Masz Gdzie Bywać nr 6

dzie

asz ywać

nr 6 Muzeum Górnośląskie w Bytomiu

styczeń–marzec 2012

i n f o r m a t o r Szlachta na Śląsku Historie pałacowe

w pigułce Ceny biletów: Gmach główny, pl. Jana III Sobieskiego 2 bilet normalny: 8 zł bilet ulgowy: 6 zł bilet grupowy: 5 zł (> 10 osób; opiekunowie - wstęp wolny) lekcja muzealna: 30 zł + cena biletu grupowego karta EURO 26: 5 zł bilet rodzinny: 15 zł Gmach przy ul. Wojciecha Korfantego 34 bilet normalny: 6 zł bilet ulgowy: 5 zł bilet grupowy: 4 zł (> 10 osób; opiekunowie - wstęp wolny) lekcja muzealna: 30 zł + cena biletu grupowego karta EURO 26: 5 zł bilet rodzinny: 15 zł

Muzeum czynne: wtorki, czwartki, piątki 9.00–15.00 środy 10.00–18.00 soboty 11.00–16.00 niedziele 11.00–15.00

Bilet wspólny na ekspozycje w obu budynkach bilet normalny: 12 zł bilet ulgowy: 9 zł bilet grupowy: 8 zł (> 10 osób; opiekunowie - wstęp wolny) karta EURO 26: 8 zł bilet rodzinny: 25 zł Niedziele wstęp wolny

Kasy biletowe kończą sprzedaż biletów na pół godziny przed zamknięciem Muzeum. W niedziele wstęp na wystawy jest bezpłatny. Bilety na koncerty rozprowadza kasa w godzinach otwarcia wystaw oraz bezpośrednio przed koncertem.

terminarz kulturalny styczeń

4 śr

16.30

Romantyzm, prowadzi Agnieszka Bartków, świetlica, gmach główny, wstęp wolny

7 sob

11.30

Mozaika, prowadzi Anna Rak, świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy

7 sob

14.00

Warsztaty rysunkowe, prowadzi Monika Bronk-Pogoda, świetlica, gmach główny, wstęp wolny, zapisy

8 nd

11.00

Dzień Otwarty w Muzeum Górnośląskim, zwiedzanie wystaw z przewodnikiem, wstęp wolny

18.00

Górnoślązacy w kinie światowym, spotkanie z dr. Janem F. Lewandowskim, sala kolumnowa, ul. W. Korfantego 34, wstęp wolny

12 czw

17.00

Wernisaż wystawy Wyspa Władców. Ostrów Lednicki, ul. W. Korfantego 34

12 czw

18.00

Fajansowa waza z manufaktury w Raciborzu (1803–1828), prowadzi Iwona Mohl, świetlica, gmach główny, wstęp wolny

14 sob

11.30

Legendy bytomskie, prowadzą Maciej Droń, Monika Bronk–Pogoda, świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy

18 śr

16.30

Realizm w sztuce. Nowe rozwiązania w architekturze, prowadzi Agnieszka Bartków, świetlica, gmach główny, wstęp wolny

19 czw

17.00

Od balonu do samolotu - historia podboju nieba przez francuskich wynalazców, prowadzi Marek Ryś, świetlica, gmach główny, wstęp wolny

10 wt

nie ca ka esią t po i

Sm

WERNISAŻ

3

terminarz kulturalny

21 sob

11.30 Witraż – spotkanie ze sztuką, prowadzi Agnieszka Bartków,

21 sob

14.00 główny, wstęp wolny, zapisy

25 śr

18.00

Brakujący element, czyli o społeczności żydowskiej współtworzącej Śląsk, cykl Rozbieranie Śląska, Sala Gorczyckiego, ul. W. Korfantego 34, wstęp wolny, organizatorzy: MGB i Sfera TV, prowadzi red. Jerzy Ciurlok

26 czw

17.30

Gliniane skarby naszych przodków, prowadzi Dorota Podyma, świetlica, gmach główny, wstęp wolny

28 sob

11.30 Dorota Podyma, świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy

świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy

Warsztaty rysunkowe, prowadzi Monika Bronk-Pogoda, świetlica, gmach

Starożytny Egipt – wierzenia, zaklęcia i opowieści, prowadzi

luty

1 śr

wystawy Górnoślązacy w polskiej i niemieckiej 17.00 Wernisaż reprezentacji narodowej w piłce nożnej..., ul. W. Korfantego 34

2 czw

17.00

4 sob 11.30

Wernisaż wystawy Fotografia dzikiej przyrody 2011, gmach główny,

14.00 Warsztaty rysunkowe, prowadzi Monika Bronk-Pogoda,

7

18.00 z Barbarą Gruszką-Zych, sala kolumnowa, ul. W. Korfantego 34,

4

WERNISAŻ

Gwiezdny zwierzyniec – spotkanie z nauką, prowadzą Dorota i Jacek Kuprasowie, świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy

4 sob wt

WERNISAŻ

świetlica, gmach główny, wstęp wolny, zapisy

Czym się kończy poznawanie poetów?, spotkanie wstęp wolny

Zainteresowanych zajęciami dla dzieci prosimy o wcześniejszą

UWAGA! rezerwację telefoniczną pod nr. tel. 32/ 281-82-94, w. 127

nie ca ka esią t po i

Sm

terminarz kulturalny

9 czw

17.30

Jak struś chowa głowę w piasek?, prowadzi dr Jacek Betleja, świetlica, gmach główny, wstęp wolny

11 sob

11.30

Jak struś chowa głowę w piasek?, prowadzi dr Jacek Betleja, świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy

15 śr

16.30

Impresjonizm. Postimpresjonizm. Neoimpresjonizm, prowadzi Agnieszka Bartków, świetlica, gmach główny, wstęp wolny

17 pt

17.00 Wernisaż wystawy Nauki dawne i niedawne,

18 sob

z odzysku. Jak zrobić arcydzieło?, prowadzi Anna Rak, świetlica, gmach 11.30 Sztuka główny, koszt 6 zł, zapisy

23 czw

17.30 Gimnazjum Realnego, prowadzi Tadeusz Hadaś, świetlica, gmach

24 pt

16.30

Wernisaż wystawy Szlachta na Śląsku. Historie pałacowe, gmach główny

25 sob

11.30

Jak zostać budowniczym katedr?, prowadzi Marek Ryś, świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy

25 sob

14.00

Warsztaty rysunkowe, prowadzi Monika Bronk-Pogoda, świetlica, gmach główny, wstęp wolny, zapisy

29 śr

16.30

Boecklin, Moreau, Redon – symbolizm w sztuce europejskiej.

Rzeźba przełomu XIX i XX w., prowadzi Agnieszka Bartków, świetlica, gmach główny, wstęp wolny

29

18.00

Dzisiejsi Górnoślązacy - spadkobiercy czy marnotrawcy wielowiekowego śląskiego etosu?, cykl Rozbieranie Śląska, Sala Gorczyckiego, ul. W. Korfantego 34, wstęp wolny, organizatorzy: MGB i Sfera TV, prowadzi red. Jerzy Ciurlok

śr

ul. W. Korfantego 34

WERNISAŻ

Bytom końca lat 20. XX wieku w grafikach uczniów Państwowego główny, wstęp wolny

WERNISAŻ

5

terminarz kulturalny marzec Samolot zmienia kształt - francuskie konstrukcje lotnicze z lat 1918–1945,

1 czw

17.00 prowadzi Marek Ryś, świetlica, gmach główny, wstęp wolny

3 sob

11.30 Mozaika, prowadzi Anna Rak, świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy Biblioteka nocą, spotkanie z Krystianem Gałuszką, sala kolumnowa, ul. W. Korfantego 34, wstęp wolny

6 wt

18.00

8 czw

17.30 Indiański ślad – zabytki archeologiczne z Ameryki Północnej,

nie ca ka esią i

t po

Sm

prowadzi Beata Badura, świetlica, gmach główny, wstęp wolny

10 sob

11.30

Historia pewnego zdjęcia, prowadzą Tomasz Szemalikowski, Monika Bronk–Pogoda, świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy

10 sob

14.00

Warsztaty rysunkowe, prowadzi Monika Bronk-Pogoda, świetlica, gmach główny, wstęp wolny

14 śr

16.30

Arts and Crafts – odnowa rękodzieła artystycznego. Początki i rozwój secesji, prowadzi Agnieszka Bartków, świetlica, gmach główny, wstęp wolny

15 czw

napędu odrzutowego w lotnictwie, prowadzi Marek Ryś, 17.00 Historia świetlica, gmach główny, wstęp wolny

17 sob

kultury Japonii – origami, prowadzą Anna Rak, Bożena Mularczyk, 11.30 Elementy świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy

22 czw

17.30 Z marzanną na wagary. Przeobrażenia obrzędów powitania wiosny,

6

prowadzi Urszula Batko, świetlica, gmach główny, wstęp wolny

terminarz kulturalny

24 sob

marzanną na wagary. Przeobrażenia obrzędów powitania wiosny, prowadzi 11.30 ZUrszula Batko, świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy

24 sob

14.00 główny, wstęp wolny

28 śr

16.30 okresu Młodej Polski, prowadzi Agnieszka Bartków, świetlica,

28

18.00

Co o nas mówią, co o nas myślą -Śląsk i Ślązacy widziani z zewnątrz, z udziałem Kamila Durczoka, cykl Rozbieranie Śląska, Sala Gorczyckiego, ul. W. Korfantego 34, wstęp wolny, organizatorzy: MGB i Sfera TV, prowadzi red. Jerzy Ciurlok

11.30

Historie Bytomia – w kręgu legend i mitów naszego miasta, prowadzą Maciej Droń, Monika Bronk–Pogoda, świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy

śr

31 sob

Warsztaty rysunkowe, prowadzi Monika Bronk-Pogoda, świetlica, gmach

Główne nurty w sztuce polskiej 2 połowy XIX w. Sztuka gmach główny, wstęp wolny

Zainteresowanych zajęciami dla dzieci prosimy o wcześniejszą

UWAGA! rezerwację telefoniczną pod nr. tel. 32/ 281-82-94, w. 127

7

wystawy czasowe

Wyspa władców Ostrów Lednicki

8

W

ystawa Wyspa władców. Ostrów Lednicki od kilku lat z powodzeniem przemierza Polskę. Wykreowana w Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, prezentuje wyniki pracy wielu zespołów badawczych.

Ostrów Lednicki to największa z pięciu wysp na jeziorze Lednica w Wielkopolsce. Chociaż miejsce to było w 2. połowie X wieku jednym z ośrodków władzy wczesnej monarchii piastowskiej, na długi czas popadło w zapomnienie. Odzyskało należną mu rangę dzięki intensywnym pracom archeologicznym. Ich rezultatem były odkrycia kamiennej i drewnianej architektury, cmentarzysk, urządzeń infrastruktury wyspy — fortyfikacji, dróg, mostów z ich przyczółkami oraz ogromnych ilości zabytkowych materiałów ruchomych — tak pospolitych, jak i niezwykle cennych. Część tego bogactwa obejrzeć będzie można w Bytomiu na wystawie odsłaniającej tajemnice sprzed wieków.

Czas trwania wystawy: 12.01 – 11.03.2012 Miejsce: gmach przy ul. W. Korfantego 34 Organizatorzy: MGB i Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy Komisarz: Beata Badura

wystawy czasowe

Górnoślązacy w polskiej i niemieckiej w piłce nożnej…

reprezentacji narodowej

W

ystawa przedstawia zawiłe dzieje górnośląskich piłkarzy w XX wieku. Wiele sportowych talentów urodziło się i wychowało na górnośląskiej ziemi, a potem – z uwagi na zawirowania historii – grało w reprezentacjach narodowych Polski i Niemiec. Legendy takie jak Ernst Wilimowski (Pradulla), Gerard Cieślik czy Ernst Pohl, a także dzisiejsi piłkarze-Górnoślązacy – np. Miroslav Klose i Lukas Podolski – ilustrują nie tylko losy Górnego Śląska, ale i samych Górnoślązaków.

Zawirowania polityczne, które nawiedziły Górny Śląsk w XX wieku sprawiły, że od ponad 80 lat Górnoślązacy legitymują się różnymi paszportami, grają w różnych reprezentacjach i kibicują różnym narodowym jedenastkom. I wojna światowa, powstania śląskie, plebiscyt, II wojna światowa, stalinizacja życia w okresie powojennym i powtarzające się z różnym natężeniem fale wyjazdów do obu państw niemieckich na trwałe zmieniły oblicze regionu.

Czas trwania wystawy: 1.02 – 29.02.2012 Miejsce: gmach przy ul. W. Korfantego 34 Organizatorzy: MGB i Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej w Gliwicach Komisarz: Marcin Ogrocki

W XX wieku wiele sportowych talentów urodziło się i wychowało na Górnym Śląsku

9

wystawy czasowe

Fotografia Dzikiej Przyrody 2011 Wildlife Photographer of the Year 2011

W

Nocne rekiny, Thomas P. Peschak, Niemcy/RPA

Wystawa jest własnością:

10

ystawę tworzą zwycięskie prace z konkursu fotograficznego Wildlife Photographer of the Year 2011. Jest on organizowany od 1965 r. przez BBC Wildlife Magazine i Natural History Museum w Londynie.

Na wystawę składają się wyłącznie fotografie nagrodzone i wyróżnione w 17 kategoriach. Są najlepsze z najlepszych, gdyż zostały wybrane z ponad 40 tys. zdjęć, wykonanych przez ponad 4,3 tys. fotografów z 96 krajów. Po raz kolejny znaleźć można tu też zdjęcia z Polski. Wystawa prezentowana jest w naszym kraju od dziesięciu lat, a Muzeum Górnośląskie w Bytomiu szczyci się tym, że właśnie od dziesięciu lat znajduje się w gronie instytucji, które ją goszczą. Tym razem mieszkańcy Śląska będą mogli wystawę zobaczyć jako jedni z pierwszych, bo już w lutym 2012 roku.

Nagrodzone zdjęcia są nie tylko obrazowymi ambasadorami świata natury. Prezentują też artystyczną perfekcję, techniczne zaawansowanie fotografii i naturalne piękno przyrody, uchwycone przez twórców. Nic nie oddziałuje bardziej niż sugestywna fotografia, która stymuluje wyobraźnię, zajmuje umysł i porusza serce.

Czas trwania wystawy: 2.02 – 26.02.2012 Miejsce: gmach główny, pl. Jana III Sobieskiego 2 Organizatorzy: MGB i Agencja ZEGART Komisarz: Waldemar Żyła

wystawy czasowe

N

auki dawne i niedawne to wystawa interaktywna, przygotowana przez Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Młodzi ludzie, podczas zwiedzania wystawy, mogą sami wykonać doświadczenia z dziedziny matematyki, fizyki czy astronomii.

Edukacyjna ekspozycja składa się z modeli handson, obsługiwanych samodzielnie przez widza według podanych opisów. Tematyka obejmuje cztery grupy zagadnień: W świecie fal to 20 modeli dydaktycznych dotyczących różnych aspektów ruchu falowego. Wykonując proste doświadczenie można poznać różnicę między falą świetlną a głosową; Między bitem i abakiem to zagadnienia związane z historią przyrządów obliczeniowych. Posługując się modelami różnych przyrządów liczących można poznać ich ewolucję od abaku do komputera; Zmierzyć czas oraz Kąty na niebie i na Ziemi to zagadnienia związane z astronomią. Przy pomocy historycznych kopii astronomicznych przyrządów poznać można, jak wyznaczano położenie geograficzne na Ziemi oraz pozycje ciał niebieskich na niebie.

Nauki dawne i niedawne Czas trwania wystawy: 17.02 – 20.05.2012 Miejsce: gmach przy ul. W. Korfantego 34 Organizatorzy: MGB i Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie Komisarz: Anna Rak

11

wystawy czasowe

T

o wystawa przygotowana przez Oberschlesisches Landesmuseum w Ratingen (Niemcy). Na wystawie zobaczyć będzie można wspaniałe zamki książęce, scenki z życia szlachty, jej bogactwo oraz zajęcia.

Od ponad pół wieku nie ma już w Polsce szlachty śląskiej, ale na wystawie odnajdziemy szczegółowe historie rodów szlacheckich oraz interesujące biografie niektórych wyróżniających się postaci - ludzi, którzy stali się symbolami błyskotliwych karier, bądź społecznego poświęcenia. Odnajdziemy tu nie tylko znane rody, takie jak Tiele-Wincklerów, Ballestremów, Schaffgotschów czy Hencklów von Donnersmarck, ale także i Hohenzollernów, Hochbergów oraz rozgałęzioną rodzinę Hohenlohe. Wszyscy oni czerpali ogromne zyski z rozwijającego się bujnie przemysłu, ale też przeznaczali znaczne sumy na stworzenie dobrych warunków dla pracujących w hutach, kopalniach i innych zakładach robotników.

Podnosili standard ich życia przez budowę osiedli, szpitali, szkół i popularnych, zwłaszcza na Górnym Śląsku, ochronek. Byli fundatorami licznych kaplic i kościołów.

Szlachta na Śląsku Historie pałacowe

Maria von Winckler i Valeska von Tiele-Winckler, ze zbiorów Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Bytomiu-Miechowicach

Czas trwania wystawy: 24.02 – 31.05.2012 Miejsce: gmach główny, pl. Jana III Sobieskiego 2 Organizatorzy: MGB i Oberschlesisches Landesmuseum Komisarz: Izabella Wójcik-Kühnel

12

wystawy czasowe

Zapomniani bohaterowie

W

Polscy lotnicy we Francji 1940

ystawa Zapomniani bohaterowie. Polscy lotnicy we Francji 1940 przybliży okres walki polskich pilotów w wojnie obronnej Francji w 1940 roku. Koncentrować się będzie na kilku wybranych postaciach – pilotach, których historie życia są ilustracją typowego losu polskiego żołnierza-tułacza po klęsce wrześniowej. Zapomniani bohaterowie mają imiona i nazwiska.

W ramach wystawy wykorzystany zostanie bogaty materiał zdjęciowy, a dodatkowo wykonane komputerowo wizualizacje samolotów polskich pilotów i materiały multimedialne.

Dla młodszych gości przewidujemy możliwość spróbowania swoich sił w pilotażu, w specjalnie przygotowanym symulatorze lotniczym.

Za część merytoryczną wystawy odpowiadają dr Bartłomiej Belcarz i mgr Marek Ryś.

Bartłomiej Belcarz jest znanym w Polsce i za granicą badaczem losów polskich lotników we Francji. Marek Ryś to uznany publicysta i grafik lotniczy oraz adiunkt w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu. On też pełni rolę kuratora wystawy.

Fragment ekspozycji Zapomniani bogaterowie. Polscy lotnicy we Francji 1940

Czas trwania wystawy: 25.11.2011-1.04.2012 Miejsce: gmach przy ul. W. Korfantego 34 Kurator: Marek Ryś

13

wystawy czasowe

Ozdoby szykownych prababek

z kolekcji biżuterii Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu

Z

biór metalowych, przeważnie srebrnych, czasem pozłacanych ozdób pochodzących ze Śląska Cieszyńskiego, jest szczególnie cenną kolekcją etnograficzną Muzeum Górnośląskiego. Stanowią one istotny, dekoracyjny element ludowego stroju cieszyńskiego, zwanego także wałaskim. Na ekspozycji zobaczyć można unikatowe spinki, guzy-guziki, klamry nieużywane w stroju cieszyńskim przynajmniej od II wojny światowej; tradycyjne brosze, zapinki-hoczki, naszyjniki-orpanty oraz współczesne brosze, klamry, naszyjniki, wisiorki na łańcuszkach, pierWernisaż wystawy, 9 grudnia 2011 ścionki bransolety, klipsy, czy spinki do koszul. Najwspanialszą, precyzyjnie wykonaną, a zarazem kosztowną ozdobą stroju zamożnych cieszynianek, którą będzie można zobaczyć na ekspozycji, jest srebrny pas ze złotymi elementami.

Poza najbardziej okazałą kolekcją ozdób cieszyńskich, zobaczymy również ozdoby stroju góralek Beskidu Śląskiego i Jacków Jabłonkowskich, rozbarskie korale i śląskie złote koszyczki (kolczyki). Niewątpliwie wart uwagi będzie także niewielki zbiór biżuterii huculskiej, który znajduje się w zbiorach Działu Etnografii. Wystawie towarzyszy wydawnictwo Ozdoby szykownych prababek.

Kolekcja biżuterii cieszyńskiej w zbiorach Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Czas trwania wystawy: 9.12.2011 – 18.03.2012 Miejsce: gmach przy ul. W. Korfantego 34 Kurator: Anna Grabińska-Szczęśniak

14

wystawy czasowe

D

ziś

i

jutro

Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu

T

o wystawa prezentująca najciekawsze, najbogatsze i wiodące kolekcje działów: archeologii, etnografii, historii, kresów, przyrody i sztuki. Poprzez starannie wyselekcjonowane eksponaty, często takie, które ze względu na swą wartość i dla ich bezpieczeństwa są rzadko prezentowane publicznie, pokazane zostały te kierunki działań, które wynikają z przez lata tworzonej i rozwijanej strategii rozwoju. Strategii, dzięki której Muzeum Górnośląskie jest obecnie nie tylko największym i posiadającym najbogatsze na Górnym Śląsku zbiory muzeum, ale również instytucją znaną szeroko w Europie i na świecie. Wystawa to również efekt trudnego kompromisu pomiędzy możliwościami ekspozycyjnymi, a przekraczającą milion liczbą eksponatów i specyfiką poszczególnych działów naukowych w Muzeum Górnośląskim.

Wernisaż wystawy, 9 grudnia 2011

Czas trwania wystawy: 9.12.2011 – 18.03.2012 Miejsce: gmach główny, pl. Jana III Sobieskiego 2 Koordynator: Roland Dobosz

15

dzieje się

Sm

potkanie iesiąca

W

Spotkanie z ks. Dariuszem Klejnowskim-Różyckim O pisaniu ikon słów kilka cieszyło się ogromną popularnością (8 listopada 2011)

styczniu gościem Spotkania miesiąca będzie dr Jan F. Lewandowski, filmoznawca, dziennikarz, publicysta, animator kultury, pracownik Uniwersytetu Śląskiego. Był pomysłodawcą i inicjatorem założenia Filmoteki Śląskiej oraz Centrum Sztuki Filmowej w Katowicach. Film jest jego pasją. We wtorek, 10 stycznia o godzinie 18.00, opowie o Górnoślązakach w kinie światowym.

W lutym znana dziennikarka i publicystka „Gościa Niedzielnego”, Barbara Gruszka-Zych, poprowadzi spotkanie pod intrygującym tytułem Czym się kończy poznawanie poetów? Autorka wielu reportaży i wywiadów z luminarzami światowej literatury zaprasza we wtorek, 7 lutego na godzinę 18.00.

Biblioteka nocą to tytuł spotkania z Krystianem Gałuszką o współczesnej literaturze śląskiej, które odbędzie się 6 marca. Krystian Gałuszka znany jest jako wielki miłośnik Rudy Śląskiej. Jest dyrektorem Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rudzie Śląskiej i przede wszystkim pisarzem i poetą oraz współredaktorem i redaktorem kilkunastu wydawnictw, związanych ze Śląskiem.

16

Terminy: 10 stycznia, 7 lutego, 6 marca 2012, godz. 18.00 Miejsce: sala kolumnowa, gmach przy ul. W. Korfantego 34, wstęp wolny

dzieje się

w Muzeum

S

obotnie zajęcia dla dzieci to propozycje mądrego spędzenia sobotniego poranka. Co tydzień, na godz. 11.30 zapraszamy najmłodszych miłośników muzeum z rodzicami bądź dziadkami do spędzenia wspólnie czasu w twórczej atmosferze.

W najbliższym kwartale przygotowaliśmy szereg interesujących tematów: Mozaika, Legendy bytomskie, Witraż – spotkanie ze sztuką, Starożytny Egipt – wierzenia, zaklęcia i opowieści, Gwiezdny zwierzyniec – spotkanie z nauką, Jak struś chowa głowę w piasek, Sztuka z odzysku.

Jak zrobić arcydzieło, Jak zostać budowniczym katedr, Historia pewnego zdjęcia, Elementy kultury Japonii – origami, Z Marzanną na wagary. Obrzędy powitania wiosny, Historie Bytomia – w kręgu legend i mitów naszego miasta.

Ponadto proponujemy Warsztaty rysunkowe, skierowane nie tylko do najmłodszych. Do uczestnictwa zapraszamy wszystkich, którzy chcą rozwinąć swoje zdolności plastyczne oraz poznać różne techniki rysunku.

W przypadku wszystkich zajęć sobotnich konieczna jest wcześniejsza rezerwacja telefoniczna pod numerem 32/ 281 82 94, w. 127

Termin: patrz terminarz Miejsce: świetlica, gmach główny Średniowieczne zabawki gliniane z Działu Archeologii (kopie)

17

wystawy stałe

J

edną z najbardziej lubianych i często odwiedzanych wystaw stałych Muzeum jest Galeria Malarstwa Polskiego. Ekspozycja, złożona z wybranych obrazów z kolekcji malarstwa polskiego XIX i XX wieku, prezentuje między innymi: portrety późnego klasycyzmu, przykłady nurtu romantycznego, malarstwo realistyczne drugiej połowy XIX. wieku, symbolistyczne, wczesnoekspresjonistyczne malarstwo dwudziestolecia międzywojennego, czy lat 40. i 50. XX wieku. To prawdziwa uczta dla ducha.

Fragment obrazu Książę Józef Poniatowski na koniu, Zygmunt Waliszewski

Galeria Sztuki Współczesnej

Pokaz 4

G

aleria Sztuki Współczesnej. Pokaz 4 stanowi fragment kolekcji, która jest w posiadaniu Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. To wybór prac szeroko rozumianego nurtu sztuki feministycznej, akcentowanie sztuki rozumianej jako autoportret artysty oraz zagadnienia związane z problematyką tożsamości i odnoszące się do historii sztuki. Pokaz 4 oznacza, że jest to już czwarta odsłona najciekawszych i najwybitniejszych prac z kolekcji, której twórcą jest kierownik Działu Sztuki – Marek Meschnik.

18

Fragment obrazu Prowokacja w Paryżu (I słońce zaszło nad Adriatykiem), Włodzimierz Jan Zakrzewski

wystawy stałe

Fragment stałej ekspozycji etnograficznej

T

o wystawa etnograficzna prezentującą najistotniejsze dziedziny życia społeczności zamieszkałych na wsiach oraz osiedlach przemysłowych różnych subregionów Górnego Śląska.

Przeplatają się tutaj, zgodnie ze zmianami pór roku, zwyczaje doroczne, wydarzenia rodzinne oraz znaczące w kulturze ludu górnośląskiego zajęcia gospodarcze i zawodowe.

Poszczególne części ekspozycji prezentują: Wesele na Górnym Śląsku, Wesele na Pogórzu Cieszyńskim, Dziecko, Zwyczaje wiosenne, Pierwsze prace wiosenne, Targi, jarmarki i odpusty, Polowe i domowe prace jesienne, Zaduszki, Stroje jesienno-zimowe, Andrzejki, Czas wolny od pracy, Górnictwo, Instrumenty muzyczne górniczych orkiestr dętych, Ludowa rzeźba w drewnie, Mikołaje, Tkactwo i drukowanie tkanin, Hafty i koronki, Wigilia w Beskidzie Śląskim, Kolędnicy, Ostatni dzień roku, Ostatki.

19

wystawy stałe

Wody i mokradła to druga część wystawy. Przy pomocy dioram przedstawiono zachodzące w środowiskach związanych z wodą naturalne procesy, których zaobserwowanie w przyrodzie jest często bardzo trudne nawet dla specjalisty. Relacje drapieżca - ofiara czy życie rodzinne zwierząt fascynują, jednak trwają zbyt krótko Fragment ekspozycji stałej Działu Przyrody lub są ukryte przed okiem człowieka. Do asy to pierwsza część stałej wystawy przyrodniczej. minimum ograniczono tu opisy, a obraz Odwzorowano tu wybrane typy środowisk leśnych i dźwięk są głównymi nośnikami informai zadbano, by wycinki przyrody umieszczone za szybą do cji. złudzenia imitowały te autentyczne. Las liściasty - grąd, Istotne jest, że wiele eksponatów fazy rozkładu drewna, elementy piramidy pokarmowej można dotykać. Tę formę wybrano z myna przykładzie wybranych gatunków zwierząt, diorama ślą m.in. o osobach z upośledzeniem zimowa z dzikami to tylko niektóre elementy pierwszej wzroku. Zwiedzanie umilają dobiegajączęści ekspozycji. ce z głośników trele ptaków leśnych czy odgłosy burzy z piorunami. Ekspozycja oddziałuje na wzrok, słuch i dotyk widza.

L

20

biblioteka

T

o piękne wydawnictwo z 1991 roku nosi tytuł Les Annales de l’art de Franco Maria Ricci. Dziesięciotomowa historia sztuki (w 15 woluminach) od czasów antycznych do współczesności charakteryzuje się wyjątkową starannością edytorską. Każdy szczegół został przemyślany i dopracowany: czarny jedwab oprawy i wyklejek współgra z równie czarnym tłem reprodukcji i złoceniami. Perfekcyjnie sfotografowane dzieła sztuki ukazują piękno otaczającego nas świata. Taki zresztą był cel Franco Marii Ricciego, włoskiego wydawcy, kolekcjonera i bibliofila. Annales de l’Art są jego autorskim dziełem, przemyślanym, indywidualnym wyborem dzieł sztuki ze wszystkich kultur na przestrzeni wieków. Teksty napisali znani historycy sztuki i pisarze, jak Ernst Gombrich, Umberto Eco czy Roland Barthes. Biblioteka posiada francuską edycję dzieła, więc do lektury zapraszamy romanistów, ale fascynujące fotografie mogą obejrzeć wszyscy.

Annales de l’Art

Czytelnia czynna: poniedziałek–piątek w godzinach: 9.00–15.00; tel. 32/282 82 94 wew. 117, prosimy o wcześniejsze umawianie terminów

21

tapeta na kwartał

Android

iPhone

M

amy nadzieję, że wraz z nowym numerem kwartalnika Masz Gdzie Bywać na pulpitach Państwa komputerów oraz urządzeń przenośnych zawita nowa tapeta. W tej odsłonie prezentujemy grafikę samolotu myśliwskiego Morane Sauliner MS.406C1, przygotowaną przez Marka Rysia, kuratora wystawy Zapomniani bohaterowie.

Polscy lotnicy we Francji 1940 r.

22

Rozdzielczość 240 x 320

w pigułce

Muzeum Górnośląskie w Bytomiu Dyrektor i Redaktor Naczelny Wydawnictw Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu dr Dominik Abłamowicz Redakcja informatora: Magdalena Michulec m.michulec@muzeum.bytom.pl Edyta Horwat wydawniczy@muzeum.bytom.pl Skład: Edyta Horwat Korekta: Barbara Drobny Nakład: 1000 ISSN 2082-0968

pl. Jana III Sobieskiego 2 (gmach główny) 41-902 Bytom tel. +48 32 281 82 94; +48 32 281 34 01 sekretariat@muzeum.bytom.pl ul. Wojciecha Korfantego 34 41-902 Bytom tel. +48 32 281 97 33 www.muzeum.bytom.pl Zapraszamy również na facebook: www.facebook.com/MuzeumGornoslaskie

Fotografie: Tomasz Szemalikowski str. 9, 12, 13, 15, 17, 23 Mateusz Pojman str. 2, 16, 18, 19, 20 Na okładce: Pałac w Mosznej, fot. Tomasz Szemalikowski dot. wystawy Szlachta na Śląsku. Historie pałacowe

23

www.muzeum.bytom.pl POZNAŃ TARNOWSKIE GÓRY

Gmach główny

Gmach przy ul. Korfantego 34

WROCŁAW ZABRZE GLIWICE

Muzeum Górnośląskie jest instytucją kultury Samorządu Województwa Ślaskiego

KRAKÓW KATOWICE CHORZÓW

Śląskie Towarzystwo Entomologiczne Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich

Polskie Towarzystwo Ludoznawcze