Je leefstijl aanpassen: de rol van Gecombineerde Leefstijlinterventies (GLI) Pagina 3 & 4
Robotchirurgie: revolutioneert obesitasbehandeling Pagina 6
Lees online meer op: planethealth.nl
Kunstmatige intelligentie
gemaakt voor de leefstijl
Kunstmatige intelligentie sluit perfect aan op de behoeftes van leefstijlverandering, vindt Wim Tilburgs van Je Leefstijl Als Medicijn. Met de chatbot Lampie is hij er al mee begonnen.
Toen Wim Tilburgs er een aantal jaren geleden in slaagde met een andere leefstijl zijn obesitas terug te dringen en diabetes type 2 om te keren, wilde hij zo veel mogelijk mensen dezelfde kans bieden. Stichting Je Leefstijl Als Medicijn, die hij toen oprichtte, helpt inmiddels duizenden mensen om gezonder te worden en blijven met de leefstijl, onder meer met supportgroepen waarin mensen elkaar ondersteunen. Onlangs ‘ontdekte’ de Stichting kunstmatige intelligentie. Tilburgs: “Van tevoren wisten we niet dat leefstijl en AI zo’n goede combinatie zou zijn.” Inmiddels is de chatbot die de naam Lampie kreeg (Lam staat voor Leefstijl Als Medicijn) al vele duizenden keren geraadpleegd.
ACTIËNTEN
Tilburgs: “De leefstijl neemt in de zorg een bijzondere plaats in. De beste manier om gezonder te worden en op gewicht te blijven verschilt van persoon tot persoon. Mensen die actief met de leefstijl aan de gang gaan – wij noemen ze actiënten – gaan op zoek naar informatie die ze zou kunnen helpen, bijvoorbeeld over gezond eten of voldoende beweging. Lampie geeft antwoord op bijna elke vraag op het gebied van de leefstijl die je kunt bedenken. Binnen enkele seconden worden honderden pagina’s van onze site geanalyseerd.”
ZORGPROFESSIONALS
Leefstijladvies door zorgprofessionals blijft van belang voor iedereen die zijn of haar fysieke conditie wil verbeteren. Tilburgs: “Maar bij zorgprofessionals kun je niet op elk moment terecht, terwijl je wel elke dag tegen nieuwe vragen kunt aanlopen.” Het bijzondere van AI, en dat geldt ook voor Lampie, is dat de software zelflerend is. De bezoeker wordt gevraagd een ‘beoordeling’ van elk antwoord te geven in de vorm van een duim omhoog of omlaag. Hoe meer Lampie wordt gebruikt, hoe beter zijn antwoorden worden. Tilburgs: “Ik denk niet dat AI de adviezen van ervaren zorgprofessionals ooit zal kunnen vervangen. Maar Lampie kan als informatiebron een belangrijke ondersteunende rol spelen in de leefstijlverandering. Als iemand overgewicht heeft kan dat op verschillende manieren in de gezondheid doorwerken. Je leefstijl veranderen om gezonder te worden en blijven kan echter behoorlijk uitdagend zijn. Dus hoe meer ondersteuning hoe beter.”
WIM TILBURGS
OPRICHTER
STICHTING JE LEEFSTIJL ALS MEDICIJN
MEER INFORMATIE?
SCAN DE QR-CODE!
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door Je Leefstijl Als Medicijn.
Te dik, eigen schuld, dikke bult? 7 x (on)waarheden
GESCHREVEN DOOR: LISETTE JONGERIUS
OBESITAS EEN ZIEKTE.
1.
WAAR. Al jaren geleden is obesitas door de WHO en de Gezondheidsraad erkend als een officiële ziekte. Het is namelijk een chronische aandoening van ziek buikvet – en vetweefsel is een orgaan. Bij te veel (buik)vet wordt het weefsel ziek, wat leidt tot ontstekingen elders in het lichaam. Dat maakt je vatbaarder voor andere ziektes. Zo kan een hoge mate van overgewicht leiden tot meer dan 200 andere aandoeningen, waaronder diverse soorten kanker.
OVERGEWICHT EN OBESITAS ZIJN EEN EPIDEMIE IN NEDERLAND.
WAAR. Momenteel heeft de helft van de Nederlandse volwassenen overgewicht. Prognoses laten zien dat dat dit percentage in 2040 richting de 60 procent kan gaan, als er niks veranderd qua aanpak. Ook het aantal Nederlanders met obesitas stijgt. In 2023 had zo’n 16 procent van de twintigplussers obesitas, aldus het CBS. Daarmee is deze chronische aandoening de afgelopen 40 jaar verdrievoudigd.
3.
2.
DE GEZONDHEIDSRISICO’S VAN OBESITAS EN OVERGEWICHT
WORDEN BEPAALD DOOR DE BMI.
NIET WAAR. Of je bij overgewicht en obesitas een gezondheidsrisico loopt, wordt vooral bepaald door de buikomvang en de aanwezigheid van een andere ziekte. Een te grote buikomvang is een teken dat het lichaam ziek vetweefsel bevat. Het betekent namelijk dat er een stapeling van vetmassa in je lijf zit. Een ongezonde buikomvang bij vrouwen is 88 centimeter of meer, bij mannen vanaf 102 cm.
HET IS JE ‘EIGEN SCHULD, DIKKE BULT’ ALS JE TE DIK BENT.
NIET WAAR. Niet alleen weinig beweging en overmatig en ongezond eten zorgen voor overgewicht. Verschillende factoren kunnen een rol spelen. Zoals het gebruik van medicijnen, chronische stress en te weinig slaap. Ook mentale, sociale en financiële problemen kunnen van invloed zijn. En wat te denken van onderliggende ziekte(s)? Eveneens van invloed op ons gewicht: de omgeving waarin we werken, opgroeien en leven.
HET KAN IN JE GENEN ZITTEN OM (ZWAAR) OVERGEWICHT TE KRIJGEN. WAAR. Zo’n 40 tot 70 procent van ons lichaamsgewicht is genetisch bepaald. Een deel van de mensen is dus veel gevoeliger voor overgewicht dan anderen. Zij zullen er altijd harder aan moeten werken om gezond te blijven. Op www.checkoorzakenovergwicht.nl staat een handige vragenlijst, zodat duidelijk wordt wat de mogelijke oorzaken zijn van je overgewicht. Met de uitkomst van de test kun je naar je huisarts. Die kan op www.behandelovergewicht.nl bekijken welke behandeling passend is.
EEN GECOMBINEERDE LEEFSTIJLINTERVENTIE (GLI) IS DE ENIGE MANIER OM VAN OVERGEWICHT AF TE KOMEN.
NIET WAAR. Een GLI is één van de opties die er zijn om overgewicht aan te pakken. Tijdens dit programma helpt een coach om jouw leefstijl te optimaliseren, passend bij jouw situatie. Om met een GLI een zo’n optimaal effect te behalen, is het belangrijk dat er gekeken wordt naar alle oorzaken van je overgewicht. (Dus ook naast je leefstijl.) Ook hier biedt de vragenlijst op www.checkoorzakenovergwicht.nl uitkomst.
ER ZIJN VERSCHILLENDE BEHANDELINGEN MOGELIJK BIJ OVERGEWICHT EN OBESITAS.
WAAR. In de landelijke multidisciplinaire richtlijn ‘Overgewicht en obesitas bij volwassenen’ staat aangegeven welke hulp en behandeling op welk moment kan worden ingezet. Hierbij is maatwerk essentieel. Verder heeft Partnerschap Overgewicht Nederland (PON) samen met zeven gemeenten het ‘Basismodel Netwerkaanpak voor volwassenen met overgewicht en obesitas’ ontwikkeld. Zo kunnen gemeenten op lokaal of regionaal niveau beter passende zorg en ondersteuning organiseren. Check www.aanpakovergewicht.nl voor meer informatie.
Meer Informatie? Ga naar www.partnerschapovergewicht.nl en www.checkoorzakenovergewicht.nl
Je leefstijl aanpassen in kleine stapjes:
“Dan werkt medicatie het beste”
Medicijnen om af te vallen werken alleen optimaal als je je leefstijl structureel aanpast. MiGuide biedt een compleet online leefstijlprogramma mét begeleiding voor medicijngebruik.
DOOR: PAULIEN DERWORT
GESCHREVEN
Wie blijvend wil afvallen, heeft vooral baat bij verandering in dagelijkse gewoontes zoals voeding, beweging, ontspanning, stress en slaap. Soms kunnen medicijnen ook helpen. Bij de Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI) van MiGuide kun je hier volledig online aan werken. “Obesitas is een chronische ziekte die we serieus moeten nemen”, zegt Arjen Huizinga, oprichter van MiGuide. “Afvallen doe je het beste stap voor stap. Daarom duurt ons leefstijlprogramma 24 maanden: we nemen de tijd en begeleiden je op je eigen tempo.”
GEDRAGSVERANDERING
Gedragsverandering staat centraal bij de GLI. Sinds 2019 wordt het vergoed vanuit de basisverzekering, omdat het bewezen effectief is. Persoonlijke begeleiding en groepssessies met andere deelnemers zijn belangrijke onderdelen. Jessica Dittmann, online leefstijlcoach bij MiGuide: “We werken aan structurele gedragsverandering.
Iedereen zet zijn eigen stapjes. De deelnemer bepaalt welk leefstijlaspect hij of zij wil aanpakken, op basis van de eigen mogelijkheden. Zo worden nieuwe, gezondere keuzes vol te houden binnen je dagelijkse routines.”
“En samen met anderen die hetzelfde doel hebben, sta je sterker”
AFVALLEN MET MEDICIJNEN
Veel mensen weten inmiddels dat er medicijnen zijn die helpen bij afvallen. “Medicijnen kúnnen effectief zijn,” vertelt Arjen. “Maar alleen in combinatie met structurele leefstijlveranderingen. En dan nog zijn ze niet de heilige graal. Het effect van medicijnen kan per persoon verschillen. Je moet bovendien weten hoe je ze moet toedienen: bijvoorbeeld met een injectie en wat te doen als je bijwerkingen hebt. MiGuide start daarom een speciaal programma voor deelnemers die medi-
catie willen gebruiken. Arjen: “Omdat dit programma vanuit de basisverzekering komt, zijn er geen kosten voor de deelnemers. En door leefstijl en medicatie slim te combineren, werken we toe naar blijvend resultaat.”
STEUNTJE IN DE RUG
Er zijn verschillende soorten medicijnen die weer op een andere manier helpen bij gewichtsverlies. “Voordat je met medicatie begint, werk je eerst twaalf maanden aan je leefstijl,” vertelt Jessica. “Als je dan start met medicatie, zal dat je inspanningen écht versterken.” Wil je meer weten over de GLI van MiGuide? Sluit dan aan bij een van onze maandelijkse online informatiesessies. “Wat je nodig hebt voor een succesvolle GLI is vooral motivatie,” zegt Arjen. “En samen met anderen die hetzelfde doel hebben, sta je sterker.”
MEER INFORMATIE? SCAN DE QR-CODE!
Het stigma doorbreken: maagverkleining als levensveranderende oplossing
Een maagverkleining helpt mensen met ernstig overgewicht met blijvend afvallen. Het is vaak de enige werkende oplossing in een wereld waar dik-zijn wordt gezien als ‘eigen schuld’.
Het idee lijkt simpel: als je maar genoeg doorzettingsvermogen hebt kan iedereen afvallen! “Dat is een grote vergissing”, vertelt Frits Berends. Hij is bariatrisch chirurg en één van de oprichters van WeightWorks Clinics waar ze volledig gespecialiseerd zijn in maagverkleiningsoperaties. “Obesitas is een steeds groter probleem. Dat komt niet omdat mensen tegenwoordig minder discipline hebben. Overgewicht is eigenlijk een normale biologische reactie op een ongezonde omgeving: meer schermen, ongezond voedsel en stress.” Berends ziet dat mensen met ernstig overgewicht vaak alle diëten al hebben geprobeerd. “Een maagverkleining kan vaak dan wél helpen.”
STIGMA OP DIK-ZIJN
WeightWorks is in korte tijd uitgegroeid tot de grootste kliniek voor maagverkleiningen in Nederland. Edo Aarts, medeoprichter van WeightWorks en chirurg snapt dat wel: “Het gebruik van antidepressiva door mensen met overgewicht is heel hoog. Zij hebben iedere dag last van het stigma dat
GESCHREVEN DOOR: PAULIEN DERWORT
op dik-zijn ligt: je zult wel lui zijn, of dom. Ze worden genegeerd door collega’s, krijgen minder salaris en worden vaak scheef aangekeken. Patiënten die bij ons aankloppen zijn opgelucht omdat eindelijk iemand zegt: het is niet jouw schuld. En er is wat aan te doen. Een operatie van nog geen half uur kan het leven met 9 jaar verlengen, en de kwaliteit van leven wordt veel beter.”
MINDER HONGERGEVOEL
Hoewel maagverkleiningen mensen gezonder maken, heerst vaak nog het idee dat het een gevaarlijke operatie is die maar tijdelijk werkt. Berends: “Een maagverkleining is een kijkoperatie in dagbehandeling. Patiënten kunnen na een paar uur alweer kleine slokjes drinken. Maagoperaties geven bovendien blijvend resultaat. Bij een dieet ‘mag’ je niks eten en krijg je alleen maar meer honger. Een maagoperatie doet het omgekeerde: je hongergevoel neemt af. Niet alleen omdat je maag kleiner is maar ook omdat je hormoonhuishouding verandert. Uiteindelijk kun je weer 70 procent eten van wat je voorheen at, dat houdt het gezonde gewicht in stand.”
ZIEKTES VOORKOMEN
Het belangrijkste is dat maagoperaties werken. “Niet opereren geeft meer risico’s dan wél opereren”, zegt Aarts. Obesitas ligt aan de basis van bijna alle welvaartsziekten: diabetes, hart- en vaatziekten, slaapapneu, alzheimer, kanker. Door één operatie kun je dus veel gezondheidsproblemen voorkomen.” Natuurlijk zou preventie het beste zijn, maar onze omgeving is zó ongezond, daar moet nog heel veel voor gebeuren.
Aarts: “Preventie is leuk voor mensen die nog geen overgewicht hebben. Maar als je obesitas hebt, heb je recht op een goede behandeling.”
ARJEN HUIZINGA OPRICHTER MIGUIDE
FRITS BERENDS
BARIATRISCH CHIRURG EN OPRICHTER WEIGHTWORKS CLINICS
EDO AARTS
BARIATRISCH CHIRURG EN
OPRICHTER WEIGHTWORKS CLINICS
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door WeightWorks Clinics.
MEER INFORMATIE? SCAN DE QR-CODE!
JESSICA
Verder kijken dan de kilo’s: wat een
Gecombineerde
Leefstijlinterventie (GLI) doet
Hoe kun je blijvende veranderingen maken in je leefstijl? In een Gecombineerde
Leefstijlinterventie (GLI) krijg je niet alleen begeleiding bij voeding en beweging, maar ook bij stresshantering en gedragsverandering.
GESCHREVEN DOOR: LISETTE JONGERIUS
Te zwaar zijn en de Body
Mass Index (BMI). Twee dingen die vaak samen worden genoemd. “De BMI laat zien hoe je lengte en gewicht bij elkaar passen. Bij de officiële betekenis van overgewicht is dit getal belangrijk,” legt huisarts Gordon Oron uit. “Er is sprake van overgewicht bij een BMI van 25 tot 30. Bij een BMI boven de 30 noemen we het ernstig overgewicht, oftewel obesitas. Ook wordt er gekeken naar de buikomvang. In mijn praktijk kijk ik zeker ook naar hoe fit mensen zijn en hoe ze zich voelen. Want dat is evengoed belangrijk.”
SLAAP, STRESS EN ZELFBEELD
Bij overgewicht gaat het inderdaad om veel meer dan alleen de BMI, verklaart ook Miranda Janssen. Zij is regiocoördinator van Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI) Zuid-Holland Zuid. “De BMI of het gewicht, dat is wat je op de weegschaal ziet. En waar de zorgverzekeraar naar kijkt voor het bepalen van de effectiviteit van leefstijlinterventies”, vertelt ze. “Maar obesitas komt niet alleen door te veel en ongezond eten en te weinig bewegen. Factoren als slaap, stress en zelfbeeld spelen evengoed mee. Ook je manier van denken speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van overgewicht.”
LEKKER IN JE VEL ZITTEN
Daarom is het belangrijk om eerst geestelijk fit te worden en weer lekker in je vel te zitten, meent Janssen. “Zo krijg je ruimte om een gezonde levensstijl op te bouwen; het kwijtraken van kilo’s komt daarna. Daarom ligt de focus bij een leefstijlinterventie op gedragsverandering en kijken we vooral naar de stappen die een deelnemer maakt in levenskracht. Want daarmee doorbreek je ongezonde patronen.”
SERIEUZE GEZONDHEIDSWINST
Een leefstijlinterventie is dus geen afvalprogramma en ook geen snelle oplossing. Maar niet alle verwijzers weten
dit. “Een betere voorlichting én nauwere samenwerking tussen huisartsen, POH’s, specialisten en GLI-coaches is heel belangrijk”, aldus leefstijlcoach Moree. “Bijvoorbeeld door meer met elkaar te overleggen.” GLI-coördinator Janssen bevestigt dit. “Zeker ook voor wie deelneemt. Het werkt niet motiverend als je huisarts of specialist teleurgesteld is, omdat je te weinig kilo’s bent afgevallen. Terwijl er ook bij ‘slechts’ 5 procent gewichtsverlies al serieuze gezondheidswinst kan worden behaald.”
“Overgewicht
is een complex probleem, waarbij duurzame gedragsverandering essentieel is”
VOOROORDELEN EN DREMPELS
En juist die motivatie is essentieel voor wie gezonder wil leven. Zeker omdat mensen met overgewicht vaak een hoge drempel ervaren om de eerste stap te nemen – en iets aan hun gezondheid te doen. “Vanuit de maatschappij is er een vooroordeel op te dik zijn én ook nog eens vanuit de patiënten zelf”, stelt Moree. “Veel mensen denken dat het hun eigen schuld is dat ze te dik zijn. Ze schamen zich en vinden dat ze niet moeten klagen. Dan is het een grote stap om naar de huisarts of zorgverlener te gaan. Het kan helpen om te weten waar je terecht kunt voor hulp en wat de GLI inhoudt. Kijk bijvoorbeeld eens op www.blcn.nl, daar kun je zoeken naar een gecertificeerde leefstijlcoach in de buurt. Of informeer eens bij het Leefstijlloket van je gemeente. Ik wil benadrukken: te zwaar zijn is echt niet alleen je eigen schuld. Het is een heel moeilijk probleem, waarbij blijvende verandering van je dagelijkse gewoontes nodig is. Daarbij is goede hulp essentieel – en gelukkig is die er ook!”
WEER GRIP OP JE LEVEN Het moge duidelijk zijn: om overgewicht
aan te pakken is er (meer) focus nodig op gedragsverandering en mentale groei. “Want dat maakt dat deelnemers meer grip krijgen op hun leven. En dát is een voorwaarde voor blijvend gewichtsverlies”, aldus GLI-coördinator Janssen. Huisarts Oron is het hiermee eens. “Het succes van een GLI zit volgens mij niet alleen in lagere cijfers. Succes wordt vooral gemeten door ervaringen, wat mensen kunnen doen. Kunnen spelen met de (klein)kinderen of eindelijk weer een flinke strandwandeling kunnen maken.” Leefstijlcoach Moree: “Precies! Weer lekkerder in je vel zitten. Dat je zo bent veranderd dat je jezelf het leven weer cadeau kunt geven. Dat is toch het allermooiste?”
TIMO VOLGDE EEN GLI: “DE GROOTSTE WINST IS MIJN MENTALE GROEI” Sinds 8 jaar heeft Timo Pauw (53) diabetes type 2. Tot een paar jaar geleden had hij een BMI van ruim over de 40. In 2023 besloot hij deel te nemen aan een GLI-programma, na dringend advies van zijn internist. Van kroegavondjes en snelle happen ging Timo naar zelf koken, geregeld sporten en bewustere keuzes maken. “Wat ik het meest uit de GLI heb gehaald en geleerd? De module over ontspanning. En de confrontatie met mezelf. Ik heb geleerd tevreden te zijn met wie ik ben.” Inmiddels is er 20 procent minder Timo en is zijn BMI flink gedaald. Maar de grootste winst? Zijn mentale groei. “Ik kan nu veel beter om hulp vragen en trek sneller grenzen. Daardoor heb ik minder stress en zit ik lekkerder in mijn vel. Ook is mijn diabetesmedicatie flink verminderd. Heel prettig!”
Dit artikel is gesponsord door Novo Nordisk. De inhoud is onafhankelijk geschreven door zorgprofessionals en weerspiegelt hun eigen meningen en ervaringen. Ga voor meer informatie naar www.novonordisk.nl.
GORDON ORON HUISARTS
MIRANDA JANSSEN
REGIOCOÖRDINATOR
GLI ZHZ
ANNEGREET MOREEVAN DONK LEEFSTIJLCOACH
TIMO PAUW DIABETES TYPE 2 PATIËNT
NL24OB00100
Wil je meer informatie over Gecombineerde leefstijlinterventies? Ga naar www.gli-zhz.nl
FOTOGRAFIE: ERIC FECKEN
Beginnen met bewegen lastig?
Niet als je het samen doet!
Voor wie kampt met overgewicht en obesitas is beginnen met bewegen vaak een grote stap. Maar door te bewegen met gelijkgestemden op een fijne plek wordt het een stuk makkelijker. Ook het volhouden kost veel minder moeite.
GESCHREVEN DOOR: PAULIEN DERWORT
Dat bewegen gezond is, weten we allemaal. Toch is het vaak moeilijk om ermee te beginnen én het vol te houden. Met een ‘Gecombineerde Leefstijlinterventie’ (GLI) kun je dat doorbreken. Meike Los is programmamanager bij LeefstijlHUB en specialist op het gebied van leefstijlcoaching. Ze heeft de GLI ‘Samen Sportief in Beweging’ ontwikkeld, speciaal voor mensen met overgewicht of obesitas: “Aan je leefstijl werken en bewegen is het leukst om samen te doen met mensen die je vertrouwt. Dan krijg je er plezier in en wordt gezond eten en bewegen een vast onderdeel in je leven.”
BEWEGEN DOE JE DE HELE
DAG DOOR
LeefstijlHUB is de ontwikkelaar en aanbieder van verschillende GLI’s, waarmee je aan de slag gaat met je gezondheid. Het Sport Performance Centre Rijnmond in Rotterdam is één van de vele locaties van LeefstijlHUB in Nederland. Hier krijgen deelnemers persoonlijke leefstijlcoaching, voedingsvoorlichting en gaan ze bewegen. “Dit is een plek voor iedereen”, zegt oprichter en oud-olympisch coach Errol Esajas: “Een sportschool binnenlopen is voor veel mensen een grote stap. Zeker als je dat vanuit je cultuur of opvoeding niet gewend bent. Sport Performance Centre Rijnmond is dan ook geen sportschool, maar een bewegingscentrum. Esajas: “Bewegen doe je de hele dag: tillen tijdens je werk, spelen met je kinderen. Wij gaan aan de slag met die dagelijkse dingen, zoals goed leren wandelen, tiltechnieken, balansoefeningen of leuke spelletjes voor de hand-oogcoördinatie. Laagdrempelige en afwisselende oefeningen dus, waar je echt wat aan hebt.”
AANDACHT MET EN VOOR ELKAAR
Het leuke van deelnemen aan deze GLI is dat je het samen doet. Esajas: “Je hebt veel contact met andere deelnemers. Zo kun je elkaar motiveren en, als het nodig is, steun bij elkaar vinden.” Want het gaat vooral om plezier hebben, vindt Esajas: “Het is belangrijk dat mensen zich thuis voelen binnen de GLI.” Los vertelt: “Persoonlijke aandacht is waar het om gaat. In het programma werken leefstijlcoaches, fysiotherapeuten, dietisten en sportaanbieders samen. Het kan zijn dat een deelnemer even terugvalt, bijvoorbeeld als er stress is vanwege schulden. De leefstijlcoach heeft contacten in de wijk die de deelnemer op alle leefgebieden kan helpen, zodat het ook makkelijker wordt om weer aan de gezonde leefstijl te werken”.
“Een sportschool binnenlopen is voor veel mensen een grote stap”
RUSTIG OPBOUWEN
Dat in beweging komen letterlijk en figuurlijk niet altijd makkelijk is, weet Coen Groenewegen uit eigen ervaring. Hij kampte vroeger met ernstige obesitas. Coen: “Honderd meter achter elkaar lopen lukte me niet. Daardoor kon ik ook geen werk meer vinden. Op een gegeven moment zat ik alleen nog maar op de bank. Ik had altijd last van m’n rug en knieën. Naar een sportschool gaan? Dat hield ik nooit vol.” Na een tip van de gemeente Rotterdam en een verwijzing van zijn huisarts ging Coen met een GLI aan de slag. “Die kans greep ik gelijk. Ik sprak met Errol en de leefstijlcoach eerst over mijn doelen. Zij snapten gelukkig dat ze mij niet meteen als een gek moes-
ten laten rennen en springen. Dus we zijn rustig begonnen met oefeningen die ik zittend kon doen, en met korte stukjes wandelen.”
DUURZAAM RESULTAAT
Coen kon dit programma goed volhouden. “Elke bijeenkomst bij LeefstijlHUB Rijnmond was weer anders. Ik voelde me er thuis. Er trainen daar allerlei soorten mensen: ouderen, mensen met overgewicht of met een handicap. Het is er heel gezellig en voelt als een hecht clubje.” De begeleiding door de professionals van LeefstijlHUB heeft zijn leven veranderd: “Ik heb nu een leuke baan. Ik kan zelf weer gezellig Rotterdam in wandelen. Ik heb m’n vrijheid terug. En ik beweeg nog altijd veel, ik ben nu zelfs aan het boksen.”
ZELF AAN DE SLAG
De GLI “Samen Sportief in Beweging” levert goede resultaten en is beschikbaar vanuit de basisverzekering. Mensen die aan hun leefstijl willen werken, kunnen terecht bij een van de locaties van LeefstijlHUB, welke verspreid zijn over heel Nederland. Ook gezondheids- en welzijnsinstellingen en sportaanbieders die een GLI willen aanbieden, kunnen zich melden bij LeefstijlHUB. Los: “We ondersteunen leefstijlcoaches, zorgprofessionals en sportinstellingen die onze visie delen graag met het implementeren van een GLI in hun regio. Ons doel is om mensen door heel Nederland te stimuleren om een actiever en gezonder leven te leiden.”
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door BEN JIJ GEÏNSPIREERD OF WIL JE MEER INFORMATIE
ONTVANGEN? SCAN DE QR-CODE
MEIKE LOS PROGRAMMAMANAGER LEEFSTIJLHUB
ERROL ESAJAS MEDE OPRICHTER LEEFSTIJLHUB EN OUD-OLYMPISCH COACH COEN GROENEWEGEN
ERVARINGSDESKUDNIGE OBESITAS
Robotchirurgie in België: topzorg en korte wachtlijsten
Voor mensen met ernstig overgewicht (morbide obesitas) is bariatrische chirurgie vaak de enige definitieve manier om op een gezond gewicht te komen. Dankzij nieuwe technologieën zoals operatierobots duurt herstel bovendien een stuk minder lang.
GESCHREVEN DOOR: CLAUDIA PIETRYGA-SPUIJ
Bariatrische chirurgie is de parapluterm voor medische ingrepen om de maag te verkleinen of opname van voedsel in de dunne darm te beperken, zoals door middel van een gastric bypass, sleeve gastrectomie of duodenal switch. Volgens chirurg Simon van de Vrande van Obesitaskliniek Dendermonde in België is morbide obesitas (een BMI van meer dan 35) een onderschatte, maar ernstige aandoening. “Obesitas heeft veel invloed op de gezondheid en levensverwachting van mensen. Naast overgewicht hebben zij vaak andere bijkomende kwalen zoals slaapapneu, diabetes en pijnlijke gewrichten. Bovendien hebben zij een fors verhoogde kans op kanker, hartaandoeningen en vroegtijdig overlijden. Met een ingreep zoals een bypass verliezen ze niet alleen na één jaar tachtig tot honderd procent van hun overgewicht, ook raken zij grotendeels of soms volledig hun overige kwalen kwijt waardoor ze een normale levensverwachting en een betere levenskwaliteit krijgen.”
STIGMA’S
Mensen met morbide obesitas hebben vaak al van alles geprobeerd, zoals jarenlang diëten. “Ze hebben helaas te maken met veel stigma’s, zoals dat het hun eigen schuld zou zijn dat ze dik zijn geworden”, legt Filip Vanrykel, ook chirurg bij Obesitaskliniek Dendermonde, uit. “Maar dat is echt een fabel. Obesitas is een chronische ziekte, waarbij onder meer de spijsverteringshormonen- en het systeem ontregeld zijn geraakt. Bepaalde centra in de hersenen worden anders gestimuleerd, waardoor op het niveau van onder meer pancreas-, spier-, vet- en darmcellen allerlei veranderingen
optreden. Hun lichaam haalt daardoor veel meer energie uit voeding, maar verbrandt tegelijkertijd minder. Dit teveel aan energie wordt dan opgeslagen als vet.” Hij geeft aan dat het niet om vijf kilo overgewicht gaat. “We hebben het over misschien wel vijftig kilo en die raak je nu eenmaal niet zomaar kwijt. Met een ingreep wordt je lichaam gereset en lukt het wel.”
“Door een operatierobot kunnen we preciezer werken en dat geeft veel voordelen: minder pijn en korter herstel voor de patiënt” - van de Vrande
Wel nuanceert Vanrykel dat een operatie geen wondermiddel is. “Het is niet een kwestie van opereren en dan is het klaar. We doen een zeer uitgebreide screening met een team van onder meer psychologen, endocrinologen en diëtisten zodat alleen patiënten die er echt klaar voor zijn behandeld kunnen worden. Want als je hiervoor kiest, moet je wel bereid zijn om je aan gezondheidsregels te houden, zoals dagelijks 10.000 stappen wandelen, twee keer per week sporten, stoppen met suiker en roken, en zeer spaarzaam alcohol drinken. Je mag verder gewoon eten wat je wil en daarvan genieten. Maar omdat je maag kleiner is, je bij een bypass minder vetten opneemt en je spijsverteringshormonen worden genormaliseerd, leidt dit tot gewichtsverlies.”
ROBOTTECHNOLOGIE
In de kliniek wordt al sinds 2016 met operatierobots gewerkt, iets unieks waar beide chirurgen zeer enthousiast over zijn. “Een robot is een soort
verlengstuk van de chirurg, wij bedienen dus altijd de robot, maar kunnen er veel preciezer mee werken”, legt Simon van de Vrande uit. “Het apparaat is zeer stabiel en nauwkeurig, het beeld is met een factor tien vergroot en altijd in 3D zodat we organen veel beter kunnen zien. Mensen hebben hierdoor minder pijn, mogen de volgende dag al naar huis en herstellen sneller. Natuurlijk mogen ze drie weken niet tillen of sporten, maar ze hoeven niet in bed te liggen en kunnen verder gewoon hun gang gaan. De complicatieratio was bij operaties zoals een bypass al erg laag, maar met een robot nog lager.”
Opvallend is dat de wachtlijsten bij de kliniek vrij kort zijn. Na de intake en screening kunnen patiënten al binnen een maand worden geopereerd. Hoe verklaren de chirurgen deze korte wachtlijst? Vanrykel: “Onze kliniek is het oudste centrum van België en richt zich alleen op bariatrie. We hebben hierdoor veel ervaring en kunnen efficiënt en optimaal werken, maar toch ook persoonlijke zorg verlenen.” De chirurgen begeleiden samen met het multidisciplinaire team hun patiënten levenslang en wanneer zij de patiënt weer terugzien, staat vaak een compleet ander mens voor ze. “Dit blijft mooi om te zien. Bariatrische chirurgie is wat dat betreft levensreddende chirurgie. Je geeft mensen als het ware hun leven terug.”
Wil je op de hoogte blijven? Volg Obesitaskliniek Dendermonde op social media.
SIMON VAN DE VRANDE CHIRURG OBESITASKLINIEK DENDERMONDE
FILIP VANRYKEL CHIRURG OBESITASKLINIEK DENDERMONDE
Medisch afvallen:
een duurzame oplossing tegen obesitas?
Sceptisch over medicatie om af te vallen? Steeds meer mensen ervaren juist hoe effectief dit kan zijn. Zeker in combinatie met begeleiding en leefstijlverandering. Obesitas arts Nicolette Lammers en diëtiste
Caroline Alberts van The Body Clinic lichten toe.
GESCHREVEN DOOR: LISETTE JONGERIUS
WAT HOUDT MEDISCH AFVALLEN IN?
Dr. Lammers: “Medisch afvallen is een behandelprogramma waarbij medicatie wordt ingezet om het hongergevoel te verminderen en een verzadigd gevoel te creëren. Dit helpt om de calorie-inname te verlagen en daardoor ga je afvallen. Het aanpassen van de leefstijl is daarnaast essentieel om op een gezond gewicht te komen en te blijven. In onze kliniek starten we de behandeling altijd met een intake en blijft de patiënt gedurende het hele traject onder medische begeleiding. Daarbij kun je gebruik maken van een leefstijlcoach, die helpt bij het ontwikkelen van een gezondere en duurzame leefstijl, om een zo optimaal mogelijk resultaat te behalen.”
eten. Dat geeft rust en ruimte om een gezondere leefstijl op te bouwen én vol te houden. Voor veel cliënten is dit een doorbraak in hun relatie tot eten; eindelijk ervaren ze wat het betekent om verzadigd te zijn.”
HOE DUURZAAM IS MEDISCH AFVALLEN?
“Door de medicatie ontstaat er rust en ruimte om een gezondere leefstijl op te bouwen”
Diëtist Albers: “Medisch afvallen draait inderdaad om een leefstijlverandering, de medicatie geeft patiënten de ruimte om dit te kunnen doen. Tijdens de begeleiding hiervan richten we ons op voeding, beweging, nachtrust, zelfzorg en het omgaan met stress. Want dat zijn allemaal zaken die je gewicht en gezondheid beïnvloeden.”
OVERGEWICHT AANPAKKEN DOOR MEDICATIE, DAAR ZIJN SOMMIGEN SCEPTISCH OVER. HOE KIJKEN JULLIE DAARNAAR?
Dr. Lammers: “Waarom zouden we wel medicijnen accepteren voor een hoge bloeddruk, maar niet voor ernstig overgewicht? Obesitas is namelijk een chronische ziekte en ontstaat doorgaans niet door een gebrek aan zelfdiscipline. Medicijnen kunnen een belangrijk hulpmiddel zijn bij de behandeling. Het remt namelijk het hongergevoel en versterkt het verzadigingsgevoel, die juist verstoord zijn geraakt door de obesitas.”
Diëtist Albers: “Ook helpt medicatie om ‘foodnoise’ te verminderen, oftewel het stemmetje in je hoofd dat altijd bezig is met
Dr. Lammers: “Hoewel de medicatie een belangrijke rol speelt, ligt de nadruk ook op leefstijl. Blijvende leefstijlveranderingen vergroten de kans op een beter en duurzaam resultaat. Studies laten zien dat patiënten tot 20 procent kunnen afvallen in anderhalf jaar. Duurzaamheid betekent voor ons ook dat patiënten niet veel meer dan 1 kilo per week afvallen, omdat dit gezondheidsrisico’s met zich meebrengt.”
Diëtist Albers: “Het doel is dat mensen uiteindelijk zonder medicatie verder kunnen. Daarom bieden we de juiste tools en tips om een gezonde leefstijl vol te houden, zodat patiënten weer grip krijgen op hun leven.”
Voor medisch afvallen kun je terecht bij diverse privéklinieken in Nederland. The Body Clinic combineert medische en leefstijlondersteuning, wat zeer effectief blijkt te zijn. Om in aanmerking te komen, is een BMI vereist van 27 of hoger met een gewichtsgerelateerde aandoening. Benieuwd of je in aanmerking komt voor deze behandeling? Plan dan nu vrijblijvend een afspraak in bij The Body Clinic.
NICOLETTE LAMMERS
OBESITAS ARTS
THE BODY CLINIC
CAROLINE ALBERS
DIËTIST
THE BODY CLINIC
Lichter leven: wat medisch afvallen deed voor
Kathleen
Wat je ook doet, het wil maar niet lukken je overgewicht kwijt te raken. Kathleen (45) kan erover meepraten. Eind 2023 koos zij ervoor om onder begeleiding medisch af te gaan vallen. Wat zijn haar ervaringen?
GESCHREVEN DOOR: LISETTE JONGERIUS
Jarenlang heb ik met overgewicht geworsteld. Daarbij had ik ook nog eens allerlei vage gezondheidsproblemen. Niks hielp om van de kilo’s af te komen. Uiteindelijk bleek ik het polycysteus ovarium syndroom (PCOS) te hebben. Hierdoor heb je een zware hormonale disbalans, waardoor het moeilijk is om gewicht te verliezen. Met een gezonde leefstijl kun je PCOS-symptomen verlichten. Maar hoe moest ik actiever worden, als ik door mijn aandoening continu geen greintje energie had? Tevens had ik wekenlang intens heftige menstruaties en door mijn insulineresistentie – eveneens een gevolg van de PCOS – was gezond eten ook nog eens moeilijk vol te houden.”
INVESTEREN IN GEZONDHEID
“Qua afvallen had ik echt een flinke zet nodig in de juiste richting. Een maagverkleining vond ik te riskant en bovendien helpt dat niet altijd om van je PCOS-klachten af te komen. Ik had weleens gehoord van medisch afvallen en na de nodige research stapte ik vorig jaar naar The Body Clinic. Na een uitgebreide intake kreeg ik groen licht. Het programma wordt niet vergoed door mijn verzekering, toch ging ik overstag. Ik zag het als een investering in mezelf, in mijn gezondheid. Want dat was hard nodig.”
“Medisch afvallen is geen ‘quick fix’: je moet echt zelf aan de bak”
POSITIEF DOMINO-EFFECT
“Inmiddels ben ik 8 maanden bezig en zo’n 27 kilo kwijt. Ik ben er nog niet, er is nog ongeveer 20 kilo te gaan. Medisch afvallen is geen ‘quick fix’, het is een lang proces en je moet zelf aan de bak en je lifestyle omgooien. Wél geeft dit traject je de ‘push’ die nodig is en zorgt voor het domino-effect. Door de medicatie heb ik minder trek en kan ik niet goed tegen vet voedsel en alcohol. Dat maakt dat gezonder eten én kleinere porties me beter afgaan. Op die manier verlies je gewicht en dat werkt weer door in andere dingen. Doordat ik minder zwaar ben, houden mijn benen bijvoorbeeld veel minder vocht vast. Waardoor ik veel makkelijker en vaker kan bewegen en eindelijk een actief leven heb. Het is zó fijn dat ik nu kan fietsen, de hond kan uitlaten en de puf heb om dingen te ondernemen. Elke dag als ik opsta, bruis ik nu van de energie. Bovendien heb ik veel minder PCOS-klachten. Ik heb mijn leven weer terug!”
KATHLEEN MARIN PATIËNT
Nu écht jouw laatste dieet!
Maak kennis met Prodimed en profiteer van onze combideal.
Met onze combideal krijgt u niet alleen de beste proteïne producten voor uw gewichtsverlies, maar ook 1-op-1 online begeleiding door een diëtist die een persoonlijk plan op maat zal opstellen om u te helpen bij het behalen en behouden van uw streefgewicht!
