Cardiovasculaire Gezondheid

Dit is een commerciële uitgave verspreid met de Telegraaf. De redactie van de Telegraaf heeft geen betrokkenheid bij deze productie.

Lees meer op www.planethealth.nl

CARDIOVASCULAIRE GEZONDHEID Een campagne over hart- en vaataandoeningen

Daley Blind “Misschien had ik geen tijd om het echt goed te verwerken voor mezelf”

IN DEZE UITGAVE

Binnen een uur een nieuwe hartklep Nieuwe minder invasieve behandelmogelijkheden bij aortaklepstenose Pagina 4 Twee zonen met een donorhart Daan was de eerste in Nederland die twee maanden na zijn geboorte een nieuw hart ontving. Zijn broertje volgde.

Pagina 6

2

Lees meer op www.planethealth.nl

IN DEZE UITGAVE

MEDIAPLANET

VOORWOORD

Een mannenhart is geen vrouwenhart

06 Broertjes leven met een donorhart Moeder Merel spreekt over de intensieve ingreep die haar zonen vlaak na geboorte moesten ondergaan om in de leven te blijven.

Iedere dag overlijden in Nederland 53 vrouwen en 50 mannen aan hart- en vaatziekten. “Het vrouwenhart verschilt van het mannenhart”, stelt cardioloog dr. Janneke Wittekoek, directeur van Heartlife Klinieken.

FOTO : F R A N K VA N D ER B U R G

12 Diagnose aortaklepstenose blijft vaak uit Huisarts Jim de Vos en patiënt Ben Arts delen hun ervaringen en benadrukken het belang van tijdige symptoomherkenning.

Zijn er verschillen tussen mannen en vrouwen in het ontstaan van hart- en vaatziekten?

Janneke Wittekoek Cardioloog en directeur Heartlife Klinieken

“Jazeker. Het proces van aderverkalking verloopt bij vrouwen vaak anders dan bij mannen. Bij mannen zie je veel vaker dat een bloedvat op één bepaalde plek in het hart helemaal dicht zit. Er is dan één obstructie.

Bij vrouwen is het zo dat vaker het hele vaatsysteem gelijkmatiger dichtslibt. De vaten worden dan allemaal een stuk of stukje nauwer.”

Gelden voor mannen en vrouwen ook andere risicofactoren?

“Bij allebei gelden de bekende risico’s zoals ongezond eten, overgewicht, roken, drinken en te weinig bewegen. Bekend is inmiddels dat het vrouwenhart veel stressgevoeliger is dan het mannenhart. Het stressinfarct, ook wel bekend als ‘gebroken-hart-infarct’ treft vooral vrouwen. Ook vrouwen met een hoge bloeddruk, vrouwen die vroegtijdig in de overgang zijn geraakt en vrouwen die tijdens hun zwangerschap diabetes en/of hoge bloeddruk hadden, lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten.

Een gezonde levensstijl helpt absoluut maar laat daarnaast ook af en toe je cholesterol en je suikerwaarden controleren. ‘Ken-je-getallen’ is mijn pleidooi voor een goede hartgezondheid. Heel belangrijk dus om cholesterol, suikerwaarden en ook bloeddruk te controleren.

Het zijn spiegels van je (hart)gezondheid.”

FOTO : A JA X M ED I A

14 Daley Blind over zijn hartspierontsteking Na een periode van herstel blikt Daley Blind terug en vertelt over de mentale en fysieke impact van zijn hartspierontsteking.

Wat zijn bekende symptomen van hartproblemen?

“Iedereen kent de typische klachten van pijn in de linkerborst, uitstralend naar de linkerarm en vaak ook naar de kaak. Dat zijn echter typische mannenklachten. Zo’n zeventig procent van de vrouwen die een hartinfarct hebben gehad, hebben nooit druk op de borst ervaren. Vrouwen geven wel aan dat ze pijn op de rug hebben tussen de schouderbladen. Ook noemen ze vaak kortademigheid, extreme vermoeidheid en een griepachtig gevoel. Door die andere klachtenpatronen worden de signalen voor hart- en vaatziekten niet altijd herkend en soms zelfs afgedaan als overgangsklachten of (pre)menstruele klachten.”

Project manager: Nicole Busscher Business Developer: Britt Welters Managing Director: Rebecca Nicholson Head of Production: Daphne Mollema Designer: Juraj Príkopa Gedistribueerd door: de Groot Randstedelijke Telegraaf, september 2021 Drukkerij: Rodi Media Dit is een bijlage bij de Groot Randstedelijke Telegraaf. De inhoud van deze bijlage valt niet onder de hoofdredactionele verantwoordelijkheid van de Groot Randstedelijke Telegraaf. Copyright Mediaplanet Publishing House: Volledige of gedeeltelijke verveelvoudiging, openbaarmaking of overname van deze publicatie is slechts toegestaan met toestemming van de uitgever, met bronvermelding.

E-mail redactie: nl.info@mediaplanet.com

@planethealth.nl

Mediaplanet

@MediaplanetNL

@mediaplanet.nl

Papier gemaakt van gerecycled materiaal

Geschreven door Petra Lageman

Kun je zelf iets doen om hart- en vaatziekten te voorkomen?

“Door een paar risicofactoren aan te pakken

Een gezonde levensstijl helpt absoluut maar laat daarnaast ook af en toe je cholesterol en je suikerwaarden controleren”

Geschrev Paulien De

kun je zelfs heel snel behoorlijk veel winst boeken als het gaat om je hartgezondheid.

Een gezonde levensstijl is altijd een goed idee, dus eet gezond, drink geen of weinig alcohol, rook niet en zorg voor voldoende beweging.

Ben je een paar kilo te zwaar, probeer die kilo’s dan kwijt te raken.

Voor vrouwen is er het extra advies om aandacht te besteden aan stressmanagement.

Als je bedenkt dat vrouwen puur op basis van stress al een hartinfarct kunnen krijgen, lijkt het mij verstandig om te leren omgaan met stress.”

Helpt zo’n aanpak in alle gevallen?

“Een goede leefstijl is natuurlijk altijd goed maar er zijn ook belangrijke erfelijke factoren. Daarom pleit ik voor een nationaal screeningsprogramma. Er is een nationaal screeningsprogramma voor borstkanker waardoor bij heel veel vrouwen borstkanker in een vroeg stadium kan worden ontdekt en behandeld. Voor zowel mannen als vrouwen is er het bevolkingsonderzoek darmkanker dat (dikke)darmkanker in een vroeg stadium kan ontdekken en zelfs kan voorkomen. Beide onderzoeken zijn zeer succesvol. Het is bekend dat hart- en vaatziekten wereldwijd doodsoorzaak nummer één zijn. Wij weten hoe deze ziekten ontstaan en wat de risicofactoren en rode vlaggen zijn. En toch wachten wij met behandelen totdat er al klachten zijn. Dat is echt onlogisch. Door meer preventie is het mogelijk risicofactoren op hart- en vaatziekten tijdig op te sporen en vervolgens leefstijladviezen te geven of medicatie voor te schrijven. Nu gebeurt dat alleen nog incidenteel, als iemand al klachten heeft.

Met een landelijk bevolkingsonderzoek kun je een enorme slag maken in het voorkomen, tijdig signaleren en behandelen van hart- en vaatziekten.”

T

ten verwa in het har huis in D voor een dat verwa het tegen bleken te kenhuis t genoeg p bleven pa weg.”

MEDIAPLANET

Lees meer op www.planethealth.nl 33

Dit artikel is financieel mogelijk gemaakt door Finapres Medical Systems. Finapres Medical Systems heeft geen inhoudelijke betrokkenheid gehad bij de totstandkoming van het interview.

Meten is weten: hierom is je bloeddruk meten belangrijk Een hoge bloeddruk vergroot de kans op onder meer een hartinfarct, een hersenbloeding en boezemfibrilleren.

“Weten hoe het zit met je bloeddruk kan mogelijk grote problemen voorkomen”, stelt prof. dr. Luc Jordaens, verbonden aan Erasmus MC. Wanneer is een bloeddruk te hoog?

“De World Health Organization heeft daarvoor een richtlijn ontwikkeld. Die richtlijn houdt rekening met het ‘witte jassen effect’. Bij de dokter is je bloeddruk altijd iets hoger. Daar geldt een bloeddruk van 140/90 als grens. Meet je je bloeddruk thuis, in rusttoestand en zonder dat je stress ervaart, dan is 135/85 de grenswaarde.”

Prof. dr. Luc Jordaens Cardiac Electrophysiologist Erasmus MC

Geschreven door Paulien Derwort

Kun je thuis je bloeddruk net zo goed meten als de dokter dat doet?

“Huisartsen gebruiken een manchetbloeddrukmeter die om de arm gaat. Voor een thuissituatie bestaan verschillende automatische bloeddrukmeters. Ga rustig zitten, wacht even en meet dan pas je bloeddruk. Als je je bloeddruk altijd op hetzelfde moment van de dag meet, krijg je een goed beeld. Bij twijfel doe je drie metingen na elkaar met steeds een tijdje rust ertussen. Dan deel je de uitkomst door

drie. Dat geeft een goed gemiddelde.”

Wat meet een bloeddrukmeter exact?

“Het gaat om de boven- én de onderdruk.

Dat zijn de twee zaken die aangeven of er sprake is van een te hoge bloeddruk en dus een verhoogd risico op hart- en vaatziekten en andere aandoeningen.”

Stel je meet een paar dagen een hoge waarde. Wat moet je dan doen?

“Dan bel je de huisarts voor een afspraak. De huisarts bespreekt met jou wat jouw bevindingen zijn en of er misschien sprake is van emotionele of stressvolle situaties. Die kunnen immers ook effect hebben op je bloeddruk. Als uit onderzoek blijkt dat je echt een hoge bloeddruk hebt, kan de huisarts, al dan

niet in overleg met de cardioloog, maatregelen nemen om je bloeddruk te verlagen. Ook kan verder onderzoek worden gedaan. Dat jij je bloeddruk controleert, kan echt bijdragen aan het behoud van je gezondheid.”

Heeft het zin om je bloeddruk te meten als je last hebt van duizelingen of flauwvallen?

“Als je die klachten hebt, is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts. Met een continue bloeddrukmeting met een vingermanchet zoals Finapres Medical Systems kunnen de trendlijnen worden gevolgd doordat er iedere hartslag een bloeddruk wordt gegenereerd. Dit kan ook nuttig zijn bij overdosis van geneesmiddelen of bij bloeddrukdaling bij opstaan.”

Dit artikel is financieel mogelijk gemaakt door AstraZeneca. AstraZeneca heeft geen inhoudelijke betrokkenheid gehad bij de totstandkoming van het interview.

Cardioloog: “Voor acute hartklachten is er altijd plek” Door de coronacrisis is het op veel plekken in de zorg nog druk. Wat betekent dat voor mensen met hartklachten? Cardioloog Wilco Tanis van het HagaZiekenhuis: “Spoedeisende zorg is nooit in het gedrang geweest.”

Geschreven door Paulien Derwort

T

oen de coronacrisis zich aandiende, zetten veel artsen in de hart- en vaatzorg zich schrap voor grote drukte. “Wij hadden een grote toestroom van patiënten verwacht,” zegt Wilco Tanis, cardioloog in het hartcentrum van het HagaZiekenhuis in Den Haag. “Virussen zorgen vaak voor een grotere kans op hartinfarcten, en dat verwachtten we ook bij corona.” Maar het tegenovergestelde gebeurde. Mensen bleken terughoudend om naar het ziekenhuis te gaan. Tanis: “We hebben altijd genoeg plek gehad voor acute zorg. Toch bleven patiënten aanvankelijk massaal weg.”

Wachttijden

Spoedzorg

Inmiddels is de vraag naar acute zorg weer op het oude peil. Maar bij de minder spoedeisende zorg is het nog wel druk. Tanis: “Er is veel inhaalzorg van bijvoorbeeld uitgestelde operaties. We hebben een tekort aan belangrijk zorgpersoneel zoals echolaboranten en verpleegkundigen.” Dat betekent dat mensen soms langer moeten wachten op bijvoorbeeld een hartecho of andere vervolgonderzoeken: “We kijken altijd wat acuut is en wat niet,” zegt Tanis. “Het is niet prettig als je moet wachten, maar wij letten wel goed op of wachten medisch verantwoord is. Echte spoedeisende zorg is nooit in het gedrang geweest, en nog steeds niet.”

Voor wie acute hartklachten heeft, is er dus altijd plek. Tanis: “Klachten zoals benauwdheid, acute heftige druk op de borst met uitstraling naar de arm, zweten en misselijkheid kunnen duiden op een hartaanval. Bel dan altijd 112.” Maar ook voor de minder spoedeisende klachten is het belangrijk om naar je huisarts te gaan, zegt Tanis: “Wachttijden zijn vervelend, maar er wordt zorgvuldig naar jouw persoonlijke situatie gekeken.

En als patiënt heb je ook invloed. Je kunt bijvoorbeeld een aanvraag doen voor wachtlijstbemiddeling. Dan word je geholpen door je zorgverzekeraar, zodat je zelf je zorgaanbieder met de minste wachttijd kunt kiezen.”

Benauwdheid, pijn op de borst met uitstraling naar de arm, zweten en misselijk? Dat kan een hartaanval zijn.

Bel dan direct 112.

Wilco Tanis Cardioloog HagaZiekenhuis

Scheve mond, verwarde spraak of lamme arm? Dat kan een beroerte zijn.

Bel dan ook direct 112.

Wilt u meer weten over de signalen?

Scan de QR-code.

Blijf niet rondlopen met hartklachten.

Bel 112 bij acute klachten of bezoek uw huisarts als er geen spoed is.

4 Lees meer op www.planethealth.nl

MEDIAPLANET

ERVARINGSVERHAAL

Prof. Dr. N.M.D.A. van Mieghem Cardioloog Erasmus MC

FOTO : S H U T T ER STO C K

Binnen een uur: een nieuwe hartklep en levensstijl voor Mevrouw Mohr-Mudde Prof. Dr. N.M.D.A. van Mieghem is cardioloog in het Erasmus MC. Hij plaatste binnen een uur een nieuwe hartklep bij mevrouw Mohr-Mudde. Niet met een openhartoperatie, maar met een minder invasieve ingreep via de lies.

Mevrouw MohrMudde Patiënt

Geschreven door Corry Daalhof

• Aortaklepstenose is een vernauwing van de hartklep door slijtage dat leidt tot verkalking.

• Vijf procent van alle 60-plussers hebben hier last van. Bij mensen boven de 80 is dit twintig procent.

Hoge bloeddruk, te hoog cholesterol, roken en diabetes kunnen het verkalkingsproces versnellen.

• Naarmate de verkalking toeneemt, gaat de klep minder goed open en ontstaat een vernauwing.

• Ga bij kortademigheid, flauwvallen, pijn op de borst, algehele vermoeidheid naar de huisarts.

• De huisarts kan naar het hart luisteren. Is er een ‘ruis’, dan volgt een doorverwijzing naar een cardioloog. Met een echo van het hart wordt de diagnose van een aortaklepstenose gesteld.

Mevrouw Mohr-Mudde (72) was vaak benauwd en hield veel vocht vast. De huisarts schreef medicijnen voor en maakte regelmatig een hartfilmpje. Omdat de klachten aanhielden, stuurde hij haar door naar de cardioloog. “Mijn hart werd regelmatig ‘geschokt’ en dat hielp dan wel voor even, maar de klachten kwamen toch weer terug. Na nader onderzoek bleek mijn aortahartklep aan vervanging toe. Die werd vervangen in het Erasmus MC.” De operatie duurde slechts een uur. “Na een plaatselijke verdoving bracht de cardioloog via mijn slagader een nieuwe hartklep in. Het werkt als een paraplu die uitgevouwen wordt. Na vier dagen in het ziekenhuis was ik weer thuis.”

“Ik ben nu gewoon thuis bezig met revalideren. Ik fiets alweer en werk weer in mijn tuin. Alles nog wel kalm aan natuurlijk, ik bouw het rustig op. Ik houd geen vocht meer vast en ik ben niet meer benauwd.

Over enkele weken ga ik terug voor een echo ter controle.”

“Ik heb grote bewondering voor de manier waarop de nieuwe hartklep is geplaatst. Het ging allemaal prima, ik had nooit verwacht dat het zo’n ‘simpele’ operatie zou zijn. Ik vond het wel een beetje eng om de operatie bewust mee te maken, maar ook dat viel achteraf erg mee. Een nieuwe hartklep gaf me mijn actieve levensstijl weer terug. Ik heb meer lucht, meer energie en ik houd geen vocht meer vast. Ik voel me een geluksvogel en kan weer lekker doen wat ik zo graag doe.”

ONZE THERAPIEËN VERBETEREN WERELDWIJD ELKE SECONDE HET LEVEN VAN TWEE MENSEN Over de hele wereld verbeteren we levens door onze medische technologie, diensten en therapieën. Het is onze missie om pijn te verlichten, gezondheid te herstellen en levens te verlengen. Elk jaar helpen we miljoenen mensen om hun leven weer terug te krijgen.

KOM MEER TE WETEN OP www.medtronic.nl

MEDIAPLANET

INZICHT -

er last procent. en dia-

r een

dicijnen mdat r naar schokt’

Lees meer op www.planethealth.nl 57

Zelf je bloedstollingswaarden meten heeft veel voordelen Voor trombosepatiënten is het in coronatijd extra belangrijk om regelmatig bloedstollingswaarden te meten. “Patiënten die zelf meten ervaren een gevoel van controle”.

k bleek

a mijn s een n in het

waarop

mpele’ ng om dat viel Dr. M.C. Nierman Medisch leider e mijn

Atalmedial Trombosezorg

Ernstig zieke coronapatiënten die opgenomen zijn in het ziekenhuis hebben mogelijk een verhoogde kans hebben op trombose. Melchior Nierman is medisch leider bij Atalmedial Trombosezorg: “Doordat artsen inmiddels meer over die risico’s weten, worden die ernstig zieke patiënten nu extra in de gaten gehouden.” Symptomen van trombose zijn bijvoorbeeld een pijnlijk, verkleurd of opgezet been of ademhalingsproblemen. De trombosedienst begeleidt mensen die specifieke antistollingsmiddelen gebruiken; zogenaamde vitamine Kantagonisten (VKA).

Nierman: “Hun bloedstollingswaarde mag niet te hoog en niet te laag worden. Dus we houden die scherp in de gaten”.

Vaccinatie

In eigen hand

Nierman: “Voor ‘gewone’ tromboses lijkt het er niet op dat een vaccinatie een verhoogde kans op trombose geeft. We weten echter nog niet exact de invloed van de coronavaccinatie op bloedstollingswaarden, omdat de vaccins nieuw zijn. Daarom vragen we onze patiënten om hun waardes voor en na een vaccinatie extra te controleren. Puur uit voorzorg dus.” Het monitoren van de bloedstollingswaardes is ook belangrijk om de vaccinatie zelf veilig te laten verlopen: “Bij zo’n injectie is er altijd kans op een spierbloeding bij mensen die VKAantistollingsmiddelen gebruiken. Daarom is het belangrijk dat de antistolling goed is ingesteld.”

Patiënten die antistollingsmiddelen gebruiken, krijgen bij hun vaccinatieoproep een verzoek om naar de Trombosedienst te gaan voor een meting. Nierman: “Maar we stimuleren mensen ook om te zelf te leren prikken. Patiënten die zelf hun waardes monitoren, voelen zich daar vaak prettiger bij. Ze ervaren meer vrijheid en ze nemen trouwer hun medicijnen in. Dus meld je aan bij de Trombosedienst voor een zelfmeetcursus, zodat je straks zelf je waardes in de gaten kunt houden.”

Geschreven door Paulien Derwort

Zelfmeten bij trombose: meer vrijheid en gemak Heeft u een verhoogde kans op trombose en gaat u regelmatig naar de trombosedienst?

Met CoaguChek meet u zelf snel en gemakkelijk uw stollingswaarden - waar en wanneer u wilt. Zelfmeten is opgenomen in het basispakket en wordt vergoed.

Ontdek of zelfmeten iets voor u is.

Vraag ernaar bij uw trombosedienst.

MEDIAPLANET 19

6 Lees meer op www.planethealth.nl

ERVARINGSVERHAAL

er thuis meten

chting. Geschreven door Petra Lageman

Twee zonen met een donorhart: Daan en Lev leven dankzij een donorhart De broertjes Daan (5 jaar) en Lev (2 maanden) zijn geboren met hypertrofische cardiomyopathie, een heel zeldzame hartafwijking. Toen ze een paar maanden oud waren, kregen ze een donorhart.

Daan was de eerste in Nederland die op zo’n jonge leeftijd een donorhart kreeg.

Wat maakte dat je die stap durfde te zetten?

“De dokter vertelde dat Daan zonder donorhartje zou sterven”, vertelt zijn moeder Merel van Zwieten. “Dat er zo snel, binnen twee maanden, een hartje beschikbaar kwam, had niemand verwacht. Daan leeft dankzij ouders die afscheid hebben moeten nemen van hun kindje en ondanks hun verdriet toestemming gaven voor orgaandonatie. Daar zijn wij hen intens dankbaar voor.”

Hadden de dokters kunnen weten dat Lev dezelfde hartafwijking heeft?

“Het is wereldwijd nooit eerder voorgekomen dat binnen een gezin twee kindjes met deze hartafwijking zijn geboren. Tijdens de zwangerschap zag Lev’s hartje er bij de uitgebreide medische echo’s perfect uit. De problemen ontstonden, net als bij Daan, pas na de geboorte.”

Wat kunnen jullie zoontjes weer dankzij hun donorhartjes?

“Lev is natuurlijk nog maar vijf maanden

Dat wij met z’n vieren een gezin vormen, is ons wonder” maar hij drinkt uitstekend. Het gaat heel goed met hem. Daan is een doodnormale jongen van bijna zes. Hij gaat naar school, heeft vriendjes en is gek op spelen en knutselen. De afgelopen twee jaar is hij niet één keer opgenomen in het ziekenhuis. Hij heeft een heel goed leven.”

Zijn er ook beperkingen?

“Een donorhart gaat gemiddeld twintig jaar mee. Dat is een beangstigend idee. Ook moeten de jongens levenslang medicijnen slikken om afstoting te voorkomen.

Door die medicatie zijn ze vatbaarder voor andere ziekten. Toch proberen wij daar niet te veel mee bezig te zijn. Na de

harttransplantatie zei Daan’s dokter ‘we hebben hem dit hartje gegeven zodat hij kan gaan léven, niet zodat hij de hele dag binnen moet zitten’. Dat is ons uitgangspunt.”

Wij zijn intens dankbaar dat andere ouders toestemming gaven voor orgaandonatie” Heeft wat jullie hebben meegemaakt jullie kijk op het leven veranderd?

“Bram en ik zijn van nature hele positieve mensen. Toch maakten wij ons soms druk om kleine dingetjes. Dat gebeurt nu niet meer. Dat Daan en Lev er zijn, dat wij met z’n vieren een gezin vormen, is ons wonder.

Het leven is er om van te genieten.”

MEDIAPLANET

Lees meer op www.planethealth.nl

7

INZICHT

FOTO : S H U T T ER STO C K

Waarom regelmatig je bloeddruk meten belangrijk is Maar liefst een op de drie Nederlanders heeft een hoge bloeddruk en 40 procent van deze groep is hier niet eens van op de hoogte. Van een hoge bloeddruk voel je namelijk vaak niets. “En daar zit een potentieel gevaar”, zegt huisarts David Smeekes van de Hartstichting. Zijn advies: minimaal een keer per jaar je bloeddruk meten. Ook Anita (45) ontdekte de zogenaamde ‘stille aandoening’ door te meten.

Geschreven door redactie

A David Smeekes Huisarts Hartstichting

nita liep net zoals drie miljoen andere Nederlanders nietsvermoedend rond met een hoge bloeddruk. “Het was in 2009, ik was destijds 45 jaar oud. We konden via mijn werk vrijwillig een bloeddrukmeting doen. De uitslag was alarmerend: mijn bovendruk was 220 en de onderdruk 160. Ik had geen klachten, dus het is echt toeval dat het bij mij ontdekt is.

Ik had het nooit verwacht.”

Jaarlijks je bloeddruk meten Omdat je meestal niet merkt dat de bloeddruk hoog is, is het meten ervan de enige manier om daarachter te komen volgens David Smeekes: “Als je tijdig ontdekt dat je bloeddruk verhoogd is, kun je er vaak nog veel aan doen om deze weer te verlagen. Is de bloeddruk in orde, dan is eens per jaar meten in principe voldoende. Bij een te hoge waarde meet je de bloeddruk het liefst ook enkele dagen daarna, om te zien of die zo blijft.”

Gezond leven IRn het omlaag brengen of voorkomen van een hoge bloeddruk is de leefstijl volgens Smeekes een belangrijke hoeksteen. Hij adviseert om minder zout te eten. “Kies voor verse groenten en fruit en kook zelf.

Zo houd je grip op de hoeveelheid zout die je eet. Tachtig procent van het zout dat we binnenkrijgen komt namelijk uit bewerkte producten, dit is ontzettend veel.” Daarnaast kan beweging en stoppen met roken volgens David de bloeddruk op peil houden of omlaag brengen. “Mensen met overgewicht doen er goed aan om af te vallen. Hiermee kan de bloeddruk tot zo’n twintig punten dalen”, vervolgt hij.

Op tijd Ook Anita kreeg het advies om haar leefstijl aan te passen. Anita: “Ik ben in totaal twintig kilo afgevallen en ik ben blij dat ik er op tijd achter ben gekomen.

Hierdoor had ik nog de mogelijkheid om

iets aan mijn bloeddruk te doen. Mijn gezondere leefstijl heeft effect gehad op mijn bloeddruk. Inmiddels slik ik sinds 2017 helemaal geen medicijnen meer en is mijn bloeddruk altijd goed. Ik houd dat wel in de gaten en meet met regelmaat mijn bloeddruk. Dat gaat heel makkelijk en kan ik gewoon thuis doen.”

Risico hart- en vaatziekten Bij de meeste mensen stijgt de bloeddruk in de loop der jaren. Vanaf het 40e levensjaar komt een hoge bloeddruk vaker voor. Vaak voel je hier niets van. Maar op de langere termijn kan een hoge bloeddruk de kans op hart- en vaatziekten zoals hartfalen, een hartinfarct, etalagebenen (vernauwing van de slagaders) en een beroerte verhogen. Een normale bloeddruk is 120/80. Bij waarden boven de 140/90 is er sprake van een hoge bloeddruk.

Kijk voor meer informatie over thuis je bloeddruk meten op www.hartstichting. nl/bloeddruk

8

Lees meer op www.planethealth.nl

MEDIAPLANET

Deze spread is financieel mogelijk gemaakt door Edwards Lifesciences. Edwards Lifesciences heeft geen betrokkenheid gehad bij de totstandkoming van de interviews.

Zo herken je aortaklepstenose sneller in gesprek met je huisarts

K

lachten aan de hartklep ontstaan vaak geleidelijk: “Mensen hebben vaak jarenlang al vage vermoeidheidsklachten. Hun conditie blijkt al een flinke tijd achteruit te gaan”, vertelt huisarts Jim de Vos uit Blaricum. Hij zet zich in voor meer kennis over aortaklepstenose. “Maar liefst 1 op de 8 mensen boven de 75 jaar krijgt last van deze aandoening. Eerst worden ze kortademig, worden sneller moe of hebben pijn op hun borst. Maar klachten worden niet altijd herkend.”

Want dat is wat er zes jaar geleden verkeerd ging bij Ben Arts (83). “Ik dacht: wat word ik vroeg oud zeg!” lacht Ben. “Ik was altijd een stoere, sterkte kerel geweest.

Onverwoestbaar! Maar nou moest ik tijdens het grasmaaien ineens uitrusten. Mijn krachten namen langzaam af.” Ben heeft zijn kortademigheid jarenlang afgedaan als normale ouderdomsklachten. Toch ging het bij Ben van kwaad tot erger. “Mijn overbuurman zag mij puffen en steunen.

Hij zei: je hebt geen kleur meer in je gezicht, dit ben ik niet van je gewend.” Uiteindelijk kon Ben bijna niks meer. “Ik kon niet eens van het bed naar de badkamer lopen zonder tussendoor op de wasbak uit te rusten.”

Een ruisje horen

Geschreven door Paulien Derwort

Volgens huisarts De Vos is het belangrijk om scherp te zijn op symptomen. “Bij mensen boven de zestig met vermoeidheidsklachten moet je altijd overwegen om naar het hart te luisteren. Als iemand voor een tweede of derde keer bij je terugkomt, neem dat dan serieus. Hoewel aortaklepstenose in het begin vaak weinig klachten geeft, kun je met een stethoscoop dan vaak

al een ruisje horen. Dat is direct reden om door te verwijzen voor een echo.” En juist dat duurde bij patiënt Ben wat langer. De oorzaak werd aanvankelijk op de verkeerde plek gezocht.

Ben: “Door mijn kortademigheid werden mijn longen onderzocht. Maar die longklachten waren een gevolg van het hart dat niet meer goed functioneerde.” Ook Jim de Vos ziet dat een versleten hartklep kan leiden tot allerlei andere problemen.

“Aortaklepstenose is progressief. Wordt er niks aan gedaan, dan gaat het van kwaad tot erger. Je krijgt hartfalen. Dan wordt het gevaarlijk.” Dat is er precies wat er bij Ben gebeurde: “Achteraf liep ik bijna 10 jaar lang met klachten rond. Ik denk dat als ik nog twee maanden had gewacht, ik er nu niet meer was geweest.” Daarom is voor patienten belangrijk om goed voorbereid naar de huisarts te gaan, zodat die je sneller kan doorverwijzen naar de juiste plek. Toen Ben eindelijk in het ziekenhuis onder behandeling kwam van een cardioloog, was hij dan ook erg opgelucht: “Er werd eindelijk wat aan gedaan.”

Een nieuwe hartklep Huisarts Jim de Vos legt uit dat aortaklepstenose goed te behandelen is. “De hartklep is verkalkt en sluit daarom niet meer goed. De klep kan met een openhartoperatie worden vervangen door een kunstklep. Zo’n klep kan heel lang mee, maar zo’n operatie is wel ingrijpend. Veel oudere mensen krijgen daarom een TAVI, een Transcatheter Aortic Valve Implantation. Dat is een veel minder invasieve behandeling via de lies.

De TAVI duwt dan de oude hartklephartklep weg en neemt de functie over. Soms hoeft

de patiënt zelfs niet eens onder narcose.”

Volgens De Vos zijn de resultaten van zo’n TAVI indrukwekkend. En ook Ben heeft dat gemerkt: “Op donderdag kreeg ik de ingreep, die duurde maar twee uurtjes.

De artsen hebben mij goed ondersteund, en met een grapje ervoor gezorgd dat ik rustig de narcose in ging. Toen ik wakker werd zei de cardioloog: het gaat nú al beter met u!”

De volgende dag liep Ben urenlang te wandelen over de gang van het ziekenhuis, iets wat hij jarenlang niet had kunnen doen. Vier dagen na zijn operatie kon hij weer als vanouds zijn gazon maaien. “Ik voelde me in één klap 30 jaar jonger. Het was ongelooflijk!” Ben is opnieuw actief geworden. Zo doet hij zelfs 25 uur per week vrijwilligerswerk en rijdt weer rond op zijn fiets. “Het is onvoorstelbaar hoe mijn leven veranderd is.”

In gesprek blijven Huisarts Jim de Vos hoopt op meer bewustwording over aortaklepstenose.

Daarom geeft hij webinars aan collega’s en deelt hij informatie via hartklepfalen.nl.

Ook roept hij patiënten op om erover te spreken met de huisarts: “Als je klachten hebt, hoef je echt niet gelijk in paniek te raken. Maar het zijn die typische langdurige vermoeidheidsklachten die heel geleidelijk erger worden waar we alert op moeten zijn.” Ook Ben adviseert mensen met klachten om in dialoog te blijven met de huisarts. “De drempelvrees om naar de dokter te gaan is nog steeds groot. Maar doe het toch. Zo’n stethoscopisch onderzoek duurt twee minuten. Ik had het jaren eerder moeten doen.”

FOTO : F R A N K VA N D ER B U R G

Langdurige vermoeidheidsklachten worden niet altijd gekoppeld aan hartproblemen. Huisarts Jim de Vos en patiënt Ben Arts delen hun ervaringen: “Raak niet in paniek, maar praat wel met je huisarts.”

Jim de Vos Huisarts Gooise Huisartsen Blaricum

Bron: Osnabrugge RLJ, et al. Aortic stenosis in the elderly: disease prevalence and number of candidates for transcatheter aortic valve replacement: a meta-analysis and modeling Study.

J Am Coll Cardiol 2013;62:1002–12.

Grimard BH, Larson JM. Aortic stenosis: diagnosis and treatment. Am Fam Physician 2008;78:717–24. ©2021 PP--EU-2786 v1.0

RLJ, et nosis in isease

MEDIAPLANET

Zo bereid jij je voor op de afspraak met je huisarts

ates for r aortic ment: sis and Scan de QR-code voor de volledige online guide.

Larson enosis: -

U-2786

Lees meer op www.planethealth.nl 95

Aanvraag hartonderzoek Waarom heb jij deze afspraak gemaakt?

Ik doe niet zoveel als vroeger en/of mijn omgeving herkent mij in de volgende punten: Kortademig en snel buiten adem

Jouw hartgeschiedenis In vergelijking met 6 maanden geleden, doe jij nog steeds de dagelijkse activiteiten en hobby’s die je altijd hebt gedaan en leuk vindt om te doen?

Ja, mijn dagelijkse routine is niet veranderd Ik moet het wat rustiger aan doen, maar ik ben nog steeds actief

Snel vermoeid Nee, vroeger was ik actiever Pijn op de borst Duizeligheid

Doen hartproblemen zich voor binnen jouw familie?

Hartkloppingen

Ja

Inspanningsacitiviteiten onderbreken door gebrek aan adem

Nee Weet ik niet

Wanneer begonnen deze symptomen?

(Bijvoorbeeld: een aantal weken geleden, tijdens een bepaalde activiteit, signalen vanuit naasten)

Heeft een huisarts ooit naar je hart geluisterd met een stethoscoop?

Ja, minder dan een jaar geleden Ja, meer dan een jaar geleden

Heb jij hier gedurende de hele dag last van of alleen op bepaalde momenten?

Nee

(Bijvoorbeeld: tijdens lopen of in de nacht)

Weet ik niet

Het monitoren van jouw symptomen

Indien je de laatste vraag met ja hebt beantwoord: Is jou eerder verteld dat je een hartruis hebt?

Ja

Ik ervaar de volgende symptomen meer/minder dan normaal:

Nee

Meer dan Minder dan normaal normaal

Weet ik niet

Vermoeid / weinig energie Kortademig na dagelijkse activiteiten of tijdens het liggen

Gezwollen enkels of voeten

Vragen om aan jouw huisarts te stellen

Gevoel dat je hart een slag overslaat of hartkloppingen

Over jouw symptomen:

Zwak / duizelig

Pijn op de borst Moeite met korte afstanden lopen Ik heb geen symptomen

Wanneer je een van deze symptomen ervaart of merkt dat ze veranderen of verergeren, vertel het dan onmiddellijk aan jouw huisarts.

Wanneer je last hebt van andere symptomen, schrijf ze dan hier:

Wat betekenen mijn symptomen?

Hoe klinkt mijn hart als je er met een stethoscoop naar luistert?

Heb ik een hartruis?

Hoe weet ik of mijn symptomen verergeren?

Is er iets waarmee ik moet stoppen of wat ik kan vermijden om mijn symptomen niet verder te verergeren?

Hoe kan ik mijn dagelijkse activiteiten en hobby’s die ik heb moeten verminderen of opgegeven weer oppakken?

Ik denk dat ik één of meer symptomen van aortastenose heb, wat moet ik doen?

Wat zijn de vervolgstappen?

Moet ik terugkomen om je te zien? Zo ja, wanneer?

Moet ik testen laten doen?

Hoe wordt aortastenose gediagnostiseerd?

Welke testen zal ik moeten ondergaan om een diagnose te kunnen stellen?

Zijn er activiteiten waarmee ik moet stoppen terwijl ik aan het wachten ben op mijn testresultaten?

Hoe krijg ik mijn resultaten?

Met wie moet ik contact opnemen wanneer ik niet mijn resultaten krijg?

10 Lees meer op www.planethealth.nl

MEDIAPLANET

INTERVIEW

FOTO : A JA X M ED I A

Xernam imil iusapitisit quam, ius is et moluptate commollabore volore, eaquibustium earcipit ant volest

Daley Blind over hartspierontsteking: “Het mentale aspect moest maar even wachten” Profvoetballer Daley Blind zakte in 2019 tijdens een Ajax-wedstrijd tegen Valencia plotseling in elkaar. De diagnose: een hartspierontsteking. Zijn verhaal toont het belang van gezond leven en goed zorgen voor je hart, gedreven door de passie voor zijn sport.

iusapitisit et molupllabore ibustium volest

MEDIAPLANET

Lees meer op www.planethealth.nl 11 9

Waarom heb je besloten om nu je verhaal te delen?

“De hartspierontsteking kwam rauw op mijn dak vallen. Het is niet iets waar je het met vrienden over hebt als je een avondje gaat stappen, zeg maar. Laat staan als je veel sport, gezond leeft en nog relatief jong bent.

Dan is het best pittig om dat opeens zelf mee te maken. Ik hoop dat door mijn verhaal te doen en door meer campagnes in de toekomst, jongeren gaan inzien dat gezond leven en goed voor je hart zorgen belangrijk is.”

Na je diagnose volgde een periode van herstel. Hoe was het om verplicht rust te nemen als topsporter?

“Je wil sporten, maar het kán niet. De tijd dat ik verplicht moest rusten, was in die zin wel moeilijk. Ik had geen pijn of lichamelijke klachten - althans, niets wat ik zelf merkte.

Ik vertrouwde volledig op het advies van de artsen om rust te nemen om zo snel mogelijk weer terug te keren op het veld.”

Ik kan emoties over het algemeen goed uitschakelen, maar zó emotieloos ben ik nou ook weer niet” Hoe kijk je terug op die periode? Heb je daar iets uitgehaald naast fysiek herstel?

“Ik heb veel tijd met mijn gezin besteed. Dat was het enige wat erg prettig was. Verder voelde ik me fysiek dus gewoon goed.”

En hoe was dat mentaal? Cardiologen geven aan dat een hartspierontsteking ook een psychologische impact kan hebben op sportprestaties.

“Ik heb er alles aan gedaan om weer zo snel mogelijk te kunnen sporten. Daar had ik geen angst voor. Het klinkt misschien gek, maar het mentale moest maar even wachten. Nu ik het er over heb, had ik misschien geen tijd om het echt goed te verwerken voor mezelf. Ik wilde gewoon zo snel mogelijk weer voetballen. Misschien dat ik daardoor onbewust over angst heen wilde stappen.”

Welke impact had het op je denkwijze?

Wat is er sindsdien veranderd?

“Ik merk dat ik sindsdien nog beter op mijn voeding let. Daarnaast denk ik veel meer aan mijn nachtrust. Als ik weet dat ik de volgende dag veel fysieke inspanning heb zoals een wedstrijd of zware training, dan ben ik daar nog bewuster mee bezig dan voorheen.”

Het is belangrijk om vertrouwen te hebben in je eigen lichaam”

Kun je daar een voorbeeld van geven?

“Voorheen dacht ik weleens dat ik ook zonder ontbijt een training door zou kunnen komen. Dat is ook wel zo - en dat zou ik nu ook nog kunnen - maar daar voel ik me niet meer prettig bij. Nu zorg ik voordat ik me inspan altijd voor bepaalde rituelen en dat ik de juiste voedingsstoffen binnenkrijg. Hetzelfde geldt voor de juiste nachtrust. Dat is geen tijdelijk traject; het is een verandering in mijn levensstijl.”

In hoeverre draag jij de zorgen over jouw gezondheid van je nabije omgeving met je mee?

“Mijn vrouw en ik hadden toentertijd net ons eerste kindje gekregen. Gesprekken met haar, mijn ouders en vrienden; dat komt natuurlijk hard binnen. Ik kan emoties over het algemeen goed uitschakelen, maar zó emotieloos ben ik nou ook weer niet dat dat me niet raakt. Iedereen om me heen heeft me altijd enorm gesteund om zo snel

mogelijk weer te kunnen sporten. Niemand heeft me daarin geprobeerd tegen te houden of bepaalde vragen gesteld waardoor ik ging twijfelen.”

Je vader was natuurlijk ook bekend topvoetballer. Welke rol heeft hij vervuld in deze periode?

“Het speelde geen rol dat hij ook voetballer is geweest en ervaring heeft in topsport. Op dat moment was hij gewoon vader. Iemand die het beste voor heeft voor zijn kind qua zorg, informatie en herstel.”

In hoeverre heeft de situatie jouw kijk op het leven veranderd?

“Ik kan nu heel cliché antwoord geven dat je moet genieten van elke dag. Maar die positieve instelling had ik al. Het heeft dus vooral wat veranderd op sportgebied: nog meer aandacht voor voeding en slaap. Verder ben ik eigenlijk zoveel mogelijk hetzelfde gebleven.”

Maar wellicht heeft het je positieve instelling wel versterkt?

“Misschien wel. Ik weet niet zozeer of het te maken heeft met mijn hartsituatie: maar als ik nu mijn kinderen weer zie na een zware dag trainen of na een minder goed wedstrijdresultaat, dan zijn dat momenten dat ik voetbal beter bij het voetbal kan laten.

Dat herken ik meer met de tijd. Maar of dat nou expliciet met mijn hartsituatie te maken heeft, weet ik niet.”

Welk advies wil je meegeven aan anderen?

“Luister altijd goed naar je arts. Of als je denkt dat je meer aankan, ga nog eens naar een arts om te kijken óf en hóe je je grenzen kunt verleggen. Passend bij de passie voor je sport. Daarnaast is het belangrijk om vertrouwen te hebben in je eigen lichaam. Om daarmee angst te verliezen die je misschien hebt opgedaan.

Dat je weer gaat dúrven. Of dat nou om sport gaat of iets anders. Als je dat vertrouwen niet hebt, durf daar dan ook hulp in te zoeken. Het is helemaal geen schande om om hulp te vragen. Schaam je hier niet voor, zowel fysiek als mentaal.

Het is juist hartstikke goed dat die hulp er is.”

ZOLL, uw partner

in reanimatie en acute zorg Voor alle leeftijden- van baby tot volwassenen

ZOLL: toonaangevende fabrikant van medische apparatuur en softwareoplossingen die de acute zorg vooruit helpen.

Onze eerste prioriteit is het verbeteren van de resultaten van patiënten en het helpen redden van levens, door clinici en hulpverleners wereldwijd te voorzien van revolutionaire reanimatie- en acute intensive care-technologie.

Onze geavanceerde technologie is ingebed in ons portfolio van professionele defibrillators, automatische externe defibrillators (AED’s) en temperatuurbeheersysteem.

Van vroege interventie tot post-reanimatiezorg, ZOLL®producten vormen de maatstaf voor betrouwbaarheid voor reddingsteams van ambulances, ziekenhuizen, militairen, openbare veiligheid en alternatieve zorg.

Samen kunnen we helpen meer levens te redden.

Bezoek onze website: www.zoll.com/nl/markets/hospital

Vul hier het contactformulier in: https://info.zoll.com/nl-contact