Kind & Gezondheid

Dit is een commerciële uitgave verspreid met De Telegraaf. De redactie van De Telegraaf heeft geen betrokkenheid bij deze productie.

Lees meer op www.planethealth.nl

Deze uitgave gaat over de gezondheid en veiligheid van kinderen

Kind & Gezondheid

Jan Versteegh “Als familie bij elkaar zijn is het belangrijkst” 04

Vaccineren Niet vaccineren betekent blootstellen aan risico’s

06

Fietsen met kinderen Waar je als ouder allemaal op moet letten

07

Smaakontwikkeling Jong geleerd is oud gedaan

2

MEDIAPLANET

Lees meer op www.planethealth.nl

IN DEZE UITGAVE

VOORWOORD FOTO : J O H N VA N H A M O N D

4-5

Vaccinaties Het belang van vaccineren tegen kinderziektes.

Waarom Jan Versteegh zich inzet voor zieke kinderen

07

Eetgewoonten en smaakontwikkeling Voedingsdeskundige en kinderdiëtiste Patricia Ploeger over gezonde eetgewoonten

Er is een medicijn dat elk ziek kind beter laat voelen. Een medicijn, uiterst uniek en ongekend krachtig. Iets wat in grote hoeveelheid toegediend te worden. We hebben het hier over de aanwezigheid van familie. Zieke kinderen voelen zich beter met hun ouders, broertjes en zusjes in de buurt. Jan Versteegh, tv-presentator en ambassadeur van het Ronald McDonald Kinderfonds vertelt over zijn vroeggeboorte, zijn vaderschap en het belang van bij elkaar zijn in tijden van ziekte.

Online Sikkelcelziekte Jaarlijks worden er wereldwijd 300.000 kinderen geboren met sikkelcelziekte.

Dicht bij elkaar zijn telt Project Manager: Britt Welters Business Developer: Cleo Hutting Managing Director: Rebecca Nicholson Content & Production Manager: Liselotte Sevat Digital Manager: Willem-Jan Persoons Designer: Vratislav Pecka Gedistribueerd door: De Telegraaf, september 2020 Drukkerij: Rodi Media Dit is een bijlage bij De Telegraaf. De inhoud van deze bijlage valt niet onder de hoofdredactionele verantwoordelijkheid van De Telegraaf. Copyright Mediaplanet Publishing House: Volledige of gedeeltelijke verveelvoudiging, openbaarmaking of overname van deze publicatie is slechts toegestaan met toestemming van de uitgever, met bronvermelding.

@planethealth.nl

Mediaplanet

@MediaplanetNL

@mediaplanet.nl

Papier gemaakt van gerecycled materiaal

Geschreven door Redactie

“Na mijn geboorte heb ik nog twee maanden in het ziekenhuis gelegen. Ik lag voor een langere tijd in een couveuse, kreeg fototherapie vanwege geelzien en ik had meerdere hartstilstandjes. Het werd extra spannend toen ik een hersenbloedinkje kreeg. Ik had halfzijdig verlamd kunnen raken, maar ik had ontzettende mazzel. Ik ben er wel half doof van geworden. Rechts mis ik tachtig procent van m’n gehoor, links twintig procent. Tijdens deze periode weken mijn ouders nauwelijks van mijn bed, hoe moeilijk dat ook voor hen te combineren was met werk. Nu is dat gelukkig anders dankzij de

Het leven is zo kwetsbaar. Het vervliegt als je even niet oplet” Ronald McDonald Huizen. Daar zijn ouders dicht bij het ziekenhuisbed van hun kind.”

Ouders als medicijn “Ik moet er niet aan denken dat er iets met mijn kinderen zou zijn. Dan wil ik daar dag en nacht bij zijn. Maar dat gaat natuurlijk niet, want je moet af en toe ook slapen.

Ouders houden de zorg beter vol met een rustplek dicht bij hun zieke kind. De Ronald McDonald Huizen zijn daarom een uitkomst.

Het leven is zo kwetsbaar. Het vervliegt als je even niet oplet. Daarom zet ik mijn rol als bekende Nederlander graag in voor iets relevants. Sinds 2019 ben ik trotse ambassadeur van het Ronald McDonald Kinderfonds.

Want als je hele wereld op de kop staat door ziekte of zorg, is als familie bij elkaar zijn het belangrijkst.”

GSK is een internationaal gezondheidszorgbedrijf. We ontwikkelen

Innoveren met zorg

innovatieve medicijnen en vaccinaties. Als grootste1 vaccinproducent ter wereld leveren wij iedere dag meer dan 2 miljoen vaccins aan mensen in meer dan 150 landen. Dit draagt bij aan onze missie: mensen in staat stellen een actiever leven te leiden, zich beter te voelen en langer te leven.

1. https://www.statista.com/statistics/314562/leading-global-pharmaceutical-companies-by-vaccine-revenue/

Prod aug 2019 NP-NL-NA-ADVR-190001

35 jaar geleden kwam ik te vroeg op de wereld. Veel te vroeg, tien weken om precies te zijn. Een goede start was het niet. Houd er rekening mee dat het misschien niet goed komt”, zei de arts bij mijn geboorte. “Tijdens die ziekenhuisperiode wilden mijn ouders niets anders dan bij mij zijn. Dus reden zij elke dag op en neer. Nu ik zelf vader ben, besef ik pas echt wat voor heftige tijd dat moet zijn geweest voor mijn ouders.”

Nieuw!

Ranja Fruitmix

Prod aug 2019 NP-NL-NA-ADVR-190001

Vind je het ook lastig om te kiezen tussen iets lekkers óf verantwoords voor je kinderen?

Niet langer, want nu is er Ranja Fruitmix! Een koolzuurvrije vruchtendrank, gemaakt met natuurlijke ingrediënten en met een heerlijke smaak. Het is ook nog eens laag in calorieën dus kortom, een drank die je met plezier aan je kind geeft! Nu verkrijgbaar in de supermarkt.

Ranja Ad 266X398.indd 1

15-09-20 13:12

4

MEDIAPLANET

Lees meer op www.planethealth.nl

INZICHT

BAANBREKEND ONDERZOEK NAAR VACCIN RS-VIRUS

Niet vaccineren betekent blootstellen aan enorme risico’s Geschreven door Petra Lageman

De bacteriële vorm van meningitis, ook wel bekend als nekkramp, leidt onbehandeld binnen een aantal dagen tot ernstige restverschijnselen en soms overlijden van de patiënt. Deze vorm komt in Nederland ongeveer driehonderd keer per jaar voor.

Meningitis is een ontsteking van de hersenvliezen” vertelt professor dr. Ronald de Groot, gespecialiseerd in de Kindergeneeskunde. “De infectie kan worden veroorzaakt door een virus of een bacterie. De virale ontsteking is vaak een mildere variant. Bacteriële hersenvliesontsteking, meestal veroorzaakt door de meningokok, de pneumokok of soms Haemophilus influenzae type b, is een veel ernstigere ziekte.”

Diagnose en behandeling De diagnose hersenvliesontsteking kan bevestigd worden door een ruggenprik en onderzoek van het hersenvocht. Behandeling van virale infecties is veelal niet mogelijk door het ontbreken van medicatie. Behandeling van bacteriële meningitis met antibiotica kan binnen een uur na de ruggenprik gestart worden. Gebeurt dat niet dan is er een grote kans op ernstige restverschijnselen zoals doofheid, epilepsie of cognitieve schade en soms ook overlijden van de patiënt.

Symptomen Het is dus van groot belang dat de ziekte tijdig wordt herkend. “De klassieke symptomen zijn vooral hoofdpijn, koorts, lichtstijfheid, nekstijfheid en sufheid. Bij jonge zuigelingen zijn deze symptomen overigens minder duidelijk”, vertelt De Groot. “Bij een bacteriële ontsteking zijn de verschijnselen vaak heftiger dan bij een virale infectie. Je hebt dan last van hevige hoofdpijn, hoge koorts, geeft soms ook over, voelt je suf en hebt een stijve nek, een symptoom dat bij heel jonge kinderen meestal ontbreekt. Wie een bloedinfectie heeft door meningokokken of pneumokokken vertoont symptomen van een bloedvergiftiging (sepsis), die vaak razendsnel verergert met als gevolg een shock en een hoge kans op overlijden. Typerend voor deze vorm is het optreden bij meer dan de helft van de patiënten van huidbloedin-

Geschreven door Petra Lageman

Het RS-virus veroorzaakt luchtweginfecties bij heel jonge kindjes. Voor het merendeel gaat het om milde tot zware verkoudheidsklachten.

Ongeveer tweeduizend baby’s worden echter zo ziek dat ziekenhuisopname noodzakelijk is.

kjes, kleine paarsrode vlekjes die niet verdwijnen als je er met een brilglas op duwt.”

Snelle behandeling noodzakelijk In het laatste geval, bij de meningokokken of pneumokokken bloedvergiftiging, is extreme haast geboden. “Bel direct je huisarts of rij naar de spoedeisende hulp als de huisarts niet bereikbaar is. Deze vorm van bacteriële infectie moet zo snel mogelijk in het ziekenhuis worden behandeld. Naast het starten van antibiotica is behandeling van de shock en kunstmatige beademing vrijwel altijd noodzakelijk.”

Prof. dr. Ronald de Groot

Vaccinatie in ontwikkeling Er is een geneesmiddel in ontwikkeling.

Dit middel is een zogenaamd passief vaccin dat is ontdekt door een door Spits opgericht Nederlands biotechbedrijf. “In tegenstelling tot een actief vaccin dat antistoffen opwekt die het virus kunnen neutraliseren, is een passief vaccin het antistof zelf”, legt Spits uit. Het nieuwe middel zal naar verwachting gedurende het eerste en meest kwetsbare levensjaar bescherming bieden tegen het RS-virus.

Succesvol vaccinatieprogramma Dankzij het Rijksvaccinatieprogramma komt bacteriële meningitis steeds minder voor.

“Tegenwoordig wordt gevaccineerd tegen typen A, C, W en Y”, stelt de Groot. “Die vaccinatie is van levensbelang. Ouders en adolescenten lopen enorm grote, naar mijn idee zelfs onverantwoord grote, risico’s door van inenting af te zien. Daarbij komt dat kinderen, als ze niet gevaccineerd zijn en de meningokokkenbacterie in de neus-keelholte dragen, de bacterie kunnen overdragen aan ouderen of aan niet gevaccineerde kinderen.”

Uitgebreid onderzoek Ieder nieuw geneesmiddel moet voordat het op de markt komt uitgebreid worden getest. Bij fase 1-onderzoek wordt er getest of het middel niet toxisch en goed verdraagbaar is. Dat onderdeel is met goed resultaat afgerond. Het fase 2-onderzoek bestond uit twee studies. Hierbij is er gekeken of het toegediende antistof de verschijnselen van het virus in voldoende mate neutraliseert. Ook deze fase is positief voltooid.

Type B Er is nog een andere vorm van meningitis en bloedvergiftiging. Deze wordt veroorzaakt door type B meningokokken. “Daar is een vaccin tegen maar dat is nog niet opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma.

Ik vind het heel belangrijk dat dit alsnog gebeurt. Bij type B meningokokken, en ook bij type W, is de kans namelijk het grootst op een bloedontsteking, ook wel sepsis genoemd. Die sepsis ontwikkelt zich vernietigend snel. Binnen 24 uur nadat je ziek wordt, kun je er al aan overlijden.”

Laatste fase Op dit moment zijn er twee fase3-studies gaande. Dit is de laatste fase voordat het product op de markt kan worden gebracht. De resultaten zullen begin 2023 bekend zijn. “Mochten deze positief uitvallen dan verwacht ik dat nog datzelfde jaar het vaccin beschikbaar zal zijn. Dat is goed nieuws voor Nederlandse kindjes. Het kan veel leed voorkomen. Op globaal niveau kunnen er met dit vaccin enorm Hergen Spits Immunoloog en veel levens emeritus-hoogleraar worden gered.”

Kwaadaardiger gedrag Bijkomend probleem is dat de type B meningokokken door mogelijke veranderingen in hun DNA een nog ernstiger ziektebeeld kunnen veroorzaken. “In dat geval neemt de bacterie karakteristieken over van de huidig circulerende type W bacterie waardoor hij extra gevaarlijk wordt. Die vorm is dan moeilijker herkenbaar. De patiënten ontwikkelen andere klachten en de ziekte krijgt een nog ernstiger beloop waardoor de mortaliteit toeneemt. Dit is recent gebeurd met de type W meningokokken. Er sterven op dit moment aanmerkelijk meer patiënten aan deze ziekte dan voorheen. Als je kijkt naar de historie van meningokokken type B dan is er iedere vijftien tot twintig jaar een piek. Als die piek samenvalt met vergelijkbare veranderingen in de bacterie zal het aantal patiënten dat sterft nog verder oplopen. Je moet dus proactief handelen en door vaccinatie tegen meningokokken type B deze ontwikkeling voorkomen.”

De ziekte is verwant aan griepvirussen en treft vooral kinderen in het eerste levensjaar. Zij hebben nog nauwelijks weerstand opgebouwd tegen virusinfecties. “De meest kwetsbare kindjes lopen het risico ernstig ziek te worden”, vertelt immunoloog en emeritus-hoogleraar Hergen Spits. Het gaat vooral om vroeggeboren kinderen en kinderen met een aangeboren hartafwijking of het syndroom van Down. “Ieder jaar komen er gedurende de wintermaanden zo’n tweehonderd kindjes met dit virus terecht op de intensive care voor kinderen.” In Nederland is de zorg zo goed dat zij vrijwel allemaal de ziekte overleven. Wereldwijd is het RS-virus bij zuigelingen echter doodsoorzaak nummer twee.

Lees meer op www.planethealth.nl

Dit artikel is financieel mogelijk gemaakt door Sanofi Pasteur.

MEDIAPLANET

Lees meer op www.planethealth.nl

5

Dit artikel is financieel mogelijk gemaakt door MSD FOTO : G E T T Y I M AG ES

Vaccinaties ter voorkoming van kinderziektes Sommige kinderziektes zijn nog niet opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma.

Dat betekent niet dat er geen vaccinaties tegen bestaan. Tegen ziekten zoals het rotavirus en waterpokken bestaan vaccins waarmee ernstige complicaties kunnen worden voorkomen.

Geschreven door Petra Lageman

I

n het Rijksvaccinatieprogramma krijgen kinderen verschillende inentingen. Deze vaccinaties zijn uitgebreid onderzocht, veilig en effectief.1 Jeanne-Marie Hament, stafarts Jeugdgezondheidszorg in Tiel krijgt behalve vragen over het Rijksvaccinatieprogramma ook regelmatig vragen van ouders over waterpokken en het rotavirus. “Waterpokken verloopt in de meeste gevallen onschuldig en het is goed dat de meeste kinderen dit gewoon doormaken ergens in de eerste levensjaren.

De meeste kinderen krijgen lichte koorts en daarna de bekende jeukende pukkeltjes.

Wanneer je volwassen of zwanger bent kan waterpokken wel nare complicaties met zich meebrengen, zoals een hersenvliesontsteking of de kans op overdracht naar het kind. Er zijn ouders die daarom kiezen voor de waterpokkenvaccinatie.”

Rotavirus Een ander ziektebeeld dat veel voorkomt bij kleine kinderen is een rotavirusinfectie. Dit virus veroorzaakt hevige diarree en overgeven. “Ieder jaar worden er 2589 à 4707 kinderen tot vijf jaar oud opgenomen in het ziekenhuis vanwege het rotavirus. Vooral kwetsbare kindjes, bijvoorbeeld te vroeg geboren baby’s of kindjes met een laag geboortegewicht, lopen een groter risico dat de ziekte ernstige gevolgen heeft”, vertelt Hament.2 “Zij kunnen door hevig braken en diarree uitdrogingsverschijnselen krijgen. Hoewel de ziekte goed te behandelen is, wordt overwogen om de vaccinatie op te nemen in het Rijksvaccinatieprogramma.” 3

Meer informatie over de ziektes en de vaccinatiemogelijkheden is te vinden op www.rivm.nl

De vaccinaties tegen waterpokken en het rotavirus zijn goed onderzocht”

Jeanne-Marie Hament Stafarts Jeugdgezondheidszorg in Tiel

Vaccineren “De vaccinaties tegen waterpokken en het rotavirus zijn goed onderzocht”, vertelt Hament. “Ouders, die ervoor kiezen om hun

kind hiertegen te laten vaccineren, kunnen dat bij de huisarts laten doen. Een vaccin tegen het rotavirus kan al vanaf 6 weken worden gegeven. De meeste waterpokkenvaccins kunnen worden gegeven vanaf één jaar.

Hament denkt dat deze vaccinaties op termijn opgenomen worden in het Rijksvaccinatieprogramma. “Dat geldt ook voor de meningokokken B”, vult Hament aan.

“Dat is een zeer ernstig ziektebeeld dat gelukkig nu niet zoveel voorkomt. Dat wordt nu bekeken en afgewogen.”

www.rijksvaccinatieprogramma.nl/ vaccinaties www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2017/09/27/vaccinatietegen-rotavirus 3 www.rivm.nl/rotavirus/rotavirusvaccinatie NL-NON-00898 1

2

Die kwetsbare kinderen zijn dus, net als jouw eigen kind, afhankelijk van jouw beslissing” Twijfels wegnemen

Dit artikel is mogelijk gemaakt door

Er zijn twee belangrijke redenen om je kind te laten vaccineren. Je doet het enerzijds om je eigen kind te beschermen tegen ernstige infectieziektes. Daarnaast doe je het om kinderen te beschermen die (nog) niet gevaccineerd kunnen worden.

Geschreven door Petra Lageman

W

anneer zoveel mogelijk kinderen zijn gevaccineerd, zorgen wij er gezamenlijk voor dat binnen een groep de ziekte minder vaak voorkomt en zich vrijwel niet verder kan verspreiden. Is het percentage gevaccineerde kinderen te laag, dan lopen hele jonge baby’tjes en kinderen die vanwege hun gezondheid niet kunnen worden gevaccineerd het risico om ernstig ziek te worden. “Die kwetsbare kinderen zijn dus, net als jouw eigen kind, afhankelijk van jouw beslissing”, vertelt Salem Zeggay, jeugdarts bij GGD Amsterdam. “Dat is best een grote verantwoordelijkheid.”

FOTO : S H U T T ER STO C K

Vaccineren doe je ook om anderen te beschermen

Er zijn ouders en jongeren die twijfelen of vaccinaties wel veilig zijn. Zij vragen zich bijvoorbeeld af of er schadelijke stoffen zitten in de vaccinatievloeistof en hebben behoefte aan goede voorlichting. “Ik snap heel goed dat ouders informatie willen over vaccinaties. Ouders willen het beste voor hun kind en dat willen wij als jeugdgezondheidszorg ook.” Ouders kunnen met al hun vragen terecht bij de jeugdartsen en jeugdverpleegkundigen. In de praktijk merken de medewerkers van de jeugdgezondheidszorg dat met een goed gesprek veel twijfels kunnen worden weggenomen. “Vaccinaties binnen het Rijksvaccinatieprogramma zijn bewezen veilig”, stelt Zeggay. “Soms zijn er milde bijwerkingen zoals lichte koorts, spierpijn of een hangerig gevoel. Dat gaat echter snel over.”

Veilig vaccineren

Salem Zeggay Jeugdarts GGD Amsterdam

Ook nu er corona heerst, is het veilig en belangrijk om kinderen te vaccineren. De GGD’en en andere organisaties in de jeugdgezondheidszorg hebben maatregelen genomen om te voorkomen dat het virus kan worden verspreid. Ook wordt ouders gevraagd om bij verkoudheids- en andere gezondheidsklachten een nieuwe afspraak te maken. “Alle kinderen en jongeren worden nu individueel uitgenodigd en gevaccineerd”, legt Zeggay uit. “Wij hopen dat iedereen die daarvoor in aanmerking komt gebruik maakt van deze mogelijkheid.”

6

MEDIAPLANET

Lees meer op www.planethealth.nl

TIPS

Kind mee op de fiets: waar moet je op letten?

Het is gezellig om op de fiets met je kind naar buiten te gaan. Maar hoe doe je dat veilig?

Fietsexpert Kees Bakker van de Fietsersbond vertelt hierover.

Geschreven door Kees Vermeer

Zorg voor een fietszitje waar je kind goed in zit Tegenwoordig voldoen in Nederland alle zitjes aan de veiligheidsnorm. Ze zijn dus allemaal goed. Controleer voor het wegrijden wel of het zitje goed vastzit.

Mocht het zitje onderweg toch losraken van de bagagedrager, dan hebben de meeste zitjes een veiligheidsriempje om het fietsstoeltje vast te houden. Gebruik ook de riempjes en gordels om je kind vast te zetten. Let er ook op dat de voeten van het kind niet tussen de spaken kunnen komen.

Het kind voorop of achterop?

Je kind voorop in een zitje is het gezelligst en het makkelijkst. Je kunt dan kletsen met je kind en hebt er goed zicht op. Maar vanaf tweeënhalf à drie jaar wordt het kind te groot en te zwaar om

voorop te zitten. Een achterzitje is geschikt totdat kinderen ongeveer 22 kilo wegen.

Dan zijn ze gemiddeld zes jaar oud.

Maak je fiets geschikt om je kind mee te nemen Daarvoor zijn er verschillende attributen te koop. Bijvoorbeeld een aangepast stuur, een zogeheten moederstuur. Daarmee komt het fietsstoeltje een stukje naar voren, wat meer ruimte geeft om op en af te stappen. Ook sturen gaat gemakkelijker. Je kunt ook een dubbele standaard plaatsen waarmee de fiets niet snel omvalt en je je handen vrij hebt voor je kind.

Let op de risico’s!

Voetjes tussen de spaken is een van de meest voorkomende

ongelukken met kinderen op een fiets.

Veel zitjes hebben spaakbescherming. Bij losse zitjes, of als je kind zonder zitje achterop zit, kun je bijvoorbeeld een fietstas plaatsen om de voeten in te doen.

Het gebeurt ook regelmatig dat een kind van de fiets valt of samen met de fiets valt.

Zet je fiets daarom nooit op de standaard met het kind achterop, want de fiets valt zo om. Of monteer een stevige tweepotige standaard.

Blijf rustig tijdens het fietsen Nederland is over het algemeen veilig voor fietsers, maar het wordt wel steeds drukker op de fietspaden.

Neem de ruimte voor jezelf. Beslis zelf wanneer je iemand inhaalt of wanneer iemand jou kan inhalen. Laat je vooral niet opjagen.

Kees Bakker Fietsexpert Fietsersbond

Lees meer op www.planethealth.nl

VN

MEDIAPLANET

Lees meer op www.planethealth.nl

7

NIEUWS

Gezonde eetgewoonten: jong geleerd, oud gedaan Als ouder wil je het beste voor je kind. Soms is het echter lastig om je kind gezonde eetgewoonten aan te leren. Voedingsdeskundige en kinderdiëtiste Patricia Ploeger legt uit waarom een goede smaakontwikkeling hierbij belangrijk is.

Geschreven door Angelina Hammond De eerste twee levensjaren zijn cruciaal voor de smaakontwikkeling. Eetgewoonten worden meestal in de eerste vijf jaar ontwikkeld, waarbij de kans groot is dat deze gewoonten tot de volwassen leeftijd aanhouden. Als ouder ben je dus superbelangrijk bij het aanleren van een gezond eet- en drinkpatroon.”

Zelfs voor de geboorte is een kind bezig met smaakontwikkeling; via het vruchtwater maakt een kindje kennis met verschillende smaken en later ervaart het kind de zoetheid van moedermelk. Hierdoor ontwikkelt een kind al bepaalde smaakvoorkeuren.

Nieuwe smaken “Tot de leeftijd van anderhalf jaar heeft een kindje zin om nieuwe smaken te ervaren.

Grijp die kans dus voor de peuterpuberteit begint.” Een kind leert in de eerste anderhalf jaar, bij de overgang van vloeibaar naar vaste voeding, de losse smaken kennen, herkennen en waarderen. “Als het kind gewend is aan de afzonderlijke smaken, dan kun je als ouder combinaties maken. Is het kind gewend aan verschillende smaken? Dan is de kans groter dat een nieuw voedingsmiddel op latere leeftijd beter in de smaak valt.”

Zintuigen Voedsel is veel meer dan alleen smaak.

Ook de geur, kleur en structuur van eten speelt een rol. Bovendien proeft een baby ook via het gehoor. Het kan voorkomen dat de zintuigen in de war raken: hierdoor kunnen baby’s vrij heftig reageren als ze iets nieuws zien of proeven. De kleur van een biet kan heftig overkomen, dan beginnen

baby’s te huilen of ze gooien het weg. Ook het geluid bij happen in een appel kan voor baby’s heftig zijn. Wanneer ze de peuterfase bereiken, zijn hun zintuigen minder overgevoelig. Kleuren en geluid hebben minder impact, maar structuur des te meer.

De meeste peuters zullen nog eerder paarse vlaai eten dan ‘gewone’ aardbeienvlaai met stukjes erin. Wanneer eten beurs is of zwarte plekjes heeft, dan zal een peuter dat ook vaak weigeren.

Dag gezond indelen “Een goede indeling is een gezond en regelmatig eetpatroon. Als je overstapt van vloeibare naar vaste voeding is het slim om

stapsgewijs toe te werken naar een regelmatig eetpatroon. Rond zeven à acht maanden kan een ouder al regelmaat in het eetpatroon aanbrengen. Bijvoorbeeld drie maaltijden en twee tot drie tussendoortjes. Bij een regelmatig eetpatroon houd je ongeveer dezelfde tijden aan. Maak van eten (inclusief de voorbereiding) een leuke en interessante gebeurtenis. Eten is niet vies, je vindt eten lekker of niet lekker. Natuurlijk mag je kindje het eten niet lekker vinden, maar blijf het aanbieden zodat hij of zij wel kan proeven.

De eerste hapjes zijn voor een baby erg wennen. Want stel je eens voor: Hoe zou jij reageren als je voor het eerst een sprinkhaan voorgeschoteld krijgt?”

Lees meer op www.planethealth.nl

Zo helpen we jouw kindje veilig opgroeien!

Elke dag belanden er ongeveer 500 kinderen

“Ongevallen en letsels hebben grote impact op

met letsel op de eerste hulp. Bijna de helft

kinderen en hun ouders. Het voorkomen ervan

heeft ernstig letsel en 10% van de kinderen moet

is dus belangrijk. Maar niet alle ongelukken zijn

zelfs in het ziekenhuis worden opgenomen.

uit te sluiten en dat hoeft ook niet. Naast het

VeiligheidNL zet zich in voor een veilige start

beschermen van kinderen is het belangrijk dat

voor ieder kind.

ze vanaf jonge leeftijd leren risico’s in te schatten.

Zo verleggen ze grenzen, leren ze van fouten, Veruit de belangrijkste

bedenken ze oplossingen en vermijden ze grote

oorzaak van letsel bij

risico’s. Waardoor de kans op letsel op de lange

kinderen is een val (59%).

termijn kleiner wordt.”

Andere oorzaken zijn o.a. verbranding, spaak­

VeiligheidNL helpt ouders bij het beschermen

beknelling en vergiftiging.

en versterken van hun kinderen, o.a. op het

Veel letsel is eenvoudig te

gebied van:

Lees onze praktische adviezen en tips op

voorkomen. Want onge­

> veiligheid in en om huis

www.veiligheid.nl/kinderveiligheid

lukken overkomen je, maar veiligheid niet. Mieke

> veilig slapen

Cotterink, expert op het gebied van kinderveilig­

> veilig op pad (in de auto en op de fiets)

heid bij VeiligheidNL, vertelt erover.

> risicovol spelen.

VNL20-0086 adv_banner Kinder veiligheid 09-2020 c.indd 3

Want veiligheid is niet per ongeluk!

16-09-20 08:13

GGD AppStore doet onderzoek naar en adviseert over allerlei gezondheidsapps. De GGD AppStore is een dienst van alle 25 GGD’en en GGD GHOR Nederland.