Take care of your health # 1

Page 1

MEDIC HEALTH GROUP

122 E. Garfield Ave. # B, Glendale, CA 91205 Email:medichealthgroup@gmail.com

"Medic Health Group" organization is a public, voluntary, and non-profit organization that was established in 2016. Representatives of various professions, such as doctors, economists, epidemiologists, pharmacists, lawyers, healthcare organizers, engineers, administrators, may join this organization. This company revenue generation sources include membership fees, grants, voluntary contributions and other sources not prohibited by the law. The organization carries out its functions in the United States as well as outside its territory in cooperation with national and international occupational health organizations. Medic Health organization aims to ensure a high level of health by promoting the development of the evidence-based medical practice, by improving the efficiency of the care provided, and developing modern standards of healthcare system not only in the U.S. but outside its territory.

¶É˳íáñ ÊÙµ³·Çñ` êáݳ àëÏ»ñãÛ³Ý (гۻñ»Ý ´³ÅÇÝ) Chief Editor Sona Voskerchyan (Armeniana Section)

ÊÙµ³·ñáõÃÛáõÝÁ å³ï³ë˳ݳïíáõÃÛáõÝ ãÇ ÏñáõÙ ïå³·ñí³Í ·áí³½¹Ý»ñÇ ¨ ѳÛï³ñ³ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ µáí³Ý¹³ÏáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ ¨ ÙÇßï ã¿, áñ ûñÃáõÙ ïå³·ñí³Í ÝÛáõûñÇ ·³Õ³÷³ñÁ å³ïϳÝáõÙ ¿ ËÙµ³·ñáõÃÛ³ÝÁ, ϳ٠˵³·ñáõÃÛáõÝÁ ÏÇëáõÙ ¿ Ñá¹í³ÍÝ»ñáõÙ Ý»ñϳ۳óí³Í ï»ë³Ï»ïÝ»ñÁ: лÕÇݳϳÛÇÝ µáÉáñ Çñ³íáõÝùÝ»ñÁ å³ßïå³Ýí³Í »Ý: ػ絻ñáõÙÝ»ñ ³Ý»ÉÇë` ÑÕáõÙÁ ûñÃÇÝ å³ñï³¹Çñ ¿:

¶É˳íáñ ÊÙµ³·Çñ` æ³ÝÇ»É Æµ³éÉáõódz (²Ý·É»ñ»Ý ´³ÅÇÝ) Chief Editor JEANELLE IBARLUCEA (English Section)

Ðá¹í³ÍÝ»ñÇ Ñ»ÕÇݳÏÝ»ñÇ Ñ»ÕÇݳϳÛÇÝ Çñ³íáõÝùÁ å³ßïå³Ýí³Í ¿: îå³·ñí³Í ÝÛáõûñÇ ³ÕµÛáõñÝ»ñÁ Ýßí³Í »Ý ÑÕٳٵ ïíÛ³É Ï³ÛùÇÝ:

îÝûñ»Ý` ²Ýݳ ÞÇñÇÝÛ³Ý Director Anna Shirinyan гٳϳñ·ã³ÛÇÝ ·ñ³ß³ñáõÙ ¨ Ó¨³íáñáõÙ ÐéÇ÷ëÇÙ» ²í³·Û³Ý (ºñ¨³Ý) Computer typing and design Hripsime Avagyan (Yerevan) гٳϳñ·áÕ ÐéÇ÷ëÇÙ» سñ·³ñÛ³Ý Curator Hripsime Margaryan

ԱԽՏՈՐՈՇՈՒՄ ՀՈԳԵԿԱՆ ԱՌՈՂՋՈՒԹՅՈՒՆ ԱՌԱՋԻՆ ԲՈՒԺՕԳՆՈՒԹՅՈՒՆ ՍԵՌԱԿԱՆ ԿՅԱՆՔ ԱՌՈՂՋ ՍՆՈՒՆԴ

Nosebleeds: First aid Italian doctors define new area of pleasure for women How much water should you drink to prevent kidney stones? The history of depression treatment

All rights reserved. Reference to “Take Care Of Your Health” newspaper is mandatory when making citations. Full or partial televised reading of the newspaper articles is prohibited without reference to “Take Care Of Your Health” newspaper. The opinions expressed on the newspaper do not have to coincide with the editorial staff’s viewpoints. The newspaper bears no responsibility for the content of ads and press review.

«Հետևի՛ր Առողջությանդ» ամսաթերթը հիմնադրվել է “Medic Health Group” հասարակական կազմակերպության կողմից: Ամսաթերթը երկու լեզվով է՝ հայերեն և անգլերեն: Յուրաքանչյուր ամիս “Medic Health Group” հասարակական կազմակերպության միջոցների և դոնոր կազմակերպություններ ֆինանսական աջակցության շնորհիվ ամսաթերթը հրատարկվում է և անվճար տարածվում հայ և օտարերկրայ լոսանջելոսաբնակների շրջանում: Հրատարակված յուրաքանչյուր համար էլեկտրոնային տարբերակով տեղադրվում է նաև www.medichealthmagazine.com կայքի ՛՛Հետևի՛ր Առողջությանդ՛՛ ամսաթերթ էջում: Բժշկության ոլորտի անդամները, այդ թվում խըմբագրակազմը, բժիշկներ, բժշկական ոլորտի ուսանողներ, այս ամսաթերթում յուրաքանչյուր ամիս կներկայացնեն տարաբնույթ և հետաքրքիր հոդվածներ՝ բժշկության և առոջության հետ կապված հասարակությանը հուզող թեմաների մասին: Պարբերականը նպատակ ունի աջակցել առողջապահության համակարգի գործունեության արդյունավետության բարձրացմանը, իր գործունեությամբ նպաստել բժշկագիտության և գործնական բժշկության զարգացմանը, արդի չափանիշներին համապատասխան առողջապահական համակարգի կայացմանը և քաղաքացիական հասարակության ձևավորմանը: Նպաստել առողջության հարցերի վերաբերյալ իրազեկված հանրային կարծիքի ձեւավորմանը եւ զարգացմանը, ապահովել առողջապահության ոլորտում իրազեկությունը, խորհրդակցությունների անցկացումը եւ օժանդակության ցուցաբերումը, նպաստել կրթական չափանիշների բարելավմանը, ինչպես առողջապահության, այնպես էլ վերջինիս առնչվող ոլորտներում: Աջակցել բնակչության շրջանում հիվանդությունների կանխարգելման, առողջության պահպանման և բարելավման իրազեկմանը: Պարբերականում կարող եք գտնել Ձեզ հուզող այնպիսի թեմաներ ինչպիսիք են՝


MAY - JUNE, # 1 2016Ã.

2

Հիվանդություններ Դեղորայք Բժշկական նորություններ Առաջին բուժօգնություն Սեռական կյանք Հոգեբանություն Մայր և մանուկ Առողջ սնունդ Աոողջ ապրելակերպ Մարմնի խնամք Ակնաբանություն, Նյարդաբանություն, Ախտաբանական անատոմիա, Արյունաբանություն Իմունաբանություն, Գաստրոէնտերոլոգիա Լյարդաբանություն Ինտենսիվ թերապիա Համակարգային հիվանդություններ Հոգեկան և վարքի խանգարումներ Մանրէաբանություն Ինչպես նաև առոջության հետ կապված հասարակությանը հուզող այլ թեմաներ: Ինչպես էլեկտրոնային, այնպես էլ տպագիր տարբերակում բացի խմբագրակազմի պատրաստած և այլ բժշկական կայքերից համապատասխան հղմամբ խմբագրված հոդվածներից, իրենց հոդվածներով, քննարկումներով, կամ առաջարկներով կարող է հանդես գալ յուրաքանչյուր անձ՝ աշխարհի ցանկացած անկյունից, այդ թվում բժշկության ոլորտի անդամներ՝ բժիշկներ և բժշկական ոլորտի ուսանողներ: Հոդվածները և առաջարկները կարող եք ուղղարկել medichealthgroup@gmail.com էլեկտրոնային հասցեին:

Խմբագրություն

ԱԽՏՈՐՈՇՈՒՄ

Ինչպե՞ս բացահայտել քաղցկեղն ըստ գենի. oncology.am

Ժամանակակից բժշկության մեջ քաղցկեղի ախտորոշման նպատակով կիրառվում են տարաբնույթ եղանակներ, որոնք հնարավորություն են տալիս որոշել հիվանդության առաջընթացի ռիսկը և կանխարգելել նրա զարգացումը նույնիսկ ախտանիշների բացակայության դեպքում: Այս բնագավառում հետազոտությունների մասին առավել մանրամասն Дням.Ру-ին պատմել է «Գենոանալիտիկա» գենոմային հետազոտությունների լաբորատորիայի աշխատակից Սամուել Նախշունովը: Բժշկության մեջ վաղուց մշակվել են այնպիսի մոտեցումներ, որոնք հնարավորություն են տալիս բարձրացնել քաղցկեղային հիվանդների ապրելիության ցուցանիշը, շնորհիվ մեթոդաբանության, որի օգնությամբ հնարավոր է հայտնաբերել ռիսկի խումբը և նրա ներսում համակարգային հետազոտություններ իրականացնել: Ռիսկի խմբերը ձևավորվում են մի քանի բաղադրիչների հիման վրա, դա նախ` հիվանդի տարիքն է և անամնեզի տվյալները:

Կոնկրետ հիվանդությունների տարիքային ռիսկը գնահատվում է բժշկական վիճակագրության համաձայն: Մասնավորապես, կրծքագեղձի քաղցկեղի զարգացման ռիսկը 150 անգամ բարձր է 65 տարեկանից բարձր կանանց, քան 30 տարեկանը չլրացած կանանց մոտ: Այսպիսով, ըստ տվյալների, կարելի է մասնագետի խորհրդատվություն նշանակել, իսկ անհրաժեշտության դեպքում՝ հետազոտություն: «Մի անգամ, երբ հյուր էի Իսրայելում, ականատես եղա նպատակային հաղորդման. մորաքրոջս ծանուցում եկավ այն մասին, որ անհրաժեշտ է դիմել մամոլոգի, քանի որ, ըստ տարիքի, նա արդեն ռիսկի խմբում էր», – պատմեց Նախշունովը:. Նման պրակտիկան արդյունքներ է տալիս. այսպես, օրինակ, Ճապոնիայում հասել են ստամոքսի քաղցկեղով հիվանդների ապրելիության ամենաբարձր ցուցանիշին՝ 53%, մինչդեռ այլ երկրներում այս ցուցանիշը պահպանվում է 15-20% մակարդակի վրա: Սակայն այս պայքարում դեպի հաղթանակ տանող ճանապարհն, իհարկե, փշոտ է: Կենսատեխնոլոգիական առաջընթացը` ՏՏ արդյունաբերության հետ միասին, բժշկությունը բերում են անհատականացման: Տեղի է ունենում տվյալների կուտակման ակտիվ գործընթաց, որի օգնությամբ այսօր արդեն հնարավոր է գնահատել բազմագործոնային հիվանդությունների զարգացման անհատական ռիսկը: Անհատական ռիսկի գնահատման ժամանակ հաշվարկի հիմքում գենետիկական վերլուծության տվյալներն են, որն իր հերթին լիովին հիմնվում

է ասոցիացիաների գենոմային որոնման եղանակի վրա (GWAS): Պարզ ասած, այս եղանակը հնարավորություն է տալիս որոշել քաղցկեղի նկատմամբ նախատրամադրվածությունը` գենային փոփոխությունների միջոցով, որոնց համար նախկինում՝ ուռուցքաբանական մեծաթիվ հիվանդների և վերահըսկվող (կոնտրոլ) խմբերի վրա իրականացվող գիտական հետազոտությունների ընթացքում, հաստատվել է կապը որոշակի հիվանդությունների հետ: Սակայն գենետիկական ռիսկի առկայությունը չի նշանակում, որ հետազոտվողի մոտ հաստատ չարորակ ուռուցք կզարգանա: Եթե հայտնաբերվել է, օրինակ, թոքի քաղցկեղի զարգացման գենետիկական ռիսկ, անհրաժեշտ է հաշվի առնել, որ այնպիսի արտաքին գործոնն, ինչպիսին ծխելն է, զգալիորեն բարձրացնում է հիվանդության զարգացման հավանականությունը: Նմանապես, ռիսկը բարձրանում է, եթե ներգրավված է այլ արտաքին գործոն, ինչպիսին է, օրինակ, աշխատանքն արդյունաբերությունում, որտեղ կիրառվում են շնչական համակարգի համար վնասակար նյութեր: Անհատական գենետիկական թեստը հնարավորություն է տալիս ժամանակին վերանայել կենսակերպը, անհրաժեշտության դեպքում շըտկել այն՝ վերացնելով այլ վտանգավոր գործոնները: Կանխարգելումից զատ, առավել հստակեցվում է սքրինինգային կամ ախտորոշիչ ծրագրի ընտրությունը, քանի որ տարիքային և անամնեզի տեղեկատվությանն ավելանում են գենետիկական ռիսկի ծանրակշիռ տվյալները: Դեռ ոչ վաղ անցյալում հիվանդության վաղ հայտնաբերման համար, տարիքային և ըստ


MAY - JUNE, # 1 2016Ã.

անամնեզի ռիսկի խմբի անձանց բոլոր օրգանների հետազոտությունից բացի այլ եղանակ չկար: Այսպիսի ախտորոշումը ժամանակատար է և պահանջում է զգալի ֆինանսական ծախսեր, բացի այդ, ոչ բոլոր հետազոտություններն են անվտանգ, իսկ հիվանդները ոչ միշտ են հասկանում, թե ինչի համար են դրանք պետք: Այժմ անհատական գենետիկական ռիսկի մասին տեղեկատվությունը հնարավորություն է տալիս որոշել, թե հատկապես որ հետազոտություններն են անհրաժեշտ, որ, այսպես ասած, բացում են բոլոր քարտերը, և, արդյունքում, բարձրանում է վաղ ախտորոշման արդյունավետությունը: Այսօր ռուսական շուկայում արդեն կան մի քանի լաբորատորիաներ, որոնք հետևում են մեզ՝ համալիր գենետիկական թեստի տրամադրման գործում: Այսպիսով, այս ծառայությունը դառնում է հասանելի: Ավելին, յուրաքանչյուր տարի հրատարակվում են հարյուր-հազարավոր գիտական աշխատանքներ՝ նվիրված գեներում փոփոխությունների և մարդու հիվանդությունների միջև նոր կապերի որոնմանը: http://www.med-practic.com

ՀՈԳԵԿԱՆ ԱՌՈՂՋՈՒԹՅՈՒՆ Նևրոզի տեսակներն ու ախտանիշները

Այսօրվա թեման առավել հաճախ հանդիպող հոգեբանական խնդիրներից է, որը գրականության մեջ ստացել է նևրոզ անվանումը: Նևրոտիկ խանգարումը հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարում է, որն առաջանում է հոգետրավմատիկ (կոնֆլիկտային) իրադարձության արդյունքում և դրսևորվում է ինչպես հոգեբանական, այնպես էլ սոմատիկ ֆունկցիոնալ ախտանիշներով: Երբ կոնֆլիկտները հասնում են կրիտիկական մակարդակի, այդ ժամանակ առաջանում է նևրոզը: Նևրոտիկ խանգարման ընթացքում պաշտպանական մեխանիզմները գերակտիվանում են: Ներհոգեկան ամենամեծ պրոբլեմը տագնապն է, հենց տագնապն էլ հիմք է հանդիսանում պաշտպանական մեխանիզմների ակտիվացման համար: Նևրոզը դարձելի է. այն ունի սկիզբ, ընթացք և ավարտ: Կարող է ունենալ սուր և թույլ պահեր: Նևրոզի պատճառ կարող է դառնալ կոնֆլիկը՝ ներքին և արտաքին, սթրեսը, ոչ բարենպաստ միջավայրը, կենսակերպի փոփոխությունը, ֆրուստրացիան

3

և այլն: Շատ դեպքերում նևորզն ինքնուրույն անցնում է, երբ դրա հիմքում ընկած գործոնները կորցնում են իրենց ակտուալությունը: Որոշ դեպքերում հոգեբանական կամ էլ բժշկական միջամտության անհրաժեշտություն է առաջանում: Նևրոզի պատճառները ամենաբազմազան հոգետրավմատիկ իրավիճակներում են: Առանձնացվում են նևրոզի հետևյալ տեսակները Նևրաստենիա Հիսթերիա Իպոխոնդրիա Կպչուն վիճակների նևրոզ Ֆոբիա (վախի նևրոզ) Դեպրեսիա Նևրասթենիա բառը լատիներենից թարգմանաբար նշանակում է նյարդային թուլություն: Հիմնականում դրսևորում են դժվարություններ շփման, միջանձնային հարաբերությունների ոլորտում: Նևրասթենիկները աչքին են ընկնում նյարդային գրգռվածությամբ, ամենաաննշան առիթի դեպքում բռնկվում են: Նրանք դժվարությամբ են կենտրոնացնում ուշադրությունը, արագ հոգնում են, խախտվում է ստամոքսաղիքային համակարգի աշխատանքը, սեքսուալ զգայունակությունը նվազում է: Հիսթերիկ նևրոզն առավել հաճախ հանդիպում է կանանց մոտ: Նման դեպքերում կանայք երևակայում են, թե ծանր հիվան են, դժբախտ են, իրենց ոչ ոք չի հասկանում: Հաճախ աննշան վեճը կարող է առիթ հանդիսանալ, որ նրանք բարձրաձայն լաց լինեն, սպառնան, որ ինքնասպանություն կգործեն: Հիսթերիկ ռեակցիան ուժեղանում է, երբ հիվանդը ինչ-որ ակնկալիքներ ունի շրջապատից: Հիսթերիկ ռեակցիաները կարող են առաջանալ նաև մարդու կամքից անկախ: Այս նևրոզով տառապող մարդիկ տանել չեն կարողանում իրենց հասցեին հնչող քննադատությունը, սիրում են մշտապես լինել ուշադրության կենտրոնում: Կպչուն վիճակների նևրոզ. Նևրոզի այս տեսակի դեպքում առաջանում են կայուն տագնապային մտքեր, վախեր, օրինակ, անբուժելի հիվանդությամբ տառապելու, մտերիմ մարդկանց կորցնելու վախ: Ընդ որում՝ մարդը քաջ գիտակցում է, որ իր վախերն անտրամաբանական են, բայց չի կարողանում ազատվել դրանցից: Տագնապը թուլացնելու համար նա սկսում է խստորեն հետևել հասարակական վարքի բոլոր կանոններին ու ծեսերին: Ֆոբիան ուժգին, անորոշ վախի զգացողությունն է, որը կոնկրետ օբյեկտ չունի: Վախն այնքան ուժգին է, որ կարող է պանիկայի վերաճել: Իպոխոնդրիան մարդու կողմից սեփական առողջության նկատմամբ գերհոգատարությունն է: Իպոխոնդրիկ նևրոզի դեպքում մարդն ամեն օր ինքն իր մոտ նորանոր հիվանդություններ է «բացահայտում»: Յուրաքանչյուր հիվանդության ախտանիշ կարդալիս վստահ է, որ ինքը ևս տառապում է դրանով: Շաբաթական մի քանի անգամ տարբեր գանգատներով

բժշկի է այցելում՝ չնայած դրա համար որևէ օբյեկտիվ հիմք գոյություն չունի: Դեպրեսիան գերճնշվածության վիճակն է, որին հատուկ են վատ տրամադրությունը, կենսունակության անում, կյանքի նկատմամբ հետաքրքրության կորուստն ու ապրելու ցանկության բացակայությունը: Հնարավոր է, մեզ մոտ ևս եղել են նման հոգեվիճակները, պարզապես չենք գիտակցել, որ գործ ունենք նևրոզի հետ:

Նևրոզի հիմքում ընկած կոնֆլիկտային իրավիճակի ակունքների գիտակցումը, հնարավորություն կտա արագորեն ազատվել տհաճ հոգեբանական և ֆիզիոլոգիական իրավիճակից:Առավել սուր դըրսևորումերի դեպքում խորհուրդ է տրվում դիմել հոգեբանի օգնությանը: Մշտապես հիշեք, որ հոգեկան ներդաշնակությունն է հանդիսանում ֆիզիկական առողջության գրավականը: Հոգ տարեք Ձեր մասին: Առողջ եղեք: http://life.panorama.am

ԱՌԱՋԻՆ ԲՈՒԺՕԳՆՈՒԹՅՈՒՆ Սրտի կանգ

Սրտի հանկարծակի կանգը մահացության հիմնական պատճառներից մեկն է և տարեկան հասնում է մոտ 20%-ի։ Հանկարծակի սրտային կանգը սահմանվում է որպես անսպասելի ոչ վնասվածքային (ոչ տրավմատիկ) մահ կլինիկապես կայուն հիվանդների շրջանում, եթե վիճակի վատթարացման նշաններն ի հայտ են գալիս մեկ ժամվա ընթացքում։ Այդպես մահացածներից շատերը կվերադառնային կյանքի, եթե սրտի կանգից անմիջապես հետո իրականացվեր սիրտ-թոքային վերակենդանացում։ Սիրտ–թոքային վերակենդանացում (ՍԹՎ) C.P.R. (cardio - pulmonary resuscitation) Սիրտ-թոքային վերակենդանացումը կլինիկական և կենսաբանական մահվան սահմանային վիճակից օրգանիզմը դուրս բերելու միջոցառումների համալիր է, որն իրականացվում է շնչառության և արյան շրջանառության վերականգման նպատակին ուղղված հատուկ գործողություն-


MAY - JUNE, # 1 2016Ã.

ներով։ Այդ գործողությունները ընդունված է իրականացնել ABC հիմնական փուլերով, որտեղ՝ A-airway open (շնչուղիների բացում), B - breathing (արհեստական շնչառութ-

4

• Մի ձեռքի ափը դրվում է կրծքավանդակի կենտրոնում՝ միջպտկային գծով կամ կրծոսկրի թրաձև ելունից 2-3 մատ

C - circulation, chest compression (արյան

վերև, մյուս ձեռքը դրվում է առաջին ձեռքի վրա, որի մատները ուղղված են և բարձրացված կրծքավանդակից, վերևի ձեռքի մատները ծալել՝ բռնելով ներքևի

շրջանառության վերականգնում, կրծքա-

դաստակը (կարելի է նաև ուղղակի հեն-

վանդակի սեղմումներ, այսինքն՝ սրտի անուղղակի` փակ մերսում)։ Այսպիսով, սրտի աշխատանքի և շնչառության վերականգնումը կամ սիրտթոքային վերակենդանացումը կրծքավանդակի սեղմումների և ներփչումների հաջորդաբար կատարվող գործողությունների ամբողջությունն է, որի միջոցով թթվածնով հարստացած արյունը մղվում է արյունատար անոթներով առաջին հերթին դեպի ուղեղ՝ կենտրոնական նյարդային համակարգի գործունեությունը ապահովելու նպատակով։ Ուստի ուղեղի անդարձելի մահը կանխելու համար պետք է որքան հնարավոր է վաղ սկսել վերակենդանացման գործողությունները, իսկ դրա համար յուրաքանչյուր չափահաս մարդ պետք է կարողանա ախտորոշել սրտի կանգը և անհապաղ սկսի ՍԹՎ-ն։ Անհրաժեշտ է նշել, որ վերակենդանացումը ցուցված է հանկարծամահության բոլոր դեպքերում, և երկարատև ու անբուժելի հիվանդությունների պայմաններում դրանից արդյունք չպետք է ակնկալել։ Վերակենդանացման հակացուցումներն են հետևյալ իրավիճակները. • Մահը վրա է հասել երկարատև և անբուժելի համարվող հիվանդությունների կամ կյանքի հետ անհամատեղելի վնասվածքների և արատների արդյունքում։ • Եթե ճշգրիտ հայտնի է, որ սրտի կան-

վել սեղմող ձեռքին)։

յուն),

• Ձեռքերը ուղիղ պահել արմնկային հոդերում՝ տուժածի իրանին ուղղահայաց, • Սեղմումները կատարել ոչ միայն ձեռքերի մկանների ուժով, այլ աշխատել նաև իրանով։ • Սեղմումների միջև թուլացնել ձեռքերը՝ թողնելով, որ կրծքավանդակը ընդունի իր նախկին դիրքը, բայց ձեռքերը չկտրել կրծքավանդակից։ • Սեղմումները կատարել այնպես, որ առաջանա կրծքավանդակի նկատելի իջեցում մոտ 4-5 սմ-ով, որպեսզի սիրտը սեղմվի երկու ոսկրերի՝ ողնաշարի և կրծոսկրի միջև: • Կատարել 30 սեղմում 23 վայրկյանի ընթացքում (մեկ րոպեում մոտ 100 սեղմում)՝ բարձրաձայն հաշվելով, սեղմումները պետք է լինեն կտրուկ և համաչափ, վերից վար: բ) կատարել 2 ներփչում (խորը ներփչում չկատարել) յուրաքանչյուրը 1 վայրկյան տևողությամբ։ Եթե աոաջին ներփչումից կրծքավանդակը չի բարձրացում, կզակը վեր բարձրացնելով՝ գլխի դիրքը վերստուգել։ գ) Կատարել նման 5 ցիկլ (30 սեղմում, 2

ներփչում) և անոթազարկի կրկնակի վերստուգում։ Այդ գործողությունները կատարել այնքան ժամանակ, մինչև տուժածը կա՛մ գից անցել է ավելի քան 25 րոպե։ սկսի ինքնուրույն շնչել, կա՛մ ձեզ փո• Եթե տուժածը կենդանության օրոք խարինի մասնագետը, կա՛մ էլ այլևս ի ՍԹՎ-ից հրաժարվելու վավերացված վիճակի չլինեք շարունակելու։ Պետք է դադարեցնել նաև այն դեպքում, եթե փաստաթուղթ է ստորագրել։ տարածքը դառնա վտանգավոր ձեզ հաՍիրտ-թոքային վերակենդանացման հիմ- մար: Վերակենդանացման գործողությունները նական միջոցառումները կարելի է կատարել երկրորդ փրկարարի Տուժածը պետք է մեջքի վրա պառկած օգնությամբ: լինի կոշտ և հարթ տեղում, իսկ փըր- Սրտի անուղղակի մերսումը պահանջում կարարը պետք է կանգնի կամ ծնկի նրա է Ֆիզիկական դիմացկունություն, և ցանկողքին։ կալի է, որ մի քանի րոպեն մեկ մերսում Շնչուղիների անցանելիությունը ապա- իրականացնողը փոխարինվի։ Դա պետք հովելուց և շնչառության բացակայութ- է կատարվի արագ, որպեսզի չխանյունը հաստատելուց հետո պետք է գարվի սեղմումների ռիթմը։ ահազանգել, կատարել 2 ստուգիչ ներ- Եթե վերականգնվում է սրտի աշխափըչում և գնահատել կրծքավանդակի տանքը, միևնույն է. տուժածին մենակ բարձրացումը և իջեցումը տուժածի չպետք է թողնել, քանի որ ցանկացած պասիվ ներշնչման և արտաշնչման ժա- պահի վիճակը կարող է կտրուկ վատամանակ, որից հետո ստուգել անոթա- նալ։ զարկը (ոչ մասնագետի համար վերջին Մինչև 1 տարեկան երեխայի սիրտ-թոգործողությունները պարտադիր չեն) և սկսել սրտի անուղղակի մերսումը։

Դրա համար ա) ճիշտ դիրքում դնել ձեռքերը՝ կըրծքավանդակը սեղմելու համար,

քային վերակենդանացում  Անհրաժեշտ է պատկերացնել նրա պտուկները միացնող երևակայական գիծը։ • Ձեռքի ցուցամատը դնել այդ գծին՝ կրծոսկրի վրա։

• Անմիջապես ցուցամատի կողքին՝ այդ գծից ներքև, տեղադրել միջնամատը և մատնեմատը, բարձրացնել ցուցամատը։ • Սեղմումները կատարել միայն 2 մատների բարձիկներով, սեղմման խորությունը՝ կրծքավանդակի խորության 1/3-ը կամ 1,5-2 սմ։ • Մատները միշտ հպված պահել սեղմման տեղում։ • Կատարել 30 սեղմում և 2 ներփչում քթի և բերանի մեջ միաժամանակ։ • Մեկ րոպեից հետո ստուգել անոթազարկը։ • Եթե այն չի շոշափվում, շարունակել ՍԹՎ-ն։ Արհեստական շնչառություն չկատարելու դեպքում ոչ մասնագետին թույլատրվում է կատարել միայն սրտի անուղղակի մերսում (այդ տարբերակը ավելի գերադասելի է, քան ընդհանրապես վերակենդանացում կատարելուց հրաժարվելը): Անչափահաս երեխային ցուցաբերվող օգնությունը (1-8 տարեկան) Սեղմումները կատարել միջպտկային գծով, 1 ձեռքի ափով կամ 2 ձեռքով 2,5-4 սմ խորությամբ (30 սեղմում և 2 ներփըչում)։ Սրտի մերսման սկզբունքները • սեղմման սահմաններ՝ կրծքավանդակի մեջտեղում՝ միջպտկային գծի վրա, • սեղմման մեթոդը՝ 2 ձեռքով մեծահասակների շրջանում, 1-8 տարեկանների շրջանում՝ երկու ձեռքով կամ մեկ ձեռքով, մինչև 1 տարեկան երեխաների շրջանում՝ 2 մատով, • սեղմման խորութւունը՝ 1,5-2 սմ՝ ծծկեր երեխաների շրջանում, 1-8 տարեկանների շրջանում 2,5-4 սմ, 4-5 սմ՝ մեծահասակների շրջանում, • սեղմման հաճախությունր՝ մոտավորապես 100/րոպ։ Ինչպես արդեն ասվել է, վերջին տարիների միջազգային գիտական հետազոտությունները թույլ տվեցին որոշ փոփոխություններ մտցնելու վերակենդանացման ալգորիթմում։ Ամփոփելով թեման՝ նշենք, որ համաձայն այդ տվյալների՝ մեծահասակների շրջանում սրտի կանգից հետո առաջին րոպեների ընթացքում ներփչումներ չեն կատարում, քանի որ այդ ժամանակահատվածում արյան մեջ թթվածնի պարունակությունը դեռ մնում է բավական բարձր, և ուղեղի բջիջները կարող են վնասվել ավելի շատ արյան շրջանառության կանգի պատճառով, քան շնչառության դադարից, ուստի կրծքավանդակի սեղմումները ներփչումներից ավելի կարևոր են։ Այդ պատճառով խորհուրդ է տրվում շնչառության բացակայության դեպքում շնչուղիները բացելուց անմիջապես հետո առանց սկզբնական ստուգիչ ներփչումների սկսել սրտի մերսումը 2 ներփչումով` ընդմիջելով ամեն 30 սեղմումը:


MAY - JUNE, # 1 2016Ã.

5

Երեխաների ջրջանում սկզբում կատարում են 5 ստուգիչ ներփչում, որից հետո՝ 30 սեղմում և 2 ներփչում։ Այս ցիկլերը շարունակում են մինչև մասնագետների գալը կամ արդյունքի հասնելը։ Քանի որ արհեստական շնչառությունը ոչ մասնագետի համար տեխնիկապես և էստթետիկապես դժվար է և վանող, և հաճախ դառնում է հիմնական խանգարող հանգամանք՝ վերակենդանացում կատարելու համար, այն կատարել չցանկանալու կամ չկարողանալու դեպքում միայն սրտի անուղղակի մերսում կատարելը ավելի գերադասելի է, քան ընդհանրապես վերակենդանացում կատարելուց հրաժարվելը։ Ներկայումս անց են կացվում խոշոր միջազգային հետազոտություններ, որոնց արդյունքները կտպագրվեն 2010թ.: Դրանք թույլ կտան հանգելու վերջնական եզրակացության ներփչումներ կատարելու անհրաժեշտության վերաբերյալ։ Եթե 30 րոպեի ընթացքում ճիշտ կատարված վերակենդանացման միջոցառումները եղել են ոչ արդյունավետ, և առնվազն բբերի նեղացում և ինքնուրույն շնչառության վերականգնում տեղի չի ունեցել, դադարեցրեք ձեր գործողությունները: http://www.doctors.am

ՍԵՌԱԿԱՆ ԿՅԱՆՔ Աֆրոդիզյակներ. սնունդ կրքոտ սիրո համար

Ի՞նչ տեսակի մթերքներն ու ապրանքներն են մարդու օրգանիզմին կենսական ուժ տալիս, բարձրացնում սեռական կարողությունները, ուժեղացնում սիրային կիրքը: Նմանատիպ հարցերով հետաքրքրվել են դեռևս մեր նախնիները: Դեռ հին ժամանակներում աշխարհի տարբեր մասերում ապրող մարդիկ փորձել են ուտելիքի տարբեր տեսակներ, խմիչքներ, քիմիական միջոցներ, որպեսզի հասնեն հրաշք ազդեցությունների: Որոշ երկրներում նույնիսկ փորձել են ուտելիքի մեջ ներառել տարբեր կենդանիների սեռական օրգաններ, օրինակ՝ Լատինական Ամերիկայի երկրներում տարածված է եղել ցուլի ձուն, ինչը

շարունակվում է մինչև օրս: Բոլոր այն մթերքները, ապրանքներն ու բույրերը, որոնք ակտիվացնում են սեռական կարողությունները, բարձրացնում օրգանիզմի դիմադրողականությունը, տոկունությունը, բարելավում իմունային համակարգը, հետագայում ստացան ԱՖՐՈԴԻԶՅԱԿ անվանումը (Հին հունական դիցաբանության սիրո աստվածուհու՝ Աֆրոդիտեի պատվին): Մարդիկ հավատում են, որ այս մթերքներն օգտագործելով սեռական կյանքում իրենք կարող են հասնել մեծ փոփոխությունների: Բայց նախքան օգտագործելը հարկավոր է մանրամասն ծանոթանալ դրանց բաղադրություններին և տեղեկանալ, թե աֆրոդիզյակի տվյալ տեսակն ինչպե՞ս կարող է օգտակար լինել և ո՞ր դեպքերում է այն վնասակար: Ըստ ամերիկացի որոշ մասնագետների՝ աֆրոդիզյակի բոլոր տեսակներն էլ կարող են մարդու առողջության համար տհաճ հետևանքներ առաջ բերել կամ լինել վտանգավոր: Դրանցից ամենահայտնին «իսպանական ճանճ» անվամբ մրջյունն է: Այս մրջյունի թևերի և մարմնի միջև կա կանտարիդին կոչվող նյութը, որը սեռական օրգաններում խցանում Է արյան շրջանառությունը, ինչից մարդը գրգռվում և տաքանում Է: Բնականաբար, տղամարդկանց մոտ առաջանում Է հաստատուն էրեկցիա, իսկ կանանց մոտ՝ հաճելի զգացողություններ: Սակայն շարունակական օգտագործումը տղամարդկանց մոտ կարող է հանգեցնել մշտական էրեկցիայի, ինչը չափազանց ցավալի է, իսկ կանանց մոտ՝ սեռական օրգանների ընդարձակման: Սա շատ տհաճ զգացողություն է առաջացնում, և բարդանալու դեպքում կինը նույնիսկ նստել չի կարողանում: Եթե զուգընկերները հարցին ավելի լուրջ վերաբերվեն, կարող են առանց միմյանց վնաս տալու, ստանալ այդքան սպասված սեռական ակտիվությունը և հեքիաթային գիշերներ անցկացնել: Բավական է հիշել, որ մեր ուղեղում կան ավելի շատ էրոգեն գոտիներ, քան մեր մարմնում: Բայց որպեսզի «գիշերը» մարդն իրեն լավ զգա, մարսողական համակարգը պետք է շատ լավ աշխատի: Դրան խթանում են աֆրոդիզյակները, որոնցից գուցե ոչ բոլոր տեսակներն են ծանոթ, սակայն այս կարգի մթերքների մեծ մասը մեր առօրյա կյանքում գրեթե միշտ օգտագործվում են: Ներկայացնենք աֆրոդիզյակի շարքերում տեղ գտած մեզ ծանոթ մթերքների և սեռական կյանքում դրանց ունեցած ազդեցությունների մասին որոշ տեղեկություններ: Կոկոս. պարունակում է մեծ քանակությամբ դյուրամարս սպիտակուցներ, որոնց շնորհիվ բարձրանում է սեռական ակտիվությունը, տղամարդկանց մոտ ավելանում է սերմի քանակը: Նուշ. սեռական կարողություններն ակտիվացնելու համար նուշը համարվում է հրաշագործ աֆրոդիզյակ: Միջնադարում, հնդիկները, արաբներն ու չինացիները նուշ են օգտագործել նախքան սիրով զբաղվելը:

Նուռ. դեռ անտիկ ժամանակներով մրգից պատրաստված գինին անվանվում էր սիրո խմիչք: Հալվե. խթանում է արյան հոսքը դեպի սեռական օրգաններ: Ձու. սպիտակուցային մթերք է, հետևաբար, սեռական տոնուսը բարձրացնող հզոր միջոցներից մեկն է: Ասում են, եթե տղամարդը նախաճաշին հում ձու խմի, անկողնում նրան հավասարը չի գտնվի: Իմբիր (կոճապղպեղ). արագացնում է արյան շրջանառությունը, այդպիսով խըթանում է տղամարդկային կարողությունը: Բանան. իր ձևի և իր մեջ առկա կալիումի շնորհիվ այս միրգը համարվում է անփոխարինելի գրգռիչ: Ցորենի ծիլեր. սեռական հնարավորությունները կատարելագործելու համար բավական է օրվա մեջ մեկ փոքրիկ կում ցորենի ծիլերից պատրաստված յուղ խմել: Արտիճուկ (Արտիշոկ). Հայտնի է դեռևս հին ժամանակներից: Հին Հունաստանում հավատում էին, որ մեղրի և արտիճուկի հաճախակի օգտագործումը նպաստում է արական սեռի ծնվելուն: Խուրմա. ամենաքաղցր աֆրոդիզյակը: Մաքրում է արյունը, ինչպես գիտնականներն են հավաստում, կարող է նույնիսկ երկարաձգել ռոմանտիկ սիրախաղերը: Տիբեթյան սև բրինձ. պարունակում է կրկնակի շատ սպիտակուց, քան սովորական բրինձը: Հին Չինաստանում այս տեսակհ բրինձ ուտում էին միայն կայսըրերը, քանի որ համարվում էր, որ սև բրինձը դրական է ազդում տղամարդկային կարողությունների վրա: Սուրճ. առկա կոֆեինը գրգռում է կենտրոնական նյարդային և սրտանոթային համակարգերը: Մի փոքր դարչին և կոնյակ ավելացնելու դեպքում այն կդառնա լավագույն sex-դոպինգը: Աֆրոդիզյակի հաճախ հանդիպող տեսակներից են նաև ժենշենը, սոխը, սխտորը, ալոեն, ավոկադոն, սունկը, անիսոնը, մանգոն, մեղրը, գազարը, զեյթունի ձեթը, մայրի ծառի ընկույզները, շոկոլադը, ծնեբեկը, նեխուրը, սամիթը և այլն: Ըստ սեռական ակտիվությունն ուսումնասիրող որոշ հետազոտողների՝ շամպայնի ոչ մեծ քանակությունը ելակի հետ միասին չափազանց գրգռիչ աֆրոդիզյակ է. այն ունենում է դրական ֆիզիոլոգիական ազդեցություն, որից կանանց և տղամարդկանց մոտ ավելանում է սիրելու ցանկությունը: Եվ ի՞նչ: Պարզվում է, որ սեռական կյանքում հրաշք ազդեցությունների հասնելու և երջանիկ լինելու համար շատ քիչ բան է հարկավոր, շամպայնով և ելակով ռոմանտիկ ընթրիքը նույնպես կարող է դառնալ սիրո երանելի «գիշերվա» նախապայման: http://www.erkusov.com


MAY - JUNE, # 1 2016Ã.

6

ԱՌՈՂՋ ՍՆՈՒՆԴ

պությունների դեմ, տալիս է հագեցվածության զգացողություն: Վիտամին B6-ը կարգավորում է նյութափոխա-

Սովորական կարտոֆիլը՝ մի շարք վիտամինների աղբյուր

նակությունը՝ տրոհելով ածխաջուրը և սպիտակուցը գլյուկոզայի և ամինաթթուների: Իսկ կոլագենը՝ կախված վիտամին C-ի մակարդակից, չափազանց կարևոր է մաշկի երիտասարդության պահպանման համար: Թարգմանված նյութի սկզբնաղբյուրը՝ Doctors.am Տեղեկատվությունը՝ webmd.com

nose Contact your doctor if You experience frequent nosebleeds. You may need a blood vessel cauterized. Cautery is a technique in which the blood vessel is burned with electric current, silver nitrate or a laser. Your doctor may pack your nose with special gauze or an inflatable latex balloon to put pressure on the blood vessel and stop the bleeding. You're experiencing nasal bleeding and are taking blood thinners, such as aspirin or warfarin (Coumadin). Your doctor may advise adjusting your medication dosage.

Nosebleeds: First aid Կարտոֆիլը հազվադեպ է ներառվում օգտակար մթերքների շարքում: Սովորաբար այն համարվում է օսլա պարունակող և կալորիական սնունդ: Իրականում կարտոֆիլը

Using supplemental oxygen administered with a nasal tube (cannula) may increase your risk of nosebleeds. Apply a water-based lubricant to your nostrils and increase the humidity in your home to help relieve nasal bleeding.

Italian doctors define new area of pleasure for women

պարունակում է

164 կկալ, 0.2 գրամ ճարպ, 0 գրամ խոլեստերին, 37 գրամ ածխաջուր, 4.7 գրամ բջջանյութ և 4.3

գրամ սպի-

տակուց: Այն պարունակում է կալցիումի օրվա պահանջի 2%-ը, վիտամին C-ի 51%-ը, երկաթի 9%-ը, վիտամին B6-ի 30%-ը, մագնեզիումի 12%-ը և կալիումի 25%-ը: Կարտոֆիլը պարունակում է նաև ֆոսֆոր, նիացին, ֆոլաթթու, խոլին և ցինկ: Կարևոր է իմանալ, որ մշակում չանցած կարտոֆիլը պարունակում է շատ քիչ

քանակությամբ

աղ (օրվա

պահանջի 1%-ից պակասը): Առանձին հարց է ալֆա-ճարպաթթվի պարունակությունը: Այն օգնում է գլյուկոզան վերածել մաքուր էներգիայի: Կարտոֆիլի կեղևը պարունակում է ֆլավոնոիդ կվերցետին, որն օժտված է հզոր հակաբորբոքային և հակաօքսիդանտի հատկությամբ: Այսպիսով, կարտոֆիլը օգնում է պահպանել ոսկրերի առողջությունը, նպաստում է կոլագենի արտադրությանը, կարգավորում է արյան ճնշումը: Սննդակարգում կարտոֆիլի կիրառումն օգնում է իջեցնել խոլեստերինի մակարդակը, ինչը պաշտպանում է սիրտը: Կարտոֆիլի մեջ պարունակվող վիտամին B6-ը ճնշում է անոթը վնասող հոմոցիստեինի կուտակումը: Իսկ խոլինը կարգավորում է քունը, մկանների շարժումը, ուսուցման գործընթացը և հիշողությունը: Տվյալ միացությունը պահպանում է բջջային մեմբրանի կառուցվածքը, օգնում է նյարդային իմպուլսի հաղորդմանը, կլանում է ճարպը և իջեցնում է խրոնիկ բորբոքման մակարդակը: Կարտոֆիլի ֆոլաթթուն մասնակցում է ԴՆԹ-ի սինթեզին և վերականգնմանը, թույլ չի տալիս, որպեսզի ձևավորվեն քաղցկեղային բջիջներ և մուտացիաներ: Իսկ բջջանյութը պայքարում է փորկա-

Nosebleeds are common. Most often they are a nuisance and not a true medical problem. But they can be both. To take care of a nosebleed Sit upright and lean forward. By remaining upright, you reduce blood pressure in the veins of your nose. This discourages further bleeding. Sitting forward will help you avoid swallowing blood, which can irritate your stomach. Pinch your nose. Use your thumb and index finger to pinch your nostrils shut. Breathe through your mouth. Continue to pinch for five to 10 minutes. Pinching sends pressure to the bleeding point on the nasal septum and often stops the flow of blood. To prevent re-bleeding, don't pick or blow your nose and don't bend down for several hours after the bleeding episode. During this time remember to keep your head higher than the level of your heart. If re-bleeding occurs, blow out forcefully to clear your nose of blood clots and spray both sides of your nose with a decongestant nasal spray containing oxymetazoline (Afrin, Mucinex Moisture Smart, others). Pinch your nose again as described above and call your doctor. Seek medical care immediately if The bleeding lasts for more than 20 minutes The nosebleed follows an accident, a fall or an injury to your head, including a punch in the face that may have broken your

Woman's BRAIN while having an ORGASM : fMRI Scan It is the legendary erogenous region that divides people the world over regarding its existence. But new research suggests that while the fabled G-spot may not exist, all is not lost. Italian doctors have now described in medical literature an 'intimate area' that creates increased sexual pleasure. It is more complex than one spot, however, and includes the clitoris, vagina and urethra - described as 'highly dynamic and sensitive structures' by the authors of the new report. In their article published in this month's Nature Reviews Urology, they say what brings a woman heightened sexual pleasure is much more complex than just one area and includes the complete reproductive system, including the urethra and clitoris. The scientists, led by Emmanuele A. Jannini, professor of endocrinology and sexology at Tor Vergata university in Rome, say the idea of the one-spot approach first mooted in the 1950s is too simplistic. The G-spot was named after Ernst Grafenberg, a German gynaecologist who proposed its existence in 1950. Then in 1976, the landmark Hite Report on Female Sexuality suggested that the clitoris is largely responsible for orgasms in most women. Now, says Profesor Jannini, modern imaging techniques such as ultrasound have enabled gynaecologists and scientists to see what happens to different areas of the reproductive system during sexual activity. The report authors write: 'The clitoris, urethra, and anterior (front) vaginal wall have led to the concept of a clitourethrovaginal (CUV) complex.'


MAY - JUNE, # 1 2016Ã.

7

toxins and prevent salts and wastes to build-up in the kidneys. However, the question that always remains is how much water you need to drink to prevent kidney stones and stay healthy. ‘If you never had kidney stones drinking six to eight glasses of water is perfect. However if you have kidney stones or have suffered from it in the past then you should drink at least three litres of water per day,’ says Dr Anup Ramani, UroOncological & Robotic Surgeon, Lilavati, Breach Candy, Saifee Hospital.

This, they say, defines a broader or 'variable, multifaceted... area that, when properly stimulated during penetration, could induce orgasmic response'. 'We know [thanks to this review] there is a much more complex than a simple, phantasmagoric "point",' adds Profesor Jannini, adding the findings end 'hopefully forever' discussions on where the elusive Gspot is. He says that 'knowledge of the anatomy and physiology of the CUV complex' may help to avoid damage to female genitalia during medical and surgical procedures. 'The vagina is an active tissue and sexually important to be respected,' he said. Previous research by Professor Jannini's team has found that tissue between the urethra and vagina is thickest in women who reported they had a Gspot. The researchers also found tell-tale chemical markers in the area. These markers include chemicals that process the nitric oxide responsible for male arousal. Earlier this year, another doctor spoke out about the myth of the G-spot. 'We don't think the G-spot exists and if it does, it's not a specific physical structure,' said Dr Charles Runels, the inventor of the procedure. Instead, women have an O-spot, he claims - the area near the clitoris and just inside the vagina. Dr Runels offers a treatment called the O-Shot - which he says boosts both libido and sexual satisfaction. He added that many women - especially those who are older and/or who have had children - find their clitoral sensitively is reduced - 'sometimes tremendously'. The O-Shot involves drawing blood and then separating out the platelets from it. These are then injected into an area near the clitoris and just inside the vagina dubbed the O-Spot - and stimulates the growth of new cells in this area, making it more sensitive. The idea for the treatment came from the Vampire Facelift, also developed by Dr Runels. This basically involves injecting blood (which also contains growth factors) into the face. When these growth factors enter the face, stem cells become activated to grow new tissue. This new tissue includes new collagen, new fatty tissue (for smoothness), and new blood vessels (for a healthy glow). The same principle applies with the O-Shot, which aims to 'plump the clitoris' and make the vaginal area more sensitive.

However, exactly how much water a person needs depends on a lot of factors – activity levels, the climate of the place, etc. One way to know if you are having adequate water is to monitor your urine output. If your urine output is low, like say you visit the restroom either once or twice a day, it could be a sign that you need to drink more water. However, frequent urine output is not a good thing either. That could again be a sign of some underlying illness like diabetes orprostate problems. If you pass urine four to five times a day, it should be fine. In any case, never compromise with your water intake. Sometimes even taking fruit juices or lemonades can do the same for you. To increase your water intake, you can try to have infused water, which gives it a twist and different taste and prevents problems like kidney stone and dehydration. NEWS.am Medicine

Can you really catch up on lost sleep?

Does sleep take a back seat to life these days? Whether you work late, spend your evenings on chores and errands, or struggle with insomnia, it’s easy to get into bad sleep habits. Once you do finally sit down in the evening, you may end up watching one last TV show, reading or working on other odds and ends. When you’re dragging the next morning, you vow that you’ll catch up on sleep this weekend. But is that even possible? Can you really “catch up” on sleep? http://www.doctors.am A research study of young, healthy men reHow much water should you drink to cently suggested this surprising finding: Some people are able to reverse the metabolic efprevent kidney stones? fects of less sleep with two nights (a weekend’s worth) of extra sleep. It is said that one of the reasons for develop- During the study, 19 young men first slept ing kidney stones is reduced intake of water. normally, getting about 8.5 hours of sleep for Apart from water, increasing your intake of four nights. Then, at a different time, they got other liquids can also help avoid kidney only about 4 to 4.5 hours of sleep for four stones. The aim should be to drink enough nights, followed with two nights for catching water or liquids to produce at least 2 litres of up (sleeping about 9.7 hours on those nights). urine each day which is one way to flush out Researchers calculated that their risk of devel-

oping diabetes increased significantly (by 16 percent) after sleep deprivation, but returned to normal levels after the two nights of extended sleep. However, the results from this short study might not apply to everyone, cautions sleep disorders specialist Harneet Walia, MD, of Cleveland Clinic’s Sleep Disorders Center. A better strategy, she says, is to avoid sleep deprivation in the first place. And if you’re trying to get enough sleep but can’t, a sleep expert can help identify and manage the cause of your insomnia. If you’re sleep-deprived — and that means getting less than seven or eight hours of sleep a night for adults — you’re not alone. About onethird of Americans don’t get enough sleep, according to the U.S. Centers for Disease Control and Prevention. And that can spell trouble. It’s not that you just feel tired and inattentive when you don’t get enough sleep. Even in the short-term, you can suffer memory problems and increase your risk of a car accident or a mishap at work. Over time, inadequate sleep triggers hormonal and nervous system changes in your body that negatively affect your health, Dr. Walia says. Dr. Walia says sleep deserves the same amount of attention that we often focus on other lifestyle issues such as improving our diet and getting more exercise. You need to make it a priority in your life to help maintain good health. “Once people become aware of the effects of sleep deprivation, they realize that getting proper sleep is as important as other types of lifestyle modifications.”

The history of depression treatment Also called "major depressive disorder," clinical depression is a condition characterized by a prolonged period of an extreme sadness that is disproportionate to circumstances. Symptoms include dramatic changes in appetite, difficulty focusing, irritability, fatigue and loss of interest in old hobbies and relationships. Treatment for clinical depression has been through several phases. Initially, depression was always blamed on some conflict in the individual's life. This could mean emotional conflict or problems with her environment. For this reason, psychiatrists believed that depression could always be dealt with through psychotherapy. Now, though, psychotherapy is often just one part of a more comprehensive program. Originally developed to treat tuberculosis in the early 1950s, it was noticed that iproniazid worked to elevate the patients' moods. In 1957, iproniazid was first prescribed to patients with clinical depression. Studies revealed that the drug blocked the enzyme monoamine oxidase's destruction of norepinephrine, serotonin and dopamine. Eventually iproniazid's use was discontinued due to severe side effects, but it was the first demonstration of the effectivity of medication in treating depression. A failed attempt at a treatment for schizophrenia, the first tricyclic antidepressant (TCA) was called "imipramine." While this medication helped depressed patients, it had no moodenhancing effects on nondepressed people. The drug was found to inhibit the reuptake of norepinephrine and serotonin into neurons in the brain, making it the first medication to specifically deal with depression and inspiring important research. TCAs are still used today, but only very occasionally. http://www.doctors.am


MAY - JUNE, # 1 2016Ã.

8

»ñÃÇ Ññ³ï³ñ³ÏáõÃÛáõÝÁ Çñ³Ï³Ý³óíáõÙ ¿ Ñáí³Ý³íáñ ϳ½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ýÇݳÝë³Ï³Ý ³ç³ÏóáõÃÛ³Ùµ: Sponsored By


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.