Dit is een commerciële uitgave verspreid met De Telegraaf. De redactie van De Telegraaf heeft geen betrokkenheid bij deze productie.
Deze uitgave gaat over hart- en vaataandoeningen Lees meer op www.planethealth.nl
Cardiovasculaire Gezondheid Barbara de Loor “Ik ben geboren met een hartafwijking”
Hartfalen Het belang van het vroegtijdig herkennen en het bespreekbaar maken van symptomen Aortaklepstenose Behandelmogelijkheden bij een vernauwing van de aortaklep
Ulloriam dolent. Endam elibus molutem dolor sit coribusda amet
2
MEDIAPLANET
Lees meer op www.planethealth.nl
IN DEZE UITGAVE
VOORWOORD FOTO : G E T T Y I M AG ES
04 Bloeddruk meten David Smeekes, huisarts van de Hartstichting vertelt alle ins en outs over bloeddruk meten.
Een derde van de hart- en vaatpatiënten kampt met verminderd welbevinden
06 Hartoperatie Barbara de Loor stond voor de keuze: een hartoperatie of stoppen met schaatsen.
Een hart- of vaataandoening heeft sowieso impact. Mentale problemen, zoals depressie en angst, zijn een veelvoorkomend probleem bij mensen met een hart- of vaataandoening. Het coronavirus zorgt voor extra zorgen waardoor lotgenotencontact belangrijker is dan ooit.
R online
Anke Vervoord Directeur Harteraad
Dutch CardioVascular Alliance Drie initiatieven uitgelicht om hart- en vaatziekten te herkennen, op te sporen en beter te behandelen.
Project Manager: Laura Lommen & Rosemarie De Ferrante Business Developer: Laura Lommen Managing Director: Rebecca Nicholson Content & Production Manager: Liselotte Sevat Digital Manager: Willem- Jan Persoons Designer: Vratislav Pecka Gedistribueerd door: De Telegraaf , september 2020 Drukkerij: Rodi Media Dit is een bijlage bij De Telegraaf. De inhoud van deze bijlage valt niet onder de hoofdredactionele verantwoordelijkheid van De Telegraaf. Copyright Mediaplanet Publishing House: Volledige of gedeeltelijke verveelvoudiging, openbaarmaking of overname van deze publicatie is slechts toegestaan met toestemming van de uitgever, met bronvermelding. Edward Lifesciences heeft een bijdrage geleverd aan de totstandkoming van deze uitgave.
@planethealth.nl
Mediaplanet
@MediaplanetNL
@mediaplanet.nl
Papier gemaakt van gerecycled materiaal
uim een derde van de patiënten met hart- en vaataandoeningen kampt in coronatijd met verminderd welbevinden. Dat blijkt uit recent onderzoek dat door het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en Harteraad is uitgevoerd. In tijden van corona is deze groep extra kwetsbaar voor mentale problemen, zo blijkt uit de resultaten. “Deze groep mensen maakt zich ernstig zorgen over hun eigen veiligheid en toekomstperspectief. Denk hierbij aan financiële zekerheid zoals een baan en de bereikbaarheid van de reguliere zorg”, zegt Anke Vervoord, directeur van Harteraad. Deze grote groep van ruim 1,5 miljoen mensen heeft praktische, sociale en emotionele steun nodig. Dit geldt natuurlijk ook voor hun naasten, want ook zij hebben hun angsten en zorgen. “Die zorgen worden niet altijd uitgesproken, daarin vervult Harteraad ook een belangrijke rol.”
Gelijkgestemden
Geschreven door Redactie
Onder veel hart- en vaatpatiënten heerst er de reële angst om besmet te raken met het coronavirus en eenzaamheid ligt op de loer. In heel Nederland biedt Harteraad samen met vrijwilligers een veilige plek voor het uitwisselen van kennis, ontmoetingen en ervaringsverhalen. “Vooral die ervaringen blijken erg belangrijk te zijn om op een juiste manier met de aandoening om te gaan”, vertelt Anke. “Het creëren van dit lotgenotencontact is belangrijk als ondersteuning van elkaar, waardoor iedereen
Ik zou daarom iedereen ook willen adviseren: houd je ogen, oren én hart voor elkaar open, zodat niemand in de kou blijft staan!” geprikkeld wordt om zo optimaal mogelijk zijn of haar eigen leven te leiden. Daarnaast doorbreekt het lotgenotencontact ook het isolement van sommige patiënten die vanwege corona minder contact hebben met andere mensen.”
Beschikbaarheid van zorg Door de coronamaatregelen kwam in de maanden maart, april en mei hartrevalidatie, die van levensverlengend belang is, tot stilstand. Naar schatting ging het om 30.000 patiënten. Harteraad heeft met de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie (NVVC) en andere partners er bij ziekenhuizen en hartrevalidatiecentra op aangedrongen om hartrevalidatie op afstand aan te bieden. “Op die manier blijven we elkaar helpen en dat vind ik nu belangrijker dan ooit. Ik zou daarom iedereen ook willen adviseren: houd je ogen, oren én hart voor elkaar open, zodat niemand in de kou blijft staan!”
Middels deze special willen wij in het speciaal aandacht vragen voor deze groep hart- en vaatpatiënten. Ga voor meer informatie naar www.planethealth.nl
MEDIAPLANET
Lees meer op www.planethealth.nl
3
INZICHT FOTO : G E T T Y I M AG ES
Hartfalen: neem ongemakken niet voor lief Het risico van hartfalen wordt vaak onderschat. Ondanks de ontwikkelingen in de behandeling hebben patiënten met hartfalen een vergelijkbare levensverwachting als patiënten met kanker.* Het is belangrijk om vroeg een goede diagnose te stellen en om na diagnose alert te zijn op ongemakken en symptomen. Benoem de ongemakken die u als patiënt ervaart bij de dokter en neem deze niet voor lief.
Vermoeidheid Geschreven door Petra Lageman
Sneller kortademig
H
et hart is de motor van het lichaam en pompt bloed rond om ons lichaam van zuurstof en voedingsstoffen te voorzien. Bij hartfalen gaat de pompfunctie langzaam achteruit waardoor klachten als vermoeidheid, kortademigheid en benauwdheid ontstaan. Deze klachten worden vaak geweten aan de hogere leeftijd (65+), stress of slecht slapen. Hoewel dat zeker een rol kan spelen, is het belangrijk om toch bij uw (huis)arts aan de bel te trekken bij deze klachten.
Goed geïnformeerd De belangrijkste oorzaak voor het ontstaan van hartfalen is een hartinfarct. Enkele andere oorzaken zijn ritmestoornissen, niet goed behandelde langdurige hoge bloeddruk, klepafwijkingen en (genetische) hartspierziekten. Na een hartinfarct wordt hartfalen in de meeste gevallen tijdig ontdekt. In andere gevallen is het stellen van de diagnose moeilijker. “Zelfs een huisarts denkt vaak eerst aan longproblemen. Juist daarom is het belangrijk dat je als patiënt goed geïnformeerd bent en de mogelijkheid van hartfalen benoemt bij je huisarts”, stelt cardioloog Hans-Peter Brunner-La Rocca, werkzaam in het Maastricht Universitaire Medisch Centrum.
Kortademig
Deze pagina is financieel mede mogelijk gemaakt door Novartis Pharma B.V.
Jo Meurders (74) heeft sinds ruim een jaar last van hartfalen. Zijn situatie was in het begin zo ernstig dat hij dertien weken op de afdeling cardiologie van het MUMC werd behandeld. “Ik was al hartpatiënt, toen ik last kreeg van kortademigheid heb ik direct mijn huisarts gebeld. Hij heeft me altijd voorgehouden dat ik bij klachten gelijk contact met hem moest opnemen. Mijn huisarts heeft me doorgestuurd naar het ziekenhuis en daar mocht ik gelijk blijven. Omdat ik mijn ongemakken niet voor lief heb genomen en dankzij de alertheid van mijn huisarts en de inspanningen van de artsen en verpleegkundigen in het ziekenhuis ben ik er nog.”
Opgezette voeten/enkels
Onrustig slapen
Optimaliseren van de behandeling De diagnose werd snel gesteld: hartfalen. “De medicijnen die ik slikte, werden eerst stopgezet en langzaam maar zeker werd een nieuwe, betere, balans gevonden met een nieuwe combinatie van medicatie. Ook kreeg ik, als eerste in Maastricht, een chip geïmplanteerd. Die chip registreert of ik vocht in de longen vasthoud en kan op afstand worden afgelezen. Zo kunnen ze gelijk ingrijpen als het niet goed gaat.”
Sluipenderwijs “Het is een ziekte die vaak sluipenderwijs ontstaat en verergert”, vertelt Brunner-La Rocca.“Je raakt wat sneller vermoeid, houdt vocht vast, merkt dat je dat heuveltje dat je vroeger fluitend omhoog fietste nu niet meer in datzelfde tempo kunt beklimmen. Die eerste klachten neem je vaak voor lief. Het gebeurt immers geleidelijk en vaak in eerste instantie alleen als je je wat meer inspant. Het is belangrijk dat je als hartfalenpatiënt niet denkt ‘het hoort er nu eenmaal bij’, want hartfalen gaat niet over.
Neem contact op met je arts “Wacht, indien u hartfalen hebt, niet tot de ongemakken misschien afnemen, maar neem direct contact op met de dokter of de gespecialiseerd verpleegkundige”, adviseert Brunner-La Rocca. “Deze verpleegkundigen hebben een eigen spreekuur en zijn doorgaans ook telefonisch bereikbaar. Leg je probleem voor of laat een berichtje achter. Als de verpleegkundige het niet vertrouwt, zal hij of zij overleggen met de cardioloog.”
Het is belangrijk dat je als hartfalen patiënt niet denkt ‘het hoort er nu eenmaal bij’, want hartfalen gaat niet over” – Hans-Peter Brunner-La Rocca
communicatie en de snelle terugkoppeling voel ik me veel zekerder.”
Kwaliteit van leven Voordat Meurders werd opgenomen was hij, naar eigen zeggen, niets meer waard. “Ik kon eigenlijk alleen maar zitten want van liggen kreeg ik het benauwd. Typisch een symptoom van hartfalen weet ik inmiddels. Nu voel ik me weer geweldig. Als je me nu vraagt ‘waar heb je last van’ of ‘wat beperkt je’, dan is mijn antwoord ‘nergens van’ en ‘niets’. In combinatie met goede begeleiding en behandeling heb ik geen terugval meer gehad. Ik ben uitermate tevreden met de kwaliteit van leven. Als hartfalenpatiënt moet je je verdiepen in je aandoening”, vindt Meurders. “Als je eenmaal weet waar je op moet letten, neem je niet alle ongemakken voor lief.” 0920CRM1370759
Belang goede en tijdige communicatie Brunner-La Rocca en Meurders hebben regelmatig contact. “Begrijpen wat hartfalen inhoudt en een goede, tijdige en wederzijdse communicatie over ongemakken zijn van levensbelang”, stelt Meurders. “Dat heeft mijn cardioloog me heel goed ingeprent. Heb je ergens last van, voel je je anders dan anders, aarzel niet maar neem contact op. Dankzij die goede
Hans-Peter Brunner-La Rocca Cardioloog MUMC
For non-native speakers go to www.heartfailurematters.org or www.heartfailure.com. Onder andere op de website www.hartfalen.nl vind je meer informatie en kun je gratis een hartfalenpakket bestellen. *Mamas MA, Sperrin M, Watson MC, et al. Do patients have worse outcomes in heart failure than in cancer? A primary care-based cohort study with 10-year follow-up in Scotland. Eur J Heart Fail. 2017;19(9):1095-1104. doi:10.1002/ejhf.822
Jo Meurders Patiënt
4
MEDIAPLANET
Lees meer op www.planethealth.nl
INZICHT FOTO : D E H A RT ST I C H T I N G
Waarom regelmatig je bloeddruk meten belangrijk is Maar liefst een op de drie Nederlanders heeft een hoge bloeddruk en 40 procent van deze groep is hier niet eens van op de hoogte. Van een hoge bloeddruk voel je namelijk vaak niets. “En daar zit een potentieel gevaar”, zegt huisarts David Smeekes van de Hartstichting. Zijn advies: minimaal een keer per jaar je bloeddruk meten. Ook Anita (45) ontdekte de zogenaamde ‘stille aandoening’ door te meten. Geschreven door Redactie
A
nita liep net zoals drie miljoen andere Nederlanders nietsvermoedend rond met een hoge bloeddruk. “Het was in 2009, ik was destijds 45 jaar oud. We konden via mijn werk vrijwillig een bloeddrukmeting doen. De uitslag was alarmerend: mijn bovendruk was 220 en de onderdruk 160. Ik had geen klachten, dus het is echt toeval dat het bij mij ontdekt is. Ik had het nooit verwacht.”
Jaarlijks je bloeddruk meten Omdat je meestal niet merkt dat de bloeddruk hoog is, is het meten ervan de enige manier om daarachter te komen volgens David Smeekes: “Als je tijdig ontdekt dat je bloeddruk verhoogd is, kun je er vaak nog veel aan doen om deze weer te verlagen. Is de bloeddruk in orde, dan is eens per jaar meten in principe voldoende. Bij een te hoge waarde meet je de bloeddruk het liefst ook enkele dagen daarna, om te zien of die zo blijft.”
Gezond leven In het omlaag brengen of voorkomen van een hoge bloeddruk is de leefstijl volgens Smeekes een belangrijke hoeksteen. Hij adviseert om minder zout te eten. “Kies voor verse groenten en fruit en kook zelf. Zo houd je grip op de hoeveelheid zout die je eet. Tachtig procent van het zout dat we binnenkrijgen komt namelijk uit bewerkte producten, dit is ontzettend veel.” Daarnaast kan beweging en stoppen met roken volgens David de bloeddruk op peil houden of omlaag brengen. “Mensen met overgewicht doen er goed aan om af te vallen. Hiermee kan de bloeddruk tot zo’n twintig punten dalen”, vervolgt hij.
Op tijd Ook Anita kreeg het advies om haar leefstijl aan te passen. Anita: “Ik ben in totaal twintig kilo afgevallen en blij dat ik er op tijd achter ben gekomen. Hierdoor had ik nog
de mogelijkheid om iets aan mijn bloeddruk te doen. Mijn gezondere leefstijl heeft effect gehad op mijn bloeddruk. Inmiddels slik ik sinds 2017 helemaal geen medicijnen meer en is mijn bloeddruk altijd goed. Ik houd dat wel in de gaten en meet met regelmaat mijn bloeddruk. Dat gaat heel makkelijk en kan ik gewoon thuis doen.”
Risico hart- en vaatziekten Bij de meeste mensen stijgt de bloeddruk in de loop der jaren. Vanaf het 40e levensjaar komt een hoge bloeddruk vaker voor. Vaak voel je hier niets van. Maar op de langere termijn kan een hoge bloeddruk de kans op hart- en vaatziekten zoals hartfalen, een hartinfarct, etalagebenen (vernauwing van de slagaders) en een beroerte verhogen. Een normale bloeddruk is 120/80. Bij waarden boven de 140/90 is er sprake van een hoge bloeddruk.
David Smeekes Huisarts Hartstichting
Kijk voor meer informatie over thuis je bloeddruk meten op www.hartstichting.nl/ bloeddruk
Veroval® ECG en Bloeddrukmeters Combineert 2 meetmethoden
Nauwkeurig, comfortabel en eenvoudig
+ Combine
DUO2SENSOR Technologie méthodes de mesure
Om uw bloeddruk en hartritme goed te kunnen meten, heeft u een apparaat nodig dat zo nauwkeurig mogelijk meet en gebruiksvriendelijk is. De klinisch gevalideerde bloeddrukmeters van Veroval® meten nauwkeurig en comfortabel en zijn eenvoudig te bedienen.
Kijk voor meer informatie en de aanbieding* op: bloeddrukmeter.shop/veroval *Deze actie is enkel geldig via aankoop bij bloeddrukmeter.shop. De actieperiode loopt van 29 september tot 4 oktober 2020. Zolang de voorraad strekt.
de beste keuze voor patiënten met hart- of bloedsomloopstoornissen
Veroval® Compact Bovenarm Volautomatisch, nauwkeurige en aangename meting
39,99 nu voor
€29,99
Veroval® Duo Control
Veroval® 2 in 1 ECG en bloeddrukmeter
Meet correct zelfs 79,99 nu voor bij hartritmestoornissen €59,99
Helpt beroerte te voorkomen
139,99 nu voor
€99,99
MEDIAPLANET
Lees meer op www.planethealth.nl
5
Aortaklepvernauwing treft een op de tien 65-plussers Aortaklepstenose is een vernauwing van de aortaklep. De hartklep gaat niet helemaal goed open. Hierdoor stroomt het bloed minder gemakkelijk van de linkerhartkamer naar de aorta. Gelukkig zijn er goede behandelmogelijkheden en heb je deels je eigen hartgezondheid in de hand. Geschreven door Petra Lageman
Risicofactoren “Er zijn drie mogelijke oorzaken voor een vernauwing van de aortaklep. Er kan sprake zijn van een aangeboren hartklepafwijking, het kan optreden als gevolg van acuut reuma en het kan een gevolg zijn van het feit dat we ouder worden. Een op de tien 65-plussers krijgt last van een vernauwing van de aortaklep. Mensen met een hoog cholesterolgehalte, een hoge bloeddruk en suikerziekte lopen eveneens een verhoogd risico. Vrouwen en mannen hebben grofweg een even groot risico op deze aandoening en vertonen dezelfde symptomen.”
Preventie “Preventie heeft altijd de voorkeur”, stelt cardioloog Janneke Wittekoek. “Of we nu jong of oud zijn, iedereen kan zo goed mogelijk voor zijn of haar hart zorgen.” Het zijn de welbekende adviezen: eet gezond, beweeg voldoende, rook niet, let op je gewicht en ken je getallen. Zo kun je zelf je BMI in de gaten houden. Daarnaast adviseert Wittekoek om bij routinecontroles van de huisarts je cholesterol en je bloeddruk te laten controleren.
Vroegtijdig ingrijpen “Als je toch bij de huisarts bent om je waarden te laten controleren, vraag dan meteen of de huisarts met een stethoscoop naar je hart luistert. Een beginnende of gevorderde aortaklepvernauwing heeft namelijk een heel herkenbaar geluid. Op deze manier
is een spoedoperatie niet nodig en kan de huisarts je goed laten monitoren voordat er symptomen gaan opspelen.”
Symptomen en behandelingen “Typische symptomen van een aortaklepvernauwing zijn pijn op de borst, duizelingen, flauwtes, kortademigheid en hartkloppingen. Het vervelende is dat wanneer deze klachten optreden de vernauwing vaak al vergevorderd is. Medisch ingrijpen is dan noodzakelijk. Om vernauwingen aan de aortakleppen te behandelen, zijn er drie mogelijke operatieve ingrepen. Met een ballondilatatie wordt er een ballonnetje ingebracht en op de plek van de vernauwing ‘opgepompt’ waardoor de hartklep simpelweg wordt opgerekt. Een andere optie is een openhartoperatie. Hierbij wordt er via een snee in de borstkas de aortaklep vervangen. De minst ingrijpende behandeling is een TAVI. Hierbij wordt er via de lies met een katheter een nieuwe hartklep naar het hart gebracht.”
Minder invasief
Ga naar de dokter
“Vroeger kwamen alleen mensen voor de hierboven genoemde TAVI-behandeling in aanmerking indien zij te slecht waren voor een hartoperatie”, weet Wittekoek. “De resultaten zijn echter zo veelbelovend, dat het inmiddels ook voor minder hoog risicopatiënten wordt toegepast. Naar verwachting wordt de aortaklepkatheter de standaardbehandeling voor iedere patiënt.”
“Als je vermoedt dat je een verhoogd risico loopt of je hebt last van klachten, ga dan naar je huisarts”, adviseert Wittekoek. “Je hoeft niet bang te zijn dat je bij de huisarts of in het ziekenhuis corona oploopt. Iedere arts werkt volgens strenge richtlijnen om besmetting te voorkomen. Het klinkt cru maar als je te lang wacht met hartklachten dan ga je niet dood aan corona maar aan je hart.”
TIJD MAAKT HET VERSCHIL
PATIËNTEN ONDERSCHATTEN SOMS HUN SYMPTOMEN
UC202108045NL
U HEEFT MOGELIJK EEN VERNAUWING VAN DE AORTAKLEP
Kortademigheid Duizeligheid
Chronisch gebrek aan energie
Drukkend Onregelmatige gevoel op of hartslag pijn in de borst
Flauwvallen
Lees meer op www.planethealth.nl
Hartruis
6
MEDIAPLANET
Lees meer op www.planethealth.nl
NIEUWS FOTO : E WO U D R O O KS
INZICHT
Haperende kleppen als gezondheidsrisico Geschreven door Angelina Hammond Interventiecardioloog prof. dr. Nicolas Van Mieghem is gespecialiseerd in het onderzoeken en behandelen van hartklepaandoeningen. Zijn ingrepen worden minimaal invasief uitgevoerd; ze zijn minder ingrijpend dan chirurgie. Er zijn aanwijzingen dat steeds meer mensen met klepproblemen in aanmerking kunnen komen voor een behandeling met katheters via de lies. “Wij hebben als mens vier hartkleppen in ons lichaam. Technieken bij hartkatheterisatie zijn vooral van toepassing aan de linkerkant. Qua aanpak kunnen we deze ingrepen in twee categorieën verdelen. De eerste categorie bestaat uit de aortaklep, die zich tussen de linkerhartkamer en aorta bevindt. De benadering van deze hartklep gebeurt meestal door een katheter via de liesslagader. In de andere categorie wordt de katheter via de liesader ingebracht. De mitralisklep die zich bevindt tussen linkerhartkamer en -boezem en de tricuspidalisklep die zich bevindt tussen rechterhartkamer en -boezem worden via de ader behandeld. Daarnaast wordt ook de pulmonalisklep, die zich tussen de rechterhartkamer en longslagader bevindt meegenomen. Bij een hartklepaandoening is een hartklep vernauwd of vertoont de klep lekkage. Met als gevolg dat er moeilijker bloed passeert door de hartklep of een deel van het bloed stroomt weer terug het hart in. Het hart moet dan harder werken om voldoende bloed rondgepompt te krijgen, waardoor de belasting op het hart fors kan toenemen.”
Barbara de Loor: “Ik moest kiezen: een ingreep aan mijn hart of stoppen met schaatsen” Ze weet als geen ander hoe belangrijk een gezond hart is. Zonder haar hartoperatie was Barbara de Loor naar eigen zeggen nooit wereldkampioen schaatsen op de 1000 meter geworden. Nu zet ze zich in als ambassadeur voor de Hartstichting en deelt ze haar verhaal.
katheter via een ader in mijn lies naar binnen in mijn hart. Vier uur lang zochten ze naar de oorzaak van de stoornissen. Ik was bij bewustzijn en dat was slopend, want ze zitten toch in je hart. Toen ze hem vonden was het alsof mijn hart uit mijn borst klapte. Het is maar goed dat ik het van tevoren niet zo besefte.”
Een aangeboren hartafwijking
Wereldkampioen
“Ik heb jarenlang last gehad van hartritmestoornissen door een aangeboren hartafwijking. Dat werd een enorme belemmering bij de topsport. Hoe meer en hoe harder ik trainde, hoe meer last ik kreeg. Soms sloeg mijn hart uit het niets naar de 220. Daar schrok ik wel van. Toch ben ik pas naar een dokter gegaan toen mijn begeleidingsteam dat aangaf.”
“In 2005 werd ik wereldkampioen op de 1.000 meter. Zonder die ingreep was dat nooit gelukt. Ik ben achteraf echt blij dat ik het heb laten doen, want ik had er in het dagelijks leven ook last van kunnen krijgen. Nu sport ik nog steeds, maar ik ben geen topsporter meer. In de winter geef ik schaats-clinics en ik doe elk jaar mee met de elfstrandentocht van de Hartstichting. Dit jaar is er vanwege corona een alternatief: de Hartstocht. Ik heb er zin in, want het zijn altijd heerlijke wandeldagen.”
Belemmering bij de topsport “Mijn hart beperkte me op een gegeven moment zo, dat ik een keuze moest maken: stoppen met schaatsen op topniveau, of een ingreep aan mijn hart. Ik besefte dat als die ingreep zou slagen, ik misschien wereldkampioen kon worden. Ook zou ik dan de rest van mijn leven zonder die problemen kunnen leven. Toen heb ik de keuze gemaakt om me te laten opereren.”
Zware ingreep aan het hart “De ingreep was mentaal heel erg zwaar. Ik kreeg een ablatie. Ze gingen met een
Het vertrouwen was weg “De ingreep was mentaal zo zwaar dat ik geen vertrouwen meer had om voluit te gaan bij het schaatsen. Ik blokkeerde, alsof een stemmetje in mijn hoofd zei: doe jij maar even rustig aan. Maar ik zat toen internationaal bij de top zes van de wereld! Uiteindelijk moest ik er keihard voor werken en duurde het een jaar voordat ik weer voluit kon gaan. Veel langer dan ik had verwacht.”
BARBARA’S TIP: BLIJF JEZELF MONITOREN “Gezond leven is superbelangrijk. Je hart is je motor. Daar moet je echt zuinig op zijn. Zorg goed voor jezelf, en voorkom stress. Je kunt als een gek gaan sporten, maar dat dwangmatige kan ook weer stress geven. Blijf jezelf monitoren: gaat het goed, is alles nog in balans? En dan gewoon ‘hup’, lekker naar buiten en bewegen met elkaar. Dat is zo’n beetje het mooiste wat er is.”
Geschreven door June Kromjongh-Smit
Wat kan de oorzaak zijn van haperende hartkleppen? “Meestal gaat het om de volgende oorzaken: een ontsteking, een aangeboren afwijking of slijtage. Hierbij kun je denken aan weefselvermoeidheid, afgenomen elasticiteit, verlittekening of verkalking van de kleppen, vaten en spierweefsel. Bij een ontsteking zal de patiënt hoge koorts vertonen. Slijtage van de hartkleppen uit zich door toenemende vermoeidheid, pijn op de borst, flauwvallen en de onmacht om zich echt in te spannen. Een aangeboren afwijking wordt vaak via een klinisch onderzoek na geboorte of tijdens de kinderjaren vastgesteld op basis van een hartruis of groeiproblemen.” Hoe worden slecht functionerende hartkleppen behandeld? “Een analyse via echocardiografie beoordeelt de locatie en soort van de beschadiging. Via een CT-scan kan de kwaliteit van de bloedvaten in kaart worden gebracht. Op basis hiervan kan er beoordeeld worden of een behandeling van een versleten aortaklep een optie is. Op basis van verschillende beeldvormingstechnieken, algemene toestand en leeftijd van de patiënt wordt een behandelplan opgesteld. In het algemeen wordt een zieke hartklep bij voorkeur gerepareerd of vervangen. Mocht er gekozen worden voor een katheterisatie via de lies in plaats van een klassieke openhartoperatie, dan kan dat positief zijn voor een patiënt. Het is minder belastend voor het lichaam en de herstelperiode is dan ook veel korter. Welke ingreep er ook wordt gekozen, mijn advies is altijd: neem bij klachten van pijn op de borst, vermoeidheid, flauwvallen of fysieke achteruitgang altijd contact op met uw Prof. dr. Nicolas huisarts. Je kunt van Mieghem beter te vroeg dan Interventiete laat aan de bel cardioloog trekken.” Erasmus MC
MEDIAPLANET
Lees meer op www.planethealth.nl
7
INTERVIEW
FOTO : G E T T Y I M AG ES
Maatwerk voor het vrouwenhart Hella de Jonge is kunstenares, schrijfster en documentairemaakster. In april werd haar documentaire ‘De slag om het Vrouwenhart’ gelanceerd, gebaseerd op haar ervaringen als vrouw met hartproblemen. Halverwege juni hebben medici en politici zich uitgesproken om meer aandacht te besteden aan de reguliere zorg. Hella de Jonge hoopt vurig, dat dit zal leiden tot concrete stappen zoals verbeterde diagnostiek en behandelplannen voor vrouwen met hartproblemen. Als ervaringsdeskundige schreef zij haar roman ‘Hartschade’ waarin ze onder andere vertelt over haar hartproblemen en de frustrerende gang langs vele artsen. Geschreven door Angelina Hammond
Waarom was dit frustrerend? “Hartklachten bij vrouwen worden slecht herkend door artsen. Ik heb dat zelf meegemaakt, maar ik ben niet de enige. De meeste artsen kennen de standaardprocedures, protocollen en medicatievoorschriften die bestemd zijn voor mannen. Talloze vrouwen zijn daarvan de dupe.”
Wat is er zo anders aan hartklachten bij vrouwen? “Mannen krijgen vaak drukpijn op de borst, omschreven als ‘een olifantenpoot op de borst’. Vrouwen hebben vagere klachten, zoals pijn in de bovenbuik, nek, schouders of rug. Daarnaast ervaren de meeste vrouwen ook extreme vermoeidheid, kortademigheid, angst en duizeligheid. Die symptomen worden vaak afgedaan met ‘het zal de overgang wel zijn’ of ‘het zal wel tussen de oren zitten’.”
getest én afgestemd op mannen, dus vrouwen krijgen meestal een te hoge medicatiedosering. Dit leidt tot bijwerkingen. Daarom pleit ik voor maatwerk voor vrouwen: van diagnose tot en met het behandelplan.”
In het recente verleden hebben cardiologen zoals Harriette Verwey, Angela Maas en Janneke Wittekoek ook aandacht gevraagd voor het (h) erkennen van hartklachten bij vrouwen. Heeft de coronacrisis deze kwestie overschaduwd? “Tijdens de coronacrisis werden hartpatiënten genoemd als risicogroep, maar de nuancering tussen mannen en vrouwen ontbrak. Lichtpunt: in deze periode hebben we wel gezien dat protocollen snel aangepast kunnen worden. Dus ik hoop van harte dat we spoedig behandelprotocollen voor vrouwen kunnen gaan realiseren.”
Blijven vrouwen te lang doorlopen met hartklachten?
Ondanks een hartaanval, ben jij een vitale en energieke vrouw. Hoe doe je dat?
“Jazeker, maar er is nog een probleem: de medicatie. Vrijwel alle hartmedicijnen zijn
“Mijn hartproblemen zijn vooral genetisch bepaald, maar ik probeer zo gezond
Hella de Jonge Kunstenares, schrijftster, documentairemaakster en hartpatiënt
Daarom pleit ik voor maatwerk voor vrouwen: van diagnose tot en met het behandelplan” mogelijk te leven: een streng en sober dieet, ik doe aan yoga en luister goed naar mijn lichaam qua belastbaarheid. Daarnaast controleer ik regelmatig mijn bloeddruk met een bloeddrukmeter, want meten is weten. Verder moet je angst zoveel mogelijk van je afschudden: durf te leven, want je kunt altijd meer dan je denkt!”
Want een hoge bloeddruk voel je vaak niet, maar verhoogt wel je kans op een hartinfarct of beroerte. Dus maak er een gewoonte van vanaf je 40ste je bloeddruk te meten. Het is eenvoudiger dan je denkt. Ontdek hoe op Hartstichting.nl