. WDHiS „Lwy”  czas realizacji: 2 miesiące  opracowanie: pwd. Aleksandra Ferens (drużynowa 3. kadencji) Na początku roku harcerskiego Rada Drużyny wybrała 5 pól służby, czyli problemów dookoła nas, na które jako zastęp możecie coś poradzić, np. samotność starszych osób . Na zbiórce drużyny kadra pokaże Wam więcej, o co chodzi i pomoże wskazać miejsca, gdzie Wasza pomoc mogłaby się przydać. Na zbiórce zastępu harcerze wymyślają, co chcieliby zrobić, żeby wspólnie zaradzić temu problemowi i przygotowują swój projekt - mają 1 miesiąc na jego realizację. Na zbiórce drużyny każdy zastęp podsumowuje, co udało mu się zrobić i opowiada o tym innym. Za wzięcie udziału we wszystkich 5 akcjach zastępu harcerz otrzymuje odznakę „Lwiego Serca” za bezinteresowne działanie na rzecz innych. Kolejny rok aktywności odznacza się podkładką/wstążką odpowiedniego koloru (brązową, srebrną lub złotą).

STEFAN STARZYŃSKI

LUBIŁ POZNAWAĆ NOWYCH LUDZI I JAK

KAŻDY OBYTY CZŁOWIEK TAMTYCH CZASÓW UCZESTNICZYŁ REGULARNIE W DZIAŁANIACH KILKU ORGANIZACJI

Już jako młody człowiek działał w Związku Młodzieży Postępowo-Niepodległościowej. w czasach, w których Polska była pod zaborami, czyli nasze państwo nie istniało, Filareci postanowili ocalić od zapomnienia język i dbać o kulturę polską – wierzyli, że naród bez państwa dzięki kulturze może przetrwać. Znanym Filaretą był np. Adam Mickiewicz, którego dzieła były właśnie wyrazem myślenia zgodnie z hasłem Ojczyzna, Nauka, Cnota – pisanie w języku polskim, sławienie kultury i zwyczajów oraz kultywowanie pamięci o historii kraju. Związek, do którego należał Starzyński odwoływał się bezpośrednio do myśli Filaretów (sami też byli tak nazywani) i wzywali do bojkotu nauczania po rosyjsku i byli przeciwni rugowaniu kultury polskiej ze szkół.

Drugą znaną organizacją, która ukształtowała Starzyńskiego był Związek Strzelecki, w którym młodzież aktywnie szkoliła się do odzyskania niepodległości przez walkę. Wielu spośród instruktorów Strzelca uczestniczyło później w zakładaniu drużyn harcerskich na ziemiach polskich. Stefan Starzyński już jako nastolatek aktywnie działał i zaangażował się w działania wielu organizacji. Harcerze teraz też mogą robić wiele dobrego ze swoim czasem i włączyć się w przeróżne akcje organizowane przez organizacje pozarządowe.

Kominek nt. lat szkolnych i organizowaniu kółka samopomocy naukowej Starzyńskiego   czas: 1h   opracowanie: phm. Marta Modelska (drużynowa 1. kadencji) potrzebne materiały:  świeczki, zapałki  korki i słomki w takiej ilości, jaka liczba uczestników kominka taśma klejąca  karteczki z poleceniami Przebieg:  1. rozpoczęcie obrzędowe  2. gawęda - 10 min  3. gra organizacyjna – ustawianie wieży 10 min  4. gra tajniacka – utrzymanie konspiracji 5 min  5. gra chaos – goofy 10 min  6. gra kooperacyjna – dojście do celu przy różnych ograniczeniach 10 min   7. zakończenie obrzędowe 5 min Stefan Starzyński urodził się na warszawskim Powiślu, ale niedługo potem rodzina przeprowadziła się pod Łowicz (tam gdzie nasz magazyn) ze względu na problemy finansowe ojca, rzemieślnika. Tam, gdzie chodził do szkoły bardzo się wyróżniał, mimo że czasy jego podstawówki przypadają na rusyfikację w szkołach w związku trwającymi ciągle zaborami. Po paru latach rodzinie udało się wrócić do Warszawy, gdzie Starzyński dostał się do Gimnazjum przy ul. Kopernika. Okazało się jednak, że tempo nauki w stolicy było dużo wyższe i wielu spośród kolegów Stefana miało trudności z dopełnieniem wszystkich szkolnych obowiązków. To jednak była bardzo aktywna młodzież, wielokrotnie zaangażowana w działania niepodległościowe w mieście. Stefan Starzyński wpadł na pomysł, by założyć koleżeńskie kółko naukowe, w którym koledzy wzajemnie pomagaliby sobie w nauce. Wpadł na pomysł, by pod pretekstem spotkania na ciastko, organizować zebrania kółka. Każdy z uczestników miał przygotowywać obfity podwieczorek i zapraszać do siebie kolegów. Gra organizacyjna  Każda z osób ma korek, 10 cm taśmy i słomkę, zadaniem każdego z Was jest przygotować jak najwyższą konstrukcję. Młody i obrotny Starzyński szybko się zorientował, że taki model nie sprawdza się, nie każdy miał tyle czasu, żeby wszystko przygotować, albo nie nie miał dość pieniędzy, żeby wszystkich ugościć. Wtedy Stefan zaproponował, że każdy będzie składał się po parę złotych, na ciastka i herbatę i będą spotykać się w kawiarni niedaleko szkoły. w grupie kryła się siła! Pamiętajcie jednak, że były to czasy zaboru rosyjskiego w Warszawie, w szkołach nauczano po rosyjsku, a ludność stolicy wcale nie współpracowała z zaborcami, utrudniając różne przedsięwzięcia i prace. Władze carskie obawiały się zamachów i zamieszek, bardzo mocno więc piętnowały używanie języka polskiego, a dyrektor Gimnazjum zakazał koleżeńskich grup

naukowych, gdyż chciał mieć kontrolę nad tym czego i jak dowiadują się uczniowie. Stąd w kółku Starzyńskiego była duża potrzeba działania konspiracji przed dyrekcją. Gra konspiracyjna  Wybieramy jedną osobę, która staje w środku kręgu i nie może się ruszać z miejsca, w kręgu podawana jest po cichu informacja/hasło (np. Gimnazjum przy Kopernika) i zadaniem osoby w środku jest odgadnąć, co było przekazane – pozostałym osobom wolno dowolnie rozpraszać słuchającego. Rzeczywiście opłaciło się działać w ukryciu przed dyrektorem, polscy nauczyciele usłyszeli o tej grupie i sami oferowali się z pomocą i materiałami. Szybko okazało się, że przy takiej pomocy nauka koleżeńska przy ciastkach i słodkościach za składki bardzo motywuje uczniów gimnazjum – zaczęli dostawać bardzo dobre oceny i prezentować wysoki stan wiedzy. Pocztą pantoflową rozniosła się informacja o ich spotkaniach i zaczęło na nie przychodzić coraz więcej uczniów. w pewnym momencie Starzyński zorientował się jak duże zamieszanie wzbudza grupa, w której część osób w ogóle się nie znała, przychodziła nie regularnie i zawsze był ktoś nowy. Wtedy też Starzyński zaczął publikować pod pseudonimem w lokalnej gazetce. Gra w Lwa  Wybieramy jednego Starzyńskiego, który nie odpowiada na pytanie – wszyscy inni chodzą z zamkniętymi oczami i kiedy kogoś złapią pytają się go” Lew? Jeśli druga osoba odpowiada „Lew” to należy szukać dalej. Jeśli traficie na osobę, która Wam nie odpowiedziała otwieracie oczy, dołączacie do ogona Lwa i sami również przestajecie odpowiadać. Ten chaos szybko sprowadził czujne oko dyrektora na Starzyńskiego. Ten jak najszybciej próbował wprowadzić organizację do swojego koleżeńskiego kółka naukowego. Gra kooperacyjna  Każda z osób ma swoją karteczkę, jakiś swój problem albo coś na czym jej zależy. Ponieważ nadal kryjemy się przed dyrektorem to musimy zachowywać się cicho (ani słowa) i przede wszystkim macie wykonywać polecenie na karteczkach. Wśród Was ukryty jest Starzyński, który wie, jakie Wasze zadanie. Macie 1 minutę, żeby je razem wykonać (: Koleżeńskie kółko naukowe nie do końca udało się utrzymać w sekrecie przed dyrektorem, ponieważ wielu z jego członków było zaangażowanych w działania niepodległościowe w Warszawie. Sam Starzyński, który przewodniczył kółku został zidentyfikowany przez dyrekcję, i za organizację tej grupy oraz inne działania niepodległościowe z kolegami został wyrzucony ze szkoły i skazany w grudniu na miesiąc więzienia w rosyjskiej twierdzy Cytadela, na warszawskim Żoliborzu. Na całe szczęście okazało się jednak, że dzięki organizacji, którą wprowadził Starzyński do kółka (metoda hasło-odzew, konspiracyjne spotkania, składki na wspólne wydatki) koleżeńskiej grupie udało się przetrwać w szkole, a także skończyć ją z bardzo dobrymi ocenami. Samemu Starzyńskiemu udało się też później skończyć gimnazjum, ale dzięki swojej działalności z kółkiem koleżeńskim udało mu się zdobyć nieocenione doświadczenia. Zobaczył jak dobrze działały zrzutki na wspólne wydatki, potrafił zorganizować duże zespoły ludzi, a także pokazał już wtedy swoją postawą, co znaczy lojalność sprawie.

SZKOLE, DO KTÓREJ CHODZIŁ

GRUPY PRZYJACIÓŁ

W TRUDNYCH CHWILACH

STEFAN

BYŁ WODZEM SWOJEJ

WSPÓLNIE SIĘ BAWILI I WSPIERALI

Warszawa w tamtych latach była pod zaborem rosyjskim - życie na ulicach i nauka odbywa się w tym języku. Gimnazjum niedaleko Krakowskiego Przedmieścia, gdzie uczył się Stefan to była jedna z lepszych warszawskich szkół. Wśród swoich kolegów był lubiany za entuzjazm i działalność niepodległościową, nauczyciele szanowali go za uczciwość i wiedzę. W c z w a rt e j k l a s i e u c z n i o w i e G i m n a z j u m i m . Konopczyńskiego zaczęli mieć problemy - przedmiotów było coraz więcej, tematy były coraz trudniejsze, a polscy uczniowie uczyli się wszystkiego po rosyjsku. 14-letni Stefan wpada na pomysł, żeby osoby z klasy, które dobrze czuły się w swoim przedmiocie przekazywały wiedzę swoim kolegom. Zawiązało się z tego kółko samopomocy naukowej, które pomogło całej klasie zdać egzaminy. Takie uporządkowanie swojej pracy i motywacja innych do samoorganizacji były umiejętnościami Stefana Starzyńskiego za które niesamowicie go szanowano.

â&#x20AC;©

Kiedy nasz kraj był pod zaborami nie można było działać w imię wolnej Polski. Jako siedemnastolatek Starzyński z o s t a ł u w i ę z i o n y w C y t a d e l i z a d z i a ł a l n o ś ć niepodległościową - rozrzucanie ulotek, udział w manifestacjach i organizację działań propolskich. Nie pozwolił, by więzienie przeszkodziło mu w rozwoju: zdał maturę i skończył studia ekonomiczne. Cały czas działał od 1912 roku w Związku Strzeleckim - ukrytym przed zaborcami sposobem szkolenia młodych polskich wojskowych. Stefan zaangażował się w prace nad czasopismem Związku Strzeleckiego, który z czasem zaczął redagować. Za taką działalność groziło więzienie, a nawet i kara śmierci, więc autorzy gazety podpisywali swoje teksty pseudonimami, tak żeby policja nie była w stanie ich odnaleźć. Stefan Starzyński przyjął wtedy pseudonim „Lew”, od czego wzięła nazwę nasza drużyna.  22

S T E FA N

S TA R Z Y Ń S K I D Z I A Ł A Ł W O R G A N I Z A C J A C H

NIEPODLEGŁOŚCIOWYCH

W JEDNEJ PROWADZIŁ GAZETĘ

UKRYWAJĄC SIĘ POD PSEUDONIMEM

„LEW”

Gra w redaktora  czas: 15 minut  opracowanie: Maria Powała (harcerka Lwów)  potrzebne materiały: kartki, pisaki Każdy harcerz dostaje jedną kartkę i pisak. Prowadzący zadaje pytania, na które harcerze odpowiadają na kartce prostym wyrażaniem, a następnie zaginają wiersz do tyłu, tak żeby nie było widać, co zostało napisane. Następnie kartkę trzeba przekazać osobie po lewej, a na nowej kartce (otrzymanej od sąsiada) należy odpowiedzieć na kolejne pytanie prowadzącego. Przykładowe pytania: ile letni, kto, skąd pochodził, co ma w ręku, jak, co robi, czym, po co, z kim…

STARZYŃSKI WSTĄPIŁ SŁUŻBY W OBCYCH WIERNYM POLSCE

LEGIONÓW POLSKICH I

ODMÓWIŁ

ARMIACH PRZEDE WSZYSTKIM BĘDĄC

Kiedy wybuchła I wojna światowa w 1914 roku zaborcy Polski - Rosja, Niemcy i Austro-Węgry zaczęli walczyć ze sobą nawzajem. w każdym z państw młodzi mężczyźni zostali powołani do armii, ale tylko cesarz austriacki pozwolił na utworzenie oddziałów polskich. Stefan Starzyński chce walczyć o wolność Polski a nie Rosji, więc wyjeżdża z Warszawy i wstępuje do Legionów Polskich, których dowódcą jest Józef Piłsudski. Bierze udział w walkach, kończy kurs oficerski oraz organizuje zaopatrzenie dla pułków w materiały i jedzenie. w trakcie wojny Niemcy odnoszą dużo zwycięstw nad Rosjanami i zajmują większą część Polski niż wcześniej. W 1917 próbują przejąć kontrolę nad polskimi wojskami - żądają złożenia przysięgi na wierność cesarzowi niemieckiemu. Wierni żołnierze I i III kompanii odmawiają, przez co zostają jeńcami wojennymi i zostają wywiezieni do obozów, a sam komendant Legionów zostaje uwięziony w niemieckim Magdeburgu. Powrót Piłsudskiego do Polski 11 listopada 1918 roku oznacza odzyskanie niepodległości. Mimo konsekwencji za niezłożenie przysięgi Stefan Starzyński nie bał się działać w zgodzie ze swoimi wartościami - głośno mówił, że złe zachowanie nie jest godne. Lojalność jaką się wykazał się wobec Polski i to, w co wierzył jest wielkim powodem do dumy.

Gra w koszary  czas: 5 minut  opracowanie: Kacper Powała (funkcyjny Lwów), Artur Ćwiek (harcerz Lwów)  potrzebne materiały: taśma lub sznurek do wyznaczenia pola, buty, kurtka, hełm, pistolet i granat Pole jak do jojo, po jednym przedstawicielu każdej drużyny, którzy wbiegają na raz do koszar. Zadaniem biegnącego jest przygotowanie się - zebranie z ziemi przedmiotów potrzebnych żołnierzowi - hełmu, butów, bluzy, granatu i karabinu rozłożonych po całej trasie. On sam jak i jego drużyna może wypychać swojego przeciwnika z toru, jeśli któryś wypadnie to przegrywa i może dołączyć na zewnątrz do wypychających. Na zewnątrz pola stoi reszta drużyny, która może popychać biegnących w środku.

ROZWODZIE Z PIERWSZĄ ŻONĄ,

OŻENIŁ SIĘ DOPIERO PO PARU LATACH.

BYŁ NA TYLE ZAKOCHANYM W PAULINIE STARZYŃSKIEJ, ŻE ZMIENIŁ DLA NIEJ WIARĘ NA PROTESTANTYZM

Pierwszą żonę, znaną pod pseudonimem Zuza, poznał w Polskiej Organizacji Narodowej, gdzie działali razem w czasie I wojny światowej. W roku kiedy został internowany opuściła go dla innego mężczyzny, był przez to zasmucony i rzucił się w wir pracy. Po wojnie Stefan Starzyński poznał aktywną, pracowitą wdowę po oficerze Legionów, z którą zdecydował się ożenić. Nie była to jednak prosta sprawa, bo żeby móc wziąć ślub z Pauliną musiał zmienić wyznanie i przejść na protestantyzm. Nadal wierzył w tego samego Boga, ale chodził do innego kościoła, w którym nie było komunii dla dzieci, a księżmi mogły być również kobiety. Stefan i Paulina spędzili szczęśliwie siedemnaście lat wspólnego życia aż do jej śmierci. Ona dbała o jego zdrowie i dom, a on ufając jej wyborom wspierał sprawy, o które się troszczyła jak sztuka i kultura.

Gra w zdjęcia  czas: 5 minut  opracowanie: phm. Mikołaj Skalski (drużynowy Lwów 2. kadencji)  potrzebne materiały: kartki, ołówki, zdjęcia osób z drużyny Każdy dostaje zgięte na pół zdjęcie jednej osoby z drużyny, które kładzie na kartce i dorysowuje drugą połowę twarzy. Po 2 minutach wszyscy oddają zdjęcia i następnie harcerze próbują rozpoznać czyja połowa twarzy jest narysowana. 26

KOMISARZ I EKONOM Stefan Starzyński był porządny i lubił robić rzeczy dokładnie. Ta rzetelność przydawała mu się przez całe życie i dzięki niej skończył studia ekonomiczne na SGH. Później konsekwentnie trzymał się tematu na którym się znał - sam zaczął tam uczyć studentów, został wicedyrektorem banku czy wiceministrem odpowiedzialnym za finanse Polski. Przemyślność Starzyńskiego można zauważyć po tym jak zarządzał budżetem Warszawy, spłacając wszystkie długi i inwestując w przyszłość.

KIEDY POLSKA NIE MIAŁA PIENIĘDZY, RZĄD POŻYCZAŁ JE OD OBYWATELI. STARZYŃSKIEMU UDAŁO SIĘ ZEBRAĆ PRAWIE TRZY R A Z Y W I Ę C E J N I Ż M I A Ł JA KO S E K R E TA R Z P OŻ YC Z K I NARODOWEJ. Na początku lat 30. Polska musiała wydawać ponad 2 miliardy złotych utrzymanie wojska , szpitali, szkół i na pracę urzędników,. Niestety rząd nie miał tyle pieniędzy w kasie i wiadomo było, że zabraknie aż 1/5 tej kwoty, czyli 370 milionów złotych. Na całym świecie trwał kryzys, a wiadomo było, że Polska nie radzi sobie dobrze, więc banki ani inne państwa nie chciały pożyczyć naszemu krajowi tych pieniędzy. Rząd podjął decyzję, żeby spróbować pożyczyć od Polaków chociaż 120 milionów złotych i ogłosił Pożyczkę Narodową, którą miał zorganizować Stefan Starzyński pod hasłem Własnymi siłami. Każdy mógł pożyczyć państwu pieniądze, które Polska miała zwrócić za dziesięć lat, a dowodem takiej pożyczki była obligacja. Stefan Starzyński rzucił się w wir pracy - spotykał się przede wszystkim z przedsiębiorcami z całej Polski i związkami, w których było zrzeszonych dużo osób oraz zamówił mnóstwo plakatów zachęcających do kupowania obligacji. Udzielał również wywiadów o tym, czemu należy wspierać Polskę i kto już zadeklarował, że pomoże. Dzięki jego staraniom i pracy udało się zebrać aż 340 milionów złotych, czyli prawie trzy razy tyle ile chciał rząd czy ile brakowało państwu polskiemu.

Gra ekonomiczna - zdobywanie obligacji Pożyczki Narodowej Czas gry: 1h 20min  opracowanie: phm. Marta Modelska (drużynowa Lwów 1. kadencji) Cel gry: zdobyć jak najwięcej wartość obligacji Pożyczki Narodowej   Podział na grupy: 2-osobowe zespoły Potrzebne materiały:  9 kart koni, taśma malarska  kartki, mazaki, 9 numerów koni małych do losowania 2 kostki  Zadania przedsiębiorstw - załącznik  Zadania towarzystw sportowych - limbo, pingpong (piłka, rakietka), ciężarki, skakanka  Obligacje Pożyczki Narodowej (50x 150zł, 40x 200 zł, 30x 300zł) Sposoby zdobywania Pożyczki: Przedwojenne przedsiębiorstwa  W firmach przedwojennych można w zamian za wykonanie zadania można wykupić obligacje → po wykonaniu zadania rzut kością, by określić ile obligacji można wziąć (tzn. 1 oczko to 1 obligacja, 2 lub 3 oczka to 2 obligacje, 4 lub 5 oczek na kostce to 3 obligacje, 6 oczek to 4 obligacje)  Ważne! Startujemy od obligacji wartych 300 PLN, po pierwszych 20 minutach gry obligacje tracą na wartości i nowa wartość to 200 PLN, po kolejnych 25 minutach ich wartość wynosi już tylko 150 PLN. Towarzystwa Sportowe  W każdym z towarzystw sportowych można wykonać zadanie, wówczas można losować liczbę obligacji – 1-4 oczka to 1 obligacja, 2 lub 5 oczek to 2 obligacje, 3 lub 6 oczek na kostce to 3 obligacje.  Ważne! Startujemy od obligacji wartych 300 PLN, po pierwszych 20 minutach gry obligacje tracą na wartości i nowa wartość to 200 PLN, po kolejnych 25 minutach ich wartość wynosi już tylko 150 PLN.  Można zapłacić 100 PLN w obligacjach i pobić rekord danej konkurencji, wówczas po rzucie kostką dodaje się jako bonus za pobicie rekordu 2 aktualne obligacje.   Konkurencje sportowe: skok w dal, podbijanie piłeczki ping-pong na rakietce, limbo, podnoszenie ciężarów, skoki na skakance, Wielka Warszawska  Karty koni wiszą rozwieszone. Każdy kto wchodzi do gry wykupuje los hazardowy obligacją wartą 200PLN, które wchodzą do puli wyścigu. Co losowanie wchodzi też do puli obligacja za 100PLN od Wielkiej Warszawskiej. Jeśli liczba graczy będzie wyższa niż 4 co turę dorzuca się kolejną obligację za 100PLN, a po 6 osobie 3 obligację za 100PLN. Należy przygotować sobie kartę, jak w kółko i krzyżyk, wpisać w nią w dowolnej kolejności numery koni (1-9), można posiadać nieograniczona liczbę kart. Raz na dwie minuty losowany jest numer konia, który wygrał wyścig – każdy może go skreślić na kartce. w następnej kolejce ten koń odpoczywa (wraca do tor dopiero po wylosowaniu następnego zwycięzcy). Pierwsza osoba, która osiągnie pionową lub poziomą linię zgarnia pulę z wygranych koni. Jeśli były to dwie osoby dzielą się sprawiedliwie pulą, jeśli jest nierówno reszta zostaje w puli Wielkiej Warszawskiej. Wolno oznaczać wygraną konia na kartce, tylko jeśli osoba jest na punkcie Wielkiej Warszawskiej w czasie wyścigu. Nie wolno też oznaczać zwycięstw koni za wcześniejsze wyścigi, kiedy dopiero wykupiło się nową kartę lub przyszło na punkt.

Przedsiębiorstwa przedwojenne Gmach Ubezpieczeniowy PRUDENTIAL

Konie startujące w Wielkiej Warszawskiej noszą imiona znanych postaci z historii ruchu harcerskiego – wybierz dwie postaci i opowiedz o nich. Opowiedz o historii i kadrze drużyny 328 WDHiS „Lwy”

Towarzystwo Zaszyfruj dowolnym sposobem wybrany punkt prawa harcerskiego. Telekomunikacyjne PASTa Rozszyfruj zdanie:

/-.-./-.--/.--./../...//.---/./.../-//.-../.--/./--// Zaśpiewaj zwrotkę piosenki harcerskiej z refrenem Zakład powroźniczy Zaprezentuj zawiązanie węzła ratowniczego w 7 sekund LIN-SZNUR Zawiąż podwójną ósemkę Zarezentuj ładne i równe zawiązanie chusty w 7 sekund Księgarnia Kleinsingera

Znajdź 8 słów poprawnie pisanych, które da się stworzyć przy wykorzystaniu diagramu poniżej. Napisz 4 wierszową rymowankę o harcerstwie (min. 20 słów) Powiedz jaką funkcję pełni osoba z: 1) brązowym sznurem spod ramienia 2) granatowym sznurem spod ramienia 3) granatowym sznurem z ramienia ze srebrnym suwakiem Jaki sznur nosi komendant hufca, a jaki komendant szczepu?

Atelier fotograficzne Zrób zdjęcie lwa Witkiewiczów Nakręć 3 osoby, które do kamery mówią „328. WDHiS „Lwy” Złóż dokładnie mundur i zrób mu zdjęcie „jak z katalogu” Zakład kreślarski

Narysuj lilijkę harcerską i powieś rysunek na ścianie

Majsterka  czas: 10 minut  opracowanie:phm.Marta Modelska (drużynowa Lwów 1.kadencji)  potrzebne materiały: kubeczki jednorazowe, kolorowe farby, folia, kartki techniczne Wspólny zadaniem zastępu jest zaprojektować kolorowe fasady budynków. Fantazyjne wzory można uzyskać dzięki artystycznemu nalewaniu farby na płótno. Każdy harcerz ma swoją kartkę oraz kubek. Powoli, po ściance należy nalewać kolejne kolory farb do kubeczka, tak żeby się nie zmieszały. Należy umieścić na kubku kartkę i odwrócić szybko by farby się rozlały. 32

W ARSZAWA

1934

ROKU MIAŁA DUŻO PROBLEMÓW

PIENIĘŻNYCH I JESZCZE WIĘCEJ Z ZARZĄDZANIEM .

O D W O Ł A N I U P O P R Z E D N I C H W Ł A D Z N A S TA N O W I S KO

KOMISARZA

POWOŁANO

STEFANA STARZYŃSKIEGO,

KTÓRY

MIAŁ TO ROZWIĄZAĆ, A ZOSTAŁ PREZYDENTEM MIASTA PRZEZ NASTĘPNE

5 LAT

W tamtym czasie stolicę trapiło wiele problemów przerwy w dostawie prądu i wody, budynki w opłakanym stanie czy brak pieniędzy. Poprzedni prezydenci nie radzili sobie z tą sytuacją, a także byli z innych partii politycznych niż władza kraju. Starzyński, który pracował wiele lat w ministerstwie finansów i Banku Gospodarki Krajowej, znany był ze swojej pracowitości. Na początku wielu warszawiaków mu nie ufało, bo nie wygrał w wyborach tylko został mianowany tymczasowym komisarzem przez rząd. Zwolnił mnóstwo niepotrzebnych urzędników, spłacił wszystkie długi i wszędzie szukał oszczędności. Kiedy przejmował władzę w ratuszu powiedział, ze nie chce skupiać się tylko na finansach, bo chce być prezydentem miasta jako całości, szczególnie zwracać uwagę na brak mieszkań, błotniste ulice czy zaniedbane obszary miasta jak przedmieścia. Przejął od Francuzów elektrownię „Powiśle”, która zaczęła dostarczać warszawiakom prąd regularnie i za mniejszą cenę, a sam wybudował swój dom na Mokotowie, który w tamtym czasie był właśnie zaniedbanym przedmieściem. Wprowadził do warszawskiego ratusza zasadę „my dla ludności, nie ludność dla nas”, na podstawie której rozliczał urzędników, a za dotrzymywanie obietnic, ciężką pracę był przez Warszawiaków niesamowicie szanowany i lubiany.  33

Pożyczka  czas: 5 minut  opracowanie: Weronika Pawłowicz (harcerka Lwów)    Jedna osoba wychodzi z sali, cała reszta harcerzy zamienia się jakoś ubraniami. Po powrocie do sali zadaniem osoby jest wskazanie, co kto ma na sobie i od kogo jest ta zmiana.

Balansowanie budżetu  czas: 10 minut  opracowanie: phm. Mikołaj Skalski (drużynowy Lwów 2. kadencji)    W sali ukryte są znaki + oraz - (2x tyle ile harcerzy). Każdy losuje z worka jakąś liczbę i i ją zapamiętuje. Później losuje 4-6 liczb. Można się nimi wymieniać z innymi, 1:1, tak żeby uzyskać kwotę możliwie najbliższą swojej zapamiętanej, można używać znalezionych znaków matematycznych. Wygrywa ten kto uhandluje najbliżej swojej liczby. 34

STOLICA

PRZED RZĄDAMI

STARZYŃSKIEGO

BYŁA ZANIEDBANYM

MIASTEM, W KTÓRYM WIELE ZABYTKÓW BYŁO RUINĄ

Starzyńskiemu zależało na tym by przywrócić Warszawie piękno i status jednego z najpiękniejszych miast Europy. Jako patriota chciał pokazywać turystom tradycję, zabytki i polską historię. w jego czasach wokół Starego Miasta nie było murów obronnych czy Barbakanu, bo wszystko było zabudowane przez rozpadające się kamienice. Razem ze Stanisławem Lorentzem wieloletnim dyrektorem Muzeum Narodowego doprowadził do odsłonięcia gotyckich murów i renowacji Barbakanu. Starzyński zadbał o wiele innych zabytków przez odnowienie Arsenału, Zamku Królewskiego, pałaców Blanka i Paca czy o oczyszczenie fasady Teatru Wielkiego, czarnej od ponad stuletniego brudu. Jednym z jego największych projektów budowlanych było zwrócenie Warszawy frontem do Wisły, czyli uregulowanie lewego brzegu kamiennymi schodkami z bulwarami. Ten teren aż do czasów Starzyńskiego był po prostu miejscem wylewania się wody podczas powodzi i domów biedoty. Niestety w rok po otwarciu pięknych bulwarów wybuchła II wojna światowa, podczas której zostały one zniszczone. Udało się je odbudować dopiero po 80 latach. 35

STARZYŃSKI

ROZWIĄZYWAŁ BIEŻĄCE PROBLEMY

WARSZAWY,

ALE WIEDZIAŁ , ŻE PRZEDE WSZYSTKIM TRZEBA MYŚLEĆ O PRZYSZŁOŚCI

- OPRACOWAŁ WIZJĘ MIASTA I PLANY METRA

Jako prezydent wiedział, że miasto będzie szybko rosło p r z y b ę d z i e m i e s z k a ń c ó w, a c o z a t y m i d z i e samochodów i tłumów. Wiele ulic do tej pory w czasie deszczu zamieniało się w bajora, więc wyznaczył cel brukowania ulic i stawiania latarni. z kolei dużo wozów do tej pory nie chciało inwestować w drogie gumowe opony na drewniane lub metalowe koła, więc te pojazdy, które były ogumione prezydent zwolnił z podatku od zużycia bruku. Starzyński korzystał z doświadczenia i mądrości architektów - wspólnie opracowali plan rozwoju stolicy. Znalazły się w nim pomysły na nowe ulice na przedmieściach, remont Puławskiej i Wolskiej czy przebicie Marszałkowskiej do placu Bankowego (do tej pory rozdzielone przez Park Saski). Priorytetem miała być sprawna komunikacja, więc rozrysowano całą siatkę nowych linii tramwajowych, planowano most łączący Żoliborz z Pragą oraz dwie nitki metra - A: Muranów-Mokotów i B: Wola-Praga. Dzięki temu, że Starzyński od początku dbał o mądre wydatki udało mu się zebrać wiele pieniędzy na inwestycje. Dzięki jego dalekowzroczności do dzisiaj korzystamy z układu torów tramwajowych i tras metra, które wyznaczał.

Budowa metra  czas: 3 minut  opracowanie: Hanna Pawłowicz, Natalia Dąbrowska, Maria Powała (harcerki Lwów)    Wybieramy jedną osobę, która będzie pociągiem metra - jej zadaniem będzie dotrzeć do celu na stację. Tunel ustawiony z ławek/żerdek ma szerokość ok. 3/4 metra i długość ok. 4-5 metrów. Zastęp ma 30 sekund, żeby ustawić się w tunelu jako przeszkody, które się nie mogą ruszać, przez które pociąg ma się przebić.

PREZYDENT STOLICY Mimo że w żadnym momencie nie był wybrany przez Warszawiaków w wyborach na prezydenta do mieszkańcy stolicy uwielbiali go za jego mądrość i pracowitość. Starzyński rozpoczął wielką przebudowę miasta, by stało się gościnnym domem i jednym z najpiękniejszych miast Europy. Prezydent planował zmiany z myślą o przyszłości, bo był odpowiedzialny nie tylko za Warszawę, którą zastał ale przede wszystkim za to co zostawiał swoim następcom. Niestety po 5 latach większość z jego dzieł zostało zniszczonych w II wojnie światowej. Starzyński wytrwał w miastem do końca wykazał się odwagą, kiedy przewodził obronie Warszawy przed nazistami, którzy go później zamordowali.  39

WARSZAWA W LATACH 30. MIAŁA NAJWIĘCEJ BEZROBOTNYCH W CAŁEJ POLSCE I NIE POTRAFIŁA ZAPEWNIĆ OPIEKI CHORYM CZY DZIECIOM. STARZYŃSKI ZADBAŁ O NAJBIEDNIEJSZYCH WARSZAWIAKÓW BUDUJĄC MIESZKANIA I SZKOŁY

Starzyński rozpoczął swoją kadencję od błyskawicznej budowy 30 nowych szkół podstawowych i postawienia toalet publicznych, by zapewnić higienę mieszkańcom Warszawy. Stawiał interes publiczny ponad prywatne interesy i pozyskiwał tereny pod nowe ulice w prosty sposób - kiedy ktoś chciał na swojej działce wybudować nowy budynek zgadzał się pod warunkiem, że przeznaczy z niej 2 m na drogę. w tamtym czasie w Warszawie połowa mieszkań miała tylko jeden pokój, a średnio w mieszkaniu żyło 5 osób - to znaczy że rodzina musiała nawet spać na zmiany - część osób w ciągu dnia. Starzyński doprowadził do budowy prawie 100 tysięcy nowych mieszkań, a także do remontu 7 dużych szpitali (np. Szpital Praski). Wszystkie te inwestycje miały poprawić jakość życia najbiedniejszych warszawiaków. Kiedy prezydent zaczął remonty i budowę nowych budynków potrzeba było wiele rąk do pracy. Starzyński wpadł na pomysł, żeby zatrudnić do prac publicznych osoby bezrobotne, którym zapewniał mieszkania na osiedlach robotniczych na Kole, Ochocie czy Bielanach. Dbanie o najsłabszych i biednych było dla Stefana Starzyńskiego ważne, więc kiedy był prezydentem stolicy pilnował, żeby każdy kto wymaga wsparcia lub opieki ją otrzymał.

Gra strategiczna - place Czas gry: 3h   opracowanie: phm. Marta Modelska (drużynowa Lwów 1. kadencji)  gra opracowana na potrzeby pierwszego obozu drużyny w 2013 roku

GRA BUDOWA MIASTA KAŻDY ZASTĘP MA SWÓJ PLAC, KTÓRY BĘDZIE BUDOWAŁ, ALE MOŻE TEŻ ROZBUDOWYWAĆ INNE 1. 2. 3. 4. 5.

PLAC ZAMKOWY STARE MIASTO + KRAKOWSKIE + POWIŚLE PLAC SASKI PLAC TEATRALNY SENATAROSKA PLAC NAPOLEONA PLAC GRZYBOWSKI ALEJE JEROZOLIMSKIE

PLANSZA MA POLA ŚRODEK – PLAC KRĘGI BUDOWANIE ZABUDOWA MA CHCARKTER ŚCISŁY (NIE MOŻNA OD CZAPY POŁOŻYĆ CZEGOŚ W KRĘGU, DOPÓKI NIE MA CZEGOKOLWIEK ZBUDOWANEGO W POPRZEDNIM – BLIŻSZYM SAMEGO PLACU PUNKT ŚRODKOWY TO INSTYTUT BUDOWNICTWA M. ST. WARSZAWY – LOSOWANIE BUDYNKÓW Z WORA (1 OSOBA X NA o MIN; o- ILOŚC OSÓB W ZASTĘPIE) PLANSZA W 3 PIERWSZYCH KRĘGACH MA 48 MIEJSC (X5 PLANSZY = 240 PÓL) MINUS 10 SPECJALNYCH = 230 BASIC POCIĘTA NA PLASTRY ŻERDKA + PRZYPINEZKOWANE BUDYNKI PUNKTY DOSTAJE SIĘ ZA POSTAWIENIE NOWEGO BUDYNKU NADBUDOWANIE BUDYNKU ZAMKNIĘCIE GRANICY MIASTA GRA KOŃCZY SIĘ, GDY CHOCIAŻ JEDEN PLAC MA ZAMKNIĘTE WSZYSTKIE 4 ŚCIANY BUDOWY (ZA POMOCĄ ROGATEK DZIELINICY LUB KART SPECJALNYCH) GDY SIĘ KOGOŚ DOGONI TRZEBA Z NIM GRAĆ W MARYNARZA → DO DWÓCH ZWYCIĘSTW, DOGANIAJĄCEMU NIE LICZY SIĘ PIERWSZA PORAŻKA PO ZWYCIĘSTWIE MOŻNA SOBIE WYBRAĆ JEDEN Z KRĄŻKÓW PRZECIWNIKA POLE GRY W LESIE W MIARĘ DUŻY TEREN (OK 2MIN BIEGU, 4 MIN SPACERU ZE ŚRODKA DO KAŻDEGO PUNKTU) NA NIEPOGODĘ: KAŻDY ZASTĘP W SWOIM NAMIOCIE

BUDYNKI BASIC (WIELOKROTNE) KAMIENICA SKLEP MIESZKALNA

KAMIENICA HANDLOWA

KABARET

MOŻE STANĄĆ PRZY PLACU I KAŻDYM DOWOLNYM MIEJSCU

NIE MOŻE STAĆ KOŁO HOTELU

MOŻE STANĄĆ TYLKO OBOK SKLEPU

NIE MOŻE STAĆ KOŁO KOŚCIOŁA, SYNAGOGI, ANI SOBORU

DOM HANDLOWY

KAWIARNIA

RESTAURACJA

TEATR MIEJSKI

MOŻNA POSTAWIĆ NIE MOŻE STAĆ W DOWOLNY DALEJ NIŻ W MIEJSCU TRZECIM KRĘGU (JEŚLI OBOK KAM. HANDLOWEJ X2)

MOŻE STAĆ W DOWOLNYM MIEJSCU

MOŻNA NADBUDOWAĆ NAD KAWIARNIĘ JEŚLI W KRĘGU JEST KABARET LUB NA KABARET JEŚLI W KRĘGU PONIŻEJ LUB POWYŻEJ JEST KAWIARNIA

MOŻNA NADBUDOWAĆ NA SKLEP

MOŻNA NADBUDOWAĆ NA KAWIARNIĘ

ZAKŁAD RZEMIEŚLNICZY

BAZAR

KAMIENICA PUBLICZNA

KAMIENICA ŻYDOWSKA

MOŻE STANĄĆ TYLKO W DWÓCH PIERWSZYCH KRĘGACH

NIE MOŻE STAĆ W PIERWSZYM KRĘGU

MOŻE STANĄĆ TYLKO W DWÓCH PIERWSZYCH KRĘGACH

MOŻE STANĄĆ W PIERWSZYM KRĘGU GDY W DZIELNICY STOI SYNAGOGA

KAŻDY POSTAWIONY 3 ZAKŁAD RZEMIEŚLNICZY W DZIELNICY DAJE 2X PUNKTÓW ZA TAKĄ BUDOWĘ

SALONIK WARSZAWSKI

MOŻNA NADBUDOWAĆ NA NIE MOŻE STANĄĆ KAMIENICĘ MIESZKALNĄ I W PIERWSZYM HANDLOWĄ KRĘGU JEŚLI W WSZYSTKIE ODLEGŁOŚCI 4 PÓL BUDYNKI STOI KABARET, WYBUDOWANE KAWIARNIA LUB BEZPOŚREDNIO RESTAURACJA OBOK PO SALONIKU DOSTAJĄ 2X PKT

MOŻE NADBUDOWAĆ KAMIENICE MIESZKALNE I HANDLOWE JEŚLI W DZIELNICY NIE MOŻE BYĆ SYNAGOGI, WSZYSTKIE POLA W DWÓCH KRĘGACH OD PLACU SĄ ZABUDOWANE

TABELA PUNKTACJI BASIC NAZWA

OPIS

PKT

ILOŚĆ

KAMIENICA MIESZKALNA

- MOŻE STANĄĆ PRZY PLACU I KAŻDYM DOWOLNYM MIEJSCU

KAMIENICA HANDLOWA

- MOŻE STANĄĆ TYLKO OBOK SKLEPU

KAMIENICA PUBLICZNA

- MOŻE STANĄĆ TYLKO W DWÓCH PIERWSZYCH KRĘGACH - MOŻNA NADBUDOWAĆ NA KAMIENICĘ MIESZKALNĄ I HANDLOWĄ JEŚLI WODLEGŁOŚCI 4 PÓL STOI KABARET, KAWIARNIA LUB RESTAURACJA

KAMIENICA ŻYDOWSKA

- MOŻE STANĄĆ W PIERWSZYM KRĘGU GDY W DZIELNICY STOI SYNAGOGA - MOŻE NADBUDOWAĆ KAMIENICĘ MIESZKALĄ I HANDLOWĄ - JEŚLI W DZIELNICY NIE MOŻE BYĆ SYNAGOGI, WSZYSTKIE POLA W DWÓCH KRĘGACH OD PLACU MUSZĄ BYĆ ZABUDOWANE

SKLEP

- NIE MOŻE STAĆ KOŁO HOTELU

DOM HANDLOWY - MOŻE STAĆ W DOWOLNY MIEJSCU

(JEŚLI STANIE OBOK KAMIENICY HANDLOWEJ 2xPKT) - MOŻNA NADBUDOWAĆ NA SKLEP

KAWIARNIA

- NIE MOŻE STAĆ DALEJ NIŻ W TRZECIM KRĘGU

RESTAURACJA

- MOŻE STAĆ W DOWOLNYM MIEJSCU - MOŻNA NADBUDOWAĆ NA KAWIARNIĘ

KABARET

- NIE MOŻE STAĆ KOŁO KOŚCIOŁA, SYNAGOGI, ANI SOBORU

TEATR MIEJSKI

- MOŻNA NADBUDOWAĆ NAD KAWIARNIĘ JEŚLI W KRĘGU JEST KABARET - MOŻNA NADBUDOWAĆ NA KABARET JEŚLI W KRĘGU PONIŻEJ LUB POWYŻEJ JEST KAWIARNIA

SALONIK WARSZAWSKI

- NIE MOŻE STANĄĆ W PIERWSZYM KRĘGU 10 - WSZYSTKIE BUDYNKI WYBUDOWANE BEZPOŚREDNIO OBOK POSALONIKU DOSTAJĄ 2X PKT

BAZAR

- NIE MOŻE STAĆ W PIERWSZYM KRĘGU

ZAKŁAD RZEMIEŚLNICZY

- MOŻE STANĄĆ TYLKO W DWÓCH PIERWSZYCH 10 KRĘGACH - KAŻDY POSTAWIONY TRZECI ZAKŁAD RZEMIEŚLNICZY W DZIELNICY DAJE 2X PUNKTÓW ZA TAKĄ BUDOWĘ

RAZEM

150

TABELA PUNKTACJI EXTRA

279

NAZWA

PLAC

OPIS

PKT

MOST KIERBEDZIA

ZAMKOWY

- MOŻE STANĄĆ TYLKO W LINII BEZPOŚREDNIEJ OD PLACU ZAMKOWEGO NIE BLIŻEJ NIŻ W CZWARTYM KRĘGU

ARKADY KUBICKIEGO

ZAMKOWY

- MOŻE STANĄĆ TYLKO NA PLACU ZAMKOWYM - JEŚLI NA PLACU STOI JUŻ PAŁAC STASZICA TO BUDOWA 2X PKT

PAŁAC STASZICA

ZAMKOWY

- MOŻE STANĄĆ TYLKO NA PLACU ZAMKOWYM

RESTAURACJA U FUKIERA

ZAMKOWY

- MOŻE STANĄĆ TYLKO NA PLACU ZAMKOWYM - JEŚLI W DZIELNICY STOJĄ 3 BAZARY ZA BUDOWĘ RESTAURACJI U FUKIERA 2X PKT

LINIA TRAMWAJOWA NOWY ŚWIAT

ZAMKOWY

- MOŻE STANĄĆ TYLKO PRZY PLACU ZAMKOWYM 40 – W DOWOLNYM KRĘGU. - PO ZBUDOWANIU NIE MOŻE BYĆ NIC STAWIANE NA ŚCIANIE, NA KTÓREJ ZBUDOWANO TRAMWAJE

HOTEL BRYSTOL

ZAMKOWY

- MOŻE STANĄĆ TYLKO NA PLACU ZAMKOWYM

CYRK

- MOŻE STANĄĆ TYLKO PRZY PLACU TRZECH ŚW. ALEKSANDRA KRZYŻY

- MOŻE STANĄĆ TYLKO NA PLACU TRZECH ŚW. ALEKSANDRA KRZYŻY

- MUSI DOTYKAĆ DO PRZYNAJMNIEJ 3 BUDYNKÓW

KOŚCIÓŁ ŚW. ALEKSANDRA

DWORZEC ŚW. KOLEI ALEKSANDRA WARSZAWSKO WIEDEŃSKIEJ

- MOŻE STANĄĆ TYLKO PRZY PLACU TRZECH KRZYŻY - PO ZBUDOWANIU NIE MOŻE BYĆ NIC STAWIANE NA ŚCIANIE, NA KTÓREJ ZBUDOWANO DWORZEC

- MOŻE STANĄĆ TYLKO NA PLACU TRZECH ŚW. ALEKSANDRA KRZYŻY

- MOŻE STANĄĆ TYLKO NA PLACU TRZECH GASTRONOMIA ŚW. PRZEPIÓRKI ALEKSANDRA KRZYŻY

HOTEL POLONIA

- MOŻE STANĄĆ TYLKO NA PLACU TRZECH ŚW. ALEKSANDRA KRZYŻY

HOTEL EUROPEJSKI

TEATRALNY

MUZEUM NARODOWE

- JEŚLI W DZIELNICY STOJĄ 3 BAZARY ZA BUDOWĘ GASTRONOMII 2X PKT

- JEŚLI NA PLACU STOI JUŻ MUZEUM NARODOWE TO 2X PKT - MOŻE STANĄĆ TYLKO NA PLACU TEATRALNYM

RATUSZ

TEATRALNY

- MOŻE STANĄĆ TYLKO NA PLACU TEATRALNYM - JEŚLI W DZIELNICY STOI RESTAURACJA, SALONIK WARSZAWSKI I KAMIENICA PUBLICZNA LUB ŻYDOWSKA ZA BUDOWĘ RATUSZA 5X PKT

RESURA KUPIECKA

TEATRALNY

- MOŻE STANĄĆ TYLKO PRZY PLACU TEATRALNYM 30 - MOŻE STANĄĆ TYLKO WTEDY, GDY NA PLACU SĄ PRZYNAJMNIEJ 2 KAMIENICE KUPIECKIE I SKLEP

WIELKA SYNAGOGA

TEATRALNY

- MOŻE STANĄĆ TYLKO PRZY PLACU TEATRALNYM, NIE WCZEŚNIEJ NIŻ W 3 KRĘGU

BANK PAŃSTWA TEATRALNY

- MOŻE STANĄĆ TYLKO NA PLACU TEATRALNYM

BIBLIOTEKA ZAŁUSKICH

TEATRALNY

- MOŻE STANĄĆ TYLKO NA PLACU TEATRALNYM - JEŚLI NA PLACU STOI JUŻ BANK PAŃSTWA TO BUDOWA DAJE 2X PKT

HOTEL SASKI

SASKI

- MOŻE STAŃĄĆ TYLKO NA PLACU SASKIM

PAŁAC SASKI

SASKI

- MOŻE STANĄĆ TYLKO NA PLACU SASKIM

TEATR LETNI

SASKI

- MOŻE STANĄĆ TYLKO NA PLACU SASKIM - JEŚLI NA PLACU STOI JUŻ PAŁAC SASKI TO BUDOWA TEATRU DAJE 2X PKT

GIEŁDA

SASKI

- MOŻE STANĄĆ TYLKO PRZY PLACU SASKIM W DOWOLNYM KRĘGU TYLKO WTEDY, GDY W DZIELNICY STOJĄ 2 DOMY HANDLOWE

HALE MIROWSKIE

SASKI

- MOGĄ STANĄĆ TYLKO PRZY PLACU SASKIM - BUDOWA HAL MIROWSKICH W DZIELNICY DAJE PKT x ILOŚĆ POSTAWIONYCH BAZARÓW X

ZACHĘTA

SASKI

- MOŻE STANĄĆ TYLKO NA PLACU SASKIM JEŚLI W 30 DZIELNICY JEST JUŻ KABARET ALBO TEATR

DOM BEZ KANTÓW

NAPOLEONA

- MOŻE STANĄĆ TYLKO PRZY PLACU NAPOLEONA - PO ZBUDOWANIU NIE MOŻE BYĆ NIC STAWIANE NA ŚCIANIE, NA KTÓREJ ZBUDOWANO DOM BEZ KANTÓW

FILHARMONIA

NAPOLEONA

- MOŻE STANĄĆ TYLKO NA PLACU NAPOLEONA - MOŻE STANĄĆ TYLKO WÓWCZAS, GDY PIERWSZY KRĄG JEST CAŁY ZABUDOWANY

WEDEL

NAPOLEONA

- MOŻE STANĄĆ TYLKO PRZY PLACU NAPOLEONA W PIERWSZYM KRĘGU - JEŚLI W DZIELNICY STOJĄ 2 BAZARY TO BUDOWA WEDLA TO 2X PKT

KSIĘGARNIA GEBETHNERA

NAPOLEONA

- MOŻE STANĄĆ TYLKO NA PLACU NAPOLEONA

GMACH NAPOLEONA STOWARZYSZE NIA TECHNIKÓW

- MOŻE STANĄĆ TYLKO PRZY PLACU NAPOLEONA W DOWOLNYM KRĘGU - MOŻE STANĄĆ TYLKO WTEDY GDY W DZIELNICY STOJĄ 2 ZAKŁADY RZEMIEŚLNICZE I 2 SKLEPY

HOTEL PRUDENTIAL

NAPOLEONA

- MOŻE STANĄĆ TYLKO NA PLACU NAPOLEONA

ROGATKA DZIELNICY

X 25 SZT

- MOŻE STANĄĆ W DOWOLNEJ DZIELNICY, TYLKO 50 NA LINII ULICY WIODĄCEJ Z PLACU; MOŻLIWIE JAK NAJDALEJ - ZAMYKA BUDOWĘ CAŁEJ ŚCIANY - DAJE PUNKTY ZA KAŻDY BUDYNEK STOJĄCY NA ULICY WIODĄCEJ Z PLACU

BUDYNKI SPECJALNE (POJEDYNCZE SUPER) ZAMKOWY SASKI TEATRALNY

NAPOLEONA

3 KRZYŻY

Hotel bristol

Pałac saski

Ratusz

Most Kierbedzia

Hotel Saski

Resura kupiecka Dom bez Kantów (dom Jabłkowskich)

Dworzec Warszawsko Wiedeński

Arkady kubickiego Teatr letni

Wielka synagoga Filharmonia

Muzeum Narodowe

Pałac staszica

Giełda

Bank Państwa

Wedel

Gastronomia Przepiórki

Restauracja u fukiera

Hale mirowskie

Biblioteka Załuskich

księgarnia

Hotel Polonia

Tramwaj na Krakowskim

Zachęta

Hotel Europejski

Gmach stow. techników

cyrk

MARIENSZTAT

Hotel Prudential Kościół św. Aleksandra

LESZNO SOBÓR ALEKSANDR A NA SYNAG

POWIŚLE PAŁAC KARASIA NA TEATR POLSKI

PIĘKNO STOLICY NIE ZALEŻAŁO TYLKO OD WYREMONTOWANYCH B U DY N KÓ W , A L E P R Z E D E W S Z Y S T K I M O D T E G O , B Y WARSZAWIACY DBALI O SWOJE MIASTO Starzyński kierował się tą myślą, kiedy ogłaszał konkurs „Warszawa w kwiatach” i namawiał, by każdy balkon i skwerek przed domem był obsadzony świeżymi roślinami. w każdej edycji dodatkowo zachęcał do sprzątnięcia najbliższej okolicy i naprawiania starych urządzeń. Tradycja obsadzania miasta roślinami trwa do tej pory i co roku na wiosnę Warszawa jest obsiewana kolorowymi kwiatami.. Starzyński stworzył „Złotą księgę zasłużonych dla Warszawy”, w której można było się znaleźć obok księcia Janusza I Mazowieckiego, który zbudował pierwszy zamek w stolicy. Za wytrwałą pracę, stwarzanie miejsc do pracy i inwestycje w mieście został do „Księgi” wpisany znany warszawski cukiernik - Jan Wedel. Prezydent wprowadził nowy sposób nagradzania - zamiast odlewanego medalu wręczał obraz warszawskiego artysty z widokiem miasta. Starzyński promował kulturę i sztukę ściągając do Warszawy znanych pisarzy, zapewniając im noclegi i stypendia czy stawiając pomnik Marii Skłodowskiej-Curie na Ochocie. Za jego rządów dokończone budowę Muzeum Narodowego, a on sam przekazał do niego obrazy Matejki i Rodowicza, z własnej kolekcji. Wrażliwość na sztukę i ofiarność szły w parze ze zrozumieniem, że to wszyscy mieszkańcy wspólnie odpowiadają za Warszawę.

Siewcy kwiatów  czas: 6 minut  opracowanie: Katarzyna Markowska, Julia Czubak (harcerki Lwów)  Przygotowanie do gry: pole podzielone na dwie części, ograniczone ze wszystkich stron oraz zgniecione kartki / x5 na każdą osobę. Gra trwa przez 3 rundy (każda trwa ok. 1-2 minuty). w czasie rundy zadaniem drużyny jest posiać jak najwięcej ziaren na polu przeciwnika bez wychodzenia od siebie. Wygrywają Ci, którzy posiali więcej. 48

â&#x20AC;©

Herb Warszawy  czas: 5 minut  opracowanie: Kuba Murawski, Jakub Sałaciński (funkcyjny Lwów 3. kadencji)  Przygotowanie: pole jest ułożone w kształt tarczy herbowej, krepina W środku znajdują się obrońcy 3:1 (mają życia na ramieniu jak krepina), wszyscy atakujący wchodzą na raz do herbu. Jeśli obrońca wyjdzie za herb lub straci życie do wypada z gry. Zadaniem atakujących jest położyć się w środku kręgu w kształt syrenki tak długo by krzyknąć „Semper invicta”

Flaga Warszawy  czas: 15 minut  opracowanie: Jakub Sałaciński (funkcyjny Lwów 3. kadencji)  Przygotowanie: żółte i czerwone chusty/krepiny. Pole podzielone jest jak szachownica, a następnie na pół. Celem gry jest zapełnić wszystkie kwadraty - kładąc na jednej połowie żółte, a na drugiej czerwone. Gra się na zmiany (jak w srutututu). Jeden obrońca stoi na całym polu. Atakujący musi położyć na dowolne pole u przeciwnika tak żeby nie dotknął go obrońca. Jeśli mu się uda to atakujący staje się wtedy obrońcą na swoim polu w następnej turze. Jeśli jednak go dotknął to przechodzi do zespołu przeciwnika. Wygrywa zespół, który zapełni całe pole na żółto lub czerwono. 50

OBECNE

SYMBOLE MIASTA

ŻÓŁTO-CZERWONA FLAGA ORAZ

GODŁO Z SYRENKĄ TO ZASŁUGA DZIAŁAŃ

STARZYŃSKIEGO

JAKO

PREZYDENTA STOLICY

W swoim dążeniu do upiększania Warszawy Starzyński zadbał też o jej rozpoznawalność i herb. Do tej pory stolica nie miała swojego godła, a syrenka kojarzona ze stolicą była półptakiem - półczłowiekiem, miała skrzydła oraz ogon. Obecny wizerunek z rybim ogonem, tarczą i podniesionym mieczem, wpisana w tarczę herbową - to wynik konkursu ogłoszonego przez Starzyńskiego. Po bohaterskiej obronie Warszawy w 1939 roku do herbu zostało wpisane motto stolicy: semper ivicta (łac. zawsze niezwyciężona). Jednocześnie prezydent ustanowił barwy Warszawy i flagę. Żółty i czerwony poziomy pas nawiązują do barw korony, miecza i tarczy Syreny oraz pola tarczy herbowej. Starzyński wzmacniał syrenkę jako godło stolicy i zamówił rzeźbę, która stanęła nad Wisłą. Twarzą syrenki została piękna Krystyna Krahelska, harcerka, sanitariuszka powstania warszawskiego oraz autorka piosenki „hej chłopcy, bagnety na broń”. 51

KIEDY WYBUCHŁA II WOJNA ŚWIATOWA CYWILNĄ OBRONĄ WARSZAWY PRZED NIEMCAMI KIEROWAŁ STEFAN STARZYŃSKI, KTÓRY PÓŹNIEJ ZOSTAŁ PRZEZ NICH UWIĘZIONY I ZABITY. 1 września 1939 nazistowskie Niemcy zaatakowały Polskę, a Stefan Starzyński nie decyduje się by powrócić do wojska, bo wie że jest bardziej potrzebny w stolicy. W pierwszych dniach organizuje mieszkańców do odkopywania rannych spod zbombardowanych budynków, ocenia rozmiar zniszczeń oraz dba o zabezpieczenie warszawskich skarbów - zbiorów muzealnych, dokumentów i kosztowności. Prezydent kontaktuje się z warszawiakami uruchamiając kanał radiowy Warszawa II, przez który codziennie nadaje przemówienia o stanie wojny, zarządza miejscami kopania rowów przeciwlotniczych oraz zachęca do pracy i utrzymania porządku. Kiedy Warszawa kapituluje 27 dni później prezydent stara się w zapewnić mieszkańcom jak największe bezpieczeństwo. Pod koniec października nazistowska policja Gestapo aresztuje go i wsadza do więzienia na Pawiaku. Mimo możliwości zorganizowania ucieczki Starzyński bohatersko odmawia, bo wie, że oznaczałoby to śmierć wielu osób. Bez niczyjej wiedzy pod koniec grudnia Stefan Starzyński zostaje rozstrzelany w ogrodach sejmowych.

Obrona stolicy  czas: 15 minut  opracowanie: Julia Feliksiak, Matylda Gwiazdowska (harcerki Lwów)  Przygotowanie: pole, podzielone na dwie części, krepina, godło, flaga i symbole Warszawy (x osób w zastępie) Są dwie drużyny - atakujący i broniący Warszawy. Na polu broniących znajduje się syrenka - osoba z przyczepionymi symbolami Warszawy, a atakujący mają na sobie 3 życia z krepiny, są na swoim polu. Gra się na zmiany. Zadaniem atakujących jest zabranie wszystkich karteczek z osoby. Mogą też przeciągać na swoje pole broniących - wówczas oni też stają się atakującymi. Broniący mogą wygrać jeśli uda im się zabić wszystkich atakujących i zostanie im przynajmniej jeden element na syrence. 53

Spis fotografii i grafik Strona 1 Strona 2

grafika twarzy Starzyńskiego, phm. Marta Modelska logo Lwów, phm. Martę Modelska z podpisem Stefana

Strona 4 Strona 11 Strona 15 Strona 16

Portret Stefana Starzyńskiego, Biblioteka Narodowa, NAC mapa uMap via OpenStreepMaps Stefan Starzyński jako żołnierz Legionów, 1915, CAW bracia Starzyńscy w 5 pp i Brygady Legionów, CAW Stefan (lewa góra), Mieczysław (prawa góra), Roman (dół)

Strona 17

Statut Związku Filaretów, Biblioteka Narodowa, polona.pl jednodniówka Związku Strzeleckiego, polona.pl, NAC Stefan Starzyński jako żołnierz Legionów, 1915, CAW Jednodniówka propagandowa Związku Strzeleckiego Biblioteka Narodowa, NAC

Strona 21 Strona 22 Strona 25

Strona 26 Strona 28 Strona 32 Strona 34

Strona 37 Strona 38 Strona 46 Strona 49 Strona 50 Strona 51

Strona 52 Strona 55

koloryzowana fotografia kpt. Stefana Starzyńskiego jako szefa Sztabu 9. Dywizji Piechoty w 1920 roku @olgasha, deviantart.com fotografia portretowa Pauliny Starzyńskiej, NAC obligacja Pożyczki Narodowej 1934 Warszawskie Centrum Numizmatyczne zdjęcia bulwarów wiślanych, NAC Prezydent m.st. Warszawy Stefan Starzyński na posiedzeniu w sali Rady Miejskiej Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny, NAC plan rozwoju metra, CAW herb Starej Warszawy, książka kupiecka, 1652 r Odczyt przez prezydenta Warszawy S.Starzyńskiego, 1935 Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny, NAC plac Teatralny obsadzony kwiatami, fot T. Przypkowski Piękno Warszawy, t.2 Zieleń, Warszawa, 1937 Herb wielki m. St. Warszawa, www.um.warszawa.pl fotografia Pomnika Syreny nad Wisłą, archiwum PAP dostęp tvp.info fotografia Krystyny Krahelskiej - M. Grochowskiej, tpw.org.pl odezwa Starzyńskiego do Warszawiaków, 8.09.1939, polona.pl, NAC przedstawienie planów metra oraz nowych ulic, NAC  54

Bibliografia J. Trybuś, P. Weszpiński - Książnica-Atlas, Plan Warszawy 1939  Muzeum Warszawy, Warszawa 2015 M. Drozdowski - Stefan Starzyński prezydent Warszawy  PIW, Warszawa 1980 M. Drozdowski - Warszawiacy i ich miasto w latach drugiej rzeczpospolitej, PW „Wiedza Powszechna”, Warszawa 1973 M. Drozdowski - Archiwum Prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego, t. 1-2, oficyna wydawnicza RYTM, Warszawa 2004 A. Kardaszewicz - Stefan Starzyński, DIG, Warszawa 2000 A. Słomczyński - Warszawskie to i owo, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1997 J. Odziemkowski - Warszawa w wojnie obronnej 1939 roku, PWN, Warszawa 1989 G. Piątek - Sanator, kariera Stefana Starzyńskiego, WAB, Warszawa 2016 M. Bujak - Urodzony na Powiślu, oddany Warszawie, rzecz o prezydencie Warszawy Stefanie Starzyńskim, zeszyt 2 „O Powiślu trochę więcej…”, Towarzystwo Przyjaciół Warszawy, oddział Powiśle, Warszawa 2009

328. WDHIS „LWY” DZIAŁA OD 2012 ROKU W ŚRÓDMIEŚCIU POŁUDNIOWYM. MIMO ZMIANY SZKOŁY, DRUŻYNA ZAŁOŻONA PRZEZ MARTĘ I CYPISA OD POCZĄTKU OPIERAŁA SWOJĄ OBRZĘDOWOŚĆ NA STOLICY. NA PIERWSZYM OBOZIE, NA KTÓRY POJECHALIŚMY BAWILIŚMY SIĘ W WARSZAWĘ LAT. 20. ZDOBYWAMY JEGO IMIĘ STARZYŃSKIEGO I OD JEGO PSEUDONIMU NAZYWAMY SIĘ LWY. PLAKIETKĘ W KSZTAŁCIE GŁOWY LWA MAMY NA PRAWEJ KIESZENI MUNDURU, OD KIEDY POJEDZIEMY NA PIERWSZY BIWAK. KADENCJA DRUŻYNOWEGO LWÓW TRWA TRZY LATA -

NAJPIERW MARTA, PÓŹNIEJ CYPIS, TERAZ OLA. WSZYSTKIE LILIJKI HARCERZY, KTÓRZY ZŁOŻYLI

PRZYRZECZENIE W LWACH SĄ NA WSTĘDZE ZASŁUŻONYCH PRZY PROPORCU DRUŻYNY.