Hiv

Dit is een commerciële uitgave verspreid met De Telegraaf. De redactie van De Telegraaf heeft geen betrokkenheid bij deze productie.

Deze uitgave gaat in op het doorbreken van taboes rondom hiv Lees meer op www.planethealth.nl

HIV

Anouk Maas

“Als jij je open en kwetsbaar opstelt, ontstaat er ruimte voor een gesprek” Therapietrouw en gezond ouder worden Internist-infectioloog Annelies Verbon geeft uitleg over therapietrouw. Daarnaast deelt Gloria Summerville haar persoonlijke verhaal.

Vertellen of hiv hebt De stigmatisering van hiv en de bijbehorende twijfels om het aan anderen te vertellen.

ONTDEK DE VERHALEN VAN VROUWEN MET HIV OP

JUSTAPARTOFME.HIV Gilead-JAPOM-266 x 50mm.indd 1

JUSTAPARTOFME.HIV IS EEN INITIATIEF VAN GILEAD SCIENCES NL-HIV-2020-10-0012 12/11/2020 15:19

2

Lees meer op www.planethealth.nl

IN DEZE UITGAVE

VOORWOORD FOTO : J ES A JA H IZ K I A

Anouk Maas

INZICHT

Bewustwording vereist bij behandeling hiv Geschreven door Marjolein Straatman

04

Hiv? Dat was wel het laatste waaraan Pauline Moret dacht toen ze al enige tijd tobde met haar gezondheid. Toch klonk in 2006 de diagnose.

FOTO : A N N E- M AY D E L I J S ER

Therapietrouw Een lang en gezond leven met hiv is mogelijk zolang je je medicatie maar trouw gebruikt.

FOTO : M O N A VA N D EN B ER G

Praten over seks?

Anouk Maas doorbreekt het taboe Vrijen met jezelf of met iemand waar je van houdt, is een van de mooiste en lekkerste dingen die er zijn. Toch vinden we praten over seks en soa’s nog altijd vreemd. “Zolang we er niet met elkaar over praten, blijft het een taboe”, stelt Anouk Maas.

05

Geschreven door Petra Lageman

Hiv-positief Gloria Summerville leeft inmiddels al vijftien jaar met hiv. Zij vertelt over haar strijd tegen de vooroordelen van hiv.

Waarom is het zo moeilijk om over seks en soa’s te praten?

“Als je er echt open en eerlijk over bent, dan komt het heel dichtbij. Dan kun je niet stoer doen. Je geeft je letterlijk bloot. Dit ben ik, dit vind ik en dit voel ik. Jongeren zijn best bang om beoordeeld en veroordeeld te worden. Daarnaast is de sociale druk onderling vaak hoog. Als een meisje vertelt dat ze al seks heeft gehad, wordt ze misschien wel als hoer of slet weggezet. En als je een test laat doen omdat je bang bent voor een soa krijg je ook van alles naar je hoofd. Dat helpt natuurlijk niet om het tij te keren.”

Wat helpt wel?

online Wereldaidsdag Vandaag, 1 december, is het Wereldaidsdag.

Voor deze dag heeft Bas een kunstvideo gemaakt gebasseerd op zijn ervaring en die van anderen over de diagnose hiv.

Industry Developer: Elena Remers Business Developer: Cleo Hutting Managing Director: Rebecca Nicholson Content & Production Manager: Liselotte Sevat Web-editor Daphne Mollema Designer: Vratislav Pecka Gedistribueerd door: De Telegraaf, december 2020 Fotocredits cover: Jesaja Hizkia Drukkerij: Rodi Media Dit is een bijlage bij De Telegraaf. De inhoud van deze bijlage valt niet onder de hoofdredactionele verantwoordelijkheid van De Telegraaf. Copyright Mediaplanet Publishing House: Volledige of gedeeltelijke verveelvoudiging, openbaarmaking of overname van deze publicatie is slechts toegestaan met toestemming van de uitgever, met bronvermelding. E-mail redactie: nl.info@mediaplanet.com

@planethealth.nl

Mediaplanet

@MediaplanetNL

@mediaplanet.nl

Papier gemaakt van gerecycled materiaal

“Vertellen dat het heel gewoon en erg leuk is om te vrijen. Dat je niet stoer hoeft te doen om erbij te horen. Dat bijvoorbeeld zo’n eerste keer best spannend is en dat je het niet fout kunt doen. Je bent prima zoals je bent. Het probleem is alleen dat veel jongeren een vertekend beeld hebben van vrijen en van hoe een lichaam eruitziet.

Door Photoshop en porno denken ze dat dat de norm is. Het is hoog tijd om uit te leggen dat dit niet de werkelijkheid is.”

Hoe leg je dat uit?

“Door te beginnen er zelf open over te zijn.

Ik heb laatst als ambassadeur van Dance4Life meegedaan aan ‘Schaamteloos’. Dat is een serie korte video’s op Instagram waarin BN’ers vertellen over hun ervaringen.

Wees open over je twijfels en je angsten”

Vrijen is niets om je voor te schamen” Ik heb bijvoorbeeld verteld over mijn eerste keer en vragen beantwoord van jongeren.”

Vond je dat niet eng?

“Eng niet, spannend wel. Het is dan toch even de naakte waarheid. Toch heb ik het gedaan omdat ik vind dat jongeren, en trouwens ook volwassenen, moeten weten dat vrijen niet iets is om je voor te schamen.

Toen ik een tiener was, durfde ik er met niemand over te praten. Je kreeg voorlichting van je leraar maatschappijleer. Als die iets uitlegt, ben je toch net iets minder geïnteresseerd dan wanneer een dj, tv-, pop- of musicalster vertelt over zijn of haar ervaringen. Met je leraar kun je je denk ik minder goed identificeren. Met mensen zoals DJ Hardwell, Marije Zuurveld, Barry Paf of ik kunnen jongeren dat denk ik wel.”

Is er nog een rol voor ouders?

“Natuurlijk. Die weten immers dat er in de koppies van hun kind van alles speelt. Zij kennen hun kind denk ik het beste. Het voordeel is ook dat jongeren zich tegenover hun ouders ook niet stoer hoeven voordoen.

Als vader of moeder kun je best eens opperen of ze hebben gehoord van Dance4Life of voorstellen om samen te kijken naar ‘Schaamteloos’. Dan heb je gelijk voldoende gespreksstof. Vertel zelf als ouder over jouw eerste keer. Geef aan wat jij heel spannend vond en wees open over je twijfels en misschien wel je angsten. Als jij je open en kwetsbaar opstelt, ontstaat er ruimte voor een gesprek.”

“Ik was een klassiek geval van de ver-vanmijn-bed-show.

Nooit gedacht dat ik ooit met hiv te maken zou krijgen”, zegt Pauline Moret. “Het overkwam anderen, Pauline Moret dacht ik.” Op het moment dat ze in het ziekenhuis de diagnose hiv kreeg, is ze nog maar kort samen met haar toenmalige vriend. De twee besluiten het nieuws, dat inslaat als een bom, eerst samen te verwerken. Er breekt een zware tijd aan. Niet alleen is het in het begin onduidelijk wat Pauline precies te wachten staat. Ook krijgt ze te maken met een taboesfeer rondom de ziekte.

“Dat was echt frustrerend. Ik had niets misdaan. Alleen de liefde bedreven met iemand die ik liefhad. Ondanks die onzekere tijd zag ik ook kansen. Ik kon laten zien dat je ook normaal over hiv kunt praten, en: dat iedereen ermee te maken kan krijgen.”

Woest Pauline zet zich in als vrijwilliger om de ziekte bespreekbaar te maken. Ze figureert onder meer in een bewustwordingscampagne. Die valt op. “De eigenaar van mijn vaste adres voor een manicurebehandeling had me gezien, zo bleek. Tijdens mijn afspraak kwam hij met trillende handen aanlopen. Of ik alsjeblieft weg wilde gaan, en niet meer in zijn salon wilde komen? Ik wist niet wat ik hoorde.

Woest was ik. Er is inmiddels al zó veel bereikt in de behandeling van hiv.

Met medicatie is de ziekte niet eens meer overdraagbaar. Waarom is dat niet meer bekend? Er zijn ook nog steeds mensen die aan mijn vrienden vragen of ze niet bang zijn iets op te lopen door hun vriendschap met mij.

Het meest waanzinnige hoorde ik laatst, toen het idee werd geopperd dat sommige vrouwen, ook die met hiv, misschien beter geen kinderen kunnen krijgen. Onbegrijpelijk, zeker omdat vrouwen met hiv dankzij medicatie het virus niet kunnen doorgeven en prima gezonde kinderen kunnen voortbrengen.”

Angst Het toont volgens Pauline aan hoe belangrijk bewustwording over hiv nog steeds is. Er heerst veel onwetendheid. “Op de een of andere manier blijft hiv maar in de taboehoek hangen en bestaat er heel veel angst. Dat is zo jammer.”

Wil jij meer weten over hiv? Ga dan naar www.hivvereniging.nl

w

STÉPHANIE, 30, LEEFT 3 JAAR MET HIV.

Ik ben een verpleegkundige... met hiv MET HIV IS EEN NORMAAL EN GEZOND LEVEN MOGELIJK. VIND JE ANTWOORDEN OP JUSTAPARTOFME.HIV

Gilead-JAPOM-advertentie-266 x 398 mm.indd 1

NL-HIV-2020-09-0008

JUSTAPARTOFME.HIV IS EEN INITIATIEF VAN GILEAD SCIENCES

13/11/2020 14:14

4

Deze spread is financieel mogelijk gemaakt door Gilead Sciences.

Lees meer op www.planethealth.nl

NIEUWS

FOTO : G E T T Y I M AG ES

Therapietrouw is onmisbaar bij hiv Geschreven door Marjolein Straatman

Ook met hiv is een lang en gezond leven mogelijk. Wel is een aantal zaken belangrijk om gezondheidsproblemen zo veel mogelijk te voorkomen. Annelies Verbon, internistinfectioloog bij het Erasmus MC, vertelt meer.

Welke impact heeft hiv op het leven van patiënten?

“Dat is voor iedereen verschillend. De een accepteert de diagnose vrij snel en gaat door, de ander heeft daar meer moeite mee en is bijvoorbeeld bang voor de reacties van de buitenwereld. Een patiënt kan daarnaast ook nog te maken krijgen met een aan hiv gelieerde ziekte.”

Wat zijn precies de gezondheidsrisico’s voor mensen met hiv?

“Door hun ziekte kunnen ze meer vatbaar zijn voor andere gezondheidsproblemen.

De oorzaak kan liggen in een veranderd immuunsysteem of in bijwerkingen van de medicatie. Door een of beide factoren kunnen ze een grotere kans hebben op bijvoorbeeld infecties, hart- en vaatziekten of bepaalde soorten kanker.”

Wat zijn belangrijke aandachtspunten om gezond te blijven?

“Een gezonde levensstijl is voor mensen met hiv, net zoals voor iedereen, heel belangrijk.

Dat komt neer op gezonde voeding, voldoende beweging, niet roken, matig zijn met alcohol en het vermijden van overgewicht.

Om hiv definitief de wereld uit te krijgen moet er onderzoek blijven plaatsvinden naar een middel dat de ziekte geneest” Daarnaast is therapietrouw onmisbaar. Veel mensen met hiv gebruiken een zogeheten combinatietherapie in de vorm van het dagelijks slikken van één of meer tabletten.

Het is belangrijk dat deze medicatie trouw, elke dag rond ongeveer dezelfde tijd, wordt ingenomen. Het niet trouw innemen van de tabletten kan leiden tot ongevoeligheid van het virus voor de medicatie en het weer opvlammen van de ziekte.”

Wat houdt N=N in, en welke rol speelt het in het ‘normaliseren’ van hiv?

“N=N houdt in dat als hiv niet meetbaar is in het bloed, de ziekte ook niet overdraagbaar is. Die situatie kunnen we met medicatie bereiken. Veel patiënten zijn aanvankelijk bang om anderen te besmetten; een angst die een normale omgang met anderen en het aangaan van seksuele relaties in de weg kan staan. N=N haalt het gewicht van hun schouders en maakt het makkelijker om zich weer normaal te bewegen in de maatschappij.”

Welke rol spelen artsen en verpleegkundigen in een lang en gezond leven met hiv, en het bespreekbaar maken daarvan?

“De diagnose hiv roept bij sommige patiënten nog steeds de gedachte op dat het om een doodvonnis zou gaan. Gelukkig is dat niet het geval. Met hiv kun je heel lang leven

zolang je je medicatie maar trouw gebruikt.

Als patiënt blijf je onder controle. Zo bespreken we mogelijke bijwerkingen van de medicijnen, houden we in de gaten of het virus nog meetbaar is in het bloed en controleren we regelmatig waarden zoals de bloeddruk en nierfunctie. Uiteraard bespreken we ook de gezondheidsrisico’s. Ik vind dat er ook een rol is voor de arts en verpleegkundige om sociale thema’s aan te kaarten en bespreekbaar te maken hoe patiënten kunnen omgaan met stigma’s. Dat leidt tot meer acceptatie. Die acceptatie heeft vaak invloed op therapietrouw.”

Annelies Verbon Internist-infectioloog Erasmus MC

Hiv is nu een chronische aandoening, hoe urgent is het bestrijden van de ziekte op zich?

“Er zijn nog steeds mensen die, soms al jarenlang, zonder het te weten met hiv rondlopen en de ziekte kunnen overbrengen op anderen. Dat moeten we aanpakken. Een mogelijkheid is om meer op hiv te testen. Op dit moment krijgen alle zwangere vrouwen al zo’n onderzoek. Aanbevolen is dat je de test ook uitvoert op andere momenten. Als iemand bijvoorbeeld een ziekte heeft die vaker voorkomt naast hiv, zoals gordelroos, tuberculose of baarmoederhalskanker. Om hiv definitief de wereld uit te krijgen moet er onderzoek blijven plaatsvinden naar een middel dat de ziekte geneest. Tot die tijd moet hiv op de agenda blijven en is het bespreekbaar maken van deze ziekte van het allergrootste belang.”

Een gezonde levensstijl is voor mensen met hiv, net zoals voor iedereen, heel belangrijk”

Wil jij meer informatie over leven met hiv? Ga dan naar www.justapartofme.hiv

Gilead Sciences heeft geen inhoudelijke betrokkenheid gehad bij de totstandkoming van de interviews.

INSPIRATIE

Cijfers over hiv 20.104 3.682

totaal aantal mensen met hiv en in zorg in Nederland in 2018

12.679 3.725 ±1.900 daarvan zijn mannen die seks hebben met mannen

vrouwen – ca. 80 % van deze vrouwen is niet geboren in Nederland

5 NL-HIV-2020-11-0011 Date of preparation: November 2020

Lees meer op www.planethealth.nl

overige mannen

aantal mensen die nog niet weten dat ze hiv-positief zijn

Leeftijd

Gezondheid

De gehele populatie van mensen die leven met hiv en in zorg zijn in Nederland wordt steeds ouder. Vijftig procent van de mensen die leven met hiv is ouder dan 50 jaar.

Stelling: Ik maak me wel eens zorgen over het effect op mijn gezondheid van jarenlang leven met hiv

Leeftijd van mensen die leven met hiv in Nederland in 2018

36%

47% Leeftijd Aantal

0-12

13-17

18-24

138

56

319

25-34

35-44

45-54

55-64

2.053

2.316 4.238 6.352

Bron: Summary SHM report 2019 - ‘Cijfers over HIV’ en ‘Leeftijd’

65+

4.632

Beetje eens

Helemaal eens

17%

Oneens

Bron: Onderzoek door communicatiebureau ‘Volle Maan’ in opdracht van de European AIDS Treatment Action Group (EATG), 2017.

Doorbreek stigma: ‘Hiv kijkt niet naar opleidingsniveau of inkomen’

bon ctioloog

Gloria Summerville leeft inmiddels al vijftien jaar met hiv. Door de behandeling en haar bewuste levensstijl voelt ze zich gelukkig goed. Al vecht ze nog steeds tegen vooroordelen.

Jaren geleden kreeg ik de diagnose aids. Dankzij de medische ontwikkelingen en een behandeling is dat inmiddels teruggebracht tot hiv. Natuurlijk is het een chronische aandoening en ben ik ziek, maar er is gelukkig goed mee te leven.

In plaats van de vijf of zes pillen van net na de diagnose, slik ik er nu eentje per dag. Ik eet en drink zo gezond mogelijk en blijf natuurlijk onder behandeling van een arts in het ziekenhuis. Dat is belangrijk. Hoewel ik hiv-positief ben, heb ik met mijn behandeling en gezonde levensstijl dezelfde kans om prettig oud te worden als andere mensen”, zegt Gloria Summerville.

Donderslag Vijftien jaar geleden was ze er anders aan toe.

De diagnose aids bracht een schok bij haar teweeg. Een donderslag, noemt ze het nu.

Vragen, zoals hoe lang ze nog te leven had en of ze haar dochter zou zien opgroeien, beheersten haar gedachten. Gloria werd meteen behandeld in het ziekenhuis en kreeg medicatie. In het begin had ze het naar eigen zeggen zwaar, maar daarna ging het beter. “Ik voel me goed. Toch kom ik ook

mensen tegen met hiv die geen hulp zoeken of die stoppen met de behandeling.”

Geschreven door Marjolein Straatman

Stigma De reden waarom sommigen geen hulp zoeken is schaamte, vermoedt Gloria. Ze vindt het jammer dat een deel van de patiënten te maken heeft met zelfstigma en wil -nog steeds bestaande- taboes doorbreken. “Er zijn nog veel misverstanden over hiv. Zo heeft een deel van de mensen het idee dat zij niet met de ziekte te maken kunnen krijgen. Toch zit een ongeluk natuurlijk in een klein hoekje. Bovendien kijkt hiv niet naar opleidingsniveau of inkomen.De ziekte is onzichtbaar; je ziet niet aan de buitenkant dat iemand hiv heeft.

Er bestaat ook onwetendheid over hoe hiv wordt overgedragen. Sommigen willen vanwege mijn ziekte niet bij me op bezoek komen, me niet knuffelen en durven ook niet naar hetzelfde toilet te gaan.”

Positief Met haar eigen stichting Het Rode Lint probeert Gloria mensen mét en zonder hiv te helpen. Dit werk heeft een positieve draai aan haar leven gegeven. “Ik kan de tijd

Gloria Summerville

Er bestaat ook onwetendheid over hoe hiv wordt overgedragen” natuurlijk niet terugdraaien en heb echt zware perioden gekend. Toch voel ik nu veel vrolijkheid door het helpen van anderen. Of het nu het bespreekbaar maken van hiv is, iemand aan voedsel of kleding helpen of een ander ondersteunen bij het starten van een bedrijf: ik word er blij van.” Gloria drukt anderen met hiv op het hart dat ze onder behandeling moeten blijven en dat ze zich vooral niet moeten schamen. “Een aandoening als hiv verdient meer aandacht en zichtbaarheid. Zo kan iedereen zien dat mensen met hiv net zo zijn als jij en ik.”

Wil jij meer weten over de stichting van Gloria? Ga dan naar www.hetrodelint.nl

6

Lees meer op www.planethealth.nl

INSPIRATIE

Wel of niet vertellen dat je hiv hebt?

Mensen met hiv krijgen regelmatig te maken met bewuste of onbewuste negatieve reacties. Ze worden gelabeld, veroordeeld en uitgesloten. Die stigmatisering kan grote gevolgen hebben.

Geschreven door Petra Lageman

N=N Prof. dr. Arjan Bos Decaan van de faculteit psychologie aan de Open Universiteit

Over goed nieuws gesproken. Hiv is al jarenlang goed te behandelen en wie de medicatie volgens voorschrift slikt, kan hiv niet langer overdragen. Mensen met hiv kunnen daardoor onbeschermde seks hebben met hun partner, kinderen krijgen en gezond oud worden. Dat n=n-principe, niet meetbaar is niet overdraagbaar, is een enorme stap voorwaarts.

Zelfstigma Wie keer op keer geconfronteerd wordt met de negatieve denkbeelden die heersen in de maatschappij, loopt het risico dat op zichzelf te betrekken. Je schaamt je, voelt je rottig of denkt zelfs dat het je eigen schuld is. “Het zelfstigma kan leiden tot psychische klachten en heeft een grote impact op de kwaliteit van leven”, stelt prof. dr. Arjan Bos, decaan van de faculteit psychologie aan de

MINDER ZORGEN OVER MORGEN

MEER DAGEN ZOALS DEZE

MINDER HIV

MEER JEZELF

NP-NL HVU ADVT 200002, Oktober 2020

Zelfstigma kan leiden tot psychische klachten” – Arjan Bos Open Universiteit. “Daarbij kun je denken aan depressie, angst, stress, slaapproblemen en problemen op seksueel gebied.”

Angst voor negatieve reacties De angst voor negatieve reacties maakt dat mensen met hiv aarzelen of ze wel of niet open zijn over hun hiv-status. Het is een duivels dilemma. Als je er open over bent, loop je het risico dat mensen zich van je afkeren en/of aan anderen vertellen dat je hiv hebt. Ben je er niet open over, dan leef je constant met een geheim en krijg je geen steun van anderen.

Positief zelfbeeld Uit Nederlands onderzoek blijkt dat mensen die er bewust voor kiezen om te vertellen dat ze hiv hebben meer stigmatisering ervaren.

Aan de andere kant krijgen ze ook meer steun van de mensen die ze in vertrouwen nemen en hebben ze een positiever zelfbeeld. “Iedereen moet voor zichzelf afwegen wat de beste keuze is”, vindt Bos. “Voor het afnemen van de stigmatisering is het juist heel goed om open te zijn.”

FOTO : ER I K VA N W I S S EN

FOTO : C H R I S P EE T ER S

V

eel stigmatiserende reacties zijn gebaseerd op denkbeelden uit de jaren tachtig en negentig.

Menigeen denkt nog altijd dat hiv altijd leidt tot aids en heel makkelijk overdraagbaar is. Dat ligt niet alleen aan de mensen zelf. Het komt ook doordat de media meer aandacht besteden aan slecht nieuws dan aan goed nieuws.

Rolmodellen Behalve openheid en meer bekendheid over het n=n-principe zouden ook rolmodellen een positieve invloed kunnen hebben op destigmatisering. Het helpt om persoonlijke verhalen te horen of te lezen. Hoe is het om te leven met hiv? Hoe gaat het op het werk of binnen het gezin? Wat doet het met je om veroordeeld te worden of je veroordeeld te voelen? “Mensen moeten beseffen dat hiv slechts een onderdeel is van iemand”, stelt dr. Sarah Stutterheim, universitair docent Psychologie aan de Universiteit Maastricht.

“Je bent geen hiv, je hebt hiv. Het is niet bepalend voor je identiteit.”

Verminderen zelfstigma Ook voor mensen met hiv zijn rolmodellen belangrijk. Hoe gaan anderen om met het heersende stigma? Hebben zij manieren ontwikkeld om minder beïnvloed te worden door wat anderen denken en doen? Hoe vertel je het je familie, je vrienden en je

Dr. Sarah Stutterheim Universitair docent Psychologie aan de Universiteit Maastricht

Lees meer op www.planethealth.nl

FOTO : D E V N / U N S P L AS H

collega’s? Zeker in die eerste fase na de diagnose is het prettig om met iemand te kunnen praten die hetzelfde heeft meegemaakt. “Het delen van persoonlijke ervaringen kan echt helpen”, weet Stutterheim.

Alleen al de angst voor negatieve reacties kan emotioneel belastend zijn. Als iemand die angst kan verminderen, heeft dat een positief effect.

Onbewuste stigmatisering Er is niet alleen sprake van opzettelijke stigmatisering. Veel mensen zijn zich niet eens bewust dat ze iemand discrimineren. Vrij veel mensen gedragen zich toch net even iets anders en zijn wellicht behoedzamer als het gaat om persoonlijk of intiem contact.

MINDER AARZELING

DE EERSTE STAP TE ZETTEN

MINDER HIV

MEER JEZELF

NP-NL-HVU-ADVT-200003, november 2020

Een beetje empathie maakt het leven een stuk prettiger” – Sarah Stutterheim Het komt zelfs voor in de zorg. Terwijl juist daar dokters en verpleegkundigen bekend horen te zijn met het n=n-principe.

Mensen met hiv worden zelfs soms bij de huisarts, tandarts of specialist aan het eind van het spreekuur ingepland zodat

daarna alles direct kan worden ontsmet.

Ook komt het voor dat verpleegkundigen onderzoek doen en injecties geven terwijl ze daarbij twee paar handschoenen over elkaar dragen.

Empathie Waarschijnlijk wil niemand met opzet een ander emotioneel beschadigen. Toch is dat wat er vaak gebeurt. Realiseer je dat wat je zegt, doet en denkt een groot effect kan hebben op hoe iemand zich voelt. “Een beetje empathie maakt het leven een stuk prettiger”, vindt Stutterheim. “Plaats jezelf in de schoenen van iemand die leeft met hiv”, vult Bos aan. “Waarschijnlijk gedraag je je dan de volgende keer heel anders.”

7

TEKEN JIJ VOOR GEZONDHEIDSZORG VOOR IEDEREEN? Hoewel er grote verbeteringen zijn behaald, heeft wereldwijd nog steeds de helft van de mensen geen toegang tot de meest basale gezondheidszorg. Denk hierbij aan kinderen die geen inentingen krijgen en vrouwen die geen professionele hulp ontvangen tijdens hun zwangerschap en bevalling.

De coronacrisis maakt nog duidelijker hoe kwetsbaar onze gezondheid is. Cordaid wil dat iedereen toegang heeft tot goede en betaalbare gezondheidszorg. Vandaag 1 december, Wereld Aids Dag, roepen wij de Nederlandse regering en de Tweede Kamer op om extra te investeren in ontwikkelingssamenwerking en in gezondheidszorg voor mensen wereldwijd.

Help je mee? Onderteken de petitie Cordaid.nl/petitiegezondheid