Dit is een commerciële uitgave verspreid met de Telegraaf. De redactie van de Telegraaf heeft geen betrokkenheid bij deze productie.
DE MAN
IN DEZE UITGAVE: Robots in de operatiekamer tegen prostaatkanker, wat is de man zonder (voldoende) testosteron en lees online wat de grootste hobbels voor nieuw haar zijn.
02 LEES MEER OP WWW.PLANETHEALTH.NL
MEDIAPLANET
REVOLUTIE IN DE OPERATIEKAMER: HOE ROBOTS DE BEHANDELING VAN PROSTAATKANKER KUNNEN TRANSFORMEREN Dr. Sjoerd Klaver, uroloog bij Anser Prostaat netwerk, opereert al jaren mannen met prostaatkanker. Hij heeft behandelingen zien verbeteren, zoals met de komst van operatierobots. Klaver vertelt over de innovaties en ontwikkelingen.
P
reventief prostaat onderzoek klinkt vanzelfsprekend als wijsheid. Echter zijn hier voor- maar ook nadelen aan verbonden. “Een van de grote nadelen is het risico op het vinden van niet gevaarlijke prostaatkanker, wat aanleiding kan geven tot onrust bij mannen en onnodige behandelingen. Inmiddels is er desalniettemin veel meer kennis over de verschillende types prostaatkanker, zijn er rekenmodellen beschikbaar en kwalitatief goede scans mogelijk.” “Met deze hulpmiddelen is er inmiddels een veel betere balans tussen de voor- en de nadelen van preventief prostaat onderzoek, waarbij de bijwerkingen van de behandeling, zeker in een vroeg stadium van de ziekte, ook kleiner zijn. Daarnaast geeft prostaatkanker in een vroege fase geen klachten; het zijn enkel de uitzaaiingen, bijvoorbeeld in het bot, waar mannen klachten van kunnen gaan ervaren. Risicogroepen voor het krijgen van prostaatkanker zijn ook beter bekend. Het is daarom belangrijk preventief prostaat onderzoek met
Deze pagina is mede mogelijk gemaakt door Intuitive Surgical. Intuitive Surgical heeft geen inhoudelijke betrokkenheid gehad bij de totstandkoming van de interviews.
de huisarts bespreekbaar te maken. Dan kan je zelf hierin een afweging maken.” RISICOGROEPEN Mannen die familiaal belast zijn, met bijvoorbeeld een vader of een broer met prostaatkanker, hebben een hoger risico op het krijgen van prostaatkanker. “Ook bij mannen van Afrikaanse origine is de kans op het krijgen van prostaatkanker verhoogd. Soms is er een genetische afwijking waardoor er een verhoogd risico is op het krijgen van prostaatkanker, een zogenaamde BRCA2 mutatie. Deze mannen krijgen dan het advies zich reeds op jongere leeftijd te laten onderzoeken.” OVER ROBOTCHIRURGIE Operatierobots voor onder andere porstaatkankeroperaties werden rond het jaar 2000 geïntroduceerd. Voordien werden deze operaties uitgevoerd door een snee in de onderbuik. Om dit te voorkomen werden de operaties meer en meer middels een kijkbuis operatie uitgevoerd. Dit bleek echter moeilijk met ook tegenvallende resultaten. Operatierobots
GESCHREVEN DOOR: EOIN HENNEKAM
bleken hier een uitkomst. “Een dergelijke robot heeft vier armen. Een van die armen wordt gebruikt voor de camera, de andere drie worden van operatie-instrumenten voorzien. Die armen bedien je vanuit een ‘cockpit’ met 2 joysticks en voetpedalen. Voordelen van robotchirurgie zijn onder andere geen trillingen van de handen en een camera die zorgt voor een uitvergroot driedimensionaal beeld van het operatiegebied. Zo kan er nauwkeuriger gewerkt worden. Ook kunnen de robotarmen polsbewegingen maken die voor de menselijke arm onmogelijk zijn. Patiënten kunnen na een ingreep sneller naar huis en hebben ze minder last van complicaties en bijwerkingen. In Nederland proberen we momenteel grote netwerken te vormen om deze operaties op een beperkt aantal locaties uit te voeren in grote volumes om de kwaliteit nog verder te verbeteren.” DR. SJOERD KLAVER UROLOOG ANSER PROSTAAT, MAASSTAD ZIEKENHUIS
PETER’S VERHAAL: PRAAT OVER PROSTAATKLACHTEN In 2018 kreeg Peter Gooijer (60) problemen met plassen. Wat hij zag als een ‘oude mannenkwaal’ bleek veel ernstiger te zijn. De diagnose prostaatkanker volgde. Inmiddels wordt hij door de artsen als kankervrij beschouwd en blikt hij terug. “Al enige tijd liep ik rond met klachten, waardoor ik besloot een afspraak te maken bij de huisarts. Bij de huisarts bleek mijn Prostaat Specifiek Antigeen (PSA) waarde wat verhoogd te zijn. Niet direct alarmerend, omdat plasproblemen niet direct een symptoom zijn van prostaatkanker. De afspraak was dat ik drie maanden later terug zou komen voor een volgende check.” Zover kwam het niet. In de tussentijd belandde Peter op de eerste hulp. STROOMVERSNELLING Na een echo van de blaas en een inwendig onderzoek van de prostaat, werden er biopten afgenomen. Het was foute boel. De biopten wezen uit dat Peter de meest agressieve vorm van prostaatkanker had. De kans dat er géén uitzaaiingen waren, was zes procent. “Dan stort je wereld in. Je perspectief van leven is ineens weg.” Van uitzaaiing bleek na het ondergaan van diverse scans gelukkig geen sprake, maar de tumor was zo groot dat die operatief niet weg te halen was. “Het advies was een palliatieve behandeling met hormoontherapie en bestraling.”
PETER GOOIJER ERVARINGSDESKUNDIGE GESCHREVEN DOOR: EOIN HENNEKAM
HET ZORGTRAJECT Dat advies sprak Peter niet aan. “Dat bommetje in mijn lijf moest eruit. Daarom heb ik besloten mezelf goed te laten informeren, bijvoorbeeld door patiëntorganisaties zoals de Prostaatkankerstichting. Denk goed na over wat je zelf wilt en vraag zo nodig een second opinion. Dat heb
ik ook gedaan. Pak de regie in je eigen zorgtraject. Het is tenslotte jouw lijf en gezondheid.” Uiteindelijk kwam Peter terecht bij een arts die een experimentele behandeling aandurfde. “Na een vier keer zo hoge dosis hormonen dan bij normale hormoontherapie, was de tumor met tachtig procent gekrompen. Voor het eerst zag ik de artsen optimistisch en kon ik alsnog geopereerd worden. Dit is met de Da Vinci Xi surgical system gebeurd.” LEVEN NA DE OPERATIE De tumor kon operatief worden verwijderd, maar niet alles kon worden weggehaald: er waren (agressieve) tumorresten en er was een grote kans dat de tumor weer terug zou keren. “Opnieuw moest ik kiezen. Wat nu? Ik koos ervoor om met gezonde leefstijl en voeding mijn immuunsysteem te versterken. Dat heeft goed uitgepakt. Alle periodieke PSA-checks waren oké. Inmiddels word ik door de artsen als kankervrij beschouwd. Ik ben niet helemaal de oude, maar ik ben natuurlijk ook gewoon vijf jaar ouder geworden”, zegt Peter. Peter benadrukt het belang van tijdig handelen. “Wees er op tijd bij. Vanaf 50 jaar heeft elke man kans op prostaatkanker, ook zonder klachten. Dus ga het gesprek aan met je huisarts, zeker als je tot de risicogroepen behoort. Pak de regie in je eigen zorgtraject en laat je goed informeren.” Voor meer informatie en lotgenotencontact ga naar prostaatkankerstichting.nl
Project Manager: Joep Schreuel Business Developer: Emile Sasse Managing Director: Britt Welters Head of Content & Digital: Daphne Rosanne Mollema Web Editor & Designer: Machteld van Duijvenbode Gedistribueerd door: de Telegraaf, november 2023 Dit is een bijlage bij de Telegraaf. De inhoud van deze bijlage valt niet onder de hoofdredactionele verantwoordelijkheid van de Telegraaf. Copyright Mediaplanet Publishing House: Volledige of gedeeltelijke verveelvoudiging, openbaarmaking of overname van deze publicatie is slechts toegestaan met toestemming van de uitgever, met bronvermelding. E-mail redactie: nl.info@mediaplanet.com
LEES MEER OP WWW.PLANETHEALTH.NL
MEDIAPLANET
HAARFIJN UITGELEGD:
DE NIEUWSTE HAARTRANSPLANTATIE INNOVATIES Last van dunner wordend haar of zelfs kaalheid? Er bestaan efficiënte methodes om kaalheid voorgoed vaarwel te zeggen. Dr. Coen G. Gho is arts/onderzoeker bij Hair Science Institute. Hij bespreekt de innovaties en behandelmogelijkheden. GESCHREVEN DOOR: CORRY DAALHOF
WAT ZIJN DE MEEST GEBRUIKTE METHODES BIJ HAARTRANSPLANTATIE? “Op dit moment wordt Follikel Unit Excisie (FUE) veel gebruikt. Daarbij worden volledige haarzakjes uit het donorgebied (het achterhoofd) verwijderd en geplaatst in het gebied waar het nodig is. Dit laat littekens na, en put het donorgebied uit.” Gho vertelt dat het haarzakje altijd iets schade oploopt tijdens het verwijderen en terugplaatsen. “Het krijgt even geen bloed, geen zuurstof en het droogt altijd iets uit.” Gho besteedde bij het Hair Science Institute jaren aan onderzoek en dat resulteerde in een nieuwe methode; de gepatenteerde Haarstamceltransplantatie (HST). “Het is een relatief nieuwe methode die bijzonder goede resultaten geeft.”
HOE ZIET DEZE NIEUWE METHODE ERUIT? “Bij HST verwijderen we niet langer een compleet haarzakje, maar slechts een klein stukje weefsel aan de zijkanten ervan die specifieke haarstamcellen bevatten. Het grote voordeel van deze methode is dat de haren op het donorgebied gewoon blijven groeien en de geimplanteerde stukjes nieuwe haren opleveren. Omdat haaruitval bij jonge mensen progressief is, en het donorgebied behouden blijft, is HST de enige techniek die geschikt is voor jonge mensen. Nog een voordeel is dat de stukjes dicht op elkaar geplaatst kunnen worden en dat zorgt voor een dichtere haardos.” Deze stukjes weefsel met haarstamcellen krijgen een extra boost door een speciaal gepatenteerd bewaar- en groei vloeistof van dr. Gho. Vaak groeien er hierdoor meer haren uit één geïmplanteerd stukje. “De groeivloeistof garandeert de levensvatbaarheid van de stukjes weefsel en het stimuleert de stamcellen om nieuwe haarwortels te vormen.” vertelt Gho.
“HaarStamcel Transplantatie de enige techniek die geschikt is voor jonge mensen”
ZIJN ER NOG MEER INNOVATIES OP DIT GEBIED? “Ik blijf altijd onderzoek doen naar betere en minder belastende oplossingen. Zo is het op korte termijn mogelijk om de stukjes weefsel met haarstamcellen te implanteren via injecties. Door haarstamcel injecties is het niet meer noodzakelijk om het ontvangstgebied te scheren, wat een belangrijk voordeel is voor zowel mannen als vrouwen. Daarnaast zal de behandeling sneller verlopen en is haarstamcel injectie patiëntvriendelijker, waardoor de “downtime” slechts enkele dagen duurt.” Een andere innovatie waar Gho mee bezig is, is het vermeerderen van haren uit haarstamcellen. “Ik kan daar niet te veel over zeggen, omdat we nog volop aan het onderzoeken en ontwikkelen zijn.”
DR. COEN G. GHO
Dit artikel is mede
ARTS EN ONDERZOEKER
mogelijk gemaakt door
HAIR SCIENCE INSTITUTE
Hair Science Institute.
DE NIEUWE GENERATIE HAARTRANSPLANTATIES: SNELLER HERSTEL EN EEN NATUURLIJKER OGEND RESULTAAT Met de Direct Hair Implantation (DHI) methode is er steeds meer mogelijk op het vlak van haartransplantaties. De innovatieve behandelmethode brengt bovendien veel voordelen met zich mee. Duygu Sahan, senior consulent van Hairtec Haarkliniek, ziet een markt die daarom steeds meer richting DHI groeit. GESCHREVEN DOOR: REDACTIE MEDIAPLANET
KUN JE TOELICHTEN WAT EEN DHI-BEHANDELMETHODE PRECIES INHOUDT TEN OPZICHTE VAN ANDERE VORMEN VAN HAARTRANSPLANTATIE? “De meest gangbare methode op dit moment is door middel van een mesje (van staal of Saffier) incisies in de hoofdhuid te maken, waarna met een pincet de haarzakjes worden geplaatst. Het nadeel van deze methode is dat de hoofdhuid en bloedvaatjes beschadigd worden, waardoor het herstel minimaal een jaar duurt. Met DHI worden de haarzakjes met behulp van een hol naaldje direct in de hoofdhuid geplaatst. Daardoor is er nagenoeg geen schade aan de hoofdhuid en door de techniek is het ook mogelijk om de haarzakjes veel dichter naast elkaar te transplanteren. Het resultaat oogt door de hogere haardichtheid veel natuurlijker. Daarnaast zie je na een aantal dagen al een herstelde hoofdhuid. Dat kan bij andere behandelmethodes - waarbij je in iemands hoofdhuid snijdt - soms maanden duren. Tot drieduizend grafts, oftewel haarzakjes, kan een haartransplantatie zelfs gedaan worden zonder de bovenkant van het hoofd te scheren. Dan scheren we alleen de zijkanten en achterzijde op; alsof je naar
de kapper bent geweest. Dus bij kleinere aandachtsgebieden (zoals alleen de inhammen of de kruin) zie je dat mensen graag voor deze ongeschoren optie kiezen.” HOE IS DE TOENEMENDE POPULARITEIT VAN HAARTRANSPLANTATIES TE VERKLAREN? “Klinieken zien een verdubbeling van haartransplantatie-patiënten ten opzichte van vijf jaar geleden. Dat is deels te verklaren omdat de toegankelijkheid in Nederland veel groter is door het aanbod van professionele haarklinieken, zoals Hairtec. Daarbij is het taboe op haartransplantaties vergeleken met tien jaar geleden een stuk kleiner. Heel veel BN’ers laten ook haartransplantaties doen en praten er openlijk over.” OP BASIS VAN DIE BN’ERS LIJKT HET OOK ALSOF HAARTRANSPLANTATIES STEEDS MEER IN TREK ZIJN ONDER EEN JONGERE DOELGROEP. IK ZIE YOUTUBERS, VLOGGERS, VOETBALLERS… “Dat is zeker zo. Het schoonheidsideaal op social media speelt daarbij ook een rol. Haartransplantaties zijn mainstream geworden en hebben een plek gekregen binnen de cosmetische chirurgie.
Maar er zijn ook zeker patiënten die het proberen te verhullen en juist om die reden voor DHI kiezen.” WAAROM KIEZEN ZE DAN SPECIFIEK VOOR DHI ALS BEHANDELMETHODE? “Omdat het haar zo dicht op elkaar wordt geplaatst en zo natuurlijk is, kun je nagenoeg niet zien dat er een haartransplantatie heeft plaatsgevonden. Daarnaast zie je bij DHI veel sneller resultaat en kun je na een week gewoon weer aan het werk. Dat geeft veel mensen het duwtje in de rug om voor een haartransplantatie te kiezen. Aan nieuwe patiënten leggen we op een objectieve manier de voor- en nadelen uit van zowel de oude methodes als DHI. Na dat gesprek zie je dat 90-95 procent kiest voor DHI. We zien daarmee dat de markt steeds meer richting DHI groeit.”
DUYGU SAHAN SENIOR CONSULENT HAIRTEC HAARKLINIEK
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door HairTec.
03
04 LEES MEER OP WWW.PLANETHEALTH.NL
MEDIAPLANET
DE GÊNE VOORBIJ:
KEN MASTRIS OVER ZIJN INCONTINENTIE De impact van incontinentie bij mannen is groot - zowel fysiek als mentaal. Ken Mastris, ervaringsdeskundige en belangenbehartiger van prostaatkankerpatiënten, deelt zijn ervaringsverhaal en schetst waarom het belangrijk is om te praten over incontinentie.
HOE KWAMEN BIJ U INCONTINENTIEPROBLEMEN IN BEELD? “Toen ik ongeveer zestig jaar oud was, werkte ik al vijfendertig jaar lang bij een communicatiebureau. Tijdens de laatste paar weken van mijn baan, besloot ik mijn medische verzekering te gebruiken voor een gezondheidscontrole. Dat had ik immers nog nooit gedaan, dus waarom niet? Daaruit kwam helaas naar voren dat ik een vroeg stadium van prostaatkanker had, ook al had ik nog geen symptomen. Uiteindelijk maakte ik de keuze om mijn prostaat te laten verwijderen, waar incontinentieproblemen uit voort zijn gekomen. Hiervoor ben ik op zoek gegaan naar oplossingen. Het is ook zeker de moeite waard om na te gaan of het wordt vergoed, soms gebeurt dat pas wanneer je er naar vraagt.”
“De problemen met incontinentie hadden een grote impact op mijn mentale welzijn” KUNT U ZICH HERINNEREN WANNEER U VOOR HET EERST EEN ERVARING MET URINEVERLIES HAD? “Ik ging in die tijd eens naar een borrel van werk. We dronken een glas champagne, maar het ging direct door me heen met als gevolg dat mijn broek gelijk nat was. Dat was enorm gênant. Om vervolgens weg te lopen met een natte broek om bij de receptie van het hotel waar de borrel was om pads te vragen, daar schaamde ik me enorm voor. Als man voelde het alsof ik geen man meer was.” WAT WAS DE IMPACT DAARVAN OP UW SOCIALE LEVEN? “In die periode duurde het zes maanden voordat ik het huis weer echt uit durfde. De problemen met incontinentie hadden een grote impact op mijn mentale welzijn. De angst om nat te worden tijdens sociale activiteiten was te groot. Als ik al naar buiten ging, moest ik een tas met ondergoed en pads inpakken en vooraf onderzoeken waar
alle openbare toiletten waren. Het probleem was echter dat ik niet wist of en wanneer ik lekte. Het was als een ‘lekkende kraan’, in plaats van een specifiek moment dat ik urine verloor.” HAD U DESTIJDS DE JUISTE KENNIS OVER INCONTINENTIE? “Als man kreeg je vroeger na een behandeling niet de juiste nazorg om om te gaan met incontinentie. Zo kreeg ik bijvoorbeeld niet te horen dat bekkenbodemtraining goed kon zijn om spieren te ontwikkelen tegen urineverlies. Daarnaast kreeg ik ook nooit fysiotherapie na de behandeling om dat te ontwikkelen. Het duurde twaalf jaar voordat iemand me daarop wees.” WAREN ER OOK PRAKTISCHE DREMPELS DIE U REMDE IN UW (SOCIALE) LEVEN? “Eén van de problemen is hoe je van pads afkomt bij het verversen op een toilet. Prullenbakjes op mannenwc’s zijn nog niet de norm. Daar loopt op het moment een campagne over genaamd Boys Need Bins, vanuit het goede doel Prostate Cancer UK.” “Om een voorbeeld te noemen: ik ging ooit eens naar een conferentie in Engeland. Ik was vergeten om een plastic zakje mee te nemen naar het toilet, dus toen moest ik de gebruikte pad achter de wc verstoppen omdat het gênant zou zijn om met een gebruikte pad het wc-hokje uit te lopen…” WORDT ER DOOR MANNEN ONDERLING GENOEG GEPRAAT OVER INCONTINENTIE? OF IS HET EEN TABOE?
“Vrouwen praten er over het algemeen wat makkelijker over met elkaar. Mannen verhullen het soms meer in stilte en kroppen gevoelens op. Daarnaast hoor je op latere leeftijd soms van een huisarts dat incontinentie ‘normaal is’; iets wat bij ouder worden hoort. We leven in een tijd waarin we zulke meningen bij zouden moeten stellen.” “Dat blijf ik ook zeggen tegen medisch personeel: behandel een patiënt, niet de aandoening. Iedere patiënt is anders met een eigen levensstijl, hobbies, familie… Wil iemand de hele dag thuiszitten en televisie kijken? Prima, dat is aan hem. Maar het is belangrijk dat keuzes persoonlijk worden gemaakt. Iemand anders wil bijvoorbeeld juist weer vaak op de golfbaan staan of er een actievere levensstijl op nahouden.” U VERTELT ER IN DIT GESPREK OPENLIJK OVER. HOE HEEFT HET U GEHOLPEN OM ER MEER OVER TE PRATEN? “Ik voel me meer ontspannen en heb meer zelfvertrouwen sinds mijn omgeving weet van mijn urineverlies. Als er tegenwoordig iets gebeurt, pak ik een taxi en ga ik gewoon naar huis. Het is minder een bron van schaamte. Ik besef me steeds meer dat ik niet de enige ben die hier mee zit. Leef je leven, geniet ervan, en doe het samen met vrienden en familie.” Voor meer informatie en lotgenotencontact: www.wfipp.org KEN MASTRIS ERVARINGSDESKUNDIGE
LEES MEER OP WWW.PLANETHEALTH.NL
MEDIAPLANET
VAN KAAL NAAR KORTGESCHOREN: “HET VERANDERDE MIJN LEVEN” Kaal worden is geen schande, toch kan het vervelend zijn om al jong een terugtrekkende haarlijn te hebben. “Het is gezichtsbepalend”, vertelt Kamiel. Toen hij kaal begon te worden, was hij pas 17 jaar. “Het zit in de familie, mijn vader was altijd kaal. Ik vond dat kaalheid bij oude mannen hoorde.” GESCHREVEN DOOR: PAULIEN DERWORT
K
amiel heeft van alles geprobeerd om het te verdoezelen, zoals een soort toppik haarvezels dat de kale plekken camoufleert. Op een warme dag wees een eerlijke collega hem erop dat het opviel dat hij de kale plekken wilde bedekken: “Toen besloot ik om mijn haar volledig af te scheren. Maar zelfs met kort haar was het duidelijk dat ik kaal werd. Het was moeilijk, vooral omdat ik geen leeftijdsgenoten had waarmee ik kon praten over mijn onzekerheden.” MICRO HAAR PIGMENTATIE Kamiel wilde daarom naar een permanente oplossing. Alleen een meer drastische maatregel zoals haarimplantatie was geen optie omdat hij te weinig donorhaar had. Uiteindelijk kwam Kamiel terecht bij Beauty Care Nederland, waar hij de Micro Haar Pigmentatie behandeling zou proberen. “Ik vond het heel spannend toen ik erheen reed. De behandeling was nog vrij onbekend, ik had nog nooit iemand gezien die het had gedaan dus ik had geen voorbeelden. Maar de mensen waren er zo vriendelijk. Ik voelde me serieus genomen.” De behandeling bootst de stoppels op het hoofd heel nauwkeurig na. “Er wordt precies naar jouw haarlijn gekeken zodat het goed bij
je gezicht past. De behandeling is echt monnikenwerk, er worden honderdduizenden puntjes op je hoofd gezet. Dat heeft bijna twee dagen geduurd. Op sommige plekken was de behandeling wel gevoelig en het blijft een paar dagen een beetje rood. Maar je krijgt na afloop goede nabehandeling-tips en crèmes mee.” NIET MEER ‘DIE KALE JONGEN’ Sinds de behandeling heeft het zelfvertrouwen van Kamiel een boost gekregen: “Ik was niet langer ‘die kale jongen’, maar degene met een stoer, kortgeschoren kapsel. Mensen merkten niet dat het niet mijn echte haar was; het zag er natuurlijk uit. Mensen zien niet dat het ‘nep’ is. Het is zoveel mooier geworden dan ik van tevoren dacht. Het is heel anders dan bijvoorbeeld een tatoeage, het is echt een kunstwerk. M’n zelfvertrouwen heeft hierdoor een enorme boost gekregen. Sindsdien heb ik mijn vader, broers en talloze vrienden doorverwezen naar dezelfde behandeling. Het heeft mijn leven veranderd.”
KAMIEL VAN HAM ERVARINGSDESKUNDIGE
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door Beauty Care Nederland.
PROSTAAT PRAAT: MAAK KLACHTEN BESPREEKBAAR Ruim 25 jaar geleden liet Peter Grooten zich steriliseren. Na de operatie hield hij pijnklachten die om de vijf jaar werden gecontroleerd. Op zijn 61ste kreeg hij de diagnose prostaatkanker en is hij in het Antoni van Leeuwenhoek geholpen. Uiteindelijk kwam hij terecht bij dr. Pigot, uroloog en oprichter van de Mansani kliniek. GESCHREVEN DOOR: EVELINE GERRITSEN
UITEENLOPENDE KLACHTEN In de Mansani kliniek komen mannen met uiteenlopende goedaardige urologische klachten; een kromme penis, goedaardige afwijkingen aan de balzak, plasklachten, sterilisaties of herstel operatie en erectiestoornissen. “Veel van deze klachten kunnen een enorme impact hebben op het leven van de patiënt en vergen goede en professionele begeleiding en behandeling”, aldus Pigot. NA DE OPERATIE Bij Grooten was er sprake van doorgegroeide prostaatkanker. Naast de prostaat werd ook circa 75 procent van de zenuwen rondom de prostaat weggehaald, met als gevolg dat hij incontinent en impotent werd. “De prostaatkanker vond ik naar, maar de gevolgen van de operatie hebben mijn leven veranderd. Ik had net een nieuwe relatie, maar de impotentie zorgden in het begin voor intimiteitsproblemen.”
KLINIEK VERSUS HET ZIEKENHUIS Veel mannen met urineklachten gaan naar het ziekenhuis. Grooten koos voor de Mansani kliniek. “We zaten midden in de COVID periode en dr. Pigot liet me weten dat er in de kliniek direct plek was. Korte wachttijden en de zorg is een stuk persoonlijker.” “In de Mansani kliniek behandelen we uiteenlopende urologische klachten waarbij mannen altijd op een betrokken manier worden geholpen door een ervaren uroloog. De een-op-een begeleiding wordt als erg prettig ervaren”, vertelt Pigot. TABOE “Mannen praten niet snel over prostaatproblemen. Open zijn over impotentie vindt men ongemakkelijk. Mijn zelfvertrouwen heeft in het begin wat deuken opgelopen. Ik ben uiteindelijk nog positiever in het leven gaan staan en vind het niet moeilijk mijn verhaal met anderen te delen”, concludeert Grooten. DR. GARRY PIGOT
Grooten is nog drie keer geopereerd om meer controle te krijgen over de incontinentie klachten. “Ik kwam onder behandeling bij dr. Pigot en hij stelde een sfincterprothese voor: een kunstmatige sluitspier die de urinebuis gesloten houdt totdat je moet plassen. Het ongewenste urineverlies stopt voor het grootste deel en daar ben ik superblij mee.”
UROLOOG MANSANI KLINIEK UROLOOG AMSTERDAM UMC
PETER GROOTEN ERVARINGSDESKUNDIGE Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door Mansani.
05
06 LEES MEER OP WWW.PLANETHEALTH.NL
MEDIAPLANET
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door Besins Healthcare B.V.
MANNELIJKE MENOPAUZE:
HET TABOE RONDOM TESTOSTERONTEKORT
Een partner, kinderen, een huis en een drukke baan; het leven is druk. We zijn sneller moe, prikkelbaarder en somber. Snel worden dit soort problemen gewijt aan stress. Geen moment wordt er gedacht dat de oorzaak ook testosterontekort kan zijn.
GESCHREVEN DOOR: EOIN HENNEKAM
D
e 52-jarige Joost* deelt zijn verhaal. Hij kent zelf een druk bestaan. Als interimmer in de financiële dienstverlening is zijn werkleven bepaald niet stressvrij. Die baan combineert Joost met het vaderschap, waarover menig man je zal vertellen dat ook dat niet zonder stress is. DE EERSTE SYMPTOMEN Toch zegt Joost over zijn werk dat hij daar nu meer stress van ervaart dan in zijn jongere jaren. “Als je interim werkt leef je van opdracht naar opdracht. Dat geeft best wat druk. In mijn dertigerjaren voelde ik veel minder de stress van het vinden van een nieuwe opdracht. Daar heb ik nu veel meer moeite mee.” Ondanks dat het financieel meer voor de wind gaat dan in zijn jongere jaren, werd hij onzeker over zijn toekomstperspectief. “Ik merkte ook dat ik minder energiek en somber werd. Dat probeerde ik aan te pakken door actief te blijven sporten, maar ook mijn sportresultaten begonnen tegen te vallen. Ondanks dat ik niet dacht dat het zo was, begon ik me toch af te vragen of ik overspannen was. Of had ik wellicht gewoon een slechte periode?” Verder ben ik gevoeliger naar mijn vrouw en raak ik sneller geirriteerd op mijn werk. Ik lijk wel een ‘oude’ man.” IS HET MISSCHIEN TESTOSTERONTEKORT? Drie aspecten leidden ertoe dat Joost kritischer naar zijn symptomen ging kijken. “Op een avond met vrienden raakte ik in gesprek met een vriend. Die had vergelijkbare klachten. Hij vertelde me dat hij zijn testosteronwaarden had laten meten. Die waren te laag. Hij was begonnen aan een behandeling om zijn testosterongehalte weer op een normaal niveau te krijgen.”
Dit was de eerste keer dat Joost pas bedacht dat zijn klachten door iets anders veroorzaakt konden worden dan stress. “Ik heb me er daarna meer in verdiept. De documentaire ‘Het eeuwig leven’ opende verder mijn ogen. Daarin leerde ik meer over wat het betekent als je een testosterontekort hebt.” Als sluitstuk is dat mijn opdrachtgever van een orthokliniek mij adviseerde om mijn testosteron te laten testen. Hij vond mij minder energiek dan een jaar geleden. Hij behandelt zelf ook patiënten met een testosterontekort.
“Vanuit een traditioneel oogpunt voelt het niet ‘mannelijk’ om toe te moeten geven dat je in de mannelijke vorm van een menopauze (penopauze) zit” Het gesprek met die vriend, het opdoen van aanvullende kennis en een presentatie voor een orthokliniek waarin hij zich buitengewoon zwak voelde, leidde ertoe dat Joost toch maar een medische keuring onderging. “Ik kreeg een echo op mijn prostaat. Daaruit kwam niks afwijkends. Maar uit een vervolgonderzoek waarin mijn bloed werd onderzocht, kwam naar voren dat mijn testosteronwaarde aan de lage kant was. Die waarde moet tussen de 8 en 30 zijn. Bij mij was die 12.” Dat was de aanleiding om een behandeling te starten. Andros Clinics, de kliniek waar Joost onder behandeling is, is recent met Joost begonnen aan het herstel van zijn testosteronwaarden. “Ik ben nu sindskort gestart met het opsmeren van de hormoongel. Echter is het nog te vroeg om hiervan de effecten te zien.
Binnenkort wordt opnieuw mijn bloedwaarden gemeten om te beoordelen of mijn testosteronwaarden zijn gestegen. Maar bovenal vind ik het fijn dat er een oorzaak gevonden is. Je krijgt weer toekomstperspectief.” TABOES DOORBREKEN EN EEN OPROEP AAN MANNEN Tijdens het hele traject merkte Joost dat hij eerst niet wilde geloven aan een testosterontekort. Dat gaf een gevoel van schaamte. “Vanuit een traditioneel oogpunt voelt het niet ‘mannelijk’ om toe te moeten geven dat je in de mannelijke vorm van een menopauze (penopauze) zit. Vrouwen ervaren drastische lichamelijke veranderingen tijdens de menopauze en de ‘penopauze’ wordt daarnaast sporadisch ook niet door iedereen erkend. Het voelt dan al snel niet gepast om als man te zeggen dat je ook klachten hebt, wanneer we weten hoe moeilijk deze periode voor een vrouw is.” “Mijn eigen vrouw heeft me voortdurend geholpen. Die is al lang blij dat er een oorzaak gevonden is waarom haar man somber, prikkelbaar en energieloos was. Zij had niet verwacht dat er een testosterontekort was. Ook mijn vrienden hebben altijd naar me geluisterd.” ‘Je bent toch een man, stel je niet aan,’ is vaak het traditionele credo. Maar ‘stel je vooral wel aan’. Joost deelt zijn stellige boodschap. “Ik wil mannen bewust maken. Denk niet zomaar dat je te veel stress hebt. Het kan iets anders zijn. Laat jezelf medisch checken. We worden steeds ouder. Dat betekent dus dat je langer vitaal wilt kunnen leven. En daar heb je als je ouder wordt nu eenmaal soms hulp bij nodig. Schaam je niet, laat het controleren en voel je weer energieker en daadkrachtiger.” Wegens privacy redenen is Joost* een fictieve naam.
Niet meer de man die je (hij) ooit was?
Gebrek aan energie Verminderd libido
Overgewicht / buikvet
Slaapstoornissen Erectiestoornissen
Depressieve klachten
Bij mannen vanaf 45 jaar kunnen deze symptomen wijzen op een tekort aan testosteron. Doe de test op testosterontekort.nl en spreek er daarna over met je arts. testosterontekort.nl
Met een testosteron tekort doe je niet alleen jezelf tekort
08 LEES MEER OP WWW.PLANETHEALTH.NL
MEDIAPLANET
INNOVATIEVE RADIOTHERAPIE
TEGEN BEPERKT UITGEZAAIDE KANKER Jaarlijks ontvangen meer dan 14.000 mannen in Nederland de diagnose prostaatkanker, waarbij een deel van hen na verloop van tijd uitzaaiingen ontwikkelt. Stereotactische bestralingen worden ingezet als een geavanceerde methode om uitgezaaide vormen van kanker te bestrijden. GESCHREVEN DOOR: EVELINE GERRITSEN
D
r. Joost Nuyttens, radiotherapeut verbonden aan het Erasmus MC in Rotterdam, maakt al ruim een decennium gebruik van stereotactische bestralingen in de strijd tegen diverse vormen van kanker. “Bij stereotactische bestralingen ontvangt de patiënt een hoge dosis straling die zeer nauwkeurig op de tumor is gericht. Op deze manier trachten we het bestraalde gebied tot een minimum te beperken en de stralingsdosis in omliggende organen zo laag mogelijk te houden.” DIAGNOSE UITGEZAAIDE PROSTAATKANKER Prostaatkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij mannen. Verschillende behandeltrajecten worden toegepast, afhankelijk van de specifieke situatie van de patiënt. Dr. Nuyttens legt uit: “Behandelingen kunnen gericht zijn op genezing of op het vertragen van de ziekte. Op basis van de omvang van de tumor wordt een behandelingsplan opgesteld. Stereotactische bestraling kan een uitstekende behandeling zijn wanneer de uitzaaiingen beperkt zijn.”
de ademhaling, zoals in de longen, uiterst nauwkeurig worden behandeld.” Het CyberKnife vertoont gelijkenissen met een robotarm en wordt onder andere gebruikt bij de behandeling van prostaatkanker. “Dankzij de flexibele positionering van deze robotarm kan de tumor altijd exact worden bestraald. In het verleden dienden patiënten maar liefst 25 keer naar het ziekenhuis te komen voor bestraling. Met deze moderne bestralingsmachines kan dat, afhankelijk van de omvang en locatie van de uitzaaiingen, in slechts twee tot vijf sessies.” IMPACT OP LEVENSKWALITEIT Door deze nauwkeurige vorm van bestraling is het mogelijk om gelokaliseerde uitzaaiingen bij prostaatkanker te behandelen. Hierdoor kan de start van hormonale behandelingen worden uitgesteld. Hormonale behandelingen hebben aanzienlijke impact op de levenskwaliteit van mannen, zoals potentieverlies en veranderingen in mannelijke kenmerken.
“Bij stereotactische bestralingen krijgt de patiënt een hoge bestralingsdosis die heel precies op de tumor is gericht”
Een voordeel van bestraling bij prostaatkanker is dat een operatie niet noodzakelijk is. Het doel van de bestraling is om kankercellen te vernietigen met zo min mogelijk schade aan gezonde cellen. Bij uitzaaiingen kan de radiotherapeut gericht het bot en de aangetaste klieren bestralen. “Een uitdaging bij uitzaaiingen in de lymfeklieren is hun nabijheid tot de darmen. Het gebruik van een zeer gericht apparaat is dan gerechtvaardigd om de klieren te bestralen.”
MEDISCHE INNOVATIES Dr. Nuyttens integreert de nieuwste ontwikkelingen in zijn behandelingen. Het CyberKnife-systeem is een geavanceerde bestralingsmachine die een hoge dosis röntgenstraling nauwkeurig op de tumor richt. Dit systeem kan worden toegepast bij diverse vormen van kanker die radiotherapie vereisen. Door de straling te concentreren op de tumor, minimaliseert het apparaat schade aan omliggend normaal weefsel. Nuyttens merkt op: “Een opmerkelijke eigenschap van dit systeem is de mogelijkheid om mee te bewegen met de ademhaling van de patiënt. Hierdoor kunnen tumoren die bewegen met
“Dankzij stereotactische bestralingsapparaten kunnen artsen zeer nauwkeurige behandelplannen ontwikkelen, waardoor patiënten minder last kunnen ervaren van bijwerkingen. De positieve impact op hun levenskwaliteit is aanzienlijk.”
Dr. Nuyttens constateert dat de ontwikkeling van dergelijke bestralingsapparaten een gunstig effect heeft op de behandeling van mannen met prostaatkanker. Dit wordt tevens bevestigd uit internationaal onderzoek. Hieruit blijkt dat stereotactische radiotherapie de start van hormonale behandelingen gemiddeld met acht maanden kan uitstellen. Hoewel dit wellicht niet significant lijkt, kan bij 1 op de 3 patiënten de hormonale therapie 3 jaar of langer worden uitgesteld.
DR. JOOST NUYTTENS
Dit artikel is mede mogelijk
RADIOTHERAPEUT
gemaakt door
ERASMUS MC ROTTERDAM
2Quart Medical.