Dit is een commerciële uitgave verspreid met De Telegraaf. De redactie van De Telegraaf heeft geen betrokkenheid bij deze productie.
Deze uitgave gaat over de preventie en behandeling van oogaandoeningen
De ogen Lees meer op www.planethealth.nl
“Hoe eerder je droge ogen laat behandelen, hoe minder problemen je ervaart in de toekomst” – Oogarts Jelle Vehof
Myopie Voorkom bijziendheid bij jouw kind en hanteer de 20-20-2-regel Glaucoom Het belang van therapietrouw voor de behandeling van glaucoom FOTO : © D I ED ER I C K B U LST R A P H OTO G R A P H Y
Toenemende bijziendheid bij kinderen Pearle Opticiens helpt bijziendheid bij kinderen te voorkomen met 20-20-2 regel Scan de QR-code voor de online oogtest of ga naar www.pearle.nl/oogmeting/online-oogtest
2
MEDIAPLANET
Lees meer op www.planethealth.nl
IN DEZE UITGAVE
VOORWOORD
05
De kijk van Ronald Giphart
Myopie en de 20-20-2-regel Bijziendheid bij kinderen komt steeds vaker voor. De 20-20-2-regel is bedacht om de ontwikkeling van myopie te remmen.
Hij heeft gelukkig geen symptomen, maar bij schrijver Ronald Giphart is wel de oogziekte maculadegeneratie (MD) geconstateerd. “Ik realiseer me nu veel meer dat goed zorgen voor je ogen belangrijk is.”
06 Droge ogen Klachten van droge ogen worden vaak onderschat. Oogarts Jelle Vehof vertelt over de impact van deze oogaandoening.
online
Ronald Giphart Schrijver
De juiste zorg op de juiste plek Tegenwoordig kun je ook online je ogen testen. Lees hoe deze oplossing werkt in de zorg.
Zwarte vlekken
Project Manager: Elise Loopuijt Business Developer: Laura Lommen Managing Director: Rebecca Nicholson Content & Production Manager: Liselotte Sevat Web editor : Daphne Mollema Designer: Vratislav Pecka Gedistribueerd door: De Telegraaf, december 2020 Fotocredits cover: ©DiederickBulstraPhotography Dit is een bijlage bij De Telegraaf. De inhoud van deze bijlage valt niet onder de hoofdredactionele verantwoordelijkheid van De Telegraaf. Copyright Mediaplanet Publishing House: Volledige of gedeeltelijke verveelvoudiging, openbaarmaking of overname van deze publicatie is slechts toegestaan met toestemming van de uitgever, met bronvermelding. E-mail redactie: nl.info@mediaplanet.com
@planethealth.nl
Mediaplanet
@MediaplanetNL
@mediaplanet.nl
Papier gemaakt van gerecycled materiaal
Het is niet zo dat maculadegeneratie nu mijn leven beheerst. Ik merk er eigenlijk niets van. Al waren er in het begin wel een paar slapeloze nachten. Ik vroeg me af hoe het zou zijn als mijn zicht ooit slechter wordt. Schrijven moet lukken -ik kan blind typen- maar hoe zullen mijn optredens en het voorlezen daarbij verlopen? Kan ik dan überhaupt nog lezen? Bij zowel mijn oma als mijn vader manifesteerde maculadegeneratie zich op 62-jarige leeftijd. Zij werden slechtziend. Ik ben bijna 55. Natuurlijk vraag ik me soms af of de ziekte bij mij hetzelfde verloop heeft. Hopelijk scheelt het dat ik in tegenstelling tot hen bijvoorbeeld niet rook”, zegt Ronald Giphart.
Geschreven door Marjolein Straatman
Het was een scan die de schrijver op advies onderging die zo’n negen jaar geleden uitwees dat ook hij de oogaandoening heeft. Bij maculadegeneratie gaat de macula, de gele vlek in het midden van het netvlies, achteruit. “Mijn vader had zwarte vlekken in het midden van zijn blikveld. Soms probeerde hij nog een voetbalwedstrijd te zien door via de periferie van zijn gezichtsveld -aan de zijkanten- tv te kijken, maar dat was lastig. Lezen was helemaal een probleem. Dat is ook mijn angst. Op het moment dat ik de diagnose kreeg was ik net vegetariër. Iemand suggereerde een correlatie tussen vlees eten en deze ziekte. Van andere kanten hoorde ik later weer dat dat verband niet zo zwartwit is, maar ik heb die avond meteen een biefstuk gegeten.”
We zijn tegenwoordig verankerd aan schermpjes” Gezond eten Een dieet kan mogelijk een bijdrage leveren aan het voorkomen van deze oogziekte. Aan sommige groenten bijvoorbeeld, wordt een gunstige invloed toegeschreven. Hetzelfde geldt volgens de schrijver voor beweging. Voor hem is het in ieder geval reden om tegenwoordig alles, waaronder de gangen tussen de werkkamer waar hij schrijft en het stadscentrum, lopend te doen. Vroeger pakte hij daarvoor nog wel eens de auto. “Ik heb een vel papier liggen met rechte lijnen waar ik zo nu en dan naar moet kijken. Als ik daarin een kromming zie, is de ziekte verder gevorderd. Ik realiseer me nu veel meer dat goed zorgen voor je ogen belangrijk is. Hoewel het misschien niet zozeer samenhangt met de ontwikkeling van maculadegeneratie, betekent dat ook: pauzes nemen van apparaten. We zijn tegenwoordig verankerd aan schermpjes. Het is veel beter voor je ogen om regelmatig even in de verte te kijken. Als ambassadeur van het Oogfonds hoop ik daarin anderen te inspireren. Ook om, als er twijfel bestaat over eventuele oogproblemen, altijd naar de huisarts te stappen.”
Ging je er vroeger ook graag voor zitten? Voor een goed boek, of je favoriete tijdschrift. En gaat dat nu niet meer omdat je ogen minder worden? Dan is er Passend Lezen; een bibliotheek vol gesproken boeken, kranten
Zo blijf je lezen! Passend Lezen is exclusief voor mensen met een visuele, cognitieve of fysieke beperking.
PL_adv_266x133_man_34-3-Ad-A.indd 1
en tijdschriften. Zo kun je dus blijven lezen. Meld je aan als lid voor slechts € 30 per jaar.
Meer weten of lid worden? Ga naar passendlezen.nl of bel 070 338 15 00.
34-3-Ad-A
04-12-2020 12:53
3
2021 GEDIPLOMEERD ERKEND OPTIEKBEDRIJF
Heeft jouw opticien eigenlijk wel een diploma? Let op het NUVO Keurmerk!
AYZ wil je houvast bieden om voor jouw droge ogen dé oplossing te vinden.
2020-AYZ-036
®
Meer informatie op: www.ayz.nl
4
MEDIAPLANET
Lees meer op www.planethealth.nl
INTERVIEW INSPIRATIE
Knutselinspiratie voor jouw kind Geschreven door Sara Madou
Kinderen van hun computerscherm of telefoon lospeuteren is een behoorlijke uitdaging. Maar niet voor Meester Sander: hij weet met de enthousiaste knutselvideo’s ieder kind in actie te krijgen. Waarom is er juist gekozen voor online video’s, om kinderen aan te sporen iets anders te doen dan naar een scherm kijken? “Om kunnen gaan met technologie is heel belangrijk. Maar het is ook goed dat kinderen daarnaast creatief bezig zijn. Video’s zijn daar een goed startpunt voor. Kinderen kijken ze ter inspiratie en worden aangespoord om er daarna zelf mee aan de slag te gaan. We laten ze bijvoorbeeld zien hoe ze zelf een raket maken, of een pennendoos. Vervolgens kunnen ze een stappenplan downloaden op de site en vinden ze een boodschappenlijst met alle benodigdheden. Soms moet je nog wat materiaal aanschaffen, maar de meeste spullen zijn dingen die je toch al in huis hebt. Toiletrollen bijvoorbeeld, of een lege frisdrankfles.”
Milan ziet steeds minder goed De zesjarige Milan heeft aangeboren hoge myopie. Zijn gezichtsvermogen gaat snel achteruit. Milan’s moeder Monique doet er met haar man alles aan om die achteruitgang te remmen. Wat is hoge myopie? “Milan heeft sterke bijziendheid. Per jaar gaat zijn zicht met één tot twee punten achteruit. Er is heel weinig aan te doen. Milan gebruikt oogdruppels en we hopen dat we daarmee de snelle achteruitgang kunnen remmen. Verder draagt hij natuurlijk een bril.”
Helpt die bril? “Hij kan daardoor beter zien. Iedere drie maanden gaat hij naar de oogarts. Vaak moeten de glazen dan worden aangepast. Helaas helpt de bril niet tegen de andere risico’s van myopie. Milan heeft meer kans op het ontwikkelen van glaucoom en netvliesloslating. Kinderen die al op jonge leeftijd myopie hebben, hebben bovendien een verhoogde kans op blijvende slechtziendheid en op blindheid. Dat kan al gebeuren rond het dertigste jaar. Nu heeft Milan aangeboren myopie. Die ontwikkeling kun je hooguit afremmen maar niet voorkomen. Je kunt echter wel voorkomen dat kinderen myopie ontwikkelen.”
Hoe ontstaat niet aangeboren myopie? “Als jonge kinderen en pubers langdurig en te veel op korte afstand naar een scherm kijken, bijvoorbeeld op een tablet, een laptop of een telefoon, dan is dat heel slecht voor de ontwikkeling van hun ogen. Dat kan een toename in de lengte van het oog veroorzaken, waardoor het beeld voor het netvlies valt en niet op het netvlies. Daardoor krijg je dezelfde klachten als bij aangeboren myopie. Het is misschien heel prettig als kinderen rustig bezig zijn met gamen of filmpjes kijken maar het is funest voor hun ogen. Zeker als ze ook nog eens weinig buiten spelen, is dat bijna een recept voor het ontwikkelen van bijziendheid.”
Waarom is dat buiten spelen zo belangrijk? “Als je buiten bent, ook al is het bewolkt, maakt je lichaam vitamine D aan. Dat is heel
belangrijk voor je ogen. Het advies van de oogarts voor Milan is echt tenminste vijftien uur per week buiten zijn. Dat is ruim twee uur per dag! Er zijn tegenwoordig nog maar weinig kinderen die zoveel buiten spelen.”
Sinds wanneer weten jullie dat Milan hoge myopie heeft?
De video’s worden gedeeld op het Bison Kids platform, heb je een favoriet? “De leukste projecten vind ik die waarbij een beetje actie komt kijken, zoals een video waarbij we een Formule 1 auto in elkaar zetten. Of de raket, die gemaakt wordt met karton en een kurk. Die was in mijn eigen klas ook een groot succes. Daarnaast zie ik deze knutselwerken vaak voorbijkomen op Instagram, in social media posts van ouders of kinderen die trots hun eindresultaat delen. Maar het was ook heel leuk om glitterslijm te maken. Er zit voor ieder kind iets geschikts tussen.”
“Toen hij ongeveer 3,5 jaar oud was, merkte ik dat hij steeds dichter bij de tv ging staan en dat hij zijn boekjes wel heel dicht bij zijn ogen hield. Zijn broer, die nu tien jaar is, heeft ook een bril. Daardoor legde ik het verband. We zijn toen naar de oogarts gegaan en die ontdekte dat het bij Milan helaas niet gaat om gewoon wat minder scherp zien.”
Begrijpt Milan wat zijn aandoening inhoudt? “Hij merkt dat zijn zicht steeds slechter wordt. Vorige week gingen we bijvoorbeeld zwemmen. Tot voor kort kon hij dan zonder zijn bril zwemmen en droeg hij een duikbril. Nu was zijn zicht te slecht om zijn bril af te doen. Daar wordt hij best verdrietig van.”
Was je zelf als kind ook al zo creatief? “Ik was de enige jongen op een knutselclubje, waar ik met mijn zusjes naartoe ging. Dan versierden we bijvoorbeeld een tas met Donald Duck applicaties en textielverf. Of we maakten een Kleuren op Nummer-schilderij. Het enthousiasme daarover wil ik graag doorgeven aan de kinderen van nu. Samen met Bison Kids gaan we nog een poosje door met de video’s. Er zijn nog zoveel leuke dingen om in elkaar te knutselen!”
Veel gamen en weinig buiten spelen is bijna een recept voor het ontwikkelen van bijziendheid”
Bison Kids biedt een online platform met als doel ouders en kinderen te enthousiasmeren om meer te gaan knutselen. Wil je ook meer knutselinspiratie op doen om meer te gaan knutselen met je kinderen? Volg dan Bison Kids op Instagram, Pinterest en YouTube en bekijk het Bison Kids Platform, inclusief veel downloadbaar knutselmateriaal, via www.bison-kids.nl
Wat kunnen jullie doen om Milan te helpen? “Heel erg opletten dat hij echt ruim twee uur per dag buiten is. Het bepaalt ook best wel ons leven. In het weekend proberen we nog meer buiten te zijn. We nemen de fiets in plaats van de auto. We gaan wandelen in het bos in plaats van naar het zwembad of de bioscoop. Soms valt een bezoekje aan familie weg omdat het dan net mooi weer is. Die kans grijpen we direct aan om naar buiten te gaan. Verder zijn we streng als het gaat om beeldschermgebruik. Zijn vriendjes zitten soms middagen lang te gamen maar Milan mag maximaal een half uur per dag gamen of filmpjes kijken op een tablet.”
Wil jij meer weten over de behandeling van myopie? Ga dan naar www.planethealth.nl
BI
S O N KID
S
Geschreven door Petra Lageman
Je bent in het dagelijkse leven kleutermeester. Doe je dit soort dingen ook in de klas? “Zeker! Kinderen vinden deze vorm van bewegend leren, door uitdagende opdrachten in elkaar te knutselen, hartstikke leuk. Daarnaast is het ook nog goed voor het ontwikkelen van verschillende vaardigheden, hun motoriek en het doorzettingsvermogen. Als je ziet dat je zoiets leuks zelf kunt maken, levert dat vaak echt een wow-gevoel bij ze op.”
Dit artikel is financieel mogelijk gemaakt door Bison Kids
MEDIAPLANET
Lees meer op www.planethealth.nl
NIEUWS FOTO : P E A R L E O P T I C I EN S
ie
INZICHT
Wat jij wilt weten over de 20-20-2-regel Geschreven door Marjolein Straatman
Het aantal kinderen met myopie (bijziendheid) neemt toe. Wie als kind bijziend is, heeft later een grotere kans op ernstige slechtziendheid.
Hoe kan ik bijziendheid bij mijn kind voorkomen? Bijziendheid bij kinderen komt steeds vaker voor. Omdat ze vaak naar objecten dichterbij kijken, zoals hun beeldscherm. Maar ook omdat er minder wordt buitengespeeld nu de dagen korter, kouder en donkerder worden.
B
Dit artikel is financieel mogelijk gemaakt door Pearle Opticiens
“Een kwart van de mensen van 60 jaar oud is bijziend, wat inhoudt dat ze een bril of lenzen dragen met min-sterkte. Bij mensen van 40 is dat 30 procent en op 20-jarige leeftijd is het zelfs al de helft. Het aantal Nederlanders met myopie is de laatste jaren flink gestegen, zeker onder kinderen”, zegt Caroline Klaver. Ze is hoogleraar epidemiologie en genetica van oogziekten en als oogarts verbonden aan het Radboudumc en Erasmus MC. Mensen met myopie zien minder scherp in de verte en hebben ook langere ogen.” Gevaren Aan bijziendheid kleven risico’s, zeker als deze zich al in de jongere jaren ontwikkelt. “Van mensen met een sterkte van -6 of meer wordt één op de drie later ernstig slechtziend. In 2050 is bijziendheid naar verwachting de belangrijkste oorzaak van ernstige slechtziendheid. Myopie kan er ook toe leiden dat het netvlies loslaat of degenereert en daarnaast geeft het een tot drie keer zo grote kans op de aandoening glaucoom.”
Geschreven door Redactie
ijziendheid heet met een ander woord myopie; je ziet dan in de verte niet goed. Daarbij is een min-bril nodig om weer scherp te zien in de verte. De oogafwijking is deels erfelijk bepaald, maar de levensstijl heeft daar ook een grote invloed op. Vooral tegenwoordig: beeldschermen zoals telefoons, tablets maar ook laptops op school, spelen een grote rol in de ontwikkeling van myopie bij kinderen. In het kort: om dichtbij (zoals op een scherm) goed te kunnen zien, is er inspanning van de oogspieren nodig. Door langdurig dichtbij te kijken, groeit de oogbal meer ovaal in plaats van rond, waardoor je moeite krijgt met het scherpstellen op afstand. Oftewel: je wordt bijziend.
ten zijn. Daaronder vallen ook schoolpauzes of wandelen of fietsen naar school. Omdat je kind dan naar verschillende afstanden kijkt, train je het oog.
Aandoeningen op latere leeftijd
Steeds meer binnen
Bijziendheid komt natuurlijk voor bij jong tot oud. Maar hoe hoger de myopie, hoe groter de kans op ernstige oogaandoeningen op latere leeftijd, zoals slechtziendheid of – in het ergste geval - blindheid. Er met een kind vroeg bij zijn, is dus van belang. “Ook al meet je bij een kind een sterkte van -2, dan bestaat de kans dat het oog ovaal blijft groeien in plaats van rond. In de groeispurt en puberteit ontwikkelen de ogen nog volop, dus het zicht kan verder achteruitgaan. We zien vaker achteruitgang van ogen bij kinderen en jongeren die nog in de groei zijn”, legt opticien en optometrist Ellen uit. “Zodra de sterke boven de -6 komt, neemt de kans op oogproblemen toe.”
Maar eerlijk is eerlijk: in wintermaanden is kinderen naar buiten krijgen een stuk lastiger. “Probeer bijvoorbeeld je kind lopend of fietsend mee te nemen met boodschappen doen of maak een ommetje in de buurt met als beloning iets lekkers”, tipt Ellen. Ook in dit coronajaar hebben we veel meer binnen (en vaak ook langer achter een scherm) gezeten. Ellen is bang dat we daar de gevolgen nog van gaan merken: “Ouders werken vaak achter een scherm vanuit huis, maar ook kinderen hebben veel online les gehad. En pakken ’s avonds sneller de tablet erbij of kijken meer TV. Ik verwacht dat we daardoor de komende jaren een verslechtering van ogen gaan zien. Vooral bij kinderen.”
20-20-2-regel
Myopie vroeg herkennen
Om ouders een houvast te bieden, hebben oogartsen de 20-20-2-regel ontwikkeld. Deze richtlijn helpt om de ontwikkeling van myopie tegen te gaan. Beeldschermgebruik, maar ook boeken lezen, zijn de boosdoeners. De vuistregel: na twintig minuten schermtijd (of het focussen op een ander object van dichtbij), twintig seconden in de verte kijken om de ogen te laten ontspannen. En voor de jeugd: twee uur per dag buitenspelen of bui-
Nu de dagen donkerder, kouder en korter worden is het dus een uitgelezen moment om samen met jouw kind een gratis online oogtest te doen. Een aantal simpele vragen geven daarbij een eerste indicatie of een échte oogmeting door een opticien nodig is. En nog veel belangrijker: het is een manier om vroeg bij eventuele myopie te zijn. Ook met het oog op de aandoeningen die later kunnen ontstaan.
Buiten zijn speelt een grote rol in de preventie van myopie bij kinderen”
De 20-20-2-regel helpt ouders om de ontwikkeling van myopie bij kinderen af te remmen of tegen te gaan”
Voorkom myopie bij jouw kind en doe de gratis online oogtest. Scan de QR-code hieronder
20-20-2 Bij kinderen is de gemiddelde leeftijd waarop myopie voorkomt twaalf jaar, al kan het zich ook eerder voordoen. Het intensieve gebruik van digitale apparaten op korte afstanden kan bijdragen aan het ontstaan van myopie. Hetzelfde geldt voor regelmatig te lang achter elkaar lezen in een boek. Gezien het maatschappelijke belang van dit probleem, pleit Klaver onder meer voor de mede door haar bedachte 20-20-2-regel. Die moet bijziendheid bij kinderen helpen voorkomen. Na iedere 20 minuten dichtbij-werk (bijvoorbeeld kijken op een scherm of lezen in een boek) moeten kinderen 20 seconden in de verte kijken om de ogen te ontspannen. De 2 staat voor dagelijks twee uur buiten doorbrengen. “Buiten zijn speelt een grote rol in de preventie van myopie. Zo is inmiddels bekend dat twee uur blootstelling aan daglicht de groei van het oog remt. Helaas zijn de meeste Nederlandse kinderen hoogstens een uur per dag buiten. Pas de 20-20-2-regel dus elke dag toe.” Prof. dr. Caroline Klaver Hoogleraar epidemiologie en genetica van oogziekten, Oogarts verbonden aan het Radboudumc en Erasmus MC
5
6
MEDIAPLANET
Lees meer op www.planethealth.nl
INZICHT FOTO : G E T T Y I M AG ES
Droge ogen: een onderbelichte aandoening Door mensen die rondlopen met droge ogen worden klachten vaak flink onderschat. Droge ogen is niet slechts een gevoel, maar een serieuze - en meestal chronische - aandoening waarbij vroegtijdig onderzoeken raadzaam is.
Mogelijke oorzaken en oplossingen Er zijn tal van oorzaken voor droge ogen. Erfelijkheid verklaart dertig tot veertig
procent van de klachten. Daarnaast zijn contactlenzen, dermatologische aandoeningen en omgevingsfactoren zoals droge lucht of lage luchtvochtigheid mogelijke oorzaken én factoren in het verergeren van droge ogen. Schermgebruik is mogelijk een toenemende boosdoener. Eén van de belangrijkste preventieve maatregelen is de 20-20-20-regel: twintig minuten schermtijd betekent twintig seconden wegkijken naar een afstand van ‘twenty feet’ (zes meter, red.). Een ander belangrijk advies is om oogleden goed schoon te houden. Bij driekwart van de gevallen speelt namelijk ook ooglidrandontsteking een rol.
Kwaliteit van leven Vehof is tevens oprichter van Droge Ogen Kliniek Nederland, waar hij de ernst van droge ogen dagelijks meemaakt: “Ik heb zo vaak mensen huilend op consult die het leven niet meer zien zitten. Vorige week had ik nog iemand die haar ogen het liefste eruit zou willen halen om van de pijn af te
zijn. Zo ver gaat het.” De aandoening heeft dus een enorme impact op de kwaliteit van leven. Zowel fysiek als mentaal en sociaal. “Deze impact, doet niet onder voor aandoeningen als reuma en COPD”, vervolgt Vehof. “Als je het vergelijkt met andere veelvoorkomende oogaandoeningen, steekt droge ogen er met kop en schouders bovenuit.”
Symptomen bij twintigers Een diagnose van droge ogen komt op oudere leeftijd veel meer voor. Bij vrouwen twee tot drie keer zo vaak als bij mannen. Maar er speelt een verrassende - en bovendien zorgwekkende - ontwikkeling. Vehof: “Uit onderzoek in Nederland blijkt dat als je gaat vragen naar symptomen van droge ogen, deze bij mannen juist het vaakst voorkomen bij twintigers. Dat is zorgwekkend. Het is de vraag hoe die curve in de toekomst gaat doorlopen. Of het niet een epidemie is die er aan zit te komen. De aandoening is dus een probleem van jong en oud.”
Jelle Vehof Oogarts, epidemioloog en droge ogen expert
drogeogen.nl
/ herken droge ogen
/ test zelf
/ hulp vinden
/ website informatie
drogeogen.nl Postbus 192 | 1380 AD Weesp | www.tramedico.nl
2019-DRO-003
D
roge ogen is een aandoening van het oogoppervlak waarbij het oog niet genoeg beschermd is tegen uitdroging. Deze aandoening kan zichzelf verergeren en in stand houden. Een soort vicieuze cirkel van droge ogen dus; dat is ook waarom het meestal chronisch is. Vroege klachten die kunnen duiden op droge ogen zijn irritatie, een zanderig gevoel, droogte of branderigheid. “Het is een vrij onbekende aandoening”, licht oogarts en droge ogen expert dr. Jelle Vehof toe. “Mensen denken vaak simpelweg ‘dat hoort bij mij, dat gevoel.’ Ze herkennen het niet als een aandoening. Maar ik adviseer dat als je gehinderd bent in het dagelijks leven: laat je onderzoeken! Vooral omdat de aandoening vaak chronisch wordt. Dus hoe eerder je je kan laten behandelen, hoe minder last je ervaart in de toekomst.”
FOTO : D I ED ER I C K B U LST R A
Geschreven door Redactie
MEDIAPLANET
Dit artikel is financieel mogelijk gemaakt door Santen SA, the Netherlands branch.
Lees meer op www.planethealth.nl
7
NIEUWS FOTO : G E T T Y I M AG ES
Glaucoom is een vervelende oogziekte, die vooral bij oudere mensen veel klachten oplevert. Een nieuwe app maakt het voor patiënten makkelijker om aanwijzingen van hun dokter op te volgen, bijvoorbeeld bij het druppelen van de ogen.
Geschreven door Sara Madou
D
e precieze oorzaak van glaucoom is onbekend, al speelt erfelijkheid een belangrijke rol. Indien er glaucoom in jouw familie voorkomt, is het dus verstandig om vanaf het veertigste levensjaar de ogen regelmatig te laten controleren. Patiënten met glaucoom krijgen veelal te maken met verhoogde oogdruk, die de oogzenuw beschadigt. Blijft dit aanhouden, dan kan het slechtziendheid of zelfs blindheid veroorzaken. Een diagnose wordt meestal pas gesteld als glaucoom vergevorderd is, omdat er daarvóór weinig klachten zijn. Dit maakt de behandeling ook zo lastig, zo stelt Prof. dr. C.A.B. Webers, hoofd van de universiteitskliniek voor Oogheelkunde aan het UMC in Maastricht. Hij is mede-ontwikkelaar van de Glaucoomhulpapp. Hiermee is het niet alleen makkelijker om doktersadviezen op te volgen, zoals op vaste momenten de ogen druppelen, maar worden patiënten ook begeleid in het contact met hun arts. Dr. Webers: “Het is best even wennen, iedere dag die druppels. Niet alleen om eraan te denken, maar ook de actie zelf. Zeker als oudere patiënt, met die piepkleine flesjes. We wilden mensen hier beter bij begeleiden.”
Voorlichting Glaucoom is een van de meest voorkomende chronische oogaandoeningen. Zo’n 150.000 Nederlanders hebben deze ziekte, al is dat in werkelijkheid waarschijnlijk het dubbele, omdat niet iedereen ervan op de hoogte is. Dit aantal stijgt, omdat oudere mensen meer kans lopen op de ziekte en we met zijn allen steeds ouder worden. Bovendien groeit het aantal bijzienden, door ons gebruik van beeldschermen, wat het risico op glaucoom vergroot. Dr. Webers: “Er bestaat geen standaard screening voor glaucoom. Daarom richten we ons bijvoorbeeld op het voorlichten van optometristen. Zij kunnen, door richtlijnen die er zijn opgesteld, bij een standaard opticien-controle tegenwoordig beter de ziekte herkennen. Zo zijn we er steeds sneller bij en daar draait het uiteindelijk om.”
Prof. dr. C.A.B Webers Hoofd universiteitskliniek voor Oogheelkunde UMC Maasstricht
Daarnaast bevat de app een vijftiental standaardvragen om bij de hand te houden tijdens een gesprek met de arts, zodat klachten en symptomen beter kunnen worden gemonitord. Dr. Webers: “Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat mensen beter druppelen, zodra ze meer kennis over glaucoom hebben. Sommige patiënten, die slecht zien, denken dat hun zicht door de druppels verbetert. Dat is helaas niet zo. Maar door ze te gebruiken, verklein je wél de kans dat je uiteindelijk blind wordt. Daarom is regelmatige controle door een oogarts en therapietrouw ook zo belangrijk. Dagelijks je ogen druppelen vindt niemand leuk en ook al merk je als patiënt niet meteen het effect: het is écht de moeite waard en kan veel ellende voorkomen.”
App De app ‘Glaucoom Druppelhulp’ helpt niet alleen bij de voorlichting van patiënten, maar biedt ook ondersteuning op het gebied van therapietrouw. Zo kun je een druppelschema invoeren, waarbij je als gebruiker aan de hand van meldingen herinnerd wordt aan het druppelen. Ook zijn er tips over hoe je dit druppelen het beste kunt doen.
Interesse in de app? Vraag je oogarts of kliniek om de folder met de unieke downloadcode. Glaucoom Druppelhulp is voorzien van een voice-over voor slechtzienden.
FOTO : N A M E S U R N A M E
Een oplossing voor therapietrouw bij glaucoom
Toenemende bijziendheid bij kinderen De hele dag scrollen, klikken, liken, swipen en Netflixen. Om maar te zwijgen over alle uren achter je laptop of tablet. Herkenbaar voor jou en je kind(eren)? We brengen ongeveer net zoveel tijd door achter een beeldscherm, als dat we slapen. Jouw ogen en die van je kind zijn dus continu in de weer. Hierbij focus je ook vaak op objecten dichtbij. Dat constante focussen van dichtbij vraagt nogal wat van je ogen. We geven je graag wat tips om je ogen gezond te houden. Onze belangrijkste tip: de 20-20-2 regel. Na 20 minuten beeldschermtijd, even 20 seconden in de verte kijken. En 2 uur per dag naar buiten! Worden jouw ogen, maar ook die van je kind, blij van. Benieuwd hoe het staat met de gezondheid van jouw ogen en/of die van je kind? Doe onze gratis online oogtest, makkelijk vanuit huis. De online oogtest geeft een indicatie van de gezondheid van jouw ogen, of die van je kind. De test is samen met professionele opticiens ontwikkeld.
Scan de QR-code voor de online oogtest of ga naar www.pearle.nl/oogmeting/ online-oogtest