Cartess

CARTESS EEN NIEUWE, STOERE EIGENZINNIGE STADSWIJK

11

Cartess Index

VOORWOORD

INHOUD

Vol enthousiasme en ambities, en bruisend van de ideeën zijn wij – als samenwerkende partners- van start gegaan met ons plan: Cartess.

3 Identiteit 11 Programma 21 Ruimtelijk 31 Duurzaam en gezond 43 Mobiliteit 49 Uitwerking 69 Samenwerking

We hebben inspiratie gehaald uit de geschiedenis van het gebied en de schaal en karakter van de stad Utrecht. We presenteren een ontwerp met hoge ambities op het gebied van duurzaamheid, wooncomfort en mobiliteit.

Maar bovenal presenteren we een ontwerp waarin de vooraf gestelde thema’s en kernwaarden uit het Koersdocument zijn vertaald.

Enclave Cartess is een authentieke plek met een eigenwijs karakter die sterk verbonden is met haar omgeving.

Het gebied wordt letterlijk –en figuurlijk- omarmd door de stad Utrecht.

Binnenstedelijk In de nieuwe Cartesiusdriehoek wordt gewoond, gewerkt en geleefd; het is een divers gebied met een mix van stedelijke doelgroepen. Het CAB-gebouw vormt het kloppend hart als ontmoetingsplek vol publieksfuncties.

Ontmoeten De wijk is ruimtelijk in opzet en beleving. Met faciliteiten, programma’s en voorzieningen die verleiden tot ontmoetingen en stimuleren tot een langer verblijf.

Gezond In Cartess is veel aandacht voor groen en gezondheid. Het Cartesspark is als groen middengebied volledig autovrij. Met een breed aanbod aan actieve faciliteiten, wordt beweging op inventieve wijze gestimuleerd.

Lees, zie en voel in dit document, hoe we deze elementen als leidraad hebben gebruikt voor ons plan. Hoe we deze hebben uitgewerkt, vormgegeven en concreet hebben geïntegreerd. Dit is ons ontwerp voor Cartess: dé nieuwe, toonaangevende wijk van Nederland.

Samenwerkende partners

Overige indieningsstukken zie Cartess bijlage indiening

2

Index

IK BEN CARTESS

IK BEN CONNECTED

IK BEN UTRECHT Martin Garrix

IK BEN DUURZAAM IK BEN INCLUSIEF IK BEN HET BRANDPUNT

3

Cartess

1

IDENTITEIT

Ik ben Cartess.

4

identiteit

IK BEN EEN NIEUWE WIJK IN UTRECHT. IK BEN EEN EIGENWIJZE PIONIER. IK BEN VOORUITSTREVEND, SOCIAAL EN DUURZAAM. IK BEN DE VERBINDER. IK BEN CARTESS. Ik ben een wijk die in niks lijkt op andere wijken. Ik ben een ideale stadswijk, waar functionaliteit op hetzelfde hoge niveau staat als creativiteit. Een dynamische plek, waar interactie en samenwerking floreren. Niet alleen ben ik gevestigd op een bijzondere locatie, ik heb ook een hele nieuwe kijk op wonen, werken en leven. Ik daag de stad Utrecht en de bewoners van Cartess uit om ‘healthy urban living’ vanuit verschillende subculturen en leefstijlen te beleven. Ik bied ruimte aan contrast en verbinding.

Ik sta in verbinding met de aangrenzende wijk Wisselspoor, het Merwedekanaal, de Werkspoorkathedraal, de andere kant van het station Zuilen en de nabij gelegen Utrechtse stadsparken. Verbinding is ook het overkoepelende gevoel dat bewoners ervaren in hun buurt. Omdat er veel aandacht is besteed aan veiligheid, gemeenschappelijke voorzieningen en een kleinschalige infrastructuur, is Cartess een warme, hechte en sociale community waar mensen elkaar kennen, helpen en stimuleren. Een wijk waar je elke dag weer met een glimlach thuis komt.

EIGENTIJDS Ik ontleen mijn identiteit aan het industriële erfgoed van de maakindustrie en breng die op een eigentijdse manier weer tot leven. Zo krijgt een markant historisch gebouw een tweede leven als bruisend, multifunctioneel centrum: het CAB-gebouw. Dit is mijn hart, de plek waar alles en iedereen samenkomt. Hier is sprake van een bruisende economie, er wordt gewerkt en geleerd rondom de thema’s muziek, food en sport, mijn grootste hobby’s.

24/7 ‘ON LIFE’ Tijd vind ik een ruim begrip, bij mij kun je 24/7 leven, recreëren en werken. Op een manier die past bij het moment van de dag en de levensstijl van mijn bewoners.

Want een gezin heeft op zondagochtend hele andere behoeftes dan een twintiger op vrijdagavond. In het CABgebouw bied ik ruimte aan rust en inspiratie voor zowel de individu als de diverse gemeenschappen. Hier kun je je dag beginnen met een yoga-les, ’s avonds een maaltijd afhalen bij de Kitchen Republic en ’s nachts een concert beluisteren van talenten van de Herman Brood Academie. Dus of het nu gaat om boodschappen doen, een playlist beluisteren of een paar uur werken in een van de CAB Creative Spaces: ik ben flexibel.

OPTIMAAL VERBONDEN Verbinding neemt bij mij een belangrijke plek in. Tussen mijn bewoners onderling, met de omliggende wijken van Cartess en ook met de rest van de stad.

GEZOND EN CIRCULAIR Mijn infrastructuur is een actief onderdeel van een duurzame, groene en gezonde leefomgeving. Ik heb wandelroutes en joggingpaden, veilige, groene binnentuinen en aantrekkelijke trappartijen om bewegen te stimuleren. Ik ben autoluw en stimuleer deelgebruik van elektrische auto’s. Parkeren gebeurt in vernieuwende gebouwen met oplaadpunten. Alle energie die ik nodig heb, wek ik zelfstandig op. Met een integraal energiesysteem reguleer ik de klimatologische omstandigheden in de wijk en zorg ik voor een goede energetische huishouding.

Kennis over voedsel verbouwen delen we in ons voedselpaviljoen. Nieuwe zingeving voor leven in een nieuwe, circulaire wijk.

Door in te zetten op ontmoeting, duurzaamheid, een sterk brandpunt, ruimte voor beweging en smart-mobility biedt ik mijn bewoners de next-step; Healthy Urban Living. Door samen te werken in stadslandbouw, muziek te maken, zelfopgewekte energie te delen, leren we van elkaar.

Zij nemen deel aan de share-economie, ontwikkelen nieuwe initiatieven en vormen mij tot een duurzame en hechte community. Het zijn mijn bewoners die mij hebben gevormd tot alles wat ik ben: Cartess, de leukste, nieuwe wijk van Utrecht.

5

Cartess

Cartess is een nieuwe, vooruitstrevende groene stadswijk, midden in het centrum van Utrecht. Een wijk anders dan alle andere wijken. Een wijk om eigenzinnig te leven, wonen, werken en recreëren. En dat 24/7.

WELL COMMUNITY STANDARD Cartess heeft de Well Community Standard als vaste basis: een meetbare factor voor welbevinden en gezondheid van het gebied en de gebouwen daarin. De principes van WELL gaan uit van gezondheid en welbevinden, door het ontwerpen en realiseren van inclusieve, integrale en veerkrachtige gemeenschappen. Met als doel een gezonde en gelukkige leefomgeving voor haar bewoners en gebruikers.

Deze WELL Community Standard geldt nu en in de toekomst; en wordt elk jaar opnieuw gemeten, ontwikkeld en geïnnoveerd.

GEBOUWD RONDOM MENSEN Cartess is gebouwd rondom de mensen, zij vormen het sociale cement, wat zichtbaar wordt gestimuleerd in ons ontwerp van buurten en binnenhoven. Een wijk waar mensen gezond, groen en duurzaam samenleven en volop kunnen genieten van muziek, beweging en lekker eten. Een plek die goud waard is, niet alleen voor zijn nieuwe bewoners, maar voor heel Utrecht.

CARTESS, VERBINDINGSSTUK ‘VAN VERLEDEN NAAR TOEKOMST’ Sinds de 2e helft van de 19e eeuw ontwikkelde Utrecht zich tot het grootste verkeersknooppunt van Nederland. De spoorverbinding tussen Amsterdam en Utrecht, in gebruik genomen in 1843, was de tweede spoorlijn van het land. In 1855 volgde de verbinding tussen Utrecht en Rotterdam. Het industrieterrein Cartesiusdriehoek ligt dan ingesloten tussen deze twee oude spoorlijnen en de Cartesiusweg, onderdeel van de Utrechtse binnenring.

Van oorsprong werd de Cartesiusdriehoek gebruikt als rangeerterrein en werkplaats van de spoorwegen. Samen met de monumentale hoofdkantoren, stations, spoorbruggen, spoorwachtershuizen en overige andere spoorwegterreinen elders in de stad, vormt de Cartesiusdriehoek een belangrijk complex van het industrieel spoorwegerfgoed die de ontstaansgeschiedenis van de Nederlandse spoorwegen weergeeft.

Door de zware bedrijvigheid was dit gebied lange tijd onbekend terrein voor Utrechters. Toen de activiteiten van de spoorwegen langzaam verdwenen werd de CAB-werkplaats gean­nexeerd door muziekmakers die het omdoopten tot creatief honk. Bandjes, componisten en producers konden hier in de dB’s naar hartenlust experi­menteren. Nu volgen nieuwe bewoners van het gebied en wordt deze plek verbonden met Utrecht. De muzikale broedplaats maakt een stap en wordt een stedelijk brandpunt en kraamkamer voor de muziek industrie.

6

identiteit

ERFGOED ICONEN Een markant icoon op het voormalige werkterrein van de NS is het Centraal Autoherstel Bedrijf (het CAB-gebouw), een ontwerp van Sybold van Ravensteyn. De spoorweg architect versierde de industriële doos met klassieke, betonnen ornamenten. Profielen en cartouches omlijsten vensters en ramen. De centraal geplaatste bordestrap inclusief zijn balusters en bollen siert de hoofdentree. en verdeelt de gevel symmetrisch, een balustrade met rondborstige balusters op de zijflanken. Tegelijkertijd bracht hij in de werkplaats veel licht en ruimtelijkheid door het lichte dak met grote lichtstraten gesteund op ranke stalen kolommen.

Samen met andere kenmerkende gebouwen in dit gebied; de Werkspoorkathedraal en de Snorfabriek geven ze identiteit aan het gebied. Ze trekken pioniers en creativelingen die zich er vestigen met nieuwe horeca, ateliers, podia werkruimten. CAB en Werkspoorkathedraal versterken elkaar: grote bedrijven en omvangrijke events kunnen terecht bij de Werkspoorka­thedraal en kleine ateliers, muziekpodia en deelkeukens vinden straks hun bestemming in het CAB-gebouw.

We hebben ons laten inspireren door het erfgoed van het CAB-gebouw. Inspiratie komt voort uit de cultuurhistori­ sche betekenis van trein en spoor: een nieuwe beleving van tijd en ruimte. Beweging, verbinding, ontdekking, ontsluiting, vrijheid, nabijheid. Vroeger was de indeling van het CAB-gebouw gebaseerd op functiescheiding.

Voor waren de kantoren, achter was de werkplaats. Hier maken wij een breuk met het verleden. Wij scheppen, in gebruik en functie, ruimte voor verbinding in de breedste zin van het woord. We zien het CAB-ge­bouw als organisch groeiende ‘kashba’ met straat­jes, pleintjes en groen, met een onverwachte mix van functies. Onder het lichte transparante dak van Ravensteyn ontstaat een nieuwe dynamische omgeving die de verbinding legt tussen individu, wijk en stad.

LEARNING IS EARNING Economie, maatschappij en arbeidsmarkt zijn in beweging. De muziekindustrie zit in de lift en heeft het afgelopen jaar een groei in omzet meegemaakt van 13% naar 154 miljoen. De creatieve sector loopt voorop wat betreft nieuwe flexibele vormen van werk, leven en leren.

Creatieve makers zijn steeds vaker actief als hybride ondernemers. Zij wisselen regelmatig van rol: soms zijn ze opdrachtgever, dan weer werknemer of coach. Naast de manier van werken is ook de manier waarop we leren in transitie. Onderwijs is niet meer enkel voorbehouden aan scholen. Leren kan overal en moet vooral in verbinding staan met de snel veranderende realiteit van onze maatschappij en arbeidsmarkt.

Bestaande en nieuwe partijen zoals de Herman Brood Academie (HBA), Creative Spaces en Kitchen Republic vormen een goede basis voor een professionele community in het CAB-gebouw met aantrekkende werking op (startende) ondernemers en bedrijven. Zij worden gefaciliteerd om hun aanwezige kennis en skills met elkaar, de buurt en de stad te delen en verder te ontwikkelen via workshops en cursussen. In Cartess kan de economie, maatschappij en arbeidsmarkt zich ontplooien.

LEREN RONDOM DRIE THEMA’S: MUZIEK, SPORT EN FOOD Leren staat centraal in Cartess. Dit komt terug in drie thema’s die verbinden en verbroederen, ongeacht afkomst, leeftijd of sociale status, namelijk: muziek, sport en food. Deze thema’s komen samen in het CAB-gebouw met zijn Herman Brood Academie, Creative Spaces, Kitchen Republic en een wisselend programma van dans, relax en work out.

Muziek, sport en food zijn alom in de wijk vertegenwoordigd en sluiten goed aan op de hybride en eigenwijze levensstijl van de gebruikers. Het is onze vertaling van Healthy Urban Living.

7

Cartess

GROEN EN CIRCULAIR Cartess wordt zoveel mogelijk autoluw. Er rijden elektrische auto’s die hun parkeerplekken hebben in groene parkeergarages met oplaadpunten. De elektrische fiets is een veelgebruikt vervoersmiddel in Cartess, deze staat voor het grijpen in de diverse hubs. Cartess telt vele wandelroutes en joggingpaden, intieme binnentuinen en een veilig en groen park, plekken die uitnodigen tot bewegen.

Wateropvang in de parkvijvers en verdiepte sportvelden, circulaire afvalverwerking, zonne-energie en het hergebruik van bouwmaterialen tijdens de verschillende bouwfases maken Cartess tot een duurzame en circulaire wijk.

RUST EN DYNAMIEK Waar in de binnenhoven de plekken intiem en vertrouwd voelen, biedt het Park rust en wordt het karakter rondom het CAB-gebouw en de urban loop steeds dynamischer.

8

identiteit

HET CAB GEBOUW KLOPPEND HART Het kloppend hart van Cartess wordt gevormd door het CAB-gebouw. Een historische landmark: industrieel erfgoed van de Nederlandse Spoorwegen waar weer net als vroeger de maakindustrie centraal staat. In het CAB-gebouw combineren we horeca en creatieve bedrijvigheid met een brede podiumprogrammering.

Daarnaast biedt Creative Spaces ruimte voor startende creatieve ondernemers. Tel hierbij op de beste mbo-opleiding voor de muziekindustrie van Nederland, de Herman Brood Academie, en je hebt een succesrecept: een iconische magneet voor de wijde omgeving.

PLEK VAN INSPIRATIE EN GROEI CAB is een plek waar werken, leren en leven samenkomen. Ontmoeten en ontplooien zijn hierbij key; het CAB is een plek van inspiratie en groei. Net als mensen heeft het CAB-gebouw een sterk zelfontwikkelend vermogen, het is adaptief. We faciliteren deze zelfontwikkeling door onderdelen van het programma en de fysieke ruimte te co-creĂŤren met bewoners en gebruikers.

Het CAB-gebouw spreekt bezoekers uit wijk en stad aan als consument ĂŠn als producent. Het is een open en toegankelijke omgeving die interactie en samenwerking in buurt, wijk en stad ondersteunt. Key factoren voor een succesvolle samenleving.

CREATIEVE ECONOMIE Creative spaces biedt samen met Stichting Werkplaats Kunstenaars en Stichting Sophia ook ruimte voor kunstenaars. Creative spaces legt de verbinding tussen de creatieve ondernemers en de kunsten.

Het CAB-gebouw biedt een podium voor bijzondere tentoonstellingen voor beeldende kunsten, art en design producten. Zo inspireren kunst en ondernemerschap elkaar, een aanjager voor de vitale economie in het CAB. Productie en consumptie spelen hierbij een evenwichtige rol. Bezoekers kunnen in een restaurant eten of zelf een maaltijd produceren bij Kitchen Republic. Het is mogelijk om een live concert te bezoeken, maar je kunt ook een muziekstudio huren, een gezamenlijke playlist samenstellen of losgaan tijdens een les urban street dance.

KRUISBESTUIVING Een logische crossover tussen muziek en beweging ontstaat met het brede sportlesaanbod voor verschillende leeftijden en doelgroepen. Yoga, moderne dans- en balletlessen worden afgewisseld met streetdance, urban fitness en bootcamps.

De combinatie van vernieuwende initiatieven, hoogwaardige faciliteiten en de coolste muziekopleiding van Nederland geeft het CAB-gebouw een geheel eigen identiteit; een shining star die Utrecht stevig op de kaart zet.

9

Cartess

PLACEMAKING: SAMEN EEN PLEK MAKEN Placemaking zien we als een onmisbare schakel voor gezonde stedelijke transformatie. We organiseren activiteiten, ontplooien nieuwe initiatieven en benutten de kracht van reeds aanwezige lokale betrokkenheid om Cartess van begin af aan op de kaart te zetten. De periode 20182023 benutten we om actief de identiteit en sfeer van Cartess te “laden”. Om tijdens dit proces focus te houden op de grotere ontwikkelingslijnen, hebben we de volgende doelstellingen vastgesteld: 1 Identiteitsvorming Cartess: bekendheid en aantrekkingskracht vergroten 2 ‘Zachte landing’ creëren voor ingrijpende functieverandering naar wonen 3 Fysieke en mentale toegankelijkheid van het gebied verbeteren 4 Samenwerken: passende programma activiteiten neerzetten.

Ons initiatief, gezamenlijk resultaat

Een gezonde ‘plek’ kent in onze optiek een goede mix van functies op het vlak van consumeren, produceren, privé en publiek. Een plek waar mensen graag terugkomen en waaraan zij actief bijdragen.

Inhoudelijk linken alle placemaking-activiteiten aan de bovengenoemde doelstellingen en de centrale thema’s food, beweging, muziek. Daarbij experimenteren we waar mogelijk en relevant met de nieuwste technologieën.

We staan in placemaking voor een gezonde verhouding tussen zelf-initiëren, co-creëren, en faciliteren van activiteiten. Deze balans is nodig om synergie te realiseren tussen initiatieven en de strategische ontwikkelkoers (zowel inhoudelijk, budgettair als ruimtelijk). De programmamanager Placemaking speelt hierin een sleutelrol en vormt binnen het omgevingsteam de inhoudelijk aanjager. Zij werkt daarbij nauw samen met een programmateam van lokale ‘placemakers’.

Het placemakingsteam (als onderdeel van omgevingsteam) bestaat uit een programmateam van lokale placemakers onder leiding van, Vera de Jong, de programmamanager Placemaking.

Zelf initiëren

Een klein deel van de placemaking-activiteiten wordt volledig op initiatief van de projectorganisatie georganiseerd. Hiermee maken we een bewuste investering in de ontwikkeling van placemaking-gebiedsinfrastructuur

en de identiteitsvorming. Het inrichten van een tijdelijk park met augmented reality experience is hier een goed voorbeeld van, maar ook het experimenteren met een flexibel reserveringsysteem voor hybride gebruik van het CAB-gebouw. Ook investeren we in een kick-off periode met een serie werksessies om co-creatie en gedeeld eigenaarschap onder betrokkenen te stimuleren.

Faciliteren

Werksessies voor co-verantwoordelijkheid en eigenaarschap

Er is pas echt sprake van placemaking als aanwezige partijen in het gebied zoals bewoners en bedrijven zich verbonden voelen met het gebied. Co-creatie komt niet zomaar op gang, dit gaat om inhoudelijke en financiële co-verantwoordelijkheid en eigenaarschap. Om dit te realiseren start het omgevingsteam direct na gunning met een serie van interviews en werksessies met een actieve groep betrokkenen vanuit stad en gebied. Gezamenlijk scherpen we de visie op placemaking en programmalijn aan en inventariseren we verbetervoorstellen voor de openbare ruimte. Centraal in deze sessies staat community building tussen huidige gebruikers zoals dB’s, Oproer en het Filmcafé en nieuwe partijen zoals de Herman Brood Academie, Hooghiemstra, SWK 030, Stichting Sophia en Kitchen Republic.

Vergunningverlening

In overleg met gemeente zal het placemakingsteam onderzoeken hoe de vergunningverlening in het plangebied zo soepel mogelijk kan verlopen. Bijvoorbeeld door een team van vergunningverleners te betrekken bij het gebied en door de regels rond de vergunningen vooraf al kenbaar te maken zodat de ingediende plannen niet onverwacht worden afgewezen.

EEN GEZONDE PLEK

IEK MUZ

Concerten Audiotour

Community radio

October CAB Festival

Talks

Expo

Minimal food waste festival Retraitespaces

privé

Foodmarket AR maquette Outdoor gym

“Het CABgebouw als stationsplein voor verbinding”

FOOD

Consumptie (passief)

Lokaal thuisbezorgd

ZELF

CO-CREËREN

Flagship

Shared risk

High-risk High impact

High impact

10%

Er zijn twee zichtbare plekken voor placemaking: het tijdelijke Cartesspark en het CAB-gebouw. Deze plekken vormen tijdens de placemaking-periode een exploiteerbaar ‘platform’ voor initiatieven en organisaties uit de omgeving. Hierbij zetten we inhoudelijk vooral in op het realiseren van onverwachte ontmoetingen en het samenbrengen van verschillende subculturen en leefwerelden. Denk hierbij aan: (minimal food waste) festivals, dance-events, locatie-theater, TV-opnames, business launch-events.

De activiteiten en locatiehuur worden bekostigd door de externe initiatiefnemer.

Podcast

EEN GEZONDE VERHOUDING

Buddy system

Skatehal

publiek Brouwerij CAB color run

Foodlab

Privé moestuin/balkon

Kook workshops Muziekproductie

Productie (actief)

SPORT

Workshops Hackathons

50%

FACILITEREN No risk Mid-impact

40%

10

identiteit

ZICHTBARE PLEKKEN VOOR PLACEMAKING De placemaking-activiteiten centreren zich rondom twee plekken: Tijdelijk park voor (virtuele) ontmoeting In het begin van 2019 leggen we direct een deel van de openbare ruimte van Cartess aan, een tijdelijk park waar activiteiten georganiseerd worden waarbij voorbijgangers uitgenodigd worden om kennis te maken met het gebied. Centraal in het park staat een interactieve augmented reality (AR) maquette waar je kunt zien wat voor bijzonder nieuw stuk stad we hier ontwikkelen en op welke plekken je wordt uitgedaagd om zelf verdere invulling aan het gebied te geven. In lijn met de duurzaamheidsambitie van Cartess hergebruiken we de materialen van het tijdelijke park bij de definitieve inrichting van het park en de openbare ruimte.

Tijdelijke invulling CAB plein

het CAB-gebouw Uiteraard wordt ook het CAB-gebouw, als historische identiteitsdrager van Cartess, ingezet voor placemaking. Tot de start van de bouwactiviteiten van de woontoren in 2023 zullen gevestigde partijen en nieuwe partijen belangrijke spelers zijn in het opbouwen van een toekomstige stad- en wijkgerichte community.

Direct vanaf de gunning in 2018 nemen Herman Brood Academie en Hooghiemstra (na enkele cosmetische aanpassingen) delen van het CAB-gebouw in gebruik. De gevestigde en nieuwe partijen gaan direct van start met het prototypen van hun samenwerking.

Vanaf augustus 2019 komt de ruimte van City Box in het CAB-gebouw vrij en kunnen we ook die vierkante meters betrekken. In samenwerking met de Herman Brood Academie, dB’s en andere betrokkenen ontwikkelen we een slimme gezamenlijke strategie en planning om de soundstudio’s te vernieuwen. Daarnaast testen we alvast met het beheer van een flexibel reserveringsysteem voor o.a. meetingruimtes en podium, zodat we dit na de definitieve gebouwtransformatie soepel kunnen implementeren.

TIJDSLIJN PLACEMAKING Prototypen samenwerking “oude” en “nieuwe” partijen CAB Intrek in CAB gebouw door Creative spaces (Hooghiemstra) en Herman Brood Acadamie, SWK 030, Stichting Sophia en Oproer*

Maandelijks workshopprogramma (openbaar) o.a. georganiseerd door (artiest-) studenten van HBA en het netwerk van Hooghiemstra

Kickoff placemaking werksessies

Augmented reality (AR) maquette

Minimal food waste festival

CAB (Color)run

Oktober Cab Festival in aansluiting op Popronde Utrecht

Aanleg (deels) Cartesspark

Najaar 2018

Winter 2018

voorjaar 2019

zomer 2019

* cosmetische upgrade zodat er direct op bepaalde (dag)delen lesgegeven wordt in het gebouw

najaar 2019

winter 2019

Per seizoen een activiteit in cocreatie het CAB gebouw vult zich, de maandelijkse activiteienkalender breidt zich uit

2020- 2023

11

Cartess

2

PROGRAMMA NIEUWE BETEKENIS Met de herontwikkeling van de Cartesiusdriehoek ontstaat de kans om deze monofunctionele en geĂŻsoleerde plek een nieuwe betekenis te geven voor de stad Utrecht. Een nieuwe buurt waar gewerkt, gewoond en geleefd wordt. Een sterk programma vormt de basis voor het succes van de buurt. De diverse functies versterken elkaar en verbinden de nieuwe bewoners.

12

Programma

21

Cartess

3

RUIMTELIJK EEN NIEUW PERSPECTIEF

VERANKERING IN DE STAD

De Cartesiusdriehoek ontbrak geruime tijd op de mentale kaart van Utrecht.

Daar komt nu verandering in. De voormalige busremise en werkplaats van NS wordt getransformeerd naar een aantrekkelijke en gezonde stedelijke woonlocatie, waar welzijn, duurzaamheid en ruimtelijke kwaliteit hand in hand gaan. Het lang vergeten gebied is straks een plek waar ruim 5.000 mensen zich, omringd door een keur aan voorzieningen, thuis gaan voelen.

De Cartesiusdriehoek wordt een duurzame Utrechtse wijk met het CAB-gebouw als landmark en kloppend hart. Van belang is de aanhechting op het stedelijke weefsel.

De kracht van Cartess is dat ze goed toegankelijk is via het treinstation Zuilen, de groene westelijke stadsboulevard, en de geplande fietstunnel met de 2e Daalsedijk.

Mede daardoor vormt Cartess een belangrijke schakel tussen Werkspoor, Wisselspoor en de rest van de stad. Cartess heeft een aantrekkelijke schaal tussen de grote blokken in het Werkspoorkwartier en de kleinschaligheid van het Wisselspoor.

22

Ruimtelijk

Cartess

23

THUISKOMEN IN CARTESS De eigenheid van Cartess is duidelijk herkenbaar door alle lagen heen.

Vanuit elke entree ervaar je direct de groene woonkwaliteit van dit gebied.

Naarmate je dieper in het gebied komt en dichterbij een ieders voordeur wordt het groene karakter verrijkt met de eigen identiteit van de inwoners.

STAD

Entree eigen vallei • Aandacht voor de verschillende entree’s in het gebied • Getrapt groen versterkt vallei gevoel • Gevoel van grootsheid • Indentificatie met het gebied • Snelle beweging • Uniek in Utrecht en Nederland

BUURT

Entree eigen buurt • Ruimte voor jezelf, maar ook ruimte voor ontmoeting en samenzijn • Gevoel van veiligheid en vertrouwdheid • Gevoel van eigenheid • Kleinschalige details • Langzame verplaatsing

GEBOUW Binnen & Buiten

• Ontwerp van entree dmv hoogteverschil, plateau, overgang en grote deuren • Herkenning en een gevoel van thuis • Mogelijkheid om ruimte in te richten en te gebruiken zoals jij zelf wilt • Rustige bewegingen • Gebouwen zijn stevige structuren, waar nuance, kleinschaligheid en intimiteit ingebed worden

HUB

Entree eigen HUB • Stoere, hippe, uitdagende vibe en tegelijk dorps intiem en veilig • Fasciliteiten om het leven makkelijker, leuker en duurzamer te maken • Duidelijk ‘moment’’ van binnenkomen, gevoel van trots • Kunnen uitleggen waar je je bevindt aan de hand van diverse entree ontwerpen • Veel interactie en uitwisseling

Zij onderhouden gezamenlijk hun buurten of geven kleur aan hun eigen overgangszone tussen openbaar en prive. Thuiskomen in Cartess wordt een feest van herkenning en ontmoeting.

24

Ruimtelijk

DOORWAADBAARHEID We introduceren een kleinere korrelgrootte als een verdieping van het ruimtelijk plan uit het koersdocument. De verschillende korrels schuiven we in elkaar om stevige buitenranden te creĂŤren met een menselijke maat aan de binnenzijde. Bijkomend voordeel is dat er daardoor op de lagere volumes collectieve ruimtes voor de buitenrand kunnen worden gerealiseerd. De schaalsprongen van wijk, buurt, gebouw wordt daarmee explicieter vormgegeven.

Door de open, fijnmazige structuur ontstaat een doorwaadbare wijk en verbetert de overgang tussen de stad en de woning. De buitenring zal door zijn goede verbindingen intensief gebruikt worden door stedelijk langzaam verkeer. Met stedelijk programma maken we dit een intensieve belevingswereld: de urban loop. Aan de binnenzijde ligt het Cartess-park een plek voor bezinning, recreatie en evenementen. Een plek van de buurt waar de stad te gast kan zijn. De buurten en woningen zijn de derde laag. De bewoners moeten enerzijds profiteren van het park en de loop, anderszijds moet de overgang van publiek naar privĂŠ goed georganiseerd worden. De doorwaadbaarheid van de bouwblokken zorgt voor de zicht relaties, de hoogte verschillen, begroeiing en collectieve ruimtes zorgt voor de goede overgang tussen publiek en prive.

Het ruimtelijk plan kent twee typen openbare ruimtes; de urban loop en het CartessPark.

Thuis voelen op verschillende schaalniveaus Cartess is een wijk waar mensen zich op verschillende schaalniveaus thuis voelen. Waar iedereen een plek heeft die hij zich eigen kan maken, zich veilig en vertrouwd kan voelen, rust en privacy kan ervaren, zowel in als rondom het huis.

ECHT UTRECHT De gezellige, intieme hofjes en binnentuinen van de Utrechtse binnenstad zijn de stedenbouwkundige inspiratie om de binnenwerelden in Cartess op te breken tot een kleinere korrelmaat. Binnen de bouwvelden ligt een reeks buurten met een systeem van steegjes, laantjes, collectieve hofjes en binnentuinen. Met ontmoetingen en spontane of geplande collectieve activiteiten als dragend thema.

Het resultaat is een gebied met veel langzaamverkeer-routes en heldere plekken waar bijvoorbeeld gespeeld kan worden. Tegelijkertijd zorgen deze plekken voor een prettige collectiviteit, je voelt je er thuis omdat je onderdeel bent van een buurt.

31

Cartess

4

DUURZAAM EN GEZOND CARTESS ADEMT DUURZAAMHEID We maken van Cartess een vooruitstrevende duurzame stadswijk in Utrecht. De wijk draagt bij aan een beter klimaat en biedt toekomstige bewoners en gebruikers een gezonde leefomgeving en een hoge kwaliteit van leven. Onze vooruitstrevende duurzaamheidsambitie voor ‘healthy urban living’ in Utrecht.

Duurzaamheid is een integraal onderdeel van de ontwikkeling. Dat doen we door het leggen van nieuwe en vernieuwende verbindingen tussen de stad Utrecht, Cartess, de gebouwen en de bewoners. Bewoners en gebruikers krijgen faciliteiten die duurzaamheid bevorderen. De schaal van de Cartesiusdriehoek vergroot het effect uit tot de hele stad. Cartess is daarmee het ijkpunt voor duurzaam stadsleven, voor nu en voor later.

32

Duurzaam en gezond

43

Cartess

5

MOBILITEIT MOBILITY AS A SERVICE De strategisch gunstige ligging van de Cartesiusdriehoek geeft de mogelijkheid een compleet nieuwe standaard op het gebied van mobiliteit aan te bieden. We zetten in op maximaal gebruiksgemak en comfort, bereikbaar en betaalbaar voor iedereen in Cartess. Een volledig elektrische deelvloot, de fiets voor het grijpen en een slimme app zijn de ingrediĂŤnten waarmee we duurzame mobiliteit maximaal stimuleren.

44

Mobiliteit

63

Cartess

BOUWVELD 9 Het entreegebouw

Bouwveld 9 is opgedeeld in twee heldere volumes met aan het stationsplein de toren met short stay en aan de zuidzijde de mobilityhub. Door deze keuze ontstaat er een doorgang tussen de twee volumes, krijgen ze beide een alzijdige plint en ontstaat er een levendig welkomstmilieu. Ook is bewust de hoek van het plot vrijgelaten zodat men goed zicht houdt op de monumentale gevel van het CAB gebouw.

SHORT STAY levendige plinten met een aantrekkelijke uitstraling

Welkomstgebaar naar de omgeving. Een entree voor het hele gebeid.

Stimulans voor sociale samenhang door aantrekkelijke verblijfsruimtes, groene balkons en een sociale route voor interactie in het gebouw

O

Het entreegebouw is een verticale stapeling van blokken met de korrelgrootte van het masterplan

W

Z

N

Het markante volume van de short stay is opgebouwd uit verschillende kleinere blokken die de stedenbouwkundige schaal introduceren van Cartess. Elk van de blokken krijgt een eigen identiteit binnen het loftachtige karakter wat verwijst naar de geschiedenis van de stad waarmee het gebouw de blikvanger wordt van het nieuwe kwartier. In het gebouw worden ontmoetingen gestimuleerd op de begane grond en begeleidt een groene route de bewoners naar het collectieve terras op de 4e verdieping.

De mobilityhub sluit programmatisch aan bij de Urban Loop. Hier parkeert de bewoner zijn deelfiets of -auto en vind zijn weg via het park of de Urban Loop naar haar woning. Het thema van sporten en bewegen wordt zelfs doorgetrokken op het publiek toegankelijke dak vanwaar je een uitzicht hebt over de nieuwe buurt met in de achtergrond de historische stad.

GEZONDHEID

DUURZAAMHEID

MOBILITEIT

STEDELIJKE MIX

• Aantrekkelijke verblijfsruimtes, groene balkons • Stimuleert beweging door trap

• Efficiënt volume binnen een sterk stramien.

• Mobilityhub en station Zuilen zijn buren

•1 78 Shortstay woningen voor studenten expats/internationale muziekwerkers

VELD 9 (SHORTSTAY)

64

Uitwerking

SOCIALE RUIMTES VOOR ONTMOETING De begane grond is zeer open en toegankelijk. Hier kunnen de bewoners en bezoekers van Cartess elkaar ontmoeten.

Naast dit extroverte karakter is er ook ruimte voor een studie- en of werkplek.

Een ideale huiskamer voor de bewoner die na het studeren in het CAB-gebouw hier de mogelijkheid heeft tot ontspanning.

Vanuit de lobby loopt er een groene route omhoog naar het collectieve dakterras op de 4de verdieping. Hiermee wordt ook het gebruik van de trap in de onderste lagen van het gebouw gestimuleerd.

Lobby/huiskamer

Een aantrekkelijk interieur; sterke relatie met het publieke domein

Huiskamer

Lobby Werkplekken Bikebar

Verdieping 9 | Collectief terras & huiskamer

Verdieping 4 | Collectief terras & huiskamer